Vit 7 An. Gusht . I 903 . Aout Num.8

1tJUii31tDI1tEperkoheshme shcip

Del muaj per muaj.U-themelua me 1896.

Revue albanaise. Pa-rait tous les mois.Fondee en 1896. :ooi

*"Te mlJahet e teritet Kombesia.Telero}lI~t e te zbu-kurohet Ghuha se 'Ghuha eshte she-nimi i Kombesise,te permiresohetghendja e Popul-lit, se, kur esht ipasur PopulU,Kombesia mba-hth e tere, e fortee e lire. 1:~

*" 1*

..

I1t~Viersha. Kenge I

te Popullit. Ghu-

hesie. Historie,Shkentse. Te Ra.

'if Conservation etde"eJoppement deI'lndividualite na-tionale. Culture deIII.Langue, qui estl'expression decette indi vidua -lite. Ameliorationdes conditionseconomiques quipermettent it l'in-dividualit6 natio-nale de se mainte-nil' entiere, forteet libre. 1* 1* 1*

..

11fLitterature,Fol-klore, Ling-uisti-flue, Histoire 'et -Nouvelles.11f *" *"

LETRA, NDlHMA, PAJTIME, DERGOHEN NE RETE DRECTIM:

To the Editor of the" ALBANIAN REVIEW..4, Oakley Crescent, City Road, E.. C.

London.

--

ALBAN IAOrgane des interl~ts albanais,

E porkoheshme shcip (toskerisht e gegnisht), frenghist e turcisht. Mpronte drectat e Kombit shcipetar,

99

UX NUJ[EIW S};PAm~ ()1"', i;j l\E NU,UEll I VI::CH.\~'1' :~ grosh

ux AnONNEME~'r WUN AN (pOll" tOilS pays) 101'", I'.\..rrDH PEn. NE YIT 10 I'I"lHIga

99

rour tons les livres concernant b lan!'lle alb tnl,iSA. on peut s'aIre"e[' soit it I, redactionde 1'" ALBANIA", soit it la LIBRAIIm; SPIIlGATIS,~3, Marlenstrasse, Leipzig, qui revoit egalementdes abonnements it notre revue.

..On trouve I' "Albania" - "Albania" ndodhet :

it LEIPZIG, Librairie SPIRGATIS,2::1,Marienstrasse.

it BR UXELLES, Librairie KIESSLING ET Cie, P. IMBR~;GIITS,Sllccesselll', 51, Montagn ede la Cour.

it. PARIS, Librairie ERNEST LEtWUX, 28, rue Bonaparte.

it. VIEN:NE. Librairle \V'LHELM FRWK, 2i, Graben.

it. TRIESTE, Librairie J ULIDE<DAS~;.

!'t VENISE, Librairie 1I!ns-sTER.

it ATHENES. Librairie BECK.

a PHILIPPOPOLI, Librairie CRAVAR&;~'~'FHf;R~;S.

all CAIRE, L~brairie BARBI&;R.

a ALEXANDRIE, Lihrairie VITA COKN,

..

IA""

Vit 7 An. Num.8Gusht. - 1903 - Aout.

AJI.r iBAD I1tKANGE

1. ALl l' ASH GUSIJA.

(Jal.-oce, 188/;.)

Vesel Pasha po pri\-ete :Vall ascerin shka na ghet?trcj tabolTc kan <lale n' Hck.

'I'rej tauorre kan <lale tamanna l;an hike natcn pcr hane.Xatcn pcr hane kerset bojriana ITetIlUka Hcka c :\Ialtsia,fisht i pare Ali .Pash Gusia.Ali l'asha Iii 'l'ul'k i hollethire C ka :\frcti 11'Stall1011eIii nate e Iii dite it kU\'cn11ue.l'cr \'en11 t' one chaf lIa tIme?l'er venn t' on chaf ka thane?:\lallj-e besen si ka tjanemanj-e besen ner shojvetise s' ka ch' j' u ball Imrrfar lI1ileti,kurrfar mileti si ka eh' m' u-bame.Ali Pasha !Tih II' selame.Ali l)aeha po don me shkueII' selam Dauletit i asht chue :ben, Daulet, se due me <lale.N aI, bre Pashe, se ka,m ili fiale,due me t' fale ili ghok t' bardhe

t' ap bal'ot e buk t' bardhepel' me i dale Kenazit n' balle ;

n' kjoft ci Kenazit i del n' ballemi shtatBajrakt t' baj t' bare,kush t' jete i vjett\r t' a <lishe pel' babe,kush t' jete n' koh t' a <lishe pel' vellae,

kush t' jete i rie t' a <lishe per djale,haid, 0 rash, t' kjoft ulla e 'mare.

N' Selanik Pasha na ka dale.n' Se]anikPasha tlsht 'nale. 'Vesel l'asha po i pevete ili ~jale :A tlm ghae Dauleti per nme ?Chaf me thane bre face-zieci kee bae lufte me Shcypnie ! ?Shcyptarien e kee har<lshue,

t' shtat Krajlat i kee gawllte,baben :\Iret na kee icllnmeei : " Hie hyzmetin.", tIm, " nuk t' a clue ".

2. r]'RLlINIET.

8\11 Selmani kenka djaleKup Chaushit po i chon (jalejo me l1l\jtun por me dale,se me m' ghetun drita ghalle

n' Milot (1) e Htj pralle,Vath 'l'satsurrin e baj kalee bilj kale me 'lI1ushun uje,t' marre Dibrant per me e rnje,per me e ruje se kishte frikese i ka vue Sula prite.Isen Aga tui vikate

n' by the t' fikut u-Iugat.At K\lp Agen e dzi'te marak,e dZlle maraku e bjen sef<lae :A ka djale ci shkon n' kalae ?Kush t' jene per me shkueSelman Beut me i kall<lzue

114 HALBANIA

se shum rreziku m' ka ghete mne.At Kup Agen e kan shitnn.

'!'i Kup Aga gbech belaense prej tejet m' a hojne Imlaen.

3. T' lIIARRUN GHAKUT.

i" tane maId u-clmen n' kame,n' at Zadrime (1) po bje iii ghfune :Nuk jam Koshi ci m' kan thane,jam l\ferdita ci Iftje name,ci lash name tuduftne.'J'I'ecinn huta m' kan rretlme,1m s' u-ghet fii mik per mueili fjale manes me m'ja clme,fii fjale nanes, t' tane Dshako\'esse sot kam marre ghajne e Ohokes,ghajne e Ohokes t' tem vellae,mos m' a liJni nanen me kjae.

N' kjaft nana 'nofii dert1m i kam mict t' m' u falet me shnet,8e Noj (2) ka lee e nuk ka deke.

.Cet m' martinet, ghimon Driniluft tui bile Nue 1\rarka Chini;Aferim po i thot l\Iishiri :

" Amanat'"

tha, more NuedX t' vrae e tre t' shitne".Kure e cheli gojne l\lishjri :" Kn ka lee ky djale Veziri ?

"N' krye t' l\Ienlites kn bahet ghyghi.

4. THADHTIET.

Nree Bardhoku Iii zog aslJanisi ka thane ashtu e bani,e muer vesht edbe Kajmekami.Kajmekami ci rri n' l{rue:

" l\fedet, Nree, cj t' kan hardslme,lidhni, cejte, m' i choni n' Krue :

(1) Ni piese e Ngastres se Shkodres.(2) Koshi.

pa m' i dhane trie cese mue

'l.'ybe n' ~otin s' kam me i lslme ".Nree Hardhokn paska thane:

.

" 1\1'kjaje mire, 0 e zeza nane ".1\Iun te gUlTa i dimnon ghfme,i prle dash it si aslJan (1) ;i ka prie m' e cite n' at mal,pOl' n' at mal si perditepicet N reu me daite.

'I'i Denish m' kjosh i korite,shok e mik po i cet n' prite.Knjtojne cejt se Nreu s' po cet.Nreu fl i rie pOl' edM i vadite,i't vadite tui vme per hereper fii ghak ci muer n' Kthelle (:2).1)01'n' Kthelle me ke ka tjane ?}\f6 t' kushrine e me Sali 'l'sanel3ini djelm, bre, si n kam thane,ghalle Ded Ghoken .mos t' a lame.Mos t' lame Deden ghalle me shknepse nane e babe m' kan mallkue

n' mos e bafsha fii pune pel' Nreen,pse t' tane dyriiaja t' kan cite trim,- E pagoj Nreen, c' atjetim (3).

6. 'I'rmINI~:;l'.

C'aj Kol Hada fja1e 1m clme :

'J'i Ko1ets, tlm, rui se 1nese m' kee vrae 13rahimijr mne.l3rahim Sh1a fii dja1e i riedye topandshat me fii harbie,si s' t'a dhanka ~oti tye,Zoti tye, Zoti i huni ?Porsi breshni vite p1umi,

(1) J daUn n' prite, pOl' ky Nreu nuk lidhete mete: Vrasit e tie i lshoj Kajmekami masiu'muer ka 13cese rush vet.

(2) Ni katunn a£er Krues.(3) Ktu kaldzon trimnien ci ka pas bae NnSu

perpara, kure ka pas mane n' Kth611e ghakune iii tjeter NnJnt, jetim n' shpie t' tie.

H115ALBANIA

'vHe plumi ner bamt :Ti Hasan, tlJa, deksh chifnt,

.deksh chifut ec1hemaghyp,S' t'a chon soji m' n-Jwrit..Bite Sn]a neper Seliten din astjeri e t' taneLura, (1)

t' tane Lura me dy Ko]etseliani 'mush e tjetri cetfIl\i (2) ma t' mirit po j'a liet,lsen Krajes n' sherit.Hajde, hajde lsen Kraja,tha, mer-e udhen kae kalajase ktie i thon 'l'uts 13elaja.:Jfore 'l'uts e more Lekea fort po t' n c1hinunet kjo jete?'j'ha : si me lee ashtu me deke,prit- m'a kryet, 0 more jepk.Se m' pret jeplm s' e kam oesne.'l'ha : Prit-m'a kryet pa lllelllllle.

G. '1'HA])HTI~;'r.

l'a]e Dervishi kee shkne kot..l'se nuk nc1ejte ne :\Iilot ?8i :JIilotin s' nml t'a ghftishpel' ghaksor e per daie,nuk bftjne grosh me shtie n 'ghie,nuk bftjne grosh as nuk bftjlle pare.C'aj Su] Katsi c1a1tfare,si na i bflJli dy lllic pare?Shkoni e pytni 13ardhets Hasin;pel' n' jan rrejte Iii fja]e cenika per t' than se i vrau martini;pOl'n' jan thasht fii fjale t' dt'ejte,ka pert' thane se i\Tau tui flejt~.

7. GAZIT(3).

K ure bani c1arzelll Hikakalit t' zie i rae pika;

(1) Lura, fii fis nermiet Maties e Dibres, feime S?Jiten.

(2) .Neni t.(3) Bajrami shkoj si krushk me marre llUSe,

t' tsiles i tho shin Hjke. Ne oborr t' sai hall-

i raka pika, gele n' oborr11amarroj e na hani borr.Na marroj ky kale i /liena marroj pel' IIi dol' taghie.U-greh 13ajrami me i shUe dye.Hetse Bajrami kama kama,Shkojme e pysim te Brahim Rama.Un, 0 c1aje, Iii kale t' a fala !Sbkojme e pysim te 1'\ik01l KoJa.:Kikoll Kola ili burr i vjetershkojme e pysim te Iii tjeter.Hehe 13ajrami kama kamashkojme e pysim te Al i Lama.Ali Lama lii'lmrr plak :Un i mjeri jamn' ghakkualt e mie s' und t' i nap.Bini metsa, hini btllTasa t' a cesim dere te gnna,dere te gnrra n' kohe t' c1rekesme i hie 'mre11na Bardhes :Jletes.Hxeket Bardhja pel' Ill' e dzjerre,po chon [,amen me e pertsielle.j'ertsill-e mire, Lame, t' vrafte %oti,ep-i lTuge11 kah .l\liloti,kah Miloti kah Katsani.!{nmar :Prega III 'at dere staili :

Mil' se vjen, kumar Bajrami.:JIir se t' ghftjme kUIlHU'Prega,

s' kam ch 'i bilj shpies 'mrenlla.1:'0kjajne hurra po kjajne grae,ka]i tsofi, paret pa lae.

S' kenka dite pOI' kenka nat,m' etsin pan)t me .gamate.

8. GIIAKUT (4).~

}'ryni era n-cil taraba

gri kali i Bajramjt shum taghie e plasi.Bajrami shko'n me 1ype kale uhae neper 1m-tund e lluk ghene. N' e mram kjane kaliu.(4) Moh'a myte t' shojn e 2 t' birt per mei mane ghakun vllaznivevet, ci aj pattradhtue.

116 ALBANIA H

co-u n' kamme Abelyl Aga.Abelyl Aga hap n' kamme.Ku i kee vfie armet 'mrame ?::\1' i ka 'mlue Iii mik i ranne,mik i ranne, mik n' voter,

m' pach n' cafe mori motel'ci m' ghobite me m' pree n' Shkoder.

Mos kie gajIe v11au i motel's,t'i pret motra tre cejt e Shkoders,Per Iii jave pa mushe dye ditpreu t' shocin e dy t'bit,Kure j'a yuna thiken djalit,si t6 d7\ierslte syet e ballit,hue i vuna thikell burritsi me llalle vIlaen preje vorrit.

.,

Shenime.

It.

, TDHETARI ci pati mendimin 13 mire

R te mbledhe viershat e me-siperme,na shkruan :

« Kam 'mledhe do kange gegnishtepreje ghithkah ka pak, e po i choi Zot-nies s' Ate per me i perdorae si t' duketma mire. I kam 'mledhe si dalin prf;jegoJe8 8' popullit) 13prandaje mundet meghikue mi rnlje t' sa7cet} sad a ci jo fort

t' 7!JUkur,a ka populli i jone poesie a jo.Ner gadi te ghitha kto kange nuke'ndi-het fort ndryshimi i c-es me eh, i gh-esme dsh. »

.

** *Kenga 131-re u-be kur vajti, me 1885,

Veisel pasha me ushterie per te shtypurne kryecitie ne Perzren e ne Ghakove,e per te shenuar kufirin me Malin e Zi.

Kenga e 2-te esht e retheve te Krujes.E 3-ta esht 13Mirdites.

....

E 4-ta e Shen Jakes afer Durtsit.E 5-ta e Selites, fare afer Dur8sit.E 6-ta e lHilotit.E 7-ta e Matit.E tetta eshte ne kenge e motshme e

Shkodres.

-.Dreke cenash.

tjl ONAT e Shocerise se pasur ne Lon-

l1fJ, don zune te bejne fie mode te reoAksh zofie, bie fiala, ka fie cen,

te tsilit i' a thone John a Jack a ndryshe.Here here, zona e tij chon n' emer te t\i

. e fton cenat e tiere te vijne per dreke aper darke. Ftimi esht i shtypur ne ketemenyre :

Zoti Johndo te 7cetegezimin

teprese per darlce

te shetunen, me p6se pas dre7ce,Zoo. (emeri i eenit).

.ltIish} 7cof87ca edhe sheeere,

E zona e cenit te ftuar e chon ne horete shenuar, e ashtu mblidhen fie tokcenash e han' e pine bashke.

Dashuria per cenat" ketu ne ketevent, i aferohet miaft maresise. N e fiepanaghyr cenash ci u-be ne London, ne

.fie pellas te celcte ci cuhet Crystal-Palace, e ku sitsilido ci ka cena te bukuri kish chuar per t' i refyer 13per te parekush do te mirt6 chmime, - disa cena

kishin ne cafe a ne kembe cafore a do-reza t' arta 13 te ngarkuara me gureshume te kushtushme. Disa ishin te

H 117ALBANIA

ndefiur mi jasteke te mendafshta mi tetsilat ishin te cindisura emerat e tyre,e afer u kishin vene toghe lulesh te ralla.

-.Shent-Eliu.

J\1[OTIN e shkuar, kf'tu ne London, jo

1J1" larg nga ruga ku eshte cendrimii ALBANIES,fie prift i kishes in-

glize i cuajtur Pigott, e chucliti botenduke thirrur ne mes te fie predikimi :« Ay Zot te tsilit po i Jaleni e po i lu-teni, - Une jam! Une jam, Une ci jushpetova fie here, edhe tani erdha te jushpetoj per se dyti. Une jam Perendia! »Kisha ate dite u-mbush me zere e mebertime; me te 8humet kishill rene neghune e i faleshin; disa grave. u kishrene zalia; ne zone e madhe i'. a fali mene here ghithe b8gatin' e saja ; e prifte-rit e tiere t' atij kuvendi e nolme me nehere Pigottin per Perendie. Per dy jave

n' Inglie, gazetat, shoceria, bota e terenuke folne per tiater pervech se perPigottin. 'Pastaj, humbi me 118 here, e

s' i u-'deghua me zeri.Tani, na vi en nga Amerika fie tiater

ere. Atie pask.a dale ne Sh8Sh ProfetEliu!

Emeri i vertete i t"j eshte Downie,edhe nga kombi eshte Skotes. Kur ish iri, ka cene nenurdhes ne ne banke in-glize, .pastaj i pati enda te shohe bote ete mare pesime; u-nis pra per Austra-lie. AMre, -nuke refente edh8 se fie ditekish per te dale profet n' Amerike. Nukekish as gM nga te profeteve, pervesch

fytyren e mvrojtur, leshera e mieker teghata, fie shtat te math e ne te bukurudobesie folie. Nuke dihet se si, pakenga pake, i u-mbush mendia te daleprofet. Vetem kio dihet ce, disa viet siiku nga IngEa, u-pa ne ruget e Melbur-nit n' AustraEe duke predikuar ardhiene aferme te mbreterimit te Perendisembi dM. Pastaj humbi disa viet, e dolline perendim te Shteteve te Bashkuarat' Amerikes.

Aty, nisi me ne here te thohet profet ;po zeri i tij nuke 'deghohet edhe, sa doce nerezia zene te mbEdhen reth e 1'0-tull fie fieriu me fytyre ace te shentme.Fiala e ziarte e t,j i hec te ghithe ; e,km e ndien fortsen e tija, nis me fiehere pHne fitimesh, - e mene mieshte-rie ci chuditi edhe tregetaret me miesh-tel'. Me fie fiage ci i dieg zemerat, fietkundre kotesise se begative, e fierezia,te bindur, i japin bh' kane. Ari bie miaI', dollaret bohen toghe te pa-nume-rueshme, - e ja profeti ne krye te fieb8gatise.

Downie munt te cendronM aty, e tehicej me fi'ane si fitoj ace Mgatie me fiemieshterie ace te ralle. Kish mbledhm,ahere, thone, fi' a tre miliuna frengashper vetS te tija. Po jo ! ka Mse ne fat tetij ; ndofta, duke folm ace kohe e dukeprofetizuar, arrijti edhe vete te besojese eshte profet e i derguar i Perendise !Nis pra t' organizoje kishen e tija ; u-ambush mendien disa Msnikeve te ment-shm e te pasur, bIen fie toke te madheafer cytetit Chicago, e aty hedh theme-lin e fie cytetit te ri te tsilin e pagezonSion. Ketu,thote, do te jete mbreteria

118HALBANIA

e c'.mit mbi dhe. Ja Downie themeluescytetesh.

Profeti u-be ahere po thua si i10Pe-rendie. Sioni ka 60,000 vendes) e besni-ket shtohen per dite. Kur shkon rugeveprofeti) bota bien me ghune e unen ko-ken e e adhurojne. Ace bese ne 'te kanebesniket e t\ja, sa, 1mI' semuren) nukeduan te veje t' i sheroje micku, e fielutie e « mieshterit » u pelcon me teperse barerat me te mira. Downie, neripraletile e i holle, mer ne mendie prejprifterve Imddiste te Thibebt, te tsiletkane mullira te vogela 1m besniketthone ne Intie ne hore, pastaj era dukevertitur mullirin e perserit (kuitojneata) mijera here lution. Downie pra berine Sion ne mulli lutiesh. Besniku cidonte te lutej, vente pagnante ace a!mee, e mirte ne bileteku ish shkruaraksh hore n-thane ace mij lutie n' erneI't' akshtsilit.

Ne pake kohe, profeti ngreh per vetene peHas, ng tempuH te hieshm e temath sa kryekishet me te mbedha, kapas vetes ne tok tri mash te mbytur n'erghende e ne petka te chkelcyera, eshtie ne banke 100 miliuna frengash tembledhura me te shumat duke shiturshtrefit e pellembe per pellembe tokene Sionit, me pare te b16re shume lire.'

Po kio ritie e begative e e puneve edehu fare Downien. I pa-kenacur t' ishkryemiliunar, deshi te mbledhe mi-lim'de. Ngrehu ne Sion fabrika te mbe-dha e te shuma, ner te tsilat ne te clm-diteshme fabrike dantellash. Po kiopune e re mori udhe te lige. Profetihumbi te holla; ne mierim sieH 1'ie tia-tel', fabrikat zune te humbasin te shitu-

~.

rit, e ashtu ne pake kohe Downie u berite nohur besnikeve te trishtuar se du-heshin miliune per te shpetuar Sioninnga te renet (nga falimenti).

'Ahere, e vuri ner mentt, si foli mete paret e besnikeve, te nise ne « croi-sade » (lufte krycetare) ner te pasurit eNew-York-ut.

Po ketu u thyen fare punet. N ew-Yorkasit e pritne profetin me te ceshure me te tallur. Downie kish vajtul' neNew- York me 3,000 besnikG. Vete kis~zbritur te hote1i me i math e me i chkel-cyer i cytetit ; besniket e miere, kush.ketu kush aty, u-futne neper vrima tevogela. Oe te nesermen, Downie - itsili kish zene ne kishe te'madhe meci1'a (ashtu e jep zakoni n' Amerike) -vajti te predikoje bashke me besnikete t\ja. Oe ne fialet e para te t,ijabota zune te i a kertsasin te ceshu-rit. Downie zemerohet. Ghemon. :B'rike-son. Refen hidherimin e Perendise, kO-tesin' e begative, poshtresin' e ketij

.

cyteti te mbytur n'ar e ne gezime e pakuides per virtutin. Ahere te ceshuratshtohen e kertsasin me te forta.

're nesermen, ndzenesit e Universite-teve te Princetown-it e te Harward-itu-mbluathne e s' e lane te flasin. Ne fiefiale te pro fetit, u-perghighne 11e mijevershellime. Ne « 0 kotesie e bega-tive ! » t' Eliut, ndzenesit zune me fieze: Yale, yale, yale! Brcke, ke, ke, lee, ke,ke, koaks, leoaks! - ci jane zeret e per-dornra n' Uni versitetet e Amerikes perte bere fle fleri te heshte.

Po 11e menghes, Eliu pati fie rezeshprese. Oahej ce s' kish mbledhur per-vech se 10,000 dol1are (d. m. tho 2,500

H 119ALBANIA

napoleone), 1mI' i erthne me ne here disaletra plot me ch8ke te shenuara proj tepareve te pasur te New-York-ute te tsi-lat bejin shume miliune. Po, 6 chudie,0 ligesie zemere! Downie pa se ishinchoke te rena, te chnara per t) n-tallur.

N' [1to e siper, te 3,000 besniket, liksht' nshcyer, liksh te vendosur, zune tereftbj ne pa-kenacesie. Shtate-cint ner 'tamnarne udhen 0 Sionit, duko malleknarprofotin. Edh8 pake, dho citjin kryeodh8 trup-rojtesit, the body,qllal ds, la,qardc-cl1t-corps, do me thene trimat cekish pas.

Tani, thone so profet Eliu u-nis per

n' Australie, ku e pret 0 shocia.

..

0 Iehtesie 0 lumtesise! 0 kotesie 0begativo! 0 ndyresie 0 ne shocerise sefutur ne te liga ci s' kupton me zerin 0detyres!

Downie i ghore do te keto kohen t'i mentoje te ghitha keto ne vetemie.

Sic transit gloria.....

Ne .wee k.'ipe. - Profet Eliu :0 besnike ! miaft e zemeruat Perendineduke u-Iarguar nga ruga e drecte. 'De-ghoni prape zerin 0 tija ! Ay Hot mo go-jen t' imo. Une jam! Une, Shent-Eliu,Downie!

Besniket : S' duaJn !

-. .TE GHETURIT PUNE N' EUROPE.

Keshilla disa Shipetareve.

~A do besojne shume te huaj, Shcipetari punon, 'kur ghon pune. Ne ghithevisot 0 botes, shohim bashkatdhotare t' ane te vajtur per te punuar. Edh8

'". sa lotra, sa kerkimo marim per dite ku vellezer te kombit t' on(na pyesin

ne mundin te vijne ketu a te vone ghotke, per te gh8tur, jo begatie, po ne fitimroitio te miaftte ! Zemera na shtrengohot nga trishtimi, po nende hore ne dhiotejomi te fortsuar, per te mire te tyro, t' u keshillojme te mos tundon nga vendi.

Na dukot pra ne pune shum' 0 novojshemo, shum' 0 dobishmo e shum', atdh8-tare te refejme ne pake fiale se ch' rozike, ch' te veshtira, e ch' miorime e pres inshume hore punetorin shcipetar ci, pa mentuar mire e pa ditur se ch' ben, ngri-h8t 0 vote ne vise te huaja.

Pik-se-pari duh8t t' u mbush8t koka Shcipetareve se ne keto viso ketoj, e,boson, kudo gh8tke, i huaji, perghitherisht, nuk esht i dashur, e, perghitherisht,shkon per i lik. Ne gh8fte micesie, ne u-pritte mire, do te jete a ne(neres te sho-cerise se lader, a ner te dishme. Se te tille nores kane udhetuar 0 kane pare bote,0, duko pasur cene vote shume h8re ne vise te huaja, 0 dine se i huaji

-nuk eshte

120 ALBANIA H

I

I

]

~

,..

i,I

kurdohere i lik, e munt per fie shkak a per fie tiater t' a kete lene vend in e tij~. Popunetori s' do te k8te te beje me fieres te tille, ei kuptojne e ei jane te zoterit temefitojne. Punetori do te kete te beje me punetore, me tregetare te veghel, mefieres te pa-gdhendur, te tsilet s' kane kohe te peshojne se eh' thone. Dhe ketafieres te huajin nuk e duan. Per 'ta, i huaji esht armiku; i huaji eshte fie fieri itsili, a se ngorthte urije ne vent te tij, a se ka vrare e kerkon te mpshihet, vienper te ngrene buken e vendesve.

I huaji pra, me t' ardhur, do te gheje ner fierezit e popullit fytyra te tharta,e shena armieesie. N e eoft i veshur liksh, ne duket i varfer - e eshte ralle ee fieSheipetar i pa-ndefiur ne keto vise te duk8t ndryshe - me te shkelur ne kufi tevendit te huaj do te pritet me dyshim: «J a edhe fie i ndyre i huaj ei vien tena haje buken! » do te jete fiala e pare, a, te paken, mendimi i pare.

Po pse, do te thoni, kio armieesie e eger? Ja se pse. Jane dy shkak8. I pari,se popullit te ketyre vend eve s' i pret mendia ee ne vijne te huaj ne fie vent, ngaky vent vene fieres ne vise te huaja per te fituar, e ashtu punet jane te lidhura.Shkaku i dyte eshte me i rende, e meriton te refehet me per se ghati.

.

Ne disa vise, si n' Inglie bie fiala, token e punojne pake. Me te shumen etokes e lene te pa-punuar, e lene per kopshte, per pyj ghahu, a per te kulloturba,getine. Pryti i tokes inglize jep vetem 5 per 100 nga e ngrena ei i duhet ketijvendi; 95 per 100 vie~ nga jashte, - nga viset e huaja a nga kolofiat. Nga tiater

ane, toka nuk esht e perndare si te ne ner te ghithe vetat, por e kane ne dore disaeindera vetash. Do me thene, shumesia e ketij vendi - disa miliuna frymash -rojne duke punuar ne eytete. Perandaj, ne i duhen fie fabrike dy-eint punetore, biefiala, ka ghashte-eint te pa-puneshm gati te punojne; do me thene, shume vetambeten pa pune ; kur hyjne ata ne pune, da1in a kane dale te tiere, e ashtu knrclo-here ka te pa- puneshm.

N e keto e siper vien i huaji. Pik se pari, nuk e di ghuhen, e pra me teveshtire do te gheje vendet ku duhet vajtur per te kerkuar pune. Vajti: a do

t' i japi~ pune ? nende per eint, jo ; se me pare, e me aresYA, i japin pune vendesit,i tsili, nga tiater ane) i mesuar te punoje pas menyres se vendit, e mbaron per-ghitherisht me mire punen. Ahere, i ndodhur pa te holla, pa ghuhe, e pa pune nefie vent te huaj, eh' ben i huaji ?

Ben fie ghe shume te lige. Ne paguhet vendesi 10 frenga diten, bie fiala, ihuaji vete ghen te zotin e punes e i jipet te punoje per 5 frenga vetem. Me atemenyre, i zotimer kurdohere te huajin. Kete pune e bejne te ghithe te huajte, pome teper Italianet. Ashtu, Ini, punetore ketu n' Inglie ei fitojne 16 shillinge(1 napoleon) diten; te huajte, per te ber' ate pune, marin me pake se ghysmen.Andaj, fie armieesie e rebte kundre te huajve.

II'"

H ALBANIA 121

j,

Le te vUme prape t8 Shcipetari. Bashkatdhetaret t' ane kane edh8 fie tiater telige : nuke dine pune me te vert8t te vechanta. Nuke dine, per tregim, te punojnedrurin, hekurin a cipren ; te punojne leshin a mendafshin; te presin petka zofiash ;te bene cerre; e shume te tiera ci s' me vijne ner mentt. J 0 ! Shcipetari di pune tepe1'ghitheshrne: do me thene, te vere gur mi gur per te ngrehur murs) te shese te fiebakall, te sherb8je ne fie shtepie, e te tiera pune ci, te ghitha, i ben sitsilido, eperandaj jo vetem nuke gh8n dot vent te hapur, po dh8 paguh8t fare pake, benfie fitim ace te vogel sa me-zi i an'in per te rojtur, e pra s' eshte nevoje te vejelieriu n'ane te botes per ace palm e pa cene shegur as ne do t'a gheje ate tepaken. '

S' flas, 'pastaj, per te ligat e tiera ci e presin lie te huaj ; semundia, te mos-. liohurit fieri, etj. Po kemi edh8 lie tiater gher per te vene 're sa per Shcipetaret.

Te thomi se ka nevoje per ndihmen e ambasades a, per pune tregetare, te kor-tsullades: Ku do te veje Shcipetari ? -2:.e1!li1~~){QmpJ2a ~verieL..§.~ Turcia s' ei:!,ht~

~. ce~Le po lie shoce~ie v~as~~2rganizuaJ;' per ~ QI2I:E1.pJach.kel-i..tsila sh22e_r~refeh8t ne sy te botes sikur eshte lie ceverie e vertete. Pra, edhe ati.6 te ve.shtjra-e pres in Shcipeta;r;~e dM te l1U~3.- Andaj, kurre nuke do te pushoj se keshilluari Sheipetareve te meiltohenmire me pare se te daIin per kurbet. Si thote viershetori i Baba-Tomorit :

CY8h te veje puna mbarePer te zeste Shcipetare?Shkretetojne Atedh8ne,Tek perndon dielli vene !Ku vini more te mjere?Se sot s' eshte si fie h8re :Cysh vini ne vent te huajKur s' diui as ghuhne tuaj ?Lum kush rron ne vend te ti,Me ee, me dhen e me dhi...l\Ios u-ndani nga ShtepiaTe mos mpshoje Perendia,Se Perendia kur mpshon,Fajetoret i mundon.Puna nuke ka te sharePo punoni vete' nd' are,Zini chapen e host8ne

.

Dhe parmenden ce chan dhene.Nga femia mos u-ndani,

J

1

122 ALBANIA H

Po punoni ce te hani;Grurete ce beni vete,U harrin per kete jete.

viershetori, e me te mira e me te verteta e me te ndzehta s'Keto fiale thotemunt te jene.

Shcipetareve ci duan te bejne ghe, ci jane te mentshur e te shpejtme, dua t' uthorn ne fiale. Pse s' vene ne vise t' aferma - bie fiala n' Austrie a ghetke

- tepunojne pa fitim 'none mot ne ne bushat (fl'. ferme), per te mesuar se si ritet e sishtohet bagetia, si ndziret fitim andej, 8 te tiera? Duke cene ce Shciperia, mepare ch' do gheje tiater, eshte fie vent bujcesie, me duket (po munt te gabohem) seno Shcipetar me ment, po te kete mesuar methudhat bujcesie te popujve te cytete-ruar e te kthehet 'pastaj ne vent t'one, me duket se dich' munt te beje, dich'munt te fitoje, - sa do pengime te veje ceveria halldupe, programma -e se tsileseshte t' a dobetoje e t'o pakesoje ratsen shcipetare duke i prere mietin per tefituar rojtie te ghere.

..

Turcia edhe « kontrulli »i huaj.

ItMBASADORET, i Austrise, Z. Baron

$I i Calice-s, edhe i Rusise, Z. Zino-vief, ne note te dyte c' i dhane

Sulltanit ner disa te tiera i thone secellimi i te dy Fucive te mbedha eshtete kontrullojne do me thene te vene 'reS8 si vene punet e ceverise keMj e Lutiene te vete-thenen « l\Iacedhonie ».

Kio pune esht e mire, e per te parenhere i thohen Turcise fiale ml~ rendesie.Fucit e mbedha, me Mper IngIia, edhe

- si 8 tha Z. Delcasse me 23 te nendo-rit ne Kuvent frenk - Frantsa, jane nene mendim me Austrin' 8 me Rusine.Turcia pra do emos duhet te 'deghoje.

Tani, ch' titim do t' i vije kombitshcipetar nga ky kontrull? Kio nuke

F. B. K.

-. -.

dihet sot per sot; duhen pritur punet''e, ahere, duke pare, te kuptojme.

N e ghe eshte per te dhene shprese:ce Austria do te beje ghe per kombinshcipetar, e kombi shcipetar do t' jafiohe per ghithmotin ate te mire. Epara ghe ce kerkojne Shcipetaret eshtete mos perziehen me zaptiete. Sepsedisa zaptie shcipetare bejne te liga, ac1uhen t' u-vihen ato te liga per barekombit shcipetar? Sepse ne.mije Shci- .petare presin e diegin, a s' arrin teshtrengohen atil, po duhet vene shtren-gim mi tere Shciperie ? Kcte pune ker-)wn Rusia. Kete pune, jemi te shegurse Austria nuk e kerkon.

..

H123ALBANIA

Mendime te zghedhura.

['rACITUS]

« Viedhies, vrasies, rembimit i thoneme emera te rena ceverim, e atie kubejne shkretie thone se bejtin pace ».Agricola, XXX.

« Sa me i kalbur eshte fie shtet ace,me teper kanune ben ». Ann., III, 27.

«Deshiri i urdherimit eshte me iflakte se te ghithe deshiret e tiera ».1bid.) XV, 53.

« E dinte se ghakesite me te mbedha(summa scelera) nisin me rezik, mbaro-hen me chemim ». lb.) XII, 67.

« Fama nuke lajthitet ghithefie; 'nonehere zgheth edhe mire». Agricola, IX.

« I till' ish shteti i mendieve sa ketetradhesie ace te lige disa e kudzuan,shume e deshne, te ghithe e duruan ».Hist.) 1,28.

« N uk i zihet kurre miaft bElse nefortse, kur eshte fortse e teper ».1bi(l.) 11,92.

« Ndyresite (vitia) do to jene sa tejete iieriu : po s' jane te ghitheneshme,edhe godit ce perpeshohen me pune mete mira ». lb.) IV, 74.

« .!\Ie e liga fare armicesh, levdimta-ret ». Agricola, XLI.

« Te ghitha, 0 plec, sa besohen fare- te moteshme, kane cene te rea ».

Ann.) XI, 24.« .!\Ibarojme me shume pune me urte-

sie se me fortse ». Ann., 1f, 26.« :Ne pace pa nder me mire Ie te kem-

behet me lufte ». lb.) IV, 27.« Ace me teper chkelcente, sa me

pake dukej \). lb.) IV, 76.

« Koha per t' ardhur i jep ch' dofieriu laftin ci i perket ». lb., IV, 35.

« Te nisur te ndzehte, to mbaruar teftohte ». lb., IV, 17. [Kio fiale nukeperkthehet dot shcip. Latinisht eshte :Acriblls initiis incurioso fine, -- fiale perfiale : Nisie e ashper, funt pa kuides.]

«Te pa-lejeshmet pelcejpe ».lb.,XIII,12. [Latinisht : Pmevalent illieita, punetci jane te ndaluara kane me teper fu-cie.]

« N akari edlle frika i pengojne me teshumat cellime te mira ». lb.) XIIT, 53.

« Deshiri mos pesujne ghe per vetete tyre, eshte kurdohere armiku i celli-meve te larta ». lb.) XV, 50.

« Helmi me i lik i ch'do micesie severtete eshtesitsilido dobien etija ».Hist.,I, 15.

« Liria edhe kafsheve t' egera ci janepa ghuhe u eshte dhene ». Hist., IY, 17.

« .!\Iei ashperi nakar esht i te a fer-mye ». lb., IV, 70.

..M bulo-me yare panse.

Narcs.

0 ! panse lu1' e parajsesTy vetem do mojellmoi val'Ce te molidhen SheipetaretTe t'n jitin dyke car[)he ti me lote uj itUl'

Te mlJlllosh plloehen e Illi

'I'e mos duket i gervishtul'Emri t' im se, kush e di::'\[undete e' atje te shkofieAjo ee me vu atjeDhe te thot : " :;\[oi kete p1l0ehe

124 ALBANIA H

"l'erse kane mbjell panse ?

"Rete lule ce ne here

""JIbana ne dol' kur ajy

"Me tha me vrau kejo lule

"Po prit... munt te jete ky ".

Dhe pansene dyke hapur:Emrine t' im te kendosh'l'e ghunosesh prane yaritDhe mbi val' te me 10toshPa po t' jet ce m' ke hamarNuku dua ce te dishVendin ku me kan mbu1uari\Ibi val's' dua ce te yishDhe ne vent te lotit tine]\le ceshje vare te shoshTe ceshesh ii' here pa gajleTe thuash: velie, dhe te shkosh.Pra panse mbulo-me vareTe mos duket emri imKur te shkosh, un n'. ate jete

're mos ndjen at' hidherimTe pa gajles teje ehupeCe kam dashure me ashkeKur ne jete zemrat tonaNuku patme lidhur bashke.0 ! panse mbulo-me yareTe mos dije 1m kam renSe eh' i duhete te dijeKoskat t' ime ku jan yen.Kur ne jete s' me ka dashurCh' te me doje si te vdes ?0 ! panse mlmlo-me yareN e harim vdekur te jes.

16-8-1903. LuLO l\JALSORI.

.." Saba T omori"

Zotit A. Z... Chajup.

Pe kohe ne dore kam mareLibren tende dh' e kendova

Fjale per fjal' e kam pareI'a kenduar ghe s'harroya.

Si vjershetor larter hipeVjershesia esht' e nalteNgrite vjershesine ShcipePo... si neri... 1'e ne balte.11-8-1903. LuLO l\[ALSORI.

-.

Note e 'Albanies'. - Po e shtypimviershen me siper per tre shkake: teparen, se Lulo :M:alesorite paken e fiehte madh8n vlere viershetare te « Baba-'l'omorit »; te dyten, se duam te refejmeushtimin (1) e math ce ka bere kudo« Baba-'romori »; te treten per tepasur De ndodhie per te shtuar edhedy Hale permi kete pune. Thame,pI'a, e thomi perseri ketu se te « Baba-'romori» nuke ndoc1hen te tilla viershasa te hidherojne ace Shcipetare. Vertet,disa viersha jane fie chike teper te pi-peruara e te pa-piekura. Po, andej tevemi e te thomi se viershetori, si fieri,ra ne balte, - eh' gabim e ch' pa-dree-tesie e madh8 !

Ovidi, kur i tho shin ato fiale eeZ. Lulo MaJesori i thote Z. A. Z. Cha-jup, perghigMj : Beso-me-ni se zakonete mia nuk u nghasin viershave; jetaime esht e turpeshme, viershesat janeperceshetore :

Ct'ede 111ihi mores distant (( carmine[nostro :

(1) Mos harrojme se fiala thiesht shcipeHshtim ref en fialen frengishte echo.

H ALBANIA 125

J

Vita verecunela est, musa jocosa[mihi.

(Ovid. Lib. II. Trist. V. 353.)Martiali, ne te peste libel' te epigram-

meve, thote edhe ay iie ghe t' atille:Innocllos censura potest permittere

[lusus .:Lasciva est nobis pagina, vita

[proba.Le t' i Ierne me ii' ane hidherimet e

pa-drecta. Le te shkruajne viershetoret.. t' ane viersha te bukura, me fiale te

prera e te thurura me mieshterin' eerghendarit: ace na arrin. - Thone seZoti A. Z. Chajup po gatit iie libel' tedyte.' E presim me pa-durim te math,si eh' e pres in ghith' ata Shcipetareci desherojne te riturit e letresise nerne.

ED.

..GHUHESIA.

I. Ch' eshte ,r;huhesia?

do popuU ka historien e tija :edhe ghuhet kane historien e

..

Ch'ashtutyre.

Ch' ben historiaku ? kerkon reiien efie popuUi, prindesine ce ka a s' ka me

Cemoti :lOise.Konsille e kunshille.Civtat.(Ne) kabal e kaval.

popuj te tiere, ndrimet e fie vendi eshkaket e atyre ndrimeve.

Ashtu ghuhetari, nuke perkuidesetvetem eh' duan me thene fialet, po dhesi u-bene, si erthne ne fytyre te tyre tesotme, e si lidhen iiera me tiateren;'pastaj ate pune e ben edh~ per iietiater ghuhe, edhe per iie tia,ter, eashtu kur i ehluin te ghitha ghuhetrefen ne ehe shembellejne e ne chendrojne, e per eh' shkake ndruan.

Ne iie fiale, ghuhetari ben perghuhet ate ce botanisti ben per bare-rat.

II. Gltuha nell'on pa pus/war.

Paresimi themeltar (£1'. Ie principefondamental) i ghuhesise eshte ce ghuhavete kurdohere duke ndruar.

Per tregim fiala caj shcipe thohetedhe sot ne disa vise te paka te Shcipe-rise 7claj e ne disa te tiera me te palm7cjaj.Keto te dy fytyra, 7claj e 7cjaj, janete mbetura prej kohesh te vietera. Kacene fie kohe ku ghithe Shcipetarettho shin 7claj,. me tutie l-i u-kthye ne j,

.ethane kjaj; me tutie tcju-mbluath ne ce fiala u-be caj, fytyre ne te tsilen per-doret sot per sot.

'fe marim disa fiale te tiera e t' irefejme neper ndrime te tyre :

bIe tutie : Sot:Cishe e kishe.Keshille.Cytet.(Ne) kaal e kale.

Kjishe.Kunshille e kenshille.Ciutet.(Ne) kaual (1)

(1) Fytyra e vieter e flales mbeti ne shumetore; kuaj (t) e kval (g.).

H12G ALBANIA

Cemoti :Sot:SkendiJe

Vu]f.J)ekor (1).

Bazilik.

Me tutie :Shkendile.Ul£ e ulk.Korpe (2).HaziJek.

Shkendije.Ulk e ujk.Kope.Bazilek (g.), bozi1lok

zillok (t.).e bor-

Imperatr. Imbrat.

Mundim, ashtu, te refejme fiale mecindera. Keto fytyra te vietera ee re-fyem s' eshte she,qur se kane cene ashtu.Vetem, lea te n,qhare shume se kanecene si i refejme. Pse nuke mundim teshe,qurojme? Per ne shkak ei kuptohetudobisht: Se te paret t' ane nuke nakane lene doreshkrime te ghuhes sheipeei flitej ahere. Te kishim nene sy defti-me te shcipes se vieter, do te dijimjo vetem si flisjin Sheipetaret e mot-shem, po dhe ne eh' menyre u-ndl'uaghuha. '

Ashtu si ghuha jone ka edhe shumeghuhe to vietera ei jane pa c10reshkrimete moteshme ; e perandaj, jeta a historiae atyre ghuheve nuk esht e udobeshmeper te kuptuar. Po jane edhe shumeghuhe ei dihen se si ishin me pare,

-e, me ane t' atyreve, mundini to sho-him e te kuptojme se kanu~i themeltari gImheve eshte te ndruarit.

III. Kttr e )Jse ndrojne ,qhuhet ?

Shkaket e ndrimeve te ghuheve janete shuma, - po ne ne fiale mundin tepermblidhen te ghitha: te ngharat his-toriake jane shkaku i perghitheshm.

Keshtu, per shcipen, t' ardhurit eRomaneve solli shume Hale latine. Ro-manet, Le futur ne Sheiperie nen' eme-

Mbret.

rin Vlleh, u-perhapne kudo edhe bejtin'kolona; disa, te ndare, mbetne Vlleh ;te tieret, si ata te kolones se madhe e' ithomi edhe sot Kolone, u-shcipetaruan.Edhe keta edhe ata na prune, jo v.etemfiale te ra, do me thene ndryshime teFialori, po dhe nc1ryshime ne Gramma-tike.

Fciilesia me Greket e sa-do-mos temaredhenat me 'ta, ja ec1he ndryshimete tiera ne ghuhe t' one,

- si edheghuha greke u-ndryshua ne te perpie-kur me sheipen. Per tregim, menyrame te tsilen ne. e bejme ardlzetoren(fl'. Ie futur): do te..., duket se lIa shka-ketuar grecishten tha..., se ardhetoriagreeishte e vieter hehej ne te ndruarbishtiri e fiales e jo me dy fiale.

N e kohe te mesme, te zbriturit nerne te Slleveve kalli mijerafiale vendesh :Staria, H8i'sek, Glina,' etj., etj., edhemiaft ndryshime ne ghuhe : per tregimlea e leo ne funt te fialeve, si ne male-sarka, vellaleo, e te tiera. Hovi i Slleveres' ka eene miaft i math sa t' i mbyteformet sheipe e edhe th: malesore, vel-lath, e te tiera.

(1) Cf. It. peel/s. Cf. she. bage/ie.(2) Te tilla ndrime ka ne eh' do ghuhe.

Shenova te frenghishtia disa flale, pos' mebien ner mentt tani.

H 127. ALBANIA

Po ku eshte ndryshimi me i math, tetsilin nuk e shohim dot se na mungojnedeftime te shcipes se vieter, ce ata tehuaj, duke u-perziere e duke u-perbash-kuar me ne, e fiisjin shcipen me disagabime te tsilat duke u-perhapur arrijtinpake nga pake te perghithesohen e ngagabime te behen riegulla e te zene ven-din e riegullave te' vietera. Kete tenghare e kuptojme par induction, ekuptojme do me thene duke pare nedisa ghuhe te tiera se si te hyret e tehuajve kalli gabime ci me ne funt u-bene riegulla; e, duke par' ato, kup-.tojme se edhe ne shcipe ashtu kanghare.

Kur ertlme Turcet, prape ne ndrim imath ne ghuhe t' one: shume fiale tevietera te lena me fl' ane (e sot per sotte humbura), per te mare fiale turcishte.

1\1ene funt duke cene ce rezike te,fQrta e rethojne Shciperine, nevoja epuneve krioj ne perlilidie kombetare etsila nisi t' a ceroje e t' a permiresoje,do me thene t' a ndroje, ghuhen.

J a disa shkake ndrimesh. Ka edbe tetiera. Arrin ce dhame ne mendim.

IV. Tc nclarct e glmhcve.

."

Po sa do kane ndrnar e po ndrojneghuhet, u kane mbetur miaft s~ena s~te nihen tsilat i aferohen nera tlateres ete ndahen me rende.

Ghuhetaret i ndajne ghuhet me trer~nde.

1. Ghuhet ndarctore (langues iso-lantes), me e para e te tsilave esht~ghuha chineze,me deget e saj ; pastaJ,annamitia. Karakteri i ketyre ghuheve

eshte ce ch' do fiale esht e mb8tet me nesyllabe, e kudo ce te ndodhet cendron endare prej fialeve fcine.

2. Glmhct pcnnbledhetore (languesagglutinantes), ner te tsilat Jane n' a15 dege.Le te permendim vetem magha-rishten, turcishten, baskishten (ci fiitetne malet e Pyreneve), japonezishten,javanezishten, edhe ghuhet e Kaukazit(georgiane, laz~;' etj.). Karakteri i kety-re ghuheve eshte ce rena vihet kurdo-here ne krye, e pas 'saj pcrmblidhenfiale te tiera ci i 'a ndrojne perrefiminpo nuke perziehen bashke. Per tn3gim,r~na turcishte sev, dua. Sev vihet nekrye, pastaj i shtohet me7-ce fiala behetsev-mek, te c1ashur; sev-me-mek, te mosdashur ; sev-dir-mek, t'. a besh t' a duan ;sev-dir-me-mek, t' a besh te mos e duan;sevdirhnedikl6J'inden, nga ce s' e benedot t' a duan. Ne te ghitha keto fiala,refla sev mbetet ne krye dhe e pa-ngare.

3. Ghul/Ct pcsimtare (langues fiexion-nelles). Karakteri i ketyre ghuheveeshte ce fialet e ra behen duke pesuw'rella ne nc1ryshim a. lIe tiater. Per tre-gim, fiala shcipe lw, andej nc1zierimhengra; do te ha, te n,rj1'ene,etj. Rena h(~as mb8ti si ish, as cenc1roj ne krye tefialeve.

Keto ghuhe nc1ahen ne c1y dege tembedha :

A. Dega s61nitike; ghuhet me te no-hura te kesaj dege Jane hebraishtia,kaldaishtia, edhe arabishtia. Karakterii kesaj dege eshte ce ch' do rene ka tri18tra nermiet te te tsilave hyjne zene-tore ci i japin tiater perrefim.

B. Deger hind-europiane, ci ka dhiete

ghuhe : hindishten; iranishten; shcipen;ai'menishten; gl'ecishten ; romanishten;teutonishten; celtishten; balltikisht6n;sllavishten. Shume ner keto ghuhe kanepielle disa glmhe te tiera. Vetem 3hci-pia, grecishtia edhe armenishtia kanembetur shterpa.

. Ghuhet e deges hind-europiane zbre-sin prej ne ghuhe, ghuha arian6, sot persot e humbur.

TH.-Sp.

-.

Shenime.

1\'t E gazete athinake thote me tl'ish-

Ie;'{ tim se ne eh' do katltnt e ne eh' dokasolle te Sheiperise ghen libra e

(Wore shcipe me letra latine. J 0 dM ace!Po vertet shume propagande ana kombe-tare pati nderin te beje, e vetem lie ghepo u thomi Grekeve pament e pa kripe :A ju pelcen me teper te jene libra efletore shcipe me letra sllave ?

Bashkepunetori yne, Z. Asdren, pogatit lie libel' viershash. Libri eshte

ALBANIA H

nene shtyp e do te dale ne luye te Mar-sit. Emrin e ka : R/:ze diezli.

ED.

t G HON BI T UCH I.

Mesojmeme trishtim vdekien e Z.Ghon Bituchi, lie dialosh 19 vietsh cimesonte ne Klagenfurt t' Austrise. Tedhenet ze - neneshkruar prej ghashteshokesh te tij, te ghithe Shci petare -thote ne menyre te vaitueshme:

« Atdhetar ilaka e mic t' dashtun,sod nepni-a ma t' mramin « Pushim.Past»

GHON BFl'UCHIT

prej Pizrenit. Sod, kiani-e t' dashtunenlule ci u-tha n' koh t' 19 vietshve;i tsilli, tui lanun ket bot t' rrejshemme 8 Nanllr te Dillen mrama neSmurtore te Klagenfurtit, shkoi meghet pushimin m' at tietren jet tuilanun vai ner shokt e ti e me zemel' t'plasun atdhetart e vet ».

~

*,.;yo.ll=. ,.JoJ\ ..\.,...

*,~ J~ v-:~\ c" v-:o;J\

********<:)l..~J)\(;,"'"~)\ ~ *

~!\ 0j ~, ,.l~\ -.,-l\o\ ****** ~U\o::J\ ..\3...3\(;,"'",.l..J\ -.,-l\o1

- <:).1JJu.yOo"'-1.16.\ -

-~

\~.; \-J t~ . \

~~f\))'J\;,.;.:<..\011.\6..0".;:),1., "'->-\!<:)..uU,.l", ,,~L. J;\.-, =\.~\~

,..;fb- cili 4~ 0")" -.::-J,.I 6\; .II\;) .1),;>-- ~) "0""::1.1

<4;-.l!\;) ,rJ,\ ~ )1 ~..\I.\, )..\1.\ O-,\\+':", .uu\ ~\No

).10.;j" <4;-r'\~ , o~;,

6.~1 0;\j ~.l1y.J 6.':':.~i'»)"",0 .J;.4 =\1 ,.::s::--/1.1 6..;.-",)" JI.I}\;)\

: )..\""","°,"'.~.J.!.;\!. ~J.1),..,,... 6..;.,»),\ 0;-" J,l>.)..u,-s

To the Editor of the" ALBANIAN REVIEW"

4, Oakley Crescent, City Road, E. C.,

London.

SHKURTORE «. SOMMAIRE

----.---

Kange.

Shenime.

Dreko cenash.

Shent-Elin.

Te Gheturit pune n'Europe : 1".B. K.

Turcia.edhe « Kontrulli » i llUaj.

Mendime te zghedhura..

"'_1

l\lbulo-mo vare panse : LULO J\L-\.LSORI.

« Baba 'l'omori » : LULO M.U,SOHI.

Note e « Albanies » : ED.

Ghuhesia : TH.-Sr.

Shenime : ED.

Ghon Bituchi.

'~

------.-Bruxellet. Vromant & 011, imprimeur..

. .-

~