za dravnu maturu u školskoj godini 2021./2022.
ISPITNI KATALOG ZA DRAVNU MATURU U ŠKOLSKOJ GODINI 2021./2022. GRKI JEZIK
SADRAJ UVOD 5
2.1. OBRAZOVNI ISHODI PODRUJA ISPITIVANJA ISKUSTVO TEKSTA I KOMUNIKACIJA 7
2.2. OBRAZOVNI ISHODI PODRUJA ISPITIVANJA JEZINA PISMENOST 8
2.3. OBRAZOVNI ISHODI PODRUJA ISPITIVANJA CIVILIZACIJA I BAŠTINA 8
3. STRUKTURA ISPITA 10
3.2. PODRUJE ISPITIVANJA JEZINA PISMENOST 11
3.3. PODRUJE ISPITIVANJA CIVILIZACIJA I BAŠTINA 11
4. TEHNIKI OPIS ISPITA 12
4.1. TRAJANJE ISPITA 12
4.3. PRIBOR 12
5.2. VREDNOVANJE PODRUJA ISPITIVANJA JEZINA PISMENOST 13
5.3. VREDNOVANJE PODRUJA ISPITIVANJA CIVILIZACIJA I BAŠTINA 13
6. PRIMJERI ZADATAKA 14
6.3. PRIMJER ZADATKA DOPUNJAVANJA 15
7. PRIPREMA ZA ISPIT 17
LITERATURA 18
DODATCI 29
U obrazovnim ishodima preuzetim iz kurikuluma napravljene su jezine korekcije sukladno normi hrvatskoga standardnog jezika.
5
UVOD
Grki je jezik izborni predmet dravne mature, a uenici klasinih gimnazija mogu prema osobnome izboru kao obvezatni ispit dravne mature umjesto ispita iz stranoga jezika polagati ispit iz Latinskoga ili Grkoga jezika. Razina ispita dravne mature iz Grkoga jezika u školskoj godini 2021./2022. identina je za uenike koji su klasinu gimnaziju upisali kao poetnici i za uenike koji su je upisali kao nastavljai.
Ispitni katalog za dravnu maturu iz Grkoga jezika temeljni je dokument ispita u koje- mu su navedeni i objašnjeni sadraji, kriteriji te naini ispitivanja i vrednovanja znanja u školskoj godini 2021./2022. Usklaen je s odobrenim predmetnim kurikulumom za Grki jezik u klasinim gimnazijama1.
Ispitni katalog sadri sedam poglavlja:
1. Podruja ispitivanja
2. Obrazovni ishodi
3. Struktura ispita
7. Priprema za ispit.
U prvome i drugome poglavlju navedeno je što se ispituje u ispitu. U prvome poglavlju navedena su podruja ispitivanja, a u drugome kljuna znanja i vještine koje pristupnik2 treba usvojiti.
U treemu, etvrtome i petome poglavlju opisani su nain ispitivanja, struktura i oblik ispita, vrste zadataka te nain rješavanja i vrednovanja zadataka i ispitnih cjelina.
U šestome poglavlju navedeni su primjeri zadataka s detaljnim objašnjenjem, a u sed- mome poglavlju objašnjeno je na koji se nain treba pripremiti za ispit.
U poglavlju Literatura navedeni su propisani tekstovi za ispit dravne mature iz Grkoga jezika, kao i preporuena literatura za pripremu ispita. U poglavlju Dodatci jest popis vokabulara.
1 NN, br. 7/19., 144 (22. 1. 2019.), Odluka o donošenju kurikuluma za nastavni predmet Grki jezik za osnovne škole i gimnazije u Republici Hrvatskoj
2 Termin „pristupnik” u ispitnome katalogu podrazumijeva rodnu razliku te se odnosi i na pristupnice i na pristupnike.
6
1. PODRUJA ISPITIVANJA
Cilj je ispita dravne mature iz Grkoga jezika utvrditi razinu ostvarenja obrazovnih ishoda koji se oituju u sposobnosti:
• razumijevanja jednostavnijega izvornog grkog teksta i poznavanja odreivanja zna- ajka autora i pojedinih knjievnih vrsta
• poznavanja i upotrebe jezine zakonitosti grkoga jezika
• vladanja osnovnim vokabularom i razumijevanja etimologije rijei grkoga podrijetla
• razumijevanja osnovnih obiljeja grke kulture i civilizacije i njihova utjecaja na daljnji razvoj civilizacije.
Ispit dravne mature iz Grkoga jezika sastoji se od triju podruja ispitivanja: Iskustvo teksta i komunikacija, Jezina pismenost te Civilizacija i baština.
Podruje ispitivanja Iskustvo teksta i komunikacija sastoji se od sljedeih potpodruja i nji- hova sadraja:
A. ODNOSI U TEKSTU: odnosi u reenici
B. RAZUMIJEVANJE TEKSTA: poruka teksta i sadraj teksta
C. PRIJEVOD TEKSTA: prijevod dijela reenice i prijevod reenice
D. TEORIJA KNJIEVNOSTI: znaajke jezika i stila pojedinih knjievnih vrsta.
Podruje ispitivanja Jezina pismenost sastoji se od sljedeih potpodruja i njihova sadraja:
A. PROZODIJA I METRIKA: prozodija i metrika
B. FONOLOGIJA: pismo i naglasak
C. MORFOLOGIJA: imena i glagoli
D. VOKABULAR: znaenje rijei i etimologija.
Podruje ispitivanja Civilizacija i baština sastoji se od sljedeih potpodruja i njihova sadraja:
A. POVIJEST KNJIEVNOSTI: periodizacija, ivot i djela autora
B. MITOLOGIJA: bogovi, junaci i ostala mitološka bia i likovi
C. POLITIKA I KULTURNA POVIJEST: politika povijest i kulturna povijest.
7
2. OBRAZOVNI ISHODI
U ovome su poglavlju za svako podruje ispitivanja navedeni obrazovni ishodi odnosno konkretni opisi onoga što pristupnik mora znati i razumjeti da bi ostvario eljeni rezultat u ispitu dravne mature iz Grkoga jezika.
2.1. OBRAZOVNI ISHODI PODRUJA ISPITIVANJA
ISKUSTVO TEKSTA I KOMUNIKACIJA
OBRAZOVNI ISHOD: Pristupnik prepoznaje, razlikuje i analizira odnose rijei u ree- nicama. (SŠ (2) GJ B.4.1.)
SADRAJ: subjekt, predikat, direktni objekt, indirektni objekt, prilona oznaka, imenski atribut, apozicija, atribut, posvojni genitiv, dijelni genitiv, genitiv usporeivanja, reenine konstrukcije akuzativa i nominativa s infinitivom i genitiva apsolutnoga
POTPODRUJE ISPITIVANJA: Razumijevanje teksta
SADRAJ: poruka, sadraj i kontekst izvornih tekstova propisanih u ispitnome katalogu
POTPODRUJE ISPITIVANJA: Prijevod teksta
OBRAZOVNI ISHOD: Pristupnik razumije i objašnjava prilagoeni i/ili izvorni grki tekst. (SŠ (2) GJ B.4.3.)
SADRAJ: prijevod reenice ili dijela reenice iz izvornih tekstova propisanih u ispitnome katalogu
POTPODRUJE ISPITIVANJA: Teorija knjievnosti
OBRAZOVNI ISHODI:
• Pristupnik izdvaja i analizira osobitosti Homerova jezika i stila. (SŠ (2) GJ B.2.2.)
• Pristupnik izdvaja i opisuje osnovne znaajke historiografije, retorike i lirske poezije. (SŠ (2) GJ B.3.2.)
• Pristupnik uoava i povezuje znaajke jezika i stila grke drame i filozofije. (SŠ (2) GJ B.4.2.)
8
SADRAJ: stilske karakteristike predstavnika pojedinih knjievnih vrsta, figure rijei u epici, naini kompozicije pojedinih knjievnih vrsta
Obrazovni ishod i sadraj obiljeeni zelenom bojom nisu dio ispita dravne mature iz Grkoga jezika u školskoj godini 2021./2022.
2.2. OBRAZOVNI ISHODI PODRUJA ISPITIVANJA
JEZINA PISMENOST
OBRAZOVNI ISHOD: Pristupnik ispravno skandira pjesnike metre. (SŠ (1) GJ A.2.1.)
SADRAJ: kvantiteta slogova, broj slogova u metru, elizija, afereza, tmeza, kraza, siniceza, sinkopa, dijereza, daktil, spondej, trohej, jamb, heksametar, elegijski distih, jampski trimetar
POTPODRUJE ISPITIVANJA: Fonologija
OBRAZOVNI ISHOD: Pristupnik vlada pravilima itanja, pisanja i naglašavanja. (SŠ (2) GJ A.1.1.)
SADRAJ: pravila o naglašavanju
SADRAJ: lan, imenice, pridjevi, zamjenice, brojevi, glagoli
POTPODRUJE ISPITIVANJA: Vokabular
• Pristupnik prepoznaje, upotrebljava i rašlanjuje rijei iz izvornih tekstova te grecizme u hrvatskome jeziku. (SŠ (1) GJ A.4.1.)
SADRAJ: rjeniki oblik rijei, znaenje rijei, etimologija
9
2.3. OBRAZOVNI ISHODI PODRUJA ISPITIVANJA
CIVILIZACIJA I BAŠTINA
OBRAZOVNI ISHOD: Pristupnik saima, usporeuje i objašnjava tijek i posebnosti grke knjievne povijesti. (SŠ (1) GJ C.3.3)
SADRAJ: periodizacija, podatci o ivotu i djelu najistaknutijih predstavnika pojedinih knjievnih vrsta
POTPODRUJE ISPITIVANJA: Mitologija
SADRAJ: bogovi, mitološka bia, junaci, mitološki ciklusi
POTPODRUJE ISPITIVANJA: Politika i kulturna povijest
OBRAZOVNI ISHODI:
• Pristupnik imenuje, opisuje i usporeuje pojmove vezane uz grku tradiciju uenja i pouavanja. (SŠ (1) GJ C.3.2. i SŠ (2) GJ C.4.2.)
• Pristupnik imenuje i objašnjava injenice i pojmove vezane uz povijest grkoga naroda i jezika u vremenu i prostoru. (SŠ (2) GJ C.1.1.)
• Pristupnik nabraja, smješta, povezuje te zakljuuje o pojmovima vezanim uz grko kazalište i filozofske škole. (SŠ (1) GJ C.3.1. i SŠ (2) GJ C.4.1.)
• Pristupnik nabraja, smješta i povezuje pojmove vezane uz grku povijest. (SŠ (1) GJ C.2.1. i SŠ (2) GJ C.3.1.)
• Pristupnik komentira, diskutira i zakljuuje o osnovnim pojmovima vezanim uz dr- avno ureenje i vladavinu. (SŠ (1) GJ C.2.2. i SŠ (2) GJ C.3.1.)
• Pristupnik opisuje dogaaje i podruja u Hrvatskoj povezane s grkom civilizacijom i mitologijom. (SŠ (2) GJ C.1.3.)
SADRAJ: odgoj i izobrazba, plemena, pokrajine, dijalekti, religija i svetišta, naseobine, materijalni ostatci vezani uz grku kulturu i umjetnost, svakodnevni ivot, politika povijest, društveno ureenje
10
3. STRUKTURA ISPITA
Ispit dravne mature iz Grkoga jezika sastoji se od triju podruja ispitivanja i sadri ukupno 70 zadataka.
U prvome podruju ispitivanja ispituje se poznavanje iskustva teksta i komunikacije, u drugome poznavanje jezine pismenosti, a u treemu poznavanje civilizacije i baštine.
Dalje je u tekstu detaljno opisana struktura svakoga podruja ispitivanja.
3.1. PODRUJE ISPITIVANJA ISKUSTVO TEKSTA I KOMUNIKACIJA
U ovome podruju ispitivanja provjerava se razina razumijevanja proitanoga teksta, dijela teksta ili reenice te znanja i vještine iz podruja sintakse.
U tablici 1. prikazana je struktura podruja ispitivanja Iskustvo teksta i komunikacija.
Tablica 1. Struktura podruja ispitivanja Iskustvo teksta i komunikacija3
ZADATCI VRSTA ZADATAKA BROJ ZADATAKA
1. – 4. zadatci višestrukoga izbora 4
5. – 7. zadatci kratkoga odgovora 3
8. – 14. zadatci višestrukoga izbora 7
23. – 26. zadatci kratkoga odgovora 4
27. – 29. zadatci višestrukoga izbora 3
30. – 33. zadatci dopunjavanja 4
34. – 36. zadatci višestrukoga izbora 3
3 Polazni tekstovi u podruju ispitivanja Iskustvo teksta i komunikacija navedeni su u ovome katalogu.
11
3.2. PODRUJE ISPITIVANJA JEZINA PISMENOST
U ovome podruju ispitivanja provjerava se poznavanje jezika na temelju ishoda i sadraja propisanih kurikulumom za Grki jezik.
U tablici 2. prikazana je struktura podruja ispitivanja Jezina pismenost.
Tablica 2. Struktura podruja ispitivanja Jezina pismenost
ZADATAK VRSTA ZADATAKA BROJ ZADATAKA
15. – 22. zadatci kratkoga odgovora 8
37. – 43. zadatci višestrukoga izbora 7
44. – 46. zadatci kratkoga odgovora 3
47. – 49. zadatci višestrukoga izbora 3
3.3. PODRUJE ISPITIVANJA CIVILIZACIJA I BAŠTINA
U ovome podruju ispitivanja provjerava se poznavanje sadraja iz grke civilizacije i baštine na temelju ishoda i sadraja propisanih kurikulumom za Grki jezik. U tablici 3. prikazana je struktura podruja ispitivanja Civilizacija i baština.
Tablica 3. Struktura podruja ispitivanja Civilizacija i baština
ZADATAK VRSTA ZADATAKA BROJ ZADATAKA
50. – 55. zadatci kratkoga odgovora 6
56. – 70. zadatci višestrukoga izbora 15
12
Tehniki opis ispita podrazumijeva trajanje ispita, izgled i nain rješavanja ispita te pribor za rješavanje ispita.
4.1. TRAJANJE ISPITA
Ispit dravne mature iz Grkoga jezika traje ukupno 90 minuta bez stanke.
Pristupnik moe samostalno rasporediti vrijeme rješavanja i nije vremenski ogranien pri rješavanju pojedinih dijelova ispita.
Vremenik provedbe bit e objavljen na mrenoj stranici Nacionalnoga centra za vanjsko vrednovanje obrazovanja (www.ncvvo.hr).
4.2. IZGLED ISPITA I NAIN RJEŠAVANJA
Pristupnik dobiva sigurnosnu vreicu u kojoj su ispitna knjiica i list za odgovore.
Vano je pozorno proitati tekst opih uputa i tekst uputa za rješavanje zadataka i oznaavanje tonih odgovora.
U zadatcima zatvorenoga tipa (zadatci višestrukoga izbora) pristupnik mora oznaiti tone odgovore znakom X na listu za odgovore. Ako pristupnik oznai više od jednoga odgovora, zadatak e se bodovati s 0 (nula) bodova bez obzira na to što je meu oznae- nima i toan odgovor.
U zadatcima otvorenoga tipa pristupnik mora odgovoriti kratkim odgovorom s nekoliko rijei ili jednostavnom reenicom (zadatci dopunjavanja i kratkoga odgovora) na za to predvieno mjesto u ispitnoj knjiici. Ako pristupnik pogriješi, treba precrtati netoan odgovor, staviti ga u zagradu, napisati toan odgovor i staviti skraeni potpis pokraj to- noga odgovora. Zabranjeno je potpisati se punim imenom i prezimenom.
4.3. PRIBOR
Tijekom pisanja ispita dopušteno je upotrebljavati iskljuivo kemijsku olovku kojom se piše plavom ili crnom bojom. Pristupnici ne smiju upotrebljavati rjenike, gramatike saetke ni ostala pomagala. Nije dopuštena upotreba tehnikih pomagala.
13
5. OPIS BODOVANJA
Pristupnik u ispitu moe ostvariti 70 bodova.
U tablici 4. prikazan je udio podruja ispitivanja u ukupnome uspjehu u ispitu.
Tablica 4. Udio podruja ispitivanja u ispitu
Iskustvo teksta i komunikacija 40 %
Jezina pismenost 30 %
Tablica 5. Opis bodovanja prema vrsti zadataka
Zadatci višestrukoga odgovora 1 bod – toan odgovor 0 bodova – netoan odgovor, odgovor nije oznaen je oznaeno više odgovora
Zadatci kratkoga odgovora 1 bod – toan odgovor 0 bodova – netoan odgovor ili odgovor nije upisan
Zadatci dopunjavanja 1 bod – toan odgovor 0 bodova – netoan odgovor ili odgovor nije upisan
5.1. VREDNOVANJE PODRUJA ISPITIVANJA
ISKUSTVO TEKSTA I KOMUNIKACIJA
Toan odgovor na pojedini zadatak donosi jedan bod. U ovome je podruju ispitivanja mogue ostvariti ukupno 28 bodova.
5.2. VREDNOVANJE PODRUJA ISPITIVANJA JEZINA PISMENOST
Toan odgovor na pojedini zadatak donosi jedan bod. U ovome je podruju ispitivanja mogue ostvariti ukupno 21 bod.
5.3. VREDNOVANJE PODRUJA ISPITIVANJA
CIVILIZACIJA I BAŠTINA
Toan odgovor na pojedini zadatak donosi jedan bod. U ovome je podruju ispitivanja mogue ostvariti ukupno 21 bod.
14
6. PRIMJERI ZADATAKA
U ovome su poglavlju navedeni primjeri zadataka.4 Uz svaki primjer zadatka navedeni su uputa za rješavanje zadatka, toan odgovor, obrazovni ishod koji se tim konkretnim zadatkom ispituje te nain bodovanja.
6.1. PRIMJER ZADATKA VIŠESTRUKOGA IZBORA
Zadatak višestrukoga izbora sastoji se od upute (u kojoj je opisan nain rješavanja zadatka i koja je zajednika za sve zadatke toga tipa u nizu), osnove (u kojoj je postavljen zadatak) te etiriju ponuenih odgovora od kojih je jedan toan.
Uputa za rješavanje zadatka višestrukoga izbora glasi:
U sljedeim zadatcima od više ponuenih odgovora samo je jedan toan.
Tone odgovore morate oznaiti znakom X na listu za odgovore.
Toan odgovor donosi jedan bod.
Zadatak:
A. Ahilejeve B. Iksionove C. Prokrustove D. Tantalove
TOAN ODGOVOR: D. Tantalove
POTPODRUJE ISPITIVANJA: Mitologija
BODOVANJE: 1 bod – toan odgovor
0 bodova – netoan odgovor, odgovor nije oznaen ili je oznaeno više odgovora
4 Za svaku vrstu zadatka dan je primjer bez obzira na podruja ispitivanja. Primjeri i specifinosti zadataka u pojedinim podrujima ispitivanja mogu se pogledati u oglednome primjeru ispita.
15
6.2. PRIMJER ZADATKA KRATKOGA ODGOVORA
Zadatak kratkoga odgovora sastoji se od upute (u kojoj je opisan nain rješavanja zadatka i koja je zajednika za sve zadatke toga tipa u nizu) i osnove (naješe pitanja) u kojoj je zadano što pristupnik treba odgovoriti.
Uputa za rješavanje zadatka kratkoga odgovora glasi:
U sljedeim zadatcima potpuno opišite zadani oblik rijei iz teksta.
Odgovore upišite samo na predvieno mjesto u ispitnoj knjiici.
Toan odgovor donosi jedan bod.
Zadatak:
θροιζεν
PODRUJE ISPITIVANJA: Jezina pismenost
BODOVANJE: 1 bod – toan odgovor
0 bodova – netoan odgovor ili odgovor nije upisan
16
6.3. PRIMJER ZADATKA DOPUNJAVANJA
Zadatak dopunjavanja sastoji se od upute (u kojoj je opisan nain rješavanja zadatka i koja je zajednika za sve zadatke toga tipa u nizu) i osnove u kojoj je zadano što pristupnik treba odgovoriti.
Uputa za rješavanje zadatka dopunjavanja glasi:
U sljedeim zadatcima dopunite zadane reenice glagolom u zagradi u obliku koji zahti- jeva ostatak reenice.
Odgovore upišite samo na predvieno mjesto u ispitnoj knjiici.
Toan odgovor donosi jedan bod.
Zadatak:
TOAN ODGOVOR: μειναν
POTPODRUJE ISPITIVANJA: prijevod teksta
BODOVANJE: 1 bod – toan odgovor
0 bodova – netoan odgovor ili odgovor nije upisan
17
7. PRIPREMA ZA ISPIT
Redovito uenje Grkoga jezika omoguuje bolje ostvarivanje ishoda te trajno i svrsishodno pamenje. Preduvjeti su uspješnoga polaganja ispita dravne mature iz Grkoga jezika temeljna jezina pismenost i osnove itanja s razumijevanjem.
Tijekom pripreme ispita dravne mature iz Grkoga jezika potrebno je:
analizirati i prevesti ulomke iz knjievnih djela navedene u dijelu kataloga Propisani tekstovi za ispit dravne mature
ponoviti:
• sintaksu (analiza reenice, posvojni genitiv, dijelni genitiv, genitiv usporeivanja, ge- nitiv apsolutni, akuzativ i nominativ s infinitivom)
• ivot i djelo propisanih autora, knjievne vrste i razdoblja u grkoj knjievnosti, perio- dizaciju knjievnosti te pregled i razvoj knjievnih vrsta (epika, lirika, historiografija, retorika, razvoj drame i kazališta, filozofija)
• civilizacijsko-povijesne sadraje (mitologija i religija, povijest, svakodnevica).
Dobro poznavanje naina ispitivanja pomoi e znatno pristupnicima da uspješno riješe zadatke u ispitu dravne mature.
18
O
LITERATURA
Propisani tekstovi za ispit dravne mature 1. Ksenofont, Uspomene na Sokrata 2.1.21 – 22
φησ γρ Ηρακλα, πε κ παδων ες βην ρμτο, ν ο νοι δη ατοκρτορες γιγνμενοι δηλοσιν ετε τν δι' ρετς δν τρψονται π τν βον ετε τν δι κακας, ξελθντα ες συχαν καθσθαι ποροντα ποτραν τν δν τρπηται· κα φανναι ατ δο γυνακας προσιναι μεγλας, τν μν τραν επρεπ τε δεν κα λευθριον φσει, κεκοσμημνην τ μν σμα καθαρτητι, τ δ μματα αδο, τ δ σχμα σωφροσν, σθτι δ λευκ, τν δ' τραν τεθραμμνην μν ες πολυσαρκαν τε κα παλτητα, κεκαλλωπισμνην δ τ μν χρμα στε λευκοτραν τε κα ρυθροτραν το ντος δοκεν φανεσθαι, τ δ σχμα στε δοκεν ρθοτραν τς φσεως εναι, τ δ μματα χειν ναπεπταμνα, σθτα δ ξ ς ν μλιστα ρα διαλμποι·
2. Ksenofont, Anabaza 1.3.1 – 3
Ενταθα μεινεν Κρος κα στρατι μρας εκοσιν· ο γρ στρατιται οκ φασαν ναι το πρσω· ππτευον γρ δη π βασιλα ναι· μισθωθναι δ οκ π τοτ φασαν. πρτος δ Κλαρχος τος ατο στρατιτας βιζετο ναι· ο δ’ ατν τε βαλλον κα τ ποζγια τ κενου, πε ρξαιντο προναι. Κλαρχος δ ττε μν μικρν ξφυγε μ καταπετρωθναι, στερον δ’ πε γνω τι ο δυνσεται βισασθαι, συνγαγεν κκλησαν τν ατο στρατιωτν. κα πρτον μν δκρυε πολν χρνον στς· ο δ ρντες θαμαζον κα σιπων· ετα δ λεξε τοιδε. Ανδρες στρατιται, μ θαυμζετε τι χαλεπς φρω τος παροσι πργμασιν. μο γρ ξνος Κρος γνετο κα με φεγοντα κ τς πατρδος τ τε λλα τμησε κα μυρους δωκε δαρεικος· ος γ λαβν οκ ες τ διον κατεθμην μο οδ καθηδυπθησα, λλ' ες μς δαπνων.
3. Ksenofont, Anabaza 1.2.15 – 18
κλευσε δ τος Ελληνας ς νμος ατος ες μχην οτω ταχθναι κα στναι, συντξαι δ' καστον τος αυτο. τχθησαν ον π τεττρων· εχε δ τ μν δεξιν Μνων κα ο σν ατ, τ δ ενυμον Κλαρχος κα ο κενου, τ δ μσον ο λλοι στρατηγο. θερει ον Κρος πρτον μν τος βαρβρους· ο δ παρλαυνον τεταγμνοι κατ λας κα κατ τξεις· ετα δ τος Ελληνας, παρελανων φ' ρματος κα Κλισσα φ' ρμαμξης. εχον δ πντες κρνη χαλκ κα χιτνας φοινικος κα κνημδας κα τς σπδας κκεκαλυμμνας. πειδ
19
ISPITNI KATALOG ZA DRAVNU MATURU 2021./2022. – GRKI JEZIK
δ πντας παρλασε, στσας τ ρμα πρ τς φλαγγος μσης, πμψας Πγρητα τν ρμηνα παρ τος στρατηγος τν Ελλνων κλευσε προβαλσθαι τ πλα κα πιχωρσαι λην τν φλαγγα. ο δ τατα προεπον τος στρατιταις· κα πε σλπιγξε, προβαλμενοι τ πλα πσαν. κ δ τοτου θττον προντων σν κραυγ π το ατομτου δρμος γνετο τος στρατιταις π τς σκηνς, τν δ βαρβρων φβος πολς, κα τε Κλισσα φυγεν π τς ρμαμξης κα ο κ τς γορς καταλιπντες τ νια φυγον. ο δ Ελληνες σν γλωτι π τς σκηνς λθον.
4. Demosten, Protiv Filipa 2.1.1 – 3.6
Οταν, νδρες Αθηναοι, λγοι γγνωνται περ ν Φλιππος πρττει κα βιζεται παρ τν ερνην, ε τος πρ μν λγους κα δικαους κα φιλανθρπους ρ φαινομνους, κα λγειν μν παντας ε τ δοντα δοκοντας τος κατηγοροντας Φιλππου, γιγνμενον δ› οδν ς πος επεν τν δεντων, οδ› ν ενεκα τατ' κοειν ξιον· λλ› ες τοτ› δη προηγμνα τυγχνει πντα τ πργματα τ πλει, σθ' σ τις ν μλλον κα φανερτερον ξελγχ Φλιππον κα τν πρς μς ερνην παραβανοντα κα πσι τος Ελλησιν πιβουλεοντα, τοσοτ τ τ χρ ποιεν συμβουλεσαι χαλεπτερον. ατιον δ τοτων, τι πντες, νδρες Αθηναοι, τος πλεονεκτεν ζητοντας ργ κωλειν κα πρξεσιν, οχ λγοις δον, πρτον μν μες ο παριντες τοτων μν φσταμεν κα γρφειν κα συμβουλεειν, τν πρς μς πχθειαν κνοντες, οα ποιε δ', ς δειν, κα τοιατα διεξερχμεθα·
5. Demosten, O vijencu 19.1 – 20.9
τατα δ' ρν Φλιππος (ο γρ ν φαν) τος παρ' κστοις προδταις χρματ' ναλσκων πντας συνκρουε κα πρς ατος τραττεν· ετ' ν ος μρτανον λλοι κα κακς φρνουν, ατς παρεσκευζετο κα κατ πντων φετο. ς δ ταλαιπωρομενοι τ μκει το πολμου ο ττε μν βαρες, νν δ' τυχες Θηβαοι φανερο πσιν σαν ναγκασθησμενοι καταφεγειν φ' μς, Φλιππος, να μ τοτο γνοιτο μηδ συνλθοιεν α πλεις, μν μν ερνην, κενοις δ βοθειαν πηγγελατο. τ ον συνηγωνσατ' ατ πρς τ λαβεν λγου δεν μς κντας ξαπατωμνους τν λλων Ελλνων, ετε χρ κακαν ετ' γνοιαν ετε κα μφτερα τατ' επεν, ο πλεμον συνεχ κα μακρν πολεμοντων μν, κα τοτον πρ τν πσι συμφερντων, ς ργ φανερν γγονεν, οτε χρμασιν οτε σμασιν οτ' λλ οδεν τν πντων συνελμβανον μν· ος κα δικαως κα προσηκντως ργιζμενοι τομως πηκοσατε τ Φιλππ.
20
6. Platon, Fedar 274c 5 – 274e 1
ΣΩ. Ηκουσα τονυν περ Νακρατιν τς Αγπτου γενσθαι τν κε παλαιν τινα θεν, ο κα τ ρνεον ερν δ καλοσιν Ιβιν· ατ δ νομα τ δαμονι εναι Θεθ. τοτον δ πρτον ριθμν τε κα λογισμν ερεν κα γεωμετραν κα στρονομαν, τι δ πεττεας τε κα κυβεας, κα δ κα γρμματα. βασιλως δ' α ττε ντος Αγπτου λης Θαμο περ τν μεγλην πλιν το νω τπου ν ο Ελληνες Αγυπτας Θβας καλοσι, κα τν θεν Αμμωνα, παρ τοτον λθν Θεθ τς τχνας πδειξεν, κα φη δεν διαδοθναι τος λλοις Αγυπτοις· δ ρετο ντινα κστη χοι φελαν, διεξιντος δ, τι καλς μ καλς δοκο λγειν, τ μν ψεγεν, τ δ' πνει.
7. Platon, Kriton 43c 4 – 43d 8
ΣΩ. … λλ τ δ οτω πρ φξαι ΚΡ. Αγγελαν, Σκρατες, φρων χαλεπν, ο σο, ς μο φανεται, λλ' μο κα τος σος πιτηδεοις πσιν κα χαλεπν κα βαρεαν, ν γ, ς μο δοκ, ν τος βαρτατ' ν νγκαιμι. ΣΩ. Τνα τατην τ πλοον φκται κ Δλου, ο δε φικομνου τεθνναι με ΚΡ. Οτοι δ φκται, λλ δοκεν μν μοι ξει τμερον ξ ν παγγλλουσιν κοντς τινες π Σουνου κα καταλιπντες κε ατ. δλον ον κ τοτων [τν γγλων] τι ξει τμερον, κα νγκη δ ες αριον σται, Σκρατες, τν βον σε τελευτν. ΣΩ. Αλλ›, Κρτων, τχ γαθ, ε τατ τος θεος φλον, τατ στω· ο μντοι ομαι ξειν ατ τμερον.
8. Platon, Fedon 117a 4 – 117b 9
Κα Κρτων κοσας νευσε τ παιδ πλησον σττι. κα πας ξελθν κα συχνν χρνον διατρψας κεν γων τν μλλοντα δσειν τ φρμακον, ν κλικι φροντα τετριμμνον. δν δ Σωκρτης τν νθρωπον, Εεν, φη, βλτιστε, σ γρ τοτων πιστμων, τ χρ ποιεν Οδν λλο, φη, πιντα περιιναι, ως ν σου βρος ν τος σκλεσι γνηται, πειτα κατακεσθαι· κα οτως ατ ποισει. Κα μα ρεξε τν κλικα τ Σωκρτει. Κα ς λαβν κα μλα λεως, Εχκρατες, οδντρσας οδ διαφθερας οτε το χρματος οτε το προσπου, λλ' σπερ εθει αυρηδν ποβλψας πρς τν νθρωπον, Τ λγεις, φη, περ τοδε το πματος πρς τ ποσπεσα τινι ξεστιν ο Τοσοτον, φη, Σκρατες, τρβομεν σον ομεθα μτριον εναι πιεν.
21
9. Sofoklo, Antigona 511 – 525
ΑΝ. Οδν γρ ασχρν τος μοσπλγχνους σβειν. ΚΡ. Οκουν μαιμος χ καταντον θανν ΑΝ. Ομαιμος κ μις τε κα τατο πατρς. ΚΡ. Πς δτ' κεν δυσσεβ τιμς χριν ΑΝ. Ο μαρτυρσει ταθ' κατθανν νκυς. 515 ΚΡ. Ε το σφε τιμς ξ σου τ δυσσεβε. ΑΝ. Ο γρ τι δολος. λλ' δελφς λετο. ΚΡ. Πορθν δ τνδε γν· δ' ντιστς περ. ΑΝ. Ομως γ' Αιδης τος νμους τοτους ποθε. ΚΡ. Αλλ' οχ χρηστς τ κακ λαχεν σος. 520 ΑΝ. Τς οδεν ε κτω 'στν εαγ τδε ΚΡ. Οτοι ποθ' οχθρς, οδ' ταν θν, φλος. ΑΝ. Οτοι συνχθειν, λλ συμφιλεν φυν. ΚΡ. Κτω νυν λθοσ', ε φιλητον, φλει κενους· μο δ ζντος οκ ρξει γυν. 525
10. Sofoklo, Ajant 1328 – 1345
ΟΔ. Εξεστιν ον επντι τληθ φλ σο μηδν σσον προς ξυνηρετεν ΑΓ. Επ'· γρ εην οκ ν ε φρονν, πε 1330 φλον σ' γ μγιστον Αργεων νμω. ΟΔ. Ακου νυν. Τν νδρα τνδε πρς θεν μ τλς θαπτον δ' ναλγτως βαλεν· μηδ' βα σε μηδαμς νικηστω τοσνδε μισεν στε τν δκην πατεν. 1335 Κμο γρ ν ποθ' οτος χθιστος στρατο, ξ ο 'κρτησα τν Αχιλλεων πλων· λλ' ατν μπας ντ' γ τοινδ' μο οκ ντατιμσαιμ' ν, στε μ λγειν ν' νδρ' δεν ριστον Αργεων, σοι 1340 Τροαν φικμεσθα, πλν Αχιλλως. Ωστ' οκ ν νδκως γ' τιμζοιτ σοι· ο γρ τι τοτον, λλ τος θεν νμους φθεροις ν. Ανδρα δ' ο δκαιον, ε θνοι, βλπτειν τν σθλν, οδ' ν μισν κυρς. 1345
22
11. Euripid, Elektra 300 – 318
Ηλ. λγοιμ' ν, ε χρ (χρ δ πρς φλον λγειν), 300 τχας βαρεας τς μς κμο πατρς. πε δ κινες μθον, κετεω, ξνε, γγελλ' Ορστηι τμ κκενου κακ, πρτον μν οοις ν ππλοις αλζομαι, πνωι θ' σωι ββριθ', π στγαισ τε 305 οαισι ναω βασιλικν κ δωμτων, ατ μν κμοχθοσα κερκσιν ππλους γυμνν ξω σμα κα στερσομαι ατ δ πηγς ποταμους φορουμνη. νορτος ερν κα χορν τητωμνη 310 νανομαι γυνακας οσα παρθνος, ασχνομαι δ Κστορ', ς πρν ς θεος λθεν μ' μνστευεν, οσαν γγεν. μτηρ δ' μ Φρυγοισιν ν σκυλεμασιν θρνωι κθηται, πρς δ' δραισιν Ασδες 315 δμωα στατζουσ', ς περσ' μς πατρ, Ιδαα φρη χρυσαις ζευγμναι πρπαισιν.
12. Euripid, Medeja 1002 – 1018
Πα. δσποιν', φενται παδες οδε σοι φυγς, κα δρα νμφη βασιλς σμνη χερον δξατ'· ερνη δ τκεθεν τκνοις. α· 1005 τ συγχυθεσ' στηκας νκ' ετυχες τ σν τρεψας μπαλιν παρηδα κοκ σμνη τνδ' ξ μο δχηι λγον Μη. αα. Πα. τδ' ο ξυνωιδ τοσιν ξηγγελμνοις. Μη. αα μλ' αθις. Πα. μν τιν' γγλλων τχην οκ οδα, δξης δ' σφλην εαγγλου 1010 Μη. γγειλας ο' γγειλας· ο σ μμφομαι. Πα. τ δα κατηφς μμα κα δακρυρροες Μη. πολλ μ' νγκη, πρσβυ· τατα γρ θεο κγ κακς φρονοσ' μηχανησμην. Πα. θρσει· κτει τοι κα σ πρς τκνων τι. 1015
23
ISPITNI KATALOG ZA DRAVNU MATURU 2021./2022. – GRKI JEZIK
Μη. λλους κατξω πρσθεν τλαιν' γ. Πα. οτοι μνη σ σν πεζγης τκνων· κοφως φρειν χρ θνητν ντα συμφορς.
13. Euripid, Kiklop 113 – 130
Οδ. τς δ' δε χρα κα τνες ναουσ νιν Σι. Ατναος χθος Σικελας πρτατος. Οδ. τεχη δ πο 'στι κα πλεως πυργματα 115 Σι. οκ στ'· ρημοι πρνες νθρπων, ξνε. Οδ. τνες δ' χουσι γααν θηρν γνος Σι. Κκλωπες, ντρ' χοντες, ο στγας δμων. Οδ. τνος κλοντες δεδμευται κρτος Σι. μονδες· κοει δ› οδν οδες οδενς. 120 Οδ. σπερουσι δ'— τι ζσι —Δμητρος στχυν Σι. γλακτι κα τυροσι κα μλων βορι. Οδ. Βρομου δ πμ' χουσιν, μπλου ος Σι. κιστα· τοιγρ χορον οκοσι χθνα. Οδ. φιλξενοι δ χσιοι περ ξνους 125 Σι. γλυκτατ φασι τ κρα τος ξνους φορεν. Οδ. τ φις βορι χαρουσιν νθρωποκτνωι Σι. οδες μολν δερ' στις ο κατεσφγη. Οδ. ατς δ Κκλωψ πο 'στιν δμων σω Σι. φροδος, πρς Ατνηι θρας χνεων κυσν. 130
14. Eshil, Agamemnon 1380 – 1398
οτω δ' πραξα—κα τδ' οκ ρνσομαι— 1380 ς μτε φεγειν μτ' μνεσθαι μρον. πειρον μφβληστρον, σπερ χθων, περιστιχζω, πλοτον εματος κακν, παω δ νιν δς· κν δυον ομωγμτοιν μεθκεν ατο κλα· κα πεπτωκτι 1385 τρτην πενδδωμι, το κατ χθονς, Αιδου, νεκρν σωτρος, εκτααν χριν. οτω τν ατο θυμν ρμανει πεσν, κκφυσιν ξεαν αματος σφαγν βλλει μ' ρεμν ψακδι φοινας δρσου, 1390 χαρουσαν οδν σσον διοσδτ γνει σπορητς κλυκος ν λοχεμασιν.
24
O
ς δ' χντων, πρσβος Αργεων τδε, χαροιτ' ν, ε χαροιτ', γ δ' πεχομαι. ε δ' ν πρεπντων στ' πισπνδειν νεκρ, 1395 τδ' ν δικαως ν, περδκως μν ον· τοσνδε κρατρ' ν δμοις κακν δε πλσας ραων ατς κπνει μολν.
15. Eshil, Eumenide 1 – 19
ΠΡΟΦΗΤΙΣ
Πρτον μν εχ τδε πρεσβεω θεν τν πρωτμαντιν Γααν· κ δ τς Θμιν, δ τ μητρς δευτρα τδ' ζετο μαντεον, ς λγος τις· ν δ τ τρτ λχει, θελοσης, οδ πρς βαν τινς, 5 Τιτανς λλη πας Χθονς καθζετο, Φοβη· δδωσι δ' γενθλιον δσιν Φοβ· τ Φοβης δ' νομ' χει παρνυμον. λιπν δ λμνην Δηλαν τε χοιρδα, κλσας π' κτς ναυπρους τς Παλλδος, 10 ς τνδε γααν λθε Παρνησο θ' δρας. πμπουσι δ' ατν κα σεβζουσιν μγα κελευθοποιο παδες Ηφαστου, χθνα νμερον τιθντες μερωμνην. μολντα δ' ατν κρτα τιμαλφε λες, 15 Δελφς τε χρας τσδε πρυμντης ναξ. τχνης δ νιν Ζες νθεον κτσας φρνα ζει τταρτον τοσδε μντιν ν θρνοις· Δις προφτης δ' στ Λοξας πατρς.
16. Tirtej, fr. 10 1 – 32
τεθνμεναι γρ καλν ν προμχοισι πεσντα νδρ' γαθν περ ι πατρδι μαρνμενον· τν δ' ατο προλιπντα πλιν κα πονας γρος πτωχεειν πντων στ' νιηρτατον, πλαζμενον σν μητρ φληι κα πατρ γροντι 5 παισ τε σν μικρος κουριδηι τ' λχωι. χθρς μν γρ τοσι μετσσεται ος κεν κηται, χρησμοσνηι τ' εκων κα στυγερι πενηι,
25
ISPITNI KATALOG ZA DRAVNU MATURU 2021./2022. – GRKI JEZIK
ασχνει τε γνος, κατ δ' γλαν εδος λγχει, πσα δ' τιμη κα κακτης πεται. 10 †εθ' οτως νδρς τοι λωμνου οδεμ' ρη γνεται οτ' αδς οτ' πσω γνεος. θυμι γς πρι τσδε μαχμεθα κα περ παδων θνσκωμεν ψυχων μηκτι φειδμενοι. νοι, λλ μχεσθε παρ' λλλοισι μνοντες, 15 μηδ φυγς ασχρς ρχετε μηδ φβου, λλ μγαν ποιετε κα λκιμον ν φρεσ θυμν, μηδ φιλοψυχετ' νδρσι μαρνμενοι· τος δ παλαιοτρους, ν οκτι γονατ' λαφρ, μ καταλεποντες φεγετε, τος γεραιος. 20 ασχρν γρ δ τοτο, μετ προμχοισι πεσντα κεσθαι πρσθε νων νδρα παλαιτερον, δη λευκν χοντα κρη πολιν τε γνειον, θυμν ποπνεοντ› λκιμον ν κονηι, αματεντ' αδοα φλαις ν χερσν χοντα – 25 ασχρ τ γ' φθαλμος κα νεμεσητν δεν, κα χρα γυμνωθντα· νοισι δ πντ' ποικεν, φρ' ρατς βης γλαν νθος χηι, νδρσι μν θηητς δεν, ρατς δ γυναιξ ζως ν, καλς δ' ν προμχοισι πεσν. 30 λλ τις ε διαβς μεντω ποσν μφοτροισι στηριχθες π γς, χελος δοσι δακν
26
Martini-Jeri, Matkovi, Prometej, Školska knjiga, Zagreb, 2003.
Martini-Jeri, Matkovi, Gjurašin, Prometej Mythos, Školska knjiga, Zagreb, 2019.
Majnari, Gorski, Grko-hrvatski rjenik, Školska knjiga, Zagreb, 1976.
Musi, Majnari, Gramatika grkog jezika, Školska knjiga, Zagreb, 1980.
Sabadoš, Sironi, Zmajlovi, Chrestomathia Graeca, Školska knjiga, Zagreb, 2002.
Sabadoš, Sironi, Zmajlovi, Anthologia Graeca, Školska knjiga, Zagreb, 1971.
Schwab, Najljepše prie klasine starine, Mladost, Zagreb, 1963.
Zamarovsky, Junaci antikih mitova, ArResor, Zagreb, 1985.
Preporuena literatura za nastavnike
Der kleine Pauly, Lexikon der Antike in 5 Bänden, München, 1979.
Der neue Pauly, Stuttgart-Weimar, 1996.
Dukat, Ogledi o grkoj tragediji, Izdavaki centar Rijeka, Biblioteka Dometi, 1981.
Dukat, Homersko pitanje, Globus, Zagreb, 1987.
Eshil – Sofoklo – Euripid, Sabrane grke tragedije, Vrhunci civilizacije, Beograd, 1988.
Herodot, Povijest, Matica hrvatska, Zagreb, 2000.
Juric, Grka – od mitova do antikih spomenika, Andromeda, Rijeka, 2001.
Lesky, Povijest grke knjievnosti, Golden marketing, Zagreb, 2001.
Musi, Nacrt grkih i rimskih starina, Ex libris, Zagreb, 2002.
Olalla, Mitološki atlas Grke, Golden marketing, Zagreb, 2007.
Povijest svjetske knjievnosti, II. dio, Mladost, Zagreb, 1977.
Schein, Smrtni junak, Globus, Zagreb, 1989.
The Oxford Concise Companion to Classical Literature, Oxford, 1993.
The Oxford Companion to Classical Civilization, Oxford, 1998.
The Oxford Classical Dictionary, Oxford, 1996.
The Penguin, Dictionary of Classical Mythology, London, 1990.
The Penguin, Historical Atlas of Ancient Greece, London, 1996.
Sironi, Rasprave o helenskoj knjievnosti, Matica hrvatska, Zagreb, 1997.
Škiljan, Leksikon antikih autora, Latina & Graeca, Zagreb, 1996.
27
Zaninovi, Od Helena do Hrvata, Školska knjiga, Zagreb, 1996.
Zamarovsky, Otkrie Troje, Globus, Zagreb, 1965.
Zamarovsky, Grko udo, Školska knjiga, Zagreb, 1978.
Korisni linkovi
O
DODATCI
VOKABULAR
Vokabular koji se nalazi u katalogu ne temelji se na propisanim tekstovima, ve je lek- sika jezgra koja pristupnicima moe posluiti kao podsjetnik i osnova za proširivanje vlastitoga vokabulara. Kriterij za uvrštavanje pojedinih rijei bio je uestalost i vanost korištenja tih rijei u nastavi.
A
γαθς 3 dobar, estit
γαπω voljeti
γορεω javno govoriti
δελφς, ο, brat
δικα, ας, nepravda
θροζω skupljati
αμα, ατος, τ krv
αρω uzeti, uhvatiti
ασθνομαι opaziti, osjetiti
κοντζω bacati koplje
κρος 3 višnji, gornji, krajnji
λγεινς 3 bolan, muan
λγος, ους, τ bol
λθεια, ας, istina
ληθς 2 istinit
λλ ali, nego
μαρτνω promašiti; pogriješiti
μεβομαι promijeniti; odgovarati
μφπολος, ου, sluškinja
ν (+ ak.) uz, po
ναβανω uzlaziti, penjati se
νβασις, εως, uspon
ναξ, νακτος, vladar
νθος, ους, τ cvijet
νθρωπος, ου, ovjek
ξιος 3 vrijedan, dostojan
οιδς, ο, pjeva
ργυρος, , ον srebrn
ρμονα, ας, veza, spajanje; sklad
ρχ, ς, poetak, vlast; pokrajina
ρχω poinjati, vladati, zapovijedati
ρχων, οντος, zapovjednik
σπς, δος, štit
τιμζω sramotiti, prezirati, ne štovati
αγ, ς, zraka (Sunca)
αλς, ο, frula, svirala
αξνω poveavati
ατς, , sam, isti, on (u ko- sim padeima)
φικνομαι stii
βασιλες, ως, kralj
βουλ, ς, savjet, dogovor, odluka; vijee
βολομαι htjeti, eljeti
βοπις, ιδος, volooka, epitet za Heru
βραδς, εα, spor
βραχς, εα, kratak
βωμς, ο, rtvenik
γρ naime, jer
γελω smijati se
γρων, οντος, starac
γ, ς, zemlja
γγας, αντος, div
γλαξ, κς, sova
γλυκς, εα, sladak
γλττα, ης, jezik
γονες, ως, roditelj
γνυ, γνατος, τ koljeno
γρμμα, ατος, τ slovo; knjiga; pl. knjievnost, itanje i pisanje
γραμματικ, ς, gramatika
γυν, γυναικς, ena
γψ, γυπς, jastreb
Δ
δφνη, ης, lovor
δ a, ali, no
δεσμτης, ου, zarobljenik; (kao pridjev) svezan, okovan
δεσπτης, ου, gospodar
δμος, ου, narod
διδοχος, ου, nasljednik, zamjenik
διαφθερω uništavati, pustošiti
δκαιος 3 pravedan
δικω (pro)goniti
δοκω misliti
δξα, ης, misao, glas, slava
δρυ, δρατος, τ koplje
δουλω zarobiti
δρμος, ου, tranje, utrka
δναμαι moi
δρον, ου, τ dar
εμ biti
κ (+ gen.) iz
κενος, η, ο onaj, ona, ono
κηβλος, 2 dalekometni, epitet za Apolona
λαα, ας, maslina
λαφος, ου, / jelen
λευθερα, ας, sloboda
λφας, αντος, slon
μς 3 moj
ν (+dat) u, na, o, po
ξοδος, ου, izlaz; eksod, izla- zna pjesma kora u tragediji
πεισδιον, ου, τ epizodij, dio tra- gedije (odgovara inovima)
π (+ gen.) na, kod, uz, (+ dat.) na, pri, kod; (+ ak.) na, protiv, za
πσταμαι znati
ργζομαι raditi, initi
ρις, ιδος, srdba, ljutnja, bijes
ρμηνες, ως, vjesnik, glasnik
ρυθρς 3 crven
ρχομαι dolaziti, ii
ρωτω pitati
τος, ους, τ godina
εδαμων, ον sretan
ερσκω nalaziti, otkrivati
Ζ
γομαι voditi, biti voa
δς, εα, ugodan
λιος, ου, Sunce
Θ
θλαττα, ης, more
θνατος, ου, smrt
θε, ς, boica
θες, ο, bog
θεραπεω njegovati, lijeiti, štovati
θερμς 3 vru, topao
θρος, ους, τ ljeto
θηρω / θηρεω loviti
θυγτηρ, τρς, ker
θω rtvovati
διος 3 vlastit
να da (namjerni veznik)
σος 3 jednak, isti
χθς, ος, riba
κθημαι/ καθζομαι sjediti
κα i, pa
καω paliti
κμηλος, ου, / deva
καρδα, ας, srce
καρπς, ο, plod
κατ (+ gen.) sa, dolje, niz; (+ ak.) kroz, prema, du
καταβανω silaziti
καρ, καρος, srce τ/κρ, κρος, τ
κεμαι leati
κελεω zapovijedati
κεφαλ, ς, glava
κρυξ, υκος, glasnik
κιθαρδς, ο, kitara, pjeva uz kitaru
κινδυνεω izlagati se opasnosti
κνδυνος, ου, opasnost
κμη, ης, kosa
κραξ, ακος, gavran
κορυθαολος 2 sjajnošljemac (Hektor)
κοσμω ukrasiti, urediti
κρνος, ους, τ kaciga
κρτος, ους, τ snaga
κκλος, ου, krug
κων, κυνς, / pas
κμη, ης, selo
λαβρινθος, ου, labirint
λαμπρς 3 sjajan
λανθνω biti skriven
λοιμς, ο, kuga
μαθητς, ο, uenik
μγας, μεγλη, velik μγα
μνω ostajati, ekati
μσος 3 srednji
μτρον, ου, τ mjera
μτωπον, ου, τ elo
μ ne, da ne
μνις, ιος, srdba
μτηρ, τρς, majka
μιμνσκομαι sjeati se
μορα, ας, sudbina; dio
μνος 3 jedini, sam
μορφ, ς, oblik
μθος, ου, pria
νας, νες, laa
νατης, ου, mornar
νεανας, ου, mladi
νν sada
ξφος, ους, τ ma
Ο δε, δε, τδε ovaj, ova, ovo
δς, ο, put
δος, ντος, zub
λεθρος, ου, propast
πλον, ου, τ oruje
ρχστρα, ας, orhestra, dio kazališta
ς, , koji, koja, koje
σος 3 kolik
φθαλμς, ο, oko
Π
παιδεα, ας, odgoj
παλαις 3 star
38
παρασκευζω pripremati
προδος, ου, parod, ulazna pjesma kora u tragediji
πς, πσα, πν sav, svaki
πσχω trpjeti
πμπω slati
πρθω razarati
πτρα, ας, stijena
πλουτζω obogatiti
πολτης, ου, graanin
πολφρων, ονος, mudar, vrlo razborit
πορεομαι putovati
πος, ποδς, noga
πρττω initi, raditi
πρσβυς, star
πρς (+ dat.) kod, (+ ak.) prema
39
πρτος 3 prvi
πρ, πυρς, τ vatra
οδοδκτυλος, 2 ruoprst, epitet za Zoru (ς)
δον, ου, τ rua
σκπτρον, ου, τ ezlo
σπερω sijati
στσιμον, ου, τ stazim, stajaa pjesma kora u tragediji
στλλω slati
στμα, ατος, τ usta
στρτευμα, ατος, τ vojska
στρφω okretati
σ ti
σν (+ dat) s, sa
σχμα, τος, τ oblik
σζω spašavati
τττω redati
ταχς, εα, brz
τμνω rezati
τρπω veselim
τθημι stavljati
τκτω raati
τιμω astiti
τις, τι netko, nešto
τς, τ tko?, što?
τπος, ου, mjesto, prilika
τργος, ου, jarac
τρπω okretati, odbijati
Υ
πρ (+ g