Upload
kishaorthodhokse
View
243
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
7/31/2019 Gazeta e Qershorit 2009
1/12
QERSHOR 2009 NGJALLJA 1
NGJALLJANr. 6 (197) Viti XVII i botimit QERSHOR 2009 mimi 20 lek
U krye shenjtrimi i kishs s Shn GjergjitFIER
T dieln, 14 maj, besimtart e Fierit u mblodhn n kishn kushtuarDshmorit t Madh, Shn Gjergjit, pr nj shrbes tepr t veant:Shenjtrimin e saj nga Kryepiskopi Anastas.
N fund t Shrbess s Mngjesores filloi Shrbesa e Shenjtrimit,me uratat e lexuara nga Kryepiskopi Anastas, q ndihmohej nga Mitro-politi i Beratit, Hirsia e Tij Ignati, Episkop Nikolla, Episkop Andoni dheklerik t tjer.
M pas u krye 3 her litania rreth kishs dhe u b hapja e dyerve dhefilloi shrbesa me vendosjen e lipsaneve n Tryezn e Shenjt.
Gjat Shrbess s Shenjtrimit Kryepiskopi shkroi n katr cepat e
kishs monogramin e Krishtit (me germat XP, Jisu Krishti). Kjo bhetme Miro t Shenjt, dyll dhe aroma t caktuara, q tregojn veorit eShpirtit t Shenjt.
Pas shrbess u krye Liturgjia Hyjnore. Nj predikim t veantshpirtror bri At Thomas Hopko, theolog i shquar nga SHBA.
N fund t saj, pr t falnderuar Kryepiskopin Anastas, i cili bri t
(vijon n faqen 2)
Ceremonia nisi me nj pritje nRenaissance Resort n WorldGolf Village, ku Presidenti i Borditt OCMC, C. Argue, u uroi pjes-marrsve mirseardhjen dhe brinj prshkrim n koh t aktivitetitdhe puns s ksaj qendre misio-nare. Kjo qendr sht e pranishme
me an t vullnetarve t saj, nshum vende t bots si n Shqi-
SHBA
Godin e re pr qendrn Hierapostolike
- Ajo i kushtohet Kryepiskopit Anastas t Shqipris dhe Kryepiskopit Dhimitr t Ameriks -N Saint Augustine, Florida, n datat 20-21
maj, u prurua Qendra e Trajnimit dhe Admini-
strative e Misionit t Krishter Orthodhoks
(OCMC), e cila u pagzua me emrin e Kryepi-
skopit Anastas dhe Kryepiskopit Dhimitr. N
kt eveniment morn pjes prfaqsues nga t
gjitha juridiksionet e Kishs Orthodhokse n
Amerik, prfshi edhe dioqezat shqiptare, si dhe
mbi 300 t ftuar me kt rast. Qendra e re e
Trajnimit sht nj investim rreth 4 miliondollar dhe ky investim sht prftuar n saje t
kontributeve t besimtarve, shoqatave filantro-
pike dhe t kishave t ndryshme n Amerik.
pri, Tanzani, Uganda, Rumani, prt ndihmuar prpjekjet e kishaveorthodhokse lokale. Drejtor i ksajqendre sht at Martin Rici, njklerik q ka jetuar dhe ka punuardisa vite edhe n Shqipri, pranKryepiskopit Anastas.
N darkn q pasoi, fols tndryshm, prfaqsues t t gjithakomuniteteve orthodhokse n
Amerik nxorn n pah rolin pri-mar dhe iniciues q ka luajturKryepiskopi i Tirans, Durrsit dhei gjith Shqipris, Anastasi, si dheKryepiskopi Dhimitr, primat iKishs Orthodhokse Greke nAmerik dhe Kryetar i Kshillit tPrhershm t Konferencs s Pe-
shkopve Orthodhoks t Ameriks(SCOBA), n veprn apostolike n
pjes t ndryshme t globit.
U nxor n pah ngritja e kishaveorthodhokse n Uganda, Tanzanidhe n Kenia nga KryepiskopiAnastas gjat veprs s tij aposto-like n Afrik, frytet e ksaj punet cilat vazhdojn t ken lulzimedhe sot, si dhe vepra e jashtza-konshme e ringjalljes s Kishs nShqipri. M pas u trajtua puna emadhe baritore dhe administrativee Kryepiskopit Dhimitr n nj
front kaq t vshtir dhe komplekssi paraqitet kontinenti amerikansot, pr konsolidimin e besimitorthodhoks dhe Kishs Ortho-dhokse.
At Chad Hatfield, dekani iSeminarit t Shn Vladimirit,prmendi n fjalimin e tij rndsine jashtzakonshme t misionitorthodhoks n Amerik, i cili ishtevendimtar n ngritjen e komuni-teteve orthodhokse n Amerikn eVeriut nga shenjtor si shn Her-
mani i Alasks, shn Inocenti i(vijon n faqen 6)
7/31/2019 Gazeta e Qershorit 2009
2/12
2 NGJALLJA QERSHOR 2009
mundur ringritjen e kishs s Shn Gjergjit, emori fjaln Mitropolit i Beratit, Hirsi Ignati, icili tha ndr t tjera:
I dashur Fortlumturi, me gjith zemr juurojm n emr t besimtarve dhe t klerikvetan shndet t plot dhe jet t gjat pr tprmbushur me sukses detyrn q ju ka besuar
Zoti Krisht pr shptimin e shpirtrave dhembarvajtjen e Kishs son Orthodhokse.
M pas, duke falnderuar pr fjalt e ngroh-ta, besimtarve iu drejtua Kryepiskopi Anastas,i cili tha:
Dita e sotme sht nj bekim shum i madhpr t gjith ne. Mendja ime shkon tek hera epar q erdha n Fier. Ishte viti 1991 dhe nukkishte mbetur qoft edhe nj gur nga kisha evjetr dhe duhet q takimin ta bnim n shesh.Q nga ajo koh Zoti na bri t denj t shikojmshum mrekulli dhe shum dhurata t dashuriss tij. Dhe sot lavdrojm Perndin pr ktkish kaq t mrekullueshme n shrbimin ton.
Dua t falnderoj ngrohtsisht t gjith ataq ndihmuan q kjo t bhej realitet. Jan shu-m njerz q kan emr dhe shum njerz ano-nim. Ata iu prgjigjn thirrjes son dhe mundmkshtu t grumbullojm fondet e nevojshme qt ngrihej kjo kish.
Q n fillim t aktivitetit t tijKryepiskopi Anastas tregoi njvmendje t veant edhe prrindrtimin e ksaj kishe. N vitin1992, pr t plotsuar krkesatimediate, u ndrtua nj kish e vo-
gl, e prkohshme, me parafabri-kate, n cepin e truallit ku ngrihejm par kisha e vjetr e qytetit.
M pas, me kujdesin, nismndhe fondet e mbledhura nga Krye-piskopi Anastas, u b e mundurringritja e saj.
M 12 janar 1997, mbi trualline kishs s vjetr, Fortlumturia e Tij,Anastasi kreu Shrbesn e vendo-sjes s gurit t themelit t Kishss re. Kisha sht e tipit bazilikdhe ka nj siprfaqe ndrtimi rreth1000 m2, me lartsi n kupol rreth
23 metra dhe me kambanore 30metra dhe u projektua pr t qensa m e ngjashme me kishn evjetr.
M 22 prill 2007, u krye Liturgjiae par Hyjnore nga KryepiskopiAnastas, i cili bashkmeshoi meMitropolitin e Beratit, Hirsin e TijIgnatin dhe me Episkopin e Apollo-nis, Hirsin e Tij Nikolln. Qindrabesimtar u mblodhn n kishn ere t Shn Gjergjit, n qendr tFierit. 40 vjet pasi ishte shembur
dhunshm kisha e vjetr.Kisha e Shn Gjergjit dy vitet
q ka hapur dyert, megjithse pa ukryer ende Shrbesa e Shenjtrimitt kishs, me qllim q ti shrben-te sa m mir besimtarve t saj.Por q nj tempull t plotsohetprfundimisht, duhet q t kryhetMisteri i Shenjtrimit t Kishs dhevendosjes s lipsaneve t shenjto-
rve mbi Tryezn e Shenjt. Kursht e mundur, kto lipsane duhett jen t martirve q dhan jetnpr Kishn, pr t plotsuar origji-nn e vrtet t ksaj shrbeseshenjtrimi, q vjen nga shekujt epar t krishterimit, ather kurLiturgjia Hyjnore dhe shrbesatkryheshin mbi varret e martirve.
Fieri sht qytet relativisht i ri,por i vendosur n qendr t njzone t dalluar pr prkushtimin ebesimtarve t shumt orthodho-ks. Kishat n do fshat kan qent zbukuruara me vepra t rralla
arti kishtar, t mjeshtrve m tmir. Por vmendjen kryesore etrheqin perlat e besimit ortho-dhoks, t ngritura q n shekujt epar, kur besimi i krishter nisi tprhapej fuqishm n kto treva.Nga njra an e Fierit sht qytetiantik i Bylysit, qendr tepr e r-ndsishm kishtare, me bazilikat eshumta apo bazilika e famshme eGllavenics n Ballsh. Nga ana tje-tr, jan manastiret e shumta, ku ve-ohen Apollonia, Ardenica, Kolko-ndasi etj.
Edhe kisha e vjetr e Shn Gjer-gjit ishte dikur nj nga monumentetm t bukura dhe m t mdha trajonit t Myzeqes. Ajo prbhejprej salls 3-nefshe, pagzimores,dy portikve, si dhe kulls s ka-mbanores mbi t ciln ndodheshinpiktura murale e Shn Gjergjit dheora e madhe e qytetit. Kjo faltoreu ndrtua mbi rrnojat e nj kishem t vjetr t quajtur Shn Maria,e cila ka ekzistuar shum koh mpar. N vitin 1923, n vend t ka-
mbanores s vjetr u ngrit kamba-norja e re.
Mbishkrimet e Shn Gjergjit tFierit kan qen t pakta. Gjithsejajo mbartte dy mbishkrime. I parigjendej n pjesn e jashtme t ab-sids dhe tregonte se n vitin 1782kishn e kishte ndrtuar qysh ngafillimi kryemjeshtri Gega (TheofanPopa, Mbishkrime t kishave t
Shqipris, Tiran 1998, fq.108).Mbishkrimi i dyt ishte vendosurn nj pllak t vendosur mbi dern
jugore. Aty gjendej i skalitur emri imjeshtrit t dyt, q kishte punuarpr ndrtimin e kishs, i cili quhejELAMEN.
Kisha ishte ndrtuar me gurshtufi dhe mermer t sjell ngaApollonia. Nj pjes e gurve t sajishin skalitur prej mjeshtrve ndr-tues. Gurt ishin lidhur me lla gl-qereje, ku pr t shtuar fortsin etyre ishin prdorur edhe t verdhate vezve, przier me lesh dhie. Prkupoln jan prdorur tulla t kuqet lidhura me lla.
Kisha e Shn Gjergjit ishte zbu-kuruar brenda me afreske nga pik-tori grabovar Joan etiri, n vitin1782.
Mbasi u shrbeu afrsisht pr185 vite besimtarve t zons, kishau shkatrrua plotsisht nga doraateiste m 23.04.1967, ditn e ShnGjergjit. Nga kjo kish kan ngelurdisa relike nga ikonostasi i saj i
famshm q ndodhet n muzeunhistorik t Fierit.
(vijon nga faqja 1)
U krye shenjtrimi i kishs s Shn Gjergjit
Si u ringrit kisha Historia e kishs
7/31/2019 Gazeta e Qershorit 2009
3/12
QERSHOR 2009 NGJALLJA 3
Aktiviteti, q u organizua nkuadr t Dits Ndrkomb-tare t Familjes, mblodhi n datn
15 maj, n Tirana International Ho-tel, gra prfaqsuese t besimeve tra-dicionale fetare: myslimane, ortho-dhokse, katolike e bektashiane; siedhe gra nga jeta diplomatike,politike, biznesi e shoqria civile etj.dhe shum t ftuar t tjer.
Konferenca u organizua me ni-smn e znj. Iris Mai, drejtore edepartamentit t gruas pran Ko-munitetit Mysliman, si edhe t znj.Valbona Duri, juriste nga ShoqriaCivile dhe kishte si tem: Familja,
shoqria, integrimi. Kjo konferen-c kishte pr qllim shpalosjen evlerave t familjes n shoqri.
Gjat konferencs, e cila zgjatipr m tepr se nj or, morn fja-ln dhe prshndetn shum ngat ftuarit. T gjith folsit, pasi pr-gzuan grupin e grave organizatorepr angazhimin tyre n sensibilizi-min e shoqris civile n lidhje merndsin dhe rolin q luan familjan t, u prqendruan rreth tems,duke e trajtuar at nga kndv-
shtrimi dhe roli i tyre prkats.Grat prfaqsuese t komuni-
teteve fetare n Shqipri foln gji-thashtu mbi rndsin dhe rolin efamiljes n shoqri, e par kjo ngakndvshtrimi fetar. Prfaqsuesjae komunitetit orthodhoks, znj. Soni-la Dedja, n fjaln e saj theksoi r-ndsin q Kisha i jep formimit tfamiljes. Kur dy njerz lidhen menjri-tjetrin, ata lidhen prparaPerndis me Misterin e Martess.N kt Mister marrin pjes pr-ve klerikve edhe antar t ko-munitetit, t cilt urojn dhe lutennjkohsisht q kjo familje t rritetdhe t vazhdoj t jetoj me dashu-rin dhe me respektin pr njri-tje-trin dhe pr Perndin, i Cili i lidh.
Folsit e tjer, pasi bn edhe njretrospektiv historike mbi krijimine familjes, par nga kndvshtrimet ndryshme, theksuan se familjasht e shenjt, sht brthama the-melore e shoqris, sht nj kish.Ksaj tematike iu referuan edhe pr-shndetjet nga prfaqsuesit e kre-
rve t komuniteteve fetare, t pra-nishm n kt konferenc.
Familja, shoqria, integrimi
Nga klerikt e pranishm, prKishn Orthodhokse foli Episkopii Krujs, Hirsi Andoni, i cili ndaume t pranishmit disa nga shqet-simet e shprehura n takimin eprbashkt ndrmjet Kishs Kato-like dhe asaj Orthodhokse, mbajturn Trento t Italis, n dhjetor2008, me tem Familja, nj e mirpr njerzimin. Ndr t tjera aitheksoi rolin e familjes si institucioni
m i vjetr i themeluar nga Per-ndia dhe ambienti m unikal n tcilin dhurata e jets njerzore du-het t transmetohet prmes aktitmartesor. T dy Kishat n deklara-tn e prbashkt prgzojn aktetndrkombtare n mbrojtje t tdrejtave t njeriut, por n t njjtnkoh trheqin vmendje n tenden-cat e fundit pr t ndryshuar gjuhndhe pr t prezantuar terma e kon-cepte t dykuptimshme, gj qmbetet nj shqetsim pr t ardh-men. Gjithashtu, ai theksoi ndikiminnegativ q luan emigracioni nfamiljet e sotme, kjo edhe n vendinton, duke shkaktuar trauma etragjedi t shumta familjare e duke
privuar mjaft fmij nga dashuriae prkujdesi prindror.
Nj vend t rndsishm, thek-soi ai, deklarata i kushton gruas nrolin e nns, si rritsja dhe eduka-torja e fmijve. Ky rol kurrsesinuk duhet t konsiderohet m i ulte m pak i rndsishm se shumprofesione t tjera t nderuara dhepr kt arsye nnat kan nevojpr mbshtetje morale dhe financi-
are nga shoqria dhe politika nmnyr q tiu mundsoj atyreprmbushjen e ktij misioni kaq trndsishm, si sht ai i rritjesdhe edukimit t fmijve. N ktkontekst, ka rndsi t kuptohet seprindrit mbeten edukatort e part fmijve t tyre. Ky rol sht ipazvendsueshm dhe i patjetr-sueshm dhe pr pasoj e pamu-ndur pr tiu deleguar trsisht ttjerve ose t kryhet nga t tjer.N kt kuptim mbetet edhe eduki-mi fetar nga prindrit pr fmijt etyre. Duke folur pr edukimin, ai undal gjithashtu edhe n edukimingjinor (seksual) t t rinjve, pr tcilin theksohet qart n deklarat
se parim kryesor i tij duhet t jetdrejtimi dhe formimi i t rinjve mekuptimin e jets dhe dashuris mar-tesore. N t njjtn koh rndsimerr dhe mbshtetja e familjeve treja, inkurajimi dhe kshillimi i tyre,duke shmangur lnien n harresdhe braktisjen e tyre n problemetdhe vshtirsit e prditshme.
N prfundim, Hirsi Andonitheksoi se familja nuk duhet t kon-siderohet kurrsesi si nj koncept idal mode e anakronik, por i kup-tuar drejt ai mund t prbj rizbu-limin m t drejt pr t ardhmendhe q ka nevoj m s teprmi sho-qria jon. Pa dashurin e ndrsje-ll t familjes shoqria jon rrezi-kon t vdes.
Konferenca u mbyll me falnde-rime pr t gjith pjesmarrsit prkontributin e dhn me diskutimet,mendimet dhe sugjerimet e vlefshmet ngritura prej tyre, duke shpre-
suar njkohsisht pr nj bashk-punim edhe n t ardhmen pr tmirn e shoqris son.
Korresp. i Gazets Ngjallja
- Aktiviteti u organizua n kuadr t Dits Ndrkombtare t Familjes -
Ajo transmeton pr ju 24 or program.
Do t dgjoni gjithka q ju duhet: programe shpirtrore, sociale dhe kulturore.
Muzik e zgjedhur kishtare, popullore dhe klasike, nga vendi dhe bota.
Ndiqni shrbesat kishtare n Radio Ngjallja!
ast nga
veprimtaria
Familja,
shoqria,
integrimi
7/31/2019 Gazeta e Qershorit 2009
4/12
4 NGJALLJA QERSHOR 2009
Ka disa vjet q Sinica, fshati ibukur n Devollin e Siprm, do 20
maj gjallrohet si n asnj dit tjetr
t vitit. sht dita e Shnkollit, ecila prej disa vjetsh mbledh sinica-
rt nga viset e ndryshme ku punoj-
n e jetojn si n Kor, Tiran,
Elbasan, Durrs, etj. Kjo dit, si nj
zile shkolle q mbledh nxnsit e
saj, mbledh edhe sinicart e shpr-
ndar npr bot si Greqi, Amerik,
Kanada, Itali, etj. Shnkolli, si dhe
ditt e tjera t shnuara, jan pr-
kujtuar n shekuj nga familjet e
ktij fshati. Edhe n vitet e moniz-
mit, kur feja u ndalua, kto familjei prkujtonin ato dit n ilegalitet.
Pas viteve nntdhjet, kur edhe
feja u kthye n identitet, kjo dit
mori prmasa t mdha. Ve famil-
jeve t krishtera, pr t takuar ba-shkfshatart e pr t festuar tok
me ta, vijn edhe familjet mysli-
mane t ktij fshati q banojn ktu,
n rrethe t ndryshme t vendit ose
n emigracion. Kshtu ndodhi edhe
sivjet. Rreth 200 sinicar, miq e
shok t tyre,u mblodhn s bashku
pr t festuar kt dit t shnuar.
Kishin ardhur nga Tirana vllezrit
Dhimitr e Petraq Lumi s bashku
me grat e tyre si dhe Ilir Lumi, t
cilt nuk e harrojn asnjher Sini-cn. Nga Durrsi kishte ardhur
Sknder Hysolli s bashku me
gruan dhe djalin, nga Elbasani, si
do vit kishin ardhur Niko Dimashi,
Dhimitr Gjelo, Rasim e Beqir Me-meli s bashku me grat, etj. Kt
vit kishte edhe mysafir nga Gram-
shi, si ishte Hekuran Cuniku me
gruan e tij. Disa sinicar kishin ma-
rr rrugn nga Amerika e largt pr
t qen n kt dit t shnuar me
bashkfshatart e tyre. Nj nga ata
ishte peshkopi Ilia Ketri, i cili edhe
drejtoi meshn e asaj dite, mbajtur
n kishn e fshatit. Po nga Ameri-
ka, kishin ardhur edhe Sotir Guta e
Perikli Sulari, si dhe qytezari NasiIskali me gruan e tij.
Veprimtarit e asaj dite filluan
me mbajtjen e meshs n kishn e
fshatit. Peshkop Ilia Ketrin e sho-
qronin edhe prifti i zons, ViktorKonomi si dhe studentt e Shkolls
Teologjike t Shn Vlashit n rre-
thin e Durrsit, t cilt kishin ardhur
posarisht at dit. Jo vetm t kri-
shtert, por edhe myslimant shku-
an n kish, ndezn qirinj dhe u
lutn pr shndet e mbarsi n fa-
miljet e tyre. Sinica sht nj nga
modelet e bashkjetess fetare n
Shqipri. Kshtu ka qen n shekuj
e kshtu vazhdon edhe sot!
Marr nga gazeta Ndryshe
Mbresa nga nj dit e shnuar!
Mos e harroni Sinicn!
Pasditja e 3 qershorit solli drite gzim t ri n manastirin e Shn
Joan Vladimirit, pran Elbasanit.
Besimtart erdhn grupe-grupe,
me bes e shpres, pr tu falur
tek shenjti. Dhe nuk ishin t pakt.
Erdhn si do vit nga qytete e fsha-
tra brenda vendit ton dhe jasht
tij, veanrisht nga Mali i Zi. Er-
dhn edhe t besimeve t tjera,
duke ditur e besuar n mrekullit e
ktij shenjtori udibrs.
Agripnia, filloi me bekim t ve-
ant, duke pasur n altar dy epi-
skop, Hirsi Ilian dhe HirsiAndonin. N meshim ishin edhe
tet priftrinj dhe dy dhjakon.
Ort e shrbess rrodhn pa u
ndjer. Prve kishs edhe oborri
rreth e qark, ishte mbushur me t
rinj, burra e gra. Ai llamburiste nga
dritat e shumta. Shrbesat u ndoqn
dhe u kryen n qetsi t plot.
N kish e jasht saj, kudo,
shrbenin studentt e Akademis
Teologjike t Shn Vlashit. Por
edhe si psalt t muziks bizantine
ata jepnin maksimumin. Kshtu
mbaroi liturgjia hyjnore e mesnats,
Elbasan - M shum dritn panairin e Shn Joan Vladimirit
pr t pritur vazhdimin e saj n ditn
e re. Arka e lipsaneve t shenjtit,
mbeti e ndriuar nga lambadhet e
lutjet e papushuara, e kshtu va-
zhdoi edhe m pas. T gjith sa
vinin n kish, i luteshin shenjtit n
heshtje, me zemr e shpirt, pr sh-
ndet t tyre, familjeve, famullive
dhe gjith bots.
Mngjesi filloi prsri me rnien
e kambans dhe fillimin e Liturgjis
Hyjnore. Tok edhe me priftrinjt
e kishs malazeze dhe gjith besim-
tart e mbledhur u krye litania e
shenjtit, me tri rrotullimet jasht ki-
shs. Me besimtart e shumt t
mbledhur, u bashkuan edhe ata t
ardhur rishtas nga Vlora e Beratit
e t tjer, t cilt nuk patn mund-
sin t vinin e ndiqnin shrbesat e
mbrmjes e mesnats.
Pas liturgjis hyjnore e litanis
s shenjtit i erdhi koha pritjes s
autoriteteve zyrtare, e cila kryhet
vit pas viti n tradit dhe u b nga
dy episkopt, Hirsi Ilia dhe Hirsi
Andoni. Erdhn pr t uruar besim-
tart e shumt ministri i jashtm z.
Lulzim Basha, prefekti i qarkut t
Elbasanit z. Shefqet Deliallisi, de-
putetja, znj. Valentina Leskaj, krye-
tari i kshillit t komuns Brada-
shesh, z. Sabri Sallaku etj.
N drek, tok me studentt e
Akademis Teologjike, Shn Vlash,
Durrs dhe klerikt tan, shtrohen
edhe klerikt dhe besimtart e
ardhur nga Mali i Zi. Edhe ata jan
t gzuar e lumturuar me bekimine madh q patn, q iu bashkuan
lutjeve e himneve t besimtarve
tan dhe lavdruam bashkrisht
shenjtin e madh mrekullibrs shn
Joan Vladimirin. Ata, shprehen t
knaqur me ort q kaluan n ma-
nastir dhe ndjehen t mbushur me
m shum me bes e shpres dhe
tepr t privilegjuar q morn pjes
n kt kremtim t ndritshm, t
prvitshm.
Korresp. i Ngjallja
Agripni n Manastirin e Shn Joan Vladimirit
7/31/2019 Gazeta e Qershorit 2009
5/12
QERSHOR 2009 NGJALLJA 5
Viti 2009 filloi me nj shqetsim t madh rreth situatskatastrofike t ekonomis botrore. N fund t vitit 2008,n mes t nj jete q pr shum vet zhvillohej pa probleme,papritur doln n drit vshtirsi financiare dhe ekonomike.
Kjo na solli n mendje Pentikostin e Par t ers skrishter, kur do gj dukej se po shkonte mir pr besim-tart e asaj epoke. Shum prej tyre kishin br pelegrinazhine zakonshm n Jerusalem pr t shnuar kremtimet. Ata
erdhn me qllime t mira pr t br adhurimin si bhejzakonisht. Por kur Shpirti i Shenjt erdhi si nj er e fortdhe plot me zhurm mbi dishepujt, duke i mbushur ata dheduke i drejtuar t flasin n gjuh t tjera si Shpirti i Shenjtu jepte t flisnin, pelegrint u habitn dhe pyetn veten:Si sht e mundur q secili nga ne, dgjon n gjuhn ton,n t ciln kemi lindur? (Veprat 2:1-13).
Kjo ishte nj eksperienc e jashtzakonshme dhe tepr efort pr kta pelegrin nga e tr bota. Petro, i transformuarkrejtsisht dhe shum kurajoz, i dha nj prgjigje t saktpyetjeve t tyre n formn e ftess q u bri pr t ndryshuar
zemrat dhe sjelljen e tyre (Veprat 2:14-36).
Duke ndjekur fjalimin energjik t Petros, zemrat epelegrinve u prekn thell dhe ata than: Vllezr dhemotra, far duhet t bjm?. Kjo prgjigje ishte fillimi ipendimit, i metanoia, i atij transformimi t thell t njeriut,gj q e drejton drejt nj mnyre t re t vepruari. Petro uprgjigj atyre duke u thn: Pendohuni dhe le t pagzohetsecili nga ju n emrin e Jisu Krishtit, pr ndjesn e mkatevedhe ju do t merrni dhuratn e Shpirtit t Shenjt (Veprat2:38).
Pendimi vjen vetm pasi ne pranojm veprat tona tgabuara dhe sjelljen ton t shtrembr. Shum nga ata qkan prgjegjsi n botn e sotme, duhet t pranojn se kanqen t pandjeshm n menaxhimin e burimeve t planetitton: i pasuri bhet gjithnj m i pasur, n dm t t varfritq jeton n nj varfri t thell; i varfruari nuk ka fuqi, prshkak t gjendjes s tij, pr t kundrshtuar at q i impo-nohet.
Si n Afrik apo n Azi, ashtu dhe n do kontinent tjetr,situata sht kudo e njjta. Duke u prballur me kt gjendje,pyetja m e mpreht sht ende kjo: Vllezr dhe motra,
far duhet t bjm?.
Kshilli Botror i Kishave
Edhe nj her tjetr, Perndia na jep prgjigjen m t mirse do lloj prgjigje tjetr: Pendohuni!. Pendimi n botne sotme do t prfshij:
Manaxhert e korporatave duhet t pranojn gabimet etyre, ti pohojn ato publikisht dhe ti korrigjojn.
T gjith ne q jemi prgjegjs pr degradimin eekosistemit, duhet t drejtojm rrugt tona dhe t bjmprpjekje pr reduktimin e do forme ndotjeje.
Ata q nxisin dhunn, duhet t inkurajohen t bhenzemrdhembshur dhe tolerant, t qndrueshm n lutjenton, q Dekada ekumenike e Kaprcimit t Dhuns, e cilasht n mbyllje e sipr, t mos prfundoj pa ln nj impaktndr ne.
Pendimi q u lit nga Krishti dhe q u ripohua fuqimishtn Pentikosti, sht nj forc pr transformim shpirtror,pr ndryshim dhe riprtritje. Qeniet njerzore duhet tkrkojn t pajtohen me veten e tyre, me njri-tjetrin dheme ambientin e tyre; kishat duhet t vazhdojn t krkojn
pajtim. Kjo sht nj sfid pr Ungjillin e Pajtimit dhengrihet prsri kt vit si shtje n Vitin Ndrkombtar tPajtimit t Kombeve t Bashkuara, 2009.
Le t gjejm q t gjith fuqin dhe vullnetin pr ti dhnnj kuptim t ri, thirrjes Po, ne mundemi!. do gj sht emundur pr ata q besojn.
Zoti na bekoft t gjithve dhe ne i urojm secilit njPentikosti me t vrtet t gzuar!
(Presidentt e Kshillit Botror t Kishave)
Kryepiskopi Dr. Anastasi, i Tirans dhe i gjith Shqipris,
Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipris.
Z. John Taroanui Doom, Kisha Protestante Maohi,
Polinezia franceze.
Rev. Dr Simon Dossou, Kisha Metodiste Benin.
Rev. Dr. Soritua Nabaan, Kisha Protestante Batak Indonezi.
Rev. Dr. Ofelia Ortega, Kisha Presbiteriane e Reformuar,
Kub.
Patriarku Abuna Pavlos, Kisha Orthodhokse Etiopiane,
Tewahedo.
Rev. Dr Bernice Powell Jackson, Kisha e Bashkuar e
Krishtit, SHBA.
Dr. Mary Tanner, Kisha e Anglis.
MESAZHI I PENTIKOSTIS 2009Vllezr dhe motra, far duhet t bjm? (Veprat 2:37).
7/31/2019 Gazeta e Qershorit 2009
6/12
6 NGJALLJA QERSHOR 2009
Godin e re pr qendrn Hierapostolike
Mosks, shn Tihoni dhe vazhdont jet i domosdoshm edhe n di-tt tona. Ai tha n diskutimin e tij se
sot orthodhoksia ekziston dhe shtnj shpres e gjall pr mbar kon-tinentin amerikan fal lutjeve, kup-timit dhe prpjekjeve t tyre shumt mdha t atyre barinjve dhe be-simtarve t frymzuar q iu prgji-gjn me tr zemr thirrjes sKrishtit pr t msuar dhe pr t brnxns n t gjitha kombet.
Mngjesi i dits s enjte, 21 maj,nisi me nj Liturgji Hyjnore nkishn e Trinis s Shenjt, n SaintAugustine. Pas celebrimit t Litur-gjis, pjesmarrsit shkuan nambientet e Qendrs s Trajnimitdhe t Administrats s MisionitOrthodhoks, ku nn kryesimin eKryepiskopit Anastas, Kryepisko-pit Dhimitr dhe Kryepiskopit Jonau krye Shrbesa e Bekimit dhe ededikimit ksaj qendre.
Kryepiskopi Anastas, gjat k-saj shrbese i dhuroi pr m teprQendrs s re Misionare nj pjesnga lipsani i shenjt i Shn Kozmaitt Etolis, duke theksuar rolin emadh t shenjtorit si nj prej
vazhduesve m t shquar t veprsapostolike dhe vuri n pah jetn eshenjt dhe sakrificn e madhe tisapostullit t madh, si nj model igjall dhe frymzues pr do njeriq ka thirrjen nga Perndia prprhapjen e Ungjillit t Krishtit.Kryepiskopi Dhimitr dhuroi njikon t shenjtorve misionarKirill dhe Metod, ndrsa Kryepi-skopi Jona nj pjes t lipsanit tShn Inocentit t Alasks.
Pas ksaj ceremonie, t ftuarit
e shumt u drejtuan prsri nRenaissance Resort, ku u dha njdrek n nder t Kryepiskopit Anastasdhe Kryepiskopit Dhimitr. N ktdrek, at Aleksandr Veronis brinj prezantim t personalitetit dheveprs s Kryepiskopit t Tiransdhe gjith Shqipris, Anastasit, kurisolli kujtime vetjake t shumviteve m par. N kto refleksioneat Aleksandri kujtoi kontributin dherolin e madh dhe t veant qKryepiskopi Anastas luajti n rili-
ndjen dhe n gjallrimin e lvizjevehierapostolike, si n ambientet uni-
versitare, ashtu edhe n ato kish-
tare, gjat viteve 50-60. Ai prme-ndi disa prej ideve t guximshmeq Kryepiskopi Anastas parashtroin at koh si linja n t cilat duhett zhvillohej dhe t jepte fryte e gji-th kjo pun hierapostolike, ide qngelen t freskta dhe me nj r-ndsi t madhe edhe sot pr mbarKishn Orthodhokse.
Pas ktij prezantimi, Kryepisko-pi mbajti nj fjalim prshndets,ku foli dhe parashtroi shum idedhe refleksione q burojn nga njprvoj e gjall dhe frymzuese nlmin e veprs hierapostolike. Airikujtoi vitet e kaluara n Afrik,vshtirsit dhe sfidat e shumta sin ambientin e brendshm kishtar,ashtu edhe n at t jashtm, pr-gjegjsin e madhe ndaj Zotit qna urdhroi t predikojm n mbarbotn dhe rndsin e nj thirrjejet till. Ai solli para t pranishmve,me nj prshkrim trheqs, skenanga jeta dhe vepra e Kishs n kon-
tinentin afrikan. N refleksionin e tij,
Kryepiskopi Anastas e lidhi veprnhierapostolike me Ngjalljen e ZotitJisu Krisht, si nj ngjarje vendimtareq jep shpres, drit dhe fuqi nperspektivn e trisht t jets njer-zore. Ai theksoi se Zoti i porositi nx-nsit e Tij t shkonin dhe t prediko-nin n mbar kombet, pasi ata ki-shin par dhe jetuar Ngjalljen e Tijm prpara dhe pasi u veshn mefuqin dhe shpresn e ksaj ngjar-
jeje unikale. Prandaj edhe pr njnjeri q sht i thirrur n kt veprhierapostolike, sht dika esen-ciale n punn dhe n jetn e tij,q prpara gjith t tjerave, t jetvet nj shembull dhe prov e gjalle Ngjalljes s Zotit dhe kjo shtmnyra m e mir q Ungjilli tpredikohet sakt dhe n mnyrefikase. Kryepiskopi Anastas, nfund t refleksioneve t veta, thase edhe kjo qendr q sapo u pru-rua, prbn nj ast t rndsishmn tr prpjekjen hierapostolike t
Kishs dhe nj fillim pr t punuarm me prgjegjsi dhe autenticitetn kt fush kaq t vshtir.
Ndrsa Kryepiskopi Dhimitr iAmeriks, n fjaln e tij, prmendidomosdoshmrin e veprs hiera-postolike brenda Ameriks, si nj
mundsi q shum njerz q derim sot nuk e kan njohur Krishtint krijojn nj njohje personale meAt. Ai prmendi numrin e madht statistikave q flasin pr nj rritjet numrit t madh t atyre njerzveq deklarohen ateist, ose agnosti-k n kt kontinent dhe foli prdetyrn q Kisha Orthodhokse nAmerik ka pr t pruar t vr-tetn n kto shtresa t popullsis.Ai nxori n pah problematika tndryshme q lidhen me sfidat q
krishterimi ballafaqohet n njshoqri multifetare dhe etnike sisht ajo e Ameriks dhe nevojne jashtzakonshme q kan njerzitpr t njohur Krishtin. Pr m teprvepra hierapostolike ka edhe njprmas tjetr q sht eskatolo-gjike dhe gjithprfshirse, pasipranimi i Ungjillit nga njerzit nbot, do t thot afrim edhe i Ar-dhjes s Dyt t Zotit dhe i Mbret-ris s Perndis. Prandaj edhe kjosht nj detyr pr t gjith t kri-shtert, kudo q ndodhen e jo vetm
e klerikve ose e atyre q jan thi-rrur pr t br vepr hieraposto-like, tha midis t tjerave KryepiskopiDhimitr n fjalimin e tij.
Gjat ktij evenimenti, kishte njinteresim t madh nga media e kri-shter, e cila e mbuloi gjersisht ktngjarje, duke transmetuar dhe botu-ar shkrime e intervista t t ftuarvet nderit dhe t atyre q zbatuan dhevun n jet kt projekt.
(vijon nga faqja 1)
7/31/2019 Gazeta e Qershorit 2009
7/12
QERSHOR 2009 NGJALLJA 7
Nga fjala e Patriarkut t Mosks KIRIL,
gjat nj sesioni t Kshillit t Shtetit dhe
Kshillit pr bashkpunim me organizmat
fetar, organizuar m 11 mars 2009 n qyte-
tin e Tuls, 200 km n jug t Mosks.
[...] Para Revolucionit, Kisha Ruse ishteKish e Shtetit, dhe n krye t saj kishte pera-ndorin. Ajo prfitonte privilegje t shumta, pornuk mund t vepronte, vese kur vendimet esaj prputheshin me vullnetin e pushtetit dhe
me linjn politike t shtetit. Populli rus ishteorthodhoks: shumica e njerzve mbanin lidhjeme Kishn, vetm duke u kunguar nj her nvit. Prandaj dhe nj nga preokupimet e mdhat Kishs ishte t ndrtonte kisha, q ky populli madh besimtarsh orthodhoks t mund tmerrte pjes n kremtimet liturgjike.
Mjafton t shtitsh n disa lagje historiket Mosks ose n qendr t Tuls q t bindesh:praktikisht t gjith ishin besimtar, pra duhejorganizuar jeta n enori. Pothuajse n do cept rrugs kishte nj kish, ku besnikt t shkoninrregullisht n shrbesat liturgjike, jo n largsi
t mdha. N kt mnyr u formua nocionienori. N gjuhn ruse vet fjala enori(prohod) nnkupton vendin ku njerzit vijn.
N kt mnyr u formua edhe nj model ipriftit: prifti qndronte n kish dhe priste qnjerzit t vinin tek ai. Dhe prderisa t gjithishin besimtar, t paktn nj her n jav njnumr i konsiderueshm njerzish shkonin nkish. Kjo skem ka funksionuar n kuadrin enj qytetrimi me tipare t veanta, nj qytetrimfunksional, i cili bazohej n lidhjen praktikishtabsolute t popullit me vlerat fetare. Dhe gjith-
ka shkonte mir! [...]Por n vazhdim, ndodhi revolucioni, perseku-timet, mbyllja e kishave dhe e manastireve, po-pulli u nda nga Kisha. Disa shkonin n kishathell ende t hapura pr tu lutur, disa nuk shko-nin m hapur, sepse kishin frik nga shtypjet,ndrsa t tjer e frekuentonin kishn me gjithndalimet. Dhe kishat e rralla ende t hapuraishin plot, dhe kjo t krijonte iluzionin prsri segjithka shkonte mir, ndrkoh q realishtshoqria ishte e ndar nga besimi dhe Kisha.
Me ndryshimet q filluan n periudhn esotme, nj nga punt e para t Kishs ka qen
t restauronte dhe t ndrtonte kisha. Shumt tilla u ndrtuan kto njzet vitet e fundit. Por
ka dika q nuk ka ndryshuar me t vrtet:zakoni ta konsiderosh kishn si nj vend kunjerzit shkojn, nj vend n t cilin ata e gjejnvet udhn e tyre. Ky sht nj zakon i ankoruarmir n mentalitetin ton.
Nuk sht m e mundur ta konsideroshenorin si nj vend ku njerzit vijn vet
Sot do prift mendon se detyra e tij kryesore
mbshtetet n kremtimin e liturgjis dhe npredikimin. Prgjithsisht priremi t mendojmse njerzit do t vijn vet n kishat tona dhedo ti mbushin ato. Pr momentin, kjo ndodhshpesh ktu, sepse numri i kishave sht ende ipamjaftueshm n Rusi, veanrisht n qytetete mdha. Megjithat pr t br nj pun tvrtet baritore n thellsi duhet t njohim an-tart e enoris. Pr shembull, a sht e mundurt njohim besimtart q vijn n bazilikn eKrishtit-Shptimtar n Mosk?... Prifti duhetti njoh personalisht besimtart dhe pr ktduhet t rritet numri i kishave. Por q populli t
vij n kto kisha t reja, duhet t ket prpjekjet vrteta nga ana jon. Nuk sht m e mundurta konsiderosh enorin si nj vend ku njerzitvijn vet q n astin kur bien kambanat. Du-het ti bjm vetes kt pyetje: numri i atyre qvjen vet n kish a sht i mjaftueshm n Rusi?
Sipas statistikave, 80% e rusve jan pag-zuar n Kishn Orthodhokse, por vetm 60%pohojn se jan orthodhoks. Ku jan 20%?Jan pagzuar, por nuk vijn n kish dhe nuke deklarojn veten orthodhoks! Midis 60%orthodhoksve, mesatarisht me vshtirsi 10%shkojn rregullisht n kish. Ku jan pra 70%
q kan marr pagzimin e shenjt? Sigurishtq n disa raste shum njerz vijn n kisha,
pr shembull, pr festat e mdha, pr t pagzu-ar fmijt, pr tu martuar. Kur ka ngjarje tveanta, numri i njerzve n kish rritet. Porkta nuk jan praktikues t rregullt. Gjithashtuduhet t reflektojm pr shtjen se si duhetvepruar me 80% ose t paktn me 50% t ba-shkqytetarve tan t pagzuar q t vijn n
kish? [...]
T bjm kujdes q t mos gnjehemi meiluzionet, sikur do gj t shkonte mir. Sotpatriarku gjendet n Tula, dhe katedralja ishteplot gjat liturgjis. Nj imazh i till t jepprshtypjen se gjithka shkon pr m t mirn.Por sht nj iluzion i rrezikshm: qyteti i Tulsnumron 500 000 banor, dhe nse 60% e tyrepohon s sht orthodhoks, ather nj numr ibarabart njerzish do t merrnin pjes n lutjenton t prbashkt. Asnj kish e qytetit nukdo t mjaftonte t nxinte kt turm, do duhej
t celebronim n stadium. Prandaj dhe gjn epar q duhet t kuptojm sot, ju edhe un, shtse situata nuk sht aq e prkryer sa duket...
Shoqria pret shum nga ne
Ka dika m t rndsishme. Nuk e di nsee keni vn re at q thon mediat. Dgjojmshpesh se Kisha Orthodhokse Ruse e ka pr-forcuar pozicionin e saj n shoqri, se ajo kahapur shum enori dhe manastire, dhe se pobhet e ndikueshme... Dhe m pas, menjherpas ktij afirmimi, bhen pyetjet e mposhtme:prse numri i divorceve nuk ulet n Rusi? Prse
numri i aborteve nuk paksohet? Prse prqi-ndja e kriminalitetit nuk reduktohet? Prse kakaq shum probleme n shoqrin ton pr sa iprket respektimit t normave morale etj.?
Statistikat q m kan br t ditur situatne dioqezs s Tuls jan t mrekullueshme. Pordo t ishte m mir nse n t ardhmen do tmund t shpallja se pr shembull, n qytetin eTuls, numri i divorceve sht paksuar me x%,numri i aborteve me x%, prqindja e krimina-litetit n x%, korrupsioni po trhiqet, qndrimiprball mjedisit natyral sht prmirsuar,problemet ekologjike shkojn drejt rregullimit...
Ja kriteret n baz t t cilave duhet t vler-sojm veprimtarin e Kishs n shoqri! Nsenuk prpiqemi t bjm dika q tu prgjigjetktyre kritereve, ather shoqria do ta humba-s besimin te Kisha. Veprimtaria e Kishs, sotnuk duhet t jet e vlersuar vetm nga numri ikishave dhe i manastireve, por gjithashtu edhenga shkalla e ndikimit q Kisha ka n jetn enjerzve, t shoqris n trsin e saj, prfshi-r ktu edhe fushat e tilla si luftn kundr krimit,mbshtetjen e familjes, mbrojtjen e jets.
Kisha u dobsua gjat viteve t persekutimit,nuk kishte shum kisha, as edhe seminare.
Ne duhet t shkojm
t takojm popullin ton
Nga KIRILI,
Patriark i Mosks dhe i gjith Rusis
(vijon n faqen 8)
7/31/2019 Gazeta e Qershorit 2009
8/12
8 NGJALLJA QERSHOR 2009
Sot, ende nuk i kemi zgjidhur probleme t tilla,
gjithmon na mungojn priftrinj, kisha... Megji-
that, q ather dhe tashm, shoqria pret nga
ne m shum. Sigurisht, t gjith shpresojm nndihmn e Perndis, dhe Zoti do t na ndihmo-
j, sepse jemi shum t dobt. Duhet t ngrihet
niveli teologjik i klerit, q do prift t zotroj
njohurit e tij teologjike me punn e tij t vrtet
baritore, n terren, q do prift t kuptoj se
Ne duhet t shkojm t takojm popullin ton
(vijon nga faqja 7) teologjia nuk sht njohuri teorike, por dika q
sht e domosdoshme pr t, pa t ciln ai nuk
mund t jetoj, sepse n t kundrt nuk mund
t jap prgjigje t sakta pr pyetjet e njerzve
q shkojn tek ai. Kemi shum gjra pr t brdhe rruga pr t prshkuar sht e gjat.
N fillim t viteve 90, gjat diskutimeve me
prfaqsues t huaj t besimeve t tjera t
krishtera, kam pasur rastin t dgjoj kto fjal:
Tani ju jeni t lir, por nuk keni as seminare,
as shkolla teologjike, as klerik, as kisha, si do
tia dilni mban t prmbushni t gjitha kto q
ju doni t bni?. [...] Prgjigjja ime ishte kjo:
Nga pikpamja njerzore nuk mund ti prba-
llojm t gjitha kto pun, por a do t kishe mu-
ndur Kisha gjat dy mijvjearve t bnte dika
duke llogaritur vetm forcat njerzore? Nsedo ishte kshtu, nuk do kishte mbetur sot asgj
nga Kisha. Zoti gjithnj na ka ndihmuar, edhe
sot ne shpresojm tek Ai.
(Vijon n numrin e ardhshm)
10 vjet m par
Gjat vitit 1999, kur vendi yn priti valt e refugjatve kosovar,Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipris, n bashkpunim medonator dhe organizma fetar ndrkombtar (sidomos me
programin ACT, t Kshillit Botror t Kishave), organizoi nj pro-gram t gjer ndihme, prej m shum se 12 milion dollarsh, dukepritur n 2 kampe t ngritur prej saj 33 mij kosovar.
Iniciativn pr riorganizimin e Kishs sShqipris e mori Patriarkana Ekumenike menj sr veprimesh vendimtare. N janar 1991,Patriku Ekumenik Dhimitri dhe Sinodi i Shenjti Patriarkans caktuan profesorin e Universitetitt Athins, episkopin e Andruss (Drejtor i Pr-gjithshm i Shrbimit Apostolik t Kishs sGreqis dhe vzhgues i Mitropolis s Shenjt tIrinopolit), Anastasin, eksark patriarkal (t drguart Patriarkans), me mision q t shkonte nShqipri pr tu takuar me orthodhokst dheautoritetet e vendit.
Pas kundrshtimeve shummujore t shtetit
shqiptar, Eksarku (i drguari) i Patriarkansarriti n Tiran, m 17 korrik 1991. Gjat udh-timit t tij n vend konstatoi shkretimin e tmerr-
ast vendimtar pr ringjalljen e besimit Orthodhoks n Shqipri
24 qershor 1992 - Fortlumturia e Tij Anastasi zgjidhet Kryepiskop i Shqipris
shm q kishte shkaktuar prndjekja e pam-
shirshme. Ishin shkatrruar 1608 kisha dhemanastire. Veprimi i par i Eksarkut ishte krijimii nj strukture thelbsore kishtare pr prfaqsi-min e Kishs lokale. Pr riformimin e strukturskishtare, Eksarku i Patriarkans mblodhiAsamblen e Prgjithshme Kleriko-laike, 1-2gusht 1991, me pjesmarrjen e 15 klerikve dhe30 laikve, nga t gjitha dioqezat e Shqipris,n t ciln u studiua gjendja pas regjimit ko-munist dhe perspektiva, n fund u zgjodhn 4kshilltar (epitrop) arkihieratik dhe Kshillii Prgjithshm Kishtar Kleriko-laik me 13
pjestar.Prfaqsia e Kishs s Shqipris vizi-
toi Patriarkann Ekumenike (5-8 qershor
1992), pr her t par pas persekutimit
dhe krkoi zgjedhjen e Eksarkut t Patri-arkans si primat t Kishs s Shqipris.
Sinodi i Patriarkans Ekumenike, me
iniciativn e Patrikut Ekumenik Vartholomeut,
pr rikrijimin e Kishs Orthodhokse Autoqefale
t Shqipris, zgjodhi m 24 qershor 1992, me
vota unanime, Kryepiskop t Tirans dhe gjith
Shqipris mitropolitin e Andruss, Anastasin...
Kryepiskopi i ri, pasi drgoi Mesazhin e
Madh n Fanar (Patriarkan), m 12 korrik
1992, u fronzua n Kishn Katedrale t Tira-
ns m 2 gusht 1992, n prani t t gjith prfa-qsuesve klerik e laik t krahinave t Shqi-
pris.
7/31/2019 Gazeta e Qershorit 2009
9/12
QERSHOR 2009 NGJALLJA 9
Shekujt e mesjets e m pas, prGrabovn dhe grabovart kan qe-n shekuj t nj lulzimi shpirtrororthodhoks dhe t nj lufte t pa-ndrprer prej pushtuesve osman,pr ti detyruar t mohojn fen e
t parve e pr ti kthyer n fenislame. Shum fshatra pr fat tkeq e pranuan konvertimin, poGrabova e Siprme mundi tia dalmban. Pas shum luftrash e pr-pjekjesh, ruajti besimin dhe kishate saj, emrin e mir t trashguarndr vite. Nga Grabova qytet, lindnvllezrit piktor etiri, q piktu-ruan kishat e zons s tyre, Pogra-decit, Kors, Beratit, Myzeqese m gjr.
N Grabov, ereku i par i
shekullit t njzet, gjeti shrbtort enoris s krishter at KozmaZiun. Ai ishte i moshuar dhe nukmundte m q tu shrbente be-simtarve dhe kishs s saj. Priftii Grabovs, prve fshatit t tij shr-bente edhe n kishat e Llngs sPogradecit. Nj djal i ri, energjik,besimtar e shum shprestar porritej n Grabov. Ishte Vasil MihalNishku. Lindi n vitin 1894 dhe urrit n gjirin e familjes e t kishs.
Pasi mbaroi shkolln n gjuht
greqisht e rumanisht n Pogradec,Vasili i ri msoi shqipen fshehurazi
n shpelln e gurit, n jug t fshatit.Abetaren e sillnin po fshehurazimrgimtart.
N vitin 1929, pasi ishte prga-titur mendrisht e shpirtrisht, hiro-toniset n Berat e menjher vjen
t shrbej n Grabov. At KozmaZiu, t cilin e zvndsoi, i dha ura-tat dhe bekimet, dhe at Vasili nisishrbesn me prkushtim, dashurie zell t madh n kish dhe tek be-simtart e saj. Shpesh, at Vasili sho-qronte bashkfshatart me tufate bagtive pr dimrim n Myzeqe,Delvin e deri n Sarand. Atje ta-koi e njohu plot bashkmeshtar qu bn pr tr jetn miq e sho-k. Ata ia kthenin vizitn n muajte vers dhe kisha e Grabovs mori
m shum bekim e shenjtrim. Pokshtu, pr verim n Grabov vininnga Elbasani edhe priftrinjt atNaun Peini e at Naun Korari.
At Vasili dhe priftresha rritnpes vajza dhe tre djem. Meshonten dy kisha, n t Shn Kollit dhe tShn Parashqevis, pa ln mnja-n edhe dy parakliset e plot vendekishash n fshatrat e tjer, tanimme popullsi myslimane, ku bntelutje e ajazm. Kshtu rrodhn vi-tet e jets s at Vasilit n Grabov,
me lutje, pun e prkushtim. Zri itij melodioz, bnte q ort e litur-
gjis t shkonin pa u ndjer.At Vasili, - tregojn bashk-
fshatart e tij, - ishte nj klerik i denjpr enorin. Ai ishte i sjellshm,mikprits, bujar dhe rrezatonte njdashuri t pakufishme pr t gjith.
N shrbesat q kryente te besim-tart, n asnj rast nuk krkonte emerrte shprblim prej tyre dhegjithnj thoshte m del e tepron ajoq m jep kisha. Si fshat i vetmorthodhoks dhe si i vetmi prift i rre-thit t Gramshit, gzonte respekttek t gjith. E donin edhe banortmysliman dhe e nderonin t gjith.Fmijt e at Vasilit u shkolluan nprofesione t ndryshme e punuansi inxhinier, arsimtar etj.
Mbyllja e kishave e rndoi shu-
m n shpirt. Iu dhimbs pa masmbyllja e kishs n Grabov dhelnia e besimtarve pa bari. Erdhit banoj te djali n Gramsh, poshpirti i rrinte gjithnj n Grabov.Si n Gramsh edhe n fshat shko-nte pr t br pagzime e kuro-rzime fshehurazi. Besimtart edeshn, ndaj asnjher nuk dolifjala pr punn q bnte.
Kur u smur e pa se po afrontedita t flinte e t shkonte pranPerndis, iu lut fmijve ta drgo-
nin n Grabov, t kalonte ditt efundit e t mallej me fshatin e t
At Vasil Nishku i Grabovsvarrosej atje. Duke ndenjur prandritares, shikonte kambanoren qheshtte e kishn q flinte nn kuro-rat e pemve e i vinte pr t qar.Kshtu i kaloi ditt e fundit t jetstoksore, me bes e me shpres.
Me shpres, se srish do hapeshindyert e kishave dhe t gjmoninprsri kambanat.
At Vasili, prifti i mir i Grabo-vs, fjeti m 24 gusht 1973.
At Stavri ipi
NGJALLJA
Kryeredaktor: Thoma Dhima
Adresa:Kryepiskopata Orthodhokse,
Rruga e Kavajs, Nr. 151Tiran
Tel: (04) 2234 117, 2235 095.Fax: 2232 109
Shtypur
n shtypshkronjn Ngjallja
Organ i Kishs Orthodhokse
Autoqefale t Shqipris
Del nn kujdesin
e Kshillit Botues
Themelues:Kryepiskopi Anastas
Kisha e Shn Nikolls (shek. XVII)
n Saraqinisht, Mitropolia e Gjiroka-
strs. Ajo sht afreskuar n vitin 1630
nga Mihali nga Linotopi.
7/31/2019 Gazeta e Qershorit 2009
10/12
10 NGJALLJA QERSHOR 2009
Kalendari i
Liturgjive Hyjnore,
KORRIK 2009
1 E mrkur Anargj. Koz-ma e Damian, roman. Osh.
Petro patrici. (Hahet vaj e ver.)4 E Shtun Andrea i Kre-ts. Mihail Honiati i Athins.Dshg. Kiprila.
5 E DIEL 4 MATEUT.Osh. Athanas athoniti. Osh.Lambadhi.6 E Hn Hierod. Asti i Du-rrsit. Osh. Sisoi. Dshg. Luia.8 E Mrkur Dshm. Pro-kopi e Theodhosia, nna e tij.
Hierod. i ri Anastasi.10 E Premte Dsh. i ri Niko-dhimi n Berat. 45 dsh. nArmeni.11 E Shtun Dshmg.Efimia. Mbret/sha Ollga.Dsh. i ri Nektari.
12 E DIEL 5 MATEUT.Dsh. Prokli e Ilariu. Veroni-ka, gjakrrjedhsja.17 E Premte Dshmg.Marina. Dsh. Sperati dhe
Veronika. (Hahet vaj e ver.)18 E Shtun Dsh. Emilia-ni, Thea, Valentina, Markeli.Osh. Pamvoi.
19 E DIEL E ETRVESIN. IV EK. Oshg. Makrina.Osh. Dhiosi.20 E Hn Pr. Ilia Thesviti.Osh. Avrami n Radonezh.22 E MrkurMaria Magda-lena, miroprurse. Dshg. Mar-
kela n Hios. (Hahet vaj e ver.)24 E Premte Dshmg.Kristina. Omol. Athinagora.Dsh. Borisi e Gljebi.25 E Shtun Fjetja e Sh.Ans. Oshg. Olimbiadha. Sin.V Ekumenik.
26 E DIEL 7 MATEUT.Oshdg. Parashqevia (Premtja).Hierod. Hermolau etj.27 E Hn Dshm. Pande-leimoni. Osh. Gorazdi, Angje-lari, Klementi.
Q Krishti t vij tek ne,
duhet q zemra t jet e pastr
Hiri hyjnor na mson detyrn
ton. Ky hir nuk vjen vese po tatrheqim me dashurin ton dhedshirn pr t. Hiri i Zotit sjelledhe dashuri hyjnore dhe kjo namjafton pr tu lutur. Krishti do tvij e do t qndroj n shpirt mjaf-ton t gjejm disa gjra t vogla qatij i plqejn si vullneti i mir, pru-lsia e dashuria. Pa kto nuk mundt themi: Zot, Jisu Krisht, mshiro-m. N kto kushte shpirti komu-nikon me Perndin, i dgjon zrin,merr fjaln e Tij, merr fuqi, hir hyjnordhe transformohet. Shpirti kthehetdrejt Perndis me butsi dhe arrinn pendim. Q Krishti t vij tekne kur e thrrasim nprmjet lutjes,duhet q zemra t jet e pastr, tmos ket asnj penges, t jet eliruar nga do urrejtje, egoizm,ligsi. Duhet ta duam e t na doj.Nse ndrgjegjja na dnon nndonj gj, ka nj sekret pr t dalnga kjo. Ky sekret sht t krkoj-m t falur ose t flasim me atinshpirtror. Por kjo krkon prulsi.Nse je i qet, ke ndrgjegje t pa-str e kryen vepra t mira, ti hynkshtu n lutje qetsisht, pa e kup-tuar. M pas pret thjesht, me durim,q hiri t vij. do gj q t ndo-dh, qortoni veten tuaj. E rndsi-shme sht t luteni me frym tprulur e jo t justifikoni veten. D-gjoni shpifje pr veten? Lutuni! Lu-tuni, pasi shushuritjet e murmuritjetnuk i shptojn(Fjalt e Urta 1.10).Murmuritja m e vogl kundr tafrmit ndikon n shpirt e kshtunuk mund t luteni. Kur Shpirti i
Shenjt e gjen shpirtin n nj dispo-zit t till nuk mund ti afrohet.
Ti krkojm Zotit q vullneti
i Tij t prmbushet n jett tona
Lutjet tona nuk plotsohen, sepsenuk jemi t denj. Duhet t jesh i
Nga jeront Porfiri
Prktheu E. Pani
Mendime mbi lutjen
denj q t mund t lutesh. Nukjemi t denj, sepse nuk e duam tafrmin si veten. Fillimisht, shkopajtohu me vllain, q t t fal, dheather do t bhesh i denj. Nsenuk je i denj, nuk mund t bshasgj. Kur t kesh rregulluar gjith-ka dhe do t jesh gati, shko dhe para-qit blatn tnde. Bhen t denj ata
q dshirojn dhe luftojn ti prka-sin Krishtit, ata q jepen trsishtpas vullnetit t Perndis. T moskesh asnj vullnet, kjo ka nj vlert madhe, gjithka qndron n kt.Kjo realizohet me dashuri pr Krishtindhe duke zbatuar porosit e Tij. Lu-fta sht e nevojshme. Na duhett luftojm kundr fuqive t errsi-rs. Kjo krkon lot, pendim, lutje,lmosh, besim te Krishti dhe jopak besim. Vetm Krishti mund tna nxjerr nga humnera e braktis-
jes. Jepni nj got uj kur nuk kenipara. Sa m shum t shenjtroheni,aq m shum do tu dgjohen lutjet.T mos i krkojm Zotit t na liro-
j nga dika, nga smundjet ose tna zgjidh kt apo at problem,por le ti krkojm mbshtetje efuqi q ti prballojm.
Perndia ka gjithashtu sekretete Tij. Prderisa besojm n prkuj-desjen e Tij t mir, prderisa besoj-m se Ai njeh gjithka n jetn ton,e q do t mirn pr ne, prse tmos I kemi besim? Le t lutemi bu-tsisht, gjithmon, pa pasion e pa esforcuar veten. Ashtu si thot edheapostull Pavli: Nuk ka asnj kri-
jes q t jet e fshehur para Per-ndis, por t gjitha jan t zhveshuradhe t zbuluara n syt e atij, tcilit do ti japim llogari (Heb.4.13).
(vijon nga numri i kaluar)
(vijon)
Sa pr ne, t mos insistojm, pasikjo mund t na bj m shum keqse mir. T mos vrapojm pr tmarr at q ne duam, por le tabesojm t gjith kt n duart e
Perndis. Sa m shum e lakmoj-m dika, m shum na largohet.Si rrjedhim na duhet durim, besimdhe kthjelltsi. Edhe nse e harroj-m ne krkesn ton, Zoti nuk eharron asnjher. Nse sht prt mirn ton, Ai do na i jap nmomentin e duhur. N lutje le tkrkojm vetm shptimin e shpir-tit. A nuk tha Zoti: Krkoni s parimbretrin e Zotit... e gjithka dotju jepet?
Duhet t shkojm vet tek Perndiame thjeshtsi dhe pastrti zemre
Kur kemi me Krishtin nj lidhjebesimi absolut, jemi t lumtur e tgzuar. Kemi gzimin e parajss.Dhe s bashku me apostull Pavlinthrresim: Pr mua t jetuarit sh-t Krishti, dhe vdekja sht fitim(Fil.1,21) Dhe nse jetoj, nuk jamm un, por Krishti q jeton tekun (Gal.2,20). Le t shkojm ve-tm te Krishti me thjeshtsi dhepastrti zemre. far thot Solo-
moni i urt? Thjeshtsia sht enevojshme. Thjeshtsia sht pru-lsi e shenjt, d.m.th. besim absolutn Krishtin. Le t japim jetn tonte Krishti. N jetn shpirtrore luf-toni me thjeshtsi, me butsi dhepa dhunim. Thjeshtsia e butsia
jan dy mnyra t shenjta t jetsshpirtrore, por nuk sht e mundurti msosh nga jasht. Duhet qkto t hyjn fshehtazi tek ty, meqllim q shpirti ti adoptoj prmeshirit t Perndis. Kur dshiron
dika dhe prpiqesh ta dhunoshZotin q t ta jap, kt gj nuk emerr. Por do t vij n ditn kur nuke pret dhe n orn q nuk e di. Kure humbni hirin hyjnor, mos bniasgj. Vazhdojeni me thjeshtsi be-tejn tuaj, pa ankth, derisa dashuriadhe dshira e zjarrt pr Krishtint rikthehen srish. Dhe athergjithka do t shkoj mir. Hiri dotju mbush e do tju gzoj. Ndiqnishrbesat liturgjike dhe hiri do tvij mistikisht.
Pr m tepr informacion rreth
KISHS ORTHODHOKSE AUTOQEFALE T SHQIPRIS
vizitoni faqen ton t internetit
www.orthodoxalbania.org
ose na kontaktoni n [email protected]
7/31/2019 Gazeta e Qershorit 2009
11/12
QERSHOR 2009 NGJALLJA 11
Kjo CD, sht vazhdim i asaj t mparshme (nr. 6, Shrbesa e Himnit Akathist), qgjithashtu i prkushtohet s Trshenjts son. N Paraklisin e Vogl (si dhe n t Madhin),njeriu mkatar, i pafuqishm, i munduar, i smur dhe i varfr shpirtrisht e truprisht,
pra donjri nga ne, i drejtohet nns s Krishtit dhe krkon ndrmjetimin e saj.Hyjlindsja ka fuqi dhe guxim te Zoti, sepse sht nna e Tij e trdlir dhe e
panjoll. Por sht edhe nna jon zemrdhembshur, pasi Jisui yn sht i parlindurindr shum vllezr - jemi vllezrit e Tij dhe nna e Tij sht, do t thoshim, edhenna jon.
Edhe dika m shum: E di far do t thot dhimbje... Shpata q kishte profetizuarHyjpritsi Simeon dhe q e prshkoi zemrn e saj gjat Kryqzimit, ishte aq shume dhimbshme, sa nuk mund t imagjinohet. Kshtu, ajo na kupton edhe ne kur vuajmdhe bhet ndrmjetuesja m e fuqishme - njeriu yn i afrm!
Paraklisi psalet n do koh, por sht caktuar t psalet rregullisht gjat periudhss 15 Gushtit. Ai jepet i plot n fletpalosjen e CD-s.
Kori Bizantin Shn Joan Kukuzeli i Kishs Orthodhokse Autoqefale t Shqipris
drejtohet nga Arkim. Justini. Regjistrimi u krye n studiot e Shoqris Fonografike
Ehogjenisi n Trikala, m 2.10.08 gjat pelegrinazhit n Meteora. Inxhinieri i zritishte protopsalti z. Panajotis Kalambakas.
KANONI I PARAKLISIT T VOGL I HYJLINDSES MARI
HIMNE KISHTARE BIZANTINE 7
Ishte i biri i Oljeg Sijatoslaviit, su-ndimtar i ernigovit. Lindi n Kiev rrethvitit 1116. N vitin 1146 (ose 1147) zurivendin e vllait t vet, Vsevolondit,hegjemon i madh i Kievit. Nnshtetasitiu lutn ti jepte fund padrejtsive dhedetyrimeve t rnda q u kishte vnvllai. Pranoi, por nuk veproi menjher,ndaj ata intriguan me sundimtarin ePerejislavit kundr tij. Shenjtori iudrejtua farefisit t tij, sundimtarve ternigovit, t cilt pas negociatash tgjata bn aleanc me t. Mirpo humbin betej, sepse u braktis nga kalorsite tij U kap dhe u burgos n nj ma-nastir, ndrsa hegjemoni fitimtar iPerejislavit prvetsoi fronin e Kievit.Pr nj koh t shkurtr Igori (d.m.th.Gjergji) krkoi q t qethej murg dhe utransferua nga atje ku ishte i burgosur
n nj qeli. Kishte nj jav plot q pr-plitej n shtratin e vdekjes, por u shruasapo u b murg nga nj episkop! Moriskema monakale n Manastirin eShn Theodhorit n Kiev. Armiqt eIgorit vazhduan t komplotonin kundrtij. Arritn deri aty sa mblodhn turmadhe e sulmuan n manastir. E gjetn nLiturgjin Hyjnore t lutej para ikonss t Trshenjts, e cila m von pr-fundoi n Lavra Kievopereskaja, mana-stir i famshm. E nxorn zvarr jashtduke ulritur dhe i shqyen rason. E shp-
toi pr momentin nj hegjemon, Vladi-miri, por kryengritsit u suln n shtpin
U martirizua n vendin etij Ankara, Azia e Vogl, kagjasa gjat perandoris sDioklecianit (284-305). Ishteshprestar, i martuar. Merrejme tregti drithrash dhe nj-kohsisht bukpjeks. Shpesh-her u shprndante buk t
varfrve dhe t burgosurvet krishter, t cilt i inkura-
jonte n besim. Kur arkondisprkati ushqimet me vernga flijime idhujsh, q t ndo-teshin t gjith, ai i furnizoime buk besimtart dhe atanuk u njollosn. Ai e kishtekthyer dyqanin n sall mble-dhjesh. Njher gjeti n burgdhe halln e vet, Tekusn,bashk me shtat virgjreshavendse, Aleksandinn (ose
Aleksandrn), Klaudian,Fainen, Efrasinn, Matronn,Julian dhe Theodhotn (fe-stohen m 18 maj). Meqen-se nuk u bn flijime idhujve,i dorzuan tek ushtart q tnderoheshin, por i shptoindihma hyjnore. Ato i hodhnn liqenin q ndodhej atypran t lidhura me gur nqaf dhe i dhan fund jetss tyre. Tirani i pamshirshmurdhroi q t mos varrose-shin lipsanet e shenjta. Por
shenjti i mblodhi bashk met krishter t tjer dhe i va-
ku e strehoi dhe e thern e masakruan(19 ose 9.9.1147). M pas lipsanin e she-njt t tij e trhoqn zvarr npr rrugte qytetit dhe e hodhn n nj treg. Nje-rzit e Vladimirit e gjetn dhe e morn.Gjat varrimit shprtheu nj stuhi e tmerr-shme, dika e perndishme, saq popullii friksuar u pendua dhe qau pr vrasjene mbretit t ri n mosh. Lipsani udepozitua n nj kish t ernigovit. Mpas u b nj luft civile shkatrrimtare.Sot kremtohet zhvarrosja e tij (1150) dhe
jo kujtimi i tij kryesor q nuk festohet
kurr - fenomen i uditshm n Agjio-logji.
Igori, mbret i Kievit(5 qershor)
Theodhoti martir (7 qershor)rrosi. Shenjtin e tradhtuan dhee kapn. E rrahn egrsisht,e varn, e orn, i hodhn nplag uthull e krip dhe mn fund i pren kokn. Lipsa-net e nderuara t grave i zhva-rrosn dhe i dogjn... Titulli isinaksarit m 18 maj flet pr
shtat vajza, por n tekstshkruhet t teta. Pra u supozuase Tekusa nuk sht emr, pormbiemr = lindsja (e shta-t virgjreshave). Ekzistonmundsia pr nj tjetr Ef-saria martire q pason nsinaksar, e cila u mbyt gjitha-shtu, u fut gabimisht n gru-pin e shtat virgjreshave,saq u bn tet; n nj rastt till edhe Tekusa ishte evirgjr. Pr shn Efrasinn,
t dytn, nuk disponojm tdhna t tjera. Gjithashtu, m20 mars nderohen shtat mar-tire virgjresha n Amison(Azia e Vogl), Aleksandria,Klaudia, Efrasia, Matrona,Juliana, Efimia dhe Theodho-sia (ose Theodhora). Megji-thse emrat ngjajn shum,duket se jan persona t tjer,meq ndryshon vendi, tortu-rimi dhe mbarimi i tyre. ShnTheodhoti kremtohet prsrim 18 maj s bashku me ba-
shkatletet, t cilat ai i varrosi.At Justini
7/31/2019 Gazeta e Qershorit 2009
12/12
12 NGJALLJA QERSHOR 2009
N
territorin e kishs Ungjillzimi i Hyjli-ndses, n kryeqytet, n Rrugn qendro-
re t Kavajs, bie n sy tashm nj godin ebukur dhe me nj arkitektur sa t veantdhe bashkkohore.
Ajo u ngrit me fondet e siguruara dhesidomos me kujdesin e drejtprdrejt tKryepiskopit Anastas, i cili ishte edhe ideatorii destinacionit t saj: Shkoll 9-vjeare dhem pas e mesme, pas mbarimit t klass s9-t nga nxnsit e shkolls Shqiptaro-ame-rikane Protagonistt. Kjo shkoll, kaq esuksesshme q nga viti 2002, kur hapi dyertpr her t par, sot do t jet edhe mkonkurruese mes shkollave t tjera jopublike
jo vetm me cilsin e msimdhnies, poredhe t mjediseve t saj.
Godina sht 7-katshe, e konceptuar prnevojat e procesit msimor, me ajrim dhendriim t bollshm natyral. Siprfaqja e dokati sht 330 m2 dhe lartsia e do kati sht3.2m. Objekti ka struktura t posame edhepr persona me aftsi t kufizuara, dukeplotsuar kshtu t gjitha standardet shqiptaredhe evropiane.
"Protagonistt" sht themeluar nga fondacioni "Frym Dashurie",nj organizat pr zhvillim dhe edukim, e themeluar me iniciativn eFortlumturis s Tij Anastasit, Kryepiskop i Kishs OrthodhokseAutoqefale t Shqipris. Shkolla sht hapur n shtator 2002, pr tofruar nj mundsi t re dhe bashkkohore arsimi dhe edukimi nShqipri. Shkolla sht aprovuar dhe licensuar nga Ministria e Arsimitdhe Shkencs.
Filozofia jon
Ne besojm q shkolla sht nj bashksi ndrmjet nxnsve,msuesve dhe familjes, t cilt punojn s bashku pr t kultivuar nj
jetgjatsi t t msuarit. Ne besojm q do nxns ka dinjitet dhemeriton respekt. Fmijt jan individ q kan mendimet, ndjenjatdhe interesat e tyre. Aftsit dhe ajo ka ofron secili duhet t ushqehendhe t rriten n nj mjedis pozitiv dhe me prkujdesje.
Ne besojm q fmijt kan nj dshir t lindur pr t msuardhe kjo prvoj edukative dhe sfiduese do t nxis natyrshm intere-sin e tyre. Ne besojm se shkollimi do ti prgatis nxnsit pr tardhmen, duke pasur parasysh krkesat e tyre n trsi, si ato fizike,intelektuale, emocionale, ashtu edhe ato shoqrore e shpirtrore. Teknxnsit do t kultivohen aftsi dhe dije q do ti prgatisin ata q tken nj jet t suksesshme, si n planin profesional edhe n atpersonal.
Misioni yn
Si nj bashksi shkollore ne do ti edukojm nxnsit me njatmosfer t ngroht dhe respekti t ndrsjell, duke i inkurajuar tshkmbejn idet e t nxisim vetbesimin. Ne do tu ofrojm materiale
edukative nprmjet aktiviteteve krijuese dhe t kndshme q vnn prdorim logjikn dhe prfshijn n pun nxnsit, me qllim q
ata t msojn n mnyr aktive. Me ndihm dhe vmendje t veantpr do nxns, do t synojm t ngrem sa m lart aftsit e tyre. Dotu japim nxnsve mjetet e duhura pr ti prgatitur pr nj arsimim tmtejshm dhe pr ti prballur me sfidat e s ardhmes, duke aftsuarn zgjidhjen e problemeve, mendimin kritik, n prdorimin ekompjuterit dhe gjuhs angleze.
Do tu rrnjosim nj ndjenj t lart prgjegjsie dhe udhheqjeje,konceptet pr t qen pjestar t denj t bots s qytetruar, si tgjejn zgjidhje pr konfliktet, si t ndrtojn marrdhnie shoqrore,si t kujdesen pr mjedisin, gjithashtu si t jen t dhembshur e trespektojn veten dhe t tjert. Do tu krijojm nj mjedis q i lejonnxnsit t ken rezultate q tani dhe ti prgatis ata pr nj jet tsuksesshme.
Ne ofrojm klasa t vogla, vmendje t veant pr do nxnsme msues dhe asistent n shkolla fillore.
Metoda msimdhnse krijuese, q kan n qendr t vmendjespsikologjin fmijrore, duke zbatuar metodat bashkkohore amerikane.
Muzik, art dhe edukim fizik me specialist t lndve prkatse. do dit msim t gjuhs angleze nn mbikqyrjen e msuesve
amerikan. Kompjuter pr prdorim dhe prgatitje. Nj bibliotek t pasur me libra shqip dhe anglisht pr fmij.
PranimiT gjith nxnsit jan t mirpritur t aplikojn. Pranimi
bazohet n prgatitjen dhe potencialin q do nxns do t ofroj
n pasurimin e komunitetit t shkolls "Protagonistt". Nxnsit
duhet t aplikojn n maj pr vitin e ri shkollor. Kontaktoni me
shkolln pr m tepr informacion mbi aplikimin dhe pagesn.
Hap prpara i institucioneve tona arsimoreGodin e re pr shkolln Protagonistt afr qendrs s kryeqytetit.
Pas mbarimit t klass s 9-t, do vijojn edhe vitet e shkolls s mesme.
Gjithka n kt godin sht bashkkohore,sistemi i ndrtimit, i siguris, i ngrohjes qendrore,
i mjediseve ndihmse, kuzhina, klasat, kabine-tet msimore, terreni sportiv (q do t ndrtohetgjat pushimeve t vers) etj. Madje, ka dhenj amfiteatr t bukur, ku mund t realizohen
shfaqjet e nxnsve, mbledhje e veprimtarit ndryshme msimore e argtuese.Shkolla n vitin msimor 2009-2010, do
t arrij n klasn e 8-t dhe vitin e ardhshmdo t plotsoj ciklin 9-vjear, i cili do t paso-het edhe me shkolln e mesme, duke plotsu-ar ciklin e plot t studimeve prej 12 vjetsh.
N godinn e re do msojn nxnsit eklasave 4-9. Tri klasat e para do t vazhdojnt funksionojn n mjediset moderne, mesgjelbrimit t Parkut t Madh, pran kishss Shn Prokopit.