19
942 نشریه عل می ایرانی و شهرسازیعمار م صفحات762 - 742 SCIENTIFIC JOURNAL OF IRANIAN ARCHITECTURE & URBANISM, Pages 249-267 249 محله های محصوردایش : پی، گسترش، گونه ها و پیامدهاGated Communities: Genesis, Proliferation, Types and Consequences لیحمد جلی م1 )ویسنده مسئولن( ، نی فر علیرضا عی9 مدنی ، رامین3 ، بروس جاد4 رسال:ریخ ا تا72 / 11 / 1921 خ بازنگری: تاری12 / 71 / 1922 یخ پذیرش: تار70 / 79 / 1922 لین:نتشار آنریخ ا تا91 / 74 / 1922 چکیدههترش لحر و گستتون، ظهوه پیش تاکنار ده از چه برنالهونب های لستتن ببزی شتت ریودب ا لحاب و بو های ستته، به نام لح کنترلریهه نرور، توه های لحصتهشگران حوزب پردازان و پژودب اسو. رشب کر خود هف را بهت های لهافزون لح روزشتان لبنو را نی از ستنوی ه های لحصتور، شتننجام پژوهش لوهب ا و دهانب در لوردی فراو ها و گسترشایش چگونگب پی چرایب و آنبب اسو. ع ها شنغم گسترش لسن رهزی لحصور از ده سا1947 شمسب درارب آن دربکبر انطالعات بسیا ایران، لی تئوری رو بربی تحِورنجام یک لرف ا حاضر با هقالهب اسو. لنجام ش ا ها ها و نتایج پژوهش تعاریف، گونهید بازنگری و تحب، درصنجام شب ا های تجرب ها و دلیه گسترش لح های لحصو ر وفب آن و لنهای لثبو پیالیج این پژوهش لبو. نتا هاست سیاسوحان و به طرا توان تا کنمکن ک حوزب لسن گذارانهازشناسب لح ضمن بن از لسنی ه یک گونهوانای لحصور به عن هفب آنهای لنن پیال لیزازی، از ساا کاسته و بر ههای لثبو آن پیالفزای ها بیا. ن واژهدی: کلی هایودبه لحصور، لح لحاشگاهبن، کالی بهانب ش، لحصورسازی، هو ی س. 1 . ستادیار، ا گروب لعماری، واح بروهرد، نشگاب دا آزادلب، اسل بروهرد، ایران. [email protected] 7 . ستاد، ابشن دان لعماری، پردیس هنرهای زیبا،نشگاب دا تهران، تهرا ن، ایران.[email protected] 9 . ن، ایران.صفهان، اصفهاب هنر انشگازی، دای و شهرساب لعمارشنر، دانستادیا ا[email protected] 4 . لیا.نب، استراساوت ولز، سینشگاب نیوب، دا لحیط ساخته ش، پردیسب لعماریشند، دانستا ا[email protected] وری مر

Gated Communities: Genesis, Proliferation, Types and … · 2020. 10. 30. · 951 اه لایپ و اههنوگ ،شرتسگ ،شیا یپ :روصحل یاهه حل gated communities:

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Gated Communities: Genesis, Proliferation, Types and … · 2020. 10. 30. · 951 اه لایپ و اههنوگ ،شرتسگ ،شیا یپ :روصحل یاهه حل gated communities:

942

معماری و شهرسازی ایرانمی نشریه عل 742-762صفحات

SCIENTIFIC JOURNAL OF IRANIAN ARCHITECTURE

& URBANISM, Pages 249-267 249

ها و پیامدهاگسترش، گونه ،: پیدایشهای محصورمحلهGated Communities: Genesis, Proliferation, Types and

Consequences

4، بروس جاد3، رامین مدنی9علیرضا عینی فر ،)نویسنده مسئول(1محمد جلیلی

تاریخ ارسال:72/11/1921

تاریخ بازنگری: 12/71/1922

تاریخ پذیرش:70/79/1922

تاریخ انتشار آنلاین: 91/74/1922

چکیدههای ستت و و باب ا لح ودبریزی شتت ب بهای لستتنونب برنالهاز چهار دهه پیش تاکنون، ظهور و گستتترش لح ه

های ل ت ف را به خود ه ب کردب اسو. رش پردازان و پژوهشگران حوزبهای لحصتور، توهه نرریه کنترل، به نام لح ههای فراوانب در لورد ده و لوهب انجام پژوهشهای لحصتتور، شتتن ه ی ی از ستتنونو را نشتتان لب روزافزون لح ه

شمسب در 1947سازی لحصور از دهه رغم گسترش لسننها ش ب اسو. ع بآنچرایب و چگونگب پی ایش و گسترش ها ها انجام ش ب اسو. لقاله حاضر با ه ف انجام یک لرورِ تح ی ب بر روی تئوریایران، لطالعات بسیار ان کب دربارب آن

ر و های لحصوگسترش لح ه ها و دلای های تجربب انجام ش ب، درص د بازنگری و تح ی تعاریف، گونهو نتایج پژوهشگذاران حوزب لسنن کمک کن تا توان به طراحان و سیاسوهاستو. نتایج این پژوهش لب پیال های لثبو و لنفب آن

ها کاسته و برسازی، از لیزان پیال های لنفب آنهای لحصور به عنوان یک گونه ه ی از لسننضمن بازشناسب لح ه ن .ها بیافزایپیال های لثبو آن

های کلیدی:واژه .ی س و، لحصورسازی، ههانب ش ن، کالای باشگاهبلح ه لحصور، لح ودب

[email protected] .ایران بروهرد، اسلالب، آزاد دانشگاب ،بروهرد واح لعماری، گروب استادیار، .1 [email protected]ایران. ن،تهرا تهران، دانشگاب زیبا، هنرهای پردیس لعماری، دانشن ب استاد، .7 [email protected]استادیار، دانشن ب لعماری و شهرسازی، دانشگاب هنر اصفهان، اصفهان، ایران. .9 [email protected]استاد، دانشن ب لعماری، پردیس لحیط ساخته ش ب، دانشگاب نیوساوت ولز، سی نب، استرالیا. .4

مروری

Page 2: Gated Communities: Genesis, Proliferation, Types and … · 2020. 10. 30. · 951 اه لایپ و اههنوگ ،شرتسگ ،شیا یپ :روصحل یاهه حل gated communities:

250

JOURNAL OF IRANIAN ARCHITECTURE & URBANISM

VOL. 11, NO. 19

SPRING & SUMMER 2020

پژوهشی معماری و شهرسازی ایران -نشریه علمی 952 1322 بهار و تابستان، 12شماره ،11دوره

مقدمه -1نون، یک ستتاختار فیتتایب ب یمب، از چن دهه پیش تاک

های هتا و توستتتعه ریزی و طراحب لح ته لجت دا در برنتالته لستتنونب ه ی پ ی ار شتت ب استتو. در شتتهرهای ب یمب، لناطقب وهود داشتتن که از طری دیوارکشب و ساخو بر

ی ش ن و النیو بیشترو بارو از بقیه لناط شهر تفنیک لب ,Low, 2003; Juddآوردن )برای ساکنان خود به ارلغان لب

های (. الروزب نیز ستتاخو لناط لستتنونب با لح ودب 1995ستت و و لحافرو شتت ب در شتتهرها همدنان اداله دارد. به

های ای که هم اکنون، دیوارکشب و لحصور کردن لحیطگونههای لعمول و رو به رش لسنونب، تب ی به ینب از لش صه

(. Blandy, 2018; Blakely, 1999در اکثر شهرها ش ب اسو )که در آن 1در ادبیات طراحب لحیطب، به یک لح ه لسنونب

شتتود از طری ایجاد حصتتار و دروازب، یک لحیط ستتعب لبلستتنونب با دستتترستتب کنترل شتت ب شتتن بگیرد، لح ه

& Blandy, Atkinsonشود )دار گفته لبیا دروازب 7لحصور

2013; Blakely & Snyder, 1997 های لح ته (. گستتتترش( از آن 1997) 9لحصور در شهرهای لعاصر، همدنان که الین

( بتته عنوان 1998) 0، دیویس«4لعمتتاری تر »بتته عنوان لعماری »( به عنوان 1975) 2و فوکو« 6لعمتاری آپتارتتای »

برن ، شتتن ه ی ی از ستتنونو را نشتتان نام لب« 1کنترلدهن . شتتن ب از ستتنونو، که در آن ستتاکنان احستتا لبتوانن برای کنترل حریم خصتتوصتتب، دوری از کنن نمبلب

هرم و حفظ لنزلتتو اهتمتتاعب خود، بتته بوانین عمولب و ستتیاستتب هالعه اعتماد کنن - فراین های لتغیر اهتماعب

(Grant, 2007; Maxwell, 2004; Byers, 2003.) های لحصتتتور به عنوان یک پ ی ب در حال حاضتتتر، لح ه

ها لسائ بسیار لهمب در ش آنههانب شتناخته شت ب و گستر های ل ت ف لعماری، شتتهرستتازی، اهتماعب، ستتیاسب و زلینه

ابتصتتادی به وهود آوردب استتو. ستترعو گستتترش این گونه ای به نام ( از پ ی ب2007) 2ها آندنان بالاستتو، که زایوتبلح ه

کن . در ابت ا رش در شهرها یاد لب« 17ستن رم لح ه لحصور »تر از هر کجتا در ایتالات لتحت ب آلرینا و هتا، بیشتتت این لح ته

شهرگرایب »آلرینای لاتین لشتاه ب ش ، که پژوهشگران آن را & Shapiro, 2009; Le Goixنالی ن )« 11گراخصوصب النیو

Webster, 2008 این پتت یتت ب هم در ایران و هم در ستتتایر .) ,Tang(، چین )Grant, 2005کشتتتورهای ههان لانن کانادا )

2017; Xu, 2009; Webster, Wu & Zhao, 2006 هنوب ،) ,Bagaeen & Uduku, 2015; Rofeشتترآ آستتیا و استتترالیا )

2006; Leisch, 2002( اروپتتا ،)Atkinson & Flint, 2004;

Blandy, 2006( شتتترآ اروپا ،)Stoyanov & Frantz, 2006 ،)

(، ترکیه Breetzke, Landman & Cohn, 2014آفریقای هنوبب )(Akgün & Baycan, 2011( و هتتهتتان عتترب )Glasze &

Alkhayyal 2002توان شتتتود. بتتنتتابتترایتتن لتتب( دیتت ب لتتبرا یتتک رونتت ههتتانب ت قب کرد. این نو « لحصتتتورستتتازی»

های ستتازی، احتمالا از ههات ل ت ف تحو تیریر ل للستتننآلرینایب برار دارد؛ الا در هر لنطقه، لطاب با پیشینه سیاسب،

ی و لعماری لح ب آن لنطقه، توسعه پی ا ابتصتادی، شتهرساز (. Glasze 2005; Webster, Glasze & Frantz, 2002کن )لب

های لحصتتتور و پ ی ار رغم گستتتترش ههانب لح هع بلن ِ در ایران، لطالعات نرام سازیشت ن این گونه از لستنن

,Jaliliها انجام شتت ب استتو )تجربب بستتیار ان کب دربارب آن

2020; Einifar & et al., 2019; Madani & et al., 2019 به .)های تجربب، لازم اسو رس که بب از انجام پژوهشنرر لب

ها و در بتالتب انجام لطالعات لروری، تعاریف، لفاهیم، گونه های لحصتتور تبیین گردد. در این پیال های گستتترش لح ه

راستتتتتا، این لقتاله با ه ف انجام یک لرورِ تح ی ب بر روی یشتتینهِ تحقیقات تجربب انجام شتت ب در ستتایر کشتتورها، پ

های زیر اسو:درص د پاسخ به پرسش ها، دارایتعریف یک لح ه لحصور چیسو؟ اینگونه لح ه

ها را از سایر های لنحصربفردی هستن که آنچه ویژگب کن ؟لتمایز لب سازیهای لسننگونه

از لنرر تتتاری ب، عوالتت پیتت ایش و ع تت گستتتترش های لحصور چگونه بودب اسو؟هلح

های لحصور، آیا با توهه به ساختار و لاهیو لتنو لح ه ها ارائه داد؟های نوعب آنبن ی از ویژگبتوان طبقهلب

های لحصتتور در با توهه به گستتترش رو به رشتت لح ه ها چه پیال های را به دنبال دارد؟شهرها، گسترش آن

ها و تح ی ب تئوریلطالعه حاضتتتر ستتتعب دارد با لرور تجربب، به چهار پرستتتش هایها با نتایج پژوهشانطباآ آن

رو در ابت ا ستتعب شتت ب اسو، تعریف فوآ پاستخ ده . از این ها های کالب ی لنحصتتربفرد آنهای لحصتتور و ویژگبلح ه

پی ایش و یارائه شتتود. پس از آن، با لشتت ن شتت ن نحوب بن ی از ب طبقهها، تلاش شتت ع گستتترش این گونه لح ه

هتتا ارائته گردد. پس از آن، شتتتنتتاختب آنهتتای گونتتهویژگبهای لحصتتور بح پیال های لثبو و لنفب گستتترش لح ه

ش ب اسو. های محصورتعریف محله -9

ستتتازی، یک تعریف واح و یا تواف در ادبیات لستتتننهای وهود ن ارد. واژب« لح ه لحصور»عمولب بر روی لفهوم

شتتتارب بته این پت یت ب لورد استتتتفادب برار لتعت دی برای ا

Page 3: Gated Communities: Genesis, Proliferation, Types and … · 2020. 10. 30. · 951 اه لایپ و اههنوگ ،شرتسگ ،شیا یپ :روصحل یاهه حل gated communities:

951

ها و پیال هاگسترش، گونه ،: پی ایشهای لحصورلح هGATED COMMUNITIES: GENESIS, PROLIFERATION,

TYPES AND CONSEQUENCES 251

های توستتتعه»ها، در ایالات لتح ب به انت . این لح ته گرفتته « 91های خصتتوصتتبلح ه»و « 17لستتنونب لشتتترم المناف

(McKenzie, 2003 در آفریقتتای هنوبب بتته ،)«هتتای لح تته( و Landman, 2002a; 2002b« )10دهن ب الن»و « 14بستتته

& Zaireen« )16ن ولینیولب بستهاللام کا»در سنگاپور به

et al., 2015ها، لمنن ( لعروف هستتتن . هر یک از این واژبهای لحصتتور اشتتارب خاص لح ه هایاستتو به ینب از ویژگب

های ها دارای لشت صه (. با این وهود، همه آنTable 1کن ) لحیطِ لسنونب ت قبکالب ی لشتابه هستن و به عنوان یک

ستتازی که لانعب رها، حصتتارها یا لحوطهشتتون که با دیوالبستتتازن ، بستتتته کتالبت ی برای ورود افراد غریبته فراهم لب

شتتون . در این گونه ستتاختارها، دستتترستتب نه فقط به لبهای آن لحوطه، هتای فردی ب نته بته ک یته خیتابتان ختانته شتتتود روها، تستتتهیلات و النانات لح ه نیز کنترل لبپیادب

(Low, 2003; Blakely & Snyder, 1997 این دستتترستتب .)کنترل ش ب به فیاها و دیگر تسهیلات رفاهب، لعمولا الری

ستازی فیاها و غیرلعمول ت قب شت ب و نشتان از خصتوصتب هایباش . لح هالنانات عمولب، برای گروبِ ان کب از افراد لب

های نرارت بر دسترسب برخوردارن لحصور اغ ب از لنانیسم 21تهی ل اربسهانیتب یا سیستم دوربینکه شال کارکنان ال

,Atkinson & Blandyباشن )برای کنترل ورود و خرو لب

ها، های لحصتتور لمنن استتو هم شتتال لح ه(. لح ه2013های لستتتنونب ه ی واب در لناط ها و توستتتعهلجموعه

های ب یمب واب در باشتتتن ؛ و هم لح هشتتتهری و حولته شتتون که برای برخورداری از لناط لرکزی شتتهر را شتتال

,Blakely & Snyderان )النیو لط وب بازستتتازی شتتت ب

(. ه ول شمارب دو فهرستب از تعاریف ارائه ش ب توسط 1997 ده .نرران و پژوهشگران را ارائه لبصاحب

Fig. 1 The concept of a gated community (left) and a non-gated community (right) Source: (Kim, 2006, p. 63)

Table 1: A number of common terms used in the literature gated communities

English expression Feature emphasized

Gated residential development A new geographical or physical unit developed on a new land plot designed and built as a gated community from the beginning

Enclosed neighborhood The nexus of relationships among individuals living in a community with hard boundaries

Closed settlement A gated and enclosed geographical feature with lesser focus on the relationships among people

Security zone Improving security in a physical or geographical unit

Defended community Relationships among individuals who have fenced and fortified their communities to protect themselves

Walled settlement Walls or fences around a physical area Retirement community Type of the residents of the community who are retirees Private neighborhood Management of the community (privately managed)

Elite community Socio-economic status of the residents of the community Guarded community The presence of guards and physical protection

های لحصور این اسو بسیار لهم لح ه هایینب از ویژگبکه ای لنت ب از ستتاکنان لح ه هستن که دارای هییت ل یرب

نرارت کردب و براردادها، شرایط ی لح ههازلین و لشاعاتبر کنن هتا تنریم لب هتایب را برای زنت گب در آن و لحت ودیتو

(Blakely & Snyder, 1997 در بستتتیتتاری از لواب لمنن .)

استتتو، این براردادها به طور ضتتتمنب برای ه وگیری از ورود خریت اران بتالقوب بر استتتا درآلت ، نژاد، طبقته اهتماعب و

(. در بانون Atkinson & Blandy, 2013بولیتب تنریم شون )بانون اساسب 49و اص 91استاسب اکثر کشورها، لانن اص

لب ایران، به برابری افراد و ایجاد ح و فرصو همهوری استتلا

Page 4: Gated Communities: Genesis, Proliferation, Types and … · 2020. 10. 30. · 951 اه لایپ و اههنوگ ،شرتسگ ،شیا یپ :روصحل یاهه حل gated communities:

252

JOURNAL OF IRANIAN ARCHITECTURE & URBANISM

VOL. 11, NO. 19

SPRING & SUMMER 2020

پژوهشی معماری و شهرسازی ایران -نشریه علمی 959 1322 بهار و تابستان، 12شماره ،11دوره

ها از هم ه لستتنن ینستتان برای تیلین نیازهای استتاستتب آن اشارب ش ب اسو. بنابراین، به دلی رعایو بوانین ض تبعییب، هیچ بن لحرولیو لش صب در براردادهای تنریم ش ب برای

شود. الا اغ ب لواب ،های لحصور نوشته نمبسنونو در لح ه

هتای بتالا ههو ورود، ابالو و دیگر بتا در نرر گرفتن هزینته هتای بالای تعمیر و نگه اری به عنوان لقررات لتاننت هزینته

لوانعب بر ستتر راب خری اران برای داشتتتن فرصتتو برابر ههو شود.خری خانه عم لب

Table 2: Definitions of gated communities

Source Definition

Blakely and Snyder, 1997

“Gated communities are residential areas with restricted access in which normally public spaces are privatized. They are security developments with designated perimeters, usually walls or fences, and controlled entrances that are intended to prevent penetration by nonresidents.” (p. 2)

Landman, 2000

“By their nature gated communities are separate and enclosed areas: isolated from the broader urban environment and enclosed through physical barriers. Whether the purpose is to enable a specific lifestyle within the enclosed area or to protect the residents from possible intruders, gated communities reflect an urban entity that is physically and often socially and economically differentiated from the surrounding urban environment.” (pp. 1-2)

Touman, 2002

“The Gated Community is: an urban settlement surrounded by walls with several entrances. These entrances are controlled by gates and they are guarded by security agents. Sometimes these gates are under video surveillance. The access to these settlements is strictly reserved, generally, to the residents and their visitors.” (p. 2)

Grant, 2005 “Gated communities are housing developments on private roads that are closed to general traffic by a gate across the primary access. These developments may be surrounded by fences, walls or other natural barriers that further limit public access.” (p. 276)

Atkinson, Blandy, Flint,

and Lister, 2003

“In physical terms, a gated community is a fenced or walled residential area, to which access by non-residents is either restricted or controlled by CCTV and/or security staff. A gated community is served by private internal roads, and may include facilities such as a gym for the use of residents only. In legal terms: residents of a gated community are tied into a common code of conduct, and there is generally a degree of self-management of the development by the residents.”

Roitman, 2010

“Closed urban residential settlements voluntarily occupied by a homogeneous social group, where public space has been privatized by restricting access through the implementation of security devices. Gated communities are conceived as closed settlements from their inception and are designed with the intention of providing security to their residents and prevent penetration by non-residents; their houses are of high quality and have services and amenities that can be used only by their residents, who pay regular compulsory maintenance fees. They have a private governing body that enforces internal rules concerning behaviour and construction.” (p. 33)

Atkinson and Blandy, 2013

“Gated communities may therefore be defined as walled or fenced housing developments, to which public access is restricted, characterised by legal agreements which tie the residents to a common code of conduct and (usually) collective responsibility for management.” (pp. vii-viii)

های محصورپیدایش و علل گسترش محله -3

های لحصور لفهوم ه ی ی نیستن و از نرر تاری ب لح ه(. Grant, 2008ش ن )به دلای حفاظتب و دفاعب ستاخته لب

هاینبرتوان به ها را لبگیری اینگونته لح ه ریشتتتهِ شتتتنت گذشتتته و تیستتیستتات لستتتحنم شتتهرهای ب یمب که برای حفاظو در برابر لهاهمان، دشتتمنان یا حتب حیوانات وحشتتب

شتتهرهای دژلانن در »ستتاخته شتت ب بودن ، لربون دانستتو. های باستتان، به عنوان ن ستین نمونهِ ب مروهای لحصور زلان

فاظو ح هستن که با دیوار از بقیه لناط تفنیک ش ب و برای (. Low, 2003, p.13« )ش ن از ساکنان بنا لب

های طبقاتب که دربن یهای تفنیک و تقسیمستتیستتتمایران باستتتان رایج بودن ، لانن دژهای حنولتب و شتتهرهای

ها دژدار، برای لحتافرتو و دفا از ورود دشتتتمنان و غریبه دژ در شار پارتب به وسی ه دیوارهای شت ن . کهن ستاخته لب

دار ب ش نرالب شتتتهر را تشتتتنی نت و بتاروهای کنگرب ب دادن و لح ستنونو خان ان س طنتب بودن ؛ شار لیانب لب

تتتت ابتصادی بود که به لح استقرار طبقات لمتاز اهتماعبی دیوارهای ستتنگین با چهار دروازب به ستتوی ههات وستتی ه

های شار بیرونب را که اربعه لحصور ش ب بود و ساکنان لح هی طبقتات لمتاز برار نگرفته بودن از ورود به شتتتار ر زلربد

(. Habibi, 2007( )Fig. 2داشتن )لیانب باز لب

Fig. 2 Class segregation and differentiation system

adopted through a set of gates and walls in Sassanid cities. Source: Habibi (2007, p. 35)

Page 5: Gated Communities: Genesis, Proliferation, Types and … · 2020. 10. 30. · 951 اه لایپ و اههنوگ ،شرتسگ ،شیا یپ :روصحل یاهه حل gated communities:

953

ها و پیال هاگسترش، گونه ،: پی ایشهای لحصورلح هGATED COMMUNITIES: GENESIS, PROLIFERATION,

TYPES AND CONSEQUENCES 253

هتا و بتاروهتای شتتتارهای دورب وارهتا، دروازب در واب ، دیهایب بود که ستتتاستتتانب نمتادی از تمالب تمایزات و تفاوت

را در هالعه آن دوران « کاسو»ستازلان اهتماعب لبتنب بر (. در دوران لتق م استتلالب، Habibi, 2007دادن )شتتن لب

های شتتتار لیانب از بین رفتن و گستتتترش دیوارها و دروازبنونب شار بیرونب تتت به عنوان آن ب ش از شهر های لسلح ه

زیستن تتت به که لردلان خار از طبقات لمتاز اهتماعب لبترین سیاستب بود که دولو اسلالب ستمو شتار لیانب، لهم

های شار لیانب و برد. از بین رفتن دیوارها و دروازببه کار لبارتبتان حنولتو هت یت با لردلانب که پیش از این ستتتتم

گیری ابشار ه ی از لردلان در تقاب ن ستبب شن دیلبهای داخ ب به عنوان با ابشتتتار کهن گردی . دیوارها و دروازب

نمتادی از بربراری عت الو استتتلالب و از بین بردن اختلاف های بیرونب اطراف طبقاتب از بین رفتن ولب دیوارها و دروازب

وگیری از شتهر به عنوان نمادی از توان دفاعب شهر، برای ه (.Habibi, 2007حم ه دشمنان و ایجاد النیو بابب لان ن )

توستتتط »های لحصتتتور در اروپا، ترین لحوطته بت یمب ح ودا برای لحافرو در لقاب شتتورش روستتتائیان ها رولب «ستال بب از لیلاد لستتیر در انگ ستان ساخته ش ن 977

(Blakely & Snyder, 1997, p.4 .) رهه تقریبتا در همتان بهای بسیار دیگری نیز به همین لنرور توسط زلانب، لحوطه

ستتربازان رولب در ستتراستتر اروپا ستتاخته شتت ن . در اروپای وسطب، شهرهای لحصور و دیوارکشب ش ب برای نیاز به برون

ها و همدنین لی به ارتقاء کنترل لحتافرو در لقاب حم ه (.Leisch, 2002; Grant, 2007اهتماعب ساخته ش ن )

های لحصور در اواخر در ایالات لتح ب الرینا، اولین لح ه

لیلادی، زلانب که شتتتهرون ان پردرآل در تلاش 1177دهه بتترای دیتتوارکشتتتب اطراف خود برای ه وگیری از هوانتتب دردسترستاز صتنعتب شت ن سری شهرها بودن ، پ ی ار ش ن

(Blakely & Snyder, 1997 در دهته .) های هتای بعت ، لح هحصتتور بیشتتتری توسط این ابشار رروتمن برای حفظ حریم ل

ها ستتاخته ش ن . به خصتتوصتتب، النیو و لنزلو اهتماعب آنلیلادی نادر و 1267هتا تتا آغتاز دهه هرحتال، این نو لح ته

(. التا پس از آن، Blakely & Snyder, 1997کمیتاب بودنت ) هایلنان ها و حصتتارهای خاص به توستتعه خی ب زود، دروازب

های تفریحب شتتتهر، و ستتتنس به نواحب تفریحب و باشتتتگاب 1217 یای شتتتهری گستتتترش پیت ا کردن . در دهه حولته

های لحصتتور لعاصتتر با ها و لح هلیلادی، یک ستتری توستتعهاستتان ارد النیتب بالا در ستتراستتر الرینا شتترو به زیاد ش ن

های دیگر بارب آلرینا و بقیه کردنت و خی ب زود بته بستتتمو & Coy, 2006; Blakelyگستتتترش پیتت ا کردنتت )ههتتان

Snyder, 19971221تتتا 1227هتتای (. فقط در بین ستتتال 170777های لحصور در ایالات لتح ب از لیلادی، تع اد لح ه

Communityلتتورد افزایش یتتافتتو ) 7770777لتورد بتته

Association Institute, 1999 1227(. التتا از ابتتت ای دهتته لحصتتتور، توستتتط ستتتازیی لستتتننبلیلادی بود که پ ی

لورد توهه برار گرفو « لوضو تحقی »پژوهشگران به عنوان (Roitman, 2010 از آن زلتان تاکنون، لطالعات لتع دی در .)

های پژوهشتتب، بر روی هوانب و لستتائ ل ت فِ ستتایر حوزبصتتورت گرفته « های لستتنونبلحصتتورستتازی لحیط»پ ی ب

,Güzey, 2014; Tan, 2016; Branic & Kubrinاستتو )لانن

2017; Mantey, 2017; Vesselinov, 2010 .)

Fig. 3 The increase in gated communities in the US between 1870 and 2000. Source: Blakely and Snyder (1997, p. 7)

Page 6: Gated Communities: Genesis, Proliferation, Types and … · 2020. 10. 30. · 951 اه لایپ و اههنوگ ،شرتسگ ،شیا یپ :روصحل یاهه حل gated communities:

254

JOURNAL OF IRANIAN ARCHITECTURE & URBANISM

VOL. 11, NO. 19

SPRING & SUMMER 2020

پژوهشی معماری و شهرسازی ایران -نشریه علمی 954 1322 بهار و تابستان، 12شماره ،11دوره

با وهود ایننه این رون ها برای اولین بار در ایالات لتح ب ده که های بع ی نشتتتان لب، پژوهشان بته ربو رستتتی ب

های لحصتور و خصوصب ش ب در بسیاری از کشورهای لح ههای هتا دارای ان ازب ههتان وهود دارنت . برخب از این لح ته

در 21در شتتهر ستتتائوپائولو 11باب توههب هستتتن . آلفاوی ( 2000)77ساکن در زلان لطالعه کال یرا 970777برزی دارای 170777در آرژانتین برای 77ر بوئنو آیر د 71بود. نوردلتا

(. Janoschka & Borsdorf, 2006ریزی شتت ب بود )نفر برنالهها، در چین واب ش ب با این وهود، بزرگترین این گونه لح ه

ریزی شتت ب استتو ستتاکن برناله 9770777استتو که برای (Webster & et al., 2006بورس ورف .) ( 2007) 79و همناران

کنن که در کلان شهرهای بزرگ در آلرینای لاتین، ادعا لبهای ه ی به صتتورت لحصتتور ستتاخته تقریبا تمالب لح ه

های لحصتتتور به نوعب در الت اد شتتتون . در چین، لح هلبهای تاری ب شتتتهری هستتتتن و تب ی به راهبردی ستتتنو

,Powان )های ه ی شتتت بلن برای ستتتاخو لح هنرتام

2007a, 2007b .) ستتازی لحصتتور در ایران لربون به ین نمونه لستتنناول

توان از لجموعهِ شمسب اسو، و احتمالا لب 1947اوای دهه

سازیبهجو آباد در تهران به عنوان اولین لستتننلستنونب (. افزایشKalantari & et al., 2017لحصتور لعاصر نام برد )

شتتمستتب به دلی 1947همعیو شتتهرنشتتین در طب دهه گانه، در کنار لهاهرت ، تصتتویب لوایر شتتش انقلاب ستتفی

روستتتائیان به شتتهر به دلی اصتتلاحات ارزی و ستتودای پی ا کردن زنت گب بهتر در هتایب دیگر، چهرب شتتتهرهای بزرگ

(. Ghanbari & Zaheri, 2011لانن تهران را دگرگون کرد )افزایش درآل های ارزی ناشب از فروش نفو در آن زلان، به

الو در لناستتتبات ستتتنتب بازار را داد. حنولتو اهتازب دخ گیری طبقه ه ی تغییرات کالب ی در ساختار شهرها و شن

اهتمتاعب که به دنبال ستتتبک ه ی زن گب بودن ، ستتتبب های خصوصب و لحصور ش ن . ها و توسعهگیری لح هشتن

توان به لح ه لسنونب سازی لحصور لبهای لستنن از نمونهشتتتمستتتب، لجموعه 1947دهه دریتاکنتار لربون به اوای

شتتتمستتتب، 1907لستتتنونب استتتنان لربون به اوای دهه ستتتاز، هرلزان در تهران، لجموعه هتای آپادانا، آتب لجموعته

های چوبب )شهرم لستتنونب پارم در اصفهان و لح ه خانه 1907لهاهران( در شتتاهین شتتهر اصتتفهان لربون به دهه

رب کرد.شمسب، و لجموعه لسنونب سعی یه در هم ان اشا

Fig. 4 Atisaz Community (right) and Behjatabad Community (left), two gated communities in Iran

Fig. 5 Imam Khomeini Community in Hamedan (right) and Park Community (left), two gated communities in Iran

ای فزاین ب های لحصور که الروزب به نحوگستترش لح ه

ای دارد. در شتتتهترهتتا هتتریتتان دارد، دلایتت پتیتدتتیتت ب و ربازا بر لفاهیم نئولیبرالب تیکی ( »p.138 ,2018)47ب ن ی لستتئولیو پذیرش برای دولو تشتتوی افراد توستتط ستتود،

برای ایرا، پایه «07خودگردان هایلح ه و خود، هایخانه

رانش و همنا 67دان . وستتی نوفهای لحصتتور لبلح ه رشتت (2007, p.123 لعتق ن که یک )« 27یسازِ لحصور لاشتین »

لناف لشترم »در شتتهرها در حال کار استتو که به واسطه های توسعه و عمران لسنن، همراب با ها و شترکو شتهرداری

، به وهود «زنن ها به آن دالن لبتر از هرم، کته رستتتانه

Page 7: Gated Communities: Genesis, Proliferation, Types and … · 2020. 10. 30. · 951 اه لایپ و اههنوگ ،شرتسگ ،شیا یپ :روصحل یاهه حل gated communities:

955

ها و پیال هاگسترش، گونه ،: پی ایشهای لحصورلح هGATED COMMUNITIES: GENESIS, PROLIFERATION,

TYPES AND CONSEQUENCES 255

های ( دلای گستتتترش لح ه2010) 71آل ب استتتو. رویتمن 97و دلای ذهنب 72لحصتتور را به دو دستتته دلای ساختاری

کن . دلای دیگری در ادبیات بیان ش ب اسو که تقستیم لب ( تبیین 2010بن ی رویتمن )توان با دستتتتهها را لبهمه آن

ی ههانب شتتت ن و کرد. دلای ستتتاختاری تحو تیریر پ ی ب نرریه کالای باشگاهب اسو. دلای ذهنب بیش از همه تحو

تتیریر دو لقوله تر از هرم و دستتتتیابب به یک حس تع اهتماعب هستن .

دلایل ساختاری -3-1

( دلای ستتاختاری تیریرگذار در گسترش 2010رویتمن )کن . ن ستین های لحصتور را به دو دستته تقستیم لب لح ه

ستازی ابتصتاد در ارتبان اسو که در نتیجه دستته با ههانب ی گذارش ن اهتماعب و افزایش سرلایهها، بطبب آن، نابرابری

تر استتتو و به ان . دستتتته دوم خاصختارهب پت یت آلت ب

سازی و خصوصب عمولب گرینشتتینب دولو از تصتت یعقبشتتتود؛ که نتیجه آن افزایش تیلین خ لات اولیه لربون لب

سازی در تیلین النیو اسو. به خشتونو شتهری و خصوصب ترین دلیتت برای عتتام ِ اول،( دستتتتتته2010اعتقتاد رویتمن )

شون .های لحصور لحسوب لبگسترش لح ه محصورسازی و پدیده جهانی شدن

های لحصتتتور را به عنوان نرران، لح هبرخب از صتتتاحبنمود کالب ی و آشتتنار حاصتت از تغییرات اهتماعب ناشب از

ی نئولیبرالیسم ابتصادی در ههانب شت ن و استتیلای نرریه (. Blandy, 2018; Glasze, 2005گیرنتت )لتتاننتت نرر لب

ازی،سخصوصب از به ش ت ای اسو کهنرریه ،نئولیبرالیستم ب ش به عمولب خ لات ب ش و کالاها، لؤستتستتات، انتقال

کن دولو حمایو لب دخالو کردن لح ود و خصتتوصتتب، (Harvey, 2005).

Fig. 6 Globalisation, urban governance and the spreading of private neighbourhoods (Glasze, 2005, p.225)

با همراب عاله، الور دولتو از یگیری گستتتتردبکنتارب بر لهمب تیریر لالب و سازلانب، هایستیاستو از ایلجموعه

. داشتتته استتو لعاصتتر کالب ی شتتهرهای -اهتماعب نرم

حو ت عمولب فیاهای توسعهِ گستردب لستتقیم آن، ینتیجه که در بودب، در ستتتطر ههانل یریو ب ش خصتتتوصتتتب

خری و لراکز ل ت ف انوا در بالب لعمولا اخیر هایدهه

Page 8: Gated Communities: Genesis, Proliferation, Types and … · 2020. 10. 30. · 951 اه لایپ و اههنوگ ،شرتسگ ،شیا یپ :روصحل یاهه حل gated communities:

256

JOURNAL OF IRANIAN ARCHITECTURE & URBANISM

VOL. 11, NO. 19

SPRING & SUMMER 2020

پژوهشی معماری و شهرسازی ایران -نشریه علمی 952 1322 بهار و تابستان، 12شماره ،11دوره

& Németh) اسو نمود پی ا کردب های لحصورسازیلسنن

Schmidt, 2011) .اختصاص نئولیبرال، در یک فیای سیاسب هایلنان ایجاد از بودهه دولو برای توههب لقت ار بتابت

ب ش از تمای شهرها اکثر و ه ی غیرعابلانه اسو، عمولب در عموم برای دستر فیاهای باب ایجاد برای خصتوصتب & Varnaان )کردب خصتتوصتتب استتتقبال هایستتاختمان

Tiesdell, 2010) .که با شتتهری و دولتب، لقالات از دی گاب عمولب هایلنان تب ی کمبود لناب لالب لواهه هستتتن ،

استتو عادلانه یاخصتتوصتتب لعال ه لؤستتستتات از تابعب به(Glasze, 2005). به عمولب هالنان هرچق ر هم که این الا

,Sorkin)نیستن عمولب سنتب، وابعا به لعنای نرر برسن ،

توان ادعتا کرد کته نق لنان افراد به در نتیجته لب (.1992ها آن واکنش نتیجه توان لب ها و حصتتتارها،پشتتتو دروازب

که در واب توستتتط باشتتت دولو گیرینستتتبتو به کنارب تقاضای چنین شترایطب، در. شتود لب ه ایو نئولیبرالیستم

های لستنونب لحصتور ها و لجموعهستاخو لح ه برای بازارت ستتیاستتب فیتتای این که زلانب تا داشتتو و خواه اداله

سازی لحصور اسو، گسترش لسنن پای ار و حاکم ابتصادی .(Fig. 6بیشتر خواه ش )

كالای باشگاهی محصورسازی و نظریه( لفهوم کالای باشتتگاهب را 2002 ;2001کریس وبستتتر )

گوی که های لحصتتتور توستتتعه داد. وی لببه تح ی لح هتوان به لحاظ ابتصتتادی به صتتورت لحصتتور را لبهای لح ه

شتن ب از حفظ حقوآ لالنیو خصتتوصب تح ی نمود که از کثری افراد برای برخورداری از لناف ح ا طری کنشِ همعب

های لحصتتتور را از . این نو تح یت ، لح ه انت پت یت آلت ب های تحو لالنیو یک نفر و کالاهای خصوصب همدون خانه

سازد؛ چرا کالاهای عمولب همدون پارمِ عمولب لتمایز لبکه، در حالب که تقستتیم لزایا برای همه به صتتورت ینستتان

ب نایوهود دارد )که تعریف کالای عمولب اسو(، لزایای استثبرای یتک گروب لشتتت ن نیز وهود دارد )که تعریف کالای خصتتوصتتب اسو(. کیفیو ترکیبب این تقسیم کالا، لنجر به

گیری لفهوم کالای باشگاهب ش ب که برای تح ی این شن گیرد. به لحاظ ستتازی لورد استتتفادب برار لبگونه از لستتنن

یی ه ی لحصور، صرفا نمونه سازیکالای باشگاهب، لسنناز رش کالاهای عمولب و با لالنیو خصوصب همدون لراکز

هتای تجتاری، لراکز تفریحب و ستتتیاحتب، و خریت ، پتارم (. Glasze, 2005باشن )های ورزشب لبباشگاب

با استتتفادب از روینرد کالای باشتتگاهب، چنین برداشتتو ای از توانن لجموعههای لحصتتتور لبشتتتود کته لح ته لب

لطاب ترهیحات شتت صتتب ستتاکنان، به کالاهای عمولب را

هتا ارائته دهنت ؛ و در عین حتال ستتتاکنان را از پرداخو آنها هتای لربون بته خت لتات عمولب کته هرگز از آن هزینته

کنن ، لعاف کنن . بنابراین، با کاهش شتتتانس استتتتفادب نمبهای لحصتتتور، در لح ه« 19استتتتفادب رایگان»ی وبو پ ی ب

گذاری در لحیطِ زن گب خود صتتاحبان اللام برای ستترلایه ,Roitman, 2010; Glaszeانگیزب کتافب خواهن داشتتتو )

های لحصتتور رشتت خواه (. در نتیجه، ستتاخو لح ه2005داشتتو، چرا که ستتاکنان به لحی خری ِ ل کِ خود، بادرن علاوب بر لزایای ستتنتب لربون به لالنیو لط یا ستتنونو

لح ه نیز برخوردار شون . ای، از ستایر النانات و لزایای اهاربهای لحصور در ببال پرداخو کمترین هزینه، ستاکنان لح ه

هایو لحوطه ای از کالاهای عمولب را از ببی پارمگستتتربها، لرکز الن و تیتتمین شتت ب، النیو بهبودیافته، فروشتتگاب

های بازی را در اختیار خواهن داشو.خری و زلین دلایل ذهنی -3-2

های یب که توانایب خری یا اهارب خانه در لح ههابرای آنها دارای هذابیو باب توههب لحصتتتور را دارنت ، این لح ه

هستن . با وهود ایننه در برخب از لناط دلی اص ب توسعه های لحصتتتور، افزایش النیو استتتو، در لناط دیگر لح ه

( و گرنتتو 2010عوالت دیگری دخیت هستتتتنت . رویتمن ) های لحصتتور را در ذهنب در گستتترش لح ه ( دلای 2008)

هتتا و لواردی چون علای ، تمتتایلات، نگرش ینتتتتتیتتجتتهدانن . خلاصته لوارد ذکر شتت ب توسط های فردی لبفرصتو

ها عبارتن از:آن :های لحصتتور باور دارن ستتاکنان لح ه امنیت و ایمنی

شود. که لحصورسازی لوهب افزایش النیو و ایمنب لبهای اصتتت ب در بین برخب از از نگرانبچنین لستتتائ ب،

ها از ببی سالمن ان هستن .گروب :های لحصور ستتاکنان لح ه نظارت و کنترل اجتماعی

بته دنبتال رفتتار لت نب و همگونب اهتمتاعب هستتتتن . ها تغییر در ترکیب اهتماعب لناط اطراف خود ختانوادب

کنن . های لحصتتتور ذکر لبرا دلی نق لنان به لح ههای النیتب بر رفتار ستتاکنان نرارت ها و دوربینباننگه شون .کنن و لوهب اهرا ش ن بوانین لبلب

:لحصتتورسازی راهب برای جدایی و حریم شخخیصخخیشتتتان را با دیگران آورد تا تعاللاتستتتاکنتان فراهم لب

خواهن با ل یریو کنن و سطر ارتبان اهتماعب که لب عیین کنن .داشته باشن را ت« 79هابیرونب»

:ت سونیوبر استا نرر حس تعلق اجتماعی بیشختر(، کتتاهش حس تع اهتمتتاعب افراد را 2000)99نجسدو

Page 9: Gated Communities: Genesis, Proliferation, Types and … · 2020. 10. 30. · 951 اه لایپ و اههنوگ ،شرتسگ ،شیا یپ :روصحل یاهه حل gated communities:

952

ها و پیال هاگسترش، گونه ،: پی ایشهای لحصورلح هGATED COMMUNITIES: GENESIS, PROLIFERATION,

TYPES AND CONSEQUENCES 257

های لحصتتتور ترغیب بته تلاش برای نق لنان به لح ه های ( لعتق استو که ساکنان لح ه 2003) 94کن . لَولب

علابه دارن ، الا نو خاصب « 90اهتما لح ب»لحصور به لح ب کتته شتتتالتت لحتتافرتتو از فرزنتت ان، از اهتمتتا

ه وگیری از هرم و هنایو و افراد غریبه باش و همزلان از لحیط زیسو و کیفیو خ لات لحافرو کن .

:ز در تب یغاتب که ا دسخختیابی به سخخند زندگی بهترها به شتتود، از آنهای لحصتتور در بازار لستتنن لبلح ه

ود شاد لبعنوان لنانب لتفاوت با لحیط صتنعتب شهر ی هتا النتان نزدینب بتتا طبیعتتو، برخورداری از کته در آن

های بزرگ و دستتترستتب به تستتهیلات رفاهب فراهم خانه شود.لب

:در بستتتیاری از لناط ، وضخخعیت اجتماعی و هویتگذارد و لوهب لحصتتورستتتازی بر ارزش الوال تیریر لب

شتتود. افرادی که در تقویو اعتبار اهتماعب ستتاکنان لبارها هستتتن لمنن استتو دارای یک هویو درون حصتت

گروهب بوی باشن .

:لحصتتورستتازی به ستتاکنان اهازب خدمات و امکاناتدهن دستتترستتب به کالاهای باشتتگاهب لشتتترم را لب

لت یریتو کنن . افرادی که برای النانات هزینه پرداخو ها از النانات تواننت لان استتتتفادب بیرونب کننت لب لب

شون .

های محصوری محلهشناسگونه -4های لحصور وهود بن ی لح هدو شیوب اص ب برای طبقه

های لحصور بر اسا نو بن ی لح هدارد. شتیوب اول، طبقه ها اسو. شیوب کنن ب آندهن ب و ل یریوشتن هایستازلان

یابببن ی بر استتا لقولاتب غیر از نو ستتازلان دوم، طبقهتب لانن دلای های لحصتتتور هستتتتن ؛ لقولاحقوبب لح ه

ستتاخو، انگیزب ستتنونو، نو ستتاکنان و لوبعیو برارگیری ها.آن

شناسی بر پایه معیارهای سازمانیگونه -4-1های ستتنتب و غیرلحصتتور، فیتتاهای باز همانن در لح ه

ها یا فیتتاهای ستتبز و همدنین بستتیاری از النانات خیابانشنا در های عمولب یا است رهای لشتترم از ببی کتاب انه

های دولتب هستن و توسط شهرداری لنطقه لالنیو سازلانهای لحصور، فیاهای باز و خ لات شتتون . در لح هادارب لب

لشتتترم توستتط یک ستتازلان خودل تار ستتالان هب و ادارب (، سه نو p.223 ,2005)69شتون . بر این استا گلاستزب لب

ایب به هکن که دارای تفاوتدهب اصتت ب را ذکر لبستتازلان

تعیین حقوآ لالنیو فیتتاهای باز و النانات و یلحاظ نحوب همدنین واح های لسنونب ش صب هستن :

علاوب بر لالنیو بطعه زلین و خانه یا 92هاکان ولینیوم :شتان، لالنان دارای سن یک سهم تقسیم نش ب آپارتمان

ها، فیتتاهای سبز، النانات و از لالنیو لشتتترم خیابان. بنابراین، هر لالک به صتتتورت خودکار غیرب هستتتتنت

شود. اعیای انجمن عیتوی از انجمن صتاحبان خانه لب . کننلعمولا هیات ل یرب را به صورت سالیانه انت اب لب

شرکو تعاونب هم لالک 91سهالبتتت های تعاونبشرکو :واح های لسنونب و هم فیاها و النانات لشترم اسو.

خرن . این ستتهم اهازب افراد یک ستتهم در ک لح ه لباستتتتفتادب از یک واح لستتتنونب و همدنین لناط و النانات لشتتتترم و ح رای دادن در لجم شتتترکو

ده .تعاونب را لب

فیاها و النانات لشترم در لالنیو یک 92هاابرشترکو :ابرشترکو هستن . در برخب از لوارد یک عه ناله که به

آ ش ب اسو ستن واح لستنونب یا زلین لسنونب الصا دار در بته صتتتورت خودکتار هر لتالک را به یک ستتتهام

ابرشتتترکو با ح رای بر استتتا لیزان ستتتهم تب ی داران با افرادی که لالک یا کن . در لوارد دیگر، سهاملب

لستتیهر واح های لستتنونب هستتتن ، ینستتان نیستن . هتتای لح تته»هتتا را ( این نو لح تته1994)47فولتت وری

استتتو. در یک لح ه لستتتنونب نالی ب «41انحصتتتاریکنن دارای ح انحصتتتاری، افرادی که در آن زن گب لب

شتان نیستن . ارتبان اظهار نرر در رابطه با توستعه لح ه شتان لمنن اسو در بهترین حالو با رابطه ها با لح هآن

ی هت باب لقایستتته بین لهمانان یک هت و توستتتعه باش .

های غیرسازمانیشناسی بر پایه معیارگونه -4-2بن ی پردازان و پژوهشتتگران، طبقهدر شتتیوب دوم، نرریه

های لحصور را بر اسا لعیارهایب لانن دلای ساخو، لح هها، لانن لستتائ لربون پیال ها و لقولات لهم لرتبط با آن

ان . بر این بته درآلت ، بولیو و تفنیک اهتماعب ایجاد کردب های های ل ت فب از لح هشتتناستتب استتا در ادبیات، گونه

,Baycan-Levent & Gülümserلحصور وهود دارن )لانن

2007; Blakely & Snyder, 1997; Grant & Mittelsteadt,

گرنو و ( و1997ب و اسنای ر ) های ب نشتناسب (. گونه2004ستازی لحصور دارای ( در ادبیات لستنن 2004) 74لیت ستت

در ادالتته این دو عمولیتتو و اببتتال بیشتتتتری هستتتتنتت . ون .شر دادب لبیشناسب همراب با لصادیقب از ایران توضگونه

Page 10: Gated Communities: Genesis, Proliferation, Types and … · 2020. 10. 30. · 951 اه لایپ و اههنوگ ،شرتسگ ،شیا یپ :روصحل یاهه حل gated communities:

258

JOURNAL OF IRANIAN ARCHITECTURE & URBANISM

VOL. 11, NO. 19

SPRING & SUMMER 2020

پژوهشی معماری و شهرسازی ایران -نشریه علمی 952 1322 بهار و تابستان، 12شماره ،11دوره

شناسی بلکلی و اسنایدرگونهلطالعات در ترینکال از ینب( 1997) استتنای ر و ب ن ب

ترینرایج هتتای لحصتتتور را انجتتام دادب وخصتتتوص لح تته در هاآن لطالعه. ان کردب ارائه پ ی ب از این شتتناستتب راگونهبرای را هاتک پروژبآلرینا بودب و تک لحصتتور لناط لورد

شمارب همانطور که ه ول. ان شر دادب درآل همه ستطو

های لحصور ( لح ه1997اسنای ر ) و ده ب ن بلب نشان سهها، به سه گونه اص ب ی ساکنان آنی اولیهرا بر اسا انگیزب

گونه ،«49بستتتبک زن گ» های گونهان : لح هتقستتتیم کردب یلنطقتته» و گونتته ،«44لتنزلتتو اهتمتتاعب )پرستتتتیژ( »

به گفته این دو پژوهشتتتگر، در عم «.)دفتاعب( 40حفتاظتب باشن . های ل ت فگونه از ها ترکیبباسو لح ه لمنن

Table 3: Blakely and Snyder's (1997) general typology of gated communities

Characteristics Subtypes Features Type

age-related complexes with suite of amenities and activities

Retirement These projects emphasize common amenities and cater to a leisure class with shared interests; may reflect small-town nostalgia; may be urban villages, luxury villages, or resort villages.

Lifestyle

shared access to amenities for an active lifestyle

Golf and leisure

master-planned project with suite of amenities and facilities; often in the Sunbelt

Suburban new town

secured and guarded privacy to restrict access for celebrities and very wealthy; attractive locations

Enclaves of rich and famous These projects reflect desire for image,

privacy, and control; they focus on exclusivity over community; few shared facilities and amenities.

Prestige secured access for the nouveau riche; often have guards

Top-fifth developments

restricted access; usually without guards

Executive middle class

restricted public access in inner city area to limit crime or traffic

City perch These projects reflect fear; involve retrofitting fences and gates on public streets; controlling access

Security zone restricted public access in inner city area to limit crime or traffic

Suburban perch

closed access to some streets to limit through traffic

Barricade perch

بر روی زن گب های سبک هلح های سند زندگی:محله

خ لات و النانات رفاهب، تستتتهیلات و های تفریحبفعالیو ستتبک لحصتتور لناط . دارن تمرکز لرکز لح ه در لشتتترم

ای هباشگاب بازنشستگب، هایدهن ب استو از نو لمنن زن گب. باشتتتن ایحوله ه ی هایشتتتهرم یتا و گ ف، تفریحب و

ها لح ه تجاری کردن نبالد به هاپروژب این گونه ستتتازن گانساکنانب الی وارن هاآن(. Hillier & McManus, 1994) هستن

با لشتتترم زن گب ستتبک یک هویو و هستتتجوی در را کهدر این . ها هذب کنن هستتتن به این پروژب خود همستتایگان

و علای طری از شتتود حس تع اهتماعبها تلاش لبپروژب اغ ب زن گب های سبکلح ه .دایجاد شو لشتترم هایفعالیو. هستن ورزشب و تفریحب هایباشگاب یا و بازی هایزلین دارایلح ه، در در ش ب ارائه النانات به نستبو النیو، استو لمنن .ی دوم اهمیو برار داشته باش درهه

Fig. 7 Daryakenar Community in Mazandaran, a lifestyle gated community

ای سخخند منت ت اجتماعی )پرسخختیژ(:هخ محلخه ستتاکنانب های ستتبک لنزلو اهتماعب )پرستتتیژ( برایلح ه

ی اهتماعب و ابتصتتتادی خود در برابر استتتو کته به وههه ها دهن ؛ و لح زن گب برای آندیگران اهمیتو زیتادی لب

& Blakelyشتتود )لوبعیو لحستتوب لب و رروت از نمادی

Snyder, 1997) .های ستتتبک زدهم لح ته نو برن اواخر در ساخته ش : شمالب آلرینای شهرهای از بسیاری در پرستتیژ

حصارها و لشتهور. افراد و صتنعتگران بزرگ برای هایبخانه

Page 11: Gated Communities: Genesis, Proliferation, Types and … · 2020. 10. 30. · 951 اه لایپ و اههنوگ ،شرتسگ ،شیا یپ :روصحل یاهه حل gated communities:

952

ها و پیال هاگسترش، گونه ،: پی ایشهای لحصورلح هGATED COMMUNITIES: GENESIS, PROLIFERATION,

TYPES AND CONSEQUENCES 259

رروتمن ان از دی زن گب چگونگب شتتت ها باع لبدروازبهذاب ها دارای لحیطبپروژب این اگرچه. لردم پنهان بمان

لشترم رفاهب یا تستهیلات النانات شتال اغ ب الا بودن ،دیوارهای و هادارای دروازب لحصور هایاین لح ه .ش ن نمب

ن ای. شتتون لب لحافرو النیتب نیروهای توستتط و زیبا بودب و آسیب به هرم و هنایو از فراوان تر یها در نتیجهلح ه

با تما آن برای ع م تمای ستتاکنان و اشتت اص، و الوال ورزشتتتناران برای پناهگاهب و بته انت ، بوهود آلت ب لردم ساکنان. ان ش ب تب ی لشهور افراد و دارانسرلایه ای،حرفه هستن احسا خودشان شبیه که همسایگانب داشتتن بابو

ن در بی نشتانب از پرستیژ آدر لح ستنونو، . خوبب دارن سایر لناط لسنونب اسو.

Fig. 8 Eskan Community, Tehran, a prestige gated community

Fig. 9 Saeedieh Community, Hamedan, a prestige gated community

های لح ه های سند منطقه حفاظتی )دفاعی(:محلهرا به عمولب هایخیابان حفاظتب )دفاعب( یگونته لنطقه

هااین نو لح ه. بن ن غیرستتتاکن در لح ته لب افراد رویلح ه را آرالش که هایب هستن بهغری از تر یدهن بنشان

سازن گان اگرچه. (Blakely & Snyder, 1997زنن )برهم لب ،کنن های لحصور نیز النیو را بربرار لبلح ه سایر انوا در

شتت صتتا استتو لمنن حفاظتب یلنطقه هایلح ه ستتاکنان اح اث در همدنین لشارکو لتقاع کردن لسئولان و برای

فراتر از ح توان شتتتهری اگر لشتتتنلات .لوان اب ام کنن

ب واهن لح ب ساکنان از لقالات اسو لمنن ساکنان باش ،تا لان از ها را لحصتتور کنن را لستت ود و یا لح ه هاخیابان

با ه ف هادیوارها و دروازب. ها به لح ه شون غریبه دسترسب حفظ یا و لح ودیو رفو و آل ، هنایو، و هرم از ه وگیری

ک ب بطور ستتتاکنتتان. شتتتونت اللام ستتتاختته لب ارزشبرای راهنار را آخرین خود یهای لح هخیابان گذاریدروازب

یا و هادروازب. دانن هتا لب پس گرفتن لح ته خود از غریبته ضتتروریات ب نه به عنوان به عنوان النانات نه لوان ستتایر

. (Blakely & Snyder, 1997شون )لح ه لحسوب لب

Page 12: Gated Communities: Genesis, Proliferation, Types and … · 2020. 10. 30. · 951 اه لایپ و اههنوگ ،شرتسگ ،شیا یپ :روصحل یاهه حل gated communities:

260

JOURNAL OF IRANIAN ARCHITECTURE & URBANISM

VOL. 11, NO. 19

SPRING & SUMMER 2020

پژوهشی معماری و شهرسازی ایران -نشریه علمی 922 1322 بهار و تابستان، 12شماره ،11دوره

Fig. 10 Fencing and gating in some residential blocks in Ekbatan, Tehran, in reaction to unwanted changes in the

environment

شناسی گرنت و میتلستدگونه( بر دی گاب ب ن ب 2004گونه شتناسب گرنو و لیت ست )

( استوار اسو، الا دارای تیللات بیشتری در 1997و اسنای ر )های تستتهیلات و رد ستتطر لحصتتورستتازی و لشتت صتته لو

های های لستتتنونب و ویژگبالنتانتات، نو الگوهتای ختانه ب شناسب ب ن النیتب و ستطر رروت اسو. در حالب که گونه

و اسنای ر عم تا بر اسا کارکرد صورت گرفته اسو، گرنو دهن که هشوشان پیشنهاد لبشناسبو لیت ستت در گونه

ر های لحصوبن ی شن کالب ی لح هام طبقهعال بای هنگ های النیتب و لوان در نرر گرفته شود که عبارتن از: ویژگب

ات اذ شت ب، کارکرد لحصتورسازی، تسهیلات و النانات، نو تصتتت ی لستتتنن، انوا ستتتاکنتان، ان ازب، لوبعیو و بافو

ها با (. آنGrant & Mittelsteadt, 2004گذاری )ستتیاستتو شناسب دبی را ارائه این هشتو ویژگب یک گونه استتفادب از

کنتت دهنت کته بر روی نو لحصتتتورستتتازی تمرکز لب لب(Table 4.)

Table 4: Grant and Mittelsteadt's (2004) typology of gated communities

Type Boundary Road access Notes

Ornamental gating no marked boundary landmark gates at

entry

Feature gates showing the subdivision name are placed at the major entries to give identity to an area.

Walled subdivisions opaque fence or wall open Fully walled subdivisions are a common suburban feature in western Canadian cities. Cars and pedestrians may enter.

Faux-gated entries opaque wall or fence narrowed entry,

removable chains or bollards, guard house

Some subdivisions have physical features that look like guard houses or private entries to discourage uninvited vehicles from entering.

Barricaded streets no marked boundary public streets closed

by fences, planters, or concrete barriers

Many cities barricade streets creating cul-de-sac streets within the grid as a form of traffic control. Pedestrian access remains open.

Partially gated roads no marked boundary lift or swing arm

Rural cottage subdivisions may feature gates that are only closed for part of the year. Communities on First Nations Reserves may have gates but no walls. Pedestrian access is open.

Fully gated roads natural features such as water or ravines

lift or swing arm Prestige communities on islands, peninsulas, or remote areas may limit access through combined natural and man-made features.

Restricted entry

bounded areas

fence or wall, and/or natural features that

limit access

gate with limited control access

Suburban communities may completely restrict public access; video or telephone systems may allow visitors to be vetted by residents.

Restricted entry,

guarded areas

fence or wall, and/or natural features that

limit access

gate with limited control access;

security guards, police or army

Suburban communities may completely restrict public access; video or telephone systems allow visitors to be vetted by residents. US-style gated communities have guards at the gates or patrolling the premises. In some zones guards may carry automatic weapons.

Page 13: Gated Communities: Genesis, Proliferation, Types and … · 2020. 10. 30. · 951 اه لایپ و اههنوگ ،شرتسگ ،شیا یپ :روصحل یاهه حل gated communities:

921

ها و پیال هاگسترش، گونه ،: پی ایشهای لحصورلح هGATED COMMUNITIES: GENESIS, PROLIFERATION,

TYPES AND CONSEQUENCES 261

های محصورپیامدهای گسترش محله -5های لحصتتور لوهب برانگی تن پیال های گستتترش لح ه

ها نرران در لورد اعتبار آنای لیان صاحبگستتتردب هایبح سا یک ش ب اسو. بر ا ستازی به عنوان نوعب راهبرد لستنن

(، CSIR, 2009)64های لحصورلطالعه بین الم ب بر روی لح ه بح بر سر چن ین لوضو از هم ه لوارد زیر وهود دارد:

های بانونب در لورد لحصتتورستتازی فیتتاهای استتتنتا عمولب،

ها در داخ لنطقه دیوارکشب ش ب،ارزش خانه

سازی النانات عمولب،و خصوصب42گسی تگب شهری

و تعال اهتماعب،کاهش پیون

کارآل ی کنترل ب مرو برای ایجاد حس تع اهتماعب و

.ادرام النیو در لقاب نرخ وبو هرم

پیامدهای مثبت -5-1های کنن که لح هسازی لحصور ادعا لبطرف اران لسنن

لحصور نیاز لشتریانب که به دنبال النیو، حس هویو و حس ن ؛ خ لات و زیرستتاخو کنتع اهتماعب هستتتن را رف لب

انتت ، تتتیلین برای لنتتاطقب کتته پیشتتتتر چنتت ان لجهز نبودبشتتتون ؛ لان ورود کننت ؛ لوهتب افزایش ارزش اللام لب لب

شتتتونت ؛ به دلی لحیط ترافینب آرام، النیو افراد غریبته لب یاب ؛ اغ ب دارای فیتتتاهایب با کیفیو عابران پیادب افزایش لب

& Le Goixب هذاب هستتتتن )لحیطب بالا و النانات رفاه

Vesselinov, 2013; Webster, 2002; Grant & Mittelsteadt,

2004; Blakely & Snyder, 1997.) کن که ( است لال لب2002از دی گاب ابتصتتادی، وبستر )

های لحصتور روش کارآل تری از توسعه لسنن شهری لح هه به دهن کالاهایب کها اهازب لبهستتتتنت ، زیرا این لح ته شون توسط بازار تیلین شون . بر صتورت همعب لصترف لب

این استا ، لردم دارای این ح هستن که بهترین استفادب گذاری و کیفیو را از آندته کته بتازار از نرر ارزش ستتترلایه

ده ، ببرن . لحصتتتورستتتازی لوهب تقویو زن گب ارائه لب شود.نوعب از رضایتمن ی ابتصادی لب

نفیپیامدهای م -5-2های های اهتماعب لح ههای ل الف بر روی هزینهدی گاب

این ( »7 :2008-8) 14کنن . به اعتقاد گرنولحصتتور تمرکز لبها پیشترفو به سمو یننارچگب اهتماعب بیشتر ها، دههلح ه

و النان ستتتنونو بشتتترهای ل ت ف در لنان واح را ته ی کتته کننتت( بیتتان لب1997ب ن ب و استتتنتتایتت ر )«. کننتت لب

های لحصتتتور باع لشتتتنلات کالب ی و گستتتترش لح ته »اهتماعب بستتیاری در لناط شتتهری شتت ب استتو. تفنیک

در شهر و هالعه 42بن یاهتماعب لوهب گستتی تگب و بطعه

( اشتتتارب p. 10 ,1990با همین روینرد، دیویس )«. شتتتودلبهتتای لحصتتتور بتته عنوان شتتتن ب از لح تته»کنتت کتته لب

ستتتازی فیتتتاهای عمولب لحستتتوب گزینب و نرالبه ایب «. شون لب

( از دی گاب توستتعه پای ار، پیال های p. 4 ,2000) 70لن لنشتتمارد: های لحصتتور را این گونه برلبلنفب گستتترش لح ه

توانن تیریرات لیری بر روی پای اری های لحصتتور لبلح ه»شتهری از نرر ابتصتاد شهری، انسجام و یننارچگب اهتماعب،

به اعتقاد «. پای ار و دلوکراسب داشته باشن ستاخو شهرهای توانن یک لان در برابر تعال هتای لحصتتتور لب لح ته »وی،

های باشتن و همدنین لمنن استو بر لشتتنلات ایجاد شبنه های اهتماعب و ابتصتتادی اهتماعب که فرصتتتب برای فعالیو

آورنت ، بیتافزاین . همدنین بر لحرولیو اهتماعب و فراهم لباهتماعبِ پای اری لرتبط یافزاین که به هنبهلب ستتتیاستتتب

کن که ب مروهایب که به ( نیز تصتتریر لب2003)01لو«. استتودستتترستتب »شتتون ها لحافرو لبوستتی ه دیوارها و دروازب

کنن و لوان بیشتری بر سر عمولب به فیتای باز را ته ی لب های اهتماعب و پذیرش راب تعال اهتماعب و ستتاخو شتتبنه

«. گذارن های فرهنگب، نژادی و اهتماعب ل ت ف لبگروب ای از نابرابری شت ی هستن و نشتانه های لحصتور لح ه

هتتا کننتت . آنشتتتهر را بتته هزایر لجزای از هم تبتت یتت لبای را بین ین یگر به وهود های دیوارکشتتتب شتتت بخیتابان

( Xu & Yang, 2008گوین )ای لبآورن که به آن ارر دربلبکنن لوهب لح ود ش ن آنده که لردم در شهر تجربه لب و

شتتتونت و بته دنبال آن لنجر به از دستتتو دادن زن گب لبشتتتون عمولب و بته وهود آلت ن نابرابری اهتماعب بالا لب

(Low, 2016 در نتیجته این پت یت ب دارای تیریرات اهتماعب و .) کالب ی آشناری بر بافو لح ب و تمام شهر در لقیا کلان

شتتهر تقسیم »استو که این نیز لنجر به بروز ارر لوستتوم به شود.لب« 70ش ب

گیرینتیجه -2ای ههانب و در حال رش هستن های لحصور پ ی بلح ه

شتتتون . این که تنها لح ود به کشتتورهای توستتعه یافته نمب ای در کشتتتورهای در حال توستتتعه از ها به طور فزاین بلح ه

رغم لطالعات رش هستتتتن . ع بهم ته ایران در حتال گستتتت های لحصتتتور انجام فراوانب که در ستتتطر ههانب دربارب لح ه

های شتت ب استتو، در ایران همدنان ناشتتناخته لان ب و بح ها انجام ش ب نرری و لطالعات تجربب بستتیار ان کب دربارب آن

های لحصتتور در ایران، به شتتارهای ی لحوطهریشتته استتو.ای کنترل دستترسب و ه ا کردن گردد که برستاستانب باز لب

گذاری استفادب طبقات لمتاز اهتماعب، از دیوارکشتتب و دروازب

Page 14: Gated Communities: Genesis, Proliferation, Types and … · 2020. 10. 30. · 951 اه لایپ و اههنوگ ،شرتسگ ،شیا یپ :روصحل یاهه حل gated communities:

262

JOURNAL OF IRANIAN ARCHITECTURE & URBANISM

VOL. 11, NO. 19

SPRING & SUMMER 2020

پژوهشی معماری و شهرسازی ایران -نشریه علمی 929 1322 بهار و تابستان، 12شماره ،11دوره

ی های لحصتتتور ه ی ، احتمالا از اوای دههکردنت . لح ه لب( و 1947-46های ستتوم )شتتمستتب و با اهرای برناله 1947

ان . در این ( عمرانب کشتتتور پ ی ار شتتت ب1942-01چهارم )ستتنن به عنوان یک لشتتن ، ستتاخو دورب، با لطر شتت ن ل

لسنن توسط ب ش خصوصب رون گرفو. هالعه ه ف ب ش خصوصب، طبقه اهتماعب نوظهوری بود که به واسطه تغییرات

به وهود آل ب بودن . 1947 یابتصتادی و سیاسب ابت ای دهه گیری طبقه اهتماعب ه ی و ورود ب ش بتا توهته به شتتتن

لحصتتور به یک فرصو هایخصتوصتب به بازار لستتنن، لح ه بتتازاریتتابب و راهب برای هتت ف گرفتن بتتازارهتتای ختتاص برای

ستتازی خصوصب تب ی ش ن . سازن گان های لستتننشترکو هتتای بزرگ لقیتتا بتتا در نرر گرفتن این وابعیتتو و پروژب

هایشتتتان را آغاز نیتازهتای این طبقته اهتمتاعب ه ی ، پروژب ی ار ش ن . الا های لحصور، در تهران پکردن . ن ستین لح ه

هتا، ستتتهم خود را نه تنها در بازار لستتتنن الروزب، این لح ته .ان شهرهای بزرگ، ب نه در شهرهای کوچک نیز افزایش دادب

ای تب ی به یک هریان های لحصور به طور فزاین بلح هان که با اصتتت ب در بازار لستتتنن در همه کشتتتورها شتتت ب

توانن شتتان لباهتماعب لتفاوت - های کالب یلشتت صتته

لوهب دگرگونب بنیادین در لحیط شهری شون . با توهه به های لحصور، چهار ویژگب اص ب را تعاریف لرور شتت ب، لح ه

دارا هستن : نفوذ ناپذیری به لحوطه و کنترل بر روی لیزان دسترسب

)لش صه کالب ی(، لالنیو خصوصب لشترم برای فیای لشا و دسترسب

ه حقوبب(،خصوصب به آن )لش ص تستهیلات خصتوصتب یا خصتتوصتتب شتت ب برای استفادب

همعب )لش صه رفاهب(،

ها بر استتتا یک استتتاستتتناله تطبی رفتارها و فعالیو لشترم )لش صه ل یریتب(.

های لحصتتتور، هتای لنفب دربارب لح ه رغم دیت گتاب ع ب بوی هایوهود انگیزب و هاستتنونو در آن برای تقاضتتا افزایش

پوشب نیستن . نه پیال های، باب چشمسازیخصتوصتب برایار انن توانهای لحصور را نمبلح ه لنفب و نه پیال های لثبو

دستتتتیابب به تعادل، بای به دنبال راهب برای در نتیجه،. کرد به ح اب کنار های لحصور درلح ه لزایای از کال گیریبهرب

های هها بود؛ چراکه بطعا لحآن احتمالب هایآسیب رستان ن ها دورنمای اص ب شهرها را خواهن ساخو.لحصور تا دهه

نوشتپی های ل ت فب لانن باهمستان، هالعه، اهتما ، لح اهتما ، اهتما ِ لح ب و لح ه در نرر گرفته ش ب اسو.ترهمه communityدر زبان فارسب برای .1

(: الف( ;Christensen & Levinson, 2003 Lyon, 1987دارای دو لعنا استتو ) communityلفهوم برای انت اب ترهمه درستتو، بای توهه داشتتو که community of interest )و بcommunity of place در لعنای اول، روابط بین افراد ب ون درنرر گرفتن یک لنان خاص لورد نرر اسو؛ الا در لعنای .

شبنهِ اهتماعب لیان افرادی که با ین یگر در »هم به عنوان communityتوان از ین، لبشتود. بنابرا دوم، به یک واح هغرافیایب یا فیزینب اشتارب لب gated community(. برای اصطلا Wilson-Doenges, 2000, p. 598یاد کرد )« اِشتغال کردن یک لنطقه هغرافیایب »هستتن و هم به عنوان « تعال

communityهایب لانن هالعه، باهمستان و اهتما لح ب که به لعنایاسو، بنابراین، لعادل ل نرر community of placeبای توهه داشو که لعنای

of interest برای « لح ه»های رستت که لعادلهای لناستتبب باشتتن . با توهه به این ننته، به نرر لبتوانن انت ابهستتتن ، نمبcommunity لح ه »ودر زبان انگ یسب هم communityو neighborhoodهای ها و شباهوهتری هستن . هرچن که در تفاوتهای بانت اب gated communityبرای« لحصور

توان تا ح ود زیادی ت کالب ی اشارب دارد، لبننات باب بح فراوانب وهود دارد، ولب به این دلی که لفهوم لح ه در زبان فارسب به نهادی اهتماعب کاربرد داشته باش . community of placeبرای اشارب به لفهوم

2. Gated community 3. Ellin 4. Architecture of fear 5. Davis 6. Apartheid architecture 7. Foucault 8. Architecture of control 9. Zaiotti

10. Gated community syndrome 11. Security-oriented privatized urbanism 12. Common-interest developments (CIDs) 13. Private neighbourhood 14. Enclosed neighbourhoods 15. Security village 16. Enclosed condominium estates 17. CCTV

18. Alphaville 19. São Paulo 20. Caldeira 21. Nordelta

22. Buenos Aires 23. Borsdorf et al 24. Blandy 25. Self-governing neighbourhoods

Page 15: Gated Communities: Genesis, Proliferation, Types and … · 2020. 10. 30. · 951 اه لایپ و اههنوگ ،شرتسگ ،شیا یپ :روصحل یاهه حل gated communities:

923

ها و پیال هاگسترش، گونه ،: پی ایشهای لحصورلح هGATED COMMUNITIES: GENESIS, PROLIFERATION,

TYPES AND CONSEQUENCES 263

26. Vesselinov 27. Gating machine 28. Roitman 29. Structural causes 30. Subjective causes 31. Free riding 32. Outsiders 33. Wilson-Doenges 34. Low 35. Community 36. Glasze 37. Condominiums 38. Stock cooperatives 39. Corporations 40. Foldvary 41. Proprietary community 42. Grant & Mittelsteadt 43. Lifestyle community 44. Prestige community 45. Security zone 46. Council for Scientific & Industrial Research (CSIR) 47. Urban fragmentation 48. Grant 49. Segmentation 50. Landman 51. Low 52. Divided city

Refrences فهرست منابع

- Atkinson R, Blandy S (2013). Gated communities, International Perspectives, Routledge. - Atkinson R, Blandy S, Flint J, Lister D (2003). Gated communities in England : final report of the gated

communities in England 'New Horizons' project, Glasgow: University of Glasgow, Department of Urban Studies.

- Atkinson R, Flint J (2004). Fortress UK? Gated communities, the spatial revolt of the elites and time–space trajectories of segregation, Housing studies, Vol. 19, No. 6, pp. 875-892.

- Akgün AA, Baycan T (2011). Gated communities in Istanbul: The new walls of the city, Town Planning Review, Vol. 83, No. 1, pp. 87-109.

- Bagaeen S, Uduku O (Eds.)(2015). Beyond gated communities, Routledge. - Baycan-Levent T, Gülümser AA (2007). Gated communities in Istanbul: The new walls of the city, Eurodiv

paper. - Blandy S (2018). Gated communities revisited: defended homes nested in security enclaves, People, Place &

Policy Online, Vol. 11, No. 3. - Blandy S (2006). Gated communities in England: historical perspectives and current developments, GeoJournal,

Vol. 66, Nos. 1-2, pp. 15-26. - Branic N, Kubrin CE (2018). Gated Communities and Crime in the United States, The Oxford Handbook of

Environmental Criminology, Vol. 401. - Breetzke GD, Landman K, Cohn EG (2014). Is it safer behind the gates? Crime and gated communities in South

Africa, Journal of Housing and the Built Environment, Vol. 29, No. 1, pp. 123-139. - Borsdorf A, Hidalgo R, Sánchez R (2007). A new model of urban development in Latin America: The gated

communities and fenced cities in the metropolitan areas of Santiago de Chile and Valparaíso, Cities, Vol. 24, No. 5, pp. 365-378.

- Blakely EJ (1999). The gated community debate, Urban Land, Vol. 58, pp. 50-55. - Blakely EJ, Snyder MG (1997). Fortress America: gated communities in the United States, Brookings Institution

Press. - Byers M (2003). Waiting at the Gate: The New, Postmodern Promised Lands, Suburban Sprawl: Culture,

Ecology and Politics Eds H Bartling, M Lindstrom (Rowman and Littlefield, Lanham, MD), pp. 23-44. - Caldeira TP (2000). City of walls: crime, segregation, and citizenship in São Paulo, University of California

Press. - Christensen K, Levinson D (Eds.)(2003). Encyclopedia of community: From the village to the virtual world. - Community Association Institute (1999). National Survey of Community Association Homeowner Satisfaction

(Alexandria: CAI). - Coy M (2006). Gated communities and urban fragmentation in Latin America: The Brazilian experience,

GeoJournal, Vol. 66, Nos. 1-2, pp. 121-132. - Council for Scientific & Industrial Research (CSIR) (2002). Guidelines for Human Settlement Planning and

Design, Council for Scientific & Industrial Research, Pretoria. - Davis M (1990). City of Quartz: Excavating the Future in Los Angeles. London: Verso. - Davis M (1998). Ecology of fear: Los Angeles and the imagination of disaster, Macmillan. - Einifar A, Madani R, Judd B, Jalili M (2019). The physical factors affecting the social livability of gated

communities: A case study of gated communities in Tehran, IJAUP, Vol. 29, No. 2, pp. 127-139.

Page 16: Gated Communities: Genesis, Proliferation, Types and … · 2020. 10. 30. · 951 اه لایپ و اههنوگ ،شرتسگ ،شیا یپ :روصحل یاهه حل gated communities:

264

JOURNAL OF IRANIAN ARCHITECTURE & URBANISM

VOL. 11, NO. 19

SPRING & SUMMER 2020

پژوهشی معماری و شهرسازی ایران -نشریه علمی 924 1322 بهار و تابستان، 12شماره ،11دوره

- Ellin N (1997). Architecture of fear. Princeton Architectural Press. - Foldvary F (1994). Public goods and private communities: the market provision of social services, Edward Elgar,

London. - Foucault M (1975). Discipline and Punish: The Birth of the Prison. New York: Radom House. - Ghanbari A, Zaheri M (2011). Evaluation of housing MACRO polices in Pre and post Islamic revolution of

IRAN, Housing and Rural Environment, Vol. 30, No. 1, pp. 77-90. - Glasze G (2005). Some reflections on the economic and political organisation of private neighbourhoods,

Housing studies, Vol. 20, No. 2, pp. 221-233. - Glasze G, Alkhayyal A (2002). Gated housing estates in the Arab world: case studies in Lebanon and Riyadh,

Saudi Arabia, Environment and Planning B: Planning and Design, Vol. 29, No. 3, pp. 321-336. - Grant JL (2008). Challenging the public realm: gated communities in history. Halifax, Canada: School of

Planning, Dalhousie University. - Grant JL (2007). Two sides of a coin? New urbanism and gated communities, Housing Policy Debate, Vol. 18,

No. 3, pp. 481-501. - Grant J (2005). Planning responses to gated communities in Canada, Housing Studies, Vol. 20, No. 2, pp. 273-

285. - Grant J, Mittelsteadt L (2004). Types of gated communities, Environment and Planning B: Planning and Design,

Vol. 31, No. 6, pp. 913-930. - Güzey Ö (2014). Neoliberal urbanism restructuring the city of Ankara: Gated communities as a new life style in

a suburban settlement, Cities, Vol. 36, pp. 93-106. - Habibi M (2007). From town to city: A historical analysis of urban design and its physical aspect, Tehran, Iran:

University of Tehran Press. - Harvey D (2005). A Brief History of Neoliberalism, Oxford: Oxford University Press. - Hillier J, McManus P (1994). Pull up the drawbridge: fortress mentality in the suburbs, Metropolis Now:

Planning and the Urban in Contemporary Australia, pp. 91-107. - Jalili M (2020). The Effects of Residential Communities’ Physical Boundaries on Residents’ Perception of Fear

of Crime and Sense of Community: A Comparison Between Gated, Perceived Gated, and Non-gated Communities in Ekbatan Town, Doctoral dissertation, Art University of Isfahan, Isfahan, Iran.

- Janoschka M, Borsdorf A (2006). Condominios fechados and barrios privados: the rise of private residential neighbourhoods in Latin America, pp. 92-108.

- Judd D (1995). The rise of the new walled cities, Spatial practices, Vol. 11, No. 1, pp. 144-145. - Kalantari S, Rafieian M, Aghasafari A, Kalantari H (2017). Gated communities: Problems and solutions, case

study: Darya-Kenar gated community, Armanshahr Architecture and Urban Development, Vol. 10, No. 6, pp. 217-33.

- Kim SK (2006). The gated community: Residents' crime experience and perception of safety behind gates and fences in the urban area, Doctoral dissertation, Texas A&M University.

- Landman K (2000). Gated Communities and Urban Sustainability: Taking a closer look at the future, In 2nd Southern African Conference on Sustainable Development in the Built Environment Strategies for Sustainable Built Environment, Pretoria, South Africa, pp. 23-25 August 2000.

- Landman K (2002a). Transforming urban spaces in South Africa: the impact of enclosed neighbourhoods on the urban future, Transforming Rural and Urban Spaces in South Africa During the 1990s: Reform, Restitution, Restructuring, pp. 205-225.

- Landman K (2002b). Gated communities in South Africa: building bridges or barriers, In International Conference on Private Urban Governance, Mainz, Germany, Vol. 649.

- Leisch H (2002). Gated communities in Indonesia, Cities, Vol. 19, No. 5, pp. 341-350. - Le Goix R, Vesselinov E (2013). Gated communities and house prices: Suburban change in southern California,

1980–2008, International Journal of Urban and Regional Research, Vol. 37, No. 6, pp. 2129-2151. - Le Goix R, Webster CJ (2008). Gated communities, Geography Compass, Vol. 2, No. 4, pp. 1189-1214. - Low S (2016). Spatializing culture: The ethnography of space and place, Routledge. - Low S (2003). Behind the gates, New York and London: Routledge. - Lyon L (1987). The community in urban society, Chicago, IL: Dorspy Press. - Madani R, Einifar A, Judd B, Jalili M (2019). Factors affecting the development of sense of community in gated

communities: a case study of gated communities in hamedan, Armanshahr Architecture and Urban Development, Vol. 11, No. 25, pp. 163-176.

- Mantey D (2017). Social consequences of gated communities: The case of suburban Warsaw, The Professional Geographer, Vol. 69, No. 1, pp. 151-161.

- Maxwell KD (2004). Gated communities: selling the good life. Master's thesis, School of Planning, Dalhousie University, Halifax, Nova Scotia.

- McKenzie E (2003). Common‐interest housing in the communities of tomorrow, Housing Policy Debate, Vol. 14, Nos. 1-2, pp. 203-234.

- Németh J, Schmidt S (2011). The privatization of public space: modeling and measuring publicness, Environment and Planning B: Planning and Design, Vol. 38. No. 1, pp. 5-23.

Page 17: Gated Communities: Genesis, Proliferation, Types and … · 2020. 10. 30. · 951 اه لایپ و اههنوگ ،شرتسگ ،شیا یپ :روصحل یاهه حل gated communities:

925

ها و پیال هاگسترش، گونه ،: پی ایشهای لحصورلح هGATED COMMUNITIES: GENESIS, PROLIFERATION,

TYPES AND CONSEQUENCES 265

- Pow CP (2007a). Securing the'civilised'enclaves: Gated communities and the moral geographies of exclusion in (post-) socialist shanghai, Urban studies, Vol. 44, No. 8, pp. 1539-1558.

- Pow CP (2007b). Constructing a new private order: gated communities and the privatization of urban life in post-reform Shanghai, Social & Cultural Geography, Vol. 8, No. 6, pp. 813-833.

- Rofe MW (2006). New landscapes of gated communities: Australia's Sovereign Islands, Landscape Research, Vol. 31, No. 3, pp. 309-317.

- Roitman S (2010). Gated communities: definitions, causes and consequences, Proceedings of the Institution of Civil Engineers-Urban Design and Planning, Vol. 163, No. 1, pp. 31-38.

- Sorkin M (1992). Variations on a Theme Park: The New American City and the End of Public Space, New York: Hill & Wang.

- Stoyanov P, Frantz K (2006). Gated communities in Bulgaria: interpreting a new trend in post-communist urban development, GeoJournal, Vol. 66, Nos. 1-2, pp. 57-63.

- Shapiro MJ (2009). Managing urban security: City walls and urban metis, Security Dialogue, Vol. 40, Nos. 4-5, pp. 443-461.

- Tan TH (2016). Residential satisfaction in gated communities: Case study of desa park city, Kuala Lumpur, Malaysia, Property Management, Vol. 34, No. 2, pp. 84-99.

- Tang B (2017). China's Housing Middle Class: Changing Urban Life in Gated Communities, Routledge. - Touman AH (2002). Gated communities: Physical construction or social destruction tool, Grenoble, University

Pierre Mendes France. - Varna G, Tiesdell S (2010). Assessing the publicness of public space: The star model of publicness, Journal of

Urban Design, Vol. 15, No. 4, pp. 575-598. - Vesselinov E (2010). Gated communities in the United States: From case studies to systematic evidence,

Sociology Compass, Vol. 4, No. 11, pp. 989-998. - Vesselinov E, Cazessus M, Falk W (2007). Gated communities and spatial inequality, Journal of Urban Affairs,

Vol. 29, No. 2, pp. 109-127. - Webster C (2001). Gated cities of tomorrow, Town Planning Review, Vol. 72, No. 2, pp. 149-170. - Webster C (2002). Property rights and the public realm: gates, green belts, and Gemeinschaft, Environment and

Planning B: Planning and design, Vol. 29, No. 3, pp. 397-412. - Webster C, Glasze G, Frantz K (2002). The global spread of gated communities, Environment and Planning B,

Planning and Design, Vol. 29, No. 1, pp. 315-20. - Webster CJ, Wu F, Zhao Y (2006). China’s modern walled cities, In Private cities: Local and global perspectives,

G. Glasze, C. Webster and K. Frantz K eds, Routledge, London, pp. 153-169. - Wilson-Doenges G (2000). An exploration of sense of community and fear of crime in gated communities,

Environment and behavior, Vol. 32, No. 5, pp. 597-611. - Xu M (2009). Gated communities in China: urban design concerns (Doctoral dissertation, Cardiff University). - Xu M, Yang Z (2008). Theoretical debate on gated communities: genesis, controversies, and the way forward,

Urban Design International, Vol. 13, No. 4, pp. 213-226. - Zaiotti R (2007). Of friends and fences: Europe’s neighbourhood policy and the ‘gated community syndrome’,

European Integration, Vol. 29, No. 2, pp. 143-162. - Zaireen ZA, Norhidayah MY, Razali MN, Maslinda AL, Hussin K, Zakaria SRA (2015). The typology of gated

communities from housing developers’ perspective, Advanced Science Letters, Vol. 21, No. 5, pp. 1247-1250.

Page 18: Gated Communities: Genesis, Proliferation, Types and … · 2020. 10. 30. · 951 اه لایپ و اههنوگ ،شرتسگ ،شیا یپ :روصحل یاهه حل gated communities:

Extended Abstract

266

Gated Communities: Genesis, Proliferation, Types and Consequences

Mohammad Jalili1(Corresponding Author), Alireza Einifar2, Ramin Madani3, Bruce Judd4 1Assistant Professor, Department of Architecture, Borujerd Branch, Islamic Azad University,

Borujerd, Iran ([email protected]) 2Professor, School of Architecture, College of Fine Arts, University of Tehran, Tehran, Iran ([email protected])

3Assistant Professor, Department of Architecture, Faculty of Architecture and Urban Design, Art University of Isfahan, Isfahan, Iran ([email protected])

4Professor Emeritus, City Futures Research Centre, Faculty of Built Environment, University of New South Wales, Sydney, Australia ([email protected])

Available Online

21/07/2020

Accepted 25/05/2020

Revised

07/04/2020

Received

27/01/2020

The emergence and spread of planned residential developments with hard and controllable boundaries called gated communities and the social consequences of living in such communities have attracted the attention of researchers for decades. The increasing growth of these communities signifies a new form of residence and has led to many studies on how and why these communities emerged. Despite the emergence of gated communities in Iran in the 1960s, there is a dearth of research on such communities in Iran. Reviewing theories and empirical studies conducted in this area, this paper is an attempt to examine the existing definitions of gated communities, their types, causes of their expansion, and their positive and negative consequences. The origins of gated communities can be traced back to the previous century and the strong fortifications of ancient cities which were built to protect against invaders, enemies or even wild animals. Systems of class segregation and differentiation such as citadels and fortified cities, common in ancient Iran, were designed to protect against enemies and strangers and prevent them from entering the community. During the early Islamic period, the walls and gates of the inner city were destroyed. In this period, encouraging the expansion of the outer city, that is, part of the city whose people did not belong to upper social classes, toward middle city was the most important policy adopted by the Islamic state. The disappearance of the walls and gates of the inner city and a new relationship between the new government and people who were oppressed before then led to the formation of new strata in opposition to the old strata. The inner walls and gates were destroyed in an effort to bring justice and eliminate class segregation. However, as a sign of city’s defensive power, the outer walls remained intact to protect from attack and enhance security. It seems that new gated communities first appeared during the early 1960s with the enforcement of the third (1963-1967) and fourth (1968-1972) Reconstruction Plans of the country. During this period, as housing proved to be a major issue, housing provision by the private sector burgeoned. The target profile was an emerging social class formed owing to the economic and political changes of the early 1960s. With the formation of the new social class and the entry of the private sector into housing market, gated residential communities became a marketing opportunity and a means of attracting particular markets for private housing developers. The developers of large-scale projects started their research considering this reality and the needs of the new social class. Although the first gated community of the country appeared in Tehran, today, gated communities have increased their market share not only in big cities but also in smaller cities of the nation. Gated communities have four main features: (1) impermeable boundary and controlled access to the community, (2) shared private ownership of common spaces and private access to them, (3) the presence of private facilities and amenities for communal use of residents, and (4) the presence of a common code of conduct to regulate behaviors and activities.

Review Article

Page 19: Gated Communities: Genesis, Proliferation, Types and … · 2020. 10. 30. · 951 اه لایپ و اههنوگ ،شرتسگ ،شیا یپ :روصحل یاهه حل gated communities:

Extended Abstract

267

According to existing typologies, gated communities in Iran can be grouped into lifestyle, prestige, and security zone communities. Lifestyle communities focus on leisure activities and shared amenities and facilities offered within the community attracting those looking for an identity and a shared lifestyle. Examples of lifestyle communities in Iran are Daryakenar and Lavasan. Prestige communities attract people caring about the image of their socio-economic situation symbolizing wealth and social status. Such communities are exemplified by developments such as Park in Isfahan and Saeedieh in Hamedan. Security zone communities in Iran include communities that were not originally gated but were later gated by residents. In such communities, public streets are often closed to non-residents. Ekbatan is such a community in Tehran. The advocates of gated housing claim that gated communities meet individuals’ needs for security, identity, and sense of community; provide services and infrastructure in the areas that were not previously well-equipped; secure property values; prevent outsiders from entering the community; provide a safer environment for pedestrians due to their lower traffic flow; and often feature high quality spaces and attractive amenities. Those against gated communities emphasize the social costs of gated communities. They believe that gated developments are a threat to social integration and their expansion has led to many physical and social problems in urban areas. Social differentiation leads to the fragmentation and segmentation of the society. Despite these negative views on gated communities, it is unignorable that there is an increase in demand to live in such developments. Neither the demand in the housing market nor the negative consequences of gated communities can be denied. Hence, it is necessary to find a way to achieve a balance between their consequences and mediate their negative effects since gated communities have the potential to become even more prevalent in the landscape of cities in coming decades.

Key words:

Gated communities, Hard boundaries, Gating, Globalization, Club goods.

COPYRIGHTS Copyright for this article is retained by the author(s), with publication rights granted to the Journal of Iranian Architecture & Urbanism. This is an open-access article distributed under the terms and conditions of the Creative Commons Attribution License. (https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/).

نحوۀ ارجاع به این مقا ه:

(. 1922عینب فر، ع یرضتتتا؛ لتت نب، رالین و هتتاد، برو ) ه ی ب، لحمتت ؛ لعماری نشریه ع مبها و پیال ها، گسترش، گونه ،: پی ایشهای لحصورلح ه

.762 -742(، 12)11، و شهرسازی ایران

DOI: 10.30475/ISAU.2020.228678.1401

URL: http://www.isau.ir/article_111435.html