· FOTOGRAFIE Hierdie komitee is onderworpe aan verandering soos deur die bestuur goedgekeur na gelang van die finale ontwikkeling van hierdie afdeling. Die komiteelede sal op die

Die Hoekom-Gids vir Voordrag en Toneel

In die gejaagdheid van die moderne wêreld moet ons steeds soveel kere nog vorms invul. En nog en nog en nóg vorms... Soms kan mens nie help om dan te sug nie. Ongelukkig is die akkurate invul van vorms nodig vir effektiewe administrasie. As mens verstaan hoekom iets nodig is, kan dit help, en daarom het die bestuur van die VKV dit goed gedink om aan u voor te hou waarom ons sekere inligting op die inskrywingsvorms verlang: Hoekom moet ek ’n wedstrydnommer op die inskrywingsvorm invul? Die wedstrydnommer is uniek en kan dus gebruik word om te weet of dit ’n gedig- of ’n toneel-item is, asook vir watter grade/ouderdomsgroepe. Om die rooster vir deelname so goed as moontlik uit te werk, moet ons weet hoeveel deelnemers in ’n spesifieke wedstryd gaan deelneem. Hoekom moet ek dan die naam van die wedstryd ook invul? Die naam van die wedstryd is ’n ekstra kontrole maatreël om seker te maak dat die betrokke deelnemers vir die korrekte wedstryd ingeskryf word. Hoekom is dit nodig om die inskrywingsgeld op te skryf? Hierdie inligting help ons met kontrole van ons finansies. Hoekom is dit so belangrik dat die deelnemers se name en vanne reg gespel moet wees op die vorm? Die sertifikate wat aan elke deelnemer oorhandig word, word gegenereer volgens die spelling op die inskrywingsvorm. As dit dus daar verkeerd gespel is, gaan die spelling op die sertifikaat ook verkeerd wees. Geen sertifikate word herdruk nie. Waarvoor is die geboortedatum op die vorm nodig? Om elke deelnemer (relatief) uniek te kan identifiseer, is dit die maklikste om te kyk na die kombinasie van die naam, van en geboortedatum. Die VKV is ook in die proses om ’n databasis op te bou met die besonderhede van deelnemers, wat in die toekoms die hele inskrywingsproses baie vinniger kan maak. Hoekom moet ek (die onderwyser/dosent) op elke vorm weer al my inligting skryf? Wanneer die vorms verwerk word, is daar baie verskillende onderwysers/dosente van verskillende skole/ateljees se vorms bymekaar. Die vorms bly nie noodwendig gegroepeer volgens die onderwyser/dosent nie, en sodoende kan dit maklik gebeur dat ’n sekere vorm apart hanteer moet word en daar dus nie inligting vir hierdie persoon is nie.

1

INHOUD

BLADSY

ALGEMENE BESTUUR ............................................................................................... 2

KOMITEES ................................................................................................................ 3

SKRYFKUNS, VOORDRAG EN TONEEL ......................................................................... 3

FOTOGRAFIE ............................................................................................................ 3

ALGEMENE INLIGTING ............................................................................................ 4

INSKRYWINGS .......................................................................................................... 4

METODE VAN BETALING ........................................................................................... 5

SLUITINGSDATUM VIR INSKRYWINGS ....................................................................... 5

INSKRYWINGSGELD .................................................................................................. 6

ROOSTERBOEK VAN DIE KUNSWEDSTRYD ................................................................. 6

ONTTREKKINGS ........................................................................................................ 6

FORMAAT VAN HANDBOEK-INLIGTING ....................................................................... 7

ALGEMENE WEDSTRYDREËLS .................................................................................. 8

FOTOGRAFIE, SKRYFKUNS, VOORDRAG EN TONEEL ............................................. 10

SIMBOLE ................................................................................................................ 10

AFDELINGSREËLS ................................................................................................... 10

FOTOGRAFIE .......................................................................................................... 12

AFDELINGSREËLS ................................................................................................... 12

SKRYFKUNS ........................................................................................................... 15

POËSIE .................................................................................................................. 15

PROSA ................................................................................................................... 16

GRAAD 1 TOT 7 ...................................................................................................... 19

GRAAD 8 TOT 12 .................................................................................................... 23

OPE: STUDENTE EN VOLWASSENES ....................................................................... 28

BUITENGEWONE ONDERWYS ................................................................................ 32

Algemene Inligting

2

Die VRYSTAATSE KUNSWEDSTRYDVERENIGING (Gestig op 15 Julie 1926 onder voorsitterskap van Dr CF Visser)

bied aan KUNSWEDSTRYD 2019

in FOTOGRAFIE, SKRYFKUNS,

VOORDRAG EN TONEEL te BLOEMFONTEIN

Hierdie handboek (teen R 50,00), inskrywingsvorm en die finale roosterboek is verkrygbaar by DV Village Music (Victorian Square, Tweede Laan, Bloemfontein) en M & M Boekhandel (Bloemgate, Nelson Mandelarylaan, Bloemfontein).

Die Vrystaatse Kunswedstryd Trust is as ’n nie-winsgewende organisasie geregistreer en is handeldrywend as die Vrystaatse Kunswedstrydvereniging.

ALGEMENE BESTUUR

Uitvoerende Voorsitter: Kobie Colditz, Du Plooysingel 90, Fichardtpark, Bloemfontein [email protected] 082 345 0985 051 522 1572

Ondervoorsitter: Marie de Wit, Dan Pienaarrylaan 116, Dan Pienaar, Bloemfontein [email protected] 082 463 7865 051 436 7466

Algemene Sekretaris: Helena Samuel, Kaptein Goodmanstraat 8, Dan Pienaar, Bloemfontein [email protected] 082 462 2976 051 436 3465

Assistent-Tesourier: Hentie Toerien, Japie Neserweg 53, Fleurdal, Bloemfontein [email protected] 082 463 7865

Publikasiebeampte: Hannes van Biljon, Posbus 28687, Danhof, 9310 [email protected] 084 653 6456

Komitees

3

KOMITEES

SKRYFKUNS, VOORDRAG EN TONEEL

Voorsitter: Riekie Venter, Langeberglaan 7, Bainsvlei, Bloemfontein [email protected] 072 221 3008

Sekretarisse: Graad 4, 6, 8, 10, 12: Anita Smith, Von Ludwigstraat 8, Hospitaalpark, Bloemfontein, 9301 084 582 7217

Graad 3, 5, 7, 9, 11, Ope: Tim Taylor, Gladstoneweg 29, Noordhoek, Bloemfontein 082 781 8856

Graad R, 1, 2: Clarisse Venter, Langeberglaan 7A, Bainsvlei, Bloemfontein 078 986 4385

Addisionele lede: Petro Müller, Agstestraat 6, Bloemfontein, 9301 082 560 3286

Marnie van Wyk, Paul Rouxstraat 83, Dan Pienaar, Bloemfontein 079 405 9650

FOTOGRAFIE

Hierdie komitee is onderworpe aan verandering soos deur die bestuur goedgekeur na gelang van die finale ontwikkeling van hierdie afdeling. Die komiteelede sal op die VKV se webtuiste opgedateer word soos nodig.

Voorsitter: Kobie Colditz, Du Plooysingel 90, Fichardtpark, Bloemfontein [email protected] 082 345 0985 051 522 1572

Sekretaris: Hannes van Biljon, Posbus 28687, Danhof, 9310 084 653 6456

Algemene Inligting

4

ALGEMENE INLIGTING

Alle navrae waarop ’n skriftelike antwoord verwag word moet per e-pos geskied na [email protected]

INSKRYWINGS

Inskrywings kan op enige van die onderstaande metodes gedoen word; moet egter asseblief nie byvoorbaat op meer as een manier u inskrywings doen nie, aangesien duplikate administrasie bemoeilik. Bewaar ’n afskrif van u inskrywingsvorms, ongeag die metode. HOU ASSEBLIEF VORMS OP ’N VOLGROOTTE A4 EN MOET DIT NIE VERKLEIN NIE.

Aanlyn:

Vanaf Januarie 2019 kan inskrywings aanlyn gedoen word by www.kunswedstryd.org.za. Vir meer instruksies kan u vanaf Januarie 2019 na die inskrywingsbladsy op die webtuiste gaan. Die Fotografie- en Skryfkuns-afdelings (Voordrag en Toneel) kan slegs aanlyn inskryf.

Skandeer en e-pos:

Inskrywingsvorms kan geskandeer en as aanhegsel in pdf-formaat per e-pos gestuur word na [email protected] – dit sluit die bewys van betaling in.

Stuur asseblief e-posse van ’n adres af waartoe u persoonlik toegang het vir ontvangs van e-posse, om potensiële verdere kommunikasie te vergemaklik. U e-pos adres sal nie aan ander partye voorsien word nie.

Maak asseblief seker dat die skanderings maklik leesbaar is en die lêergrootte van die pdf-dokument nie 15 MB oorskry nie.

Indien u nie binne 48 uur na versending bevestiging van ontvangs per e-pos ontvang nie, stuur dit asseblief weer en/of kontak die publikasiebeampte.

Faks:

Inskrywingsvorms kan ook gefaks word na

086 603 2911

Hierdie is ’n 24-uur per dag, 7 dae per week fasiliteit.

Maak asseblief seker dat die oorspronklike dokument wat gefaks word in duidelike, donker drukskrif met ’n swart pen ingevul word.

Faks 10 bladsye of minder per keer asseblief.

Alle bladsye (op elke bladsy) wat gefaks word moet die spesifieke bladsynommer sowel as die totale aantal bladsye van die faks duidelik aandui.

Per hand:

Indien dit vir u onmoontlik is om aanlyn-, e-pos- of faksinskrywings te doen, kan inskrywings per hand gedoen word by Grey Primêr personeelkamer (sien sluitingsdatum) en sal slegs aanvaar word as die voorgeskrewe inskrywingsgeld ingesluit is.

Algemene Inligting

5

METODE VAN BETALING

Elektroniese inbetaling – hierdie is die veiligste metode en word sterk aanbeveel.

Kontant of tjek deposito by die bank.

Kontant of tjek per hand, wat inskrywingsvorms vergesel. Vir aanlyn-, e-pos of faksinskrywings kan betaling ook per hand gedoen word.

Bankbesonderhede:

Bank: ABSA

Tak: Brandwag

Takkode: 334334

Rekeningnommer: 470 940 778

Let ook op die volgende:

Tjeks moet uitgemaak word aan die Vrystaatse Kunswedstrydvereniging. Geen vooruitgedateerde tjeks sal aanvaar word nie.

Elke afdeling se inskrywingsgeld moet dienooreenkomstig op die betaalvorm (sien middelblad) uiteengesit word.

Indien u ’n elektroniese inbetaling of deposito by die bank doen, sal dit waardeer word indien u sover moontlik kan probeer om u skool/instansie se inskrywings in een transaksie te betaal. Gebruik die skool/instansie se naam as verwysing (of die spesifieke verwysingsnommer wat vir die aanlyn-inskrywings aangedui word) en faks die betaalvorm (uiteensetting) na 086 603 2911, tesame met die bewys van inbetaling, of stuur dit per e-pos na [email protected].

Voordat die volledige inskrywingsgeld nie ontvang is nie, sal die betrokke inskrywing(s) nie as geldig beskou word nie; ongeag die inskrywingsproses wat gevolg word.

Die laaste datum vir betaling van inskrywingsgeld is 22 Februarie 2019. Enige betalings daarna sal onderhewig wees aan die laat-inskrywingsfooi.

SLUITINGSDATUM VIR INSKRYWINGS

Aanlyn- en faksinskrywings: 22 Februarie 2019 tot 16:00

Per hand-inskrywings: 22 Februarie 2019, vanaf 12:30 tot 16:00 by Grey Primêr personeelkamer.

Geen laat-inskrywings sal na 22 Februarie 2019 aanvaar word nie.

Algemene Inligting

6

INSKRYWINGSGELD

Die inskrywingsgelde word spesifiek by elke wedstryd aangedui en moet streng by gehou word.

Die inskrywingsgelde soos dit in hierdie handboek verskyn, is die enigste finale bedrae wat geldig is. Enige vroeëre kommunikasie of vorige jare se handboeke kan slegs as riglyne gesien word.

HANDBOEK EN ROOSTERBOEK R 50,00 elk

ROOSTERBOEK VAN DIE KUNSWEDSTRYD

Hoewel die onderskeie komitees alles in hulle vermoë doen om buite-Bloemfonteinse deelnemers op dieselfde dag (per stad/dorp) te akkommodeer, is die rooster – soos wat dit in die roosterboek verskyn – finaal en kan veranderinge op daardie stadium slegs aangebring word as ’n deelnemer per abuis in verskillende afdelings (lokale) op dieselfde tydgleuf ingedeel is. Spesifieke versoeke moet voor die sluitingsdatum vir inskrywings direk met die betrokke voorsitter of sekretaris van die betrokke afdeling(s) gekommunikeer word.

Die rooster met die tye van deelnemers en die nommers van deelnemers sal nie later nie as 2 weke voor die kunswedstryd ’n aanvang neem, beskikbaar wees by

DV Village Music (Victorian Square, Tweede Laan, Bloemfontein) 051 447 9754 http://bothners.co.za/dv-vil lage-bloemfontein/

M & M Boekhandel (Bloemgate, Nelson Mandelarylaan, Bloemfontein) 051 522 5877

ONTTREKKINGS

Onttrekkings moet so gou as moontlik deurgegee word om moontlike verleentheid en verwarring te voorkom. Dit sal die sekretaris se taak om die program so glad as moontlik te laat verloop, vergemaklik. Inskrywingsgeld is nie terugbetaalbaar nie en inskrywings wat reeds ingehandig is (ongeag die metode wat gevolg is) maar nog nie betaal is nie, moet steeds betaal word.

Stuur volledige besonderhede van onttrekkings (naam van deelnemer, deelnemernommer, wedstrydnommer, wedstrydbeskrywing, itemnommer ensovoorts) na die voorsitter/sekretaris van die betrokke afdeling(s), asook ’n addisionele e-pos (CC) na [email protected] of ’n WhatsApp-boodskap of SMS na 084 653 6456.

Algemene Inligting

7

FORMAAT VAN HANDBOEK-INLIGTING

Die inligting vir elke wedstryd in hierdie handboek word nou in ’n vriendeliker formaat weergegee. Vir ekstra sekerheid word die doel van elke kolom kortliks verklaar:

WEDSTRYD NR Dit is die unieke wedstrydnommer wat ook op die inskrywingsvorm aangedui moet word. Dit is baie belangrik dat hierdie nommer presies reg moet wees op die inskrywingsvorm.

BESKRYWING Die ouderdomsgroep/graad/kategorie van die spesifieke wedstryd.

MIN Die minimum aantal individue wat aan die item moet deelneem.

MAKS Die maksimum aantal individue wat aan die item mag deelneem. Indien die maksimum nie aangedui word nie, is daar nie ’n beperking nie.

By wedstryde waar ’n leerder/onderwyser kombinasie van toepassing is, word die maksimum as 1 aangedui, met geen minimum nie, aangesien slegs die leerder ’n sertifikaat ontvang.

TYD Die tydsbeperking vir die betrokke wedstryd. Die werklike tydsduur van die gelewerde item mag korter wees.

KOSTE Die inskrywingsgeld van toepassing op die betrokke wedstryd.

Algemene Wedstrydreëls

8

ALGEMENE WEDSTRYDREËLS

IN ALLE GEVALLE IS DIE BESTUUR SE VERTOLKING VAN DIE VOLGENDE REËLS, WAT VIR ALLE AFDELINGS GELD, FINAAL.

1. Die kunswedstryd is in die eerste plek vir amateurs bedoel, maar professionele persone met lisensiaat-diploma (wat hoofsaaklik geld verdien deur die onderwys en beoefening van die besondere vak, of in hul lewensonderhoud voorsien) mag meeding indien dit spesiaal vermeld word. Die komitee behou hom die reg voor om te besluit wie professioneel is.

2. Die ouderdom van ’n deelnemer word bepaal volgens sy/haar ouderdom op die dag waarop die betrokke afdeling ’n aanvang neem. Waar grade genoem word, word bedoel die klas waarin die leerders in 2019 is.

3. Geen oorspronklike werk mag meer as een keer aangebied word in ’n wedstryd van die Vrystaatse Kunswedstrydvereniging nie.

4. Deur in te skryf vir enige wedstryd in enige afdeling van hierdie kunswedstryd, gee die deelnemer (ook geïmpliseer deur middel van ’n inskrywing wat deur ’n onderwyser/dosent/organiseerder/ens. gedoen word) die reg aan die Vrystaatse Kunswedstryd Trust, handeldrywend as die Vrystaatse Kunswedstrydvereniging (VKV), om foto’s en/of videosnitte van die spesifieke optrede tydens die kunswedstryd op die VKV se webtuiste (http://www.kunswedstryd.org.za/) en/of sosiale media (Facebook, YouTube, ens.) te publiseer, asook vir bemarkingsdoeleindes van die VKV. In die geval van oorspronklike werke van enige aard wat tydens die kunswedstryd aangebied word, staan die deelnemer ook kopiereg en publikasiereg toe aan die VKV, hetsy vir gebruik op die VKV se webtuiste, sosiale media of in gedrukte formaat, of enige ander elektroniese formaat wat van toepassing mag wees.

5. Geen deelnemer mag meer as een keer in dieselfde wedstryd deelneem nie: bv. in die Afdeling Duet 10 jaar mag die deelnemer nie meer as een keer deelneem nie.

6. Die beslissing van die beoordelaar(s) is finaal.

7. Geen persoon (behalwe komiteelede) sal toegelaat word om met die beoordelaar(s) in verbinding te tree onmiddellik voor, gedurende of ná die beoordeling van ’n wedstrydnommer of item nie.

8. Die vereniging kan nie aanspreeklikheid vir inskrywings, navrae of korrespondensie aanvaar nie, tensy dit spesifiek gerig is aan die sekretarisse/voorsitters van die betrokke afdelings.

9. Vir besondere wedstrydreëls wat vir die verskillende afdelings geld, word verwys na die programme van die betrokke afdelings.

10. Deelnemers moet ’n halfuur voor die tyd in die saal wees.

11. Geen inskrywings sal aanvaar word sonder die regte inskrywingsgeld nie.

Algemene Wedstrydreëls

9

12. Vir groepe met 10 of minder individue kan elke persoon se naam op die inskrywingsvorm aangedui word; elkeen sal dan sy/haar eie sertifikaat ontvang vir die betrokke item. Merk die name egter duidelik as ’n groep. Vir groter groepe word slegs 1 sertifikaat uitgereik en hoef daar slegs ’n groepnaam op die inskrywingsvorm geskryf te word.

Hierdie bepaling geld nie vir Voordrag en Toneel nie. Slegs by uitgesoekte items, soos samesprake, word meer as 1 sertifikaat uitgereik.

13. Vir die afdelings Fotografie en Skryfkuns word sertifikate slegs elektronies (per e-pos) uitgereik.

14. Die VKV behou die reg voor om ’n prys nie toe te ken nie indien die gelewerde item(s) nie op standaard is nie.

Voordrag en Toneel Reëls

10

FOTOGRAFIE, SKRYFKUNS, VOORDRAG EN TONEEL

SIMBOLE

A++ 95 – 100%

A+ 90 – 94%

A 80 – 89%

B+ 75 – 79%

B 70 – 74%

C 60 – 69%

AFDELINGSREËLS

1. (a) In die geval van gedigte, monoloë, samesprake, ens. moet die teks op A4 papier (getik of duidelik geskryf) met die deelnemer se nommer daarop onmiddellik voor die wedstryd begin, by die sekretaris ingelewer word. Die beoordelaar mag nie genader word nie. Hierdie teks is vir die gebruik van die beoordelaar bedoel en nie vir die sekretaris om voor te sê nie. GEEN TEKSBOEKE SAL AANVAAR WORD NIE.

(b) Titels van voordragte hoef nie op die inskrywingsvorms vermeld te word nie.

(c) Vir die Fotografie- en Skryfkuns-afdelings mag daar slegs aanlyn ingeskryf word, vanaf 1 Januarie 2019 tot 22 Februarie 2019 om 16:00 op die VKV se webtuiste (NIE per e-pos NIE), www.kunswedstryd.org.za

2. In die afdeling Toneel: Eenbedryf is elke opvoerende groep verantwoordelik vir sy eie kostumering, toneeldekor, ens. In die afdeling Poppespel moet elke groep hul eie poppekas voorsien. Die komitee aanvaar beslis geen verantwoordelikheid in dié verband nie. NB: Vir die opstel en verwydering van toneeldekor word hoogstens vyf minute toegelaat.

3. In die afdeling vir Primêre Skole mag daar nie meer as tien (10) deelnemers, ongeag die geslag, uit ’n skool of ateljee vir ’n bepaalde nommer ingeskryf word nie, met ander woorde alle wedstryde sluit seuns en dogters in. Ingeskrewe deelnemers mag nie vervang word nie. Geen deelnemer mag meer as een keer deelneem aan dieselfde item nie.

4. Deelnemers moet hou by die tydsbeperking (waar dit aangedui word), aangesien ’n klokkie sal lui wanneer ’n deelnemer so ’n tydsbeperking oorskry. Die deelnemer sal dan die verhoog moet verlaat.

5. Deelnemers en toehoorders moet 15 MINUTE voor die aanvangstyd van die wedstryd in die betrokke lokaal wees.

6. Sien die spesifieke reëls vir die Fotografie-afdeling by die afdeling se inhoud.

7. SLUITINGSDATUM VIR INSKRYWINGS: Sien bladsy 5.

Pryse: Fotografie, Skryfkuns, Voordrag en Toneel

11

Pryse: Voordrag en Toneel

1. Elsa Krantz-wisseltrofee vir die skool met die meeste inskrywings. Die grootte van ’n skool sal in aanmerking geneem word.

2. Petro Müller-wisseltrofee vir die beste groepitem van graad 4 tot 7.

3. Petro Müller-wisseltrofee vir die beste groepitem van graad 8 tot 12.

4. Petro Müller-wisseltrofee vir die beste spreekkoor van graad 1 tot 3.

5. Petro Müller-wisseltrofee vir die beste spreekkoor van graad 4 tot 7.

6. Die ATKV stel twee pryse van R300 elk beskikbaar om toegeken te word soos deur die bestuur besluit.

7. Jomaré Botha-wisseltrofee vir die beste poppekas-item in die primêre skool.

Pryse: Fotografie

Pryse sal later aangekondig word op die VKV se webtuiste.

Pryse: Skryfkuns

1. In die afdeling Poësie (Graad 7 en 8) ontvang die beste inskrywing R1000 kontant van die ATKV.

2. In die afdeling Prosa (Graad 7 en 8) ontvang die beste inskrywing R1000 kontant van die ATKV.





7. In die afdeling Poësie (Ope) ontvang die beste inskrywing R1000 kontant van die ATKV.

8. In die afdeling Prosa (Ope) ontvang die beste inskrywing R1000 kontant van die ATKV.

Fotografie

12

FOTOGRAFIE

AFDELINGSREËLS

Bo en behalwe enige reëls soos uiteengesit onder die algemene reëls en oorkoepelende afdelingsreëls, soos dit van toepassing mag wees, geld die volgende reëls ook:

1. ’n Deelnemer mag slegs 1 inskrywing in ’n spesifieke afdeling lewer, waar ’n enkele inskrywing in die Fotografie-afdeling bestaan uit ’n maksimum van 3 foto’s (slegs 1 of 2 foto’s as ’n inskrywing is dus ook toelaatbaar). Die 3 foto’s mag foto’s van dieselfde toneel wees of van verskillende tonele, maar moet almal binne dieselfde afdeling, soos hieronder uiteengesit, geklassifiseer word.

2. ’n Deelnemer mag aan meer as een afdeling deelneem. ’n Deelnemer mag egter nie dieselfde of soortgelyke foto’s van ’n sekere toneel in meer as een afdeling inskryf nie.

3. Foto’s mag in enige van die afdelings met ’n selfoon of volwaardige digitale kamera, insluitende DSLR-kameras, geneem word. Foto’s wat met ’n selfoon geneem word, moet sodanig geneem word dat daar geen “spesiale effekte” implisiet daarop toegepas word nie – gebruik verkieslik die foon se standaard ingeboude kamera-toepassing. Nie-digitale foto’s word nie toegelaat nie.

4. Alle foto’s wat deel uitmaak van ’n inskrywing moet binne die grense van die Republiek van Suid-Afrika geneem wees, en is in alle opsigte onderhewig aan enige wetgewing wat van toepassing mag wees in die RSA. Dit is ’n deelnemer se verantwoordelikheid om seker te maak dat sy/haar inskrywing wetlik geldig is. Ongeldige foto’s sal summier ’n inskrywing diskwalifiseer.

5. Foto’s wat ingeskryf word moet op die oorspronklike toestel (selfoon of kamera) wat gebruik is om dit te neem, bewaar word (tot 30 Junie 2019) ten einde die oorspronklike eienaarskap daarvan te kan verifieer.

6. Alle foto’s moet deur die spesifieke deelnemer self geneem word en dus die oorspronklike werk van die deelnemer self wees. Tonele wat gefotografeer word mag ook nie items bevat waarop daar kopiereg is nie.

7. Dit is die deelnemer se eie verantwoordelikheid om toe te sien dat die nodige toestemming verkry word in gevalle waar mense op foto’s verskyn. Enige foto’s van ’n inskrywing waar persone nie welvoeglik geklee is nie, sal summier die inskrywing diskwalifiseer.

8. Alle foto’s wat deel uitmaak van ’n inskrywing, moet gedurende die tydperk vanaf 1 Januarie 2018 tot 22 Februarie 2019 (om 16:00) geneem wees.

9. Foto’s mag in geen afdeling, behalwe Pikturaal, geredigeer word in enige opsig nie. Dit sluit alle faktore soos kleurverstellings, fokus verskerp of verdof, draai, cropping, “spesiale effekte”, ensovoorts in.

Fotografie

13

10. Tegniese vereistes:

Minimum grootte: 1200 pixels wyd en 1200 pixels hoog (ongeveer 3 megapixel kamera as ’n minimum). Dit sluit die wydte van foto’s in die Panorama-afdeling uit.

Maksimum grootte: 6000 pixels wyd en 6000 pixels hoog (ongeveer 24 megapixel kamera as ’n maksimum). Dit sluit die wydte van foto’s in die Panorama-afdeling uit.

Aspect ratio: so na as moontlik aan (ongeveer) 3:2, 4:3, 16:9, 2:1 of 1:1. Die oorspronklike aspect ratio waarteen die foto’s geneem is, moet behoue bly, behalwe in die Pikturaal-afdeling waar foto’s gestrek/gekrimp mag word.

Lêerformaat: jpg (hoë gehalte) of png ; nie raw nie. Wanneer die inskrywing op die VKV se webtuiste gelaai word, moet die al die foto’s van ’n enkele inskrywing as ’n enkele zip-lêer (.zip) of 7-zip-lêer (.7z) opgelaai word, sonder enige wagwoord of samepersing (compression).

Maksimum lêergrootte: 5 MB per foto, dus 15 MB per inskrywing.

Die datum/tyd van die foto mag nie as sulks op die foto self verskyn nie.

EXIF-data van die fotolêer moet behoue en onveranderd bly. Dit moet verkieslik ook die geografiese ligging van die plek waar die foto geneem is, spesifiseer.

LANDSKAPPE

Foto’s van enige landskap, byvoorbeeld ’n sonsopkoms, veldtoneel of enige ander mooi uitsig, verkieslik sonder enige mense op die foto.

WEDSTRYD NR BESKRYWING MIN MAKS TYD KOSTE

1 Graad 4 tot 7 1 N.V.T. R 50,00 2 Graad 8 tot 12 1 N.V.T. R 50,00 3 Ope 1 N.V.T. R 50,00

HUMANITÊR

Foto’s van mense, hetsy ’n portretfoto van ’n persoon, ’n sosiale byeenkoms of ’n meer abstrakte situasie wat op een of meer mense fokus.



NATUUR

Plante en diere, oftewel, fauna en flora. Die verskil tussen hierdie afdeling en landskappe is dat ’n landskapfoto byvoorbeeld ’n groot blommeveld sal dek, terwyl ’n natuurfoto eerder gefokus is op ’n enkele blom.



Fotografie

14

SPORT

Aksiefoto’s van een of meer deelnemers in enige sportsoort (sg. buitemuurse aktiwiteit). Die klem val hier op die fotografering van bewegende mense en/of voorwerpe; die aksie moet dus duidelik sigbaar wees in die foto’s.



VRYSTAAT

Foto’s wat op enige kenmerkende elemente van die Vrystaat-provinsie in Suid-Afrika fokus.



NASIONALE PARKE VAN SUID-AFRIKA

Foto’s wat enige besondere toneel of gebeurtenis in ’n SANPark in die kollig stel.



PIKTURAAL

Geredigeerde foto’s. Enige rekenaarsagteware of selfoontoepassing (app) mag gebruik word om die redigering te doen. Meer as een foto mag ook in die eindproduk geïntegreer word. Die klem val hier op kreatiwiteit en uitdrukkingsvolheid en kan as ’n vorm van “moderne kuns” gesien word. Die deelnemer wat die foto(s) geneem het, moet self die redigering ten volle doen.



PANORAMA

Enige gepaste toneel vir ’n panorama-foto. Die foto moet ten minste 2 keer so wyd wees as wat dit hoog is. Die foto mag nie as sulks geredigeer word nie.



Skryfkuns

15

SKRYFKUNS

POËSIE

Aangesien hierdie ’n Afrikaanse kunswedstryd is, moet alle skryfstukke vir beoordeling in Afrikaans ingehandig word (slegs aanlyn).

TEMAS

In elke ouderdomsgroep word 2 temas gemeld, waarvan slegs 1 gekies kan word.

GRAAD 7 EN 8:

Oomblik van glorie As die skoen jou pas

GRAAD 9 EN 10:

Geluk is soos ’n klaskamer sonder mure Laat die doelpale skuif

GRAAD 11 EN 12:

Uit die as… Lewe in ’n selfoon

OPE:

Lattè val waar hy wil Sensories gekaap

Skryf oor waarnemings en ervarings ten opsigte van die bostaande tema. Probeer om in die aanbieding te dink aan ’n bepaalde struktuur (bou) waarin die volgende aspekte belangrik is:

• Die titel

• Motiewe / Tema en idee

• Woordkeuse

In die poësie is rym nie noodsaaklik nie, maar wél:

• Bepaalde bindmiddele soos klank, assosiasie, herhaling, beeldgebruik.

• Onthou dat die poësie verskil van die prosa deur konsentrasie of inkorting op bykans alle vlakke. Met ander woorde, tipiese aspekte soos alliterasie, assonansie, ritme en rym, beeldspraak, klanknabootsing, herhaling, ens.

• Beelde, byvoorbeeld vergelykings, metafore en personifikasie

Skryfkuns

16


25 Graad 7 en 8 3 tot 6 strofes (minimum 3 versreëls)

1 N.V.T. R 50,00


1 N.V.T. R 50,00


1 N.V.T. R 50,00

28 Ope: Studente en volwassenes 8 tot 12 strofes (minimum 3 versreëls)

1 N.V.T. R 50,00

PROSA

Aangesien hierdie ’n Afrikaanse kunswedstryd is, moet alle skryfstukke vir beoordeling in Afrikaans ingehandig word (slegs aanlyn).

TEMAS

GRAAD 7 EN 8:

Oomblik van glorie As die skoen jou pas

GRAAD 9 EN 10:

Geluk is soos ’n klaskamer sonder mure Laat die doelpale skuif

GRAAD 11 EN 12:

Uit die as… Lewe in ’n selfoon

OPE:

Lattè val waar hy wil Sensories gekaap

Skryfkuns

17

Skryf ’n storie of gebeurtenis waar jou perspektiewe, idees, gedagtes en gevoelens oor die bostaande onderwerp of tema, uitgedruk word. Dit kan persoonlik of subjektief aangebied word. Dit kan ’n hele register van emosies bevat en kan dus byvoorbeeld humoristies, ernstig of tragies wees.

• Probeer om iets te skep wat (dalk) dieselfde emosie sal wek by die leser.

• Probeer om die leser se aandag gevange te hou deur ’n boeiende storie, deur raaisels te skep of op ander wyse spanning te skep, goed te formuleer en jou styl te laat aanpas by die soort storie of betogende stuk wat jy skryf.

• Beklemtoon sensoriese besonderhede om die leser toe te laat om die onderwerp intens te ervaar.

• Gebruik beskrywende elemente. Die keuse van die woorde word merendeels bepaal deur die konnotasies van woorde eerder as die akkuraatheid van die denotasie.


29 Graad 7 en 8 Maksimum 450 woorde

1 N.V.T. R 50,00


1 N.V.T. R 50,00


1 N.V.T. R 50,00

32 Ope: Studente en volwassenes Maksimum 2000 woorde

1 N.V.T. R 50,00

Skryfkuns

18

Graad 1 tot 7

19

GRAAD 1 TOT 7

GEDIGTE

Eie keuse. GEEN bewegings en gebare. Vertolking d.m.v. stem en gesig.


33 Graad 1 1 2 minute R 15,00 34 Graad 2 1 2 minute R 15,00 35 Graad 3 1 2 minute R 15,00 36 Graad 4 1 2 minute R 15,00 37 Graad 5 1 2 minute R 15,00 38 Graad 6 1 2 minute R 15,00 39 Graad 7 1 2 minute R 15,00

GEDRAMATISEERDE GEDIG

’n Vertolking waarin die kandidaat dramatiseer met bewegingsgebare en van die hele ruimte, asook vlakke, gebruik maak.


40 Graad 1 1 2 minute R 15,00 41 Graad 2 1 2 minute R 15,00 42 Graad 3 1 2 minute R 15,00 43 Graad 4 1 2 minute R 15,00 44 Graad 5 1 2 minute R 15,00 45 Graad 6 1 2 minute R 15,00 46 Graad 7 1 2 minute R 15,00

PROSASTUK

Eie keuse. ’n Verteller met karakterisering. Bewegings en gebare is toelaatbaar. Raadpleeg die betrokke reëls.


47 Graad 4 1 2 minute R 15,00 48 Graad 5 1 2 minute R 15,00 49 Graad 6 1 2½ minute R 15,00 50 Graad 7 1 2½ minute R 15,00

VOORDRAGPROGRAM

’n Deelnemer moet minstens DRIE stukke aanbied met ’n sentrale tema, bestaande uit verskillende LITERÊRE GENRES (poësie, prosa, monoloog) van wisselende aard (komies, dramaties, liries). Musiek, sang, beweging en mimiek mag gebruik word om die items te bind, maar die gesproke woord moet oorheers.


51 Graad 4 en 5 1 5 minute R 15,00 52 Graad 6 en 7 1 5 minute R 15,00

Graad 1 tot 7

20

GEDRAMATISEERDE VERHAAL

Vertellers en karakterisering. Kostumering en grimering is toelaatbaar.


53 Graad 4 en 5 3 20 5 minute R 40,00 54 Graad 6 en 7 3 20 5 minute R 40,00

GROEPVOORDRAG (NIE TONEEL NIE)

’n Aanbieding van wisselende aard (ernstig, komies) uit verskillende literêre genres (poësie, prosa, drama), maar met ’n sentrale tema. Musiek en sang mag gebruik word om die items te bind, maar die gesproke woord moet oorheers.


55 Graad 3 3 20 4 minute R 40,00 56 Graad 4 en 5 3 20 5 minute R 40,00 57 Graad 6 en 7 3 20 6 minute R 40,00

FORMELE SPREEKKORE

Eie keuse. Geen beweging of gebare nie.


58 Graad 1 12 60 3 minute R 100,00 59 Graad 2 12 60 3 minute R 100,00 60 Graad 3 12 60 3 minute R 100,00 61 Graad 4 12 60 3 minute R 100,00 62 Graad 5 12 60 3 minute R 100,00 63 Graad 6 12 60 3 minute R 100,00 64 Graad 7 12 60 3 minute R 100,00

GEDRAMATISEERDE SPREEKKOOR


65 Graad 1 12 60 3 minute R 100,00 66 Graad 2 12 60 3 minute R 100,00 67 Graad 3 12 60 3 minute R 100,00 68 Graad 4 12 60 3 minute R 100,00 69 Graad 5 12 60 3 minute R 100,00 70 Graad 6 12 60 3 minute R 100,00 71 Graad 7 12 60 3 minute R 100,00

TONEEL

Karakterisering – geen vertellers. Kostumering en grimering opsioneel.


72 Eenbedryf: Graad 3 tot 5 3 20 15 minute R 40,00 73 Samespraak: Graad 4 tot 7 2 2 5 minute R 30,00 74 Monoloog: Graad 4 tot 7 1 4 minute R 15,00

Graad 1 tot 7

21

POPPESPEL

’n Poppekas moet deur die deelnemer self voorsien word. Eie keuse.


75 Graad 3 tot 7 2 6 5 minute R 40,00

EKSPERIMENTELE AANBIEDING

Graad R tot 7 (afsonderlike grade). Eksperimentele aanbieding van ’n enkele gedig of ’n kombinasie van nie meer as 3 gedigte nie, of ’n enkele prosastuk, waar met verskillende vorms geëksperimenteer word, bv. musiek (koor, revue, instrumentaal, ens.), vrye beweging, dansdrama, mimiek. Die gesproke woord moet oorheers.


76 Graad R 2 15 4 minute R 50,00 77 Graad 1 2 15 4 minute R 50,00 78 Graad 2 2 15 4 minute R 50,00 79 Graad 3 2 15 4 minute R 50,00 80 Graad 4 2 15 5 minute R 50,00 81 Graad 5 2 15 5 minute R 50,00 82 Graad 6 2 15 6 minute R 50,00 83 Graad 7 2 15 6 minute R 50,00

DANSDRAMA

Eie keuse. Kostumering en grimering opsioneel. Die dansdrama is ’n dans en of bewegingsaanbieding van 2 of meer leerders met gepaste musiek wat rondom ’n tema of dramatiese storielyn sentreer. Dit is ’n spel met gestileerde ritmiese bewegings wat konflik en karakterisering uitbeeld. ’n Dramatiese spanningslyn verhoog effektiwiteit. Rekwisiete wat funksioneel benut word, word toegelaat.


84 Graad 6 en 7 3 15 6 minute R 50,00

MUSIEKTEATER

Dit is ’n dansaanbieding deur 1 of meer persone wat kreatief beplan word. Die musiek speel ’n groter rol, m.a.w. interpretasie van die musiek vind grotendeels plaas. Dikwels word items uit musiekblyspele suksesvol benut. Kostuums kan effektief benut word.


85 Graad 6 en 7 1 15 6 minute R 50,00

KONTEMPORÊRE/KREATIEWE DANSE

Eie keuse. Gebruik van musiek, instrumente of apparaat (blikkies, stokke, ens.) is opsioneel. Spesifiseer deelnemers se graad op die inskrywing.



Graad 1 tot 7

22

REVUE-DANSITEM

Eie stemme en begeleiding met ritmiese beweging. Kan ’n self-opgeneemde klankbaan (“backtrack”) of akoestiese begeleiding gebruik.



RITMEGROEP

Ritmiese bewegings op enige musiek.



Graad 8 tot 12

23

GRAAD 8 TOT 12

GEDIGTE

Eie keuse. GEEN bewegings en gebare. Vertolking d.m.v. stem en gesig.


89 Graad 8 1 3 minute R 15,00 90 Graad 9 1 3 minute R 15,00 91 Graad 10 1 3 minute R 15,00 92 Graad 11 1 3 minute R 15,00 93 Graad 12 1 3 minute R 15,00

GEDRAMATISEERDE GEDIG

’n Vertolking waarin die kandidaat DRAMATISEER met BEWEGINGSGEBARE en van die HELE RUIMTE, asook VLAKKE, gebruik maak.



PROSA: LIRIES

Eie keuse uit enige oorspronklike Afrikaanse letterkundige werk.



PROSA: GEDRAMATISEER

Eie keuse uit oorspronklike Afrikaanse letterkundige werk. Bewegings en gebare is verpligtend.



OORSPRONKLIKE EIE WERK: POËSIE OF PROSA


109 Graad 8 tot 12 1 2 minute R 15,00

Graad 8 tot 12

24

VOORDRAGPROGRAM

’n Deelnemer moet minstens DRIE stukke aanbied met ’n sentrale tema bestaande uit verskillende LITERÊRE GENRES (prosa, poësie, monoloog) van wisselende aard (komies, dramaties, liries). Musiek, sang en mimiek mag gebruik word, maar die gesproke woord moet oorheers.




Eie keuse. Kostumering en grimering is toelaatbaar.


115 Graad 8 3 20 5 minute R 40,00 116 Graad 9 3 20 6 minute R 40,00 117 Graad 10 3 20 6 minute R 40,00 118 Graad 11 3 20 8 minute R 40,00 119 Graad 12 3 20 8 minute R 40,00

STORIEVERTEL

Eie keuse.



GROEPVOORDRAG

’n Aanbieding van wisselende aard (ernstig, komies) uit verskillende literêre genres (poësie, prosa, drama), maar met ’n sentrale tema. Musiek en sang mag gebruik word om items te bind, maar die gesproke woord moet oorheers.


125 Graad 8 – 10 3 20 8 minute R 40,00 126 Graad 11 – 12 3 20 10 minute R 40,00

Graad 8 tot 12

25

FORMELE SPREEKKOOR

Eie keuse. Geen beweging of gebare nie.




Eie keuse. Met gebare en beweging. Kostumering en grimering is toelaatbaar.



TONEEL: MONOLOOG

Karakterisering – geen vertellers. Kostumering en grimering is opsioneel.



TONEEL: SAMESPRAAK




TONEEL: EENBEDRYF



147 Graad 8 – 12 3 20 40 minute R 40,00

Graad 8 tot 12

26


Eksperimentele voordrag van ’n enkele gedig of ’n kombinasie van nie meer as 3 gedigte nie, of ’n enkele prosastuk, waar met verskillende kunsvorms geëksperimenteer word, bv. musiek (koor, revue, instrumentaal, ens.), vrye beweging, dansdrama, mimiek. Die gesproke woord moet oorheers.



POPPESPEL

’n Poppekas moet deur die deelnemer self voorsien word.


153 Graad 8 – 12 2 6 10 minute R 40,00

DANSDRAMA



154 Graad 8 – 12 3 15 8 minute R 50,00

MUSIEKTEATER



155 Graad 8 – 12 1 15 4 minute R 50,00


Eie keuse. Gebruik van instrumente of apparaat (blikkies, stokke, ens.) is opsioneel.


156 Graad 8 – 12 3 15 2 minute R 50,00

Graad 8 tot 12

27

REVUE-DANSITEM

Eie stemme en begeleiding met ritmiese beweging. Kan ’n self-opgeneemde “backtrack” gebruik.


157 Graad 8 – 12 5 30 5 minute R 60,00

RITMEGROEP



158 Graad 8 – 12 5 30 2 minute R 60,00

Ope: Studente en Volwassenes

28

OPE: STUDENTE EN VOLWASSENES

GEDIG

Eie keuse.


159 Ope 1 3 minute R 25,00

SONNET

Eie keuse.


160 Ope 1 3 minute R 25,00

PROSA: LIRIES

Eie keuse.


161 Ope 1 5 minute R 25,00

PROSA: GEDRAMATISEER

Eie keuse.


162 Ope 1 7 minute R 25,00

OORSPRONKLIKE EIE WERK: POËSIE OF PROSA


163 Ope 1 2 minute R 25,00

VOORDRAGPROGRAM

’n Deelnemer moet minstens DRIE stukke aanbied met ’n sentrale tema, bestaande uit verskillende literêre genres (poësie, prosa, monoloog) van wisselende aard (komies, dramaties, liries). Musiek, sang, beweging en mimiek mag gebruik word om die items te bind, maar die gesproke woord moet oorheers.


164 Ope 1 10 minute R 25,00

STORIEVERTEL

’n Kinderverhaal van eie keuse.


165 Ope 1 5 minute R 25,00


29

GROEPVOORDRAG

’n Aanbieding van wisselende aard (ernstig, komies) uit verskillende literêre genres (poësie, prosa, drama), maar met ’n sentrale tema. Musiek en sang mag gebruik word om items te bind, maar die gesproke woord moet oorheers.


166 Ope 3 20 10 minute R 40,00


Eie keuse. Kostumering en grimering is toelaatbaar.


167 Ope 3 20 10 minute R 40,00

FORMELE SPREEKKOOR

Eie keuse. Geen beweging of gebare.


168 Ope 12 60 3 minute R 100,00


Eie keuse. Kostumering en grimering opsioneel.


169 Ope 12 60 3 minute R 100,00

TONEEL: MONOLOOG



170 Ope 1 6 minute R 25,00

TONEEL: SAMESPRAAK



171 Ope 2 2 6 minute R 30,00

TONEEL: EENBEDRYF

Eie keuse.


172 Ope 3 20 40 minute R 40,00

POPPESPEL

Eie keuse. Voorsien eie poppekas.


173 Ope 2 6 10 minute R 30,00


30

DANSDRAMA



174 Ope 3 20 10 minute R 50,00

MUSIEKTEATER



175 Ope 1 15 5 minute R 50,00


Eie keuse. Gebruik van instrumente of apparaat (blikkies, stokke, ens.) is opsioneel.


176 Ope 3 15 2 minute R 50,00

REVUE-DANSITEM

Eie stemme en begeleiding met ritmiese beweging. Kan ’n self-opgeneemde “backtrack” gebruik.


177 Ope 5 30 5 minute R 60,00

RITMEGROEP



178 Ope 5 30 2 minute R 60,00


31


Aanbieding van ’n enkele gedig of ’n kombinasie van nie meer as 3 gedigte nie, of ’n enkele prosastuk, waar met verskillende kunsvorms geëksperimenteer word, bv. musiek (koor, revue, instrumentaal), vrye beweging, dansdrama, mimiek. Die gesproke woord moet oorheers.


179 Ope 2 15 7 minute R 50,00

VOORBEREIDE LEES – PROSA

Twee voorgeskrewe boeke. Wegkomkans – Marita van der Vyver Susters van Eva – Dalene Matthee WEDSTRYD NR BESKRYWING MIN MAKS TYD KOSTE

180 Ope 1 5 minute R 25,00

Buitengewone Onderwys

32

BUITENGEWONE ONDERWYS

GEDIGTE

Eie keuse.


181 Graad 1 1 2 minute R 15,00 182 Graad 2 1 2 minute R 15,00 183 Graad 3 1 2 minute R 15,00 184 Graad 4 1 2 minute R 15,00 185 Graad 5 1 2 minute R 15,00 186 Graad 6 1 2 minute R 15,00 187 Graad 7 1 2 minute R 15,00 188 Graad 8 1 2 minute R 15,00 189 Graad 9 1 2 minute R 15,00 190 Graad 10 1 2 minute R 15,00 191 Graad 11 1 2 minute R 15,00 192 Graad 12 1 2 minute R 15,00

PROSASTUK

Eie keuse. Bewegings en gebare is toelaatbaar. Raadpleeg die betrokke reëls.


193 Graad 4 1 2 minute R 15,00 194 Graad 5 1 2 minute R 15,00 195 Graad 6 1 3 minute R 15,00 196 Graad 7 1 3 minute R 15,00 197 Graad 8 1 4 minute R 15,00 198 Graad 9 1 4 minute R 15,00 199 Graad 10 1 4 minute R 15,00 200 Graad 11 1 4 minute R 15,00 201 Graad 12 1 4 minute R 15,00

Buitengewone Onderwys

33

SPREEKKOOR

Eie keuse. Bewegings en gebare is toelaatbaar, maar nie ’n vereiste nie.


202 Graad 1 12 60 3 minute R 100,00 203 Graad 2 12 60 3 minute R 100,00 204 Graad 3 12 60 3 minute R 100,00 205 Graad 4 12 60 3 minute R 100,00 206 Graad 5 12 60 3 minute R 100,00 207 Graad 6 12 60 3 minute R 100,00 208 Graad 7 12 60 3 minute R 100,00 209 Graad 8 12 60 3 minute R 100,00 210 Graad 9 12 60 3 minute R 100,00 211 Graad 10 12 60 3 minute R 100,00 212 Graad 11 12 60 3 minute R 100,00 213 Graad 12 12 60 3 minute R 100,00


Eksperimentele aanbieding van ’n enkele gedig of ’n kombinasie van nie meer as 3 gedigte nie, of ’n enkele prosastuk, waar met verskillende vorms geëksperimenteer word, bv. musiek (koor, revue, instrumentaal, ens.), vrye beweging, dansdrama, mimiek. Die gesproke woord moet oorheers.


214 Graad 1 2 15 6 minute R 50,00 215 Graad 2 2 15 6 minute R 50,00 216 Graad 3 2 15 6 minute R 50,00 217 Graad 4 2 15 6 minute R 50,00 218 Graad 5 2 15 6 minute R 50,00 219 Graad 6 2 15 6 minute R 50,00 220 Graad 7 2 15 6 minute R 50,00 221 Graad 8 2 15 6 minute R 50,00 222 Graad 9 2 15 6 minute R 50,00 223 Graad 10 2 15 6 minute R 50,00 224 Graad 11 2 15 6 minute R 50,00 225 Graad 12 2 15 6 minute R 50,00

34

35

36

Victorian Square Tweede Laan Bloemfontein

051 447 9754 051 447 7116

http://bothners.co.za/dv-village-bloemfontein/

Documents

· FOTOGRAFIE Hierdie komitee is onderworpe aan verandering soos deur die bestuur goedgekeur na gelang van die finale ontwikkeling van hierdie afdeling. Die komiteelede sal op die