16
PINDARI OLYMPIORUM ODEN Ρ Ε IM AM INTERPRETANDI CONAMEN; QUOD VENIA AMPLISS. ORDIN.. PNILOS. UPS* \' P. P. CAROLUS FORSLIND, PKILé MAG, Ε Τ PETRUS GUST. SVEDELIUS, DALIKARLI. IN AUDIT. ÖUST. MAJ. DIS XXVIII MAJI MDCCCUl, A. 2VI. S. ÜPSALII TYPIS EDMAMNIAKIS.

FORSLIND, - uu.diva-portal.org1253697/FULLTEXT01.pdf · KONGLiGJE HOFPREDIKANTEN OCK OONTRACTS PROSTEN, Λ aOGVORDIGE 0CH VII)TBERÖMDE ΗÉKREN y HERR DOCTOR ANDERS S.VEDELIUS, SAMT

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: FORSLIND, - uu.diva-portal.org1253697/FULLTEXT01.pdf · KONGLiGJE HOFPREDIKANTEN OCK OONTRACTS PROSTEN, Λ aOGVORDIGE 0CH VII)TBERÖMDE ΗÉKREN y HERR DOCTOR ANDERS S.VEDELIUS, SAMT

PINDARI OLYMPIORUMODEN Ρ Ε IM AM

INTERPRETANDI CONAMEN;—

QUOD

VENIA AMPLISS. ORDIN.. PNILOS. UPS*. \'

P. P.

CAROLUS FORSLIND,PKILé MAG,

Ε Τ

PETRUS GUST. SVEDELIUS,DALIKARLI.

IN AUDIT. ÖUST. MAJ. DIS XXVIII MAJI MDCCCUl,

H« A. 2VI. S.

ÜPSALII

TYPIS EDMAMNIAKIS.

Page 2: FORSLIND, - uu.diva-portal.org1253697/FULLTEXT01.pdf · KONGLiGJE HOFPREDIKANTEN OCK OONTRACTS PROSTEN, Λ aOGVORDIGE 0CH VII)TBERÖMDE ΗÉKREN y HERR DOCTOR ANDERS S.VEDELIUS, SAMT

KONGLiGJE HOFPREDIKANTEN

OCK

OONTRACTS PROSTEN, Λ

aOGVORDIGE 0CH VII) TBERÖMDE Η É K REN y

HERR DOCTOR

ANDERS S.VEDELIUS,SAMT

HÖGADLA FRUN,

SF31% JUSTINA E. SVEDELIUS«,född scäomtk,

des/a blad af erkänslan, tacksamheten och den fonligsvördnaden.

C. FORSLIND. P. G. SVEDELIUS.

Page 3: FORSLIND, - uu.diva-portal.org1253697/FULLTEXT01.pdf · KONGLiGJE HOFPREDIKANTEN OCK OONTRACTS PROSTEN, Λ aOGVORDIGE 0CH VII)TBERÖMDE ΗÉKREN y HERR DOCTOR ANDERS S.VEDELIUS, SAMT

Pindciri Olymponwi Oden PrimamInterpretanda ConamenT).

-Q -r^Cnn- ·

Hieroni Syracufano, Equo DefnltorioFiotoriam Hdepto.*)

IPrincipatum tenet (intcrelemcnta)aqua3); &aurum, inilar ftcl-

i) Pindari hane oden, cui diutius immorari operas pretium eflet, in-primis memorabiiem duximus, Sunt qui, haut ignoramus, habita, quaein illa amplse reperiuntur, ratione digreffionum atque celeris cogitatio-nurn mutationis, utut tritis fententiis frigidatn, & cumulatis fine nexu

ineptis deformatam narrationibus, eam omni exuere voluerint lyricadi-gnitate. Tantum abefl ut trifti adeo aflentiarour judicio, ut fperemuscontra in noftram fententiam ituros eiTe omnes, qui ad fcopum atquetotius carminis elaborationem attentius refpexerint; adeoque teretibus,quibus fingula cohsereant orationis membra, deteflis filis, quin totum,nulli dubitamus, abfolutum videatur, pulcrum & elegans* De cetero,ut praeter Iota omni lyricae orationis vi infigniora, alia in eadem in-venies fummam fpirantia erga Deos pietatem, juftitise & liberaliiatis a-morem , virtutis seftimationem & in judiciis clementiam; ita etiam mi-ram & docendi & deleftandi artem, & qua injunfto iibi more anti-quitatis mythos atque traditiones majoram memorise fervandi officiofungatur, deprehendes induilriam ; adeo ut brevem certe at veram &elegantias, & ingenii, & egregii animi adumbrationem babeas Poetaelaudatiffimi. Uberrimos itaque ex fiudio ipfius fruftus colligere nobisνίΠ, ut qualecunque pera6be juventutis fpecimen exilaret, meditetionesnoftras in medium proferre aufi fumus. At monere juvenile effe co- 'namen , vix necefie credimus, quod quantum miti tuae B. L. commen-dandum ilt cenfurse, ac ipfi melius, alter vix perfpicere valet. — q) Di-cata eft baec ode Hieroni Syracufarum regi, Olympicam ipfius, quam,auftore Heynio, Olymp. LXXV equo dofultorio reportavit, viftoriamcelebratura. —- 3) Aξΐ^ον stveu i. e. Κξίςενειν principatum tenere,dicebatür υ$ως ex antiqua cosmogonia, qua vulgo credebatur aqua o-mnium principium; prodiit fcilicet terra ex ipfius parte craffiore, exfubliraiore aer, & ex hoc ignis. Unde Homerus II. XIV, 246 de O-•ceano»

Οί7ϊεξ γενεσίί ποίνΊεσσι lelvKiocr,

Page 4: FORSLIND, - uu.diva-portal.org1253697/FULLTEXT01.pdf · KONGLiGJE HOFPREDIKANTEN OCK OONTRACTS PROSTEN, Λ aOGVORDIGE 0CH VII)TBERÖMDE ΗÉKREN y HERR DOCTOR ANDERS S.VEDELIUS, SAMT

Οί©<. 2 'νξ%0

Le4) nocflu, fulget inier pietiofa metäüa ?) j Si vero certaminaeeiebrare geftis, anime mi, (ut) ne contempleris aliud fole fplendidiusinterdiu lucidum allrum6) vacuum per aera7), ilc neque Olym-pico certamen praftantius dicemus8), unde celeberrimus Hymnusprocedit?) poetarum ingeniis cantaturus Saturni fiiium10), ad o-

Cfr. Οί. ΠΙ, 75. Poteft vero etiam petita effe imago ex vaftitate, copiofi-tate & potentia, qua Oceanum fpe&antibus majeftate & admirationeplenus nobis excitatur fenfus. — 4) Μ&ομενον πϊνξ quafi ignent feipfumacctndentem explicavimus, ut notfris temporibus accomraodador,: ac

priscorum ex igne excubantium fumta, adeffet imago. — 5) IIA&ks·μεγούνωξ fuperhoe divitics, quibus fpem baut mediocrem ponebnnt,praecipue erant metalla, & ex iisdem affabre fafta fupelleétilia, Cfr. Il>VI, 47, 48. — 6) cc^^ov proprie Signum Jlellarum de fole ob excel-lenti im coramode dici poteft, cui & haut male competunt epitheta(ßocetvov & SocKtSvov , quod a SafasiVy de gallinis o va foventibus. ufur-pato, folis omnia laeto & vegeto calore implendi vim optime exprimit.— 7) Schoiiaftes μν\ e%8(T^£ νεφοϊ. maie. Elegantiffime autem iiVqui per coelum ceteris aftris vacans exponunt. — 8) Proprium heic ad-mirari oportet Pindaro· artem, qua, omni absque ufitato fimilitudinuraapparatu, abjeitis particulis, per fingulas enunciationes, comparationemadfert, quantum ceteris' prseftet certamen Olympicum, fumta ex tribusper fe praefiantiffinais imagine, ex aqua in dementis, auro in metallis,fole in aftris, impatienti le£tori evidentiiTime exhibituram. — 9) vulgoiir.cumdatur, contexitur. Locus haut facilem adrnittens fenfüm. Duravidetur e Corona viftrici fumta metaphora. Felicior forfan cotijeituraHeynii, ta» αμφιβοί^είοα ineiTe notionem accedendi vel procedendiautumantis. Hymnum itaque hoc loco, ut Aoi^ca Ol. III, ig, perfoni.ficatum volurous , adeoque in fequentibus Μομενθ£ legendum cenfemus.Neque ejusmodi fententiam averfatur genius facculi, neque, qui nonmajor Olympionicis debebatur, nllus eft habitus honor. Quam verofi tollas explicationem omni poetica venuftate carens vulgaris reftatoratio. C$£v fcilicet e certamine Olympico multa carmina texendi ad-eft materies, in qna menfis accumbentes ingenia fua exerceant Poetae.— 10) Diis omnium auftoribus, omnium prsefidibus, fingula & omniamoventibus maxima pars laudis rerum bene geftarum debebatur, Jovifacrum erat certamen Olympicum; peculiari ipfius patrocinio & auxilioBulla non reportata vi&oria; iaudes adeo ejus, vi&or.iam Hieronis ce.

Page 5: FORSLIND, - uu.diva-portal.org1253697/FULLTEXT01.pdf · KONGLiGJE HOFPREDIKANTEN OCK OONTRACTS PROSTEN, Λ aOGVORDIGE 0CH VII)TBERÖMDE ΗÉKREN y HERR DOCTOR ANDERS S.VEDELIUS, SAMT

3

pulentam beatamque1') veniens domum Hieronis, — ju/Tumqui tenet fceptrura in pecorofa Sicilia, decerpens apices omni'ümvirtutuni X2). Splendet quoque mufices peritia13), quemadmodumiudimus*4) nos poetae frequenter circa jucundam öienfam. Afa clavo cape Doricam ckharani1 s), il quodammodo Pifx

v atque Pherenici gratia *6) animum dulciffimis immiilt (carminie)meditationibus1 7), quum ille juxta Aipheum concitus v fertur ,latus noii indigens fiimulo18) in curfibus prasbens, vitftoriasqne

lebraturus, Po6'ta reticere non potuit. Sic & Ol. II, 4, — 11) Divitiisbeatam, nec mireris, qui gratosfenfus atque omnis generis voluptates maxi-mi fecerunt, prifcos fiunmatn in divitiis, qaibus omnes, putant, cupidinesexpleri poiTunt, pofuiiTe felicitatem. Cfr. II. III, 132. Od. XVII f 354.— 12) Petit Hieronis Iaudes ab incllta, qua imperium exercetdemen¬tia & juftitia tan to magis confpicua, quanto bellicis virtutibus ipfe ex-cellat. Κοξνφ&4 αξετων Jummitates, flores virtutum, furomum in o·mnibus, rege dignis, quaiitatibus perfeftionis gradum notant. — 13) A.Iii ornatur mnftcce flore. Duplieem enim admittit fenfum tc α<γΧαιζε~ViHy cui praeter praeftantiae&excellentiaeetiamineftnotio laetitiae & orna-linenti. Mufices & poefeos, artium aréliilime antiquitus inter fe con-junftarum, peritia iniignis eft. — 14) Benediftus ftri&iori μ8σικηνfumens fenfu de traftandis mufices inftrumentis tantum intelligit. At o-mnis generis ingenii exercitia apud antiquos inter epulas fuifle ufitataconftat, Canebant Mottot Iaudes deorum, res a majoribus geftas, prae-clara facinora cet. inter fe de palma certantium more ludentes; immoipfum Apollinem iyram pulfantem atque canentes Mufas novam dapibusDeorum adfperfifle gratiam Iegimus ad Homerum. Ii. I, 602-604. Cfr.Od. VIII, 73, fequ. — 15) Hieronis in domo praefentem fe fingit Po-eta , adeoque de ipfi debito laudatorio] carmine fe fentit admonitum.Sumere a clavo cithoram pro fimplid canere ufitata antiquis imago, ut& iuftruroenta mufica parietibus appendere, pro cantu defiliere. Od.VITT, 105. Hor. L. III, Od. XXVI. — 16) gratia, decus, celebri¬tets Pifae, urbis in Elide Jovi faerae, ad quam Olympici ludi celebra-bantur, atque ipfius Pherenici, Equi viiloris Hieronis, reportata vifto-ria carminibus materiem non potuit ron fuppeditare uberrimam. Eftautem Pherenicus, vifåoriam ferens. Sic etiam nomina equorum apudHomerum vides TI. VIII, 185· XVI, 149. — 17.) φξοντκ cura# to-gitatio, ut & μηΐιε de carmina pangendi follertia. — 18) aut fi maviscorpus ratliis ftimulorum vibicibus deforme. Summa equorum iaus.—

Page 6: FORSLIND, - uu.diva-portal.org1253697/FULLTEXT01.pdf · KONGLiGJE HOFPREDIKANTEN OCK OONTRACTS PROSTEN, Λ aOGVORDIGE 0CH VII)TBERÖMDE ΗÉKREN y HERR DOCTOR ANDERS S.VEDELIUS, SAMT

4

admovet Herum fuum — Syracufanum, equeftri pugna gau-dentem19) regem. Cujus nunc gloria fplendet20) apud viris in-iignem Lydii Pelopis coloniam*1), quem praspotens amavit ter-ram cingens Neptunus 2a), poftquam eum puro ex lebete exemitClotho ebore fplendenti humero ornätuin2 3). Sunt miranda

19) Epitheton regis, -equis alendis atque exercendis ftudium & operamnavantiå, noftris quidem haut fonans suribus, at, quo in rege tnaximifaciebant bellicam fortitudinem & equeftrium artium peritiam, temporelonge elegantiffimum. — 20) Incipit heic longa & a materie primo ad-fpeftu remotior digreffio; at caveas, ne id Poetae vitio temere vertas.Praematurum certe eorum judicium, qui jejunam vocant Jocumque otio-fe implentem; Poetae fcilicet, ajunt, eandem fere in Epiniciis fuis car-mipibus tra&anti materiem , defatigata növa inveniendi facultate, miferasad mythorum fabuias opus fuifle decurrere, qua major dubitamus analtera inferri potuerit injuria ingenio Pindari, Inimitabilem prorfuscontra mireris .velim hominis induftriam , qua, confeftis duabus carmi-nis partibus, laudes loquor certarninurn Olyrnpicorurn, & ipiius Hiero-nis, fumta ex ipfo loco occafione comminifcendi fabulam de Tantalo& Pelope, per fe fpe&abilem , at iterum elaboratam ingenio Poetae ad-mirabilem, Hieroni evidentiffimum, quam miferi cenfeantur fua fortehaut contenti, & qui divinis nan acquiefcentes confiliis aiia atque aliamoliuntur, ante oculos proponit exemplum; quod, quanto remotius &fme induftria videatur allatum, tanto certius & vividius animum arbitra-mur elfe moturum. A vero autem haut multum aberrare nos tale fe-rentes judicium credimus; ex perplurimis enim locis carminum Poetae,quae adhuc reftant, eidem Hieroni dicatorum, praefertim fi Pythiorumfecundum accuratius infpexeris, lucuientiffime patet, nullam Pindarumfruftra dimififfe occaiionem, qua non Hieronis mores, ingenii indolem,in fufpiciones celerem animum tacita & vix cognofcenda opera corri-gere quaeiivit, — 21) Coloniam ad Elidem deduxit Pelops, fiiius Tan-tali, Lydia oriundus, qui & forte nomen Peloponnefi, quafi 7ίελο7ίοςVädras toti peninfulae dedit. — 22) Neptunus Pelopem amafie dicitur,quia totam infulam circumit mare; e folito prifcorum more Neptunoplura adduntur epitheta, μεγαχενηε violentiam maris, & γαιοίοχοι:officium ejus terram circumeundi iignificantia» — 23) Nota ornnibusfabula: Tantalum Lydiae regem diis cörtvivio exceptis inter alia appo-fuiffe caefum filium Pelopem. Ceres fola tanti fceleris ignara humerumdevoravit, at denuo Jpvis juffu recoftum, pro carneo, eburneo infigni·tum eum ferunt humero, Rudem certe antiquitatis teftatur infcitiam

Page 7: FORSLIND, - uu.diva-portal.org1253697/FULLTEXT01.pdf · KONGLiGJE HOFPREDIKANTEN OCK OONTRACTS PROSTEN, Λ aOGVORDIGE 0CH VII)TBERÖMDE ΗÉKREN y HERR DOCTOR ANDERS S.VEDELIUS, SAMT

cm 5'5@{ö

multa14}; & utique mortalium mentes potius quam veri fermo«-nes movent elaboratse variis fidtionibus fabulas2*); — (quibusetiam ii fiia)26), qua omnia mellita27} mortalibus, & incredi-bilia isepe veri iimiiia efficit, gratia fidem aiTeritaä) arspoetica,(veritatem tamen proment) tempora futura, (rerum) teitas veris-iimi29}. Est autem hominis dicere de diis honefta30}; lic e·

atque credulitatem, at nudam primo ponit, ampliorem cogitationibusviam aperfcurus. Ciotho nens parca\ a κλω&χ neo, glomero, perfo-nificatum coniilium divinum de hominum fatis. — 2.4) Multa, pras vi-rium naturse, atque rerum phyficarum infcitia , mirabilia aut vifa autnarrata animum movent. ®οίνμκ omne cum admiratione fpe&atum;hoc loco de omnera fidem fuperantibus. — 25) Pracceps in mirabiliafertur ingenium humanumnunquam facilis adeo, ac feite e labora tis fi-ftionibus, nudae veritati patuit aditus. αλη&η hoycv nudam & fim-plicem rei cujusdam expofitionem. όαι^ούλμενοι, κ. τ. λ. fermonesvariegatis mendaeiis fcite & artificiofe elaborati. Ad priscum genusdicendi pertinebat & morales & phyficas involucris fabularutn propo-nere veritates. — 26) 'χροξίζ gratia, venuftas, ars & ingenium Poeta¬rum. Ejusmodi autem commentis, ut placeant, Veneres & gratiamadfpergant necefle eft poefeos atque cantus illecebrae. Quid autem ef-ficere valeant Charices copiofius expofuit Ol. XIV, 7 fequ. — ζγ) μεΐ"λίχοε, μειλίχιος mellitus, γλυκυε fvavis, acceptus, gråtits,futnmam verborum dulcedinem exponens imago, fic centies apud Ho-merum μειλίχιο* επεσ*. Cfr. II. I, 249. Od. IV, 326. — 28) rimμψ honorem, vim, decus, dignitatem, fidem afierendo, veritatis fpe-ciern induendo efficit, ut verifimile videatur, quod aliter credi nequi-ret. εμησατο a μ^ομα* inito conßlio quid facto, follertem induftriam& adhibitam poetarum operam optime notat. — 29) οίμεξοοι επίλοιπο}dies reliffi, pofteri, tempora futura. μοοξτυξες σοφωτατοι teßes fa·pientijfimi, veriffimi. Omne enirn , quantumcumque involucris fit te»fiara, tempore manifeftabitur. Quodcunque olim imperitia vel malafraude pro vero fit venditatum, fapientior facile dignofcet pofteritas.Procedente cultura veritas emergit. Indigitatum hoc loco ienfum me-morabilis expiicat locus Ol. X, 65, 66. —· 30) Summam erga Deospietatem fpirat Poeta caftiflimus. Frequentiffimam nullo non temporesaftiga!; hominum temeritatem, quq ftia de natura Deorum commentai

Page 8: FORSLIND, - uu.diva-portal.org1253697/FULLTEXT01.pdf · KONGLiGJE HOFPREDIKANTEN OCK OONTRACTS PROSTEN, Λ aOGVORDIGE 0CH VII)TBERÖMDE ΗÉKREN y HERR DOCTOR ANDERS S.VEDELIUS, SAMT

d

nim minor eil culpa (fingere)3 1). Alio iteque, ac priores, mo¬do ciinam32); quando Deos vocavit pater ad rnaxime legitimumconvivium '3J) graramque Sipylum 34) mutuas iis epulas 3 pras-bens , rapuit Te-, Tantali fili, Neptunus 36) — impotens arno-

.vendunt, Diisque, prout fua quemque fvaferit änimi indoles, futnmacum impudentia, abfurdas parumque dignas adfcribunt proprietates. Atvero fl quoedam de immortalibus fingas, fint faltem κοίλοί honefta, di¬gna. ÅoUf/cov a <$cu'jo Jcio, qdisqne ho:nine fcientior & fapientior. DeDiis atque Heroibus divinitäte fruentibus. — 31) Bona enim nen pra-va fingendo, etiarnfi in fabulis exponendis erramus, minor tamen ad-eft culpa, minus reprehenfionis perlculum. — 32) ccvrid ττξοτεζωνaliter ac priores. Accingit itaque fe jam Poeta refingere, ac fuo fal¬rim terrpori accommodatiorem exponere Pelopis fabulam. Iu eo ve¬ro potius ut fpeftes infigne viri pietatis confiüum , quam ad veritatematque faniorem philofophiam proprio & litterali fenfu, quas profitetur,res fumtas metiri monendum utique duxioius. Neque vero, Γι noftrisanribus haut melius fönet recofta fabula, praematurum eiTe ferendumcenfemus Judicium: ipfuna evitata Scylla mifere incidifle Cbarybdi. Re·ceptum fequens ufum loquendi, ut optavit genius feculi, haut nudasveritates, fed tenebrofis mythorum involucris indutas profitetur, quodquidem narrationis genus, non modo non obfeurum, fed potius proptertritas taties imagines populo evidentiffimum fuifie , quis eft qui igno-ret? An vero poft tot annorum filentia latentem indagare valeamusveritatem jure dubitamus, at videamus quo nos ducant veftigia. —33) proprie convivium de fymboia, in gen. convivium, epulse;:onaxime legitimae dicuntur hoc loco utpote nullo fanguine poilutse.Quum vero nulla apud veteres celebrabantur convivia, quse libationumcauffa atque Diis fepofitarura e dapibus partium non potius dixerisfacrificia , poetam credimus vulgari oratione difturutn : Tantalam folen-ne inßituijfe facrificium, — 34) idque ad Sipylum, montern Lydise,vei fi mavis urbem ejusdem nominis ad radices montis fitam. —

35) βμοϊβοϋχ Semvcc , mutuas, viciffim datas, retributorias epulas,in rtmunerationem csrte beneficiorum tot & toties a diis acceptorum.Partem autem conviviorum hominum Deos fumfifle, vulgo creditum,teftatur II. I, 424. Pytb. III, 165. — 36) AyhätolξΛΟναν tridenteinfignem Deum, Neptunum. A maris deo amatum & raptum efie Pe-lop?m , clare fatis indicat: Eurn, quum coloniam fuam ad Peloponnefum

Page 9: FORSLIND, - uu.diva-portal.org1253697/FULLTEXT01.pdf · KONGLiGJE HOFPREDIKANTEN OCK OONTRACTS PROSTEN, Λ aOGVORDIGE 0CH VII)TBERÖMDE ΗÉKREN y HERR DOCTOR ANDERS S.VEDELIUS, SAMT

o·^ 7

ris, aureisque equis 37) ad fupremam late honorati Jovis domumtranstuiit3 8), quo alio tempore venit Ganymedes Jovi in eun-dem ufum39). Ut vero non confpiciebaris amplius, neque admatreni magno fludio quajrentes viri reduxerant, flatim clam di-xit aiiquis invidorum vicinorum40): te ad aquam igne vehe·meuter ierventem cultro membratim eile diiFetfhim, atque in men-ils fecundis41) carnes tuas didributas (Deos) comediile4a). —

duceret, pevfefto follenni facrificio , vela ventis dedijje pelago fe comtni-furitm, — 37) %ξυσεα*σι m7icis aureis equis, vel ob colorem velprseftantiam, & aureo curru exponunt. Dorum certe; ii vero pro Poe-tieo involucro intellexeris Nävi Neptuniis equis infigni, expeditius.Puppes enim navium, quas pro ipfa nave commode adhibere poteilpoeta, vartis pifturis & elaboratienibus ornare folitpe funt cujus vistemporis gentes. Eodem modo explicanda eft fabula de Europé aTauro rapta. — 38 Et tranfitivam & intranfitivatn fignificationem ad-mittit verbum μεταβαίνω. Ad Jovis domura translatum: Confiliis &Conatibusejus annw[fe Jovispropitiumnumen, — 39) άευτεξω χξονω alio,non pofteriori, ft-quenti tempore certe exponendum. Referunt etiamquidam ad μεταβασομ-ut recepta fervetar Chronologia. Ganymede e-niro setate pofterior erat Pelops. Ganymeden autem Trois filium ferunta Jove raptum' & Pociliatorem faftum. — 40) Quum autem profe&io-nem Pelopis fugse certe haut diftlmilem drvulgaverat fama, nec quor-tum profeftus eilet certo fciri poifet, qui variis conjefturis _ id affequiconarentnr, baut defuere; datamque adeo invidorum quispiam civiuir»lsetns amplexus eft occaiionem, fabulas fingendo, teterrimasque adhi-bendo irnngihes, omnibusj quae promt-a maledicentiae & invidiae vene-num fpirans lingua habet, acerbiiiimisTantalum perfequendi probris, in-huinaniter adeofcse(i fil ii crimine. — 4U ^vtcctcc varie, pro-ut quisque fingula coujunxerit aut diftraxerit verba, exponunt interpre-tes; ut minutiffima; rigata fciiicet fanguine, vel lebeti immerfa & co-fta. Aiii SevTciTcc κξεων extrema carnium, ut ilgnificent extremitatescorporis, caput, manus, & pedes. Expeditius tarnen videtur notionipoftremitatis inhaerere, circa ultima in exitu fciiicet convivii, fecun-dis in menils, quibus delicatiflimse & fumtuoftffimae adhibebantur da-pes< — 42) y.fSMV σι&εν carnium tuarum frufta, carnes tuas. Talem,colores mifcente invid»?, fpeciem refert omni humanitate fabula carens;,lätet vero forfau hiftorica vcritas: Pelopera nempe confumtis a patre.

Page 10: FORSLIND, - uu.diva-portal.org1253697/FULLTEXT01.pdf · KONGLiGJE HOFPREDIKANTEN OCK OONTRACTS PROSTEN, Λ aOGVORDIGE 0CH VII)TBERÖMDE ΗÉKREN y HERR DOCTOR ANDERS S.VEDELIUS, SAMT

8

Fieri autem nequif ut helluonem deorum aliquem dicam43). Sivero unquam hominem mortalem Dii honorarunt44), erat Tan-falus hic. At concoquere magnam feiicitatem non-potuit,.infolentique faflidio46) (Vnaxime nocuum) amplexus eil crroremimmenfum, quem ei Jupiter (immiiit)4?). Superne auttm ap-pendit ipii ponderofum lapidem, quem femper anxie expedbanscaput fuum idurum a felicitate longe aberrat48). — Tolerat

ρ L asterea

laute & Iuxuriofe vivendo omnibus bonjs, & infuper premente caritateantionae, dura coaflum necrfiitate Iabantem relinquere patriam, ut fa-ciliorem aiiena in terra fibi &fociis vi&um profpiceret.J—' 43) Bono lefto-ris judicio seftimandam , abruptam heic narrationis teiam , linquit Poéta,de moralibus, quae exinde hauriri queunt, ideis ultra disquiiiturus.W7Τοξοε defluvio,qui ultra procedere nequit; prius ad fontes flumirrarevertent, quam &c. ycc^qipccqyoe ventri infano more indulgerss; hei·luo adeo vefanus, ut ne lummis quidem carnibus vefci recufet. Tan¬tum a Pindaro abeft, ut in Deos probra conjiciendo ingenium acuat,ut ne probroiius quidem dictum erga mortales fponte admittat, illud utΐ'χβ'ξοίν σοφιχν abhorrere, hoc ut ctowov oc&kcs fe fugere teftatur.Ofr.Ol. IX, 57. Pyth. II, 97. Nem. VII, 100-102.— 44.)honorarunt,maxima omnium rerurn aiHuentfa, prae ceteris mortalibus , Tantalumhonorarunt, ambrofiam & neftar dono ferentes, Oiympi σκοτίοι infpe-ffiores, Dii. — 45) XüiT<%7Te\JsCU in occulto concoqucre, & de ira & defelicitate ufurpatur. Quid animi, qua par eil, moderatione ferre. Me-morabilern admodum huic fimiiem locum fiftit Pyth. II, 47 -49. —

46) Veram Tantali poense accipe caufiam. κοξω Jatietate, infolentia,animo parum contento contraxit iibi ccJitjv errorem noxium , νττίζοπXcvtab όπλα arma, proprie omnes armis vincentem, in gen. fupra mo*dum fortem, magnum, immenfum. Cfr. Pyth. II, 52-54, — 47) τψ·Multum fudarunt dofti viri locum difficillimufh explicaturi. Vero fimil-

co perfonificatam, ut & videtur II. IX , 508- XIX , 88 , 270· Od. XV,*33 »atque decipiendi cauflaa Jove,omnium patre, Tantalo immiffam. In-terpunftatione itaque fafta ad vocabulum ττατρξ, ütff^sju&rcar&iilimecum fequeutibus καςτεςον λ&ον coheerere putamus. — 48) μενοηνν

Page 11: FORSLIND, - uu.diva-portal.org1253697/FULLTEXT01.pdf · KONGLiGJE HOFPREDIKANTEN OCK OONTRACTS PROSTEN, Λ aOGVORDIGE 0CH VII)TBERÖMDE ΗÉKREN y HERR DOCTOR ANDERS S.VEDELIUS, SAMT

ρ

praterea auxilio carentem vitam & conifonter «rumnofam, quar-tam in*er trium iniigneiri pocnam49). Immortaliumquo-niam furatu» ne&ar & ambroiiam, in quibus imrnortalitatem *l)pofuerunt, ajquaiibu» compotoribus dederat. Si vero quis fperatquid faciens deum latere, errat ?i). Remiferunt igitur Dii ei

2

κ. τ. λ. vulgo exponuntur cupiens a capite removere. At fignifica-tionem τα μενα\α.Μ vehementer cupio, haut dubitamus , etiam admit-tere notionem exfpe&ationis, fumma cum animi anxietate atque metumixtae, quapropter reddidimus, anxie exfpe&ans caput fuum iéturum,quafi iegeremus μενοινων νιν υπες κεφαλή: βαλαν. Adeoque pe-riculo cafuri lapidis oculis femper obverfato a laetitia animi, felicitatiifumma, longe aberrat; ut

dißriffus enfis cui fuptr impiacervice pendet, non Siculcs dapesdulcem elaborabunt Japorem,non avium citarceve cantus

fomnum reducent.nec noftram proferre aufi efTemus conje&uram nifi corruptus & idoneoeut Heynius teftatur, emendationis fundo carens aperte videatur locus«— 49) rilccftOV TTcvsv jungimus» quartam inter triuin Sifyphi, TithyS& lxionis infignem poenam, adeoque ad Tantali poft mortem pum-tionem, qua vitam auxilio carentem & contiouis Iaboribus aerumnofam,degere fertur, omnino referendam cenfemus. — 50) LocupletiiTimopoétae ingenio ditatam, mutata forma, eandem accipe fabulam. JtAe-

- - - SoiKtv acceptis gratia deorum bonis abufus eft Tantalus;illiberali eorum ufu poenam fibi contraxit. 51) αψ^ιτο: vi vocis quicorrumpi non poteft, hinc immortalis faepiilime. Eft autem longuntvitae fpatium, immo immortalitas antiquis uiitatiffiraa fummse felicitatifxtnago. — 52) Mifere errat, qui impune fe quid faiturum fperat«

Rar0 antecedentem fctltßumde/eruit ρtde p<xna slauio»

Page 12: FORSLIND, - uu.diva-portal.org1253697/FULLTEXT01.pdf · KONGLiGJE HOFPREDIKANTEN OCK OONTRACTS PROSTEN, Λ aOGVORDIGE 0CH VII)TBERÖMDE ΗÉKREN y HERR DOCTOR ANDERS S.VEDELIUS, SAMT

ιβ

filiurn ad brevis «vi hominum gentem**). In florida autem *·täte, quum lanugo nigrum ejus mentum obduxiiTet f4,)} paratasmeditatns eil nuptias, —■ ut a Pifata patre ? ?) iiluilrem obtint-ret Hippodamiam. Prope igitur veniens ad canum mare folurin nodlis tenebris gravistrepum inclamavit Neptunum*6); illevero ei ad pedes prope adparuit, cui quidem dixit57): "Ama·" biiia munera Vcneris*8), age, Ii quid apud Te, Neptune,''gratiae habent, cohibe hailam Oenomai aercam*9), meque in

— 53) Cum cito morituris hominibus una verfari, adeoque viciffitudi-. nibas fortunse, & improviiis vitse ciadibus, aeque ac ipfi, exponi, ut& fupra ciCpStTcv fummam indicafie felicitatem, ita etiam hoc locofuramam, haut dubitamus, exprimere miferiam. — 54J λοίκνη lanugo,prima protrudens barba; poetica annorum pubertatis defcriptio. ReditPoeta ad Pelopem, qui juventute & viribus ferox gloriae cupidine fla-gravit celebrem vel & vitae periculo famam redemturus. — 55) Oeno-maum, Pifatidis regem, fonticas ob cauflas, filiae Hippodamiae nuptiasprocraftinari cupientera, omnibus filiam ambientibus, de ipfa, utviftoriaepraeroio, certamine cnruü certandi neceffitatem injunxifle, nemini nonnotiifimum. Audita itaque fama, & de praeftantia virginis, & certa-minis periculo, omnes, haut mirura eft, tum temporis, juventae vigo-re inciitos principes, de tanto praemio in Elidem confluxifle certaturos.— 56) Inter hos etiam Pelops Neptunum tutelare ipfius numen arden-tiffimis, utut mos erat, pro felici certaminis exitu fupiex adivit preci-bus. cty%i - - - oics εν οξφνοί maximam gratiae divinae fiduciam at-que animi pietatem elegantiffime exprimens elocutio. — 57) Ne vitiovertas Poetae diffuiiorem parumque Lyric3s poefi convenientem in fa-bulis narrandis vel minimarum rerum expofitionem , ad recepti apud«ntiquos generis dicendi iimplicitatem utique pertinuit. — 58)6ωξα rapta fcilicet Veneris gaudia. Neptunum amantiffimum fequiorisfexus fuiffe cuitorem, centies Poétis repetitum iegimus. Ex folito pri-fcorum more humanas etiam diis adfcribendi infirmitates, adfe&us ani¬mi, imo nunquam non vitia, fertnr etiam Pelops, quo potiilimum mo¬do .animum Dei moveat anxius, voluptatum dulceciinem in mernoriam»pfius revocafle, — 59) Tanta erat Oenomao velocitatis equorum &

Page 13: FORSLIND, - uu.diva-portal.org1253697/FULLTEXT01.pdf · KONGLiGJE HOFPREDIKANTEN OCK OONTRACTS PROSTEN, Λ aOGVORDIGE 0CH VII)TBERÖMDE ΗÉKREN y HERR DOCTOR ANDERS S.VEDELIUS, SAMT

om ir- mo

velociiiim is eurribus deduc in Elidem, & vidloiiae admovc, tri-"decim enim perditis amatoribus 60) differt nuptias — fiiias."Magnum periculum imbellem virum non capit61). Mori au-^tem quibus fataüs neceilitas eil, quid? qusefo, aliquis ingiorium''feniuin, in tenebris fedens, concoquat fru/lra, omnium honorum"expers6*)? At mihi quidem hoc certamen fubeundum ert, t»''vero profperum eventum dato 6 3 Sic dixit. Ncque irritis

eum adgreffus eil precibus. Iilum exornans Deus donavit curruaureo, aiatisque indefeifis equis 64). —- Superavit autem fortemOcnomaum virginemque £fecit) fociam thori, genuitquc princi-pes iex , Virtutum alumnos 6 fiiios. Nunc vero in exfequiis

fuae dexteritatis flducia, ut praeire juffos, fecutn certaturos, ipfe longotantum fpetio infequeretur; affequutus vero ipfos hafta transfixit. Hincut haftam coerceat, preces. — 6o) Ante Pelopem tridecitn iam procipericulum facientes mifere hafta perierunt. De nominibus eorurn fatisfuperque difleruit Scholiaftes, — 6ι) kivövvos periculum, facinus audax,alese plenum. Incertus egregii facinoris eventus magnum, fortem, He-roem accendit, ignavi magnitudo periculi animum percellit. — 62)&«·VtIV - - - αμμοξος locus maxime memorabilis cpiniones antiquitatisoptime exponit; contemtum vitae; vehementiilimam glorise cupidinem;bonam vitae periculo redimendam famam ; turpem & inutilem fine lau-dibus feneitern. Åccuratiffimum , e re denique efTe , haut dubitamus,fingulorum vocabulorum obfervare deleitum ; tiulli enim non ineft Tum¬ma vis, vivieiiffima- imaginum exprefiio. — 63) Ament alii vitam con-temtu & oblivione obrutam, mihi riM placet. Compellit me animi ar-dor iriternaque vis ad hoc certamen periculofiifimum ; at hominis tan¬tum eil magna conari, felix a deo pendet fucceffus; nullus fine deorumauxilio effecrus; tu itaque ττξοίζιν ejfeffum conaminis gratum dato. —64) Nec irritae fuere preces; accepit a Deo cum ti Iis indefej/bs, velo-ciilimos equos. Neptunum, rei equeftris inventorem vulgo creditum,praeftarttiiiimos equos hnbuifle ferunt. Trvocatus itaque a Pelope ipfiauxiiium tulit. Viitoriam Pelopis, ex infigni morum probitate, tribuitcandidifiimus Poeta divino auxilio potius, quam proditioni, ut vulgo fer-tur, Myrtiii, aurigae Oenomai, qui auro corruptus, ut in curfu axes

cönfringerentur, feciffet.— 65) Κξβτοασι μεμαλοταε Virtutum alu-

Page 14: FORSLIND, - uu.diva-portal.org1253697/FULLTEXT01.pdf · KONGLiGJE HOFPREDIKANTEN OCK OONTRACTS PROSTEN, Λ aOGVORDIGE 0CH VII)TBERÖMDE ΗÉKREN y HERR DOCTOR ANDERS S.VEDELIUS, SAMT

o!€* T2

fplencSidis 6 (terrx) mixtus juxta Alpheum jacet, tumuliim amuitij viilratum hsbens, ad iioipitibus frequentstam srgm67).Undc procul fpleiidet gloria Oiympicorum (certaminum} in cur-iibus Pelopis 6 ubi celeritas pedum certat vigorque roborisaudadter laborantis 69). Vi<ftor7°) autem reiiquam per vitamdulci fruitur feiicitate vidlorix prscmiis parta. Semper veropermanens felicitas, iumma eft quac contingat uili mortaii. Sed 71)

mnos Heynium fecuti. Habendae itaque fu'nt virtutes tamquam Nym-pbae nutrices , quarum aiumni fex Peiopidae erant; adeoque μεμαλοΐαεeodem ac Pyth. X, 92, με?\Υ]μοίτα fenfa furnendum. Maxime eorum

infignes fuere Atreus & Thyeftes; de nominibus ceterorum plura videapud Schoiiaften. Alii μεμαοτας in txerctndis virtutibus acres. —

66) Nullus non honor apud Prifcos mortuis habitus. Sic & manibusPelopis non folum madtabantur pecudes , fed ad fepulcrurn ipfius juve-nes ad fanguinem usque caedebantur. Hinc τω αψ&κϋξία parentatio,duplicem fontetn Lexica addunt. — 67) Juxta antiquum Pelopis fepul-crum Olympica certamina inftituit Hercules (Ol. Χ, 30.) ibique pofuitaram, in qua non minus Jovi ac Pelopi facra faciebant hofpites. —·68) ad iftum tumulum, ad quem olim ftadia bene emenfus eft Pelops,quam in Olympicis certaminibus reportant viétores, fpeilatum frequen-ter veniunt gloriam. Mutata iuterpunftatione Edit. II. legit Heyniusro κλεοε 7tiho7Coe, at nefcio an vulgari leftione melior inde eliciaturfenfus. — 69) Omnia intellige certaminum genera; quibus omnibusdefungi potuerunt vel velocitate in curfibus, vel agilitate & viribus inceteris ludis. εξίζετα* certat nulla non ceteris pofthabita induftriae fpe-citnina; idem viftoribus honor. — 70) Tacita inter Pelopem &Hieronem fafta comparatione, duriora, quae in hunc, per illius Hifto-riseambages, conjecerit praecepta & oonfilia, blanditiis mitigat. Atiimul edocet, fi vel eum ut & antea Pelopem non fucata maneat glo¬ria, eandem nulli non rei niii interno ipfius pretio effe tribuendam.Eamque^ fumtnam effe felicitatem , qua per omnera vitam interrupta Ii-ceat frui, quod de ifta tantum valet, quam ftrenuitate, virtute & ve.ris in patriam civesque meritis comparatam dicere queas. Aliis innixafundamentis, quse infipiens vulgus haut exigua laudat felicitatis genera,omni* lubrica atque caduca, — 71) Abruptis, quibus, uti videtur,

Page 15: FORSLIND, - uu.diva-portal.org1253697/FULLTEXT01.pdf · KONGLiGJE HOFPREDIKANTEN OCK OONTRACTS PROSTEN, Λ aOGVORDIGE 0CH VII)TBERÖMDE ΗÉKREN y HERR DOCTOR ANDERS S.VEDELIUS, SAMT

-$€% *3 Y&&

ine coronnre iilum (jHieronem) modo, quo vidtoria ornafifolet, variegato carmine oportet. Et fatis confid®, me ΙιοΓρϊ*tio jundiüm nuüum & pulcrarum rerum peritiorem, & opibu«potentiorem7 a), eorum qui nunc furit, ineiiti« eifc ornaturunihymnorum plicis73). Sic Deus, omnium cufios, fingularemtut gerens curam tuis, Hiero, providet foilicitudinibus, (j& ultraprovidebit}74); quare, ίι te non citrus reiiquerit (vita), adhuclvaviorem (vietoriam) — ceieri curru (adeptam) me celebratü-lum eile, adjutrici adhibitä canendi arte, ad apricum veniensCronium fpero7*). Eum in ünem mihi hlufa vaiidiilimuni t©-lum eudit76). Aliis alii majores fumus, at fummi (honorcs)

fortuito occupatur Poeta, meditationibus, celeriter ad Iacdes reditHie-ronis, Agnofcit officium fuum ιππικω νομω tqueßri lege, more Γ»equeilribus certaminibus foiito vietorem celebrandi; idque variegatocarmine, apte elaborato: voiunt alii JEolico cantu, quafi iidem eilen t^Eolici atque Dorici cantus modi. v. iupra ▼. 26. — 72) Nee Hie-rone rnelior,qui ortioe laadum genus mereat, facile alter reperietur..Non minus abfcluta poteftate, quam omniurn reruru honeftarum peritia,virtutis & feientiarum ftudio, furhmis qui extollatur laudibus eft di-gnus. Qui vero, haec verba ad ipfurn Pcetam referendo, parum hone¬il oßentationis atque irtfolentiee crimen extorquere conantureum.furorna afficiunt injuria. — 73) dCtoootÄmeiv πτυχακ, fumta meta-phora ab artiileiofa fabrorum follertia, qui plicis ik coropiicationibusvariis opera fua elaborant» Cfr. 11. XVIII, 478 · 483· — 74) Omnes .

divinae gratiss fuas Hieronem debere praerogativas oftendit; adeoque inpofterum etiam fpem omnerrr divinis coniiliis maxima cum fiducia eileponendam. — 75) Novas itaque Hieroni ominatur viftorias, libiqöenovam carminibcs materiem. Ad A/TTo; fubftituunt Benedictas & Hey·fiiusSecc, Scholiaßce & μ-Hcot ån (BierSchtnidius & alii ad Poetamreferunt. Pro "/λυχυηξαν legunt nonnulli yÅvxvregcv abfolute dulci-us vel fubitituto νμνον /vaviorem kymnuni, qua tarnen emendationehaut facilior eruitur fenfus, Curru pro quocunque certaminis gerrere.

«7ΤΜϋξον ooev Acyων auxiliantibus verborum pompa atque poéfecs νε·-süftatibus: nam cooe pr. via, fpeciatim methodus, artificiuru. KgQvm

Page 16: FORSLIND, - uu.diva-portal.org1253697/FULLTEXT01.pdf · KONGLiGJE HOFPREDIKANTEN OCK OONTRACTS PROSTEN, Λ aOGVORDIGE 0CH VII)TBERÖMDE ΗÉKREN y HERR DOCTOR ANDERS S.VEDELIUS, SAMT

14

deferuntllr regibus77); ne itaque amplius quid petas. At contin«gat tibi78) per hoc tempus fubiiinis adeo ambulare; mihivero cum tantis vidoribus verfari, confpicuumque fapicntia perGrxciam eifc fcmpcr.

Promontorium urbis Olympise. v. Ol. V, 40. IX, 4. — 76) ocKyPΤξεφ&. Originariam τα Τξεφ&ν, coagulare, conden/are, notionemretinere aptius nobis videtur, quam a feeundaria nutrire metaphoricampetere eamque duriiliraam, Ufitatiffima laudurn & cärrninum cum

fagittis, arcubus & teiis coroparatione pulcherrimas Hieruni paratas lau-des fe fervare teftatur. Cf, Ol. II, 149-164. IX, 9. XIII, 133-135· Nem. VI, 47. —- 77) Virtute, artibus & dignitate nos invi-cem vincimue. Nulla , qua non inclarefcat, ingenio claafa via. Siccarminibus & fapientia innotefcere conceiTum Pindaro, Hieroni regii de-lati honores. Significationem ft. 1. verbi κοξυφοού' cum fupra v. 20antecedenti phrafi κοξυφας fytTfco confrrre veliem. — 78) Id tan-tummodo optes, ut per omnem vitam (Ίαΐον χζονον) interrupta tua fru¬aris felicitate (Tic νψα 7tctretv Scholiaften fequuti exponimus); ut &mihi optandum nihil, nifi ut tecum ceterisque temporis Heroibus familiari-teryerfer, carminibus & fapientia per totam Graeciam incütus. Sic ferelyrico nomine niiais exfultans Horatius:

Quod β me Lyrtcis vatibus inferes,fublinti feriam fidera vertue,