SUPPORT MATERIAL FOR INDEPENDENT LEARNING ENGAGEMENT (SMILE)

9 Filipino

Unang Markahan – Modyul 1: Linggo 1

Pagsusuri ng mga Pangyayari at ang Kaugnayan Nito sa Kasalukuyan sa Lipunang Asyano

EUMAR JANE Y. CABALIDA

A Joint Project of the

SCHOOLS DIVISION OF DIPOLOG CITY and the

DIPOLOG CITY GOVERNMENT

Filipino – Ikasiyam na Baitang Support Material for Independent Learning Engagement (SMILE) Unang Markahan – Modyul 1: Pagsusuri ng mga Pangyayari at ang Kaugnayan Nito sa Kasalukuyan sa Lipunang Asyano Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad. Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito. Walang anumang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.

Inilimbag sa Pilipinas ng Department of Education – Region IX – Dipolog City Schools Division

Office Address: Purok Farmers, Olingan, Dipolog City

Telefax: (065) 212-6986

E-mail Address: dipolog.city@deped.gov.ph

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: Eumar Jane Y. Cabalida

Editor: Virginia E. Tagab

Tagasuri: Reila Angela C. Josol, EPS - Filipino

Tagalapat: Rose Marie Crez H. Apilan

Tagapamahala: Virgilio P. Batan -Schools Division Superintendent

Jay S. Montealto -Asst. Schools Division Superintendent

Amelinda D. Montero -Chief Education Supervisor, CID

Nur N. Hussien -Chief Education Supervisor, SGOD

Ronillo S. Yarag -Education Program Supervisor, LRMS

Leo Martinno O. Alejo -Project Development Officer II, LRMS

1

Alamin

Pamantayang Pangnilalaman Pamantayang Pagganap

Naipamamalas ng mag-aaral ang

pag-unawa at pagpapahalaga sa mga

akdang pampanitikan ng Timog-

Silangang Asya.

Ang mag-aaral ay nakabubuo ng

masinsinang pagsusuri sa mga

pangyayaring naganap sa

nabasa/napakinggang akda at

maiugnay ito sa kasalukuyang

lipunang Asyano.

Ang modyul na ito ay naglalaman ng mga konsepto tungkol sa maikling

kuwentong sumusuri sa mga pangyayari at ang kaugnayan nito sa kasalukuyan sa

lipunang Asyano na masusukat batay sa tunguhing:

Nasusuri ang mga pangyayari, at ang kaugnayan nito sa kasalukuyan

sa lipunang Asyano batay sa napakinggang akda. (F9PN-Ia-b-39 MELC)

Pagkatapos ng modyul na ito, ikaw ay inaasahan na:

1. nakikilala ang maikling kuwento batay sa napakinggang akda;

2. nakapagbabahagi ng saloobin o opinyon hinggil sa mga pangyayaring

nakapaloob sa kuwento; at

3. nakabubuo ng pag-uugnay sa mga pangyayari sa akda sa

kasalukuyang pangyayaring nagaganap sa lipunang Asyano.

2

Subukin

Panuto: Suriin ang mga sumusunod na pangungusap at iugnay ito sa

kasalukuyang kalagayan ng ating lipunan. Isulat ang titik lamang ng

inyong sagot sa sagutang papel.

1.Sa tapat ng isang mamahaling restawran na punumpuno ng nakaparadang

sasakyan ay dumating ang isang bagong Cadillac na pulang-pula ang kulay

na naghahanap ng mapaparadahan. -Halaw mula sa : “Takipsilim sa Dyakarta ni Mochtar Lubis

A. Isang insidenteng matapos masaksihan ng lahat, walang pagtulong ang

nangyari.

B. Sa isang mayamang lipunan, walang pakialam ang iba sa pangyayaring

nagaganap sa buhay ng ibang tao.

C. Hindi nakikialam ang mga mayayaman kapag mayroong taong mahirap

ang naagrabyado sa insidente.

D. Para sa mayayaman, karaniwan na sa kanila ang ganitong pangyayari

kaya hinahayaan na lang nila ang mga pulis ang mag-ayos sa ganitong

gusot.

A. Mamahaling sasakyan na nais maiparada sa daan.

B. Mayamang tao na gustong kumain sa isang restawran.

C. Mayamang tao na may magarang sasakyan at gustong makaparada sa

harap ng isang mamahaling restawran.

D. Isang mayamang nagmamay-ari ng mamahaling kotse ang naghahangad

na makaparada sa harapan ng sikat na restawran at upang makakain

din doon.

2. Hindi inalintana ng mga parokyanong nagsisikain sa restawran, at itinuloy

nila ang kainan, inuman, at tawanan. Para sa kanila, pang-araw-araw na

lamang ang ganoong pangyayari. Hahayaan na lamang nila ang mga pulis

para mag-ayos nito.

-Halaw mula sa : “Takipsilim sa Dyakarta ni Mochtar Lubis”

3

3. Marso 5 nang magkaroon ng lagnat at panghihina ng katawan si Jojy.

Matapos makumpirma na positibo siya sa COVID-19, mas lumala pa ang

kanyang kalagayan.

“Kaya ko ito, sinasabi ko sa sarili ko. ‘Lord, my family still needs me, I’m going

home.’ Madalas kong sinasabi 'yon, araw-araw sinasabi ko sa sarili iyon na

‘I’m going home, I’m going home,’” ani Jojy. -https://news.abs-cbn.com/life/04/21/20/panoorin-nakakaantig-na-kuwento-ng-amang-gumaling-sa-covid-19

A. Isang taong nawalan ng pag-asang makauwi sa kanyang pamilya.

B. Taong punong-puno ng pag-asa na gumaling na siya sa kanyang sakit.

C. Taong nagkasakit ng COVID19 na gusto ng umuwi sa kanyang pamilya

D. Taong nagkasakit ng COVID 19 ngunit hindi nawalan ng pag-asa na siya ay

gumaling at makauwi sa kanyang pamilya.

4. Naupo ang mag-asawang Kaslan sa hardin sa harap ng restawran, isang

mesang nakahiwalay sa karamihan. Kung pagmamasdas ang Cadillac,

magara ang damit ni Fatma,ang kanyang gintong step-in,ang buhok na

kaaayos lang sa parlor,makikita ang yaman at luho sa mag-asawa. -Halaw mula sa : “Takipsilim sa Dyakarta ni Mochtar Lubis”

A. Mag-asawang gustong ipakita sa lahat ang lahat ng yaman na mayroon sila.

B. Mag-asawang mapagkunwaring mayaman upang makasabay sa mga

mayayaman.

C. Mayamang mag-asawa na gustong ibandera sa lahat ang kanilang

karangyaan sa buhay.

D. Mayamang mag-asawa na ayaw makihalubilo sa iba at nais na ipakita sa

lahat na sila’y naiiba.

5. Nagpatuloy sa paglalakad si Adrian na pasan-pasan ang kanyang ama sa

kagubatan. Patuloy rin ang pagtulo ng kaniyang luha. Alam niyang labag

sa kaniyang kalooban ang kaniyang gagawin. Dahil sa pagnanasang

matuldukan ang paghihirap sa ama, nais niyang mawala ito. -Halaw mula akdang “Nang Minsang Naligaw si Adrian”

A. Anak na pinili na mapahamak ang magulang.

B. Anak na walang ibang inisip kundi ang sariling kapakanan

lamang.

C. Anak na tinalikuran ang magulang sapagkat di na ito parti ng

kanyang mga pangarap.

D. Isang anak na nakukonsensiya sa ginagawang mali sa kanyang

magulang upang mapagbigyan ang sariling kaligayahan.

4

A. Taong di alam ang gagawin dahil sa pagkakasalang nagawa.

B. Isang mangmang na tao na walang ibang gawin kundi ang kumain.

C. Isang taong nagkukunwari at gustong takasan ang kanyang pagkakasala .

D.Ang pagmamakaawa ng isang taong di sinasadya ang pagkakasala na kung

saan gusto niyang ipaunawa sa kausap ang kanyang tunay na kalagayan

7. “Alam ko nais mo akong iligaw sa loob ng kagubatan. Anak, palatandaan

ito na dito tayo dumaan, para sa pagbalik mo ay hindi ka maliligaw." -Halaw mula akdang “Nang Minsang Naligaw si Adrian”

A. Magulang na nais baliwalain ang pagkakamali ng anak.

B. Magulang na hangad lamang ang ikaliligaya ng kanilang mga anak.

C. Isang magulang na sunod-sunuran lamang sa kagustuhan ng anak.

D. Isang magulang na kahit ikakapahamak niya ang kagustuhan ng anak,

iniisip pa rin ang kapakanan nito.

Panuto: Piliin ang pinakaangkop na sagot sa bawat bilang. Titik lamang ang

isulat sa sagutang papel.

8. Sino si Raden Kaslan sa kuwentong “Takipsilim sa Dyakarta”?

A. Ang mayamang nagmamay-ari ng restawran.

B. Ang mayamang nagmamay-ari ng pulang Cadillac.

C. Ang pulis na dumating sa pinangyarihang banggaan.

D. Ang kaibigan ni Fatma na dumating sa mamahaling restawran.

9. Sa kuwentong “Takipsilim sa Dyakarta”, dinakip ng mga pulis si Pak Idjo dahil

sa pagkakasalang ________.

A. sinipa ng kabayo nito ang salamin ng Cadillac ni Raden Kaslan

B. basag na basag ang lahat ng salamin ng Cadillac ni Raden Kaslan

C. binangga ng karwahe nito ang kotse ni Raden na naging dahilang ng

matinding pagkasira

D. nabangga ng kanyang karwahe ang kotse ni Raden Kaslan na naging dahilan

ng pagkagasgas ng pintura at pagkabasag ng salamin nito

10. Ano ang ginampanang papel ni Pak Idjo sa kuwentong “Takipsilim sa

Dyakarta”?

A. Ang kutserong mayaman na nabangga ni Raden Kaslan.

B. Ang nagmamay-ari ng kalesang nakabangga sa Cadillac ni Raden Kaslan.

C. Ang kutserong tumakas pagkatapos mabanggo ang kotse ni Raden Kaslan.

D. Ang nakabangga ng Cadillac ni Raden Kaslan sa lansangan.

6. Dahil sa di naiwasang kaganapan, nanginig ang buong katawan ni Pak

Idjo sa galit na galit na boses ni Raden Kaslan at nang makita ang

pagdating ng mga pulis.Sinabi niya, “Pero nagugutom ako, Tuan, at ang

aking asawa at mga anak ay nagugutom, Tuan.Kahapon pa kami hindi

kumakain,Tuan.” -Halaw mula sa : “Takipsilim sa Dyakarta ni Mochtar Lubis”

5

11. Ito ay maingat na inihanay batay sa pagkasunod-sunod ng mga pangyayari sa

loob ng maikling kuwento.

A. Kawal ng pangyayari B.Tema C.Pananalita D.Suliranin

12. Ano ang tawag sa anyo ng panitikan na may layuning magsalaysay ng mga

pangyayari sa buhay ng tao?

A.Nobela B.Dula C.Maikling Kuwento D.Sanaysay

13.Paano nagkatagpo ang landas ng mayamang si Raden Kaslan at mahirap na si

Pak Idjo sa kuwentong “Takipsilm sa Dyakarta”?

A. Nang mabangga ni Raden si Pak Idjo sa restawran

B. Nagalit si Raden kay Pak Idjo sapagkat mahirap lang ito.

C. Nang di sinasadyang nabangga ng karwahe ni Pak Idjo ang Cadillac ni

Raden

D. Nang hindi makahanap ng mapaparadahan ang kotse ni Raden Kaslan

dahil naroon ang karwahe ni Pak Idjo.

14. Sa kuwentong “Nang Minsan Naligaw si Adrian”, bakit gusto ni Adrian na

mawala ang kanyang ama sa kanyang pangangalaga?

A. Para wala na siyang problema.

B. Upang magawa na niya ang matagal na niya sanang ginawa.

C. Makapagpahinga na siya sa kanyang responsibilidad.

D. Makapagpahinga na ang kanyang ama sapagkat naaawa na siya rito.

15.Ang pangyayaring naganap sa kuwentong “Nang Minsan Naligaw si Adrian” ay

maaaring naganap sa tunay na buhay ng __________.

A. mag-asawa C. mag-ama

B. mag-ina D. pamilya

6

Aralin 1

Pagsusuri ng mga Pangyayari at ang Kaugnayan Nito sa Kasalukuyan sa

Lipunang Asyano Batay sa Napakinggang Akda

Balikan

Panuto: Sagutin sa iyong sagutang papel ang mga sumusunod:

1.Ano ang maikling kuwento?

Sagot:_______________________________________________________

2.Saan hinango ang maikling kuwento?

Sagot:_______________________________________________________

3.Bakit kinahihiligan ng mga Pilipino ang pagbabasa ng maikling kuwento?

Sagot:_______________________________________________________

4.Paano nabuo ang mga kawal ng pangyayari sa maikling kuwento?

Sagot:_______________________________________________________

5.Ano ang iniiwan ng maikling kuwento sa isipan ng mga mambabasa nito?

Sagot:_______________________________________________________

7

Tuklasin

Gawain 1: Sagutin ang mga sumusunod na katanungan sa iyong sagutang

papel.

1.Naranasan mo na bang magutom? Ano ang iyong ginawa upang mapawi

ang gutom na iyong nararamdaman?

2. Sa iyong palagay, ano kaya ang posible mong mararamdaman kung

sakaling sa loob ng dalawang araw ay hindi kayo kumakain ng

pamilya mo sapagkat wala kayong makain?

Suriin

Sa pagkakataong ito, ipabasa sa isang miyembro ng inyong pamilya ang maikling

kuwento na nagmula sa bansang Indonesia. Makinig at unawain ang iyong napakinggan

batay sa mga kaganapang nangyari sa kuwento.

Takipsilim sa Dyakarta ni Mochtar Lubis

(Isinalin sa Filipino ni Aurora E. Batnag)

Sa harap ng restawran, maraming nakaparadang kotse sa bangketa. Nang

dapithapong iyon, punong-puno ang restawran. Dumating ang isang Cadillac na

pulang-pula ang kulay, naghahanap ng mapaparadahan ngunit okupado ang

mga paradahan sa bangketa, kaya sa wakas, pumarada ito na ang dalawang

gulong sa kaliwa ay nakasampa sa aspaltong gilid ng kalsada.

Si Raden Kaslan ang nagmamaneho, kasama ang asawa, si Fatma. Kung

pagmamasdan ang Cadillac, ang magarang damit ni Fatma, ang kanyang kulay-

gintong step-in, ang buhok na kaaayos lang sa parlor, makikita ang yaman at

luho sa dalawa. Pati na rin ang pagkakangiti ni Fatima kay Raden Kaslan.

Sa maaliwalas na dapithapong iyon, sina Raden Kaslan at Fatma na

kakikitaan ng yaman at rangya ay bumaba sa kanilang magarang kotse na

kumikinang sa sikat ng papalubog na araw at nakaparada na bahagyang

nakaharang sa lansangan.

Naupo sila sa hardin sa harap ng restawran, isang mesang nakahiwalay sa

karamihan, at nang makaupo ay nag-usap tungkol sa mga mamahalin at

maluluhong bagay.

8

Mula sa loud speaker mula sa likod ng restawran, may maririnig na

masiglang musika sa mga mesa, kumakain ang mga tao, umiinom, nag-uusap,

at naghahalakhakan.

Umorder ng pagkain si Raden Kaslan at ni hindi tumitingin sa presyong

nakalista sa menu sa tapat ng pangalan ng mga pagkain at inumin; pagkaraan,

binalikan nito ang usapan tungkol sa mamahalin at maluhong ideya, na tinugon

ni Fatma ng maluhong ngiti.

Kaaya-aya ang dapithapong iyon, maaliwalas ang kapaligiran, matatanaw

ang dumudilim nang asul na langit at malalanghap ang sariwang hangin.

Isang lumang kalesa na walang sakay at hila ng isang payat na kabayo ang

dumaan sa harap ng restawran, sakay ang natutulog na kutsero, si Pak Idjo.

Maraming taon nang nasanay ang kabayo sa paghila ng kalesa sa malaking

siyudad, kahit tulog ang kutsero, na madalas mangyari kung mainit ang sikat ng

araw. Sa araw na ito, wala pang pasahero si Pak Idjo buong maghapon, hanggang

sa makatulog na siya sa gutom na patuloy na hinihila ng kabayo ang kalesa kahit

tulog ang kutsero. Kusang humihinto ang kabayo kapag may pumaparang

pasahero, at magigising ang kutsero, sa biglang paghinto. O kaya kapag

pinapatigil ng pulis-trapiko ang mga sasakyan, tigil din ang matandang kabayo,

na nakadikit halos sa busal sa gilig ng katabing kotse o trak.

Sa ganitong paraan hinihila ng kabayo ang kalesang namamasyal sa

lansangan sa maaliwalas na dapithapong iyon. Mula sa bakod ng bahay sa

kabilang kalye na malapit sa restawran, isang malaking asong naghahabol ng

pusa ng biglang tumalon habang malakas na tumatahol. Umalma ang kabayo sa

aso’t pusa kaya bigla itong nadapa. Tumama sa pulang cadillac ang kaliwang

poste ng kalesa at ang dulo ng poste na gawa sa pinaitim na tanso ay sumira sa

chromium at pintura, samantalang ang nakausling bakal sa bubungan ng kalesa

ay tumama sa bintana kaya nabasag ang salamin.

Naalimpungatan ang natutulog na si Pak Idjo. Bumaba siya at tinulungang

tumayo ang matandang kabayo, at pagkaraa’y tumayo na lamang doon,

nakatanga habang hinihimas ang tuhod at ulo ng kabayo.

Nagulat sa ingay ng banggaan ang mga kumakain at nag-iinuman at

nagtatawanan sa restawran. Biglang tumayo si Raden Kaslan at sumugod sa

kalye. Galit na galit siya nang makita ang nasirang chromium at pintura ng

kanyang kotse at ang nabasag na salamin.

“Hoy, Tanga! Wala ka bang mata? Tingnan mo, winasak mo’ng kotse ko,

aaminin mo o hindi? Bayaran mo ito!” sigaw ni Raden Kaslan na galit na galit.

Namumutla, nangangatog ang buong katawan, at nanginginig ang boses ni

Pak Idjo ay walang iniwan sa isang taong inatake ng malaria. Ang totoo’y may

sakit nga talaga siya. Parang nakasabit na lamang ang tagpi-tagpi at maruming

damit sa napakanipis niyang katawan, at nakalubog sa humpak niyang mga

pisngi ang kanyang namumula at naguluhang mata.

9

Magsasalita sana siya, pero hindi lumabas sa kanyang nangangatog na

mga labi ang boses niyang nanginginig sa takot at sa pagdurusa. Patuloy lamang

ang mga kamay niya sa paghimas sa ulo ng kabayo.

Galit na galit na pinagmasdan siya ni Raden Kaslan bago ito nagbaling ng

tingin kay Fatma, na mamahalin at marangya ang ayos, saka tumingin uli sa

nawasak na kotse, at lalo pang tumindi ang kanyang galit.

“Ipapupulis kita! Idedemanda kita! Babayaran mong lahat ang nawasak na

ito. Tingnan mo!” at padarag na itinuro ang chromium sa pinto ng kotse “at ito”

sabay turo sa bahaging nabakbak ang pintura “at ito pa” at sinipa ang isang

pirasong basag na salamin. “Babayaran mong lahat ito, di kukulangin sa isa,

dalawang libong rupiah, “inangilan ni Raden Kaslan si Pak Idjo, na halos

himatayin nang marinig ang isa-dalawang libong rupiah, pero saglit lamang at

nagkaboses din ito.Paiyak itong nagsabi ng: ”Alam ko pong ako ang may

kasalanan,Tuan, pero patayin n’yo man ako, ala akong ibabayad. Pobre po ako.

Mabuti pa ngang patayin n’yo na lamang ako!” patuloy ang kamay sa paghimas

sa ulo ng kanyang matandang kabayo.

Dinilaan ng kabayo ang kamay ni Pak Idjo, parang humihingi ng tawad sa

kanyang pagkakasala. Nang marinig ang sinabi ni Pak Idjo, lalong nagalit si

Raden Kaslan. Tumalikod itong walang kibo saka bumalik sa restawran at doon

tumelepono sa pulis-trapiko.

Maraming nag-uusyoso sa kalye; patuloy si Pak Idjo sa paghimas sa ulo ng

kabayo, at nang bumalik si Raden Kaslan at sinabing “Huwag kang

tatakas.Tumawag ako ng pulis.” Siya, kasama ang kabayo ay libong beses na

namatay at humarap na sa lahat ng apoy sa impiyerno, hanggang sa dumating

ang mga pulis sakay ng kanilang umaangil na motorsiklo, tulad ng tunog ng mga

baril na pumapatay.

Nang sandaling iyon, nagbalik sa isip ng matanda ang kanyang nayon. Ang

tunog ng baril at ang lumulusob na mga tulisan na siyang dahilan kung bakit

napilitan silang tumakas at magkanlong sa siyudad.

Samantala, bumalik na sa kani-kanilang mga mesa ang mga parokyano ng

restawran, at itinuloy nila ang kainan, inuman, at tawanan. Pang-araw-araw

lamang na pangyayari ang banggaan. Pagdating ng mga pulis, bahala na ang mga

itong mag-ayos ng gulo.

Sinalubong ni Raden Kaslan ang mga pulis, nagpakilala siya sabay turo sa

kutsero, at nagsabing. “Siya, siya ang may kasalanan. Sa gilid nakaparada ang

kotse ko, at ang kalahati ay nasa bangketa na, pero binangga pa rin niya.”

“Dapat akong bayaran,’’ ulit ni Raden Kaslan.

Nang marinig ito, biglang nagsalita si Pak Idjo, sabay iyak,”Patayin n’yo na

lang ako, Tuan,” sabi nitong nakayuko sa harap ng mga pulis at magkasalikop

ang mga kamay.”Mahirap lang ako, wala akong ibabayad.”

“Inaamin n’yo bang kasalanan n’yo, Bapak?”

10

“Inaamin ko, Tuan, patayin n’yo na lang ako, Tuan. Wala akong ibabayad

.Mahirap lang ako.”

“Bakit mo binangga ang kotse kong nakaparada sa gilid ng kalye?” galit na

galit na sabi ni Raden Kaslan.

“Nakatulog po ako, Tuan,” nanginginig na tugon ng kutsero.

“Nakatulog! Anong klase kang kutsero? Nakatulog!” Nakakainis talaga ang

sagot ni Pak Idjo.

“Kung gusto mong matulog, sa bahay ka matulog, huwag sa kalesa at kung

makaaksidente ka? Bakit ka natulog?” ang kanyang angil.

“Me sakit po ako, Tuan,” tugon ni Pak Idjo na lalo pang nanginig.

“Ha! Pang-uuyam ni Raden Kaslan.”Nakatulog, may sakit. May sakit ka

pala, bakit lumabas ka pa? Sa bahay ka na lang sana! Uminom ka ng gamot!

Maaaksidente ka pa! Pa’no kung makasagasa ka ng munting bata at makapatay,

aber?”

Lalong nanginig si Pak Idjo, sinabi niya,”Pero nagugutom ako, Tuan, at ang

aking asawa at mga anak ay nagugutom rin. Kahapon pa kami hindi kumakain,

Tuan.”

Saglit na nawalan ng kibo si Raden Kaslan, bago sumigaw,”Sinungaling!

Ano’ng sakit mo?”

Umiiyak at nanginginig na binuksan ni Pak Idjo ang kanyang damit at

ipinakita ang kanyang likod.

“Hayan, Tuan, tingnan n’yo.” At itinuro niya ang mga pigsa na sinlaki ng

kamao, mapupula at namamaga; pagkaraan, itinaas niya ang kanyang sarong at

ipinakita ang isang malaking pigsa sa hita.Mapula at namamaga ang buong hita-

nakakakilabot tingnan.

Parang naubos ang lahat ng lakas ng matanda pagkaraan nito. Nanginginig

ang bawat himaymay ng kanyang katawan, nangangatog ang kanyang mga

ngipin, at patuloy ang pagtulo ng luha sa kanyang mga mata.

Nagpalipat-lipat ang tingin ng pulis sa kanya, kay Raden Kaslan, at kay

Fatma, na mukhang napakarangya.

Binalingan ni Raden Kaslan ang pulis, itinaas ang isang kamay at nagsalita

parang mawawalan ng bait.

“Ano’ng gagawin mo sa ganitong kaso, Inspektor? Sinong magbabayad sa

akin? Sino’ng may kasalanan?”

“Sinong may kasalanan?” Ulit niya.

Patuloy na nanginginig at giniginaw si Pak Idjo. Patuloy niyang hinihimas

ang ulo ng kanyang matanda at payat na kabayo at habang hinihintay ang sagot

sa tanong ni Raden Kaslan, parang pahaba nang pahaba ang anino ng kutsero at

ng kanyang kabayo sa papalubog na araw, at ang kutsero at ang kabayo ay

namatay at muling nabuhay nang daan-daang beses.

11

Muling minura ni Raden Kaslan si Pak Idjo hanggang sa maisip niya sa

wakas na imposible talagang mabayaran siya ng matanda at pobreng kutserong

iyon.

“Hayaan n’yo na nga,”sabi ni Raden Kaslan sa pulis.”Tena.” Inakbayan niya

si Fatma pabalik sa restawran. Tuluyan nang nasira ang kasiyahan niya nang

gabing iyon.

“Ang buwisit na ‘yon,” bulong ni Raden Kaslan.”Bagung-bago ang

kotse.Kabibili lang.”

Pagyamanin

Sa pagkakataong ito, susubukin natin ang iyong kakayahan sa pag-unawa

sa napakinggan mong maikling kuwento.

Gawain A. Sagutin ang mga sumusunod na katanungan.

1. Sino ang mag-asawang Fatma at Raden Kaslan?

2. Sino naman si Pak Idjo? Ano ang kanyang kalagayan sa buhay?

3. Paano nagkatagpo ang landas ni Raden at ang kutserong si Pak Idjo?

4. Kung ikaw si Raden, ano ang gagawin mo sa parehong sitwasyong nabangga

ang kotse mo ng isang taong may sakit at nalaman mong ito’y nagugutom

maging ang kanyang pamilya? Ipaliwanag.

5. Kung sakaling ikaw ang pinuno ng pamahalaan, ano ang maaari mong

gawin upang matulungan ang mga taong walang-wala at nagugutom

ang pamilya?

Gawain B. Suriin ang mga pangyayari sa ibaba batay sa naganap sa akdang

napakinggan. Maglahad ng mga kaugnay na pangyayaring nagaganap pa rin sa

kasalukuyan sa ating lipunan.

1. Sa naganap na pangyayari, nanginig ang buong katawan ni Pak Idjo sa galit

na galit na boses ni Raden Kaslan lalo na sa pagdating ng mga pulis.Tanging

lumabas sa kanyang bibig ang, “Pero nagugutom ako, Tuan, at ang aking

asawa at mga anak ay nagugutom, Tuan.Kahapon pa kami hindi

kumakain,Tuan.”

Sa ating lipunan, maiuugnay ang pangyayaring ito sa_______________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

12

2. Piniling maupo ng mag-asawang Kaslan sa hardin ng restawran, isang mesang

nakahiwalay sa karamihan. Kung titingnan ang Cadillac ni Raden, ang

magarang damit ni Fatma, ang gintong step-in nito at buhok na kaaayos lang

sa parlor, mawawaring mayaman at maluho ang mag-asawa.

Sa ating lipunan, maiuugnay ang pangyayaring ito sa_____________________ ________________________________________________________________________________________________________________________________________

3. Sa tapat ng isang mamahaling restawran na punumpuno ng nakaparadang

sasakyan ay dumating ang isang bagong Cadillac na pulang-pula ang kulay

na naghahanap ng mapaparadahan. Nang naiparada na ito, agad na lumabas

ang mag-asawang kakikitaan ng luho at yaman sa katawan.

Sa ating lipunan, maiuugnay ang pangyayaring ito sa_______________________ ___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

4. Nang dumating ang mga pulis sa pinangyarihan dahil pinatawag ito ni

Raden Kaslan, naalala ni Pak Idjo ang kanyang nayon, ang tunog ng baril at

ang lumusob na mga tulisan na siyang dahilan kung bakit napilitan silang

tumakas at magtago sa siyudad kung saan dumanas sila ng matinding

kahirapan.

Sa ating lipunan, maiuugnay ang pangyayaring ito sa_______________________ ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________

5. Kahit nagkaroon ng kaguluhan, hindi ito inalintana ng mga parokyanong

nagsisikain sa restawran, at itinuloy nila ang kainan, inuman, at tawanan. Para sa kanila, pang-araw-araw na lamang ang ganoong pangyayari.

Hahayaan na lamang nila ang mga pulis para mag-ayos nito.

Sa ating lipunan, maiuugnay ang pangyayaring ito sa_______________________ ___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

13

Isaisip

Sa kuwentong “Takipsilim sa Dyakarta” binigyang-diin dito ang

magkataliwas na kalagayan ng napakayamang si Raden Kaslan at ang napakahirap

at nagugutom na si Pak Idjo. Ipinakita sa akda ang agwat ng mayaman sa mahirap

na kahit gaano man kayaman at kaluho ang mag-asawang Fatma at Raden Kaslan,

di pa rin nila nagawang tulungan si Pak Idjo na may sakit at nagugutom maging ang

pamilya nito. Sa halip na patawarin kaagad ni Raden Kaslan sa di dinasadyang

pagkakasala at tulungan si Pak Idjo ng malaman nito ang kinasasadlakang

kahirapan, mas binigyang pansin pa nito ang nasirang pintura at nabasag na

salamin ng kanyang kotse. Hindi man lang inalok ng pagkain ng mag-asawang

Kaslan ang kaawa-awang matanda na nagugutom sa pagkakataong iyon. Ang

kuwentong ito ay sumasalamin hindi lamang sa kalagayan ng Dyakarta kundi

maging sa ibang lipunang Asyano tulad ng ating bansa, sa kabila ng pag-unlad nito

ay napakarami pa ring tao ang patuloy na naghihirap, naaapi at dumanas ng

matinding gutom.

Bilang isang kabataan na pag-asa ng ating bayan, ano ang kaya mong gawin

sa iyong kapwa?

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

Isagawa

Nang Minsang Naligaw si Adrian

(Ito’y kuwento batay sa text message na ipinadala kay Dr. Romulo N. Peralta. Sa kaniyang pagsasalaysay, ang pangalan at ilang mga pangyayari ay pawang

mga kathang-isip lamang.)

Bunsong anak si Adrian sa tatlong magkakapatid. Siya lamang ang naiba

ang propesyon dahil kapwa abogado ang dalawang nakatatanda sa kaniya.

Dahil may kaya sa buhay ang pamilya, natupad ang pangarap niyang maging

isang doktor.

Lumaki siyang punong-puno ng pagmamahal mula sa kaniyang mga

magulang at mga kapatid na nakapag-asawa rin nang makapagtapos at pumasa

14

sa abogasya. Naiwan_siyang walang ibang inisip kundi mag-aral at pangalagaan

angkaniyang mga magulang.

Matagumpay niyang natapos ang pagdodoktor at hindi nagtagal ay

nakapagtrabaho sa isang malaking ospital. Ngunit sadya yatang itinadhana na

matapos ang dalawang taon mula nang siyang maging ganap na doktor,

pumanaw ang kaniyang pinakamamahal na ina. Naiwan sa kaniya ang

pangangalaga ng ama na noon ay may sakit na ring iniinda.

Malimit siyang mapag-isa sa tuwing nabibigyan ng pagkakataong

makapagpahinga dulot na rin ng hindi niya maiwan-iwanan na ama. Naisin

man niyang magtrabaho at manirahan sa ibang bansa katulad ng kaniyang mga

kapatid, ang katotohanang may nakaatang na responsibilidad sa kaniyang

balikat ang pumipigil sa kaniyang mangibangbayan upang manatili sa piling ng

ama at alagaan ito hanggang sa kahuli-hulihang yugto ng kaniyang buhay.

Inggit na inggit siya sa mga kasabayang doktor na nasa kanila nang lahat

ang luho at oras na makahanap ng babaing makakasama habambuhay. Ayaw

rin niyang mapag-isa balang-araw kapag nawala na ang kaniyang ama.

Isang araw, habang nagpapahinga matapos ang halos limang oras na

operasyon, nakatanggap siya ng tawag mula sa kasambahay na sinusumpong

ng sakit ang kaniyang ama. Nagmadali siyang umuwi at sa kabutihang palad,

naagapan naman niya ang ama.

Bahay. Ospital. Bahay. Ospital. Paulit-ulit na takbo ng buhay na

pakiramdam ni Adrian ay matatapos lamang kapag tuluyan nang mawala ang

kaniyang ama. Hindi niya namamalayan, unti-unti niyang nararamdaman ang

pagkaawa sa sarili. Nais niyang makawala sa responsibilidad at magkaroon ng

panahon para sa sarili.

“Daddy, patawad po. Nais ko lamang na lumigaya sa buhay. Nasa

katanghalian na po ako ng buhay ko. Ayaw ko pong mag-isa balang araw kapag

kayo’y nawala.”

Dahan-dahan niyang binuhat ang ama na halos hindi na makapaglakad

nang maayos. Pinasan niya ang ama at isinakay sa kaniyang kotse. Walang imik

na sumama ang ama.

Naglakbay sila nang halos isang oras. Nang sila'y nakarating sa isang

lugar, huminto ang kotse at pinasan ni Adrian ang ama. Tinunton nila ang daan

papasok sa isang kagubatan. Mabigat ang ama kaya paminsan-minsan ay

tumititigil sila sa lilim ng puno upang magpahinga. Wala pa ring imik ang ama

habang binabali ang maliliit na sanga. Napansin niyang tumutulo ang luha ng

anak.

“Bakit ka umiiyak?" tanong ng ama kay Adrian.

“Wala po, Dad."

Nagpatuloy sa paglalakad si Adrian na pasan-pasan ang ama. Patuloy rin

ang pagtulo ng kaniyang luha. Alam niyang labag sa kaniyang kalooban ang

kaniyang gagawin. Maraming beses din silang tumigil upang magpahinga at

15

paulit-ulit din ang pagbabali ng ama ng maliliit na sanga ng puno. Napansin ito

ni Adrian.

"Bakit n’yo po binabali ang mga sanga ng puno sa tuwing tayo’y

nagpapahinga, Dad?” tanong ni Adrian. .

Tumugon ang ama na may ngiting namutawi sa kaniyang labi. |

“Alam ko nais mo akong iligaw sa loob ng kagubatan. Anak, palatandaan

ito na dito tayo dumaan, para sa pagbalik mo ay hindi ka maliligaw."

Lalong bumilis ang pag-agos ng luha ng binata. Walang kaimik-imik,

muling pinasan ni Adrian ang ama at natagpuan ang sariling bumabalik sa

lugar kung saan sila nanggaling.

Alam ni Adrian na hindi na siya maliligaw, Hinding-hindi na.

Panuto: Suriin ang mga pangyayari sa kuwento at iugnay ito sa kasalukuyang

pangyayari sa ating lipunan.

1. Lumaki si Adrian na punong-puno ng pagmamahal mula sa kaniyang mga

magulang at mga kapatid na nakapag-asawa rin ng nakapagtapos at

pumasa sa abogasya. Naiwan_siyang walang ibang inisip kundi mag-aral

at pangalagaan ang kaniyang mga magulang. Sa ating lipunan, maiuugnay

ang pangyayaring ito sa__________________.

A. paboritong anak ng pamilya na magmamana ng yaman ng

magulang

B. bunsong anak sa pamilya na malapit sa kanyang mga

magulang

C. panganay na anak na nararapat mangalaga sa kanilang mga

magulang

D. bunsong anak sa pamilya na naiwan sa kanya ang

pangangalaga sa kanilang mga magulang

2. Habang nagpapahinga matapos ang halos limang oras na operasyon,

nakatanggap Si Adrian ng tawag mula sa kasambahay na sinusumpong ng

sakit ang kanyang ama. Nagmadali siyang umuwi at sa kabutihang palad,

naagapan naman niya ang ama. Sa ating lipunan, maiuugnay ang

pangyayaring ito sa _________.

A. bunsong anak na takot mamatay ang kanyang ama

B. isang anak na nais lamang gawin ang responsibilidad sa ama

C. anak na walang ibang hangad kundi gamotin ang may sakit na

ama

D. anak na gagawin ang lahat upang malunasan ang dinaraing

na karamdaman ng kanyang ama

16

3. Bahay. Ospital. Bahay. Ospital. Paulit-ulit na takbo ng buhay na

pakiramdam ni Adrian ay matatapos lamang kapag tuluyan nang mawala

ang kaniyang ama. Hindi niya namamalayan, unti-unti niyang

nararamdaman ang pagkaawa sa sarili. Nais niyang makawala sa

responsibilidad at magkaroon ng panahon para sa sarili. Sa ating lipunan,

maiuugnay ang pangyayaring ito sa_________.

A. anak na walang ibang nais kundi ang makamit ang lahat ng

hinahangad sa buhay

B. anak na walang pakialam sa kanyang magulang sapagkat

siya’y matagumpay na sa buhay

C. isang anak na iniisip na pabigat lamang sa kanya ang kanyang

may sakit at matanda ng magulang kaya gusto niya itong

mawala

D. anak na walang ibang hinangad kundi ang sariling kapakanan

kahit mapapabayaan pa niya ang umaasang magulang sa

kanya.

4. Nagpatuloy sa paglalakad si Adrian na pasan-pasan ang kanyang ama sa

kagubatan. Patuloy rin ang pagtulo ng kaniyang luha. Alam niyang labag sa kaniyang kalooban ang kaniyang gagawin. Dahil sa pagnanasang

matuldukan ang paghihirap sa ama, nais niyang mawala ito. Sa ating

lipunan, maiuugnay ang pangyayaring ito sa_________. A. anak na pinili na mapahamak ang magulang

B. anak na walang ibang inisip kundi ang sariling kapakanan

lamang

C. anak na tinalikuran ang magulang sapagkat di na ito parti ng

kanyang mga pangarap.

D. isang anak na nakokonsensya sa ginagawang mali sa kanyang

magulang upang mapagbigyan ang sariling kaligayahan.

5.“Alam ko nais mo akong iligaw sa loob ng kagubatan. Anak, palatandaan

ito na dito tayo dumaan, para sa pagbalik mo ay hindi ka maliligaw."

Sa ating lipunan, maiuugnay ang pangyayaring ito sa _________.

A. isang magulang na nais baliwalain ang pagkakamali ng anak.

B. magulang na hangad lamang ang ikaliligaya ng kanilang mga

anak.

C. isang magulang na sunod-sunuran lamang sa kagustuhan ng

anak.

D. isang magulang na kahit ikakapahamak pa niya ang

kagustuhan ng anak, iniisip pa rin nila ang kapakanan ng

mga ito.

17

Tayahin

Panuto: Suriin ang mga sumusunod na pangungusap at iugnay ito sa kasalukuyang

kalagayan ng ating lipunan. Isulat ang titik lamang ng iyong sagot sa

sagutang papel.

1.Sa tapat ng isang mamahaling restawran na punumpuno ng nakaparadang sasakyan ay dumating ang isang bagong Cadillac na pulang-pula ang kulay

na naghahanap ng mapaparadahan. -Halaw mula sa : “Takipsilim sa Dyakarta ni Mochtar Lubis

B. Isang insidenteng matapos masaksihan ng lahat, walang pagtulong ang

nangyari.

B. Sa isang mayamang lipunan, walang pakialam ang iba sa pangyayaring

nagaganap sa buhay ng ibang tao.

C. Hindi nakikialam ang mga mayayaman kapag mayroong taong mahirap

ang naagrabyado sa insidente.

D. Para sa mayayaman, karaniwan na sa kanila ang ganitong pangyayari

kaya hinahayaan na lang nila ang mga pulis ang mag-ayos sa ganitong

gusot.

3. Marso 5 nang magkaroon ng lagnat at panghihina ng katawan si Jojy.

Matapos makumpirma na positibo siya sa COVID-19, mas lumala pa ang

kanyang kalagayan. “Kaya ko ito, sinasabi ko sa sarili ko. ‘Lord, my family still needs me, I’m going

home.’ Madalas kong sinasabi 'yon, araw-araw sinasabi ko sa sarili iyon na

‘I’m going home, I’m going home,’” ani Jojy. -https://news.abs-cbn.com/life/04/21/20/panoorin-nakakaantig-na-kuwento-ng-amang-gumaling-sa-covid-19

A. Isang taong nawalan ng pag-asang makauwi sa kanyang pamilya.

B. Taong punong-puno ng pag-asa na gumaling na siya sa kanyang sakit.

C. Taong nagkasakit ng COVID19 na gusto ng umuwi sa kanyang pamilya

D. Taong nagkasakit ng COVID 19 ngunit hindi nawalan ng pag-asa na siya ay

gumaling at makauwi sa kanyang pamilya.

A. Mamahaling sasakyan na nais maiparada sa daan.

B. Mayamang tao na gustong kumain sa isang restawran.

C. Mayamang tao na may magarang sasakyan at gustong makaparada sa

harap ng isang mamahaling restawran.

D. Isang mayamang nagmamay-ari ng mamahaling kotse ang naghahangad

na makaparada sa harapan ng sikat na restawran at upang makakain

din doon.

2. Hindi inalintana ng mga parokyanong nagsisikain sa restawran, at itinuloy

nila ang kainan, inuman, at tawanan. Para sa kanila, pang-araw-araw na lamang ang ganoong pangyayari. Hahayaan na lamang nila ang mga pulis

para mag-ayos nito.

-Halaw mula sa : “Takipsilim sa Dyakarta ni Mochtar Lubis”

18

4. Naupo ang mag-asawang Kaslan sa hardin sa harap ng restawran, isang

mesang nakahiwalay sa karamihan. Kung pagmamasdas ang Cadillac,

magara ang damit ni Fatma, ang kanyang gintong step-in, ang buhok na

kaaayos lang sa parlor, makikita ang yaman at luho sa mag-asawa. -Halaw mula sa : “Takipsilim sa Dyakarta ni Mochtar Lubis”

A. Mag-asawang gustong ipakita sa lahat ang lahat ng yaman na mayroon sila.

B. Mag-asawang mapagkunwaring mayaman upang makasabay sa mga

mayayaman.

C.Mayamang mag-asawa na gustong ibandera sa lahat ang kanilang

karangyaan sa buhay.

D.Mayamang mag-asawa na ayaw makihalubilo sa iba at nais na ipakita sa

lahat na sila’y naiiba.

5. Nagpatuloy sa paglalakad si Adrian na pasan-pasan ang kanyang ama sa

kagubatan. Patuloy rin ang pagtulo ng kaniyang luha. Alam niyang labag

sa kaniyang kalooban ang kaniyang gagawin. Dahil sa pagnanasang

matuldukan ang paghihirap sa ama, nais niyang mawala ito. -Halaw mula akdang “Nang Minsang Naligaw si Adrian”

A. anak na pinili na mapahamak ang magulang

B. anak na walang ibang inisip kundi ang sariling kapakanan

lamang.

C. anak na tinalikuran ang magulang sapagkat di na ito parti ng

kanyang mga pangarap.

D. isang anak na nakukonsensiya sa ginagawang mali sa kanyang

magulang upang mapagbigyan ang sariling kaligayahan.

A. Taong di alam ang gagawin dahil sa pagkakasalang nagawa.

B. Isang mangmang na tao na walang ibang gawin kundi ang kumain.

C. Isang taong nagkukunwari at gustong takasan ang kanyang pagkakasala.

D.Ang pagmamakaawa ng isang taong di sinasadya ang pagkakasala na kung

saan gusto niyang ipaunawa sa kausap ang kanyang tunay na kalagayan

7. Dahil sa di naiwasang kaganapan, nanginig ang buong katawan ni Pak

Idjo sa galit na galit na boses ni Raden Kaslan at nang makita ang

pagdating ng mga pulis.Sinabi niya, “Pero nagugutom ako, Tuan, at ang

aking asawa at mga anak ay nagugutom, Tuan.Kahapon pa kami hindi

kumakain,Tuan.” -Halaw mula sa : “Takipsilim sa Dyakarta ni Mochtar Lubis”

19

7.“Alam ko nais mo akong iligaw sa loob ng kagubatan. Anak, palatandaan

ito na dito tayo dumaan, para sa pagbalik mo ay hindi ka maliligaw." -Halaw mula akdang “Nang Minsang Naligaw si Adrian”

A.Magulang na nais baliwalain ang pagkakamali ng anak.

B.Magulang na hangad lamang ang ikaliligaya ng kanilang mga anak.

C.Isang magulang na sunod-sunuran lamang sa kagustuhan ng anak.

D.Isang magulang na kahit ikakapahamak niya ang kagustuhan ng anak, iniisip

pa rin ang kapakanan nito.

Panuto: Piliin ang pinakaangkop na sagot sa bawat bilang. Titik lamang ang

isulat sa sagutang papel.

8.Sino si Raden Kaslan sa kuwentong “Takipsilim sa Dyakarta”?

A. Ang mayamang nagmamay-ari ng restawran.

B. Ang mayamang nagmamay-ari ng pulang Cadillac.

C. Ang pulis na dumating sa pinangyarihang banggaan.

D. Ang kaibigan ni Fatma na dumating sa mamahaling restawran.

9.Sa kuwentong “Takipsilim sa Dyakarta”, dinakip ng mga pulis si Pak Idjo dahil

sa pagkakasalang ________.

A. sinipa ng kabayo nito ang salamin ng Cadillac ni Raden Kaslan

B. basag na basag ang lahat ng salamin ng Cadillac ni Raden Kaslan

C.binangga ng karwahe nito ang kotse ni Raden na naging dahilang ng

matinding pagkasira

D. nabangga ng kanyang karwahe ang kotse ni Raden Kaslan na naging dahilan

ng pagkagasgas ng pintura at pagkabasag ng salamin nito

10. Ano ang ginampanang papel ni Pak Idjo sa kuwentong “Takipsilim sa

Dyakarta”?

A. Ang kutserong mayaman na nabangga ni Raden Kaslan.

B. Ang nagmamay-ari ng kalesang nakabangga sa Cadillac ni Raden Kaslan.

C. Ang kutserong tumakas pagkatapos mabanggo ang kotse ni Raden Kaslan.

D. Ang nakabangga ng Cadillac ni Raden Kaslan sa lansangan.

11. Ito ay maingat na inihanay batay sa pagkasunod-sunod ng mga pangyayari sa

loob ng maikling kuwento.

A.kawal ng pangyayari B.Tema C.Pananalita D.Suliranin

12. Ano ang tawag sa anyo ng panitikan na may layuning magsalaysay ng mga

pangyayari sa buhay ng tao?

A.Nobela B.Dula C.Maikling Kuwento D.Sanaysay

13.Paano nagkatagpo ang landas ng mayamang si Raden Kaslan at mahirap na si

Pak Idjo sa kuwentong “Takipsilm sa Dyakarta”?

A. Nang mabangga ni Raden si Pak Idjo sa restawran

B. Nagalit si Raden kay Pak Idjo sapagkat mahirap lang ito.

C. Nang di sinasadyang nabangga ng karwahe ni Pak Idjo ang Cadillac ni Raden

D. Nang hindi makahanap ng mapaparadahan ang kotse ni Raden Kaslan dahil naroon

ang karwahe ni Pak Idjo.

20

14. Sa kuwentong “Nang Minsan Naligaw si Adrian”, bakit gusto ni Adrian na

mawala ang kanyang ama sa kanyang pangangalaga?

A. Para wala na siyang problema.

B. Upang magawa na niya ang matagal niya na sanang ginawa.

C. Makapagpahinga na siya sa kanyang responsibilidad.

D. Makapagpahinga na ang kanyang ama sapagkat naaawa na siya rito.

15.Ang pangyayaring naganap sa kuwentong “Nang Minsan Naligaw si Adrian” ay

maaaring naganap sa tunay na buhay ng __________.

A. mag-asawa C. mag-ama

B. mag-ina D. pamilya

Karagdagang Gawain

Panuto: Maghanap ng isang maikling kuwento na maaari mong suriin ang mga

pangyayari at iugnay ito sa kasalukuyang lipunang Asyano o sa ating

lipunan.Sipiin mismo mula sa mga pangyayari sa kuwento ang talata at

iugnay ito sa kasalukuyang lipunang Asyano. (10 pts)

RUBRIC SA PAGSUSURI NG PANGYAYARI SA KUWENTO

Pamantayan Katangi-Tangi

5

Mahusay

3

Kailangan pa ng Pagsasanay

1

1.Naiuugnay ang

mga pangyayari sa kuwento sa

kasalukuyang

lipunang Asyano

Maayos na

naiuugnay ang napiling talata

sa kuwento sa

kasalukuyang lipunang

Asyano.

Hindi gaanong

naiugnay ang napiling talata sa

kuwento sa

kasalukuyang lipunang Asyano.

Hindi naiugnay

ang napiling talata sa kuwento sa

kasalukuyang

lipunang Asyano.

2.Wasto ang

napiling talata mula sa

kuwento para sa

pagsusuri

Mali ang isa sa

mga napiling talata para sa

pagsusuri.

Mali ang

dalawang napiling talata

para sa

pagsusuri.

Walang tamang

napiling talata sa ginawang

pagsusuri.

21

Susi sa Pagwawasto

Sanggunian

Panitikang Asyano Learning Module pp.14-15

Pinagyamang Pluma 9, by Ailene G. Baisa-Julian, Mary Grace G. del Rosario,

Nestor S. Lontoc ISBN 978-971-06-3652-5, pp. 9-13,

https://news.abs-cbn.com/life/04/21/20/panoorin-nakakaantig-na-kuwento-ng-

amang-gumaling-sa-covid-19

TAYAHIN

1.D 2.D 3.D 4.C 5.D 6.D 7.D 8.B 9.D 10.B 11.A 12.C 13.C 14.B 15.C

ISAGAWA

1.D

2.D

3.C

4.D

5.D

SUBUKIN

1.D 2.D 3.D 4.C 5.D 6.D 7.D 8.B 9.D 10.B 11.A 12.C 13.C 14.B 15.C

BALIKAN

1.Isang anyo ng panitikan na may

layuning magsalaysay ng mga

pangyayari sa buhay ng tao.

2.Maaaring likhang-isip o batay sa

sariling karanasan.

3. Sapagkat kapupulutan ito ng

mensahe’t aral ng mga

mambabasa.Natatapos din agad sa

isang upuan lamang.

4.Maingat na inihanay batay sa

pagkakasunod-sunod ng mga

pangyayari sa kuwento.

5.kakintalan o mensahe at aral

PAGYAMANIN:

Gawain A

1.Ang mayamang nagmamay-ari ng

pulang Cadillac na kumain sa sikat at mamahaling restawran.

2.Siya ang matandang kutsero na nagmamay-ari ng kalesang aksidenteng nakabangga sa kotseng pagmamay-ari ni Raden Kaslan.

3.Nang mabangga ng kalesa ni Pak Idjo ang kotse ni Raden Kaslan,

4-5.Iba-iba ang kasagutan

ng mga mag-aaral. Ang guro

na ang siyang

magpapasya.

Gawain B

1-5. Iba-iba ang kasagutan

ng mga mag- aaral kaya ang

guro na ang magpapasya.