สรป PS 707การพฒนาทรพยากรมนษย

วชานมผสอน 5 ทานคอ 1.อาจารยเสาวลกษณ สขวรช2.อาจารยชลดา ศรมณ3.อาจารยอรสธรรม พรหมมะ 4.อาจารยสมหรา จตลดากร5.อาจารยบวร ประพฤตด อ า จ า ร ย ท อ อ ก ข อ ส อ บ ม 3 ท า น ค อ อ า จ า ร ย

เสาวลกษณ อาจารยอรสธรรม และอาจารยชลดา

หมายเหต ทอ 2 โคราช สโขทย ศรษะเกษ และขอนแกน ไมไดเรยน

กบ อ.ชลดาทอ 3 ตรง ลพบร นครพนม และแพร ไมได เรยนกบ

อ.เสาวลกษณทอ 4 เพชรบรณ บรรมย หนองบวลำาภ และชยภม ไมได

เรยนกบ อรสธรรมทอ 1 และ 5 ไดเรยนกบอาจารยทออกขอสอบครบทง 3

คน ดงนน นกศกษาในทอทไมไดเรยนกบอาจารยทออกขอสอบทานใดทานหนงจะตองอานชทหรอเอกสารของอาจารยทานนนๆดวย

1

แนวขอสอบ1.อ.ชลดา จะใหบทความมาแลวใหนกศกษาวเคราะหวา

บทความนนเกยวของกบการพฒนาทรพยากรมนษย อยางไร และดานใดบาง

เมอเชอมโยงกบการสอนของอาจารย ประเดนการพฒนาทรพยากรมนษยทอาจารยสอนประกอบดวย

-การวางแผนพฒนาทรพยากรมนษย-การพฒนาทรพยากรมนษยทางการศกษา-การพฒนาทรพยากรมนษยทางดานสขภาพ-การพฒนาทรพยากรมนษยแบบยงยน เนนการพฒนา

จตใจ และสภาพแวดลอมทอยรอบตวมนษย2.อ.เสาวลกษณ ใหไปด-กระบวนการพฒนาทรพยากรมนษยตามกรอบของ

ESCAP ทประกอบดวย การลงทนในมนษย (Investment) การใชประโยชน จากทนมน ษย (Utilization) และการให ประโยชนกลบคนไปยงมนษย (Provision)

-ทฤษฎการพฒนาทรพยากรมนษยในกลมท 3 คอทฤษฎเศรษฐศาสตรครวเรอนใหม (New Household Economic : NHE ) หรอทฤษฎเศรษฐศาสตรการเมอง

-แนวคด HRD แนวคำาถาม คอการใหนกศกษาเสนอนโยบายการพฒนา

ทรพยากรมนษยตามทฤษฎเศรษฐศาสตรครวเรอนใหมทเนนการพฒนาทรพยากรมนษยแบบมสวนรวม โดยเชอมโยงกบ

2

กระบวนการ HRD Process ของ ESCAP วาในแตละขนตอนถาเราจะพฒนาทรพยากรมนษยโดยมสวนรวมเราจะทำาอยางไรบาง โดยเฉพาะการพฒนาทรพยากรมนษยในชมชนของนกศกษา และบอกถงความสมพนธของ NHE กบ HD ดวย (เพราะแนวคด HD ตรงกบแนวคด NHE)

3.อ.อรสธรรม มกจะออก Case เชนนโยบายของรฐบาลปจจบนหรอปญหาใหมๆ ทกำาลงเปน Hot Issue ออกมาแลวใหเอาแนวคดการพฒนาทรพยากรมนษยไปวเคราะห

แนวคดทรพยากรมนษยทอาจารยอรสธรรมสอน ม 3 แนวคดคอ

-แนวคดการพฒนาทรพยากรมนษยแนวเศรษฐศาสตร-แนวคดการพฒนาทรพยากรมนษยแนวมานษยนยม-แ น ว ค ด ก า ร พ ฒ น า ท ร พ ย า ก ร ม น ษ ย แ น ว

รฐประศาสนศาสตร *************

สรปสาระสำาคญอาจารยอรสธรรม ประเดนสำาคญคอสอนแนวคดการพฒนาทรพยากรมนษย 3 แนวคด ดง

ภาพ

3

แนวคดการพฒนาทรพยากรมนษยเชงเศรษฐศาสตรมทฤษฎทเกยวของคอ-ทฤษฎทมนษย-ทฤษฎตลาดแรงงาน-ทฤษฎเศรษฐศาสตรครวเรอนใหม-ทฤษฎตอตานความ

แนวคดการพฒนาทรพยากรแนวมานษยนยมมแนวคดทเกยวของคอ-การพฒนาทรพยากรมนษยแนวพทธศาสนา เชนแนวของศรลงกา

แนวคดการพฒนาทรพยากรมนษยเชง รปส.

มแนวคดทสำาคญคอ-การพฒนาทรพยากรมนษยเชงกลยทธ

นกศกษาจงเพยงทำาทำาความเขาใจกบแนวคด 3 แนวคดนและนำาไปประยกตใชกบโจทยทอาจารยใหมา กงสรปสาระสำาคญของแตละแนวใหเทานนนะคะ

1.แ น ว ค ด ก า ร พ ฒ น า ท ร พ ย า ก ร ม น ษ ย แ น วเศรษฐศาสตร มสาระสำาคญคอ การมองวามนษยคอทรพยากรทมคา การพฒนามนษยคอการทำาใหมนษยมศกยภาพมความร ความสามารถเพมขน ทำาใหมนษยมราบไดมากขน ทำาใหมนษยสรางความเตบโตทางเศรษฐกจ อนจะนำาไปสการพฒนาประเทศ

การพฒนาทรพยากรมนษยในแนวทางเศรษฐศาสตรทำาไดโดย

-การใหการศกษา-การดแลสขภาพ-การฝกอบรม-การอพยพกรอบค ดของการพฒนาทรพยากรมน ษยทางด าน

เศรษฐศาสตรจงเปนไปตามรป

4

การลงทนในทนมนษย

การลงทนดาน-การศกษา-ฝกอบรม-สขภาพอนามย

รายไดสงขน

ความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ

แนวเศรษฐศาสตรจงมองการพฒนาทรพยากรมนษยเปนเครองมอหรอเปนวธการ (Mean) และมองการเตบโตทางเศรษฐกจเปนเปาหมาย (END)

ในแนวคดเศรษฐศาสตรจะมทฤษฎการพฒนาอย 5 แนว (ตามรปแรก)ซงมการเปลยนแปลงตามยคสมย มจดเนนแตกตางกน แตทง 5 แนวมเปาหมายทการพฒนาเศรษฐกจ

**สวนการลงทนดานการศกษาตองท ำาอยางไร ดแลสขภาพตองทำาอยางไร การฝกอบรมทำาอยางไร การโยกยายเกยวของกบการพฒนาทรพยากรมนษยอยางไรควรอานจากชทใหญนะคะ****

การนำาแนวคดนไปตอบขอสอบถาอาจารยให Case Study มาหรอประเดนปญหามา และ

น กศ กษาจะเอาแนวค ดการพฒนาทรพยากรมน ษยทางเศรษฐศาสตรไปตอบกตองบอกวา จะพฒนาทรพยากรมนษยใน Case นนตามแนวทางของเศรษฐศาสตรอยางไร

เชนถาอาจารยออกเรองการแกไขปญหาความยากจนของรฐบาล ถาจะตอบแนวนกตองบอกวาจะลงทนกบมนษยในดานตางๆอยางไรเพอใหมนษยมรายไดเพมขนและนำาไปสการพฒนาเศรษฐกจ

5

2.แนวคดการพฒนาทรพยากรมนษยในแนวมานษยนยม (Humanism) เป นแนวคดทตรงขามก บแนวคดเศรษฐศาสตร เพราะแนวคดนจะไมมองวามนษยเปนทรพยากร ก า ร พ ฒ น า ม น ษ ย ใ น แ น ว ค ด น จ ง ใ ช ค ำา ว า Human Development : HD ตางจากแนวเศรษฐศาสตรทใชค ำาวา HRD

แนวคดมามนษยนยม หมายถง ระบบความเชอทเนนในเร องความตองการของมนษยเนนหาวธการเปนเหตเปนผลในการพฒนาทรพยากรมนษย ใหความสำาคญตอคณคาของความเปนมนษย สนใจมานษยชาต สนใจในกจกรรมของมนษย โดยมองวามนษยมศกดศรของตนเองทจะท ำาใหเกดการพฒนา โดยทไมตองเนนการสรางรายไดหรอวตถอยางเดยวตามแนวเศรษฐศาสตร

จดเนนของการพฒนาทรพยากรมนษยแนวมนษยนยมจงเนนการพฒนาคนทจตใจโดยเนนพฒนาคนแตละคนกอน หากคนแตละคนมการพฒนา สงคมกจะพฒนาไปดวย

การพฒนาทรพยากรแนวมนษยนยมจงมองคนเปนเปาหมายของการพฒนา

แนวคดทางศาสนาทกศาสนาถอเปนการพฒนาคนในแนวมานษยนยม

เชน แนวคดทางพทธศาสนาพทธศาสนานบวาเปนแนวคดทางดานมานษยนยมทสำาคญ

แนวคดหนงทถกนำามาใชในการพฒนามนษย โดยหวใจหลกทนำามาใชคอ

6

-ศล คอขอควรละเวน -ธรรม สงทควรปฏบต ประกอบดวย ความเมตตา (ความ

ปราถนาดตอผอน) กรณา (การชวยเหลอใหคนอนพนทกข) มตตา (หมายถงพลอยยนดเมอคนอนไดด) อเบกขา (คอการวางใจใหเปนกลาง)

-กรรม จะประกอบดวยกศลกรรม หรอการกระทำาทด และอกศลกรรมหรอการกระทำาทไมด

การจะนำาแนวคดทางพทธศาสนามาใชในการพฒนาจะตองโยงเขากบปญหา

กลาวคอปญหาตางๆทเกดขนมาจาก อกศลจต คอจตไมด ซงประกอบดวย ความโลภ ความโกรธ ความหลง

สงเหลานซ งทำาใหเกด อกศลกรรม คอ การฆา การลกทรพย การประพฤตผดทางเพศ การประพฤต

เมอเอาแนวคดมาเชอมโยงกบปญหาสงคมจะเปนไปตามรป

สาเหต ผล

7

อกศลจต-โลภ-โกรธ

อกศลกรรม-การฆากน-การลกทรพย-การประพฤตผดทาง

ปญหาสงคม

ปญหาเศรษฐกจ

ปญหาการเมอง

ดงน นถ าจะแก ไขป ญหาตางๆทงด านการเมอง และเศรษฐกจเพอทำาใหสงคมพฒนา ซงตองพฒนามนษยกอน โดยตองพฒนาจตใจของมนษยใหม กศลจต เมอมนษยมจตใจด มนษยกจะมการกระทำาทด หรอกศลกรรม ปญหาของสงคมกจะไมเกดขน สดทายสงคมกจะพฒนา

ตรงนเป นแตต วอยางของแนวคดทางพทธ เวลาน ำาแนวคดนไปใชในการตอบขอสอบกใหอธบายในลกษณะดงกลาวใหเชอมโยงกบโจทยทอาจารยถาม

ถานกศกษามหลกธรรมอนๆกเอาไปใชตอบไดโดยไมจำาเปนตองตอบเรอง อกศลจตกบอกศลกรรม กได

เชนถาอาจารย ยกตวอยางปญหาความยากจนและใหเราเลอกจะแนวคดมานษยนยมมาวเคราะห กอาจจะใชหลกการ อหงสา มาตอบกได

8

หลกอหงสาหมายถงหลกการไมเบยดเบยนซงกนและกน ถาจะเอามาอธบายการแกไขความยากจนกจะมองวาหากเราเนนการพฒนาโดยไมเบยดเบยนกน คอคนรวยไมหวงรวยเกนไป เพราะการสรางความร ำารวยนำามาซ งการเบยดเบยน เพราะคนรวยจะบรโภคมากขนการบรโภคมากกท ำาลายสงแวดลอมมาก ทำาลายทรพยากรมาก เชนใชนำามาก ใชไฟมาก กนอาหารมาก ตองการทด นมาก เม อคนรวยตองการมากเป นการเบยดเบยนธรรมชาตและเบยดเบยนคนจนโดยอตโนมต เพราะจะเหลอทรพยากรเอาไวใหคนจนเพยงนอยนด

ถาเรามหลกอสงหาเรากจะพฒนาตนเองโดยไมเบยดเบยนคนอน นนคอการเปนอยทพอเพยง ความยากจนทเกดขนทวโลกอาจจะลดนอยลง

เปนตน**ถานกศกษารหลกการของศาสนาอนๆกเอามาตอบได

ทงสนคะ**3.แ น ว ค ด ก า ร พ ฒ น า ท ร พ ย า ก ร ม น ษ ย แ น ว

รฐประศาสนศาสตร จะเปนแนวคดการพฒนาในเชงกลยทธเปนแนวคดทพยายามนำาความรเร องของการบรหาร

จดการ มาใชก บการพฒนาทรพยากรมนษย จนกลายเปนแนวคดการพฒนาคนเชงกลยทธ เปนแนวคดทกำาลงถกนำามาใชอยางกวางขวางในปจจบนน โดยเฉพาะอยางยงหลงจากรฐบาลชดปจจบนเขามาดำารงตำาแหนง และมการปรบใหทกสวนบรหารจดการเชงกลยทธ

9

เชนในองคกรระบบราชการหลงจากปฏรประบบราชการกจะเปลยนจากระบบราชการแบบเดมมาเปนราชการเชงกลยทธ การพฒนาคนในองคการกตองพฒนาเชงกลยทธดวย

การนำาแนวคดเชงกลยทธมาใชในการพฒนาทรพยากรมนษยจะตองเรมตนจาก

1.การวางวสยท ศน (Vision) หมายถงการมองถ งภาพพจนของทรพยากรมนษยทเราตองการ เชนเราตองการใหคนไทยในอนาคตเปนเชนไรกตองกำาหนดวสยทศนใหสอดคลองกบความตองการ

2.การกำาหนดภารกจ (Mission) คอการดวาการจะบรรลไปถงวสยทศนทวางเอาไวนนเราจะตองทำาอยางไรบาง

3.เปาประสงค (Major Goals) หมายถงสงทเราอยากใหสำาเรจตามระยะเวลาทกำาหนด อาจจะเปนระยะกลางหรอระยะยาวกได

เปาประสงคจะตางจากวสยทศน ตรงทวสยทศนจะกวางกวาแตเปาประสงคจะเปนสวนหนงของวสยทศนทจะตองทำาใหสำาเรจในระยะเวลาทกำาหนด

4.การกำาหนดยทธศาสตร (Strategy) เพ อใหบรรล เปาประสงค

ในการกำาหนดยทธศาสตรจะตองมการวเคราะห จดแขงและจดออนเสยกอน อาจจะใชการวเคราะห SWOT

ก า ร ว เ ค ร า ะ ห SWOT คอ

10

S: Strengths จดแขง (ปจจยภายใน)W: Weakness จดออน (ปจจยภายใน)O: Opportunities โ อ ก า ส ห ร อ ช อ ง ท า ง (ป จ จ ย

ภายนอกองคการ)T: Threats อปสรรค หรอสงทคกคาม (ปจจยภายนอก)หรออาจะใชการวเคราะห PEST Analysis คอ P-PoliticalE-EconomicS=SocialT=Technological หรอปจจบนจะมแนวคดทเรยกวา PEEST โดยเพม E=

Ecologicalการทำาแผนกลยทธจะตองเรมตนจากการวเคราะหสงเหลา

นกอนการนำาแนวคดกลยทธไปใชตอบขอสอบกตองดวาในประเดนปญหาหรอ Case ทอาจารยยกมาให

นน เราจะเราจะม วสยทศนอยางไร มพนธกจอะไร มเปาหมายอยางไร และวางกลยทธในการพฒนาตาม Case นนไดอยางไร

** ประเดนทอาจารยจะออกขอสอบนาจะเปน Hot Issue อยในเวลาน นกศกษาตองไปเตรยมและลองดวา ถาเราใช แนวคดแตละแนวไปใช จะวเคราะห Case นนไดอยางไร**

อาจารยเสาวลกษณ ประเดนทตองเตรยม

11

1.ทฤษฎกล มเศรษฐศาสตรครวเรอนใหม (New Household Economic NHE ) หรอแนวค ดเศรษศาสตรการเมอง

แนวคดน เปน 1 ในแนวคดการพฒนาแตเปนแนวคดแรกทเนนการพฒนาโดยเอามนษยเปนศนยกลางการพฒนา ถกนำามาใชในทศวรรษท 4 ของการพฒนา หรอป 1990 และเปนแนวคดทประเทศไทยนำามาใชในการวางแผนพฒนาประเทศตงแตแผน 8 เปนตนมา และแผน 8 เปนแผนแรกทประชาชนเขามสวนรวมในการวางแผน

เปาหมายของการพฒนาตามทฤษฎ NHE คอ การสรางความอยด มสข ความผาสก การมชวตอยใน

สภาพแวดลอมทด และใหมนษยเปนเปาหมายปลายทางหรอศนยกลางของการพฒนา

จดเนนและยทธศาสตรของ NHE 1.เน นการพฒนาในมต ต าง ๆ ท หลากหลายทงทาง

เศรษฐกจ การเมอง สงคม สงแวดลอม2.ใหความสำาคญกบกลมคนทยากไร เสยเปรยบและดอย

โอกาสในสงคม ทำาใหเศรษฐศาสตรครวเรอนใหมถกมองวาเปนพวก Altruism คอเหนประโยชนของคนอนเปนทตงโดยเฉพาะคนทยากไร แนวคด NHE จงเปนปฏปกษกบพวกนายทนโดยเฉพาะพวก Egoistism (เหนแกประโยชนของตนเอง)

แนวคด NHE มองกวางกวาเศรษฐกจและการกระจายไดรายไดโดยมองไปถงเร องสงแวดลอม วฒนธรรม สทธมนษย

12

ชน เรมมระเบยบวาระของการพฒนาทกวางขน ใหความสำาคญกบกลมคนทยากไร เสยเปรยบและดอยโอกาสในสงคมซงเปนคนชายขอบทไมไดรบผลพวงจากการพฒนา ไดแก

ในแผน 8 ของเราไดกำาหนดกลมคนดอยโอกาสในสงคมได 8 กลมคอ

1.เดกทอยในภาวะลำาบาก เชน เดกเรรอน เดกขอทาน เดกทถกลอลวงไปขายบรการทางเพศ

2.เดกยากจนทไมมโอกาสศกษาตอ 3.สตรทตกเปนเหยอธรกจทางเพศ สตรทถกเลอกปฏบต 4. คนพการและยากไร5.ผสงอายทยากจนไมมคนเลยงด 6.คนยากจนทงในชนบทและในเมอง 7. ผถกคมประพฤตและถกตองขง 8.คนไทยตางวฒนธรรม หรอชนกลมนอยตางๆในสงคม 3.แนวคดนเนนการมสวนรวมของประชาชนตวอยางของการมสวนรวมทเราพบเหนสำาหรบสงคมไทย

เชน การเปดใหประชาชนมสวนการทำาประชาพจารณ (Public Hearing) ประชามต (Referendum) และมสวนรวมในถอดถอนนกการเมอง

4.สงเสรมการรวมกลมของประชาชนเพอมสวนรวมในการพฒนา เชนการสงเสรมใหเกดสถาบนภาคประชาชนมบทบาทและมอำานาจในการรวมกำาหนดนโยบาย

13

การรวมกลมของประชาชนในปจจบนอาจจะอยในรปของประชาสงคม (Civil Society) หรอประชาคม (Community ) และองคกรพฒนาเอกชน (NGOs) ซงรวมกลมกนตามความสมครใจ

5.เนนการตดสนใจในระดบปจเจกชน ชมชน และครวเรอน และภาคเศรษฐกจทไมเปนทางการ

***ตงแตขอ 3-5 ถอเปนเร องของการมสวนรวมทงสน***

6.เปนแนวคดในเชงปองกนมากกวาการแกปญหา หรอเนน Proactive และเนนทความตองการของประชาชนหรอ (Demand Oriented)

7.ก า ร ส ร า ง ค ว า ม ม น ค ง ข อ ง ม น ษ ย (Human Security) แนวค ดน เป นท ม าของการจดต งกร ะทรวงทรพยากรสงคมและความมนคงของมนษย

ความมนคงของมนษยในทนหมายถง-ก า ร ม เ ส ร ภ า พ จ า ก ค ว า ม ห ว (Freedom From

Hungry) -การมเสรภาพจากความกลว (Freedom From Fear)

ทำาใหเราตองมกองบรรเทาสาธารณภยขนมาดแลภยตางๆของมนษยทงจากธรรมชาตและความปลอกภยในชวตและทรพยสน สงครามตางๆ การทำารายกนระหวางมนษยเอง

2.แนวคด HD ของ UNDP เปนแนวคดทสอดคลองกบแนว NHE กลาวคอ ตงแต

พ .ศ . 2533 (ค .ศ . 1990) UNDP (United Nations

14

Development Program) ไดใหความสำาคญกบการพฒนาค น จ ง เ ก ด แ น ว ค ด ก า ร พ ฒ น า ค น ห ร อ Human Development ซงตางจาก HRD ตรงท HD เอาคนเปนเปาหมายของการพฒนา

HD หรอการพฒนามนษยตามความหมายของ UNDP หมายถง การขยายทางเลอกของคนในสงคมหนง ๆ ทงผหญงและผชายโดยเฉพาะอยางยงคนจากจนและเสยเปรยบในสงคม (เชนเดยวกบแนวทางการพฒนาแบบเศรษฐศาสตรการเมอง) คำาวาการขยายทางเลอกคอทำาใหคนมทางเลอกมากขนแสดงนยของการลงทนในทรพยากรมนษย เชน เมอคนมการศกษามากขนยอมมทางเลอกมากขน

HD เนนคนเปนศนยกลางในการพฒนาโดยการสรางสงแวดลอมททกคนจะสามารถมชวตทยนยาว มสขอนามยทด (Healthy) และมชวตทสรางสรรค (Creative Lives)

HD เนนปจจยสประการคอ1. ขจดความยากจน (Eliminating Poverty) ความ

ยากจนเปนอปสรรคตอการพฒนามนษย2. สรางงานและการดำารงชพทยงยน สามารถยนอยได

บนขาของตนเอง 3. ปกปองและสรางเสรมสงแวดลอม 4. สงเสรมความกาวหนาของสตร ***ตรงนน กศกษาจงตองเช อมโยงแนวคด HD กบ

NHE ใหไดนะคะ**

15

3.HRD Process ของ ESCAP ESCAP (Economic and Social Commission

for Asia and Pacific) เ ป น อ ง ค ก ร ช ำา น ญ พ เ ศ ษ ข อ งสหประชาชาตดแลเร องเศรษฐกจและสงคมส ำาหรบภมภาคเอเชยและแปซฟก เสนอแนวคดในการพฒนาทรพยากรมนษยวาจะตองทำาเปนกระบวนการทเรยกวา กระบวนการพฒนาทรพยากรมน ษย ( Human Resource Development Process ) โดยมองวาการพฒนาทรพยากรมนษยจะตองทำาอยางเปนขนตอนทตอเนอง 3 ขนตอนคอ

1. การลงทนในทนมนษย ( Investment ) หมายถงการจะใหมนษยเปนทรพยากรทมคณภาพจะตองมการลงทนในตวมนษย โดยการลงทนในตวมนษยจะทำาไดหลายวธ เชน

-การลงทนดานการศกษา-การลงทนดานสาธารณะสข-การลงทนดานการฝกอบรม2. การใชประโยชน ( Utilization ) จากทรพยากรมนษยท

ไดรบการลงทนแลว ตรงนหมายถงการนำามนษยมาใชแรงงานใหเกดผลผลตนนเอง การพฒนาทรพยากรมนษยในขนตอนนจะเนนประเดนเกยวกบ การจางงาน การมงานทำา การวางงาน การใชแรงงานเดกและสตร

3. การใหประโยชน ( Provision ) หมายถงการใหผลประโยชนตอบแทนกบมนษยหลงจากทมนษยสรางผลผลตแลว ในขนตอนนจะเนนในเรอง

-สวสดการสงคม

16

-การประกนสงคม-การสรางความมนคงในสงคมทงนกระบวนการพฒนาทรพยากรมนษยทง 3 ขนตอนจะ

ตองทำาอยางตอเนองเปนวฎจกร ดงรป

Provision

กลาวคอเมอลงทนในมนษยแลวจะไดทนมนษยทไดรบการเพมพนความรความสามารถ กลายเปนการสะสมทนมนษยแลวนำามาใชประโยชนในการผลต กระบวนการเหลานเปนมตทางเศรษฐกจ จากนนจงใหผลประโยชนตอบแทนในรปของคณภาพชวตอนเปนมตของสงคม

การนำาแนวคดทง 3 ไปตอบขอสอบเมอแนวของอาจารยบอกวา จะเนนใหนกศกษานำาแนวคด

NHE และแนวคดของ HD ทเนนการมการสวนรวมของคนในสงคมมาเชอมกบแนวคด HRD Process ของ Escape

แนวทางทจะตอบกคอการเสนอวาในแตละขนตอนของกระบวนการ HRD นนเราจะเสนอนโยบายใหประชาชนมสวนรวมไดอยางไร

17

Quality of Life

Productions

Investment

Utilization

Human Capital

เชน -ในขนการลงทน (Investment) จะมสวนรวมไดอยางไร-ในขนการใชประโยชน (Utilize) จะมสวนรวมไดอยางไร-ในข นการใหประโยชน (Provision) จะมสวนรวมได

อยางไรตวอยางของการพฒนาทรพยากรมนษยโดยมสวนรวม1.ขนการลงทน เราทราบอยแล ววาการลงทนในทน

มนษยจะม 3 ดานหลกคอ และทง 3 ดานหลกประชาชนมสวนรวมไดทงสน

1.1 ลงทนดานการศกษา ตวอยางทมองเหนในทกวนน เชน

-การทพอแมจดการศกษาใหลกเองทเรยกวา Home School เพราะมองวาระบบโรงเรยนไมสามารถทำาใหลกของตนเองมความรความสามารถ

-การใหท องถ นจดการศกษาเอง และจดหล กสตรท สอดคลองกบทองถน

ตวอยางหนงทนาสนใจทเราดไปจากวดโอของอาจารยชลดาคอทขอนแกนท อบต.แหงหนงสงเยาวชนในเขตอบต.ไปเรยนพยาบาลกบมหาวทยาลยขอนแกนและวทยาลยพยาบาล เพอใหกลบมาทำาหนาทเปนพยาบาลในชมชนของตนเอง การทอบต.ทำาเชนนเพราะอยากใหคนในอบต.ไดรบการดแลดานสขภาพอยางทวถง แตการทจะรอใหเดกในพนทไปสอบเขาเองจะเปนไปไดยากเพราะเดกในพนทไมใชเดกทเรยนเกงมากพอท

18

จะเขาไปสอบแขงขนตามระบบปกต ถอวาเปนแนวคดทเจงมาก นอกจากนหากใหเดกสอบไปตามปกตเดกสวนใหญกมกไมคอยกลบมารบใชบานเกด

-การใหเอกชนจดการศกษาเพอตอบสนองการดำาเนนงานของตนเอง เชนโตโยตาตงวทยาลยชางยนตของตนเองและผลตชางมาทำางานใหโตโยตา เพราะมองวารฐไมสามารถผลตใหมคณภาพตามตองการ

เปนตน (คดวานกศกษามความรมากกวากงนะคะในเรองนเพราะอาจจะเหนของจรงในการทำางาน)

1.2 ลงทนดานสขภาพ ปจจบนการมสวนรวมในการลงทนดานสขภาพทำาเองไดหลายอยาง เชน

-การฟ นฟแพทยพนบานในชมชน-การดแลสขภาพแบบเนนปองกนสขภาพมากกวาซอม

สขภาพ-การบรหารจดการสถานรกษาพยาบาลโดยตนเองโดยไม

พงพารฐ เปนตน1.3 การลงทนดานการฝกอบรม ตรงนสวนใหญในภาค

เอกชนจะทำาอยแล ว เชนการสงพนกงานไปฝกอบรมตามโครงการตาง

2.ขนการใชประโยชน หรอข นการนำาเอามนษยมาใช ประโยชนในการทำางาน ปจจบนแนวคดการการมสวนรวมในการทำางานเปนแนวคดทไดรบการตอบรบอยางกวางขวาง

19

ในระบบราชการเองกเนนการบรหารงานแบบมสวนรวมหลงการปฏรประบบราชการ

ในภาคเอกชนกเนนการมสวนรวมของพนกงาน เปนการมสวนรวมในการสรางระบบการจดการทดในการทำางาน คอการจดการแบบมสวนรวมหรอประชาธปไตยในการทำางาน (Work Place Democracy ) หมายถงการยอมรบสถานภาพทเทาเทยมกนของลกจางกบนายจาง

การจดการแบบมสวนรวมมหลายระดบ -ระด บต ำาท สดค อระด บปฏบต การในโรงงาน (Shop

Floor) คนงานมสวนรวมโดยการชวยคดวาจะมวธการทำางานทดอยางไร จะลดขนตอน ประหยดทรพยากรอยางไร

-ระดบทสงกวานคอใหพนกงานมาเปนคณะกรรมการรวมปรกษา (JCC: Joint Consultant Committee) เวลาม ปญหาอะไรในโรงงานกจะตงคณะกรรมการรวม เชน ตองการรบคนใหม ไลคนออก เปนการเปดโอกาสใหคนงานไดมสวนรวมตดสนชะตากรรมของพนกงานดวยกนไมใชจะใหใครออกกขนกบนายคนเดยว

-ระดบมสวนรวมในการกำาหนดนโยบายโดยใหพนกงานนงอยในบอรด หรอรวมเปนหนสวนเอาหนของบรษทมากระจายใหกบพนกงานทำาใหพนกงานมสถานะเปนเจาของรวม

-ระดบสงสดทายคอใหพนกงานเปนเจาของกจการเอง หรอเปนหนสวน ในระดบนพนกงานจะไมถกขดรดอกแลว หาก

20

นายจางจะเลกกจการลกจางอาจจะขอซอกจการเพอทำาตอได เพอไมใหลกจางตกงาน ลกจางกจะมความมนคงมากขน

3.ขนการใหประโยชน ในทนหมายถงการขนของการสรางระบบสวสดการใหกบมนษยนนเอง เรากสามารถนำาเสนอใหประชาชนมสวนรวมไดเชนกน เชน

-ใหประชาชนจดตงกองทนดานสวสดการขนมาในทองถน เชนปจจบนอบต.บางแหงมการทำาประกนชวตใหกบประชาชนทกคนในเขตอบต. โดยใหประชาชนจายเงนสมทบ แลวเอาเงนททกคนจายสมทบไปจายชดเชยเมอสมาชก

-พวกกองทนฌาปนกจตาง ๆลวนแตเป นการมสวนรวมในเรองของการใหประโยชนทงสน

**ดงนนเมอขอสอบของอาจารย เนนใหเราเสนอแนะเชงนโยบายเราจงควรจะม Idea ของตนเองวานาจะมสวนรวมอยางไรไดบาง ดงนนคนทมความคดดๆจะทำาขอสอบไดด**

หมายเหต**สำาคญมากมาก อาจารยบอกวาเวลาตอบขอสอบไมตองเขยนรายละเอยดของทฤษฎ เพราะตอนวชา 704 บางคนเขยนทฤษฎทง 5 ทฤษฎไปจนไมมเวลาวเคราะห และทำาใหอาจารยตองควานหาคำาตอบ เลยไดคะแนนไมดกนเลย

ดงนนการทำาขอสอบเนนการตอบคำาถามทโจทยถามเปนหลกนะคะ

อาจารยชลดา ประเดนหลกอยท

21

การวางแผนและการลงทนพฒนาทรพยากรมนษย ทางดานการศกษาและสขภาพ

สาระสำาคญ คอการมองวาการพฒนาทรพยากรมนษยตองมการวางแผน โดยแผนทมความจำาเปนประกอบดวย

1. แผนการศกษาทงในระบบและนอกระบบ2. แผนการฝกอบรม3. แผนขาวสารดานแรงงาน4. แผนการโยกยายถนของแรงงาน5. แผนดานสขภาพอนามยและโภชนาการ 6. แผนการจดการดานสงแวดลอม 7. แผนพฒนาจตใจ สงคม และวฒนธรรม8. แผนการเตรยมใหเกดวฒภาวะดานการเมองแตอาจารยใหความสำาคญทการวางแผนดานการศกษาและ

การดแลสขภาพ เพราะทง 2 ประเดนนมความสำาคญมากและมองเหนไดถงผลทจะทำาใหมนษยไดรบการพฒนา

การวางแผนการลงทนดานการศกษาปจจบนเปนยคปฏรปการศกษา ทำาใหรฐตองลงทนดาน

การศกษามากขน โดยแบงการศกษาออกเปน-การศกษาในระบบ -การศกษานอกระบบ จดเดนของการพฒนาคนดานการศกษา-ความเสมอภาคในการเขาถงโอกาสทางการศกษา

22

-ท ส ำาค ญของการศ กษาค อการ เร ยนร ตลอดช ว ต (Lifelong Learning) เรองนกลายเปนนโยบายทสำาคญของโลกและของรฐบาลทกประเภท

-ในการศกษาตองทำาใหกระบวนการเรยนร เพราะถาเกดกระบวนการเรยนรจะทำาใหเปนการศกษาทยงยนและนำาไป สการศกษาเพอการพฒนาทยงยน

ตวอยางการพฒนาใหชมชนเขมแขงทอาจารยน ำามาใหด ถอเปนการสรางกะบวนการเรยนรดวนตนเองของคนในชมชน และการเรยนรตวยตนเองเชนนนำาไปสการพฒนาทยงยน

เชนเดยวกบคนเราทกคนกตองเรยนรท งเรยนรด วยตนเอง นอกเหนอไปจากการรบบรการจากรฐ และตองเรยนร ตลอดชวต เรยนรจากประสบการณ และนำาเอาความรมาใช

การวางแผนและลงทนดานสขภาพกมการปรบเปลยนมมมองเชนกน นนคอเนนสขภาพเชง

ปองกนมากกวาการรกษา แนวคดสำาคญคอการสรางความเสมอภาคในการเขาถงบรหารสขภาพของรฐ

สรปกคอ ปจจบนนแนวคดทงดานการศกษาและการรกษาสขภาพ ถอวาเปนพาราไดมใหม ซงมจดมงหมายทสำาคญคอการพฒนาทย งยน ซ งการจะพฒนามนษยอยางยงยนจะตองพฒนาควบคไปกบการพฒนาจตใจและการพฒนาสงแวดลอมดวย

ดงนนเวลาตอบขอสอบอาจารยชลดา

23

1.ดวาบทความนนมแงมมทเกยวกบการวางแผนพฒนาทรพยากรมนษยในดานตางๆหรอไม

2.บทความพดถงการพฒนาทรพยากรมนษยดานการศกษาหรอไมอยางไร

3.บทความพดถงการพฒนาทรพยากรมนษยดานสขภาพหรอไมอยางไร

4.บทความพดถงการพฒนาทรพยากรมนษยดานจตใจหรอไมอยางไร

5.บทความพดถงการพฒนาสงแวดลอมหรอไมอยางไร***หวงวาทกคนคงทำาไดนะคะ และขอความกรณาอยาให

กงตอบขอสอบแบบสำาเรจรป เพราะไมมประโยชนตอนกศกษาเลยคะ กงอยากใหนกศกษามคณภาพดวยนะคะ

24