Hakbang sa Pagbasa

1. Persepsyon (pagkilala) – pamilyarisasyon sa teksto

2. Komprehensyon (pag-unawa) – pinakakritikal na hakbang sa pagbasa

3. Reaksyon

4. Asimilasyon – pagsasama ng dati at bagong kaalaman (pagsasabuhay, paggawa)

Kahulugan ng Pagbasa

1. “interpretasyon ng mga nakalimbag na simbolo ng kaisipan” – Fabrigas et al, 2001

2. pangangatwiran ng isip at lohika – mga sikologo

3. “proseso ng pagtanggap at pagbibigay kahulugan sa mga impormasyong nakakoda” – Urquhant atweir, 1998

4. “psycholinguistic guessing game” – Goodman, 1973 dahil sa pagbibigay ng hula o kuro (paghihinuha); palagay na ibinabatay sa pahiwatig;

5. ito ay sikolohikong proseso gamit ang utak at damdamin (hypothalamus)

Kahalagahan ng Pagbasa

1. malibang

2. pangunahing kasangkapan sa pagpapaunlad at paghahanap ng katotohanan at kaalaman

3. makahanap ng solusyon sa problema

4. makapaglakbay

5. makaagapay sa mabilis na takbo ng panahon

6. magkaroon ng malawak na talasalitaan

7. madagdagan ang kaalaman, kasanayan at karunungan

8. nakatutulong upang tumugon sa pangangailangan ng tao at lipunan

9. nagagamit sa paghubog ng magandang pag-uugali

10. nakaambag sa pagkakaisa ng lipunan

Paglalarawan – paraan ng pagpapahayag na may layuning:

*pinalilitaw ang katangian (panlabas at panloob)

*magpakita ng imahe at debuho

Pang-uri – mga salitang naglalarawan

Katangian ng Mahusay na Mambabasa

1. May malawak na talasalitaan

2. Kapanatagan ng isip, hindi “preoccupied”

3. 3 Ks na Nagbubunga ng Tiwala sa Sarili: Kaalaman, Kasanayan, Kahandaan

4. Nakagagawa ng makatarungang hatol sa tekstong binasa (obhektibo)

Mga Sinusuri ng Isang Kritikal na Mambabasa sa Teksto

1. Kaayusan

2. Kawastuhan

3. Kahalagahan

4. Katotohanan

5. Kritikal na Pag-unawa

6. Natitiyak ang layunin sa pagbasa: malibang, mapalawak ang kaalaman o makapagsuri

7. May positibong pananaw o bukas ang pag-iisip na kumikiling sa pagiging positibo na ang pagbasa ay isang kapaki-pakinabang na Gawain

8. Naisasagawa nang maayos ang mga kasanayan sa pagbasa

Antas ng Pag-unawa

1. Literal na Pag-unawa – lantad; tauhan, tagpuan, kalian, pamagat, suliranin na kinahaharap ng tauhan/mga tauhan sa teksto

2. Inferensiyal – hula, palagay, hinuha; may mga pahiwatig na nasa akda (pag-uulit ng mga nabanggit sa teksto na nagbibigay-diin sa mga detalye)

3. Kritikal – kailangan ng malawak na pag-iisip at perspektibo para maunawaan ang teksto sinasagot ang tanong na bakit at paano; nangangailangan ng pagdedesisyon

2 Uri ng Reaksyon

1. pang-intelektuwal o pangkaisipan – pagkilatis sa pagpapahalgang kaisipan; hiwalay ang anumang damdamin dito; praktikal

2. pang-emosyonal o pandamdamin – sangkot ang emosyon

Suliranin sa Pagbasa

1. Katamaran

2. Nakakabagot

3. Hindi/mahirap ang teksto

4. Uri ng Materyal

5. talasalitaan

6. Iba ang hilig/gusto

7. Hindi makita ang kaugnayan

8. Kawalan ng konsentrasyon/pokus

9. Kapaligiran

10. Teknolohiya

11. Oras

12. Kalagayang pisyolohikal/sikolohikal

13. Kawalan ng tiwala sa sarili

Mga Katangian na dapat Pagsanayan

1. Visualization/Paglalarawan

2. Pagtatanong (pagiging kritikal)

3. Connective/Pag-uugnay (may bahid ng katotohonan, batay sa karanasan)

4. Ebalwasyon/Pagtataya sa pagbasang ginawa

Uri ng Pagbasa

1. Skimming (pinaraanang pagbasa) – bumabasa para makuha ang impresyon ng teksto

2. Scanning (mabagal o masinsinang pagbasa) – may hinahanap na partikular na datos

3. Pinatnubayang Pagbasa – may mga tanong na papatnubay sa pagbasa

4. Magaan na Pagbasa – layunin na malibang

5. Masusing Pagbasa – ginagamit sa pagbabalik-aral; may layunin na makapagsuri o gumawa ng analisasyon

Metakognisyon – alam kung ano ang pagbasa at nauunawaan kung paano ito ginagawa

Metakognitibong Pagbasa at ang mga Elemento Nito:

1. Talasalitaan – kaalaman sa salita, kahulugan at paggamit nito na mabisa sa komunikasyon

2. Komprehensyon

3. Lingguwistikong Kaalaman – masining na pag-aaral ng wika

Estruktura – ponolohiya (tunog), morpolohiya (pagbuo), sintaks (pagsasaayos o pag-uugnay)

Katangian

Iba’t ibang Disiplina

1. Humanidades – araling pantao; malawakang pagsusuri; Renaissance (transition period sa Medieval papunta ng Contemporary); tumulong para maintindihan ang buhay o existence ng tao; kung paano nahuhubog ang pagkatao, pag-unawa sa pagiging tao; interpretasyon o ekspresyon ng isip at damdamin ng mga tao; kultura; hindi nakabatay sa iisang kulay dahil ang makulay na kalagayan ng tao ay nabibigay ng emosyon

Mga Larang

Arkitektura

Musika

Eskultura

Panitikan – pagpapahayag ng ibang kaisipan;

Tuluyan (Prosa)

- Maluluwag na pagsasama-sama ng mga salita; walang sukat

Patula (Poesya)

- May sukat, tugma, matalinhaga ang mga salitang ginamit

Salik ng Tekstong Humanidades

1. Katotohanan

2. Kagandahan

3. Kapantayan

4. Pag-ibig

Agham Panlipunan – nagbibigay-diin sa paggamit sa kaparaanang agham; phenomena at pangyayari sa lipunan; lipunan ng isang bansa at kung paano nakikisalamuha ang mga tao; obhektibng aspeto ng kalikasan; paano kumilos ang tao batay sa hinihingi ng lipunan; pagkakaugnay ng tao at lipunan at kung paano sila nakakaapekto sa isa’t isa

Larang ng Agham Panlipunan

1. Antropolohiya – pag-aaral sa labi ng tao

2. Arkeolohiya – pag-aaral ng mga artifacts o mga bagay na ginamit ng mga sinaunang tao

3. Komunikasyon – pagpapalitan ng impormasyon, interaksyon ng tao sa isa’t isa

4. Ekonomiks – pag-aaral sa pagkonsumo ng kalakal

5. Edukasyon – pagtuturo at pag-aaral ng kasanayan

6. Heograpiya – agham ng lokasyon ng mundo

7. Kasaysayan – pag-aaral ng mga kultura at impormasyon tungkol sa nakaraan

8. Sikolohiya – pag-aaral ng isip, diwa, asal, kilos o gawi at ang mga dahilan nito

9. Abogasya – may pananagutan sa paglabag ng batas dahil ito ay nakasaad sa konstitusyon, kung kaya’t ito ay may karampatang parusa kapag ito ay nilabag

10. Lingguwistika – iba’t ibang dayalekto base sa lokasyon; impluwensya (geographical location kaugnay sa wikang ginagamit)