ი. გრიშაშვილის

ბიბლიოთეკა-მუზეუმის

კატალოგი

Ι3

„მეცნიერება”

1980

საქართველოს სსრ მეცნიერებათა აკადემია

ცენტრალური სამეცნიერო ბიბლიოთეკა

პოეტპოეტპოეტპოეტ----აკადემიკოსაკადემიკოსაკადემიკოსაკადემიკოს ი.ი.ი.ი. გრიშაშვილისგრიშაშვილისგრიშაშვილისგრიშაშვილის

ბიბლიოთეკაბიბლიოთეკაბიბლიოთეკაბიბლიოთეკა----მუზეუმისმუზეუმისმუზეუმისმუზეუმის კატალოგიკატალოგიკატალოგიკატალოგი

ტ.ტ.ტ.ტ. 1, 1, 1, 1, ნაწ.ნაწ.ნაწ.ნაწ. IIIIIIIIIIII

ქართულიქართულიქართულიქართული წიგნებიწიგნებიწიგნებიწიგნები

გამომცემლობა „მეცნიერება“

თბილისი

1980

027.1+0.17.1

სარედაქციო კოლეგია:

ს. ხ ა დ უ რ ი, ა. ც ი ც ი შ ვ ი ლ ი, ს. ხ უ ც ი შ ვ ი ლ ი

(პასუხისმგებელი რედაქტორი)

შემდგენლები:

თ . მ ა ჭ ა ვ ა რ ი ა ნ ი , თ . ნ ა კ ა შ ი ძ ე , ლ . ხ ე ვ ს უ რ ი ა ნ ი ,

ნ . გ რ ი გ ო რ ა შ ვ ი ლ ი

პირველი ტომის აღწერაში მონაწილეობდნენ: მ . ყ უ რ ა შ ვ ი ლ ი ,

ქ . გ უ გ უ შ ვ ი ლ ი , მ . ს ი ტ ა ტ ი შ ვ ი ლ ი

პ 8025780)06(607

61005−

−M

© გამომცემლობა „მეცნიერება”, 1980

რუსული ლიტერატურის ისტორია

9511. აბაშიძე კ. „ცხოვრება და ხელოვნება“, წერილი მე-11. ტოლსტოის ახალი

რომანი „აღდგომა“. [თბ., 1900]. – ამოჭრილი ჟურნ. „მოამბე“-დან, 1900, № 5, 6.

9512. ალექსანდრე გრიბოედოვი. [1829–1929. კრებული. თბ.], 1929. – შინაარსი:

ლუნაჩარსკი. ა. გრიბოედოვი. ტ. ტაბიძე. ა. გრიბოედოვის ცხოვრება.

კანზე: „ი. გრ. 1929. 29. IV“.

გვ. 6. ხაზგასმულია: „რა ქვეყანაა – იძახის ის – რა მცხოვრებლები“... მიწერილია:

„რომელი მთიდან იძახის“.

გვ. 7. ხაზგასმულია: „გრიბოედოვი ბრწყინვალედ მსახურობდა“, არშიაზე: „სულ

ბრწყინავდა?“

გვ. 28. ხაზგასმულია: „გრიბოედოვის ცოლი სულ შვიდ თვეს ცხოვრობდა

ქმართან“, მიწერილია: „5 თვეს და 7 დღეს ცხოვრობდა, იხ. ბერჟე“.

9513. ახვლედიანი გ. რუსული კლასიკური ლიტერატურის მსოფლიო

მნიშვნელობა. თბ., 1949.

9514–9516. ბელინსკი ბ. რჩეული თხზულებანი. გ. ჯიბლაძის რედ. და წინასიტყვ.

ტ. I. თბ., 1952.

9517–9518. ბელინსკი ბ. წერილი გოგოლს. თარგმ. ვ. მგალობლიშვილისა. თბ.,

1948.

9519. გამსახურდია კ. და დანელია ს. დიდი რუსი მწერალი ნ. ვ. გოგოლი. თბ.,

1954.

კანზე: „ი. გრ. გალუნი, 6, 21“.

გვ. 6. ხაზგასმულია: „ოქროს გალუნებიანი“, მიწერილია: „ყაწიმი? ი. გრ.“

გვ. 17. ხაზგასმულია: „ტალისმანისებრი“, მიწერილია: „თილისმა“.

გვ. 19. ხაზგასმულია: „ზანდუკებში“, მიწერილია: „სკივრში“.

9520. გაფრინდაშვილი ვ. სერგეი ესენინი. – ამონაჭერი: „მნათობი“, 1925, № 11–12.

9521. გოგიავა კ. დიდი რუსი მებრძოლი პოეტი [მ. ი. ლერმონტოვი. თბ., 1939]. –

აკინძულია ამონაჭერთან: პ. გუგუშვილი, ბატონყმობის გაუქმება საქართველოში.

9522–9523. გომართელი ი. მაქსიმ გორკის ცხოვრება და შემოქმედება. ტფ., 1928.

კანზე: „ი. გრ. 1928. 24/IV“.

9524–9525. დანელია ს. ეტიუდები რუსული ლიტერატურის ისტორიიდან. ლევ

ტოლსტოი. ნ. ჩერნიშევსკის ესთეტიკა. ტფ., 1928.

9526. დანელია ს. ი. ა. კრილოვის ცხოვრება და შემოქმედება. – ამოღებულია

წიგნიდან: ი. ა. კრილოვი. იგავ-არაკები. თბ., 1944.

9527. დანელია ს. ლერმოტოვის ცხოვრება და შემოქმედება. [თბ.], 1946.

9528. დანელია ს. ლიტერატურული ნარკვევები. თბ., 1960.

9529. დანელია ს. მიხეილ ლერმონტოვი. ცხოვრება და შემოქმედება. თბ., 1960.

9530. დანელია ს. ნარკვევები XIX საუკუნის რუსული ლიტერატურის

ისტორიიდან. ტფ., 1936.

კანზე: „ი. გრ. 1936. 18/X“. იქვე: „I. ა. ჭ-ძე. 6. 2. სუმაროკოვი, 15. 3. გ. სუნდუკ. და

კარამაზინი, 22“.

თავფურცელზე: „ი. გრ. 1936. 15/X“.

ამონაჭრები გაზეთებიდან: 1. და-ლი-ს რეცენზია „სასარგებლო წიგნი“,

მინაწერით: „ახალგ. კომ.“, 1936, № 262“. 2. რეცენზია „საინტერესო წიგნი“, მინაწერით:

„ლიტ. საქართ“., 1936, № 39“. 3. ა. ჩხეიძის „Вредная концепция в толковании

Пушкина“, მინაწერით: „Заря Востока“, 9 თებერვ., 1937, № 32.

გვ. 6. ხაზგასმულია: „დაპირისპირება ბუნებასა და ადამიანს შორის...,“

მიწერილია: „იხ. ა. ჭ-ძის თარგმანი“.

გვ. 8. ხაზგასმულია: „ეს ოთხმოცი წლის მოხუცი მისი მამის აღმზრდელი იყო“...,

არშიაზე მიწერილია: „ბატონყმობა. პირველი ღამე“...

გვ. 14. მოხაზულია კარამზინის შემოქმედების შესახებ პირველი აბზაცი და

მიწერილია: „ფსევდო-კლასიკური დრამები“.

გვ. 17. „კარამურზა“ – შესწორებულია: „ყარამურზა“.

9531. დანელია ს. პუშკინის ცხოვრება და შემოქმედება. თბ., 1937.

თავფურცელზე: „ი. გრ. 1937. 29/XI“.

9532. ენაკოლოფაშვილი ი. ცხოვრება გრიბოედოვისა. [თბ.], 1958.

9533–9535. ილინსკი. ლევ ტოლსტოის ცხოვრება და შემოქმედება [თბ.], 1928.

9536. იურიევი დ. ქარიშხალის მორბედი. ნ. გორკის ცხოვრება. თარგმ. ლ.

ასათიანისა. ტფ., 1933.

9537. კვანტრე ქ. ა. ვ. კოლცოვის ლექსების ქართული თარგმანები. ქუთაისის

პედ. ინ-ტის შრომები, ტ. 6, 1964.

პირველ გვერდებზე „საქ. საყვარელ პოეტს ი. გრიშაშვილს ნიშნად ღრმა

პატივისცემისა. ქს. კვანტრე. 10/VII- 47 წ.“

9538. კილაძე დ. დედაშვილური ურთიერთობის საკითხი გორკის

შემოქმედებაში. ბათუმი, 1960.

9539. ლაფერაშვილი ვ. დაუვიწყარი მაიაკოვსკი. თბ., 1960.

9540–9541. მაქსიმ გორკი. ალექსი მაქსიმეს ძე პეშკოვი. [თბ.], 1928.

9542–9543. მაქსიმ გორკის ცხოვრება. შედგენილი პროლეტმწერალთა ჯგუფის

მიერ. [თბ.], 1928.

თავფურცელზე ქვესათაურთან: „ქართ. თუ რუსული“.

9544. მეგრელიძე ი. ლევ ტოლსტოის პიესების ქართული თარგმანები. –

ამონაბეჭდი საზოგად. მეცნ. განყ. მოამბედან, № 1, 1961.

კანზე: „ძვირფას პოეტს, მკვლევარს, იოსებ გრიშაშვილს ავტორისაგან. 8. IV. 62 წ.“

9545–9546. ნიკოლაძე ა. პუშკინი. ნარკვევი. თბ., 1950.

თავფურცელზე: „ქართული ლექსის ბრწყინვალე ოსტატს იოსებ გრიშაშვილს

დიდის პატივისცემით და სიყვარულით. ანა ნიკოლაძე. 20 იანვარი, 1951 წ.“.

მეორე ცალის კანზე: „ანა დადეშკელიანი, გვ. 99“.

გვ. 91. სქოლიოში აღნიშნულია: „ი. გრიშაშვილი – პუშკინის პირველი

მთარგმნელები“ და არშიაზე მიწერილია: „კომ“., 1936, „ლიტ-გაზ“?

9547. ნიკოლაძე ა. ეტიუდები რუსული ლიტერატურის ისტორიიდან. [თბ.],

1954.

ფორზაცზე: „ჩვენს სასიქადულო პოეტს იოსებ გრიშაშვილს ღრმა პატივისცემით

ავტორი. 10. III. 55“.

9548. ნიკოლაძე ა. ნ. ვ. გოგოლი. ცხოვრება და შემოქმედება. თბ., 1952.

კანზე: „ჩემიდან, გვ. 77. ი. გრ“.

გვ. 77. მე-4 აბზაცი მოხაზულია მთლიანად, მიწერილია: „ჩემი“.

9549. რუსული ლიტერატურის ისტორია. ტ. I. დასაწყისიდან XVIII საუკუნის

ბოლომდე. ვ. შადურის და გ. ტალიაშვილის რედ. თბ., 1960.

ფორზაცზე: „ი. გრ. 1960. 7/X“.

9550. სამეცნიერო სესია მიძღვნილი დიდი რუსი მწერლის ნ. ვ. გოგოლის

გარდაცვალებიდან 100 წლისთავისადმი. თბ., 1952.

9551. ქარელიშვილი ე. ალექსანდრე ოსტროვსკი. ბიოგრაფიულ-კრიტიკული

ნარკვევი. თბ., 1948.

9552. [ქარელიშვილი ე.]. ასტვაცატუროვი ე. ანტონ ჩეხოვი. თბ., 1947.

ფორზაცზე: „სოსო გრიშაშვილს – ბრწყინვალე პოეტსა და უკეთილშობილეს

ადამიანს ჩემი ღრმა პატივისცემის ნიშნად – ავტორისაგან. 8. I. 48 წ.“.

9553. ქარელიშვილი ე. დიდი რუსი მწერალი ანტონ ჩეხოვი. თბ., 1954.

თავფურცელზე: „საყოველთაოდ საყვარელ პოეტს, უფაქიზეს ადამიანს – იოსებ

გრიშაშვილს. უღრმესი პატივისცემით. ავტორისაგან. 25/III 55 წ.“.

9554. [ქარელიშვილი ე.] ასტვაცატუროვი ე. ნ. ნეკრასოვი. ცხოვრება და

შემოქმედება. თბ., 1941.

თავფურცელზე: „მეოცე საუკუნის უშესანიშნავეს პოეტს ი. გრიშაშვილს მისი

უსაზღვრო პატივისმცემელისაგან. ავტორისაგან. ერ. ასტვაცატუროვი. 2/IV-41 წ.“ და

გაზეთიდან ამონაჭერი მ. ვარძიელის რეცენზია ამ წიგნზე, მინაწერით: „ახალგ. კომ.“,

1941, № 104, 5 მაისი“.

9555. [ქარელიშვილი ე.] ასტვაცატუროვი ე. სალტიკოვ-შჩედრინი [მონოგრაფია].

თბ., 1944.

თავფურცელზე: „ჩვენი საუკუნის ბრწყინვალე და უსაყვარლეს პოეტს,

მხურვალე და ნაზი გრძნობების მგოსანს, ქართული სულის ადამიანს – იოსებ

გრიშაშვილს. პატივისცემით ავტორისაგან. 7/IV, 44 წ.“

9556. ღუდუშაური პ. დიდი რუსი მწერალი ლ. ნ. ტოლსტოი. თბ., 1953.

9557. ღუდუშაური პ. მაქსიმ გორკი. გარდაცვალებიდან 20 წლისთავის გამო. თბ.,

1956.

9558–9559. შადური ვ. ბესარიონ ბელინსკი. 1811–1848. თბ., 1948.

9560. შადური ვ. და ტალიაშვილი გ. ნ. ვ. გოგოლი. [ნარკვევები]. თბ., 1952.

ფორზაცზე: „ი. გრ. 1952 წ. 4 მაისი“.

გვ. 219. მოხაზულია მეორე აბზაცი და მიწერილია: „რატომ არა სწერთ ვისი

მასალაა. იქნებ რედაქტ. ამოშალა.“

9561. შებუევი ნ. გორკი როგორც ადამიანი. ამონაბეჭდი: „მნათობი“, 1927, № 8–9.

9562. ჭიჭინაძე რ. პეტრე შალიკაშვილი. 1767–1852. ცხოვრება და შემოქმედება.

თბ., 1959.

9563. ხატიაშვილი ი. ღალატი. დრამა ა. სუმბათაშვილისა. ამონაჭერი

„მოამბედან“, 1904, № 7.

სომხური ლიტერატურა

9564–9565. აბოვიანი ხ. სომხეთის ჭრილობა [რომანი. თარგმ. არტ. დავითიანის.

წინასიტყვ. არჩ. დავითიანის]. თბ., 1960.

9566–9567. აკოფიანი ა. აგიტატორის მოგონებანი. [თბ.], 1929.

თავფურცელზე მიწერილია: „თარგმნილები: ყაზარ კარაპეტიანის და სურენ

ავჩიანისა. ილია აღლაძის შესწორებით. ი. გრ“.

მეორე ცალის თავფურცელზე: „Т. Павле Сакварелидзе дружески от Акопа

Акопяна. 27. IХ. 29 г. Тифлис“

9568–9569. აკოპიანი ა. წითელი ტალღები. [ლექსები]. რ. კალაძის რედ. ტფ., 1923.

კანზე: „1928 წ. ი. გრ“.

მეორე ცალის გვ. 3. წარწერა: „Глубокоуважаемому тов. Илье Агладзе – от автора.

А. Акопян. 15. ХI. 27“.

9570. ანანიანი ვ. სევანის პირას. სათავგადასავლო მოთხრობა ნორჩ

ნატურალისტთა ცხოვრებიდან. [თარგმ. ა. დავითიანისა]. თბ., 1957.

თავფურცელზე: „ი. გრ. თარგმანი არჩილ დავითიანისა“. გადახაზულია სახელი

და მიწერილია: „არტემ, ი. გრ“.

9571. ასლანიანი მ. ძმობა. მოთხრობები. [არჩ. დავითიანის ბოლოსიტყვ.], თბ.,

1958.

9572–9574. აჰარონიანი ა. დედები და დამშეულთა სიმღერა. [მოთხრობა]. თარგმ.

ყ. კ-ისა. თბ., 1906.

მეორე ცალის თავფურცელზე ყოფილი პატრონის ხელწერა: „მ. კინწურაშვილი“.

9575–9578. აჰარონიანი ა. მთებში. სურათი. თარგმ. ყ.-კ-ისა. თბ., 1904.

კანზე: „არ არის ბევრ ბიბლიოთეკაში. ი. გრ“.

9579–9580. აჰარონიანი ა. სისხლის ხაში და ყვავილი. [მოთხრობა]. თარგმ. ყ. კ-

ისა. თბ., 1906.

9581. ბაკუნცი ა. ალპიური ია. [მოთხრობა]. ამონაჭერი: „მნათობი“, 1935, № 1.

9582. ბორიანი გ. ჰო და არა. [საბავშვო ლექსები]. თბ., 1959.

9583. დავით სასუნცი. [რედ. ა. მაშაშვილი. პ. ინგოროყვას შესავალი წერილით].

ტფ., [1939].

ფორზაცზე: „ი. გრ. 1939 წ. 14/IX. ლენინაკანი. გზად სომხეთისაკენ. რაჟდენმა

მიფეშქაშა. კ. კალაძის, პ. ინგოროყვას და ს. ეულის თანდასწრებით“.

9584–9587. დარბინიანი მ. სულდი და ბულდი. [ზღაპარი]. თარგმ. ი.

გრიშაშვილისა. თბ., 1935.

კანზე: „ჩემს ბიბლიოთეკას დარჩეს როგორც ავტორის ნაძღვენი. ი. გრ“.

თავფურცელზე წარწერა სომხურ ენაზე: „ძვირფას მეგობარსა და ამ წიგნის

მთარგმნელს „მეორე ავტორს“ – იოსებ გრიშაშვილს სიყვარულითა და პატივისცემით.

მ. დარბინიანი. იანვარი, 1936 წელი, ტფილისი“.

9588–9593. დარბინიანი მ. სულდი და ბულდი. თარგმ. ი. გრიშაშვილისა. თბ.,

1962.

9594. დოდოხიანი გ. თხზულებანი. ტ. I. თბ., 1939. – ტექსტი ქართულ-სომხურ-

რუსულ ენებზე.

თავფურცელზე: „ი. გრ. 1939. 23/II“. იქვე: „ო, მერცხალო, მერცხალო, გვ. 231, 331

შენიშვნ; ჩემი ნათარგმნი ლექსები გვ. 252, 254, 259. ი. გრ“ .

თავფურცელზე შემდგენლის ი. ბეგლაროვის გვართან მიწერილია:

„გარდაიცვალა 1942 წ.“

გვ. XXIX. ტექსტში მოტანილ ლექსებს მიწერილი აქვს: „ი. გრიშაშვილი“.

გვ. 231. ლექსში „მერცხალი – წიწერნაკ“ გადახაზულია მეორე სტრიქონი,

მიწერილია: „რით ხარ გახარებული“.

გვ. 232. ამავე ლექსის ბოლოს მიწერილია: „ი. ბაქრაძემ თარგმნა 1877 წ. იხ.

„ციცინათელა“, 1885 წ., გვ. 5. ზ. ჭ. გამოცემა“.

გვ. 252. ლექსის „ია“ დასასრულს მიწერილია: „თარგმანი ი. გრ“.

გვ. 254. ლექსის „მზისადმი“ დასასრულს მიწერილია: „მთარგმნელი ი. გრ“.

გვ. 332. ხაზგასმულია: „თარგმნილია მაგმაძის მიერ“, მიწერილია: „ილია ჭყონიას

ფსევდ. ი. გრ.“

გვ. 337. ხაზგასმულია: „ი. ბაქრაძემ თარგმნა გ. სუნდუკიანცის ნაწარმოებები“,

არშიაზე მიწერილია: „ავტორთან ერთად“. გ. სუნდუკიანცის კომედია „ცოლ-ქმრის“

შესახებ მიწერილია: „ქართულად წარმოადგინეს და ორგინალიც ცენტრ. არხივშია. ი. გრ.“.

ამონაჭრები ჟურნალ-გაზეთებიდან: „1. მ. მამულაშვილის რეცენზია ამ წიგნზე,

მინაწერით: „ახ. კომ.“, 1939, № 96“. 2. ა. ს.-ს რეცენზია, მინაწერით: „მნათობი“, 1939, №

1“. 3. საგაზეთო ცნობა ამ წიგნის გამოცემის შესახებ, მინაწერით: „ლიტ. საქართ., 1939,

№ 6. 4. საგაზეთო ცნობა ი. ბეგლაროვის დეპუტატობის კანდიდატათ დასახელების

შესახებ, მიწერილია: „საბჭოთა მასწავლებელი“, 1939, № 112“. 5. განცხადება ივ.

ბეგლაროვის მიერ დისერტაციის დაცვის შესახებ თემაზე: „გ. დოდოხიანის ცხოვრება

და შემოქმედება“, მიწერილია: „კომ“., 23 მაისი“.

9595–9598. ვარდანი. მელის წიგნი ანუ იგავ-არაკების კრებული ვარდანის. გამოც.

ე. თაყაიშვილის რედ. თბ., 1899.

კანზე: „გვ. 142. ჰაკარაკი; გვ. 125; გვ. 126“.

გვ. 142. ხაზგასმულია: 1. „ჰაკარაკები“, მიწერილია: „თავის ნათქვამნი“. 2.

„ჟოღოვურდით“, მიწერილია: „ხალხით, შეკრებულობით“. 3. „სურფგეურქი“,

მიწერილია: „ეტყობა ძველი საყდარი ყოფილა (აქ ასაფლავია საჲათნოვა)“.

მეოთხე ცალის გვ. 156. არშიაზე მიწერილია: „დედის. ი. გრ“.

9599–9600. თორგომიანი წ. რჩეული მოთხრობები. თარგმ. ივ. შილაკაძისა. ლ.

მელიქსეთ-ბეგის რედ. და წინასიტყვ. თბ., 1948.

ფორზაცზე წარწერა სომხურ ენაზე: „ნიჭიერ პოეტსა და კარგ მეგობარს იოსებ

გრიშაშვილს. წ. თორგომიანი. 13/V 48 წ. თბილისი“.

9601–9605. თუმანიანი ო. რჩეული ნაწერები. ი. გრიშაშვილის თარგმ. [და

წინასიტყვ.]. ტფ., 1924.

ფორზაცზე: „ჩემს ბიბლიოთეკას. ი. გრ“.

9606–9611. თუმანიანი ო. რჩეული ნაწერები. ი. გრიშაშვილის ნათარგმნი. [თბ.],

1932.

9612–9619. თუმანიანი ო. რჩეული ნაწერები. თარგმ. ი. გრიშაშვილისა. ტფ., 1937.

ყდაზე მინაწერები: „III გამოცემა. შეცდომებია“.

თავფურცელზე: „მე-III-ე გამოცემა. პირველი 1924, მეორე – 1932, მესამე – 1937“.

გვ. 6. ხაზგასმულია: „შენიშვნები, რომლებიც თვით მთარგმნელისაა,

აღნიშნულია უკანასკნელის სახელის ხსენებით“, მიწერილია: „არა ყველგან – მაგ. გვ.

68, 70. ი. გრ.“

P. S. „გიქორში“, სადაც ალუბალია ნახსენები, ყველგან ბალი უნდა იყოს“. იქვე:

„ეს წიგნი უჩემოდ გამოვიდა. დალოცვილებს, ერთი ეთქვათ მაინც, იქნება რა

შესწორება მინდოდა შემეტანა. ი. გრ. 1937. 9/XI. „ქვის აბანო რატომაა ზღაპრებში?“

გვ. 81. ხაზგასმულია: „ნესოს ქვის აბანო“? არშიაზე: „ეს რატომაა ზღაპრებში?“.

მეორე ცალის ყდაზე: „ი. გრ. ჩემს ბიბლიოთეკას“. ე. ასტვაცატუროვის რეცენზია

„ოვანეს თუმანიანის ლექსები ქართულად“, ამოჭრილი გაზეთიდან. მიწერილია:

„ლიტ. საქართველო“, 1938, № 8“.

9620–9627. თუმანიანი ო. რჩეული ნაწერები. თარგმ. ი. გრიშაშვილისა. მე-2

გამოც. [რედ. მ. ალექსიძე]. თბ., 1948.

ყდაზე: „ეს უკანასკნელი გამოცემაა. აქედან აიწყოს. ი. გრ“.

9628–9630. თუმანიანი ო. რჩეული ნაწერები. თარგმ. ი. გრიშაშვილისა. [მისივე

შესავალი წერილით: „ხალხთა ძმობის მომღერალი“.]. თბ., 1956.

9631–9633. თუმანიანი ო. ანუშ. [პოემა]. თარგმ. ი. გრიშაშვილისა. [თბ., 1924]. –

ამონაბეჭდი: „კავკასიონი“, 1924, № 3–4.

მეორე ცალის ხელნაკეთ კანზე: „აქედან აიწყოს წიგნისათვის. ი. გრ. 22. IV. 1924

წ. სომხ. ცალკე წიგნად 1913 წ. და კრებულში „ლექსნი“, გვ. 93, 1903“.

9634. თუმანიანი ო. ანუშ. თარგმ. ი. გრიშაშვილისა. თბ., 1966.

9635. თუმანიანი ო. გიქორ. [თარგმ. ი. გრიშაშვილისა]. – ამონაჭერი: „ჯეჯილი“,

1923, № 3–4–5.

9636–9645. თუმანიანი ო. გიქორ. თარგმ. ი. გრიშაშვილისა. [თბ.], 1929.

კანზე: „1949 16/X. ვიყიდე ბუკინისტურ მაღაზიაში. ეს წიგნი ვიღაცას

დაუმუშავებია. ი. გრ“.

მეორე ცალის თავფურცელზე: „ი. გრ. 1929. 8/II“.

9646–9651. თუმანიანი ო. გიქორი. [მოთხრობა]. თარგმ. ი. გრიშაშვილისა. [თბ.],

1953.

კანზე: „გვ. 22“. გვ. 22. ხაზგასმულია სიტყვა: „შემოეხვია“, მიწერილია:

„ჩამოეკიდა“.

9652. თუმანიანი ო. გიქორი. [მოთხრობა. თარგმ. ი. გრიშაშვილმა]. თბ., 1961.

9653. თუმანიანი ო. გულადი ნაზარა. ზღაპარი. – ამონაჭერი წიგნიდან: ო.

თუმანიანი, რჩეული ნაწერები. ტფ., 1924.

9654–9656. თუმანიანი ო. ერთი წვეთი თაფლი. თარგმ. ი. გრიშაშვილისა.

ამონაჭერი: „კავკასიონი“, 1924, № 1–2.

9657–9658. თუმანიანი ო. ერთი წვეთი თაფლი. თარგმ. ი. გრიშაშვილისა. [თბ.],

1937.

9659. თუმანიანი ო. ზღაპრები. თარგმ. და შესავ. წერილი ივ. ბეგლაროვისა. თბ.,

1938.

კანზე: „მასალებისათვის. ი. გრ. საზი, 20“.

ამონაჭრები გაზეთებიდან: „1. ე. ა.-ს რეცენზია „ოვ. თუმანიანის „ზღაპრები“

ქართულად“, მინაწერით: „ახალგ. კომ.“, 1938 წ. № 219, 23 სექტ.“ 2. გრ. იარალოვის

რეცენზია მინაწერით: „მუშა“, 1938 წ., 14 აგვ., № 183. 3. გ. ბახტაძის საგაზეთო ცნობა

ო. თუმანიანის „ზღაპრების“ გამოცემის გამო, მინაწერით: „ნორჩი ლენინელი“, 1938,

№ 75, 23 დეკემბ.“ 4. ივ. ბეგლაროვის წერილი ო. თუმანიანის დაბადების 70

წლისთავთან დაკავშირებით, მინაწერით: „ლიტ. საქართ.“, 1939, № 12“. 5. ივ.

ბეგლაროვის წერილი „სომეხი ხალხის დიდი მწერალი“, მინაწერით: „ახალგ. კომ.“,

1939, № 79, 6 აპრილი“.

ბოლოში მინაწერი: „1. რეცენზია „ნორჩი ლენინელი“, 1938, ნოემბ. 15. 2. „ახალგ.

კომ.“, 1938, № 219. 3. „მუშა“, 1938, № 183. – საზი – საზანდარია? 20; სათული, 23.“.

9660–9661. თუმანიანი ჰ. თმოგვის ციხის აღება. პოემა. თარგმ. სომხ. და შესავ.

წერილი. ლ. მელიქსეთ-ბეგისა. [თბ.], 1939.

9662. თუმანიანი ო. [ლექსები]. – ამონაჭერი წიგნიდან: ო. თუმანიანი, რჩეული

ნაწერები, ი. გრიშაშვილის ნათარგმნი. ტფ., 1924.

9663–9669. თუმანიანი ო. პოემები. თარგმ. ი. გრიშაშვილისა. ტფ., 1930.

თავფურცელზე: „პირველი ეგზემპლჲარი სტამბიდან. 1929. 5 დეკემბ. P. S. კიდევ

გაიპარა შეცდომა. ვერ მივუსწარი დაბეჭდვას. ი. გრ“.

გვ. 48. გასწორებულია კორექტურული შეცდომები.

მეორე ცალის თავფურცელზე: „დედას. ი. გრ.“

9670–9673. თუმანიანი ო. პოემები. თარგმ. ი. გრიშაშვილისა. თბ., 1939.

ფორზაცზე: „ჩემს ბიბლიოთეკას. ი. გრ. 1939. 5/IV.“

9674. თუმანიანი ო. ძაღლი და კატა. [თარგ. ი. გრიშაშვილისა]. – ამონაჭერი:

„ნაკადული“, 1923, № 210.

გვ. 29. გადახაზულია: „ვა-მე? ვა-მე“, მიწერილია: „დღე და ღამე“.

ამავე გვერდზე მთარგმნელის გვართან ჩამატებულია: „თარგმანი სომხურით“.

კანის მე-4 გვ.: „სომხურად დაწერილია 1886 წელს. დაბეჭდილი იყო ოვ.

თუმანიანის კრებულში. გვ. 45. 1903 წ.“

9675. თუმანიანი ო. ძაღლი და კატა. ამონაჭერი წიგნიდან: ო. თუმანიანი.

რჩეული ნაწერები. ი. გრიშაშვილის თარგმ. ტფ., 1924.

9676–9678. თუმანიანი ო. და ისააკიანი ა. ორი ზღაპარი. თარგმ. არტ.

დავითიანის. თბ., 1948.

9679. თუმანიანი ო. და ისააკიანი ა. ოქრო ქალაქი. [ზღაპრები]. თბ., 1959.

კანზე: „ჩვენი თარგმანი, გვ. 6“.

9680. ისააკიანი ა. რჩეული. თბ., 1955.

გვ. 8. ხაზგასმულია ის ადგილი. სადაც მოხსენებულია ი. გრიშაშვილი.

9681–9686. ისააკიანი ა. აბულ ალა მაარი. ყასიდი შვიდი სურა. თარგმ. ტ.

ტაბიძისა. ტფ., 1931.

თავფურცელზე: „ძვირფას იოსებ გრიშაშვილს, რომელსაც შეუძლია ამ წიგნის

შეცდომების გაგებაც და დამალვაც. ტიციან ტაბიძე. 30/IV 1932 წ. ქ. ტფილისი“.

იქვე: „უეჭველად დაუწერ მკაცრ წერილს. მან რომ ჩემი საათნოვა გალანძღა! ი.

გრ. 1932. 26/V“.

წიგნში ქაღალდი წარწერით: „ჩემი გასწორებული ტ. ტაბიძის შეკვრაში მაქვს“ და

პან. ჩხიკვაძის რეცენზია ამ წიგნზე, ამოჭრილი გაზეთიდან. არშიაზე მიწერილია:

„სალიტ. გაზეთი“, 1932, წ., № 13“.

მეორე ცალის თავფურცელზე: „მთარგმნელს. გამოვიდა გასაყიდათ 1932. 15

აპრილს. ი. გრ. 1931. 15 დეკ.“

გვ. 13. ხაზგასმულია: „ეჟვანი“, მიწერილია: „აქლემების საკიდს ჰქვიან

ზანგალაკი“. ხაზგასმულია: „ღამე ქარავანს გზა ეხლართება“, მიწერილია:

„ორიგინალში წერია – თანასწორი ნაბიჯით მიდის დაგრეხილი ქარავანიო“.

სტრიქონთან: „და აქლემებიც აგვანან გველებს“ მიწერილია: „აქლემები და გველები?“.

იქვე მიწერილია: „ერთი კუპლეტი აკლია. ხურმის და ალვის ხეები

გამოტოვებ[ულია].

გვ. 17. ხაზგასმულია: „მეძავი, კახპა“, მიწერილია: „არ არის დედანში“.

გვ. 27. ხაზგასმულია: „პირამიდისთვის თავების ქალებს ერთმანეთს ადებს“,

მიწერილია: „ერთმანეთზე მიდებული თავის ქალა – პირამიდია?“

გვ. 29. ხაზგასმულია: „ქარია უფრო ლომზე ავშარი“, მიწერილია: „ავშარი

ბალახია ერთგვარი. – ალბათ აშარი უნდა ეთქვა!“

გვ. 33. სტრიქონთან: „უდაბნოს მიადგა დიდ ბჭეს“, მიწერილია: „აქამდე

უდაბნოში არ იყო? უდაბნოს რა ბჭე აქვს?„.

მესამე ცალის თავფურცელზე: „ი. გრ. 1932. 16/IV“.

9687–9690. ისააკიანი ა. აბულ ალა მაარი. ყასიდი შვიდი სურა. მე-2 გამოც.

თარგმ. ტ. ტაბიძისა. [თბ.], 1936.

ფორზაცზე: „ი. გრ. 1936. 17/II“.

გვ. 11. ტ. ტაბიძის წინასიტყვაობაში ხაზგასმულია: „აღმეძრა სურვილი ჩემ

თანამედროვე ქართველ პოეტებში თარგმნა მეზობელ ხალხის მწერლებისო...“

არშიაზე მიწერილია: „ოვ. თუმანიანის თარგმნამ ვერ აღუძრა?

9691. [ლისიციანი ს.]. მამაცი მგზავრები. [ხალხური ზღაპარი]. ქ. ა., ჰასვერის

გამოც., წ. ა.

9692. [ლისიციანი ს.] მშიერი მგელი. [ზღაპარი. თბ., წ. ა.].

კანზე: „ვუძღვნი ირას, ვუძღვნი დოდოს. ი. გრ. 1921 წ. 22/X“.

ტექსტის ბოლოს ხელმოწერას „ს. ლ.“ მიწერილი აქვს: „სტეფან ლისიციანი. ი. გრ“.

9693. მანველიანი ი. უკვდავების წყარო. ნოველები და მოთხრობები. [თარგმ.

სომხურიდან]. თბ., 1959.

9694. მანველიანი მ. ერთი ქუდის ამბავი. – ამონაჭერი: „მნათობი“, 1929, № 8–9.

9695–9698. მოქალაქე დაბაღ ღაღოასი საუბარი ტერტერებზე (ღუɵდლებზე).

ნათარგმნი სომხ. მ. წინამძღვაროვის-მიერ. ტფ., 1897 [კანზე: 1880].

კანზე: „ავტორი ვინ არის? ტერ-ალექსანდრიანი? ი. გრ.“ იქვე ხაზგასმულია

გამომცემელის გვარი: „ზალიკანოვი“, მიწერილია: „მედავითნე. ამან გამოსცა

„დავითიანიც“.

თავფურცელზე: „პირველად დაიბეჭდა „ცისკარში“ 1864 წ. ოქტ. ი. გრ. – ამ

წიგნის ავტორი არის ტერ-ალექსანდრიანი. იხ. „თეატრი და ცხ.“, 1910 წ., № 21, გვ. 15“.

იქვე: „იხ. გვ. IV. ი. გრ.“

გვ. III. მოხაზულია ადგილი, რომელიც ეხება ამ წიგნის წინა გამოცემას,

მიწერილია: „მე შევადარე „ცისკარს“ და ისევ-ისეა გადმობეჭდილი უმნიშვნელო

ცვლილებებით“.

გვ. IV. შენიშვნის ბოლოს მიწერილია: „როცა ეს მოთხრობა პირველად

„ცისკარში“ დაიბეჭდა („ცისკარი“, 1864 წ., ოქტ., გვ. 74). ცენზორმა მრავალი ადგილი

ამოიღო. რედ. ი. კერესელიძე შენიშვნას უკეთებს (გვ. 115), რომ წერტილებს ყველა

მიხვდებაო და მადლობას უცხადებს მთარგმნელს გრ. წინამძღ. „მდაბიურის

ყველასათვის გასაგონ ენით თარგმნისთვის“. ი. გრ.“

კანის მე-4 გვერდზე: „კოღოპურტი, 25; ემზნიოს, 20; მოქონვა, 41; იხტილათი, 25;

შიგნიკიტა 59“.

კანის მე-2 გვერდზე ამონაჭერი ჟურნალიდან წერილი, ეხება ამ წიგნის

მთარგმნელს. ბოლოში მიწერილია: „ზ. ჭ. „თ. და ც.“, 1914, № 20“.

მეორე ცალში ქაღალდის ნაჭერი წარწერით: „დაწერილია გ. სუნდუკიანცის

ენით“.

მესამე ცალის ყდის მე-2 გვ. ბეჭედი: „М. С. Чодришвили“.

9699. პეტროსიანი მ. ლურჯი პერანგი და დარაჯი. სომხურიდან თარგმ. ყ. კ-ისა.

გადმობეჭდილი „ისარი“-დან. თბ., 1907.

9700. პეტროსიანი მ. მოთხრობები. თარგმ. ლ. კარაპეტიანისა. რედ. და შესავ.

წერილი ივ. ბეგლაროვისა. თბ., 1941.

თავფურცელზე: „ქართული პოეტური სიტყვის საყვარელ ოსტატს – იოსებ

გრიშაშვილს. ლაზარე კარაპეტიანი 12/VII, 1941 წ“.

9701. რაფფი. ზედ-სიძე ანუ ოჯახზედ შემოსული მემკვიდრედ სიძე. (თბილისის

ცხოვრებიდან). ნათარგმნი რაფფის წერილებიდან. [დ. ყაზაროვის მიერ]. თბ., 1917.

თავფურცელზე: „ვუძღვნი სახსოვრად პატივცემულ გრიშაშვილს. მთარგმნელი

დ. ყაზაროვი. 1917 წ., ივნისის 23“.

9702–9704. რაფფი. რამდენიმე მოთხრობა. ავტორის მოკლე ბიოგრაფიით.

ნათარგმნი სომხ., დ. ტერ-დავითიანცის მიერ. ტფ., 1891.

კანზე: „ეს წიგნი არ არის აწერილი „ქართულ წიგნში“. ი. გრ“.

9705. რაფფი. უმანკო მსხვერპლი. მოთხრობა რაფფისა. ნათარგმნი ტ. ე. ტერ-

ასტვაწატურიანცისა. თბ., 1894.

კანზე: „იშვიათია! ი. გრ“.

9706–9707. რაფფი. ხენთი. რუს-ოსმალოს 1877–1878 წ. უკანასკნელი ომის დროს

ისტ. რომანი. თარგმ. [და წინასიტყვაობა] ბ. ევანგულოვისა. ტფ., 1903.

ფორზაცზე: „ტყის არაკი: 1. რაფფი. იხ. „ხენთი“, გვ. 236. 2. ვ. ღვანკითელი. იხ. გაზ.

„ამიერკავკასიის რკინისგზელი“, 1923 წ., № 85, 19 თებერვ. 3. დ. გივიშვილი. 4. ეზოპის

არაკი „მეშეში და მაღნარი“, იხ. „იგავნი იეზებოს ფილოს“, ვენეტიკი, 1859, გვ. 69“.

თავფურცელზე: „ბიბლიოგრაფია რაფის მოთხრობებისა თარგ. დ. ტერ-

დავითიანისა. „ივერია“, 1892, № 31. ამ წიგნზე იხ. რეცენზია დავით ნახუცრიშვილისა

„ივერია“, 1903 წ., № 172. „მოამბეში“ იბეჭდებოდა 1902, VIII, 1903“.

გვ. 5 ხაზგასმულია: „ფურიასავით“, მიწერილია: „თუ ჰური“.

გვ. 40. ხაზგასმულია: „ბატისტის“, მიწერილია: „მადარმარქის“.

გვ. 46. სიტყვასთან „მეღდუსობა“ მიწერილია: „მიღდისა“.

გვ. 59. ხაზგასმულია: „ვედრების“, მიწერილია: „მუდარის“.

გვ. 97. ხაზგასმულია: „მომსხო“, მიწერილია: „მოსქო“.

გვ. 143. ხაზგასმულია: „აძრობს“, მიწერილია: „აზრობს“. იქვე სიტყვასთან

„გოლვა“ მიწერილია: „გვალვა“.

გვ. 158. ხაზგასმულია: „მისაქამ“, მიწერილია: „მისაკა“.

გვ. 261. ხაზგასმულია: „მაჯები“, მიწერილია: „მკლავები“. აქვე სიტყვაში „ხაბლი“

„ხ“ შეცვლილია „ღ“-თი.

გვ. 279. ხაზგასმულია: „ყოველ წვრილმანში რაღაც საიდუმლოებას ეძებდა“,

არშიაზე მიწერილია: „მეც აგრე ვარ.“

ბოლოს ფორზაცზე: „Старая дева – ბედმოძვირებული; დუმბი – დუმბო; დვინი –

დვრინი; ზილი; – კნინი – კრინი. ი. გრ. წაღვერი 1920 წ. 8 აგვისტო. ანი

[ვარდიაშვილი] ვიღაც არ არის, რაღაცა მაკლია!“ და ქაღალდის ნაჭრები მინაწერებით:

1. „რაფფისა. 1. „დავრიში“ – „კვალი“, 1893 წ. № 35. (აქ წერია, რომ „დროების“

თანამშრომლის მეგობარი იყოო). 2. „ალექსანდრე ბატონიშვილი“ (რაფფისა), „კვალი“,

1893, № 41. იხ. „დროებაც“, 1871. 2. რაფფის „ალექსანდრე ბატონიშვილი“ იხ.

„დროება“, 1872, № 28. 3. რაფფი და „კატა აწონას“ ავტორი. სიღნაღის სომეხთა

მოძღვარს ტერ-იეღიშე ტერ-ასტვაცატურიანს უთარგმნია რაფფის მოთხრობები

ქართულად. „ივერია“, 1890, № 262. 4. „ხენთზე“ იხ. ვრცელი წერილი ივ.

ბეგლაროვისა. „საბჭოთა ხელოვნება“, 1939 წ., № 10, გვ. 69. ბეგლაროვი წერს

ევანგულოვზე „კამეჩის ყროყინი შეუცვლია კამეჩის ბღავილით“-ო. 5. რაფფი

გარდაიცვალა სწორედ აღდგომის დღეს აპრ. 24-ს 1888 წელს და დაასაფლავეს 29

აპრილს, იხ. „ივ“. 1886 წ. № 88 და № 89 – ბიოგრაფია, გვ. 1. ალექსანდრე

ბატონიშვილზე რაფფის წერილი, იხ. „დროება“, 1871–1872 წ. 6. რეცენზია „ხენთზე“

დ. ნახუცრიშვილისა „ივერია“, 1903, წ., 172“.

წიგნში დევს: 1. ივ. ბეგლაროვის წერილი „რაფფი და ქართული საზოგადოება“,

ამოჭრილი ჟურნალიდან, მიწერილია: „საბჭოთა ხელოვნება“, 1939 წ. № 10“. წერილში

გახსნილია ფსევდონიმი „საგანიძე“: „სანდრო გძელიშვილი“. 2. გაზეთ „ხორურდიან

ვრასტან“-ის 1939 წლის 30 ოქტომბრის ნომერი, მინაწერით: „რაფფი ქართულ

ლიტერატურაში“ ივ. ბეგლაროვისა“.

9708–9710. საიათნოვას სომხურ ლექსთა სრული კრებული. თარგმანი

ვარიანტებით, წინასიტყვაობა – შესავლით, შენიშვნებით და ლექსიკონ-საძიებელით

ლ. მელიქსეთბეგის მიერ. ტფ., 1935.

სუპერზე: „ანისაა. ი. გრ“.

გვ. 59. დანიშნულია ლექსი: „შემიყვარე საიათნოვა“. იქვე ქაღალდის ნაჭერი

მინაწერებით: „საიათნოვას ლექსის შემოწმება მელიქსედ-ბეგი. იხ. ლიტ. მუზეუმი“. 1.

„ჩემი თარგმანი. საიათნოვას ლექსი („აბანოს ბოღჩა“-დან). „ნიშადური“, 1908, № 42,

გვ. 6, 4 მაისი. 2. „აბანოს ბოღჩაში“ მოთავსებული ლექსი... ჩემი თარგმანია გ.

სუნდუკიანცმა მათარგმნინა. 3. ჟურნალიდან ამონარიდი: „მუხამბაზი გაბ.

სუნდუკიანცის „აბანოს ბოღჩიდან“, მიწერილია: „თავისუფალი თარგმანი. ლექსი

საიათნოვასი სომხურიდან“, „ნიშადური“, 1908 წ. № 42, საიათნოვას ლექსი

სომხურიდან ვთარგმნე 1908 წელს, მაშასადამე, საიათნოვას ჯერ კიდევ 18 წლის ბიჭი

გამოვეხმაურე, ეს ლექსი საიათნოვასია. სუნდუკიანცმა თავის პიესაში მოიხსენია. მე

ვთარგმნე. 4. მუხამბაზი საიათნოვადან – თავისუფალი თარგმანი: „შეგიყვარე ეშხით

შეგკარ, ბულბული ვარ შენთვისა. ხელი უშვი ეკლის ყვავილს, სუმბული ვარ

შენთვისა. მზე დაგკრავს“. ლექსის სიტყვა-სიტყვითი თარგმანი გადმომცა გაბრიელ

სუნდუკიანცმა. ვგრძნობ, რომ ლექსი ისე ვერ შევაწყე, როგორც ეს საიათნოვას

სიმღერებს შეეფერება. მე მაშინ გამოუცდელი ვიყავი. ეს იყო ჩემი პირველი თარგმანი.

მაგრამ აქ უფრო მიბაძვა გამოვიდა. პატივცემული დრამატურგის პიესა „აბანოს

ბოღჩა“, რომელშიაც ამ ლექსს მღერიან, პირველად ქართულ სცენაზე დაიდგა 1908 წ.

ნ. გაბ. საბენეფისოდ“.

ყველა ეს ბარათი შეკრულია ერთად და აწერია: „საიათნოვა. 1908 წელს ვთარგმნე

საიათნოვა“.

მეორე ცალის თავფურცელზე: „აბანოს ბოღჩა“ და გვ. 59. ი. გრ. 1935. 10/X“.

გვ. 59. მინაწერი: „ეს ლექსი მე ვთარგმნე 1907 წელს ნატ. გაბ.-ცაგარელისთვის,

იხ. სუნდუკ. „აბანოს ბოღჩა“ და ჩემი „ზურნა“. ი. გრ“.

გვ. 119, 123. მოხაზულია ადგილები, არშიებზე წერია: „ჩემიდან, იხ. გვ. 130. „ჩემი

წერილიდან“.

ამონაჭრები გაზეთებიდან: „1. ს. ყაჯარდუზოვის წერილი „საიათნოვა“,

მინაწერით: „ახალგაზრდა კომუნისტი“, 1937, № 15, 18/I“. 2. ივ. ბეგლაროვის

რეცენზია წინამდებარე წიგნზე, მინაწერით: „ახალგაზრდა კომუნისტი“, 1936 წ. № 74,

30 მარტი“. 3. ს. ავჩიანის რეცენზია სომხური გაზეთიდან, მინაწერით: „პროლეტარი“-

დან, 1935, № 260.

9711–9714. სევუნცი გ. თეირანი. რომანი. წ. 1–2. თარგმ. გ. კარბელაშვილისა. თბ.,

1956–1957.

წ. 1. ირანის ღამე. 1956.

წ. 2. განთიადის წინ. 1957.

9715. სეირანიანი ბ. ნოველები. [თარგმ. არჩ., არტ. და ივ. დავითიანებისა]. თბ.,

1957.

9716. სომხეთის დილა. [კრებული]. თბ., 1955.

9717. სომხის მწერლები: 1. არაზი. მტრის სიმღერა. (აღმოსავლურ ჰანგებიდან). 2.

მ. დარბინიანი. მტრები. 3. ს. ნაბახტიანი. ზადელე. თარგმ. სომხ. ლ. კარაპეტიანისა. –

ამონაჭერი: „მნათობი“, 1927, № 7.

ამონაჭერს დამატებული აქვს: 1. ეღ. ჩარენცის ლექსი „გაზაფხული“, თარგმნილი

ს. ავჩიანის მიერ, მინაწერით: „კომ“., 29 ნოემბ., 1934, № 275“. 2. ა. ვშტუნის ლექსი

„ბოლშევიკური ხელოვნება“, თარგმნილი ვ. გაფრინდაშვილის მიერ, მინაწერით:

„ლიტ. გაზეთი“, 1934, № 28.“ 3. მ. დარბინიანის მოთხრობა „წითელ ჯარში“,

თარგმნილი ნ. ათოევის მიერ. მინაწერით: „დროშა“, 1929 წ. № 18“.

9718. სომხურიდან ნათარგმნი აგიოგრაფიული ძეგლები. II. ქართულიდან

ნათარგმნი აგიოგრაფიული ძეგლები. III. სომხურიდან ნათარგმნი ეგზეგეტიკური

ძეგლები. – ამონაჭერი ი. აბულაძის წიგნიდან: „ქართული და სომხური

ლიტერატურული ურთიერთობა. თბ., წ. ა.

9719–9720. სუნდუკიანცი გ. ვარინკას ვეჩერი. თარგმ. პ. უმიკაშვილისა. –

ამონაჭერი: ჟურნ. „ივერია“, 1879, № 5–6.

ხელნაკეთ კანზე: „კოლჲა! დამიბრუნეთ. 23/V-ს. ი. გრ“.

9721. სუნდუკიანცი. გ. ოსკან პეტროვიჩი საიქიოს. კომედია ერთ მოქმ. თარგმანი

სომხ. დ. ტერ-დავითიანცის მიერ. – ამონაჭერი კრებულიდან: „ცხოვრების სარკე“,

1901, წ. 2. მოქმედ პირთა სიაში გადახაზულია: „გონჯი“, მიწერილია: „მეორე ლამაზი.

ი. გრ.“.

9722–9723. სუნდუკიანცი გ. პეპო. კომედია 3 მოქმ. თხზულება სომხურ ენაზე გ.

სუნდუკიანცისა, მისგანვე ქართულად ნათარგმნი. – ამონაჭერი: ჟურნ. „ივერია“, 1880,

№ 3, გვ. 205–288.

თავფურცელზე მინაწერები: „სუფლიორისაა ი. გრ. იხ. „ივერია“, 1880 წ., № III.

ამოვიღე „ივერიიდან“. ცალკე დაიბეჭდა: ტფილისი, სტეფანე მელიქიშვილის სტამბა,

1880 წ. ერეკლე, გვ. 269“.

გვ. 208. მიწერილია: „იხ. „პეპოს“ პირველ წარმოდგენაზე ს. მესხის ნაწერები, გვ.

323“.

გვ. 209. მიწერილია: „იხ. „პეპო“. 1871 წელს ნათამაშევთა გვარები. კ. ყიფიანის

საიუბილეო წიგნი, გვ. 28“. მოქმედ პირთა სიის გვერდით წერია შემსრულებელთა

გვარები. ქვემოთ მიწერილია: „პირველი წარმოდგენა გაიმართა გორში 27 აპრილს,

მეორე ფოთში 28 აპრილს 1912 წ. (მ. საფაროვის ანტრეპრიზა. ი. გრ“).

წიგნში ქაღალდის ნაჭერი მინაწერებით: 1 „პეპო. 15 დეკემბერს განახლების და

შესწორების შემდეგ ქართ. დრ. დასის ამხანაგობა წარმოადგენს გ. სუნდუკ. „პეპოს“

„დროება“ 1882, წ., № 261. ამ წარმოდგენის რეცენზია იხ. „დროება“, 1882 წ., № 266. 2. გ.

სუნ. „პეპო“ და „კიდევ ერთი მსხვერპლი“ გ. სუნდუკიანმა თითონვე თარგმნა

ქართულად. იხ. კ. ყიფ. წერილი „დროება“, 1876, № 22“.

9724. სუნდუკიანცი გ. პეპო. კომედია 3 მოქმ. თხზ. სომხ. ენაზედ. გ.

სუნდუკიანცისა. მისგანვე ქართ. ნათარგმნი. ტფ., 1880.

თავფურცელზე: „აიწყოს ი. გრ 25/IV“.

წიგნში ამავე გამოცემის თავფურცლის ფოტორეპროდუქცია გ. სუნდუკიანცის

ავტოგრაფით, რომელიც ამოღებულია გ. სუნდუკიანცის პიესების 1950 წლის

გამოცემიდან: „უფალს ანტონ ფურცელაძეს ჩემს მისანდო და ერთგულსა მეგობარსა

სახსოვრად გაბრიელ სუნდუკიანცი“.

კანზე: „ამონაბეჭდი რამდენიმე ცალად. დაბეჭდილია „ივერია“, 1880 წ. № 3. ი.

გრ. იხ. ამის რეცენზ. „დროება“, 1880, № 236“.

9725–9728. სუნდუკიანცი გ. პიესები. ი. გრიშაშვილის რედაქციით, წინათქმით,

შენიშვნებით და ლექსიკონით. თბ., 1950.

მეორე ცალის ყდის მე-3 გვერდზე მიწერილია: „გვ. 121, 346 დერბენდ; არხივი,

VII გვ.“.

9729–9730. სუნდუკიანცი გ. საღამოს ერთი ცხვირი ხეირია. კომედია 1 მოქმ. თბ.,

1911.

კანზე: „იხ. „Театр в Тифлисе“ (აქტებშია), გვ. 12“.

თავფურცელზე: „დაიბეჭდოს ი. გრ. 1950 წ. 5 აპრ.“ იქვე მთავლიტის ბეჭედი

დაბეჭდვის ნებართვის შესახებ 1950 წ. 25 აპრილის თარიღით.

კანის ბოლო გვერდზე: „ოხტამი, ჩარა, ნაალი“.

მეორე ცალის კანზე: „მხოლოდ საჯაროშია“.

9731. ტერ-ფარსიღოვი ა. შუშანიკიანი. სხვადასხვა სომხური მწერლობიდან

გადმოთარგმნილი არტემ ტერ-ფარსიღოვისაგან. გამოცემული იაგორ

ნერსესოვისაგან. თფ., 1879.

9732. ფაფაზიანი ვ. დაკარგული სიმართლე. ჩინური ლეგენდა. სომხ. თარგმ. ყ. კ-

ისა. თფ., 1906.

9733. ღუკასიანი ო. პატარა შურისმაძიებლები. თარგმ. სომხ. ლ. ასტვაცატუროვისა.

თბ., 1952.

შმუცტიტულზე: „იოსებ გრიშაშვილს – სასიქადულო ქართველ პოეტს, სომეხი

და ქართველი ხალხების ლიტერატურული ურთიერთობისა და მეგობრობისათვის

დაუღალავ მებრძოლს სიყვარულით უძღვნის ამ პატარა წიგნს მისი მთარგმნელი,

ერთი მივიწყებული დრამატურგის შვილიშვილი ლეო ასტვაცატუროვი. 18. V. 53. ქ.

თბილისი“.

ფორზაცის მე-4 გვერდზე: „რეცენზია: 1. იხ. „ლიტ. გაზეთი“, 1953, № 10“.

გაზეთის ორი ამონაჭერი: 1. მ. ზუბადალაშვილის რეცენზია ამ წიგნზე „წიგნი

ირანელი ხალხის ცხოვრებაზე“, მინაწერით: „ლიტ. გაზეთი“, 1953, № 10, 17 აპრილი“.

2. ო. ღუკასიანის „Записки Гасана“ (ნაწყვეტი მოთხრობიდან), მინაწერით:

„Коммунист“, 1953. 6 ივნისი (ერევანი)“.

9734. შირაზი ო. ვარსკვლავები სევანში. ლექსები. თბ., 1960.

9735–9738. შირვანზადე ა. ნამუსი. [რომანი]. სომხ. თარგმნა ი. გრიშაშვილმა. ტფ.,

1931.

ფორზაცზე: „ჩემს არხივს. ი. გრ.“

9739–9741. შირვანზადე ა. ნამუსი. თარგმ. სომხ. ი. გრიშაშვილისა. [რედ. ლ.

მელიქსეთ-ბეგი]. თბ., 1948.

თავფურცელზე: „რედაქტორს“.

9742–9743. შირვანზადე ა. რჩეული მოთხრობები. [ა. დავითიანის შესავალი

წერილით]. თბ., 1958.

გვ. 9. ხაზგასმულია მოთხრობის სათაური: „ვერგინე“, მიწერილია: „ევგინე“. ი. გრ“.

9744. შირვანზადე ა. ქაოსი. [რომანი]. ო. ტატიშვილისა და ს. ავჩიანის თარგმ.

[ბოლოსიტყვ. ვ. შილაკაძისა]. თბ., 1952.

ფორზაცზე: „ი. გრ. 1952. 15. V“. იქვე: „არტ. დავითიანი სადაური რედაქტორია,

როცა ზოგიერთი ძველი თარგმანი შილაკაძეს მისთვის მიუწერია, გვ. 413“.

გვ. 47. მოხაზულია: „ბალიშები“, მიწერილია: „დორი“.

გვ. 58. ხაზგასმულია: „ნაჩხუბრები“, არშიაზე წერია: „გაბუტული“.

გვ. 71. ხაზგასმულია: „გრძელკალთებიანი“, მიწერილია: „ყურთმაჯებიანი“.

გვ. 73. ხაზგასმულია: „გრიქორ ჰაბეთიანი“, მიწერილია: „გრიშა“. მოხაზულია:

„უსუმალიოდ“, მიწერილია: „უთუთუბოდ“.

გვ. 85. ხაზგასმულია: „მთელი მარაგი“, „აფარიმ“, მიწერილია: „აფერუმ“.

გვ. 199. ხაზგასმულია: „არატრატონ“, წერია არშიაზე: „ატარტარონ“.

გვ. 205. ხაზგასმულია: „ნება“, მიწერილია: „საბაბი“.

გვ. 207. ხაზგასმულია: „დილანდელ“, მიწერილია: „სამი დღე დაკარგული იყო

და რომელ „დილაზეა“ ლაპარაკი“.

გვ. 211. ხაზგასმულია: „სამსახურის ადგილს ხომ“... მიწერილია: „რამდენი

წელია, რაც ჩამოვიდა“?

გვ. 408. ხაზგასმულია: „ხსოვნიდან“, მიწერილია: „მეხსიერებიდან“.

გვ. 410. „ი. გრ. 1952. 21-VII“.

ფორზაცის მე-3 გვ.: „ღაზო (?) – 129; დარდაღინო (?) 175; არალუღებში, (?); მჯიღი

თუ მუშტი, 204; ბუჩუღი, 268; ხურდა ფული. ნაშალი ფული.“

9745. შირვანზადე ა. ცეცხლი ნავთის ქარხანაში. სურათი ბაქოს მუშების

ცხოვრებისა. [ტფ.], 1930.

კანზე: „ი. გრ. 1930. 27/II“.

პირველად დაიბეჭდა 1911 წლის „ნაკადულში“ № 5–6 (მოზრდ.) ი. გრ“.

9746–9747. შხიანცი ს. ნაკადული. [მოთხრობა]. ახალციხე, 1911.

კანზე ავტორთან მიწერილია: „ეს არ არის გალუსტა შხიანცი. ი. გრ“.

9748. ჩარენცი ე. ნაირის ქვეყანა. რომანი. თარგმ. სომხ. ი. აბულაძის. თბ., 1936.

ყდაზე: „შესადარებლად“.

9749. ძმობის ხიდი. თბილისში მცხოვრებ სომეხი მწერლების მხატვრულ

ნაწარმოებთა კრებული. [რედ. დ. შენგელაია]. თბ., 1954.

ფორზაცზე: „გვ. 219. ი. გრ.“

გვ. 219. ლექსი „ძმობის ხიდი“ მოხაზულია და მიწერილია: „ჰოვანეს კარაიანი“.

გაზეთ „კომუნისტის“, 1955 წლის 12 იანვრის ნომერი ბ. თათარიშვილის

რეცენზიით ამ წიგნზე“.

სომხური ლიტერატურის ისტორია

9750. მაკიციანი პ. ოვანეს თუმანიანი. თარგ. რუს. არჩ. ჯაჯანაშვილისაგან. –

ამონაბეჭდი წიგნიდან: ოვანეს თუმანიანი. თბ., 1932.

9751–9752. მელიქსეთ-ბეგი ლ. საიათნოვას ვინაობა. კრიტიკულ-ბიოგრაფიული

ეტიუდი. თბ., 1930.

შმუცტიტულზე: „ქართული საჲათნოვას „გამაცოცხლებელს“, ძვირფას სოსოს

ავტორისაგან. 25 XI 30“.

გვ. 53. ხაზგასმულია: „არსებობს ზეპირგადმოცემა, ვითომდა საიათნოვას

სატრფოს „სონა“ ერქვა“, მიწერილია: „საბუთი? „Соня“ ხომ რუსულია?. მე-18 სუკ.

ტერმინი?“.

გვ. 62. ხაზგასმულია სიტყვა „ჩირქინინი“, რომელიც სქოლიოშია

განმარტებული, არშიაზე მიწერილია: „ესაც მე ვუთხარი. იხ. წინათქმა“.

გვ. 155. ლექსის ბოლოს მიწერილია: „საიათნოვას მიბაძვა“.

წიგნის ბოლოს ფორზაცზე: „რეცენზია ამ წიგნზე „მნათობი“, 1931, № 5–6, გვ.

178“.

ყდის მე-3 გვერდზე: „ამავე ავტორის წერილები და წიგნები: 1. „ლიტ.-

მემკვიდრეობა“, 1935, № 1. 2. საიათნოვას სომხური ლექსები. თარგ. ქართულად.

1935“.

9753–9754. მელიქსეთ-ბეგი ლ. სომხური ლიტერატურის ისტორია. (სახელმძღ.

უმაღლეს სკოლებისათვის). თბ., 1941.

თავფურცელზე: „ძველ მეგობარს და „ამფსონს“ ძვირფას სოსოს სახსოვრად

ავტორისაგან. 27/IX 41“. იქვე: „P. S. ამ დღეს შეუსრულდა ამის ავტორს 51 წელი. ი.

გრ“.

ყდის მეორე გვერდზე: „1. კაკალი თუ ნიგოზი? – 103. 2. მოდი, თუ მოხველ

(მოფრინდი), 204. 3. საჲათნოვას ორი ლექსი აქვს ჯინჯილამას ყაიდაზე დაწერილი,

205“.

ფორზაცზე: „1. ჩემი თარგმანი (ნაყაში), გვ. 187. 2. საჲათნოვას შესახებ, 189. 3.

შამჩი მელქო, 208“.

გვ. 103. ხაზგასმულია: „ნიგვზის“, მიწერილია: „კაკლის“.

გვ. 185. ხაზგასმულია: „ცქვიტინავ“, მიწერილია: „ეს „ცქვიტინავ“ რა სიტყვაა“.

მოხაზულია ჩართული სალექსო სტრიქონები და მიწერილია: „კარგია“. მე-3 აბზაცის

გასწვრივ მიწერილია: „თუ შეცდომაა სხვა იონათანი იქნება“. ხაზგასმულია ნაყაშ

იონათანის ლექსის სათაური „კატისა და თაგვისათვის“, მიწერილია: „ბესიკის მამასაც

აქვს“.

გვ. 186. მოხაზულია მეოთხე აბზაცი, არშიაზე: „ეს უადგილოა“. სქოლიოსთან

მიწერილია: „სად იქვე?“

გვ. 188. მოხაზულია სქოლიო და მიწერილია: „ისე გამოდის, რომ ეს სიტყვათა

განმარტება ამ წიგნის დამწერისაა. ი. გრ“.

გვ. 205. მე-2 აბზაცის გასწვრივ მიწერილია: „ქართულადაც ხომ წერდა?“.

[ლაპარაკია საიათნოვას შესახებ]. მოხაზულია მე-4 აბზაცი და შამჩი მელქოს შესახებ

მიწერილია: „ქართულადაც წერდა!“. ამავე აბზაცში ხაზგასმულია ადგილი, რომლის

მიხედვით შამჩი მელქო მოღვაწეობდა მე-18 საუკ. მეორე ნახევარსა და მე-19 საუკ.

დასაწყისში, მიწერილია: „არ არის მართალი! მე-19 საუკ. დასაწყისში“.

გვ. 210. ხაზგასმულია: „თირმან“, წერია: „ქირმან“.

გვ. 211. ხაზგასმულია: „კონა შეკრული“, მიწერილია: „კონა შეკრულს ნიშნავს. ი. გრ.“.

გვ. 212. ხაზგასმულია: „ქუშადა“, მიწერილია: „ყუში ზოგადი სახელწოდებაა

ირანულად ფრინველისა. ი. გრ“. ხაზგასმულია: „ახტა-ხანი“, მიწერილია: „ოხტაში?“

გვ. 213. ხაზგასმულია: „ვარდაპეტნი ამოწყვიტეს, ლეში ეგდო ტერტერასი“,

მიწერილია: „საიათნოვა“.

გვ. 214. მე-3 აბზაცში ხაზგასმულია: „XIX საუკ. პირველი ნახევრის“ მიწერილია:

„მეორე ნახევრის“.

გვ. 215. ხაზგასმულია ერთსტროფიანი ლექსი, მიწერილია: „ამ ლექსის მიბაძვა

იხ. „სალხინო საზანდარი“.

წიგნის ბოლოს ფორზაცზე: „აფორიზმი, 152; ყუში, ოხტა, 212; ნოქარი

მოსამსახურე, 212“.

წიგნში ქაღალდის ნაჭერი მინაწერით: „შამჩი მელქო გრ. ორბელიანმა

გააზღაპრა!“.

9755. სასუნელი დავითი. კრებული. პროფ. ლ. მელიქსეთ-ბეგის რედ. თბ., 1939.

ფორზაცზე: „ი. გრ. 1939. 4/IX“. იქვე: „ჩემი ლექსი, გვ. 3. ი. გრ“.

შმუცტიტულზე: „ამ კრებულის მოამაგეს, ჩემს მეგობარს სოსოს. რედაქტორი. 3

IX–1939“.

ამონაჭრები გაზეთებიდან: „1. ს. ავჩიანის რეცენზია გაზ. „ხორჰრდაინ ვრასტან“-

ის 12 სექტემბრის ნომრიდან. 2. რეცენზია ს. ხანთაძისა, მინაწერით: „Заря Востока“,

1939, № 204, 5 სექტ.“ 3. დ. ლილინ