Europejski Komitet ds. Oznaczania Lekowra liwo ci (EUCAST) · Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016 3 7. W celu uproszczenia tabel z warto ściami

Europejski Komitet ds. Oznaczania Lekowrażliwości (EUCAST) Tabele interpretacji wartości granicznych minimalnych stężeń hamujących (MIC) oraz wielkości stref

zahamowania wzrostu Wersja 6.0, obowiązująca od 1 stycznia 2016 roku

Polskie tłumaczenie pod red. prof. dr hab. n. med. Walerii Hryniewicz

Dokument należy cytować jako: „European Committee on Antimicrobial Susceptibility Testing. Breakpoints tables for interpretation of MICs and zones diameters. Version 5.0, 2015. http://www.eucast.org.”

Spis treści Strona Informacje dodatkowe – adresy internetowe

Przedmowa do polskiego tłumaczenia wersja 5.0 1 Wprowadzenie 2 Przewodnik: „Jak czytać tabele z wartościami granicznymi EUCAST” 4 Zmiany 5

Enterobacteriaceae 8 Pseudomonas spp. 15 Stenotrophomonas maltophilia 21 http://www.eucast.org/antimicrobial_susceptibility_testing/guidance_documents/ Burkholderia cepacia - http://www.eucast.org/antimicrobial_susceptibility_testing/guidance_documents/ Acinetobacter spp. 22 Staphylococcus spp. 27 Enterococcus spp. 38 Streptococcus spp. grupy A, B, C i G 47 Streptococcus pneumoniae 56 Streptococcus spp. grupa viridans 66 Haemophilus influenzae 73 Moraxella catarrhalis 83 Neisseria gonorrhoeae 90 Neisseria meningitidis 95 Beztlenowe bakterie Gram-dodatnie 100 Clostridium difficile 106 Beztlenowe bakterie Gram-ujemne 108 Helicobacter pylori 114 Listeria monocytogenes 116 Pasteurella multocida 118 Campylobacter jejuni i coli 120 Corynebacterium spp. 122 Mycobacterium tuberculosis 124 PK/PD - wartości graniczne niezwiązane z określonym gatunkiem 125

Dawkowanie 131 Polskie tłumaczenie „Eksperckie zasady interpretacji – zalecenia EUCAST” - http://www.korld.edu.pl/pdf/eucast/Expert_rules_v.2.0_2013.pdf Wykrywanie mechanizmów oporności – zalecenia EUCAST - http://www.eucast.org/resistance_mechanisms/ Wartości graniczne antybiotyków stosowanych miejscowo - http://www.eucast.org/ast_of_bacteria/guidance_documents

Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016

1

PRZEDMOWA DO POLSKIEGO TŁUMACZENIA

Dokument “Europejski Komitet ds. Oznaczania Lekowrażliwości (EUCAST). Tabele interpretacji wartości granicznych minimalnych stężeń

hamujących (MIC) oraz wielkości stref zahamowania wzrostu. Wersja 6.0, obowiazująca od 1 stycznia 2016 roku” jest polskim tłumaczeniem dokumentu

„European Committee on Antimicrobial Susceptibility Testing Breakpoint tables for interpretation of MICs and zone diameters. Version 6.0, valid from 2016-

01-01”, opublikowanego w dniu 1 stycznia 2016 roku na stonie internetowej EUCAST www.eucast.org. Zawiera on aktualne, obowiązujące w 2016 roku

zalecenia EUCAST interpretacji wyników oznaczania lekowrażliwości drobnoustrojów. W spisie treści do tego dokumentu zawarte są również adresy

internetowe, pod którymi opublikowane zostały inne dokumenty EUCAST, zawierające informacje nt. oznaczania lekowrażliwosci drobnoustrojów i

interpretacji wyników. Niniejszy dokument zastępuje dokument “Europejski Komitet ds. Oznaczania Lekowrażliwości (EUCAST). Tabele interpretacji

wartości granicznych minimalnych stężeń hamujących (MIC) oraz wielkości stref zahamowania wzrostu. Wersja 5.0, obowiązująca od 1 stycznia 2015

roku”, który w polskim tłumaczeniu ukazał się w kwietniu 2015 roku na stronie internetowej Krajowego Ośrodka Referencyjnego ds. Lekowrażliwości

Drobnoustrojów www.korld.edu.pl.

W opracowaniu polskiego tłumaczenia brali udział członkowie Zespołu ds. oznaczania lekowrażliwości zgodnie z zaleceniami EUCAST, którym

bardzo dziękuję za zaangażowanie w przygotowanie tego dokumentu.

prof. dr hab. n. med. Waleria Hryniewicz

Konsultant Krajowy w dziedzinie mikrobiologii lekarskiej


2

Europejski Komitet ds. Oznaczania Lekowrażliwości (EUCAST)

Tabele interpretacji wartości granicznych minimalnych stężeń hamujących (MIC) oraz wielkości stref


Wprowadzenie

1. Tabele EUCAST zawierają kliniczne wartości graniczne minimalnych stężeń hamujących MIC (opracowane lub w latach 2002-2015) oraz odpowiadające im wielkości stref zahamowania wzrostu. W tabelach wartości granicznych EUCAST wersja 5.0 poprawiono błędy w pisowni i redakcyjne, poprawiono wyjaśnienia i komentarze, wprowadzono wartości graniczne dla nowych grup i gatunków drobnoustrojów, dokonano przeglądu i skorygowano wartości MIC oraz zaktualizowano wielkości stref zahamowania wzrostu. Wszystkie zmiany zaznaczono kolorem jasnożółtym, najlepiej widoczne na ekranie lub kolorowym wydruku. Podkreślono nowe lub zmienione komentarze. Komentarze usunięte zaznaczono przekreśleniem treści komentarza.

2. Wartości graniczne PK/PD (niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów) podano w osobnych tabelach na końcu opracowania.

3. Komentarze oznaczone numerem są to komentarze ogólne oraz/lub odnoszące się do wartości granicznych minimalnych stężeń hamujących MIC.

Komentarze oznaczone literą odnoszą się do wartości granicznych stref zahamowania wzrostu drobnoustrojów w metodzie dyfuzyjno- krążkowej.

4. W oryginale dokumetu w wersji angielskojęzycznej, dostępnym na stronie internetowej EUCAST www.eucast.org, kolorem niebieskim oznaczono nazwy antybiotyków, dla których opracowano charakterystykę leku (dokument RD, ang. rational documents). Oznaczone kolorem wartości graniczne minimalnych stężeń hamujących oraz wartości graniczne stref zahamowania wzrostu drobnoustrojów w metodzie dyfuzyjno-krążkowej mają połączenie do baz EUCAST odpowiednio rozkładów wartości MIC oraz rozkładu wielkości stref zahamowania wzrostu dla poszczególnych gatunków drobnoustrojów.

5. Na stronie internetowej EUCAST jest dostępna niezabezpieczona wersja dokumentu w formacie arkusza Excel®, odpowiedniej do podglądu i wprowadzania zmian oraz w formacie pliku Acrobat® PDF odpowiednim do druku. Wszyskie funkcje programu Excel sa aktywne pod warunkiem uzywania oryginalnych programów MicrosoftTM. W dokumencie w formacie Excel możliwe jest wprowadzenie modyfikacji w zakresie listy antybiotyków, tak aby odpowiadała ona lokalnym potrzebom. Zawartość pojedynczych komórek w arkuszu nie może być zmieniona. Schowanie wiersza jest możliwe przez zaznaczenie numeru wiersza klikając na prawy klawisz myszy i wybranie funkcji „ukryj”. Schowanie kolumny jest możliwe przez zaznaczenie numeru kolumny klikając na prawy klawisz myszy i wybranie funkcji „ukryj”.

6. Wielkość strefy zahamowania wzrostu dla kategorii „wrażliwy” S≥50 mm jest arbitralnie przyjętą wartością graniczną „wykraczającą poza skalę”

odpowiadajacą wartości MIC w przypadkach drobnoustrojów, których szczepy dzikie charakteryzują się wartościami MIC klasyfikującymi je do kategorii „średniowrażliwy” (tzn. nie są spotykane szczepy w pełni wrażliwe). Uczyniono tak, aby zapewnić, że szczepy dzikie wykazujące wielkość strefy zahamowania wzrostu wokół krążka w przedziale pomiędzy 50 mm a wartość graniczna dla kategorii „oporny”, będą klasyfikowane jako „średniowrażliwy”.


3

7. W celu uproszczenia tabel z wartościami granicznymi EUCAST, w tabelach nie umieszczono kolumn dla kategorii „średniowrażliwy”. Np. jeśli

wartość graniczna MIC dla kategorii wrażliwy S≤1 mg/L i dla kategorii „oporny” R>8 mg/L, to kategoria „średniowrażliwy” zawiera szczepy o wartościach MIC w zakresie 2 – 8 mg/L (czyli w zakresie od >1 do ≤8); w przypadku wielkości stref zahamowania wzrostu kategoria „wrażliwy” S≥22 mm, a kategoria „oporny” R<18 mm to kategoria „średniowrażliwy” zawiera się w przedziale 18-21 mm.

8. W przypadku oznaczania wrażliwości metodą dyfuzyjno-krążkową na trimetoprim-sulfametoksazol dla Stenotrophomonas maltophilia, na penicylinę benzylową dla Staphylococcus aureus oraz na wankomycynę dla enterokoków, do prawidłowej interpretacji wyniku testu niezbędne jest stosowanie odpowiednich reguł odczytu. W celu ułatwienia interpretacji wyniku, na końcu odpowiednich rozdziałów z tabelami wartości granicznych zamieszczono zdjęcia prezentujące prawidłowy odczyt wielkości stref zahamowania wzrostu. Ogólne i szczegółowe zasady odczytu wyników w oznaczaniu lekowrażliwosci metodą dyfuzyjno-krążkową są zamieszczone w dokumencie „EUCAST Reading Guide” (strona internetowa www.eucast.org ).

9. Dla cefuroksymu i fosfomycyny zamieszczono osobno wartości graniczne dla formy parenteralnej i doustnej leku.

10. Zgodnie z ogólnie przyjętymi, miedzynarodowymi zasadami, zakres rozcieńczeń dla oznaczania wartości MIC obejmuje podwójne rozcieńczenia leku w górę i w dół od wartości 1 mg/L. Dla rozcieńczeń poniżej 0,25 mg/L otrzymujemy wartości wyrażane w liczbach z wieloma miejscami po przecinku. W celu uniknięcia stosowania w tabelach i innych dokumentach EUCAST liczb z wieloma miejscami po przecinku zadecydowano o używaniu następujących skrótów (pogrubioną czcionką): 0,125→0,12; 0,0625→0,06; 0,03125→0,03; 0,15625→0,015; 0,0078125→0,008; 0,00390625→0,004 i 0,001953125→0,002.

Skróty i definicje: „–‘’ oznacza, iż nie zaleca się oznaczania lekowrażliwości, gdyż lek wykazuje słabą aktywność wobec tej grupy drobnoustrojów. Izolaty mogą być raportowane jako oporne bez wykonania oznaczenia lekowrażliwości. „IE” oznacza, że istnieje zbyt mało dowodów potwierdzających, że lek wykazuje aktywność wobec tej grupy drobnoustrojów. W wyniku oznaczania lekowrażliwości możliwe jest podanie wartości MIC bez interpretacji jako wrażliwy, średniowrażliwy lub oporny. NA = nie dotyczy IP = w przygotowaniu S = wrażliwy R = oporny

Komentarz do tłumaczenia polskiego: Wartość graniczną dla kategorii „wrażliwy” i „średniowrażliwy” (S/I) zaproponowano w oparciu o standardowe dawkowanie leku, natomiast wartość graniczną dla kategorii „średniowrażliwy” i „oporny” (I/R) w oparciu o maksymalną dawkę leku. (Źródło: EUCAST Standard Operating Procedure Harmonization of breakpoints for existing antimicrobial agents. EUCAST SOP 2.0, 26 September 2010; punkt 8.2). Umieszczanie na wynikach badań mikrobiologicznych informacji o dawkowaniu leków patrz: „Stanowisko Zespołu ds. oznaczania lekowrażliwości zgodnie z zaleceniami EUCAST w sprawie informacji o dawkowaniu leków umieszczanych na wynikach badań mikrobiologicznych, 3 marca 2014.”, strona internetowa Krajowego Ośrodka Referencyjnego ds. Lekowrażliwości Drobnoustrojów KORLD www.korld.edu.pl


4

Jak czytać tabele z wartościami EUCAST?

Metoda dyfuzyjno-krążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: Inokulum: Hodowla: Odczyt: Kontrola jakości:

Antybiotyk

Wartość graniczna MIC

(mg/L)

Zawartość antybiotyku

w krążku (µg)

Wartość graniczna strefy zahamowania

wzrostu (mm)

Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej S≤ R> S≥ R<

Antybiotyk A 11

11

X 20A 20

A 1. Komentarz dotyczący wartości granicznych MIC

A. Komentarz dotyczący metody dyfuzyjno-krążkowej

Antybiotyk B, S.aureus 2

4

Y 26 23 2. Nowy komentarz Usunięty komentarz

Antybiotyk C IE

IE

IE IE

Antybiotyk D -

-

- -

Antybiotyk E IP IP IP IP

Antybiotyk F (badanie przesiewowe)

NA NA Y 25 25

Antybiotyk G 0,5 2 Z 30 24

Wskazówki dla oznaczeń metodą

dyfuzyjno-krążkową oraz kontroli jakości

Wartość graniczna z

nazwą gatunku

bakterii odnosi się

jedynie do

wymienionego

gatunku ( w tym

przypadku S. aureus)

Wartość graniczna dla

odróżnienia izolatów z

mechanizmem oporności

od izolatów bez

mechanizmu oporności

Nie dotyczy W przygotowaniu

Istnieje zbyt mało dowodów

potwierdzających, że lek wykazuje

aktywność wobec tej grupy

drobnoustrojów

Brak wartości granicznych.

Oznaczanie lekowrażliwości

nie jest zalecane

Pola zawierające zmiany w

stosunku do poprzedniej

wersji oznaczono na żółto

Tabela nie zawiera kolumny dla kategorii „średniowrażliwy” ,

ale wartość ta jest zawarta pomiędzy wartościami granicznymi

dla szczepów wrażiwych S i opornych R. Jeśli wartości graniczne

dla kategorii S i R są takie same, to brak jest kategorii

„średniowrażliwy”.

Antybiotyk A: brak kategorii „średniowrażliwy”

Antybiotyk B: średniowrażliwy: 4 mg/L, 23-25 mm

Antybiotyk G: średniowrażliwy: 1-2 mg/L, 24-29 mm

Kolorem niebieskim oznaczono nazwy antybiotyków, dla których opracowano

charakterystykę leku (dostępne w wersji angielskojęzycznej dokumentu

stronie internetowa EUCAST www.eucast.org,)


5

Europejski Komitet ds. Oznaczania Lekowrażliwości (EUCAST)

Tabele interpretacji wartości granicznych minimalnych stężeń hamujących (MIC) oraz wielkości stref


Wersja 6.0, 2016-01-01 Zmiany (fragmenty zmienione, usunięte lub dodane) w stosunku do wersji 5.0 zaznaczono kolorem jasnożółtym

Zmienione komentarze zostały podkreślone. Usunięte komentarze zostały przekreślone. Wszystkie • Komentarze dotyczące oporności rzadkich lub dotąd nie opisywanych zostały przeniesione z sekcji kometarzy do wartości MIC do

sekcji z nazwami antybiotyków.

• Komentarze dotyczące dawkowania przeniesiono z sekcji kometarzy do wartości MIC do sekcji z nazwami antybiotyków.

• Komentarze odnoszące się do wartości granicznych dla specyficznych gatunków przeniesiono z sekcji kometarzy do wartości MIC do sekcji z nazwami antybiotyków.

• Dodano rekomendacje kontroli jakości krążków zawierających kombinacje lek β-laktamowy – inhibitor.

• Do tabel dodano nowe leki:ceftolozan-tazobaktam, dalbawancyna, oritawancyna i tedizolid.

• Zmieniono nagłówek „Glikopeptydy” na „Glikopeptydy i lipopeptydy”..

• Oksazylidynony (tedizolid i linezolid) są prezentowane w nowej sekcji (przeniesiono linezolid z tabel z róznymi lekami) Wprowadzenie • Zmieniono punkt 3 i 5.

Enterobacteriaceae • Dodano nowe wartości graniczne: ceftibiprol (wielkość strefy w metodzie dyfuzyjno-krążkowej) oraz ceftolozan-tazobaktam (wartości MIC i wielkość strefy w metodzie dyfuzyjno-krążkowej)

• Dodano nowy komentarz: Cefalosporyny 3.

• Dokonano przeglądu i zmieniono komentarze: cefalosporyny komentarz 1 i 4 (dodano dawkowanie), karbapenemy komentarz 1, monobaktamy komentarz 1 oraz różne leki komentarz 1.

Pseudomonas spp. • Dodano nowe wartości graniczne: ceftolozan-tazobaktam wartości MIC

• Dokonano przeglądu i zmieniono komentarze: ceftazydym (wielkośc strefy w metodzie dyfuzyjno-krążkowej)

• Dodano nowy komentarz: Cefalosporyny 3.

• Dokonano przeglądu i zmieniono komentarze: penicyliny komentarz 3, cefalosporyny komentarz 1 i 2 (dodano dawkowanie) i karbapenemy komentarz 1 i 2 (dodano dawkowanie).

Stenotrophomonas maltophilia • Dokonano przeglądu i zmieniono komentarze: różne leki komentarz 2 (dodano dawkowanie).

Acinetobacter spp. • Dokonano przeglądu i zmieniono komentarze: karbapenemy komentarz 1 i 2 (dodano dawkowanie).

Staphylococcus spp. • Dodano nowe wartości graniczne: ceftobiprol (wielkość strefy w metodzie dyfuzyjno-krążkowej) oraz dalbawancyna, oritawancyna i tedizolid (wartości MIC)

• Dodano nowe komentarze: glikopeptydy komentarz 2, 3 i 4 oraz oksazylidynony komentarz 1 i B.

• Dodano przeglądu i zmieniono komentarze: penicyliny komentarz 4, cefalosporyny komentarz 1/A (dodano ceftolozan-tazobaktam), cefalosporyny komentarz 2 (dodano dawkowanie), cefalosporyny komentarz 3 (dodano mecC), fluorochinolony komentarz 2 i 3 (dodano dawkowanie), aminoglikozydy komentarz 1 i 2 (wielkość strefy do badania przeglądowego z uzyciem krążka z kanamycyną), tetracykliny komentarz 2 oraz różne leki komentarz 1, 2 i 3.


6

Wersja 6.0, 2016-01-01 Zmiany (fragmenty zmienione, usunięte lub dodane) w stosunku do wersji 5.0 zaznaczono kolorem jasnożółtym Zmienione komentarze zostały podkreślone. Usunięte komentarze zostały przekreślone.

Enterococcus spp. • Dodano nowe wartości graniczne: ciprofloksacyna i lewofloksacyna (wielkość strefy w metodzie dyfuzyjno-krążkowej).

• Dodano nowy komentarz: różne leki komentarz 1.

• Dokonano przeglądu i zmieniono komentarze: aminoglikozydy komentarz 3/B (zmieniono wielkość strefy w metodzie dyfuzyjno-krążkowej), glikopeptydy komentarz A, tetracykliny komentarz 1 oraz opis do zdjęć przedstawiającyh oznaczanie wrażliwości na wankomycynę.

Streptococcus spp. grupy A, B, C i G

• Dodano nowe wartości graniczne: dalbawancyna, oritawancyna i tedizolid (wartości MIC)

• Dodano nowe komentarze: glikopeptydy komentarz 1, 2, 3 i A oraz oksazylidynony komentarz 1 i B.

• Dokonano przeglądu i zmieniono komentarze: penicyliny komentarz 2, makrolidy komentarz 2, tetracykliny komentarz 2 oraz różne leki komentarz 1 i 2.

• Usunięto komentarz: glikopeptydy komentarz B. Streptococcus pneumoniae • Dokonano przeglądu i zmieniono komentarze: fluorochinolony komentarz 2 (dodano dawkowanie) oraz glikopeptydy komentarz 1

• Usunięto komentarze: cefalosporyny komentarz 1, karbapenemy komentarz 2 i glikopeptydy komentarz A. Streptococcus spp. grupa viridans

• Dodano informacje o gatunkach zaliczanych do Streptococcus spp. grupy viridans

• Dodano nowe wartości graniczne: dalbawancyna, oritawancyna i tedizolid (wartości MIC)

• Dodano nowe komentarze: glikopeptydy komentarze 1, 2 3 i A oraz oksazylidynony komentarz A.

• Usunieto komentarze: karbapenemy komentarz 1 oraz glikopeptydy komentarz B. Haemophilus influenzae • Wyjaśniono używanie wartości granicznych dla H. influenzae do interpretacji wyników oznaczania wrażliwości H. parainfluenzae.

• Usunięto Haemophilus influenzae ATCC 49766 jako szczep do kontroli jakości.

• Usunieto komentarze: cefalosporyny komentarz 1, karbapenemy komentarz 2 i fluorochinolony komentarz 2.

• Dodonano przeglądu i uaktualniono tabelę uzupełniająca (usunieto cefaklor). Moraxella catarrhalis • Usunięto Haemophilus influenzae ATCC 49766 jako szczep do kontroli jakości.

• Dokonano przeglądu i zmieniono wartości graniczne: ciprofloksacyna i lewofloksacyna (wielkości stref w metodzie dyfuzyjno-krążkowej).

• Dokonano przeglądu i zmieniono komentarz: karbapenemy komentarz 1. Neisseria gonorrhoeae • Dodano nowy komentarz: makrolidy komentarz 1.

• Dokonano przeglądu i zmieniono komentarz:penicyliny komentarz 1 dodano do wartości granicznej dla kategorii „wrażliwy” dla penicyliny benzylowej.

Neisseria meningitidis • Dokonano przeglądu i zmieniono komentarze: cefalosporyny komentarz 1 i karbapenemy komentarz 2.

Beztlenowe bakterie Gram-dodatnie

• Dokonano przeglądu i zmieniono informacje ogólne z rekomendacjami dotyczącymi inkubacji.

Clostridium difficile • Dokonano przeglądu i zmieniono komentarz: różne leki komentarz 1.

Beztlenowe bakterie Gram-ujemne

• Dokonano przeglądu i zmieniono informacje ogólne z rekomendacjami dotyczącymi inkubacji.

Pasteurella multocida • Usunięto Haemophilus influenzae ATCC 49766 jako szczep do kontroli jakości.

Corynebacterium spp. • Dokonano przeglądu i zmieniono informacje o gatunkach zawartych w tabeli (włączono do tabeli Corynebacterium diphteriae).

• Poprawiono zakres czasu przedłużonej inkubacji do 40-44 godz. (błąd pisarski).


7

Wartości graniczne PK/PD niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów

• Dokonano przeglądu i zmieniono informacje ogólne.

• Dodano informacje o warunkach wykonania oznaczeń lekowrazliwości.

• Dodano nowe wartości graniczne: ceftolozan-tazobaktam, dalbawancyna, oritawancyna i tedizolid.

Dawkowanie • Dodano nową tabelę z dawkowaniem leków z dokumentów opisujących antybiotyki (Rational documents z sekcji 8). Dodano dawkowanie dla wielu leków.

Enterobacteriaceae Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016

8

Enterobacteriaceae

Metoda dyfuzyjno-krążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: Mueller-Hinton agar Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: od spodu płytki, na czarnym tle, w świetle odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy zahamowania wzrostu bakterii Kontrola jakości: Escherichia coli ATCC 25922. Do kontroli krążków z połączeniami β-laktam/inhibitor należy stosować szczepy Escherichia coli ATCC35218 lub Klebsiella pneumoniae ATCC 700603

Penicyliny1 Wartość graniczna MIC (mg/L)


w krążku (µg)

Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu (mm)

Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej

S≤

R>

S≥

R<

Penicylina benzylowa - - - - 1/A Dzikie szczepy Enterobacteriaceae są uznawane za

wrażliwe na aminopenicyliny. W niektórych krajach uważa się, że dzikie szczepy Escherichia coli i Proteus mirabilis należy zakwalifikować do kategorii średniowrażliwy na aminopenicyliny. Należy wówczas stosować następujące wartości graniczne: wrażliwy MIC ≤0,5 mg/L oraz wielkość strefy zahamowania wzrostu dookoła krążka ≥50 mm.

2. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie sulbaktamu na 4 mg/L.

3. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie kwasu klawulanowego na 2 mg/L.

4. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie tazobaktamu na 4 mg/L.

5/D. Wartości graniczne dla mecylinamu (pivmecylinamu) odnoszą się wyłącznie do E. coli, Klebsiella spp. i P. mirabilis.

B. Należy ignorować słaby wzrost, który czasami może

wystąpić w strefie zahamowania wzrostu. C. Wrażliwość przewidywana z oznaczenia wrażliwości na

ampicylinę. D. W przypadku E. coli należy ignorować pojedyncze kolonie

widoczne wewnątrz strefy zahamowania wzrostu.

Ampicylina 81

8 10 14 A,B

14B

Ampicylina - sulbaktam 81,2

82

10-10 14 A,B

14B

Amoksycylina 81 8 - Komentarz

C Komentarz

C

Amoksycylina – kwas klawulanowy

81,3

83

20-10 19A,B

19B

Amoksycylina – kwas

klawulanowy

(wyłącznie niepowikłane

zakażenia układu

moczowego)

321,3

323

20-10 16A,B

16B

Piperacylina 8 16 30 20 17

Piperacylina – tazobaktam 84

164

30-6 20 17

Tikarcylina 8 16 75 23 23

Tikarcylina – kwas klawulanowy

83

163

75-10 23 23

Fenoksymetylopenicylina - - - -


9

Penicyliny1 Wartość graniczna MIC (mg/L)


w krążku (µg)



S≤

R>

S≥

R<

Oksacylina - - - - Przypisy do tłumaczenia polskiego: W Polsce dla izolatów z zakażeń inwazyjnych należy stosować następujące wartości graniczne ampicyliny, amoksycyliny, ampicyliny-sulbaktam oraz amoksycyliny-kwas klawulanowy: wrażliwy MIC ≤0,5 mg/L lub wielkość strefy zahamowania wzrostu wokół krążka ≥50 mm; oporny MIC >8 mg/L lub wielkość strefy zahamowania wzrostu dookoła krążka ampicylina, amoksycylina i ampicylina-sulbaktam <14 mm oraz krążka amoksycylina-kwas klawulanowy <19 mm. Wartości graniczne amoksycyliny-kwas klawulanowy dla niepowikłanych zakażeń dróg moczowych mają zastosowanie dla zakażeń wywołanych przez E.coli i P.mirabilis W pozostałych przypadkach stosowane są wartości graniczne zgodnie z zaleceniami EUCAST. Uwaga: Nie należy oznaczać wrażliwości na ampicylinę, amoksycylinę, ampicylinę-sulbaktam oraz amoksycylinę-kwas klawulanowy izolatów pałeczek z rodziny Enterobacteriaceae należących do gatunków naturalnie opornych na te leki, czyli Klebsiella spp.(naturalna oporność wyłącznie na ampicylinę i amoksycylinę), Citrobacter spp., Enterobacter spp., Hafnia alvei, Morganella morganii, Providencia spp., Proteus vulgaris, Proteus penneri, Serratia marcescens, Yersinia enterocolitica, a jeśli oznaczano lekowrażliwość, to w raporcie z badania mikrobiologicznego przy nazwach ww. leków należy podać wynik „oporny” . (Źródło „Stanowisko Zespołu ds. oznaczania lekowrażliwości zgodnie z zaleceniami EUCAST w sprawie wartości granicznych aminopenicylin i aminopenicylin z inhibitorami β-laktamaz dla pałeczek z rodziny Enterobacteriaceae, 3 marca 2014”) Mecylinam - lek niedostępny w Polsce.

Kloksacylina - - - -

Dikloksacylina - - - -

Flukloksacylina - - - -

Mecylinam (wyłącznie niepowikłane zakażenia

układu moczowego) E. coli, Klebsiella spp. oraz

P. mirabilis

8 8 10 15D 15D


10

Cefalosporyny1 Wartość graniczna MIC

(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


Cefaklor - - - - 1. Wartości graniczne cefalosporyn dla Enterobacteriaceae umożliwiają

wykrycie wszystkich klinicznie istotnych mechanizmów oporności (włącznie z ESBL i plazmidowym AmpC). Niektóre szczepy wytwarzające β-laktamazy są wrażliwe lub średniowrażliwe na cefalosporyny trzeciej i czwartej generacji na podstawie proponowanych wartości granicznych i powinny być raportowane zgodnie z uzyskanym wynikiem. Oznacza to, że zarówno wytwarzanie, jak i brak produkcji ESBL nie wpływa na zakwalifikowanie szczepu do kategorii wrażliwy. Wykrywanie i określanie typu ESBL jest zalecane dla zdrowia publicznego w kontroli zakażeń ze względów epidemiologicznych.

2. Zastosowanie epidemiologicznej wartości granicznej ECOFF cefoksytyny (8 mg/L) wykazuje wysoką czułość, ale niską specyficzność wykrywania obecności mechanizmu AmpC u Enterobacteriaceae ze względu na fakt, że wartość MIC tego antybiotyku jest także zależna od zmian przepuszczalności osłon komórkowych oraz obecności niektórych karbapenemaz. Typowe szczepy dzikie nie są producentami AmpC. Producenci AmpC z genami plazmidowymi lub hiperproducenci AmpC z genami zlokalizowanymi chromosomalnie, zaliczani są do kategii szczepów „nie-dzikich”.


4. Wartość graniczna odnosi się do wysokiej dawki 1,5 g x 3. oraz wyłącznie do E. coli, P. mirabilis i Klebsiella spp.

Cefadroksyl (wyłącznie niepowikłane zakażenia

układu moczowego)

16 16 30 12 12

Cefaleksyna (wyłącznie niepowikłane zakażenia

układu moczowego)

16 16 30 14 14

Cefazolina - - - -

Cefepim 1 4 30 24 21

Cefiksym (wyłącznie niepowikłane zakażenia

układu moczowego)

1 1 5 17 17

Cefotaksym 1 2 5 20 17

Cefoksytyna (badanie przesiewowe)

2 NA NA 30 19 19

Cefpodoksym (wyłącznie niepowikłane zakażenia

układu moczowego)

1 1 10 21 21

Ceftarolina 0,5 0,5 5 23 23

Ceftazydym 1 4 10 22 19

Ceftibuten (wyłącznie zakażenia układu

moczowego)

1 1 30 23 23

Ceftobiprol 0.25 0.25 5 23 23

Ceftolozan-tazobaktam 13 13 30-10 23 23

Ceftriakson 1 2 30 23 20

Cefuroksym iv4

E. coli, Klebsiella spp. and P. mirabilis

83 8 30 18 18

Cefuroksym forma doustna (wyłącznie niepowikłane

zakażenia układu moczowego)

8 8 30 18 18


11

Karbapenemy1 Wartość graniczna MIC

(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


Doripenem 1 2 10 24 21 1. Wartości graniczne karbapenemów dla Enterobacteriaceae umożliwiają wykrycie

wszystkich klinicznie istotnych mechanizmów oporności (włącznie z większością karbapenemaz). Niektóre szczepy produkujące karbapenemazy są kwalifikowane jako wrażliwe na podstawie proponowanych wartości granicznych i powinny być raportowane zgodnie z uzyskanym wynikiem. Oznacza to, że zarówno wytwarzanie, jak i brak produkcji karbapenemazy nie wpływa na zakwalifikowanie szczepu do kategorii wrażliwy. Wykrywanie i określanie typu karbapenemaz jest zalecane dla zdrowia publicznego w kontroli zakażeń ze względów epidemiologicznych.

2. Niski poziom oporności jest powszechnym zjawiskiem u Morganella spp., Proteus spp. i Providencia spp.

Ertapenem 0,5 1 10 25 22

Imipenem2 2 8 10 22 16

Meropenem 2 8 10 22 16

Monobaktamy Wartość graniczna MIC

(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


Aztreonam1 1 4 30 24 21

1. Wartości graniczne aztreonamu dla Enterobacteriaceae umożliwiają wykrycie wszystkich klinicznie istotnych mechanizmów oporności (włącznie z ESBL). Niektóre szczepy wytwarzające β-laktamazy są kwalifikowane jako wrażliwe lub średniowrażliwe na aztreonam na podstawie proponowanych wartości granicznych i powinny być raportowane zgodnie z uzyskanym wynikiem. Oznacza to, że zarówno wytwarzanie, jak i brak produkcji ESBL nie wpływa na zakwalifikowanie szczepu do kategorii wrażliwy. Wykrywanie i określanie typu ESBL jest zalecane dla zdrowia publicznego w kontroli zakażeń ze względów epidemiologicznych..


12

Fluorochinolony Wartość graniczna MIC (mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


Ciprofloksacyna 0,5 1 5 22 19

1. Istnieją dane kliniczne potwierdzające słaby efekt terapeutyczny leczenia ciprofloksacyną zakażeń układowych wywołanych przez Salmonella spp, wykazujących niski poziom oporności na ciprofloksacynę (MIC >0.06 mg/L). Dostępne dane dotyczą przede wszystkim Salmonella typhi, pojawiają się również doniesienia kazuistyczne opisujące słaby efekt terapeutyczny w przypadku innych serotypów z rodzaju Salmonella.

A. W celu wykrycia oporności niskiego stopnia na ciprofloksacynę u Salmonella spp. należy zastosować krążek z pefloksacyną 5 µg. Wyniki uzyskiwane z użyciem krążka z ciprofloksacyną 5 µg nie są wiarygodne.

B. Wrażliwość Salmonella spp. na ciprofloksacynę może być wnioskowana na podstawie wyniku testu przesiewowego z użyciem

krążka z pefloksacyną 5 µg.

Ciprofloksacyna, Salmonella spp.

1

0,06 0,06 KomentarzA Komentarz

A

Pefloksacyna (badanie

przesiewowe) Salmonella spp.

1

NA NA 5 24B 24

B

Lewofloksacyna 1 2 5 22 19

Moksifloksacyna 0,5 1 5 20 17

Kwas nalidyksowy (badanie

przesiewowe)

NA NA NA NA

Norfloksacyna 0,5 1 10 22 19

Ofloksacyna 0,5 1 5 22 19

Aminoglikozydy1 Wartość graniczna MIC (mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


Amikacyna 8 16 30 18 15

1. Wartości stężeń granicznych ustalono dla wysokiej dawki aminoglikozydów podawanej raz dziennie. Aminoglikozydy najczęściej stosuje się w terapii skojarzonej z antybiotykami beta-laktamowymi.

Gentamycyna 2 4 10 17 14

Netylmycyna 2 4 10 15 12

Tobramycyna 2 4 10 17 14


13

Glikopeptydy i lipopeptydy

Wartości graniczne MIC

(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu


Dalbawancyna - - - - -

Oritawancyna - - - - -

Teikoplanina - - - -

Telawancyna - - - -

Wankomycyna - - - -

Makrolidy, linkozamidy i

streptograminy


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


Azytromycyna1 - - - -

1. Azytromycynę stosowano w terapii zakażeń wywołanych przez Salmonella typhi (MIC ≤16 mg/L dla szczepow dzikich) i Shigella spp.

Klarytromycyna - - - -

Erytromycyna1

- - - -

Roksytromycyna - - - -

Telitromycyna - - - -

Klindamycyna - - - -

Chinupristyna/dalfopristyna - - - -

Tetracykliny Wartość graniczna MIC

(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


Doksycyklina - - - - 1. Tigecyklina wykazuje obniżoną aktywność wobec Morganella spp., Proteus spp. oraz Providencia spp.

2. Do oznaczania MIC tigecykliny metodą mikrorozcieńczen w bulionie należy stosować świeże podłoża, przygotowane w dniu wykonania oznaczeń.

A. Wielkości stref zahamowania wzrostu jedynie dla E. coli. Dla pozostałych Enterobacteriaceae należy oznaczać MIC tigecykliny.

Minocyklina - - - -

Tetracyklina - - - -

Tigecyklina1 1

2 2

2 15 18

A 15

A


14

Oksazylidynony


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu


Linezolid - - - - -

Tedizolid - - - - -

Różne leki Wartość graniczna MIC

(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤ R> S≥ R<

Chloramfenikol 8 8 30 17 17

1. Do oznaczania MIC fosfomycyny podłoże musi być uzupełnione glukozo-6-fosforanem (do końcowego stężenia 25 mg/L zarówno do oznaczen w bulionie jak i w agarze). W przypadków systemów komercyjnych należy przestrzegac zalecen producenta

2. Trimetoprim - sulfametoksazol w stosunku 1:19.Wartości graniczne wyrażono jako stężenie trimetoprimu.

2/B Wartości graniczne odnoszą się jedynie do E. coli

A. Wyłącznie oznaczanie minimalnego stężenia

hamującego MIC.

Kolistyna 2 2 KomentarzA Komentarz

A

Daptomycyna - - - -

Fosfomycyna iv1

32 32 IP IP

Fosfomycyna forma doustna (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu

moczowego)1

32 32 IP IP

Kwas fusydowy - - - -

Metronidazol - - - -

Mupirocyna - - - -

Nitrofurantoina (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego)

E. coli

642

642

100 11B

11B

Rifampicyna - - - -

Spektinomycyna - - - -

Trimetoprim (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego)

2 4 5 18 15

Trimetoprim – sulfametoksazol (ko-trimoksazol)

2

2 4 1.25-23.75 16 13

Pseudomonas spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016

15

Pseudomonas spp.

Metoda dyfuzyjno-krążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: Mueller-Hinton agar Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: od spodu płytki, na czarnym tle, w świetle odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy zahamowania wzrostu bakterii Kontrola jakości: Pseudomonas aeruginosa ATCC 27853. Do kontroli krążków z połączeniami β-laktam/inhibitor należy stosować szczepy Escherichia coli ATCC35218 lub Klebsiella pneumoniae ATCC 700603

Penicyliny Wartość graniczna MIC

(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

Penicylina benzylowa - - - -

1. Wartości graniczne ustalono dla terapii wysokimi dawkami leku (z dodatkiem lub bez tazobaktamu, 4 g x 4).


3. Wartości graniczne ustalono dla terapii wysokimi dawkami leku (z dodatkiem lub bez kwasu klawulanowego, 3 g x 4).

4. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie kwasu klawulanowego na 2 mg/L.

Ampicylina - - - -

Ampicylina - sulbaktam - - - -

Amoksycylina - - - -

Amoksycylina – kwas klawulanowy - - - -

Piperacylina1 16 16 30 18 18

Piperacylina – tazobaktam1 16

2 16

2 30-6 18 18

Tikarcylina3 16 16 75 18 18

Tikarcylina – kwas klawulanowy3 16

4 16

4 75-10 18 18


Oksacylina - - - -




Mecylinam (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu moczowego)

- - - -


16

Cefalosporyny Wartość graniczna MIC

(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

Cefaklor - - - -

1. Wartości graniczne ustalono dla terapii wysokimi

dawkami leku (2 g x 3)

2. Wartości graniczne ustalono dla terapii wysokimi

dawkami leku (2 g x 3)

3. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono

stężenie tazobaktamu na 4 mg/L

Cefadroksyl - - - -

Cefaleksyna - - - -

Cefazolina - - - -

Cefepim 81 8 30 19 19

Cefiksym - - - -

Cefotaksym - - - -

Cefoksytyna NA NA NA NA

Cefpodoksym - - - -

Ceftarolina - - - -

Ceftazydym 81 8 10 17 17

Ceftibuten - - - -

Ceftobiprol IE IE IE IE

Ceftolozan - tazobaktam, P. aeruginosa

43 43 30-10 IP IP

Ceftriakson - - - -

Cefuroksym iv - - - -

Cefuroksym forma doustna - - - -

Karbapenemy Wartość graniczna MIC

(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

Doripenem 11

2 10 25 22 1. Wartości graniczne ustalono dla terapii wysokimi dawkami leku (1 g podawany w ciagu 4 godz. x 3)

2. Wartości graniczne ustalono dla terapii wysokimi dawkami leku (1 g x 4)

Ertapenem - - - -

Imipenem 41 8 10 20 17



17


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

Aztreonam 1 161 30 50 16

Fluorochinolony Wartość graniczna MIC

(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

Ciprofloksacyna 0,5 1 5 25 22

Lewofloksacyna 1 2 5 20 17

Moksifloksacyna - - - -

Kwas nalidyksowy (badanie przesiewowe)

NA NA NA NA

Norfloksacyna - - - -

Ofloksacyna - - - -

Aminoglikozydy1 Wartość graniczna MIC

(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)

Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej S≤

R>

S≥

R<

Amikacyna 8 16 30 18 15

1. Wartości graniczne ustalono dla wysokich dawek aminoglikozydów podawanych raz dziennie. Aminoglikozydy stosowane są najczęściej w terapii skojarzonej z antybiotykami β-laktamowymi.





18



(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu





Telawancyna - - - -

Wankomycyna - - - -


streptograminy


(mg/L)

Zawartość antybiotyku w

krążku (µg)


wzrostu (mm)


Azytromycyna - - - -


Erytromycyna

- - - -






19


(mg/L)


w krążku (µg)

Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu

(mm)


S≤ R> S≥ R<

Doksycyklina - - - -

Minocyklina - - - -


Tigecyklina - - - -

Oksazylidynony


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu


Linezolid - - - - -

Tedizolid - - - - -


20


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤

R>

S≥

R<

Chloramfenikol - - - -

1. Zakażenia wywoływane przez dzikie szczepy

Pseudomonas spp. (ECOFF 128 mg/L) leczono z

zastosowaniem terapii skojarzonej: fosfomycyna

z innymi lekami.

A. Wyłącznie oznaczanie minimalnego stężenia hamującego MIC


A

Daptomycyna - - - -

Fosfomycyna iv

1 - - - -

Fosfomycyna forma doustna1

- - - -



Mupirocyna - - - -


- - - -

Rifampicyna - - - -



- - - -


- - - -

Stenotrophomonas maltophilia Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016

21

Stenotrophomonas maltophilia

Trimetoprim-sulfametoksazol jest jak dotąd jedynym lekiem, dla którego zostały opracowane wartości graniczne EUCAST. Dodatkowe informacje można znaleźć w dokumencie EUCAST „Stenotrophomonas maltophilia”, dostępnym na stronie internetowej EUCAST: http://www.eucast.org/antimicrobial_susceptibility_testing/guidance_documents/

Metoda dyfuzyjno-krążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: Mueller-Hinton agar Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: od spodu płytki, na czarnym tle, w świetle odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy zahamowania wzrostu bakterii ( poniżej zamieszczono dokładną instrukcję odczytu) Kontrola jakości: Escherichia coli ATCC 25922

Antybiotyk Wartość graniczna MIC (mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


Trimetoprim-sulfametoksazol

1

(ko-trimoksazol)

42

42

1.25-23.75 16A

16A

1. Trimetoprim-sulfametoksazol w stosunku 1:19. Wartości graniczne wyrażono jako stężenie trimetoprimu.

2. Wartości graniczne ustalono dla terapii z zastosowaniem wysokich dawek leku, co najmniej 240 mg trimetoprimu i 1,2 g sulfametoksazolu podawanych dwa razy na dobę.

A. Należy ignorować mgławicowy lub delikatny wzrost w strefie zahamowania wzrostu.

Przykłady wyglądu stref zahamowania wzrostu dla Stenotrophomonas maltophilia, oznaczanie wrażliwości na trimetoprim-sulfametoksazol a-c) Widoczna zewnętrzna krawędź strefy zahamowania wzrostu. Należy raportować jako „wrażliwy”, jeśli średnica strefy zahamowania wzrostu ≥16 mm. d) Wzrost bakterii aż do krawędzi krążka oraz brak widocznej krawędzi strefy zahamowania wzrostu. Należy raportować jako „oporny”.

Acinetobacter spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016

22

Acinetobacter spp.

Metoda dyfuzyjno-krążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: Mueller-Hinton agar Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: od spodu płytki, na czarnym tle, w świetle odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy zahamowania wzrostu bakterii Kontrola jakości: Pseudomonas aeruginosa ATCC 27853

Penicyliny1 Wartość graniczna MIC

(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

Penicylina benzylowa - - - - 1. Oznaczanie wrażliwości Acinetobacter spp. na penicyliny

jest niewiarygodne. W większości przypadków izolaty Acinetobacter spp. są oporne na penicyliny.

Ampicylina - - - -

Ampicylina - sulbaktam IE IE IE IE

Amoksycylina - - - -

Amoksycylina – kwas klawulanowy - - - -

Piperacylina IE IE IE IE

Piperacylina – tazobaktam IE IE IE IE

Tikarcylina IE IE IE IE

Tikarcylina – kwas klawulanowy IE IE IE IE


Oksacylina - - - -





- - - -


23


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

Cefaklor - - - -

Cefadroksyl - - - -

Cefaleksyna - - - -

Cefazolina - - - -

Cefepim - - - -

Cefiksym - - - -

Cefotaksym - - - -

Cefoksytyna - - - -

Cefpodoksym - - - -

Ceftarolina - - - -

Ceftazydym - - - -

Ceftibuten - - - -

Ceftobiprol - - - -

Ceftolozan-tazobaktam - - - -

Ceftriakson - - - -




(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

Doripenem 11

2 10 23 20

1. Wartości graniczne ustalono dla terapii wysokimi dawkami leku (1 g podawany w ciagu 4 godz. x 3)

2. Wartości graniczne ustalono dla terapii wysokimi dawkami leku (1 g x 4)

Ertapenem - - - -

Imipenem 21

8 10 23 17



24


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

Aztreonam - - - -


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

Ciprofloksacyna 1 1 5 21 21 Lewofloksacyna 1 2 5 21 18



NA NA NA NA


Ofloksacyna - - - -


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

Amikacyna 8 16 30 18 15

1. Wartości graniczne ustalono dla wysokich dawek aminoglikozydów podawanych raz dziennie. W terapii, aminoglikozydy stosowane są najczęściej w skojarzeniu z antybiotykami beta-laktamowymi.





25



(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu





Telawancyna - - - -

Wankomycyna - - - -


streptograminy


(mg/L)

Zawartość antybiotyku w

krążku (µg)


wzrostu (mm)


Azytromycyna - - - - .


Erytromycyna

- - - -






(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


R>

S≥

R<


Minocyklina IE IE IE IE


Tigecyklina IE IE IE IE


26

Oksazylidynony


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu


Linezolid - - - - -

Tedizolid - - - - -


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<


1. Trimetoprim - sulfametoksazol w stosunku 1:19.

Wartości graniczne wyrażono jako stężenie

trimetoprimu

A. Wyłącznie oznaczanie minimalnego stężenia hamującego (MIC)


A

Daptomycyna - - - -

Fosfomycyna iv - - - -

Fosfomycyna forma doustna - - - -



Mupirocyna - - - -

Nitrofurantoina (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu

moczowego)

- - - -

Rifampicyna - - - -


Trimetoprim (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu

moczowego)

- - - -


1

2 4 1.25-23.75 16 13

Staphylococcus spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016

27

Staphylococcus spp.

Metoda dyfuzyjno-krążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: Mueller-Hinton agar Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: od spodu płytki, na czarnym tle, w świetle odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy zahamowania wzrostu bakterii (z wyjątkiem penicyliny benzylowej i linezolidu, patrz przykłady na końcu rozdziału) Kontrola jakości: Staphylococcus aureus ATCC 29213


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤ R> S≥ R<

Penicylina benzylowa, S. aureus

0,121 0,12

1,2 1 jednostka 26

A,B 26

A,B .

1/A Większość gronkowców wytwarza penicylinazę, co skutkuje ich opornością na penicylinę benzylową, fenoksymetylopenicylinę, ampicylinę, amoksycylinę, piperacylinę i tikarcylinę. Izolaty niewytwarzające penicylinazy i wrażliwe na metycylinę mogą być raportowane jako wrażliwe na ww. penicyliny. Izolaty wytwarzające penicylinazę i wrażliwe na metycylinę są wrażliwe na połączenia penicylin z inhibitorami β-laktamaz oraz penicyliny izoksazolilowe (oksacylina, kloksacylina, dikloksacylina, flukloksacylina). Izolaty oporne na metycylinę są oporne na wszystkie, z kilkoma wyjątkami, antybiotyki β-laktamowe.

2/C. Żadna z dotychczas stosowanych metod nie pozwala

wykrywać w sposób wiarygodny wytwarzania penicylinazy przez gronkowce koagulazo-ujemne.

Penicylina benzylowa, S. lugdunensis

0,121 0,12

1,2 1 jednostka 26

A 26

A

Penicylina benzylowa, gronkowce koagulazo-

ujemne

-3

-3

KomentarzC

KomentarzC

Ampicylina, S. saprophyticus

Komentarz1 Komentarz

1 2 18

A,D 18

A,D

Ampicylina - sulbaktam Komentarz 1,4

Komentarz 1,4

KomentarzA,D

KomentarzA,D

Amoksycylina Komentarz 1,4

Komentarz 1,4

KomentarzA,D

KomentarzA,D


Komentarz 1,4

Komentarz 1,4

KomentarzA,D

KomentarzA,D

Piperacylina Komentarz 1,4

Komentarz 1,4

KomentarzA,D

KomentarzA,D

Piperacylina – tazobaktam Komentarz 1,4

Komentarz 1,4

KomentarzA,D

KomentarzA,D

Tikarcylina Komentarz 1

Komentarz 1

KomentarzA Komentarz

A


Komentarz 1

Komentarz 1


A


28


(mg/L)


w krążku (µg)

Wartość graniczna strefy

zahamowania wzrostu

(mm)


S≤

R>

S≥ R<

Fenoksymetylo-penicylina Komentarz 1

Komentarz 1


A

3/D. Izolaty S. saprophyticus wrażliwe na ampicylinę nie posiadaja genu mecA i są wrażliwe na ampicylinę, amoksycylinę i piperacylinę (same oraz w połączeniu z inhibitorem β-laktamazy).

4. S. aureus, S. lugdunensis i S. saprophyticus, dla których wartość MIC oksacyliny wynosi >2 mg/L są w większości oporne na metycylinę z powodu obecności genu mecA lub mecC. Odpowiednie wartość MIC oksacyliny dla gronkowców koagulazo-ujemnych opornych na metycylinę z gatunków innych niż S. saprophyticus i S. lugdunensis wynosi >0.25mg/L.

B. Metoda dyfuzyjno-krążkowa jest bardziej wiarygodna niż

oznaczanie MIC do wykrywania szczepów produkujących penicylinazy, umożliwia bowiem zmierzenie wielkości strefy zahamowania wzrostu oraz dokładną ocenę granicy strefy (patrz zdjęcia pod tabelami). Jeśli wielkość strefy zahamowania wzrostu jest <26 mm, izolaty należy raportować jako oporne. Jeśli wielkość strefy zahamowania wzrostu jest ≥26 mm i granica strefy jest wyraźna, izolaty należy raportować jako oporne. Jeśli granica strefy jest rozmyta, izolaty należy raportować jako wrażliwe. Jeśli są wątpliwości co do oceny krawędzi strefy, izolaty należy raportować jako oporne.Testy chromogenne z nitrocefiną do wykrywania β-laktamaz nie wykrywają w sposób wiarygodny penicylinaz gronkowcowych.

Przypis do tłumaczenia polskiego: Izolaty oporne na metycylinę są oporne na wszystkie antybiotyki β-laktamowe z wyjątkiem ceftaroliny, na którą wrażliwość tych izolatów należy oznaczać.

Oksacylina2

Komentarz 1,2

Komentarz 1,2


A

Kloksacylina Komentarz 1

Komentarz 1


A

Dikloksacylina Komentarz 1

Komentarz 1


A

Flukloksacylina Komentarz 1

Komentarz 1


A


układu moczowego)

- - - -


29

.


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤ R> S≥ R<

Cefaklor2 Komentarz

1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A 1/A Wrażliwość gronkowców na cefalosporyny można

przewidzieć na podstawie oznaczania wrażliwości na cefoksytynę, z wyjątkiem ceftadyzymu, cefiksymu, ceftibutenu oraz caftolazonu-tazobaktam, dla których nie określono wartości granicznych i których nie należy stosować w leczeniu zakażeń gronkowcowych. Niektóre S. aureus oporne na metycylinę są wrażliwe na ceftarolinę i ceftobiprol, patrz komentarz 5/B i 6/C.

2. W leczeniu zakażeń gronkowcowych niezbędne jest zastosowanie wysokich dawek leku (500 mg x 2)

3. S. aureus, S. lugdunensis oraz S. saprophyticus, dla których MIC cefoksytyny wynosi >8 mg/L są w większości oporne na metycylinę z powodu obecności genu mecA lub mecC. Wykonanie oznaczenia metodą dyfuzyjno-krążkową pozwala w sposób wiarygodny wykryć oporność na metycylinę.

4. Dla gronkowców koagulazo-ujemnych należących do gatunków innych niż S. aureus, S. lugdunensis i S. saprophyticus wartość MIC cefoksytyny jest słabszym wskaźnikiem oporności na metycylinę niż oznaczenie metodą dyfuzyjno-krążkową

5/B. Izolaty wrażliwe na metycylinę mogą być raportowane jako wrażliwe na ceftarolinę bez wykonywania dalszych oznaczeń.

6. Izolaty wrażliwe na metycylinę mogą być raportowane jako wrażliwe na ceftobiprol bez wykonywania dalszych oznaczeń

Cefadroksyl Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A

Cefaleksyna Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A

Cefazolina Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A

Cefepim Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A

Cefiksym - - - -

Cefotaksym Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A

Cefoksytyna (badanie przesiewowe)

S. aureus, S. lugdunensis

S. saprophyticus


3 30 22

A 22

A

Cefoksytyna (badanie przesiewowe) gronkowce koagulazo – ujemne inne

niż S. lugdunensis i S. saprophyticus


4 30 25

A 25

A

Cefoksytyna (badanie przesiewowe),

S. pseudointermedius


4 30 35

A 35

A

Cefpodoksym Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A

Ceftarolina, S. aureus

15

15

5 20B

20B


30


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤ R> S≥ R<

Ceftazydym - - - -

Ceftibuten - - - -

Ceftobiprol, S. aureus

26

26

5 17C 17C Przypis do tłumaczenia polskiego: Dla szczepów opornych na metycylinę i w metodzie dyfuzyjno-krążkowej wykazujących wokół krążka z ceftaroliną wielkość strefy 19-21 mm, należy oznaczyć MIC ceftaroliny w celu potwierdzenia wrażliwości na ten lek.

Ceftolozan-tazobaktam

- - - -

Ceftriakson Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A

Cefuroksym iv Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A

Cefuroksym forma doustna


1 Komentarz

A Komentarz

A


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤ R> S≥ R<

Doripenem Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A

1/A Wrażliwość gronkowców na karbapenemy jest przewidywana z wyniku oznaczania wrażliwości na cefoksytynę.

Ertapenem Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A

Imipenem Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A

Meropenem Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A


31


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤

R>

S≥

R<

Aztreonam - - - -

Fluorochinolony1 Wartość graniczna MIC

(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤ R> S≥ R<

Ciprofloksacyna2 1 1 5 20

A 20

A

1. Wartości stężeń granicznych dla innych leków z grupy fluorochinolonów (np. pefloksacyna i enoksacyna) – należy stosować wartości graniczne ustalone przez krajowe komitety ustalające wartości graniczne.

2. Wartości graniczne ustalono dla terapii wysokimi dawkami leku.

A. Krążek z norfloksacyną może być używany do badania przesiewowego w celu wykrycia oporności na fluorochinolony. Patrz komentarz B.

B. Izolaty sklasyfikowane jako wrażliwe na norfloksacynę mogą być raportowane jako wrażliwe na ciprofloksacynę, lewofloksacynę, moksifloksacynę i ofloksacynę. Dla izolatów sklasyfikowanych w teście przesiewowym jako niewrażliwe należy wykonać oznaczenie wrażliwości na poszczególne leki z tej grupy.

Lewofloksacyna 1 2 5 22A

19A

Moksifloksacyna 0,5 1 5 24A

21A


NA NA NA NA

Norfloksacyna (badanie przesiewowe)

NA NA 10 17B Komentarz

B

Ofloksacyna2 1 1 5 20

A 20

A


32


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤ R> S≥ R<

Amikacyna2 S. aureus 8 16 30 18 16

1. Wartości graniczne ustalono dla wysokich dawek aminoglikozydów podawanych raz dziennie.Najczęściej stosowana jest terapia skojarzona aminoglikozydów z antybiotykami β-laktamowymi.

2. Najbardziej wiarygodnym sposobem wykrycia oporności na amikacynę jest zastosowanie krążka z kanamycyną (MIC>8 mg/L). Dla S. aureus odpowiadająca wielkość strefy zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej wynosi <18 mm.

Amikacyna2

gronkowce koagulazo-ujemne 8 16 30 22 19

Gentamycyna S. aureus 1 1 10 18 18

Gentamycyna gronkowce koagulazo-ujemne

1 1 10 22 22

Netylmycyna S. aureus 1 1 10 18 18

Netylmycyna gronkowce koagulazo-ujemne

1 1 10 22 22

Tobramycyna S. aureus 1 1 10 18 18

Tobramycyna gronkowce koagulazo-ujemne

1 1 10 22 22


33

Glikopeptydy i lipopeptydy1


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤ R> S≥ R<

Dalbawancyna2

0.125 0.125 KomentarzA


A

1. Wartości MIC glikopeptydów są zależne od metody oznaczania; zalecana metoda mikrorozcieńczeń w bulionie (ISO 20776). Izolaty Staphylococcus aureus o wartości MIC wankomycyny 2 mg/L to izolaty o wartości MIC granicznej dla szczepów dzikich i z tego względu możliwa jest gorsza odpowiedź kliniczna w przypadku terapii zakażeń przez nie wywołanych.

2. Izolaty, dla których wartości MIC przekraczają wartość graniczną dla szczepów wrażliwych występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Dla każdego izolatu z wyższymi wartościami MIC należy powtórzyć identyfikację oraz oznaczenie lekowrażliwości i w przypadku potwierdzenia wyników, izolat przesłać do laboratorium referencyjnego.

3. Do oznaczania MIC podłoże musi być uzupełnione polysorbatem-80 do końcowego stężenia 0,002% dla metody rozcieńczen w bulionie (metoda rozcieńczeń w agarze nie jest walidowana) W przypadku metod komercyjnych należy stosować sia do zaleceń producenta..

4. Izolaty MRSA wrażliwe na wankomycynę mogą być raportowane jako wrażliwe na dalbawancynę i oritawancynę.

5. Izolaty MRSA wrażliwe na wankomycynę mogą być raportowane jako wrażliwe na telawancynę.

A. Wartość graniczną dla kategorii oporny obniżono do 2 mg/L,

w celu uniknięcia klasyfikowania izolatów GISA (szczepy o

obniżonej wrażliwości na glikopeptydy) jako średniowrażliwych,

ponieważ brak jest możliwości leczenia zwiększonymi dawkami

wankomycyny lub teikoplaniny zakażeń inwazyjnych

wywoływanych przez izolaty o fenotypie GISA.Metoda dyfuzyjno-

krążkowa jest niewiarygodna i nie pozwala na rozróżnienie między

szczepami dzikimi a opornymi, u których oporność warunkowana

jest mechanizmem innym niż obecność genu vanA

Oritawancyna2

0.125 0.125 KomentarzA Komentarz

A Komentarz

A

Teikoplanina, S. aureus

2 2 KomentarzA Komentarz

A

Teikoplanina, gronkowce

koagulazoujemne


A

Telawancyna, MRSA

0,125 2,3

0,125 2,3


A

Wankomycyna, S.aureus


A

Wankomycyna, gronkowce

koagulazoujemne


A


34


streptograminy


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


Azytromycyna 1

1 2

1 Komentarz

A Komentarz

A

1/A. Erytromycyna może być stosowana do oznaczania wrażliwości na azytromycynę, klarytromycynę i roksytromycynę.

6. Indukcyjny mechanizm oporności na klindamycynę może zostać wykryty w teście badającym antagonizm klindamycyny i antybiotyku z grupy markolidów. Jeśli nie stwierdza się antagonizmu, izolat należy raportować jako wrażliwy. Jeśli stwierdza się antagonizm, izolat należy raportować jako oporny i rozważyć dodanie do wyniku komentarza: „Klindamycyna może być stosowana w krótkotrwałej terapii lżejszych postaci zakażeń skóry i tkanki podskórnej, ponieważ w trakcie takiej terapii jest małe prawdopodobieństwo rozwoju pełnej oporności.”

B. W celu wykrycia antagonizmu klindamycyny i antybiotyku z grupy markolidów należy umieścić krążki z klindamycyną i erytromycyną w odległości 12-20 mm (od krawędzi do krawędzi krążków). Antagonizm jest widoczny jako strefa w kształcie litery D, spłaszczenie od strony krążka z erytromycyną.

C. Wynik „niewrażliwy” w metodzie dyfuzyjno-krążkowej należy potwierdzić oznaczeniem MIC.

Przypis do tłumaczenia polskiego: W Polsce w przypadku wykrycia antagonizmu izolat należy raportować jako oporny i wynik uzupełnić komentarzem: „Wykryto mechanizm MLSB indukcyjny.” (Źródło „Stanowisko Zespołu ds. oznaczania lekowrażliwości zgodnie z zaleceniami EUCAST w sprawie raportowania mechanizmu oporności MLSB (oporności na makrolidy, linkozamidy i streptograminy B) u ziarenkowców Gram-dodatnich, 3 marca 2014.”)

Klarytromycyna 11

21


A

Erytromycyna 11

21

15 21A

18A

Roksytromycyna 11

21


A

Telitromycyna IE IE IE IE

Klindamycyna2 0,25 0,5 2 22

B 19

B

Chinupristyna/dalfopristyna 1 2 15 21 18C


35


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤ R> S≥ R<

Doksycyklina 11

21


A

1/A Szczepy gronkowców wrażliwe na tetracyklinę są również wrażliwe na doksycyklinę i minocyklinę. Niektóre szczepy gronkowców oporne na tetracyklinę mogą być wrażliwe na minocyklinę lub/oraz doksycyklinę. Jeśli jest taka potrzeba należy oznaczyć MIC doksycykliny dla izolatów opornych na tetracyklinę.

2. Izolaty, dla których wartości MIC przekraczają wartość graniczną dla szczepów wrażliwych występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Dla każdego izolatu z wyższymi wartościami MIC należy powtórzyć identyfikację oraz oznaczenie lekowrażliwości i w przypadku potwierdzenia wyników, izolat przesłać do laboratorium referencyjnego

3. Do oznaczania MIC tigecykliny metodą mikrorozcieńczen w bulionie należy stosować świeże podłoża, przygotowane w dniu wykonania oznaczeń

Minocyklina 0,51

11

30 23A 20

A

Tetracyklina

11

21

30 22A

19A

Tigecyklina2 0,5

2,3 0,5

2 15 18 18

Oksazylidynony


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤ R> S≥ R<

Linezolid 4 4 10 19A 19

A 1. Izolaty wrażliwe na linezolid moga być raportowane jako wrażliwe

na tedizolid. A. Odczyt strefy w pświetle przchodzącym (płytka trzymana w

stronę światła); nalezy zwracać uwagę na krawędzie strefy zahamowania wzrostu.

B. Izolaty wrażliwe na linezolid moga być raportowane jako wrażliwe na tedizolid. Dla izolatów niewrażliwych należy oznaczyc wartośc MIC.

Tedizolid 0.51 0.5 Komentarz

B Komentarz

B


36


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤

R> S≥

R<


1. Izolaty, dla których wartości MIC przekraczają wartość graniczną dla szczepów wrażliwych występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Dla każdego izolatu niewrażliwego na daptomycynę należy powtórzyć identyfikację oraz oznaczenie lekowrażliwości i w przypadku potwierdzenia wyników, izolat taki przesłać do laboratorium referencyjnego.

2. Do oznaczania MIC daptomycyny podłoże musi być uzupełnione Ca

2+ do końcowego stężenia 50 mg/L dla metody

rozcieńczen w bulionie (metoda rozcieńczeń w agarze nie była walidowana). W przypadku metod komercyjnych należy stosować sia do zaleceń producenta

3. Do oznaczania MIC fosfomycyny podłoże musi być uzupełnione glukozo-6-fosforanem do końcowego stężenia 25 mg/L dla metody rozcieńczen w bulionie (metoda rozcieńczeń w agarze nie była walidowana).W przypadku metod komercyjnych należy stosować sia do zaleceń producenta

4/B. Wartości graniczne ustalono dla dekolonizacji nosa w przypadku nosicielstwa S. aureus. Zastosowanie mupirocyny w przypadku nosicielstwa izolatów średniowrażliwych wiąże się z krótkotrwałą supresją szczepu (przydatne jako profilaktyka przedoperacyjna), ale w odróżnieniu od izolatów wrażliwych, odsetek długotrwałych dekolonizacji jest niski.

5/D. Wartości graniczne odnoszą się jedynie do S. saprophyticus

5. Trimetoprim - sulfametoksazol w stosunku 1:19. Stężenia graniczne wyrażono jako stężenie trimetoprimu

A . Wyłącznie oznaczanie minimalnego stężenia hamującego

(MIC) B. Odczytać strefę zahamowania wzrostu w świetle

przechodzącym (płytka trzymana pod światło)

Kolistyna - - - -

Daptomycyna 1 1,2

11 Komentarz

A Komentarz

A

Fosfomycyna iv 32

3 32

3 Komentarz

A Komentarz

A


Kwas fusydowy 1 1 10 24 24


Mupirocyna 14

2564

200 30C

18C

Nitrofurantoina (wyłącznie niepowikłane zakażenia

układu moczowego) S. saprophyticus

645

645

100 13D

13D

Rifampicyna 0,06 0,5 5 26 23



moczowego)

2 4 5 17 14


6

2 4

1.25-23.75 17 14


37

Przykłady wyglądu stref zahamowania wzrostu dla Staphylococcus aureus, oznaczanie wrażliwości na penicylinę benzylową a) Rozmyta krawędź strefy zahamowania wzrostu i średnica strefy ≥26 mm, raportować jako „wrażliwy”. b) Wyraźna krawędź strefy zahamowania wzrostu i średnica strefy ≥26 mm, raportować jako „oporny”.

Enteococcus spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0 obowiązująca od 01.01.2016

38

Enterococcus spp.

Wartości graniczne dla Enterococcus spp. w zapaleniu wsierdzia (endocarditis) – patrz wytyczne krajowe lub międzynarodowe dotyczące leczenia zapalenia wsierdzia

Metoda dyfuzyjno-krążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: Mueller-Hinton agar Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz., (dla glikopeptydów 24 godz) Odczyt: od spodu płytki, na czarnym tle, w świetle odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy zahamowania wzrostu bakterii (wyjątek: wankomycyna; patrz zdjęcia pod tabelami) Kontrola jakości: Enterococcus faecalis ATCC 29212


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤

R>

S≥

R<

Penicylina benzylowa - - - - 1. Enterococcus faecium oporne na penicyliny uznaje się

również za oporne na inne antybiotyki β-laktamowe, włącznie z karbapenemami.

2/A. Wrażliwość na ampicylinę, amoksycylinę oraz piperacylinę w połączeniu lub bez połączenia z inhibitorem β-laktamazy można przewidywać na podstawie oznaczenia wrażliwości na ampicylinę

3. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie sulbaktamu na 4 mg/L.

4. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie kwasu klawulanowego na 2 mg/L

Przypis do tłumaczenia polskiego: W przypadku konieczności zastosowania penicyliny w terapii należy wykonać oznaczenie lekowrażliwości (oznaczenie MIC lub metodą dyfuzyjno-krążkową z użyciem krążka z penicyliną benzylową 10 jednostek ) i wynik interpretować zgodnie z wartościami granicznymi CLSI (MIC wrażliwy ≤8 mg/L, oporny ≥16 mg/L; metoda dyfuzyjno-krążkowa: wrażliwy ≥15 mm, oporny ≤14 mm) (Żródło: „Rekomendacje Zespołu Roboczego ds. wprowadzania zaleceń Europejskiego Komitetu ds. Oznaczania Lekowrażliwości EUCAST, 04.2011.”)

Ampicylina 4 8 2 10 8

Ampicylina – sulbaktam2 4

3 8

3 Komentarz

A Komentarz

A

Amoksycylina2


A


2 4

4 8

4 Komentarz

A Komentarz

A

Piperacylina2


2 Komentarz

A Komentarz

A

Piperacylina – tazobaktam2


2 Komentarz

A Komentarz

A

Tikarcylina - - - -


- - - -


Oksacylina

- - - -



Flukloksacylina - - -

Mecylinam (wyłącznie niepowikłane zakażenia układu

moczowego)

- - - -

Enterococcus spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016

39


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

Cefaklor - - - -

Cefadroksyl - - - -

Cefaleksyna - - - -

Cefazolina - - - -

Cefepim - - - -

Cefiksym - - - -

Cefotaksym - - - -

Cefoksytyna - - - -

Cefpodoksym - - - -

Ceftarolina - - - -

Ceftazydym - - - -

Ceftibuten - - - -

Ceftobiprol - - - -

Ceftolozan-tazobaktam - - - - -

Ceftriakson - - - -




(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

Doripenem - - - -

Ertapenem - - - -

Imipenem 4 8 10 21 18

Meropenem - - - -


40


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

Aztreonam - - - -


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

Ciprofloksacyna (wyłącznie niepowikłane


4 4 5 15A 15A

A. Krążek z norfloksacyną może być używany do badania przesiewowego wykrywającego oporność na fluorochinolony. Patrz komentarz B.

B. Wrażliwość na ciprofloksacynę i lewofloksacynę może być wnioskowana z wrażliwości na norfloksacynę w badaniu przesiewowym.

Przypis do tłumaczenia polskiego: Oznaczanie wrażliwości w przypadku braku innych opcji terapeutycznych (Źródło „Stanowisko Zespołu ds. oznaczania lekowrażliwości zgodnie z zaleceniami EUCAST w sprawie oznaczania wrażliwości na fluorochinolony u Enterococcus spp., 3 marca 2014.”)

Lewofloksacyna (wyłącznie niepowikłane


4 4 5 15A 15A



NA NA NA NA


NA NA 10 12B

12B

Ofloksacyna - - - -


41

Aminoglikozydy1 Wartość

graniczna MIC (mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤

R>

S≥

R<

Amikacyna Komentarz2 Komentarz

2 Komentarz

A Komentarz

A

1. Enterococcus spp. są naturalnie oporne na aminoglikozydy i leki te w monoterapii są nieskuteczne w leczeniu zakażeń wywołanych przez enterokoki. Wobec tej grupy drobnoustrojów obserwuje się synergizm działania aminoglikozydów i antybiotyków β-laktamowych lub aminoglikozydów i glikopeptydów, o ile nie posiadają one nabytych mechanizmów oporności.wysokiego stopnia. W związku z tym oznaczanie wrażliwości na aminoglikozydy jest wykonywane w celu odróżnienia oporności naturalnej od nabytej oporności wysokiego stopnia.

2/A. Gentamycyna może być używana do badania przesiewowego wykrywania oporności wysokiego stopnia na aminoglikozydy (HLAR) Wynik negatywny: Izolaty o wartości MIC gentamycyny ≤128 mg/L lub strefie zahamowania wzrostu wokół krążka ≥8 mm. Są to izolaty typu dzikiego, o naturalnej oporności niskiego stopnia na gentamycynę. W odniesieniu do innych aminoglikozydów może to nie być izolat typu dzikiego, o naturalnej oporności niskiego stopnia. Należy oczekiwać synergizmu z penicylinami lub glikopeptydami, jeśli izolaty są wrażliwe na te leki. Wynik pozytywny: Izolaty o wartości MIC gentamycyny >128 mg/L lub strefie zahamowania wzrostu wokół krążka <8 mm. Izolaty takie posiadają nabyte mechanizmy oporności wysokiego stopnia na aminoglikozydy z wyjątkiem streptomycyny, dla której należy osobno wykonać oznaczenie wrażliwości (patrz komentarz 3/B) Nie występuje synergizm działania aminoglikozydów z penicylinami lub glikopeptydami.

Gentamycyna (wykrywanie oporności wysokiego stopnia na

aminoglikozydy)


2 30 Komentarz

A Komentarz

A

Netylmycyna Komentarz2 Komentarz

2 Komentarz

A Komentarz

A


42

Aminoglikozydy1 Wartość



w krążku (µg)


(mm)


S≤

R>

S≥

R<

Streptomycyna (wykrywanie oporności wysokiego stopnia na

streptomycynę)

Komentarz3

Komentarz3

300 KomentarzB

KomentarzB

3/B. Izolaty o wysokim poziomie oporności na gentamycynę mogą nie być wysoce oporne na streptomycynę. Wynik negatywny: Izolaty o wartości MIC streptomycyny ≤512 mg/L lub strefie zahamowania wzrostu wokół krążka ≥14 mm. Są to izolaty typu dzikiego, o naturalnej oporności niskiego stopnia na streptomycynę. Należy oczekiwać synergizmu z penicylinami lub glikopeptydami, jeśli izolaty są wrażliwe na te leki. Wynik pozytywny: Izolaty o wartości MIC streptomycyny >512 mg/L lub strefie zahamowania wzrostu wokół krążka <14 mm. Izolaty posiadają nabyte mechanizmy oporności wysokiego stopnia na streptomycynę. Nie występuje synergizm działania aminoglikozydów z penicylinami lub glikopeptydami.

Tobramycyna Komentarz2 Komentarz

2 Komentarz

A Komentarz

A


43

Glikopeptydy i lipopeptydy1


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


R>

S≥

R<

Dalbawancyna

2 IE IE IE IE

A. Szczepy Enterococcus spp. wrażliwe na glikopeptydy dają w

metodzie dyfuzyjno-krążkowej ostre krawędzie stref zahamowania

wzrostu. Należy oceniać krawędzie strefy zahamowania wzrostu

oglądając płytkę w świetle przechodzącym (płytka trzymana w stronę

światła). Jeśli krawędzie strefy są rozmyte, obserwuje się wzrost

kolonii w obrębie strefy zahamowania wzrostu wokół krążka lub nie

ma pewności co do wyniku należy wykonać test potwierdzający

metodą PCR lub raportować jako „oporny”, nawet wtedy gdy wielkośc

strefy zahamowania wzrostu wynosi ≥ 12 mm. (patrz zdjęcia pod

tabelami). Nie wolno raportować izolatu jako wrażliwy przed

upływem 24 godz. inkubacji.

Oritawancyna2

IE IE IE IE

Teikoplanina 2 2 30 16 16

Telawancyna IE IE IE IE

Wankomycyna 4 4 5 12A 12

A

Makrolidy, linkosamidy i

streptograminy


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


Azytromycyna - - - -

1/A. Wartości graniczne chinupristyny/dalfopristyny wyłącznie dla

E. faecium. Klarytromycyna - - - -

Erytromycyna - - - -




Chinupristina-dalfopristina, E. faecium

11

41

15 22A

20A


44


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤

R>

S≥

R<


1. Izolaty, dla których wartości MIC przekraczają wartość graniczną dla szczepów wrażliwych występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Dla każdego izolatu z wyższymi wartościami MIC należy powtórzyć identyfikację oraz oznaczenie lekowrażliwości i w przypadku potwierdzenia wyników, izolat przesłać do laboratorium referencyjnego.

2. Do oznaczania MIC tigecykliny metodą mikrorozcieńczeń w bulionie należy stosować świeże podłoża, przygotowane w dniu wykonania oznaczeń

Minocyklina - - - -


Tigecyklina 0,251,2

0,51

15 18 15

Oksazylidynony


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤ R> S≥ R<

Linezolid 4 4 10 19A 19A

Tedizolid IE IE IE IE


45


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

1. Wiecej informacja na stronie internetowej http://www.eucast.org/guidance_documents/.

2/A. Wartości graniczne nitrofurantoiny odnoszą się tylko do E. faecalis

2/A Aktywność trimpetoprimu wobec Enterococcus spp. nie jest pewna, stąd populacja szczepów dzikich klasyfikowana jest jako średniowrażliwa.

3. Trimetoprim - sulfametoksazol w stosunku 1:19.

Wartości graniczne wyrażono jako stężenie

trimetoprimu


Kolistyna - - - -

Daptomycyna IE IE IE IE





Mupirocyna - - - - -


moczowego), E. faecalis

641

641

100 15A

15A

Rifampicyna - - - -



moczowego)2

0,032

1 5 50B

21


3

0,032

1 1.25-23.75 50B

21


46

Przykłady wyglądu stref zahamowania wzrostu dla Enterococcus spp., oznaczanie wrażliwości na wankomycynę a) Wyraźna zewnętrzna krawędź strefy zahamowania wzrostu i średnica strefy ≥12 mm. Należy raportować jako „wrażliwy”. b-d) Rozmyta zewnętrzna krawędź strefy zahamowania wzrostu lub w strefie widoczne kolonie. Należy raportować jako „oporny”, nawet jeśli średnica strefy ≥12 mm.

Streptococcus spp. grupy A, B, C i G Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016

47

Streptococcus spp. grupy A, B, C i G

Metoda dyfuzyjno-krążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: Mueller-Hinton agar + 5% odwłókniona krew końska i 20 mg/L β-NAD (MH-F) Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: 5% CO2, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: od przodu płytki, po zdjęciu wieczka, w świetle odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy zahamowania wzrostu bakterii Kontrola jakości: Streptococcus pneumoniae ATCC 49619

Penicyliny1 Wartości graniczne MIC

(mg/L)


w krążku (µg)



S≤

R>

S≥

R<

Penicylina benzylowa 0,252

0,25 1 jednostka 18 18 1/A. Wrażliwość paciorkowców β-hemolizujących grup A, B,

C i G na penicyliny można przewidywać na podstawie oznaczenia wrażliwości na penicylinę benzylową, z wyjątkiem wrażliwości paciorkowców grupy B na fenoksymetylopenicylinę i penicyliny izoksazolilowe.

2. Izolaty, dla których wartości MIC przekraczają wartość graniczną dla szczepów wrażliwych występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Dla każdego izolatu z wyższymi wartościami MIC należy powtórzyć identyfikację oraz oznaczenie lekowrażliwości i w przypadku potwierdzenia wyników, izolat przesłać do laboratorium referencyjnego. wrażliwych, należy je raportować jako oporne.

3. Paciorkowce grup A, B, C i G nie wytwarzają β-laktamaz. Dodatek inhibitora β-laktamaz nie wpływa na efekt kliniczny.

4/B. Wartości graniczne fenoksymetylopenicyliny odnoszą

się wyłącznie do Streptococcus spp. grupy A, C i G

Ampicylina Komentarz1


A Komentarz

A

Ampicylina- sulbaktam3


1 Komentarz

A Komentarz

A

Amoksycylina Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komenarz

A

Amoksycylina – kwas3

klawulanowy Komentarz

1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A


48

Penicyliny1 Wartości

graniczne MIC (mg/L)


w krążku (µg



S≤

R>

S≥

R<

Piperacylina Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A .

Piperacylina – tazobaktam3


1 Komentarz

A Komentarz

A

Tikarcylina - - - -


- - - -

Fenoksymetylopenicylina Streptococcus spp.

grupa A, C i G

Komentarz1,4

Kometnarz1,4

KomentarzA,B

KomentarzA,B

Oksacylina Streptococcus spp.

grupa A, C i G

NA NA NA NA

Kloksacylina Streptococcus spp.

grupa A, C i G

Komentarz1,4

Komentarz1,4

KomentarzA,B

KomentarzA,B

Dikloksacylina Streptococcus spp.

grupa A, C i G

Komentarz1,4

Komentarz1,4

KomentarzA,B

KomentarzA,B

Flukloksacylina Streptococcus spp.

grupa A, C i G

Komentarz1,4

Komentarz1,4

KomentarzA,B

KomentarzA,B


układu moczowego

- - - -


49


(mg/L)


w krążku (µg)



S≤

R>

S≥

R<

Cefaklor Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A

1/A. Wrażliwość paciorkowców grupy A, B, C i G na cefalosporyny można przewidywać na podstawie oznaczenia wrażliwości na penicylinę benzylową.

Cefadroksyl Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A

Cefaleksyna Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A

Cefazolina Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A

Cefepim Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A

Cefiksym - - - -

Cefotaksym Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A


Cefpodoksym Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A

Ceftarolina Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A

Ceftazydym - - - -

Ceftibuten Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A


Ceftolozan-tazobaktam

IE IE IE IE

Ceftriakson Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A

Cefuroksym iv Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A

Cefuroksym forma doustna Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A


(mg/L)


w krążku (µg)



S≤

R>

S≥

R<

Doripenem Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A

1/A. Wrażliwość paciorkowców grupy A, B, C i G na karbapenemy można przewidywać na podstawie oznaczenia wrażliwości na penicylinę benzylową.

Ertapenem Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A

Imipenem Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A

Meropenem Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A


50


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

Aztreonam - - - -


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

Ciprofloksacyna - - - - A. Krążek z norfloksacyną może być używany do badania

przesiewowego w celu wykrycia oporności na fluorochinolony Patrz komentarz B.

B. Izolaty sklasyfikowane jako wrażliwe na norfloksacynę mogą być raportowane jako wrażliwe na lewofloksacynę oraz moksifloksacynę. Dla izolatów sklasyfikowanych jako niewrażliwe należy wykonać oznaczenie wrażliwości na poszczególne leki z tej grupy.

Lewofloksacyna 1 2 5 18A 15

A

Moksifloksacyna 0.5 1 5 18A

15A


NA NA NA NA


NA NA 10 12B

KomentarzB

Ofloksacyna - - - -

Aminoglikozydy Wartość graniczna MIC

(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

Amikacyna - - - -

Gentamycyna - - - -

Netylmycyna - - - -

Tobramycyna - - - -


51



(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤

R>

S≥

R<

Dalbawancyna1

0.1253 0.125

3 KomentarzA KomentarzA

1. Szczepy, dla których wartości MIC przekraczają wartość graniczną pozwalającą sklasyfikować je jako wrażliwe występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Dla każdego izolatu z wyższymi wartościami MIC należy powtórzyć identyfikację oraz oznaczenie lekowrażliwości i w przypadku potwierdzenia wyników, izolat przesłać do laboratorium referencyjnego.

2. Do oznaczania MIC podłoże musi być uzupełnione polysorbatem-80 do końcowego stężenia 0,002% dla metody rozcieńczen w bulionie (metoda rozcieńczeń w agarze nie jest walidowana) W przypadku metod komercyjnych należy stosować sia do zaleceń producenta..

3. Izolaty wrażliwe na wankomycynę mogą być raportowane jako wrażliwe na dalbawancynę i oritawancynę

A. Wartości graniczne dla metody dyfuzyjno-krążkowej nie zostały

określone i należy używać metod oznaczania MIC.

B. Wartości graniczne strefy zahamowania wzrostu oparto na

dystrybucji wielkości stref dla szczepów dzikich, ponieważ jak

dotąd nie stwierdzono szczepów opornych.

Oritawancyna1

0.253 0.25

3 KomentarzA KomentarzA

Teikoplanina 21 2 30 15

A 15

A


Wankomycyna 21 2 5 13

A 13

A


52


streptograminy


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤

R>

S≥

R<

Azytromycyna 0,251

0,51


A


2. Indukcyjny mechanizm oporności na klindamycynę może zostać wykryty w teście badającym antagonizm klindamycyny i antybiotyku z grupy markolidów. Jeśli nie stwierdza się antagonizmu, izolat należy raportowac jako wrażliwy. Jeśli stwierdza się antagonizm, izolat należy raportować jako oporny i rozważyć dodanie do wyniku komentarza: „Klindamycyna może nadla być używana w krótkotrwałej terapii lżejszych zakażeń skóry i tkanki podskórnej, ponieważ konstytutywna oporność na klindamycynę nie powinna rozwinąć się w trakcie takiej terapii. Znaczenie kliniczne indukcyjnego mechanizmu oporności na klindamycyne w leczeniu poważnychc h zakaźeń wywoływanych przez S. pyogenes nie jest znane.

B. W celu wykrycia antagonizmu klindamycyny i antybiotyku z grupy markolidów należy umieścić krążki z klindamycyną i erytromycyną w odległości 12-16 mm (od krawędzi do krawędzi krążków).Antagonizm jest widoczny jako strefa w kształcie litery D, spłaszczenie od strony krążka z erytromycyną.

Przypis do tłumaczenia polskiego: W Polsce w przypadku wykrycia antagonizmu izolat należy raportować jako oporny i wynik opatrzyć komentarzem „Wykryto mechanizm MLSB indukcyjny.” (Źródło „Stanowisko Zespołu ds. oznaczania lekowrażliwości

zgodnie z zaleceniami EUCAST w sprawie raportowania

mechanizmu oporności MLSB (oporności na makrolidy, linkozamidy i

streptograminy B) u ziarenkowców Gram-dodatnich, 3 marca 2014.”)

Klarytromycyna 0,251

0,51


A

Erytromycyna 0,25A

0,5A

15 21A

18A

Roksytromycyna 0,51

11


A

Telitromycyna 0,25 0,5 15 20 17


B 17

B



53


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤

R>

S≥

R<

Doksycyklina 11

21


A

1/A. Szczepy wrażliwe na tetracyklinę są również wrażliwe na doksycyklinę i minocyklinę. Niektóre szczepy paciorkowców oporne na tetracyklinę mogą być wrażliwe na minocyklinę lub/oraz doksycyklinę. Jeśli jest taka potrzeba należy oznaczyć MIC doksycykliny u izolatów opornych na tetracyklinę.

2. Izolaty, dla których wartości MIC przekraczają wartość graniczną dla szczepów wrażliwych występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Dla każdego izolatu niewrażliwego na tigecyklinę należy powtórzyć identyfikację oraz oznaczenie lekowrażliwości i w przypadku potwierdzenia wyników, izolat taki przesłać do laboratorium referencyjnego.

3. Do oznaczania MIC tigecykliny metodą mikrorozcieńczen w bulionie należy stosować świeże podłoża, przygotowane w dniu wykonania oznaczeń

Minocyklina 0,51

11

30 23A 20

A

Tetracyklina 11

21

30 23A

20A

Tigecyklina2

0,252,3

0,52

15 19 16


54

Oksazylidynony


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤ R> S≥ R<

Linezolid1

2 4 10 19 16 1. Izolaty, dla których wartości MIC przekraczają wartość graniczną

dla szczepów wrażliwych występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Dla każdego izolatu niewrażliwego na tigecyklinę należy powtórzyć identyfikację oraz oznaczenie lekowrażliwości i w przypadku potwierdzenia wyników, izolat taki przesłać do laboratorium referencyjnego.

2. Izolaty wrażliwe na linezolid mogą być raportowane jako wrażliwe na tedizolid.

A. Izolaty wrażliwe na linezolid moga być raportowane jako wrażliwe

na tedizolid. Dla izolatów niewrażliwych należy oznaczyc wartość MIC.

Tedizolid1 0.5

2 0.5 KomentarzA KomentarzA


55

Różne leki Wartość



w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<


1. Izolaty, dla których wartości MIC przekraczają wartość graniczną dla szczepów wrażliwych występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Dla każdego izolatu niewrażliwego na daptomycynę należy powtórzyć identyfikację oraz oznaczenie lekowrażliwości i w przypadku potwierdzenia wyników, izolat taki przesłać do laboratorium referencyjnego.

2. Do oznaczania MIC daptomycyny podłoże musi być uzupełnione Ca

2+ do końcowego stężenia 50 mg/L dla metody rozcieńczen w

bulionie (metoda rozcieńczeń w agarze nie jest walidowana) W przypadku metod komercyjnych należy stosować sia do zaleceń producenta..

3. Trimetoprim - sulfametoksazol w stosunku 1:19. Wartości graniczne wyrażono jako stężenie trimetoprimu.

3/B. Wartości graniczne nitrofurantoiny odnoszą się wyłącznie do S. agalactiae (paciorkowiec grupy B)

4. Wartości graniczne trimetoprimu odnoszą się wyłącznie do S. agalactiae (paciorkowiec grupy B)

A. Wyłącznie oznaczanie MIC

Kolistyna - - - -

Daptomycyna 11,2

1 KomentarzA Komentarz

A



Kwas fusydowy IE IE IE IE


Mupirocyna - - - -


moczowego), S. agalactiae

(paciorkowce groupy B)

643

643

100 15B

15B

Rifampicyna 0,06 0,5 5 21 15



moczowego), S. agalactiae

(paciorkowce groupy B)

24

24

IP IP


2

1 2 1.25-23.75 18 15

Streptococcus pneumoniae Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016

56

Streptococcus pneumoniae

Metoda dyfuzyjno-krążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: Mueller-Hinton agar + 5% odwłókniona krew końska i 20 mg/L β-NAD (MH-F) Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda z hodowli na podłożu agarowym z krwią lub 1,0 McFarlanda z hodowli na podłożu czekoladowym Hodowla: 5% CO2, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: od przodu płytki, po zdjęciu wieczka, w świetle odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy zahamowania wzrostu bakterii. Kontrola jakości: Streptococcus pneumoniae ATCC 49619


(mg/L)


w krążku (µg)



S≤

R>

S≥

R<

Penicylina benzylowa (zakażenia inne niż

zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych)

0,061,2

21,2


A

1. Wartości graniczne penicylin innych niż penicylina benzylowa odnoszą się jedynie do izolatów z zakażeń innych niż zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Izolaty całkowicie wrażliwe na penicylinę benzylową (MIC ≤0,06 mg/L oraz/lub wrażliwe w teście przesiewowym z krążkiem z oksacyliną, patrz komentarz C) mogą być raportowane jako wrażliwe na antybiotyki β-laktamowe, dla których ustalono wartości graniczne, włączając antybiotyki, dla których interpretację wyniku podano w komentarzach.

2. W zapaleniu płuc, przy zastosowaniu dawki 1,2 g x 4 (2 000 000 j.m. x 4 ) za wrażliwe na penicylinę benzylową należy uznać izolaty, dla których wartość MIC wynosi ≤0,5 mg/L. W zapaleniu płuc, przy zastosowaniu dawki 2,4 g x 4 (4 000 000 j.m. x 4) lub 1,2 g x 6 (2 000 000 j.m. x 6), za wrażliwe na penicylinę benzylową należy uznać izolaty, dla których wartość MIC wynosi ≤1,0 mg/L. W zapaleniu płuc, przy zastosowaniu dawki 2,4 g x 6 (4 000 000 j.m. x 6), za wrażliwe na penicylinę benzylową należy uznać izolaty, dla których wartość MIC wynosi ≤2,0 mg/L.


57


(mg/L)


w krążku (µg)



S≤

R>

S≥

R<

Penicylina benzylowa (zapalenie opon

mózgowo-rdzeniowych

0,061 0,06

1 Komentarz

A Komentarz

A

3. W przypadku izolatów klasyfikowanych jak średniowrażliwe na ampicylinę należy unikać stosowania terapii doustnej ampicyliną, amoksycyliną lub amoksycyliną-kwas klawulanowy

4/B Wrażliwość wnioskowana na podstawie wyniku oznaczania MIC ampicyliny

A. Badanie przesiewowe z użyciem krążka z oksacyliną 1 µg, umożliwiające wykrycie oporności na antybiotyki β-laktamowe, patrz komentarz C.

C. Interpretacja wyniku badania przesiewowego z użyciem krążka z oksacyliną 1 µg, patrz tabela uzupełniająca na końcu rozdziału. Dla szczepów niewrażliwych w badaniu przesiewowym należy zawsze oznaczyć MIC penicyliny benzylowej

Ampicylina 0,51,3

21,3

KomentarzA,B

KomentarzA,B

Ampicylina- sulbaktam Komentarz1,3

Komentarz1,3

KomentarzA,B

KomentarzA,B

Amoksycylina Komentarz1,3,4

Komentarz1,3,4

KomentarzA,B

KomentarzA,B


Komentarz1,3,4

Komentarz1,3,4

KomentarzA,B

KomentarzA,B

Piperacylina Komentarz1,4

Komentarz1,4

KomentarzA,B

KomentarzA,B

Piperacylina – tazobaktam Komentarz1,4

Komentarz1,4

KomentarzA,B

KomentarzA,B

Tikarcylina - - - -


- - - -

Fenoksymetylopenicylina Komentarz1


A Komentarz

A

Oksacylina

(badanie przesiewowe) NA NA 1 20

C Komentarz

C





układu moczowego)

- - - -


58


(mg/L)


w krążku (µg)



S≤

R>

S≥

R<

Cefaklor 0,03 0,5 30 50 28

1. Szczepy dla których wartości MIC przekraczają wartość graniczną pozwalającą sklasyfikować je jako wrażliwe występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Dla każdego izolatu z wyższymi wartościami MIC należy powtórzyć identyfikację oraz oznaczenie lekowrażliwości i w przypadku potwierdzenia wyników, izolat przesłać do laboratorium referencyjnego. Do czasu pojawienia się dowodów potwierdzających skuteczność kliniczną wobec izolatów, dla których wartość MIC antybiotyku przekracza ustalone wartości graniczne dla szczepów wrażliwych, należy je raportować jako oporne.

A. Badanie przesiewowe z użyciem krążka z oksacyliną 1 µg. Interpretacja wyniku, patrz komentarz C w tabeli uzupełniającej na końcu rozdziału.

Cefadroksyl - - - -

Cefaleksyna - - - -

Cefazolina - - - -

Cefepim 11

2 KomentarzA Komentarz

A

Cefiksym - - - -

Cefotaksym 0,51 2 Komentarz

A Komentarz

A


Cefpodoksym 0,25 0,5 KomentarzA Komentarz

A

Ceftarolina 0,25 0,25 KomentarzA Komentarz

A

Ceftazydym - - - -

Ceftibuten - - - -

Ceftobiprol 0,5 0,5 KomentarzA Komentarz

A

Ceftolozan -tazobaktam

- - - -

Ceftriakson 0,51 2 Komentarz

A Komentarz

A

Cefuroksym iv 0,5 1 KomentarzA Komentarz

A

Cefuroksym forma doustna 0,25 0,5 KomentarzA Komentarz

A


59


(mg/L)


w krążku (µg)



S≤

R>

S≥

R<

Doripenem1 1

2 1 Komentarz

A Komentarz

A

1. Nie stosować do leczenia zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych (meropenem jest jedynym karbapenemem stosowanym w terapii zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych).

2. Szczepy, dla których wartości MIC przekraczają wartość graniczną pozwalającą sklasyfikować je jako wrażliwe występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Dla każdego izolatu z wyższymi wartościami MIC należy powtórzyć identyfikację oraz oznaczenie lekowrażliwości i w przypadku potwierdzenia wyników, izolat przesłać do laboratorium referencyjnego. Do czasu pojawienia się dowodów potwierdzających skuteczność kliniczną wobec izolatów, dla których wartość MIC antybiotyku przekracza ustalone wartości graniczne dla szczepów wrażliwych, należy je raportować jako oporne.

3. Meropenem jest jedynym karbapenemem stosowanym w leczeniu zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych.

A. Badanie przesiewowe z użyciem krążka z oksacyliną 1 µg. Interpretacja wyniku, patrz tabela uzupełniająca na końcu rozdziału.

B. Oznaczyć MIC meropenemu w przypadku stosowania w terapii zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych

Ertapenem1 0,5

2 0,5 Komentarz

A Komentarz

A

Imipenem1 2

2 2 Komentarz

A Komentarz

A

Meropenem (zakażenia inne niż

zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych)

3


A

Meropenem (zapalenie opon mózgowo-

rdzeniowych)3

0,25 1 KomentarzA,B

KomentarzA,B


60


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


Aztreonam - - - -


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


R>

S≥

R<

Ciprofloksacyna

1 0,12 2 5 50

A 16

A

1. Dzikie szczepy S. pneumoniae nie są uznawane za wrażliwe na ciprofloksacynę i z tego względu są klasyfikowane jako średniowrażliwe.

2. Wartości graniczne lewofloksacyny odnoszą się do terapii wysokimi dawkami leku (500 mg x 2)

3. Dzikie szczepy S. pneumoniae nie są uznawane za wrażliwe na ofloksacynę i z tego względu są klasyfikowane jako średniowrażliwe

A. Krążek z norfloksacyną może być używany w badaniu

przesiewowym w celu wykrycia oporności na fluorochinolony. Patrz komentarz B.

B. Izolaty sklasyfikowane jako wrażliwe na norfloksacynę można raportować jako wrażliwe na lewofloksacynę oraz moksifloksacynę i jako średniowrażliwe na ciprofloksacynę oraz ofloksacynę. Dla izolatów sklasyfikowanych w teście przesiewowym jako niewrażliwe należy wykonać oznaczenie wrażliwości na poszczególne leki z tej grupy.

Lewofloksacyna2 2 2 5 17

A 17

A

Moksifloksacyna 0,5 0,5 5 22A 22

A


NA NA NA NA


NA NA 10 12B

KomentarzB

Ofloksacyna3 0,12 4 5 50

A 13

A


61


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


R>

S≥

R<

Amikacyna - - - -

Gentamycyna - - - -

Netylmycyna - - - -

Tobramycyna - - - -



(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu


S≤

R>

S≥

R<

Dalbawancyna IE IE IE IE


A. Wartości graniczne strefy zahamowania wzrostu oparto na

dystrybucji wartości dla szczepów dzikich, ponieważ dotychczas

nie stwierdzono szczepów opornych.

Oritawancyna IE IE IE IE

Teikoplanina1

21 2 30 17

A 17

A


Wankomycyna1

21 2 5 16

A 16

A


62

Makrolidy, linkozamidy

i streptograminy


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

Azytromycyna 0,251

0,51


A


2. Indukcyjny mechanizm oporności na klindamycynę może zostać wykryty w teście badającym antagonizm klindamycyny i antybiotyku z grupy markolidów. Jeśli nie stwierdza się antagonizmu, izolat należy raportowac jako oporny.

B. W celu wykrycia antagonizmu klindamycyny i antybiotyku z grupy markolidów należy umieścić krążki z klindamycyną i erytromycyną w odległości 12-16 mm (od krawędzi do krawędzi krążków).Antagonizm jest widoczny jako strefa w kształcie litery D, spłaszczenie od strony krążka z erytromycyną.

Przypis do tłumaczenia polskiego: W Polsce w przypadku wykrycia antagonizmu izolat należy raportować jako oporny i wynik opatrzyć komentarzem „Wykryto mechanizm MLSB indukcyjny.” (Źródło „Stanowisko Zespołu ds. oznaczania lekowrażliwości zgodnie

z zaleceniami EUCAST w sprawie raportowania mechanizmu

oporności MLSB (oporności na makrolidy, linkozamidy i

streptograminy B) u ziarenkowców Gram-dodatnich, 3 marca 2014.”)


0,51


A

Erytromycyna 0,251

0,51

15 22A

19A

Roksytromycyna 0,51

11


A


Klindamycyna2 0.5 0.5 2 19

B 19

B



63


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

Doksycyklina 11

21


A

1/A. Szczepy wrażliwe na tetracyklinę są również wrażliwe na doksycyklinę i minocyklinę. Niektóre szczepy gronkowców oporne na tetracyklinę mogą być wrażliwe na minocyklinę lub/oraz doksycyklinę. Jeśli jest taka potrzeba należy oznaczyć MIC doksycykliny u izolatów opornych na tetracyklinę.

Minocyklina 0,51

11

30 24A 21

A

Tetracyklina 1 21

30 25A

22A


Oksazylidynony


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤ R> S≥ R<

Linezolid 2 4 10 22 19

Tedizolid IE IE IE IE


64


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤

R>

S≥

R<

1. Trimetoprim - sulfametoksazol w stosunku 1:19. Stężenia graniczne wyrażono jako stężenie trimetoprimu


Kolistyna - - - -

Daptomycyna IE IE IE IE

Fosfomycyna iv IE IE IE IE




Mupirocyna - - - -


moczowego)

- - - -

Rifampicyna 0,06 0,5 5 22 17



moczowego)

- - - -


1

1 2 1.25-23.75 18 15


65

Wykrywanie oporności na antybiotyki beta-laktamowe u S. pneumoniae Tabela uzupełniająca

Krążek z oksacyliną 1 µg

Średnica strefy

zahamowania wzrostu

Antybiotyki Dodatkowe badania i/lub interpretacja

≥ 20 mm

Wszystkie antybiotyki β-laktamowe, dla których

zaproponowano wartości graniczne, włączając

antybiotyki, dla których interpretację wyniku

podano w komentarzach

Raportować „wrażliwy”, bez względu na postać kliniczną zakażenia, z wyjątkiem

cefakloru, który jeśli podawany na wyniku należy raportować jako „średniowrażliwy”.

< 20* mm

Penicylina benzylowa (zapalenie opon mózgowo-

rdzeniowych) i fenoksymetylopenicylina

(wszystkie postacie kliniczne zakażenia)

Raportować „oporny”

Penicylina benzylowa (wszystkie zakażenia z

wyjątkiem zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych) Oznaczyć MIC i i wynik interpretować zgodnie z klinicznymi wartościami granicznymi

Ampicylina, amoksycylina i piperacylina (bez lub z

inhibitorami β-laktamaz), cefepim, cefotaksym,

ceftarolina, ceftobiprol i ceftriakson

Średnica zahamowania wzrostu wokół krążka z oksacyliną ≥8 mm: raportować

„wrażliwy”.

W zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych potwierdzić poprzez oznaczenie MIC

antybiotyku β-laktamowego planowanego do terapii

Średnica zahamowania wzrostu wokół krążka z oksacyliną <8 mm: oznaczyć MIC

antybiotyku beta-laktamowego planowanego do terapii, ale dla ampicyliny,

amoksycyliny i piperacyliny (bez lub z inhibitoram β-laktamazy) wnioskować o

wrażliwości na podstawie wyniku oznaczania MIC ampicyliny.

Pozostałe antybiotyki β-laktamowe Oznaczyć MIC antybiotyku planowanego do terapii i wynik interpretować zgodnie z

odpowiednimi wartościami granicznymi.

*Oksacylina 1 µg < 20 mm: Należy zawsze oznaczyć MIC penicyliny benzylowej, ale nie powinno się opóźniać raportowania wyniku

interpretowanego zgodnie z wyżej wymienionymi zaleceniami

Streptococcus spp. grupa viridans Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0 obowiązująca od 01.01.2016

66

Streptococcus sp. grupa viridans

Wartości graniczne dla Streptococcus spp. grupa viridans w zapaleniu wsierdzia (endocarditis) – patrz wytyczne krajowe lub międzynarodowe dotyczące leczenia zapalenia wsierdzia

Metoda dyfuzyjno-krążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: Mueller-Hinton agar + 5% odwłókniona krew końska i 20 mg/L β-NAD (MH-F) Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: 5% CO2, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: od przodu płytki, po zdjęciu wieczka, w świetle odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy zahamowania wzrostu bakterii Kontrola jakości: Streptococcus pneumoniae ATCC 49619

Ta grupa bakterii zawiera wiele gatuknów, które mozna pogrupowac następujaco: grupa S. anginosus: S. anginosus, S. constellatus, S. intermedius grupa S. mitis: S. australis, S. cristatus, S. infantis, S. mitis, S. oligofermentans, S. oralis,S. peroris, S. pseudopneumoniae, S. sinensis grupa S. sanguinis: S. sanguinis, S. parasanguinis, S. gordonii grupa S. bovis: S. equinus, S. gallolyticus (S. bovis), S. infantarius grupa S. salivarius: S. salivarius, S. vestibularis, S. thermophilus grupa S. mutans: S. mutans, S. sobrinus

Streptococcus spp. grupa viridans Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016

67


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤

R>

S≥

R<

Penicylina benzylowa 0,25 2 1 jednostka 18 12 1/B Dla izolatów wrażliwych na penicylinę

benzylową, wrażliwość wnioskowana na podstawie wyniku oznaczania wrażliwości na penicylinę benzylową lub ampicylinę. Dla izolatów opornych na penicylinę benzylową, wrażliwość wnioskowana na podstawie wyniku oznaczania wrażliwości na ampicylinę.

A. Krążek z penicyliną benzylową 1 jednostka

może być stosowany w badaniu przesiewowym

w celu wykrycia oporności na antybiotyki β-

laktamowe u Streptococcus spp. grupy

viridans. Izolaty klasyfikowane jako wrażliwe

należy raportować jako wrażliwe na antybiotyki

β-laktamowe, dla których ustalono wartości

graniczne, włączając antybiotyki, dla których

interpretację wyniku podano w komentarzach.

Dla izolatów klasyfikowanych jako niewrażliwe

należy oznaczyć wrażliwość na poszczególne

antybiotyki.

Penicylina benzylowa (badanie przesiewowe)

NA NA 1 jednostka 18A

KomentarzA

Ampicylina 0,5 2 2 21 15

Ampicylina- sulbaktam Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A,B Komentarz

A,B

Amoksycylina 0,5 2 KomentarzA,B

KomentarzA,B

Amoksycylina – kwas klawulanowy Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A,B Komentarz

A,B

Piperacylina Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A,B Komentarz

A,B

Piperacylina – tazobaktam Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A,B Komentarz

A,B


Tikarcylina – kwas klawulanowy IE IE IE IE

Fenoksymetylopenicylina IE IE IE IE

Oksacylina - - - -





- - - -


68


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤

R>

S≥

R<

Cefaklor - - - -

A. Krążek z penicyliną benzylową 1 jednostka

może być stosowany w badaniu

przesiewowym w celu wykrycia oporności na

antybiotyki β-laktamowe u Streptococcus spp.

grupy viridans; patrz komentarz A w tabeli

„Penicyliny

Cefadroksyl - - - -

Cefaleksyna - - - -

Cefazolina 0,5 0,5 30 IP IP

Cefepim 0,5 0,5 30 25A

25A

Cefiksym - - - -

Cefotaksym 0,5 0,5 5 23A

23A


Cefpodoksym - - - -

Ceftarolina - - - -

Ceftazydym - - - -

Ceftibuten - - - -

Ceftobiprol - - - -

Ceftolozan-tazobaktam, grupa S. anginosus

IE IE IE IE

Ceftriakson 0,5 0,5 30 27A

27A

Cefuroksym iv 0,5 0,5 30 26A

26A



69


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


R>

S≥

R<

Doripenem 11 1 Komentarz

A Komentarz

A


A. Krążek z penicyliną benzylową 1 jednostka może być stosowany w badaniu przesiewowym w celu wykrycia oporności na antybiotyki β-laktamowe u Streptococcus spp. grupy viridans; patrz komentarz A w tabeli „Penicyliny”

Ertapenem 0,51 0,5 Komentarz

A Komentarz

A

Imipenem 21 2 Komentarz

A Komentarz

A

Meropenem 21 2 Komentarz

A Komentarz

A


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


R>

S≥

R<

Aztreonam - - - -


70


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


Ciprofloksacyna - - - - -

Lewofloksacyna - - - -



NA NA NA NA


Ofloksacyna - - - -


71


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


Amikacyna Komentarz2

Komentarz2

- - 1. Streptococcus spp. grupa viridans są naturalnie oporne na

aminoglikozydy i leki te w monoterapii są nieskuteczne w leczeniu zakażeń wywołanych przez te drobnoustroje. Wobec Streptococcus spp. grupy viridans obserwuje się syngergizm działania aminoglikozydów i penicylin lub aminoglikozydów i glikopeptydów, o ile nie posiadają one nabytych mechanizmów oporności wysokiego stopnia. W związku z tym oznaczanie wrażliwości na aminoglikozydy jest wykonywane w celu odróżnienia oporności naturalnej od nabytej oporności wysokiego stopnia.

2. Wynik negatywny: Izolaty o wartości MIC gentamycyny ≤128 mg/L. Są to izolaty typu dzikiego, o naturalnej oporności niskiego stopnia na gentamycynę. Wynik nie oznacza, że jest to izolat typu dzikiego w odniesieniu do pozostałych aminoglikozydów. Należy oczekiwać synergizmu aminoglikozydów z penicylinami lub glikopeptydami, jeśli izolaty są wrażliwe na te leki. Wynik pozytywny: Izolaty o wartości MIC gentamycyny >128 mg/L. Są to Iiolaty posiadające nabyte mechanizmy oporności wysokiego stopnia na aminoglikozydy, z wyjątkiem streptomycyny. Wobec tej grupy drobnoustrojów nie występuje synergizm działania aminoglikozydów z penicylinami lub glikopeptydami

Przypis do tłumaczenia polskiego: Szczepy o naturalnym niskim poziomie oporności na gentamycynę mogą się charakteryzować nabytą opornością wysokiego stopnia na amikacynę i kanamycynę. W przypadku konieczności zastosowania w terapii amikacyny należy oznaczyć MIC kanamycyny. Szczepy o wartościach MIC kanamycyny ≤250 mg/L są uważane za szczepy o naturalnej oporności niskiego stopnia na kanamycynę i amikacynę. (Żródło „Stanowisku Zespołu ds. oznaczania lekowrażliwości zgodnie z zaleceniami EUCAST w sprawie oznaczania wrażliwości na aminoglikozydy u Streptococcus spp. grupa viridans. 3 marca 2014.”)

Gentamycyna (wykrywanie oporności

wysokiego stopnia)


2 - -

Netylmycyna Komentarz2 Komentarz

2 - -

Tobramycyna Komentarz2 Komentarz

2 - -


72



(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


Dalbawancyna grupa

S. anginosus1

0.1252,3

0.1252 KomentarzA KomentarzA


2. Do oznaczania MIC podłoże musi być uzupełnione polysorbatem-80 do końcowego stężenia 0,002% dla metody rozcieńczen w bulionie (metoda rozcieńczeń w agarze nie jest walidowana) W przypadku metod komercyjnych należy stosować sia do zaleceń producenta.

3. Izolaty wrażliwe na wankomycynę mogą być raportowane jako wrażliwe na dalbawancynę i oritawancynę

A. Wartości graniczne dla metody dyfuzyjno-krążkowej nie zostały określone i

należy używać metod oznaczania MIC.

B. Wartości graniczne strefy zahamowania wzrostu oparto na dystrybucji

wartości dla szczepów dzikich, ponieważ dotychczas nie stwierdzono

szczepów opornych.

Oritawancyna grupa

S. anginosus1

0.252,3

0.252 KomentarzA KomentarzA

Teikoplanina 21 2 30 16

A 16

A


Wankomycyna 21 2 5 15

A 15

A


73


streptograminy


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


Azytromycyna IE IE IE IE

1. Indukcyjny mechanizm oporności na klindamycynę może zostać wykryty w teście badającym antagonizm klindamycyny i antybiotyku z grupy makrolidów. Jeśli nie stwierdza się antagonizmu, izolat należy raportowac jako wrażliwy. Jeśli stwierdza się antagonizm, izolat należy raportować jako oporny.

A. W celu wykrycia antagonizmu klindamycyny i antybiotyku z grupy markolidów należy umieścić krążki z klindamycyną i erytromycyną w odległości 12-16 mm (od krawędzi krążka).Antagonizm jest widoczny jako strefa w kształcie litery D, spłaszczenie od strony krążka z erytromycyną.

Przypis do tłumaczenia polskiego: W Polsce w przypadku wykrycia antagonizmu izolat należy raportować jako oporny i wynik opatrzyć komentarzem „Wykryto mechanizm MLSB indukcyjny.” (Źródło „Stanowisko Zespołu ds. oznaczania lekowrażliwości zgodnie z zaleceniami EUCAST w sprawie raportowania mechanizmu oporności MLSB (oporności na makrolidy, linkozamidy i streptograminy B) u ziarenkowców Gram-dodatnich, 3 marca 2014.”)

Klarytromycyna IE IE IE IE

Erytromycyna IE IE 15 IE IE

Roksytromycyna IE IE IE IE

Telitromycyna IE IE IE IE


A 19

A

Chinupristyna/ dalfopristyna

IE IE IE IE


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


R>

S≥

R<


Minocyklina - - - -




74

Oksayzlidynony


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤ R> S≥ R<

Linezolid 2 4 10 22 19 A. Należy oznaczać MIC.

Tedizolid, grupa S. anginosus

0.25 0.25 KomentarzA KomentarzA


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

Chloramfenikol - - - - -

Kolistyna - - - -

Daptomycyna - - - -





Mupirocyna - - - -


- - - -

Rifampicyna - - - - -



- - - -

Trimetoprim – sulfametoksazol (ko-trimoksazol) - - - -

Haemophilus influenzae Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016

75

Haemophilus influenzae

Wartości graniczne EUCAST opracowano jedynie dla H. influenzae. Dane kliniczne dla pozostałych gatunków z rodzaju Haemophilus są niewystarczające. Dystrybucja wartości MIC dla H. parainfluenzae jest podobna do obserwowanej u H. influenzae. W związku z brakiem wartości granicznych dla H. parainfluenzae, do interpretacji wyników oznaczania lekowrażliwości izolatów tego gatunku można stosować wartości graniczne opracowane dla H. influenzae.

Metoda dyfuzyjno-krążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: Mueller-Hinton agar + 5% odwłókniona krew końska i 20 mg/L β-NAD (MH-F) Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: 5% CO2, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: od przodu płytki, po zdjęciu wieczka, w świetle odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy zahamowania wzrostu bakterii Kontrola jakości: Haemophilus influenzae ATCC 49766 lub Haemophilus influenzae NCTC 8468 Do kontroli krążków z połączeniami β-laktam/inhibitor należy stosować Staphylococcus aureus ATCC 29213


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤

R>

S≥

R<

Penicylina benzylowa IE IE IE IE 1. Wartości graniczne odnoszą się do leku podawanego

dożylnie. Dla penicylin bez inhibitora β-laktamaz wartości graniczne mają zastosowanie jedynie do szczepów niewytwarzających β-laktamazy. Szczepy wytwarzające β-laktamazę należy raportować jako oporne na penicyliny bez dodatku inhibitora β-laktamaz.

4. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie sulbaktamu na 4 mg/L

3/B. Wrażliwość przewidywana na podstawie oznaczania wrażliwości na amoksycylinę - kwas klawulanowy

4. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie kwasu klawulanowego na 2 mg/L

5/D. Wrażliwość przewidywana na podstawie oznaczania wrażliwości na ampicylinę lub amoksycylinę

A. Krążek z penicyliną benzylową 1 jednostka może być używany w badaniach przesiewowych, ale nie do rozróżnienia pomiędzy szczepami wytwarzającymi β-laktamazę, a izolatami ze zmienionymi białkami PBP. Interpretację wyniku badania przesiewowego z użyciem krążka z penicyliną benzylową 1 jednostka zawarto w tabeli uzupełniającej na końcu rozdziału

C. Wrażliwość przewidywana na podstawie oznaczania wrażliwości na ampicylinę.

Penicylina benzylowa (badanie przesiewowe)

NA NA 1 jednostka 12A

KomentarzA

Ampicylina 11

11 2 16

A 16

A

Ampicylina- sulbaktam 11,2,3

11,2,3

10-10 KomentarzA,B

KomentarzA,B

Amoksycylina 21

21

KomentarzA,C

KomentarzA,C


21,4

21,4

2-1 15A

15A

Piperacylina Komentarz

1,5 Komentarz

1,5 Komentarz

A,D Komentarz

A,,D

Piperacylina-tazobaktam Komentarz1,3

Komentarz1,3

KomentarzA

KomentarzA


Tikarcylina-kwas klawulanowy

IE IE IE IE

Fenoksymetylopenicylina IE IE IE IE

Oksacylina - - - -





76


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤

R>

S≥

R<


układu moczowego)

- - - - Przypis do tłumaczenia polskiego: U szczepów niewrażliwych

na ampicylinę konieczne jest oznaczanie wytwarzania β-laktamaz krążkiem z nitrocefiną (test cefinazowy). Produkcja β-laktamazy u szczepu niewrażliwego na ampicylinę nie wyklucza obecności mechanizmu BLPACR

Cefalosporyny Wartości graniczne MIC

(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu


S≤

R>

S≥

R<

Cefaklor - - -

-


A. Krążek z penicyliną benzylową 1 jednostka może być używany do badania przesiewowego w celu wykrycia oporności na antybiotyki beta-laktamowe; patrz tabela uzupełniająca na końcu rozdziału.

Cefadroksyl - - - -

Cefaleksyna - - - -

Cefazolina - - - -

Cefepim 0,251 0,25 30 27

A 27

A

Cefiksym 0,121 0,12 5 25

A 25

A

Cefotaksym 0,121 0,12 5 26

A 26

A


Cefpodoksym 0,251 0,5 10 26

A 23

A

Ceftarolina 0,03 0,03 IP IP

Ceftazydym - - - -

Ceftibuten 11 1 30 25

A 25

A


Ceftolozan-tazobaktam IE IE IE IE

Ceftriakson 0,121 0,12 30 30

A 30

A

Cefuroksym iv 1 2 30 26A

25A

Cefuroksym forma doustna 0,12 1 30 50 26


77


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

Doripenem1 1

2 1 10 20

A 20

A

1. Nie stosować do leczenia zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych (meropenem jest jedynym karbapenemem stosowanym w terapii zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych).


2. Meropenem jest jedynym karbapenemem stosowanym w leczeniu zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych.

A. Krążek z penicyliną benzylową 1 jednostka może być używany do badania przesiewowego w celu wykrycia oporności na antybiotyki beta-laktamowe; patrz tabela uzupełniająca na końcu rozdziału.

A. W przypadku stosowania w zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych należy oznaczyć MIC meropenemu.

Ertapenem1 0,5

2 0,5 10 20

A 20

A

Imipenem1 2

2 2 10 20

A 20

A

Meropenem3

(zakażenia inne niż zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych)

3

22 2 10 20

A 20

A

Meropenem3

(zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych)

0,25 1 KomentarzB

KomentarzB


78


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


Aztreonam IE IE IE IE

Fluorochinolony1,2 Wartość graniczna MIC

(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


Ciprofloksacyna 0,52 0,5 5 26

A 26

A

1. Może występować oporność niskiego stopnia na fluorochinolony (MIC ciprofloksacyny 0.12-0.5 mg/L), niemniej brak jest dowodów wskazujących, że ma ona istotne znaczenie kliniczne w zakażeniach układu oddechowego wywoływanych przez H. influenzae.


A. Krążek z kwasem nalidyksowym może być stosowany w badaniach przesiewowych w celu oznaczenia oporności na fluorochinolony, patrz komentarz B

B. Izolaty klasyfikowane jako wrażliwe na kwas nalidyksowy mogą być raportowane jako wrażliwe na lewofloksacynę, ciprofloksacynę, moksifloksacynę i ofloksacynę. Izolaty klasyfikowane jako niewrażliwe na kwas nalidyksowy mogą wykazywać oporność na fluorochinolony i wówczas należy oznaczyć wrażliwość na lek wybrany do terapii.

Lewofloksacyna 12 1 5 26

A 26

A

Moksifloksacyna 0,52 0,5 5 25

A 25

A


NA NA 30 23B

KomentarzB


Ofloksacyna 0,52 0,5 5 23

A 23

A


79


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤

R>

S≥

R<

Amikacyna IE IE IE IE

Gentamycyna IE IE IE IE

Netylmycyna IE IE IE IE

Tobramycyna IE IE IE IE



(mg/L)


w krążku (µg)



S≤

R>

S≥

R<

Dalbawancyna - - - -

Oritawancyna - - - -


Telawancyna - - - -

Wankomycyna - - - -


80

Makrolidy1, linkozamidy

i streptograminy


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


R>

S≥

R<

Azytromycyna 0,12

2 4

2 Komentarz

A Komentarz

A

1. Obserwuje się słabą zależność między wartościami MIC makrolidów, a efektem terapeutycznym w leczeniu zakażeń wywoływanych przez H. influenzae. Dlatego też wartości graniczne makrolidów i podobnych antybiotyków ustalono na poziomie wartości klasyfikujących dzikie szczepy H. influenzae do kategorii średniowrażliwe.

2/A Erytromycyna może być stosowana do oznaczania wrażliwości na azytromycynę, klarytromycynę i roksytromycynę.

Klarytromycyna 12

322


A

Erytromycyna 0,5 16 15 50 10

Roksytromycyna 12

162


A

Telitromycyna 0,12 8 15 50 12




(mg/L)

Zawartość antybiotyk

u w krążku

(µg)


(mm)


R>

S≥

R<

Doksycyklina 1

1 2

1 Komentarz

A Komentarz

A

1/A Izolaty wrażliwe na tetracyklinę są również wrażliwe na doksycyklinę i minocyklinę, niemniej niektóre szczepy oporne na tetracyklinę mogą wykazywać wrażliwość na minocyklinę lub/oraz doksycyklinę. Dla szczepów opornych na tetracyklinę należy oznaczyć MIC doksycykliny, jeśli zachodzi potrzeba oznaczenia wrażliwości na ten antybiotyk.

Minocyklina 11

21

30 24A 21

A

Tetracyklina 11

21

30 25A

22A



81

Oksazylidynony


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤ R> S≥ R<


Tedizolid - - - -


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤

R>

S≥

R<


1. Trimetoprim - sulfametoksazol w stosunku 1:19. Stężenia graniczne wyrażono jako stężenie trimetoprimu.

Kolistyna - - - -

Daptomycyna - - - -





Mupirocyna - - - -


moczowego)

- - - -

Rifampicyna (wyłącznie do profilaktyki)

1 1 5 18 18


Trimetoprim (wyłącznie niepowikłane zakażenia

układu moczowego)

- - - -


1

0,5 1 1.25-23.75 23 20


82

Wykrywanie oporności na antybiotyki beta-laktamowe u H. influenzae Tabela uzupełniająca

Krążek z penicyliną

benzylową 1 jednostka

Średnica strefy

zahamowania wzrostu

Wykrywanie β-laktamazy

(test cefinazowy) Dodatkowe badania i/lub interpretacja

≥12 mm Nie oznaczać

Raportować wrażliwość na wszystkie antybiotyki β-laktamowe, dla których zaproponowano

wartości granicze, włączając antybiotyki, dla których interpretację wyniku podano w

komentarzach.

< 12 mm

Wynik testu negatywny

U izolatu występuje mechanizm oporności inny niż produkcja β-laktamazy. Ze względu na

fakt, że taki mechanizm oporności może mieć różny wpływ na wrażliwość na poszczególne

antybiotyki β-laktamowe, należy oznaczyć wrażliwość na antybiotyk β-laktamowy planowany

do terapii

Wynik testu dodatni

Raportować oporność na ampicylinę, amoksycylinę i piperacylinę

Dla pozostałych antybiotyków beta-laktamowych oznaczyć wrażliwość na antybiotyk β-laktamowy planowany do terapii, ponieważ nie można wykluczyć występowania innego mechanizmu oporności.

Moraxella catarrhalis Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016

83

Moraxella catarrhalis

Metoda dyfuzyjno-krążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: Mueller-Hinton agar + 5% odwłókniona krew końska i 20 mg/L β-NAD (MH-F) Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: 5% CO2, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: od przodu płytki, po zdjęciu wieczka, w świetle odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy zahamowania wzrostu bakterii Kontrola jakości: Haemophilus influenzae ATCC 49766 lub Haemophilus influenzae NCTC 8468 Do kontroli krążków z połączeniami β-laktam/inhibitor należy stosować Staphylococcus aureus ATCC 29213.


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

Penicylina benzylowa - - - - 1. Większość szczepów M. catarrhalis wytwarza β-laktamazy,

choć jest to proces powolny i może skutkować słabymi wynikami dodatnimi w testach in vitro. Szczepy wytwarzające β-laktamazy należy raportować jako oporne na penicyliny i aminopenicyliny bez dodatku inhibitora β-laktamaz.

2. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie sulbaktamu na 4 mg/L

3/A Wrażliwość przewidywana na podstawie oznaczania wrażliwości na połączenie amoksycyliny i kwasu klawulanowego

4. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie kwasu

klawulanowego na 2 mg/L

Ampicylina -1

-1

- -

Ampicylina- sulbaktam 12,3

12,3


A

Amoksycylina -1

-1


14

14

2-1 19 19

Piperacylina -

1 -1

- -

Piperacylina – tazobaktam

Komentarz3

Komentarz3

KomentarzA

KomentarzA



IE IE IE IE


Oksacylina - - - -




Mecylinam (wyłącznie

niepowikłane zakażenia układu moczowego)

- - - -


84


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

Cefaklor -

-

-

-

Cefadroksyl - - - -

Cefaleksyna - - - -

Cefazolina - - - -

Cefepim 4 4 30 20 20

Cefiksym 0,5 1 5 21 18

Cefotaksym 1 2 5 20 17


Cefpodoksym IP IP 10 IP IP

Ceftarolina IE IE IE IE

Ceftazydym - - - -


Ceftolozane-tazobaktam IE IE IE IE

Ceftibuten IE IE IE IE

Ceftriakson 1 2 30 24 21

Cefuroksym iv 4 8 30 21 18

Cefuroksym forma doustna 0,12 4 30 50 21


85


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

Doripenem 11 1 10 30 30


Ertapenem 0,51 0,5 10 29 29

Imipenem 21 2 10 29 29

Meropenem 21 2 10 33 33


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

Aztreonam IE IE IE IE


86


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

Ciprofloksacyna 0,5 0,5 5 26A 26A

A. Krążek z kwasem nalidyksowym może być stosowany w badaniach przesiewowych w celu oznaczenia oporności na fluorochinolony; patrz komentarz B

B. Izolaty klasyfikowane jako wrażliwe na kwas nalidyksowy mogą

być raportowane jako wrażliwe na lewofloksacynę,

ciprofloksacynę, moksifloksacynę i ofloksacynę. Izolaty

klasyfikowane jako niewrażliwe na kwas nalidyksowy mogą

wykazywać oporność na fluorochinolony i wówczas należy

oznaczyć wrażliwość na lek wybrany do terapii.

Lewofloksacyna 1 1 5 26A 26A

Moksifloksacyna 0,5 0,5 5 23A

23A


NA NA 30 23B

KomentarzB


Ofloksacyna 0,5 0,5 5 25A

25A


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

Amikacyna IE IE IE IE

Gentamycyna IE IE IE IE

Netylmycyna IE IE IE IE

Tobramycyna IE IE IE IE


87



(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu


S≤

R>

S≥

R<

Dalbawancyna - - - -

Oritawancyna - - - -


Telawancyna - - - -

Wankomycyna - - - -


i streptograminy


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤

R>

S≥

R<

Azytromycyna 0,251

0,51


A

1/A Erytromycynę można stosować do oznaczania wrażliwości na azytromycynę, klarytromycynę i roksytromycynę. Klarytromycyna 0,25

1 0,5

1 Komentarz

A Komentarz

A

Erytromycyna 0,25 0,5 15 23A

20A

Roksytromycyna 0,51

11


A





88


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤

R>

S≥

R<

Doksycyklina 11

21


A

1/A Izolaty wrażliwe na tetracyklinę są również wrażliwe na doksycyklinę i minocyklinę, niemniej niektóre szczepy oporne na tetracyklinę mogą wykazywać wrażliwość na minocyklinę lub/oraz doksycyklinę. Dla szczepów opornych na tetracyklinę należy oznaczyć MIC doksycykliny, jeśli zachodzi potrzeba oznaczenia wrażliwości na ten antybiotyk.

Minocyklina 11

21

30 25A 22

A

Tetracyklina 11

21

30 28A

25A


Oksazylidynony


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤ R> S≥ R<


Tedizolid - - - -


89


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

Chloramfenikol 21

21

30 30A

30A

1/A. Wartość graniczna odnosi się do miejscowego użycia chloramfenikolu

2. Trimetoprim - sulfametoksazol w stosunku 1:19. Wartości

graniczne wyrażono jako stężenie trimetoprimu

Kolistyna - - - -

Daptomycyna - - - -


Fosfomycyna – forma doustna - - - -



Mupirocyna - - - -


moczowego)

- - - -

Rifampicyna



moczowego)

- - - -


1

0,5 1 1.25-23.75 18 15

Neisseria gonorrhoeae Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016

90

Neisseria gonorrhoeae

Nie opracowano jak dotąd kryteriów oznaczania lekowrażliwości Neisseria gonorrhoeae metodą dyfuzyjno-krążkową i do oznaczeń lekowrażliwości należy stosować metody oznaczania MIC. W przypadku używania testów komercyjnych, oznaczenie należy wykonać zgodnie z instrukcją producenta testu.


(mg/L)

Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone

S≤ R>

Penicylina benzylowa 0.061

1

1. Zawsze oznaczać wytwarzanie β-laktamazy. Szczepy wytwarzające β-laktamazę należy raportować jako oporne na penicylinę benzylową, ampicylinę i amoksycylinę. Wrażliwość izolatów β-laktamazo ujemnych na ampicylinę i amoksycylinę można przewidywać na podstawie oznaczania wrażliwości na penicylinę benzylową.

Ampicylina1 Komentarz

1 Komentarz

1

Ampicylina- sulbaktam IE IE

Amoksycylina1 Komentarz

1 Komentarz

1

Amoksycylina – kwas klawulanowy Komentarz1 Komentarz

1

Piperacylina - -

Piperacylina – tazobaktam - -

Tikarcylina - -

Tikarcylina – kwas klawulanowy - -

Fenoksymetylopenicylina - -

Oksacylina - -

Kloksacylina - -

Dikloksacylina - -

Flukloksacylina - -


moczowego)

- -


91


(mg/L)


S≤ R>

Cefaklor - -

Cefadroksyl - -

Cefaleksyna - -

Cefazolina - -

Cefepim - -

Cefiksym 0,12 0,12

Cefotaksym 0,12 0,12

Cefoksytyna - -

Cefpodoksym - -

Ceftarolina - -

Ceftazydym - -

Ceftibuten - -

Ceftobiprol - -

Ceftolozan-tazobaktam - -

Ceftriakson 0,12 0,12

Cefuroksym iv - -

Cefuroksym forma doustna - -


(mg/L)


S≤ R>

Doripenem IE IE

Ertapenem IE IE

Imipenem IE IE

Meropenem IE IE


92


(mg/L)


S≤ R>

Aztreonam IE IE


(mg/L)


S≤ R>

Ciprofloksacyna 0,03 0,06

Lewofloksacyna IE IE

Moksifloksacyna IE IE


NA NA

Norfloksacyna IE IE

Ofloksacyna 0,12 0,25


(mg/L)


S≤ R>

Amikacyna - -

Gentamycyna - -

Netylmycyna - -

Tobramycyna - -


93



(mg/L)


R>

Dalbawancyna - -

Oritawancyna - -

Teikoplanina - -

Telawancyna - -

Wankomycyna - -

Makrolidy, linkozamidy i streptograminy


(mg/L)


S≤ R>

Azytromycyna 0,25 0,5 1. Wartości graniczne odnoszą sie do pojedynczej dawki 2 g.

Klarytromycyna - -

Erytromycyna - -

Roksytromycyna - -

Telitromycyna - -

Klindamycyna - -

Chinupristyna/dalfopristyna - -

Tetracykliny1 Wartość graniczna MIC

(mg/L)


S≤ R>

Doksycyklina IE IE

1. Izolaty wrażliwe na tetracyklinę są również wrażliwe na doksycyklinę i minocyklinę, ale niektóre szczepy oporne na tetracyklinę mogą być wrażliwe na minocyklinę.

Minocyklina IE IE

Tetracyklina 0,5 1

Tigecyklina IE IE


94

Oksazylidynony


(mg/L)

Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej S≤ R>

Linezolid - -

Tedizolid - -


(mg/L)


S≤ R>

Chloramfenikol - -

Kolistyna - -

Daptomycyna - -

Fosfomycyna iv - -

Fosfomycyna forma doustna - -

Kwas fusydowy - -

Metronidazol - -

Mupirocyna - -


moczowego)

- -

Rifampicyna - -

Spektinomycyna 64 64


moczowego)

- -


- -

Neisseria meningitidis Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016

95

Neisseria meningitidis

Nie opracowano jak dotąd kryteriów oznaczania lekowrażliwości Neisseria meningitidis metodą dyfuzyjno-krążkową i do oznaczeń lekowrażliwości należy stosować metody oznaczania MIC. W przypadku używania testów komercyjnych, oznaczenie należy wykonać zgodnie z instrukcją producenta testu.


(mg/L)


S≤ R>

Penicylina benzylowa 0,06 0,25

Ampicylina 0,12 1

Ampicylina- sulbaktam IE IE

Amoksycylina 0,12 1

Amoksycylina – kwas klawulanowy - -

Piperacylina - -

Piperacylina – tazobaktam - -

Tikarcylina - -

Tikarcylina – kwas klawulanowy - -

Fenoksymetylopenicylina - -

Oksacylina - -

Kloksacylina - -

Dikloksacylina - -

Flukloksacylina - -


moczowego)

- -


96


(mg/L)


S≤ R>

Cefaklor - -

1. Szczepy, dla których wartości MIC przekraczają wartość graniczną pozwalającą sklasyfikować je jako

wrażliwe występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Dla każdego izolatu z wyższymi

wartościami MIC należy powtórzyć identyfikację oraz oznaczenie lekowrażliwości i w przypadku

potwierdzenia wyników, izolat przesłać do laboratorium referencyjnego.

Cefadroksyl - -

Cefaleksyna - -

Cefazolina - -

Cefepim - -

Cefiksym - -

Cefotaksym 0,121 0,12

Cefoksytyna - -

Cefpodoksym - -

Ceftarolina - -

Ceftazydym - -

Ceftibuten - -

Ceftobiprol - -

Ceftolozan-tazobaktam - -

Ceftriakson 0,121 0,12

Cefuroksym iv - -



(mg/L)


S≤ R>

Doripenem IE IE 1. Wartości graniczne odnoszą się wyłącznie do leczenia zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych


Ertapenem - -

Imipenem - -

Meropenem1 0,25

2 0,25


97


(mg/L)


S≤ R>

Aztreonam IE IE


(mg/L)


S≤ R>

Ciprofloksacyna 0,031 0,03

1

1. Wartości graniczne odnoszą się wyłącznie do profilaktyki zakażeń meningokokowych

Przypis do tłumaczenia polskiego: Ciprofloksacyna ma zastosowanie wyłącznie w profilaktyce zakażeń meningokokowych u osób, które miały bliski kontakt z chorym. (Żródło: „Rekomendacje postępowania w zakażeniach bakteryjnych ośrodkowego układu nerwowego. Narodowy Program Ochrony Antybiotyków 2011.”)

Lewofloksacyna IE IE


Kwas nalidyksowy (badanie przesiewowe) NA NA

Norfloksacyna - -

Ofloksacyna IE IE


(mg/L)


S≤ R>

Amikacyna - -

Gentamycyna - -

Netylmycyna - -

Tobramycyna - -


98



(mg/L)


R>

Dalbawancyna - -

Oritawancyna - -

Teikoplanina - -

Telawancyna - -

Wankomycyna - -



(mg/L)


S≤ R>

Azytromycyna - -

Klarytromycyna - -

Erytromycyna - -

Roksytromycyna - -

Telitromycyna - -

Klindamycyna - -



(mg/L)


S≤ R>

Doksycyklina - -

1. Tetracyklinę stosuje się do przewidywania wrażliwości na minocyklinę w profilaktyce zakażeń

wywoływanych przez N. meningitidis. Minocyklina

1 1 2

Tetracyklina 1 2

Tigecyklina IE IE


99

Oksazylidynony


(mg/L)


Linezolid - -

Tedizolid - -


(mg/L)


S≤ R>

Chloramfenikol 2 4

1. Wyłącznie do profilaktyki zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych (patrz wytyczne krajowe)

Przypis do tłumaczenia polskiego: Rifampicyna ma zastosowanie wyłącznie w profilaktyce zakażeń meningokokowych u osób, które miały bliski kontakt z chorym. (Żródło: „Rekomendacje postępowania w zakażeniach bakteryjnych ośrodkowego układu

nerwowego. Narodowy Program Ochrony Antybiotyków 2011.”)

Kolistyna - -

Daptomycyna - -

Fosfomycyna iv - -


Kwas fusydowy - -

Metronidazol - -

Mupirocyna - -


- -

Rifampicyna1

0.25 0.25

Spektinomycyna - -


- -


- -

Bakterie beztlenowe Gram-dodatnie (z wyjątkiem Clostridium difficile) Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016

100

Bakterie beztlenowe Gram-dodatnie (z wyjątkiem Clostridium difficile)

Nie opracowano jak dotąd kryteriów oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową i do oznaczeń lekowrażliwości należy stosować metody oznaczania MIC. W przypadku używania testów komercyjnych, oznaczenie należy wykonać zgodnie z instrukcją producenta testu.

Ta grupa bakterii zawiera wiele rodzajów. Spośród Gram-dodatnich bakterii beztlenowych do najczęściej izolowanych należą: Clostridium, Actinomyces, Propionibacterium, Bifidobacterium, Eggerthella, Eubacterium, Lactobacillus i beztlenowe ziarenkowce Gram-dodatnie. Bakterie beztlenowe są najczęściej definiowane jako drobnoustroje niezdolne do wzrostu na podłożach stałych w warunkach atmosfery wzbogaconej w CO2, ale wiele niezarodnikujących Gram-dodatnich pałeczek, takich jak Actinomyces spp., wiele P. acnes i niektóre Bifidobacterium spp. mają zdolność wzrostu podczas inkubacji w CO2 i wykazują wystarczającą tolerancję na tlen, aby być zdolnym do słabego wzrostu w atmosferze tlenowej, jednakże nadal zaliczane są do bakterii beztlenowych. Wiele gatunków Clostridium, włącznie z C. carnis, C. histolyticum i C. tertium może rosnąć, ale nie jest zdolne do sporulacji w warunkach tlenowych.


(mg/L)

Komentarze Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC Kryteria oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową nie zostały jeszcze ustalone S≤ R>

Penicylina benzylowa1 0,25 0,5

1. Wrażliwość na ampicylinę, amoksycylinę i piperacylinę bez dodatku inhibitora β-laktamaz można przewidywać na podstawie oznaczenia wrażliwości na penicylinę benzylową

2. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie sulbaktamu na 4 mg/L 3. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie kwasu klawulanowego na 2 mg/L 4. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie tazobaktamu na 4 mg/L

Ampicylina1

4 8

Ampicylina- sulbaktam

42

82

Amoksycylina1

4 8


43

83

Piperacylina1

8 16


84 16

4

Tikarcylina1

8 16

Tikarcylina – kwas klawulanowy 83

163

Fenoksymetylopenicylina IE IE

Oksacylina - -

Kloksacylina - -

Dikloksacylina - -

Flukloksacylina - -


moczowego)

- -


101


(mg/L)


Cefaklor - -

Cefadroksyl - -

Cefaleksyna - -

Cefazolina - -

Cefepim - -

Cefiksym - -

Cefotaksym - -

Cefoksytyna IE IE

Cefpodoksym - -

Ceftarolina - -

Ceftazydym - -

Ceftibuten - -

Ceftobiprol - -

Ceftolozan-tazobaktam IE IE

Ceftriakson - -

Cefuroksym iv - -



(mg/L)


Doripenem 1 1

Ertapenem 1 1

Imipenem 2 8

Meropenem 2 8


102


(mg/L)


Aztreonam - -


(mg/L)


Ciprofloksacyna - -

Lewofloksacyna - -


Kwas nalidyksowy NA NA

Norfloksacyna - -

Ofloksacyna - -


(mg/L)


Amikacyna - -

Gentamycyna - -

Netylmycyna - -

Tobramycyna - -


103



(mg/L)


R>

Dalbawancyna IE IE

Oritawancyna IE IE

Teikoplanina IE IE

Telawancyna IE IE

Wankomycyna 2 2



(mg/L)


Azytromycyna - -

Klarytromycyna - -

Erytromycyna IE IE

Roksytromycyna - -

Telitromycyna - -

Klindamycyna 4 4



104


(mg/L)


Doksycyklina1 Komentarz

1 Komentarz

1

1. W przypadku bakterii beztlenowych istnieją kliniczne dowody wskazujące na aktywność tetracyklin w zakażeniach jamy brzusznej o etiologii mieszanej, nie wykazano jednak zależności pomiędzy wartościami MIC, właściwościami farmakokinetycznymi/farmakodynamicznymi oraz efektem klinicznym. Z tego względu nie zaproponowano wartości granicznych pozwalających sklasyfikować szczep jako wrażliwy.

Minocyklina1 Komentarz

1 Komentarz

1

Tetracyklina1 Komentarz

1 Komentarz

1

Tigecyklina1 Komentarz

1 Komentarz

1

Oksazylidynony


(mg/L)


Linezolid - -

Tedizolid - -


105


(mg/L)


Chloramfenikol 8 8

Kolistyna - -

Daptomycyna - -

Fosfomycyna iv - -


Kwas fusydowy - -

Metronidazol 4 4

Mupirocyna - -


- -

Rifampicyna - -

Spektinomycyna - -


- -

Trimetoprim – sulfametoksazol (ko-trimoksazol) - -

Clostridium difficile Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016

106

Clostridium difficile

Nie opracowano jak dotąd kryteriów oznaczania lekowrażliwości Clostridium difficile metodą dyfuzyjno-krążkową i do oznaczeń lekowrażliwości należy stosować metody oznaczania MIC. W przypadku używania testów komercyjnych, oznaczenie należy wykonać zgodnie z instrukcją producenta testu.


(mg/L)


Moksifloksacyna -1

-1

1. Antybiotyk nie stosowany w leczeniu. Oznaczanie lekowrażliwości wyłącznie dla celów epidemiologicznych z zastosowaniem epidemiologicznej wartości granicznej (ECOFF 4 mg/L)

Glikopeptydy Wartość graniczna MIC

(mg/L)


Wankomycyna 21

21

1. Kliniczna wartość graniczna została ustalona w oparciu o epidemiologiczną wartość graniczną ECOFF, która oddziela populację szczepów dzikich od populacji szczepów charakteryzujących się obniżoną wrażliwością na lek


(mg/L)


Tigecyklina -1,2

-1,2

1. Do oznaczania MIC tigecykliny metodą mikrorozcieńczen w bulionie należy stosować świeże

podłoża, przygotowane w dniu wykonania oznaczeń 2. Antybiotyk nie stosowany w leczeniu. Oznaczanie lekowrażliwości wyłącznie dla celów

epidemiologicznych z zastosowaniem epidemiologicznej wartości granicznej (ECOFF 0,25 mg/L)

Clostridium difficile Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016

107


(mg/L)


Daptomycyna -1,2

-1,2

1. Do oznaczania MIC daptomycyny podłoże musi być uzupełnione Ca2+

do końcowego stężenia 50 mg/L dla metody rozcieńczen w bulionie (metoda rozcieńczeń w agarze nie jest walidowana) W przypadku metod komercyjnych należy stosować sia do zaleceń producenta.



4. Dla fidaksomycyny nie ustalono klinicznych wartości granicznych oraz epidemiologicznej wartości granicznej ECOFF, ponieważ dostępne dane wskazują na duże róznice dystrybucji wartości MIC w poszczególnych badaniach

5. Kliniczna wartość graniczna została ustalona w oparciu o epidemiologiczną wartość graniczną ECOFF, która oddziela populację szczepów dzikich od populacji szczepów charakteryzujących się obniżoną wrażliwością na lek

6. Antybiotyk nie stosowany w leczeniu. Oznaczanie lekowrażliwości wyłącznie dla celów epidemiologicznych z zastosowaniem epidemiologicznej wartości granicznej (ECOFF 0,004 mg/L)

Kwas fusydowy -3

-3

Fidaksomycyna IE4 IE

4

Metronidazol 25

25

Rifampicyna -6

-6

Beztlenowe bakterie Gram-ujemne Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016

108

Beztlenowe bakterie Gram-ujemne

Nie opracowano jak dotąd kryteriów oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjno-krążkową i do oznaczeń lekowrażliwości należy stosować metody oznaczania MIC. W przypadku używania testów komercyjnych, oznaczenie należy wykonać zgodnie z instrukcją producenta testu.

Ta grupa bakterii zawiera wiele rodzajów. Spośród Gram-ujemnych bakterii beztlenowych do najczęściej izolowanych należą: Bacteroides, Prevotella, Porphyromonas, Fusobacterium, Bilophila oraz Mobiluncus. Bakterie beztlenowe są najczęściej definiowane jako drobnoustroje niezdolne do wzrostu na podłożach stałych w warunkach atmosfery wzbogaconej w CO2.


(mg/L)


Penicylina benzylowa1 0,25 0,5

1. Wrażliwość na ampicylinę, amoksycylinę i piperacylinę bez dodatku inhibitora β-laktamaz można przewidywać na podstawie oznaczenia wrażliwości na penicylinę benzylową

2. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie sulbaktamu na 4 mg/L 3. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie kwasu klawulanowego na 2 mg/L 4. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie tazobaktamu na 4 mg/L

Ampicylina1 0,5 2


42

82

Amoksycylina1 0,5 2


43

83

Piperacylina1 16 16


84

164

Tikarcylina1

16 16


83

163


Oksacylina - -

Kloksacylina - -

Dikloksacylina - -

Flukloksacylina - -


moczowego)

- -


109


(mg/L)


Cefaklor - -

Cefadroksyl - -

Cefaleksyna - -

Cefazolina - -

Cefepim - -

Cefiksym - -

Cefotaksym - -

Cefoksytyna IE IE

Cefpodoksym - -

Ceftarolina - -

Ceftazydym - -

Ceftibuten - -

Ceftobiprol - -

Ceftolozan-tazobaktam IE IE

Ceftriakson - -

Cefuroksym iv - -



(mg/L)


Doripenem 1 1

Ertapenem 1 1

Imipenem 2 8

Meropenem 2 8


110


(mg/L)


Aztreonam - -


(mg/L)


Ciprofloksacyna - -

Lewofloksacyna - -



NA NA

Norfloksacyna - -

Ofloksacyna - -


(mg/L)


Amikacyna - -

Gentamycyna - -

Netylmycyna - -

Tobramycyna - -


111



(mg/L)


R>

Dalbawancyna - -

Oritawancyna - -

Teikoplanina - -

Telawancyna - -

Wankomycyna - -



(mg/L)


Azytromycyna - -

Klarytromycyna - -

Erytromycyna IE IE

Roksytromycyna - -

Telitromycyna - -

Klindamycyna 4 4



112


(mg/L)


Doksycyklina Komentarz1 Komentarz

1

1. W przypadku bakterii beztlenowych istnieją kliniczne dowody wskazujące na aktywność tetracyklin w zakażeniach jamy brzusznej o etiologii mieszanej, nie wykazano jednak zależności pomiędzy wartościami MIC, właściwościami farmakokinetycznymi/farmakodynamicznymi oraz efektem klinicznym. Z tego względu nie zaproponowano wartości granicznych pozwalających sklasyfikować szczep jako wrażliwy

Minocyklina Komentarz1 Komentarz

1

Tetracyklina Komentarz1 Komentarz

1

Tigecyklina Komentarz1 Komentarz

1

Oksazylidynony


(mg/L)


Linezolid - -

Tedizolid - -


113


(mg/L)


Chloramfenikol 8 8

Kolistyna - -

Daptomycyna - -

Fosfomycyna iv - -


Kwas fusydowy - -

Metronidazol 4 4

Mupirocyna - -


moczowego)

- -

Rifampicyna - -

Spektinomycyna - -


moczowego)

- -


- -

Helicobacter pylori Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016

114

Helicobacter pylori

Nie opracowano jak dotąd kryteriów oznaczania lekowrażliwości Helicobacter pylori metodą dyfuzyjno-krążkową i do oznaczeń lekowrażliwości należy stosować metody oznaczania MIC. W przypadku używania testów komercyjnych, oznaczenie należy wykonać zgodnie z instrukcją producenta testu.


(mg/L)


Amoksycylina 0,121

0,121

1. Kliniczne wartości graniczne zostały ustalone w oparciu o epidemiologiczne wartości graniczne ECOFF, które oddzielają populację szczepów dzikich od populacji szczepów charakteryzujących się obniżoną wrażliwością na lek


(mg/L)


Lewofloksacyna 11

11


Makrolidy


(mg/L)



0,51


Helicobacter pylori Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016

115


(mg/L)


Tetracyklina 11

11

1. Kliniczne wartości graniczne zostały ustalone w oparciu o epidemiologiczne wartości graniczne ECOFF, które oddzielają populację szczepów dzikich (WT) od populacji szczepów charakteryzujących się obniżoną wrażliwością na lek


(mg/L)


Metronidazol 81

81

1. Kliniczne wartości graniczne zostały ustalone w oparciu o epidemiologiczne wartości graniczne ECOFF, które oddzielają populację szczepów dzikich (WT) od populacji szczepów charakteryzujących się obniżoną wrażliwością na lek

Rifampicyna 11

11

Listeria monocytogenes Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016

116

Listeria monocytogenes

Metoda dyfuzyjno-krążkowa zgodnie z EUCAST

Podłoże: Mueller-Hinton agar + 5% odwłókniona krew końska i 20 mg/L β-NAD (MH-F) Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: 5% CO2, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: od przodu płytki, po zdjęciu wieczka, w świetle odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy zahamowania wzrostu bakterii Kontrola jakości: Streptococcus pneumoniae ATCC 49619


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤

R>

S≥

R<

Penicylina benzylowa 1 1 1 jednostka 13 13



(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤

R>

S≥

R<

Meropenem 0,25 0,25 10 26 26

Makrolidy Wartość graniczna MIC

(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤

R>

S≥

R<

Erytromycyna 1 1 15 25

25

Listeria monocytogenes Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016

117


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤

R>

S≥

R<


1

0,06 0,06 1.25-23.75 29 29

1. Trimetoprim - sulfametoksazol w stosunku 1:19. Wartości graniczne wyrażono jako stężenie trimetoprimu

Pasteurella multocida Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016

118

Pasteurella multocida Metoda dyfuzyjno-krążkowa zgodnie z EUCAST

Podłoże: Mueller-Hinton agar + 5% odwłókniona krew końska i 20 mg/L β-NAD (MH-F) Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: 5% CO2, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: od przodu płytki, po zdjęciu wieczka, w świetle odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy zahamowania wzrostu bakterii Kontrola jakości: Haemophilus influenzae ATCC 49766 lub Haemophilus influenzae NCTC 8468 Do kontroli krążków z połączeniami β-laktam/inhibitor należy stosować Staphylococcus aureus ATCC 29213..


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤

R>

S≥

R<

Penicylina benzylowa 0,5 0,5 1 jednostka 17 17 1. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie kwasu

klawulanowego na 2 mg/L.

A. Wrażliwość przewidywana z oznaczenia wrażliwości na

ampicylinę


Amoksycylina 1 1 Komentarz A

KomentarzA

Amoksycylina – kwas klawulanowwy

11

11

2-1 15 15


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤

R>

S≥

R<

Cefotaksym 0,03 0,03 5 26 26

Pasteurella multocida Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016

119


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤ R> S≥ R<

Ciprofloksacyna 0,06 0,06 5 27A

27A

A. Krążek z kwasem nalidyksowym może być stosowany w badaniach przesiewowych w celu oznaczenia oporności na fluorochinolony. Izolaty klasyfikowane jako wrażliwe na kwas nalidyksowy mogą być raportowane jako wrażliwe na ciprofloksacynę i lewofloksacynę. Izolaty klasyfikowane jako niewrażliwe na kwas nalidyksowy mogą wykazywać oporność na fluorochinolony i wówczas należy oznaczyć wrażliwość na lek wybrany do terapii.

Lewofloksacyna 0,06 0,06 5 27A

27A


NA NA 30 23A

KomentarzA


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤ R> S≥ R<

Doksycyklina

1 1 KomentarzA

KomentarzA

A. Wrażliwość przewidywana z badania przesiewowego wrażliwości na tetracyklinę Tetracyklina

(badanie przesiewowe) NA NA 30 24

A 24

A


(mg/L)


w krążku (µg)


wzrostu (mm)


S≤

R>

S≥

R<

.


1

0,25 0,25 1.25-23.75 23 23 1. Trimetoprim - sulfametoksazol w stosunku 1:19. Wartości graniczne wyrażono jako stężenie trimetoprimu

Campylobacter jejuni i coli Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016

120

Campylobacter jejuni i coli

Metoda dyfuzyjno-krążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: Mueller-Hinton agar + 5% odwłókniona krew końska i 20 mg/L β-NAD (MH-F). Płytki należy wysuszyć przed wykonaniem oznaczenia w celu ograniczenia wzrostu mgławicowego (przez noc w temp. 20-25ºC lub w temp. 35ºC, z otwartym wieczkiem przez 15 min.) Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: warunki mikroaerofilne, 41±1 ºC, 24 godz. Izolaty prezentujące niedostateczny wzrost po 24 godz. należy natychmiast wstawić do ponownej inkubacji i wynik odczytywać po upływie 40-48 godz. całkowitej inkubacji. Odczyt: od przodu płytki, po zdjęciu wieczka, w świetle odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy zahamowania wzrostu bakterii Kontrola jakości: Campylobacter jejuni ATCC 33560


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤ R> S≥ R<

Ciprofloksacyna 0,5 0,5 5 26

26


i streptograminy


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤

R>

S≥

R<

Azytromycyna Komentarz1

Komentarz1


1

1/A. Erytromycyna może być stosowana do oznaczania wrażliwości na azytromycynę i klarytromycynę.

Klarytromycyna Komentarz1

Komentarz1


1

Erytromycyna, C. jejuni 41

41

15 20A

20A

Erytromycyna, C. coli 81

81

15 24A 24

A

Campylobacter jejuni i coli Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016

121

Tetracykliny Wartość



w krążku (µg)


(mm)


S≤ R> S≥ R<

Doksycyklina Komentarz1 Komentarz

1 Komentarz

A Komentarz

A

1/A. Tetracyklina może być stosowana do oznaczania wrażliwości na doksycyklinę Tetracyklina

2

1 2

1 30 30

A 30

A

Corynebacterium spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016

122

Corynebacterium spp. z wyjątkiem Corynebacterium diphtheriae Metoda dyfuzyjno-krążkowa zgodnie z EUCAST

Podłoże: Mueller-Hinton agar + 5% odwłókniona krew końska i 20 mg/L β-NAD (MH-F) Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: 5% CO2, 35±1 ºC, 18±2 godz.. Izolaty prezentujące niedostateczny wzrost po 16-20 godz. inkubacji, należy natychmiast wstawić do ponownej inkubacji i wynik odczytywać po upływie 40-48 godz. całkowitej inkubacji. Odczyt: od przodu płytki, po zdjęciu wieczka, w świetle odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy zahamowania wzrostu bakterii Kontrola jakości: Streptococcus pneumoniae ATCC 49619


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤

R>

S≥

R<

Penicylina benzylowa 0,12 0,12 1 jednostka 29 29


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤ R> S≥ R<

Ciprofloksacyna 1 1 5 25

25

Moksifloksacyna 0,5 0,5 5 25

25


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤

R>

S≥

R<


Corynebacterium spp. z wyjątkiem Corynebacterium diphtheriae Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016

123

Glikopeptydy Wartość



w krążku (µg)


(mm)


S≤ R> S≥ R<

Wankomycyna 2 2 5 17 17

Linkozamidy


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤

R>

S≥

R<

Klindamycyna 0,5 0,5 2 20 20


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤ R> S≥ R<

Tetracyklina 2

2

30 24

24


(mg/L)


w krążku (µg)


(mm)


S≤

R>

S≥

R<


Rifampicyna 0,06 0,5 5 30 25

Mycobacterium tuberculosis Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016

124

Mycobacterium tuberculosis Wymienione wartości graniczne zostału ustalone równolegle z rejestracją leku przez EMA. Dotychczas nie ustalono wartości granicznych dla innych leków.

Obecnie trwają dyskusje nad ustaleniem rekomendowanej metody oznaczania lekowrażliwości


(mg/L)


Delamanid 0,06 0,06

Bedakilina 0,25 0,25

PK/PD - wartości graniczne niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 5.0, obowiązująca od 01.01.2016

125

Wartości graniczne PK/PD - niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów

Komentarz do tłumaczenia polskiego:

Wartość graniczną dla kategorii „wrażliwy” i „średniowrażliwy” (S/I) zaproponowano w oparciu o standardowe dawkowanie leku, natomiast wartość graniczną dla kategorii

„średniowrażliwy” i „oporny” (I/R) w oparciu o maksymalną dawkę leku. (Źródło: EUCAST Standard Operating Procedure Harmonization of breakpoints for existing

antimicrobial agents. EUCAST SOP 2.0, 26 September 2010)

Zawarte w tym rozdziale wartości graniczne mogą być stosowane jedynie w przypadku, gdy w tabelach dla poszczególnych rodzin, rodzajów lub gatunków drobnoustrojów brak jest specyficznych wartości granicznych (wartość liczbowa, znak „ – „ lub komentarz wskazujący interpretację wyniku oznaczania lekowrażliwości)


(mg/L)

PK/PD - wartości graniczne niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów ustalono dla następujących dawek (Patrz: Charakterystyki leków („Rational documents”) część 8 ; stona internetowa EUCAST www.eucast.org)

S≤ R>

Penicylina benzylowa 0,25 2 1. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie sulbaktamu na 4 mg/L. 2. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie kwasu klawulanowego na 2 mg/L. 3. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie tazobaktamu na 4 mg/L.

Ampicylina 2 8

Ampicylina- sulbaktam 2 8

Amoksycylina 2 8

Amoksycylina – kwas klawulanowy 2 8

Piperacylina 4 16

Piperacylina – tazobaktam 4 16

Tikarcylina 8 16

Tikarcylina – kwas klawulanowy 8 16


Oksacylina IE IE

Kloksacylina IE IE

Dikloksacylina IE IE

Flukloksacylina IE IE

Mecylinam (wyłącznie niepowikłane zakażenia dróg moczowych)

IE IE

Dawkowanie Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 6.0, obowiązująca od 01.01.2016

126


(mg/L)


S≤ R>

Cefaklor IE IE 1. W oparciu o wartości Pk/PD dla bakterii Gram-ujemnych 2. Wartości graniczne ustalono w oparciu o dane dla ceftolozanu 3. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie tazobaktamu na 2 mg/L.

Cefadroksyl IE IE

Cefaleksyna IE IE

Cefazolina 1 2

Cefepim 4 8

Cefiksym IE IE

Cefotaksym 1 2

Cefoksytyna IE IE

Cefpodoksym IE IE

Ceftarolina 0,5 0,5

Ceftazydym 4 8

Ceftibuten IE IE

Ceftobiprol 4 4

Ceftolozan-tazobaktam 42,3

42,3

Ceftriakson 1 2

Cefuroksym iv 4 8

Cefuroksym forma doustna IE IE


127


(mg/L)


S≤ R>

Doripenem 1 2

Ertapenem 0,5 1

Imipenem 2 8

Meropenem 2 8


(mg/L)

PK/PD - wartości graniczne niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów ustalono dla następujacych dawek (Patrz: Charakterystyki leków („Rational documents”) część 8 ; stona internetowa EUCAST www.eucast.org)

S≤ R>

Aztreonam 4 8


(mg/L)


S≤ R>

Ciprofloksacyna 0,5 1

Lewofloksacyna 1 2

Moksifloksacyna 0,5 1

Kwas nalidyksowy IE IE

Norfloksacyna 0,5 1

Ofloksacyna 0,5 1


128


(mg/L)


S≤ R>

Amikacyna IE IE

Gentamycyna IE IE

Netilmycyna IE IE

Tobramycyna IE IE



(mg/L)


S≤ R>

Dalbawancyna 0.251 0.25

1 1. Do oznaczania MIC metodą rozcieńczeń w bulionie podłoże musi być uzupełnione

polysorbatem-80 do końcowego stężenia 0,002% 2. Wartości graniczne PK/PD są oparte na danych dla S. aureus. Dla S. pyogenes są

wątpliwości dotyczące danych PK/PD. Do oznaczania MIC metodą rozcieńczeń w bulionie podłoże musi być uzupełnione polysorbatem-80 do końcowego stężenia 0,002%

Oritawancyna 0.1251,2

0.1251,2

Teikoplanina IE IE

Telawancyna IE IE

Wankomycyna IE IE


129



(mg/L)


S≤ R>

Azytromycyna IE IE

Klarytromycyna IE IE

Erytromycyna IE IE

Roksytromycyna IE IE

Telitromycyna IE IE

Klindamycyna IE IE

Chinupristyna/dalfopristyna IE IE


(mg/L)


S≤ R>

Doksycyklina IE IE 1. Do oznaczania MIC tigecykliny metodą mikrorozcieńczen w bulionie należy stosować świeże podłoża, przygotowane w dniu wykonania oznaczeń

Minocyklina IE IE

Tetracyklina IE IE

Tigecyklina 0,25 0,5


130

Oksazylidynony


(mg/L)


Linezolid 2 4

Tedizolid IE IE


(mg/L)


S≤ R>

Chloramfenikol IE IE

Kolistyna IE IE

Daptomycyna IE IE

Fosfomycyna iv IE IE

Fosfomycyna – forma doustna IE IE

Kwas fusydowy IE IE

Metronidazol IE IE

Mupirocyna IE IE

Nitrofurantoina ( IE IE

Rifampicyna IE IE

Spektynomycyna IE IE

Trimetoprim IE IE


IE IE


131

Dawkowanie

Wartości graniczne EUCAST odnoszą się do następujących dawek leków (patrz sekcja 8 w „Rationale Documents”).

Penicyliny Dawka standardowa Wysoka dawka

Penicylina benzylowa 600 mg x 4 iv 2.4 g x 6 iv

Ampicylina 500 mg -1 g x 3-4 iv 1 - 2 g x 4-6 iv


Amoksycylina 500 mg x 3 iv

Dawka doustna w trakcie ustalania 2 g x 6 iv

Dawka doustna w trakcie ustalania

Amoksycylina – kwas klawulanowy 500 mg x 3 iv

Dawka doustna w trakcie ustalania 2 g x 6 iv

Dawka doustna w trakcie ustalania

Piperacylina 4 g x 3 iv 4 g x 4 iv

Piperacylina – tazobaktam 4 g x 3 iv 4 g x 4 iv

Tikarcylina 3 g x 4 iv 3 g x 6 iv

Tikarcylina – kwas klawulanowy 3 g x 4 iv 3 g x 6 iv

Fenoksymetylopenicylina

Oksacylina

Kloksacylina

Dikloksacylina

Flukloksacylina

Mecylinam (wyłącznie niepowikłane zakażenia dróg moczowych)

200 - 400 mg x 3 oral None


132

Cefalosporyny Dawka standardowa Wysoka dawka

Cefaklor

Cefadroksyl 500 mg x 2 doustnie 1 g x 2 doustnie

Cefaleksyna

Cefazolina

Cefepim 2 g x 2 iv 2 g x 3 iv

Cefiksym

Cefotaksym 1 g x 3 iv 2 g x 3 iv

Cefoksytyna

Cefpodoksym

Ceftarolina 600 mg x 2 iv w ciągu 1 godz. brak

Ceftazydym 1 g x 3 iv 2 g x 3 iv

Ceftibuten 400 mg x 1 doustnie brak

Ceftobiprol 500 mg x 3 iv w ciągu 2 godz. brak

Ceftolozan-tazobaktam 1 g x 3 iv w ciągu 1 godz. brak

Ceftriakson 1 g x 1 iv 2 g x 1 iv

Cefuroksym iv 750 mg x 3 iv 1.5 g x 3 iv

Cefuroksym forma doustna

Cefaklor 750 mg x 3 iv 1.5 g x 3 iv

Cefadroksyl


133

Karbapenemy Dawka standardowa Wysoka dawka

Doripenem 500 mg x 3 iv w ciągu1 godz. 1 g x 3 iv w ciągu 4 godz.

Ertapenem 1 g x 1 iv w ciągu 30 min. Brak

Imipenem 500 mg x 4 iv w ciągu 30 min. 1 g x 4 iv w ciągu 30 min.

Meropenem 1 g x 3 iv w ciągu 30 min. 2 g x 3 iv w ciągu 30 min.

Monobaktamy Dawka standardowa Wysoka dawka

Aztreonam 1 g x 3 iv 2 g x 4 iv

Fluorochinolony Dawka standardowa Wysoka dawka

Ciprofloksacyna 500 mg x 2 doustnie lub 400 mg x 2 iv 750 mg x 2 doustnie lub400 mg x 3 iv

Lewofloksacyna 500 mg x 1 doustnie lub 500 mg x 1 iv 500 mg x 2 doustnie lub 500 mg x 2 iv

Moksifloksacyna 400 mg x 1 doustnie lub 400 mg x 1 iv brak

Kwas nalidyksowy

Norfloksacyna 400 mg x 2doustnie brak

Ofloksacyna 200 mg x 2 doustnie lub 200 mg x 2 iv 400 mg x 2 doustnie lub 400 mg x 2 iv


134

Aminoglikozydy Dawka standardowa Wysoka dawka

Amikacyna 20 mg/kg x1 iv 25 mg/kg x1 iv

Gentamycyna 5 mg/kg x 1 iv 7 mg/kg x 1 iv

Netilmycyna 5 mg/kg x 1 iv 7 mg/kg x 1 iv

Tobramycyna 5 mg/kg x 1 iv 7 mg/kg x 1 iv


Dawka standardowa Wysoka dawka

Dalbawancyna 1 g x 1 iv w ciągu 30 min. dzień 1

Jeśli potrzeba, 500 mg x 1 iv w ciągu 30 min. dzień 8 brak

Oritawancyna 1.2 g x 1 (pojedyncza dawka) iv w ciągu 3 godz. brak

Teikoplanina 400 mg x 1 iv 800 mg x 1 iv or 400 mg x 2 iv

Telawancyna 10 mg/kg x 1 iv w ciągu 1 godz. brak

Wankomycyna 500 mg x 4 iv lub 1 g x 2 iv lub 2 g x 1 we wlewie

ciągłym brak

Makrolidy, linkozamidy i streptograminy Dawka standardowa Wysoka dawka

Azytromycyna 500 mg x 1 doustnie lub 500 mg x 1 iv brak

Klarytromycyna 250 mg x 2 doustnie 500 mg x 2 doustnie

Erytromycyna 500 mg x 2-4 doustnie lub 500 mg x 2-4 iv 1 g x 4 oral lub 1 g x 4 iv

Roksytromycyna 150 mg x 2 doustnie brak

Telitromycyna 800 mg x 1 doustnie brak

300 mg x 2 doustnie lub 600 mg x 3 iv 300 mg x 4 oral lub 1200 mg x 2 iv

Klindamycyna


135

Tetracykliny Dawka standardowa Wysoka dawka

Doksycyklina 100 mg x 1 doustnie 200 mg x 1 doustnie

Minocyklina 100 mg x 2 doustnie brak

Tetracyklina 250 mg x 4 doustnie 500 mg x 4 doustnie

Tigecyklina 100 mg dawka nasycająca, następnie 50 mg x 2 iv brak

Oksazylidynony Dawka standardowa Wysoka dawka

Linezolid 600 mg x 2 doustnie lub 600 mg x 2 iv brak

Tedizolid 200 mg x 1 doustnie brak

Różne leki Dawka standardowa Wysoka dawka

Chloramfenikol 1 g x 4 doustnie lub1 g x 4 iv 2 g x 4 doustnie or 2 g x 4 iv

Kolistyna 3 MU x 3 iv z dawką nasycającą 9 MU None

Daptomycyna 250 mg x 1 iv 500 mg x 1 iv

Fosfomycyna iv 4 g x 3 iv 8 g x 3 iv

Fosfomycyna – forma doustna 3 g x 1 doustnie jako pojedyncza dawka None

Kwas fusydowy 500 mg x 2 doustnie lub 500 mg x 2 iv 500 mg x 3 doustnie or 500 mg x 3 iv

Metronidazol 400 mg x 3 doustnie lub 400 mg x 3 iv 500 mg x 3 doustnie or 500 mg x 3 iv

Mupirocyna Jedynie do stosowania miejscowo

Nitrofurantoina ( 50 mg x 3 doustnie 100 mg x 4 oral

Rifampicyna 600 mg x 1 doustnie lub 600 mg x 1 iv 600 mg x 2 doustnie or 600 mg x 2 iv

Spektynomycyna 2 g x 1 domięśniowo None

Trimetoprim 160 mg x 2 oral None

Trimetoprim – sulfametoksazol (ko-trimoksazol) (160 mg trimethoprim + 800 mg sulfa) x 2 doustnie lub (160 mg trimethoprim + 800 mg sulfa) x 2 iv

(240 mg trimethoprim + 1.2 g sulfa) x 2 doustnie lub (240 mg trimethoprim + 1.2 g sulfa) x 2 iv