Upload
others
View
9
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
EĞĠTĠM ve
SERTĠFĠKALANDIRMA
SĠSTEMLERĠ
1
Dünyadaki Durum
Tahribatsız muayene yöntemlerinden
herhangi birini kullanarak
• muayene yapacak,
• raporlarını hazırlayacak,
• değerlendirecek,
• muayeneleri yönetecek
personelin, her muayene metodu için,
uluslararası tanınırlığı olan bir sistem ile
eğitilip sertifikalandırılması gerekmektedir.
2
Dünyadaki Durum
Tahribatsız Muayene eğitimi üniversitelerin bazı bölümlerinde seçmeli ders olarak verilmektedir.
Ancak tahribatsız muayene operatörü / uzmanı yetiĢtirecek ayrıca bir bölüm yoktur.
Her geçen gün önemi daha da artan bu meslek için üniversitelerde ayrı bir bölüm olmaması çeliĢki gibi görünür.
Bu çeliĢki tahribatsız muayenenin uluslararası önemi olması ile ancak biraz da olsa açıklanabilir.
Kalite kontrol temini amacıyla kullanılan tahribatsız muayene uluslararası bir olgu olduğu için eğitim ve sertifikalandırma kuralları da uluslararası düzeyde belirlenir ve uygulanır.
3
Dünyadaki Durum Dünyada en yaygın olarak, uluslararası geçerliliği olan iki eğitim ve sertifikalandırma sistemi bulunmaktadır
Avrupa sistemi: Temel standart ISO 9712 (EN 473)
Amerikan sistemi :Temel doküman (ASNT-TC-1A)
(The American Society for Nondestructive Testing)
Tahribatsız Muayene Cemiyeti
Recomended Practice No. SNT-TC- 1A
Personel Qualification and Certification in Nondestructive Testing)
ASNT Dünya genelinde en yaygın eğitim ve sertifikalandırma sistemidir.
4
Sertifikalandırma Sistemlerin Farklılıkları
Ġki sistemde eğitim ve sertifikalandırma kurallarını belirler ve genel anlamda birbirlerine benzemelerine rağmen aralarında farklılıklar da mevcuttur.
Aralarındaki en belirgin fark;
ISO 9712 (EN 473)’e göre eğitim ve sertifikalandırma akredite olmuĢ eğitim ve sertifikalandırma kuruluĢları tarafından verilmesi gerekirken,
SNT-TC-1A’ ya göre eğitim ve sertifikalandırma Seviye III tahribatsız muayene uzmanı tarafından verilmesidir.
5
Sertifikalandırma Sistemlerin Farklılıkları
ISO 9712 (EN 473) sertifikası,
metot bazında genel,
personel özeline verilen sertifikadır.
SNT-TC-1A sertifikası ise
metot bazında yada o metodun sadece bir uygulaması için (örn. Kalınlık ölçümü)
iĢletmenin özel ihtiyacı (örn: dökümlerin radyoskopik muayenesi) için verilebilir.
6
Sertifikalandırma Sistemlerin Farklılıkları
ISO9712 (EN473) sertifikası,
KiĢiye özel bir sertifikadır.
SNT-TC-1A sertifikası ise
ġirkete özeldir ve o iĢ yerinde çalıĢtığı sürece geçerlidir.
ĠĢyeri değiĢiklerinde yeni iĢyerinin eğitim talimatı uyarınca sertifikanın yenilemesi
gereklidir.
7
SNT-TC-1A Sertifikalandırma Sistemi
ĠNDTOKULU tahribatsız Muayene eğitim ve sertifikalandırma programlarını ASNT-TC 1A
Sitemine göre yapmaktadır.
Ġlk adım : Ġnternet üzerinden almaya baĢladığınız bu eğitimi tamamlamak
Ġkinci Adım : Size en yakın pratik eğitim tarihinde ODTÜ
de pratik eğitimlerini almak
Üçüncü Adım : ODTÜ de sertifika sınavına katılmaktır. .
Sınavda baĢarılı olanlar uluslararası geçerliliği olan ASNT sertifikası almaya hak kazanacaktır.
8
SNT-TC-1A Sertifikalandırma Sistemi
SNT-TC 1A-Recommended Practice (Tavsiye Talimatı)
Toplam 13 adet tahribatsız muayene metodunun personel eğitimi ve sertifikalandırılması kurallarını kapsar
1. Görsel Muayene(VT)
2. Manyetik Parçacık Muayenesi-(MT)
3. Penetrant Muayenesi (PT)
4. Radyografik Muayene (RT)
5. Ultrasonik Muayene-(UT)
6. Girdap Akımları Muayenesi (ET) ve
7. Neutron Radyografisi,
8. Lazer Testi,
9. Vibrasyon Testi
10. Akustik Emisyon Testi
11. Sızdırmazlık Testi
12. Manynetik Kaçak Akı Testi
13.Thermal/Infrared Testi
9
SNT-TC-1A Sertifikalandırma Sistemi
10
ĠNDTOKULU’n da, Ģimdilik, 6 tahribatsız muayene metotta
eğitim ve sertifikalandırma yapılacaktır. ….
Görsel Muayene
Ultasonik Muayene
Manyetik Parçacık Muayenesi
Sıvı Penetrant Muayenesi
Radyografik Muayene
Radyogarfik film değerlendirme
Girdap akımları Muayenesi
Personel Sertifikalandırma Seviyeleri
Üç ayrı seviyede personel yeterliliği ve
sertifikalandırılması mevcuttur:
Seviye I (Level I)
Seviye II (Level II)
Seviye III (Level III)
11
Personel Sertifikalandırma Seviyeleri
Seviye I (Level I): • Seviye II veya III personel denetiminde ve verilen yazılı
talimatlar doğrultusunda,
• Muayene cihazını kullanabilmeli
• Kalibrasyonu yapabilmeli
• Sonuçları kayıt altına alabilmelidir.
12
Personel Sertifikalandırma Seviyeleri
Seviye II (Level II): - Personel Sertifika
Seviyeleri
Kendi baĢına (denetim ve suprevizörlük olmadan)
Seviye I in yaptıklarına ilave;
• Standart, kod ve/veya Ģartnamelere göre muayene
talimatı hazırlayabilir
• Muayeneyi organize edebilir,
• Seviye I ve II personel için eğitim verebilir,
• Sonuçları rapor edebilir.
• Seviye II personelinin resmi imza yetkisi vardır.
13
Personel Sertifikalandırma Seviyeleri
Seviye III (Level III):
Seviye II in yaptıklarına ilave olarak,
• Standart, kod ve/veya Ģartnameleri yorumlar,
• Uygulanacak muayene yöntem ve tekniğini belirler
• Muayene prosedürlerini, eğitim talimatlarını hazırlar,
• Sertifikalandırma sınavı yapabilir,
• Yani Ģirketin tahribatsız muayene ile ilgili tüm iĢlerini yönetebilir.
14
Personel Sertifikalandırma Seviyeleri
15
Personel Sertifika Seviyeleri Özet Tablosu
Seviye I (Level I): Seviye II (Level II): Seviye III (Level III):
Seviye II veya III personel denetiminde ve verilen yazılı talimatlar doğrultusunda, Muayene cihazını
kullanabilmeli Kalibrasyonu yapabilmeli Sonuçları kayıt altına
alabilmelidir.
Kendi başına (denetim ve suprevizörlük olmadan) Seviye I in yaptıklarına ilave Standart, kod ve/veya
şartnamelere göre muayene talimatı hazırlayabilir
Muayeneyi organize edebilir,,
Seviye I ve II personel için eğitim verebilir,
Sonuçları rapor edebilir. Seviye II personelinin
resmi imza yetkisi vardır.
Seviye II in yaptıklarına ilave olarak, Standart, kod ve/veya
şartnameleri yorumlar, Uygulanacak muayene
yöntem ve tekniğini belirler
Muayene prosedürlerini, eğitim talimatlarını hazırlar,
Sertifikasyon sınavı yapabilir,
Yani şirketin tahribatsız muayene ile ilgili tüm işlerini yönetebilir.
Personelde Aranan Özellikler
Eğitimi alacak personelde aranan özellikler:
• 18 yaĢını doldurmuĢ olmak
• Zorunlu eğitimi tamamlamıĢ olmak(4+4+4)
• Renk körü olmamak (TM metotlarında kullanılan renkler arasındaki kontrastı ayırt edebilmeli)
• Yakın görüĢü sağlıklı olmak Not: Sınav öncesi renk körlüğü ve yakın görme testlerinden geçemeyenler sınava alınmayacaklardır. Lütfen ĠNDTOKULU sitesindeki görme kabiliyeti ile ilgili kısımı dikkatli okuyunuz.
16
Personelde Aranan Özellikler
Genel kanının aksine
• Seviye I için mutlaka meslek okulunu bitirmiĢ olmak gerekmez
• Seviye II yada Seviye III için mühendis olmak,
• Metalurji Malzeme mühendisi, Makine Mühendisi v.s olmak zorunluluk değildir.
Ve hatta
• Üniversite bitirmiĢ olmak zorunluluk değildir.
• Cinsiyet ayrımı yoktur
(Türkiye’de ilk Seviye III sertifikası alanlardan 10 kiĢiden 4 adedi bayandı)
17
Eğitim ve Sınav Kuralları
18
Eğitim ve Sınav Kuralları
SNT-TC-1A dokümanında yapılacak eğitimlerin metotları ve seviyelere göre;
• minimum eğitim süreleri
• sınavlarda sorulacak soru sayıları
• Sertifikalandırma kuralları
tavsiye edilmiĢtir.
Bu kurallar iNDTOKULU’n da da aynen uygulanmaktadır.
19
Eğitim ve Sınav Kuralları
20
Test Metodu
EĞĠTĠM SÜRELERĠ
SORU SAYISI
(Çoktan Seçmeli)
Seviye I
Seviye II
Genel Bilgi Sınavı Özel Bilgi Sınavı
Seviye I Seviye II Seviye I Seviye II
Gözle Muayene (VT) 8 16 30 40 20 20
Radyografi (RT) 40 40 30 40 20 20
Radyoskopi (RT) 20 20 30 30 20 20
Ultrasonik Muayene (UT) 40 40 30 40 20 20
Manyetik Parçacık(MT) 12 8 30 40 20 20
Girici Boya Testi (PT) 4 8 30 40 20 20
Girdap Akımları (ET) 40 40 40 40 20 20
NOT-1 : Eğitim saatleri teorik ve pratik saatlerinin toplamını kapsar
NOT-2 : Doğrudan seviye-2 için yapılan başvurularda seviye-1 ve seviye-2 için belirtilen eğitim saatlerinin
toplamı baz alınır.
Eğitim ve Sınav Kuralları
Eğitimler sonunda yapılacak sertifikalandırma sınavı 3 ayrı kısımdan oluĢmaktadır.
Genel Bilgi Sınavı :
Yöntem hakkında genel bilgileri içeren sorulardan oluĢan sınavdır.
Özel Bilgi Sınavı:
Yöntem hakkında özel bilgileri içeren sorulardan oluĢan sınavdır.
Pratik Sınav:
En az 1 adet uygulama sorusunun olduğu sınavdır.
(Seviye II sınavında sorulardan biri prosedür hazırlamak olabilir.)
Genel ve Özel sınav soruları çoktan seçmelidir ve be eğitim süresince bir çok deneme sınavı yapılacaktır.
21
Eğitim ve Sınav Kuralları
Sertifikalandırma sınavı sonucunda personelin sertifika almaya hak kazanabilmesi için
3 sınav ortalama notunun, 100 üzerinden,
• en az 80 olması
ve
• herhangi bir sınavdan da en az 70 alması
gerekmektedir.
Sınav notlarının ortalaması aĢağıdaki formül ile hesaplanacaktır:
22
Eğitim ve Sınav Kuralları
(Genel Sınav Notu + Özel Sınav Notu+ 2 x Pratik Sınav Notu)
Ortalama =
Notu 4
70 + 70 +2 X 90
Örnek 1 = = 320 / 4 =80 (Sonuç –Geçti)
4
90 + 80 +2 X 70
Örnek 2 = = 310 / 4 =77,5 (Sonuç –Kaldı)
4
23
Eğitim ve Sınav Kuralları
24
Örnek Sınav Sonuçları Değerlendirmeleri
Genel
Sınav Notu
Özel
Sınav
Notu
Pratik
Sınav
Notu
Ortalama
Notu Sonuç Açıklama
80 80 80 80 Geçti Sertifika almaya Hak kazandı
70 70 90 80 Geçti Sertifika almaya Hak kazandı
90 90 70 80 Geçti Sertifika almaya Hak kazandı
100 80 70 80 Geçti Sertifika almaya Hak kazandı
79 79 79 79 Kaldı
Ortalama 70 nin altında olduğu için
sertifika alamaz. Herhangi bir sınavı
tekrar ettiğinde ortalamayı 80 ve üstü
yaparsa sertifika alabilir.
69 100 100 92,25 Kaldı Bir sınavı 70 in altında olduğu için
sertifika alamaz. Tüm sınavları
tekrarlaması gerekmektedir.
Eğitim ve Sınav Kuralları
Sınavlardan baĢarılı olamayıp sertifika
almaya hak kazanamayan personel
en az 30 gün
bekledikten sonra yada bu süre zarfında
eğitim alır ise tekrar sınava girebilir.
25
Eğitim ve Sınav Kuralları
Sertifika süreleri en çok 5 yıldır.
Bu süre sonunda aĢağıdaki Ģartlar yerine
getirildiğinde sertifika süresi uzatılabilir.
• Sertifika geçerlilik süresi dolmadı ise
• Personel hakkındaki eğitim ve
sertifikalandırma bilgileri tamam ise,
• Personel sertifikası ile ilgili çalıĢmalarına 6
ay ara vermedi ise
26
TEġEKKÜR EDERĠZ.
Fatih Sultan Mah. Eskişehir yolu 17.Km.
Çamlık Park Villaları 2366 sokak No:25
Etimesgut-ANKARA-Türkiye
': +90 (312) 666 07 48 : +90 0533 633 54 45
www.ankalite.com.tr
www.indtokulu.com.tr
27