Enerji & Çevre Perspektifinde Bilişim – Ulaşım Bileşenleri ile

Akıllı Ulaşım

Prof. Dr. Serhan DAĞTAŞTÜBİTAK MAM Başkan Y. V.

Enerji Enstitüsü Müdürü25.05.2012

Türkiye’de Motorlu Araç Sayısı (milyon)2001-2010

Türkiye’de Trafik Kazaları Endeksi (puan) 2001-2010

Türkiye’de Nüfusun Kazalardan Etkilenme Oranı (%) : 2001-2010

Türkiye’de Kazaların Maliyeti: (2010)

• Ölü sayısı: 4.000• Yaralı sayısı: 212.000• Sosyal ve psikolojik maliyet• Ekonomik maliyet: 20 milyar TL = GSYH’nin %2’si

Türkiye’de Ulaştırma Sektörü

• Nihai enerji tüketimindeki payı: 1/5

• Sera gazı emisyonundaki payı: 1/6

• Yük ve yolcu taşımacılığında karayolu payı >%90

Ulaşım Sektöründe Öncelikler

• Ulaşım Kolaylığı (Mobilite) ve VerimliliğiTrafik akışı, zaman ve para tasarrufu

• GüvenlikKazalar, kural ihlalleri

• Sürdürülebilir Enerji ve Çevre KaynaklarıYakıt tüketimi, hava kirliliği

ÇÖZÜM: EKONOMİK, VERİMLİ VE ÇEVREYE DOST BİR ULAŞIM SEKTÖRÜ İÇİN

AKILLI ULAŞIM SİSTEMLERİ (AUS)

AUS Nedir?

Bilgi ve iletişim teknolojilerinin, ulaşım altyapısına ve araçlara entegre edilmesini sağlayan sistemlerdir.

AUS

AUS Teknolojileri

1- Elektronik Geçiş Ücreti Toplama

OGS ve KGS kullanıcı sayısı: 13,2 milyon (2011)

2- Trafik Tıkanıklığı Fiyatlaması

CO2 emisyonunu %14 NOX emisyonunu %15 düşürme fırsatı

AUS Teknolojileri

3- Arter Yönetimi

Trafik Işığı Koordinasyonu ve Optimizasyonu: Egzoz emisyonunu %22 azaltıcı etki

4- Hız Yönetimi

NOX emisyonunu %17-25 düşürme oranı

AUS Teknolojileri

5- Olay Yönetimi

Yol açma, kaza yardım vs.Toplam emisyonu %3 azaltıcı etki

6- Ticari Araç Yönetimi

Hareket Halinde Tartım (Weigh-in-Motion)

AUS Teknolojileri

7- Ekonomik Sürüş Desteği(Eco-Driving)

Karbon salınımında %15 azaltıcı etki

8- Ekonomik Yol Belirleme(Eco-Routing)

%15 daha az yakıt harcama imkanı

AUS Teknolojileri

9- Yolcu Bilgilendirme Sistemleri

Trafik BilgisiYol Hava Durumu BilgisiYol Bilgisi (Kaza önleme amaçlı)

ITS Uygulamaları: İleri Ulaşım Yönetim Teknikleri

ECO-Sürüş (ECO-Driving)

Statik (Geri-beslemesiz) ECO-Sürüş:•Optimum vites değişimi•Sabit hızda sürüş sağlama•Trafik akışını tahmin etme•Yumuşak hızlanma/yavaşlama•Sıklıkla lastik basıncını kontrol etme

Dinamik ( Geri-Beslemeli) ECO-Sürüş:•Akıllı Hız Adaptasyonu ISA (ne zaman, nerede, hangi hız)•Anlık Yakıt Tüketim okumaları•Gerçek zamanlı ortalama tüketim bedeli gösterimi

AUS Uygulamaları: İleri Ulaşım Yönetim Teknikleri

Yeni Navigasyon Teknolojisi: ECO-Rota (ECO-Routing)

Standart Navigasyon Sistemleri:

•En kısa yol bilgisi (Güncel Harita)•En kısa zamanda Varış Bilgisi (Gerçek zamanlı trafik bilgileri ile)

ECO-Routing: En Ekonomik (En az yakıt tüketimi-En az salınım) Yol Bilgisi:

•Gerçek Zamanlı Trafik Bilgisi•Yol Meyil Bilgileri•Enerji ve Emisyon Modelleri

Diğer Çözümler

Elektrikli Araçlar

Raylı Sistemler

TÜBİTAK Çalışmaları

•Elektrikli-Hibrid Araçlar•Batarya Teknolojileri•Yeni nesikl yakıtlar

•Araç takip sistemleri•Demiryolu Kontrol•Kule ve Radar Sistemi•Model ve Simülasyon

Gelecekte AUS

•Tam Bağlantılı Araçlar

•Trafik Tahmin Etme

Öneriler – 1

Eko-rota için akıllı telefon - GSM entegrasyonu

– Akıllı telefonlar & mobil uygulamalar

– Trafik verisi entegrasyonu ve yayımı

– Sosyal farkındalık

İlgili Aktörler:

– UDHB- BTK– GSM Operatörleri– Yerel İdareler– Navigasyon cihaz üreticileri

20

Öneriler – 2

Ulaşımda kapasite kullanımı optimizasyonu– Sensör ağları – görüntü işleme– Online rota paylaşımı – sosyal ağlar– Akıllı mobil cihazlar

İlgili Aktörler:– UDHB- BTK– GSM Operatörleri– Yerel İdareler– Ulaşım sektörü

21

Öneriler – 3

Eko-Sinyalizasyon

Uyarlanabilir trafik sinyalizasyonu ve bilgi paylaşımı– Sinyal Faz ve zamanlama (SPaT) verisi– Akıllı sinyalizasyon– Mobil cihazlar ve yazılımı

İlgili Aktörler:– UDHB – Bilişim Sektörü– Yerel İdareler

22

Öneriler – 4

Elektrikli araç dolum altyapısı• Yenilenebilir kaynaklar• Enerji depolama• Akıllı şebeke & sayaç teknolojileri

23

İlgili Aktörler:– UDHB – Enerji Sektörü– Bilişim Sektörü– Yerel İdareler

• ECO-Sürüş (Statik/Dinamik) Tekniklerinin kullanımının yaygınlaştırılması ( Zorunlu sürücü eğitimleri_AB örneği, Akıllı Araçlar, gerçek zamanlı trafik bilgilerinin yayını, ISA, vb…)

AB’de yeni sürücülere ECO-Sürüş teknikleri ile eğitim zorunlu olarak verilmektedir. Ayrıca 2009 yılından beri normal vitesli araçlarda Vites Değiştirme Sinyal sisteminin kullanımını da zorunlu hale getirilmiştir.

• ECO-Yol Tekniklerinin kullanımının yaygınlaştırılması ( Akıllı Araçlar, Güncel harita bilgileri, yol rampa/iniş/meyil bilgileri, gerçek zamanlı trafik bilgilerinin yayını)

• Koridor Hız Yönetim sistemlerinin kullanımı ( Akıllı Araçlar, ISA, sinyalizasyon timing bilgilerinin yayınlanması, sinyalizasyon koordinasyonun sağlanması )

Öneriler – 5

TEŞEKKÜRLER