E Ğ TEN GELECE YEREL KIMLIK - tarihikentlerbirligi.orgAyvalık kültür aksını oluşturuyor Haber Kendini koruyan kentlere bir yenisi daha ekleniyor: Merzifon Haber Hattuşa kültür

YEREL KIMLIKGEÇMİŞT

EN G

ELEC

EĞE

TKB

GEÇ

MİŞ

TEN

GEL

ECEĞ

E YE

REL

KİM

LİK•

SAYI

38

SAYI: 38 • NİSAN • MAYIS • HAZİRAN • 2014 • ÜÇ AYDA BİR YAYIMLANIR • ÜCRETSİZDİR

İstanbul BuluşmasTKB'nin yeni başkan seçildi

İnceleme Bütüncül kentsel korumada

Bologna ve Verona örnekleri

HaberAkademide ekoloji dersi

Bölge Toplants Kültürel rotalar TKB gündeminde

HaberKentsel yenilemeye

farkl bir yaklaşm: Yeldeğirmeni

sunuş

Saygıdeğer arkadaşlarım,

TKB’mizin kuruluşunun 13. yılında yeni birçalışma dönemini başlatırken, beni bu değerliBirliğin başkanlığına uygun gördüğünüz için,her şeyden önce çok teşekkür ediyor,şükranlarımı sunuyorum.

Kurulduğu günden bu yana TKB’ye yön vermişve katkıda bulunmuş tüm başkanlarımız ilemeclis, encümen ve danışma kuruluüyelerimizin ve başta Metin Sözen hocamolmak ÇEKÜL Vakfı’nın bilgi, birikim, deneyimve uzmanlıkları bundan sonra da yapacağımızişlerin en büyük kaldıracı olacaktır. Bendenönceki başkan arkadaşlarımın koyduğuhedefler ve temsil ettiği ilkelere bağlı kalarakhareket edeceğiz. Onların desteği vetecrübeleri en büyük enerji kaynağımız olacak,bizlere yol gösterecek. TKB’de yeni görevegelen Encümen üyesi arkadaşlarımla birliktebize emanet edilen büyük sorumluluğunfarkındayız. Bundan önce olduğu gibi TKB birokul olmaya devam edecek, hep birlikteöğrenmeye, paylaşmaya devam edeceğiz

TKB kurulduktan sonra, Anadolu’nun ücraköşelerinde bile kültür varlıklarının ayağakalktığını görmeye başladık. Bugün ise UNESCODünya Kültür Mirası Listesine girmek artık TKBüyelerinin hedefi haline geldi; kentlerimiz 54dosya ile adaylar arasında. Bu koşullarda TKBüyelerinin asla ivmeyi düşürmemeleri lazımdır.Kalıcı değerler korunmalı, projeler doğru ilkelerlekurgulanmalıdır. Çok boyutlu koruma anlayışısürdürülmelidir. Bize düşen öncelikli görev, 2011yılının Kasım ayında Şanlıurfa’da yapılan TKBBuluşmasında açıklanan gelecek hedeflerinesahip çıkmak, yeni başlıklarla zenginleştirmektir.Geçen dönemde geliştirilen uluslararası ilişkileri

ve kültür öncelikli işbirliklerini devam ettireceğiz.ÇEKÜL’ün TKB için hazırladığı, Anadolu’nunortak değerlere ve zenginliklere sahip kentleriningeçmişten geleceğe önceliklerini belirleyen,önemli veriler ve stratejiler içeren Kültür ÖncelikliBölgesel Yol Haritalarını hayata geçireceğiz.Geçen yıl, yerel yönetimlerimizin çalışmalarınınsonuçlarını ölçmek ve değerlendirmek amacıylayapılan pilot çalışmayı yaygınlaştırmak için destekvereceğiz. Gaziantep ve Samsun’da açılan kültürmerkezlerinin sayısını artırarak, bilginin veuzmanların kolay ulaşılabilir olmasınısağlayacağız. Özel kesimin çalışmalarımızakatılımını sağlamak için çaba göstereceğiz.Sayıları her geçen gün çoğalan ve birçokkentimizde kuruluş çalışmaları süren kentmüzelerimizi artırma çabamız da sürecek. Doğal ve kültürel mirasın yaşatılması içinyaptıklarımızın tanıtımı için nitelikli ve çağdaşyöntemlerden yararlanmayı hedef bileceğiz.Önümüzdeki çalışma dönemimizdehedeflerimize yeni başlıklar da eklemeyiplanlıyoruz. Anadolu’nun az bilinen doğal vekültürel zenginlik havzalarını ele alan “KültürRotaları” programı, birçok kentten gelen taleplerdoğrultusunda ele alacağımız arkeoparkuygulamaları ve dünyada hızla yayılan ekolojikkent tasarımları ve uygulamalarına yönelikçalışmalar gündemimizde ön sıralarda yer alacak. Her zamanki gibi bu konularda dabütün arkadaşlarımın değerli katkılarıylaçalışmalarımıza destek vereceklerinegüveniyorum.

Tekrar hepinize içten, kalbi sevgi ve saygılarımı sunuyorum.

Tarihi Kentler Birliği ve Samsun Büyükşehir Belediye Başkanı

Yeni bir çalışma dönemine girerken

YEREL KIMLIK 13/38_Layout 1 7/9/14 5:41 PM Page 1

Yönetim

Birlik BaşkanıYusuf Ziya Yılmaz Samsun Büyükşehir Bld. Bşk.

EncümenMehmet ÖzhasekiKayseri Büyükşehir Bld. Bşk.Celalettin GüvençŞanlıurfa Büyükşehir Bld. Bşk.Cemal Akın-Bartın Bld. Bşk.Kamil Saraçoğlu-Kütahya Bld. Bşk.Ülgür Gökhan-Çanakkale Bld. Bşk.Şükrü Genç-Sarıyer Bld. Bşk.Selahattin Gürkan-Battalgazi Bld. Bşk.

Plan ve Bütçe Komisyonu ÜyeleriMehmet TahmazoğluŞahinbey Bld. Bşk.Mürsel Yıldızkaya-Polatlı Bld. Bşk.Özdilek Özcan-Niksar Bld. Bşk.Erkan UçkanTepebaşı Belediyesi Meclis ÜyesiFatma Şık BarutSur Belediyesi Meclis Üyesi

Meclis 1. Başkan VekiliBurhanettin KocamazMersin Büyükşehir Bld. Bşk.

Meclis 2. Başkan VekiliGültan KışanakDiyarbakır Büyükşehir Bld. Bşk.

Meclis Asil KatipleriBekir Altan-Payas Bld. Bşk.Enis İşbilen-Uzunköprü Bld. Bşk.

Danışma Kurulu BaşkanıProf. Dr. Metin Sözen

Danışma KuruluProf. Dr. Haluk AbbasoğluProf. Dr.Ülkü Azrak, Erdoğan BilenserNurullah Çakır, Süleyman ElbanProf. Dr. Cevat GerayProf. Dr. Zekai GörgülüDr. Asım Güzelbey, Kayhan KavasProf. Dr. Ruşen KeleşMithat Kırayoğlu, Hasan ÖzgenFikret Toksöz, Dr. N.Fikret Üçcan

TKB Genel Sekreteri Sezer Cihan

Dergi

Tarihi Kentler Birliği adına İmtiyaz SahibiYusuf Ziya Yılmaz

Yazıişleri MüdürüHandan Dedehayır

Yayına HazırlayanŞirin Sıngın

Katkıda BulunanlarZeynep BiçerAlper Can KılıçSibel ÜnlüsoyNecmettin EryılmazAlp ArısoyEsra Karataş

FotoğraflarÇEKÜL Arşivi Şirin SıngınAlper Can KılıçFigen TokgözSevil Şeten

Grafik TasarımGönül Göze

Yönetim YeriTarihi Kentler BirliğiŞerifler Yalısı, Emirgân Mektebi Sok. No: 7Emirgân-Sarıyer-İstanbulTel: 0212 323 31 32Faks: 0212 277 41 64info@tarihikentlerbirliği.orgwww.tarihikentlerbirliği.org

İletişimÇEKÜL VakfıTarihi Kentler Birliği BürosuEkrem Tur Sok. No: 8 Beyoğlu-İst.Tel: 0212 249 64 [email protected]

Basıldığı YerStil Matbaası, Seyrantepe, LeventTel: 0212 281 92 81

ISSN: 1308-254X


Yönetim

Birlik BaşkanıYusuf Ziya Yılmaz Samsun Büyükşehir Bld. Bşk.

EncümenMehmet ÖzhasekiKayseri Büyükşehir Bld. Bşk.Celalettin GüvençŞanlıurfa Büyükşehir Bld. Bşk.Cemal Akın-Bartın Bld. Bşk.Kamil Saraçoğlu-Kütahya Bld. Bşk.Ülgür Gökhan-Çanakkale Bld. Bşk.Şükrü Genç-Sarıyer Bld. Bşk.Selahattin Gürkan-Battalgazi Bld. Bşk.

Plan ve Bütçe Komisyonu ÜyeleriMehmet TahmazoğluŞahinbey Bld. Bşk.Mürsel Yıldızkaya-Polatlı Bld. Bşk.Özdilek Özcan-Niksar Bld. Bşk.Erkan UçkanTepebaşı Belediyesi Meclis ÜyesiFatma Şık BarutSur Belediyesi Meclis Üyesi

Meclis 1. Başkan VekiliBurhanettin KocamazMersin Büyükşehir Bld. Bşk.

Meclis 2. Başkan VekiliGültan KışanakDiyarbakır Büyükşehir Bld. Bşk.

Meclis Asil KatipleriBekir Altan-Payas Bld. Bşk.Enis İşbilen-Uzunköprü Bld. Bşk.

Danışma Kurulu BaşkanıProf. Dr. Metin Sözen

Danışma KuruluProf. Dr. Haluk AbbasoğluProf. Dr.Ülkü Azrak, Erdoğan BilenserNurullah Çakır, Süleyman ElbanProf. Dr. Cevat GerayProf. Dr. Zekai GörgülüDr. Asım Güzelbey, Kayhan KavasProf. Dr. Ruşen KeleşMithat Kırayoğlu, Hasan ÖzgenFikret Toksöz, Dr. N.Fikret Üçcan

TKB Genel Sekreteri Sezer Cihan

Dergi

Tarihi Kentler Birliği adına İmtiyaz SahibiYusuf Ziya Yılmaz

Yazıişleri MüdürüHandan Dedehayır

Yayına HazırlayanŞirin Sıngın

Katkıda BulunanlarZeynep BiçerAlper Can KılıçSibel ÜnlüsoyNecmettin EryılmazAlp ArısoyEsra Karataş

FotoğraflarÇEKÜL Arşivi Şirin SıngınAlper Can KılıçFigen TokgözSevil Şeten

Grafik TasarımGönül Göze

Yönetim YeriTarihi Kentler BirliğiŞerifler Yalısı, Emirgân Mektebi Sok. No: 7Emirgân-Sarıyer-İstanbulTel: 0212 323 31 32Faks: 0212 277 41 64info@tarihikentlerbirliği.orgwww.tarihikentlerbirliği.org

İletişimÇEKÜL VakfıTarihi Kentler Birliği BürosuEkrem Tur Sok. No: 8 Beyoğlu-İst.Tel: 0212 249 64 [email protected]

Basıldığı YerStil Matbaası, Seyrantepe, LeventTel: 0212 281 92 81

ISSN: 1308-254X


editörden

Aydınlık bir dünyadan umut yeşertici haberler

Mayıs ayında başarılı, başarılı olduğukadar birliğin geleneklerine uygun birdayanışma ve işbirliği anlayışı içinde bir seçim ve görevlendirme gerçekleştirenTarihi Kentler Birliği, yeni bir yönetimkadrosuyla 15. yılına hazırlanıyor.Geçmişten Geleceğe Yerel Kimlik ekibiolarak, başta Birliğimizin yeni Başkanı,Samsun Büyükşehir Belediye BaşkanıYusuf Ziya Yılmaz’ı ve yönetimde görevalan tüm başkanlarımızı saygıylaselamlıyor, üstlendikleri bu saygınmisyonda başarılar diliyoruz. Yeni çalışmadönemine Başkan Yılmaz önderliğindeyeni bir dinamizm ile hızlı başlayanTKB’nin bu kısa dönemde ülkemizinkoruma gündemine taşıdığı konuları bu sayımızda paylaşıyoruz.

Bu sayımızın “Dosya” konuları arasında,başta Mayıs ayında Meclis seçimlerininyapıldığı İstanbul Buluşması ve Haziranayında Tokat’ta gerçekleşen KaradenizBölge Toplantısı yer alıyor. ÇEKÜLVakfı’nın TKB adına yürüttüğü “KültürelRota Planlaması” kapsamında “Doğa ve Kültür Öncelikli Ekonomik KalkınmadaRotalar” başlığıyla yapılan toplantıyıkalabalık bir katılımcı grubu izledi. Kelkitve Yeşilırmak havzalarında Amasya,Samsun, Ordu, Giresun, Çorum, Tokat,Sivas ve Gümüşhane’nin odak kentlerolarak yer aldığı rota çalışması, KaradenizBölgesinin kıyı şeridi ile iç kesimlerininkültür rotaları aracılığıyla etkileşimini; bu süreçte bütüncül bir bakışla rotalarıngeçtiği alanlardaki doğal ve kültürelmirasın korunmasını hedefliyor.

Dergimizin 38. sayısının dikkat çeken“İnceleme” yazısını ÇEKÜL Vakfı’ndanmimar Alp Arısoy yazdı. İlgi çekeceğinidüşündüğümüz bu yazıda Arısoy,İtalya’nın örnek miras kentlerinden

Bologna ve Verona özelinde koruma ve işlevlendirme uygulamalarını tartışıyor.

Dergimiz her zaman olduğu gibi yineyurdun dört bir yanından, koruma adınabirbirinden umut verici haberler getiriyor:Adana ile Hatay arasında, Anadolucoğrafyasının Orta Doğuya bağlandığınoktada, Payas’ta, Mimar Sinan’ınbaşeserlerinden önemli bir menzilkervansarayı olan Sokullu Mehmet Paşa Kervansarayının yakın zamandatamamlanan restorasyonunun ardından,külliyenin kentle bütünleştirilmesiniamaçlayan çalışmalar; Zile ToplumsalDiyalog Platformu ve ÇEKÜL temsilciliğitarafından Zile’nin tarihi kent dokusununiçinde özel bir yere sahip olan leylekyuvalarının korunmasına yönelik girişim;Ayvalık’ta başlayan kültür aksı ve Merzifon’da koruma çalışmaları;Kuşadası’nın simgesi Güvercinada SurDuvarları ve İçkale ile Tarihi Su KemeriRestorasyon Uygulamaları; ÇEKÜLAkademi’nin Bahar Dönemi eğitimlerindeilk defa işlediği Sürdürülebilir PlanlamadaEkoloji: Yeni Bir Planlama Anlayışına Girişbaşlıklı eğitimi ve kentsel yenilemeye farklıbir yaklaşım getiren Yeldeğirmeni MahalleYenileme Projesini paylaşan kitabıntanıtımı.

Önümüzdeki sayılarda, daha nice aydınlıketkinlikler ve haberlerde buluşmakumuduyla saygılar…

Handan Dedehayır


içindekiler

Sunuş Yusuf Ziya Yılmaz

EditördenHandan Dedehayır

Haber Tarihi Yüksek Kahve müze oluyor

Antep, mimarisinden doğal yaşamına çocuklara emanet

Mardin Kalesi’nde kazı hazırlıkları başladı Elmalı ziyaretçilerini bekliyor

HaberKuşadası’nda duyarlı yeni yaklaşımlar

HaberHavza Ölçeğinde Rotalar: Kelkit ve Yeşilırmak

HaberYerel kadrolar TKB eğitimleriyle güçleniyor

Buluşma/İstanbul TKB’nin yeni başkanı Yusuf Ziya Yılmaz oldu

AlbümTKB’nin 14 yıllık yolculuğu

İnceleme/Alp Arısoy Bütüncül kentsel korumada Bologna

ve Verona örnekleri

Kapak fotoğrafı: ÇEKÜL Arşivi


içindekiler

Sunuş Yusuf Ziya Yılmaz

EditördenHandan Dedehayır

Haber Tarihi Yüksek Kahve müze oluyor


Mardin Kalesi’nde kazı hazırlıkları başladı Elmalı ziyaretçilerini bekliyor

HaberKuşadası’nda duyarlı yeni yaklaşımlar

HaberHavza Ölçeğinde Rotalar: Kelkit ve Yeşilırmak

HaberYerel kadrolar TKB eğitimleriyle güçleniyor

Buluşma/İstanbul TKB’nin yeni başkanı Yusuf Ziya Yılmaz oldu

AlbümTKB’nin 14 yıllık yolculuğu

İnceleme/Alp Arısoy Bütüncül kentsel korumada Bologna

ve Verona örnekleri

Kapak fotoğrafı: ÇEKÜL Arşivi


HaberPayas’ta kentsel canlandırma başladı

HaberLeylek yuvaları koruma altında


HaberBursa ve Bergama UNESCO listesinde

Bölge Toplantısı/TokatKültürel rotalar TKB gündeminde

AlbümTokat

HaberAyvalık kültür aksını oluşturuyor

HaberKendini koruyan kentlere bir yenisi daha ekleniyor: Merzifon

HaberHattuşa kültür havzasında alternatif turizm planlaması

HaberYAPEX Restorasyon Fuarının bu yılki teması: Kentsel ittifaklar ve paylaşan kentler

HaberAğaçların Dilinden kitabı yayımlandı

HaberKentsel yenilemeye farklı bir yaklaşım: Yeldeğirmeni

Kitap


Mardin Kalesinde kazı hazırlıkları başladı “Kartal yuvası” olarak bilinen Mardin Kalesi’nde kazı ve restorasyon çalışmalarıbaşlıyor. Mardin Müzesi tarafından yürütülecek çalışmaların 2 yıl sürmesiplanlanıyor. ÇEKÜL Vakfı Başkanı Prof. Dr. Metin Sözen, MAREV (MardinlilerEğitim ve Dayanışma Vakfı) Genel Başkanı Fehmi Tahincioğlu, MAREVYönetmenler Kurulu Başkanı Haluk Eldem, MAREV Genel Başkan Vekili AbidinKayhan, MAREV Yönetim Kurulu Üyesi Baran Seyhan ve MAREV Bakırköy Şube

Başkanı Beşir Bilgin Mardin Valisi Mustafa Taşkesin’i makamında ziyaret ederek kazı çalışmaları vekentte yürütülen koruma çalışmaları hakkında bilgi aldı. Ardından Vali Taşkesen, ÇEKÜL ve MAREVheyeti kalede incelemelerde bulunarak kazı ekibi ile görüşmeler yaptı. 60 yıldır ziyarete kapalı olankale içinde cami, kilise ve saray kalıntılıları bulunuyor. Valilik ve Müze Müdürlüğünün çalışmalarınınardından kalenin ziyarete açılmasıyla turizmin ivme kazanması planlanıyor.

kısa...kısa...

Tarihi Yüksek Kahve müze oluyorTokat’ın tarihi kent dokusundaki 110 yıllık Yüksek Kahve, Valiliğin girişimleriyle restore edilecek ve müze

olarak işlev kazanacak. Tokat eski Valisi Mustafa Taşkesen döneminde kahvenin sahibi Şevket Aydın’dansatın alınarak proje çalışmalarının

başladığı yapının, devlet törenlerininve halka seslenişlerin yapıldığı bir

alan olması nedeniyle “DemokrasiMüzesi” olması planlanıyor. Göreveyeni gelen Vali Cevdet Can da proje

ekipleriyle yaptığı toplantılardayapının çevresiyle birlikte ele

alınacağını ve müzenin tarihi kentteodak noktalarından biri olacağını

söyledi. Atatürk, Fevzi Çakmak Paşa,İsmet İnönü, Adnan Menderes gibi

devlet büyüklerinin konuşma mekânıolarak bilinen kahve, restore

edildikten sonra Tokat’ın ve ülkeninyakın tarihine ışık tutmaya

başlayacak.

‹‹‹

‹‹‹


“Kentler çocuklarındır” sloganıyla başlayan ve 20 yıldır devameden ÇEKÜL’ün eğitim yolcuğu, Kültürel Miras Eğitim Programı ile

süreklilik kazandı. Özellikle Gaziantep ÇEKÜL temsilciliği üç yıldırKültür Elçileri sertifika programını yerelden uzmanların ve üniversiteöğrencilerinin gönüllü desteğiyle sürdürüyor. ÇEKÜL temsilcisi Zafer

Okuducu’nun koordinatörlüğünde, Antep Metin Sözen Eğitim veKültür Merkezi’nin organize ettiği eğitimlere bu yıl 100 ilköğretim

okulu öğrencisi ve 75 üniversite öğrencisi katıldı. Son eğitiminsertifikaları, Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin’in de

katıldığı bir törende verildi. Çocukların eğitimde yaptıkları çalışmalar,Kültür Merkezi’nin sergi salonu olarak düzenlenen mağarasında izlendi.

‹‹‹


Mardin Kalesinde kazı hazırlıkları başladı “Kartal yuvası” olarak bilinen Mardin Kalesi’nde kazı ve restorasyon çalışmalarıbaşlıyor. Mardin Müzesi tarafından yürütülecek çalışmaların 2 yıl sürmesiplanlanıyor. ÇEKÜL Vakfı Başkanı Prof. Dr. Metin Sözen, MAREV (MardinlilerEğitim ve Dayanışma Vakfı) Genel Başkanı Fehmi Tahincioğlu, MAREVYönetmenler Kurulu Başkanı Haluk Eldem, MAREV Genel Başkan Vekili AbidinKayhan, MAREV Yönetim Kurulu Üyesi Baran Seyhan ve MAREV Bakırköy Şube

Başkanı Beşir Bilgin Mardin Valisi Mustafa Taşkesin’i makamında ziyaret ederek kazı çalışmaları vekentte yürütülen koruma çalışmaları hakkında bilgi aldı. Ardından Vali Taşkesen, ÇEKÜL ve MAREVheyeti kalede incelemelerde bulunarak kazı ekibi ile görüşmeler yaptı. 60 yıldır ziyarete kapalı olankale içinde cami, kilise ve saray kalıntılıları bulunuyor. Valilik ve Müze Müdürlüğünün çalışmalarınınardından kalenin ziyarete açılmasıyla turizmin ivme kazanması planlanıyor.

kısa...kısa...

Tarihi Yüksek Kahve müze oluyorTokat’ın tarihi kent dokusundaki 110 yıllık Yüksek Kahve, Valiliğin girişimleriyle restore edilecek ve müze

olarak işlev kazanacak. Tokat eski Valisi Mustafa Taşkesen döneminde kahvenin sahibi Şevket Aydın’dansatın alınarak proje çalışmalarının

başladığı yapının, devlet törenlerininve halka seslenişlerin yapıldığı bir

alan olması nedeniyle “DemokrasiMüzesi” olması planlanıyor. Göreveyeni gelen Vali Cevdet Can da proje

ekipleriyle yaptığı toplantılardayapının çevresiyle birlikte ele

alınacağını ve müzenin tarihi kentteodak noktalarından biri olacağını

söyledi. Atatürk, Fevzi Çakmak Paşa,İsmet İnönü, Adnan Menderes gibi

devlet büyüklerinin konuşma mekânıolarak bilinen kahve, restore

edildikten sonra Tokat’ın ve ülkeninyakın tarihine ışık tutmaya

başlayacak.

‹‹‹

‹‹‹


“Kentler çocuklarındır” sloganıyla başlayan ve 20 yıldır devameden ÇEKÜL’ün eğitim yolcuğu, Kültürel Miras Eğitim Programı ile

süreklilik kazandı. Özellikle Gaziantep ÇEKÜL temsilciliği üç yıldırKültür Elçileri sertifika programını yerelden uzmanların ve üniversiteöğrencilerinin gönüllü desteğiyle sürdürüyor. ÇEKÜL temsilcisi Zafer

Okuducu’nun koordinatörlüğünde, Antep Metin Sözen Eğitim veKültür Merkezi’nin organize ettiği eğitimlere bu yıl 100 ilköğretim

okulu öğrencisi ve 75 üniversite öğrencisi katıldı. Son eğitiminsertifikaları, Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin’in de

katıldığı bir törende verildi. Çocukların eğitimde yaptıkları çalışmalar,Kültür Merkezi’nin sergi salonu olarak düzenlenen mağarasında izlendi.

‹‹‹


Elmalıziyaretçilerini

bekliyor

Elmalı, Antalya Körfezininbatısındaki Teke Yarımadasının

orta bölümünde sivil mimariörnekleri ve doğal varlıklarıyla

özellikli bir kent. Çanakşeklindeki geniş bir plato

üzerinde, Elmalı Ovasına doğruve 2.250 metre yükseklikteki Elmalı Dağı’nın eteklerinde kurulmuşTKB üyesi kent, büyük oranda korunmuş bir dokuya sahip. Kentte

inanç turizmi, arkeolojik turizm, doğa turizmi, kültür turizmi, ekoturizm, yayla turizmi, kongre turizmi gibi pek çok alanda alt yapıçalışmaları başlatıldı. Elmalı Belediye Başkanı Av. Ümit Öztekin,

ÇEKÜL Vakfı uzmanlarıyla projelerini paylaştı: Elmalılı MuhammetHamdi Yazır Kent Müzesinin düzenlemeleri bitmek üzere, yakın

zamanda ziyarete açılacak. Bağbaşı, Karataş-Semayük,Hacımusalar Höyüğü, Elmalı Karaburun Tümülüsü, Kızılbel Mezar

Odası, Armutlu Köyü Kaya Mezarları, Tymbriada gibi arkeojikalanlarda uzun vadede belediyenin de destekleyeceği planlamalar

hedefleniyor. Kentteki tarihi tahıl ambarları da tescillenerek korumaaltına alınıyor. Ambarların en yoğun olduğu Beylerköyü’nü odak

alacak rota planlaması ile kenti ziyarete gelenlerin kırsal mimariyigörmeleri sağlanacak. Yemek kültürü, şarap kültürü, anıt

ağaçlar, Avlan Gölü de Elmalı’nın öne çıkan değerleri arasında. 138 adet tescilli kültür varlığına, son dönemde yapılan envanter

çalışmalarıyla İskender Yolu da eklendi. Dünyanın en büyükdüdeninin Elmalı’da olduğunu söyleyen Başkan Öztekin, düden

tesisinin oluşturulması için DSİ ile görüşmelerin başlatıldığını belirtti.Ayrıca Arseven Sokak’ta 72 binada dış cephe iyileştirmesi yaparak

kent dokusuna uygun hale getireceklerini söyledi. TKB ve ÇEKÜLElmalı’da yapılacak çalışmaları desteklemeye devam edecek.

‹‹‹


haber

Kuşadası Kenti Yılancıburnu'ndaki Orta Bizans yerleşiminindevamı olarak 13. yüzyılın ikinci yarısında “Scala Nova”adıyla kurulmuş.

17. yüzyıl başlarında kent ticari bir liman olarak önemkazanmış ve günümüze dek liman kenti olma özelliğinikorumuş. Halen Aydın ilinin denize açılan önemli bir limanşehri.

Kent merkezinin çevresinde Pygale, Neopolis ve Anaia gibi antik kentler yer alıyor. Türk devri İslam yerleşimi olan Kuşadası’nın “Kaleiçi” bölgesi, günümüzde de kentinkalbi ve ticaret merkezi olma özelliğini sürdürüyor.

Kuşadası, ülkemizde turizmin etkileriyle ilk karşılaşmışyerleşimlerden birisi olmasına rağmen Öküz Mehmet Paşadöneminde yapılan kent surlarının içindeki Kaleiçi mevkiive çevresindeki birkaç mahalleyi kapsayan eski kentdokusu, özgün yapısını büyük oranda günümüzeulaştırmayı başarmış. Kentsel sit alanı olarak tescil edilenbu bölgedeki uygulamalar 1994 yılından itibaren KorumaAmaçlı İmar Planı kapsamında yürütülüyor.

Kuşadası Belediyesi, Kaleiçi bölgesinde çoğunlukla ticariamaçla kullanılan yapıların yer aldığı sokakların bütüncül

bir yaklaşımla ele alınarak korunmalarını, özgünkimliklerine kavuşmalarını sağlamak için 2002 yılındasokak sağlıklaştırma çalışmalarına başladı.Çalışmalar ÇEKÜL Vakfı, Tarihi Kentler Birliği, üniversiteler,Kuşadalılar, sivil toplum örgütleri ve proje uygulamaalanında faaliyet gösteren işletmeler ile belediyeninişbirliğinde 2009 yılına kadar devam etti. Kentin sokaklarıbu süre içinde temizlendi, dokuya uygun hale getirildi.

Sokak sağlıklaştırma çalışmalarına paralel olarak Kuşadası için özel bir öneme sahip Güvercinada SurDuvarları ve İç Kale'nin restorasyonu ile Efes antik kentinesu ileten Değirmendere Su Yolu’nun Kuşadası'nı besleyenbölümündeki tarihi su kemerinin restorasyonuna 2005yılında başlandı. Eşzamanlı devam eden projelerle kentintarihsel kimliğinin korunmasına katkısı büyük olan bu iki anıt eserin restorasyon uygulaması 2013 yılındatamamlandı.

Güvercinada’nın “Açık Hava Müzesi” olarak kullanılmasınayönelik Çevre Düzenleme Projesi uygulamasın da 2014 yılıiçinde tamamlanması hedefleniyor. Kuşadası Belediyesi bukonuda, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Aydın Kültür VarlıklarınıKoruma Bölge Kurulu ve Aydın İl Özel İdaresi ile görüşalışverişine devam ediyor.

Kuşadası’nda duyarlı yeni yaklaşımlar


haber

Kuşadası Kenti Yılancıburnu'ndaki Orta Bizans yerleşiminindevamı olarak 13. yüzyılın ikinci yarısında “Scala Nova”adıyla kurulmuş.

17. yüzyıl başlarında kent ticari bir liman olarak önemkazanmış ve günümüze dek liman kenti olma özelliğinikorumuş. Halen Aydın ilinin denize açılan önemli bir limanşehri.

Kent merkezinin çevresinde Pygale, Neopolis ve Anaia gibi antik kentler yer alıyor. Türk devri İslam yerleşimi olan Kuşadası’nın “Kaleiçi” bölgesi, günümüzde de kentinkalbi ve ticaret merkezi olma özelliğini sürdürüyor.

Kuşadası, ülkemizde turizmin etkileriyle ilk karşılaşmışyerleşimlerden birisi olmasına rağmen Öküz Mehmet Paşadöneminde yapılan kent surlarının içindeki Kaleiçi mevkiive çevresindeki birkaç mahalleyi kapsayan eski kentdokusu, özgün yapısını büyük oranda günümüzeulaştırmayı başarmış. Kentsel sit alanı olarak tescil edilenbu bölgedeki uygulamalar 1994 yılından itibaren KorumaAmaçlı İmar Planı kapsamında yürütülüyor.

Kuşadası Belediyesi, Kaleiçi bölgesinde çoğunlukla ticariamaçla kullanılan yapıların yer aldığı sokakların bütüncül

bir yaklaşımla ele alınarak korunmalarını, özgünkimliklerine kavuşmalarını sağlamak için 2002 yılındasokak sağlıklaştırma çalışmalarına başladı.Çalışmalar ÇEKÜL Vakfı, Tarihi Kentler Birliği, üniversiteler,Kuşadalılar, sivil toplum örgütleri ve proje uygulamaalanında faaliyet gösteren işletmeler ile belediyeninişbirliğinde 2009 yılına kadar devam etti. Kentin sokaklarıbu süre içinde temizlendi, dokuya uygun hale getirildi.

Sokak sağlıklaştırma çalışmalarına paralel olarak Kuşadası için özel bir öneme sahip Güvercinada SurDuvarları ve İç Kale'nin restorasyonu ile Efes antik kentinesu ileten Değirmendere Su Yolu’nun Kuşadası'nı besleyenbölümündeki tarihi su kemerinin restorasyonuna 2005yılında başlandı. Eşzamanlı devam eden projelerle kentintarihsel kimliğinin korunmasına katkısı büyük olan bu iki anıt eserin restorasyon uygulaması 2013 yılındatamamlandı.

Güvercinada’nın “Açık Hava Müzesi” olarak kullanılmasınayönelik Çevre Düzenleme Projesi uygulamasın da 2014 yılıiçinde tamamlanması hedefleniyor. Kuşadası Belediyesi bukonuda, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Aydın Kültür VarlıklarınıKoruma Bölge Kurulu ve Aydın İl Özel İdaresi ile görüşalışverişine devam ediyor.

Kuşadası’nda duyarlı yeni yaklaşımlar


Kaleiçi bölgesinin ve kentsel sit alanının sınırını oluşturanve kesintisiz devam eden kent surlarının kuzeydoğubölümünde ise restorasyon çalışmaları 2014 yılındabaşlayacak.

Kaleiçi’nde devam edecek sokak sağlıklaştırma çalışmaları,öncelikle eski kent yerleşiminin ana akslarından YıldırımCaddesi ile Aslanlar Caddesinde sürdürülecek.

Yıldırım Caddesinde bir tanesi tescilli, diğeri cephekorumalı yapı olan “Çalıkuşu Evi” ile “Efe Suphi Evi”belediyenin kamulaştırıldıktan sonra restorasyon ve rekonstrüksiyon çalışmalarını tamamladığı yapılara iki örnek oluşturuyor. Bu yapıların karşısında yer alan iki tescilli yapının daha restore edilmesi planlanıyor.“Mehmet Ali Kade Evi” olarak bilinen yapının rölöve,restitüsyon ve restorasyon projeleri Aydın KorumaKurulu'nca onaylandı. ''Mücessem Öçal Evi'' olarak bilinendiğer yapıda ise proje çalışmaları devam ediyor.

Aynı sokak üzerinde Kuşadası Eğitim ve Geliştirme Vakfı ile belediye arasında imzalanan protokol kapsamındarekonstrüksiyon uygulaması devam eden yapının ise “Kent Müzesi” olarak yeniden işlevlendirilmesi planlanıyor.Yıldırım Caddesi’nin “Kültür Sokağı”na dönüşmesi, kentin

tarihi ve kültürel değerlerinin bu sokakta yaşatılaraksergilenmesi ise Kuşadası Belediyesinin öncelikli hedefleri arasında.

Yıldırım ve Aslanlar Caddesinde başlatılacak sokaksağlıklaştırma çalışmaları, önümüzdeki yıllarda etaplarhalinde Kaleiçinden Dağ Mahallesine ulaşan merdivenlisokakları da içine alacak. Böylece geleneksel kent dokusubütüncül bir şekilde algılanabilir olacak.

Çalışmalar tamamlandığında Kuşadası, barındırdığı tüm değerleri koruyarak, arkeolojik ve kentsel mirasınıntümüne sahip çıkan, değerlerini gelecek kuşaklara aktarankendini koruyan kentler arasına girmiş olacak.

Kuşadası Belediyesi, Tarihi Kentler Birliği’nin bu yıl 13.sü düzenlenen Özendirme Yarışması’na ise üç ayrıçalışma ile katıldı: 1) Güvercinada Sur Duvarları ve İç Kale Restorasyon Uygulaması, 2) Tarihi Su KemeriRestorasyon Uygulaması, 3) 40 ada 12 Parselde Yer Alan Tescilli Yapının Rölöve, Restitüsyon, RestorasyonProjesi (Kütüphane Binası)

TKB’nin Özendirme Yarışması sonuçları Kasımayında yapılacak YAPEX Fuarı’nda açıklanacak.


ÇEKÜL’ün Tarihi Kentler Birliği adına yürüttüğü 2014 yılı “kültürel rota planlama” programı kapsamında,Kelkit ve Yeşilırmak havzalarında çalışmalara başlandı. Havzanın özgün değerleri üzerinden yeni bir bölgeselbakış geliştirilmesi; aynı zamanda koruma ve kalkınmadayeni bir araç olarak rota planlamasının etkinleştirilmesiçalışmanın esas hedefi.

Kelkit ve Yeşilırmak havzaları için yürütülen çalışmalarkapsamında 9-14 Mayıs 2014 tarihleri arasında sırasıylaNiksar, Tokat, Zile ve Amasya merkezleri ve çevrelerindeinceleme gezileri gerçekleştirildi.

Çalışma ekibinin ilk durağı Tokat’ın Niksar ilçesiydi. Kent merkezi ve kırsal alan üzerinden kurgulananinceleme gezisinde başlıca duraklar Çamiçi yaylası,Çalca köyü, Efkerit mağarası, Günebakan köyü, TalazanKöprüsü, Mühürbasan, Sisma, Reşadiye, Zinav Gölü,Başçiftlik, Sulugöl ve güzergâh üzerindeki kırsalyerleşimlerdi. Ardından Kelkit Çayı boyunca ilerlenengüzergâhta Sugözü, Koyulhisar, Arpaalan yaylası,Kılıçkaya Barajı ve Şebinkarahisar incelendi. Tokat il merkezi ve yakın çevresinde sürdürülen incelemelerde,Tokat tarihi kent merkezi ve özgün bağ alanlarına ek olarak, Topçam Yaylası, Almus Baraj Gölü, OrmanEvleri Mesire Alanı, Pazar Köprüsü, Mahperi HatunKervansarayı, Kaz Gölü ve Zile tarihi kent merkezi ile geleneksel konut dokusu görüldü.

Yeşilırmak havzasının merkezi konumunda olan Amasyakenti inceleme gezilerinin son durağıydı. Daha çok kentmerkezine odaklanılan çalışmada yalıboyu evleri ve geleneksel doku, el sanatları atölyeleri, arkeolojimüzesi, el yazmaları kütüphanesi, minyatür müzesi, Sultan II. Bayezid Külliyesi ve Büyükağa Medresesi ziyaret edildi.

Kelkit ve Yeşilırmak yerleşimlerinde yapılan incelemegezilerinde edinilen temel kazanım, özgün kentsel ve kırsaldeğerlerin kısmen tespit edilmesi ve bölgedeki kültürel rotaplanlamasında olası kurgu seçeneklerinin araştırılmasıydı.Bunun yanında yerelde yapılan görüşmelerde bölgenintarihselliği, başlıca değer ve sorunları ile rota planlamasınagirdi oluşturacak başlıklarla ilgili veri toplandı. 2014 yılısonunda tamamlanacak çalışmalar havza ölçeğinde doğave kültürü temel alan rotaların planlanmasına yönelik birçerçeve sunarak, uygulama süreçlerini destekleyecek.

Alan çalışmalarında ÇEKÜL ekibine destek olan NiksarBelediye Başkanı Özdilek Özcan, Niksar ÇEKÜL temsilcisiHüseyin Şahin, Tokat Belediyesi Meclis üyesi HasanErdem, Zile ÇEKÜL temsilcisi Necmettin Eryılmaz, Amasyaİl Kültür ve Turizm Müdürü Ahmet Kaya ve ŞebinkarahisarBelediye Başkan Yardımcısı Hüseyin Cemal Aktan’ateşekkür ederiz.

İnceleme gezisine katılan ÇEKÜL ekibi: Esra Karataş,Batuhan Akkaya, Simge Zilif, Sevil Şeten, Ömer Sarı.

Havza Ölçeğinde Rotalar:Kelkit ve Yeşilırmak


ÇEKÜL’ün Tarihi Kentler Birliği adına yürüttüğü 2014 yılı “kültürel rota planlama” programı kapsamında,Kelkit ve Yeşilırmak havzalarında çalışmalara başlandı. Havzanın özgün değerleri üzerinden yeni bir bölgeselbakış geliştirilmesi; aynı zamanda koruma ve kalkınmadayeni bir araç olarak rota planlamasının etkinleştirilmesiçalışmanın esas hedefi.

Kelkit ve Yeşilırmak havzaları için yürütülen çalışmalarkapsamında 9-14 Mayıs 2014 tarihleri arasında sırasıylaNiksar, Tokat, Zile ve Amasya merkezleri ve çevrelerindeinceleme gezileri gerçekleştirildi.

Çalışma ekibinin ilk durağı Tokat’ın Niksar ilçesiydi. Kent merkezi ve kırsal alan üzerinden kurgulananinceleme gezisinde başlıca duraklar Çamiçi yaylası,Çalca köyü, Efkerit mağarası, Günebakan köyü, TalazanKöprüsü, Mühürbasan, Sisma, Reşadiye, Zinav Gölü,Başçiftlik, Sulugöl ve güzergâh üzerindeki kırsalyerleşimlerdi. Ardından Kelkit Çayı boyunca ilerlenengüzergâhta Sugözü, Koyulhisar, Arpaalan yaylası,Kılıçkaya Barajı ve Şebinkarahisar incelendi. Tokat il merkezi ve yakın çevresinde sürdürülen incelemelerde,Tokat tarihi kent merkezi ve özgün bağ alanlarına ek olarak, Topçam Yaylası, Almus Baraj Gölü, OrmanEvleri Mesire Alanı, Pazar Köprüsü, Mahperi HatunKervansarayı, Kaz Gölü ve Zile tarihi kent merkezi ile geleneksel konut dokusu görüldü.

Yeşilırmak havzasının merkezi konumunda olan Amasyakenti inceleme gezilerinin son durağıydı. Daha çok kentmerkezine odaklanılan çalışmada yalıboyu evleri ve geleneksel doku, el sanatları atölyeleri, arkeolojimüzesi, el yazmaları kütüphanesi, minyatür müzesi, Sultan II. Bayezid Külliyesi ve Büyükağa Medresesi ziyaret edildi.

Kelkit ve Yeşilırmak yerleşimlerinde yapılan incelemegezilerinde edinilen temel kazanım, özgün kentsel ve kırsaldeğerlerin kısmen tespit edilmesi ve bölgedeki kültürel rotaplanlamasında olası kurgu seçeneklerinin araştırılmasıydı.Bunun yanında yerelde yapılan görüşmelerde bölgenintarihselliği, başlıca değer ve sorunları ile rota planlamasınagirdi oluşturacak başlıklarla ilgili veri toplandı. 2014 yılısonunda tamamlanacak çalışmalar havza ölçeğinde doğave kültürü temel alan rotaların planlanmasına yönelik birçerçeve sunarak, uygulama süreçlerini destekleyecek.

Alan çalışmalarında ÇEKÜL ekibine destek olan NiksarBelediye Başkanı Özdilek Özcan, Niksar ÇEKÜL temsilcisiHüseyin Şahin, Tokat Belediyesi Meclis üyesi HasanErdem, Zile ÇEKÜL temsilcisi Necmettin Eryılmaz, Amasyaİl Kültür ve Turizm Müdürü Ahmet Kaya ve ŞebinkarahisarBelediye Başkan Yardımcısı Hüseyin Cemal Aktan’ateşekkür ederiz.

İnceleme gezisine katılan ÇEKÜL ekibi: Esra Karataş,Batuhan Akkaya, Simge Zilif, Sevil Şeten, Ömer Sarı.

Havza Ölçeğinde Rotalar:Kelkit ve Yeşilırmak

YEREL KIMLIK 13/38_Layout 1 7/9/14 5:43 PM Page 10 YEREL KIMLIK 13/38_Layout 1 7/9/14 5:43 PM Page 11



İstanbul Buluşmasında yapılanseçimlerde Tarihi KentlerBirliği’nin yeni başkanı SamsunBüyükşehir Belediye BaşkanıYusuf Ziya Yılmaz oldu. 310 tarihi belediyenin katıldığıbuluşmada, Tarihi Kentler Birliği on dört yıldır devam eden umuda yolculuğunu, yerelseçimlerden sonra çoğu değişenbelediye başkanı ile paylaştı.

On dört yıllık bilgive birikim paylaşıldı


buluşma

14 yıldır, ülkenin kültürel koruma politikalarına yön veren,yeni kavramlar, yaklaşımlar geliştiren ve somut, somutolmayan kültürel mirasın korunmasını yerel yönetimlerinönceliği haline getiren Tarihi Kentler Birliği, 4. dönemyönetimini seçti. 2014 yılının ilk buluşmasında TKB’ninseçimli 1. Olağan Genel Kurul toplantısı gerçekleşti. Seçimsonucunda, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi eski başkanıDr. Asım Güzelbey TKB Başkanlığı görevini SamsunBüyükşehir Belediye Başkanı Yusuf Ziya Yılmaz’a devretti.Seçimlerin ardından yapılan meclis toplantısında, 12 belediyenin üyelikleri kabul edildi.

310 tarihi belediyeden, başkan ve meclis üyelerininkatıldığı İstanbul Buluşması, ÇEKÜL Yönetim Kurulu üyesiHasan Özgen’in hoş geldiniz konuşmasıyla başladı. TarihiKentler Birliği tanıtım filmi, yerel seçimlerden sonra çoğudeğişen belediye başkanı için, Hasan Özgen’in deyimiyle14 yıllık umuda yoluculuğun özeti oldu.

Filmin ardından söz alan TKB Başkanı Asım Güzelbey ve Birliğin eski başkanı Mehmet Özhaseki’nin konuşmalarıise tecrübe paylaşımı niteliğindeydi. TKB Danışma Kuruluve ÇEKÜL Vakfı Başkanı Prof. Dr. Metin Sözen de birdeğerlendirme konuşması yaparak, Tarihi Kentler Birliği’nintemel ilkelerini, üye belediyelerin sorumluluklarını hatırlattı.

Seçimlerin ardından ise Tarihi Kentler Birliği’nin yeniBaşkanı ve Samsun Büyükşehir Belediye Başkanı Yusuf Ziya Yılmaz söz aldı.

Dr. Asım Güzelbey TKB eski Başkanı

Güzelbey, TKB başkanı olarak üyelereson kez seslendi

Güzelbey sözlerine Soma’dahayatını kaybeden işçileri anarakbaşladı ve aramızdan ayrılan

iki Danışma Kurulu üyesi Oktay Ekinci ile Derviş Parlak’ınemeklerini hatırlatarak saygısını dile getirdi.

"2000 yılında bir grup kültür sevdalısının bir araya gelerekkurduğu Tarihi Kentler Birliği, Türkiye’nin en saygınkurumlarından biri oldu. Ve 2013 yılında CumhurbaşkanlığıKültür Sanat Büyük Ödülü’ne layık görüldük. 4 yıldır birliğinbaşkanlığını yapıyorum. İlk başkanımız Erdoğan Bilenser ve daha sonra görevi devraldığım Kayseri BüyükşehirBelediye Başkanı Mehmet Özhaseki bu birliğe çok büyükkatkı sağladı. TKB kurulduktan sonra, Anadolu’nun ücraköşelerinde bile kültür varlıklarının ayağa kalktığını görmeyebaşladık. Mezbelelik olan yerler bugün yaşayan tarih olarakkarşımıza çıkıyor. Bir eseri restore etmek tabii ki çok kolaydeğil. Ama eğer o restore ettiğiniz esere fonksiyonveremezseniz, yaptığınız işin bir müddet sonra boşa gittiğini görürsünüz. Artık TKB üyelerinin hedefleri arasındaUNESCO Dünya Kültür Mirası Listesine girmek var. 54 tane alan, aday listede; Trabzon Sümela, ŞanlıurfaHarran, Diyarbakır Sur, Alanya, Mardin, Bursa Cumalıkızık,İsakpaşa, Sagalassos, Hatay St. Pierre Kilisesi, GaziantepZeugma, Yesemek ve adını burada sayamayacağım toplam 54 kültürel alan...

Başkanlığım süresince 4 yıl içinde ulusal ve uluslararasıbirçok toplantıya ev sahipliği yaptık. Bursa’dadüzenlediğimiz çarşı, mahalle ve kırsal mimarisempozyumları son derece başarılı geçti. 2 yıl önceGaziantep’te 7. İpek Yolu Şehirleri Forumunu düzenledik.İpek Yolu şehirlerine bugüne kadar genelde İranlıbelediyeler sahip çıkıyorlardı. Tahran, Şiraz gibi... Dahasonra Çeçenistan’da bu toplantı yapıldığında değerli MetinHocam ile istişare ettik ve dedik ki, ‘İpek Yolu çok önemli,İpek Yolu adını değiştirdi. Artık Kültür Yolu oldu. Biz Türkiyebelediyeleri olarak ve dolayısıyla TKB olarak İpek Yolunda

TKB’nin yeni başkanı Yusuf Ziya Yılmaz oldu


buluşma

14 yıldır, ülkenin kültürel koruma politikalarına yön veren,yeni kavramlar, yaklaşımlar geliştiren ve somut, somutolmayan kültürel mirasın korunmasını yerel yönetimlerinönceliği haline getiren Tarihi Kentler Birliği, 4. dönemyönetimini seçti. 2014 yılının ilk buluşmasında TKB’ninseçimli 1. Olağan Genel Kurul toplantısı gerçekleşti. Seçimsonucunda, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi eski başkanıDr. Asım Güzelbey TKB Başkanlığı görevini SamsunBüyükşehir Belediye Başkanı Yusuf Ziya Yılmaz’a devretti.Seçimlerin ardından yapılan meclis toplantısında, 12 belediyenin üyelikleri kabul edildi.

310 tarihi belediyeden, başkan ve meclis üyelerininkatıldığı İstanbul Buluşması, ÇEKÜL Yönetim Kurulu üyesiHasan Özgen’in hoş geldiniz konuşmasıyla başladı. TarihiKentler Birliği tanıtım filmi, yerel seçimlerden sonra çoğudeğişen belediye başkanı için, Hasan Özgen’in deyimiyle14 yıllık umuda yoluculuğun özeti oldu.

Filmin ardından söz alan TKB Başkanı Asım Güzelbey ve Birliğin eski başkanı Mehmet Özhaseki’nin konuşmalarıise tecrübe paylaşımı niteliğindeydi. TKB Danışma Kuruluve ÇEKÜL Vakfı Başkanı Prof. Dr. Metin Sözen de birdeğerlendirme konuşması yaparak, Tarihi Kentler Birliği’nintemel ilkelerini, üye belediyelerin sorumluluklarını hatırlattı.

Seçimlerin ardından ise Tarihi Kentler Birliği’nin yeniBaşkanı ve Samsun Büyükşehir Belediye Başkanı Yusuf Ziya Yılmaz söz aldı.

Dr. Asım Güzelbey TKB eski Başkanı

Güzelbey, TKB başkanı olarak üyelereson kez seslendi

Güzelbey sözlerine Soma’dahayatını kaybeden işçileri anarakbaşladı ve aramızdan ayrılan

iki Danışma Kurulu üyesi Oktay Ekinci ile Derviş Parlak’ınemeklerini hatırlatarak saygısını dile getirdi.

"2000 yılında bir grup kültür sevdalısının bir araya gelerekkurduğu Tarihi Kentler Birliği, Türkiye’nin en saygınkurumlarından biri oldu. Ve 2013 yılında CumhurbaşkanlığıKültür Sanat Büyük Ödülü’ne layık görüldük. 4 yıldır birliğinbaşkanlığını yapıyorum. İlk başkanımız Erdoğan Bilenser ve daha sonra görevi devraldığım Kayseri BüyükşehirBelediye Başkanı Mehmet Özhaseki bu birliğe çok büyükkatkı sağladı. TKB kurulduktan sonra, Anadolu’nun ücraköşelerinde bile kültür varlıklarının ayağa kalktığını görmeyebaşladık. Mezbelelik olan yerler bugün yaşayan tarih olarakkarşımıza çıkıyor. Bir eseri restore etmek tabii ki çok kolaydeğil. Ama eğer o restore ettiğiniz esere fonksiyonveremezseniz, yaptığınız işin bir müddet sonra boşa gittiğini görürsünüz. Artık TKB üyelerinin hedefleri arasındaUNESCO Dünya Kültür Mirası Listesine girmek var. 54 tane alan, aday listede; Trabzon Sümela, ŞanlıurfaHarran, Diyarbakır Sur, Alanya, Mardin, Bursa Cumalıkızık,İsakpaşa, Sagalassos, Hatay St. Pierre Kilisesi, GaziantepZeugma, Yesemek ve adını burada sayamayacağım toplam 54 kültürel alan...

Başkanlığım süresince 4 yıl içinde ulusal ve uluslararasıbirçok toplantıya ev sahipliği yaptık. Bursa’dadüzenlediğimiz çarşı, mahalle ve kırsal mimarisempozyumları son derece başarılı geçti. 2 yıl önceGaziantep’te 7. İpek Yolu Şehirleri Forumunu düzenledik.İpek Yolu şehirlerine bugüne kadar genelde İranlıbelediyeler sahip çıkıyorlardı. Tahran, Şiraz gibi... Dahasonra Çeçenistan’da bu toplantı yapıldığında değerli MetinHocam ile istişare ettik ve dedik ki, ‘İpek Yolu çok önemli,İpek Yolu adını değiştirdi. Artık Kültür Yolu oldu. Biz Türkiyebelediyeleri olarak ve dolayısıyla TKB olarak İpek Yolunda

TKB’nin yeni başkanı Yusuf Ziya Yılmaz oldu


mutlaka görev almalıyız.’ diye karar verdik. VeÇeçenistan’a gittik. Çeçenistan’da Türkiye’de yapılan kültüryatırımlarını ve TKB’nin önemini anlatan bir konuşmagerçekleştirdik. Daha sonra bu toplantının Gaziantep’teyapılmasını sağladık; 35 ülkeden 125 kişi katıldı.

TKB olarak geçtiğimiz dönemde uluslararası birçoktoplantıya da bizzat katıldık. Özellikle Dubrovnik’dekiAvrupa Tarihi Kentler Birliği toplantısında şunu gördük:Bizler Avrupa’daki meslektaşlarımızdan asla geri değiliz.Hatta çabuk karar alma ve uygulama konusunda Avrupalı birçok belediyeyi geride bıraktığımızı gördük ve bizim yaptığımız sunumlar fevkalade doyurucu oldu.

Yerel seçimlerle birlikte birlik meclisimizin yüzde 50’sinindeğiştiğini görmekteyiz. Geçtiğimiz dönemlerde görevyapan arkadaşlara çok teşekkür ediyorum. Yeni seçilenarkadaşları da yürekten kutluyorum. TKB üyelerinin

asla ve asla ivmeyi düşürmemeleri lazımdır. Kalıcı değerler korunmalıdır. Projeler doğru ilkelerlekurgulanmalıdır. Öngörülü ve etkin çözümler getirilmelidir.Çok boyutlu koruma anlayışı sürdürülmelidir. Kültür mirasının korunmasında özellikle restorasyon kalitesi yükseltilmelidir. Bu konuda bütün arkadaşların bir çaba içinde olduğuna inanıyorum.

Bu benim TKB başkanı olarak son konuşmam. Ama Metin Hocanın çırağı olmaya devam edeceğim. Metin Hoca Türkiye için çok büyük bir değerdir. Ondanistifade etmek size ve şehrinize çok şey kazandırır. Örneğin Metin Hoca’nın sihirli eli değdikten sonraGaziantep bugün bir kültür şehri oldu. 14 tane müzeyesahip, sokak sağlıklaştırmasıyla beraber 2500 civarındatarihi eser restorasyonu yapıldı. 5 yıldızlı dört otelimiz vardı; şimdi 14 tane oldu. Metin Hoca’nın değerinibilmemiz lazım. Onun eteğinden tutan daima kazanır."

“Kültür mirasının korunmasında özellikle restorasyon kalitesi yükseltilmelidir”


Mehmet ÖzhasekiKayseri Büyükşehir Belediye Başkanı, TKB eski başkanı

“Kapıdan girerken parti kimliğimi dışarıdabırakarak girdim”

Herkesin TKB ile bir tanışma hikâyesi var. Benim de hikâyemşöyle: 2000’li yılların başında bir

yazı geldi, ‘TKB kurulmuştur, üye olun’. ‘Yine birileri birlikkurmuş, bizden aidat alacaklar, sonra da belirsiz işler olacak’diye düşündük. Sonra İçişleri Bakanı Sadettin Tantan imzalıbir yazı daha geldi. TKB’nin Kapadokya toplantısına davetyazısı... Bakan da çağırdığına göre vardır bir hikmeti diyerekgittik. Tabii biranda hayatımızın akışı değişti. Oraya gidincehafif bir virüs kapılıyor, o virüs kapıldıktan sonra da buhastalık kolay kolay kimseden çıkmıyor.

Kapadokya toplantısında şu anlatıldı: Üzerinde yaşadığımızcoğrafya dünyanın en eski yerleşim yerlerinden birisi.Anadolu coğrafyasının her köşesinde ya hüzünlü birmacera var, ya saygın bir anı var ya da bir tarihi eser var; bunlar korunmalı. Anadolu adeta bir açık hava müzesigibidir. Koruyacağımız eserler gelecek kuşaklaraaktarılmalı. Bu bizim için bir görev.

Evet, bunlar söyleniyordu. Ve bunun için bir birlikoluşturulmuştu. O günden sonra hep birlikte o birliğegönül verdik.

2004 yılından 2011 yılına kadar da Birliğin başkanlıkgörevini üstlendim. Benim için okul gibiydi. Ama bir taraftan da öğretmeye gayret ettim. TKB’yi TKB yapan yazılı olmayan kurallar var. O kuralları aslazedelememeye gayret ettim. Kapıdan girerken partikimliğimi dışarıda bırakarak girdim. Bütün arkadaşlarımızaeşit davranmaya çalıştım.


Mehmet ÖzhasekiKayseri Büyükşehir Belediye Başkanı, TKB eski başkanı

“Kapıdan girerken parti kimliğimi dışarıdabırakarak girdim”

Herkesin TKB ile bir tanışma hikâyesi var. Benim de hikâyemşöyle: 2000’li yılların başında bir

yazı geldi, ‘TKB kurulmuştur, üye olun’. ‘Yine birileri birlikkurmuş, bizden aidat alacaklar, sonra da belirsiz işler olacak’diye düşündük. Sonra İçişleri Bakanı Sadettin Tantan imzalıbir yazı daha geldi. TKB’nin Kapadokya toplantısına davetyazısı... Bakan da çağırdığına göre vardır bir hikmeti diyerekgittik. Tabii biranda hayatımızın akışı değişti. Oraya gidincehafif bir virüs kapılıyor, o virüs kapıldıktan sonra da buhastalık kolay kolay kimseden çıkmıyor.

Kapadokya toplantısında şu anlatıldı: Üzerinde yaşadığımızcoğrafya dünyanın en eski yerleşim yerlerinden birisi.Anadolu coğrafyasının her köşesinde ya hüzünlü birmacera var, ya saygın bir anı var ya da bir tarihi eser var; bunlar korunmalı. Anadolu adeta bir açık hava müzesigibidir. Koruyacağımız eserler gelecek kuşaklaraaktarılmalı. Bu bizim için bir görev.

Evet, bunlar söyleniyordu. Ve bunun için bir birlikoluşturulmuştu. O günden sonra hep birlikte o birliğegönül verdik.

2004 yılından 2011 yılına kadar da Birliğin başkanlıkgörevini üstlendim. Benim için okul gibiydi. Ama bir taraftan da öğretmeye gayret ettim. TKB’yi TKB yapan yazılı olmayan kurallar var. O kuralları aslazedelememeye gayret ettim. Kapıdan girerken partikimliğimi dışarıda bırakarak girdim. Bütün arkadaşlarımızaeşit davranmaya çalıştım.


Bizi biz yapan değerlerimiz var. Somut kültürel miras kadar,somut olmayan kültürel miras da önemli. TKB üyeleri artık geleneksel yaşam şekillerini de kayıt altına almayabaşladı. Kitaplar, belgeseller hazırlamaya başladı. Bu daTKB’nin başarılarından biridir. Doğru adımlar atmak, kentinönceliklerini belirlemek için yol haritalarına ihtiyacımız var.Yerel yönetici sadece belediye başkanı değildir. Eğer işinihakkıyla yaparsa, oradaki toplumun lideridir. Kurumları biraraya getirir. ÇEKÜL’ün TKB için hazırladığı Yol HaritalarıProgramı da bu doğru çabalarla, ortaklıklar kurarak dikkatealınması gereken önemli veriler, stratejiler içeriyor.

Kuruluşumuzun 10. yılında Danışma Kurulumuzdaki değerlihocalarımız birer değerlendirme yapmıştı. TKB’yi yenitanımaya başlayan arkadaşlarımız için, not aldığım birkaçcümleyi paylaşmak istiyorum;

Mithat Kırayoğlu: “Tarihi Kentler Birliği buluşmalarındasadece insanları değil, kültürleri, bilgiyi, siyaseti, sevgiyi,birikimi de buluşturuyoruz; Yunus Emre gibi. Gelin tanışolalım, işi kolay kılalım sözü öne çıktı. İşimiz kolay oldu.Şimdi de büyük kent, küçük kent ayrımı olmadan bu uzunve zorlu yürüyüşte omuz omuza yürümeye ve paylaşmayadevam ediyoruz.”

Oktay Ekinci: “Burada okula giden bir öğrenci gibiyim.Ve bu okuldan 5 ders çıkardım. Birincisi ulusal mirasa,ulusal sahiplenme gerekiyor. İkincisi, kültür yöreseldir,yerinden fışkırır, o yörenin iklimi, gelenekleri, tarihi,coğrafyası kültürü oluşturur. Sonra üçüncüsü eş saygınlık.Kültür eş saygınlıktır, bir bütündür, tarihin armağanlarıarasında ayrım yapmamız doğru değildir. Dört, imar vekoruma bütünleşmelidir. Korumayı dışlayan bir imar, imarıdışlayan bir koruma yanlış olur.” Ve son olarak da

rahmetli Oktay Ekinci şöyle söylüyor. Söylediklerini aynen not almıştım, “Biz Cumhuriyet deyimini TKB olarakTürkiye’ye kazandırdık. Türkiye kendi köklerinden,Cumhuriyeti doğuran Anadolu uygarlıklarından kopar hale gelmişti. Sanki geçmişi yok ederekçağdaşlaşacakmışız gibi davrandık. Tarihi korumayı,kalkınmanın önünde engel gibi gördük. 11 bin yıldır butopraklarda yaşıyoruz fikri ve bilincini TKB’de öğrendik.”

Prof. Dr. Ülkü Azrak: “Türkiye uluslararası kuruluşlara üye olma noktasında hep engellerle karşılaşmıştır. Fakat,Avrupa Tarihi Kentler Birliği üye olmamız için bize ricaetmiştir. Anayasamızda sadece tarihi ve kültürel çevreninkorunmasından bahsedilir, temel hak ve özgürlüklerarasında bu sayılmaz. Çevre hakkının bir insan hakkıolarak benimsenmesi ve geliştirilmesi gerekir. “

Prof. Dr. Cevat Geray: “Burası bir okuldur, buluşmalardabirlik başkanlarımızın bilinçli, aydınlık işler yaptığını görmekcoşkumuzu arttırıyor. Yerel yöneticilerimiz halkla birlikteonların yerel kimliğini ve kent kültürünü kazanmalarınayardımcı oluyor.”

Prof. Dr. Haluk Abbasoğlu: “Anadolu uygarlıklarını bir bütün olarak ele almak ve hepsine aynı oranda değervermek gerekiyor. TKB üyeleri bunu yapıyor. Eski eserleriseven ve koruyanların eşleri ve dostları, en şanslı eş ve dostlardır. Çünkü eskidikçe değerleri artar.”

Prof. Dr. Ruşen Keleş: “Uluslararası belgelerle, kültürvarlıkları çerçevesinde yeni kavramlar gelişti, çevrehaklarına ilişkin tabi bunlar, bunların başında ortak miraskavramı geliyor. Victor Hugo diyor ki, ‘Anıtlar sahiplerinülkesindedir, ama anıtların güzelliği bütün insanların mal


varlığını oluşturmaktadır.’ Bu ilke uluslararası çevrehukukuna girmiştir. Bu nedenle ortak mirası koruma ilkesi UNESCO, Avrupa Konseyi ve Avrupa Birliği’ninsözleşmelerinde yer almıştır.”

Prof. Dr. Metin Sözen: “Kişilerin, kurumların olduğu kadar, toplumların, kentlerin de özel anları vardır. Eğer 21. yüzyıl bir başlangıç, bir dönüm noktası ise, TKB uzunzaman dilimi içinde, özenle geliştirdiğimiz kavramlarıyaşama geçirmeyi, bir büyük birlikteliği, bir büyükyürüyüşü, bir büyük buluşmayı başarmış, doğanın ve kültürün birbirinden kopmaz bir parça olduğunu bir kezdaha kanıtlamış görünüyor. Önce kendi kimliğini doğrutanımlarsan, birikimini ve gücünü sağlam değerlereoturtursan, uygarlıklar ülkesi olmanın sorumluklarıyla yolaçıkarsan, kısa sürede dünyanın ulaşılan gerçekleri göz ardıedemeyeceğini gösterme şansı yaratırsın. Dilerizdalgalanmalarla dolu dünyamızda, bu ülkede kimliklikentlerde yaşamamızın, hepimizin ortak beklentisi, ortaközlemi ve umudu olsun.”

Mehmet Özhaseki’nin ardından Prof. Dr. Metin Sözengenel bir değerlendirme yaptı.

Prof. Dr. Metin SözenÇEKÜL Vakfı, TKB Danışma Kurulu Başkanı

“TKB’nin asıl kaynağı,üreten insan kaynağıdır”

Hedefi doğru koymadığınız ve birülkenin toprağına beraber ayakbastığınızın bilincinde olmadığınızzaman, farklı çıkar noktalarıoluşabilir. Türkiye çok dikkatli

olmak zorundadır arkadaşlar! Yaşadığı kentin hemşehrisiolan belediye başkanından başlayarak, her birey bütünegiden bir ülkenin geleceğinin bir parçasıyım demeli.Mekânlar kimler içindir? Kimler için üretildi? Kime ait?Hepsi bu dünyaya ait… Ama yaşadığımız topraktakideğerlerin öncelikli sahibi biziz. Biz bu ülkenin kötü bir kiracısı mıyız? Yoksa kötü bir ev sahibi miyiz? Eğerbirbirimizle el sıkışmıyorsak, gözlerimiz birbirine sevgiylebakmıyorsa, biri öbürüne farklı bakıyorsa ve biri öbürününgerçek yaklaşımına direnç gösteriyorsa, ortaklık kurmakzorlaşır. Biz savaşlardan geldik, ama barışı yarattık. Bu


varlığını oluşturmaktadır.’ Bu ilke uluslararası çevrehukukuna girmiştir. Bu nedenle ortak mirası koruma ilkesi UNESCO, Avrupa Konseyi ve Avrupa Birliği’ninsözleşmelerinde yer almıştır.”

Prof. Dr. Metin Sözen: “Kişilerin, kurumların olduğu kadar, toplumların, kentlerin de özel anları vardır. Eğer 21. yüzyıl bir başlangıç, bir dönüm noktası ise, TKB uzunzaman dilimi içinde, özenle geliştirdiğimiz kavramlarıyaşama geçirmeyi, bir büyük birlikteliği, bir büyükyürüyüşü, bir büyük buluşmayı başarmış, doğanın ve kültürün birbirinden kopmaz bir parça olduğunu bir kezdaha kanıtlamış görünüyor. Önce kendi kimliğini doğrutanımlarsan, birikimini ve gücünü sağlam değerlereoturtursan, uygarlıklar ülkesi olmanın sorumluklarıyla yolaçıkarsan, kısa sürede dünyanın ulaşılan gerçekleri göz ardıedemeyeceğini gösterme şansı yaratırsın. Dilerizdalgalanmalarla dolu dünyamızda, bu ülkede kimliklikentlerde yaşamamızın, hepimizin ortak beklentisi, ortaközlemi ve umudu olsun.”

Mehmet Özhaseki’nin ardından Prof. Dr. Metin Sözengenel bir değerlendirme yaptı.

Prof. Dr. Metin SözenÇEKÜL Vakfı, TKB Danışma Kurulu Başkanı

“TKB’nin asıl kaynağı,üreten insan kaynağıdır”

Hedefi doğru koymadığınız ve birülkenin toprağına beraber ayakbastığınızın bilincinde olmadığınızzaman, farklı çıkar noktalarıoluşabilir. Türkiye çok dikkatli

olmak zorundadır arkadaşlar! Yaşadığı kentin hemşehrisiolan belediye başkanından başlayarak, her birey bütünegiden bir ülkenin geleceğinin bir parçasıyım demeli.Mekânlar kimler içindir? Kimler için üretildi? Kime ait?Hepsi bu dünyaya ait… Ama yaşadığımız topraktakideğerlerin öncelikli sahibi biziz. Biz bu ülkenin kötü bir kiracısı mıyız? Yoksa kötü bir ev sahibi miyiz? Eğerbirbirimizle el sıkışmıyorsak, gözlerimiz birbirine sevgiylebakmıyorsa, biri öbürüne farklı bakıyorsa ve biri öbürününgerçek yaklaşımına direnç gösteriyorsa, ortaklık kurmakzorlaşır. Biz savaşlardan geldik, ama barışı yarattık. Bu


topraklardan binlerce insan geçti. Son sahibi biziz. Uygarlıkburada oluştu, felsefe burada oluştu, akıl burada buluştu.Ama bizim aklımızın yitirileceği günler olmamalıdır.

TKB’nin asıl kaynağı, üreten insan kaynağıdır. O açıdanTKB, Türkiye için bir gelecek umududur. Böylesi biruygarlığa sahip olan ülke, onu doğru kullanmakzorundadır. Yolumuz uzun ama bizim aklımız kısakalmasın. Ben gelmişim ömrümün sonuna, ama görmekistediğim şey kaynaklarımızı doğru kullanabilmek; bilgiliinsanı öne koymak. Bilgiyi de, tecrübeyi de üreten sizsiniz.Ama uygulama pratiklerinizden gelen bu tecrübeyi doğruinsanlarla paylaşmanız gerekir.

İzlediğimiz tanıtım filmlerinde yapılan işlerin boyutunugördünüz. Bu işte hiç bilmediğiniz birçok insanın emeğivar. O yüzden bizim beraberliğimizin güçlü olmasınıntemellerinden biri emek veren insanların gönüldenbağlılığıdır.

Türkiye’nin seçim sistemleri içindeki dalgalanmalarınburada hiç yeri yok. Bu kapıdan hiçbir zaman parti siyasetigiremez. TKB çatısı altında aynı hedefler doğrultusundabuluşuyoruz: Doğal ve kültürel varlıklarımızı koruyarak,yaşatarak, günümüz ihtiyaçlarına cevap verecek şekildeişlevlendirerek halkla buluşturmak, sokağıyla, ağacıyla,çarşısıyla, düzeyli yaşanabilir dokular yaratmak ve gelecekkuşaklara aktarmak. Kültür ve doğa öncelikli bir anlayışlakentlerimize bakmak. Yıllardır bu hedefler doğrultusundahareket ettik.

ÇEKÜL’ün Anadolu’daki özverili gönüllülerinin, karşılıksızemeği sayesinde, Tarihi Kentler Birliği size bir armağanolmuştur. Bu armağanı doğru kullanalım.

Yusuf Ziya YılmazTKB ve Samsun Büyükşehir Belediye Başkanı

“Gelişen işbirlikleriylebütüncül yaklaşımlarizlememiz mümkün”

Değerli arkadaşlarım, beni bu göreveuygun gördüğünüz için teşekkürediyor, şükranlarımı sunuyorum.

TKB’de görev yapmış olan, başkanlar, yönetim kuruluüyeleri, danışma kurulu üyeleri ve ÇEKÜL Vakfı’nın -baştaMetin Sözen hocam olmak üzere- değerli heyetinin ortayakoyduğu bütün damıtılmış bilgi, birikim yapacağımız işlerinen büyük kaldıracı olacaktır.

1999 senesinde Samsun’da büyükşehir belediye başkanıseçildim. Dördüncü kezdir Samsun’da seçime katılarak bu görevi sürdüren bir arkadaşınızım. TKB’de yeni görevegelen Encümen üyesi arkadaşlarımla birlikteomuzlarımızdaki sorumluluğun farkındayız. TKB bir okulolmaya devam edecek. Hep birlikte yeni kavramları,yaklaşımları öğrenmeye, paylaşmaya devam edeceğiz.Benden önceki üç başkan arkadaşım aynı hedefler veilkelerle hareket ederek Birliğin temellerini güçlendirdi.Onların desteği, tecrübeleri her zaman bizlere yolgösterecek. Eskiden yurt dışında onarılmış tarihi dokularıgördüğümde, bizim ülkemizde de görebilecek miyiz acabadiye kıskanarak bakardım. 14 yıldır TKB’nin gösterdiğihedefler doğrultusunda, ülkemizde de artık tarihi dokusukorunmuş, ışıl ışıl sokak dokuları, meydanlar, çarşılargörüyoruz. Bu coğrafyanın her karışı, her tarihi dönemi,


bütün uygarlıkları bizim için önemli. Ülke bütününde kültüröncelikli politikalar geliştirilmesi için kentlerinizde yaptığınızçalışmalar çok değerli. Bu nedenle doğru bilgi ve tecrübeakışını sağlamak için seminer ve buluşma ortamları çokönemli. Kentler arasında gelişen işbirlikleriyle bütüncülyaklaşımlar izlememiz mümkün. Bu ilk konuşmamda tekrar hepinize içten, kalbi sevgi ve saygılarımı sunuyorum.

1.Olağan Genel Kurul Toplantısı Seçim Sonuçları

Tarihi Kentler Birliği BaşkanıYusuf Ziya Yılmaz, Samsun Büyükşehir Belediye Başkanı

Meclis 1. Başkan VekiliBurhanettin Kocamaz, Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı

Meclis 2. Başkan VekiliGültan Kışanak, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Başkanı

Encümen Üyeleri1. Mehmet Özhaseki, Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanı2. Celalettin Güvenç, Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanı3. Cemal Akın, Bartın Belediye Başkanı4. Kamil Saraçoğlu, Kütahya Belediye Başkanı5. Ülgür Gökhan, Çanakkale Belediye Başkanı6. Şükrü Genç, Sarıyer Belediye Başkanı7. Selahattin Gürkan, Battalgazi Belediye Başkanı

Meclis Asil Katipleri1. Bekir Altan, Payas Belediye Başkanı2. Enis İşbilen, Uzunköprü Belediye Başkanı


bütün uygarlıkları bizim için önemli. Ülke bütününde kültüröncelikli politikalar geliştirilmesi için kentlerinizde yaptığınızçalışmalar çok değerli. Bu nedenle doğru bilgi ve tecrübeakışını sağlamak için seminer ve buluşma ortamları çokönemli. Kentler arasında gelişen işbirlikleriyle bütüncülyaklaşımlar izlememiz mümkün. Bu ilk konuşmamda tekrar hepinize içten, kalbi sevgi ve saygılarımı sunuyorum.

1.Olağan Genel Kurul Toplantısı Seçim Sonuçları

Tarihi Kentler Birliği BaşkanıYusuf Ziya Yılmaz, Samsun Büyükşehir Belediye Başkanı

Meclis 1. Başkan VekiliBurhanettin Kocamaz, Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı

Meclis 2. Başkan VekiliGültan Kışanak, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Başkanı

Encümen Üyeleri1. Mehmet Özhaseki, Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanı2. Celalettin Güvenç, Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanı3. Cemal Akın, Bartın Belediye Başkanı4. Kamil Saraçoğlu, Kütahya Belediye Başkanı5. Ülgür Gökhan, Çanakkale Belediye Başkanı6. Şükrü Genç, Sarıyer Belediye Başkanı7. Selahattin Gürkan, Battalgazi Belediye Başkanı

Meclis Asil Katipleri1. Bekir Altan, Payas Belediye Başkanı2. Enis İşbilen, Uzunköprü Belediye Başkanı


Plan ve Bütçe Komisyonu Üyeleri1. Mehmet Tahmazoğlu, Şahinbey Belediye Başkanı2. Mürsel Yıldızkaya, Polatlı Belediye Başkanı3. Özdilek Özcan, Niksar Belediye Başkanı4. Erkan Uçkan, Tepebaşı Belediyesi Meclis Üyesi5. Fatma Şık Barut, Sur Belediyesi Meclis Üyesi

TKB’ye yeni üye olan belediyelerDemirci Belediyesi, ManisaDemirköy Belediyesi, KırklareliPamukkale Belediyesi, DenizliAltınordu Belediyesi, OrduSüleymanpaşa Belediyesi, TekirdağGermencik Belediyesi, AydınErzin Belediyesi, HatayMenteşe Belediyesi, MuğlaSındırgı Belediyesi, BalıkesirOrtahisar Belediyesi, TrabzonDüzce Belediyesi, DüzceHavsa Belediyesi, Samsun


Tarihi Kentler Birliği, kuruluşundanbugüne doğal, kentsel, mimari, arkeolojik ve somut olmayankültürel mirasın korunması için de çalışmalar yürütüyor. TKB üyesi belediyelerin gündemine son yıllarda kırsal mirasın korunmasıylabirlikte çocuk ve gençlerle yapılaneğitim çalışmaları da eklendi.

fotoğrafların dilinden

albüm


Tarihi Kentler Birliği, kuruluşundanbugüne doğal, kentsel, mimari, arkeolojik ve somut olmayankültürel mirasın korunması için de çalışmalar yürütüyor. TKB üyesi belediyelerin gündemine son yıllarda kırsal mirasın korunmasıylabirlikte çocuk ve gençlerle yapılaneğitim çalışmaları da eklendi.


albüm




ÇEKÜL Akademi’nin kurulmasıyla birlikte üye belediyelerin teknik kadrolarına yönelik yapılan eğitimler, kent müzelerinin sayılarının her geçen gün artması ve iyi restorasyon örneklerinin çoğalmaya başlaması Tarihi Kentler Birliği’nin 15 yıllık hedeflerineulaştığının göstergesi.


Günümüzde kentsel koruma alanında üzerindeözellikle durulan konuların başında “bütüncüllük”gelmektedir. TKB toplantılarının da anagündemlerinden birini oluşturan ve her geçen günismini daha sık zikreder hale geldiğimiz bu kavram,dünyada 1960’lardan beri korumanın temelilkelerinden biri olmayı sürdürmektedir.

Gerek TKB bünyesinde, gerekse Türkiye genelindebelediyelerimizin hassasiyet göstermeye başladığı bu bakış açısının dünyada tanınırlık kazanmış örnekleri arasında İtalya’nın Bologna ve Veronakentlerini gösterebiliriz. Bologna ve Verona kentleri,tarihi kent merkezlerinin canlılığı, sosyal ve ekonomikdinamiklerle iç içe geçmiş sürdürülebilir korumapolitikaları ve yaşayan kültürel kimlikleri ile önemlikoruma deneyimlerine ev sahipliği yapmaktadırlar.

Bolognaİtalya’nın Kuzey’inde Emilia-Romagna bölgesindebulunan ve kırmızı tuğlalarla inşa edilmiş özgünyapılarından dolayı “kızıl şehir” olarak da bilinenBologna, Avrupa’nın en eski üniversitesine ev sahipliğiyapmaktadır. Dante ve Erasmus gibi tarihin ünlü fikirinsanlarının öğrenciliklerini geçirdikleri Bologna,günümüzde halen önemli bir üniversite şehridir veAvrupa’nın kültürel açıdan en zengin kentlerinden biridir.

Tarihi M.Ö.1000’li yıllara kadar uzanan kent, Kelt, Roma ve Orta çağ dönemleri boyunca ticaretyollarının kesiştiği bir noktada bulunmuştur ve pek çokkültürden izler barındırır. Avrupa’nın en iyi korunmuşsuriçi yerleşimlerinden biri olan Bologna bu tipkentlerin tipik bir örneğidir. Maggiore Meydanıetrafında genişleyen şehrin, önemli anıtları arasındadünyanın en büyük kiliselerinden biri olan

inceleme

Bütüncül kentsel korumada Bologna ve Verona örnekleri


Günümüzde kentsel koruma alanında üzerindeözellikle durulan konuların başında “bütüncüllük”gelmektedir. TKB toplantılarının da anagündemlerinden birini oluşturan ve her geçen günismini daha sık zikreder hale geldiğimiz bu kavram,dünyada 1960’lardan beri korumanın temelilkelerinden biri olmayı sürdürmektedir.

Gerek TKB bünyesinde, gerekse Türkiye genelindebelediyelerimizin hassasiyet göstermeye başladığı bu bakış açısının dünyada tanınırlık kazanmış örnekleri arasında İtalya’nın Bologna ve Veronakentlerini gösterebiliriz. Bologna ve Verona kentleri,tarihi kent merkezlerinin canlılığı, sosyal ve ekonomikdinamiklerle iç içe geçmiş sürdürülebilir korumapolitikaları ve yaşayan kültürel kimlikleri ile önemlikoruma deneyimlerine ev sahipliği yapmaktadırlar.

Bolognaİtalya’nın Kuzey’inde Emilia-Romagna bölgesindebulunan ve kırmızı tuğlalarla inşa edilmiş özgünyapılarından dolayı “kızıl şehir” olarak da bilinenBologna, Avrupa’nın en eski üniversitesine ev sahipliğiyapmaktadır. Dante ve Erasmus gibi tarihin ünlü fikirinsanlarının öğrenciliklerini geçirdikleri Bologna,günümüzde halen önemli bir üniversite şehridir veAvrupa’nın kültürel açıdan en zengin kentlerinden biridir.

Tarihi M.Ö.1000’li yıllara kadar uzanan kent, Kelt, Roma ve Orta çağ dönemleri boyunca ticaretyollarının kesiştiği bir noktada bulunmuştur ve pek çokkültürden izler barındırır. Avrupa’nın en iyi korunmuşsuriçi yerleşimlerinden biri olan Bologna bu tipkentlerin tipik bir örneğidir. Maggiore Meydanıetrafında genişleyen şehrin, önemli anıtları arasındadünyanın en büyük kiliselerinden biri olan

inceleme

Bütüncül kentsel korumada Bologna ve Verona örnekleri


San Petronio Bazilikası sayılabilir. Kent dokusundaözellikle dikkat çeken öğelerin başında döneminingüçlü aileleri tarafından yaptırılmış görkemli kuleler ve sokaklarına özgün bir perspektif kazandıran uzunarkadlar gelir.

Bologna tarihi kent merkezi 2.Dünya Savaşı sırasındabombalanarak ciddi oranda zarar görmüştü. Özelliklesavaş sonrasında merkezin terk edilerek kentinçeperlerine doğru genişlemesi sonucunda tarihidokusu giderek bozulan Bologna 1960’lı yıllardabüyük çöküntü alanlarını barındırmaktaydı.

Bologna’da kentsel koruma çalışmaları 1969 yılında mimar Luigi Cervellati önderliğinde başladı.Cervelatti’nin hazırladığı koruma planının temelyaklaşımı; tarihi merkezin, eski binalar kümesi değil,tek bir yaşayan kentsel organizma olduğu, kültürel,fiziksel ve sosyal değerleri ile bütün olarak “özgün bir anıt” olarak ele alınıp korunması gerektiğiyönündeydi. Cervellati’ye göre bir kentin tarihi kimliğisadece birinci dereceden koruma altındaki mimarianıtlar ile belirlenemezdi. Kent dokusunun tamamı,eski ve yeni sivil mimarlık örnekleri, sokak dokusu,kamusal alanları, boşlukları ve o boşlukları dolduranyaşamsal faaliyetlerle birlikte kent adını verdiğimizyapılı kütle tek bir anıttı. Tarihi kimliği belirleyen,bütün kentsel ögeler birbirleriyle ilişkiliydi.

Bologna koruma planı, 450 hektara yayılan ve içinde80.000 kişinin yaşadığı kent merkezinin tamamınıkapsamaktadır. Anıtlardan sokaklara, sivil mimariörneklerinden yeni yapılaşmaya kadar bütün kentintek bir mimari proje gibi detaylı olarak çizildiğiplanda, kent kimliği gözetilerek yeni bir işlevlendirmesunuluyordu. Bologna koruma planı, kenti belli birtarihte dondurarak açık hava müzesine dönüştürmeyideğil, çağdaş bir toplumun içinde yaşayabileceği,dinamik ancak tarihi dokusunu koruyan bir şehiryaratmayı amaçlamaktadır.

Bologna kırmızı tuğlalarla inşaedilmiş özgün yapılarından dolayı“kızıl şehir” olarak bilinir

Kentten havzaya uzananbütüncül korumayı Bolognave Verona kentlerindenörneklerle inceledik


Tamamen kamu kaynakları kullanılarak geliştirilen veuygulanan plan, ayrıca Avrupa Birliği’nin kaynaksağladığı ilk büyük ölçekli projelerden biridir. Tümkenti 13 sektöre ayıran planda, tarihi merkez içindebulunan bütün binalar çizilmiş, büyüklüklerine veişlevlerine göre dört tipolojiye ayrılmıştır. Plan tipleri vebu tiplerin kent ile bağlantısının güçlü bir şekildekurulduğu proje sayesinde, şehrin mekansal bütünlüğükorunabilmiştir. Cervelatti’nin koruma anlayışı, kentidevasa bir insan yapısı gibi değerlendirip, onu birbütün olarak tek bir anıtı restore eder gibiplanlamaktan geçmektedir.

Kentsel korumanın, binaların restorasyonununötesinde, öncelikle o binaları yaşatan topluluğukoruması gerektiğini savunan Cervelatti, Bologna’dasosyal bir canlanmayı hedeflemiştir. Mimari korumaçalışmalarının, sosyal koruma çalışmaları olmadan varolamayacağını, sosyal korumanın da ancak ekonomikcanlanma ile desteklenirse kalıcı olacağı varsayımıözellikle dönemi için devrimsel bir bakış açısıdır.Korunan binalardaki düşük gelirli halkın çıkarlarınıyasalarla garanti altına alan Bologna planında, kentiçinde yenilenmeye bağlı nüfus hareketi asgari düzeyedüşürülmüştür. Kent içindeki geleneksel üretimbiçimlerini ve küçük esnafı da koruyan plan,yenilemeyi ekonomik olarak desteklerken, somutolmayan kültür mirasını da koruma altına almıştır.Bologna planını döneminin benzer projelerindenayıran en önemli özellik, bu sosyal bakış açısıolmuştur. Bologna’da yapılan uzun süreli anketçalışmaları ve detaylı sosyal planlama, günümüzdebenimsediğimiz katılımcı koruma yaklaşımlarının dametodolojik temelini oluşturmaktadır.

Planın başarılarından bir diğeri ise daha geniş ölçektesunduğu stratejik çerçevedir. Kent merkezi dışındakialanların gelişimine dair stratejik bir yol haritasını daiçeren Bologna koruma planında; kentin gelişimindetarihi merkez odak noktası olarak alınmıştır. Böylecearadan geçen elli yıla yakın zamandan sonra, bugünbile koruma alanı kentin kalbini oluşturmaya devametmektedir. Ekonomik ve kültürel faaliyetlerin daimiolarak odağı olması sağlanan tarihi merkezde canlılıkkendiliğinden ve sürekli olarak sağlanabilmektedir.Bologna merkezinde sadece üst gelir sınıfına yönelik

Bologna, sadece binaların değil, kentyaşamının korunduğu bir tarihi merkezdir


Tamamen kamu kaynakları kullanılarak geliştirilen veuygulanan plan, ayrıca Avrupa Birliği’nin kaynaksağladığı ilk büyük ölçekli projelerden biridir. Tümkenti 13 sektöre ayıran planda, tarihi merkez içindebulunan bütün binalar çizilmiş, büyüklüklerine veişlevlerine göre dört tipolojiye ayrılmıştır. Plan tipleri vebu tiplerin kent ile bağlantısının güçlü bir şekildekurulduğu proje sayesinde, şehrin mekansal bütünlüğükorunabilmiştir. Cervelatti’nin koruma anlayışı, kentidevasa bir insan yapısı gibi değerlendirip, onu birbütün olarak tek bir anıtı restore eder gibiplanlamaktan geçmektedir.

Kentsel korumanın, binaların restorasyonununötesinde, öncelikle o binaları yaşatan topluluğukoruması gerektiğini savunan Cervelatti, Bologna’dasosyal bir canlanmayı hedeflemiştir. Mimari korumaçalışmalarının, sosyal koruma çalışmaları olmadan varolamayacağını, sosyal korumanın da ancak ekonomikcanlanma ile desteklenirse kalıcı olacağı varsayımıözellikle dönemi için devrimsel bir bakış açısıdır.Korunan binalardaki düşük gelirli halkın çıkarlarınıyasalarla garanti altına alan Bologna planında, kentiçinde yenilenmeye bağlı nüfus hareketi asgari düzeyedüşürülmüştür. Kent içindeki geleneksel üretimbiçimlerini ve küçük esnafı da koruyan plan,yenilemeyi ekonomik olarak desteklerken, somutolmayan kültür mirasını da koruma altına almıştır.Bologna planını döneminin benzer projelerindenayıran en önemli özellik, bu sosyal bakış açısıolmuştur. Bologna’da yapılan uzun süreli anketçalışmaları ve detaylı sosyal planlama, günümüzdebenimsediğimiz katılımcı koruma yaklaşımlarının dametodolojik temelini oluşturmaktadır.

Planın başarılarından bir diğeri ise daha geniş ölçektesunduğu stratejik çerçevedir. Kent merkezi dışındakialanların gelişimine dair stratejik bir yol haritasını daiçeren Bologna koruma planında; kentin gelişimindetarihi merkez odak noktası olarak alınmıştır. Böylecearadan geçen elli yıla yakın zamandan sonra, bugünbile koruma alanı kentin kalbini oluşturmaya devametmektedir. Ekonomik ve kültürel faaliyetlerin daimiolarak odağı olması sağlanan tarihi merkezde canlılıkkendiliğinden ve sürekli olarak sağlanabilmektedir.Bologna merkezinde sadece üst gelir sınıfına yönelik

Bologna, sadece binaların değil, kentyaşamının korunduğu bir tarihi merkezdir


prestijli konutlar bulunmaz. Bologna Üniversitesi’ninöğrencilerine sunulan yurt evleri ve düşük gelirgrubuna verilen ucuz sosyal konutlar sayesinde farklıkesimlere eşit fırsatlar sunan bir kent merkeziyaratılmıştır. Bugün yaşam standartları Avrupa’daki enyüksek şehirlerden biri olan Bologna, sadece binalarındeğil, kent yaşamının korunduğu bir tarihi merkezdir.

Veronaİtalya’nın kuzeyinde Veneto bölgesinde bulunanVerona kentinin geçmişi Roma dönemine kadaruzanmaktadır. Romeo ve Juliet’in hikayesiningeçmesiyle ün kazanmış kent, surlu Avrupakentlerinin tipik bir örneğidir. 2000 yıllık sürekli bir gelişim göstermiş olan şehirde, Roma, Orta Çağ,Romanesk, Rönesans, Barok ve Klasik dönemlerintamamından eserler bulunmaktadır. Avrupakentleşme ve mimarlık tarihinin farklı dönemlerininoluşturduğu özgün katmanlar kentin kültürelçeşitliliğine işaret etmektedir.

Günümüzde İtalya’nın ekonomik faaliyeti en yoğun olanbölgelerinden birinde bulunan Verona, kentsel gelişimve endüstriyel kalkınmanın koruma ile paralel biçimdehareket edebileceğine en iyi örneklerden biridir.

Elips şeklindeki Erbe Meydanı etrafında gelişen kent, Adige Nehri’nin kıyısında bulunmaktadır. Nehrin üzerindeki köprüleri, Roma döneminden kalmaArenası, Borsari Kapısı, San Zeno Bazilikası kentin en önemli anıtsal yapıları arasındadır.

Kent ölçeğinde koruma çalışmalarının 1970’lerdebaşladığı Verona bütüncül koruma anlayışının iyi örneklerinden biri olarak gösterilmektedir. Bolognaile aynı dönemlerde yürütülen koruma projeleri, kente bütüncül bir anıt olarak bakılması açısındanbenzerlikler göstermektedir. Öte yandan Verona’daBologna’nın aksine koruma çalışmaları özel sektöründesteklenmesi ile finanse edilmiş, restorasyonçalışmaları münferit binaların tek tek onarılması ile sağlanmıştır. Bunun sonucunu en açık biçimde iki kentin turizm gelirlerindeki farktan görmekmümkündür. Turizmin yoğun bir aktivite olarak kentmerkezinde baskın iş kolu olduğu Verona, bu açıdanBologna’dan farklılaşmaktadır.

Verona bütüncül koruma anlayışınının en iyi örneklerindendir


Verona tarihi kent merkezi, 2000 yılında UNESCODünya Kültür Mirası listesine girmiştir. “2000 yılboyunca kesintisiz olarak büyümüş olması, özgünmimari ve kültürel mirası, Avrupa tarihinin farklıdönemlerine ait katmanları bir arada bulundurançeşitliliği barındırması” sebebiyle ikinci ve dördüncü kriterlerle listeye kabul edilenVerona’da, bu dönemden sonra korumapolitikalarının daha da yoğunlaşarak bir kentvizyonu haline geldiği görülmekte. Korumaçalışmalarının özel sektör tarafından yönlendirildiğiVerona’da Dünya Kültür Mirası listesine girilmesiile birlikte, restorasyona ve turizme dayalıyatırımlar daha da artmış, tarihi merkezuluslararası bilinirliği olan bir marka halinegelmiştir. Günümüzde Verona en çok ziyaretedilen dördüncü İtalyan kentidir.

2003 yılında Verona yerel yönetimi, korumayadayalı “Verona 2020” adı altında korumayadayalı yeni bir stratejik vizyon planını açıkladı.Özel sektör, kamu, yerel idareler ve sivil toplumunbir araya geldiği bu stratejik plan, bütüncülkoruma yaklaşımlarına dair önemli dersleriçermektedir. Verona koruma planı havzaölçeğinde bölgesel işbirliklerine dayanmaktadır.Çevresindeki dört farklı kentle birlikte bölgesel bir merkez olarak ele alınan Verona 2020 planı,aradan geçen on yıldan sonra bölgeselişbirliklerinin kentsel korumaya etkisinigörebildiğimiz bir örnek olarak dikkat çekmekte.

Koruma çalışmalarını olumsuz yönde etkileyecekişlevlerin bölgedeki kentlere kaydırılması ve kentlerarasında güçlü bir ağ kurulması sayesinde, Veronabölgesi İtalya’nın en hızlı gelişen bölgelerinden biriolmuş, ekonomik olarak kalkınmaya devam edenVerona, kültürel bir cazibe merkezi özelliğinigüçlendirerek sürdürmüştür. Günümüzdeekonomik kalkınma ve kültür odaklı korumapolitikalarının bir arada sürdürülebilir şekildeyürütülebileceğini gördüğümüz Verona kenti,ülkemizde yaşadığımız pek çok tartışmanın doğrustratejilerle aşılabileceğine kanıt niteliğindedir.

Verona’da koruma çalışmalarını özel sektör de desteklemiştir


Verona tarihi kent merkezi, 2000 yılında UNESCODünya Kültür Mirası listesine girmiştir. “2000 yılboyunca kesintisiz olarak büyümüş olması, özgünmimari ve kültürel mirası, Avrupa tarihinin farklıdönemlerine ait katmanları bir arada bulundurançeşitliliği barındırması” sebebiyle ikinci ve dördüncü kriterlerle listeye kabul edilenVerona’da, bu dönemden sonra korumapolitikalarının daha da yoğunlaşarak bir kentvizyonu haline geldiği görülmekte. Korumaçalışmalarının özel sektör tarafından yönlendirildiğiVerona’da Dünya Kültür Mirası listesine girilmesiile birlikte, restorasyona ve turizme dayalıyatırımlar daha da artmış, tarihi merkezuluslararası bilinirliği olan bir marka halinegelmiştir. Günümüzde Verona en çok ziyaretedilen dördüncü İtalyan kentidir.

2003 yılında Verona yerel yönetimi, korumayadayalı “Verona 2020” adı altında korumayadayalı yeni bir stratejik vizyon planını açıkladı.Özel sektör, kamu, yerel idareler ve sivil toplumunbir araya geldiği bu stratejik plan, bütüncülkoruma yaklaşımlarına dair önemli dersleriçermektedir. Verona koruma planı havzaölçeğinde bölgesel işbirliklerine dayanmaktadır.Çevresindeki dört farklı kentle birlikte bölgesel bir merkez olarak ele alınan Verona 2020 planı,aradan geçen on yıldan sonra bölgeselişbirliklerinin kentsel korumaya etkisinigörebildiğimiz bir örnek olarak dikkat çekmekte.

Koruma çalışmalarını olumsuz yönde etkileyecekişlevlerin bölgedeki kentlere kaydırılması ve kentlerarasında güçlü bir ağ kurulması sayesinde, Veronabölgesi İtalya’nın en hızlı gelişen bölgelerinden biriolmuş, ekonomik olarak kalkınmaya devam edenVerona, kültürel bir cazibe merkezi özelliğinigüçlendirerek sürdürmüştür. Günümüzdeekonomik kalkınma ve kültür odaklı korumapolitikalarının bir arada sürdürülebilir şekildeyürütülebileceğini gördüğümüz Verona kenti,ülkemizde yaşadığımız pek çok tartışmanın doğrustratejilerle aşılabileceğine kanıt niteliğindedir.

Verona’da koruma çalışmalarını özel sektör de desteklemiştir


SonuçBologna ve Verona deneyimleri, günümüzdeülkemizdeki koruma odaklı sorunların çözümüyönünde belli başlı cevapları barındırmaktadırlar.Özellikle “bütüncüllük” kavramının ele alınış şekli,sıklıkla tartıştığımız bu kavramın içeriğine dairipuçlarını içermektedir.

Bologna ve Verona’da, kent mekansal bir bütünolarak planlanmıştır. Anıtsal yapılar, müzeler vesembol binalar kuşkusuz kent imajının vazgeçilmez,korunması gereken değerleridir. Ancak mimar LuigiCervellati’nin de işaret ettiği gibi, “kent dokusu busöz konusu yapıların aynasıdır”. Kentin yeni ve eskibinaları, sokakları, yeşil alanları, topografyası, silueti,bu anıtlara sembol değerini veren kimliğin esasparçalarıdır. Bütüncül bakış açısı, öncelikle kentinmekansal bütünlüğüne vurgu yapar.

Bunun da ötesinde, kent sosyal ve ekonomik bir birlikteliğin ürünüdür. Tarihi bir kent merkezi,açık hava müzesinden daha fazlasını ifade eder; bir yaşam parçasıdır. Korunması, yenilenmesi,canlandırılması ya da kalkındırılması gerekenbir kent varsa, öncelikle işe bu kentin yaşamındanbaşlanmalıdır. Bunun yolu katılımcı projelerden,yerele dokunan, yerelden doğan fikirlerdengeçmektedir. Kent, sosyal yapısı, ekonomik faaliyetleri ve bunların kaynağı olan ekolojikdeğerleri ile birlikte bir bütün olarak ele alması, bu koruma yaklaşımının temel niteliğidir.

Bir adım ötesine geçtiğimizde ise Verona deneyiminingösterdiği gibi kentin, bölgesel bir bütünün parçasıolduğunu görmekteyiz. Hinterlandında bulunan tüm değerleri ve faaliyetleri ile birlikte planlanması,kent merkezinin sürdürülebilir koruması için önemtaşımaktadır. TKB toplantılarında da özellikleüzerinde durulan “bölgesel ve havza ölçeğindekoruma stratejileri”, sadece eski anıtların korunmasıya da turizm gelirlerinin arttırılmasından çok dahafazlasını ifade etmektedir. Bölgesel anlamdaişbirlikleri, kimliğini koruyarak ve kültürünü yaşatarakkalkınan kentlerin geleceği inşa etme yolu olacaktır.


Payas’ta uzun soluklu kentsel canlandırma yolculuğu,ÇEKÜL uzmanlarının alan incelemesi ile başladı.

Restorasyonu yakın zamanda tamamlanan, MimarSinan’ın önemli eserlerinden Payas Sokullu Mehmet Paşa Kervansarayı’nın işlevlendirilmesi ve kent ilebütünleştirilmesini amaçlayan çalışmalar, ÇEKÜL Evi’ndeyapılan yoğun ön toplantıların ardından, Payas’agidilerek yerinde incelendi. ÇEKÜL Kent Çalışmaları,ÇEKÜL Akademi ve Bilgi Ağacı (eğitim) birimlerindentemsilcilerin katıldığı ziyarette, Payas Belediyesi ilegörüşmeler yapıldı.

Anadolu coğrafyasının Orta Doğuya bağlandığınoktada, önemli bir menzil kervansarayı olan PayasSokullu Mehmet Paşa Kervansarayı ve içinde bulunduğukülliyede, 16.yy’da Mimar Sinan tarafından inşa edilmiş.Tarihi Cenevizlilere uzanan Payas Kalesi, Cin Kule, Payas Çayı Köprüsü gibi özellikli yapıların da bulunduğualan, Hac Yolu üzerindeki en stratejik duraklamamerkezlerinden biri.

Uzun yıllar atıl durumda kalmış bu külliyenin yenidencanlılık kazanması, Payas’a sosyal ve kültürel bir hareketlilik kazandıracak.

Bölgeye yapılan ziyaret kapsamında, ÇEKÜL ekibiErzin’de de incelemeler yaptı. İsos antik kenti, İçmeler ve Ilıca gibi tarihi ve doğal alanlar ziyaret edilerek bilgi alındı. Aynı hat üzerinde bulunan Erzin, Dörtyol ve Payas’ta bölgesel ölçekte bütüncül korumalargeliştirilecek.

Payas’ta kentsel canlandırma başladı

haber


Payas’ta uzun soluklu kentsel canlandırma yolculuğu,ÇEKÜL uzmanlarının alan incelemesi ile başladı.

Restorasyonu yakın zamanda tamamlanan, MimarSinan’ın önemli eserlerinden Payas Sokullu Mehmet Paşa Kervansarayı’nın işlevlendirilmesi ve kent ilebütünleştirilmesini amaçlayan çalışmalar, ÇEKÜL Evi’ndeyapılan yoğun ön toplantıların ardından, Payas’agidilerek yerinde incelendi. ÇEKÜL Kent Çalışmaları,ÇEKÜL Akademi ve Bilgi Ağacı (eğitim) birimlerindentemsilcilerin katıldığı ziyarette, Payas Belediyesi ilegörüşmeler yapıldı.

Anadolu coğrafyasının Orta Doğuya bağlandığınoktada, önemli bir menzil kervansarayı olan PayasSokullu Mehmet Paşa Kervansarayı ve içinde bulunduğukülliyede, 16.yy’da Mimar Sinan tarafından inşa edilmiş.Tarihi Cenevizlilere uzanan Payas Kalesi, Cin Kule, Payas Çayı Köprüsü gibi özellikli yapıların da bulunduğualan, Hac Yolu üzerindeki en stratejik duraklamamerkezlerinden biri.

Uzun yıllar atıl durumda kalmış bu külliyenin yenidencanlılık kazanması, Payas’a sosyal ve kültürel bir hareketlilik kazandıracak.

Bölgeye yapılan ziyaret kapsamında, ÇEKÜL ekibiErzin’de de incelemeler yaptı. İsos antik kenti, İçmeler ve Ilıca gibi tarihi ve doğal alanlar ziyaret edilerek bilgi alındı. Aynı hat üzerinde bulunan Erzin, Dörtyol ve Payas’ta bölgesel ölçekte bütüncül korumalargeliştirilecek.

Payas’ta kentsel canlandırma başladı

haber


haber

Ülkenin dört bir yanından doğal mirasalanlarını koruyamadığımız için gelen olumsuzhaberlerin arasından Zile’den güzel bir habergeldi. Leylek yuvalarının korunması için ZileToplumsal Diyalog Platformu ve ÇEKÜLtemsilciliği, özellikle tarihi kent dokusununiçinde yoğun bulunan leylek yuvalarınınkorunması için harekete geçti.

Her ilkbaharda Zile’ye gelen leylekler, tarihiyapıların çatılarındaki yuvalarına yerleşiyor.Ancak bazı çatı restorasyonlarında yuvalarınzarar gördüğünü farkeden Zileliler, yuvalarınkorunmaya alınması için Sivas KorumaKurulunun görüşlerini alarak envanterçalışmasına başladı. Doğa bilimcilerinin de desteğiyle yuvalardan 30 tanesi tespit edildi;100’ün üzerinde leylek yuvası olduğu tahminediliyor. Kayıt işlemlerinin ardından tescilçalışmaları başlayacak.

ÇEKÜL temsilcisi Necmettin Eryılmaz, "LeyleklerZile’nin doğal parçalarından biri. Öyle ki halkarasında hikâyelere, manilere, efsanelere konuolmuşlar. Zile’de leyleğe Mekke’ye göç ettiğiiçin 'Hacı Leylek' derler. Yaşam biçiminin vemimarinin bir parçası haline gelen leyleklerinZile’ye her yıl gelebilmesi için yuvalarınıkorumamız gerekiyor. Ayrıca leylek yuvalarıonlarca serçeye de ev sahipliği yapıyor.Serçeler leylek yuvalarının yan kısımlarına yuvayaparak, hem var olan yuvayı güçlendiriyor,hem de doğadaki dayanışmayı, dengeyi bizehatırlatıyor " dedi.

Leylek yuvaları koruma altında


haber

Akademide ekoloji dersiKüresel ısınma, karbon ayak izi, yenilenebilir enerji,ekolojik kentler gibi özellikle yerel yönetimleringündemine girmesi gereken bu kavramlar, ÇEKÜLAkademi’nin Bahar Dönemi eğitim programındaki yenieğitim içeriğini oluşturdu.

"Sürdürülebilir Planlamada Ekoloji: Yeni Bir PlanlamaAnlayışına Giriş" başlıklı eğitim 18-20 Hazirantarihlerinde yapıldı.

Akademisyen ve uzmanların titizlikle yürüttükleri içerik planlama sürecinin ardından hazırlanan eğitim,İstanbul Büyükşehir, Konuralp, Çanakkale, Sivas,Akçaabat, Silivri ve Adalar belediyelerinden gelen, şehir plancısı, peyzaj mimarı, mimar, sanat tarihçisi ve arkeologlarla paylaşıldı.

Mimar Erden Güven, Sinan Öğün, Dr. Ceyda Bakbaşa,Serhat Kut, Ömer Saatçioğlu ve Serdar Nizamoğlu'nuneğitmenliğinde, kentlerin temel gelişim stratejilerindenbiri olan ve sürdürülebilir, kimlikli bir kent yaratılmasındaetkin rol üstlenen ekoloji kavramı mimari, hukuksal ve sosyo-ekonomik boyutlarıyla değerlendirildi.

Eğitimin ilk günü Mimar Erden Güven, Home (Yuva)isimli belgeseli katılımcılarla paylaştı ve küreselısınmanın ne olduğu, insanın küresel ısınmaya nasılsebep olduğu ve sonuçları, alternatif enerji türleri veteknolojilerine nasıl geçileceği konularında bilgi verdi.İkinci oturumda sözü alan Sinan Öğün, sürdürülebiliryaşam biçimleri, organik üretim, dünyadaki ekolojikplanlama örnekleri ve organik üretim projelerini ele aldı.

Eğitimin ikinci günü, Dr. Ceyda Bakbaşa, “Küreselçevre hareketinin gelişimi: Gaziantep ekolojik tabanlımahalle planlama süreci”, Serhah Kut ve ÖmerSaatçioğlu “Kent tasarım rehberindeki ekolojik teşviksistemi”, ve Serdar Nizamoğlu, “Ekoloji tabanlı vizyonplanında, konseptin, rehberin ve teşvik sisteminin imarplanına aktarılma süreci” başlıkları altında detaylı bilgiverdi. Eğitimin son gününde ise, aktif katılımcılığınolduğu bir yöntemle küresel sürdürülebilirlikkonusunun irdelendiği atölye çalışması yapıldı.ÇEKÜL Akademin hazırladığı Tarihi Kentler BirliğiKentsel Koruma Eğitimleri, her yıl TKB’nin hedefleridoğrultusunda değerlendiriliyor ve yeni eğitimbaşlıkları ekleniyor.


haber

Akademide ekoloji dersiKüresel ısınma, karbon ayak izi, yenilenebilir enerji,ekolojik kentler gibi özellikle yerel yönetimleringündemine girmesi gereken bu kavramlar, ÇEKÜLAkademi’nin Bahar Dönemi eğitim programındaki yenieğitim içeriğini oluşturdu.

"Sürdürülebilir Planlamada Ekoloji: Yeni Bir PlanlamaAnlayışına Giriş" başlıklı eğitim 18-20 Hazirantarihlerinde yapıldı.

Akademisyen ve uzmanların titizlikle yürüttükleri içerik planlama sürecinin ardından hazırlanan eğitim,İstanbul Büyükşehir, Konuralp, Çanakkale, Sivas,Akçaabat, Silivri ve Adalar belediyelerinden gelen, şehir plancısı, peyzaj mimarı, mimar, sanat tarihçisi ve arkeologlarla paylaşıldı.

Mimar Erden Güven, Sinan Öğün, Dr. Ceyda Bakbaşa,Serhat Kut, Ömer Saatçioğlu ve Serdar Nizamoğlu'nuneğitmenliğinde, kentlerin temel gelişim stratejilerindenbiri olan ve sürdürülebilir, kimlikli bir kent yaratılmasındaetkin rol üstlenen ekoloji kavramı mimari, hukuksal ve sosyo-ekonomik boyutlarıyla değerlendirildi.

Eğitimin ilk günü Mimar Erden Güven, Home (Yuva)isimli belgeseli katılımcılarla paylaştı ve küreselısınmanın ne olduğu, insanın küresel ısınmaya nasılsebep olduğu ve sonuçları, alternatif enerji türleri veteknolojilerine nasıl geçileceği konularında bilgi verdi.İkinci oturumda sözü alan Sinan Öğün, sürdürülebiliryaşam biçimleri, organik üretim, dünyadaki ekolojikplanlama örnekleri ve organik üretim projelerini ele aldı.

Eğitimin ikinci günü, Dr. Ceyda Bakbaşa, “Küreselçevre hareketinin gelişimi: Gaziantep ekolojik tabanlımahalle planlama süreci”, Serhah Kut ve ÖmerSaatçioğlu “Kent tasarım rehberindeki ekolojik teşviksistemi”, ve Serdar Nizamoğlu, “Ekoloji tabanlı vizyonplanında, konseptin, rehberin ve teşvik sisteminin imarplanına aktarılma süreci” başlıkları altında detaylı bilgiverdi. Eğitimin son gününde ise, aktif katılımcılığınolduğu bir yöntemle küresel sürdürülebilirlikkonusunun irdelendiği atölye çalışması yapıldı.ÇEKÜL Akademin hazırladığı Tarihi Kentler BirliğiKentsel Koruma Eğitimleri, her yıl TKB’nin hedefleridoğrultusunda değerlendiriliyor ve yeni eğitimbaşlıkları ekleniyor.


haber

UNESCO Dünya Miras Komitesi’nin 38. toplantısı, 15-25Haziran 2014 tarihleri arasında Katar’ın başkenti Doha’dakiKatar Millî Kongre Merkezi’nde yapıldı. Toplantıya 21 DünyaMiras Komitesi Üyesi ülkelerin yanında Komite’nin danışsalörgütleri olan ICCROM, ICOMOS ve IUCN üyeleri, 96Taraf Devlet ve ilgili STK temsilcileri katıldı.

Toplantıda yapılan oylamalarla, “Bursa ve Cumalıkızık:Osmanlı İmparatorluğunun Doğuşu (Bursa)” ve “BergamaÇok Katmanlı Kültürel Peyzaj Alanı (İzmir)” Dünya MirasListesine girdi.

Bu kararın ardından Türkiye’nin Dünya Miras Listesindekikültürel ve karma miras alanı sayısı 13’e yükseldi. Türkiye,aynı komite toplantısı sırasında ilk kez 2 miras alanınıbirden Dünya Miras Listesine kaydettirmiş oldu.

Tarihi Kentler Birliği’nin kurucu üyesi olan Bursa, yaklaşıkon beş yıldır kesintisiz devam ettiği koruma çalışmalarısonucunda, UNESCO Dünya Miras Listesine girmeyibaşardı. Büyükşehir Belediyesinin himayesinde yürütülen,Alan Başkanlığını Prof. Dr. Neslihan Dostoğlu’nun yaptığı,akademisyenlerden ve uzmanlardan oluşan alan yönetimiekibinin titiz çalışmaları sunucu, Hanlar Bölgesi, SultanKülliyeleri ve Cumalıkızık bütüncül bir yaklaşımla ele alındı.Alan yönetim planı yapılırken doğal, fiziksel, tarihi,ekonomik, sosyal ve yönetimsel yapılarıyla ilgili değerlerinön plana çıkarılması, koruyan ve yaşatan bir yönetim planıhazırlanması, uygulanması ve bu alanların uluslararasıalanda tanınırlığının sağlanması hedeflendi.

2000 yılında kurulan TKB’nin bir diğer kurucu üyesi de Bergama’ydı. Bergama Belediye’si de yıllardır bütüncül

Bursa ve Bergama UNESCO listesinde


haber

UNESCO Dünya Miras Komitesi’nin 38. toplantısı, 15-25Haziran 2014 tarihleri arasında Katar’ın başkenti Doha’dakiKatar Millî Kongre Merkezi’nde yapıldı. Toplantıya 21 DünyaMiras Komitesi Üyesi ülkelerin yanında Komite’nin danışsalörgütleri olan ICCROM, ICOMOS ve IUCN üyeleri, 96Taraf Devlet ve ilgili STK temsilcileri katıldı.

Toplantıda yapılan oylamalarla, “Bursa ve Cumalıkızık:Osmanlı İmparatorluğunun Doğuşu (Bursa)” ve “BergamaÇok Katmanlı Kültürel Peyzaj Alanı (İzmir)” Dünya MirasListesine girdi.

Bu kararın ardından Türkiye’nin Dünya Miras Listesindekikültürel ve karma miras alanı sayısı 13’e yükseldi. Türkiye,aynı komite toplantısı sırasında ilk kez 2 miras alanınıbirden Dünya Miras Listesine kaydettirmiş oldu.

Tarihi Kentler Birliği’nin kurucu üyesi olan Bursa, yaklaşıkon beş yıldır kesintisiz devam ettiği koruma çalışmalarısonucunda, UNESCO Dünya Miras Listesine girmeyibaşardı. Büyükşehir Belediyesinin himayesinde yürütülen,Alan Başkanlığını Prof. Dr. Neslihan Dostoğlu’nun yaptığı,akademisyenlerden ve uzmanlardan oluşan alan yönetimiekibinin titiz çalışmaları sunucu, Hanlar Bölgesi, SultanKülliyeleri ve Cumalıkızık bütüncül bir yaklaşımla ele alındı.Alan yönetim planı yapılırken doğal, fiziksel, tarihi,ekonomik, sosyal ve yönetimsel yapılarıyla ilgili değerlerinön plana çıkarılması, koruyan ve yaşatan bir yönetim planıhazırlanması, uygulanması ve bu alanların uluslararasıalanda tanınırlığının sağlanması hedeflendi.

2000 yılında kurulan TKB’nin bir diğer kurucu üyesi de Bergama’ydı. Bergama Belediye’si de yıllardır bütüncül

Bursa ve Bergama UNESCO listesinde


bir yaklaşımla sürdürdüğü koruma çalışmalarınıDünya Miras Listesine girerek taçlandırdı. Belediyebünyesinde 2011 yılında kurulan UNESCO DünyaMirası ve Alan Yönetimi Birimi uzmanları Helenistik,Roma, Doğu Roma ve Osmanlı Dönemlerine aitkatmanları barındıran planlamalarıyla Bergama’yatarihi bir sorumluluk yüklemiş oldu. “Bergama Çok Katmanlı Kültürel Peyzaj Alanı”, Pergamon (çokkatmanlı kent), Kibele Kutsal Alanı, İlyas Tepe, YığmaTepe, İkili, Tavşan Tepe, X Tepe, A Tepe ve MaltepeTümülüsleri olmak üzere dokuz bileşenden oluşuyor.

Dünya Miras Listesine 998. sırada Bursa, 999.sırada Bergama girerken, uluslararası çevrelerinmerakla beklediği 1000. sırayı ise Botsvana’nındoğal miras alanı Okavango Deltası aldı.




Karadeniz BölgeToplantısında, TKB’nin2014 yılı hedefleri arasındayer alan “kültürel rotalar”kavramı ilk kez konuşuldu.Kelkit ve YeşilırmakHavzalarında yapılan önçalışmalar paylaşıldı.

Kültürel rotalar TKB gündeminde


Yılın ilk bölge toplantısı “Doğa ve KültürÖncelikli Ekonomik Kalkınmada Rotalar”temasıyla Tokat’ta yapıldı. ÇEKÜLVakfı’nın Tarihi Kentler Birliği adınayürüttüğü “Kültürel Rota Planlaması”kapsamında yapılan alan çalışmalarıKaradeniz Bölge Toplantısında paylaşıldı. Kelkit ve Yeşilırmak havzalarındaki suyunbereketi, tarihi yolların izleri, somutolmayan kültürel miras değerleri, köy ve yaylaları gibi kültürün birleştiriciunsurlarını birarada değerlendiren kültür rotalarının hazırlanmasında izlenen yöntem ve ulaşılması hedeflenensonuçlar aktarıldı.

21 Haziran Cumartesi günüGaziosmanpaşa Üniversitesi konferans

salonunda yapılan Karadeniz BölgeToplantısında sırasıyla, Tokat BelediyeBaşkanı Av. Eyüp Eroğlu, ÇEKÜL Vakfı ve Tarihi Kentler Birliği Danışma KuruluBaşkanı Prof. Dr. Metin Sözen, TarihiKentler Birliği ve Samsun BüyükşehirBelediye Başkanı Yusuf Ziya Yılmaz ile Tokat Valisi Cevdet Can birer açılışkonuşması yaptı.

Açılış konuşmalarının ardından “Doğa ve Kültür Öncelikli EkonomikKalkınmada Rotalar” konulu oturumbaşladı. Yerel lezzetlerin ikram edildiğiöğle yemeği ve Tokat’ta yapılan kültürelmirası koruma çalışmalarının yerindeincelenmesiyle Karadeniz Bölge Toplantısı sona erdi.

Karadeniz bölge toplantısı Tokat’ta yapıldı

bölge toplantısı


Yılın ilk bölge toplantısı “Doğa ve KültürÖncelikli Ekonomik Kalkınmada Rotalar”temasıyla Tokat’ta yapıldı. ÇEKÜLVakfı’nın Tarihi Kentler Birliği adınayürüttüğü “Kültürel Rota Planlaması”kapsamında yapılan alan çalışmalarıKaradeniz Bölge Toplantısında paylaşıldı. Kelkit ve Yeşilırmak havzalarındaki suyunbereketi, tarihi yolların izleri, somutolmayan kültürel miras değerleri, köy ve yaylaları gibi kültürün birleştiriciunsurlarını birarada değerlendiren kültür rotalarının hazırlanmasında izlenen yöntem ve ulaşılması hedeflenensonuçlar aktarıldı.

21 Haziran Cumartesi günüGaziosmanpaşa Üniversitesi konferans

salonunda yapılan Karadeniz BölgeToplantısında sırasıyla, Tokat BelediyeBaşkanı Av. Eyüp Eroğlu, ÇEKÜL Vakfı ve Tarihi Kentler Birliği Danışma KuruluBaşkanı Prof. Dr. Metin Sözen, TarihiKentler Birliği ve Samsun BüyükşehirBelediye Başkanı Yusuf Ziya Yılmaz ile Tokat Valisi Cevdet Can birer açılışkonuşması yaptı.

Açılış konuşmalarının ardından “Doğa ve Kültür Öncelikli EkonomikKalkınmada Rotalar” konulu oturumbaşladı. Yerel lezzetlerin ikram edildiğiöğle yemeği ve Tokat’ta yapılan kültürelmirası koruma çalışmalarının yerindeincelenmesiyle Karadeniz Bölge Toplantısı sona erdi.

Karadeniz bölge toplantısı Tokat’ta yapıldı

bölge toplantısı


Av. Eyüp EroğluTokat Belediye Başkanı

“Tokat bereketlialanlarınortasındadır”

Tokat’ın Yeşilırmağınüç kolunun geçtiği üçbereketli ovası vardır.

200 metre rakımlı Kelkit Ovasını Kelkit kolu,600 metre rakımlı Kazovayı Tozanlı kolu,1000 metre rakımlı Artova’yı Çekerek kolusular. Dünyadaki en önemli 12 gen merkezinin dördü Türkiye’de;bunlardan ikisi Tokat’tadır. M.Ö. 4000yıllarından başlayarak 14 devlet ve birçokbeyliğin yaşadığı ve egemen olduğu Tokatgeniş sulak vadiler ve arasındaki geçitlerdenoluşan bereketli alanların ortasındadır. Erbaailçesine bağlı Akça beldesinde bulunanSilahtar Ömer Paşa Camisi çivi kullanılmadanyapılmıştır. Taş, çini, ahşap, boya süslemeleri,ahşap kemerle süslü kapısı, çıtaları, boya süslütavanda altıgenleri, göbekte kesişen şekilleriylebir sanat ve tarih eseridir. Ayrıca BallıcaMağarasındaki oluşumları izlemek doğal birmüzeyi gezmek gibidir. Yaşı yaklaşık 3.4milyon yıl olarak tespit edilen BallıcaMağarası, özgün soğan sarkıtları ile deuluslararası önem taşır.

Tarihi Kentler Birliği’nin ilk toplantısınınTokat’ta olması önemlidir ve önemsenmelidir.Buradan kadim Anadolu’ya bir mesajverilmektedir. Bu mesajı iyi algılıyor ve buradan ortak akılda ortak çalışmalarlakorumacılıkta kat edilen mesafenin,duraksamadan devam edeceğini vurgulamakistiyorum. Kente yapılan her dokunuş, bütünedoğru yürümekte mihenk taşları oluşturuyor.Tarih bilinciyle, geçmişi değerlendirerekgünışığına çıkarmak ve gelecek nesillere ışıktutmak için çalışıyoruz. Tarihi restorasyonlar

ve kamulaştırmalar için bazı projelerimiz var.Tokat’ımızın tarihsel mirasını ve dokusunukoruyarak, kültürel ve sosyal değerlerehassas, yerel ekonomik kalkınmayıtetikleyecek turizmi geliştirerek ve kültürelfaaliyetlere önem vererek, sadece bugünüdeğil geleceğini de inşa etme gayretindeyiz.

Bugün burada bir irade koyuyoruz. Bu iradebölgenin kültürel ve doğal varlıklarının yasalçerçevede bir bütünlük içerisinde korunması,bölgenin ekonomik gelişimine olanakyaratabilecek açılımların saptanması vetanıtılması, bölgenin geleceğine yönelik birvizyon geliştirilmesi, temel değerlerin ortayakonması, bu sürece yönelik kararların alınmasıve bu kararlara toplumun tüm kesimlerininaçık olması, katılımcı politikaların vemekanizmaların özendirilmesi, yerel ortaklararasında sorumlulukların dengeli biçimdepaylaşılması iradesidir.

Bir Tokatlı kadar Tokat’ı sokak sokak bilen,Sulusokak, Halit Sokağı, Mevlevihane veBeysokağı’nda hangi evin kaldılacağı, hangisokağın düzenleneceği hususunda ufkumuzuaçan ÇEKÜL Başkanı Prof. Dr. Metin Sözenhocama ve değerli ekibine Tokatlılar adınateşekkürü bir borç biliyorum.

Prof. Dr. Metin SözenÇEKÜL Vakfı BaşkanıTarihi Kentler Birliği Danışma Kurulu Başkanı

“Yapılmasıgerekenleribugünyapmazsanyarın yoktur!”

Tarihi KentlerBirliğinin Karadeniz Bölge Toplantısı,sonbahar aylarında Erzurum’dadüzenlenecek olan Doğu Anadolu Bölge

“Ekolojik değerler, doğanın zenginliği ve buna dayalı büyükkültürümüzü masa başı kararlarla zedelemeyelim”


Toplantısına da örnek olacak niteliktedir.Buradaki kazanımlarımızı o toplantıya daaktaracağız. Deneyim alışverişi dediğimiz,kentler arası ittifak dediğimiz temel kavramlar,buradaki başarıların aktarılmasıyla hızlahayata geçecektir. Bu bereketli topraklarındikkatli olması gerekiyor, planlı olmasıgerekiyor, suların berrak, havasının temizolması gerekiyor. Ekolojik değerler, doğanınzenginliği ve buna dayalı büyük kültürümüzümasabaşı kararlarla zedelemeyelim.Tartışmadan, içimize sinmeyen projelerindevreye sokulmamasına izin vermeyelim.Gelecek kuşaklardan “niye zedelediniz, bu ormanın rengini niyedeğiştirdiniz” sorusunu duymak zorundakalmayalım. O bakımdan neyi neredekiminle, hangi bilgi ve aklın büyüklüğüyleyaptığımızı bilmek zorundayız. Dün sadeceTokat’ı değerlendirdiğimiz küçük bir toplantıyaptık. Tokatlı Tokat’ını bilecek, Tokatlı ulusuniçinde, uluslararası boyutta nerededurduğunu bilecek ve bunu azimle, sonunakadar berrak bir düşünceye, bilime dayalıolarak her yöne taşıyacak.

Tokat’ta bu yılın sonuna kadar temelbaşlıkları içselleştirmemiz lazım. 2015’insonunda Tokat’ın attığı adımları somutolarak görüyor olmamız lazım. Çocuklar,kadınlar, yaşlılar, engelliler için düşünülenmekânların sosyal yaşamın içine katılması;Tokat’ın üreten bir kent olduğunununmekânlarla gösterilmesi lazım.

TKB’nin yeni başkanı Yusuf Ziya BeyKaradeniz bölgesinin değerlerini desıkıntılarını da çok iyi biliyor. Bu süreçte tümyerel yöneticilere kapısının açık olacağını,onları dinleyeceğini biliyorum. DoğuKaradeniz’de, Orta Karadeniz’de, BatıKaradeniz’de kıyıların arkaya bağlanmasıgerekiyor. Bu örgütlenme sürecinde veKaradeniz’e kıyısı olan ülkelerle kurulacakişbirliklerinde Yusuf Ziya beyin himayesininönemli olduğunu düşünüyorum.Hepyarınları planlıyoruz; aslında yarın yoktur.Yapılması gerekenleri bugün yapmazsanyarın yoktur! O bakımdan ilk seçildiğinizgünden itibaren 5 yılın yarını yoktur. Ancakyaptıklarınız yarın olur. Onun için Karadeniz


Toplantısına da örnek olacak niteliktedir.Buradaki kazanımlarımızı o toplantıya daaktaracağız. Deneyim alışverişi dediğimiz,kentler arası ittifak dediğimiz temel kavramlar,buradaki başarıların aktarılmasıyla hızlahayata geçecektir. Bu bereketli topraklarındikkatli olması gerekiyor, planlı olmasıgerekiyor, suların berrak, havasının temizolması gerekiyor. Ekolojik değerler, doğanınzenginliği ve buna dayalı büyük kültürümüzümasabaşı kararlarla zedelemeyelim.Tartışmadan, içimize sinmeyen projelerindevreye sokulmamasına izin vermeyelim.Gelecek kuşaklardan “niye zedelediniz, bu ormanın rengini niyedeğiştirdiniz” sorusunu duymak zorundakalmayalım. O bakımdan neyi neredekiminle, hangi bilgi ve aklın büyüklüğüyleyaptığımızı bilmek zorundayız. Dün sadeceTokat’ı değerlendirdiğimiz küçük bir toplantıyaptık. Tokatlı Tokat’ını bilecek, Tokatlı ulusuniçinde, uluslararası boyutta nerededurduğunu bilecek ve bunu azimle, sonunakadar berrak bir düşünceye, bilime dayalıolarak her yöne taşıyacak.

Tokat’ta bu yılın sonuna kadar temelbaşlıkları içselleştirmemiz lazım. 2015’insonunda Tokat’ın attığı adımları somutolarak görüyor olmamız lazım. Çocuklar,kadınlar, yaşlılar, engelliler için düşünülenmekânların sosyal yaşamın içine katılması;Tokat’ın üreten bir kent olduğunununmekânlarla gösterilmesi lazım.

TKB’nin yeni başkanı Yusuf Ziya BeyKaradeniz bölgesinin değerlerini desıkıntılarını da çok iyi biliyor. Bu süreçte tümyerel yöneticilere kapısının açık olacağını,onları dinleyeceğini biliyorum. DoğuKaradeniz’de, Orta Karadeniz’de, BatıKaradeniz’de kıyıların arkaya bağlanmasıgerekiyor. Bu örgütlenme sürecinde veKaradeniz’e kıyısı olan ülkelerle kurulacakişbirliklerinde Yusuf Ziya beyin himayesininönemli olduğunu düşünüyorum.Hepyarınları planlıyoruz; aslında yarın yoktur.Yapılması gerekenleri bugün yapmazsanyarın yoktur! O bakımdan ilk seçildiğinizgünden itibaren 5 yılın yarını yoktur. Ancakyaptıklarınız yarın olur. Onun için Karadeniz


Bölgesindeki güzelim doğayı kirletmeden,bütüncül bir yaklaşımla, yanlışı hiç devreyesokmadan, doğru, bilimsel yöntemlerle veuzmanların fikirleriyle adımlar atılmalıdır.Bu toplantıdan anlamamız gereken temelmesele budur.

Yusuf Ziya YılmazTarihi Kentler Birliği BaşkanıSamsun Büyükşehir Belediye Başkanı

“Köklerimizeulaşmak için çabagösteriyoruz”

TKB’nin toplantısınabaşkan olarak ilk

iştirak edişim. O bakımdan doğrusuheyecan duyuyorum. Tokat’ta gezerken,başımız dönmezse nerde döner diyedüşünüyorum. Bu kadar büyük birzenginliğin kıymetini bilip, bunun gereğiniyapmamız gerektiğine dönük olan inancımızbizi bir araya getirdi. Bir küçük anımıanlatmak istiyorum, 1983 yılında Karayolları4. Bölge Müdürlüğünde çalışıyordum.Ankara’da Dışkapı’da, yeni bir bölgemüdürlüğü binası yaptık. Eski binanınarkasına muhteşem bir bina oldu. Önündede eski, 1948 yılında yapılmış eski binaduruyordu. Heyecanlı genç bir mühendistim.Bölge müdürüne dedim ki, “Efendim bumuhteşem binanın önünde, bu külüstür binayakışmıyor. Bana müsaade edin bunu birgecede buradan kaldırayım”. Müdür izinvermedi ve bina daha sonra restore edildi.Şimdi Karayolları Vakfı’na ev sahipliğiyapıyor. O binayı gördükçe sarf ettiğim osözler için kendimden utanıyorum. Oyıllarda öyleydi. Eski binaları yok etmek,onun yerine modern binaları ön planaçıkarmak gibi bir cehalet dönemini yaşadıkhep birlikte. Şimdi o değerleri ortayaçıkarmak, köklerimize ulaşmak için çaba

gösteriyoruz. Köylerde de terk edilmiş olan ogüzelim ahşap ata mirası mimari dokubetonlaşıyor. Köylerde o güzelim tarihi, ogüzelim ahşap binalar yok ediliyor.Betonarme köy evleri yapılıyor.Köylerimizdeki değerlerimizi de korumakbaşlıca görevlerimizden olmalı. ÖzellikleKaradeniz Bölgesinin kırsal mimarisi veyaşam kültürü çok özel. Biz Samsun’da busorumlulukla hareket ediyoruz. Hocamınbana yüklediği görevde özellikle KaradenizBölgesi ve karşısındaki Kafkasya Havzasına,Gürcistan’a hitap eden, Batum’a hitap edensosyokültürel ilişkileri geliştirme konusundaüstümüze düşeni yapmaya hazırız.

Cevdet CanTokat Valisi

“Tokat,gelecekte debir kesişmenoktası olmalı”

Tarihi Kentler Birliğitoplantısının göreve

başladığım hafta Tokat’ta olması beni çokmutlu etti; umutlandırdı ve bir vizyon yükledi. Bu toplantının da ana teması olan “Doğa vekültür öncelikli ekonomik kalkınmarotaları”ın Tokat’ta gündeme gelmesini çokönemli buluyorum. Bu havza eskiden de birkesişme noktasıydı, umarım gelecekte de birkesişme noktası olacak. Az önce TKB’ninçalışmalarını anlatan bir film izledik. Bufilmde gördüklerimiz kısa zamanda ne kadar çok iş yapıldığının göstergesidir.TKB üyesi olan bir kentin yöneticileri olarakbizler de, pek çok uygarlığın izleriningöründüğü Tokat’ın bu kültürel zenginlikleriniplanlığımız projelerle koruyarak gelecekkuşaklara aktarmak için çalışacağız. “900adımda 900 yıl” isimli bir proje yürütüyoruz;kentin turizm potansiyelinin yükselmesinekatkı sunan bir çalışma.

“Uluslararası ilişkileri geliştirme konusunda üstümüze düşeni yapmaya hazırız”


Açılış konuşmalarının ardından “Doğa veKültür Öncelikli Ekonomik KalkınmadaRotalar” konulu oturum başladı. MerkezValisi Nurullah Çakır’ın moderatörlüğünde,araştırmacı/yazar Ersin Demirel, “UygarlıklarÜlkesi Türkiye’de Doğa ve Kültür RotalarınınÖnemi” ve ÇEKÜL Vakfı şehir plancısıBatuhan Akkaya, “Köklü Birikimiyle KelkitHavzası’nda Rotalar” başlıklı sunumlarınıgerçekleştirdi.

Oturumun moderatörü, Merkez ValisiNurullah Çakır yaptığı giriş konuşmasındaşunları söyledi: Türkiye coğrafyasındakeşfedilmesi gereken doğal ve kültüreldeğerlerimiz var. Bu değerlerimizi hemkeşfederek hem de koruyarak, yeni tematikrotalar hazırlayabiliriz. Görev yaptığımKarabük’te, Çorum’da, Rize’de farklıtemalarda örnek çalışmalar yaptık. Şimdiise ÇEKÜL ve TKB’nin himayesinde kültürrotaları kavramını bir ileri seviyeyetaşıyacağız. Hikâyesi olan yollar, kısa-uzunparkurlar, bisikletle ya da yürüyerekgeçebileceğimiz patikalar bu topraklardakidoğa koşullarına bağlı gelişen kültürü en iyianlayabileceğimiz yollar arasında. Örneğingastronomi rotası, inanç rotası, Rize’de

yaptığımız macera rotalarından biri olanköprüler rotası gibi... Coğrafyanınözelliklerine göre pek çok başlıkçıkarabiliriz. Ancak tüm bunları planlarkenkalıcı olması ve rotanın geçtiği alanların korunuyor olması çokönemli; çevre tahribatı, kirlilik, yıkımolmaması çok önemli.

Ersin Demirel Araştımacı-yazar

Uygarlıklar Ülkesi Türkiye’de Doğa ve KültürRotalarının Önemi Avrupa Konseyi’nin tanımına göre kültürrotası denilince, bir ya da birkaç ülke veyabölgede çeşitli doğal, tarihi, sanatsal ya dasosyal temalar kullanılarak organize edilengüzergâhları anlıyoruz. Bu anlamda kültürrotaları, sürdürülebilir ekoturizm anlayışınınbir ürünüdür. Tarihi, kültürel ve doğaldeğerleri korumak ve ön plana çıkarmak;bölge halkına ekonomik katkı sağlamak;yerel halkta bölgenin değerleriyle ilgilifarkındalık yaratmak; bölgenin turizmhacmini arttırmak; bölgenin tanıtımına

Doğa ve Kültür Öncelikli Ekonomik Kalkınmada Rotalar


Açılış konuşmalarının ardından “Doğa veKültür Öncelikli Ekonomik KalkınmadaRotalar” konulu oturum başladı. MerkezValisi Nurullah Çakır’ın moderatörlüğünde,araştırmacı/yazar Ersin Demirel, “UygarlıklarÜlkesi Türkiye’de Doğa ve Kültür RotalarınınÖnemi” ve ÇEKÜL Vakfı şehir plancısıBatuhan Akkaya, “Köklü Birikimiyle KelkitHavzası’nda Rotalar” başlıklı sunumlarınıgerçekleştirdi.

Oturumun moderatörü, Merkez ValisiNurullah Çakır yaptığı giriş konuşmasındaşunları söyledi: Türkiye coğrafyasındakeşfedilmesi gereken doğal ve kültüreldeğerlerimiz var. Bu değerlerimizi hemkeşfederek hem de koruyarak, yeni tematikrotalar hazırlayabiliriz. Görev yaptığımKarabük’te, Çorum’da, Rize’de farklıtemalarda örnek çalışmalar yaptık. Şimdiise ÇEKÜL ve TKB’nin himayesinde kültürrotaları kavramını bir ileri seviyeyetaşıyacağız. Hikâyesi olan yollar, kısa-uzunparkurlar, bisikletle ya da yürüyerekgeçebileceğimiz patikalar bu topraklardakidoğa koşullarına bağlı gelişen kültürü en iyianlayabileceğimiz yollar arasında. Örneğingastronomi rotası, inanç rotası, Rize’de

yaptığımız macera rotalarından biri olanköprüler rotası gibi... Coğrafyanınözelliklerine göre pek çok başlıkçıkarabiliriz. Ancak tüm bunları planlarkenkalıcı olması ve rotanın geçtiği alanların korunuyor olması çokönemli; çevre tahribatı, kirlilik, yıkımolmaması çok önemli.

Ersin Demirel Araştımacı-yazar

Uygarlıklar Ülkesi Türkiye’de Doğa ve KültürRotalarının Önemi Avrupa Konseyi’nin tanımına göre kültürrotası denilince, bir ya da birkaç ülke veyabölgede çeşitli doğal, tarihi, sanatsal ya dasosyal temalar kullanılarak organize edilengüzergâhları anlıyoruz. Bu anlamda kültürrotaları, sürdürülebilir ekoturizm anlayışınınbir ürünüdür. Tarihi, kültürel ve doğaldeğerleri korumak ve ön plana çıkarmak;bölge halkına ekonomik katkı sağlamak;yerel halkta bölgenin değerleriyle ilgilifarkındalık yaratmak; bölgenin turizmhacmini arttırmak; bölgenin tanıtımına

Doğa ve Kültür Öncelikli Ekonomik Kalkınmada Rotalar


katkıda bulunarak markalaşmayı sağlamak;çevre bilincinin gelişmesini ve duyarlılığıarttırmak kültürel rotaların hedefleriarasındadır. Türkiye’deki ilk çalışma, 1999yılında Kate Clow tarafından açılan uzunmesafe yürüyüş rotası Likya Yolu’dur. AmaçTürkiye’deki zengin medeniyet katmanlarınınziyaretçilere sergilenmesidir. Likya Yoluülkemizde trekking kavramının yaygınlaşmasınısağladı. Türkiye’den birkaç örnek daha vermekistiyorum. Örneğin İstiklal Yolu ilk rotalardanbiridir; Kastamonu-İnebolu arasında 105 kmyürüyüş ve bisiklet güzergâhı ile 2007 yılındatamamlandı. Yenice Ormanları rotası 2009yılında tamamlandı ve Türkçe-İngilizce rehberkitapları yayımlandı. Küre Dağları parkurları,toplam 762 km yürüyüş ve 828 km dağbisikleti rotasından oluşuyor. Hitit Yolu, Orduparkurları, Sarıkamış parkurları, Fethiye, Ağrı,Ardahan ve Iğdır parkurları, Rize macerarotaları da diğer örnekler arasında.

Kültür rotalarının sürekliliği ve uluslararasıstandartlarda olması için önerilerim:

• Kültür rotalarının tescil edilerek kültürelmirasın bir parçası haline gelmesi

• Her bölgede yapılan çalışmaların mülkiamirlerin rotasyonundan sonra dasürdürülebilirliğinin sağlanması için gerekliuygulamaların hayata geçirilmesi

• Herhangi bir bölgede uygulanmasıdüşünülen kültür rotası projelerininuluslararası standartlara uygun olarakbiçimlendirilmesi

• Bir kültür rotası çalışmasında ilin veyabölgenin tüm kültürel, tarihsel ve doğalenstrümanlarının doğru bir biçimdedeğerlendirilmesi

• Kültür rotalarının en önemli öğelerinden biriolan haritalar konusunda ülke çapındabaşvuru kaynaklarının çoğaltılması,haritaların daha ulaşılır olması

“Rotaları planlarken kalıcı olması ve geçtiği alanların korunuyor olması çok önemli”


Batukan AkkayaŞehir plancısı /ÇEKÜL Vakfı

Köklü Birikimiyle KelkitHavzası’nda Rotalar

ÇEKÜL ve Tarihi Kentler Birliği bu yıl Kuzey’deYeşilırmak ve Kelkit, Güney’de ise Çukurova,Gaziantep ve çevresi için kültürel rotalarhazırlama kararı aldı. ÇEKÜL ekibi olarakalan incelemelerine başladık. Yılsonundatoplamda dört rota ve bir tane de rotaplanlama rehberi hazırlamış olacağız. BugünKelkit ve Yeşılırmak havzası için hazırlıklarınabaşladığımız kültür rotası hakkında bilgilervereceğim. İki havzada yer alan Amasya,Samsun, Ordu, Giresun, Çorum, Tokat,Sivas ve Gümüşhane hazırlanacak rotanınkapsamında yer alan kentlerdir.

Bölgenin faklılıklarını incelediğimizde: Suyunbereketini, doğanın renklerini, kırı (köy-yayla), içinden su geçen kentleri, tarihi yolizlerini, somut olmayan kültürel mirası (sanat,tasarım, ortaklık, birliktelik) ve çeşitliliği(ovalar, dağlar, tarımsal ürünler) rota

planlaması sürecinde önemli potansiyellerolarak görüyoruz. Bu potansiyelleri dörtbağlayıcı temayla etkinleştirmeyi hedefliyoruz:"Su: Su Geçen Kentler" insanın ve yaşamın suile teması, "Koridor: Doğa ve Kültür yolları"bütünlükle kurgulanacak doğal ve kültürelkoridorlar ile koruma akslarının tanımlaması,"Yaşam: Kırsal ve Kentsel Çeşitlilik", havzadagörülen çeşitliliğin yaşama dahil edilerek görünür kılınması, "İvme: Havza Birliği"Havza Birliğinin mevcut potansiyelini dinamikşekilde kullanarak koruma ve kalkınmadahızla yol alması.

Tüm bu başlıklar altında iki havzanın hem ülke içindeki diğer kültür rotalarıyla hemde sınır ötesine uzanan doğal akslarlabütünleşmesini; Karadeniz Bölgesinin kıyışeridi ile dağların arkasını yani iç kesimlerinin,kültür rotaları aracılığıyla etkileşimegeçmesini; bu süreçte bütüncül bir bakışlarotaların geçtiği alanlardaki doğal ve kültürelmirasın korunmasını hedefliyoruz. Bu hedeflere ulaşmak için tespit ettiğimizsorunların da çözümlenmesi gerekiyor;Karadeniz’in tarihi kentlerindeki yerelyönetimlerin duyarlı yaklaşımları ve TKB’nin


Batukan AkkayaŞehir plancısı /ÇEKÜL Vakfı

Köklü Birikimiyle KelkitHavzası’nda Rotalar

ÇEKÜL ve Tarihi Kentler Birliği bu yıl Kuzey’deYeşilırmak ve Kelkit, Güney’de ise Çukurova,Gaziantep ve çevresi için kültürel rotalarhazırlama kararı aldı. ÇEKÜL ekibi olarakalan incelemelerine başladık. Yılsonundatoplamda dört rota ve bir tane de rotaplanlama rehberi hazırlamış olacağız. BugünKelkit ve Yeşılırmak havzası için hazırlıklarınabaşladığımız kültür rotası hakkında bilgilervereceğim. İki havzada yer alan Amasya,Samsun, Ordu, Giresun, Çorum, Tokat,Sivas ve Gümüşhane hazırlanacak rotanınkapsamında yer alan kentlerdir.

Bölgenin faklılıklarını incelediğimizde: Suyunbereketini, doğanın renklerini, kırı (köy-yayla), içinden su geçen kentleri, tarihi yolizlerini, somut olmayan kültürel mirası (sanat,tasarım, ortaklık, birliktelik) ve çeşitliliği(ovalar, dağlar, tarımsal ürünler) rota

planlaması sürecinde önemli potansiyellerolarak görüyoruz. Bu potansiyelleri dörtbağlayıcı temayla etkinleştirmeyi hedefliyoruz:"Su: Su Geçen Kentler" insanın ve yaşamın suile teması, "Koridor: Doğa ve Kültür yolları"bütünlükle kurgulanacak doğal ve kültürelkoridorlar ile koruma akslarının tanımlaması,"Yaşam: Kırsal ve Kentsel Çeşitlilik", havzadagörülen çeşitliliğin yaşama dahil edilerek görünür kılınması, "İvme: Havza Birliği"Havza Birliğinin mevcut potansiyelini dinamikşekilde kullanarak koruma ve kalkınmadahızla yol alması.

Tüm bu başlıklar altında iki havzanın hem ülke içindeki diğer kültür rotalarıyla hemde sınır ötesine uzanan doğal akslarlabütünleşmesini; Karadeniz Bölgesinin kıyışeridi ile dağların arkasını yani iç kesimlerinin,kültür rotaları aracılığıyla etkileşimegeçmesini; bu süreçte bütüncül bir bakışlarotaların geçtiği alanlardaki doğal ve kültürelmirasın korunmasını hedefliyoruz. Bu hedeflere ulaşmak için tespit ettiğimizsorunların da çözümlenmesi gerekiyor;Karadeniz’in tarihi kentlerindeki yerelyönetimlerin duyarlı yaklaşımları ve TKB’nin


ilke ve hedefleri doğrultusunda çözüleceğineinanıyoruz. Bu sorunların en başında dereyataklarının, iklim ve toprak yapısınınbozulmasına neden olan HES’ler geliyor.Ekolojik duyarsızlık, plansız kentsel gelişme,doğa ve kültür envanteri eksikliği, arkeolojikaraştırma eksikliği, Kelkit Havza Birliğininetkin çalışmaması, STK’ların sürece dâhiledilmemesi, yerel halkta miras bilincieksikliği ve kurumlarda ortak coğrafya bilincieksikliğini başlıca sorunlar olarak sayabiliriz.

Tokat’ta kültürel mirası korumaçalışmaları yerinde incelendiOturum sonrasında toplantıya katılanlarSulusokak, Latifoğlu Konağı, YağıbasanMedresesi, Mevlevihane, Deveciler Hanı gibirestore edilen eserleri, sokak dokusundayapılan sağlıklaştırma çalışmalarını inceledi.Yerel tarih araştırmacısı Hasan Erdem ileTokat Mevlevihanesi Müdürü Ekrem Anaç’ınrehberliğinde yapılan kent gezisininardından Niksar’a geçildi. Belediye BaşkanıÖzdilek Özcan’ın ev sahipliğinde NiksarKalesinde ikram edilen yöresel lezzetlerdenoluşan akşam yemeği ve yerel sanatçılarınseslendirdiği Tokat yöresi türküleriyleKaradeniz Bölge Toplantısı sona erdi.

Toplantı sonunda yapılan değerlendirmekonuşmalarında TKB Başkanı Yusuf ZiyaYılmaz, Merkez Valisi Nurullah Çakır, Kültürve Turizm Bakanlığından Ece Yiğit, Sivas İl Kültür ve Turizm Müdürü Kadir Pürlü,Amasya Belediye Başkanı Cafer Özdemir,Merzifon Belediye Başkanı Alp Kargı, TKBEncümen üyesi ve Sarıyer Belediye BaşkanıŞükrü Genç, ÇEKÜL Vakfı Yönetim KuruluÜyesi Hasan Özgen ve Tokat Belediyesimeclis üyesi Hasan Erdem söz aldı.Karadeniz Bölge Toplantısı sonucunda öne çıkan ana başlıklar ise şöyle: Bölgeselişbirliklerinin güçlenmesi, yerel ilişkileringeliştirilmesi, ekolojik-bütüncül yaklaşım ve duyarlılıkların arttırılması.

Toplantının düzenlenmesinde emeği geçenÇEKÜL Niksar temsilcisi Hüseyin Şahin,ÇEKÜL Zile temsilcisi Necmettin Eryılmaz,yerel tarih araştırmacısı Hasan Erdem ve Mevlevihane Müzezi Müdürü EkremAnaç’a teşekkür ederiz.


1. Niksar Belediyesi’nin evsahipliğinde kentte incelemeler yapıldı

2-3-4. Tokat Müzesi5. Tokat, Bağlar

mevkiinde bir hamam

1

2 3

4


albüm


1. Niksar Belediyesi’nin evsahipliğinde kentte incelemeler yapıldı

2-3-4. Tokat Müzesi5. Tokat, Bağlar

mevkiinde bir hamam

1

2 3

4


albüm


5


1


1


1. Yağıbasan Medresesi2. Latifoğlu Konağı3. Deveciler Hanı4. Ayakta kalan son bağ

evlerinden havuz detayı5. Tokat Müzesi

2

43

5


haber

Balıkesir’in Ege Denizine açılan kapısı olan Ayvalık,kent içinde bir kültür aksı yaratmak için çalışmalarınıhızlandırdı. Deniz, güneş, kum turizminin ötesindekültürel ve ekolojik zenginlikleriyle yerli-yabancıturistlerin tercih ettiği Ayvalık’ta farklı dönemlerdenpek çok uygarlığın izleri, sivil mimarisinin özellikkattığı sokak dokusu, arkeolojik alanları, mavi ve yeşilin birleştiği doğal değerleri bütüncül biryaklaşımla ele alınacak.

Ayvalık Belediye Başkanı Rahmi Gencer ve ekibiÇEKÜL Çarşamba Kent Toplantılarında, kültür aksıolarak belirlenen alanda yapmayı planladıklarıprojeleri uzmanlarla paylaştı. 2001 yılında TarihiKentler Birliğine üyeliği kabul edilen AyvalıkBelediyesi, özellikle sokak sağlıklaştırma çalışmalarıiçin TKB’den destek almayı planlıyor.

Kentteki ilk planlamalar 1947 yılında yapılmış. 1976 yılında ise tarihi ve doğal sit alanı olarak ilan edilen Ayvalık’ta 1151 tescilli eser bulunuyor.Ayvalık Belediyesi’nin kültür aksı projesi kapsamındaöncelikle yapmayı planladığı çalışmalar arasında var olan kültür envanterinin güncellenmesi geliyor.Toplantıda dile getirilen diğer çalışmalar ise şöyle:Yaz aylarında nüfusu 250 bine çıkan Ayvalık’ta ikiönemli meydan var; At Arabacıları Meydanı ve PazarMeydanı. Bu iki meydanın kente nefes aldıracakalanlar olarak yeniden düzenlenmesi planlanıyor.Giriş alınlığındaki bilgilerden 1890 yılında yapıldığıanlaşılan Ayazma Kilisesi ve eski tütün deposu olarakbilinen Aya Triada Kilisesi Kültür Bakanlığı tarafındanAyvalık Belediyesine devredilmişti. Restorasyonprojeleri onaylanan kiliseler, uygulama için gereklibütçenin bulunmasını bekliyor.

Kent içindeki tabela kirliliğini ortadan kaldırmak için kent mobilyalarıyla ilgili bir tasarım sürecibaşlayacak. Ayrıca kültür aksı üzerindeki yeşil alanlarçoğaltılacak.

Ayvalık kültür aksını oluşturuyor


haber

Balıkesir’in Ege Denizine açılan kapısı olan Ayvalık,kent içinde bir kültür aksı yaratmak için çalışmalarınıhızlandırdı. Deniz, güneş, kum turizminin ötesindekültürel ve ekolojik zenginlikleriyle yerli-yabancıturistlerin tercih ettiği Ayvalık’ta farklı dönemlerdenpek çok uygarlığın izleri, sivil mimarisinin özellikkattığı sokak dokusu, arkeolojik alanları, mavi ve yeşilin birleştiği doğal değerleri bütüncül biryaklaşımla ele alınacak.

Ayvalık Belediye Başkanı Rahmi Gencer ve ekibiÇEKÜL Çarşamba Kent Toplantılarında, kültür aksıolarak belirlenen alanda yapmayı planladıklarıprojeleri uzmanlarla paylaştı. 2001 yılında TarihiKentler Birliğine üyeliği kabul edilen AyvalıkBelediyesi, özellikle sokak sağlıklaştırma çalışmalarıiçin TKB’den destek almayı planlıyor.

Kentteki ilk planlamalar 1947 yılında yapılmış. 1976 yılında ise tarihi ve doğal sit alanı olarak ilan edilen Ayvalık’ta 1151 tescilli eser bulunuyor.Ayvalık Belediyesi’nin kültür aksı projesi kapsamındaöncelikle yapmayı planladığı çalışmalar arasında var olan kültür envanterinin güncellenmesi geliyor.Toplantıda dile getirilen diğer çalışmalar ise şöyle:Yaz aylarında nüfusu 250 bine çıkan Ayvalık’ta ikiönemli meydan var; At Arabacıları Meydanı ve PazarMeydanı. Bu iki meydanın kente nefes aldıracakalanlar olarak yeniden düzenlenmesi planlanıyor.Giriş alınlığındaki bilgilerden 1890 yılında yapıldığıanlaşılan Ayazma Kilisesi ve eski tütün deposu olarakbilinen Aya Triada Kilisesi Kültür Bakanlığı tarafındanAyvalık Belediyesine devredilmişti. Restorasyonprojeleri onaylanan kiliseler, uygulama için gereklibütçenin bulunmasını bekliyor.

Kent içindeki tabela kirliliğini ortadan kaldırmak için kent mobilyalarıyla ilgili bir tasarım sürecibaşlayacak. Ayrıca kültür aksı üzerindeki yeşil alanlarçoğaltılacak.

Ayvalık kültür aksını oluşturuyor


Ayvalık Belediyesi, Lale Adasındaki balıkçıteknelerinin çekek alanı ve hayvan barınağı olarakkullanılan sahilde bir marina düzenlemesi yapmayıplanlıyor; ayrıca adadaki “Sevgi Yolu” projesi ile kamusal alanlar yeniden düzenlenecek.

Ayvalık iki müze kazanacak: Sanayi Müzesi ve Mübadele Müzesi

Kültür aksı projesi kapsamında, tescilli bir yapınınMübadele Müzesi olarak işlev kazanmasısağlanacak. Bununla ilgili çalışmalar hızla devamediyor. 1942 yılında hizmete açılan ve sırasıyla prina,sabun üretimi ve zeytinyağı dolum tesisi olarak hizmetveren Kırlangıç Fabrikası ve çevresi ise rekreasyon ve Sanayi Müzesi alanı olarak projelendirilecek.


haber

Kendini koruyan kentlere bir yenisi dahaekleniyor: Merzifon

“Kentlerin eli yüzü temizleniyor”, Prof. Dr. MetinSözen’in konuşmalarını dinleyenler bu cümleyi çok iyi bilir. Koruma çalışması yapmaya başlayanyerel yönetimler bu cümleden hareketle öncesokaklarına, çarşılarına, mahallelerine alıcı gözlebakmaya başlar. Ve görürler ki aslında tarihi ve kültürel değerleri yıllar içinde oluşan düzensizkentleşmenin içinde kaybolup gitmiş, görünmezhale gelmiştir.

Tek yapı ölçeğinde restorasyonlar yapılsa da,tabelalar, tenteler, eserlerin önünü kapatan derme-çatma yapılar, kablolar, bozuk kaldırımlar, karanlıksokaklar, park etmiş araçlar yaşamaya başlayanyapıları görmemizi, ulaşmamızı engeller.

Orta Karadeniz’in Anadolu’ya açılan kapısıkonumundaki Merzifon, TKB üyesi olduktan sonrakentin her köşesine, sokağına dikkatli bakmayabaşlayan, kendini koruyan kentler arasına girmeyeniyetlenen kentlerden.

ÇEKÜL Çarşamba Kent Toplantılarında, hemTKB’nin hedefleri doğrultusunda hem de ÇEKÜL’ünuzmanlık alanlarında Merzifon gibi, kente bütüncülbakmayı hedefleyen yerel yöneticilerle kentinsorunları, çözüm önerileri hep birlikte tartışılıyor; herkentin coğrafi ve kültürel dokusuna uygun önerilergeliştiriliyor. Merzifon’un duyarlı Belediye BaşkanıAlp Kargı ile Belediye İmar ve Şehircilik MüdürüMustafa Hökelek de bu toplantıların konuğu oldu.


haber

Kendini koruyan kentlere bir yenisi dahaekleniyor: Merzifon

“Kentlerin eli yüzü temizleniyor”, Prof. Dr. MetinSözen’in konuşmalarını dinleyenler bu cümleyi çok iyi bilir. Koruma çalışması yapmaya başlayanyerel yönetimler bu cümleden hareketle öncesokaklarına, çarşılarına, mahallelerine alıcı gözlebakmaya başlar. Ve görürler ki aslında tarihi ve kültürel değerleri yıllar içinde oluşan düzensizkentleşmenin içinde kaybolup gitmiş, görünmezhale gelmiştir.

Tek yapı ölçeğinde restorasyonlar yapılsa da,tabelalar, tenteler, eserlerin önünü kapatan derme-çatma yapılar, kablolar, bozuk kaldırımlar, karanlıksokaklar, park etmiş araçlar yaşamaya başlayanyapıları görmemizi, ulaşmamızı engeller.

Orta Karadeniz’in Anadolu’ya açılan kapısıkonumundaki Merzifon, TKB üyesi olduktan sonrakentin her köşesine, sokağına dikkatli bakmayabaşlayan, kendini koruyan kentler arasına girmeyeniyetlenen kentlerden.

ÇEKÜL Çarşamba Kent Toplantılarında, hemTKB’nin hedefleri doğrultusunda hem de ÇEKÜL’ünuzmanlık alanlarında Merzifon gibi, kente bütüncülbakmayı hedefleyen yerel yöneticilerle kentinsorunları, çözüm önerileri hep birlikte tartışılıyor; herkentin coğrafi ve kültürel dokusuna uygun önerilergeliştiriliyor. Merzifon’un duyarlı Belediye BaşkanıAlp Kargı ile Belediye İmar ve Şehircilik MüdürüMustafa Hökelek de bu toplantıların konuğu oldu.


Kırla bağını kesmeyen doğa dostu bir kentMerzifon kır-kent bütünleşmesini korumuş, yenikent ve eski kent arasında bağ kurmayı başarmış,sokak ve meydanlarında yeşil alan dengesinisağlamış, somut ve somut olmayan kültüreldeğerlerinin farkında ve duyarlı kentlilerinyaşadığı, yenilenebilir enerjiler kullanmayı terciheden bir yerel yönetime sahip, şanslı kentlerden.

Kent Meydanı projesiyle Tarihi Kentler BirliğiÖzendirme Yarışmasında ödül alan MerzifonBelediyesi, meydanın çevresindeki sokaklardada etaplar halinde iyileştirme çalışmaları

yapacak. Eski kent merkezinde bazılarının toprak altında olduğu 7 hamamda restorasyonçalışmaları başlatılacak. 1996 yılındahazırlanmış koruma amaçlı imar planı revizeedilecek. 19. yüzyıla ait yapılar ve yeşil alanlarınkorunması sağlanacak.

ÇEKÜL uzmanları ve yerel yöneticilerin hemfikirolduğu iki önemli konu: Kentin öncelikle kentteyaşayanlar için korunması, yenilenmesi,canlandırılması ve kırsal çevresiyle bağlarınıngüçlenerek devam etmesi.

Bu hedefler doğrultusunda ÇEKÜL’ün ve TKB’nin kente desteği devam edecek.


Boğazkale ilçe merkezi ve 5 kilometrelikçevresi “Hattuşa Kültür Havzası” olaraktanımlanıyor. Hitit Dönemi, öncesi vesonrası yerleşmelerinin yoğun olarakbulunduğu havzada BoğazkaleBelediyesi’nin hedefleri arasında alternatifturizm alanlarının açılması yer alıyor.

2010 yılında hazırlanan koruma amaçlıimar planının, havzaya bütüncül bakışgetirmediğini tespit eden BoğazkaleBelediye Başkanı Osman Tangazoğlu ve beraberindeki heyet ÇEKÜL Evinegelerek Prof. Dr. Metin Sözen ile sorunlarınıve projelerini paylaştı.

Öncelikli hedefin havzada bütüncülkorunma olduğuna dikkat çekilentoplantıda, turizmin gelişmesi için altyapıçalışmalarının başlandığı vurgulandı.Konaklama ve dinlenme mekanlarınınyapılması, arkeopark alanınındüzenlenmesi, yöreye özgü el sanatlarının

geliştirilmesi belediyenin yapmayıplanladığı çalışmalar arasında yer alıyor.

Prof. Dr. Metin Sözen, öncelikle kentmerkezinde halkın kullanacağı sosyalalanların iyileştirilmesi gerektiğinivurgulayarak, konut sorununa çözümüretilmesi için planlanan toplu konutevlerinin konumu ve mimarisinin dokuyuzedelemeyecek şekilde planlanmasıgerektiğinin altını çizdi.

Ayrıca, arkeolojik alanda ve kentmerkezinde işaret levhalarınındüzenlenmesi, Hitit AraştırmalarıMerkezinin geliştirilmesi ve daha çokinsanın bilgiye ulaşmasının sağlanması,Hattuşa Kültür Havzasının envanterininhazırlanması ve tüm bu sürecin uzmanlarlabirlikte, bilimsel veriler ışığında planlanmasıgerektiği Metin Sözen’in Boğazkale’ninyerel yöneticilerine verdiği mesajlararasındaydı.

Hattuşa kültür havzasında alternatifturizm planlaması

haber


Boğazkale ilçe merkezi ve 5 kilometrelikçevresi “Hattuşa Kültür Havzası” olaraktanımlanıyor. Hitit Dönemi, öncesi vesonrası yerleşmelerinin yoğun olarakbulunduğu havzada BoğazkaleBelediyesi’nin hedefleri arasında alternatifturizm alanlarının açılması yer alıyor.

2010 yılında hazırlanan koruma amaçlıimar planının, havzaya bütüncül bakışgetirmediğini tespit eden BoğazkaleBelediye Başkanı Osman Tangazoğlu ve beraberindeki heyet ÇEKÜL Evinegelerek Prof. Dr. Metin Sözen ile sorunlarınıve projelerini paylaştı.

Öncelikli hedefin havzada bütüncülkorunma olduğuna dikkat çekilentoplantıda, turizmin gelişmesi için altyapıçalışmalarının başlandığı vurgulandı.Konaklama ve dinlenme mekanlarınınyapılması, arkeopark alanınındüzenlenmesi, yöreye özgü el sanatlarının

geliştirilmesi belediyenin yapmayıplanladığı çalışmalar arasında yer alıyor.

Prof. Dr. Metin Sözen, öncelikle kentmerkezinde halkın kullanacağı sosyalalanların iyileştirilmesi gerektiğinivurgulayarak, konut sorununa çözümüretilmesi için planlanan toplu konutevlerinin konumu ve mimarisinin dokuyuzedelemeyecek şekilde planlanmasıgerektiğinin altını çizdi.

Ayrıca, arkeolojik alanda ve kentmerkezinde işaret levhalarınındüzenlenmesi, Hitit AraştırmalarıMerkezinin geliştirilmesi ve daha çokinsanın bilgiye ulaşmasının sağlanması,Hattuşa Kültür Havzasının envanterininhazırlanması ve tüm bu sürecin uzmanlarlabirlikte, bilimsel veriler ışığında planlanmasıgerektiği Metin Sözen’in Boğazkale’ninyerel yöneticilerine verdiği mesajlararasındaydı.

Hattuşa kültür havzasında alternatifturizm planlaması

haber


Boğazkale’nin Hitit coğrafyasındaki en önemli merkezlerden biri olduğunuvurgulan Sözen, arkeolojik alan ve kent dokusunun mutlaka bütüncülele alınması gerektiğini, kontrolsüzkültür turizminden bölgenin olumsuzetkilenmemesi için yerel yöneticilerinplanlı bir şekilde hareket etmesigerektiğini söyledi; varolan dışarı göç sorununun ancak bu şekildeönlenebileceğini, yerelde yapılacakbilinçlendirme çalışmalarıyla halkınmutlaka sürece dahil edilmesigerektiğinin altını çizdi.

Geçtiğimiz yıllarda Çorum Valiliğitarafından yayımlanan ve geniş birkitleye dağıtımı yapılan Hitit YürüyüşParkurları, Kızılırmak HavzasıGastronomi ve Yürüyüş Yolu ile Çorum Mutfağına Güzellemekitaplarıyla, havza ölçeğinde kültürturizmi bir ivme kazanmıştı.


haber

Tarihi kentlerin yerel yönetimleri ile koruma sektörütemsilcileri için son yıllarda önemli bir buluşma noktasınadönüşen YAPEX Restorasyon Fuarı, Antalya Expo Center'da13-16 Kasım 2014 tarihlerinde dünyanın dört bir yanındangelecek katılımcı ve ziyaretçilere ev sahipliği yapacak.

Tarihi Kentler Birliği’nin desteklediği ve ÇEKÜL Vakfıişbirliği ile yapılacak olan YAPEX Restorasyon Fuarının bu yılki ana teması, “Kentsel ittifaklar ve paylaşan kentler” olarak belirlendi. 13-16 Kasım 2014 tarihlerindeAntalya Expo Center’da, Antalya Büyükşehir Belediyesininev sahipliğinde yapılacak fuar, TKB üyesi belediyeler,koruma sektörü profesyonelleri ve uluslararası kurumlarınkatılımı ile gerçekleşecek.

Tarihi Kentler Birliğinin kurduğu uluslararası ağlarıniçinde yer alan kurumlar, fuar kapsamında düzenlenecekpanelde bir araya gelecek. Avrupa Tarihi Kentler Birliği,İpekyolu Küresel Birliği, Avrupa Müze Akademisi ile TürkDünyası Müzeler Birliğinden temsilcilerin katılacağıpanelde, geliştirilen yöntem, deneyim ve yeni metotlarpaylaşılacak.

"Kentsel ittifaklar ve paylaşan kentler" temasının altbaşlıklarını oluşturan ve TKB tarafından yürütülen KültürÖncelikli Bölgesel Yol Haritaları ile Kültürel Rota Planlamaçalışmalarının sonuçları da panel kapsamında paylaşılacak.Batıdan doğuya ulaşan tarihi İpek Yolundaki kentler ile Türkiye’nin tarihi kentleri panelde tanışma fırsatı bulacak.

YAPEX Restorasyon Fuarının bu yılki teması: Kentsel ittifaklar ve paylaşan kentler


haber

Tarihi kentlerin yerel yönetimleri ile koruma sektörütemsilcileri için son yıllarda önemli bir buluşma noktasınadönüşen YAPEX Restorasyon Fuarı, Antalya Expo Center'da13-16 Kasım 2014 tarihlerinde dünyanın dört bir yanındangelecek katılımcı ve ziyaretçilere ev sahipliği yapacak.

Tarihi Kentler Birliği’nin desteklediği ve ÇEKÜL Vakfıişbirliği ile yapılacak olan YAPEX Restorasyon Fuarının bu yılki ana teması, “Kentsel ittifaklar ve paylaşan kentler” olarak belirlendi. 13-16 Kasım 2014 tarihlerindeAntalya Expo Center’da, Antalya Büyükşehir Belediyesininev sahipliğinde yapılacak fuar, TKB üyesi belediyeler,koruma sektörü profesyonelleri ve uluslararası kurumlarınkatılımı ile gerçekleşecek.

Tarihi Kentler Birliğinin kurduğu uluslararası ağlarıniçinde yer alan kurumlar, fuar kapsamında düzenlenecekpanelde bir araya gelecek. Avrupa Tarihi Kentler Birliği,İpekyolu Küresel Birliği, Avrupa Müze Akademisi ile TürkDünyası Müzeler Birliğinden temsilcilerin katılacağıpanelde, geliştirilen yöntem, deneyim ve yeni metotlarpaylaşılacak.

"Kentsel ittifaklar ve paylaşan kentler" temasının altbaşlıklarını oluşturan ve TKB tarafından yürütülen KültürÖncelikli Bölgesel Yol Haritaları ile Kültürel Rota Planlamaçalışmalarının sonuçları da panel kapsamında paylaşılacak.Batıdan doğuya ulaşan tarihi İpek Yolundaki kentler ile Türkiye’nin tarihi kentleri panelde tanışma fırsatı bulacak.

YAPEX Restorasyon Fuarının bu yılki teması: Kentsel ittifaklar ve paylaşan kentler


YAPEX Restorasyon Fuarı, bu yıl 13.sü düzenlenen TKB Özendirme Yarışmasının sergi ve ödül törenine de ev sahipliği yapacak.

TKB üyesi ve üye olmayı hedefleyen yerel yönetimler, fuara katılarak zengin bir mozaik oluşturacak.Belediyeler, kültürel ve doğal mirasın korunması içinyaptıkları proje, uygulama ve yeniden işlevlendirmeçalışmalarını koruma sektörü profesyonelleri ve fuarkatılımcılarıyla paylaşacak.

Yapex Restorasyon Fuarı'na geçmiş dönemde katılarak deneyimlerini paylaşan ve katkıda bulunan yerel yönetimler: Adana BŞB, Afyonkarahisar Bld., Alanya Bld., Altındağ Bld., Antakya Bld., Antalya BŞB, Bitlis Bld.,Bornova Bld., Burdur Bld., Bursa BŞB, Çanakkale Bld.,Didim Bld., Diyarbakır BŞB, Elmalı Bld., GaziantepBŞB, Gazipaşa Bld., İnebolu Bld., Kadıköy Bld.,Kocaeli BŞB, Kuşadası Bld., Kütahya Bld., Manisa BŞB,Mardin BŞB, Merzifon Bld., Milas Bld., Muğla BŞB,Muratpaşa Bld., Niksar Bld., Odunpazarı Bld., Ödemiş Bld., Safranbolu Bld., Samsun BŞB, SelçukBld., Şahinbey Bld., Şanlıurfa BŞB, TC Hatay Valiliği,Tarsus Bld., Uşak Bld., Yumurtalık Bld., Yüreğir Bld.


Prof. Dr. Ünal Akkemik

kitap

İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Orman Botaniği Anabilim Dalı Başkanı ve ÇEKÜL Vakfı Yüksek Danışma Kurulu üyesiProf. Dr. Ünal Akkemik tarafından kalemealınan Ağaçların Dilinden kitabı ÇEKÜL Vakfı yayınlarından çıktı. Kitabın basılmasınaAydın Doğan Vakfı destek verdi.

Ağaçların Dilinden kitabı, dünyamızınmilyonlarca yıl öncesinden günümüze uzanan hikâyesini ağaçların dilinden anlatan,onların varolma hikâyelerine, özelliklerine yer veren kaynak niteliğinde. Ortaokulçağından itibaren öğrencilerin de rahatlıklaanlayabileceği bir dille kaleme alınan 182 sayfalık kitap, birçok renkli fotoğraf ve grafikle destekleniyor.

Kitapta 4,5 milyar yıllık kısa tarihimiz,taşlaşma, kömürleşme hikâyemiz, neden bu kadar çeşitliyiz, nasıl büyürüz, çoğalırız,bölgelerimize göre ormanlarımız,Anadolu’nun kayıp yerlileri, Anadolu’nungünümüzdeki yerlileri, iklim değişikliği ve ağaçlar gibi başlıklar altında detaylıbilgiler veriliyor.

Mabet ağacı, sekoya, mamut ağacı, bataklıkservisi, çin su melezi, arokaryagiller, çam,kızılçam gibi yaşayan ve kaybolmuş birçoktürü, Ağaçların Dilinden kitabında tanıyoruz.

Kitabın yazarı Akkemik, ağaç ve ormanlarakarşı son yıllarda gelişen korumadavranışının, kitapta yer alan bilgilerlepekişmesini hedefliyor. “Onlar biz olmadanyaşıyorlar; fakat biz onlar olmadanyaşayamayız. Onları tanıyarak hak ettiklerideğeri vermemiz gerektiğine inanıyorum”diyerek ilk söz yazsında okuyucuya sesleniyor.

ÇEKÜL Vakfı Başkanı Prof. Dr. Metin Sözenkitabın sunuşunda ağacın değerini şöyle dilegetiriyor:"Doğal yaşamı boyunca kuşakları birbirinebağlayan bir varlık düşünün... Yüzlerce yıl dimdik ayakta kalabilen, gözü hepyükseklerde olan seçkin bir varlık... Ağaç...On binlerce yıl önce insana yuva olmuş,besin olmuş; kollamış, gözetmiş insanı...Nesiller toprağa karıştıkça ağaçlar toprağakavuşmuş, biri hep canlıyken diğeri nesillerceona bakarak ölümsüzlüğü anmış."

AğaçlarınDilinden kitabıyayımlandı

F: 0212 251

: cekulvakfi : cekul

F

F: 216 414 3885k [email protected]


Prof. Dr. Ünal Akkemik

kitap

İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Orman Botaniği Anabilim Dalı Başkanı ve ÇEKÜL Vakfı Yüksek Danışma Kurulu üyesiProf. Dr. Ünal Akkemik tarafından kalemealınan Ağaçların Dilinden kitabı ÇEKÜL Vakfı yayınlarından çıktı. Kitabın basılmasınaAydın Doğan Vakfı destek verdi.

Ağaçların Dilinden kitabı, dünyamızınmilyonlarca yıl öncesinden günümüze uzanan hikâyesini ağaçların dilinden anlatan,onların varolma hikâyelerine, özelliklerine yer veren kaynak niteliğinde. Ortaokulçağından itibaren öğrencilerin de rahatlıklaanlayabileceği bir dille kaleme alınan 182 sayfalık kitap, birçok renkli fotoğraf ve grafikle destekleniyor.

Kitapta 4,5 milyar yıllık kısa tarihimiz,taşlaşma, kömürleşme hikâyemiz, neden bu kadar çeşitliyiz, nasıl büyürüz, çoğalırız,bölgelerimize göre ormanlarımız,Anadolu’nun kayıp yerlileri, Anadolu’nungünümüzdeki yerlileri, iklim değişikliği ve ağaçlar gibi başlıklar altında detaylıbilgiler veriliyor.

Mabet ağacı, sekoya, mamut ağacı, bataklıkservisi, çin su melezi, arokaryagiller, çam,kızılçam gibi yaşayan ve kaybolmuş birçoktürü, Ağaçların Dilinden kitabında tanıyoruz.

Kitabın yazarı Akkemik, ağaç ve ormanlarakarşı son yıllarda gelişen korumadavranışının, kitapta yer alan bilgilerlepekişmesini hedefliyor. “Onlar biz olmadanyaşıyorlar; fakat biz onlar olmadanyaşayamayız. Onları tanıyarak hak ettiklerideğeri vermemiz gerektiğine inanıyorum”diyerek ilk söz yazsında okuyucuya sesleniyor.

ÇEKÜL Vakfı Başkanı Prof. Dr. Metin Sözenkitabın sunuşunda ağacın değerini şöyle dilegetiriyor:"Doğal yaşamı boyunca kuşakları birbirinebağlayan bir varlık düşünün... Yüzlerce yıl dimdik ayakta kalabilen, gözü hepyükseklerde olan seçkin bir varlık... Ağaç...On binlerce yıl önce insana yuva olmuş,besin olmuş; kollamış, gözetmiş insanı...Nesiller toprağa karıştıkça ağaçlar toprağakavuşmuş, biri hep canlıyken diğeri nesillerceona bakarak ölümsüzlüğü anmış."

AğaçlarınDilinden kitabıyayımlandı

F: 0212 251


F

F: 216 414 3885k [email protected]


kitap

ÇEKÜL Vakfı ve Kadıköy Belediyesi’nin ortaklığıile 2010 yılında başlayan “YeldeğirmeniMahalle Yenileme Projesi”nin deneyimleri bir kitapta toplandı. Kitap, Yeldeğirmenimahallesinde kentsel yenilemeye getirilen farklıyaklaşım ve uygulama pratiklerini anlatıyor.ÇEKÜL Vakfı proje koordinatörü Alp Arısoy’unyayına hazırladığı kitap, Kadıköy Belediyesi’nindesteğiyle ÇEKÜL Vakfı tarafından yayımlandı.

Sahipsiz bir semtten, canlanan birmahalleyeYeldeğirmeni, diğer adı ile Rasimpaşa, Kadıköy rıhtımının ardındaki tepe üzerine kurulu,İstanbul’un kendine has karaktere sahipsemtlerinden biri. Bir yandan kentsel bir çöküntüalanına dönüşen, bir yandan da çevresindekibüyük kentsel değişimlere ayak uydurmayaçalışan Yeldeğirmeni’nde 2010 yılından itibarenKadıköy Belediyesi ve ÇEKÜL Vakfı ortaklığı ile üçyıl süren bir kentsel yenileme deneyimi yaşandı.

Günümüzde uygulanan yıkım ve inşa üzerine kurulu yenileme projelerine alternatifoluşturmayı amaçlayan Yeldeğirmeni Projesindesadece kamusal alan yaratılması ve sivilinisiyatifin harekete geçirilmesine dayalı birmodel önerildi. “Yumuşak Yenileme” olarak daadlandırılabilecek bu model mahallenin kendikendisini, kendiliğinden yenilemesini sağlayacakdinamikleri harekete geçirmeyi hedefledi.

Yeldeğirmeni Deneyimi: Kentsel YenilemeyeFarklı Bir Yaklaşım kitabı, bu öneri ve hedefleringerçekleşme öyküsünü, projenin çalışmabaşlıkları ve kazanımları üzerinden anlatıyor.Teoriden uygulamaya, kentsel tasarım ve katılımcı yenileme yaklaşımları üzerineYeldeğirmeni’nde kazanılan deneyimleri aktarankitap, dönüşüm sürecindeki kentlerimizde dahainsancıl, daha toplum odaklı, dahasürdürülebilir uygulamaların geliştirilmesiaçısından Yeldeğirmeni örneğinin anatomisinisunuyor.

Kitapta yer alan fotoğraflar ise projekapsamında Yeldeğirmeni'nde fotoğraf çekimlerigerçekleştiren İstanbul Üniversitesi FotoğrafKulübü üyelerine ait.

Kentsel yenilemeyefarklı bir yaklaşım:

Yeldeğirmeni

kentsel yeni lemeyefarkl ý b ir yaklaþýmkentsel yeni lemeye

yeldeðirmeni deneyimi

F: 0212 251


F

F: 216 414 3885k


kitap

GELENEKSEL HARPUT VE ELAZIĞ EVLERİ

Kentin kimliğini belgelemek, yok olan mimari yapılardan,korunarak ayakta kalanlarakadar sivil mimarinin hafızasınıgelecek kuşaklara aktarmakadına örnek bir envanter kitabıdaha yayımlandı: "GelenekselHarput ve Elazığ Evleri". ÇEKÜL Van Gölü HavzasıKoordinatörü Yrd. Doç. Dr.Şahabettin Öztürk ve ÇEKÜLElazığ gönüllüsü mimar MithatCoşkun’un araştırmaları, Elazığ Belediyesinin ElazığKitaplığı Projesi kapsamındayayımlandı. Kitabın önsözünde,1980 yılında sayıları 60 kadarolan geleneksel Elazığ ve Harput evinden günümüzdesadece 14 tanesinin ayaktakaldığını vurgulayan yazarlar,bu kitapta kaybolan yapılarlailgili tüm verileri, bilimsel bir metotla analiz ettiklerini ve okuyucuya aktardıklarınısöylüyor.

ÇİFTELER KÖY ENSTİTÜSÜ:ANILAR, İZLENİMLER

Doç. Dr. Kemal Yakut’un Çifteler Köy Enstitüsümezunlarıyla, o atmosferdeyaşamış, tecrübe ve bilgileredinerek hayatını şekillendirmişinsanlarla gerçekleştirmeyitasarladığı sözlü tarih çalışmasıönerisi, Eskişehir TepebaşıBelediyesinin desteğiyle hayatbuldu ve bir kitap haline getirildi. Köy Enstitüleri, hizmetverdiği yıllar içinde toplam 17 bin mezun verdi. 1941 ve 1953 arasında Eskişehir’dekiÇifteler Köy Enstitüsü ise 12 yıllık eğitim serüveninde1300 mezunuyla bu imeceiçinde başarıyla yerini aldı.Samimi duygularla ve özlemlekaleme alınan kitap, Çifteler Köy Enstitüsü mezunu 28öğrencinin fotoğrafları veanılarıyla okuyucuyu o günleregötürüyor. Kitaptan bazı satırlar:“Köy enstitüleri, Cumhuriyet’inuygarlık savaşının, toplumdakiileri-geri kavgasının vevatandaşının ayağa kalkmasınıntemel kurumlarından biri olarakkarşımıza çıkar.” “Sınavlaenstitüye kabul edilmiş, sağlıklıkırsal kesim çocuklarının tüm öğrenim giderleri devlettarafından karşılanırdı. Bu eğitim kurumları, eğitim öğretimhizmetleri yanında, araştırma,inceleme, üretim ve yönetimsüreçlerini de barındırmalarınedeniyle okul değil, ‘enstitü’olarak adlandırılmışlardır.”

TAŞRADA SANATÇI OLMAK

"Körpecik yürekte başlayan resimtutkusu, önce çizgilerle buluştu,sonra da metallerle tanıştı. Ve yarım yüzyıllık sanat yaşamıiçinde duvar süsleriyle gülümseyip,medeniyetler beşiği Anadolu ile kimlik kazandı. “Bu öykü solgunbedenine rağmen muhteşemmimarisiyle kent tarihine şahsiyetkazandıran Velipaşa Hanıbitişiğindeki bir nalburiyedükkânından 1968 yılı Şubatındaalınan 150 gramlık bir çekiçlebaşladı." İşte bu sözlerle başlıyorTaşrada Sanatçı Olmak kitabı.Çorumlu bakır sanatçısı HasanTuluk'un kaleme aldığı bu benzersizeser sanatçının çocukluğundanbaşlayarak, hayata, sanata, kültüre ve insanlığa dair hissettiği ve yaşadığı birçok paylaşımla,ayrıntılı, adeta okuyucuyu içineçeken ve o günleri yaşamasınaolanak tanıyan, geçmiştengeleceğe kurulan bir köprüniteliğinde. Kitabı incelerken sokakoyunlarından, tarihi evlere kadarÇorum’un kent yaşamına dair pekçok bilgiye ulaşmanız mümkün.


kitap

GELENEKSEL HARPUT VE ELAZIĞ EVLERİ

Kentin kimliğini belgelemek, yok olan mimari yapılardan,korunarak ayakta kalanlarakadar sivil mimarinin hafızasınıgelecek kuşaklara aktarmakadına örnek bir envanter kitabıdaha yayımlandı: "GelenekselHarput ve Elazığ Evleri". ÇEKÜL Van Gölü HavzasıKoordinatörü Yrd. Doç. Dr.Şahabettin Öztürk ve ÇEKÜLElazığ gönüllüsü mimar MithatCoşkun’un araştırmaları, Elazığ Belediyesinin ElazığKitaplığı Projesi kapsamındayayımlandı. Kitabın önsözünde,1980 yılında sayıları 60 kadarolan geleneksel Elazığ ve Harput evinden günümüzdesadece 14 tanesinin ayaktakaldığını vurgulayan yazarlar,bu kitapta kaybolan yapılarlailgili tüm verileri, bilimsel bir metotla analiz ettiklerini ve okuyucuya aktardıklarınısöylüyor.

ÇİFTELER KÖY ENSTİTÜSÜ:ANILAR, İZLENİMLER

Doç. Dr. Kemal Yakut’un Çifteler Köy Enstitüsümezunlarıyla, o atmosferdeyaşamış, tecrübe ve bilgileredinerek hayatını şekillendirmişinsanlarla gerçekleştirmeyitasarladığı sözlü tarih çalışmasıönerisi, Eskişehir TepebaşıBelediyesinin desteğiyle hayatbuldu ve bir kitap haline getirildi. Köy Enstitüleri, hizmetverdiği yıllar içinde toplam 17 bin mezun verdi. 1941 ve 1953 arasında Eskişehir’dekiÇifteler Köy Enstitüsü ise 12 yıllık eğitim serüveninde1300 mezunuyla bu imeceiçinde başarıyla yerini aldı.Samimi duygularla ve özlemlekaleme alınan kitap, Çifteler Köy Enstitüsü mezunu 28öğrencinin fotoğrafları veanılarıyla okuyucuyu o günleregötürüyor. Kitaptan bazı satırlar:“Köy enstitüleri, Cumhuriyet’inuygarlık savaşının, toplumdakiileri-geri kavgasının vevatandaşının ayağa kalkmasınıntemel kurumlarından biri olarakkarşımıza çıkar.” “Sınavlaenstitüye kabul edilmiş, sağlıklıkırsal kesim çocuklarının tüm öğrenim giderleri devlettarafından karşılanırdı. Bu eğitim kurumları, eğitim öğretimhizmetleri yanında, araştırma,inceleme, üretim ve yönetimsüreçlerini de barındırmalarınedeniyle okul değil, ‘enstitü’olarak adlandırılmışlardır.”

TAŞRADA SANATÇI OLMAK

"Körpecik yürekte başlayan resimtutkusu, önce çizgilerle buluştu,sonra da metallerle tanıştı. Ve yarım yüzyıllık sanat yaşamıiçinde duvar süsleriyle gülümseyip,medeniyetler beşiği Anadolu ile kimlik kazandı. “Bu öykü solgunbedenine rağmen muhteşemmimarisiyle kent tarihine şahsiyetkazandıran Velipaşa Hanıbitişiğindeki bir nalburiyedükkânından 1968 yılı Şubatındaalınan 150 gramlık bir çekiçlebaşladı." İşte bu sözlerle başlıyorTaşrada Sanatçı Olmak kitabı.Çorumlu bakır sanatçısı HasanTuluk'un kaleme aldığı bu benzersizeser sanatçının çocukluğundanbaşlayarak, hayata, sanata, kültüre ve insanlığa dair hissettiği ve yaşadığı birçok paylaşımla,ayrıntılı, adeta okuyucuyu içineçeken ve o günleri yaşamasınaolanak tanıyan, geçmiştengeleceğe kurulan bir köprüniteliğinde. Kitabı incelerken sokakoyunlarından, tarihi evlere kadarÇorum’un kent yaşamına dair pekçok bilgiye ulaşmanız mümkün.


CAMİLİ’DE YAŞAM: MISIREKMEĞİ, YOĞURT VE BAL

Ülkemizde sürdürülebilirkalkınmada bir başarı hikâyesidiyebileceğimiz Artvin CamiliBiyosfer Rezerv alanı, 2005’teUNESCO’nun biyosfer rezervleriağına dâhil edilmişti. UNESCOTürkiye Milli Komisyonu bu başarıöyküsünü Sürdürülebilir KalkınmaEğitimi için Biyosfer Rezervleri:Camili'de Yaşam Mısır Ekmeği,Yoğurt ve Bal kitapında anlatıyor.Havza, Uluslararası ÇevreKoruma Örgütü, Dünya Bankasıve Küresel Çevre fonu tarafındanbelirlenen biyolojik açıdan zenginve tehdit altında olan dünyadaki25 karasal ekolojik bölgedenbirinde yer alıyor. Farklıekosistemlere sahip olması,zengin flora ve fauna çeşitliliği,kuş göç yolu üzerinde bulunması,sürdürülebilir kalkınma faaliyetleriile doğa korumanın uyum içindegeliştiği bölgede olması nedeniyleCamili havzası dünyadakorunması gereken alanlardanbiri.

MALATYA’YI TANIMAKİSTEYENLER İÇİN ÜÇ KİTAP

Kentlerin dağını, taşını, ovasını,kültürünü anlatan kitapların sayısı artmaya başladı.Malatya’da koruma bilinciningelişmesiyle başlayan çalışmalarınsomut sonuçlara ulaşması, kentle ilgili düzeyli yayınlarda artış yaşanmasının temelnedenlerinden biri. Kentlerinözgün değerleri korunmayabaşladıkça tanıtım malzemeleri,araştırma kitapları, envanterler de bu yolculuğa eşlik ediyor.Malatya’da yeni çıkan üç kitap Valilik KUDEB ekibinin katkılarıyla hazırlandı: Malatya Doğa ve Kültür YürüyüşüRotaları, Malatya Kent Rehberi ve Levent Vadisi Jeoparkı DoğalMiras Envanteri. Malatya Doğa ve Kültür Yürüyüşü Rotaları:Toplam 32 rota önerisine yerveriliyor. Malatya Kent Rehberi:Rota kitapçığı, daha detaylıbilgilerin olduğu kent rehberi ile destekleniyor. Levent VadisiJeoparkı Doğal Miras Envanteri:Levent Vadisi, Malatya’nınAkçadağ sınırları içinde yer alantektonizma etkisiyle açılmış birkanyon vadi. Develi köyününkuzeyinden başlayıp, Tohmaçayıyla birleşen vadi için, “LeventVadisi Jeopark Doğal MirasEnvanteri” projesi hazırlandı ve Fırat Kalkınma Ajansıtarafından desteklendi. Vadininiklimi, bitki örtüsü, kanyon vemağaraları, arkeolojik envanteridetaylarıyla hazırlandı.

KEMALİYE GELENEKSEL GİYİM KUŞAM DERLEMELERİ

Somut olmayan kültürel mirasınkayıt altına alınması her yöredefarklı yöntemlerle sağlanıyor. Yerelyönetimlerde oluşturulan araştırmamerkezleri, üniversitelerin ilgilibölümleriyle yapılan işbirlikleri,kültür ve turizm müdürlüklerininaraştırmaları ya da Kemaliyeörneğinde olduğu gibi yerelaraştırmacıların derlemeleri,kaynak yaratılarak yayınlaradönüşüyor. ÇEKÜL Kemaliyegönüllüsü, KEMAV yönetim kurulu üyesi Kadriye Ayda Ünal,yıllar süren araştırmalarını birkitapta topladı ve KemaliyeGeleneksel Giyim KuşamDerlemeleri KEMAV yayınlarıarasında yerini aldı. Gelenekselgiyim-kuşam modelleri, halk bilimive yöresel kelimelerden derlenerekhazırlanmış kitapta, Eğin’de kadınve erkeklerin geçmişten bugünegiydikleri kıyafetler ve aksesuarlarfotoğraf örnekleriyle destekleniyor.


TÜKETÝM ALIÞKANLIKLARIMIZI

DOÐADAN YANA DEÐÝÞTÝRELÝM

ÇEKÜL Vakfý 7 Aðaç Ormanlarý Programý 20 yýldan bu yana devam ediyor. ÇEKÜL Vakfý�na ulaþarak sevdikleriniz için fidanlar dikebilirsiniz

0212 249 64 64

HERKESE


TÜKETÝM ALIÞKANLIKLARIMIZI

DOÐADAN YANA DEÐÝÞTÝRELÝM

ÇEKÜL Vakfý 7 Aðaç Ormanlarý Programý 20 yýldan bu yana devam ediyor. ÇEKÜL Vakfý�na ulaþarak sevdikleriniz için fidanlar dikebilirsiniz

0212 249 64 64

HERKESE


Tarihi Kentler Birliği’nin her yıl düzenlediği Özendirme Yarışması’na başvuran üye belediyelerin koruma uygulama ve projelerinin yer aldığı

kitapları, tarihi kentlerin koruma belleğini kayıt altına alıyor.

www.tarihikentlerbirligi.org

Özendirme Yarışması kitapları Türkiye’nin korumatarihini belgeliyor

YEREL KIMLIKGEÇMİŞT

EN G

ELEC

EĞE

TKB

GEÇ

MİŞ

TEN

GEL

ECEĞ

E YE

REL

KİM

LİK•

SAYI

38

SAYI: 38 • NİSAN • MAYIS • HAZİRAN • 2014 • ÜÇ AYDA BİR YAYIMLANIR • ÜCRETSİZDİR

İstanbul BuluşmasTKB'nin yeni başkan seçildi

İnceleme Bütüncül kentsel korumada

Bologna ve Verona örnekleri


Bölge Toplants Kültürel rotalar TKB gündeminde

HaberKentsel yenilemeye

farkl bir yaklaşm: Yeldeğirmeni

Documents

E Ğ TEN GELECE YEREL KIMLIK - tarihikentlerbirligi.orgAyvalık kültür aksını oluşturuyor Haber Kendini koruyan kentlere bir yenisi daha ekleniyor: Merzifon Haber Hattuşa kültür