e-Öğrenmede İçerik

Üretimi ve Yönetimi

Öğr. Gör. Dr. M. Emin Mutlu Anadolu Üniversitesi – Açıköğretim Fakültesi

III. E-Learning Zirvesi

18 Mart 2004

e-Öğrenme

Öğretimde elektronik teknolojilerin kullanıldığı ortamlara e-öğrenme adını veriyoruz.

E-öğrenmenin tarihinde sinema, telefon, radyo, ses kayıt teknolojileri (plak, kaset) ve televizyon gibi bilgi saklama ve iletme teknolojilerinin kullanıldığını görüyoruz.

Kişisel bilgisayar devrimiyle bilgisayara dayalı öğretim ortamları geliştirilmeye başlıyor.

Ses, görüntü ve video bilgisinin sayısallaştırılmasıyla bilgisayar e-öğrenmede en önemli sunum aracı durumuna gelmektedir.

İnternetin yaygınlaşmasıyla e-öğrenme ortamlarının iletiminde ve eğitim iletişiminde internet altyapısının kullanımı baskın bir yöntem oluyor.

Kablosuz teknolojilerin ortaya çıkışı ise mobil öğrenme dönemine geçme olanağı sağlamakta.

İnternetin Etkisi

Öğretimin temel içeriği diğer

ortamlarda (kitap, tv-video, cd-

rom, yüzyüze eğitim,…) iletiliyor.

İnternetteki içerik ise

destekleyici

İnternete Dayalı Öğretim

Temel içerik: öğrencinin değerlendirme aşamasında sorumlu olduğu içerik

Öğretimin temel içeriği internette iletiliyor, diğer ortamlardaki içerik (kitap, tv-video, cd-rom, yüzyüze eğitim,…) ise destekleyici

İnternet Destekli Öğretim

İnternete dayalı öğretim

ortamları tasarımı

İyi kurgulanmış öğretici içerik

Sanal öğrenme ortamları (sanal şirket, sanal

laboratuvar, sanal gerçeklik)

Uygulama olanağı (gerçek dünya problemleri)

Senkron ve asenkron akademik danışmanlık

Takım çalışması olanağı

Ödevler ve projeler

Yardımcı içerik ve başvuru kaynakları

Yardım masası

İnternete dayalı öğretim ortamı

örneği

Temel içerik (yazılım öğretimi ve işletme

uygulamaları) internet ortamında sunulmakta

Öğretim yardımcı kitaplar, cd-rom ortamındaki

videolar ve senkron sohbet biçimindeki

danışmanlıkla desteklenmekte

Açıköğretim Fakültesi Bilgi Yönetimi Önlisans Programı

İnternete Dayalı Bilgi Yönetimi Önlisans Programı

İnternet Ortamındaki

Dersler

CD-ROM Ortamında

Videolar

Yardımcı Kitaplar

Lisanslı Yazılımlar

Online Akademik

Danışmanlık Hizmeti

İletişim Hizmetleri

Erişim Hizmetleri

Ödevler

Sınavlar

Destek Hizmetleri

Sanal Şirket

ULAKNET üzerinden http://bilgi.anadolu.edu.tr

TTNET üzerinden http://www.bilgi.aof.edu.tr

İnternet destekli öğretim

ortamları tasarımı

Zengin alıştırma-tekrarlama içeriği

Etkileşimli örnekler

Testler – Deneme sınavları

Ders araçları

Ders notları

Yönergeler

Başvuru kaynakları

İnternet destekli öğretim

ortamı örneği

Temel içerik kitap ve TV yayınlarıyla aktarılmakta

Öğretim, internet ortamındaki Deneme Sınavları,

Alıştırma Yazılımları, e-Kitaplar ve Ders

Videolarıyla desteklenmekte

Uzaktan Öğretim Yapan Fakülteler

Deneme sınavlarından,

şimdiye kadar 300 bin

öğrenci yararlandı.

Gerçekleşen sınav adedi

ise 12 milyon civarında.

85 ayrı ders için

uygulanabilen deneme

sınavlarında yaklaşık

olarak 10 bin soru

bulunuyor.

ULAKNET üzerinden http://ds.anadolu.edu.tr

TTNET üzerinden http://ds.aof.edu.tr

Açıköğretimde İnternete Dayalı Deneme Sınavları

Açıköğretimde Çokluortam CD-ROM’ları

Genel Matematik Atatürk İlkeleri ve İnkılâp

Tarihi

Uzaktan öğretim yönergesi

Alıştırma yazılımı

Dersin kitabının PDF dosyası

Dersin TV programları

Deneme sınavlarına bağlantı

Bu cd-rom’lardan toplam

250.000 adet dağıtıldı.

Alıştırma yazılımlarında konu

anlatımını, soru çözüm

yöntemlerini, alıştırma ve test

sorularını ve yardımcı

(sözlük, hesap makinası,

vb. gibi) araçları barındıran

ders yazılımı, ünitelere ait

televizyon programlarından

görüntüler, kitabın tam

metnini içeren dosyalar,

deneme sınavları ve diğer

yardımcı kaynaklara

bağlantılar yer almaktadır

Açıköğretimde İnternete Dayalı Alıştırma Yazılımları

ULAKNET üzerinden http://dersler.anadolu.edu.tr

TTNET üzerinden http://dersler.aof.edu.tr

Bu yöntemle hazırlanan 10

derse ait alıştırma yazılımının

yayınıyla 1.482.000 öğrenci-

ders’e erişmek

hedeflenmektedir.

Bu öğretim yılı başından itibaren

25.000 öğrenci bu sistemden

yararlandı.

Açıköğretimde İnternete Dayalı Alıştırma Yazılımları

İnternet Ortamında Açıköğretim Ders Kitapları ve TV

Programları

ULAKNET üzerinden http://kitaplar.anadolu.edu.tr

TTNET üzerinden http://kitaplar.aof.edu.tr

Bu öğretim yılı

başından itibaren

25.000 öğrenci bu

sistemden yararlandı.

E-öğrenme içeriği üretiminde

ekipler

İçerik tasarımı Öğretim ortamları

tasarımı

Öğretim

Uygulaması

Tasarım Ekipleri İçerik Üretim Ekipleri Uygulama Ekipleri

Öğreticiler

Konu Uzmanları,

öğretim tasarımcıları

ve

gerçekleştirmeciler

Yazılım uzmanları

ve

eğitim teknolojisi

uzmanları

Öğretim ortamları tasarımı

Hedef kitlenin özellikleri ve öğretim amaçlarına uygun olarak öğretim ortamının tasarımı gerçekleştirilir.

Uygulanacak standartlara ait düzenlemeler gerçekleştirilir.

Senkron ve asenkron iletişim gereksinimleri tasarıma eklenir.

İnternet ortamı dışındaki içerik gereksinimi ve nasıl tedarik edileceği belirlenir.

İnternet ortamındaki bileşenlerin üretimde kullanılacak şablonları hazırlanır.

Öğretim uygulamasına ait yönergeler hazırlanır.

Öğretim Ortamı Tasarım Ekibi

Yazılım Uzmanları

Eğitim Teknolojisi Uzmanları

Proje Yöneticileri

İçerik Tasarımı

Derse ait öğretim hedefleri belirlenir

Öğretim hedeflerine ulaşmayı sağlayacak

kapsam ve akış belirlenir.

Değerlendirme ölçütleri belirlenir.

İçerikte kullanılacak malzemeler üretilir

Malzemeler, eğitsel sonuçlar üretecek şekilde

kurgulanır.

İçerik üretiminde değişik

büyüklüklerde ekipler

Küçük Ekipler

Orta Büyüklükte Ekipler

Büyük Ekipler

E-öğrenme içeriği üretiminde

en küçük ekip

veya

•Öğretim tasarımcısı (aynı zamanda konu uzmanı - konu danışmanı)

•Denetleyen(Editör)

•Konu uzmanı - Konu danışmanı (aynı zamanda öğretim tasarımcısı)

•Denetleyen (Editör)

E-öğrenme içeriği üretiminde

standart ekip

Konu uzmanı – Konu danışmanı

Öğretim tasarımcısı

Gerçekleştirenler Denetleyen (Editör)

E-öğrenme içeriği üretiminde

gelişmiş ekip

Konu uzmanı – konu danışmanı - alan

uzmanı

Öğretim tasarımcısı

Gerçekleştirenler

Grafik tasarımcıları

Sunucular

Denetleyen (Editör)

Koordinatör

Ekiplere Yardım Edenler

Sanat Yönetmeni

Eğitim psikoloğu

Eğitim sosyoloğu

Ölçme değerlendirme uzmanı

Video tasarımcıları

Ses tasarımcıları

Canlandırmacılar

Senaryo

Konu ve alan uzmanları tarafından oluşturulan içerik. Konu anlatımları, örnekler, alıştırmalar, testler, örnek olaylar, başvuru kaynakları, uygulamalar

Öğretim tasarımcısı tarafından oluşturulan öykü panoları, ekran tasarımları, etkileşim kurguları, ders akış çizelgeleri, çoklu ortam gereksinimi ve senkronizasyonu, ölçme-değerlendirme içeriği, yönergeler

Yapım Senaryoları

Eğitim Senaryoları

Geliştirme Süreci

Yapım Senaryosu Hazırlama

Varlıkların Tasarımı

Kurgulama (Yapım)

Teknik Denetim

Akademik Denetim

Eğitim Senaryosu Yazımı

Öğretim Uygulaması

Tamamlanan içerik bir Öğrenim Yönetim

Sistemi (ÖYS) yardımıyla yayınlanarak,

öğrenciler üzerinde uygulanır.

Uygulama ekipleri teknik ve akademik

danışmanlık ve değerlendirme görevlerini

üstlenirler.

İçerik Üretimi Yönetimi

Birinci

Düzey

İkinci Düzey

Üçüncü Düzey

İçerik Üretimi Yönetiminde

1. Düzey

Koordinatörler proje yöneticilerini, proje yöneticileri de ekip üyelerini görevlendirirler ve yüz yüze iletişimle projeler planlanır ve denetlenir. Bireyler işlerini kendilerine ait bir “yapılacaklar listesi” ile izlerler.

İş akışı, kurum intranetindeki ortak dosya sunucuları üzerinde gerçekleştirilir.

Tamamlanan içerik kurumsal ÖYS üzerinde yayınlanır.

İçerik Üretimi Yönetiminde

2. Düzey

Grup iletişimi yazılımı

yardımıyla hiyerarşik

görevlendirme, takvimlendirme

ve iletişim sağlanır. (Microsoft

Exchange Server, Lotus Notes)

Kurumun portal sunucusu ile

içerik yönetimi ve iş akışı

sağlanır

Tamamlanan içerik kurumsal

ÖYS üzerinde yayınlanır.

İçerik Üretimi Yönetiminde

3. Düzey

Proje sunucusu yardımıyla kurumsal planlama ve kaynak dengeleme sağlanır.

Grup iletişimi yazılımı yardımıyla görevlendirme, takvimlendirme ve iletişim sağlanır.

Kurumun portal sunucu ile içerik yönetimi ve iş akışı sağlanır

Tamamlanan içerik kurumsal ÖYS üzerinde yayınlanır.

AÖF BDE Birimi Örneği

Çok sayıda paralel ekip (aynı anda sekiz proje grubu)

Kalabalık ekipler (her ekipte 5-12 üye)

Ekiplerde serbest çalışanlar ve birim dışı üyelerin varlığı (her projede ortalama 4-5 konu uzmanı ve editör)

Projelerin tamamlanma sürelerinin uzunluğu (6-12 ay)

Uzun dönemli kaynak planlama sorunları

AÖF BDE Birimi’ nde içerik üretiminin yönetimi ikinci düzeyde bulunmakta,

üçüncü düzeye geçiş için çalışılmakta

AÖF e-Öğrenme İçerik Üretimi

Yönetim Sistemi

Microsoft Project Server 2003

Microsoft Exchange Server 2003

Microsoft SharePoint Portal Server 2003

Macromedia MX 2004

ÖYS

Tasarım aşamasında

Sonuç

İçerik üretimindeki yüksek maliyetlerin

denetimi için kurumsal bilgi yönetimi sistemi

oluşturmak gerekmektedir.

İçerik üretiminde kurumsal bilgi yönetimi

sistemi kullanmak CMM (Capability Maturing

Model) 2.0’dan daha yüksek düzeylere

çıkmak için zorunludur.