17
Διπλογραφικά Λογιστικά Συστήματα σε Ν.Π.Δ.Δ., Ο.Τ.Α. και Νοσοκομεία ΠΑΚΕΤΟ ΔΙΑΦΑΝΕΙΩΝ 1 Διδάσκουσα: Σάνδρα Κοέν, Επ. Καθηγήτρια Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών E-Learning Πανεπιστημίου Πειραιά Σάνδρα Κοέν ,E π . Καθηγήτρια 2 Λογιστική ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, Νοσοκομείων Στόχος μαθήματος 4Το μάθημα αποσκοπεί στο να αποκτήσουν οι εκπαιδευόμενοι βασικές γνώσεις αναφορικά με τον τρόπο που λειτουργούν παράλληλα η ταμειακή λογιστική και η λογιστική του δεδουλευμένου σε φορείς του Δημόσιου Τομέα στην Ελλάδα (ΝΠΔΔ, ΟΤΑ και ΔΜΥ) σύμφωνα με τις προβλέψεις των σχετικών κλαδικών λογιστικών σχεδίων.

e Learning PSA Pres1.3 7.10

Embed Size (px)

DESCRIPTION

aa

Citation preview

Διπλογραφικά Λογιστικά Συστήματα σεΝ.Π.Δ.Δ., Ο.Τ.Α. και Νοσοκομεία

ΠΑΚΕΤΟ ΔΙΑΦΑΝΕΙΩΝ 1

Διδάσκουσα:Σάνδρα Κοέν, Επ. Καθηγήτρια

Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών

E-Learning Πανεπιστημίου Πειραιά

Σάνδρα Κοέν , Eπ. Καθηγήτρια 2

Λογιστική ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, Νοσοκομείων

Στόχος μαθήματος4Το μάθημα αποσκοπεί στο να αποκτήσουνοι εκπαιδευόμενοι βασικές γνώσειςαναφορικά με τον τρόπο που λειτουργούνπαράλληλα η ταμειακή λογιστική και ηλογιστική του δεδουλευμένου σε φορείς τουΔημόσιου Τομέα στην Ελλάδα (ΝΠΔΔ, ΟΤΑκαι ΔΜΥ) σύμφωνα με τις προβλέψεις τωνσχετικών κλαδικών λογιστικών σχεδίων.

Σάνδρα Κοέν , Eπ. Καθηγήτρια 3

Λογιστική ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, Νοσοκομείων

Ταμειακή Λογιστική4Προϋπολογισμός – Απολογισμός4Απλογραφικό λογιστικό σύστημα

– Έσοδα = Εισπράξεις– Έξοδα = Πληρωμές

4Έμφαση στην νομιμότητα4Έλλειψη καταγραφής

– Περιουσιακής κατάστασης– Απαιτήσεων– Υποχρεώσεων

Σάνδρα Κοέν , Eπ. Καθηγήτρια 4

Λογιστική ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, Νοσοκομείων

Ποιον ενδιαφέρει η λογιστικήπληροφόρηση για το Δημόσιο;4Φορολογούμενοι

– Value for money4Διοίκηση οργανισμών

– Λήψη αποφάσεων4Κεντρική κυβέρνηση

– Επιχορηγήσεις– Αξιολόγηση

4Τραπεζικά ιδρύματα– Δανεισμός

4Ευρωπαϊκή Ένωση– Χρηματοδότηση προγραμμάτων

Σάνδρα Κοέν , Eπ. Καθηγήτρια 5

Λογιστική ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, Νοσοκομείων

Τι είδους λογιστικήπληροφόρηση είναι χρήσιμη;4Χρηματοοικονομική λογιστική

– Αξιολόγηση του αποτελέσματος από τη διαχείριση• Πλεόνασμα – έλλειμμα (Ο στόχος δεν είναι το κέρδος)

– Χρηματοοικονομική κατάσταση• Πάγια• Απαιτήσεις - Υποχρεώσεις

4Διοικητική λογιστική– Αποτελεσματικότητα στη διαχείριση των πόρων

• Σχέση εισροών – εκροών• Κοστολογικά δεδομένα• Τμηματική αξιολόγηση

4Διαχρονικές συγκρίσεις4Συγκρίσεις μεταξύ ομοειδών οργανισμών

Σάνδρα Κοέν , Eπ. Καθηγήτρια 6

Λογιστική ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, Νοσοκομείων

Στόχοι - Αντικείμενο Μαθήματος4Εισαγωγή στις νέες τάσεις της λογιστικής για τοδημόσιο τομέα

4Εισαγωγή στο Δημόσιο Λογιστικό4Κλαδικό Λογιστικό Σχέδιο ΝΠΔΔ ΠΔ 205/984Κλαδικό Λογιστικό Σχέδιο για τους ΟΤΑ ΠΔ 315/994Κλαδικό Λογιστικό Σχέδιο για τις ΔΜΥ 146/034Εσωλογιστική Κοστολόγηση (Ομάδα 9) στοπλαίσιο των Κλαδικών Λογιστικών Σχεδίων

Εισαγωγή στις νέες τάσεις τηςλογιστικής για το δημόσιο

τομέαΜέρος 1ο

Νέα Δημόσια Διοίκηση(New Public Management)

Σάνδρα Κοέν , Eπ. Καθηγήτρια 9

Λογιστική ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, Νοσοκομείων

Στόχοι της ΝΔΔ4 Εξοικονόμηση των δημοσίων δαπανών4 Βελτίωση της ποιότητας των παρεχομένων δημοσίωνυπηρεσιών

4 Επίτευξη αποδοτικότητας στη διαχείριση των πόρων4 Αύξηση της αποτελεσματικότητας της εφαρμογής πολιτικώνστο δημόσιο

4 Διευκόλυνση των δημόσιων λειτουργών στην άσκησηδιοίκησης μέσω της μείωσης της γραφειοκρατίας

4 Αύξηση της λογοδοσίας (accountability) του δημοσίουστους πολίτες σε σχέση με τα ακολουθούμεναπρογράμματα και τις πολιτικές

4 Αύξηση διαφάνειας στα δημόσια οικονομικά

Σάνδρα Κοέν , Eπ. Καθηγήτρια 10

Λογιστική ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, Νοσοκομείων

Αποτελέσματα από εφαρμογήστην πράξη4Προσπάθειες εφαρμογής σε πολλές χώρες τηντελευταία 20ετία

4Επίτευξη ορισμένων μόνο από το σύνολο τωνστόχων– Αντικρουόμενοι στόχοι

4Βασικοί άξονες εφαρμογής:– Χρηματοοικονομικά– Σχέσεις με εργαζόμενους– Οργανωσιακές δομές– Μέτρηση της απόδοσης

Στόχοι αναμόρφωσηςλογιστικών συστημάτων

Σάνδρα Κοέν , Eπ. Καθηγήτρια 12

Λογιστική ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, Νοσοκομείων

Βασικές αρχές αξιολόγησης4Efficiency

– Αποδοτικότητα, δηλαδή σχέση εισροών -εκροών

4Effectiveness– Αποτελεσματικότητα στην επίτευξη των στόχων

4Economy– Μείωση του κόστους

Σάνδρα Κοέν , Eπ. Καθηγήτρια 13

Λογιστική ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, Νοσοκομείων

Efficiency4Σχέση outputs προς inputs4Όσο μεγαλύτερη είναι η τιμή του δείκτη τόσοπερισσότερο αποδοτικός είναι ο φορέας

4Ο δείκτης μπορεί να βελτιωθεί με πολλούςτρόπους– Δηλαδή.....

4Το input μετριέται σε χρηματικές μονάδες4Το output μετριέται είτε σε χρηματικές είτε σεφυσικές μονάδες

4Ορισμένες φορές υπολογίζεται και ο λόγοςαντίστροφα input/output (π.χ κόστος ανά μονάδαυπηρεσίας)

OutputsInputs

Σάνδρα Κοέν , Eπ. Καθηγήτρια 14

Λογιστική ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, Νοσοκομείων

Effectiveness4Ο βαθμός επιτυχούς επίτευξης των στόχων4Αφορά μόνο το output4Ο βαθμός αποτελεσματικότητας δεν δίνεικαμία πληροφορία για την αποδοτικότητα– Μπορεί ένα νοσοκομείο να πέτυχε το στόχο τηςπληρότητας με ταυτόχρονη όμως σημαντικήυπέρβαση του προϋπολογισμού του

Σάνδρα Κοέν , Eπ. Καθηγήτρια 15

Λογιστική ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, Νοσοκομείων

Economy4Αφορά μόνο το input4Οι πόροι που αναλώθηκαν για ένασυγκεκριμένο σκοπό εάν ήταν:– Σύμφωνοι με την αρχική εκτίμηση

• Το κόστος κατασκευής ενός νοσοκομείου ήταν όσοείχε προϋπολογίσει ο αρμόδιος φορέας;

– Αντίστοιχοι με παρόμοια έργα• Το κόστος κατασκευής του νοσοκομείου ήτανσυγκρίσιμο με το κόστος αντίστοιχων νοσοκομείων;

Λογιστικά Συστήματα για τοΔημόσιο Τομέα

Σάνδρα Κοέν , Eπ. Καθηγήτρια 17

Λογιστική ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, Νοσοκομείων

Παραδοσιακό λογιστικό σύστηματαμειακής βάσης4 Για κάθε δαπάνη θα πρέπει να γίνει έλεγχος

– Εάν βρίσκεται εντός των ορίων του προϋπολογισμού (αλλιώςαπαιτείται αναμόρφωση – απαγορεύεται υπέρβαση τωνπιστώσεων)

– Εάν είναι νόμιμη (εάν έχουν ακολουθηθεί όλες οι απαιτούμενεςδιαδικασίες)

4 Δεν υπάρχει κίνητρο για εξοικονόμηση– Εξάντληση προϋπολογισμού για εξασφάλιση αντίστοιχωντουλάχιστον πιστώσεων στο μέλλον

– Στόχος η «απορρόφηση» των εγκεκριμένων κονδυλίων

4 Δεν υπάρχει κίνητρο για αποδοτικότητα– Δεν υπάρχει πλήρης εικόνα του κόστους, σχέση πληρωμών καικόστους, κτλ.

Σάνδρα Κοέν , Eπ. Καθηγήτρια 18

Λογιστική ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, Νοσοκομείων

Διπλογραφική λογιστική4Προσέγγιση προς τη λογιστική του Ιδιωτικού τομέαλόγω διγραφίας

4Κάθε συναλλαγή κινεί τουλάχιστον δύολογαριασμούς εκ των οποίων ο ένας χρεώνεται καιο άλλος πιστώνεται– Ταμειακή βάση ή δεδουλευμένη βάση

4Δυνατότητα κατάρτισης Ισολογισμού– Αναγνώριση και καταγραφή στοιχείων ενεργητικού –υποχρεώσεων

4Κίνητρο για αποτελεσματικότερη διαχείριση τωνπόρων από τα στελέχη– Εξαρτάται από την ανάλυση και τη διάχυση τηςπληροφόρησης

Σάνδρα Κοέν , Eπ. Καθηγήτρια 19

Λογιστική ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, Νοσοκομείων

Πλήρης εφαρμογή της λογιστικήςδεδουλευμένης βάσης4«Ταύτιση» με τη λογιστική πληροφόρηση τουΙδιωτικού Τομέα

4Καταγραφή των δαπανών όταν καθίστανταιδεδουλευμένα και των εσόδων όταν κερδίζονται– Όχι όταν γίνεται η πληρωμή ή η είσπραξη

4Χρησιμοποίηση μεθόδων αποτίμησης καιαπόσβεσης

4Κατάρτιση λογιστικών καταστάσεων τέλους χρήσης4Ο συνδυασμός με αποκεντρωμένες διοικητικέςδομές μπορεί να αποτελέσει τη βάση γιαορθολογικότερη κατανομή πόρων και αξιολόγησητης απόδοσης

Λογιστικά συστήματαπαρακολούθησης των

συναλλαγών στον ΔημόσιοΤομέα

Σάνδρα Κοέν , Eπ. Καθηγήτρια 21

Λογιστική ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, Νοσοκομείων

Λογιστικά Συστήματα4Ταμειακή βάση (cash basis)4Προσαρμοσμένη ταμειακή βάση (modified

cash basis)4Προσαρμοσμένη δεδουλευμένη βάση

(modified accrual basis)4Δεδουλευμένη βάση (accrual basis)

Λογιστική ταμειακής βάσης

Σάνδρα Κοέν , Eπ. Καθηγήτρια 23

Λογιστική ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, Νοσοκομείων

Ταμειακή βάση4Αναγνώριση μόνο εισπράξεων καιπληρωμών4Οι καταστάσεις ταμειακών ροώνπαρουσιάζουν αντίστοιχη πληροφόρησηστις επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα– Δεν υποκαθιστούν την πληροφόρηση τωνλογιστικών καταστάσεων που καταρτίζονται μεβάση την αρχή του δεδουλευμένου

• Ισολογισμός και Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσης

Σάνδρα Κοέν , Eπ. Καθηγήτρια 24

Λογιστική ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, Νοσοκομείων

Ταμειακή βάση - Έξοδα4Θεωρείται έξοδο οποιαδήποτε πληρωμήπου γίνεται με μετρητά (ταμειακή εκροή)ανεξαρτήτως αιτίας κατά τη διάρκεια τηςδιαχειριστικής περιόδου– Αγορά παγίων– Αποπληρωμή χρέους– Χρησιμοποίηση υπηρεσιών τρίτων– κτλ.

Σάνδρα Κοέν , Eπ. Καθηγήτρια 25

Λογιστική ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, Νοσοκομείων

Ταμειακή βάση - Έσοδα4Θεωρείται έσοδο οποιαδήποτε είσπραξηπου γίνεται με μετρητά (ταμειακή εισροή)ανεξαρτήτως αιτίας κατά τη διάρκεια τηςδιαχειριστικής περιόδου– Το προϊόν ενός δανείου θεωρείται έσοδο

Σάνδρα Κοέν , Eπ. Καθηγήτρια 26

Λογιστική ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, Νοσοκομείων

Χαρακτηριστικά4Απλή μέθοδος

– Οικονομική μέθοδος– Δεν απαιτεί λογιστικές γνώσεις

4Αποφυγή υποκειμενικών εκτιμήσεων πουενδεχομένως να επηρέαζαν τις λογιστικέςκαταστάσεις– Αποσβέσεις– Αποτίμηση αποθεμάτων– Επισφαλείς απαιτήσεις

4Δεν μπορεί να εκτιμηθεί «αποτέλεσμα»– Το πλεόνασμα ή το έλλειμμα δεν μπορούν ναχρησιμοποιηθούν ως βάση για την αξιολόγηση τηςαπόδοσης

Σάνδρα Κοέν , Eπ. Καθηγήτρια 27

Λογιστική ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, Νοσοκομείων

Χαρακτηριστικά4Δεν δίνει καμία πληροφορία για τοχρησιμοποιούμενο κεφάλαιο– Αύξηση ή μείωσή του

4Μόνη σημαντική πληροφόρηση είναι ησύγκριση του προϋπολογισμού με τοναπολογισμό

Λογιστική δεδουλευμένηςβάσης

Σάνδρα Κοέν , Eπ. Καθηγήτρια 29

Λογιστική ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, Νοσοκομείων

Δεδουλευμένη βάση4Αναγνωρίζονται όλα τα πάγια, υποχρεώσεις,έσοδα και έξοδα

4Η έμφαση δίνεται στον υπολογισμό και στηνπαρουσίαση του κόστους των αγαθών και τωνυπηρεσιών που αναλώθηκαν κατά τη διάρκειατης περιόδου αναφοράς.

4Υπολογίζονται αποσβέσεις των παγίων στοιχείων4Μπορούν να γίνουν προσαρμογές στις αξίες τωνστοιχείων του ενεργητικού λόγω αποτίμησης– Ιστορική αξία και τρέχουσα αξία

Σάνδρα Κοέν , Eπ. Καθηγήτρια 30

Λογιστική ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, Νοσοκομείων

Δεδουλευμένη βάση4Στα έξοδα μπορούν να συμπεριληφθούν καιζημιές– Πραγματοποιημένες– Μη πραγματοποιημένες (π.χ. Συναλλαγματικέςδιαφορές)

4Υπολογίζονται κέρδη και ζημιές από τηνεκποίηση παγίων στοιχείων– Αξία πώλησης – καθαρή λογιστική αξία

Σάνδρα Κοέν , Eπ. Καθηγήτρια 31

Λογιστική ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, Νοσοκομείων

Χαρακτηριστικά δεδουλευμένηςβάσης4Υπολογισμός της αξίας των πόρων και τωνυπηρεσιών που αναλώθηκαν, μετατράπηκαν καικερδίθηκαν κατά τη διάρκεια μιας περιόδου

4Υπολογισμός αποτελέσματος– Περιλαμβάνονται υποκειμενικές εκτιμήσεις

• Αξιολόγηση εκτιμήσεων από ελεγκτές, υιοθέτηση προτύπων

4Υπολογισμός κεφαλαίου– Καταγραφή περιουσιακών στοιχείων– Αποτίμηση περιουσιακών στοιχείων

• Προβληματισμός για τα στοιχεία τα οποία δεν είναι εμπορεύσιμα

Σάνδρα Κοέν , Eπ. Καθηγήτρια 32

Λογιστική ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, Νοσοκομείων

Προβλήματα εφαρμογής τηςλογιστικής δεδουλευμένης βάσης4Έλλειψη ένταξης σε ευρύτερες προσπάθειες ΝΔΔ4Ασαφείς νομοθετικές διατάξεις αναφορικά με ταλογιστικά πρότυπα και τις λογιστικές αρχές– Υιοθέτηση αρχών του Ιδιωτικού Τομέα αγνοώντας τιςιδιαιτερότητες του Δημόσιου

• Αναγνώριση και αποτίμηση παγίων• Υπολογισμός αποσβέσεων• Αντιμετώπιση προβλέψεων για πιθανές υποχρεώσεις

– Κίνητρα για «δημιουργική» αντιμετώπιση κυρίως τηςαποτίμησης και των αποσβέσεων των παγίων

Σάνδρα Κοέν , Eπ. Καθηγήτρια 33

Λογιστική ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, Νοσοκομείων

Προβλήματα εφαρμογής τηςλογιστικής δεδουλευμένης βάσης4Οργανωσιακές δυσκολίες και προβλήματα πουοφείλονται στην ανεπάρκεια πόρων και γνώσεων– Έλλειψη κατάλληλων γνώσεων και εμπειρίας από τοπροσωπικό και τη διοίκηση

– Απαίτηση πόρων για εκπαίδευση και υποστήριξη– Ανάγκη για αλλαγή κουλτούρας– Κίνητρα για μετάβαση στο νέο πλαίσιο– Δέσμευση σε κάθε οργανωτικό επίπεδο– Αναγνώριση της ανώτερης ποιότητας τουπληροφοριακού περιεχομένου των καταστάσεων πουσυντάσσονται βάσει της λογιστικής της δεδουλευμένηςβάσης για τη λήψη αποφάσεων