DoDDooDoççççDr. Dr. Halit YAZICI - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/halit.yazici/YM2/YM-II#14_BETONARME_YAPILARDA_KALICILIK... · BETONARME YAPILARDA KALICILIK ( DURAB İLİTE)

BETONARME YAPILARDA BETONARME YAPILARDA KALICILIK (KALICILIK (DURABDURABİİLLİİTE)TE)--11

İİNNŞŞ2024 YAPI MALZEMES2024 YAPI MALZEMESİİ IIII

Dokuz Eylül Üniversitesi

İnşaat Mühendisliği Bölümü

DoDoDoDoçççç.... Dr. Dr. Dr. Dr. Halit YAZICIhttp://kisi.deu.edu.tr/halit.yazici

KAYNAKKAYNAKKKĐĐTAPTAP: :

GENEL BGENEL BĐĐLGLGĐĐLERLER

DODOĞĞA YASASIA YASASITERMODTERMODĐĐNAMNAMĐĐK DENGE HALK DENGE HALĐĐ

DODOĞĞAL TAAL TAŞŞ BBĐĐNLERCE YIL DONLERCE YIL DOĞĞADA OLUADA OLUŞŞMUMUŞŞ YYÜÜKSEK KSEK DERECELDERECELĐĐ TERMODTERMODĐĐNAMNAMĐĐK STABK STABĐĐLLĐĐTEYE SAHTEYE SAHĐĐPTPTĐĐRR

DEMDEMĐĐR OKSR OKSĐĐTTENERJĐ

ÇÇELELĐĐKKPASLANMA

DEMDEMĐĐR OKSR OKSĐĐTT

MADDELER EN DMADDELER EN DÜÜŞŞÜÜK ENERJK ENERJĐĐLLĐĐ DODOĞĞAL KONUMLARINA AL KONUMLARINA GEGEÇÇMEYE EMEYE EĞĐĞĐLLĐĐMLMLĐĐDDĐĐRR

GENEL BGENEL BĐĐLGLGĐĐLERLER

YAPAY TAYAPAY TAŞŞ (BETON, BETONARME)(BETON, BETONARME)

OLUMSUZ OLUMSUZ KOKOŞŞULLARULLAR BOZULMABOZULMA

SERVĐS ÖMRÜ

PPEERRFFOORRMMAANNSS

Zaman

Minimum kabul Edilebilir sınır

Bakım öncesi

Bakım sonrası

Bakım öncesi

Bakım sonrası

Başlangıç

Son

MMÜÜHENDHENDİİS S -- MMİİMARIN GMARIN GÖÖREVREVİİ

İİSTENEN STENEN DAYANIMDADAYANIMDA

BELBELİİRLRLİİ BBİİR GR GÜÜVENLVENLİİKLE KLE YYÜÜKLER TAKLER TAŞŞINMALIINMALI

DAYANIKLI DAYANIKLI (DURAB(DURABİİLLİİTE)TE)

KALICI DENECEK KADAR KALICI DENECEK KADAR UZUN UZUN ÖÖMMÜÜRLRLÜÜ

EKONOMEKONOMİİKK KIT KAYNAKLARIN KIT KAYNAKLARIN VERVERİİMLMLİİ KULLANIMIKULLANIMI

İŞİŞLEVSELLEVSEL--FONKSFONKSİİYONEL YONEL

İİHTHTİİYACA CEVAP VERENYACA CEVAP VEREN

GGÜÜZELZEL--ESTETESTETİİK K

İİNSAN DONSAN DOĞĞASIASI

YAPININ;YAPININ;

OLMASINI SAOLMASINI SAĞĞLAMAKTIRLAMAKTIR

ÇÇĐĐMENTO HARCIMENTO HARCI--BOBOŞŞLUKLU YAPILUKLU YAPI

••SIKISIKIŞŞTIRMA TIRMA BOBOŞŞLUKLARILUKLARI

••HAVAHAVABOBOŞŞLUKLARILUKLARI

••KAPKAPĐĐLER LER BOBOŞŞLUKLARLUKLAR••JEL JEL BOBOŞŞLUKLARILUKLARI

10-10

Kalıcılığı(dayanıklılık, durabilite) büyük ölçüde etkiler

Jel boşlukları

Kapilerboşluklar

Hava boşlukları

Sıkıştırma boşlukları

10-8

10-6

10-4

10-2

ÇÇĐĐMENTO HARCI MENTO HARCI ĐĐÇÇ YAPISIYAPISIKAPKAPĐĐLER BOLER BOŞŞLUKLARLUKLAR

JEL BOJEL BOŞŞLUKLARILUKLARI

JEL PARTJEL PARTĐĐKKÜÜLLERLLERĐĐ (lifsi Yap(lifsi Yapıı, Amorf, , Amorf, ÇÇapraz Baapraz Bağğllıı, 90 A, 90 A°°) ) CSH + CAH, vb. HCSH + CAH, vb. HĐĐDRATE BDRATE BĐĐLELEŞŞENLER + ENLER + CaCa(OH)(OH)22 + + HHĐĐDRATE OLMAMIDRATE OLMAMIŞŞ ÇÇĐĐMENTO + SU BOMENTO + SU BOŞŞLUKLARININ LUKLARININ BIRAKTIBIRAKTIĞĞI GI GÖÖZENEKLER.ZENEKLER.

ÇÇĐĐMENTO HARCI MENTO HARCI ĐĐÇÇ YAPISIYAPISI


Ca(OH)Ca(OH)22



MonosMonosüülfat Alimlfat Alimüünat ve etrenjitnat ve etrenjit’’in in hekzegonal kristal yaphekzegonal kristal yapııssıı

EtrenjitEtrenjit


EtrenjitEtrenjit


MonosMonosüülfatlfat


BETONUN GEBETONUN GEÇÇĐĐRRĐĐMLMLĐĐLLĐĞĐĐĞĐBETONUN GEBETONUN GEÇÇĐĐRRĐĐMLMLĐĐLLĐĞĐĐĞĐ BBÜÜYYÜÜK K ÖÖLLÇÜÇÜDE DE ÇÇĐĐMENTO HARCINA BAMENTO HARCINA BAĞĞLIDIR!LIDIR!

MMĐĐKTARIKTARI

TTĐĐPPĐĐ

DADAĞĞILIMIILIMI

ÇÇATLAKLARATLAKLAR

DURABDURABĐĐLLĐĐTE TE GGÖÖRRÜÜNNÜÜM M SASAĞĞLIKLI LIKLI ORTAMORTAM

JEL BOJEL BOŞŞLUKLARI LUKLARI ÇÇĐĐMENTO HARCININ ~ %28MENTO HARCININ ~ %28(15(15--20 A20 A°° ÇÇAP ~ SU MOLEKAP ~ SU MOLEKÜÜLLÜÜ BOYUTU) BOYUTU) TEHLTEHLĐĐKESKESĐĐZZ

KAPKAPĐĐLER BOLER BOŞŞLUKLAR LUKLAR ÇÇĐĐMENTO HARCININ ~ %40MENTO HARCININ ~ %40--%0%0(A(AĞĞ ŞŞEKLEKLĐĐNDE d~1.3NDE d~1.3µµ; PERMEAB; PERMEABĐĐLLĐĐTE, DONMA TE, DONMA ÇÖÇÖZZÜÜNMENME) ) TEHLTEHLĐĐKELKELĐĐ

HHĐĐDRATASYONUN OLGUNLUDRATASYONUN OLGUNLUĞĞUUSU/SU/ÇÇĐĐMENTO ORANINA BAMENTO ORANINA BAĞĞLIDIR.LIDIR.

BETONUN PERMEABBETONUN PERMEABĐĐLLĐĐTE KATSAYISI TE KATSAYISI ĐĐÇÇĐĐN KABUL N KABUL EDEDĐĐLEBLEBĐĐLLĐĐR DER DEĞĞER ER

(USA BUREAU OF RECLAMATION WORK)(USA BUREAU OF RECLAMATION WORK)1.51.5××1010--11 11 m/sm/s

BU DEBU DEĞĞER 1000 MER 1000 MĐĐSLSLĐĐ DEDEĞĐŞĞĐŞEBEBĐĐLMEKTEDLMEKTEDĐĐRR!!

0.40 3 GÜN0.45 7 GÜN0.50 14 GÜN0.60 6 AY0.70 1 YIL

S/Ç Kapiler Boşlukların Bloke Edilmesi için Gerekli Olgunluk Süresi

>0.70 ĐMKANSIZ

ÇÇATLAK OLUATLAK OLUŞŞUMLARI ve TUMLARI ve TĐĐPLERPLERĐĐERKEN DON HASARI

TAZETAZEBETONBETON PLASTĐK BÜZÜLME BÜZÜLME (RÖTRE)

OTURMA

YAPISAL HAREKETLER ERKEN KALIP ALMA

ZEMĐN OTURMASI

SERTLESERTLEŞŞMMĐŞĐŞBETONBETON

FĐZĐKSEL

BÜZÜLME YAPABĐLEN AGREGALAR

KURUMA RÖTRESĐTERLEME

KĐMYASALBĐYOLOJĐK

DONATI KOROZYONU

ALKALĐ-AGREGA REAKSĐYONUASĐT ETKĐSĐSÜLFAT ETKĐSĐ

TERMAL

DONMA ÇÖZÜLME

MEVSĐMSEL SICAKLIK FARKLARIERKEN TERMAL BÜZÜLME DIŞ

ĐÇ

YAPISAL(MEKANĐK)

AŞIRI YÜKLEME

SÜNMEYANLIŞ DĐZAYNMESNET ÇÖKMESĐ

KARBONATLAŞMADEF

Eğilme çatlakları

AA J

I II

C

K

C

E

F

Paslekeleri

B

L

M

N

NI

I

D

D

I

H

H

G

G

Soğuk derz C

O

O

O

O

O

Bağılrötreçatlağı

Bağılrötre

çatlağı

Zamanındayapılmayan etkisizderzler

Soğuk derz

Kesme çatlağı

Aderansçatlağı

K

B

Eğilmeçatlağı

C

G

ÇÇATLAK OLUATLAK OLUŞŞUMLARI ve TUMLARI ve TĐĐPLERPLERĐĐ

PLASTPLASTĐĐK OTURMA K OTURMA ÇÇATLAKLARIATLAKLARI

Başlıca sebepleri:

Kötü gradasyon, çok fazla karışım suyu,

Yetersiz sıkıştırma,

Oturma Oturma ÖÖncesi ncesi

Donatı

Oturma SonrasOturma Sonrasıı

Çatlaklar

ĐĐri agregari agrega

Su & Su & ÇÇimento imento harcharcıı



a) Derin kiriş

Etriyeler

Çatlaklar

Etriyeler

Çatlaklar

b) Kolon

NEDENĐ:

BUHARLAŞMA HIZI > TERLEME HIZI

ÜST YÜZEYLERĐN KURUMASI

Buharlaşma

Terleme

PLASTPLASTİİK BK BÜÜZZÜÜLME LME ÇÇATLAKLARIATLAKLARI


PLASTPLASTĐĐK RK RÖÖTRE (BTRE (BÜÜZZÜÜLME) LME) ÇÇATLAATLAĞĞII



YYÜÜKLEME KLEME ÇÇATLAKLARIATLAKLARI

SAF ESAF EĞİĞİLMELME

SAF SAF ÇÇEKMEEKME


BURULMA BURULMA

EğilmeDonatı Boyunca Aderans Çatlağı

KONSANTRE KONSANTRE YYÜÜKK

KESMEKESME


MESNET MESNET ÇÖÇÖKMESKMESİİ

Mesnet Çökmesi

Çatlaklar

ÇÇATLAK OLUATLAK OLUŞŞUM ve ZAMANLARIUM ve ZAMANLARI

Yükleme, Servis Koşulları

Alkali-Agrega Reaksiyonu

Korozyon

Kuruma Büzülmesi

Erken Termal Büzülme

Plastik Büzülme

PlastikOturma

1 saat 1 gün 1 hafta 1 ay 1 yıl 50 yıl

1 saat 1 gün 1 hafta 1 ay 1 yıl 50 yıl

BETONUN BETONUN İİÇÇ VE DIVE DIŞŞETKENLERLE BOZULMASIETKENLERLE BOZULMASI

ASASİİTLERTLERİİN, AMONYUM ve MAGNEZYUM N, AMONYUM ve MAGNEZYUM TUZLARI ve SAF SUYUN SERTLETUZLARI ve SAF SUYUN SERTLEŞŞMMİŞİŞ

ÇÇİİMENTO MENTO İİLE REAKSLE REAKSİİYONUYONU

FFİİZZİİKSEL ve MEKANKSEL ve MEKANİİK K ETKENLERETKENLER

DONMADONMA--ÇÖÇÖZZÜÜLMELME

EROZYON, YEROZYON, YÜÜZEYSEL ZEYSEL AAŞŞINMA, OYULMAINMA, OYULMA

(Trafik , Dalga, kaz(Trafik , Dalga, kazııma, vb.)ma, vb.)

DENDENİİZ SUYU ETKZ SUYU ETKİİSSİİ

KKİİMYASAL ve BMYASAL ve BİİYOLOJYOLOJİİK K ETKENLERETKENLER

(Beton Bile(Beton Bileşşimi Hava, Su, Zemin)imi Hava, Su, Zemin)

GECGECİİKMKMİŞİŞ ETRENJETRENJİİT OLUT OLUŞŞUMU UMU (DEF)(DEF)

BETONA SBETONA SÜÜLFAT SALDIRISILFAT SALDIRISI

ALKALALKALİİ--SSİİLLİİKA REAKSKA REAKSİİYONU (ASR)YONU (ASR)YYÜÜKSEK SICAKLIKLARKSEK SICAKLIKLAR

KARBONATLAKARBONATLAŞŞMAMA

DONATI KOROZYONU vb.DONATI KOROZYONU vb.

ALKALALKALİİ--KARBONAT REAKSKARBONAT REAKSİİYONU YONU

TOMASTOMASİİT OLUT OLUŞŞUMUUMU


FFİİZZİİKSEL ve MEKANKSEL ve MEKANİİK K ETKENLERETKENLER

DONMA DONMA ÇÖÇÖZZÜÜLMELME

TAZE BETONTAZE BETON SERTLESERTLEŞŞMMĐŞĐŞ BETONBETON

BOBOŞŞLUK SUYUNUN DONMASILUK SUYUNUN DONMASI

%9 GENLE%9 GENLEŞŞMEME

PARAZPARAZĐĐT GERT GERĐĐLMELERLMELER

ÇÇATLAK ATLAK

PARPARÇÇALANMAALANMA--HASARHASAR

SUYUN GENLESUYUN GENLEŞŞMESMESĐĐ VE VE BETONUN HACMBETONUN HACMĐĐNDE ARTINDE ARTIŞŞ

HHĐĐDRATASYONUN YAVADRATASYONUN YAVAŞŞLAMASI LAMASI veya TAMAMEN DURMASI (<veya TAMAMEN DURMASI (<--

1212°°°°°°°°C)C)

BUZUN BUZUN ÇÖÇÖZZÜÜLMESLMESĐĐYLE YLE HHĐĐDRATASYONUN YENDRATASYONUN YENĐĐDEN DEN

BABAŞŞLAMASILAMASI

ÇÇOK BOOK BOŞŞLUKLU YAPI, LUKLU YAPI, MEKANMEKANĐĐK K ÖÖZELLZELLĐĐKLERDE ve KLERDE ve

DAYANIKLILIKTA DDAYANIKLILIKTA DÜÜŞŞMEMEBETONUN YENBETONUN YENĐĐDEN DEN KARIKARIŞŞTIRILMASI ve TIRILMASI ve

SIKISIKIŞŞTIRILMASI TIRILMASI ŞŞART !!ART !!

TEKRAR SAYISI ARTTIKTEKRAR SAYISI ARTTIKÇÇAA

ÇÇOK BOOK BOŞŞLUKLU LUKLU

(BAL PETE(BAL PETEĞİĞİ GGÖÖRRÜÜNNÜÜMLMLÜÜ))

ÇÇOK AZ BOOK AZ BOŞŞLUKLU LUKLU

KURU BETONLAR KURU BETONLAR

ZARAR GZARAR GÖÖRMEZ! RMEZ!

DONMA DONMA ÇÖÇÖZZÜÜLMELME

BETONUN DONMABETONUN DONMA--ÇÖÇÖZZÜÜLME DAYANIKLILILME DAYANIKLILIĞĞINI INI

ETKETKİİLEYEN EN LEYEN EN ÖÖNEMLNEMLİİ ÜÇÜÇ FAKTFAKTÖÖR:R:

BETONUN BOBETONUN BOŞŞLUK YAPISI LUK YAPISI

BETONUN SUYA DOYGUNLUK DERECESBETONUN SUYA DOYGUNLUK DERECESİİ (KR(KRİİTTİİK DOYGUNLUK)K DOYGUNLUK)

DONMADAN DONMADAN ÖÖNCE YETERLNCE YETERLİİ BASINBASINÇÇ DAYANIMINA DAYANIMINA ULAULAŞŞILMASI (ILMASI (ÖÖNERNERİİLEN 50LEN 50--140 kgf/cm140 kgf/cm22))

DONMA DONMA -- ÇÖÇÖZZÜÜLMELME

UŞAK-EŞME

DONMA DONMA -- ÇÖÇÖZZÜÜLMELME

AMERĐKA OTOYOL BARĐYER VE KÖPRÜLERĐNDE DONMA-ÇÖZÜLMEVE KOROZYON HASARI

DONMA DONMA –– ÇÖÇÖZZÜÜLME ETKLME ETKİİSSİİ

DENDENĐĐZLZLĐĐ ĐĐLLĐĐ ÇÇAMELAMELĐĐ ĐĐLLÇÇESESĐĐ KKÖÖY YOLUY YOLUBETONARME BETONARME ĐĐSTSTĐĐNAT DUVARINAT DUVARI


DENDENĐĐZLZLĐĐ ĐĐLLĐĐ MERKEZ AKDERE BELDESMERKEZ AKDERE BELDESĐĐBETONARME BAHBETONARME BAHÇÇE DUVARIE DUVARI


DENDENĐĐZLZLĐĐ ĐĐLLĐĐ IIŞŞIKLI IKLI ĐĐLLÇÇESESĐĐBETONARME DBETONARME DÖÖŞŞEMEEME


DENDENĐĐZLZLĐĐ ĐĐLLĐĐ IIŞŞIKLI IKLI ĐĐLLÇÇESESĐĐBETONARME DBETONARME DÖÖŞŞEMEEME

BUZ BUZ ÇÖÇÖZZÜÜCCÜÜ TUZLARTUZLAR

DONMA – ÇÖZÜLME ETKİSİNİŞİDDETLENDİRİLER

KLORÜRLER DONATIDA KOROZYONA YOL AÇABİLİR !!!

DONMA DONMA ÇÖÇÖZZÜÜLMEDE LMEDE ÖÖNLEMLERNLEMLER

ÜRETĐCĐNĐN ALACAĞI ÖNLEMLER

TÜKETĐCĐNĐN ALACAĞI ÖNLEMLER

- DÖKÜM SAATĐNĐ GÜNÜN DAHA SICAK SAATLERĐNE KAYDIRMAK- ERKEN DAYANIM KAZANAN BETON ÜRETMEK

a) HĐDRATASYON ISISI YÜKSEK ÇĐMENTO KULLANMAK(EYÇ52.5, PÇ52.5, PÇ42.5)

b) DAHA YÜKSEK ÇĐMENTO DOZAJI, DAHA DÜŞÜK S/Ç ORANIC) KATKI KULLANMAK (ANTĐFĐRĐZ, PRĐZ HIZLANDIRICI)

SUYUN ve TAZE BETONUN DONMA SICAKLIĞINIDÜŞÜRMEK, HĐDRATASYONU HIZLANDIRMAK

CaCl2 ESASLI ĐSE MAX %1

d) YÜKSEK KÜR SICAKLIKLARI (BUHAR KÜRÜ)

e) BĐRKAÇ YÖNTEMĐ BĐR ARADA KULLANMAK

DONMA DONMA ÇÖÇÖZZÜÜLMEDE LMEDE ÖÖNLEMLERNLEMLER- HAVALI BETON ÜRETMEKHAVA SÜRÜKLEYĐCĐ KATKI MADDELERĐ

(SODYUM ABĐETAT, LĐNYO SÜLFONAT, HAYVANSAL-BĐTKĐSEL YAĞLAR, SENTETĐK DETERJANLAR)

HAVA KABARCIKLARI 10-250 µµµµ ÇAP

1 M3 BETONDA 3××××109 ~ 7××××109HACMĐN YAKLAŞIK %2-9

Suya ySuya yüüksek derecede doygun (yatay beton yksek derecede doygun (yatay beton yüüzeyleri)zeyleri)XF3XF3

XF1XF1 Suya orta derecede doygun (dSuya orta derecede doygun (düüşşey beton yey beton yüüzeyleri)zeyleri)

ÇÇEVRESEL ETKEVRESEL ETKİİ SINIFISINIFI-- TS EN 206TS EN 206

EN BEN BÜÜYYÜÜK S/CK S/C

EN AZ DAYANIMEN AZ DAYANIM

EN AZ DOZAJ kg/mEN AZ DOZAJ kg/m33

DONMA ÇÖZÜLME ETKĐSĐ

HAVA (%)HAVA (%)

DDĐĞĐĞERER

XF2

C25/30

300

4.0

0.55

XF3

320

4.0

0.50

XF4

320

4.0

0.45

XF1

C30/37

300

----

0.55

DONMA-ÇÖZÜLMEYE DAYANIKLI AGREGA

XF2XF2 Suya orta derecede doygun, buz Suya orta derecede doygun, buz çöçözzüüccüü maddeler var maddeler var (d(düüşşey beton yey beton yüüzeyleri)zeyleri)

XF4XF4 Suya ySuya yüüksek derecede doygun, buz ksek derecede doygun, buz çöçözzüüccüü maddeler var maddeler var (k(kööprprüü tabliyesi, vb.)tabliyesi, vb.)

C30/37 C30/37

DONMA DONMA -- ÇÖÇÖZZÜÜLMELME140 DONMA-ÇÖZÜLME DEVRĐNE MARUZ KALMIŞ,

100x100x100 mm BOYUTLARINDA KÜP BETON NUMUNELERĐ

ÇĐMENTO DOZAJI 350 kg/m3

HAVA KATKILI BETONLARDA DAYANIM KAYBI YOK,

KATKISIZ BETONLAR ELLE BĐLE UFALANABĐLĐYOR

%4.6 %8.3

YYÜÜKSEK SICAKLIKLARKSEK SICAKLIKLAR

YYÜÜKSEK SICAKLIKLARKSEK SICAKLIKLAR1-2 SAAT Max.250ºC’ye KADAR FAZLA SORUN YOK !

100~150ºC KILCAL BOŞLUKLARDAKĐ SUYUN BUHARLAŞMASI

150~200ºC BÜZÜLME, KILCAL ÇATLAK OLUŞUMU ÇEKME DAYANIMINDA DÜŞÜŞ-PEMBEMSĐ RENK

~300ºC ALUMĐNLĐ ve DEMĐR OKSĐTLĐ BĐLEŞENLERDE BÜNYE SUYU KAYBI-BASINÇ DAYANIMINDA DÜŞÜŞ-KOYU PEMBEMSĐ-KIRMIZIMSI RENK

~400ºC Ca(OH)2 CaO

400~600ºC CSH YAPISININ TAHRĐBĐ - GRĐ-BEYAZ RENKDAYANIMDA %80 AZALMA

%33 BÜZÜLME

% 44 GENLEŞMECaO + H2OCa(OH)2dönüşümü

YYÜÜKSEK SICAKLIKLARKSEK SICAKLIKLAR

400300200100

120

100

80

60

40

20

0

Sıcaklık (°°°°C)

Kal

an d

ayan

ım (

%)

500 600 700 800 900 100020

Kireçtaşı

Çakıl

Renk Değişimleri

Pembe veya kırmızımsı Gri Kül

YYÜÜKSEK SICAKLIKKSEK SICAKLIK--ÖÖNLEMLERNLEMLER

• Mineral katkMineral katkıı kullankullanıımmıı+ Uçucu kül

+Yüksek fırın cürufu

- Silisi dumanın yüksek sıcaklık dayanıklılığına katkısı yok !!

• Termal olarak stabil agrega kullanTermal olarak stabil agrega kullanıımmııKalker kökenli agregalar silis kökenlilere kıyasla daha iyi

• Yeterli pas payYeterli pas payıı kalkalıınlnlığıığınnıın san sağğlanmaslanmasıı(Binaların yangından korunmasına ilişkin yönetmeliğe göre minimum 4 cm)

KKÜÜTLE KAYBINA YOL ATLE KAYBINA YOL AÇÇAN FAN FĐĐZZĐĐKSEL ETKKSEL ETKĐĐLERLER

KURU SKURU SÜÜRTRTÜÜNME ETKNME ETKĐĐSSĐĐ(ARA(ARAÇÇ ve YAYA TRAFve YAYA TRAFĐĞĐĐĞĐ,,ĐŞĐŞ MAKMAKĐĐNELERNELERĐĐNNĐĐN PALETLERN PALETLERĐĐ, , AAĞĞIR CIR CĐĐSSĐĐMLERMLERĐĐN N SSÜÜREKLENMESREKLENMESĐĐ))

ABRESABRESĐĐF AF AŞŞINMAINMA

ZAMANLA ARTAN KZAMANLA ARTAN KÜÜTLE KAYBITLE KAYBI

ĐĐÇÇĐĐNDE ASKI HALNDE ASKI HALĐĐNDE YNDE YÜÜZER ZER MADDELERMADDELERĐĐN BULUNDUN BULUNDUĞĞU U SIVILARIN BETON YSIVILARIN BETON YÜÜZEYZEYĐĐNNĐĐÇÇĐĐZEREK AZEREK AŞŞINDIRMASIINDIRMASI

EROZYONEROZYON

ÇÇĐĐVVĐĐLLĐĐ LASTLASTĐĐKLERKLERĐĐN N SSÜÜRTRTÜÜNME ETKNME ETKĐĐSSĐĐYLE YLE OLUOLUŞŞAN BETON YAN BETON YÜÜZEYZEYĐĐ

OYULMA (KAVOYULMA (KAVĐĐTASYON)TASYON)

BBĐĐR BARAJ DOLUSAVAR BARAJ DOLUSAVAĞĞINDA OYULMA HASARI INDA OYULMA HASARI

SUYUN HIZLA AKTIĞI SU YAPILARINDA

SUYUN BASINCINDA ANĐDÜŞMELER, OLUŞAN HAVA

KABARCIKLARININ YOĞUNLAŞARAK YÜZEYE

HIZLA ÇARPMASI

KKÜÜTLE KAYBITLE KAYBI

XM 1 Orta Derecede Aşınma Şişme lastikler tarafından kullanılan taşıyıcı zeminler ya da yüzey sertleştiricili sanayi zeminleri

XM 2 Yüksek Derecede

Aşınma

Şişme ya da tam kauçuk lastik donanımlı forkliftler tarafından kullanılan taşıyıcı zeminler ya da yüzey sertleştiricili sanayi zeminleri

XM 3 Çok Yüksek Derecede

Aşınma

Elastomer lastik ya da çelik teker donanımlı forkliftler tarafından kullanılan taşıyıcı zeminler ya da yüzey sertleştiricili sanayi zeminleri; sık sık zincirli araçlar tarafından kullanılan ; çakıl taşı sürükleyen sularda bulunan beton su yapılarında

XM1XM1 XM2XM2 XM3XM3

EN BEN BÜÜYYÜÜK S/CK S/C 0.550.55 0.450.45 0.450.45

EN AZ DAYANIMEN AZ DAYANIM C30/37C30/37 C30/37C30/37 C35/45C35/45

EN AZ DOZAJ kg/mEN AZ DOZAJ kg/m33 300300 340340 340340

AAŞŞINMA (TS EN 206)INMA (TS EN 206)

AAŞŞINMAYA KARINMAYA KARŞŞI ALINACAK I ALINACAK ÖÖNLEMLERNLEMLER

�� C30 ve C30 ve üüzerindeki beton szerindeki beton sıınnııffıınnıın kullann kullanıımmıı ((ççok ok şşiddetli iddetli etki durumunda C40 ve etki durumunda C40 ve üüzeri),zeri),

�� Taze betonda segregasyon ve terlemenin Taze betonda segregasyon ve terlemenin öönlenmesi,nlenmesi,

�� DDüüşşüük su/k su/ççimento oranimento oranıı ve ave aşışınmaya dayannmaya dayanııklklıı agrega agrega kullankullanıımmıı,,

�� ZamanZamanıında ve dnda ve düüzgzgüün perdahlama in perdahlama işşlemi,lemi,

�� Eksiksiz ve zamanEksiksiz ve zamanıında knda küür,r,

�� YYüüzey bzey böölgesinde algesinde aşışınmaya dayannmaya dayanııklklıı öözel agrega zel agrega (kuvars, korundum vb.) veya (kuvars, korundum vb.) veya ççelik lif kullanelik lif kullanıımmıı,,

�� ÖÖzel beton zel beton üüretimi (Polimer emdirilmiretimi (Polimer emdirilmişş beton veya beton veya vakumlu beton)vakumlu beton)


KKİİMYASAL ve BMYASAL ve BİİYOLOJYOLOJİİK K ETKENLERETKENLER

SSÜÜLFAT ETKLFAT ETKĐĐSSĐĐKATI KURU TUZLAR ZARARSIZ! KATI KURU TUZLAR ZARARSIZ!

NEMLNEMLĐĐ ORTAMDA ZARARLIORTAMDA ZARARLI

Sülfatların betonun içine

difuzyonu

Cevreden sülfat eriyiği

C3A’nın genleşme

reaksiyonu

HidrateC3A

Çatlak Oluşumu

ETRENJĐT

SSÜÜLFAT ETKLFAT ETKİİSSİİ

SSÜÜLFAT KAYNAKLARI:LFAT KAYNAKLARI:TOPRAKTAN (YTOPRAKTAN (YÜÜZEYZEYİİNDE BEYAZ BNDE BEYAZ BİİRRİİKKİİNTNTİİLER OLAN, LER OLAN,

ÇÇALILIK DIALILIK DIŞŞINDA BINDA BİİTKTKİİ YETYETİŞİŞMEYEN ARAZMEYEN ARAZİİLER LER ŞŞÜÜPHELPHELİİ))

ÇÇİİMENTODAN (KATILAN ALMENTODAN (KATILAN ALÇÇITAITAŞŞI, SOI, SO33 ≤≤≤≤≤≤≤≤ 3 OLMALI)3 OLMALI)

DENDENİİZ SUYU, YERALTI SUYUZ SUYU, YERALTI SUYU

SSÜÜLFAT ETKLFAT ETKİİSSİİ -- REAKSREAKSİİYONLARYONLAR

SOSO33--

NaNa22SOSO44

MgSOMgSO44

CaSOCaSO44.2H.2H22O (Hacim artO (Hacim artışıışı

Alçıtaşı

H2OCa(OH)2

ALALÇÇITAITAŞŞII ETRENJETRENJĐĐT (Hacim artT (Hacim artışıışı))Hidrate C3A

ALALÇÇIICSHMgSOMgSO44

(Deniz Suyu)

SOSO33 ĐĐYONLARININ Ca(OH)YONLARININ Ca(OH)22 ĐĐLE REAKSLE REAKSĐĐYONLARI YONLARI 200 ppm DE200 ppm DEĞĞERERĐĐNDEN NDEN ĐĐTTĐĐBAREN TEHLBAREN TEHLĐĐKELKELĐĐ

SSÜÜLFAT ETKLFAT ETKĐĐSSĐĐNDE KALMINDE KALMIŞŞÖÖRNEKLERRNEKLERĐĐN BOZULMASIN BOZULMASI

HASARSIZ HASARSIZ ÖÖRNEKRNEK

HASARLI HASARLI ÖÖRNEKRNEK

SSÜÜLFAT ETKLFAT ETKĐĐSSĐĐNDE KALMINDE KALMIŞŞSU KANALISU KANALI

SSÜÜLFAT ETKLFAT ETKĐĐSSĐĐNDE NDE BIRAKILMIBIRAKILMIŞŞ ÖÖRNEKLERRNEKLER

SSÜÜLFAT ETKLFAT ETKĐĐSSĐĐNDE NDE KKÖÖPRPRÜÜ AYAAYAĞĞII

* BEYAZ LEKELER* BEYAZ LEKELER* K* KÖÖŞŞE ve KENARLARDA BAE ve KENARLARDA BAŞŞLAYAN LAYAN ÇÇATLAKLARATLAKLAR

* PULLANMA * PULLANMA -- DDÖÖKKÜÜLMELME* UFALANMA * UFALANMA -- YUMUYUMUŞŞAMAAMA

BELBELĐĐRTRTĐĐLERLER

SSÜÜLFAT ETKLFAT ETKİİSSİİ

DENDENĐĐZLZLĐĐ ĐĐLLĐĐ SARAYKSARAYKÖÖY Y ĐĐLLÇÇESESĐĐ

SSÜÜLFATLI SU (900 mg/l) AKAN LFATLI SU (900 mg/l) AKAN TATAŞŞ DUVARDA HARDUVARDA HARÇÇLARIN DALARIN DAĞĞILMASI ILMASI

ÖÖNLEMLERNLEMLER

SUDASUDA TOPRAKTATOPRAKTA

ÇÇOK KUVVETLOK KUVVETLĐĐ (XA3)(XA3) 30003000--6000 mg/L 6000 mg/L SOSO44

--22

HAFHAFĐĐF F (XA1)(XA1)

200200-- 600 mg/L 600 mg/L SOSO44

--2220002000--3000 mg/kg 3000 mg/kg

SOSO44--22

KUVVETLKUVVETLĐĐ (XA2)(XA2)600600--3000 mg/L 3000 mg/L

SOSO44--22

30003000--12000 mg/kg 12000 mg/kg SOSO44

--22

TEHLTEHLĐĐKELKELĐĐ DEDEĞĞERLER ERLER (TS EN 206(TS EN 206--1)1)

BETONUN GEBETONUN GEÇÇİİRRİİMSMSİİZLZLİĞİİĞİ SASAĞĞLANMALILANMALI

DDÜÜŞŞÜÜK CK C33A A İİÇÇERERİİKLKLİİ ÇÇİİMENTO KULLANILMALIMENTO KULLANILMALI

KKİİRECRECİİN (Ca(OH)N (Ca(OH)22) PUZOLANLARLA TESP) PUZOLANLARLA TESPİİTTİİ FAYDALI FAYDALI

GEREGEREĞİĞİNDE BETON NDE BETON İİZOLE EDZOLE EDİİLMELLMELİİ

CC33A A ≤≤ %8 S%8 SÜÜLFATA ORTA DERECEDE DAYANIKLI LFATA ORTA DERECEDE DAYANIKLI ÇÇİİMENTO MENTO

CC33A A ≤≤ %5 S%5 SÜÜLFATA YLFATA YÜÜKSEK DERECEDE DAYANIKLI KSEK DERECEDE DAYANIKLI ÇÇİİMENTO MENTO

1200012000--24000 mg/kg 24000 mg/kg SOSO44

--22

ÇÇEVRESEL ETKEVRESEL ETKİİ SINIFISINIFI-- TS EN 206TS EN 206

ĐĐleri derecede agresif kimyasal etkileri derecede agresif kimyasal etkiXA3XA3

XA3

0.45

C35/45

360

XA2

0.50

C30/37

320

SSÜÜLFATA DAYANIKLI LFATA DAYANIKLI ÇÇĐĐMENTOMENTO

XA2XA2 Orta derecede agresif kimyasal etki veya Orta derecede agresif kimyasal etki veya deniz suyuna maruzdeniz suyuna maruz

XA1

C30/37

EN BEN BÜÜYYÜÜK S/CK S/C

XA1XA1 DDüüşşüük derecede agresif kimyasal etkik derecede agresif kimyasal etki

EN AZ DAYANIMEN AZ DAYANIM

EN AZ DOZAJ kg/mEN AZ DOZAJ kg/m33

0.55

300

ZARARLI KZARARLI KĐĐMYASAL MYASAL ÇÇEVRELEREVRELER

DDĐĞĐĞERER

DEF DEF (GEC(GECİİKMKMİŞİŞ ETRENJETRENJİİT OLUT OLUŞŞUMU)UMU)

YYÜÜKSEK SOKSEK SO33 ĐĐÇÇERERĐĞĐĐĞĐ (%2 (%2 ––5 )5 )

DDÜÜŞŞÜÜK SOK SO33 ERERĐĐYEBYEBĐĐLLĐĐRLRLĐĞĐĐĞĐ

YYÜÜKSEK KKSEK KÜÜR SICAKLIR SICAKLIĞĞI (90 I (90 °°C)C)

HHĐĐDRATASYONUN DRATASYONUN ĐĐLK DAKLK DAKĐĐKALARINDAKKALARINDAKĐĐETRENJETRENJĐĐT OLUT OLUŞŞUMUNUN ENGELLENMESUMUNUN ENGELLENMESĐĐ

AAÇÇIK HAVADA SIK HAVADA SÜÜREKLREKLĐĐ ISLANMAISLANMA--KURUMAKURUMA

SERTLESERTLEŞŞMMĐŞĐŞ BETONDA ETRENJBETONDA ETRENJĐĐT OLUT OLUŞŞUMUUMU

GENLEGENLEŞŞMEME

ÇÇATLAKLARATLAKLAR

PREFABRPREFABRĐĐK K ÜÜRETRETĐĐMMĐĐNDENDE

AAŞŞIRI SICAK HAVALARDAIRI SICAK HAVALARDAKKÜÜTLE BETONLARINDATLE BETONLARINDA

TEXAS - PREFABRİK KİRİŞ ELEMANLAR

DEF DEF (GEC(GECĐĐKMKMĐŞĐŞ ETRENJETRENJĐĐT OLUT OLUŞŞUMU)UMU)

DEF DEF (GEC(GECĐĐKMKMĐŞĐŞ ETRENJETRENJĐĐT OLUT OLUŞŞUMU)UMU)

C-S-H + C-S-A-H + CaCO3

TOMASTOMASĐĐT SALDIRISI (TSA)T SALDIRISI (TSA)

-Đç veya dış sülfat kaynağı

-Đç veya dış karbonat kaynağı(Öğütülmüş Kalker Đçeren Çimentolar)

-Su

-CSH

-Düşük sıcaklık (<15oC)

TTOOMMAASSĐĐTT

CSH yapısının bozulması

Betonda yumuşama

(CaSiO3.CaCO3.CaSO4.15H2O)

Özellikle Đskandinav ülkeleri, Đngiltere ve Kuzey Amerika’da köprü ve tünel yapılarında

Yüksek aluminalı harççubuğu örneği

(9 ay su içinde)

Düşük alüminalıharç çubuğu örneği

(36 ay su içinde)

29 yıllık eski köprü ayağı

TOMASTOMASĐĐTTFERENC PUSKAS STADIFERENC PUSKAS STADI



BETONARME YAPILARDA BETONARME YAPILARDA KALICILIK (KALICILIK (DURABDURABİİLLİİTE)TE)--11

İİNNŞŞ2024 YAPI MALZEMES2024 YAPI MALZEMESİİ IIII

Dokuz Eylül Üniversitesi

İnşaat Mühendisliği Bölümü

DoDoDoDoçççç.... Dr. Dr. Dr. Dr. Halit YAZICIhttp://kisi.deu.edu.tr/halit.yazici

Documents

DoDDooDoççççDr. Dr. Halit YAZICI - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/halit.yazici/YM2/YM-II#14_BETONARME_YAPILARDA_KALICILIK... · BETONARME YAPILARDA KALICILIK ( DURAB İLİTE)