47
ED 155 902 AUTHOR TITLE INSTITUTION, SPONS AGENCY 'PUB DATE NOTE AVAILABLE FROM EDRS PRICE DESCRIPTORS IDENTIFIERS DOCUNEIT RESUME . FE 009 503 Kaneshiro,' Vera, Ed. lyumiim Ungipaghaatangi, IV (Stcries,cf Lon'g Ago, IV). Alaska Univ., Fairbanks. Alaska Native Lillguage Center. National 'Endowment for the Humanities (WEAR), Washington-, D.C. 75 ,0 47p. Alaska Native Language Center, University of Alaska, Fairbaiks, AlAka 99701 ($1.75) MP-$0.83 Plus Postage. BC Nct Available from EDBS. Alaska Natives; Bilingual Education; *Childrens ,Literature; Cultural Education; Elementary Education; *Eskimo Aleut Languages; Eskimos; *Instructional Materials; Language Instruction; *ReadiAg InstrUction; *Reading Materials; Uncommonly Taught Languages Alaka; *Siint Lagrence Island Yupik ABSTRACT This reader contains five traditional stories in St. Lawrence Island Yupik, and is intended for use in advanced levels cf reading instruction.. The book is part cf a series of Siberian Yupik reading materials. (AM) O 4 ************************************4********************************** * Reproductions supplied by EDRS are the best that can,be made * , * from the original document. * *****************************4!***********************#******************

DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

  • Upload
    hadung

  • View
    252

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

ED 155 902

AUTHORTITLE

INSTITUTION,

SPONS AGENCY

'PUB DATENOTEAVAILABLE FROM

EDRS PRICEDESCRIPTORS

IDENTIFIERS

DOCUNEIT RESUME .

FE 009 503

Kaneshiro,' Vera, Ed.lyumiim Ungipaghaatangi, IV (Stcries,cf Lon'g Ago,IV).Alaska Univ., Fairbanks. Alaska Native LillguageCenter.National 'Endowment for the Humanities (WEAR),Washington-, D.C.75 ,0

47p.Alaska Native Language Center, University of Alaska,Fairbaiks, AlAka 99701 ($1.75)

MP-$0.83 Plus Postage. BC Nct Available from EDBS.Alaska Natives; Bilingual Education; *Childrens,Literature; Cultural Education; Elementary Education;*Eskimo Aleut Languages; Eskimos; *InstructionalMaterials; Language Instruction; *ReadiAgInstrUction; *Reading Materials; Uncommonly TaughtLanguagesAlaka; *Siint Lagrence Island Yupik

ABSTRACTThis reader contains five traditional stories in St.

Lawrence Island Yupik, and is intended for use in advanced levels cfreading instruction.. The book is part cf a series of Siberian Yupikreading materials. (AM)

O

4

************************************4*********************************** Reproductions supplied by EDRS are the best that can,be made * ,

* from the original document. ******************************4!***********************#******************

Page 2: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

.'4,Lcr0-2,r0cruOuu,

'2 4-k,4,' ",,, -

^ 4 '. "'" 14,14

."

","'"`"7 4",-1.0, 0:: 4

.44, f 4 fr

` Ait r

Page 3: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

t.

K

411

AYUMIIM UNGIPAGHAATANGJIV

Ungipaghaghtet: \AkulmiiElqiilaqApetekiPuughhun

'Nuughnaq

Terugistek: UtiilejcTapeghaataq

UlimaaghiAlaskam Yupigan1

Akuzillghanun IlanganunUlimaviganun Aywaaghmiit

Liinnaqellghita Naalkunnagellghan`,Alaskam Liinnacifigani, Fairbanksmi

Iyam Uum Ulimallghan'Llitiistenga:National Endowment for the Humanities

Uum igam atuqelleghqii kenlelguut.Qamaglluki pilleghqii ilalluku ukuneng iganeng

atuqelleghqaq, wallu nali4hneghi alngunak,yulquut- Alas am Yupigan-hkuzildghan Kaangggh;gAni.

\./

.Sivuliit Igagegkat-: Akimigaq Yduk Igat

KutalaVik, 1975

Si clam' Qiighqaan Yupigistun

.

3

Page 4: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

STORIES OF LONG AGOIN/

Stories by! Grace SlwookoFlora ImerganHomer ApatikiDoro;thy Waghiyi*'Ruby'Rookook

Illustrated by: Morgan L. ApatikiJoseph T. Slwooko, Jr.

A Production of theAlaska Native Language Prbgram

A Division of theCenter for NorthernEdi3cationai ResearchUniversity. of Alaska

Fairbanks, Alaska

Funis for the preparation of.thismaterial were provided'hy the'' *,.

National EndoWment for the Humanities. t.

4

,

Use of this material is restricted:,All rights, including the right- toreproduce all or part of the dontentS-in any form, are reserved by the '4._Alaska. Native Language Center: 0,

,First Printing: 3go copieI

October, 1975St. Lawrence Island Yupik

6.)

)

Page 5: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

a.

In/

/IGAM UUM IMII

Ungipaghaq Ungipaghaghta Page

Nukalpigaq Uniighmigegkaq ,Akulmii 1

.Saymegerngen....,. Elqiilaq 12

Sikesnakwhaat .

,. Apeteki 21

Perinani Kiiyeghwaaghhaak ,..Puughhun 35

Yuget Tallimat Anglegutkullghiit....Nuughnaq 37

r

Page 6: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

.,

A

NUKALPI6AQ UNIIGHMIQEGKAQ\

(Akulmiim Ungipaghaa)

Ungipaghaninguq imani- taananguq nukalpigaq nengiwghnne-\

.

Avaqutinghaq enraq, enkaam quyaghllak avaqutagenn-

ghaghmineng mekelghiighhaghmeng. Repalinguq oanegpenani

nayughighllak, taghnughhaqenghhaghthi Ainaa malliithsugaaghllak,

saama saaghsaghqaa iiskughteghllak legan. Legannguq\mallas-

51.ighhaatlu igisimanginaghaqluki gginaan uvitanganeng, enkaam-

h§uq legan sampenani artrighpenani.

L

ft

4

Nukalpigam atanga genwannguqkaynguyagutug yuigutmini

kiyaghnneghmeng, saama esghaneghmengllu gginiitgun alingughluni

lliightuseyulgutpineng; Enkaam tawaten sumeghtaghaghluni

lliiqhyami, ighneni iteghvikluku pimakang, "Quyakusiqinaghluku

allgeghtaqamsi whankuta. Leginallge4i4naneghpesini quyanaq

itusagegkefut. Taawanginaq nayughiightaqeghngaamta aanaghtaq-

3

Page 7: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

luta piiqukut/ Esghaghnanighwaaghamken ulapullph ni, enkaam

kaynguyuglunga lliightunga yulgutempi an'ginemni taI a.

.Ulapullghiinun pinanighsin sangavek? Taawa ilataghtaqluten. c

piyaquyek esghaghhu."

Kii, mekelghiiq qallegpanani nagap.uni,milegtaaghllagluni,

nanillu pimakek, "Aatkangllaghtegnenga_amimeng

qateperewaaghmeng elngaatall. Whanga-ayaviingllaghnagnguunga,

yataaghgennagunga kilgaanun aghulagnagunga.v Tawaten piluni

aanumalghii, aghulaqusighgani ulimayaghtuumakangi. EnIcaam

taakuk aghnak naangallu nulighhallu qunitek inglukluki elngaatap,

whaa kakimalghiik unugtuumaan. Aatkaq taquumakangak legan

qateperewaaq.

Taagken apeghiighyami yataaghgenneghmeng taawa nukalpiga 4.

aghulaquq kilgaanun tazimavek. Uyavaghaaq taagavek nunanun'3115*

esghiigalkemminun kaataqluni legan. Qenwannguq meghnughna-

nightuq tumangani pinighighllagaa.

Alla tawaten mangteghat esghaamakangi aga

Kaasaghtughyalghiimi nagamnguq ataasiinaaluteng ,Wata

-kaasaghtughyalghiimi liigikii uglalghiit qama qapragullghiit

thAngtegam ilungani. AghnaghaanZigEgama qafsinegyaget amigkun

agigtaqluteng nenglengeltaamaghmeng akuziteghllaget, qugeyeg-

teghllaget.

Manughamunicaasami nukalpigam a viini nuvugmikun wanitalek

.napaghsimakanga anigukun. Tawaten nekemghamaluni nagaquumakangi

qaamkut aghnaghaat atayeng pikangat, "Yuuk qakma anglinghhaq

2

7

Page 8: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

kaasimaaq. Qakma mangteghamta mapungani nekevghaaquq

napaghlluku saaghwmikun."

"Enta uyuq, aanvikigu,.iitghesqesaghtughhu. Legan

ayaviini

itegh-

linguq." Yuuk siivanlleq qama piiq. Legannguq tawaten piiq,

whaanguq mekelghiiq aangaghtuq. Samenguq naqam whaa pigpenani

ekevghaaq elinganun ayugluni. Uteghpaark,i.taagliiitugnguq naqam

sameng pitegpenatek. Anugemsgug legan wanitaa ajaviighem

lengaaghrugtaghaa. Unugyaghtuganganguq,,enkaam tangiqiu

piilluni.

pimalghii,

igleghtuq.

Uteghpaarkitaaghutkelluku nukalpigaq

"Kii, tangiq *a-a-a piituq. Qilawaaq

Entaqun anuqa miuggnagilq."

kaanneghhaq

allatmun

mekelghiiq aaneghaq whaa piiq, whangkutestun

akuzing'gannikemken pikayuguziin. Whangkutestun

&wi ayuqsiin? Atarria kayagtaanga ungipaatesqelluten iitghes-.

gelluten. Tagi fitghi maligilunga."

Iteghyalghiimek, kii, imaninguq aghnaghalghutet whaas

aqurtiuullilteftg inglugtun sakighquullUtehg, ighuteng estugh-

3

Page 9: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

Iqughlyki, itegateng kaatutesluki inglumeggnun aghnaghaghnun.

Legan aga anegaat taakwagun nalugutqaghtaghtuq kiwavek utegh-,

vanun: Tawaten katam legan elingallu nukalpigaq nalugutaaghtuq

dBighungitgun aghpaghaat.. Legan aghnaghaat heriglengeltaatkelluku

whaa piiqut elrtieggneng, aagna r alpigaq.ugengestaapiwaa!

Talwa temngi llangaqa legan efleghmighuutaataghtuq!", Legan-,

nguq aghnaghaat nenglengeltaamaghmeng sigutquutut iglimyu-'

. gaaghusimaan nukalpigaq.

Yeghleginguq atangat piiq. whaa, "Kiwahten nuyeklighmi

panimni." Liaaghanwhanguq kiwavaghtuq aghnaghaq kiiwna

kelgusgu yugem. Aavngaghmeteftughnguq kiwatangani, llanga-

qanguq sangwaa pingwaaq, megnuilaghwaaq. Enkaam legah taaggun

aghnaghaam saaghwakun aqumumalghil". Taawa tugaa taana agh-

naghaq, nulighqaa legan. Uyughlinguq enkaam taakut aghnaghaat

nepangiitii ima.

Ighivgaamaan aghnaghaam pimakahga ugikenghhani, "Unaami

aghnat Sagneriighynnagut'. Neqmeng pagneghqun negengllagh-

waaqameggneng taginnaqut kayaalqiiraaghutkaghqameng. -Agh-.

naghaghllak tagillequq sagndghegneng kegelluni. Taagkenii 6

sagneghegmi imaaneng neghesnnagutkellegaaten. Neghyaqunang

puughlleqaaten. Legan aglaallegaaten elmi mangtegh4inun.

Naalguuq'amyugetalghiimeng. Tugullegaaten legan. Uteghnii-

gatut pikat tazingavek.Iiwen tuqutaglitenliu."

Unaaminguq llaaghanwha.aghnaq negengllariighutug allaa-

ghhiihaghmeng. Taagken, kii, llaaghanwhanguq whaa aghna-,

ghaghllak tagiiq aghneghmi taakwani. Sunanguq sagneghegnia

4( 9

Page 10: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

se-

IL

elnganun tagitakek whaa,.

pimaghmi, "Neghi whaken. Neqngwaa-'

ghuuq negnilghii, iyataghnigelleguten."'

.Ighsaaghngug iitek svukluni. Qenwanngliq ima neghtuq.

Qaywa iitek temngi tugullughluni piyaghtuq..-Neghyan ashna-N

ghaghlidgem-pii,2"Em-Ahm-m-m, tagi enta, maligtinga. Aglaannh-.,N

0

qamken whankunnun.".

Sukatmeng, pipati, nukalpigam maligsimakanga aga aqfay-,

ngwaalghii. Aghnaghaghnguq imani sukatuq. Iwernga nukalpigam.

maligesnaamakanga, enmis legan tuutgaghtaqestiinaghluku-I

ketngigegkenkun. Kaallutek mahgteghamun iitghumalchiiit. Taa-.

wanguq ugatmi kayngek maalghuk inglukliqullutek petugak amigem

igegkeni. Naasqughllategnguq nunamun tenpullukek kelengakistek

igleghameng.

"Taakuk nayughistenguuk. Mangteghamta nayughistekaak."

aghnam pimakanga. "Legan maligtinga iitghi." Agangiaq legan

nalughqutaghtuq ilutmun aghnaghaq, taakuk kayngek naasqiigkenkun

tuu'tqaghtaamaagkenka.. Legan kayngik agliik mengqutun, ket-.

ngigkek aghnaghaam kingugkenkun nuughtekestaghlukek!

Legan elpeklu tawaten iitghi." Pii aghtaghaam uteghmun qii-

Vikluku. Llaaghannguq legan nukalpigaq pliq tawaten elingallu.4

Kayngem aglii menggutunngug legan, ketelgigi nuughtaqukestagh-\

luki. Iteghyalghiimek ilunganun, whaanguq aghnalqwaaghllak

ugatangani, ugatem quulpittegkeni aqumluni. Whaanguq aghnaghaam

pii aghnalqwaaq taawna, "Emta pigpenaan, nelliqutkegpenaan

ugiknagagangam,taana, -Emta airelghaghhu-nelliqutkegpenaan."

_ 1 04

r . . ,

4

1

Page 11: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

a

.4

2

I \,

;

1 't

r

Ighivgaghyan ingaghquusamek, nukalpigaq,qavaneghmeng

.aghtuumalghii. Megsugyami aghnaghaq teghtughlluku aaptaa4. .

Teghmeng. Aghnaghaq tusaqinaghpenhni qaltat kelgutii meghmeng

imalgeJILTaawanguq qaltaghpaggaak nuqutugak imalgek megkeng., ,

Guughlluni nukalpigaq nutaap iighwzilgunnaqsaghtuq, ukanguq

angyaghhaq ellngaghllugaaghanun yullgaq'tagiragkiigfiyalghiimi.-

*Legan yuggaghnguq angwaaraa yalghlimi sukhlluni uka ellnganun.

Piigh ataan .tawaten'suupekestaghaataghaa., .

,Tuupekestanghatninguq legan aga uughhaqaa., Meghnagenghaningug

uki legan agiragkiineghmini. Qenwat qinuyagulluku suupeghlla-.s 7

gumakanga'taagavek. Imanguq xieghtaa, aviighutughnguq. Llaa-

ghanwha enkaam me4Aumalghif.

Iiwen ingaghtaquq whaa aghnaghaam pii, "Kaay, meghsiin?"

"Aa,' meghtunga. Taawanginaq angyaghhaam saam 46uyugsa-)

ghaanga pingaatall. Suupluku taaga-uvdghsimahqa. Aviighusimaaq,A

enkaam lla ghanwha meghtUnga pinitun.". Akitaa nukalpigam tawavek.. ,

"Kaa, qun naghaaghtkaghaqa/tuqutan taawa. Nacrhaa-

ghutkaghyagh gai Imaqun naafgan!" aghilaghaq whaa agniq:suugtug

V

611

,

a I

Page 12: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

'1141

.qimghuluni. AghigsuugluniqavaghtUq., Elinga nuk4lpigaq

qalo.neghmeng aghtughtuq elngaatall.

UnupaaghgaghsanNuganguq aghnalqWaaq maketekestaghtughnguq

ux4a; Ukanguq ulaan4 tagikestaghtUg, 1 ,

naanun. Tawaten lec n ellnga.gavalghiistun quhaghmi kikaghsi"..

ma ghii. .Kaalluninguq whaa ulaaghmineng ugliiiteghllaga tawg-.

estaghhaq. Legan 'qapragtughnguq gavangughtaasighwaaghumaghmi.,

4

_ .

Inganguq iiwen nemini aghnalqwaaq-makesimangilngughestun legan.

Aghnaghaamnguq tazingavek, 'QaYnguh pinaglaataghan. Nelliqut-_

kegpenaan ugiknagaq-ahgam taana varan!",

Ihgan6q aghnalqwaaq-qapragumaghmi, "Taciitek,'tagitek..

Emta'taghneghaqrugek nellignaglaataghtuf Uguminaghnaghhalek,4

K

tagiqrugpenatek taghheghagrugegka!" At\:

ghyan ag naghaq ellhga kelengamalghiiTaagken

htaghaghtuq elngaatei,' aatak naten sana7-,

. P

lunr, anagnaluni. Taagken aghna4

kestaghaa yaakelengeStaghhaan.. Enka

aam.uliga atkuk taana sayu-. ..

4gfiutuq.nenganun aghnaghaam,-uligaallu.el mi atku,

minun. Naav-

aksaqluku iiskughtaa taagavek tagilaataghnayukan)-

ghanwhanguq qka aghnglqwaag.tagikestaghlaatagfituTul

ineng. Tawaten

Ila. Llaa-

alighlunii,Kaalluni whaa ipnigminu quliAgiilluni tamluni amqeghllu

-..

ugUNyugumaghmi ulaaghmtneng uqliiteghllala panini. Iitegnguq. .

. , 4.,

.' aghuliighluni esgapagtughyaaghaa ali4kekanighsligniialmigu.', .

i! .

,

W14anguq u4aghmineng anagughligyagmInigu aOlnagnag naasqwer ,hV

' ,I .,

ilefkaghaghnneciegsaghluku! Agamguq-naasiiii07egan ulighttaghtuq, .

If .*

.

"

12.

Page 13: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

.s.

taawavek kayngegnun. Legannguq uga kayngek tcangghugtaghaaka

naasquq stikalluku.t

"Uuk, panika tuqutaqa ima!" WEaaulaaghthineng uqliiteghlla-

gaa Alughndluku. Elinga nalugutqaghtekaalghii agavek minglem

ingIunganun. Milughyatni nalugutqaghsimalghii.sanitmun.,

Legarnigug ulaaq mingL.6mp apumgutuq. 'Tugulukti-ulaack elingatun

tawaten miluusimakanga. Miluutaa ulaaq aghnalqwaaghmun,

saghuyanga ilefkaghaghlluku. Aglugmineng enraq aghnalqwaaghem

milughaa mekelghiiq. Nalpgunneghmini ulaaq yeghlegi apumkaata-

,.. lolppii minglekun. ,Taagken aglugmineng mukalpigam milughaa

aga naasgWa legan ullghitaghtuq taawavek kayngegnun: Legan-=.

a'ngug k'anghugtaghaak taawegkuk kayngek maateghhaq. Taawa J .//

aghnalqwaaq tuquuq.

8 13

,

a

Page 14: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

Nukalpigaq aanluni aglaghtuq tukuqsuggaaghminun- Kaalluni

iteghyan piit, "Kii, tagikataghtuten! .Natentagizin, kii?

Sivuliit qamaggi4luteng tazingayek aglaqat taawa uteghniigatut.

Naten anagsin?"

"Tuquluku aghnalqwaaq tagiinga." Akitaa tukuni nukalpigam.

Tawaten piyan'nukalpigaq tukaa yuuk pilugugluni aanluni

vaga mangtegham ayngakun nekevluni araghtuq, "Uu-hu-hu-hu-huuy:

.Taawa amydgetiqestezi nukalpigam nunaneng allaneng tagikam

ttiqusimaa. Elngaatall umyugaghpesistun kiyaghsagunnaqusi.z-

taawa!" Taawa taam kingunganeng nulamalghii nuna taana

amyugetaghtengiisal'oiimi.

Tagtalmi milegtaatughtaa nukalpigaq. Nulightuqallghiillu

taagken nuyeklighmeng aghnaghaghyaget aakiitneng. Sakingan

taam pimakanga,i,"Sangavek milegtaaghaqsin? Alpyugagenghisiin?

Angayugaghten esghaghyugaqenghisikii."

"Angayugalgungama esgha whaa sumeghneghem kaaskanganga.

Angayugalguunga, nuliilguunga nefiniv avaqutalguungallu taawa,

saama mekelghiighhaaguq avaqutaqa. Esghaqaghyugaqanka'taawa."

Akitaa tawaten sakini.

"Aa-a, eshaghyaghtughnaketen aatak weni." PiillU enkaam

sakingan maateghhaq:

Tusaqinaghpenani nukalpigaq ag'hulaquq tazimavek tagivigllu-

gaaghminun. Igleghtuq elngaatall.. Igleghtuq, igleghtuq,

ighivgaalluku eghtagluku, igleghtuq, igleghtuq, igleptuq,

Ilravaghaaq. Muluuq tumemi taakwani, uyatupiglleghhii. Taagken

tagtalmi naa aga agigtaa weni aangelghii. Maftgeghanngucilmani

9j14

4

Page 15: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

uglaghtut. Iitek liigikiillu. Iqukliitnun mangteghat kaa-

'saghtughyalghiimi liigikii ellmeng angayugagullghiit

mangteghaghteng. ,Nanevgaghllagnguq inga qayugtughageftug

manughami. Kaasaghtuutkelluku piyugpagtuq nagaqughsagepiglluni.,

Nanevgaghnguq llaaghanwha whaa sivuglluni esghapagaa elngaatall.

Weningug whaa liigiknaqutkaa yuvghiighaa. Qenwat nukalpigam

pii, "Kii, maana yugtughsimaa taawa Maantagellemneng awata-

ngaghniineng. 'Angayugagkallu nullighqallu Lghaghyaghtughaganka.

Naakituq, esghaqiigasikii?"

Nanevgam whaa pii, "Kii, apanka taawa atighaten. Apama-

, nguq ataka uniighmiqsatni seghleghyuggiinaam kilgaanun

aghulaqumaftuq. Whanganguq allgeghyuggaaghulunga aananiitkeg-

kagegkanganga-elngaatall, talwa ulapsaghnanighluni an'gipa-

gnanighluni legan. Aneghrengimnguq tawaten aneghtestekaq=

eftaa, avaqutagsuggaani quyakem angtalanganeng. Apama enkaam

kaynguyagulluku aghyuuqaqsag6etaa. Uniighyugluni tamaaken

15

Page 16: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

apalltqluni kilgaanun aghulaqumaftughnguq. Allallu,esghaa-

mangisimakangat taam kungunganeng. 111ngita apama whanga

anglistekagaatnga enkaam."

"Aa--aa--aa, kii--ii!" Angeghluni tawaten sunanguq-gginaa

whaa al langughteghllagtagu nukalpigam Kaynguyugaghtem saam,

legan saam seghleghyugaghtem inanevgameng ighnegneghmeng

seghleghyugaghtem kaynguyugaghtem pii tawavek, "Whanga ava-

qutageftamken taawa!" Pitkelluku tawaten panani akuqaghluku

legan tawavestaghhaq.nanevgaq panayagminigu tuqutnginaamaan!

Nanevgamenguq nuka,lpigaq ighnegneghmeng kaynguyugluni, saluni

sesghleghyugluni tuqusimaftaa ighneni nanevgaq.

Tefaay, aliinghakun amsanaaku-u,u-n!

'0

Page 17: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

.Saymegerngen

Elqiilaam-Upgipaghaatanga

Whanganguunga Elqiilaq. Tingipagha?hnagunga apama

ungipaghaghaatanganeng-.

Ungipaghaningtiq imani Taakughnguq nengyuqutalghi'ikL

yaywaalingiighhainkuk, aatgha Saymegerngen, eltughaghaa

taana. Eltughaghhaa sangigalnguq-ganigalngug aatkiiInguq,

nunalgutangilnguuk talw . Pupigllak mekelghiighbaq.

Tawaten, ighivgaam ilangani qavaneghmeng aghtuumalgilii

mekelghiighhaq., Nengyughhani qavaghyan aatkaghhii aatqugh--

luki aanumalghii. Aanyalghiiminguq tanqighllugllak. Tes-,

pikavek.penaukragmun taglaghlunipegnem kaalluni, taaggun

i,

..-14.!

, -.........;.;:a.... ..._..r----......=or--.,---..:._ -,...w.- ......

12'

17

4

3

-

.

Page 18: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

A .

0.

aqumluni, amsanaghllugilak, tangighllugllak, taWansimalghii.

Tawaten kiyaghsimalukunguq mamlegpaguutlq tangle, Piyal-'

ghiimingug, iik, sangwaanguq,uka ukigageftng.: Ta4ngagun

ingakaghaakun tekisalghiiminguq legan. Tekilluni aanyal-

1ghiimi yuuk. Taagken aghusigmineng faanYalghiimi yuuk legan.e

AaipsiMakanga, ,"Saagsin tawani?"km7

"Temngi an'gighaqunga aanigalnguunga, temngi itghu-\ y

maghllak. _Salunga aanlanga,`aatkii1n4uunga, talwa p42Xg- .

1]ak Quunpeng itghumaghllak."

Pimakanga, "Nangllegyagulluten elpek takwaamken.,

Apeghtughnagamktn; a-a-a, naten pilleghqamenge Tespama

Quyillgem paniga ataasiq tuguneghteng aghtuuskangat. TI/Agu-

naqsaneghmegteggu, ima pipagningitaqut, avangillutengutegh

taqut. Tlpek maaten nanghiiqusgelluku elpenun takungwaamken.

Apeghtughnagamken naten piileghqameng."

Taagken tawatennguq pighngaaghmi\gengagkenengmaalghuk

amiklugek aanqa werngaqun kakafsagmegtegnegu sigu-

tangakun itegh lutek qaanghakun aanacalutek,gengagkenun

'iitghaglutek, nagpn aanviggaa qamagilukungug tawaten anegh-

qmegnegu.t Taaqluku pilaatagfiai, "Unaami taglaghhaaten

n lightughyaghtughhaaen. Espana nanevgaghha4k ugatanga-

7' nituk mangtegham. Aghnaghaq taana ellnginaghhaan angayu-

qagkenka unillesgaak°. Unaami ukapillequk, esnaghmiinun

Iukavek qimugsighliequk. ,Taakwani nallaqufkek legan pina-

kegken Saymegerngennulightughyightughniiukn. Taagken

f-13

Page 19: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

kiyaqaghluni, "Haa, itegl'aghtughhaatenngam." Mekelghii-

ghhaq nekevluni =ga iteghyaghtughtuq, atghaghtuq. Iteghyal-

ghiiminguq nengyughhaa paninar, qavaghaqeftuq. Ingaghlluni

taagken qaVaamalghii.

Unaami teghtuquullutek piyalghiimegnguq aliineghllug-

Uksuulghii, aliineghllugllak tanqighllugllak. Nengyu-

ghhaghmi ighlekeghngaatni pilugugtughyalghiimi nulightugh-

yaghtughAaLgniluni pamavek Quyillgem paniganeng, tuguneghmeng

aghtuqaat tuguyaghttfghnagniluku. Taagken amennguq whaten

pikaqi3 ,ninnaqngamigu sakangatni ighsakegkangatni qiyaaghwiis-

1

,qumaf't "Qakunmi naqam aghnangllaasaghtughnacisinga!"

Taakl,,71a !Ik<luku. Taagken legan nengyughhagfimi mengakup

taagm -:aglaghtuq aanluni, pilugugtuqiinaghluni. Piyug-_

tught q elngaatall.

.00/1=0/1~-v/if=r?

1

I*ennguq mangteghaghhani talughtaqaa sunanguq qimugsik

Jmaalghuk ukegkuk. Taagken aapsimakangak, "Navek aghulaqag-

sin?"

"Saymegerngennguq nulightughyaghtuuguq." Aganguq

sameng pim4agmek naghughtaak. ,

14,19S

Page 20: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

taagken kaa$41ghiimi llaaghan taawa aapqaa yugem taana

emangteghaq legnelqughaghlluku kaasimalghii. Iteghlalghii-

;Triingug ugatsagfilteftugngug taawa llaaghan nulighquta1ghilk,

minevgaghhaak. Aghnaghaam apangan pii, "Uuk, una upughatigu."

Legan it4hulluku, taagken nanevgam pilaataighaa, "Sameng

pizin?" Enkaam meke,ghiighem akisimakanganulighqesagh-

taanaaghnaghaq. Piyan tawaten iwerngaqun

aghnaghaam taagken pellugegmineng, taagken sagmineng

* yaqiiragmineng anagule4byaqminigu pupiginguci legan saall-

gaghtaghluki. Qiyaghllagumalghii legan apeghtuusaatun

esghaqami, "Qakunmi naqam aghnangllaasag46ghnagsinga-a-a!---

Qakunmi naqam aghnangllaasaghtughnaqsinga-a-a!" taakw-

nanginaghnguq mekluku, qiyasiqluku.

Mulaaghlluninguq, mangtdghaat,aagbhaghpagteghliagluni

kii,uka iteghyalghiiminguq, uga qineghsalghiiminguq taana

akuga'aq esghaqani esghaghlaataghaa.- Qengagkenenguq legan

aanqaghtaallutek amiklUgek,-"Taawa takwaamken!" Iwerngiqun

nanevgaghhaak taakuk pekaghsakluketawaten ellngan akugaaq

pillghatun, qengagkenkun iitghaqlutek,esigutegkenkun aanaq-

lUtek! Agipannghaak qamagllukek legan, pekaghsaklukek.

Whaanguq, "A-baa-ma-nga-a-am! A-haa-ma-n§a-a-am! Saynie-

gerngen nulightuuma-a-aq! Saymegerngen nulightuuma-ra-aq!"

taakwna mekluku.

Aanlutek taakuk, enraq aghnaghaath qengagkenkun tawaten

iteghlutek iwerngaqun aghnaghaq pekaghsagmegnegu.: Enraghn-.-

15

200

Page 21: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

nguq qineghngalghiim taam piigaa, "Ugikigu! Taawa tuguna-1

,qaaten! 1ngaghutigu, tallighOneng'akisighluku!" Began

aghnaghaaril alingelghii, tallimineng akisighlukul galtengan

,maaten ellngan saallgaghtaqiC talliikun maqughaghllget

meghtuqellghi. ' Ingaghlluninguq.dlinga aghnaghaq ingaghq-,

tesluku aga.aapuq yuuk,

Mululutegngig, mululutek',":whanikumath.angtyugak kaa-

11utek aghnaghaqt:uf3luumakangak Panigtek. ghnaghaam pi-_

-0 -

makek,' "Salunga"pilanga, elpesi iteghtek!"4

'megnguq unaaq naghughutkaak yayWaalirigiighhaq aghnagliaam

tallimineng akisighluku, pupigllak'ingaghtaagkutageftaa!

Kii, atangannguq sayugaghtaghaa..

Aghnaghaamsmiphagh-6

taannagneghmeng anagulqanga yagarinamineng anagulganga,

esnevagbaghtaghtuq% Nanevgaghhaagnguq Ptaawdgkuk tatamaa-,

taghlaataghtuk.; Taana yaywaa1inglighhaq qiyaagelghii,

"Qakunmi,nagam aghnangllaasaghtughnaqsinga-a-a! Qakikinmi

naqam aghnangllaasaghtughnavinga-a-a!"

Taawegkugnguq,nanevgaghnaak, "Pinaglaataghiinku-u-ut,

pinaglaataghiinku-u-ut! A-baa-ma-nga-,a7am!" .,laaghanwha

1e an mangteghaat aaghhaghpagllaataamaleii. Aghnaghaq

tdana amigighaghtaannagneghmeng at minun aavgaghtaglatestuq

naatmikun esnighaghtaghtestuq amigighaghtaannaqneghmeng

.taamun yalfwaalingiighhaghmun.

Uka iteghlaataamakangi llaaghanwha:> Iwerngaqun

tanemlleqa tawaten,:"Sameng piiqsinga?". 1,

16

Page 22: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

N..

Nakurimi naqam aghnangllaasaghtughnagestengnga?"

Taakuk ataa.sik amiklagek qengagkeneng aangaghtaa1ulek,

iwerngaqun angayusak enrag taakuk kakaftaghaghyaqminikek,

pekaghsaklukek.)

"A-haa-ma-nga-a-am! A-haa-ma-liga-a-amro

Saymegerngen zujeightuuma-aag ! ". Naneir''7aghhaak araghagel-b

ghiik.

"Taawa ugiightuten a-haa-ma-nga-a-am, a-rhaa-rda-nga-

a-am!" Taanallu qenwat yuule piiq. '"Taawa ugiightuten.

,v Saymegerngen nulightuuma-a-aq, Saymegerngen nulightuuma-

ra-aq!" Aganguq taakuk:taawavek yugem qengagkenun iteghaa-

tagelghiik amiklugek. Aganguq taakuk'taawavek gengagkepun

iteghaaiagelghi4k. Pimakek, "Alla matentaln:PikuiaTc

wataqaaghaq piighataaghaghlloxiamtek. A=haa-manga-a-am,.

'1

\.

. ,

,

Saymegerngen nulighiughnaquq whaken kerilekluku.". *

% , /-,,

Taagken apeghiighyayek, aga aanyayek saghyatek itegh-,

. ,..

qughluki, pirughtatek esnam neganganeng, 6taagken tawank '--

it

neglighftUghaat qemall Saymegerngen, manigughluku legan

qemall. Aga unaamiatgblisqumaksngat. "AtghaannagaMkenl

,Aghyugelleguten atghaannaqaMken!" Aatkii simighteghluki,' V,

tagneperewaaghmeng aallutek atghaatagke. Quyngiq aveglilkuf , .

panipminun'tliguraightuusaqaa. Quyngini.aveglukuatghaghtut.,.

17 22*

Page 23: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

-cJ

41

Kaalluteng aghnaghaq iteghyalghiitiai nen§lusqughhaanngug

pupigpagnighllak, nengltsquvegaghhaq! Aghnaghaq maghuyuglluni

qiyatkelluku qavaamalghii. Aghnalqwaaghhaam gavangllaarria-.

A

kanga. Ghhutegntn ateghlluku eltughagithani'tgana keligaa-

makanga pupiga. Keligaamakanga, keligaamakanga, taagken

-sipegsagliinigu kaagkaghhaaneng. Taagluku keliganeghmeng

A

nalugutesagminigu nukalpigagialuggag! Pimakanga, "Aatkaghten

11.taakilt aalluki aaui, ingavek geghet asirigitnun utaqipaghtaa

tuglughleqatken. Aqfastekpmken tagilghaaten wetku."

Taagken enraq agtinalqwaaghilam aga aanyan yaywaalingii-

ghhaq, ukaankr,,gavanglagani taan .avelghaghlukuteghtughteg-,

penaan, mangteghaghhani tlAkeghyagminigu elngaata Inglunga

taakwna angiisteghllagaa tukeghyagminigu. TOceneghmeng

.taaqluku, ugatanga taakwna ketngigluku pakigyaqminigu, kii,

aatkaghllak, amighilak. Taagagun agaghquusimakangi. Taakwna,

.

inglunga taagken tukeghlaataghaa, tukeghlaataghaa, taaqluku

ketngigluku pakigyaqminigu awezghalghpn

Sangwaa, genghaghtungwaaoiluni, kaviipiwaaglunY, kavlighwaaq-

luni Aatelghiingwaaqluni. Agaghquulluku inglungakun taagken

ugatanga enraq taakwee Ugatanga ketngiglaataghaa, ketngig-.

laatagtraa, ketilgiglaataghaa. Piyaqminigu, pakigyaqminigu

kii,.mangtaatag/lak awataghpak nusugragh?a. InglungandRtg

taagkgr7pefku, angwaanusugraghaa. Taaqluni ukaarii tegh-

saamakanga, q, ugin.aigna aqfagu ne hnaqukut."4

i Aghnaghaq sivugtekestaghyalghiiminguq, wasiwa tepeghilak1

pinaglaataghniluku,sivugtekestaghyalghiimingts, kii, neng-

18

3---

';""'

Page 24: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

.00

lughrugllak imaninguql ,Qetngighhalegnguq. -Neriglagaamaghmi

maghuyugaghsimalghii.

"Enta, sUkalluten neghhaqukut!" ukaani pilaataghaa.4).

Aghnaghaq taagken aanluni piyalghiimi inganguq utegh-

paarkitaaghageftuq qeghat asingytni nukalpigaghltiuggaq el-'

ngaatall! Tazingavekpimakanga, "Naagu ugilluggaqa? -

Es4haqiigasigu-u?" /

f Iingken akisimakanga, "'Saymegerngen whangata taana!"-

7Quyakepiglluku elngaatall takuluku pimakanga, ,"Neghna-

x

qukunnguq aglaa, 'agfasqaaten."A

Iteghyalghiiminguq nenglullugaaghmun, kii, nenglughru7, .

kutaaghllak aklungighllak! Taagken neneghmeng taaqiuteng

pimakanga aghnalqwaaghhaam aghnaghaq, "Taagken/nakmiighi

I.

aasaghqameng, awalighilghaatek enkaam pamavek angayu4agh-46c

-petegnun. Aghnaghaq legan ukileghyagmeng taruaaken

quulluni aatkaghraghaallutek ukileghyagmeng. Sagneghek

imighyaqminikik mangtagmeng. Iraglaasimakangit.

Ukegkugnguq sangwaak esghaghyagmegtekek tesE4kegkut,fi

naayghaq ughugnagepiglleghhiistunngug legan uka taglalghiik!'

Kaallutek piyalghiimek taakuk avaqutagket! Panigtek liisu--

a."

19

...

Page 25: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

......

.

qumakangak. .1werngaqun ryalluteng,tawani, Saymegerngen

taana atghaghnaqngan enrati,,taakut amalleqa nefkumeng

hllagumakangat, quyngimeng nefkumeng. AtghiamalghIik

..taagken. Taawa iyaghtekat.

Tawaten kiyaghte.ghngaaghmi, taghnughhi4rigug ini

nulighha aqsangluni piyalghtimi mekelghiiq. 'Taawa avaqu-

tineghmini taam kingunganeng iiwen mekelghiighmeng. Angyaagh-

salghiimi Saymegerngen aghvengyughllak. Ayumiirineghatni

ataasighhaagpenaan aghvengaqelghii maalghugegnerig. Taawa

wata nulamalghii. Siingenllu nengyu haa taana tuquMalghii.

Taamllu entaqun aghnaghaam anIgayuqii tuqulaghaasimaat. Taawa

Saymegerngen nulaghllagumalghii.

Tagtalkaa taawa.

4),

I

25420

Page 26: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

"SIKEgNAKTMAT".

Ape4klm'Ungipaghah

'Ungipaghanrnguqimani-i naangtq taanai---

peghllak. Yuuk.avaqutiilnguq. Paniga ata

geitaghhag.a .`

uglaapicaleghhii.

asiq, taenangin4-

Uksaag6stanghant,ayumigulleg anagtegpenaan aghulaghqu-..

ghagelghijkiwpanikullgiliik. .NuniyagSeghaq piktutang'aneng,I .

all&aghhiinaghm'eng 4.nghWaagellhiik,,

uqfigligelghiik. Taag-.,.

ken'esilitneghmegneki ganea-tek atghaghagelOhiik. ..

taawa unaatanga t hhaan untaghyaghil.gpk. Panigan

qaltagni imaghqitaghaghluek,'naangan ingyaghaghsimakanga.

Naangan,pimakanga;. 'flAtghaghna unga.12

aVhagestat ingytt:plituteghllaget kwaaghnna-.A

qanka, galtagka'esivrridlukek tazingken."';

Kii, ligaghanwha qillighnaghhalek-, sa-1

ngwaa,,-

',Eingaatall tawani sahnagHngaa46i sang A una eeghara-t

-, .'

kanga ungagami, ungagat qaayngani. Tawayek guughfiksa4mini-.

P3uteghllak

44

gu,

valghii, qapragaquq legan.

taghnughhasluyegasluyegaq igelqustun adgkalghii. Ungu-'

Tawavek-aigavaght)aqun ungagat sa-

magun piluki cialtigminun kanaghtha, taqugutaa6 atghaataa ta7

'waten tuguyukaghp naan.

#10'Iteghyalghiimli naangan nutaan siMightughaqeftii aatkani.

Itghaghtuq/ atami manungakup lliik qaltagni.

"Ukuk elpeneng yuvghilq akegken.".

iagkeh atazigan ikightekestagliy;qminikek, kii, taghnu-:

ghhasluvegasluvegaghhaq esghaamakanga unguvalghii, qiyangi.T

'galnguq. A

L' 2621

. .ro-p

Page 27: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

f

1

\

\ .

S.

7

4t

Ig

/Ag-aa, nagamgun-a aviigbag'hvikaaten taawa. Naten sumegh-

tac;ilaatiennaglgut Anannagsukuvgu, anapnacligu.",

, \ / . .

.

Taalgerhnaghaam tawaten 0.yah, tugtkliimakanga.(

Taawa saam gegem gayughhaaneng tawavek ganesluvegaghhaa-

gh.,

..'kun bglullughagluku aflerigakaa, Aghtellghinaghgunfigug.

wig-%,

VliMagtii, 0

. .

Sikiggaai'iqhungiighhianeng galleviighyuggaaghuMakan4a.00")

--------' Angtalnga esgha.. Qenwat sikiggaam lsepelighaneng galleviigh-

_

yagutaa. .

Neghellghinaghquil angliiq elngaatall. Taghnughhaghes-

tun.angtaniltug. -TaaWa gallevagkapigmeng galleviighumaka-,

1:01k dalleviighluku yuugghutagluku lIgghia. kegem gar./

,e,iyughhaaneng mamightagiuku

'Tawatenlkiyaghlieghmitangighngug,agenciaghglgug.

4Kumlvik.nagengaghgagu-ti-ug elngaatall.

Qavaa aghnaghaain iflamalghii. Kii, gavaneghmang agh-x _-- V a -

,tuumalghii. Qenwat angayugagni gavaghyayek, maketekestagh-r"

luni yaakelengestaaghhaan, taghnughhani gallevagtughluku

.re

I

Page 28: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

ellmillu pilugdgluni Putukurnyuggaghmeng tawavek aanyalghii-

mi, talwanguq qilawaaqrag4iituq.

ghhiinaq legan aliilluni atalka.111

Esnaltun samavek piyaamalghii. Tangeghtliketun qenaavze-

ghaq esnaa. Taakwagun ugatmun piyukestaamalghii. Sangwaa-.

ngi.q inga. Piyaqminigu mallungiighhaq neghsaq...

- Tunuvaalluku yugsugOiqumaluku tawani, kii, terqitaaguu-

teghllagtughnguq naken. Qamiyetqun savikdnghaaghet sling-

nemteki tergitaaguuteghllagagelghfit. Tawaten.

Yugsughamalghii tamaani. Avaqraggiituq. Alingyure-

gaghluni, taglaghnaluni stmeghtaghaamaluku, kii, terqitaa-

2guuteghllaglaataghtuq. Yugsughayaighlimi quulvaqaaqun, kii,

qimugsighnguq whaa kaasaghtughaqeftuq. Nunamun tuusaghtu-.

2328

Page 29: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

ghageftuq. Nangliitkumakanga.' Tuutuq ingakaghaakun., Uka

,tagiiq, kaataa.

Pimakangae !Alj.ngegpenang.,;-- Tughneghaanghitunga.

gulinga nunakun piyukayuk. Ukmangisagulluten,sameng seghle-

.tun pirTigasagulluten allighvikagamken. Taana taghnughhaq

whanga kayagtekagaga ukmahgisagulluten sameng seghletun

ngigasugluten."

Neghsaq malluni aapghumakahga aghnaghadit. Aqfaluku yu-

401em, tagillukm qaakaa.

.Aghnaghaam yuvghiighyaqminigu yuuk. Qafsiperegwaagh-

meng pikegken nasaperaghhaghmineng 'aatkaq.

Nemghutaa neghsaq. Usighllaguftugh guq. 'Nemghutii

qafsiperegwaaghllaget. Qaghlungillu, utguingutisii qik-

mimunlau qafsiperegwaaghuftunnguq:

"Angayugalguziin?", Yugem pimakanga a aghaq.

"Aa, pika gavaatnguuk.4

"Elpenun piiqunga. Angayugaghpenun taglaaltung.n'

'Taglaghtuk aqumesluku aghnaghaq. Qikmii ataasiq

'qeghllak.

XaallUtek aghnaghaq iteghtuq. Ungipaataa atani qakma

agelqaq nani nunataani tamaghhaani aviilnguq, qafslpereg--

waaghmeng aatkageighii.

Kii, maketgaghtaatukp aghnalqwaaqiu'taana.

Aanluni upughataa elngaatall. Usinga-taana ilemlluktepa-e,

nikullghiik itghusaqmegnegu, itghuskmegnegu. 'Sarni naangli

qafsipereWaaghllak kiinqaq.

24

29A

Page 30: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

.-*aangtegaghlluku, aghtaqaanguq. Aghnaghnguq suns taana

a-a, agelqaq esghaghaa Alngaatall allaaghlluggaq.

Aanaqngan agelqaq qafsilisimakanga nukalpigam ataasimeng.

Aglighluni aghnaghaam nunil.gun ungipaaqughyaqmin.gu, naa ug-

laapigleghhii qamagtengngwaaghluku.

Kii, esghaghiyaghtuq piyalghiimi elngaatall. Aanleghaa-

nnagenghata ataasikaghtaan qafsiliqughagluku. Iwerngaqun naa

qamagtengngwaaghtuq esghaghiyaghtuq. Qafaigmeng taawa iami-

11anghi taa gamagtengngwaaghaa

Taawa gavaghlUteng Unami aghsan aanleghaasayek,nek anga=

yugak, pimakanga nukalpigam:

"Elpenun ukiguyaghtunga, tuguyaghtuuyaghamken aghnaaluten.

Taghnughnqa esgha taana elpenun ivullgaaghtestekaqa."

Taagken uksuumakangd. Maligulluni nukalpigaq qimugsi-.

meng mughutagelghii. Negengyuyaggaghneng. Neghsimeng usigh-

llagluni kaatagelghii.

Angayugagni ungipaagimakek aghnaghaam.

"Tugunalunganguq ukigvikeftaanga. Tangimngug yukeftaa."

"A-a, aak, tughneghaanghituq naqamllu. Kinangufta aat-

gha?".

"Aatghanguq Sikesnakwhaatnguftuq."

Taawa tugumakanga. Nengughunnagngamek avegtughaq ataa-

siq aghnaghaam nukalpigam qaanghanun kanaghtaa.

Nukalpigam avegtughaq tuguluku qaanghanun aghnaghqami ka-

naghtaa. Taawa tugututuk. Tugutusimalghiik. Tugutullutek

`Autaan qavaghtuk taawa gerngaagmek.

Taawa taghnughhaq qtyangigalriguq. Avii/ngughhiaghestun.

ayuquq.

425

I.

Page 31: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

Kii, uksuum neganga avangi gpenani. ,Negelghutiit nu-

kalpigam eslegaghaghtaghii avangitegpenani.

Qafsigem siipnegha taana sak?.minun tuuneghllagaa.

Kingulighhaa tangim kergamqun eslegaghaghtagug nuliini

pimakanga:

"A -ak, ,kingunghhaanka pangqugnaluki. Maligtinga."

Angayuqani aghsan ungipaalluki, "Legan gayughmingug

pilghaaq, esghaghyaghtugaghaqiunga pileghqalgukuni."

),Taawa ungipaalluku unugmi gaviitni qakwegtekestaghlutek

Itelngaatall taawa ghlidtaamalgiik.

"Wata legrerigsagunang, wataghllak. Nuughhunnaaghtu-

kung legrerigegkuvek."

O

--

C

Taawa aghnaghaq qungughtug.ggatangakun. Kii, taakwagun-,

nguq esghaghyugllagem nunaPiyalghiimi. 'ealakun temngi

tergitaaguutaqiuteng. Oenaaghpallagullghli sukaghllak.

(26,,

A31.

Page 32: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

we'

-.

miin ulunga aaneghilagluni. Taawa qungughtuq alla Oinghi-7

'tuq.

Taagken nunapallaattk. "A-a, esghaghyukuvek, esghaghhaa-

ten."

Taawa Ilrakun nunakun esghaghyalghiimi. Kii, naayghagh-.

paghqughllaguftuq. tanglq.

Taagken igleghtuk. Igleghaak. Elngaatall igleghtuk.

Megsugtug aghnagfiaq. Mequk aangelghii pii.9

_

Ugini pimakaga qenwat: "Salugnaqunga.1 Meqsugem tu-

qutngwaaghaanga."

"A-a, meghisik enraqnunavut tamaana."

Aatak galtaq, meghunllu tugulukek yugem, "Tawani

utaqakestaghnakevnga. Wataghllak qawagaghhaam 4aam

\,galghiimagImpeng"ukikang ten, esghaghyagunaki. Saam,

yulgutem takuiuten aleghqugangaten, kiimsigh2enaki watagh--lick."

Taawa aghulaquq mekelghiiq taagavek% Meghmeng,ivaOhi-

yaghtuq.

Meteghlluget sangwaat galghighaqunngug uvitangani.

Esghaghyukaghpenakinguq.S ,

,

Taawa taghnughhaq qiyangigalnguq. Angliiquq qiyagpena-

ni. Pilugupingllaghlukullu qenwat lliighaa.

Aghqiiguullghij, piyulghii, esghagh qminigu waanguq

nutem kaataqeftaa aghnam\ Puviteni taakw toek pighllagltki.

Aleghqughyaqminigu iiknaghtughnguq imani. Sakniqestaa.

elngaatan.

"!itumi igle4hutaqaten?" Aghnam

-Q.enwatlungug kiimsighaa: "Sikesnakwhaatem."

-'

32

Page 33: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

I1 0

Avitgaghtughnguq.' UmyugAgulluni aviitgaghtuq. Lliteskes-.

taghyalghlimL, kii, aghqunqaghllagem ilunganiteftuq, mayugh-

vigilnguq avangilnguq. YAngugpaghqughllak sangwaa tamaa

tughneghaghpaghqughllak sangwaa. 'Elngaatall quginayugtaa.

Talwa datkiiteftughnguq. 'Aviitut aatkii. Legan whaten

matapestaaq. Seghleghhalek seghleghunaquq. Naqam naay-

ahaghllagenpgbq taagegkut aga gantaghani aliilnguut.

Mayughvigilnguq avangilnguq...4.

Tawaen esghapAyumaluku, kii, umulghaghighllAk aliighu-, r

malghii aga. Quyngightupigteftug elngaataIl.

3 .

Aataghguq taagavek akilghuugaa. Talughtughuguq. Mulu-.

pagpenani pikangdq qagughrugani asitmun esghapagaa.

"Samengmi pilgsin?"

Yusluvegaghhaaf ughnguq kaviipigem amiiraAneng nasapera-.

lek paapga tunutangani. Aatkaa kaviipiperegwaaq. Yusqu-

ghhaq.' Kaamggaghminun qamavek ayapghaataghhaghillinun kavii

piperegwaaq.

28 331,s

Page 34: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

"Igieghutestelguyaghlunga, Sikesnakwhaat-nguftuq aatgha

nukalpigaq. Nunameng simaken mayuunnaqnganga uumun nunamun,f

angeghqumakanga. Whangamneng seghleghutemnerig tawaten

lliightunga. Sangwaa'aghnaq kiimsighnlqluku aviitqaghtunga.

Liisalghiinga tawaten."

"A-a, qungughlleghhaaten."

Qungughsimalghii aghnaghaq.

"A-a, esghaghhaaten."

. Esghaghyalghiiminunam qaayngani aghquvlugami laagpag-

lleghlkagmi.,

"Sangwaa taawa umyugaghpeni suumqepigtaqsigu?" Yu4gaam

pimakanga.

"Esghaghhu esghaqevngaqun mataghmelnguunga."

Ugharraghllagpftu4hnguTnuna sangwaa.

"Taagken ikuPgwaaghmeng tugulluten sivukluten asigpek

qantakek ulimakek."

Qikungwaaghhaalukek ulimaak.

Aatkani, qallevani qamagtengngwaaghluki, kameni atkuni

ulimii.

,

Apeghiighyaki:

"Nehglungwaangllaghhaaten aklunginnaqepiglluku elngaa-,

tall. NenglungWaaghem ilungakun, sumeghtaghaatkemmeng pi-.

naketen,. inglungakqn quyngim ingluperegwaagfillaga agagh-

nnaken. Ipglungakun aatkaperegwaaghllak. Kelukadhaghpeni

tespikgni qt:lyngighIlagnguq. putqiiqaoluten eln4aatall

ketapqumeng takunaken gawawaangllagan taana niinghusimagh-O

pek, gesigaamaan. Enanaayuk'naten esghaghllequten. Sangwaa, .

34

Page 35: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

sumeghmikelleghpigaan sivukluku pinaaghan. Haam taawa ungi-

. paatamken."4

Aghulaqughnguq quyngiminun yuggaq. Kingunganengilq

ten nekevluni, uutqiigaghluni, ketanqumalghii: KaaRnagnga-

miki niinghutuq gesigaamaan quneghsimaghmi.

Esghagestaghyalghiimi,'Kii, nenglughrukutaagkllagem

panungan kekaghaaniteftuq,. Aatkani taawa atightuql± qamag-

llutens. Quyngighllak kelukaghaani. Legan kavlekegragh-,

txk

qluku estugita mengqughtallghan. ,

gaarwik sivuklukek aataak. Taagken galevagtuq, kameg.:

tuqilulegullghiignengnaghaallghatun legan tawaten. At-

kugtuq. . Puviteghllagi.

Nenglimun aglaghyalghiimi tazingayek, getngighllak qi-

neghsagminigu. Inglungani taakwani quyngim inglunga kiln-

qaq agaghquuteghllaglunit taakwani atkaci ta-.

qughaagallkatkaghllak taqughaaqaq. Taawa' tesqamantuq.,

L,Gaaghniighluni neghluni, teskiwani qiipiwuwaaghaquq.

Quyngiinghaq agaghquuteghllagluni. Qiipi,i. 'Qavaghriingat-.

0

ni, gavaamaighii. Qavanguunayukami taawa sume'ghtaghall-\

gha. Teghtughyalghiimi taawa tawatengwaaq. Taawa.gava-

nguunayukami sumOhtaghaq.

Taagken Sikesnakwhaat nemihi ikfigaq. Qavaghnanightuq

.nulighgesageminun.

Mekelghiighhaq pingughtuq, angliiq, taawangi-naq:ctlyagh,

llak quunpeng. Qiyangisalghii qiyaghllAgughtuq.(-?

,'.

iMekelghiigh0/maalgkuk tugumakek SikesnakwhaatemI .

.0

11

puughtestengulukek: Akileghtughaqlukek aglaghriaqe ghegke -, N,

hi.

30.35

Page 36: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

0

4

k.

Estaaghaataqegkangak aghnneghani eln4aatall. "Estulu-

\tek kana, a-ay, naayghag ugllagem iinwaagha estuviksugnaq

. -,

esghaamakangak. Uhaami to vek aghillutek estaAghag/Iyagnna-,,-

qumalghiik.

4

Unaami aghsan 11aaghanwha estuluteng giliiciegkamegnun

",-

estaaghaghyaasimalghiik.

Iinwaaghanun ettuyalghiimek, estuyalghiimek kanaverug-.

flak.. Aghuliighightuk. Piyalghiimeng neriglughrukutaagh-

llagnguq.

Kii, sangwaa quyngighllak taana ingatangani taawa..T

4rrte..,Uglaapigtughnguq. Aallghan igkamsukettagbluku nenglpmun

mayuctes aghluni, asitmun esghaghyaqMinigu, Aghnighnguq qa-

ma Cilip kestaghaqeftuq. Ukikestaamalghii. .QiiOnitqaghltu-

ni kaf saguusimalghii.

Aglaghaghlluni estaaghagh meggnup.riut'aan iginnalutek

9

sumeghtaghaghyaghtuk,aghnaghn4uq triga:clineghtug.-_

I

31

4

Page 37: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

Esghapagtuqaghluki pii:

"Saam mekelghiiqesi?"

"Araa, unanguq aghhutanga tamaghhaan atangan puughtes-,

qggkanga ellmi gavagaghnnaluni. Puughtagaghput, estaghagh-

yaataqaghput unaatanga tamaghhaan."

"Kitum ighneqeftagu?"

"Sikesnakwhaatemnguq ighneqeftaa."

"A-a, kaay, seghleghhalek."

NaAghmigtaagaa tawai elngaatall. NaaghmiglUktO

"Haa, aglaghhaasi tawaten pisqellghatun. Aglaghtek if-

lallequsi."

Yugem

" Ki-i- r

ungipagh pmakangi.

muluughlligtusi."lk

"A-a, langipalguu4t. tlahi taagani nenglughllak.estulu-:-.

ta kasivagaghput. Qdngi4 upi,gtu-u-uq. Kestekaghhaanghi-e/

tuq quyngii. Aghnaghaaftuq a taananginageltaghhaq.

Taana mekelghiighhaqpuughtekaghpung naaghmigtaagaa 'elngaa--

tall:"

Taagken Sikesnakwhaat qavalqunghituq. Qavaa tflaaq el-

ngaatall. Unaami repall unaangughlla,gluku estaaghaallghiit

kelegluki, taawa igleghsimalghiit.

Llaaghanam taaganirugllak alla -estuiuten4 taawa nallaa-

Makangat. Taawa itighaatut-qamaglluteng. Tawani kiyaghllu--

4teng, qavaghlutenglu undamingatl-wetku mayughtut.

'/,iayughluteng elngaatail riunalgutem aghnatraa4ha kelgu-,

4-,.

ghaa Sikesna aatem gavangliaghtenguluku nuliighminun.4

aor Taana nallaatkaq aghnaghaq, aghnaq, gginaa gunpneinyu-

32

.

*,

Page 38: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

guftuq. Quupnequyuk tangim aghnaa.

Nunalgun akilighllagluku tawa'ten aghnalqwaagha qamag-

qavangllaamakanga aghnaq quupnequyuk: Aghnalqwaaghan

nunalgutem gavangllaghaa.

Taawa ighumineng aaguteghllagngaaghmigu legan ivzingugh-

tengngwaaghtuq.

Nunalgun elngaatall quugmeng angaqhqwiisqumakanga manu-

ghamun. Tawaten takaghquulluki qungangikurfkevigalighaq1u-

ki uqulghutmengllu quuget yatgaghqiit.

-Taagken kenghek kumaghtpghllagumakek. Rii, kergamqun

iknaqughimun gaymaawiiquq, iteghluni iiggmi tunutanganeng

asitmun kevgumakanga aghnaq. Legan ivzingwaaq.

Aanulluku kenghegnun tawavek milusimakang4. Paanghaa

legan. Qaamyalghiimek tagtalmi kemagnaghhilpguq legan taa-+ -4

wa. Panenighllugumaat kemagat..

Taawa akileghtu llagaa nunalgun. Aklungitepigsaa.. -

Aghnal aghet whagun tawagatalgestun lliightut.

cirTaawa n lini 4nigghqughaa nunalgtn kelguqa'ghluku: Ak-, 4

lungikutaghlukui quyngighlLagallu taana angaghqughaa.

Taawa tagtalmi aghnaghaam angayugani atigaghyagutii..

Taawa legTn pillegelghii.

Whaanguqnayaas taang tagtalmi eslegaghaghtaquq, tangiq.

Ukigumalghiik qafsigmen6 usighilaglute4, taanallu whaa-

migteng kelqelluku. )

Taawa tuutagelghiik. Esla pinighyaggaghneng-tawaten aneghnneghaani.

Taawa eitughaghtekelngaatali aghnaghaam angayugagkenia

33 38

Page 39: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

3'

'akulangiilluku piik kaasata.

Mfr

Taawa nukalpigaq negengllaghlaataghtu-u27. Llivelghiit

gimagtepgngwaaghluki imighii kiigmun ukavek elngaatall.

Ataasimeng uksughtunnguq. Myughiaataghtut tagken.

Tangiq tawatengwaaq eslegaghaghsuggaaganghaningug gakig-

nigagut.

TaWatenngug aneghsimaftut, tespamum sanga

nunam pinga mayuutaqiuku. Amiiraq sangwqa

Naktit paagkumiinnguq ungipaghaqaat. Sivungunngug en-

kaam tangim yuganeng tespagkutt..

Ungipaghaq tamaghhaghminguq akulluteghllagl*

ghii. Nunam iamaghhaghmi ungipaghaq allangwaagiuku atugha-

gegkangat.

Sivugaghmmiinillu maani nunam ungipaghaa allangwaagiuku

atughagegkefut. .

\

Naten liigikutanga kukrigutkagaghput, nagaguuManga: A-

llakanfiluku nunat:atughagiuku ungip:aghefayullegkangat.Tefay!

.Ns

34

A

\ N \

r

Page 40: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

4

r.

if

4 PENNANI KIIYEGHWAAGHHAA

Puughhutem UngipaghaA

:

, ,

A-

L

(

I

fr

.

Ilughaqutalghiik aghnaghaak amaaghaghyllmalghiik-pennanun.-

Esnenganilngughteggun tumetgun iglegh4imalghijk4 v114ipamsu-

gusimaagmek sivutmun esghagaghpenatek. Tawnten igleghsima-

lukek esWlugpagughusimakek. kaay,.ilughaghhaa whaa araghtuq,\

"Entaqun qilagmeng kuuviinkw,4!"'OL

Alingruughullutek tawani nemegni aghuliillutegT qayughIlai

kuuye9q.g114hhiitunqiiiigpeng,paamkezipilghii. ilughaghhaa

araghlaataghtuq Amegheki_enraq kelutanganillda, "Puuntin tagit'

uukna pinightuq. Tagi aghbihllagnaqaaten walla!" Nenglaghllak,

Ingaatall. Ketmun ayuqiunfPlitinunf-aygwaanunfleghllagmunfo

7 esgh;qhvigilngughMUn:

35 40 ../

1St

Page 41: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

Kelutmun qiivyalghiimi, pinillghanun qimagumalghii

ilughaghhaa pika,. Nenglaghageftuq. Puunun-aglaamalghii

ellnganun, Piyalgkiimi.pennat manungitneng meq tengtaqeftaa,

uglaghllak meq, eskanavek amelliighaqestaamaghmi. Nenglaallutek,

nenglaallutek tawani,.nenglaneghimeng taaqsamek saningakun

meghem esghaghyaghtuumakangak. Esghaghyaqmegnegu sangutanga,

elngaatall kiiwhaak maagageftuk. Tekitaqiutek uyghagkun

perm t qagughrugitnilnguq, tengtaqeftaa rQeq uglaghllak

pelifsimaan. Qayughllak quutfaghmeng anugeghllugilak.

Imanguq ilughaqutalghiik amaaghaghtegpenatek aglaghtuk

nemegnun aghighllaglutek, qiNghupigllutek.

Tefaay:

36

1.

v

Page 42: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

"YUGET TALLIMATJiNGLEGUTKULLGHIIT"

Nuughnaam Ungipaghaa

Whanganguunga_Nuughnaq ungipaghaghnagelghii. Enkaangam

uksughtulkaqa 63 years whani year-mi 1972-mi. Ungipaghaq

taan, liitkagaqa avaqutimaghma talwa Imingatmeng.

Ungipaghaninguq imani yugennguq taakut tallimat ang-.

legutkullghiit. Maalghuk enkaangam nunivagmi pagani'fieq-

niightek. Maalghuk un'gani meghmi qayaghtuk, gayakun ent

qun negniighek ama.. Ataasiq einighgwaghtekluku'uyuqIighpi-

gaq.

Aghhutanga tamagthhaan quunpeng_tawaten esniqhqwaghaqlu-..,

.

-teng, llangi nunivagmun, ilangi 14,Wgavek esnemun. El-iv

jigaatall neqeyengu tungtuyeng, sayeng angaghqughagegkangat,

taakuk maalghuk nunivagmun'Nigieghi.ekayugek. Taakuk Q.Iyagh-

tuclayugsiighegkt -unangaglutek, negeyeng elngaatall'.,_Taana

31

42

Page 43: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

uyugleghpigaq esnighqwaghtem, mallu entaqun, sngwaa mallu

ilanga aangaqluni.

Tawaten kiyaghteghngaaghqpng, taglneghmeggni ellmegg-.

neng aatkateng dniightuumiita piigelghiit negengnagnaqumagh-

meng.

Tawaten kiyaghteghngaaghmeng anengiita pimakangi,

"Taawa tawatennaa kiyaghnnaqukut-aa gaaghtengunaamta,

aatkangunaamta, aatkangllaghtengunaamta."rt

Tuungliim.taam p*makanga, "Qaydghmk-naten pinagelta."

Anengiita jaimakangi nuyeklighpigaam,11.1,

'telta."

"Enta aaygungliaa-

Ighivgaghmi aaygungq.laasimalghiit. Aaygutehg apegh-

iighluki, nateghqun ayaqighqughluki gavaasimalghiit. Unaa-

mi unaangupiglluku ahengil,ta taghtughquumakangi piteghqaa-

saghtughnaqniluteng. Aanleghaasimalghiit. .Taana ellnga a-

nengaghpigaat sivukluni pitOsimaighii. Aga alialluni aay-

gung.i igleghsimalghii. Esighap.a!gumakangat. Qemim dkatanga-,

kun tekisimalghii. Taana tuunglii pitegllaataamalghii.4

Taawa aliilluteng igleghtagelghiit,,iwernga taam pikaaneng

amagun awatangakun qemim. Pingayaan taam aliilluteng tawa-

ten, iwernga aviitaqluteng. Estamiita taaim'amallega-aga a-

liilluni, iwernga talughutkelluku aviituq. Uyuglighpiga-,

ghhiinaaghtuq.

Pimakanga anengaan, "Enta elpeklu piteggnaqi."

\Tuguluku aayguni ullmighsimakanga., Nutemnguq imani

ullmighnegha aaftguq elingitneng. Legan nguq faegtaa,. .

naagu aviituq aga taiwa esghallghitaat.

81

43

Page 44: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

Taagken'pimakdngi anengiita, "Enta ivaghyaghtuufel-

teki."

6

A

yo,

Pighngaaghmeng tawaten aaygum igleghneghatun igleghsi-

malghiit.' Al4Agaghpigiita whaa tawani qemim manungani agh-r

nam tugumiiqluku aaygunga. Taagken legan anengaas taana u-.

teghsimaftuq. Tuunglii taana taamaken amalleqa uteghsiniaf-

ghii aghnm aaygunga tugundielluku. Tawaten igleghtut. Tes-

pikaniqaaghaq pingayl,an taam amalleqa aghnam tughmiiqluku.

Estamaan taam weni taaganilqaaghaq. Aliineghmegteki aghnam

tugumiiqluku.tamaakut ulimaaghit,aaygut. Atghaghtuutut aga

-anengiit.

Uyuglighpigaam taam elngaatall aghnelqusighllak 1.6gh-

yaqminigu. Iwerngaqun ivaghyagminigu, mamlegraagtaqaallu

qemimengtevyaIghiimi aghnalqwaaghhaam tugumiiqruku- aaygu-

nga. Tawani iilqayugaaghyaghluni, naqamqun una t.wten

whaa aay4ungan igleghnegha. Amaghluku atgha',*i.simakanga.

39 44

Page 45: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

Iiwenllu mttMlegpagagaa kaasimaghiik. Iteghyalghiimi agh-

nalightuulluteng whaa anengii. Anengiita nenglaghyegsAku-

makangat una uyughaghteng, inqun amen aghnalqwaaghhaalghii.

Iwernga avelghaghluki aayguni petugluki,kanaghlluku'tesqa-

mavek neghestagegkanga sivukluku.

Unaami aghulaquulluteng uteghnightuunneghmeggni legan.:,...

taakut nulighhita negengnagulrUki neghuutagelghlit.; Aat-

kiit iniightuumiita. Wiin ellnga kaanneghmini negengnag-

ragkiighaqelghii. Aatkanillu ellmineng iniightughagegkangi .

Iwernga elngaatali quunpeng nukalpigaq qAyangalgki ukut a-

nengaghmi

Taawa

nenglaghyd§sitkeghngaatni.

nuugteslukp aghnalqwaaghhaq taana neghestagegka-

nga apeghiineghmini gaaneghmeng:

Taawa tawaten kiyaghlleghhiit anengiita quunpeng sgiuku

nenglaghyegsitkeluku, inqun amen aghnalqwaaghhaalghii agh-

naq naalkegkaa ellngan. Iwernga nukalpigaq taana quyangal-

ghii sameng seghleqenghilkanga- taana aghnalqwaaghhaq.

Tawaten iiwen kiigem qukaghaqaa entagun,'Oavaghngaan

tawaten nukalpigaq taghtughtaa, "Ukavek aqumaghten." Kaay

aqumyalghiimi imaninguq,aghnaq pinightuq whaa,qupagllakr,

nuyaghllak,aqumluni. Taaw .anguq aghnalqwaaghhaq tawantef--

tuq.

Pimakanga aghnalqwaaghhaam taam,, "Qayughllaktuq whani

nukaipigami-i, whanga tugunagnilunga,piicasin?. Panikata es-

gha taana. Iwerngaqun ayghiitunneghsighaqamtek, nayuqaqdm-

tek, Whaa uninnagamtek. Iwernga elpetek whaa ayumiitanga

tamaghhaan nutaghsimanginaghnaqutek. Ukut anengaghten,,uk-.

40 - (

45

t,

Page 46: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

%

I

su uukna maliglluku aghliughnagnguut. .Pegam napazii, qii

qaagna ulleghnagelghii maliglluku aghyughllequt, ulleghaa-

_11equt. Elpetek yughqutam napaziigistek, ayumiinneghghistek nuta-

ghaaghtaqllutek.

Taagken legan nanilghagnekun taaggun aghnalqwa hhaq a-

viatuq:

Taana aghnaghaq pimakanga pukalpigam, "Unaami atefgaa-

vek tawani utaganakevnga. TA7etku kaaskuma tugluqumken aat-*

ghaaten."

Aghulaquullaataamalghiit elngaatall unaami. Taagken

aghnaghaq aghnelqusiq ateghpenani kiyaghtuq ima. Liiligh-

tuusani maligtaa aagken uAmineng.

Taagken wIlanikupiO3,maan kaat4uutut. Elngaatall neqet-,

aqluteng tawaten, katam nulighhilluteng iwhanilleghmegestun

ilangi qayaghtughluteng, ilangi tespagavek. Naagu uyughaat

unugshtuq. Aviituq. m

kaatuq. Kii,'esghapagaat. Aatka

eglleq apeghiighaquq

legan iMegteghluki.al-

mesimitun agaghquutinghituq, gaanghituq. E-Sghapagaat. Es-

ghapagutaat anengiita elngaatall. ,Ktwavaghluningug tugiu-416

ghaa, "Qamaay aatghi. Negengnaqsaghtaa."

Kii, aghnaghaghnguq imani pinightuq ungavigneng ategh-'

yalghiimi, nuyaghllak, qupagllak. tegadnigug anengii,

eli-meggneng esghaqaqutut. Una aghnaIgwasaghhaayalghil aghna-

ghaq nutaghaaghlleghhii.

Taawa tawaten kiyaghaimalghiit. Igleghtaqluteng aghnat. ,

taakut elngaatall. Talwa avaqutiMangilnguut taakut aneng-

iita nulighhi. Taana aghnaghaq kinguvaghhaaneng uyugiq a-

vaqutikaq mekelghiighineng.

41.46

Page 47: DOCUNEIT RESUME Kaneshiro,' Vera, Ed. INSTITUTION, … fileed 155 902. author title. institution, spons agency 'pub date note. available from. edrs price descriptors. identifiers

. Llaaghanamsaaq maligiluku aghyught.t, nanevg ghtut,

nufighhit aghnalqwaaghtut. Vegaaq qaagna uveghaatuq,-ell- .

tuqulaghaatut. Taawanguq_ell.ngistaakut avaquta-

Aghyughraagluteng fegan ayilmiqunneghisteng4 . A

mesiqluku nutaghalleghteng tugaaqlukui Avaqutaghyagughllu-

tek. Avaqutiit taakut tawaten elingan igleghnegliatun Legan

'1.41eghtekat, elkek taakuk amalleqa angayugagket. Iwernga-.

gun aghyughpenateng tawaten igleghamalghiit.

Iwerngaqun tawavenginaghhaq aqegkegka. 'tlaanguq.

, t

42