Upload
brendan-jennings
View
280
Download
49
Embed Size (px)
Citation preview
Documents of the Irish Franciscan College at Prague. IAuthor(s): Brendan JenningsSource: Archivium Hibernicum, Vol. 9 (1942), pp. 173-294Published by: Catholic Historical Society of IrelandStable URL: http://www.jstor.org/stable/25485534 .
Accessed: 16/06/2014 17:17
Your use of the JSTOR archive indicates your acceptance of the Terms & Conditions of Use, available at .http://www.jstor.org/page/info/about/policies/terms.jsp
.JSTOR is a not-for-profit service that helps scholars, researchers, and students discover, use, and build upon a wide range ofcontent in a trusted digital archive. We use information technology and tools to increase productivity and facilitate new formsof scholarship. For more information about JSTOR, please contact [email protected].
.
Catholic Historical Society of Ireland is collaborating with JSTOR to digitize, preserve and extend access toArchivium Hibernicum.
http://www.jstor.org
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
DOCUMENTS OF THE
IRISH FRANCISCAN COLLEGE AT PRAGUE. I.
The following collection of documents relates to the foundation
and early days of the Irish Franciscan College at Prague. Apart from the fact that they give a practically complete account of the difficulties which were met with and overcome, many of the letters
have a distinct interest on account of their writers, Luke Wadding, Patrick Fleming, Fr. Robert Chamberlain, Fr. Hugh de Burgo, and
Fr. Peter Wadding. All the letten? which are preserved in the
Archives of St. Isidore's College at Rome belong to a separate register, which must have been put together by the orders of Fr. Luke Wadding himself. They form the bulk of the correspondence. They are not ar
ranged there according to their chronological order, but as the register is not large, it has not been thought necessary to give any more precise
reference, especially as all the letters are dated. The documents from
the archives of the Franciscan Convent, Merchants Quay, Dublin, will all be found amongst the Prague Papers there, but as these have
not yet been finally ordered and catalogued, no more precise indication
concerning them can for the present be given.
BRENDAN JENNINGS, O.F.M.
1. Fr. Hugh Ward to Fr. Malachy Hanlan.1
(Archives of St. Isidore's, Rome)
Fr Hugo Vardeus, Collegii S. Antonii de Padua Fratrum Minorum
Hibernorum strictioris observantiae Lovanii Guardianus, Venerando
Patri fratri Malachiae Hanlano, in eodem Collegio S. Theologiae Lectori, salutem.
Cum praefatum collegium a viginti circiter annis erectum ad fidem
Catholicam in Hibernia defendendam et augendam, hoc tempore in
magnas collapsum sit necessitates temporalium subsidiorum, turn quia
ejus alumni, utpote externi, ostiatim mendicare Lovanii non possunt,
turn etiam quia bella omnem ex patria praepediunt succursum quo
sustentari solebat, hinc est quod Reverentiam Tuam ad venerabiles
Praelatos atque illustres temporales Dominos, aliosque Christi fideles, cum merito obedientiae destinamus, ut eis praedictas necessitates
1-Fr. Malachy appears to have been more commonly known by the family name of Fallon.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
174 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
exponas, humiliter deprecando, ut pro sua in pauperes pietate atque
Selo erga fidem Catholicam, viscera charitatis aperire dignentur, ut
dictum collegium ad uberes in Ecclesia fructus faciendos subsistere
valeat ; ex eo enim hactenus supra centum in dominicam messem
prodierunt operarii, quorum aliqui multa millia animarum in Scotia
ad fidem reduxerunt, et in dies reducere non cessant, ut certo constat.
Obligabunt igitur sua charitate dicto Collegio subvenientes, ad sup
plicandum Domino non solum ejusdem Collegii alumnos, sed etiam omnes per eosdem in Hibernia et Scotia in via veritatis instruendos
et confirmandos. Datum Lovanii in supradicto Collegio, prima die
Augusti 1628. Fr Hugo Vardeus, supradicti Collegii Guardianus.
(Seal of St Anthony's College).
2. Commendatory Letter of the Archduchess Isabella.
(Archives, Merchants' Quay, Dublin).
Nos Isabella Clara Eugenia Dei gratia Hispaniarum Infans, Archi
Ducissa Austriae, Ducissa Burgundiae 6?c. Omnibus et singulis
praesentes nostras litteras publicas visuris lecturis aut legi audituris
salutem, gratiam nostram et omne bonum. Quandoquidem a viginti
circiter annis in Universitate Lovaniensi fundatum sit a Catholico
Hispaniarum Rege Philippo aeternae memoriae tertio fratre nostra
charissimo sub auspiciis nostris Collegium pro Religiosis Ordinis Sancti
Francisci strictioris observantiae nationis Hibernicae ad fidem
Catholicam in Hibernia fovendam augendamque hoc tempore quo sub gravi Haereticorum jugo ingemiscit, dictique Collegii alumni ab
eo tempore tarn uberes in pietate et scientia fecerunt fructus ut in
Hiberniae messem cum ingenti animarum lucro supra centum
operarios emiserint, nee non et nuper nonnullos fratres authoritate
Apostolica in partes montanas Schotiae destinaverint, ubi paucorum
annorum spatio sex animarum millia ad Christi ovile foeliciter
congregaverint : Nos, haec poenitius considerantes atque pro suo mer
ito aestimantes, duximus praedictos Religiosos omni f avore prosequen'
dos. Quare, cum difficillimis hisce temporibus, propter bella, neque consuetis elemosinis patriae neque pristinis subsidiis aliunde habitis
juvari possint, eorumque numerus adeo increverit ut non mediocres
rei familiaris patiantur angustias, et a Nobis neque pro voto nostro
neque pro eorum necessitate sufficienter subveniri queant, Eos omnibus
Sacri Romani Imperii Electoribus, et aliis quibuscumque, Praelatis,
Comitibus, Nobilibus, et fidelibus enixe commendamus, benevole et
benigne rogantes et petentes ut eis viscera charitatis aperire non
graventur, ut ea ratione in virtute promoveantur ad gloriam Dei in
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 175
pa tria sua in finem usque promovendam, facturi in hoc Deo Optimo
maximo rem summopere gratam, nobisque admodum acceptam. Data
in urbe Bruxellensi 16a mense Januarii anno salutis humanae millesimo
sexcentesimo vigesimo nono. Isabella. Joannes Huart.
3. The Archduchess Isabella to the Emperor
(Archives of St. Isidore's, Rome)
Serenissime etc. Caesareae Vestrae Majestati et favori ex sororis
affectu humiliter notum facio quatenus (posteaquam nostra sola
salvans Catholica religio in Hybernia ab Haereticis ad extremum
persecutionem passa hincque poenitus extirpata et exterminata fuit)
piae et foelicis memoriae Regia sua Majestas Hispaniarum Philippus Tertius charissimus noster et colendissimus frater annis ab nine circiter
viginti certum quoddam Collegium Hybernorum Religiosorum Ordinis
Sancti Francisci strictioris observantiae in urbe et Universitate
Lovaniensi eo fine fun davit et exstruxit ut in eo docti et Theologiae periti viri educarentur, sicque mediantibus eorundem missionibus et
peregrinationibus Catholica fides in Hybernia et Schotia foveri et
conservari posset, cui etiam hucusque singular! quodam ferventi ac
pio zelo conformes sese gesserunt, plurimosque praestantes et summe
doctos viros eo miserunt, qui sua scientia, devota vita, moribus probis
et candidis, bona doctrina et institutione, maximam utilitatem et
animarum salutem procurarunt, sed ut etiam multa hominum millia
per ipsos conversa, et Stae Catholicae Ecclesiae reconciliata,
sicque ipsis mediantibus Catholica Religio in illis partibus hucusque conservata et propagata fuerit, etiamnum hodie indies propagetur.
Quapropter cum illis tanquam ferventibus et ad Catholicae fidei pro
pagationem utilibus personis singulariter favendum, augmentatioque
supradicti sui Collegii ad meliorem piae suae professionis progressum
summopere exoptanda, Egoque certiorata fuerim quatenus nunc
certus quidam Pater et Theologiae Lector jam dicti Collegii in Caes' area vestrae Maris Curia Viennae quorumdam negotiorum causa
degat. Ex quibus multum boni spiritualis utilitas et procuratio salutis multarum animarum consequi et ad Catholicae Religionis
propagationem decretae missionis plurimum adjuvare possunt. Quare
nolui intermittere quin Caesareae vestrae Mati supradictum patrem
hisce meis litteris commendem humillime, et pio sororis affectu sup
plicando ut eundem illiusque petitionem in Caesarea gratia quam
commendatissimum habere dignetur, sese clementissime benevolum
erga eum ostendat, quo melius ipse ejusque confratres piam suam
professionem Dei omnipotentis gloriam et cultum propagare, et pios
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
176 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
affectus producere queant. Quod faciendo Caesarea vestra Matas
opus laudabile et pium, hisee autem religiosis personis clementissimam
Caesar earn gratiam ostendet, quam ipsi pie et devote pro diuturna
vestra valetudine et pacifico- regimine orando promereri et recom
pensare conabuntur. His Caesaream Matem vestram divinae pro
tectioni commendo. Datae Bruxellis decimo septimo Januarii 1629.
Exemplar hoc litterarum Sraae Infantis Isabellae Clarae Eugeniae ex
Germanico idiomate ad verbum translatarum, verbis singulis et sensu
cum originalibus litteris conforme est. Quod attestor qui transtuli.
Nicolaus Vernulaeus.
4. Fr. Malachias Ffallon to Fr. Hugh Wdrd
(Archives, Merchants9 Sjuay, Dublin)
Reverende Pater. Meliora sunt vulnera diligentis etta. Unde
mea rixa non rixa, sed amor et stimulus amicitiae fuit. Crastino die,
Deo favente, proficiscimur Pragam, ut videamus statum loci, et
aliquot ova colligamus pro Paschate. Aliquid (ut speramus) hinc
recipietis, sed forte non multum, quia multae occurrunt difficultates.
Si vultis unquam locum habere in Germania, hoc tempus est maxime
opportunum, et ci vitas et Universitas Pragensis unice propria. Nam
si Viennae vobis ultro offerretur, non deberetis acceptare propter
multa. Literae necessariae sunt Sacrae Congregationis de Propaganda
Fide ad Cardinalem de Harach Archiepiscopum Pragensem, qui est
benignissimus, et ex se satis inclinatus videtur ; ipsum convenimus
desuper. Deinde litterae Regis Catholici ad Imperatorem. Bonum
esset commendari nos in Hispania Reginae Hungariae, quae suam
residentiam habitura est Pragae, ut communiter dicitur. Bonum
etiam esset habere litteras patentes a Sua Sanctitate, commendantes
nos in genere principibus Christianis, nam clausae hie (quas nee
daret) non haberent tantam gratiam etta. Ponderate bene hoc
negotium et nolite terreri difficult ate obtinendi, et scribite nobis hue
Viennam per illam viam qua antea ; nam hue revertemur Praga. Si
putatis utile pro Deo et patria talem habere locum, collaborate et
habebitis infallibiliter, et ut puto, majora media duplo quam ibi.
Feram omnia quae habentur de S. Colmanno, et aliquas ejus reliquias,
ut spero. Labora serio in tuo proposito et multum glorificabis Deum
et patriam, nee tibi deerunt sumptus ad prelium, etiamsi ego
deberem ad Antipodas currere. Salutat vos socius meus, vere meum
solatium, et honest a tis ubique exemplum. Saluto et ego, petens vestris
Sanctis meam aeternam salutem. Pauper vester indignus, fr Malachias
Ffallonus. Viennae Austriae 13 Martii 1629.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 177
Rndo Patri Hugoni Vardeo, Guardiano Collegii fratrum
Hibernorum, Lovanii.
5. The King of Spain tp the Marquess of Aytona.
(Ibidem)
El Rey. Hie Marques de Aytona, Primo del mi Consejo de
Estado y mi Embaxador extraordinario en flandes. Por parte del
Guardian y Colegio de San Antonio de Padua de los Recoletos Irlandeses de la Universidad de Lobayna en los Estados de flandes se
me ha dado el memorial de que va copia con esta en que representan
(como por ella vereys) los sujetos graves en letras y buenas partes que
han salido de aquel Colegio, y que por yr en gran augmento el con
curso de los que acuden de los Reynos de Inglaterra y Irlanda no
caven en el dho Colegio y tratan de hazer otro en Alemana devaso
del amparo de su Md; Caesarea o de algun Principe del Imperio, Suppme que para esto fuese servido de favoregeles con mis Cartas
con el Emperador mio zio, Arzovispo de Praga, y Cardenal Harach, de que me ha parecido avisaros y encargaros (como lo hago)
favorescais mucho (assi con su Md Cesarea como con las demas
personas que combenga y os pareciere) el Intento y fin destos
Religiosos que por ser encaminado al major bien y augmento de nra
sagrada Religion sere muy servido de quanto en esta parte hizieredes
por ellos. De Md a 8 de Agosto de 1629.
Yo El Re
D. Ju. de Billela.
Al Ille Marques de Aytona Primo del mi Consejo de Estado y mi
embax. extraordinario en Flandes. Viena.
6. Commendatory Letter of M. R. Fr. Joseph Bergaigne
(Archives of St. Isidore s)
Frater Josephus Bergaigne, totius Ordinis Fratrum Minorum Defi
nitor et per Provincias Germaniae, Belgii, Hiberniae, Angliae, et
Scoriae cum plenitudine potestatis Commissarius Generalis.
Quandoquidem fructuosissimum hactenus Collegium Lovaniense Sli
Antonii de Padua fratrum Provinciae nostrae Hiberniae, solitis, tem
porum iniquitate, destitutum existat subsidy's, atque ad Catholicam
Religionem in Hiberniae Scotiaeque Regnis propugnandam atque
propagandam, summe necessarium sit, ut praefati Fratres alicubi
domicilium habeant, ut libere tyrones suos ex Hibernia venientes
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
178 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
recipere et virtutibus ac litteris (ut optime solent) per seipsos queant educare, nobisque sit intimatum Sam Caesam Maiestatem pro
Augusta semper pietate, propensam esse ad refugii locum dictis
fratribus in Regia Civitate sua Pragensi concedendum, ubi tarn Caesae protections et favoris beneficiis gaudere, quam Illustrium
Germaniae Personarum charitate valeant commodius iuvari : Nos
idcirco praesentium tenore, cum obedientiae sanctae merito dictis
fratribus ad ejusmodi locum seu Seminarium procurandum, accipi
endum atque inhabitandum licentiam, facimus, Sam Caesm
Maiestatem, omnesque Principes ac potentes cuiuscunque status fideles
quantum possumus in Domino rogantes et hortantes, ut opus illud
Deo gratissimum, dictosque fratres tanquam mirifios Divini honoris
et salutis animarum operarios, omni benignitatis ac munificentiae
genere promovere, atque confovere velint, copiosissimam aeternae
retributionis inde mercedem consecuturi, nostrorumque Sacrificiorum
ac caeterorum quorumcunque bonorum operum participes multiplicius
futuri. Datum Viennae Austriae 3d Novembris sub nostro
chyrographo et officii1 sigillo maiori, Anno 1629.
fr Josephus Bergaigne
qui supra, manu propria.
(Seal)
7. Fr. Joseph Birgaigne to Fr. Malachy Hanlon
(Ibidem)
(Vienna, 7 November 1629.) Fr. Josephus Bergaigne totius Ordinis
Fratrurn Minorum Definitor et per Provincias Germaniae, Belgii, Hiberniae, Angliae, et Scotiae, cum plenitudine potestatis Commis'
sarius Generalis, Venerando P.fri Malachiae Hanlono, ejusdem
Instituti confessario, praedicatori, atque sacrae theologiae in Collegio
nostro S. Antonii de Padua Lovanii Lectori, salutem. Venerande
Pater, Praesentium tenore cum obedientiae salutaris merito Ram tuam
(de cujus integritate et sancto zelo nobis constat) ad negotia quaedam
Catholicae religionis conservationem et augmentum concernentia tarn
Viennae Austriae quam in aliis Germaniae, locis peragenda cum
assumpto* socio grato destinamus, hortantes et quantum possumus in
Domino rogantes omnes et singulos vere Christianas, ut omni te
honestatis officio prout requisiti fuerint prosequantur, et pietatis
negotiis promovendis divini honoris et salutis animarum intuitu manus
praebeant adjutrices, largam immortalitatis mercedem accepturi.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 179
Datum Viennae in Conventu S. Hieronimi, VII Novembris AN.
1629.
(Seal) Fr. Josephus Bergaigne
qui supra manu propria.
Endorsed : Obedientia accepta a Commissario Generali Viennae
Austriae.
8. Decree of Ferdinand II.
(State Archives, Prague, H .99 .subn.3 .Beilage a).
Nos Ferdinandus secundus divina favente dementia Rornanorum
Imperator, semper Augustus, Germaniae, Hungariae, Bohemiae,
Dalmatiae, Croatiae et Sclavoniae rex, archidux Austriae, dux Bur
gundiae, Marchiae, Moraviae, Luxemburgensis et Silesiae dux
Luscatiaeque Marchio, notum facimus tenore praesentium, omnibus
et singulis quorum interest : Cum humiliter nobis exposuerint
religiosi fratres strictioris observantiae sancti Francisci nationis
Hiberniae quemadmodum Collegium sui Ordinis et nationis ad
Lovaniensem Universitatem a pluribus annis ad Catholicae religionis in Hiberniae atque Scoriae regnis propugnationem et propagationem nunc tempore iniquitate solitis destitutum subsidiis non habeat qua
praefati Ordinis tyrones ex Hibernia venientes virtutibus et litteris,
juxta sui Instituti ac propositi rationem educando sustentare possint,
atque nobis proinde submissa devotione supplicarint, ut quando quidem
memorandum collegium orthodoxae fidei conservandae augendaeque
strenuam atque fructuosam operam collocasse dignoscatur, sibi in
regia civitate nostra Pragensi domicilium procurandi atque inhabitandi
potestatem clementer impertiri atque facere dignaremur, ubi tarn
caesareae regiaeque nostrae protectionis et favoris beneficiis gaudere,
quam illustrium Germaniae personarum Christiana beneficentia ad
suos dictos juvenes religiosos edocendos, atque solitas in dominicam
messem continuandas operariorum missiones commodius valeant
juvari : Nos itaque quibuscumque modis sacrosanctae catholicae
religionis conservationem et amplificationem, non in nostris solum
regnis et dominiis, sed etiam ubique terrarum summopere cupientes,
nee non de uberibus fructibus quos in Domini vinea praenominatum
Lovaniense religiosum seminarium per suos alumnos a fundatione sua
protulit, fide dignis informati testimoniis, matura quoque habita cum
nobilibus consiliariis nostris hac super re deliberatione, ex certa scien
tia ac judicio nostro praedictis fratribus Ordinis Sancti Francisci
Strictioris Observantiae religiosis nationis Hiberniae permisimus et
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
180 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
potestatem fecimus, permittimus quoque tenore praesentium et
potestatem facimus, domicilium ad habitationem memorati Ordinis ac
nationis hominum religiosorum in ante dicta nostra urbe regia
Pragensi sibi ac suis comparandi, in eoque habitandi, nee non sui
Instituti homines eodem recipiendi, eosdemque juxta Regulae et
propositi sui normam et modum instruendi, erudiendi, ac informandi,
cum hac tamen conditione ac lege, qua potest as haec ab ipsis quasdam
justas ob causas rogata et orata fuit, ut neminem videlicet in istud
domicilium seu collegium habitatorem recipiant vel habeant, cui non
ante de sufficienti sit provisum sustentatione, atque ne ostiatim ac
publice in urbe nostra praefata mendicent aut stipem colligant, atque
demum ut ita se gerant quod et civibus Triurbii nostri Pragensis, et
ceteris ibidem degentibus religiosis, quam minimo sint oneri ac
molestiae; sed juxta disciplinae suae rationem omnibus potius tarn
ecclesiasticis quam saecularibus bono exemplo et aedificationi esse
nitantur. Quocirca omnibus et singulis fidelibus subditis memorati
haereditarii nostri regni Bohemiae, locum tenentibus imprimis nostris
modernis et futuris, turn et omnibus ac singulis praefati Triurbii
nostri subordinatis Magistratibus ac ofHcialibus firmiter mandamus, ut praememorati Ordinis Sancti Francisci religiosos nationis Hiberniae,
hujus concessionis nostrae gratia, juxta praesentium tenorem, uti,
frui, ac gaudere sinant ac permittant, neque contra vel ipsi ullum
eis impedimentum vel molestiam afferant, nee ab aliis afferi patiantur,
sub indignationis. nostrae caesareae -ac regiae,. - nee non poenae
arbitrariae . comminatione. Harum fide litterarum sigilli nostri
caesarei. et regii appensione, nee non manus nostrae subscriptione
roboratarum, quae dabantur Viennae die decima nona Novembris,
anno millesimo sexcentesimo vigesimo nono, regnorum nostrorum
Romani undecimo, Hungarici duodecimo, et Bohemico decimotertio.
Ferdinandus.
Ad mandatum Sacrae Caesareae Majestatis proprium.
Rasper.
Guilielmus Comes Skavata, Regis Bohemiae S. Cancellarius.
9. Fr. Valentine Browne to Fr. Hugh Ward
(Archives, Merchants' Quay)
Fr. Valentinus Broune Ordinis Minorum Regularis Observantiae
Provinciae Hyberniae Minister Provincialis, dilecto nobis in Christo
Patri fratri Hugoni Wardeo, sacrae theologiae Lectori, salutem in
Domino.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 181
Cum de communi Diffinitorii hujus Provinciae consensu (plurimum de tua litteratura et pietate confidentes) visum fuerit te constituere
Sacrae Theologiae Lectorem in novo Pragensi nostrorum Collegio,
praesentium tenore tibi ad meritum salutaris obedientiae injungo
(si commode id fieri potest) ut prima data opportunitate ad dictum
Collegium te conferas, officiumque conjunctum pro gratia data qua
decet pietate et diligentia ibidem exequaris. Vale in Domino, eundem pro1 me oraturus. Datum in loco refugii nostri die 9 Sept.
1630. Fr. Valentinus Browne, Minister Provincialis.
(Sigillum Provinciae Hiberniae Minorum de Observantia).
10 The Guardian and Council of St. Antony's, Louvain.
(Archives of Franciscan Convent, Schaerbee\, Brussels)
Infrascripti Guardianus et Discreti Collegii S. Antonii de Padua
fratrum Minorum strictioris observantiae Provinciae Hiberniae in
Universitate Lovaniensi commorantium, notum facimus et testamur,
quod cum sacra caesaerea Majestas, pro solita in omnes ecclesiasticos
pietate et dementia, dignata sit in refugium ac levamen fratrum
nostrorum ac Provinciae sub assidua haeresis et persecutionis
saevitia laborantium, locum ac facultatem erigendi conventum seu
collegium in regia sua civitate Pragensi eisdem fratribus Hibernis
inhabitandum concedere : nos per praesentes ob varias rarionabiles
et urgentes causas, unanimi consensu quantum in nobis est velle ac
desiderare, ut dictus conventus seu collegium Pragense, cum
omnibus suis fratribus subsit regimini ac jurisdictioni Rmi P. Com'
missarii Generalis super Provincias Belgicas pro tempore existentis,
sicut hoc nostrum collegium S. Antonii eidem subesse dignoscitur. In cujus rei fidem praesentibus apposito hujus collegii sigillo sub
scripsimus. Datum Lovanii in praefato Collegio S. Antonii, Idibus
Novembris 1630. fr Franciscus Matthaeus, dicti Collegii humilis
Guardianus. fr. Eugenius Frighil, Vicarius. fr. Robertus Cham
berlinus, S. Theologiae Lector, ac Discretus. fr. Malachias Hallon,
S. Theologiae Lector. fr. Hugo Vardaeus. Fr. Patritius
Flemingus.
11. Fr. Joseph Bergaigne to Fr. Hugh Ward
(Archives, Merchants' Quay)
Admodum Venerande in Christo Jesu dilectissime Pater. Litteras
Reverentiae Vestrae non intelligo. Causa Pragensis est Reverendiss'
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
182 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
imi Patris Generalis, qui mihi circa illam nihil commisit. Patribus
profecturis eo dedi licentiam ex deputatione Discretorum Collegii vestri. De dispositione Provinciae nihil scio, De bellis quae imminent multo minus. Roma mihi aliquid simile significatur.
Dolebo si successerint, sed mihi non poterint imputari ; nee pro
posui me multum illis immiscere. Deus det vobis humilitatem et
pacem. Pro festo novi anni si Deo placuerit veniam Lovanium et
coram videbo quid possit fieri. Vale. Datum Gandavi, 1630 die
14 Decembris.
Fr. Josephus Bergaigne, Commissarius Generalis.
Admodum Venerando Patri fratri Hugoni Vardeo in Collegio nostro Sti Antonii de Padua fratrum Minorum Lovanii Praedicatori
et Confessario, Lovanii. Commissarius Generalis. Totte yerissche
Minderbroeders.
12. Fr. Patric\ Fleming to Fr. Robert Rochford
(Archives of St. Isidore's)
Ecce quod hactenus a meo hue [?] appulsu distuli amoris mei et
pristinae amicitiae symbolum. Scripsi fuse P. Roberto acceptae hie
a nobis possessionis seriem, et foelicioris ex inde progressus
argumenta. Si vos ibi debit am servare volueritis correspondentiam,
proculdubio novellae plantationi Deus dabit incrementum. Magnus habendus est delectus mittendorum, maxime quoad probatos et
religiosos mores, qui in hac civitate plurimum desiderantur, propter
scandala quae contingunt. De rebus vestris ibi nihil scio, quia a
meo discessu ne verbum ab ullo ibi recepi, nequidem de ipso negotio, et multo minus de aliis non ita necessarti's, cum tamen compertum
habeam meas litteras esse traditas. Rogo ut Va Ra suppleat, quod
ipsi negligunt, et apud P. Robertum urgeat, ut si fratres nondum
discesserunt, statim a Paschate committantur itineri. Credo vos
jam ibi in concilio votum habere, et si ita est, vobis etiam ex parte
res incumbit. Scribite de progressu studiorum, de novis ex
Hibernia, de Thoma Piersy et aliis ibi occurrentibus. Maxima est
in hac civitate librorum penuria, et hinc etiam magnum pretium.
Unus vel alter dumtaxat bibliopola in toto triurbio visitur. Inter
maximas quas patiemur dim cult ates, erit bibliotecham colligere, nisi
Francofurto libros advehi curaverimus, quod cum tempore faciendum
proculdubio erit, et hoc minor is constat quam hie ligatos vel com
pactos emere. Sed de his erit sermo alias ; interim salutet quaeso
meo nomine frem Franciscum Matheum, Voluerston, et reliquos
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 183
singillatim, maxime vero teipsum, cujus in quotidianis sacrifieiis
specialem facio memoriam. Pragae 12 Aprilis 1631. R. Vestrae
confrater indignus, Fr. Patritius Flemingus.
Venerando Patri fri Roberto Roohfordo in Collegio S. Antonii
de Padua Lovanii Philosophiae Lectori, Lovanium.
13. Fr. Patric\ Fleming to Fr. Malachy Fallon
(Ibidem)
Rde Pr.
Accepi tandem diu desideratam epistolam in qua sanctissimas mihi
dirigitis admonitiones, pro quibus maximas ago gratias, rogans ut
frequentiores sint. Quod imprimis monetis de cautela in conver
sation adhibenda conabor adimplere, et quia fragilis sum et ter
renum habeo fund amentum, ipsasmet occasiones etiam remotas in
me et sociis amputare laborabo, ne ullum ex parte nostra scandalum
oriatur ; quod si aliquam de me querelam audierit Va Ra, rogo mihi confidenter aperiat. Quod de rumigerulis litteris ad alios transmittendis subjungitis ita mihi semper commendatum inhaesit, ut putem meam in hac parte cautelam nimis scrupulosam fuisse ; sed,
ut vulgo dicitur, nimia cautela non nocet. Nullum verbum a meo
hue accessu Romam, Augustam, aut Coloniam transmisi, unde si
Va Ra in illis vel aliis partibus aliquid circa hunc locum contra votum sparsum viderit, sciat non a me, sed inde a vobis ipsis, vel
aliunde profectum. Significavi semel Patribus ibi discretis illius
collegii eleemosinam nobis in via a Principe Bambergae concessam
fuisse ; quod videbatur necessario scribendum ne contingeret inde
venientes ad eundem denuo cum nostra confusione accedere; quod
si interdum optatum rerum successum in mea ad vos epistola curiosa
narratione et laeto calamo describo, id ad consolationem vestram ibi
facio; imposterum hujusmodi etiam laetitiam temperaturus et
curiosae minutaeque narrationis pruriginem. De munificentia
Reginae erg a nos futura, aut aliorum possibilitate mediorum nullam
adhuc habeo, Deo laus, loquendi vel praedicandi occasionem (cum in
nostra admissione non fuerit tarn stricta nobiscum inita modi vitae
sustentandae ratio) et multum minus imposterum habebo. Magis
jam est tempus inopiam praedicandi (ne multos accersamus, quos
alere postea non possimus) quam media vel in spe vel in re
ostentandi ; quae omnia cum fuerint observata, praecludetur ex
parte via diabolicis illis machinationibus quas cum ingenti meo dolore
suscitatas et late diffusas intellexi, lectis transumptis mihi missis
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
184 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
infamium litter arum quorumdam. Pr Gerardus aliqua vobis
significavit, quorum executioni quantocius intendite. Ad ejus
epistolam vos remitto, rogans ut mei memoriam semper in orationibus
habeatis, et pro' eo quern erga vos ex sincerissimo et amantissimo
corde sum affectu, vestris litteris et monitis consolari me pergatis.
Valete in Domino. Pragae 3 Maii 1631. Vester in Christo pau
perculus, Fr. Patritius Flemingus.
Rdo Patri fri Malachiae Fallono in Collegio S. Antonii de Padua Lovanii S. Theologiae Lectori ett. Lovanium.
Endorsed : Chartae pro registro pro Mm P. Flem. et Hor.
14. Fr. Patric\ Fleming to Fr. Robert Rochford
(Ibidem).
Vde Pater,
Accepi litteras vestras satis prolixas, amoris tui erga me testes
qui [bus] clare satis inteliexi dies malos esse et patrem discordiarum in serendis zizaniis non segniter vigilare. Deus pacis et charitatis
conatus illos elidat, et mutuam inter omnes intelligentiam tribuat, ex
cujus defectu pleraque mala nascuntur, intervolantibus hinc inde
crebris suspicionum auguriis, quarum etsi multae fundatae sint,
pleraeque tamen inanes sunt, et nullo nituntur fundamento, ut mihi
ex parte in quibusdam occasionibus satis apparuit, experto ilia quae
alii pro certo fere habebant fuisse plane falsa ; unde hujusmodi
ambigua committenda existimo Domino Deo, qui cuncta adducet in
judicium, et vindictam retribuet adversariis innocentum, quales vos
estis, qui ab his, in quibus injuste accusamini, plane immunes estis,
et ad augumentum coronae occasionem accepistis patientiae et long
animitatis. Interceptio litterarum P. Joannis non ibi, sed in ipsa Hibernia contigit, unde interceptor exemplaria varia dispersit ad
varios, unde cavendum ne ullus ibi de hoc praecipitanter insimuletur.
Quod V.Rd de media juventutis parte secum vel cum collega hue
traducenda proponit, fieri nequaquam potest, quia cogitare oportet
omne principium esse grave, maxime hoc nostrum (quamdiu de
Sueci adventu rumor perseverat) in quo omnia a minimo ad domes
ticam supellectilem, domus reparationem, vitae sustentationem
necessaria procuranda sunt ; quae omnia non unum aut alterum
diem, sed multas septimanas et menses requirunt ; unde foelices nos
reputabimus si sex circiter religiosos alere poterimus in initio ; et si
possemus triginta, non expediret tarn cito splendido studiorum ap
paratu nostra initia tanquam jam stabilita et bene provisa venditare,
ne forte studia sic plausibiliter inchoata contingeret statim postea
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS IsS
turpiter interrumpi prout quibusdam aliis Religiosis nuper con
tigisse vos bene nostis. His accedunt debita domus emptae, quae non
nisi post tres annos ad plenum solventur, quo interstitio oportet nos
magno uti moderamine ; quare rogo serio V.Rarn ut intempestivum
quorundam juvenum hue veniendi desiderium his et similibus motivis
reprimat. Quando aderit possibilitas, ego (si meae curae fuerit) abunde significabo et accersam necessarios; interim quantum in
vobis- erit, non plures quam istos duos quos jam in via esse existimo,
venire permittatis, quousque aliud significavero. Dolanus bene posset
nobis hie servire, unde gratissima erit ejus praesentia, et pene neces
saria. Scribam de ipso ad P. Robertum. Recte facitis vigilare, ut
scribitis, ne murmurationes exoriantur partialitatis vel nationalitatis
ett., et P. Thomam ad idem inducere. Nova sunt, brevi nos expec
tare Magdeburgum, cujus muri jam dicuntur a Tillio in quodam loco
confracti ; nihil habentibu^ civibus quibus se defendant, nisi agger es
infra maenia erectos. Item, filium Regis Poloniae auxilium obtulisse
Imperatori contra Suecum. Salutet meo nomine amicos omnes
nominatim, et inter primos teipsum antiquum Achatem, cujus in
quotidianis sacrificiis memoriam facio, tantumdem mihi rependi ,non
dubitans. Pragae 16 Maii 1631. R.Vae fidelis, . fr Patritius
Flemingus.
Vdo Patri fri Roberto a Sta Brgida in Collegio Sti Antonii
Lovanien. Philosophiae Lectori ett. Lovanium.
15. Fr. Patric\ Fleming to Fr. Malachy Fallon
(Ibidem) R.Pr,
Accepi vestras litteras, quae mihi gratissimae fuorunt, et deinceps
erunt, quia cum eis aliquod utile documentum me semper accepturum
spero. Sciat Va Ra me consilia vestra fideliter servaturum, et
proinde non moretur frequenter consulere, quousque ipse veneris,
quod antea verbo suaseras facto completurus. Circa modum siis
tentationis nostrae et media, de quibus aliquid Va Ra scire desiderat, hoc sciat nos, laus Deo, fame non morituros, licet nihil certi adhuc,
aut perpetui, sit praestitum a quoquam ; neque ilia propositio de
paupere alumnatu ante pacatum Imperium cuiquam hie convenienter
proponi potest, cum admodum difficile sit pro unica tantum vice
competentem eleemosinam impetrare, propter magnas et frequentes
pro Imperatore contributions ; et multo minus annuas. In ultimis
comitiis Regni hujus, nobiles replicarunt Imperatori subsidia petenti, et in expectatione responsi debebant singula suspensa manere. Ita
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
186 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
gravem estimabant Caesaris petitionem solum rogantis, ut ex singulis
centenis solveretur unus florenus.
Formavimus chorum 30 circiter fratrum capacem, et infra, parvam
capellam ad plateae aditum, in qua antea erat fabri ferrarii officina, nobis pro interim sufficientem. Ita conamur omnia administrare, ut
sine ullis debitis aut Martini molestia (qui nuper pro operariis 50
florenos exposuit) nos nostras transigamus, ac semper aliquid pro
futuro aedificio, sicut Wa Ra suasit, adservemus apud charssimum
Patrem nostrum spiritualem Dnum Secretarium Aulicum, utentes
interim pro subsyndico ad quotidianos usus quodam Joanne Anglo musico, vobis probe noto, viro plane honesto, et eleemosinis apud
ipsum depositis. Jam conficio libellum, impetratis Eminentissimi Dni litteris, and after the feast will begin to take upp the contri
bution ; interim, Spiritus Sanctus in cujus ss. solemnitatis
vigilia haec scribo, illuminet sensus et corda nostra. Haec
domesticarum rerum fades, quae Deo dante successu temporis
melior erit. Va Ra non permittat plures venire me inconsulto,
quia cum paucis melius prospiciemus futuris, et praesentia firmabimus.
Don Franca de Verdugo mihi respondit se ad alia omnia habuisse
responsum ex Belgio, ad illud autem quod circa domus quam
petebamus dispositionem, fratrem suum interrogaverat, nullam
epistolam accepisse, et sic putat se satisfecisse. Laus Deo, nobis
aliunde provisum est. Of Martins 800 Imperiales are dispursed but 700 florens for the house and 50 for the reparation of it, for
all other necessities" and houshold stuff, aliunde, as alsoe for the rest
of the reparation ett. Alia ex litteris P. Roberti habebit V.Rd.
Vestri amantissimus, fr Patritius Flemingus. 7 Junii 1631.
Rdo Patri fri Malachiae Fallono in Collegio S. Antonii de Padua
Lovanii S. Theologiae lectori ett. Lovanium.
16. Brother Matthew Hore to Fr. Robert Chamberlain.
(Ibidem)
Rde adm Pater,
Quas cum Patre Wolverston ad me scripsistis, recipi litteras;
responsionem distuli hue usque ob occupatissima tempora, propter
instantem tunc nostri Collegii sollemnitatem, cujus primitias simul cum praedicti Patris, elapsa Dominica celebravimus. Doleo quod binas vel ternas quas ad vos direxi litteras, non recepistis. Siquidem de iis vestrae nullam faciunt mentionem, timebam inde vos aliquam
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 187
ingratitudinis meae suspicionem concepturos. Grati animi est, cum
affectui suo effectum non habet, affectum solum (qui amanti solus
sufficit) si non opere, saltern verbo nude proponere ; et obligationem suam humili suae impotentiae agnitione redimere. Magnitudini vestrorum erga me meritorum imparem me fateor, nee quod volo,
possum ; sincerum itaque affectum, constantem vestri memoriam,
et bonorum operum communionem (si quae sunt) libens offoro [sic]. Et infinitas ago gratias, quod me Lovanium I01 appulsum Neophitum
adhuc indignum, post tan tarn animi vagationem, et tarn brevem
probationem admitti curarit ; quod ilium, quern omnibus, candorem
animi, mihi semper speciali amicitia, exhibuit; quod tantum de
necessariis mihi procurandis habuerit curam; denique quod studiorum et virtutum profectui recuperandaeque valetudini tarn
paterne sua Rtia consuluerit, quod me hue mitti curarit, ubi
antiquum semper in hibernica lingua laborem possem impendere ; ubi
distractionem tarn utilem patriae, et mihi proficuam et salutarem
sum nactus. Et ideo si mihi liceret in parentis defuncti locum vos
adoptarem, in quo eandem prudentiam, sollicitudinem, et sincerum
et candidum mei affectum experior. Si sua Rtia consenserit, factum
est. Praesumptionem vitat humilitas, praesumit tamen interdum
viscerosa charitas. Praesumptionem igitur et familiarem nimis cum
V.R.Pte agendi modum, excuset sinceritas affectus, quae nuditatem
suam non erubescit nee verborum aut complementorum ornamenta
requirit.
Collegio Lovaniensi mihi omnibus mundi locis praedilecto, cui
statum, virtutem, doctrinam, et vitam debeo, optarem si caederet
primi anni fructus paternae Legationis. Valetudinem, laus Deo
quotidie recupero. Distractionem meam circa exteriorem mihi fore
utilem et meritoriam spero, qua rerum agendarum peritiam et
audaciam acquiram. Si enim speculationi, quare et praxi tempus
non proficue impenditur. Salutet meo nomine R.P. Vicarium,
Guardianum, Thomam Scoti nostri vere studiosum, et futurum,
Bpero, illustratorem, Columbam caeterosque omnes, meque suis pre
cibus commendatum habeat, benedictione [sic'] largiatur, epistolis consoletur. Vestrae R.A. Paternitatis indignus filius, discipulus et
fr Matheus Hore.
Pragae Julii 10, 1631.
Quaeso curet has ad fratrem transmitti.
Addressed in the hand of Patric\ Fleming : R. P. Roberto
Chamberlino ett.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
188 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
17. Fr. Patric\ Fleming to-(V)1
Rde Pr
Litteris vestris a mense et amplius datis nunc primum respondere
permittitur, utpote circa P. Wolverstoni et novi nostri sacelluli
primitias plurimum hactenus occupato ; cui solemnitati' interfuit
Cardinalis cum Burghravio, aliisque solemnibus personis, ut antea
fusius P. Roberto scripsi. Nunc ilia distractione liber, et exhibita nostrae residentiae publica cunctis notitia, cum meo libro circuire
incipiam ; quo circuitu pro potiori parte peracto, intendo Viennam
pergere, ut pro loco1 jam inchoato, et in forraam domus regularis
redacto, aliquid stabile conquiram, ad hoc iter Excellrm Comitis
Junioris de Martinitz non solum consensu, sed et consilio ac direc
tione inductus. Dnus det felicem successum ; interim vestrum erit
(quod etiam P. Roberto scripsi) curare, ut duo alii ex Momonia
fratres hue mittantur ad obstruendum ora loquentium mendacia.
Illcs expectabimus in Septembri. Vestrae voluntati circa loci
descriptionem nunc paucis satisfacere conabor. Domus nostra sita
est prope futurum Cardinalis seminarium, extra portam veteris
civitatis quae ducit ad alteram portam novae, qua
itur Viennam ; est posita in occursu duarum vel trium insignium
platearum. Ab uno tantum latere habet contiguas domos, de coetero
undequaque libera est, et aurae sanioris. Spatium satis amplum et
vacuum sibi annexum, condendo monasterio aptissimum, cujus cum
tempore bonam portionem impetrare poterimus per Dei gratiam, et
quidem sine ullo civilis commoditatis praejudicio. Domus annexae
usque ad quartam circiter, omnes ligneae sunt, et parvi valoris, inter
quas divisus est hortus, qui in unum cum nostro adhuc exiguo junctus,
idoneum pro integro conventu hortum efficiet. Duodecim circiter
passuum spatio a nostra domo distat aquaeductus, ex quo venam unam
ad nos facile trahere poterimus. Haec de iis quae nos circumstant ;
ceterum domus nostra interior viginti circiter fratres capere poterit,
exclusa vicina domo, quam emere intendimus. Nostrum refectorium
facile triginta simul admittet, et chorus supra parvam capellam, sicut
apud vos ibi, coliocatus, multo plures. Sacristia munita portis
ferreis, ampla et commoda, in qua consistit fornax contra hiemis
rigorem valde oportuna. Schola ad aream inferius e regione major is
! The address of this letter is missing. The outlines of the seal of the new foundation are still fairly
- visible. At the top of the letter, in a
hand entirely distinct from that of Fr. Fleming is written :.
nos ipsi mittereni ett. Vita Malachiae examinetur, et utrum unquam fuerit dicto vel facto deprehensus aut notatus de partialitate.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 189
portae disputationis tempore aperiendae sita, tarn longa est quam
vestrum ibi refectorium, sed non ita lata, sub et supra lapidea, et a
platea satis remota, ut clamare possitis. In ea antea erat stabulum
equorum. A capite scholae statim oecurit hortulus, qui nobis pro
quadragesima S. Francisci satis bonam provisionem nucum ministrabit,
et abbs interim fructus, licet non ita copiosos; spatium quidem
adhuc exiguum est, sed cum tempore facile poteiit dilatari, et de
facto nos ipsi extendere possinius,. nisi alia majoris momenti essent
prae manibus. In area inferiori habenius puteum altissimum, ct
optimam aquam ; quae commoditas est Pragae pretiosa ; et duas
caveas subterraneas frigidissimas, quae nobis nuper in summis caloribus
(quales vix Romae expertus sum) singulari fuere solatio. Atque hae
sunt commoditates hujus, quod modo inhabitamus domicilii, ad quas ex contigua domo comparata major accessio fiet. Interim his pro
initio contend simus, quia difficile admodum est, primo statim anno
omnia ad votum nancisci. Orationem quam magna cum omnium
satisfaction et applausu in primitiis nostrae residentiae declaravit fr
Matheus, cogitat imprimere noster Aulicus (in quo tamen nondum
me resolvi) ut ejus exemplare offerri possit illis qui tunc aberant.
Congregatio hujus Provinciae Sneimae celebrata fuit, et si quae
nobiscum transigenda timebamus, ex falsis quorundam laicorum, qui
sunt pro pane lucrando informationibus, vel dissimulata sunt ad tern
pus, vel ex toto suppressa, quorum posterius magis credendum suadet
benevola et sincere omnium fratrum Nivalium nobiscum correspon
dentia, ipsiusque Provincialis et Guardiani erga nos affectus. Com
missarius Antonius est Romae et Ambrosius porrexit in Bavariam,
unde facilus potero ire Viennam. Omnes hie, Deo laus, bene valent,
et quantum ego colligo, bene consolati ; ambulant omnes in domo
Dei cum consensu, servantes quantum in ipsis est regulariter omnia
quae ibi didicerunt a Patribus suis. Plura non occurrunt ; quare
supersedeo unice vobis commendans illos qui facessunt vobis
negotium ; non est discipulus super Magistrum. Ego judicarem illos
studio privandos et si ingenio pollent, omni ad optatos honores aditu.
Vale mei memor. Salutet P.Rob, cui ultima hebdomada scripsi.
fr Pat. Flem.
Mitto vobis exemplar nostri sigilli tarn majoris quam minoris, quod ceteris ostendere poteritis. Verba ilia ex ore S. Ambrosii ad
D. Virginem procedentia : "Nodus originalis non est in te" cre
duntur esse ipsius S. Ambrosii, ut notat Pr. Hugo in suo Rosario
Im. Concept, et ideo ea addidi ad explicandum conceptionis
mysterium. Omisi, sicut monuistis, in circulari inscriptione B.M.V.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
190 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
velut superfluum. Praeter ilia duo sigilla habebimus tertium, parvum,
rotundum, pro litteris clausis. Si quid aliud circa hoc occurit,
indicate, et si potero, emmendabitur. Expectabo vos hie saltern ad
finem Novembris ; interim ne me desinas tuis litteris frequenter consolari.
18. Fr. Patric\ Fleming to Fr Robert Rochford
(Ibidem)
Vde Pr9
Accepi plures vestras, quibus vestrum erga meum profectum
affectum satis perspexi, pro quo maximas ago gratias, cum occasio
fuerit, etiam pro posse vicem repensurus. Juvenem Franciscum
Magnesium a vobis commendatum suscepi, et exercitio latinae
linguae applicui. Reliqui quotidie mecum aliquid repetunt in dictatis
P. Bernardini Vetwis de sacramentis. Hinc post paucos diebus [sic] Viennam Deo dante proficiscar, forte non ante hiemen reversurus ;
Dnus det conformem nostris hie principiis progressum et successum;
quod ut fiat proculdubio non deerunt preces vestrae quotidianae pro
nobis. Scripsi in ultimis meis P. Roberto ut alios duos ad nos mittat,
qui, ni sint ex Momonia, malumus quod ibi remaneant. Mud
Praesertim meum ad P. Brayum, a Va Ra ioco, a P. Thoma in sua
epistola serio reprehensum, videtur mihi potius laude dignum pro
ratione temporum modo currentium, quam vituperio, cum per illud
evitetur nationalitatis et partialitatis mala suspicio, quam de me
nullus concipere poterit, tarn arnica recordatione salutatus. Difficile
est omnibus satisfacere, maxime hoc tempore, in quo omnia passim
ad sinistras torquentur interpretationes, et alienationis argument a.
Scribitis mihi inter alia, quod ego (prout ab aliis imponitur) accesserim
ibi ad quemdam bonum patrem lachrimis profusus, me excusans
quod non possem agere amplius monitorem def ectuum ejus, quia aliqui
mei amici mihi tale cum eo commercium inhibuerint ; ex quo infert
P. Thomas me omnium praefati Patris suspicionum esse causam,
contra quod prolixam ipsi jam dudum epistolam direxi, quae et
V.Rae si vidit, debuisset sufneere. Sane justam me occasionem
accepisse existimo de Va Ra conquirendi, quae cum omnium primus
istum rumorem audivisset, non mihi metipsi (sicut amici et sinceri
cordis postulabat affectus) ante alios indicavit, ut ex me disceret
veritatem. Sed postquam inter omnes etiam juniores (quibus talia
de senioribus, nee a longe insinuanda sunt) non solum ibi manentes,
sed hue missos rem sparsit, nunc tandem me de hoc non semel ab
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 191
aliis reprehensum, admonuit. Neque multum apud me factum lenit
quod amicis tantum id communicaverit ; nam ego multo plus aegre
fero apud amicos male audire, quam apud adversarios ; et proinde
humiliter rogo V. Ram ut nullas de meo modo procedendi apud Archiepiscopum vel P. Joannem aliosve amicos, aut de nimia mea
facilitate, credulitate, simplicitate censuras aut sermones agatis,
Orate pro emmendatione imperfectionum mearum, quod multo
praesentius remedium est, quam ejusmodi colloquia, quae parum mihi
prudent is afferent. Utrum hoc ex amore proprio procedat vel
aliunde, quisque in suo sensu abundat. Quidquid sit, ego mecum
sic agi desidero. Sed ad rem ipsam veniamus, circa quam sciat
Va Ra me nullos meos amicos, aut in generali aut in speciali,
allegasse talis commercii cum dicto Patre dissuasores, nee allegare
potuisse sine personarum injuria ; et proinde, casu quo tale quid
ignoranter posui, modo tanquam falsum revoco, et si quid ipsis per
hoc allatum est honoris, presenti scriptione restituo. Caeterae nugae
quae in praefata fabula continentur de meis lachrimis, de pacto
illo spirituali cum dicto Patre, quia nulli faciunt injuriam, etiamsi verae essent, nullam novam merentur responsionem, cum in praefata
ad P. Thomam epistola copiosa satis antea fuerit exhibita, et quand
oquidem stercus soleat nimia sui revolution plus foetere. Inter
tot de me melioribus volitantibus rumoribus, difficile mihi erat
immunem transire, et mirum est dictam fabulam apud illos qui
assueti jam sunt tales falsas audire, tanti fieri potuisse, ut ex illo
dicerent me multorum infamiae causam esse etc. Sed erant amici
qui talia dixerunt, videlicet ad correctionem meam. Sit ita, verum
ego talis amicitiae formulam apud Tullium non legi. Sed de hoc
satis sit. Crastina die, Deo volente, profecturus sum Viennam, et
multa adhuc ante discessum expedienda sunt; unde cogor
abbreviare sermonem, meque per vos apud alios ibi amicos excusare,
quibus modo scribere non possum. Iter meum Domino serio com
mendate.
Pragae, 6 Augusti 1631. Vester ut nosti, fr Patricius Flemingus. Vdo Patri fri Roberto a Sta [Brigida] in Collegio Fratrum Minorum
S. Antonii Lovanii [phi]losophiae Lectori, Lovanium.
19. Fr. Peter Wadding to Fr. Lu\e Wadding.1
(Ibidem)
Most reverend and respected father and Cousin. Your lovinge
1- The address of this letter is missing, but it is evident that it was
written to Fr. Luke Wadding.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
192 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
and kinde letters I have receaved. I thauncke your paternitie most
humblie for the great care you had to commend me to Monsr
Bonacina, but he in his iourney to Vienne made a iourney to heaven.
God rest his soule. The reverend fathers of our nation giveth great satisfaction unto al in this towne, and are in good listinge onlie the
Capucins unseasonablie troubleth them. I doe helpe them the best
that J can, but that trouble?um Capucin hath a strange hedde, and
gouverneth the Cardinal, and as you knowe your selfe persuadeth
mannie in the Court of Roome what he wil. He denieth to have
anny part in this last busins against the friars of our nation. I doe
believe that the good father hath good intentions in this busins, but
the pure trueth is, that he disgousteth the hole kindome, the
nobilitie, the clergie, and the Emperour's courte. He calleth him
selfe missionarius Apostolicus, and doeth nothinge in the conversion
of soules, and al his reformation is to founde the cardinal his
Jurisdiction, wth displeasure of al the world. They write unto
Roome these matters verie speciouslie, but assure your selfe he will
breede a perpetual dissension betwixt the Cardinal and the secular
state, and if God doth not healpe the busins wil bringe the Cardinal
into infinite difficulties. I perceave by your last letter that you are
in the courte, and therefore wittelie'can dissemble. I have desired
your paternite to write unto me, in what tearmes standeth the
matter of this universitie, and you write nothinge of this. I praie
you informe me secretlie, and as you love me, what is yet that these
five yeares we are soe afflicted, suspended from degres, wth a
great disgoust of the hole kindome against the congregation, wch
complaineth that in this tyme when they have neede cf
learned men, the congregation de propaganda uppon the information
of one Capucin, doth soe hinder the progresse of studies. For the
Cardinal we can content him, and are content to let him be Chanceler.
They called me hether to doe some good, but I can doe nothinge for this suspension. Cousin and father informe me sincerlie in
these busins. I have written unto you of that good priest to get
him the title of protonotarie. He left me 40 shillings to paie the
expenses of the bulle. Farewel sweet father, and commend me to
your good praiers. Prage the 12 of Sept. 1631.
Your cousin and servant
Peter Waddinge
Father Joannes Bolandus would faine be acquainted wth your
paternitie. I commend him unto you. He is at Antwerp, and
writeth the lifes of Saincts. My kind commendations tp the most
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 193
reverend father Walshe. The Empereurs armies is nowe entered to
the duke of Saxonia his countrie. And there shal be a foale tune, for the king of Suelant is come thither wth his armie to defend
the duke.
20. Fr. Patric\ Fleming to Fr. Lu\e Wadding (Ibidem)
Adm R.Pr,
Quod hucusque R.P.Vae debitae gratitudinis et observantiae
specimen exhibere neglexi, modo vel ipsa praesens nostrorum exulum
necessitas extorquet, qui nesciunt ad quern alium recurrere debeant
apud Curiam istam, quam ad V.R.P. unicam ibi patriae nostrae
spem in opportunitatibus in tribulatione. Intellexit proculdubio jam dudum R.P.Va de incchato pro nostris exulibus Pragae domicilio,
quod hactenus, Deo laus, usque ad meum hue satis infaustum
adventum feliciter processit, ut ex hie adjunctis clarius apparet, ad
quae V.Rara remitto, alia quae mihi contigerunt relaturus. Fratres
nostri hie tanquam murum aheneum dictae fundationi se opposuerunt,
cum tamen antea Commissarii ipsorum P. Amhrosii Galbiati
licentiam habuerimus. Procurarunt ibi jam dudum ordinationem
quandam ad Nuncium Apostolicum, qui totus est ipsorum, in qua
cavetur ne ulli ex Belgicis partibus hie in locis collegia vel domicilii
erigere permittantur inaudito Commissario eorundem locorum, cujus
ordinationis virtute Nuncius Apostolicus per obedientiae mandatum
facultatem abstulit negotiandi cum sua Majestate aut aliis saecularibus
Dominis in hac curia, relicta interim adversae parti potestate nos
apud Caesarem impugnandi ;
quod an aequum sit judicet Deus et
Va Ra. Qui procuravit dictam ordinationem a Cardinale Nepote suae Sanctitatis missam, fuit proculdubio Pr Antonius, Commissarius
familiae, idque ut probabiliter praesumi potest in odium P. Josephi
Bergaigne, ipsius, ut creditur, adversarii ; propter quern potissimurn
nos haec omnia patimur, cum tamen velut pauperes exules nullum
offendere velimus, sed omnium pedibus subjecti, ab omnium favore
dependentes, sive hujus sive illius partis. Ne videantur absque
aliqua ratione collegium dissolvere velle, dicunt nos non intrasse
Pragam cum legitima authoritate, sed tanquam fures ; contra quod
est relatio, quam hie apposui, acceptionis et concessionis dicti Col
legii Pragensis. Dicunt insuper nos facere per tale Collegium fratribus Pragensibus praejudicium ; contra quod est alia specialis
charta. Postremo timent nos cum tempore in regiones extendere
calceamenta nostra, pluraque alia collegia in aliis Germanis civita
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
194 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
tibus sollicitaturos. Quae suspicio quam absurda sit, ipsimet nos
impugnando ostendunt; &i enim tantas patimur difficultates in hoc unico Collegio, quis credat nos alia cum multo proculdubio majori labore praetendere ? Deinde, quomodo talia Collegia vir is vel mediis instruere possemus, qui ea ipsa quae modo stabilita habemus, con
servare vix possumus. Primarius noster anthagonista est Pr Prosper
Galbiatus, Austriae Minister et Commissarius Poloniae, qui verbis se dicit R.P.Vae amicum, factis autem negat pro quanto nos vestros
concives impugnat. Dominus det foelicem sucessum, quod ut fiat,
haec omnia R.P.Vae confidenter transmittimus, ut remedium
aliquod rebus afflictis sua industria affere studeat, et a sua Sanctitate
Collegii inchoati confirmationem obtineat. Scitis quanta cum
afflictae nostrae patriae ignominia et detrimento locus semel incoeptus,
et ubique Pragae cognitus dissolveretur. Absit quod V.R.P. unquam
tale quid permitteret. Ad haec mihi Pragam responsum dirigite,
quia forte eo interim migrabo. Jam mensis est quod hie haereo,
nee quidquam efficere potui, ad ipsum dumtaxat Nuncium permisso
recursu, qui meas ration es nee capit, nee videtur velle caper e (sicut
nee praefatus Prosper) imo1 nee audientiam nisi cum difficultate con
cedit. Unde oportet nos stare pro nobis, et alias vias invenire
nostrae causae succurrendi, quae nobis non desunt, Deo laus, ut
forte suo tempore apparebit ; quod faxit Omnipotens. Haec modo
sufBciant. Salutet obnixe omnes meo nomine, et si quid hinc, hoc
est ex bibliotheca Caesarea desiderat, indicat, et si mihi fuerit copia,
exquiram. Viennae 12 Septembris 1631. Adm R.P.Vae1 humilis
in Xro filius
fr Patritius Fleming.
Postquam haec scripsissem Auditor Nuncii mihi curavit per Guardianum significant quod debem Pragam re infecta redire, videlicet ut in mea interim absentia Caesarem nobis reddant adver
sarium, apud quern heri fuit Pr Prosper et Custos Provinciae. Serio
incumbendum vobis erit huic negotio pro honore afflictae patriae.
Quam citissime rescribite. Adversarii ad istam etiam Curiam
litteras dirigunt, quas praevenire debetis. Nil contra nos scribere
possunt praeter meras calumnias, quae tarn facile R.P.Va negare
poterit quam illi afhrmare. Item in Domino valeat, et me apud
P. Antonium et P. Punchium serio excuset, qui modo multis distrac
tus scribere non possum, nisi paucas lineas. Excuset errores et
lituras in his chartis commissas quia tumultuarie et absque
librorum subsidio cuncta transegi. Citatio Henrici Antisiodorensis
in primo paragraphs Apologetici non est bene adducta, qua de re
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 195
videndus Rothus in Hib. Re surg. vel in Analectis, qui libri mihi non
sunt ad manum.
Circa aliam controversiam quam Sathanas post meum Praga dis
cessum inter nos et Patres Capucinos excitavit, mitto vobis epistolam
P. Gerardi ea de re ad me missam, ex qua singula exacte intelligatis.
Si obtinueritis a sua Sanctitate confirmationis litteras, curate ut inser
atur clausula inhibens ne ulli alii religiosi prope locum a nobis jam
acceptum conventum erigant, neve ulli nos circa loci jam legitime
accepti possessionem impediant vel molestent ett. sub poena ett.
Vester
fr Patritius Flemingus
Mississem vobis authenticum exemplar diplomatis Caesaris et
obedientiales Ministri Generalis, sed non vacat exscribere. Quod differtur non aufertur. Spero non fore necessaria, nisi forte ventum
fuerit ad strictum negotii examen, de quo V.Rae erit me monere
quam primum. Valeat iterum.
Adm. R.P.fri Lucae Wadingo.
21. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Patric\ Fleming
(Ibidem)
Pax Christi.
Reverende Pater. Deus det nobis pacem.
Jam pridem Diabolus incipit vibrare suas sagittas contra nos quando vidit nostrum negotium tendere ad optatum exitum, sed Deo favente
non praevalebit. Scripsi vestrae Rae singulis postis ex quo
discessisti, unde putem litteras Cardinalis ad Nuncium et Episcopum esse ibi apud D. Secretarium Bohemicum ante vestrum appulsum.
Litteras P. Waddingi ad P. Lamerman1 et Abbatis Strahoviensis ad suum fratrem Ilium D. Gerardum a Questenberg transmisi etiam per ultimam postam, cum aliis litteris non ita gratis a PP. Capucinis, in
quibus petunt a sua Celsitudine ut nos demittat hinc et relinquat
ipsis locum2 quia ipsi citius elegerunt hortum D. Bertolomi de Paulo
pro edificando monasterio quam nos occupavimus hunc locum. Unde
jure prioritatis ipsis debet ur. Omnes deridunt hanc electionem et
prioritatem, tamen si res referetur ad Concilium Cardinalis, non
caret periculo, quia illi omnes sunt partes, nempe P. Magnus,
* Note in margin : Lamerman est confessarius Imperatoris. 2- Note in margin ; Ista duo Joca sunt valde vicina, nee intercedit
spatium cannarum quas inter domos nostri Ordinis et aliorum Mendicantium.
praescribit Clem. 4 6? 8.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
196 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
Capucinus, Confessarius Cardinalis, D. Plateisius, praefectus aulae
Cardinalis, et ipsemet Cardinalis. Unde possumus excipere contra
omnes, et tradere hunc libellum supplicem P. Waddingi Nuncio
Apostolico ut mandet ipsis nihil tentare in isto loco usque dum lis
fuerit discissa inter nos et ipsos. In vigilia S. Bertholomi Apostoli3 quae fuit 23 hujus mensis emerunt lo locum, et D. Ber. Michna qui fecit contractum loco fratris sui Comitis dixit nobis quod paucis ante diebus non erat determinatum quern locum vellent accipere,
quod cogitabant de domo Dni Paradise et de aliqua alia domo in
antiqua civitate emenda, et quod si ipse prius seiret quod ipsi essent
ita arrogantes, quod nullo modo emisset locum pro ipsis. Dominus
Senior de Martines aeque aegre audit illos, ac si vellent accipere domum
ipsius. Unde dixit quod petitio ipsorum sit scandalosa, arrogans,
et impudens. Excell. Junior4 non fuit domi ab aliquo tempore usque ad hesternam noctem, et quam primum descendit ex Curia, Pater
ipsi omnia narravit, ita ut quando ego ipsum hodie mane accessi,
non erat opus ulteriore information ; dixit non esse mirum quod
illi patres vexent nos qui sumus pauperes exules et peregrini sine
ullo patrono nisi D. Deo, cum etiam totius regni pacem et quietem
perturbent. Addidit quod non habemus quod conqueramur de
R[ege] Angliae haeretico quod nos expellat ex Regnis suis, cum
fratres nostri conantur expellere nos ex fundo non suo. Consuluit
etiam ut daremus unum libellum supplicem Imperatori, et alium Illis
D. Locumtenentibus. Consului PP. Societatis et aliquos juris peritos.
Omnes unanimiter dicunt ipsos impie procedere sine apparentia aut
praetextu alicujus justitiae nisi quod dicant se prius elegisse is turn
locum quam nos acceperimus possessionem hujus loci,5 quod ego
etiam probavi esse falsum in D. Plateisum "ex suo ore (si esset
aliquid contra nos, sicut non est) dixi ipsi : Vestra Ilia Dominatio
dixit Patri Lectori et mihi quando tractavimus de emptione istius
3* Note in margin : Conferatur tempus hujus emptionis cum tempore quo nos emimus nostram domum nempe circa Dnicam Laetare hujus anni 1630 ; Item cum tempore quo solemnem Collegii ingressum et inaugura* tionem celebravimus, videlicet in octava SS. Apostolorura Petri et Pauli 6 Julii 1631. Et tunc videhitur quibus juste competit jus prioritatis, an
PP. Capucinis an nobis. 4- Senior Comes Martinez est ille qui tempore rebellionis ejectus fuit per
fenestram, et Junior Comes est ejus filius, vir magnae sapientiae et pietatis, nostri negotii ab initio patronus.
5 Note in margin : Iste locus aulae regiae alius est ab horto Bartholom aei
de Pauli, etiam nostrae loci habitationis vicina, quern sibi emerunt Capucini. sed diu postquam nos possessionem accepimus nostri loci, ut patet ex supra relatis. Unde apparet quod circa locum Bariholomaei quern praetendunt, non
fuerunt prior es nobis. Iste Plateis est Praepositus Olmucensis, et modo
electus in episcopum, fjuturus. suffraganeiis Qardinalis ah Harrach Archill Pragen,
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 197
loci6 ubi olim fuerunt nostri fratres et in quo sumus ipsi jam quod esset locus jam emptus pro Patribus Cappucinis in Aula Regia nimis
prope nos, et quod ibi aedificaretur monasterium pro ipsis et etiam
seminarium pro saecularibus studiosis. Unde si ipse esses Episcopus, non permitteres nos accipere istum locum. Consuluit tamen postea
V.D. ut accederemus Emino Cardinali et diceremus ipsi quod velimus accipere istud locum ; accessimus; diximus ipsi omnia
fideliter; dedit nobis consensum cum benedictione Dei. Ergo si
Patres Capucini habuerant ibi, scilicet apud Aulam Regiam, locum
emptum, tunc secundum Vestram Dominationem nee in ipsa
electione praecesserunt nos, quia nos tunc emimus locum, et diu ante
earn elegimus, si hoc nos juvet; ipsi vero locum Bartholomei de
Paulo diu post. Curavi pulchre erigi chorum et sedilia fieri in
ecclesia et sacristia more hujus patriae. Est canale a culina ad ter
rain. Curavi etiam fieri pulchram tabulam in qua magnis litteris
scribitur titulus Collegii, et subtus titulum conf or miter ser ibi : Beati
qui persecutionem patiuntur propter justitiam, quoniam ipsorum est
regnum coelorum. Jam statim suspenditur supra portam. Eo die
quo venit ad me iste libellus suplex volui erigere cruces quia D.
Secretarius Lignorum Imperatoris misit mihi pulchram arborem ex
quercu. Volo permittere scholam uti est, usque ad meliora tern
pora. De reliquo V.R. potest dicere quod habemus conventum
formatum. Si Nuncius voluerit hoc negotium per aliquem examinare,
mandet hoc Rmo D. Abbati Strahoviensi, ut aliquibus personis in
differentibus. Agas positive contra ipsos ut inde demittantur
ratione privilegiorum nostrorum quae adhuc sunt in vigore.7 Quod
autem PP. Carmelitae aut Jesuitae aedificaverint prope alios Reli
giosos, hoc fecerunt quia ipsi habent alia privilegia aedificandi intra cannas. Pater Waddingus ibit spatiatum post prandium, quod si
non venerit tempestive cum isto libello supplici, debes ipse formare
libellum supplicem cum consilio Patris Lamerman et aliorum patrum.
Sis bono animo et ne nubes istae te terreant, quia saepe fiunt nubes
sine pluvia. Sive Patres Capucini perdant, sive vincant, conciliarunt
sibi per hoc multorum odium. Nullas litteras recepimus hodie
Lovanio. Si Pater Malachias esset hue venturus jam haberet
optimam commoditatem, nam post paucos dies Praefectus Aulae Prin
cipis de Locovitz tendit Bruxellas statim reversurus cum reliqua parte
** Note in margin : In isto loco quern elegimus extitit olim conventus nostri Ordinis S. Amhrosio consecratus. ut constat ex Chronicis Bohemicis.
7* Note in margin : Privilegia scilicet ista quod nullus aedificet monas terium infra spatium trecentarum cannarum in aere mensurandarum prope
nostra loca> Rodrig. tom.2.q.49,a.5.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
198 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
familiae Principis quos bene posset comitari. Vale et vive. Salutet
plurimum nostrum charissimum Fr. Matheum ; scribat singulis postis
quid vobiscum agatur. Interea Deus vos custodiat et juvet. Sper
amus quod exaudiet nos semper pro vobis orantes.
Vester humilis confrater in Christo Jesu fr Gerardus Geraldinus
Pragae 27 Augusti 1631.
Addressed : Vdo Patri Fri Patritio Fleming Hiberno S. Theologiae lectori in Conventu FF.Min. Reformatorum Viennae.
7\[ote added to the foregoing in the hand of Fr. Patric\ Fleming :
Hanc epistolam cum suis literis et meis marginalibus notis idcirco
vobis transmitto quod scripta sit ab oculato teste. Va Ra omnia
expendat.1
22. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding.2 (Ibidem)
Jesus Mra.
Reverend father peace and health.
I could scharce fynde in my harte to withdrawe yor R. from
his continuall and most profitable occupations by the readinge of
my unknowen letter, had I not been provoked by your Res fatherly care and solicitude in promoutinge our weake beginninges, which I
understoode by yor R.s is letters unto father Waddinge, wherein
yor R. have not onelie commended us, and the promotion of our
buisness unto himesealfe, unto whome wee are alreddy well com
mended, yet much the more for yor comendations, but also unto
Mr Bonazenef whoe was expected to be a great wat in these partes,
but beinge ..... ted by a sudden and unexpected death
in a bote within a leage of Vien descendinge from Superior Austria, can doe us or enie ealse but little service, which neewees weare
heere as grateful unto the most parte of our B . . . . Bohe
mians, as if they had seene him come home safe a horsback guarded with a groupe of his contrimen, and not causeless, knowinge now
by experience what trubble the Contrie was put unto (as well
Churchmen, as Laymen and all the Nobilitie) by hime of whome
hee was caled from thence hither, I meane by fa. Magnus the
* This letter appears to have been sent on to Fr. Luke Wadding by Fr.
Fleming in his letter of 12 Sept. 1631. 2- Address missing, but the contents indicate that the letter was written
fo Luke Wadding.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 199
Capucin, great in person, but far greater in his owne opinion and
judgment. This and manie other thinges concerninge this man I have out of the greatest men in the kingdoms mouths by an occa
sion .proceedinge from hime, whereby I was con
straned to appear before them, and declare the justice of our cause,
and the injustice of his petition in that wh hee pretendeth. This was his petition, or the Guardian of his convents supplication pro
ceedinge from hime, to desire the Cardinali to remove us hence without enie pretext of justice, as yor R. may understand by the
copie of ther supplication wch I send heere inclosed, but that they
aleage the Cardinals consent, about 2 years agoen to build the second Convent heere, after wh consent they have chosen a place for the
buildinge therof, after which choosinge ther came Irish Franciscans whoe took possession of a place neare that place chosen of them
which may be an impediment to the building of there convent, wherfore they desire the Cardinal jure prioritatis, quam non habent nee in intentione nee in executione, to leave them the place and bid
us sheaft for ourselves. Let yor R. judge whether this becometb
such holy fathers, whoe doe bragg themsealves to surpass all other
Religious men in perfection, to pretend such an impious interprise, after our beinge heere admitted more than 2 years and a half,
registrated in the bookes of the kingdom, havinge possession this 5
or 6 monethes and brought in by the Cardinell, Burgraf, and cheefest or the nobilitis whoe had a singing mass and a latten oration in our
Chappie since wch tyme we have done althinges publickly ac
cordinge our profession, the Capucins being present, healping us
for our altar, fa. Magnus himsealf celebrating 3 or 4 tymes in our
Chappie and neaver a one of them spake one woord of this business, untie it was the 20 of August that they have sent us this supplici
tion, and 3 days after they bought the fore mentioned place. This
supplication I presented to them that houlds the Imperours place and they concluded in the Chansery it to be of noe effect for the
Capucins if it weare all truth, as it is not. Other neewes I receaved
yesternight from Vien of fa. Reeder whoe went thither neere a
month agoe, that greeves me more than all the rest, to wit that our
one friers, or som other have ill informed the Popes Legat, soe that
hee has hindered father Patricke to doe enie business ther with
the Imperour, or enie ealse, affirminge that hee has a commandment
from the Pope not to permit eny out of the Loe contries, or Ireland
to build any Colledge heere, or goe forward in ther buildinge befor
hee understands of the Commissaris Generall of those partes is
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
200 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
mynd. Whose consent we have alreddie, yet for the greatest
securitie, and our confirmation in this place I shall desire yor R. of all kyndnes and for the zeale that you have in promovinge the
good of our Order, and specialy of our owne desolate Provence to
procure us such letters from the Pope and others, as you thinke fit
for the confirmation and promotion of this place, and confusion of our adversaries, and accordinge father Waddings direction, unto
whom yor R. may direct them. This beinge all I rest prayinge the
omnipotent to prosper and protect yor R. as hee wisheth that will ever remayne
yor R. is poore affectionat br. in Christ Jesus Br Gerott fitz Gerald
From Prage the 6 of St ember 1631.
23. Fr. Patric\ Fleming to Fr. Robert Chamberlain.
(Ibidem)
Admodum R.Pr.
Cum consummaverit homo, tunc incipiet. Putabamus negotium
Pragense, nee mirum fuisse jam extra periculum. Sed diabolus,
omnis boni inimicus, ostendit contrarium, quibus potest machinis
nos impetens Pragae simul et Viennae. Quam primum Praga dis
cessi, stimulavit PP. Capucinos (quos antea vobis ser ipsi voluisse
prope nos locum monasterii construendi accipere) ut litem contra nos
intenderent circa jus prioritatis, praetendentes se prius elegisse locum
ilium quam nos; quod imprimis falsum est evidenter, quia non a
multo tempore, post domum nostram jam emptam, et solemniter in
possessionem acceptam consultabant an ibi domum habere vellent,
vel in antiqua civitate, ut ipse emptor testatur. Deinde in Augusto
praeterito in vigilia S. Bartholomaei primum emerunt sibi domum,
postquam jam nos in octava Apostolorum Petri et Pauli 6 Julii solemnem Collegii inaugurationem celebravissemus. Quibus stantibus,
videat V.R.a cui competat jus prioritatis. Tota civitas accensa est
contra eos, et nostram causam suscipiunt, excepto Cardinali, cui
libellum supplicem contra nos porrexerunt. Certe si ullum titulum
habuerunt, videntur illud perdidisse, dum nobis antea non contra
dixerunt, scientes et videntes nos locum istum pro nobis aptasse,
chorum et capellam formasse, campanam appendisse etta. ; contra
quae reclamare debuissent. Ita quidem Pragae daemon, Viennae autem
multo fortiora nobis opponit obstacula, nam domesticos nostros et in his
Provincialem Austriae Prosperum Galbiatum, memores eleemosinae
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 201
quam hie antea collegit Pr Malachias, in tantum contra nos armavit
mendaciter persuadens nos velle idem facere, ut etiam Collegii
Pragensis dissolutionem non obstante Generalis Ministri mandato, machinentur ; nil tamen contra objicientes praeter aperta mendacia
et calumnias de furtivo nostro primum ad Caesarem, et Pragam accessu, de praejudicio inde secuturo Bohemicis, de contemptu regulae
quam dicunt nos minime observare, immo habere collegium (ut
quidam dicit ex ipsis) esse contra regulam. Contra quas aliasque
nugas scripsi Apolegeticum, quam intendo hodie clam transmitter
Confessario Imperatoris, damans justitiam. Clam inquam, quia per mandatum Nuncii Apostolici qui est totus Galbiatorum, detineor
ita domi, ut nonnisi ad ipsum Nuncium et suum Auditorem mihi
pateat accessus, idque com socio ex conventu, relicta interim contra
omnem justitiam adversariis, qui heri convenerunt Imperatorem,
negotiandi facultate. Fundamentum horum omnium asserit Nuncius
esse ordinationem quandam Roma a Nepote nomine Suae Sanctitatis
missam, qua cavetur ne ulli ex illis partibus ad has Provincias pro
collegiis fundandis vel extruendis admittantur mandato Commissarii
Generalis harum partium ; quod cum ego respondissem nil contra
nos id facere, qui jam dudum consuluimus P. Ambrosium,
Commissarium, a quo et consensum ab initio habuimus, ut ex ejus
apud me litteris ostendi, nihilominus nee juri nee rationi stantes,
nos impugn are non desinunt, volentes ut denuo Pragam revertamur,
remissa ad generalissimos Praelatos, et suam Sanctitatem dicti Collegii
confirmatione. Et ad hoc Nuncium induxerunt, a quo nullum
bonum verbum habere possum. Petii, si judicialiter procedere
volunt, aliqua de jure mihi debita ; sed frustra. Verum cum videam
judicem agere partem, ad ipsius obedientiam non credo me
obligatum, donee simile etiam praeceptum alteri parti imponatur
quale mihi ipse imposuit, videlicet non negotiandi cum Caesare aut
aliis ullis, exceptis fratribus nostris, scilicet adversariis meis. In his
solum timeo carcerem, ad quern Provincialis, si rigorem servare vel
let, dixit se potuisse me mittere, tanquam absque legitima obedientia
hue venientem ; nil enim curat Guardiani vestri litteras, neque forte
Generalis, quoad praepositum, nisi pro forma. Longum est omnia
nostra gravamina referre, quae divinae pietati pro peccatis nostris
offerimus. P.Rde haec non vos terreant ; causa justa sibi facile
patronos inveniet. Diabolus in his invidet coeptis nostris, ex quibus
proculdubio aliquid boni sequuturum timet. Capitulum Generale
ad alterum annum dilatum est. Moneat Malachiam ne hue unquam
absque Generalis Ministri obedientia veniat, alioquin infallibiliter
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
202 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
includetur. Mira de ipso dicunt, sed falsa. Scripsi plenam infor mationem P. Lucae Romam, ut praeveniat Antonium Galbiatum, qui
proculdubio transmitti curavit diet am ordinationem, diu postquam
nos Pragae resedimus missam, quae proinde cum sit de futuro, nil
nos concernit. Deinde ipse Ambrosius nunc etiam consult us
respondit se non esse contrarium modo servemus nos conditionem de
non mendicando a Caesare positam ; ex quibus satis intellig.itis
daemonis invidiam. Non possum plura. Omnes saluta meo nomine,
et excusa. Viennae 13 Sept. 1631. Vester totus
fr. Patri. Flemingus.
Omnes vestras litteras mittite Pragam, unde eas facile habebo.
Admodum R. Pri fri Roberto Chamberlino in Collegio Sti Antonii de Padua Lovanii S. Theologiae Lectori Jubilato ett. Lovanium.
24, Fr. Patric\ Fleming to Fr. Lu\e Wadding.7
(Ibidem)
Admodum R.Pr
Scripsi vobis praeterita hebdomada plenam informationem eorum
quae hie circa Collegium Pragense a nostris domesticis patimur, qui insuper Nuncium Apostolicum induxerunt, ut nobis in virtute s.
obedientiae mandaret, quatenus post duos dies nos denuo Pragam
conferremus, ibi ulteriorem expectaturi sententiam a Sua Sanctitate
et Praelatis Generalibus circa Collegii praefati confirmationem, relict a interim, (vel saltern non adempta, quod sciam) hie adversariis
nostris nos apud Caesarem impugnandi, ne dicam traducendi
facultate; quod an aequum sit judicet Justus judex et Va Ra
cujus erit apud Rmum P. Antonium Galbiatum, Commissarium
Generalem (si vobis familiaris ad eum patet accessus) expostulari et
conqueri de gravaminibus, quae nobis miseris, nulli malum vel prae
judicium machinantibus, hie ab ipsius (subditis, et potissimum a
P. Prospero Galbiato Austriae Ministro sine ulla justitiae colore in
feruntur, cum nihil contra nos possint praeter meras calumnias et
mendacia proferre. Causam nostram audire nolunt, aut intelligere,
et Nuncium secum totaliter abstraxerunt, qui alioquin sibi relictus
se velle nobis favere satis ostendit. Item cum tantum esset quaestio
de collectura Pragae facienda, utpote quae Pragensibus timebatur
praejudicio futura, praefatus Pr Prosper, nescio qua authoritate, etiam
primam loci fundationem et acceptionem in disputationem vocat, et
1- The address is missing, but it is evident that the letter was written to Fr. Luke Wadding at Rome.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 203
contra expressum Generalis Ministri mandatum, impugnat, asserens
oportere rem hanc ad Praelatos Generates et S. Congregationem examinandam remittere, ut videlicet ipse hie, et ipsius ibi complices interim Caesarem et Pontificiem a nostra causa abducant, et ad Col
legii jam coepti dissolutionem impellant. Sane si hoc sancte affirmare non possum, vel certe conjicere audeo Sane nobilitas
Bohemica pro nobis stabit, neque permittet illos quos ipsa ex mandato
Caesareo in sollemnem possessionem, et protectionem suam suscepit,
pati hac in parte detrimentum ; quare cum Pragae tarn bonum habeamus fundamentum, V.Ra non desit nobis. Illmum Protec
torem, Ludovisium, accedat, et in auxilium sibi commissorum exulum
confidenter invocet; Suae quoque Sanctitati in memoriam revocare
studeat, quae nostri fratres Lovanienses missionarii, non solum in
Hibernia, sed in ipsa Scotia, cui specialiter intendit, animarum
lucra operentur ; quaeque his calamitosis temporibus ab Anglis
patiantur Hiberniae Catholici, qui longe aliam a Sua Sanctitate con
solationem expectant, quam refugiorum pro ipsis fundatorum
injustam eversionem. Denique ipsum Antonium plene et vere
informatum, ad favendum novellae plantationi solerter inclinet. Nee
ullam sinistram suspicionem de nostris, aut nostra Pragae residentia
propter Josephi Bergaigne cum ipso simultates suscitandas occasionem
subesse incunctanter affirmat. Utquid enim nos pauperes exules ab
omnium favore et auxilio dependentes, vellemus, aut auderemus ullas
cum hac vel ilia parte, in causae nostrae detrimentum inire colliga
tiones ? Certe, si ita timent vel suspicantur, trepidaverunt timore
ubi non erat timor. Si Prem Antonium induxeritis ad haec, curate,
ut tarn mihi Pragam, quam Provinciali hue licentiam in scriptis trans
mittal peragendi quae habemus cum Caesare agenda, alioquin vix
hie ulla negotia perficere poterimus. Non habeo ad manum diploma
Caesareum, sed bene obedientiam Generalis Ministri, cujus vobis
nunc transmitto exemplar authenticum, humiliter rogans ut hanc
causam pro afflictae suae patriae et Provinciae honore ac militate
V.Ra serio amplectatur. Quamvis enim non sit certo credendum
dictos Patres velle domum praefatam Pragensem ex toto dissolvere,
sed potius laborare ut conditiones quas ipsi desiderant, obtineant ;
tamen nimia cautela non nocet, et expedit jam in principio, rem
plenaria Suae Sanctitatis authoritate stabiliri, ne postea similibus in
cursibus de futuro simus obnoxii. Rogo ut Va Ra nullam in his
exequendis interponat moram ; neve multum rem divulgari sinat, sed
in silentio cuncta perficiat. Jam in hac et similibus occasionibus
intelligit misera Hiberniae Provincia, quam necessaria sit vestra ibi
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
204 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
praesentia et industria. Sed desino amplius addere calcar aquae
currenti. Tantum de caetero me commendo Adm R.PVae tanquam
patri filium, et simul etiam pusillum gregem Pragae in protectione Dei coeli commorantern ; cujus ego nomine haec vobis cum fiducia
transmitto, ragans ut quamprimum per viam aliquam securam
Pragam responsum dirigatis, ne contingat nos diutius in anxietate ibi
detineri. Salutate serio R.P.Antonium cui praeterita septimana
scripsi. Dominus conservet R.P.Vami Datum Viennae 20 Septembris
1631. Adm R.P.Vae.
humillimus in Christo filius
fr Patritius Flemingus.
[I] ta me hie habent suspectum quod non sinant me exire cum meo
socio. Quando ipsemet Pr Antonius fuit hie simul cum Ambrosio Gab
biato harum Provinciarum Commissario, transmisi ad illos exemplar
obedientiae Generalis Ministri supradictae, et mihi per epistolam
respondit Ambrosius se fuisse contentum, ut patet ex his quae vobis
antea scripsi ; ex quo apparet an iuste nos ipsorum subditi in dicta causa impugnent.
25. (Enclosed with the foregoing).
Fr. Bernardinus a Senis totius Ordinis S. Francisci Generalis Min
ister et servus dilectis in Christo filiis Guardiano et Patribus nostri
Collegii S. Antonii de Padua Provinciae Hiberniae in Universitate
Lovaniensi salutem ett.
Quandoquidem fructuosissimum hactenus collegium nostrum
Lovaniense S. Antonii de Padua fratrum nostrae Provinciae Hiberniae
bellorum incommodis et temporum iniquitate solitis undique desti
tutum existat subsidiis, et ad Catholicam religionem propagandam atque propugnandam in Hiberniae Scotiaeque Regnis summe neces
sarium sit, ut praefati fratres alicubi domicilium habeant, ubi libere
tyrones ex Hibernia venientes recipere, et virtutibus ac litteris (ut
optime solent) per se possint educare, nobisque sit intimatum S.
Caesaream Majestatem pro augusta semper pietate propensam esse
ad refugii locum diet is fratribus in regia civitate sua Pragensi con
cedendum (ubi tarn Caesarecue protectionis et favoris beneficio
gaudere, quam illustrium Germaniae personarum charitate valeant
commodius adjuvari) nostramque, ut id majori cum fructu et fund
amento fiat, pro ipsorum fratrum parte requisitam authoritatem. Nos
idcirco Praesentium tenore, non solum nostram cum obedientiae
sanctae merito dilectis fratribus ad ejusmodi locum, seu seminarium
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 205
procurandum, accipiendum, atque inhabitandum licentiam facimus, verum etiam Caesaream Majestatem, omnesque Principes ac
Potentes cujuscumque status fideles, quantum possumus in Domino
enixe hortamur, et rogamus, ut opus illud Deo gratissimum, fratresque
praedictos omni benignitatis et munificentiae genere promovere atque
ut mirificos divini honoris et salutis animarum operarios confovere
velint, copiosissimam aeternae retributionis mercedem recepturi,
nostrorumque sacrificiorum ac coeterorum quorumcumque bonorurn
operum participes multiplicius futuri. Insuper nostrae Religionis Patribus et Praelatis per Germaniam et Bohemiam existentibus in
virtu te S. obedientiae mandamus, ut non solum huic sanctae
fundationi obicem non ponant, sed ut earn, qua par est, charitate
promoveant et adjuvent. Datae in nostro Conventu S. Francisci
Madriti die 10 Aprilis 1630.
(L.S.) fr Bernardinus de Senis
Minister Gnlis.
Collatum et revisum hoc transumptum concordare cum suo
originali in omnibus verbis, clausulis, et punctis, testor ego Protono
tarius et Notarius publicus Pontificius et Imperialis hac propria manu mea et sigilli mei impressione. Actum in Archiepali Can
cellaria 12 Febr. Ao 1631.
Elias Albertus Colbius a Columberg.
(Seal) Endorsed, in hand of Patric\ Fleming: Authenticum exemplar obedae.
P. Bernardini Mnri Gnlis.1
26. Br. Mathew Hore to- (?)
(Ibidem)
R.adm Pater, Litteras vestras datas in Julio Viennae dum essem
recepi, et sincerum quern ostenderant affectum non meis meritis sed
huirfanitati vestrae attribuo; pro qua gratum et ad vestrum
obsequium promptum animum semper retineo, et pro constantia in
tot adversis ne canos vestros cum dolore ad sepulchrum deducant
quotidie preces fundo. Nee in vobis tantum qui inter discordias ibi
* The original of this letter is now in the archives of St. Isidore's, having no doubt been brought there along with the other Louvain papers. It is endorsed : Commissio Bernardini Senensis pro domo Pragensi.
The only difference between the original and the copy are *' dilectis in Dno
filiis, instead of "
in Christo" and in the document itself "
honorum quorum*
cunque,*' instead of "
quorumcumque honorum"
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
206 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
vivitis Deus ultionum poenas facit inordinatos aliquorum animos,
sed et in nobis quasi patrum peccata in filios puniens ista ulciscitur,
nee aliam putamus infecti nostri negotii causam quam quod Deus dis
cordantium inter se res non promoveat. Deus det nobis cor unum et
rectum, et Rdae Paternitati vestrae innocentiae suae tutelam. De
adverso nostro successu Rdum Patrem Lectorem scripturum estimo ;
de mea vero valetudine, Laus Deo, nihil ingrati possum vobis mittere
cum jam perfecte quasi convaluerim. Salutet plurimum Rdos
Patres Lectores et omnes alios nostros fratres quos Deus opt. max. in
pace in idipsum diu conservet. Vester sincerus indignus fr Matheus
Hore. Praga 16 Oct. 1631.
27. Fr. Pa%ric\ Fleming to Fr. Robert Chamberlain
Admodum R.Pr
Scripsi vobis Vienna de impugnatione hujus Collegii quam sustinui
mus a Prospero Galbiato Austriae Ministro, cujus modo plenam et
mmutam transmitto relationem a fratre Matheo itineris mei socio
compositam, ex qua horum temporum iniquitatem intelligetis. Non
debetis ex hac occasion timere vel turbari, quia haec omnia ad
causae nostrae tutelam, et collegii gloriam postea Deo dante con
vertentur, cum diaboli conatus fuerint elisi. Non ausus sum inde
petere litteras Serenissimae ad Caesarem, et ideo hoc ipsimet Conv
missario in inclusa epistola commendavi, quam legere potestis.
Scripsi P. Lucae et P. Antonio Roman fusam relationem hujus causae,
quod et diu antea fecissem nisi ipsos timuissem fore contrarios, quod
modo non timeo, cum ipse Pr Lucas ex seipso serio nos P. Vadingo
hie agenti commendaverit. Si potuerimus Collegii nostri confirma
tionem ex Urbe habere, cuncta nobis foeliciter deinceps, Deo volente,
succedent; qua de re etiam Va Ra Lucae scribat, et P. Antonio ;
interim nos hie per nos, et Viennae per sinceros patronos et litteras
rem prosequemur; simulque controversiam illam plane ridiculam
cum PP. Capucinis absolvemus, a quibus parum admodum timemus,
pugnante pro nobis praeter justitiam causae tota civitatis nobilitate.
His accessit tertia controversia minoris tamen momenti, nostra cum
Ambrosianis religiosis hie noviter plantatis, quorum Vicarius
Generalis nos monuit, ut dimitteremus titulum S. Ambrosii, quia _per
hoc aliquod sibi praejudicium inferri asserit. Sed postquam appuli
hue, mihi occurit in platea, et incepit cum P. Gerardo hac de re
loqui, asserens insolitum duos sanctos sub eodem titulo ponere ; tunc
ego adduxi instantiam de ecclesia S. Laurentii in Damaso Romae, ad
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 207
quod ille respondit Damasum ibi tantum per accidens et quasi in
obliquo poni. Ego replicavi si majorem ipse facit vim in prepositione
ad, quam in, nos fore contentos in nostro titulo loco ad ponere in S.
Ambrosio, et ita cum risu discessimus. Nee aliud meretur responsum
tarn futilis altercatio, quae ab omnibus diridetur. Hujusmodi impug nationes nos hie omnibus notiores et clariores reddiderunt ; unde
verificari arbitramur illud Apcstoli : "
Diligentibus Deum omnia co
operantur in bonum." Certe hujusmodi adversitatibus nostra causa
crescet per Dei gratiam. Doi emus plurimum discordias illas adhuc
ibi vigere, quarum authores libenter audiremus puniri pro meritis.
Durum est Warn Ram jam senem ad tales contentiones cogere, sed
ad majorem vestram coronam ista eveniunt. Procul dubio illae dis
sensiones pro parte sunt causa nostrarum hie, quia si ipsi inter nos
unanimes fuerimus, omnes facile dissolventur. Va Ra quamprimum
scribat P. Hugoni de Burgo ut procuret Regis litteras ad Impera torem in favorem nostri Collegii ; et si quid occurrit monendum
mihi deinceps transmittat. Interim Dominus conservet Vam Ram
in sua gratia mei memorem. Vale. Pragae 18 Octobris 1631.
Salutate meo nomine P. Robertum et Thomam, quibus pro nunc
respondere non vacat.
Vr indignus f ilius
fr Patritius Flemingus.
Relatio nostrae impugnationis nondum est exscripta, ideo differri
debet ad aliam occasionem.1
28. (Enclosed with the foregoing)
Relatio Concessions et acceptionis authenticae Collegii Pragensis Immaculatae Conceptions ad S. Ambrosium Frum Minorum
strictns obsae Provinciae Hiberniae exulum missionariorum.
Cum Collegium S. Antonii de Padua praedictorum fratrum, Regis Catholici munificentia pro fide Catholica in Hibernia sub jugo haere
ticorum posita conservanda Lovanii instituturn, nuper propter
bellorum tempestates in magnas incidisset calamitates ac debita,
quidam Pater Malachias Fallonus S. Theologiae in eodem Collegio Lector cum licentia sui Guardiani a generalibus Ministris Ordinis
specialem ad hoc habentis authoritatem, ad S. Caesareae Majestatis clementiam aliasque Illustres Germaniae personas pro subsidio
recursum habuit. S.vero Majestas attends non solum turn praesen
* It is evident from the phrase "V^m Ram jam senem" that this letter
Was written to Fr. Robert Chamberlain; the address fa missing.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
208 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
tibus dictorum exulum necessitatibus, et in suam patriam meritis,
sed consideratis etiam multiplicibus majorum ipsorum Hiberniae Sanctorum in Germaniam beneficiis, non solum eleemosinam pro
praefato Collegio, sed insuper pro Augusta semper pietate facultatem
et licentiam fecit afflictis ejusdem Collegii et Provinciae exulibus
Domicilium, seu refugii locum Pragae accipiendi ut sub sua Caesar ea
et aliorum Illustrium Germaniae Procerum protectione favore et
beneficentia vivere possent. Qua super re editum est decretum
Caesareum Viennae 19 Novemb. anno 1629. Cum autem ad
valorem actus fuisset requisita licentia alicujus Praelati Generalis,
habentis super praefatos exules jurisdictionem, nee Generalis Min
ister adesset, contigit tunc ad has partes venire Commissariurn
Generalem illarum partium in quibus situm est dictum Collegium
Lovaniense, ad quern praefatus Pater Malachias accessit et litteras
patentes authenticas accepit, quae insertae habentur una cum
diplomate Caesareo praedicto, in Registris Cancellariae Bohemicae
Pragae. Quibus visis res fuit expedita, et ita praefatus Pr Malachias
cum collecta in his partibus pro dictorum exulum et Collegii Lovaniensis levamine eleemosina (ad ejusmodi mendicationem
Nuncii Apostolici Viennae tunc existentis litteris obtentis quae datae
fuerunt diu antea nempe 4 Januarii anno 1629) ad suos confratres
Lovarium est reversus, cum eis consul turus circa novi Collegii
Pragensis inchoationem. Quae res cum omnibus non solum
expediens sed sumopere necessaria videretur, statim pro majori rei
firmit[ate Gen]eralis Ministri authenticam ad Collegium Pragae
incipiendum licentiam et bendictionem humiliter petierunt; quam ille misit amplissimam, addito formali et stricto Obedientiae
S. praecepto ne ullus ipsi subjectus Praelatus vel subditus per Ger
maniam aut Poloniam ett. tarn sanctae fundationi obicem ponere
auderent. Litterae datae fuerunt Madriti 10 Aprilis anno 1630.
Acceptis his litteris Generalis Ministri, missus fuit ex Collegio Lov
aniensi cum obedientia Guardiani sui, ad hoc authoritatem habentis
a Generali, data die 17 Decemb. anno 1630, ad prosequendum nego tium jam inceptum dicti Collegii Pater Patricius Flemingusv S.
Theologiae Lector; qui cum Pragam appulisset, ne absque legitimo consensu et bona gratia Praelatorum localium intrare videretur, misit
ad R.P. Ambrosium Galbiatum harum partium Commissariurn
exemplar authenticum litterarum Caesaris et Generalis; ad quae
responsum accepit sequentis tenoris.
Rde in Xro Pater,
Ex litteris vestris die 21 februarii datis, et ex aliis adjunctis abunde
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 209
intellexi quid praetendant Patres vestri. Ideo ubi potero, pro meo
posse non deero juvare, servatis servandis. De reliquo non erit opus,
ut Viennam se transferras de praesenti, cum post Pascha invictissimus
Imperator una cum Serenissimo Rege filio sint Pragam profecturi.
Valeat, et me in suis precibus semper commendatum habe[as].
Datum Viennae 27 febr. 1631.
Rae P. Vae Servus in Domino,
Ambrosius a Galbiato Commissarius super Germ. ettc.
Similis tenoris litteras dedit circa idem tempus Provinciali Bohemiae tunc Pragae manenti, quibus et praecepit, ut omni charitate praefatum
P. Patricium cum socio exciperent Pragenses fratres, quod et
hucu[s]que semper est observatum. Clausulam etiam illam
praesenti epistolae insertam, servatis servandis, ita exposuit ipsemet
P. Ambrosius in suis ad Provincialem Austriae P. Prosperum Galbiatum (quas praefato Patricio idem Provincialis legit) videlicet ne stipem publice et ostiatim colligerent praefati fratres prout in
Caesareo Diplomate inhibetur.
Hoc [re]sponso sufficienti accepto, praefatus Patricius prosecutus
negotium Pragae ex eleemosina ad hoc destinata emit quandam domum in nova Civitate Pragensi; cujus emptionis publicum instru
mentum solemni authoritate Locum-tenentium Pragensium approba
tum, datum est circa Dominican Laetare anni 1631, et accepta tunc
primum loci possessione suum ingressum solemniter ibi celebrarunt
praefati fratres exules, in octava SS. Apostolorum Petri et Pauli
1631, cantatis solemniter Primitiis novi Sacerdotis, assistentibus min
istxis altaris fratribus ex Conventu S. Mariae ad Nives, pulsatis etiam
campanis et habita oratione Latina praesente Illmo Burghravio Prag ensi seu Regni Bohemiae Prorege, et Eminentissimo Cardinali ab
Harrach Archiepiscopo Pragensi aliisque praecipuis Regni Bohemiae
proceribus ; et ex tunc quiete et pacifice ibi vivunt praefati fratres exules in observantia omnium exercitiorum vitae regular is et con
ventualis, ex eleemosinis quorundam piorum qui visa exilii ipsorum
causa ultro se eis obtulerunt patronos.
Rebus ita Pragae stabilitis, venit praefatus Patricius Viennam ut
Suae Majestati pro loco ejus nomine et authoritate accepto, gratias
ageret, simulque confirmationes ac privilegia quaedam obtineret.
Quod cum ferre non possent quidam ejusdem etiam ordinis fratres,
praedictos exules propter inanes aliquas suspiciones male fundatas,
ut facile ostendent dicti exules, cum fuerint requisiti, conatus ipsorum eludere et fundationem factam evertere laborantes, Nuncium
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
210 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
Apostolicum summum ipsorum fautorem per se ipsos Viennae quam
per suos in Urbe Corresponsales indeque transmissas litteras ad loci
dissolutionem inclinarunt; et ne quid interim dicti exules pro sua
defensione facere possent, impulerunt eundem ad praecipiendum in
virtute S. Obedientiae praefato Pri Patricio, ne quid apud Caesarem
aut alios saeculares ea de re ageret, relicta interim adversae parti
facultate pro libito Caesarem in contrarium abducendi, cum gravi
dictorum exulum injuria et patriae ipsorum detrimento, nee non et
ipsius Sacrae Caesareae Majestatis aliquali dedecore. Hujus mandati
virtute praefatus Patricius cum socio quasi ligati tenentur in manibus
adversariorum, qui non sinunt illos quoquam ire quam ad Nuncium
nee hoc ipsum libere permittunt aut ut simul eant, sed adjuncto semper socio qui quid foris a nobis fiat ipsis denuntiet; qui Nuncius
ab ad versa parte inductus praefatos fratres denuo Pragam vult re
mittere re infecta, interim tarn hie apud Caesarem, quam Romae
apud Pontificem relicta adversariis contra dicti Collegii Pragensis
prosecutionem negotiandi facultate ; quod an justitiae legibus sit con
forme judicet aequus arbiter Deus. Caeterum an praetensio istorum
qui moliuntur loci jam inchoati et solemniter recepti destructionem
sit rationi consentanea judicabit Vadm. R. Paternnitas, cujus pietati haec omnia examinanda proponuntur ne praefati exules injuste op
primantur.1
29. Fr. Patric\ Fleming to Fr. Robert Rochford.
(Ibidem)
Vde Pr. Accepi vestras post meum reditum Vienna, in qua vos
excusatis circa quaedam a me objecta. Gratias ago pro vestro erga
me indignum affectu, pro quo, non obstantibus ullis inter nos querelis,
semper reciprocum servo, de quo non credo Vestram Reverentiam
dubitare, apud quam ego humiliter peto veniam pro mea superba
scriptione, quam Vestra Reverentia pro suo erga me animo dignetur
benign ferre. A Patre Thoma nihil accepi, mihi, ut credo, offenso.
Patientia. Si ita est, Vestra Reverentia sequester pacis accedat.
De persecutione quam patimur a fratribus Viennae, et a PP. Capu
cinis hie, scripsi fusius P. Roberto, ad quern vos remitto. Capitulum
Generale per decretum Apostolicum dilatum est in annum 1633m,
et Generalis Minister ad suum episcopatum ire jussus. Totum
creditur ab Antonio Galbiato familiae Commissario1 factitatum. Cum
finitae fuerint nostrae lites, plures fratres advocabimus; interim
1- The whole of this document is in the hand of Br. Mathew Hore.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 211
Vestra Reverentia multiplicet pro nobis suffragia et suspiria. Ex
his colligere licet fructum ex hac fundatione secuturum. Scribitis
Flemingos esse in via ad nos ; non est opus vobis curam ipsorum
commendare, qui ultra vos offertis ad ipsorum obsequium et con
sola tionem. Jam incerti sparguntur hie in dies de bello rumores,
quod duobus diebus vix idem rumor perseveret ; unde nihil vobis
scribo. Omnes hie, Deo laus, bene valemus, et cum cessaverint lites
et bella, cum maxima etiam consolatione vivemus. Significate mihi
de progressu cur sus vestri, et rebus vestris ibi, potissimum de dissen
sionum compositione. Valeat in Xro mei memor memoris tui, et
salutet P. Thomam et fratrem Franciscum aliosque amicos. Pragae
25 Octobris 1631. Vester ut nosti fidelis, fr Patritius Flemingus. Vdo Patri fri Roberto Rochfordo in Collegio S. Antonii de Padua
Lovanii philosophiae Lectori ett. Lovanium.
30. Fr. Patxic\ Fleming to Fr. Robert Chamberlain.1
(Ibidem)
Admodum R.Pr
Promisi praeterita septimana me missurum informationem eorum
quae Viennae mihi cum Prospero Galbiato Provinciali Austriae circa
hunc locum intercesserunt; sed propter occurentes distractiones quibus
respondendum est, differo totum ; tantum moneo vos, ut sitis bono
animo, neque Galbiatos aut Capucinos, aut etiam Ambrosianos (nam
cum his etiam lepidam propter*, S. Ambrosium, quern nobis invident,
patronum, habemus controversiam de quo vobis antea scripsi)
timeatis. In' articulo discessionis meae Viennae, conveni Prem Lam
mermanni, confesarium Imperatoris, antea de mea causa plene infor
matum, qui mihi respondit se satis earn causam complexum et Caesarem
bene informatum, nee facile suum decretum et factam pro nobis
fundationem revocaturum, et si Pontifex ipse absolute loci dissolu
tionem decerneret, se non permissurum quidquam innovari quousque
nos fuerimus plene auditi et causa nostra juste examinata. Dnus
Auvata Cancellarius cui nuper scripsi Viennam, promittit omnem
nobis favorem, et uterque Comes Martinitz, si in re somnolentus
fuerit, eKcitabunt eum. Creditur Rex ipse hue brevi venturus, quod si verum est, res nostrae erunt bono loco. Transmisi a sex septimanis
et amplius P. Lucae et Antonio litteras de hac causa, et in ipso statim motae controversiae initio scripissem, nisi quod non eram ita
* No address, but the title, Admodum R.Pr.> would indicate that the letter was written to Fr. Robert Chamberlain.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
212 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
certus quod studerent huic fundationi. Collegi ex litteris P. Lucae
ad P. Vadingum hue, ipsos desiderare loci progressum, quod etiam
reciprocis litteris serio ipsis commendavit praedictus ipse Pr Petrus
Wadingus, qui etiam et apud confessarium Imperatoris pro nobis per
litteras agit. Adhuc non recepi ex Urbe responsum. Va Ra scribat
P. Antonio. Si res fuerit audita et examinata, nostri adversarii
erunt confusi, quia nil omnino nobis opponunt, praeter mendacia ;
quod non possumus vivere in hujusmodi Collegiis sine praejudicio fratrum indigenarum ; quod de facto eleemosinas ipsorum nomine
collegimus ; quod velimus dismembrare Provincias et Ordinem in
sectas ; quod brevi timendum sit ne Viennae et aliis locis quaeramus
similia collegia cum magna Germanorum coarctatione ; quae et alia
a diabolo invent a, semper in tenebris et quidem ab uno vel altero
nobis objecta sunt. Nuncius Viennensis, qui nos primo dure solebat
excipere, ita tandem ad causam nostram propendebat ut me et meos
tanquam bonos religiosos per lectorem conventus Pri Provinciali com
mendaret, rogans ut ProvinciaKs nobiscum suaviter componeret, et
faceret, inquit, pauperibus istis charitatem, ad quern finem vocari
curavit ipsum ad se ; sed ille versipellis per auditorem contrariis
suggestionibus abductum (qui tamen auditor ore suo testatus est
nostram causam esse justissimam, neque debere nos impugnare, cum
in tali impugnatione agatur de honore totius religionis), Nuncium
induxit, ut me per mandatum obedientiae Pragam remitteret, quo
sic facilius in mea absentia imprimeret ejus capiti quae vellet. Et
sic ille me dimisit, dulciter me allocutus, et ut palam ostendit, parum
aedificatus in modo procedendo Provincialis. Scire debetis causam
tarn arctae inter Galbiatos et Nuncium correspondentiae esse, quod
Antonius Galbiato Commissarius Generalis familiae, fuerit ille quern Summus Pontifex miserat Ratisbonam ad Imperatorem, ut Nuncium
ipsi nomine Pontificis, tanquam ab ipso missum praesentaret. Ut
aliquid determinate scirem, declaravi, si impugnare velint hujus Col
legii progressum, me non agere partem, sed Provincialem Hiberniae
et diffinitorium, qui omnes debent informari. Petii ego vicissim
mihi in scriptis, vel sub idoneorum testium attestatione, mihi declarari
partem quae causam impugnabat. Item objectiones in scriptis pro
ferri, quibus respondendum esset ; vel quod saltern utraque pars
simul compareret ante Nuncium, videlicet Provincialis nomine Com
missarii Generalis harum partium, et ego pro meo Provinciali, ut
ipsum postea de statu litis competenter informare possem. Postremo
si suspenderemur nos a negotiando in Curia Viennensi apud saecul
ares, suspenderetur et alia pars. Horum ultimum mihi promissum
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 213
fuit, nescio an efficaciter, caetera denegata; unde apparet injustitia
hujus impugnationis, quae Deo volente convertetur cum gloria nostra
in caput impugnatoris. De his satis.. Promittitur Columbanus pro
proximis nundinis. Va Ra curet monere Dominum Moretum ne
imprimat Cumeani poenitentiale quousque a me hinc receperit cor
rectius exemplar, una cum epistola dedicatoria ad Abbatem Sangallen sem. Nondum incepi componere propter alias distractiones.
Officinae nostrae jam sunt bene compositae. Princeps de Locovitz est noster singularis amicus. Va Ra curet per Frem Franciscum
Fleming mihi transcriK ea quae habet Messinghamus de Purgatorio S.
Patritii, et ego imprimam tractatum Geoni militis, una cum aliis
visionibus, et ipsi dedicabo, quia pluries mecum locutus est de purga torio praefato, asserens se voluisse in Hiberniam ad illud videndum
proficisci. Imprimetur hie gratis. Excuset me hac vice P. Mala
chiae, eique significate parvulum seniculum Didacum et Ludovicum
Matz esse potissimam causam persecutionis quam Viennae passifui mus. Dnus conservet Vam Ram. Pragae 25 Oct. 1631. Vester ut
nostis, fr Patritius Fleming.
31. Death of Fr. Patric\ Fleming and Br. Mathew Hore
(Ibidem) Anno 1631 die mensis Novem. septima, in Regno Bohemiae, dum
fuga suae una cum aliis vitae consulere satagerent, prope Pragam
in via intercepti, crudele martyrium passi sunt ab haereticis fratres
Patricius Fleming Sacerdos, Sacrae Theologiae lector 6? Matheus Hore diaconus, ille ex Illustri et antiqua Baronum de Slane familia, hie ex generosis antiqui sanguinis Parentibus natus, ambo natione
Hiberni, ambo ab ipsis teneris annis in toto vitae decursu tarn intra
quam extra Religiosi status ordinem non vulgari innocentiae et
sanctitatis specimine notati : missi fuerunt ex Collegio Lovaniensi
sancti Antonii de Padua fratrum Hibernorum strictioris Observan
tiae d. Francisci ad inchoandum Collegium Immaculatae Concep tions ex . favore sacrae Caesareae Majestatis fratribus dicti Ordinis
Regni Hiberniae in praefata Regia civitate Pragensi concessum.1
32 Statement in Defence of the J^ew Foundation
(Ibidem) APOLOGETICUS.
Pro Collegii Pragensis Immaculatae Conceptionis ad S. Ambrosium,
-1 This is written, to judge by the handwriting, immediately after the death of Fr. Fleming and his companion.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
214 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
Fratrum Minorum Hibernorum Strictioris Observantiae, ad conser
vandam in Regno Hiberniae fidem Catholicam, et in Scotia restaur
andam, S. Caesareae Majestatis dementia et authoritate instituti,
Illmorum Bohemiae Regni Procerum authoritate publica solemniter in possessionem dati, Eminentissimorum Dominorum Cardinalis Pol
lotti, tunc per Germaniam Nuncii Apostolici, et Cardinalis ab Har
rach, loci Ordinarii, consensu roborati, Generalis denique Ministri totius Ordinis Minorum speciali mandato, ac Localium ejusdem
Ordinis Praelatorum assensu confirmati, continuatione et promotione.
? Primus.
De pristino Regni Hiberniae statu.
Hibernia (alio nomine apud V. Bedam, Orosium Isidorum,
Jonam, Adomnanum, Walafridum, Bernardum aliosque antiquos
scrip tores Scotia dicta, sicut et Hiberni Scoti) omnium insular um
Europae post Britanniam maxima, ad Occidentalem Britanniae sita,
in quinque dividitur Provincias, Lageniam, Momoniam, Connaciam,
Ultoniam, et Mediam ; quarum singulae olim suos habuere Reges,
ex quibus unus eligebatur Monarcha, qui toti imperabat Insulae.
Haec circa annum Christi 400, sub Coelestino Io Pontifice, per S. Patricium Archiepiscopum Armacanum, Regni Prima tern et
Apostolum, ad fidem conversa est; tantumque sub ipsius et sequen
tium Sanctorum regimine in doctrina et spiritus fervore profecit, ut
communi apud antiquos elogio vocaretur Hibernia Sanctissimorum
Doctissimorumque virorum officina. Eruditionis ejus argumento
sint duo ilia celeberrima gymnasia, Papiense in Italia, et Parisiense
in Gallia, per Joannem, et Clementem doctissimos ex Hibernia mona
chos Caroli Magni Imperatoris temporibus fundata, .quo spectat
dictum illud Henrici Antisiodorensis, Gallici aequari possunt Romanis
et Atheniensibus per operam Clementis Hiberni; et alibi admirantis :
Quid Hiberniam memorem pene totam cum gregibus Philosophorum ad littora nostra migrantem ! quorum quisque foelicior est, ultro
sibi fndict't exilium ut Sapientissimo Salomoni famxdetur ad nutum.
Atque huic coelesti Sapentiae conjuncta erat tanta vitae sanctitas
et charitatis fervor, quod teste Jocelino antiquo et probatae fidei
scriptore, illis temporibus, nulla erat Eremus, nullus pene angulus in
Insula tarn remotus, qui perfectis monachis, et monialibus non replere
tur ita ut Hibernia speciali nomine Insula Sanctorum ubique terrarum
nominaretur, vivebant enim secundum regulam ipsis a S. Patricio
praefixam, mttndi contemptu, coelestium appetitu, sancta mortifica
tione carnis, abdicatione voluntatis propriae, Aegiptiis monachis pares
numero atque merito. 7\[ullus in diebus S. Patricii et multis post fid Ecclesiae regimen assumebatur, qui non speciali a Deo revefatione
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 215
dignus demonstraretur. Haec ille ; quibus consonant haec Pauli V
Hiberniae Catholicos consolantis verba. Gloriamini majores vestros
tanta in Deum pietate fuisse, ut Hibernia speciali nomine Insula
Sanctorum ubique terrarum nominaretur ; igitur exhibete vos dignam
eorum progeniem ett. Tv^ec in Hiberniae tantum Provincvas (verba sunt S. Bernardi) sed in exteras etiam J^ationes, quasi inundatione
facta, ilia se sanctorum examina effuderunty; ex quibus ad has nostras
Gallicanas partes S. Columbanus ascendens, Luxoviense construxit
monasterium factus ibi in gentem magnam ett. Nulla pene est in
Europa Regio quae sanctissimos ex Hibernia fidei praedicatores non
accepit. Habuit in Italia S. Cathaldum Tarentinorum, Frigidianum Lucensium, Donatum Fessulanorum episcopos, S. Andream cum sua
sorore Brigida, Peregrinum, Silahum, et alios. Gallia praeter
S. Columbanum Abbatem in Francia et Burgundia monasticae vitae
fundatorem, accepit S. Mansuetum Episcopum, Furseum, Fiacrium,
Deicolam, Gibrianum, cum septem Sanctis fratribus, Abelem et alios.
Belgium tarn multos ab Hibernia recepit ut nulla sit in eo Dioecesis
quae aliquem Hibernum Sanctum tutelarem vel patronum non
habeat. Postremo Germania cujus nunc opem obnixius implorant
Hiberni, accepit inde S. Colmannum martyrem Viennae Austriae
celebrem et S. Sanctinum abbatem ; S. Killianum Franconiae, Vir
gilium Carinthiae, Galium Helvetiae, Magnoaldum Almangaviae
primos fidei plantatores et apostolos. Praeter quos in Bavaria cele
brantur Maximus et Annianus mar tyres, Fridolinus, Marianus, et
Erhardus episcopus, confessores. In Dioecesi Moguntinensi S.
Disibodus primus ibi Benedictinae regulae plantator, in Salyburgensi S. Rupertus, primus ejus ecclesiae fundator cum suo fratre Trudberto
et sorore Erentruda. Denique tantus extitit priscorum Hiberniae
Sanctorum in Germania fructus, ut ad ipsos in ea retinendos
quatuordecem olim Germani pro Hiberniae Scotis monachis monas
teria extruxerunt, quae novissimis hisce temporibus deficientibus
antiquis Hibernis, ad modernos Scotos velut ad priscorum Hibernorum
prognatos et vicinos translata fuerunt, quorum aliqua adhuc super
sun t Viennae, Ratisbonae, Herbipoli, Erfordiae ett. Ex quibus et
aliis multis hie brevitatis studio praetermissis apparet quantum Ecclesia Dei maxime in praefatis nationibus, debeat Hiberniae,
quarum nonnullae suae erga earn obligationi satisfacere volentes, plura
ad ipsius consolationem modo sub haereticorum jugo gementis con
sign avere collegia, ut constat per seminaria in Italia, Gallia, Belgio
pro Hibernis fundata, a quorum exemplo non sine magna ingratitudinis
nota recederet Germania, coeteris ad juvandum plus obligata et apta.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
216 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
? Secundus.
De moderno Regni Hiberniae Statu.
A prima ilia gloria per Danorum, Norvegiorum, et novissime An
glorum (quorum juri infoeliciter cessit sub Henrico Secundo) dilapsa Hibernia, licet primitivum fervor em, propter bellorum incommoda, continuare non posset, publica
tamen religionis Romanae et studiorum
exercitia semper retinuit, usque ad Henrici octavi tempora ; qui per
niciosissum [sic'] illud schisma et a S. Sede defectionem Annae
Bolenae amore fascinatus induxit, et monasteria ac ecclesias expilavit
et prophanavit, relicta post se regni haerede Elizabetha, altera
Jezabele, quae crudelissimis legibus publicum religionis exercitium
mterdixit, contravenentibus partim gladio, aliis suspendii, nonnullis
olei ferventis supplied immani crudelitate sublatis ; quibus, divina roborata gratia, nihil territi Hiberniae Catholici, quod publice exercere non poterant, privatim observabant, per operam et industriam
piorum sacerdotum et religiosorum virorum. Cum vero Anglia et
Scotia ab Ecclesiae et fidei unione abductis adhuc Hibernia constans
permaneret, Jacobus Sextus Elizabethae successor, gravioribus contra
Hibernos furiis agitatus, extrema omnia tentat, scholas exceptis
haereticis Hibernis interdicit, libros et arma vel bellica instrumenta
in Hiberniam transportari vel divendi prohibet. Nobilium
Catholicorum haereditarias possessiones Anglis advenis, et frequenter
etiam inferioris conditionis occupandas et possidendas exhibet; quam
iniquam translationem Hiberni communi vocabulo Plantationem ap
pellant. Nee in his patre segnior est filius Carolus hodiernus Rex,
qui expulsis nuper ex Hibernia monachis omnia religiosa oratoria
partim fisco addixit, partim solo aequari mandavit, gravissimis in eos
statutis poenis qui Missam in suis aedibus celebrari permitterent, qui Haereticorum servitia singulis Dominicis non frequentaverint, vel ad
baptismum, matrimonium, testamenta, Catechismum, sepulturas, alios
quam haereticos ministros adhiberent. Quibus non obstantibus, Deo
laus, Hibernia adhuc in Rom. Sedis Obedientia stabilis perseverat, bene sua constantia titulum promerita, quern illi Cardinalis Barronius
attribuit, Hiberniam, vocans, Insulam Catholicae fidei tenacissimam, et Bosius nullam ex1 gentem ex Borealibus in unius veri Dei cultu
constantiorem agnoscens; quam constantiam ibi fovere laborant
sacerdotes et Religiosi, clam per villas et oppida praedicando et sacra
menta minstrando.
!* Sic, for esse.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 217
? Tertius.
Quibus mediis Catholica fides in Hibernia conservetur.
Suppressa jam -in Hibernia per Anglorum tyrannidem libertate
fidei, difficile videbatur incolas inter quotidiana Haereticorum com
mercia in fide conservare, nisi praedicatorum Catholicorum industria succurreret. Quare cum in ipso Regno gymnasia Catholicae juventuti instruendae deessent, necessarium fuit ad exteras nationes Catholicos
juvenes litteris et virtutibus instruendos transmittere, unde postea com
petenter instructi ad suam patriam juvandam redirent. Ad hunc
finem plura in exteris Nationibus seminaria obtinuerunt, Italia, Gallia,
Belgio, quibus illud de quo agitur Pragense collegium annumerandum omnes bene informati judicabunt. In ejusmodi religiosorum Collegiis seu Seminariis ad missiones faciendas institutis, religiosi exercitiis mis sioni aptis, vz, casibus, controversiis S. Paginae, concionibus vernaculis
et scholasticis exercitiis applicantur ; quique in his postea sufficienter versati reperiuntur, suo tempore in Hiberniam ad praedicandum et
sacramenta ministranda ablegantur ; et sic hactenus a tempore sup
pressions, Catholici Regni Hiberniae in fide foveri consueverunt, nee
alius modus possibilis videtur ipsis providendi. Unde absque gravi dicti Regni detrimento, et justa fidelium querela tales fundationes mis
sionales impediri non possunt, praesertim ubi sunt religiosorum, qui
aptiores ad ejusmodi missiones censentur, quale est illud Collegium
Pragense cujus institutioni nullus qui sequentia perpenderit resistet.
? Quartus.
Quod progressus Collegii Pragensis Immaculatae
Conceptionis ad S. Ambrosium, fratrum Minorum
Hibernorum strict, observantiae impediri aut
suspendi non debeat.
lo. Primo quod in illo loco in quo sita est domus praedictorum fratrum Pragae, olim extiterat conventus ejusdem Ordinis S. Am
brosio consecratus ; propter ejus gloriosa merita et Seraphici Ordinis
splendorem propagandum, videtur Deus speciali providentia prae
fatos fratres exules, tanquam futuros loci sacri restauratores
direxisse, ut ex sanctorum ibi requiescientium reliquiis pro afflicta
Hibernia novi fidei pugiles et praecones excitarentur. Quare qui eos inde amovere conantur caveant ne contra Dominum consilium
ineant.
2o. Quod fratres praefati jamdudum Pragae virtute diplomatis
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
218 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
Caesarei regestis Bohemiae inserti, et litterarum patentium Ministri
Generalis totius Ordinis, accedente praeteriti Nuncii Apostolici, et
Eminentissimi Cardinalis ab Harrach loci Ordinarii consensu, a Com
missario Generali harum partium et Provinciali Bohemiae benigne
recepti, locum in nova civitate Pragensi emerint, et authoritate Locum
tenentium praesente Illmo Burghravio, Eminentissimo Cardinali ab
Harrach, aliisque solemnibius personis, possessionem acceperint, et
solemnem Collegii inaugurationem celebraverint. Quo posito non
videtur absque magna Caesareae Majestatis irreverentia, Illmorum
Bohemiae Procerum irritatione, dictorum fratrum injuria, ac Pro
vinciae ipsorum detrimento posse Collegium illud dissolvi.
3o. Quod domus ilia quam Pragae praefati fratres inhabitant
constiterit duobus millibus et ducentis florensis, ex quibus solvendi
supersunt mille quingenti, ad quorum omnium solutionem manebunt
ex jure obligati qui eos inde expulerint ; praesertim cum ilia domus,
jam in usus religiosorum coaptata, difficulter ulli saeculari vendi
queat, cumque earn hactenus praefati fratres bona fide et legitima
authoritate sine ullius praejudicio aut offendiculo tenuerint.
4o. Quod si unquam fuit necessitas erigendi Collegium missionis
Hibernicae pro praesenti temporum calamitate adsit, in quo totum
Hiberniae Regnum uno quasi persecutionis incendio flagrat ; et pauca
quae in Belgio visuntur Collegia veluti jam propter interclusum per Hollandiam ex Hibernia aditum et continuos bellorum tumultus
necessariis mediis destituta, minime sufficiunt ad patriam sic afflictam
solitis missionibus consolandam ; ut apparet ex Facultatis Lovaniensis
testimonialibus in quibus ista calamitas plenius describitur, et'videre licet in celebri juventutis Hibernicae Duacensi Seminario, quod anteahac quinquaginta vel amplius studiosos alebat, modo vero
propter temporum iniquitatem non nisi sex circiter alumnos habet ;
unde manifestum est necessarium omnino esse Collegii Pragensis con
tinuation et promotioni favere.
5o. Quod Anglia, Scotia, et etiam Hibernia, aliaque Regna et
Provinciae sub jugo haereticorum posita, illo modo missiones per
domos separatas et collegia sive Regularium sive Saecularium in
exteris Nationibus Catholicis fundata fovent, ut apparet in Collegiis
Anglorum in Belgio, Gallia, Italia et in Collegiis Hibernorum et
Scotorum in iisdem Nationibus, quae respective sub eorundem
exercitiorum ad missiones pertinentium communione suos alumnos
instituunt. et alunt; nee aliter possibile sibi putant spirituali suae
patriae necessitati providere.
60. Quod magnum de praefatis fratribus ex tali tarn subita ipsorum
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 219
dispersion, et Collegii suppression excitaretur apud fideles scanda
lum, captata inde occasion suspicandi propter enormes aliquos dic
torum fratrum excessus talem tarn subitam mutaticnem et expul sionem contigisse ; quod non tantum in dictorum fratrum et Pro
vinciae ipsorum, sed in gravem totius Ordinis injuriam caderet, cum,
laus Deo, nulla hactenus de ipsorum conversatione sint auditae
querelae.
7o. Quod fructus ex dicti Collegii institution ecclesiae sequutu rus suadeat omnibus Catholicis, maxime Romanae Ecclesiae Praelatis,
et nostri Ordinis religiosis, (quibus hoc stricto obedientiae praecepto mandat Generalis Minister) ne obicem non solum ponant, verum
etiam omnibus modis promoveant. Futuri autem tanti fructus argu
mentum, aliud ejusdem Ordinis et Provinciae fratribus a triginta circiter annis Lovanii extructum S. Antonii Collegium, quod paucorum annorum spatio praeter tres Archiepiscopos et duos
Episcopos, centum quinquaginta et amplius operarios ad messem
Hibernicam destinavit, quorum aliqui doctissimis scriptis, alii carceri
bus, nonnulli glorioso martyrio Ecclesiam illustrarunt. Nee in suam
tantum sed in exteras quoque Germaniae et Galliae Provincias prae
fatum Collegium quamplures S. Theologiae et Philosophiae professores ex Superiorum mandato transmisit et indies transmittit. Insuper
Sanctissimus Dominus noster Urbanus octavus, in Regno Scotiae
suae protectioni specialiter commissae ex Collegio Lovaniensi duos
continuo fovet operarios, qui ad S. Congregationem de suae mis
sionis successu informatorias quotannis transmittere tenentur ;
quorum uberi fructu permotus sub spe plures pro praedicto Regno missionarios obtinendi Romanum nuper S. Isidori Collegium Hibernis
fratribus consignavit, velut in subsidium Collegii Lovaniensis perse cutions rabie et temporum iniquitate jam valde desolati. Hoc
posito, quo pacto praesumi potest Sanctissimus Dominus Collegium
Pragense Immaculatae Conceptionis ett., S. Caesareae Majestatis
dementia institutum, velle dissolvere, aut praefatos Religiosos exules
ab aliis nolle juvari; cum tamen praesentium temporum calamitas,
si unquam, jam maxime id requirat, et ipsemet Smus Dominus afflic
tum Hiberniae Regnum et Lovaniense praedictorum fratrum Colle
gium, non solum Collegii S. Isidori institution, sed et novis quotidie favoribus et privileges non cesset consolari.
? Quintus.
Quod ad scopum dictorum fratrum missionariorum
expediat conventum ab aliis fratribus separatum
habere.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
220 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
lo- Quod praedicti fratres vivant in eodem conventu simul
Pragae cum fratribus reformatis indigensis, non est compatibile cum
praefato missionis scopo ; nam praedicti fratres debent per vices,
solemnes habere disputationes, conciones Hibernicas, et similia alia
exercitia quotidiana pro instruenda rcligiosa juventute ad messem
Hibernicam destinanda, quae nunquam secundum temporis distribu
tionem apud reformatos usitatam, aut solita eorum exercitia observari
possunt, ut de se manifestum est ; unde talem societatem in eodem
monasterio instituere, vel est Reformations ipsorum leges confun
dere, vel piam dictorum fratrum intentionem eludere.
2o. Quia licet in substantia modus vivendi dictorum fratrum
compatibilis sit cum vita reformatorum, tamen propter temporum cir
cumstantias, locorum et instituti diversitatem, horum et' iilorum
educationis modus alius et alius esse debet, ut experientia quotidiana
in Hibernia nos docet ; in qua qui educati inter externos fratres et
moribus eorum imbuti sunt, non nisi post longum temporis tractum ad
aliorum ibi missionariorum necessariam vivendi normam reduci pos
sunt, imo frequenter non solum ad missiones inepti, sed etiam Pro
vinciae onerosi fiunt. Unde non tarn ad missiones instructi, quam
instruendi in Hiberniam redire censentur.
3o. Quia multo major fructus enascitur ex talibus missionariis
simul et seorsum ab aliis commorantibus, quam dispersis, nam con
juncti sub Superiors et doctore talem missionem zelantibus facile pro
ficiunt, et ex pia charismatum meliorum aemulatione sese mutuo ad
scopum suae vocationis exercent ; quando vero dispersi externis sub
sunt qui patriae ipsorum necessitatem forte non apprehendunt, nee ita
cordi habent, facile tepescunt et a missionariorum instituto et scopo
declinant, imo aliquando1 commodioris et quietioris vitae desiderio
ducti, abjecto in patriam redeundi animo, facile missionariorum
labores et pericula detrectant.
4o. Quia fratres indigenae, cognita exercitiorum missioni hiber
nicae convenientium ratione, difficiles admodum sese exhiberent in
recipiendis ad suos con vent us praedictis fratribus, quia conventum
fratrum multitudine gravarent, et aliis qui ad communia ibi
domesticae linguae officia necessarii sunt, locum praecluderent, neque
Hiberni talis linguae ignari et missionis exercitiis intend, talem
defectum supplere possent, sicque fierent domesticis suis ingrati et
graves, ut experientia multiplici in aliis locis compertum est ; neque
fratres Hiberni ingratos se hospites advertentes sibi manendum judi
carent; unde illos ad talem cohabitationem cogere, non videtur aliud
quam ex tota Bohemia contra Caesareae Majestatis voluntatem et
decretum expellere.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 221
? Sextus.
Quod talis Collegii institutio non sit in praejudicium fratrum reformatorum.
lo. Quia per hoc non coangustantur fratres Pragenses quoad
victum, aut eleemosinarum collectionem ; nam ex tenore Caesarei
diplomatis, non licet praedictis fratribus ostiatim et publice stipem Pragae colligere. Nee si fratres Pragenses tale aliquid de ipsorum
separata habitatione concepissent, earn quam hactenus cum ipsis ibi
pacem et concordiam coluerunt obscrvassent, sed potius omnibus modis
ipsorum praetensioni obstitissent. Quod si aliquando contigerit dicti
Collegii fratres ad Illustres Bohemiae personam juxta Caesarei diplo matis concessionem pro necessitatibus occurrentibus habere rccursum,
non sit ipsis grave, nee debent mali consulere, sed meminisse se
illorum esse discipulos qui monent, ut invicem supportemus in visceru
bus charitatis, et alter alterius onera portemus, ac ostendamus nos
domesticos invicem, secure manifestantes unus alteri necessitatem
suam.
2o. Quod nullum inde inferatur fratribus Pragensibus honoris vel
aestimationis praejudicium, lo quia gloriosum est plura sui Ordinis
monasteria in eadem civitate habere, ut omnes aliorum Ordinum pn>
fessores reputare solent, sui Ordinis propagationem sibi gloriae
dicentes, et nuper R.P. Vicarius Pragensis sibi de praefato Collegio hac ratione gratulabatur. 2o. Quia fratres Hiberni
non possunt competere cum Pragensibus in iis in
quibus jam laudem et populi aestimationem consecuti sunt,
nemper divinorum offi riorum et cantus solemnitate, concionum et
concertus frequentia, copia confessorum, ecclesiae et sacristiae magni
ficentia et ornatu ; cum haec pro magna parte praeter dictorum
fratrum scopum sunt, nee absque linguae patriae usu et magna dis
tract ione conquiri possunt, atque ita omnis inter eos
aemulationis cessabit occasio, quae non nisi inter ejusdem artis artilces
communiter excitari solet. Quod si dicti fratres aliquod ex litterarum
studio nomen vel laudem acceperint quia sese iis propter afflictae
patriae necessitatem impensius dederunt, debent Pragenses ration
abiliter hoc sibi honori ducere velut a sui ordinis alumnis profectum, et gaudere quod studia quibus ipsi, circa populi salutem et consola
tionem distract! tan toper e nequeunt incumbere, apud sui Ordinis con
fratres florere conspiciantur.
3o. Quod nullum inde paci vel concordiae fraternae inter dictos
fratres solvendae resultet periculum, quia praefati fratres Hiberni
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
222 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
parati sunt in omnibus reformations articulis qui ipsorum missioni
non obstant sese Pragensibus conformare, et si Generalis Minister
cui modo subsunt aut Capitulum Generale ita disposuerint, etiam
quoad ordinem subject ionis ; qui etsi di versus fuerit, nulla tamen
exinde suboritur occasio dissensionis vel discordiae. sicuti nee modo
ulla intercedit inter fratres Hibernos Collegii S. Isidori Romae et
reformatos ibidem, aut Collegii S. Antonii Lovanii et Lovanienses
fratres qui tamen utrobique diversos habent Superiores et vivendi
rationes.
4o. Quod nee inde ulla sit sequutura confusio, satis inde patet,
quod Romae et Lovanii ejusmodi Collegia pro fratribus Hibernis
vigeant sine ulla Lovaniensium aut Romanorum fratrum ex hoc
confusione, cum satis multis indiciis ab invicem discerni queant, ac
in primis appellation is loci et patriae diversi tate, sicut de facto duo
Collegia Societatis Jesu et Capucinorum, vel alterius cujusvis Ordinis in eadem civitate facile ex loci inscriptione distingui solent etiamsi alias ejusdem sint instituti et Provinciae.
5o. Deinde quod ex tali fundationa major accessura sit fratribus
Pragensibus utilitas quam detrimentum ex eo colligitur quod dictum
Collegium, cum tempore, Deo dante, si requiratur, poterit suppeditare
Provinciae Bohemiae et aliis vicinis S. Theologiae et Philosophiae Lectores ad magnam earundem Provinciarum consolationem et
fructum, quemadmodum Collegium Hibernorum fratrum Lovanii
hactenus subm inis tra vit ejusmodi Lectores Provinciis aliquibus Gal
liae et Germaniae, vz, S. Mariae Magdalenae, Coloniae, Argentinac,
Saxoniae ; quibus accedit quod ex Collegio Lovaniensi prodierit
Joannis Duns Scoti Doctoris Subtilis communis Seraphicae religionis
magistri Scholiastes Illmus ac Rraus Pater Hugo Cavellus Generalis
nuper Ordinis Diffinitor, in Archiepiscopum Armachanum ac totius
Hiberniae Primatem assumptus ; et ex Romano S. Isidori Generalis
Ordinis Historicus et S. Inquisitionis censor, R. Adm. Pater Luca
Waddingus, quorum aliorumque illustrium virorum opera non
exiguus Ordini Seraphico1 fructus et honor accessit, atque sic talium
Collegiorum alumni non solum patriae suae sed exteris etiam Pro
vinciis ac toti Ordini auxilio et ornamento sunt. Postremo non
absque magnae imprudentiae nota fratres Hiberni vel minimum cum
indigenis dissensionis aut aemulationis occasionem captarent vel
foverent, cum ipsos veluti pauper es exules in aliena terra positos
omnium potius pedibus subjectos ab omnium favore et amore depen
dere conveniat, maxime a suorum fratrum mutua charitate, veluti
qui ipsos oblatis occasionibus promovere vel impedire queant, cum
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 223
de facto sine ulla data occasione talia impedimenta experiantur ; quae non tarn ab ipsis quam a Patre discordiarum, omnis boni inimico suscitata esse noscuntur, cujus impios conatus Deus optimus
Maximus, per merita Gloriosissimae Virginis Mariae et Sancti Am brosii dicti Collegii Protectorum elidat.1
33. A Defense of the A[eu> College
(Ibidem).
Quod fratres Pragenses S. Mariae ad Nives non habeant justam causam conquerendi de fratribus Minoribus Hibernis exulibus in eadem civitate commorantibus in materia collecturae.
lo. Quia hactenus abstinuerunt praefati fratres exules ab omni
mendicatione Pragae quae vel minimum offendere posset Pragenses, nam quidquid petierunt, vel fuit potissimum a nobilibus advenis
Pragae tantum ad tempus commorantibus, vel a Praelatis qui eo ad
comitia celebranda convenerant, vel denique a quibusdam iisque
paucis ex nobilitate Bohemica, qui cognita dictorum exulum miser
anda, quam ipsi in Curia examinaverant calamitate, ultro suae ipsis
beneficentiae et favoris obsequia benevole obtulerunt. Unde qui
aliquod aliud onerosae vel illicitae mendicationis genus dictis fratribus
affinxerunt, fecerunt illis injuriam et ad restitutionem tenentur.
2. Quia in ipso S. Caesarea Majestatis diplomate et Generalis
Ministri Patentibus conceditur dictis exulibus ad Magnates seu
Illustres persons recursus quorum, sicut et S. Caesareae Majestatis
favore et pietate possint sustentari ; quo recursu satis illis provisum
existimans S. Majestas inhibuit, ad vitandas aliorum Pragae mendi
cantium querelas, et civium gravamina, ne dicti exules Pragae publico
et ostiatim mendicent, aut stipem colligant. Unde nullus juste aut
rationabiliter conqueri potest de fratribus praefatis propter talem
recursum (quo tamen promiscue non sunt usi) ipsis ex fundatoris
Collegii et Superioris voluntate permissum, maxime quousque debile
adhuc principium in suo esse stabiliatur. Et sane Franciscani non
deberent esse primi, qui talem recursum impedirent, praesertim jam
bene stabiliti et necessariis instructi.
3. Indies multiplicantur Pragae nova Mendicantium monasteria
et conventus, qui non solum a nobilibus, sed etiam a civibus et
plebeis ostiatim et publice stipem colligunt, ut sunt Patres Capucini,
l- The last paragraph, Postremo non absque magnae, is in the hand of
Fr. Patrick Fleming.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
224 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
qui jam Pragae non contenti uno eoque satis amplo, secundum
monasterium erigere statuunt. Nee tamen verbum contra ipsos op
ponunt, aut querelam instituunt fratres S. Mariae ad Nives; unde
quod dictos pauperes exules suae matris filios, et quidem propter
fidem Catholicam ex sua patria de Germanis olim optime merita
expulsos, in extrema pene necessitate constitutes, nee habentes ubi
reclinent capita sua, tanto rigore persequantur, et impedire satagant,
non videtur ab ilia charitate profectio quae omnia credit, omnia
sustinet, nee ab illo spiritu qui monet, ut fratres ostendant se domes
ticos inter se ett. Nee ab ilia piae compassionis teneretudine, quae
fratri indigenti solet viscera sua aperire. Nee denique ab illo zelo
qui aemulatur charismata meliora. Et sane hie maxime probandi
sunt spiritus an ex Deo sint.
4. Omnes alii Mendicantes Pragae viventes ita se gerunt cum
praefatis exulibus, ut non modo se non opponant, sed omni etiam
eos charitate prosequantur, ita ut plures de facto conventus aliqua
ipsis supellectilia prosequantur, ita ut plures de facto conventus aliqua
si ita est, quomodo fratres S. Mariae ad Nives qui deberent alios
in hoc exemplo praeire, poterunt absque magna ingratitudinis et
parvae charitatis nota isese dictorum exulum patriam catholicam
haereticorum pressuris gravatam juvare volentium conatibus op
ponere, vel honestae sustentationis vias praecludere ?
5. Conventus S. Mariae ad Nives est jam perfecte formatus et
stabilitus quoad fabricam et domesticam supellectilem, maxime
ecclesiae et sacristiae, omnibus requisites ad superabundantiam in
structus ; nee quoad victum illis quidquam deesse potest, in tanta
benefactorum copia, et populi apud ipsos frequentia et concursu ;
quorum occasion non parva nee pauca ipsis in dies accidentia ex
missis, sepulturis, et similibus proveniunt. Quibus stantibus, quod
velint praefatos pauperes fratres impedire, quo minus modis licitis et
honestis sese juvent, salva ipsorum pace dictum sit, arguit in eis non
solum fraternae charitatis et commiserationis defectum, sed magnam,
et supra quam tales deceat, rerum temporalium appetentiam.
6. Civitas Pragensis tarn ampla, tarn copiosa, totius fere nobilitatis
Bohemicae ordinaria residentia, et quando Rex eo transiverit, mul
torum ex Hungaria aliisque regionibus LegV i-rum et Magnatum sedes
futura, nonne sufficiet ad alendos sine gravamine, cum omnibus qui
ibi jam vivunt, religiosis, etiam praefatos pauperes exules, praesertim
cum non mendicent ostiatim et publke sicuti alii mendicantes ? Quod si in aliquo per hoc vel cives, vel religiosi alii gravarentur, nonne
quamdiu ipsi de hoc silent, deberent fratres ad Nives abstinere a.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 225
querelis, et suorum fratrum miseriam ac necessitatem in visceribus
charitatis supportantes, modicum de suo commodo temporali, ac
juris apicibus pro ipsorum consolatione parumper remittere ?
7. Tanta est praesens Provinciae Hiberniae omnibus religiosis oratoriis spoliatae et quotidianis haereticorum injuriis et insultibus
obnoxiae necessitas, quod omnes viri intclligentes ac Deum timentes
facile judicabunt externas nationes Catholicas, maxime viros Reli
giosos, obligatos istius Regni exulibus etiam cum aliquali rei domesticae coarctatione succurrere ; quia minus malum est, quod
Catholici parum aliquod in re familiari dispendium sustincant, quam
quod integrum Hiberniae Regnum praedicatorum et ministrorum
ecclesiasticorum, qui ipsi ex talibus Collegiis submitti consueverunt,
spirituali fructu et consolatione privetur. Quod si fratres nostri
Pragenses dixerint se ad id ex justitia non teneri, certe negare non
poterunt se saltern ex char it ate obligatos, et merito obedientiae, ut
ex sequenti ratione clarius apparebit.
8. Generalis Minister stricto obedientiae praecepto mandavit
omnibus sibi subditis in Germania et Bohemia, ut praefatae funda
tioni Pragensi obicem non solum non ponant, verum cum omni chari
tate promoveant. Cui mandato plane contraire videntur qui plus
aequo timentes ne aliquid ori ipsorum subtrahatur, dictis exulibus
libertatem ablatam volunt suas necessitates piis et voluntariis bene
factoribua aperiendi ; cum tamen e contra si boni sunt aemulatores,
sibi collatum reputare deberent, quidquid praefatis exulibus ipsorum fratribus impenditur ; neque timere propter ilia, quae ex Dei et
proximi amore dimittunt, magnam se passuros rerum temporalium
inopiam vel jacturam. Quod si forte dixerint se non propter aliquod
inde ipsis detrimentum emergens, sed propter vitanda scandala facere
difficultatem ; respondent imprimis praefati exules, se tantam habere
notitiam regulae, et per Dei gratiam, eorum quae noverunt obser
vandi cur am, quantam Pragenses; neque absque magna temeritate
vel praesumptione contrarium dici. Deinde talem trepidationem
forte non procedere ex charitate quae foras mittit timorem, aut ex
Zelo domus Dei, qui partibus Catholicorum sub jugo haereticorum
positis, qualis est Hibernia, subsidium mittendum dictat, sed ex
privato aliquo spiritu, qui forte sua quaerit, non quae Jesu Christi.
9. Quod inter alias omnes Nationes, in quibus antiqui Hiber
niae Sancti fidem Catholicam plantarunt, vel irrigarunt, maxime
omnium obligarunt Germaniam. Nam ad Austriam transmisit
Hibernia S. Colmannum martyrem et S. Sanctinum abbatem. Ad
Franconiam S. Kilianum, Colmannum et Totnanum martyres, et
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
226 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
ejus Provinciae Apostolos. Ad Bavariam S. Marianum, Erhardum,
Marinum, Amianum et alios multos. Ad Salisburgenscm dioecesein
et Karinthiam S. Rupertum et Virgilium earundem provinciarum
Apostolos. Ad Helvetiam S. Columbanum, Galium, Magnoaldum, Sigisbertum, et alios multorum ibi populorum patronos. Ad Pro
vinciam Moguntinensem (ut Coloniensem et alias modo practcream)
S. Disibodum episcopum, qui monachorum S. Benedicti primus jbi
plantavit institutum et observantiam. Quibus aliisque priscorum
Hibernorum erga Germans consideratis beneficiis, quomodo sine
magna ingratitudinis nota, a Germanis hodie repellentur Hiberni,
id solum in sua inopia petentes, quod ipsi olim in sua abundantia
Germanis ministarunt, vitae coelestis pancm ?
10. Si prohibeantur praefati exules Pragae cuas necessitates
Nobilibus aperire, ad quos tandem habebunt recursum ? Nam aliae
minores civitates et fratres in eis habitantes velut minus a neces
sariis instructi multo majori ratione et potiori jure ipsos excludent
ab omni mendicatione facienda, et sic pauperes illi exules ab omnibus
repulsi denuo spe frustrati cogentur ad priora pericula redire, et
quidem a fratribus Minoribus, filiis matris suae, quos solos ab initio
in ilia pia et fructuosa fundatione experti sunt adversarios; quod
sane non absque magna ipsorum confusione et verecundia, et
verorum Seraphici Patriarchae sectatorum moerore et gemitu dici
vel audiri posset.
llo. Postremo si aliqua allatis hactenus contraria de dictis
exulibus sparsa sunt, vel ad aures Superiorum delata, intrepide
affirmant praefati exules, non ab alio ipsa provenisse, quam ab uno
vel altero laico S. Mariae ad Nives, magis quam oportet pro pane
lucrando sollicito, qui antea eosdem exules in eadem causa, apud
Guardianum Pragensem falso accusaverat, et proinde ab iisdem frat
ribus exulibus veniam supplex postea petiit. Nee de aliis in eodem
conventu Patribus vel fratribus tale aliquid suspicari vel credere
possunt dicti exules, cum ab iis omnem fraternam charitatem et cor
respondentiam mutuis etiam hactenus obsequiis excultam receperint.
34. An Appeal to the General Chapter of the Order
(Ibidem) Pax Christi.
Litterae nostrae ad Capitulum Generale.
Rmi PP. etc.
Ne forsan de nostro in Germaniam adventu, excitatoque a nobis
]- This document is in the hand of Fr. Patrick Fleming,
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 227
Pragae conventu spargantur sermones, aut iudicia, alia quam
oporteat, apud Rmas paternitates vestras, opere pretium existimavi
mus nostri adventus modum rationemque paucis indicare. Ante 25
annos Lovanii in Belgio, fundatore potentissimo Hispaniarum Rege Philippo 3o sedem constituitimus, magno afflictae ab haereticis Hiberniae bono, magno commodo fratrum nostri Ordinis in Ger
mania, Italia, et variis Ordinis Provinciis, nam toto tempore quo in
Collegio S. Antonii de Padua virtutibus religiosis et studiis operam Lovanii navavimus, singulis pene annis egregios operarios in vineam
hibernicam misimus, qui doctrina salutari et vitae exemplo Catholicos
in vera fide confirmarunt, et multos a veritate devios in viam
reduxerunt, in vicinam vero Scotiam ab aliquot annis ex commis
sione Apostolica aliqui nostri transmissi, integros populos ad fidem Catholicam converterunt, multaque millia adultorum (non numeratis
parvulis) sacra baptismatis unda abluerunt, et tantus fuit Dei
benignitate fratrum nostri Ordinis et nationis Hibernicae numerus,
ut plurimis religiosorum monasteriis per totum subministravimus
Lectores philosophiae et S. Theologiae, non sine magno eorundem
fructu. Cum vero viderimus majorem esse multitudinem juvenum
nostrae gentis sacrum habitum appetentium, quam possint in Belgio ex nostra paupertate sustentari, putavimus nos gratum Deo opus
facturos, si Colonias [in] Germaniam duceremus, ut plurium salutem
procuraremus, sicuti Romam ante aliquot annos feliciter duximus.
Nostro hoc desiderio cum I .mo totius Ordinis Generali Ministro
communicato, ah illo obedientiam impetravimus, ad Collegium
Pragae in Bohemia excitandum, et res initio prospere successit ;
nam Invictissimus Imperator Ferdinandus 2dus clementissime nos
suscepit, et ipsius Supre[mi] Locumtenentes in Regno omnem nobis
favorem exhibuerunt, concesseruntque ut dom[um] pro habitatione
nostra compareremus, misso nobiscum ad hanc procurandam
nomine Suae Majestatis Supremo Regni Secretario Bohemico.
Eminentissimus quoque Cardinalis ab Harrach Archiepiscopus
Pragensis suam nobis gratiam impendit, et gratiosissime impertita
benedictione primo sacrificio quod in sacello nostro Deo obtulimus,
interfuit, cum Excellmo Dno Burgravio, et coeteris Locumtenentibus,
necnon aliquibus ex omni ordine Religiosis. Hie fuit modus nostri
in Bohemiam ingressus; ordinarius sane Religiosorum. Rationes
quae moverunt Superiores ut hue nos mitterent, hae fuerunt, lo
quod anno 1630 omnia nostra monasteria et religiosa Oratoria in
Hibernia fuerint partim fisco Regio addicta, partim solo aequata,
fratribus nostris, ad minimum ducentis, in exilium missis, ut pro ipsis
aliquem refugii locum habere possimus.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
228 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
2o. ut tanto plures possemus in Ordinem admittere, et ita essent
plures fratres nostri, et Christi famuli. 3o. ut plures haberemus
operarios quos mitteremus in messem Domini quae copiosa potest
colligi in nostra patria, ab Haereticis valde vexata, et in Regno
Scotiae authoritate Apostolica nostrae curae magna ex parte conv
misso. In Belgio enim, propter turbulenta tempora, et quotidianum
concursum fratrum fugentium a facie persequentium, Collegium
Lovaniense redactum est ad tan tarn miser iam, ut plures sustentare
non valeat. 4o. ut etiam RR.PP. nostri Ordinis in hisce partibus
pro nostra exiguitate juvaremus ; cum enim ibi pro suo zelo et
magna necessitate spirituali harum provinciarum sint intenti lucrandis
animabus, ita ut non possint tantam copiam habere (saltern ad
aliquod annos) Lectorum egregiorum qui magnam partem vitae m
studiis possint ponere, nos vero contra, qui toti simus in studiis
litterarum, nee linguam patriae vernaculam calleamus, possumus ad
tempus, et donee ipsi personis abundent, quoad studia, et scientias
tradendas esse ipsis utiles.
Licet vero hoc quern recensuimus modo Pragam advenerimus, et
conati fuerimus nemini esse molesti, tamen aliquam nobis moverunt
difficultatem apud Illmum Nuncium Apostolicum Patres nostri
Ordinis, obtinueruntque ab eo litteras quibus nobis mandabatur sub
poena excommunicationis, ne quicquam Pragae aedificaremus,
antequam Capitulum Generale aliquid de hac re constituisset.
Nescimus sane quae causa bonos Patres impulerit, ut ita fortiter,
et violenter nostris conatibus se opponerent ; viderunt nos domum
emere (dum adhuc essemus apud ipsos in conventu ; fautores,
nempe Illmum Dnm dominum Maulin, Colonellum Hispanum, et
Supremum Regni Secretarium, pro magna gratiarum action ad pran
dium invitarunt) eamque nos aliquot mensibus pacifice inhabitare
passi sunt. Cur si voluerunt nos hie non esse, initio non contra
dixerunt. Nullam certe novam illis offensionis causam in progressu
dedimus, quam in principio non po[tuer]unt advertere ; eleemosinam eorum non impedimus, cum ostiatim apud populum non
mendicemus, sed tantum Illustrioribus aliquibus personis magis
addictis sive intra sive extra civitatem nostras necessitates aperimus,
et antiquos eorum benefactores nullo modo avertimus, sed novos
quaerimus, et satis multi sunt.
Culpabunt forte quod secundum unius Ordinis conventum hie
erigimus. Sed plerique Religiosi duo habent hie domicilia, Patres
Carmelitae, Augustiniani, Praedicatores, Jesuitae, Capucini secun
dum conventum jam par ant, omnes ostiatim sine quaerela men die
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 229
antes, et ci vitas sat ampla est (in qua una, tres vel quatuor civitates
continentur, et populus pluribus indiget ecclesiasticis). Si de obedientia et subjectione nostra sit difficult as, illam possunt
Rdae Adm Paternitates Vae complanare, consideratis circumstantiis
temporum, et personarum ; cum enim ad Provinciam Hiberniae per
tineamus, et in hoc loco commoremur, eo fine ut Hiberniam juvemus,
fuimus hactenus sub obedientia Rmi Patris Commissarii, cui subest Provincia Hiberniae ; et qui optime scit quid nobis in ordine ad
Hiberniam faciendum sit.
Quapropter supplicamus humillime RR.PP.V. ut remandent patri bus nostri Ordinis ne nobis in hac tarn pia fundatione, quam omnes
alii boni, tarn ecclesiastici quam Religiosi probent, contrarii esse
velint. Sic Deus sanctissimum nostrum Ordinem, cum toto Rmo
Capitulo diu servet incolumem.
[This document is in the hand of Fr.
Fitzgerald]
35. Fr. Patric\ Tafe to Fr. Lu\e Wadding
(Ibidem)
Jesus Maria.
Reverend father, I am sorie thate this mee first letter to yor Reverence is fulle of dollfull complaintes butt the wille of the allmightie (qui
deducit ad inferos et reducit) must be fullfilled in usse ; whoe trulie
hathe suffered this little floke of Prage to be lessned and broghte untoe a diepe and. lamentable valie ofe affliction, bee the deathe ofe or vertuous Pastor father Patricke Fleminge, who is murdrede or
rahter marterized bee the Bohemian churls a leage distant from
Prage wthe his companion Brother Mathewe Hore ofe whose piete and learninge I did trulie conceave as muche hope as of anie younge frier wthe whom I was ever acquaintede (but I.e quod
justi morte praeoccupati sint in refrigerio) wherfor I doe leave offe
to complaine ther deathes and turne mee complaininge penne toe
the discription ofe or own poore and pittious estat, for I beelive
thate all thes Nations have ioyned them selves againste uss ; or
Bohemian Brothers complaininge falslie thate wee doe hinder them
ofe ther almes, nott consideringe that or father St Fran, hathe prom
ished that God would multiplie the number ofe or Benefactors ac
cordinge the number ofe his childeren ; yor Cuntrimen ther and
whome I hope yor Reverence dothe welle knowe will nott belive
that wee are notte come heere in father Josephe is name. The
Capucines ar allsoe trubellsome toe usse. Againste alle thes adver
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
230 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
sities wee crie allwaies unto the Almightie that hee should helpe uss et ab inferk reducat. The Bohemian Cuntrie beinge invaded bee an heritic Enimie alle the Religious were constrained to forsake Prage as weelle for feare ofe the Cuntrie Clounse whoe are allwais inclined
to murder the Religious ; as for feare of the for said Enimie, amongste whome I departed and came att onst withe others to Vienna, thinking I should find the Provincial 1 to whome yor Reverence wrote in
goode disposion and forward in or beehalfe butt (ala&s) hee is quite contrarie, for he wille suffer uss toe attent nothinge to1 the further
ance offe or College untille the Generalle Commissarie wille deter minat and signifie to hime toe wche familie shalle wee bee joyned ;
in whate manner shall wee live and whate licence of askinge almes
will he give usse ; wch pointes we leave to yor discression, and
speciallie pray y. ptee that y. ptee endeavour to obtaine from hime
licence of askinge almes of Nobellmeni wche if you maie obtaine itt
wille bee as goode a place at Prage for or abode as anie wee have,
or can find, and ife or owne friers doe nott hinder uss noe
bodie can praevaile against uss. Whearfor wee pray y. ptie toe show
yor fatherlie love and care in obtaininge alle letters wche yor Reverence dothe thinke fitte or profitable to the promotion of this
business, and morover in procuringe a goode superior for this place
wche I suppose wille prosper the more the more itt hathe persecu
tions and wille bee the principalle refuge ofe banishmente. I neede not more to urge yor Reverence knowinge yor fatherlie care never to
reste in furtheringe the glorie of God and the good of our Countrie wherfor I rest commit tinge this littelle flocke unto yor holie praiere and sacrifices,
Yor Most umble Brother
Fr. Patritius Tafe
Att Vienna the 18 of November 1631
Ife yor Reverence woul knowe moew ofe mee Brother Boyton and
Barnuallae wthe whome I was converted unto the holie Order wille
telle yor Reverence. It wille be necessarie for the Guardian of this
place to have the Generall Vicars Obedience and the Pope is licence
otherwise I feare mee he shalle bee suffered to doe nothinge.1
36. Fr. Patric\ Tafe to Fr. Lu\e Wadding
(Ibidem)
Jhus Mria Franciscus.
Revde Pater, die datae harum alloquutus sum P. Lammermanum
I- No address, but apparently to Wadding,
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 231
qui gratissimo nos animo amplexus est, promittens se omnem operant
adhibuturum ut nos hie promoveamur ; sed temporis circumstantrae
omnibus negotiis obstacula ponunt, tarn propter Pragam captam,
quam propter nostrorum Patrum hie oppositions, quis et quibus fundamentis innitantur ex his aliis meis litteris et melius ex P. Lectoris
pie defuncti informatione vestra R. intelligere potest. Coeterum
quantum ad praesens attinet dignabitur Va Ra quidquid nobis scribet, ad P. Lammermannum dirigere, qui pollicetur se omnes vestras litteras
nobis missurum, vel saltern servaturum [do]nec nobis tradiderit.
Interim iterum atque iterum rogamus ut maximas gratias agat Va Ra
Pri Lammermanno pro suo pio et paterno affectu ; et ut cum Revdisso
hujus Familiae Commissario agat, pro sua authoritate habenda ad hoc
ut liberum accessum hie habere possimus ad Caesaream maiestatem,
quando tempus et opportunitas permittent. Valete in Christo.
Vester humillimus
Fr. Patritius Tafe
Viennae 21 Novemb. 1631.1
37. Fr. Prospero de Galbiato to Fr. Lu\e Wadding (Ibidem)
Molto Rdo Pre mio Ossmo
Gratissima rne stata la lettera della P.S.M.R. delli 9 del passato la
quale solamente hieri ricevei si che mi scusi se piu presto non ho
risposto. Circa il Collegio de Pri Hiberni da farsi in Praga io non
fui mai contrario non havendo io in quelle parti giurisdicione, ma si
come dovesse fare quello mi ne sia imposto dal nostro Pre Como
Gnale della Germania supre perche gli Pri Bovemi molto di gravezza de Pri Hiberni si lamentavano, io puoi fui contrario che non cercasse.ro
danari qua in Vienna come fece il Pre Malachia pure Hiberne con
tanto scandalo et perturbacione di questo convento tre Anni sono,
che non solo cerco da tre milla fiorini, ma faceva parti et seducioni
in questo Convento seducendo gli frati che si ribellassero dal Pre
Como Gnale di queste parti, il Pre fr Ambrogio, et si unissero con
il Pre Giuseppe Como Gnale della Germania inferiore il che sucesse
con grandissimo scandalo di Sa Maesta Cesria; si bene che il tutto s e
guastato et la Provincia per Dio gracia e in quiete et pace; il simile
fece in Praga havanti doi anni cercando gran quantita de danari et
solevandosi contra il Pre Guardiano pure del Convento di Praga il
quale hora si trova Guardiano di questo Convento di Vienna si che
x- No address, but evidently to Wadding.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
232 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
la R.S. non si maraviglia se sono abhoriti dalli Austriaci et Bovemi ;
per tanto dove gli potro far servicio per amore della R.S. et perche
siamo tutti fratelli lo faro volontiero; non gli scrivo la morte del
Pre Patricio et Compagno per1 che dal Pre Patricio Tafe il qualle si
ritrova qua il tutto intendera al quale ahora ho consegnato la littera
che la R.S. mi a mandato diretta al Pre Patricio, dicendo che lui la
mandira al Superiore suo, et non altro ; per fine me gli affmo pron^
tissimo servo con recommandome alle sue oracioni da Vienna il 21
di 9bre 1631.
D.S.P.M.R.
Affmo servo
fra Prospero da Galbiato Proale delf Austria
et Como Gnale della Bohemia
Al Mto Rdo Pre mio Ossmo il Pre fra Luca di San Franco Wadding .che Dio guardi, Roma, a S. Isidoro.
38. Fr. Patric\ Tafe to Fr. Lu\e Wadding
(Ibidem) Jhesus.
Revde Pater,
Cum vestram epistolam ad P. Lectorem 4 Idus Octobris da tarn a
Reverendissimo P. Commissario Polloniae et Austriae Provinciali 29
Decembris receperim, inscius an ad eandem praedictus Pater respon
derit, morte seu potius Mar tir io praeventus (ut per alias litteras vobis
significavi) ad objection es seu (ut melius dicam) falsas informationes contra nos Reverendissimo P. Prospero datas, respondeo (Divinam
Majestatem testem invocans) quod nee praedictus Pater Lector, nee
ullus nostrorum Patrum Lovaniensium unquam quidquid attentaverint
contra Familiam Cismontanam ; nee unquam ipsis in mentem venisse
sese P. P. Josephi factionibus miscere ; sed tantum voluisse exstremae
Lovaniensis Collegii necessitati subvenire ; quod tantum fratrum numero gravabatur, ut Medicinae DD. asseruerint multos ibi prae
inedia fuisse de medio sublatos. Haec non ex me sed ex PP. Lovan
iensium et pie defuncti fide super hoc data scribo. Quern saepius
optantem audivi ut Deus daret in mentem Reverendissimo hujus Familiae Commissario aliquem nobis vel Patrem vel Fratrem' linguae Latinae gnarum dare, ad omnes nostras actiones explorandas ; quo
magis nostrae innocentiae simplicitas appareret; et adversariorum
nostrorum (quibus Deus parcat) coritumeliae in lucem prodirent. Hanc ultimam nostri boni Patris voluntatem quam saepies nobis
manifestavit, et paulo etiam ante mortem, fidellissime promittimus nos
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 233
semper servaturos, protestantes nos tarn obedientes tamque ad omnia
obsequia paratissimos esse filios Reverendissimi hujus Familiae Com missar ii quam unquam fuerimus Patris Josephi. Quare propter
amorem Jesus Christi Reverendissimum humiliter precamur ut ad suos
pedes lachrimantes filios non despiciat ; at paternae potius charitatis consuetam misericordiam erga nos ostendat. Ut non judicet quos
non audivit ; ut non condemnet quos nullus nocentes probavit; ut
falsas in formation es de nobis datas pro falsis habeat ; ut veras (quas eventus per Dei gratiam manifestabit) pro veris recipiat; quas -P.
Lector (piae memoriae) Vae Rae sincere transmisit. Interim pusillus
grex pastore privatus obnixe et submisse Vram Ram precatur ut se
interponat ; ct quidquid a Reverendissimo et Vra Reva fuerit in hoc
negotio decretum, hoc nobis gratissimum erit. Caeterum nos duplici
contrition contritos vestris sacrifices et orationibus commendamus.
Valete in Christo Jhesu. Vester Humillimus
Fr. Patritius Tafe
Viennae 23 Novemb. 1631.
Addressed : Revdo Patri Fri Lucae Wadingo Sae Theologiae Lectori
.Conventu F.Min. Hyber. Romae. Romam.
39. Fr. Patric\ Tafe to Fr. Lu\e Wadding
(Ibidem) Revde Pater
Quamvis aliquoties antea scripserim vobis, tamen quoniam spes
quae differtur affligit animam, et continua sollicitudo de promovendo
Collegio Pragensi, me iterum ad scribendum excitat. Obnixe Vam
Reviam oro, ut quam cito poterit cum Rmo Commissario agat, quo
nobis licentiam concedat et libertatem obtinendi confirmationem pos sessions acceptae a Caesarea majestate ; quod si hoc noluerit nisi
prius nos ipsum pro Superiore agnoscamus, modo hoc vobis expedire
videatur oramus ut in hac parte nostras vices gerat; quidquid enim
a vestra Ra fuerit nostro nomine statutum, hoc nos promptissimis
animis complebimus ; nee puto Patres Lovanienses hoc aegre laturos,
cum hoc rationi sit consonum, et ad nostram utilitatem summopere
conducat. Quod autem vestram Revam ut festinet exorem, non
sine causa facio. Patres enim Capucini, qui de loco nobiscum certa
bant, si nos nimis segnes viderint, poterint interim Caesarem infor
mare nos a prosequendo nostro negotio cessasse ; et sic suae posses
sions obtinere confirmationem. Nee licet nobis propter Superiorum
prohibitionem, et Summi Pontificis (ut aiunt) quidquam in con
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
234 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
trarium dicere vel tentare donee negotium cum Rmo Commissario
fuerit compositum. And trulie (whate more is) I durste not crave
licence to visit the N obi men ofe Bohemia whoe would verie willinglie see mee, or anie ofe usse (as I receaved frome the Vicer of or
Convent of Vienne); quare iterum oro, ut citius satagat sua Ra
componere cum Rmo sub quibuscumque conditionibus quae vobis
expedire videbuntur. Si commode scribere possit in Hyspaniam pro
obtinendis litteris Regis ad Caesarem et Filium, Bohemiae et Hun
gariae Regem, per viam P. Hugonis de Burgo, vel alterius ; nihil,
credo, magis conduceret ad nostram promotionem. Has per vias
Patrum Lovaniensium a multis diebus speravit P. Patritius piae
memoriae, but, (alas) particular seditions dothe hinder the common
goode ; alle other letters from the Roman Courte are heere amongst
the Ecclesiactice ofe greate value, quare dignabitur quascumque
poterit tales ad Cardinales ab Harrach et a[d] Dietristam procurare,
quorum uterque poterit nos multum juvare, unus Pragae, alter
Viennae. I pray yor Reverence beeware ofe an Italian prancke or
plotte, but rather make the greatest hast yowe may in obtaininge
the assurance and confirmation of or place in Prage under the Pape
is Authoritie, for noe man knowes knowes [sic] whate the Comim's
sarie there dothe ; in the meane time decayvinge you; wthe faire
words! As for his Cuntriman or Superior in thes parts I doe assure yowe hee is verie could towards uss, wch I understoode divers
wais and ofe late in thate they have greate need of a reader, for
in the whole province they have butt one and the fathers and
bretherne would willinglie have mee althoughe unworthie ; butt he
hathe ordained that the for said reader his Cuntriman should read
bothe Divinitie and Philosophic at onste, notwithsatndinge thate hee can nott defend one conclusion in anid ofe bothe, as I have learned
bee experience in there scoole. Morover when I speake to or
Superior of or Business and ofe the conditions wche the Ccmmisarie
dothe demand, scarclie dothe he awnswer mee. Wherfor fearinge
hee should hinder the Commissaries good wille towards uss, I will
talke noe more wthe hime ofe yor scidinge in this mater untille alle
bee concluded beetwin the Commissarie and yor Reverence; m
wche for Gods sake loose noe time for feare ofe wurs oportunitie,
and consolat uss yor afflicted children wth yor letters the oftest you;
may convenientlie. I wrote to yor Reverence the true relation of
father Patric.deathe, the letter have I sent to the Jesuits, bee an
Irishe prist at onste wthe a letter to father Antoni(e) (fore I did not dare to goe wthe them mee selfe)) wche if yee did not receave
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 235
I praye yee write unt[o] mee ; father Miache the Jesuite remaineth heere at Vienne whoe saluteth you; all most kindlie wth whome I
pray untoe yowe alle healthe and hapinesse.
yor poore Brother to command untille deathe Patricke Taaffe
At Vienne the 23
of februarie
Cardinalium, ad quos litterae in nostrum favorem sunt petendae,
tituli seguuntur : Franciscus S.R.E. tituli S. Mariae trans Tyberim
Pres. Carlis et Princeps a Dietrichstam Episcopus Olomucensis Prin
ceps, Regiae Capellae Bohemiae Comes, S. Caesariae Majestatis in
timus Consiliarius, ejusdemque Regnorum ac ditionum haereditarium
protector, etc.
Ernestus Presbiter Cardinalis ab Harach, Episcopus Pragensis, Princeps, Legatus natus, Sae Caes. Majestatis in timus consiliarius,
Cruciferorum cum rubea Stella per Bohemiam et Moraviam
Generalis &c.
Addressed : Revdo in Chro Patri Fri Lucae Wadingo etc.
40. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding
(Ibidem)
Pax Chri.
Rnde Adm in Chro Pr, Scripsi vestrae paternitati Rdae ante
aliquot menses, per viam Rdi P. nostri Petri Wadingi de glorioso
martyrio nostrorum fratrum in Bohemia, quod non videmeni
recepisse ; brevi etiam (nisi Deus iuverit) rescribam de pia, licet
nobis ingrata nimis morte alterius, nam dilectus Deo P. Patr[it]ius Taffe qui aliquoties scripsit vestrae paternitati jam est ita exhaustus
continua infirmitate, et ut vere dicunt DD. thisi, [u]t de recuperanda
valetudi[ne] nulla sit spes. Patri Bonaventurae et sociis, occupata
jam Augusta a Rege Sueciae quid accidit ignoramus ; nostris Salis
burgensibus etiam imminebat proximum periculum, nisi quod in via
eo proficiscens cingxerit Engilstadium praestantissimum Bavariae for
talicium, in quo moratur jam ipse Dux cum omnibus suis. Speramus
quod ibi parum poter it efflcere (licet habeat sexagenta millia
selectissimorum militum) ratione loci munitionis. Si ipse praevaluerit, non habet obicem hue usque, sicuti nee hie habebit, quia omnes
nostri jam sunt consternati, unde parum possunt praestare. Frid
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
236 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
landus misit in succursum Bavari 30 millia, et ipsemet manet adhuc in
confiniis Bohoemiae, quid tentaturus ignoro. De cetero quod nostrum
attinet ille Comes qui aedificavit nostris fratribus novum monas
terium 7 milliaribus Praga in quo corpus P. Patricii sepultum fuit, curavit etiam ante aliquot septimanas nostrum fratrem Mathaeum
honorifice eo transferri ; qui post quam esset sepultus aliquot mensibus
in quodam semiterio, inventus est ita recens et rubicundus sine ulla
vel minima mutatione prout ante sepulturam ; quare cum iste Comes
cum multis aliis comitibus et magnatibus quibus nota erat eorum
vita, et gloriosum martyr ium desiderant eos honor are in terris sicuti
honorantur in coelis, rogo vestram paternitatem quatenus dignetur
ad me quamprimum scribere quid oporteat me facere in hoc casu,
quia sunt aliqui comites et barones qui fuerunt in comitatu quando
fuerunt martyrio affecti, et libenter velint tempestive examinari a
Nuncio vel aliquo alio cum ipsius authoritate, ne forte interim
moriantur. Illorum effigies si fieri poterit mittam vobis prima op
portunitate. Quantum ad nostrum negotium Pragense quan
documque fuerit Praga recuperata spero quod habebit bonum pro
gressum sicuti hactenus habuit. Scripsi nostris PP. Lovaniensibus de
futuro nostro Superiori Generali ; ex parte illorum non puto fore
difficultatem modo placuerit Generali subjicere nos Commissario
harum partium ; quando Va Ra scripserit mihi, poterit dirigere suas
litteras ad P. Prosperum Provincialem, vel ad P. Michaelem Denkes
Commissar ium Clarissarum ad Reginam. Et hisce commendo me et
qui adhuc ex nostris supersunt vestrae paternitati, P. Antonio
utrique PP. Ponch et reliquis1 ....
Comes Tilly, Ligae Catholicae Generalis tandem Viennae Austriae
aliquando pie obdormivit in Dno, pro cujus aiae refrigerio Sacra
Caesarea maiestas curavit in oibus suis ditionibus celebrare multa
sacra.
Vester in Chro Jesu, fr. Geraldus Geraldinus
Viennae Austriae
8 Maii 1632.
Address : Rndo Adm. P. fratri Lucae Wadingo Ordinis Minorum
strictioris Observantiae sacrae theologiae Lectori,
haereticae pravitatis Inquisitori, patri suo multum
colendo etc in Collegio S. Isidori ejusdem Ordinis Romae. Romam. Roma.
1- The last line of the sheet, which follows after utrique PP. appears to have been cut off, and there may have been a few more words than are now
decipherable.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 237
41. Fr. Gerald Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding
(Ibidem)
Pax Chn.
Rnde Adm in Chro Pr,
Scripsi Vestrae Prti Rae ante aliquot menses Vienna de crudeli
morte nostrorum fratrum, et de statu nostro pro> tunc in exilio. Jam
vero recuperata Praga ego quamprimum eo me contuli ubi inveni
nostrum sacellum cum tota nostra domo, non tarn vacuum quam
penitus destructum, partim a militibus Saxonicis, partim etiam a
nostris vicinis rusticis Bohoemicis, qui ultra tria millia domorum, et
quidem praecipuarum, in hoc tumultu destruxerunt; pro1 quo non
immerito omnes carceres ipsis jam repleti sunt, et utinam vel hoc
ipso illorum insolentia tandem aliquando possit habere finem. Ego
pro interim mano in alio nostro con vent u, expectans adventum
Dominorum qui alias non audent tarn cito redire cum Cancelaria
aut Thesauro Regni, Sueco adhuc cum egregio exercitu in Imperio commoranti, unde adhuc manemus inter spem et metum, licet
Bohemia sit purgata ab hoste, et nostri jam acceperint aliquot civitates
in Saxonia, et Fridlandus cum Bavaro sit unitus ; tamen nee dum
sumus securi quia habemus domesticum hostem, omnibus aliis pejorem
si possibilitas addesset. Ego jam quidnam deberem facere vix scio,
quia nullas recepi litteras Lovanio a longo tempore ; si vellem iterum
istam aedificia renovare, constaret. . . [no]bis ultra bis mille Imperiales
et deberent iterum destrui; quar[e] .... venerint Domini ego
cogito accommodare aliquot hypocausta et celebrare in vicina Ecclia
usquedum ipsi erexerimus novam ; quod Deo favente brevi fiet, si
fuerint bona tempora, et bona correspondentia inter nosmetipsos ;
habemus bonos patronos, et quando Rex venerit, qui hoc anno
omnino expectatur, habebimus meliores. Jam Imperator resignavit
ipsi totam Bohemiam. Vestrae P. Adm Rdae erit procurare nobis
litteras Congregationis de Propaganda Fide ad Imperator em, et
Regem, et alias patentes quas poterimus nobiscum retinere. Impetret
praeter ea litteras Hyspanorum Cardinalium ad Reginam, in quibus
poterit declarare quanta nos passi sumus in tarn brevi spatio in
Bohemia, turn quo ad crudele martyrium nostrorum fratrum (quorum
imagines ipsa habet) turn etiam quo ad destructionem nostri con
ventus, pro quo nos Deus novit, a 3bus vel 4 jam annis multum
laboravimus ; alias litteras quas V.R. judicabit nobis profuturas dig netur procurare ; et si possit habere nobis bonas litteras ad Regem Poloniae brevi coronandum, sine dubio faceret pro nob [is] aliquid majoris momenti. Nisi quod intellexerim nostrum Cardinalem esse
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
238 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
jam in reditu hue, scriberem V.R.P. quatenus dignaretur ilium ac
cedere. Vale ; et R.P. Antonium cum reliquis pp. et ff.noe nostro
salutare non gravetur. V.P. humilis servus et confrater.
fr. Gcrardus Giraldinus
Pragae 8 Julii 1632.
His scriptis venit hue Illmus Junior Butlerus, ob sua jam heroica
facta promotus Coronellus multorum millium dragonorum, qui re
tulit mihi nostros jam a Sueco accepisse 50 vexilla, quorum 8 ni
fallor ipsemet accepit, et Fridlandum cum nonaginta millibus appro
pinquare Norembergae, et Imperatorem in toto habere ultra ducenta
millia in campo. Deus sit illis propitius, jam sumus ex parte extra
damnum, sed damnum illatum vix est recuperabile.
Reverendo Adm. in Chro P.P. fr Lucae Wadingo 6s?c.
42. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding.
(Ibidem) Rnde Adm Pater,
Scripsi vestrae paternitati Adm Rdae ante hoc semel atque iterum
de recuperata Praga, destructione nostrae domus, et sacelli, partim
ab hostibus, partim a vicinis haereticis, qui debebunt in duplo re
sarcire nostrum domum ; et de procurandis litteris Congregationis de
Propaganda Fide in nostrum favorem ad Caesarem, et ad Cardinalem
ab Harach, nee non alias patentes ad omnes cujuscumque generis qui
possunt nos juvare, ut vel sic multiplicatis intercessoribus quod
Miciter incohatum est, condignum sorciatur exitum. Jam vero
tterum, ne forte priores nostrae litterae malitia temporum perierint,
rogo ut tarn in his quam in aliis omnibus ad promotionem nostri
negotii spectantibus omnem adhibeat diligentiam ; brevi namque
spero fore (Deo favente) ut non poenitea nos laborum nostrorum,
cum omnes praeteritae molestiae et vexationes videantur cedere in
nostrum bonum et patriae honorem. De reliquo, quantum ad Super
iorem nostrum futurum, est nobis perinde, modo sit bonus. The
Italions byhavie odious in these partes, and our Order is in less
respect then ever it was, &oe that in my opinion (salvo meliori
judicio) that I thinke it better that wee remaine under the Generali himsealf for a tyme, then to' have to doe with them ; as for there
asistonce, wee would aske noe more healpe of them, then to doe us
noe hurte ; at the best they may defer all into the Generali Chapter and lett us live in the meane tyme in peace.
Hie habemus unum bonum patrem It alum Patrem Ludovicum de
Bario, sive Galiberto, Provintiae S. Nicolai in Apulia, tarn a nobili
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 239
tate generis quam probitate vitae ex se satis commendatus qui dum
ad has partes cum suo fratre germano Coronello veniret, captus a
rusticis et crudeliter caesus fuit, unde ad civitatem ductus et curatus
cum magno desiderio cupit se nobis ad junger e, quare cum hoc non
nihil ad promotionem nostri debilis adhuc principii videtur tendere,
rogamus Vestram Paternitatem quatenus dignetur ipsi procurare
obedientiam a Procuratore Curiae, vel alio quocumque
pro vestra discresione, ut sic cum majori gratia possimus eum recipere,
nam Cardinalis etiam intercedit pro ipso, et obedientiam suam
optimam quam habuit, perdidit in carcere cum aliis rebus non con
temnendis. Reliquum est ut moneat me prima data opportunitate
quid faciendum sit pro nostris fratribus interfectis qui omnium
judicio sunt veri martires. Nihil possumus illigere Lovanio, sic quod
ego jam solus debeo resistere adversariis, sed Deus dabit mihi virtutem
contra hostes suos. Vale ; nos etiam valemus, laus Deo, et eandem
nostris fratribus ibi commorantibus precamur.
Vestrae Pat emit at is
humilis servus
fr Gerardus Geraldinus.
Pragae 25 Julii 1632.
43. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding
(Ibidem) Pax Chri.
Multum Rnde in Chro Pater,
Recepi vestras datas 26 Maii ante octiduum, quo tempore dedi
ad vos duas in quibus insinuavi me hue venisse paulo post recun
eratam civitatem, et in venisse nostrum sacellum cum adjunct is aedi
bus totaliter destructum, partim a militibus Saxonicis, partim a
vicinis rusticis haereticis, omni Saxone pejoribus, quae jam aggrc
dior restaurare in quantum pro praesenti necesse erit ; ut super
venientibus fratribus (quos reliqui in Austria) fiant omnia debite
accomodata ; speramus omnes istas tribulations suo tempore nobis
fore proficuas, quia per illas, vel nolentes, reddimur omnibus noti,
et sua Sacra Caesar ea Majestas sine magna cordis compassion ea
quae nobis hactenus evenere audire non poterat ; promittens suum
qualecumque auxilium et favorem, ejecto hoste ex Imperio ; quod
in brevi futurum confido, cum jam Caesareanus exercitus sit valde
fortis, et Bavarus, Fridlandus, et Pappenhemius cum centum fere
millibus totaliter cingant Suecum in quodam campo, uno milliari
Norenberga distante, ut non possit declinare neque ad dextram
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
240 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
neque ad sinistram, in dies ipsius copias variis insultibus debili tantes. Don Baltazar autem in Lutsasia cum 30 millibus attendit
ad Saxonem, jam totaliter non tantum ex Bohemia, quam ex omnibus
aliis locis Caesarianis expulsum ; quern tamen hactenus aggredi non
ausus fuit eo quod tractabatur de pace cum ipso ineunda, positis
conditionibus, quod debeat dare Imperatori 6 vel 7 vasa auri, re
sarcire omnia damna illata in Bohemia, agnoscere culpam in propria persona, cum petitione veniae, dimittere arma, et suum militem
tradere Fridlando, restituere omnia bona ecclesiastica post suam
mortem in perpetuum, interim iisdem gaudere. Haec dum essent
in fieri, ipse nuper cum aliquot militibus fecit irruptionem in
Lutsasiam volens accipere quandam civitatem valde bene munitam,
sed nostris supervenientibus debebat iterum retrocedere cum confu
sione, et Don Baltazar jam expectat mandatum Saxoniam igne et
ferro invadendi, quandoquidem in Saxone semper desideretur fides et fidelitas. Reliquum est ut Va Ra dignetur procurare istas lit teras favoris quas in prioribus meis litteris petii, nempe Congrega tions de Propaganda Fide ad Imperatorem clausas et alias patentes
pro nobis, litteras Cardinalium Hispanorum ad Don Baltazarem, et
alios Hispanos qui nos possent multum juvare, et si fieri posset unam
litterulam a sua Sanctitate; dicitur favere Geraldinis; ego pro mea parte nunquam peterem alium favorem ab ipso quam ut dignare
tur suis litteris commendatitiis nostrum adhuc debile principium
promovere. Alias quas putabit nobis profuturas poterit impetrare.
Ego sum ita occupatus jam in restaurando nostram domum ut non
possim vobis adhuc mittere Imagines nostrorum confratrum, nee
alias informationes de illorum martyrio eo quod Cancelaria, aut
proceres Regni nee dum redierint, expectantes Regem nostrum quern
brevi venturum speramus.
Quantum ad nostras fratres in his partibus commorantes, Pr
Bonaventura Dalohoid manet adhuc Augustae cum 3bus ex nostris,
zt 4 ex indigenis, et perseverat in suis sine ullo impedimento prout
ante adventum Suecorum, sicuti ego nuper intellexi ex litteris Patris
Cranedongo eorum Provincialis, qui etiam manet ibi. Pr Franciscus
Ferrall cum fratre Baronio et P. Bonaventura Gormain manent Salis
burgii, ubi duo posteriores expectant tantum defendere tractatum
quern habent prae manibus, et postea proficisci ad vos. Ambo sunt
boni et docti fratres. P. Patricius Taffe adhuc manet in Austria et piis precum vestrarum suffragiis recuperavit ex parte sanitatem.
Adhuc habet aliquid mali in peetore quod non potest tarn cito ex
pelli. Expectamus ipsum cum socio in dies. Mittite nobis de
vestris benedictionibus quia hie habemus multas maledictiones. Vale,
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 241
et salutet nostro nomine P. Antonium et utrumque PP. Ponceum
cum reliquis pp. et ff. Vester humilis servus in Xro Pragae 28 Julii 1632. fr Gerard us Geraldinus.
Rndo Adm P. fratri Lucae Wadingo etc.
44. Fr. Patric\ Tafe to Fr. Lu\e Wadding. (Ibidem)
Jesus, Maria, Franciscus.
Revde Pater
Quod a tarn longo tempore non scripserim, non ex oblivione pro
cessit, sed ex defectu scribendi materia ; quam mihi jam suppedi
tante Praga a Caesarianis recuperata et tota Bohemia ab hoste
liberata, significo suae Rae Prem Gerardum cum quibusdam Bohemis
Comitibus Pragam versus discessisse ; nosque cum alio Comite
sequuturos. Concerninge the case of or subjection to the Superiors
in thes parts, I receaved from Lovaine thate the matter is suspended, and differed to the Genral Chapter. In the mean while wee
remaine subiects to the Generall Vickere wiche should bee sufficient
for or Adversarie ther; that hee should not truble or procedinge or hinder uss. And trulie yor Reverence may beelive that this
let is muche to or demage and loss, for nowe is the time that the
Emperor has manie confiscated howeses, of wche hee would verie
easilie give uss as manie as would be necessarie for the augmentinge
of or receaved place, and the Bohemishe Nobillmen doe earnestlie
desir wee should crave som ofe the same ofe Hime wonderinge ofc
thate wee are soe slowe in or busines. Wherfor Reverend father
wee praie yee most humblie for the love ofe God to deale wth the
Commissarie that hee should not trubl usaf in this season soe fit for or profit, and if hee should bee soe unreasonabl as to persever in
his aversion against uss, ife yor Reverence would obtaine from the
Pape a worde or tow authorisinge uss in this matter, we would
littelle care for hime : wche I doute not but yor Revrence may obtaine in soe iuste and right a Cause. Wee beesiche most humblie
that the dessentions of Lovaine doe not hinder yor Reverence (as certainlie they wille not) in promowinge the common Goode, whiche
will bee promowed bee this place, more then bee Lovaine it selfe, God willinge ; for the Nobilitie are much addicted and affectioned
towardes uss. For or parts wche are heere, I protest bee fore
God, quod non simus Petri, nee Pauli ; non Joannis nee Jacobi, sed
solius Christi; for whose sake wee indure; patientlie all adversities,
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
242 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
the loss ofe or time wche would promowe uss in or studies asi well as others; the toile and labor, wche wee indure in travelinge heer and there ; not for Conachte, Mounster, Leinster or anie other
parte ofe Ireland, to wche indifferentlie wee are addicted, as God is or witness. Exercitus Imperialis fortissimus est et triplo numerosior
quam inimicorum, ut nuper intellexi ex litteris in castris scriptis.
Singulis ferme diebus aliquas turmas dissipant, et interficiunt,
quidam Imperiales milites qui Croatae vocantur ; ab his ita vexatur
Swecus quod vix ullas Companias a corpore exercitus audeat
emittere ; nam isti tarn celeriter volant de nocte, quod ab illo loco
ubi sero quiescunt, sequenti die quinque vel sex milliaribus distent,
ubique expectantes illos qui cum comeatu ad Swecum veniunt, vel
ab illo mittuntur. Quantum ad meam valetudinem spectat,
quamvis diu sub cura fuerim, non magnum tamen sum inde con
sequutus emolumentum. Caesareus Medicus qui .una cum
ordinario Conventus Vienensis de meo statu consilium habuerunt,
pro certo mihi significavit me non laborare Tysi, sed totum attribuit
ayeris disconvenientiae, consulens reditum in Patriam, quern
disuadent Pr Gerardus et alii Fratres, quoniam propter Gallicam
Iinguam quam scio, et Germanicam quam ex bona parte addidici,
in hoc nostro Praga exilio, magis forte utilis essem futurus. Ad
manendum quidem magis inclinor si sanitas permiserit, quam bibendo
cervisiam spero futuram meliorem. Loyio in itinere versus Pragam,
29 Julii 1632. Vrae Rae humillimus filius et servus in quantum
potest
Fr Patritius Taf
Prem Antonium ex toto corde saluto, cui scripsissem nisi promptam
voluntatem infirma et imprompta manus retinuisset; si fieri possit,
dignabitur vel benedictions vel benedicta medallia nobis transmit
tere, quibus possimus Dominabus Bohemis gratificari cum quibus
incipimus Germanice loqui et conversari.
Vra Reva dignabitur excusare quod tarn sinistram miserim
epistolam, cujus defectus excusat festinatio. De nostrae cum
Capucinis controversiae statu nichil certi habeo, sed hoc unicum
scio quod unica pagina a Sua Sanctitate, nostrae possessionis legi
timae confirmativa, omnium adversariorum tela penitus
* cassa
retunderet, ad quam obtinendam suam Revam tot is viribus
hortamur. Responsionem cum primo posta magno desiderio
expectabimus.
Addressed : Revdo Adm in Chro Patri Fri Lucae Waddingo etc.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 243
45 Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding
(Ibidem) Rnde Adm in Chro Pr,
Scripsi Vae P. Adm Rdae bis de nostro statu ex quo recepi vestras ; quantum ad examen martyrii nostrorum fratrum non pos
sum adhuc aliquid praestare in hoc negotio turn quod proceres regni non redierunt hue propter imminentia adhuc pericula, ratione Galli
et aliorum qui veniunt in succursum Sueci, turn etiam quod sim
totaliter occupatus in reparando nostram Residentiam totaliter ab
hoste destructam ; quam ea celerius reparare aggredior quo immin
entius video immineri periculum, et hoc quidem a filiis matris nostrae,
si filii ? Quare adhuc semel rogo vestram paternitatem ut iterum
alloquatur Rssmum P. Commissarium quatenus mandet suis ne ex
citent nobis aliquas tricas ante Capitulum Generale ubi omnia
poterunt discidi, ne forte aliqua inter nos scandala oriantur, quia
revera non imponent mihi tale silentium quale posuerunt P. Pat
ricio (pie defuncto) Viennae, ut nee liceret ipsi accedere Impera torem ad suam causam defendendam, quod est inauditum in his
partibus ante ; ego vero etsi Pragae existens, habeo meos apud
Imperatorem (et quidem non ex secunda classe) qui meas referent
ipsi quaerelas, et non patientur me inauditum condemnari, as I
understand to be now in the way from the Nuncius, to witt an
excommunication wherewith hee would faine refraine us from re
payringe enie thinge untie such tyme as our Adversaries will. This
proposition will be varie distastfull into the Imperour, Cardinal, and Locum Tenentes, wch gave us a place in the Imperours name,
and brought us solemlie therunto, wth the accustomed ceremonies,
wherefore if yor R. can prevent them, before they begin, it is soe
better, otherwise if they will goe to the worse, wee doe not much care for them ; and if the Nuncious doe sticke into them, as he
dous, hee will gett but little creddit be it. I came presentlie from
the Earle whoe; buylded the monasterie for us, in wch lieth the
bodies of our bretheren, whoe sweres that if the Pope had come into
hime that hee would not give them to hime, hee caused a verie
fear grate of Iron gilted to by made over them, wth ther pictures in gould and silver, and an Epitaphium ; wthin a moneth ther
wil bee some alteration, wth wch I will make yor R. acquainted ; now the kinge of France is in Lotoringa with 30 thousand soilders to give the kinge of Sweland succher. The Saxen has recovered
again some citties in Silezia and pretends to visit us againe, if he come other enymies doe begin to move themselves against the Im
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
244 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
perour, sed Deus ipsis resistet; Suecus alias premitur a Fridlando, sicut et ipsa civitas Norenbergensis. Send me what somever letter
you thinke to doe me good ; eras expecto fratrem Thaff cum
soc[io]. Salutamus omnem vestram paternitatem Rdam ex corde,
et per vos salutamus reliquos pp. et ff. eo affecru quo posumus
maximo ; dignentur sublevare aliquam partem nostrarum miseriarum
suis precibus et sacrificiis. Vale et vive in Chro Jesu. Vae Patis
humilis servus quoad vives,
fr Gerardus Geraldinus
Ex S. Amb. Pragae 12 Augusti 1632.
Address : Rndo Adm Patri fr. Lucae Wadingo Ordinis Minorum
strict, observantiae in Collegio S. Isidori Romae. Romam.
46. Letters of the Spanish Agent in Rome.
(Ibidem) Sra Reyna de Ungria.
El zelo de V. Magd al mayor servo de Dios y su mucha devocion me ponen animo para Suppcar a V. Magd sea servida de favorezer
la fundacion de un Colegio que han comenzado en la Ciud de
Praga los Religiosos Irlandeses de S. Franca obra de tanto merito
y que se encamina tanto al beneficio espiritual y al aumento de la fe
Cattca como se puede prometer aviendo producido el ano pasado
dos martyres, y aunque ha precidido la licencia de su Magd Ces sarea y del Pe Genl de la orden ay quien trate de impedir esta
fundacion, y assi (aunque por medio tan flaco como mi intercession)
se han querido valer estos Pes de la mucha Christiandad y grandeza de V. Mag. esperando
con su amparo conseguir el fin de su sta
Intencion como yo lo fio supplicando a nuestro Sr vos gde etta.
Sr Carl de Harrach.
Los Religiosos Irlandeses de la orden de S. Franco dieron principio en Praga a la fundacion de un Colegio como el que tienen en Roma
de S. Isidoro, y aunque para esto avia precedido licencia de su
Magd Cessa y del Pe Genl de la Religion ay quien trate de impedir obra de tan gran beneficio espiritual como esta como se puede entender aviendo comezado con producer el ano pasado1 dos Martyres
cuya relacion fide digna ha llegado a mis manos. V. Ema conoce
tan bien la importa de estas fundaciones y lo que son menester por el mayor servicio de Dios y aumento de la fe Cattca que entiendo
le hallare muy pensuadido a favorezer a estos Pes en su sto pro
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 245
posito. Mas con todo esto por satisfacer a la obligon y devotion que yo les tengol Suppco a V.Ema se serva de ampararlos de mana
que conozcan quan justamte, Fian de mi intercession lo que yo me
prometo siempre de la benignidad de V. Ema como tan deseosso de
merezer el empleo de sus mandatos que por tantas razones he de
estimar y obedezer con el respetto y veras que devo. Gde Dios etta.
Manu propria. Causa de tanta piedad esta muy recomendada
para con V. Ema y por la honrra y mrd que se ha de servir hazernos
espero bolver a vesar las manos de V.Ema Humilisso.
Pe Fr. Lucas. V.P.ha sido servido con mucho gusto y voluntad
de todos ; la carta del Embaxor no va porque no ay notigia de quien lo sea antes se tiene por cierto no ay oy ningno que sola esta razon
podia bastar para no obedecer a V.P. con las obliges que se le reconocen en esta Cassa. Gde Dios a V.P.
D. Pedro de Paz.1
47. Fr. Alexius Burgundus to Cardinal Harrach
(Ibidem) Pax Christi
Vera Copia Libelli supplicis Patrum Capucinorum Emmo Dno
Cardinali oblati ante duos annos.
Cum Sacrae Caesareae Majestatis ac Eminentissimae Celsitudinis
Vestrae jam ante duos fere annos dato benevolo ac favorabili con
sensu decreveramus monasterium unum nostri Ordinis in Neo
Pragensi civitate aedificare, et ad hunc finem jam de facto elegeramus in situm dicti monasterii aedificandi hortum Dni Bartholomaei de
Pauli, una cum ei adjunctis domibus in praedicta Neopragensi civi
tate, sed quia post factam a nobis dicti situs sive horti cum domibus
adjunctis electionem Patres quidam Hiberni Ordinis S. Frandsci de
observantia domum sive locum quendam in eadem Neopragensi civi
tate occuparunt et de facto inhabitant, praefata situi nostro valde
vicinum, in quo etiam loco monasterium aedificaturi dicuntur, quod
proinde dicto monasterio nostro aedificandot aequo vidnius foret, nee requisitam ac debitam a nostro distantiam habent, quod tarn
nobis quam praedictis RR. Patribus incommodo esset. Rogatam volumus humillime Eminentissimam Celsitudinem Vestram ut sua
interposita authoritate prioritatis jure nos potiri sinat, et rem inter
** This document is written in an official Spanish hand, and is apparently i copy supplied to Fr. Luke Wadding, of the original letters of Pedro de
Paz, Spanish Agent in Rome, to the queen of Hungary and Cardinal Har rach, in favour of the Irish Franciscans at Prague.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
246 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
nos et dictos RR. Patres benigne ac pacifice componere dignetur, ut dicti RR.PP. alium locum a nobis remotiorem in dicti monasterii
sui aedificationem eligere non graventur. Et his nos Eminentissimae
Celsitudinis Vestrae gratiis ac protectioni humillime commendamus.
Emmae Celsitudinis Vrae humillimus Cliens,
fr Alexius Burgundus
Capucinorum Guardianus.
2 Novembris 1633.
48. Petition of the Irish Franciscans to the Js[uncio.
(Ibidem)
Vera copia libelli supplicis ff. Hibernorum ad Nuncium Aplicum. Illme et Rme Dne, Dne gratiosissime,
Comparantes coram Sancta Sede Apostolica, et Illma D.V. ejusdem
S. Sedis legato, Praeses et communitas fratrum Minorum Hibernorum
strictioris observantiae Im. Concep. ad S. Ambrosium Pragae
humillime exponunt se ante duos annos cum media legitima authori
tate ecclesiasticae et secularis potestatis in possessione domus cujusdam
pro habitatione sua positos, inibi divina officia et reliqua sui instituti
ministeria publice sine ullius contradictione pacifice obivisse. Verum
post aliquot menses pacificae illius possessionis RR.PP. Ordinis Capu cinorum conati sunt variis artibus nos ex nostra habitatione violenter
ejicere. Sed cum tunc ab iis attentata quia erant manifeste contra
justitiam, non successissent, superioribus diebus aliud consilium
inierunt, quo indirecte nos exturbent. In domo enim plane vicina
a se coempta cellas aliaque habitationi necessaria cum magno* nostro
praejudicio et privilegiorum Sedis Apostolicae coeperunt aedificare.
Nos ad consueta juris remedia confugientes nunciavimus illis novum
opus. Sed illi nunciatione novi operis contempta, perrexerunt ct
pergunt aedificare. Recurrimus igitur pro justitia obtinenda ad S. Sedem Apostolicam et Illmam Dominationem Vestram, humillimeque supplicamus ut dictis Patribus dignetur mandare, ut secundum juris ordinem, et a coepto opere desistant, et quod post nunciationem
novi operis factam ab insis aedificatum est, demoliantur, donee de
jure partium in tribunali Illustrissimae D.V. et cognoscatur et certi
aliquid statuatur. Parati enim sumus jus nostrum coram Illma
Dominatione Vestra quam primum producere et
probare. Pragae
2 Novembris 1633.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 24?
49. The Irish Franciscans to the l^uncio.
(Ibidem)
Illme et Rme Dne, Dne gratiosissime,
Ad Sanctam Sedem Apostolicam et Illmam dominationem vestram
ejusdem Sedis Legatum tanquam legitimum Regularium exemptorum
judicem recurrit iterum Praeses et Conventus fratrum Minorum
strictioris observantiae Immaculatae Conceptionis ad S. Ambrosium.
Vim passi sumus turn a RR.PP. Capucinis, turn ab aliquibus ex
Archiepiscopali Curia Pragensi, nam post nunciationem novi operis
non solum non est cessatum ab opere, sed insuper a RR.DD.
Vicegerente officialis Pragensis et Visitatore Generali Archiepisco
patus, nulla praemissa causae, aut juris nostri legitima cognitione,
Capucini ad locum nobis omnino vicinum et poene contiguum
solemniter introducti, cruce publice erect a, coeterisque quae in
capienda possession fieri sol en t adhibitis. In quo facto non solum contra jus commune, sed et contra pri
vilegia Sedis Apostolicae cum gravissimo nostro praejudicio peecare visi sunt.
Ac de jure quidem communi constat, facta semel novi operis nunciatione, quicquid post illam nunciationem aedificatum est, sive
jure sive injuria id fiat, debere demoliri; et turn demum nunciantes
debere causas nunciati novi operis coram judice competent!
deducere. In hoc vero negotio sic processum est ut non solum non
sit cessatum sed insuper qui sese judices nuntiarunt nos non auditos
condemnarunt, dixeruntque nobis nihil juris competere, proptereaque
in possession nobis frustra de injuria et vi nobis illata protestantibus partem induxerunt.
Quae forma procedendi quam sit extraordinaria et contra omnem
juris ordinem Illma et Rma Dominatio Vestra satis videt.
Quod vero attinet ad privilegia Sedis Apostolicae notorium est
per aliquot saecula omnes poene Romanos Pontifices concessisse pri
vilegia Religiosis mendicantibus ut intra certum cannarum numerum
ab eorum aedificiis aut ecclesiis nullus Religiosus aedificaret aut
domicilium constitueret, et specialiter et supra omnes alios voluerunt
Summi Pontifices fratres minores de observantia illo privilegio guadere et propterea dupla majorem quam aliis mendicantibus can'
narum mensuram eis concesserunt; ut patet ex privilegiis passim
excusis et satis notis iis contra quos agimus. Hisce autem opposuerunt
aliqui lo. Quod istae Pontificiae constitutiones non sint in Bohemia
receptae. Quibus respondemus nos non satis capere quid intelligant
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
248 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
per non receptionem. Si enim intendant significare non esse pro
mulgatas aut acceptatas ab Ordinario, rogamus eos ut considerant
illas constitutions disponere de Regularibus ab Ordinario exemptis,
quomodo sese debeant erga se mutuo gerere ad conservandam pacem
et incommoda evitanda, quae ut dicantur receptae sufficit ut ipsi
Ordines mendicantes eos acceptaverint, voluerintque a suis
Religiosis observari. Acceptasse autem mendicantes haec privilegia cannarum manifestum est; immo cum petierint sibi invicem talia
privilegia communicari, taciturn pactum inierunt de sese mutuo non
invadendo. Si vero non esse receptas eo sensu vellent intelligi quasi contraria consuetudine sint hie abolitae, cum ante paucos annos PP.
Carmelitae discalceatae [sic] aedificaverint a regione Patrum Dom
inicanorum in parva civitate Pragensi, non videntur scire quomodo
res ilia gesta sit. Verum est Patres Carmelitas hie coepisse ante
paucos annos aedificare intra cannas Patrum praedicatorum sed id
fecerunt ex speciali privilegio quod a Gregorio 15 impetrarunt aedificandi intra cannas aliorum mendicantium ; nee tamen etiam
cum tali privilegio expresso licuit illis pacifice aedificare, forte sese
opponentibus Patribus Dominicanis, et nisi Sanctissimus Dominus
Urbanus Octavus, vocato ad se Rmo Patre Generali Ordinis Prae'
dicatorum, rem composuisset, majores fuissent passi difficultates
Patres Carmelitae. Res autem ista sic composita, SSmus Dnus pri
vilegium datum a suo praedecessore Patribus Carmelitis revocavit
et de novo concessit mendicantibus privilegia cannarum. Unde
clare sequitur et Pragae esse in usu, et SSmum Dnum omnino velle
ut sint in usu. 2o opponunt Capucinos habere communicationem
privilegiorum Societatis Jesu et cum Societas habeat privilegium aedificandi intra cannas mendicantium, sibi quoque idem competere.
Respondemus si generalem tantum habent privilegiorum Societatis
communicationem, non habere privilegium aedificandi intra cannas ;
nam Gregorius 13 in constitutione hac de re edita anno 1576, anno
sui pontificatus 5, haec dicit, privilegia super non aedfficatione intra cannas quoad Societatem Jesu tantum suspendentes revocantes ac
invalidantes. Vult ergo Pontifex ut sola Societas hoc privilegio aedificandi intra cannas gaudeat et circa caeteros Ordines inter se
privilegia non aedificandi maneant in suo vigore. Quod probatur
quia alioquin frustra posuisset Pontifex talem limitationem pro Societate tantum, quum nihil operaretur si per generalem communem
communicationem privilegiorum concessorum et concedendorum, par'
ticularis ille favor, datus Societati tantum, sit commmiicatus
ordinibus omnibus mendicantium. Sane ipsi mendicantes hactenus non existimarunt se per concessionem factam Societati posse libere
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 249
intra cannas aliorum suorum fratrum aedificare. Si vero PP. Capu*
cini speciale habent privilegium, vel in speciali hoc privilegium Societatis sit ipsis concessum, prof er re hactenus ipsos oportuisset ut
nos perspiceremus quid respondendum esset. Sorbus in sua cotlec*
tione illius non meminit, nee apud alios illud invenimus.
3o Opponunt author itatem Sorbi Capucini qui in annotatione ad
Compendium Privilegiorum, verbo aedificia, dicit privilegium can
narum Neapoli et in multis aliis civitatibus Italiae non esse in usu.
Sed huic objectioni respondemus, lo post mortem Sorbi qui a 4o
annis scripsit fuisse a Sede Apostolica privilegia cannarum gen eratim approbata. 2o Quidquid sit de Neapoli, aut aliquibus civita*
tibus Italiae, non Pragae habere ista privilegia in vigore ut ostensum
est supra. Deinde potuisse Neapoli et in talibus civitatibus valde
populosis esse specialis ratio introducendi consuetudinem aedificandi
intra cannas quae Pragae non militat. Cum enim in istis civitatibus
manet frequentia populi et magna pietas exposcentium multos re*
gularium Ordines, non potuit in tanto monasteriorum numero in*
veniri distantia requisita in Pontificum exemptionibus, sed neces*
sarium fuit ut commodae habitationi novorum prospiceretur cum
aliquo incommodo antiquorum monasteriorum. In nostro vero casu
nulla est necessitas. Amplissima est Nova Praga, et multa suggerit loca commodissima habitationi Capucinorum, sine nostro extremo in
commodo, et ejectione ex domo quam pacifice antequam ipsi nos
turbarent nos habitavimus. 3o Respondemus ex ipso Sorbo clare constare id quod nos defendimus; vult enim, non obstantibus pri
vilegiis cannarum, fuisse saepe decisum a Sede Apostolica contra
eas, quia supponit fuisse semper difficultatem motam pro cannis, et
Sedem Apostolicam in particularibus casibus privilegium concesisse ob justas rationes commodum scilicet aut pietatem civium hujusmodi loca regularia desiderantium, et proinde non per generalem con*
suetudinem sed per particulars dispensations aut declarations, in casu speciali fuisse contra cannas decisum, quia si fuisset consuetudo
legittime praescripta in contrarium, non fuisset opus toties Romae
interpellare ; potuisset enim uno rescripto generali declarare in.*
locis privilegio cannarum fuisse generatim derogatum. Haec de nostra causa generatim ; particuleriter vera apud IUm
et Rm D.V. justam querelam deponimus lo quod optimi nostri
fratres et filii S.P.N. Francisci privilegia Ordinis S. Francisci soit
violent, et quos defendere eos decebat, velint ex suai possessione ex*
turbare. 2o quod videatur aliquibus in hoc negotio illos charitatem
* Word cut away.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
250 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
christianam et fraternam laedere ; habebant ante, et nunc etiam
habent unum conventum florentem ; nos in tota Germania non nisi
hunc unicum ; si voluerunt secundum conventum erigere, civitas est
vastissima, et multae civium domus desolatae ; horti spaciosi sunt et
commodi. Cur nolunt alium locum eligere quam ilium per quern
nos pauperes et exules e nostra domo cogant emigrare, quia sine ulla
sua aut publica necessitate ita nos coarctant, ut nee hortum possimus,
nee locum pro sacello aedificando1, nee pro ulla alia commoditate
habitationis invenire. 3o Debebant esse memores justitiae, et re*
gulae illius juris, quam quisquam legem in alium statuit hoc ipse
patiatur, nam ante duos annos, postquam fuissemus ab Emmo Dno
Cardinali tanquam loci ordinario legitime introducti, nulla illorum
quidquam opponente, et aliquot mensibus ipsis inspectantibus
pacifice possedissemus, obtulerunt Emma Dno Cardinali quo peti
erunt nos domo ejici, ex eo solo capite quod esset nimis vicina loco
quern ipsi sibi designaverant pro conventu erigendo. Patiantur ergo
legem quam in suo contra nos oblato sanxerunt; et cum sint nobis
ita vicini ut omnem nobis auferant habitandi commoditatem,
migrent alio, ubi nobis, qui priores sumus in possesione, non sint
futuri ita vicini.
Quapropter humillime supplicamus V. Illmam D.ut violentem hunc [modum] procedendi corrigere dignetur et privilegia S. Apos tolicae sua authoritate conservare.
50. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding (Ibidem)
Pax Chri.
Rnde in Chro Pr,
Scripsi ante hac bis terve Vae Ptt Rdae de nostro statu ab aliquot
septimanis, quomodo locus noster fuerit non tarn spoliatus quam
destructus ab hoste, qua occasione accepta fratres nostri moliuntur
(mediante Nuncio Apostolico) impedire nostrum progressum. Verum antequam haec eorum in tent io prodiit in publicum, sicuti
nee dum prodierat, ego qua potui festinatione reparavi quae sunt
reparanda in domo, et curavi accomodari nobis aliud sacellum, cum
primum (a nobis etiam extructum) sit funditus eversum, et maneo
in possessione cum uno fratre clerico, in dies expectans Patrem Taff
cum socio ex Austria, qui jam aliqualiter convalescit, sed adhuc habet
mortem in pectore, quam supervenientes praeteritae nostra tribul
ationes bene accelerabunt, nisi Vestra Ra solita sua prudentia futuras
praeveniat, mittendo nobis bonas litteras commendatitias ad Impera
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 251
torem, Reginam Hungariae, Cardinalem nostrum, et Nuncium,
quibus poterunt melius apprehendere nostrum propositum, et ap
prehendo [sic*] promovere ; alias cum nostri fratres sint juvenes
antea inexperti talium et tantarurr tribulationum, aliud non est ex
pectandum quam quod vel prae tristitia contabescant, et periant,
aut in continua dissolution maneant, quare ne nostra provincia
dessolata tantae expectations juvenibus privetur Vestrae Rtiae erit
praematuro aliquo remedio ipsis succurrere, maxime cum. jam
Lovanio nihil possumus accipere, et speremus hunc locum utilissimum
fore nostrae Patriae. Imagines istas quas promisi Vae Rtiae non
possum adhuc mittere ob nimiam sollicitudinem circa accomodationem
nostrae domus. Comes iste, in cujus bonis sunt sepulti, curavit
ipsos depingi in tabulis deauratis, et circa sepulchra fieri crateres de
auratos cum compendio historiae illorum martyrii. Spero ipsos
adhuc nobis non defuturos, aut si desererint, quod absit, nostra
peccata merentur. Expectabimus cum proxima opportunitate
vestras litteras cum aliqua consolatione hue dirigendas ad patres
Societatis qui sunt nostri boni amici et patroni. Interim precamur
Paternitati Vestrae omnia felicia sicuti ceteris patribus et fratribus.
Vester fr. Gerardus Geraldinus. Ex S. Ambrosio Pragae 21
Augusti 1632.
Rndo Adm in Christo P. fr Lucae Wadingo Hyberno etc.
51. Decree of the Apostolic l^uncio.
(Archives, Merchants Quay)
Jesus, Maria, Franciscus, Brunona.
Cyriacus Rocerius, Dei et Apostolicae Sedis gratia Archiepiscopus Patracensis, Sanctissimi Domini divina providentia Urbani VIII
apud Ferdinandum Secundum Rom. Imp. electum, necnon per Ger
maniam, Hungariam, Bohemiam, Carintiam, Croatiam, universumque
Imperium cum facultatibus de latere Nuntius Apostolicus. Pluribus gravibusque officio nostro annexis laboribus obligati.
praecipuum esse censemus invigilare ut in Ecclesia Dei (quantum in
nobis est) omnia, ipsa etiam quae bona sunt, ut bene et ordinate fiant.
Quapropter cum ante unum circiter annum a Fratribus Ordinis
Minorum S. Francisci Strictioris Observantiae in Conventu Pragensi S. Mariae ad Nives numerato Provinciae Bohemiae commorantibus.
sufficienter informati essemus, qualiter quidam P. Patricius Flenv
ingus Ordinis et Observantiae ejusdem nationis Hyberniae in prae
dicta Pragensi Nova Civitate hospitium sive collegium pro iisdem
fratribus Hibernis construeret : Nos matura super hac re delibera'
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
252 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
tione habita, et certis ac urgentibus ex causis, hujusmodi structuram
usque ad eorundem fratrum Minorum proximum Generale
Capitulum inhibuimus. Verum cum huic justae ordinationi nostrae,
saepe memorati Patres Hiberni non paruerint, et idem hospitium
jam ex integro fere destructum, denuo, posthabito1 nostro mandato
(prout ex certa relatione scimus) reaedificare tentent et praesumant,
fortioribus illos telis arcere cogimur. Itaque virtute praesentium
et authoritate Apostolica in hoc nobis commissa, quibuscumque et
singulis PP. et fratribus Hibernis sub poena excommunicationis latae
sententiae praecipimus ut a praedicti hospitii vel Collegii reaedifica
tione omnimode usque ad ulteriorem dispositionem in Generali
tantum proximo futuro Capitulo a Generalibus ipsorum superioribus
faciendam obtineant. In quorum fidem has manu sigilloque nostro
muniri fecimus. Datae Viennae Austriae in aedibus nostrae resi
dent iae die 28 Aug. Anno 16?2.
Cyriacus Rocerius, Archiepiscopus Patracensis, Nuntius Apostoli cus.
Joannes Petrug Lonanus J.U. Doctor, Cancellarius.
52. Reply to the Mandate of the Apostolic l^uncic
(Ibidem)
Jesu.
Illme D. Dne observantissime.
Suscepi qua decuit submissione mandatum Illmae D.V. mihi traditum
ab admodum D.D. protonotario et Eminentmi D. Cardinalis fiscali,
et quam vis clare constaret mandatum illud subreptitie impetra
turn, et veri reticentia et falsi narratione, tamen prompte paravi, et
quos habebam in doma operarios statim dimisi. Rogo tamen hum illime Illam D.V. ut statum hujus controversiae dignetur legere, ut
intelligat quam injuste contra nos agant, quicumque illi sunt falsi delatores.
A Rmo Pe Generali universi nostri Ordinis ex obedientia Pragam destinati sumus, ut illic seminarium constitueremus, instituendis
fratribus nostri Ordinis nationis Hibernicae in philosophia et theolo
gia, qui postea in patriam mitterentur ad conversionem haereticorum
et solatium catholicorum.
Tnstruxit nos Rmus Pr litteris commendatitiis ad PP. et Praelatos nostri Ordinis in Germania et Bohemia, addiditque insuper mandatum in virtute s. obedientiae ne quisquam PP. aut Praelatorum praedic torum nostrae fundationi obicem poneret. Virtute harum litterarum
Pragae magnae charitatis significatione suscepti sumus a RR.PP. nos
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 253
tri Ordinis ad S. Mar iam ad Nives, quibus et consilium indicavimus,
qui illud probarunt. Post breve tempus commorationis apud fratres
nostros, Illmi Dni locum tenentes S.C. regiaeque Majestatis, quod earn esse mentem
clementissimamque resolutionem S.C. Majestatis
intelligerent, ut nos Pragae domicilium figeremus, mandarunt
generoso et magnifico D.D. Simoni Aulico Equiti, et supremo Secre tario Cancellariae Bohemiae, ut de habitatione aliqua nobis prospi ceret, qui re communicata cum Senatu novae Urbis, ex Senatorum
bona voluntate, cujusdam civis domum emit, fide data, turn sua, turn
Illmi D. Don Martin, de pretio paulatim persolvendo. Domo in
venta, eaque qua licuit ration nostris usibus accomodata, ex con
sensu et approbation Eminmi Principis et D. Cardinalis ab Har
rach Archiepiscopi Pragensis tanquam ordinarii loci (qui sua Emin entissima praesentia simul cum Illustrissimis DD.DD. Locumtenen
tibus, multisque ex omni ordine civitatis, primas quas ibi obtulimus
hostias, publice cohonestavit) habitare coepimus, et nemine contra
dicente, vel e secular ibus, vel e religiosis, ad aliquot menses Deo et
studiis intendimus ; nulli molesti, nulli e mendicantibus ordinibus
impedimento fuimus, cum eleemosynas ostiatim in civitate nee pet
erimus nee petere in posterum statueremus. In publica vero calami
tate quam haeretici Saxones regno et huic Urbi contulerint, fugere coacti fuimus ; in qua fuga nos gravius quam ulli afflicti sumus, quia et R.P. Superiorem nostrum Patricium Flemingum crudeliter et impie cum socio mactatum a rusticis amisimus ; et domus nostra in odium
religionis ab haereticis magna ex parte tecto destructo, et cellis et
suppelectile eveisa, magnum est damnum passa. Reversis pii viri
nostram sortem miserati ultro eleemosinam obtulerunt, ut tectum et
cellulas repararemus, cum ecce mandatum adfertur Illmae D.V. ut
cessemus, quod est praecipere ut hyeme nee imbres nee nives, aut
interdiu aut nocte arceamus. Haec rei summa est.
Humillime igitur supplicamus Illmae D.V. ut pro sua prudentia
dignetur considerare pauperes suos clientes nihil in quenquam de
liquisse. Tria enim sunt quae nobis aut objiciuntur, aut objici pos sunt. lo Quod Pragam venerimus; 2o quod aedificaverimus; 3o quod contra mandatum Illmae D.V. reaedificemus. In lo non
peccavimus; venimus invitati a Caesare, missi a Superioribus nos
tris, et quidem a supremo totius religionis, introducti ab ordinario
loci, positi in possessione ab utroque magistratu civili et ecclesiastico, nemine se opponente. In 2o calumniam patimur, nee aedificavimus
quicquam, nee aedificare cogitamus, saltern ad aliquos annos ; domum
civis incolimus, quam interius tantum paucis asseribus additis sd
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
254 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
nostrum usum accomodavimus. In 3o gravem injuriam sustinemus,
contempti mandati. Nullum unquam mandatum hujusmodi ad nos
perlatum est. Deinde calumnia est quod reaedificemus collegium,
ante constructum. Nullum ut dixi collegium ante construximus, sed
tantum necessariam facimus domus quam ante constructam inveneri
mus reparationem, debitam ex charitate nostri, et justitia erga alios ;
nos defendere enim tenemur, et propulsare injurias aeris ne sub
imbribus aut ventis et gelu jacere nos oporteat ; tenemur quoque aliis
qui in se susceperunt periculum domus et pretium persolvendum,
ne domus ilia fiat inutilis.
Quapropter iterum atque iterum rogamus, ne Illma D.V.eos
audiat qui contra mandatum suorum superiorum, et cum reatu
animae suae (nisi aliquam nobis incognitam habeant excusationem)
nobis se opponunt, et quidem cum manifesta calumnia, sed potius ut
aliquem hie deleget, qui negotia examinet, et videat an nos collegium
aliquod aedificemus, et presens rem componat; reparationem enim jam
inchoatam etiamsi nos intermittamus, non poterimus tamen impedire
quominus saeculares illi DD. qui pro pretio fidejusserunt earn repar
ent cum ipsorum maxime intersit domum non destrui, nee manere
irreparatam. Dum favorabile expectamus responsum orabimus
divinam Majestatem ut Illmam D.V. Ecclesiae diu servet incolumem.
53. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr? Lu\e Wadding
(Archives of St. Isidore9s, Rome)
Pax Chri.
Rnde Adm in Chro Pr. in vero salutari salutem.
Scripsi frequenter a paucis septimanis Wrae Rae tarn de nostro
statu, quam de pio harum latoris desiderio, quare cum hactenus non
meruerim habere responsum, ipsemet bonus Pr in cujus gratiam ex
parte scripsi vestram praesentiam accedere non veretur, ut per se
praestare queat quod per litteras praestare nequiverat. Unde cum
in hac petitione non tarn suam commoditatem quam nostri negotii
promotionem intendere videatur, rogamus ut vestram paternitatem
pro Dei amore et nostro, patrem et patronum in suo proposito ex
periatur. Intentio quippe ipsius est haec, quod se nobis adjungere
cupiat et hoc cum merito sanctae obedientiae alicujus Prelati Gen
eralis quam mediante vestra paternitate Rda se impetraturum con
fidit, prout nos optamus, ut eo citius pariat in effectu, quod jam
concepit in affectu ; et hoc pro illo. Pro nobis etiam rogamus,
sicuti ante hac non semel rogavimus, ut vestra Ra procuret nobis
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 255
bonas litteras commendatitias tarn a Congregation de propaganda fide (clausas ad Imperatorem, et patentes pro nobis) quam etiam ab
aliis Cardinalibus ad Reginam Hungariae, et ad nostrum Cardinalem, et si quae adhuc videbuntur Vae Rae nobis expedire. Hodie recepi litteras a Rssmo Patre Lamermanno cum copiis litterarum ipsius
pro nostra parte, ad Nuncium Apostolicum, in quibus bene apparet
quo affectu prosequitur nos ; saltern si fiet nobis injuria, erit satis
notoria. Vestra Paternitas data opportunitate poterit ipsi scribere
litteras gratiarum actionum, ut quod fecit, cum majori alacritate
prosequatur, ne adversarii nostri habeant quod glorientur de nobis,
qui non secundum justitiam, sed per potentiam humanam sibi pro mittunt victoriam, omni Sueco et Saxon, immo Thurca crudeliores
qui non con ten ti morte nostrorum fratrum, et destructione ac ex
pilatione nostrae domus nee non aliarum nostrarum tribulationum
hactenus perpessarum, vellent adhuc nobis novas excitare tricas.
Va Ra succurrat si poterit. P. Patricius ex consilio medicorum
debet proficisci in Patriam. Alter non potest consolari defectu stu
diorum, ita quod jam vix scio quid sit faciendum, nisi forte ven
erint ad nos duo Salisburgo5 quia Lovanio nihil possumus recipere ; et hisce nos commendo vestrae paternitati et coeteris patribus et
fratribus. Vae paternitatis adm Rdae humilis servus, fr Gerardus Geraldinus
Ex S.Ambo 1 Septembris 1632.
Reverendo Adm in Chro P.fr Lucae Wadingo Ordinis Minorum
strictrt's observantiae in Collegio Sancti Isidori Romae. Romam.
54. Fr. Patric\ Tafe to Fr. Lu\e Wadding
(Ibidem)
Jesus, Maria, Franciscus.
Revde Pr
Vestras epistolas ad Patrem Praesidentem.
datas accepi, illo absente cum quodam Comite nostro benefactore,
1 Octob., gratissimas quidem et diu expectatas, turn quia consola
tionem nobis allaturas expectabamus, turn quia ex illis suae Rae
curam in hoc loco promoverido intelleximus, quae profecto summo
pere necessaria est, ratione adversariorum nostrorum, qui omni conatu
nos hinc pellere desiderant; ut colligere possumus ex litteris obtentis
a Nuntio, nescio quo jure (an potius dicam) contra jura; quibus nobis praecipitur sub excommunicatione latae sententiae, Collegium
hie non aedificare usque ad Capitulum Generale. Litterarum con
tenta non dum possum exacte scribere, quoniam adhuc non sunt nobis
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
256 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
ostensae, propter absentiam Patris Provincialis, sed illos tales
obtinuisse quidam nobis familiaris pater nuntiavit. Quicquid sit, nihil timemus, cum ex nostra parte stet justitia, quam defendendam
suae Rae opera maxime speramus. Litterae per suam Ram pro
curandae, de quibus scribit, non parum nobis adferent solamen, nee
minus necessariae essent litterae simiks ad Nuntium, cujus favore
innixi contra fas et nefas omnia putant se posse nostri adversarii;
quorum animos hactenus humilitate et modestia nobis conciliare conati
sumus (sed proh dolor) induratum est cor eorum, nee volunt nostram
innocentiam et justam causam intelligere, ut bene agant nobis com
patiendo, vel nos adjuvando. I speake ofe or Bohemian bretheren
whoe notwithstandinge or frendshipp and humanitie towards them, doe not cease to hinder uss, sed non omnes, but they alone wch are
com hither out of Bavaria, whe are spurred forward, and stirred
upp againste uss bee the Provincial ofe Austria, qui est latens anguis in herba, as was understoode bee a letter ofe his wche fell unto or
hands written to the preacher there whome hee did earnestlie praye that hee should heender uss and cause uss to bee hindered, in alle
possibl wais, asseveringe that wee would uterlie destroy this Pro
vince, wthdrawinge from them ther benefactors. And for his parte hee did protest hee would doe whate lay in hime toe banishe us
hence and to beegm the same hee hath obtained the letter wch
they have from the Nuntius against uss. Habeo maximas gratias
suae; Rae quod adeo de mea immerita sanitate aliqualiter recuperata
congratuletur. Res Imperatoris bene se habent, nam Swecus fractis
cornubus ex perditione 6 millium praecipuorum militum, cum multis
Colonellis, et aliis officiariis, Norinberga ubi sedem ponere statuebat,
fugere coactus est. Omnibus omnium precibus me humillime recom
mendo. Vae Rae humillimus servus
Fr. Pat. Taf.
Revdo admum in Giro Patri Fri Lucae Wadingo etc.
55. Fr. Gerard Geraldine to Fr. Lu\e Wadding
(Ibidem) Pax Christi. Rde Adm in Christo Pr. Vestras accepi mihi longe
gratissimas, turn quod fuerint boni nuncii et consolationis plenae, turn etiam quod venerint a Vestra Reverentia, a qua nihil ad me
venire potest nisi gratum. Jam laus Deo reparavimus nostrum dom
icilium et sacellum in quantum pro tempore sit necessarium, liberali
tate et munificentia priorum hominum, quorum affectus et liberalitas
erga nos, non obstantibus difficultatibus temporum, novum in dies
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 257
accipit incrementum. Numerus noster iterum Dei beneficio accrevit
ad septenarium, omnes sani, omnes laeti, omnes cooperantes in bonum;
si plures essent, Deus duplicaret ipsis annonam. Pr Cornelius Roe
Mc Ward per intercessionem Legati Regis Poloniae fuit donatus
libertati sub condition nunquam iterum redeundi in patriam, et
cum eodem venit in Poloniam, inde ad has partes iter aripuit, quod
ego intelligens scripsi pro eo ad castra, et venit sine mora. Heri
venit hue Pr Provincialis hujus Provinciae cum mandato Nuncii ad
no$ (prout intelligo) sub excommunication latae sententiae ut nihil renovemus usque ad Capitulum Generale. Si quae sunt ibi alia
similia brevi ea intelligam et pro posse cum omni modestia ipsi satis
faciam, fretus auxilio et consilio nostri dilectissimi patris Petri
Wadingi, qui fideliter nobiscum colaborat, et miratur silentium Ves
trae Reverentiae post script as multas litteras. Nescio an nostri
praeparent se pro Capitulo Generali. Ego frequenter ipsis scripsi, licet non meruerim habere responsum, quare rogo vestram paterni
tatem quatenus dignetur nobis succurrere secundum suam pruden
tiam. Cardinalis hodie primo venit ad civitatem, in brevi iterum
discessurus, unde ob multitudinem negotiorum ego adhuc eum con
venire non poteram. Cras forte conveniam, et praesentabo ipsi salu
tation es vestras. Capucini jam silent; intelligo tamen ipsos adhuc
velle edificare monasterium in loco jam ab ipsis empto, nobis nimis
vicino ; quod per se erit nobis satis magnum damnum, licet ipsis
majus. Fratres nostri videntes jam praecipuos Dominos erga nos
satis bene propensos, sunt excaecati, et poenitet ipsos quod citius
non posuerint obicem. Jam vero aliquas molestias poterunt inferre,
praevalere autem non poterunt Deo suffragante quia (laus Deo) nos
etiam habemus satis bonos patronos, et habebimus plures si fuerimus
unanimes. Va Ra servet mecum corespondentiam, et ego non in
veniar culpabilis in reciprocando. Salutamus omnes uno ore ct
corde Vram Ram et Rdum Patrem Antonium cum tota sancta com
munitate cujus precibus et meritis nos commendamus. Pr Taff visa
Praga convaluit et laborat cum ceteris. Vae Rae humilis servus
fr Gerardus Geraldinus
Pragae ex S.Ambro. 5 Octob. 1632.
pro P. Wadingo
P.S. Statim redidi ab Ementissimo [sic] Dno Cardinali, qui optuli
paternitatis vestrae salutations, et promisit se fore nostrum patronum
et protectorem. Interim pro certo inteligo Patres Capucinos parare
se ad nobis quasi cohabitandum cum non possint nos expellere, quare
rogo vestram paternitatem quatenus dignetur mihi proxima oppor
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
258 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
tunitate insinuare quid sit faciendum, an debeam ipsis gerere im
pediendo eorum progressum; quod vix habebit effectum propter varias
rationes; an vero debeam permittere ipsos aedificare, insinuando tamen
fieri nobis magnam injuriam? Quia quidquid feeerimus patientia erit nobis necessaria Va Ra poterit suas litteras et quaecumque alia
ad nos transmittenda, secure dirigere ad eundem Patrem nostrum
Denke qui omnes fideliter curabit mihi transmittere. Iterum vale.
Rndo Adm Patri fr Lucae Wadingo Ordinis Min. Strictioris obser
vantiae sacrae theologiae Lectori Jubilato, haereticae pravitatis In
quisitori, totius Seraphici Ordinis Analistae, Patri suo in Chro
plurimum observando, Romae apud S. Isidorum. Romam.
56. Fr. Gerard Geraldine to Fr, Lu\e Wadding
(Ibidem) Jesus Mra.
Reverende in Chro Pr in vero salutari salutem.
Accepi binas vestrasi litteras pro Regina et Emmo D. Chardinali ;
promissas adhuc expectabo cum proxima opportunitate, quae quantae
sint mihi necessariae propter iniquum aliquorum modum agendi,
poteritis inteligere ex adjacentibus scriptis. Quibus non obstantibus, laus Deo, res nostrae bene stent, nam ego previdens illorum technas,
qua potui festinatione curavi repari [sic] domum et sacellum, ita
quod superveniente isto mandato omnia jam essent reparata, excepta
particula domus quae adhuc in gratiam istius ad confusionem adver
sariorum manet sine tegulis. Verumtamen cum ego videam quod
non respondeant mihi jam cum 4 or postis, et illam particulam ante
hiemem curabo tegi, et postea faciant ipsi quantum poterunt; sicuti
omnia possunt apud Nuncium et ipsius Auditorem. Justus Judex tamen sumet patrocinium nostrum, qui facit justitiam injuriam
patientibus, et de persequentibus strictum sumit judicium. Unde
cum habeamus justissimam causam, et jam omnibus innotescat quanta
nobis fiat injuria, non est quod amplius vel propter timorem scandali
vel propter reverentiam sileamus, sed nos qua par est diligentia verba
et scriptis defendamus; sine falsitate tamen; non desunt ex magnati
bus qui nos bene juvabunt. Quantum ad statum harum partium de
quo V.R. videtur sollicita, laus Deo, bonus est ex nostra parte. Dux
Fridlandiae cum sua exercitu et Papenhemius cum sua totam
Saxoniam et Misniam devastant, et in potestatem Caesaris redigunt.
Omnia peccora mittunt hue in Bohemiam, ita quod unus equus ven
datur duobus vel 3bus florenis, optima vacca totidem, ovis medio fla.
Bavarus cum suo exercitu et Altringerus cum suo attendunt ad
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 259
Suecum cujus potentia est jam multum diminuta; jacet in Franconia, et dicitur velle tendere in Bavariam. Malae stant nostrae res in
Belgio prout vulgo spargitur, alias Lovanio unicam tantum literulam
accepi quamdiu sum hie, in qua nee unica quidem negotii contine
batur; unde Va Ra poterit cogitare qualem animum debemus nos
habere laborandi pro talibus, qui nee litteris quidem dignentur nos
consolari, in tantis angustiis positi. Verum est quod via sit mala,
tamen alii accipiunt litteras, et posta non cessat. Saltern Va Ra
non obliviscatur nostri in finem, sed omnibus modis promoveat hoc
negotium magnae expectationis (si Deus dederit nobis pacem). Si
Va paternitas judicaverit expedire quod ego earn ad Capitulum Generale, cum nullus sit eorum qui sciat statum hujus negotii nisi
ego solus, qui ei astiti ab initio, dignetur mihi insinuare; quia cum
adversarii nostri non erubescant tot falsa de nobis dicere et spargere
nobis non procul absentibus, quanta dicent et spargent de nobis cum
non erit qui eis in faciem restiterit. Haec et alia committo Vae
prudentiae et diligentiae, sicut me et reliquos pp.et ff. committo et
commendo vestris et aliorum pp.et ff. piis precibus et sacrificiis, vobis
non subtrahens nostras. Vale et vive Deo. Vae P.A.R. humilis
servus
fr Gerardus Geraldinus
Ex S. Ambro. Pragae 27 Octob. 1632.
Habeo suas Rae ingentes gratias de cura circa meam immeritam
valetudinem quae adhuc satis est infirma melior tamen quam hactenus.
Suam Ram ex infimo cordis affectu, una cum PP. Antonio, et Puncio,
nee non meis commilitonibus Boyton, Barnualla, caeterisque omnibus
saluto. Vestris precibus et sacrificiis me humillime recommendans.
Humillimus vester servus usque ad mortem
Fr Patritius Taf
All or crosses and trubles in this place dothe proceede from the Sup erior of Austria, for the fathers of this Province dohe protest they have nothinge to doe wth his commaundment sent to uss. It were
to long to write the falshoode and pranks of this non beato Gal. of
wche I would write som part if time did serve.1
57. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding
(Ibidem) Jesus Mr a.
Rnde Adm in Chro Pr.
Adhuc 2dos vestras litteras ad Reginam et Cardinalem accepi, pro
! This last part is also in the hand of Patrick Taf ; address missing.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
260 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
quibus ago maximas gratias. Nuper transmisi Vestrae R.P. cop iam
mandati Illmi domini Nuncii Aplici, cum nostro ad id responsa, in
quo precepit nobis sub poena excommunicationis latae sententiae
cessare a reaedificando nostrum domicilium. Verum ex nostro re
sponso clare inteligens se fuisse deceptum, et male informatum,
iterum rescripsit nobis humanissimum responsum, negans suae inten
tionis esse impedire nos a reparando nostram domum. Jam laus Deo
est reparata maxima ex parte cum sacello, et omnia nobis ben[e]
succedunt non obstantibus callidis adversariorum technis. Solus
Pro[sperus] a Galbeato ostendit se gigantem in hac controversia, sed adhuc no[n] habet quod glorietur de victoria; imo melius fecisset
tacendo quia qua magis agitatur negotium nostrum, ea magis apparet
justitia ex parte nostra, et homines moventur ex compassione ad nos
juvandum. Lovanio quamdiu sum hie unicas accepi litteras, in
quibus nihil continebatur ad propositum pertinens. Our adversaries
doe prepare themsealves against the Chapter General, and our fathers are a slipe; so that I cannot understand what they intend to doe; if I
doe send them papers, I know wel that that wil not bee of such
efficacie as if I had beene mesealf present, who knows the state of
all the buisness ffrom the beginnge, in this yor R. may admonish
me what is to be don. Alias litteras promissas expectabo brevi; interim salutamus omnes, ex corde, V.P.,R.P. Antonium, et reliquos
pp.et ff. Vale, Vester in Chro Jesu
fr G.G.
Ex S. Ambro
4 Novembris 1632.
Rdd Patri fratri Lucae Wadingo Ordis Minorum S.
Theologiae lectori, Haereticae pravitatis Inquisitori, necnon
Chronico Generali totius Ordis 6s?ca., apud Sm Isidorum.
Romam.
58. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding. (Ibidem)
Pax Chri.
Rnde Adm in Chro Pr.
Recepi vestras ad Reginam, Cardinalem, et Agentem Regis Catholici, alias adhuc promissas Congregations de propaganda fide, et Generalis Jesuitarum, et si quae poterunt haberi ad Nuncium
Apostolicum proxima occasione expectabo; hee is soe hardlie bound
in the Contraris seed, that hee cannot either by reason or enie way
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 261
eals be persuaded to understand our cause, hee havinge an Auditor
that dus all for the other parte wthout great examination, but if they
goe into the worst, wee must have right. Hee has sent hither a com
maundement unto us under the paine of an excommunication to
cease from repayringe our house; unto wch wee have answered so
true and bittor (as I hope yor R. has seen before this for I have sent
it unto you;) that in his answer unto mee hee sayes that his intention was not to hender us from repairinge our house, as it was before,
but from buildinge a neewe Colledge, wch wee did not intend soe
soone, but now God be praysed the house is sufficientlie repayred, and if I had good correspondence wth our one fathers, and they wth
me, I would not care to begin to morow, to set the fundation of a
Colledge. Deus suo tempore faciet quod bonum est in conspectu
suo. The Capucines is Guardian heere went thither (as I under
stand) and least that hee should pretend enie thinge against us,
yor R. may understand a little of his pretentions, for hee is (as it is
sayd heere) a turbulent man, and by reason that hee bouget a place in our doore for 9 thousand Florings in reddie monie, hee will lothlie
departe with it, and if hee can hee will doe his bet to see us re
moved from our oune, wch we would not willingl doe, for enie mans
contentment, after what labour wee have taken our sealves in re
covering it; with the blood and sweat of our brouse. Wee are well
altogether (God be praysed) six in number, if ther weare more God
almightie has bread inough for them, and they may drinke with the
geese. I am buyinge yor R. is 3 tomes for 30 Imperials, soe deere
they are heere, but they must be the beginninge of our bibliotheca;
I know that it weare unpossible for us to goe forward in our
buisness soe well weare it not for yor prayers, wherfore you may
allwayes continue yor devotions quia adhuc non est finis nostrae
persecutionis. Vale.
Vester fr G.G.
Ex S. Ambro. raptim 10 Novemb. 1632.
Rndo Adm in Chro. P. fr Lucae Wadingo Ordinis Min.
strict, obser. apud S. Isidorum Romae. Romam.
59. Fr. Gerard Fitzgerald, to Fr. Lu\e Wadding
(Ibidem) Pax Chri.
Rnd father
heere I send yo R. the Cardinall of Harraghs answer unto them
letters that yo R. sent mee; hee duss promiss to serv us, but I would
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
262 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
rather see it in effect; our best patron now a dayes is God almightie, in whome all our trust lieth; yet let not yor R. faile to trie all wayes
whereby you; may healp us; I have sent you; a copy of the Nunzious is commaundement, and of our own answeare thereto, whereby' yor
R. may cleerlie understand our adversaries impiouse proceedings; our
house and chappie in speate of the divell, are honestlie repayred
againe; and wee are oursealves all in good health, nothinge trubled
for these adversities; and how much the more wee bee vexed, soe
much the better duss our buisness goe forward; wee hope to reepe in joy what! now wee soe in tears. The Kinge of Sweland and the
duke of Fridland had a battle the 16 of this moneth wherin the kinge himsealf was killed, and of our seid Pappenhem wth some other
officers; ear yesterday passed through this cittie in post a Swedise
Lieutenant taken after the battle, that slew hime, killed wth 3 deadlie
wounds; our soilders have destroyed and taken all Misnia and
Saxonia unto 3 citties to wit Dresna the duke of Saxon is one
dwelling place, Vittenberge, and Ringstain cittie; wee doe hope that all things will fale out well uppon our seid. It ggoes verie ill wth
us in the Lowe Contries; but ther health dependeth of ours. I will
expect the Congregation de propaganda fide is letters soone. In the meene time I remember my love and service unto yor R., father
Antonie, both the father Ponches, and the rest of our lovinge britheren there: from S. Ambros. at Prage 29 Novemb. 1632.
yor Revis most assured Lovinge br:
fr Gerott fitz, Gerald
P.S. after the writinge of my letter Papenhems bodie is brought home
hither and the General himsealf is expected this day; the neews of
Sweds death is confirmed, alias particularitates alia opportunitate
scribam. Vester prout ante fr G.G.
60. Fr. Patric\ Tafe to Fr. Lu\e Wadding
(Ibidem)
Jesus, Maria, Franciscus.
Revde Pater,
hactenus hie sum commoratus, nan obstante mea adversa valetudine
ultra vires pro domus utilitate laborans; sperans suo tempore reditum
in patriam; sed oblata optima commoditate a Colonello Butlero, qui ad me secum in Polloniam conducendum in curru propria obtulit.
Pater Gerardus tamen contra charitatis et gratitudinis jura mihi
discessum; prohibuit. Unde sua Rva poterit conjicere quo animo
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 263
possim tarn ingratis fratribus servire, qui me et vitam meam mallent
periclitare, quam parvo commodo temporali carere, quod mea hie
mansion lucrantur, quodque lucrari possint si ego in sepulchro fuis
sem; a quo certe me puto non diu abfuturum, si sua Rva non suc
currat obtinendo mihi obedientiales ad repatriandum; per viam enim
Lovanensium nulla est spes obtinendi; nam si ego unum scribo, Pr
Gerardus contrarium de me scribit; si me infirmum asseram, ille
sanum me affirmabit. Humillime ergo oro suam Ram ut quocumque
modo fieri poterit obedientiales quam cito poterit obtineat, nam
spero me obtenturum media ab Hibernis militibus qui non procul hinc hyemantur. Quod si hanc amisissem occasional, non scio quo
me verterem ad petenda media. Swecus in pugna nuper habita
prope Libsiam in Saxonia, cum Papenhemio et multis aliis officialibus ex utraque parte cecidit. Prospera sperantur futura omnia pro
nostra parte sequenti anno. Precibus et sacrificiis humillime com
mendo, expectans responsum a sua Ra cum prima posta.
suae Rae parvulus et afflictus
filius et confrater
Fr Patritius Taff
Pragae 10 Decemb. anno 1632.
61. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Lv\e Wadding
Pax Chri.
Multum Rde in Chro Pr
Accepi vestras et gratulor; ac gratias ago pro diligentia in pro
movendo nostrum negotium. Non videtur V.P. recepisse copiam
mandati Illmi Dni Nuncii Aplici ac nostri ad id responsi, quo inten
debat impedire nos a reparation nostrae domus, instigantibus nostris
fratribus, et maxime P. Prospero Galbeato qui per fas et nefas se
nobis opponit cum manifesta calumnia. Dominus sit protectio nos
tra, alias sumus pauperes, quibus non est adjutor. Capucini etiam
videntes nos sine patronis, et nostros nobis contrarios volunt nos ex
pellere ex nostro loco; ad quern finem P. Guardianus illorum pro fectus est Romam; quod si hoc eis pro voto non successerit, edifica
bunt novum monasterium in nostra (quasi) porta, in nostrum
maximum praejudicium, quibus tamen non possumus resistere de
fectu auxilii, nam nostri Lovanienses qui totis viribus tenerentur
promovere hoc negotium, ne unicam quidem litterulam ad nos
scribere dignentur; occupati in suis domesticis exercitiis, jam non
adeo Provinciae proficuis. V.R. juvat nos quantum poterit. Rex
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
264 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
Sueciae tandem aliquando periit. Hie Fridlandus cum majori parte sui exercitus hibernat; Pappenhemius post festa valde solemniter
sepelietur; et hisce me commendo V.P.A.R. et reliquis patribus et
fratribus, ex S. Ambrosia Pragae 21 Decembris 1632. Vestrae
P. Adm R. humilis in Chro servus
fr Gerardus Geraldinus
Rdo Admm P. fri Lucae Wadingo etc.
62. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding
(Ibidem)
Rde Adm in Chro Pr
Accepi vestras. Laetor de paterna vestra sollicitudine circa pro
motionem hujus loci ab aliis magis ad hoc obligates derelicti; quantum
ad| poenuriam fratrum de qua V.R.P. intelexit, jam major est quam
antea fuerit propter discessum Patris Cornelii Wardaei et Patris
Taff in Patriam; unde si Va P.R. possit mittere ad nos quatuor
fratres qui libenter subibunt labores hujus loci usquedum potuerimus habere commoditatem studendi (quae tarn cito non asseritur propter
bella ista, totum Imperium, et maxime hoc Regnum, devastantia, turn
propter negligentiam nostrorum Patrum Lovaniensium quibus non
videtur amplius negotium esse cordi) ego faciam pro ipsis quantum
potero et si meum votum ad hoc requiratur, item bona religioso pro
lectoratu non deerit, maxime cum jam debeamus habere plures Lec
tores eo quod Eminent. Dnus Cardinalis pro Archipali Ceminario
petat a nobis duos Lectores unum Theologiae et alterum Phiae, et
quidem excellentes, de quibus ego frequenter scripsi nostris Patribus
Lovaniensibus, licet non meruerim accipere ullum responsum, sicut
nee de aliis negotiis ad bonum commune pertinentibus. Puto omnia
ad Capitulum Generale differenda, ubi nostri fratres hie agent contra
nos quantum poterunt, et non scio quis ipsis resistet, cum nostri
nee statum negotii aut circumstantias loci inteligant aut petant in
teligere. Nostra perditio est ex nobis. Si Va P.R. poterit mittere
istos quatuor, hie sunt duo jam a duobus annis laborantes, qui nee
dum absolverant studia, immo quorum unus (nempe Episcopi Dun
ensis nepos) nee dum prelibavit philosophiam, quas ego loco eorum
pro aliquali recompensatione et quiete post multas perpessas molestias
ea vellim ad studia destinare. Hie heri contigit triste spectaculum, fuerant enim viginti milites partim decapitati, partim suspensi, eo
quod in ista ultim[a] pugna in qua jacuit Rex Sueciae deseruerint locum sibi assignatum, quorum tres erant magni et potentes Comites,
unus Collonellus, un(us) Locumtenens Colonelli, reliqui omnes Cap
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 265
itanei vel Locumtenentes; Colonellus fuit nepos Archiepiscopi
Moguntini, fuit unus juvenis Comes Wesphalus 18 annorum,
Capitaneus Equitum qui pro sua redemptione optulit ducenta millia
Coronatbrum, sed toto illo die nullus hominum cujusque conditionis
poterat habere audientiam apud Fridlan[dum] unde ipse sanctissime, abscisso capite, requievit in Domino; speran[t] nostri quod si fuerit
pax cum Saxone prout petit, et ut retulit mihi unus magnus Colonellus
Croata, qui hodie pransus est ap[ud] nos, se invasuros, et destruc
turos totam Galliam, ad quod jam des[tructo] Imperio, maxime
inhiant. Quantum ad nostrum negotium, de quo nostri a[d]versarii
tractabunt in Capitulo Generali, et maxime ut impediant nos a[b] omni mendicatione contra Diploma Imperatoris quod tantum inter
dicit nobis mendicationem ostiatim, V.R.P. dignabitur scribere sibi
notis vocalibus quod hoc non potest nee debet fieri pr[aesertim (?)] ubi est residentia totius Bohemicae nobilitatis, brevi futura residentia
Regis (cujus Regina est jam pregnans, prout retulit mihi ipsius con
fessarius Capucinus, qui fuit hie ante paucos dies) ad quam est
quotidian us recursus peregrinorum, et dominorum externorum, in
qua sunt omnes Religiones mendicantes duplicatae, Carmelitae,
Augustiniani, Jesuitae, Dominicani, et Capucini volunt adhuc brevi
aedificare secundum monasterium, omnes quidem ostiatim mendicantes,
sine ulla quaerela, quod nos non petimus, alia mendicatione apud
dominos principaliores contenti, quam nullus rationabiliter potest
nobis indicere, maxime cum Civitas Pragensis, in qua una continen
tur tres vel 4 civitates, sit ita opulenta et referta nobilibus tempore
pacis, ut possint in ea multo plures Religiosi vivere, quam de facto
in ea sint, deinde quod singuli conventus mendicantium praeter alias
eleemosinas extraordinarias, singulis septimanis accipiant 18 flo. ex
Camera, hoc est tres libras anglicanas, demptis sex solidis; multae
aliae rationes poterunt induci, tarn ration necessitatis nostrae, quam
necessitate nostrorum fratrum in hisce partibus qui summopere
indigent opera nostra, nam in tota hac Provincia nullum est studium,
sicuti nee ullus aptus ad docendum nisi unus pauper contractus qui
fuit hie Guardianus, Lector Theologiae et Professor Philosophiae, de
finitor et Secretarius Provinciae, jam Custos ad Capitulum Generale,
qui neutri officio pro debito servire potuit. In Croatia et Hungaria minor est commoditas, in Austria satis exigua; hisce certe consideratis,
et muftis aliis rationibus a prudentioribus aducendis, non debet
Capitulum Generale ipsis condescendere ut in nullo fiat nobis prae
judicium, cum simus ipsi (laus Deo) satis grati dominis, quorum aliqui ex praecipuis mihi confitentur, et juvant pro posse nostrum bonum
principium a diabolo pene eversum, sed iterum a Deo, non obstantibus
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
266 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
adversariis, restauratum. Non taedet me loquendo, aut scribendo
V.P.; tamen ne taedeat V.P.mea scripta legendo, valedico ex cordt,
salutans R.P. Antonium et religiosos pp. et ff. Pater Wardaeus fuit
totaliter corruptus in carcere, ita ut amplius non poterit multum in
servire Ordini. Deficit ipsi cerebrum. Vae P.A.R.
humilis servus in Dno
fr Gerardus Geraldinus.
Pragae 16 Febru. 1633.
P.S. Statim accepi litteras a P. Roberto, Lovanio, qui dicit se
tn dies expectare Provincialem nostrum et Guardianum Lovaniensem
qui quamprimum mittent nobis fratres; de pace inter Regem et Hol
andos dicit non esse magnam apparentiam; fr Antonius Pettit obiit
Parisiis et fr Thomas G.l
63. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding (Ibidem)
Rde Adm in Christo observandissime Pr.
Licet ante paucos dies scripserim Vae Parti Adm Rdae tamen ut eo
melius possit nostram causam defendere et objectionibus in con
trarium respondere, operae pretium existimavi copiam litterarum quas
ad Capitulum Generale missurus sum Vae Patertf transmittere, ex
quibus plene poterit statum nostri negotii inteligere et intelectum
Rmo P. Vicario Generali et ceteris vocalibus in Capitulo sibi notis
commendare, ne inauditi et falsa relatione condemnemur. Scripsit
mihi nuper P. Robertus quod expectaverint in dies adventum Patris
Provincialis et Guardiani, qui statim post illorum appulsum vellint
hue destinare fratres, utinam bonos, qui possint jam incoepta verbo et
exemplo promovere. Non sumus adhuc securi, timemus enim ne
iterum fugiendum sit; si fuerit, oportet ut nos domi occidamur; host is
est satis fortis in his partibus, et Gallus, cum infelici progressu nos
trorum in Belgio, incutit nobis aliqualem timorem; verum si fuerit
pax cum Saxonis vel generalis pax in Imperio, prout speratur, nostri
erunt satis fortes pro Gallo, et cum quanta desiderio desiderant ipsum invadere Deus novit. Interim totam Bohemiam destruunt, et plura
damna infeerunt indigenis quam ipsimet hostes. Excellmus D. Pap
penhemus cum duobus Colonellis sepelietur die Lunae solemniter
apud PP. Premonstratenses, ubi Generalis curat fieri sumptuosissimum
sacellum, et fundationem perpetuam in honorem ipsius. Venit hue
! A line or so has been destroyed at the bottom of the page by damp.
The address is missing.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 267
ante paucos dies Legatus a Rege Hispaniarum cum pecuniis pro mili
tibus, et de gravibus negotiis cum Fridlando tractaturus. Alius venit
a fratre Regis Galliarum, qui fuit honorifice susceptus a Duce, quid
facturus, adhuc ignora. Alius a Rege Daniae intercedens ut fiat
pax cum Saxone, qui missus est hinc Viennam ad Imperatorem, nee
dum reversus; saltern Fridlandus qui in hoc negotio multum potest
videtur valde inclinatus ad pacem; turn quod Imperium sit. jam ita
destructum ut vix sufficiat ipsius exercitui alendo; turn etiam quod
inita pace possit suum desiderium complere in invadendo Galium
cum omnibus suis viribus. Si quae successu temporis vel Lovanio
vel aliunde accepero nova, ea promptissimum Vae Paterti transmittam.
Si Deus dederit nobis pacem, et nostris patribus in Capitulo Generali
bonum animum tractandi nostrum negotium, pro voto, oportet ut
brevi veniant ad nos pp. et ff. maturi et sufficientes, non tarn multi
tamen hoc anno propter dissolutionem Regni. Cardinalis vult
habere duoa Lectores Theologiae et Philosophiae a nobis pro Cemin
ario Archiepali, et quidem excellentes. Regina nostra dicitur preg
nans, ad magnam consolationem harum partium. Hodie intelexii
quod Rex Poloniae non dimittat nostrum Colonellum Butlerum sed
facit ipsum Supremum Marascallum Campi, sicuti bene meretur. Et
hisce commendo me unice et intime P.V.A.R., Rdo P. Antonio, et
ceteris patribus et fratribus, pro quorum piis precibus et suffrages
expectabimus aliquod levamen nostrarum tribulationum a Dno. Vale
in Chro Jesu. Patntis Vae Adm Rdae
humillimus servus et indignus confrater
fr Gerardus Geraldinus
Pragae 26 Februarii 1633. Reverenda Adm in Christo P. fratri Lucae Wadingo etc.
64. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr., Lu\e Wadding (Ibidem)
Pax Chri.
Rde Adm in Chro observandissime Pr,
Scripsi vestrae paternitati Adm Rdae ante aliquot septimanas, quae erant scribenda de statu hujus loci, ut ea prius lecta et examinata ad
Capitulum Generale transmitteretis; a quo tempore nihil occurrit
vestra lectione dignum, nisi quod ante aliquot dies hostes tent aver in t
aggredi nostrum exercitum in Silecia, quod animadvertentes nostri
Chroati, invaserunt ipsos a tergo, et alii nostri in fronte, et ita
caesis aliquot centenis ipsorum, acceperunt ipsis pleraque tormenta
bellica, et ultra ducentos currus munitionis, postea Amheton Gener
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
268 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
alis Saxonis venit ad nostrum Generalem Fridlandum, cum quo tribus
horis continue loquebatur, qui postea remisit ipsum ad Gallas, cum
quo etiam aliquamdiu tractabat; deinde mandavit nostris ut spatio
trium dierum nullus eorum auderet aliquid tentare sub poena capitis,
quod tempus jam expiravit, sed nondum inteleximus misterium. Cum
desiderio expectamus aliquid boni ex Capitulo Generali. Hie
spargitur quod multi ex nostrisi patribus profiriscentes ad Capitulum Generale fuerint submersi, cujus certitudinem expectabimus
a Vestra
P. adm. Rda. Hue ante paucos dies venit P. Franciscus Ferrall cum
duobus sociis, aliquamdiu apud nos commoraturus. P. Bonaventura
etiam, cum aliis duobus sociis, fuerant expulsi Augusta cum omnibus
ecclesiasticis et Catholicis civibus qui noluerunt jurare fidelitatem
successoribus Regis Sueeiae, et vix poterit manere in ista Provincia
amplius propter penuriam locorum et multitudinem fratrum indigen
arum. Rogo quatenus vestra paternitas Rda dignetur inclusas tradere
Illmo Dno Francisco de Sternberg, et ostendere ipsi, et Illmo Dno
Caufex omnem possibilem affectum, quia ipsi et eorum parentes sunt
nostri sin gul ares Benef actor es; et hisce me ex corde commendo vestrae
paternitati Adm Rdae rogans ut dignetur salutare R.P. Antonium,
Vdum patrem Ponch et alios pp. et ff. nostro nomine. Vestrae
paternitatis Adm Rdae
humilis servus
fr. Gerardus Geraldinus.
Pragae 10 Junii 1633.
Reverendo Adm in Christo P. fr Lucae Wadingo Ordinis Minorum stricti. Observantiae sacrae Theologiae Lectori, et Chronographo
Generali, nee non pro praesenti Romanae Curiae Procuratori Generali
eta., patri suo plurimum observando, Romam.
65. The Minister General to Fr. Hugh de Bur go (Archives, Merchants Quay)
Fr Johannes Bapta a Campanea, strictioris observantiae, totius ord
inis Minorum Generalis Minister, et servus, dilectis nobis in Xro Pri fri Hugoni de Burgo sacrae Theologiae Lectori, nostrae Provin ciae Hiberniae Custodi, et super nostrum Collegium Immaculatae
Conceptions in Civitate Pragensi Commissario nostro cum plenitudine potestatis, eoque absente Pri fri Gerardo Geraldino ejusdem Collegii Praesidi, caeterisque Pribus nostrae Provinciae Hiberniae in dicto Col
legio habitantibus, vel respeective habitaturis, salutem.
Cum nostrae Seraphicae Religionis zelus lucrandarum animarum
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 269
aemulus, eo semper collimet, ut nihil amplius ambiat, quam proxi
morum ad fidem, pietatem, aliaque virtutum bona opera reductionem,
eos certe omni favore prosequi dignissimum judicamus qui, postpositis
omnis humanae commoditatis blandimentis, relicto solo naturali, in
exteris nationibus se tamen exercent in monasticae disciplinae et
sacrarum literarum studiis quousque sufficienti testimonio, tarn
scientiae quam religiosae conversationis instructi, in Regiones suas,
aliasque haereticae pravitatis venenis infectas proficiscuntur, animas
suas pro proximorum et fidei defensione posituri. Sane Patrum
Hibernorum nostrae Seraphicae Religionis in conversione Regnorum
et animarum Deo lucrandarum, tarn in Regnis Hiberniae, Angliae,
Scotiae, aliisque, non vulgaris eluxit zelus, quern considerans
praedecessor noster Rmust P. Fr. Bernardinus de Senis, eis quatenus
in Civitate Pragensi Collegium seu Seminarium pro suis missionibus
prosequendis accept are possint, omnem authoritatem, et necessariam
licentiam concessit. Nos etiam, habitat matura deliberatione et Con
silio super hoc negotio cum Patribus Ordinis in nostra ultimo Capitulo Gnrli Toletano, eorumque ad id accedentc Consensu, Praenominatos
Patres eorumque zelum in procuranda salute animarum, non minori
devotione, et affectu prosequentes: Tenore praesentium, omnern a
dicto Praedecessore nostra licentiam Praedictis Patribus concessam,
pro erectione dicti Collegiii Immaculatae Conceptions in Civitate
Pragensi confirmamus cum omni plenitudine, concedimusque de novo
omnem authoritatem necessariam, ut praefatum Collegium jam in
coeptum possint perficere, aedificare, et in meliorem quam poterunt
formam, pro commoditate studiorum suorum redigere. Mandantes
omnibus et singulis nostrae Religionis Superioribus, et subditis, Com
missariis, Provincialibus, Guardianis, Vicariis et aliis quibuscunque per sanctam obedientiam, et sub poena excommunicationis ipso facto
incurrenda, ut praedictis Patribus nostrae Provinciae Hiberniae
Pragae, in praefato nostro Collegio Immaculatae Conceptions habi
tantibus, non ponant per se vel per interpositam personam impedi
mentum vel obicem quemcunque, quominus libere possint et valeant
in dicto Collegio nostro vivere, imo aedificare, et perficere omnia quae
necessaria judicabuntur pro sua commoda habitatione : Declarantes
etiam per praesentem praedictos Patres nostrae Provinciae Hiberniae,
aliosque ex Provincia eis succedentes, nee non praenoninatum nos
trum Collegium Immaculatae Conceptionis, quod jam incolunt, vel
imposterum incolent, immediate nobis tantum esse subditos, et sub
jectos, nee ab aliis visitari, corrigi, vel mutari posse, nisi a nobis (vel
Commissario nostro ad id speciali Commissione deputato) donee aliter a nobis particulariter fuerit ordinatum. Datae in nostro .Con
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
270 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
ventu S. Franci Madriti die 20 Junii anno 1633. Praemisss omnia sint et fiant ad Apostolicarum et nostrarum Constitutionum
praescriptum.
Fr. Johannes Bapta a Campanea
Minr Gralis.
Concordat cum originali. Ita attestor : Ludovicus Medarts, proto
notarius Apost.
66. Fr. Gerard Fitzgerald^ to Fr. Lu\e Wadding (Ibidem)
Rde Adm in Chro Colendissime Pater,
Scripsi Paternitati vestrae Adm Rdae ante aliquot dies de nostro
statu, cum inclusis ad Illmum Dominum Franciscum Baronem de
Sterenberge quern pro praesente audio esse in Urbe. Jam vero num
erus noster auctus est, nam Pater Franciscus Ferrall cum Patre Aspol
et quodam fratre laico Germano venit ad nos. Pater Bonaventura
cum aliis duobus sociis succedunt ipsis, fuerunt enim expulsi Augusta
cum omnibus aliis Religiosis et Ecclesiasticis, nee non Catholicis civi
bus qui noluerunt jurare fidelitatem Coronae Sueeiae; et intendunt
etiam ob maxima gravamina istius Provinciae ad nos usque ad meliora
tempora descendere, quod nobis erit gratum non obstantibus tem
porum difficulta tibus, et confidimus quod Pater misericordiarum et
ipsos et nos non deseret, quamdiu perseveraverimus in sancta charitate,
nisi forte aliorum peccata in nos vindicet, quod non sine causa vereor;
fuit enim mihi Lovanio scrip turn quod Pater Bergaine, ob multiplices difficultates quas hisce temporibus
a nostris sustinet, intendat omnia
nostra felicia incoepta, quantum in ipso est, discipare, si ipsi non
fuerimus subjecti. Alter vero harum partium Superior, meliore jure,
etiam conabitur nostrum progressum impedire nisi ipsi fuerimus
subjecti. His tarn fortibus adversariis vix put em fuisse ullam resis
tentiam in Capitulo Generali nisi forte Dominus pro nobis egerit, cum nee Pa. Provincialis noster, nee ullus alius loco ipsius eo venerit.
Pater Christophorus Ultach, qui fuit ipsius subdelegatus, venit paulo Berius, unde visitata prius civitate Parisiensi, rediit Lovaniurn, ubi
adhuc manet. Ego scripsi Patri de Burgo statum negotii ab initio, sicuti et vestrae paternitati Adm Rdae, in quam prae ceteris, ob zelum
quern habet in promovendo negotia Ordinis, maxime nostrae dis
solatae Provinciae, multum confido. Non possum scire quomodo nos
possint jam impedire post tarn solemnem introductionem ab ipsomet
Emmo Dno Cardinali, Excellmo Dno Burgravio, et ceteris Impera
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 271
toris Locumten en tibus, commit an tibus et praesentibus aliquibus ex
nostris fratribus cum multis aliis ex omni Ordine Civitatis, et etiam cum obedientia Generalis Ministri totius Ordinis. Quantum ad nos
tram subjectionem, si de hac sit quaestio, nos libentius subessemus illi
qui quandoque esset nobis praesens, quam alii qui vix unquam possit
nobis addesse, et ut verum fateor Rmus Pater Ambrosius a Gal
beato exhibuit se nostrum Patrem et singularem patron [um] in hoc
negotio ab initio. Unde si mihi relinqueretur, libentius ipsi subes[sem] quam ulli alii. Sed hoc relinquo meis Superioribus. Interim tamen
vestra P[a]ternitas Adm Rda moneat, juvet, et consulat quid sit
nobis faciendum. Nostri Patres Lovanienses non videntur curare ut
nostra principia discipentur, sed ut verum fateor esset maximum
detrimentum nostrae Provinciae quia locus est maximae expectationis,
et unus dominus adhuc cupit aedificare nobis aliud monasterium in
suis bonis decern miliaribus hinc, et facere perpetuam fundationem
pro 12 fratribus. Cardinalis etiam petit duos Lectores philosophiae et Theologiae a nobis pro suo Archiepiscopali Semin
ario*, ubi erunt omnes promotiones, ration quarum recipiemus mag
num subsidium. Quantum ad bellica nova. Dum noster Fridlandus
cum suis iverit in Sileciam contra Saxonem pugnaturus, statim venit
ad ipsum Generalis Saxonis Arnhem, petens pacem et inducias pro
ea tractanda; quod et factum est, nam hactenus habuerunt inducias
14 dierum; jam dicitur pax conclusa cum Saxon et Marchionc
Brandeburgico, brevi Viennae promulganda, post cujus promulga
rionem, Fridlandus vertit se cum utroque exercitu in Imperium, et
versus Galliam. Pater Robertus scribit mihi Lovanio quod Holandi
obsideant Renbergam et Geldriam simul, nostris Hispanis interim
vagantibus per campiniam non procul Lira, sine ullo fructu. Et hisce
me intime commendo paternitati vestrae Adm Rdae. Paternitatis
vestrae Adm Rdae
Humillimus servus et indignus in Chro confrater
fr Gerardus Geraldinus.
Pragae 28 Junii 1633.
Rdo Adm in Chro. P.fr Lucae Wadingo etc.
67. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding
(Ibidem) Pax Chri.
Rde Adm in Chro Pr. in vero salutari salutem.
Scripsi vestrae paternitati Adm Rdae ante aliquot septimanas quod
PP. Capucini qui ante annum praeter omnem justitiam et contra
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
272 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
fraternam charitatem voluerunt nos expellere ex nostro loco; jam
cum hoc ipsis non successit ad vota, cupeant aedificare monasterium
et ecclesiam statim penes nostrum locum, quod idem est ac si nos
expulissent, quia cum ipsi habeant praesentia media ad aedificandum,
facient nobis postea difficultatem quando Deus dederit nobis media ad aedificandum, et videbitur omnibus nimisf stultum quod duo nova
monasteria quasi contigua erigantur; quare ego rogo vestram paterni
tatem Adm Rdam propter Deum quatenus conetur in hoc casu
servare nobis justitiam contra impiam et inordinatam omnipotentiam
Capucinorum. Jam locum accommodant, brevi eo venturi, et
habitaturi; nos vero impediemus quantum poterimus, quia ut verum
fateor omnes Locumtenentes et cives sunt ipsis contrarii, quia res
ex se est nimis absurda et odiosa; nunciabimus ipsis novum opus,
et utinam possimus, et valeamus prosequi. Quantum ad nova
quae hie habentur, bona sunt. Silecia purgata est ab hoste, et nostri
ceperunt Comitem de Thurne cum supremo Tubald et exercitu
ipsorum, quern diviserunt inter nostras milites, detentis supremis pro
obsidibus usquedum fiat nostris bene satisfactum; iterum rogans ut
in hoc negotio ostendat suam diligentiam, quia maximi momenti res
est, supersedeo. Salutamus omnes uno ore et corde Vestram Pater
nitatem Rdam, P. Antonium, et ceteros patres et fratres. Vestrae
Paternitatis Adm Rdae
humillimus servus in Chro
fr Gerardus Geraldinus.
Pragae 22 Octob. 1633.
Rdo Adm pa. fri Lucae Waddingo etc.
68. The Statthalter of Prague to Ja^ob Hubacl\
(State Archives, Prague, H.99, subn. 8).
Die kgl. Statthalter an Jakob Hubaclk, kgl. Richter in der Stadt
Jungbunzlau. Da die kgl. Statthalter, auf Grund der Kaiserlichen
Schenkung, den Patres Hiberni das Grundstiick in der Prager Neustadt zugewiesen haben, auf dem einstens die Kirche Sanct Am
brosius und ein Kloster der reformierten Franziskaner gestanden
waren, und da die Patres Hiberni bereits wiederholt mit dem kgl. Richter Hubaclk uber die kaufliche Erwerbung seines auf jenem Grundstiicke erbauten Haqschens verhandelt haben, befehlen die
Statthalter dem Richter im Namen des Kaisers, er moge, mit Riick
sicht auf das grosse und wichtige Bediirfnis, und auf das billige Aussuchen des Ordens, mit den Patres Hiberni betreffs seines
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 273
Hauschens in Gute einig werden, und es ihnen um einen gerecht
geschutzten Preis kauflich iiberlassen; denn fur den Fall dass die
Patres ihr Recht judicialiter verfolgen gezwongen war en, meinen die
koniglichen Statthalter dass (mit Riicksicht darauf das im
Majestatsbriefe Konig Wladislaws die Bedingung der Nichtentfrem
dung dieses Grundstuckes aus der Hand des Or dens enthalten sei) den Patres Hiberni, auf ihre billige Bitten hin, das Grundstiick, auf
dem einstens jenes Kloster gestanden hat, nicht werden vorenthalten
werden konnen. 13 Marz 1634.
69. The Same to the Same.
(Ibidem) Da der kgl. Richter dem an ihn ergangenen Befehl nicht Folge
geleistet sondern zur Entschuldigung seines Ungehorsams eine ganz
ungeniigende Supplikation eingereiccht hat, sodass die Hiberner an
die kgl. Statthalter mit der Bitte um eine neuerliche Verfugung herantreten mussten, teilen die Statthalter dem kgl. Richter mit, dass
sie zwar auf Grund der in Majestatsbriefe Konig Wladislaws
enthaltenem Bedingung der Nichtercauferlichkeit jenes Grundstuckes von Seiten des Ordens, das genannte Hauschen sofort, ohne jene
Ablosung, den Patres Hiberni zur Benutzung und Bewohnung abzutreten und zuruckzustellen, die Macht hatten, trotzdem befehlen
sie im Namen des Kaisers dem Richter zum letztenmal er moge, falls er diesen Verkauf nicht selbst durchfuhren wollte, bestimmte
Personen und swar ohne jeglichen Verzug und ohne iiberflussige Ausfliichte, zum Verkaufe des Hauschens um einen als gerecht aner
kannten Preis bevollmachtigen; sonst wiirden die Patres Hiberni, ohne nochmalige Mahnung des Richters, das oftgenannte Hauschen, als auf ihrem eigenen Grundstiicke stehend, Besitz nemm^n konnen,
wozu ihnen die entsprechende Erlaubnis der kgl Statthalter gleich falls gewahrt werden wiirde. 30 Marz 1634.
70. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding
(Archives of St. Isidoreys) Pax Chri.
Pater Adm Rde in Chro mihi semper colendissime
Faelix Pasca, et omnia foelicia. Accepi Ptts Vae Adm Rdae
litteras data 3 ? Martii ; gratulor quod ille Jieroicus, et domui Aus
triacae, nee non toti Ecclesiae Catholicae summe necessarius actus
nostri Butleri et suorum militum Hibernorum (quibus solis in tanto
tamque imminenti periculo fidere audebat) venerit ad aures vestras,
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
274 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
qui actus merito gloriosior est, quam quod referri queat, nostram
patriam et nationem alias hie ignotam, jam reddidit notissimam et fam
osissimam; unde quodcumque nos patierimus [sic] ab Imperatore vel a
Rege, sumus securi quod non patiemur repulsam ; quare Va Rda
Patertas dignetur mare suo procurare nobis quascumque poterit lit
teras commendatitias ad Regem, qui brevi nobis hie adderit, et ad
principaliores Hispanos qui sunt cum Regina, Istas litteras ad
Imperatarem de quibus facit mentionem in suis non accepi; alias ad
nostrum Cardinalem et ad Nuncium accepi. Nostra suas hodie
tradidt ad manus, et gratas habuit ; gavisus est etiam quod com
posuerimus cum patribus Capucinis, et cum ego inferrem nos nun
quam habere animum ipsos molestandi, nisi in quantum ipsi in
ceperunt nobiscum, ipse intulit ipsos hoc fecisse pro cautela, quia
timuerunt quod nos faceremus ipsis diffcultatem postea. Jam, laus
Deo, ipsis non obstantibus bene valemus, et licet sint nostrum 14
nihil nobis deest; et ampliavimus nostrum locum ita quod jam sit
sufficiens locus pro monasterio et horto, et adhuc acquiremus 4 vel
5 domos sine difficultate. Vester Lector Philosophiae erit mihi
gratissimus. Pr Hugo! scripsit mihi quod vellit venire ad nos hac aestate et secum ducere unum alium. Pater Malachias venit Lo
vanio cum 4 vel 5 et Deus dabit his omnibus necessaria in sufficientia, modo simus ipsi unanimes et Concordes, prout bene monet Ptas
Va Rda. Laus Deo, hoc lucratum est nobis hactenus, quod super
atis omnibus difficultatibus, bene nos fundaverimus, summa charitas
quae erat inter nos, quod cum nos fecerimus, nostri majores majora
facient, maxime cum jam nulla restet ipsis difficultas nisi ut aedi
ficent monasterium, pro qua acquirent sufficientia media. Milites
manent hie adhuc in quartiriis hiemalibus brevi profecturi in cam
pum. Hisce me unice commendo P. Vae A.Rae. Pragae 19 Aprilis
1634. Vae Prtils Adm Rdae
humillimus servus et confrater in Chro
fr Gerardus Geraldinus.
Rdo Adm in Chro P. P. Lucae Wadingo etc.
71. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding (Ibidem)
Pax Chri.
Rde Adm in Chro Colendissime P., omnia felicia. Scripsi Vestrae
Prti Adm Rdae ante paucos dies quae erant pro tunc scribenda;
jam vera non occurrunt alias scribenda quam quod in dies expectemus
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 275
adventum nostri serenissimi Regis, qui jam obtinuit integrum re
gimen hujus Regni, cum plenaria potestate regendi exercitumi
Cesareum, sicuti Fridlandus, Deus sit ipsi propicius, quod nostrum, immo totius, ecclesiae interest. Quando venerit hue iste Lector
philosophiae erit nobis gratus, et si placet adjungere socium philoso
phum, vel qui jam absolvit studia, et est aptus ad labores, ad tem
pus, erit nobis satis commendatus; quia intendo eo ad vos mittere
Patrem Franciscum Wolferston, ad tempus, si intelexero ex proximis
litteris non fore ingratum; cujus solius poene opera usus sum a
3iennio in promotione hujus loci. Quare cum videatur fore sub'
jectum idoneum pro loco juvando, turn ratione linguae Germanicae
quam calet, turn etiam ratione zeli promovendi commune bonum, et
invincibilis patientiae, ac constantiae in laborando pro eodem, vide
tur nobis summe necessarium ac consultum ut alicubi se recoligat, et
studiis vacet ad unum atque alter um annum post tot distractiones
et difficultates patienter toleratas, antequam spes ipsi evaneant, ut
eo melius queat postea inservire Provinciae et Ordini, quod videtur
libenter velle. Nos vero istum locum ipsi elegimus et consuluimus
ratione linguae italicae quae hie est apud omnes poene in usu ut
dum ipsam caleat eo securius valeat post reditum satisfacere desi
derio et nostro, in inserviendo communi bono et utilitati hujus loci.
Quare ego summopere rogo vestram Adm Rdam ut ipsum promo'
veat et juvet ad studia usquedum fuerit a nobis iterum revocatus,
quod intra biennium vel circiter forte erit, quia vix ullus invenietur
qui ejus vices suplere poterit; et licet hie etiam brevi expectamus studia, tamen quia ipse jam apud omnes notus, non esset spes ullius
profectus. Unde videtur omnino expedire ipsum ad tempus hinc
amovere, ut cum foenore redeat, et sicuti de facto optime meritus
sit de hoc loco, postea melius mereatur. Non dubito vestram Patem
Adm Rdam omnem suam diligentiam exhibituram ut in hoc puncto
ipsi et nobis satisfiat, pro quo sicuti et pro aliis benefitiis nobis ex
hibitis, non erimus ingrati. I doe understande that fa. Owen
McGalguir is coming unto Vien wth the Generals obedience to
attend uppon Marie ni donell and her husband, wch if it be true, wee have noe business to remayne heere, if hath whole libirtie to
folow his owne heade, wherefore least such inconvenience should
fall out heere by his meanse, as have alreddie happened in Lovaine, it wear good that his journy thither might be hindered. Coronel
Butler is goen from hence unto Vien earyesterday in post, and my Lord of Desmond is there before hime, wee hope the Imperour will
recompense hime now well for his great faithful service. I pray yow send hime the privileges for wch I sent longe agoe that hee may
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
276 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
communicat them unto every Chaplen that hee hath successivelie; fa. Malachias is cominge hither from Lovaine wth 3 or 4 more.
This beinge all I kyndly take leave
Yor R. his poor servant ever ta command
fr Gerott fitz Gerald
Pragae 26 Aprilis 1634.
72. Petition to King Ferdinand III
(State Archives, Prague, H.99, subn.l).
Serenissime et Potentissime Rex, Domine, Domine Clementissime.
Fuit adeo inclinata Augusti SSmi Imperatoris in nos pauperes
religiosos dementia, ut non tantum exules et quos persecutio
Anglorum regis jam pene oppresserat vocation nostrae domo con
grua nos excipere dignatus fuerit, verum etiam sustentationem
religiosae vitae congruam liberalissime promiserit elargiri.
Quod cum injuria modernorum temporum impidiverat, non de
fuerunt aliqui fidi Sae Mis milites, ac praecipue dominus Valterus
Butlerus Roe Mis Vae militaris colonellus, qui conventus nostri
necessaria pro posse suo tutati sunt. Verum cum et iis modo in
campum redeuntibus, nosmet eorum auxiliis privari necessum est,
et numerus pro fide exulum in dies multiplicetur, Ram Vam Mem
humille per viscera misericordiae Domini obtestamus, ut nos
egenos, liberalissima Riae Sae munificentiae gratia clementer respicere,
atque ex dominiis Rae Vae Mis aut ubi alio de congruo videbitur,
pro tempore aliquo, donee regno huic desolato melior rerum copia (cum qua simul regia liberalitatis favorem et clementiam humillime
sperare poterimus) increverit, religiosam sustentationem nostram
clementissime ordinare dignetur. Quod equidem nos indignis nostris
precibus compensare, atque pro victoria et felicitate adeo regnorum
Mis Vae incremento Deum ter optimum maximum deprecari hum
iliter pollicemur.
Rae Mis Vae humillimi clientes
Praeses et Conventus Fratrum Hybernorum Ord. Sti Francisci
ptrictioris Observantiae.
Endorsed: Praes. 13 Mai 1634.
Serenissimo et Potentissimo regi ac domino Ferdinando
tertio Ungarorum et Boemorum regi et domino suo clem
entissimo :
Supplex Libellus Exulum Fratrum Hybernorum ord. Sti,
Francisci strictioris observantiae,
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 277
73. Property bought by the Irish Franciscans in Prague (Ibidem H.99, subn.8)
Die Herrn Patres Hiberni haben folgende Haeuser ins Eigentum uebernommen.
Das Haus des Heern Heinrich Chotochauwsky. Das Haus des Herrn Daniel Nathanyel, Buergers der alten Stadt Prag. Das Haus des Herrn Jakob Hubacek.
Das Haus des Herrn Heinrich Dentulyn. Das Haus des Herrn Kaspar Belivicz. Daus Haus des Baeckers Paul Polynkar. Das Haus des Baeckers Johann Caslaivsky. Das Haus der Seilerin Marianna Sulcz.
74. Fr. Francis Ferrall to, Fr. Lu\e Wadding (Archives of St. Isidores)
Pax Christi.
RAdm.P.
Nuper vobis supplicavi pro obedientia Rmi Generalis ad Conven tum Viennensem, putans pro tunc illud expedire ob multas ration es,
maxime quod incitaverint me Lovanienses qui in dispositionem hujus loci nimis se intrudunt, et diversis viis (ut intellexi) me hunc ex
pellere conati sunt; sed videns tot incommoda, et forte confusionem
et ignominiam Ordinis et Provinciae ex meo hue discessu sequutura,
persuasus ab aliis, duxi hanc meam inclinationem mortificandam, et
propter bonum commune hie ad tempus meam opellam impendendam;
propter hoc, et ne inciderem in antiquas meas infirmitates, acquies
cere non potui postulationi patrum Capituli Provinciae Argentinae a
quibus sollicitabar ad antiquam meam lectionem Salisburgum, et vel
maxime quod intellexerim a P. Dalahoyd V.R.Adm P. continuo
missurum P. Edmundum Bray Salisburgum ipsi su<;cessurum. Quare obnixe rogo V.R.Adm.P. ut non omittat quam primum mittere eo
eundem P. vel alium, alioquin hactenus impensus labor in bonum
illius Provinciae erit inanis, et juventus jam prope matura ocio
peribit, et in pristinos errores et levitates cadet, vel Patres ex Belgio
aut aliunde alios advocabunt, qui incoeptum nostrum perficient, et
in nostram confusionem si quid est honoris nobis arripient. Quantum ad me, Deus novit nullibi essem liberius nisi propter intemperiem aeris quae (ut experientia didici) adversatur meae sanitati ; nulla
enim poterit deesse humana consolatio, nee puto P. Bray, aut ullum
alium qui intendit prosequi studia, hoc negaturum. Ibi institutus
est Lector philosophiae unus nostrorum, P. Edward. Tyrell. Non
dubito quin R. P. Cranendonck pro hac eadem re solvebat apud
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
278 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
V.R.Adm P., cum apud me praevalere non potuit. Laus Deo hie
sumus bene consolati; 18 numero, expectamus indies lectores phib
osophiae ex Hispania et a V.R.Adm.P. Nova bellica adhuc non
habemus. Rex cum suo exercitu est circa Ratisbonam quam capiet
brevi. Speramus bonum successum, de qua quamprimum reddam
V.R.Adm P. certiorem, cui omnem felicitatem deprecans maneo
semper.
V.R.Adm P. pauper servus
fr Franciscus Ferrall.1
Prag 7 Junii 1634.
75. Fr. Francis Ferrall to Fr. Lu\e Wadding
(Ibidem) Pax Christi.
Adm R.P.
Ingentes ago gratias pro paterno vestro in me continuato affectu.
Ob multas rationes decrevi hie manere usque ad adventum P. de
Burgo, maxime ne Lovanienses secundum suum singularem in me
affectum me commendarent in Provincia tanquam contemnentem
bonum commune, et sectantem meam commoditatem ; nonnulla de
facto de me sparserunt, sed testis est mihi Deus et mea conscientia ;
insuper ad hoc me ursit commiseratio et compassio in optimos et
ingenuos juvenes qui hie misere langueant, quibus nee possunt pro
videre Lovanienses, nee ut inde aut aliunde provideatur permittunt ;
quique ex meo hinc discessu usque ad desperationem desolarentur.
Audio P. Commissariurn Chumar confirmasse Italos in Lectores
Viennae ; alibi sub ipso non desiderarem commorari. P. Bray jam
venit Salisburgum sed non scio qua ratione Patres Provinciae adhuc
anxie me sollicitant, allegante^ se non vocasse istum Patrem, maxime
ad theologiam speculatfvam docendum. Hinc rogo V.Adm. R.P. ut
scribat P.de Cranendonck qui ibi omnia regit et dirigit, ut P.
Bray acceptet eumque apud ipsum commendet. Non habemus alia
nova nisi quod expectemus singulis diebus Ratisbonam quam ag
gressi sunt nostri generali impetu in quo acceperunt 3 vel 4 magna
fortalicia, ut nihil restet inter ipsos et muros. Pauci aliquot gregarii 6unt desiderati, sed multi etiam officiales majores vulnerati ; per
tinaciter modo haeretico se def endunt interius, licent laborent maxima
fame ut compertum est; nulla est spes succursus, licet omnia tentet
inimicus in omnibus partibus ut divertat inde nostrum exercitum.
Sequenti posta dabo plura et Deo volente meliora his interim con
* The address is missing, but the opening words of the letter make it
clear that it was written to Fr. Luke Wadding.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 279
tentus, quibus me gratiae et favori V.R.Adm. P. commendans
maneo semper.
V.R.Adm P.
pauper servus in Dno
fr Franciscus Ferrall.1
Prag 12 Julii 1634.
76. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr, Lu\e Wadding (Ibidem)
Pax Chri.
R. and most assured Lovinge fa. God give ya a happie neew yeare.
I haive written unto yo R. by our good fa. Wolferston, whome I
understand to hae taken his reste by the way of wh I ame sorie,
beinge that he was such a profitable member for this place, I fear me that his companion tooke the same way, who was alsoe sicke
at his departure. I would be glad to heere what became of them. I
had written unto yo R. oftener weare it not that hitherto wee had
noe extraordinary meenes, and that I thought fa. Ferrall whoe was
more at leasure then I, signified what hee estimed worthy of yor
readinge. In proses of time, if I understnd it to be gratefull unto
yor R., I will not omitt to keepe good correspondence with yow,
yet I ame sorie that in the beginninge I must send you; sorrowfull
neewes, to witt of the death of our noble patron Coronell Walter
Butler whoe die in the land of Vittemberg uppon Christmas holi
dayes, as he was in the beginninge of his fortune whereby he could
healp hime sealf and many others, and doe his poore distressed coun
trie and contrimen great honour and service. Here came a noble
kindsman of his over to see hime (havinge left his weefe children
and lands after hime in Ireland, for hee is a man of 5 or 6 hundred
pound a yeare) and brought wth him* 2 or 3 brasses of feare
grehounds, and a harpe, wth 12 gentlemen in his company, with
wch he made great chargis cominge trowe the enimie, from Ham
burke, untie hee came unto Eger (wher Walstaine and his com
panions weare killed 16 meile from heare) there fee fell sicke and came shorte of his monies, and sent hither a monk of S. Bernards
Order wth a letter unto the Coronell tellinge hime that hee came
safe thither, and desiringe to send hime a convoy, and other things necessarie to bringe him unto ye Coronells quarter ; wch beinge come hither earyesterday and havinge understood these dissolate
neews fell almost unto desperation, and sayeth that this good noble
! No address.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
280 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
man will die alsoe when hee understands heerof. I did not receave
yet the circumstansis of his death, but it was written unto me out
of the armie that hee died well after beinge sicke 11 dayes, and
made his testament, and desired the Generall Gallas to send his corps hither, uppon whome he bestowed his cheefeste hors. My Lady of
Tirconnell, sive Styward, his husband, Galcurius, is dead also, after
beinge made Capten. I know there will not be a widdow longe if
shee can. The Queen is brought to bed of a daughter, after the
dayes of her purification shee will goe unto Hungarie to be crowned
Queene of that kingdome, then after the Kinge will come hither, and remayne heere for a tyme. The King of fraunce troubleth the
world but may be it will not succeede well wth hime. Quantum ad nostrum statum wee are all well, laus Deo, but very many
togeather in this miserable tyme. I wonder that I can receave noe
letters from fa. Boorke. This beinge in haste I humbly take leave,
rememberinge my love and service unto yor. R. his own sealf, fa
Antony, fa. Ponch, fa. Baron etc.
Yor R. his assured loving br. and servant
fr Gerott fitz Gerald
Prage the 10
of January 1635. Rdo Adm in Chro P.P.Lucae Waddingo etc.
77. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding
(Ibidem) Pax Chri.
Rde Adm in Chro colendissime Pater, cum foelicissimo novi anni
auspicio, opto et precor vobis bonum.
Scripsi paternitati vestrae Adm Rdae nuper tristissima nova de obitu
Illmi domini Colonelli Butleri, quern aliqui suspicantur veneno fuisse
sublatum, licet decubuerit 11 diebus, et fuerit sibi presens usque ad
ultimum momentum ; a quo tempore nihil hie accidit vestra lectione
dignum nisi quod Regina nostra enixa sit filiam, et Dei beneficio cum
ea bene valeat. Imperator cum Rege manent in Comiciis in Hun
garia, quibus absolutis dicitur Rex hue venturus. Coloredo genere
Italus, natus tamen Bohemus, qui fuit Generalis Caesarei exercitus
hie contra Saxonem erravit sicut ovis quae periit, et non est inventa
in ipso fides ; unde vocatus Viennam, missus est in custodiam, et
alius loco ipsius substitutus est, nempe Don Baltazar Hispanus, qui antea fuit Generalis tantum Bohemiae. Omnes conqueruntur et
murmorant [sic] contra Galium, quasi directe pretenderet Ecclesiae
Catholicae ruinam, ad quam praveniendam fertur fore pacem cum
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS .281
Saxone, et postea unitis viribus invadent ipsum, et vae Regno Galliae si exercitus Cesarianus eum ingrediatur, quod nihil magis sub cpelo
desiderat, cum Imperium jam sit exhaustum. De morte Patris
Francisci jamdudum inteleximus, sed de socio nihil possumus intel
igere. Rogo quam humillime dignetur de ipsius vita vel morte me
proxima occasione certiorem facere. Pater de Burgo nee dum venit
ad nos. Ego dum tempus esset adhuc aliqualiter bonum, et spes
effulgeret meliorationis proposui multa, quae tarn cito non potero ad
effectum deducere propter injuriam temporum. Deus tamen suo
tempore perficiet quod feliciter inceptum est, et hisce me affectuosis
sime commendo Vae Prti, P. Antonio et Patri Ponch etc. Vae
Prtis Adm Rdae humillimus in Chro confrater
fr Gerardus Geraldinus
Pragae 17 Janu. 1635.
Rdo Adm in Chro P.P.Lucae Wadingo etc.
78. Petition of Fr Hugh de Burgo to the King (State Archives, Prague, H.99, subn.3)
Serma et Sacra Maiestas,
Fr Hugo de) Burgo ordinis S. Francisci strictioris observantiae sacrae theologiae lector generalis, Provincialis Daciae, et super Col
legia Patrum Recollectorum Hibernorum Lovanii et Pragae Com
missarius cum plenitudine potestatis,
Humiliter exponit Vrae Sermae sacrae Mati quod a quatuor annis
est inceptum Collegium Immaculatae Conceptions ad S. Ambrosium in civitate! Praga, pro educandis religiosis Hibernis in pietate et doc
trina, ad fin em conversions vicinarum Nationum, haeresi infectarum,
praesertim regnorum Hyberniae, Angliae, et Scotiae, ubi Patrum
Hibernorum dicti Ordinis (qui ex Collegio S. Antonii Lovanii, et Sti
Isidori Romae ea sunt destinati) immensis laboribus et gloriosis mar
tyriis, faelicissimae jam sunt anstitutae Missiones, quarum interventu
a triginta annis myrrades haereticorum abjurata haeresi fidei
catholicae nomen dedere. Et quia adhuc messis abundantia operar*
iorum excedit paucitatem, praefatum Collegium Pragae inceptum clementissimae sacrae Caesareae Majestatis Beneplacito, pro dictarum
apostolicarum missionum felici continuatione est omnino necessarium,
cujus primi duo habitatores Pater Patritius Flemingus et Fr
Mathaeus Hoar ejus in theologia discipulus, zelo fidei ferventes, pro'
prio sanguine tarn sanctum principium rigantes, praesagierunt (ut
fas est credere) futurum seminarium gloriosorum martyrum. In eo
jam sacrae theologiae et philosophiae studiis sedulo navant operam
triginta religiosi magnae spei et infractae resolutions, animas suas
pro proximorum salute et martyrii laureis exponendi. At quia fidei
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
282 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
causa exules patriaque sua (variis haereticorum persecutionibus
afflicta) longe dissiti, Bohemici idiomatis ignari benefactorumque beneficio carentes, hisce temporibus tarn calamitosis, ita necessariis
quotidianae sustentationis subsidiis destituuntur ut a studiorum pro
fectu prosequutioneque sancti finis suae vocationis propagandae fidei
eos plurimum retardari necesse sit, Quare ad clementissimam Vrae
Sermae et Sacrae Matis regiam beneficentiam recurrentes, Humillima
deprecatione supplicant, dignetur Serma et Sacra Va Matas ad
majorem Dei gloriam, se dicti Collegii patronum et fundatorem, simul cum Serma Regina, gratiose declarare, hocque exemplo Catho
licorum Ferdinandi et Isabellae qui in sacrorum locorum fundationibus unita devotion ferventes nunquam se disjungi patiebant, utroque in
solidum patronum fundatoremque se instituente.
Insuper eadem humilitate Vrae Sermae et Sacrae Mati supplicant
dignetur mandare quod pro sustentatione religiosorum in dicto Col
legio educandorum assignetur competens eleemosina tritici, vini,
cerevisiae, carnium, olei, piscium, butyri, lanae, aliarumque rerum
necessariarum pro quotidiana sustentatione, hocque in dominiis Vrae
Sermae et sacrae Matis jacentibus in tractu viciniori civitati Pragensi,
praesertim in dominio de Vitengrau, quo facto Vra Serma et Sacra
Majestas Deo exhibebit obsequium gratissirnum et christianitatem
praefatorum regnorum haeresi conquassatam magno firmabit fulcro.
Endorsed : Serma et sacra regia Majestas
supplicat Pater Frater Hugo de Burgo.
79. Ferdinand III to the Bohemian Council
(Ibidem) Ferdinand der Dritte von Gottes Gnaden zu Hungarn und Boheimb
Koenig, Ertzherzog zu Oesterreich.
Wohlgeborne, Gestrenge, Liebe getreue. Auss dem beischluss habt
ihr mit mehreren gehorsambst zuvernemen, dass der Pater Commis
sarius Hugo-de Burgo Franciscaner Ordens anstatt seiner mittbruder
daselbst zu Prag in ainen und andern diemuethigist angebracht und
gebethen hat.
Und ist hierauf Unser gnedigister befeehl an Euch uns Ihr sovill
das ander petitum bewenden thuett; Wass nemblichen, wievill undt
von welcher auss unsern koenigl. Herrschafften gemelten Ordens
leueten zu ihrer alimentation von den gebottenen Victualien zu
verwilligen und zu raichen sein moechte, mit guettachten gehorsambist
berichten sollet.
Daran beschieht Unser gnedigster Will und Mainung. Geben in
der Statt Wien den neunzehendten Monatstag May Anno
sechzehenhundert fuenff und dreisig Unser er Reiche dess Hun
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 283
garischen in zehendten und dess Boehemischen im achten.
Ferdinand.
Ad mandatum Sacae Regiae Maiestatis proprium. Ulrich Franz von Yjollenrat. A tergo : Praes. 27 May 1635.
Denen Wohlgebornen Gestrengen Unsern Lieben getreuen N. unsern verordneten Camerraethen in Unsern Koenig
reich Boehem.
Der Roem. kays.kgl. Appellation Rath, Oberhautmann
der koenigl. Herschafften und General-Profiantmeister in
Boehmen Herrn Graev Wilhelm Michna Freyherrn von
Weitzenhofen umb erg. Bericht und guetachen. Ex Cane. Boeae 2 Juny 1635.
80. G. W. Michna, von Waczenhofen tp the President and Council
(Ibidem) Hoch-und wolgeborner, Wolgeborner, auch Woledle und Gestrenge Herrn.
Insonders hochgeehrte Herrn. Auss hiermit remittirender koenigl. insinuation habe ich enthalten welcher gestalt lr koen. Maite Unser
gnedigster Koenig und Herr gnedigst geruhen, die Herrn PP. Fran
ciscan Ord, strictioris observantiae aus den koenigl. Herrschaffts
gefaellen, verpflegen zu lassen. Nun ist meinen hochgeehrten Herrn
satsamb bewust'dass erregte Herrschaften durch gewerte Kriegsem
poerung nit allein gancz ruinert, sondern dahezo, biss etwa koenigl.
gnedigste reparirung an die Hand gebracht werde, auch keiner Intrada
Zugenissen ist, derewegen dahezo besagte Herrn Patres zu unterhalten
keine moeglichkeit erscheinet, so ersehe ich auch kein mittel, weil man izo zu der koenigl. Hoffstath das Holcz erkauffen muss, wie
Ihnen hievon geholffen werden koente, stelle dieses also hiermit
unmassgeblich zu meiner hochgeehrten Herrn anderweitheher
befindender anweisung. Deren ich verbleibe iederzeit
dienstwilliger G. W. Michna von Waczenhofen
Pras 14 Juny Ao 1635.
Endorsed : An der zu Hungarn und Boeheimb koenigl. Mait. wolverordnete Herrn Praesident und Raethe der loebl. Cammer im
tCoenigreich Boeheimb.
Priis. 14 Juni Ao 1635.
81. Ferdinand III to the Council
(Ibidem, H.99 subn.4) Ferdinand der Dritte etc.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
284 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
Wolgeborner, Gestrenge Liebe getreue. Demnach Wir auf des P. Provincialis Hugonis de Burgo Franciscaner Ordens diemiettigstes
anhangen und bitten zu Underhaltung seiner Ordensleuthe bei den
Closter Unser Lieben frauen Empfengnis daselbst zu Prag ain hun
dert Gulden fur ain Almossen aus Unsern Euch anvertrauten
Camergefaellen raichen zu lassen guldigist verwilliget. Alss ist
Unser gnedigster befelh an Euch in Unsern Namben Ihr hierueber
die weeitere Verordnung thun sollet, auf das gedachten Ordens Per son en solche ainhundert gulden, auss gehoerten mitteln mit den
ehisten effectivee ervolgt werden ; Dar an beschicht Unser guedigster Will und mainung. Geben in Unser Haubt Quartier zu Kischoff
teinicz den ein und zwanzigsten Monatstag Junii, Anno seczehen hundert fuenff und dreissig, Unser er Reiche dess Hungarischen in
Zehendten und dess Boehemischen in Achten.
Ferdinand.
Ad mandatum Sacae, Regiae Maiestatis proprium.
Ulrich Franz von Kollenrat.
A Tergo : Praes. 4 July 1635.
Denen Wolgebornem Gestreengen Unsern Lieben
getreuen N. Unsern verordneten Camer Raethen in
Unserm Erbkoenigreich Boehaimb.
82. Ferdinand III to his Councillors etc.
(Ibidem) Ferdinand der dritte etc.
Hoch und Wohlgeborne, Wolgeborne und Gestrenge liebe getreue. Wass bey Unss die Fratres Hyberni Ordinis Minorum Strictioris
Observantiae unterthenigst supplicando anbringen, und umb
einraumbung eines theils dessen umb Ihr Closter zu Prag gelegenen Placzes, zu etwas erweitterung Ihres Gaertls, auch besserer des
Closters gelegenheit, demuetigst bitten thuen, habt Ihr beysehliessig mit mehrerm zuvernehmen. Befehlen euch diesem nacht hiemit
genedigst, das Uns Ihr mit dem negsten eueren gehorsamster Bericht
und guetachten, ob und was Ihnen Supplicanten etwa vol solchem
Platz ohne Praejudiz und Nachteil der Stadt uberlassen, und ein
geraumet werden michte, zue Hannden unseren r3ehaimb Hoff
Canzley mit dem negsten einschicket.
Gestaldt Ihr Ihmo rechts dann zuethuen und hieram Unsern
gnedigisten Willen und mainung gehorsambst zuerstatten wissen
werdet. Geben Wienn den zehenden May in sechzehenhundert
sechsunddreyssigsten Unnserer Reiche des Hungarischen im eilfften
und des Behaimbischen im neundten Jahr, Ferdinand.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 285
Georgius Comes de Martinitz Ad mandatum Sacrae Regiae Ris Bohae Cancellarius. Majestatis proprium.
A tergo : Praes. 2 Junii 1636.
Denen hoch und Walgebornen, Walgebornen, und Gestrengen Unsern lieben getreuen N.N. der roem. kay. May. Behaimben und
anderen Raethen, Cammerern, auch Unsern Raethen, Cammerern,
Verordneten, koeniglichen Stadthaltern, Obristen Landtofficiren, und
LandtRechts-Beysitzern in Unserm Erbkoenigreich Boehaimb. Prag.
83. Fr. Peter Wadding to Fr. Lu\e Wadding Right Reverend father and lovinge Cousin.
If I had been in plight to write, you had ere this seene my letters, but being travailed a hole man the and not yet holie delivered of a
tertian ague, wch was verie extraordinarie, I hope your paternitie
will excuse me. I should have acquainted your patie wth the newe
troubles wch f.Magnus and his companion Basilius suscitated. The
matter as I here is handled ferventlie in the hollie congregation. I
beseeche your pat,ie first of all toe give noe credit to the informations
wch are sent by our adverse partie for assuredlie they are verie
calumnious as we see that they have noe conscience to lie in matters
that we see before our eies; secondlie that you hinder annie final
sentence before you have better information from the universitie ; for there is a treatise under hand wch containeth a refutation of
f.magnus his animadversion, and it shal goe under the name of a
doctor of lawe. In some daies I hope that it wil be reddie, and
then you shal have a copie of it. It is a poore sight toe esee howe
the good Cardinal is ledde, and ruled by the Capucins that make
profession that they seeke the overthrowe of our hole Societie. What
edification toe see and reede soe manie decrees as the Cardinal giveth out against the Societie, in wch by the persuasion of th Capucins he giveth the people to understand that the Societie his doctrine is fui
of poison. True it is that the Emperour willinge toe remedie these scandals hath written to Rome to have dispatched out of his pro vinces the Capucin Magnus as author of all troubles. I request you as my cousin and brother toe make me partaker of the busins, and
of their proceedings as far as you can. The Emperour hath taken
from us al the care of the Carolina, so that we are reduced unt
our old universitie ad S. Clementem. I hope this wil assuage Ingoli his great passion against us. I have noe newes that you knowe not.
The hollanders latlie have been bet ten by the kings men, but the losse was not soe greate. After that the Siege of S. Omers was
levied, we knowe not what the French have done against the Span iards. God send us peace. What is done in our poore countrie
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
286 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
and in England, and Scotland, we shal understand by R. F. Hugo the commissarie wch toe daie perhaps wil be heere. Forgive me, for
my sicklie hand giveth not occasion to write further. I beseeche
your patte remember my duties to the R.f. Mallon. I commend me
to your hollie praiers. Prague the 29th of August 1638. Your most Rd patie
his poore cousin and brother
Peter Wadinge.
Admodum Reverendo in Chro Patri f. Lucae Wadingo Seraphici ordinis S. Francisci de observantia chronographo et eiusdem ad S
Isidorum Guardiano dignissimo. Romae.
84. Fr. Hugo de Burgo and others to Fr. Lu\e Wadding (Ibidem)
Adm Rde nobis semper Colendissime Pr ettc.
Patrocinium Admm R.P. vestrae semper propitium hujus funda
tionis initiis modo rogamus extendi ad ejus defensionem, contra
aliquos in Capitulo generali, livoris et invidiae affectibus ultra
charitatis limites se passos rapi, qui nihil videntur magis serio conari,
quam ejus obsistere progressibus. Hi sunt Patres Bohemiae, maxime
Provincialis, qui conquisitis per hoc Regnum non scio quorum parum
pie affectorum testimoniis, minatus est se contra nos et hanc domum
querelas Romae depositurum, idque maxime quod mendicemus, et
Provinciae Bohemiae, si Diis placet, eleemosinas preoccupemus.
Verum est nos semel in anno aliquid grani mendicare, idque a
Nobilibus, Praelatis Religionum, Decanis, et Parochis Regni, ultro nos
invitantibus ; Nobiles quia particulari devotion erga nos affecti;
Praelati, quia eorum religiosos Philosophicis et theologicis formamus
disciplinis ; Decani et Parochi, vel quia ipsi apud nos docti, vel quia sibi succursuros, vident a nobis doeeri. Omnes tamen Patribus
Bohemis nihil detrahunt solitae et ordinariae eleemosinae, quorum
conventus sunt rarissimi in regno, iique pauculorum fratrum, qui
minimo districtu sustentari possint, cum tamen transilientes antiquos
limites, et per totam Bohemiam non sine scandalo cursitantes, et ubique
nos, pro re nata, traducentes, suae insatiabili mendicitati ereptum
put ant, quidquid nobis pie affectorum devotio elargitur. Mendicant tamen novae religions, ut Carmelitae excalceati, Augustiniani, et
Minimi, idque in limitibus Conventuum Patrum Bohemorum, cum
tamen in Regno cur am publice profitendi non habeant, nee ejus con
versionem modis quibus nos juvare possunt, contra quos Bohemorum
PP. nullum resonat murmur, nulla quaerimonia. At per eos, n'obis
publico Regni commodo et obsequio continue impensis, non licebit
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 287
etiam quantum possumus, extra terminos suorum conventuum
ultroneas elargitiones nobis specialiter pie affeetorum sine mille detrac
tionibus et apud saeculares traductionibus accipere.
Forte etiam conqueretur idem Provincialis, quod in aliquibus pro
cessionibus cum nostra cruce seorsim incessimus, et eorum nos con
sortio segregavimus. Hoc ipsi supra modum senserunt, cum suo
Commissario Chumar, qui solemni ad nos missa legatione, non sine
minis intentandae violentiae, si iterum cum propria cruce egrederemur, rem quantum poterunt exagerarunt. Nos libentissime cum eis omni
charitativa societate egrederemur et ingrederemur, si vel respectu
nos debito dignarentur, vel saltern abstinerent ab actibus et verbis
apertum despectum et contemptum sapientibus. Aliquoties in hoc
eorum ineptias passi sumus, et cum videremus nihilo fieri meh'ores,
nostra patientia et malorum tollerantia, maluimus occasiones dissen
sionum fugere, nos segregando, quam male erga nos affecta societate
periculis nos jurgiorum exponere. Nee enim tutum judicavimus
patientiam multorum ex nostris aliquoties graviter laesam, extremis
tentare stoliditatibus hominum omni ettc. At si alicujus charitativae
corrispondentiae modum inire velint et sepositis animositatum
fomentis (nulla ratione fundatis) nobiscum fraternam renovare con
cordiam, societatem ipsorum in processionibus et aliis actibus publicis
libenter amplecteremur. Sin minus sibi ascribant quidquid orietur
incommodi, nos enim ab Eminentissimo Cardinale fovebimur, nee
ulla lege tenemur alterius familiae et observantiae existentes, eorum
nos aggregare consortio. Allegabunt forte aliquam consuetudinem
religionis ; sed ilia nondum est in Bohemia practicata ; nos enim si
quando cum Bohcmis ad processionem aggressi sumus, non fuit plena
communitate, sed parte, vel si aliquando aliter factum fuerit, semel
vel iterum, quod consuetudinem non introducit. Aliud non occurrit
nobis de quo illi Patres querelam possint deponere Si quid finxerint,
quod ipsis commune, non moramur; scimus enim mendaciis deesse
hypostasim.
Rogamus obnixe V.Ad.R.P. dignetur suo solito zelo, et paterno
quo semper est usus affectu pro nostra defensione et hujus tenellae
fundationis profectu ; si ille Pater Provincialis aliquid contra nos
attentare voluerit, ut alter Daniel iniquae criminationis diluere com
menta et Capitulo intimare Bohemorum vexationes, et in nos per
secutiones, quibus, si religionis procidentia tempestive maturum non
adhibeatur remedium, veremur seandala ; quae nisi magnis animorum
inquietudinibus, sopiri vix poterunt a Capitulo, ut nos efiam amplius
in multis vexet, imo ut nobis et nostris initiis omni sit imposterum
futurus charitativo auxilio. Omnia haec speramus interposita
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
288 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
authoritate Admm R. V.P. ; ut vere Patris Patriae et Religionis, cujus
obsequio nos sciat semper affectissimos filios ; orantes Deum. ut pro
Patriae, Religionis, et nostro bono, longa et sospite donet vita. Pragae
13 Maii 1639. In Collegio Immaculatae Conceptionis ad Sanctum
Ambrosium.
Mittimus Rmi Abbatis Strahoviensis literas ad Capitulum Generale
et Protectorem. Vir est cujus literis magnus debetur respectus,
utpote Visitator sui candidi Ordinis Praemonstratensis per German
iam et Bohemiam, et Visitator etiam Bohemiae per Eminentissimum
nostrum Cardinalem institutus ; zelus gloriae Dd sanctum virum ad
omnia bona rapit, sanctissimam vitam in se formans, alios Abbates et
Monasteria sibi subjecta miris modis ad virtutum allicit amplexum. Vir est tarn candidi et infracti animi, ut nee Caesares nee Pontifices
vereatur, quin libere quae e re Christianitatis esse judicaverit, in
publicum proferat; utpote Deum solum prae oculis habens, et ejus
gloriam. Dignum erit quod Generalis vel ipsum Capitulum ei cum
magno respondeat respectu, alioquin sdant sibi non defuturam in'
signem fraternam.
fr Hugo de Burgo Fr. Patritius a Sta Maria Guardianus ; Fr. Franciscus Ferrall S. Theo. Lector.
Fr. Franciscus Fleming S. Theologiae lector
Fr. Gerardus Geraldinus discretus.1
85. The Abbot of Strahoff to the Franciscan General Chapter (State Archives, Prague, H.99, subn.3, Beilage b)
R.Rmi Patres,
Dent veniam oro quod interpellem, etenim zelus domus Dei comedit me, nee non nisi optima et in majorem gloriam Dei parturio.
In hoc regno plurimum laborante operariorum penuria PPes stric.
observ. omni suo possibili conatu promovent rem christianam, hie
Pragae in universitate cardinalitia religiosos variarum religionum, et
eminentissimi Cardinalis loci Ordinarii alumnos, futuros praelatos et
pastores, impensis sex professoribus, theologiam et philosophiam
doeent, non sine fructu et in aedificationem. Optimi religiosi sunt, zelum Dei habentes et operantes in multitudinis consolationem, nee
hactenus auditum de illis, sive in publico sive in privato, quod liver
ipse adrodat. A. patribus nihilominus sui Ordinis Provinciae
Bohemiae vexantur continuo, et apud alios pluribus tra4ucuntur, eo
quod semel in anno apud nobiles, sibi particulari devotione affectos,
! The last paragraph of this letter, Mittimus Rmi Abbatis, etc., is in the. hand of Hugh de Burgo.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 289
et ut plurimum extra limites conventuum Ordinis manentes, aliquid
elemosynarum acquirant pro sua tenui sustentatione. Minari audio
praefatos Patres Bohemos apud RRmas PPes Vras in Capitulo Generali quaerelas se posituros, usque dum prohibitionem impetrent
ne amplius per Bohemiam (ubi ipsi rarissimos, et pauculorum fratrum
habent conventus) necessarium victum pro sui status exigentia
emendicent. Horresco referens. Exulibus pro Deo et fide catholica, nee non fidem ipsam suo sanguine propugnantibus, vivendi velle
subtrahere subsidia, in christianum vix, certe seraphicum non cadit
spiritum. Scandalizor et vereor pusillas cum majoribis scandalizandos
cum haec audierint. Aliis novis religionibus qui in regno sine cura
docendi resident, nulla fuit oppositio ne ubique mendicent, et PP.
Hibernis qui se totos publico obsequia impendunt idem denegabitur ?
Non patitur hoc aequitatis et justitiae ratio, quas RRis PPis Vis
scimus semper ante oculos versari pro Dei gloria. Quare rogamus,
ego nomine meo et aliorum religionis Canonicorum Praemonstraten
sium praelatorum, ut PPbus Bohemiae, suoque Commissario silen
tium imponatur, mandeturque ut charitative cum suis confratribus
conversantes, eos imposterum nullis afficiant molestiis, permittendo
pro communi tarn Ordinis quam hujus Regno* bono, ut PPes Hiberni
necessarias extra Pragam acquirant eleemosynas ; panis egentium vita
pauperum est ; qui defraudat ilium, homo sanguinis est; quanto
magis de seruis Christi, qui omnibus renuntiantes Dei providentiae se
ex integro resignarunt, idem dici potest ? Malim ego profecto egere,
quam ut religionis meae aliquis esuriat. Quomodo aeterna praestola
mur si commoditates temporales anxie circumspicimus, interveniente
invidentia, livore, et quae reliqua ? Sed ignoscant RRmae r>Pes Vrae
quod aberrem, si tamen aberro ; me sane plurimum demerentur
PPes Hiberni, sola scientiae, pietatis, modestiae, et zeli consideratione.
Adda paucorum religiosorum in hoc regno verecundia ac animus in
omne obsequium Dei ultroneus sic elucet ut eorum ; auguror quod
in regni totius consolationem et gaudium magis ac magis, multa in
coelestibus mercede reposita, se probabunt. Sic contestor, non ex
affectibus abstractus, sed ex fide sacerdotis et pura conseientia, Deum
in ilia die test em habiturus, et ex hoc spero RRas, PPes Vas petitioni meae justissimae delaturas, quibus omnibus et singulis etiam vitae ut
valetudinis meas dispendio, in omni Dei opere recte concurrere
desidero, me eorumdem precibus commendans. Pragae 7 Maii 1639.
RRarum PPtum Vrum obsermus servus
P. Casparus a Questenbergh Abbas Strhoviensis et Canonici Instituti
Praemonstratensis Visitator etc.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
290 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
86. Fr. Hugh de Burgo to Fr. Lu\e Wadding
(Ibidem)
Prague, 15 July, 1639. Pe nro M.R. y muy mi Sor. Dicha a
sido aver exercido V.P.M.R. offo de secretrio Gnal qdo los Pes
Bohemicos dieron sus papeles, porq de otra manera su pretension
hiziera ruydo, y no se compusiera quizas con tanta suavidad, sin
embargo q. pretendian todas sin razones, fuera de lo de la cruz, q.
bien sabia yo era contra costumbre, pero lo hize pa que ellos supiessen
sus decortesias y vilezas q. en otras Procesesiones an hecho con nos
otros, y paraq. entendieessen bestias, q. eramos hombres q. nos
sabiamos guiar a parte, y despues dar razon por nuestros hechos,
como en esto no nos faltarian, por la barvara tosquedad dellos. En
fin V.P.M.R. ha compuesto todo con su gran pruda en la mejor
forma q. se podia, q. se guardara de nra parte al pie de la letra,
y con devida revera por ser cosa ansi ordenada por V.P. Pero temo
q. llegando Pes dichos a su casa, nos usaran a lo accostumbrado1,
porq. en todos losi q. veo en estas tierras no ay constangia, no1 pun
donor, lo q'r oy estableeen, manana dezolacen y niegan, como si
fueran de los mas finos frangeses.
La transagion tambien con el Pe Chumar es muy como de mano
de V.P.M.R. q. yo beso de aqui mil vec.es, assi la guarde el santo,
que en sus concertos es tan vario1, y aun dechado de inconstancia,
pa todos sus subditos. Es galaltissimo y cortes en su modo de pro
ceder, y con el me a enganado a mi, q. le querja con un estremo,
Pero en un instante a buelto la haja, y se ha hecho nn tirano contra
nos otros. Concierto ubo despues por entrepuestas personas, y es
por orden de nro Rmo passado y de V.P. Pero.. . . se concluyo
qdo el mostro hostilidad, a lo meno desconcierto. Yo espero q. la
eficagia de V.P. abra obrado en el mas efeto, con q. gozaremos de
quietud y pas con estas Provincias, donde el en tiempo de nra
guerra elluego echa un bando no aya ninga communication con los
nuestros, con q. nos atrebe de hablarenos ; antes los nuestros passaron
por lugares donde ay convtos dellos passan mas delante aunq. sea
de noche, por temer alga afrenta dellos, y esto por venta ha sido
causa, si algun vez los mios han trasnochado en alga ciudad sin
entrar los conventos, cosa q. yo no he sabido hasta aora. En fin,
con el Pe Chumar yo guardare todo . . . . y respeto; desseo su Amis
tad, por las ragones q. V.P. me apunta, y aun la desseo con el mas
pobre Guardn de sus Provds1 porq. toco c . . . . dia con las manos
y mis necesidades, el interesse q. me corre de haxerlo. Con todo
esso no piense qtos Croatas y Bohemas ay. q. he de permitir. ..
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 291
vivieres q. de viles non- hollen, y den .. .. q. le asseguro a V.P.M.R.
que mas pie y fundamento tenemos nos otros en Bohemia q, ellos,
si le sup .... remos conservar.
A.V.P.M.R. sobre todas cosas agradesco la fine de su monitorio,
q. yo estimo sumamte. Sabe Dios se los informantes han escrido
verdad ; porq. el rigor de mis achaques q. han durado aora un
ano, no han dado lugar a que yo habe usasse con otros, mi metiesse
en govierno de Guardian, a otra ; dos vezes me acuerdo de aver
ydo a la mano a este Guardn. Pero en cosas que no podia hazer,
la una sin irregularidad (q. incurria por ignorancia) la otra, sin
grandissimo inconveniente, q. era la perdida de un singularisso
bienhechor, a quien yo ube de hazer mil submission es paraq. se re
duxesse, y aunq. yo no me meta en ordina jurisdicion, justo cs
mientras me hallo presente, q. un Guardn q. na tiene dos dias de
experiencia o prudengia no se embarque en cosa de consideron sin
mi noticia,,y qdo hiziere el contrario, justo es me parece tambien
q. yo le ensene lo q. deve hazer ; en estos principios donde forcosamte
se han de emplear Superior es moc.os, es menester estar a la mira
de todas sus acciones, y ensenarles lo q. precisamente les toca de
jurisdicion y derecho ; ellos quieren tener todo el poter del Lovaniense,
y les parece q. se les deve de derecho, no pensiando, ni creyendo
q. las preeminences de aquell Guardianato son por indulgos y
privilegos de las Superiores, q. hasta aora no se han concedido aqui,
y q. se les va a la mano en estas cosas, luego gritan q. su juridon
ordinaria se les sisa. Y con este presupuesto erroneo escriven lo
q. V.P. vio. Dezir q los de aqui quieren ir es gran culunia, porq.
cada dia no me muelen con otra cosa sino con rezelos q. yo les he
de embiar de aqui; y ay uno q. tiene su Patente mas ha de tres
meses, y no ay remedio de sacarle de aqui, haziendo mil modos con
q. poder quedar, y le asseguro a V.P.M.R. q. es con quien yo he
usado el mayor rigor desde q. bolvi de Flandes. Y pluguera a
Dios q. muchos dessearan yr, porq. yo les facilitara de buena gana
el efeto de la pretension, porq. algos ay sin esperanza de aprovechar
mucho, y yo por no desconsolarlos las dexo, no sin escrupulos, y
mordiementos interiores. Otros, q. en Lobayna, acostumbroron la
vida chismoga, y la tienen arraygada, q. nunca dexan de bandear
Io q. el temor les impossibilita, destos quiesera yo desasir me, y traer mocpc abiles pa aprender linguas, de buenos ingenios, y q.
hasta aora no tienen esculpida en el alma la malicia de facciosos y
bandoleros. Pongo Dios por testigo q. todo esto1 es verdad. Y assi
concluyo este punto*
Nro Pe Proval y los de Lovayna con grandissima instancia me
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
292 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
piden q. no quite este cargo, y espegialmte de Lobayna. Yo qietto me hallo falto de saiud y vigor q. es menester para los viajes q.
forcpsamte ha de hazer quien le tubiere. Pero si nro Rmo me lo
encargare, pa las razones q. todos me proponen (sin de lo embargo
q. escribe V.P.M.R. antes) combiene q. la commisson sea como
antes, sobre los dos Collegios. Y a lo q. dixo el Pe Sanguessa, es
verdad q. para e\ Comisso q. fuere, es grande incomodidad. In qto
a las ordenes de alia, y aca, no ay mucha difficultad porq. en
ausengia del Comisso en cosas estraordinarias,.... el Guardn de con
silio discretorum autoridad pa disponer de q. sin dilation pidieren
despacho, de las demas puede venir aviso aca en diez dias, y en
otros dias se puede embiar orden qto fuere menester. El Comisso
Belgco sentira siempre q. las cosas no passen por su mano. Bien
se ha visto q. bien nos a ydo el q. la metiesse ; en esto ay mucho
q. d. . . . porq. con ser yo tan amigo del Rmo Bergaigne algas vezes
me dixo redondamente su sentimto. En este particular vamos a la
guerra.
El Gnal Hatzfelt partio de aqui oy haze 8 dias, con cinco mil
cavallos y algos dragones, y a ydo la buelta de Silesia pa dar cosso
a los Suecos, q. hazian contribuir a todo aquello ducado, y son
pocos, lexos de su exto q. todavia esta tres lleguas de aqui con el
Gnal Bamer, dizen q. Hatzfelt ha desecho dos regimtos del, pero desto no ay certeza, mas q. un constante rumor. Oy han llegado a
Gallas dos avisos, q. el de Brandeburg a dado una rota al Oxestern
q. traja siete regimientos de soccorro a Bamer, con q. nos atentamos
mucho ; se va veniendo cada dia mucha Infanta (de q. avia gran
falta) a nro exto con q. esperamos presto de yr a buscar al enemigo.
Esto lo q. se ofrege.
V.P.M.R. vera si fuere servido los papefes q. van juntos q. son
de Xroval Almiron, nro gran amigo y sindicco en Brusselas. Yo
no me atrebo de supcar a V.P. por negos tan enfadosos, solamte
cumplo con lo q. tan particular bienhechor me pido, q. es representar
a V.P. lo q. dize, y las obliges q. la casa de Lovayna le tiene. Si se
le pudiera hazer algun servo en este particular fuera gran, obra de
caridad, y desempeno nro. Al Rmo Pe Provincial de Escogia, Pe
Guardo y los demas mil recaudos, y a V.P. gde Dios como todos
hemos menester. Praga y Julio 15 1639.
Hijo y sierva de V.P.M.R.
fr Hugo de Burgo
El Pe Geraldino, (q. es aficionadisso de V.P. y a quien en todas
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 293
ocasiones atribuye el ser desta casa) tenia orden de abrir mis cartas,
por mi indispocion, y viendo lo q. V.P. me amonestava, se
escandalizo mucho de los de aca, pero me jura q. nadie sabria del
la que passava.
87. Fr.. Gerard Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding
(Ibidem) Rde Adm in Chro Pr, mihi per omnia collende
Quod frequentiores a me non accipiat litteras, non provenit ex
vitio ingratitudinis, aut quod tarn cito obliviscar paternae vestrae
curae et solicitudinis in consolando et juvando me dum anxie
laboraverim pro promotione et conservation hujus loci, sed quod
vestram Paternitatem Adm. Rdam in multis occupatam nollem moles
tare. Jam autem visis vestris ad patrem nostrum Commissarium,
quod ex singulari gratia et privilegio in ipsius absentia mihi conces
sum est, non potui, sicuti non debui, non significare vestrae pater -
nitati Adm Rdae quanta fit ipsi injuria per istas querelas, vel potius, ut Deum testor, calumnias, ab aliquibus bonum commune hujus loci
parum zelantibus, immo, utinam non impedientibus, et quae sua sunt
quaerentibus, script as. Testor ego in hoc vestram paternitatem, quot
ego spatio trium annorum, hie solus inter tot adversaries, a patribus
Lovaniensibus derelictus, lachrimabiles ad vos dederim litteras, rogans
propter Deum ut opportune importune persuaderet Patri Commis
sario hoc iter ad me desperabundum, etsi cum suo incommodo ; quod
dum vestra paterna diligentia et mea importunitate factum sit, con
fusis per ipsum prius Galbiatis et aliis adversariis in Capitulo
Generali, quibus nihil erat securius quam nostra hinc expulsio imme^
diate post Capitulum, nee non premissis ad me patentibus cum
plenipotentia, quarum virtute non tantum me defendi, sed et
quaecumque erant agenda, libere egi, ad confusionem adversariorum
et nostram gloriam, qui alias a Nuncio Apostolico sub poena excom
municationis latae sententiae ipso facto incurrendae impediti, nihil
poteramus tentare. Ad ipsius denique adventum dilatato loco, et
rebus domesticis bene dispositis, egit cum Eminentissimo Cardinale et
principalioribus prelatis hujus Regni, ratione sui seminarii, jam a
multis annis prae manibus, et quasi pro delubrio et derelicto ab
omnibus habiti ; quod negotium, licet satis arduum, tantiilo temporis
spatio sua prudentia ad talem normam perduxit, ut et Eminentissimo
et toti Regno fuerit admirationi, et stupori, nostroque Ordini et
nationi, gloriae et honori ; et tamen pro tot benefactis, et quidem
rarissimis, apud ingratos tales meretur gratias, ut cum ipsi nequeant
benefacere, invident alliis ut bene faciat, et ut corrigat nostras mares
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
294 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS
(prout vestrae paternitati notum est) corrigendos, utinam corrigibiles.
Haec omnia erunt mihi secreta, quia sic placet vestrae paternitati
multum Rdae, et utinam Deus det nobis suam gratiam conformandi
nos suae divinae voluntati, in ostendendo nos gratos erga personas
laborantes pro honore Dei, Ordinis, et Nationis, et vivendi nos in
pace et charitate, quam Vestrae Paternitati Adm Rdae ex corde
opt at, qui semper manebit totus vester,
fr Gerardus Geraldinus.
Pragae 16 Julii 1639.
P.S. Quoad ista duo particularia puncta, nempe quod tarn rigorose
se gesserit erga fratres quod omnes voluerint discedere, et quod
praeterea intermiscuerit se offico patris Guardiani, sunt falsissima,
primum maxime, quia est magis benignus quam rigorosus erga
fratres; quoad secundum autem ego fui 4 annis sub ipso Guardianus
et Preses et nunquam vidi quod in aliquo pertinente ad meum officium
se intermiscuerit, nisi petito prius a me ipsius consilio ; multo minus
intermiscuit regimini moderni Guardiani, licet subinde ob nostram
imperitiam in modo regendi esset summe necessarium.
Addressed : Rdo Adm in Chro P.P.Lucae Wadingo etc.
88. The Minister General of the Franc. Order to Fr. Hugh de Burgo
(Ibidem) Fr. Joannes Merinero totius Ordinis Minorum Minister generalis
et servus ; dilecto nobis in Christo P. fr Hugoni de Burgo, nostrae
Provinciae Hiberniae Patri, et nostrorum Collegiorum Lovaniensis,
et Pragensis cum plenitudine potestatis Commissario salutem. Quia
ex muneris nostri ratione tenemur necessitatibus commissi nobis
gregis occurrere, et labenti discipline sive religiosae sive scholasticae
remediis opportunis providere, et collegium nostrum Pragense fratrum
Hibernorum hucusque virtutis et doctrinae florentjssimum semin
arium belli et pestis calamitatibus ad nihilum redactum sit, et paucis simi in eodem fratres supersint ; propterea harum litterarum virtute,
nostram tibi concedimus authoritatem ad praedictum collegium
evocandi quoscumque religiosos Hibernos per Provincias nostras
Germaniae superioris et inferioris, et Belgii quoquo modo dispersos, praecipimusque omnibus Ministris et Guardianis sive aliis quibus cumque nostri Ordinis praelatis, ne praedictos religiosos a te vocatos
impedire audeant aut detinere. Summis enim votis cupimus ut
praedictum nostrum collegium in religionis nostrae decus reflorescat.
Vale, et pro nobis ora. Datum in nostro Contu Araecoeli 27 Octob. 1639.1
* This draft of a letter to Hugh de Burgo is in the hand of Luke Wadding.
This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions