123
Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I Author(s): Brendan Jennings Source: Archivium Hibernicum, Vol. 9 (1942), pp. 173-294 Published by: Catholic Historical Society of Ireland Stable URL: http://www.jstor.org/stable/25485534 . Accessed: 16/06/2014 17:17 Your use of the JSTOR archive indicates your acceptance of the Terms & Conditions of Use, available at . http://www.jstor.org/page/info/about/policies/terms.jsp . JSTOR is a not-for-profit service that helps scholars, researchers, and students discover, use, and build upon a wide range of content in a trusted digital archive. We use information technology and tools to increase productivity and facilitate new forms of scholarship. For more information about JSTOR, please contact [email protected]. . Catholic Historical Society of Ireland is collaborating with JSTOR to digitize, preserve and extend access to Archivium Hibernicum. http://www.jstor.org This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PM All use subject to JSTOR Terms and Conditions

Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

Documents of the Irish Franciscan College at Prague. IAuthor(s): Brendan JenningsSource: Archivium Hibernicum, Vol. 9 (1942), pp. 173-294Published by: Catholic Historical Society of IrelandStable URL: http://www.jstor.org/stable/25485534 .

Accessed: 16/06/2014 17:17

Your use of the JSTOR archive indicates your acceptance of the Terms & Conditions of Use, available at .http://www.jstor.org/page/info/about/policies/terms.jsp

.JSTOR is a not-for-profit service that helps scholars, researchers, and students discover, use, and build upon a wide range ofcontent in a trusted digital archive. We use information technology and tools to increase productivity and facilitate new formsof scholarship. For more information about JSTOR, please contact [email protected].

.

Catholic Historical Society of Ireland is collaborating with JSTOR to digitize, preserve and extend access toArchivium Hibernicum.

http://www.jstor.org

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 2: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

DOCUMENTS OF THE

IRISH FRANCISCAN COLLEGE AT PRAGUE. I.

The following collection of documents relates to the foundation

and early days of the Irish Franciscan College at Prague. Apart from the fact that they give a practically complete account of the difficulties which were met with and overcome, many of the letters

have a distinct interest on account of their writers, Luke Wadding, Patrick Fleming, Fr. Robert Chamberlain, Fr. Hugh de Burgo, and

Fr. Peter Wadding. All the letten? which are preserved in the

Archives of St. Isidore's College at Rome belong to a separate register, which must have been put together by the orders of Fr. Luke Wadding himself. They form the bulk of the correspondence. They are not ar

ranged there according to their chronological order, but as the register is not large, it has not been thought necessary to give any more precise

reference, especially as all the letters are dated. The documents from

the archives of the Franciscan Convent, Merchants Quay, Dublin, will all be found amongst the Prague Papers there, but as these have

not yet been finally ordered and catalogued, no more precise indication

concerning them can for the present be given.

BRENDAN JENNINGS, O.F.M.

1. Fr. Hugh Ward to Fr. Malachy Hanlan.1

(Archives of St. Isidore's, Rome)

Fr Hugo Vardeus, Collegii S. Antonii de Padua Fratrum Minorum

Hibernorum strictioris observantiae Lovanii Guardianus, Venerando

Patri fratri Malachiae Hanlano, in eodem Collegio S. Theologiae Lectori, salutem.

Cum praefatum collegium a viginti circiter annis erectum ad fidem

Catholicam in Hibernia defendendam et augendam, hoc tempore in

magnas collapsum sit necessitates temporalium subsidiorum, turn quia

ejus alumni, utpote externi, ostiatim mendicare Lovanii non possunt,

turn etiam quia bella omnem ex patria praepediunt succursum quo

sustentari solebat, hinc est quod Reverentiam Tuam ad venerabiles

Praelatos atque illustres temporales Dominos, aliosque Christi fideles, cum merito obedientiae destinamus, ut eis praedictas necessitates

1-Fr. Malachy appears to have been more commonly known by the family name of Fallon.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 3: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

174 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

exponas, humiliter deprecando, ut pro sua in pauperes pietate atque

Selo erga fidem Catholicam, viscera charitatis aperire dignentur, ut

dictum collegium ad uberes in Ecclesia fructus faciendos subsistere

valeat ; ex eo enim hactenus supra centum in dominicam messem

prodierunt operarii, quorum aliqui multa millia animarum in Scotia

ad fidem reduxerunt, et in dies reducere non cessant, ut certo constat.

Obligabunt igitur sua charitate dicto Collegio subvenientes, ad sup

plicandum Domino non solum ejusdem Collegii alumnos, sed etiam omnes per eosdem in Hibernia et Scotia in via veritatis instruendos

et confirmandos. Datum Lovanii in supradicto Collegio, prima die

Augusti 1628. Fr Hugo Vardeus, supradicti Collegii Guardianus.

(Seal of St Anthony's College).

2. Commendatory Letter of the Archduchess Isabella.

(Archives, Merchants' Quay, Dublin).

Nos Isabella Clara Eugenia Dei gratia Hispaniarum Infans, Archi

Ducissa Austriae, Ducissa Burgundiae 6?c. Omnibus et singulis

praesentes nostras litteras publicas visuris lecturis aut legi audituris

salutem, gratiam nostram et omne bonum. Quandoquidem a viginti

circiter annis in Universitate Lovaniensi fundatum sit a Catholico

Hispaniarum Rege Philippo aeternae memoriae tertio fratre nostra

charissimo sub auspiciis nostris Collegium pro Religiosis Ordinis Sancti

Francisci strictioris observantiae nationis Hibernicae ad fidem

Catholicam in Hibernia fovendam augendamque hoc tempore quo sub gravi Haereticorum jugo ingemiscit, dictique Collegii alumni ab

eo tempore tarn uberes in pietate et scientia fecerunt fructus ut in

Hiberniae messem cum ingenti animarum lucro supra centum

operarios emiserint, nee non et nuper nonnullos fratres authoritate

Apostolica in partes montanas Schotiae destinaverint, ubi paucorum

annorum spatio sex animarum millia ad Christi ovile foeliciter

congregaverint : Nos, haec poenitius considerantes atque pro suo mer

ito aestimantes, duximus praedictos Religiosos omni f avore prosequen'

dos. Quare, cum difficillimis hisce temporibus, propter bella, neque consuetis elemosinis patriae neque pristinis subsidiis aliunde habitis

juvari possint, eorumque numerus adeo increverit ut non mediocres

rei familiaris patiantur angustias, et a Nobis neque pro voto nostro

neque pro eorum necessitate sufficienter subveniri queant, Eos omnibus

Sacri Romani Imperii Electoribus, et aliis quibuscumque, Praelatis,

Comitibus, Nobilibus, et fidelibus enixe commendamus, benevole et

benigne rogantes et petentes ut eis viscera charitatis aperire non

graventur, ut ea ratione in virtute promoveantur ad gloriam Dei in

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 4: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 175

pa tria sua in finem usque promovendam, facturi in hoc Deo Optimo

maximo rem summopere gratam, nobisque admodum acceptam. Data

in urbe Bruxellensi 16a mense Januarii anno salutis humanae millesimo

sexcentesimo vigesimo nono. Isabella. Joannes Huart.

3. The Archduchess Isabella to the Emperor

(Archives of St. Isidore's, Rome)

Serenissime etc. Caesareae Vestrae Majestati et favori ex sororis

affectu humiliter notum facio quatenus (posteaquam nostra sola

salvans Catholica religio in Hybernia ab Haereticis ad extremum

persecutionem passa hincque poenitus extirpata et exterminata fuit)

piae et foelicis memoriae Regia sua Majestas Hispaniarum Philippus Tertius charissimus noster et colendissimus frater annis ab nine circiter

viginti certum quoddam Collegium Hybernorum Religiosorum Ordinis

Sancti Francisci strictioris observantiae in urbe et Universitate

Lovaniensi eo fine fun davit et exstruxit ut in eo docti et Theologiae periti viri educarentur, sicque mediantibus eorundem missionibus et

peregrinationibus Catholica fides in Hybernia et Schotia foveri et

conservari posset, cui etiam hucusque singular! quodam ferventi ac

pio zelo conformes sese gesserunt, plurimosque praestantes et summe

doctos viros eo miserunt, qui sua scientia, devota vita, moribus probis

et candidis, bona doctrina et institutione, maximam utilitatem et

animarum salutem procurarunt, sed ut etiam multa hominum millia

per ipsos conversa, et Stae Catholicae Ecclesiae reconciliata,

sicque ipsis mediantibus Catholica Religio in illis partibus hucusque conservata et propagata fuerit, etiamnum hodie indies propagetur.

Quapropter cum illis tanquam ferventibus et ad Catholicae fidei pro

pagationem utilibus personis singulariter favendum, augmentatioque

supradicti sui Collegii ad meliorem piae suae professionis progressum

summopere exoptanda, Egoque certiorata fuerim quatenus nunc

certus quidam Pater et Theologiae Lector jam dicti Collegii in Caes' area vestrae Maris Curia Viennae quorumdam negotiorum causa

degat. Ex quibus multum boni spiritualis utilitas et procuratio salutis multarum animarum consequi et ad Catholicae Religionis

propagationem decretae missionis plurimum adjuvare possunt. Quare

nolui intermittere quin Caesareae vestrae Mati supradictum patrem

hisce meis litteris commendem humillime, et pio sororis affectu sup

plicando ut eundem illiusque petitionem in Caesarea gratia quam

commendatissimum habere dignetur, sese clementissime benevolum

erga eum ostendat, quo melius ipse ejusque confratres piam suam

professionem Dei omnipotentis gloriam et cultum propagare, et pios

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 5: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

176 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

affectus producere queant. Quod faciendo Caesarea vestra Matas

opus laudabile et pium, hisee autem religiosis personis clementissimam

Caesar earn gratiam ostendet, quam ipsi pie et devote pro diuturna

vestra valetudine et pacifico- regimine orando promereri et recom

pensare conabuntur. His Caesaream Matem vestram divinae pro

tectioni commendo. Datae Bruxellis decimo septimo Januarii 1629.

Exemplar hoc litterarum Sraae Infantis Isabellae Clarae Eugeniae ex

Germanico idiomate ad verbum translatarum, verbis singulis et sensu

cum originalibus litteris conforme est. Quod attestor qui transtuli.

Nicolaus Vernulaeus.

4. Fr. Malachias Ffallon to Fr. Hugh Wdrd

(Archives, Merchants9 Sjuay, Dublin)

Reverende Pater. Meliora sunt vulnera diligentis etta. Unde

mea rixa non rixa, sed amor et stimulus amicitiae fuit. Crastino die,

Deo favente, proficiscimur Pragam, ut videamus statum loci, et

aliquot ova colligamus pro Paschate. Aliquid (ut speramus) hinc

recipietis, sed forte non multum, quia multae occurrunt difficultates.

Si vultis unquam locum habere in Germania, hoc tempus est maxime

opportunum, et ci vitas et Universitas Pragensis unice propria. Nam

si Viennae vobis ultro offerretur, non deberetis acceptare propter

multa. Literae necessariae sunt Sacrae Congregationis de Propaganda

Fide ad Cardinalem de Harach Archiepiscopum Pragensem, qui est

benignissimus, et ex se satis inclinatus videtur ; ipsum convenimus

desuper. Deinde litterae Regis Catholici ad Imperatorem. Bonum

esset commendari nos in Hispania Reginae Hungariae, quae suam

residentiam habitura est Pragae, ut communiter dicitur. Bonum

etiam esset habere litteras patentes a Sua Sanctitate, commendantes

nos in genere principibus Christianis, nam clausae hie (quas nee

daret) non haberent tantam gratiam etta. Ponderate bene hoc

negotium et nolite terreri difficult ate obtinendi, et scribite nobis hue

Viennam per illam viam qua antea ; nam hue revertemur Praga. Si

putatis utile pro Deo et patria talem habere locum, collaborate et

habebitis infallibiliter, et ut puto, majora media duplo quam ibi.

Feram omnia quae habentur de S. Colmanno, et aliquas ejus reliquias,

ut spero. Labora serio in tuo proposito et multum glorificabis Deum

et patriam, nee tibi deerunt sumptus ad prelium, etiamsi ego

deberem ad Antipodas currere. Salutat vos socius meus, vere meum

solatium, et honest a tis ubique exemplum. Saluto et ego, petens vestris

Sanctis meam aeternam salutem. Pauper vester indignus, fr Malachias

Ffallonus. Viennae Austriae 13 Martii 1629.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 6: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 177

Rndo Patri Hugoni Vardeo, Guardiano Collegii fratrum

Hibernorum, Lovanii.

5. The King of Spain tp the Marquess of Aytona.

(Ibidem)

El Rey. Hie Marques de Aytona, Primo del mi Consejo de

Estado y mi Embaxador extraordinario en flandes. Por parte del

Guardian y Colegio de San Antonio de Padua de los Recoletos Irlandeses de la Universidad de Lobayna en los Estados de flandes se

me ha dado el memorial de que va copia con esta en que representan

(como por ella vereys) los sujetos graves en letras y buenas partes que

han salido de aquel Colegio, y que por yr en gran augmento el con

curso de los que acuden de los Reynos de Inglaterra y Irlanda no

caven en el dho Colegio y tratan de hazer otro en Alemana devaso

del amparo de su Md; Caesarea o de algun Principe del Imperio, Suppme que para esto fuese servido de favoregeles con mis Cartas

con el Emperador mio zio, Arzovispo de Praga, y Cardenal Harach, de que me ha parecido avisaros y encargaros (como lo hago)

favorescais mucho (assi con su Md Cesarea como con las demas

personas que combenga y os pareciere) el Intento y fin destos

Religiosos que por ser encaminado al major bien y augmento de nra

sagrada Religion sere muy servido de quanto en esta parte hizieredes

por ellos. De Md a 8 de Agosto de 1629.

Yo El Re

D. Ju. de Billela.

Al Ille Marques de Aytona Primo del mi Consejo de Estado y mi

embax. extraordinario en Flandes. Viena.

6. Commendatory Letter of M. R. Fr. Joseph Bergaigne

(Archives of St. Isidore s)

Frater Josephus Bergaigne, totius Ordinis Fratrum Minorum Defi

nitor et per Provincias Germaniae, Belgii, Hiberniae, Angliae, et

Scoriae cum plenitudine potestatis Commissarius Generalis.

Quandoquidem fructuosissimum hactenus Collegium Lovaniense Sli

Antonii de Padua fratrum Provinciae nostrae Hiberniae, solitis, tem

porum iniquitate, destitutum existat subsidy's, atque ad Catholicam

Religionem in Hiberniae Scotiaeque Regnis propugnandam atque

propagandam, summe necessarium sit, ut praefati Fratres alicubi

domicilium habeant, ut libere tyrones suos ex Hibernia venientes

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 7: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

178 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

recipere et virtutibus ac litteris (ut optime solent) per seipsos queant educare, nobisque sit intimatum Sam Caesam Maiestatem pro

Augusta semper pietate, propensam esse ad refugii locum dictis

fratribus in Regia Civitate sua Pragensi concedendum, ubi tarn Caesae protections et favoris beneficiis gaudere, quam Illustrium

Germaniae Personarum charitate valeant commodius iuvari : Nos

idcirco praesentium tenore, cum obedientiae sanctae merito dictis

fratribus ad ejusmodi locum seu Seminarium procurandum, accipi

endum atque inhabitandum licentiam, facimus, Sam Caesm

Maiestatem, omnesque Principes ac potentes cuiuscunque status fideles

quantum possumus in Domino rogantes et hortantes, ut opus illud

Deo gratissimum, dictosque fratres tanquam mirifios Divini honoris

et salutis animarum operarios, omni benignitatis ac munificentiae

genere promovere, atque confovere velint, copiosissimam aeternae

retributionis inde mercedem consecuturi, nostrorumque Sacrificiorum

ac caeterorum quorumcunque bonorum operum participes multiplicius

futuri. Datum Viennae Austriae 3d Novembris sub nostro

chyrographo et officii1 sigillo maiori, Anno 1629.

fr Josephus Bergaigne

qui supra, manu propria.

(Seal)

7. Fr. Joseph Birgaigne to Fr. Malachy Hanlon

(Ibidem)

(Vienna, 7 November 1629.) Fr. Josephus Bergaigne totius Ordinis

Fratrurn Minorum Definitor et per Provincias Germaniae, Belgii, Hiberniae, Angliae, et Scotiae, cum plenitudine potestatis Commis'

sarius Generalis, Venerando P.fri Malachiae Hanlono, ejusdem

Instituti confessario, praedicatori, atque sacrae theologiae in Collegio

nostro S. Antonii de Padua Lovanii Lectori, salutem. Venerande

Pater, Praesentium tenore cum obedientiae salutaris merito Ram tuam

(de cujus integritate et sancto zelo nobis constat) ad negotia quaedam

Catholicae religionis conservationem et augmentum concernentia tarn

Viennae Austriae quam in aliis Germaniae, locis peragenda cum

assumpto* socio grato destinamus, hortantes et quantum possumus in

Domino rogantes omnes et singulos vere Christianas, ut omni te

honestatis officio prout requisiti fuerint prosequantur, et pietatis

negotiis promovendis divini honoris et salutis animarum intuitu manus

praebeant adjutrices, largam immortalitatis mercedem accepturi.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 8: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 179

Datum Viennae in Conventu S. Hieronimi, VII Novembris AN.

1629.

(Seal) Fr. Josephus Bergaigne

qui supra manu propria.

Endorsed : Obedientia accepta a Commissario Generali Viennae

Austriae.

8. Decree of Ferdinand II.

(State Archives, Prague, H .99 .subn.3 .Beilage a).

Nos Ferdinandus secundus divina favente dementia Rornanorum

Imperator, semper Augustus, Germaniae, Hungariae, Bohemiae,

Dalmatiae, Croatiae et Sclavoniae rex, archidux Austriae, dux Bur

gundiae, Marchiae, Moraviae, Luxemburgensis et Silesiae dux

Luscatiaeque Marchio, notum facimus tenore praesentium, omnibus

et singulis quorum interest : Cum humiliter nobis exposuerint

religiosi fratres strictioris observantiae sancti Francisci nationis

Hiberniae quemadmodum Collegium sui Ordinis et nationis ad

Lovaniensem Universitatem a pluribus annis ad Catholicae religionis in Hiberniae atque Scoriae regnis propugnationem et propagationem nunc tempore iniquitate solitis destitutum subsidiis non habeat qua

praefati Ordinis tyrones ex Hibernia venientes virtutibus et litteris,

juxta sui Instituti ac propositi rationem educando sustentare possint,

atque nobis proinde submissa devotione supplicarint, ut quando quidem

memorandum collegium orthodoxae fidei conservandae augendaeque

strenuam atque fructuosam operam collocasse dignoscatur, sibi in

regia civitate nostra Pragensi domicilium procurandi atque inhabitandi

potestatem clementer impertiri atque facere dignaremur, ubi tarn

caesareae regiaeque nostrae protectionis et favoris beneficiis gaudere,

quam illustrium Germaniae personarum Christiana beneficentia ad

suos dictos juvenes religiosos edocendos, atque solitas in dominicam

messem continuandas operariorum missiones commodius valeant

juvari : Nos itaque quibuscumque modis sacrosanctae catholicae

religionis conservationem et amplificationem, non in nostris solum

regnis et dominiis, sed etiam ubique terrarum summopere cupientes,

nee non de uberibus fructibus quos in Domini vinea praenominatum

Lovaniense religiosum seminarium per suos alumnos a fundatione sua

protulit, fide dignis informati testimoniis, matura quoque habita cum

nobilibus consiliariis nostris hac super re deliberatione, ex certa scien

tia ac judicio nostro praedictis fratribus Ordinis Sancti Francisci

Strictioris Observantiae religiosis nationis Hiberniae permisimus et

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 9: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

180 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

potestatem fecimus, permittimus quoque tenore praesentium et

potestatem facimus, domicilium ad habitationem memorati Ordinis ac

nationis hominum religiosorum in ante dicta nostra urbe regia

Pragensi sibi ac suis comparandi, in eoque habitandi, nee non sui

Instituti homines eodem recipiendi, eosdemque juxta Regulae et

propositi sui normam et modum instruendi, erudiendi, ac informandi,

cum hac tamen conditione ac lege, qua potest as haec ab ipsis quasdam

justas ob causas rogata et orata fuit, ut neminem videlicet in istud

domicilium seu collegium habitatorem recipiant vel habeant, cui non

ante de sufficienti sit provisum sustentatione, atque ne ostiatim ac

publice in urbe nostra praefata mendicent aut stipem colligant, atque

demum ut ita se gerant quod et civibus Triurbii nostri Pragensis, et

ceteris ibidem degentibus religiosis, quam minimo sint oneri ac

molestiae; sed juxta disciplinae suae rationem omnibus potius tarn

ecclesiasticis quam saecularibus bono exemplo et aedificationi esse

nitantur. Quocirca omnibus et singulis fidelibus subditis memorati

haereditarii nostri regni Bohemiae, locum tenentibus imprimis nostris

modernis et futuris, turn et omnibus ac singulis praefati Triurbii

nostri subordinatis Magistratibus ac ofHcialibus firmiter mandamus, ut praememorati Ordinis Sancti Francisci religiosos nationis Hiberniae,

hujus concessionis nostrae gratia, juxta praesentium tenorem, uti,

frui, ac gaudere sinant ac permittant, neque contra vel ipsi ullum

eis impedimentum vel molestiam afferant, nee ab aliis afferi patiantur,

sub indignationis. nostrae caesareae -ac regiae,. - nee non poenae

arbitrariae . comminatione. Harum fide litterarum sigilli nostri

caesarei. et regii appensione, nee non manus nostrae subscriptione

roboratarum, quae dabantur Viennae die decima nona Novembris,

anno millesimo sexcentesimo vigesimo nono, regnorum nostrorum

Romani undecimo, Hungarici duodecimo, et Bohemico decimotertio.

Ferdinandus.

Ad mandatum Sacrae Caesareae Majestatis proprium.

Rasper.

Guilielmus Comes Skavata, Regis Bohemiae S. Cancellarius.

9. Fr. Valentine Browne to Fr. Hugh Ward

(Archives, Merchants' Quay)

Fr. Valentinus Broune Ordinis Minorum Regularis Observantiae

Provinciae Hyberniae Minister Provincialis, dilecto nobis in Christo

Patri fratri Hugoni Wardeo, sacrae theologiae Lectori, salutem in

Domino.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 10: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 181

Cum de communi Diffinitorii hujus Provinciae consensu (plurimum de tua litteratura et pietate confidentes) visum fuerit te constituere

Sacrae Theologiae Lectorem in novo Pragensi nostrorum Collegio,

praesentium tenore tibi ad meritum salutaris obedientiae injungo

(si commode id fieri potest) ut prima data opportunitate ad dictum

Collegium te conferas, officiumque conjunctum pro gratia data qua

decet pietate et diligentia ibidem exequaris. Vale in Domino, eundem pro1 me oraturus. Datum in loco refugii nostri die 9 Sept.

1630. Fr. Valentinus Browne, Minister Provincialis.

(Sigillum Provinciae Hiberniae Minorum de Observantia).

10 The Guardian and Council of St. Antony's, Louvain.

(Archives of Franciscan Convent, Schaerbee\, Brussels)

Infrascripti Guardianus et Discreti Collegii S. Antonii de Padua

fratrum Minorum strictioris observantiae Provinciae Hiberniae in

Universitate Lovaniensi commorantium, notum facimus et testamur,

quod cum sacra caesaerea Majestas, pro solita in omnes ecclesiasticos

pietate et dementia, dignata sit in refugium ac levamen fratrum

nostrorum ac Provinciae sub assidua haeresis et persecutionis

saevitia laborantium, locum ac facultatem erigendi conventum seu

collegium in regia sua civitate Pragensi eisdem fratribus Hibernis

inhabitandum concedere : nos per praesentes ob varias rarionabiles

et urgentes causas, unanimi consensu quantum in nobis est velle ac

desiderare, ut dictus conventus seu collegium Pragense, cum

omnibus suis fratribus subsit regimini ac jurisdictioni Rmi P. Com'

missarii Generalis super Provincias Belgicas pro tempore existentis,

sicut hoc nostrum collegium S. Antonii eidem subesse dignoscitur. In cujus rei fidem praesentibus apposito hujus collegii sigillo sub

scripsimus. Datum Lovanii in praefato Collegio S. Antonii, Idibus

Novembris 1630. fr Franciscus Matthaeus, dicti Collegii humilis

Guardianus. fr. Eugenius Frighil, Vicarius. fr. Robertus Cham

berlinus, S. Theologiae Lector, ac Discretus. fr. Malachias Hallon,

S. Theologiae Lector. fr. Hugo Vardaeus. Fr. Patritius

Flemingus.

11. Fr. Joseph Bergaigne to Fr. Hugh Ward

(Archives, Merchants' Quay)

Admodum Venerande in Christo Jesu dilectissime Pater. Litteras

Reverentiae Vestrae non intelligo. Causa Pragensis est Reverendiss'

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 11: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

182 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

imi Patris Generalis, qui mihi circa illam nihil commisit. Patribus

profecturis eo dedi licentiam ex deputatione Discretorum Collegii vestri. De dispositione Provinciae nihil scio, De bellis quae imminent multo minus. Roma mihi aliquid simile significatur.

Dolebo si successerint, sed mihi non poterint imputari ; nee pro

posui me multum illis immiscere. Deus det vobis humilitatem et

pacem. Pro festo novi anni si Deo placuerit veniam Lovanium et

coram videbo quid possit fieri. Vale. Datum Gandavi, 1630 die

14 Decembris.

Fr. Josephus Bergaigne, Commissarius Generalis.

Admodum Venerando Patri fratri Hugoni Vardeo in Collegio nostro Sti Antonii de Padua fratrum Minorum Lovanii Praedicatori

et Confessario, Lovanii. Commissarius Generalis. Totte yerissche

Minderbroeders.

12. Fr. Patric\ Fleming to Fr. Robert Rochford

(Archives of St. Isidore's)

Ecce quod hactenus a meo hue [?] appulsu distuli amoris mei et

pristinae amicitiae symbolum. Scripsi fuse P. Roberto acceptae hie

a nobis possessionis seriem, et foelicioris ex inde progressus

argumenta. Si vos ibi debit am servare volueritis correspondentiam,

proculdubio novellae plantationi Deus dabit incrementum. Magnus habendus est delectus mittendorum, maxime quoad probatos et

religiosos mores, qui in hac civitate plurimum desiderantur, propter

scandala quae contingunt. De rebus vestris ibi nihil scio, quia a

meo discessu ne verbum ab ullo ibi recepi, nequidem de ipso negotio, et multo minus de aliis non ita necessarti's, cum tamen compertum

habeam meas litteras esse traditas. Rogo ut Va Ra suppleat, quod

ipsi negligunt, et apud P. Robertum urgeat, ut si fratres nondum

discesserunt, statim a Paschate committantur itineri. Credo vos

jam ibi in concilio votum habere, et si ita est, vobis etiam ex parte

res incumbit. Scribite de progressu studiorum, de novis ex

Hibernia, de Thoma Piersy et aliis ibi occurrentibus. Maxima est

in hac civitate librorum penuria, et hinc etiam magnum pretium.

Unus vel alter dumtaxat bibliopola in toto triurbio visitur. Inter

maximas quas patiemur dim cult ates, erit bibliotecham colligere, nisi

Francofurto libros advehi curaverimus, quod cum tempore faciendum

proculdubio erit, et hoc minor is constat quam hie ligatos vel com

pactos emere. Sed de his erit sermo alias ; interim salutet quaeso

meo nomine frem Franciscum Matheum, Voluerston, et reliquos

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 12: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 183

singillatim, maxime vero teipsum, cujus in quotidianis sacrifieiis

specialem facio memoriam. Pragae 12 Aprilis 1631. R. Vestrae

confrater indignus, Fr. Patritius Flemingus.

Venerando Patri fri Roberto Roohfordo in Collegio S. Antonii

de Padua Lovanii Philosophiae Lectori, Lovanium.

13. Fr. Patric\ Fleming to Fr. Malachy Fallon

(Ibidem)

Rde Pr.

Accepi tandem diu desideratam epistolam in qua sanctissimas mihi

dirigitis admonitiones, pro quibus maximas ago gratias, rogans ut

frequentiores sint. Quod imprimis monetis de cautela in conver

sation adhibenda conabor adimplere, et quia fragilis sum et ter

renum habeo fund amentum, ipsasmet occasiones etiam remotas in

me et sociis amputare laborabo, ne ullum ex parte nostra scandalum

oriatur ; quod si aliquam de me querelam audierit Va Ra, rogo mihi confidenter aperiat. Quod de rumigerulis litteris ad alios transmittendis subjungitis ita mihi semper commendatum inhaesit, ut putem meam in hac parte cautelam nimis scrupulosam fuisse ; sed,

ut vulgo dicitur, nimia cautela non nocet. Nullum verbum a meo

hue accessu Romam, Augustam, aut Coloniam transmisi, unde si

Va Ra in illis vel aliis partibus aliquid circa hunc locum contra votum sparsum viderit, sciat non a me, sed inde a vobis ipsis, vel

aliunde profectum. Significavi semel Patribus ibi discretis illius

collegii eleemosinam nobis in via a Principe Bambergae concessam

fuisse ; quod videbatur necessario scribendum ne contingeret inde

venientes ad eundem denuo cum nostra confusione accedere; quod

si interdum optatum rerum successum in mea ad vos epistola curiosa

narratione et laeto calamo describo, id ad consolationem vestram ibi

facio; imposterum hujusmodi etiam laetitiam temperaturus et

curiosae minutaeque narrationis pruriginem. De munificentia

Reginae erg a nos futura, aut aliorum possibilitate mediorum nullam

adhuc habeo, Deo laus, loquendi vel praedicandi occasionem (cum in

nostra admissione non fuerit tarn stricta nobiscum inita modi vitae

sustentandae ratio) et multum minus imposterum habebo. Magis

jam est tempus inopiam praedicandi (ne multos accersamus, quos

alere postea non possimus) quam media vel in spe vel in re

ostentandi ; quae omnia cum fuerint observata, praecludetur ex

parte via diabolicis illis machinationibus quas cum ingenti meo dolore

suscitatas et late diffusas intellexi, lectis transumptis mihi missis

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 13: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

184 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

infamium litter arum quorumdam. Pr Gerardus aliqua vobis

significavit, quorum executioni quantocius intendite. Ad ejus

epistolam vos remitto, rogans ut mei memoriam semper in orationibus

habeatis, et pro' eo quern erga vos ex sincerissimo et amantissimo

corde sum affectu, vestris litteris et monitis consolari me pergatis.

Valete in Domino. Pragae 3 Maii 1631. Vester in Christo pau

perculus, Fr. Patritius Flemingus.

Rdo Patri fri Malachiae Fallono in Collegio S. Antonii de Padua Lovanii S. Theologiae Lectori ett. Lovanium.

Endorsed : Chartae pro registro pro Mm P. Flem. et Hor.

14. Fr. Patric\ Fleming to Fr. Robert Rochford

(Ibidem).

Vde Pater,

Accepi litteras vestras satis prolixas, amoris tui erga me testes

qui [bus] clare satis inteliexi dies malos esse et patrem discordiarum in serendis zizaniis non segniter vigilare. Deus pacis et charitatis

conatus illos elidat, et mutuam inter omnes intelligentiam tribuat, ex

cujus defectu pleraque mala nascuntur, intervolantibus hinc inde

crebris suspicionum auguriis, quarum etsi multae fundatae sint,

pleraeque tamen inanes sunt, et nullo nituntur fundamento, ut mihi

ex parte in quibusdam occasionibus satis apparuit, experto ilia quae

alii pro certo fere habebant fuisse plane falsa ; unde hujusmodi

ambigua committenda existimo Domino Deo, qui cuncta adducet in

judicium, et vindictam retribuet adversariis innocentum, quales vos

estis, qui ab his, in quibus injuste accusamini, plane immunes estis,

et ad augumentum coronae occasionem accepistis patientiae et long

animitatis. Interceptio litterarum P. Joannis non ibi, sed in ipsa Hibernia contigit, unde interceptor exemplaria varia dispersit ad

varios, unde cavendum ne ullus ibi de hoc praecipitanter insimuletur.

Quod V.Rd de media juventutis parte secum vel cum collega hue

traducenda proponit, fieri nequaquam potest, quia cogitare oportet

omne principium esse grave, maxime hoc nostrum (quamdiu de

Sueci adventu rumor perseverat) in quo omnia a minimo ad domes

ticam supellectilem, domus reparationem, vitae sustentationem

necessaria procuranda sunt ; quae omnia non unum aut alterum

diem, sed multas septimanas et menses requirunt ; unde foelices nos

reputabimus si sex circiter religiosos alere poterimus in initio ; et si

possemus triginta, non expediret tarn cito splendido studiorum ap

paratu nostra initia tanquam jam stabilita et bene provisa venditare,

ne forte studia sic plausibiliter inchoata contingeret statim postea

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 14: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS IsS

turpiter interrumpi prout quibusdam aliis Religiosis nuper con

tigisse vos bene nostis. His accedunt debita domus emptae, quae non

nisi post tres annos ad plenum solventur, quo interstitio oportet nos

magno uti moderamine ; quare rogo serio V.Rarn ut intempestivum

quorundam juvenum hue veniendi desiderium his et similibus motivis

reprimat. Quando aderit possibilitas, ego (si meae curae fuerit) abunde significabo et accersam necessarios; interim quantum in

vobis- erit, non plures quam istos duos quos jam in via esse existimo,

venire permittatis, quousque aliud significavero. Dolanus bene posset

nobis hie servire, unde gratissima erit ejus praesentia, et pene neces

saria. Scribam de ipso ad P. Robertum. Recte facitis vigilare, ut

scribitis, ne murmurationes exoriantur partialitatis vel nationalitatis

ett., et P. Thomam ad idem inducere. Nova sunt, brevi nos expec

tare Magdeburgum, cujus muri jam dicuntur a Tillio in quodam loco

confracti ; nihil habentibu^ civibus quibus se defendant, nisi agger es

infra maenia erectos. Item, filium Regis Poloniae auxilium obtulisse

Imperatori contra Suecum. Salutet meo nomine amicos omnes

nominatim, et inter primos teipsum antiquum Achatem, cujus in

quotidianis sacrificiis memoriam facio, tantumdem mihi rependi ,non

dubitans. Pragae 16 Maii 1631. R.Vae fidelis, . fr Patritius

Flemingus.

Vdo Patri fri Roberto a Sta Brgida in Collegio Sti Antonii

Lovanien. Philosophiae Lectori ett. Lovanium.

15. Fr. Patric\ Fleming to Fr. Malachy Fallon

(Ibidem) R.Pr,

Accepi vestras litteras, quae mihi gratissimae fuorunt, et deinceps

erunt, quia cum eis aliquod utile documentum me semper accepturum

spero. Sciat Va Ra me consilia vestra fideliter servaturum, et

proinde non moretur frequenter consulere, quousque ipse veneris,

quod antea verbo suaseras facto completurus. Circa modum siis

tentationis nostrae et media, de quibus aliquid Va Ra scire desiderat, hoc sciat nos, laus Deo, fame non morituros, licet nihil certi adhuc,

aut perpetui, sit praestitum a quoquam ; neque ilia propositio de

paupere alumnatu ante pacatum Imperium cuiquam hie convenienter

proponi potest, cum admodum difficile sit pro unica tantum vice

competentem eleemosinam impetrare, propter magnas et frequentes

pro Imperatore contributions ; et multo minus annuas. In ultimis

comitiis Regni hujus, nobiles replicarunt Imperatori subsidia petenti, et in expectatione responsi debebant singula suspensa manere. Ita

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 15: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

186 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

gravem estimabant Caesaris petitionem solum rogantis, ut ex singulis

centenis solveretur unus florenus.

Formavimus chorum 30 circiter fratrum capacem, et infra, parvam

capellam ad plateae aditum, in qua antea erat fabri ferrarii officina, nobis pro interim sufficientem. Ita conamur omnia administrare, ut

sine ullis debitis aut Martini molestia (qui nuper pro operariis 50

florenos exposuit) nos nostras transigamus, ac semper aliquid pro

futuro aedificio, sicut Wa Ra suasit, adservemus apud charssimum

Patrem nostrum spiritualem Dnum Secretarium Aulicum, utentes

interim pro subsyndico ad quotidianos usus quodam Joanne Anglo musico, vobis probe noto, viro plane honesto, et eleemosinis apud

ipsum depositis. Jam conficio libellum, impetratis Eminentissimi Dni litteris, and after the feast will begin to take upp the contri

bution ; interim, Spiritus Sanctus in cujus ss. solemnitatis

vigilia haec scribo, illuminet sensus et corda nostra. Haec

domesticarum rerum fades, quae Deo dante successu temporis

melior erit. Va Ra non permittat plures venire me inconsulto,

quia cum paucis melius prospiciemus futuris, et praesentia firmabimus.

Don Franca de Verdugo mihi respondit se ad alia omnia habuisse

responsum ex Belgio, ad illud autem quod circa domus quam

petebamus dispositionem, fratrem suum interrogaverat, nullam

epistolam accepisse, et sic putat se satisfecisse. Laus Deo, nobis

aliunde provisum est. Of Martins 800 Imperiales are dispursed but 700 florens for the house and 50 for the reparation of it, for

all other necessities" and houshold stuff, aliunde, as alsoe for the rest

of the reparation ett. Alia ex litteris P. Roberti habebit V.Rd.

Vestri amantissimus, fr Patritius Flemingus. 7 Junii 1631.

Rdo Patri fri Malachiae Fallono in Collegio S. Antonii de Padua

Lovanii S. Theologiae lectori ett. Lovanium.

16. Brother Matthew Hore to Fr. Robert Chamberlain.

(Ibidem)

Rde adm Pater,

Quas cum Patre Wolverston ad me scripsistis, recipi litteras;

responsionem distuli hue usque ob occupatissima tempora, propter

instantem tunc nostri Collegii sollemnitatem, cujus primitias simul cum praedicti Patris, elapsa Dominica celebravimus. Doleo quod binas vel ternas quas ad vos direxi litteras, non recepistis. Siquidem de iis vestrae nullam faciunt mentionem, timebam inde vos aliquam

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 16: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 187

ingratitudinis meae suspicionem concepturos. Grati animi est, cum

affectui suo effectum non habet, affectum solum (qui amanti solus

sufficit) si non opere, saltern verbo nude proponere ; et obligationem suam humili suae impotentiae agnitione redimere. Magnitudini vestrorum erga me meritorum imparem me fateor, nee quod volo,

possum ; sincerum itaque affectum, constantem vestri memoriam,

et bonorum operum communionem (si quae sunt) libens offoro [sic]. Et infinitas ago gratias, quod me Lovanium I01 appulsum Neophitum

adhuc indignum, post tan tarn animi vagationem, et tarn brevem

probationem admitti curarit ; quod ilium, quern omnibus, candorem

animi, mihi semper speciali amicitia, exhibuit; quod tantum de

necessariis mihi procurandis habuerit curam; denique quod studiorum et virtutum profectui recuperandaeque valetudini tarn

paterne sua Rtia consuluerit, quod me hue mitti curarit, ubi

antiquum semper in hibernica lingua laborem possem impendere ; ubi

distractionem tarn utilem patriae, et mihi proficuam et salutarem

sum nactus. Et ideo si mihi liceret in parentis defuncti locum vos

adoptarem, in quo eandem prudentiam, sollicitudinem, et sincerum

et candidum mei affectum experior. Si sua Rtia consenserit, factum

est. Praesumptionem vitat humilitas, praesumit tamen interdum

viscerosa charitas. Praesumptionem igitur et familiarem nimis cum

V.R.Pte agendi modum, excuset sinceritas affectus, quae nuditatem

suam non erubescit nee verborum aut complementorum ornamenta

requirit.

Collegio Lovaniensi mihi omnibus mundi locis praedilecto, cui

statum, virtutem, doctrinam, et vitam debeo, optarem si caederet

primi anni fructus paternae Legationis. Valetudinem, laus Deo

quotidie recupero. Distractionem meam circa exteriorem mihi fore

utilem et meritoriam spero, qua rerum agendarum peritiam et

audaciam acquiram. Si enim speculationi, quare et praxi tempus

non proficue impenditur. Salutet meo nomine R.P. Vicarium,

Guardianum, Thomam Scoti nostri vere studiosum, et futurum,

Bpero, illustratorem, Columbam caeterosque omnes, meque suis pre

cibus commendatum habeat, benedictione [sic'] largiatur, epistolis consoletur. Vestrae R.A. Paternitatis indignus filius, discipulus et

fr Matheus Hore.

Pragae Julii 10, 1631.

Quaeso curet has ad fratrem transmitti.

Addressed in the hand of Patric\ Fleming : R. P. Roberto

Chamberlino ett.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 17: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

188 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

17. Fr. Patric\ Fleming to-(V)1

Rde Pr

Litteris vestris a mense et amplius datis nunc primum respondere

permittitur, utpote circa P. Wolverstoni et novi nostri sacelluli

primitias plurimum hactenus occupato ; cui solemnitati' interfuit

Cardinalis cum Burghravio, aliisque solemnibus personis, ut antea

fusius P. Roberto scripsi. Nunc ilia distractione liber, et exhibita nostrae residentiae publica cunctis notitia, cum meo libro circuire

incipiam ; quo circuitu pro potiori parte peracto, intendo Viennam

pergere, ut pro loco1 jam inchoato, et in forraam domus regularis

redacto, aliquid stabile conquiram, ad hoc iter Excellrm Comitis

Junioris de Martinitz non solum consensu, sed et consilio ac direc

tione inductus. Dnus det felicem successum ; interim vestrum erit

(quod etiam P. Roberto scripsi) curare, ut duo alii ex Momonia

fratres hue mittantur ad obstruendum ora loquentium mendacia.

Illcs expectabimus in Septembri. Vestrae voluntati circa loci

descriptionem nunc paucis satisfacere conabor. Domus nostra sita

est prope futurum Cardinalis seminarium, extra portam veteris

civitatis quae ducit ad alteram portam novae, qua

itur Viennam ; est posita in occursu duarum vel trium insignium

platearum. Ab uno tantum latere habet contiguas domos, de coetero

undequaque libera est, et aurae sanioris. Spatium satis amplum et

vacuum sibi annexum, condendo monasterio aptissimum, cujus cum

tempore bonam portionem impetrare poterimus per Dei gratiam, et

quidem sine ullo civilis commoditatis praejudicio. Domus annexae

usque ad quartam circiter, omnes ligneae sunt, et parvi valoris, inter

quas divisus est hortus, qui in unum cum nostro adhuc exiguo junctus,

idoneum pro integro conventu hortum efficiet. Duodecim circiter

passuum spatio a nostra domo distat aquaeductus, ex quo venam unam

ad nos facile trahere poterimus. Haec de iis quae nos circumstant ;

ceterum domus nostra interior viginti circiter fratres capere poterit,

exclusa vicina domo, quam emere intendimus. Nostrum refectorium

facile triginta simul admittet, et chorus supra parvam capellam, sicut

apud vos ibi, coliocatus, multo plures. Sacristia munita portis

ferreis, ampla et commoda, in qua consistit fornax contra hiemis

rigorem valde oportuna. Schola ad aream inferius e regione major is

! The address of this letter is missing. The outlines of the seal of the new foundation are still fairly

- visible. At the top of the letter, in a

hand entirely distinct from that of Fr. Fleming is written :.

nos ipsi mittereni ett. Vita Malachiae examinetur, et utrum unquam fuerit dicto vel facto deprehensus aut notatus de partialitate.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 18: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 189

portae disputationis tempore aperiendae sita, tarn longa est quam

vestrum ibi refectorium, sed non ita lata, sub et supra lapidea, et a

platea satis remota, ut clamare possitis. In ea antea erat stabulum

equorum. A capite scholae statim oecurit hortulus, qui nobis pro

quadragesima S. Francisci satis bonam provisionem nucum ministrabit,

et abbs interim fructus, licet non ita copiosos; spatium quidem

adhuc exiguum est, sed cum tempore facile poteiit dilatari, et de

facto nos ipsi extendere possinius,. nisi alia majoris momenti essent

prae manibus. In area inferiori habenius puteum altissimum, ct

optimam aquam ; quae commoditas est Pragae pretiosa ; et duas

caveas subterraneas frigidissimas, quae nobis nuper in summis caloribus

(quales vix Romae expertus sum) singulari fuere solatio. Atque hae

sunt commoditates hujus, quod modo inhabitamus domicilii, ad quas ex contigua domo comparata major accessio fiet. Interim his pro

initio contend simus, quia difficile admodum est, primo statim anno

omnia ad votum nancisci. Orationem quam magna cum omnium

satisfaction et applausu in primitiis nostrae residentiae declaravit fr

Matheus, cogitat imprimere noster Aulicus (in quo tamen nondum

me resolvi) ut ejus exemplare offerri possit illis qui tunc aberant.

Congregatio hujus Provinciae Sneimae celebrata fuit, et si quae

nobiscum transigenda timebamus, ex falsis quorundam laicorum, qui

sunt pro pane lucrando informationibus, vel dissimulata sunt ad tern

pus, vel ex toto suppressa, quorum posterius magis credendum suadet

benevola et sincere omnium fratrum Nivalium nobiscum correspon

dentia, ipsiusque Provincialis et Guardiani erga nos affectus. Com

missarius Antonius est Romae et Ambrosius porrexit in Bavariam,

unde facilus potero ire Viennam. Omnes hie, Deo laus, bene valent,

et quantum ego colligo, bene consolati ; ambulant omnes in domo

Dei cum consensu, servantes quantum in ipsis est regulariter omnia

quae ibi didicerunt a Patribus suis. Plura non occurrunt ; quare

supersedeo unice vobis commendans illos qui facessunt vobis

negotium ; non est discipulus super Magistrum. Ego judicarem illos

studio privandos et si ingenio pollent, omni ad optatos honores aditu.

Vale mei memor. Salutet P.Rob, cui ultima hebdomada scripsi.

fr Pat. Flem.

Mitto vobis exemplar nostri sigilli tarn majoris quam minoris, quod ceteris ostendere poteritis. Verba ilia ex ore S. Ambrosii ad

D. Virginem procedentia : "Nodus originalis non est in te" cre

duntur esse ipsius S. Ambrosii, ut notat Pr. Hugo in suo Rosario

Im. Concept, et ideo ea addidi ad explicandum conceptionis

mysterium. Omisi, sicut monuistis, in circulari inscriptione B.M.V.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 19: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

190 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

velut superfluum. Praeter ilia duo sigilla habebimus tertium, parvum,

rotundum, pro litteris clausis. Si quid aliud circa hoc occurit,

indicate, et si potero, emmendabitur. Expectabo vos hie saltern ad

finem Novembris ; interim ne me desinas tuis litteris frequenter consolari.

18. Fr. Patric\ Fleming to Fr Robert Rochford

(Ibidem)

Vde Pr9

Accepi plures vestras, quibus vestrum erga meum profectum

affectum satis perspexi, pro quo maximas ago gratias, cum occasio

fuerit, etiam pro posse vicem repensurus. Juvenem Franciscum

Magnesium a vobis commendatum suscepi, et exercitio latinae

linguae applicui. Reliqui quotidie mecum aliquid repetunt in dictatis

P. Bernardini Vetwis de sacramentis. Hinc post paucos diebus [sic] Viennam Deo dante proficiscar, forte non ante hiemen reversurus ;

Dnus det conformem nostris hie principiis progressum et successum;

quod ut fiat proculdubio non deerunt preces vestrae quotidianae pro

nobis. Scripsi in ultimis meis P. Roberto ut alios duos ad nos mittat,

qui, ni sint ex Momonia, malumus quod ibi remaneant. Mud

Praesertim meum ad P. Brayum, a Va Ra ioco, a P. Thoma in sua

epistola serio reprehensum, videtur mihi potius laude dignum pro

ratione temporum modo currentium, quam vituperio, cum per illud

evitetur nationalitatis et partialitatis mala suspicio, quam de me

nullus concipere poterit, tarn arnica recordatione salutatus. Difficile

est omnibus satisfacere, maxime hoc tempore, in quo omnia passim

ad sinistras torquentur interpretationes, et alienationis argument a.

Scribitis mihi inter alia, quod ego (prout ab aliis imponitur) accesserim

ibi ad quemdam bonum patrem lachrimis profusus, me excusans

quod non possem agere amplius monitorem def ectuum ejus, quia aliqui

mei amici mihi tale cum eo commercium inhibuerint ; ex quo infert

P. Thomas me omnium praefati Patris suspicionum esse causam,

contra quod prolixam ipsi jam dudum epistolam direxi, quae et

V.Rae si vidit, debuisset sufneere. Sane justam me occasionem

accepisse existimo de Va Ra conquirendi, quae cum omnium primus

istum rumorem audivisset, non mihi metipsi (sicut amici et sinceri

cordis postulabat affectus) ante alios indicavit, ut ex me disceret

veritatem. Sed postquam inter omnes etiam juniores (quibus talia

de senioribus, nee a longe insinuanda sunt) non solum ibi manentes,

sed hue missos rem sparsit, nunc tandem me de hoc non semel ab

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 20: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 191

aliis reprehensum, admonuit. Neque multum apud me factum lenit

quod amicis tantum id communicaverit ; nam ego multo plus aegre

fero apud amicos male audire, quam apud adversarios ; et proinde

humiliter rogo V. Ram ut nullas de meo modo procedendi apud Archiepiscopum vel P. Joannem aliosve amicos, aut de nimia mea

facilitate, credulitate, simplicitate censuras aut sermones agatis,

Orate pro emmendatione imperfectionum mearum, quod multo

praesentius remedium est, quam ejusmodi colloquia, quae parum mihi

prudent is afferent. Utrum hoc ex amore proprio procedat vel

aliunde, quisque in suo sensu abundat. Quidquid sit, ego mecum

sic agi desidero. Sed ad rem ipsam veniamus, circa quam sciat

Va Ra me nullos meos amicos, aut in generali aut in speciali,

allegasse talis commercii cum dicto Patre dissuasores, nee allegare

potuisse sine personarum injuria ; et proinde, casu quo tale quid

ignoranter posui, modo tanquam falsum revoco, et si quid ipsis per

hoc allatum est honoris, presenti scriptione restituo. Caeterae nugae

quae in praefata fabula continentur de meis lachrimis, de pacto

illo spirituali cum dicto Patre, quia nulli faciunt injuriam, etiamsi verae essent, nullam novam merentur responsionem, cum in praefata

ad P. Thomam epistola copiosa satis antea fuerit exhibita, et quand

oquidem stercus soleat nimia sui revolution plus foetere. Inter

tot de me melioribus volitantibus rumoribus, difficile mihi erat

immunem transire, et mirum est dictam fabulam apud illos qui

assueti jam sunt tales falsas audire, tanti fieri potuisse, ut ex illo

dicerent me multorum infamiae causam esse etc. Sed erant amici

qui talia dixerunt, videlicet ad correctionem meam. Sit ita, verum

ego talis amicitiae formulam apud Tullium non legi. Sed de hoc

satis sit. Crastina die, Deo volente, profecturus sum Viennam, et

multa adhuc ante discessum expedienda sunt; unde cogor

abbreviare sermonem, meque per vos apud alios ibi amicos excusare,

quibus modo scribere non possum. Iter meum Domino serio com

mendate.

Pragae, 6 Augusti 1631. Vester ut nosti, fr Patricius Flemingus. Vdo Patri fri Roberto a Sta [Brigida] in Collegio Fratrum Minorum

S. Antonii Lovanii [phi]losophiae Lectori, Lovanium.

19. Fr. Peter Wadding to Fr. Lu\e Wadding.1

(Ibidem)

Most reverend and respected father and Cousin. Your lovinge

1- The address of this letter is missing, but it is evident that it was

written to Fr. Luke Wadding.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 21: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

192 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

and kinde letters I have receaved. I thauncke your paternitie most

humblie for the great care you had to commend me to Monsr

Bonacina, but he in his iourney to Vienne made a iourney to heaven.

God rest his soule. The reverend fathers of our nation giveth great satisfaction unto al in this towne, and are in good listinge onlie the

Capucins unseasonablie troubleth them. I doe helpe them the best

that J can, but that trouble?um Capucin hath a strange hedde, and

gouverneth the Cardinal, and as you knowe your selfe persuadeth

mannie in the Court of Roome what he wil. He denieth to have

anny part in this last busins against the friars of our nation. I doe

believe that the good father hath good intentions in this busins, but

the pure trueth is, that he disgousteth the hole kindome, the

nobilitie, the clergie, and the Emperour's courte. He calleth him

selfe missionarius Apostolicus, and doeth nothinge in the conversion

of soules, and al his reformation is to founde the cardinal his

Jurisdiction, wth displeasure of al the world. They write unto

Roome these matters verie speciouslie, but assure your selfe he will

breede a perpetual dissension betwixt the Cardinal and the secular

state, and if God doth not healpe the busins wil bringe the Cardinal

into infinite difficulties. I perceave by your last letter that you are

in the courte, and therefore wittelie'can dissemble. I have desired

your paternite to write unto me, in what tearmes standeth the

matter of this universitie, and you write nothinge of this. I praie

you informe me secretlie, and as you love me, what is yet that these

five yeares we are soe afflicted, suspended from degres, wth a

great disgoust of the hole kindome against the congregation, wch

complaineth that in this tyme when they have neede cf

learned men, the congregation de propaganda uppon the information

of one Capucin, doth soe hinder the progresse of studies. For the

Cardinal we can content him, and are content to let him be Chanceler.

They called me hether to doe some good, but I can doe nothinge for this suspension. Cousin and father informe me sincerlie in

these busins. I have written unto you of that good priest to get

him the title of protonotarie. He left me 40 shillings to paie the

expenses of the bulle. Farewel sweet father, and commend me to

your good praiers. Prage the 12 of Sept. 1631.

Your cousin and servant

Peter Waddinge

Father Joannes Bolandus would faine be acquainted wth your

paternitie. I commend him unto you. He is at Antwerp, and

writeth the lifes of Saincts. My kind commendations tp the most

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 22: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 193

reverend father Walshe. The Empereurs armies is nowe entered to

the duke of Saxonia his countrie. And there shal be a foale tune, for the king of Suelant is come thither wth his armie to defend

the duke.

20. Fr. Patric\ Fleming to Fr. Lu\e Wadding (Ibidem)

Adm R.Pr,

Quod hucusque R.P.Vae debitae gratitudinis et observantiae

specimen exhibere neglexi, modo vel ipsa praesens nostrorum exulum

necessitas extorquet, qui nesciunt ad quern alium recurrere debeant

apud Curiam istam, quam ad V.R.P. unicam ibi patriae nostrae

spem in opportunitatibus in tribulatione. Intellexit proculdubio jam dudum R.P.Va de incchato pro nostris exulibus Pragae domicilio,

quod hactenus, Deo laus, usque ad meum hue satis infaustum

adventum feliciter processit, ut ex hie adjunctis clarius apparet, ad

quae V.Rara remitto, alia quae mihi contigerunt relaturus. Fratres

nostri hie tanquam murum aheneum dictae fundationi se opposuerunt,

cum tamen antea Commissarii ipsorum P. Amhrosii Galbiati

licentiam habuerimus. Procurarunt ibi jam dudum ordinationem

quandam ad Nuncium Apostolicum, qui totus est ipsorum, in qua

cavetur ne ulli ex Belgicis partibus hie in locis collegia vel domicilii

erigere permittantur inaudito Commissario eorundem locorum, cujus

ordinationis virtute Nuncius Apostolicus per obedientiae mandatum

facultatem abstulit negotiandi cum sua Majestate aut aliis saecularibus

Dominis in hac curia, relicta interim adversae parti potestate nos

apud Caesarem impugnandi ;

quod an aequum sit judicet Deus et

Va Ra. Qui procuravit dictam ordinationem a Cardinale Nepote suae Sanctitatis missam, fuit proculdubio Pr Antonius, Commissarius

familiae, idque ut probabiliter praesumi potest in odium P. Josephi

Bergaigne, ipsius, ut creditur, adversarii ; propter quern potissimurn

nos haec omnia patimur, cum tamen velut pauperes exules nullum

offendere velimus, sed omnium pedibus subjecti, ab omnium favore

dependentes, sive hujus sive illius partis. Ne videantur absque

aliqua ratione collegium dissolvere velle, dicunt nos non intrasse

Pragam cum legitima authoritate, sed tanquam fures ; contra quod

est relatio, quam hie apposui, acceptionis et concessionis dicti Col

legii Pragensis. Dicunt insuper nos facere per tale Collegium fratribus Pragensibus praejudicium ; contra quod est alia specialis

charta. Postremo timent nos cum tempore in regiones extendere

calceamenta nostra, pluraque alia collegia in aliis Germanis civita

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 23: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

194 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

tibus sollicitaturos. Quae suspicio quam absurda sit, ipsimet nos

impugnando ostendunt; &i enim tantas patimur difficultates in hoc unico Collegio, quis credat nos alia cum multo proculdubio majori labore praetendere ? Deinde, quomodo talia Collegia vir is vel mediis instruere possemus, qui ea ipsa quae modo stabilita habemus, con

servare vix possumus. Primarius noster anthagonista est Pr Prosper

Galbiatus, Austriae Minister et Commissarius Poloniae, qui verbis se dicit R.P.Vae amicum, factis autem negat pro quanto nos vestros

concives impugnat. Dominus det foelicem sucessum, quod ut fiat,

haec omnia R.P.Vae confidenter transmittimus, ut remedium

aliquod rebus afflictis sua industria affere studeat, et a sua Sanctitate

Collegii inchoati confirmationem obtineat. Scitis quanta cum

afflictae nostrae patriae ignominia et detrimento locus semel incoeptus,

et ubique Pragae cognitus dissolveretur. Absit quod V.R.P. unquam

tale quid permitteret. Ad haec mihi Pragam responsum dirigite,

quia forte eo interim migrabo. Jam mensis est quod hie haereo,

nee quidquam efficere potui, ad ipsum dumtaxat Nuncium permisso

recursu, qui meas ration es nee capit, nee videtur velle caper e (sicut

nee praefatus Prosper) imo1 nee audientiam nisi cum difficultate con

cedit. Unde oportet nos stare pro nobis, et alias vias invenire

nostrae causae succurrendi, quae nobis non desunt, Deo laus, ut

forte suo tempore apparebit ; quod faxit Omnipotens. Haec modo

sufBciant. Salutet obnixe omnes meo nomine, et si quid hinc, hoc

est ex bibliotheca Caesarea desiderat, indicat, et si mihi fuerit copia,

exquiram. Viennae 12 Septembris 1631. Adm R.P.Vae1 humilis

in Xro filius

fr Patritius Fleming.

Postquam haec scripsissem Auditor Nuncii mihi curavit per Guardianum significant quod debem Pragam re infecta redire, videlicet ut in mea interim absentia Caesarem nobis reddant adver

sarium, apud quern heri fuit Pr Prosper et Custos Provinciae. Serio

incumbendum vobis erit huic negotio pro honore afflictae patriae.

Quam citissime rescribite. Adversarii ad istam etiam Curiam

litteras dirigunt, quas praevenire debetis. Nil contra nos scribere

possunt praeter meras calumnias, quae tarn facile R.P.Va negare

poterit quam illi afhrmare. Item in Domino valeat, et me apud

P. Antonium et P. Punchium serio excuset, qui modo multis distrac

tus scribere non possum, nisi paucas lineas. Excuset errores et

lituras in his chartis commissas quia tumultuarie et absque

librorum subsidio cuncta transegi. Citatio Henrici Antisiodorensis

in primo paragraphs Apologetici non est bene adducta, qua de re

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 24: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 195

videndus Rothus in Hib. Re surg. vel in Analectis, qui libri mihi non

sunt ad manum.

Circa aliam controversiam quam Sathanas post meum Praga dis

cessum inter nos et Patres Capucinos excitavit, mitto vobis epistolam

P. Gerardi ea de re ad me missam, ex qua singula exacte intelligatis.

Si obtinueritis a sua Sanctitate confirmationis litteras, curate ut inser

atur clausula inhibens ne ulli alii religiosi prope locum a nobis jam

acceptum conventum erigant, neve ulli nos circa loci jam legitime

accepti possessionem impediant vel molestent ett. sub poena ett.

Vester

fr Patritius Flemingus

Mississem vobis authenticum exemplar diplomatis Caesaris et

obedientiales Ministri Generalis, sed non vacat exscribere. Quod differtur non aufertur. Spero non fore necessaria, nisi forte ventum

fuerit ad strictum negotii examen, de quo V.Rae erit me monere

quam primum. Valeat iterum.

Adm. R.P.fri Lucae Wadingo.

21. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Patric\ Fleming

(Ibidem)

Pax Christi.

Reverende Pater. Deus det nobis pacem.

Jam pridem Diabolus incipit vibrare suas sagittas contra nos quando vidit nostrum negotium tendere ad optatum exitum, sed Deo favente

non praevalebit. Scripsi vestrae Rae singulis postis ex quo

discessisti, unde putem litteras Cardinalis ad Nuncium et Episcopum esse ibi apud D. Secretarium Bohemicum ante vestrum appulsum.

Litteras P. Waddingi ad P. Lamerman1 et Abbatis Strahoviensis ad suum fratrem Ilium D. Gerardum a Questenberg transmisi etiam per ultimam postam, cum aliis litteris non ita gratis a PP. Capucinis, in

quibus petunt a sua Celsitudine ut nos demittat hinc et relinquat

ipsis locum2 quia ipsi citius elegerunt hortum D. Bertolomi de Paulo

pro edificando monasterio quam nos occupavimus hunc locum. Unde

jure prioritatis ipsis debet ur. Omnes deridunt hanc electionem et

prioritatem, tamen si res referetur ad Concilium Cardinalis, non

caret periculo, quia illi omnes sunt partes, nempe P. Magnus,

* Note in margin : Lamerman est confessarius Imperatoris. 2- Note in margin ; Ista duo Joca sunt valde vicina, nee intercedit

spatium cannarum quas inter domos nostri Ordinis et aliorum Mendicantium.

praescribit Clem. 4 6? 8.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 25: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

196 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

Capucinus, Confessarius Cardinalis, D. Plateisius, praefectus aulae

Cardinalis, et ipsemet Cardinalis. Unde possumus excipere contra

omnes, et tradere hunc libellum supplicem P. Waddingi Nuncio

Apostolico ut mandet ipsis nihil tentare in isto loco usque dum lis

fuerit discissa inter nos et ipsos. In vigilia S. Bertholomi Apostoli3 quae fuit 23 hujus mensis emerunt lo locum, et D. Ber. Michna qui fecit contractum loco fratris sui Comitis dixit nobis quod paucis ante diebus non erat determinatum quern locum vellent accipere,

quod cogitabant de domo Dni Paradise et de aliqua alia domo in

antiqua civitate emenda, et quod si ipse prius seiret quod ipsi essent

ita arrogantes, quod nullo modo emisset locum pro ipsis. Dominus

Senior de Martines aeque aegre audit illos, ac si vellent accipere domum

ipsius. Unde dixit quod petitio ipsorum sit scandalosa, arrogans,

et impudens. Excell. Junior4 non fuit domi ab aliquo tempore usque ad hesternam noctem, et quam primum descendit ex Curia, Pater

ipsi omnia narravit, ita ut quando ego ipsum hodie mane accessi,

non erat opus ulteriore information ; dixit non esse mirum quod

illi patres vexent nos qui sumus pauperes exules et peregrini sine

ullo patrono nisi D. Deo, cum etiam totius regni pacem et quietem

perturbent. Addidit quod non habemus quod conqueramur de

R[ege] Angliae haeretico quod nos expellat ex Regnis suis, cum

fratres nostri conantur expellere nos ex fundo non suo. Consuluit

etiam ut daremus unum libellum supplicem Imperatori, et alium Illis

D. Locumtenentibus. Consului PP. Societatis et aliquos juris peritos.

Omnes unanimiter dicunt ipsos impie procedere sine apparentia aut

praetextu alicujus justitiae nisi quod dicant se prius elegisse is turn

locum quam nos acceperimus possessionem hujus loci,5 quod ego

etiam probavi esse falsum in D. Plateisum "ex suo ore (si esset

aliquid contra nos, sicut non est) dixi ipsi : Vestra Ilia Dominatio

dixit Patri Lectori et mihi quando tractavimus de emptione istius

3* Note in margin : Conferatur tempus hujus emptionis cum tempore quo nos emimus nostram domum nempe circa Dnicam Laetare hujus anni 1630 ; Item cum tempore quo solemnem Collegii ingressum et inaugura* tionem celebravimus, videlicet in octava SS. Apostolorura Petri et Pauli 6 Julii 1631. Et tunc videhitur quibus juste competit jus prioritatis, an

PP. Capucinis an nobis. 4- Senior Comes Martinez est ille qui tempore rebellionis ejectus fuit per

fenestram, et Junior Comes est ejus filius, vir magnae sapientiae et pietatis, nostri negotii ab initio patronus.

5 Note in margin : Iste locus aulae regiae alius est ab horto Bartholom aei

de Pauli, etiam nostrae loci habitationis vicina, quern sibi emerunt Capucini. sed diu postquam nos possessionem accepimus nostri loci, ut patet ex supra relatis. Unde apparet quod circa locum Bariholomaei quern praetendunt, non

fuerunt prior es nobis. Iste Plateis est Praepositus Olmucensis, et modo

electus in episcopum, fjuturus. suffraganeiis Qardinalis ah Harrach Archill Pragen,

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 26: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 197

loci6 ubi olim fuerunt nostri fratres et in quo sumus ipsi jam quod esset locus jam emptus pro Patribus Cappucinis in Aula Regia nimis

prope nos, et quod ibi aedificaretur monasterium pro ipsis et etiam

seminarium pro saecularibus studiosis. Unde si ipse esses Episcopus, non permitteres nos accipere istum locum. Consuluit tamen postea

V.D. ut accederemus Emino Cardinali et diceremus ipsi quod velimus accipere istud locum ; accessimus; diximus ipsi omnia

fideliter; dedit nobis consensum cum benedictione Dei. Ergo si

Patres Capucini habuerant ibi, scilicet apud Aulam Regiam, locum

emptum, tunc secundum Vestram Dominationem nee in ipsa

electione praecesserunt nos, quia nos tunc emimus locum, et diu ante

earn elegimus, si hoc nos juvet; ipsi vero locum Bartholomei de

Paulo diu post. Curavi pulchre erigi chorum et sedilia fieri in

ecclesia et sacristia more hujus patriae. Est canale a culina ad ter

rain. Curavi etiam fieri pulchram tabulam in qua magnis litteris

scribitur titulus Collegii, et subtus titulum conf or miter ser ibi : Beati

qui persecutionem patiuntur propter justitiam, quoniam ipsorum est

regnum coelorum. Jam statim suspenditur supra portam. Eo die

quo venit ad me iste libellus suplex volui erigere cruces quia D.

Secretarius Lignorum Imperatoris misit mihi pulchram arborem ex

quercu. Volo permittere scholam uti est, usque ad meliora tern

pora. De reliquo V.R. potest dicere quod habemus conventum

formatum. Si Nuncius voluerit hoc negotium per aliquem examinare,

mandet hoc Rmo D. Abbati Strahoviensi, ut aliquibus personis in

differentibus. Agas positive contra ipsos ut inde demittantur

ratione privilegiorum nostrorum quae adhuc sunt in vigore.7 Quod

autem PP. Carmelitae aut Jesuitae aedificaverint prope alios Reli

giosos, hoc fecerunt quia ipsi habent alia privilegia aedificandi intra cannas. Pater Waddingus ibit spatiatum post prandium, quod si

non venerit tempestive cum isto libello supplici, debes ipse formare

libellum supplicem cum consilio Patris Lamerman et aliorum patrum.

Sis bono animo et ne nubes istae te terreant, quia saepe fiunt nubes

sine pluvia. Sive Patres Capucini perdant, sive vincant, conciliarunt

sibi per hoc multorum odium. Nullas litteras recepimus hodie

Lovanio. Si Pater Malachias esset hue venturus jam haberet

optimam commoditatem, nam post paucos dies Praefectus Aulae Prin

cipis de Locovitz tendit Bruxellas statim reversurus cum reliqua parte

** Note in margin : In isto loco quern elegimus extitit olim conventus nostri Ordinis S. Amhrosio consecratus. ut constat ex Chronicis Bohemicis.

7* Note in margin : Privilegia scilicet ista quod nullus aedificet monas terium infra spatium trecentarum cannarum in aere mensurandarum prope

nostra loca> Rodrig. tom.2.q.49,a.5.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 27: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

198 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

familiae Principis quos bene posset comitari. Vale et vive. Salutet

plurimum nostrum charissimum Fr. Matheum ; scribat singulis postis

quid vobiscum agatur. Interea Deus vos custodiat et juvet. Sper

amus quod exaudiet nos semper pro vobis orantes.

Vester humilis confrater in Christo Jesu fr Gerardus Geraldinus

Pragae 27 Augusti 1631.

Addressed : Vdo Patri Fri Patritio Fleming Hiberno S. Theologiae lectori in Conventu FF.Min. Reformatorum Viennae.

7\[ote added to the foregoing in the hand of Fr. Patric\ Fleming :

Hanc epistolam cum suis literis et meis marginalibus notis idcirco

vobis transmitto quod scripta sit ab oculato teste. Va Ra omnia

expendat.1

22. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding.2 (Ibidem)

Jesus Mra.

Reverend father peace and health.

I could scharce fynde in my harte to withdrawe yor R. from

his continuall and most profitable occupations by the readinge of

my unknowen letter, had I not been provoked by your Res fatherly care and solicitude in promoutinge our weake beginninges, which I

understoode by yor R.s is letters unto father Waddinge, wherein

yor R. have not onelie commended us, and the promotion of our

buisness unto himesealfe, unto whome wee are alreddy well com

mended, yet much the more for yor comendations, but also unto

Mr Bonazenef whoe was expected to be a great wat in these partes,

but beinge ..... ted by a sudden and unexpected death

in a bote within a leage of Vien descendinge from Superior Austria, can doe us or enie ealse but little service, which neewees weare

heere as grateful unto the most parte of our B . . . . Bohe

mians, as if they had seene him come home safe a horsback guarded with a groupe of his contrimen, and not causeless, knowinge now

by experience what trubble the Contrie was put unto (as well

Churchmen, as Laymen and all the Nobilitie) by hime of whome

hee was caled from thence hither, I meane by fa. Magnus the

* This letter appears to have been sent on to Fr. Luke Wadding by Fr.

Fleming in his letter of 12 Sept. 1631. 2- Address missing, but the contents indicate that the letter was written

fo Luke Wadding.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 28: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 199

Capucin, great in person, but far greater in his owne opinion and

judgment. This and manie other thinges concerninge this man I have out of the greatest men in the kingdoms mouths by an occa

sion .proceedinge from hime, whereby I was con

straned to appear before them, and declare the justice of our cause,

and the injustice of his petition in that wh hee pretendeth. This was his petition, or the Guardian of his convents supplication pro

ceedinge from hime, to desire the Cardinali to remove us hence without enie pretext of justice, as yor R. may understand by the

copie of ther supplication wch I send heere inclosed, but that they

aleage the Cardinals consent, about 2 years agoen to build the second Convent heere, after wh consent they have chosen a place for the

buildinge therof, after which choosinge ther came Irish Franciscans whoe took possession of a place neare that place chosen of them

which may be an impediment to the building of there convent, wherfore they desire the Cardinal jure prioritatis, quam non habent nee in intentione nee in executione, to leave them the place and bid

us sheaft for ourselves. Let yor R. judge whether this becometb

such holy fathers, whoe doe bragg themsealves to surpass all other

Religious men in perfection, to pretend such an impious interprise, after our beinge heere admitted more than 2 years and a half,

registrated in the bookes of the kingdom, havinge possession this 5

or 6 monethes and brought in by the Cardinell, Burgraf, and cheefest or the nobilitis whoe had a singing mass and a latten oration in our

Chappie since wch tyme we have done althinges publickly ac

cordinge our profession, the Capucins being present, healping us

for our altar, fa. Magnus himsealf celebrating 3 or 4 tymes in our

Chappie and neaver a one of them spake one woord of this business, untie it was the 20 of August that they have sent us this supplici

tion, and 3 days after they bought the fore mentioned place. This

supplication I presented to them that houlds the Imperours place and they concluded in the Chansery it to be of noe effect for the

Capucins if it weare all truth, as it is not. Other neewes I receaved

yesternight from Vien of fa. Reeder whoe went thither neere a

month agoe, that greeves me more than all the rest, to wit that our

one friers, or som other have ill informed the Popes Legat, soe that

hee has hindered father Patricke to doe enie business ther with

the Imperour, or enie ealse, affirminge that hee has a commandment

from the Pope not to permit eny out of the Loe contries, or Ireland

to build any Colledge heere, or goe forward in ther buildinge befor

hee understands of the Commissaris Generall of those partes is

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 29: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

200 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

mynd. Whose consent we have alreddie, yet for the greatest

securitie, and our confirmation in this place I shall desire yor R. of all kyndnes and for the zeale that you have in promovinge the

good of our Order, and specialy of our owne desolate Provence to

procure us such letters from the Pope and others, as you thinke fit

for the confirmation and promotion of this place, and confusion of our adversaries, and accordinge father Waddings direction, unto

whom yor R. may direct them. This beinge all I rest prayinge the

omnipotent to prosper and protect yor R. as hee wisheth that will ever remayne

yor R. is poore affectionat br. in Christ Jesus Br Gerott fitz Gerald

From Prage the 6 of St ember 1631.

23. Fr. Patric\ Fleming to Fr. Robert Chamberlain.

(Ibidem)

Admodum R.Pr.

Cum consummaverit homo, tunc incipiet. Putabamus negotium

Pragense, nee mirum fuisse jam extra periculum. Sed diabolus,

omnis boni inimicus, ostendit contrarium, quibus potest machinis

nos impetens Pragae simul et Viennae. Quam primum Praga dis

cessi, stimulavit PP. Capucinos (quos antea vobis ser ipsi voluisse

prope nos locum monasterii construendi accipere) ut litem contra nos

intenderent circa jus prioritatis, praetendentes se prius elegisse locum

ilium quam nos; quod imprimis falsum est evidenter, quia non a

multo tempore, post domum nostram jam emptam, et solemniter in

possessionem acceptam consultabant an ibi domum habere vellent,

vel in antiqua civitate, ut ipse emptor testatur. Deinde in Augusto

praeterito in vigilia S. Bartholomaei primum emerunt sibi domum,

postquam jam nos in octava Apostolorum Petri et Pauli 6 Julii solemnem Collegii inaugurationem celebravissemus. Quibus stantibus,

videat V.R.a cui competat jus prioritatis. Tota civitas accensa est

contra eos, et nostram causam suscipiunt, excepto Cardinali, cui

libellum supplicem contra nos porrexerunt. Certe si ullum titulum

habuerunt, videntur illud perdidisse, dum nobis antea non contra

dixerunt, scientes et videntes nos locum istum pro nobis aptasse,

chorum et capellam formasse, campanam appendisse etta. ; contra

quae reclamare debuissent. Ita quidem Pragae daemon, Viennae autem

multo fortiora nobis opponit obstacula, nam domesticos nostros et in his

Provincialem Austriae Prosperum Galbiatum, memores eleemosinae

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 30: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 201

quam hie antea collegit Pr Malachias, in tantum contra nos armavit

mendaciter persuadens nos velle idem facere, ut etiam Collegii

Pragensis dissolutionem non obstante Generalis Ministri mandato, machinentur ; nil tamen contra objicientes praeter aperta mendacia

et calumnias de furtivo nostro primum ad Caesarem, et Pragam accessu, de praejudicio inde secuturo Bohemicis, de contemptu regulae

quam dicunt nos minime observare, immo habere collegium (ut

quidam dicit ex ipsis) esse contra regulam. Contra quas aliasque

nugas scripsi Apolegeticum, quam intendo hodie clam transmitter

Confessario Imperatoris, damans justitiam. Clam inquam, quia per mandatum Nuncii Apostolici qui est totus Galbiatorum, detineor

ita domi, ut nonnisi ad ipsum Nuncium et suum Auditorem mihi

pateat accessus, idque com socio ex conventu, relicta interim contra

omnem justitiam adversariis, qui heri convenerunt Imperatorem,

negotiandi facultate. Fundamentum horum omnium asserit Nuncius

esse ordinationem quandam Roma a Nepote nomine Suae Sanctitatis

missam, qua cavetur ne ulli ex illis partibus ad has Provincias pro

collegiis fundandis vel extruendis admittantur mandato Commissarii

Generalis harum partium ; quod cum ego respondissem nil contra

nos id facere, qui jam dudum consuluimus P. Ambrosium,

Commissarium, a quo et consensum ab initio habuimus, ut ex ejus

apud me litteris ostendi, nihilominus nee juri nee rationi stantes,

nos impugn are non desinunt, volentes ut denuo Pragam revertamur,

remissa ad generalissimos Praelatos, et suam Sanctitatem dicti Collegii

confirmatione. Et ad hoc Nuncium induxerunt, a quo nullum

bonum verbum habere possum. Petii, si judicialiter procedere

volunt, aliqua de jure mihi debita ; sed frustra. Verum cum videam

judicem agere partem, ad ipsius obedientiam non credo me

obligatum, donee simile etiam praeceptum alteri parti imponatur

quale mihi ipse imposuit, videlicet non negotiandi cum Caesare aut

aliis ullis, exceptis fratribus nostris, scilicet adversariis meis. In his

solum timeo carcerem, ad quern Provincialis, si rigorem servare vel

let, dixit se potuisse me mittere, tanquam absque legitima obedientia

hue venientem ; nil enim curat Guardiani vestri litteras, neque forte

Generalis, quoad praepositum, nisi pro forma. Longum est omnia

nostra gravamina referre, quae divinae pietati pro peccatis nostris

offerimus. P.Rde haec non vos terreant ; causa justa sibi facile

patronos inveniet. Diabolus in his invidet coeptis nostris, ex quibus

proculdubio aliquid boni sequuturum timet. Capitulum Generale

ad alterum annum dilatum est. Moneat Malachiam ne hue unquam

absque Generalis Ministri obedientia veniat, alioquin infallibiliter

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 31: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

202 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

includetur. Mira de ipso dicunt, sed falsa. Scripsi plenam infor mationem P. Lucae Romam, ut praeveniat Antonium Galbiatum, qui

proculdubio transmitti curavit diet am ordinationem, diu postquam

nos Pragae resedimus missam, quae proinde cum sit de futuro, nil

nos concernit. Deinde ipse Ambrosius nunc etiam consult us

respondit se non esse contrarium modo servemus nos conditionem de

non mendicando a Caesare positam ; ex quibus satis intellig.itis

daemonis invidiam. Non possum plura. Omnes saluta meo nomine,

et excusa. Viennae 13 Sept. 1631. Vester totus

fr. Patri. Flemingus.

Omnes vestras litteras mittite Pragam, unde eas facile habebo.

Admodum R. Pri fri Roberto Chamberlino in Collegio Sti Antonii de Padua Lovanii S. Theologiae Lectori Jubilato ett. Lovanium.

24, Fr. Patric\ Fleming to Fr. Lu\e Wadding.7

(Ibidem)

Admodum R.Pr

Scripsi vobis praeterita hebdomada plenam informationem eorum

quae hie circa Collegium Pragense a nostris domesticis patimur, qui insuper Nuncium Apostolicum induxerunt, ut nobis in virtute s.

obedientiae mandaret, quatenus post duos dies nos denuo Pragam

conferremus, ibi ulteriorem expectaturi sententiam a Sua Sanctitate

et Praelatis Generalibus circa Collegii praefati confirmationem, relict a interim, (vel saltern non adempta, quod sciam) hie adversariis

nostris nos apud Caesarem impugnandi, ne dicam traducendi

facultate; quod an aequum sit judicet Justus judex et Va Ra

cujus erit apud Rmum P. Antonium Galbiatum, Commissarium

Generalem (si vobis familiaris ad eum patet accessus) expostulari et

conqueri de gravaminibus, quae nobis miseris, nulli malum vel prae

judicium machinantibus, hie ab ipsius (subditis, et potissimum a

P. Prospero Galbiato Austriae Ministro sine ulla justitiae colore in

feruntur, cum nihil contra nos possint praeter meras calumnias et

mendacia proferre. Causam nostram audire nolunt, aut intelligere,

et Nuncium secum totaliter abstraxerunt, qui alioquin sibi relictus

se velle nobis favere satis ostendit. Item cum tantum esset quaestio

de collectura Pragae facienda, utpote quae Pragensibus timebatur

praejudicio futura, praefatus Pr Prosper, nescio qua authoritate, etiam

primam loci fundationem et acceptionem in disputationem vocat, et

1- The address is missing, but it is evident that the letter was written to Fr. Luke Wadding at Rome.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 32: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 203

contra expressum Generalis Ministri mandatum, impugnat, asserens

oportere rem hanc ad Praelatos Generates et S. Congregationem examinandam remittere, ut videlicet ipse hie, et ipsius ibi complices interim Caesarem et Pontificiem a nostra causa abducant, et ad Col

legii jam coepti dissolutionem impellant. Sane si hoc sancte affirmare non possum, vel certe conjicere audeo Sane nobilitas

Bohemica pro nobis stabit, neque permittet illos quos ipsa ex mandato

Caesareo in sollemnem possessionem, et protectionem suam suscepit,

pati hac in parte detrimentum ; quare cum Pragae tarn bonum habeamus fundamentum, V.Ra non desit nobis. Illmum Protec

torem, Ludovisium, accedat, et in auxilium sibi commissorum exulum

confidenter invocet; Suae quoque Sanctitati in memoriam revocare

studeat, quae nostri fratres Lovanienses missionarii, non solum in

Hibernia, sed in ipsa Scotia, cui specialiter intendit, animarum

lucra operentur ; quaeque his calamitosis temporibus ab Anglis

patiantur Hiberniae Catholici, qui longe aliam a Sua Sanctitate con

solationem expectant, quam refugiorum pro ipsis fundatorum

injustam eversionem. Denique ipsum Antonium plene et vere

informatum, ad favendum novellae plantationi solerter inclinet. Nee

ullam sinistram suspicionem de nostris, aut nostra Pragae residentia

propter Josephi Bergaigne cum ipso simultates suscitandas occasionem

subesse incunctanter affirmat. Utquid enim nos pauperes exules ab

omnium favore et auxilio dependentes, vellemus, aut auderemus ullas

cum hac vel ilia parte, in causae nostrae detrimentum inire colliga

tiones ? Certe, si ita timent vel suspicantur, trepidaverunt timore

ubi non erat timor. Si Prem Antonium induxeritis ad haec, curate,

ut tarn mihi Pragam, quam Provinciali hue licentiam in scriptis trans

mittal peragendi quae habemus cum Caesare agenda, alioquin vix

hie ulla negotia perficere poterimus. Non habeo ad manum diploma

Caesareum, sed bene obedientiam Generalis Ministri, cujus vobis

nunc transmitto exemplar authenticum, humiliter rogans ut hanc

causam pro afflictae suae patriae et Provinciae honore ac militate

V.Ra serio amplectatur. Quamvis enim non sit certo credendum

dictos Patres velle domum praefatam Pragensem ex toto dissolvere,

sed potius laborare ut conditiones quas ipsi desiderant, obtineant ;

tamen nimia cautela non nocet, et expedit jam in principio, rem

plenaria Suae Sanctitatis authoritate stabiliri, ne postea similibus in

cursibus de futuro simus obnoxii. Rogo ut Va Ra nullam in his

exequendis interponat moram ; neve multum rem divulgari sinat, sed

in silentio cuncta perficiat. Jam in hac et similibus occasionibus

intelligit misera Hiberniae Provincia, quam necessaria sit vestra ibi

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 33: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

204 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

praesentia et industria. Sed desino amplius addere calcar aquae

currenti. Tantum de caetero me commendo Adm R.PVae tanquam

patri filium, et simul etiam pusillum gregem Pragae in protectione Dei coeli commorantern ; cujus ego nomine haec vobis cum fiducia

transmitto, ragans ut quamprimum per viam aliquam securam

Pragam responsum dirigatis, ne contingat nos diutius in anxietate ibi

detineri. Salutate serio R.P.Antonium cui praeterita septimana

scripsi. Dominus conservet R.P.Vami Datum Viennae 20 Septembris

1631. Adm R.P.Vae.

humillimus in Christo filius

fr Patritius Flemingus.

[I] ta me hie habent suspectum quod non sinant me exire cum meo

socio. Quando ipsemet Pr Antonius fuit hie simul cum Ambrosio Gab

biato harum Provinciarum Commissario, transmisi ad illos exemplar

obedientiae Generalis Ministri supradictae, et mihi per epistolam

respondit Ambrosius se fuisse contentum, ut patet ex his quae vobis

antea scripsi ; ex quo apparet an iuste nos ipsorum subditi in dicta causa impugnent.

25. (Enclosed with the foregoing).

Fr. Bernardinus a Senis totius Ordinis S. Francisci Generalis Min

ister et servus dilectis in Christo filiis Guardiano et Patribus nostri

Collegii S. Antonii de Padua Provinciae Hiberniae in Universitate

Lovaniensi salutem ett.

Quandoquidem fructuosissimum hactenus collegium nostrum

Lovaniense S. Antonii de Padua fratrum nostrae Provinciae Hiberniae

bellorum incommodis et temporum iniquitate solitis undique desti

tutum existat subsidiis, et ad Catholicam religionem propagandam atque propugnandam in Hiberniae Scotiaeque Regnis summe neces

sarium sit, ut praefati fratres alicubi domicilium habeant, ubi libere

tyrones ex Hibernia venientes recipere, et virtutibus ac litteris (ut

optime solent) per se possint educare, nobisque sit intimatum S.

Caesaream Majestatem pro augusta semper pietate propensam esse

ad refugii locum diet is fratribus in regia civitate sua Pragensi con

cedendum (ubi tarn Caesarecue protectionis et favoris beneficio

gaudere, quam illustrium Germaniae personarum charitate valeant

commodius adjuvari) nostramque, ut id majori cum fructu et fund

amento fiat, pro ipsorum fratrum parte requisitam authoritatem. Nos

idcirco Praesentium tenore, non solum nostram cum obedientiae

sanctae merito dilectis fratribus ad ejusmodi locum, seu seminarium

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 34: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 205

procurandum, accipiendum, atque inhabitandum licentiam facimus, verum etiam Caesaream Majestatem, omnesque Principes ac

Potentes cujuscumque status fideles, quantum possumus in Domino

enixe hortamur, et rogamus, ut opus illud Deo gratissimum, fratresque

praedictos omni benignitatis et munificentiae genere promovere atque

ut mirificos divini honoris et salutis animarum operarios confovere

velint, copiosissimam aeternae retributionis mercedem recepturi,

nostrorumque sacrificiorum ac coeterorum quorumcumque bonorurn

operum participes multiplicius futuri. Insuper nostrae Religionis Patribus et Praelatis per Germaniam et Bohemiam existentibus in

virtu te S. obedientiae mandamus, ut non solum huic sanctae

fundationi obicem non ponant, sed ut earn, qua par est, charitate

promoveant et adjuvent. Datae in nostro Conventu S. Francisci

Madriti die 10 Aprilis 1630.

(L.S.) fr Bernardinus de Senis

Minister Gnlis.

Collatum et revisum hoc transumptum concordare cum suo

originali in omnibus verbis, clausulis, et punctis, testor ego Protono

tarius et Notarius publicus Pontificius et Imperialis hac propria manu mea et sigilli mei impressione. Actum in Archiepali Can

cellaria 12 Febr. Ao 1631.

Elias Albertus Colbius a Columberg.

(Seal) Endorsed, in hand of Patric\ Fleming: Authenticum exemplar obedae.

P. Bernardini Mnri Gnlis.1

26. Br. Mathew Hore to- (?)

(Ibidem)

R.adm Pater, Litteras vestras datas in Julio Viennae dum essem

recepi, et sincerum quern ostenderant affectum non meis meritis sed

huirfanitati vestrae attribuo; pro qua gratum et ad vestrum

obsequium promptum animum semper retineo, et pro constantia in

tot adversis ne canos vestros cum dolore ad sepulchrum deducant

quotidie preces fundo. Nee in vobis tantum qui inter discordias ibi

* The original of this letter is now in the archives of St. Isidore's, having no doubt been brought there along with the other Louvain papers. It is endorsed : Commissio Bernardini Senensis pro domo Pragensi.

The only difference between the original and the copy are *' dilectis in Dno

filiis, instead of "

in Christo" and in the document itself "

honorum quorum*

cunque,*' instead of "

quorumcumque honorum"

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 35: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

206 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

vivitis Deus ultionum poenas facit inordinatos aliquorum animos,

sed et in nobis quasi patrum peccata in filios puniens ista ulciscitur,

nee aliam putamus infecti nostri negotii causam quam quod Deus dis

cordantium inter se res non promoveat. Deus det nobis cor unum et

rectum, et Rdae Paternitati vestrae innocentiae suae tutelam. De

adverso nostro successu Rdum Patrem Lectorem scripturum estimo ;

de mea vero valetudine, Laus Deo, nihil ingrati possum vobis mittere

cum jam perfecte quasi convaluerim. Salutet plurimum Rdos

Patres Lectores et omnes alios nostros fratres quos Deus opt. max. in

pace in idipsum diu conservet. Vester sincerus indignus fr Matheus

Hore. Praga 16 Oct. 1631.

27. Fr. Pa%ric\ Fleming to Fr. Robert Chamberlain

Admodum R.Pr

Scripsi vobis Vienna de impugnatione hujus Collegii quam sustinui

mus a Prospero Galbiato Austriae Ministro, cujus modo plenam et

mmutam transmitto relationem a fratre Matheo itineris mei socio

compositam, ex qua horum temporum iniquitatem intelligetis. Non

debetis ex hac occasion timere vel turbari, quia haec omnia ad

causae nostrae tutelam, et collegii gloriam postea Deo dante con

vertentur, cum diaboli conatus fuerint elisi. Non ausus sum inde

petere litteras Serenissimae ad Caesarem, et ideo hoc ipsimet Conv

missario in inclusa epistola commendavi, quam legere potestis.

Scripsi P. Lucae et P. Antonio Roman fusam relationem hujus causae,

quod et diu antea fecissem nisi ipsos timuissem fore contrarios, quod

modo non timeo, cum ipse Pr Lucas ex seipso serio nos P. Vadingo

hie agenti commendaverit. Si potuerimus Collegii nostri confirma

tionem ex Urbe habere, cuncta nobis foeliciter deinceps, Deo volente,

succedent; qua de re etiam Va Ra Lucae scribat, et P. Antonio ;

interim nos hie per nos, et Viennae per sinceros patronos et litteras

rem prosequemur; simulque controversiam illam plane ridiculam

cum PP. Capucinis absolvemus, a quibus parum admodum timemus,

pugnante pro nobis praeter justitiam causae tota civitatis nobilitate.

His accessit tertia controversia minoris tamen momenti, nostra cum

Ambrosianis religiosis hie noviter plantatis, quorum Vicarius

Generalis nos monuit, ut dimitteremus titulum S. Ambrosii, quia _per

hoc aliquod sibi praejudicium inferri asserit. Sed postquam appuli

hue, mihi occurit in platea, et incepit cum P. Gerardo hac de re

loqui, asserens insolitum duos sanctos sub eodem titulo ponere ; tunc

ego adduxi instantiam de ecclesia S. Laurentii in Damaso Romae, ad

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 36: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 207

quod ille respondit Damasum ibi tantum per accidens et quasi in

obliquo poni. Ego replicavi si majorem ipse facit vim in prepositione

ad, quam in, nos fore contentos in nostro titulo loco ad ponere in S.

Ambrosio, et ita cum risu discessimus. Nee aliud meretur responsum

tarn futilis altercatio, quae ab omnibus diridetur. Hujusmodi impug nationes nos hie omnibus notiores et clariores reddiderunt ; unde

verificari arbitramur illud Apcstoli : "

Diligentibus Deum omnia co

operantur in bonum." Certe hujusmodi adversitatibus nostra causa

crescet per Dei gratiam. Doi emus plurimum discordias illas adhuc

ibi vigere, quarum authores libenter audiremus puniri pro meritis.

Durum est Warn Ram jam senem ad tales contentiones cogere, sed

ad majorem vestram coronam ista eveniunt. Procul dubio illae dis

sensiones pro parte sunt causa nostrarum hie, quia si ipsi inter nos

unanimes fuerimus, omnes facile dissolventur. Va Ra quamprimum

scribat P. Hugoni de Burgo ut procuret Regis litteras ad Impera torem in favorem nostri Collegii ; et si quid occurrit monendum

mihi deinceps transmittat. Interim Dominus conservet Vam Ram

in sua gratia mei memorem. Vale. Pragae 18 Octobris 1631.

Salutate meo nomine P. Robertum et Thomam, quibus pro nunc

respondere non vacat.

Vr indignus f ilius

fr Patritius Flemingus.

Relatio nostrae impugnationis nondum est exscripta, ideo differri

debet ad aliam occasionem.1

28. (Enclosed with the foregoing)

Relatio Concessions et acceptionis authenticae Collegii Pragensis Immaculatae Conceptions ad S. Ambrosium Frum Minorum

strictns obsae Provinciae Hiberniae exulum missionariorum.

Cum Collegium S. Antonii de Padua praedictorum fratrum, Regis Catholici munificentia pro fide Catholica in Hibernia sub jugo haere

ticorum posita conservanda Lovanii instituturn, nuper propter

bellorum tempestates in magnas incidisset calamitates ac debita,

quidam Pater Malachias Fallonus S. Theologiae in eodem Collegio Lector cum licentia sui Guardiani a generalibus Ministris Ordinis

specialem ad hoc habentis authoritatem, ad S. Caesareae Majestatis clementiam aliasque Illustres Germaniae personas pro subsidio

recursum habuit. S.vero Majestas attends non solum turn praesen

* It is evident from the phrase "V^m Ram jam senem" that this letter

Was written to Fr. Robert Chamberlain; the address fa missing.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 37: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

208 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

tibus dictorum exulum necessitatibus, et in suam patriam meritis,

sed consideratis etiam multiplicibus majorum ipsorum Hiberniae Sanctorum in Germaniam beneficiis, non solum eleemosinam pro

praefato Collegio, sed insuper pro Augusta semper pietate facultatem

et licentiam fecit afflictis ejusdem Collegii et Provinciae exulibus

Domicilium, seu refugii locum Pragae accipiendi ut sub sua Caesar ea

et aliorum Illustrium Germaniae Procerum protectione favore et

beneficentia vivere possent. Qua super re editum est decretum

Caesareum Viennae 19 Novemb. anno 1629. Cum autem ad

valorem actus fuisset requisita licentia alicujus Praelati Generalis,

habentis super praefatos exules jurisdictionem, nee Generalis Min

ister adesset, contigit tunc ad has partes venire Commissariurn

Generalem illarum partium in quibus situm est dictum Collegium

Lovaniense, ad quern praefatus Pater Malachias accessit et litteras

patentes authenticas accepit, quae insertae habentur una cum

diplomate Caesareo praedicto, in Registris Cancellariae Bohemicae

Pragae. Quibus visis res fuit expedita, et ita praefatus Pr Malachias

cum collecta in his partibus pro dictorum exulum et Collegii Lovaniensis levamine eleemosina (ad ejusmodi mendicationem

Nuncii Apostolici Viennae tunc existentis litteris obtentis quae datae

fuerunt diu antea nempe 4 Januarii anno 1629) ad suos confratres

Lovarium est reversus, cum eis consul turus circa novi Collegii

Pragensis inchoationem. Quae res cum omnibus non solum

expediens sed sumopere necessaria videretur, statim pro majori rei

firmit[ate Gen]eralis Ministri authenticam ad Collegium Pragae

incipiendum licentiam et bendictionem humiliter petierunt; quam ille misit amplissimam, addito formali et stricto Obedientiae

S. praecepto ne ullus ipsi subjectus Praelatus vel subditus per Ger

maniam aut Poloniam ett. tarn sanctae fundationi obicem ponere

auderent. Litterae datae fuerunt Madriti 10 Aprilis anno 1630.

Acceptis his litteris Generalis Ministri, missus fuit ex Collegio Lov

aniensi cum obedientia Guardiani sui, ad hoc authoritatem habentis

a Generali, data die 17 Decemb. anno 1630, ad prosequendum nego tium jam inceptum dicti Collegii Pater Patricius Flemingusv S.

Theologiae Lector; qui cum Pragam appulisset, ne absque legitimo consensu et bona gratia Praelatorum localium intrare videretur, misit

ad R.P. Ambrosium Galbiatum harum partium Commissariurn

exemplar authenticum litterarum Caesaris et Generalis; ad quae

responsum accepit sequentis tenoris.

Rde in Xro Pater,

Ex litteris vestris die 21 februarii datis, et ex aliis adjunctis abunde

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 38: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 209

intellexi quid praetendant Patres vestri. Ideo ubi potero, pro meo

posse non deero juvare, servatis servandis. De reliquo non erit opus,

ut Viennam se transferras de praesenti, cum post Pascha invictissimus

Imperator una cum Serenissimo Rege filio sint Pragam profecturi.

Valeat, et me in suis precibus semper commendatum habe[as].

Datum Viennae 27 febr. 1631.

Rae P. Vae Servus in Domino,

Ambrosius a Galbiato Commissarius super Germ. ettc.

Similis tenoris litteras dedit circa idem tempus Provinciali Bohemiae tunc Pragae manenti, quibus et praecepit, ut omni charitate praefatum

P. Patricium cum socio exciperent Pragenses fratres, quod et

hucu[s]que semper est observatum. Clausulam etiam illam

praesenti epistolae insertam, servatis servandis, ita exposuit ipsemet

P. Ambrosius in suis ad Provincialem Austriae P. Prosperum Galbiatum (quas praefato Patricio idem Provincialis legit) videlicet ne stipem publice et ostiatim colligerent praefati fratres prout in

Caesareo Diplomate inhibetur.

Hoc [re]sponso sufficienti accepto, praefatus Patricius prosecutus

negotium Pragae ex eleemosina ad hoc destinata emit quandam domum in nova Civitate Pragensi; cujus emptionis publicum instru

mentum solemni authoritate Locum-tenentium Pragensium approba

tum, datum est circa Dominican Laetare anni 1631, et accepta tunc

primum loci possessione suum ingressum solemniter ibi celebrarunt

praefati fratres exules, in octava SS. Apostolorum Petri et Pauli

1631, cantatis solemniter Primitiis novi Sacerdotis, assistentibus min

istxis altaris fratribus ex Conventu S. Mariae ad Nives, pulsatis etiam

campanis et habita oratione Latina praesente Illmo Burghravio Prag ensi seu Regni Bohemiae Prorege, et Eminentissimo Cardinali ab

Harrach Archiepiscopo Pragensi aliisque praecipuis Regni Bohemiae

proceribus ; et ex tunc quiete et pacifice ibi vivunt praefati fratres exules in observantia omnium exercitiorum vitae regular is et con

ventualis, ex eleemosinis quorundam piorum qui visa exilii ipsorum

causa ultro se eis obtulerunt patronos.

Rebus ita Pragae stabilitis, venit praefatus Patricius Viennam ut

Suae Majestati pro loco ejus nomine et authoritate accepto, gratias

ageret, simulque confirmationes ac privilegia quaedam obtineret.

Quod cum ferre non possent quidam ejusdem etiam ordinis fratres,

praedictos exules propter inanes aliquas suspiciones male fundatas,

ut facile ostendent dicti exules, cum fuerint requisiti, conatus ipsorum eludere et fundationem factam evertere laborantes, Nuncium

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 39: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

210 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

Apostolicum summum ipsorum fautorem per se ipsos Viennae quam

per suos in Urbe Corresponsales indeque transmissas litteras ad loci

dissolutionem inclinarunt; et ne quid interim dicti exules pro sua

defensione facere possent, impulerunt eundem ad praecipiendum in

virtute S. Obedientiae praefato Pri Patricio, ne quid apud Caesarem

aut alios saeculares ea de re ageret, relicta interim adversae parti

facultate pro libito Caesarem in contrarium abducendi, cum gravi

dictorum exulum injuria et patriae ipsorum detrimento, nee non et

ipsius Sacrae Caesareae Majestatis aliquali dedecore. Hujus mandati

virtute praefatus Patricius cum socio quasi ligati tenentur in manibus

adversariorum, qui non sinunt illos quoquam ire quam ad Nuncium

nee hoc ipsum libere permittunt aut ut simul eant, sed adjuncto semper socio qui quid foris a nobis fiat ipsis denuntiet; qui Nuncius

ab ad versa parte inductus praefatos fratres denuo Pragam vult re

mittere re infecta, interim tarn hie apud Caesarem, quam Romae

apud Pontificem relicta adversariis contra dicti Collegii Pragensis

prosecutionem negotiandi facultate ; quod an justitiae legibus sit con

forme judicet aequus arbiter Deus. Caeterum an praetensio istorum

qui moliuntur loci jam inchoati et solemniter recepti destructionem

sit rationi consentanea judicabit Vadm. R. Paternnitas, cujus pietati haec omnia examinanda proponuntur ne praefati exules injuste op

primantur.1

29. Fr. Patric\ Fleming to Fr. Robert Rochford.

(Ibidem)

Vde Pr. Accepi vestras post meum reditum Vienna, in qua vos

excusatis circa quaedam a me objecta. Gratias ago pro vestro erga

me indignum affectu, pro quo, non obstantibus ullis inter nos querelis,

semper reciprocum servo, de quo non credo Vestram Reverentiam

dubitare, apud quam ego humiliter peto veniam pro mea superba

scriptione, quam Vestra Reverentia pro suo erga me animo dignetur

benign ferre. A Patre Thoma nihil accepi, mihi, ut credo, offenso.

Patientia. Si ita est, Vestra Reverentia sequester pacis accedat.

De persecutione quam patimur a fratribus Viennae, et a PP. Capu

cinis hie, scripsi fusius P. Roberto, ad quern vos remitto. Capitulum

Generale per decretum Apostolicum dilatum est in annum 1633m,

et Generalis Minister ad suum episcopatum ire jussus. Totum

creditur ab Antonio Galbiato familiae Commissario1 factitatum. Cum

finitae fuerint nostrae lites, plures fratres advocabimus; interim

1- The whole of this document is in the hand of Br. Mathew Hore.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 40: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 211

Vestra Reverentia multiplicet pro nobis suffragia et suspiria. Ex

his colligere licet fructum ex hac fundatione secuturum. Scribitis

Flemingos esse in via ad nos ; non est opus vobis curam ipsorum

commendare, qui ultra vos offertis ad ipsorum obsequium et con

sola tionem. Jam incerti sparguntur hie in dies de bello rumores,

quod duobus diebus vix idem rumor perseveret ; unde nihil vobis

scribo. Omnes hie, Deo laus, bene valemus, et cum cessaverint lites

et bella, cum maxima etiam consolatione vivemus. Significate mihi

de progressu cur sus vestri, et rebus vestris ibi, potissimum de dissen

sionum compositione. Valeat in Xro mei memor memoris tui, et

salutet P. Thomam et fratrem Franciscum aliosque amicos. Pragae

25 Octobris 1631. Vester ut nosti fidelis, fr Patritius Flemingus. Vdo Patri fri Roberto Rochfordo in Collegio S. Antonii de Padua

Lovanii philosophiae Lectori ett. Lovanium.

30. Fr. Patxic\ Fleming to Fr. Robert Chamberlain.1

(Ibidem)

Admodum R.Pr

Promisi praeterita septimana me missurum informationem eorum

quae Viennae mihi cum Prospero Galbiato Provinciali Austriae circa

hunc locum intercesserunt; sed propter occurentes distractiones quibus

respondendum est, differo totum ; tantum moneo vos, ut sitis bono

animo, neque Galbiatos aut Capucinos, aut etiam Ambrosianos (nam

cum his etiam lepidam propter*, S. Ambrosium, quern nobis invident,

patronum, habemus controversiam de quo vobis antea scripsi)

timeatis. In' articulo discessionis meae Viennae, conveni Prem Lam

mermanni, confesarium Imperatoris, antea de mea causa plene infor

matum, qui mihi respondit se satis earn causam complexum et Caesarem

bene informatum, nee facile suum decretum et factam pro nobis

fundationem revocaturum, et si Pontifex ipse absolute loci dissolu

tionem decerneret, se non permissurum quidquam innovari quousque

nos fuerimus plene auditi et causa nostra juste examinata. Dnus

Auvata Cancellarius cui nuper scripsi Viennam, promittit omnem

nobis favorem, et uterque Comes Martinitz, si in re somnolentus

fuerit, eKcitabunt eum. Creditur Rex ipse hue brevi venturus, quod si verum est, res nostrae erunt bono loco. Transmisi a sex septimanis

et amplius P. Lucae et Antonio litteras de hac causa, et in ipso statim motae controversiae initio scripissem, nisi quod non eram ita

* No address, but the title, Admodum R.Pr.> would indicate that the letter was written to Fr. Robert Chamberlain.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 41: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

212 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

certus quod studerent huic fundationi. Collegi ex litteris P. Lucae

ad P. Vadingum hue, ipsos desiderare loci progressum, quod etiam

reciprocis litteris serio ipsis commendavit praedictus ipse Pr Petrus

Wadingus, qui etiam et apud confessarium Imperatoris pro nobis per

litteras agit. Adhuc non recepi ex Urbe responsum. Va Ra scribat

P. Antonio. Si res fuerit audita et examinata, nostri adversarii

erunt confusi, quia nil omnino nobis opponunt, praeter mendacia ;

quod non possumus vivere in hujusmodi Collegiis sine praejudicio fratrum indigenarum ; quod de facto eleemosinas ipsorum nomine

collegimus ; quod velimus dismembrare Provincias et Ordinem in

sectas ; quod brevi timendum sit ne Viennae et aliis locis quaeramus

similia collegia cum magna Germanorum coarctatione ; quae et alia

a diabolo invent a, semper in tenebris et quidem ab uno vel altero

nobis objecta sunt. Nuncius Viennensis, qui nos primo dure solebat

excipere, ita tandem ad causam nostram propendebat ut me et meos

tanquam bonos religiosos per lectorem conventus Pri Provinciali com

mendaret, rogans ut ProvinciaKs nobiscum suaviter componeret, et

faceret, inquit, pauperibus istis charitatem, ad quern finem vocari

curavit ipsum ad se ; sed ille versipellis per auditorem contrariis

suggestionibus abductum (qui tamen auditor ore suo testatus est

nostram causam esse justissimam, neque debere nos impugnare, cum

in tali impugnatione agatur de honore totius religionis), Nuncium

induxit, ut me per mandatum obedientiae Pragam remitteret, quo

sic facilius in mea absentia imprimeret ejus capiti quae vellet. Et

sic ille me dimisit, dulciter me allocutus, et ut palam ostendit, parum

aedificatus in modo procedendo Provincialis. Scire debetis causam

tarn arctae inter Galbiatos et Nuncium correspondentiae esse, quod

Antonius Galbiato Commissarius Generalis familiae, fuerit ille quern Summus Pontifex miserat Ratisbonam ad Imperatorem, ut Nuncium

ipsi nomine Pontificis, tanquam ab ipso missum praesentaret. Ut

aliquid determinate scirem, declaravi, si impugnare velint hujus Col

legii progressum, me non agere partem, sed Provincialem Hiberniae

et diffinitorium, qui omnes debent informari. Petii ego vicissim

mihi in scriptis, vel sub idoneorum testium attestatione, mihi declarari

partem quae causam impugnabat. Item objectiones in scriptis pro

ferri, quibus respondendum esset ; vel quod saltern utraque pars

simul compareret ante Nuncium, videlicet Provincialis nomine Com

missarii Generalis harum partium, et ego pro meo Provinciali, ut

ipsum postea de statu litis competenter informare possem. Postremo

si suspenderemur nos a negotiando in Curia Viennensi apud saecul

ares, suspenderetur et alia pars. Horum ultimum mihi promissum

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 42: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 213

fuit, nescio an efficaciter, caetera denegata; unde apparet injustitia

hujus impugnationis, quae Deo volente convertetur cum gloria nostra

in caput impugnatoris. De his satis.. Promittitur Columbanus pro

proximis nundinis. Va Ra curet monere Dominum Moretum ne

imprimat Cumeani poenitentiale quousque a me hinc receperit cor

rectius exemplar, una cum epistola dedicatoria ad Abbatem Sangallen sem. Nondum incepi componere propter alias distractiones.

Officinae nostrae jam sunt bene compositae. Princeps de Locovitz est noster singularis amicus. Va Ra curet per Frem Franciscum

Fleming mihi transcriK ea quae habet Messinghamus de Purgatorio S.

Patritii, et ego imprimam tractatum Geoni militis, una cum aliis

visionibus, et ipsi dedicabo, quia pluries mecum locutus est de purga torio praefato, asserens se voluisse in Hiberniam ad illud videndum

proficisci. Imprimetur hie gratis. Excuset me hac vice P. Mala

chiae, eique significate parvulum seniculum Didacum et Ludovicum

Matz esse potissimam causam persecutionis quam Viennae passifui mus. Dnus conservet Vam Ram. Pragae 25 Oct. 1631. Vester ut

nostis, fr Patritius Fleming.

31. Death of Fr. Patric\ Fleming and Br. Mathew Hore

(Ibidem) Anno 1631 die mensis Novem. septima, in Regno Bohemiae, dum

fuga suae una cum aliis vitae consulere satagerent, prope Pragam

in via intercepti, crudele martyrium passi sunt ab haereticis fratres

Patricius Fleming Sacerdos, Sacrae Theologiae lector 6? Matheus Hore diaconus, ille ex Illustri et antiqua Baronum de Slane familia, hie ex generosis antiqui sanguinis Parentibus natus, ambo natione

Hiberni, ambo ab ipsis teneris annis in toto vitae decursu tarn intra

quam extra Religiosi status ordinem non vulgari innocentiae et

sanctitatis specimine notati : missi fuerunt ex Collegio Lovaniensi

sancti Antonii de Padua fratrum Hibernorum strictioris Observan

tiae d. Francisci ad inchoandum Collegium Immaculatae Concep tions ex . favore sacrae Caesareae Majestatis fratribus dicti Ordinis

Regni Hiberniae in praefata Regia civitate Pragensi concessum.1

32 Statement in Defence of the J^ew Foundation

(Ibidem) APOLOGETICUS.

Pro Collegii Pragensis Immaculatae Conceptionis ad S. Ambrosium,

-1 This is written, to judge by the handwriting, immediately after the death of Fr. Fleming and his companion.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 43: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

214 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

Fratrum Minorum Hibernorum Strictioris Observantiae, ad conser

vandam in Regno Hiberniae fidem Catholicam, et in Scotia restaur

andam, S. Caesareae Majestatis dementia et authoritate instituti,

Illmorum Bohemiae Regni Procerum authoritate publica solemniter in possessionem dati, Eminentissimorum Dominorum Cardinalis Pol

lotti, tunc per Germaniam Nuncii Apostolici, et Cardinalis ab Har

rach, loci Ordinarii, consensu roborati, Generalis denique Ministri totius Ordinis Minorum speciali mandato, ac Localium ejusdem

Ordinis Praelatorum assensu confirmati, continuatione et promotione.

? Primus.

De pristino Regni Hiberniae statu.

Hibernia (alio nomine apud V. Bedam, Orosium Isidorum,

Jonam, Adomnanum, Walafridum, Bernardum aliosque antiquos

scrip tores Scotia dicta, sicut et Hiberni Scoti) omnium insular um

Europae post Britanniam maxima, ad Occidentalem Britanniae sita,

in quinque dividitur Provincias, Lageniam, Momoniam, Connaciam,

Ultoniam, et Mediam ; quarum singulae olim suos habuere Reges,

ex quibus unus eligebatur Monarcha, qui toti imperabat Insulae.

Haec circa annum Christi 400, sub Coelestino Io Pontifice, per S. Patricium Archiepiscopum Armacanum, Regni Prima tern et

Apostolum, ad fidem conversa est; tantumque sub ipsius et sequen

tium Sanctorum regimine in doctrina et spiritus fervore profecit, ut

communi apud antiquos elogio vocaretur Hibernia Sanctissimorum

Doctissimorumque virorum officina. Eruditionis ejus argumento

sint duo ilia celeberrima gymnasia, Papiense in Italia, et Parisiense

in Gallia, per Joannem, et Clementem doctissimos ex Hibernia mona

chos Caroli Magni Imperatoris temporibus fundata, .quo spectat

dictum illud Henrici Antisiodorensis, Gallici aequari possunt Romanis

et Atheniensibus per operam Clementis Hiberni; et alibi admirantis :

Quid Hiberniam memorem pene totam cum gregibus Philosophorum ad littora nostra migrantem ! quorum quisque foelicior est, ultro

sibi fndict't exilium ut Sapientissimo Salomoni famxdetur ad nutum.

Atque huic coelesti Sapentiae conjuncta erat tanta vitae sanctitas

et charitatis fervor, quod teste Jocelino antiquo et probatae fidei

scriptore, illis temporibus, nulla erat Eremus, nullus pene angulus in

Insula tarn remotus, qui perfectis monachis, et monialibus non replere

tur ita ut Hibernia speciali nomine Insula Sanctorum ubique terrarum

nominaretur, vivebant enim secundum regulam ipsis a S. Patricio

praefixam, mttndi contemptu, coelestium appetitu, sancta mortifica

tione carnis, abdicatione voluntatis propriae, Aegiptiis monachis pares

numero atque merito. 7\[ullus in diebus S. Patricii et multis post fid Ecclesiae regimen assumebatur, qui non speciali a Deo revefatione

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 44: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 215

dignus demonstraretur. Haec ille ; quibus consonant haec Pauli V

Hiberniae Catholicos consolantis verba. Gloriamini majores vestros

tanta in Deum pietate fuisse, ut Hibernia speciali nomine Insula

Sanctorum ubique terrarum nominaretur ; igitur exhibete vos dignam

eorum progeniem ett. Tv^ec in Hiberniae tantum Provincvas (verba sunt S. Bernardi) sed in exteras etiam J^ationes, quasi inundatione

facta, ilia se sanctorum examina effuderunty; ex quibus ad has nostras

Gallicanas partes S. Columbanus ascendens, Luxoviense construxit

monasterium factus ibi in gentem magnam ett. Nulla pene est in

Europa Regio quae sanctissimos ex Hibernia fidei praedicatores non

accepit. Habuit in Italia S. Cathaldum Tarentinorum, Frigidianum Lucensium, Donatum Fessulanorum episcopos, S. Andream cum sua

sorore Brigida, Peregrinum, Silahum, et alios. Gallia praeter

S. Columbanum Abbatem in Francia et Burgundia monasticae vitae

fundatorem, accepit S. Mansuetum Episcopum, Furseum, Fiacrium,

Deicolam, Gibrianum, cum septem Sanctis fratribus, Abelem et alios.

Belgium tarn multos ab Hibernia recepit ut nulla sit in eo Dioecesis

quae aliquem Hibernum Sanctum tutelarem vel patronum non

habeat. Postremo Germania cujus nunc opem obnixius implorant

Hiberni, accepit inde S. Colmannum martyrem Viennae Austriae

celebrem et S. Sanctinum abbatem ; S. Killianum Franconiae, Vir

gilium Carinthiae, Galium Helvetiae, Magnoaldum Almangaviae

primos fidei plantatores et apostolos. Praeter quos in Bavaria cele

brantur Maximus et Annianus mar tyres, Fridolinus, Marianus, et

Erhardus episcopus, confessores. In Dioecesi Moguntinensi S.

Disibodus primus ibi Benedictinae regulae plantator, in Salyburgensi S. Rupertus, primus ejus ecclesiae fundator cum suo fratre Trudberto

et sorore Erentruda. Denique tantus extitit priscorum Hiberniae

Sanctorum in Germania fructus, ut ad ipsos in ea retinendos

quatuordecem olim Germani pro Hiberniae Scotis monachis monas

teria extruxerunt, quae novissimis hisce temporibus deficientibus

antiquis Hibernis, ad modernos Scotos velut ad priscorum Hibernorum

prognatos et vicinos translata fuerunt, quorum aliqua adhuc super

sun t Viennae, Ratisbonae, Herbipoli, Erfordiae ett. Ex quibus et

aliis multis hie brevitatis studio praetermissis apparet quantum Ecclesia Dei maxime in praefatis nationibus, debeat Hiberniae,

quarum nonnullae suae erga earn obligationi satisfacere volentes, plura

ad ipsius consolationem modo sub haereticorum jugo gementis con

sign avere collegia, ut constat per seminaria in Italia, Gallia, Belgio

pro Hibernis fundata, a quorum exemplo non sine magna ingratitudinis

nota recederet Germania, coeteris ad juvandum plus obligata et apta.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 45: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

216 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

? Secundus.

De moderno Regni Hiberniae Statu.

A prima ilia gloria per Danorum, Norvegiorum, et novissime An

glorum (quorum juri infoeliciter cessit sub Henrico Secundo) dilapsa Hibernia, licet primitivum fervor em, propter bellorum incommoda, continuare non posset, publica

tamen religionis Romanae et studiorum

exercitia semper retinuit, usque ad Henrici octavi tempora ; qui per

niciosissum [sic'] illud schisma et a S. Sede defectionem Annae

Bolenae amore fascinatus induxit, et monasteria ac ecclesias expilavit

et prophanavit, relicta post se regni haerede Elizabetha, altera

Jezabele, quae crudelissimis legibus publicum religionis exercitium

mterdixit, contravenentibus partim gladio, aliis suspendii, nonnullis

olei ferventis supplied immani crudelitate sublatis ; quibus, divina roborata gratia, nihil territi Hiberniae Catholici, quod publice exercere non poterant, privatim observabant, per operam et industriam

piorum sacerdotum et religiosorum virorum. Cum vero Anglia et

Scotia ab Ecclesiae et fidei unione abductis adhuc Hibernia constans

permaneret, Jacobus Sextus Elizabethae successor, gravioribus contra

Hibernos furiis agitatus, extrema omnia tentat, scholas exceptis

haereticis Hibernis interdicit, libros et arma vel bellica instrumenta

in Hiberniam transportari vel divendi prohibet. Nobilium

Catholicorum haereditarias possessiones Anglis advenis, et frequenter

etiam inferioris conditionis occupandas et possidendas exhibet; quam

iniquam translationem Hiberni communi vocabulo Plantationem ap

pellant. Nee in his patre segnior est filius Carolus hodiernus Rex,

qui expulsis nuper ex Hibernia monachis omnia religiosa oratoria

partim fisco addixit, partim solo aequari mandavit, gravissimis in eos

statutis poenis qui Missam in suis aedibus celebrari permitterent, qui Haereticorum servitia singulis Dominicis non frequentaverint, vel ad

baptismum, matrimonium, testamenta, Catechismum, sepulturas, alios

quam haereticos ministros adhiberent. Quibus non obstantibus, Deo

laus, Hibernia adhuc in Rom. Sedis Obedientia stabilis perseverat, bene sua constantia titulum promerita, quern illi Cardinalis Barronius

attribuit, Hiberniam, vocans, Insulam Catholicae fidei tenacissimam, et Bosius nullam ex1 gentem ex Borealibus in unius veri Dei cultu

constantiorem agnoscens; quam constantiam ibi fovere laborant

sacerdotes et Religiosi, clam per villas et oppida praedicando et sacra

menta minstrando.

!* Sic, for esse.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 46: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 217

? Tertius.

Quibus mediis Catholica fides in Hibernia conservetur.

Suppressa jam -in Hibernia per Anglorum tyrannidem libertate

fidei, difficile videbatur incolas inter quotidiana Haereticorum com

mercia in fide conservare, nisi praedicatorum Catholicorum industria succurreret. Quare cum in ipso Regno gymnasia Catholicae juventuti instruendae deessent, necessarium fuit ad exteras nationes Catholicos

juvenes litteris et virtutibus instruendos transmittere, unde postea com

petenter instructi ad suam patriam juvandam redirent. Ad hunc

finem plura in exteris Nationibus seminaria obtinuerunt, Italia, Gallia,

Belgio, quibus illud de quo agitur Pragense collegium annumerandum omnes bene informati judicabunt. In ejusmodi religiosorum Collegiis seu Seminariis ad missiones faciendas institutis, religiosi exercitiis mis sioni aptis, vz, casibus, controversiis S. Paginae, concionibus vernaculis

et scholasticis exercitiis applicantur ; quique in his postea sufficienter versati reperiuntur, suo tempore in Hiberniam ad praedicandum et

sacramenta ministranda ablegantur ; et sic hactenus a tempore sup

pressions, Catholici Regni Hiberniae in fide foveri consueverunt, nee

alius modus possibilis videtur ipsis providendi. Unde absque gravi dicti Regni detrimento, et justa fidelium querela tales fundationes mis

sionales impediri non possunt, praesertim ubi sunt religiosorum, qui

aptiores ad ejusmodi missiones censentur, quale est illud Collegium

Pragense cujus institutioni nullus qui sequentia perpenderit resistet.

? Quartus.

Quod progressus Collegii Pragensis Immaculatae

Conceptionis ad S. Ambrosium, fratrum Minorum

Hibernorum strict, observantiae impediri aut

suspendi non debeat.

lo. Primo quod in illo loco in quo sita est domus praedictorum fratrum Pragae, olim extiterat conventus ejusdem Ordinis S. Am

brosio consecratus ; propter ejus gloriosa merita et Seraphici Ordinis

splendorem propagandum, videtur Deus speciali providentia prae

fatos fratres exules, tanquam futuros loci sacri restauratores

direxisse, ut ex sanctorum ibi requiescientium reliquiis pro afflicta

Hibernia novi fidei pugiles et praecones excitarentur. Quare qui eos inde amovere conantur caveant ne contra Dominum consilium

ineant.

2o. Quod fratres praefati jamdudum Pragae virtute diplomatis

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 47: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

218 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

Caesarei regestis Bohemiae inserti, et litterarum patentium Ministri

Generalis totius Ordinis, accedente praeteriti Nuncii Apostolici, et

Eminentissimi Cardinalis ab Harrach loci Ordinarii consensu, a Com

missario Generali harum partium et Provinciali Bohemiae benigne

recepti, locum in nova civitate Pragensi emerint, et authoritate Locum

tenentium praesente Illmo Burghravio, Eminentissimo Cardinali ab

Harrach, aliisque solemnibius personis, possessionem acceperint, et

solemnem Collegii inaugurationem celebraverint. Quo posito non

videtur absque magna Caesareae Majestatis irreverentia, Illmorum

Bohemiae Procerum irritatione, dictorum fratrum injuria, ac Pro

vinciae ipsorum detrimento posse Collegium illud dissolvi.

3o. Quod domus ilia quam Pragae praefati fratres inhabitant

constiterit duobus millibus et ducentis florensis, ex quibus solvendi

supersunt mille quingenti, ad quorum omnium solutionem manebunt

ex jure obligati qui eos inde expulerint ; praesertim cum ilia domus,

jam in usus religiosorum coaptata, difficulter ulli saeculari vendi

queat, cumque earn hactenus praefati fratres bona fide et legitima

authoritate sine ullius praejudicio aut offendiculo tenuerint.

4o. Quod si unquam fuit necessitas erigendi Collegium missionis

Hibernicae pro praesenti temporum calamitate adsit, in quo totum

Hiberniae Regnum uno quasi persecutionis incendio flagrat ; et pauca

quae in Belgio visuntur Collegia veluti jam propter interclusum per Hollandiam ex Hibernia aditum et continuos bellorum tumultus

necessariis mediis destituta, minime sufficiunt ad patriam sic afflictam

solitis missionibus consolandam ; ut apparet ex Facultatis Lovaniensis

testimonialibus in quibus ista calamitas plenius describitur, et'videre licet in celebri juventutis Hibernicae Duacensi Seminario, quod anteahac quinquaginta vel amplius studiosos alebat, modo vero

propter temporum iniquitatem non nisi sex circiter alumnos habet ;

unde manifestum est necessarium omnino esse Collegii Pragensis con

tinuation et promotioni favere.

5o. Quod Anglia, Scotia, et etiam Hibernia, aliaque Regna et

Provinciae sub jugo haereticorum posita, illo modo missiones per

domos separatas et collegia sive Regularium sive Saecularium in

exteris Nationibus Catholicis fundata fovent, ut apparet in Collegiis

Anglorum in Belgio, Gallia, Italia et in Collegiis Hibernorum et

Scotorum in iisdem Nationibus, quae respective sub eorundem

exercitiorum ad missiones pertinentium communione suos alumnos

instituunt. et alunt; nee aliter possibile sibi putant spirituali suae

patriae necessitati providere.

60. Quod magnum de praefatis fratribus ex tali tarn subita ipsorum

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 48: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 219

dispersion, et Collegii suppression excitaretur apud fideles scanda

lum, captata inde occasion suspicandi propter enormes aliquos dic

torum fratrum excessus talem tarn subitam mutaticnem et expul sionem contigisse ; quod non tantum in dictorum fratrum et Pro

vinciae ipsorum, sed in gravem totius Ordinis injuriam caderet, cum,

laus Deo, nulla hactenus de ipsorum conversatione sint auditae

querelae.

7o. Quod fructus ex dicti Collegii institution ecclesiae sequutu rus suadeat omnibus Catholicis, maxime Romanae Ecclesiae Praelatis,

et nostri Ordinis religiosis, (quibus hoc stricto obedientiae praecepto mandat Generalis Minister) ne obicem non solum ponant, verum

etiam omnibus modis promoveant. Futuri autem tanti fructus argu

mentum, aliud ejusdem Ordinis et Provinciae fratribus a triginta circiter annis Lovanii extructum S. Antonii Collegium, quod paucorum annorum spatio praeter tres Archiepiscopos et duos

Episcopos, centum quinquaginta et amplius operarios ad messem

Hibernicam destinavit, quorum aliqui doctissimis scriptis, alii carceri

bus, nonnulli glorioso martyrio Ecclesiam illustrarunt. Nee in suam

tantum sed in exteras quoque Germaniae et Galliae Provincias prae

fatum Collegium quamplures S. Theologiae et Philosophiae professores ex Superiorum mandato transmisit et indies transmittit. Insuper

Sanctissimus Dominus noster Urbanus octavus, in Regno Scotiae

suae protectioni specialiter commissae ex Collegio Lovaniensi duos

continuo fovet operarios, qui ad S. Congregationem de suae mis

sionis successu informatorias quotannis transmittere tenentur ;

quorum uberi fructu permotus sub spe plures pro praedicto Regno missionarios obtinendi Romanum nuper S. Isidori Collegium Hibernis

fratribus consignavit, velut in subsidium Collegii Lovaniensis perse cutions rabie et temporum iniquitate jam valde desolati. Hoc

posito, quo pacto praesumi potest Sanctissimus Dominus Collegium

Pragense Immaculatae Conceptionis ett., S. Caesareae Majestatis

dementia institutum, velle dissolvere, aut praefatos Religiosos exules

ab aliis nolle juvari; cum tamen praesentium temporum calamitas,

si unquam, jam maxime id requirat, et ipsemet Smus Dominus afflic

tum Hiberniae Regnum et Lovaniense praedictorum fratrum Colle

gium, non solum Collegii S. Isidori institution, sed et novis quotidie favoribus et privileges non cesset consolari.

? Quintus.

Quod ad scopum dictorum fratrum missionariorum

expediat conventum ab aliis fratribus separatum

habere.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 49: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

220 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

lo- Quod praedicti fratres vivant in eodem conventu simul

Pragae cum fratribus reformatis indigensis, non est compatibile cum

praefato missionis scopo ; nam praedicti fratres debent per vices,

solemnes habere disputationes, conciones Hibernicas, et similia alia

exercitia quotidiana pro instruenda rcligiosa juventute ad messem

Hibernicam destinanda, quae nunquam secundum temporis distribu

tionem apud reformatos usitatam, aut solita eorum exercitia observari

possunt, ut de se manifestum est ; unde talem societatem in eodem

monasterio instituere, vel est Reformations ipsorum leges confun

dere, vel piam dictorum fratrum intentionem eludere.

2o. Quia licet in substantia modus vivendi dictorum fratrum

compatibilis sit cum vita reformatorum, tamen propter temporum cir

cumstantias, locorum et instituti diversitatem, horum et' iilorum

educationis modus alius et alius esse debet, ut experientia quotidiana

in Hibernia nos docet ; in qua qui educati inter externos fratres et

moribus eorum imbuti sunt, non nisi post longum temporis tractum ad

aliorum ibi missionariorum necessariam vivendi normam reduci pos

sunt, imo frequenter non solum ad missiones inepti, sed etiam Pro

vinciae onerosi fiunt. Unde non tarn ad missiones instructi, quam

instruendi in Hiberniam redire censentur.

3o. Quia multo major fructus enascitur ex talibus missionariis

simul et seorsum ab aliis commorantibus, quam dispersis, nam con

juncti sub Superiors et doctore talem missionem zelantibus facile pro

ficiunt, et ex pia charismatum meliorum aemulatione sese mutuo ad

scopum suae vocationis exercent ; quando vero dispersi externis sub

sunt qui patriae ipsorum necessitatem forte non apprehendunt, nee ita

cordi habent, facile tepescunt et a missionariorum instituto et scopo

declinant, imo aliquando1 commodioris et quietioris vitae desiderio

ducti, abjecto in patriam redeundi animo, facile missionariorum

labores et pericula detrectant.

4o. Quia fratres indigenae, cognita exercitiorum missioni hiber

nicae convenientium ratione, difficiles admodum sese exhiberent in

recipiendis ad suos con vent us praedictis fratribus, quia conventum

fratrum multitudine gravarent, et aliis qui ad communia ibi

domesticae linguae officia necessarii sunt, locum praecluderent, neque

Hiberni talis linguae ignari et missionis exercitiis intend, talem

defectum supplere possent, sicque fierent domesticis suis ingrati et

graves, ut experientia multiplici in aliis locis compertum est ; neque

fratres Hiberni ingratos se hospites advertentes sibi manendum judi

carent; unde illos ad talem cohabitationem cogere, non videtur aliud

quam ex tota Bohemia contra Caesareae Majestatis voluntatem et

decretum expellere.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 50: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 221

? Sextus.

Quod talis Collegii institutio non sit in praejudicium fratrum reformatorum.

lo. Quia per hoc non coangustantur fratres Pragenses quoad

victum, aut eleemosinarum collectionem ; nam ex tenore Caesarei

diplomatis, non licet praedictis fratribus ostiatim et publice stipem Pragae colligere. Nee si fratres Pragenses tale aliquid de ipsorum

separata habitatione concepissent, earn quam hactenus cum ipsis ibi

pacem et concordiam coluerunt obscrvassent, sed potius omnibus modis

ipsorum praetensioni obstitissent. Quod si aliquando contigerit dicti

Collegii fratres ad Illustres Bohemiae personam juxta Caesarei diplo matis concessionem pro necessitatibus occurrentibus habere rccursum,

non sit ipsis grave, nee debent mali consulere, sed meminisse se

illorum esse discipulos qui monent, ut invicem supportemus in visceru

bus charitatis, et alter alterius onera portemus, ac ostendamus nos

domesticos invicem, secure manifestantes unus alteri necessitatem

suam.

2o. Quod nullum inde inferatur fratribus Pragensibus honoris vel

aestimationis praejudicium, lo quia gloriosum est plura sui Ordinis

monasteria in eadem civitate habere, ut omnes aliorum Ordinum pn>

fessores reputare solent, sui Ordinis propagationem sibi gloriae

dicentes, et nuper R.P. Vicarius Pragensis sibi de praefato Collegio hac ratione gratulabatur. 2o. Quia fratres Hiberni

non possunt competere cum Pragensibus in iis in

quibus jam laudem et populi aestimationem consecuti sunt,

nemper divinorum offi riorum et cantus solemnitate, concionum et

concertus frequentia, copia confessorum, ecclesiae et sacristiae magni

ficentia et ornatu ; cum haec pro magna parte praeter dictorum

fratrum scopum sunt, nee absque linguae patriae usu et magna dis

tract ione conquiri possunt, atque ita omnis inter eos

aemulationis cessabit occasio, quae non nisi inter ejusdem artis artilces

communiter excitari solet. Quod si dicti fratres aliquod ex litterarum

studio nomen vel laudem acceperint quia sese iis propter afflictae

patriae necessitatem impensius dederunt, debent Pragenses ration

abiliter hoc sibi honori ducere velut a sui ordinis alumnis profectum, et gaudere quod studia quibus ipsi, circa populi salutem et consola

tionem distract! tan toper e nequeunt incumbere, apud sui Ordinis con

fratres florere conspiciantur.

3o. Quod nullum inde paci vel concordiae fraternae inter dictos

fratres solvendae resultet periculum, quia praefati fratres Hiberni

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 51: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

222 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

parati sunt in omnibus reformations articulis qui ipsorum missioni

non obstant sese Pragensibus conformare, et si Generalis Minister

cui modo subsunt aut Capitulum Generale ita disposuerint, etiam

quoad ordinem subject ionis ; qui etsi di versus fuerit, nulla tamen

exinde suboritur occasio dissensionis vel discordiae. sicuti nee modo

ulla intercedit inter fratres Hibernos Collegii S. Isidori Romae et

reformatos ibidem, aut Collegii S. Antonii Lovanii et Lovanienses

fratres qui tamen utrobique diversos habent Superiores et vivendi

rationes.

4o. Quod nee inde ulla sit sequutura confusio, satis inde patet,

quod Romae et Lovanii ejusmodi Collegia pro fratribus Hibernis

vigeant sine ulla Lovaniensium aut Romanorum fratrum ex hoc

confusione, cum satis multis indiciis ab invicem discerni queant, ac

in primis appellation is loci et patriae diversi tate, sicut de facto duo

Collegia Societatis Jesu et Capucinorum, vel alterius cujusvis Ordinis in eadem civitate facile ex loci inscriptione distingui solent etiamsi alias ejusdem sint instituti et Provinciae.

5o. Deinde quod ex tali fundationa major accessura sit fratribus

Pragensibus utilitas quam detrimentum ex eo colligitur quod dictum

Collegium, cum tempore, Deo dante, si requiratur, poterit suppeditare

Provinciae Bohemiae et aliis vicinis S. Theologiae et Philosophiae Lectores ad magnam earundem Provinciarum consolationem et

fructum, quemadmodum Collegium Hibernorum fratrum Lovanii

hactenus subm inis tra vit ejusmodi Lectores Provinciis aliquibus Gal

liae et Germaniae, vz, S. Mariae Magdalenae, Coloniae, Argentinac,

Saxoniae ; quibus accedit quod ex Collegio Lovaniensi prodierit

Joannis Duns Scoti Doctoris Subtilis communis Seraphicae religionis

magistri Scholiastes Illmus ac Rraus Pater Hugo Cavellus Generalis

nuper Ordinis Diffinitor, in Archiepiscopum Armachanum ac totius

Hiberniae Primatem assumptus ; et ex Romano S. Isidori Generalis

Ordinis Historicus et S. Inquisitionis censor, R. Adm. Pater Luca

Waddingus, quorum aliorumque illustrium virorum opera non

exiguus Ordini Seraphico1 fructus et honor accessit, atque sic talium

Collegiorum alumni non solum patriae suae sed exteris etiam Pro

vinciis ac toti Ordini auxilio et ornamento sunt. Postremo non

absque magnae imprudentiae nota fratres Hiberni vel minimum cum

indigenis dissensionis aut aemulationis occasionem captarent vel

foverent, cum ipsos veluti pauper es exules in aliena terra positos

omnium potius pedibus subjectos ab omnium favore et amore depen

dere conveniat, maxime a suorum fratrum mutua charitate, veluti

qui ipsos oblatis occasionibus promovere vel impedire queant, cum

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 52: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 223

de facto sine ulla data occasione talia impedimenta experiantur ; quae non tarn ab ipsis quam a Patre discordiarum, omnis boni inimico suscitata esse noscuntur, cujus impios conatus Deus optimus

Maximus, per merita Gloriosissimae Virginis Mariae et Sancti Am brosii dicti Collegii Protectorum elidat.1

33. A Defense of the A[eu> College

(Ibidem).

Quod fratres Pragenses S. Mariae ad Nives non habeant justam causam conquerendi de fratribus Minoribus Hibernis exulibus in eadem civitate commorantibus in materia collecturae.

lo. Quia hactenus abstinuerunt praefati fratres exules ab omni

mendicatione Pragae quae vel minimum offendere posset Pragenses, nam quidquid petierunt, vel fuit potissimum a nobilibus advenis

Pragae tantum ad tempus commorantibus, vel a Praelatis qui eo ad

comitia celebranda convenerant, vel denique a quibusdam iisque

paucis ex nobilitate Bohemica, qui cognita dictorum exulum miser

anda, quam ipsi in Curia examinaverant calamitate, ultro suae ipsis

beneficentiae et favoris obsequia benevole obtulerunt. Unde qui

aliquod aliud onerosae vel illicitae mendicationis genus dictis fratribus

affinxerunt, fecerunt illis injuriam et ad restitutionem tenentur.

2. Quia in ipso S. Caesarea Majestatis diplomate et Generalis

Ministri Patentibus conceditur dictis exulibus ad Magnates seu

Illustres persons recursus quorum, sicut et S. Caesareae Majestatis

favore et pietate possint sustentari ; quo recursu satis illis provisum

existimans S. Majestas inhibuit, ad vitandas aliorum Pragae mendi

cantium querelas, et civium gravamina, ne dicti exules Pragae publico

et ostiatim mendicent, aut stipem colligant. Unde nullus juste aut

rationabiliter conqueri potest de fratribus praefatis propter talem

recursum (quo tamen promiscue non sunt usi) ipsis ex fundatoris

Collegii et Superioris voluntate permissum, maxime quousque debile

adhuc principium in suo esse stabiliatur. Et sane Franciscani non

deberent esse primi, qui talem recursum impedirent, praesertim jam

bene stabiliti et necessariis instructi.

3. Indies multiplicantur Pragae nova Mendicantium monasteria

et conventus, qui non solum a nobilibus, sed etiam a civibus et

plebeis ostiatim et publice stipem colligunt, ut sunt Patres Capucini,

l- The last paragraph, Postremo non absque magnae, is in the hand of

Fr. Patrick Fleming.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 53: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

224 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

qui jam Pragae non contenti uno eoque satis amplo, secundum

monasterium erigere statuunt. Nee tamen verbum contra ipsos op

ponunt, aut querelam instituunt fratres S. Mariae ad Nives; unde

quod dictos pauperes exules suae matris filios, et quidem propter

fidem Catholicam ex sua patria de Germanis olim optime merita

expulsos, in extrema pene necessitate constitutes, nee habentes ubi

reclinent capita sua, tanto rigore persequantur, et impedire satagant,

non videtur ab ilia charitate profectio quae omnia credit, omnia

sustinet, nee ab illo spiritu qui monet, ut fratres ostendant se domes

ticos inter se ett. Nee ab ilia piae compassionis teneretudine, quae

fratri indigenti solet viscera sua aperire. Nee denique ab illo zelo

qui aemulatur charismata meliora. Et sane hie maxime probandi

sunt spiritus an ex Deo sint.

4. Omnes alii Mendicantes Pragae viventes ita se gerunt cum

praefatis exulibus, ut non modo se non opponant, sed omni etiam

eos charitate prosequantur, ita ut plures de facto conventus aliqua

ipsis supellectilia prosequantur, ita ut plures de facto conventus aliqua

si ita est, quomodo fratres S. Mariae ad Nives qui deberent alios

in hoc exemplo praeire, poterunt absque magna ingratitudinis et

parvae charitatis nota isese dictorum exulum patriam catholicam

haereticorum pressuris gravatam juvare volentium conatibus op

ponere, vel honestae sustentationis vias praecludere ?

5. Conventus S. Mariae ad Nives est jam perfecte formatus et

stabilitus quoad fabricam et domesticam supellectilem, maxime

ecclesiae et sacristiae, omnibus requisites ad superabundantiam in

structus ; nee quoad victum illis quidquam deesse potest, in tanta

benefactorum copia, et populi apud ipsos frequentia et concursu ;

quorum occasion non parva nee pauca ipsis in dies accidentia ex

missis, sepulturis, et similibus proveniunt. Quibus stantibus, quod

velint praefatos pauperes fratres impedire, quo minus modis licitis et

honestis sese juvent, salva ipsorum pace dictum sit, arguit in eis non

solum fraternae charitatis et commiserationis defectum, sed magnam,

et supra quam tales deceat, rerum temporalium appetentiam.

6. Civitas Pragensis tarn ampla, tarn copiosa, totius fere nobilitatis

Bohemicae ordinaria residentia, et quando Rex eo transiverit, mul

torum ex Hungaria aliisque regionibus LegV i-rum et Magnatum sedes

futura, nonne sufficiet ad alendos sine gravamine, cum omnibus qui

ibi jam vivunt, religiosis, etiam praefatos pauperes exules, praesertim

cum non mendicent ostiatim et publke sicuti alii mendicantes ? Quod si in aliquo per hoc vel cives, vel religiosi alii gravarentur, nonne

quamdiu ipsi de hoc silent, deberent fratres ad Nives abstinere a.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 54: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 225

querelis, et suorum fratrum miseriam ac necessitatem in visceribus

charitatis supportantes, modicum de suo commodo temporali, ac

juris apicibus pro ipsorum consolatione parumper remittere ?

7. Tanta est praesens Provinciae Hiberniae omnibus religiosis oratoriis spoliatae et quotidianis haereticorum injuriis et insultibus

obnoxiae necessitas, quod omnes viri intclligentes ac Deum timentes

facile judicabunt externas nationes Catholicas, maxime viros Reli

giosos, obligatos istius Regni exulibus etiam cum aliquali rei domesticae coarctatione succurrere ; quia minus malum est, quod

Catholici parum aliquod in re familiari dispendium sustincant, quam

quod integrum Hiberniae Regnum praedicatorum et ministrorum

ecclesiasticorum, qui ipsi ex talibus Collegiis submitti consueverunt,

spirituali fructu et consolatione privetur. Quod si fratres nostri

Pragenses dixerint se ad id ex justitia non teneri, certe negare non

poterunt se saltern ex char it ate obligatos, et merito obedientiae, ut

ex sequenti ratione clarius apparebit.

8. Generalis Minister stricto obedientiae praecepto mandavit

omnibus sibi subditis in Germania et Bohemia, ut praefatae funda

tioni Pragensi obicem non solum non ponant, verum cum omni chari

tate promoveant. Cui mandato plane contraire videntur qui plus

aequo timentes ne aliquid ori ipsorum subtrahatur, dictis exulibus

libertatem ablatam volunt suas necessitates piis et voluntariis bene

factoribua aperiendi ; cum tamen e contra si boni sunt aemulatores,

sibi collatum reputare deberent, quidquid praefatis exulibus ipsorum fratribus impenditur ; neque timere propter ilia, quae ex Dei et

proximi amore dimittunt, magnam se passuros rerum temporalium

inopiam vel jacturam. Quod si forte dixerint se non propter aliquod

inde ipsis detrimentum emergens, sed propter vitanda scandala facere

difficultatem ; respondent imprimis praefati exules, se tantam habere

notitiam regulae, et per Dei gratiam, eorum quae noverunt obser

vandi cur am, quantam Pragenses; neque absque magna temeritate

vel praesumptione contrarium dici. Deinde talem trepidationem

forte non procedere ex charitate quae foras mittit timorem, aut ex

Zelo domus Dei, qui partibus Catholicorum sub jugo haereticorum

positis, qualis est Hibernia, subsidium mittendum dictat, sed ex

privato aliquo spiritu, qui forte sua quaerit, non quae Jesu Christi.

9. Quod inter alias omnes Nationes, in quibus antiqui Hiber

niae Sancti fidem Catholicam plantarunt, vel irrigarunt, maxime

omnium obligarunt Germaniam. Nam ad Austriam transmisit

Hibernia S. Colmannum martyrem et S. Sanctinum abbatem. Ad

Franconiam S. Kilianum, Colmannum et Totnanum martyres, et

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 55: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

226 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

ejus Provinciae Apostolos. Ad Bavariam S. Marianum, Erhardum,

Marinum, Amianum et alios multos. Ad Salisburgenscm dioecesein

et Karinthiam S. Rupertum et Virgilium earundem provinciarum

Apostolos. Ad Helvetiam S. Columbanum, Galium, Magnoaldum, Sigisbertum, et alios multorum ibi populorum patronos. Ad Pro

vinciam Moguntinensem (ut Coloniensem et alias modo practcream)

S. Disibodum episcopum, qui monachorum S. Benedicti primus jbi

plantavit institutum et observantiam. Quibus aliisque priscorum

Hibernorum erga Germans consideratis beneficiis, quomodo sine

magna ingratitudinis nota, a Germanis hodie repellentur Hiberni,

id solum in sua inopia petentes, quod ipsi olim in sua abundantia

Germanis ministarunt, vitae coelestis pancm ?

10. Si prohibeantur praefati exules Pragae cuas necessitates

Nobilibus aperire, ad quos tandem habebunt recursum ? Nam aliae

minores civitates et fratres in eis habitantes velut minus a neces

sariis instructi multo majori ratione et potiori jure ipsos excludent

ab omni mendicatione facienda, et sic pauperes illi exules ab omnibus

repulsi denuo spe frustrati cogentur ad priora pericula redire, et

quidem a fratribus Minoribus, filiis matris suae, quos solos ab initio

in ilia pia et fructuosa fundatione experti sunt adversarios; quod

sane non absque magna ipsorum confusione et verecundia, et

verorum Seraphici Patriarchae sectatorum moerore et gemitu dici

vel audiri posset.

llo. Postremo si aliqua allatis hactenus contraria de dictis

exulibus sparsa sunt, vel ad aures Superiorum delata, intrepide

affirmant praefati exules, non ab alio ipsa provenisse, quam ab uno

vel altero laico S. Mariae ad Nives, magis quam oportet pro pane

lucrando sollicito, qui antea eosdem exules in eadem causa, apud

Guardianum Pragensem falso accusaverat, et proinde ab iisdem frat

ribus exulibus veniam supplex postea petiit. Nee de aliis in eodem

conventu Patribus vel fratribus tale aliquid suspicari vel credere

possunt dicti exules, cum ab iis omnem fraternam charitatem et cor

respondentiam mutuis etiam hactenus obsequiis excultam receperint.

34. An Appeal to the General Chapter of the Order

(Ibidem) Pax Christi.

Litterae nostrae ad Capitulum Generale.

Rmi PP. etc.

Ne forsan de nostro in Germaniam adventu, excitatoque a nobis

]- This document is in the hand of Fr. Patrick Fleming,

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 56: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 227

Pragae conventu spargantur sermones, aut iudicia, alia quam

oporteat, apud Rmas paternitates vestras, opere pretium existimavi

mus nostri adventus modum rationemque paucis indicare. Ante 25

annos Lovanii in Belgio, fundatore potentissimo Hispaniarum Rege Philippo 3o sedem constituitimus, magno afflictae ab haereticis Hiberniae bono, magno commodo fratrum nostri Ordinis in Ger

mania, Italia, et variis Ordinis Provinciis, nam toto tempore quo in

Collegio S. Antonii de Padua virtutibus religiosis et studiis operam Lovanii navavimus, singulis pene annis egregios operarios in vineam

hibernicam misimus, qui doctrina salutari et vitae exemplo Catholicos

in vera fide confirmarunt, et multos a veritate devios in viam

reduxerunt, in vicinam vero Scotiam ab aliquot annis ex commis

sione Apostolica aliqui nostri transmissi, integros populos ad fidem Catholicam converterunt, multaque millia adultorum (non numeratis

parvulis) sacra baptismatis unda abluerunt, et tantus fuit Dei

benignitate fratrum nostri Ordinis et nationis Hibernicae numerus,

ut plurimis religiosorum monasteriis per totum subministravimus

Lectores philosophiae et S. Theologiae, non sine magno eorundem

fructu. Cum vero viderimus majorem esse multitudinem juvenum

nostrae gentis sacrum habitum appetentium, quam possint in Belgio ex nostra paupertate sustentari, putavimus nos gratum Deo opus

facturos, si Colonias [in] Germaniam duceremus, ut plurium salutem

procuraremus, sicuti Romam ante aliquot annos feliciter duximus.

Nostro hoc desiderio cum I .mo totius Ordinis Generali Ministro

communicato, ah illo obedientiam impetravimus, ad Collegium

Pragae in Bohemia excitandum, et res initio prospere successit ;

nam Invictissimus Imperator Ferdinandus 2dus clementissime nos

suscepit, et ipsius Supre[mi] Locumtenentes in Regno omnem nobis

favorem exhibuerunt, concesseruntque ut dom[um] pro habitatione

nostra compareremus, misso nobiscum ad hanc procurandam

nomine Suae Majestatis Supremo Regni Secretario Bohemico.

Eminentissimus quoque Cardinalis ab Harrach Archiepiscopus

Pragensis suam nobis gratiam impendit, et gratiosissime impertita

benedictione primo sacrificio quod in sacello nostro Deo obtulimus,

interfuit, cum Excellmo Dno Burgravio, et coeteris Locumtenentibus,

necnon aliquibus ex omni ordine Religiosis. Hie fuit modus nostri

in Bohemiam ingressus; ordinarius sane Religiosorum. Rationes

quae moverunt Superiores ut hue nos mitterent, hae fuerunt, lo

quod anno 1630 omnia nostra monasteria et religiosa Oratoria in

Hibernia fuerint partim fisco Regio addicta, partim solo aequata,

fratribus nostris, ad minimum ducentis, in exilium missis, ut pro ipsis

aliquem refugii locum habere possimus.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 57: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

228 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

2o. ut tanto plures possemus in Ordinem admittere, et ita essent

plures fratres nostri, et Christi famuli. 3o. ut plures haberemus

operarios quos mitteremus in messem Domini quae copiosa potest

colligi in nostra patria, ab Haereticis valde vexata, et in Regno

Scotiae authoritate Apostolica nostrae curae magna ex parte conv

misso. In Belgio enim, propter turbulenta tempora, et quotidianum

concursum fratrum fugentium a facie persequentium, Collegium

Lovaniense redactum est ad tan tarn miser iam, ut plures sustentare

non valeat. 4o. ut etiam RR.PP. nostri Ordinis in hisce partibus

pro nostra exiguitate juvaremus ; cum enim ibi pro suo zelo et

magna necessitate spirituali harum provinciarum sint intenti lucrandis

animabus, ita ut non possint tantam copiam habere (saltern ad

aliquod annos) Lectorum egregiorum qui magnam partem vitae m

studiis possint ponere, nos vero contra, qui toti simus in studiis

litterarum, nee linguam patriae vernaculam calleamus, possumus ad

tempus, et donee ipsi personis abundent, quoad studia, et scientias

tradendas esse ipsis utiles.

Licet vero hoc quern recensuimus modo Pragam advenerimus, et

conati fuerimus nemini esse molesti, tamen aliquam nobis moverunt

difficultatem apud Illmum Nuncium Apostolicum Patres nostri

Ordinis, obtinueruntque ab eo litteras quibus nobis mandabatur sub

poena excommunicationis, ne quicquam Pragae aedificaremus,

antequam Capitulum Generale aliquid de hac re constituisset.

Nescimus sane quae causa bonos Patres impulerit, ut ita fortiter,

et violenter nostris conatibus se opponerent ; viderunt nos domum

emere (dum adhuc essemus apud ipsos in conventu ; fautores,

nempe Illmum Dnm dominum Maulin, Colonellum Hispanum, et

Supremum Regni Secretarium, pro magna gratiarum action ad pran

dium invitarunt) eamque nos aliquot mensibus pacifice inhabitare

passi sunt. Cur si voluerunt nos hie non esse, initio non contra

dixerunt. Nullam certe novam illis offensionis causam in progressu

dedimus, quam in principio non po[tuer]unt advertere ; eleemosinam eorum non impedimus, cum ostiatim apud populum non

mendicemus, sed tantum Illustrioribus aliquibus personis magis

addictis sive intra sive extra civitatem nostras necessitates aperimus,

et antiquos eorum benefactores nullo modo avertimus, sed novos

quaerimus, et satis multi sunt.

Culpabunt forte quod secundum unius Ordinis conventum hie

erigimus. Sed plerique Religiosi duo habent hie domicilia, Patres

Carmelitae, Augustiniani, Praedicatores, Jesuitae, Capucini secun

dum conventum jam par ant, omnes ostiatim sine quaerela men die

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 58: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 229

antes, et ci vitas sat ampla est (in qua una, tres vel quatuor civitates

continentur, et populus pluribus indiget ecclesiasticis). Si de obedientia et subjectione nostra sit difficult as, illam possunt

Rdae Adm Paternitates Vae complanare, consideratis circumstantiis

temporum, et personarum ; cum enim ad Provinciam Hiberniae per

tineamus, et in hoc loco commoremur, eo fine ut Hiberniam juvemus,

fuimus hactenus sub obedientia Rmi Patris Commissarii, cui subest Provincia Hiberniae ; et qui optime scit quid nobis in ordine ad

Hiberniam faciendum sit.

Quapropter supplicamus humillime RR.PP.V. ut remandent patri bus nostri Ordinis ne nobis in hac tarn pia fundatione, quam omnes

alii boni, tarn ecclesiastici quam Religiosi probent, contrarii esse

velint. Sic Deus sanctissimum nostrum Ordinem, cum toto Rmo

Capitulo diu servet incolumem.

[This document is in the hand of Fr.

Fitzgerald]

35. Fr. Patric\ Tafe to Fr. Lu\e Wadding

(Ibidem)

Jesus Maria.

Reverend father, I am sorie thate this mee first letter to yor Reverence is fulle of dollfull complaintes butt the wille of the allmightie (qui

deducit ad inferos et reducit) must be fullfilled in usse ; whoe trulie

hathe suffered this little floke of Prage to be lessned and broghte untoe a diepe and. lamentable valie ofe affliction, bee the deathe ofe or vertuous Pastor father Patricke Fleminge, who is murdrede or

rahter marterized bee the Bohemian churls a leage distant from

Prage wthe his companion Brother Mathewe Hore ofe whose piete and learninge I did trulie conceave as muche hope as of anie younge frier wthe whom I was ever acquaintede (but I.e quod

justi morte praeoccupati sint in refrigerio) wherfor I doe leave offe

to complaine ther deathes and turne mee complaininge penne toe

the discription ofe or own poore and pittious estat, for I beelive

thate all thes Nations have ioyned them selves againste uss ; or

Bohemian Brothers complaininge falslie thate wee doe hinder them

ofe ther almes, nott consideringe that or father St Fran, hathe prom

ished that God would multiplie the number ofe or Benefactors ac

cordinge the number ofe his childeren ; yor Cuntrimen ther and

whome I hope yor Reverence dothe welle knowe will nott belive

that wee are notte come heere in father Josephe is name. The

Capucines ar allsoe trubellsome toe usse. Againste alle thes adver

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 59: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

230 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

sities wee crie allwaies unto the Almightie that hee should helpe uss et ab inferk reducat. The Bohemian Cuntrie beinge invaded bee an heritic Enimie alle the Religious were constrained to forsake Prage as weelle for feare ofe the Cuntrie Clounse whoe are allwais inclined

to murder the Religious ; as for feare of the for said Enimie, amongste whome I departed and came att onst withe others to Vienna, thinking I should find the Provincial 1 to whome yor Reverence wrote in

goode disposion and forward in or beehalfe butt (ala&s) hee is quite contrarie, for he wille suffer uss toe attent nothinge to1 the further

ance offe or College untille the Generalle Commissarie wille deter minat and signifie to hime toe wche familie shalle wee bee joyned ;

in whate manner shall wee live and whate licence of askinge almes

will he give usse ; wch pointes we leave to yor discression, and

speciallie pray y. ptee that y. ptee endeavour to obtaine from hime

licence of askinge almes of Nobellmeni wche if you maie obtaine itt

wille bee as goode a place at Prage for or abode as anie wee have,

or can find, and ife or owne friers doe nott hinder uss noe

bodie can praevaile against uss. Whearfor wee pray y. ptie toe show

yor fatherlie love and care in obtaininge alle letters wche yor Reverence dothe thinke fitte or profitable to the promotion of this

business, and morover in procuringe a goode superior for this place

wche I suppose wille prosper the more the more itt hathe persecu

tions and wille bee the principalle refuge ofe banishmente. I neede not more to urge yor Reverence knowinge yor fatherlie care never to

reste in furtheringe the glorie of God and the good of our Countrie wherfor I rest commit tinge this littelle flocke unto yor holie praiere and sacrifices,

Yor Most umble Brother

Fr. Patritius Tafe

Att Vienna the 18 of November 1631

Ife yor Reverence woul knowe moew ofe mee Brother Boyton and

Barnuallae wthe whome I was converted unto the holie Order wille

telle yor Reverence. It wille be necessarie for the Guardian of this

place to have the Generall Vicars Obedience and the Pope is licence

otherwise I feare mee he shalle bee suffered to doe nothinge.1

36. Fr. Patric\ Tafe to Fr. Lu\e Wadding

(Ibidem)

Jhus Mria Franciscus.

Revde Pater, die datae harum alloquutus sum P. Lammermanum

I- No address, but apparently to Wadding,

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 60: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 231

qui gratissimo nos animo amplexus est, promittens se omnem operant

adhibuturum ut nos hie promoveamur ; sed temporis circumstantrae

omnibus negotiis obstacula ponunt, tarn propter Pragam captam,

quam propter nostrorum Patrum hie oppositions, quis et quibus fundamentis innitantur ex his aliis meis litteris et melius ex P. Lectoris

pie defuncti informatione vestra R. intelligere potest. Coeterum

quantum ad praesens attinet dignabitur Va Ra quidquid nobis scribet, ad P. Lammermannum dirigere, qui pollicetur se omnes vestras litteras

nobis missurum, vel saltern servaturum [do]nec nobis tradiderit.

Interim iterum atque iterum rogamus ut maximas gratias agat Va Ra

Pri Lammermanno pro suo pio et paterno affectu ; et ut cum Revdisso

hujus Familiae Commissario agat, pro sua authoritate habenda ad hoc

ut liberum accessum hie habere possimus ad Caesaream maiestatem,

quando tempus et opportunitas permittent. Valete in Christo.

Vester humillimus

Fr. Patritius Tafe

Viennae 21 Novemb. 1631.1

37. Fr. Prospero de Galbiato to Fr. Lu\e Wadding (Ibidem)

Molto Rdo Pre mio Ossmo

Gratissima rne stata la lettera della P.S.M.R. delli 9 del passato la

quale solamente hieri ricevei si che mi scusi se piu presto non ho

risposto. Circa il Collegio de Pri Hiberni da farsi in Praga io non

fui mai contrario non havendo io in quelle parti giurisdicione, ma si

come dovesse fare quello mi ne sia imposto dal nostro Pre Como

Gnale della Germania supre perche gli Pri Bovemi molto di gravezza de Pri Hiberni si lamentavano, io puoi fui contrario che non cercasse.ro

danari qua in Vienna come fece il Pre Malachia pure Hiberne con

tanto scandalo et perturbacione di questo convento tre Anni sono,

che non solo cerco da tre milla fiorini, ma faceva parti et seducioni

in questo Convento seducendo gli frati che si ribellassero dal Pre

Como Gnale di queste parti, il Pre fr Ambrogio, et si unissero con

il Pre Giuseppe Como Gnale della Germania inferiore il che sucesse

con grandissimo scandalo di Sa Maesta Cesria; si bene che il tutto s e

guastato et la Provincia per Dio gracia e in quiete et pace; il simile

fece in Praga havanti doi anni cercando gran quantita de danari et

solevandosi contra il Pre Guardiano pure del Convento di Praga il

quale hora si trova Guardiano di questo Convento di Vienna si che

x- No address, but evidently to Wadding.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 61: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

232 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

la R.S. non si maraviglia se sono abhoriti dalli Austriaci et Bovemi ;

per tanto dove gli potro far servicio per amore della R.S. et perche

siamo tutti fratelli lo faro volontiero; non gli scrivo la morte del

Pre Patricio et Compagno per1 che dal Pre Patricio Tafe il qualle si

ritrova qua il tutto intendera al quale ahora ho consegnato la littera

che la R.S. mi a mandato diretta al Pre Patricio, dicendo che lui la

mandira al Superiore suo, et non altro ; per fine me gli affmo pron^

tissimo servo con recommandome alle sue oracioni da Vienna il 21

di 9bre 1631.

D.S.P.M.R.

Affmo servo

fra Prospero da Galbiato Proale delf Austria

et Como Gnale della Bohemia

Al Mto Rdo Pre mio Ossmo il Pre fra Luca di San Franco Wadding .che Dio guardi, Roma, a S. Isidoro.

38. Fr. Patric\ Tafe to Fr. Lu\e Wadding

(Ibidem) Jhesus.

Revde Pater,

Cum vestram epistolam ad P. Lectorem 4 Idus Octobris da tarn a

Reverendissimo P. Commissario Polloniae et Austriae Provinciali 29

Decembris receperim, inscius an ad eandem praedictus Pater respon

derit, morte seu potius Mar tir io praeventus (ut per alias litteras vobis

significavi) ad objection es seu (ut melius dicam) falsas informationes contra nos Reverendissimo P. Prospero datas, respondeo (Divinam

Majestatem testem invocans) quod nee praedictus Pater Lector, nee

ullus nostrorum Patrum Lovaniensium unquam quidquid attentaverint

contra Familiam Cismontanam ; nee unquam ipsis in mentem venisse

sese P. P. Josephi factionibus miscere ; sed tantum voluisse exstremae

Lovaniensis Collegii necessitati subvenire ; quod tantum fratrum numero gravabatur, ut Medicinae DD. asseruerint multos ibi prae

inedia fuisse de medio sublatos. Haec non ex me sed ex PP. Lovan

iensium et pie defuncti fide super hoc data scribo. Quern saepius

optantem audivi ut Deus daret in mentem Reverendissimo hujus Familiae Commissario aliquem nobis vel Patrem vel Fratrem' linguae Latinae gnarum dare, ad omnes nostras actiones explorandas ; quo

magis nostrae innocentiae simplicitas appareret; et adversariorum

nostrorum (quibus Deus parcat) coritumeliae in lucem prodirent. Hanc ultimam nostri boni Patris voluntatem quam saepies nobis

manifestavit, et paulo etiam ante mortem, fidellissime promittimus nos

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 62: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 233

semper servaturos, protestantes nos tarn obedientes tamque ad omnia

obsequia paratissimos esse filios Reverendissimi hujus Familiae Com missar ii quam unquam fuerimus Patris Josephi. Quare propter

amorem Jesus Christi Reverendissimum humiliter precamur ut ad suos

pedes lachrimantes filios non despiciat ; at paternae potius charitatis consuetam misericordiam erga nos ostendat. Ut non judicet quos

non audivit ; ut non condemnet quos nullus nocentes probavit; ut

falsas in formation es de nobis datas pro falsis habeat ; ut veras (quas eventus per Dei gratiam manifestabit) pro veris recipiat; quas -P.

Lector (piae memoriae) Vae Rae sincere transmisit. Interim pusillus

grex pastore privatus obnixe et submisse Vram Ram precatur ut se

interponat ; ct quidquid a Reverendissimo et Vra Reva fuerit in hoc

negotio decretum, hoc nobis gratissimum erit. Caeterum nos duplici

contrition contritos vestris sacrifices et orationibus commendamus.

Valete in Christo Jhesu. Vester Humillimus

Fr. Patritius Tafe

Viennae 23 Novemb. 1631.

Addressed : Revdo Patri Fri Lucae Wadingo Sae Theologiae Lectori

.Conventu F.Min. Hyber. Romae. Romam.

39. Fr. Patric\ Tafe to Fr. Lu\e Wadding

(Ibidem) Revde Pater

Quamvis aliquoties antea scripserim vobis, tamen quoniam spes

quae differtur affligit animam, et continua sollicitudo de promovendo

Collegio Pragensi, me iterum ad scribendum excitat. Obnixe Vam

Reviam oro, ut quam cito poterit cum Rmo Commissario agat, quo

nobis licentiam concedat et libertatem obtinendi confirmationem pos sessions acceptae a Caesarea majestate ; quod si hoc noluerit nisi

prius nos ipsum pro Superiore agnoscamus, modo hoc vobis expedire

videatur oramus ut in hac parte nostras vices gerat; quidquid enim

a vestra Ra fuerit nostro nomine statutum, hoc nos promptissimis

animis complebimus ; nee puto Patres Lovanienses hoc aegre laturos,

cum hoc rationi sit consonum, et ad nostram utilitatem summopere

conducat. Quod autem vestram Revam ut festinet exorem, non

sine causa facio. Patres enim Capucini, qui de loco nobiscum certa

bant, si nos nimis segnes viderint, poterint interim Caesarem infor

mare nos a prosequendo nostro negotio cessasse ; et sic suae posses

sions obtinere confirmationem. Nee licet nobis propter Superiorum

prohibitionem, et Summi Pontificis (ut aiunt) quidquam in con

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 63: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

234 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

trarium dicere vel tentare donee negotium cum Rmo Commissario

fuerit compositum. And trulie (whate more is) I durste not crave

licence to visit the N obi men ofe Bohemia whoe would verie willinglie see mee, or anie ofe usse (as I receaved frome the Vicer of or

Convent of Vienne); quare iterum oro, ut citius satagat sua Ra

componere cum Rmo sub quibuscumque conditionibus quae vobis

expedire videbuntur. Si commode scribere possit in Hyspaniam pro

obtinendis litteris Regis ad Caesarem et Filium, Bohemiae et Hun

gariae Regem, per viam P. Hugonis de Burgo, vel alterius ; nihil,

credo, magis conduceret ad nostram promotionem. Has per vias

Patrum Lovaniensium a multis diebus speravit P. Patritius piae

memoriae, but, (alas) particular seditions dothe hinder the common

goode ; alle other letters from the Roman Courte are heere amongst

the Ecclesiactice ofe greate value, quare dignabitur quascumque

poterit tales ad Cardinales ab Harrach et a[d] Dietristam procurare,

quorum uterque poterit nos multum juvare, unus Pragae, alter

Viennae. I pray yor Reverence beeware ofe an Italian prancke or

plotte, but rather make the greatest hast yowe may in obtaininge

the assurance and confirmation of or place in Prage under the Pape

is Authoritie, for noe man knowes knowes [sic] whate the Comim's

sarie there dothe ; in the meane time decayvinge you; wthe faire

words! As for his Cuntriman or Superior in thes parts I doe assure yowe hee is verie could towards uss, wch I understoode divers

wais and ofe late in thate they have greate need of a reader, for

in the whole province they have butt one and the fathers and

bretherne would willinglie have mee althoughe unworthie ; butt he

hathe ordained that the for said reader his Cuntriman should read

bothe Divinitie and Philosophic at onste, notwithsatndinge thate hee can nott defend one conclusion in anid ofe bothe, as I have learned

bee experience in there scoole. Morover when I speake to or

Superior of or Business and ofe the conditions wche the Ccmmisarie

dothe demand, scarclie dothe he awnswer mee. Wherfor fearinge

hee should hinder the Commissaries good wille towards uss, I will

talke noe more wthe hime ofe yor scidinge in this mater untille alle

bee concluded beetwin the Commissarie and yor Reverence; m

wche for Gods sake loose noe time for feare ofe wurs oportunitie,

and consolat uss yor afflicted children wth yor letters the oftest you;

may convenientlie. I wrote to yor Reverence the true relation of

father Patric.deathe, the letter have I sent to the Jesuits, bee an

Irishe prist at onste wthe a letter to father Antoni(e) (fore I did not dare to goe wthe them mee selfe)) wche if yee did not receave

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 64: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 235

I praye yee write unt[o] mee ; father Miache the Jesuite remaineth heere at Vienne whoe saluteth you; all most kindlie wth whome I

pray untoe yowe alle healthe and hapinesse.

yor poore Brother to command untille deathe Patricke Taaffe

At Vienne the 23

of februarie

Cardinalium, ad quos litterae in nostrum favorem sunt petendae,

tituli seguuntur : Franciscus S.R.E. tituli S. Mariae trans Tyberim

Pres. Carlis et Princeps a Dietrichstam Episcopus Olomucensis Prin

ceps, Regiae Capellae Bohemiae Comes, S. Caesariae Majestatis in

timus Consiliarius, ejusdemque Regnorum ac ditionum haereditarium

protector, etc.

Ernestus Presbiter Cardinalis ab Harach, Episcopus Pragensis, Princeps, Legatus natus, Sae Caes. Majestatis in timus consiliarius,

Cruciferorum cum rubea Stella per Bohemiam et Moraviam

Generalis &c.

Addressed : Revdo in Chro Patri Fri Lucae Wadingo etc.

40. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding

(Ibidem)

Pax Chri.

Rnde Adm in Chro Pr, Scripsi vestrae paternitati Rdae ante

aliquot menses, per viam Rdi P. nostri Petri Wadingi de glorioso

martyrio nostrorum fratrum in Bohemia, quod non videmeni

recepisse ; brevi etiam (nisi Deus iuverit) rescribam de pia, licet

nobis ingrata nimis morte alterius, nam dilectus Deo P. Patr[it]ius Taffe qui aliquoties scripsit vestrae paternitati jam est ita exhaustus

continua infirmitate, et ut vere dicunt DD. thisi, [u]t de recuperanda

valetudi[ne] nulla sit spes. Patri Bonaventurae et sociis, occupata

jam Augusta a Rege Sueciae quid accidit ignoramus ; nostris Salis

burgensibus etiam imminebat proximum periculum, nisi quod in via

eo proficiscens cingxerit Engilstadium praestantissimum Bavariae for

talicium, in quo moratur jam ipse Dux cum omnibus suis. Speramus

quod ibi parum poter it efflcere (licet habeat sexagenta millia

selectissimorum militum) ratione loci munitionis. Si ipse praevaluerit, non habet obicem hue usque, sicuti nee hie habebit, quia omnes

nostri jam sunt consternati, unde parum possunt praestare. Frid

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 65: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

236 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

landus misit in succursum Bavari 30 millia, et ipsemet manet adhuc in

confiniis Bohoemiae, quid tentaturus ignoro. De cetero quod nostrum

attinet ille Comes qui aedificavit nostris fratribus novum monas

terium 7 milliaribus Praga in quo corpus P. Patricii sepultum fuit, curavit etiam ante aliquot septimanas nostrum fratrem Mathaeum

honorifice eo transferri ; qui post quam esset sepultus aliquot mensibus

in quodam semiterio, inventus est ita recens et rubicundus sine ulla

vel minima mutatione prout ante sepulturam ; quare cum iste Comes

cum multis aliis comitibus et magnatibus quibus nota erat eorum

vita, et gloriosum martyr ium desiderant eos honor are in terris sicuti

honorantur in coelis, rogo vestram paternitatem quatenus dignetur

ad me quamprimum scribere quid oporteat me facere in hoc casu,

quia sunt aliqui comites et barones qui fuerunt in comitatu quando

fuerunt martyrio affecti, et libenter velint tempestive examinari a

Nuncio vel aliquo alio cum ipsius authoritate, ne forte interim

moriantur. Illorum effigies si fieri poterit mittam vobis prima op

portunitate. Quantum ad nostrum negotium Pragense quan

documque fuerit Praga recuperata spero quod habebit bonum pro

gressum sicuti hactenus habuit. Scripsi nostris PP. Lovaniensibus de

futuro nostro Superiori Generali ; ex parte illorum non puto fore

difficultatem modo placuerit Generali subjicere nos Commissario

harum partium ; quando Va Ra scripserit mihi, poterit dirigere suas

litteras ad P. Prosperum Provincialem, vel ad P. Michaelem Denkes

Commissar ium Clarissarum ad Reginam. Et hisce commendo me et

qui adhuc ex nostris supersunt vestrae paternitati, P. Antonio

utrique PP. Ponch et reliquis1 ....

Comes Tilly, Ligae Catholicae Generalis tandem Viennae Austriae

aliquando pie obdormivit in Dno, pro cujus aiae refrigerio Sacra

Caesarea maiestas curavit in oibus suis ditionibus celebrare multa

sacra.

Vester in Chro Jesu, fr. Geraldus Geraldinus

Viennae Austriae

8 Maii 1632.

Address : Rndo Adm. P. fratri Lucae Wadingo Ordinis Minorum

strictioris Observantiae sacrae theologiae Lectori,

haereticae pravitatis Inquisitori, patri suo multum

colendo etc in Collegio S. Isidori ejusdem Ordinis Romae. Romam. Roma.

1- The last line of the sheet, which follows after utrique PP. appears to have been cut off, and there may have been a few more words than are now

decipherable.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 66: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 237

41. Fr. Gerald Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding

(Ibidem)

Pax Chn.

Rnde Adm in Chro Pr,

Scripsi Vestrae Prti Rae ante aliquot menses Vienna de crudeli

morte nostrorum fratrum, et de statu nostro pro> tunc in exilio. Jam

vero recuperata Praga ego quamprimum eo me contuli ubi inveni

nostrum sacellum cum tota nostra domo, non tarn vacuum quam

penitus destructum, partim a militibus Saxonicis, partim etiam a

nostris vicinis rusticis Bohoemicis, qui ultra tria millia domorum, et

quidem praecipuarum, in hoc tumultu destruxerunt; pro1 quo non

immerito omnes carceres ipsis jam repleti sunt, et utinam vel hoc

ipso illorum insolentia tandem aliquando possit habere finem. Ego

pro interim mano in alio nostro con vent u, expectans adventum

Dominorum qui alias non audent tarn cito redire cum Cancelaria

aut Thesauro Regni, Sueco adhuc cum egregio exercitu in Imperio commoranti, unde adhuc manemus inter spem et metum, licet

Bohemia sit purgata ab hoste, et nostri jam acceperint aliquot civitates

in Saxonia, et Fridlandus cum Bavaro sit unitus ; tamen nee dum

sumus securi quia habemus domesticum hostem, omnibus aliis pejorem

si possibilitas addesset. Ego jam quidnam deberem facere vix scio,

quia nullas recepi litteras Lovanio a longo tempore ; si vellem iterum

istam aedificia renovare, constaret. . . [no]bis ultra bis mille Imperiales

et deberent iterum destrui; quar[e] .... venerint Domini ego

cogito accommodare aliquot hypocausta et celebrare in vicina Ecclia

usquedum ipsi erexerimus novam ; quod Deo favente brevi fiet, si

fuerint bona tempora, et bona correspondentia inter nosmetipsos ;

habemus bonos patronos, et quando Rex venerit, qui hoc anno

omnino expectatur, habebimus meliores. Jam Imperator resignavit

ipsi totam Bohemiam. Vestrae P. Adm Rdae erit procurare nobis

litteras Congregationis de Propaganda Fide ad Imperator em, et

Regem, et alias patentes quas poterimus nobiscum retinere. Impetret

praeter ea litteras Hyspanorum Cardinalium ad Reginam, in quibus

poterit declarare quanta nos passi sumus in tarn brevi spatio in

Bohemia, turn quo ad crudele martyrium nostrorum fratrum (quorum

imagines ipsa habet) turn etiam quo ad destructionem nostri con

ventus, pro quo nos Deus novit, a 3bus vel 4 jam annis multum

laboravimus ; alias litteras quas V.R. judicabit nobis profuturas dig netur procurare ; et si possit habere nobis bonas litteras ad Regem Poloniae brevi coronandum, sine dubio faceret pro nob [is] aliquid majoris momenti. Nisi quod intellexerim nostrum Cardinalem esse

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 67: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

238 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

jam in reditu hue, scriberem V.R.P. quatenus dignaretur ilium ac

cedere. Vale ; et R.P. Antonium cum reliquis pp. et ff.noe nostro

salutare non gravetur. V.P. humilis servus et confrater.

fr. Gcrardus Giraldinus

Pragae 8 Julii 1632.

His scriptis venit hue Illmus Junior Butlerus, ob sua jam heroica

facta promotus Coronellus multorum millium dragonorum, qui re

tulit mihi nostros jam a Sueco accepisse 50 vexilla, quorum 8 ni

fallor ipsemet accepit, et Fridlandum cum nonaginta millibus appro

pinquare Norembergae, et Imperatorem in toto habere ultra ducenta

millia in campo. Deus sit illis propitius, jam sumus ex parte extra

damnum, sed damnum illatum vix est recuperabile.

Reverendo Adm. in Chro P.P. fr Lucae Wadingo 6s?c.

42. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding.

(Ibidem) Rnde Adm Pater,

Scripsi vestrae paternitati Adm Rdae ante hoc semel atque iterum

de recuperata Praga, destructione nostrae domus, et sacelli, partim

ab hostibus, partim a vicinis haereticis, qui debebunt in duplo re

sarcire nostrum domum ; et de procurandis litteris Congregationis de

Propaganda Fide in nostrum favorem ad Caesarem, et ad Cardinalem

ab Harach, nee non alias patentes ad omnes cujuscumque generis qui

possunt nos juvare, ut vel sic multiplicatis intercessoribus quod

Miciter incohatum est, condignum sorciatur exitum. Jam vero

tterum, ne forte priores nostrae litterae malitia temporum perierint,

rogo ut tarn in his quam in aliis omnibus ad promotionem nostri

negotii spectantibus omnem adhibeat diligentiam ; brevi namque

spero fore (Deo favente) ut non poenitea nos laborum nostrorum,

cum omnes praeteritae molestiae et vexationes videantur cedere in

nostrum bonum et patriae honorem. De reliquo, quantum ad Super

iorem nostrum futurum, est nobis perinde, modo sit bonus. The

Italions byhavie odious in these partes, and our Order is in less

respect then ever it was, &oe that in my opinion (salvo meliori

judicio) that I thinke it better that wee remaine under the Generali himsealf for a tyme, then to' have to doe with them ; as for there

asistonce, wee would aske noe more healpe of them, then to doe us

noe hurte ; at the best they may defer all into the Generali Chapter and lett us live in the meane tyme in peace.

Hie habemus unum bonum patrem It alum Patrem Ludovicum de

Bario, sive Galiberto, Provintiae S. Nicolai in Apulia, tarn a nobili

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 68: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 239

tate generis quam probitate vitae ex se satis commendatus qui dum

ad has partes cum suo fratre germano Coronello veniret, captus a

rusticis et crudeliter caesus fuit, unde ad civitatem ductus et curatus

cum magno desiderio cupit se nobis ad junger e, quare cum hoc non

nihil ad promotionem nostri debilis adhuc principii videtur tendere,

rogamus Vestram Paternitatem quatenus dignetur ipsi procurare

obedientiam a Procuratore Curiae, vel alio quocumque

pro vestra discresione, ut sic cum majori gratia possimus eum recipere,

nam Cardinalis etiam intercedit pro ipso, et obedientiam suam

optimam quam habuit, perdidit in carcere cum aliis rebus non con

temnendis. Reliquum est ut moneat me prima data opportunitate

quid faciendum sit pro nostris fratribus interfectis qui omnium

judicio sunt veri martires. Nihil possumus illigere Lovanio, sic quod

ego jam solus debeo resistere adversariis, sed Deus dabit mihi virtutem

contra hostes suos. Vale ; nos etiam valemus, laus Deo, et eandem

nostris fratribus ibi commorantibus precamur.

Vestrae Pat emit at is

humilis servus

fr Gerardus Geraldinus.

Pragae 25 Julii 1632.

43. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding

(Ibidem) Pax Chri.

Multum Rnde in Chro Pater,

Recepi vestras datas 26 Maii ante octiduum, quo tempore dedi

ad vos duas in quibus insinuavi me hue venisse paulo post recun

eratam civitatem, et in venisse nostrum sacellum cum adjunct is aedi

bus totaliter destructum, partim a militibus Saxonicis, partim a

vicinis rusticis haereticis, omni Saxone pejoribus, quae jam aggrc

dior restaurare in quantum pro praesenti necesse erit ; ut super

venientibus fratribus (quos reliqui in Austria) fiant omnia debite

accomodata ; speramus omnes istas tribulations suo tempore nobis

fore proficuas, quia per illas, vel nolentes, reddimur omnibus noti,

et sua Sacra Caesar ea Majestas sine magna cordis compassion ea

quae nobis hactenus evenere audire non poterat ; promittens suum

qualecumque auxilium et favorem, ejecto hoste ex Imperio ; quod

in brevi futurum confido, cum jam Caesareanus exercitus sit valde

fortis, et Bavarus, Fridlandus, et Pappenhemius cum centum fere

millibus totaliter cingant Suecum in quodam campo, uno milliari

Norenberga distante, ut non possit declinare neque ad dextram

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 69: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

240 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

neque ad sinistram, in dies ipsius copias variis insultibus debili tantes. Don Baltazar autem in Lutsasia cum 30 millibus attendit

ad Saxonem, jam totaliter non tantum ex Bohemia, quam ex omnibus

aliis locis Caesarianis expulsum ; quern tamen hactenus aggredi non

ausus fuit eo quod tractabatur de pace cum ipso ineunda, positis

conditionibus, quod debeat dare Imperatori 6 vel 7 vasa auri, re

sarcire omnia damna illata in Bohemia, agnoscere culpam in propria persona, cum petitione veniae, dimittere arma, et suum militem

tradere Fridlando, restituere omnia bona ecclesiastica post suam

mortem in perpetuum, interim iisdem gaudere. Haec dum essent

in fieri, ipse nuper cum aliquot militibus fecit irruptionem in

Lutsasiam volens accipere quandam civitatem valde bene munitam,

sed nostris supervenientibus debebat iterum retrocedere cum confu

sione, et Don Baltazar jam expectat mandatum Saxoniam igne et

ferro invadendi, quandoquidem in Saxone semper desideretur fides et fidelitas. Reliquum est ut Va Ra dignetur procurare istas lit teras favoris quas in prioribus meis litteris petii, nempe Congrega tions de Propaganda Fide ad Imperatorem clausas et alias patentes

pro nobis, litteras Cardinalium Hispanorum ad Don Baltazarem, et

alios Hispanos qui nos possent multum juvare, et si fieri posset unam

litterulam a sua Sanctitate; dicitur favere Geraldinis; ego pro mea parte nunquam peterem alium favorem ab ipso quam ut dignare

tur suis litteris commendatitiis nostrum adhuc debile principium

promovere. Alias quas putabit nobis profuturas poterit impetrare.

Ego sum ita occupatus jam in restaurando nostram domum ut non

possim vobis adhuc mittere Imagines nostrorum confratrum, nee

alias informationes de illorum martyrio eo quod Cancelaria, aut

proceres Regni nee dum redierint, expectantes Regem nostrum quern

brevi venturum speramus.

Quantum ad nostras fratres in his partibus commorantes, Pr

Bonaventura Dalohoid manet adhuc Augustae cum 3bus ex nostris,

zt 4 ex indigenis, et perseverat in suis sine ullo impedimento prout

ante adventum Suecorum, sicuti ego nuper intellexi ex litteris Patris

Cranedongo eorum Provincialis, qui etiam manet ibi. Pr Franciscus

Ferrall cum fratre Baronio et P. Bonaventura Gormain manent Salis

burgii, ubi duo posteriores expectant tantum defendere tractatum

quern habent prae manibus, et postea proficisci ad vos. Ambo sunt

boni et docti fratres. P. Patricius Taffe adhuc manet in Austria et piis precum vestrarum suffragiis recuperavit ex parte sanitatem.

Adhuc habet aliquid mali in peetore quod non potest tarn cito ex

pelli. Expectamus ipsum cum socio in dies. Mittite nobis de

vestris benedictionibus quia hie habemus multas maledictiones. Vale,

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 70: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 241

et salutet nostro nomine P. Antonium et utrumque PP. Ponceum

cum reliquis pp. et ff. Vester humilis servus in Xro Pragae 28 Julii 1632. fr Gerard us Geraldinus.

Rndo Adm P. fratri Lucae Wadingo etc.

44. Fr. Patric\ Tafe to Fr. Lu\e Wadding. (Ibidem)

Jesus, Maria, Franciscus.

Revde Pater

Quod a tarn longo tempore non scripserim, non ex oblivione pro

cessit, sed ex defectu scribendi materia ; quam mihi jam suppedi

tante Praga a Caesarianis recuperata et tota Bohemia ab hoste

liberata, significo suae Rae Prem Gerardum cum quibusdam Bohemis

Comitibus Pragam versus discessisse ; nosque cum alio Comite

sequuturos. Concerninge the case of or subjection to the Superiors

in thes parts, I receaved from Lovaine thate the matter is suspended, and differed to the Genral Chapter. In the mean while wee

remaine subiects to the Generall Vickere wiche should bee sufficient

for or Adversarie ther; that hee should not truble or procedinge or hinder uss. And trulie yor Reverence may beelive that this

let is muche to or demage and loss, for nowe is the time that the

Emperor has manie confiscated howeses, of wche hee would verie

easilie give uss as manie as would be necessarie for the augmentinge

of or receaved place, and the Bohemishe Nobillmen doe earnestlie

desir wee should crave som ofe the same ofe Hime wonderinge ofc

thate wee are soe slowe in or busines. Wherfor Reverend father

wee praie yee most humblie for the love ofe God to deale wth the

Commissarie that hee should not trubl usaf in this season soe fit for or profit, and if hee should bee soe unreasonabl as to persever in

his aversion against uss, ife yor Reverence would obtaine from the

Pape a worde or tow authorisinge uss in this matter, we would

littelle care for hime : wche I doute not but yor Revrence may obtaine in soe iuste and right a Cause. Wee beesiche most humblie

that the dessentions of Lovaine doe not hinder yor Reverence (as certainlie they wille not) in promowinge the common Goode, whiche

will bee promowed bee this place, more then bee Lovaine it selfe, God willinge ; for the Nobilitie are much addicted and affectioned

towardes uss. For or parts wche are heere, I protest bee fore

God, quod non simus Petri, nee Pauli ; non Joannis nee Jacobi, sed

solius Christi; for whose sake wee indure; patientlie all adversities,

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 71: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

242 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

the loss ofe or time wche would promowe uss in or studies asi well as others; the toile and labor, wche wee indure in travelinge heer and there ; not for Conachte, Mounster, Leinster or anie other

parte ofe Ireland, to wche indifferentlie wee are addicted, as God is or witness. Exercitus Imperialis fortissimus est et triplo numerosior

quam inimicorum, ut nuper intellexi ex litteris in castris scriptis.

Singulis ferme diebus aliquas turmas dissipant, et interficiunt,

quidam Imperiales milites qui Croatae vocantur ; ab his ita vexatur

Swecus quod vix ullas Companias a corpore exercitus audeat

emittere ; nam isti tarn celeriter volant de nocte, quod ab illo loco

ubi sero quiescunt, sequenti die quinque vel sex milliaribus distent,

ubique expectantes illos qui cum comeatu ad Swecum veniunt, vel

ab illo mittuntur. Quantum ad meam valetudinem spectat,

quamvis diu sub cura fuerim, non magnum tamen sum inde con

sequutus emolumentum. Caesareus Medicus qui .una cum

ordinario Conventus Vienensis de meo statu consilium habuerunt,

pro certo mihi significavit me non laborare Tysi, sed totum attribuit

ayeris disconvenientiae, consulens reditum in Patriam, quern

disuadent Pr Gerardus et alii Fratres, quoniam propter Gallicam

Iinguam quam scio, et Germanicam quam ex bona parte addidici,

in hoc nostro Praga exilio, magis forte utilis essem futurus. Ad

manendum quidem magis inclinor si sanitas permiserit, quam bibendo

cervisiam spero futuram meliorem. Loyio in itinere versus Pragam,

29 Julii 1632. Vrae Rae humillimus filius et servus in quantum

potest

Fr Patritius Taf

Prem Antonium ex toto corde saluto, cui scripsissem nisi promptam

voluntatem infirma et imprompta manus retinuisset; si fieri possit,

dignabitur vel benedictions vel benedicta medallia nobis transmit

tere, quibus possimus Dominabus Bohemis gratificari cum quibus

incipimus Germanice loqui et conversari.

Vra Reva dignabitur excusare quod tarn sinistram miserim

epistolam, cujus defectus excusat festinatio. De nostrae cum

Capucinis controversiae statu nichil certi habeo, sed hoc unicum

scio quod unica pagina a Sua Sanctitate, nostrae possessionis legi

timae confirmativa, omnium adversariorum tela penitus

* cassa

retunderet, ad quam obtinendam suam Revam tot is viribus

hortamur. Responsionem cum primo posta magno desiderio

expectabimus.

Addressed : Revdo Adm in Chro Patri Fri Lucae Waddingo etc.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 72: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 243

45 Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding

(Ibidem) Rnde Adm in Chro Pr,

Scripsi Vae P. Adm Rdae bis de nostro statu ex quo recepi vestras ; quantum ad examen martyrii nostrorum fratrum non pos

sum adhuc aliquid praestare in hoc negotio turn quod proceres regni non redierunt hue propter imminentia adhuc pericula, ratione Galli

et aliorum qui veniunt in succursum Sueci, turn etiam quod sim

totaliter occupatus in reparando nostram Residentiam totaliter ab

hoste destructam ; quam ea celerius reparare aggredior quo immin

entius video immineri periculum, et hoc quidem a filiis matris nostrae,

si filii ? Quare adhuc semel rogo vestram paternitatem ut iterum

alloquatur Rssmum P. Commissarium quatenus mandet suis ne ex

citent nobis aliquas tricas ante Capitulum Generale ubi omnia

poterunt discidi, ne forte aliqua inter nos scandala oriantur, quia

revera non imponent mihi tale silentium quale posuerunt P. Pat

ricio (pie defuncto) Viennae, ut nee liceret ipsi accedere Impera torem ad suam causam defendendam, quod est inauditum in his

partibus ante ; ego vero etsi Pragae existens, habeo meos apud

Imperatorem (et quidem non ex secunda classe) qui meas referent

ipsi quaerelas, et non patientur me inauditum condemnari, as I

understand to be now in the way from the Nuncius, to witt an

excommunication wherewith hee would faine refraine us from re

payringe enie thinge untie such tyme as our Adversaries will. This

proposition will be varie distastfull into the Imperour, Cardinal, and Locum Tenentes, wch gave us a place in the Imperours name,

and brought us solemlie therunto, wth the accustomed ceremonies,

wherefore if yor R. can prevent them, before they begin, it is soe

better, otherwise if they will goe to the worse, wee doe not much care for them ; and if the Nuncious doe sticke into them, as he

dous, hee will gett but little creddit be it. I came presentlie from

the Earle whoe; buylded the monasterie for us, in wch lieth the

bodies of our bretheren, whoe sweres that if the Pope had come into

hime that hee would not give them to hime, hee caused a verie

fear grate of Iron gilted to by made over them, wth ther pictures in gould and silver, and an Epitaphium ; wthin a moneth ther

wil bee some alteration, wth wch I will make yor R. acquainted ; now the kinge of France is in Lotoringa with 30 thousand soilders to give the kinge of Sweland succher. The Saxen has recovered

again some citties in Silezia and pretends to visit us againe, if he come other enymies doe begin to move themselves against the Im

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 73: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

244 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

perour, sed Deus ipsis resistet; Suecus alias premitur a Fridlando, sicut et ipsa civitas Norenbergensis. Send me what somever letter

you thinke to doe me good ; eras expecto fratrem Thaff cum

soc[io]. Salutamus omnem vestram paternitatem Rdam ex corde,

et per vos salutamus reliquos pp. et ff. eo affecru quo posumus

maximo ; dignentur sublevare aliquam partem nostrarum miseriarum

suis precibus et sacrificiis. Vale et vive in Chro Jesu. Vae Patis

humilis servus quoad vives,

fr Gerardus Geraldinus

Ex S. Amb. Pragae 12 Augusti 1632.

Address : Rndo Adm Patri fr. Lucae Wadingo Ordinis Minorum

strict, observantiae in Collegio S. Isidori Romae. Romam.

46. Letters of the Spanish Agent in Rome.

(Ibidem) Sra Reyna de Ungria.

El zelo de V. Magd al mayor servo de Dios y su mucha devocion me ponen animo para Suppcar a V. Magd sea servida de favorezer

la fundacion de un Colegio que han comenzado en la Ciud de

Praga los Religiosos Irlandeses de S. Franca obra de tanto merito

y que se encamina tanto al beneficio espiritual y al aumento de la fe

Cattca como se puede prometer aviendo producido el ano pasado

dos martyres, y aunque ha precidido la licencia de su Magd Ces sarea y del Pe Genl de la orden ay quien trate de impedir esta

fundacion, y assi (aunque por medio tan flaco como mi intercession)

se han querido valer estos Pes de la mucha Christiandad y grandeza de V. Mag. esperando

con su amparo conseguir el fin de su sta

Intencion como yo lo fio supplicando a nuestro Sr vos gde etta.

Sr Carl de Harrach.

Los Religiosos Irlandeses de la orden de S. Franco dieron principio en Praga a la fundacion de un Colegio como el que tienen en Roma

de S. Isidoro, y aunque para esto avia precedido licencia de su

Magd Cessa y del Pe Genl de la Religion ay quien trate de impedir obra de tan gran beneficio espiritual como esta como se puede entender aviendo comezado con producer el ano pasado1 dos Martyres

cuya relacion fide digna ha llegado a mis manos. V. Ema conoce

tan bien la importa de estas fundaciones y lo que son menester por el mayor servicio de Dios y aumento de la fe Cattca que entiendo

le hallare muy pensuadido a favorezer a estos Pes en su sto pro

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 74: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 245

posito. Mas con todo esto por satisfacer a la obligon y devotion que yo les tengol Suppco a V.Ema se serva de ampararlos de mana

que conozcan quan justamte, Fian de mi intercession lo que yo me

prometo siempre de la benignidad de V. Ema como tan deseosso de

merezer el empleo de sus mandatos que por tantas razones he de

estimar y obedezer con el respetto y veras que devo. Gde Dios etta.

Manu propria. Causa de tanta piedad esta muy recomendada

para con V. Ema y por la honrra y mrd que se ha de servir hazernos

espero bolver a vesar las manos de V.Ema Humilisso.

Pe Fr. Lucas. V.P.ha sido servido con mucho gusto y voluntad

de todos ; la carta del Embaxor no va porque no ay notigia de quien lo sea antes se tiene por cierto no ay oy ningno que sola esta razon

podia bastar para no obedecer a V.P. con las obliges que se le reconocen en esta Cassa. Gde Dios a V.P.

D. Pedro de Paz.1

47. Fr. Alexius Burgundus to Cardinal Harrach

(Ibidem) Pax Christi

Vera Copia Libelli supplicis Patrum Capucinorum Emmo Dno

Cardinali oblati ante duos annos.

Cum Sacrae Caesareae Majestatis ac Eminentissimae Celsitudinis

Vestrae jam ante duos fere annos dato benevolo ac favorabili con

sensu decreveramus monasterium unum nostri Ordinis in Neo

Pragensi civitate aedificare, et ad hunc finem jam de facto elegeramus in situm dicti monasterii aedificandi hortum Dni Bartholomaei de

Pauli, una cum ei adjunctis domibus in praedicta Neopragensi civi

tate, sed quia post factam a nobis dicti situs sive horti cum domibus

adjunctis electionem Patres quidam Hiberni Ordinis S. Frandsci de

observantia domum sive locum quendam in eadem Neopragensi civi

tate occuparunt et de facto inhabitant, praefata situi nostro valde

vicinum, in quo etiam loco monasterium aedificaturi dicuntur, quod

proinde dicto monasterio nostro aedificandot aequo vidnius foret, nee requisitam ac debitam a nostro distantiam habent, quod tarn

nobis quam praedictis RR. Patribus incommodo esset. Rogatam volumus humillime Eminentissimam Celsitudinem Vestram ut sua

interposita authoritate prioritatis jure nos potiri sinat, et rem inter

** This document is written in an official Spanish hand, and is apparently i copy supplied to Fr. Luke Wadding, of the original letters of Pedro de

Paz, Spanish Agent in Rome, to the queen of Hungary and Cardinal Har rach, in favour of the Irish Franciscans at Prague.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 75: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

246 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

nos et dictos RR. Patres benigne ac pacifice componere dignetur, ut dicti RR.PP. alium locum a nobis remotiorem in dicti monasterii

sui aedificationem eligere non graventur. Et his nos Eminentissimae

Celsitudinis Vestrae gratiis ac protectioni humillime commendamus.

Emmae Celsitudinis Vrae humillimus Cliens,

fr Alexius Burgundus

Capucinorum Guardianus.

2 Novembris 1633.

48. Petition of the Irish Franciscans to the Js[uncio.

(Ibidem)

Vera copia libelli supplicis ff. Hibernorum ad Nuncium Aplicum. Illme et Rme Dne, Dne gratiosissime,

Comparantes coram Sancta Sede Apostolica, et Illma D.V. ejusdem

S. Sedis legato, Praeses et communitas fratrum Minorum Hibernorum

strictioris observantiae Im. Concep. ad S. Ambrosium Pragae

humillime exponunt se ante duos annos cum media legitima authori

tate ecclesiasticae et secularis potestatis in possessione domus cujusdam

pro habitatione sua positos, inibi divina officia et reliqua sui instituti

ministeria publice sine ullius contradictione pacifice obivisse. Verum

post aliquot menses pacificae illius possessionis RR.PP. Ordinis Capu cinorum conati sunt variis artibus nos ex nostra habitatione violenter

ejicere. Sed cum tunc ab iis attentata quia erant manifeste contra

justitiam, non successissent, superioribus diebus aliud consilium

inierunt, quo indirecte nos exturbent. In domo enim plane vicina

a se coempta cellas aliaque habitationi necessaria cum magno* nostro

praejudicio et privilegiorum Sedis Apostolicae coeperunt aedificare.

Nos ad consueta juris remedia confugientes nunciavimus illis novum

opus. Sed illi nunciatione novi operis contempta, perrexerunt ct

pergunt aedificare. Recurrimus igitur pro justitia obtinenda ad S. Sedem Apostolicam et Illmam Dominationem Vestram, humillimeque supplicamus ut dictis Patribus dignetur mandare, ut secundum juris ordinem, et a coepto opere desistant, et quod post nunciationem

novi operis factam ab insis aedificatum est, demoliantur, donee de

jure partium in tribunali Illustrissimae D.V. et cognoscatur et certi

aliquid statuatur. Parati enim sumus jus nostrum coram Illma

Dominatione Vestra quam primum producere et

probare. Pragae

2 Novembris 1633.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 76: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 24?

49. The Irish Franciscans to the l^uncio.

(Ibidem)

Illme et Rme Dne, Dne gratiosissime,

Ad Sanctam Sedem Apostolicam et Illmam dominationem vestram

ejusdem Sedis Legatum tanquam legitimum Regularium exemptorum

judicem recurrit iterum Praeses et Conventus fratrum Minorum

strictioris observantiae Immaculatae Conceptionis ad S. Ambrosium.

Vim passi sumus turn a RR.PP. Capucinis, turn ab aliquibus ex

Archiepiscopali Curia Pragensi, nam post nunciationem novi operis

non solum non est cessatum ab opere, sed insuper a RR.DD.

Vicegerente officialis Pragensis et Visitatore Generali Archiepisco

patus, nulla praemissa causae, aut juris nostri legitima cognitione,

Capucini ad locum nobis omnino vicinum et poene contiguum

solemniter introducti, cruce publice erect a, coeterisque quae in

capienda possession fieri sol en t adhibitis. In quo facto non solum contra jus commune, sed et contra pri

vilegia Sedis Apostolicae cum gravissimo nostro praejudicio peecare visi sunt.

Ac de jure quidem communi constat, facta semel novi operis nunciatione, quicquid post illam nunciationem aedificatum est, sive

jure sive injuria id fiat, debere demoliri; et turn demum nunciantes

debere causas nunciati novi operis coram judice competent!

deducere. In hoc vero negotio sic processum est ut non solum non

sit cessatum sed insuper qui sese judices nuntiarunt nos non auditos

condemnarunt, dixeruntque nobis nihil juris competere, proptereaque

in possession nobis frustra de injuria et vi nobis illata protestantibus partem induxerunt.

Quae forma procedendi quam sit extraordinaria et contra omnem

juris ordinem Illma et Rma Dominatio Vestra satis videt.

Quod vero attinet ad privilegia Sedis Apostolicae notorium est

per aliquot saecula omnes poene Romanos Pontifices concessisse pri

vilegia Religiosis mendicantibus ut intra certum cannarum numerum

ab eorum aedificiis aut ecclesiis nullus Religiosus aedificaret aut

domicilium constitueret, et specialiter et supra omnes alios voluerunt

Summi Pontifices fratres minores de observantia illo privilegio guadere et propterea dupla majorem quam aliis mendicantibus can'

narum mensuram eis concesserunt; ut patet ex privilegiis passim

excusis et satis notis iis contra quos agimus. Hisce autem opposuerunt

aliqui lo. Quod istae Pontificiae constitutiones non sint in Bohemia

receptae. Quibus respondemus nos non satis capere quid intelligant

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 77: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

248 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

per non receptionem. Si enim intendant significare non esse pro

mulgatas aut acceptatas ab Ordinario, rogamus eos ut considerant

illas constitutions disponere de Regularibus ab Ordinario exemptis,

quomodo sese debeant erga se mutuo gerere ad conservandam pacem

et incommoda evitanda, quae ut dicantur receptae sufficit ut ipsi

Ordines mendicantes eos acceptaverint, voluerintque a suis

Religiosis observari. Acceptasse autem mendicantes haec privilegia cannarum manifestum est; immo cum petierint sibi invicem talia

privilegia communicari, taciturn pactum inierunt de sese mutuo non

invadendo. Si vero non esse receptas eo sensu vellent intelligi quasi contraria consuetudine sint hie abolitae, cum ante paucos annos PP.

Carmelitae discalceatae [sic] aedificaverint a regione Patrum Dom

inicanorum in parva civitate Pragensi, non videntur scire quomodo

res ilia gesta sit. Verum est Patres Carmelitas hie coepisse ante

paucos annos aedificare intra cannas Patrum praedicatorum sed id

fecerunt ex speciali privilegio quod a Gregorio 15 impetrarunt aedificandi intra cannas aliorum mendicantium ; nee tamen etiam

cum tali privilegio expresso licuit illis pacifice aedificare, forte sese

opponentibus Patribus Dominicanis, et nisi Sanctissimus Dominus

Urbanus Octavus, vocato ad se Rmo Patre Generali Ordinis Prae'

dicatorum, rem composuisset, majores fuissent passi difficultates

Patres Carmelitae. Res autem ista sic composita, SSmus Dnus pri

vilegium datum a suo praedecessore Patribus Carmelitis revocavit

et de novo concessit mendicantibus privilegia cannarum. Unde

clare sequitur et Pragae esse in usu, et SSmum Dnum omnino velle

ut sint in usu. 2o opponunt Capucinos habere communicationem

privilegiorum Societatis Jesu et cum Societas habeat privilegium aedificandi intra cannas mendicantium, sibi quoque idem competere.

Respondemus si generalem tantum habent privilegiorum Societatis

communicationem, non habere privilegium aedificandi intra cannas ;

nam Gregorius 13 in constitutione hac de re edita anno 1576, anno

sui pontificatus 5, haec dicit, privilegia super non aedfficatione intra cannas quoad Societatem Jesu tantum suspendentes revocantes ac

invalidantes. Vult ergo Pontifex ut sola Societas hoc privilegio aedificandi intra cannas gaudeat et circa caeteros Ordines inter se

privilegia non aedificandi maneant in suo vigore. Quod probatur

quia alioquin frustra posuisset Pontifex talem limitationem pro Societate tantum, quum nihil operaretur si per generalem communem

communicationem privilegiorum concessorum et concedendorum, par'

ticularis ille favor, datus Societati tantum, sit commmiicatus

ordinibus omnibus mendicantium. Sane ipsi mendicantes hactenus non existimarunt se per concessionem factam Societati posse libere

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 78: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 249

intra cannas aliorum suorum fratrum aedificare. Si vero PP. Capu*

cini speciale habent privilegium, vel in speciali hoc privilegium Societatis sit ipsis concessum, prof er re hactenus ipsos oportuisset ut

nos perspiceremus quid respondendum esset. Sorbus in sua cotlec*

tione illius non meminit, nee apud alios illud invenimus.

3o Opponunt author itatem Sorbi Capucini qui in annotatione ad

Compendium Privilegiorum, verbo aedificia, dicit privilegium can

narum Neapoli et in multis aliis civitatibus Italiae non esse in usu.

Sed huic objectioni respondemus, lo post mortem Sorbi qui a 4o

annis scripsit fuisse a Sede Apostolica privilegia cannarum gen eratim approbata. 2o Quidquid sit de Neapoli, aut aliquibus civita*

tibus Italiae, non Pragae habere ista privilegia in vigore ut ostensum

est supra. Deinde potuisse Neapoli et in talibus civitatibus valde

populosis esse specialis ratio introducendi consuetudinem aedificandi

intra cannas quae Pragae non militat. Cum enim in istis civitatibus

manet frequentia populi et magna pietas exposcentium multos re*

gularium Ordines, non potuit in tanto monasteriorum numero in*

veniri distantia requisita in Pontificum exemptionibus, sed neces*

sarium fuit ut commodae habitationi novorum prospiceretur cum

aliquo incommodo antiquorum monasteriorum. In nostro vero casu

nulla est necessitas. Amplissima est Nova Praga, et multa suggerit loca commodissima habitationi Capucinorum, sine nostro extremo in

commodo, et ejectione ex domo quam pacifice antequam ipsi nos

turbarent nos habitavimus. 3o Respondemus ex ipso Sorbo clare constare id quod nos defendimus; vult enim, non obstantibus pri

vilegiis cannarum, fuisse saepe decisum a Sede Apostolica contra

eas, quia supponit fuisse semper difficultatem motam pro cannis, et

Sedem Apostolicam in particularibus casibus privilegium concesisse ob justas rationes commodum scilicet aut pietatem civium hujusmodi loca regularia desiderantium, et proinde non per generalem con*

suetudinem sed per particulars dispensations aut declarations, in casu speciali fuisse contra cannas decisum, quia si fuisset consuetudo

legittime praescripta in contrarium, non fuisset opus toties Romae

interpellare ; potuisset enim uno rescripto generali declarare in.*

locis privilegio cannarum fuisse generatim derogatum. Haec de nostra causa generatim ; particuleriter vera apud IUm

et Rm D.V. justam querelam deponimus lo quod optimi nostri

fratres et filii S.P.N. Francisci privilegia Ordinis S. Francisci soit

violent, et quos defendere eos decebat, velint ex suai possessione ex*

turbare. 2o quod videatur aliquibus in hoc negotio illos charitatem

* Word cut away.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 79: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

250 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

christianam et fraternam laedere ; habebant ante, et nunc etiam

habent unum conventum florentem ; nos in tota Germania non nisi

hunc unicum ; si voluerunt secundum conventum erigere, civitas est

vastissima, et multae civium domus desolatae ; horti spaciosi sunt et

commodi. Cur nolunt alium locum eligere quam ilium per quern

nos pauperes et exules e nostra domo cogant emigrare, quia sine ulla

sua aut publica necessitate ita nos coarctant, ut nee hortum possimus,

nee locum pro sacello aedificando1, nee pro ulla alia commoditate

habitationis invenire. 3o Debebant esse memores justitiae, et re*

gulae illius juris, quam quisquam legem in alium statuit hoc ipse

patiatur, nam ante duos annos, postquam fuissemus ab Emmo Dno

Cardinali tanquam loci ordinario legitime introducti, nulla illorum

quidquam opponente, et aliquot mensibus ipsis inspectantibus

pacifice possedissemus, obtulerunt Emma Dno Cardinali quo peti

erunt nos domo ejici, ex eo solo capite quod esset nimis vicina loco

quern ipsi sibi designaverant pro conventu erigendo. Patiantur ergo

legem quam in suo contra nos oblato sanxerunt; et cum sint nobis

ita vicini ut omnem nobis auferant habitandi commoditatem,

migrent alio, ubi nobis, qui priores sumus in possesione, non sint

futuri ita vicini.

Quapropter humillime supplicamus V. Illmam D.ut violentem hunc [modum] procedendi corrigere dignetur et privilegia S. Apos tolicae sua authoritate conservare.

50. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding (Ibidem)

Pax Chri.

Rnde in Chro Pr,

Scripsi ante hac bis terve Vae Ptt Rdae de nostro statu ab aliquot

septimanis, quomodo locus noster fuerit non tarn spoliatus quam

destructus ab hoste, qua occasione accepta fratres nostri moliuntur

(mediante Nuncio Apostolico) impedire nostrum progressum. Verum antequam haec eorum in tent io prodiit in publicum, sicuti

nee dum prodierat, ego qua potui festinatione reparavi quae sunt

reparanda in domo, et curavi accomodari nobis aliud sacellum, cum

primum (a nobis etiam extructum) sit funditus eversum, et maneo

in possessione cum uno fratre clerico, in dies expectans Patrem Taff

cum socio ex Austria, qui jam aliqualiter convalescit, sed adhuc habet

mortem in pectore, quam supervenientes praeteritae nostra tribul

ationes bene accelerabunt, nisi Vestra Ra solita sua prudentia futuras

praeveniat, mittendo nobis bonas litteras commendatitias ad Impera

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 80: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 251

torem, Reginam Hungariae, Cardinalem nostrum, et Nuncium,

quibus poterunt melius apprehendere nostrum propositum, et ap

prehendo [sic*] promovere ; alias cum nostri fratres sint juvenes

antea inexperti talium et tantarurr tribulationum, aliud non est ex

pectandum quam quod vel prae tristitia contabescant, et periant,

aut in continua dissolution maneant, quare ne nostra provincia

dessolata tantae expectations juvenibus privetur Vestrae Rtiae erit

praematuro aliquo remedio ipsis succurrere, maxime cum. jam

Lovanio nihil possumus accipere, et speremus hunc locum utilissimum

fore nostrae Patriae. Imagines istas quas promisi Vae Rtiae non

possum adhuc mittere ob nimiam sollicitudinem circa accomodationem

nostrae domus. Comes iste, in cujus bonis sunt sepulti, curavit

ipsos depingi in tabulis deauratis, et circa sepulchra fieri crateres de

auratos cum compendio historiae illorum martyrii. Spero ipsos

adhuc nobis non defuturos, aut si desererint, quod absit, nostra

peccata merentur. Expectabimus cum proxima opportunitate

vestras litteras cum aliqua consolatione hue dirigendas ad patres

Societatis qui sunt nostri boni amici et patroni. Interim precamur

Paternitati Vestrae omnia felicia sicuti ceteris patribus et fratribus.

Vester fr. Gerardus Geraldinus. Ex S. Ambrosio Pragae 21

Augusti 1632.

Rndo Adm in Christo P. fr Lucae Wadingo Hyberno etc.

51. Decree of the Apostolic l^uncio.

(Archives, Merchants Quay)

Jesus, Maria, Franciscus, Brunona.

Cyriacus Rocerius, Dei et Apostolicae Sedis gratia Archiepiscopus Patracensis, Sanctissimi Domini divina providentia Urbani VIII

apud Ferdinandum Secundum Rom. Imp. electum, necnon per Ger

maniam, Hungariam, Bohemiam, Carintiam, Croatiam, universumque

Imperium cum facultatibus de latere Nuntius Apostolicus. Pluribus gravibusque officio nostro annexis laboribus obligati.

praecipuum esse censemus invigilare ut in Ecclesia Dei (quantum in

nobis est) omnia, ipsa etiam quae bona sunt, ut bene et ordinate fiant.

Quapropter cum ante unum circiter annum a Fratribus Ordinis

Minorum S. Francisci Strictioris Observantiae in Conventu Pragensi S. Mariae ad Nives numerato Provinciae Bohemiae commorantibus.

sufficienter informati essemus, qualiter quidam P. Patricius Flenv

ingus Ordinis et Observantiae ejusdem nationis Hyberniae in prae

dicta Pragensi Nova Civitate hospitium sive collegium pro iisdem

fratribus Hibernis construeret : Nos matura super hac re delibera'

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 81: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

252 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

tione habita, et certis ac urgentibus ex causis, hujusmodi structuram

usque ad eorundem fratrum Minorum proximum Generale

Capitulum inhibuimus. Verum cum huic justae ordinationi nostrae,

saepe memorati Patres Hiberni non paruerint, et idem hospitium

jam ex integro fere destructum, denuo, posthabito1 nostro mandato

(prout ex certa relatione scimus) reaedificare tentent et praesumant,

fortioribus illos telis arcere cogimur. Itaque virtute praesentium

et authoritate Apostolica in hoc nobis commissa, quibuscumque et

singulis PP. et fratribus Hibernis sub poena excommunicationis latae

sententiae praecipimus ut a praedicti hospitii vel Collegii reaedifica

tione omnimode usque ad ulteriorem dispositionem in Generali

tantum proximo futuro Capitulo a Generalibus ipsorum superioribus

faciendam obtineant. In quorum fidem has manu sigilloque nostro

muniri fecimus. Datae Viennae Austriae in aedibus nostrae resi

dent iae die 28 Aug. Anno 16?2.

Cyriacus Rocerius, Archiepiscopus Patracensis, Nuntius Apostoli cus.

Joannes Petrug Lonanus J.U. Doctor, Cancellarius.

52. Reply to the Mandate of the Apostolic l^uncic

(Ibidem)

Jesu.

Illme D. Dne observantissime.

Suscepi qua decuit submissione mandatum Illmae D.V. mihi traditum

ab admodum D.D. protonotario et Eminentmi D. Cardinalis fiscali,

et quam vis clare constaret mandatum illud subreptitie impetra

turn, et veri reticentia et falsi narratione, tamen prompte paravi, et

quos habebam in doma operarios statim dimisi. Rogo tamen hum illime Illam D.V. ut statum hujus controversiae dignetur legere, ut

intelligat quam injuste contra nos agant, quicumque illi sunt falsi delatores.

A Rmo Pe Generali universi nostri Ordinis ex obedientia Pragam destinati sumus, ut illic seminarium constitueremus, instituendis

fratribus nostri Ordinis nationis Hibernicae in philosophia et theolo

gia, qui postea in patriam mitterentur ad conversionem haereticorum

et solatium catholicorum.

Tnstruxit nos Rmus Pr litteris commendatitiis ad PP. et Praelatos nostri Ordinis in Germania et Bohemia, addiditque insuper mandatum in virtute s. obedientiae ne quisquam PP. aut Praelatorum praedic torum nostrae fundationi obicem poneret. Virtute harum litterarum

Pragae magnae charitatis significatione suscepti sumus a RR.PP. nos

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 82: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 253

tri Ordinis ad S. Mar iam ad Nives, quibus et consilium indicavimus,

qui illud probarunt. Post breve tempus commorationis apud fratres

nostros, Illmi Dni locum tenentes S.C. regiaeque Majestatis, quod earn esse mentem

clementissimamque resolutionem S.C. Majestatis

intelligerent, ut nos Pragae domicilium figeremus, mandarunt

generoso et magnifico D.D. Simoni Aulico Equiti, et supremo Secre tario Cancellariae Bohemiae, ut de habitatione aliqua nobis prospi ceret, qui re communicata cum Senatu novae Urbis, ex Senatorum

bona voluntate, cujusdam civis domum emit, fide data, turn sua, turn

Illmi D. Don Martin, de pretio paulatim persolvendo. Domo in

venta, eaque qua licuit ration nostris usibus accomodata, ex con

sensu et approbation Eminmi Principis et D. Cardinalis ab Har

rach Archiepiscopi Pragensis tanquam ordinarii loci (qui sua Emin entissima praesentia simul cum Illustrissimis DD.DD. Locumtenen

tibus, multisque ex omni ordine civitatis, primas quas ibi obtulimus

hostias, publice cohonestavit) habitare coepimus, et nemine contra

dicente, vel e secular ibus, vel e religiosis, ad aliquot menses Deo et

studiis intendimus ; nulli molesti, nulli e mendicantibus ordinibus

impedimento fuimus, cum eleemosynas ostiatim in civitate nee pet

erimus nee petere in posterum statueremus. In publica vero calami

tate quam haeretici Saxones regno et huic Urbi contulerint, fugere coacti fuimus ; in qua fuga nos gravius quam ulli afflicti sumus, quia et R.P. Superiorem nostrum Patricium Flemingum crudeliter et impie cum socio mactatum a rusticis amisimus ; et domus nostra in odium

religionis ab haereticis magna ex parte tecto destructo, et cellis et

suppelectile eveisa, magnum est damnum passa. Reversis pii viri

nostram sortem miserati ultro eleemosinam obtulerunt, ut tectum et

cellulas repararemus, cum ecce mandatum adfertur Illmae D.V. ut

cessemus, quod est praecipere ut hyeme nee imbres nee nives, aut

interdiu aut nocte arceamus. Haec rei summa est.

Humillime igitur supplicamus Illmae D.V. ut pro sua prudentia

dignetur considerare pauperes suos clientes nihil in quenquam de

liquisse. Tria enim sunt quae nobis aut objiciuntur, aut objici pos sunt. lo Quod Pragam venerimus; 2o quod aedificaverimus; 3o quod contra mandatum Illmae D.V. reaedificemus. In lo non

peccavimus; venimus invitati a Caesare, missi a Superioribus nos

tris, et quidem a supremo totius religionis, introducti ab ordinario

loci, positi in possessione ab utroque magistratu civili et ecclesiastico, nemine se opponente. In 2o calumniam patimur, nee aedificavimus

quicquam, nee aedificare cogitamus, saltern ad aliquos annos ; domum

civis incolimus, quam interius tantum paucis asseribus additis sd

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 83: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

254 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

nostrum usum accomodavimus. In 3o gravem injuriam sustinemus,

contempti mandati. Nullum unquam mandatum hujusmodi ad nos

perlatum est. Deinde calumnia est quod reaedificemus collegium,

ante constructum. Nullum ut dixi collegium ante construximus, sed

tantum necessariam facimus domus quam ante constructam inveneri

mus reparationem, debitam ex charitate nostri, et justitia erga alios ;

nos defendere enim tenemur, et propulsare injurias aeris ne sub

imbribus aut ventis et gelu jacere nos oporteat ; tenemur quoque aliis

qui in se susceperunt periculum domus et pretium persolvendum,

ne domus ilia fiat inutilis.

Quapropter iterum atque iterum rogamus, ne Illma D.V.eos

audiat qui contra mandatum suorum superiorum, et cum reatu

animae suae (nisi aliquam nobis incognitam habeant excusationem)

nobis se opponunt, et quidem cum manifesta calumnia, sed potius ut

aliquem hie deleget, qui negotia examinet, et videat an nos collegium

aliquod aedificemus, et presens rem componat; reparationem enim jam

inchoatam etiamsi nos intermittamus, non poterimus tamen impedire

quominus saeculares illi DD. qui pro pretio fidejusserunt earn repar

ent cum ipsorum maxime intersit domum non destrui, nee manere

irreparatam. Dum favorabile expectamus responsum orabimus

divinam Majestatem ut Illmam D.V. Ecclesiae diu servet incolumem.

53. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr? Lu\e Wadding

(Archives of St. Isidore9s, Rome)

Pax Chri.

Rnde Adm in Chro Pr. in vero salutari salutem.

Scripsi frequenter a paucis septimanis Wrae Rae tarn de nostro

statu, quam de pio harum latoris desiderio, quare cum hactenus non

meruerim habere responsum, ipsemet bonus Pr in cujus gratiam ex

parte scripsi vestram praesentiam accedere non veretur, ut per se

praestare queat quod per litteras praestare nequiverat. Unde cum

in hac petitione non tarn suam commoditatem quam nostri negotii

promotionem intendere videatur, rogamus ut vestram paternitatem

pro Dei amore et nostro, patrem et patronum in suo proposito ex

periatur. Intentio quippe ipsius est haec, quod se nobis adjungere

cupiat et hoc cum merito sanctae obedientiae alicujus Prelati Gen

eralis quam mediante vestra paternitate Rda se impetraturum con

fidit, prout nos optamus, ut eo citius pariat in effectu, quod jam

concepit in affectu ; et hoc pro illo. Pro nobis etiam rogamus,

sicuti ante hac non semel rogavimus, ut vestra Ra procuret nobis

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 84: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 255

bonas litteras commendatitias tarn a Congregation de propaganda fide (clausas ad Imperatorem, et patentes pro nobis) quam etiam ab

aliis Cardinalibus ad Reginam Hungariae, et ad nostrum Cardinalem, et si quae adhuc videbuntur Vae Rae nobis expedire. Hodie recepi litteras a Rssmo Patre Lamermanno cum copiis litterarum ipsius

pro nostra parte, ad Nuncium Apostolicum, in quibus bene apparet

quo affectu prosequitur nos ; saltern si fiet nobis injuria, erit satis

notoria. Vestra Paternitas data opportunitate poterit ipsi scribere

litteras gratiarum actionum, ut quod fecit, cum majori alacritate

prosequatur, ne adversarii nostri habeant quod glorientur de nobis,

qui non secundum justitiam, sed per potentiam humanam sibi pro mittunt victoriam, omni Sueco et Saxon, immo Thurca crudeliores

qui non con ten ti morte nostrorum fratrum, et destructione ac ex

pilatione nostrae domus nee non aliarum nostrarum tribulationum

hactenus perpessarum, vellent adhuc nobis novas excitare tricas.

Va Ra succurrat si poterit. P. Patricius ex consilio medicorum

debet proficisci in Patriam. Alter non potest consolari defectu stu

diorum, ita quod jam vix scio quid sit faciendum, nisi forte ven

erint ad nos duo Salisburgo5 quia Lovanio nihil possumus recipere ; et hisce nos commendo vestrae paternitati et coeteris patribus et

fratribus. Vae paternitatis adm Rdae humilis servus, fr Gerardus Geraldinus

Ex S.Ambo 1 Septembris 1632.

Reverendo Adm in Chro P.fr Lucae Wadingo Ordinis Minorum

strictrt's observantiae in Collegio Sancti Isidori Romae. Romam.

54. Fr. Patric\ Tafe to Fr. Lu\e Wadding

(Ibidem)

Jesus, Maria, Franciscus.

Revde Pr

Vestras epistolas ad Patrem Praesidentem.

datas accepi, illo absente cum quodam Comite nostro benefactore,

1 Octob., gratissimas quidem et diu expectatas, turn quia consola

tionem nobis allaturas expectabamus, turn quia ex illis suae Rae

curam in hoc loco promoverido intelleximus, quae profecto summo

pere necessaria est, ratione adversariorum nostrorum, qui omni conatu

nos hinc pellere desiderant; ut colligere possumus ex litteris obtentis

a Nuntio, nescio quo jure (an potius dicam) contra jura; quibus nobis praecipitur sub excommunicatione latae sententiae, Collegium

hie non aedificare usque ad Capitulum Generale. Litterarum con

tenta non dum possum exacte scribere, quoniam adhuc non sunt nobis

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 85: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

256 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

ostensae, propter absentiam Patris Provincialis, sed illos tales

obtinuisse quidam nobis familiaris pater nuntiavit. Quicquid sit, nihil timemus, cum ex nostra parte stet justitia, quam defendendam

suae Rae opera maxime speramus. Litterae per suam Ram pro

curandae, de quibus scribit, non parum nobis adferent solamen, nee

minus necessariae essent litterae simiks ad Nuntium, cujus favore

innixi contra fas et nefas omnia putant se posse nostri adversarii;

quorum animos hactenus humilitate et modestia nobis conciliare conati

sumus (sed proh dolor) induratum est cor eorum, nee volunt nostram

innocentiam et justam causam intelligere, ut bene agant nobis com

patiendo, vel nos adjuvando. I speake ofe or Bohemian bretheren

whoe notwithstandinge or frendshipp and humanitie towards them, doe not cease to hinder uss, sed non omnes, but they alone wch are

com hither out of Bavaria, whe are spurred forward, and stirred

upp againste uss bee the Provincial ofe Austria, qui est latens anguis in herba, as was understoode bee a letter ofe his wche fell unto or

hands written to the preacher there whome hee did earnestlie praye that hee should heender uss and cause uss to bee hindered, in alle

possibl wais, asseveringe that wee would uterlie destroy this Pro

vince, wthdrawinge from them ther benefactors. And for his parte hee did protest hee would doe whate lay in hime toe banishe us

hence and to beegm the same hee hath obtained the letter wch

they have from the Nuntius against uss. Habeo maximas gratias

suae; Rae quod adeo de mea immerita sanitate aliqualiter recuperata

congratuletur. Res Imperatoris bene se habent, nam Swecus fractis

cornubus ex perditione 6 millium praecipuorum militum, cum multis

Colonellis, et aliis officiariis, Norinberga ubi sedem ponere statuebat,

fugere coactus est. Omnibus omnium precibus me humillime recom

mendo. Vae Rae humillimus servus

Fr. Pat. Taf.

Revdo admum in Giro Patri Fri Lucae Wadingo etc.

55. Fr. Gerard Geraldine to Fr. Lu\e Wadding

(Ibidem) Pax Christi. Rde Adm in Christo Pr. Vestras accepi mihi longe

gratissimas, turn quod fuerint boni nuncii et consolationis plenae, turn etiam quod venerint a Vestra Reverentia, a qua nihil ad me

venire potest nisi gratum. Jam laus Deo reparavimus nostrum dom

icilium et sacellum in quantum pro tempore sit necessarium, liberali

tate et munificentia priorum hominum, quorum affectus et liberalitas

erga nos, non obstantibus difficultatibus temporum, novum in dies

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 86: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 257

accipit incrementum. Numerus noster iterum Dei beneficio accrevit

ad septenarium, omnes sani, omnes laeti, omnes cooperantes in bonum;

si plures essent, Deus duplicaret ipsis annonam. Pr Cornelius Roe

Mc Ward per intercessionem Legati Regis Poloniae fuit donatus

libertati sub condition nunquam iterum redeundi in patriam, et

cum eodem venit in Poloniam, inde ad has partes iter aripuit, quod

ego intelligens scripsi pro eo ad castra, et venit sine mora. Heri

venit hue Pr Provincialis hujus Provinciae cum mandato Nuncii ad

no$ (prout intelligo) sub excommunication latae sententiae ut nihil renovemus usque ad Capitulum Generale. Si quae sunt ibi alia

similia brevi ea intelligam et pro posse cum omni modestia ipsi satis

faciam, fretus auxilio et consilio nostri dilectissimi patris Petri

Wadingi, qui fideliter nobiscum colaborat, et miratur silentium Ves

trae Reverentiae post script as multas litteras. Nescio an nostri

praeparent se pro Capitulo Generali. Ego frequenter ipsis scripsi, licet non meruerim habere responsum, quare rogo vestram paterni

tatem quatenus dignetur nobis succurrere secundum suam pruden

tiam. Cardinalis hodie primo venit ad civitatem, in brevi iterum

discessurus, unde ob multitudinem negotiorum ego adhuc eum con

venire non poteram. Cras forte conveniam, et praesentabo ipsi salu

tation es vestras. Capucini jam silent; intelligo tamen ipsos adhuc

velle edificare monasterium in loco jam ab ipsis empto, nobis nimis

vicino ; quod per se erit nobis satis magnum damnum, licet ipsis

majus. Fratres nostri videntes jam praecipuos Dominos erga nos

satis bene propensos, sunt excaecati, et poenitet ipsos quod citius

non posuerint obicem. Jam vero aliquas molestias poterunt inferre,

praevalere autem non poterunt Deo suffragante quia (laus Deo) nos

etiam habemus satis bonos patronos, et habebimus plures si fuerimus

unanimes. Va Ra servet mecum corespondentiam, et ego non in

veniar culpabilis in reciprocando. Salutamus omnes uno ore ct

corde Vram Ram et Rdum Patrem Antonium cum tota sancta com

munitate cujus precibus et meritis nos commendamus. Pr Taff visa

Praga convaluit et laborat cum ceteris. Vae Rae humilis servus

fr Gerardus Geraldinus

Pragae ex S.Ambro. 5 Octob. 1632.

pro P. Wadingo

P.S. Statim redidi ab Ementissimo [sic] Dno Cardinali, qui optuli

paternitatis vestrae salutations, et promisit se fore nostrum patronum

et protectorem. Interim pro certo inteligo Patres Capucinos parare

se ad nobis quasi cohabitandum cum non possint nos expellere, quare

rogo vestram paternitatem quatenus dignetur mihi proxima oppor

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 87: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

258 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

tunitate insinuare quid sit faciendum, an debeam ipsis gerere im

pediendo eorum progressum; quod vix habebit effectum propter varias

rationes; an vero debeam permittere ipsos aedificare, insinuando tamen

fieri nobis magnam injuriam? Quia quidquid feeerimus patientia erit nobis necessaria Va Ra poterit suas litteras et quaecumque alia

ad nos transmittenda, secure dirigere ad eundem Patrem nostrum

Denke qui omnes fideliter curabit mihi transmittere. Iterum vale.

Rndo Adm Patri fr Lucae Wadingo Ordinis Min. Strictioris obser

vantiae sacrae theologiae Lectori Jubilato, haereticae pravitatis In

quisitori, totius Seraphici Ordinis Analistae, Patri suo in Chro

plurimum observando, Romae apud S. Isidorum. Romam.

56. Fr. Gerard Geraldine to Fr, Lu\e Wadding

(Ibidem) Jesus Mra.

Reverende in Chro Pr in vero salutari salutem.

Accepi binas vestrasi litteras pro Regina et Emmo D. Chardinali ;

promissas adhuc expectabo cum proxima opportunitate, quae quantae

sint mihi necessariae propter iniquum aliquorum modum agendi,

poteritis inteligere ex adjacentibus scriptis. Quibus non obstantibus, laus Deo, res nostrae bene stent, nam ego previdens illorum technas,

qua potui festinatione curavi repari [sic] domum et sacellum, ita

quod superveniente isto mandato omnia jam essent reparata, excepta

particula domus quae adhuc in gratiam istius ad confusionem adver

sariorum manet sine tegulis. Verumtamen cum ego videam quod

non respondeant mihi jam cum 4 or postis, et illam particulam ante

hiemem curabo tegi, et postea faciant ipsi quantum poterunt; sicuti

omnia possunt apud Nuncium et ipsius Auditorem. Justus Judex tamen sumet patrocinium nostrum, qui facit justitiam injuriam

patientibus, et de persequentibus strictum sumit judicium. Unde

cum habeamus justissimam causam, et jam omnibus innotescat quanta

nobis fiat injuria, non est quod amplius vel propter timorem scandali

vel propter reverentiam sileamus, sed nos qua par est diligentia verba

et scriptis defendamus; sine falsitate tamen; non desunt ex magnati

bus qui nos bene juvabunt. Quantum ad statum harum partium de

quo V.R. videtur sollicita, laus Deo, bonus est ex nostra parte. Dux

Fridlandiae cum sua exercitu et Papenhemius cum sua totam

Saxoniam et Misniam devastant, et in potestatem Caesaris redigunt.

Omnia peccora mittunt hue in Bohemiam, ita quod unus equus ven

datur duobus vel 3bus florenis, optima vacca totidem, ovis medio fla.

Bavarus cum suo exercitu et Altringerus cum suo attendunt ad

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 88: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 259

Suecum cujus potentia est jam multum diminuta; jacet in Franconia, et dicitur velle tendere in Bavariam. Malae stant nostrae res in

Belgio prout vulgo spargitur, alias Lovanio unicam tantum literulam

accepi quamdiu sum hie, in qua nee unica quidem negotii contine

batur; unde Va Ra poterit cogitare qualem animum debemus nos

habere laborandi pro talibus, qui nee litteris quidem dignentur nos

consolari, in tantis angustiis positi. Verum est quod via sit mala,

tamen alii accipiunt litteras, et posta non cessat. Saltern Va Ra

non obliviscatur nostri in finem, sed omnibus modis promoveat hoc

negotium magnae expectationis (si Deus dederit nobis pacem). Si

Va paternitas judicaverit expedire quod ego earn ad Capitulum Generale, cum nullus sit eorum qui sciat statum hujus negotii nisi

ego solus, qui ei astiti ab initio, dignetur mihi insinuare; quia cum

adversarii nostri non erubescant tot falsa de nobis dicere et spargere

nobis non procul absentibus, quanta dicent et spargent de nobis cum

non erit qui eis in faciem restiterit. Haec et alia committo Vae

prudentiae et diligentiae, sicut me et reliquos pp.et ff. committo et

commendo vestris et aliorum pp.et ff. piis precibus et sacrificiis, vobis

non subtrahens nostras. Vale et vive Deo. Vae P.A.R. humilis

servus

fr Gerardus Geraldinus

Ex S. Ambro. Pragae 27 Octob. 1632.

Habeo suas Rae ingentes gratias de cura circa meam immeritam

valetudinem quae adhuc satis est infirma melior tamen quam hactenus.

Suam Ram ex infimo cordis affectu, una cum PP. Antonio, et Puncio,

nee non meis commilitonibus Boyton, Barnualla, caeterisque omnibus

saluto. Vestris precibus et sacrificiis me humillime recommendans.

Humillimus vester servus usque ad mortem

Fr Patritius Taf

All or crosses and trubles in this place dothe proceede from the Sup erior of Austria, for the fathers of this Province dohe protest they have nothinge to doe wth his commaundment sent to uss. It were

to long to write the falshoode and pranks of this non beato Gal. of

wche I would write som part if time did serve.1

57. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding

(Ibidem) Jesus Mr a.

Rnde Adm in Chro Pr.

Adhuc 2dos vestras litteras ad Reginam et Cardinalem accepi, pro

! This last part is also in the hand of Patrick Taf ; address missing.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 89: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

260 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

quibus ago maximas gratias. Nuper transmisi Vestrae R.P. cop iam

mandati Illmi domini Nuncii Aplici, cum nostro ad id responsa, in

quo precepit nobis sub poena excommunicationis latae sententiae

cessare a reaedificando nostrum domicilium. Verum ex nostro re

sponso clare inteligens se fuisse deceptum, et male informatum,

iterum rescripsit nobis humanissimum responsum, negans suae inten

tionis esse impedire nos a reparando nostram domum. Jam laus Deo

est reparata maxima ex parte cum sacello, et omnia nobis ben[e]

succedunt non obstantibus callidis adversariorum technis. Solus

Pro[sperus] a Galbeato ostendit se gigantem in hac controversia, sed adhuc no[n] habet quod glorietur de victoria; imo melius fecisset

tacendo quia qua magis agitatur negotium nostrum, ea magis apparet

justitia ex parte nostra, et homines moventur ex compassione ad nos

juvandum. Lovanio quamdiu sum hie unicas accepi litteras, in

quibus nihil continebatur ad propositum pertinens. Our adversaries

doe prepare themsealves against the Chapter General, and our fathers are a slipe; so that I cannot understand what they intend to doe; if I

doe send them papers, I know wel that that wil not bee of such

efficacie as if I had beene mesealf present, who knows the state of

all the buisness ffrom the beginnge, in this yor R. may admonish

me what is to be don. Alias litteras promissas expectabo brevi; interim salutamus omnes, ex corde, V.P.,R.P. Antonium, et reliquos

pp.et ff. Vale, Vester in Chro Jesu

fr G.G.

Ex S. Ambro

4 Novembris 1632.

Rdd Patri fratri Lucae Wadingo Ordis Minorum S.

Theologiae lectori, Haereticae pravitatis Inquisitori, necnon

Chronico Generali totius Ordis 6s?ca., apud Sm Isidorum.

Romam.

58. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding. (Ibidem)

Pax Chri.

Rnde Adm in Chro Pr.

Recepi vestras ad Reginam, Cardinalem, et Agentem Regis Catholici, alias adhuc promissas Congregations de propaganda fide, et Generalis Jesuitarum, et si quae poterunt haberi ad Nuncium

Apostolicum proxima occasione expectabo; hee is soe hardlie bound

in the Contraris seed, that hee cannot either by reason or enie way

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 90: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 261

eals be persuaded to understand our cause, hee havinge an Auditor

that dus all for the other parte wthout great examination, but if they

goe into the worst, wee must have right. Hee has sent hither a com

maundement unto us under the paine of an excommunication to

cease from repayringe our house; unto wch wee have answered so

true and bittor (as I hope yor R. has seen before this for I have sent

it unto you;) that in his answer unto mee hee sayes that his intention was not to hender us from repairinge our house, as it was before,

but from buildinge a neewe Colledge, wch wee did not intend soe

soone, but now God be praysed the house is sufficientlie repayred, and if I had good correspondence wth our one fathers, and they wth

me, I would not care to begin to morow, to set the fundation of a

Colledge. Deus suo tempore faciet quod bonum est in conspectu

suo. The Capucines is Guardian heere went thither (as I under

stand) and least that hee should pretend enie thinge against us,

yor R. may understand a little of his pretentions, for hee is (as it is

sayd heere) a turbulent man, and by reason that hee bouget a place in our doore for 9 thousand Florings in reddie monie, hee will lothlie

departe with it, and if hee can hee will doe his bet to see us re

moved from our oune, wch we would not willingl doe, for enie mans

contentment, after what labour wee have taken our sealves in re

covering it; with the blood and sweat of our brouse. Wee are well

altogether (God be praysed) six in number, if ther weare more God

almightie has bread inough for them, and they may drinke with the

geese. I am buyinge yor R. is 3 tomes for 30 Imperials, soe deere

they are heere, but they must be the beginninge of our bibliotheca;

I know that it weare unpossible for us to goe forward in our

buisness soe well weare it not for yor prayers, wherfore you may

allwayes continue yor devotions quia adhuc non est finis nostrae

persecutionis. Vale.

Vester fr G.G.

Ex S. Ambro. raptim 10 Novemb. 1632.

Rndo Adm in Chro. P. fr Lucae Wadingo Ordinis Min.

strict, obser. apud S. Isidorum Romae. Romam.

59. Fr. Gerard Fitzgerald, to Fr. Lu\e Wadding

(Ibidem) Pax Chri.

Rnd father

heere I send yo R. the Cardinall of Harraghs answer unto them

letters that yo R. sent mee; hee duss promiss to serv us, but I would

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 91: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

262 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

rather see it in effect; our best patron now a dayes is God almightie, in whome all our trust lieth; yet let not yor R. faile to trie all wayes

whereby you; may healp us; I have sent you; a copy of the Nunzious is commaundement, and of our own answeare thereto, whereby' yor

R. may cleerlie understand our adversaries impiouse proceedings; our

house and chappie in speate of the divell, are honestlie repayred

againe; and wee are oursealves all in good health, nothinge trubled

for these adversities; and how much the more wee bee vexed, soe

much the better duss our buisness goe forward; wee hope to reepe in joy what! now wee soe in tears. The Kinge of Sweland and the

duke of Fridland had a battle the 16 of this moneth wherin the kinge himsealf was killed, and of our seid Pappenhem wth some other

officers; ear yesterday passed through this cittie in post a Swedise

Lieutenant taken after the battle, that slew hime, killed wth 3 deadlie

wounds; our soilders have destroyed and taken all Misnia and

Saxonia unto 3 citties to wit Dresna the duke of Saxon is one

dwelling place, Vittenberge, and Ringstain cittie; wee doe hope that all things will fale out well uppon our seid. It ggoes verie ill wth

us in the Lowe Contries; but ther health dependeth of ours. I will

expect the Congregation de propaganda fide is letters soone. In the meene time I remember my love and service unto yor R., father

Antonie, both the father Ponches, and the rest of our lovinge britheren there: from S. Ambros. at Prage 29 Novemb. 1632.

yor Revis most assured Lovinge br:

fr Gerott fitz, Gerald

P.S. after the writinge of my letter Papenhems bodie is brought home

hither and the General himsealf is expected this day; the neews of

Sweds death is confirmed, alias particularitates alia opportunitate

scribam. Vester prout ante fr G.G.

60. Fr. Patric\ Tafe to Fr. Lu\e Wadding

(Ibidem)

Jesus, Maria, Franciscus.

Revde Pater,

hactenus hie sum commoratus, nan obstante mea adversa valetudine

ultra vires pro domus utilitate laborans; sperans suo tempore reditum

in patriam; sed oblata optima commoditate a Colonello Butlero, qui ad me secum in Polloniam conducendum in curru propria obtulit.

Pater Gerardus tamen contra charitatis et gratitudinis jura mihi

discessum; prohibuit. Unde sua Rva poterit conjicere quo animo

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 92: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 263

possim tarn ingratis fratribus servire, qui me et vitam meam mallent

periclitare, quam parvo commodo temporali carere, quod mea hie

mansion lucrantur, quodque lucrari possint si ego in sepulchro fuis

sem; a quo certe me puto non diu abfuturum, si sua Rva non suc

currat obtinendo mihi obedientiales ad repatriandum; per viam enim

Lovanensium nulla est spes obtinendi; nam si ego unum scribo, Pr

Gerardus contrarium de me scribit; si me infirmum asseram, ille

sanum me affirmabit. Humillime ergo oro suam Ram ut quocumque

modo fieri poterit obedientiales quam cito poterit obtineat, nam

spero me obtenturum media ab Hibernis militibus qui non procul hinc hyemantur. Quod si hanc amisissem occasional, non scio quo

me verterem ad petenda media. Swecus in pugna nuper habita

prope Libsiam in Saxonia, cum Papenhemio et multis aliis officialibus ex utraque parte cecidit. Prospera sperantur futura omnia pro

nostra parte sequenti anno. Precibus et sacrificiis humillime com

mendo, expectans responsum a sua Ra cum prima posta.

suae Rae parvulus et afflictus

filius et confrater

Fr Patritius Taff

Pragae 10 Decemb. anno 1632.

61. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Lv\e Wadding

Pax Chri.

Multum Rde in Chro Pr

Accepi vestras et gratulor; ac gratias ago pro diligentia in pro

movendo nostrum negotium. Non videtur V.P. recepisse copiam

mandati Illmi Dni Nuncii Aplici ac nostri ad id responsi, quo inten

debat impedire nos a reparation nostrae domus, instigantibus nostris

fratribus, et maxime P. Prospero Galbeato qui per fas et nefas se

nobis opponit cum manifesta calumnia. Dominus sit protectio nos

tra, alias sumus pauperes, quibus non est adjutor. Capucini etiam

videntes nos sine patronis, et nostros nobis contrarios volunt nos ex

pellere ex nostro loco; ad quern finem P. Guardianus illorum pro fectus est Romam; quod si hoc eis pro voto non successerit, edifica

bunt novum monasterium in nostra (quasi) porta, in nostrum

maximum praejudicium, quibus tamen non possumus resistere de

fectu auxilii, nam nostri Lovanienses qui totis viribus tenerentur

promovere hoc negotium, ne unicam quidem litterulam ad nos

scribere dignentur; occupati in suis domesticis exercitiis, jam non

adeo Provinciae proficuis. V.R. juvat nos quantum poterit. Rex

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 93: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

264 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

Sueciae tandem aliquando periit. Hie Fridlandus cum majori parte sui exercitus hibernat; Pappenhemius post festa valde solemniter

sepelietur; et hisce me commendo V.P.A.R. et reliquis patribus et

fratribus, ex S. Ambrosia Pragae 21 Decembris 1632. Vestrae

P. Adm R. humilis in Chro servus

fr Gerardus Geraldinus

Rdo Admm P. fri Lucae Wadingo etc.

62. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding

(Ibidem)

Rde Adm in Chro Pr

Accepi vestras. Laetor de paterna vestra sollicitudine circa pro

motionem hujus loci ab aliis magis ad hoc obligates derelicti; quantum

ad| poenuriam fratrum de qua V.R.P. intelexit, jam major est quam

antea fuerit propter discessum Patris Cornelii Wardaei et Patris

Taff in Patriam; unde si Va P.R. possit mittere ad nos quatuor

fratres qui libenter subibunt labores hujus loci usquedum potuerimus habere commoditatem studendi (quae tarn cito non asseritur propter

bella ista, totum Imperium, et maxime hoc Regnum, devastantia, turn

propter negligentiam nostrorum Patrum Lovaniensium quibus non

videtur amplius negotium esse cordi) ego faciam pro ipsis quantum

potero et si meum votum ad hoc requiratur, item bona religioso pro

lectoratu non deerit, maxime cum jam debeamus habere plures Lec

tores eo quod Eminent. Dnus Cardinalis pro Archipali Ceminario

petat a nobis duos Lectores unum Theologiae et alterum Phiae, et

quidem excellentes, de quibus ego frequenter scripsi nostris Patribus

Lovaniensibus, licet non meruerim accipere ullum responsum, sicut

nee de aliis negotiis ad bonum commune pertinentibus. Puto omnia

ad Capitulum Generale differenda, ubi nostri fratres hie agent contra

nos quantum poterunt, et non scio quis ipsis resistet, cum nostri

nee statum negotii aut circumstantias loci inteligant aut petant in

teligere. Nostra perditio est ex nobis. Si Va P.R. poterit mittere

istos quatuor, hie sunt duo jam a duobus annis laborantes, qui nee

dum absolverant studia, immo quorum unus (nempe Episcopi Dun

ensis nepos) nee dum prelibavit philosophiam, quas ego loco eorum

pro aliquali recompensatione et quiete post multas perpessas molestias

ea vellim ad studia destinare. Hie heri contigit triste spectaculum, fuerant enim viginti milites partim decapitati, partim suspensi, eo

quod in ista ultim[a] pugna in qua jacuit Rex Sueciae deseruerint locum sibi assignatum, quorum tres erant magni et potentes Comites,

unus Collonellus, un(us) Locumtenens Colonelli, reliqui omnes Cap

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 94: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 265

itanei vel Locumtenentes; Colonellus fuit nepos Archiepiscopi

Moguntini, fuit unus juvenis Comes Wesphalus 18 annorum,

Capitaneus Equitum qui pro sua redemptione optulit ducenta millia

Coronatbrum, sed toto illo die nullus hominum cujusque conditionis

poterat habere audientiam apud Fridlan[dum] unde ipse sanctissime, abscisso capite, requievit in Domino; speran[t] nostri quod si fuerit

pax cum Saxone prout petit, et ut retulit mihi unus magnus Colonellus

Croata, qui hodie pransus est ap[ud] nos, se invasuros, et destruc

turos totam Galliam, ad quod jam des[tructo] Imperio, maxime

inhiant. Quantum ad nostrum negotium, de quo nostri a[d]versarii

tractabunt in Capitulo Generali, et maxime ut impediant nos a[b] omni mendicatione contra Diploma Imperatoris quod tantum inter

dicit nobis mendicationem ostiatim, V.R.P. dignabitur scribere sibi

notis vocalibus quod hoc non potest nee debet fieri pr[aesertim (?)] ubi est residentia totius Bohemicae nobilitatis, brevi futura residentia

Regis (cujus Regina est jam pregnans, prout retulit mihi ipsius con

fessarius Capucinus, qui fuit hie ante paucos dies) ad quam est

quotidian us recursus peregrinorum, et dominorum externorum, in

qua sunt omnes Religiones mendicantes duplicatae, Carmelitae,

Augustiniani, Jesuitae, Dominicani, et Capucini volunt adhuc brevi

aedificare secundum monasterium, omnes quidem ostiatim mendicantes,

sine ulla quaerela, quod nos non petimus, alia mendicatione apud

dominos principaliores contenti, quam nullus rationabiliter potest

nobis indicere, maxime cum Civitas Pragensis, in qua una continen

tur tres vel 4 civitates, sit ita opulenta et referta nobilibus tempore

pacis, ut possint in ea multo plures Religiosi vivere, quam de facto

in ea sint, deinde quod singuli conventus mendicantium praeter alias

eleemosinas extraordinarias, singulis septimanis accipiant 18 flo. ex

Camera, hoc est tres libras anglicanas, demptis sex solidis; multae

aliae rationes poterunt induci, tarn ration necessitatis nostrae, quam

necessitate nostrorum fratrum in hisce partibus qui summopere

indigent opera nostra, nam in tota hac Provincia nullum est studium,

sicuti nee ullus aptus ad docendum nisi unus pauper contractus qui

fuit hie Guardianus, Lector Theologiae et Professor Philosophiae, de

finitor et Secretarius Provinciae, jam Custos ad Capitulum Generale,

qui neutri officio pro debito servire potuit. In Croatia et Hungaria minor est commoditas, in Austria satis exigua; hisce certe consideratis,

et muftis aliis rationibus a prudentioribus aducendis, non debet

Capitulum Generale ipsis condescendere ut in nullo fiat nobis prae

judicium, cum simus ipsi (laus Deo) satis grati dominis, quorum aliqui ex praecipuis mihi confitentur, et juvant pro posse nostrum bonum

principium a diabolo pene eversum, sed iterum a Deo, non obstantibus

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 95: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

266 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

adversariis, restauratum. Non taedet me loquendo, aut scribendo

V.P.; tamen ne taedeat V.P.mea scripta legendo, valedico ex cordt,

salutans R.P. Antonium et religiosos pp. et ff. Pater Wardaeus fuit

totaliter corruptus in carcere, ita ut amplius non poterit multum in

servire Ordini. Deficit ipsi cerebrum. Vae P.A.R.

humilis servus in Dno

fr Gerardus Geraldinus.

Pragae 16 Febru. 1633.

P.S. Statim accepi litteras a P. Roberto, Lovanio, qui dicit se

tn dies expectare Provincialem nostrum et Guardianum Lovaniensem

qui quamprimum mittent nobis fratres; de pace inter Regem et Hol

andos dicit non esse magnam apparentiam; fr Antonius Pettit obiit

Parisiis et fr Thomas G.l

63. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding (Ibidem)

Rde Adm in Christo observandissime Pr.

Licet ante paucos dies scripserim Vae Parti Adm Rdae tamen ut eo

melius possit nostram causam defendere et objectionibus in con

trarium respondere, operae pretium existimavi copiam litterarum quas

ad Capitulum Generale missurus sum Vae Patertf transmittere, ex

quibus plene poterit statum nostri negotii inteligere et intelectum

Rmo P. Vicario Generali et ceteris vocalibus in Capitulo sibi notis

commendare, ne inauditi et falsa relatione condemnemur. Scripsit

mihi nuper P. Robertus quod expectaverint in dies adventum Patris

Provincialis et Guardiani, qui statim post illorum appulsum vellint

hue destinare fratres, utinam bonos, qui possint jam incoepta verbo et

exemplo promovere. Non sumus adhuc securi, timemus enim ne

iterum fugiendum sit; si fuerit, oportet ut nos domi occidamur; host is

est satis fortis in his partibus, et Gallus, cum infelici progressu nos

trorum in Belgio, incutit nobis aliqualem timorem; verum si fuerit

pax cum Saxonis vel generalis pax in Imperio, prout speratur, nostri

erunt satis fortes pro Gallo, et cum quanta desiderio desiderant ipsum invadere Deus novit. Interim totam Bohemiam destruunt, et plura

damna infeerunt indigenis quam ipsimet hostes. Excellmus D. Pap

penhemus cum duobus Colonellis sepelietur die Lunae solemniter

apud PP. Premonstratenses, ubi Generalis curat fieri sumptuosissimum

sacellum, et fundationem perpetuam in honorem ipsius. Venit hue

! A line or so has been destroyed at the bottom of the page by damp.

The address is missing.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 96: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 267

ante paucos dies Legatus a Rege Hispaniarum cum pecuniis pro mili

tibus, et de gravibus negotiis cum Fridlando tractaturus. Alius venit

a fratre Regis Galliarum, qui fuit honorifice susceptus a Duce, quid

facturus, adhuc ignora. Alius a Rege Daniae intercedens ut fiat

pax cum Saxone, qui missus est hinc Viennam ad Imperatorem, nee

dum reversus; saltern Fridlandus qui in hoc negotio multum potest

videtur valde inclinatus ad pacem; turn quod Imperium sit. jam ita

destructum ut vix sufficiat ipsius exercitui alendo; turn etiam quod

inita pace possit suum desiderium complere in invadendo Galium

cum omnibus suis viribus. Si quae successu temporis vel Lovanio

vel aliunde accepero nova, ea promptissimum Vae Paterti transmittam.

Si Deus dederit nobis pacem, et nostris patribus in Capitulo Generali

bonum animum tractandi nostrum negotium, pro voto, oportet ut

brevi veniant ad nos pp. et ff. maturi et sufficientes, non tarn multi

tamen hoc anno propter dissolutionem Regni. Cardinalis vult

habere duoa Lectores Theologiae et Philosophiae a nobis pro Cemin

ario Archiepali, et quidem excellentes. Regina nostra dicitur preg

nans, ad magnam consolationem harum partium. Hodie intelexii

quod Rex Poloniae non dimittat nostrum Colonellum Butlerum sed

facit ipsum Supremum Marascallum Campi, sicuti bene meretur. Et

hisce commendo me unice et intime P.V.A.R., Rdo P. Antonio, et

ceteris patribus et fratribus, pro quorum piis precibus et suffrages

expectabimus aliquod levamen nostrarum tribulationum a Dno. Vale

in Chro Jesu. Patntis Vae Adm Rdae

humillimus servus et indignus confrater

fr Gerardus Geraldinus

Pragae 26 Februarii 1633. Reverenda Adm in Christo P. fratri Lucae Wadingo etc.

64. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr., Lu\e Wadding (Ibidem)

Pax Chri.

Rde Adm in Chro observandissime Pr,

Scripsi vestrae paternitati Adm Rdae ante aliquot septimanas, quae erant scribenda de statu hujus loci, ut ea prius lecta et examinata ad

Capitulum Generale transmitteretis; a quo tempore nihil occurrit

vestra lectione dignum, nisi quod ante aliquot dies hostes tent aver in t

aggredi nostrum exercitum in Silecia, quod animadvertentes nostri

Chroati, invaserunt ipsos a tergo, et alii nostri in fronte, et ita

caesis aliquot centenis ipsorum, acceperunt ipsis pleraque tormenta

bellica, et ultra ducentos currus munitionis, postea Amheton Gener

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 97: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

268 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

alis Saxonis venit ad nostrum Generalem Fridlandum, cum quo tribus

horis continue loquebatur, qui postea remisit ipsum ad Gallas, cum

quo etiam aliquamdiu tractabat; deinde mandavit nostris ut spatio

trium dierum nullus eorum auderet aliquid tentare sub poena capitis,

quod tempus jam expiravit, sed nondum inteleximus misterium. Cum

desiderio expectamus aliquid boni ex Capitulo Generali. Hie

spargitur quod multi ex nostrisi patribus profiriscentes ad Capitulum Generale fuerint submersi, cujus certitudinem expectabimus

a Vestra

P. adm. Rda. Hue ante paucos dies venit P. Franciscus Ferrall cum

duobus sociis, aliquamdiu apud nos commoraturus. P. Bonaventura

etiam, cum aliis duobus sociis, fuerant expulsi Augusta cum omnibus

ecclesiasticis et Catholicis civibus qui noluerunt jurare fidelitatem

successoribus Regis Sueeiae, et vix poterit manere in ista Provincia

amplius propter penuriam locorum et multitudinem fratrum indigen

arum. Rogo quatenus vestra paternitas Rda dignetur inclusas tradere

Illmo Dno Francisco de Sternberg, et ostendere ipsi, et Illmo Dno

Caufex omnem possibilem affectum, quia ipsi et eorum parentes sunt

nostri sin gul ares Benef actor es; et hisce me ex corde commendo vestrae

paternitati Adm Rdae rogans ut dignetur salutare R.P. Antonium,

Vdum patrem Ponch et alios pp. et ff. nostro nomine. Vestrae

paternitatis Adm Rdae

humilis servus

fr. Gerardus Geraldinus.

Pragae 10 Junii 1633.

Reverendo Adm in Christo P. fr Lucae Wadingo Ordinis Minorum stricti. Observantiae sacrae Theologiae Lectori, et Chronographo

Generali, nee non pro praesenti Romanae Curiae Procuratori Generali

eta., patri suo plurimum observando, Romam.

65. The Minister General to Fr. Hugh de Bur go (Archives, Merchants Quay)

Fr Johannes Bapta a Campanea, strictioris observantiae, totius ord

inis Minorum Generalis Minister, et servus, dilectis nobis in Xro Pri fri Hugoni de Burgo sacrae Theologiae Lectori, nostrae Provin ciae Hiberniae Custodi, et super nostrum Collegium Immaculatae

Conceptions in Civitate Pragensi Commissario nostro cum plenitudine potestatis, eoque absente Pri fri Gerardo Geraldino ejusdem Collegii Praesidi, caeterisque Pribus nostrae Provinciae Hiberniae in dicto Col

legio habitantibus, vel respeective habitaturis, salutem.

Cum nostrae Seraphicae Religionis zelus lucrandarum animarum

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 98: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 269

aemulus, eo semper collimet, ut nihil amplius ambiat, quam proxi

morum ad fidem, pietatem, aliaque virtutum bona opera reductionem,

eos certe omni favore prosequi dignissimum judicamus qui, postpositis

omnis humanae commoditatis blandimentis, relicto solo naturali, in

exteris nationibus se tamen exercent in monasticae disciplinae et

sacrarum literarum studiis quousque sufficienti testimonio, tarn

scientiae quam religiosae conversationis instructi, in Regiones suas,

aliasque haereticae pravitatis venenis infectas proficiscuntur, animas

suas pro proximorum et fidei defensione posituri. Sane Patrum

Hibernorum nostrae Seraphicae Religionis in conversione Regnorum

et animarum Deo lucrandarum, tarn in Regnis Hiberniae, Angliae,

Scotiae, aliisque, non vulgaris eluxit zelus, quern considerans

praedecessor noster Rmust P. Fr. Bernardinus de Senis, eis quatenus

in Civitate Pragensi Collegium seu Seminarium pro suis missionibus

prosequendis accept are possint, omnem authoritatem, et necessariam

licentiam concessit. Nos etiam, habitat matura deliberatione et Con

silio super hoc negotio cum Patribus Ordinis in nostra ultimo Capitulo Gnrli Toletano, eorumque ad id accedentc Consensu, Praenominatos

Patres eorumque zelum in procuranda salute animarum, non minori

devotione, et affectu prosequentes: Tenore praesentium, omnern a

dicto Praedecessore nostra licentiam Praedictis Patribus concessam,

pro erectione dicti Collegiii Immaculatae Conceptions in Civitate

Pragensi confirmamus cum omni plenitudine, concedimusque de novo

omnem authoritatem necessariam, ut praefatum Collegium jam in

coeptum possint perficere, aedificare, et in meliorem quam poterunt

formam, pro commoditate studiorum suorum redigere. Mandantes

omnibus et singulis nostrae Religionis Superioribus, et subditis, Com

missariis, Provincialibus, Guardianis, Vicariis et aliis quibuscunque per sanctam obedientiam, et sub poena excommunicationis ipso facto

incurrenda, ut praedictis Patribus nostrae Provinciae Hiberniae

Pragae, in praefato nostro Collegio Immaculatae Conceptions habi

tantibus, non ponant per se vel per interpositam personam impedi

mentum vel obicem quemcunque, quominus libere possint et valeant

in dicto Collegio nostro vivere, imo aedificare, et perficere omnia quae

necessaria judicabuntur pro sua commoda habitatione : Declarantes

etiam per praesentem praedictos Patres nostrae Provinciae Hiberniae,

aliosque ex Provincia eis succedentes, nee non praenoninatum nos

trum Collegium Immaculatae Conceptionis, quod jam incolunt, vel

imposterum incolent, immediate nobis tantum esse subditos, et sub

jectos, nee ab aliis visitari, corrigi, vel mutari posse, nisi a nobis (vel

Commissario nostro ad id speciali Commissione deputato) donee aliter a nobis particulariter fuerit ordinatum. Datae in nostro .Con

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 99: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

270 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

ventu S. Franci Madriti die 20 Junii anno 1633. Praemisss omnia sint et fiant ad Apostolicarum et nostrarum Constitutionum

praescriptum.

Fr. Johannes Bapta a Campanea

Minr Gralis.

Concordat cum originali. Ita attestor : Ludovicus Medarts, proto

notarius Apost.

66. Fr. Gerard Fitzgerald^ to Fr. Lu\e Wadding (Ibidem)

Rde Adm in Chro Colendissime Pater,

Scripsi Paternitati vestrae Adm Rdae ante aliquot dies de nostro

statu, cum inclusis ad Illmum Dominum Franciscum Baronem de

Sterenberge quern pro praesente audio esse in Urbe. Jam vero num

erus noster auctus est, nam Pater Franciscus Ferrall cum Patre Aspol

et quodam fratre laico Germano venit ad nos. Pater Bonaventura

cum aliis duobus sociis succedunt ipsis, fuerunt enim expulsi Augusta

cum omnibus aliis Religiosis et Ecclesiasticis, nee non Catholicis civi

bus qui noluerunt jurare fidelitatem Coronae Sueeiae; et intendunt

etiam ob maxima gravamina istius Provinciae ad nos usque ad meliora

tempora descendere, quod nobis erit gratum non obstantibus tem

porum difficulta tibus, et confidimus quod Pater misericordiarum et

ipsos et nos non deseret, quamdiu perseveraverimus in sancta charitate,

nisi forte aliorum peccata in nos vindicet, quod non sine causa vereor;

fuit enim mihi Lovanio scrip turn quod Pater Bergaine, ob multiplices difficultates quas hisce temporibus

a nostris sustinet, intendat omnia

nostra felicia incoepta, quantum in ipso est, discipare, si ipsi non

fuerimus subjecti. Alter vero harum partium Superior, meliore jure,

etiam conabitur nostrum progressum impedire nisi ipsi fuerimus

subjecti. His tarn fortibus adversariis vix put em fuisse ullam resis

tentiam in Capitulo Generali nisi forte Dominus pro nobis egerit, cum nee Pa. Provincialis noster, nee ullus alius loco ipsius eo venerit.

Pater Christophorus Ultach, qui fuit ipsius subdelegatus, venit paulo Berius, unde visitata prius civitate Parisiensi, rediit Lovaniurn, ubi

adhuc manet. Ego scripsi Patri de Burgo statum negotii ab initio, sicuti et vestrae paternitati Adm Rdae, in quam prae ceteris, ob zelum

quern habet in promovendo negotia Ordinis, maxime nostrae dis

solatae Provinciae, multum confido. Non possum scire quomodo nos

possint jam impedire post tarn solemnem introductionem ab ipsomet

Emmo Dno Cardinali, Excellmo Dno Burgravio, et ceteris Impera

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 100: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 271

toris Locumten en tibus, commit an tibus et praesentibus aliquibus ex

nostris fratribus cum multis aliis ex omni Ordine Civitatis, et etiam cum obedientia Generalis Ministri totius Ordinis. Quantum ad nos

tram subjectionem, si de hac sit quaestio, nos libentius subessemus illi

qui quandoque esset nobis praesens, quam alii qui vix unquam possit

nobis addesse, et ut verum fateor Rmus Pater Ambrosius a Gal

beato exhibuit se nostrum Patrem et singularem patron [um] in hoc

negotio ab initio. Unde si mihi relinqueretur, libentius ipsi subes[sem] quam ulli alii. Sed hoc relinquo meis Superioribus. Interim tamen

vestra P[a]ternitas Adm Rda moneat, juvet, et consulat quid sit

nobis faciendum. Nostri Patres Lovanienses non videntur curare ut

nostra principia discipentur, sed ut verum fateor esset maximum

detrimentum nostrae Provinciae quia locus est maximae expectationis,

et unus dominus adhuc cupit aedificare nobis aliud monasterium in

suis bonis decern miliaribus hinc, et facere perpetuam fundationem

pro 12 fratribus. Cardinalis etiam petit duos Lectores philosophiae et Theologiae a nobis pro suo Archiepiscopali Semin

ario*, ubi erunt omnes promotiones, ration quarum recipiemus mag

num subsidium. Quantum ad bellica nova. Dum noster Fridlandus

cum suis iverit in Sileciam contra Saxonem pugnaturus, statim venit

ad ipsum Generalis Saxonis Arnhem, petens pacem et inducias pro

ea tractanda; quod et factum est, nam hactenus habuerunt inducias

14 dierum; jam dicitur pax conclusa cum Saxon et Marchionc

Brandeburgico, brevi Viennae promulganda, post cujus promulga

rionem, Fridlandus vertit se cum utroque exercitu in Imperium, et

versus Galliam. Pater Robertus scribit mihi Lovanio quod Holandi

obsideant Renbergam et Geldriam simul, nostris Hispanis interim

vagantibus per campiniam non procul Lira, sine ullo fructu. Et hisce

me intime commendo paternitati vestrae Adm Rdae. Paternitatis

vestrae Adm Rdae

Humillimus servus et indignus in Chro confrater

fr Gerardus Geraldinus.

Pragae 28 Junii 1633.

Rdo Adm in Chro. P.fr Lucae Wadingo etc.

67. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding

(Ibidem) Pax Chri.

Rde Adm in Chro Pr. in vero salutari salutem.

Scripsi vestrae paternitati Adm Rdae ante aliquot septimanas quod

PP. Capucini qui ante annum praeter omnem justitiam et contra

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 101: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

272 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

fraternam charitatem voluerunt nos expellere ex nostro loco; jam

cum hoc ipsis non successit ad vota, cupeant aedificare monasterium

et ecclesiam statim penes nostrum locum, quod idem est ac si nos

expulissent, quia cum ipsi habeant praesentia media ad aedificandum,

facient nobis postea difficultatem quando Deus dederit nobis media ad aedificandum, et videbitur omnibus nimisf stultum quod duo nova

monasteria quasi contigua erigantur; quare ego rogo vestram paterni

tatem Adm Rdam propter Deum quatenus conetur in hoc casu

servare nobis justitiam contra impiam et inordinatam omnipotentiam

Capucinorum. Jam locum accommodant, brevi eo venturi, et

habitaturi; nos vero impediemus quantum poterimus, quia ut verum

fateor omnes Locumtenentes et cives sunt ipsis contrarii, quia res

ex se est nimis absurda et odiosa; nunciabimus ipsis novum opus,

et utinam possimus, et valeamus prosequi. Quantum ad nova

quae hie habentur, bona sunt. Silecia purgata est ab hoste, et nostri

ceperunt Comitem de Thurne cum supremo Tubald et exercitu

ipsorum, quern diviserunt inter nostras milites, detentis supremis pro

obsidibus usquedum fiat nostris bene satisfactum; iterum rogans ut

in hoc negotio ostendat suam diligentiam, quia maximi momenti res

est, supersedeo. Salutamus omnes uno ore et corde Vestram Pater

nitatem Rdam, P. Antonium, et ceteros patres et fratres. Vestrae

Paternitatis Adm Rdae

humillimus servus in Chro

fr Gerardus Geraldinus.

Pragae 22 Octob. 1633.

Rdo Adm pa. fri Lucae Waddingo etc.

68. The Statthalter of Prague to Ja^ob Hubacl\

(State Archives, Prague, H.99, subn. 8).

Die kgl. Statthalter an Jakob Hubaclk, kgl. Richter in der Stadt

Jungbunzlau. Da die kgl. Statthalter, auf Grund der Kaiserlichen

Schenkung, den Patres Hiberni das Grundstiick in der Prager Neustadt zugewiesen haben, auf dem einstens die Kirche Sanct Am

brosius und ein Kloster der reformierten Franziskaner gestanden

waren, und da die Patres Hiberni bereits wiederholt mit dem kgl. Richter Hubaclk uber die kaufliche Erwerbung seines auf jenem Grundstiicke erbauten Haqschens verhandelt haben, befehlen die

Statthalter dem Richter im Namen des Kaisers, er moge, mit Riick

sicht auf das grosse und wichtige Bediirfnis, und auf das billige Aussuchen des Ordens, mit den Patres Hiberni betreffs seines

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 102: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 273

Hauschens in Gute einig werden, und es ihnen um einen gerecht

geschutzten Preis kauflich iiberlassen; denn fur den Fall dass die

Patres ihr Recht judicialiter verfolgen gezwongen war en, meinen die

koniglichen Statthalter dass (mit Riicksicht darauf das im

Majestatsbriefe Konig Wladislaws die Bedingung der Nichtentfrem

dung dieses Grundstuckes aus der Hand des Or dens enthalten sei) den Patres Hiberni, auf ihre billige Bitten hin, das Grundstiick, auf

dem einstens jenes Kloster gestanden hat, nicht werden vorenthalten

werden konnen. 13 Marz 1634.

69. The Same to the Same.

(Ibidem) Da der kgl. Richter dem an ihn ergangenen Befehl nicht Folge

geleistet sondern zur Entschuldigung seines Ungehorsams eine ganz

ungeniigende Supplikation eingereiccht hat, sodass die Hiberner an

die kgl. Statthalter mit der Bitte um eine neuerliche Verfugung herantreten mussten, teilen die Statthalter dem kgl. Richter mit, dass

sie zwar auf Grund der in Majestatsbriefe Konig Wladislaws

enthaltenem Bedingung der Nichtercauferlichkeit jenes Grundstuckes von Seiten des Ordens, das genannte Hauschen sofort, ohne jene

Ablosung, den Patres Hiberni zur Benutzung und Bewohnung abzutreten und zuruckzustellen, die Macht hatten, trotzdem befehlen

sie im Namen des Kaisers dem Richter zum letztenmal er moge, falls er diesen Verkauf nicht selbst durchfuhren wollte, bestimmte

Personen und swar ohne jeglichen Verzug und ohne iiberflussige Ausfliichte, zum Verkaufe des Hauschens um einen als gerecht aner

kannten Preis bevollmachtigen; sonst wiirden die Patres Hiberni, ohne nochmalige Mahnung des Richters, das oftgenannte Hauschen, als auf ihrem eigenen Grundstiicke stehend, Besitz nemm^n konnen,

wozu ihnen die entsprechende Erlaubnis der kgl Statthalter gleich falls gewahrt werden wiirde. 30 Marz 1634.

70. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding

(Archives of St. Isidoreys) Pax Chri.

Pater Adm Rde in Chro mihi semper colendissime

Faelix Pasca, et omnia foelicia. Accepi Ptts Vae Adm Rdae

litteras data 3 ? Martii ; gratulor quod ille Jieroicus, et domui Aus

triacae, nee non toti Ecclesiae Catholicae summe necessarius actus

nostri Butleri et suorum militum Hibernorum (quibus solis in tanto

tamque imminenti periculo fidere audebat) venerit ad aures vestras,

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 103: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

274 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

qui actus merito gloriosior est, quam quod referri queat, nostram

patriam et nationem alias hie ignotam, jam reddidit notissimam et fam

osissimam; unde quodcumque nos patierimus [sic] ab Imperatore vel a

Rege, sumus securi quod non patiemur repulsam ; quare Va Rda

Patertas dignetur mare suo procurare nobis quascumque poterit lit

teras commendatitias ad Regem, qui brevi nobis hie adderit, et ad

principaliores Hispanos qui sunt cum Regina, Istas litteras ad

Imperatarem de quibus facit mentionem in suis non accepi; alias ad

nostrum Cardinalem et ad Nuncium accepi. Nostra suas hodie

tradidt ad manus, et gratas habuit ; gavisus est etiam quod com

posuerimus cum patribus Capucinis, et cum ego inferrem nos nun

quam habere animum ipsos molestandi, nisi in quantum ipsi in

ceperunt nobiscum, ipse intulit ipsos hoc fecisse pro cautela, quia

timuerunt quod nos faceremus ipsis diffcultatem postea. Jam, laus

Deo, ipsis non obstantibus bene valemus, et licet sint nostrum 14

nihil nobis deest; et ampliavimus nostrum locum ita quod jam sit

sufficiens locus pro monasterio et horto, et adhuc acquiremus 4 vel

5 domos sine difficultate. Vester Lector Philosophiae erit mihi

gratissimus. Pr Hugo! scripsit mihi quod vellit venire ad nos hac aestate et secum ducere unum alium. Pater Malachias venit Lo

vanio cum 4 vel 5 et Deus dabit his omnibus necessaria in sufficientia, modo simus ipsi unanimes et Concordes, prout bene monet Ptas

Va Rda. Laus Deo, hoc lucratum est nobis hactenus, quod super

atis omnibus difficultatibus, bene nos fundaverimus, summa charitas

quae erat inter nos, quod cum nos fecerimus, nostri majores majora

facient, maxime cum jam nulla restet ipsis difficultas nisi ut aedi

ficent monasterium, pro qua acquirent sufficientia media. Milites

manent hie adhuc in quartiriis hiemalibus brevi profecturi in cam

pum. Hisce me unice commendo P. Vae A.Rae. Pragae 19 Aprilis

1634. Vae Prtils Adm Rdae

humillimus servus et confrater in Chro

fr Gerardus Geraldinus.

Rdo Adm in Chro P. P. Lucae Wadingo etc.

71. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding (Ibidem)

Pax Chri.

Rde Adm in Chro Colendissime P., omnia felicia. Scripsi Vestrae

Prti Adm Rdae ante paucos dies quae erant pro tunc scribenda;

jam vera non occurrunt alias scribenda quam quod in dies expectemus

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 104: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 275

adventum nostri serenissimi Regis, qui jam obtinuit integrum re

gimen hujus Regni, cum plenaria potestate regendi exercitumi

Cesareum, sicuti Fridlandus, Deus sit ipsi propicius, quod nostrum, immo totius, ecclesiae interest. Quando venerit hue iste Lector

philosophiae erit nobis gratus, et si placet adjungere socium philoso

phum, vel qui jam absolvit studia, et est aptus ad labores, ad tem

pus, erit nobis satis commendatus; quia intendo eo ad vos mittere

Patrem Franciscum Wolferston, ad tempus, si intelexero ex proximis

litteris non fore ingratum; cujus solius poene opera usus sum a

3iennio in promotione hujus loci. Quare cum videatur fore sub'

jectum idoneum pro loco juvando, turn ratione linguae Germanicae

quam calet, turn etiam ratione zeli promovendi commune bonum, et

invincibilis patientiae, ac constantiae in laborando pro eodem, vide

tur nobis summe necessarium ac consultum ut alicubi se recoligat, et

studiis vacet ad unum atque alter um annum post tot distractiones

et difficultates patienter toleratas, antequam spes ipsi evaneant, ut

eo melius queat postea inservire Provinciae et Ordini, quod videtur

libenter velle. Nos vero istum locum ipsi elegimus et consuluimus

ratione linguae italicae quae hie est apud omnes poene in usu ut

dum ipsam caleat eo securius valeat post reditum satisfacere desi

derio et nostro, in inserviendo communi bono et utilitati hujus loci.

Quare ego summopere rogo vestram Adm Rdam ut ipsum promo'

veat et juvet ad studia usquedum fuerit a nobis iterum revocatus,

quod intra biennium vel circiter forte erit, quia vix ullus invenietur

qui ejus vices suplere poterit; et licet hie etiam brevi expectamus studia, tamen quia ipse jam apud omnes notus, non esset spes ullius

profectus. Unde videtur omnino expedire ipsum ad tempus hinc

amovere, ut cum foenore redeat, et sicuti de facto optime meritus

sit de hoc loco, postea melius mereatur. Non dubito vestram Patem

Adm Rdam omnem suam diligentiam exhibituram ut in hoc puncto

ipsi et nobis satisfiat, pro quo sicuti et pro aliis benefitiis nobis ex

hibitis, non erimus ingrati. I doe understande that fa. Owen

McGalguir is coming unto Vien wth the Generals obedience to

attend uppon Marie ni donell and her husband, wch if it be true, wee have noe business to remayne heere, if hath whole libirtie to

folow his owne heade, wherefore least such inconvenience should

fall out heere by his meanse, as have alreddie happened in Lovaine, it wear good that his journy thither might be hindered. Coronel

Butler is goen from hence unto Vien earyesterday in post, and my Lord of Desmond is there before hime, wee hope the Imperour will

recompense hime now well for his great faithful service. I pray yow send hime the privileges for wch I sent longe agoe that hee may

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 105: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

276 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

communicat them unto every Chaplen that hee hath successivelie; fa. Malachias is cominge hither from Lovaine wth 3 or 4 more.

This beinge all I kyndly take leave

Yor R. his poor servant ever ta command

fr Gerott fitz Gerald

Pragae 26 Aprilis 1634.

72. Petition to King Ferdinand III

(State Archives, Prague, H.99, subn.l).

Serenissime et Potentissime Rex, Domine, Domine Clementissime.

Fuit adeo inclinata Augusti SSmi Imperatoris in nos pauperes

religiosos dementia, ut non tantum exules et quos persecutio

Anglorum regis jam pene oppresserat vocation nostrae domo con

grua nos excipere dignatus fuerit, verum etiam sustentationem

religiosae vitae congruam liberalissime promiserit elargiri.

Quod cum injuria modernorum temporum impidiverat, non de

fuerunt aliqui fidi Sae Mis milites, ac praecipue dominus Valterus

Butlerus Roe Mis Vae militaris colonellus, qui conventus nostri

necessaria pro posse suo tutati sunt. Verum cum et iis modo in

campum redeuntibus, nosmet eorum auxiliis privari necessum est,

et numerus pro fide exulum in dies multiplicetur, Ram Vam Mem

humille per viscera misericordiae Domini obtestamus, ut nos

egenos, liberalissima Riae Sae munificentiae gratia clementer respicere,

atque ex dominiis Rae Vae Mis aut ubi alio de congruo videbitur,

pro tempore aliquo, donee regno huic desolato melior rerum copia (cum qua simul regia liberalitatis favorem et clementiam humillime

sperare poterimus) increverit, religiosam sustentationem nostram

clementissime ordinare dignetur. Quod equidem nos indignis nostris

precibus compensare, atque pro victoria et felicitate adeo regnorum

Mis Vae incremento Deum ter optimum maximum deprecari hum

iliter pollicemur.

Rae Mis Vae humillimi clientes

Praeses et Conventus Fratrum Hybernorum Ord. Sti Francisci

ptrictioris Observantiae.

Endorsed: Praes. 13 Mai 1634.

Serenissimo et Potentissimo regi ac domino Ferdinando

tertio Ungarorum et Boemorum regi et domino suo clem

entissimo :

Supplex Libellus Exulum Fratrum Hybernorum ord. Sti,

Francisci strictioris observantiae,

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 106: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 277

73. Property bought by the Irish Franciscans in Prague (Ibidem H.99, subn.8)

Die Herrn Patres Hiberni haben folgende Haeuser ins Eigentum uebernommen.

Das Haus des Heern Heinrich Chotochauwsky. Das Haus des Herrn Daniel Nathanyel, Buergers der alten Stadt Prag. Das Haus des Herrn Jakob Hubacek.

Das Haus des Herrn Heinrich Dentulyn. Das Haus des Herrn Kaspar Belivicz. Daus Haus des Baeckers Paul Polynkar. Das Haus des Baeckers Johann Caslaivsky. Das Haus der Seilerin Marianna Sulcz.

74. Fr. Francis Ferrall to, Fr. Lu\e Wadding (Archives of St. Isidores)

Pax Christi.

RAdm.P.

Nuper vobis supplicavi pro obedientia Rmi Generalis ad Conven tum Viennensem, putans pro tunc illud expedire ob multas ration es,

maxime quod incitaverint me Lovanienses qui in dispositionem hujus loci nimis se intrudunt, et diversis viis (ut intellexi) me hunc ex

pellere conati sunt; sed videns tot incommoda, et forte confusionem

et ignominiam Ordinis et Provinciae ex meo hue discessu sequutura,

persuasus ab aliis, duxi hanc meam inclinationem mortificandam, et

propter bonum commune hie ad tempus meam opellam impendendam;

propter hoc, et ne inciderem in antiquas meas infirmitates, acquies

cere non potui postulationi patrum Capituli Provinciae Argentinae a

quibus sollicitabar ad antiquam meam lectionem Salisburgum, et vel

maxime quod intellexerim a P. Dalahoyd V.R.Adm P. continuo

missurum P. Edmundum Bray Salisburgum ipsi su<;cessurum. Quare obnixe rogo V.R.Adm.P. ut non omittat quam primum mittere eo

eundem P. vel alium, alioquin hactenus impensus labor in bonum

illius Provinciae erit inanis, et juventus jam prope matura ocio

peribit, et in pristinos errores et levitates cadet, vel Patres ex Belgio

aut aliunde alios advocabunt, qui incoeptum nostrum perficient, et

in nostram confusionem si quid est honoris nobis arripient. Quantum ad me, Deus novit nullibi essem liberius nisi propter intemperiem aeris quae (ut experientia didici) adversatur meae sanitati ; nulla

enim poterit deesse humana consolatio, nee puto P. Bray, aut ullum

alium qui intendit prosequi studia, hoc negaturum. Ibi institutus

est Lector philosophiae unus nostrorum, P. Edward. Tyrell. Non

dubito quin R. P. Cranendonck pro hac eadem re solvebat apud

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 107: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

278 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

V.R.Adm P., cum apud me praevalere non potuit. Laus Deo hie

sumus bene consolati; 18 numero, expectamus indies lectores phib

osophiae ex Hispania et a V.R.Adm.P. Nova bellica adhuc non

habemus. Rex cum suo exercitu est circa Ratisbonam quam capiet

brevi. Speramus bonum successum, de qua quamprimum reddam

V.R.Adm P. certiorem, cui omnem felicitatem deprecans maneo

semper.

V.R.Adm P. pauper servus

fr Franciscus Ferrall.1

Prag 7 Junii 1634.

75. Fr. Francis Ferrall to Fr. Lu\e Wadding

(Ibidem) Pax Christi.

Adm R.P.

Ingentes ago gratias pro paterno vestro in me continuato affectu.

Ob multas rationes decrevi hie manere usque ad adventum P. de

Burgo, maxime ne Lovanienses secundum suum singularem in me

affectum me commendarent in Provincia tanquam contemnentem

bonum commune, et sectantem meam commoditatem ; nonnulla de

facto de me sparserunt, sed testis est mihi Deus et mea conscientia ;

insuper ad hoc me ursit commiseratio et compassio in optimos et

ingenuos juvenes qui hie misere langueant, quibus nee possunt pro

videre Lovanienses, nee ut inde aut aliunde provideatur permittunt ;

quique ex meo hinc discessu usque ad desperationem desolarentur.

Audio P. Commissariurn Chumar confirmasse Italos in Lectores

Viennae ; alibi sub ipso non desiderarem commorari. P. Bray jam

venit Salisburgum sed non scio qua ratione Patres Provinciae adhuc

anxie me sollicitant, allegante^ se non vocasse istum Patrem, maxime

ad theologiam speculatfvam docendum. Hinc rogo V.Adm. R.P. ut

scribat P.de Cranendonck qui ibi omnia regit et dirigit, ut P.

Bray acceptet eumque apud ipsum commendet. Non habemus alia

nova nisi quod expectemus singulis diebus Ratisbonam quam ag

gressi sunt nostri generali impetu in quo acceperunt 3 vel 4 magna

fortalicia, ut nihil restet inter ipsos et muros. Pauci aliquot gregarii 6unt desiderati, sed multi etiam officiales majores vulnerati ; per

tinaciter modo haeretico se def endunt interius, licent laborent maxima

fame ut compertum est; nulla est spes succursus, licet omnia tentet

inimicus in omnibus partibus ut divertat inde nostrum exercitum.

Sequenti posta dabo plura et Deo volente meliora his interim con

* The address is missing, but the opening words of the letter make it

clear that it was written to Fr. Luke Wadding.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 108: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 279

tentus, quibus me gratiae et favori V.R.Adm. P. commendans

maneo semper.

V.R.Adm P.

pauper servus in Dno

fr Franciscus Ferrall.1

Prag 12 Julii 1634.

76. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr, Lu\e Wadding (Ibidem)

Pax Chri.

R. and most assured Lovinge fa. God give ya a happie neew yeare.

I haive written unto yo R. by our good fa. Wolferston, whome I

understand to hae taken his reste by the way of wh I ame sorie,

beinge that he was such a profitable member for this place, I fear me that his companion tooke the same way, who was alsoe sicke

at his departure. I would be glad to heere what became of them. I

had written unto yo R. oftener weare it not that hitherto wee had

noe extraordinary meenes, and that I thought fa. Ferrall whoe was

more at leasure then I, signified what hee estimed worthy of yor

readinge. In proses of time, if I understnd it to be gratefull unto

yor R., I will not omitt to keepe good correspondence with yow,

yet I ame sorie that in the beginninge I must send you; sorrowfull

neewes, to witt of the death of our noble patron Coronell Walter

Butler whoe die in the land of Vittemberg uppon Christmas holi

dayes, as he was in the beginninge of his fortune whereby he could

healp hime sealf and many others, and doe his poore distressed coun

trie and contrimen great honour and service. Here came a noble

kindsman of his over to see hime (havinge left his weefe children

and lands after hime in Ireland, for hee is a man of 5 or 6 hundred

pound a yeare) and brought wth him* 2 or 3 brasses of feare

grehounds, and a harpe, wth 12 gentlemen in his company, with

wch he made great chargis cominge trowe the enimie, from Ham

burke, untie hee came unto Eger (wher Walstaine and his com

panions weare killed 16 meile from heare) there fee fell sicke and came shorte of his monies, and sent hither a monk of S. Bernards

Order wth a letter unto the Coronell tellinge hime that hee came

safe thither, and desiringe to send hime a convoy, and other things necessarie to bringe him unto ye Coronells quarter ; wch beinge come hither earyesterday and havinge understood these dissolate

neews fell almost unto desperation, and sayeth that this good noble

! No address.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 109: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

280 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

man will die alsoe when hee understands heerof. I did not receave

yet the circumstansis of his death, but it was written unto me out

of the armie that hee died well after beinge sicke 11 dayes, and

made his testament, and desired the Generall Gallas to send his corps hither, uppon whome he bestowed his cheefeste hors. My Lady of

Tirconnell, sive Styward, his husband, Galcurius, is dead also, after

beinge made Capten. I know there will not be a widdow longe if

shee can. The Queen is brought to bed of a daughter, after the

dayes of her purification shee will goe unto Hungarie to be crowned

Queene of that kingdome, then after the Kinge will come hither, and remayne heere for a tyme. The King of fraunce troubleth the

world but may be it will not succeede well wth hime. Quantum ad nostrum statum wee are all well, laus Deo, but very many

togeather in this miserable tyme. I wonder that I can receave noe

letters from fa. Boorke. This beinge in haste I humbly take leave,

rememberinge my love and service unto yor. R. his own sealf, fa

Antony, fa. Ponch, fa. Baron etc.

Yor R. his assured loving br. and servant

fr Gerott fitz Gerald

Prage the 10

of January 1635. Rdo Adm in Chro P.P.Lucae Waddingo etc.

77. Fr. Gerard Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding

(Ibidem) Pax Chri.

Rde Adm in Chro colendissime Pater, cum foelicissimo novi anni

auspicio, opto et precor vobis bonum.

Scripsi paternitati vestrae Adm Rdae nuper tristissima nova de obitu

Illmi domini Colonelli Butleri, quern aliqui suspicantur veneno fuisse

sublatum, licet decubuerit 11 diebus, et fuerit sibi presens usque ad

ultimum momentum ; a quo tempore nihil hie accidit vestra lectione

dignum nisi quod Regina nostra enixa sit filiam, et Dei beneficio cum

ea bene valeat. Imperator cum Rege manent in Comiciis in Hun

garia, quibus absolutis dicitur Rex hue venturus. Coloredo genere

Italus, natus tamen Bohemus, qui fuit Generalis Caesarei exercitus

hie contra Saxonem erravit sicut ovis quae periit, et non est inventa

in ipso fides ; unde vocatus Viennam, missus est in custodiam, et

alius loco ipsius substitutus est, nempe Don Baltazar Hispanus, qui antea fuit Generalis tantum Bohemiae. Omnes conqueruntur et

murmorant [sic] contra Galium, quasi directe pretenderet Ecclesiae

Catholicae ruinam, ad quam praveniendam fertur fore pacem cum

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 110: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS .281

Saxone, et postea unitis viribus invadent ipsum, et vae Regno Galliae si exercitus Cesarianus eum ingrediatur, quod nihil magis sub cpelo

desiderat, cum Imperium jam sit exhaustum. De morte Patris

Francisci jamdudum inteleximus, sed de socio nihil possumus intel

igere. Rogo quam humillime dignetur de ipsius vita vel morte me

proxima occasione certiorem facere. Pater de Burgo nee dum venit

ad nos. Ego dum tempus esset adhuc aliqualiter bonum, et spes

effulgeret meliorationis proposui multa, quae tarn cito non potero ad

effectum deducere propter injuriam temporum. Deus tamen suo

tempore perficiet quod feliciter inceptum est, et hisce me affectuosis

sime commendo Vae Prti, P. Antonio et Patri Ponch etc. Vae

Prtis Adm Rdae humillimus in Chro confrater

fr Gerardus Geraldinus

Pragae 17 Janu. 1635.

Rdo Adm in Chro P.P.Lucae Wadingo etc.

78. Petition of Fr Hugh de Burgo to the King (State Archives, Prague, H.99, subn.3)

Serma et Sacra Maiestas,

Fr Hugo de) Burgo ordinis S. Francisci strictioris observantiae sacrae theologiae lector generalis, Provincialis Daciae, et super Col

legia Patrum Recollectorum Hibernorum Lovanii et Pragae Com

missarius cum plenitudine potestatis,

Humiliter exponit Vrae Sermae sacrae Mati quod a quatuor annis

est inceptum Collegium Immaculatae Conceptions ad S. Ambrosium in civitate! Praga, pro educandis religiosis Hibernis in pietate et doc

trina, ad fin em conversions vicinarum Nationum, haeresi infectarum,

praesertim regnorum Hyberniae, Angliae, et Scotiae, ubi Patrum

Hibernorum dicti Ordinis (qui ex Collegio S. Antonii Lovanii, et Sti

Isidori Romae ea sunt destinati) immensis laboribus et gloriosis mar

tyriis, faelicissimae jam sunt anstitutae Missiones, quarum interventu

a triginta annis myrrades haereticorum abjurata haeresi fidei

catholicae nomen dedere. Et quia adhuc messis abundantia operar*

iorum excedit paucitatem, praefatum Collegium Pragae inceptum clementissimae sacrae Caesareae Majestatis Beneplacito, pro dictarum

apostolicarum missionum felici continuatione est omnino necessarium,

cujus primi duo habitatores Pater Patritius Flemingus et Fr

Mathaeus Hoar ejus in theologia discipulus, zelo fidei ferventes, pro'

prio sanguine tarn sanctum principium rigantes, praesagierunt (ut

fas est credere) futurum seminarium gloriosorum martyrum. In eo

jam sacrae theologiae et philosophiae studiis sedulo navant operam

triginta religiosi magnae spei et infractae resolutions, animas suas

pro proximorum salute et martyrii laureis exponendi. At quia fidei

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 111: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

282 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

causa exules patriaque sua (variis haereticorum persecutionibus

afflicta) longe dissiti, Bohemici idiomatis ignari benefactorumque beneficio carentes, hisce temporibus tarn calamitosis, ita necessariis

quotidianae sustentationis subsidiis destituuntur ut a studiorum pro

fectu prosequutioneque sancti finis suae vocationis propagandae fidei

eos plurimum retardari necesse sit, Quare ad clementissimam Vrae

Sermae et Sacrae Matis regiam beneficentiam recurrentes, Humillima

deprecatione supplicant, dignetur Serma et Sacra Va Matas ad

majorem Dei gloriam, se dicti Collegii patronum et fundatorem, simul cum Serma Regina, gratiose declarare, hocque exemplo Catho

licorum Ferdinandi et Isabellae qui in sacrorum locorum fundationibus unita devotion ferventes nunquam se disjungi patiebant, utroque in

solidum patronum fundatoremque se instituente.

Insuper eadem humilitate Vrae Sermae et Sacrae Mati supplicant

dignetur mandare quod pro sustentatione religiosorum in dicto Col

legio educandorum assignetur competens eleemosina tritici, vini,

cerevisiae, carnium, olei, piscium, butyri, lanae, aliarumque rerum

necessariarum pro quotidiana sustentatione, hocque in dominiis Vrae

Sermae et sacrae Matis jacentibus in tractu viciniori civitati Pragensi,

praesertim in dominio de Vitengrau, quo facto Vra Serma et Sacra

Majestas Deo exhibebit obsequium gratissirnum et christianitatem

praefatorum regnorum haeresi conquassatam magno firmabit fulcro.

Endorsed : Serma et sacra regia Majestas

supplicat Pater Frater Hugo de Burgo.

79. Ferdinand III to the Bohemian Council

(Ibidem) Ferdinand der Dritte von Gottes Gnaden zu Hungarn und Boheimb

Koenig, Ertzherzog zu Oesterreich.

Wohlgeborne, Gestrenge, Liebe getreue. Auss dem beischluss habt

ihr mit mehreren gehorsambst zuvernemen, dass der Pater Commis

sarius Hugo-de Burgo Franciscaner Ordens anstatt seiner mittbruder

daselbst zu Prag in ainen und andern diemuethigist angebracht und

gebethen hat.

Und ist hierauf Unser gnedigister befeehl an Euch uns Ihr sovill

das ander petitum bewenden thuett; Wass nemblichen, wievill undt

von welcher auss unsern koenigl. Herrschafften gemelten Ordens

leueten zu ihrer alimentation von den gebottenen Victualien zu

verwilligen und zu raichen sein moechte, mit guettachten gehorsambist

berichten sollet.

Daran beschieht Unser gnedigster Will und Mainung. Geben in

der Statt Wien den neunzehendten Monatstag May Anno

sechzehenhundert fuenff und dreisig Unser er Reiche dess Hun

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 112: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 283

garischen in zehendten und dess Boehemischen im achten.

Ferdinand.

Ad mandatum Sacae Regiae Maiestatis proprium. Ulrich Franz von Yjollenrat. A tergo : Praes. 27 May 1635.

Denen Wohlgebornen Gestrengen Unsern Lieben getreuen N. unsern verordneten Camerraethen in Unsern Koenig

reich Boehem.

Der Roem. kays.kgl. Appellation Rath, Oberhautmann

der koenigl. Herschafften und General-Profiantmeister in

Boehmen Herrn Graev Wilhelm Michna Freyherrn von

Weitzenhofen umb erg. Bericht und guetachen. Ex Cane. Boeae 2 Juny 1635.

80. G. W. Michna, von Waczenhofen tp the President and Council

(Ibidem) Hoch-und wolgeborner, Wolgeborner, auch Woledle und Gestrenge Herrn.

Insonders hochgeehrte Herrn. Auss hiermit remittirender koenigl. insinuation habe ich enthalten welcher gestalt lr koen. Maite Unser

gnedigster Koenig und Herr gnedigst geruhen, die Herrn PP. Fran

ciscan Ord, strictioris observantiae aus den koenigl. Herrschaffts

gefaellen, verpflegen zu lassen. Nun ist meinen hochgeehrten Herrn

satsamb bewust'dass erregte Herrschaften durch gewerte Kriegsem

poerung nit allein gancz ruinert, sondern dahezo, biss etwa koenigl.

gnedigste reparirung an die Hand gebracht werde, auch keiner Intrada

Zugenissen ist, derewegen dahezo besagte Herrn Patres zu unterhalten

keine moeglichkeit erscheinet, so ersehe ich auch kein mittel, weil man izo zu der koenigl. Hoffstath das Holcz erkauffen muss, wie

Ihnen hievon geholffen werden koente, stelle dieses also hiermit

unmassgeblich zu meiner hochgeehrten Herrn anderweitheher

befindender anweisung. Deren ich verbleibe iederzeit

dienstwilliger G. W. Michna von Waczenhofen

Pras 14 Juny Ao 1635.

Endorsed : An der zu Hungarn und Boeheimb koenigl. Mait. wolverordnete Herrn Praesident und Raethe der loebl. Cammer im

tCoenigreich Boeheimb.

Priis. 14 Juni Ao 1635.

81. Ferdinand III to the Council

(Ibidem, H.99 subn.4) Ferdinand der Dritte etc.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 113: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

284 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

Wolgeborner, Gestrenge Liebe getreue. Demnach Wir auf des P. Provincialis Hugonis de Burgo Franciscaner Ordens diemiettigstes

anhangen und bitten zu Underhaltung seiner Ordensleuthe bei den

Closter Unser Lieben frauen Empfengnis daselbst zu Prag ain hun

dert Gulden fur ain Almossen aus Unsern Euch anvertrauten

Camergefaellen raichen zu lassen guldigist verwilliget. Alss ist

Unser gnedigster befelh an Euch in Unsern Namben Ihr hierueber

die weeitere Verordnung thun sollet, auf das gedachten Ordens Per son en solche ainhundert gulden, auss gehoerten mitteln mit den

ehisten effectivee ervolgt werden ; Dar an beschicht Unser guedigster Will und mainung. Geben in Unser Haubt Quartier zu Kischoff

teinicz den ein und zwanzigsten Monatstag Junii, Anno seczehen hundert fuenff und dreissig, Unser er Reiche dess Hungarischen in

Zehendten und dess Boehemischen in Achten.

Ferdinand.

Ad mandatum Sacae, Regiae Maiestatis proprium.

Ulrich Franz von Kollenrat.

A Tergo : Praes. 4 July 1635.

Denen Wolgebornem Gestreengen Unsern Lieben

getreuen N. Unsern verordneten Camer Raethen in

Unserm Erbkoenigreich Boehaimb.

82. Ferdinand III to his Councillors etc.

(Ibidem) Ferdinand der dritte etc.

Hoch und Wohlgeborne, Wolgeborne und Gestrenge liebe getreue. Wass bey Unss die Fratres Hyberni Ordinis Minorum Strictioris

Observantiae unterthenigst supplicando anbringen, und umb

einraumbung eines theils dessen umb Ihr Closter zu Prag gelegenen Placzes, zu etwas erweitterung Ihres Gaertls, auch besserer des

Closters gelegenheit, demuetigst bitten thuen, habt Ihr beysehliessig mit mehrerm zuvernehmen. Befehlen euch diesem nacht hiemit

genedigst, das Uns Ihr mit dem negsten eueren gehorsamster Bericht

und guetachten, ob und was Ihnen Supplicanten etwa vol solchem

Platz ohne Praejudiz und Nachteil der Stadt uberlassen, und ein

geraumet werden michte, zue Hannden unseren r3ehaimb Hoff

Canzley mit dem negsten einschicket.

Gestaldt Ihr Ihmo rechts dann zuethuen und hieram Unsern

gnedigisten Willen und mainung gehorsambst zuerstatten wissen

werdet. Geben Wienn den zehenden May in sechzehenhundert

sechsunddreyssigsten Unnserer Reiche des Hungarischen im eilfften

und des Behaimbischen im neundten Jahr, Ferdinand.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 114: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 285

Georgius Comes de Martinitz Ad mandatum Sacrae Regiae Ris Bohae Cancellarius. Majestatis proprium.

A tergo : Praes. 2 Junii 1636.

Denen hoch und Walgebornen, Walgebornen, und Gestrengen Unsern lieben getreuen N.N. der roem. kay. May. Behaimben und

anderen Raethen, Cammerern, auch Unsern Raethen, Cammerern,

Verordneten, koeniglichen Stadthaltern, Obristen Landtofficiren, und

LandtRechts-Beysitzern in Unserm Erbkoenigreich Boehaimb. Prag.

83. Fr. Peter Wadding to Fr. Lu\e Wadding Right Reverend father and lovinge Cousin.

If I had been in plight to write, you had ere this seene my letters, but being travailed a hole man the and not yet holie delivered of a

tertian ague, wch was verie extraordinarie, I hope your paternitie

will excuse me. I should have acquainted your patie wth the newe

troubles wch f.Magnus and his companion Basilius suscitated. The

matter as I here is handled ferventlie in the hollie congregation. I

beseeche your pat,ie first of all toe give noe credit to the informations

wch are sent by our adverse partie for assuredlie they are verie

calumnious as we see that they have noe conscience to lie in matters

that we see before our eies; secondlie that you hinder annie final

sentence before you have better information from the universitie ; for there is a treatise under hand wch containeth a refutation of

f.magnus his animadversion, and it shal goe under the name of a

doctor of lawe. In some daies I hope that it wil be reddie, and

then you shal have a copie of it. It is a poore sight toe esee howe

the good Cardinal is ledde, and ruled by the Capucins that make

profession that they seeke the overthrowe of our hole Societie. What

edification toe see and reede soe manie decrees as the Cardinal giveth out against the Societie, in wch by the persuasion of th Capucins he giveth the people to understand that the Societie his doctrine is fui

of poison. True it is that the Emperour willinge toe remedie these scandals hath written to Rome to have dispatched out of his pro vinces the Capucin Magnus as author of all troubles. I request you as my cousin and brother toe make me partaker of the busins, and

of their proceedings as far as you can. The Emperour hath taken

from us al the care of the Carolina, so that we are reduced unt

our old universitie ad S. Clementem. I hope this wil assuage Ingoli his great passion against us. I have noe newes that you knowe not.

The hollanders latlie have been bet ten by the kings men, but the losse was not soe greate. After that the Siege of S. Omers was

levied, we knowe not what the French have done against the Span iards. God send us peace. What is done in our poore countrie

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 115: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

286 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

and in England, and Scotland, we shal understand by R. F. Hugo the commissarie wch toe daie perhaps wil be heere. Forgive me, for

my sicklie hand giveth not occasion to write further. I beseeche

your patte remember my duties to the R.f. Mallon. I commend me

to your hollie praiers. Prague the 29th of August 1638. Your most Rd patie

his poore cousin and brother

Peter Wadinge.

Admodum Reverendo in Chro Patri f. Lucae Wadingo Seraphici ordinis S. Francisci de observantia chronographo et eiusdem ad S

Isidorum Guardiano dignissimo. Romae.

84. Fr. Hugo de Burgo and others to Fr. Lu\e Wadding (Ibidem)

Adm Rde nobis semper Colendissime Pr ettc.

Patrocinium Admm R.P. vestrae semper propitium hujus funda

tionis initiis modo rogamus extendi ad ejus defensionem, contra

aliquos in Capitulo generali, livoris et invidiae affectibus ultra

charitatis limites se passos rapi, qui nihil videntur magis serio conari,

quam ejus obsistere progressibus. Hi sunt Patres Bohemiae, maxime

Provincialis, qui conquisitis per hoc Regnum non scio quorum parum

pie affectorum testimoniis, minatus est se contra nos et hanc domum

querelas Romae depositurum, idque maxime quod mendicemus, et

Provinciae Bohemiae, si Diis placet, eleemosinas preoccupemus.

Verum est nos semel in anno aliquid grani mendicare, idque a

Nobilibus, Praelatis Religionum, Decanis, et Parochis Regni, ultro nos

invitantibus ; Nobiles quia particulari devotion erga nos affecti;

Praelati, quia eorum religiosos Philosophicis et theologicis formamus

disciplinis ; Decani et Parochi, vel quia ipsi apud nos docti, vel quia sibi succursuros, vident a nobis doeeri. Omnes tamen Patribus

Bohemis nihil detrahunt solitae et ordinariae eleemosinae, quorum

conventus sunt rarissimi in regno, iique pauculorum fratrum, qui

minimo districtu sustentari possint, cum tamen transilientes antiquos

limites, et per totam Bohemiam non sine scandalo cursitantes, et ubique

nos, pro re nata, traducentes, suae insatiabili mendicitati ereptum

put ant, quidquid nobis pie affectorum devotio elargitur. Mendicant tamen novae religions, ut Carmelitae excalceati, Augustiniani, et

Minimi, idque in limitibus Conventuum Patrum Bohemorum, cum

tamen in Regno cur am publice profitendi non habeant, nee ejus con

versionem modis quibus nos juvare possunt, contra quos Bohemorum

PP. nullum resonat murmur, nulla quaerimonia. At per eos, n'obis

publico Regni commodo et obsequio continue impensis, non licebit

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 116: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 287

etiam quantum possumus, extra terminos suorum conventuum

ultroneas elargitiones nobis specialiter pie affeetorum sine mille detrac

tionibus et apud saeculares traductionibus accipere.

Forte etiam conqueretur idem Provincialis, quod in aliquibus pro

cessionibus cum nostra cruce seorsim incessimus, et eorum nos con

sortio segregavimus. Hoc ipsi supra modum senserunt, cum suo

Commissario Chumar, qui solemni ad nos missa legatione, non sine

minis intentandae violentiae, si iterum cum propria cruce egrederemur, rem quantum poterunt exagerarunt. Nos libentissime cum eis omni

charitativa societate egrederemur et ingrederemur, si vel respectu

nos debito dignarentur, vel saltern abstinerent ab actibus et verbis

apertum despectum et contemptum sapientibus. Aliquoties in hoc

eorum ineptias passi sumus, et cum videremus nihilo fieri meh'ores,

nostra patientia et malorum tollerantia, maluimus occasiones dissen

sionum fugere, nos segregando, quam male erga nos affecta societate

periculis nos jurgiorum exponere. Nee enim tutum judicavimus

patientiam multorum ex nostris aliquoties graviter laesam, extremis

tentare stoliditatibus hominum omni ettc. At si alicujus charitativae

corrispondentiae modum inire velint et sepositis animositatum

fomentis (nulla ratione fundatis) nobiscum fraternam renovare con

cordiam, societatem ipsorum in processionibus et aliis actibus publicis

libenter amplecteremur. Sin minus sibi ascribant quidquid orietur

incommodi, nos enim ab Eminentissimo Cardinale fovebimur, nee

ulla lege tenemur alterius familiae et observantiae existentes, eorum

nos aggregare consortio. Allegabunt forte aliquam consuetudinem

religionis ; sed ilia nondum est in Bohemia practicata ; nos enim si

quando cum Bohcmis ad processionem aggressi sumus, non fuit plena

communitate, sed parte, vel si aliquando aliter factum fuerit, semel

vel iterum, quod consuetudinem non introducit. Aliud non occurrit

nobis de quo illi Patres querelam possint deponere Si quid finxerint,

quod ipsis commune, non moramur; scimus enim mendaciis deesse

hypostasim.

Rogamus obnixe V.Ad.R.P. dignetur suo solito zelo, et paterno

quo semper est usus affectu pro nostra defensione et hujus tenellae

fundationis profectu ; si ille Pater Provincialis aliquid contra nos

attentare voluerit, ut alter Daniel iniquae criminationis diluere com

menta et Capitulo intimare Bohemorum vexationes, et in nos per

secutiones, quibus, si religionis procidentia tempestive maturum non

adhibeatur remedium, veremur seandala ; quae nisi magnis animorum

inquietudinibus, sopiri vix poterunt a Capitulo, ut nos efiam amplius

in multis vexet, imo ut nobis et nostris initiis omni sit imposterum

futurus charitativo auxilio. Omnia haec speramus interposita

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 117: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

288 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

authoritate Admm R. V.P. ; ut vere Patris Patriae et Religionis, cujus

obsequio nos sciat semper affectissimos filios ; orantes Deum. ut pro

Patriae, Religionis, et nostro bono, longa et sospite donet vita. Pragae

13 Maii 1639. In Collegio Immaculatae Conceptionis ad Sanctum

Ambrosium.

Mittimus Rmi Abbatis Strahoviensis literas ad Capitulum Generale

et Protectorem. Vir est cujus literis magnus debetur respectus,

utpote Visitator sui candidi Ordinis Praemonstratensis per German

iam et Bohemiam, et Visitator etiam Bohemiae per Eminentissimum

nostrum Cardinalem institutus ; zelus gloriae Dd sanctum virum ad

omnia bona rapit, sanctissimam vitam in se formans, alios Abbates et

Monasteria sibi subjecta miris modis ad virtutum allicit amplexum. Vir est tarn candidi et infracti animi, ut nee Caesares nee Pontifices

vereatur, quin libere quae e re Christianitatis esse judicaverit, in

publicum proferat; utpote Deum solum prae oculis habens, et ejus

gloriam. Dignum erit quod Generalis vel ipsum Capitulum ei cum

magno respondeat respectu, alioquin sdant sibi non defuturam in'

signem fraternam.

fr Hugo de Burgo Fr. Patritius a Sta Maria Guardianus ; Fr. Franciscus Ferrall S. Theo. Lector.

Fr. Franciscus Fleming S. Theologiae lector

Fr. Gerardus Geraldinus discretus.1

85. The Abbot of Strahoff to the Franciscan General Chapter (State Archives, Prague, H.99, subn.3, Beilage b)

R.Rmi Patres,

Dent veniam oro quod interpellem, etenim zelus domus Dei comedit me, nee non nisi optima et in majorem gloriam Dei parturio.

In hoc regno plurimum laborante operariorum penuria PPes stric.

observ. omni suo possibili conatu promovent rem christianam, hie

Pragae in universitate cardinalitia religiosos variarum religionum, et

eminentissimi Cardinalis loci Ordinarii alumnos, futuros praelatos et

pastores, impensis sex professoribus, theologiam et philosophiam

doeent, non sine fructu et in aedificationem. Optimi religiosi sunt, zelum Dei habentes et operantes in multitudinis consolationem, nee

hactenus auditum de illis, sive in publico sive in privato, quod liver

ipse adrodat. A. patribus nihilominus sui Ordinis Provinciae

Bohemiae vexantur continuo, et apud alios pluribus tra4ucuntur, eo

quod semel in anno apud nobiles, sibi particulari devotione affectos,

! The last paragraph of this letter, Mittimus Rmi Abbatis, etc., is in the. hand of Hugh de Burgo.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 118: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 289

et ut plurimum extra limites conventuum Ordinis manentes, aliquid

elemosynarum acquirant pro sua tenui sustentatione. Minari audio

praefatos Patres Bohemos apud RRmas PPes Vras in Capitulo Generali quaerelas se posituros, usque dum prohibitionem impetrent

ne amplius per Bohemiam (ubi ipsi rarissimos, et pauculorum fratrum

habent conventus) necessarium victum pro sui status exigentia

emendicent. Horresco referens. Exulibus pro Deo et fide catholica, nee non fidem ipsam suo sanguine propugnantibus, vivendi velle

subtrahere subsidia, in christianum vix, certe seraphicum non cadit

spiritum. Scandalizor et vereor pusillas cum majoribis scandalizandos

cum haec audierint. Aliis novis religionibus qui in regno sine cura

docendi resident, nulla fuit oppositio ne ubique mendicent, et PP.

Hibernis qui se totos publico obsequia impendunt idem denegabitur ?

Non patitur hoc aequitatis et justitiae ratio, quas RRis PPis Vis

scimus semper ante oculos versari pro Dei gloria. Quare rogamus,

ego nomine meo et aliorum religionis Canonicorum Praemonstraten

sium praelatorum, ut PPbus Bohemiae, suoque Commissario silen

tium imponatur, mandeturque ut charitative cum suis confratribus

conversantes, eos imposterum nullis afficiant molestiis, permittendo

pro communi tarn Ordinis quam hujus Regno* bono, ut PPes Hiberni

necessarias extra Pragam acquirant eleemosynas ; panis egentium vita

pauperum est ; qui defraudat ilium, homo sanguinis est; quanto

magis de seruis Christi, qui omnibus renuntiantes Dei providentiae se

ex integro resignarunt, idem dici potest ? Malim ego profecto egere,

quam ut religionis meae aliquis esuriat. Quomodo aeterna praestola

mur si commoditates temporales anxie circumspicimus, interveniente

invidentia, livore, et quae reliqua ? Sed ignoscant RRmae r>Pes Vrae

quod aberrem, si tamen aberro ; me sane plurimum demerentur

PPes Hiberni, sola scientiae, pietatis, modestiae, et zeli consideratione.

Adda paucorum religiosorum in hoc regno verecundia ac animus in

omne obsequium Dei ultroneus sic elucet ut eorum ; auguror quod

in regni totius consolationem et gaudium magis ac magis, multa in

coelestibus mercede reposita, se probabunt. Sic contestor, non ex

affectibus abstractus, sed ex fide sacerdotis et pura conseientia, Deum

in ilia die test em habiturus, et ex hoc spero RRas, PPes Vas petitioni meae justissimae delaturas, quibus omnibus et singulis etiam vitae ut

valetudinis meas dispendio, in omni Dei opere recte concurrere

desidero, me eorumdem precibus commendans. Pragae 7 Maii 1639.

RRarum PPtum Vrum obsermus servus

P. Casparus a Questenbergh Abbas Strhoviensis et Canonici Instituti

Praemonstratensis Visitator etc.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 119: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

290 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

86. Fr. Hugh de Burgo to Fr. Lu\e Wadding

(Ibidem)

Prague, 15 July, 1639. Pe nro M.R. y muy mi Sor. Dicha a

sido aver exercido V.P.M.R. offo de secretrio Gnal qdo los Pes

Bohemicos dieron sus papeles, porq de otra manera su pretension

hiziera ruydo, y no se compusiera quizas con tanta suavidad, sin

embargo q. pretendian todas sin razones, fuera de lo de la cruz, q.

bien sabia yo era contra costumbre, pero lo hize pa que ellos supiessen

sus decortesias y vilezas q. en otras Procesesiones an hecho con nos

otros, y paraq. entendieessen bestias, q. eramos hombres q. nos

sabiamos guiar a parte, y despues dar razon por nuestros hechos,

como en esto no nos faltarian, por la barvara tosquedad dellos. En

fin V.P.M.R. ha compuesto todo con su gran pruda en la mejor

forma q. se podia, q. se guardara de nra parte al pie de la letra,

y con devida revera por ser cosa ansi ordenada por V.P. Pero temo

q. llegando Pes dichos a su casa, nos usaran a lo accostumbrado1,

porq. en todos losi q. veo en estas tierras no ay constangia, no1 pun

donor, lo q'r oy estableeen, manana dezolacen y niegan, como si

fueran de los mas finos frangeses.

La transagion tambien con el Pe Chumar es muy como de mano

de V.P.M.R. q. yo beso de aqui mil vec.es, assi la guarde el santo,

que en sus concertos es tan vario1, y aun dechado de inconstancia,

pa todos sus subditos. Es galaltissimo y cortes en su modo de pro

ceder, y con el me a enganado a mi, q. le querja con un estremo,

Pero en un instante a buelto la haja, y se ha hecho nn tirano contra

nos otros. Concierto ubo despues por entrepuestas personas, y es

por orden de nro Rmo passado y de V.P. Pero.. . . se concluyo

qdo el mostro hostilidad, a lo meno desconcierto. Yo espero q. la

eficagia de V.P. abra obrado en el mas efeto, con q. gozaremos de

quietud y pas con estas Provincias, donde el en tiempo de nra

guerra elluego echa un bando no aya ninga communication con los

nuestros, con q. nos atrebe de hablarenos ; antes los nuestros passaron

por lugares donde ay convtos dellos passan mas delante aunq. sea

de noche, por temer alga afrenta dellos, y esto por venta ha sido

causa, si algun vez los mios han trasnochado en alga ciudad sin

entrar los conventos, cosa q. yo no he sabido hasta aora. En fin,

con el Pe Chumar yo guardare todo . . . . y respeto; desseo su Amis

tad, por las ragones q. V.P. me apunta, y aun la desseo con el mas

pobre Guardn de sus Provds1 porq. toco c . . . . dia con las manos

y mis necesidades, el interesse q. me corre de haxerlo. Con todo

esso no piense qtos Croatas y Bohemas ay. q. he de permitir. ..

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 120: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 291

vivieres q. de viles non- hollen, y den .. .. q. le asseguro a V.P.M.R.

que mas pie y fundamento tenemos nos otros en Bohemia q, ellos,

si le sup .... remos conservar.

A.V.P.M.R. sobre todas cosas agradesco la fine de su monitorio,

q. yo estimo sumamte. Sabe Dios se los informantes han escrido

verdad ; porq. el rigor de mis achaques q. han durado aora un

ano, no han dado lugar a que yo habe usasse con otros, mi metiesse

en govierno de Guardian, a otra ; dos vezes me acuerdo de aver

ydo a la mano a este Guardn. Pero en cosas que no podia hazer,

la una sin irregularidad (q. incurria por ignorancia) la otra, sin

grandissimo inconveniente, q. era la perdida de un singularisso

bienhechor, a quien yo ube de hazer mil submission es paraq. se re

duxesse, y aunq. yo no me meta en ordina jurisdicion, justo cs

mientras me hallo presente, q. un Guardn q. na tiene dos dias de

experiencia o prudengia no se embarque en cosa de consideron sin

mi noticia,,y qdo hiziere el contrario, justo es me parece tambien

q. yo le ensene lo q. deve hazer ; en estos principios donde forcosamte

se han de emplear Superior es moc.os, es menester estar a la mira

de todas sus acciones, y ensenarles lo q. precisamente les toca de

jurisdicion y derecho ; ellos quieren tener todo el poter del Lovaniense,

y les parece q. se les deve de derecho, no pensiando, ni creyendo

q. las preeminences de aquell Guardianato son por indulgos y

privilegos de las Superiores, q. hasta aora no se han concedido aqui,

y q. se les va a la mano en estas cosas, luego gritan q. su juridon

ordinaria se les sisa. Y con este presupuesto erroneo escriven lo

q. V.P. vio. Dezir q los de aqui quieren ir es gran culunia, porq.

cada dia no me muelen con otra cosa sino con rezelos q. yo les he

de embiar de aqui; y ay uno q. tiene su Patente mas ha de tres

meses, y no ay remedio de sacarle de aqui, haziendo mil modos con

q. poder quedar, y le asseguro a V.P.M.R. q. es con quien yo he

usado el mayor rigor desde q. bolvi de Flandes. Y pluguera a

Dios q. muchos dessearan yr, porq. yo les facilitara de buena gana

el efeto de la pretension, porq. algos ay sin esperanza de aprovechar

mucho, y yo por no desconsolarlos las dexo, no sin escrupulos, y

mordiementos interiores. Otros, q. en Lobayna, acostumbroron la

vida chismoga, y la tienen arraygada, q. nunca dexan de bandear

Io q. el temor les impossibilita, destos quiesera yo desasir me, y traer mocpc abiles pa aprender linguas, de buenos ingenios, y q.

hasta aora no tienen esculpida en el alma la malicia de facciosos y

bandoleros. Pongo Dios por testigo q. todo esto1 es verdad. Y assi

concluyo este punto*

Nro Pe Proval y los de Lovayna con grandissima instancia me

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 121: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

292 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

piden q. no quite este cargo, y espegialmte de Lobayna. Yo qietto me hallo falto de saiud y vigor q. es menester para los viajes q.

forcpsamte ha de hazer quien le tubiere. Pero si nro Rmo me lo

encargare, pa las razones q. todos me proponen (sin de lo embargo

q. escribe V.P.M.R. antes) combiene q. la commisson sea como

antes, sobre los dos Collegios. Y a lo q. dixo el Pe Sanguessa, es

verdad q. para e\ Comisso q. fuere, es grande incomodidad. In qto

a las ordenes de alia, y aca, no ay mucha difficultad porq. en

ausengia del Comisso en cosas estraordinarias,.... el Guardn de con

silio discretorum autoridad pa disponer de q. sin dilation pidieren

despacho, de las demas puede venir aviso aca en diez dias, y en

otros dias se puede embiar orden qto fuere menester. El Comisso

Belgco sentira siempre q. las cosas no passen por su mano. Bien

se ha visto q. bien nos a ydo el q. la metiesse ; en esto ay mucho

q. d. . . . porq. con ser yo tan amigo del Rmo Bergaigne algas vezes

me dixo redondamente su sentimto. En este particular vamos a la

guerra.

El Gnal Hatzfelt partio de aqui oy haze 8 dias, con cinco mil

cavallos y algos dragones, y a ydo la buelta de Silesia pa dar cosso

a los Suecos, q. hazian contribuir a todo aquello ducado, y son

pocos, lexos de su exto q. todavia esta tres lleguas de aqui con el

Gnal Bamer, dizen q. Hatzfelt ha desecho dos regimtos del, pero desto no ay certeza, mas q. un constante rumor. Oy han llegado a

Gallas dos avisos, q. el de Brandeburg a dado una rota al Oxestern

q. traja siete regimientos de soccorro a Bamer, con q. nos atentamos

mucho ; se va veniendo cada dia mucha Infanta (de q. avia gran

falta) a nro exto con q. esperamos presto de yr a buscar al enemigo.

Esto lo q. se ofrege.

V.P.M.R. vera si fuere servido los papefes q. van juntos q. son

de Xroval Almiron, nro gran amigo y sindicco en Brusselas. Yo

no me atrebo de supcar a V.P. por negos tan enfadosos, solamte

cumplo con lo q. tan particular bienhechor me pido, q. es representar

a V.P. lo q. dize, y las obliges q. la casa de Lovayna le tiene. Si se

le pudiera hazer algun servo en este particular fuera gran, obra de

caridad, y desempeno nro. Al Rmo Pe Provincial de Escogia, Pe

Guardo y los demas mil recaudos, y a V.P. gde Dios como todos

hemos menester. Praga y Julio 15 1639.

Hijo y sierva de V.P.M.R.

fr Hugo de Burgo

El Pe Geraldino, (q. es aficionadisso de V.P. y a quien en todas

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 122: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 293

ocasiones atribuye el ser desta casa) tenia orden de abrir mis cartas,

por mi indispocion, y viendo lo q. V.P. me amonestava, se

escandalizo mucho de los de aca, pero me jura q. nadie sabria del

la que passava.

87. Fr.. Gerard Fitzgerald to Fr. Lu\e Wadding

(Ibidem) Rde Adm in Chro Pr, mihi per omnia collende

Quod frequentiores a me non accipiat litteras, non provenit ex

vitio ingratitudinis, aut quod tarn cito obliviscar paternae vestrae

curae et solicitudinis in consolando et juvando me dum anxie

laboraverim pro promotione et conservation hujus loci, sed quod

vestram Paternitatem Adm. Rdam in multis occupatam nollem moles

tare. Jam autem visis vestris ad patrem nostrum Commissarium,

quod ex singulari gratia et privilegio in ipsius absentia mihi conces

sum est, non potui, sicuti non debui, non significare vestrae pater -

nitati Adm Rdae quanta fit ipsi injuria per istas querelas, vel potius, ut Deum testor, calumnias, ab aliquibus bonum commune hujus loci

parum zelantibus, immo, utinam non impedientibus, et quae sua sunt

quaerentibus, script as. Testor ego in hoc vestram paternitatem, quot

ego spatio trium annorum, hie solus inter tot adversaries, a patribus

Lovaniensibus derelictus, lachrimabiles ad vos dederim litteras, rogans

propter Deum ut opportune importune persuaderet Patri Commis

sario hoc iter ad me desperabundum, etsi cum suo incommodo ; quod

dum vestra paterna diligentia et mea importunitate factum sit, con

fusis per ipsum prius Galbiatis et aliis adversariis in Capitulo

Generali, quibus nihil erat securius quam nostra hinc expulsio imme^

diate post Capitulum, nee non premissis ad me patentibus cum

plenipotentia, quarum virtute non tantum me defendi, sed et

quaecumque erant agenda, libere egi, ad confusionem adversariorum

et nostram gloriam, qui alias a Nuncio Apostolico sub poena excom

municationis latae sententiae ipso facto incurrendae impediti, nihil

poteramus tentare. Ad ipsius denique adventum dilatato loco, et

rebus domesticis bene dispositis, egit cum Eminentissimo Cardinale et

principalioribus prelatis hujus Regni, ratione sui seminarii, jam a

multis annis prae manibus, et quasi pro delubrio et derelicto ab

omnibus habiti ; quod negotium, licet satis arduum, tantiilo temporis

spatio sua prudentia ad talem normam perduxit, ut et Eminentissimo

et toti Regno fuerit admirationi, et stupori, nostroque Ordini et

nationi, gloriae et honori ; et tamen pro tot benefactis, et quidem

rarissimis, apud ingratos tales meretur gratias, ut cum ipsi nequeant

benefacere, invident alliis ut bene faciat, et ut corrigat nostras mares

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

Page 123: Documents of the Irish Franciscan College at Prague. I

294 IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

(prout vestrae paternitati notum est) corrigendos, utinam corrigibiles.

Haec omnia erunt mihi secreta, quia sic placet vestrae paternitati

multum Rdae, et utinam Deus det nobis suam gratiam conformandi

nos suae divinae voluntati, in ostendendo nos gratos erga personas

laborantes pro honore Dei, Ordinis, et Nationis, et vivendi nos in

pace et charitate, quam Vestrae Paternitati Adm Rdae ex corde

opt at, qui semper manebit totus vester,

fr Gerardus Geraldinus.

Pragae 16 Julii 1639.

P.S. Quoad ista duo particularia puncta, nempe quod tarn rigorose

se gesserit erga fratres quod omnes voluerint discedere, et quod

praeterea intermiscuerit se offico patris Guardiani, sunt falsissima,

primum maxime, quia est magis benignus quam rigorosus erga

fratres; quoad secundum autem ego fui 4 annis sub ipso Guardianus

et Preses et nunquam vidi quod in aliquo pertinente ad meum officium

se intermiscuerit, nisi petito prius a me ipsius consilio ; multo minus

intermiscuit regimini moderni Guardiani, licet subinde ob nostram

imperitiam in modo regendi esset summe necessarium.

Addressed : Rdo Adm in Chro P.P.Lucae Wadingo etc.

88. The Minister General of the Franc. Order to Fr. Hugh de Burgo

(Ibidem) Fr. Joannes Merinero totius Ordinis Minorum Minister generalis

et servus ; dilecto nobis in Christo P. fr Hugoni de Burgo, nostrae

Provinciae Hiberniae Patri, et nostrorum Collegiorum Lovaniensis,

et Pragensis cum plenitudine potestatis Commissario salutem. Quia

ex muneris nostri ratione tenemur necessitatibus commissi nobis

gregis occurrere, et labenti discipline sive religiosae sive scholasticae

remediis opportunis providere, et collegium nostrum Pragense fratrum

Hibernorum hucusque virtutis et doctrinae florentjssimum semin

arium belli et pestis calamitatibus ad nihilum redactum sit, et paucis simi in eodem fratres supersint ; propterea harum litterarum virtute,

nostram tibi concedimus authoritatem ad praedictum collegium

evocandi quoscumque religiosos Hibernos per Provincias nostras

Germaniae superioris et inferioris, et Belgii quoquo modo dispersos, praecipimusque omnibus Ministris et Guardianis sive aliis quibus cumque nostri Ordinis praelatis, ne praedictos religiosos a te vocatos

impedire audeant aut detinere. Summis enim votis cupimus ut

praedictum nostrum collegium in religionis nostrae decus reflorescat.

Vale, et pro nobis ora. Datum in nostro Contu Araecoeli 27 Octob. 1639.1

* This draft of a letter to Hugh de Burgo is in the hand of Luke Wadding.

This content downloaded from 194.29.185.230 on Mon, 16 Jun 2014 17:17:13 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions