ДО

БР

ОВ

ИЋ

У

ДУ

БР

ОВ

НИ

КУ

DO

BR

OV

IĆ IN

DU

BR

OV

NIK

· · · ·· · ·

Izložbа promocija knjige razgovor sa autorima Krunoslav Ivanišin, Volfgang Taler, Ljiljana Blagojević moderator razgovora Snežana Ristić

Muzej prim

enjene umetnosti B

eograd

22

. feb

rua

r - 15

. ma

rt 20

17

.

DOBROVIĆ U DUBROVNIKU

Muzej primenjene umetnosti, Vuka Karadžića 18, Beograd, 22. februar 2017, 18h

Arhitektonski fakultet, na čemu im autori i ovom prilikom zahvaljuju. Knjiga je publikovana krajem 2015. godine i do sada je javno predstavljena u više gradova i institucija:Zagreb, ORIS Kuća arhitektureIzložba autorskih fotografija Volfganga Talera iz knjige Dobrović u Dubrovniku i originalne projektne dokumentacije i predmeta iz Hotela ,,Grand”, Lopud, 23. februar – 6. mart 2016. Govor akademika Andrije Mutnjakovića i razgovor sa autorima o knjizi, moderator dr Dubravko Bačić, Sveučilište u Zagrebu – Arhitektonski fakultet, 23. februar 2016.Predavanje Krunoslava Ivanišina: „O opusu Nikole Dobrovića u Dubrovniku”, 3. mart 2016.Berlin, PRO QM, knjižara specijalizovana za umetnost, arhitekturu i teoriju, 2016.Promocija knjige i razgovor sa autorima Krunoslavom Ivanišinom i Volfgangom Talerom, 15. mart 2016.Dubrovnik, ATRIJ PALAČE SPONZAIzložba autorskih fotografija Volfganga Talera iz knjige Dobrović u Dubrovniku i originalne projektne dokumentacije, 8–22. april 2016. Banovci, MUZEJ MACURAIzložene tri fotografije Volfganga Talera, knjiga i vitrina sa predmetima, 23. april 2016.Beograd, MUZEJ PRIMENJENE UMETNOSTI Izložba autorskih fotografija Volfganga Talera iz knjige Dobrović u Dubrovniku, 22. februar – 15. mart 2017. Razgovor sa autorima o knjizi, moderator Snežana Ristić.

Autori zahvaljuju Muzeju primenjene umetnosti u Beogradu i direktorki Ljiljani Miletić Abramović na pozivu i organizaciji izložbe i razgovora, kao i Austrijskom kulturnom forumu što je pomogao u ostvarivanju ovog događaja.

U Beogradu, januar 2017. Ljiljana Blagojević

DO

BR

OV

IĆ U

DU

BR

OV

NIK

U

ДОБРОВИЋ У

ДУБРОВНИКУ

DOBROVIĆ IN

DUBROVNIK

· ·

··

· ·

·Iz

ložb

а p

rom

oci

ja k

njig

e r

azg

ovo

r sa

au

tori

ma

K

run

osl

av Iv

aniš

in, V

olf

gan

g T

aler

, Ljil

jan

a B

lag

oje

vić

mo

der

ato

r ra

zgo

vora

Sn

ežan

a R

isti

ć

Muzej primenjene umetnosti Beograd

22. februar - 15. mart 2017.

„Za borbu mišljenja potrebno je samo dve stvari: borbenost i postojanje misli” Nikola Dobrović

Izložba Dobrović u Dubrovniku organizovana je u Muzeju primenjene umetnosti povodom obeležavanja 120 godina od rođenja i 50 godina od smrti arhitekte Nikole Dobrovića (12. 2. 1897 – 11. 1. 1967), jednog od najznačajnijih arhitekata srpske i jugoslovenske arhitekture XX veka.

Na izložbi je predstavljen opus Nikole Dobrovića nastao u Dubrovniku u periodu 1934 –1943. Reč je o takozvanom dubrovačkom periodu N. Dobrovića, o nizu objekata izgrađenih na dubrovačkoj rivijeri koji su označili prodor modernizma u ovom delu Jadranske obale. Reč je o hotelu „Grand” na Lopudu, vili „Rusalka”, vili „Adonis”, vili u Srebrenom, vili „Vesna” na Lopudu, vili u zatonu kraj Dubrovnika, regulaciji gradskog područja „Ploče” i adaptaciji „Divone” u Dubrovniku.

Sama izložba bazirana je na fotografijama, crtežima i dokumentarnom materijalu koji je nastao tokom rada na pripremi knjige istoimenog naslova Dobrović u Dubrovniku tima autora, Krunoslav Ivanišin, Volfgang Taler (Wolfgang Thaler) i Ljiljana Blagojević, okupljenih na realizaciji ovog važnog poduhvata. Konkretno, na izložbi će biti izloženo 35 autorskih fotografija Volfganga Talera iz knjige Dobrović u Dubrovniku.

Istovremeno sa otvaranjem izložbe (18h) održaće se i promocija knjige Dobrović u Dubrovniku i razgovor sa autorima Krunoslavom Ivanišinom, Volfgangom Talerom i Ljiljanom Blagojević. Moderator razgovora je Snežana Ristić.

Izložba i razgovor o knjizi su omaž, označavanje i podsećanje na Nikolu Dobrovića, njegovu ličnost, njegovo delovanje i na samo njegovo delo. Podsećanje na neizmeran Dobrovićev doprinos u formiranju i uteme-ljenju srpske i jugoslovenske moderne arhitekture kao i na njegov hariz-matični profesorski uticaj u formiranju generacija srpskih arhitekata.

Izložbom Dobrović u Dubrovniku Muzej najavljuje i Salon arhitekture, svoju tradicionalnu manifestaciju posvećenu arhitekturi (od 1974), u okviru čijeg Pratećeg programa će takođe biti organizovan poseban temat posvećen obeležavanju godišnjica Nikole Dobrovića.

Ljiljana Miletić Abramović

Umetničko-akademska monografija Dobrović u Dubrovniku: poduhvat moderne arhitekture, prvi put naučnoj i stručnoj javnosti predstavlja i osvetljava, kroz savremenu fotografiju, arhivsku dokumentaciju i istorijsko-interpretativno istraživanje, dela arhitekta Nikole Dobrovića (1897, Pečuj – 1967, Beograd), profesora Arhitektonskog fakulteta Univerziteta u Beogradu i akademika SANU i JAZU, nastala u gradu Dubrovniku i u dubrovačkom području tokom četvrte decenije dvade-setog veka.

Autori monografije na engleskom jeziku su dr Krunoslav Ivanišin, arh-itekt, docent Arhitektonskog fakulteta Sveučilišta u Zagrebu, Volfgang Taler (Wolfgang Thaler), samostalni umetnik fotograf iz Beča i dr Ljiljana Blagojević, arhitekt iz Beograda. Monografiju je izdala, krajem 2015. godine, berlinska izdavačka kuća JOVIS.Recenzenti knjige su akademik Đorđe Zloković (SANU), akademik Andrija Mutnjaković (HAZU) i prof. dr Kristofer Long (Christopher Long, University of Texas at Austin).

Dobrović u Dubrovniku: kratka istorija nastajanja knjigeKnjiga Dobrović in Dubrovnik: A Venture in Modern Architecture predstavlja se beogradskoj javnosti u Muzeju primenjene umetnosti izložbom autorskih fotografija Volfganga Talera i razgovorom sa koautorima – pored Talera – sa Krunoslavom Ivanišinom i Ljiljanom Blagojević. Knjiga je nastala kroz dugi proces suticanja raznih kontaktnih tačaka i putanja, razmena, korespondencija i poznanstava, susreta i razgovora tokom proteklih pet-šest godina.

Pre nego što će postati projekt knjige pod naslovom Dobrović u Dubrovniku, proces o kojem govorimo započinje 2010. godine, na kraju jednog drugog projekta u kojem je učestvovao Volfgang Taler, fotograf iz Beča. On je tada obilazio i fotografisao modernu arhitekturu na teritoriji bivše Jugoslavije za knjigu koju je radio zajedno sa arhitektima

Vladimirom Kulićem i Marojem Mrduljašem, i koja je 2012. objavljena na engleskom jeziku pod naslovom Modernism In-between: The Mediatory Architectures of Socialist Yugoslavia. U toj knjizi, na stranama 20–21, objavljena je fotografija u boji Hotela ,,Grand” na ostrvu Lopudu u Hrvatskoj, a koju ćemo naći ponovo objavljenu i preko strana 62–63, u knjizi Dobrović u Dubrovniku, kao izravnu sponu dve publikacije. Druga, jednako važna podudarnost je izdavačka kuća JOVIS iz Berlina, poznati izdavač sa međunarodnim renomeom u objavljivanju arhitektonskih i umetničkih knjiga, koja je publikovala i distribuirala obe knjige u virtuelne i prave knjižare širom sveta.

Pored hotela na Lopudu, Taler je u dubrovačkom području svoje foto-grafske ekspedicije proširio i na druga tamo izgrađena dela arhitekta Nikole Dobrovića: vilu u Srebrenom, dubrovačke vile ,,Rusalku” i ,,Adonis”, vilu ,,Svid” u Zatonu, vilu ,,Vesna” i spomenik češkom pesniku Viktoru Diku na Lopudu i Dom Ferijalnog saveza na Lapadu u Dubrov-niku. Šezdeset tri fotografije u boji, nastale u ovim ekspedicijama, čine osnov od kojeg počinje i na kojem, u umetničkom smislu, počiva projekt Dobrović u Dubrovniku. U projekt se 2012. godine uključuje Krunoslav Ivanišin, koji sa Talerom postavlja osnovnu koncepciju knjige. Posredstvom Vladimira Macure, vlasnika Muzeja Macura u Banovcima, i bečkog galeriste, u projekt se 2013. godine uključuje i autorka ovog teksta. U knjizi su tako Ivanišin i Blagojević autori dva obimna istorijsko-teorijska dela knjige – prvog i trećeg – koji postavljaju istorijske, interpretativne i komparativne okvire teme. Drugi deo knjige čine Talerove fotografije sa linijskim arhitektonskim crtežima Dobrovićevih objekata, koje je za potrebe knjige Ivanišin rekonstruisao na osnovu dostupne arhivske građe. Originalna arhivska građa i fotografije iz Arhiva SANU, Muzeja nauke i tehnike u Beogradu, Državnog arhiva u Dubrovniku, Galerije Petra Dobrovića u Beogradu i Instituta za povijest umjetnosti u Zagrebu, kao i niza privatnih zbirki, reprodukovana je u okviru knjige uz teorijske tekstove Ivanišina i Blagojevićeve. Autori ovde još jednom zahvaljuju institucijama i pojedincima na ustupanju prava objavljivanja vredne dokumentacije iz njihovih zbirki.

Knjigu zaključuje tekst Nikole Dobrovića „Dubrovnik kao gradotvoračko svedočanstvo” (NIN, 1966), u prevodu na engleski jezik (preveo Andy Jelčić), ilustrovan (uz redakciju Krunoslava Ivanišina), reprodukcijama razglednica Dubrovnika iz perioda kada je arhitekt živeo i radio u tom gradu (1920–1930).

Grafički dizajn i prelom knjige potpisuju dizajneri Filip Popof (Philip Popoff) i Bojan Vutov iz Sofije. Redakciju engleskog teksta potpisuje lektor Mara Tejlor (Mara Taylor).

Izdavanje knjige pomogli su Fondacija ERSTE, Udruženje hrvatskih arhitekata, Ministarstvo kulture Hrvatske, Grad Dubrovnik, Sveučilište u Zagrebu – Arhitektonski fakultet i Univerzitet u Beogradu –

Dobrović in DubrovnikA Venture in Modern ArchitectureKrunoslav Ivanišin / Wolfgang Thaler / Ljiljana Blagojević24 x 30 cm, tvrde korice, 160 str., 63 autorske fotografije u boji, crno-bele ilustracije u okviru tekstaBerlin: Jovis, 2015ISBN 978-3-86859-357-0

(Pečuj, Mađarska 12. 2. 1897 – Beograd, 11. 1. 1967)Studirao u Budimpešti (1919) i u Pragu na Odseku za arhitekturu Češke visoke tehničke škole (ČVUT) gde je diplomirao 1923. U Pragu deluje kao arhitekta desetak godina, zaposlen u različitim ateljeima (1923–1928) i kao samostalni autor (1928–1934). Po povratku u Jugoslaviju živi i radi kao samostalni autor u Dubrovniku (1934–1943) gde ostvaruje najveći i najvažniji deo svog autorskog arhitektonskog opusa. Godine 1943. priključuje se Narodnooslobodilačkom pokretu (NOP-u). Posle II svetskog rata živi i radi u Beogradu, zaposlen u Ministarstvu građevina DFJ (1945) gde radi na obnovi zemlje. Ubrzo potom (1947) osniva Urbanistički zavod grada Beograda i preuzima vodeću ulogu kao gradski arhitekta u defini-sanju urbanističkog plana za izgradnju Novog Beograda.Monumentalna zgrada Ministarstva vojske (Generalštab) jedino je njegovo izgrađeno delo u Beogradu (konkurs 1954, 1957–1963). Tokom 1950ih i 1960ih, radio je na planovima i projektima objekata u Herceg Novom i Igalu na crnogorskom primorju. Od 1948. pa do smrti profesor je na Arhitektonskom fakultetu u Beogradu. Dobitnik Sedmojulske nagrade (1964), član SANU (1965) i dopisni član RIBA i JAZU (1963).

Impresum

Dobrović u Dubrovniku 22. februar – 15. Mart 2017. Izdavač: Muzej primenjene umetnosti Vuka Karadžića 18, Beograd info@mpu.rs Glavni i odgovorni urednik: mr Ljiljana Miletić Abramović, Kustos izložbe: mr Ljiljana Miletić Abramović, Odsek za arhitekturu MPU, ljma@ mpu.rs, Autori tekstova: dr Ljiljana Blagojević, mr Ljiljana Miletić Abramović, Autor fotografija: Volfgang Taler (Wolfgang Thaler), Autorski tim: dr Ljiljana Blagojević, dr Krunoslav Ivanišin, Volfgang Taler,

Redakcija MPU: Slobodan Jovanović, Draginja Maskareli, mr Andrijana Ristić, Sekretar redakcije: Jelena Popović, Lektor: Ljudmila Pendelj, Grafičko oblikovanje: Dušan Tkačenko, Odnosi s javnošću MPU: mr Milica Cukić, milica.cukic@mpu.rs, štampa: Birograf Beograd, Februar 2017. Tiraž: 300ISBN 978-86-7415-197-6Sva prava zadržana

www.mpu.rs

Moderator razgovora: Snežana Ristić,

MUZEJ PRIMENJENE UMETNOSTI

DOBROVIĆ U DUBROVNIKU22. februar– 15. mart 2017.

CIP - Каталогизација у публикацији - Народна библиотека Србије, Београд

72(497.5)"19/20"(083.824)72.071.1:929 Добровић Н.(083.824)

БЛАГОЈЕВИЋ, Љиљана, 1960-Добровић у Дубровнику = Dobrović in Dubrovnik : 22. februar - 15. mart 2017. / [autori tekstova Ljiljana Blagojević, Ljiljana Miletić Abramović ; autor fotografija Volfgang Taler]. - Beograd : Muzej primenjene umetnosti,2017 (Beograd : Birograf). - 1 presavijen list ([9] str.) : ilustr. ; 23 cm

Podaci o autorkama preuzeti iz kolofona. - Slika N. Dobrovića i biografski podaci o njemu.

ISBN 978-86-7415-197-61. Милетић Абрамовић, Љиљана [аутор], 1953-a) Добровић, Никола (1897-1967) - Изложбени каталози b) Архитектура - Дубровник - 20в-21в - Изложбени каталози COBISS.SR-ID 229556748

Biografije autora:

Dr Krunoslav Ivanišin (*1970, Dubrovnik), arhitekt, docent na Arhitektonskom fakultetu Sveučilišta u Zagrebu, partner u arhitektonskom birou IVANIŠIN.KABASHI.ARHITEKTI, osnovanom 2003. u Dubrovniku i Zagrebu. Autor, odnosno urednik knjiga: Middle East: Landscape, City, Architecture (sa J.L. Mateo; Zürich: ETH, Park Books, 2013), After Crisis (sa J.L. Mateo; Zürich: ETH, Lars Müller, 2010), Landscapes of Transition (sa H. Ibelings; Amsterdam: SUN i Zagreb: UPI2M, 2010). Naučne i stručne članke objavio je u časopisima SAJ, Architectural Design, Arquitectos, Oris, A10, Čovjek i prostor i Arhitektura. Autor scenarija za dva dokumentarna filma Programa za kulturu Hrvatske televizije, o arhitektima Vjenceslavu Rihteru (2000) i Nikoli Dobroviću (2002). Predavao je arhitektonsko projektovanje na univerzitetima ETH Zürich, Barcelona Institute of Architecture i TU Graz, održao predavanja po pozivu na Arhitektonskom fakultetu u Beogradu, tehničkim univerzitetima u Darmštatu i u Dohi, Univerzitetu IUAV u Veneciji i drugde. Bio je član uredničkih odbora odnosno glavni urednik časopisa Čovjek i prostor i Arhitektura (Udruženje hrvatskih arhitekata) i Architectural Papers (ETH Zürich), a od 2016. godine član je uredničkog odbora digitalne platforme TRANSFER (www.transfer-arch.com). Sa svojim arhitektonskim biroom projektovao je i sagradio građevine za privatne i javne namene, koje su objavljivane u međunarodno prepoznatim publikacijama. Dobitnik je nacionalne nagrade „Cemex” za objekat javne garaže sa sportskom dvoranom u Dubrovniku (2010). Projektantski rad izlagao je u Crnogorskom paviljonu na Venecijanskom bijenalu (2010).

Volfgang Taler (Wolfgang Thaler, *1969, Salcburg), fotograf, samostalni umetnik, specijalist fotografije arhitekture i enterijera, živi i radi u Beču. Autor je fotografija u deset umetničkih i arhitektonskih monografija, i tri u pripremi, od kojih se, pored knjige o Dobroviću, kao recentne izdvajaju njegove fotografije austrijske arhitekture objavljene u monografiji Die Stadt außerhalb (Birkhäuser, 2015), i arhitekture i urbanizma u regionu bivše Jugoslavije u monografiji Modernism In-Between: The Mediatory Architectures of Socialist Yugoslavia (Jovis, Berlin, 2012). Autorske fotografije izlaže redovno od 1995. na samostalnim izložbama, najčešće u Austriji – Architekturzentrum Wien, Kunsthalle Wien, Architektenkammer Salzburg, Grazmuseum i drugde – u Nemačkoj, Švajcarskoj i centrima regiona bivše Jugoslavije – Beogradu, Zagrebu, Mariboru, Splitu – ali i globalno, u Tokiju, Melburnu, Meksiko Sitiju I drugde.

Dr Ljiljana Blagojević (*1960, Beograd), arhitekt. Vanredni profesor na Arhitektonskom fakultetu Univerziteta u Beogradu – (2006–16) i gostujući vanredni profesor Yale University School of Architecture (2009, 2010), Univerziteta Donja Gorica, Podgorica (od 2011) i Fakulteta tehničkih nauka Univerziteta u Novom Sadu (2006–07). Predavanja po pozivu održala na univerzitetima Harvard, Yale, Parsons – The New School, Akademie der bildenden Künste Wien, Zürich ETH, Politecnico di Milano i dr. Kao arhitekt projektant radila u Institutu za arhitekturu i urbanizam Srbije u Beogradu, i u Londonu, u biroima Renton Howard Wood Levin i Office of Zaha Hadid. Kao autor izlagala (2002) i bila član koautorskog kustoskog i dizajn tima izložbe Wonlich (2008) u nacionalnom paviljonu Srbije na Venecijanskom bijenalu arhitekture. Pored više poglavlja u knjigama, kritičkih ogleda i naučnih članaka objavljenih u časopisima Bauwelt-Stadtbauwelt, Perspecta, The Journal of Architecture, arq-Architectural Research Quarterly, Architektúra & urbanizmus, Český lid, Prostor, Spatium, Arhitektura i urbanizam, Kultura i dr., autorka je knjiga: Moderna kuća u Beogradu, 1920–1941 (Beograd, 2000), Modernism in Serbia: The Elusive Margins of Belgrade Architecture, 1919–1941 (Kejmbridž, Masačusets, 2003), Novi Beograd: osporeni modernizam (Beograd, 2007) i Itinereri:Moderna i Mediteran. Tragovima arhitekata Nikole Dobrovića i Milana Zlokovića (Beograd, 2015), za koju je dobila Nagradu „Ranko Radović” i Grand Prix Salona arhitekture u Beogradu 2016.

Grand Hotel, izvorni projekt podnet na saglasnost 1934: osnova prizemljasa situacionim planom (Vlasta Pulić - Glavović)

Grand otel Lopud, originalni projekt predat na saglasnost 1934: poprečni i uzdužni presek, zadnja fasada (Vlasta Pulić - Glavović) Grand Hotel, pogled iz vazduha pre rekonstrukcije sedamdesetih godina (Dubravko Bačić)

Grand Hotel, razglednica oko 1937. (Krunoslav Ivanišin)

Turistički prospekt Grand Hotela, dizajn Gorjup, Mariborska tiskarna, Maribor oko 1937. (Krunoslav Ivanišin)

Vila Adonis, originalni projekat, 1939: osnova sprata (Lorita Ivanišin)

Vila Adonis, originalni projekat, 1939: poprečni presek (Lorita Ivanišin)

Vila Adonis, trem, poseta gradilištu, 1940. (Lorita Ivanišin)

Projekt Kursalona na Pilama, 1928, perspektiva (Kosta Strajnić, Dubrovnik bez maske, Dubrovnik 1931)

Gradska kafana, konkursni projekat, 1932, pogled iz četvrtog luka arsenala prema moru (Arhitektura 4, Ljubljana 1932)

Gradska kafana, konkursni projekat, 1932, pogled s mora (Arhitektura 4, Ljubljana 1932)

Spomenik Viktoru Diku, Lopud – Šunj, razglednica oko 1936. (Dubravko Bačić)

Vila Adonis, trem, (foto 2010)Volfgang Taler,

Vila Adonis, ulaz (foto Volfgang Taler, 2010)

Grand Hotel Lopud (foto Volfgang Taler 2010)

Vila Adonis, enterijer (foto 2010)Volfgang Taler,

Vila Vesna, pogled s krovne terase, (foto 2010)Volfgang Taler, Grand Hotel, Lopud, pogled iz parka na zgradu hotela, (foto 2010)Volfgang Taler, Vila Svid, Zaton (foto 2010)Volfgang Taler,

Grand Hotel, enterijer (foto 2010)Volfgang Taler,

Muz

ej p

rimen

jene

um

etno

sti,

Vuk

a K

arad

žića

18,

Beo

grad

, 22.

febr

uar

2017

, 18h

Nikola Dobrović

Nikola Dobrović na gradilištu Grand Hotela, 1936. (Muzej Nauke I tehnikeBeograd)

Enterijer Grand Hotela, oko 1937.

Vila Adonis, detalj krovne terase Volfgang Taler, (foto 2010)