25
Do and donts in antibiotics Do and don ts in antibiotics Tonny Loho Div Infeksi Dep Patologi Klinik Div Infeksi Dep Patologi Klinik FKUI – RSCM

Do and don’ts in antibiotics-dr. Tonny

Embed Size (px)

DESCRIPTION

BAHAN KULIAH SEMINAR RS. PONDOK INDAH 30 NOV 2011PENANGANAN INFEKSI TERKINI

Citation preview

Page 1: Do and don’ts in antibiotics-dr. Tonny

Do and don’ts in antibioticsDo and don ts in antibiotics 

Tonny Loho

Div Infeksi Dep Patologi KlinikDiv Infeksi Dep Patologi Klinik

FKUI – RSCM 

Page 2: Do and don’ts in antibiotics-dr. Tonny

AntibiotikAntibiotik

• Do – kapan AB boleh diberikan ?Do  kapan AB boleh diberikan ?• Bila ada tanda2 infeksi bakteri• ‐ tanda radang – tumor• ‐ tanda radang – tumor 

rubork lkalordolor functio laesa

DD/ inflamasi – gout 

Page 3: Do and don’ts in antibiotics-dr. Tonny

AntibiotikAntibiotik 

• Demam DD/ infeksi virus, drug fever / , gLaboratorium• hitung leukosit – meningkat atau menurun

*  neutrofilia* shift to the left – batang meningkat* IT ratio – batang/batang+segmen – 0,1

• Kelainan morfologi leukosit – hipersegmentasi, granulasi toksis vakuolisasi Dohle bodiesgranulasi toksis, vakuolisasi, Dohle bodies 

• CRP – C reactive protein • PCT – procalcitoninPCT  procalcitonin

Page 4: Do and don’ts in antibiotics-dr. Tonny

Antibiotik – don’tAntibiotik  don t

• Inflamasi – bukan infeksi – arthritisInflamasi  bukan infeksi  arthritis 

• Alergi 

i f• Virus – Dengue fever, DHF

Varicella

• Flora normal –

* Streptococcus viridans – sputum Streptococcus viridans  sputum 

* Escherichia coli non patogen – feses 

Page 5: Do and don’ts in antibiotics-dr. Tonny

Antibiotik – don’tAntibiotik  don t

• Kontaminasi ‐ pengambilan urinKontaminasi pengambilan urin

• biakan urin :

• Jumlah kuman < 1000/mL urin• Jumlah kuman < 1000/mL urin

• 1000 ‐ < 10.000/mL

• 10.000 ‐ < 100.000/mL

• Kecuali > 100.000/mL urin – 1 atau 2 kuman ISK

• > 100.000/mL urin – 3 kuman > 100.000/mL –kontaminasi

Page 6: Do and don’ts in antibiotics-dr. Tonny

Antibiotik – don’tAntibiotik  don t

Kontaminasi :o ta as :• Biakan sputum : pewarnaan Gram sputum –sputum layak dibiak/tidakp y

• Leukosit > 25 /lpk• Epitel <  10 /lpkp / p• Leukosit – infeksi di paru

* geriatrig* HIV/AIDS 

• Epitel – kontaminasi ludahEpitel kontaminasi ludah

Page 7: Do and don’ts in antibiotics-dr. Tonny

Antibiotik – don’tAntibiotik  don t

KontaminasiKontaminasi

• Biakan darah

• Staphylococcus epidermidis• Staphylococcus epidermidis –

• Kontaminasi atau Penyebab ?  

• 2 biakan darah –

* 2 tempat pungsi vena yg berbeda

* waktu hampir bersamaan

• Interpretasi – selalu kaitkan dengan gejala klinikp g g j

Page 8: Do and don’ts in antibiotics-dr. Tonny

Antibiotik – don’tAntibiotik  don t

• Bukan kuman patogen di tempat tsbBukan kuman patogen di tempat tsb 

• Feses – non patogen 

l b i ll i‐ Klebsiella pneumoniae 

‐ Enterococcus faecalis 

‐ Pseudomonas aeruginosa

‐ Proteus mirabilisProteus mirabilis 

‐ Acinetobacter sp  

Page 9: Do and don’ts in antibiotics-dr. Tonny

Patogen di GI tractPatogen di GI tract  

• Kuman patogen di traktus gastro intestinal :Kuman patogen di traktus gastro intestinal :

• E. coli – enterotoxigenic 

h ienteropathogenic 

enterohemorrhagic 

enteroinvasive 

enteroaggregativeenteroaggregative

Page 10: Do and don’ts in antibiotics-dr. Tonny

Patogen di GI tractPatogen di GI tract  

Kuman patogen di traktus gastro intestinal :u a patoge d t a tus gast o test a :• Salmonella enteritidis ser Typhi• Paratyphi A, B, CParatyphi A, B, C• Shigella dysentriae, Shigella sonnei, Shigellaflexnerif

• Yersinia enterocolitica• Vibrio cholerae• Campylobacter jejuni• Helicobacter pyloriHelicobacter pylori  

Page 11: Do and don’ts in antibiotics-dr. Tonny

Patogen di GI tractPatogen di GI tract 

Kuman patogen di traktus gastrointestinal :Kuman patogen di traktus gastrointestinal :• Aeromonas hydrophyla• Plesiomonas shigelloides• Plesiomonas shigelloidesParasit penyebab diare :E t b h t l ti• Entamoeba hystolytica

• Entamoeba coli • Balantidium coli • Giardia lamblia

Page 12: Do and don’ts in antibiotics-dr. Tonny

Patogen di GI tractPatogen di GI tract  

Virus penyebab diare :Virus penyebab diare :• Rotavirus• Adenovirus• Adenovirus • Norwalk virus J b b di C did lbiJamur penyebab diare : Candida albicansPenyebab diare yang lain :• Food poisoning • maldigesti

Page 13: Do and don’ts in antibiotics-dr. Tonny

Patogen di GI tractPatogen di GI tract 

Food poisoning :Food poisoning :

• Staphylococcus aureus 

ill• Bacillus cereus 

• Listeria monocytogenes 

• Salmonella enteritidis 

Page 14: Do and don’ts in antibiotics-dr. Tonny

Antibiotik – don’tAntibiotik  don t

• Bila kadar pada tempat infeksi tidak mencapaiBila kadar pada tempat infeksi tidak mencapai MIC – Minimal Inhibitory Concentration 

• Tidak diberikan pada infeksi saluran kemih :• Tidak  diberikan pada infeksi saluran kemih :

‐ Chloramphenicol, 

‐ Cefoperazone

‐ Cefoperazone sulbactam p

Page 15: Do and don’ts in antibiotics-dr. Tonny

AntibiotikAntibiotik 

Antimikroba yang khusus infeksi saluran kemihAntimikroba yang khusus infeksi saluran kemih 

• Nitrofurantoin

lidi i id• Nalidixic acid 

• Pipemidic acid 

• Norfloxacin  

• TrimethoprimTrimethoprim 

Page 16: Do and don’ts in antibiotics-dr. Tonny

Antibiotik ‐ Don’tAntibiotik  Don t

Tidak boleh diberikan pada meningitis :da bo e d be a pada e g t s :• Quinolone,• aminoglicosides,aminoglicosides, • Tetracycline• Cephalosporin generasi 1 – cephradineCephalosporin generasi 1  cephradine• Cephalosporin generasi 2, kecuali cefuroximeparenteralp

• Macrolide – erythromycin• ClindamycinClindamycin

Page 17: Do and don’ts in antibiotics-dr. Tonny

Antibiotik – don’tsAntibiotik  don ts

• Tidak boleh diberikan – bila efek samping amatda bo e d be a b a e e sa p g a atberat

• Quinolone – tidak boleh diberikan padap* wanita hamil – 2 minggu

pertama kehamilanp* ibu menyusui* bayiy* anak

• Kelainan kongenital, merusak epiphysis tulangKelainan kongenital, merusak epiphysis tulang

Page 18: Do and don’ts in antibiotics-dr. Tonny

Antibiotik – don’tAntibiotik  don t

• Tidak boleh diberikan bila alergi pd AB tsbTidak boleh diberikan bila alergi pd  AB tsb

• Tidak boleh diberikan bila ada pilihan lain yang kurang toksikyang  kurang toksik 

• Aminoglycosides – gentamicin, amikacin 

* Nefrotoksis 

* Ototoksis 

Page 19: Do and don’ts in antibiotics-dr. Tonny

Antibiotik – don’tsAntibiotik  don ts

• Tidak boleh diberikan bila kuman intrinsikTidak boleh diberikan bila kuman intrinsik resisten 

• Salmonella Typhi :• Salmonella Typhi :

‐ resisten thd cephalosporin generasi 1 dan 2 

‐ resisten thd aminoglycosides 

• Streptococcus :p

‐ resisten thd aminoglycosides  

Page 20: Do and don’ts in antibiotics-dr. Tonny

MRSA, MRSEMRSA, MRSE

• MRSA – methicillin resistant Staphylococcus S et c es sta t Stap y ococcusaureus

• MRSE – methicillin resistant StahylococcusMRSE  methicillin resistant Stahylococcusepidermidis

• Resisten thd semua gol Beta laktamResisten thd semua gol. Beta laktam• Penicillin, cephalosporin gen 1,2,3,4, aztreonam, carbapenemp

• Sensitif – Vancomycin, teicoplanin, linezolid, tigecyclinetigecycline

Page 21: Do and don’ts in antibiotics-dr. Tonny

ESBLESBL 

• ESBL – Extended Spectrum of Beta LactamaseESBL  Extended Spectrum of Beta Lactamase producing bacteria 

• Klebsiella pneumoniae Klebsiella oxytoca• Klebsiella pneumoniae, Klebsiella oxytoca Escherichia coli, Proteus mirabilis 

R i hd l B l k li• Resisten thd semua gol. Beta lactam kecuali carbapenem 

• Piperacillin tazobactam ? 

Page 22: Do and don’ts in antibiotics-dr. Tonny

Antibiotik – don’tAntibiotik  don t

Hindari penggunaanp gg• carbapenem atau• cephalosporin generasi 3 • untuk membunuh kuman Gram positif‐ Staphylococcus sp. ‐ Streptococcus sp. – kecuali meningitis – harus in vitro dgn MIC

• Walaupun pada tes kepekaan antimikroba in vitro• Walaupun pada tes kepekaan antimikroba in vitro –sensitif

• Bila masih ada pilihan lain – amoxicillin clavulanic acidp

Page 23: Do and don’ts in antibiotics-dr. Tonny

Antibiotik – don’tAntibiotik  don t 

• Hindari penggunaan ceftazidime untukHindari  penggunaan ceftazidime untuk membunuh kuman Gram negatif ‐EnterobacteriaceaeEnterobacteriaceae 

• Ceftazidime  dicadangkan untuk :

P d‐ Pseudomonas sp.  

‐ Burkholderia malei

‐ Burkholderia pseudomalei  

‐ Acinetobacter spAcinetobacter sp. 

Page 24: Do and don’ts in antibiotics-dr. Tonny

Antibiotik – don’tAntibiotik  don t

• Hindari penggunaan carbapenemHindari penggunaan carbapenem 

‐ sebagai first line therapy 

li i• Kecuali – sepsis 

Page 25: Do and don’ts in antibiotics-dr. Tonny