Dla linii elektroenergetycznych 110 kV

ELTEL Networks Olsztyn Spó∏ka Akcyjna11-041 Olsztyn, Gutkowo 81 Dtel. +48 89 522 25 00fax +48 89 523 81 98www.eltelnetworks.come-mail:info.olsztyn@eltelnetworks.com

Producent izolatorów:FCI Furukawa Composite Insulator Ltd.

Dystrybutor:ELTEL Networks Olsztyn S.A.11-041 Olsztyn, Gutkowo 81DTel./fax. (89) 522 25 00, (89) 523 81 98

Niniejsze opracowanie mo˝e byç kopiowane i rozpowszechniane wy∏àcznie w ca∏oÊci.Kopiowanie cz´Êci mo˝e nastàpiç tylko za zgodà ELTEL Networks Olsztyn S.A.

2

1. Wst´p ............................................................................................................................................. 5

2. Karty katalogowe izolatorów2.1.1.1. Izolator liniowy kompozytowy 110 kV typu EuroIns H.110.120.1295.T.T. .............................. 82.1.1.2. Izolator liniowy kompozytowy 110 kV typu EuroIns H.110.120.1420.T.T. ............................... 92.1.1.3. Izolator liniowy kompozytowy 110 kV typu EuroIns H.110.120.1480.T.T. ............................. 10

3. Karty katalogowe ∏aƒcuchów izolatorowych3.1. ¸aƒcuchy Odciàgowe

3.1.1. ¸O

3.1.1.1. ¸aƒcuch odciàgowy jednorz´dowy ¸O-110 kV II strefa zabrudzeniowa ............................... 113.1.1.2. ¸aƒcuch odciàgowy jednorz´dowy ¸O-110 kV III strefa zabrudzeniowa .............................. 123.1.1.3. ¸aƒcuch odciàgowy jednorz´dowy ¸O-110 kV IV strefa zabrudzeniowa .............................. 13

3.1.2. ¸O2

3.1.2.1. ¸aƒcuch odciàgowy dwurz´dowy ¸O2-110 kV II strefa zabrudzeniowa ............................... 143.1.2.2. ¸aƒcuch odciàgowy dwurz´dowy ¸O2-110 kV III strefa zabrudzeniowa .............................. 153.1.2.3. ¸aƒcuch odciàgowy dwurz´dowy ¸O2-110 kV IV strefa zabrudzeniowa ............................. 16

3.1.3. ¸OP

3.1.3.1. ¸aƒcuch przepleceniowy ¸OP-110 kV II strefa zabrudzeniowa ............................................. 17

3.2. ¸aƒcuchy Przelotowe

3.2.1. ¸P

3.2.1.1. ¸aƒcuch przelotowy jednorz´dowy ¸P-110 kV II strefa zabrudzeniowa ............................... 183.2.1.2. ¸aƒcuch przelotowy jednorz´dowy ¸P-110 kV III strefa zabrudzeniowa ............................... 193.2.1.3. ¸aƒcuch przelotowy jednorz´dowy ¸P-110 kV IV strefa zabrudzeniowa .............................. 20

3.2.2. ¸P2

3.2.2.1. ¸aƒcuch przelotowy dwurz´dowy ¸P2-110 kV II strefa zabrudzeniowa ............................... 213.2.2.2. ¸aƒcuch przelotowy dwurz´dowy ¸P2-110 kV III strefa zabrudzeniowa .............................. 223.2.2.3. ¸aƒcuch przelotowy dwurz´dowy ¸P2-110 kV IV strefa zabrudzeniowa .............................. 23

3.2.3. ¸PV

3.2.3.1. ¸aƒcuch przelotowy jednorz´dowy ¸PV-110 kV II strefa zabrudzeniowa do wieszaka o rozstawie 2800 ............................................................................................... 24

3.2.3.2. ¸aƒcuch przelotowy jednorz´dowy ¸PV-110 kV II strefa zabrudzeniowa do wieszaka o rozstawie 3400 ............................................................................................... 25

3.2.4. ¸PV2/1

3.2.4.1. ¸aƒcuch przelotowy dwurz´dowy ¸PV2/1-110 kV do wieszaka o rozstawie 2800 II strefa zabrudzeniowa ......................................................... 26

3.2.4.2. ¸aƒcuch przelotowy dwurz´dowy ¸PV2/1-110 kV do wieszaka o rozstawie 3400 II strefa zabrudzeniowa ......................................................... 27

3.3. ¸aƒcuch przelotowo-odciàgowy

3.3.1.1. ¸aƒcuch przelotowo-odciàgowy ¸PO-110 kV II strefa zabrudzeniowa ................................. 28

4. Ocena techniczna ................................................................................................................... 29

5. Âwiadectwo badaƒ ................................................................................................................. 39

IZO

LA

TO

RY

KO

MP

OZ

YT

OW

E1

10

kV

3

Izolatory kompozytowe 110kV produkowane przez FCI Furukawa Composite Insulator Ltd. nale˝à donowej generacji izolatorów kompozytowych. Posiadajà wysokà wytrzyma∏oÊç mechanicznà oraz gwaran-tujà doskona∏e w∏asnoÊci izolacyjne, nawet pracujàc w obszarach du˝ych zanieczyszczeƒ.

Zalety izolatorów kompozytowych: • wydajna i bezawaryjna praca w warunkach du˝ych zanieczyszczeƒ, • ∏atwoÊç monta˝u i niskie koszty transportu, • niewielki ci´˝ar, • wysoka wytrzyma∏oÊç mechaniczna i elektryczna, • odpornoÊç na przestrzelenia z broni myÊliwskiej, • bardziej estetyczny wyglàd.

Izolatory zosta∏y wyprodukowane zgodnie z systemem kontroli jakoÊci potwierdzonym przez Det NorskeVeritas Certification Austria GmbH w wydanym Êwiadectwie jakoÊci ISO 9001 oraz spe∏niajà wymaganiatechniczne mi´dzynarodowej normy IEC 61109. Na podstawie badaƒ niezale˝nych laboratoriów i doÊwiad-czeƒ eksploatacyjnych czas u˝ytkowania izolatorów mo˝na okreÊliç na 50 lat.

1. Hydrofobowa guma silikonowa

Do produkcji obudowy (kloszy) izolatorów kompozytowych u˝ywana jest p∏ynna guma silikonowa LSR(ang. Liquid Silicone Rubber), która podlega w procesie produkcji formowaniu niskociÊnieniowemu.Powlekanie izolatora obudowà silikonowà zajmuje jednà czynnoÊç technologicznà.

Rys.1. Produkcja izolatorów w jednoelementowej obudowie na napi´cie 400kV

Stosowana technologia uwzgl´dnia nowoczesne rozwiàzania projektowe, jak zaprasowanie okuç izola-tora oraz zwi´kszenie gruboÊci pow∏oki silikonowej w obszarach najbardziej nara˝onych na nara˝eniaelektryczne i mechaniczne.

Zaletami p∏ynnej gumy silikonowej sà m.in.: ∏atwa obróbka (dozowanie, miksowanie, wt∏aczanie w form´),odpornoÊç na mikrop´kni´cia, odpornoÊç na erozj´ – wysoka trwa∏oÊç.

IZO

LA

TO

RY

KO

MP

OZ

YT

OW

E1

10

kV

4

Pow∏oka kompozytowa zachowuje swoje parametry na wysokim poziomie równie˝ w przypadku wystàpie-nia zanieczyszczeƒ na powierzchni izolatora. HydrofobowoÊç gumy silikonowej zapobiega zwil˝aniupowierzchni izolatora, wymuszajàc powstawanie kropel wzajemnie ze sobà nie kontaktujàcych (odpy-chanie wody od warstwy powierzchniowej). Specjalny sk∏ad gumy silikonowej (silikon niskoczàsteczkowy)powoduje, ˝e na warstwie zanieczyszczeƒ tworzy si´ na nowo hydrofobowa pow∏oka ochronna. W∏asnoÊcihydrofobowe obudowy pozostajà niemal sta∏e przez ca∏y okres u˝ytkowania izolatora. Dzi´ki temu uzysku-je si´ ograniczenie pràdu up∏ywu oraz minimalizacj´ strat w linii. Ponadto zabiegi eksploatacyjne zwiàzanez czyszczeniem izolatorów zostajà ograniczone do minimum.

Testy badajàce prac´ izolatorów kompozytowych w strefie du˝ego zanieczyszczenia wykaza∏y, ˝e pracujàone wydajniej i mniej awaryjnie w porównaniu z izolatorami porcelanowymi i szklanymi przy zachowaniutych samych parametrów mechanicznych i elektrycznych.

2. Pr´t noÊny FRP wzmocniony w∏óknem szklanym ECR

FCI Furukawa Composite Insulator Ltd. po∏o˝y∏a szczególny nacisk na wykonanie trwa∏ych zakoƒczeƒ izo-latora. W∏aÊciwy efekt uzyskano przez zaprasowanie okuç izolatora. Dzi´ki temu pr´t FRP (ang. Fibre-glass Reinforced Plastics pl. Tworzywa wzmocnione w∏óknem szklanym) nie jest nara˝ony na wilgoç i inneczynniki atmosferyczne. Dla zwi´kszenia niezawodnoÊci dzia∏ania izolatora zastosowano pr´t o znacznejelastycznoÊci, du˝ej rezystywnoÊci i wysokiej odpornoÊci na korozj´ elektrycznà. Pr´t noÊny wzmocnionow∏óknem szklanym na bazie krzemionki (symbol ECR).

Pr´ty stosowane do produkcji izolatorów kompozytowych EuroIns® przechodzà test korozji napr´˝e-niowej. Test ten polega na poddaniu pr´ta sile rozciàgajàcej w czasie 96 godzin. W czasie trwania testuÊrodkowa cz´Êç pr´ta zanurzona jest w kwasie azotowym. Pojemnik z kwasem umieszczony jest w Êrod-kowej cz´Êci pr´ta, co jest widoczne na rys.2.

Rys.2. Test korozji napr´˝eniowej

Pr´ty FRP wykonane ze zwyk∏ego w∏ókna szklanego borowo-krzemowego (symbol E) nie sà w stanieprzetrwaç tego testu. Ich przeci´tna trwa∏oÊç wynosi kilka godzin. Pr´t FRP wzmocniony w∏óknem szkla-nym ECR, wybrany do produkcji izolatorów, pomyÊlnie przechodzi powy˝szy test. Po przejÊciu tego pr´taprzez test nie odnotowywano znaczàcego obni˝enia wytrzyma∏oÊci mechanicznej.

Rys.3. Postaç próbek po 96-godzinnymteÊcie korozji napr´˝eniowej

IZO

LA

TO

RY

KO

MP

OZ

YT

OW

E1

10

kV

5

Zosta∏y równie˝ wykonane testy kontrolne na dyfuzj´ wodnà i przesiàkanie barwników zgodne z normàIEC 61109. Testy napi´ciowe wykonywano na izolatorach a˝ do uzyskania przeskoku powierzchniowego.Zgodnie z za∏o˝eniami testu dopuszczalne by∏o powstanie przeskoku powierzchniowego, natomiast nieby∏o dozwolone przebicie skroÊne. Przebicia skroÊnego nie zanotowano. Wytrzyma∏oÊç elektrycznapr´ta FRP wzmocnionego w∏óknem szklanym ECR zosta∏a szczegó∏owo sprawdzana metodami standard-owymi oraz niestandardowymi.

3. Wiàzanie pomi´dzy pr´tem FRP i obudowà z gumy silikonowej

Przy projektowaniu izolatorów kompozytowych jednym z g∏ównych problemów jest zapewnienie trwa∏ychwiàzaƒ chemicznych pomi´dzy rdzeniem izolatora i pow∏okà wykonanà z elastomeru. EfektywnoÊçpo∏àczenia zosta∏a potwierdzona testami, zgodnie z IEC 61109.

4. Cechy izolatorów typu EuroIns® firmy FCI Furukawa Composite Insulator Ltd.

Za∏o˝eniami projektu by∏o zachowanie harmonii pomi´dzy: • wyborem p∏ynnej gumy silikonowej, • mo˝liwoÊcià kszta∏towania (utwardzania) gumy silikonowej

w jednej czynnoÊci technologicznej, • uzyskaniem silnego wiàzania pomi´dzy pow∏okà silikonowà i pr´tem.

Powy˝sze cele uda∏o si´ zrealizowaç. Poni˝szy rysunek przedstawia zasadnicze cechy izolatora kompozy-towego typu EuroIns®.

Rys.4. Struktura i g∏ówne cechy izolatora kompozytowego typu EuroIns® firmy FCI Furukawa Composite Insulator Ltd.

IZO

LA

TO

RY

KO

MP

OZ

YT

OW

E1

10

kV

6

Rys.5. Rozk∏ad pola elektrycznego wokó∏ izolatora kompozytowego 120kV

Rys.5 przedstawia rozk∏ad pola elektrycznego wokó∏ izolatora kompozytowego 120kV. Nat´˝enie pola elek-trycznego wewnàtrz gumy silikonowej okrywajàcej stalowe okucia jest du˝o mniejsze w porównaniu z na-t´˝eniem pola na zewnàtrz gumy. Wokó∏ zaprasowania wyst´puje niemal kuliste pole elektryczne.

Jego wartoÊç bezwzgl´dna jest znacznie poni˝ej wartoÊci wywo∏ujàcej efekt korony (ulot), nawet przynajwi´kszym mo˝liwym napi´ciu roboczym i w warunkach du˝ej wilgotnoÊci.

IZO

LA

TO

RY

KO

MP

OZ

YT

OW

E1

10

kV

R y s u n k i t e c h n i c z n e∏ a ƒ c u c h ó w i z o l a t o r o w y c h

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

N O T A T K I

43

N O T A T K I

44

N O T A T K I

Dla linii elektroenergetycznych 15 – 30 kV

ELTEL Networks Olsztyn Spó∏ka Akcyjna11-041 Olsztyn, Gutkowo 81 Dtel. +48 89 522 25 00fax +48 89 523 81 98www.eltelnetworks.come-mail:info.olsztyn@eltelnetworks.com