Diagnostyka i trening układu sensomotorycznego

Anna Mosiołek

OUN MóżdżekMóżdżek – regulacja – regulacja napięcia mięśni, napięcia mięśni, koordynacja ruchówkoordynacja ruchów

PropriocepcjaPropriocepcja

„„Pamięć ruchowa”Pamięć ruchowa”

Układ pozapiramidowyUkład pozapiramidowy – – płynność ruchówpłynność ruchów

Układ przedsionkowyUkład przedsionkowy – – równowagarównowaga

Narząd wzrokuNarząd wzroku – – wzrokowa kontrola wzrokowa kontrola ruchu i położeniaruchu i położenia

Czucie powierzchnioweCzucie powierzchniowe (eksteroceptory)(eksteroceptory)

Układ sensomotoryczny

Propriocepcja

Informacje o położeniu ciała w przestrzeni Przekazywane do OUN

z mechanoreceptorów: – Ścięgnistych – Mięśniowych– Więzadłowych– Torebkowych

Składowe– Czucie pozycji stawu– Czucie ruchu w stawie– Czucie napięcia mięśni

Czucie mięśniowe

Czucie kinestetyczne

Kontrola nerwowo-mięśniowa

Nieuświadomiona odpowiedź na impulsyz mechanoreceptorów związana z dynamiczną stabilizacją stawów

Sprzężenie zwrotne

Sprzężenie wstępne

Nieprawidłowe funkcjonowanie układu sensomotorycznego - przyczyny

Zaburzenia propriocepcji (urazy, wysięki, zmęczenie mięśni, ból, zmiany zwyrodnieniowe)

Pogorszenie funkcjonowania narządu wzroku, narządu przedsionkowego

Uszkodzenia struktur mózgu/dróg ruchowych Uboga pamięć ruchowa Uszkodzenie mięśni

Diagnostyka - zasady

Ustalenie metodyki badania Kalibracja sprzętu Sprzężenie zwrotne Czas trwania testu Wyłączenie informacji zewnętrznych

Czucie pozycji stawu

JPS – joint position sense Odtwarzanie pozycji kątowej stawu Protokół badania Sprzęt:

- dynamometr izokinetyczny- elektrogoniometr- inklinometr

Czucie ruchu w stawie

Kinestezja Próg wykrycia ruchu/

kierunku ruchu

Prędkość – 0,5–2°/s Sprzęt – dynamometr

izokinetyczny

Czucie napięcia mięśni

Test powtarzalności siły – 30-50% siły maksymalnej

Odtwarzanie potencjałów bioelektrycznych – elektromiografia powierzchniowa - sEMG

Kompleksowe badanie propriocepcji

Test propriocepcji Przebieg badania – 8 powtórzeń

3 powtórzenia z biofeedbackiem 5 powtórzeń testowych

Sprzęt Humac 360 dynamometr izokinetyczny

Badanie równowagi

Statyczne Czas trwania – 30 lub 90 s Pozycja – stanie na platformie Sprzęt – platformy tensometryczne

Dynamiczne Czas trwania – 30 s Płaszczyzny ruchu Przebieg badania Sprzęt – platformy balansowe

Parametry oceniane w badaniu równowagi

Prędkość wychyleń ciała Amplituda wychyleń Średnie wartości wychyleń w płaszczyźnie

strzałkowej i czołowej Długość przebytej drogi przez środek ciężkości Czas utrzymania równowagi na platformie Przemieszczanie środka ciężkości poza

wyznaczony obszar

Trening układu sensomotorycznego

Przywrócenie optymalnej kontroli nerwowo-mięśniowej, koordynacji i stabilności

Przerwanie błędnego koła nawracających urazów

Uruchomienie odruchowych mechanizmów stabilizujących i reagujących na zmiany (bez angażowania wyższych poziomów ośrodkowego układu nerwowego)

Trening sensomotoryczny

Etapy: statyczny dynamiczny funkcjonalny

Progresja: Od stabilnych do niestabilnych Oczy otwarte – zamknięte Wydłużenie czasu trwania ćwiczenia Wydłużenie ramienia dźwigni

Trening sensomotoryczny

Sprzęt:– Sandały równoważne Jandy– Poduszki sensomotoryczne– Piłki szwajcarskie– Miękkie materace– Suszki– Trampoliny– BOSU

Trening wibracyjny

Zasady działania

Parametry: – f=25-44 Hz,– Amplituda: 2-10mm

PNF

Zwiększenie stabilności: Rytmiczna stabilizacja Stabilizacja zwrotna Powtarzane skurcze

Poprawa koordynacji i kontroli ruchu: powyższe Dynamiczna zwrotność ciągła Rytmiczne zapoczątkowanie ruchu Stretch na początku ruchu

Ćwiczenia z biofeedbackiem

Rodzaje: – Wzrokowy – Dźwiękowy

Efekty– Nauczenie prawidłowego wykonania ruchu

(czucie, tempo, zakres)– Pamięć ruchu– Szybszy powrót funkcji

Inne metody

Tai-Chi Trening plyometryczny Metody wspomagające:

Taping Kinesiology Taping

Dziękuję za uwagę

!!!