Upload
others
View
25
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Plan
1. Giriş
2. Konu Seçimi
3. Araştırma Kaynakları
4. Argüman Oluşturma
5. Akıl Yürütme Biçimleri
6. Yazma Stili
7. Kaynak Gösterme
02.02.2014 2 HÜSEYİN ÖZEL
Amaç:
Ödev/Tez yazarken dikkat edilecek noktaların
öğrenilmesi
Aşamalar:
İyi tanımlanmış bir araştırma hipotezi ortaya koymak;
Bu hipotezin nasıl desteklendiğini gösteren bir tez önerisi geliştirmek;
Konuyu araştırıp öneriyi ayrıntılandırmak.
Rapor ya da tezi yazma süreci (Birden fazla müsvedde gerekir);
Geri bildirimleri alıp bunlara dayanarak gereken düzeltmeleri yapmak; 02.02.2014 4 HÜSEYİN ÖZEL
Sorunlar:
İyi tanımlanmış bir konu nasıl anlaşılır?
Elinizin altında ne tür kaynaklar var?
Rapor ya da tezi nasıl organize edip kurmak
gerekir?
İyi bir yazım stili için gerekli unsurlar nelerdir?
02.02.2014 5 HÜSEYİN ÖZEL
İyi bir Ödev/Tez yazmanın sırrı
nedir?
Yazmak;
Yazmak;
Yine yazmak ....
Yazmak sizin hatırlamanızı sağlar
Yazmak sizin anlamanızı sağlar.
Yazmak sizin ufkunuzun genişmesini sağlar.
O halde bol bol yazın....
“Türk aydınının okuması vardır; yazması yoktur”.... 02.02.2014 6 HÜSEYİN ÖZEL
İlk Müsveddeyi Yazmaya Hazır mısınız?
Elinizde bir hipotez varsa bu hipotezi destekleyeceğinizi düşündüğünüz
deliller bulunuyorsa, o zaman;
Önce, bir iki cümleyle hipotezinizi dile getirmeyi deneyin.
Hipotezi , kararlı, ancak elinizdeki kanıtlar hakkında merak uyandırıcı
biçimde dile getirmeye çalışın.
Tezinizin temel kavram ve terimlerini açık seçik ortaya koyun.
“İlginç”, “önemli”, “anlamlı”, “X ve Y arasındaki ilişki”, ya da “X’in Y
üzerindeki etkisi” gibi sözleri aşırı kullanmaktan kaçının.
02.02.2014 7 HÜSEYİN ÖZEL
•Yazmadan Önce Bir Plan Çıkarın:
Böylece tezinizin temel konusunun bütün yönlerini görmeye çalışın .
•Bir Soru Ortaya Atın:
Genel bir konunun ilişkili pek çok yönü bulunur. Bunlardan birisini (ya da üzerinde
durmak istediklerinizi seçin). Öteki konular daha sonraki çalışmaların konusu olabilir.
Teziniz süresince bu konu, sizin bütün çalışmalarınızın odağı olsun:
•Odaklanın:
Araştırdığınız her konuyu listeleyin. Ancak, sizin sorunuza yanıt olabilecek olanları bir
araraya getirin; bunun dışındakileri bir kenara bırakın.
•İddialarınız;
Yüzeysel olmamalı; öze ait olmalı.
Tartışılabilir olmalı;
Spesifik olmalı;
02.02.2014 8 HÜSEYİN ÖZEL
Ödev/Tez Bölümleri
1. Başlık:
Bilgi verici olmalı;
Basit olmalı;
Okuyucunun gözüne çarpmalı;
Sıkıcı olmamalı;
02.02.2014 9 HÜSEYİN ÖZEL
2. Abstract:
Tezin temel argümanını (sorusunu, bu
soruya yanıtı, kanıtları) içermeli;
Kısa olmalı (200 – 500 sözcük);
Okuyucunun ilgisini çekmeli; okumaya
yöneltmeli.
02.02.2014 10 HÜSEYİN ÖZEL
3. Giriş:
Tezin içinde neler olduğunu göstermeli.
Gerekliliğini göstermeli (neden okuyalım?)
Yapılan çalışmaları özetlemeli:
Sizin katkınızı göstermeli;
Bulgularınızı ortaya koymalı;
Tezin organizasyonu içermeli;
02.02.2014 11 HÜSEYİN ÖZEL
4. Ana Metin:
Sizin iddialarınız içermeli;
Kanıtlarınızı (itirazlar ve savunmalarla) içermeli;
Olabildiğince açık seçik olunmalı;
Şekil ve Tabloların kolayca anlaşılabileceği biçimde
düzenlenmeli;
Metnin değişik bölümleri, ya da metin arasındaki
gidip gelmeler olabildiğince azaltılmalı.
02.02.2014 12 HÜSEYİN ÖZEL
5. Sonuç:
Tezin temel sorununu tekrar edin;
Sizin katkınızı gösterin;
Bulgularınız özetleyin;
Güçlü ifadeler kullanarak bitirin.
02.02.2014 13 HÜSEYİN ÖZEL
6. Dipnotlar ve Kaynakça;
Standart dipnot kurallarını kullanın;
Aşırı dipnottan kaçının;
Metin içerisinde atlama yaratabilecek
parçaları dipnota alın;
Kaynakçada uluslararası kurallara (örneğin
AER sistemi) dikkat edin.
02.02.2014 14 HÜSEYİN ÖZEL
Yazma Aşaması:
“Dummy’ler” için yazdığınızı unutmayın (yazdığınızı babaanneniz
anlamıyorsa yeterince açık değilsiniz demektir).
Okuyucunuzun sizin neden sözettiğinizi bilmediğini; meşgul
olduğunu ve aynı paragrafı iki kere okumayacağını varsayın.
Kendinizi Geri Planda tutun.
Planınıza sadık kalın.
Açık seçik yazın
Aktif cümleleri kullanın (pasif cümle yapısından kaçının);
Pozitif ifadeler kullanın (negatif ifadelerden kaçının);
Çok ve karmaşık yazmayın (Occam’ın usturası: “Basit olan iyidir”.
Vurgularınız abartmayın .
Ekler yoluyla yeni sözcükler uydurmayın; Türkçe’nin kurallarına sadık
kalın (her zaman imla kılavuzu ve sözlüğe danışın).
02.02.2014 15 HÜSEYİN ÖZEL
Düzeltme ve Yeniden Yazma:
Düşüncelerinizi yazın.
Özü ortaya koymak için yeniden yazın:
Elinizdeki malzemeye yenilerini ekleyin; çıkarın; yeniden
düzenleyin:
Açık hale getirmek için bir kez daha yazın:
Daha iyi sözcükler seçin; gereksiz sözcük ve sözleri atın.
Mükemmellik için bir kez daha yazın:
İmlanızı, grameri, noktalamaları kontrol edin.
İntihal (Aşırma) yapmaktan kaçının !
02.02.2014 16 HÜSEYİN ÖZEL
Plan
1. Konu Seçimi
2. Araştırma Kaynakları
3. Argüman Oluşturma
4. Akıl Yürütme Biçimleri
5. Yazma Stili
6. Kaynak Gösterme
02.02.2014 18 HÜSEYİN ÖZEL
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 19
1. Konu Seçimi
BAŞLARKEN: En zor bölüm, başlamaktır. Eğer elinizin altında açık seçik
bulunan bir konu olsaydı, şaşırtıcı olurdu. Başlarken bunun zor bir süreç
olduğunu unutmayın.
KONU ALANI: Sizi ilgilendiren bir konu alanını, olasılıkla bilgi sahibi
olduğunuz ve daha fazlasını öğrenmek istediğiniz bir alanı seçin.
Örnek: Klasik iktisatta faiz oranı
ODAKLANIN: Konuyu daraltın. Bu sonuçta bir Ödev/Tez; yaşamınız
boyunca sürdüreceğiniz cilt cilt kitap değil.
Örnek: Adam Smith’de faiz yasaları
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 20
1. Konu Seçimi
SORULAR: Odaklandığnız konuya ilişkin olarak, birer
cümleyle dile getirebileceğiniz sorular ortaya atmaya çalışın.
Bunlar sizin problematiğinizi tanımlamanızı kolaylaştırcaktır.
Örnek: Adam Smith’in serbest piyasa görüşleri ile faiz
yasaları nasıl bağdaşır?
Faiz yasalarının gerekçeleri nelerdir?
Bu konuda Adam Smith’in düşünceleri nelerdir?
Bu düşüncelerin ne gibi etkileri olmuştur?
1. Konu Seçimi
ARAŞTIRMA:
Bu konuda daha önce yapılmış araştırmalar hangileridir?
Bu araştırmaların, sizin sorduğunuz sorulara verdiği yanıtlar
nelerdir?
Bu sorular ya da yanıtlar sizinkilerden farklı mıdır?
Örnek: Adam Smith’e göre algı sapmaları faiz oranlarını nasıl etkiler?
HİPOTEZ:
Araştırmaya dayanarak, sizin sorularınıza nasıl bir yanıt verilebilir? Bu
sizin kanıtlamaya yönediğiniz hipotezdir. Bu hipotez öze ilişkin
olmalıdır. “Adam Smith’de faiz yasaları” gibi genel bir başlık yerine
Smith’in görüşlerinde ilginç ya da yararlı olan nedir sorusuna
verilen yanıt sizin hipoteziniz olacaktır.
Örnek: Adam Smith, piyasaların bilgi eksikliği yüzünden iyi
işlememesine çare olarak faiz yasalarını savunmuştur.
02.02.2014 21 HÜSEYİN ÖZEL
1. Konu Seçimi
BAŞLIK: ortaya attığınız iddia bir başlığı ortaya çıkarmalıdır.
Başlık, bilgi verici, basit ve teknik jargondan uzak olmalıdır.
Örnek: Piyasa Başarısızlıkları ve Adam Smith’in Faiz Yasaları
üzerine Düşünceleri
Ödev/Tez ÖNERİSİ: sorununuzu ve hipotezinizi kısa (bir
sayfalık) bir yazıya dönüştürün. Kısaca argümanınızın
aşamalarını ve bu argümanı destekleyecek veriler ya da
kanıtları ortaya koyun. Bu ileride, sizin tezinizin girişi olabilir.
02.02.2014 22 HÜSEYİN ÖZEL
2. Araştırma Kaynakları Kütüphane: Kitap, dergi, databases.
Internet: ◦ Genel iktisat Linkleri
Dr. T’s Econlinks econlinks.com
WebEc www.helsinki.fi/WebEc
AEAweb www.aeaweb.org
ECONbase www.elsevier.com/locate/econbase
Archives of Papers and books
◦ EconLit (on-line bibliography) www.econlit.org
◦ Social Sciences Citation Index: webofscience.com
◦ Social Science Research Network www.ssrn.com
◦ EconWPA (working paper archive) econwpa.wustl.edu
◦ JSTOR (on-line journal archive) www.jstor.org
◦ Library of Economics and Liberty www.econlib.org
◦ Research Papers in Economics: http://repec.org/
◦ Kamu Kaynakları
◦ Öteki Siteler
Economic Time Series www.economagic.com
World Bank econ.worldbank.org
◦ Genel Arama Motorları
www.yahoo.com; www.google.com; www.webcrawler.com; www.hotbot.com;
www.altavista.digital.comernet
02.02.2014 23 HÜSEYİN ÖZEL
3. Argüman Oluşturma
Yapı:
Bir Ödev/Tez, bir argüman (mantıksal bir
açıklama, bir savunma ve merkezi bir iddianın
temellendirilmesi) olarak kurulmalıdır. Tezinizi
okuyan için önemli olan sizin verdiğiniz
emekten (zaman, kaynak vs.) çok
malzemelerinizi tutarlı bir bütün olarak ortaya
koyup koymamanızdır.
02.02.2014 24 HÜSEYİN ÖZEL
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 25
3. Argüman Oluşturma
Argümanlar:
“Argüman” ille de bir düşünceyi, karşısındakinin
kafasına vura vura anlatmak değildir; daha çok yeni
bir düşünce ortaya koymak için bir ölçüde kuşkucu
bir meslekdaşınızı ikna etmek için giriştiğiniz bir
tür karşılıklı konuşma gibi olmalıdır. Bu konuşmayı
monolog olmaktan çıkarmak, yani karşıdakinin
anlamadığı, itiraz ettiği ya da karşı çıktığı noktaları
dikkate almak gereklidir.
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 26
3. Argüman Oluşturma
Argümanın Unsurları:
İddia: Ortaya attığınız ve savunmaya çalıştığınız açık bir ifade.
Destek: İddianıza destek sağlayan kanıtlar ya da düşünsel temeller.
Kanıtlar açık seçik olarak ortaya konmalı.
Neden bu kanıtların geçerli/gerekli olduğu açıklanmalı Kullandığınız
kanıtlar ikna edici olmalı.
Bunların doğruluğu ve gerçekliği kontrol edilmeli.
Kaynakların alındığı otoritelerin güvenirlik derecesine dikkat edilmeli
(örneğin birincil, ikincil kaynaklar; bilimsel eserler ile gazete yazıları vs.).
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 27
Argümanın Unsurları:
Olası itirazlar: Argümanınıza yönelik olası itirazları öngörebilirseniz onları da
yanıtlayabilirsiniz.
Bilgili bir okurun (tezinizi okuyan herkes) düşünce/iddialarınıza ilişkin olarak
ortaya atabileceği itirazları düşünün ve bunların neden potansiyel olarak tezinize
zarar veremeyeceğini açıklayın.
Yaptığınız genellemelere ilişkin karşı örnekler bulmaya çalışın. Bu tür örneklerin
neden zararlı olmadığını açıklayın.
Bu tür karşı düşünce ya da örneklerin aranması, sizi iddianızı daha sağlam
temellere oturtmaya yöneltecektir.
Bütün bunlara rağmen potansiyel bir argümanı yanıtlayamıyorsanız, bunu
gözardı etmek yerine açıkça kabul edin; öbür türlü size daha fazla zararı dokunur.
3. Argüman Oluşturma
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 28
3. Argüman Oluşturma
Argümanın Unsurları:
Sınırlar: İddianızın geçerli olduğu koşulları ve durumları ortaya koymalı,
bu sınırların nereden kaynaklandığını göstermelisiniz.
Pek çok iddia, kapsam bakımından genel değildir; belirli durum ya da
koşullara uygundur; ya da belirli sınırlar içinde geçerlidir.
“Genellikle”, “muhtemelen”, ve “-bilir” türü sözcük ve ekler, iddialarınızı
sınırlamakta yararlı olabilir. Ancak bunları çok fazla kullanmayın (o
zaman hiçbir iddianız kalmayabilir); çok az da kullanmayın.
İktisatta nedenler ve etkiler karmaşık ve içiçe geçmiştir. Bunlar ancak
tamamlayıcı olay ya da koşullarla birlikte anlam kazanır. Bu koşul ve
olayları açıkça ortaya koyun. Neden-etki bağıntılarınızı ortaya koyarken
karmaşıklıkların farkında olduğunuzu gösterin.
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 29
Argümanınızı oluşturur ya da sunarken, onu olabildiğince
“görselleştirmeye” çalışın. Bunun da en iyi yolu, bir sınıflama
belirlemek ve bu sınıflama temelinde argümanınızı
tablolaştırmak ya da şekille ifade etmektir.
Bu hem sizin düşüncelerinizi yöntemli bir biçimde
geliştirmenizi, hem de okuyanların düşüncelerinizi daha kolay
izlemesini sağlar.
3. Argüman Oluşturma: Sınıflama
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 30
SENKRONİK DİYAKRONİK DİNAMİK/
EVRİMCİ
ANALİZ
ÇERÇEVESİ
Statik Karşılaştırmalı
Statik
Dinamik
DENGE
KAVRAYIŞI
Statik Denge
(“Dinlenme”
Durumu)
“Kayan Denge”
“Geçici Denge”
Yapısal Değişme
Yokluğu
YÖNTEM Mekanik Mekanik Organik/Evrimsel
DEĞİŞMENİN
KAYNAĞI
Sistem Dışı
Sistem Dışı
(“Kaydırma”
Değişkenleri)
İçsel/Yapısal
(“Yaratıcı Yıkım”)
DÜZEN Görünmez El/
(İstikrarlı)
Görünmez El
(İstikrarsız)
“Evrimsel El)
Kaybolan (Dissipative)
(İstikrarsız)
3. Argüman Oluşturma: Sınıflama
Örnek: Üç “Koordinasyon” Çerçevesi
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 31
3. Argüman Oluşturma: Sınıflama
Yine de, unutmayınız ki, her sınıflama, ister istemez
bir ölçüde keyfidir;
Bu yüzden, sınıflamada kullandığınız ölçütleri
oluştururken, benimsediğiniz genel “vizyonun”
farkında olun.
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 32
“Belirli bir Çin Ansiklopedisi”ne göre Hayvanların Sınıflanması: (Borges)
a)İmparatora ait olan,
b)Mumyalanmış,
c)Evcil,
d)Domuz kanı emen,
e)Deniz kızları,
f)Efsanevi,
g)Sokak köpekleri,
h)Mevcut sınıflandırmada yer alanlar,
i)Öfkeli,
j)Sayısız,
k)Çok ince deve kılı fırça ile resmi yapılanlar,
l)Ve saire,
m)Su testisini az önce kırmış olanlar,
n)Sineklere yakından uzaktan benzemeyenler
3. Argüman Oluşturma: Sınıflama
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 33
3. Argüman Oluşturma SINIFLAMA KURALLARI
1. Eşitlik Kuralı: Sınıflama işleminden elde edilen kümelerin
toplamı, sınıflaması yapılan terime (bütüne) eşit olmalı (dışarıda
kalan olmamalı):
Canlılar, “bitkiler” ve “hayvanlar” biçiminde sınıflanmalı;
2. Girişik Olmama Kuralı: Sınıflaması yapılan terimi oluşturan
kümelerin, birbirinin içine girmemesi gerekir.
“Uzaylılar da insandır” (C. Yılmaz).
4. Akıl Yürütme Biçimleri
Bilgi Edinme Biçimleri:
A. Tecrübi (Deneye Dayalı) Bilgi: Duyu deneyleri ile elde edilen
bilgi:
Örnek: “Bütün kuzgunlar siyahtır”
Empirisizm: Bilgimizin asıl kaynağı duyu deneyleridir.
B. Akli (Akılyürütmeye Dayalı) Bilgi: Belirli ilkelerden başlayarak
akıl yürütme sonucu elde edilen bilgi.
Örnek: Euclid Geometrisi (10 aksiyom üzerine temellenmiştir).
Rasyonalizm: Bilgimizin asıl kaynağı, akılyürütme sonucunda elde
edilir.
02.02.2014 34 HÜSEYİN ÖZEL
4. Akıl Yürütme Biçimleri
Mantık Kuralları:
A = A (Özdeşlik)
1. A ≠ - A (Farklılık)
2. Ya A, ya da – A; ikisi birden olamaz
(Üçüncü halin olanaksızlığı)
02.02.2014 35 HÜSEYİN ÖZEL
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 36
4. Akıl Yürütme Biçimleri
Önerme Biçimleri:
1. Analitik (A priori) Önermeler: Öznesi yüklem tarafından
içerilen önermeler. Bunlar ya tanım gereği, ya da kabul gereği
doğrudurlar:
Örnek: “Bütün bekarlar evli değildir”.
2. Sentetik (A posteriori) Önermeler: Öznesi yükleminde
içerilmeyen önermelerdir; dünyaya ilişkin yeni şeyler söylerler.
Örnek: “Bütün bekarlar evlenmek ister”.
Empirisistler bilgimizde sentetik önermelerin önemli olduğunu
söylerler; rasyonalistler buna karşı çıkarlar.
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 37
4. Akıl Yürütme Biçimleri
Tümevarım:
Tikel önermelerden genel önermelere geçiş.
Örnek: “Bütün kuzgunlar siyahtır” önermesine
ulaşabilmek için, tek tek kuzgunların renklerine bakılır.
gördüğüm ilk kuzgun siyah.
gördüğüm ikinci kuzgun siyah.
gördüğüm üçüncü kuzgn siyah.
....
gördüğümüz bütün kuzgunlar siyah.
O halde,
Bütün kuzgunlar siyah
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 38
4. Akıl Yürütme Biçimleri
2. Tümdengelim: Genel önermelerden tikel önermelerin
türetilmesi.
Örnek:
Bütün insanlar rasyoneldir
Hüseyin Özel de insandır;
o halde
H. Özel de rasyoneldir.
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 39
4. Akıl Yürütme Biçimleri
J. S. Mill’in Tümevarım Kanonları:
1.Anlaşma Yöntemi (The Method of Agreement): “Eğer incelenen
olgunun iki ya da daha fazla örneği (instance) yalnızca tek bir ortak
koşula (circumstance) sahipseler, tüm örneklerin üzerinde anlaşma
halinde olduğu bu tek koşul, olgunun nedenidir (ya da sonucudur).
Örnek Başlangıç koşulları Olay
1. A B E F a b c
2. A C D a c d
3. A B C E a f g
O halde, A, a’nın nedenidir.
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 40
4. Akıl Yürütme Biçimleri
J. S. Mill’in Tümevarım Kanonları:
2. Farklılık Yöntemi (The Method of Difference): “Eğer, incelenen
görüngünün içerisinde, yalnızca bir tane koşul dışında bütün koşullarda
bir örnek gerçekleşiyor ve bir başkası gerçekleşmiyorsa, iki örneğin
farklılaştığı bu tek koşul, olgunun sonucu ya da nedeni, ya da nedenin
ayrılmaz bir parçasıdır.”
Örnek Başlangıç koşulları Olay
1. A B C a
2.B C -
O halde, A, a’nın nedeninin zorunlu bir parçasıdır.
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 41
4. Akıl Yürütme Biçimleri
J. S. Mill’in Tümevarım Kanonları:
3. Kalanlar Yöntemi (The Method of Residues): “Daha önceki
tümevarımlar yoluyla, belirli önkoşulların sonucu olduğu bilinen
bölümleri bütün olgulardan çıkardığımızda, olgunun geri kalan
bölümleri, geri kalan önkoşulların sonucu olacaktır.”
Örnek Başlangıç koşulları Olay
1. A B C a b c
2. B, b’nin nedenidir;
3. C, c’nin nedenidir;
O halde, A, a’nın nedenidir.
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 42
4. Akıl Yürütme Biçimleri
J. S. Mill’in Tümevarım Kanonları:
4. Birlikte Değişme Yöntemi (The Method of Concomitant
Variations): “Bir başka olgu belirli bir yönde değiştiği zaman, herhangi
bir biçimde değişen olgu, bu öbür olgunun nedeni ya da sonucudur, ya
da bu olguyla bir nedensellik ilişkisi youluyla bağlantılıdır.”
Örnek Başlangıç koşulları Olay
1. A ↑ B C a ↑b
2. A º B C a º b
3. A ↓B C a ↓ b
O halde, A, a’nın nedenidir.
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 43
4. Akıl Yürütme Biçimleri
Örnek: Geçen akşam ailecek gittiğimiz yemekte güzel zaman
geçirdik, ancak dönüşte eşim ve benim midemiz bozuldu. Benim
durumum daha kötüydü. İki oğlumuzun hiçbir şeyi yoktu.
O zaman bu durumu nasıl ele almalıyız?
Bizler yemekte, çorba, salata ve tavuk yedik; çocuklar ise çorba
salata ve et yediler. Hepimiz ayran içtik. Ayranın zehirlenmeye
neden olmadığını da biliyoruz Ben daha çok yediğimden benim
durumum da daha kötüydü. Bu durumda, sorun yalnız ikimizde
olduğundan, ikimizin yediği bir şey neden olarak görünüyor. O da
tavuk olmalı.
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 44
4. Akıl Yürütme Biçimleri
Tümevarım Biçimleri:
1. Tümevarımsal Genellleme: Bir örneklem hakkındaki bir öncülden
yığın hakkındaki bir sonuca ilerlemektedir.
Örnek:
Bir örneklemin Q kadarlık bölümü, A özelliğine sahiptir;
O halde
Yığının Q kadarlık bölümü, A özelliğine sahiptir.
2. İstatistiksel Kıyas (Tasım): Bir genellemeden bir birey hakkında
sonuç çıkarmaktır.
Örnek:
Yığın P’nin Q kadarlık bölümü A özelliğine sahiptir.
Birey I, yığın P’nin bir üyesidir.
O halde,
Birey I’nın A özelliğine sahip olma olasılığı Q’dur.
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 45
4. Akıl Yürütme Biçimleri
3. Basit Tümevarım: Bir örneklem grubu hakkındaki bir öncülden, bir başka birey için
sonuç çıkarmaktır.
Örnek:
Yığın dan gelen bilinen örneklerin Q kadarı, A özelliğine sahiptir.
Birey I bu yığının bir başka üyesidir.
O halde,
I bireyinin A özelliğine sahip olma olasılığı Q’dur.
Bu özellik, genelleme ile istatistiksel kıyasın karışımıdır; genellemenin sonucu, aynı zamanda
istatistiksel kıyasın ilk öncülüdür.
4. Benzeşimden (Analoji) Argüman: Bir tümevarımsal benzeşim, iki şey arasındaki
bilinen benzerliklerden yola çıkarak bu iki şeyde bulunan bir başka özelliğe ilişkin sonuç
çıkarır.
Örnek:
P, Q’ya benzemektedir.
P’de A özelliği vardır.
O halde,
Q’da A özelliği vardır.
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 46
4. Akıl Yürütme Biçimleri
5. Nedensel Çıkarım: Bir etkinin ortaya çıkış koşullarına dayanarak bu
koşullarla etki arasında nedensellik bağıntısı kurmaktır.
David Hume’a göre nedensellik: “Her A olayı olduğunda ardından B olayı
geliyorsa, bu iki olay arasında nedensellik ilişkisi var demektir.”
6. Öndeyi (Prediction): Geçmişteki bir örneklemden geleceğe yönelik bir sonuç
çıkarmaktır.
Örnek:
Grup G’nin gözlenen üyelerinin Q oranında A özelliği vardır.
O halde,
Grubun öteki üyeleri gelecekte gözlendiğinde, bunların da A özelliğine
sahip olma olasılıkları Q kadardır.
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 47
4. Akıl Yürütme Biçimleri Tümdengelim Yöntemleri:
Kıyas (Tasım – Syllogism): Bir ana öncül ve bir ikincil öncülden yola
çıkarak bir sonuca varmaktır:
Ana öncül: Bütün M’ler P’dir.
Ara öncül: bütün S’ler M’dir.
Sonuç: Bütün S’ler P’dir.
Örnek:
Bütün insanlar ölümlüdür.
Socrates bir insandır.
O halde,
Socrates de ölümlüdür.
Ya da ,
Bütün ölümlü şeyler ölür.
Bütün insanlar ölümlüdür.
O halde,
Bütün insanlar ölür.
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 48
4. Akıl Yürütme Biçimleri
Tümdengelimsel Mantık:
Tümdengelimsel mantıkta tümdengelimin geçerliliği, öncül ya da sonucun
doğruluğunu gerektirmez.
Örnek:
Bütün ateş soluyan tavşanlar Mars’ta yaşar.
Bütün insanlar ateş soluyan tavşanlardır.
O halde,
Bütün insanlar Mars’ta yaşar.
Bu argüman geçerli olsa da, anlamlı değildir. dolayısıyla tümdengelimin
anlamlı olması için, geçerli olması ve öncülün doğru olması gerekir.
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 49
4. Akıl Yürütme Biçimleri
“Pozitivizm”in On Kuralı
i.Dünya hakkındaki bilgi savları, yalnızca duyulara dayanarak
gerekçelendirilebilir.
ii.Duyularla bilinebilen her şey, başka türlü olabilirdi.
iii.Bilişsel bakımdan anlamlı her önerme ya analitik, ya da sentetik
önermelerdir;ikisi birden olamaz.
iv.Yadsımaya açık nitelikte olan sentetik önermeler, a priori olarak
bilinemez.
v.Analitik önermelerin olgusal içeriği yoktur.
vi.Analitik önermeler teamüllere (convention) dayanarak doğru kabul
edilirler.
vii.Bilinen bir nedensel yasa, yeterince iyi bir biçimde doğrulanmış bir
deneysel (empirical) hipotezdir.
viii.Bir teorinin başarısı, öndeyilerinin başarısıdır.
ix.Değer yargılarının bilimlerde yeri yoktur.
x.Bilimler yöntemlerine göre değil, konularına göre birbirlerinden ayrılırlar.
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 50
4. Akıl Yürütme Biçimleri
Bilimin Yöntemi: Hipotetiko – Dedüktif Yöntem
1. Önce verileri toplayın ( bilinmeyenler, açıklanamayan ya
da yeni şeyler hakkında);
2. Bu gözlemleri açıklayabilecek bir açıklama geliştirin.
3. Bu açıklamadan tümdengelim yoluyla bir öndeyi oluşturun
4. Bu öndeyiyi doğrulamaya çalışın (tümevarım yoluyla),
5. Doğrulama sözkonusu ise, 3. aşamaya gidip yeni
öndeyiler üretin. Doğrulama yoksa, hipoteziniz
yanlışlanmıştır. 2. Aşamaya gidin.
Yani, bilim yapısı gereği tümdengelimseldir (teori ve öndeyi
süreci), ilerleyişi bakımından da tümevarımsaldır (sınama,
doğrulama aşaması).
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 51
4. Akıl Yürütme Biçimleri
Bilimsel Açıklama: Dedüktif – Nomolojik Model
Başlangıç koşullarını tanımlayan doğru önermeler
} Explanan
Genel Yasalar
__________________________________________
Açıklanacak deneysel görüngünün betimlenmesi Explanandum
Çizgi, mantıksal tümdengelimi temsil etmektedir.
Yani, “Açıklanan açıklayanın mantıksal bir sonucu olmalı; başka deyişle,
açıklayanda verilen bilgilerden mantıksal olarak türetilebilmeli, çünkü aksi halde
açıklayan açıklama için uygun bir temel oluşturmayacaktır.”
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 52
4. Akıl Yürütme Biçimleri
Akılyürütme Hataları
1.Tümevarım Problemi:
“Şimdiye kadar gördüğümüz bütün kuğuların beyaz
olması, bundan sonra göreceğimiz bütün kuğuların
da beyaz olacağını gerektirmez. Ek kanıtlar her
zaman gereklidir.
2. Yanlış öncüllerden sonuç çıkarma:
bkz. “Bütün ateş soluyan tavşanlar Mars’ta yaşar”.
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 53
4. Akıl Yürütme Biçimleri
Akıl Yürütme Hataları 3. Yanılma (öncül yerine sonucu doğrulama):
Eğer A doğruysa, B de doğrudur.
B doğrudur;
O halde
A da doğrudur.
Örnek:
Ahmet bilim adamı ise titizdir.
Ahmet titizdir,
O halde Ahmet bilim adamıdır.
4. “Parça Bütün Yanılması” (Fallacy of Composition)
Tekil düzeyde geçerli olan bir argüman, toplu düzeyde de geçerli olmak
zorunda değildir.”
Örnek: Keynes’in Tasarruf paradoksu (tek tek bireyler için tasarruf,
servet ve gelir artışı demektir; ancak bütün bireyler tasarruf
yaparsa milli gelir düşer).
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 54
4. Akıl Yürütme Biçimleri
5. “Bundan sonra, o halde bu nedenle” (Post hoc, ergo
propter hoc) : A olayı B’den sonra ortaya çıkıyorsa, ille de
B, A’nın nedeni olmak zorunda değildir.
Örnek: Memur maaşlarının artışının ardından içki tüketimi
artıyorsa, içki tüketimi artışını memur maaşlarına bağlamak.
4. “Benzeşim Yoluyla Akılyürütme”:
İki şeyin belirli bakımlardan birbirine benziyor olması bütün
bakımlardan da benzeyeceği anlamına gelmez.
Örnek: “Toplumlar da insana benzer” yaklaşımı, insan
organlarının toplumsal karşılığının aranması sonucunu
verebilir.
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 55
4. Akıl Yürütme Biçimleri
6. “Otoriteye Başvurma” : Düşüncenizi temellendirmek için
seçtiğiniz otoriteler yeterince “güvenilir” olmayabilir.
7. İsteğe Bağlı Düşünme (“Wishfull thinking”): ‘Öyle
olmasını istemeniz, öyle olmasını gerektirmez.
8. “Kişiye yönelik akılyürütme” (ad hominem): Karşıdakinin
beğenmediğiniz özelliklerini onun düşüncelerini çürütmek
için kullanma.
9. Çevrimsel Akıl Yürütme (Circular Reasoning):
“Para arzı ile nominal gelir arasında nedensellik ilişkisi
vardır.”
“Para nasıl tanımlanır?”
“Nominal gelir ile en yüksek korelasyon ilişkisine sahip
varlıklar paradır”.
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 56
5. Yazma Stili: Okuyucular
Tezinizi yazarken dilbilgisi kuralları ile noktamalama işaretlerine dikkat edin.
Okuyanlara tezinizi ilginç biçimde sunmalısınız. Sorunu açık seçik biçimde
ortaya koymalısınız.
Argümanlarınızı mantıksal aşamalar halinde ortaya koyun. Atlamalar, ya da
sıçramalardan kaçının.
Elinizdeki kanıtları öne çıkarmaya çalışın. Yalnızca argümanı güçlendirecek
kanıtları kullanın.
Okuyucunuzu, uzun uzun açıklamalarla, gereksiz tartışmalar ve tablo, şekil vs.
ile sıkmayın.
Sonuç olarak: açıklık, mantıklılık, cesaret, konuyla ilgili olmak, uygun dilbilgisi,
anlamlı noktalama ve okuyucuyu eğlendirmek...
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 57
5. Yazma Stili: Tezin Formatı
Başlangıç Sayfası: Tezin Başlığı, Yazarı, Hazırlama Yılı
Teşekkür Sayfası: Size yardımcı olanlara teşekkür (isterseniz).
Abstract: Hipotezinizi ve kanıtlarınızı, insanları tezinizi okumaya yöneltecek
biçimde, kısaca (200 sözcüğü aşmadan) sunmak.
İçindekiler: Tezinizin yapısının zihinsel resmini sunar.
Giriş: Tezinizin başlangıcıdır; olabildiğince açık ve zorlayıcı (düşünmeye yöneltici)
biçimde yazmaya çalışın.
Ana Metin: iddialarınız için kanıtları sunacağınız, artalanı oluşturacağınız, ilgili
çalışmaları özetleyeceğiniz, argümanlarınızı geliştireceğiniz yer. Ana metni kısa,
açıklayıcı başlıklarla bölüm ve altbölümlere ayırın. Aşırı dipnot kullanmaktan
kaçının. Tezle doğrudan ilgili olmayan ama sizin için önemli olan düşünce, tablo
vs. için Apendiks kullanın.
Sonuç: İddianızı yeniden dile getireceğiniz, argümanınızı savunacağınız bölüm.
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 58
Tezlerde genellikle üç ana bölüm (ve bunlara karşılık gelen genellik düzeyleri)
bulunur:
1.Bölüm, sorunun tanımlandığı bu sorunun biçimlendiği problematiğin
(vizyonun, anlayışın vs.) açıklanmasının verildiği yerdir; ayrıca bu soruna ilişkin
farklı bakış açılarının varlığı en genel düzeyde tartışılır. Buradaki tartışma genel
terimlerle ve daha somut düzeyde yapılır.
2.Bölümde bu sorunu ele alan başka teoriler vs. dikkate alınarak bunların
değerlendirmesi yapılır; genellik düzeyi biraz daha azaltılıp spesifik noktalar öne
çıkarılır.
3.Bölüm, sizin asıl katkınızın gerçekleştirileceği yerdir. Tezin belki de en spesifik
tartışmaları burada yapılır. Sizin sözkonusu sorunu nasıl ele aldığınızı ve bu ele alış
biçiminin neden en iyisi olduğunu tartışmanız beklenir.
5. Yazma Stili: Genellik Düzeyi
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 59
1. İstatistiksel/Ekonometrik Tezler:
İlk bölümde somut durum ele alınarak tezin sorunu tanımlanır; ayrıca
tezin sorununa ilişkin bir literatür taraması yapılması beklenir;
2. bölümde bu ele alınan yaklaşımlar temelinde modelin nasıl
tanımlanması gerektiği ve yapılan ampirik araştırmalarda ne tür modeller
kullanıldığı gösterilerek hangi modelin seçileceği belirlenir ya da yeni bir
modelin kurulması gerekiyorsa bu modelin kurulması (gerekçeleriyle)
gerçekleştirilir;
3. Bölümde belirlenen model tahmin edilerek sorunlar varsa giderilmeye
çalışılır ve bu sonuçların neden ötekilerden daha iyi (ya da farklı) olduğu
ortaya konur.
5. Yazma Stili: Genellik Düzeyi
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 60
2. Derlemeler (Surveys):
İlk bölümde tezin sorunu ve neden bu soruna ilişkin çalışmalara bakılması
gerektiği açıklanır. Ele alınacak teori/yaklaşımların hangileri olduğu, hangi
ölçütlere göre seçildiği, karşılaştırma standartlarının ne olduğu tartışılır;
2. bölümde, literatürde varolan değişik yaklaşımların incelenmesi
gerçekleştirilir; buradaki en önemli nokta, bu yaklaşımlar aralarındaki ilişki
ve farkların açıkça ortaya konmasıdır.
3. Bölüm, genel değerlendirme ve sizin kendi düşüncelerinizi öne
çıkardığınız bölümdür. Burada ele alınan teori/yaklaşımların genel bir
sınıflaması ve değerlendirmesi yapıldıktan sonra başlangıçta tanımlanan
soruna yanıt verme bakımından üstünlükleri/eksiklikleri tartışılarak sizin
kendi anlayışınız ya da senteziniz ortaya konur.
5. Yazma Stili: Soyutlama Düzeyi
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 61
3. Somut Analiz ve Politika Önerileri:
İlk bölümde, somut analiz yapılarak tezin sorunu ortaya konur; bu
sorundan yola çıkarak genel çerçeve çizilir;
2. bölümde, soruna yönelik olarak gerçekleştirilen uygulamalar ile
literatürde varolan değişik yaklaşımların incelenmesi gerçekleştirilir.
3. Bölümde, genel değerlendirme sizin önerileriniz ve bu önerilerin
yaşama geçmesi için gerekli düzenlemelerin ve dönüşümlerin neler
olacağı ortaya konur.
5. Yazma Stili: Soyutlama Düzeyi
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 62
5. Yazma Stili
SINIFLAMA YÖNTEMLERİ (İÇİNDEKİLER)
I. YÖNTEM:
I.
A.
1.
A)
(1)
i)
II. YÖNTEM:
1. (ya da I)
1.1.
1.1.1.
1.1.1.
1.1.1.1.
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 63
Atıf Biçimleri:
1. Metin içinde:
“Ancak bu uzun dönem bugünü anlamak için yanıltıcı bir rehberdir. Uzun
dönemde hepimiz ölmüş olacağız.” (Keynes 1923: 80)
Tezin Kaynakçasında:
Keynes, John Maynard (1923) A Tract on Monetary Reform
London:Macmillan.
2. Dipnotta: (metin içinde aynı alıntı varsa),
“Ancak bu uzun dönem bugünü anlamak için yanıltıcı bir rehberdir.
Uzun dönemde hepimiz ölmüş olacağız.”*
Dipnot:
* Keynes, John Maynard (1923) A Tract on Monetary Reform
London:Macmillan, s.80.
6. Kaynaklar: Atıf Verme
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 64
6. Kaynaklar: Atıf Verme
Itunes.lnk
“Görünmez el”, insandaki, çıkar dürtüsünden kaynaklanan değiş tokuşa yönelik olan doğal eğilime, çıkar dürtüsüne dayanmaktadır. Smith’in ünlü deyişiyle, “yemeğimizi kasabın, biracının ya da fırıncının merhametine değil, onların kendi çıkarlarını gözetmelerine borçluyuz. Onların insanlığından değil, kendilerini sevmelerine sesleniriz; onların gereksinimlerinden değil, elde edecekleri avantajdan sözederiz”.[i] B
1. Alıntı üç satırdan az ise metin içinde göstermek gerekir.
...“Görünmez el”, insandaki, çıkar dürtüsünden kaynaklanan değiş tokuşa yönelik olan doğal
eğilime, çıkar dürtüsüne dayanmaktadır. Smith’in ünlü deyişiyle, “yemeğimizi kasabın, biracının ya
da fırıncının merhametine değil, onların kendi çıkarlarını gözetmelerine borçluyuz. Onların
insanlığından değil, kendilerini sevmelerine sesleniriz; onların gereksinimlerinden değil, elde
edecekleri avantajdan sözederiz” (Smith 1776: 18). Böyle bir bakış açısı, toplumsal düzenin
sadece insanlar arasındaki “duygudaşlığın” ötesinde, tümüyle değiş tokuşa dayanan ilişkilerin ve
bunların sonucunda ortaya çıkan toplumsal işbölümünün bir sonucu olduğu anlamına
gelmektedir.
Kaynakçada:
Smith, A. (1776), An Inquiry into the Nature and Causes of the Wealth of Nations. E. Cannan (ed.),
New York: Modern Library Edition, 1937.
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 65
2.Alıntı üç satırdan fazla ise blok alıntı biçiminde göstermek gerekir:
Piyasa sisteminin işleyebilmesi için, iki tarafın da birbirini anlaması,
karşısındakine güvenmesi gereklidir; tıpkı David Hume’un söylediği gibi:
Senin tahılın bugün olgunlaştı; benimki de yarın olgunlaşacak. Bugün
benim sana yardım etmem, yarın da senin bana yardım etmen ikimiz
için de karlı. Sana karşı nazik olmak değil amacım; senin de bana karşı
olmadığını biliyorum. Bu yüzden senin hesabına acı çekecek değilim;
senin için, bir karşılık bekleyerek emeğimi ortaya koysaydım,
düşkırıklığına uğrayacağımı biliyorum, dolayısıyla senden bana minnet
duymanı boşuna bekleyeceğimi de. O yüzden seni kendi emeğinle
başbaşa bırakıyorum. Sen de bana karşı aynı biçimde davranıyorsun.
Mevsimler değişiyor; her ikimiz de birbirimizden karşılıklı güven ve
emniyet beklediğimizden ürünümüzü kaybediyoruz. (Aktaran: Putnam
1994: 5-6).
Smith’e dönersek, “görünmez el”in, ya da piyasa mekanizmasının kendisinin,
“düzen sorununu”, dışarıdan herhangi bir müdahale ya da otorite olmadan
çözebildiği görülecektir.
6. Atıflar ve Kaynak Gösterme
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 66
6. Kaynak Gösterme Sistemi: 1 American Economic Review
(http://www.aeaweb.org/sample_references.pdf)
Makaleler:
Yazar soyadı, İlk adı. Yıl. “Makalenin Başlığı.” Dergi Adı, cilt no, sayı no, sayfa no.
Örnek: Acemoglu, Daron. 2002. “Technical Change, Inequality, and the Labor Market.” Journal of Economic
Literature, 40(1): 7–72.
Kitaplar
A) Tek Yazar
Yazar soyadı, İlk adı. Yıl. Kitabın Başlığı. Basım Yeri: Yayıncı.
Örnek: Friedman, Thomas L. 2005. The World Is Flat: A Brief History of the Twenty-First Century.
New York: Farrar, Straus and Giroux.
B) İki Yazar
Örnek: Helpman, Elhanan, and Paul Krugman. 1985. Market Structure and Foreign Trade:
Increasing Returns, Imperfect Competition, and the International Economy. Cambridge, MA: MIT Press.
Yayınlanmamış Makaleler
Örnek: Ausubel, Lawrence M. 1997. “An Efficient Ascending-Bid Auction for Multiple Objects.” University of
Maryland Faculty Working Paper 97–06.
Web Siteleri
Web Site Adı. Erişim Yılı. Yayıncı/Şirket. URL (erişim tarihi).
Örnek: Factiva. 2006. Dow Jones Reuters Business Interactive LLC. www.factiva.com (erişim tarihi 5 Mayıs,
2008).
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 67
6. Kaynak Gösterme Sistemi: 2 10. Yazılarda verilecek dipnotları, yazının sonuna kaynakçadan önce eklenmelidir.
11. Kaynaklara göndermeler, metnin içinde açılacak ayraçlarla yapılmalıdır. Ayraç içindeki sıra şöyle olmalıdır:
yazar(lar)ın soyadı, kaynağın yılı, sayfa numaraları. Karşılaşılabilecek farklı durumlar şöyle örneklenebilir:
��.ifade edilmiştir (Alkin, 1982).
��..belirtilmiştir (Alkin, 1982: 210-215).
..........Griffin (1970a: 15-20) ileri sürmektedir.
(Gupta vd., 1982: 286-287).
(Einstein ve Amir, 2003: 399-432; Dornbusch, 1980: 19-23).
Metinde gönderme yapılan bütün kaynaklar, kaynakçada belirtilmeli; gönderme yapılmayan kaynaklar, kaynakçaya
konmamalıdır. Kaynaklar, ayrı bir sayfada alfabetik sırayla yazılmalıdır. Dergi ve derlemelerdeki makalelerin sayfa numaraları
kesinlikle belirtilmelidir. Kaynakçada, aşağıdaki örneklenen biçim kurallarına uyulmalıdır:
Kitaplar: Kenen, P.B. (1989) The International Economy, Englewood Cliffs, N.J.: Prentice-Hall, Inc.
Dergiler: Langeheine, B. and U. Weinstock (1985) “Graduate Integration”, Journal of Common Market Studies,
23(3), 185-97.
Derlemeler: Krugman, P. (1995) “The Move Toward Free Trade Zones”, in P. King (ed.), International Economics
and International Economic Policy: A Reader, New York: McGraw-Hill, Inc., 163-82.
Diğer Kaynaklar: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (2001) 2002 Yılında Para ve Kur Politikası ve
Muhtemel Gelişmeler, Basın Duyurusu, 2 Ocak, Ankara. http://www.tcmb.gov.tr/
Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Yazım Kurallarından
6. Kaynak Gösterme
Latince Kısaltmalar
Ibid.: Aynı yer (aynı sayfa); ibid., s.
İnfra.: Bundan sonraki bölümlere bakınız.(İngilizcede ff.)
Supra.: Bundan önceki bölümlere bakınız.
Passim.: Çalışmanın bütününe bakınız.
Op. Cit.: Aynı kaynağa 2. atıf yapılırken araya başka kaynak girerse kullanılır.
Loc. cit.: Aynı yazarın atıf yapılan birden fazla kitabı varsa; atıf yapılan en sonuncusunu gösterir.
Et al.: ve diğerleri.
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 70
6. Kaynaklar
Kaynak Göstermede dikkat edilecek hususlar:
1.Kaynak göstermedeki amacınız, argümanınızı desteklemektir.
Kaynaklarınızı açıkça göstermeniz sizi daha az orijinal kılmaz. Tam tersine,
sizin dürüst bir araştırmacı olduğunuzu gösterir. O yüzden intihal
(aşırma) yapmayın.
2.Bir kaynağı çok fazla kullanmayın. Bir kaynaktan doğrudan alıntı yapmak
yerine argümanı özetleyerek sunmak daha iyi olur. Unutmayın amacınız
kendi argümanınızı desteklemek, yoksa onun yerine ötekini koymak değil.
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 71
6. Kaynaklar
Kaynak Göstermede dikkat edilecek hususlar:
3. Kaynak malzemelerin metinde ayırdedilmesini sağlayın. Sizin sözünüzün
bitip ötekinin başladığı yeri açıkça gösterin. Özet veriyorsanız da kimin
düşüncesinin hangisi olduğunu açıkça gösterin.
4. Kaynaklarınızı kendi argümanınızla ilişkilendirin. Okuyucunun sizin
kaynağınızın düşüncelerinin sizin iddianızı desteklediğine ikna edin.
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 72
Kaynak Göstermede dikkat edilecek hususlar:
4. Kaynaktan aldığınız düşüncenin ya da argümanın anlamını
çarpıtmayın. Alıntıları, bağlam dışında kullanmayın.
5. Atıf vermenin anlamı, kaynağınızı göstermekle sınırlıdır.
Okuyucunun ayrıca eğer isterse düşünceyi kendisinin de o
kaynaktan bulabilmesini sağlar. O yüzden örneğin kitabın tümü
yerine, sözü geçen düşüncenin kitaptaki tam yerini gösterin.
6.Bir kaynağa atıf vermenin birden çok yolu vardır; hangisini
kullandığınız farketmez. Ancak tutarlı olun ve verdiğiniz atıf
okuyucunun doğru kaynağa ve yere ulaşmasını sağlasın. .
6. Kaynaklar
Tezi Yazarken dikkat edilmesi gereken noktalar
Raporunuzun/tezinizin amacını ya da “problematiğini” ve
kapsamını açık bir biçimde belirtin.
Ödev/Tez yazmanın en önemli (ve en zor) kısmı, kapsamını
belirlemek ve sınırlarını çizebilmektir. Bu bakımdan her zaman
raporun kapsamı (genişliği) ile derinliği arasında bir seçim
yapmak zorunda olduğunuzu unutmayın. Rapor, ne çok genel,
ne de anlamsız derecede yüzeysel olmalıdır. Bu yüzden,
olabildiğince spesifik olun.
02.02.2014 74 HÜSEYİN ÖZEL
Tezi Yazarken dikkat edilmesi gereken noktalar
Tezinizi başlangıçta tanımladığnız
problematik çerçevesinde ve belirli
spesifik temalar ya da sorunlar etrafında
organize edin; böylece yazdıklarınız
kapsam bakımından sınırlı, ancak daha
yüksek bilgi içeriğine sahip olacaktır.
02.02.2014 75 HÜSEYİN ÖZEL
Tezi Yazarken dikkat edilmesi gereken noktalar
Tezlerinizde, ele aldığınız konuya ilişkin belirli bir
bakış açısına sahip olduğunuzu ve bu konuyla ilgili
sorunlardan haberdar olduğunuzu gösterin. Tezde
savunulan bakış açısı ve önermeler, sizin bu
konudaki düşüncelerinizi açıkça ortaya koymalıdır.
Her zaman kendi bakış açısınızı açıkça gösterin ve
raporda bu bakış açısına sadık kalın.
02.02.2014 76 HÜSEYİN ÖZEL
Tezi Yazarken dikkat edilmesi gereken noktalar:
Teziniz, kabul edilebilir (mantık kuralları
bakımından) bir akıl yürütmeye dayanmalıdır.
Bu yüzden, Rapordaki ifade, yorum ya da
önermelerinizin anlamına dikkat edin; mantık
kurallarına bağlı kalın (örneğin başlangıç
önerme ya da varsayımlarının içermediği bir
sonuca ulaşmaya kalkmayın).
02.02.2014 77 HÜSEYİN ÖZEL
Tezi Yazarken dikkat edilmesi gereken noktalar
Ayrıca, tezinizi yazarken her zaman şunu düşünün:
Eğer raporunuzun sağlayacağı bir yarar yoksa
(düşünce, bilgi, yorum vs.) neden insanlar onu
okusun ki?
Unutmayın ki insanların vakitleri de en az
sizinkiler kadar değerlidir; o yüzden aynı paragrafı
yalnızca bir kez okurlar. İlk paragraftan itibaren de
onları sıkmak istemeyiz.
02.02.2014 78 HÜSEYİN ÖZEL
Tezi Yazarken dikkat edilmesi gereken noktalar
Tezde kullandığınız kaynakları ve sayfa
numaralarını mutlaka belirtin (hem yazının içinde,
hem de sonuna eklenecek bibliyografyada).
Başkalarından aldığınız düşüncelerin sahiplerini ve
yerlerini zikretmemek, intihal (aşırma) anlamına
gelir ki, bilgisizlikten kaynaklanıyor olsa bile,
akademik dünyada bu bir suçtur.
02.02.2014 79 HÜSEYİN ÖZEL
Tezi Yazarken dikkat edilmesi gereken noktalar
Bir tezde eleştirilecek üç temel nokta vardır:
Başlangıç varsayımları ya da kabulleri;
“So what” sorusunun ve yanıtının açıkça ortaya
konmaması,
Kullanılan destek, kanıt ve verilerin geçerliliği;
Ayrıca, düşüncelerinizi organize etme (“tezin
omurgası” ve sunma biçiminiz de tezinizin
başarısında önemli bir yer tutar.
02.02.2014 80 HÜSEYİN ÖZEL
Kıssadan Hisse: İyi bir Ödev/Tez, herşeyden önce sizin yaratıcılığınıza
bağlıdır; yaratıcılığınızı kısıtlamayın ve kendinizi
ortaya koyun.
Sorununuzu ve tartışmanızı açık seçik ortaya koyun;
argümanlarınızı farklı anlamlara çekilmeyi en aza
indirecek biçimde yazın (“Occam’ın Usturası”).
Tezinizdeki tartışmaların soyutlama ve genellik
düzeylerini birbirine karıştırmadan sunun.
Unutmayın; iyi bir Ödev/Tez yazmanın tek kuralı vardır:
yazmak, yazmak, yine yazmak....
02.02.2014 HÜSEYİN ÖZEL 81