Denizde Çatışmayı Önleme İşaretleri

8/6/2019 Denizde atmay nleme aretleri

1/42

T.C.MLL ETM BAKANLII

MEGEP(MESLEK ETM VE RETM SSTEMNN

GLENDRLMES PROJES)

DENZCLK

DENZDE ATIMAYI NLEMEARETLER

ANKARA 2007


2/42

Milli Eitim Bakanl tarafndan gelitirilen modller;

Talim ve Terbiye Kurulu Bakanlnn 02.06.2006 tarih ve 269 sayl Kararile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda kademeliolarak yaygnlatrlan 42 alan ve 192 dala ait ereve retimprogramlarnda amalanan mesleki yeterlikleri kazandrmaya ynelikgelitirilmi retim materyalleridir (Ders Notlardr).

Modller, bireylere mesleki yeterlik kazandrmak ve bireysel renmeyerehberlik etmek amacyla renme materyali olarak hazrlanm, denenmekve gelitirilmek zere Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda

uygulanmaya balanmtr.

Modller teknolojik gelimelere paralel olarak, amalanan yeterliikazandrmak koulu ile eitim retim srasnda gelitirilebilir ve yaplmasnerilen deiiklikler Bakanlkta ilgili birime bildirilir.

rgn ve yaygn eitim kurumlar, iletmeler ve kendi kendine meslekiyeterlik kazanmak isteyen bireyler modllere internet zerinden ulaabilirler.

Baslm modller, eitim kurumlarnda rencilere cretsiz olarak datlr. Modller hibir ekilde ticari amala kullanlamaz ve cret karlnda

satlamaz.


3/42

i

AIKLAMALAR .................................................................................................... ii

GR....................................................................................................................... 1RENME FAALYET1.....................................................................................31. DURUM BELRTR ARETLER GSTERMEK............................................. 3

1.1. Uluslar Aras Denizde atmay nleme Szlemesi.................................... 31.1.1. Genel ...................................................................................................... 31.1.2. Sorumluluk ............................................................................................. 41.1.3. Colreg ile lgili Tanmlamalar .................................................................4

1.2. atmay nleme aret Aralar ..................................................................51.2.1. Fenerler .................................................................................................. 51.2.2. Gndz aretleri iin ekiller .................................................................7

1.3. Fenerlerin ve Biimlerin Gsterilmesi............................................................ 8

1.3.1. Seyir Halinde Kuvvetle Yrtlen Tekneler............................................ 91.3.2. ekerek ve terek Yedekleme................................................................ 10

1.4. Seyir Halinde Yelkenli ve Krekli Tekneler................................................. 121.4.1. Balk Tekneleri................................................................................... 131.4.2. Kumanda Altnda Olmayan ve Manevra Yetenei Kstl Olan Tekneler161.4.3. Su ekimleri Nedeniyle Manevradan Kstl Tekneler........................... 181.4.4. Klavuz Tekneleri ................................................................................. 19

1.5. Demirli ve Karaya Oturmu Tekneler .......................................................... 191.6. Durum Belirtir aretlerin Gsterilmesi........................................................ 20UYGULAMA FAALYET ............................................................................... 21LME VE DEERLENDRME...................................................................... 22

RENME FAALYET 2.................................................................................. 252.UYARI VE DURUM BELRLEYCARETLER VERMEK ......................... 25

2.1.Gemide Ses ve Ik aret Aralar ................................................................ 252.2. Ik ve Ses zellii ...................................................................................... 262.3. Manevra ve Uyarma aretleri...................................................................... 272.4.Kstl Gr Halinde Verilecek Ses aretleri ............................................... 272.5. Uyar ve Durum Belirleyici aretlerin Verilmesi......................................... 29UYGULAMA FAALYET ............................................................................... 30LME VE DEERLENDRME...................................................................... 31

MODL DEERLENDRME............................................................................... 33

CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................... 36NERLEN KAYNAKLAR .................................................................................. 37KAYNAKA......................................................................................................... 38

NDEKLER


4/42

ii

AIKLAMALARKOD 840UH0090ALAN Denizcilik

DAL/MESLEK Gemi Ynetimi, Yat Kaptanl, Balk GemisiKaptanl

MODLN ADI Denizde atmay nleme aretleri

MODLN TANIMIDenizde atmay nleme kurallarna uygun iaretler veiaret verme ekilleri ile ilgili konularn verildii renmemateryalidir.

SRE 40/16

N KOULTemel Gemicilik ve Temel Seyir modllerini baarmak

bu modln n kouludur.

YETERLK Denizde atmay nleme iaretlerini gstermek.

MODLN AMACI

Genel AmaBu modln sonunda gerekli ortam salandnda, denizdeatmay nleme kurallarna gre atmay nlemeiaretlerini gsterebilecek ve verebileceksiniz.AmalarDurum belirtir iaretleri gsterebileceksiniz.Uyar ve durum belirtici iaretleri verebileceksiniz.

ETM RETM

ORTAMLARI VEDONANIMLARI

Gemi veya similasyon (benzeim) programl laboratuvar(Denizde atmay nleme Tz, silyon feneri, borda

feneri, pupa feneri, yedekleme feneri, her yerden grnrfener, gemi dd, gndz iaretleri (kre, koni, ekenardrtgen ve silindir).

LME VEDEERLENDRME

renme faaliyetlerinin sonunda kazandnz bilgi vebecerileri, kendi kendinizi lerek deerlendirebileceksiniz.Modln sonunda kazandnz yeterlii retmeninizlerek sizi deerlendirebilecektir.

AIKLAMALAR


5/42

1

GRSevgili renci,Trafik; ulam yollarndaki insan ve aralarn gidi geli hareketidir. Bu hareketlilik

esnasnda aralarn birbirinin engellememesi ve birbirine zarar vermemeleri iin birtakmkurallar konulur. Bu kurallar bilmeden kimseye ara kullanma yeterlilii verilmez.

Karayollarnda olduu gibi denizlerde de bir trafik vardr. Deniz aralar da bu alaniinde devaml hareket halindedir. Denizdeki trafikte belirli kurallara balanmtr ve bukurallar Denizde atmay nleme Tz tarafndan belirlenmitir. Denizde krekli botharicinde belirli bir deniz aracn kullanmaya yetkili klnan herkes, denizlerdeki bu trafikkurallarn; yani Denizde atmay nleme tzn bilmek ve yeterlik belgelerini almakiin girdikleri imtihanlarda bu bilgiye sahip olduklarn ispat zorundadr.

Denizde atmay nleme tz mesleki eitimimizde iki ayr blmde elealnmtr. Birincisi, denizde atmay nleme iaretleri ve dieri de denizde atmaynleme manevralardr. Bu modlde tzn iaretler ile ilgili ksm ilenmi ve sizlerehukuki mevzuatlarn karmak sistematiinden uzak, daha kolay bir sunum yaplmayaallmtr.

GR


6/42

2


7/42

3

RENME FAALYET1Bu faaliyet ile uygun ortam salandnda Denizde atmay nleme Kurallarna

gre bir gemideki mevcut durumunun gerektirdii iaretleri gsterebileceksiniz.

Bir geminin kaptanna giderek almalarnz hakknda bilgi veriniz.Ondan izin alarak:

Gemide ne tip fener ve gndz iaretlerinin olduunu, Fener ve gndz iaretlerinin hangi durumlarda gsterildiini, Hangi iaretlerin gsterilmesi gerektiini kimin, nasl belirlediini aratrnz.Edindiiniz bilgileri kaydederek retmeniniz ve/veya arkadalarnzla paylanz.

1. DURUM BELRTR ARETLERGSTERMEK

1.1. Uluslar Aras Denizde atmay nleme Szlemesi

1.1.1. Genel

Uluslar Aras Denizde atmay nleme Szlemesi COLREG 72 (Convention onthe International Regulations for Preventing Collisions at Sea) IMOnun bir organizasyonuolarak denizde atmay engellemeye ynelik ortak kurallarn konulabilmesi amacyla 1972ylnda uluslar aras bir toplantda imzalanmtr. Toplantda belirlenen kurallar lkemizdeDenizde atmay nleme tz olarak yaynlanm ve 15.07.1977 tarihinde yrrlegirmitir.

Bu kurallar genel olarak Gemilerin durumlarn belirten hangi iaretleri gstereceklerini, Gemilerin hangi uyar ve durum belirtir iaretleri vereceklerini ve Gemilerin bir atma sz konusu olabilecek durumlarda nasl saknma

manevras yapacaklarn belirtmektedir.

RENME FAALYET1

AMA

ARATIRMA


8/42

4

Denizde atmay nleme kurallarna uyum:

Ak denizlerde, Ak denizlerle balantl olan sularda,

Ak deniz teknelerinin seyredebilecei sularda seyir yapan tm tekneler iinzorunludur.

lkelerin kendi i sularnda veya yzer aralar ile ilgili koyduu zel kurallar,mmkn olduunca bu uluslar aras kurallara aykr olamaz.

1.1.2. Sorumluluk

Kaptan denizde atmay nleme kurallarn yorumlarken mevcut tm artlar vetehlikeleri dnecek, atmay engellemek iin gerekeni yapacaktr. atmay nlemekiin alnabilecek bir tedbir varken denizde atmay nleme kurallarna uyulduu ilerisrlerek bu tedbirin alnmamas gemi adam veya donatan sorumluluktan kurtaramaz.

1.1.3. Colreg ile lgili Tanmlamalar

Denizde atmay nleme kurallar iinde geen aadaki deyimleri iyi bilmemizgerekir.

Tekne:Su stnden kalkarak seyreden deniz uaklar dahil su zerinde tama arac olarakkullanlmakta olan veya kullanlmaya elverili bulunan her trl deniz arac.

Kuvvetle yrtlen tekne:Kendi makinesi ile yrtlen tekne.

Yelkenli tekne:Var olsa bile makinesini kullanmadan sadece yelken ile seyreden tekne.

Balklk yapan tekne:Manevra kabiliyetini snrlayan alar, oltalar, troller veya dier avlanma aralar ilebalk avlayan tekne.

Kumanda altnda bulunmayan tekne:Baz istisnai artlar sebebi ile bu kurallarn gereine uygun olarak manevra yapmagc olmayan ve bu yzden dier bir teknenin yolundan kma yetenei bulunmayanbir tekne.

Manevra kabiliyeti snrl tekne:Yapt i nedeniyle bu kurallarn gereine uygun olarak manevra yapma gcsnrlanan ve bu yzden dier bir teknenin yolundan kma yetenei olmayan tekne.


9/42

5

Bu terim aadaki tekneleri kapsar ancak snrl olamaz.

Bir seyir iareti, denizalt kablosu veya boru hatt denme almas veyatoplanmasnda bulunan bir tekne,

Tarama, srvey veya sualt almalar yapan bir tekne, zerinde yol bulunduu halde ikmal yapan veya insan, kumanya veya

yk aktaran bir tekne Bir hava aracn denize indirme veya denizden alma ii ile uraan bir

tekne, Mayn temizleme ii yapan bir tekne, Gerek yedekleyen gerekse yedeklenenin rotalarndan ayrlma yetenekleri

nemli bir ekilde kstlanan yedekleme iiyle uraan bir tekne Su ekimi nedeniyle kstl tekne:Mevcut su derinliinin kendi ektii su ile ilikisi nedeniyle izledii rotadan ayrlmagc nemli bir ekilde kstlanan kuvvetle yrtlen tekne.

zerinde yol bulunan tekne:Demirli veya karaya bal veya karaya oturmu olmayan tekne.

Bir geminin grlmesi:Teknelerden birinin dieri tarafndan gzle grlmesi.

Kstl gr:Grn sis, pus, kar ya, iddetli yamur frtnas, kum frtnas veya herhangidier benzeri sebeple kstl oluudur.

1.2. atmay nleme aret AralarGemilerde aadaki atmay nleme iaret aralar bulunur:

Fenerler Gndz iaretleri iin ekiller Ik iaretleri iin flaing Ses iaretleri iin ddk, gong ve an

1.2.1. Fenerler

Gemiler geceleri durumlarnn gzle belirlenebilmesi iin seyir ve yardmc fenerlerinikullanlr. Bu fenerler farkl isim, renk, grn sektr ve mesafesine sahip olup gemininbelirli yerlerine yerletirilir.

Silyon feneri:Teknenin ba k orta hatt zerine konulan, 225 derecelik bir ufuk yay zerinde

kesiksiz bir k gsteren ve teknenin her iki tarafnda, tam pruvadan itibaren kemerenin 22,5derece gerisine kadar k gsterecek surette yerletirilmi beyaz fener.


10/42

6

Borda fenerleri:Her biri 112,5 derecelik bir ufuk yay zerinde tam pruvadan kendi tarafndaki

kemerenin 22,5 derece gerisine kadar kesiksiz bir k gsterecek surette yerletirilmisancak tarafndaki yeil, iskele tarafndaki krmz olan fener.

Pupa feneri:Olana kadar teknenin k tarafna yakn bir yere konulan, ufkun 135 derecelik biryay zerinde kesiksiz beyaz bir k gsteren, tam ktan itibaren geminin her ikitarafna 67,5 derecelik bir k gstermek zere yerletirilmi beyaz k veren fener.

Yedekleme feneri:Olana kadar teknenin k tarafna yakn bir yere konulan, ufkun 135 derecelik biryay zerinde kesiksiz beyaz bir k gsteren, tam ktan itibaren geminin her ikitarafna 67,5 derecelik bir k gstermek zere yerletirilmi sark veren fener.

Her ynden grnr fener:Ufkun 360 derecelik yay zerinde kesiksiz k gsteren, yerine ve duruma grebeyaz, krmz, yeil veya sar renkli olarak belirlenen bir fenerdir.

akar fenerDzenli aralklarla dakikada 120 veya daha fazla akan bir fenerdir.

Silyon, borda ve pupa fenerleri normal seyir srasnda gsterilen ve Seyir Fenerleriolarak bilinen fenerlerdir. Yedekleme ile her ynden grnr sabit ve akarl fenerler isezel durumlarn belirtilmesinde kullanlan yardmc fenerlerdir.

Gemi adam gece karanlkta grd gemi fener klarn Denizde atmay nlemeKurallarna gre yorumlayarak grlen geminin pozisyonu belirler ve buna gre gereklidavraneklini gsterilir.


11/42

7

Gemi fenerlerinin isim, renk ve grn sektrleri ekil:1de gsterilmitir.

ekil 1: Gemi fenerlerinin ad, sektr, a deeri ve renkleri

Seyir fenerleri tablo-1de gsterilen ekilde cinslerine ve takld geminin boyuna

gre farkl gr mesafelerine sahiptir. Bunun sayesinde gemi adam gece uzaktan seyirfener klarn grd bir geminin srat ve mesafesini hesap veya tahmin etme imknnasahip olabilir.

BOY 12m. 12m.


12/42

8

ekil 2: Gemilerde kullanlan iaret ekilleri

Bu ekiller lleri aada belirtilen deerlerden kk olmayacak ve ebat oranlarsabit kalacak ekilde:

Kre 60 cm apnda, Silindir taban 60 cm apnda ve 120 cm yksekliinde, Koni taban 60 cm apnda ve 60 cm yksekliinde, Ekenar drtgen ise ls yukarda belirtilen iki koninin taban tabana

yaptrlm halinde olacaktr.

1.3. Fenerlerin ve Biimlerin Gsterilmesi

Fenerler geminin denizde olduu zaman: Gn batmndan doumuna kadar ve Kstl grartlarnda gsterilir.Normalde fenerler doa nn geminin grnmesine yetecek kadar gl olmamas

halinde yaklmak zorundadr. Ancak bu seyir fenerlerinin doa nn geminin grnmesineyeterli olduu zaman yaklmaz anlamnda deildir. Bu neden ile gemiler gece veya gndzolsun seyire ktklar an seyir fenerlerini yakar ve gece gndz bu fenerler yank kalr.Demirlediklerinde, rhtma yanatklarnda veya zel durumlarda bunlar sndrrler.

Biimler ise gn doumundan gn batmna kadar gsterilir. Geceleri seyirdekigemiler:

Gemi fenerleri ile kartrlabilecek, Gemi fenerlerinin grn ve zelliklerini bozabilecek, Kprst vardiyaclarnn iyi gzcln engelleyebilecek, gemi

fenerlerinden baka klar gsteremez.

Genelde gemiler gece seyirlerde, pupa fenerinin grn engellemeyecek ekilde kgverteyi aydnlatrlar. Onun haricinde, seyir fenerlerini grn kartracak veyakprst vardiyacsnn grn kstlayacak ekilde gemide hibir k yaklmaz vedarya szdrlmaz.


13/42

9

1.3.1. Seyir Halinde Kuvvetle Yrtlen TeknelerYukarda belirttiimiz gibi gemiler byklklerine, zelliklerine ve durumlarna gre

farkl fenerler gsterirler. Ancak geminin kk olmasndan dolay gsterilmesi zorunluolmayan fenerler uygulanabilir olduu taktirde gsterilir. Kuvvette yrtlen teknelerzerlerinde yol olduu zaman, aadaki seyir fenerlerini gsterirler.

ekil 3:Kuvvetle yrtlen Boy < 7 m. ekil 4- Kuvvetle yrtlen 7 m < Boy < 12 m

Boy < 7m 7m


14/42

10

ekil 7: Hava yastkl tekne

1.3.2. ekerek ve terek Yedekleme

Yedeklenen tekneler yedeklenerek seyir yaparken Tablo 3teki fenerleri gsterir.

ekil 8:Yedeklenen ksmen batk gemi veya cisim ekil 9: ekerek yedeklenen gemi

Yedeklenen ksmen batk cisim veya gemiler ba ve k tarafnda birer her yndengrnr beyaz fener gsterir (ekil 8).

Grup boyu metre (G)ekilen tilen Bordada

G


15/42

11

Yedek boyunun 200 metreden fazla olmas halinde yedeklenen tekneler en iyi

grlebilecek yerlerinde bir ekenar drtgen ekli gsterecektir. Gruplarda ise yedek boyu200 mden ksa ise en k tarafta, 200 mden bykte ise hem k hem de bata ekenardrtgen ekli gsterilecektir.

Kuvvetle yrtlen bir tekne yedekleme yaparken normal seyir fenerlerine ilavetenTablo 4teki fenerleri gsterir.

ekil 10: Boy


16/42


17/42

13

3l kombine fener, standart sektrlerine gre ayrlm, borda ve pupa fenerininbirletirilmi halidir. Direk bana taklr. 2li Kombine fener, direk bana taklan, stte

krmz, altta yeil olan ve her ynden gzken fenerdir. Bu 2li kombine fener, ihtiyaca gresadece borda ve pupa feneri gsteren yelkenliler tarafndan kullanlabilir. 3l Kombinekullananlar, ayn anda 2li Kombine kullanmaz (ekil 16).

Yelkenle seyreden ve ayn zamanda makine ile de yrtlen bir tekne gndz, batarafnda ve ufkun her tarafndan en iyi grlebilecek bir yerinde sivri ucu aa doru olanbir koni gsterir (ekil 18).

ekil 18: Ayn anda makine ve yelkenle yrtlen

1.4.1. Balk Tekneleri

Tm balk tekneleri, balklk yapmadklar ve denizde malzemeleri olmadzamanlarda, sadece normal gemilerin gstermesi gereken fenerleri gsterirler. Gndz iseekenar drtgen ekil gsterirler. Trolcular Tablo 6da belirtilen fenerleri gsterir.

ekil 19: Yolsuz Trol, Boy


18/42

14

zerinde yol yok zerinde yol varBoy < 50m 50m < Boy Boy < 50m 50m < Boystte yeil altta beyaz x x x xSilyon feneri x xBorda fenerleri x xPupa feneri x x

Tablo 6: Trol eken gemilerin gstermesi gereken fenerler

ekil 21: Yollu, Boy


19/42

15

ekil 25:Yolsuz trolcu alar taklm ekil 26:Yolsuz grgr avcs

A balkl ile uraan balk tekneleri ise Tablo 7deki fenerleri gsterir.

zerinde yol yok zerinde yol varA < 150m 150m < A A < 150m 150m < A

stte krmz altta beyaz ikili X X X XA tarafnda her yerden beyaz X XBorda X XPupa X X

Tablo 7: A eken balk gemilerin gsterecekleri fenerler

ekil 27: Yolsuz, a boyu


20/42

16

1.4.2. Kumanda Altnda Olmayan ve Manevra Yetenei Kstl Olan Tekneler

ekil 29:Kumanda altnda olmayan yolsuz gemi ekil 30: Kumanda altnda olmayan yollu gemi

Kumanda altnda olmayan ve manevras kstl gemiler Tablo 8deki fenerlerigsterirler. Kumanda altnda olmayan gemiler gndz ise st ste 2 kre gsterir. Manevraskstl gemiler ise gndz ise st stte kre, ekenar drtgen, kre gsterir.

Tablo 8: Kumanda altnda olmayan ve manevras kstl gemilerin gsterecekleri fenerler

Kumanda altndaolmayan

Manevradan kstl

YolluYolsuz Yollu Yolsuz

Boy < 50m. 50 m.


21/42

17

Bu gemiler dier durumlar gsteren fenerleri bunlara ek olarak gsterirler.Demirlemise ayrca demirleme iaretlerini gsterir, yedek ekerken ayn zamandamanevras kstlanyorsa yedek ekme fenerlerinin yan sra, manevras kstl iaretlerini degsterir.

ekil 33: Boy


22/42

18

ekil 34: Manevras kstl iaretleri ekemeyen denizde dalgc olan tekne

1.4.3. Su ekimleri Nedeniyle Manevradan Kstl Tekneler

ekil 35: 50m


23/42

19

1.4.4. Klavuz Tekneleri

ekil 36:Seyirdeki grevli klavuz teknesi

Klavuz tekneleri grevli olmadklar srece, normal olarak gstermesi gerekenfenerleri gsterir. Grevli olduu zaman bunlara ilaveten st ste, stte beyaz, altta krmzfener gsterir. Gndz, zel bir biim gstermez ancak Kodlu Haberleme dorultusunda,gemide klavuz var anlamndaki H sancan eker (ekil 36).

1.5. Demirli ve Karaya Oturmu TeknelerOlayn koullar elverdii takdirde, hi bir tekne dar bir kanal, geit veya trafik ayrm

dzeni ierisinde (Ayrm ara blge hari) veya giri k yerlerinde demirleyemez.Demirleme genel olarak haritalarda demir yeri olarak gsterilen gvenli yerlere olur.Demirde bulunan boyu 50 m den ksa gemiler, gece her yerden grnr bir beyaz fenergsterir (ekil 37) 50 mden uzun gemiler, hem bata hem de kta birer tane beyaz fenergsterirler. 100 mden uzunlar buna ilaveten gverteyi aydnlatr. Gndz ise bir kregsterirler (ekil 38).

ekil 37: Boy < 50 m Demirli gemi ekil 38: 100 m < Boy Demirli gemi


24/42


25/42

21

UYGULAMA FAALYET

lem Basamaklar neriler

Geminin cinsine, durumuna ve zamanagre gstermesi gereken iaretleribelirleyiniz.

Geminin gstermesi gereken iaretleringsterilmesini veya kaldrlmasnsalaynz.

Gsterilen iaretlerin deiim anna kadarsorunsuz olarak gzktn kontrolediniz.

Gemi gvenlik tedbirlerin alnmasndangemide yaayan herkes grevlidir.Ancak yetki snrn amas nedeni ilealnamayan eksik tedbirler iin amirlerin

bilgilendirilmesi gerekir.

UYGULAMA FAALYET


26/42

22

LME VE DEERLENDRME

A. Objektif Testler (lme Sorular)

Aadaki sorularn cevaplarn doru ve yanl olarak deerlendiriniz.

lme Sorular Doru Yanl

1. Kumanda altnda bulunmayan tekne manevra yapma gckstl olan bir teknedir.2. Var olsa bile makinesini kullanmadan sadece yelken ileseyreden tekne yelkenli teknedir.3. Bir geminin grlmesi gz veya radar grlmesi

anlamndadr.

4. Kuvvetle yrtlen tekne kendi makinesi ile hareket edentekne anlamndadr.5. Borda fenerleri pruvadan yanlara doru 225 derece sektre

sahiptir. Sancak yeil, iskele krmz renktedir.

6. Pupa feneri beyaz olup geminin k tarafndadr. Pupayadoru yanlara eit alarda toplam 135 derecelik sektrdedir.

7. 50 mden byk gemilerin silyon fenerlerinin grnmesafesi 3 nm, dierleri 2 nmdir.8. Gndz iaretlerinden krenin ap en az 60 cmdir.9. Gndz iaretlerinden koninin taban yar ap ve yksekliien az 10 cmdir.10. Kuvvetle yrtlen 50 metreden byk gemiler 1 silyonfeneri gsterir.11. ekerek yedeklenen gemiler sadece borda ve pupafenerlerini yakarlar.12. Birbirine sk balanm gemiler tek gemi gibi fener gsterir.13. Yedekleme yapan gemiler normal fenerlerine ilaveten silyonve yedekleme feneri yakarlar.14. 7 mden kk krekli ve yelkenli tekneler herhangi biriaret aleti kullanmak mecburiyetinde deildir.15. Btn yelkenli gemiler seyirde borda, pupa ve silyon feneriyakar.

LME VE DEERLENDRME


27/42

23

16. 20 mden Kk yelkenli tekneler normal fenerlerineilaveten ikili kombine fener gsterebilir.17. 20 mden Kk yelkenli tekneler normal fenerleri yerinel kombine fener gsterebilir.18. Balk gemileri her zaman balk av ile ilgili fenerlerinigsterir.19. Balk gemileri gndz taban tabana bal iki koni gsterir.20. Trol eken balklar stte yeil, altta beyaz, a ekenbalklar stte krmz altta beyaz fener gsterir.21. zerlerinde yol olan avla megul balk gemileri pupa,borda ve silyon fenerleri dnda fener gstermezler.22. Kumanda altnda olmayan gemiler gece st ste iki krmzgsterir23. Kumanda altnda olmayan gemiler gndz st ste iki kregsterir.24. Manevras kstl gemiler gece st ste krmz fenergsterir25. Kumanda altnda olmayan ve manevras kstl gemilerzerlerinde yol varsa pupa ve borda fenerlerini yakarlar.26. Manevras kstl gemiler gndz st ste kre gsterir.27. Denizde dalgc olan gemi manevras kstl iaretlerinigsteremiyorsa sadece ilgili iaret sancan gsterebilir.28. Su ekiminden dolay manevras kstl gemiler gece normalfenerlerine ilaveten st ste krmz beyaz krmz gsterirler.29. Demirli gemiler 50 mden kkse grandi direinde tek,bykse biri ba dieri k tarafta iki beyaz fener gsterirler.30. Demirli gemiler gndz bir kre ekerler.

Deerlendirme

Sorulara verdiiniz cevaplar ile cevap anahtarnz karlatrnz. Cevaplarnz doruise uygulamal teste geiniz. Yanl cevap verdiyseniz renme faaliyetinin ilgili blmnednerek konuyu tekrar ediniz.


28/42

24

B. Uygulamal Test

Kuvvetle yrtlen bir geminin kaptanna giderek almalarnz hakknda bilgiveriniz. Ondan izin alarak gemi fenerlerini sanki gemi gece demirlemeden denizin ortas ndamakinelerinin stop etmi olarak kumanya ikmali yapyormuasna yukardaki renmefaaliyetinde rendiiniz gibi devreye alnz.

Yaptnz uygulamay aadaki deerlendirme leine gre deerlendiriniz.

Deerlendirme Kriteri Evet Hayr

Demirlemeden denizin ortasnda makinelerinin stop etmi olarakgece kumanya ikmali yapan kuvvetle yrtlen bir geminin hangiiaretleri gstermesi gerektiinin tespitini yaptnz m?Geminin borda, silyon ve pupa fenerlerini sndrp, st ste krmzbeyaz krmz her yerden grnr fenerleri, geminin grnr enyksek yerine ektiniz mi?

Gsterilen iaretlerin sorunsuz olarak gzktn kontrol ettinizmi?

Deerlendirme

Yaplan deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzdengeiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Cevaplarnzntamam Evet ise bir sonraki faaliyete geiniz.


29/42

25

RENME FAALYET 2Bu faaliyet ile uygun ortam salandnda gemide Denizde atmay nleme

Kurallarna uygun, ses ve k iaretlerini verebileceksiniz.

Bir geminin kaptanna giderek almalarnz hakknda bilgi veriniz. Ondan izinalarak:

Gemide ses ve k iareti vermekte kullanlan ne eit aletler olduunu, Hangi durumlarda bu ses ve k iaretlerinin verildiini, Ses ve k iaretlerinin nasl verildiini aratrnz.Edindiiniz bilgileri kayt altna alarak retmeniniz ve/veya arkadalarnzla

paylanz.

2.UYARI VE DURUM BELRLEYCARETLER VERMEK

Gemiler yani gemi kaptan veya o anda gemi ynetiminde grev ve sorumluluu olankii tarafndan belirli durumlarda farkl anlamlar tayan ses ve k iaretleri verilir. Bu

iaretlerin anlamlar genelde: Geminin yapmakta olduu manevrasnn belirtilmesi, Bir tehlikeye dikkatin ekilmesi, Kurallara uygun davran gsterilmesi iin uyar yaplmas, evredekilerin denize den kiiye dikkatlerinin ekilmesi, Kstl grartlarnda varlk ve durum belirtmek.eklinde can ve mal gvenliine ynelik olabilecei gibi:

Klavuz teknesinin kendini tantm veya Basite iyi niyet sunumu iin de olabilir.

2.1.Gemide Ses ve Ik aret AralarGemide ses iareti vermek iin: Gemi dd, Kampana ve Gong kullanlr.

RENME FAALYET2

AMA

ARATIRMA


30/42

26

Ik iareti vermek iin de flahing kullanlr. Flashing ynlendirilen ve sratli alpkapatlabilen kuvvetli k veren bir alettir. zerindeki mandalna baslarak kumanda edilir.

Bu alet ayn zamanda geceleri daha belirgin olmas nedeni ile ddk iaretlerininverilmesinde de kullanlabilir.

Ses aletlerinden kampana geminin ba tarafna konan bir andr. erisinde bulunantokma ve tokma kullanmak iin ona bal bir halat parasndan oluur. Halat ile sallanantokman ana vurdurulmas ile ses kartlr. Gong ise uzak dou orijinli bir alet olup mzikaletlerinden zile benzer. Tokma ile zerine vurularak ses kartlr. Ddk ise gemiynetim alan ierisinde bulunan bir dmeye baslarak alnabilir. Bu aletlerinbulundurulma zorunluluu geminin byklne gre deiir (Tablo 10).

Boy < 12 m 12m < Boy < 100 m 100 m < BoyDdk X X

Kampana X XGong X

Herhangi bir ses arac XFlashing X X X

Tablo 10: Gemilerde bulunmas gereken ses ve k iaret aralar

2.2. Ik ve Ses zelliiYukardaki anlatlan aletleri kullanarak elde ettiimiz ses ve n zellii aada

olduu gibi belirli bir standarda sahiptir.

Ddk zellii: Ksa ddk () bir saniye sreli bir ddk sesi, Uzun ddk () 4-6 saniye sreli bir ddk sesi anlamndadr.Ik zellii:

Beyaz olacak 5 milden gzkecekakma eklindeki k iaretinin zellii:

akma sresi bir saniye akarlar aras bir saniye aretler aras 10 saniyeden az olmayacaktr.


31/42

27

2.3. Manevra ve Uyarma aretleri

Birbirini gren iki teknenin birbirine yaklamas ve bu teknelerden birinin dierininniyetini ve hareketlerini anlayamamas veya atmay nlemek zere yeteri kadar hareketegetiinde tereddde dmesi halinde tereddde den tekne dd ile derhal en azndanbe ksa ve seri iaret vererek byle bir tereddt iinde olduunu gsterecektir. Byle biriaret en azndan be ksa ve seri akmalar eklinde bir k iareti ile kuvvetlendirilebilir. Buiaret dar kanal, geit veya trafik hattnda seyir yapmakta olan kuvvetle yrtlen birgeminin geiinin engellenmesi veya benzer durumlarda ikaz amal da kullanlabilir.

Kuvvetle yrtlen ve seyir halindeki bir tekne bu kurallara gre manevra yaptndaTablo 11de belirtilen ddk ve/veya k ile iaret vererek manevrasn belirtir.

Bir ksa ddk

Gece bir akar Rotam sancaa deitiriyorum.ki ksa ddk Gece iki akar

Rotam iskeleye deitiriyorum.

ksa ddk Gece akar

Makinelerim tornistan alyor.

Be ksa ddk Niyetiniz anlalamad, ak geiniz.

Alt veya daha fazla ksa ddk Denize adam dt veya acil bir durum.

Tablo 11:Ses ve k iaretleri

2.4.Kstl Gr Halinde Verilecek Ses aretleriKstl grartlarnda gemiler atmay nleyici gerekli tedbirleri alrlar.

Gzcler artrlr Gemi srati emniyetli deere drlr Makine ani manevralara hazr hale getirilir Ses iaretleri verilir.Sis gibi gr artlarn kstlayan durumlarda, sorunsuz olan kuvvetle yrtlen

seyirdeki gemiler varlk ve durumlarn belirmek iin bir uzun ddk alar ve 2 dakika araverip tekrarlar. Eer gemi demirleme haricinde denizde bir kstlama durumu olmaksznmakinelerini durdursa iki uzun ddk alacak ve 2 dakika ara verip tekrarlar.

2 dk ara Makine ile seyretmekteyim.

2 dk ara Mk. ile yrtlen fakat makine stoptaKstl gr artlarnda seyir yapmakta olan, sorunsuz olan kuvvetle yrtlen

gemiler haricindeki gemiler varlk ve durumlarn belirtmek iin periyodik olarak bir uzuniki ksa ses iareti verir, iki dakika fasladan sonra bunu tekrar eder.

2 dk ara


32/42

28

Bu iareti verecek gemiler aadadr:

Kumanda altnda bulunmayan bir tekne Manevra yapma gc kstl olan bir tekne

Su ekimi nedeniyle kstl olan bir tekne Yelkenli bir tekne Balklkla uraan bir tekne ve Yedekleme yapan bir tekneBir veya daha fazla tekne yedekleniyorsa yedekleyen yukardaki iareti verir.

Yedeklenen son tekne ise eer iinde adam varsa aralarnda iki dakikadan fazla bir sreolmayan aralklarla bir uzun 3 ksa ddk alar. Eer mmkn olursa bu iaret yedekleyenteknenin verdii iaretten hemen sonra verilir.

2 dk Yedekte ekilen (Adaml ) tekneDemirli olan bir gemi varlk ve durumlarn belirmek iin periyodik aadaki iareti verir.

Pruvada%1dk ara Boyu 100 m. den ksa demirli gemiPruva% Pupada 8 1 dk ara Boyu 100 m.den uzun demirli gemi

alnan an ve gonglarn al sresi ok sk darbeli toplam 5 saniyedir.

Kstl gr altnda demirdeki gemi verdii periyodik an iaretine ramen kendisinigrmeyen bir gemiye ihtar iin ddk ile aadaki iareti verir.

Karaya oturan gemi kstl gr durumunda demirdeymi gibi iaret verir. Ancakverecei kampana iaretinin ncesinde ve sonrasnda tek darbeli, net ve kuvvetli olmak zere3 kere an veya ksa ddk ile iaret verir.

Pruvada%%% + Pruvada% + Pruvada%%% 1dk araBoyu 100 mden ksakaraya oturmu gemi

Pruva%%% + Pruvada% + Pruva%%%+Pupada 8 1 dk araBoyu 100 mden uzunkaraya oturmu gemi

Boyu 12 metreden daha ksa olan bir tekne yukarda belirlenen iaretleri vermekzorunda deildir. Vermedii takdirde aralarnda iki dakikadan fazla sre bulunmayan dierbir yeterli ses iareti verir.

Klavuz tekneleri normal iaretlerinin yan sra 4 ksa ddk ile kendini tantmak iiniaret verebilir.

Rhtmdan ayrlan gemiler, ayrllarn bir uzun ddk ile belirtir.


33/42

29

Tehlikeye giden bir gemi veya bir baka neden ile dier iaretler ile kartrlmayacakekilde iaret verilebilir.

2.5. Uyar ve Durum Belirleyici aretlerin Verilmesi

Geminin kaptan veya grevli ve yetkilendirilmi kii tarafndan geminin mevcutdurumu Denizde atmay nleme Kurallar erevesinde yorumlanr ve hangi iaretlerinverilmesine karar verilir ve iaretlerin verilmesi salanr.


34/42

30

UYGULAMA FAALYETlem Basamaklar neriler

Geminin ve iinde bulunulan duruma greverilmesi veya durdurulmas gereken

iaretleri belirleyiniz.

Geminin vermesi gereken iaretlerinverilmesini veya verilen iaretlerin

durdurulmasn salaynz.

Gemi gvenlik tedbirlerin alnmasndangemide yaayan herkes grevlidir.

Ancak yetki snrn amas nedeni ile

alnamayan eksik tedbirler iin amirlerin

bilgilendirilmesi gerekir.

UYGULAMA FAALYET


35/42

31

LME VE DEERLENDRME

A.Objektif Testler (lme Sorular)

Aadaki ifadelerin doru veya yanl olduunu belirterek, renme faaliyetindekazanm olduunuz bilgileri lnz.


1. Gemide ses iareti vermek iin gemi dd, kampana vegong kullanlr.

2. 200 mden ksa gemilerde gong bulunmas zorunlu deildir.3. Bir ksa ddk 1 sn, uzun ddk ise 4-6 dk. srelidir.4. Manevrada bir ksa ddk sancaa, iki ksa ddk iskeleye

dn, ksa ddkte makinenin geri altn gsterir.

5. Onbe ksa ddk kar taraftakinin niyetinin anlalmadngsterir.

6. Sorunsuz kuvvetle yrtlen, hareket halindeki gemi kstlgrartlarnda 2 dk. ara ile bir uzun ddk alar.

7. Sorunsuz kuvvetle yrtlen makinesi stopta olan gemi

kstl grartlarnda 2 dk. ara ile iki uzun ddk alar.

8. Kstl grartlarnda 100 mden ksa demirli gemi birdakika ara ile bir kampana sesi verir.

9. Kstl grte sadece 200 mden uzun demirli gemiler birdakika ara ile nce pruvada kampana sonra kta gong alar.

10. Rhtmdan ayrlan gemiler ayrllarn uzun ddk ilebelirtir.

Deerlendirme

Sorulara verdiiniz cevaplar ile cevap anahtarnz karlatrnz, cevaplarnz doruise uygulamal teste geiniz. Yanl cevap verdiyseniz renme faaliyetinin ilgili blmnednerek konuyu tekrar ediniz.

LME VE DEERLENDRME


36/42

32

B.Uygulamal Test

Bir geminin kaptanna giderek almalarnz hakknda bilgi veriniz. Ondan izin alarakkstl gr artlarnda makinesi stopta olan sorunsuz kuvvetle yrtlen bir gemininvermesi gereken iaretleri yukardaki renim faaliyetinde rendiiniz gibi veriniz.

Yaptnz uygulamay aadaki deerlendirme leine gre deerlendirin.

Deerlendirme Kriteri Evet Hayr

Kstl grartlarnda, sorunsuz kuvvetle yrtlen, makinesistopta olan bir geminin vermesi gereken iaretleri belirlediniz mi?

2 uzun ddk sesinin 2 dakika aralklar ile verilmesini saladnzm?

Deerlendirme

Yaplan deerlendirme sonunda hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzdengeiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Cevaplarnzntamam evet ise Modl Deerlendirmeye geiniz.


37/42

33

MODL DEERLENDRME

A. Objektif TestlerAadaki ifadelerin doru veya yanl olduunu belirterek, modlde kazanmolduunuz bilgileri lnz.


1. Ak deniz teknelerinin seyir yapabilecei sularda seyiryapan tm tekneler COLREGe uymak zorundadr.2. Yapt i nedeniyle kurallara uygun olarak manevra yapmagc snrlanan tekne manevra kabiliyeti snrl teknedir.3. Demirli veya karaya bal veya karaya oturmu olmayantekne zerinde yol bulunan teknedir.4. Silyon feneri geminin direklerinde bulunur. Beyaz ve

pruvaya doru 112,5 derecelik sektre sahiptir.

5. Gemi fenerlerinin farkl grn mesafesi sayesinde gemininsrati ve mesafesi yaklak olarak hesap edilebilir.

6. Gemi adam gece grd gemi fener klarnyorumlanarak grlen geminin pozisyonu belirler.7. Kuvvetle yrtlen 12 metreden byk gemiler seyirde

silyon, borda ve pupa fenerlerini gsterir.

8. terek yedekleme yapan gemiler yedekleme feneri yakarlar.9. Yelkeni ak olsa bile makinesi de almakta olan yelkenlitekneler gndz ters koni gsterirler.10. Su ekiminden dolay manevras kstl gemiler gndz birsilindir gsterir.11. Klavuz tekneleri grevli olduklarnda ste beyaz alttakrmz fener gsterirler.12.

Karaya oturan gemiler gndz st ste 2 tane kregsterirler.

13. Yedek ektiinden manevras kstlanan gemiler hem yedekekme hem de manevras kstl fenerlerini gsterirler.14. Karaya oturan gemiler hem demirli hem de kumanda altndabulunmayan gemi iaretlerini ayn anda verirler.15. Gong uzak dou orijinli bir alet olup mzik aletlerinden zile

benzer. Tokma ile zerine vurularak ses kartlr.

MODL DEERLENDRME


38/42

34

16. 6 ve Daha fazla ksa ddkte, denize adam dtn veyabir tehlikeyi haber verir.

17. Kstl grartlarnda karaya oturan gemi kampanasonra demirli gemi sonra tekrar kampana sesi verir.

18. Sorunsuz kuvvetle yrtlen gemi haricindeki gemiler kstlgrartlarnda 2 dk ara ile bir uzun iki ksa ddk alar.

19. Kstl grartlar ierisinde klavuz botu kendini tantmakiin drt ksa ddk alar.

20. Tehlikeye giden bir gemi ok sayda bir birini takip edenksa ddk ile ikaz edilir.

Deerlendirme

Sorulara verdiiniz cevaplar ile cevap anahtarnz karlatrnz, yanl cevapverdikleriniz iin modln ilgili faaliyetine dnerek konuyu tekrar ediniz. Cevaplarnzdoru ise Performans Testine geiniz.


39/42

35

B.Performans Testi (Yeterlik Testi)

Kuvvetle yrtlen bir geminin kaptanna giderek almalarnz hakknda bilgi

veriniz. Ondan izin alarak bir mizansen yaratnz. Mizansene gre gemi gece demirdebulunduu yerden demir alarak iskele alabanda ile ayrl yapacaktr. Gerekli iaretlerigstermesini ve vermesini modl faaliyetlerinde rendiiniz ekilde gerekletiriniz.

Yaptnz uygulamay aadaki deerlendirme leine gre deerlendirin.

Deerlendirme ltleri Evet Hayr

1Kuvvetle yrtlen bir geminin gece seyir srasndagstermesi gereken iaretleri belirlediniz mi?

2Demirin salpa1 duruma gemesi ile gstermekte olduu demirfenerlerini sndrerek silyon, pupa ve borda fenerlerininyaklmasn saladnz m?

3 Yaklan fenerlerin yandn kontrol ettiniz mi?

4Geminin demir yerinden ayrlta yapaca manevraya grehangi iareti vermesi gerektiini belirlediniz mi?

5Geminin makinelerine ileri yol verilerek, dmenin iskeleyebaslmas ile 2 ksa ddk sesinin verilmesini saladnz m?

Deerlendirme

Yaplan deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir kere daha gzdengeiriniz. Hayr olarak cevap verdiiniz sorularda modln ilgili faaliyetine dnerekkonuyu tekrar ediniz. Cevaplarnzn tamam Evet ise bir sonraki modle gemek iin ilgilikiiler ile iletiim kurunuz.

1 Alnmakta olan demirin deniz tabanndan kalkmas.


40/42

36

CEVAP ANAHTARLARIrenme Faaliyeti1 Cevap Anahtar

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15Y D Y D Y D Y D Y Y D D D Y Y

16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30D D Y Y D Y D D Y D Y D Y D D

renme Faaliyeti2Cevap Anahtar

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10D Y Y D Y D D D Y Y

Modl Deerlendirme Cevap Anahtar

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10D D D Y D D D Y D D

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20D Y D D D D D D D D

CEVAP ANAHTARLARI


41/42

37

NERLEN KAYNAKLAR

YALINALP Cokun (U.Y.Kaptan), AML ve KML Yat Kaptanl AlanDers Notlar, Bodrum, 2005.

NERLEN KAYNAKLAR


42/42

38

KAYNAKA Denizde atmay nleme Tz (12.12.1977 tarih, 7/14561 sayl. 1993tarihli dzeltmeler dahil)

KAYNAKA

Documents

Denizde Çatışmayı Önleme İşaretleri