Defendologija - Agencije za obezbjeđenje lica i imovine i privatna detektivska djelatnost

DDDD eeee ffff eeee nnnn dddd oooo llll oooo gggg iiii jjjj aaaaTEORIJSKO STRU^NI ÂSOPIS ZA PITAWA ZA[TITE BEZBJEDNOSTI,

ODBRANE, OBRAZOVAWA, OBUKE I OSPOSOBQAVAWA

GODINA VII, BROJ 15-16, MAJ 2004.

BAWA LUKA2004.

Defendologija primqena u ~lanstvo Svjetskogsimpozijuma rukovodilaca u policiji

PRIVATNI BEZBJEDNOSNI SEKTORU FUNKCIJI DEFENDOLOGIJEGRA\ANA, DRU[TVA I DR@AVE

Petnaesti – {esnaesti (15-16) dvobroj teorijsko – stru~nog~asopisa Defendologija je pred vama. Dar je to javnosti, gra-|anima, dru{tvu, dràvi, a prioritetno ~lanovima Udruèwadefendologa Republike Srpske tim vi{e kada saop{tavamoOdluku da je Udruèwe defendologa Republike Srpskeprimqeno u ~lanstvo Svjetskog simpozijuma rukovodilaca u po-liciji sa sjedi{tem u Wujorku. U vremenu kada dosta te{ko idesa prijemom BiH u evro-atlantske integracije i svjetske aso-cijacije entitetsko Udruèwe defendologa RS primqeno je uasocijaciju interkontinentalnih tj. svjetskih razmjera.

U stawu duhovne pomutwe u kojoj ìvimo i kada se nemoguusaglasiti mnoge nadle`nosti izme|u entiteta i zajedni~kihinstitucija BiH, nevladina organizacija Udruèwe defendo-loga Republike Srpske, dakle iz entiteta Republika Srpskapostigla je punu saglasnost sa ~lanicama Svjetskog simpoziju-ma rukovodilaca u policiji. Neka je sretno Udruèwu defen-dologa Republike Srpske.

Ovaj tematski dvobroj rezultat je stru~nog i nau~nog osje}ajaautora za prakti~nu potrebu unapre|ewa prakse rada, ali i za-konske i podzakonske regulative iz oblasti agencija za obezb-je|ewe lica i imovine i privatnoj detektivskoj djelatnosti. Ta-mo gdje ne «stigne dràva» i wen intervencionizam, pa makarto bilo i u podru~ju bezbjednosti, neophodno je da prostor na-domjeste i popune nevladine organizacije, privatni bezbjed-nosni sektor, gra|ani, javnost itd.

Privatni bezbjednosni sektor i tzv. alternativna bezbjed-nost nije konkurencija dràvi i wenoj bezbjednosti, ve} je na-protiv izraz potrebe dru{tva, privatnog kapitala, izraz po-trebe svih gra|ana da u saradwi sa institucijama dràveop{ta bezbjednost bude na vi{em nivou u interesu svih.Bezbjednost je vrhovni zakon.

Ovaj dvobroj ~asopisa Defendologija rezultat je permanent-nog rada Udruèwa defendologa Republike Srpske, ali i mate-rijalne podr{ke ovog Projekta od strane Grada Bawa Luke. Uovom tematskom dvobroju ~asopisa Defendologija obra|ene suslijede}e teme: Mjesto i uloga zakonskog i podzakonskog reguli-sawa oblasti o agencijama za obezbje|ewe lica i imovine iprivatnoj detektivskoj djelatnosti, Neke karakteristike detek-tivske djelatnosti, Edukacija pripadnika fizi~kog i tehni~kogobezbje|ewa i privatnih detektiva, Uloga slu`be obezbje|ewau za{titi preduze}a, Fizi~ko-tehni~ka za{tita organizacija uslu`bi obezbje|ewa, Sektor bezbjednosti pod nadzorom parla-menta, uslovi i mehanizmi, te zakonska i podzakonska regulati-va kao {to su Zakon o agencijama za obezbje|ewe lica i imovi-ne i privatnoj detektivskoj djelatnosti, Pravilnik o na~inu po-lagawa stru~nog ispita za pripadnike fizi~kog i tehni~kogobezbje|ewe i privatnoj detektivskoj djelatnosti, Pravilnik ouslovima i na~inu sprovo|ewa tehni~kog i fizi~kogobezbje|ewa, Pravilnik o uslovima obavqawa poslova pratwei obezbje|ewa novca, vrijednosnih papira, plemenitih kovina,metala i drugih vrijednosti, Pravilnik o legitimaciji pripad-nika obezbje|ewa i detektivskoj legitimaciji, Pravilnika oevidencijama, Pravllik o prostornim i tehni~kim uslovima zaza{titu od kra|e i drugih nezgoda i zloupotreba, koje mora is-puwavati poslovni prostor preduze}a koje obavqa djelatnostobezbje|ewa lica i imovine i detektivska agencija.

Da se primjetiti da i daqe nastavqamo sa multidiscipli-narnom programskom orjentacijom va{eg i na{eg ~asopisa. Uokviru toga Udruèwe defendologa Republike Srpske potpi-salo je Sporazum o nau~no – stru~noj i poslovno – tehni~kojsaradwi sa Sector security d.o.o. – Preduze}e za fizi~ko itehni~ko obezbje|ewe i za{titu iz Bawa Luke.

Tretirana problematika u ovom dvobroju ukazuje da je sistembezbjednosti Republike Srpske i BiH sloèn, nedovoqno orga-nizovan, da ga treba urediti, u~initi efikasnim, u~initi dina-mi~nim, prilagoditi spoqnoj funkcionalnosti i otvoriti pre-ma javnosti. Svi subjekti dru{tva i dràve u ovoj oblasti tre-baju iskoristiti svoja prava, ali i odgovorno se pona{ati.

Efikasan sistem bezbjednosti Republike Srpske i BiH di-rektno zavisi od funkcionisawa svih subjekata sistema, ali

i od wihove uloge u dosqednom ostvarivawu pravnog sistema.Pri tome su mogu}nosti dubqe razrade, kako teorijskih, takoisto i prakti~nih pretpostavki uloge subjekata bezbjednostiotvorene. Radi se o tome da jo{ uvijek nisu sva iskustva, pa nimogu}a poqa dejstva, metod dejstva, na~ini me|usobnog komuni-cirawa i koordinacije akcija subjekata, dovoqno analiziraniu razvojnom smislu, pa samim tim ni sve mogu}nosti nisu isko-ri{}ene. Ovo se naro~ito odnosi na oblast sticawa novih na-vika i {irewa bezbjednosne kulture i svijesti kao pretpostav-ki organizovane akcije i odgovornosti sa cjelovito i sinhroni-zovano funkcionisawe sistema bezbjednosti Republike Srp-ske i BiH.

Jedna zajedni~ka mjera bezbjednosti za sve gra|ane,dru{tvo i dràve jeste – ne dati jednom ~ovjeku veliku mo} ne-go, ako se to ne moè izbje}i, nekolicini jer u tom slu~aju }ejedni druge dràti na oku. Bezbjednost pa i sre}a u svimdràvama zavisi od postavqenog pravilnog ciqa i svrhe alii ~iwenice da se prona|u sredstva koja vode ostvarewu togciqa.

âsopis i misao u wemu koja ne izaziva i ne otvara duhovneapetite postaje dogmatsko {tivo. A dogma je uvijek nasiqe nadmi{qewem. Defendologija izaziva, ali i stvara...

Glavni i odgovorni urednik

Defendology accepted into the World symposiumof the police managers

PRIVATE SECURITY SECTOR INFUNCTION OF THE DEFENDOLOGY

OF THE CITIZENS, SOCIETY AND STATE

Fifteenth sixteenth (15-16) double issue of the theory – expertmagazine Defendology, stands before you. It is the gift to the pub-lic, citizens, society, state and most of all to the members of theAssociation of the defendologists of Republic of Serpska, with theaccent on the fact that Association of the defendologists ofRepublic of Serpska is accepted into the membership of the Worldsymposium of the police managers with it’s main office in NewYork.

In times when accepting of the BiH into the European-Atlanticintegrations and world associations faces rather hard path,Association of the defendologists of Republic of Serpska wasaccepted into the association of intercontinental, i.e. worldwiderange.

In times when it is rather hard to achieve jurisdictions of differ-ent kinds and levels between entities and joint institutions of BiH,NGO Association of the defendologists of Republic of Serpskafrom Republic of Serpska entity, has achieved full agreement withthe members of World symposium of the police managers. Goodluck to the Association of defendologists of Republic of Serpska.

This double issue is a result of the expert and scientific sense ofthe author for practical need for improvement of the working prac-tice, as well as of the law and law regulations for the working fieldof the agencies for securing the individuals and property and pri-vate detective activities. Wherever the “state does not make it intime”, regarding the security, there is a need for NGOs, private sec-tor, citizens, etc. to offer their help.

Private security sector and so called alternative security, is notcompeting with the state and it’s security, but it is the need of soci-ety, private capital and citizens who need to cooperate with theinstitutions of state and provide the security on higher level for the

benefit of all parties involved. Security is the most prior level of thelaw.

This double issue of the magazine Defendology, is the result ofthe permanent work of the Association of defendologists ofRepublic of Serpska as well as it is the result of financial help fromthe Banja Luka municipality. In this issue of the magazineDefendology, following topics have been discussed about: Placeand role of the law and law regulations in field of work of the secu-rity agencies for securing the individuals and property and privatedetective activities, Some of the characteristics of the detectiveactivities, Education of the members of physical and technicalsecurity and private detectives, Role of the security service insecuring the company, Physical and technical securing of the orga-nizations, Security sectors under the supervision of the Parliament,Conditions and mechanisms, as well as the law and law regula-tions on Agencies for securing the individuals and property and pri-vate detective activities, Book of rules for the expert exam for themembers of physical and technical security and private detectiveactivities, Book of regulations for securing and escort of the money,gold and other value deliveries, Book of rules for identification ofthe security agency members and detectives, Book of rules forregister books, Book of rules for spatial and technical conditionsfor protection from the theft and other illegal usage which has to beperformed by the agency for securing the individuals and propertyand private detective agency.

It is clear that we continue to apply multi-disciplinary programorientation of your and our magazine. Therefore, Association ofdefendologists of Republic of Serpska has signed the Agreementon scientific – expert and business – technical co-operation withSector security d.o.o. Company for protection of individuals andproperty from Banja Luka.

Treated problem in this issue shows that security system inRepublic of Serpska and BiH is rather complex, not enough orga-nized, and that it has to be worked on in order to make it more effi-cient and dynamic and put it in accordance with the outer function-ality and open it towards the public. All subjects of the society andstate in this field have to use their rights but at all times they haveto perform responsible work. Efficient security system of Republicof Serpska and BiH directly depends on functioning of all subjects

of the system, as well as on their role in applying the law system.Therefore, all possibilities for further processing of the theory andpractice presumptions stay open. It has to be kept in mind that allexperiences, methods, mutual communication and co-ordination ofthe actions have not been analyzed enough so that all possibilitieshave not been used totally. This specially refers to the achieving ofnew habits and spreading of the security culture and responsibilityon general system functioning in both republic of Serpska and BiH.

One joint security measure for all citizens, society and state is –not to give big power to one man but to few of them, because thatway they can control each other. Security in all countries dependson set proper aim and purpose but also on finding the meanswhich lead to the achieving of that aim.

Magazine and it’s message which does not start the spiritualappetites becomes dogmatic text, and the dogma is always vio-lence towards the opinion. Defendology challenges, but it alsoproducts…

Chief editor

S A D R @ A J

doc. dr Du{ko Vejnovi}Mile [ikman, diplomirani oficir policijeVisoka {kola unutra{wih poslova Bawa LukaBawa LukaMJESTO I ULOGA ZAKONSKOG I PODZAKONSKOGREGULISAWA OBLASTI O AGENCIJAMAZA OBEZBJE\EWE LICA I IMOVINE I PRIVATNOJDETEKTIVSKOJ DJELATNOSTI.................................................11

mr Mile Matijevi}, nastavnik kriminalistike i direktor- Visoka {kola unutra{wih poslova Bawa LukaNEKE KARAKTERISTIKE DETEKTIVSKE DELATNOSTI ......33

Vaso [kondri}, diplomirani kriminalistGoran Amixi}, diplomirani oficir policijeUro{ Pena, diplomirani pravnikVisoka {kola unutra{wih poslova Bawa LukaEDUKACIJA PRIPADNIKA FIZI^KOG I TEHNI^KOG OBEZBJE\EWA I PRIVATNIH DETEKTIVA ...........................39

Dragan Ga}e{a diplomirani pravnik bezbjednosti,rukovodilac slu`be obezbje|ewa u "Fabrici duvana"Bawa LukaULOGA SLU@BE OBEZBJE\EWA U ZA[TITIPREDUZE]A....................................................................................49

Profesor Nikola DuvwakUdruèwe defendologa Republike SrpskeBawa LukaFIZI^KO - TEHNI^KA ZA[TITAORGANIZACIJA U SLU@BI OBEZBE\EWA.............................55

Qiqana Marinkovi}, vawski saradnikCentra za geostrate{ka istraìvawaUniverzitet u Bawa LuciSEKTOR BEZBEDNOSTI POD NADZOROMPARLAMENTA, USLOVI I MEHANIZMI ...................................63

ZAKON O AGENCIJAMA ZA OBEZBJE\EWELICA I IMOVINE I PRIVATNOJDETEKTIVSKOJ DJELATNOSTI.................................................75

PRAVILNIK O NAÎNU POLAGAWA STRU^NOGISPITA ZA PRIPADNIKE FIZI^KOG I TEHNI^KOGOBEZBJE\EWA I PRIVATNOG DETEKTIVA .........................105

PRAVILNIK O USLOVIMA I NAÎNU SPROVO\EWA TEHNI^KOG I FIZI^KOG OBEZBJE\EWA ...........................117

PRAVILNIK O PROSTORNIM I TEHNI^KIM USLOVIMAZA ZA[TITU OD KRA\A I DRUGIH NEZGODA ILIZLOUPOTREBA, KOJE MORA ISPUWAVATI POSLOVNIPROSTOR PREDUZE]A KOJE OBAVQA DJELATNOSTOBEZBJE\EWA LICA I IMOVINE I DETEKTIVSKAAGENCIJA .....................................................................................133

PRAVILNIK O USLOVIMA OBAVQAWA POSLOVAPRATWE I OBEZBJE\EWA NOVCA, VRIJEDNOSNIHPAPIRA, PLEMENITIH KOVINA, METALA I DRUGIHVRIJEDNOSTI .............................................................................139

PRAVILNIK O LEGITIMACIJI PRIPADNIKAOBEZBJE\EWA I DETEKTIVSKOJ LEGITIMACIJI ..........147

PRAVILNIK O EVIDENCIJAMA ..............................................157

DE F E N D O L O G I J A 11

doc. dr Du{ko Vejnovi}*Mile [ikman, diplomirani oficir policijeVisoka {kola unutra{wih poslova Bawa LukaBawa Luka

MJESTO I ULOGAZAKONSKOG IPODZAKONSKOGREGULISAWA OBLASTIO AGENCIJAMA ZAOBEZBJE\EWE LICA IIMOVINE I PRIVATNOJDETEKTIVSKOJDJELATNOSTI

Uradu se govori o mjestu i ulozi zakonskog

i podzakonskog regulisawa oblasti o agen-cijama za obezbje|ewe lica i imovine i

privatnoj detektivskoj djelatnosti. Posebnapa`wa posve}uje se djelatnosti obezbje|ewa li-ca i imovine, uslovima za osnivawe preduze}aza obezbje|ewe lica i imovine, ovla{}ewimaza obavqawe poslova obezbje|ewa lica i imo-vine, uniformi i legitimaciji pripadnikaobezbje|ewa, detektivskoj djelatnosti, te nadzo-ru nad obavqawem poslova obezbje|ewa lica iimovine.

UDK: 343.123.12

* Autor je predsjednik Udruèwa defendologa Republike Srpske, direktorCentra za geostrate{ka istraìvawa univerziteta u Bawoj Luci i profe-sor defendologije i sociologije na Visokoj {koli unutra{wih poslova uBawoj Luci.

I UVOD

U svijetu u kojem ìvimo opasnost po objekte za{titevi{estruko se uve}ala raznim vrstama i oblicimaugroàvawa. Bezbjednosna situacija znatno je izmjewena,~emu doprinose stalne promjene, naro~ito u oblasti fizi~ko– tehni~ke za{tite lica i objekata. Tome treba dodatisloène ekonomske i dru{tvene odnose, socijalna previ-rawa, tranziciju i akumulaciju kapitala, {to neminovno do-vodi do pojave izvr{ewa najteìh kriminalnih radwi kao{to su, u~estale, oruàne pqa~ke banaka, trezora i po{ta,provla u stanove, otmica, ucjena i drugih krivi~nih djelausmjernih protiv lica i imovine. Tako|e, zna~ajno je napome-nuti da se na~ini i sredstva ugroàvawa lica, objekata iprostora stalno modernizuju i usavr{avaju. Zbog toga za{ti-ti lica, objekata i prostora od neposredenog zna~aja1 morase posvetiti velika pa`wa.

Iz navedenih razloga potrebno je postaviti adekvatan iure|en sistem za{tite lica i objkata. U tom sistemu zna~ajnomjesto zauzimaju agencije za obezbje|ewe lica i imovine iprivatna detektivska djelatnost. Zbog toga je normativnoure|ewe ove oblasti od posebnog interesa. Pravnimure|ivawem stvaraju se osnovne pretpostavke za uspje{noorganizovawe i funkcionisawe agencija za obezbje|ewe li-ca i imovine i privatnoj detektivskoj djelatnosti. Zakonskai podzakonska regulativa, u ovom slu~aju, javqa se kao osnovaefikasnosti, ali i kao granica djelavawa agencija za obezb-je|ewe lica i imovine i detektivske djelatnosti.

Zakonskim i podzakonskim rje{ewima vezanim za agencijeza obezbje|ivawe lica i imovne i detektivskoj djelatnosti,prvi put se u na{em pravnom sistemu odre|uju uslovi za os-nivawe i rad preduze}a za obezbje|ewa lica i imovine,ure|uje detktivska djelatnost, odre|uju uslovi koje moraju za-dovoqiti lica koja }e obavqati poslove fizi~ke i tehni~ke

12 DE F E N D O L O G I J A

1 U smisu za{tite lica, objekata i prostora od neposrednog zna~aja mislise prvenstveno na za{titne objekte privatnog i dru{tvenog sektora kojinisu u neposrednoj nadle`nosti Ministarstva unutra{wih poslova i dru-gih organa dràvne uprave

za{tite lica i imovine, kao i neposredan nadzor nadle`nihdràvnih organa, u prvom redu Ministarstva unutra{wihposlova, nad cjelokupnom djeltno{}u navedenih preduze}a. Utom smislu doneti su Zakon o agencijama za obezbje|ewe li-ca i imovine i privatnoj detektivskoj djelatnosti, Pravil-nik o na~inu polagawa stru~nog ispita za pripadnike fi-zi~kog i tehni~kog obezbje|ewe i privatnoj detektivskoj dje-latnosti, Pravilnik o uslovima i na~inu sprovo|ewatehni~kog i fizi~kog obezbje|ewa, Pravilnik o uslovimaobavqawa poslova pratwe i obezbje|ewa novca, vrijednos-nih papira, plemenitih kovina, metala i drugih vrijednosti,Pravilnika o legitimaciji pripadnika obezbje|ewa i detek-tivskoj legitimaciji, Pravilnika o evidencijama i Pravil-nik o prostornim i tehni~kim uslovima za za{titu od kra|e idrugih nezgoda i zloupotreba, koje mora ispuwavati poslovniprostor preduze}a koje obavqa djelatnost obezbje|ewa licai imovine i detektivska agencija.

II ULOGA I ZNAÂJ ZAKONA O AGENCIJAMAZA OBEZBJE\EWE LICA I IMOVINE

I DETEKTIVSKOJ DJELATNOSTI

Zakonom o agencijama za obezbje|ewe lica i imovine i de-tektivskoj djelatnosti2 na detaqan i cjelovit na~in ure|ujese djelatnost obezbje|ewa lica i imovine, utvr|uju usloviza osnivawe preduze}a, te obavqawe poslova obezbje|ewalica i imovine, ure|uje detektivska djelatnost, teobavqawe detektivskih poslova u obliku detektivskih agen-cija, prava i obaveze privatnih detektiva, kao i nadzor nadradom preduze}a koja obavqaju poslove obezbje|ewa lica iimovine i detektivskim agencijama.

Ovim Zakonom predvi|eno je da preduze}a i detekvivskeagencije koje imaju odobrewe za obavqawe poslovaobezbje|ewa lica i imovine, odnosno detektivske poslove,ne smiju obavqati poslove obezbje|ewa lica i imovine koja


2 U daqem tekstu samo Zakonom

su u nadle`nosti Ministarstva unutra{wih poslova i drugihorgana dràvne uprave, te primjewivati operativne metodei sredstva koja na temequ posebnih propisa primjewuju Mi-nistarstva i drugi nadle`ni organi dràvne uprave, kao niobavqati te poslove za organe dràvne vlasti i predstav-ni~ke, odnosno izvr{ne organe op{tina, gradova i Republike.

Zakonom se, tako|e, utvr|uju visoki standardi koje morajuispuwavati kako lica koja osnivaju agencije za obezbje|ewelica i objekata i detektivske agencije, tako i lica (pripad-nci obezbje|ewa) koja obavqaju poslove obezbje|ewa lica iobjekata i privatni detektivi. Normativno utvr|enim stan-dardima, preduze}a za obezbje|ewe lica i imovine i detek-tivske agencije podsti~u se na profesionalizaciju i specija-lizaciju kadrova i standardizaciju i modernizaciju sredsta-va i ure|aja kojima se vr{i obezbje|ewe lica i objekata.

1. Djelatnost obezbje|ewe lica i imovine

Djelatnost obezbje|ewa lica i imovine obuhvata posloveobezbje|ewa lica i imovine koji se sprovode fizi~kim itehni~kih obezbje|ewem. To zna~i da postoje dva oblika obezb-je|ewa lica i imovine i to fizi~ko i tehni~ko obezbje|ewelica i imovine. Pod fizi~kim obezbje|ewem podrazumjeva seneposredno ~uvawe i obezbje|ivawe lica i imovine putem pri-padnika obezbje|ewa. Pripadnici obezbje|ewa, ovim zakonom,su ovla{}eni da preduzimaju mjere radi spre~avawa protiv-pravnih radwi kojima se otu|uje, o{te}uje ili na drugi na~inugroàva imovina, koju obezbje|uje i spre~ava ugroàvawe fi-zi~ke sigurnosti lica koje obezbje|uje.

Pod tehni~kim obezbje|ewem lica i imovine podrazumjevase obezbje|ewe koje se ostvaruje tehni~kim sredstivma i ure-|ajima ~ija se vrsta, namjena, kvalitet i primjena odre|ujuposebnim propisima. Tehni~ko obezbje|ewe vr{i se na po-dru~ju prostora ili objekata koji se obezbje|uju, te u pratwii obezbje|ewu prilikom prevoza obezbje|ivanih lica, novca,vrijednosnih papira, plemenitih kovina i metala i drugihvrijednosti po zahtjevu zainteresovanih stranaka. Sistemi-ma tehni~ke za{tite smatraju se sistemi koji su izvedeni,odràvani i servisirani u skladu sa pozakonskim regulati-


vama. Pod sistemima tehni~ke za{tite podrazumjeva se sis-temi za fizi~ko spre~avawe nedopu{tenog pristupa objektu(specijalne ograde, rampe, barikade, sve vrste brava, nepro-bojna stakla i dr.) i elektronski bezbjednosni sistemi. Takotehni~ko obezbje|ewe obuhvata razli~ite vrste mehani~kihprekpreka (ograde, re{etke, brave) i elektronsku za{titukoja se odnosi na elektronske sisteme, sisteme zatvorene te-levizije, sisteme kontrole i nadzora pristupa i ulaza u obje-kat i elektronske sisteme koji ispuwavaju specifi~ne zahtje-ve korisnika. Sprovo|ewe tehni~ke za{tite podrazumjeva:izradu procjene ugroènosti {ti}enog objekta, izradubezbjednosnog elaborata, definisawe projektnog zadatka,projektovawe sistema tehni~ke za{tite, izradu sistematehni~ke za{tite, stru~ni nadzor nad izvo|ewem radova,obavqawe tehni~kog pregleda i prijem sistema tehni~keza{tite i odràvawe i servisirawe sistema tehni~keza{tite.

U praksi se vrlo ~esto kombinuju ova dva oblika pa se takoradi o fizi~ko – tehni~kom obezbje|ewu lica i imovine, kojapodrazumjeva zajedni~ko djelovawe fizi~kog obezbje|ewa itehni~kih ure|aja i sredstava. Shodno tome fizi~ko – tehni-~ko obezbje|ewe moè se primjewivati za za{titu lica, zgra-da, proizvodnih i poslovnih prostorija, gradili{ta, parkingprostora, svih oblika prevoza tereta, novca, vrijednosnihpapira, plemenitih kovina, metala i drugih vrijednosti.

Poslove obezbje|ewa lica i imovine obavqaju pripadni-ci obezbje|ewa, a to su lica koja imaju ovla{}ewa zaobavqawe tih poslova. Zakonom su precizno odre|eni uslo-vi koje moraju ispuwavati pripadnici obezbje|ewa da bi do-bili ovla{}ewa za obavqawe poslova obezbje}ewa lica iimovine. Na osnovu zahtjeva za izdavawe ovla{}ewa i doka-za o ispuwavawu uslova nadle`ni Centar javene bezbjednos-ti donosi rje{ewe kojim se podnosiocu zahtjeva izdajeovla{}ewe za obavqawe poslova fizi~ke za{tite.

Tako ovla{}ewe za obavqawe poslova fizi~kogobezbje|ewa moè se izdati licu koje:

- je dràvqanin Republike Srpske ili BiH i da ima pre-bivali{te u Republici Srpskoj,

- je punoqetno,


- svojim dosada{wim na~inom ìvota, pona{awem ili ak-tivno{}u ukazuje da }e odgovorno obavqati poslove,

- ima op{tu zdravstvenu sposobnost i posebnu dru{tvenui fizi~ku sposobnost, {to dokazuje potvrdom ovla{}enezdravstvene ustanove,

- ima najmawe sredwu stru~nu spremu i - ima pred ispitnom komisijom Ministarstva unutra{wih

poslova poloèn stru~ni ispit za obavqawe poslova fi-zi~kog obezbje|ewa.

Ovla{}ewe se ne}e izdati licu osu|enom za krivi~no dje-lo koje se goni po slu`benoj du`nosti, licu koje je osu|eno zakrivi~no djelo po~iweno iz koristoqubqa ili za krivi~nodjelo po~iweno iz ne~istih pobuda ili koje ga ~ini moralnonepodobnim za obavqawe poslova fizi~kog obezbje|ewa, ni-ti lice koje je ka`wavano za prekr{aje javnog reda i mira saobiqe`jem nasiqa ili za druge prekr{aje koje ga ~ine nepo-dobnim za obavqawe djelatnosti obezbje|ewa lica i imov-ne, licu protiv kojeg je pokrenuta istraga ili se protiv wegavodi krivi~ni postupak ili prekr{ajni postupak za navedenakrivi~na djela i prekra{aje, kao i licu koje svojim dosa-da{wim pona{awem ukazuje na nepouzdanost za obavqawetih poslova, a posebno koje ~e{}e i prekomjerno uìva al-kohol, iskazuje strasti za kockawe ili rasipni{tvo, imasklonosti nasiqa u porodici ili iz drugih razloga suprot-nih moralu sredine u kojoj ìvi.

Poslovi obezbje|ewa lica i imovine mogu se obavqatisamo na osnovu ugovora sklopqenog u pisanom obliku izme|upreduze}a za obavqawe obezbje|ewa lica i imovine i ko-risnika usluga i ovjerenog radnog naloga. Poslovi tehni~keza{tite mogu se obavqati samo na osnovu ovjerenog radnognaloga koji sadrì: ime i prezime pripadnika obezbje|ewa,naziv preduze}a, opis posla i broj ugovora, vrijemeobavqawa posla i potpis odgovornog lica.

2. Uslovi za osnivawe preduze}aza obezbje|ewe lica i imovne

Zakonom je predvi|eno da djelatnost obezbje|ewa lica iimovine mogu obavqati preduze}a osnovana u skaldu sa Za-


konom o preduze}ima, kao i preduze}a koja, izuzetno, moèosnovati Vlada Republike Srpske, na osnovu odobrewa Mi-nistarstva unutra{wnih poslova, koja ispuwavaju propisaneuslove i to da imaju:

- poslovni prostor ure|en u skladu sa propisima o poseb-nim prostornim i tehni~kim uslovima za smje{taj oru`ja, teza{titu od poàra, kra|e i drugih nezgoda i zloupotreba,

- akt o sistematizaciji radnih mjesta pripadnika obezb-je|ewa sa propisanom stru~nom spremom, opisom poslova iovla{}ewima zaposlenih za svako radno mjesto,

- za{titni znak.Pored ovih uslova Zakonom o preduze}ima su taksativno na-

brojani uslovi koje mora ispuwavati fizi~ko lice – osniva~ ivlasnik preduze}a. Dokazi o ispuwavawu uslova prilaù se uzzahtjev za izdavawe odobrewa za obavqawe djelatnosti obezb-je|ewa lica i imovine nadle`nom Centru javne bezbjednosti,koji o zahtjevu odlu~uje rje{ewem. U obavqawu poslova obezb-je|ewa lica i imovine dozvoqena je upotreba sredstava iure|aja koji imaju propisan kvalitet prema standardima, od-nosno prihva}enim pravilima tehni~ke prakse. Preduze}a kojaobavqaju poslove obezbje|ewa lica i imovine odgovorna su zaispravnost ugra|ene tehni~ke opreme. Tako|e, preduze}imakoja obavqaju poslove fizi~kog obezbje|ewa dozvoqena je na-bavka propisane vrste kratkog vatrenog oru`ja za najvi{e 50%zaposlenih koji prema aktu o sistematizaciji, u obavqawu pos-lova obezbje|ewa lica i imovine mogu nositi vatreno oru`jeza samoodbranu. Pored toga u obavqawu poslova fizi~kogobezbje|ewa dopu{teno je kori{}ewe posebno obu~enih pasa~uvara, u ogra|enom prostoru koji se obezbje|uje.

Pravna lica koja se bave poslovima obezbje|ewa du`na suvoditi evidencije o ugovirima sklopqenim sa strankama, va-trenom oru`ju, zaposlenim radnicima zaduènim za rukovawemoru`ja i objektima, prostorima i licima koja se obezbje|uju.

3.Ovla{}ewa za obavqawe poslovaobezbje|ewa lica i imovine

U obavqawu poslova fizi~kog obezbje|ewa lica i objeka-ta pripadnici obezbje|ewa imaju odre|ena ovla{}ewa. Ova


ovla{}ewa mogu primjeniti pod uslovima i na na~in pred-vi|en zakonskim i podzakonskim aktima i to samo za vrijemedu`nosti. Zakonom je utvr|eno da je pripadnik obezbje|ewaza vrijeme du`nosti ovla{}en da:

- utvrdi identitet lica koje ulazi odnosno izlazi u i izobjekta ili prostora koje se obezbje|uje. Ovo ovle{}ewepredstavqa zna~ajnu i naj~e{}e kori{}enu mjeruobezbje|ewa lica i objekata i preduzima se prema nepozna-tim licima na ulazu, odnosno izlazu iz {ti}enog objekta iliprostora, kao i zate~enim licima na navedenim objektimaili prostorima, u ciqu utvr|ivawa identita lica, razlogaulaska u {ti}eni objekta ili prostor, vremena zadràvawakao i drugim pitawima od zna~aja za bezbjednost objekta iprostora koji se obezbje|uje. Radi utvr|ivawa identitetapripadnik obezbje|ewa moè zatraìti li~nu kartu ili dugujavnu ispravu kojom se moè utvrditi identitet.

- naredi licu koje remeti propisani red i mir udaqavawesa prostora ili iz objekta koje se obezbje|uje. Izdavawe na-re|ewa primjewuje se prema licu koje remeti propisani redi mir u objektu ili prostoru koji se obezbje|uje, ili svojimpona{awem, djelovawem ili propu{tawem du`ne radweugroàva bezbjednost {ti}enog prostora ili objekata. Na-re|ewe se izdaje usmeno ili odgovaraju}im znacima, na ra-zumqiv, kulturan i jasan na~in. Ukoliko lice na postupi poizdatoj naredbi, pripadnik obezbje|ewa }e zatraìti inter-venciju policije.

- zabrani neovla{}enim licima pristup objektima iliprostoru koji se obezbje|uje. Primjena ovog ovla{}ewa imaza ciq da se neovla{}ena lica upozore da ne smiju u}i uobjekte ili prostore koji se obezbje|uju, pribliìti seodre|enim objektima ili prostorima preko utvr|ene, vidqi-ve ili nevidqive, obiqeène bezbjednosne granice ilisprije~iti da usled nepa`we ili drugih okolnosti pri-bliàvawem ne ugroze za{ti}eni objekat ili prostor.

- zadrì lice koje je na prostoru ili u objektu koje obezb-je|uje zateklo u vr{ewu krivi~nog djela do dolaska policije.Zadràvawe je radwa kojom se zadrànom licu, koje je za-te~eno u vr{ewu krivi~nog djela, onemogu}ava udaqewe dodolaska policije. U slu~aju da zate~eno lice pruì otpor i


poku{a bjekstvo pripadnik obezbje|ewa moè primjenitisredstvo prinude (sredstva za vezivawe) da bi zadràlo li-ce do dolaska policije. Zadràno lice mora se odmah preda-ti policiji. Pripadnik obezbje|ewa koji je zadrào liceduàn je odmah obavjestiti policiju o zadràvawu i razlozi-ma zadràvawa, te mjestu na kome je lice zadràno i do do-laska policije postupati po nare|ewima ovla{}enihslu`benih lica MUP-a. O preduzetoj radwi zadràvawa pri-padnik obezbje|ewa sa~iqava izvje{taj koji zajedno sazadrànim licem predaje pripadnicima policije.

- pregleda vozilo ili lice na ulazu u prostor ili objekatkoji se obezbje|uje i na izlazu iz wega. Primjena ovogovla{}ewa podrazumjeva spoqa{wi pregled lica i vozilana ulazu ili izlazu (kontrolne ta~ke) iz prostora ili objektakoje se obezbje|uje. Prilikom pregleda lica i vozila pripad-nik obezbje|ewa moè koristiti odgovaraju}a tehni~ka sred-stva. Bitno je napomenuti da ovo ovla{}ewe pripadnikobezbje|ewa moè obaviti samo uz pristanak lica, odnosnovlasnika ili korisnika vozila. U slu~aju da lice ili vlas-nik vozila odbije pregled, pripadnik obezbje|ewa moè licezadràti do dolaska policije. Tako|e ovo ovla{}ewe nemoè se primjewivati prema ovla{}enim slu`benim lici-ma. Zna~ajno je razlikovawe ovog ovla{}ewa od radwe doka-zivawa pretresawa lica i objekata, koje iskuqu~ivo vr{enadle`ni dràvni organi.

Pripadniku obezbje|ewa, dozvoqeno je, u obavqawu pos-lova fizi~kog obezbje|ewa upotreba fizi~ke snage i vatre-nog oru`ja u zakonom predvi|enim slu~ajevima.

Pripadnik obezbje|ewa moè upotrebiti fizi~ku snagu,samo ako na drugi na~in ne moè odbiti:

- protivpravni i neposredni napad kojim se ugroàva we-gov ìvot ili ìvot lica koje obezbje|uje i

- protivpravni i neposredni napad usmjeren na uni{teweili umawewe vrijednosti imovine koju obezbje|uje.

Pod upotrebom fizi~ke snage smatraju se zahvati bacawa,udarci i druge vje{tine samoodbrane koje se koriste radisavladavawa otpora lica koje fizi~ki napada na pripadnikaobezbje|ewa, lice ili objekte, odnosno predmete koje obezb-je|uju. Prije upotrebe fizi~ke snage pripadnik obezbje|ewa


duàn je upozoriti lice prema kome namjerava upotrebitifizi~ku snagu. Napad mora biti protivpravan i neposredankojim se ugroàva ìvot pripadnika obezbje|ewa ili licakoje obezbje|uje, odnosno uni{tava ili o{te}uje objekatobezbje|ewa. Otporom se smatra svako suprostavqawe ilina drugi na~in onemogu}avawe pripadnika obezbje|ewa u iz-vr{avawu wegovih zadataka. Otpor moè biti aktivan i pa-sivan. Pasivan otpor postoji kada se lice oglu{ava i igno-ri{e o upozorewa i nare|ewa pripadnika obezbje|ewa ilise stavi u takav poloàj da legne, sjedne, uhvati se za nekipredmet, klekne i na sli~an na~in onemogu}i izvr{ewedu`ne radwe. Aktivan otpor je otpor kada lice pruà otporupotrebom oru`ja, oru|a ili drugih predmeta ili vlastitiomfizi~kom snagom neposredno ugroàva ìvot pripadnikaobezbje|ewa, lica i objekata koje obezbje|uju.

Pitawe no{ewa i upotrebe vatrenog oru`ja sigurno je jed-no od najosjetqivijih i najzna~ajnijih pitawa. Zakonom jeprecizno odre|eno u kojim se slu~ajevima moè upotrebitivatreno oru`je i postupak nakon uptrebe vatrenog oru`ja.Pripadnicima obezbje|ewa dozvoqeno je no{ewe kratkog va-trenog oru`ja samo za vrijeme obavqawa poslova neposred-nog ~uvawa i obezbje|ivawa lica i imovine.

U obavqawu poslova neposrednog ~uvawa i obezbje|ewalica i imovine pripadniku obezbje|ewa dozvoqena je upo-treba vatrenog oru`ja samo kada je to neophodno radi za{ti-te ìvota lica koje obezbje|uje ili svog ìvota i ako se isto-vremeni i neposredno predstoje}i protivpravni napad pre-ma licu koje se obezbje|uje ili prema wemu nije mogao odbitiupotrebom fizi~ke snage. Iz ovoga prizilazi da moraju bitikumulativno ispuweni odre|eni uslovi da bi se vatrenooru`je moglo upotrebiti. Prvo, upotreba vatrenog oru`ja mo-ra biti neophodno potrebana da bi se za{titio ìvot licakoje se obezbje|uje kao i vlastiti ìvot. Drugo, napad premalicu koje se obezbje|uje ili prema pripadniku obezbje|ewamora biti istovremen, neposredan i protivpravan. Istovre-men je onaj napad koji traje u trenutku kada je do{lo do upo-trebe vatrenog oru`ja. Neposrednim napadom podrazumjevase napad kojim se ugroàva ìvot pripadnika obezbje|ewaili lica koje obezbje|uje upotrebom vatrenog oru`ja, opasnog


oru|a ili drugih predmeta kojima se moè ugroziti ìvot li-ca, napadom od strane vi{e napada~a, kao i napad od stranefizi~ki ja~eg napada~a ili napada~a koji vlada posebnimvje{tinama. Protivpravan je napad onda kada napada~ predu-zima neku radwu koja je zakonom izri~ito zabrawena ili akonapada~ preduzima radwu koja je ina~e dopu{tena, ali je do-pu{tena samo onda ako se wenim preduzimawem neugroàvaju tu|a prava. Tre}i uslov predstavqa ~iwenicu dase istovremeni i neposredno protivrpravni napad nije mo-gao odbiti upotrebom fizi~ke snage.

Prije upotrebe vatrenog oru`ja pripadnik obezbje|ewa jeduàn upozoriti lice protiv koga namjerava upotrebiti va-treno oru`ja. Prilikom upotrebe vatrenog oru`ja pripadniciobezbje|ewa du`ni su ~uvati ìvote drugih qudi. Zakonom jeprcizno odre|eno postupawe poslije upotrebe vatrenogoru`ja. U slu~aju upotrebe vatrenog oru`ja pripadnik obezb-je|ewa koji je upotrebio vatreno oru`je duàn je o tome od-mah obavjestiti najbliù policijsku stanicu, koja }e daqepreduzeti zakonom predvi|ene mjere i radwe. Ako se utvrdida postoji osnovana sumwa da je pripadnik obezbje|ewa pri-lkom upotrebe vatrenog oru`ja u~inio krivi~no djelo iliprekr{aj, privremeno }e mu se oduzeti ovla{}ewe zaobavqawe poslova obezbje|ewa lica i imovine, dookon~awa krivi~nog, odnosno prekr{ajnog postupka.

U okviru {ti}enog objekta ili prostora za obavqawu pos-lova fizi~ke za{tite mogu se koristiti posebno izdresira-ni psi – ~uvari, radi: pra}ewa traga, otkrivawa droga, eks-ploziva i drugih supstanci, za{tite i obilaska odre|enihoblasti (samostalno ili sa pripadnikokom obezbje|ewa) i~uvawe i zadràvawa lica na zadatoj lokaciji.

Ovla{}ewe za obavqawe poslova tehni~kog obezbje|ewamoè se izdati licu koje ispuwava propisane uslove i imaodgovaraju}u {kolsku spremu tehni~kog smjera. Shodno tomelice moè dobiti ovla{}ewe za obavqawe poslovatehni~kog obezbje|ewa i to: postavqawe za{titno alarmnihsistema, odràvawe tehni~kih ure|aja i sredstava, raz-vijawa tehni~kih ure|aja i sredstava, izrade procjeneugroènosti objekata ili prostora koji se obezbje|uje, projek-tovawe tehni~kih bezbjednosnih sistema, nadzora nad projek-


tovawem i izvo|ewem radova tehni~kih bezbjednosnih siste-ma, revizije projektne dokumentacije tehni~kih bezbjednos-nih sistema i tehni~kog prijema novoinstaliranih sistema.

Uniforma i legitimacija pripadnika obezbje|ewa

Pripadnici fizi~kog obezbje|ewa i pripadniciobezbje|ewa koji rade na poslovima postavqawa iodràvawa sredstava i ure|aja za tehni~kko obezbje|ewe li-ca i imovine, moraju pri obavqawu poslova obezbje|ewa no-siti radnu uniformu i na woj na vidnom mjestu istaknutu le-gitimaciju pripadnika obezbje|ewa.

Radna uniforma mora na vidnom mjestu biti ozna~ena re-gistrovanim za{titnim znakom pravnog lica i ne smije bitipo boji, kroju i oznakama jednaka ili sli~na uniformi VRS,Ministarstva unutra{wih poslova RS ili uniformi dràv-nih slu`benika drugih organa vlasti. Radne uniforme doz-voqeno je nositi samo za vrijeme obavqawa poslova obezb-je|ewa lica i imovine, dok je dolazak i odlazak na posaodozvoqen samo na osnovu radnog naloga. Pripadnik obezbje-|ewa moè obavqati poslove fizi~kog obezbje|ewa lica i ugra|anskom odjelu na osnovu izdatog pismenog radnog naloga.

Legitimacija pripadnika obezbje|ewa je dokaz identitetai ovla{}ewa pripadnika fizi~kog i tehni~kog obezbje|ewa,i wegovog slu`benog svojstva. Za vrijeme obavqawa poslovafizi~kog obezbje|ewa pripadnik obezbje|ewa je duàn navidqivo mjesto istaknuti legitimaciju pripadnikaobezbje|ewa. Legitimaciju pripadnika obezbje|ewa izdajeCentar javne bezbjednosti prema mjestu prebivali{ta podno-sioca zahtjeva. Legitiamcija pripadnika obezbje|ewa oduzi-ma se, u roku od tri dana, kada prestanu postojati neki od us-lova koje pripadnik obezbje|ewa mora ispuwavati zaobavqawe poslova fizi~kog obezbje|ewa lica i objekataili kad mu prestane radni odnos.

Detektivska djelatnost i privatni detektivi

Detektivska djelatnost podrazumjeva poslove prikupqawai obrade podataka i materijalnih dokaza. Detektivski poslo-


vi obavqaju se kao samostalna djelatnost i moè ih obavqa-ti samo fizi~ko lice koje ima ovla{}ewe za obavqawe de-tektivskih poslova i odobrewe za rad. Ovla{}ewe zaobavqawe detektivskih poslova moè se izdati licu koje:


- je navr{ilo 25 godina ìvota,- ima visoku ili vi{u stru~nu spremu,- ima zavr{en priparavni~ki sta` kod privatnog detekti-

va u trajawu od osamnaest mjeseci,- svojim dosada{wim na~inom ìvota, pona{awem ili dje-

latno{}u ukazuje da }e savjesno i odgovorno obavqati detek-tivske poslove,

- ima op{tu zdravstvenu sposobnost i posebnu du{evnu ifizi~ku sposobnost, {to dokazuje uvjerewem ovla{}enezdravstvene ustanove i

- ima poloèn stru~ni ispit za privatnog detektiva, koji jepoloèn pred ispitnom komisijom MUP-a.

Nadle`ni Centar javne bezbjednosti rje{ewem odlu~uje ozahtjevu za izdavawe ovla{}ewa za bavqewe detektivskomdjelstnosti, uz koji se prilaù dokazi o ispuwavawu navede-nih uslova.

Privatni detektiv mora imati obezbje|en poslovni pros-tor u skladu sa prostornim i tehni~kim uslovima za za{tituod poàra, kra|e i drugih nezgoda i zloupotreba.

Dva i vi{e privatna detektiva mogu osnovati detektivskukancelariju, koja se osniva kao pravno lice i moè zapo~etisa radom na osnovu odobrewa nadle`nog Centra javnebezbjednosti.

Privatni detektivi i detektivske kancelarije su du`ni vo-diti evidencije o sklopqenim ugovrima za pruàwe usluga.

Zakonom su odre|ena prava i du`nosti privatnog detekti-va kao i na~in obavqawa detektivskih poslova. Detektivskiposlovi smiju se obavqati samo na osnovu ugovora sklopqe-nog u pisanom obliku izme|u privatnog detektiva i naru~io-ca detektivskih usluga. Za vrijeme obavqawa detektivskihposlova privatni detektiv duàn je imati kod sebe i pokaza-ti detektivsku legitimaciju ovla{}enom slu`benom licuMUP-a i licu od koga pribavqa podatke.


Privatnom detektivu dozvoqeno je prikupqawe podatakaod lica koja su mu voqna ustupiti traène podatke i od orga-na dràvne uprave ili pravnih lica koja na osnovu javnihovla{}ewa vode odre|ene evidencije. Prilikom pri-kupqawa podataka privatnom detektivu zabraweno je ometa-ti obavqawe poslova iz nadle`nosti dràvnih organa. Odlica privatni detektiv moè prikupqati podatke o:

- nestalim licima, licima koja se skrivaju, licima koja sunapisala ili poslala anonimna pisma ili licima koja {ireklevete, sumwi~ewa ili uvrede,

- licima koja su stranci prouzrokovala {tetu,- predmetima koji su izgubqeni ili ukradeni,- uspje{nosti lica u obavqawu poslova,- uspje{nosti i poslovnosti pravnih lica ili samostal-

nih privrednika.Ovla{}eno lice organa dràvne uprave ili pravnog lica

koja na osnovu javnih ovla{}ewa vodi odre|ene evidencije,te drugih pravnih lica, moè privatnom detektivu dati po-datke o:

- stalno i privremeno prijavqenim licima,- polisama osigurawa,- poreskim prijavama,- vlasnicima motornih vozila i plovilima,- podatke iz dràvnih arhiva, - podatke o penzijskom i invalidskom osigurawu.Privatni detektiv odbi}e obavqawe detektivskih poslo-

va ako stranka zahtjeva prikupqawe podataka koji se ne smijuprikupqati i u drugim slu~ajevima sukoba interesa pred-vi|enim propisima ili prihva}enim kodeksom profesional-ne etike.

Ukoliko prilikom obavqawa detektivskih poslova koji sumu povjereni, privatni detektiv sazna za krivi~no djelo kojese goni po slu`benoj du`nosti obavezan je odmah prijaviti todjelo Ministarstvu unutra{wih poslova ili Tuìla{tvu. Uobavqawu poslova privatnom detektivu zabrawena je upotre-ba vatrenog oru`ja i drugih sredstava prinude, osim u slu~aje-vima li~ne za{tite, kao i kori{}ewe sredstava i naprava zaelektronsko snimawe i prislu{kivawe. Prikupqeni podaci,koje je privatni detektiv prikupio u obavqawu detektivske


djelatnosti, smatraju se poslovnom tajnom i mogu se koristitisamo u svrhu radi koje su prikupqeni, te ne smiju se objavqi-vati, niti drugom licu ustupiti radi objavqivawa. Sve pri-kupqene podatke privatni detektiv duàn je predati stranci,a one podatke koji nisu od zna~aja uni{titi u roku od 8 dana.

Nadzor nad obavqawem poslovaobezbje|ewa lica i imovine

Radi efikasnog i zakonitog vr{ewa poslova obezbje|ewalica i imovine i detektivske djelatnosti predvi|eno jevr{ewe inspekcijskog, upravnog i stru~nog nadzora. Inspek-cijski nadzor nad obavqawem poslova obezbje|ewa lica iimovine, kao i detektivske djelatnosti sprovode ovla{}enalica Ministarstva unutra{wih poslova. Upravni nadzor nadsprovo|ewem Zakona i propisa donesenih na osnovu wega,nad radom obrazovnih ustanova koja sprovode osposobqa-vawe lica za obavqawe poslova fizi~kog i tehni~kog obezb-je|ewa, te privatnih detektiva, tako|e, obavqa Ministar-stva unutra{wih poslova.

Ovla{}ena slu`bena lica MUP-a u obavqawu poslovanadzora utvr|uje zakonitost poslovawa, provjeravaju na~inprimjene propisanih za{titnih i bezbjednosnih mjera, pre-gledaju evidencije i poslovunu dokumentaciju koja im omo-gu}ava uvid u poslovawe, poslovne prostorije, ure|aje itehni~ku opremu, provjeravaju na~in ~uvawa, primopredaju ino{ewe vatrenog oru`ja, provjeravaju osposobqenost za ru-kovawe vatrenim oru`jem pripadnika obezbje|ewa i radnikaunutra{we slu`be obezbje|ewa, pregledaju skladi{ta vatre-nog oru`ja i municije, te sprovode i druge mjere i radwekojima se ostvaruje uvid u poslovawe.

Stru~ni nadzor nad izvo|ewem poslova tehni~ke za{titemoè obavqati samo pravno lice koje je registrovano zaobavqawe poslova nadzora na na~in i pod uslovima ut-vr|enim Zakonom. Tehni~ki pregled sistema tehni~ke za{ti-te podrazumjeva provjeru ispravnosti i funkcionalnostisvih ure|aja i opreme koja ~ini sistem tehni~ke za{tite,provjeru uskala|enosti sistema tehni~ke za{tite sa projek-tom, provjeru obu~enosti lica, provjeru korisni~kih upustava


za rukovawe i provjeru dokaza kvaliteta ugra|ene opreme, naosnovu ~ega se sa~iwava zapisnik.

U obavqawu poslova nadzora ovla{}eno slu`beno liceMUP-a predlaè Ministarstvu unutra{wih poslova do-no{ewe rje{ewa o privremenoj zabrani obavqawa djelat-nosti pravnom licu, privatnom detektivu ili detektivskojkancelariji obavqawe djelatnosti, ako utvrdi:

- da su u obavqawu poslova obezbje|ewa lica i imovine,odnosno detektivskih poslova u~iweni teì propusti upo{tovawu zakona i drugih propisa,

- neispuwavawe propisanih tehni~kih i kadrovskih uslova,- obavqawe djelatnosti koja nije registrovana ili ~ije je

obavqawe zabraweno i - da zaposleni nemaju propisano ovla{}ewe za obavqawe

poslova obezbje|ewa lica i imovine, odnosno detektivskihposlova.

Zakonom su precizno odre|eni uslovi pod kojima se oduzi-ma odobrewe za osnivawe preduze}a za obavqawe poslovaobezbje|ewa lica i imovine, ovla{|ewe pripadniku obezb-je|ewa i privatnom detektivu.

Nadle`ni Centar javne bezbjednosti rje{ewem }e oduzetiodobrewe za osnivawe preduze}a za obezbje|ewe lica iobjekata, kao i zabraniti detektivskoj kancelariji obavqawedetektivskih poslova ako:

- se utvrdi da su podaci na osnovu kojih su izdati podacila`ni i

- prestane postojati neki od uslova na osnovu kojih je izda-to odobrewe.

Nadle`ni Centar javne bezbjednosti rje{ewem }e oduzetiovla{}ewe pripadniku obezbje|ewa za obezbje|ewe lica iimovine, kao i privatnom detektivu ovla{}ewe zaobavqawe detektivskih poslova, ako:

- se utvrdi da su podaci na osnovu kojih je izdato odo-brewe la`ni, trajno,

- prestanu postojati neki od uslova na osnovu kojih jeovla{}ewe izdato, trajno,

- postane trajno nesposoban za obavqawe poslova obezb-je|ewa lica i imovine i

- izgubi poslovnu sposobnost, trajno.


III ULOGA I ZNAÂJ PODZAKONSKOGREGULISAWA OBLASTI OBEZBJE\EWA LICA

I IMOVINE I DETKTIVSKE DJELATNOSTI

Pravilnik o uslovima i na~inu sprovo|ewa tehni~kogi fizi~kog obezbje|ewa – ovim Pravilnikom ure|uje se dje-latnost obezbje|ewa lica i imovine koje se sprovodi fizi-~kim i tehni~kim obezbje|ewem, uslovi i na~ini sprovo|ewatehni~kog i fizi~kkog obezbje|ewa lica i imovine. Preciznosu odre|ene vrste sistema tehni~ke za{tite, na~in spro-vo|ewa tehni~ke za{tite, izrada procjene ugroènosti {ti-}enog objekta, bezbjednosnog elaborata, sistema tehni~ke za-{tite, definisawe projektnog zadatka, projektovawe sistematehni~ke za{tite, stru~ni nadzor nad izvo|ewem radova,obavqawe tehni~kog pregleda i prijema sistema tehni~ke za-{tite i odràvawe i servisirawe sistema tehni~ke za{ti-te. Tako|e, odr|eni su uslovi i na~ini postupawa pripadni-ka obezbje|ewa prilikom vr{ewa predvi|enih ovla{}ewa,kao i sa~iwavawe pismena (izvje{taj i zabiqe{ki) o predu-zetom ovla{}ewu.

Pravilnik o na~inu polagawa stru~nog ispita za pri-padnike fizi~kog i tehni~kog obezbje|ewe i privatnojdetektivskoj djelatnosti – reguli{e se obuka pripadnikafizi~kog i tehni~kog obezbje|ewa i privatnih detektiva ina~in polagawa stru~nog ispita. Obuka pripadnika fizi~kogi tehni~kog obezbje|ewa i privatnih detektiva sastoji se oterorijske i prakti~ne nastave, koju sprovodi MUP RS ilipravna lica ovla{}ena za obavqawe ovog posla od straneMinistra unutra{wih poslova. Program obuke za pripadnikefizi~kog obezbje|ewa obuhvata: fizi~ku za{titu, upotrebusredstava i ure|aja tehni~ke za{tite, osnove kriminalisti-ke, osnove komunicirawa, dràwe, no{ewe i pravilna upo-treba vatrenog oru`ja i specijalna fizi~ka obuka. Programobuke za pripadnike tehni~kog obezbje|ewa obuhvata:tehni~ko obezbje|ewe, gra|evinarska regulativa, tehni~karegulativa i kriminalisti~ka tehnika za{tite tajnosti poda-taka. Program obuke za privatne detektive obuhvata krimina-listiku. O zavr{enoj obuci izdaje se potvrda. Po zavr{enoj


obuci polaè se stru~ni ispit pred ispitnom komisijomMUP-a. Kandidatu koji poloì stru~ni ispit izdaje se uvje-rewe o poloènom stru~nom ispitu.

Pravilnik o uslovima obavqawa poslova pratwe iobezbje|ewa novca, vrijednosnih papira, plemenitih ko-vina, metala i drugih vrijednosti – ovim Pravilnikomure|uju se uslovi obavqawa poslova pratwe i obezbje|ewanovca, vrijednosnih papira, plemenitih kovima, metala idrugih vrijednosti, te na~ina izdavawa i oduzimawa poseb-nog odobrewa za obavqawe tih poslova, koje izdaje nadle`niCentar javne bezbjednosti. [to se ti~e uslova oni se odnosena posjedovawe najmawe jednog izvedenog vozila, tj. blindi-ranog vozila koje mora biti posebno opremqeno pred-vi|enom opremom, ~iji je prostor ure|en na propisan na~in.Tako|e, ovaj Pravilnik predvi|a slu~ajeve u kojim }e nad-le`ni CJB oduzeti odobrewe za obavqawe poslova pratwe iobezbje|ewa novca, vrijednosnih papira, plemenitih kovima,metala i drugih vrijednosti.

Pravilnik o legitimaciji pripadnika obezbje|ewa idetektivskoj legitimaciji – ure|uje se postupak izdavawa,oblik i sadrìna obrasca i na~in vo|ewa evidencije legiti-macije pripadnika obezbje|ewa i detektivske legitimacije.Legitimaciju izdaje nadle`ni CJB, na osnovu zahtjeva za iz-davawe legitimacije uz koji se prilaè potrebna dokumenta-cija. Pravilnikom je ta~no predvi|en oblik, odnosno dimen-zije legitimacije kao i sadrìna legitimacije. Nadle`niCJB vodi evidencije u vidu registra, o izdatim legitima-cijama pripadnika obezbje|ewa i detktivskoj legitimaciji.

Pravilnik o evidencijama – ovim pravilnikom odre|ujese evidencije koje vodi MUP, pravna lica koja se bave djelat-no{}u obezbje|ewa lica i imovine i privatni detektivi idetektivske kancelarije.

Pravilnik o prostornim i tehni~kim uslovima zaza{titu od kra|e i drugih nezgoda i zloupotreba, koje mo-ra ispuwavati poslovni prostor preduze}a koje obavqa


djelatnost obezbje|ewa lica i imovine i detektivskaagencija – pravilnikom je odre|eno da poslovni prostorpreduze}a koje obavqa djelatnost obezbje|ewa lica i imovi-ne, te agencije privatnog detektiva i detektivske kancela-rije moraju predstavqati posebnu gra|evinsku cjelinu iopremqenu na na~in primjeran ugledu i zna~aju djelatnostiobezbje|ewa lica i imovine i detektivskoj djelatnosti.Na~elnik Centra javne bezbjednosti imenuje komisiju koja ut-vr|uje postojawe prostornih i tehni~kih propisanih uslova.

Umjesto zakqu~ka neophodno je istaknuti da je nedo-voqno zakonski i podzakonski regulisana oblast o agen-cijama za obezbje|ewe lica i imovine i privatnoj detek-tivskoj djelatnosti. Stawe, funkcija i organizacija uovoj oblasti traè vi{i stepen zakonske i podzakonskepreciznosti, a posebno pove}ani stepen saradwe izme|upolicije, privatnog bezbjednosnog sektora, gra|ana i jav-nosti, a sve u interesu bezbjednosti svih subjekata sapoznatom porukom ... bezbjednost je vrhovni zakon...


Docent Ph.D. Vejnovi} Du{koMr. Mile [ikman, graduate police officerAdvanced School of Internal AffairsBanjaluka

THE ROLE AND POSITION OF LEGAL ANDSUBLEGAL REGULATION OF PRIVATE DETECTIVEPRACTISE AND AGENCIES FOR SECURINGOF PEOPLE AND PROPERTY

Summary:

A main topic of this working paper is legal andsublegal regulation of Agencies for Securing ofPeople and Property (hereinafter: security agen-cies) and private detective practice. A particular at-tention was paid to the activity of securing individu-als and property, necessary conditions for founda-tion of security organizations, licenses for perfor-ming those activities, uniforms as well as identitycards of members of security forces and private de-tectives. The working paper also treats a problemof supervise over the security agencies and privatedetective practice.



mr Mile Matijevi},nastavnik kriminalistike i direktor- Visoka {kola unutra{wih poslovaBawa Luka

NEKEKARAKTERISTIKEDETEKTIVSKEDELATNOSTI

Detektivska delatnost predstavqa

nov oblik privatne delatnosti lica

u funkciji ostvarivawa interesa i

prava gra|ana u oblasti bezbednosti. Ova

delatnost ima mogu}nost da zadovoqavaju}i

te interese unapredi i doprinese jo{ kvali-

tetnijoj bezbednostoj za{titi lica, imovi-

ne. U ciqu efikasnog funkcionisawa delat-

nosti zakonska reguliatva je utvrdila pra-

va, du`nosti i uslove za ostvarivawe te de-

latnosti.

UDK:343.123.12

Detektivska delatnost kao oblik sveukupne istra`ne iliotkriva~ke delatnosti, stara je koliko i ukupna delatnost po-licije u oblasti svog delovawa.

Me|utim, u pro{lim vremenima u zavisnosti od dru{tve-nog ure|ewa dràve, konstitucije bezbednosnosg sistemaidr.oklnosti, uglavnom je dràvna policijska struktura ima-la nadle`nost da se bavi otkrivawem, istraìvawem krimi-nalnih dela i wihovim privo|ewem sankcijama.

Bez obzira na takvu organizaciju bezbezdnosih poslova iiskqu~ivu nadle`nost dràvnih organa , stalno je u nezva-ni~nim komunikacijama postojala doza saznawa a i ostvarqi-vosti da se i sami gra|ani angaùju za takve delatnosti.(da lisamoinicijativno, da li po zahtevu ili nalogu policije). Ovopitawe je stalno bilo pod izvesnim velom tajne, sobzirom naranije zna~ajne mistifikacije ove specifi~ne delatnosti.

U zemqama zapadne demokratije, ve} odavno je poznato dana nekim bezbednosnim poslovima rade privatne agencije,pojedinci, tj. detektivi koji svoje angaòvawe obvqaju uskladu sa propisima te zemqe, tako da ta delatnost nije sa-mo privilegija ili zadatak dràvnih orgnana, ve} postoji re-alna mogu}nost angaòvawa i privatnih agencija.

Na prostorima biv{e Jugoslavije u posledwih nekolikogodina pokrenuta je obimna aktivnost zakonodavne i stvrnenarvi na uspostavqawu privatnih angencija, kroz formi-rawe firmi za obezbe|ewe imovine, lica kao i privatnihdetektiva. Privatni detektivni predstavqaju jedan spefi-cikum privatnog bezbednosnog angaòvawa lica, iz niza raz-loga zakonodavne i su{tinske prirode. Re~ detektiv,poti~eod lat. re~i detegere – otkriviti, potajnik, slu`bnenik kojiotkriva zlo~in i wihove izvr{ioce, tajni policajac.

Privatni detektiv je lice koje po poruxbini ili za nagra-du potajno motri rad pojedinih li~nosti.1

Bez èqe da detaqnije ulazim u zakonske regulative oveinteresantne delatnosti, (jer se u prilogu nalazi zakonskitekst), nave{}emo neke karakteristike ovog privatnog poslakoji }e u perspektivi verovatno doìviti svoju ekspaniziju iafirmaciju.


1 Vujaklija, Detegere – detektiv, Re~nik stranih re~i i izraza

Sasvim je poznato da se policija tradicionalno bavi ot-krivawem i razja{awavaweem krivi~nih dela, i otkrivawemu~inioca. Me|utim, zakon je omogu}io da i privatna detek-tivnska delatnst se anagaùje kroz rad privatnog detektivaili detektivcske kancelarije, u vezi sa poslovima pri-kupqawa i obrade podataka i materijalnih dokaza.2

Sama definicija poslova privatnih detektiva ukazuje naveoma sloène poslove, za ~ije obavqawe je neophodnostru~no znawe iz obe oblasti, kao i veoma precizan odnosprema dràvnoj policijskoj organizaciji.

Zakon je precizirao uslove za obavqawe ove delatnosti,koji podrazumevaju posedovawe najmawe vi{e stru~ne spreme(nije naveo koje), naàlost i u dràvnoj policiji rade qudiraznih struka, da se radi o savjesnim i odgovornim qudima(kako se ovo utvr|uje), da imaju propisanu zdravstvenu spo-sobnost, da su obavili pripravni~ki sta` kod privatnog de-tektiva, da su poloìli stru~ni ispit za privatnog detektivapred nadle`nom komisijom MUP-a.

Navedeni uslovim svakako da ukazuju da nije lako do|i dolicence privatnog detektiva. Ako imamo u vidu poslove izadatke koje moè obavqati privatni detektiv u okriru svojenadle`nosti, sasvim je razumqivo da mu stru~no obrazo-vawe, moralni kvalitet, i drugi uslovi koje mora ispuwava-ti to moraju omogu}iti. Naime, poslovi privatnog detektivajednim delom svoje nadle`nosti imaju izvesne sli~nosti saposlovima dràvnih detektiva, (policijskih inspektora). Akonakratko vidimo koje poslove moè obavqati ovo lice vidi-mo da se uglavnom radi o poslovima gde se gra|anima omo-gu}ava da kroz angaòvawe i pla}awe ovih lica ostvareodre|ena svoja prava, koja mo`da nisu mogla brzo, efikasnoostvariti u dràvnim slu`bama.

U zakonu su navedene nadle`nosti privatnih detektiva, gdese navodi da je nadleàn da prikupqa podatke o nestalim li-cima, licima koja se skrivaju, koja pi{u anonimna pisma, {ireklevete, sumwi~ewa isl, lica koja prouzrokuju {tetu licu, datragaju za izgubqenim ili ukradenim predmetima, da pri-kupqaju podatke o uspje{nosti lica u obavqawu poslova i sl.


2 Zakon o slu`bama obezbe|ewa i privatnoj detektivnoj delatnosti str 8-14

Iz nadle`nosti privatnih detektiva vidimo da se radi o{irokom spektru poslova, da se radi dobrim delom o kla-si~noj otkriva~koj delatnosti (tragawe za izgubqenim,ukradenim predmetima, da se vr{i prikupqawe dokaza isl).

Ve} na samom startu ove delatnosti, bez obzira na zakon-sku regulativu, mora se postaviti pitawe kako }e zaista pri-vatni detektivi ustvarnosti obavqati ove poslove. Naimeoni moraju delovati samostalno, mimo policiije, neme{aju}i se u policijske poslove, a u obavqawu poslovaimaju veoma malo ovla{}ewa. Stim vi{e kada se zna da po-licija sa velikim ovla{}ewima ne uspjeva da efikasno oba-vi niz i ovih poslova. Npr. tragawe za ukradenim predmeti-ma, tragawe za nestalim licima isl.

Na kraju smatram da je nainteresantnije pitawe kako }e upraksi detektivi imati sveukupn i odnos prema policiji. Dali }e policija shvatiti i prihvatiti detektivsku delatnostkao odre|enu pomo} u sveukupnom bezbednosnom radu, kao sas-vim odvojen segmentn poslova, ili kao para policijsku delat-nost. Na ovo pitawe verovatno }e najboqi odgovor dati skorapraksa. Iskustva u svetu su veoma razli~ita. Imamo slu~ajevakoji ukazuju da se detektivska delatnost shvata kao novi kva-litet, kao konkurencija, da dolazi do izvesnih sukoba nad-le`nosti i sl. Me|utim, smatram da bez pretereane analizesvih aspekata ove delatnosti, na osnovu policijskog iskustva,da ova delatnost moè imati sasvim korektan doprinos u do-menu zakonskih ovla{}ewa, kao i svka druga privatna delat-nosti, i da moè biti od sveukupne koristi za ostvarivaweinteresa i prava gra|ana u oblasti bezbednost, stim da budeu startu trasirana po strogim zakonskim kriterijumima.

Na kraju, policija je nadle`na da po~ev od obuke, licenci-rawa, vr{i i stalni nadzor i kontrolu rada ovih lica i kan-celarija, tako da u svakom slu~aju moè reagovati na bilokakve nezakonitosti ili radwe koje nanose {tetu licima,slu`bi i dru{tvu.

Verujem da }e se ova delatnost afirmisati, pre svegasvojim kvalitetom izbora kadrova, a da }e svojim konkretnimposlovima biti u okviru zakonskih regulativa, te da }e nakraju svojim doprinosom biti u funkciji ostvarivawa boqebezbednosne za{tite lica, imovine i wihvoih interesa.


Mr. Mile Matijevi}Teacher of criminologyThe head of Advanced School of Internal AffairsBanjaluka

SOME OF CARACTERISTICSOF DETECTIVE PROFESSION

Summary

Detective profession is a new form of private ac-tivity of individuals in function of achieving a civilrights and interests in the sphere of security. Thisactivity has a possibility to improve protection ofpeople as well as their property. In order to makethis profession more efficient, low regulation preci-sely established all rights, duties as well as neces-sary conditions for performing detective activity.



EDUKACIJA PRIPADNIKAFIZI^KOG I TEHNI^KOGOBEZBJE\EWAI PRIVATNIH DETEKTIVA

Edukacija pripadnika fizi~kog i tehni~kogobezbje|ewa i privatnih detektiva je us-lov za obavqawe poslova fizi~kog i te-

hni~kog obezbje|ewa i detektivske djelatnosti,shodno Zakonu o agencijama za obezbje|ewe lica iimovine i privatnoj detektivskoj djelatnosti uRepublici Srpskoj. U skladu sa navedenim Zako-nom program obuke i na~in polagawa stru~nog is-pita povjeren je Ministarstvu unutra{wih pos-lova Republike Srpske, kao najstru~nijem dràv-nom organu koji se profesionalno bavi, izme|uostalog, za{titom imovine i lica. Pored obuke iprovjere znawa pripadnika obezbje|ewa i pri-vatnih detektiva Ministarstvu unutra{wih pos-lova je povjeren i nadzor nad radom agencija zaobezbje|ewe lica i imovine i detektivskih kan-celarija.

Uzimaju}i u obzir krupne dru{tvene promjenekoje su u toku, preoptere}enost pripadnika MUP-aRS u izvr{avawu zadataka iz svoje nadle`nosti,kao i druge okolnosti, sve je ve}i broj privatnihkompanija i fizi~kih lica koji, u ciqu za{titesvoje imovine i sopstvene bezbjednosti, èlepermanentno obezbje|ewe koji im upravo pruàjuagencije o kojima je rije~.

UDK: 343.123.12

Vaso [kondri}, diplomirani kriminalistGoran Amixi}, diplomirani oficir policijeUro{ Pena, diplomirani pravnikVisoka {kola unutra{wih poslova Bawa Luka

U ciqu efikasnog obavqawa poslova fizi~kog i tehni~kogobezbje|ewa i detektivske djelatnosti, i doslednog po{to-vawa Zakona o agencijama za obezbje|ewe lica i imovine ipritanoj detektivskoj djelatnosti, donijet je Pravilnik o na~i-nu polagawa stru~nog ispita za pripadnike fizi~kog i teh-ni~kog obezbje|ewa i privatnog detektiva, kojim se na detaqanna~in propisuje obuka pripadnika fizi~kog i tehni~kog obezb-je|ewa i privatnih detektiva, kao i polagawe stru~nog ispita.

Obuka za obavqawe poslova fizi~kog i tehni~kog obezbje-|ewa provodi se prema propisanom programu Pravlnika o na-~inu polagawa stru~nog ispita za priapdnike fizi~kog itehni~kog obezbje|ewa i privatnih detektiva1, ispitima iprovjeri znawa pripadnika obezbje|ewa u propisanom trajawu.

Obuku pripadnika fizi~kog i tehni~kog obezbje|ewa i pri-vatnih detektiva sprovodi Ministarstvo unutra{wih poslo-va Republika Srpske i pravna lica ovla{}ena za obavqaweovog posla od strane Ministra unutra{wih poslova.

Pravilnikom je propisano da obuka za pripadnike fi-zi~kog obezbje|ewa traje 48 nastavnih ~asova, od ~ega je 40nastavnih ~asova teorijski dio, a osam nastavnih ~asovaprakti~ni dio. Tako|e, Pravilnik propisuje da obuka za pri-padnike tehni~kog obezbje|ewa traje 40 nastavnih ~asovateorijskog dijela, dok obuka za privatne detektive traje 30nastavnih ~asova teorijskog dijela.

Uslove za izvo|ewe nastave i osposobqavawe pripadnikaobezbje|ewa i privatnog detektiva propisuje Ministar unu-tra{wih poslova uz saglasnost Ministra prosvjete. Nastavai obuka za pripadnike fizi~kog i tehni~kog obezbje|ewaobavqa se prema Programu obuke za pripadnika fizi~kogobezbje|ewa i Programu obuke za pripadnika tehni~kogobezbje|ewa, dok se obuka za privatne detektive realizujeprema Programu obuke privatnih detektiva.

Program obuke pripadnika fizi~kog obezbje|ewa

Program obuke pripadnika fizi~kog obezbje|ewa sastojise od teoretskog i prakti~nog dijela programa. Teoretski dio


1 U daqem tekstu Pravilnika

programa obuhvata slede}e nastavne cjeline: Fizi~ka za{ti-ta, Upotreba stredstava i ure|aja tehni~ke za{tite, Osnovekriminalistike, Osnove komunikacija i Dràwe, no{ewe ipravilna upotreba vatrenog oru`ja.

Nastavni predmet Fizi~ka za{tita izu~ava se u trajawuod 18 nastavnih ~asova i obuhvata oblast zakonskih ovla{-}ewa i na~in postupawa pripadnika obezbje|ewa. Pripadni-ci obezbje|ewa sti~u znawa o svim zakonskim ovla{}ewima,koja imaju u vr{ewu poslova fizi~kog obezbje|ewa, a to su:utvr|ivawe identiteta, izdavawe nare|ewa, zabrana pristu-pa, zadràvawe i pregled vozila i lica, kao i znawa ona~inu postupawa pripadnika obezbje|ewa prilikomobavqawa poslova fizi~kog obezbje|ewa (du`nosti ~uvara,postupawe ~uvara prilikom obavqawa poslova kontrole,obezbje|ewa i pratwe lica i pravila pratwe novca, vrijed-nosnih papira, plemenitih kovina i metala). Tako|e, upoz-naju se sa osnovim oblicima ugroàvawa qudi i imovine,pravilima profesionalnog pona{awa i poznavawima zakon-skih odredbi od neposrednog zna~aja za pravilno postupawe(Zakon o agencijama za obezbje|ewe lica i imovine i privat-noj detektivskoj djelatnosti, Zakon o krivi~nom postupku,Krivi~ni zakon, Zakon o unutra{wim poslovima, Zakon oprekr{ajima, Zakon o javnom redu i miru, Zakon o oru`ju i mu-niciji).

Nastavni predmet Upotreba sredstava i ure|aja tehni~keza{tite pruà pripadnicima obezbje|ewa osnovna znawa opodjeli tehni~kih sredstava za za{titu, sistemima tehni~eza{tite (sistem za detekciju ulaska u zatvoreni prostor, sis-tem za dojavu napada, sistem za detekciju ulaska u otvorenprostor, sistem za detekciju nadgledawa zatvorenog prosto-ra, sistemu za detekciju nastanka poàra, ostali sistemiza{tite), upotreba sredstava i ure|aja veza u slu`bi, upo-treba detektora i sredstva za za{titu u prevozu lica, novca,vrednosnih prapira i ostalih vrijednosti.

Izu~avawem nastavnog predmeta Osnovi kriminalistikepripadnici obezbje|ewa sti~u saznawa o pojmu i karakteristi-kama kriminaliteta, definicijama, zadacima i podjeli krimi-nallistike, osnovnim ''zlatnim'' pitawima kriminalistike, in-dicijama i verzijama, uvi|aju i tragovima krivi~nih djela, mje-


rama i radwama za obezbje|ewe lica mjesta, identifikaciji,kao i pisane isprave i tragovi na wima (falsifikati).

Osnovi komunikacija sadrè izvod iz osnova psihologije(pojam, struktura, li~nost, percepcija, emocije i sl.), osnovipisane, verbalne i neverbalne (govor tijela, gestikulacija,pokreti tijelom uz posebne psihi~ke uslove, komunikcijaemocijama putem glasa) komunikacije, pona{awe i opho|ewena radnom mjestu (motivacije i potrebe u pona{awu, potrebaza statusom i priznawem, potreba za samorazvojem, itd.), kaoi frustriraju}i konflikti i rje{avawe konflikata.

Nastavni predmet Dràwe, no{ewe i pravilna upotrebavatrenog oru`ja izu~ava se u trajawu od 10 nastavnih ~asova.Izu~avawe ovog predmeta pruà pripadnicima fizi~kogobezbje|ewa neophodna znawa o zakonskim osnovama za na-bavqawe, dràwe, no{ewe i kori{}ewe vatrenog oru`ja,krivi~no-pravnom aspektu upotrebe vatrenog oru`ja (nu`naodbrana, krajwa nu`da), rukovawe kratkim vatrenim oru`jem(vrste i op{te karekteristike, mjere bezbjednosti, ras-tavqawe i sastavqawe oru`ja, opis dijelova oru`ja, vrstezastoja, uzroci i na~in otklawawa, osnovni pojmovi iz teo-rije ga|awa, ~uvawe i odràvawe vatrenog oru`ja).

Prakti~ni dio programa, odnosno specijalna fizi~ka obu-ka izvodi se u trajawu od osam nastavnih ~asova i podra-zumjeva uvje`bavawe pripadnika fizi~kog obezbje|ewa uvje{tinama samoodbrane (stavovi, udarci, blokade, padovi,bacawa, zahvatima za privo|ewe, upotrebi fizi~ke snage,upotrebi uvje`banih pasa ~uvara), kao i prakti~na obuka uga|awu kratkim vatrenim oru`jem.

Program obuke za pripadniketehni~kog obezbje|ewa

Program obuke za pripadnike tehni~kog obezbje|ewa sas-toji se iz slede}ih ispitnih podru~ja: tehni~ko obezbje|ewe,gra|evinska regulativa, tehni~ka regulativa i kriminalis-te~ke tehnike za{tite tajnosti podataka.

Tehni~ko obezbje|ewe ima za ciq da pruì neophodnaznawa iz oblasti obavqawa poslova tehni~kog obezbje|ewa,odobrewe i ovla{}ewe za obavqawe poslova tehni~kog


obezbje|ewa, untra{we ~uvarske slu`be, evidencija, nadzo-ra, uniforme i legitimacije.

Gra|evinska regulativa pripadnicima tehni~kog obezb-je|ewa pruà osnovna saznawa o op{tim odredbama zagra|ewe, tehni~kim svojstvima za gra|ewe, u~esnicima ugra|ewu, gra|evinskim i upotrebnim dozvolama, gradili{tu,kori{}ewu i odràvawu gra|evine i inspekcijskom nadzoru.

Nastavna cjelina Tehni~ka regulativa je najzna~ajnije is-pitno podru~je i odnosi se na oblast tehni~ke za{tite, sis-tema tehni~ke za{tite, sprovo|ewa tehni~ke za{tite, izradasistema tehni~ke za{tite, izrada procjena ugroènoti{ti}enog objekata, izrada bezbjednosnog elaborata, defini-sawe projektnog zadatka, projektovawe sistema tehni~keza{tite, deponovawe projekata tehni~ke za{tite, centralnidojavni sistem, radni nalog za obavqawe poslova tehni~keza{tite, obavqawe tehni~kog pregleda sistema tehni~keza{tite, odràvawe i servisirawe sistema tehni~ke za{ti-te, izdavawe naloga za onesposobqavawe sistema tehni~keza{tite i nadzor nad izvr{ewem radova tehni~ke za{tite.

Kriminalisti~ka tehnika za{tite tajnosti podatakaobra|uje kriminalisti~ku tehniku, kriminalisti~ku regis-traciju (foto-registracija i identifikacija, daktiloskopija,identifikacija lica po glasu), kriminalisti~ku fotografiju(operativna i istra`na fotografija), operativnu krimina-listi~ku tehniku (fotografisawe i registrovawe), istra`nutehniku (kriminalisti~ko – tehni~ko vje{ta~ewe, nau~ne me-tode vje{ta~ewa, nalaz i mi{qewe vje{taka). Tako|e,obuhvata i za{titu tajnosti podataka i to: vrste tajnosti iozna~avawe tajnosti (dràvna, vojna, slu`bena, poslovna iprofesionalna tajna), lica ovla{}ena za utvr|ivawe tajnepo stepenu tajnosti, za{tita i du`nost ~uvawa tajne.

Program obuke za privatnog detektiva

Program obuke za privatnog detektiva sprovodi seizu~avawem Kriminalistike u trajawu od 30 nastavnih ~aso-va i to tema koje se odnose na pojmovno odre|ewe kriminal-stike, pojma i vrsta kriminaliteta, tipologije izvr{ilacakrivi~nog djela, kao i mjera i radwi koje se preduzimaju uciqu otkrivawa i razja{wavawa krivi~nog djela.


[ematski prikaz oblasti za polagawastru~nog ispita za pripadinike fizi~kog i tehni~kog

obezbje|ewa i privatne detektive

Stru~ni ispit

Nakon zavr{ene obuke i pribavqawa odgovaraju}e potvr-de, kandidat pristupa polagawu stru~nog ispita pred nad-le`nom komisijom Ministarstva unutra{wih poslova.Stru~ni ispit se sastoji od usmene provjere znawa i prak-ti~ne provjere osposobqenosti kandidata u poznavawu i ru-kovawu kratkim naoruàwem.

Po zavr{etku ispita, komisija ocjewuje uspje{nost kandi-data ocjenom ''poloìo'' ili ''nije poloìo'', koju utvr|ujeve}inom glasova ~lanova komisije.

U slu~aju da kandidat ne zadovoqi iz najvi{e dva predme-ta moè pristupiti polagawu popravnog ispita u rokunajduèm do dva mjeseca, a kandidat koji ne zadovoqi iz trii vi{e predmeta, moè pristupiti ponovnom polagawu cjelo-vitog ispita najranije 30 dana od dana zadweg polagawa is-pita.

Kandidatu koji je poloìo stru~ni ispit, ispitna komisijaizdaje uvjerewe. O polagawu ispita vodi se zapisnik u kojise obavezno unosi:

- Sastav komisije,- Datum i mjesto odràvawa ispita,- Ime i prezime kandidata,


1. Program obukeza pripadnike fizi~kog

obezbje|ewa

2. Program obuke zapripadnike teni~kog

obezbje|ewa

Fizi~ka za{tita Tehni~ko obezbje|ewe

Upotreba sredstava iure|aja tehni~ke za{tite

Gra|evinska regulativa

- Postavqena pitawa,- Ocjena uspjeha kandidata i - Broj osvojenih poena na ga|awu iz vatrenog oru`ja.Zapisnik o polagawu stru~nog ispita potpisuje predsjed-

nik, ~lanovi komisije sekretar i zapisni~ar. Slu`bene evidencije o polagawu stru~nog ispita, u skladu

sa Zakonom i Pravilnikom vodi sekretar komisije i ~uvaju seu Ministarstvu unutra{wih poslova.


Vaso [kondri}, Graduate criminologistGoran Amidì}, Graduate police officerUro{ Pena, Bachelor degree of lawAdvanced School of Internal AffairsBanjaluka

EDUCATION OF MEMBERS OF INTERNALSECURE FORCES AND PRIVATE DETECTIVES

Summary

According to the Law on Agencies for Securingof People and Property of Republika Srpska, a ne-cessary condition for performing activity of physicaland technical security and detective profession iseducation of all members of internal secure forcesas well as private detectives. In accordance to theabove-mentioned Law, training program and pro-fessional examination are within the competency ofthe Ministry of Internal Affairs of RS as the mostprofessional State department in the sphere of se-curity. Beside those trainings and examination, theactivities of security agencies as well as detectiveoffices are under the control of the same Ministry.

The huge societal changes, overburdening ofmembers of police forces and other aggravating cir-cumstances are caused interest of private compa-nies and individuals for permanent protection. Theabove-mentioned security agencies and detectiveoffices render those services.



ULOGA SLU@BEOBEZBJE\EWAU ZA[TITIPREDUZE]A

Op{te je poznato da u preduze}ima i

drugim pravnim licima qudi ostva-

ruju osnovna sredstva za preìvqa-

vawe. S toga je suvi{no govoriti o zna~aju

o~uvawa tih objekata, {to se, pored ostalog,

u zna~ajnoj mjeri, ostvaruje i putem wihovog

obezbje|ewa, kako spoqa, tako i iznutra. Sa-

ma ~iwenica da uslijed nepa`we, nemara, pa

i zle namjere i drugih razloga moè do}i do

poàra i paqevina, havarija, sabotaà,

kra|a i sli~nih oblika ugroàvawa qudi i

imovine, dovoqno govori koliko se pa`we

mora posvetiti za{titi ovih objekata. Da bi

se oni sa~uvali od navedenih neda}a, nu`no

je da rukovode}e osobqe zahtijeva dosqed-

no sprovo|ewe svih bezbjednosnih mjera, a

posebno ja~awe discipline svakog pojedin-

ca u tom pogledu, jer se samo na taj na~in mo-

gu o~uvati povjerena materijalna dobra.

UDK: 351.746.2:658.1

Dragan Ga}e{adiplomirani pravnik bezbjednosti,rukovodilac slu`be obezbje|ewau "Fabrici duvana" Bawa Luka

Pravna regulacija djelatnosti

Imaju}i u vidu da je ova oblast do sada tek povr{no bilaregulisana Zakonom o dru{tvenoj samoza{titi, Narodnaskup{tina Republike Srpske je na prijedlog Vlade RS, od-nosno inicijativu MUP-a RS, donijela Zakon o agencijama zaobezbje|ewe lica i imovine i privatnoj detektivskoj djelat-nosti, koji je objavqen u "Slu`benom glasniku RS" br. 50/2002. Nakon toga, od strane MUP-a done{eno je vi{e podza-konskih akata- pravilnika kojima se razra|uje citirani za-kon, tako da je ova oblast potpunije definisana. Pravilni-cima se reguli{u uslovi i na~in sprovo|ewa fizi~kog itehni~kog obezbje|ewa, uslove koje moraju ispuwavati pravnai fizi~ka lica koja se bave ovim poslovima, na~in polagawastru~nog ispita za ta lica, sadràj i izgled wihove legiti-macije i druga va`na pitawa. Pravilnici su objavqeni u"Slu`benom glasniku RS" broj 19 20 / 2003.

Sistem obezbje|ewa preduze}a

Sistem obezbje|ewa, bar kada je "Fabrika duvana" u pi-tawu, podrazumjeva fizi~ko, tehni~ko i protivpoàrnoobezbje|ewe, zatim za{titu na radu, poslove odbrane i ci-vilne za{tite, kao i mjere koje se preduzimaju na planu bla-govremenog spre~avawa zaraza i epidemija.

a) Fizi~ko obezbje|ewe podrazumijeva za{titu od nasil-nog ugroàvawa qudi i imovine u krugu preduze}a. Na tomplanu vr{i se kontrola ulaska lica i vozila u krug predu-ze}a, kao i kontrola izlaska iz preduze}a u ciquspre~avawa nezakonitog izno{ewa imovine van kruga.

b) Tehni~ko obezbje|ewe podrazumijeva ugradwu videonadzora ( postavqawe kamera na za to predvi|ena mjesta imonitora kod {efa obezbje|ewa, portirnicu ili na drugomjesto ), zatim ugradwu vatro dojave i kori{}ewe drugih vi-dova tehni~ke za{tite u skladu sa potrebama konkretnog ko-risnika tehni~kih usluga.

v) Protivpoàrno obezbje|ewe, podrazumijeva instali-sawe vatrodojave, tj. ugradwa opti~kih javqa~a dima i ter-mi~kih javqa~a temperature, vezanih za ure|aj koji se nalazi


u portirnici gdje svih 24 ~asa deùraju vatrogasci. Da biovaj vid obezbje|ewa funkcionisao kako treba, neophodno jeu skladu sa planom za{tite od poàra ugraditi potrebanbroj vawskih i unutra{wih hidranata vode}i ra~una o is-pravnosti hidrantske mreè. Uslov za efikasnu interven-ciju ga{ewa poàra je obu~enost qudi, potrebna stalno is-pravna vatrogasna oprema i sredstva, kao i stalna veza sagradskom vatrogasnom jedinicom.

g) Za{tita na radu podrazumijeva stvarawe uslova kojimase obezbje|uje sigurnost na radu, spre~avaju i otklawaju{tetnosti koje mogu prouzrokovati povrede na radu, profe-sionalna i druga o{te}ewa zdravqa radnika na radu ili uvezi sa radom, na ~uvawu zdravqa i radne sposobnosti rad-nika, kao i na za{titi ~ovjekove okoline.

Uslov za ovo su dobra obu~enost radnika i ispravnostma{ina, zbog ~ega se vr{e periodi~ne obuke i pregledima{ina radi dobijawa upotrebne dozvole.

d) Poslovi odbrane podrazumijevaju mjere i aktivnostikoje se sprovode u slu~aju rata, neposredne ratne opasnostii vanrednih prilika kroz mobilizaciju qudstva i wegovo an-gaòvawe po nare|ewima Ministarstva odbrane.

|) Poslovi civilne za{tite podrazumijevaju mjere i ak-tivnosti koje se provode na planu za{tite i spa{avawa qu-di i materijalnih dobara ugroènih prirodnim i drugim ne-sre}ama. U tom ciqu vr{i se planirawe, organizovawe,obu~avawe i osposobqavawe radnika.

e) Za{tita od zaraza i epidemija vr{i se periodi~no krozmjere dezinsekcije, deratizacije i sli~ne mjere djelovawa uciqu uni{tewa ìvotiwa koje mogu prenositi zarazne bo-lesti na qude i uni{tavati imovinu.

Odabir kadrova

Kvalitet obezbje|ewa svakog objekta prvenstveno zavisiod kvaliteta kadrova. Kada posmatramo kadrove u ovoj dje-latnosti, moèmo govoriti o kadrovima u uèm smislu ( ruko-vodni kadrovi – {efovi obezbje|ewa ) i radnicima koji ne-posredno obavqaju poslove obezbje|ewa u smjenama ( kadro-vi u {irem smislu ).


a) S obzirom na {irok dijapazon poslova koji je dat uprethodnoj ta~ki, postavqa se pitawe koja struka bi bilaadekvatna, ili bar adekvatnija za obavqawe rukovodnih pos-lova. U pravilu, {ef obezbje|ewa bi trebao biti sa viso-kom, ili najmawe vi{om {kolskom spremom, a profil strukebi mogao biti: fakultet bezbjednosti, Policijska akademija,Vojna akademija, Fakultet ONO, Fakultet za{tite na radu isrodni fakulteti, odnosno vi{e {kole. Da bi uspje{no ovla-dali poslovima koje nisu izu~avali na svojim fakultetima,odnosno vi{im {kolama, {efovi obezbje|ewa bi moralizavr{iti dodatne kurseve i poloìti stru~ni ispit.

b) Poslovi neposrednih izvr{ilaca ( sredwa stru~nasprema ), pored ve} navedenih struka mogli bi obavqati iradnici sa drugim profilima zanimawa, pod uslovom da suuspje{no zavr{ili kurs fizi~ko-tehni~kog obezbje|ewa ikurs za{tite od poàra, te poloìli ispit za vatrogasca.

Pored toga, radnici bi morali ispuwavati sqede}e uslove:- da su psiho-fizi~ki zdravi, {to uslovqava dato pravo

na upotrebu odre|enih vrsta sredstava prinude ( fizi~kasnaga, sredstva za vezivawe, vatreno oru`je), ukoliko nekonapadne na objekat i imovinu koju obezbje|uju. To podrazu-mijeva stalno odràvawe fizi~ke kondicije;

- da su obu~eni za postupawe po signalima raspoloìvetehnike ( vatro dojava, video nadzor i dr. ) ;

- da dobro poznaju {emu hidrantske mreè i na~in postu-pawa u slu~aju poàra;

- da su obu~eni za kontrolu ulazno-izlazne dokumentacijeprilikom kontrole voza~a i vozila koji izlaze, odnosno ula-ze u krug objekta koji obezbje|uju;

- da su dobro opremqeni, posebno kada su u pitawu sred-stva i oprema za ga{ewe poàra ;

- da su objektivni i principijelni prema svima;- da su po{teni i opredijeqeni za o~uvawe povjerene imo-

vine;- da su disciplinovani i stalno budni, jer se samo na taj

na~in moè sa~uvati povjerena imovina;- da su stalno ursdni, korektni, kulturni i slu`beni pre-

ma strankama i radnim kolegama, jer su oni prvi koji odajuutisak snage i ugleda svog kolektiva.


Dragan Ga}e{a The head of security forcesof « Fabrika duvana» Banjaluka

THE ROLE OF A SECURITY SERVICES IN ENTERPRISES

Summary

It is generally known that people produces a pri-mary products for its surviving in enterprises andother business companies. Therefore, protection offactory buildings as well as other business assets isvery significant. Internal security forces realize thatprotection to a great extent. The fact is that fire, da-mage, sabotage, theft as well as other form of en-danger of people and property, are caused by care-lessness, indifference or crime. Consequently, ma-nagement should pay full attention to protection ofthat property. In order to secure that property, themanagement should demand consistent implemen-tation of all security measures, especially strength-en of discipline of each individual.



FIZI^KO - TEHNI^KAZA[TITAORGANIZACIJA USLU@BI OBEZBE\EWA

Fizi~ko tehni~ka za{tita u okviru

odre|enih struktura u oblasti eko-

nomike, prava, tehni~kih nauka ili

medicine neprestavqaju problem jer je usko

vezana za odre|ewe probleme. U praksi se

koriste nekoliko na~ina fizi~kog obezbe|e-

wa (li~no obezbe|ewe, obezbe|ewe od stra-

ne speciolizovanih organizacija, zajedni~-

ka slu`ba). Nakon odre|enih polaznih defi-

nicija o organizaciji i odnosima u slu`bi

obezbe|ewa, u radu se upravo i prezentira u

uo~ava problem oranizacije sluzbe obezbe-

|ewa koja se zasniva na sagledavawu osnov-

nih principa. Posebno se obrazlaù najbit-

nije mjere obezbe|ewa, poslovi i zadaci,

objekti i oprema koja se koristi u za{titi.

UDK: 351.746.2:658.1

Profesor Nikola DuvwakUDRU@EWE DEFENDOLOGA REPUBLIKE SRPSKE BAWA LUKA

1. UVOD

Da bi rukovodilac posla bio uspje{an mora da sagleda~iwenice radnog u~inka, wihovu vrstu i veli~inu, organiza-ciju.

Ovaj kratak uvod ima za ciq da istakne organizaciju i ruko-vo|ewe u slu`bi obezbje|ewa kao i da navede na zakqu~ak oneophodnosti razmatrawa ovog problema u okviru tematike.

Uo~avawe problema u organizaciji slu`be obezbje|ewamora se zasnivati na sagledavawu osnovnih principa orga-nizacije i rukovo|ewa slu`be obezbje|ewa.

Organizacija slu`be obezbje|ewa u okviru odre|enihstruktura u oblasti ekonomike, prava, tehni~kih nauka ilimedicine ne predstavqa problem jer je usko vezana zaodre|ene probleme iz navedenih oblasti.

Organizacija u ovom slu~aju zna~ajno moè da usmjerienergiju i stvarala~ki kapacitet u organizaciji slu`beobezbje|ewa.

U preduze}ima mjere obezbje|ewa se svode na tehni~kuza{titu i nadzor svih zaposlenih, dok su u ve}im preduze-}ima ovi poslovi povjereni posebnoj slu`bi obezbje|ewa.

Pri tom treba naglasiti da se obezbje|ewe zasniva naodre|enim nau~no postavqenim i provjerenim principima,koje treba da po{tuje kroz plan obezbje|ewa konkretizacije iprimjewuje svako preduze}e.

2. MJERE OBEZBJE\EWA

Mjere obezbje|ewa va`ne su za sve subjekte i one treba daudovoqe slijede}im kriterijima:

- mjere obezbje|ewa moraju biti srazmjerne riziku,- mjere obezbje|ewa imaju preventivni karakter,- neophodna je saradwa slu`be obezbje|ewa sa ostalim strukturama,

- poslovi obezbje|ewa nespojivi su sa ostalim poslovima,- kvalitet slu`be obezbje|ewa je va`niji od broja ~uvara,- radnici slu`be obezbje|ewa za vrijeme slu`be i sami moraju biti dovoqno za{ti}eni,


- sistem obezbje|ewa preduze}a je jak onoliko koliko je jaka najslabija ta~ka u tom tom sistemu.

U praksi se koristi nekoliko na~ina fizi~kog obezbje|ewa:- kori{}ewe usluga specijalizovanih organizacija za pruàwe fizi~ko - tehni~ke za{tite,

- organizovawe sopstvene slu`be obezbje|ewa, {to je naj~e{}i i najprihvatqiviji oblik organizovawa slu`be obezbje|ewa, naro~ito za ve}a preduze}a,

- organizovawe zajedni~ke slu`be obezbje|ewa za vi{e preduze}a koje su smje{tene u istoj zgradi ili su im objekti u neposrednoj blizini.

Slu`ba obezbje|ewa treba da ima rukovodioca, wegovogzamjenika, rukovodioca smjene i odre|eni broj radnika - iz-vr{ilaca. S obzirom na to da ovaj poziv nije dovoqno pri-vla~an za mlade qude, najboqe bi bilo da se u slu`bi obez-bje|ewa uvede zvawe "radnik obezbje|ewa" umjesto "portir","~uvar" itd. Odnos prema slu`benim zadacima i odgovornostradnika slu`be obezbje|ewa mora biti na izuzetno visokomnivou. Radnik slu`be obezbje|ewa je duàn da izvr{i svakozakonito nare|ewe svojih rukovodilaca i ako to ne uradisnosi odgovornost.

Poslovi slu`be obezbje|ewa su veoma sloèni i odgovor-ni.

Od radnika se traè odgovaraju}i moralni kvaliteti, fi-zi~ka sposobnost, savjesno obavqawe du`nosti, spremnostda se u vr{ewu du`nosti izloè ìvotnoj opasnosti ako je topotrebno, psihi~ka stabilnost, zrelost i inteligencija, li-~na kultura, da budu fizi~ki zdravi i vi~ni rukovawu oru-`jem.

Zakonom o fizi~ko tehni~koj za{titi utvr|uju se minimal-ni uslovi za prijem radnika u slu`bu obezbje|ewa:

- da nije osu|ivan za odre|ena krivi~na djela i ka`wavan protiv javnog reda i mira {to ga ~ini nepodobnim za dràwe i no{ewe oru`ja,

- da je umno i fizi~ki zdrav i sposoban za vr{ewe slu`be.

Ostale uslove propisuje samo preduze}e svojim Pravilni-kom za fizi~ko tehni~ku za{titu kao {to su starosna granicaza prijem, moralna podobnost, {kolska sprema i drugo.


Planom obezbje|ewa odre|uje se koliki broj radnika }eobezbje|ivati preduze}e {to zavisi:

- od broja ulaznih kapija i vremena u kojem su otvorene za ulaz i izlaz,

- od broja patrola potrebnih za obilazak i za{titu objekata,

- od obima specijalnih poslova slu`be obezbje|ewa(pratwa novca, povjerqivih dokumenata i dr.).

Ukupan broj radnika planira se tako {to se za svako ~uvar-sko mjesto koje je aktivno 24 ~asa dnevno i sedam dana sedmi-~no predvidi 4 - 5 ~uvara - radnika odnosno 1,5 za svaku os-mo~asovnu smjenu.

U najve}em broju preduze}a radnik fizi~kog obezbje|ewaprovodi na radnom mjestu osam ~asova, a u mawem broju slu-~ajeva i vi{e (rad u turnusima - utvr|en red po kojem vi{elica jedno za drugim obavqaju neki posao).

Sa aspekta bezbjednosti i spremnosti za izvr{avawe inajteìh zadataka, oba na~ina su nepovoqna za pojedina rad-na mjesta, kao {to su ~uvarska na ogradi ili pred objektima,a posebno ako se radi u turnusima.

Zbog toga, gdje god to materijalne mogu}nosti dozvoqavaju,naro~ito kod posebno ugroènih objekata, radno vrijeme -prisustvo na ~uvarskom mjestu - treba svesti na najmawu mo-gu}u mjeru, {to zahtijeva ve}i broj radnika i ~e{}u zamjenuna ~uvarskom mjestu.

Slu`ba obezbje|ewa treba da ima odre|enu opremu, objek-te i sredstva koja joj omogu}avaju uspje{no obavqawe du`nos-ti.

Izbor opreme zavisi od ugroènosti preduze}a.Osnovni objekti su :- prostorije za rad i boravak, smje{taj op{te i li~ne opreme, centar tehni~kog obezbje|ewa i ~ekaonica za stranke.

Op{ta oprema :- aparati za otkrivawe oru`ja i eksplozivnih materijala, - po potrebi oru`je sa duga~kom cijevi,- aparati za kontrolu kretawa ~uvara u preduze}u,- radio ure|aji,- reflektori i dr.


Li~na oprema:- uniforma,- li~no naoruàwe (pi{toq, automsko oru`je, a za obezbe|ewe na parimetru (iznad normalne vrijednosti) i pratwi novca automatsko oru`je),

- posebni ure|aji za vezu (toki voki i dr.),- pi{taqka,- baterijska lampa, - xepna lampa.

U potpunosti se moè zakqu~iti da je neophodno posvetitimaksimalnu pa`wu fizi~ko - tehni~kom obezbje|ewu i za{-titi, ali i wihovoj materijalno - tehni~koj opremqenosti.


Professor, Nikola DuvnjakASSOCIATION OF DEFENDOLOGISTS OF THE REPUBLIC OF SRPSKA

PHYSICAL - TECHNICAL PROTECTIONORGANIZATION IN SECURITY SERVICE

Summary

Physical - technical protection within the scopeof certain structures in the field of economy, law,technical sciences or medicine does not representa problem, because it is closely related to certainproblems.

In the practice, several ways of physical securityare used (personal security, security by specializedorganizations, joint service).

After certain starting definitions about organiza-tion and relations within the security service, theproblem of organization of security service is pre-sented and noticed in the work, based on realizingof basic priciples. Particularly are explained themost important security measures, duties andtasks, facilities and equipment used in protection.



SEKTOR BEZBEDNOSTI PODNADZOROM PARLAMENTA,USLOVI I MEHANIZMI

Civilna demokratska kontrola i nadzor nad oruànimsnagama su centralni organizacioni principi u dràva-ma u kojima su metode vr{ewa vlasti u skladu sa demo-

kratskom praksom. Civilni organi vlasti, i u sferi izvr{ne iu sferi zakonodavne vlasti, u~estvuju u upravqawu i nadzorunad vojnim strukturama. Me|utim, postoji raspostrawenomi{qewe da bezbedonosna politika predstavqa prirodni za-datak izvr{ne vlasti, obzirom da poseduje neophodno znawe imoè brzo da deluje. Na Parlament se gleda, kao na mawe adek-vatnu instituciju za bavqewe pitawima bezbednosti, posebnoi zbog wegove ~esto vremenski duge procedure i nedostatak pot-punog uvida u neophodne informacije i nedostatak stru~nosti.Me|utim, Parlamentu je data u nadle`nost revizija i pra}ewerada izvr{nih organa, a parlamentarni nadzor nad sektorombezbednosti stoga predstavqa osnovni element raspodelevlasti na dràvnom nivou, i ukoliko je efikasan, on ogra-ni~ava mo} izvr{ne vlasti, odn. Predsednika.

Parlamenti evropskih zemaqa, kao i Kongres i Senat u SAD-u, imaju veliku odgovornost u procesima civilnog demokrat-skog nadzora, ukqu~uju}i i ovla{}ewe za objavu ratnog stawa,dono{ewa i izmena Zakona o odbrani, nadzor nad veli~inom istrukturom oruànih snaga, odobravawe i imenovawe i raz-re{ewa kqu~nog osobqa, utvr|ivawe nivoa rashoda i odobra-vawe buxeta za odbranu. Demokratska kontrola i nadzor nad od-branom u BiH mawkava je u nekoliko aspekata, iako tri Parla-menta koja funkcioni{u u BiH ( Parlamentarna skup{tina BiH,Parlament Federacije BiH i Narodna skup{tina RepublikeSrpske ) dele mnoge od istih odgovornosti.

UDK:351.746.2:342.53

Qiqana Marinkovi}, vawski saradnikCentra za geostrate{ka istraìvawaUniverzitet u Bawa Luci

Principi demokratskog i parlamentarnog nadzora

Na me|unarodnom nivou ne postoje dogovoreni standardi uoblasti demokratskog i parlamentarnog nadzora, jer se na si-gurnost i odbranu gledalo, kao na pitawa koja spadaju u do-men dràvnog suvereniteta. Postoje odre|eni standardi, naregionalnom nivou, kao {to je npr. OSCE-ov Kodeks po-na{awa1.

Tako|e, postoje i odre|eni principi kojima se reguli{udemokratski civilno-vojni odnosi:

Dràva je jedini okvir u dru{tvu koji ima legitiman mono-pol nad upotrebom sile, a slu`be bezbednosti su odgovornelegitimnim demokratskim organima vlasti;

Parlament je suveren i wemu je izvr{na vlast odgovornaza utvr|ivawe, primenu i pregled sigurnosne i odbrambenepolitike;

Parlament ima jedinstvenu ustavnu ulogu u smislu odo-brewa i revizije tro{kova odbrane i sigurnosti;

Parlament ima osnovnu ulogu u smislu progla{ewa i uki-dawa vanrednog stawa ili ratnog stawa;

Principi dobre uprave i vladavina prava se odnose nasve grane vlasti, te time i na bezbednosni sektor;

Osobqe sigurnosnog sektora ima pojedina~nu odgovornostpred sudovima za kr{ewe doma}ih i me|unarodnih zakona;

Organizacije sigurnosnog sektora su politi~ki neutralne;

Uloga Parlamenta u utvr|ivawu politikenacionalne bezbednosti

Mnogobrojni su problemi s kojima se susre}u donosiociodluka i utvr|ivawu politike nacionalne bezbednosti. Ov-de }emo naglasiti samo neke, koji mi se ~ine vrlo pogodnimza opis.

Prvo, problemi sa dono{ewem odluka u podru~ju nacio-nalne bezbednosti umnoàvaju se u slu~ajevima kada ne pos-toji nacionalni politi~ki konsenzus o kqu~nim pitawima


1 OSCE Kodeks pona{awa u politi~ko-vojnim aspektima sigurnosti (1994); www.osce.org

bezbednosti zajednice i pojedinaca, taj se konsenzus obi~nozapisuje u kqu~nim politi~kim dokumentima, kao {to je stra-tegija nacionalne bezbednosti i sl. Svima je poznato da Re-publika Srpska ( BiH) nema takav dokument. Postavqa se pi-tawe, na temequ ~ega se vodi politika nacionalne bezbed-nosti? Na temequ politi~kih programa vladaju}ih stranakaili ne~eg drugog?

Zatim, da bi se mogla o~ekivati podr{ka gra|ana, konceptnacionalne bezbednosti mora biti javno poznat. Branitiodre|ene odluke tvrdwom kako su usagla{ene unutar poli-ti~kog vo|stva, vrlo je neprimereno i nepopularno vo|ewepolitike na podru~ju bezbednosti. Nacionalna bezbednost se~esto pojavquje kao ciq, ~ije se ostvarivawe poverava uve}ini slu~ajeva vojnim strukturama i obave{tajnim slu`ba-ma. Kao posledica promena ?izvora nesigurnosti? trebalobi slediti redizajnirawe i redefinisawe snaga bezbednos-ti. Vrlo ~esto se taj proces predstavqa kao ''redefinisawebezbednosti'', a radi se u stvari o pripremi mehanizama dase jedno dru{tvo i jedna dràva suo~e s novim opasnostima (npr. terorizma). Republika Srpska reorganizaciju sastavabezbednosti vrlo ~esto veè uz postizawe tzv. zapadnihstandarda, prilago|avawu procesu primawa u NATO, i sl.,avrlo retko s ispuwavawem novih zahteva koji dolaze iz pro-mewenih okolnosti.

Sam proces stvarawa politike nije nekakav mehani~ko-bi-rokratizovani proces, ve} je dinami~ki s mno{tvom intere-sa i tedencija. U wemu se susre}u doma}i i vawski uticaji, ijedni i drugi vr{e odre|eni pritisak na kona~ne odluke. Pi-tawa bezbednosti, ne nalaze se samo u odnosima dràve iwene me|unarodne okoline, ve} se wihov sadràj ogleda ikroz politi~ke odnose unutar dràve. Dràva nije neka nede-finisana zatvorena zajednica, ve} se u woj odvija vrlo dina-mi~an politi~ki ìvot. Sukobi ideja i interesa su normalansvakodnevni ìvot, svake, a posebno demokratskih drà-va.Obzirom da faktori koji se nalaze izvan struktura bez-bednosti nemaju informacija koje imaju donosioca odluka,oni putem javnosti vrlo ~esto otvaraju neke probleme nacio-nalne bezbednosti koji su zapravo vrlo bezna~ajni, alisluè kao sredstva politi~ke borbe unutar dràve.


U ve}ini slu~ajeva {ira javnost ne raspravqa o bitnimpitawima nacionalne bezbednosti, ve} se bavi nekim pro-laznim i uobi~ajenim pojavama npr. u sistemu odbrane. Do-ma}a politi~ka scena je jedna od glavnih varijabli procesastvarawa politike nacionalne bezbednosti i to ne samo {todoma}i politi~ki procesi izbacuju na povr{inu mno{tvorazli~itih interesa, ve} i zato {to se zajedno sa npr.sekto-rom odbrane za preraspodelu dràvnih resursa bore i drugidràvni sektori.

Ukoliko se stvarawe politike dràvne bezbednosti ravnasamo prema unutra{wim faktorima, koji su nosioci raz-li~itih politi~kih interesa, takva politika postaje nera-cionalna i moè da rezultira neèqenim posledicama.

Politika nacionalne bezbednosti obuhvata osnovne odlu-ke u vezi sa sektorom sigurnosti, koje uti~u na spoqa{nu iinutra{wu bezbednost dràve i dru{tva. Temeqi se na da-tom pristupu bezbednosti, daje smernice za vojnu doktrinu iutvr|uje se u okviru me|unarodnih i regionalnih sporazumakojima je dràva pristupila.

Obzirom na te ~iwenice, i imaju}i na umu ulogu Parla-menta, da predstavqa interese i probleme gra|ana postojinekoliko razloga zbog kojih je potreban anga`man Parlamentau utvr|ivawu strategije nacionalne bezbednosti i weno odo-brewe na transparentan na~in:

Ona uti~e na ìvot, vrednosti i dobrobit qudi i ne bitrebala biti prepu{tena proceni izvr{nih organa;

Ostavqa velike posledice po budu}nost vojske, wenihpripadnika, mu{karaca i èna;

Ima i velike finansijske posledice i ti~e se novca po-reskih obveznika;

[to se ti~e Parlamenta, debata o politici nacionalnebezbednosti je proces koji se odvija kroz slede}e faze:

- Utvr|ivawe;- Odlu~ivawe;- Realizacija;- Ocena;Proces bi trebao biti {to je vi{e mogu}e transparentan

i javan, kako bi se postigao odgovaraju}i balans izme|u svihonih koji na wega vr{e bilo kakav uticaj, ukqu~uju}i i sektor


bezbednosti i vojno – industrijski kompleks. U svim fazamabi parlamentarci trebali biti u mogu}nosti da koristemehanizme koje im stoje na raspolagawu, putem kojih upoznajuizvr{nu vlast s problemima iz oblasti bezbednosti i o~eki-vawima javnosti: pitawa postavqena u usmenoj i pisanojformi, zahtevi, istrage, saslu{awa pred posebnim odborom,komunikacije s ministrima i vladinim organima. Parlamen-tarni nadzor nad sektorom bezbednosti zavisi od ovla{-}ewa koje ima Parlament u vezi sa Vladom i slu`bama bez-bednosti.2

Ovla{}ewa zna~e kapacitet vr{ewa uticaja na vladineopcije i pona{awe prema kolektivnoj voqi qudi koja je iz-raèna u Parlamentu. Odnosi se tako|e i na kapacitet nad-zora nad realizacijom strategija, zakona, odluka i iz-vr{avawe buxeta, onako kako je odobrio Parlament. Ovaovla{}ewa poti~u ne samo iz Ustava i zakona, nego i iz pra-vila parlamentarne procedure i uobi~ajene prakse. Efika-san parlamentarni nadzor nad sektorom sigurnosti zahtevastru~nost i resurse unutar Parlamenta ili onih koji su muna raspolagawu. Me|utim, stru~nost koja se nalazi unutarParlamenta se retko kad podudara sa stru~no{}u Vlade isnaga bezbednosti. U ve}ini slu~ajeva, parlamenti imaju tekmali deo osobqa koji rade na istraìvawu dok se Vladamoè osloniti na Ministarstvo odbrane i druga ministar-stva koje se bave pitawima bezbednosti. Glavni je problemtaj {to se poslanici uglavnom oslawaju na informacije kojedolaze od Vlade i vojske, iako su to institucije koje oni tre-baju nadzirati. Time se parlamentarci dovode u nepovoqanpoloàj u odnosu na Vladu i vojsku. Situacija se pogor{avazatvoreno{}u sektora sigurnosti zbog wegovog tipi~no vojnograda, kulture, obrazovawa i zakona o tajnama. Me|utim, poli-ti~ka voqa parlamentaraca, predstavqa osnovni uslov zadelotvornu parlamentarnu kontrolu nad sektorom bezbed-nosti.

Nedostatak politi~ke voqe moè biti prouzrokovan raz-nim faktorima od kojih su najva`niji: strana~ka disciplina,


2 Misli se na vojsku, policijske strukture, tajne i obave{tajne slu`be, privatni sektori sigurnosti i vojne firme;

nedostatak interesovawa bira~kog tela, zabrinutost za si-gurnost koja tera parlamentarce, koji su npr. ~lanovi oba-ve{tajne komisije, da ne otkrivaju podatke do kojih do|u i sl.

Kako se radi o ustavnoj obavezi i bitnom zadatku svakogparlamentarca da se kriti~ki i dovoqno osvrne na namere iradwe izvr{nih vlasti, parlamentarni mehanizmi su jakova`ni, radi ostvarivawa datih obaveza.

Re~ je o parlamentarnim debatama, poslani~kim pitawi-ma i interpelacijama u vezi sa pitawima bezbednosti, te po-sebne parlamentarne istrage. Ovde bih istakla zna~aj par-lamentarne Komisije ?a odbranu, odnosno Odbora za nadzori kontrolu rada organa i institucija koje rade u oblasti od-brane i unutra{wih poslova.3

S obzirom na kompleksnost sektora bezbednosti, kvalitet-no razra|ena struktura Komisije je od osnovnog zna~aja akose od Parlamenta o~ekuje da ima stvarni uticaj na izvr{nuvlast. Parlamentarni nadzor nad sektorom bezbednostiobuhvata ne samo jednu Komisiju, nego nekoliko wih koje de-luju pod razli~itim nazivima.4

Nivo stru~nosti i sredstava koja su na raspolagawu Ko-misiji su od osnovnog zna~aja za wen efikasan rad, dok suovla{}ewa za prikupqawe dokaza iz spoqnih izvora parla-mentarnih komisija razli~ite.

@ene u parlamentarnim komisijamaza pitawe odbrane

Istraìvawe koje je provela Interparlamentarna unija5

na svetskom nivou pokazuje da su ène jo{ uveliko odsutne,


3 Poslovnik Narodne Skup{tine Republike Srpske;

4 Naj~e{}e su to slede}e Komisije: Komisija za spoqne poslove, Komisija za obave{tajne slu`be, Komisija za nauku i tehnologiju, Komisija za unutra{we poslove i sl;

5 IPU (Interparlamentarna unija je me|unarodna organizacija parlamenatasuverenih dràva). Istraìvawe provedeno 1997 pokazuje daod 97 parlamenata koji su dostavili podatke, ène predstavqaju 18,6% predsedavaju}ih svih parlamentarnih komisija, a istraìvawe iz 2002 god. pokazuje vrlo mali broj èna parlamentaraca, svega 14,3%.

ili nedovoqno zasupqene u parlamentarnim komisijama zapitawe odbrane. Jednakost polova je relativno nova sferajavnog interesovawa, ali je ona bitan parametar pitawa si-gurnosti iz razloga {to i ène koje predstavqaju preko polo-vine svetske populacije imaju jednaka prava kao i mu{karcida doprinose re{avawu pitawa bezbednosti. Re{avawe su-koba, o~uvawe i izgradwa mira ne zanima samo one koji di-rektno u~estvuju u ratu ili u oruànom sukobu, a to suve}inom mu{karci. Ipak , prisustvo èna u sektoru bezbed-nosti je uvek bilo i jo{ uvek je marginalno, ~ak i kada su se utoku rata ili oruànog sukoba morale izdi}i iznad svojihtradicionalno ènskih uloga i preuzeti odgovornosti koje suobi~no pripadale mu{karcima. Me|utim, sve se vi{e priz-naje da ène doprinose svojim znawem i sposobnostima. Upraksi, direktno u~estvovawe èna u procesu odlu~ivawa, ure{avawu sukoba i aktivnostima u podr{ci miru zahtevapromenu tradicionalne uloge mu{karaca i èna u dru{tvu.

Sve ve}e u~estvovawe èna u oruànim snagama, moè sasvoje strane doprineti prelazu sa tradicionalne odbranena sigurnost gra|ana: naglasak se stavqa na istraìvawe,informacione tehnologije i obave{tajni rad, osim metoda ioperacija koje zahtevaju fizi~ku snagu i obuku. Ovaj trendènama nudi nove {anse, posebno u zemqama u kojimamu{karci i ène imaju jednak pristup obrazovawu i obuci.

Uloga medija i nevladinog sektora

Sektor bezbednosti se sve vi{e pove}ava i postaje kom-plikovaniji. Ta ~iwenica predstavqa sve ve}i izazov zaParlamente , obzirom da im ~esto nedostaju resursi i spe-cijalizovano osobqe u smislu pruàwa dovoqne pomo}i unadzoru nad sektorom sigurnosti. Gra|ansko dru{tvo , tj. ne-vladin sektor, i mediji bi sa svoje strane mogli doprinetiprocesu detaqne analize sektora sigurnosti unutar okvirakoji utvrdi Parlament.

Sam termin ''gra|ansko dru{tvo'' se odnosi na autonomneorganizacije koje se nalaze izme|u dràvnih institucija sjedne strane, i privatnog ìvota osoba i zajednica, s drugestrane. On obuhvata {irok dijapazon organizacija i grupa


koje prredstavqaju razli~ite dru{tvene interese i aktivnos-ti. Grupe unutar gra|anskog dru{tva, kao {to su akademske in-stitucije, neprofitne istraìva~ke organizacije, nevladineorganizacije usmerene na politi~ka pitawa i i za{titu qud-skih prava mogu aktivno raditi na vr{ewu uticaja, na do-no{ewe odluka i politika u vezi sa sektorom sigurnosti. Vla-de bi mogle podsticati u~estvovawe nevladinih organizacijau javnim debatama na temu dràvne sigurnosti, oruànih snaga,rada policije i obave{tajno-bezbednosnih slu`bi. Takve deba-te bi sa svoje strane bitno oja~ale i transparetnost Vlade.

Parlamenti i mediji 6

''Skup{tina poziva dràvne parlamente da hitno razmotremere ~iji je ciq:

- osigurati ve}u otvorenost rada parlamenta, ukqu~uju}i i sednica komisija i razmotriti ovo pitawe na samo kao pitawe strategije kominicirawa nego kao i bitan politi~ki prioritet sa direktnim imlikacijama na funkcionosawe demokratije;

- boqe iskoristiti klasi~ne metode komunikacije i nove informacione tehnologije;

- kori{tewe saveta stru~waka u oblasti komunikacija;- ve}a dostupnost pravnih tekstova ~itateqima koji nisu eksperti;

- podsticawe, unutar informacionih i drugih slu`bi, prikupqawe informacionih paketa koji predo~avaju zakone i opisuju wihove osnovne karakteristike novinarima i profesionalnim krugovima;

- organizovawe seminara za novinare na temu rada parlamenta, kako bi se upoznali sa zakonodavnim procedurama i kako bi usavr{ili znawe o odnosima izme|u parlamenata i me|unarodnih institucija.

- stvarawe komunikacijskih mreà na Internetu, omogu}avaju}i gra|anima da ostvare interaktivnu komunikaciju i sa parlamentarcima i informacijskim slu`bama parlamenta;


6 Izvor : rezolucija 1142 (1997) Parlamentarna skup{tina Saveta Evrope

- pruàwe pomo}i fiskalnim i drugim sredstvima onim medijima koji nastoje pruìti visokokvalitetne informacije potpuno nezavisno i kojima snage trì{ta prete u smislu wihovog ga{ewa.''

Demokratski nadzor moè biti efikasan jedino ako je jav-nost upoznata sa osnovnim pitawima koje su predmet debatena nivou Parlamenta. Efikasnost javnog komunicirawa u ve-zi sa pitawima sigurnosti zavisi i od ta~nosti informacijakoje i Vlada i Parlament prikazuju javnosti.Parlament bitrebao imati poseban interes za kvalitet informacija kojese predo~avaju javnosti kako bi ona bila u stawu shvatiti iishod procesa odlu~ivawa u Parlamentu.


Summary

In sharp contrast betwwen the desirability of par-lamentary oversight of the security sector, asdescribed above, is the actual state of affairs ofparlamentary oversight in many countries. In manycountries, both in consolidating and consolidateddemocracies, parliaments are confronted with seri-ous challenges.

Secrecy laws may hinder efforts to enhancetransparency in the security sector. Especiallly inemerging democracies or conflict-torn countries,laws on secrecy may limit or jeopardise parliamen-tary oversight of the security sector, this is also dueto the absence of legislation on freedom of informa-tion.

The security sector is highly complex field, inwhich parliaments have to oversee issues such asweapons procurement, arms control and the readi-ness of military units. Not all parliamentarians havesufficient knowledge and expertise to deal with the-se issues in an effective manner. Nor may they ha-ve the time and opportunity to develop them, sincetheir terms as parliamentaries are time-bound andaccess to expert resources within the country andabroad may be lacking.

Perhaps the most serious challenge is to convin-ce all the concerned actors throughout the military,civil society the executive and democratic institu-tions that parliamentary oversight is in the interestof both democracy and security.


ZAKONO AGENCIJAMA ZA

OBEZBJE\EWE LICA IIMOVINE I PRIVATNOJ

DETEKTIVSKOJDJELATNOSTI

("Sl. glasnik Republike Srpske", br. 50/2002)

I OSNOVNE ODREDBE

^lan 1

Ovim zakonom ure|uje se djelatnost obezbje|ewa lica iimovine, utvr|uju uslovi za osnivawe preduze}a, teobavqawe poslova obezbje|ewa lica i imovine; propisujenadzor nad radom preduze}a koja obavqaju posloveobezbje|ewa lica i imovine, a koja nisu odre|eni kao poslo-vi Ministarstva unutra{wih poslova (u daqem tekstu: Mi-nistarstva) i drugih organa dràvne uprave. Ovim zakonomure|uje se i detektivska djelatnost te obavqawe detektiv-skih poslova u obliku detektivskih agencija, prava i obavezeprivatnih detektiva i nadzor nad wihovim radom.

^lan 2

Preduze}a i detektivske agencije koja imaju odobrewe zaobavqawe poslova obezbje|ewa lica i imovine, odnosno de-tektivske poslove, ne smiju obavqati poslove obezbje|ewalica i imovine, koji su u nadle`nosti Ministarstva i drugihorgana dràvne uprave, te primjewivati operativne metodei sredstva koja na temequ posebnih propisa primjewuju Mi-nistarstva i drugi nadle`ni organi dràvne uprave.

^lan 3

Preduze}ima i detektivskim agencijama, koja imaju odo-brewe za obavqawe poslova obezbje|ewa lica i imovine,odnosno detektivskih poslova, zabraweno je obavqawe tihposlova za organe dràvne vlasti i predstavni~ke, odnosnoizvr{ne organe op{tina, gradova i Republike.

II DJELATNOST OBEZBJE\EWA LICA I IMOVINE

^lan 4

Djelatnost obezbje|ewa lica i imovine obuhvata posloveobezbje|ewa lica i imovine koji se sprovode fizi~kim ilitehni~kim obezbje|ewem.


Pod djelatno{}u obezbje|ewa lica i imovine ne podrazu-mijeva se uli~no patrolirawe.

^lan 5

Fizi~ko obezbje|ewe je neposredno ~uvawe i obezbje-|ivawe lica i imovine putem pripadnika obezbje|ewa.

^lan 6

Pripadnici obezbje|ewa neposredno preduzimaju ovim za-konom dopu{tene mjere radi spre~avawa protivpravnihradwi kojima se otu|uje, o{te}uje ili na drugi na~inugroàva imovina, koju obezbje|uje i spre~ava ugroàvawefizi~ke sigurnosti lica koje se obezbje|uje.

^lan 7

Tehni~ko obezbje|ewe lica i imovine ostvaruje setehni~kim sredstvima i ure|ajima ~ija se vrsta, namjena ikvalitet i primjena utvr|uje posebnim propisima.

^lan 8

Tehni~ko obezbje|ewe sprovodi se na podru~ju prostoraili objekta koji se obezbje|uje, te u pratwi i obezbje|ewuprilikom prevoza obezbje|ivanih lica, novca, vrijednosnihpapira, plemenitih kovina i metala i drugih vrijednosti pozahtjevu zainteresovanih stranaka.

III USLOVI ZA OSNIVAWE PREDUZE]AZA OBEZBJE\EWE LICA I IMOVINE

^lan 9

Djelatnost obezbje|ewa lica i imovine mogu obavqatipreduze}a osnovana u skladu sa ~lanom 8 Zakona o predu-ze}ima ("Slu`beni glasnik Republike Srpske", broj 24/98).


Izuzetno Vlada Republike Srpske moè osnovati javnopreduze}e ili dràvno preduze}e za obavqawe djelatnostiobezbje|ewa lica i imovine.

^lan 10

Preduze}a iz prethodnog ~lana mogu se kod nadle`nog sudaregistrovati za obavqawe djelatnosti obezbje|ewa lica iimovine na osnovu odobrewa Ministarstva.

^lan 11

Pored uslova propisanih Zakonom o preduze}ima prili-kom izdavawa odobrewa iz ~lana 10 ovog zakona, fizi~ko li-ce - osniva~ i vlasnik preduze}a osniva~a mora ispuniti islijede}e uslove:

- da je dràvqanin Republike Srpske ili BiH i da imaprebivali{te u Republici Srpskoj,

- da je punoqetno lice,- da svojim dosada{wim na~inom ìvota, pona{awem

ili aktivno{}u ukazuje da }e savjesno i odgovorno obavqatidjelatnost obezbje|ewa lica i imovine,

- da ima op{tu zdravstvenu sposobnost, {to dokazuje pot-vrdom ovla{}ene zdravstvene ustanove,

- da nije osu|ivano za krivi~na djela koja se gone poslu`benoj du`nosti, kao i lice osu|ivano za druga krivi~nadjela po~iwena iz koristoqubqa ili iz ne~asnih pobudaili koje ga ~ini nepodobnim za obavqawe djelatnosti obezb-je|ewa lica i imovine,

- da nije ka`wavano za prekr{aje javnog reda i mira saobiqe`jima nasiqa ili druge prekr{aje koji ga ~ine nepodob-nim za obavqawe djelatnosti obezbje|ewa lica i imovine,

- da mu nije izre~ena za{titna mjera za obavqawe djelat-nosti.

^lan 12

Zahtjev za izdavawe odobrewa za obavqawe djelatnostiobezbje|ewa lica i imovine, osniva~ preduze}a podnosi


Centru javne bezbjednosti prema mjestu prebivali{ta, od-nosno sjedi{tu.

Uz zahtjev iz stava 1 ovog ~lana prilaù se dokazi o is-puwavawu uslova iz ~lana 11 ovog zakona, i akta o osnivawupreduze}a za obavqawe djelatnosti obezbje|ewa lica i imo-vine.

Licu protiv kojeg je pokrenuta istraga ili se protiv wegavodi krivi~ni ili prekr{ajni postupak, za krivi~no djelo,odnosno prekr{aj iz ~lana 11 ovog zakona, ne}e se izdatiodobrewe iz stava 1 ovog ~lana do pravosna`nosti rje{ewakojim se istraga obustavqa, odnosno presude kojom se op-tu`ba odbija ili optuèni osloba|a optu`be, odnosnorje{ewa kojim se zahtjev za pokretawe prekr{ajnog postupkaodbacuje ili prekr{ajni postupak obustavqa.

CJB rje{ewem odlu~uje o zahtjevu iz stava 1 ovog ~lana.Protiv rje{ewa CJB moè se izjaviti àlba ministru

unutra{wih poslova.

^lan 13

Preduze}e iz ~lana 9 ovog zakona moè zapo~eti sa radomna osnovu odobrewa CJB kojim se utvr|uje da su ispuwenipropisani uslovi.

Preduze}e iz ~lana 9 stav 1 ovog zakona koje ispuwavapropisane uslove moè zapo~eti sa radom ako ima:

- poslovni prostor ure|en u skladu sa propisima o poseb-nim prostornim i tehni~kim uslovima za smje{taj oru`ja, teza{titu od poàra, kra|e i drugih nezgoda ili zloupotreba,

- akt o sistematizaciji radnih mjesta pripadnika obezb-je|ewa sa propisanom stru~nom spremom, opisom poslova iovla{}ewima zaposlenih za svako radno mjesto,

- za{titni znak.

^lan 14

Odobrewe iz ~lana 10 ovog zakona prestaje da vaì akopravno lice ne zapo~ne sa radom u roku od jedne godine oddana pravosna`nosti odobrewa ili danom prestanka pravnoglica.


^lan 15

Lice kome je kao radniku Ministarstva prestao radni od-nos na osnovu odluke disciplinskog organa, na osnovurje{ewa o prestanku radnog odnosa radi povreda radne dis-cipline ili na li~ni zahtjev kako bi se izbjeglo dono{eweodluke disciplinskog organa, odnosno rje{ewa o prestankuradnog odnosa, zbog povreda koje predstavqaju krivi~no dje-lo ili prekr{aj iz ~lana 20 st. 2 i 3 ovog zakona, ne moèprije isteka pet godina nakon prestanka radnog odnosa u Mi-nistarstvu biti osniva~ preduze}a ili ~lan dru{tva iliradnik iz ~lana 9 stav 1 ovog zakona.

^lan 16

Poslovi obezbje|ewa lica i imovine mogu se obavqatisamo na osnovu ugovora sklopqenog u pisanom obliku, izme|upreduze}a, iz ~lana 9 ovog zakona i korisnika usluge.

^lan 17

U obavqawu poslova obezbje|ewa lica i imovine doz-voqena je upotreba sredstava i ure|aja koji imaju propisanikvalitet prema standardima, odnosno prihva}enim pravili-ma tehni~ke prakse. Preduze}a koja obavqaju poslove obezb-je|ewa lica i imovine odgovorna su za ispravnost ugra|enetehni~ke opreme {to podrazumijeva obezbije|enu slu`bu zaredovno odràvawe i popravak ugra|enih ure|aja i opreme.

^lan 18

Preduze}e koje obavqa poslove fizi~kog obezbje|ewadozvoqena je nabavka propisane vrste kratkog vatrenogoru`ja za najvi{e 50% zaposlenih koji prema aktu o sistema-tizaciji, u obavqawu poslova obezbje|ewa lica i imovinemogu nositi vatreno oru`je za samoodbranu.

Izuzetno preduze}e moè, na osnovu odobrewa CJB, naba-viti ve}u koli~inu vatrenog oru`ja od koli~ine odre|enestavom 1 ovog ~lana.


Dopu{teno je kori{}ewe obu~enih pasa ~uvara uobavqawu poslova fizi~kog obezbje|ewa samo u ogra|enomprostoru koji se obezbje|uje.

1. Ovla{}ewe za obavqawe poslova obezbje|ewalica i imovine

^lan 19

Poslove obezbje|ewa lica i imovine mogu obavqati licakoja imaju ovla{}ewe za obavqawe tih poslova (u daqemtekstu: pripadnik obezbje|ewa). Ovla{}ewe iz stava 1 ovog~lana izdaje se za obavqawe poslova fizi~kog obezbje|ewaili za obavqawe poslova tehni~kog obezbje|ewa.

^lan 20

Ovla{}ewe za obavqawe poslova fizi~kog obezbje|ewamoè se izdati licu koje:


- je punoqetno,- svojim dosada{wim na~inom ìvota, pona{awem ili

aktivno{}u ukazuje da }e odgovorno obavqati poslove,- ima op{tu zdravstvenu sposobnost i posebnu du{evnu i

fizi~ku sposobnost, {to dokazuje potvrdom ovla{}enezdravstvene ustanove,

- ima najmawe sredwu stru~nu spremu,- ima pred ispitnom komisijom Ministarstva poloèn

stru~ni ispit za obavqawe poslova fizi~kog obezbje|ewa.Ovla{}ewe se ne}e izdati licu osu|enom za krivi~no dje-

lo koje se goni po slu`benoj du`nosti, kao i lice koje jeosu|eno za krivi~no djelo po~iweno iz koristoqubqa ili zakrivi~no djelo po~iweno iz ne~asnih pobuda ili koje ga ~inimoralno nepodobnim za obavqawe poslova fizi~kog obezb-je|ewa, niti lice koje je ka`wavano za prekr{aje javnog redai mira s obiqe`jima nasiqa ili za druge prekr{aje koji ga~ine nepodobnim za obavqawe djelatnosti obezbje|ewa li-ca i imovine.


Ovla{}ewe se ne}e izdati ni licu koje svojim dosa-da{wim pona{awem ukazuje na nepouzdanost za obavqawetih poslova, a posebno koje ~e{}e i prekomjerno uìva al-kohol, iskazuje strast za kockawem ili rasipni{tvom, imasklonosti nasiqa u porodici, ili iz drugih razloga suprot-nih moralu sredine u kojoj ìvi.

Licu iz ~lana 15 ovog zakona moè se izdati, nakon istekapropisanog roka, ovla{}ewe za obavqawe poslova fizi~kogobezbje|ewa pod uslovima iz stava 1 ovog ~lana.

^lan 21

Zahtjev za izdavawe ovla{}ewa iz ~lana 20 ovog zakonapodnosi se CJB prema mjestu prebivali{ta podnosiocazahtjeva.

Uz zahtjev iz stava 1 ovog ~lana prilaù se dokazi o is-puwavawu uslova iz ~lana 20 stav 1 ovog zakona, osim uslovaiz alineje 3 istog stava, ~ije ispuwavawe utvr|uje CJB.

Lice protiv kojeg je pokrenuta istraga ili se protiv wegavodi krivi~ni, ili prekr{ajni postupak za krivi~no djelo,ili prekr{aj iz ~lana 20 st. 2 i 3 ovog zakona, ne moè dobi-ti odobrewe iz stava 1 ovog ~lana do pravosna`nostirje{ewa kojim se istraga obustavqa, odnosno presude kojomse optu`ba odbija ili optuèni osloba|a optu`be, odnosnorje{ewa kojim se zahtjev za pokretawe prekr{ajnog postupkaodbija ili prekr{ajni postupak obustavqa. CJB rje{ewemodlu~uje o zahtjevu iz stava 1 ovog ~lana. Protiv rje{ewaCJB moè se izjaviti àlba ministru unutra{wih poslova.

^lan 22

U obavqawu poslova fizi~kog obezbje|ewa pripadnikobezbje|ewa je za vrijeme du`nosti ovla{}en da:

- utvrdi identitet lica koje ulazi odnosno izlazi u i izobjekta ili prostora koji se obezbje|uje,

- naredi licu koje remeti propisani red i mir udaqavawesa prostora ili iz objekta koji se obezbje|uje,

- zabrani neovla{}enim licima pristup objektima iliprostoru koji se obezbje|uju,


- zadrì lice koje je na prostoru ili u objektu koje obezb-je|uje zatekao u vr{ewu krivi~nog djela, do dolaska policije,

- pregleda vozilo ili lice na ulazu u prostor ili objekatkoji se obezbje|uje i na izlazu iz wega.

Zadràno lice mora se odmah predati policiji.Pripadnik obezbje|ewa, koji je zadrào lice iz stava 2

alineja 4 ovog ~lana, odmah obavje{tava policiju ozadràvawu i razlozima zadràvawa te mjestu na kome je li-ce zadràno o ~emu sa~iwava zabiqe{ku koju zajedno sazadrànim licem predaje pripadnicima policije.

^lan 23

Pripadniku obezbje|ewa dozvoqeno je u obavqawu poslo-va fizi~kog obezbje|ewa upotrijebiti fizi~ku snagu, samoako na drugi na~in ne moè odbiti:

- protivpravni i neposredni napad kojim se ugroàva we-gov ìvot ili ìvot lica koja obezbje|uje,

- protivpravni i neposredni napad usmjeren na uni{teweili umawewe vrijednosti imovine koju obezbje|uje.

Pod upotrebom fizi~ke snage smatraju se zahvati koji sekoriste u vje{tinama samoodbrane radi savladavawa otporalica koje fizi~ki napada na pripadnika obezbje|ewa, licaili objekte, odnosno predmete koji se obezbje|uju.

^lan 24

Pripadnicima obezbje|ewa dozvoqeno je nositi kratkovatreno oru`je samo za vrijeme obavqawa poslova neposred-nog ~uvawa i obezbje|ivawa lica i imovine.

Pripadniku obezbje|ewa dozvoqeno je u obavqawu poslo-va neposrednog ~uvawa i obezbje|ivawa lica upotrijebitioru`je samo kada je to neophodno radi za{tite ìvota licakoga obezbje|uje ili svoga ìvota i ako se istovremeni ilineposredno predstoje}i protivpravni napad prema licu kojese obezbje|uje ili prema wemu nije mogao odbiti upotrebomfizi~ke snage. Prije upotrebe vatrenog oru`ja pripadnikobezbje|ewa je duàn upozoriti lice protiv koga namjeravaupotrijebiti vatreno oru`je.


Pripadnici obezbje|ewa su du`ni prilikom upotrebe va-trenog oru`ja ~uvati ìvote drugih qudi. Pripadnici obezb-je|ewa ne smiju u obavqawu poslova iz stava 1 ovog ~lananositi vlastito vatreno oru`je. U slu~aju upotrebe vatrenogoru`ja iz stava 2 ovog ~lana, pripadnik obezbje|ewa koji jeupotrijebio vatreno oru`je, je duàn o tome odmah obavijes-titi najbliù policijsku stanicu. Policijska stanica }e otome odmah obavijestiti istra`nog sudiju nadle`nog sudakoji je duàn bez odlagawa obaviti uvi|aj na licu mjesta.

Ukoliko se uvi|ajem utvrdi da postoji osnovana sumwa daje pripadnik obezbje|ewa upotrebom vatrenog oru`ja iz stava2 ovog ~lana u~inio prekr{aj ili krivi~no djelo, privremeno}e mu se oduzeti ovla{}ewe za obavqawe poslova, dok se neokon~a prekr{ajni ili krivi~ni postupak.

U zavisnosti od ishoda prekr{ajnog ili krivi~nog postup-ka donije}e se kona~na odluka o vra}awu privremeno oduze-tog ovla{}ewa ili o wegovom trajnom oduzimawu.

^lan 25

Ovla{}ewe za obavqawe poslova tehni~kog obezbje|ewamoè se izdati licu koje ispuwava uslove iz ~lana 20 stav 1 i~lana 26 ovog zakona. Zahtjev za izdavawe ovla{}ewa iz stava1 ovog ~lana podnosi se CJB prema prebivali{tu podnosiocazahtjeva. Uz zahtjev iz stava 2 ovog ~lana prilaù se dokazi oispuwavawu uslova iz ~lana 20 stav 1 alineje 1, 2, 4 i 5 ovogzakona, te dokazi iz ~lana 26 ovog zakona o propisanoj stru~nojspremi i radnom iskustvu. Nadle`ni organ utvr|uje ispuwe-nost uslova iz ~lana 20 stav 1 alineja 4 ovog zakona. Licu iz~lana 15 ovog zakona moè se izdati, nakon isteka propisanogroka, ovla{}ewe za obavqawe poslova tehni~kog obezbje|ewapod uslovima iz stava 1 ovog ~lana. CJB rje{ewem odlu~uje ozahtjevu iz stava 2 ovog ~lana. Protiv rje{ewa CJB moè seizjaviti àlba ministru unutra{wih poslova.

^lan 26

Lice koje ima sredwu stru~nu spremu tehni~kog smjera,moè dobiti ovla{}ewe za obavqawe poslova tehni~kog


obezbje|ewa i to za poslove postavqawa za{titno-alarmnihsistema te odràvawe tehni~kih ure|aja i sredstava.

Lice koje ima vi{u stru~nu spremu tehni~kog smjera i petgodina radnog iskustva na poslovima tehni~kog obezbje|ewa,moè dobiti ovla{}ewe za obavqawe poslova tehni~kogobezbje|ewa i to, pored poslova iz stava 1 ovog ~lana, zaposlove razvijawa tehni~kih ure|aja i sredstava, izrade,procjene ugroènosti objekta ili prostora koji se obez-bje|uje, te projektovawe tehni~kih bezbjednosnih sistema.

Lice koje ima visoku stru~nu spremu tehni~kog smjera i trigodine radnog iskustva na poslovima tehni~kog obezbje|ewa,moè dobiti ovla{}ewe za obavqawe poslova tehni~kogobezbje|ewa i to, pored poslova iz stava 2 ovog ~lana, zaposlove nadzora nad projektovawem i izvo|ewem radovatehni~kih bezbjednosnih sistema, revizije projektne doku-mentacije tehni~kih bezbjednosnih sistema, tehni~kog prije-ma novoinstaliranih sistema, te pruàwe intelektualnihusluga.

2. Uniforma i legitimacija pripadnika obezbje|ewa

^lan 27

Pripadnici fizi~kog obezbje|ewa i pripadniciobezbje|ewa koji rade na poslovima postavqawa iodràvawa sredstava i ure|aja za tehni~ko obezbje|ewe li-ca i imovine, moraju pri obavqawu poslova obezbje|ewa no-siti radnu uniformu i na woj na vidnom mjestu istaknuti le-gitimaciju pripadnika obezbje|ewa.

Radna uniforma iz stava 1 ovog ~lana mora na vidnommjestu biti ozna~ena registrovanim za{titnim znakom prav-nog lica i ne smije biti po boji, kroju i oznakama jednaka ilisli~na uniformi VRS, Ministarstva RS, ili uniformidràvnih slu`benika drugih organa vlasti.

^lan 28

Radne uniforme dozvoqeno je nositi samo za vrijemeobavqawa poslova iz ~lana 27 stav 1 ovog zakona.


Licima iz ~lana 27 stav 1 ovog zakona, dozvoqeno je u rad-noj uniformi odlaziti i dolaziti na posao na osnovu izda-tog radnog naloga.

Zabraweno je nositi na javnim mjestima ozna~ene dijeloveradne uniforme pripadnika obezbje|ewa pravnog lica.

Pripadnici obezbje|ewa koji u obavqawu poslova fi-zi~kog obezbje|ewa obezbje|uju {ti}ene li~nosti, moguobavqati te poslove u gra|anskom odijelu na osnovu izdatogpisanog radnog naloga.

^lan 29

Legitimaciju pripadnika obezbje|ewa izdaje CJB premamjestu prebivali{ta podnosioca zahtjeva.

CJB }e oduzeti legitimaciju pripadnika obezbje|ewa pri-padniku obezbje|ewa kome prestane postojati neki od uslovakoje mora ispuwavati za obavqawe poslova obezbje|ewa li-ca i imovine ili kome prestane radni odnos.

Legitimacija se mora oduzeti u roku od tri dana od danasaznawa za prestanak postojawa nekog od uslova iz stava 2ovog ~lana, odnosno u roku od tri dana od dana prestankaradnog odnosa.

Pravno lice, odnosno samostalni privrednik, duàn je uslu~aju nastanka okolnosti pod kojima se legitimacija pri-padnika obezbje|ewa mora oduzeti, legitimaciju odmah dos-taviti CJB.

Na zahtjev ovla{}enog slu`benog lica Ministarstva, pri-padnici obezbje|ewa su du`ni dati na uvid svoju legitima-ciju pripadnika obezbje|ewa.

IV DETEKTIVSKA DJELATNOSTI PRIVATNI DETEKTIVI

1. Obavqawe detektivskih poslova

^lan 30

Detektivska djelatnost podrazumijeva poslove pri-kupqawa i obrade podataka i materijalnih dokaza.


Poslove iz stava 1 ovog ~lana mogu obavqati lica kojaimaju ovla{}ewe za obavqawe detektivskih poslova (udaqem tekstu: privatni detektivi).

^lan 31

Ovla{}ewe za obavqawe detektivskih poslova moè seizdati licu koje:


- je navr{ilo 25 godina ìvota,- ima visoku ili vi{u stru~nu spremu,- ima zavr{en pripravni~ki sta` kod privatnog detektiva

u trajawu od osamnaest mjeseci,- svojim dosada{wim na~inom ìvota, pona{awem ili dje-

latno{}u ukazuje da }e savjesno i odgovorno obavqati detek-tivske poslove,

- ima op{tu zdravstvenu sposobnost i posebnu du{evnu ifizi~ku sposobnost, {to dokazuje uvjerewem ovla{}enezdravstvene ustanove,

- ima poloèn stru~ni ispit za privatnog detektiva, koji jepoloèn pred ispitnom komisijom MUP-a.

Lice koje ima tri godine radnog iskustva na poslovimaovla{}enog slu`benog lica Ministarstva ili Ministarstvaodbrane, odnosno Vojne policije VRS, te drugim poslovimabezbjednosne prirode, obavje{tajnim, istra`nim ili poslo-vima izvr{ewa krivi~nih i prekr{ajnih sankcija, ima is-puwen uslov iz stava 1 alineje 5 i 8 ovog ~lana. Licu iz ~la-na 15 ovog zakona moè se izdati, nakon {to protekne propi-sani rok, ovla{}ewe za obavqawe detektivskih poslova poduslovima iz stava 1 ovog ~lana. Ispit za privatnog detektivapolaè se nakon sprovedenog pripravni~kog staà. Odredbe~lana 20 st. 2 i 3 te ~lana 21 stav 3 ovog zakona, primjewujuse na odgovaraju}i na~in i na lice koje podnosi zahtjev za iz-davawe ovla{}ewa iz ~lana 30 stav 2 ovog zakona.

^lan 32

Zahtjev za izdavawe ovla{}ewa iz ~lana 30 stav 2 ovog za-kona podnosi se CJB prema prebivali{tu podnosioca zahtjeva.


Uz zahtjev iz stava 1 ovog ~lana prilaù se dokazi o is-puwavawu uslova iz ~lana 31 st. 1 i 2 ovog zakona, osim uslo-va iz alineje 6 stav 1, ~ije ispuwavawe utvr|uje nadle`niorgan. CJB rje{ewem odlu~uje o zahtjevu iz stava 1 ovog ~la-na. Protiv rje{ewa CJB moè se izjaviti àlba ministru.

^lan 33

Detektivski poslovi obavqaju se kao samostalna djelat-nost. Djelatnost iz stava 1 ovog ~lana moè obavqati samofizi~ko lice koje ima ovla{}ewe za obavqawe detektivskihposlova i odobrewe za po~etak rada.

Djelatnost iz stava 1 ovog ~lana fizi~ko lice upisuje uregistar samostalnih djelatnosti na osnovu izdatogovla{}ewa za obavqawe detektivskih poslova.

^lan 34

Privatni detektiv mora imati obezbje|en poslovni pros-tor u skladu sa prostornim i tehni~kim uslovima za za{tituod poàra, kra|e i drugih nezgoda i zloupotreba.

^lan 35

Privatni detektiv moè zapo~eti sa radom na osnovu odo-brewa CJB kojim se utvr|uje da su ispuweni propisani uslo-vi. Zahtjev za izdavawe odobrewa za po~etak rada podnosise nadle`nom organu prema sjedi{tu privatnog detektiva.

Uz zahtjev iz stava 2 ovog ~lana prilaè se akt o upisu uregistar samostalnih privrednika, te dokazi o ispuwavawuuslova iz ~lana 34 ovog zakona.

CJB rje{ewem odlu~uje o zahtjevu iz stava 2 ovog ~lana.Protiv rje{ewa CJB moè se izjaviti àlba ministru.

^lan 36

Odobrewe iz ~lana 35 stav 1 ovog zakona prestaje da vaìako privatni detektiv ne zapo~ne sa radom u roku od {estmjeseci od dana izdavawa odobrewa.


^lan 37

Dva ili vi{e privatnih detektiva mogu osnovati detek-tivsku kancelariju.

Detektivska kancelarija osniva se kao pravno lice.^lanovi pravnog lica iz stava 2 ovog ~lana ne mogu biti

pravna lica niti fizi~ka lica koja nemaju ovla{}ewa iz~lana 30 stav 2 ovog zakona.

^lan 38

Detektivska kancelarija moè zapo~eti sa radom na osnovuodobrewa CJB i u skladu sa odredbama ~lana 34 ovog zakona.

^lan 39

Zahtjev za izdavawe odobrewa za po~etak rada podnosi seCJB prema sjedi{tu podnosioca zahtjeva. Uz zahtjev iz stava1 ovog ~lana podnosilac zahtjeva prilaè ovla{}ewe zaobavqawe detektivskih poslova te dokaze o ispuwavawu us-lova iz ~lana 31 ovog zakona. CJB rje{ewem odlu~uje ozahtjevu iz stava 1 ovog ~lana. Protiv rje{ewa CJB moè seizjaviti àlba ministru.

^lan 40

Odobrewe iz ~lana 38 ovog zakona prestaje da vaì akodetektivska kancelarija ne zapo~ne sa radom u roku od {estmjeseci od dana pravosna`nosti odobrewa ili danom pres-tanka rada detektivske kancelarije.

2. Prava i du`nosti privatnog detektiva

^lan 41

Detektivski poslovi smiju se obavqati samo na osnovuugovora sklopqenog u pisanom obliku izme|u privatnog de-tektiva i naru~ioca detektivske usluge (u daqem tekstu: na-ru~ilac usluge).


^lan 42

Privatni detektiv za vrijeme obavqawa poslova duàn jepokazati detektivsku legitimaciju ovla{}enom slu`benomlicu Ministarstva i licu od koga pribavqa odre|ene podat-ke.

Detektivsku legitimaciju izdaje CJB prema sjedi{tu pri-vatnog detektiva.

Privatni detektiv je obavezan vratiti detektivsku legiti-maciju CJB u roku od tri dana od dana predaje pisane izjaveCJB da prestaje obavqati detektivske poslove.

U slu~aju smrti privatnog detektiva, wegov nasqednik ilipravni sqedbenik, je duàn vratiti detektivsku legitima-ciju CJB u roku od trideset dana od dana smrti privatnog de-tektiva.

^lan 43

Privatnom detektivu dozvoqeno je prikupqati podatke odlica koja su mu voqna ustupiti traène podatke.

Privatni detektiv moè iskqu~ivo prikupqati podatke o:- nestalim licima ili licima koja se skrivaju ili licima

koja su napisala ili poslala anonimna pisma ili licimakoja {ire klevete, sumwi~ewa ili uvrede,

- licima koja su stranci prouzrokovali {tetu,- predmetima koji su izgubqeni ili ukradeni,- uspje{nosti lica u obavqawu poslova,- uspje{nosti i poslovnosti pravnih lica ili samostal-

nih privrednika.Privatnom detektivu prilikom prikupqawa podataka iz

stava 2 ovog ~lana, zabraweno je ometati obavqawe poslovaiz nadle`nosti dràvnih organa.

^lan 44

Ovla{}eno lice organa dràvne uprave ili pravnog licakoje na osnovu javnih ovla{}ewa vodi odre|ene evidencije,te drugih pravnih lica, moè privatnom detektivu dati po-datke o:


- stalno i privremeno prijavqenim licima,- polisama osigurawa,- poreskim prijavama,- vlasnicima motornih vozila i plovila,- podatke iz dràvnih arhiva,- podatke o penzijskom i invalidskom osigurawu.Ovla{}eno lice iz stava 1 ovog ~lana nije dozvoqeno da-

vati privatnom detektivu podatke koji su posebnim propisomodre|eni kao slu`bena tajna.

^lan 45

Privatni detektiv koji je povodom obavqawa poslova kojisu mu povjereni, saznao za krivi~no djelo koje se goni poslu`benoj du`nosti, obavezan je odmah prijaviti to djelo Mi-nistarstvu ili nadle`nom javnom tuìla{tvu. Obaveze izprethodnog stava utvr|uju se i za pripadnike obezbje|ewa.

^lan 46

Privatnom detektivu zabraweno je pri obavqawu detek-tivskih poslova upotrebqavati vatreno oru`je i druga sred-stva prinude, osim u slu~ajevima li~ne za{tite.

Privatnom detektivu zabraweno je koristiti sredstva inaprave za elektronska snimawa ili prislu{kivawa.

^lan 47

Podaci, koje je privatni detektiv prikupio u obavqawuugovorenog posla, smatraju se poslovnom tajnom i nakon {toprivatni detektiv prestane obavqati detektivske poslove.

Podatke i saznawa do kojih je do{ao u obavqawu ugovore-nog posla, privatni detektiv moè koristiti samo u svrhu ra-di koje su prikupqeni.

^lan 48

Privatni detektiv duàn je nakon obavqenog ugovorenogposla sve prikupqene podatke predati stranci, a sve druge


podatke koji nisu od zna~aja za ugovoreni posao uni{titi uroku od osam dana od dana ispuwewa ugovora.

Privatni detektiv ne smije objavqivati podatke do kojihje do{ao obavqawem ugovorenog posla niti drugom licu omo-gu}iti objavqivawe tih podataka.

^lan 49

Privatni detektiv je obavezan omogu}iti uvid u sve pri-kupqene podatke i dokaze kojima raspolaè ovla{}enomslu`benom licu Ministarstva.

Ovla{}eno slu`beno lice Ministarstva o obavqenomuvidu iz stava 1 ovog ~lana sastavqa zapisnik.

^lan 50

Privatni detektiv }e odbiti obavqawe detektivskih pos-lova:

- ako stranka zahtijeva prikupqawe podataka koje ne smijuprikupqati,

- u drugim slu~ajevima sukoba interesa predvi|enim pro-pisima ili prihva}enim kodeksom profesionalne etike.

V EVIDENCIJE

^lan 51

Ministarstvo vodi evidencije o:- izdatim odobrewima iz ~l. 10, 13 i 18 ovog zakona,- izdatim ovla{}ewima iz ~l. 20 i 25 ovog zakona i legi-

timacijama pripadnika obezbje|ewa,- izdatim ovla{}ewima iz ~lana 31 ovog zakona i detek-

tivskim legitimacijama,- izdatim odobrewima iz ~l. 35 i 39 ovog zakona,- izdatim uvjerewima o poloènom stru~nom ispitu za

pripadnike obezbje|ewa, odnosno privatnog detektiva.


^lan 52

Pravna lica koja se bave poslovima obezbje|ewa du`na suvoditi evidencije o:

- ugovorima sklopqenim sa strankama,- vatrenom oru`ju,- zaposlenim radnicima zaduènim za rukovawe oru`jem,- objektima, prostorima i licima koje obezbje|uju.Pravna lica iz ~lana 9 ovog zakona koji se bave poslovima

obezbje|ewa su du`na voditi evidencije o:- ugovorima sklopqenim sa strankama, - objektima i prostorima koji se obezbje|uju tehni~kim

obezbje|ewem.Privatni detektivi i detektivske kancelarije su du`ni

voditi evidencije o sklopqenim ugovorima za pruàwe uslu-ga.

Udruèwa vode imenik ~lanova.

VI NADZOR

^lan 53

Upravni nadzor nad sprovo|ewem ovog zakona i propisadonesenih na osnovu wega, nad radom obrazovnih ustanovakoje sprovode osposobqavawe lica za obavqawe poslovatehni~kog ili fizi~kog obezbje|ewa, te privatnih detektiva,sprovodi Ministarstvo.

^lan 54

Inspekcijski nadzor nad obavqawem poslova obezbje|ewalica i imovine sprovode ovla{}ena lica Ministarstva.

^lan 55

CJB }e rje{ewem oduzeti odobrewe iz ~lana 10 ovog zako-na ako:

- se utvrdi da su podaci na osnovu kojih je izdato odo-brewe la`ni,


- prestane postojati neki od uslova na osnovu kojih je odo-brewe izdato.

Rje{ewem o oduzimawu odobrewa osniva~u pravnog licaizri~e se zabrana osnivawa pravnog lica za obavqawe pos-lova obezbje|ewa lica i imovine iz razloga utvr|enih sta-vom 1 alineja 1 ovog ~lana, ili ako prestane postojati jedanod uslova utvr|enih ~lanom 11 ovog zakona, u trajawu od petgodina.

Protiv rje{ewa iz stava 1 ovog ~lana moè se izjavitiàlba Ministarstvu. @alba ne odlaè izvr{ewa. Rje{ewepo àlbi je kona~no i protiv wega nije dozvoqeno vo|eweupravnog spora.

^lan 56

CJB dostavqa kona~no rje{ewe iz ~lana 55 ovog zakonanadle`nom sudu, radi brisawa pravnog lica iz sudskog re-gistra.

^lan 57

CJB }e rje{ewem zabraniti pravnom licu obavqawe pos-lova tehni~kog obezbje|ewa ako se pravnom licu oduzmeovla{}ewe za obavqawe poslova tehni~kog obezbje|ewaprema odredbama ~lana 58 ovog zakona.

Rje{ewem iz stava 1 ovog ~lana pravnom licu se izri~e izabrana obavqawa poslova tehni~kog obezbje|ewa u trajawuod pet godina. Protiv rje{ewa iz stava 1 ovog ~lana moè seizjaviti àlba Ministarstvu. @alba ne odlaè izvr{ewerje{ewa. Rje{ewe po àlbi je kona~no i protiv wega nijedozvoqeno vo|ewe upravnog spora.

CJB dostavqa kona~no rje{ewe iz stava 1 ovog ~lana nad-le`nom dràvnom organu radi brisawa samostalnog priv-rednika iz registra.

^lan 58

CJB }e rje{ewem oduzeti ovla{}ewe pripadnika obezbje-|ewa za obavqawe poslova obezbje|ewa lica i imovine ako:


- se utvrdi da su podaci na osnovu kojih je izdato odo-brewe la`ni, trajno,

- prestane postojati neki od uslova na osnovu kojih jeovla{}ewe izdato, trajno,

- postane trajno nesposoban za obavqawe poslova obezb-je|ewa lica i imovine,

- izgubi poslovnu sposobnost, trajno.Rje{ewem o oduzimawu ovla{}ewa za obavqawe poslova

obezbje|ewa lica i imovine iz razloga utvr|enih u stavu 1alineje 1 i 2 ovog ~lana, ili ako prestane postojati jedan oduslova utvr|enih u ~lanu 20 stav 1 alineje 3 i 4 ovog zakona,izri~e se i zabrana obavqawa poslova trajno.

Protiv rje{ewa iz stava 1 ovog ~lana moè se izjavitiàlba Ministarstvu. @alba ne odlaè izvr{ewe rje{ewa.Rje{ewe po àlbi je kona~no i protiv wega nije dozvoqenovo|ewe upravnog spora.

^lan 59

CJB }e rje{ewem oduzeti privatnom detektivu ovla{}e-we za obavqawe detektivskih poslova ako:

- se utvrdi da su podaci na osnovu kojih je izdato ovla-{}ewe la`ni,

- prestane postojati neki od uslova na osnovu kojih je izda-to ovla{}ewe,

- postane trajno nesposoban za obavqawe detektivskihposlova,

- izgubi poslovnu sposobnost.Rje{ewem o oduzimawu ovla{}ewa za obavqawe detek-

tivskih poslova iz razloga utvr|enih u stavu 1 alineje 1 i 2ovog ~lana, ili ako prestane postojati jedan od uslova ut-vr|enih ~lanom 31 stav 1 alineja 6 ovog zakona, izri~e se izabrana obavqawa detektivskih poslova trajno.



^lan 60

CJB }e rje{ewem zabraniti detektivskoj kancelarijiobavqawe detektivskih poslova ako se privatnom detektivudetektivske kancelarije oduzme ovla{}ewe na osnovu ~lana59 stav 1 alineje 1 i 2 ovog zakona.


^lan 61

CJB dostavqa kona~no rje{ewe iz ~lana 59 ovog zakonanadle`nom dràvnom organu radi brisawa privatnog detek-tiva iz registra samostalnih privrednika.

CJB dostavqa kona~no rje{ewe iz ~lana 60 ovog zakonanadle`nom sudu radi brisawa detektivske kancelarije izsudskog registra.

^lan 62

Ovla{}ena lica Ministarstva u obavqawu poslova nad-zora utvr|uju zakonitost poslovawa, provjeravaju na~inprimjene propisanih za{titnih i bezbjednosnih mjera, pre-gledaju evidencije i poslovnu dokumentaciju koja im omo-gu}uje uvid u poslovawe, poslovne prostorije, ure|aje itehni~ku opremu, provjeravaju na~in ~uvawa, primopredaje ino{ewa vatrenog oru`ja, provjeravaju osposobqenost za ru-kovawe vatrenim oru`jem pripadnika obezbje|ewa i radnikaunutra{we slu`be obezbje|ewa, pregledaju skladi{te vatre-nog oru`ja i municije te sprovode i druge radwe i mjere koji-ma se ostvaruje uvid u poslovawe.

Poslovnim prostorijama u smislu stava 1 ovog ~lana sma-traju se i stambene i druge prostorije, prevozna sredstva isli~no, u kojima pravno ili fizi~ko lice obavqa djelatnost.


^lan 63

U obavqawu poslova nadzora ovla{}eno lice predlaèMinistarstvu dono{ewe rje{ewa o privremenoj zabraniobavqawa djelatnosti pravnom licu, privatnom detektivu ilidetektivskoj kancelariji obavqawe djelatnosti ako utvrdi:

- da su u obavqawu poslova obezbje|ewa lica i imovine,odnosno detektivskih poslova u~iweni teì propusti upo{tovawu zakona i drugih propisa,

- neispuwavawe propisanih tehni~kih i kadrovskih uslo-va,

- obavqawe djelatnosti koja nije registrovana ili ~ije jeobavqawe zabraweno,

- da zaposleni nemaju propisano ovla{}ewe za obavqaweposlova obezbje|ewa lica i imovine, odnosno detektivskihposlova.

^lan 64

Protiv rje{ewa iz ~lana 63 ovog zakona moè se izjavitiàlba Ministarstvu u roku od tri dana od dana uru~ewarje{ewa.

Ministarstvo je du`no u roku od 15 dana od dana prijemaàlbe donijeti rje{ewe.

VII OVLA[]EWE ZA DONO[EWE PROPISA

^lan 65

Ministar unutra{wih poslova donije}e propise o:- uslovima i na~inu sprovo|ewa tehni~kog i fizi~kog

obezbje|ewa, - uslovima i na~inu obavqawa detektivskih poslova,- prostornim i tehni~kim uslovima za za{titu od kra|a i

drugih nezgoda ili zloupotreba koje mora ispuwavati pos-lovni prostor iz ~l. 13 i 34 ovog zakona,

- na~inu postupawa pripadnika obezbje|ewa, na~inu upo-trebe fizi~ke snage koju mogu upotrijebiti pripadnici


obezbje|ewa, te na~inu nadzora nad radom i osposobqe-no{}u za upotrebu oru`ja,

- sadràju i izgledu legitimacije pripadnika obezbje|ewai detektivske legitimacije,

- na~inu ~uvawa i odlagawa podataka koje je prikupio pri-vatni detektiv, a koji se smatraju poslovnom tajnom,

- sadràju, izgledu i na~inu vo|ewa evidencija utvr|enihu ~l. 51 i 52 ovog zakona,

- programu i na~inu sprovo|ewa pripravni~kog staà ina~inu polagawa pripravni~kog ispita za detektiva,

- uslovima i na~inu pruàwa stru~ne pomo}i.Ministar unutra{wih poslova rje{ewem odre|uje visinu

naknade za polagawe stru~nog ispita, te pripravni~kog ispi-ta kao i cijenu obrasca legitimacije pripadnika obezbje|e-wa i detektivske legitimacije, te obavqawa naplatnih pos-lova pruàwa stru~ne pomo}i.

Ministar unutra{wih poslova rje{ewem imenuje Ispitnukomisiju.

Ministar unutra{wih poslova rje{ewem }e odreditipravno lice za {tampawe obrasca legitimacije pripadnikaobezbje|ewa i detektivske legitimacije.

^lan 66

Ministar zdravqa propisa}e na~in utvr|ivawa op{tezdravstvene i posebne du{evne i fizi~ke sposobnosti pri-padnika obezbje|ewa, privatnih detektiva i radnika, teop{te zdravstvene sposobnosti osniva~a, odnosno ~lanapravnog lica i odredi}e zdravstvene ustanove koje }eobavqati poslove provjere op{te zdravstvene, te posebnedu{evne i fizi~ke sposobnosti lica iz ovog ~lana.

^lan 67

Ministar unutra{wih poslova uz saglasnost ministraprosvjete propisat }e uslove za izvo|ewe nastave i ospo-sobqavawa za pripadnike obezbje|ewa i privatnog detektiva.


VIII KAZNENE ODREDBE

^lan 68

Nov~anom kaznom od 1.000 do 10.000 KM kazni}e se zaprekr{aj pravno lice ako:

- obavqa poslove obezbje|ewa lica i imovine bez odo-brewa iz ~l. 10, 13 i 19 ovog zakona,

- posjeduje vatreno oru`je u ve}oj koli~ini od propisane~lanom 18 stav 1 ovog zakona,

- zapo{qava pripadnike obezbje|ewa, odnosno privatnogdetektiva koji nemaju ovla{}ewa propisanim ~l. 19 i 30 stav2 ovog zakona.

Nov~anom kaznom od 500 do 5.000 KM kazni}e se zaprekr{aj detektivska agencija ako:

- obavqa detektivske poslove bez ovla{}ewa, odnosno odo-brewa propisanim ~lanom 30 stav 2 i ~l. 35 i 38 ovog zakona,

- prikupqaju podatke za koje nemaju ovla{}ewe ili pri-kupqawem podataka ometaju obavqawe poslova organadràvne uprave (~lan 43 st. 2 i 3).

Za prekr{aj iz stava 1 ovog ~lana kazni}e se nov~anom kaz-nom od 200 do 1.200 KM i odgovorno lice u pravnom licu.

Za prekr{aj iz st. 1 i 2 ovog ~lana izre}i }e se i za{titnamjera zabrana obavqawa djelatnosti u trajawu do pet godina.

^lan 69

Nov~anom kaznom od 500 do 8.000 KM kazni}e se zaprekr{aj pravno lice ako:

- obavqa poslove obezbje|ewa lica i imovine bezzakqu~enog ugovora propisano ~lanom 16 ovog zakona,

- upotrebqava sredstva i ure|aje koji ne ispuwavaju pro-pisane uslove u pogledu kvaliteta prema standardima, od-nosno standardima prihva}enim pravilima tehni~ke strukeili neobezbjedi tehni~ku opremu za redovno odràvawe i po-pravak ugra|enih ure|aja (~lan 17),

- zaposlenim licima nije obezbjedilo propisanu unifor-mu, odnosno ako uniforma izgledom i krojem ne odgovarazahtjevima iz ~lana 27 ovog zakona.


Nov~anom kaznom od 200 do 4.000 KM za prekr{aje iz stava1 ovog ~lana kazni}e se i detektivska agencija.

Nov~anom kaznom od 150 do 1.000 KM za prekr{aje iz stava1 ovog ~lana kazni}e se i odgovorno lice u pravnom licu. Zaprekr{aje iz stava 1 ovog ~lana izre}i }e se i za{titna mje-ra zabrane obavqawa djelatnosti u trajawu od pet godina.

^lan 70

Nov~anom kaznom od 300 do 5.000 KM kazni}e se zaprekr{aj pravno lice ako:

- radnici nose radnu uniformu ili ozna~ene dijeloveradne uniforme izvan vremena obavqawa poslova bez rad-nog naloga (~lan 28 st. 1 i 2),

- u slu~aju nastajawa okolnosti zbog kojih se legitimacijapripadnika obezbje|ewa mora oduzeti, legitimaciju odmahne dostavi CJB (~lan 29),

- ne vodi propisane evidencije (~lan 52).Nov~anom kaznom od 100 do 800 KM za prekr{aje iz stava 1

ovog ~lana kazni}e se i odgovorno lice u pravnom licu.

^lan 71

Nov~anom kaznom od 100 do 1.000 KM kazni}e se zaprekr{aj pripadnik obezbje|ewa i privatni detektiv ako:

- obavqa poslove bez ugovora sklopqenog u pisanom obli-ku i izdate posebne punomo}u (~lan 41),

- ne prijavi krivi~no djelo za koje je saznao povodomvr{ewa poslova koji su mu povjereni (~lan 45),

- pri obavqawu poslova upotrijebi vatreno oru`je i drugasredstva prinude ili obavqa nedopu{teno snimawe iliprislu{kivawe (~lan 46),

- nakon prestanka obavqawa detektivskih poslova pov-rijedi odredbe o poslovnoj tajni (~lan 47 stav 1),

- koristi podatke i saznawa do kojih je do{ao u obavqawuugovorenog posla suprotno svrsi radi koje su prikupqeni, od-nosno koji ne preda sve prikupqene podatke stranci nakonobavqenog ugovorenog posla, objavi podatke do kojih je do{aoobavqawem ugovorenog posla ili drugom licu omogu}iobjavqivawe tih podataka (~lan 47 stav 2 i ~lan 48),


- obavqa detektivske poslove iako je trabalo da odbijewihovo obavqawe.

^lan 72

Nov~anom kaznom od 100 do 800 KM kazni}e se za prekr{ajpripadnik obezbje|ewa i privatni detektiv ako:

- ne pokaè detektivsku legitimaciju ovla{}enom licuMinistarstva i licu od koga prikupqa podatke ili ne vratidetektivsku legitimaciju nadle`nom organu u slu~aju pred-vi|enim ~lanom 42 ovog zakona,

- ovla{}enom slu`benom licu Ministarstva ne omogu}iuvid u podatke i dokaze kojima raspolaè (~lan 49).

^lan 73

Nov~anom kaznom od 100 do 500 KM kazni}e se za prekr{ajpripadnik obezbje|ewa ako:

- za obavqawe poslova nosi vatreno oru`je za vrijemeobavqawa poslova za koje nije ovla{}en nositi vatrenooru`je (~lan 24 stav 1),

- za vrijeme obavqawa poslova nosi vlastito vatrenooru`je (~lan 24 stav 5),

- dolazi, odnosno odlazi s rada, u radnoj uniformi bez iz-datog radnog naloga (~lan 28 stav 2),

- na javnom mjestu nosi ozna~ene dijelove radne uniforme(~lan 28 stav 3),

- pri obavqawu poslova obezbje|ewa ne istakne na vidnomjesto legitimaciju pripadnika obezbje|ewa ili ne pokaèovla{}enom slu`benom licu Ministarstva (~lan 27 stav 1 i~lan 29 stav 5).

IX PRELAZNE I ZAVR[NE ODREDBE

^lan 74

Pravna lica i privatni detektivi koji na dan stupawa nasnagu ovog zakona obavqaju djelatnosti propisane ovim zako-


nom, du`ni su u roku od {est mjeseci od dana stupawa na sna-gu ovog zakona uskladiti svoje obaveze sa ovim zakonom.

^lan 75

Pravna lica uz zahtjev za izdavawe odobrewa iz ~lana 12stav 1 ovog zakona podnose:

1. akt o osnivawu i unutra{woj organizaciji te ovjerenprepis akta o upisu u sudski registar;

2. popis osniva~a, svih vlasnika, te zaposlenih i ovjereneprepise rje{ewa o wihovom rasporedu na odgovaraju}a rad-na mjesta, odnosno ugovore o zapo{qavawu;

3. popis vatrenog oru`ja i prepise odobrewa za dràwe ino{ewe oru`ja;

4. popis korisnika usluga;5. popis tehni~kih ure|aja i opreme koja se upotrebqava u

obavqawu djelatnosti, te ovjerene prepise odobrewa zawihovo kori{}ewe, ukoliko je takvo odobrewe propisano po-sebnim propisom;

6. tlocrt poslovnih prostorija i prostorija za odlagaweli~nog naoruàwa i municije s popisom sprovedenih propi-sanih mjera za{tite od poàra.

Privatni detektivi iz ~lana 74 ovog zakona, u roku ut-vr|enim istim ~lanom dostavqaju Ministarstvu:

1. ovjeren prepis dozvole za rad,2. podatke iz ta~. 3, 4 i 5 stava 1 ovog ~lana,3. tlocrt poslovne prostorije.

^lan 76

Licima koja na dan stupawa na snagu ovog zakona obavqajuposlove obezbje|ewa lica i imovine, te poslove privatnogdetektiva i koje ispuwavaju ovim zakonom propisane uslove,a nemaju poloèn stru~ni ispit, izda}e se privremenoovla{}ewe.

Nakon izdavawa privremenog ovla{}ewa lica su du`naprijaviti polagawe ispita pred Ispitnom komisijom Minis-tarstva u roku od {est mjeseci od dana izdavawa privreme-nog ovla{}ewa.


^lan 77

Odredbe ~l. 20 i 22 ovog zakona primjewuju se i na pripad-nike fizi~kog obezbje|ewa u svim pravnim licima koje imajuorganizovanu vlastitu slu`bu obezbje|ewa.

^lan 78

Pravna lica koja obavqaju poslove obezbje|ewa lica iimovine i privatni detektivi mogu nabaviti i dràti vatre-no oru`je u skladu sa Zakonom o oru`ju i municiji ("Slu`beniglasnik Republike Srpske", broj 13/93).

Oru`je i municija nabavqeno suprotno odredbama stava 1ovog ~lana, oduze}e se u skladu sa zakonom.

^lan 79

Lica iz ~lana 75 ovog zakona koja ne postupe po odredbamaovog ~lana ne mogu obavqati djelatnost ovim zakonom.

Rje{ewe o zabrani rada iz prethodnog stava donosi mi-nistar MUP-a. Protiv ovog rje{ewa àlba nije dopu{tenaniti se moè voditi upravni spor.

^lan 80

Ministarstvo dostavqa rje{ewe iz ~l. 60 i 61 ovog zakonanadle`nom sudu radi brisawa iz sudskog registra, odnosnonadle`nom organu dràvne uprave radi brisawa iz registrasamostalnih privrednika.

^lan 81

Propise iz ~lana 65 za sprovo|ewe ovog zakona Vlada Re-publike Srpske i ministar unutra{wih poslova donije}e uroku od tri mjeseca od dana stupawa na snagu ovog zakona.

^lan 82

Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavqivawau "Slu`benom glasniku Republike Srpske".


PRAVILNIKO NAÎNU POLAGAWASTRU^NOG ISPITA ZA

PRIPADNIKE FIZI^KOGI TEHNI^KOG OBEZBJE\EWAI PRIVATNOG DETEKTIVA


^lan 1

Obuka pripadnika fizi~kog i tehni~kog obezbje|ewa i pri-vatnih detektiva sprovodi se prema programima koji su pri-loèni uz ovaj pravilnik i wegov je sastavni dio (Prilog 1, 2i 3).

Obuka za pripadnike fizi~kog obezbje|ewa traje 48 (~etr-desetosam) nastavnih ~asova, od ~ega je 40 (~etrdeset) ~asovateorijski dio, a osam prakti~ni dio.

Obuka za pripadnike tehni~kog obezbje|ewa traje 40 (~etr-deset) nastavnih ~asova teorijskog dijela.

Obuka za privatne detektive traje 30 (trideset) nastavnih~asova teorijskog dijela.

^lan 2

Obuku pripadnika tehni~kog i fizi~kog obezbje|ewa i pri-vatnih detektiva sprovodi Ministarstvo unutra{wih poslo-va Republike Srpske (u daqem tekstu: Ministarstvo) i prav-na lica ovla{}ena za obavqawe ovog posla od strane minis-tra unutra{wih poslova (u daqem tekstu: ministar).

Uslove za izvo|ewe nastave i osposobqavawe pripadnikaobezbje|ewa i privatnog detektiva propisuje ministar uz sa-glasnost ministra prosvjete.

^lan 3

O zavr{enoj obuci Ministarstvo i ovla{}eno pravno li-ce koje vr{i obuku izdaju potvrdu.

Potvrda se ne izdaje ako kandidat nije odslu{ao teorijskidio i nije s uspjehom zavr{io prakti~ni dio obuke.

^lan 4

Nakon zavr{ene obuke kandidat polaè stru~ni ispit.Zahtjev za polagawe stru~nog ispita se podnosi ispitnoj

komisiji.Uz zahtjev za polagawe stru~nog ispita prilaè se dokaz o

{kolskoj spremi i potvrda o zavr{enoj obuci.


Ispitna komisija obavje{tava kandidate o mjestu i vreme-nu polagawa stru~nog ispita, najkasnije 15 (petnaest) danaprije polagawa ispita.

^lan 5

Stru~ni ispit polaè se pred ispitnom komisijom Minis-tarstva, koju rje{ewem imenuje ministar.

Predsjednik, sekretar i ~lanovi komisije mogu imati jed-nog ili vi{e zamjenika.

Predsjednik i ~lanovi komisije i wihovi zamjenici ime-nuju se iz reda visokostru~nih kadrova koji su se istakli uradu i stru~nim poslovima u Ministarstvu, odnosno iz redaistaknutih stru~waka u oblasti teorije i prakse sistemaobezbje|ewa, iz nau~nih, istraìva~kih i obrazovnih ustano-va i institucija iz zemqe i inostranstva, kao i istaknutihsportskih radnika u odgovaraju}im sportskim granama rele-vantnim za obuku pripadnika obezbje|ewa.

^lan 6

Predsjednik i ~lanovi komisije i wihovi zamjenici su is-pitiva~i iz predmeta za koje su odre|eni rje{ewem o obrazo-vawu komisije.

Rje{ewem iz prethodnog stava odre|uje se sekretar i we-gov zamjenik.

^lan 7

Ispit se polaè u sjedi{tu Ministarstva.

^lan 8

Stru~ni ispit se sastoji od usmene provjere znawa teo-rijskog dijela obuke, prema Programu koji je sastavni dioovog pravilnika.

Prakti~ni dio obuke, poznavawe i rukovawe oru`jem po-laè se u odgovaraju}im, za tu namjenu postoje}im objektima -streqanama.


Za kori{}ewe specijalno obu~enih pasa, pripadnicislu`be obezbje|ewa koji su za to odre|eni, prolaze dodatnuobuku.

Sadràj programskih cjelina, osnova su za formirawe is-pitnih pitawa na stru~nom ispitu.

^lan 9

Po zavr{enom ispitu komisija odlu~uje o uspjehu kandida-ta. Uspjeh kandidata na ispitu ocjewuje se "poloìo" ili"nije poloìo".

Ocjenu o postignutom uspjehu, komisija utvr|uje ve}inomglasova, a saop{tava je predsjednik komisije neposredno pos-lije dono{ewa.

^lan 10

Kandidat koji na stru~nom ispitu ne zadovoqi iz najvi{edva predmeta mo}i }e pristupiti polagawu popravnog ispitau roku koji odredi ispitna komisija, a taj rok ne moè bitiduì od dva mjeseca od dana polagawa ispita.

Kandidat koji je ocjewen ocjenom "nije poloìo" moèpristupiti ponovnom polagawu ispita najranije 30 dana oddana zadweg polagawa.

^lan 11

Kandidatu koji je poloìo stru~ni ispit, ispitna komisijaizdaje uvjerewe.

^lan 12

Tro{kove osposobqavawa i polagawa stru~nog ispitasnosi kandidat.

^lan 13

Predsjedniku, ~lanovima komisije, sekretaru i zapis-ni~aru pripada naknada za rad u komisiji.


Visinu naknade iz prethodnog stava odre|uje rje{ewemministar.

^lan 14

O polagawu ispita vodi se zapisnik u koji se obaveznounosi:

- sastav komisije,- datum i mjesto odràvawa ispita,- ime i prezime kandidata,- postavqena pitawa,- ocjena uspjeha kandidata,- broj osvojenih poena na ga|awu iz vatrenog oru`ja.Zapisnik, iz prethodnog stava, potpisuje predsjednik, ~la-

novi komisije, sekretar i zapisni~ar.Uz zapisnik o polagawu ispita prilaè se zahtjev kandi-

data za polagawe ispita sa prilozima.

^lan 15

Administrativno-tehni~ke poslove za komisiju i eviden-ciju o licima koja su polagala ispit vodi sekretar komisije.

^lan 16

Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavqi-vawa u "Slu`benom glasniku Republike Srpske".

Prilog 1: Program obuke za pripadnikefizi~kog obezbje|ewa teorijski dio Programa:

I FIZI^KA ZA[TITA (18 nastavnih ~asova)

1. Zakonska ovla{}ewa ~uvara:1.1. Utvr|ivawe identiteta,1.2. Izdavawe nare|ewa,1.3. Zabrana pristupa,1.4. Zadràvawe,1.5. Pregled vozila i lica,


1.6. Osnove poznavawa zakonskih odredbi (Zakon o agen-cijama za obezbje|ewe lica i imovine i privatnoj detektiv-skoj djelatnosti, Krivi~ni zakonik, Zakon o krivi~nom pos-tupku, Zakon o unutra{wim poslovima, Zakon o prekr{ajima,Zakon o javnom redu i miru, Zakon o oru`ju i municiji),

1.7. Upoznavawe sa sredstvima za rad i opremom za rad;2. Na~in postupawa ~uvara:1.1. Du`nosti ~uvara,1.2. Postupawe ~uvara pri obavqawu poslova kontrole,

obezbje|ewa i pratwe lica,1.3. Pravila pratwe novca, vrijednosnih papira, plemeni-

tih kovina i metala;

II UPOTREBA SREDSTAVA I URE\AJATEHNI^KE ZA[TITE (2 nastavna ~asa)

1. Podjela tehni~kih sredstava za{tite;2. Sistem tehni~ke za{tite:2.1. Sistem za detekciju ulaska u zatvoren prostor,2.2. Sistem za dojavu napada,2.3. Sistem za detekciju ulaska u otvoreni prostor,2.4. Sistem za nadgledawe {ti}enog prostora,2.5. Sistem za detekciju nastanka poàra,2.6. Ostali sistemi za{tite;3. Upotreba sredstava i ure|aja veza u slu`bi;4. Upotreba detektora;5. Sredstva za za{titu u prevozu lica, novca, vrijednos-

nih papira i ostalih vrijednosti;

III OSNOVE KRIMINALISTIKE (6 nastavnih ~asova):

1. Pojam kriminalistike;2. Indicije;3. Uvi|aj;4. Tragovi;5. Mjere i radwe za obezbje|ewe lica mjesta;6. Pisane isprave i tragovi krivi~nih djela na wima

(falsifikati);


IV OSNOVE KOMUNICIRAWA (4 nastavna ~asa):

1. Izvod iz osnova psihologije (pojam, struktura, li~nosti,percepcija, emocije i sl.);

2. Osnove pisane, verbalne i neverbalne komunikacije:3. Pona{awe i opho|ewe na radnom mjestu:

V DR@AWE, NO[EWE I PRAVILNA UPOTREBAVATRENOG ORU@JA (10 nastavnih ~asova)

1. Zakonske osnove za nabavqawe, dràwe, no{ewe i ko-ri{}ewe oru`ja (Zakon o oru`ju i municiji);

2. Krivi~no pravni aspekt upotrebe vatrenog oru`ja:2.1. nu`na odbrana,2.2. krajwa nu`da;3. Rukovawe kratkim vatrenim oru`jem:3.1. Vrste i op{te karakteristike (takti~ko-tehni~ke),3.2. Mjere bezbjednosti,3.3. Rastavqawe i sastavqawe oru`ja,3.4. Opis dijelova oru`ja,3.5. Vrste zastoja, uzroci i na~in otklawawa,3.6. Osnovni pojmovi iz teorije gra|ewa (postupci i

radwe u ni{awewu i okidawu),3.7. ûvawe i odràvawe

PRAKTI^NI DIO PROGRAMA

ISpecijalna fizi~ka obuka (8 nastavnih ~asova):

1. Op{ta fizi~ka pripremqenost;2. Samoodbrana (stavovi, udarci, blokade, padovi, ba-

cawa);3. Zahvati privo|ewa;4. Upotreba fizi~ke snage;5. Upotreba izvje`banih pasa ~uvara.


Prilog 2: Program obuke za pripadniketehni~kog obezbje|ewa

Program obuke pripadnika tehni~kog obezbje|ewa sastojise iz sqede}ih ispitnih podru~ja:

I TEHNI^KO OBEZBJE\EWE (6 nastavnih ~asova):

1. Obavqawe poslova tehni~kog obezbje|ewa;2. Odobrewe i ovla{}ewe za obavqawe poslova tehni~-

kog obezbje|ewa;3. Unutra{wa ~uvarska slu`ba;4. Evidencije;5. Nadzor;6. Uniforma i legitimacija;

II GRA\EVINSKA REGULATIVA (2 nastavna ~asa):

1. Op{te odredbe o gra|ewu;2. Tehni~ka svojstva bitna za gra|ewe;3. U~esnici u gra|ewu;4. Gra|evinska i upotrebna dozvola;5. Gradili{te;6. Kori{}ewe i odràvawe gra|evine;7. Inspekcijski nadzor;

III TEHNI^KA REGULATIVA (10 nastavnih ~asova):

1. Tehni~ka za{tita;2. Sistemi tehni~ke za{tite;3. Sprovo|ewe tehni~ke za{tite;4. Izrada sistema tehni~ke za{tite;5. Izrada procjene ugroènosti {ti}enog objekta;6. Izrada bezbjednosnog elaborata;7. Definisawe projektnog zadatka;8. Projektovawe sistema tehni~ke za{tite;9. Deponovawe projekta tehni~ke za{tite;10. Centralni dojavni sistem;11. Radni nalog za obavqawe poslova tehni~ke za{tite;


12. Obavqawe tehni~kog pregleda sistema tehni~keza{tite;

13. Odràvawe i servisirawe sistema tehni~ke za{tite;14. Izdavawe naloga za onesposobqavawe sistema

tehni~ke za{tite;15. Nadzor nad izvr{ewem radova tehni~ke za{tite;

IV KRIMINALISTI^KA TEHNIKA ZA[TITA TAJNOSTIPODATAKA (6 nastavnih ~asova):

1. Kriminalisti~ka tehnika:1.1. Kriminalisti~ka identifikacija,1.2. Kriminalisti~ka registracija,1.2.1. Foto registracija i identifikacija,1.2.2. Daktiloskopija,1.2.3. Identifikacija osoba po glasu,1.3. Kriminalisti~ka fotografija:1.3.1. Operativna fotografija,1.3.2. Istra`na fotografija,1.4. Operativna kriminalisti~ka tehnika:1.4.1. Fotografisawe,1.4.2. Registrovawe.1.5. Istra`na tehnika:1.5.1. Kriminalisti~ko-tehni~ka vje{ta~ewa,1.5.2. Nau~ne metode vje{ta~ewa,1.5.3. Nalaz i mi{qewe vje{taka;2. Za{tita tajnosti podataka:2.1. Vrste tajnosti i ozna~avawa tajnosti,2.2. Dràvna tajna,2.3. Vojna tajna,2.4. Slu`bena tajna,2.5. Lica ovla{}ena za utvr|ivawe dràvne, vojne i

slu`bene tajne, te stepen tajnosti,2.6. Za{tita dràvne, vojne i slu`bene tajne,2.7. Poslovna tajna,2.8. Profesionalna tajna,2.9. Du`nost ~uvawa tajne.


Prilog 3: Program obuke za privatnog detektiva

I KRIMINALISTIKA (30 nastavnih ~asova)

1. Pojam, uzro~nost i postojanost kriminaliteta;2. Izvr{ioci krivi~nih djela i wihova tipologija:3. Metodi i subjekti u spre~avawu suzbijawa kriminaliteta:4. Pojam i zna~aj kriminalistike:5. Predmet, zadaci i na~ela kriminalistike:6. Izvori saznawa o krivi~nim djelima i izvr{iocima;7. Krivi~ne prijave kao izvor saznawa;8. Pojam kriminalisti~ke obrade;9. Osnovna pitawa koja treba rje{avati u fazi otkrivawa

krivi~nih djela i wihovih izvr{ioca;10. Indicije, verzije;11. Kriminalisti~ka provjera (pojam, ciq, vrste i na~in

dokumentovawa);12. Prikupqawe obavje{tewa;13. Osmatrawe;14. Pra}ewe (pojam, ciq, vrsta i taktika pra}ewa);15. Predmeti i tragovi krivi~nih djela kao materijalni

dokazi;16. Uvi|aj, rekonstrukcija doga|aja;17. Prepoznavawe predmeta i lica:a) prepoznavawe lica,b) prepoznavawe predmeta, le{eva i lica mjesta;18. Prikupqawe obavje{tewa kao osnova li~nih dokaza:18.1. Osnovi psihologije iskaza,18.2. Op{ta takti~ka pravila obavqawa informativnih

razgovora,a) pripreme i plan vo|ewa informativnih razgovora,b) vrijeme i mjesto vo|ewa informativnih razgovora,c) tok informativnog razgovora;19. Na~ini biqeèwa prikupqenih obavje{tewa i poda-

taka;20. Osnove poznavawa zakonskih odredbi (Zakon o agencija-

ma za obezbje|ewe lica i imovine i privatnoj detektivskojdjelatnosti, Krivi~ni zakonik, Zakon o krivi~nom postupku),

21. Pojam i zna~aj krivi~ne prijave.


PRAVILNIKO USLOVIMA I NAÎNU

SPROVO\EWA TEHNI^KOG IFIZI^KOG OBEZBJE\EWA


I OP[TE ODREDBE

^lan 1

Ovim pravilnikom ure|uje se djelatnost obezbje|ewa licai imovine, koji se sprovode tehni~kim i fizi~kimobezbje|ewem, uslovi i na~in sprovo|ewa tehni~kog i fi-zi~kog obezbje|ewa.

II TEHNI^KO OBEZBJE\EWE

^lan 2

Tehni~ka za{tita lica i imovine sprovodi se tehni~kimsredstvima (u daqem tekstu: sistemi tehni~ke za{tite), koji-ma je osnovna namjena spre~avawe protivpravnih radwiusmjerenih prema {ti}enim licima ili imovini.

Sistemi tehni~ke za{tite smatraju se sistemi izvedeni,odràvani i servisirani u skladu sa odredbama ovog pra-vilnika.

^lan 3

Pod sistemom tehni~ke za{tite, u smislu ovog pravilnika,podrazumijevaju se:

1. Sistemi za fizi~ko spre~avawe nedopu{tenog pristupaobjektu, a naro~ito:

- specijalne ograde, rampe, barikade, protivprovalna vra-ta i drugi mehani~ki i/ili elektromehani~ki sistemi tehni-~ke za{tite kojima rukuju ovla{}ena ili odgovorna lica,

- sve vrste brava sa serijskim brojem ili kodom,- neprobojna stakla i sli~ne gra|evinske konstrukcije,- oprema za pohrawivawe i ~uvawe predmeta i dokumenata

(kase, trezori i sl.);2. Elektronski bezbjednosni sistemi, koji omogu}avaju

efikasnu za{titu {ti}enog objekta:- alarmni protivprovalni sistemi,- sistemi zatvorene televizije,


- sistemi za kontrolu pristupa,- sistemi za kontrolu obilaska objekta,- protivpoàrni sistemi,- ostali elektronski sistemi koji su u funkciji za{tite

lica i imovine.

^lan 4

Sprovo|ewe tehni~ke za{tite podrazumijeva:1. izradu procjene ugroènosti {ti}enog objekta,2. izradu bezbjedonosnog elaborata, 3. definisawe projektnog zadatka,4. projektovawe sistema tehni~ke za{tite,5. izradu sistema tehni~ke za{tite,6. stru~ni nadzor nad izvo|ewem radova,7. obavqawe tehni~kog pregleda i prijema sistema

tehni~ke za{tite,8. odràvawe i servisirawe sistema tehni~ke za{tite.

^lan 5

Procjena ugroènosti {ti}enog objekta, izra|uje se na os-novu podataka o:

1. vrsti, namjeni, veli~ini i izgledu objekta, lokaciji iokruèwu, te gra|evinskim i ostalim karakteristikamaobjekta,

2. vrsti i broju stalnih i povremenih korisnika,3. reìmu rada i na~inu kori{}ewa objekata,4. opremi, predmetima i dokumentima koji }e se u objektu

nalaziti, te stepenu rizika od wihovog o{te}ewa, otu|ewaili uni{tewa.

Procjena ugroènosti izra|uje se primjenom priznatihpravila u sprovo|ewu tehni~ke za{tite lica i imovine.

Priznata pravila u sprovo|ewu tehni~ke za{tite, u smis-lu ovog pravilnika, su pravila iz doma}ih i stranih propisaili u praksi provjereni na~ini pomo}u kojih se spre~avajuprotivpravne radwe usmjerene prema {ti}enim licima iliimovini, odnosno smawuje ili otklawa opasnost od preduzi-mawa takvih radwi.


^lan 6

Na osnovu izra|ene procjene ugroènosti {ti}enog objek-ta izra|uje se bezbjedonosni elaborat.

Bezbjedonosnim elaboratom se odre|uje optimalan nivotehni~ke i fizi~ke za{tite i wihova me|usobna povezanost.

Bezbjedonosnim elaboratom utvr|uje se i:1. zahtjevi koje moraju ispuwavati sistemi koji nisu siste-

mi tehni~ke za{tite, ali uti~u na bezbjednost objekata i po-uzdan rad sistema tehni~ke za{tite (npr. sistem napajawaelektri~nom energijom, rasvjeta, vodosnabdijevawe, grijawei sl.),

2. gra|evinski i sli~ni zahtjevi od zna~aja za pravilan ipouzdan rad sistema tehni~ke za{tite (npr. nivelisawe te-rena, bezbjednosna rastojawa, ure|ewe okoline i sl.).

^lan 7

Na osnovu izra|enog bezbjedonosnog elaborata i posebnihzahtjeva korisnika objekta defini{e se projektni zadatak.

Projektnim zadatkom utvr|uju se sve veli~ine (parametri)potrebni za izradu projekta sistema tehni~ke za{tite, a na-ro~ito:

1. vrsta tehni~ke za{tite,2. smje{taj centralnog sistema tehni~ke za{tite,3. sme{taj ure|aja i opreme,4. na~in polagawa instalacija.

^lan 8

Projektovawe sistema tehni~ke za{tite obuhvata:1. izbor vrste i obima tehni~ke za{tite,2. izbor ure|aja i opreme,3. razradu koncepcije tehni~ke za{tite,4. izradu projektne dokumentacije.


^lan 9

Projektnu dokumentaciju mogu izra|ivati samo pravna li-ca registrovana za obavqawe poslova tehni~ke za{tite, nana~in i pod uslovima utvr|enim zakonom, te propisima izoblasti gradwe.

Projekat sistema tehni~ke za{tite mora biti izra|en uskladu sa propisima koji ure|uju poslove projektovawa.

Procjena ugroènosti i bezbjednosni elaborat ~ine sas-tavni dio projekta sistema tehni~ke za{tite.

^lan 10

Za svaki sistem tehni~ke za{tite izra|uje se projekat.Projekat sistema tehni~ke za{tite izra|uje se za one

objekte za koje je procjenom ugroènosti i bezbjedonosnimelaboratom utvr|eno postojawe pove}ane opasnosti od pro-tivpravnih radwi (npr. objekti u kojima se okupqa ve}i brojqudi ili se pohrawuje i ~uva imovina ve}e vrijednosti isl.).

^lan 11

Pravno lice iz ~lana 9 ovog pravilnika obavezno je obez-bijediti sigurno pohrawivawe projekta sistema tehni~keza{tite, te voditi evidenciju o svim izra|enim kopijama.Svaka izra|ena kopija mora biti numerisana.

Kopiju projekta, odnosno uvid u projektu dokumentaciju mo-gu imati lica koja imaju ovla{}ewa za obavqawe poslovatehni~ke za{tite.

Lica iz stava 2 ovog ~lana svojim potpisom potvr|uju preu-zimawe kopije projekta sistema tehni~ke za{tite, odnosno~iwenicu da im je omogu}en uvid u projektnu dokumentaciju.

Projekat sistema tehni~ke za{tite je poslovna tajna.

^lan 12

Izrada sistema tehni~ke za{tite podrazumijeva:1. polagawe instalacija,


2. ugradwu ure|aja i opreme,3. programirawe, pode{avawe (parametrirawe) i ispiti-

vawe sistema tehni~ke za{tite, te wegovo pu{tawe u rad,4. izradu uputstva za rukovawe,5. obuku osobqa.

^lan 13

Pripremni radovi su svi radovi koji prethode izradi in-stalacija tehni~ke za{tite i ugradwi ure|aja i opreme,ukqu~uju}i i postavqawe kablovskih nosa~a i instalacio-nih cijevi.

Izrada pripremnih radova sistema tehni~ke za{tite nesmatra se tehni~kom za{titom u smislu odredaba ovog pra-vilnika.

^lan 14

Izrada instalacija sistema tehni~ke za{tite obuhvatapolagawe i u~vr{}ivawe elektri~nih vodova (kablova) ukablovske nosa~e, odnosno uvla~ewe vodova u instalacijskecijevi i sli~ne radove.

Instalacija sistema tehni~ke za{tite mora biti izvedenau skladu sa propisima i standardima.

^lan 15

Pripremne radove u izradi sistema tehni~ke za{titemoè izvoditi i pravno i fizi~ko lice koje nema odobreweza obavqawe poslova obezbje|ewa.

Pri obavqawu pripremnih radova u izradi sistematehni~ke za{tite, pravna i fizi~ka lica iz stava 1 ovog ~la-na ne smiju imati uvid u dijelove projekta koji sadrì ele-mente koncepcije tehni~ke za{tite.

^lan 16

Nakon postavqawa i ispitivawa instalacija tehni~keza{tite ugra|uju se ure|aji i oprema.


Ure|aji i oprema ugra|uju se i pode{avaju (parametriraju)u skladu sa projektnom dokumentacijom i uputstvom proiz-vo|a~a ure|aja i opreme.

^lan 17

Sistem tehni~ke za{tite moè biti povezan na centralnidojavni sistem.

Centralni dojavni sistem moè imati pravno lice koje jeregistrovano za obavqawe poslova fizi~ke za{tite i imadanono}no deùrstvo, te interventnu ekipu koju sa~iwavajunajmawe dva pripadnika obezbje|ewa.

Sistemi tehni~ke za{tite se ne mogu programirati takoda signal nastao aktivirawem sistema tehni~ke za{tite bu-de prenesen na sistem veza Ministarstva unutra{wih poslo-va (u daqem tekstu: Ministarstvo), osim kada je to definisa-no ugovorom izme|u Ministarstva i pravnog lica.

^lan 18

Poslovi tehni~ke za{tite mogu se obavqati samo na osno-vu ovjerenog radnog naloga.

Radni nalog iz stava 1 sadrì sqede}e podatke:1. ime i prezime pripadnika obezbje|ewa,2. naziv preduze}a,3. opis posla i broj ugovora,4. vrijeme obavqawa poslova,5. potpis odgovornog lica. Za vrijeme obavqawa poslova tehni~ke za{tite pripad-

nik obezbje|ewa mora kod sebe imati radni nalog propisanogsadràja.

^lan 19

Stru~ni nadzor nad izvo|ewem poslova tehni~ke za{titemoè obavqati samo pravno lice koje je registrovano zaobavqawe poslova nadzora, na na~in i pod uslovima ut-vr|enim Zakonom o agencijama za obezbje|ewe lica i imovi-ne i privatnoj detektivskoj djelatnosti (u daqem tekstu: Za-kon), te propisi iz oblasti gradwe.


^lan 20

Tehni~ki pregled sistema tehni~ke za{tite podrazumijeva:1. provjeru ispravnosti i funkcionalnosti svih ure|aja i

opreme koji ~ine sistem tehni~ke za{tite,2. provjeru uskla|enosti sistema tehni~ke za{tite sa

projektom,3. provjeru obu~enosti lica,4. provjeru korisni~kih uputstava za rukovawe,5. provjeru dokaza kvaliteta ugra|ene opreme (atest).Tehni~ki pregled iz stava 1 ovog ~lana vr{e ovla{}eni

predstavnik investitora ili korisnika i izvo|a~.O obavqenom tehni~kom pregledu sa~iwava se zapisnik

koji potpisuju lica iz stava 2 ovog ~lana.Izvo|a~ investitoru ili korisniku daje potvrdu da je sis-

tem tehni~ke za{tite izveden u skladu sa odredbama ovogpravilnika. Sastavni dio potvrde je zapisnik iz stava 3 ovog~lana.

^lan 21

Sistemi tehni~ke za{tite i dijelovi sistema moraju seodràvati u ispravnom stawu i najmawe jednom godi{we ser-visirati.

Poslove odràvawa i servisirawa sistema tehni~keza{tite mogu jedino obavqati pravna lica koja su registro-vana za obavqawe poslova tehni~ke za{tite.

Izvo|a~ je obavezan obezbijediti odràvawe i servisi-rawe sistema u garantovanom roku, a na zahtjev korisnikamoè prihvatiti odràvawe i servisirawe izvan garantnogroka.

Izvo|a~ je obavezan omogu}iti isporuku potrebnih rezerv-nih dijelova u periodu pet godina od dana pu{tawa sistemau rad.

^lan 22

U slu~aju da je potrebno obaviti nasilno osnesposobqa-vawe tehni~ke za{tite, pravnom licu registrovanom za


obavqawe poslova tehni~ke za{tite mora se izdati pisaninalog za obavqawe ovog posla, izdat od strane licaovla{}enog za pristup {ti}enom objektu ili predmetu.

^lan 23

Na sistem tehni~ke za{tite, izveden prije stupawa nasnagu ovog pravilnika, primjewuju se samo odredbe ovog pra-vilnika koji se odnosi na odràvawe i servisirawe sistematehni~ke za{tite, do wegove prve rekonstrukcije.

III FIZI^KO OBEZBJE\EWE

^lan 24

Pripadnik obezbje|ewa je ovla{}en da utvrdi identitetlica koje ulazi, odnosno izlazi iz {ti}enog objekta iliprostora koji se obezbje|uje.

Radi utvr|ivawa identiteta lica iz stava 1 ovog ~lana,pripadnik obezbje|ewa }e zatraìti na uvid li~nu kartu ilidrugu javnu ispravu kojom se moè utvrditi identitet lica (udaqem tekstu: isprava).

Pripadnik obezbje|ewa }e u evidenciju uspisati podatkeo licu iz stava 1 ovog ~lana, a potom mu vratiti ispravu iizdati propusnicu za ulazak u {ti}eni objekat ili prostor.

^lan 25

Licu koje remeti propisani red i mir u {ti}enom objektuili prostoru, ili svojim pona{awem, djelovawem ili pro-pu{tawem du`ne radwe ugroàva bezbjednost {ti}enogobjekta, prostora ili lica, pripadnik obezbje|ewa }e nare-diti udaqavawe s prostora ili objekta koji {titi, odnosnoudaqavawe od {ti}enog lica.

Ukoliko lice iz stava 1 ovog ~lana ne postupi po izdatojnaredbi, pripadnik obezbje|ewa }e zatraìti intervencijupolicije.


^lan 26

Lice koje je zate~eno u ~iwenu krivi~nog djela na{ti}enom prostoru ili objektu, pripadnik obezbje|ewa tre-ba da zadrì do dolaska policije.

Pripadnik obezbje|ewa }e izvr{iti spoqni pregledzadrànog lica u ciqu utvr|ivawa posjedovawa oru`ja,predmeta pogodnih za napad ili predmeta koji mogu pos-luìti kao dokaz o poku{anom ili izvr{enom krivi~nom dje-lu.

U slu~aju da lice zate~eno u vr{ewu krivi~nog djelapruì otpor i poku{a bjekstvo, pripadnik obezbje|ewa moèprimjeniti sredstvo prinude (sredstvo za vezivawe) da bizadràlo lice do dolaska policije.

^lan 27

O zadràvawu lica pripadnik obezbje|ewa }e odmah oba-vijestiti policiju i do dolaska policije }e postupati po na-re|ewima ovla{}enih slu`benih lica Ministarstva unu-tra{wih poslova (u daqem tekstu: ovla{}ena slu`bena lica).

Oru`je i predmete iz stava 2 prethodnog ~lana pripadnikobezbje|ewa }e oduzeti i predati policiji.

O zadràvawu i predaji lica policiji pripadnik obezb-je|ewa }e sa~initi izvje{taj koji sadrì:

- ime i prezime zadrànog lica,- razlog i mjesto zadràvawa,- na~in postupawa prilikom zadràvawa,- vrijeme obavje{tavawa policije,- izdate naredbe ovla{}enog slu`benog lica i vrijeme iz-

davawa naredbe,- vrijeme predaje zadrànog lica ovla{}enom slu`benom

licu,- potpis pripadnika obezbje|ewa.

^lan 28

Pripadnik obezbje|ewa moè obaviti pregled lica i vo-zila na kontrolnim ta~kama {ti}enog objekta ili prostora.


Kontrolne ta~ke se mogu nalaziti na ulazu, izlazu ili unutar{ti}enog objekta ili prostora. Pregled lica iz stava 1 ovog~lana, sastoji se od spoqnog pregleda odje}e i ostalih pred-meta (torbe, prtqaga i sl.). Pregled ènskog lica moè oba-viti samo èna - pripadnik obezbje|ewa, a izuzetno i mu{ka-rac i to sa spoqnom stranom {ake.

^lan 29

Prilikom pregleda lica i vozila pripadnik obezbje|ewamoè koristiti odgovaraju}a tehni~ka sredstva (ru~ni detek-tori, sistem ogledala i sl.).

^lan 30

Pregled lica i vozila pripadnik obezbje|ewa moè oba-viti samo uz pristanak lica koje treba pregledati, odnosnovlasnika ili korisnika vozila i to u slu~aju kada lice i vo-zilo ulazi u {ti}eni prostor.

Ukoliko lice, odnosno vlasnik ili korisnik vozila odbijepregled, pripadnik obezbje|ewa ne}e dopustiti ulazak u{ti}eni prostor.

U slu~aju da se lice ili vozilo nalaze u {ti}enom pros-toru ili objektu i ukoliko lice, odnosno vlasnik ili koris-nik vozila odbije pregled, pripadnik obezbje|ewa je obave-zan da postupi kao i u slu~aju da je izvr{eno krivi~no djelo,odnosno da zadrì lice i vozilo do dolaska policije.

^lan 31

Ovla{}ewe pripadnika obezbje|ewa utvr|ena ~lanom 28ovog pravilnika ne smiju se primijeniti prema ovla{}enimslu`benim licima.

^lan 32

Pripadniku obezbje|ewa je dozvoqeno u obavqawu poslo-va fizi~kog obezbje|ewa upotrijebiti fizi~ku snagu, samoako na drugi na~in ne moè odbiti:


- protivpravni i neposredni napad kojim se ugroàva we-gov ìvot ili ìvot lica koje obezbje|uje,

- protivpravni i neposredni napad usmjeren na otu|ewe,uni{tewe ili umawewe vrijednosti imovine kojuobezbje|uje.

Pod upotrebom fizi~ke snage smatraju se zahvati bacawa,udarci i druge vje{tine samoodbrane radi savladavawa ot-pora lica koje fizi~ki napada na pripadnika obezbje|ewa,lica ili objekte, odnosno predmete koji se obezbje|uju.

^lan 33

Pripadnik obezbje|ewa }e prije upotrebe fizi~ke snage otome upozoriti lice prema kojem namjerava upotrijebiti fi-zi~ku snagu.

Savladavawem otpora lica koje fizi~ki napada pripad-nika obezbje|ewa, lice ili objekat, odnosno predmete koji se{tite, pripadnik obezbje|ewa }e prestati s upotrebom fi-zi~ke snage.

^lan 34

U obavqawu poslova fizi~ke za{tite mogu se koristitiposebno izvje`bani psi-~uvari.

Psi-~uvari se koriste samo u okviru {ti}enog objekta iliprostora i to za:

- pra}ewe traga,- otkrivawe droge, eksploziva i drugih supstanci,- za{titu ili obilazak odre|enih oblasti - samostalno,- za{titu ili obilazak odre|enih oblasti - sa pripadni-

kom obezbje|ewa,- ~uvawe ili zadràvawe lica na zadatoj lokaciji - mjes-

tu.

^lan 35

U obavqawu poslova fizi~ke za{tite pripadnik obezb-je|ewa moè upotrijebiti vatreno oru`je-pi{toq, pod uslo-vima propisanim ~lanom 24 Zakona.


Prije upotrebe vatrenog oru`ja pripadnik obezbje|ewa jeduàn upozoriti lice protiv kojeg namjerava upotrijebiti va-treno oru`je.

Ako lice nakon upozorewa i zastra{ivawa ne prestane snapadom prema {ti}enom licu ili pripadniku obezbje|ewa,odnosno napadom na ~uvane vrijednosti, objekte ili prosto-re, pripadnik obezbje|ewa }e protiv lica upotrijebiti va-treno oru`je.

Pripadnik obezbje|ewa je obavezan prilikom upotrebe va-trenog oru`ja ~uvati ìvote drugih qudi i voditi ra~una daproizvede {to je mogu}e mawe {tetnih posqedica.

^lan 36

O upotrebi fizi~ke snage i vatrenog oru`ja pripadnikobezbje|ewa je obavezan odmah obavijestiti najbliù poli-cijsku stanicu, podnijeti pismeni izvje{taj i odgovornom li-cu pravnog lica u kojem je zaposlen, podnijeti pismeniizvje{taj.

Izvje{taj iz stava 1 ovog ~lana sadrì:- vrijeme i mjesto upotrebe sredstava prinude,- generalije lica prema kojem je sredstvo primjeweno,- vrstu primjewenog sredstva,- razlozi za upotrebu sredstava prinude,- nastale posqedice,- ime i prezime pripadnika obezbje|ewa.Odgovorno lice pravnog lica u kojem je pripadnik obezb-

je|ewa zaposlen, obavezno je primjerak izvje{taja dostavitiodmah nadle`noj policijskoj stanici.

^lan 37

U obavqawu poslova fizi~ke za{tite pripadnik obezb-je|ewa ne smije koristiti oru`je sa:

- zrnom promjera maweg od 9 mm (0.357 in~a),- zapaqivim zrnom, zrnom s punom metalnom ko{uqicom

(tzv. FMJ zrno),- zrnom koje je namjeweno probijawu za{titnog prsluka ili

oklopa.


Pripadnik obezbje|ewa je obavezan najmawe jedanput go-di{we izvr{iti vje`bovno ga|awe bojevom municijom krat-kim vatrenim oru`jem kojim je zaduèn.

^lan 38

Na~in no{ewa oru`ja se mora propisati op{tim aktompravnog lica u kome je pripadnik obezbje|ewa zaposlen.

Oru`je se moè nositi na vidqiv na~in u futroli sakop~om ili prikriveno, ali uvijek bez metka u cijevi.

^lan 39

Pripadnici obezbje|ewa koji poslove fizi~kogobezbje|ewa obavqaju u smjenama obavezni su vr{iti primo-predaju oru`ja i municije na na~in propisan op{tim aktompravnog lica u kojem su zaposleni.

Pripadnici obezbje|ewa koji obavqaju poslove pratwe iosigurawa novca, vrijednosnih papira, dragocjenih metala,primopredaju oru`ja vr{e na mjestima propisanim op{timaktom iz stava 1 ovog ~lana.

^lan 40

Poslove fizi~kog obezbje|ewa pripadnici obezbje|ewamogu obavqati samo na osnovu izdanog radnog naloga.

Radni nalog iz stava 1 ovog ~lana obavezno sadrì sqe-de}e podatke:

- ime i prezime pripadnika obezbje|ewa,- radno mjesto,- opis zadatka,- serijski broj vatrenog oru`ja kojim je pripadnik obezb-

je|ewa zaduèn,- vrijeme smjene,- potpis i ovjera odgovornog lica.


^lan 41

Pravno lice u kojem je pripadnik obezbje|ewa zaposlen,obavezno je pripadniku obezbje|ewa obezbijediti radnu uni-formu.

Kroj i boja radne uniforme, te uslovi no{ewa uniformemoraju biti propisani op{tim aktom pravnog lica u kojem jepripadnik obezbje|ewa zaposlen.

^lan 42



PRAVILNIKO PROSTORNIM I

TEHNI^KIM USLOVIMAZA ZA[TITU OD KRA\A

I DRUGIH NEZGODA ILIZLOUPOTREBA, KOJE MORAISPUWAVATI POSLOVNI

PROSTOR PREDUZE]A KOJEOBAVQA DJELATNOSTOBEZBJE\EWA LICA I

IMOVINE I DETEKTIVSKAAGENCIJA


^lan 1

Poslovni prostor preduze}a koje obavqa djelatnostobezbje|ewa lica i imovine, te agencije privatnog detektivai detektivske kancelarije (u daqem tekstu: poslovni pros-tor) mora biti posebna gra|evinska cjelina i opremqena nana~in primjeren ugledu i zna~aju djelatnosti obezbje|ewalica i imovine ili detektivske djelatnosti.

Ako se poslovni prostor nalazi u vi{espratnoj stambenojili poslovnoj zgradi bez lifta, moè se nalaziti najvi{e natre}em spratu te zgrade.

^lan 2

Poslovni prostor mora imati najmawe dvije prostorije (rad-na soba i ~ekaonica) i mokri ~vor (WC). Ukupna povr{ina pos-lovnog prostora ne smije biti mawa od 35 m2 (za obavqawe dje-latnosti obezbje|ewa lica i imovine), odnosno 25 m2 (za obav-qawe detektivske djelatnosti). Radna soba privatnog detekti-va mora biti vizuelno odvojena i zvu~no izolovana od ~ekaoni-ce. Prostorije poslovnog prostora moraju biti ~iste, uredne iopremqene ure|ajima i sredstvima za dojavu i ga{ewe poàra,u skladu sa op{tim propisima o za{titi od poàra.

^lan 3

Radi smje{taja i ~uvawa predmeta u radu i propisanihevidencija, poslovni prostor mora imati vatrootporne or-mare ili kase, ~ija otpornost na vatru iznosi najmawe dvasata ili vatrootpornu prostoriju ~iji zidovi, podovi, stro-povi i otvori imaju otpornost na vatru najmawe jednog sata.

Ormari ili kase iz stava 1 ovog ~lana moraju imati sigur-nosne mehani~ke ili numeri~ke brave koje garantuju bezbjed-nost pohrawenih predmeta i evidencije.

^lan 4

U poslovnom prostoru mora se nalaziti telefon, tele-faks, personalni ra~unar ili pisa}a ma{ina.


^lan 5

Poslovni prostor preduze}a koje obavqa djelatnost fi-zi~ke za{tite, mora pored uslova iz ~l. 1, 2, 3 i 4 ovog pra-vilnika, imati i posebnu prostoriju za smje{taj i ~uvaweoru`ja i municije (u daqem tekstu: priru~no skladi{teoru`ja).

Priru~no skladi{te oru`ja mora:1. biti izgra|eno od materijala minimalne vatrootpor-

nosti zidova od dva sata, stropova i podova od jedan i posat, otvora od jednog sata,

2. imati prozore za{ti}ene pokretnom metalnom mreòm -debqinom alki najmawe 5 mm i maksimalnom veli~inom ot-vora 70 mm h 70 mm ili fiksnim re{etkama - debqine {ipkinajmawe 10 mm, pri ~emu najve}i razmak izme|u {ipki moèbiti 100 mm, a izme|u vodoravnog metalnog ukru}ewa do 300mm,

3. imati vrata prema vawskom prostoru za{ti}ena na na-~in propisan ta~kom 2 ovog stava, s tim da metalna mreà,odnosno okvir s re{etkama mora biti jednim krajem u~vr{-}en za vawski nosivi zid, a drugi kraj zakqu~an s dvije bra-ve,

4. imati ormar ili kasu propisanu u ~lanu 3 ovog pravil-nika.

Priru~no skladi{te oru`ja mora s ostalim prostorijamaposlovnog prostora ~initi jedinstvenu gra|evinsku cjelinu.

^lan 6

Grijawe priru~nog skladi{ta smije se obavqati samoure|ajima na toplu vodu ili topli vazduh koji se ubacuje iz-vana, tako da temperatura prostorije ne prelazi 20oC.

^lan 7

Ukqu~ivawe rasvjete mora se izvesti izvan priru~nogskladi{ta.

U priru~nom skladi{tu nije dozvoqena upotreba otvore-nog plamena.


^lan 8

Na~elnik centra javne bezbjednosti imenuje komisiju, kojautvr|uje postojawe prostornih i tehni~kih uslova propisa-nih ovim pravilnikom.

Komisija iz stava 1 ovog ~lana sastoji se od najmawe dva~lana, od kojih je jedan inspektor iz sektora/odjeqewa poli-cije, a drugi inspektor za{tite od poàra.

^lan 9

Komisija iz ~lana 8 ovog pravilnika, na osnovu pri-loènih pisanih dokaza i li~nog uvida u poslovni prostor itehni~ku opremqenost utvr|uje ispuwavawe uslova propisa-nih ovim pravilnikom.

^lan 10



PRAVILNIKO USLOVIMA OBAVQAWA

POSLOVA PRATWE IOBEZBJE\EWA NOVCA,

VRIJEDNOSNIH PAPIRA,PLEMENITIH KOVINA,

METALA I DRUGIHVRIJEDNOSTI


^lan 1

Ovim pravilnikom ure|uju se uslovi obavqawa poslovapratwe i obezbje|ewa novca, vrijednosnih papira, plemeni-tih kovina, metala i drugih vrijednosti, te na~in izdavawa ioduzimawa posebnog odobrewa za obavqawe tih poslova.

^lan 2

Preduze}a koja obavqaju djelatnost obezbje|ewa lica iimovine (u daqem tekstu: ovla{}eno preduze}e) mogu obav-qati poslove pratwe i obezbje|ewa novca, vrijednosnih pa-pira, plemenitih kovina, metala i drugih vrijednosti, samona osnovu odobrewa nadle`nog centra javne bezbjednosti.

^lan 3

Za obavqawe poslova iz ~lana 2 ovog pravilnika ovla{-}eno preduze}e mora posjedovati najmawe jedno vozilo izve-deno i opremqeno na na~in propisan ovim pravilnikom (udaqem tekstu: blindirano vozilo).

^lan 4

Unutar blindiranog vozila moraju postojati najmawe dvaodvojena prostora (prostor za voza~a i pratioca i prostor zateret).

Pregrade koje odvajaju prostore u blindiranom vozilu mo-raju biti izvedene u istom nivou za{tite kao i blindiranovozilo.

^lan 5

Blindirano vozilo mora biti opremqeno:1. sistemom tehni~ke za{tite, koji spre~avaju neovla{}en

ulazak u blindirano vozilo, otkrivaju, biqeè i javqaju po-ku{aj neovla{}enog ili nasilnog ulaska u blindirano vozi-lo,

2. telekomunikacijskim sistemom:


- radio telefonom (sistem javne telekomunikacije) i- sistemom mobilne i prijenosne radio veze (sistem tele-

komunikacije za vlastite potrebe),3. sredstvima za ga{ewe poàra u skladu sa propisima iz

podru~ja za{tite od poàra.

^lan 6

Posadu blindiranog vozila ~ine voza~ i najmawe jedanpratilac. Svi ~lanovi posade blindiranog vozila moraju bi-ti pripadnici obezbje|ewa, odnosno moraju imati ovla{}e-wa za obavqawe poslova fizi~kog obezbje|ewa.

Pri obavqawu poslova iz ~lana 2 ovog pravilnika svi~lanovi posade blindiranog vozila moraju biti naoruànivrstom vatrenog oru`ja propisanim Pravilnikom o uslovimai na~inu sprovo|ewa tehni~kog i fizi~kog obezbje|ewa i mo-raju biti opremqeni za{titnom opremom (za{titni prsluk,{qem).

^lan 7

Kada se novac, vrijednosni papiri, plemenite kovine, me-tali i ostale vrijednosti prenose pje{ice, poslove pratwei obezbje|ewa obavqa najmawe jedan pripadnik obezbje|ewa.

Lice koje pje{ice prenosi novac, vrijednosne papire, ple-menite kovine, metale i ostale vrijednosti (u daqem tekstu:nosa~) ne mora biti pripadnik obezbje|ewa.

^lan 8

Prilikom prenosa novca, vrijednosnih papira, plemeni-tih kovina, metala i ostalih vrijednosti nosa~ koristi sis-tem tehni~ke za{tite.

Sistemom tehni~ke za{tite, u smislu ovog pravilnika, po-drazumijeva se koferski prostor za prenos predmeta iz sta-va 1 ovog ~lana, koji je izveden tako da konstrukcijom spre-~ava nasilno otvarawe i otu|ewe sadràja, a poku{aj nasil-nog otvarawa dojavquje zvu~nim, svjetlosnim i drugim teh-ni~kim signalom.


^lan 9

Koferski prostor u kojem se prenosi novac, vrijednosnipapiri, plemenite kovine, metali i ostale vrijednosti, nesmiju biti mehani~ki vezani za nosa~a.

Ukupna teìna koferskog prostora iz stava 1 ovog ~lana ipredmeta koji se u wemu prenose ne smije biti ve}a od 15 kg.

Nosa~ smije nositi samo jedan koferski prostor.

^lan 10

Prilikom obavqawa poslova pratwe i obezbje|ewa nov-ca, vrijednosnih papira i plemenitih kovina, metala, i dru-gih vrijednosti koje prenosi nosa~, pripadnik obezbje|ewa jenaoruàn propisanom vrstom vatrenog oru`ja i opremqen ra-dio telefonom (sistem javne telekomunikacije) ili siste-mom prenosne radio-veze (sistemom telekomunikacije zavlastite potrebe).

^lan 11

Preduze}a koja se bave poslovima pratwe i obezbje|ewanovca, vrijednosnih papira i plemenitih kovina, metala idrugih vrijednosti moraju donijeti Pravilnik koji sadrìprocedure rada sa precizno i detaqno definisanimna~inom rada za svaki posao pojedina~no.

^lan 12

Zahtjev za izdavawe odobrewa iz ~lana 2 ovog pravilnikapodnosi se nadle`nom centru javne bezbjednosti.

Uz zahtjev iz stava 1 ovog ~lana, prilaè se:1. odobrewe o po~etku rada ovla{}enog preduze}a (~lan

13 Zakona o agencijama za obezbje|ewe lica i imovine i pri-vatnoj detektivskoj djelatnosti),

2. dokaz o posjedovawu blindiranog vozila, propisanog ni-voa za{tite,

3. dokaz o posjedovawu propisanih sredstava za ga{ewepoàra,


4. Pravilnik o proceduri i na~inu rada pri obavqawuposlova pratwe i obezbje|ewa novca i vrijednosnih papira,metala i drugih vrijednosti.

^lan 13

Na~elnik nadle`nog centra javne bezbjednosti imenuje ko-misiju koja utvr|uje postojawe uslova propisanih ovim pra-vilnikom.

Komisija iz stava 1 ovog ~lana sastoji se od dva radnikanadle`nog centra javne bezbjednosti, od kojih je jedan inspek-tor sektora/odjeqewa policije, a drugi inspektor za{tite odpoàra.

^lan 14

Komisija iz ~lana 13 ovog pravilnika, na osnovu pri-loènih pisanih dokaza i neposrednog uvida tehni~ke opre-mqenosti, utvr|uje ispuwavawe uslova propisanih ovimpravilnikom.

^lan 15

Nadle`ni centar javne bezbjednosti vodi evidencijuovla{}enih preduze}a kojima je dato odobrewe iz ~lana 2ovog pravilnika. Ovla{}eno preduze}e kojem je dato odo-brewe iz ~lana 2 ovog pravilnika, vodi evidenciju o svimposlovima obavqenim na osnovu tog odobrewa.

^lan 16

Nadle`ni centar javne bezbjednosti }e rje{ewem oduzetiodobrewe iz ~lana 2 ovog pravilnika ako:

- se utvrdi da su u obavqawu poslova pratwe iobezbje|ewa novca, vrijednosnih papira i plemenitih kovi-na, metala i drugih vrijednosti u~iweni teì propusti upo{tovawu zakona i drugih propisa,

- ovla{}eno preduze}e prestane obavqati djelatnostobezbje|ewa lica i imovine,


- prestanu postojati neki od uslova na osnovu kojih je odo-brewe dato,

- Pravilnik o proceduri i na~inu rada pri obavqawu pos-lova pratwe i obezbje|ewa novca i vrijednosnih papira iplemenitih kovina, metala i drugih vrijednosti nije u skladusa poslovima koje preduze}e obavqa.

^lan 17



PRAVILNIK O LEGITIMACIJI

PRIPADNIKAOBEZBJE\EWA IDETEKTIVSKOJLEGITIMACIJI


I OP[TE ODREDBE

^lan 1

Ovim pravilnikom se ure|uje postupak izdavawa, oblik isadràj obrasca i na~in vo|ewa evidencije legitimacijepripadnika obezbje|ewa i detektivske legitimacije (u da-qem tekstu: legitimacija).

II LEGITIMACIJA PRIPADNIKA OBEZBJE\EWA

^lan 2

Zahtjev za izdavawe legitimacije podnosi se nadle`nomcentru javne bezbjednosti.

Uz zahtjev iz stava 1 ovog ~lana prilaè se:- potvrda o radnom odnosu u preduze}u za obezbje|ewe li-

ca i imovine,- kopija rje{ewa kojim se izdaje ovla{}ewe za obavqawe

poslova obezbje|ewa,- dvije fotografije 25 mm h 32 mm,- dokaz o upla}enim naknadama za izdavawe legitimacije.

^lan 3

Legitimacija je pravouglog oblika, dimenzija 85 mm x 55mm, izra|ena na kartonskoj podlozi ùte boje na kojoj je utis-nut Grb Republike Srpske u svjetlijoj boji, presvu~ena plas-ti~nim materijalom i izdaje se na obrascu broj 1.

Predwa strana legitimacije sadrì:- u gorwem desnom uglu nalazi se tekst "REPUBLIKA SRP-

SKA",- ispod teksta iz alineje 1 ovog stava ispisan je tekst "LE-

GITIMACIJA PRIPADNIKA OBEZBJE\EWA",- ispod teksta iz alineje 2 ovog stava upisan je naziv pre-

duze}a, - ispod teksta iz alineje 3 ovog stava upisano je ime i pre-

zime, JMBG nosioca legitimacije,


- u gorwem lijevom uglu legitimacije nazna~eno je mjestoza fotografiju, dimenzija 25 mm h 32 mm,

- ispod mjesta za fotografiju je serijski broj legitima-cije.

Pole|ina legitimacije sadrì: ovla{}ewa nosioca legiti-macije propisana ~l. 22, 23 i 24 Zakona o agencijama za obezb-je|ewe lica i imovine i privatnoj detektivskoj djelatnosti (udaqem tekstu: Zakona), a ispod registarski broj, datum izda-vawa, mjesto za pe~at i mjesto za potpis ovla{}enog lica.

^lan 4

Legitimacija pripadnika obezbje|ewa nosi se pri~vr{-}ena iznad sredine lijevog grudnog xepa uniforme.

^lan 5

Nadle`ni centar javne bezbjednosti vodi evidenciju o iz-datim legitimacijama.

Evidencija iz stava 1 ovog ~lana vodi se u obliku regis-tra i sadrì:

- redni broj - ime i prezime lica kojem je legitimacija izdata,- JMBG lica kojem je legitimacija izdata,- serijski broj legitimacije,- datum izdavawa, - napomene (oduzeta, nestala ili vra}ena legitimacija).Redni broj registra pod kojim je izvr{en upis podataka

upisuje se u legitimaciju kao registarski broj legitimacije.Evidencija iz stava 1 ovog ~lana vodi se na obrascu broj 3.

^lan 6

U slu~aju nestanka legitimacije, pripadnik obezbje|ewa jeobavezan o tome odmah obavijestiti svog pretpostavqenogkoji }e obavijestiti nadle`ni centar javne bezbjednosti.

Nova legitimacija }e se izdati nakon {to je izgubqenaili na drugi na~in nestala legitimacija progla{ena ne-vaè}om u "Slu`benom glasniku Republike Srpske".


Nova legitimacija izda}e se i ako je o{te}ena ili do-trajala.

III DETEKTIVSKA LEGITIMACIJA

^lan 7

Zahtjev za izdavawe legitimacije podnosi se nadle`nomcentru javne bezbjednosti.

Uz zahtjev iz stava 1 ovog ~lana prilaè se:- kopija rje{ewa o izdavawu ovla{}ewa za obavqawe de-

tektivskih poslova,- kopija akta o upisu u registar samostalnih djelatnosti,- dvije fotografije, dimenzije 25 mm x 32 mm,- dokaz o upla}enim naknadama za legitimaciju.

^lan 8

Legitimacija je pravouglog oblika, dimenzija 55 mm x 85mm, izra|ena na kartonskoj podlozi svjetlo sme|e boje, nakojoj je utisnut Grb Republike Srpske u svjetlijoj boji, pres-vu~ena providnim plasti~nim materijalom i izdaje se naobrascu broj 2.

Predwa strana legitimacije sadrì:- u gorwem desnom uglu nalazi se tekst "REPUBLIKA SRP-

SKA".- ispod teksta iz alineje 1 ovog stava ispisan je tekst "DE-

TEKTIVSKA LEGITIMACIJA", - ispod teksta iz alineje 2 ovog stava upisan je naziv de-

tektivske agencije,- ispod teksta iz alineje 3 ovog stava upisano je ime i pre-

zime, JMBG nosioca legitimacije,- u gorwem lijevom uglu legitimacije nazna~eno je mjesto

za fotografiju, dimenzija 25 mm x 32 mm,- ispod mjesta za fotografiju je serijski broj legitimacije.Pole|ina legitimacije sadrì: ovla{}ewa nosioca legi-

timacije propisana ~lanom 43 Zakona, registarski broj, da-tum izdavawa, mjesto za pe~at i mjesto za potpis ovla{}enoglica.


^lan 9

Nadle`ni centar javne bezbjednosti vodi evidenciju o iz-datim legitimacijama.

Evidencija iz stava 1 ovog ~lana vodi se u obliku regis-tra i sadrì:

- redni broj,- ime i prezime lica kojem je legitimacija izdata,- JMBG lica kojem je legitimacija izdata,- serijski broj legitimacije,- datum izdavawa,- napomena (oduzeta, nestala ili vra}ena legitimacija).Redni broj registra pod kojim je izvr{en upis podataka

upisuje se u legitimaciju kao registarski broj legitimacije.Evidencija iz stava 1 ovog ~lana vodi se na obrascu broj

4.

^lan 10

Privatni detektiv moè koristiti legitimaciju samo uobavqawu detektivskih poslova.

^lan 11

Legitimacija se izdaje s rokom vaèwa od pet godina.

^lan 12

Ako privatni detektiv promijeni prebivali{te prije is-teka roka iz prethodnog ~lana, obavezan je u roku od 30 danaod dana podno{ewa prijave za promjenu prebivali{ta, vra-titi legitimaciju centru javne bezbjednosti koji je legitima-ciju izdao i nadle`nom centru javne bezbjednosti podnijetizahtjev za izdavawe nove legitimacije.

Uz zahtjev iz stava 1 ovog ~lana prilaù se dokumenti iz~lana 6 stav 2 ovog pravilnika i potvrda o vra}enoj legiti-maciji.


^lan 13

U slu~aju nestanka legitimacije privatni detektiv obave-zan je o tome odmah obavjestiti nadle`ni centar javnebezbjednosti.

Nova legitimacija }e se izdati nakon {to je izgubqenaili na drugi na~in nestala legitimacija progla{ena ne-vaè}om u "Slu`benom glasniku Republike Srpske".

Nova legitimacija izda}e se i ako je o{te}ena ili do-trajala.

IV ZAVR[NE ODREDBE

^lan 14

Obrazac legitimacije pripadnika obezbje|ewa i detektiv-ske legitimacije od{tampan je uz ovaj pravilnik i ~ini we-gov sastavni dio (obrazac broj 1 i 2).

Obrazac legitimacije pripadnika obezbje|ewa i detektiv-ske legitimacije {tampa se i ispisuje na srpskom jeziku,}irili~nim pismom.

^lan 15

Obrazac evidencije o izdatim legitimacijama od{tampanje uz ovaj pravilnik i ~ini wegov sastavni dio (obrazac broj3 i 4).

^lan 16

Vra}ene, odnosno oduzete legitimacije uni{ti}e komis-ija, ~ije ~lanove imenuje na~elnik centra javne bezbjednosti.

^lan 17

Izradu obrasca legitimacije moè vr{iti samo pravnolice koje za to ovlasti ministar.


^lan 18


Obrazac br. 1

REPUBLIKA SRPSKALEGITIMACIJA PRIPADNIKA OBEZBJE\EWA

______________________________ NAZIV PREDUZE]A

Serijski broj IME I PREZIME _____________________

___________ JMBG _______________________________

OVLA[]EWA U obavqanu poslova fizi~kog obezbje|ewanosilac ove legitimacije za vrijeme du`nosti ovla{}en jeda:

- utvrdi identitet lica koje ulazi, odnosno izlazi u i izobjekta ili prostora koji se obezbje|uje,

- naredi licu koje remeti propisani red i mir udaqavawesa prostora ili iz objekta koji se obezbje|uje,

- zabrani neovla{}enim licima pristup objektima iliprostoru koji se obezbje|uju,

- zadrì lice koje je na prostoru ili objektu kojeobezbje|uje zatekao u vr{ewu krivi~nog djela, do dolaska po-licije,

- pregleda vozilo ili lice na ulazu u prostor ili objekatkoji se obezbje|uje i na ulazu u wega,

- upotrebi fizi~ku snagu i nosi kratko vatreno oru`je -pi{toq samo za vrijeme obavqawa poslova neposrednog~uvawa i obezbje|ivawa lica i imovine.

Zadràno lice mora se odmah predati policiji.

REG. BROJ ___________ M.P. POTPIS OVLA[]ENOG LICA

DATUM IZDAVAWA _________ __________________________


Obrazac br. 2

REPUBLIKA SRPSKADETEKTIVSKA LEGITIMACIJA

______________________________NAZIV AGENCIJE

Serijski broj IME I PREZIME_______________________

___________ JMBG ________________________________

OVLA[]EWAPrivatnom detektivu dozvoqeno je prikupqati podatke od

lica koja su mu voqna ustupiti traène podatke. Privatnidetektiv moè iskqu~ivo prikupqati podatke o:

- nestalim licima ili licima koja se skrivaju ili licimakoja su napisala ili poslala anonimna pisma ili licimakoja {ire klevete, sumwi~ewa ili uvrede,

- licima koja su stranci prouzrokovali {tetu,- predmetima koji su izgubqeni ili ukradeni,- uspje{nosti lica u obavqawu poslova,- uspje{nosti i poslovnosti pravnih lica ili samostal-

nih privrednika.Privatnom detektivu prilikom prikupqawa podatka iz

stava 2 ovog ~lana, zabraweno je ometati obavqawe poslovaiz nadle`nosti dràvnih organa.

REG. BROJ ___________ M.P. POTPIS OVLA[]ENOG LICA

DATUM IZDAVAWA _________ __________________________


Obrazac br. 3

REGISTAR O IZDATIM LEGITIMACIJAMAPRIPADNIKA OBEZBJE\EWA

Redni IME I JMB SERIJSKI BROJ DATUM NAPOMENAbroj PREZIME LEGITIMACIJE IZDAVAWA

1 2 3 4 5 6

Obrazac br. 4

REGISTAR O IZDATIM DETEKTIVSKIMLEGITIMACIJAMA

Redni IME I JMB SERIJSKI BROJ DATUM NAPOMENAbroj PREZIME LEGITIMACIJE IZDAVAWA

1 2 3 4 5 6


PRAVILNIKO EVIDENCIJAMA


I OP[TE ODREDBE

^lan 1

Ovaj pravilnik ure|uje evidencije koje vodi Ministarstvounutra{wih poslova (u daqem tekstu: Ministarstvo), pravnalica koja se bave djelatno{}u obezbje|ewa lica i imovine (udaqem tekstu: preduze}a) i detektivi i detektivska kance-larija.

II EVIDENCIJE KOJE VODI MINISTARSTVO

^lan 2

Ministarstvo u vezi odobrewa i ovla{}ewa za obavqaweposlova fizi~kog i tehni~kog obezbje|ewa i detektivskihposlova, vodi sqede}e evidencije:

1. Registar izdatih odobrewa za obavqawe djelatnostiobezbje|ewa lica i imovine,

2. Registar izdatih odobrewa za obavqawe detektivskihposlova,

3. Registar izdatih ovla{}ewa za obavqawe fizi~kog itehni~kog obezbje|ewa,

4. Registar izdatih ovla{}ewa za obavqawe detektivskihposlova,

5. Registar izdatih odobrewa za obavqawe poslovapratwe i obezbje|ewa novca, vrijednosnih papira, plemeni-tih kovina, metala i drugih vrijednosti.

^lan 3

U Registar izdatih odobrewa za obavqawe djelatnostiobezbje|ewa lica i imovine, upisuju se sqede}i podaci:

- redni broj,- naziv preduze}a i adresa,- broj i datum izdatog odobrewa i - primjedba.Registar iz prethodnog stava vodi se na obrascu broj 1.


^lan 4

U Registar izdatih odobrewa za obavqawe detektivskihposlova, upisuju se sqede}i podaci:

- redni broj,- prezime i ime, naziv detektivske kancelarije,- sjedi{te privatnog detektiva i detektivske kancelarije,- broj i datum izdatog odobrewa i - primjedbe.Registar iz prethodnog stava vodi se na obrascu broj 2.

^lan 5

U Registar izdatih ovla{}ewa za obavqawe poslova fi-zi~kog i tehni~kog obezbje|ewa, upisuju se sqede}i podaci:

- redni broj,- prezime i ime, adresa,- broj izdatog odobrewa za tehni~ko obezbje|ewe,- broj izdatog odobrewa za fizi~ko obezbje|ewe,- naziv i sjedi{te preduze}a kod koga je zaposlen,- datum izdavawa i- primjedbe.Registar iz prethodnog stava vodi se na obrascu broj 3.

^lan 6

U Registar izdatih ovla{}ewa za obavqawe detektivskihposlova upisuju se sqede}i podaci:

- redni broj,- prezime i ime, adresa,- broj izdatog ovla{}ewa,- naziv i sjedi{ta preduze}a kod koga je zaposlen,- datum izdavawa i - primjedbe.Registar iz prethodnog stava vodi se na obrascu broj 4.

^lan 7

U Registar izdatih odobrewa za obavqawe poslovapratwe i obezbje|ewa novca, vrijednosnih papira, plemeni-


tih kovina, metala i drugih vrijednosti upisuju se sqede}ipodaci:

- redni broj,- naziv i adresa preduze}a koje obavqa poslove pratwe i

obezbje|ewa novca, vrijednosnih papira, plemenitih kovina,metala i drugih vrijednosti,

- broj i datum izdatog odobrewa i- primjedba.Registar iz prethodnog stava vodi se na obrascu broj 5.

III EVIDENCIJE KOJE VODE PREDUZE]A

^lan 8

Preduze}e koje se bavi poslovima obezbje|ewa vodisqede}e evidencije:

1. Registar ugovora sklopqenih sa korisnicima usluga,2. Registar nabavqenog vatrenog oru`ja,3. Registar primopredaje oru`ja od strane radnika

zaduènih za no{ewe vatrenog oru`ja,4. Registar objekata, prostora i lica koje obezbje|uju,5. Registar obavqawa poslova pratwe i obezbje|ewa

novca, vrijednosnih papira, plemenitih kovina, metala idrugih vrijednosti.

^lan 9

U Registar ugovora sklopqenih sa korisnicima usluga,upisuju se sqede}i podaci:

- redni broj,- prezime i ime ili naziv korisnika usluga,- datum i mjesto zakqu~ewa ugovora, - broj zakqu~enog ugovora,- kratak sadràj ugovora i- primjedbe.Registar iz prethodnog stava vodi se na obrascu broj 6.


^lan 10

U Registar nabavqenog vatrenog oru`ja, upisuju sesqede}i podaci:

- vrsta oru`ja,- marka oru`ja,- fabri~ki broj oru`ja,- kalibar oru`ja,- naziv preduze}a,- adresa preduze}a koje se bavi poslovima obezbje|ewa,- registarski broj odobrewa za dràwe oru`ja,- mjesto upisivawa promjene podataka (izmjeweni dijelovi,

promjena naziva, promjena adrese i podaci o nestanku oru`ja).Evidencija iz prethodnog stava (karton oru`ja) vodi se na

obrascu broj 7.

^lan 11

U Registar zaposlenih radnika zaduènih za no{eweoru`ja, upisuju se sqede}i podaci:

- redni broj,- oru`je predao,- oru`je primio,- datum i vrijeme,- marka i serijski broj oru`ja,- broj zaduène municije i- primjedbe.Registar iz prethodnog stava vodi se na obrascu broj 8.

^lan 12

U Registar objekata, prostora i lica koja se obezbje|uju,upisuju se sqede}i podaci:

- redni broj,- broj, datum ugovora,- vrsta obezbje|ewa (fizi~ko, tehni~ko, kombinovano),- naziv i adresa objekta ili prostora,- ime i adresa fizi~kog lica koje se obezbje|uje,- datum i vrijeme po~etka obezbje|ewa,


- datum i vrijeme prestanka obezbje|ewa i- primjedbe.Registar iz prethodnog stava vodi se na obrascu broj 9.

^lan 13

U Registar obavqawa poslova pratwe i obezbje|ewanovca, vrijednosnih papira, plemenitih kovina, metala idrugih vrijednosti upisuju se sqede}i podaci:

- redni broj,- broj i datum ugovora,- vrsta pratwe i obezbje|ewa (novca, vrijednosnih papira,

plemenitih kovina, metala i drugih vrijednosti),- datum i vrijeme po~etka pratwe i obezbje|ewa,- datum i vrijeme prestanka pratwe i obezbje|ewa i - primjedbe.Registar iz prethodnog stava vodi se na obrascu broj 10.

IV EVIDENCIJE KOJE VODI PRIVATNIDETEKTIV ILI DETEKTIVSKA KANCELARIJA

^lan 14

Privatni detektiv ili detektivske kancelarije, vode evi-denciju o sklopqenim ugovorima za pruàwe usluga.

^lan 15

U Registar o sklopqenim ugovorima za pruàwe uslugaupisuju se sqede}i podaci:

- redni broj,- ime ili naziv korisnika usluga,- datum i mjesto zakqu~ivawa ugovora,- broj i kratak sadràj zakqu~enog ugovora,- primjedbe.Registar iz prethodnog stava vodi se na obrascu broj 11.


^lan 16

Obrasci evidencija propisani ovim pravilnikom vode sena obrascima od 1 do 11 i ~ine sastavni dio ovog pravilni-ka.

^lan 17

Sve evidencije se ~uvaju kao poslovna tajna.

^lan 18


Obrazac br. 1

REGISTAR IZDATIH ODOBREWA ZA OBAVQAWE DJELAT-NOSTI OBEZBJE\EWA LICA I IMOVINE

Obrazac br. 2

REGISTAR IZDATIH ODOBREWA ZA OBAVQAWEDETEKTIVSKIH POSLOVA


Redni

broj

1 2 3 4

PRIMJEDBENAZIV PREDUZE]A

I ADRESA

BROJ I DATUM

IZDATOG ODOBREWA

Redni

broj

1 2 3 4 5

SJEDI[TE PRI-VATNOG DETEKTIVA

I DETEKTIVSKEKANCELARIJE

BROJ IDATUM

IZDATOGODOBREWA

PRIMJEDBE

PREZIME IIME, NAZIV

DETEKTIVSKEKANCELARIJE

Obrazac br. 3

REGISTAR IZDATIH OVLA[]EWA ZA OBAVQAWEPOSLOVA TEHNI^KOG I FIZI^KOG OBEZBJE\EWA

Obrazac br. 4

REGISTAR IZDATIH OVLA[]EWA ZA OBAVQAWEDETEKTIVSKIH POSLOVA

Obrazac br. 5

REGISTAR IZDATIH ODOBREWA ZA OBAVQAWEPOSLOVA PRATWE I OBEZBJE\EWA NOVCA,

VRIJEDNOSNIH PAPIRA, PLEMENITIH KOVINA,METALA I DRUGIH VRIJEDNOSTI


Rednibroj

1

PREZIMEI IME,

ADRESA

2

BROJ IZDATOGODOBREWA

ZA TEHNI^KOOBEZBJE\EWE

3

BROJ IZDATOGODOBREWA

ZA FIZI^KOOBEZBJE\EWE

4

NAZIV ISJEDI[TE

PREDUZE]AKOD KOGA JEZAPOSLEN

5

DATUM IZDAVAWA

6

PRIM-JEDBE

7

Redni

broj

1 2 5 63 4

PREZIME

I IME,

ADRESA

BROJ

IZDATOG

OVLA[]EWA

DATUM

IZDAVAWA

PRIM-

JEDBE

NAZIV I SJEDI[TE

PREDUZE]A KOD

KOGA JE ZAPOSLEN

Redni

broj

1 2 3 4

PRIM-

JEDBE

NAZIV I ADRESA PREDUZE]A KOJE OBAVQAPOSLOVE PRATWE I OBEZBJE\EWA NOVCA,

VRIJEDNOSNIH PAPIRA, PLEMENITIHKOVINA, METALA I DRUGIH VRIJEDNOSTI

BROJ IDATUM

IZDATOGODOBREWA

Obrazac br. 6

REGISTAR UGOVORA SKLOPQENIHSA KORISNICIMA USLUGA

Obrazac br. 7

KARTON ORU@JA (podaci o nosiocu oru`ja)

VRSTA MARKA FABRI^KI BROJ KALIBAR 1 2 3 4

NAZIV PREDUZE]A ______________________________________________________________________________________

Adresa______________________________________________

Registarski broj odobrewa za dràwe oru`ja ____________________________________________________

Promjena podataka (izmjeweni dijelovi oru`ja,promjena naziva, promjena adrese) i podaci o nestankuoru`ja_______________________________________________

Ovla{teno liceDatum: __________________ _________________


Redni

broj

1 2 5 63 4

PREZIME IIME ILI

NAZIV KORIS-NIKA USLUGA

DATUM IMJESTO

ZAKQUÊWAUGOVORA

KRATAK

SADR@AJ

UGOVORA

PRIM-

JEDBE

BROJ

ZAKQUÊWA

UGOVORA

Obrazac br. 8

REGISTAR ZAPOSLENIH RADNIKA ZADU@ENIH ZANO[EWE ORU@JA

Obrazac br. 9

REGISTAR OBJEKATA, PROSTORA I LICA KOJA SEOBEZBJE\UJU

Obrazac br. 10

REGISTAR O OBAVQAWU POSLOVA PRATWE I OBEZB-JE\EWA NOVCA, VRIJEDNOSNIH PAPIRA, PLEMENITIH

KOVINA, METALA I DRUGIH VRIJEDNOSTI


Redni

broj

ORU@JE

PREDAO

ORU@JE

PRIMIO

DATUM I

VRIJEME

MARKA I

SERIJSKI

BROJ

BROJ

ZADU@ENE

MUNICIJE

PRIMJEDBE

1 2 3 4 5 6 7

Redni

broj

BROJ,

DATUM

UGOVORA

VRSTA

OBEZBJE-

\EWA

NAZIV I

ADRESA

OBJEKTA

ILI PROS-

TORA

IME,

ADRESA

FIZI^KOG

LICA KOJE

SE OBEZB-

JE\UJE

DATUM I

VRIJEME

POÊTKA

OBEZBJE-

\EWA

DATUM I

VRIJEME

PRESTA-

NKA

OBEZB-

JE\EWA

PRIM-

JEDBE

1 2 3 4 5 6 7 8

Redni

broj

1 2 5 63 4

BROJ,

DATUM

UGOVO-

RA

VRSTA PRATWE IOBEZBJE\EWA (novac,vrijednosni papiri, ple-menite kovine, metali,

druge vrijednosti)

PRIM-JEDBE

DATUM I VRI-JEME POÊTKA

PRATWE IOBEZBJE\EWA

DATUM I VRI-JEME PRESTANKA

PRATWE IOBEZBJE\EWA

Obrazac br. 11

REGISTAR O SKLOPQENIM UGOVORIMAZA PRU@AWE USLUGA


Rednibroj

1 2 3 4 5

DATUM I MJESTOZAKQUÊWA

UGOVORA

BROJ IKRATAK

SADR@AJUGOVORA

PRIM-JEDBE

IME ILINAZIV

KORISNIKAUSLUGA

Izdava~Udruèwe defendologaRepublike Srpske

Za izdava~adoc. dr Du{ko Vejnovi}

Glavni i odgovorni urednikdoc. dr Du{ko Vejnovi}

Redakcija ~asopisaDoc. dr Du{ko Vejnovi}, prof. dr VasoBojani}, Vlado Topi}, prof. dr Mio-drag Simovi}, prof. Nikola Duvwak,sekretar, Velibor Lali} dipl. prav-nik, dr Qubi{a Preradovi}, prof. drMilan Turja~anin, Ranko Preradovi},kwièvnik, urednik, dr @elimir Ke{-etovi}, prof. Zoran Topalovi}.

Savjet ~asopisaAkademik prof. dr Dragoqub Mirja-ni}, predsjednik, Vladimir Nikoli},prof. dr \uro [u{wi}, Dragoqub Da-vidovi}, Vlado Topi}, doc. dr Du{koVejnovi}, prof. Nedeqko Debeqak,prof. Mladen Kreki}, prof. MilankoMihajlica, doc. dr Vlado Simeunovi},Sreten Eri}, prof. Zoran Topalovi},prof. dr Rade Tawga, Nikola Radova-novi}, Novica Simi}, Manojlo Milova-novi}, prof. dr Petar Kuni}, Ratko La-tin~i}, prof. dr Milorad @ivanovi},prof. dr Dragan Kokovi}, prof. dr Mi-lo Bo{kovi}, prof. dr Mi}o Bo{kovi},prof. dr Dragana Duli}, prof. drPredrag Ili}, dr Mile Raki}, Slobo-dan Makivi}, Nenad Novakovi}, Qiqa-na Marinkovi}, mr Dragan Radi{i}, drAleksandar Mili}, Mihajlo Mitrovi},@eqka Komleni}, Dragomir Kutlija,Dragan Ga}e{a, Vaso [kondri}, mrVladimir Karajica, mr Du{an Rokvi},mr Mile Matijevi}, Milorad - Mi{oRatkovi}, Milovan Milutinovi},prof. dr Stanko Stani}, RadoslavGrbi}, mr Ostoja Bara{in, Dmitar[egrt, Milislav Jungi}, prof. drMi}o Stojanovi}, Milan Kikovi}, BoroBukva, @ivko Boji}, Slavko @upqanin,Milenko Malinovi}, Qiqana Radova-novi}, Milorad Gvozdenac, êdo Sa-vi}, mr Slobodan Simi}, dr Ostoja \u-ki}, dr êdo Vola{, Mile [ikman

[tampa"ART PRINT" Bawa LukaZa {tamparijuMilan Stijak

Uredni{tvo i administracijaSrpska ulica 63, 78 000 Bawa LukaRepublika Srpska - Bosna i Hercegovinatelefon/faks 051/343-367e-mail: [email protected]

@iro ra~un:562 099 0000236689

Tehni~ki urednik@eqko Babi}Kompjuterska obrada sloga i korica@eqko Babi}

Lektormr @eqka Komleni}Korektormr @eqka Komleni}

Prevodmr Draènka Mili}

Tira`500 primjeraka

Cijena 20 KM

Godi{wa pretplataza pravna lica 100 KMza fizi~ka lica 50 KM

Na osnovu mi{qewa Ministarstvanauke i kulture Republike Srpske, broj1-71/97, od 17. decembra 1997. godine,primjenom ~lana 30, stav 1, ta~ka 15,Zakona o akcizama i porezu na promet~asopis "Defendologija" oslobo|en jepla}awa poreza na promet.

Rje{ewem Ministarstva informisa-wa Republike Srpske, broj 01-439/ 97,od 25. decembra 1997. godine javnoglasilo teorijsko-stru~ni ~asopis "De-fendologija" upisan je u registar jav-nih glasila pod brojem 249.

UDK 355/359ISSN 1450/6157

Documents

Defendologija - Agencije za obezbjeđenje lica i imovine i privatna detektivska djelatnost