De psychologie maakt een positieve wending!

Coert Visser, 9 november 2005

Even voorstellen….

Coert Visser (1963): getrouwd 2 kinderen, wonend te Driebergen (Ut)

Meer informatie over mijn activiteiten

Geboren in Groningen, Gymnasium ß, Arbeids- & Organisatiepsychologie, nevenrichting Klinische Psychologie

Werkervaring: (Philips), SHL Psychotechniek, Pricewaterhouse-Coopers, Management & Career Consultancy (eigen bureau)

Werkzaamheden: coaching, advisering, training, lesgeven, schrijven, onderzoek doen

Waar ga ik het over hebben?

Voor de pauze Positieve Psychologie

Martin Seligman

Steve De Shazer & Insoo Kim Berg

Na de pauze

Oplossingsgericht werken

Positieve Psychologie

Een beweging binnen de psychologie die benadrukt en onderzoek wat er deugt aan mensen in plaats van wat er

aan hen schort.

Website over Positieve Psychologie

Psychologie was te eenzijdig negatief

Negatief mensbeeld. De mens is gedreven door het negatieve. Het rotten-to-the-core” paradigma: achter iedere goede bedoeling of gedraging moet een slechte drift zitten.

Dominantie van het ziekte-model: de psychologie is te eenzijdig gericht geweest op het bestrijden van het negatieve, het repareren van schade.

“De mens is in wezen slecht”

“I have found little that is good about

human beings. In my experience, most of

them are trash”.

Sigmund Freud

Dominantie van het ziektemodel

Medisch model: Psychologie was sterk geïnspireerd door de geneeskunde

‘Negatief’ onderzoek: Meeste wetenschappelijk onderzoek was gericht op het begrijpen van het ontstaan van gedragsstoornissen

Defectgerichtheid: De assumptie was dat het wegnemen van de probleemoorzaak zou leiden tot de gewenste situatie

Negatieve taal: Psychologie heeft vooral negatieve termen toegevoegd aan de taal

Martin SeligmanGrondlegger van de Positieve Psychologie beweging

Er is geen greintje bewijs voor de rotten-to-the-core hypothese

Martin Seligman

We hebben een psychologie van rising to the occasion nodig

Het repareren van schade ≠ het bouwen van sterktes en deugden

Geleid door de overtuiging dat het goede het tegenover-gestelde is van het slechte heeft de mensheid voor eeuwen een fixatie gevolgd met fouten en falen. Deze fixatie op zwakte is diep verankerd in onze educatie en opvoeding.

- Marcus Buckingham & Donald O. Clifton

Niet alleen de psychologie was defectgericht!

Zie artikel: effectieve managers letten op sterktes

Missie positieve psychologie

Het opbouwen van kennis via onderzoek over positieve emoties, gedragingen en instituties

Authentic Happiness

Het bouwen en toepassen van sterktes is de sleutel tot authentiek geluk

Samenvatting en bespreking van seligmans boek Authentic Happiness

Seligman geeft aanwijzingen om gelukkiger over verleden, heden en toekomst te zijn

Formule: H= S +C+ V•S= Set range•C= Circumstances•V= Voluntary control

Verwant aan de Positieve Psychologie

Positive organizational Scholarship

Kim Cameron, Robert Quinn & Jane Dutton

Donald O’Clifton & Marcus Buckingham

David Cooperrider

Gallup benadering van management

Appreciative inquiry

Oplossingsgericht werken

Eenvoudig, realistisch, pragmatisch, effectief.

Ontstaan in de psychotherapie, nu toegepast op tal van terreinen.

1. De beginjaren van de psychotherapie (ca. 1900 – 1950)

Centrale vraag: Wat heeft het probleem veroorzaakt?

Overtuiging: oorzaak ligt diep in de persoon en diep in het verleden!

De aanpak: het medische model1. Analyse: symptomen en oorzaken vinden2. Diagnose: probleem in categorie plaatsen3. Voorschrift: zeggen wat de patient moet

doen4. Behandeling: nauwgezet volgen

voorschrift5. Evaluatie: is het probleem er nog?

2. Een vereenvoudiging: de jaren 50/60/70

Centrale vraag was: wat houdt het probleem hier en nu in stand?

Overtuiging: oorzaak van het probleem ligt in het huidige gedrag

Mental Research Institute: 1. If it ain’t broke, don’t fix it2. Stop doing what doesn’t work

and do something different3. Once you know what works, do

more of it

Don jackson, John Weakland, Paul Watzlawick

3. Nóg eenvoudiger: Oplossingsgericht werken (ca. 1980 – heden)

Centrale vraag: hoe bereiken we wat we willen bereiken?

Overtuiging: probleemanalyse en diagnose kunnen worden overgeslagen, neem de kortste weg naar het doel!

Aanpak:1. If it ain’t broke, don’t fix it2. Find out what works and do more

of it3. Stop doing what doesn’t work and

do something different

Steve De Shazer & Insoo Kim Berg

Interview met Insoo Kim Berg

Oplossingsgerichte therapie: wat is er anders?

Anders dan de meeste therapieën is de oplossingsgerichte aanpak niet defectgericht (gericht op het vinden van de oorzaken van problemen) maar succesgericht (gericht op het analyseren van situaties die al relatief goed gingen).

De oplossingsgerichte aanpak is er niet op gericht om het negatieve te bestrijden maar om het positieve te versterken.

Daarbij geldt als uitgangspunt dat de cliënt zelf in staat is om doelen te stellen en beschikt over de hulpbronnen en competenties om deze te bereiken.

Van probleem denken naar oplossingsgericht denken

Begin probleem

De gevreesde toekomst

Begin gewenste situatie

De gewenste toestand

1 stapje vooruit!

Wat i

s er a

l

bereikt

en

hoe?

Naar: het Albert model van Mark McKergow

Wat levert het op?

Onderzoek levert (voorzichtige) steun voor de volgende beweringen

1. Oplossingsgericht werken is minstens even effectief als andere benaderingen

2. Oplossingsgericht werken is even effectief bij verschillende soorten problemen

3. Oplossingsgericht werken leidt sneller tot resultaat dan andere methoden en is om die reden goedkoper dan andere benaderingen

4. Cliënten zijn tevredener over de behandeling dan bij andere methoden

5. Behandelaars hebben een grotere arbeidssatisfactie en rapporteren minder vaak overspannenheidsverschijnselen

Pagina met research verwijzingen

Nieuwe toepassing van de oplossingsgerichte methode

Coaching Organisatieadvisering Leidinggeven Teambuilding Conflicthantering Loopbaanbegeleiding Personeelsmanagement Organisatieverandering Commercie

De zeven-stappen aanpak

1. Verhelderen van de veranderbehoefte 2. Definiëren van de gewenste toestand 3. Vaststellen van het platform 4. Analyseren van eerder succes 5. Eén stapje vooruit zetten 6. Vooruitgang monitoren 7. Vaststellen van de verdere

veranderbehoefte

Artikel over de zeven stappen

Verandering realiseren via bereikbare doelen

Onbereikbare veranderdoelen Bereikbare veranderdoelen

1. Aanpakgericht: de aanpak staat meer centraal dan het beoogde resultaat.

2. Negatief: het doel is negatief geformuleerd: mensen weten wel wat NIET de bedoeling is maar niet wat WEL de bedoeling is.

3. Vaag: het doel is gedefinieerd in abstracte/vage termen: het valt niet te bepalen wanneer het doel bereikt is en vooruitgang geboekt is.

1. Resultaatgericht: vooruitgang in de richting van het beoogde resultaat staat centraal.

2. Positief: het doel is gedefinieerd in positieve termen: mensen weten wat de bedoeling is, zodat het duidelijk is wanneer het doel bereikt is.

3. Concreet: het doel is gedefinieerd in concrete termen: het is duidelijk te bepalen wanneer het doel bereikt is en wanneer vooruitgang geboekt is.

Meer informatie

NOAM (gratis nieuwsbrief) Solutions-Centre SOL netwerk EBTA Cases Boek: Doen wat werkt

                         

Bedankt en tot ziens!