Een multidisciplinaire interventie bij cognitieve problemen na CVA

Debby van Rhijn

d.vanrhijn@zorgspectrum.nl

De P.R.E.T.-groep

P.R.E.T….?

De basisvoorwaarden om informatie goed op te nemen:

Pauzes nemenRustige omgevingEén ding tegelijkTempo aanpassen

Uit: Blokhorst, Slot & Winter (1994). Het Brein de Baas

Doelgroep

Revalidanten en Somatiek Longstay bewoners met cognitieve problemen doorCVA, Parkinson, M.S.Beginnende dementie

die gemotiveerd zijn om er iets aan te doen

Uitgangspunten (1)

‘Drill and Practice’ kan de prestatie op een getrainde taak verbeteren (maar er treedt geen generalisatie op naar andere taken)

ROT (functietraining) heeft een positief effect op de tijds- en plaatsoriëntatie

Strategietraining werkt (maar de effecten zijn tijdelijk)

Compensatie via externe hulpmiddelen en via intacte interne kanalen is zinvol

Cliënten rapporteren (subjectief) na een geheugentraining vrijwel altijd een verbetering van het geheugen

Uitgangspunten (2)

Elke vorm van cognitieve training moet toegespitst worden op de behoeften en mogelijkheden van de individuele cliënt, dat heeft het meeste effect

Het getrainde moet in het dagelijks leven nuttig zijn. Geheugen is altijd een middel, geen doel!

Bronnen:

Brouwer e.a. (2002). Cognitive Rehabilitation. A clinical neuropsychological approach.

Van Cranenburgh (2004). Neurorevalidatie. Uitgangspunten voor therapie en training na hersenbeschadiging.

Doelen

Verbeteren van de oriëntatie in tijd en plaatsCliënten leren om beter om te gaan met

geheugen- en planningsproblemenCliënten activeren om zelf meer structuur aan

te brengen in de dag en bewuster met hun reactivering bezig te zijn

Aanzet geven tot zinvolle invulling van de dag na terugkeer naar huis

Nevendoel: inzicht van de therapeuten in het cognitief functioneren van de cliënt vergroten

Vorm

Minimaal 3 en maximaal 5 deelnemers per groep

Cyclus van 5 weken waarin de deelnemers driemaal per week van 10.00 tot 10.30 uur bij elkaar komen

Begeleid door twee leden van het paramedisch team: afwisselend psycholoog, fysiotherapeut, ergotherapeut, logopedist, coördinator van zorg

Na afloop van de cyclus mogelijkheid om eenmaal per week te blijven oefenen of individueel vervolgen bij één van de disciplines

Programma

Vaste structuur bij elke bijeenkomstNamenOriëntatie in tijd en plaatsP.R.E.T.Agenda en planningAfsluiting

In de loop van de training wordt het accent verlegd van ‘namen’ en ‘tijds/plaatsoriëntatie’ naar ‘agenda en planning’

Beter onthouden: uitgangspunten

Waarnemen verbeteren: P.R.E.T. Hardop herhalen Opschrijven

Opslaan verbeteren: Herhalen ‘Diepere’ informatieverwerking door bijv.

Ordenen, Verbanden leggen, Visualiseren Terughalen verbeteren:

Context: Waar, Wanneer, Wie, Waarom? Hints Ezelsbruggetje

Protocol

In MDO wordt besloten of een cliënt geschikt is voor deelname

Er wordt een zorgprobleem geopend in het zorgdossier

Intake: bespreken persoonlijke leerdoelen en nulmeting: Cognitieve Screening Test (CST) en subjectief geheugencijfer

Uitnodigen contactpersoon om aanwezig te zijn bij een bijeenkomst

Na afloop: evaluatie door middel van CST en subjectief geheugencijfer

Effecten (1)

De training wordt door de deelnemers als zinvol ervaren: men geeft aan beter georiënteerd te zijn in tijd en beter namen te kunnen onthouden. Gebruik van de agenda wisselt per deelnemer.

Op de afdeling wordt vooruitgang bij de deelnemers geobserveerd; enerzijds in tijds- en plaatsoriëntatie en namen onthouden, anderzijds in zelfvertrouwen(!)

Effecten (2)Deel

nemerCST-

score 1(max. 14)

CST-score 2(max. 14)

Subjectief geheugencijfer 1

(bereik 1-10)

Subjectief geheugencijfer 2

(bereik 1-10)

1 14 X 7.5 9

2 14 X 8 8,5

3 14 X 7 X

4 12.5 12.5 8 6

5/1 10.5 12 5 4

5/2 11.5 13 6 X

6 9 12.5 5 6

Aanbevelingen

Effecten verdwijnen als men niet blijft oefenen, dus:

PRETgroep na afloop cyclus eenmaal per week blijven aanbieden?

Familieleden nog meer betrekken?Nog meer toespitsen op individu?