38
De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie 2012

De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

De kunst van het goede handelen

Verslag van de bijeenkomst van de

Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie

en van de

Internationale Conferentie voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie

2012

Page 2: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie

Vergadert jaarlijks in de herfst gedurende een drietal dagen

Een tachtigtal collega’s uit 41 landen

Vertegenwoordigen ongeveer 600 initiatieven

Page 3: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie

Argentina Australia Austria Belgium Botswana Brazil Canada Chile Denmark Estonia Finland France Georgia

Germany Great

Britain Greece Iceland India Ireland Israël Italy Kigrisiya Latvia Moldavië Netherland

s New

Zealand Norway Pakistan Peru Poland Portugal Romania Russia Spain Sweden South

Africa Suriname Switzerland Czechian

Republic Ukraine USA

Page 4: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie

Page 5: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie

Page 6: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie

OPGAVENWaarnemen van de heilpedagogische (HP) en

sociaaltherapeutische (ST) beweging wereldwijd

Informatie-uitwisseling tussen de landen onderling en met de medische afdeling

Samenwerking met gebruikers en –verenigingen

De financiële basis voor dit werk verzorgen

Page 7: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie

EN VERDERVerder ontwikkelen van de uitgangspunten

van de HP en ST

Wetenschappelijk onderzoek en publicaties

Opnemen van specifieke opdrachten op het vlak van geesteswetenschap, het juridische, of het sociale

Opleiding, vorming, conferenties voor medewerkers organiseren

Page 8: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie

INHOUDELIJKE THEMA’S 2012

Overzicht op de ontwikkelingen in de heilpedagogische beweging wereldwijd

Ontwikkelingskansen en kwetsbaarheid: een verhaal over innerlijke veerkracht

Organisatieontwikkeling: hoe kan management bijdragen tot het borgen van heilpedagogie en sociaaltherapie

Page 9: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie

Nieuwe uitgaven:

Jan Christopher Göschel

Der biografische Mythos als pädagogisches Leitbild Transdisziplinäre Förderplanung auf Grundlage der Kinderkonferenz in der anthroposophischen Heilpädagogik

Edition Anthropos: Heilpädagogik und Sozialtherapie aus anthroposophischen Perspektiven, hg. von Rüdiger Grimm, Bd. 1 ATHENA-Verlag e. K., 46047 Oberhausen, Deutschland 1. Auflage 2012 ISBN: 978-3-89896-492-0

Als Antwort auf den zweckrationalen Instrumentalismus einer positivistischen Behindertenpädagogik entwickelt der Autor aus den transdisziplinären Anlagen der anthroposophischen Heilpädagogik einen Förderplanungsansatz, der das Leitmotiv der individuellen Biografie als integrales Prinzip der kindlichen Lebenswelt erschließt. Dieser »biografische Mythos« wird als Leitbild für ein pädagogisches und therapeutisches Handeln gesetzt, das der Integrität der sich entwickelnden Biografie verpflichtet ist. Unter Einbezug von Elementen der Phänomenologie, der Hermeneutik, der Erzähl- und Bildtheorie sowie der kontemplativen Geisteswissenschaft schafft der Autor eine erkenntnistheoretische und methodologische Grundlage sowie einen Leitfaden zur praktischen Gestaltung transdisziplinärer Förderplanungsprozesse in heil- und behindertenpädagogischen Arbeitszusammenhängen.

Page 10: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie

Nieuwe uitgaven:

Andreas Fischer

Zur Qualität der Beziehungsdienstleistung in Institutionen für Menschen mit Behinderungen Eine empirische Studie im Zusammenhang mit dem QM-Verfahren »Wege zur Qualität«

Edition Anthropos: Heilpädagogik und Sozialtherapie aus anthroposophischen Perspektiven, hg. von Rüdiger Grimm, Bd. 2 ATHENA-Verlag e. K., 46047 Oberhausen, Deutschland 1. Auflage 2012 ISBN: 978-3-89896-493-7

Heilpädagogik und Sozialtherapie gründen in ihrem eigentlichen Kern immer auf Beziehungen zwischen zwei Menschen. Diese Beziehungen beinhalten die Gefahr der Einseitigkeit, denn die Voraussetzungen der Beteiligten sind unterschiedlich. Der eine benötigt Hilfe und Unterstützung in der praktischen Lebensbewältigung, der andere versucht, ihm diese Unterstützung und Hilfe zu geben. Der Autor untersucht die Frage nach einer adäquaten und dialogischen Beziehungsgestaltung, die den Menschen mit Unterstützungsbedarf größtmögliche Selbstbestimmung und Autonomie ermöglicht. Bezugspunkt ist dabei das anthroposophisch orientierte Menschen- und Weltverständnis. Gleichzeitig wird anhand einer breiten Befragung aufgezeigt, dass das Qualitätsmanagementverfahren »Wege zur Qualität« Hilfestellungen bietet, die Beziehungsarbeit so zu gestalten, dass sie den Bedürfnissen der Menschen mit Unterstützungsbedarf Rechnung trägt und gleichzeitig den innersten Anliegen anthroposophischer Heilpädagogik und Sozialtherapie entspricht.

Page 11: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie

Nieuwe uitgaven:

Pim Blomaard

Beziehungsgestaltung in der Begleitung von Menschen mit Behinderungen Aspekte der Berufsethik der Heilpädagogik und Sozialtherapie

Edition Anthropos: Heilpädagogik und Sozialtherapie aus anthroposophischen Perspektiven, hg. von Rüdiger Grimm, Bd. 3 ATHENA-Verlag e. K., 46047 Oberhausen, Deutschland 1. Auflage 2012 ISBN: 978-3-89896-494-4

In diesem Buch wird die Perspektive des professionellen Betreuers eingenommen, der seine Beziehung zu geistig behinderten Menschen auf der Grundlage der Gleichwertigkeit und der Anerkennung gestalten will. Das dialogische Prinzip stützt sich auf Denker wie Buber, Steiner, Rogers, MacIntyre und Haeberlin und wird ethisch ausgewertet mit Praktikern wie Gröschke, Theunissen, Köhn und Flosdorf. Der Autor entwickelt eine Tugendethik, die die Behindertenhilfe als Berufspraxis begründet und stellt Übungen vor, durch die der Betreuer sich in schwierigen Situationen bewähren kann. So entsteht eine Berufsethik, die das Menschenbild und das Berufsbild miteinander verbindet. Zugleich wird die eigenständige Position des Betreuten berücksichtigt, indem der Betreuer sich als Person einbringt und sich durch die Wechselbeziehung mitentwickelt. Das asymmetrische Verhältnis kann so zu einer gleichwertigen Beziehung gestaltet werden.

Page 12: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie

WERKTHEMA’S 2012Beeld van de wereldbeweging: waar

staan we?

Financiën van de Internationale Raad

Toekomstige ontwikkeling van de Internationale Raad

Page 13: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie

Beeld van de wereldbeweging: waar staan we?

Bijdragen van Groot-Brittanië, Rusland, Equador

Samenwerking met gebruikersorganisaties

Wat is aan de tijd?

Page 14: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie

Financiën van de Internationale Raad

Page 15: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie

Kwetsbaarheid als risico of als kans?

Andreas Fischer

Kwetsbaarheid in samenhang met resiliëntie : innerlijke veerkracht

Studie in Hawaï

Risicofactoren en beschermende factoren

Page 16: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie

Kwetsbaarheid als risico of als kans?Andreas Fischer

Risico op psychische stoornissen:Psychologische en biologische factorenStressoren in de omgeving: milieu, armoede,

criminaliteit, geweld, drugs, dakloos zijn, ...

Kwetsbaarheidsfactoren:Primaire: aangeboren: chronische ziekte, zintuiglijke

beperkingen, complicaties bij geboorte, ...Secundaire: hechtingsstoornissen,

gedragsproblemen, ...

Page 17: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie

Kwetsbaarheid als risico of als kans?

Andreas Fischer

Beschermende factoren:Persoonsgebonden factoren: temperament,

aangeboren sterkteVeerkracht-factoren: verworven in de omgang en

uiteenzetting met de omstandigheden: positief zelfwaardegevoel, actieve aanpak, creativiteit

Omgevingsgebonden factoren: stabiele emotionele ontmoetingen, positieve rolmodellen

Page 18: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie

Kwetsbaarheid als risico of als kans?Andreas Fischer

Beschermende factoren verhinderen trauma’s ook in moeilijke omstandigheden.

Veerkracht kan worden opgebouwd

Dit onderzoek naar veerkracht heeft het beeld van het kind veranderd: kinderen hoeven niet de speelbal van de omstandigheden te

zijn Niet alleen de ouders en opvoeders, maar ook het kind zelf

heeft vat op zijn eigen veerkracht en kan zijn eigen leven mee vorm geven.

Page 19: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie

Kwetsbaarheid als risico of als kans?

Andreas Fischer

Deze veerkracht is niet volledig voorbestemd en kan positief beïnvloed worden

Onderzoek van Wustmann Corina over hoe de veerkracht van kinderen zich positief kan ontwikkelen

Page 20: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie

Kwetsbaarheid als risico of als kans?Andreas Fischer

Dit onderzoek onderbouwt de positieve benadering die we in de HP kennen: we gaan uit van de ongeschonden ontwikkelingskern van het kind en we creëren hiervoor ontwikkelingskansen.

Rolmodel zijn: in de pedagogische relatie ga je vormgeven aan je verhouding tot het kind en dit vraagt dat je je gevoeling en beweeglijk opstelt. Dit brengt je bij je eigen kwetsbaarheid.

Page 21: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie

Kwetsbaarheid als risico of als kans?Andreas Fischer

Neemt deze kwetsbaarheid van medewerkers toe?

Hoe gaan we ermee om?Grenzen behoedenHeldere verwachtingenWerkbegeleidingsgesprekkenSalutogeneseZelfwaardegevoel, zelfcontrole versterken

Page 22: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie

Page 23: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie

Kwetsbaarheid als risico of als kans?

Andreas Fischer

Hoe is dit voor de organisatie zelf?Kwetsbaarheid?

Risico’s Primair: anders dan anderen Secundair: geïsoleerd

Bescherming

Page 24: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie

Toekomstige ontwikkeling van de Internationale Raad

Financiële beperkingen – ecologie

Versterken van de dynamiek in de periferie – opgaven secretariaat

Vakwerkgroepen meer in het bewustzijn

Generatiewissel en opvolging van Rüdiger Grimm

Binnen 12 jaar 100 jaar Heilpedagogische Cursus

Page 25: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie

Uitkomsten:

Page 26: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie

Vooruitblik:

Conferentie 2012

Begroting 2013

Page 27: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Conferentie: De goede handeling

Hogeschoolconferentie:

De mens:

Een wezen van het middengebied

Page 28: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Conferentie: De goede handeling

Programma:

Voordrachten

Kunstzinnige bijdragen en oefeningen

Werkgroepen

Ontmoetingen en vrije initiatieven

Page 29: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Conferentie: De goede handeling

De kunst van het goede handelenJohannes Denger

Page 30: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Conferentie: De goede handeling

Avondvoordracht:

InitiatiefcultuurVolker Frielingsdorf, Rüdiger Grimm, Brigitte Kaldenberg

Over de geschiedenis van heilpedagogie en sociaaltherapie gezien vanuit de intitiatiefnemers

Page 31: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Conferentie: De goede handeling

Bewustzijn en wil Bente Edlund

Page 32: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Conferentie: De goede handeling

Kunstzinnige avondvoorstelling

Euritmievoorstelling

J.S. Bach: Dubbelconcerto in d-mol

E. Grieg: Holberg suite

K. Nystedt: Symfonie voor strijkers

R. Steiner: gedichten

Page 33: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Conferentie: De goede handeling

Page 34: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Conferentie: De goede handeling

De schaduwzijde van de menselijke wil

Ron Dunselman

Page 35: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Conferentie: De goede handeling

Kunstzinnig programma:

“Kaspar Hauser”Cantate voor koor, piano en

verteller

Door Camphill gemeenschap ‘Le Béal’

Page 36: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Conferentie: De goede handeling

Initiatief en sociale cultuurDr Michaela Glöckler

Page 37: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Conferentie: De goede handeling

Kunstzinnig programma

“Engagement?”

Compagnia Teatro Dimitri

http://www.youtube.com/watch?v=gznOiXJtK54

Page 38: De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie

Conferentie: De goede handeling

Wakker worden in de wil – antroposofie als wilscultuur

Walter Kugler