Ordføraren ..............................................2

Ny folkehelsekoordinator ...................... 4

Bli aktiv du også .................................... 5

Nye volontørar i Fjaler ............................ 7

Seniorsurf ............................................ 10

Symjeklubb for store og små ................ 13

Bowlingtur til Førde .............................. 16

Klippe, klippe ........................................ 17

INNHALD

BRUAInformasjonsblad frå Fjaler kommune - www.fjaler.kommune.no Nr. 2/13 12. årgang

Dalsfjordbruaendeleg opna!

Vi skal feire brua vår

Alle mann skal ut å gå

For alle vil vel ut å sjå

Når vi skal feire brua vår

Så ta på deg hatten eller ta på deg hua

Vi skal gå ut på Dalsfjordbrua

(Utdrag frå opningssongen ved den offisielle opninga av Dalsfjordsambandet 14. desember 2014.

Tekst: John Trygve Mulhearn Evensen, lærar ved Dingemoen skule)

Foto

: Mat

thie

u Al

lani

c

BRUA Nr. 2 /132

Ventetida er over! Etter fleire tiårs kamp kan ein endelegkøyre ferjefritt mellom Askvoll ogFjaler. Vi gler oss over den store fei-ringa av Dalsfjordsambandet.

No er det opp til oss sjølve å vise at vigjennom godt samarbeid kan utnytte deimuligheiter sambandet gjev oss, og ifellesskap sørge for at både næringsliv,kulturliv og busetnad på begge sider avfjorden blomstrar i åra framover. Eg eroverbevist om at vi skal få det til og eggler meg til om nokre år å seie til skep-tikarane til dette kontroversielle pro-sjektet; Sjå her kva vi har fått til! De tokfeil!

Sjølv om opninga av Dalsfjordbruanaturleg nok har fått det meste av merk-semd siste tida, så må vi heller ikkje

gløyme andre viktige milepælar i andredelar av kommunen.

For nokre veker sidan hadde eg denstore gleda av å få gjenopne butikken påHellevik etter at den har vore stengt i eitår. Takka vere ein formidabel dugnads-innsats frå bygdefolket med KåreEiming og Anne Hopland i spissen harein fått tilbake ein svært etterlengtamøteplass i bygda. No er det berre åoppfordre bygdefolket om å brukebutikken flittig og dermed syte for at einkan halde på dette viktige tilbodet inn iframtida.

Til slutt vil eg få ønskje alle fjalerbuararei triveleg førjulstid, ei riktig god jul ogeit framgangsrikt nyttår!

Ordførar ARVE HELLE

Tlf. 57 73 80 52Mobil 917 37 562

Epost:arve.helle@fjaler.kommune.no

Ordføraren er å treffe i skranken på sørviskontoret første onsdag

kvar mnd. kl. 08.30-11.30

ANSVARLEG REDAKTØR: Rådmann Ola Hovland, tlf. 57 73 80 55. E-post: ola.hovland@fjaler.kommune.no

REDAKSJON:Ingeborg Tysnes, tlf. 57 73 80 44. E-post: ingeborg.tysnes@fjaler.kommune.no Kårhild Hustveit, tlf. 57 73 80 08. E-post: kaarhild.hustveit@fjaler.kommune.no Margrete Reisæter, tlf. 57 73 80 20. E-post: frivilligsentralen@fjaler.kommune.no Redaksjon avslutta 04.12.2013. Utgåver 2013: April - desember. Opplag: 1300

Informasjonsbladet BRUA er gratis og vert fulldistribuert til alle husstandar i Fjaler og tilutflytte fjalerbuar etter nærare avtale. Ta kontakt med sørviskontoret, tlf. 57 73 80 00.

Utforming: Findriv AS. Trykk: IHP

Gode fjalerbuar!ORDFØRAREN HAR ORDET

FJALER KOMMUNEPb. 54, 6961 Dale i Sunnfjord

Tlf. 57 73 80 00 / Faks 57 73 80 01

Besøksadresse: Sørviskontoret, Fjalerhuset i Dale

post@fjaler.kommune.no www.fjaler.kommune.no

Teknisk vakt: tlf. 951 83 515

Arbeidstid i Fjalerhuset/ på Helsetunet:

I tida 15. sept. til 14. mai: kl. 08.00 – 15.45

I tida 15. mai til 14. sept.: kl. 08.00 – 15.00

Illustrasjon til boka «Ordklode» av Eva Meier. Sjå side 11

BRUA Nr. 2/13 3

RÅDMANNEN HAR ORDET

.

PERSONALNYTT

Maria KatarzymaOrlowska-Miksa

Kjersti ValvikBenedikte Eide Ljøen

• Anne Erstad er tilsett som rektor vedVåge skule

• Torkel Sjølingstad er tilsett som lærarved Våge skule

• Kjersti Valvik er frå 18.11.2013 tilsettsom leiar for Bistand og omsorg etterAnita Hustveit Zadig, som sluttar31.12.2013.

• Ann Cecilie Viken er tilsett som sjuke-pleiar i BIO, arbeidslag 5

• Heidi Roos er tilsett som lagleiar iBIO, arbeidslag 2

• Janne Øksenberg er konstituert somlagleiar i BIO, arbeidslag 5 frå01.01.2014 til 31.12.2014

• Iris Johannsdottir er tilsett i 100%stilling som helsefagarbeidar i BIO,arbeidslag 1

• Maria Katarzyna Orlowska-Miksa ertilsett som sjukepleiar i BIO, arbeids-lag 5

• Ingrid Bjergene er tilsett som sjuke-pleiar i BIO, arbeidslag 1

• Benedikte Eide Ljøen er tilsett somkonsulent i Hafs interkommunale bar-nevern.

• Elisabeth Ullebø er tilsett som konsu-lent i Hafs interkommunale barnevern

• Kristin Rivedal Yndestad er tilsett i100% stilling som folkehelsekoordina-tor. Ho tok til i stillinga 01.10.2013

• Silje Totland Jensen er tilsett i 100%stilling som ergoterapeut. Ho tek til istillinga 01.01.2014

Målet med prosjektet «Knit Together» er åbinde studenter saman på skulen med eitfelles mål – å strikke og selje produkt forå skaffe pengar for ei god sak. For åoppnå dette, lagar vi eit strikkehjørne ikantina og strikkar i fellesskap. Elevanebrukar garn og strikkepinnar som vi harfått av butikkar og privatpersonar gratis.For elevar som ikkje kan strikke, menynskjer å lære, arrangerer vi også eitstrikkekurs og ulike andre opplegg som vitrur kan føre til eit vidare samarbeid medRCNUWC. Dersom de har garn eller strik-kepinnar som prosjektet kan få, kontaktmeg på:e-post:knittogetherdale@gmail.comeller på SMS 469 19 677. På førehand stor takk!

Helsing volontør Matthias

Knit together

Innhaldet i denne utgåva av Bruaomhandlar det vi er mykje opptekne av,framtidig utvikling av Fjalersamfunnet.Utanom tenesteproduksjon og forvalt-ningsoppgåver, prøver vi å legge for-holda til rette for ei positiv samfunnsut-vikling og nå mål om vekst i folketalet.Dette er viktig for å kunne oppretthaldetenestetilbodet og kunne jobbe medsamfunnsutviklingstiltak.

Den grunnleggande føresetnaden for å lykkast er samar-beid og samhandling og der alle bidreg og er med å tekansvar. Vi lever i ein tidsepoke der vi aldri har hatt det betrenår det gjeld tilgang til tenestar og materielle gode.Kommunane har dei siste åra fått tilført nye oppgåver,mellom anna gjennom samhandlingsreform og klimaar-

beid. For å løyse oppgåvene og nå måla er ein avhengig avat alle bidreg. Dette er ein flinke til i Fjaler. Gode døme pådette, siste året er kommuneplanarbeidet og folkehelsear-beid. Deltaking på folkemøte og engasjement har voremykje betre enn ved tidlegare planprosessar.

Kommunen har ei viktig oppgåve i å legge til rette forbetring av folkehelsa, men det er den einskilde sitt ansvar åta vare på eiga helse. Opparbeiding av turstiar i Fjaler er eitgodt døme på god samhandling mellom kommune, fylkes-kommune, grunneigarar og stor dugnadsinnsats frå frivilli-ge lag og organisasjonar. Dette engasjementet og samarbei-det er heilt avgjerande og utruleg viktig å ta med seg ividare arbeid i åra som kjem. Med opning avDalsfjordsambandet opnar det seg nye muligheiter som kanvere med å danne grunnlag for framtidig vekst i Fjaler og iHAFS området.

Med ein fot inn i framtida

Rådmann OlaHovland

Lise Johanne Hugøybestod fagprøven som Barne- ogungdomsarbeidar fredag 14.06.13.Ho har vore knytt til Yksnebjørbarnehage.

Første strikkekafe var 26. november påDale vgs. Hjarteleg takk til Coop og FjalerProfilering for garn!

Eg heiter Kristin Rivedal Yndestad, og jobbar som folke-helsekoordinator i Fjaler kommune. Då denne stillinga vartutlyst budde eg i Oslo og jobba som støtteassisent i ein bar-nehage der. Sambuaren min Bjørn Klausen og eg var gan-ske sikre på at vi ville heim etter kvart, så når eg fekk til-bod om jobb vart det til at vi flytta tilbake til Askvoll. Egkjem opphavleg frå Stongfjorden, men skal no bu iHolmedal. Å pendle til Dale no når brua kjem blir veldiggreitt! Før eg flytta til Oslo studerte eg fem år på Høgskuleni Bergen. Der tok eg først ei bachelorgrad iFolkehelsearbeid og deretter ei mastergrad iSamfunnsarbeid. Oppgåva eg skreiv her handla om eldresjukeheimsbebuarar si deltaking i felles aktivitetar, eit temasom har interessert meg.

Viktige stikkord for ein folkehelsekoordinator er helse-fremjande og førebyggande arbeid. I det ligg å fremje fak-torar som har god innverknad på helsa, og førebyggje detsom kan gje sjukdom. Planlegging, organisering oggjennomføring av tiltak for å betre helsa til ulike grupperstår sentralt i jobben, både på individ- og gruppenivå. Sidaneg byrja i jobben 1.oktober har eg blant anna jobba med åfå i gong Frisklivssentral i Fjaler. Det er eit konkret tiltak ikommunen for å fremje helse og førebygge sjukdom. Herkan ein få hjelp til å endre levevanar knytt til kosthald ogfysisk aktivitet. Om du er interessert i ein samtale kringdette kan du ta direkte kontakt med oss, eller få tilvising tildømes frå lege eller NAV.

I tillegg skal eg jobbe med å utvikle folkehelsearbeidet iFjaler på eit meir strukturelt nivå. Det vil seie at eg skalidentifisere utfordringar når det gjeld folkehelse i kommu-nen, og setje i gang aktuelle tiltak i forhold til problemom-råda. Å samarbeide på tvers av sektorar og tenester, ogkoordinere den førebyggande innsatsen i kommunen er vik-tig for å lukkast i folkehelsearbeidet. Sidan arbeidet gjerneer langsiktig og førebyggjande er det utfordrande å målenokon direkte effekt av arbeidet, men det er sikkert at detkostar meir å reparere enn å førebyggje!

Å flytte heim har so langt berre vore positivt. Eg har ikkjesakna bylivet noko særleg, og ser at det er enklare å vere

aktiv på dei måtane eg likar her heime. Det eg gler megmest til er å få gå meir på tur i fjellet, overnatte på stølen ogpadle i havet. Og no når Brua kjem er det jo fort gjort åkøyre til Bergen for litt byliv.

BRUA Nr. 2 /134

Ny folkehelsekoordinator

Kristin Rivedal Yndestad er tilsett som ny folkehelsekoordinator.

Kristin sit på kontor kvar torsdag på helsetunet i sameavdeling som fysioterapien og helsestasjonen – berre littlenger inn i gangen. Det vil verta skilta.

Du kan komme utan henvisning på kontoret tilFrisklivssentralen på torsdagar mellom 09.00-15.00, menring gjerne på førehand på tlf. 57 73 81 03 / 47 61 68 69.

Fjaler pensjonistlagkan melde om møtedatoar i 1. halvår2014: 4. januar: Juletrefest12. februar: Årsmøte12. mars • 9. april • 14. mai 12. juni: Sommartreff for pensjonistar ioperahuset på Eid.

Brua er lang og storBrua ho står på jordBrua er festa i fjelletfor vi høyrde smellet

- Herman Skadal

Gratis strøsandNo er vi inne i sesongen for glatte vegarog fare for fall! Tenk førebyggande oghugs at ein kan hente gratis strøsand tilprivate hushald ved driftsentralen sittbygg i Trolleskaret i Dale! Betongbyggetmed sand ligg ope slik at ein kan hentesand når det passar.

Foto: Ingeborg Opdøl Tysnes

BRUA Nr. 2/13 5

Bli aktiv du også!Kvar dag, kvar time og når det passar deg kan du gjereunderverk for eiga helse i Dingemoen treningssenter.Senteret har vore ope i vel 2 månader og unge på 15 år tre-nar side om side med dei på 70. Eit felles mål om å bli i litti betre form enn før er drivkrafta uansett alder.Instruktørane i treningssalen kan hjelpe deg å lage programutifrå dine mål og ønskjer. På spinninghemsen kan kondi-sjonen betrast enten ved å delta på ein av timane medinstruktør eller ved eigentrening. Det er ingen tvil om attrivselen i senteret er høg, det delast villig ut ros og smil nårfolk sveittar og tek i.

På nettsida til Dale IL kan du bestille instruksjonstimareller melde deg på spinning. I nettbutikken kan du kjøpetreningskort og betale treningsavgift. www.daleil.no

Viktig melding: Dei som gav kr 2000 til treningssenteretmå kjøpe seg årskort før 31.12 for å få rabatten på 500kroner! For å få rabbattkode ta kontakt med Marit Øenpå epost: marit.oeen@gmail.com

Stor aktivitet og tendensar til kø.Balansekunst.

Sigvard «Sillan» Skaar har snart formen inne.

No nærmar jula seg og dei fleste spekulerer og grublar på kva dei skal gje vener og familie til jul. Gje eit treningskort!Prisar: Pr mnd kr 300,- Pr år kr 2000,-Nøkkelkort kr 150, - (eingongskjøp)

Alle foto:Linda Hovland

Ungdommens kommunestyre (UK) i Fjaler skal gjere detmogeleg for ungdommar å oppretthalde aktivitetar, utvikleinteresser og starte eigne initiativ.Dei skal mellom anna • Vere kontaktledd for elevråda i kommunen og ungdoms-

organisasjonar• Tildele midlar ut ifrå UK sine retningslinjer for særlege

ungdomstiltak• Vere høyringsinstans for kommunen i dei saker som ved-

kjem dei unge• Vere eit bindeledd mellom ungdommen og kommunen

der dei unge kan uttrykkje seg og utviklast politisk

Astrid Ardagh og Thea Solbakken Sæterdal representererUnited World College og er valt til høvessvis ordførar ogvaraordførar. Men Martine Håland representerer Dale vida-regåande skule og er valt til skrivar. Desse tre er utgjerarbeidsutvalet.

I tillegg sit Lise Marie Lone Øvrebøe og Ingunn B.Hofland frå Dale vidaregåande skule, Tormod Arstein ogLene Helle Furset frå Våge skule og Tuva Garre-Fivelsdalog Margrete Haugen Svardal frå Fjaler ungdomsskule

BRUA Nr. 2 /136

Ungdommens kommunestyre jobbar med samfunnsdelen av kom-muneplanen.

Frå venstre: Ingunn B. Hofland, Lise Marie Lone Øvrebøe, LeneHelle Furset, Tormod Arstein, Thea Solbakken Sæterdal ogAstrid Ardagh.

Ungdommens kommunestyre 2013/2014

Foto:Siren Juliussen

BRUA Nr. 2/13 7

Fire nye volontørar er på plass ivolontørhuset på Øyra i Dale. Herer det internasjonalt miljø med fireulike nasjonar som trivst godt i lag.Kva dei heiter, kor dei kjem frå ogkorleis dei likar seg kan du lesemeir om her:

OlgaEg heiter Olga og kjem frå ein litenstad nord i Hellas. Eg er 29 år, har einbachelor i Balkanstudier og ein masteri antropologi/etnologi. Her i Dalearbeider eg mest i Yksnebjør barneha-ge, på Vevang dagsenter og på Dalevidaregåande skule, på Open skule.

Eg har størst forventning til korleiseg skal bli vant med den norske leve-måten som eg tykkjer er svært ulikden eg kjenner heimanfrå, det å blikjend med lokalmiljøet og vere ein delav det. Til no vil eg seie at dette gårveldig bra og eg trivst svært godt og erglad for å vere her i Dale!

Juan CarlosEg heiter Juan Carlos, er 27 år, kjemfrå Valencia i Spania, men er fødd iein liten by i Andalusia. Eg har studi-er i opplevingssport og utandørs akti-vitet og ein bachelor i drama.

Mine interesser er lesing, lytte tilmusikk, danse og sport, spesielt utan-dørs som sykling, løp og handball. Egvil lære meg korleis Noreg er. Ikkjeberre historie, men om livsstil, energi,store og små likheiter og forskjellarsamanlikna med kor eg kjem frå – egvil gjerne oppleve denne delen avEuropa. Eg elskar det nye veret, åarbeide med ungar i barnehagen og påskulen. Eg kjenner på meg at dennestaden gjev meg god energi!

CamilleEg er Camille, 21 år og frå Frankrike.Eg studerer litteratur, så du vert nokikkje overraska over å finne meg påbiblioteket i Dale. Men eg er også i

barnehagen påYksnebjør og ikantina på ung-domsskulen. Eg erogså med på hel-sebading medutviklingshemmapå Haugland. Sådet er ikkje tid tilå kjede seg!

Den frivilligetenesta mi er eifantastisk erfaringog Dale er slik einkjekk plass å bu!Kvar morgonbeundrar eg detutruleg flotte landskapet når eg går påjobb og eg trivst svært godt med mittnorske liv til no!!

MatthiasEg er Matthias, er 20 år og kjem fråein liten by i Tyskland. Eg kom hitetter at eg var ferdig med vidaregå-ande for å vere volontør på Dale vida-regåande skule. Eg hjelper til i kanti-na, eg er ein «samtalepartnar» i tyskti-mar og organiserer ulike aktivitetarmed elevane som «Open skule».

Oppgåvene gjer til at eg har einsvært variert timeplan og at eg møtermange hyggelege og interessante folk.Å gjere ein innsats som er nyttig og blisett pris på, er den viktigaste motiva-sjonen min for året i Dale. Eg ser framtil å få nye vener, bli betre i norsk ogutføre det personlege prosjektet mittpå skulen.

Europeisk Volontørteneste er ein delav Aktiv Ungdom som er EU si støtte-ordning for ungdomsprosjekt. Frå2014 held denne ordninga fram somein del av EU sitt nye program forungdom, utdanning og sport,Erasmus+.

Frå venstre Camille, Juan Carlos, Olga og Matthias.

Miljøkoordinator Berit er ein viktigmedspelar for volontørtenesta på Dalevgs.

Alle volontørane hjalp til på den storehospiteringsdagen på Dale vgs.

Nye volontørar i Fjaler

Foto: Margrete Reisæter

BRUA Nr. 2 /138

Team Sputnik er ei turgruppe som fram til no har vore einfin blanding frå dei ulike arbeidslaga i BIO og som er medpå å gjere folk sosiale og aktive i eininga. Vi er på facebo-ok der vi legg ut informasjon om dei neste turane og derbilete fortløpande vert lagt ut etter kvar tur. Tiltaket harfungert godt og vi har hatt godt oppmøte på samtlege avturane. Aktiviteten på facebook er heller ikkje å kimse avfaktisk:)

Vi legg turane rundt omkring i kommunen og har til no

heldt oss til torsdagar. Til våren vil vi freiste arrangere turarsom krev litt meir organisering som t.d. til Storehesten ogHelleberget.

PS Ein skal ikkje sjå bort frå at Team Sputnik kan engasjereandre delar av dei kommunalt tilsette om det skulle vereinteresse.

Som ein ser på bileta, har veret ingenting å seie!

Frå Einigsfjellet.

Team Sputnik

Frå Steiestølen.

Frå Einigsfjellet.Frå Hålandsnipa.

Tilsette vert oppfordra til å bruke naturenSom eit folkehelsetiltak innad i Fjaler kommune vart det delt ut gratis turkart for Fjaler og Hyllestad til alle tilset-te i kommunen. Utgangspunktet for dette var at fysisk aktivitet er ei kjelde til overskot, helse og trivsel. Personarsom er fysisk aktive melder om betre humør og auka livskvalitet samanlikna med personar som er lite aktive.

Som ei gulrot i tillegg til gratis turkart til alle, så er det mogeleg å vinne gåvekort på sportsbutikken Alf Salbudersom ein har klart å gå minst 10 turar over tre kilometer frå august til og med november. Har ein klart å få 30turar i perioden så er ein med i trekkinga av 6 gåvekort.

Dette tiltaket har vorte godt tatt imot blant dei tilsette og det er spennande å sjå om det har vore nokon effekt.

Alle foto:Team Sputnik

BRUA Nr. 2/13 9

Storelva i Dale sett frå kajakken. Kva skjer når Dalsfjordbrua opnar?

Samfunnsdelen i kommuneplanen – er du høyrt?

Etter plan- og bygningslova skal kommunen ha ein samlakommuneplan som omfattar ein samfunnsdel med hand-lingsdel og ein arealdel. I Fjaler har vi utarbeidd samfunns-delen og den låg ute til offentleg ettersyn fram til 27.11.13.Samfunnsdelen skal deretter reviderast før den vert endelegvedteken i kommunestyret.

Kommuneplanen sin samfunnsdel skal omfatte langsikti-ge utfordringar, mål og strategiar for samfunnet og kommu-nen som organisasjon. Fjaler kommune ynskjer at sam-funnsdelen skal vere ein aktiv plan som ein kan nytte somverktøy i den daglege sakshandsaminga og samfunnsutvik-linga. Vi ynskjer og at samfunnsdelen skal utgjere ein mestmogleg heilskapleg omtale av Fjaler kommune.

Planprosessen for 2013/2014 legg opp til stor grad avinvolvering og medverknad frå innbyggjarane i planarbei-det. I samband med oppstart av kommuneplanarbeidetvåren 2013 vart det gjennomført folkemøte på tre ulike sta-der i kommunen, der ein fekk innspel på til saman åtte uliketema gjennom gruppearbeid. Alle folkemøta hadde godoppslutning.

Vidare har vi halde møter med arbeidsgruppa for sam-funnsdelen som består av politiske representantar og tilset-te i kommuneadministrasjonen. Innafor dei enkelte fagfeltahar tenesteleiarar, Fjaler Næringsutvikling (FNU) og andremed nøkkelposisjonar blitt inkludert i arbeidet.Dokumentet er såleis eit samla resultat av lovpålagte tema,innspel frå innbyggjarar og politikarar, og faglege vurde-ringar.

Det overordna målet for Fjaler kommune omtala i sam-funnsdelen, er å skape folketalsauke. Folketalet i kommu-nen har i løpet av 10 år blitt redusert med 3,25 %. Den stør-ste nedgangen er i aldersgruppa 6-15 år, og særleg den yng-ste delen av denne gruppa. I framskriving av folketalet ser

vi at gruppa 67-79år aukar frå 2020 ogfølgjeleg vil gruppaover 80 år auke frå2030. Dennesamansetninga ognedgangen i folke-tal er uheldig forkommunen sin øko-nomi og utvikling,og difor vil Fjalerkommune arbeidefor å oppnå einpositiv folketalsvekst, særleg i aldersgruppa 20-40 år.

For å tiltrekke oss nye innbyggjarar vil vi satse på å ha eingrunnleggande god infrastruktur, tilgjengelege og attraktivetomter, eit rikt organisasjonsliv med allsidige kultur- og fri-tidstilbod, gode skular og barnehagar i nærmiljøet, og ikkjeminst interessante arbeidsplassar.

Det er svært låg arbeidsløyse i kommunen, (om lag 1 %)og fleire av dei største verksemdene har hatt ei positivutvikling og auke i tal arbeidsplassar dei siste åra. Det gjeldsærleg innan kunnskapsarbeidsplassar, til dømes i Enoro(tidlegare Elis) og blant selskapa på Haugland. Den størsteveksten i arbeidsplassar dei komande åra er forventa åkomme i tilknyting til Lutelandet. Det vert også viktig åbygge vidare på dei områda der kommunen skil seg ut ogtilfører noko ekstra til samfunnet – som til dømes innankunst- og kulturnæringa.

Foto: Siren Juliussen

BRUA Nr. 2 /1310

Ti seniorar var samla i kommunestyresalen 23. okto-ber. Høgt oppe på veggen heng dei gamle ordføra-rane (ja nokon ikkje riktig så gamle rett sagt) ogkikkar ned på oss. Kva i allverda er det dei snakkarom?

Tema på Seniorsurfdagen var kommunen si nettside ogkorleis finne fram på den. Vi har ei av dei beste i landet,men likevel kan det vere godt å få rettleiing og tips påkor saker og ting er plassert. Rådmann Ola Hovland ogvi tre i web-portal gruppa til kommunen, Elin UllebøUlvik, Kårhild Hustveit frå Sørviskontoret og MargreteReisæter frå Frivilligsentralen informerte. Kor kan einlese postlister, sakspapir og møteprotokollar?Kalenderen «Kva skjer» - her er alt som skjer i kommu-nen samla, kor er søknadsskjema for td bålbrenning ogkorleis kan eg ta kontakt med kommunen om det ernoko eg ikkje er nøgd med eller som eg er veldig nøgdmed! ?

Fleire tema kom fram som vi vil ta opp på eit seinaremøte, så følg med! Nedlasting av program, oppdateringav program, registrere seg på facebook og origo varnoko av det som vart nemnt. Til neste møtet skal alle tamed seg si maskin, sitt brett og vi vil invitere personar /fagfolk som kan fortelje meir om dei tema vi vil ta opp.

Alle fekk utdelt hjelpeheftet frå Seniornett. Dale byg-dekvinnelag arrangerer også på denne tid for 3. gongdatakurs med lærar for seniorarar på Dale vgs. No veit

vi også at Tunkafèen iDale ønskjer seg tråd-laust nett. Så ikkjekom her å seie at pen-sjonistar ikkje vilvere på nett!

Arrangør var Fjalerkommune v/Frivilligsentralen.PS Send ein epost til:frivilligsentralen@fjaler.kommune.no om du vil vere med på neste møte!

Notisbok, Ipad eller pc?

To alvorlege menn på seniorsurf: Andreas Ramstad (notisbok) ogOlav Hovland (pc). Fotograf: Margrete Reisæter

Representantar frå Fjaler kommune ermed i Utdanningsdirektoratet (Udir) sireferansegruppe for å utvikle nasjonaleprøver. Dei andre kommunane som ermed er; Moss, Gjøvik, Asker, Oslo,Harstad. Representantar frå Steiner-skolen er òg med.

Rådmann Ola Hovland, inspektør Eli-Terese Sande og rektor IngvardFlekke er Fjaler sine folk i gruppa.

Kva er nasjonale prøver, og kviforhar vi nasjonale prøver?Nasjonale prøver skal vurdere korleisskulen lykkast med å utvikle dei grunn-leggjande ferdigheitene til elevane i

lesing og rekning og delar av faget eng-elsk.

Dei grunnleggjande ferdigheitene erå kunne:• uttrykkje seg munnleg• uttrykkje seg skriftleg• lese• rekne• bruke digitale verktøy

Prøvene skal komme til nytte for utvik-linga til den enkelte eleven i samarbeidmellom lærar, elev og foreldre.

Nasjonale prøver skal gjennomførastpå 5., 8. og 9. steget.

Udir arbeider for å gjere prøvene, prø-vegjennomføringa og prøveoppføl-ginga stadig betre. Det er i den saman-heng at vi er inviterte til å delta i arbei-det. Vår del kan vere å delta i utprø-vingar og piloteringar av nye prøver,eller å komme med råd og innspel tilUdir.Les meir om nasjonale prøver påwww.udir.no

Referansegruppe for nasjonale prøver

BRUA Nr. 2/13 11

ORDKLODE - poesiworkshop som vart diktbokJakob Sande-selskapet fekk i vår midlar tileit prosjekt knytt til tekstutvikling hos småborn. Prosjektet heiter Ordklode og vi fekkforfattar Demian Vitanza i samarbeid medMiriam Prestøy Lie til å halde workshoprundt på alle barnehagane i kommunen.Målet med prosjektet har vore å inspirerebarna si skaparglede og trong til å utfor-sking, gjere barna til stolte ordkunstnarar.

Barn har et leikent forhold til språk.Orda er flunkande nye, og kan fyllast mednytt innhald. Nokon gonger ligg det deiynskjer å uttrykkje langt under overflata,og som voksen må ein vera ein aktiv for-tolkar for å forstå kva språkbileta betyr.Andre gonger kjem orda hulter til bulter,nokon gonger i jubel over at dei fins; såmange ord, med så ulike tydingar. Nokonbarn synes ikkje at orda som tinga har fått passar, og finnpå eigne. Nokon er kanskje helt stille, mens andre helstikkje vil verta avbroten, og bruker utestemme inne.

Språket rasar rundt i barnet før det set seg på plass, og slikliknar kanskje ungane sitt forhold til orda på diktaren sitt -som leiter etter sitt helt eige språk, for å uttrykkje sin heltegen unike tanke ?

Dikta som vart laga i Fjaler vart fyrste gong presentert påei samling i Jakob Sande-løa i juni for born og foreldre. Noynskjer vi å gje desse dikta ut som diktbok. Dikta er fine iseg sjølv – men vi meiner at dei har fått eit ekstra løft vedav Eva Meier som er utdanna illustratør har laga eit biletetil kvart dikt.

Boka kan kjøpast på sørviskontoret til Fjaler kommune,Dale bok&leikar og Jakob Sande-selskapet.

Spente poetar.

Demian Vitanza les opp dikt.

Eit hus

Eit grønt stort mannehus

Ikkje så mange etasjar

Der bur "jobbemannane"

Dei held på med ingenting

Står berre heilt stille

Ser opp i taket

Og tenkjer på stein

Dei er heilt stille

Har på seg røde kle

Dei er fem stykker

Alle ser opp i taket

Begge foto: Ingeborg Opdøl Tysnes

Kva er eit kulturminne ?Spor etter menneskeleg verksemd i det fysiske miljøetrundt oss.Eit kulturminne er eit minne frå eldre tid, frå ein eldre kul-tur. Det kan vere ein gjenstand eller eit spor av noko men-neska har skapt, som eit hus, ein båt, eit industrianlegg ellerein gravhaug. Men kulturminne treng ikkje vere noko kon-kret, det kan òg vere noko ein hugsar om tinga ein har rundtseg. Det kallar vi gjerne immaterielle kulturminne.Stadnamna våre er immaterielle kulturminne.

På mange måtar bestemmer kommunen sjølv kva som erviktig kulturhistorie for oss. Det fins ikkje ein alder somdefinerer kortid ting får ein slik status. Det er opp til osssom bur i Fjaler å bestemme kva som har vore viktig for vårutvikling.

Registering og kulturminneplanLokale kulturminneplanar er ei satsing frå Sogn ogFjordane fylkeskommune på registrering og utvikling avlokale kulturminneverdiar. Målet med satsinga er å styrkekommunane i deira operative rolle på kulturminnefeltet.Fjaler kommune ynskjer å vera med på denne satsinga.

Arbeidet er todelt. Det eine er å bestemmea seg for kvatype kulturminne Fjaler ynskjer å konsentrere seg om.Kulturkontoret har hatt eitt møte med Fjaler sogelag og harvorte einige om at vi konsentrerer oss om gamle ferdsels-vegar og skulehistoria i fyrste omgang. Desse tema harikkje vore oppe til politisk behandling – så vi tek forbeholdom at politikarane godkjenner desse.

Gamle ferdselsvegarI Fjaler har vi Den Trondhjemske postvei som ein viktighistorisk ferdselsveg gjennom kommunen – men i tilleggynskjer vi å setje fokus på dei mange andre ferdselsveganesom fanst. Korleis kom folk seg innover fjorden før riksve-gen opna? Kva vegar brukte ungane til skulen? Dette gjeldbåde ferdselsvegar på fjorden og mellom grendene.

SkulehistoriaDenne historia har vore viktig for utviklinga i Fjaler. Viynskjer å registrere gamle skulebygg og ein del viktigebygg rundt desse. Korleis var krinsane bygd opp før?Korleis var skulevegen?

Fjaler sogelag vil ha ein viktig funksjon i registering avkulturminne. Men vi ynskjer også å engasjera skulane ikommunen og einskildpersonar. Alle kan registerere kul-turminne! Gå inn på kulturninnesøk for å sjå kva kultur-minne som er registert i vår kommune.

www.kulturminnesok.no

Ta kontakt med kulturkontoret på telefon 57 73 80 44 ellerepost iot@fjaler.kommune.no dersom du har lyst å veramed på dette arbeidet. Det vil verte arrangert kurs i korleisein skal registere over nyttår.

Kulturminneplan for Fjaler

Stoff til Fjaler sogelag si årbok

Kvar år gjev Fjaler sogelag ut sogehefte med stoff frå Fjaler.Dei ønskjer seg stoff til framtidige hefte ber om spalteplass iBrua for å formidle følgjande:

«Målet vårt er å få mange til å kome med sitt stoff eller sineopplevingar. Inga hending eller oppleving er for ubetydeleg.Det er heller ikkje noko hinder om du tykkjer at skriving ervanskeleg eller at du ikkje er datakyndig. Det hjelper vi degmed.

I år feirar Sogelaget 70 år. Når Dale Senter held nattope, vil vivere til stades og selje bøker til sterkt reduserte prisar. Dettevil halde fram i desember.»

Brua-redaksjonen veit at det er mange skriveføre og taleføreinnbyggjarar i Fjaler. Del historiene dykkar med andre ! Ikkjevent ! Kontakt nokon i styret i Fjaler sogelag:

Oddvar Vassliås – leiar, Kjellaug Bjergene, Thora Hovland, KnutBakkebø, Egil Furenes, Jonn Helle

BRUA Nr. 2 /1312

Mellom gamle kommunehuset og gamleskulen på Tusenårsstaden.

Foto: Ingeborg Opdøl Tysnes

BRUA Nr. 2/13 13

Symjeklubb for store og småFjaler symjeklubb vart stifta 5. juni2012 og vi ynskjer å vera ein symje-klubb for heile kommunen.Føremålet til klubben er å drive medorganisert trening for symjeinteres-serte og fremje symjeferdigheiter forborn og unge.

Vi tilbyr vasstilvenningskurs for bornpå ulike nivå:

Babysymjing: Irene Langeland er vårfaste instruktør. Ho er utdanna førsku-lelærar, men har og utdanna seg sombaby-og symjeinstruktør. Dette er vel-dig populære kurs og vi har babyar fråNaustdal, Gaular, Askvoll og Hyllestadi tillegg til Fjaler. Dette er eit tilbodsom går frå babyane er 6 veker til dei er12 månader.Frå ungane er 4 år tilbyr vi vasstilven-ningskurs på ulike nivå. Sidan detikkje har vore klubb som har drive pådenne måten før i Fjaler så har vi startaheilt frå botn, men målet er at vi etterkvart utviklar borna til å vera godesymjarar og at vi klarar å følgje oppmed kurs etter kvart som ungane verteldre.Vannmerket/Kvalmerket: for bornmed liten erfaring med vatn frå før.

Dette nivået handlar om å bli trygg ivatn og gradvis lære seg å dukke etterleikar. Skilpaddemerket:for born som erkomfortable med åha hovudet undervatn og er klare forå lære seg å flyte. Pingvinmerket:fokuserer på å glimed linjehaldningog byrjande crawl-beinspark. Selungenmerket:Handlar om fram-drift og ein byrjar ålære seg å symje

crawl både på magen og ryggen og viøvar på å stupe. I storebassenget forborn som er så smått symjedyktige ellerklarar seg utan foreldra i bassenget.

I tillegg har vi fast bassengtid ein timei veka, der symjedyktige ungdommarog vaksne kan komme og symje. Av ogtil blir det også høve for litt instruksjon.

Vi har veksla litt på dagane for tre-ning, men etter jul freistar vi å etableraoss fast på mandagar. Fjaler symje-klubb har ikkje eiga nettside, men vi

ligg ute er på Facebook, for dei somynskjer å følge oss der. Vi prøver ogsåå nå heile kommunen med ranselpostog plakatar.

Eline, Angelica, Leander, Elli, Harald og Maria.

SYMJEAKSJONEN:Gjensidigefondet har ein fast avtalemed Norges svømmeforbund om at deigjev støtte til klubbar som ynskjer å gjeintensive kurs for born mellom 6 og 10år. Fjaler symjeklubb fekk støtte tildette i 2013 og alle 6-åringane i kom-munen, samt ein del born på SFO, fekktilbod om 5-dagars symjekurs samt opp-læring i fyrstehjelp og livredning fyrsteveka i skulane sin sommarferie. Detteynskjer vi å få inn som eit fast oppleggkvart år.

Lovise Marie.

Begge foto: Irene Langeland

BRUA Nr. 2 /1314

Dersom du treng økonomisk støtte tilå tilpasse bustaden din for å haldefram med å bu der, kan du no søkekommunen om tilskot.

Fleire eldre og personar med nedsettfunksjonsevne ønskjer å bu heime ieigen bustad så lenge som muleg. Det ergod samfunnsøkonomi i å tilretteleggjebustader på denne måten. Tilskot til til-passing kan i mange tilfelle vere eit vik-tig verkemiddel for å få dette til.

Tilskotet er ei offentleg støtteordningsom kan gjere til at du kan bli buande ibustaden din, sjølv om du har nedsettfunksjonsevne. Det kan søkast om støttetil enkle tiltak, som å fjerne tersklar for å

få betre tilkomst, men også til størreombyggingar for å tilretteleggje busta-den etter brukaren si funksjonsevne.Familiar med funksjonshemma born erhøgt prioriterte ved tildeling av tilskotet.

Kommunane vil ikkje bruke absolutteinntektsgrenser i slike saker. Den økono-miske behovsprøvinga skal gjerast ut fråei totalvurdering av husstanden sin øko-nomiske situasjon på sikt, - etter at til-passingstiltaket er gjennomført.

Kontakt NAV Fjaler, tlf 55 55 33 33.

Bu heime lenger: Søk midlar til å tilpasse bustaden din

Demensteamet i Fjaler kommune er tverrfagleg og settsaman av sjukepleiarar frå dei aktuelle arbeidslaga ogergoterapeut

Målet er å kome tidleg i gang med å utgreie personar somkan ha demens. Ved å kome fram til ein diagnose, vil ein ogutelukke annan sjukdom og det vil gi moglegheit til å star-te med tiltak både for brukar og pårørande. Det finst medi-kament som kan senke utviklinga av sjukdommen.Dagsenter, heimesjukepleie, praktisk hjelp i heimen ellerkorttidsopphald på sjukeheim kan vera aktuelle tiltak å søkeom.

Demensteamet skal vera eit lågterskeltilbod, noko somvil seie at du kan ta direkte kontakt med oss. Alternativt kandu kontakte fastlegen som kan formidle vidare tilDemensteamet.

Teamet tar kontakt med pårørande og avtalar eit heimebe-søk der brukar, pårørande, ergoterapeut og sjukepleiar ermed. På desse heimebesøka pratar ein frå teamet med bru-kar og ein annan med pårørande. Gjennom samtale medbrukar vert det mellom anna gjennomført kognitiv kartleg-ging, samt at ein har ein gjennomgang på tryggleik i hei-men. Saman med pårørande vert det snakka om både bru-kar sin funksjon og pårørande sin situasjon.

Kartleggingsverktøyet demensteamet brukar er utarbeidd

av Nasjonalt kompetansesenter for aldersdemens:Demensutredning i kommunehelsetjeneste.

I etterkant vert det skrive ein rapport som vert sendt tilfastlege saman med kartleggingsskjema. Brukar, samanmed pårørande, vert oppmoda om å bestille time hjå legen.Det er legen som stiller diagnosen.

Dersom ynskjeleg vil teamet vil følgje opp med å kontak-te brukar og pårørande ein gang kvar 6. månad, eller etteravtale. Ein kan då høyre korleis det går og om det er ynskjeom eit nytt heimebesøk.

Ta gjerne kontakt.

Kontakt informasjon:Eli Tømmerbakke, Sjukepleiar arbeidslag 1Tlf.: 57 73 81 46 (07.30-15.00) Silje Jensen, Ergoterapeut (frå nyttår)Tlf.: 57 73 81 16 (08.00- 15.30)Nina Holmelid, Sjukepleiar arbeidslag 1Hanne Ulvatne Igelkjøn, Sjukepleiar arbeidslag 2Elisabeth Offerdal, Helsefagarbeidar arbeidslag 5Demenslinjen tlf.: 815 33 032 (Nasjonalforeningen for Folkehelsen)

Jon Jorde trenar for å klare seg best mogeleg utan hjelp.

Demensteam Fjaler kommune

Foto: Ingeborg Opdøl Tysnes

BRUA Nr. 2/13 15

Bistand og omsorgEndringar i betalingssatsar frå 01.01.2014:

I Stortingsmelding nr. 1 (Statsbudsjettet for 2014) erdet lagt inn nye betalingssatsar for helse- og omsorg-stenester som vil gjelde i alle kommunane frå nyttår.Dette er dei faste betalingssatsane gitt av departemen-tet.

Praktisk bistand for inntekt under 2G:kr 180,- pr mnd. (gjeld også timepris)

Dagopphald kr 74,- pr dag

Korttidsopphaldkr 142,- pr døgn inntil 60 døgn

- Betaling for praktisk bistand for husstandar medinntekt over 2G vert fastsett av kommunestyret. Deisom får vesentlege endringar i betalinga vil få eigeskriv om dette.

- Korttidsopphald over 60 døgn og langtidsopphaldvert fastsett etter forskrift om vederlag for kommu-nale helse og omsorgstjenester. Slike opphald vil fåeit etteroppgjer når skatteoppgjeret ligg føre åretetter opphaldet.

- Frå 01.01.2014 vert fribeløpet endra til kr 7.250,-

- 1G er frå 01.05.2013 kr 85.245,-. G vert regulert pr1.mai kvart år.

Har de spørsmål til dette kan de ta kontakt med mot-takskontoret på tlf. 57 73 81 25.

Å besøke folk er noko som gjev glede for den som kjem ogden som får besøk. Mange eldre rundt i kommunen buråleine og har lita moglegheit å komme seg ut. Det gjeld deisom bur heime, men også dei på institusjon. Du kan t.d.vere med den eldre på tur/ på arrangement, drikke ein koppkaffi eller ta ein samtale over telefon om det høver best.Moglegheitene er mange.

Å bruke tid på dette er av stor verdi, ein kan gjere kvar-dagen til den eldre betre og den som kjem på besøk fårmykje att.

Ein seier at den beste medisinen for eit menneske er eitanna menneske. Og det er mykje rett i det. Eit smil, ei opp-muntring, ei hand å halde i, ein god latter – ja, verdas vik-tigaste energikilde er faktisk gratis! Ein kan glede denandre berre ved å vere til stades og ein kan gjere noko mei-ningsfylt på ein enkel måte.

Frivilligsentralen vil koordinere innsatsen i nært samar-beid med Røde Kors, så det er berre å melde seg! Kor oftekan ein avtale seg i mellom. Vi legg opp til felles informa-sjon for dei som melder seg.

Dale senter, 3. etg Tlf 57 73 80 20 epost frivilligsentralen@fjaler.kommune.no

Frå venstre Ingrid Bjergene og Jofred Åsnes frå Røde Kors,Margrete Reisæter frå Frivilligsentralen.

Meiningsfullt venskap

Distribusjon av Ditt Distrikt-katalogen

Har du reservert deg mot reklame? Då har du ikkje fåtttelefonkatalogen Ditt Distrikt. Sørviskontoret i Fjalerhusethar til utdeling!

Ca 35 % av husstandane har i dag reservert seg mot rekla-me. Dermed fell også Ditt Distrikt bort hjå desse.

For at også dei skal få katalogen, har Sørviskontoret fåttnokre til utdeling. Lageret er lite, så det er lurt å vere tidlegute. Kom innom!

BRUA Nr. 2 /1316

Ideen fekk vi i samband med prosjekt-praksis frå to vernepleiar-studentarhausten 2012, Astrid Helen Eide ogMonica Ekreskar. Dei ynskte å setjefokus på kosthald og fysisk aktivitethjå unge med utviklingshemming .Saman med koordinator for funksjons-hemma barn og unge, Karin Strand,arrangerte dei temakveldar og prøvdeut fjernsynsspelet Nintendo Wee. Vedå bruke sport- og aktivitetsspelet påNintendo får ein trening som er lystbe-tont og motiverande og det er moglegå konkurrere i lag med andre ellerspele åleine.

På slutten av praksisperioden søkteMonica og Astrid Helen om midlar fråulike lag og organisasjonar til prosjek-tet og fekk inn nok midlar til å kjøpeinn Nintendo Wee, lydanlegg, prosjek-tor og storskjerm. No er utstyret mon-tert og teke i bruk og vi har samlastfleire kveldar i kjellaren på Vevang forå spele bowling, tennis, trene aerobicog danse zumba etter instruksjon frå

storskjermen. Vi har også fotballspelog bordtennis som kan brukast.

Dette er eit tilbod der ein kan gåsaman i grupper og trene eller ein kanha eit individuelt tilbod for dei somheller ynskjer det. Det er eit motive-rande og godt tilbod som alternativ tilandre treningstilbod i kommunen.Ingvild, Adrian, Endre og Pål gler segtil å samlast i kjellaren for trim ogsosialt samvær framover!

Vil du vite meir om dette tilbodet?Kontakt Karin Strand på tlf 41 54 75 31

Takk til Fjaler Helselag, Lions Club,NFU og Sparebankstiftinga for støttetil dette prosjektet

Fotograf: Karin Strand

Torsdag 17. oktober reiste 15 personar med buss til Førde påbowling.Dette er ein årleg haust-tradisjon både for å bowle og ha detkjekt i lag. Kulturkontoret bidreg med å dekke reisekostnadaneog det er vi veldig takknemlege for.

Det er mange som er dyktige til å få ned alle kjeglene og vin-naren på denne turen var Frank.Etter at vi har bowla, kosar vi oss med pizza og drikke som vertbestilt frå bowlinghallen før vi reiser heim.

Fotograf: Karin Strand

Bowlingtur til Førde

Aktivitetsrommet på Vevang

«Kjekt på bowlingtur!» Frå venstre: Endre, Idar, Ann-Berit, Ingvild,Ivar, Sissel, Aud, Adrian, Jon Magnus, Frank, Pål og Dag

Adrian og Pål er gode på bow-lingbana

Ingvild fekk strike to gonger.

Ingvild, Adrian, Pål og Endre.

Ingvild og Pål.

BRUA Nr. 2/13 17

Konfirmasjonsundervisning i skule-tidaFrå skuleåret 2014/2015 vert det ikkjegjeve dispensasjon frå Kyrkjelova §36om å drive konfirmasjonsopplæring iskuletida. Dette er med bakgrunn iFjaler kommune si målsetjing om åvere ein open og inkluderande kom-mune.

Fossen bryggeripubhar søkt om utviding av tal plassar påuteserveringa i samband med påbyg-ging av terrassen.Dei har fått utvida tal plassar frå 25 til40.

Forliksråd 2011-2015Ingunn Vårdal er vald som medlem iforliksrådet resten av valperioden 2011– 2015. Joy Elisabeth Taylor kunneikkje stå i vervet grunna utanlandskstatsborgarskap.

Smittevernplan for Fjaler kommune versjon 6.6.13 er vedteken i kommu-nestyret. Planen er ein revisjon avsmittevernplanen frå 2004. Planen harvore utarbeidd av kommunelege medansvar for smittevern Bjørg Aamot.Beredskapsgruppa for smittevern;Kommunelege, helsesøster, leiar forbistand og omsorg og sjukepleiar hargodkjent planen. Planen er supplertmed Pandemiplan i 2009. Du kanfinne smittevernplanen på sak 13/363på heimesida til Fjaler kommune.

Rekneskap for Dingemoen idretts-park driftsselskap Årsmeldinga for 2012 er godkjend.Resultatrekneskapen syner eit positivtdriftsresultat på kr 152 396,-.Overskotet er overført driftsselskapetsin eigenkapital.

Årsmelding 2012 og rekneskap 2012for Fjaler kommune Årsmeldinga er meint å skulle forklarerekneskapen, og vart lagd fram i sam-band med handsaming av årsrekneska-pen før sommaren. Årsmelding ogrekneskap 2012 vart godkjende i kom-munestyret. Underskot i driftsrekne-skapen på kr 1 790 773,94 er dekkainn ved bruk av disposisjonsfondet.Underskot i investeringsrekneskapenmed 952 792,5 er dekka inn med låne-opptak. Du kan finne Årsmelding2012 på sak 13/197, og Rekneskap2012 på sak 12/960 på heimesida tilFjaler kommune.

Fjaler og Hyllestad bondelagFormannskapet har løyvt kr 35 000,-frå tilleggsløyvingsposten til Mjølke-og storfeprosjektet.

TV-aksjonen 2013 –Nasjonalforeningen for folkehelsaFjaler kommune løyvde kr 4000,- tilTV-aksjonen. Varaordførar MaritaSolheim var utpeika som leiar av kom-munekomiteen. Med seg i komiteenhadde ho Harald Vik (AP) og KjartanÅsnes (SP). Anne Marie Loneland fråadministrasjonen var vald som sekre-tær.

Nye retningsliner for kommunal del-taking i tilsyn og vedlikehald av pri-vate vegar– gards- og grendevegar - har vore utepå høyring. Framlegget til endring iretningslinene frå 1998 går på at Fjalerkommune ikkje lenger deltek i somm-arvedlikehald av private vegar/gards-og grendevegar og at Fjaler kommuneutfører snøbrøyting på gards- og gren-devegar over 800 meter.Konmmunestyret skal gjere endelegvedtak.

Sal av kommunale eigedommarI lys av dagens økonomiske situasjonog arbeid med innsparingar, finn råd-mannen det naudsynt og sjå på kom-munale eigedomar og dei verdiar ogutgifter dei representerer.Kommunestyret har valt ei styrings-gruppe på tre personar til å førebu sakafor kommunestyret. Nemnda har fåttmandat til å vurdere sal av alle kom-munale bygg som ikkje blir nytta ikjerneverksemd.

Medlemmar i styringsgruppa:Roald Standnes (AP), leiar, Øystein Våge (SP)Marita Solheim (H)

Varamedlemmar:1. Erling Hjelle (SV)2. Anette Traa (AP)

TenestepensjonsforsikringDNB avviklar si verksemd knytt tiloffentleg tenestepensjon.Kommunestyret har vedteke å inngåavtale med KommunalLandspensjonskasse (KLP) om leve-ring av tenestepensjon frå 01.01.2014.Slik markanden er i dag, er KLP einas-te tilbydar av produktet.

Framtidig organisering av reiselivs-arbeidet i HAFSFjaler formannskap tilrår ein modellder stiftinga Jensbua vert avvikla ogstørre resursar, ansvar og oppgåververt lagt til Visit Fjordkysten.Kommunestyret vedtok at ordførar fårfullmakt til å signere avtale mellomFjaler kommune og Fjordkysten AS.Tilskot på kr 277.400 blir innarbeidd ibudsjett for 2014. Det er ein føreset-nad for inngåing av avtale at dei andrekommunane gjer tilsvarande.

Innspel til regional transportplanfor Sogn og Fjordane 2014 – 2023Kommunestyret har gjort vedtak om åstille seg bak HAFS regionsråd,Kystvegen Ålesund – Bergen og inter-esseutvalet for Førde Lufthamn sineuttalar til Regional transportplan.

KLIPPE, KLIPPE....

Om du ønskjer å lese meir om dei ulike sakene, finn du dei på kommunensine heimesider www.fjaler.kommune.no: Lokalstyre - Møtekalender og saks -papir - ved å velje formannskapet eller kommunestyret frå møtekalenderen.

BRUA Nr. 2 /1318

Utover desse kjem Fjaler kommuneblant anna med følgjande innspel: • Fv.57 Dale - Storehaug med bru

over Svesundet• Gang og sykkelveg fv 57

Dingemoen - Håland• Opprusting av fv. 61 Hellevik – Våge

Kommuneplan – Samfunnsdelenmed handlingsdelhar vore utlagt til offentleg ettersyn itida 16.10.13 – 27.11.13. Du kan føl-gje kommuneplanarbeidet på kommu-nen sine heimesider.

Fjaler noFormannskapet har løyvt kr 37 500 fråtilleggsløyvingspostentil informasjonsavisa Fjaler no.

Irene Øen og Karl Idar Gjestadhar, med heimel i §19-2 i Plan- ogbygningslova, fått dispensasjon fråregulert byggjegrense. Det er vidaregitt dispensasjon frå kravet til maksi-mal gesimshøgde i gjeldande regule-ringsplan. Med heimel i§20-1, jmf§21-4 er det gitt rammeløyve til oppfø-ring av nytt bustadhus på gbnr 65/172i samsvar med søknaden.

Bustadtomt på BortheimDet er gjeve dispensasjon frå arealde-len av kommuneplanen og byggje- ogdeleforbodet i strandsona til deling avbustadtomt frå gbnr 44/1. Dette i sam-svar med plan- og bygningslova.Villkår for løyvet er at tomta vert trektom lag 35 meter frå sjølina og plassertovanfor knausen som ligg midt iomsøkte tomteplassering.Grunngjeving for løyvet er å styrkefast busetnad i området.

Gulating Bryggeri AS og HellevikHandel AShar fått løyve til sal av alkoholhaldigdrikke med alkoholinnhald inntil 4,75volumprosent for perioden 08.10.13 –30.06.16. Styrar og varastyrar vedHellevik Handel AS må avleggje ogbestå kunnskapsprøva før 31.12.13.

Løyving til mellombels bustaderKommunestyret har løyvt inntil kr 800000 til tilrettelegging av to mellombelsbustader. Løyvinga skal dekkast medlånefinansiering. Rådmannen har fåttløve til å følgje opp vedtaket.

Sunnfjord Energi AS – AksjarTil kommunestyret sitt møte 11.november låg føre framlegg om ågreie ut eit mogeleg sal av aksjar i sel-skapet. Kommunestyret sa nei tilutgreiing av mogeleg sal.

Tertialrapport for 2. tertialKommunestyret har vedteke budsjet-tenring og teke rapporten til oriente-ring. Budsjettet til einingane vart ikkjejustert. Einingane skal iverksetje tiltakfor å leggje fram ein årsrekneskap ibalanse for sitt ansvarsområde.

Måldokument for forvaltning avhjort i Fjaler for perioden 2013 – 2016 er vedtekeav kommunestyret. Vil du lese meir?Sjå kommunen sine heimesider, K-sak049/13.

Reguleringsplan for Lutelandet.Detaljregulering – industriområdeI samsvar med plan- og bygningslovahar kommunestyret vedteke detaljregu-lering for Lutelandet med visseendringar i framlegget til plan. Sjå K-sak 061/13 på kommunen sine heime-sider om du er interessert i heile saka.

Runar Alnes, Ålesund, har fått løyve til å byggje1065 m landbruksveg kl 7,Baselivegen, på gbnr 232/1. Det er settvisse vilkår til løyvet, m.a. at arbeidetskal vere ferdig innan 01.12.16, ellesfell løyvet bort.

Strand Resort AS,Hønefoss, har fått konsesjon på overta-king av gbnr 56/2 og 4 for ein kjøpe-sum på kr 800 000 på følgjande vilkår:For jordbruksareal som ikkje vert nyttatil anna næringsverksemd enn jord-bruk, vert det driveplikt etter jordlova

§8. Eigar er Oddvar Røysi, Hønefoss.Kommunalsjef landbruk har fatta ved-taket med heimel i konsesjonslova.

Støtte til dei kriseråka påFilippinaneFormannskapet har løyvt kr 5000gjennom Norges Røde Kors.

Prosjekt forvaltning av hjortebe-stand i Sogn og Fjordane 2013-2017Kommunalsjef landbruk har gjeve inn-til kr 25 000 i løyving til deltaking iprosjektet i 2013, der det m.a. skalutarbeidast kart som syner hjortestam-ma sin områdebruk i Fjaler og tilgren-sande områder. Bestandskarta gjevkunnskapsgrunnlaget for framtidigutarbeiding av bestandsplanar for for-valtning av hjort. Tilskotet vert gjevemed fylgjande atterhald:

• Deltaking i 2014 og seinare år, føre-set at Fjaler kommune har tilstrekke-leg med midlar på viltfondet til å pri-oritere vidare deltaking i prosjektet. Idenne samanhengen vil Fjaler i 2014også søkje Fylkeskommunen ommidlar for å dekke delar av kostna-den knytt til deltaking.

• Sluttrapport for prosjektet skal inne-halde rekneskap. Eventuelle unyttamidlar, skal tilbakeførast til kommu-nen sitt viltfond.

Leiv Arne NistadKommunalsjef landbruk rår til atNistad får kr 114 900 i tilskot tilnærings- og miljøtiltak i skogbruket.Det er fylkesmannen som skal gjereendeleg vedtak.

Finn Atle Leirpoll,Flekke, har fått dispensasjon frå kom-muneplanen til frådeling av bustad-tomt frå gbnr 92/2. Området skal nyt-tast som tilleggsareal til bustadtomt,gbnr 92/31. Det er sett krav om attomtene skal samanføyast når delingaer gjennomførd. Kjøpar er Stor-Sten IIAS. Vedtak er gjort etter jordlova ogplan- og bygningslova.

BRUA Nr. 2/13 19

Rolf Kjøsneshar fått avslag på søknad om dispensa-sjon frå kommuneplanen og byggje-og deleforbodet i strandsona til fråde-ling frå gbnr 24/14 til AndersLangeland, som vil knyte det nye area-let til eksisterande gbnr 24/86.Grunngjevinga er at frådelinga ikkjeoppfyller krava. Ei frådeling kan påsikt føre til ei ytterlegare privatiseringav strandsona i området og skape pre-sedens for liknande saker.

Else K. Haugehar fått løyve til deling av bustadtomtfrå gbnr 24/18 i samsvar med plan- ogbygningslova. Søknaden gjeld fråde-ling rundt eksisterande bustadhus ogfører ikkje til endra bruk av området.

Einar Nybøhar fått løyve i samsvar med plan- ogbygningslova til deling av bustadtomtfrå gbnr 50/6. Søknaden gjeld fråde-ling rundt eksisterande bustadhus ogmedfører ikkje endra bruk av området.

SMIL-midlarKommunalsjef landbruk har, på vissevilkår, gjeve tilskot til følgjande:• Joar Espedal, inntil kr 48 000 til res-

taurering av 110 år gammal løe medmed særpreg på gbnr 100/4,5

• Gjertrud Eikevik, inntil kr 25 000 tilopprusting av eldhus, løe m.m. pågbnr 101/5,8

• Gunnar Huseklepp, inntil kr 94 500til restaurering av sperrestova pågbnr 115/4

Barthold Vonen og Kåre Hauge harfått avslag på sine søknader på grunnav prioriteringar i tiltaksstrategien, høgsøknadspågang av avgrensa økonomis-ke rammer.

Øystein Ryningen,Guddal, har fått godkjent plan for fje-ring av 13 m steingjerde på gbnr 135/5Hovlandsdal. Vedtaket er gjort avkommunalsjef landbruk.

Terje Gallefoss,Blomsterdalen, har, med heimel i kon-sesjonslova, fått konsesjon for overta-king av gbnr 126/9 til fritidsbustad –kjøpesum kr 50 000. Seljar er MaryNinni Steinsvik Gallefoss,Søreidgrend.

Per NistadKommunalsjef landbruk rår til atNistad får kr 71 700 i tilskot tilnærings- og miljøtiltiltak i skogbruket.Fylkesmannen gjer endeleg vedtak.

Jan Sigurd Kalstad, Guddal, har fått løyve til frådeling avca 800 m2 areal med påståande byg-ning på gbnr 117/3. Kjøpar er WillyHansen, Rådal. Vedtaket er gjort medheimel i jordlova.

Aslaug Skadal,Dale, har, på nærare vilkår, fått løyvetil å planere om lag 13 daa fulldyrkamark/uproduktiv skogsmark på gbnr77/11. Skadal har vidare fått løyve tiloppdyrking av kantsone, flytting avbakkemur og fjerning av steingjerde.Tiltaket skal vere sett i gang seinast 3år etter at løyvet er gjeve. Vedtaket ergjort av kommunalsjef landbruk.

Felles utviklingsorganisasjon iHAFSFormannskapet er positive til å gåvidare med arbeidet for etablering avein felles utviklingsorganisasjon iHAFS slik det går fram av ein forstu-die. Sjå kommunen sine heimesider,K-sak 087/13.

Yngve Åsnes,Straumsnes, har, på visse vilkår, fåttløyve og dispensasjon etter plan- ogbygningslova til frådeling av bustad-tomt frå gbnr 32/5. Kjøpar er RuneTømmerbakk, Straumsnes.

Åge Stenseth,Dale, har, på nærare fastsette vilkår,fått løyve til å byggje 40 m ny land-bruksveg kl 8, veg til Storelva, på gbnr67/1. Det er kommunalsjef landbruk

som har gjort vedtaket.

Jarle Skaar Langeland,har fått løyve til frådeling av fritid-stomt frå gbnr 125/1. Vilkår for løyveter at den nye eigedommen vert sikratinglyst vegrett. Vedtaket er gjort medheimel i plan- og bygningslova.

Geir-Atle Hovlandsdal,Guddal, har fått godkjent plan for nyd-yrking av 6,4 daa innmarksbeite for-delt på to teigar på gbnr 135/4,5. Hanhar også fått løyve til planering avflaumløp og moldtak. Vedtaket er gjortav kommunalsjef landbruk.

Geir SandeKommunalsjef landbruk rår til atSande får 60% tilskot avgrensa til kr180 000 til bygging av Bårdslivegenpå gbnr 103/1.

Nelly Vassliåshar fått løyve til utlegging av flyte-brygge med landgang på gbnr 39/1 påElde i Flekkefjorden. Det er sett vissevilkår til løyvet, som er gjort i med-hald av plan- og bygningslova.

Adolf og Aud Håvåghar, på nærare fastsette vilkår, fåttløyve til frådeling av bustadtomt pågbnr 278/5. Vedtaket er gjort etterplan- og bgningslova.

Margunn Skadalhar fått løyve til deling av grunneige-dom gbnr 71/9. Justering av grensemellom gbnr 71/9 og 71/1. Områdetskal nyttast som tilleggsareal tilbustadtomt på gbnr 71/11. Det er settkrav om at tomtene skal samanføyasttil ei tomt etter at delinga er gjennom-førd.

VIKTIGE TELEFONNUMMER:

FJALER LEGEKONTOR .................................... 57 73 81 80ØYEBLIKKELEG LEGEHJELP ............................ 57 73 81 90SYS INTERKOMMUNALE LEGEVAKT ................ 57 73 81 90

ALARMTELEFON FOR BARN OG UNGE .......... 116 111Blir du utsett for vald og overgrep? Eller rusar dei vaksneseg? Du kan ringe gratis og vi hjelper deg. Ring òg dersomdu trur nokon har det slik

OVERGREPSMOTTAKET FOR SOGN OG FJORDANE Førde sentralsjukehus ................................ 57 83 90 00

SMISO.......................................................... 800 57 000Støttesenter for incest og seksuelle overgrep

KRISESENTERET .......................................... 57 74 36 00Døgnvakt. Opplever du fysisk eller psykisk mishandling fråektefelle, kjæraste, partnar, born, foreldre eller andre somdu har nær relasjon til? Krisesenteret kan hjelpe deg. www.krisesenteret.sf.no

RUSETTERVERNET I SOGN OG FJORDANEwww.rusettervernet.no Fylkessekretær tlf. 948 34 493 Styreleiar tlf. 415 07 533Redningsvesten etterverngruppe tlf. 975 89 795Redningsplanken pårørande gruppe tlf. 906 92 667

SØRVISKONTORET, FJALER KOMMUNE .......... 57 73 80 00Ope 08.00 – 15.00 frå 15. mai – 14. september

TEKNISK VAKT, FJALER KOMMUNE, døgnvakt 95 18 35 15

SKATT VEST Ope 09.00–15.00 ...................... 800 80 000

NAV Fjaler, Ope 09.00–15.00 ...................... 55 55 33 33Europeisk helsetrygdekort kan bestillast på www.helfo.no

POSTREKLAME - INFORMASJON TIL PORTO

Returadresse: Fjaler kommune, pb 54, 6961 Dale i Sunnfjord

Kva skjer?På nettsida til Fjaler kommune finn du ein oversiktleg

kulturkalender der mykje vert henta frå origosona for Fjaler.Legg inn arrangement sjølv på origo,

då har du styringa om noko skal endrast og det rette kjem i Firda.

Ta kontakt med Frivilligsentralen om du treng hjelp!

17.12. ca kl 16.30 Julekonsert med Dale musikkorps på sjukeheimen i Dale.

17.12. kl 19.30 Den store julekonserten i Dale kyrkje med mellom anna Cantus,Dekor, Dale musikkorps, Dalsfjorden spelemannslag, Lagopus, elevar og lærararfrå kulturskulen og kantor Mark Taylor.

19.12. Juletrefest kl 18.00 på Våge skule.

19.12. kl 19.00 – 23.00. Juleball på Fjaler ungdomsskule. Julemiddag - progam - dans for alle elevane og lærarane.

24.12. kl 13.30 Gudsteneste i Guddal kyrkje. Familiekoret deltek.24.12. kl 13.30 Gudsteneste i Hellevik bedehuskapell. Forsongarar frå Do Re Mi. 24.12. kl 15.00 Gudsteneste i Folkestad bedehuskapell. Forsongarar frå Do Re Mi.24.12. kl 16.00 Gudsteneste i Dale kyrkje. Barnekoret deltek.

25.12. kl 12.00 Høgtidsgudsteneste i Dale kyrkje. Cantus og Dale Musikkorpsdeltek. Kyrkjeskyss frå Straumsnes.

26.12. kl 11.00 Gudsteneste på Fjaler sjukeheim, Dale. 26.12. kl 11.00 Gudsteneste i Folkestad bedehuskapell. Egil Furenes deltek medhardingfele.

27.12. kl. 22.00-02.00 Framhug ungdomslag arrangerer ungdomsfest påGrytøyra.

29.12. kl.17.00 Juletrefest på Ljosheim. Laurdagsklubben deltek med julespel.

29.12. kl 15.00 Den årlege 5. juledagsfest i Straumsnes grendahus.Underhaldning med program, gong rundt juletre etter tradisjonelle julesongar,kaffi, brus og julebakst. Så kan det jo hende at julenissen tek turen innom :-)

29.12. kl 20.00 Romsjulsbingo på Yndestad Gard. Arr: Guddal ungdomslag.

31.12. kl 15.00 Gudsteneste i Guddal kyrkje. Store frå Familiekoret deltek. 31.12. kl 17.00 Gudsteneste i Dale kyrkje. Ungdomskoret deltek.

04.01. Fjaler pensjonistlag inviterer til juletrefest på Yndestad gard med godmat, gange om juletre og lokale programinnslag. Buss frå Folkestad kl. 14.00,Straumsnes kl. 14.40 og Dale kl. 15.10. Juletrefesten er open for alle som vilvere med.

FRÅ BUTIKKNEMNDA: Sundagsope 15. og 22. desember 14 – 18Frå måndag 16. desember har butikkar i Dale ope:Kvardagar 9 – 20 Laurdagar 9 – 18Julaftan 9 – 12 Coop og Kiwi 9 -13Romjula og nyttårsaftan: 10 - 15 Coop og Kiwi vanleg opningstid

Siste oppdatering på julearrangement på:www.fjaler.kommune.no - «Kva skjer?»

Å jul med di glede