Czy trzeba bać się

spalarni odpadów?

prof. dr hab. inż. Grzegorz Wielgosiński

Politechnika Łódzka

Wydział Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska

2

Kilka słów o sobie

3

Spalanie … nie tylko odpadów

4

Gospodarka odpadami komunalnymi – rok 2013

5

Polska – kilka faktów

W Polsce istnieją (wg stanu na grudzień 2013 r.): 124 instalacje do mechaniczno-biologicznego przetwarzania

zmieszanych odpadów komunalnych (MBP) – moce przerobowe w części mechanicznej kształtuje się na poziomie 8,8 mln mg/rok, natomiast w części biologicznej wynosi ok. 3,2 mln mg/rok.

172 kompostownie odpadów,

1 spalarnia odpadów komunalnych,

6 instalacji do fermentacji odpadów organicznych (biogazowni).

Do roku 2020 według wojewódzkich planów gospo-

darki odpadami planowana jest budowa kolejnych: 68 instalacji MBP o mocy przerobowej w części mechanicznej

4,3 mln Mg/rok i w części biologicznej - ok. 2 mln Mg/rok.,

26 kompostowni odpadów,

4 instalacji do fermentacji odpadów organicznych

6

Istniejące i projektowane instalacje do przetwarzania odpadów komunalnych

TYP INSTALACJI

Istniejące stan na

grudzień 2013 r. [szt.]

Moc przerobowa [Mg/rok]

Planowane zakończenie budowy

do grudnia 2020 r. [szt.]

Moc przerobowa

[Mg/rok]

Razem [szt.]

Razem moc przerobowa

[Mg/rok]

MBP

część

mechaniczna

124

8 800 200

68

4 274 500

192

część

mechaniczna

13 074 700

(13 mln)

część

biologiczna 3 205 013 2 030 300

część

biologiczna

5 235 313

(5,2 mln)

Spalarnia 1 47 000 ??? 3 317 200 ??? 3 364 200

(3,4 mln)

Kompostownia 172 1 271 488 26 236 216 198 1 507 704

(1,5 mln)

Instalacja do fermentacji

odpadów organicznych 6 219 500 4 400 000 10

619 500

(0,6 mln)

Razem 303 10 338 188 125 8 227 900 428 18 566 088

(18,6 mln)

7

Nowe polskie spalarnie

Białystok 120 000 Mg/rok

Kraków 220 000 Mg/rok

Bydgoszcz 180 000 Mg/rok

Poznań 200 000 Mg/rok

Konin 94 000 Mg/rok

Szczecin 150 000 Mg/rok

8

Model gospodarki odpadami komunalnymi - Polska 2020

9

Z czym się nam kojarzy spalarnia odpadów?

Czarny dym z komina,

Uciążliwy zapach fermen-tujących odpadów,

Gryzonie, muchy, robactwo,

Wzmożony ruch śmieciarek,

Hałas,

Zagrożenia dla zdrowia,

Spadek cen nieruchomości,

Dioksyny, metale ciężkie

10

Spalarnie odpadów komunalnych w Europie – rok 2010

Lp. Kraj Liczba

instalacji

Piec

rusztowy

Piec obrotowy

lub oscylacyjny

Piec

fluidalny

Nowe technologie

- piroliza lub zgazowanie

1 Austria 12 11 - 1 -

2 Belgia 16 15 - 1 -

3 Dania 29 28 - 1 -

4 Finlandia 3 3 - - -

5 Francja 127 106 14 7 -

6 Holandia 13 13 - - -

7 Hiszpania 11 9 - 2 -

8 Irlandia 1 1 - - -

9 Luksemburg 1 1 - - -

10 Niemcy 69 63 1 4 1

11 Norwegia 15 8 1 1 5

12 Polska 1 1 - - -

13 Portugalia 3 3 - - -

14 Republika Czeska 3 3 - -

15 Słowacja 2 2 - - -

16 Szwajcaria 30 30 - - -

17 Szwecja 34 28 6 -

18 Węgry 1 1 - - -

19 Wielka Brytania 31 26 1 3 1

20 Włochy 52 44 2 6 -

Suma 454 396 19 32 7

11

Spalarnie vs. elektrownie - emisja pyłu

12

Spalarnie vs. elektrownie - emisja NOx

13

Spalarnie vs. elektrownie - emisja SO2

14

Spalarnie vs. elektrownie - emisja rtęci

15

Spalarnie vs. elektrownie - emisja kadmu

16

Spalarnie vs. elektrownie - emisja dioksyn i furanów

17

Emisja dioksyn – Polska 2011

0,04%

0,30%

0,00%

6,28%

0,11%

16,13% 4,57%

6,69%

15,72%50,15%

Procesy spalania w sektorzeprodukcji i transformacji energii

Procesy spalania poza przemysłem

Procesy spalania w przemyśle .

Procesy produkcyjne .

Zastosowanie rozpuszczalników

Transport drogowy .

Inne pojazdy i urządzenia

Zagospodarowanie odpadów

Rolnictwo

Inne źródła emisji .

18

Warunki spalania (węgla) a emisja dioksyn

Grochowalski A., Konieczyński J. - Chemosphere, 2008, 73, 97-103

Stężenie PCDD/Fs

w spalinach

ng TEQ/m3u

Masa

spalanego

węgla

Mg/h

Strumień gazów

spalinowych

m3/h

Współczynnik

emisji

PCDD/Fs

μg TEQ/Mg węgla

Kotły energetyczne ze złożem fluidalnym

0,0012 16 330 000 0,025

Kotły energetyczne z paleniskiem pyłowym

0,0012 28 400 000 0,020

Kotły energetyczne z paleniskiem rusztowym

0,0022 12 360 000 0,070

0,0042 5 120 000 0,100

Małe piece do indywidualnego ogrzewania

9,2 0,05 1 500 276

4,1 0,02 700 144

19

Porównanie stężeń dioksyn podczas spalania

Niekontrolowane spalanie w pojemniku na śmieci

cPCDD 1 400 ng TEQ/m3

Nowoczesna spalarnia odpadów komunalnych cPCDD < 0,1 ng TEQ/m

3 Fot.: prof. A. Grochowalski©

20

Niekontrolowane spalanie odpadów, wypalanie traw itp.

Pożary lasów, łąk, pól itp.

Znaczące źródła emisji dioksyn wokół nas

Fot.: prof. A. Grochowalski©

21

Przykład: oddziaływania planowanej spalarni w Łodzi

Parametr SO2 NO2 Pył

μg/m3 μg/m3 μg/m3

Aktualny stan zanieczyszczenia

powietrza wg badań WIOŚ 15 20 26

Imisja z EC-IV (Veolia Łódź) 4,333 1,178 0,373

Imisja z planowanej ITPOK 0,444 1,778 0,044

Wartość dopuszczalna

wg Rozporządzenia MŚ 20 40 40

22

„Wszelkie potencjalne zagrożenia rakiem wynikające

z zamieszkania w pobliżu komunalnych spalarni od-

padów stałych są niezwykle niskie i prawdopodobnie

niemierzalne przy pomocy nawet najnowocześniej-

szych technik epidemiologicznych”

UK Medicines and Healthcare Products Regulatory Agency - Komisja ds. Rakotwórczości 2000 - „Występowania raka w pobliżu komunalnych spalarni odpadów stałych w Wielkiej Brytanii” - protokół COC/00/S1 - marzec 2000

Kilka faktów naukowych

23

Kilka faktów naukowych

„Ryzyko zachorowania na choroby nowotworowe

oraz inne poważne choroby w wyniku zamieszki-

wania w pobliżu składowiska odpadów jest ponad

5 razy wyższe niż w przypadku zamieszkiwania w

pobliżu spalarni odpadów”

Moy P., Krishnan N., Ulloa P., Cohen S., Brandt-Raul P. W. – „Options form management of municipal solid waste in New York City: a preliminary comparison of health risk and policy implications” – Journal of Environmental Management, 2008, 87, 73-79

24

„Spalanie odpadów stałych nie wywiera wpływu na zawartości dioksyn w krwi populacji mieszkającej w pobliżu spalarni odpadów stałych"

M. Fátima-Reis, J. Pereira-Miguel, C. Sampaio, P. Aguiar, J. Maurício-Melim, O. Päpke – „Determinants of dioxins and furans in blood of non-occupationally exposed populations living near Portuguese solid waste incinerators”. - Chemosphere, 2007, 67 (9), S224-S230;

M. Fátima-Reis, C. Sampaio, P. Aguiar, J. Maurício-Melim, J. Pereira-Miguel, O. Päpke – „Biomonitoring of PCDD/Fs in populations living near Portuguese solid waste incinerators: Levels in human milk”. - Chemosphere, 2007, 67 (9), S231-S237;

N. Ferre-Huguet, M. Nadal, M. Schumacher, J. L. Domingo – „Environmental impact and human health risk of polychlorinated dibenzo-p-dioxins and dibenzofurans in the vicinity of a new hazardous waste incinerator: a case study”. – Environmental Science and Technology, 2006, 40 (1), 61-66;

Kilka faktów naukowych

25

Kilka faktów naukowych

„Analiza oddziaływania na środowisko wskazuje,

że spalarnia odpadów komunalnych nie jest

głównym źródłem dioksyn w swoim otoczeniu

i inne stacjonarne źródła emisji maja znacznie

większe znaczenie”

Wang J. B., Wang M. S., Wu E. M. Y., Chang-Chien G. P., Lai Y. C. – „Approaches adopted to assess environmental impacts of PCDD/F emission from a municipal solid waste incinerator”. – Journal of Hazardous Materials, 2008, 152, 968-975

26

Dziękuję za uwagę !