1832
Đệ nhị kỷ - Quyển LXIV - Thực lục về Thánh tổ Nhân hoàng đế ĐẠI NAM THỰC LỤC Tập Ba 9(V) 1443/126 - 03 Mã số : 7X385M3 GD - 03 Trung tâm khoa học xã hội và nhân văn quốc gia Viện sử học Quốc sử quán triều Nguyễn Tổ Phiên dịch Viện Sử học phiên dịch Phiên dịch : Ngô Hữu Tạo, Nguyễn Mạnh Duân, Phạm Huy Giu, Nguyễn Danh Chiên, Nguyễn Thế Đạt, Trương Văn Chinh, Đỗ Mộng Khương. Hiệu đính : Đào Duy Anh.

cvdvn.files.wordpress.com  · Web view2018-05-25 · “3. Miếu Lịch đại đế vương, Văn miếu, miếu Hội đồng cùng các thần kỳ trong tự điển ở các

  • Upload
    doxuyen

  • View
    217

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

nh k - Quyn LXIV - Thc lc v Thnh t Nhn hong

I NAM THC LC

Tp Ba

9(V) 1443/126 - 03

M s : 7X385M3

GD - 03

Trung tm khoa hc x hi v nhn vn quc gia

Vin s hc

Quc s qun triu Nguyn

T Phin dch Vin S hc phin dch

Phin dch : Ng Hu To, Nguyn Mnh Dun, Phm Huy Giu, Nguyn Danh Chin, Nguyn Th t, Trng Vn Chinh, Mng Khng.

Hiu nh : o Duy Anh.

Nh xut bn gio dc

Chnh bin

NH K - QUYN LXIV

Thc lc v thnh t nhn hong

Canh dn, nm Minh Mnh th 11 [1830] (Thanh o Quang nm th 10), ma xun, thng ging, ngy mng 1, ban n chiu cho trong ngoi.

Chiu rng: Trm ngh vng gi t mng, tt t u xun ra lnh, hong tr gia thng ban Phc ln cho dn. Theo o tri ct nui ngi ; gia c trch cho cng vui v.

Trm nay n nh tri gip, knh gi Phc nh, khuya sm cn c, cng vic sn sc, n nay c 11 nm ri. Vn thng knh tri, thng dn. Thc l nh Thng cho Phc, Lit thnh ban n. T trong n ngoi, u vng lnh khng tri, t quan n dn, cng thun ho tin theo. Ngh n Phc lnh rng ln, cng thm thn mt noi theo.

Nm nay, tui Trm t tun. Mng c gn xa yn n ; vic nc th ri ; knh nh Phc m tt lnh. T nhn vui v. Nhn gp tui va tn th, rng ri ban n ; may nh tri t r thng Phc lnh cng n. Ri y mi nm mt tit, ban mi n to. Nay hi dng m m, nh sng r rng. Vui v thay gp tit ba xun, hng Phc u tui th ; to ln tht, sinh nui mun vt, m lng nhn snh vi o tri.

Vy ban n mi cho c di do. C n in 14 iu nh sau:

1. Thu thn cc a phng nm nay c gim 5 phn mi.

2. Tt Nguyn n nm nay, cho yn v thng bc lng c th bc.

3. Miu Lch i vng, Vn miu, miu Hi ng cng cc thn k trong t in cc thnh trn, u cho t mt n.

4. Ngi gi trn 100 tui cho 3 lng bc, 90 tui 2 lng, 80 tui 1 lng.

5. Cc quan kinh ngoi v lm vic cng sai lm b ging hay cch lu t nm Minh Mnh th 10 tr v trc, th cho cc nha k danh sch tu ln lng cho khai phc.

6. Quan vin v lm vic cng sai lm b pht bng t nm Minh Mnh th 10 tr v trc u c tha.

7. Nhng tp phm t ti kt n t nm Minh Mnh th 10 tr v trc, tnh c ch ng thng th do b Hnh lm sch tu ln, chc lng cho gim nh.

8. Cc trm u thng tin go 6 thng, mi thng 30 quan tin, 20 phng go.

9. Cc a phng c nhng ngi ti c u t, nhng ngi n dt sn lm, do quan a phng xt thc tu ln, s cho lc dng.

10. Cc a phng c hiu t, thun tn, ngha phu tit ph, quan a phng xt hi k tu ln i nu thng.

11. Vic gc ca thin h l ngh nng, cc ph chu huyn c ngi cy cy trng trt chm ch ngh gc, quan a phng phi thng khuyn khch t c l.

12. S dng t cc trn thnh c nhng ngi quan [n ng go v], qu [n b go chng], c [tr con m ci], c [ngi gi khng con chu] cng nhng ngi tn tt khng ni nng ta, th hu ty phi lu tm nui nng, ch cho h phi phiu lu.

13. Nhng ngi phm ti qun lu cc trn thnh, tra xt r n phi s 3 nm m vn yn phn gi php m tui qu 70, th u tha cho v qu.

14. Nhng ngi phm ti qun lu nu ngi phm chnh cht, th v con u tha v.

i ! thng ging l qu thi, ging Phc cho chng dn ; nh mt tri mi mc, tin th cho hong . Vy rng b co, khin u nghe bit.

Ban yn v thng cho cc hong t thn cng v cc quan vn v theo th bc.

L c vn v Chnh ng phm tr ln mi c d tic. Vua cho nm nay khnh tit, c cch cho vn giai thuc su b, Ni v, V kh, Thi thng, Quang lc, Hn lm, t Chnh tht phm, T t ty, Khm thin gim, To chnh, Thng bc, Thi y vin, Quc t gim, H thnh binh m, t Chnh lc phm tr ln, v giai thc th Sut i u c d.

Thng th b Binh gia hm Hip bin i hc s hu tr l Nguyn ng Hu, Tham tri hu tr l Nguyn Hu Thn vo chu, v m yu khng d yn c, h lnh u chiu phm thng cho bc lng.

t n quan Ni cc. Ly th Ph don Tha Thin l Phan Thanh Gin lm T th lang L b, Thng bo Thiu khanh l Trng ng Qu lm T th lang Cng b, Hn lm vin Tha ch l L Nguyn n lm Th c hc s, Nguyn Vn Mu lm th Th c hc s, u sung bin cng vic Ni cc.

Vua d rng: Nay i phng vn th lm Ni cc c vn tng ging ch dy bo cng lp r iu chng, li i sau. Nhn ngh Ni cc, t i Tng v trc cha c, n Minh Thi t ly vic gian tng l H Duy Dung lng quyn lm rn, mi b T tng cho chnh quyn v su b ; n Thnh t mi t Ni cc, bt u ly Hn lm sung vo, thng n i hc s, nhng trt ch Ng phm, c vn m thi. i sau noi theo bui u, phm trt tn hn, uy quyn trng hn, thnh ra khng c danh T tng, m thc l T tng. Cho nn Minh Th tng dng Nghim Tung, Thanh Cao tng dng Ho Thn, u b chng che lp tai mt, t lm uy Phc, gn n lon nc, gng sng y thc cng chng xa. Tuy th cng nn chm chc s nghi, ch l no li v nghn m b n. Hung chi na nay nh quan chc Ni cc trt ch Tam phm m ban di su b, khng nh nh Minh nh Thanh cho ng u trm quan. Nay li t ra nghim iu r chc v : T nay v sau nu gp Ni cc ngh ch c ch khng ng, cho ng Lc b quan trch ra tham tu ; ng quan Lc b ngh ch hoc bn tu vic g c ch khng ng, th cho Ni cc trch ra tham tu. Nu vic lm tho ng m Lc b hay Ni cc dm theo ring bo l khng ng, th vic thuc nha no cng cho c thc Phc tu, i Trm xt nh. Nu Lc b ngh ch v bn tu c ch khng ng m Ni cc khng xt ra c, hoc Ni cc ngh ch c ch khng ng m Lc b khng xt ra c, k pht gic hoc t Trm trch ra c, tr ngoi ch khng ng s theo ti nng nh x ti, m nhng vin tht st tt phi theo lut trng tr nng thm. Nh th l lp php mong rng buc c ln nhau, tr hn c mi t. Nu quan vin no cn by, ngng theo chiu gi, ngm kt b ng cng nhau lm gian, th ti rt ln, git cht khng tha. V li ln ny phm trt v chc v ca Ni cc, Trm nh r iu chng, con chu ta nn tun theo, php y ngy sau khng c i thay thm bt, m sinh mi t. V i sau c lm tri li ni ny, h khng c mt vi ngi b ti trung thc dm ni c can sao ? Cng nn vin ly li ny m can th nh vua by gi s nn ngh su li y. Nu cc quan cng s th c lng xim nnh lm ri lon phi tri m bn i li th phi bt ti cc hnh, nht nh khng tha. Phi em d ny giao cho s qun gi ly, truyn mi v sau. Li vit ra mt bn ng n Hong chi bo cha ng cc, v sao ra nhiu bn chia cp cho nha mn trong ngoi bit ht. Ri sc rng t nay phm cc tu tp v nh ngh u giao cho cc thn vng ch xt thc. (L trc do su b thay ban nhau m vng ch).

Li h lnh cho Thng ch Trn Vn Cng gi cha kho hm bo t. Nh c dng n th cho t tha ch tr ln u c hi ng ng n, khng Thng bo khanh v Thng bo Thiu khanh chuyn gi nh trc.

Ly nguyn Hu th lang Hnh b bin l Hnh to Gia nh l V Xun Cn lm Hu tham tri Li b, Hu tham tri Binh b l L Vn c lm T tham tri Binh b, Hu tham tri Binh b l Bi Ph lm th Hu tham tri Binh b, Hu th lang Cng b l H Quyn lm th Hu tham tri Cng b, vn kim qun Hn lm vin, quyn th Hu th lang H b l Hong Qunh lm T th lang H b, nguyn Tham hip Qung Nam l L Cng Tng lm Hu th lang H b, nguyn Hip trn Phin An l Nguyn T lm Hu th lang L b, nguyn Hip trn Bin Ho l ng Chng lm Hu th lang Cng b.

Ly Tham hip Qung Tr l H Duy Phin lm th Ph don Tha Thin, th Lang trung Li b l Trnh Quang Khanh i lm th Tham hip Qung Tr, Tham hip Ngh An l Nguyn Ngc Trc lm Hip trn Vnh Thanh, th Lang trung H b l L an Qu i lm th Tham hip Ngh An, Hn lm vin Th c hc s l L Dng Anh lm Tham hip Qung Bnh, th Lang trung Li b l Tng c Hng lm th Tham hip Qung Ngi.

Hip trn Cao Bng l Lu nh Luyn v inh u, ly Tham hip l Hong Quc iu thng th Hip trn, Tham hip Lng Sn l Dng Tam lm Tham hip Cao Bng ; cho Hip th Cam L l Hong Kim Hon lm Vin ngoi lang Cng b, th Tham hip Lng Sn. Hon cha i n ni th m cht. Cho mt cy gm Tng, 100 quan tin.

Triu T th lang H b lnh H to Bc Thnh l Ng Phc Hi v Kinh dng.

Sai bn th Ph v u v T thu l Nguyn Vn Sng v Ni cc Bin tu l Tn Tht Thng i thuyn ln Thanh Hi sang H Chu lm vic cng.

Dng lu hoa [th lu] v bng hoa [th bng]. Sai Chng dinh l Tng Phc Lng, Thng th l Hong Kim Xn sung chc ng l.

Trc y b L bn tnh cng vic tit i khnh xin dng mt lu hoa trc in Thi Ho, mt lu hoa di ca in Cn Nguyn v dng nghi mn ngoi ca T Hu tc mn. n by gi vua sai b bt lu hoa in Thi Ho, dng thm bng hoa sn in Cn Chnh cng, trc thm t vu hu vu cho sn ch by bin. Li lm thm gin kt hoa nghi mn ngoi ca T Hu oan mn. Thm v vch in Cn Nguyn, bn i Nam Bc T Hu v chu vi hong thnh th i t sc vng. Mt trc dc lang v t vu hu vu in Cn Chnh, chu vi in Thi Ho, cc ca T Hu tc mn u sa sang li.

Ngy Mu tut, l Xun hng.

Bt u l t c. t n ngoi quch pha Nam kinh thnh. Sai Chng dinh Tng Phc Lng, Ph thng ch on Vn Trng, Thng ch Qu n t. T y v sau nm no cng th.

Chun nh t nay v sau nhng mnh ph cc quan vn v t Tam phm tr ln u chiu phm m t ch triu phc, phm gp ba tit ln Thnh th, Chnh n, oan dng cung T Th th u theo ban lm l ni nh t r l . Ghi lm l.

Trong kinh k ma dm lun.

Vua bo by ti rng: T hm sang xun n nay cha c mt tun m c ma 5 ln, lng Trm thc l mng r. V nm nay gp khnh tit t tun ca Trm, sm thm n tri, dm d nh th chng nhng thng n mnh ta m nng dn nh c ma ny c th on l c ma vy. Phm vng gi gia n, ngi hng c hn, sao bng tri cho c ma lun khin dn ta u c no m, th mi chu n v cng. Vy h lnh cho b L t hi cc ht thnh trn c ma hay cha th tu ngay. Nhn a bi th Triu m cho by ti xem, m bo rng: Ma xun ny ma thm tha. Nhng Trm m xem sao Thi bch lc sp ln th nh sao li , s n thng 2 thng 3 cha khi kh hn nn khng th yn tm c. Li a bi th Bn mai thnh khai (Cy mai chu n hoa nhiu), bo bn Phan Huy Thc, L Vn c v H Quyn u dch th ra. Bn Thc tu rng: Th thnh su thm bn thn nng ni, ch c th hiu c mun mt thi. Vua ci ni rng: Vua ti ngha nh xng tht, lc nhn ri vui ci c kin g c nn by t thng, Trm h li ly vn t m tranh hay vi thn h sao ? i trc Tu Dng nhn cu Khng lng lc yn n ((1) Khng lng lc yn n : bn chim n ri nh vng v.) ca Tit o Hnh m sinh lng ght, Trm rt khinh b. Phm vua m m lng dung np, th ti tr ca thin h u l ti tr ca mnh. V bng thnh nh Nghiu Thun, nu khng bit nghe ngi ni, np li can ngn, b ring theo ngi, th du c cc quan nh t nhc((2) T nhc : ch ch hu bn phng.) cu mc ((3) Cu mc : ch mc b chn chu.) th c ai ra sc trung thnh vi mnh.

Ly V u v Hu thu h l n trin Thu qun l Trng Vn Tn lm V u v Ni thu, th Thng ch Thu qun l Cai i on Dng lm Ph v u v Ni thu.

Xy p H quyn [chung h] g Long Th.

Sai T th lang Li b l Hong Vn n ng l vic thanh tra Ni v ph, th Lang trung Binh b l Phan ng Huyn lm ph. Ly Vin ngoi lang Cng b l Khc Th lm Lang trung Cng b.

p thnh t 10 ph Bc K.

Trc y thnh thn Phan Vn Thu cng i vi gim thnh thn n cc ph huyn xem xt hnh th tr tnh vic p thnh, xin p trc 21 ph (Thng Tn, ng Ho, Khoi Chu, Thin Trng, Kin Xng, Thi Bnh, Ngha Hng, Tin Hng, Vnh Tng, Quc Oai, Qung Oai, oan Hng, Lm Thao, Thun An, Lng Giang, Thin Phc((1) Thin Phc : nay l a Phc.), T Sn, Kinh Mn, Ninh Giang, Bnh Giang, Nam Sch). Cc huyn tm nh hon.

nh thn bn li cho rng: Cng vic ph nha so vi huyn nha th nng hn, thnh ph nn p trc huyn, nhng nu nht lut cng p c th cng vic gp m sc chia ra, thc kh mong chc chn c. Hung chi a th cc ph c ch xung yu, c ch khng xung yu lm, quy m xy p cng nn xt ch gp, ch hon, m lm trc, lm sau khc nhau. Ni v hnh th th ph ng Ho, ph Khoi Chu Sn Nam, ph Kin Xng, ph Thi Bnh Nam nh, ph Vnh Tng, ph Lm Thao Sn Ty, ph Thun An ((2) Thun An : nay l Thun Thnh.), ph Lng Giang Bc Ninh, ph Kinh Mn, ph Ninh Giang Hi Dng, c ph cch xa trn l, c ph ni rng ngn cch thu lc nhiu ng, xin theo cch thc thnh ph L Nhn m u cho p trc. Cn nh ph Thin Trng c n, bo du quy ch nh hp, m nn mng c, v t cng khng xung yu lm, can g phi di i ni khc. Cn 10 ph khc, c ph l t ng bng phng gi cng d, hoc c ph tip gn trn l cng d h ng vi nhau, i sau s lm, m gim bt trng thc (thnh ph L Nhn, chu vi di hn 266 trng, gim lm 208 trng).

Vua y li tu. H lnh cho n s tun thng 3 khi cng p. Cn th i n sau ma ng s li bn lm.

i b Lang trung Hnh b hip l Hnh to thnh Gia nh l Nguyn Cng T lm Lang trung H b hip l H to thnh Gia nh, Lang trung Binh b hip l Binh to Bc Thnh l Trn Thin Ti lm Lang trung H b hip l H to Bc Thnh. Ly th Lang trung Hnh b l Bi Vn L lm Hip l Hnh to thnh Gia nh, th Lang trung H b lnh Bo tuyn cc l Nguyn Hu Khu lm Lang trung Binh b hip l Binh to Bc Thnh. Sc rng t nay v sau, phm chng s cc to hai thnh tu ln, cho Hip l cng c k tn.

Sai kinh binh, v H oai trung i th Ngh An, v Trung bo nh i th Thanh Hoa, hai v H oai tin v Ban trc hu i th Bc Thnh.

Bt u t Tri ph ca 4 ph : Triu Phong, Thng Hoa, in Bn, Qung Ngi. Nhng huyn do ph kim l trc t Tri huyn nay u b i (ph Triu Phong kim l huyn Minh Linh, ph Thng Hoa kim l huyn L Dng, ph in Bn kim l huyn Duyn Phc, ph Qung Ngi kim l huyn Thng Ngha).

Ri thy ph Thng Hoa s inh in nhiu gp bi, t thm chc ng tri ph.

Chun nh bin binh coi gi cc s Ni v ph, V kh, Ni tng, Ni to, Ho dc kh, c mi nm i mt lt. (Ni v ph mt i, Ni tng mt i, ly bin binh 4 dinh Thn c, Tin phong, Long v, H oai, thuc Cm binh sung phi. V kh 2 i, cng s, ty Tit thn thuc Ni v ph sut thp 1, binh lnh 10, cng s ty Ch to thuc V kh, sut thp 3, binh lnh 30, ly cc dinh cm binh, cc i ban trc, cc bo tinh binh m sung phi, s Ni to bin binh 15, ly cm binh sung phi, kho Ho dc sut i 1, bin binh 30, ly cc dinh cm binh, cc i ban trc sung phi). Ri sai trch i th nht trn binh Qung Nam, i th nht trn binh Qung Tr, nguyn phi coi gi ph Ni v v V kh cng vi i th ba Trung sai, u b in khuyt vo cc i bt, cu, thp Hu v dinh Thn c hu.

Ly V u v Diu v l Hong Vn m lm V u Hu v dinh Thn c, V u L Hu lm V u v Diu v, Ph v u v Tin phong trung l Nguyn Vn Don lm Ph v u v T dc tin nht dinh V lm, V u L Thun Tnh lm V u v Tin phong trung, vn kim qun cc i L thin, Ph thun v Dc bo, Chng c Nguyn Xun lm V y V lm lnh Thng t vin s.

Nguyn Ti Nng trc phi ti b giam, tt Nguyn n c th cho v thm nh, n by gi li ti ngc. Vua thng tnh, c cch sai tha, nhng vn l thuc theo di c m thu qun, phm gp cng tc ca thu s th cho theo vin ng l gim tu ra sc chuc ti.

Ngy K du, duyt binh. Vua ng in Cn Nguyn xem.

Trc y n k hp tt c kinh binh, lnh gin c nhiu ngi trn. B Binh tu rng: Nhng lnh trn t ma xun trc ln lt bt c, vng ch, h trn ln u ng gng 2 thng, ht hn li nh 100 cn , giao v hng ng c, li do b ghi ly h tn, sau cn trn s chm ; trn 2 ln th pht vng i t mi Trn Ninh lm binh. Cc lnh trn nm nay th xin t ngay cho cc quan a phng tm bt. Nhng tn bt c th xin theo nghim ch nm y tu r trng pht. Vua y theo.

Ly T nghip Quc t gim l Phan Hu Tnh lm Lang trung Binh b theo Binh to Bc Thnh lm vic, th Lang trung L b l Nguyn S Bng lm Lang trung Hnh b theo Hnh to Bc Thnh lm vic, nguyn c hc nh Tng l Nguyn Huy Hu lm T nghip Quc t gim.

T th lang H b Hong Qunh em vic thnh thn Gia nh t rng vt gi t vt ln, nh nc mua khng , vo chu tu trc vua, nhn ni vic t mua rt khng tin: Thn trc hiu lc Qung Bnh, t mnh thy r t y. Tc nh da tru v li rch, y l b i, bn cho quan th c gi tt, th m trong dn n ni c k git tru x li cu khi vic i bt. Phm triu nh lp php l vn mun nhn vic gia n gip dn, m mt khi quan li khng th c y th da tru li rch cn sinh ra t, hung l c mn li qu th na.

Vua ni rng: Nhng vt nh nc cn dng khng th thiu c. Nhng sn vt cc a phng sn xut, khng mua dn th ly u cho dng. Ch s hu ty khng bit gi lng cng theo php lut m thi. Nh nm trc mua u khu mi 100 cn tr n trn di 150 lng bc, th m bo h Chn Lp l Nguyn Vn Thu cng phm vin l Trn Nht Vnh ch tr 50, 60 lng, li cn ni t xut ca nh cp thm. Bn y mu gian cho y ti, li li cho b trn, th dn mn bin thu cn trng mong g na. Trm tng mt st mi t, inh ninh rn bo, khng bit H to ngy nay l Ng B Nhn bit soi gng y hay cha !. Qunh vn l ngi ngay thng, gp vic dm ni, vua cng dung np.

Vua thng xem quc s, bo H Quyn v Trng ng Qu rng: Cc vua i trc nc ta, nh L Thnh Tng cng c th gi l vua hin, Trm vn hm m. Vn chng cng hay, tic rng vn qu s thc.

Li ni: L Thi T oai v gii, mu lc ln, khai sng trc, Thnh Tng ni sau, lp ra php ch, vic g cng c th lu mi v sau, thc khng th bn ai hn ai km c. Tic i sau, khng bit noi gi php nh, cho nn n ni suy hn. Nu bit gi php c m khng mt, th ngi vua nh L cn di, chng nhng c th thi.

Trn th Sn Nam l Nguyn ng Khnh v nhiu li, phi ging mi, ging n Ph qun c hm Tng t phm bt v hu tr. Ly Thng qun thp c Hng dng thuc Hu qun l H Bi lm Trn th Sn Nam.

Vt ca sng Thin c thuc Bc Thnh.

Trc y vic vt sng theo li nh ngh m cho thi. Vua li bo b Cng rng: Ca sng y tuy lp lu, hy theo dng c th o cho thng cng khng hi. Vy h lnh cho thnh thn chc lng o x rng chng 5 trng, su dn nc thng 2 thc, di hn 100 trng. Tu chung thc tc su rng dn dn rt bt i, i n lc nc ln to, th nc chy vo, th tt cng su cng rng thm ra, nh th h chng phi l vic lm mt na m cng hiu gp i sao. y l vic ct yu cng c iu vy. n by gi, Ph tng trn Phan Vn Thu xin phi Thng qun Trung qun L Vn Qu c 1.000 ngi bin binh thuc thnh lm vic, hn mt thng th xong. Thng cho bin binh 1.300 quan tin.

Vua nhn ri theo hu Hong thi hu cu c h sau Ng vin. Vua va bung cu, cu c lin 5, 6 con c. Hong thi hu thch lm, khen ngi mi. Vua bn lm th ghi vic y, a cho by ti xem v ni rng: y c th thy triu nh nhn h, Hong thi hu mnh kho, cho nn khin cc khanh xem bit vic vui trong gia nh nh vua, lng thn t tng cng vui v. Cn li vn kho vng th khng cn tnh n.

Ngy Bnh thn, phong Hong trng t lm Trng Khnh cng, Hong t Min nh lm Th Xun cng, Min Nghi lm c Th cng, Min Honh lm Vnh Tng cng, Min An lm Ph Bnh cng, cho sch n v n quan phng (sch n u lm bng bc m vng, n quan phng dng bc), chi tu bng hng nm mi ngi 1.000 quan tin, 1.000 phng go.

Trc y vua d b L: Thnh minh vng i xa t nhiu phin thn thn thch, dy da rm r, cho vng tht phn vinh, Phc tri truyn mi. c Hong kho Th t Cao hong ta t ra php tc, su ngh n k vun trng, cc hong t u phong tc cng, bt chc i xa, ly thi p m t tn, li vn khin chu hu Kinh cho phn giu c vng nh bn thch, quy m tht l to ln. Trm knh vng mi ln, lo mu gi nc. Hin nay cc hong t ra ring hi trng thnh cng nn phong thm cho danh mnh r rng, ngy thm tin ti, u hng Phc chung. Vy tn phong Hong t Min Tng lm Trng Khnh cng, Min nh lm Th Xun cng, Min Nghi lm c Th cng, Min Honh lm Vnh Tng cng, Min An lm Ph Bnh cng. Nhng sch n ban cho v cng vic nn lm, u do b lm th no cho n tho tu xin thi hnh. T nay v sau, phm hong t tui n 15, th b L tu xin sch phong, Trm xt nu qu c vi tui cng tin, knh v ngha ngy thm th phong cho tc cng. Nu cha hay sng t c nghip lm ng khun php, th tm nh phong mt ln i 5 nm sau s xin li. Ghi lm lnh.

n by gi hu ty chn ngy tt tin trnh. Vua sai Chng dinh th Tin qun n v l Trn Vn Nng sung chnh s, Thng th Hnh b l Hong Kim Xn sung ph s vng em sch n n ph Hong trng t lm l tuyn phong, Chng dinh th Trung qun n v l Tng Phc Lng, Thng ch Hu dc dinh V lm gia hm thng l Trn Vn Cng, Ph tng Hu qun gia hm thng l Nguyn Vn Xun, Thng ch T dc dinh V lm l Nguyn Vn Trng, Thng th L b l Nguyn Khoa Minh, Thng th H b l Lng Tin Tng, Thng th Cng b l Nguyn Kim Bng, th Thng th Li b l L ng Doanh, u sung lm chnh ph s, chia nhau i n ph cc hong t, lm l tuyn phong. L xong, Hong trng t v cc tc cng u dng biu t.

Chun nh s nghi v n trin ph cc tc cng. n trin t nh trc ca ph, cc vin trng s v trc ging hi ng ng hm ghi ch, giao cho bin binh thuc ph coi gi ; cha kho hm n do cc ng hong thu gi. Phm ht thy vic trong ph, trng s bm cho bit, ri xin , sai t v th li khi tho, trng s v trc ging Phc duyt, ri do tn thin v bn c kim tra li xc ng, cng k tn, bm xin ch ca ng hong, ri mi vit tinh ng n thi hnh. Nu vic khng nn lm m quan thuc ph khng n o s l, thng lng nn chng, vi xin thi hnh n ni hi vic, vic pht gic th trng tr nng. C vic lin quan n cc nha Kinh th dng chiu hi ((1) Chiu hi : t cho cc nha ngang hng gi l chiu hi. ), t xng l bn phin v gi cc nha y l qu nha. Cc thn cng u theo l y m lm.

Sai quan son ngc ip. Ly Thng th L b l Nguyn Khoa Minh sung Tng ti, V u v Hu nht T dc dinh V lm l Tn Tht Bng sung Ph tng ti, Ni cc Th c l Nguyn Huy Chiu, Tha ch l Tn Tht Thn sung Ton tu. n lc lm xong thng bc v la cho Tng ti tr xung theo th bc.

Thng phm vt cho quan v binh tr phng ph Trn Ninh.

Vua d: T khi phi bn T Quang C v Tng Vn Uyn n tr phng Trn Ninh, xng pha lam chng, t ma ng n ma xun, lng ta vn ngh n, chng bit bn ngi gn y c kho mnh khng ? V bin binh tng s c c mnh kho khng ? Cho Quang C lm s tu ln cho ta yn lng. Trc y, ngi lm vic bt Chiu Ni rt tt, cha bit t nm ngoi n nay u mc th dn ht y c c yn n khng ? Cng tu ln mt th. T nay v sau bt c c vic hay khng, mi thng phi hai ln bo tin bnh yn cho trn Ngh An c thng tin tc. Nay thng cho T Quang C mt thanh gm Ty dng u s t m vng, o qun, chn, khn, qut cng 10 ci, thng cho Tng Vn Uyn, Cao Kh Tuyn mi ngi 5 ci cng nh nhau, cng thng cho bn quan binh cc th thuc, t Trm thng nh quan binh ln nh kh nhc ch bin thu.

Li ngh bn th mc Chiu Hung v Khm Quyt lm vic c lc, thng cho Chiu Hung lm Th tri huyn sung bang bin, Khm Quyt lm Th huyn tha sung ph bang bin. Sai hu ty ch n quan phng Bang bin Trn Ninh ph s cp cho. Li ly 3 hn ngc trng ca Chiu Ni hin trc thng cho Chiu Hung 2, Khm Quyt 1. D rng: Bn ngi trc sau mt tit, c gng knh thnh, th ta vun trng, cho thm tha n su mi mi. Nu khng nh th, th gng trc chng xa, php nc rt cng, khng th khoan dung c.

Ni cc tu rng: T trc n nay cc a phng thu np hng, l c phi thuc vin Ni cc hi ng vi ty vin H b Ni v xem cn, ri giao cho Ni v phng gi ; cng Ni v ch to vt kin, cng phi thuc vin Ni cc v th v hi ng vi vin gim lm xem nghim m vo s chi tiu. Nay Ni v t c cng cng ty Tit thn chuyn lm vic y, th nhng phi vin cc thuc v th v nn trit v. Li nhng s sch tiu th ca cc nha cc i Ni v, V kh, Ni to, Thng tr, Thng thin, Ti hoa, Kim thng, t trc u do Ni cc xt thc, phng ph li ch, m nm ngoi nh ngh chc trng ca Ni cc th li khng ni n. Vua sai hai b H, Cng tho bn, xin phm ch to ng dng thuc cc vt trn qu nh vng, bc, chu, bu, gm, on th vn theo nh trc hi ng xem xt. Cn nhng vic ch to tm thng th u do c cng chiu bin, cho c chuyn trch. n nh vic hi ng xem cn vt hng do cc a phng thu np v vic xt thc, ph ch s sch tiu th ca nha t Ni to n Kim thng u l phn s ca nhng ngi d chc c yu, xin theo l trc. Vua nghe theo.

Chun nh t nay v sau phm hng nm sau ngy phong n, Lc b, Ni cc v cc nha, gp c d ch cng chng s, tt c nhng vic cn lm, th c theo l tu ln knh dng n vng m thi hnh, n ngy khai n th truy dng n trin quan phng, chua r cc ch nm thng ngy no truy dng lm bng chiu. Ly nm nay bt u.

Thng 2, ly nguyn Hip trn Hi Dng l Hong Cng Ti lm Hu th lang H b.

Tng trn Gia nh L Vn Duyt dng s khn xin v Kinh chc th vua.

Vua d: Xem li trong s, thy mt tm lng thnh. Nhng ngh khanh nay tui gi yu, li m va khi, chnh nn tnh iu dng. V li Gia nh l trng trn mt phng, khanh nn lu li lm vic, phm mi cng vic, gia tm tr bin, Trm khi phi lo ngh v min Nam, nh th hn vic chc th khuyt nh nhiu lm.

Ph tng trn Bc Thnh Phan Vn Thu cng dng s xin v Kinh. D min cho.

Sa in Quang Minh v in Dng Tm. Sai Thng ch Nguyn Vn Trng, Trn Vn Cng chia nhau coi cng vic.

Chun nh t nay cc sc gin binh Kinh ti ng m trn. Nu trong hn 100 ngy hay ngoi hn m ra th th theo l nm Minh Mnh th 4 m lm. Ngoi ra bt c, trn ln u th nh 100 trng v sung ng, trn ln th hai, ng gng ln 2 thng, ngy mn hn nh 100 cn hng v sung ng, trn n ln th ba th b Binh tu xin ch trng tr.

Trong kinh k ma.

Vua d b L rng: Mt tun nay Kinh du c vi ln ma, nhng cha c mi phn thm tha. Gn y nghe Qung Tr cng cha ma y . Ngy nay t gi Su n gi Mo ma lc ln lc nh, n gi Thn th tnh, xt ra ma cng cha c phn tc. Trm lo n vic nng cng mong ma lm, hnh ra trong cc bi th. n gi T th c trn ma to thm tha trn tr, n m cha tnh. Trm xit bao mng r, cng vui vi nng dn, m trng ln tri th my en nght, th tt nam bc xa gn u ma. B ngi nn t gp cho Qung Nam tr v Nam n Ph Yn, Qung Tr tr ra Bc n Bc Thnh, hi tnh hnh cc ht gn y c ma hay cha, u c thc m tu ngay cho Trm yn lng.

Trn thn Ninh Bnh tu rng: Cc p l mi lp huyn Kim Sn, t Hng o, T Tn n Tuy Lc, t cn chua mn, i cho nc ngt thm tha mi thnh rung cy la c, xin cho min thu 5 nm, n nm Minh Mnh th 16 mi bt u thu thu, cho dn ngho c nh.

Vua theo li xin.

t thm vin ngch cho hai t Thi thng v Quang lc. L trc mi t Lang trung 1 ngi, Ch s t v mi chc 2 ngi, Bt cu phm th li mi chc 3 ngi, V nhp lu th li mi chc 14 ngi. n by gi b L thy rng triu nh l nhc nghi chng ngy mt thm nhiu, chc chng hai t rt l quan h, tu xin thm ngi lm vic. Vua h lnh cho mi t thm bt cu phm th li u 1 ngi, v nhp lu th li 6 ngi.

Bc Thnh tu dng sch thu thu quan ca kinh phi.

Vua d b H rng: Thu ca quan bn t ra ct c k lm ngh ht ngn. Trc phi kinh vin ngi thu thu quan nm Minh Mnh th 10 ba s Trnh X, Qun T, Bo Thng. y l mun b ci t li bun gio hot lng on mu li ch c phi l so k tng phn tng ho u. Nay xem sch thu thu dng ln, theo gi khm nh th trong y ch di ch ht khng ging nhau. Nhn ngh nh nc t php ct li cho dn, m thng pht cng l php thng. Bn phi vin nu mt nim cng trung, gi theo php lut, khng ua nhau ly li nh, m sch nhiu ngoi l, khin ngi ta vui v i li m thu nh nc c thm th cng nn khen thng khuyn khch. Nu c th khoe khoang thanh th, ro rit lm thu, li bun ln th s i li, dn bun nh th phi np n kit qu n ni thu kho v th m tng gim, nhng vt xu y cn phi nghim tr nu iu trung chnh m rn k tham . Vy h lnh cho Ph tng trn Phan Vn Thu xt nghim thc trng, tu ln i ch.

n lc s tu ln, u chiu ngch thu di ht m thng pht theo th bc.

t li i pho th cc thnh trn.

Cc i Thn oai Qung Nam, Qung Ngi, Bnh nh, cc i Chn oai Qung Bnh, Qung Tr, cc i Oai chn Ngh An, Thanh Hoa, Nam nh, Hi Dng, cc i An bnh Phin An, Ho bnh Bin Ho, Thanh bnh Vnh Thanh, Tng bnh nh Tng, u i lm i pho th ; 10 i Ng bnh Gia nh, 4 i Oai chn Bc Thnh, u xp theo th t i m i lm cc i pho th, vn thuc vo cc thnh trn lm vic cng.

Hu th lang H b l L Cng Tng c ti phi cch chc. Trc y ch thuyn nc Ph Lng Sa l Miu T n bun Nng, xin mua ng ct, Tng phng mnh i bn ng, nh d nhn ca t, em cc ng hng nht lm hng nh. Vic pht gic, phi cch chc pht i hiu lc s Ni to.

nh l cp kin binh cho ng quan Ni cc (phm quan Tam, T phm sung bin Cc v, nu mn hm Th lang cc b th theo l Th lang lc b m cp; mn hm Hn lm vin th Tam phm cp cho 5 ngi, T phm cp cho 4 ngi).

Ngy Canh ng, t Tri t n Nam Giao. Trc sai b L xt c in, chc nh l nhc vn vt y . Ngy hm y vua thn hnh lm l. T trc canh nm pht ng lnh n tang tng sng l xong.

Vua bo b L rng: Vng gi phi c lng ch thnh th mi c th cm cch tri c. Nay l t Giao, l s du nhiu, m Trm mt lng thnh khng bit mi mt. Ngy sau tui gi cng phi c gng khng dm tr ni.

Thng y thng tun ma mi khng tnh, vua mt o trong cung. n lc xa gi n Trai cung, tri quang tnh, thn dn u mng, cho l lng thnh ca vua cm n tri.

Khi xa gi v cung, thng cho ng quan L b l Nguyn Khoa Minh, Phan Huy Trc u gia mt cp, cc ty vin u thng k lc mt th ; th li, nhc sinh, ca sinh, Thanh bnh th th thng tin theo th bc.

Dng hnh cung trn nh Tng.

Nm trc trn thn nhiu ln khon mua g, nhng g nhiu ngn nh khng dng c. n by gi mi cho theo ra cch thc ca b Cng gi cho m phi bin binh i ly g, gi th m lm.

Bc Thnh c m gic 500 ngi nh p ph Tin Hng, git v nh b thng bin binh m cp ly t. Qun ph Nguyn Vn Ho, Ph ng tri Nguyn Vn Thi v s phng u b cch chc. Vua h lnh cho thnh thn nghim sc cho trn thn Sn Nam tm cch ui bt. Lin bt c u ng l nh Vy git i.

sn phn huyn Duy Xuyn trn Qung Nam ( 2 x Thch Kiu, c B) c khi c th nu thnh ng. H lnh bt 500 dn phu s ti, ly nu mt thng c ng khng my ( 50 cn thnh ng hn 5 lng) bn thi khng lm na.

Sai Th lang V kh H Hu Thm, Qun th v l V Vn Gii em ma trng Qung Nam p nu thnh ng, s bin nhn cng vt liu trnh ln, tnh ton sai lm u dng s xin chu ti.

Vua ph bo rng: y du vic nh, song Trm mun bit cch sinh l ca dn gian ; xem thanh n ca cc ngi ch ny ch khc khc nhau, hai ba ln xt hi, cc ngi c mt mc ma mp bin ci. By gi nc cn tr ra, cn ni g na ! Ni vi ai cng nn thn trng, ni vi vua cha m li khinh r th !. Bn sai tri v Cm y. Ri li tha.

Sai ch 5 vn hc thc kho Bnh nh n Qung Ngi cha.

Th tri chu chu Mng Bng trn Qung Tr ph Cam L l Cc Un b em h l Thao Bn Ta git cht, th li mc l bn Chiu Lc Cm Quyt Xuy Mang cng vi nhn dn chu y lp Thao Bn Ta quyn lm chu trng. Trn thn nghe tin, tu ln. Giao xung nh thn bn u ni: Mng Bng thuc v t k ph((1) Min ph thuc vo Kinh k.), vn thm nhun thanh gio, v c git cht trng quan, cng nhau bu t ring. Nh th l chuyn quyn khng knh s g c. Nu khng ch r ti danh th k khc bt chc, li phi mt nhiu cng x tr. Xin h lnh cho trn thn tra r m hi ti. Li xt th mc cc chu, ai l ngi nhn dn tn phc th tu c b th. Vua cho l phi. Trc y b L tu rng: Nm nay gp tit i khnh, xin trc k sc cho th ty 9 chu Cam L sm nghi phm n Kinh chc mng. Sau pht gic vic Cc Un. Vua d rng: Bn li dn Mng Bng rt kh , nu li cho n cng vi cc chu n d hi ca nh vua th sao cho xng tnh thc l m phn bit k hay ngi d. Vy l khnh tit ny, th li mc v b lc Mng Bng u khng cho d. n lc n ca trn dng ln, x Thao Bn Ta b chm, em u n a phng phm ti bu ln, th li mc Chiu Lc Cm cht, Quyt Xuy Mang b ti gio. Li cho chu Cc Un l Cc Thi lm th tri chu.

Thng bc lng v qun o theo th bc cho cc quan hu tr tui 80 tr ln. (Tha Thin 3 ngi, Bnh nh 2 ngi, Qung Bnh, Hi Dng u 1 ngi).

Nu thng cho nhng ngi dn th 100 tui cc a phng (Tha Thin, Qung Nam - n ng u 4 ngi, n b u 2 ngi ; Qung Tr - n ng 13 ngi; Qung Bnh, Thanh Hoa - n ng u 1 ngi ; Ph Yn, Ninh Bnh - n ng u 1 ngi, n b u 1 ngi ; Bnh Ho, Sn Nam - n ng u 2 ngi ; Vnh Thanh, nh Tng - n ng u 2 ngi, n b u 2 ngi ; Ngh An - n ng v n b u 3 ngi ; Hi Dng - n b 1 ngi).

Bin Ho c qun tr dn Man sch Lng Giao tn l Nhin, trc kia khi Th t Cao hong ly li thnh Gia nh, em cc dn Man dng go li sai hn 1.000 ngi tinh trng tng qun, sau khi i nh, cho lm qun tr cc man l vo th Phc Khnh, Bin Ho. n by gi tui 100, trn thnh tu ln. Vua thng cho 20 lng bc.

Li c L Th Lin x An Tn (thuc huyn Ngc Sn), Thanh Hoa, Nguyn Th Yn x C Sn (thuc huyn Ch Linh) Hi Dng, u tui 80, ng i ng ng (Th Lin c 1 con, 2 chu, 2 cht, 1 chiu ; Th Yn c 1 con, 2 chu, 1 cht, 1 chiu). Sai b L chiu l bn nu khen.

Th Hu tham tri Hnh b lnh Hnh to Bc Thnh l Nguyn Hu Nghi cht. Cho 1 cy gm Tng, vi la mi th 5 tm v 50 lng bc.

Th Thng th Li b l L ng Doanh dng s c ngi hc tr l Nguyn Vn Anh c th lm Hun o. n lc st hch ch d hng th. Vua ni rng: Chc Hun o du nh, nhng quan h n phong ho. Anh, vn hc tm thng ng sao c chc y. Bn khng cho. Nhn bo by ti rng: Trm t lc ln ngi n nay, vn chn hng vn gio, m nhn ti sao t i th ?. Th lang Li b Phm B t tu rng: Hong thng ta lu o to nhn ti, ai ch phn khi. Nhng gio chc u do c, hc vn thp km khng lm m phm. Nu ly khoa mc m dng th nhn ti s ngy cng thnh. Ni cc Trng ng Qu nhn tu rng: Nhn vin b trut cch c ngi no l khoa mc, nn cho khi phc lm gio chc, th s khng thiu ngi. Vua ni: Trm cng mun lm nh th. Nhng li ngh k cng ca nh nc duy thng cng pht, bn y va c ti b trut, li vi dng ngay, thi nhng ngi may mn t s bo rng mnh c t cch, ngy nay du bi, cng vn c ng tr li, ri s theo nhau lm by khng s hi g th lm sao gn lc c quan trng.

Sai Thng th L b Nguyn Khoa Minh kim qun Khm thin gim.

Ngy Mu dn, l Xun t n X Tc, vua thn n lm l.

Trc y, vua d b L: Nm nay gp khnh tit t tun ca ta, nh n tri t, nh Phc t tn, nn t t long trng t lng thnh. Cc s t n miu nn ln lt lm l trng th, p Phc thn. Cho sau khi t Giao, ngy Mu, Trm s thn t n X Tc. Cn miu Lch i vng v Vn miu th i thng trng thu, Trm s thn n lm l. Vy d cho cc nha u bit.

Cc bin binh Bc Thnh v Thanh - Ngh theo li triu n Kinh, h lnh cho thao din ngoi quch pha nam kinh thnh. Vua ng n xem, thng cho mi ngi 1 quan tin.

Vua lm 10 bi th vnh s, em cho by ti c. n bi th vnh Minh hong c cu:

K su s duyn cn vn c [ky] ;

Vn nin h c Thi Chn ph.

[Dch: Nm u gy bi chm mun vic ; Nm cui bo sao ch Thi Chn ?((1) Thi Chn : Dng Qu phi.)], nhn bo by ti rng: Trm xem Minh hong nm mi lm vua, li ni vic lm v chnh s u c ch ng khen. n nm gi m yu Dng phi, chnh s tr ni cho nn khng gi c tt n cng. Trm t lc ln ngi n nay mt lng chm chm, chm lo mi vic, ch vui cng cc khanh xt on cng vic, khng dm yn ri, chng bit ngy sau c gi c mi th khng ? c ca ngi lm vua l ch khng nhn ri. Trm v sau mi mt hoc khng chm c nh trc, cc khanh nn c th ny chm bim, Trm hn l bit rn y.

Tng trn Gia nh l L Vn Duyt tu xin d 4 kho qun tho c, chn ly nhng g cn dng c lm thm mt kho Gia ho v nh tri ca cc To tc. Vua y cho.

Nm i nht nh tam t ng ca c Thanh Hoa thuc trn Thanh Hoa, lnh b trn nhiu, ch cn hn 60 ngi, h lnh dn lm i Thanh Hoa.

nh l treo c v bn sng i Trn Hi ((2) i Trn Hi : pha Bc ca bin Thun An, xy nm Gia Long th 12.):

1. Thuyn ln bc ng hoc thuyn ln hai ct bum Kinh i ra bin lm vic cng mi thuyn c treo c vng v bn 3 ting sng ln, c bang thuyn tuy nhiu ting sng, trn i vn treo c vng v ch bn 3 ting sng thi. Cn thuyn , thuyn l th ch treo c khng bn sng.

2. Thuyn ln i cng cn ngoi quc tr v n ngoi ca bin, trn i trng thy r rng, th treo c khnh h trn c vng ri bn 3 ting sng ln. Nh thuyn ln c 2, 3 chic hoc 4, 5 chic cng n mt lc, cng ch bn 3 ting sng thi.

3. Thuyn Kinh i tun bt hoc ch vt hng cng, tr v n ngoi ca bin, trn i treo c khnh h ((1) Khnh h : c cho mng.), bn 3 ting sng ln. Trong bang thuyn hoc c thuyn ln bc ng t 2 chic tr ln cng n mt lc, mi thuyn c treo c vng v bn 3 ting sng, trn i cng ch bn 3 ting sng m thi. Cn thuyn , thuyn l th ch treo c khng bn sng.

4. Thuyn cc bang nam bc to mi n ngoi ca bin, trn i trng thy nh c thuyn bc ng hoc thuyn hai ct bum hoc thuyn l do Kinh phi i qun vn, mt lc cng n, c treo c vng v bn 3 ting sng, th trn i treo c khnh h v bn 3 ting sng. Du ch c to thuyn cng th. Nu thuyn trong bang lc tc n sau, m l thuyn ln bc ng c treo c bn sng hiu y, th trn i cng c treo c bn sng, ngoi ra th thi. Li to thuyn nam bc vo ca bin ri, khng c l bao nhiu ngy, nh ton bang thanh tho, th li bn sng ln 3 ting na.

5. B g Gia nh sp n ngoi ca bin, trn i cng treo c v bn 3 ting sng nh, v sau khi vo ca bin ri u c thanh tho, cng bn sng nh 3 ting.

6. Cc hm thuyn cng sai Kinh v ngoi, gp sng gi khng tin m vo ca bin th trn i treo c vung sc lam, cho h bit tu tin ra i cho khi tr ngi.

7. Cc hng thuyn ghe cng sai vn ti tm thng nh Nam K t Qung Nam n Bnh Thun, Bc K ((2) Nam K, Bc K : y ngha l t k ph (gn kinh k) pha Nam v pha Bc.) t Qung Tr n Ninh Bnh, bang thuyn i li u khng phi treo c bn sng.

8. Thuyn tu ngoi quc n bn ngoi ca bin, lc th neo nh neo c treo c bn sng th khng c hiu thuyn no, ting sng nhiu hay t, trn i ch bn tr li ting sng ln.

9. Phm vic treo c bn sng trn i, nu c sai lm, ngi bin binh chuyn bin phi chu ti, vin n th cng phi giao ngh.

B Li bn xin t nay phm quan vin c tang k mu, mnh l con trng m nh khng c em th hoc c m cha thnh inh, th cho chiu l nm Gia Long nh quan ng phm tr ln, gp tang cha m v qu tr tang, gim i mt thng, cho m ch m k c phn bit m thm bt phi l. Nu c em th thnh inh c th lo vic thay anh th khng c vin l xin ngh.

Vua theo li bn.

Th huyn tha, huyn Vn Chn trn Hng Ho l H nh Thng, th li mc l Cm Nhn Ti t tin git ngi t co, nh ngi cng sai, cp k can phm. Tham hip Nguyn Vn Ho phi ngi bt. Ti trn, Thng cha cung xong cht. Quan Bc Thnh em vic y tu hc. Vua h lnh cho Ho thi vic trn, ngoi bt phm. n lc k phm bt c, Ho cng m cht. c cch cho chiu nguyn hm cp tut cho Nguyn Vn Ho.

Thanh Ngh gi go hi t. Vua sai b Cng t hi, khp dn trong ht trn, ai ly c g lim em np quan th theo gi g tnh gim gi thc m cp cho dn.

Chnh bin

nh k - quyn lxV

thc lc v thnh t nhn hong

Canh dn, nm Minh Mnh th 11 [1830], ma xun thng 3, sa n X Tc.

i trng th li Thu qun c ngi nhng lm, b lnh kin. Vua sai xing, giao b Hnh tra xt tr ti, nhn xung d nghim cm.

D rng : Binh l vic ln ca nh nc t ra binh l gi dn. T trc n nay, x dn cc a phng lu tn phn nhiu l do binh lnh b trn. Bi v binh l dn m ra, binh khng chu ni th dn tt b khn. Th th binh vi dn cng rng buc nhau, vn mnh ca nh nc quan h y. Trm t ln ngi n nay, yu thng binh lnh, vn lun. S bn cai qun quy nhiu th tu vic rn bo ; ni khng ngi phin. Gp c cng trnh gp vic sai phi th thng cp hu, khng tic tin ca. Vn mun cho binh lnh yn hng ng, khng phi trn trnh m lm kh cho dn. Nhng bn i trng th li vn quen thi thng ng nhau, coi thng php lut, ch cu li ring. Nh ng khi c vic, th cho l cn kinh ph vic cng, bt lnh ng gp. n k pht lng th by t chuyn chi ph, v n bng, thng ng tr bt. Thm ch c ngi c tin n thng cng v chuyn chit tr. Binh lnh khng bao gi c hng n hu thc. Ngoi ra cn nhiu cch la bp, sch nhiu, chia tay vi nhau, mi t ny ra khng k xit c. Nu khng lp c ngun t, th dng t chy trn ra khng bit u cho ht. Cho nn t trc mi khi gp n v ra, Trm u trng tr rt nng, khng mt cht nhn nhng g. Tng php nc nghim minh k gian cng bit khp np th phi. Th m i trng th li Thu qun cn dm lm t. giao b tra xt. Nay khng th khng hiu d nghim khc cho bit ng m trnh, mong mi khi ti l. Bn cc ngi t cai qun n i trng th li, bin sai, dch mc, u nn bo nhau, c th b i, khng th c gng, ct sao gt ra thi c, gi ly mnh ly nh. Nu coi l li vn chiu l, c gi thi c, mt khi pht gic hoc nu t Trm xt c s thc, th khng k tang s nhiu t, tt em k phm trng tr rt nng. Qun quan khng bit kim thc, hoc tri tnh dung tng th cng phi nghim ngh, ch ku l khng rn bo sm.

Thnh thn Gia nh tu : Nhn dn trong ht thnh u trnh nng cu nh, lu thnh thi quen. C nh ng cha con chu chia lng khc nhau cu khi binh dao, trc c ngh v c chun cho xt qu th th rt v, ai c ng th theo qu ng, khng c ng th theo qu cha. Nay xt ra thn dn nhiu ni trc khng y 8 sut inh, trung gian c 1, 2 lu inh n ng, ng vo h tch, n k kn lnh l cho inh s , bt chu mt binh. n nay hn 10 nm binh ngch thnh, h tch nh, nu nht nht rt v nguyn qun, khng nhng s sch ri bi, kh lng b bt ghi thm nhng lng ngy trc chu lnh nay li thnh khng inh s. Vy xin chm chc cho c tho ng phm ai c duyt tuyn thnh s t nm Minh Mnh th 9 v trc th khng cn truy cu, cn t nm Minh Mnh th 10 th theo ngh m b bt ghi thm. T nm th 11 v sau, c ngi n tui vo s inh, u cho con theo qu cha, bt tt rt v qu ng. n nh lnh m, nhng dn bit tnh bit np cng u theo l ny.

Vua y theo li tu.

Sai b Binh truyn ch cho cc c v tng qun trong v ngoi, t nay hng nm n u xun, cc vin s qun u phi o li thn voi, ng voi, k thnh sch bo ln b, phng tra xt.

nh li l cp tin v vi cho nhng t phm sung lm n. (Ngy pht vng ngi 15 tui tr ln cp cho mt tm vi 2 quan tin, ngi 14 tui tr xung cp cho na tm vi 2 quan tin, n phi s 15 tui tr ln cho 1 quan tin, 14 tui tr xung cho 5 tin. Khu lng th theo l c m pht).

Vua d b H rng : Cc ht Qung Nam, Qung Ngi, Bnh nh, Ph Yn, Bnh Ho, Bnh Thun, t cy la khng bng Gia nh, nhn dn n nh vo go min Nam. T trc n nay c n lc gip ht hoc lc lt hn tm thng, thuyn Nam cha tin gi th bn nh giu nh cao gi c li nhiu, nn gi go ngy cng cao. Nu khng chuyn ch ch c n ch khng, th nng dn Gia nh b ci nn thc r, m nh giu cc ni li c u c kim li, nhn dn li cng thiu ht. T nay, phm ht no b go t, nh gp ma xun ma h thuyn Nam tin gi th cho t ngay cho thnh Gia nh thng sc cho cc nh bun trong ht, sm cho nhiu thuyn ch go n bn, ch thiu go khi phi i km m li cho s sinh l ca nh bun.

Ly Cai i v Thnh v l T Vn Trc lm Ph v u v Hu bo nht, vn eo n hm K u.

Sai cc quan hiu chnh lut l.

Trc y b Hnh tu rng : Nm u Gia Long son nh lut l, c ban hnh. Nhng lc mi lp php s bin thng chm chc, hoc c ch cha chu o. Xin nu mt phen nh chnh, r php tt ca i thi bnh. Vua cho l phi. D rng : Hnh l dng gip vic chnh tr, m lut l sch x hnh, trong cn nhc ny mc, c ch chit trung, quan h n php nc rt ln. c hong kho Th t Cao hong ta lc mi i nh, ly khoan nhn thay tn ngc, m vic hnh li cng lu hn. Khong nm Gia Long, sc cho hu ty bin son lut l ban hnh, thc l s ch tc ca thn thnh t s gio ho trong vic hnh, khin quan dng m xt on, dn bit m khng phm, n ly ci Phc trung chnh. Nhng tha bin lc by gi l Nguyn Vn Thnh khng bit th tt tt thng xt ca vua ch theo ring ca mnh, li vin dn l bn V Trinh, Trn Hu cng nhau ph hi, cho nn trong ch nhn c hay i mi, thm vo hay bt i, cn cha ng vi cng lun. Li em h tn mnh nu ln u quyn cng l cn by. Sau khi bn y b ti, sai xo b tn h trong quyn lut. Hin nay sch lut l cng nn hiu chnh li, cho quan li xt hnh c ch noi theo. Duy s xt nh hnh php rt quan h n chnh tr ln ca triu nh, trong y chm trc thm bt cn phi rng ly li bn ca cng chng, cho hp thi nghi, ri mi c th lp thnh php tc li cho i sau. Vy h lnh cho nh thn em cc iu hnh lut, ht lng bn bc, nn lm bt chc i trc, thi hnh i nay nh th no cho c tt. Cng l m qun hp lm, chia t cc chc tng ti, ton tu tr xung phng hnh hiu chnh, u bn k c m tu ln.

nh thn tu rng : Danh loi trong lut c nhiu, k tun k ngy khng th lm xong c. Tt phi c ngi chuyn trch, hp chng kin m thnh. Chc tng ti v ph tng ti th t nh vua c bit kn chn ; chc ton tu tr xung th xin ly quan vin trong ngoi ai lm c vic th sung b. (Ton tu 6 ngi dng quan tam phm, bin tu 11 ngi, dng quan t ng lc phm, kho hiu, hiu san 10 ngi dng quan tht bt cu phm, ng lc 24 ngi dng v nhp lu th li lc b cng nhng th th Kinh v cc ht. Thu chng th dng bn thu chng S qun). Ly Quc s qun lm ch hi lm. Li em sch lut c chc ngh cho k, so vi in c nn thm bt, tham nh so snh, iu khon r rng, lm xong th hi ng duyt li cho k, ri mi tin trnh. Vua theo li tu.

n by gi sai Thng th Hnh b l Hong Kim Xn sung tng ti, Hu tham tri Binh b l Nguyn ng Tun sung Ph tng ti, T th lang H b l Hong Qunh, Hu th lang Li b l Phan B t, Hu th lang L b l Nguyn T, th Hu th lang l Nguyn Danh Gip, Hip trn Hng Ho l o c Lung, th Hip trn Qung Ngi l Trn Danh Bu u sung Ton tu, bn Lang trung H b l L Nguyn Trung, Tham hip Qung Yn l Trng Ho Hp cng 12 ngi sung Bin tu. T tng ti n thu chng u cp lng thng (Tng ti lng thng 10 quan tin, ton tu 7 quan, bin tu 5 quan, kho hiu, hiu san, ng lc, thu chng u 3 quan). Sau i phi Thng th H b l Lng Tin Tng sung Ph tng ti, th Hu tham tri Binh b l Bi Ph sung Ton tu, Nguyn ng Tun Hong Qunh v b lm vic.

Qun ph Thin Phc ((1) Thin Phc : nay l a Phc (H Ni).) (Bc Ninh) l Nguyn Vn Trung em lnh i bt gic, cp bc ca dn. S vic pht gic, ni vi Tri ph Dng Th Thnh bo bn phm b bt xng ngi dn trong ph lm ng ng. Thnh khng nghe, Trung vu co cho Thnh tha ngi c ti buc ngi khng ti. Ph tng trn Phan Vn Thu tin, tu xin cch chc xt hi. Thnh sai ngi vo ku ti Kinh. Vua sai Lang trung Li b l Nguyn ng Ngn i hi vi hai to Binh b tra xt. Trung phi th nhn, bn git i. Phc chc cho Thnh. Thu phi ging 2 cp.

Xy p i An Hi Qung Nam (i ngn vi i in Hi). Sai Ph thng ch Trung dinh qun Thn sch l on Vn Trng em bin binh Bc Thnh, Thanh Ngh ng thao din Kinh hn 3.000 ngi i lm vic y. Thng trc cho mt thng tin lng.

Vua li thy gn n tit h nng nc, phi y sinh Thi y vin n cng s, ngi m th iu tr, ngi cht th cho thm mt tm vi.

Sai Hu th lang Cng b l L Vn Cng lnh vic Ni v ph, th T tham tri Hnh b l Trng Minh Ging v b lm vic.

Tng trn Gia nh l L Vn Duyt tu rng 3 v T bo nht, T bo nh v Minh ngha lm 5 i T sai trong b thuc ca mnh u l lnh bit ht n th lu nm, ngy nay bn ci bnh yn, vic thnh cng t, xin theo s hin ti chia lm hai ban, c 6 thng i mt ln, cho binh lnh nh c ngh ngi.

Vua y cho.

Ly nguyn T th lang H b lnh H to Bc Thnh l Ng Phc Hi lm th Hu tham tri H b, th Hu th lang Hnh b l Nguyn Danh Gip i lm th Hu th lang b H, Hu th lang H b l Hong Cng Ti ci b lm T th lang Binh b.

Vua ngh n bn in sch nh nc cha Quc t gim, mun gia n cho hc tr, sai T tu, T nghip sc cc sinh vin nh Gim xt k li xem c ch no b st mt th chi chut vit li, a sang V kh cho th khc li.

Ngy Tn su, tit Thanh minh. Vua rc T gi n lng Thin Th. Nhng bin binh i theo hu nhiu ngi rn rng, khng c chnh t, m Thu qun cng t lm. Vua d b Binh rng : T trc n nay, khi xe ng gi ra ngoi hiu c hnh dinh th no th ban hnh, th m cc qun qun nhn tun li bing khng chu n c, n ni lc ra i th rn rng ln xn. Nay cho li thng d rng v sau phm gp lc xa gi ra ngoi, nhng quan binh thu b theo hu, i ng u tun theo hiu lnh. Nu c chm tr sai lm, th em k phm ti trng tr nng, m cc vin qun sut ln nh u phi nghim ngh.

Truy phong Cai i Nguyn Ngc Huyn lm An Ninh b, lp n th.

Vua d b L rng : Trong lc gic Ty Sn lm phn bo ngc y tri, phm n lng tm, th c ngi x C Chnh l Nguyn Ngc Huyn, mt trng lng xt em lng ngha phn trn trng, giu ct. n lc Hong kho Th t Cao hong ta ly c Kinh s, Ngc Huyn em vic thc tu ln. Hong kho c tho lng hiu v cng, xy dng li lng C Thnh cng yn chn bo trch ri ((1) Bo trch : m gi l m trch, m vua gi l Bo trch.). Nay nhn tit Thanh minh n yt lng, thy tng bch rm r, ngh li chuyn c, bit bao au lng gt nc mt, th cng ca Ngc Huyn thc khng phi nh, nh nc nn bo n u hu. Nm u Gia Long, tuy c thng cai i v con cng c thng th i trng, n chu l Ngc t, Trm cng thng cho chc i trng, tng cn cha tho c lng ngha c. Vy nn gia n truy phong Ngc Huyn lm An Ninh b, thng th Ngc t lm Hiu u v Cm y, v sau chu cht tp m lm Thin h v Cm y, i i khng mt.

Li sai hu ty chn t dng n th bn cnh thn t ni Hng Nghip th An Ninh b, ma xun ma thu, tit Thanh minh, tit thng Chp dng b t. Ri li truy th Ngc Huyn lm V u v H lng hm Tng tam phm ; Ngc t vn gi lng C Thnh, c min khng phi theo ban ln trc.

Ly Tham hip Phin An l Nguyn Cng Thin lm th Hip trn Hng Ho.

S b i ncThanh l Nguyn Trng V, Nguyn nh Tn, ng Vn Khi u b cch chc. Trc bn V vng mnh i s. Khi sp i, vua d rng : Ngy n Yn Kinh nn ni vi L b nc Thanh rng nc ta vn t nhn sm, xin c chiu l cc vt hng thng cp th chit gi m cp thay cho bng nhn sm Quan ng, cng l mua cc th ngc thng bch, hong tng, hong khu, thanh khu, khi v phi i gp kp ngy t Giao. Bn V n Yn Kinh, ni vi b L li ni l : v s hiu dng cn phi dng nhn sm, lm hi quc th, cn nhng ngc mua v u l pha l c, m khi v li chm khng kp vic.

Vua qu trch d, ri giao cho b bn, bn b cch chc. V trc y Sn Ty li can v n v b trng , b Hnh bn nn theo lut nng kt n. c cch i lm cch chc ui v.

Vua thy cc s lu bng rt nhiu, sai Thng ch V lm l Nguyn Vn Trng hip ng vi Tng Phc Lng, Hong Kim Xn coi lm, Th lang Ni cc l Trng ng Qu gip vic. Lm xong, thng gm on v tin lng cho t ng l n binh lnh theo th bc.

Ph thn Tha Thin tu rng k mc ba huyn thuc ph ht u xin n ngy khnh tit t tp pha nam Kinh thnh t hng n, cn cc ng ph th u theo s ti m trn thit chc th. Vua khen lng thnh. H lnh cho lm hai ci th bng trc sn th lu ti k th n chim bi ; cn cc ng ph th ch theo l treo n khng phi t hng n.

B L bn nh nghi ch tit i khnh. Xin ly trc ngy i khnh 10 ngy (ngy 13 thng 4) lm ngy bt u khnh tit, t ngy y n ngy chnh l, c ngy l cc quan vn v mc triu phc vo hu, ngy chn th mc o p lm vic cng s. Cc hong t th mi ngy bui sng sm ct lt nhau mc triu phc n t vu in Cn Chnh ch gi vo ni thm sc kho v hu cm. Li t ngy y n sau ngy i khnh 4 ngy, cng 15 ngy, cm xt x vic hnh. Trc i khnh 3 ngy v sau ngy chnh 1 ngy cm ch ba khng c st sinh. Ngy i khnh ng in Thi Ho nhn l mng, tu 7 khc nhc (khi rc vua ln ng ngai vng th tu khc Nguyn th, khi cc quan vo ly th tu khc Trinh th ; c n chiu xong lm l t th tu khc Vnh th ; cc quan lm l khnh h dng biu mng c xong th tu khc Gia th ; cc quan thnh trn dng biu mng lm l t n th tu khc Hy th ; cng man cc nc dng biu mng lm l t n th tu khc Hin th ; l xong th tu khc Tuy th). Cho yn in Cn Chnh th tu 5 khc nhc (khi vua ng ngai vng, nhc v sinh u mc m o ma v ma khin ba, th tu khc Cnh Phc, lm l dng th, ln th nht, nhc v sinh mc o hoa ma cnh hoa xanh, tu khc Hong Phc, ln th hai nhc v sinh ma cnh hoa , tu khc Thun Phc, ln th ba, nhc v sinh ma cnh hoa vng, tu khc Sng Phc ; l xong tu khc Din Phc).

Vua y li bn.

B Binh tu rng : L c, tit Vn th, trc nam i ch bn 9 ting sng mng, ngoi khng c l bn sng. Duy nm nay gp tit t tun chnh th i khnh ca Hong thng, in l long trng, nu bn sng mng ch theo l thng th khng t l l ln. V li vic bn sng mng, tuy sch xa cha c bng chng m nh vua gp lc vui mng, bn sng pht ng kh vui, cng l vic hay trong lc vui mng. Xin n ngy khnh tit, Kinh bn sng mng 5 ln 9 l 45 ting. Bi v 5 l tn v m 9 l dng s khng thay i c, cho nn cu tr ca Hng phm ((1) Hng phm : mt thin trong Kinh th.) tm s 5 m thnh s 9, ci s 5 ln 9 ly ngha y. Ngy y, trc mt kinh thnh, 5 i Nam chnh, Nam thng, Nam xng, Nam hng, Nam hanh, i in Thi Ho lm l khnh h xong th u bn 9 ting sng mng. i Trn Hi cng t n bi vng nghe ting sng Kinh thnh xong, th bn tip 9 ting sng mng. Cc a phng th sau khi l khnh h Hnh cung thnh trn xong, cng bn 9 ting sng mng. Cc thnh ph huyn, v thnh Vinh Ninh, n Chu c, cc pho i in Hi, An Hi, Tnh Hi, Bin Sn cng u t n bi vng v bn 7 ting sng mng. Nh th th ting chc mng th hang ni u vang, t trong n ngoi, u nh th m pht ng c khong tri t.

Li Kinh s l b mt tt p, so vi cc ni l tn trng nht, in l cng nn long trng hn. Nm nay tit T tun i khnh, sng mng dng 5 ln 9, t sau c 10 nm lm mt tit, tit Ng tun i khnh xin dng 6 ln 9 l 54 ting, Lc tun i khnh xin dng 7 ln 9 l 63 ting, Tht tun i khnh xin dng 8 ln 9 l 72 ting, Bt tun i khnh xin dng 9 ln 9 l 81 ting, Cu tun i khnh cng tit K di 100 tui, cho n nghn mun nm v cng, u dng 100 ting t l thng. n nh cc thnh trn cng ph huyn n bo th u ly l khnh tit nm nay lm chun, khng cn gia thm.

Vua theo li tu.

i dng n th nguyn phi l H th (tc l Nhn hong hu) v tu nghi l Phm th (u th p Xun Gia ngoi kinh thnh).

Dng nh Qung Thin ( phng Trung Thun trong Kinh thnh, bn hu nh y lm mt kho nh, cha lng hng nm ca cc Hong t). Sa cha Thin M.

Sai Qung Bnh trch cc i ca v Tun thnh thuc trn ly mt sut i v 50 lnh, sung vic coi gi trn thng, c n kho thanh tra th theo th t m thay i. Cn thng binh c th n b lm i th t ca trn binh.

nh l thu ngi Thanh Qung Bnh. (Theo l ngi Thanh mi ph Gia nh mi ngi mi nm np 6 quan 5 tin).

Sai Thng ch T dc V lm l Nguyn Vn Trng kim qun Thng bc, Ph thng ch Trung dinh qun Thn sch l on Vn Trng kim qun To chnh.

Tng gic Sn Nam l Thi B Nm t ng cp bc huyn ht Chng c, Trn th l H Bi thn em qun v voi i bt khng c. Tri huyn l Nguyn Bt Lng ui theo, b nh b thng. Gic chy n huyn M Lng (thuc tnh Sn Ty), Tri huyn l V Quyn em li dn trong huyn n ng bt, chm c B Nm, bt c ng gic 8 tn. Quan Bc Thnh em vic tu ln. Vua ngi khen. D cho a V Quyn n b dn vo yt kin, i ch chn dng. Thng tin bc cho nhng li dn i bt gic theo th bc. Nguyn Bt Lng v ui theo gic c thng k lc mt th. H Bi b cch lu.

Cho nhng th li thc th cc dinh v c, cc qun Kinh v ngoi t nay v sau, u chiu phm m chi lng.

Kin An cng l i c a trn n lm con ht nh Thng ch Kinh tng l Phm Vn in. Cng sai bn hu ch l L nh Nhng n bt. in cng con l Thn nh b thng. Vic y n tai vua, giao cho b bn x. B thn xt ra bn nh Nhng u l dn lu s, ngh x in v cha nui ngi trn. Khng c s ging 3 cp i i, con l Thn nh 80 trng, trng s cng ph l Phan nh Thu pht lng 3 thng. Vua d rng : Phm Vn in thn lm nh thn khng bit gi gn cn thn, m li dung np k v li, cha nui ngi trn, thc l t lm by, b ngh ging iu, ti cng ng ri, nhng ngh li v nghe li con l Phm Vn Thn, Thn b nh trng ng ti ri. in i lm ging 3 cp lu. Khng cn xt na. Kin An cng i nui a lu inh, cng l khng phi, tm truyn qu trch. V l tiu nhn mang lng khng tt, tt n r nhau lm by, phi nn phng trc. Vy thng sc cho cc hong t tc cng cng trng cng cha, t nay v sau, di ca ph khng c dung cha ngi khng s. Nu qua ln nghim d ny m cn cha nui nhng a hn mn cho n ra ngoi sinh s v gy vic him th th tt giao Tn Nhn ph hi ng vi b Hnh ngh x. Trng s v ph m cc ph cng phi nghim x.

t h trm hng Ph Yn, sai m dn ngoi tch sung vo (Ly 30 ngi lm nh ngch, mi ngi hng nm np thu 1 cn trm hng). Phm ly c k nam phi em np ht vo quan, tnh tr vo thu. Ai giu hay bt th c ti.

t thm bc cung phng Hn lm vin, trt Tng cu phm.

Ca bin An D Bnh nh c n T Dng c ting linh thing, gp k vn ti ca bin b ct bi, ri li thng, thuyn vn ti qua c. Tnh thn cho l c thn ph h, xin sa l tam sinh t. Vua y cho. H lnh hng nm quan thuyn vn ti i qua ch y m ton bang thanh tho, th chiu l y m lm.

Cho cc tn sinh vin t hc Gim mi ngi mt b T th cng giy bt mc gip vic hc.

Ma h, thng 4 ngy mng mt, l H hng.

Ban yn cho cc thn cng, trng cng cha, hong t, hong tn trai gi, v cng t cng n Ni nh, thng cho theo th bc. (Thn cng mi ngi sa mu 3 tm, nhiu hoa 1 tm, trng cng cha mi ngi sa vn mu 3 tm, hong t cng sa mu 3 tm, nhiu hoa 1 tm, hong tn cng t sa mu 2 tm, tru hoa 1 tm, hong n tn, cng n, tru mu 2 tm).

Chi b h sau, triu cc hong t trc cng cng cc quan vn v tam phm tr ln vo chu, ban cho cc th qut bch n, knh mt thu tinh, ho bao gm.

Sn Nam ma .

Qung Ngi c dch.

Khai m ng Thch Bi trn Hng Ho (mi nm thu thu ng 400 cn).

Sai hn 90 bin binh cc v Kinh tng cng cc c Nam tng Bnh tng i n Gia nh thay phin th.

Cho cc thn cng hong t m lp thuc binh.

Vua d rng : Trc c ch sc khp cho cc cng hong t khng c dung cha nhng ngi khng c s. l ngn nga t khi chm n, lp php thc l chu o. Nhng nay ngh di ca cc ph khng th khng c ti i sai khin. Vy gia n cho cc cng hong t m dn ngoi tch t lm thuc binh, mi ph 1 i, hn 50 ngi, bin r thnh s ngch. Cc ngi nn tu theo li dy, nu dm c tri li nghim d m dung nui nhng v li ngoi l n ni sinh vic, th tt phi nghim tr khng tha.

m th cho Ng Vn Khnh lm Ph thin h v Cm y, trt Tng tht phm, cho chiu phm chi lng theo ban ln trc. Khnh l con V u tng Chng c Ng Vn Thnh. Thnh nm trc nh gic cht trn sng C Trai, Hi Dng, n by gi vua ngh n cho nn dng con.

Pht bc kho Kinh, ch n Qung Bnh 1.000 lng, n Thanh Hoa 1.000 lng.

Triu Chng c lnh v H oai tin theo th Bc Thnh l Phm Vn Tn v Kinh.

Dn hai i Tng hu, B lnh thuc thnh Gia nh lm i Gia bnh.

Quan chnh Bc Thnh l bn L i Cng, Nguyn Vn Khoa tu rng nm nay nc sng ln sm, t thng 2 n nay (thng 4) ln xung 3 ln. Nay cy o nc b sng so vi mc nc u xun cao hn trn mt thc, nhng on mi p thm, u c vng vng, liu n v nc ma thu s khng lo ngi.

Vua ph rng : Xem t tu hi yn lng Trm, mong sao cho cng vic bn, vt liu chc, c vng, nc yn dng, Trm cng thn dn vui mng vi nhau.

Chun nh t nay vn quan ngoi thng th hip trn, tham hip, lang trung vin ngoi lang, c hc, tri ph, ph ng tri, cng nhng ngi thng th, thc th tri huyn, khng do chn cng sinh gim sinh c triu nh khiu tuyn u cho a v b dn vo yt kin. Quan v thng th qun c, ph qun c khng do vua chn ra, cng c yt kin mt ln, khng c trong ht mt nm, nu gp k thao din, hoc v vic cng sai m v Kinh cng cho do b dn yt kin.

B Li bn bn xin t nay v sau, vin no thng th m l khng c dn kin, th c theo l cp cho chiu sc. Vin no l phi dn kin th i dn kin, c ch ri mi lm. Duy vin no l phi dn kin, m hoc v ng s xa xi, hoc s ti cn ngi lm vic, th xin trch ra tu ln cp cho chiu sc trc cho tin ng i cung chc, i sau nhn vic cng s dn kin. Vua y theo. Ghi lm lnh.

Sai v Thn c trung ct lt phi mt Sut i v 50 bin binh theo vin qun kho sng ng chia bt coi gi xng Tng qun pho xng.

Sai b Binh kn chn nhng ngi c sc kho xch nng cc v thn binh cm binh sung b ngch khuyt ca v Cm y, chia hng m thng cp (hng u tt u thng 2 lng bc ; hng u 1 lng ; hng u th 5 quan tin ; hng bnh 4 quan ; hng bnh th, hng th 3 quan. o vi mi ngi 2 ci ; qun si nam mu cnh kin mi ngi 1 ci).

B Hnh theo n chiu u xun, k danh sch dng ln nhng n tp phm t ti t nm Minh Mnh th 10 v trc, m tnh c ch ng thng hn 80 ngi. c chun tha ti cht, pht i sung qun, sung binh. Ngi phm ti ng st, th bt np tin mai tng 20 lng bc cho nh ngi cht.

Vua nhn bo b Hnh rng : n git ngi l ti nng, theo lut l phi i mng. Nhng trong y, c k nhn tc gin ging co nhau pht chc lm l ngi cht thnh lnh gp vic khng may, k git cng l do v tm, chc lng gim ti li bt np tin mai tng cho ngi cht, cho tnh l u hp, sng cht u nh. Nhng li ngh bn li dch tha hnh v nhng ho trng iu ngoan s ti, hoc c mn c n chn, gi mo lnh tin, thnh th ngi sng chu khng tin n, ngi cht chng c n g. Vy nn thng d cho cc nha mn xt hnh, t nay phm gp nhng n y, nn chiu thu bc lng, ri i ch v con hay h hng thn ca k cht m ng ng cp pht. Nu khinh thng u ngi by, m pht ra l cp by hay bt xn, th khng nhng nha li tham phi ti nng, m quan a phng tht st cng phi giao b nghim ngh.

B Li tu danh sch cc n ti hu ca cc a phng, tnh nhiu ngi b ging pht. Vua cho l nhng vic thuc v nm Minh Mnh th 10 tr v trc, gia n theo n chiu u xun lng cho khoan gim.

T v Binh to Bc Thnh l Phm ng Hun em mt mnh ai nh ngc trng do t tin li, khn thit xin dng ln vua. Ph tng trn l Phan Vn Thu t thay. Vua d b L rng : Trm qu bu ch l ngi hin. Phng c ngc bch soi sng trc sau 12 c xe cng chng phi l ci ta chung, na l th v phu. Ch cn thu nhn. Song vt ny ta xem l hn , m h th l ca bu, nn gia n thng cho Phm ng Hun 1 cun on bt ti an i tm lng thnh ca thn bc.

Vua thy nm nay khnh in, trong ngoi u vui, sc cho cc nha mn Kinh, t ngy mng 9 thng ny n ngy 28, tr ra nhng vic c yu khn cp th ngy tu vic, cho son bi phin ngh cng tin theo vi bn chng, ngy 22, 23 th cc quan ngh vic, t ngy 22 n ngy 24, trong 3 ngy, cng tc ca lnh v th u ngh c. Li h lnh ly ngy mng 10 bt u, ca cng Bc Thnh v Thanh Ngh, cng cc tp k leo dy, nh u, ma ri di nc trn cn u hp trc th lu v trn thu bng din tr cho thn dn sm ti n xem c cng vui.

Triu ng l cng vic i An Hi l Thng ch on Vn Trng cng em cc qun v qun c tu bin v Kinh, n ngy khnh tit theo ban m chc mng. Cn bin binh cng s th t 22 n 24 u ngh vic 3 ngy.

Vua li d b Cng rng : Bn bin binh y trc nhn n Kinh thao din m sai i lm vic cho quen lao kh th m vui v i lm, Trm rt khen. Nay ma h nng nc trnh hn lm vic cho bt u lm t canh 5 n khong gi Thn, gi T th ngh, li khong gi Mi, gi Thn th lm n canh hai th ngh. Nh th khng mt vic cng khng nhc mt. V li vic ct lm xong khng phi l mun nhanh chng. Nu c chm mi ngy, Trm khng bt ti u.

Thng cho cc bin binh ph trch lm cc s th lu th bng s tin sm vt liu l 1.200 quan.

t nghi l thng triu in Cn Chnh, cho s thn hai nc Nam Chng v Chn Lp cng cc cng man phin ph vo sn in chim bi.

Trc y s hai nc n Kinh, b L xin nh ban t. Vua cho rng Nam Chng tng c nc Thanh sch phong, ng trn nc Chn Lp. Li ban cho bn s thn cng cc cng man mi ngi mt b m o thng triu. n lc vo t, ly u ng php. Vua sai truyn d khen ngi.

Ban m o thng triu cho th ty cc trn Tuyn Quang, Lng Sn, Hng Ho thuc Bc Thnh.

Vua ti thm th lu, thy to ln p tt, d by ti rng : Cc vin ng l thc khng bit th tt lng Trm, ch ct cho p mt, chng khi tn nhiu nhn cng vt liu. V li nm ngoi b L bn tu n nm nay gp t tun chnh th ca Trm, khn xin c hnh khnh in, Trm ngh ngi xa ly 100 tui lm hn th 40 tui cn l trng nin sao li vi n mng. M Trm t lc ln ngi n nay, nh nm u ni ngi, nm th 3 thng phi ((1) Thng phi : l i phong kin, nh vua cht i, 3 nm lm l thng phi a thn ch vo nh Thi miu gi l l thng phi.) c Hong kho Th t Cao hong , nm th 8 Thnh th lc tun ca Hong thi hu, u rng gia n hu khp trong ngoi, thn dn quen tai nghe mt thy. Nm nay Trm n t tun, nu c khim tn khng nhn li thn dn xin, h chng ph lng trng mong ca thn dn sao ? Trm bt c d mi cho c hnh, nhng nht thit cc vt hng trn thit u xut kho, nh nh Thanh bt thn dn ng gp chi cng tc. Nhng vt liu cn dng nh tre g, u theo tng hng m tr gi. Phm nht thit cng vic cng l sa cha ng s, qut vi vch tng, u theo vic nhiu cng hay t m thng cp binh dn khng ph ng no. Song ch lm cho p mt. Nh th, th thn dn c th t lng thnh chc th, m nh vua th nn ly xa x lm rn. Vy xung li d ny trong ngoi u bit lm th l v thn dn ch khng phi v Trm.

Ngy Tn mi (ngy y l ngy bt u khnh tit) cc cng hong t v cc quan vn v u mc m o thng triu vo chu in Cn Chnh. Vua t vit ba ch ln Phc, Th, Trung thng cho. Ngy hm y, cc s lu bng treo n kt hoa, trng by rc r. Trn k i treo c khnh h nm sc, cc ca thnh ban m t cy n, trng nh sao trn tri, sng nh ban ngy.

Vua thy b L vng lm l tit rt nhiu, h lnh ban m o i triu cho cc vin b ty ng lc phm, mi phm 2 b, ban o m thng triu cho cc vin tht bt cu phm mi phm 3 b.

Vua ng in V Hin, im tn, cho Binh to Bc Thnh l ng Vn Thim, Trn th Ngh An l Nguyn Vn Qu vo chu. Trc y b Li k danh sch quan a phng i vua khuyn tn cho n Kinh chc th. C H to thnh Gia nh l Ng B Nhn d c khuyn m B thn v Cc thn qun mt, khng lc gi cho. Th lang Ni cc l Phan Thanh Gin, Trng ng Qu, Th lang Li b l Phan B t u b ging 3 cp, Thng th Li b l L ng Doanh b ging 1 cp. n by gi b Li k dng sch cc quan d yn, vua ni rng : Li b v Ni cc va ri sai lm b li, nay u cho d yn nhng khng c thng. Ng B Nhn khng c d n in th cho n tt oan dng cho ln Kinh vo chu, tho lng ti con trng nh.

Ngy Gip tut, vua rc T gi i xem th lu. Vua d b L rng : Hng nm n tit Vn th, theo l th thn dn treo n trc ca. Nm nay gp tit t tun ca Trm, hi ra th nhn dn Kinh khng c nh giu hay ngho ua nhau thp nhiu n uc. Du mi nh ch mt vi chn du n thp my m, s phi cng chng qu my chc hay trm ng tin, nh giu c th chng thm vo u, nhng dn ngho tng n mc khng th tn mt ng tin, Trm cng tic cho h. Trm t khi ln ngi n nay, phm vic u l thng nui dn, t ngi gi n tr con, u quen tai nghe mt thy. Nay gp khnh tit, vn mun trong ngoi t nc u c n trch thm nhun m trc l gia n cho k c n go ba, th tuy dn gian c tn cht t cng thc cht tho lng Trm. Nn truyn ch cho Ph don Tha Thin thng d cho xm lng ch ba nh no n mc th chiu l treo n t lng vui mng chc th cng khng hi, cn nhng nh ngho kh, sinh l thiu thn th cng nn d xn, tit kim, ch nn min cng bt chc ngi. Nhng vic y l lng trung i ca thn dn, h nn vi cm ? Duy khng nn ch chuyn xa x m hi n n mc. Nn em Trm truyn bo r rng, khin cho mi ngi u bit.

Li d rng : Ngy 20 thng ny l ngy k lng Trng Phong ((1) Lng Trng Phong : lng Tc tng Hiu Ninh hong .), ngy 21 l ngy k lng Trng Thanh ((2) Lng Trng Thanh : lng Hin tng Hin Minh hong .), l cm khng c mc sc ta. Nm nay gp tit th t tun ca Trm, nhng tn miu l trng, 2 ngy y vn khng c mc qun ta. Nh cc hong t y v cc quan c c triu vo th cng cho mc thng phc, khng nn mc m o mu sc, t lng knh th ca Trm.

Li theo l trc th trc tit Vn th 3 ngy, ngy chnh v sau mt ngy, Kinh, ngoi mi ti u treo n trc ca. Nhng 2 ngy trc li l ngy k, t nay nh li treo n trc mt ngy, ngy chnh v sau ba ngy. Ghi li lm l mi mi.

B Binh tu xin khnh tit nm nay, 5 ngy y, cc ca kinh thnh, ngy th treo c, m th treo n, ngoi ra th ngy no bui sng bui chiu, phng ch cho thn dn xem tr trc th lu, hoc xem th n, ma n pha nam thnh, hoc xem tr thu bng th n gi cng u treo c, xong vic th thi.

Vua y li tu.

Vua ngh ba huyn kinh k lm th bng, chng khi tn ca dn. Sai hai b H L hi xem tn ht bao nhiu quan s cp cho, bn hng thn u xin min cp.

Vua d rng : t k ph l ni p tt nht thm nhun thanh gio lu, iu xin thc do lng thnh knh mn. Nhng va ri Trm thy thn dn treo n ph tn cht t m cn thng tic cng ca ca dn khin phi tit kim na l trn thit nh th, khng tn km sao ! Du nhn dn mun t lng thnh tn knh th thc ng khen, m t Trm cng nn theo vic gia n. Vy cp cho 1.000 quan tin.

Ngy K mo, sai Hong trng t Trng Khnh cng em vic khnh tit lm l co n Nam Giao, Kin An cng i lm l co n X Tc.

Ngy Canh thn, vua thn dn by ti lm l co Th miu ; sai Hong t Th Xun cng Min nh, c Th cng Min Nghi, Vnh Tng cng Min Honh, Ph Bnh cng Min An chia n lm l co cc miu v in Phng Tin. L xong, vua thn n cung T Th chu hu.

Ngy Tn t, lm l i khnh. Vua ng in Thi Ho nhn l mng. Cc hong t, cc quan vn v v cc thnh trn, cc thuc quc cng man, theo th t dng biu mng cung tin phng vt, lm l bi h. Ngi cng tnh, ngi qu hng Thanh Hoa, h Trn Vn X cng h L, h Trnh, k lo ba huyn ph Tha Thin, u lm l vng bi trc th lu. L xong, ban n chiu cho trong ngoi.

Chiu rng : Hong tr cha Phc, ban cho dn, vng gi theo tri, mng tui th. Nhn vic tt m gieo n to, theo lng nhn m ban Phc rng. Trm knh ni nghip ln, noi theo php xa, nghim cn 11 nm nay. May nh n tri Phc t, trong ngoi nn cng, Bc Nam nghe ting, dn vui vt thnh, ti bui thi bnh, nhng vn thnh tm v vic th cng, thn knh nh bng bt nc y. Phm thi hnh mt chnh lnh g, u l knh vng mnh tri, chm lo vic dn, cu c lu di. Trc y nm Minh Mnh th 8, gp i khnh lc tun ca Thnh mu Hong thi hu, mng tui th m gia n to, cho Phc ln t lng nhn, ban rng khp ni t nc u thm, thc l vng em n ca tri t m ban cho dn, u c tho thip. Nm nay Trm ti t tun, gp lc trong ngoi yn lng, nh nc th nhn, tho lng ly chn chu m phng dng. Cho nn khp bn bin cng tn thn. Cho cc quan ln nh, n cn chc th, khn cu vui mng dng by khnh in, c m lng hoan, Trm ngh t lc ln ngi n nay, ngy m cung knh, ch mong i th, dn th, knh ni Phc lnh. Nh tri nh t ph h, li ht lng gii cn n ly Phc c mun nm v sau. Nay ng t tun, thc khng phi l khoe tui th, ch ngh ci ngha thn b ti, yu dn chng, gp hi thng bnh, nn n mng cho tho lng vui. Bn sai chn ngy tt, knh co Giao Miu X Tc, n sinh nht thng ny, ra chu nhn l mng. C hnh l nghi long trng, thun theo tnh ngi m t tit vn, hp lm l in. Thng ging xung chiu, gia n t bui ma xun ; mnh lnh gia thm ban Phc vo tun s . t l ln bn gia n to. C 20 iu gia n nh sau :

1. Cc hong t tc cng, cc quan vn t Chnh tht phm tr ln Lc b, Ni v, V kh, Thi thng, Quang lc, Hn lm, t Chnh lc phm tr ln T t ty, Khm thin gim, To chnh, Thng bc, Thi y, Quc t gim, H thnh binh m ty, v t thc th Sut i tr ln, u cho d yn v ban thng theo th bc.

2. Quan Kinh t T phm tr ln, quan ngoi t Tam phm tr ln, cng Tham hip cc trn u thng gia mt cp.

3. Quan Kinh t Ng phm tr xung ai thc th th u chiu phm thng cho tin bng mt thng.

4. Nhng Gim sinh u hng, th thng cho lng mt thng.

5. Nhng th li th sai v v nhp lu Kinh u thng tin lng mt thng.

6. Thn binh, cm binh tinh binh Kinh cng nhng sut thp cha c thc th u thng tin lng mt thng.

7. Nhng bin binh Kinh m khng l vo qun v cng cc th u thng tin lng na thng.

8. Nhng bin binh ngoi l khng chi tin lng, t thng 4 nhun n thng 6, phm nhng ngi ng ban cng nhng ngi mi bt thm lm vic cng u tnh thng cp tin lng cho l lng.

9. Cc trm Nam Bc u thng tin go su thng, mi thng mi trm 30 quan tin, 20 phng go.

10. Nhn dn a phng trc vay thc cng cha tr xong u tha cho c.

11. Nhng tin go v sn vt thu cn thiu t nm Minh Mnh th 8 tr v trc u tha cho c.

12. Nhng thc go cn thiu t hai nm Minh Mnh th 9 v th 10, cho c gim gi m np bng tin.

13. Tri huyn, Huyn tha th th u cho thc th.

14. Qung Yn, Thi Nguyn, Ninh Bnh u cho t chc c hc dy bo hc tr.

15. Cc a phng Kinh ngoi c ngi thao lc dng cm, v ngh gii giang, hoc sc kho hn ngi, mang nng i xa, khng c qun hay dn, u do thng ty xt thc a n b Phc hch theo ti b dng.

16. T ti cc khoa tui 40 tr ln th do quan a phng cp t n kinh do b k danh sch i ch hch thc th lng b giao chc.

17. a phng c ni ln sng to th quan s ti t mt n.

18. Cc quan vn v Kinh ngoi b li phi i hiu lc t nm Minh Mnh th 10 tr v trc, b Hnh k sch i ch, xt cho lc dng.

19. Quan vin vn v c li b cch bi t cui thng 3 nm nay tr v trc, t T phm tr ln, v vn t Ng phm n Tht phm, nu l C nhn xut thn, tr phi ti tham tang cng tui qu 70, th u do hai b Li, Binh phn bit k danh sch i ch, lng cho lc dng.

20. Cc t phm qun lu lm binh lm n, do b Hnh k by ti danh v ch i y i ch xt nh.

i ! Dch su ho dng l qu Cn, ban n trch nh my bay ma ti ; L mi nm l mt tit, n Phc to nh ni ln sng di. B co thn dn cho u nghe thy.

Vua ng in Cn Chnh, cho cc quan vin vn v hu tr, c nhn theo lm vic b, gim sinh, tn sinh vo sn in ly mng.

Ban yn cho cc hong t tc cng cc quan vn v trong ngoi t Tam phm tr ln, cng ph tha Tha Thin, tham hip cc trn, in Cn Chnh, lm l thng th.

Hong trng t Trng Khnh cng dng th ln th nht ; Hong t Th Xun cng Min nh bng chn ; Vnh Tng cng Min Honh bng be ru ; Hong Kin An cng i dng th ln th hai ; nh Vin cng Bnh bng chn; Din Khnh cng Tn bng be ru. Chng dinh Trn Vn Nng dng th ln th ba. Chng dinh Tng Phc Lng bng chn ; Thng th Nguyn Khoa Minh bng be ru. Bn V u Tn Tht Bng, Nguyn Xun, Hong ng Thn, Trng Vn Hu, Nguyn Lng Huy, on V u sung lm vic ban ru ; gia Thng ch hm l Nguyn Tng Minh, V u V Vn T u sung chc Hu h i thn ; Ph v u Trn Vn Vn, Phan Vn Song, Bi Cng Huyn, Hong Vn L, Trn Cng iu, Nguyn Tin T, Nguyn Vn Ho, L Vn Nguyn sung chc Th v tin o ; V u L Thun Tnh, Ph v u V Vn Gii sung chc Th v xem xt ng thin ; Th lang Ni cc Trng ng Qu, Th c Nguyn Huy Chiu, Tha ch Tn Tht Thn sung chc Khi c ch ; Cai i Cm y 4 ngi sung chc Th v bo v thng ((1) Bo v thng : gio ui bo.). n yn xong thng cho hng t la theo th bc. (Cc hong t tc cng dng th, nhiu trng hoa mi ngi mt tm, sa cc sc thun t i long vn thu ba, mi ngi ba tm. Vn v i thn dng th, nhiu trng hoa mi ngi mt tm, sa lng cc sc thun t i long vn thu ba, mi ngi ba tm ; hong t tc cng d yn on bt ty cc sc bng rng i trn mi ngi ba tm sa lng cc sc thun t i long vn thu ba, mi ngi 3 tm, sa Qng cc sc ng thi gia kim vn kin mi qui mng lan, mi ngi mt cy. Vn v Chnh nht phm d yn, on bt ty cc sc, bng rng i trn, mi ngi hai tm, sa cc sc thun t i long vn thu ba, mi ngi ba tm. Tng nht phm, on bt ty cc sc bng rng i trn, mi ngi hai tm, sa cc sc thun t i long vn thu ba, mi ngi ba tm ; Chnh nh phm, on bt ty cc sc bng rng i trn mi ngi hai tm, sa cc sc thun t i long vn thu ba, mi ngi hai tm ; th hm ng Tng nh phm, on bt ty bng rng i trn mi ngi mt tm, sa lng sc sc na t i long vn thu ba, mi ngi 2 tm ; th Tng nh phm, sa cc sc na t i long vn thu ba, mi ngi ba tm ; Chnh tam phm, on bt ty bng rng i trn, mi ngi mt tm, sa na tuyn, i long vn thu ba, mi ngi 1 tm, tru hoa hng phng trn mi ngi 1 cun nh ; th Chnh tam phm, sa cc sc thun t bng hc i trn thu ba ln, mi ngi 2 tm, tru hoa hng phng i trn mi ngi 1 cun nh ; Tng tam phm, sa cc sc na t bng bc i trn thu ba ln mi ngi 2 tm, tru hoa hng phng i trn, mi ngi 1 cun nh ; th hm ng Chnh t phm, Ph tha, Tham hip, on bt ty bo lam quang t mi ngi 1 tm, sa na t hoa bt bu mi ngi 1 tm, tru hoa hng phng i trn, mi ngi 1 cun nh).

Trc y, sp n ngy khnh tit, gp ma to, lin my m khng tnh, n ngy khnh tit, sc tri tnh sng, my khp tri, cc quan cng nhng ngi chp s, ai cng chnh tc, trong ngoi u mng.

Th lang Ni cc l Phan Thanh Gin v Trng ng Qu dng bi tng i khnh, thut cc cng vic t lc vua ln ngi n nay, sing lo chnh tr lm gc c Phc hng th.

Vua ph : Bn ngi khng lo c gng lm ht chc phn, c ngy thm lm li, nay li lm bi vn v dng ny i vi lm li c b ch g ? Trm c thch nnh ngoi mt u ? Vy nm tr li v truyn ch qu mng.

Vua n th lu, xem ma ca cc r Man. Nhn dn n xem ng cht nh nm. Vua sc cho v s khng c ngn cm. Con ht cc man ch c ph Lc Bin, Trn Bin, ting ht khng hiu c, m iu ma un o xnh xang l hn c, ngi xem ai cng tc ci.

Ban yn xng sng Li tng qun t hu, cho quan vn t Chnh t phm n Tht phm, quan v t Chnh t phm n thc th Sut i cng quan vin hu tr, Tri huyn, Huyn tha kinh huyn, Ni cc, Tng tht phm tr xung, cng th ty cc trn, s b u mc cc thuc quc ngoi bin. Ban thng bc cng cc hng t theo th bc. (Vn v Chnh t phm, mi ngi 5 lng bc, Tng t phm mi ngi 4 lng, Chnh tng ng phm mi ngi ba lng, Chnh tng lc phm mi ngi 2 lng, Chnh tng tht phm mi ngi 1 lng, hu tr Chnh nh phm, on bt ty bng rng i trn mi ngi 1 tm, sa cc sc thun t i long vn thu ba mi ngi 2 tm ; Tng nh phm, on bt ty bng rng i trn mi ngi 1 tm, sa lng na t i long vn thu ba mi ngi 1 tm ; Chnh tam phm, sa lng na t i long vn thu ba mi ngi 1 tm, tru hoa hng phng trn mi ngi mt cun nh ; Tng tam phm, sa na t bng hc trn thu ba ln, mi ngi 1 tm ; tru hoa hng phng trn mi ngi mt cun nh, T phm mi ngi 2 lng bc, Ni cc Tng tht phm tr xung, sa mu i hoa nam, mi ngi 1 tm ; th ty cc trn, on bt ty quang t mi ngi 1 tm, qua ip m dng hoa, mi ngi 1 tm ; s b v u mc thuc quc ngoi phin c thng ring).

Ban yn cho tn tht t Lc phm tr xung cng nhng ngi sung cc v ty, nhng quan nhn tn tui t 20 tui tr ln v cc tn sinh nh Duyt th.

Cho cc quan xem ma bt dt, ma tu m, ma n hoa, ma long phng hin thu trc th lu.

Vua n Nam i xem t cy bng.

Cho k lo Tha Thin ung ru n tic trong 3 ngy.

Trc y vua d Cc thn rng : Vng gi gia n cho dn ung ru, cng vui vi dn v t r vic hay. Nay Trm n T tun khnh tit v vic ban yn v thng cc quan ln nh trong ngoi chun y b ngh ri. Nhn ngh n ba huyn Tha Thin, ngay di bnh xe ng, cng nn ban n, cho n sau ngy khnh tit, k lo ba huyn t 70 tui tr ln c d tic ru ba ngy t ch ban n trch khp u.

n by gi cho tic ru. Vua n th lu xem (Ngy 25 cho k lo 80 tui tr ln ung ru, vua sai Hong t Th Xun cng Min nh, Vnh Tng cng Min Honh chia nhau i khon i. C ngi 100 tui, sai kinh don n trc mt vua hi han, cho 1 chi nhn sm, 1 ng tin vng phi long nh, c 3 ngi khng d tic ru cng cho mi ngi 1 ng tin vng phi long nh. Li sai dn 5 ngi ngoi 90 tui vo sn, cho mi ngi 1 ng tin vng phi long nh v 1 tm la . Ngoi ra u cho mi ngi mt tm la . Nhng ngi 80 tui tr ln cho mi ngi 1 lng bc. Hai ngy 27 v 29 cho nhng ngi 70 tui tr ln d tic ru, sai L b ng quan chia nhau i khon i, cho mi ngi 1 tm vi mu).

Vua bo th thn rng : Bn ny lc tr gp vic binh ao, chu ng gian kh, khng ng ngy nay li thy cnh tng thi bnh, h chng phi l c Phc dy sao? V li lng Trm knh yu ngi gi, vn t tnh tri khng phi v ngy nay giu c bn bin mi c vic ny. Nh tri nh t ngy sau c trng th, cha hn l khng phi v lng y m c.

Li ni : Trong m k lo c ngi 100 tui sinh vo i tin triu, nh n c cc thnh c n ung ngon lnh cng lu nm, bng gp lon lc, mi 30 nm, li gp vn hi tt, m c thm nhun n trch, thc ng gi l dn trng sinh ca triu ta. Nhng ngi 70, 80 tui hoc cng c thy tin triu, nhng khng bng sinh vo lc ton thnh c.

Vua thy ngy khnh tit, nhng thng ty cc thnh trn ngoi, khng c triu v cha c hng u n in, bn d thng gm vc cho Tng trn Gia nh L Vn Duyt, Ph tng trn Bc Thnh Phan Vn Thu v Tham tri th lang hip l thnh to, trn th, hip trn tham hip, theo th bc. Li ngh cng vic xy i An Hi kh nhc, d cho trn thn Qung Nam dng rp i in Hi ban yn mt tic cho bn sut i cn lu cng s.

Vua d Ni cc : Khnh tit ban n chc trong ngoi u thm nhun n trch. Phm nhng thn k trong t in ((1) T in : in ghi cc v thn c cng t.) cho n ni ln sng to cng cc vin tm, u cng sai ngi lm l. Vy h lnh cho b L xem ngy tt chn ch t sch s t bn, bin tru ln, c bn, vng giy, phm nhng ngi lm ti t bn triu t khai quc n nay m khng c d miu hng th cho t mt ln yn i cc linh hn.

Cc quan vin thnh trn c chm tn vi d khnh tit vo b t v l s. Sai b L chiu gi nhng phm vt dng mng, xut bc kho cp cho. Nhc cng Thanh bnh th v nhng ca cng tp k Bc Thnh, Thanh Ngh v thuc man hng ngy din tr trc th lu u thng cho tin bc theo th bc.

Ban phm vt cho s b v u mc cc thuc quc ngoi phin ri cho v.

(Thng quc vng Chn Lp on cng phm ng ty cc sc, bng rng i trn 5 cy, on v i hng 5 tm, nhiu trng hoa 2 tm, sa nam cc sc hoa nh m dng 20 tm, sa l nam i hoa 20 tm ; thng chnh ph s mi ngi 10 lng bc, sa l nam cc sc 2 tm, la cao b 3 tm ; thng ngn 5 lng bc, sa l nam bo lam 1 tm, la cao b hoa c 1 tm, qun i theo mi ngi 1 lng bc, 1 tm vi mc hng. Thng chn chu Cam L, Mng Bng khng d, cn cc chu khc u mc mi ngi 5 lng bc, on gm Tng mc hng xen hoa kim phng mu n 1 cy, sa l nam i hoa cc sc 3 tm, la cao b 3 tm, u mc i thay mi ngi 3 lng bc, tru hoa nam mu cnh kin 1 tm ; man thuc mi ngi 2 lng bc, la cao b mu cnh kin 1 tm ; lnh Man mi ngi 1 lng bc, sai nam mu cnh kin 1 tm. Thng Tuyn u ng tri ph Lc Bin gm Tng cc sc hoa mu n xen kim phng 1 cy, on v hng 1 tm, nhiu trn ngc lam 1 tm, tru hoa nam cc sc 10 tm, sa l nam i hoa cc sc 10 tm; b lc mi ngi 6 lng bc on ng ty bng i trn bo lam 1 cun nh, tru hoa nam mu cnh kin 1 tm ; thng ngn 3 lng bc, sa mu cnh kin mt tm, o tru trn thun t mu b lam lt vi vng, m bng mt ci ; lnh Man mi ngi 2 lng bc, 1 tm vi en. Thng Tuyn u ng tri ph Trn Tnh cng nh ph Lc Bin ; Th tri chu on v hng 1 tm, nhiu trn ngc lam mt tm, tru hoa nam 10 tm ; th Tri huyn, Huyn tha, mi ngi 8 lng bc, on cng phm bo lam bng rng i trn 1 cun nh, tru hoa nam mu cnh kin 1 tm, lnh Man mi ngi 2 lng bc, 1 tm vi en. Thng th Tri huyn, Huyn tha cng lnh Man 7 huyn ph Trn Ninh, 4 huyn ph Trn Bin, 3 huyn ph Trn Man, 3 huyn ph Trn nh, cng nh ph Trn Tnh. Thng Man trng Mc a Hn cng nh Tuyn u ng tri Trn Bin Trn Tnh ; chnh ph s cng nh th Tri huyn, th Huyn tha ; bi hnh mi ngi 1 lng bc, 1 tm tru hoa nam mu cnh kin ; lnh Man mi ngi 2 lng bc, 1 tm vi en).

C ngi Minh Linh Qung Tr l Trnh Quang Diu, L Vn L, ngi L Thu Qung Bnh l Nguyn nh n qu trc lu dng biu v th mng. B L xem vn t qu ma, khng dm tin ln. Nhn tu rng : Nay gp khnh tit, trong ngoi vui mng. Bn h may c thy vn vt rc r, bt gic phn khi tht thnh bi vn, cng l tnh thc hng m, khng nn qu trch. Xin bo ban m cho v.

Vua cho l phi.

Cho quan kinh vn t T phm v t Tam phm tr ln, xem ht tung nh Duyt th.

Thng tin cho hong t 8.000 quan, cho hong n 6.000 quan, cho thn cng v trng cng cha mi ngi 4.000 quan, cho hong tn t n 1.000 quan, cho cng t n 2.000 quan, cho n ng n b tn tht 5.000 quan.

By ti nhiu ngi hay ht tung snh th lm vui. Vua nghe bit, triu b L l Nguyn Khoa Minh bo rng : Bn khanh ly th lm chc mng sao ?. Nguyn Khoa Minh tu : Nm nay gp T tun i khnh ca hong thng, bn chng thn vui mng khn xit, cho nn cng nhau din tung mt cuc, tho lng chc h. Vua mm ci ni rng : Phn ti con nh th cng nn. Nhng t Trm cho l ch thm tn tin thi.

Chng v v Cm y quyn lnh vic ph Trn Ninh l T Quang C tu rng: Ph ht c hn 100 ngi dn Mng Cai, nm trc xiu tn n Nam Chng, vn cha v.

Vua sai b L truyn ch cho s thn Nam Chng rng sau khi v nc, ni vi quc vng, phm dn Mng Cai xiu git u th cho v t c, khng c dung cha. Li ghi c vo sc th, khin cho h phi tun theo. Li thy quan liu nc y c biu phm vt cho Ngh An (t gic 3 to, trng ng 3 ci, vi mn 6 tm), d trn thn i n ngy s b v n trn, tr li s v kho v v yn i khin h bit ngha nhn thn khng c ngoi giao, php triu nh rt nghim.

Ly Tham hip Thi Nguyn l V Phan i b Tham hip Lng Sn, H to Bc Thnh th Lang trung l L Vn L i b th Tham hip Thi Nguyn.

Xy li ca thu quan ng thnh.

Chnh bin

nh k - quyn lxvi

thc lc v thnh t nhn hong

Canh dn, nm Minh Mnh th 11 [1830], ma h, thng 4 nhun, bn sung lut l Tng ti Hong Kim Xn, Ph tng ti l Lng Tin Tng v Ton tu l Bi Ph, Bin tu l L Nguyn Trung u tm ngh vic b chuyn lm vic hiu chnh lut l, sai th Hu tham tri H b l Ng Phc Hi, T th lang Hong Qunh quyn gi n trin H b, Th t tham tri Hnh b l Trng Minh Ging, th Hu tham tri l Nguyn Cng Tr quyn gi n trin Hnh b, phm vic thng th cho c t lm, nh c vic quan yu th phi ni vi Kim Xn v Tin Tng ri mi c lm. Bn Kim Xn thy cng vic lut l iu khon nhiu lm, tu xin cho rng thm k hn.

Vua ni rng : Lut l l php ln ngn cm ca nh nc. Nu c iu g cha ng th lu t v cng tt phi hp c tr khn ca nhiu ngi, cn nhc ly b cho c tho ng, mi c th mi v sau m khng thay i, tuy c chm hng nm thng cng khng ngi g. Ri bn Kim Xn tu rng cc iu lut l trong c iu nn sa gm li, c iu nn di i i, cng c iu nn b i v son thm vo. Vua sai nh thn duyt tu thi hnh.

Hai thuyn hiu l An Ba v Tnh Lng ch ca kho Bc Thnh, b bo v chm dng phn ni Hang Di ca bin Hi Vn. Sai Thng th Cng b l Nguyn Kim Bng v c Kinh thnh l Nguyn Vn Phng n c qun dn ln vt vt hng ca nh nc. Kp n lc a v Ni v th nhiu th b thm nc nt hng.

Vua d Ni cc rng : Thuyn b v th khng ng ni, cn nh thuyn mc u l c hm bao, khng ng n, sao khng tm cch phi phng m ngm n hng tun mi np, n ni lu ngy nt hng. Phm mt si t, mt ht go u l mu m ca dn. b nn bo may m vt ln c, th m bn y coi thng cho l b th thc l bng d lm sao ? Giao cho b Hnh bn, u phi ging chc.

Hai chic thuyn hi vn ca nh nc cng b gi chm dng phn Ngh An, qun vn l Chng c Nguyn Vn Phong b ging lm Qun c, vn lnh c T dc Thu qun Bc Thnh. Bin binh b cht ui th cp tut thm mi ngi 3 quan tin, 1 tm vi. T inh cng v con xin i theo thuyn b cht th cp tut cho mi ngi 2 quan tin, na tm vi.

Ph tng trn Bc Thnh l Phan Vn Thu tu rng : Thu kho Cao Bng trc cho dn np bng tin o Quang, nhng tin y phn nhiu l do ngi nc Thanh c ring, nguyn khng phi l cht ng tt. Tin ngy cng nhiu, vt gi cng t, lm thit hi cho dn bun. Xin cm khng cho np thu bng tin y. Cn nh ch ba dn gian th tm cho tiu dng trong nm nay, n sang nm th thi. Sau ny c ai dng tin y mua bn th chiu lut vi ch ((1) Vi ch : tri ch ca nh nc.) m bt ti. Li s tin hin tr kho trn khng nhiu, xin lng pht cho 2 vn quan tin kho thnh ch n Cao Bng chi pht cho dn c thng dng.

Vua y cho.

Li cho Thng ch Nguyn Vn Hiu lnh trn th Ngh An. Hiu trc Ngh An, v m gii chc, n by gi vo chu, vua yn i hi rng : Khanh tui gi, nhn ra ci ngoi b m. Nay sc lc th no ?. Hiu tu rng : Bnh thn du cha c thc khi, m sc lc cn kho. Vua ni : Khanh lm vic khng c g gii hn ngi, nhng lm quan lim cn, i ngi ho nh th khng ai kp. V khanh trc Sn Nam vn c ting l tun lng, quan dn tin yu. Kp Trn th Ngh An bng c vic bin, my ln ra ngoi khng t kh nhc. Nhng iu y Trm bit r. Nay cc ph Trn Ninh, Trn Tnh thuc ht Ngh An u mi vo bn , dn man cn s hi, m Nguyn Vn Qu lm vic mi c t ngy, Trm thc khng yn d. Khanh nn i ln na, v triu nh m ngi trn, ngy no tui n by tm mi, hoc v Kinh chu hu hoc v qu vui nhn, mun th no cng c. Hiu ci u t, bn sai n trn ngay. Nguyn Vn Qu th cho theo nguyn hm th Thng ch Hu dinh qun Thn sch m lu Kinh lm vic.

Sai th Lang trung Hnh b l Nh B S, Vin ngoi lang H b l Phm H Xn i Qung Ngi, tnh mua ng ct. Bn S n ni cng vi nha li trn thng ng sch nhiu, dn kh lm. Trn thn bit r s trng tu ln. Vua d : Vic t mua ng nguyn mun li cho dn, nhn ngh nha li trong khng kh nhng nhiu, quan a phng xem xt khng xu, cho nn chn phi quan Kinh phng t y. Nay li v ra ci n ny, thc l ng ght khng th khng nghim tr rn k sau. Lp tc sai bt giam v Cm y, giao nh thn nghim xt. Bn S u phi ti gio giam hu.

Triu bn Chng v v Cm y quyn lnh vic ph Trn Ninh l T Quang C v gia hm Qun c l Cao Kh Tuyn v Kinh.

Trc y Chiu Ni b git, dn man em lng ng s, Quang C nghim lut lnh cm cp bc, dng nhiu cch d bo, dn man mi dn dn tr v. C 20 ngi t phm trc b Chiu Ni giam, Quang C u tha, bi th c vng c ninh thip. Vic y tu ln, vua ph bo rng : Xem t tu rt vui mng, Trm khng phi lo v mt ty na. y l cng sc ca bn ngi. C gng i, Trm khng ph ngi tt u. Nhn bo Binh b l L Vn c rng : Khng ng T Quang C li lm vic gii nh th. Ci vic tha t Trm va nht. Nh nm trc Phan Vn Thu kinh lc Ngh An v c Quang C trc mt ta, xem ra thc l ngi gii. Thu cng ng gi l bit chn ngi th vua. Vy pht sa on trong kho mi th 3 tm cho con l Phan Vn Cu, Cai i Cm y, em n cho khuyn khch k tin c ngi hin.

n nay triu bn Quang C v. Nhng bin binh tr phng u cho rt v tnh ngh ngi. Ly th Tri huyn sung bang bin l Chiu Hung lm Phng ng ng tri, th Huyn tha sung Ph bang bin l Khm Quyt lm th Tri huyn cng lm vic ph Trn Ninh, quyn gi n ph, phm nhng t phm qun lu b pht vng n ph lm binh lm n u giao cho qun thc. Thng k lc cho t Quang C tr xung Sut t theo th bc. Binh lnh m cht u c cp tut hu.

Truy tng Ph v u v nh v l Nguyn Vn Ho lm V u Thn sch, cho 1 cy gm Tng, 100 quan tin. Ho trc i th Trn Ninh, v lam chng m cht. Vua nghe tin rt thng cho nn c n tng tut hu cho.

V u L Hu i th v cng m cht. Cho 1 cy gm Tng v 100 quan tin.

Bi vic cho ngi Minh Hng lm ph h Kinh s.

Vua d b H rng : "Kinh s l ch hi, nm trc cho m ch t phng pha ty bc ngoi hong thnh, v chn ly nhng ngi Minh Hng giu c cc ht cho em gia quyn n sung lm h ph. l mun cho thuyn xe tp np, hng ho di do, em ch c n ch khng, vn l v giu ca li dn m lm, li thng cho h chuyn i vt v, min thu 3 nm. Nay nghe ni bn h quyn luyn ch c, ngi vic di c, li thu ngi ngho thay th, n ni thng thng c ngi b trn. Vy th bi i, u ui v nguyn qun, nh thu nh c". Ri sai d 18 s nh lu ngi v 4 s nh bp b sng nam - bc Ng h, chn ly ti liu m sa sang lm li, chia cho th cc cc trong Kinh n .

nh iu l cho thu s vn ti ng bin. B Cng tu rng : "Thu s v thuyn ghe quan h n i chnh ca nh nc. T trc n nay, vn ti c thanh tho th thng, chm tr nh vic th pht c l thng. Th m gn y cc vin coi vic vn ti l l theo nhau, khng thao din trc, khng bit phng b trc vic, li khng bit xem xt ma gi bit lc i lc u, m tay li chn so phn nhiu l ngi mi l, n ni xy ra ci nn mc cn ng . H c th ch cho sng gi c sao ? Nay xin trc nh iu l nhc r hun sc, ngy thng dy bo nhau n lc lm s khng n ni s sut, nh th cc thuyn ghe vn ti ng bin mi c th mong thanh tho c.

1. Phm n k vn ti, Kinh th mt vin Cng b n miu Nam Hi long vng, ngoi 2 thnh th mt vin to cng mt vin trn quan ca a phng c thuyn lnh ti, n ca bin ht y, u dng l tam sinh m cu o. n lc c bang thuyn thanh tho, li dng l tam sinh lm l t.

2. Nhng vin bin thu qun kinh s v Bc Thnh, Kinh do Thng ch Thu qun st hch nhng ngi b h, nu c ngi am hiu thu trnh v nhiu ln phi i c lc, khng c l tng nh hay binh lnh, u c bu c, do Binh b tu ln, lng cho ct nhc. Bc Thnh th do vin qun thu xt thc, chuyn trnh thnh thn tu thay : "Nu c ngi li km th ch tn nu ra, i ch ging cch loi b. Nu dng tnh yu ght, c hay tham khng thc th giao b ngh x.

3. Hng nm cc a phng tip c ngh tp cn phi chic thuyn ghe do b gi n th phi chiu s thuyn cn phi l bao nhiu m sa ng cho chng xong v vng chc, xong ri li kim nghim k cng ri mi sc cho h thu. Nu s sut m chm tr nh vic th trch vo thng ty. Ngi qun iu v ngi chia ngi p ti thuyn, tt phi chn ngi gii v tng sai phi i bin. Li cn chn ngi am hiu ng nc cho lm tay li chn so. n nh lnh b th ch c cng ngi m thi, khng c dng quan v b lm qun iu v lnh b ngi thuyn, khi ni lm s th ri ren, lm hng cng vic. Li nhng thuyn Kinh phi i n hai thnh ch ca kho, cng nhng thuyn do hai thnh v Ngh An phi ch v Kinh, th Kinh do Thng ch Thu qun chn vin qun bang cng nhng ngi chia ngi p ti v tay li, em giy t c ng n giao cho b lu chiu. hai thnh v Ngh An th vin qun bang l do quan thnh trn chn ngi phi m ngi chia ngi v tay li th do qun bang chn ly, em giy t giao thnh trn lu chiu, ri u bo cho b bit, sau ny xt nh cng ti.

4. Hng nm b H t khai s mc vt hng nm sau cn phi vn ti, phi giao n b vo qung h tun thng 9, hoc thng tun thng 10, tin hi ng vi To chnh m chc lng s thuyn phi phi. c ch ri, th lc tng ngay cho thu qun cng cc a phng kp sm chiu bin. Li ng thu t Bc Thnh n Kinh xa xi him tr, xin thng nm bn nh thuyn Kinh phi ra thnh ch quan hng thnh v thuyn thnh ch hng v Kinh u hn mt ln. Nu c hng g cn phi phi thuyn ch thm, hoc l sau khi chuyn ch m tit hu cn sm nn li i ch ng bin cc a phng gn th do b lm thi chc lng tu xin.

5. Hng nm n k ch th quan thuyn, to thuyn n cc a phng lnh ch, ngy n ca bin, quan s ti phi bo ngay ln ri sm em cc quan hng bc ln thuyn cho thanh tho v sc bo ch i. Nu sau khi lnh ch ri m chiu gi cha tin, hoc ra khi m v gi phi lui li th phi trnh quan s ti nghim thc tnh hnh lm t tu t. Nu t tin chm tr th vin qun bang s phi chiu lut k trnh ((1) K trnh : chm tr hnh trnh.) ngh x.

6. T nay v sau, n k ch Kinh th Thng ch thy qun, ngoi th thng ty a phng u phi sc cho nhng vin qun gii, nu ng bin gp gi tt phi chnh n cc hng vt kin, cho thuyn ra khi m chy, khng c vn theo trc ngh xoay quay b cu sng, thuyn chm m m t chuc ly tai v vo mnh. Li phm c bang thuyn thanh tho, m c mt vi chic mc cn, vp n tan v, th phi bn p ti cng tay li u phi giao b ngh x nng. Nhng thuyn thanh tho xt ra qu c gp sng gi him c, c tnh trng bum nghing ct gy, m vn bo ton c quan hng th do b tu r, i ch ban thng khuyn khch.

7. Hng nm vic vn ti ng bin c n tho v vic sai phi tm thng th vn chiu l c em cc vin qun bang k danh sch i thng. n nh cc hiu thuyn chuyn ch quan hng s mc nhiu v nng, th t nay sau khi chuyn ch thanh tho, em c h tn nhng ngi p ti v tay li, k thanh danh sch ch vng n thng".

Vua y li bn.

B H tu rng : Thu thiu ca cc ht, t nm Minh Mnh th 8 v trc c tha min, m hai nm th 9 th 10 vn cn thiu nhiu.

Vua d : "Thu chnh cung ca nhn dn, l php nht nh xa nay khng thay i, m n mng gia n l lng thc ca vng gi nui gi nhn dn. Trm t ln ngi n nay, thng nhn u xun khnh tit v khi a phng xy ra tai nn ring, nhiu ln gia n in, chnh l mun cho nhn dn c nh cy, m ng gp d dng. Th m gn nay cn c nhiu ngi thiu thu, hoc l dn ngoan ngu c chm, hoc l hng ho l trng mu b ti, c khng np i c min, hoc do quan li thc gic khng chm cu ting khen ho. Nhng t tp y lu thnh thi quen. Nm nay gp chnh th t tun ca Trm, n ban rng, Phc hng u, nhn dn cc ngi, cy rung lm dn, u nn tun theo th l nu c trng thu th nht thit cc thu l phi ng hn np quan. Quan s ti cng phi ch bo c sc cho nhn dn gt ra thi t, ch nn mc vo ci ti sai tri khinh nhn".

Lm ba vin oan trang, oan chnh, oan tng.

Tng trn Gia nh l L Vn Dut tu xin dn 316 ngi binh Gio dng, thuc thnh lm 6 i Gio dng, mi t t 1 Chnh i trng sut i, 1 i trng sut thp v 1 V nhp lu th li.

Vua y cho.

nh hn ra th cho cc gic trn Bc K. Vua d by ti rng : "Ngi i xa t hnh php l xc thc m nh ti. Lm li th ti ln cng tha c phm th ti nh cng x, cho nn nhn dn n u hp o trung. Trm t ln ngi n nay, chm mi vic, m vic x hnh li cng thn trng lm. Nm trc Ngh An, Thanh Hoa tr v pha Bc, gp mt ma nhiu ngi hp nhau lm gic. Nh nhng k trn trnh phm lut th khng tha c, nhng cn ng rng trong y c k v i rt, c k b hip d, cng c k v k khc tc gin m xng by, va nghe dnh lu n th lin trn xa, khng dm i cht m thnh n tri. Du mun quay v ngh c, ci qu hon lng nhng khng sao c. Nhng tnh hnh y cng l ng thng. Trc cho c n ca quan u th, theo tnh hnh nng nh m phn bit chc gim, u l mun khin h bit s m hi ci, khng n ni l ngi b i ny. Th m li c bn tham li, iu ho mn c yu sch, c va lng th cho mo h tn ph vo n nh, nu khng th trm cch e do, khin k phm khng dm ra mt. Li c bn la bp d cho ra th cu li nh, ri li bt gii cu c thng. C k may m n c ca quan th s tin xt n, ph tn bt gii u ly k phm, ly ci thn b v khng bit v u, ln lc trong tay k iu hot tham lam, khng cung cng ni nh li trn i, bn n n np rng r, ri cng li sa vo li php lut. Th th ra ly lng nhn t ca nh nc x li min ti lm ng li cho bn kia mu li ring mnh, thc l kh . Nay gp l chnh th t tun ca Trm m gia n, cn ngh nhng k phm ti b trn, cha c thm nhun, cng nn gia n cho chng c ng sa mi. Vy sai b Hnh thng d rng phm nhng n gic cp b trn, t thng 3 nm nay tr v trc, nh k chnh v th yu phm bt git c chnh v th yu phm m gii quan, hoc t co ng thc th s chc lng gim nh ti. Tng phm m bt git c chnh th yu phm hay tng phm, hoc t co ng thc th cho khi ti, li chiu l ngi thng m cp thng. Cn nht thit nhng k phm khc khng phi l k h th git ngi th u cho v qu u th vo s chu sai dch. u cho ly ngy lc tng d ny n ni bt u, n cui thng 9 th thi. Quan a phng phi th tt Trm m tr b mi t. Nu lm qua loa xong vic, k iu hot vn c quy ri nh trc, tt phi giao b nghim ngh".

Bc Thnh ma lt, nc sng ln to. Quan chnh tu ln.

Vua bo b Cng rng : "Nay tit mi u ma h, cha phi l k nc to, m ma lt y ry nh th. Gn y cc on mi c, p cao thm dy thm u hon thnh, cng nn ly cu "p ni cn thiu mt st" lm rn. Vy d cho chnh cng thnh thn thng sc cc trn ph huyn u nn gi . Phm nhng ch mo him xung yu, th phi theo gp li ch d chc lng phi binh dn ly nhiu t kh cha sn v d tr tre g, tr b sn sng t lc cha ma, n lc p cha dng n ci g cng c sn. l nhn lc c th lm c, phi lm cho tt. Nay nh Phc tri Phc thn sng yn, vng, trnh c s lo ngi th ta cng cc ngi cng vui mng vy".

Trn thn Ninh Bnh tu rng : "Trc kia trn cn l o, l vo Thanh Hoa, cng vic xp t cn hi gin n. L nh vin dch thuc ty ch 50 ngi. Nay i lm trn, s th ging nh cc ht. Xin chiu nh l cc trn Qung Tr, Qung Bnh, Qung Ngi, Bin Ho thm ln 24 ngi na, t 2 Kinh lch, 3 Bt phm th li, 9 Cu phm th li, 60 V nhp lu th li, chia lm 2 ty t hu lm vic".

Vua y cho.

Ly Cai i Mc Cng Ti lm Qun th H Tin. Ri i th H Tin lm th Kin D, t thm 1 Hip th gip cng vic.

Hip trn Vnh Thanh l Nguyn Ngc Trc cht. Tng Tham tri, cho 2 cy gm Tng v 100 quan tin. Ly th Hip trn Bin Ho l V Qunh lm Hip trn Vnh Thanh.

Ly Lang trung Binh b hip l Binh to Gia nh l Nguyn Hu D lm th Hip trn H Tin, th Lang trung Hnh to l Nguyn Tha Ging lm th Tham hip Phin An.

Ly Lang trung Binh b l Nguyn Vn Din lm hip l Binh to Gia nh, th Lang trung Binh b l L Phc An lm Lang trung H b, theo H to Bc Thnh lm vic.

Ly Hn lm Tu son l L Vn Thc lm th c hc Thi Nguyn, Kim tho l L Duy Thanh lm th c hc Qung Yn, Ch s L b l Nguyn Danh Bch lm th c hc Ninh Bnh.

Vua ng cc Hi Tnh nin phong, triu cc hong t tc cng v cc quan vn v t tam phm tr ln vo chu. Nhn ban cho cc th : chn s da, dy eo t bc, giy kim tin bch l v bt mc.

Chun nh t nay v sau phm Bc Thnh mua ng th mi trm cn tr 8 lng bc. Nu lnh vn cng (m sn xut) th mi 100 cn chit tr 7 lng 5 ng cn bc. Lm l mi mi.

Cp tin lm nh qun x cho v Tin bo nht Tin qun mi gian nh 20 quan tin. Nhn sc rng sau ny nhng kinh binh, ai t sm vt liu lm qun x th theo l y m cp tin cho.

t thm vin dch Ni v v V kh. Ni v 10 kho, V kh 8 kho, ca trong kho rt nhiu. Nm trc bn gim bt vin dch, coi gi khng xu. Bn chun y li bn ca ba b Li, H, Cng : Ni v hin lu Ch s v T v mi chc 2 ngi, thm lm mi chc 3 ngi, li hp 10 kho lm 6 kho. (Sa lnh hp vi gm, on, o din tung hp vi o xim, s hp vi pha l, du sp hp vi thuc men. Vng, bc v t la nam vn phn bit nh c). Mi kho c mt ngi ch th, nhiu vic th ly ch s, t vic th ly T v sung lm ; Bt, Cu phm th li mi chc 4 ngi, thm lm mi chc 6 ngi