Cukurova Bel Stratejik Plan 2010-14

UKUROVA BELEDYES STRATEJK PLANI 2010 - 2014

ADANA


NDEKLER :1 2 BAKANIN SUNUMU................................................................................................................................................... 3 STRATEJK PLANLAMA: .......................................................................................................................................... 5 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 3 GR ...................................................................................................................................................................... 6 KAMUDA STRATEJK PLANLAMANIN HUKUK EREVES ( )................................................................................... 7 UKUROVA BELEDYES STRATEJK PLANLAMA MODEL...................................................................... 8 STRATEJK PLANLAMA ALIMA GRUBU.................................................................................................... 9 UKUROVA BELEDYESNDE STRATEJK PLANLAMA ALIMALARI.................................................10

MEVCUT DURUM DEERLENDRMES ..............................................................................................................11 3.1 TARHE () : .........................................................................................................................................................12 3.1.1 ADANA SMNN KAYNAI .............................................................................................................................12 3.1.2 ADANANIN GAL VE KURTULU SAVAI ................................................................................................13 3.2 DI EVRE ANALZ :.........................................................................................................................................15 3.2.1 CORAF ZELLKLER : ...............................................................................................................................16 3.2.2 DEMOGRAFK YAPI : .....................................................................................................................................21 3.2.3 TARIM ( ) .........................................................................................................................................................23 3.2.4 SANAY..............................................................................................................................................................24 3.2.5 SOSYO EKONOMK YAPI.............................................................................................................................26 3.2.6 ETM .............................................................................................................................................................28 SALIK .............................................................................................................................................................30 3.2.7 3.2.8 ULAIM VE ALTYAPI.......................................................................................................................................32 3.3 EVRE ANALZ : ...........................................................................................................................................33 3.3.1 UKUROVA BELEDYESNN KURULUU .................................................................................................33 3.3.2 NSAN KAYNAKLARI .......................................................................................................................................33 3.3.3 KURUMSAL YAPI.............................................................................................................................................35 MAL YAPI ........................................................................................................................................................37 3.3.4 3.3.5 FZK YAPI ......................................................................................................................................................383.3.5.1 3.3.5.2 BNALAR : ...............................................................................................................................................................38 ARALAR :..............................................................................................................................................................39

3.3.6 TEKNOLOJK ALTYAPI ...................................................................................................................................39 3.4 YASAL YKMLLKLER VE MEVZUAT ANALZ ..................................................................................41 3.4.1 BELEDYENN GREVLER ...........................................................................................................................41 3.4.2 BELEDYE MECLSNN GREVLER ...........................................................................................................43 3.4.3 BELEDYE ENCMEN GREVLER.............................................................................................................44 3.4.4 BELEDYE BAKANI GREVLER .................................................................................................................45 3.5 PAYDA ANALZ...............................................................................................................................................47 3.6 GZFT ANALZ.....................................................................................................................................................50 4 STRATEJK AMALAR VE HEDEFLER ...............................................................................................................52 4.1 MSYONUMUZ, VZYON VE TEMEL DEERLER...........................................................................................53 4.2 TEMEL STRATEJLER ........................................................................................................................................54 4.3 STRATEJK AMALAR, HEDEFLER ................................................................................................................55 4.3.1 KURUMSAL YAPININ OLUTURULMASI .....................................................................................................55 MAL YNETM ...............................................................................................................................................59 4.3.2 4.3.3 KAMU DZEN / AFET VE RSK YNETM .................................................................................................61 4.3.4 KENTSEL ALTYAPI / STYAPI .......................................................................................................................64 4.3.5 EVRE KORUMA VE KLMSEL RSKLER ....................................................................................................67 4.3.6 SOSYAL, SPORTF VE KLTREL FAALYETLER .......................................................................................71 5 ZLEME VE DEERLENDRME : ...........................................................................................................................73 5.1 ZLEME VE DEERLENDRME........................................................................................................................74

1 ADANA

UKUROVA BELEDYES STRATEJK PLANI 2010 - 2014 TABLOLAR : Tablo 1 ukurova lesine Bal Mahalleler.......................................................................................... 17 Tablo 2 ukurova le Belediyesine Bal Kyler .................................................................................. 17 Tablo 3 Adana iline ait demografik istatistikleri ( )................................................................................ 21 Tablo 4 Saym Yllarna Gre Nfus Art Hz (%) ............................................................................... 22 Tablo 5 Adana Ve ukurovann Yaam Merkezleri Nfus Dalm...................................................... 22 Tablo 6 Adanada Tarm Alanlarnn Kullanm ekline Gre Dalmlar ............................................. 23 Tablo 7 Adana GSYHnn Sektrlere Gre Dalm............................................................................. 25 Tablo 8 Adana Sanayinin Sektrel dalm ( 2004 )............................................................................... 25 Tablo 9 : Adana li Sosyo-Ekonomik Gelimilik Gstergeleri ()........................................................... 26 Tablo 10 ktisadi Faaliyet Kollarna Gre Gayri Safi Yurtii Hasla (2001) () ....................................... 27 Tablo 11 Adana li Sosyo-Ekonomik Gelimilik Gstergeleri ()........................................................... 28 Tablo 12 Adana li leleri Okuryazar Oranlar....................................................................................... 29 Tablo 13 ukurova lesinde Merkez ve Kyler Olmak zere 20082009 Eitim- retim Kurumlarnda renci Says................................................................................................... 29 Tablo 14 ukurova lesi Resmi Okullar Listesi..................................................................................... 29 Tablo 15 llerin ve Blgelerin Sosyo-Ekonomik Gelimilik Sralamas Aratrmas DPT 2003 ........ 30 Tablo 16 ukurova lesindeki zel Tp-Dal Merkezleri ().................................................................... 30 Tablo 17 ukurova lesi Aile Sal Merkezleri ()............................................................................... 31 Tablo 18 ukurova lesi Yatakl Salk Kurumlar Tablosu ................................................................. 31 Tablo 19 ukurova lesindeki Sokak ve Bulvarlarn Durumu............................................................... 32 Tablo 20 Belediye alanlarnn Cinsiyet ve istihdam trlerine gre dalm....................................... 34 Tablo 21 Belediye alanlarnn Eitim durumu ................................................................................... 34 Tablo 22 ukurova Belediyesi alanlarn Ya Dalm ...................................................................... 34 Tablo 23 ukurova Belediyesi Ynetimsel Kademeler........................................................................... 35 Tablo 24 ukurova Belediyesi 2009 Yl Mali Yaps............................................................................. 37 Tablo 25 ukurova Belediyesine ait Ara Listesi.................................................................................... 39 Tablo 26 ukurova Belediyesi Donanm Envanteri ................................................................................ 40 Tablo 27 ukurova Belediyesi Ve D Payda Listesi ........................................................................ 49 EKLLER :

ekil 1 Stratejik Planlama Modeli.............................................................................................................. 9 ekil 2 Stratejik Planlama alma Grubu ve Karar Seviyeleri................................................................. 9 ekil 3 ukurova le Haritas ................................................................................................................. 19 ekil 4 Adana li Deprem Haritas() ........................................................................................................ 20 ekil 5 ukurova Belediyesi Organizasyon emas ................................................................................ 36 ekil 6 ukurova Belediyesi Payda Snflandrmas.............................................................................. 47 GRAFKLER :

Grafik 1 Tarm Alanlarnn Kullanm ekline Gre Dalmlar............................................................. 24 Grafik 2 Belediye Personelinin stihdam Trlerine Gre Dalm ......................................................... 33 Grafik 3 Memur Personel Ya dalm Grafik 4 i Personel Ya Dalm ................................... 34

2 ADANA


1

BAKANIN SUNUMU

3 ADANA


Deerli ukurovallar; Son yllarda kamu ynetimi alannda nemli yasal deiiklikler yaplmtr. Bu arada, belediyeleri ilgilendiren temel yasalar deierek, belediyelerin hem grev alanlar hem de alma usulleri yeniden belirlenmitir. Bu yaplanmann en nemli ayaklar; 5018 sayl Kamu Mali Ynetimi ve Kontrol Kanunu, 5216 sayl Bykehir Belediyesi Kanunu ve 5393 sayl Belediye Kanunudur. Bu kanunlarn getirdii yeniliklerden biri de nfusu 50.000den fazla olan belediyelerin stratejik plan hazrlama zorunluluudur. Belediyemizin de 5747 sayl Belediyeler Blnme Kanununa istinaden 03.06.2008de Seyhann, Seyhan ve ukurova olarak iki ayr ileye blnmesi hakkndaki kanun gereince belediye olmasna karar verilmitir. Blnmenin kabul Resmi Gazetede 26824 sayl kanuna istinaden 22.03.2008 tarihinde yaynlanmtr. Blnmeden sonra Seyhann kuzeyinde kalan mahalleler ukurova le Belediyesine balanmtr. Buna gre ukurova le Belediyesine bal 13 mahalle 11 ky bulunmaktadr. Bu sebeple stratejik planlama almamz bir yandan kurumun yeni kuruluunun vermi olduu zorluklar bir yandan personel yetersizlikleri ile meakkatli bir alma sonucunda hazrlanmtr. Bu almalarmzda ukurovamz yaanabilir, ada, sosyal, gvenli ve salkl bir ile yapma azmimiz ve isteimiz en byk yardmcmz olmutur. Hep birlikte yaayacamz ve ocuklarmza brakacamz yarnn ukurovas iin hazrlanan Kurumsal Stratejik Planda, gr ve fikirleriyle emei geen, deerli Meclis yelerimize, ilgili tm paydalara, sivil toplum rgtlerine, halkmza ve zellikle tm belediye alanlarmza gsterdikleri ilgi ve abadan dolay teekkr ederim.

Yldray ARIKAN ukurova Belediye Bakan

4 ADANA


2

STRATEJK PLANLAMA

5 ADANA


2.1 GRStratejik Planlama kuruluun hali hazrda bulunduu sosyal, ekonomik, kltrel durumu ile ulamay hedefledii durumu arasndaki yol haritasdr. Kurulu mevcut durumunun bir analizini yaparak Makro politikalar, blge kalknma programlar ile uyumlu stratejiler oluturur. Kamu idarelerinin planl hizmet sunumu, politika gelitirme, belirlenen politikalar somut i programlarna ve btelere dayandrma ile uygulamay etkili bir ekilde izleme ve deerlendirmelerini salamaya ynelik olarak stratejik planlama temel bir ara olarak benimsenmitir. Stratejik planlama; bir yandan kamu mali ynetimine etkinlik kazandrrken, dier yandan kurumsal kltr ve kimliin geliimine ve glendirilmesine destek olacaktr. Strateji kelime anlam itibar ile sevk etme, yneltme, gnderme ve gtme demektir. Kkeni bakmndan; Latincede yol, izgi anlamna gelen stratum, Yunanl General Strategos adndan hareketle Yunancada strategia komutanlk anlamna gelmektedir. Bu adan baktmzda strateji yzyllarca askeri bir kavram olarak kullanlm; sava sanat ve bir savata sonuca gitmek iin yaplacak askeri harektn planlanmas ve uygulanmas bilimi olarak ifade edilmitir. Bu tanmlama ile birlikte gelien dnyada Strateji hayatn her alannda kullanlr hale gelmitir. zellikle i hayatnda Strateji zerine eitli tanmlar gelitirilitir. Sonu olarak Strateji, letmeye yol vermek ve rekabet stnl salamak amac ile iletme ve evresini srekli analiz ederek uyum salayacak amalarn belirlenmesi, faaliyetlerin planlanmas, gerekli ara ve kaynaklarn yeniden dzenlenmesi sreci(1) olarak tanmlanmtr. Bu strateji tanm paralelinde stratejik Ynetim; letmenin uzun dnemli baarsn belirleyecek ve evresi ile olan ilikilerini dzenleyecek stratejilerin gelitirilmesi, gerekli planlama, organizasyon, program ve faaliyet srelerinin yaplarak uygulamaya konulmas, sonularn deerlendirilerek kontrol edilmesi ve dzeltici nlemler alnmasn kapsayan faaliyetler ve kararlar btndr. Ulusal dzeydeki kalknma planlar ve stratejiler erevesinde kamu idarelerince hazrlanacak olan stratejik planlar; programlar, sektrel ana planlar, blgesel planlar ve il geliim planlar ile birlikte genel olarak planlama ve uygulama srecinin etkinliini artracak ve kaynaklarn rasyonel kullanmna katkda bulunacaktr.(2 )

1

2

TMMOB Makine Mhendisleri Odas Stratejik Planlama Mhendis Yetkilendirme Eitim Notlar - 2008 Kamu dareleri in Stratejik Planlama Klavuzu

6 ADANA


2.2 Kamuda Stratejik Planlamann Hukuki erevesi (3 )10/12/2003 tarih ve 5018 sayl Kamu Mal Ynetimi ve Kontrol Kanununda yer alan stratejik planlamaya ilikin hkmler 01/01/2005 tarihinde yrrle girmitir. 5018 sayl Kanunda stratejik plan,kamu idarelerinin orta ve uzun vadeli amalarn, temel ilke ve politikalarn, hedef ve nceliklerini, performans ltlerini, bunlara ulamak iin izlenecek yntemler ile kaynak dalmlarn ieren plan olarak tanmlanmtr. Kanunda, kamu idarelerine kalknma planlar, programlar, ilgili mevzuat ve benimsedikleri temel ilkeler erevesinde gelecee ilikin misyon ve vizyonlarn oluturmak, stratejik amalar ve llebilir hedefler saptamak, performanslarn nceden belirlenmi olan gstergeler dorultusunda lmek ve uygulamann izleme ve deerlendirmesini yapmak amacyla katlmc yntemlerle stratejik plan hazrlama grevi verilmitir. 5018 sayl Kanunun yan sra 5393 sayl Belediye ve 5216 sayl Bykehir Belediyesi Kanunlar ile nfusu 50 000in zerindeki tm belediyeler stratejik plan hazrlamakla ykmldr. Ayrca 5302 sayl l zel daresi Kanunu ile il zel idarelerine de stratejik planlama ykmll getirilmitir. 5216 sayl Bykehir Belediyesi Kanununda bykehir belediyesinin grevleri arasnda, bykehir belediyesinin stratejik plann hazrlamak bulunmaktadr. Bykehir belediye bakannn grevlerinden birisi belediyeyi stratejik plana uygun olarak ynetmektir. 5393 sayl Kanunda, belediye meclisinin grevleri arasnda stratejik plan grmek ve kabul etmek bulunmaktadr. Belediye encmeninin grevlerinden biri, stratejik plan inceleyip belediye meclisine gr bildirmektir. Belediye bakannn grevlerinden biri de belediyeyi stratejik plana uygun olarak ynetmektir. Kanuna gre belediye bakan, mahalli idareler genel seimlerinden itibaren alt ay iinde, kalknma plan ve program ile varsa blge planna uygun olarak stratejik plan ve ilgili olduu ylbandan nce de yllk performans program hazrlayp belediye meclisine sunmakla ykmldr. Stratejik plan, varsa niversiteler ve meslek odalar ile konuyla ilgili sivil toplum rgtlerinin grleri alnarak hazrlanacak ve belediye meclisi tarafndan kabul edildikten sonra yrrle girecektir. Nfusu 50 000'in altnda olan belediyelerde stratejik plan yaplmas zorunlu deildir. Stratejik plan ve performans program btenin hazrlanmasna esas tekil edecek ve belediye meclisinde bteden nce grlerek kabul edilecektir. 5302 sayl Kanunda, il genel meclisinin grevleri arasnda stratejik plan grmek ve karara balamak bulunmaktadr. l encmeninin grevlerinden biri, stratejik plan inceleyip il genel meclisine gr bildirmektir. Valinin grevlerinden biri de il zel idaresini stratejik plana uygun olarak ynetmektir.3

Kamu dareleri in Stratejik Planlama Klavuzu

7 ADANA

UKUROVA BELEDYES STRATEJK PLANI 2010 - 2014 Kanuna gre vali, mahalli idareler genel seimlerinden itibaren alt ay iinde, kalknma plan ve programlar ile varsa blge planna uygun olarak stratejik plan ve ilgili olduu yl bandan nce de yllk performans plan hazrlayp il genel meclisine sunmakla ykmldr. Stratejik plan, varsa niversiteler ve meslek odalar ile konuyla ilgili sivil toplum rgtlerinin grleri alnarak hazrlanacak ve il genel meclisinde kabul edildikten sonra yrrle girecektir. Stratejik plan ve performans program btenin hazrlanmasna esas tekil edecek ve il genel meclisinde bteden nce grlerek kabul edilecektir. 24 Aralk 2005 tarihinde yaymlanan 5436 sayl Kamu Mal Ynetimi ve Kontrol Kanunu ile Baz Kanun ve Kanun Hkmnde Kararnamelerde Deiiklik Yaplmas Hakknda Kanun ile tm kamu idarelerinde strateji gelitirme birimleri oluturulmutur. Bu birimler, 18 ubat 2006 tarihinde yaymlanan Strateji Gelitirme Birimlerinin alma Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmelik ile stratejik planlama almalarnn koordinasyonu ile grevlendirilmitir. 5018 sayl Kanunda, stratejik plan hazrlamakla ykml olacak kamu idarelerinin ve stratejik planlama srecine ilikin takvimin tespitine, stratejik planlarn kalknma plan ve programlarla ilikilendirilmesine ynelik usul ve esaslarn belirlenmesine Devlet Planlama Tekilat Mstearl yetkili klnmtr. Bu erevede hazrlanan Kamu darelerinde Stratejik Planlamaya likin Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmelik 26 Mays 2006 tarihli Resmi Gazetede yaymlanmtr.

2.3 UKUROVA BELEDYES STRATEJK PLANLAMA MODELSon yllarda lkemiz kamu ynetiminde mevzuat deiimleri yaanmtr. Bu deiimlerle kamu ynetiminde strateji gelitirme, sonu odakl ynetim, performans odakl hesap verme katlmc ynetim anlay sorumluluu gelitirmeleri ve sorumluluklarn yerine getirmeleri beklenmektedir. ukurova Belediyesi olarak kurumumuz da sorumluluunu yerine getirme abas iinde bu stratejik planlama almasnda aadaki prensipler dorultusunda stratejik planlama almalarn yrtmtr. birlii Katlmclk Sreklilik effaflk Gerekilik

8 ADANA


STRATEJK PLANLAMAHAZIRLIK ALIMALARIPlann Sahiplenilmesi Planlama Srecinin Organizasyonu htiyalarn Tespiti Hazrlk Programnn Yaplmas

STRATEJK ANALZLERD evre Analizi

STRATEJ OLUTURMAMisyon

STRATEJK UYGULAMA

PERFORMANS PROGRAMIBTELEME PROSEDRLER PLANLARI

Payda Analizi SWOT (GZFT) Analizi Mevzuat Analizi

Vizyon

Temel Deerler

Stratejiler

Kurulu ii Analiz ekil 1 Stratejik Planlama Modeli

Amalar ve Hedefler

2.4 STRATEJK PLANLAMA ALIMA GRUBUukurova Belediyesi stratejik Plannn hazrlanmasnda katlmclk esas alnan prensiplerdendir. Bu prensip dorultusunda Stratejik Planlama almalar ile ilgili tm birimlere bilgilendirme yaplm ve stratejik planlama srecine katklar salanmtr. ukurova le Belediye BakanSTRATEJK SEVYE

Danman

Strateji Gelitirme Ekibi Birim YneticileriYNETSEL SEVYE LEMSEL (OPERASYONEL) SEVYE GRDLER

Belediye alanlar

SRE

HZMETLER RNLER

ekil 2 Stratejik Planlama alma Grubu ve Karar Seviyeleri

9 ADANA


2.5 UKUROVA BELEDYESNDE STRATEJK PLANLAMA ALIMALARIukurova Belediyesinde Stratejik planlama almalarnda, Devlet Planlama Tekilatnn Kamu darelerinde Stratejik Planlamaya likin Usul Ve Esaslar Hakknda Ynetmelik, Kamu dareleri in Stratejik Planlama Rehberi ve 2006/9972 sayl Strateji Gelitirme Birimlerinin alma Usul Ve Esaslar Hakknda Ynetmelik esas alnmtr. Stratejik planlama almalar Belediye Bakan Yardmcs Abdulkerim ZKUL koordinatrlnde, belediyemizin st dzey yneticilerinden oluan bir komisyon tarafndan yrtlmtr. ukurova Belediyesi Stratejik Planlama Ekibi Ad Soyad Alper And NALDI Msamettin TOPUZOLU Yaar DURMU Canan SONCUL Mustafa ALTIOKKA Osman Koray TETK : Grevi zel Kalem Mdr Basn Yayn ve Halkla likiler Mali Hizmetler Mdrl Bilgi lem Mdrl Fen leri Mdrl mar ve ehircilik Mdrl :

Stratejik Planlama ekibinin belirlenmesinden sonra hazrlk almalarn tamamlayan stratejik planlama ekibimiz, 5018 sayl Kamu Mal Ynetimi ve Kontrol Kanununa, Kamu darelerinde Stratejik Planlamaya likin Usul Ve Esaslar Hakknda Ynetmeliine, Klavuza ve Devlet Planlama Tekilatnca yaymlanan stratejik planlamaya ilikin dier rehberlere uygun olarak stratejik plan hazrlamtr. Stratejik planlama almalarmzn prensipleri dorultusunda, ak, ibirliine nem veren, katlmc, sreklilik arz eden, effaf ve verilere dayal gereki bir stratejik plan hazrlamak iin tm birim mdrlklerimizin katlm salanmtr. ukurova belediyesinin i evresini oluturan dinamikleri ile beraber mevcut durum deerlendirmesinde d paydalarn analizine nem verilmitir. Bu kapsamda stratejik planlama ekibi tarafndan i ve d paydalarn analizi yaplmtr. 10 ADANA


3

MEVCUT DURUM DEERLENDRMES

11 ADANA

UKUROVA BELEDYES STRATEJK PLANI 2010 - 2014 (4) : ukurova yresi tarih boyunca doal kaynaklarnn zenginlii, sosyo-ekonomik verilerinin eitlilii ve bolluu ile daima istenilen ve yaam yeri olarak seilen bir blge olmutur. ukurova, tarihin en eski yerleim merkezlerinden biridir. Gerek ticaret kervanlarnn, gerekse ordularn gei yollar zerinde olduundan, ukurova ve zellikle Adana yresi eitli kavimlere yurt ve zengin uygarlklara sahne olmutur. Kuzeyde yksek platolar ve Toroslar, gneydouda daha az verimli krsal yrelerden ve Amanos Dalarndan (Gney Toroslar) sonra ukurova yresi, dz ve bereketli topraklar ile Akdenize kadar uzanr.

3.1 TARHE

Genilii 40-50 km. arasnda ve uzunluu 145, 155 km. arasnda deien bu bereketli topraklar, tarih boyunca pek ok kavim ve devletin elde tutmay amalad bir yre olagelmitir. Bu yre Anadolu yarmadasnn en verimli blgelerinden biridir. Bu zengin havzadaki yaam ve yerleim, yaplan arkeolojik kazlarda kantland gibi M.. 3000 yllarna yani paleolitik devre kadar gitmektedir. Gerek ova ve orman rnleri, gerekse madenleri ile binlerce yl uygarlklara kaynak olan Adana (ukurova) yresinde insan yerleim merkezleri, bugnk konumlarna olduka yakn yerlerde olumutur. 3.1.1 ADANA SMNN KAYNAI Adanaya ait en eski yazl kaytlara ilk defa, Anadolu yarmadasnn en kkl uygarlklarndan biri olan Hititlerin kaya kitabelerinde rastlanmaktadr. Boazky metinleri olarak bilinen M.. 1650 yllarna tarihlenen bir Hitit tabletinde, Adana havalisinden URU ADANA yani ADANA BLGES olarak bahsedilmektedir. Bu konuda sadece bu tablet dikkate alnacak olsa bile ADANA ismi en az 3640 yllk bir gemie sahiptir. Eski alarda Seyhan nehri kylarnn bol miktarda st aac ile kapl olmas ve bu aacn Mezopotamya kavimlerince AND aac olarak tannmas da yre isminin oluumunda etkili olduu kanaatini yaratmaktadr. Yine baka bir gre gre, ormanlk yrelerde yaadna inanlan Frtna Tanrs ADAD (Teup) adnn, ormanlar bol Toroslar ile Seyhan nehri blgesinin oluturduu Adana yresine isim olarak verilmi olduuna inanlmaktadr. ADAD Hititlerin, TEUP da Suriye ve Mezopotamya kavimlerinin Frtna Tanrsdr. Bu guruplar birbirlerinden dnce, isim ve yaz tarzlarn alp verdikleri iin bu geliimin olmas kuvvetle muhtemeldir. Frtna Tanrs yamuru, yamurda bereketi getirdii iin bu blgede ok sevilen, saylan bir Tanr olarak yaam ve ona izafeten bu blgeye de URU ADANA yani ADANN blgesi de denmi olmas mmkndr. Hititlerin etkisinde kalan Fenikeliler de Tarm ve Bitki Tanrsna ADONS adn vermitir. ADONS EFEND anlamna gelmektedir. Bu yre ile sk ticaret yapan ve buradaki zengin orman ve ova rnleri ile ticaretlerini gelitiren Fenikelilerin, bu yreye ADONSin yeri demeleri adet haline gelmitir. Sras ile bu blgeye gelen her kavim, devlet ve gelien her uygarlk kendi kltr anlay ve deerleri4

http://www.adanakulturturizm.gov.tr/tarih/tarih.html

12 ADANA

UKUROVA BELEDYES STRATEJK PLANI 2010 - 2014 ierisinde beldelere isim vermi ve isimlerin anlamn aklamtr. Homerin lyadasnda bu blgeye Adana denilmitir. Yine batdan gelen kavimlerce, Adanay kendi ilahlar Uransn kurduu ve oullar Adanos ve Sarosa anlatlr. Adana doulu kavimlere gre Frtna Tanrs Adonisin yeridir. Btn bu inanlar ok tanrl eski alara aittir. Orta alarda zellikle M.S. 7. yzyldan itibaren slam ordularnn bu blgeye geliiyle yeni anlaylar iinde yeni tanmlar yaplmtr. Arap tarihilerinden bnl Adim, Adana isminin de eski peygamberlerden Yasef in torunu EZENEden geldiini yazd Halep Tarihi isimli eserle kantlamaya almaktadr. Orta Dounun peygamberler blgesi olduu ve pekok eski peygamberin bugnk Anadolu snrlar iinde yaam olduu hatrlanrsa, bu aklamann nasl gelitiini anlamakta kolay olur. Daha ileriki yzyllarda Karnl-Zade Sleyman kr Beyin Seyahatl-Kbra adl kitabnda ise Adanann eski isminin BATANA olduu ve slamlk devrinde ADANAya evrildii savunulmaktadr. Hatta bunun Fi ezeneil arz ayetinden esinlenerek yapldn da aklamalarna eklemektedir. DANUNA isminin M.. yaayan kavimlerce bu blge iin kullanld bilinen bir gerektir. Bulunan kaytlarda da mevcuttur. Hatta Danunallarn yre kurallarna ad ve paye verecek kadar kudretli olduklar da bilinmektedir. DANUNA adnn asrlar boyunca deierek zamanla BATANA ve daha sonra ADANA olmas da ok kuvvetle muhtemeldir. Yreye gelen Trklerin, yksek Toroslar ap gneye doru sarkmalar srasnda yreye ukurova adn vermeleri de doann insanlara verdii ilhamn gzel bir rneidir. Toroslardan sonra adeta dz bir grnm iinde ok tatl bir eimle Akdenize kadar inen bu bereketli topraklar Trkler iin UKUROVA olarak bilinmitir. Gnmze kadar da byle bilinmektedir. Blgenin tarihi ad olan Kilikya ve Silisya (Cilicia) da bu blgede bulunan zengin Kilkin yani kire ve yine ok bol olarak bulunan Silex yani akmak ta madenlerinden dolay verilmitir. Bir baka ifade ile yre, corafi zelliklere gre isimlendirilmitir. Hatta topraklarnn bereketliliinin verdii ilhamla ADANA-EDENA (Cennet Yresi) ve karl dalar bu ilham vermektedir. Smerlerden kalma Glgam Destanndan bu yana devaml ad geen, dikkat eken yrenin ad da bylece saysz kaynaklara, saysz olaylara balanarak ok renkli bir geliim takip etmitir. Osmanllar idaresinde Adana birok deiik yazllarla kaytlara gemitir. Bunlardan birka: Erde-na, Edene, Ezene ve hatta Azana olarak eski olarak eski tahrir defterlerinde, sicil kaytlarnda ve fermanlarda yer almtr. Gezici airetlerin zorunlu olarak 1865den itibaren devlet zoru ile blgeye yerletirilmesi ve topraa balanmas srasnda Adana ismi ADANA olarak resmi kaytlarda yer alm ve tescil edilmitir. 3.1.2 ADANANIN GAL VE KURTULU SAVAI Byk kayplara sebep olan I. Dnya Sava, siyasi ve ekonomik stnlk iin birbirleri ile mcadeleye girien Avrupa devletleri arasnda ve Avrupada kmtr. Ksa zamanda mcadele btn ktalara yaylm ve Osmanl mparatorluu da bu savan iine srklenmitir. Sonunda imparatorluk km, topraklan paralanm, anayurt bile dman istilas altnda kalmtr. Be cephede birden ve pek ok devlete kar savamak zorunda braklan Osmanl Devleti, Mondros Atekes Anlamas ile imparatorluk topraklarnn pek 13 ADANA

UKUROVA BELEDYES STRATEJK PLANI 2010 - 2014 ounu dmana brakarak ekilmitir. te bu dnemde Suriye cephesinde kalan Trk birlii, o cephede Yldrm ordular komutan olarak bulunan Mustafa Kemal idaresinde Halepe ekilerek, tamamen yok edilmekten kurtarlmtr. Zamann sadrazam zzet Paa tarafndan, o srada grup komutan Liman Von Sandersten (Alman Komutan) elindeki tm grup komuta ve koordinasyon yetkisini Mustafa Kemal Paaya devretmesi bildirilmi ve bu devir-teslim ilerini gerekletirmek iin 31 Ekim 1918de Mustafa Kemal Paa Adanaya gelmitir. Liman Von Sanders Paann Yenildik. Bizim iin her ey bitti szne karlk, yetkiyi teslim alan Mustafa Kemal Paa Sava mttefikler iin bitmi olabilir ama bizi ilgilendiren sava, kendi istiklalimizin sava, ancak imdi balyor karln vermitir. te bu szlerin zetledii ve vurgulad mcadele yllar 1922ye hatta politik anlamalarn bitimine kadar yani 1923e kadar srmtr. Mustafa Kemal Paa 31 Ekim 1918de geldii Adanada 11 gn kalm, etrafn ve halkn durumunu inceleyerek bunu Genel Kurmay Bakanlna bildirmitir. Bu telgraflarda sadece mevcut durum deil, ileriye dnk dnce ve uyarlar da yer almtr. skenderuna asker kararak igal teebbsnde bulunulursa ngilizlere ate alacan zamann hkmet ve babakanna telgrafla bildiren Mustafa Kemal Paa, ayn zamanda kendine bal kumandalara da benzer bir emir vermitir. Tarihi adan baklacak olursa, Adanadan verilen bu ilk emir Trk Kurtulu Savann ilk emridir. Nitekim, 15 Mart 1923te Adanaya tekrar gelen Mustafa Kemal Paa bu durumu u szleriyle toplum ve tarih nnde kantlamtr: Bende bu vekayiin ilk hiss-i teebbs bu memlekette, bu gzel Adanada vcut bulmutur. Adanadan stanbula gnderilen telgraflarn hibir olumlu etkisi olmad gibi, ksa bir sre sonra Yldrm Ordular Grubu ve 7. Ordu Karargah lavedilmi ve Mustafa Kemal Paa stanbula arlmtr. Adanallar, stanbul Hkmetinin 23 Kasm 1918 tarihli, Adana ve dolaylarnn boaltlmasn zorunlu klan kararn byk tepki ile karlamlardr. Durumu protesto eden, byle bir harekatn yarataca vahim hadiseleri vurgulayan bir telgraf dnemin ileri Bakanna yollanmtr. Ksa bir sre sonra igal kuvvetleri Mersin limanndan ukurovaya girmi, tm kilit noktalar kontrol altna alm ve sonra Adanay igal etmilerdir. Bu igal srasnda Trklere ait btn sembol, arma, iaret ve levhalar yok edilmi ve sistemli ekilde Trk halknn soykrm yoluna gidilmitir. Fransz igal kuvvetleri tarafndan yine ok planl ve kat bir ekilde uygulanan dier bir ilem de Adana, ukurova ve civar blgelere Ermenilerin yerletirilmesi olmutur. 1915 yllarnda yani I. Dnya Sava srasnda Anadolunun Dou yresinde isyan eden Trk halkn ldrp, ikence eden ve Ruslara yardm ederek lke iinde 5. kol olarak alan Ermenilerin 1915 tarihli Tehcir Kanunu ile Suriyeye zorunlu gleri salanmtr. 1918de Adana ve ukurovay igal eden Franszlar kendi birlikleri iinde zellikle Ermeni askerleri getirdikleri gibi, Suriyeden 70 bin Ermeniyi Adanaya, 12 binini Drtyola, 8 binini Saimbeyliye yerletirmilerdir. Hatta An-tep ve Mara evresine de 50 binden fazla Ermeni getirilmitir. Btn bu gayretler adeta I. Hal Seferi srasnda olduu gibi yine Avrupa devletlerine bu blgede ileri karakol grevini grecek bir Ermeni Krallnn yeniden 14 ADANA

UKUROVA BELEDYES STRATEJK PLANI 2010 - 2014 oluturulmas iindi. 1918-1919 yllarnda Adanada tam bir terr ve cinayet dnemi yaanmtr. Bunlar arasnda Abdiaa iftlii olaylar, ehir ii cinayetleri, Takprde Trklerin armha gerilii ve krbalanarak ikence yaplmas gibi olaylar toplum uurundan ve hatrasndan kmayacak olaylar haline gelmitir. Bunca terr ve bask arasnda Adana ve yredeki Trkler, rgtlenerek Kilikya Milli Kuvvetler Tekilatn oluturmulardr. ukurova, blgelere ayrlarak, her blgeye milis kuvvetleri ve komutan atanm ve blge blge tm yre bu milli direnme ve mcadele tekilatnn denetimine girmitir. ubat 1920den itibaren milli kuvvetler dmana kar zaferler kazanmaya balam ve her zafer daha iyi bir rgtlenme ve daha yksek bir moral kuvveti salamtr. 1920de Toroslar dan Franszlara saldr balatlmtr. Sonuta 27 Mays 1920de Fransz ordular komutan Menil, milli kuvvetler tarafndan esir alnmtr. Karboaz Olay olarak bilinen olay, Kuvayi Milliyenin ilk siyasi zaferidir. Bunu takiben 28 Mays 1920de Franszlar Mersin-Adana hattna ekilmiler ve kuzey ukurova (Kozan ve dier dalk blgeler) tamamen kurtarlmtr. Dzlk, ovalk yrelerde Ermeniler zulm ve iddeti arttrmlar ve saysz cinayetleri ilemilerdir. 10 Temmuz 1920de Ermeniler tarafndan Trklere kar byk bir iddet ve soykrm harekatna giriilmi ve bu harekat sonucu onbinlerce Trk Toroslara doru kamtr. Drt gn sren bu hareket tarihte Ka Ka olay olarak isimlendirilmitir. 5 Austos 1920de Mustafa Kemal Paa, Fevzi Bey (akmak) ve milletvekilleri Pozantya gelmi ve oray il haline getirerek Pozant Kongresini yapmlardr. Daha byk direnie geen Trkler ok byk kayplar vermilerdir. Buna ramen Kasm 1920 sonlarnda Franszlar ar yenilgiye uratmay baarmlardr. Sonu olarak Fransa, TBMM hkmetini resmen tanyarak bar yoluna gitmitir. Trk-Fransz bar anlamas, 20 Ekim 1921de Ankarada yaplmtr. Bu anlama gereince 5 Ocak 1922de Franszlar ukurovadan tamamen (getirdikleri Ermenileri de beraberinde gtrerek) ekilmilerdir. Franszlarla gidemeyen veya yerli olan Ermeniler de blgeden kamlardr. Bunlardan 120 bini tekrar Suriyeye, 30 bini Kbrs veya stanbula gitmilerdir. 5 ocak 1922 kurtuluunu kutlama amac ile Byk Saat ile Ulu Camii arasna ok byk bir bayrak ekilmi ve daha sonra bu bayrak ekilmesi olay ilin kurtulu gnlerinde tekrarlanmtr. Bayrak Adanann simgesi haline gelmitir. Adana ve ukurova halk milli kuvvetlere katlarak yurdun dier cephelerinde de arpm ve anavatan dmandan kurtarma mcadelesinde sonuna kadar yer almlardr.

3.2 DI EVRE ANALZ

:

Proses yaklamna gre sistemler st sistemlere bal, kendi ierisinde baka alt sistemleri barndran yaplardr. st sistemler kuruluun faaliyetlerini srdrd alan ifade eden d evreleridir. Alt sistemlerse kuruluun faaliyetlerini gerekletiren i evreleridir. D evreler kuruluun faaliyetlerine dolayl ya da direk etki eden faktrleri barndrrlar. Bu faktrler ekonomik, yasal, demografik, teknolojik, sosyo-kltrel ve kresel olmak zere balca alt balk altnda toplanabilir. Kurulular d evrelerini dorudan kontrol edemezler. 15 ADANA

UKUROVA BELEDYES STRATEJK PLANI 2010 - 2014 Kendi stratejilerini bu faktrleri analiz ederek oluturmaya alrlar ve bu nedenle d evreyi oluturan st sistemlerin analizi zellikle nem kazanmaktadr. 3.2.1 CORAF ZELLKLER : Adana kenti, Seyhan ve Ceyhan nehirlerinin oluturduu ukurova Deltasndan kuzeydeki dalara doru hafif bir eimle ykselen alvyal dolgu taraalardan biri zerinde, denizden yaklak 40 km ieride kurulmutur. Seyhan nehri, bu dzlkte bir ka metre gmlm geni bir yatak iinde kentin kuzeyinden gneyine akar. Adana ili, yer ekilleri bakmndan dalk ve ovalk olmak zere iki blme ayrlr. lin kuzeybat, kuzey ve kuzeydou blmleri, Orta Toros ad verilen da sistemi ile evrelenmitir. Douda snr, Toros sistemine giren Amanoslara dayanr. Orta Toroslar zerinde ayr da sras grlmektedir. Bunlar, batdan balayarak Bolkar Dalar, Aladalar ve Tahtal Dalardr. Ayrca Orta Toroslarn kuzeydou uzantsn oluturan Binboa Dalar, ilin snrlarn aarak Kahramanmara iline uzanmaktadr. Eski ad Bulgar Dalar olan ve kuzeydou-gneybat dorultusunda uzanan Bolkar Dalar'nn uzunluu yaklak 150 km genilii ise yer yer 40-50 kmyi bulur. ldeki dalarn en yksek tepelerinin bulunduu Aladalar, kuzeydou ynnde yaklak 100 km uzanr. Genilii ise 40 km olup, yamalarnda gr kaynaklara rastlanr. Kuzeye bakan yamalarda buzul andrmasnn izlerine rastlanr. 3.200 m ykseklikte grlen bu izler, boylar 1 kmyi gemeyen kk kk buzullar halindedir. Genellikle vadileri izleyen bu buzullar, yer yer de kk apl buzul glleri oluturur. Bu gller yedi Gller adyla anlr. Youn ormanlar ve eitli bitki katlaryla Aladalar'n grkemli bir grnts vardr. Bol sulu akarsular, yemyeil otlar ve ormanlaryla zellikle yazn Akdeniz'in bunaltc scandan uzak, yaylalar kua gibidir. Bu dalar zerinde yer alan Pozant, amalan, Tekir, Brcek yaylalar bir plato zellii gsterirler. Aladalar zerindeki balca ykseklikler, Demirkazk Tepesi (3.756 m) Torosan Da, Kald Da (3.374 m), Kol Tepesi (3.588 m) ve Karanfil Dadr (3.059 m). Btnyle Adana Ovas ad verilen havzann gneyde kalan blmne ukurova, kuzeyde kalan blme ise Yukar Anavarza Ovas denir. ki ovay Misis Dalar ayrr. ukurova Trkiye'nin en geni delta ovasdr. Seyhan ve Ceyhan nehirleri ile Berdan (Tarsus) ay'nn getirdii alvyonlardan olumutur ve kark yapldr. Orta Toros eteklerinden Akdeniz'e kadar uzanan ovann btnn Adana Ovas adyla anmak ve daha ok sayda ova birimlerine ayrmak mmkndr. Yreir, Misis, Ceyhan, Haruniye, Osmaniye ve Yumurtalk ovalar gibi. Bu ovalarn en by 205.000 hektar geniliindeki Ceyhan Ovas, dieri ise 125.000 hektarlk Yreir Ovas'dr. Ceyhan Ovas'nn denizden ykseklii 20-50 m Yreir Ovas'nn ise 0-50 m arasnda deimektedir. Adana ovas, il topraklarnn % 27'sini kaplamaktadr.

16 ADANA

UKUROVA BELEDYES STRATEJK PLANI 2010 - 2014 Seyhan ve Ceyhan nehirleri il topraklar iinde yer alrlar. Rejimleri dier akarsular gibi dzensizdir. Seyhan Nehri (560 km), kuzeyde Toros Dalarndan Zamant Suyu adyla kar, eitli kollardan sonra Gksu ile birleerek Seyhan adn alr ve batda el snrnda Deli Burnu'nda denize dklr. Ceyhan Nehri (509 km) Adana ve Akdeniz Blgesinin ikinci byk rmadr. Elbistan'n kuzeyindeki dalardan doar. ukurova ilesi Adana linin drt merkez ilesinden birisidir. Adana Seyhan ilesinin, Resmi Gazetede 26824 sayl kanuna istinaden 22.03.2008 tarihinde ukurova ve Seyhan olarak ikiye blnmesinden sonra olumutur. ukurovann kuzeyinde ve batsnda Toros Dalar, Karaisal ilesi, dousunda Seyhan Baraj Gl, Seyhan Nehri, gneyinde Seyhan lesi yer almaktadr.ukurovann yzlm 24003 ha.dr. ukurova le Belediyesine bal 13 mahalle, 11 ky bulunmaktadr. Mahalle ve kylerin isimleri, yzlmleri aadaki tablolarda belirtilmitir.MAHALLE ADI 1 2 3 4 5 6 7 BEYAZ EVLER GZELYALI KARSLILAR KURTTEPE MAHFESIMAZ TOROS YZLMLER 701.074 2.611.078 2.438.531 6.308.435 1.301.326 2.270.889 MAHALLE ADI 8 9 10 11 12 13 ESENTEPE HUZUREVLER AMBAYAT 100.YIL YURT SALBA YZLMLER 3.449.257 2.941.824 15.759.435 4.040.498 2.725.745 5.300.000

BELEDYE EVLER 4.647.508 Tablo 1 ukurova lesine Bal Mahalleler

KYLER1 2 3 4 5 6 KABASAKAL KARAHAN DRTLER STL PRL KAOBA 7 8 9 10 11 KKINAR RCN BOZCALAR MEML FADIL

Tablo 2 ukurova le Belediyesine Bal Kyler

Adana ili iklimi, Akdeniz iklimi hususiyetlerini tar; yazlar ok scak ve kurak, klar ise lk ve yaldr. Dalk blgede ise, Akdeniz iklimi ile kara iklimi karm hkm srer. Yazn Toroslardaki yaylalara klr. Bunlarn belli ballar; Pozant, Namrun, Glek, Kzlda, Armutlu, Biricik yaylalardr. Yalar yamur eklindedir. 2030 senede bir kar yaar. Ya 17 ADANA

UKUROVA BELEDYES STRATEJK PLANI 2010 - 2014 miktar senede 625700 milimetredir. Senelik yal gn says 49dur. Scaklk, -8,4 ile +45,6 santigrat derece arasnda seyreder. En souk ay Ocak, en scak ay ise Austostur. Yalarn yars (% 49) kn olur. Yazn ise senelik yan % 5i yaar. Ancak, tm dnyada olduu gibi blgemizde de artan sera gazlar, tarmda kullanlan youn girdiler, kresel snmann etkisi ile iklim deiiklikleri yaanmaktadr. ICCAP (Impact of Climate Changes on Agricultural Production System in Arid Areas) projesi kapsamnda iklim alt grubunun ortaya koyduu iklimsel deiim scaklk ve ya) senaryolarna gre 2070 yl iin lemizin de iinde bulunduu Seyhan Nehri havzasnda 1,87 Clik scaklk art ve 322,72 mmlik ya azal ngrlmtr. Halihazrda blgenin Kresel snma ile ya dengesi bozulmu, kar ya ve karn dalarda kalma sresi azalmtr. Bin Yllk Kalknma Hedefleri kapsamnda, Trkiyenin klim deiikliine uyum kapasitesinin Glendirilmesi BM Ortak Program (MDG-F 1680) almalar kapsamnda Seyhan Havzas da pilot blge olarak seilmi ve Seyhan Havzasnda klim Deiikliine Topluma Dayal Uyum Program balatlmtr. l topraklarnn % 29u ormanlktr. Ormanlar dalk blgelerde yer alr. Tipik bitki rtsn Akdeniz bitkileri tekil eder, da yamalarn 700800 m ykseklie kadar Makiler, yksek yerleri de karaam ve sedir aalar kaplar. Kuzeyde bozkr ve fundalklara rastlanr. Kuzey ve kuzeybatdaki dalarda Alp bitkileri grlr. Makiler kurakla uymu bitkilerdir. Yapraklar sert ve cilaldr. Kzlam, karaam, mee, sedir, kknar, ard ve kayn aalar azdr. Adana ilinde bitki yn ile rtsz toprak yok denecek kadar azdr. ukurova ilesi 24.003 Ha alanyla, adana ilinin en gelimi ve gelimekte olan ilesidir. 24.003 Ha alann 10.000 hektarlk ksmnn imar plan tamamlanm ve uygulamas yaplmtr. Tzel kiilii sona erdirilerek ukurova lesine balanan Salban imar plan henz yaplmamtr. leye balanan 11 adet kyn tamam orman ky vasfndadr. Bu nedenle tzel kiilikleri aynen korunmu, imar ve emlak vergisi bakmndan Bykehir Belediyesi yetki ve sorumluluk alan iinde kalmtr.

18 ADANA


ekil 3 ukurova le Haritas

19 ADANA


ekil 4 Adana li Deprem Haritas( )

5

Adana ili deprem haritas ekil 4de verilmitir. ekilde grld gibi, lemiz ile birlikte, Adana Merkez ve Ceyhan ilesi 2. Derece, Yumurtalk 1. Derece, Feke, Alada, Pozant, Kozan, Karaisal ve mamolu ileleri 3.derece, Tufanbeyli ve Saimbeyli 4. Derece deprem kuaklar ierisinde yer almaktadr.

(5) T.C. Sanayi Ve Ticaret Bakanl Sanayi Aratrma Ve Gelitirme Genel Mdrl Yayn No: 151 20 ADANA


3.2.2 DEMOGRAFK YAPI

:

2000 yl genel nfus saym sonularna gre, Adanann nfus art hz %1,771 dir. Bu oran, %1,834 olan Trkiye ortalamasna gre dk olmasna ramen, son be ylda yaanan youn nfus art, Adanann kentsel yerleim sorunlar arasnda ilk srada yer almaktadr. 1927-2000 yllar arasnda Trkiye'nin nfusu yaklak be kat artarken ayn dnemde Adana nfusu sekiz kat artmtr. 1927-2000 dneminde Adana ilinin nfusu srekli art gstermitir. lde en dk yllk nfus art hz % 0,88 ile 1935-1940 dneminde, en yksek yllk nfus art hz %4,24 ile 1950-1955 dneminde grlmtr. 1927 ylnda Adana ili lke nfusu iinde % 1,7lik bir paya sahipken 2000 ylnda yaklak % 2,7 lik bir paya ulamtr. Bu dnemde, Adana ilinin yllk nfus art hznn genel olarak lke ortalamasndan daha yksek olduu grlmektedir. Saym yllarna gre nfus art hz Tablo 3de verilmitir. Yzlm ( km2) Rakm ( m ) Akdeniz'deki Ky Uzunluu (km) dari Yap le Says Belediye Says Belde Says Ky Says Mahalle Says Adana'nn Nfusu Adana l Nfusu Bykehir Nfusu ukurova le Nfusu Nfus Younluu 2 l Nfus Younluu (km ) 'ye(2008) Nfus Oranlar % Trkiye Nfus Art Hz % l Nfus Art Hz % ehir Nfus Art Hz % Ky Nfus Art Hz % Bykehir Nfus Art Hz % l/le Merkezlerinin Nfusa Oran % Belde/Kylerin Nfusa OranTablo 3 Adana iline ait demografik istatistikleri (6

14.030 23 160 15 37 21 469 385 2.026.319 1.572.261 267.453 146 1,31 1,771 2,170 0,629 2,104 87 13

)

6

T.C. Adana Valilii (http://www.adana.gov.tr)

21 ADANA

UKUROVA BELEDYES STRATEJK PLANI 2010 - 2014Yllar 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990-2000Kaynak:2000 Genel Nfus Saym, DE, Adana, 2002. ,( )7

Trkiye 28,53 24,63 25,19 25,01 20,65 24,88 18,34

Adana 34,21 27,42 36,15 36,08 29,97 22,86 17,71 (*)

Tablo 4 Saym Yllarna Gre Nfus Art Hz (Binde)

Adana nfusunun artnda en nemli olaylardan birisi, bilindii gibi, dardan ald gtr. 1985 yl saymlarnda Adana'da yaayan nfustan 429.367 kiinin Adana d doumlu olduu ve 1990 ylnda da bu saynn 490.520'ye ulat belirlenmitir. Bu veriler Adana'da yaayan kiilerin yaklak %25'inin Adana d doumlu olduklarn gstermektedir ki bu da Adanann dardan ne lde g aldnn bir gstergesidir. 2008 yl nfus saymnda Adana nfusu 2.026.319 olarak belirlenmi ve bunun 1.763.351'i il ve ile merkezlerinde, 262.968'i de kylerde yaamaktadr. 1970 ylna kadar nfusun ounluu kylerde yaarken bu oran tersine dnm ve kydeki nfusun toplam nfusa oran srekli olarak azalmtr. 1970 saymna gre toplam nfusun %49'u kylerde yaarken 2008 saymnda bu orann %13 e dt grlmtr. ukurova lesi Adana ilinin merkez ilesi olmas nedeni ile ile merkezinde yaama yzdesi %98in zerinde gereklemektedir. l/ile merkezleri (ehir) Trkiye Adana ukurova 53.611.723 1.763.351 267.453 % 75 %87 %98,6 Belde/Kyler 17.905.377 262.968 3.891 %25 %13 %1.4 Toplam 71.517.100 2.026.319 271.344

Tablo 5 Adana Ve ukurovann Yaam Merkezleri Nfus Dalm

Kaynak: TK 2008 Nfus Saym Adana olduka gen bir nfusa sahiptir; insanlarn yaklak %67'si 0-29 ya grubuna dahildir. Dier taraftan, 0-14 aras ve 65 zeri ya grubundaki insanlar toplam nfusun %71'i dir; "ya bamllk oran" olarak adlandrlan bu orann Trkiye ortalamas ise %64,7'dir. 65 zeri ya grubundaki insanlarn nfusun sadece %5,13'n oluturduu gz nne alnacak( 7 ) Osmaniye, Bahe, Dzii ve Kadirli ileleri 24.10.1996 tarih ve 4200 sayl kanunla Adana ilinden ayrlarak Osmaniye iline balanmtr. Bu nedenle 1990-2000 dnemindeki yl ortas nfus tahminleri hesaplanrken 2000 yl idari blnne gre dzeltilmi olan, 1990 yl genel nfus saymndaki deer (1.549.233) kullanlmtr.

22 ADANA

UKUROVA BELEDYES STRATEJK PLANI 2010 - 2014 olursa "ya bamllk oran" nn yksek olmasnn nfusun gen olmas ile dorudan orantl olduu da anlalr. 1970-1990 yllar arasndaki dnem iin DE'nin verdii bilgilere bakldnda aktif nfusun, yani 15 ya stndeki insan saysnn toplam nfusa orannn %63'ten %69,5'e kt grlyor. Ayn zaman dilimi iinde alan nfusun aktif nfusa oran ise %57,4'ten %50,6'ya dmtr. l nfusu iinde alabilecek adaki insan says %6,5 artarken alan nfusta %6,5 azalma olmutur. 1970'ten bu yana alan nfustaki art toplam nfus ile aktif nfustaki artlar kadar olmamtr. Dolaysyla, alan nfus greceli olarak azalm ve eskiye gre retime dnmeyen bir igc ortaya km demektir.

3.2.3 TARIM ( 8 )Adana ekonomisinde sanayi ve ticaret sektrlerinden sonra nc srada yer almaktadr. 1.403.000 hektarlk toplam arazinin 539.000 hektar tarmda kullanlmaktadr. Adanada doal yap ve eko sistemler sebze ve meyvecilik iin elverilidir. Son yllarda meyvecilikte elde edilen gelirin artmas yre iftisini bu sektrde yatrm yapmaya tevik etmitir. Trkiyenin msr retiminin % 45ini, soya retiminin % 50sini, yerfst retiminin % 34n, narenciye retiminin % 30unu, karpuz retiminin % 12sini ve buday retiminin % 6,5ini Adana ili karlamaktadr. Toplam arazinin % 38ini meydana getiren tarma elverili araziler 539.000 hektar olup, bu arazilerin de % 82.59u tarla arazisi olarak kullanlmaktadr. l arazisi ierisinde ayr-mera arazisi 48.970 hektar ile % 3lk bir orana ve orman-fundalk arazisi 547.730 hektar ile % 40'lk bir orana sahiptir. Adana tarm alanlarnn kullanm ekline gre dalmlar Grafik 1de ve Tablo 6da verilmitir.Arazi Kullanm ekli Tarla arazisi Tarmsal arazi kullanm durumu Toplam tarm arazisi ayr-Mera Orman-Fundalk arazi Dier araziler ToplamKaynak: Tarm l Mdrl, 2004, Adana.

Miktar ( Ha ) 445.180 37.435 44.406 539.000 48.970 547.730 267.300 1.403.000

%

Sebze arazisi Meyvelik

38

3 40 19 100,00

Tablo 6 Adanada Tarm Alanlarnn Kullanm ekline Gre Dalmlar

8

T.C. Sanayi Ve Ticaret Bakanl Sanayi Aratrma Ve Gelitirme Genel Mdrl Yayn No: 151

23 ADANA


3%

40%

Tarm Arazisi Mera Orman-Fundalk Tarm D

38% 19%

Grafik 1 Tarm Alanlarnn Kullanm ekline Gre Dalmlar

3.2.4 SANAY19301940 yllarnda tarma ve tketime dayal sanayileme ile balayan sanayi faaliyetleri 1940 ylndan itibaren byk lekli fabrikalar olma srecine girmitir. 1950'li yllarda hzl kentlemeye bal olarak inaat malzemesi reten fabrikalar da faaliyete balamtr. 1956 ylnda Osmaniye, Gaziantep, Mersin, Konya yollarnn birinci snf yol durumuna gelmesi Adana'nn transit merkez olmasn salam ve ilin nemi artmtr. Ayn yllarda Seyhan Hidroelektrik Santrali ukurova Elektrik A..'ye devredilmitir. 1960'l yllarda eitli sektrde birok fabrika faaliyete gemi, 1970'li yllarda ise sanayi sektrnde holdingleme balamtr. 1980 sonras uygulanan ekonomik politikalar nedeniyle faizler ykselmi ve yatrm maliyetleri artmtr. Yatrmclar i ve d pazardaki rekabet gcn arttrabilmek iin zorunlu olarak teknoloji yenilemeye ynelme balamtr. Gda rnleri ve iecek imalat sektr; TK 2002 Genel Sanayi iyerleri Saym (GSIS) il ii yzde ve younlama, zel sektr igc verimlilii, l Sanayi ve Ticaret odalarnn (9) tercihleri ve ihracat il ii yzde ve younlama gstergelerinin her birinde ne kmtr. GSIS, ihracat ve igc verimlilii grafikleri incelendiinde, sektrn hem il iinde ne kt, hem de il iindeki sektre paynn, lke iindeki payndan daha byk olduu grlmektedir. Alt sektrler itibariyla ele alndnda ise, unlu mamuller ve tlm tahl rnlerini ieren imalatlar dnda, maden suyu ve alkolsz iecekler, ham, sv ve kat ya imalat ile et imalat ve saklanmas alt sektrlerinin nde olduu grlmektedir. Kimyasal madde ve rnleri imalat sektr, GSIS younlama katsays, zel sektr igc verimlilik younlamas ve yabanc sermaye yatrmlar gstergelerinde ne kmtr. Ancak lde verimlilii en yksek sektr olmasna ramen, zel sektr igd verimlilii ve ihracat verilerine gre il iindeki sektrel pay, lke iindeki payndan daha dktr. Suni elyaf imalat alt sektr de kimya sektrnn en nemli alt sektrdr.

( 9 ) T.C. Sanayi Ve Ticaret Bakanl Sanayi Aratrma Ve Gelitirme Genel Mdrl Yayn No: 151

24 ADANA

UKUROVA BELEDYES STRATEJK PLANI 2010 - 2014 GSIS il ii yzde ve younlama ile ihracat il ii yzde gstergelerine gre, Trkiye ortalamasnn olduka zerinde olan tekstil rnleri imalat sektrnde ise, verimliliin Trkiye ortalamasnn altnda olmas ve l Sanayi ve Ticaret Odalarnn ilk tercihlerinde yer almamas dikkat ekicidir. Dier taraftan 2000-2004 dneminde lde Gerekleen tevikler assndan tekstil imalat sektr ndedir. Sektrde pamuklu dokuma ile doal ve sentetik pamuk elyafn hazrlanmas ve erilmesi alt sektrleri nemli yer tutmaktadr. l Sanayi ve Ticaret Odalarnn tercihlerinde; turizm, gda ile teknoloji ve biliim sektrleri ne karken, yabanc sermaye yatrmlarnda; kimyasal madde ve rnler, metalik olmayan dier mineral rnler ve motorlu kara tatlar sektrleri ilk srada yer almtr. ukurova ilesi genelde sanayi dnda hizmet ve ticaret arlkl sektrlerin bulunduu bir konumdadr. lemiz, daha ok Adanann ikamet adreslerinin younlat blgedir. Ayrca, Seyhan Baraj Gl, Alveri merkezleri ve Fuar alan ile hafta sonu Adanann piknik, alveri merkezi konumuna brnmektedir.Yl Tarm Sanayi Hizmet 2000 2000 2000 Adana 526 1.154 1.885 Adana % 14.75 32.37 52.88 100 Trkiye Toplam 15.962 33.738 69.089 118.789 Trkiye % 13.44 28.40 58.16 100

2000 TOPLAM 3.565 KAYNAK: DPT (1987 Yl Sabit Fiyatlaryla, Milyar TL.) Tablo 7 Adana GSYHnn Sektrlere Gre Dalm

Sektr Tekstil retimi ve giyim Metal, metal malzemeler, makine Yiyecek ve iecek retimi Yap malzemeleri Kimyasal ve plastik retimi Kat ve kat rnleri Mobilya ve ahap rnleri Dierleri ToplamKaynak: Adana OSB Mdrl, 2004.

% 32 17 16 11 10 5 4 5 100

Tablo 8 Adana Sanayinin Sektrel dalm ( 2004 )

25 ADANA


3.2.5 SOSYO EKONOMK YAPI2003 Ylnda Devlet Planlama Tekilat tarafndan yaplan llerin Sosyo-Ekonomik Gelimilik Sralamas Aratrmasna gre Adana 0,94901 puan ile sosyo-ekonomik gelimilik asndan 8.srada yer almaktadr. llerin sosyo-ekonomik gelimilik sralamas ve Adana linin Mali gstergeleri Tablo 9 da verilmitir. SosyoEkonomik Gelimilik Sralamas (2003) (81 il iinde)...........................8 DEKENMALi GOSTERGELER Gayri Safi Yurt i Hasla indeki P a y Fert Bana Gayri Safi Yurt i Hasla Banka ube Says Fert Bana Banka Mevd uat Toplam Banka Mevdu at indeki P a y Toplam Banka Kredileri indeki P a y Krsal Nfus Bana T ar msal Kredi Mik tar Fert Bana Snai, Ticari Ve Turizm Kredileri Miktari Fert Bana Belediye Giderleri Fert Bana Genel Bte Gelirleri Fert Bana Gelir Ve Kurumlar Vergisi M ik tar Fert Bana Kamu Yatrmlar Miktar 2000 2000 2000 2000 2000 2000 2000 2000 2000 2000 2000 Yzde Milyon TL. Adet Milyon TL. Yzde Yzde Milyon TL. Milyon TL. Milyon TL. Milyon TL. Milyon TL. 3,05 2.057 190 598 1,74 2,95 481 360 144 208 112 73 3.516 1.147 1.471 12,06 1.726 784 475 6,50 6,93 119 190 83 176 72 195 3.183 1.841 2.944 100,00 1.837 7786 939 100,00 100,00 138 392 82 464 165 248 2.668 2.249 3.967 6 19 6 13 6 6 4 7 2 13 12 70 14 16 18

YIL

BiRiM

ADANA

AKDENiZ BOLGESi

TURKiYE

SIRA (81 il iinde)

1995- Milyon TL. 2000 1995- Milyon TL. Fert Bana Tevik Belgeli Ya t r m T ut ar 2000 1995- ABD Dolari Fert Bana hracat Mik t ar 2000 1995- ABD Dolari Fert Bana thalat Mik tar 2000 Tablo 9 : Adana li Sosyo-Ekonomik Gelimilik Gstergeleri (10)

Adana llerin 5 gelimilik dzeyine ayrld bu aratrmaya gre, 20 ilin yer ald 2. derece gelimi iller grubunda da 3. srada yer almaktadr. 2001 ylnda sabit fiyatlarla Trkiye GSYHs 105.099.000 milyon TL ve Adana GSYHs 3.190.488 milyon TL olarak gereklemitir. Bu verilere gre Trkiye GSYHs ierisinde Adana GSYHnn pay % 3tr. 2001 ylnda cari fiyatlarla Trkiye GSYHs 178.412.438.499 milyon TL ve Adana GSYHs 5.312.206.659 milyon TL olarak gereklemitir.(10 ) DPT llerin Performans Gstergeleri

26 ADANA

UKUROVA BELEDYES STRATEJK PLANI 2010 - 2014 GSYHnn sektrel dalmnn verildii Tablo 10da grld gibi, yksek katma deer oluturan sanayi sektrnn, dier sektrlere gre ilin ekonomisinde nemli bir arla sahiptir.Sabit fiyatlarla A: Deer (Milyon TL) B: Pay (%) Trkiye Tarm A B A B A B A B A Ulatrma ve haberleme B A B A B A B 14.994.000 14,3 31.194.000 29,7 5.637.000 5,4 24.120.000 23,0 14.894.000 14,2 5.040.000 4,8 9.220.000 8,6 105.099.000 100,0 Adana 555.999 17,4 953.596 29,9 93.741 2,9 765.961 24,0 366.782 11,5 138.836 4,4 315.573 4,4 3.190.488 100.0

Sektrler

Sanayi

naat sanayi

Ticaret

Devlet hizmetleri

Dierleri

GSYH (Alc fiyatlaryla)

Kaynak: Temel Ekonomik ve Sosyal Gstergeler,2004, DE.

Tablo 10 ktisadi Faaliyet Kollarna Gre Gayri Safi Yurtii Hasla (2001) (11)

Ticaret sektr, Adanada sanayi sektrnden sonra ikinci srada en yksek katma deer oluturan sektrdr. Sanayi sektr % 29,9 ile en yksek GSYH oluturan sektr konumundadr. GSYH oluturmada sanayi sektrn % 24 ile ticaret sektr, % 17,4 ile tarm sektr, % 11,5 ile ulatrma ve haberleme sektr izlemektedir. l GSYH ierisinde sanayi sektrnn pay, Trkiye ortalamasndan yksektir.

(11) T.C. Sanayi Ve Ticaret Bakanl Sanayi Aratrma Ve Gelitirme Genel Mdrl Yayn No: 151

27 ADANA


3.2.6 ETMAdana eitim dzeyi ok dk illerden birisidir. DPTnin 2003 ylnda yaynlad illerin performans gstergelerine gre Adana ilindeki okuryazar oran %86,88 TKin 2008 yl verilerine gre %85.25 dir. 2003 yl Sosyo-Ekonomik gelimilik gstergelerine gre Adana li 81 il ierisine 40. srada bulunmaktadr.DEiKEN YIL BiRiM ADANA AKDENiZ BOLGESi TURKiYE SIRA (81 ii icinde)

ETM GSTERGELER Okur Yazar Nfus Oran 2000 Yzde Yzde Yzde 86,88 80,26 7,87 108,94 46,02 18,86 88,16 81,96 8,28 97,69 42,18 16,55 87,30 80,62 8,42 98,01 36,92 20,49 40 37 13 9 12 41

Okur Yazar Kadn Nfusun Toplam K a d n 2000 Nfusuna O r a n niversite Bitirenlerin Okul Bitirenlere O r a n 2000 lkretim Okullama O r a n

2000Yzde 2001 Liseler Okullama O r a n 2000Yzde 2001 Meslek Liseleri Okullama O r a n 2000Yzde 2001 Tablo 11 Adana li Sosyo-Ekonomik Gelimilik Gstergeleri (12)

ukurova le Belediyesi, 5747 sayl Belediyeler blnme kanununa istinaden 03.06.2008de Seyhann, Seyhan ve ukurova olarak iki ayr ileye blnmesi hakkndaki kanun gereince kabul edilmitir. Blnmenin kabul Resmi Gazetede 26824 sayl kanuna istinaden 22.03.2008 tarihinde yaynlanmtr. Blnmeden sonra Seyhann kuzeyinde kalan mahalleler ukurova ile belediyesine balanmtr. Bu nedenle le hakknda DPT ile gelimilik gstergeleri henz yaynlanmamtr. TKin 2008 yl Adrese dayal Nfus Kayt sistemi sonularna gre ukurova ilesinde okuryazar oran % 92.39 olarak gereklemitir. Bu oran ile ukurova ilesi Adana ili ileleri ierisinde okuryazar oran en fazla olan ile konumundadr.

(12 ) DPT llerin Performans Gstergeleri

28 ADANA

UKUROVA BELEDYES STRATEJK PLANI 2010 - 2014LE Seyhan Ceyhan Feke Karaisal Karata Kozan Pozant Saimbeyli Tufanbeyli Yumurtalk Yreir Alada mamolu Saram ukurova Adana Toplam Okuma yazma Okuma yazma bilen bilmeyen 52788 564218 14901 119927 2442 14326 3302 17255 1874 17127 11742 94749 1582 17393 1882 13104 2253 13691 1613 15382 41734 303633 2405 13390 3184 23482 5892 86730 5751 229620 153345 1544027 Bilinmeyen 55577 7265 1163 875 1115 5738 1049 844 1422 725 19201 791 1205 3712 13151 113833 Toplam 672583 142093 17931 21432 20116 112229 20024 15830 17366 17720 364568 16586 27871 96334 248522 1811205 Okuryazar Oran % 83.89% 84.40% 79.90% 80.51% 85.14% 84.42% 86.86% 82.78% 78.84% 86.81% 83.29% 80.73% 84.25% 90.03% 92.39% 85.25%

Kaynak : TK 2008 Tablo 12 Adana li leleri Okuryazar Oranlar

ukurova ile Milli Eitim Mdrlnn verilerine gre aadaki izelgelerde ukurova ilesinde bulunan resmi ve zel retim kurumlar, renci saylar belirtilmitir. Snflar Okul ncesi 1.Snf 2.Snf 3.Snf 4.Snf 5.Snf 6.Snf Erkek 2679 2622 2952 2931 2766 2994 3157 Kz 2535 2510 2736 2791 2662 2875 2972 Toplam 5204 5132 5688 5722 5428 5869 6129 Snflar 7.Snf 8.Snf 9.snf 10.Snf 11.Snf 12.SnfGenel Toplam

Erkek 3075 2957 4444 3386 2816 1908 38687

Kz 2807 2756 3361 2856 2703 2299 35863

Toplam 5882 5713 7805 6242 5519 4207 74540

Tablo 13 ukurova lesinde Merkez ve Kyler Olmak zere 20082009 Eitim- retim Kurumlarnda renci Says

OkulTr RESM OKULLAR Okul ncesi lkretim Ortaretim TOPLAM

OkulSays 9 48 22 89

DerslikSays 47 870 486 1403

retmen Says 54 1900 918 2872

renci Says 1599 45563 23515 70677

Tablo 14 ukurova lesi Resmi Okullar Listesi

29 ADANA


3.2.7 SALIKDPTnin 2003 ylnda yaynlad llerin ve Blgelerin Sosyo-Ekonomik Gelimilik Sralamas Aratrmasna gre on bin kiiye den hekim saysnda Adanann 14,14 hekimle Trkiye ortalamas olan 12,7den yksektir. On bin kiiye den hastane yatak saysnda da Adana 24,04 yatak adedi ile Trkiye ortalamasnn ( 23,04) 1 puan stnde yer almaktadr. Bu durum son yllarda zel ve kamu salk yatrmlar ile olumlu ynde gelimi ve Adana ili salk sektrnde Gney, Gneydou Anadolu iin merkez konumunu pekitirmitir.DEiKEN YIL BiRiM ADANAAKDENiZ BOLGESi TURKiYE SIRA (81 il icinde)

SALIK GOSTERGELERi Bebek lm Oran On bin Kiiye Den Hekim Sa ys On bin Kiiye Den Di Hekimi S a ys On bin Kiiye Den Eczane S a y s On bin Kiiye Den Hastane Y a t a S a y s 2000 2000 2000 2000 2000 Binde Kii Kii Adet 44,00 14 1,3 3,4 37,13 10 1,4 2,8 43,00 13 2,2 2,9 23 30 7 30 13 20

Hastane 24 19 Yata Tablo 15 llerin ve Blgelerin Sosyo-Ekonomik Gelimilik Sralamas Aratrmas DPT 2003

Adana ili ukurova ilesinde Salk l Mdrlnden alnan aadaki veriler dorultusunda 10 zel poliklinik, 17 Aile Sal merkezi ve 7 adet Yatakl Salk Kuruluu bulunmaktadr. Bu salk kurulularnda 121 Uzman Hekim, 106 pratisyen hekim ve 96 Aile Hekimi olmak zere toplam 323 hekim hizmet vermektedir. ukurova ilesinde 10000 kiiye den hekim says 11,9 olarak gereklemektedir. Bu say DPTnin 2003 ylnda yapt (Tablo 15 ) llerin ve Blgelerin sosyo-ekonomik gelimilik gstergeleri Aratrmas sonularna gre Adana li ve Trkiye ortalamasnn altnda kalmaktadr. Ancak, Akdeniz Blgesi ortalamasn gemektedir.TIP-DAL MERKEZLER-POLKLNK ZEL UKUROVA GVEN CERRAH TIP ZEL ADANA CERRAHP TIP MERKEZ ZEL DERMANCAN TIP MERKEZ ZEL ODAK TIP MERKEZ ZEL NOBEL TIP MERKEZ TOROS UBE ZEL GLOBAL TIP MERKEZ ZEL ADANA ONKOLOJ DAL MERKEZ ZEL UKUROVA FZYOMED DAL MERKEZ ZEL AKDENZ ROLOJ DAL MERKEZ ZEL DLEKLER POLKLN

Tablo 16 ukurova lesindeki zel Tp-Dal Merkezleri (13) Not: ukurova ilesinde Faaliyet gsteren bu zel salk kurulularnda toplam 84 Doktor grev Almaktadr.13

Kaynak :Adana Salk l Mdrl - 2009

30 ADANA

UKUROVA BELEDYES STRATEJK PLANI 2010 - 2014ALE HEKM SAYISI 6 3 8 6 7 4 4 4 10 7 6 10 2 8 4 3 4 96

ALE SALII MERKEZ ADI 100. YIL 100. YIL 2 80. YIL ASLAN AL ENZ ASLAN AL ENZ 2 DR. AYGN KARAKE 2 DR. FETH ZENGN 2 DR. FETH ZENGN HUZUREVLER KURTTEPE MEHMET AL KIRA MUSTAFA NECAT GZER SALBA TOROS TOROS 2 YURT 2 GZELYURT 17 ASM

Tablo 17 ukurova lesi Aile Sal Merkezleri (14)

SALIK KURUMU ADI NUMUNE ETM VE ARATIRMA HASTANES SEYHAN UYGULAMA MERKEZ DR. EKREM TOK RUH SA. HAST. HASTANES ZEL BSK METROPARK HASTANES ZEL RTS SEYHAN DYALZ MERKEZ ZEL FRESENUS GNEYDOU DYALZ MERKEZ ZEL. PROF.DR.M.TURAN ETN KADIN SA. VE TP BEBEK MERKEZ ADANA ZEL ANKARA TP BEBEK MERKEZ TOPLAMTablo 18 ukurova lesi Yatakl Salk Kurumlar Tablosu

UZMAN HEKM SAYISI 50 26 37(35 FULL-TIME) 1 1 3 3 121

PRATSYEN HEKM SAYISI 4 7 7(6 FULL-TIME) 2 2 0 0 22

14

Kaynak :Adana Salk l Mdrl - 2009

31 ADANA


3.2.8 ULAIM VE ALTYAPIAdana ili tarihler boyunca dou ile baty birbirine balayan eski ipek yolu zerinde kurulmu olmas nedeni ile nemli bir gei noktasndadr. Bu nedenle, D-400 karayolu ve TEM otoyolu amzda ksmen pek Yolunun grevini stlenmitir. Bu nedenle blge yollar younluk bakmndan Trkiye genelinde 2. sradadr. lde ulam Kara yolu, demir yolu, hava yolu ve yaknda bulunan Mersin ve skenderun limanlarndan deniz yolu ile salanmaktadr. Ky yollar yeterli seviyede olup, kyler genelde birden fazla gzergahla il ve ilelere balanmaktadr. TEM otoyolunun ehir ii trafie almas ilin trafik ykn hafifletmitir. TEM otoyolunun byk ksm ilemiz snrlarndan gemektedir. ukurova lesinde 69 Adet bulvar, 1853 adet sokak mevcuttur. le snrlar ierisindeki sokaklardan 1853 sokaa kilitli parke ta ile kaplama yaplmtr. Almas gereken 250.000 m yeni imar yolu bulunmaktadr. Yeni yasa ile ky statsnden karlan mahallelerin yollar stabilize kaplamadr. Kalan sokaklarn geneli asfalt kaplamadr. Bulvar Says Sokak Says Kilitli Parke mevcut Olan Sokak Says Almas Gereken yeni mar YollarTablo 19 ukurova lesindeki Sokak ve Bulvarlarn Durumu

69 Adet 1853 Adet 104 Adet 250.000 m

32 ADANA


3.3 EVRE ANALZ :3.3.1 UKUROVA BELEDYESNN KURULUUukurova le Belediyesi, 5747 sayl Belediyeler blnme kanununa istinaden 03.06.2008de Seyhann, Seyhan ve ukurova olarak iki ayr ileye blnmesi hakkndaki kanun gereince kabul edilmitir. Blnmenin kabul 22.03.2008 tarih ve 26824 mkerrer sayl Resmi Gazetede yaynlanmtr. 5747 sayl kanunla Salba ilk kademe Belediyesinin Tzel kiilii kaldrlarak Beyazevler, Gzelyal, Karsllar, Kurttepe, Mahfesmaz, Toros, Belediye Evleri, Esentepe, Huzurevleri, ambayat, 100.Yl, Yurt, Salba mahalleleri merkez olmak zere Bozcalar, Drtler, Fadl, Kabasakal, Karahan, Kaoba, Kknar, Memili, rcn, Pirili, Stl Kyleri de balanmak suretiyle lenin kuruluu gerekletirilmitir. 29 Mart 2009 yerel seimlerinden sonra ncelikle le Belediyesi hizmetlerini srdrecei fiziki Hizmet binasn hazrlamtr. Hizmet binas ile 19 hizmet biriminin yerleri belirlenmi, bilgisayar donanm salanm ve hizmet vermeye hazr hale getirilmitir.

3.3.2 NSAN KAYNAKLARIukurova Belediyesi alanlar memurlar, szlemeli personeller, iiler ve geici iilerden olumaktadr. alan says 20.08.2009 tarihi itibari ile 318dir.

i 76%

Memur 21%

Szlemeli Personel 2%

Geici i 1%

Grafik 2 Belediye Personelinin stihdam Trlerine Gre Dalm

Mevcut Personelin %21i memurlardan, %2 i szlemeli personellerden, % 76 iilerden ve %1i de geici iilerden olumaktadr. le belediyesi yeni yaplanmasndan dolay personelinin ounluunu Salba ve Seyhan le Belediyelerinden almtr. Bu nedenle belediye insan kaynaklar Belediye mevzuatna hakim tecrbeli personellerden olumaktadr. Mevcut Personelin %18.24 Kadn, %81.76 erkeklerden olumaktadr. 33 ADANA

UKUROVA BELEDYES STRATEJK PLANI 2010 - 2014 STATS Memur i Geici i Szlemeli Personel Genel Toplam Bayan 17 37 2 2 58 MEMUR Okur-Yazar lkretim Lise veya Dengi nlisans Lisans Lisansst TOPLAM 38 6 21 1 66 Erkek 49 206 2 3 260 10 124 73 2 36 2 247 Toplam 66 243 4 5 318 SZ. PERS. 1 4 5 Norm Kadro 208 246 4 5 463

Tablo 20 Belediye alanlarnn Cinsiyet ve istihdam trlerine gre dalm.

TOPLAM 10 124 111 9 61 3 318 Genel Toplam 1 31 133 139 14 318

Tablo 21 Belediye alanlarnn Eitim durumu

Personelin Ya Aral 25den Kk 25-35 36-45 46-55 55den Byk Genel Toplam

Memur 1 13 18 30 4 66

i 14 115 109 9 247

Szlemel i Personel 4 1 5

Tablo 22 ukurova Belediyesi alanlarn Ya Dalm

Memur35 30 25 20 15 10 5 0 Memur 25den Kk 1 25-35 13 36-45 18 46-55 30 55den Byk 4140 120 100 80 60 40 20 0 i 25den Kk 0 25-35 14

i

36-45 115

46-55 109

55den Byk 9

Grafik 3 Memur Personel Ya dalm

Grafik 4 i Personel Ya Dalm

34 ADANA


3.3.3 KURUMSAL YAPIukurova Belediyesi Belediye Bakan, Belediye Bakan Yardmclar, Mdrler, memurlar ve iilerden oluan hiyerarik yapya sahiptir. Bakan, Bakan Yardmclar, Belediye Meclisi ve Belediye Encmeni belediyenin stratejik karar seviyesini oluturmaktadr.

Stratejik Seviye Ynetsel Seviye Operasyonel (lemsel) Seviye

DAR BRMLER BELEDYE BAKANI BELEDYE MECLS YES BELEDYE ENCMEN BELEDYE BAKAN YARDIMCISI MDRLER MEMURLAR LER

ADET 1 37 7 2 19 47 247

Tablo 23 ukurova Belediyesi Ynetimsel Kademeler

ukurova le Belediyesi yeni kurulan bir belediye olmasna ramen 19 mdrlk ile kurumsal hizmetleri aksatmadan verebilmektedir. Belediyenin Organizasyon emas aadaki ekilde verilmektedir.

35 ADANA


ekil 5 ukurova Belediyesi Organizasyon emas

36 ADANA


3.3.4 MAL YAPIukurova Belediyesinin mali yaps, 5393 sayl Belediye Kanununun Beinci Ksm Birinci Blmnde Madde 59-60a gre kurumun gelirleri ve giderleri incelenerek ortaya konulmutur. ukurova Belediyesinin gelir kaynaklar 5393 sayl Belediye Kanunu, 2464 sayl Belediye Gelirleri Kanunu ve 2380 sayl Belediyelere ve l zel darelerine Genel Bte Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakknda Kanunda yer alan hkmler ile Bakanlar Kurulu tarafndan alnan kararlar dorultusunda belirlenmekte ve tahsil edilmektedir. Bu kanunlar erevesinde belediyenin gelirleri yle snflandrlabilir: a. Genel Bteden alnan paylar b. z Gelirler. c. Borlanma. d. Yardm ve Fon Gelirleri. ukurova Belediyesinin giderleri; 5393 sayl Belediye Kanunu ve 5018 Sayl Kamu Ynetimi ve Kontrol Kanununda yer alan hkmlere gre belirlenmekte ve uygulanmaktadr. Bte Kalemi Toplam Bte Harcamalar 1.A Cari harcamalar Personel Harcamalar Dier Cari Harcamalar B.Yatrm Harcamalar C.Transfer Harcamalar 2.Toplam Bte Gelirleri A.z Gelirler B.Genel Bteden Alnan Paylar C.Red ve adeler 3.Bor Stoku A. Bor Stoku Ticari Bankalara Kamu Kurulularna ller Bankasna Hazineye Dier Kamu Kurulularna B.D Bor StokuTablo 24 ukurova Belediyesi 2009 Yl Mali Yaps

2009 60.354.200.00 45.019.200.00 11.593.550.00 33.425.650.00 14.685.000.00 650.000 60.354.200 33.701.200 26.663.200 -80.000.00 18.907.738.19 ------7.272.733.24 ---11.635.004.95 ----

37 ADANA


3.3.5 FZK YAPIukurova Belediyesi fiziki yaps belediye hizmetlerinin yerine getirildii binalardan ve hizmetlerin retilmesinde kullanlan aralardan olumaktadr.

3.3.5.1

BNALAR :

Belediyenin yeni yaplanmas nedeni ile tm hizmet binalar kiradr. Hizmet Binas: ukurova le Belediye Binas 2500, m zerine kuruludur. ehir merkezinde vatandalarn kolay ulaabilecei bir mevkide yer alan belediye binas 2 katldr. Belediye binas yerleimi aadaki gibidir. 1.Kat Basn Yayn ve Halkla likiler Mdrl Emlak ve stimlk Mdrl nsan Kaynaklar ve Eitim Mdrl Mali Hizmetler Mdrl Yaz leri ve Kararlar Mdrl Bilgi lem Mdrl evre Koruma ve Kontrol Mdrl 2.Kat Bakanlk Meclis Toplant Salonu Encmen Salonu Hukuk leri Mdrl mar ve ehircilik Mdrl Fen leri Mdrl bulunmaktadr. Kurulu aamasnda olan ukurova Belediyesi tm birimlerini ayn at altnda barndrma imknn henz elde edememitir. Bu nedenle; Temizlik leri Mdrl, letme ve tirakler Mdrl, Park ve baheler Mdrl, Zabta Mdrl, Kltr Mdrl belediye hizmet binasnn dnda bulunmaktadr. Doal Park 1: 200 kiilik nikh, 1000 kiilik amfi tiyatro salonu bulunmaktadr. Hayal Dnyas: Belediye bnyemize dhil olan Hayal Dnyas toplam 66 bin 200 metrekare alan zerine inaa edilmitir.3 bin metrekare alanda, Yar Olimpik yzme Havuzu,7 adet Sauna, Fitness, Aerobik Merkezi, Tenis Merkezi, 300 Kiilik Amfi Tiyatro, Seyir Kulesi ve Ktk Ev, 38 ADANA

UKUROVA BELEDYES STRATEJK PLANI 2010 - 2014 Restaurant, Kafeterya, Yry Yollar, Kou Parkurlar, Suni Dereler ve Gletler bulunuyor.

3.3.5.2

ARALAR:

Belediye hizmetlerinin sunulmasnda kullanlan aralar yeni yaplanan bir kurum olmas nedeni ile yeteri seviyede deildir. Kuruma ait 76 adet aracn listesi aadaki tabloda verilmitir. Ara Cinsi Traktr tfaiye Arac Motosiklet Traktr Krek Cenaze Arac Otomobil Minibs Bobcat Pikap Adeti 6 1 12 1 5 20 1 1 Ara Cinsi Su Arozz Ekip Arac Damperli Kamyon Greyder Asfalt Silindiri Stabilize Silindiri Kepe Ambulans Morg Arac Adeti 13

12 2 1 3 1 1

14 Tablo 25 ukurova Belediyesine ait Ara Listesi

3.3.6 TEKNOLOJK ALTYAPIKurumumuz bnyesinde bilgisayarlar network ortamnda kullanlmaktadr. Mevcut durum itibari ile belediye merkezimiz ve tm d birimler gvenli bir ortamda internet kaynaklarndan yararlanmaktadr. Belediyemiz bnyesinde bulunan otomasyona merkez binadaki birimler gvenli a yaps ile ulamaktadr. D birimler otomasyona Telekomun salad gvenli balant ile ulamaktadr. Belediyemiz internete 5 Mb / s Metro Ethernet ile ulamakta olup, d birimler noktadan noktaya G.SHDSL teknolojisi ve Metro Ethernet ile sonlanmaktadr. nternete k ve dardan gelebilecek tehditler ve virsler iin Firewall (gvenlik duvar) kullanlmaktadr. Kullanclar Active Directory( Domain ) yesi olup tek bir Network de toplanmaktadr. Bu sunucu ayn zamanda DHCP ve DNS hizmetini verebilir. D birimler Terminal Server sunucusuna uzak masast balants ile eriip oturum amakta olup ilem ve tahsiltlarn yapmaktadrlar. Kullanclarda antivirs yazlm mevcut olup, gncelleme hizmetini ve alglanan virsleri temizleme ilemini otomatik olarak yapmaktadr. Antivirs sunucusu konsolundan kullanclarda oluabilecek virs ile ilgili detaylar gzlenebilir ve mdahale edilebilir durumdadr. Mdrlklerimizin cukurova.bel.tr zerinden Exchange mail hesaplar olup kurumsal mail hesaplarn kullanmaktadrlar. Web sayfasnn tasarmn tamamlanmasnn ardndan E-Belediye sistemi devreye girecek ve mkellefler bu sunucuya internet zerinden eriip ilemlerini yapabilecek duruma geleceklerdir.

39 ADANA

UKUROVA BELEDYES STRATEJK PLANI 2010 - 2014 Belediyemize bal tm birimler kendilerine ait modllerini etkin bir ekilde kullanmaktadrlar. Modl entegrasyon sayesinde online bilgi transferi ortak veri taban kullanc yetkilendirmesi gibi ortamlar salanmtr. Mevcut durum itibari ile belediye merkezimiz ve tm d birimler dzenli bir ortamda internet kaynaklarndan yararlanmaktadr. Gvenli bilgisayar a yaps ierisine almalarn srdrmektedir. Belediyemiz bnyesinde bulunan otomasyona tm birimler i adan ya da internetten gvenli yollarla balanmakta ve ileri bu merkezi sistem zerinden yapmaktadrlar. Belediyemizin eitli birimlerinde 160 adet bilgisayar ve destek donanmlar bulunmaktadr. Belediye bnyesindeki bilgisayar ve donanmlarn teknik servis, korucu ve periyodik bakm hizmetleri Bilgi lem Mdrl tarafndan gerekletirilmektedir.

NK JET Renkli Yazc

Nokta Vurulu Yazc

Lazer Yazc

Masast

Fotokopi

155 5 48 9 15 Tablo 26 ukurova Belediyesi Donanm Envanteri

16

11

40 ADANA

Tarayc 4

Dizst

Fax


3.4 YASAL YKMLLKLER VE MEVZUAT ANALZ3.4.1 BELEDYENN GREVLERBelediyenin kuruluu, organlar, ynetimi, grev, yetki ve sorumluluklar ile alma usl ve esaslarn 5393 nolu Belediye Kanunu dzenlemektedir. Kanuna gre belediyenin grevleri unlardr : Belediyenin grev ve sorumluluklar MADDE 14.- Belediye, mahall mterek nitelikte olmak artyla; a) mar, su ve kanalizasyon, ulam gibi kentsel alt yap; coraf ve kent bilgi sistemleri; evre ve evre sal, temizlik ve kat atk; zabta, itfaiye, acil yardm, kurtarma ve ambulans; ehir ii trafik; defin ve mezarlklar; aalandrma, park ve yeil alanlar; konut; kltr ve sanat, turizm ve tantm, genlik ve spor; sosyal hizmet ve yardm, nikh, meslek ve beceri kazandrma; ekonomi ve ticaretin gelitirilmesi hizmetlerini yapar veya yaptrr. Bykehir belediyeleri ile nfusu 50.000'i geen belediyeler, kadnlar ve ocuklar iin koruma evleri aar. b) Devlete ait her derecedeki okul binalarnn inaat ile bakm ve onarmn yapabilir veya yaptrabilir, her trl ara, gere ve malzeme ihtiyalarn karlayabilir; salkla ilgili her trl tesisi aabilir ve iletebilir; kltr ve tabiat varlklar ile tarih dokunun ve kent tarihi bakmndan nem tayan meknlarn ve ilevlerinin korunmasn salayabilir; bu amala bakm ve onarmn yapabilir, korunmas mmkn olmayanlar aslna uygun olarak yeniden ina edebilir. Gerektiinde, rencilere, amatr spor kulplerine malzeme verir ve gerekli destei salar, her trl amatr spor karlamalar dzenler, yurt ii ve yurt d msabakalarda stn baar gsteren veya derece alan sporculara belediye meclisi kararyla dl verebilir. Gda bankacl yapabilir. Belediye, kanunlarla baka bir kamu kurum ve kuruluuna verilmeyen mahall mterek nitelikteki dier grev ve hizmetleri de yapar veya yaptrr. Belediye hizmetleri, vatandalara en yakn yerlerde ve en uygun yntemlerle sunulur. Hizmet sunumunda zrl, yal, dkn ve dar gelirlilerin durumuna uygun yntemler uygulanr. Belediyenin grev, sorumluluk ve yetki alan belediye snrlarn kapsar. Belediye meclisinin karar ile mcavir alanlara da belediye hizmetleri gtrlebilir. 4562 sayl Organize Sanayi Blgeleri Kanunu hkmleri sakldr. Sivil hava ulamna ak havaalanlar ile bu hava alanlar bnyesinde yer alan tm tesisler bu konunun kapsam dndadr.

41 ADANA

UKUROVA BELEDYES STRATEJK PLANI 2010 - 2014 Belediyelerin Bykehir Belediyesi ve dier belediyeler ile ilgili koordinasyonu 5216 Nolu Bykehir Belediyesi kanununda verilmektedir. Belediyeler aras hizmet ilikileri ve koordinasyon MADDE 27.- Bykehir kapsamndaki belediyeler arasnda hizmetlerin yerine getirilmesi bakmndan uyum ve koordinasyon, bykehir belediyesi tarafndan salanr. Bykehir, ile belediyeleri arasnda hizmetlerin yrtlmesiyle ilgili ihtilf kmas durumunda, bykehir belediye meclisi ynlendirici ve dzenleyici kararlar almaya yetkilidir. Yeni kurulan bykehir belediyelerinde meydan, bulvar, cadde, yol, sokak, park, spor ve kltrel tesislerin bykehir belediyesi ile bykehir kapsamndaki dier belediyeler arasnda dalmna ilikin esaslar bykehir belediye meclisi tarafndan belirlenir. Bykehir belediyesi mcavir alanlarnn ile belediyeleri arasndaki blm bykehir belediye meclisince yaplr. Bykehir belediyesi, 7 nci maddede saylan hizmetleri, mal ve teknik imknlar erevesinde, nfus ve hizmet alanlarn dikkate alarak, bu hizmetlerden yararlanacak bykehir kapsamndaki dier belediyeler arasnda dengeli olarak yrtmek zorundadr. le belediyelerine ait grevlerden bir veya birka, bedeli kendileri tarafndan karlanmak ve istekte bulunmak kaydyla, bykehir belediye meclisinin kararna dayanarak, ortaklaa veya bizzat bykehir belediyesi tarafndan yaplabilir. Bykehir belediyesi, ile belediyeleri ile ortak projeler gelitirebilir ve yatrm yapabilir. Bykehir belediyesi, kesinlemi en son yl bte gelirinin % 10unu amamak ve btede denei ayrlm olmak artyla, ilgili belediyenin yatrm programnda yer alan projelerin finansman iin bykehir belediye bakannn teklifi ve meclisin kararyla ile belediyelerine mal ve ayn yardm yapabilir. Bykehir belediyesi ile bal kurulular, belediye bakannn onay ile birbirlerinin nakit ihtiyacn karlayabilir. Bu ekildeki dn vermelerde faiz uygulanmaz. Yaplacak herhangi bir yatrmn bykehir belediyesi ile bal kurulularndan bir veya birkan ayn anda ilgilendirdii ve tek elden yaplmasnn maliyetleri dreceinin anlald durumlarda, bykehir belediye meclisi, yatrm kurululardan birinin yapmasna karar verebilir. Bu takdirde yatrmn ilgili dier kurumu ilgilendiren ksmna ait harcama tutar o kurumun hesabnda bor, yatrmc kurulu hesabnda alacak olarak gsterilir. 5216 Bykehir Belediye Kanununa Gre; Belediyenin Grev ve Sorumluluklar le ve l Kademe Belediyelerinin Grev ve Yetkileri unlardr: a) Kanunlarla mnhasran Bykehir belediyesine verilen grevler ile birinci fkrada saylanlar dnda kalan grevleri yapmak ve yetkileri kullanmak. b) Bykehir kat atk ynetim planna uygun olarak kat atklar toplamak ve aktarma istasyonuna tamak. 42 ADANA

UKUROVA BELEDYES STRATEJK PLANI 2010 - 2014 c) Shhi iyerlerini 2 nci ve 3 nc snf gayri shhi messeseleri, umuma ak istirahat ve elence yerlerini ruhsatlandrmak ve denetlemek. d) Birinci fkrada belirtilen hizmetlerden; 775 sayl gecekondu kanununda belediyelere verilen yetkileri kullanmak, otopark, spor, dinlenme ve elence yerleri ile parklar yapmak; yallar, zrller, kadnlar, genler ve ocuklara ynelik sosyal ve kltrel hizmetler sunmak; mesleki eitim ve beceri kurslar amak; salk, eitim, kltr tesis ve binalarn yapm, bakm ve onarm ile kltr ve tabiat varlklar ve tarihi dokuyu korumak; kent tarihi bakmndan nem tayan meknlarn ve ilevlerinin gelitirilmesine ilikin ilevler yapmak. e) Defin ile ilgili hizmetler yrtmek.4562 sayl Organize Sanayi Blgeleri Kanunu ile sanayi ve Ticaret Bakanlna ve Organize Sanayi Blgelerine tannan yetki ve sorumluluklar ile hava ulamn ak hava alanlar bu kanun kapsam dndadr.

3.4.2 BELEDYE MECLSNN GREVLER5393 Nolu Belediye Kanununa gre Belediye meclisi belediyenin karar organdr.Buna gre Meclisin grev ve yetkileri MADDE 18.- Belediye meclisinin grev ve yetkileri unlardr: a) Stratejik pln ile yatrm ve alma programlarn, belediye faaliyetlerinin ve personelinin performans ltlerini grmek ve kabul etmek. b) Bte ve kesinhesab kabul etmek, btede kurumsal kodlama yaplan birimler ile fonksiyonel snflandrmann birinci dzeyleri arasnda aktarma yapmak. c) Belediyenin imar plnlarn grmek ve onaylamak, bykehir ve il belediyelerinde il evre dzeni plnn kabul etmek. Belediye snrlar il snr olan Bykehir Belediyelerinde, il evre dzeni plan ilgili Bykehir Belediyeleri tarafndan yaplr veya yaptrlr ve dorudan belediye meclisi tarafndan onaylanr. d) Borlanmaya karar vermek. e) Tanmaz mal almna, satmna, takasna, tahsisine, tahsis eklinin deitirilmesine veya tahsisli bir tanmazn kamu hizmetinde ihtiya duyulmamas hlinde tahsisin kaldrlmasna; yldan fazla kiralanmasna ve sresi otuz yl gememek kaydyla bunlar zerinde snrl ayn hak tesisine karar vermek. f) Kanunlarda vergi, resim, har ve katlma pay konusu yaplmayan ve ilgililerin isteine bal hizmetler iin uygulanacak cret tarifesini belirlemek. g) artl balar kabul etmek. h) Vergi, resim ve harlar dnda kalan ve miktar bebin TL'den fazla dava konusu olan belediye uyumazlklarn sulh ile tasfiyeye, kabul ve feragate karar vermek.

43 ADANA

UKUROVA BELEDYES STRATEJK PLANI 2010 - 2014 i) Bte ii iletme ile 6762 sayl Trk Ticaret Kanununa tbi ortaklklar kurulmasna veya bu ortaklklardan ayrlmaya, sermaye artna ve gayrimenkul yatrm ortakl kurulmasna karar vermek. j) Belediye adna imtiyaz verilmesine ve belediye yatrmlarnn yap-ilet veya yap-iletdevret modeli ile yaplmasna; belediyeye ait irket, iletme ve itiraklerin zelletirilmesine karar vermek. k) Meclis bakanlk divann ve encmen yeleri ile ihtisas komisyonlar yelerini semek. l) Norm kadro erevesinde belediyenin ve bal kurulularnn kadrolarnn ihdas, iptal ve deitirilmesine karar vermek. m) Belediye tarafndan karlacak ynetmelikleri kabul etmek. n) Meydan, cadde, sokak, park, tesis ve benzerlerine ad vermek; mahalle kurulmas, kaldrlmas, birletirilmesi, adlaryla snrlarnn tespiti ve deitirilmesine karar vermek; ileyi tantc amblem, flama ve benzerlerini kabul etmek. o) Dier mahall idarelerle birlik kurulmasna, kurulmu birliklere katlmaya veya ayrlmaya karar vermek. p) Yurt iindeki ve ileri Bakanlnn izniyle yurt dndaki belediyeler ve mahall idare birlikleriyle karlkl i birlii yaplmasna; karde kent ilikileri kurulmasna; ekonomik ve sosyal ilikileri gelitirmek amacyla kltr, sanat ve spor gibi alanlarda faaliyet ve projeler gerekletirilmesine; bu erevede arsa, bina ve benzeri tesisleri yapma, yaptrma, kiralama veya tahsis etmeye karar vermek. r) Fahr hemehrilik payesi ve berat vermek. s) Belediye bakanyla encmen arasndaki anlamazlklar karara balamak. t) Mcavir alanlara belediye hizmetlerinin gtrlmesine karar vermek. u) mar plnlarna uygun ekilde hazrlanm belediye imar programlarn grerek kabul etmek.

3.4.3 BELEDYE ENCMEN GREVLER5393 Nolu Kanuna gre Encmenin grev ve yetkileri MADDE 34.- Belediye encmeninin grev ve yetkileri unlardr: a) Stratejik pln ve yllk alma program ile bte ve kesin hesab inceleyip belediye meclisine gr bildirmek. b) Yllk alma programna alnan ilerle ilgili kamulatrma kararlarn almak ve uygulamak. c) ngrlmeyen giderler deneinin harcama yerlerini belirlemek. 44 ADANA

UKUROVA BELEDYES STRATEJK PLANI 2010 - 2014 d) Btede fonksiyonel snflandrmann ikinci dzeyleri arasnda aktarma yapmak. e) Kanunlarda ngrlen cezalar vermek. f) Vergi, resim ve harlar dnda kalan dava konusu olan belediye uyumazlklarnn anlama ile tasfiyesine karar vermek. g) Tanmaz mal satmna, trampasna ve tahsisine ilikin meclis kararlarn uygulamak; sresi yl gememek zere kiralanmasna karar vermek. h) Umuma ak yerlerin al ve kapan saatlerini belirlemek. i) Dier kanunlarda belediye encmenine verilen grevleri yerine getirmek.

3.4.4 BELEDYE BAKANI GREVLER5393 Nolu kanuna gre Belediye Bakan, belediye idaresinin ba ve belediye tzel kiiliinin temsilcisidir. Buna gre Belediye bakannn grev ve yetkileri : MADDE 38.- Belediye bakannn grev ve yetkileri unlardr: a) Belediye tekiltnn en st amiri olarak belediye tekiltn sevk ve idare etmek, belediyenin hak ve menfaatlerini korumak. b) Belediyeyi stratejik plna uygun olarak ynetmek, belediye idaresinin kurumsal stratejilerini oluturmak, bu stratejilere uygun olarak bteyi, belediye faaliyetlerinin ve personelinin performans ltlerini hazrlamak ve uygulamak, izlemek ve deerlendirmek, bunlarla ilgili raporlar meclise sunmak. c) Belediyeyi Devlet dairelerinde ve trenlerde, davac veya daval olarak da yarg yerlerinde temsil etmek veya vekil tayin etmek. d) Meclise ve encmene bakanlk etmek. e) Belediyenin tanr ve tanmaz mallarn idare etmek. f) Belediyenin gelir ve alacaklarn takip ve tahsil etmek. g) Yetkili organlarn kararn almak artyla szleme yapmak. h) Meclis ve encmen kararlarn uygulamak. i) Bteyi uygulamak, btede meclis ve encmenin yetkisi dndaki aktarmalara onay vermek. j) Belediye personelini atamak. k) Belediye ve bal kurulular ile iletmelerini denetlemek. l) artsz balar kabul etmek. m) Belde halknn huzur, esenlik, salk ve mutluluu iin gereken nlemleri almak. 45 ADANA

UKUROVA BELEDYES STRATEJK PLANI 2010 - 2014 n) Btede yoksul ve muhtalar iin ayrlan denei kullanmak, zrllere ynelik hizmetleri yrtmek ve zrller merkezini oluturmak. o) Temsil ve arlama giderleri iin ayrlan denei kullanmak. p) Kanunlarla belediyeye verilen ve belediye meclisi veya belediye encmeni kararn gerektirmeyen grevleri yapmak ve yetkileri kullanmak.

46 ADANA


3.5 PAYDA ANALZ2000li yllarla birlikte lkemiz kamu idaresinde deien ynetim anlaynn en nemli ilkesi katlmc ynetim anlaydr. zel irketlerdeki alanlarn katlm, mteri odakl ynetim anlay ve karlkl yarara dayal tedariki ilikisinin karl kamu kurum ve kurulularnda payda analizi olarak karmza kmaktadr. Gelien ve byyen Trkiye artlarnda iyi bir yerel ynetim anlaynn temelini payda grlerinin ve stratejilerinin anlalmas oluturmaktadr. Bu durumda iyi bir payda analizinin yaplmas ve bu analizlerin srekliliinin salanmas nem arz etmektedir. ukurova Belediyesi payda analizinde aadaki snflandrmay kullanmtr. UKUROVA BELEDYES PAYDALARI

Paydalar

D Paydalar

alanlar

ukurova Belediye Meclisi

Vatandalar

Temel Payda

Stratejik Payda

ekil 6 ukurova Belediyesi Payda Snflandrmas

ukurova belediyesi payda analizi ve stratejik Plan tasla hazrlama almalarnda, kurumdan dorudan veya dolayl etkilenen ve kurumu etkileyen, kuruma girdi salayan; kurumun hizmet sunduu, i birlii yapt, kesimler veya taraflarn grlerine nem verilmi. ukurova ve Adana ili ile ilgili Paydalarn yaynlam olduu gr, neri, inceleme raporlar vb. dokman ve kaynaklar titizlikle incelenerek faydalanlmtr.

47 ADANA

UKUROVA BELEDYES STRATEJK PLANI 2010 - 2014 Sra 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 Valilik ukurova Kaymakaml ller Bankas Blge Mdrl Adana Bykehir Belediyesi Tapu Kadastro Mdrl T.C Karayollar Blge Mdrl Defterdarlk Kltr ve Tabiat Varlklarn Koruma Kurulu Kent Konseyi ASK Devlet Planlama Tekilat TEDA KOSGEB l Mdrl ukurova Kalknma Ajans Kamu hale Kurumu Yargtay Saytay Dantay niversiteler Mahalle Ve Ky Muhtarlar Sosyal Gvenlik Kurumu Blge. Mdrl Adana Adliyesi Milli Eitim l Mdrl Tarm l Mdrl Kltr Turizm l Mdrl Bayndrlk ve skn Mdrl evre ve Orman Mdrl 48 ADANA X X X X X X X X X Payda Payda Hizmet Alanlar Temel Ortak X X X X X X X X X X X X X X X X X X Stratejik Ortak X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

UKUROVA BELEDYES STRATEJK PLANI 2010 - 2014 Sra 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 Payda Genlik ve Spor l Mdrl Acil Durum Ynetim Bakanl l Afet ve Acil Durum Mdrl Salk l Mdrl Sosyal Hizmetler l Mdrl TK Blge Mdrl Sanayi ve Ticaret l Mdrl Vakflar Blge Mdrl D.S. Blge Mdrl l Emniyet Mdrl Jandarma Blge Komutanl Sivil Toplum Kurulular ( Odalar, dernekler, vakflar, birlikler ) Finans Kurulular ve Bankalar l ve le Nfus Mdrlkleri Tedarikiler Dier ile Belediyeleri i ve memur sendikalar Basn ve Yayn Kurulular Vatandalar ukurova Belediyesi Meclisi ukurova Belediyesi Encmeni ukurova Belediye Bakan ukurova Belediyesi Memur alanlar ukurova Belediyesi i alanlar X X X X X X Payda Hizmet Alanlar Temel Ortak X X X X X X X X X X X X X X X X X Stratejik Ortak

Tablo 27 ukurova Belediyesi Ve D Payda Listesi

49 ADANA


3.6 GZFT ANALZ GL Belediye Bakanmzn ve ynetim kadromuzun yerel ynetimler konusunda tecrbeli olmas Aktif sivil toplum kurulularnn varl. ukurova Kalknma ajansnn faaliyetleri. le snrlarnda okuryazarlk orannn ve niversite mezunu orannn yksek olmas. Teknolojik imknlarn hizmet hzn artryor olmas. Seyhan Baraj Glnn byk ounluunun ile snrlar ierisinde olmas. le halknn sosyo-ekonomik durumunun ilin dier vatandalarna gre yksek olmas nedeni ile kentlilik bilincinin daha iyi anlalm olmas. Teknolojik alt yapnn ksa zamanda yazlm ve donanmsal olarak asgari dzeyde tamamlanm olmas. Hedeflere gre belirlenmi stratejiler ile ynetim anlaynn varl. Personelin Belediyecilik konusunda tecrbeli evre belediyelerden gelmi olmas l Fuar alannn ile snrlarnda bulunmas. Gen ve dinamik bir insan kaynann olmas Demokratik ve katlmc bir anlaya sahip klmas Bilgisayar ve internetin yaygn ve etkin kullanm st ynetimin yeniliklere, hizmet ii eitimlere ve seminerlere arlk veriyor olmas effaf ynetim anlay Mali kaynaklarn dikkatli kullanlmas Yeni kurulmu olan bir kurumda almann kurum alanlarnda oluturduu heyecan. Kapal Semt Pazarlarnn devreye giriyor olmas. Genlik ve Spor Mdrlnn Seyhan Baraj glnde su sporlar parkuru projesi Blge arazilerinin marjinal kuru tarm arazisi olmas nedeni ile yerleim ve konutlamaya msait olmas

ZAYIF Kurumun belediye hizmet binasnn kira olmas. Kurumun hizmet binasnn yetersizliinden hizmet birimlerinin tamamnn bir arada olmamas. Kurumun ara ve i makinesi envanterinin yetersiz olmas. Kurumun personel eksikliinin olmas. Kent bilgi sisteminin hayata geirilememi olmas Yeni model donanmn verimli kullanlmas iin teknik insan kayna eksiklii Kurumsal iletiim ve etkileim eksiklii Norm kadro uygulamalarnn olmamas Belediyemizin baz birimlerinde kalifiye personel yetersizlii lenin, farkl yrelerden, farkl kltrel yaplar bnyesinde barndrmas le snrlarmzn olduka geni olmas alanlarn yararlanaca sosyal tesisin bulunmamas lede yaayan vatandalarmz hakknda istatistik veritabannn olmamas e-belediyecilik otomasyon sistemine geilmemi olmas le Nfusuna oranla zabta kadrosunun yetersiz olmas Belediyenin i bor stokunun fazla olmas. Kadastral Paftann eksik olmas. mar uygulamalarna ynelik almalarn mahkeme kararlar ile iptal edilmi olmas. AR-GE almalarnn balatlamam olmas. Genel Vergi Tahsilat paylarnn dmesi ile belediye gelirlerinin azalmas. Belediyeye ait sosyal ve kltrel yaplarn yeterli olmamas. le ierisinde toplu meydan alannn olmamas.

50 ADANA

UKUROVA BELEDYES STRATEJK PLANI 2010 - 2014 FIRSAT Merkez ile olmamz Hzla gelien ve ibirliine ak Adana ukurova niversitesinin nemli bir yerlekeye sahip olmas 5393 sayl Belediye Kanununun yeni getirdii dzenleme erevesinde yetki ve sorumluluklarn artm olmas lemizin otoban ana sahip oluu

Documents

Cukurova Bel Stratejik Plan 2010-14