15
การอนุรักษ์วิธีการส่งเสริมการทอผ้าไหมตีนแดงที่มีประสิทธิภาพของ กลุ่มวิสาหกิจชุมชนตาบลหนองกง อาเภอนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์ ที่มีประสิทธิผล Conservation And Inheritance Of performance Phamai Teandang, Ban Nongkong Community Enterprise Group, Nangrong District, Buriram Province ณัฐริกา สว่างศรี 1 มัลลิกา ธรรมจริยาวัฒน์ 2 บทคัดย่อ การค้นคว้าอิสระฉบับนี้มีเพื่อศึกษาการอนุรักษ์วิธีการส่งเสริมการทอผ้าไหมตีนแดงที่มี ประสิทธิภาพของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนตาบลหนองกง อาเภอนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์ ที่มีประสิทธิผล มีวัตถุประสงค์ 1)เพื่อศึกษาปัจจัยด้านประชากรศาสตร์ที่ส่งผลต่อกลุ่มวิสาหกิจชุมชน ตาบลหนองกง อาเภอนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์ที่มีประสิทธิผล 2)เพื่อศึกษาการอนุรักษ์วิธีการส่งเสริมการทอผ้าไหมตีนแดง ที่มีประสิทธิภาพของกลุ่มวิสาหกิจชุมชน ตาบลหนองกง อาเภอนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์ ที่มีประสิทธิผล 3)เพื่อศึกษาข้อเสนอแนะที่มีผลต่อการอนุรักษ์วิธีการส่งเสริมการทอผ้าไหมตีนแดงที่มีประสิทธิภาพของ กลุ่มวิสาหกิจชุมชน ตาบลหนองกง อาเภอนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์ ที่มีประสิทธิผล กลุ่มตัวอย่าง คือ กลุ่มวิสาหกิจชุมชนใน ตาบลหนองกง อาเภอนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์ จานวน 175 คน ใช้วิธีเลือกแบบ เจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณ โดยใช้สถิติความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การทดสอบสมมติฐานใช้สถิติการวิเคราะห์ Independent t-test One-Way Anova เพื่อเปรียบเทียบความแตกต่างระหว่างตัวแปร 1 นักศึกษาหลักสูตรบริหารธุรกิจมหาบัณฑิต สาขาบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยรามคาแหง สาขาวิทยบริการเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดนครราชสีมา E-mail: [email protected] 2 ดร.มัลลิกา ธรรมจริยาวัฒน์ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ประจาภาควิชาการบริหารทั่วไป คณะบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยรามคาแหง E-mail: [email protected]

Conservation And Inheritance Of performance Phamai ... · ผลการวิจัยพบว่า ประชากรส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Conservation And Inheritance Of performance Phamai ... · ผลการวิจัยพบว่า ประชากรส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง

การอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดงทมประสทธภาพของ กลมวสาหกจชมชนต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย

ทมประสทธผล Conservation And Inheritance Of performance Phamai Teandang, Ban Nongkong Community Enterprise Group, Nangrong District,

Buriram Province

ณฐรกา สวางศร1 มลลกา ธรรมจรยาวฒน2

บทคดยอ

การคนควาอสระฉบบนม เพอศกษาการอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดงทมประสทธภาพของกลมวสาหกจชมชนต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย ทมประสทธผล มวตถประสงค 1)เพอศกษาปจจยดานประชากรศาสตรทสงผลตอกลมวสาหกจชมชน ต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมยทมประสทธผล 2)เพอศกษาการอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดงทมประสทธภาพของกลมวสาหกจชมชน ต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย ทมประสทธผล 3)เพอศกษาขอเสนอแนะทมผลตอการอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดงทมประสทธภาพของกลมวสาหกจชมชน ต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย ทมประสทธผล กลมตวอยาง คอ กลมวสาหกจชมชนใน ต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย จ านวน 175 คน ใชวธเลอกแบบเจาะจง เครองมอทใชในการวจย คอ แบบสอบถาม วเคราะหขอมลเชงปรมาณ โดยใชสถตความถ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน การทดสอบสมมตฐานใชสถตการวเคราะห Independent t-test One-Way Anova เพอเปรยบเทยบความแตกตางระหวางตวแปร 1 นกศกษาหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาบรหารธรกจ มหาวทยาลยรามค าแหง สาขาวทยบรการเฉลมพระเกยรต จงหวดนครราชสมา E-mail: [email protected] 2 ดร.มลลกา ธรรมจรยาวฒน ผชวยศาสตราจารยประจ าภาควชาการบรหารทวไป คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยรามค าแหง E-mail: [email protected]

Page 2: Conservation And Inheritance Of performance Phamai ... · ผลการวิจัยพบว่า ประชากรส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง

ผลการวจยพบวา ประชากรสวนใหญเปนเพศหญง มอายระหวาง 45-54 ป มสถานภาพสมรส มระดบการศกษาต ากวามธยมศกษา มอาชพรบจางทวไป มรายไดตอเดอนนอยกวา 10,000 บาท การอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดงทมประสทธภาพของกลมวสาหกจชมชนต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย ทมประสทธผล ดานการสงเสรม ภาพรวมอย ในระดบมากทสด รองลงมาดานวธการอนรกษมากทสด ดานกระบวนการผลตและเทคนคมาก ดานความเปนมามาก

ค าส าคญ : กลมวสาหกจชมชน, การอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดง , ประสทธภาพ, ประสทธผล ABSTRACT

This independent study has to study about Conservative and Inheritance of performance Phamai Teandang, Ban Nongkong community enterprise group, Nangrong District, Burriram Province. The purpose of this independent study are 1)To study the factor of demography affect to Phamai Teandang, Ban Nongkong community enterprise group, Nangrong District, Burriram Province with effectiveness. 2)To study the Conservative and Inheritance of performance Phamai Teandang, Ban Nongkong community enterprise group, Nangrong District, Burriram Province with effectiveness. 3)To study the suggestion affect to Conservative and Inheritance of performance Phamai Teandang, Ban Nongkong community enterprise group, Nangrong District, Burriram Province with effectiveness. Sample group is Ban Nongkong community enterprise group, the number of Ban Nongkong community enterprise group is 175 from purposive sampling. The research instrument is Questionaire form. This independent study is quantitative data analysis with frequency statistics, percentage, average and standard deviation. The hypothesis test uses the statistics of indepentdent t-test, One-way ANOVA to compare dissimilarity between variabies.

The result showed that the majority of the population were female age between 45-54 years old with marital status and the education under high school. Occupation of general employees with monthly income less than 1000 bath. The overview of Conservative and Inheritance of performance Phamai Teandang, Ban Nongkong

Page 3: Conservation And Inheritance Of performance Phamai ... · ผลการวิจัยพบว่า ประชากรส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง

community enterprise group, Nangrong District, Burriram Province with effectiveness show the promote part got highest levels, the conservation part got highest levels, the proessing part got hight levels and the background of phamai teandang got hight levels.

Keywords : Community Enterprise Group, Conservation And Inheritance Of Performance Phamai, Efficiency, Effective

บทน า ปจจยสในการด ารงชวตของมนษย คอ อาหาร ยารกษาโรค ทอยอาศย และเครองนมหม

การทอผาเปนวฒนธรรมสบทอดมาจากบรรพบรษ ผาเปนปจจยพนฐานทจ าเปนของการด ารงชวตขอ งมนษยจากอดตมการทอผาใชเองในครวเรอน ซงเปนธรรมเนยมของสงคมไทยและมอบใหผ อนเปนของขวญในโอกาสตางๆ การทอผาเปนงานของผหญงซงประเทศเพอนบานมการทอผาใชเองคลายคลงกบประเทศไทย ผาเปนสงจ าเปนของมนษยทกคนทตองใชในชวตประจ าวน (วรศกด ปภสสโร 2560)

ในสมยโบราณเดกผหญงจะตองเรยนรการทอผาจากผเฒาผแก เชน ยา ยาย แม เมอโตขนจะเรมฝกการทอผาแบบงายๆกอนแลวเรมพฒนาเทคนคการทอผา เปนงานศลปะหตกรรมของผหญงท สบทอดกนมาในครอบครวหลายๆชวคนเปนการฝกนสยใหผหญงรจกศลปะมความละเอยดออน ความพยายาม และความอดทน รจกใชเวลาวางใหเกดประโยชนหลงจากประกอบอาชพหลกของครอบครว

การทอผาเปนบทบาททางสงคมและวฒนธรรมทส าคญอยางหนงของผหญงไทยในทองถนตางๆ ในอดตการทอผานนมการพฒนาขนมาเปนล าดบ วตถดบทนยมน ามาใชทอผา ไดแก ฝาย ไหม นกวชาการเชอวาฝายมาจากประเทศอาหรบ สวนไหมมตนก าเนดจากประเทศสาธารณรฐประชาชนจน ส าหรบประเทศทมอากาศหนาวมกใชขนสตว สวนวตถดบทใชยอมสผาคนโบราณรจกน าพชสมนไพรและเปลอกไมทมในทองถนมาใชยอมผาและมการคดคนการใชสธรรมชาตจากพชมายอมผาโดยน าเอาดอก ใบ เมลด มาตมเคยวใหเกดเปนสเขมขนแลวน าน าสมายอมผา เชน สแดงไดจากรากยอ สด าไดจากมะเกลอ สเหลองไดจากแกนขนน สเขยวไดจากเปลอกมะกรด สน าตาลไดจากเปลอกโกงกาง จนเกดสและลวดลายของผาเปนเอกลกษณของตนเองในแตละทองถนแตกตางกนไป

ผามดหมตนแดง เรยกชอตามภาษาทองถนวา ซนตนแดง จะเปนผาพนทยอมสแดงในสวนของ หวซนและตนซน ตวซนจะเปนสด าลวดลายมดหมทมสแดง สเหลอง สน าตาล มสเขยวปนบางเลกนอย ลวดลายทใชในการทอตวซนจะเปนลายแขวเลอย ลายนาค ลายขอแบบตางๆ นยมทอเปนไหมลบ (เสนไหมจากเปลอกนอกของรงไหม) เพราะมเสนขนาดใหญทอเสรจเรว เหนลวดลายชดเจน ลกษณะพเศษของผาซนหวแดงตนแดงจะมการจกสไหมเหมอนผาแพรวาเพมเตมของสวนตนซนสแดง นยมใชลาย

Page 4: Conservation And Inheritance Of performance Phamai ... · ผลการวิจัยพบว่า ประชากรส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง

เกบตนดาว ผาซนตนแดง เปนการคนคดของบรรพบรษของชาวอ าเภอพทไธสง เปนมรดกตกทอดของ ชาวอ าเภอพทไธสงโดยแท (วฒนธรรม พฒนาการทางประวตศาสตร เอกลกษณและภมปญญา จงหวดบรรมย, 2542 : 218)

การทอผาไหมเปนเอกลกษณซงเปนจดขายของจงหวดบรรมย เนองจากการทอผาไหมเปนวถชวตของคนไทยมาตงแตบรรพบรษ แตปจจบนก าลงจะเลอนหายไปเพราะคนรนใหมหนไปสนใจและสวมใสเสอผาแฟชนสมยใหม ทผลตงายราคาถก หมบานหนองตาไก จงเปนหมบานหนงทมงมนในการสบทอดประเพณวฒนธรรมการทอผาไหมใหคงอย (หมบานทองเทยวไหมบรรมย)

ดงนน ผ วจยจงเลงเหนความส าคญในการอนรกษวธสงเสรมการทอผาไหมตนแดงทมประสทธภาพของกลมวสาหกจชมชนต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย ทมประสทธผล เปนการสบทอดภมปญญาทองถน ซงถอวาเปนมรดกทางวฒนธรรมกจะเกดประโยชนกบชมชนและประเทศชาต แตถาขาดการอนรกษศลปะการทอผาของไทยแลว สงดๆทเปนวฒนธรรมและมรดกทางสงคมกจะศนยหายไป

วตถประสงคของการวจย

1.เพอศกษาปจจยดานประชากรศาสตรทส งผลตอกลมวสาหกจชมชน ต าบลห นองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย ทมประสทธผล

2.เพอศกษาการอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดงทมประสทธภาพของกลม วสาหกจชมชน ต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย ทมประสทธผล

3.เพอศกษาขอเสนอแนะทมผลตอการอนรกษวธ การสงเสรมการทอผาไหมตนแดงทมประสทธภาพของกลมวสาหกจชมชน ต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย ทมประสทธผล

ขอบเขตของการวจย

1.ขอบเขตกลมตวอยางคอ กลมวสาหกจชมชนใน ต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย 2.ขอบเขตดานสถานท ไดแก กลมวสาหกจชมชนผลตภณฑทอไหมผาตนแดง ต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย 3.ขอบเขตดานระยะเวลา ตงแตเดอนธนวาคม 2561 – มกราคม 2562

Page 5: Conservation And Inheritance Of performance Phamai ... · ผลการวิจัยพบว่า ประชากรส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง

สมมตฐานของการวจย 1.ปจจยสวนบคคล ไดแก เพศ อาย สถานภาพ ระดบการศกษา อาชพ รายได ทสงผลตอ การอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดงทมประสทธภาพของกลมวสาหกจชมชน ต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย ทมประสทธผล ทแตกตางกน

2.ปจจยดานการอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดงทมประสทธภาพของกลม วสาหกจชมชน ต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย ทมประสทธผล ทไมแตกตางกน

นยามศพทเฉพาะ การอนรกษ หมายถง การใชสงของอยางฉลาดและรคณคาทไมสงกระทบตอทรพยากรธรรมชาตเพอใหเกดประโยชนกนทงสองฝาย และมหนาทรบผดชอบรวมกนในการดแล รกษา ปองกน ไมใหถกท าลายไป

การสงเสรม หมายถง การชวยเหลอ การสนบสนน จากหนวยงานทเกยวของในการประกอบกจการหรอโครงการตางๆททกคนในชมชนมสวนรวม เปนการสงเสรมอาชพของคนในชมชนและสรางรายไดจากการประกอบอาชพ รวมถงเปนการสรางมลคาใหกบผลตภณฑของชมชนใหเปนทรจกยงขน ผาไหมตนแดง หมายถง เปนภมปญญาของคนทองถนทถายทอดตอกนมาเปนระยะเวลายาวนาน ซงแตละทองถนจะมลวดลายสสนทแตกตางกนไป ผาไหมตนแดงของจงหวดบรรมยมลกษณะทโดดเดนโดยเฉพาะหวซนและตนซนเปนสแดง วสาหกจชมชน หมายถง การประกอบการหรอโครงการของคนในชมชนเพอมงเนนความสมดลใหเกดประโยชนภายในชมชน เปนการด าเนนการโดยมการรวมมอของชมชน หนวยงานภาครฐ ทมเปาหมายเดยวกน ประสทธภาพ หมายถง ขนตอนและวธการด าเนนงานทมคณภาพสงสดอยางเตมศกยภาพ มความสามารถในการท างานในดานตางๆไดอยางเหมาะสม โดยการใชทรพยากรทมอยใหเกดประโยชนและคมคามากทสด ประสทธผล หมายถง การสรางสรรคผลงานหรอชนงานใหบรรลตามวตถประสงคทตงไว เพอใหงานทออกมาส าเรจลลวงไปดวยดและเปนทนาพอใจมากทสด

Page 6: Conservation And Inheritance Of performance Phamai ... · ผลการวิจัยพบว่า ประชากรส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1.ทราบถงปจจยดานประชากรศาสตรทสงผลตอการอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดงทมประสทธภาพของกลมวสาหกจชมชน ต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย ทมประสทธผล 2.ทราบถงการอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดงทมประสทธภาพของกลม วสาหกจชมชน ต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย ทมประสทธผล 3.ทราบถงขอเสนอแนะทมสงผลตอการอน รกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดงทมประสทธภาพของกลมวสาหกจชมชน ต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย ทมประสทธผล งานวจยทเกยวของ

พระครประภทรสตธรรม (วรศกด ปภสสโร) (2560) ไดศกษาเรองการอนรกษและพฒนา ภมปญญาการทอผาไหมของกลมทอผาไหม บานดนาหนองไผ ต าบลนาหนองไผ อ าเภอชมพลบร จ งหวดสรนทร โดยมวตถประสงค 1) เ พอศกษาภมปญญาการทอผาไหมของกล มทอผาไหม บานดนาหนองไผ ต าบลนาหนองไผ อ าเภอชมพลบร จงหวดสรนทร 2)เพอศกษาแนวทางการอนรกษและพฒนาภมปญญาการทอผาไหมของกลมทอผาไหมบานดนาหนองไผ ต าบลนาหนองไผ อ าเภอชมพลบร จงหวดสรนทร 3)เพอศกษาปญหาและอปสรรคทมตอการ อนรกษและพฒนาการ ทอผาไหมของกลมทอผาไหมบานดนาหนองไผ ต าบลนาหนองไผ อ าเภอชมพลบร จงหวดสรนทร เปนการวจยเชงคณภาพ รวบรวมขอมลโดยการสมภาษณผใหขอมลส าคญ จ านวน 33 คน พบวา 1)บานดนาหนองไผ เรยนรการทอผาไหมดวยวธการลงมอท าจรง ตามกระบวนการทางครอบครวและสงคม การทเหนพอแมทอผาไดชวยหยบจบในขนตอนตางๆ ดวยจากสงงายๆ ไปหาสงยากแบบคอยเปนคอยไปตามความสามารถหรอวฒภาวะของบตรหลาน และการไดสมผสอยเปนประจ าดวยกจวตรประจ าวนของครอบครว ไมมหลกสตรการเรยนการสอน ทแนนอนแตเปนวถชวตทซมซบจากพอแมท าไปดวยก น เจอปญหากซกถามแกไขไปพรอมๆกน 2)แนวทางการอนรกษและพฒนาภมปญญาการทอผาไหมของกลมทอผาไหมบานดนาหนองไผ ท าไดโดย (1)การสรางมลเหตจงใจใหสบทอดการทอผาไหม เพอใหเกดรายไดและเปนอาชพทเหมาะสมกบชาวบาน อนจะน าไปสการพฒนาคณภาพชวตของชาวบานใหดขน (2)การสบทอด โดยลกหลานหรอสมาชกในครอบครวไดสมผสการทออยางตอเนองทงทตงใจและไมไดตงใจเปนไปดวยวธการธรรมชาต เกยวโยงสมพนธกนของคนในครอบครว ซงเปนกระบวนการขดเกลาทางสงคมโดยการใชผาไหมเปนเครองมอ เพอใหผหญงมความสมบรณพรอมตามทสงคมชมชนคาดหวง 3)ปญหาทพบมประเดนขอเสนอแนะดงตอไปน คอ 1)หนวยงานทเกยวของควรใหการสนบสนนดานความรความเขาใจ ทกษะ วสด อปกรณ งบประมาณใหเหมาะสมกบงาน 2)ถายทอดความรใหแก

Page 7: Conservation And Inheritance Of performance Phamai ... · ผลการวิจัยพบว่า ประชากรส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง

เจาหนาทผรบผดชอบ 3)มอบหมายภารกจและกระตนเจาหนาทฯ ระดบต าบลใหความส าคญ 4)จดการด าเนนงานสงเสรมวสาหกจชมชนในบทบาทภารกจกจหนวยงานทเหมาะสมและใหเปนไปอยางประสทธภาพ 5)พฒนาระบบสารสนเทศใหสามารถประมวลผลไดครอบคลมทกดาน 6)ประสานความรวมมอจากหนวยงานภาคระดบประเทศ จนถงระดบพนท 7)ประชาสมพนธสรางความรความเขาใจใหแกผเกยวของ

ดงนนจงสรปไดวา การอนรกษภมปญญาทองถนเพอไมใหสญหายไป โดยผานการถายทอดความรจากผทมประสบการณจรง ซงมการปลกฝงใหลกหลานมใจรกในศลปะ วฒนธรรมของไทยนอกจากการบอกเลาของผทมประสบการณจรงแลว ยงสามารถเรยนรจากสถานทจรงภายในชมชนและทองถนไดจากการสงเกตพฤตกรรมของพอแมหรอบคคลอนๆ ยงเปนพนฐานในการด าเนนชวตและการประกอบอาชพทสามารถสรางรายไดใหแกตนเองและชมชนได

วระยะ หนสง (2558) ไดศกษาเรอง โครงการอนรกษผาทอนาหมนศร จงหวดตรง โดยมวตถประสงค 1)เพอศกษาแนวทางของการอนรกษวถชวตการทอผา วฒนธรรมประเพณการเปนอยทแตกตางกน ทงในดานงานสถาปตยกรรมทองถน ชมชน สงแวดลอม ใหมคณภาพทดขน 2)ศกษาลวดลายของผาทอนาหมนศรทมความแตกตางจากท อนและมลวดลายท เปนเอกลกษณของชมชนทน และความสมพนธระหวางผคนกบผาทอนาหมนศร ตงแตในอดตจนถงปจจบนทมความผกพนกนมา ชานาน 3)การศกษาแนวทางการสรางความยงยนในโครงการโดยมการรกษาความดงเดมเอกลกษณของความเปนพนถนของชมชน ใหมความสอดคลองกนกบสงแวดลอมทมอยในรอบๆโครงการ รวมถงใหสอดคลองกบสงคมเมองใหมคณภาพและมความยงยน พบวาตองการ สงเสรมใหผาทอนาหมนศร มการอนรกษไวซงเปนสงทไดมการสงสอนสบทอดมาตงแตโบราณกวา 400 ปเพอใหคงอยไมเลอนหายไป จากจงหวดตรง จงจดตงโครงการผาทอนาหมนศรนขนมาเพอใหชาวบานไปเกดการหวงแหนสงท บรรพบรษไดสรางขนมา ตลอดจนการเผยแพรสงตางๆของลวดลายโบราณของผาทอนาหมนศรไมใหหายไป โดยค านงถงแนวทางการอนรกษสบทอดลวดลายผา โครงการทจะสบทอดอนรกษวถชวต ลวดลายของผาทอ ศลปวฒนธรรมตงแตอดตใหคงอยอยางยาวนานและยงยน วธการศกษาออกแบบโครงการอนรกษผาทอนาหมนศร โดยการวเคราะหจากขอมลและบรบทตางๆรอบๆโครงการ ทางเขาออกของโครงการผใชงานในโครงการกจกรรมตางทเกดขนในโครงการทมผลตอการออกแบบและการใชงานใหเหมาะสมและเขากบงานของชมชนนาหมนศร

ดงนนจงสรปไดวา การถายทอดวชาความรเกยวกบผาทอหมนศร ทเปนผลตภณฑหนงของทองถน เปนการสรางสรรคผลตภณฑทควรคาแกการอนรกษเพอใหคนรนหลงไดเรยนรและสบทอดตอไป

Page 8: Conservation And Inheritance Of performance Phamai ... · ผลการวิจัยพบว่า ประชากรส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง

โดยมการจดตงโครงการขนมาเพอเปนแหลงเรยนรใหกบคนในทองถนไดตระหนกถงวถชวตและอาชพจากอดตจนถงปจจบน

สธาสนน บรค าพนธ (2556) ไดศกษาเรอง การพฒนาผลตภณฑจากผายกดอก เพอการอนรกษและสงเสรมอาชพของชมชน กลมแมบาน ต าบลเวยงยอง จงหวดล าพน โดยมวตถประสงค 1)ศกษาผลตภณฑจากผายกดอกของกลมแมบาน ต าบลเวยงยอง จงหวดล าพน 2)เพอพฒนาผลตภณฑจากผายกดอกของกลมแมบาน ต าบลเวยงยอง จงหวดล าพน 3)เพอประเมนความพงพอใจในการพฒนาผลตภณฑผายกดอกของกลมแมบาน แมบาน ต าบลเวยงยอง จงหวดล าพน พบวา ความพงพอใจของกลมแมบานผผลตทอยกดอกทมตอการพฒนาผลตภณฑ สามารถสรปไดดงน ผลความพงพอใจโดยภาพรวมของผลตภณฑอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายขอปรากฏวา ขอทมคาเฉลยมากทสดไดแก วสดทมความเหมาะสม สะดวกสบายในการใชงานและสามารถเ พมมลคา ใหกบผลตภณฑได เปนอย าง ด แตมขอเสนอแนะวาหากใชวสดผสมทหลากหลายจะท าใหเพมความนาสนใจใหกบผลตภณฑ ในการผลตผลตภณฑจากผาทอยกดอกปญหาทเกดขน คอ ระยะเวลาในการผลตผาทอจะตองใชเวลาและความสามารถมากในการผลต อาจเกดปญหาในอนาคตหากผลตภณฑเปนทยอมรบและมความตองการมากขน

ดงนนจงสรปไดวา การสงเสรมและสนบสนนโดยเปดโอกาสส าหรบบคคลทมความสนใจในการสรางสรรคผลงานทางดานงานฝมอของแหลงชมชน เพอสรางผลตภณฑจากการมสวนรวมของคนในชมชนในการผลกดนผลตภณฑใหเปนทรจกมากยงขน

Page 9: Conservation And Inheritance Of performance Phamai ... · ผลการวิจัยพบว่า ประชากรส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง

กรอบแนวคดการวจย การอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดงทมประสทธภาพของกลมวสาหกจชมชน

ต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย ทมประสทธผล

การอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดงทมประสทธภาพของกลมวสาหกจชมชน ต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย ทมประสทธผล

ตวแปรตน ตวแปรตาม

การอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดงทมประสทธภาพ

ดานประชากรศาสตร 1.เพศ 2.อาย 3.สถานภาพ 4.ระดบการศกษา 5.อาชพ 6.รายได

กลมวสาหกจชมชน ต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย ทมประสทธผล

- ดานประชากรศาสตร - ดานการอนรกษวธการสงเสรม - ขอเสนอแนะ

ดานการอนรกษวธการสงเสรม

1.ดานความเปนมา 2.ดานกระบวนการผลตและเทคนค 3.ดานวธการอนรกษ 4.ดานการสงเสรม

ขอเสนอแนะ

Page 10: Conservation And Inheritance Of performance Phamai ... · ผลการวิจัยพบว่า ประชากรส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง

ระเบยบวธวจย

1.การก าหนดประชากรและกลมตวอยาง ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอ กลมวสาหกจชมชนกลมทอผาไหมตนแดง

ในต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย กลมตวอยางทใชในการวจย คอ กลมวสาหกจชมชน ซงไมทราบจ านวนทแนนอนในการศกษา

ครงน ผวจยจงก าหนดกลมตวอยางอางองสตรเครซและเมอรแกน โดยมขนาดกลมตวอย างทระดบความเชอมน 95% ซงผวจยจะท าการเกบขอมลรวมทงสน 175 คน 2.การสรางเครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการวจย คอ แบบสอบถาม โดยมรายละเอยดดงน สวนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ไดแก เพศ อาย สถานภาพ ระดบการศกษา อาชพ รายได สวนท 2 แบบสอบถามความคดเหนทมตอการอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดงทมประสทธภาพของกลมวสาหกจชมชน ต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย ทมประสทธผล สวนท 3 ขอเสนอแนะและความคดเหนอนๆ ในการอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดง โดยเปนค าถามปลายเปด วธการเกบรวบรวมขอมล ผวจยด าเนนการเกบรวบรวมขอมล ณ สถานท กลมวสาหกจชมชน ต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย โดยผวจยท าการเกบรวบรวมขอมลแบบสอบถามกบกลมวสาหกจชมชน การเกบขอมล

1.ขอมลปฐมภม (Primary Data) เปนการเกบรวบรวมขอมลจากการตอบแบบสอบถาม จ านวน 175 คน ซงผวจยจะเปนผแจกแบบสอบถามและรวบรวมขอมลดวยตนเอง โดยการเกบแบบสอบถามจากกลมคนทอผาไหมตนแดง ต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย แลวน าขอมลทไดจากแบบสอบถามมาประมวลผลดวยโปรแกรมส าเรจรปทางสถต

2.ขอมลทตยภม (Secondary Data) เปนขอมลทผศกษาคนควาจากเอกสาร บทความ วทยานพนธ ขอมลจากอนเตอรเนต และงานวจยทเกยวของ ทงหนวยงานภาครฐและเอกภาคทมสวนเกยวของ เพอน ามาเปนขอมลเบองตนในการศกษาวจย

Page 11: Conservation And Inheritance Of performance Phamai ... · ผลการวิจัยพบว่า ประชากรส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง

การวเคราะหขอมล การวเคราะหเชงพรรณนา โดยการวเคราะหดวยการแจกแจงความถ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ใชส าหรบการวเคราะห ปจจยดานประชากรศาสตรของกลมตวอยางกลม คนทอผาไหมตนแดง การวเคราะหขอมล ใชว เคราะหเ พอทอสอบสมมตฐาน การอนรกษวธการสงเสรมการ ทอผาไหมตนแดงทมประสทธภาพของกลมวสาหกจชมชน โดยใชสถต t-test และวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (One Way Anova) เพอเปรยบเทยบความแตกตางระหวางตวแปร ผลการวจย

การวจยครงนมวตถประสงคเพอการอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดงทมประสทธภาพของกลมวสาหกจชมชนต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย ทมประสทธผล ผวจยไดท าการศกษาจากกลมตวอยางทงหมด 175 คน โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการศกษาและน าขอมลทไดมาท าการวเคราะหหาคาสถตโดยใชโปรแกรมส าเรจรป โดยผลการวเคราะหแบงออกเปน 4 สวน ดงน สวนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

ขอมลประชากรผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง จ านวน 167 คน คดเปนรอยละ 95.4 และเปนเพศชาย จ านวน 8 คน คดเปนรอยละ 4.6 อายระหวาง 45-54 ป จ านวน 52 คน คดเปนรอยละ 29.7 รองลงมาคออายระหวาง 55-64 ป จ านวน 48 คน คดเปนรอยละ 27.4 อายมากกวา 65 ปขนไป จ านวน 25 คน คดเปนรอยละ14.3 อายระหวาง 35-44 ป จ านวน 23 คน คดเปนรอยละ 13.1 อายระหวาง 25-34 ป จ านวน 17 คน คดเปนรอยละ 9.7 และล าดบสดทายมอายต ากวา 25 ป จ านวน 10 คน คดเปนรอยละ 5.7 สถานภาพสมรส จ านวน 90 คน คดเปนรอยละ 51.4 รองลงมามสถานภาพโสดจ านวน 33 คน คดเปนรอยละ 18.9 สถานภาพแยกกนอย จ านวน 23 คน คดเปนรอยละ 13.1 สถานภาพหมาย จ านวน 17 ป คดเปนรอยละ 9.7 และล าดบสดทายมสถานภาพหยาราง จ านวน 12 คน คดเปนรอยละ 6.9 ระดบการศกษาต ากวามธยมศกษา จ านวน 75 คน คดเปนรอยละ 49.2 รองลงมาระดบการศกษามธยมศกษา จ านวน 48 คน คดเปนรอยละ 27.4 ระดบการศกษาอนปรญญา/ปวช./ปวส. จ านวน 26 คน คดเปนรอยละ 14.9 ระดบการศกษาปรญญาตรขนไป จ านวน 25 คน คดเปนรอยละ 14.3 และล าดบสดทายคอระดบการศกษาอนๆ จ านวน 1 คน คดเปนรอยละ 6 มอาชพรบจางทวไป จ านวน 59 คน คดเปนรอยละ 33.7 รองลงมาอาชพอนๆ จ านวน 53 คน คดเปนรอยละ 30.3 อาชพคาขาย/ธรกจสวนตว จ านวน 40 คน คดเปนรอยละ 22.9 พนกงานรฐวสาหกจ จ านวน 12 คน

Page 12: Conservation And Inheritance Of performance Phamai ... · ผลการวิจัยพบว่า ประชากรส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง

คดเปนรอยละ 6.9 และล าดบสดทายคอขาราชการ/พนกงานราชการ จ านวน 11 คน คดเปนรอยละ 6.3 มรายไดตอเดอนนอยกวา 10,000 บาท จ านวน 59 คน คดเปนรอยละ 33.7 รองลงมามรายไดตอเดอนระหวาง 10,001-20,000 บาท จ านวน 45 คน คดเปนรอยละ 25.7 มรายไดตอเดอนระหวาง 20,001- 30,000 บาท จ านวน 27 คน คดเปนรอยละ 15.4 มรายไดตอเดอนระหวาง 30,001-40,000 บาท จ านวน 21 คน คดเปนรอยละ 12.0 มรายไดตอเดอนระหวาง 50,001-60,000 บาท จ านวน 10 คน คดเปนรอยละ 5.7 มรายไดตอเดอนระหวาง 40,001-50,001 บาท จ านวน 9 คน คดเปน รอยละ 5.1 และล าดบสดทายมรายไดตอเดอนมากกวา 60,001 บาทขนไป จ านวน 4 คน คดเปนรอยละ 2.3 ตามล าดบ สวนท 2 การอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดง

การอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดงทมประสทธภาพของกลมวสาหกจชมชน ต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย ทมประสทธผล ระดบความคดเหนของการอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดง ภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา รจกประวตความเปนมาการทอผาไหมตนแดง มาก รองลงมารจกพฒนาการการทอผาไหมตนแดง มาก วฒนธรรม การทอผาไหมตนแดงไดรบอทธพลมาจากกลมบคคลตางๆ มาก การทอผาไหมตนแดงเกดขนจากความเชอของคนสมยกอน มาก และความตองการใชผาไหมตนแดงทผลตจากนอกชมชน นอย

ระดบความคดเหนการอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดง ดานกระบวนการผลตและเทคนค ระดบความคดเหนของการอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดง ภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ผาไหมตนแดงทผลตจากนอกชมชนมความโดดเดนและแตกตางจากทอน มากทสด รองลงมาขนตอนกระบวนการผลตผาไหมตนแดง มาก คณภาพของทรพยากรทแตกตางจากทอน มาก เทคนคส าคญในการทอผาไหมตนแดง มาก และปจจยหลกมสวนท าใหการผลตผาไหมตนแดง มประสทธภาพ มาก

การอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดงทมประสทธภาพของกลมวสาหกจชมชน ต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย ทมประสทธผล ภาพรวมอย ในระดบมากทสด เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ความภาคภมใจทมตอผาไหมตนแดงซงเปนเอกลกษณของชมชน มากทสด รองลงมาการรณรงคสวมใสผลตภณฑผาไหมตนแดงในโอกาสตางๆ มากทสด การจดนทรรศการแสดง ผาไหมตนแดงในชมชนและโอกาสตางๆ มากทสด มความรเกยวกบผาไหมแดงตนจากการศกษาแหลงเรยนรในชมชน มากทสด และสามารถถายทอดความรเรองผาไหมตนแดงใหกบบคคลในชมชนและบคคลภายนอกทมความสนใจ มากทสด

การอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดงทมประสทธภาพของกลมวสาหกจชมชน ต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย ทมประสทธผล พบวา ระดบความคดเหนการอนรกษ

Page 13: Conservation And Inheritance Of performance Phamai ... · ผลการวิจัยพบว่า ประชากรส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง

วธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดง ภาพรวมอยในระดบมากทสด เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ควรมการฝกอบรมความรใหมๆใหกบสมาชกของกลมเกยวกบการทอผาไหมตนแดง มากทสด รองลงมาควรมแปลงสาธตการปลกหมอนในชมชน มากทสด ควรมการจดตงกลมเลยงไหมเพอลดการน าเขาเสนไหมจากแหลงอน มากทสด การแปรรปผลตภณฑจากผาไหมตนแดงในรปแบบตางๆ เชน กระเปา ของทระลก ฯลฯ มากทสด และมการศกษาดงานการทอผาไหมจากแหลงอนๆ มากทสด สวนท 3 การทดสอบสมมตฐาน

สมมตฐานท 1.1 เพศทแตกตางกนมผลตอการอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดงทมประสทธภาพของกลมวสาหกจชมชนต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย ทมประสทธผล แตกตางกน

สมมตฐานท 1.2 อายทแตกตางกนมผลตอการอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดงทมประสทธภาพของกลมวสาหกจชมชนต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย ทมประสทธผล แตกตางกน

สมมตฐานท 1.3 สถานภาพทแตกตางกนมผลตอการอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดงทมประสทธภาพของกลมวสาหกจชมชนต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย ทมประสทธผล แตกตางกน

สมมตฐานท 1.4 ระดบการศกษาทแตกตางกนมผลตอการอนรกษวธการสงเสรมการ ทอผาไหมตนแดงทมประสทธภาพของกลมวสาหกจชมชนต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย ทมประสทธผล แตกตางกน

สมมตฐานท 1.5 อาชพทแตกตางกนมผลตอการอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดงทมประสทธภาพของกลมวสาหกจชมชนต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย ทมประสทธผล แตกตางกน

สมมตฐานท 1.6 รายไดตอเดอนทแตกตางกนมผลตอการอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหม ตนแดงทมประสทธภาพของกลมวสาหกจชมชนต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย ทมประสทธผล แตกตางกน สรปผล

1.ปจจยดานประชากรศาสตรทมผลตอการอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดงทมประสทธภาพของกลมวสาหกจชมชน ต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย ทมประสทธผล พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง จ านวน 167 คนคดเปนรอยละ 95.4 มอายระหวาง

Page 14: Conservation And Inheritance Of performance Phamai ... · ผลการวิจัยพบว่า ประชากรส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง

45-54 ป จ านวน 52 คน คดเปนรอยละ 29.7 มสถานภาพสมรส จ านวน 90 คน คดเปนรอยละ 51.4 มระดบการศกษาต ากวามธยมศกษา จ านวน 75 คน คดเปนรอยละ 49.2 มอาชพรบจางทวไป จ านวน 59 คน คดเปนรอยละ 33.7 มรายไดตอเดอนนอยกวา 10,000 บาท จ านวน 59 คน คดเปนรอยละ 33.7

2.การอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดงทมประสทธภาพของกลมวสาหกจชมชน ต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย ทมประสทธผล พบวา ดานความเปนมา ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนในระดบมาก ดานกระบวนการผลตและเทคนค ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนในระดบมาก ดานวธการอนรกษ ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนในระดบมากทสด ดานการสงเสรม ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนในระดบมากทสด

การอภปรายผล

การรายงานการวจยเรองการอนรกษวธการสงเสรมการทอผาไหมตนแดงทมประสทธภาพของกลมวสาหกจชมชนต าบลหนองกง อ าเภอนางรอง จงหวดบรรมย ทมประสทธผล ผวจยไดด าเนนงานวจยดงน

1.จากการศกษาวจย พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง จ านวน 167 คน คดเปนรอยละ 95.4 มอายระหวาง 45-54 ป จ านวน 52 คน คดเปนรอยละ 29.7 มสถานภาพสมรส จ านวน 90 คน คดเปนรอยละ 51.4 ระดบการศกษาต ากวามธยมศกษา จ านวน 75 คน คดเปนรอยละ 49.2 มอาชพรบจางทวไป จ านวน 59 คน คดเปนรอยละ 33.7 มรายไดตอเดอนนอยกวา 10,000 บาท จ านวน 59 คน คดเปนรอยละ 33.9 ซงสอดคลองกบงานวจยของ สธาสนน บรค าพนธ (2556) ศกษาเรองการพฒนาผลตภณฑจากผายกดอก เพอการอนรกษและสงเสรมอาชพของชมชนกลมแมบาน ต าบลเวยงยอง จงหวดล าพน พบวา ความพงพอใจของกลมแมบานผผลตทอยกดอกทมตอการพฒนาผลตภณฑมผลความพงพอใจโดยภาพรวมอยในระดบมาก

2.จากการศกษาวจย พบวา ดานความเปนมา ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนในระดบมาก ดานกระบวนการผลตและเทคนค ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนในระดบมาก ดานวธการอนรกษ ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนในระดบมากทสด ดานการสงเสรม ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนในระดบมาก ซงสอดคลองกบงานวจยของ วระยะ หนสง (2558) ศกษาเรองโครงการอนรกษผาทอนา หมนศร จงหวดตรง พบวา ตองการสงเสรมใหผาทอนาหมนศร มการอนรกษไวซงเปนสงทไดมการสงสอนสบทอดมาตงแตโบราณกวา 400 ป เพอใหคงอยไมเลอนหายไปจากจงหวดตรง

Page 15: Conservation And Inheritance Of performance Phamai ... · ผลการวิจัยพบว่า ประชากรส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง

ขอเสนอแนะในการน าผลไปใช 1.การรวมกลมและจดตงแหลงชมชนในการสนบสนนการประกอบอาชพใหกบคนในชมชน

ไดสรางอาชพและการพงพาตนเอง 2.มงเนนทกษะ ความร ความสามารถ ในการน ามาประยกตใชใหเกดประโยชนภายในชมชน

โดยการรวมมอรวมใจของคนในชมชน ทงการชวยกนอนรกษและสงเสรมการทอผาไหมตนแดงทเปน ภมปญญาของทองถน

3.มแหลงขอมลขาวสารทนาเชอถอและทนตอสถานการณตางๆอยางครอบคลม

ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป 1.ควรมการศกษาแนวทางในการน าไปพฒนาตอยอดงานฝมอและการน าไปประยกตใช

อยางสรางสรรค 2.ควรมการจดบนทกกรรมวธตางๆในการผลตและการน าเทคโนโลยเปนสอในการประชาสมพนธ

การเผยแพรภมปญญาของทองถนในวงกวาง

เอกสารอางอง พระครประภทรสตธรรม (วรศกด ปภสสโร). (2560). การอนรกษและพฒนาภมปญญาการ ทอผาไหม บานดนาหนองไผต าบลหนองไผ จงหวดสรนทร. บณฑตวทยาลย,มหาวทยาลยมหจฬาลงกรณราชวทยาลย. วระยะ หนสง. (2558). โครงการอนรกษผาทอนาหมนศร จงหวดตรง. คณะสถาปตยกรรมศาสตร, มหาวทยาลยศรปทม. สธาสนน บรค าพนธ. (2556). การพฒนาผลตภณฑจากผายกดอก เพอการอนรกษและสงเสรม อาชพของชมชนกลมแมบาน ต าบลเวยงยอง จงหวดล าพน. คณะครศาสตรอตสาหกรรม,สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง. วฒนธรรม พฒนาการทางประวตศาสตร เอกลกษณและภมปญญาจงหวดบรรมย. (2542). สบคนเมอ 3 ธนวาคม 2561. จากเวบไซต : https://m.facebook.com/the.t.team/posts/545643908820449