CLIL Connect Conference 2019 - Vrije Universiteit Brussel · en hun noden dan aan de leerprestaties van CLIL-leerlingen. In deze paper presenteren we de resultaten van een lerarenbevraging

14-15 februari 2019

Congrescentrum U-Residence, Vrije Universiteit Brussel

CLIL Connect Conference 2019, 14-15 februari 2019, Vrije Universiteit Brussel Programma & Abstracts

1

Inhoudsopgave

Programma 14 februari _________________________________________________________ 2

Programma 15 februari _________________________________________________________ 3

Abstracts 14 februari ___________________________________________________________ 4

Keynote ___________________________________________________________________________ 4

Onderzoekspresentaties _____________________________________________________________ 5

Korte presentaties _________________________________________________________________ 10

Abstracts 15 februari __________________________________________________________ 12

Workshops _______________________________________________________________________ 12 Workshopronde 1 (11.30-12.30) ____________________________________________________________ 12 Workshopronde 2 (13.30-14.30) ____________________________________________________________ 14

Rondetafels_______________________________________________________________________ 15 Ronde 1 ________________________________________________________________________________ 15 Ronde 2 ________________________________________________________________________________ 17


2

Programma 14 februari 9.00 – 9.30 Registratie – Lobby

9.30 – 9.40 Verwelkoming – Groene Zaal

9:40 – 10.40 Keynote – Groene Zaal CLIL research in the Netherlands and beyond: An outsider’s perspective from the inside Prof. Dr. Dominik Rumlich

10.40 – 11.05 Koffie – Polyvalente Zaal

Onderzoekspresentaties Rode Zaal: Docentperspectief Zwarte Zaal: Leerlingperspectief

11.05 – 11.35 CLIL-leerkrachten in Vlaanderen Surmont, Bulté & Martens

Het Nederlands van Franstalige CLIL-leerders onder de taalkundige loep Hiligsmann, Bulon, Degrave, Dumont, Hendrikx & Simonis

11.35 – 12.05 Characterizing integrated content-language learning pedagogies used to teach Global Perspectives in Dutch bilingual schools Van Kampen

Who is motivated in bilingual education? Mearns

12:10 – 12.40 Het gebruik en de implementatie van CLIL in het hoger onderwijs Vandenbroucke, Roland, Steen & Struys

Putting bilingual history education to the test

Oattes & De Graaff

12.40 – 13.10 Teachers of English in Bilingual Streams in the Netherlands: a multiple-case study in progress

Dale

Emoties, attitudes en motivatie bij Franstalige CLIL-leerders van het Nederlands

Hiligsmann, De Smet, Mettewie & Van Mensel

13.10 – 14.00 Lunch – Polyvalente Zaal

14.00 – 14.10 Inleiding namiddagprogramma – Groene Zaal

14.10 – 15.15 Korte presentaties over nieuw/lopend onderzoek, gevolgd door rondetafelgesprekken – Groene Zaal

15.15 – 15.30 Koffie – Polyvalente Zaal 15.30 – 16.30 Brainstormsessie – Groene Zaal

De toekomst van onderzoek naar CLIL/meertalig onderwijs in Nederland, Vlaanderen en daarbuiten

16.30-17.00 Terugkoppeling en conclusies – Groene Zaal


3

17.00 Receptie/borrel – Polyvalente Zaal

Programma 15 februari 9.00 – 9.30 Registratie – Lobby

9.30 – 10.00 Verwelkoming en terugkoppeling na Dag 1 – Groene Zaal 10.00 – 11.00 De tweetalige/meertalige school – Groene Zaal

Arnold Koot, voormalig directeur Wolfert Tweetalig, Rotterdam Jean Surmont, directeur Koninklijk Atheneum Pegasus, Oostende

11.00 – 11.30 Koffie – Polyvalente Zaal

11.30 – 12.30 Workshopronde 1 (graag voor 11 februari inschrijven)

Groene Zaal Play and Creativity

Peter Sansom

Rode Zaal Evaluatie in CLIL An Jacobs

Zwarte Zaal Workshop KlasCement

Tina Van de Wauwer

12.30 – 13.30 Lunch – Polyvalente Zaal

13.30 – 14.30 Workshopronde 2 (graag i voor 11 februari inschrijven) Groene Zaal

Meerwaarde van coöperatieve leerstrategieën in de les CLIL of Hoe activeer je alle leerlingen in de doeltaal in de les CLIL

Charlotte Vanderstuyft

Rode Zaal The changing role of the teacher

Gertjan Goossens

Zwarte Zaal Taaldoelen opstellen in CLIL

Jill Surmont & Maggy Brusselmans

14.30 – 16.00 Rondetafels Ronde 1 – Groene, Rode en Zwarte Zalen

15.10 – 15.20 Koffie 15.20 – 16.00 Rondetafels Ronde 2– Groene, Rode en Zwarte Zalen

16.00 – 16.30 Afrondende samenvatting – Groene Zaal

16.30 Receptie/borrel – Polyvalente Zaal

https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSft_UWalKea7d3zT1MB4CxXdHgycuK-Bw6tz90kCcTomMNdBg/viewform



4

Abstracts 14 februari

Keynote

CLIL research in the Netherlands and beyond: An outsider’s perspective from the inside Prof. Dr. Dominik Rumlich, Universität Paderborn As a conference opener, my talk aims at providing a comprehensive research background for all of the contributions to follow. Next to a concise overview of research (results) on CLIL in the Netherlands and beyond, I will include my special perspective as an “outsider from the inside”: As a visitor to Dutch CLIL schools and discussant of the latest special issue of the Dutch Journal of Applied Linguistics (DUJAL) on CLIL, a CLIL researcher in Germany and part-time English teacher at a German CLIL school. It will become clear that CLIL research has made a considerable leap forward over the last decade, while many open questions and unresolved issues remain in an intricate, but at the same time all the more promising and exciting field of teaching and research. The keynote will be delivered in English.


5

Onderzoekspresentaties

CLIL-leerkrachten in Vlaanderen Jill Surmont, Bram Bulté & Liesbeth Martens 11.05-11.35, Rode Zaal Binnen CLIL- onderzoek is er proportioneel minder aandacht gegeven aan de CLIL-leerkrachten en hun noden dan aan de leerprestaties van CLIL-leerlingen. In deze paper presenteren we de resultaten van een lerarenbevraging die in 28 CLIL-scholen in Vlaanderen is gebeurd. 78 leerkrachten namen deel aan het onderzoek. We wilden onder meer weten waarom leerkrachten kiezen voor CLIL, hoe de CLIL-context er bij hen op school uitziet, hoe ze zich voorbereiden en verder professionaliseren, hoe ze hun CLIL-lessen in de praktijk aanpakken, en of ze aanbevelingen en suggesties hebben op macro-, meso- en microniveau. Uit de resultaten blijkt onder andere dat hoewel 67,9% van de leerkrachten wel vindt dat ze voldoende voorbereid waren om met CLIL te starten, 65,4% toch verdere professionalisering overweegt. Wat de klaspraktijk betreft geeft bijna 80% van de leerkrachten aan op een andere manier les te geven binnen CLIL, en 69,2% zegt zowel de doeltaal als het Nederlands te gebruiken tijdens de lessen. Ondanks het feit dat lesgeven binnen CLIL voor 75,6% van de leerkrachten lijkt te voldoen aan hun verwachtingen, geven de leerkrachten ook tal van concrete aanbevelingen, bijvoorbeeld wat betreft de ondersteuning, samenwerking, voorbereiding en uitwisseling van materiaal en ervaring. Deze presentatie wordt gegeven in het Nederlands.


6

Het Nederlands van Franstalige CLIL-leerders onder de taalkundige loep Philippe Hiligsmann, Amélie Bulon, Pauline Degrave, Mathilde Dumont, Isa Hendrikx & Morgane Simonis 11.05-11.35, Zwarte Zaal Onderzoek wijst uit dat CLIL-leerders meer moeilijkheden ondervinden bij productieve vaardigheden (schrijven en spreken) dan bij receptieve vaardigheden (lezen en luisteren) (zie o.a. Dalton-Puffer 2008). In deze presentatie vragen we ons af of deze bevindingen ook gelden voor enkele taalkundige kenmerken in het Nederlands van Franstalige CLIL- en niet-CLIL-leerders. De resultaten van een grootschalig onderzoek (zie Hiligsmann et al. 2017) laten zien dat het effect van CLIL op de vreemde taal naargelang het onderzochte taalkenmerk varieert. Er zal uitgebreid ingegaan worden op zowel fonetische/fonologische, syntactische als lexicale variabelen. Bij bepaalde aspecten blijkt de impact van CLIL een duidelijke invloed te hebben op het bereikte taalvaardigheidsniveau, bij andere is dat veel minder het geval en blijkt CLIL zelfs geen effect te hebben. Deze presentatie wordt gegeven in het Nederlands.

Characterizing integrated content-language learning pedagogies used to teach Global Perspectives in Dutch bilingual schools Evelyn van Kampen 11.35-12:05, Rode Zaal The study aims to characterize the integrated content-language learning pedagogies used by teachers to teach the skills-based course Global Perspectives in Dutch bilingual upper-secondary-schools. Eleven teachers from seven bilingual schools across the Netherlands participated in the study in the school-year 2016-2017. To obtain a comprehensive view of teaching pedagogy, the following data was collected. Firstly, semi-structured interviews were held with GP teaching-team members at each participating school about the goals and curricular organization of their GP program. Secondly, for each participating teacher a series of two to six (near) consecutive GP lessons was observed and video-taped. Van den Akker’s (2003) curriculum levels framework was used to allow the collected data to be analyzed at two different levels, the ‘Intended’ curriculum and the ‘Implemented’ curriculum. Provisional findings include that the participating schools had three distinct Intended curriculum foci and, within these, five different types of integrated content-language learning pedagogies were identified This presentation will be delivered in English.


7

Who is motivated in bilingual education? Tessa Mearns 11.35-12.05, Zwarte Zaal Various studies have suggested that pupils following bilingual routes are inherently different to those who in mainstream L1 education (Mearns 2015; Mearns, de Graaff & Coyle 2017; Mearns & de Graaff 2018). This is a logical consequence of the fact that many bilingual or CLIL programmes – such as those in the Netherlands – are elective if not selective. This large-scale study aims to identify trends in motivation across year-groups, genders and academic tracks (pre-university VWO and higher general HAVO) within bilingual secondary education rather than compare learners to those in mainstream education. Questionnaire data from nearly 2000 pupils across 20 secondary schools have been analysed using a tool based on Dörnyei's (2009) L2 Motivational Self System. While self-reported levels of motivation among pupils are generally high, findings suggest that the most significant differences exist across year-groups, where there is a consistent decline in most areas of motivation between between younger and older years. Qualitative data suggest that this may be attributable to more than the usual "attitudinal decline" well-known among language teachers (Lasagabaster & Sierra 2009). This presentation will be delivered in English.

Het gebruik en de implementatie van CLIL in het hoger onderwijs Vandenbroucke, A., Roland, E., Steen, S. & Struys, E. 12.10-12.40, Rode Zaal In het kader van de uitbouw van de Tweetalige Lerarenopleiding die de Erasmushogeschool Brussel en de Haute École Francisco Ferrer sinds 2017 aanbieden, heeft het BSI een literatuurstudie uitgevoerd naar het gebruik en de implementatie van Content and Language Integrated Learning in het hoger onderwijs. Deze literatuurstudie omvat 3 delen: (A) Het Europees kader rond het leren van talen en het opleiden van leerkrachten (B) De effecten van tweetaligheid en van de CLIL-aanpak, met focus op de lerarenopleiding (C) De eigenheid van Brussel op talig en cultureel vlak, de relatie tussen onderwijs en tweetaligheid aan Franstalige en Nederlandstalige kant, en de effecten van immersie en CLIL op de leerlingen in België en de Brusselse regio in het bijzonder. Deze presentatie wordt gegeven in het Nederlands.


8

Putting bilingual history education to the test Huub Oattes & Rick de Graaff 12.10-12.40, Zwarte Zaal The popularity of bilingual secondary education (Dutch-English) in the Netherlands is partly explained by research showing that BE-students’ exam results in English Language are excellent, and their performance in other subjects is as good as that of mainstream education students. In the bilingual education system in the Netherlands, however, subjects are taught in English mainly in the lower forms; in the upper forms most subjects are taught in Dutch, as they prepare for the national exams in Dutch. In order to evaluate the effects of teaching subject knowledge in English, we designed history knowledge tests to determine the yield of bilingual history education in the lower forms. In order to establish the possible impediment of history in English on students’ subject knowledge, half of the history knowledge test items for BE-students was formulated in Dutch, and the other half in English. Results show that BE-students in Year 1 performed less in the English part and similar in the Dutch part as their mainstream counterparts did in Dutch, most likely as a result of their L2 deficit. In Year 3 BE-students, however, managed to perform at the same level as the mainstream students on the history test parts both in English and Dutch. It is concluded, therefore, that after a slower start taking history in English did not negatively affect students’ subject knowledge development nor their proficiency to complete history knowledge tests in Dutch. This presentation will be delivered in English.


9

Teachers of English in Bilingual Streams in the Netherlands: a multiple-case study in progress Liz Dale 12.40-13.10, Rode Zaal In Dutch secondary school CLIL contexts, learners use English meaningfully in subject lessons parallel to English lessons, and subjects are mainly taught by non-native English speakers. This context provides English teachers with opportunities and challenges in both their own teaching approaches and in their collaboration with non-native speaker subject teacher colleagues. This presentation will briefly review the findings of a series of studies (a literature review [Dale, Oostdam, & Verspoor, 2017], focus group study [Dale, Oostdam and Verspoor, 2019] and online survey [Dale, Oostdam and Verspoor, 2018]) investigating the beliefs and pedagogical and collaborative practices of Teachers of English in Bilingual Streams (TEBs). It will present preliminary findings of case studies exploring how and why TEBs implement a variety of teaching approaches and collaborate with subject teacher colleagues in the first three years of academic bilingual streams. This presentation will be delivered in English.

Emoties, attitudes en motivatie bij Franstalige CLIL-leerders van het Nederlands Philippe Hiligsmann, Audrey De Smet, Laurence Mettewie & Luk Van Mensel 12.40-13.10, Zwarte Zaal Hoewel van de CLIL-aanpak verwacht wordt dat het een stimulerend effect heeft op socio-affectieve factoren (emoties, attitudes en motivatie), bestaat er nauwelijks grootschalig empirisch onderzoek om dit stevig te onderbouwen en des te minder als het om andere doeltalen dan het Engels gaat. In deze presentatie wordt daarom nagegaan of deze verwachtingen binnen het Franstalige CLIL-onderwijs in België, met Nederlands als doeltaal, ingelost worden door te focussen op de volgende onderzoeksvragen: (a) hoe variëren attitudes, (taalleer)motivatie en emoties t.a.v. het leerproces bij CLIL-leerders (Nederlands) t.o.v. CLIL-leerders (Engels) en van niet-CLIL-leerlingen, (b) welke verklarende factoren spelen hier mogelijk een rol? De analyses berusten op een uitgebreide socio-affectieve vragenlijst en gegevens verzameld bij 896 leerlingen uit het traditionele en het CLIL-onderwijs (Nederlands vs. Engels als doeltaal), in zowel lagere als secundaire scholen. De resultaten bevestigen deels de positievere emoties, attitudes en motivatie bij CLIL-leerlingen, maar geven tegelijkertijd aan dat contextuele aspecten doorwegen. Deze presentatie wordt gegeven in het Nederlands.


10

Korte presentaties 14.10-15.15, inclusief tafelgesprekken

Marloes Ambagts-Van Rooijen In haar internationaliseringsbrief van mei 2018 benadrukt de Nederlandse minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap het belang van een internationale ervaring voor alle studenten aan het Nederlands hoger onderwijs. Aangezien slechts een minderheid van de studenten daadwerkelijk onderwijs in het buitenland volgt, benadrukt ze het belang van alternatieven in het eigen land- bij voorkeur in international classrooms waarin Nederlandse studenten doelgericht samengebracht worden met internationale studenten. Het afgelopen jaar zijn international classrooms en de aanwezigheid van internationale studenten prominent aanwezig geweest in het Nederlandse debat in de politiek, de media en de academie. Naast vragen over financiele beweegredenen en huisvestingsperikelen, worden er vragen gesteld over het effect van international classrooms op de kwaliteit van het onderwijs. Op wat voor manier kunnen we doelgericht samengestelde international classrooms gebruiken om de kwaliteit van ons onderwijs te verbeteren? Wat hebben studenten nodig om effectief te leren binnen een internationale groep? Wat hebben docenten nodig om een effectieve international classroom vorm te geven? Wat is de rol van taalbeheersing, CLIL en didactiek in dit geheel? Als docent opleider bij The Hague Centre for Teaching and Learning en onderzoeker bij het lectoraat Global Learning houd ik me bezig met het leren binnen een international classroom binnen het MBO en hoger onderwijs. In september hoop ik te beginnen met mijn promotie onderzoek rond de vraag hoe docent competenties bijdragen aan effectieve international classrooms. In mijn pitch introduceer ik mijn onderzoeksvoorstel in vogelvlucht en zoom ik graag in op het leren en lesgeven in een tweede taal, de mogelijkheden voor CLIL in de international classroom en op docent competenties en professionalisering. Daarnaast vraag ik graag om input en feedback op mijn concept voorstel.

Amanda van Dijk Van 11 tm 17 november ben ik met 25 onderwijs professionals uit Nederland naar Montreal afgereisd voor een inspiratie reis tweetalig onderwijs. Binnen het French immersion onderwijs lijkt geen plek te zijn voor CLIL . Wij kwamen op scholen waar de term CLIL zelfs niet bekend was. Toch is dit onderwijs wel degelijk ontwikkeld op basis van didactische meertaligheid principes. Waar voor mij een mogelijk onderzoek in ligt is relatie van de ontwikkeling van CLIL voor ons in relatie tot de didactische principes binnen French immersion. Om daarin nog een stap verder te gaan kwam ik in deze reis een meertalige school tegen (PO) waarbij de Italiaanse achtergrond gebruikt werd om de Franse taal (L2) te leren. Het idee om de eigen cultuur en de taal juist te gebruiken bij de taalverwerving van de (L2) taal zonder dat de docent dit doet is een nieuw principe. Mijn onderzoeks vraag zou draaien om welke didactische modellen zijn daarvoor nodig.


11

Jill Surmont In Vlaanderen worden (CLIL) scholen gevraagd om leerwinst bij leerlingen te monitorren. Hier zijn echter geen specifieke tools voor én als men al over een gestandaardiseerde test beschikt, dan wordt er nog geen rekening gehouden met achtergrondvariabelen zoals SES, thuistaal etc. Mijn pitch gaat er dan ook over of het mogelijk is om zelf een (online) tool te ontwikkelen waarin we scholen de mogelijkheid geven om testresultaten, achtergrondvariabelen etc in te voeren en simpelweg op de knop "bereken" te duwen en dan zo te zien hoe een groep evolueert (al dan niet ten opzichte van een andere groep).

Stefan Vaes Met drie collega's Engels en Frans onderzoeken we in het kader van een PWO (praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek) hoe de impliciete taalverwerving in CLIL-lessen ook in de gewone taallessen kan toegepast worden. Dit doen we via studie vakliteratuur over taalverwerving en breinontwikkeling. Daarnaast onderzoeken we zowel in Vlaanderen als in Nederland een aantal ‘good practices’. We leggen lesbezoeken af gevolgd door diepte-interviews met CLIL-leerkrachten , bestuderen het gebruikte lesmateriaal en doen een bevraging van leerkrachten die Engels of Frans geven aan CLIL-leerlingen. Er wordt ook gekeken naar de schoolcontext. Hoe verloopt de samenwerking tussen vak- en taalleerkracht? Welke organisatorische omkadering en extra-curriculaire aspecten bevorderen de leerefficiëntie? Vraag aan het forum: Welke scholen / leerkrachten zouden hun expertise nog met ons willen delen? Welke vorm van verslaggeving past best bij deze studie en dit veldonderzoek?


12

Abstracts 15 februari

Workshops Schrijft u zich alstublieft vóór 11 februari in voor de workshops van uw keuze door dit formulier in te vullen.

Workshopronde 1 (11.30-12.30)

Play and Creativity Peter Sansom, Maaslandcollege Oss Groene Zaal A sense of play, an element of challenge and a significant dose of creativity. These are vital components in many successful teaching strategies. They are certainly vital parts of my CLIL driven art and culture lessons. I encourage my pupils to play with their materials, to be up for a challenge and to explore creative solutions to visual problems. As a CLIL teacher I try to set myself similar aims when combining the visual possibilities of the arts with language teaching. I aim to give language a pivotal place in creative and practical assignments. I am interested in how language can play an active and engaging role in the creative classroom, but equally in how creativity can find its way into the language classroom. Voertaal: Engels

Evaluatie in CLIL An Jacobs, Collège du Christ-Roi, Ottignies-Louvain-La-Neuve Rode Zaal Hoe kan je een leerlingvolgsysteem opbouwen in CLIL? Waarop kan je je baseren om niet alleen de vakinhoud maar ook de taal te evalueren? Welk zelfevaluatiesysteem kan nuttig zijn? Enkele tips en richtlijnen staan op het programma. Voertaal: Nederlands



13

Workshop KlasCement Tina Van de Wauwer, KlasCement (Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming) Zwarte Zaal KlasCement: dat zijn 50 000 leermiddelen gedeeld door 180 000 Vlaamse en Nederlandse leraren. Op KlasCement vind je een enorm aanbod lesmateriaal. Maar je vindt er ook (ICT-)tips om je les interactiever te maken, je digitaal bord beter in te zetten of apps die wonderen doen op je tablets. Voor meer info over KlasCement : zie filmpje (https://bit.ly/1nnqATm) Je zoekt inspiratie voor je lessen en kent KlasCement nog niet zo goed? Je gebruikt KlasCement af en toe wel eens om lesmateriaal te vinden, maar je hebt het gevoel dat je een heel aantal functionaliteiten van de site niet kent? Je zou wel eens wat extra inspiratie kunnen gebruiken om zelf lesmateriaal te maken? Je vraagt je af of de leermiddelen die jij nu al hebt de moeite waard zijn om te delen met anderen? Kom dan naar een KlasCement Workshop en je leert:

• efficiënt leermiddelen zoeken en je zoekacties bewaren;

• leermiddelen bewaren en delen via favorieten en -mappen;

• websites, toffe apps of eigen lesmateriaal toevoegen;

• alle KlasCementopties naar je hand zetten. We verwachten wel dat je KlasCement al een keer hebt gebruikt en een account hebt. Breng je laptop met een up-to-date browser (Firefox, Chrome) mee en je KlasCementaccount (e-mailadres, wachtwoord). Voertaal: Nederlands

https://www.youtube.com/watch?v=vEGqrASnC7o

https://bit.ly/1nnqATm)

https://www.klascement.net/


14

Workshopronde 2 (13.30-14.30)

Meerwaarde van coöperatieve leerstrategieën in de les CLIL of Hoe activeer je alle leerlingen in de doeltaal in de les CLIL Charlotte Vanderstuyft, IVG-School, Gent Groene Zaal In deze workshop staan we stil bij praktijkvoorbeelden uit de CLIL-les. De focus ligt hoofdzakelijk op hoe coöperatief leren een meerwaarde kan betekenen voor een CLIL-les. Hoe kan je op een gemakkelijke manier zowel inhoudelijke doelen als taaldoelen (zoals spreken en gesprekken voeren) gelijktijdig inoefenen en al de leerlingen van de klas hierbij actief betrekken? Voertaal: Nederlands

The changing role of the teacher Gertjan Goossens, 2College Cobbenhagen Rode Zaal How to transform your traditional classroom into a CLIL classroom? Does my role as a teacher change in a classroom? To summarize, what are the main ingredients for a successful CLIL lesson? A communication session incorporated with Good practices. Voertaal: Nederlands


15

Taaldoelen opstellen in CLIL Jill Surmont, VUB/UCLL Maggy Brusselmans, Koninklijk Atheneum Asse Zwarte Zaal Binnen CLIL moet er zowel aan taal- als inhoud gewerkt worden. Toch blijkt het voor veel CLIL-leerkrachten moeilijk te zijn om aan de taalontwikkeling te werken omdat ze zelf geen taalleerkracht zijn en omdat ze, zeker in Vlaanderen, enkel op de inhoudelijke doelstellingen moeten testen. Veel CLIL-leerkrachten weten dan vaak ook niet goed hoe ze taalontwikkelend kunnen lesgeven, zonder dat ze zelf taalleerkracht worden en zonder dat hun inhoud eronder hoeft te lijden. In deze workshop willen we daarom CLIL-leerkrachten handvaten meegeven om realistische taaldoelen op te stellen en taalontwikkelend les te geven. Voertaal: Nederlands

Rondetafels Voor de rondetafels zullen we ons over de drie zalen (groen, rood en zwart) verdelen. De locaties van de verschillende tafels wordt op de dag aangegeven met tafelnummers.

Ronde 1

Tafel 1: Art & Design Tineke Mook, Anna van Rijn College Ik laat drie voorbeelden van (Art & Design) lessen zien waarin er veel taal aan bod komt:

Lesson 1 Expressionism / talking about feelings/ van Gogh/ coloursLesson 2 Architecture / rooms in a house / difference between English / AmericanLesson 3 Idols and icons / parts of the face / writing a short text for the Art file

Bij de opdrachten wordt het volgende getoond: werkstukken, lesbrieven, powerpoints, werkbladen, voorbeelden van wat er op het bord wordt getekend / geschreven, woordenlijsten en het kunstdossier (Art file).


16

Tafel 2: Mathematics

Brian Dixon, Lek & Linge College

How do you develop a well-integrated CLIL mathematics department with a good syllabus and effective lessons? We will compare and contrast your views (and ideas) with the experiences of a bilingual (tto) maths department that has been developing their CLIL approach for the last 14 years.

Tafel 3: History

Floor de Ronde, Lek & Linge College

Showing material from year 1 and year 3 (for example the assignment we have of creating your own propaganda posters, or writing an essay or poetry) and comparing them. Those would constitute practical examples of CLIL assignments. The question I would pose would be: ‘ how can scaffolding be more part of assignments for History building onto language skills from year to year?’

Tafel 4: De organisatie van CLIL op school: een voorbeeld

Camiel de Baets, Lodewijk College

Het Lodewijk College is een school voor tweetalig onderwijs voor havo/vwo/gymnasium. Met 13 jaar ervaring delen we graag onze ervaring over de organisatie, training, facilitering en communicatie van en over onze werkzaamheden binnen het TTO programma. Als school stellen wij ons open voor collega's uit Vlaanderen om de dagelijkse praktijk te komen ervaren. Na een korte inleiding ga ik graag in op vragen over bovengenoemde facetten


17

Ronde 2

Tafel 1: Praktijkvoorbeeld: team teaching om taalondersteunend en vakoverschrijdend te werken Elke Van Wesemael, Collège Saint-François d'Assise in Tubize, Wallonië Vorig jaar startte in deze secundaire school een proefproject waarbij de vreemdetaalleraar in de eerste graad één lesuur per week zijn CLIL-collega kwam ondersteunen. In de tweede graad ging de leraar van het CLIL-zaakvak één uur per week mee de lessen tweede taal geven. Vertrekkende vanuit deze concrete voorbeelden, schuiven we graag met u en uw ervaringen aan tafel voor een ongetwijfeld boeiend en inspirerend gesprek over de samenwerking tussen de vreemdetaalleraren en de collega’s van het CLIL-zaakvak.

Tafel 2: 'Une conversation divine: comment apprendre à parler des dieux romains?' Pierre De Groote, Sint-Bavohumaniora - Gent Aan de hand van een eenvoudig kwartetspel willen we onze eerstejaars Latijn stimuleren om ook zelf Frans te spreken in de les.

Tafel 3: Hoe kan je een leerlingvolgsysteem opbouwen in CLIL? An Jacobs, Collège du Christ-Roi, Ottignies-Louvain-La-Neuve Waarop kan je je baseren om niet alleen de vakinhoud maar ook de taal te evalueren? Welk zelfevaluatiesysteem kan nuttig zijn? We inspireren elkaar en komen samen tot concrete tips.

Documents

CLIL Connect Conference 2019 - Vrije Universiteit Brussel · en hun noden dan aan de leerprestaties van CLIL-leerlingen. In deze paper presenteren we de resultaten van een lerarenbevraging