Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
s]mXp- -c-W-Øn¬ ]cn-io-e\w(Kma-]-©m-bØv ¢m¿°p-am¿°p≈ ssI]p-kvX-Iw)
tIcf C≥Ãn-‰yq v Hm v tem°¬ AUvan-\n-kvtS-j≥apf-¶p-∂-Øp-Im-hv, Xr»q¿˛680 581
s]mXp- -c-W-Øn¬ ]cn-io-e\w(Kma-]-©m-bØv ¢m¿°p-am¿°p≈ ssI]p-kvXIw)
No^v FUn-‰¿:tUm. ]n.-]n. -_m-e≥
Ub-d-IvS¿, Ine
FUn-‰¿:tUm. sP.-_n. cmP≥
Akn v s]m^-k¿ Ine
Atkm-kn-tb‰v FUn-‰¿:sI.-Fw. keow
Akn v UbdIvS¿, Ine
FUn-t‰m-dn-b¬ klmbw :sI. tKm]m-e-Ir-jvW≥
FIvÃ≥j≥ m°¬‰n, Ine
Fkv.-sI. _nPpFIvÃ≥j≥ m°¬‰n, Ine
kn. cm[m-Ir-jvW≥sl¬∏v sUkvIv, Ine
hn.-Pn. iio-[-c≥sl¬∏v sUkvIv, Ine
]Xm-]vknwKv F.-F-kv.sSbv\nwKv Atkm-kn-tb‰v, Ine
B¬sPm kn. sNdn-bm≥FIvÃ≥j≥ m°¬‰n, Ine
Fw.-F®v. jmPn°vFIvÃ≥j≥ m°¬‰n, Ine
Pq¨ 2013
]km-Z\w
In-e
apf-¶p-∂-Øp-Imhv ]n.-H.
Xr»q¿˛680 581, tIcfw
t^m¨: 0487 2201768, 2200244^mIvkv: 0487 2201062C˛-sa-bn¬: [email protected]
Published byKILA
Mulamkunnathukavu P.O.Thrissur-680 581, Kerala
Phone: 0487 2201768, 2200244Fax: 0487 2201062
E-mail: [email protected]
Printed at : Co-operative Press Mulamkunnathukavu, PH 0487 2200391
Ah-Xm-cnI
]©m-b-Øp-I-fpsS ]h¿Ø\w Imcy-£-a-am-I-W-sa-¶n¬ Bh-iy-amb DtZym-Kÿ kwhn-[m-\-ap-
≠m-I-Ww. ]©m-b-Øp-I-fpsS Zo¿L-\m-fsØ Cu Bhiyw Xncn-®-dn™v k¿°m¿ imkvXo-b-amb
]T-\-Øns‚ ASn-ÿm-\-Øn¬, ]©m-b-Øp-I-fpsS Ãm^v ]mt‰-Wn¬ ImX-emb ]cn-jv°m-c-߃
hcp-Øp-Ibpw ]pXnb XkvXn-I-Iƒ krjvSn-°p-Ibpw sNbvXp-. ]©m-bØv skI- -dn-am-cpsS XkvXnI
GIo-I-c-Ww, Akn-Â v skI-´dn Dƒs∏sS c≠m-bn-c-Øn-e-[nIw ]pXnb XkvXn-I-Ifpw Ãm^v
^nIvtk-j-\pw, F¬.-F-kv.-Pn.-Un. F©n-\o-b-dnwKv hn`m-K-Øn¬ \m\q-dn-e-[nIw Akn-Â v F©n-\o-
b¿am-cpsS XkvXn-I-Iƒ F∂nh k¿°m¿ kzoI-cn-®Xv ]©m-b-Øp-I-fpsS Imcy-£-a-amb ]h¿Ø\w
Dd-∏p-h-cp-Øp-I-sb∂ e£yw ssIh-cn-°p-∂-Xn-\m-Wv. ]pXnb-Xmbn \nb-a\w e`n® DtZym-K-ÿ¿
Ah-cpsS DØ-c-hm-Zn-Ø-ßfpw Npa-X-e-Ifpw Imcy-£-a-ambn \n¿∆-ln-°p-∂-Xn\v ]cym-]vX-amb Adnhpw
sshZ-Kv≤yhpw B¿÷n-t°-≠Xp≠v. Poh-\-°m-cpsS at\m`mhw IqSp-X¬ tkh-t\m-∑p-J-am-I-Ww.
Bb-Xn-te°v ]mY-anI ]cn-io-e\w (Induction Training) A\n-hm-cy-am-Wv.
]pXn-b-Xmbn \nb-a\w e`n® DtZym-K-ÿ¿°mbn ]mY-anI ]cn-io-e-\-Øn-\p≈ ]mTy-]-≤Xn
(Module) ‘Ine’ CXn-t\m-SIw cq]-I-ev]\ sNbvXn-´p-≠v. IqSmsX A[nI hmb-\-bv°mbn ssI]p-
kvX-Ihpw Xøm-dm-°n-bn-´p-≠v. ]©m-bØv ¢m¿°p-am¿°mbn ‘Ine’ Xøm-dm-°nb ‘s]mXp-`cWw’F∂ ssI]p-kvXIw ]©m-bØv cmPv \nb-a-Øns‚ khn-tij hIp-∏p-Ifpw ]mtZ-inI `c-W-kw-hn-
[m\w kw_-‘n®pw ]mY-anI Adnhv \¬Im≥ D]-I-cn-°p-sa-∂-Xn¬ kwi-b-an-√. Cu DZy-a-Øn\v
ap≥ssI-sø-SpØ ‘Ine’ Ub-d-IvS-sdbpw ^m°¬‰n AwK-ß-sfbpw A`n-\-µn-°p-∂p.
Xncp-h-\-¥-]pcw tUm. Fw.-sI. ap\o¿
22 Pq¨ 2013 ]©m-bØv, kmaq-ly-\oXn hIp∏v a¥n
BLANK
BapJw
C¥y≥ `c-W-L-S-\-bpsS 73˛mw t`Z-K-Xn-bn-eqsS tIc-f-Ønse Kma-]-©m-bØv `cW kwhn-[m\w
hf-sc-b-[nIw i‡n-s∏-Sp-I-bp-≠m-bn- p-≠v. ]Whpw, Npa-X-e-Ifpw Npa-X-e-°m-cbpw Xt±-i- -cW ÿm]-
\-߃°v ssIam-‰-s∏-´p. Xt±i kzbw`cW ÿm]-\-߃ F∂ \ne-bn¬ \n∂v Xt±i k¿°m-cp-I-
fm-bp≈ am‰w hfsc thK-Øn-em-°p-I-bp-≠m-bn. ]mtZ-inI k¿°m-cp-I-fpsS kncm-tI-µ-ambn ]h¿Øn-
°p∂ ]©m-b-Øm-^o-kp-Iƒ Ct∏mƒ ]pXnb cq]hpw `mhhpw ssIh-cn®v hcn-I-bm-Wv. C°-gn™
amk-ß-fn¬ hf-sc-b-[nIw ]pXnb XkvXn-I-Iƒ krjvSn-°-s∏-Sp-Ibpw A`ykvX hnZy-cmb sNdp-∏-
°m¿ ]mtZ-inI `cWkwhn-[m-\-Øn-tebv°v IS∂v hcn-Ibpw sNbvXn-´p-≈Xv CXns\ kºp-jvS-am-
°n-bn-´p-≠v.
Ch¿°v ka-K-amb Hcp ]cn-io-e\w \¬In Adnhpw Ign-hp-Ifpw hnI-kn-∏n-t°-≠Xv A\n-hm-cy-amb
Hcp I¿Ø-hy-ambn ‘Ine’ ImWp-∂p. ]©m-bØv hIp-∏ns‚ kl-I-c-W-tØm-Sp-IqSn Ine kwL-Sn-∏n-
®n-cn-°p∂ C≥k¿∆okv ]cn-io-e\ ]cn-]mSn Ch-cpsS HutZym-KnI Npa-X-e-Iƒ \nd-th-‰p-∂-Xn\pw
Ign-hp-Iƒ hnI-kn-∏n-°p-∂-Xn\pw DXIp-sa∂ Imcyw Xo¿®-bm-Wv. amX-a√ KmaoW P\-Xbv°v ka-
b-_-‘n-X-amb tkh\w e`y-am-°p-∂-Xn\pw ]©m-bØv Hm^o-kp-I-fpsS hnizm-kyX h¿≤n-∏n-°p-∂-
Xn\pw k¿t∆m-]cn kZv`-c-W-Øn-te°v \ΩpsS ]bmWw kpK-a-am-°p-∂-Xn\pw D]-I-cn-°p-sa∂v hniz-
kn-°p-∂p.
Cu ]cn-io-e\ ]cn-]mSnbn¬ ]s¶-Sp-°p∂ ]cn-io-e-\m¿∞n-Iƒ°v Hcp ssI]p-kvXIw efn-X-amb
coXn-bn¬ Xøm-dm°n \¬Ip-∂-Xn\pw hf-sc-b-[nIw kt¥m-j-ap-≠v. CXn\v klm-bn® Ine-bpsS
kl-]-h¿Ø-I-scbpw FIvÃ≥j≥ ^m°¬‰n AwK-ß-tfbpw CXp-ambn _‘-s∏´p ]h¿Øn®
F√m-hscbpw A`n-\-µn°p-∂p.
Xncp-h-\-¥-]pcw, tUm. ]n.]n. _me≥
22 Pq¨ 2013 Ub-d-IvS¿
BLANK
D≈-S°w1. ]©m-bØv cmPv kwhn-[m\w ˛ C¥y-bn¬ 1
2. ]©m-bØv cmPv kwhn-[m\w ˛ tIc-f-Øn¬ 7
3. tIc-f-Ønse ]mtZ-inI `c-W-kw-hn-[m\w 11
4. IΩn‰n kwhn-[m-\-߃, P\-Iob kwhn-[m-\-߃ 15
5. P\-]-Xn-\n-[n-I-fpsS Npa-X-e-Ifpw DØ-c-hm-Zn-Ø-ßfpw 21
6. Kma-k-`-bpsS A[n-Im-c-ßfpw Npa-X-e-Ifpw 27
7. DtZym-Kÿ kwhn-[m-\hpw DtZym-K-ÿ-cpsS Npa-X-e-Ifpw 31
8. ]©m-bØv tbmK- \-S-]-Sn-I-a-߃ 41
9. kZv`-cWw 47
10. tSm´¬ Izmfn‰n amt\-Pvsa‚ v 51
11. ^≠v Hm^okv amt\-Pvsa‚ v 57
12. Hm^okv \S-]-Sn-I-a-߃ 61
13. ]ucm-h-Im-i-tc-Jbpw tkh-\m-h-Imi \nb-ahpw 67
14. ]cmXn ]cn-lmc kwhn-[m-\-߃ 71
15. hnh-cm-h-Imi \nbaw 2005 75
16. \nb-¥-Wm-[n-Imcw ˛ ssek≥kp-Iƒ, cPn-kvtS-j≥ 81
17. \nb-¥-Wm-[n-Imcw ˛ B]¬°-chpw Ak-ly-hp-amb
hym]m-c-߃°pw ^mIvS-dn-Iƒ°pw ssek≥kv 87
18. knhn¬ cPn-kvtS-j≥ 91
19. [\-am-t\-Pvsa‚ v 95
20. ]©m-bØv ^≠v, _n¬ Xøm-dm-°¬ 103
21. _P-‰v A°u-≠nwKv 109
22. A°u-≠nwKv 117
23. hnhn[ HmUn‰v kwhn-[m-\-ßfpw XpS¿ \S-]-Sn-Ifpw 121
24. \nIp-Xn-I-fpw \nIpXn \n¿Æ-bhpw 125
25. \nIpXn IpSn-»nI CuSm-°¬ \S-]-Sn-I-a-߃ 133
26. ]≤Xn Bkq-XWw 137
27. BkvXn ]cn-]m-e\w 147
28. kmaq-ly-t£a s]≥j-\p-Ifpw t£a ]≤-Xn-Ifpw 151
29. ]©m-bØv `c-W-hp-ambn _‘-s∏´ A\p-_‘ \nb-a-߃ 163
30. alm-flm-Km‘n tZiob KmaoW sXmgn-ep-d∏v ]≤Xn 169
31. `c-W-`mj amXr-`mj 173
]´nI
1. Xt±-i-`-cW ÿm]-\-߃ -˛ tIcfw 13
2. Kma-]-©m-bØv Ãm‚nwKv IΩn-‰n-Iƒ 17
3. tªm°v ]©m-bØv Ãm‚nwKv IΩ-‰n-Iƒ 17
4. Pn√m ]©m-bØv Ãm‚nwKv IΩn-‰n-Iƒ 18
5. tbmK-\-S-Øn∏v Npa-X-e-Iƒ 42
6. \nIp-Xn hc-hp-Iƒ 103
7. \nIp-Xn-tb-Xc hc-hp-Iƒ 104
8. BkvXn cPn-ÿ ˛ t^mdw 1 `qan 149
9. BkvXn cPn-ÿ ˛ t^mdw 2 sI´n-S-߃ 150
t_mIvkv
1. ]mtZ-inI `cW kwhn-[m\w 13
2. ]©m-b-Øp-I-fnse P\-]-Xn-\n[n kwhn-[m-\hpw IΩn-‰n-Ifpw 16
3. DtZym-Kÿ kwhn-[m\w 32
4. hnhcw e`y-am-°p-∂-Xn-\p≈ ^okv (tI-c-f-Øn¬) 78
5. _P‰v 112
]©m-bØv cmPv kwhn-[m\w C¥y-bn¬
1
1.1. kzbw kºq¿Æ Kma-߃
thZßtfmfw ]g°w C¥y-bnse ]©m-b-Øp-Iƒ°p-≈-Xmbn ImWmw. IpSpw-_-߃ tN¿∂v
Ipehpw Ipe-߃ tN¿∂v tKmXhpw \ne-\n-∂n-cp-∂-Xmbn EtKz-Z-Øn¬ ]cm-a¿i-ap-≠v. Kma-ßfpw
KmaWn F∂ t]cn¬ Ad-nb-s∏-´n-cp∂ Kma-Ø-e-h\pw D≠m-bn-cp-∂-Xmbpw EtKz-Z-Øn¬ ]cm-a¿in-
°p-∂p. IuSn-eys‚ A¿∞-im-kvXw, a\p-kv-ar-Xn, cmam-b-Ww, alm-`m-c-Xw, ipIm-Nm-cy-cpsS \oXn-
kmcw F∂o IrXn-I-fnepw ]mtZ-in-I- -c-W-co-Xn-I-sf-°p-dn®v hnh-cn-°p-∂p-≠v. ‘]©’ F∂ kwkvIrX
]Z-Øn¬ \n∂mWv ]©m-bØv F∂ ]Zw Bhn¿`-hn-®-Xv. Kma`-c-W-Øns‚ ]t©-µo-b-ß-fmbn
]©m-b-Øp-Isf IW-°m°nbncp∂p. Xß-fpsS ]cn-an-X-amb Bh-iy-߃ an°Xpw kz¥-ambn \nd-
th-‰m≥ A°m-esØ Kma-߃°v Ign-™n-cp-∂p. AXp-sIm≠v Ah ‘kzbw kºq¿Æ Kma-߃’F∂v hnti-jn-°-s∏-´n-cp-∂p. cmP-`-c-W-Øn¬ t]mepw Kma-ß-fn¬ P\-ß-fpsS t\Xr-Xz-Øn¬ `c-W-
kw-hn-[m-\-߃ \ne-\n-∂n-cp∂p. Ko°v sshtkm-bn-bm-bn-cp∂ saK-kvX-\o-kns‚ ‘C≥Un°’ F∂
IrXn-bnepw ssN\okv k©m-cn-bm-bn-cp∂ ^mln-bms‚ bmXm-tc-J-I-fnepw C¥y-bnse kzbw
kºq¿Æ Kma-`-cW hyhÿ ]Xn-]m-Zn-®n-´p-≠v. Z£n-W-`m-c-X-Ønepw i‡-amb ]mtZ-in-I-`-c-W-
hy-hÿ \ne-\n∂n-cp-∂-Xmbn kwL-Im-e-Ir-Xn-Iƒ hy‡-am-°p-∂p. Kp]vX`-c-W-Im-eØpw apKƒ`-
cW ImeØpw i‡-amb kq£va-Xe Kma-`-cW hyhÿ C¥y-bn¬ \ne-\n-∂n-cp-∂p.
1.1. kzbw kºq¿Æ Kma-߃
1.2. ]mtZ-inI`cWw _n´ojv c-W-Im-eØv
1.3. kzmX-¥y-k-a-c-Im-e-L-´-Ønse \o°-߃
1.4. ]mtZ-in-I-`-cWw kzmX-¥y-Øn\p tijw
1.5. ]©m-bØv cm-Pn-te°v
1.5.1. _¬h-¥vdmbv taØ IΩn‰n
1.5.2. AtimIv taØ IΩn‰n
1.5.3. a‰p IΩn-‰n-Iƒ
1.6. `c-W-L-S\bpsS 64 Dw 65 Dw t`Z-K-Xn- \n¿t±-i-߃
1.7. `c-W-L-S-\-bpsS 73Dw 74Dw t`Z-K-Xn-Iƒ
91
]©m-bØv cmPv kwhn-[m\w C¥y-bn¬1
kzbw-k-ºq¿Æ Kma- -cW hyh-ÿ-bpsS t\ -߃
• kmº-ØnI kzbw ]cym-]vXX ˛ Hmtcm Kmahpw Ah-bpsS ]cn-an-X-amb Bh-iy-߃ \nd-
th‰n i‡-amb Hcp KmaoW kº-Zvhy-hÿ \ne-\n¿Øn-bn-cp-∂p.
• kmaqln-I- -cm-jvSob cwK-ß-fn¬ ]ptcm-KXn ˛ cmjvSob Imcy-ß-fn¬ P\-߃°p-≠m-bn-
cp∂ ]¶pw kmaq-lnI Iq´m-bvabpw ]ptcm-K-Xn-°n-S-bm-°n.
• ka-kvX-ta-J-e-I-fnepw ]ptcm-KXn ˛ kmaq-lnI Iq´m-bva-bn-eqsS D≠mb `Z-Xbpw AXp-h-gn-
bp-≠mb kpc-£n-X-Øzhpw kmº-Øn-I-]p-tcm-KXn amX-a√ Ie, kwkvIm-cw, hnZym- ym-kw,
XpSßn kakvX taJ-e-I-fnepw ]ptcm-K-Xn-bp-≠m-°n.
• Bh-iy-ßfpw ]iv\-ßfpw ]cn-l-cn-°-s∏´p ˛ P\-ß-fpsS Bh-iy-߃°pw ]iv\-
߃°pw ]cn-lmcw ImWp-∂-Xn-\p≈ kmaq-lnI Iq´mbva Kma-`-cW hyh-ÿ-bn¬
km[y-am-bn.
1.2. ]mtZ-inI`cWw _n´ojv `c-W-Im-eØv
kzbw kºq¿Æ Kma-`-cW hyhÿ _n´o-jp-Im-cpsS hc-thmsS Zp¿_-e-am-Im≥ XpS-ßn. AXn-
\n-S-bm-°nb ][m\ Imc-W-߃ NphsS ]d-bp-∂-h-bm-Wv.
• sImtfm-Wn-b¬ `c-W-Øns‚ NqjW hyKX
• tZiob kºZv hyh-ÿ-bp-ambn KmaoW kºZv hyh-ÿsb Cg-tN¿°-s∏-´-tXmsS Kma-߃°p-
≠mb kmº-ØnI timj-Ww.
• imkvX- -km-t¶-XnI cwK-ß-fnse ]pØ≥ I≠p-
]n-Sp-Ø-߃ Dƒs°m-≈m≥ Ign-bmØ Kma-߃
• apX-em-fnØ coXn-bn-ep≈ Dev]m-Z\ _‘-ßfpw
Dev]m-Z\ hyh-ÿbpw Kma-ßsf NqjW hnt[-
b-am-°n.
Ime-I-taW ]mtZ-inI cWkwhn-[m\w i‡n-
s∏-Sp-Øm≥ _n´o-jp-Im¿ \n¿_-‘n-X-cm-bn. AXn\v
Xmsg ]d-bp∂ Imc-W-ß-fp-≠v.
1. Kma-ß-fpsS kmº-ØnI Xf¿® _n´ojv
sImtfm-Wn-b¬ Xmev]-cy-ßsf ]Xn-Iq-e-ambn
_m[n®p.
2. cmP-`-cW hyh-ÿsb sh√p-hn-fn-®p-sIm≠v
_n´-\n-ep-≠mb ]t£m-`-ßfpw ]mtZ-inI
`c-W-hy-hÿ i‡-am-°p-∂-Xn\p th≠n
AhnsS \S∂ ia-ßfpw ]gb ]©m-b-Øp-
Iƒ°v Xpey-amb ]©m-bØv `cW kwhn-
[m\w thW-sa∂v C¥y-bn¬ i‡-amb hmZ-
߃ Db¿∂p-h-∂p.
2
3. _n´ojv Xmev]-cy-߃°-\p-kr-Xambn cq]-s∏-Sp-Ønb ]mtZ-inI `cW kwhn-[m-\-߃ C¥y-
bnse ]mtZ-inI kwhn-[m-\sØ i‡n-s∏-Sp-Øm≥ ]cym-]vX-am-bn-cp-∂n-√. AXn-\m¬ ]mtZ-inI
`cW kwhn-[m\w sa®-s∏-Sp-Ø-W-sa∂Xv tZiob ]ÿm\w apt∂m´ph® ][m\ Bh-iy-ß-
fn¬ H∂m-bn-cp-∂p.
1.3. kzmX-¥y-k-a-c-Im-e-L- -Ønse \o°-߃
• 1909-˛¬ emtlm-dn¬ \S∂ tIm¨Kkv ktΩ-f\w Kma-]-©m-b-Øp-Xew ap-X¬ Xnc-s™-Sp-°-
s∏´ `cWkan-Xn-I-fp≈ `c-W-kw-hn-[m\w thW-sa∂v Bh-iy-s∏-´p.
• 1916-˛¬ Km‘n-Pn, `mc-X-Øn-s‚
X\Xv cmjvSo-b-˛-km-t¶-XnI ]mc-
º-cy-amb ]©m-b-Øp-Iƒ \ne-hn¬
htc -≠-Xns‚ Bh-iy -IX
Db¿Øn°m´n.
• 1919-˛¬ samt≠Kp˛sNw-kvt^m¿Uv
`cW ]cn-jv°mc dnt∏m¿´v ]kn-
≤o-I-cn-®-Xns\ XpS¿∂v 1919-˛se
Kh-s◊‚ v Hm v C¥ym BIvSn-eqsS
C¥ym-°m¿°v ]¶m-fn -Ø-ap≈
]mtZ-inI `c-W-Øn-\p≈ \S-]-Sn-
Iƒ Bcw-`n-®p. _n´ojv ]hn-iy-
I-fnepw \m´p-cm-Py-ß-fnepw ]©m-
bØv \nb-a-߃ ]m m-°-s∏-´p.
• tZiob ]ÿm\-Øns‚ `mK-ambn
\S∂ N¿®-I-fnepw ]t£m-` -
ßfnepsa√mw Kma-kz-cmPv F∂
k¶ev]w Km‘nPn Db¿Øn ]nSn-
°p-Ibpw AXv ]mh¿Øn-I-am-°p-∂-
Xn-\p-th≠n ian-°p-Ibpw sNbvXp.
Km‘n-Pnsb kw_-‘n®v tZiob ]ÿm\w kzcm-Pn\v th≠n amX-am-bn-cp-∂n√ Kma-kz-cm-Pn-\p-
IqSn th≠n-bm-bn-cp∂p. Hmtcm Kmahpw Hmtcm kºq¿Æ dn∏-ªn-°m-bn-cn-°-W-sa-∂m-bn-cp∂p
Km‘n-Pn-bpsS k¶-ev]w.
1.4. ]mtZ-in-I- -cWw kzmX-¥y-Øn\p tijw
i‡amb ]mtZ-inI `cWkwhn-[m\w Bhiyam-sW∂v kzmX-¥y-k-ac Ime-L-´-Øn¬ an°
tZiob t\Xm-°fpw D∂-bn®p. F¶nepw C¥y-bpsS `c-W-L-S\ Xøm-dm-°p-∂-Xn-\mbn \S∂ N¿®-
I-fn¬ Cu Bh-iy-Øn\v ap¥nb ]m[m\yw e`n-°p-I-bp-≠m-bn-√. AXn-\p≈ ][m\ ImcWw tUm.
Awt_-ZvI-dpsS ImgvN-∏m-Sm-bn-cp-∂p. P∑n hyh-ÿbpw kh¿Æ hn`m-K-߃°v ta¬ss°-bp≈ PmXn-
hy-h-ÿbpw \ne-\n-ev°p∂ Hcp kmaq-ly-hy-h-ÿn-Xn-bn¬ Xmsg-bp≈ `c-W-kw-hn-[m-\-Øn\v IqSp-
X¬ A[n-Im-c-߃ \¬In-bm¬ B A[n-Imcw ssIømfp-∂Xv ta¬Pm-Xn-°mcpw `q]-`p-°-fp-am-bn-cn-
°p-sa-∂pw, AXp-aqew ]mh-s∏-´-hcpw IogvPm-Xn-°mcpw IqSp-X¬ ]oUn-∏n-°-s∏-Sp-Ibpw Nqj-W-Øn\v
hnt[-b-am-Ip-Ibpw sNøp-sa-∂p-am-bn-cp-∂p At±-l-Øns‚ ImgvN-∏m-Sv. AXp-sIm-≠p-Xs∂ `c-W-L-S-
\-bpsS \n¿t±-i-I-X-Xz-ß-fn¬ (Directive Principles) amXta ]©m-bØv cW kwhn-[m-\-Øn\v ÿm\w
3
e`n-®p-≈p. `c-W-L-S\ A\p-k-cn®v Xt±i `cW ÿm]-\-߃ cq]o-I-cn-t°-≠Xpw Ahbv°v A[n-
Im-c-ßfpw Npa-X-e-Ifpw \¬tI-≠Xpw kwÿm\ k¿°m-cp-I-fpsS amXw Npa-X-e-bm-bn-cp∂p. AXv
A\n-hm-cy-hp-a√m-bn-cp-∂p.
1.5. ]©m-bØv cm-Pn-te°v
]mtZ-in-I-`-cW kwhn-[m\w i‡n-s∏-Sp-Øp-∂-Xn\pw sa®-s∏-Sp-Øp-∂-Xn\pw th≠n-bp≈ N¿®-
Iƒ kzmX-¥ym-\-¥c Ime-L-´w apX¬ kPo-h-ambn. AXns‚ ^e-ambn ]mtZ-inI `cWkwhn-
[m\w i‡n-s∏-Sp-Øp-∂-Xn-\mbn Ht´sd \S-]-Sn-I-fp-≠m-bn.
1.5.1. _¬h-¥vdmbv taØ IΩn‰n
1958-˛¬ tZiob hnI-k\ Iu¨kn-ens‚ Xocp-am\ ]Imcw cq]o-
Ir-X-amb _¬h-¥vdmbv taØ IΩn‰n ]mtZ-inI `cWkwhn-[m\w
i‡n-s∏-Sp-Øp-∂-Xn\v aq¿Ø-amb \n¿t±-i-߃ apt∂m- p-h-®p. ]mtZ-
in-I-X-e-Øn¬ Xnc-s™-Sp-°-s∏-Sp∂ `c-W-k-an-Xn-I-fp≈ `c-W-kw-
hn-[m\w D≠m-I-W-sa-∂pw, Ahbv°v Iøm-fm≥ Ignbp∂ Npa-X-e-
Iƒ \¬I-W-sa-∂pw ]mtZ-inI hn`hkam-l-c-W-Øn\v kl-I-
cWtaJ-esb i‡n-s∏-Sp -Ø-W-sa-∂pw, XnXe ]mtZ-inI
`cWkwhn-[m\w ÿm]n-°-W-sa∂pw Cu IΩn‰n ip]m¿i sNbvXp.
1.5.2. AtimIv taØ IΩn‰n
1977-˛¬ A[n-Im-c-Øn¬ h∂ tIµ-k¿°m¿ ]mtZ-inI `cWkwhn-[m\w i‡n-s∏-Sp-Øp-∂-Xn-
s\-°p-dn®v ]Tn®v dnt∏m¿´v ka¿∏n-°m-\mbn Atim-IvtaØ IΩn-‰nsb \nb-an-®p. IΩn‰n 1978˛-¬
\¬Inb dnt∏m¿´pw ]mtZ-inI cW ÿm]-\-߃°v IqSp-X¬ A[n-Im-c-ßfpw Npa-X-e-Ifpw \¬tI-
≠-Xns‚ Bh-iy-I-Xbpw Xncs™-Sp-°-s∏´ c-W-k-an-Xn-Iƒ D≠m-tI-≠-Xns‚ ]m[m-\yhpw FSpØp
]d-™p. CXn-\mbn c-W-L-S\m t`Z-KXn Bh-iy-am-sW∂pw ip]m¿i sNbvXp. Atim-IvtaØ IΩn-
‰n-bpsS dnt∏m¿´ns\ XpS¿∂v I¿Æm-S-I, ]›n-a-_w-Kmƒ, B‘m-]-tZ-iv, PΩp- -Im-ivao¿ F∂o kwÿm-
\-ß-fn¬ ]pXnb \nb-a-߃ ]m m-°p-Ibpw I¿Æm-S-I-bnepw ]›na_wKm-fnepw ]mtZ-inI `cWw
i‡n-s∏-Sp-Øp-∂-Xn-\p≈ ]ptcm-Ka-\-]-c-amb ]e \S-]-Sn-Iƒ kzoI-cn-°p-I-bp-ap-≠m-bn.
1.5.3. a‰p IΩn-‰n-Iƒ
Ht´sd IΩn-‰n-Ifpw IΩo-j-Wp-Ifpw C°m-cy-Øn-\mbn cq]o-I-cn-°p-Ibpw Ah-sb√mw Xs∂ ]mtZ-
inI `cWkwhn-[m-\-Øns‚ Bh-iy-IX FSpØp ]d-bp-Ibpw sNbvXp. Ah-bn¬ ][m-\-s∏-´h
NphsS tN¿°p-∂p.
1. Z¥v hme IΩn‰n (1978) ˛ tªm°vXe Bkq-X-W-Øns‚ Bh-iy-IX Nq≠n-°m-´n.
2. kn.-F-Nv. l\p-a-¥-dmhp IΩn‰n (1984) Pn√m-Xe Bkq-XWw Bh-iy-am-sW∂v ip]m¿i sNbvXp.
3. Pn.-hn.-sI. dmhp IΩn‰n (1985) ˛ Pn√m-Xe Bkq-X-W-Øn\v ]©m-bØv cmPv ÿm]-\-ß-fpsS
]m[m\yw FSp-Øp-]-d-™p.
4. ]n.-sF. XptKm¨ IΩn‰n (1988) ˛ ]©m-bØv cmPv ÿm]-\-߃ ^e-]-Z-am-Ip∂Xn\v `c-W-L-
S\m t`Z-K-Xn-Iƒ Bh-iy-am-sW∂v \n¿t±-in-®p.
1 ]©m-bØv cmPv kwhn-[m\w C¥y-bn¬1
4
1.6. `c-W-L-S\bpsS 64 Dw 65 Dw t`Z-K-Xn- \n¿t±-i-߃
]©m-b-Øv -cm-Pv, \K-c-]m-enI ÿm]-\-߃°v `c-W-L-S\m ]n≥_ew \¬Ip-∂-Xn-\pth≠n 1989-
˛¬ 64, 65 c-W-L-S\m t`Z-KXn ]m¿ensa‚n¬ Ah-X-cn-∏n-°p-Ibpw temI-k` ]m m-°p-Ibpw sNbvXp.
F∂m¬ _n√nse Nne hyh-ÿ-Isf kw_-‘n®v ka-hm-b-ap-≠m-Im-Xn-cp-∂-Xn-\m¬ cmPy-k-`-bn¬
_n¬ ]m m-bn-√.
1.7. `c-W-L-S-\-bpsS 73Dw 74Dw t`Z-K-Xn-Iƒ
]©m-b-Øv -cmPv \K-c-]m-enI ÿm]-\-߃°v `c-W-L-S\m ]n≥_ew \¬Ip∂ 73, 74 `c-W-L-
S\m t`Z-KXn 1992-˛¬ ]m¿e-nsa‚ v sFIyIWvtT\ ]m m°n. ]kn-U-‚ns‚ A\p-aXn 1993 ¬ e`n-°p-
Ibpw 1993 G]n¬ 24 apX¬ ]m_-ey-Øn¬ hcn-Ibpw sNbvXp.
][m\ khn-ti-j-X-Iƒ
• ]©m-bØv cmPv ÿm]-\-߃°pw \K-c-`-cW ÿm]-\-߃°pw `c-W-L-S\m
]n≥_ew
• kmº-ØnI hnI-k-\-Øn\pw kmaq-ly-\o-Xn°pw th≠n ]≤-Xn-Iƒ Bkq-XWw
sNøp-∂-Xn\pw \S-∏n-em-°p-∂-Xn\pw Ah-Im-iw.
• ]mtZ-inI `cW ÿm]-\-߃°v hnjb Npa-X-e-Iƒ \¬In-s°m-≠p≈ 11- mw ]´n-
Ibpw 12- mw ]´n-Ibpw `c-W-L-S-\-bn¬ Dƒs∏-Sp-Øn.
• XnXe ]©m-bØv `cW kwhn-[m\w (Km-a- -a≤y-Xe- -Pn√mXe ]©m-b-Øp-Iƒ)
• Kma-k`Iƒ/hm¿Uv IΩn-‰n-Iƒ (]-Xy£ P\m-[n-]Xy thZn-Iƒ)
• A©v h¿jw IqSp-tºmƒ Xnc-s™-Sp∏v \n¿_‘w
• ]´n-I-PmXn/ ]´n-I-h¿§°m¿°v AwK-Xz-Ønepw A≤y-£-]-Z-hn-bnepw P\-kw-Jym-
\p-]m-Xn-I-ambn kwh-c-Ww.
• kvXoIƒ°v aq∂nsem∂v kwh-cWw ˛ AwK-Xz-Ønepw A≤y£ ]Z-hn-bnepw (\n-e-
hn¬ 50 iX-am-\-am-Wv)
• kwÿm\ Xnc-s™-Sp∏v IΩo-j≥ ˛ kzmX¥y Xnc-s™-Sp∏v kwhn-[m\w
• kwÿm\ [\-Imcy IΩo-j≥ ˛ [\-hn-tI-µo-I-c-W-Øn\v imkvXo-b-am-\-Z-fi-߃
\n¿t±-in-°p-∂-Xn-\v.
• Pn√m Bkq-XW kan-Xn-Iƒ
5
BLANK
]©m-bØv cmPv kwhn-[m\w tIc-f-Øn¬
2
2.1 ]mtZ-inI `c-W-kw-hn-[m\w tIc-f-Øn¬ (kzm-X-¥y-Øn\p apºv)
tIc-fw kzmX-¥y--Øn\p apºv Xncp-hn-Xmw-Iq¿, sIm®n, ae-_m¿ F∂n-ßs\ aq∂mbn hn`-Pn-°-s∏-
´n-cn-°p-I-bm-bn-cp-∂-t√m. Cu aq∂n-S-tØbpw ]mtZ-inI `c-W-kw-hn-[m-\-sØ-°p-dn®v Npcp-°-Øn-se-
¶nepw a\- n-em-t°-≠-Xv, tIc-f-Ønse ]m-tZ-inI `c-W-kw-hn-[m-\-sØ-°p-dn®v a\- n-em-°p-∂-Xn\v
A\n-hm-cy-am-Wv.
2.1.1 Xncp-hn-Xmw-Iq-dn¬
XncphnXmwIq-dn¬ 20-˛mw \q‰m-≠ns‚ Bcw-`-Øn¬Xs∂ ]´W ]tZ-i-ßsf ASn-ÿm-\-am-°n-
bp≈ Xt±-i-`-c-W-ÿm-]-\-߃ \ne-hn-ep-≠m-bn-cp-∂p. 1912-˛-emWv \nIp-Xn-Zm-b-I¿°v HutZym-KnI
AwK-ßsf Xnc-s™-Sp-°m-\p≈ Ah-Imiw e`n-®-Xv. 1920 -se ap\n-kn-∏¬ BIvSv A\p-k-cn®v Su¨I-
Ωn-‰n-Iƒ ap\n-kn-∏m-en-‰n-Iƒ Bbn amdn. 1925-˛se hnt√Pv Kma-]-©m-bØv dKp-te-j≥ ]Imcw
]´W]tZ-i-ß-fnse Cu `c-W-kw-hn-[m\w Kma-ß-fn-te°pw hym]n-∏n-®p. ]t£, Ggv ]©m-b-Øp-
Iƒ amX-amWv A∂v cq]o-I-cn-°-s∏- -Xv. sXcphv ipNo-I-c-Ww, ip≤-Pe hnX-c-Ww, amen\y \n¿Ωm¿÷-
\w, ivaim\ \n¿Ωm-Ww, ]mtZ-inI tdmUp-I-fp-tSbpw IS-Øp-I-fp-tSbpw ta¬t\m-´w, ]mY-anI hnZym-
`ymkw F∂n-h-bm-bn-cp-∂p ]©mb-Øp-I-fpsS apJy ]h¿Ø-\-߃. IqSmsX Nne PpUo-jy¬ A[n-
Im-c-ßfpw Ah-bv°p-≠m-bn-cp-∂p. kzØv \nIp-Xn, hml\ \nIp-Xn, sXmgn¬ \nIpXn F∂n-hbpw
k¿°m¿ Km‚pw Bbn-cp∂p ]©m-b-Øp-I-fpsS ][m\ hcp-am\ am¿§-߃.
1940 se hnt√Pv bqWn-b≥ BIvSv ]Imcw hnt√Pv ]©m-b-Øp-I-fptSXn\v kam-\-amb hnt√Pv
bqWn-b-\p-Iƒ \ne-hn¬ h∂p. Cu \nb-a-tØmsS hnt√Pv ]©m-b-Øp-Ifpw hnt√Pv bqWn-b-\p-Ifpw
2.1 ]mtZ-inI c-W-kw-hn-[m\w tIc-f-Øn¬ (kzm-X-¥y-Øn\p apºv)
2.1.1 Xncp-hn-Xmw-Iq-dn¬
2.1.2 sIm®n-bn¬
2.1.3 ae-_m-dn¬
2.2 kzmX¥y e_v[n°v tijw
2.3 tIc-f-∏n-d-hn°v tijw
2.4 `c-W-L-S\m t`Z-K-Xn-°p-tijw
2.4.1 tIcf ]©m-bØv cmPv \nbaw 1994
2.4.1 ]mtZ-inI c-W-hy-hÿ
2.4.2 A[n-Im-c-hn-tI-µo-I-cW X¥w
2.4.3. P\-]-¶m-fn-Ø-Øn-eqsS kaK hnI-k\w
7
cPn-kvSm¿ F∂ hIp∏v Xe-hs‚ Iogn-embn 1949 se Xncp-˛-sIm®n kwtbm-P\w hsc Cu \ne
XpS¿∂p.
2.1.2 sIm®n-bn¬
1914-˛¬ sIm®n hnt√Pv ]©mbØv dKp-te-j≥ \nb-a-tØmsS A∂p-≠m-bn-cp∂ A©v Xmeq-°p-I-
fn¬ Hcp Xmeq-°n\v Hs∂∂ tXmXn¬ A©v hnt√Pv ]©m-b-Øp-Iƒ cq]o-I-cn-°p-I-bp-≠m-bn. A©wK
`cWkan-Xn-I-fm-bn-cp∂p `cWw \S-Øn-bn-cp-∂-Xv. AºXv cq] Icw Xocp-h-bp-≈-h¿°pw _ncp-Z-[m-cn-
Iƒ°pw ASp-Øq¨ ]‰nb DtZym-K-ÿ¿°pw amXta kanXn AwK-ß-fm-Im≥ Ign-bp-am-bn-cp-∂p-≈p.
]©mb-Øp-I-fpsS ta¬t\m´ Npa-Xe Znhm≥ t]jv°m¿°m-bn-cp-∂p. 1922-˛¬ sIm®n≥ ]©m-bØv
dKp-te-j≥ \ne-hn¬ h∂-tXmsS ]©m-b-Øp-I-fpsS A[n-Imcw h¿≤n-°p-Ibpw kanXn AwK-ß-fm-
Im-\p≈ tbmKyX Icw Xocp-h-bm-Ip-Ibpw sNbvXp. 1930-˛-I-fn¬ hnt√Pv ]©m-bØv kwhn-[m\w ]c-
am-h-[n-bn-S-ß-fn-te°v hym]n-∏n-°p-hm≥ Xocp-am-\n-®p. 1949 Bb-t∏m-tg°pw hnt√Pv ]©m-b-Øp-I-
fpsS FÆw \qdm-bn. 1935-˛¬ ]mb-]q¿Øn thm´-h-Imiw \ne-hn¬h-cn-Ibpw 1945-˛¬ ]©m-b-Øn\v
Hcp k¿°m¿ hIp∏v cq]o-I-cn-°p-Ibpw sNbvXp.
2.1.3 ae-_m-dn¬
Xncp-˛-sIm®n ]tZ-i-ßsf At]-£n®v hfsc sshIn-bmWv hnt√Pv Kma-]-©m-b-Øp-I-fpsS
]h¿Ø\w ae-_m¿ ]tZ-i-ß-fn¬ hym]n®Xv. F∂m¬ 1867-˛se aZmkv Su¨ Cw]q-hvsa‚ v BIvSv
]Imcw tImgn-t°m-Sv, ]me-°m-Sv, Xe-t»-cn, IÆq¿ F∂n-hn-S-ßfn¬ ap\n-kn-∏m-en-‰n-Iƒ cq]-s∏-´p
k¿°m¿ \ntbm-Kn-°p∂ ]am-Wn-am-cpw, tem°¬ aPn-kvtS-‰v, ]n.-Uv_vfyq.-Un. td©v Hm^o-k¿ F∂n-
hcpw tN¿∂-Xm-bn-cp∂p `c-W-k-an-Xn. 1884˛se aZmkv tem°¬ t_m¿Uvkv BIvSv A\p-k-cn®v
]mtZ-inI `c-W-Øn-\mbn UnkvSnIv‰v t_m¿Up-Ifpw Xmeq°v t_m¿Up-Ifpw \ne-hn¬ h∂p. 1930-
˛¬ F√m Kma cW kwhn[m\ßtfbpw aZmkv tem°¬ t_m¿Uvkv
BIvSns‚ A[n-Imc ]cn-[n-bn-em-°n. 1943-˛¬ Imcy \n¿∆-l-W-Øn\v
FIvkn-Iyq- ohv Hm^o-k¿amsc \nb-an-®p-sIm-≠p≈ ]cn-jv°m-chpw \ne-
hn¬ h∂p. 1957 hsc Cu kwhn-[m\w XpS¿∂p.
2.2 kzmX¥y e_v[n°v tijw
1949 Pqsse 1˛\v Xncp-˛-sIm®n kwÿm\w \ne-hn¬ hs∂-¶nepw
Ahn-S-ß-fnse ]©mbØv ]h¿Ø-\-߃°v GIo-IrX cq]-ap-≠m-
bn-cp-∂n-√. 1950-˛se Xncp-˛-sIm®n ]©mbØv BIvSv \ne-hn¬ h∂-
tXm-sS-bmWv Cu ÿnXn°v am‰-ap-≠m-b-Xv. At∏m-tg°pw samØØn¬
550 ]©m-bØpIƒ \ne-hn¬ h∂n-cp-∂p. 1950-˛se BIvSns\ XpS¿∂v
\ne-hn¬ h∂ ]©m-bØv Unen-an-t‰-j≥ IΩn-‰n-bpsS ip]m¿i A\p-
k-cn®v 552 ]©m-b-Øp-Iƒ°v cq]w \¬In. 1950 BKÃv 15 apX¬
Xncp-˛-sIm®n ]tZ-iØv P\m-[n-]Xy coXn-bn-ep≈ ]©m-b-Øp-Iƒ
\ne-hn¬ h∂p. ]mb-]q¿Øn thm´-h-Im-i-Øns‚bpw clky _me‰v
kº-Zm-b-Øn-s‚bpw ASn-ÿm-\-Øn-¬ t\cn-´p≈ sXc-s™-Sp-∏n-eq-
sS-bmWv CXv km[y-am-b-Xv. 1951-˛¬ aZmkv ]©m-bØv BIvSv ]m m-
°-s∏-´p. AXp]Imcw ae-_m-dnse ]©m-b-Øp-Iƒ°v k¿°m¿
Km‚n\v A¿l-X-bn-√m-bn-cp-∂p. AXn-\m¬ AhnsS ]©m-b-Øp-I-fpsS
][m\ hcp-am\am¿§w \nIpXnIfm-bn-cp-∂p. Cu BIvSv ]Imcw 399
]©m-b-Øp-I-fmWv ae-_m¿˛ Imk¿tKmUv ]tZ-iØv cq]o-I-cn-®-Xv.
ae-_m¿ ]tZ-iØv F√m-bn-SØpw ]©m-bØv cW kan-Xn-Iƒ D≠m-
]©m-bØv cmPv kwhn-[m\w tIc-f-Øn¬1
8
2
bn-cp-∂n-√. ae-_m¿ UnkvSnIvSv t_m¿Uns‚ ]h¿Ø\ ]cn-[n-bn¬s∏-SmØ CS-ß-fn¬ amX-amWv
]©m-bØv `cWkanXnIƒ D≠m-bn-cp-∂-Xv.
2.3 tIc-f-∏n-d-hn°v tijw
1956 \hw-_¿ H∂n\v tIc-f-kw-ÿm\w \ne-hn¬ h∂-tXmsS Xncp-˛-sIm-®n-bn-sebpw ae-_m¿
]tZ-i-sØbpw ]©m-b-Øp-I-sf√mw tIc-f-Ønse ]©m-b-Øp-I-fm-bn-Øo¿∂p F∂m¬ 1960-˛se
tIcf ]©m-bØv BIvSv \S-∏m-°p-∂Xv hsc ae-_m¿ UnkvSnIvSv t_m¿Uns‚ ]h¿Ø\w XpS¿∂p.
1956 \hw-_¿ H∂n\v tIc-f-Øn-sem-´msI 892 ]©m-b-Øp-I-fm-Wp-≠m-bn-cp-∂-Xv. Ch-bn¬ Xncp-˛-
sIm®n ]tZ-isØ ]©m-b-Øp-Iƒ 1950-˛se Xncp-˛-sIm®n ]©m-bØv BIvSv A\p-k-cn-®pw, ae-_m¿
]tZ-isØ ]©m-b-Øp-Iƒ 1951-˛se aZmkv ]©m-bØv BIvSv A\p-k-cn-®p-amWv ]h¿Øn®v h∂-
Xv. 1957- ¬ C.-Fw.-F-kv. \ºq-Xn-cn-∏m-Sns‚ t\Xr-Xz-Øn¬ A[n-Im-c-Øn¬ h∂ tIc-f-Ønse BZysØ
a¥n-k` AtX-h¿jw BKÃv 15-˛\v ]©mb-Øp-Iƒ°v Bh-iy-amb `c-W-]-cn-jv°m-c-߃ \n¿t±-in-
°p-∂-Xn-\mbn Hcp `cW ]cn-jv-°mc IΩn-‰n°v cq]w \¬In. 1956 Pqsse 26-˛\v ]kvXpX kanXn
AXns‚ dnt∏m¿´v ka¿∏n-®p. c-W-Øns‚ ASn-ÿm\ LSIw ]©m-b-Øm-bn-cn-°-W-sa∂pw AXn\v
apI-fn¬ Xmeq-°v, Pn√m Xeßfnepw `c-W-k-an-Xn-Iƒ D≠m-bn-cn-°-W-sa-∂m-bn-cp∂p kan-Xn-bpsS
apJy \n¿t±-iw. kan-Xn-bpsS dnt∏m¿´ns‚ ASn-ÿm-\-Øn¬ 1958 Unkw-_¿ 8˛\v tIcf ]©m-bØv
_n√pw 1959 G]n¬ 16-˛\v Pn√m Iu¨kn¬ _n√pw \nb-a-k`-bn¬ Ah-X-cn-∏n-®p. F∂m¬ 1959
Pqsse 31˛\v \nb-a-k` ]ncn®v hn´-Xn-\m¬ Cu _n√p-Iƒ ]m mbn√. ]n∂oSv 1960-˛¬ tIcf ]©m-
bØv BIvSpw, 1961-˛¬ tIcf ap\n-kn-∏m-en‰n BIvSpw ]m m-°-s∏-´p. XpS¿∂v 1963 Unkw-_-dn¬
]©m-bØv/ap\n-kn-∏m-en‰n sXc-s™-Sp-∏p-Iƒ \S-°p-Ibpw 1964 P\p-hcn H∂n\v tIcf kwÿm-
\sØ sXc-s™-Sp-°-s∏´ BZy ]©m-bØv/ap\n-kn-∏m-en‰n kan-Xn-Iƒ \ne-hn¬ hcp-Ibpw sNbvXp.
ta¬ ]d™ \nb-a-ß-fn¬ Ht´sd ]h¿Ø-\-ta-J-e-Iƒ ]mtZ-inI `cW ÿm]-\-߃°mbn \o°n-
sh-®n-cp-s∂-¶nepw Ah-bn-te-sdbpw IS-em-kn¬ Xs∂ Ah-ti-jn-°p-I-bm-Wp-≠m-b-Xv.
1964-˛¬ B¿.-i-¶¿ apJy-a¥n Bbn-cn-°p-tºmƒ ]©m-bØv bqWn-b≥ Iu¨kn¬ ˛ Pn√m ]cn-
jØv _n¬ \nb-a-k`-bn¬ Ah-X-cn-∏n-s®-¶nepw AXv ]m m-°p-∂-Xn\v apºv a¥n-k` ]pd-Øm-bn.
1965-˛¬ ]kn-U‚ v `c-W-Im-eØv F.-sI. sht≈mSn A≤y-£-\mb `cW ]p\:kwhn-[m\˛sNehp
Npcp-°¬ IΩ‰n 1964-˛se _n√nse \n¿t±-i-߃ s]mXp-hn¬ kzoI-cn-®n-cp-s∂-¶nepw XpS¿\-S-]-Sn-
Iƒ H∂pw D≠m-bn-√. 1967-˛¬ C.-Fw.-F-kv. ho≠pw apJy-a-¥n-bmbn A[n-Im-c-ta‰ tijw tIcf
]©m-bØv _n¬ \nba k`-bn¬ Ah-X-cn-∏n-®p. ]©m-bØpw Pn√bpw tN¿∂v Hcp ZznXe `cW
kwhn-[m-\-amWv AXn¬ hn`m-h\w sNbvXn-cp-∂-Xv. hni-Z-amb
]cn-tim-[-\bv°v _n¬ skeIvSv IΩn-‰n-bn¬ ka¿∏n-®p.
skeIvSv IΩn-‰n-bpsS ip]m¿i ]Imcw Cu _n√ns‚ t]cv
tIcf tem°¬ Kh-s◊‚ v BIvSv F∂m°n am‰n. 1969 am¿®v 26-
˛\v \nb-a-k-`-bn¬ Cu _n√v Ah-X-cn-∏n-°-s∏-s´-¶nepw \nb-a-
k` ]n∂oSv ]ncn®v hn´-Xn-\m¬ Cu _n√pw ]m m-bn-√.
1971-˛¬ kn. A®p-X-ta-t\m≥ a¥n-k-`-bpsS ImeØv 1969-˛se
_n¬ GI-tZiw AXv t]mse tIcf UnkvSnIvSv AUvan-\n-
kvtS-j≥ _n¬ 1971 F∂ t]cn¬ Ah-X-cn-∏n-®p-sh-¶nepw \nb-
a-am-bn-√. Cu _n¬ ho≠pw 1978˛¬ Ah-X-cn-∏n-°p-Ibpw \nb-
a-k` ]m m-°pIbpw 1980 sabv 18-˛\v ]kn-U-‚ns‚ A\p-aXn
In´p-Ibpw sNbvXp. F∂m¬, \S-∏m-°-s∏-Sp-I-bp-≠m-bn-√. 1987-
˛¬ h∂ C.-sI. \mb-\m¿ a¥n-k` Pn√ `cW BIvSv \S-∏m-
9
°m≥ \S-]Sn ssIs°m-≈p-Ibpw XpS¿∂v 1991-˛¬ Pn√m Iu¨kn¬ sXc-s™-Sp∏v \SØn Pn√m
Iu¨kn-ep-Iƒ cq]o-I-cn-°p-Ibpw sNbvXp. F∂m¬ 1991-˛¬ A[n-Im-c-Øn¬ h∂ a¥n-k` 1992-˛¬
Pn√m Iu¨kn-ep-Iƒ ]ncn-®p-hn-´-tXmsS Pn√m `cW kwhn-[m\w C√m-Xm-bn.
2.4 `c-W-L-S\m t`Z-K-Xn-°p-tijw
2.4.1 tIcf ]©m-bØv cmPv \nbaw 1994
`cW LS-\-bpsS 73, 74 t`Z-K-Xn-Isf XpS¿∂v 1994-˛¬ tIcf ]©m-bØv cmPv BIvSpw tIcf ap\n-
kn-∏m-en‰n BIvSp-w ]m m°n. tIµ \nb-a-Øns‚ A¥:kØ Dƒs°m≠v ka-K-amb Hcp \nbaw
tIc-f-Øn¬ ]m_-eyØn¬ h∂p. tIµ \nbaw A\p-im-kn-°p∂ \n¿_-‘nX hyh-ÿ-Iƒ kwÿm\
\nb-a-Ønepw Dƒs∏-Sp-Øn.
• Pn√m-˛-tªm-°v-˛-Km-a-X-e-Øn¬ XnXe ]©m-bØv cmPv kwhn-[m-\-Øn\v \nbaw cq]w \evIn.
• Kma-k`/hm¿Uv k`-Iƒ°v hn]p-e-amb A[n-Im-c-߃ \¬In.
• A©v h¿jw IqSp-tºmƒ Xnc-s™-Sp∏p \S-Øp-hm≥ kwÿm-\- Xn-c-s™-Sp∏p IΩo-j≥.
• Xt±-i-kz-bw-`-cW ÿm]-\-߃°v kwÿm\ [\-Imcy IΩo-j≥.
• XnXe ]©mb-Øp-I-fpsS Npa-X-e-Ifpw DØ-c-hm-Zn-Ø-ßfpw ]´n-I-s∏-Sp-Øn.
• Npa-X-e-Iƒ°v H∏w AXv \n¿∆-ln-°p-∂-Xn-\m-h-iy-amb kwhn-[m-\w.
XpS¿∂v 1995-˛¬ ]©m-bØv/ap\n-kn-∏m-en‰n sXc-s™Sp∏v \SØn. `cW LS\m t`Z-K-Xn-Isf
XpS¿∂v `cW LS\m ]n≥_-e-ap≈ ]©m-b-Øp-Ifpw \K-c`cW ÿm]-\-ßfpw 1995 HIvtSm-_¿
2˛\v \ne-hn¬ h∂p.
1999-˛epw 2000-˛epw D≠mb \nb-a-t`-Z-K-Xn-Iƒ aqew Xt±-i-`cW ÿm]-\-߃°v IqSp-X¬ A[n-Im-
c-߃ e`n-°p-Ibpw Ah IqSp-X¬ i‡-am-Ip-Ibpw sNbvXp. 2000, 2005, 2010 F∂o h¿j-ß-fn¬ bYm-
k-abw sXc-s™-Sp∏v \S-°p-Ibpw ]pXnb `cW kan-Xn-Iƒ \ne-hn¬ hcn-Ibpw sNbvXp-t]m-cp-∂p.
2.4.2 ]mtZ-inI c-W-hy-hÿ
1995-˛¬ Xs∂ Xt±-i`cW ÿm]-\-߃°v \¬I-s∏´ Npa-X-e-I-fpsS ASn-ÿm-\-Øn¬ DtZym-K-
ÿ-tcbpw ÿm]-\-ß-tfbpw Xt±-i-`-cW ÿm]-\-߃°v hn´p-sIm-Sp-Øp.
2.4.3 A[n-Im-c-hn-tI-µo-I-cW X¥w
1997-˛¬ Bcw-`n® 9˛mw ]©-h-’-c-]-≤-Xn-bn¬ AS-¶¬ XpI-bpsS GI-tZiw 40 iX-am\w XpI
Xt±-i- cW ÿm]-\-߃°v \¬Ip-hm\pw AXv P\-Io-bm-kq-XW ]ÿm-\-Øns‚ ]n≥_-e-tØmsS
P\-Iob ]≤-Xn-bmbn \S-∏n-em-°p-hm\pw kwÿm\ k¿°m¿ Xocp-am-\n-®p. Cu Xocp-am\w \S-∏n-em-
b-Xns‚ ^e-ambn tIc-f-Ønse Xt±-i-`-cW ÿm]-\-߃ bYm¿∞ ]mtZ-inI k¿°m-cp-I-fmbn
amdn.
tIc-f-Ønse ]mtZ-inI `cW kwhn-[m\w C∂v G‰hpw i‡-amb H∂mbn amdn-bncn°p∂p.
]mtZ-inI `cW kwhn-[m-\-Øn-t‚bpw A[n-Imc hntI-µo-I-c-W-Øn-t‚bpw Imcy-Øn¬ apº-¥n-
bn¬ \n¬°p∂ kwÿm-\-amWv tIc-fw.
]©m-bØv cmPv kwhn-[m\w tIc-f-Øn¬1
10
2
tIcfØnse ]mtZ-inI `c-W-kw-hn-[m\w
3
3.1. F¥mWv ]mtZ-inI `c-W-kw-hn-[m\w?
AXXv ]tZ-isØ cW hnI-k\ Imcy-߃ \n¿∆-ln-°p-∂-Xn\v ]mtZ-inI Xe-Øn¬ ]h¿Ø\w
\S-Øm≥ Npa-X-es∏´ kzbw-`-cW `c-W-kw-hn-[m-\-sØ-bmWv ]mtZ-inI `c-W-kw-hn-[m\w F∂p
]d-bp-∂-Xv. C¥y≥ `c-W-L-S\ \ne-hn¬ h∂t∏mƒ cmPyØv c≠v Xe-Øn-ep≈ `c-W-Iq-S-ß-fmWv
hyhÿ sNø-s∏-´-Xv. H∂v tIµ k¿°m¿, c≠v kwÿm\ k¿°m-cp-Iƒ. Gsd-°m-esØ N¿®-
Iƒ°pw Btem-N-\-Iƒ°pw tijw aq∂mw-Xe c-W-kw-hn[m-\-ambn ]mtZ-inI k¿°m-cp-Iƒ C¥y≥
`c-W-L-S-\-bn¬ 1992˛¬ hyhÿ sNø-s∏-´p; `c-W-L-S\bpsS 73-˛mw t`Z-K-Xn-bn-eqsS ]©m-bØv
cmPv ÿm]-\-ßfpw 74-˛mw t`Z-K-Xn-bn-eqsS \K-c-]m-enIm ÿm]-\-ßfpw. AtXmsS cmPy-Øv, ]©m-
b-Øp-Ifpw \K-c]menIm ÿm]-\-ßfpw tIµ- -kw-ÿm\ k¿°m-cp-I-sf-t∏mse c-W-L-S\m ]n≥_-
e-ap≈ ]mtZ-inI `c-W-kw-hn-[m-\-ambn amdn.
3.2. tIcf ]©m-bØv cmPv ˛ ap\n-kn-∏m-en‰n \nb-a-߃
tI-cf ]©m-bØv \nb-aw (1960), tIcf ap\n-kn-∏m-en‰n \nb-aw (1961) F∂n-h-bmWv 73 Dw 74 Dw `c-
W-L-S\m t`Z-K-Xn-Iƒ°p-apºv ]m_-ey-Øn-ep-≠m-bn-cp-∂-Xv. F∂m¬ ]kvXpX `c-W-L-S\m t`Z-
KXnIƒ°-\p-kr-X-a-mbn 1994˛¬ ]pXnb ]©m-bØv cmPv \nbahpw ]pXnb ap\n-kn-∏m-en‰n \nb-ahpw
tIcf \nb-a-k` ]m m-°p-I-bp-≠m-bn. 1994˛se tIcf ]©m-bØv cmPv- \nbaw, tIcf -ap\n-kn-∏m-
en‰n \nb-aw F∂n-hbpsS hyh-ÿ-Iƒ ]Im-c-amWv tIc-fØnse XnXe ]©mb-Øp-Ifpw \K-
c]menIm ÿm]-\-ßfpw ]-h¿Øn-°p-∂-Xv.
3.3. Xt±-i- -cW ÿm]-\-ß-fpsS Npa-X-eIƒ
tIcf ]©m-bØv cmPv \nb-a-Ønse 3, 4, 5 ]´n-I-I-fn¬ bYm-Iaw Kma-˛-tªm-°v-˛-Pn√m ]©m-b-
Øp-IfptSbpw tIcf ap\n-kn-∏m-en‰n \nb-a-Ønse 1˛mw ]´n-I-bn¬ \K-c]menIm ÿm]-\-ß-fp-tSbpw
(ap-\n-kn-∏m-en-‰n-Ifpw ap\n-kn-∏n¬ tIm¿∏-td-j-\p-I-fpw) Npa-X-e-Iƒ ]Xn-]m-Zn-®n-cn-°p-∂p. AXp-]-
3.1. F¥mWv ]mtZ-inI `c-W-kw-hn-[m\w?
3.2. tIcf ]©m-bØv cmPv ˛ ap\n-kn-∏m-en‰n \nb-a-߃
3.3. Xt±-i-`-cW ÿm]-\-ß-fpsS Npa-X-eIƒ
3.4. A[n-Im-c-hn-tI-µo-I-cWw ˛ tIcfØnse khn-ti-j-X-Iƒ
3.5. ]mtZ-inI k¿°mcpw ]mtZ-inI `c-W- hy-h-ÿbpw
3.6. tIc-f-Ønse ]mtZ-inI `c-W- kw-hn-[m\w
3.7. tIc-f-Ønse Xt±-ikzbw-`-cW ÿm]-\-߃
3.8. k¿°m¿ ÿm]-\-ßfpw DtZym-K-ÿcpw
11
Imcw Kma-]-©m-b-Øp-Iƒ°pw \K-c]menIm ÿm]-\-߃°pw Xmsg ]dbpw hn[w 3 hn`m-K-Øn-
ep≈ Npa-X-e-I-fm-Wp-≈-Xv.
i. A\n-hmcy Npa-X-e-Iƒ
ii. s]mXp Npa-X-e-Iƒ
iii. hnI-k\ taJem Npa-X-e-Iƒ
A\n-hmcy Npa-X-e-Isf s]mXpP\m-tcm-Ky-hp-ambn _‘-s∏-´-h, s]mXp kuI-cy-ß-fp-ambn _‘-
s∏-´-h, BkvXn-I-fpsS kwc-£Whpambn _‘-s∏-´-h, ssek≥kp-Ifpw A\p-hm-Z-ß-fp-ambn _‘-
s∏-´h F∂n-ßs\ \membn hn`-Pn-°m-hp-∂-Xm-Wv.
tªm°v-˛-Pn√m ]©m-b-Øp-Iƒ°v s]mXp Npa-X-e-Iƒ, hnI-k\taJem Npa-X-e-Iƒ F∂n-ßs\
c≠p hn`mKw Npa-X-e-I-fm-Wp-≈-Xv.
ta¬]-d™ aq∂v hn`mKw Npa-X-e-Iƒ°v ]pdsa tIµ-˛-kw-ÿm\ k¿°m-cp-Iƒ Gev]n-°p∂ Npa-
X-e-Ifpw Xt±-i`-cW ÿm]-\-߃ \n¿∆-ln-®p-h-cp-∂p-.
3.4. A[n-Im-c-hn-tI-µo-I-cWw ˛ tIcfØnse khn-ti-j-X-Iƒ
A[n-Im-c-hn-tI-µo-I-c-W-Øn-\mbn kwÿm\ k¿°m-cp-I-fn¬ \n∂pw A[n-Imcw ]mtZ-inI cW
ÿm]-\-ß-fn-te°v ssIam-dp-∂-Xn\v `c-W-L-S\m hyh-ÿ- sNøp∂p. `c-W-L-S-\ hn`m-h\w sNbvX
]Im-cw A[n-Im-c-hn-tI-µo-I-cWw A£-cm¿∞-Øn¬ \S-∏n-em°nb GI kwÿm\w tIc-f-am-Wv.
D∂-X-ti-Wn-bn¬ \n£n-]vX-am-bn-cn-°p∂ (tIµw/kwÿm\w) A[n-Im-csØ IogvØ- n-te°v (]mtZ-
in-Iw) ssIam-dp-I-bmWv A[n-Im-c-hn-tI-µo-I-c-Ww. A[n-Im-c-hn-tI-µo-I-c-W-Øn-eqsS ]mtZ-inI c-
W-Iq-S-Øn\v kzbw -cW k¿°m-cmbn ]h¿Øn-°m-\p≈ kml-Ncyw D≠m-IWw. kzbw- -cW k¿°m-
cm-I-W-sa-¶n¬ Fs¥√mw thWw?
i) kzbw-`-c-Wm-h-Imiw
ii) hy‡-amb Npa-X-e-Iƒ
iii) hn`-h-tkm-X- p-Iƒ
iv) DtZym-K-ÿ-˛-ÿm]\ kwhn-[m\w
v) \nb-a-߃, N´-߃
Chsb√mw tIc-f-Ønse Xt±-i-`-cW ÿm]-\-߃°v \¬In-bn´p-≠v.
A[n-Imcw P\-߃°v F∂-XmWv tIc-f-Ønse A[n-Im-c-hn-tI-µo-I-c-W-Øns‚ apZm-hm-Iyw. A[n-
Imcw Xmsg-Ø-´n-te-°v ssIam-‰w sNø-s∏´p F∂p-am-X-a√ P\m-[n-]Xy XXz-ß-fne[n-jvTn-X-hpamWv
tIc-f-Ønse A[n-Im-c-hn-tI-µo-I-cWw. HºXmw ]©-h-’c ]≤-Xn-bn¬ (1997-˛2002) P\-Io-bm-kq-X-
W-Øn-eq-sS-bmWv tIc-f-Øn¬ A[n-Im-c-hn-tI-µo-I-cWw \S-∏n-em-°n-b-Xv. ]mtZ-in-Im-kq-X-W-Øn-
epw, \n¿∆-l-W-Ønepw tamWn‰dnw-Knepw P\-߃°v ]mapJyw \¬Ip-I-bm-bn-cp∂p P\-Io-bm-kq-X-
W-Øn-eq-sS. P\m-[n-]Xy A[n-Im-c-hn-tI-µo-I-cWØneqsS Nph-sS-∏-d-bp∂ kZv`-cW khn-ti-j-X-
Iƒ km[y-am-Ipw.
i) kzbw -c-Wm-h-Imiw Dd-∏p-h-cp-ج (Autonomy)ii) `c-W-Øn¬ P\-]-¶m-fnØw Dd-∏p-h-cp-ج (Participation)iii) `c-W-Øn¬ kpXm-cyX Dd-∏p-h-cp-ج (Transparency)iv) Imcy-£-a-X-bp≈ cWw (Efficiency)v) P\-ß-tfm-Sp≈ DØ-c-hm-ZnØw \nd-th-‰¬ (Accountability)vi) F√m-h¿°pw Xpeyhpw ]£-]m-X-c-ln-X-hp-amb Ah-kcw (Equity)vii) P\m-`n-]m-b-ß-tfm-Sp≈ ]Xn-Ic-Wm-fl-IX (Responsivenes)viii) \nb-Xhpw \oXn-]q¿∆-hp-amb `cW ]Inb (Due Process)
tIcfØnse ]mtZ-inI c-W-kw-hn-[m\w1
12
3
3.5. ]mtZ-inI k¿°mcpw ]mtZ-inI `c-W- hy-h-ÿbpw
]mtZ-inI k¿°m¿ (Local Government) F∂m¬ Xnc-s™-Sp-°-s∏-Sp∂ P\-]-Xn-\n-[n-Ifpw B
k¿°m-cns‚ `mK-amb ÿm]-\-ßfpw DtZym-K-ÿcpw Kma-k-`bpw tN¿∂-XmWv. ]mtZ-inI `c-W-hy-
hÿ (Local Governance) F∂m¬ ]mtZ-inI k¿°m-cn\v ]pdsa Ab¬Iq-´-߃, hm¿UvX-e-Øn-
ep≈ hnhn[ IΩn-‰n-Iƒ, Xt±-i-`-cW ÿm]-\-X-e-Øn-ep≈ hnhn[ IΩn-‰n-Iƒ, hnhn-[-ß-fmb P\-
Iob kan-Xn-Iƒ, k∂≤ kwL-S-\-Iƒ, k∂≤ ]h¿Ø-I¿ XpSßn ]mtZ-inI `c-W-Øn¬
Dƒt®¿°m≥ Ign-bp∂ apgp-h≥ kwhn-[m-\-ßfpw tNcp-∂-XmWv.
3.6. tIc-f-Ønse ]mtZ-inI `c-W- kw-hn-[m\w
]mtZ-inI `cW
kwhn-[m\w
Hmw_p-Uvkvam≥A∏-te‰v
-Sn-_q-W¬Xnc-s™-Sp∏v
IΩo-j≥
kwÿm\ hnI-k\
Iu¨kn¬[\-Imcy IΩo-j≥
\K-c-]menI ÿm]-\-߃
ap\n-kn-∏¬
Iu¨kn-ep-Iƒ
ap\n-kn-∏¬
tIm¿∏-td-j-\p-Iƒ
XXne ]©m-b-Øp-Iƒ
Kma-
]-©m-bØpIƒ
tªm°v
]©m-bØpIƒ
Pn√m
]©m-b-Øp-Iƒ
Kma-k-`-Iƒhm¿Uv k`-Iƒ/hm¿Uv IΩn-‰n-Iƒ
3.7. tIc-f-Ønse Xt±-ikzbw- -cW ÿm]-\-߃
tIcf ]©m-bØv cmPv \nbaw (1994) ]Imcw XnXe ]©m-b-Øp-Ifpw (Km-a-]-©m-b-Øp-Iƒ,
tªm°v ]©m-b-Øp-Iƒ, Pn√m ]©m-b-Øp-Iƒ) tIcf ap\n-kn-∏m-en‰n \n-ba (1994) ]Imcw \K-
c]menIm ÿm]-\-ßfpw cq]o-Ir-X-am-bn-´p-≠v F∂v kqNn-∏n-®p-ht√m. 2010 se Xt±-i-`-cW ÿm]-\-
ß-fp-sS FÆw, hm¿Up-I-fpsS FÆw, AwK-kwJy F∂nh ]´nI 1 ¬ sImSp°p-∂p.
]´nI 1 : Xt±i `cW ÿm]-\-߃ (tI-c-fw)
Ia Xt±-i-`-cW ÿm]\w Xt±-i-`-cW hm¿Up-I-fpsS AwK-kwJy (hm¿Up-Iƒ)
\º¿ ÿm]-\-Øns‚ FÆw (2010)
FÆw (2010) Ipd™ IqSnb
(2010) FÆw FÆw
1. Kma-]-©m-bØv 978 16680 13 23
2. tªm°v ]©m-bØv 152 2093 13 23
3. Pn√m ]©m-bØv 14 332 16 32
4. ap\n-kn-∏m-en‰n 60 2216 26 52
5. ap\n-kn-∏¬ tIm¿∏-td-j≥ 5 359 55 100
BsI 1209 21680 - -
t_mIvkv 1 : ]mtZ-inI `c-W- kw-hn-[m\w
13
(i) P\-kw-Jysb ASn-ÿm-\-am-°n-bmWv hm¿Up-I-fpsS FÆw \n›-bn-°p-∂Xv (Np-a-Xe kwÿm\
k¿°m-cn-\v).
(ii) Hcp `c-W-k-an-Xn \ne-hn¬ h∂m¬ AXns‚ Imem-h[n°p≈n¬ hm¿Up-I-fpsStbm Xt±-i-`-
cW ÿm]-\-Øn-s‚tbm AXn¿Øn am‰w hcp-Øp-∂-X-√.
(iii) Xnc-s™-Sp-°-s∏-Sp∂ P\-]-Xn-\n-[n-I-f-S-ßp∂ IΩn-‰n-bn-emWv `cWm[n-Im-cw \n£n-]vX-am-
bncn°p∂Xv.
(iv) amk-Øn¬ Ipd-™Xv Hcp Xh-W-sb-¶nepw IΩn‰n tbmKw IqSWw.
(v) \nbahyh-ÿ-Iƒ°-\p-k-cn-®p≈ A[n-Imcw hn\n-tbm-Kn-°m\pw Npa-X-e-Iƒ \nd-th-‰m\pw Xt±ikzbw-
`c-W ÿm]-\-߃°v Ah-Im-i-ap-≠v. F∂m¬ \nb-a-hy-h-ÿ-Iƒ°v hncp≤-amb Xocp-am-\-sa-Sp-
°mt\m \S-∏n-em-°mt\m ]mSn-√. AXm-bXv kzbw- -c-Wm-h-Im-i-ap-≠v, ]c-am-[n-Im-c-an-√.
(vi) Xnc-s™-Sp-°-s∏-Sp∂ P\-]-Xn-\n-[n-I-fn¬ \n∂v A≤y-£s\ (XnXe ]©m-b-Øp-Ifn¬ ]kn-
U‚ v/ap\n-kn-∏m-en-‰n-I-fn¬ sNb¿t]gvk¨/ap\n-kn-∏¬ tIm¿∏-td-j-\p-I-fn¬ tab¿) P\-]-Xn-
\n-[n-Iƒ Xnc-s™-Sp-°p-∂p.
(vii) A≤y-£-\m-Wv Xt±-i-`cW ÿm]-\-Øns‚ Imcy-\n¿∆-lW A[n-Im-c-ÿ≥ (No^v FIvkn-
Iyq-´ohv AtXm-dn-‰n).
(viii) skI-´-dn-bmWv Imcy\n¿∆lW DtZym-K-ÿ≥
(ix) ÿm]-\-ta-[m-hn-Iƒ FIvkv H^otjym skI-´-dn-am-cm-Wv.
(x) Xnc-s™-Sp-∏p-ambn _‘-s∏´ apgp-h≥ Npa-X-e-Ifpw (hm¿Uv hn`-P-\w, kwh-cW aWvU-e-ßfpw
ÿm\-ßfpw \n›-bn-°¬, AwK-ß-fpsS Xnc-s™-Sp-∏v, A≤y£ Xnc-s™-Sp-∏v, Ãm≥UnwKv
IΩn‰n Xncs™Sp∏v XpS-ßn-b-h) Xnc-s™-Sp∏v IΩo-j-\mWv \nd-th-‰p-∂Xv.
3.8. k¿°m¿ ÿm]-\-ßfpw DtZym-K-ÿcpw
A[n-Im-c-hn-tI-µo-I-c-W-Øns‚ `mK-ambn AXXv ]tZ-i-Øp≈ k¿°m¿ ÿm]-\-ßtfbpw Ah-
bnse DtZym-K-ÿ-tcbpw ]mtZ-inI k¿°m-cp-Iƒ°v ssIam-dn-bn-´p-≠v. Irjn-`-h≥, arKm-ip-]-Xn,
Atem-∏-Xn-˛-B-bp¿t∆-Z-˛-tlm-antbm Bip-]-Xn-Iƒ, A¶-W-hm-Sn-Iƒ, k¿°m¿ ss]adn kvIqfp-Iƒ
XpS-ßn-b-h-sb√mw C∂v Kma-]-©m-b-Øp-I-fp-tStbm \K-c]menIm ÿm]-\-ß-fp-tStbm \nb-¥-W-
Øn-ep≈hbm-Wv. Ch-bnse DtZym-K-ÿ-sc√mw _‘-s∏´ Xt±-i-`-cW ÿm]-\-Øns‚ \nb-¥-W-
Øn-ep≈ DtZym-K-ÿ-cm-Wv. CXp-t]mse tªm°v-˛-Pn-√m-˛]-©m-b-Øp-Iƒ°pw AXXv Xe-ß-fn-ep≈
ÿm]-\-ßfpw Ah-bnse DtZym-K-ÿ-tcbpw ssIam-dn-bn-´p-≠v.
Xt±-i-`-cW ÿm]-\-Øns‚ hnhn[ hnj-b-ta-J-e-I-fn-ep≈ ]h¿Ø-\-߃ (DZm: Irjn, hnZym-
`ym-kw, BtcmKyw XpSßnbh) Cu ÿm]-\-ß-fn-eq-tSbpw DtZym-Kÿcneq-tS-bp-amWv \S-∏n-em-°p-
∂-Xv. Xt±-i-`-cW ÿm]\w Xocp-am-\-߃ FSp-°p-tºmƒ \nb-a-]-chpw kmt¶-Xn-Ihpw kmºØnI-
hp-amb hnZKv[ D]-tZiw \¬tI-≠Xv Ch-bnse DtZym-K-ÿ-cpsS DØ-c-hm-Zn-Ø-am-Wv.
tIcfØnse ]mtZ-inI c-W-kw-hn-[m\w1
14
3
IΩn‰n kwhn-[m-\-߃, P\-Iob kwhn-[m-\-߃
4
4.1. Xt±i `cW ÿm]-\-ßfpw IΩn‰n kwhn-[m-\hpw
Iq´p-Ø-c-hm-ZnØØne-[n-jvTn-X-amWv tIc-f-Ønse ]mtZ-inI k¿°m¿ kwhn-[m-\w. Hcp hy‡n-
bn¬ A[n-Imcw tIµo-I-cn-°p-∂n-√. ]©m-b-Øn¬ \n£n-]vX-am-bn-´p-ff Npa-X-e-Iƒ \nd-th-‰p-∂-
Xn\mbn Xocp-am-\-߃ ssIs°m-f-fm-\p-ff A[n-Imcw `c-W-k-an-Xn-°m-Wv. ^e]-Z-amb Xo-cp-am-\-
߃ ssIs°m-f-fp-∂-Xn\pw FSpØ Xocp-am-\-ß-fpsS \n¿∆-lWw Imcy-£-a-am-°p-∂-Xn\pw th≠n
hnhn[ IΩn-‰n-Iƒ D≠m-bn-cn-°-W-sa∂pw hyhÿ sNbvXn-´p-≠v. CXn¬ \n∂v hy‡-am-Ip-∂-sX-
¥mWv? ]©m-b-Øn¬ Xocp-am-\-sa-Sp-°p-∂Xpw Ah \S-∏n-em-°p-∂Xpw H‰-°-√, Iq´m-bva-tbm-sS-bm-
Wv. AXp-sIm-≠p-Xs∂ ]©m-bØv sNøp∂ F√m Imcy߃°pw Iq´p-Ø-c-hm-ZnØw Dd-∏m-°m≥
Ign-bWw. ]©m-b-Ønse hnhn[ IΩn‰n kwhn-[m-\-߃ Fs¥m-s°-bm-sW∂v t\m°mw.
4.1. Xt±i `cW ÿm]-\-ßfpw IΩn‰n kwhn-[m-\hpw
4.2. Ãm‚nwKv IΩn-‰n-Iƒ (]-©m-bØv cmPv BIvSv, hIp∏v 162)
4.3. Ãm‚nwKv IΩn-‰n-I-fnse AwK-߃
4.4. Ãm‚nwKv IΩn-‰n-Ifpw Ah ssIImcyw sNtø≠ hnj-b-ßfpw
(h-Ip∏v 162 F)
4.5. Ãnb-dnwKv IΩn‰n (h-Ip∏v 162 _n)
4.6. ]h¿Ø\IΩn-‰n-Iƒ (h-Ip∏v 163)
4.7. k∫v IΩn‰nIƒ (h-Ip∏v 164 (1)
4.8. hm¿Uv IΩn‰nIƒ (h-Ip∏v 164 (2))
4.9. tPmbn‚ v IΩn‰nIƒ (h-Ip∏v 165)
4.10. P\-Iob kwL-S\m kwhn-[m-\-߃
15
4.2. Ãm‚nwKv IΩn-‰n-Iƒ (]-©m-bØv cmPv BIvSv, hIp∏v 162)
]©m-b-Øp-Iƒ°v \nc-h[n Npa-X-e-I-fp-≠v. Ah-bn¬ H∂p-t]mepw hn´p-t]m-ImsX hnhn[ Ãm‚nwKv
IΩn-‰nIƒ°v \¬In-bn-´p-≠v. ]©m-bØv GXv hnj-bsØ kw_-‘n®pw Hcp Xocp-am-\-sa-Sp°pw apºv
kq£va-ambpw hni-Z-ambpw A°mcyw ]cn-tim-[n-t°≠Xp≠v. Cu ]cn-tim-[\ AXmXv Ãm‚nwKv
IΩn‰n tbmK-Øn¬ \SØn, AhnsS Xocp-am-\-sa-SpØ tij-am-bn-cn-°Ww GsXmcp hnj-bhpw AP-
≠-bmbn `c-W-k-anXn tbmK-Øn¬ htc-≠-Xv. ]©m-bØv FSp-°m\p-t±-in-°p∂ GsXmcp Xocp-am-
\hpw BZyw N¿® sNbvXv Xocp-am\n-°p∂ thZn GsX-¶n-ep-samcp Ãm‚nwKv IΩn-‰n-bmbncn-°-Ww.
am-X-a-√, ]©m-bØv Hcp hnjbw kw_-‘n®v FSpØ Xocp-am\w Imcy-£-a-ambn \S-∏n-em-°p∂p
F∂v Dd∏v hcp-tØ≠ Npa-X-ebpw _‘-s∏´ Ãm‚nwKv IΩn-‰n-°p≠v.
4.3. Ãm‚nwKv IΩn-‰n-I-fnse AwK-߃
Xnc-s™Sp-°-s∏´ P\-]-Xn-\n-[n-Iƒ amX-amWv Ãm‚nwKv IΩn-‰n-I-fnse AwK-߃. ]kn-U‚ v
Hgn-sI-bp-ff Xnc-s™-Sp-°-s∏´ F√m AwK-ßfpw GsX-¶n-ep-samcp Ãm‚nwKv IΩn-‰n-bn¬ AwK-am-
Wv. F∂m¬ HcwKw H∂n¬ IqSp-X¬ Ãm‚nwKv IΩn-‰n-bn¬ Dƒs∏-Sp-∂Xpa-√. Hmtcm Ãm‚nwKv IΩn-
‰n-bnepw Hcp h\nXm AwKw \n¿_-‘-ambpw D≠m-bn-cn-°-Ww. F√m Ãm‚nwKv IΩn‰nIƒ°pw, B
Ãm‚nwKv IΩn‰nbnse AwK-߃°n-S-bn¬ \n∂v Xnc-s™-Sp-°-s∏´ Hcp sNb¿t]-gvk¨ D≠m-bn-cn-
°pw. [\-Imcy Ãm‚nwKv IΩn-‰n-bpsS sNb¿t]gvk¨ sshkv]-kn-U‚ v Xs∂ Bbn-cn-°-Ww. ]©m-
bØv ]kn-U‚ v F√m Ãm‚nwKv IΩn-‰n-I-fnepw thm´-h-Im-i-an-√mØ FIvkv H^otjym AwK-am-Wv.
Hmtcm Ãm‚nwKv IΩn-‰nbpw hnfn-®p-tN¿°p-∂-Xn\pw tbmK-ß-fpsS lmP¿, an\nSvkv F∂nh tcJ-
s∏-SpØn kq£n-°p-∂-Xn-\p-ambn ]©m-bØv Hm^o-knse Hmtcm DtZym-K-ÿ¿°v Hm^okv Hm¿U¿
hgn Npa-Xe \n›-bn®p \¬I-Ww. skI-´dn Ãm‚nwKv IΩn‰n tbmK-ß-fn¬ ]s¶-Sp-°p-Ibpw thWw.
[\-Imcyw
hnI-k\w
hnZym-`ymkw
BtcmKyw
Ãnb-dnwKvv
IΩn-‰n-Iƒ
Kma-k`
Kma-k`/
k_v I-Ωn‰n
hm¿Uv
I-Ωn‰n
k_v
I-Ωn‰n
]h¿Ø\
I-Ωn‰n
]©m-bØvÃm‚nwKv
IΩn‰nIƒ
s]mXp-a-cm-aØv
(Pn√m-]-©m-b-Øp-
I-fn¬ amXw)
t£a-Imcyw
t_mIvkv 2 : ]©m-b-Øp-I-fnse P\-]-Xn-\n[n kwhn-[m-\hpw IΩn-‰n-Ifpw
IΩn‰n kwhn-[m-\-߃,
P\-Iob kwhn-[m-\-߃1
16
4
4.4. Ãm‚nwKv IΩn-‰n-Ifpw Ah ssIImcyw sNtø≠ hnj-b-ßfpw (h-Ip∏v 162F)
]´nI 2 : Kma]©m-bØv Ãm‰nwKv IΩn-‰n-Iƒ
Ia Ãm‚nwKv I-Ωn‰n ssIImcyw sNtø≠ hnj-b-߃
\º¿
1. [\-Imcyw [\-Imcyw, \nIpXn, A°u-≠p-Iƒ,HmUn‰v, _P‰v, s]mXp`cWw, \nIpXn
A∏o¬, a‰v Ãm‚nwKv IΩn‰nIƒ°v \¬-Inbn-´n√mØ Imcy-߃.
2. hnI-k\w hnI-k\ Bkq-XWw, kmaq-lnIw, kmº-ØnImkq-XWw, πm\nwKv,
kvt]jy¬ Bkq-XWw,Irjn,aÆv kwc-£Ww, kmaqlyh\h¬°-cWw,
arK-kw-c-£Ww, £oc-hn-I-k\w, sNdpInS Pe-tk-N\w, a-’y-_-‘\w,
s]mXp-a-cm-aØv, sNdp-InS hyh-kmbw, ]m¿∏nS kuIcyw, sI´nS \n¿Ωm-W-
ß-fpsS \nb-¥Ww, sshZypXn.
3. t£a-Imcyw ]´n-I-PmXn˛]´n-I-h¿§ hnI-k\w, kvXoI-fp-sSbpw Ip´n-I-fp-sSbpw hnI-k\w,
kmaq-ly-t£aw, kmaq-ly-kpc-£m-]-h¿Ø\w, tNcn-]-cn-jvI-cWw, Zmcn-Zy-
\n¿Ωm¿÷\w, s]mXp-hn-X-cW kº-Zmbw.
4. Btcm-Kyhpw s]mXp-P-\m-tcmKyw, ipNo-I-cWw, ip≤-Pe hnX-cWw (Ip-Sn-sh-f-fw), Agp-
°p-Nm¬, ]cn-ÿnXn, Iebpw kwkvIm-chpw hnt\m-Zhpw, hnZym-`ymkw.
]´nI 3 : tªm°v ]©m-bØv Ãm‚nwKv IΩn-‰n-Iƒ
Ia Ãm‚nwKv I-Ωn‰n ssIImcyw sNtø≠ hnj-b-߃
\º¿
1. [\-Imcyw [\-Imcyw, A°u-≠pIƒ, HmUn‰v, _P‰v, s]mXp`cWw, a‰v Ãm‚nwKv
IΩn‰nIƒ°v \¬-Inbn-´n√mØ Imcy-߃.
2. hnI-k\w hnI-k\ Bkq-XWw, kmaq-lnIhpw kmº-ØnIhpw, πm\nwKv, Irjn, a’y-
_-‘\w, arK-kw-c-£Ww, sNdp-InS Pe-tk-N\w, s]mXp-a-cm-aØv, ]m¿∏nS
kuIcyw, sshZypXn, \o¿adn ]cn-]m-e\w, sNdp-InShyh-kmbw.
3. t£a-Imcyw ]´n-I-PmXn˛]´n-I-h¿§ hnI-k\w, kvXoI-fp-sSbpw Ip´n-I-fp-sSbpw hnI-k\w,
kmaq-ly-t£aw, Zmcn-Zy-\n¿Ωm¿÷\w, s]mXp-hn-X-cW kº-Zmbw.
4. Btcm-Kyhpw s]mXp-P-\m-tcmKyw, ]cn-ÿnXn, hnZym-`ymkw, Iebpw kwkvIm-chpw, hnt\m-
Zhpw.
hnZym-`ym-khpw
hnZym-`ym-khpw
17
]´nI 4 : Pn√m ]©m-bØv ˛ Ãm‚nwKv IΩn-‰n-Iƒ
Ia Ãm‚nwKv I-Ωn‰n ssIImcyw sNtø≠ hnj-b-߃
\º¿
1. [\-Imcyw [\-Imcyw, A°u-≠p-Iƒ , HmUn‰v, _P‰v, s]mXp`cWw, a‰v Ãm‚nwKv
IΩn‰nIƒ°v \¬-ImØ Imcy-߃.
2. hnI-k\w hnI-k\ Bkq-XWw, kmaq-lnIw ˛ kmº-ØnIw Bkq-XWw, Irjn, aÆv
kwc-£Ww, arK-kw-c-£-Ww, sNdp-InS Pe-tk-N\w, a’y-_-‘\w, sNdp-
InS hyh-kmbw, sshZypXn.
3. s]mXpa-cm-aØv s]mXp-a-cm-aØv, ]m¿∏nS hnI-k\w, kvt]jy¬ πm\nwKv, ]cn-ÿnXn.
4. Btcm-Kyhpw s]mXp-P-\m-tcmKyw, hnZym-`ymkw.
hnZym-`ym-khpw
5. t£a-Imcyw kmaq-ly-t£aw, kvXoI-fp-sSbpw Ip´n-I-fp-sSbpw hnI-k\w, ]´n-I-PmXn˛]´n-
I-h¿§ hn-Ik\w, Zmcn-Zy-\n¿Ωm¿÷\w.
4.5. Ãnb-dnwKv IΩn‰n (h-Ip∏v ˛ 162 _n)
Ãm‚nwKv IΩn‰nIfpsS ]h¿Ø\ßsf GtIm-]n-∏n-°p-∂-Xn-\pw, GsX-¶nepw Ãm‚nwKv IΩn‰n
]h¿Ø\cln-X-am-Ip-tºmƒ AXn¬ CS-s]-Sp-∂-Xn\pw ]©m-bØv G¬∏n-®p-sIm-SpØ a‰v GsX-
¶nepw Npa-XeIƒ \n¿h-ln-°p-∂-Xn\pw th≠n-bmWv Ãnb-dnwKv IΩn-‰n. ]kn-U‚pw Ãm‚nwKv IΩn‰n
sNb¿am-∑mcpw BWv Ãnb-dnwKv IΩn-‰nbnse AwK-߃. Ãnb-dnwKv IΩn-‰n tbmK-ß-fn¬ skI-´dn
]s¶-Sp-°-Ww.
]©m-b-Øns‚ hnhn[ ]h¿Ø-\-ß-fn¬ ]©m-b-Øp-Isf klm-bn-°p-∂-Xn\v ]h¿Ø\ IΩn-
‰n-Iƒ, k_vI-Ωn-‰nIƒ, hm¿Uv IΩn-‰nIƒ, tPmbn‚ v IΩn‰nIƒ F∂nh cq]o-I-cn-°m-hp-∂-XmWv.
4.6. ]h¿Ø\IΩn-‰n-Iƒ (h-Ip∏v ˛ 163)
Irjn, ipNnXzw, hm¿Øm hn\nabw, s]mXp-P-\m-tcmKyw, hnZym`ymkw XpS-ßnb hnj-b-ß-fn¬
]©m-b-Øn\p ]h¿Ø\ IΩn-‰n-Iƒ cq]oI-cn°mw. ]©m-bØv
]kn-U‚pw, AwK-ß-fpsS CS-bn¬ \n∂pw sXc-s™-SpØ
\men¬ Ihn-bmØ AwK-ßfpw, ]©m-bØp \ma-\n¿t±iw
sNøp∂ \men¬ Ihn-bmØ AwK-ßfpw (thm´-h-Imiw C√)
AS-ßp-∂-XmWv ]h¿Ø\ IΩn‰n.
4.7. k∫v IΩn‰nIƒ (h-Ip∏v 164 ˛ (1)
Ãm‚nwKv IΩn-‰n-bp-sStbm, ]h¿Ø-\-I-Ωn‰n-bp-sStbm, GsX-
¶nepw ]Wntbm t]mPIvt‰m \S-∏m-°p-∂-Xn¬ klm-bn-°p-∂-
Xn-\p≈ kan-XnbmWv k_v IΩn‰n. ]©m-bØv `c-W-k-anXn
AwK-ßfpw ]©m-bØv \ma-\n¿t±iw sNø-p∂ AwK-ßfpw
(thm-´-h-Imiw C√) Cu IΩn-‰n-bn¬ Dƒs∏-Sp∂p.
1
18
4 IΩn‰n kwhn-[m-\-߃,
P\-Iob kwhn-[m-\-߃
4.8. hm¿Uv IΩn‰nIƒ (h-Ip∏v 164 (2))
Hmtcm hm¿Un-t‚bpw X\-Xmb Bh-iy-߃ ]Tn®v dnt∏m¿´v sNøp∂-Xn\v cq]-h¬°-cn-°p∂
hm¿Uv IΩn-‰n-bn¬ _‘-s∏´ hm¿Unse AwKhpw ]©m-bØv \ma-\n¿t±iw sNøp∂ Xt±i
hmkn-I-fp-w AwK-ß-fmbncn-°pw. hm¿Uv saº-dmWv Cu IΩn-‰n-bpsS A≤y-£≥.
4.9. tPmbn‚ v IΩn‰nIƒ (h-Ip∏v ˛ 165)
]©m-b-Øn\v Ht∂m AXn-e-[n-Itam Xt±i `cW ÿm]-\-ß-fp-ambn tN¿∂v Iq´p-Ø-c-hm-Zn-Ø-
ap≈ ]h¿Ø-\-ß-fpsS Bh-iy-Øn-tebv°v, _‘-s∏´ ]©m-b-Øp-Iƒ°v ]mXn-\n-[y-ap-≠mIpw
hn[w tPmbn‚ v IΩn‰n cq]o-I-cn°mw. ]©m-bØv ap≥ssI FSptØm, k¿°m¿ Bh-iy-s∏-Sp-tºmsgm
BWv tPmbn‚ v IΩn‰n cq]o-I-cn-°p-∂Xv.
4.10. P\-Iob kwL-S\m kwhn-[m-\-߃
P\m-[n-]Xy `cW hyh-ÿ-bn¬ P\-߃°v hnizm-k-ap-≠m-°-W-sa-¶n¬ Ah¿°v `c-W-Øn¬
]¶m-fn-Ø-ap-≠m-I-Ww. P\-߃ tIhew ]P-Itfm KpW-t`m-‡m-°tfm BI-cp-Xv. Xocp-am-\-߃
FSp-°p-∂-Xnepw AXv \S-∏m-°p-∂-Xnepw \S-∏m-°nb Imcy-߃ hne-bn-cp-Øp-∂-Xn-epw P\-߃°v
]¶mfnI-fm-Im≥ Ign-bp-tºmƒ amXta P\m-[n-]Xyw ^e-h-Øm-hp-I-bp-≈p.
P\-ß-tfbpw P\-Iob kwL-S\m kwhn-[m-\-ß-tfbpw Dƒs°m≈p∂Xm-bn-cn-°Ww ]mtZ-inI
`cW hyhÿ F∂v t\csØ kqNn-∏n-®p-h-t√m. P\-ß-tfbpw P\-Iob kwL-S\m kwhn-[m-\-ß-
tfbpw `c-W-Øn¬ ]¶m-fn-I-fm-°-Ww.
Kma-k- -Iƒ, BIvSv ]Imcw kzbw cq]oIrXam-Ip∂ P\-Iob kwL-S\m kwhn-[m-\-am-Wv. ]Xy£
P\m-[n-]Xy thZn-bmbn Ahsb ]h¿Øn-∏nt°-≠-Xp-≠v. Kma-k`-Iƒ°v GXm-h-iy-Øn\pw k_vI-
Ωn‰nIƒ cq]o-I-cn-°m-hp-∂-Xm-Wv.
]©m-b-Øns‚ F√m s]mXp-P-\m-tcmKy ÿm]-\-ß-fp-sSbpw ssZ\w-Zn\ ]h¿Ø-\-ßfn¬ ]©m-
b-Øns\ klm-bn-°p-∂-Xn-\mbn BIvSv ]Imcw Hmtcm Btcm-Ky-ÿm-]-\-Øn\pw Hcp amt\-PnwKv
IΩn-‰n- D≠m-bn-cn-°p-∂-Xm-Wv. ]kn-U‚ v Cu IΩn-‰n-bpsS sNb¿am-\pw Btcm-Ky- -hn-Zym- ymk Ãm‚nwKv
IΩn‰n sNb¿am≥ sshkvsN-b¿am\pw saUn-°¬
Hm^o-k¿ I¨ho-\-dp-ambncn°pw.
k¿°m¿ \n¿t±-im-\p-k-cWw cq]o-I-cn-°-s∏-Sp-
Ibpw ]h¿Øn®p hcn-Ibpw sNøp∂ P\-Iob
kan-Xn-I-fmWv ]n.-Sn.-F.Iƒ, ]mS-ti-Jc kan-Xn-Iƒ,
A¶WhmSn sh¬s^-b¿ IΩn-‰n-Iƒ, IpSpw-_io
Ab¬°q-´ -ßfpw, F. -Un. -F-kv .Ifpw, kn. -
Un.Fkv.Ifpw, KpW-t`m‡r kan-Xn-Iƒ, sS≠¿
]h¿Øn-Iƒ°p≈ tamWn-‰-dnwKv kan-Xn-Iƒ,
]≤Xn Bkq-X-W-Øn-\m-bp≈ h¿°nwKv Kq∏p-
Iƒ, ]≤Xn tamWn-‰-dnw-Kn-\m-bp≈ tamWn-‰-dnwKv
kan-Xn-Iƒ, h\-kw-c-£W kan-Xn-Iƒ, Ct°m
19
Uh-e-∏vsa‚ v skmssk-‰n-Iƒ, hm¿UvXe Btcm-Ky-˛-ip-Nn-Xz-˛-t]m-jW kan-Xn-Iƒ, PmKX kan-Xn-
Iƒ apX-em-bh ta¬∏-d™hsb√mw ]mtZ-inI c-W-˛-hn-I-k\ ]h¿Ø-\-ß-fn¬ ]¶m-fn-I-fm-°m≥
]tXyIw i≤n-t°-≠-XmWv.
ta¬]-d-™h IqSmsX dkn-U‚ vkv At m-kn-tb-j-\p-Iƒ, ¢∫p-Iƒ, hmb-\-im-e-Iƒ, bph-P\
sXmgnem-fn-˛-I¿j-I-˛-k¿∆o-kv-˛-s]≥j-t\gvkv kwL-S-\-Iƒ, a‰v k¿°m¿ CXc kwL-S\Iƒ apX-
em-b-h-sbbpw Dƒs°m-≈p-∂-Xm-IWw ]mtZ-inI `cW kwhn-[m-\w. F¶n¬ amXta kpXm-cyhpw
Imcy-£-ahpw P\-]-¶m-fnØ ]q¿Æ-amb ]mtZ-inI `cWw km£m-XvI-cn-°-s∏-Sp-I-bp-≈p.
1
20
4 IΩn‰n kwhn-[m-\-߃,
P\-Iob kwhn-[m-\-߃
P\-]-Xn-\n-[n-I-fpsS Npa-X-e-Ifpw
DØ-c-hm-Zn-Ø-ßfpw
5
5.1. P\-]-Xn-\n-[n-I-fpsS Npa-X-e-Iƒ
5.2. ]kn-U‚ns‚ DØ-c-hm-ZnØ-ß-fpw Npa-X-e-Ifpw
5.3. sshkv ]-kn-U‚ns‚ A[n-Im-c-ßfpw Npa-X-e-Ifpw
5.4. Ãm‚nwKv IΩn‰n sNb¿ams‚ DØ-c-hm-Zn-Ø-ßfpw Npa-X-e-Ifpw
5.5. ]©m-bØv AwK-ßfpsS Npa-X-e-Ifpw DØ-c-hm-Zn-Øßfpw
5.6. DtZym-K-ÿcpw P\-]-Xn-\n-[n-Ifpw XΩn-ep≈ _‘w
1 ]©m-bØv cmP BIvSv, A≤ymbw XIV ¬ \n∂pw IqSp-X¬ hni-Zmw-i-߃ e`n-°p-∂-Xm-Wv.
5.1. P\-]-Xn-\n-[n-I-fpsS Npa-X-e-Iƒ1
P\m-[n-]Xy hyh-ÿ-bn¬ c-W-]-chpw \b-]-c-hp-amb Xocp-am-\-߃ FSpt°≠Xpw FSpØ Xocp-
am-\߃ DtZym-Kÿ kwhn-[m-\-Øn-eqsS \S-∏n-em-°-s∏-Sp-∂p-s≠-∂p-d-∏m-t°-≠Xpw P\-]-Xn-\n-[n-
I-fm-W-t√m. ]©m-bØvcmPv kwhn-[m-\-Øn¬ P\-]-Xn-\n[n-I-fpsS Npa-X-e-Ifpw DØ-c-hm-Zn-Ø-ßfpw
Fs¥m-s°-bmWv? Hcp P\-]-Xn-\n-[n-°v, P\-]-Xn-\n[n F∂ \ne-bn¬ Xs∂ hyXykvX tdmfp-Iƒ
hln-t°-≠-Xm-bn-´p-≠v. DZm-l-c-W-ambn, hm¿Uv saº¿ F∂ Npa-Xe hln-°p-tºmƒ Xs∂ GsX-
¶nepw Ãm‚nwKv IΩn‰n sNb¿am-\mImw As√¶n¬ Ãm‚nwKv IΩn‰n saº-dm-Imw, h¿°nwKv Kq∏v
sNb¿am-\m-Imw, saº-dm-Imw. Hmtcm-cp-Øcpw `cW kanXn AwK-am-Wv. Hmtcm ÿm\-Øn\pw AXn-
\-\p-k-cn®p≈ ]tXyI Npa-X-e-Ifpw DØ-c-hm-Zn-Ø-ß-fp-ap-≠v.
5.2. ]kn-U‚ns‚ DØ-c-hm-ZnØ-ß-fpw Npa-X-e-Ifpw
* ]©m-b-Øns‚ Imcy\n¿∆-l-Wm-[n-Imcn
* ]©m-bØv tbmK߃ hnfn®v tN¿°p-I.
* ]©m-b-Øn-s‚bpw Kma-k`bp-tSbpw tbmK-Øn¬ A[y-£X
hln-°p-I, \nb¥n-°p-I.
* ]©m-b-Øn-tebpw LS-I-ÿm-]-\-ß-fn-tebpw DtZym-K-ÿ-cpsS
]h¿Ø\-߃°v s]mXp ta¬t\m´w hln-°p-I, Ahsc \nb-
¥n-°p-I, Ah-cqsS tIm¨^nU≥jy¬ dn-t∏m¿´v Xøm-dm-°p-I.
* ]©m-b-Øns‚ ]W-an-S-]m-Sp-Iƒ A[n-Ir-X-am-°p-I.
* ]©m-bØv tbmK-ß-fn¬ DtZym-K-ÿ-cpsS lmP¿ Dd-∏m-°pI.
21
* skI-´-dn, Kk-‰Uv DtZymKÿ¿ F∂n-h¿ Hgn-sI-bp≈ Po-h-\-°m-cpsS t]cn¬ IrXy-hn-tem-
]-Ønt\m, \nb-am-\p-kr-X-amb \n¿t±-iß-fpsS ewL-\-Ønt\m Dff in£m \S-]-Sn-Iƒ kzoI-
cnt°≠n-h-cp-tºmƒ k¿∆o-kn¬ \n∂v kkvs]‚ v sNøp-I.
* ^b-ep-Ifpw dn°m¿Up-Ifpw Bh-iy-s∏-Sp-I, ^b-ep-Ifnepw dn°m¿Up-Ifnepw Bhiy-amb
\n¿t±-i-߃/DØ-c-hp-Iƒ tcJmaqew \¬Ip-I. (F∂m¬ skI- -dn-bntem GsX-¶nepw DtZym-
K-ÿ-\ntem amXw \n£n-]vX-am-bn-´p≈ Ãm‰yq-´dn A[n-Im-c߃ hn\n-tbm-Kn-°p-∂-Xp-ambn
_‘-s∏´ ^b-ep-Itfm dn°m¿Up-Itfm Bh-iy-s∏-Sm≥ ]mSn√)
* X-]m-ep-Iƒ bYm-k-abw ]cn-tim-[n®v \n¿t±iw \¬Ip-I.
* \n-›n-X-]-cn[nbn¬ Ihn-bm-sX-bpf-f- I-≠nP≥kn sNe-hp-Iƒ sNøp-∂-Xn\v A\paXn \¬IpI.
* GsX-¶nepw Imc-W-h-im¬ hm¿Uv sa-º¿°v Kma-k` hnfn®p Iq´p-∂-Xn\v IgnbmsX h∂m¬
sXm´-SpØ hm¿Uv saºsd I¨ho-\-dmbn NpaX-e-s∏-Sp-Øp-I.
* saº¿am-cpsS tNmZy-߃°pw ]ta-b-߃°pw A\p-aXn \¬Ip-I.
* tbmK-k-a-bØv Ia-]-iv\-ß-fn¬ Xocp-am\sa-Sp-°p-I.
* Ãm‚nwKv IΩn‰n tbmK-Øn¬ ]s¶-Sp-°pI. (thm´-h-Imi-an-√)
* skI-´dn ka¿∏n-°p-∂ an\n‰vkv ]cn-tim-[n®v 24 aWn-°q-dn-\Iw AwKo-Imcw \¬IpI.
* _P‰v Ah-X-c-W-tbm-K-Øn¬ BapJ ]kwKw \S-Øp-I.
* Ãnb-dnwKv IΩn‰n, ]h¿Ø\ IΩn-‰n-Iƒ, tPmbn‚ v IΩn-‰n-Iƒ F∂nh hnfn®ptN¿°p-I,
A≤y£X hln°pI.
* D]-Xnc-s™-Sp-∏n¬ Xnc-s™-Sp-°-s∏-Sp∂ AwK-Øns\bpw, s]mXp Xncs™Sp∏n¬ bYm-
kabw ]Xn⁄sbSp-°m≥ Ign-bmsX h∂ AwK-Øn-s\bpw kXy-]-XnPvR sNøn°p-I.
* hm¿jn-I -[-\-Im-cy- tÉvsa‚ v Pqsse 31˛\Iw tem°¬ ^≠v HmUn-‰v A[nImcnIƒ°v
Ab®p sImSp-°p-I.
* s]¿-t^m¿a≥kv HmUn‰v dnt∏m¿´v ]©mbØns‚ ASpØ tbmK-Øn¬ ka¿∏n°p-I.
* Bh-iy-ambn hcp∂]£w ]©m-bØv tbmK-Øn¬ ImÃnwKv thm´v tcJ-s∏SpØpI.
* Bh-iy-amb kµ¿`-ß-fn¬ hnt√Pv Hm^o-k¿amsc ]©m-bØv tbmK-Øn¬ hnfn®p hcp-
ØpI.
* Jc˛-Z-h-am-en-\y-߃ bYm-k-abw \o°w-sN-øp∂Xn\v skI-´dn°v \n¿t±iw \¬IpI.
* sshkv ]-kn-U‚ v, Ãm‚nwKv IΩn‰n sNb¿am≥am¿, AwK߃ F∂n-hcpsS bmXm-∏Sn _n√p-
Iƒ ]m m°p-I.
* A\m-Y-t]-X-߃ adhp sNøp-∂-Xn\pth≠n ]Ww sNe-h-gn-°p∂-Xn\v skI´dn°v A\p-
aXn \¬Ip-I.
* Iim-∏p-im-e-Iƒ, Cd-®n-°-S-Iƒ, s]mXpam¿°-‰p-Iƒ, kzIm-cy am¿°-‰p-Iƒ F∂nh ]cn-tim-
[n-°p∂-Xn\pw Ip‰-߃ cmPn-bm-°p-∂-Xn\pw skI´-dn°v A\p-aXn \¬IpI.
* acm-aØp ]Wn-Iƒ sS≠¿ sNøp-∂-Xn-\pw Icm-dn-te¿s∏-Sp∂Xn\pw skI-´-dn°v \n¿tZiw
\¬Ip-I.
P\-]-Xn-\n-[n-I-fpsS Npa-X-e-Ifpw
DØ-c-hm-Zn-Ø-ßfpw1
22
5
* ]©m-bØv ]m m-°nb Hcp ]tabw \nb-am-\p-kr-X-a-s√t∂m ]©m-b-Øns‚ A[n-Im-cØn¬
Ihn-™-Xm-sWt∂m \S-∏n-em-°n-bm¬ a\p-jys‚ Poh-t\tbm Btcm-Ky-tØtbm s]mXp-P-\-
c-£-tbtbm A]-I-S-s∏-Sp-Øn-tb-°p-sat∂m Icp-Xp-∂p-sh-¶n¬ B kwKXn DS≥ k¿°m-
cn\p d^¿ sNøp-I.
5.3. sshkv ]-kn-U‚ns‚ A[n-Im-c-ßfpw Npa-X-e-Ifpw
* [\-Imcy Ãm‚nwKv I-Ωn-‰n sNb¿am≥ F∂ \ne-bv°p-ff Npa-X-e-Iƒ \n¿∆ln°¬
* ]kn-U-‚ns‚ A`m-h-Øntem 15 Znh-k-Øn¬ IqSp-X¬ ]kn-U‚n\v At±-l-Øns‚ Npa-X-e-
Iƒ \nd-th-‰m≥ Ign-bmsX hcp-tºmtgm ]kn-U‚ns‚ F√m A[n-Im-c-ßfpw Npa-X-e-Ifpw
sshkv ]-kn-U‚mWv \n¿∆-ln-°p-∂-Xv.
5.4. Ãm‚nwKv IΩn‰n sNb¿ams‚ DØ-c-hm-Zn-Ø-ßfpw Npa-X-e-Ifpw
* Ãm‚nwKv IΩn‰n tbmK-߃ hnfn®v Iq´p-I, A[y-£-X -h-ln-°p-I
* Ãm‚nwKv IΩn‰n sNb¿am-\p≈ tNmZy-߃°v adp-]Sn \¬Ip-I.
* Ãm‚nwKv IΩn‰n tbmK-Ønse AP-≠-Iƒ°v Ipdn∏v Xøm-
dm°n \¬Ip-I.
* Ãm‚nwKv IΩn-‰n°v th≠n _‘-s∏´ b-ep-I-fn¬ A`n-
]mbw tcJ-s∏-Sp-ØpI.
* ]kn-U‚ns‚bpw, sshkv]-kn-U-‚n-s‚bpw ÿm\-߃
Hgn-hm-bn-°n-S-∂m¬ ]kn-U‚ns‚ NpaXe Ãm‚nwKv IΩn-
‰nIa-Øn¬ (hnI-k\w, t£a-Im-cyw, BtcmKy˛ -hn-Zym-
`ymkw F∂ Ia-Øn¬) hln-°pI.
* h¿°nwKv Kq∏p-I-fpsS ]h¿Ø-\-߃°v t\XrXzw
\¬Ip-I, ]h¿Ø-\-߃ GtIm-]n-°pI.
5.5. ]©m-bØv AwK-ßfpsS Npa-X-e-Ifpw DØ-c-hm-
Zn-Øßfpw
* ]©m-bØv tbmK-ß-fn¬ IrXy-ambn ]s¶-Sp-°p-I, A`n-
]m-b-߃ tcJ-s∏-SpØpI
* ]kn-U‚ v A\p-h-Zn® AP-≠ -]-Imcw ]ta-b-߃ Ah-
X-cn-∏n-°p-I.
* tNmZy-ßfpw ]ta-b-ßfpw ]kn-U‚n\p ap≥Iq´n
\¬IpI.
* ]©mbØv tbmK-ß-fn¬ thms´-Sp∏v Bh-iy-ambn hcptºmƒ thm´p sNøp-I.
* ]©m-bØv ]tZ-isØ P\-ß-fpsS Bh-iy-ßfpw, s]mXp ]m[m-\y-ap≈ Imcyßfpw ]©m-
b-Øns‚ i≤-bn¬ sIm≠phcn-I.
-* Ãm‚nwKv IΩn‰n tbmK-ß-fn¬ ]s¶-Sp-°pI.
* Kma-k`-bpsS I¨ho-\-sd∂ \nebv°v Hmtcm aq∂p amkw IqSptºmgpw Kmak` hnfn®p
Iq´pI.
23
* ]kn-U‚ns‚bpw, sshkv]-kn-U-‚n-s‚bpw A`m-h-Øn¬ Kma-k-`-bpsS A[y-£-\m-hpI
* ]©m-b-Øns‚ A\n-hmcy Npa-X-e-Ifpw, s]mXp Npa-X-e-Ifpw taJ-em-Np-a-X-eIfpw \n¿∆-ln-
°p-∂-Xn\v klm-bn-°p-I.
* `cW\n¿∆-l-W-Øn¬ Iq´m-b -]-h¿Ø-\-ßfn¬ ]¶m-fn-bm-Ip-I.
* kzØphnh-chpw Xnc-s™-Sp-∏pIW-°p-Ifpw bYm-k-abw \¬Ip-I.
* cmPn ka¿∏n-°p-∂-Xn-\p-ff Ah-Imiw
* h¿°nwKv Kq∏v sNb¿am≥/AwKw F∂ \ne-bn¬ ]≤Xn Bkq-XW˛\n¿∆lW˛tamWn-‰-
dnwKv ]h¿Ø-\-ß-fn¬ t\Xr-Xz-]-c-amb ]¶p hln-°p-I.
* ]©m-b-Øns‚ _P‰v i≤m-]q¿∆w ]Tn-°p-Ibpw hnI-k\ ]h¿Ø-\-Øn-\p≈ D]-I-c-W-
ambn D]-tbm-K-s∏-Sp-Øp-Ibpw sNøp-I.
* IpSpw-_io Ab¬°q´w, F.Un.Fkv., kn.Un.Fkv. F∂nh-bpsS ]h¿Ø-\-ß-fn¬ klm-
bn-°pI. F.-Un.-Fkv. c-£m-[n-Im-cn-bmbn ]-h¿Øn-°p-I.
* sXmgn-ep-d∏v ]≤-Xn-bpsS hm¿UvXe tImUo-I-cW kwL-Øns‚ sNb¿am≥, hm¿UvXe
km£-cXm IΩn‰n I¨ho-\¿, IShv IΩn‰n AwKw, A¶-W-hm-Sn-I-fnse sh¬s^-b¿ IΩn‰n
sNb¿am≥ F∂o \ne-I-fn¬ ]h¿Øn-°p-I.
* Imcytijn h¿≤n-∏n-°p-∂-Xn-\p-ff ]cn-io-e\]cn-]m-Sn-I-fn¬ ]s¶-Sp-°pI.
5.6. DtZym-K-ÿcpw P\-]-Xn-\n-[n-Ifpw XΩn-ep≈ _‘w2
]©m-bØv `c-W-Øn¬ P\-]-Xn-\n-[n-Ifpw DtZym-K-ÿcpw ]c-kv]c ]qc-I-am-bmWt√m ]h¿Øn-
t°-≠-Xv. c≠p hn`m-K-Øn\pw P\-ß-tfmSv Htct]mse DØ-c-hm-Zn-Ø-ap-≠v. AXp-sIm≠pXs∂ sa®-
s∏´ cWw ImgvN shbv°p-∂-Xn\v Ccp-hn-`m-K-Øn-s‚bpw Iq´m-bva-tbm-Sp-Iq-Sn-bp-ff ]h¿Ø\w A\n-
hm-cy-am-Wv. Iq´m-bva-bn-√mØn-SØv kulr-Z-_‘w D≠m-Ins√∂v ]d-tb-≠-Xn√. Fßs\-bmWv Iq´m-
bvabpw kulr-Z_‘hpw D≠m-°n-sb-Sp-°p-I?
`c-W-I¿Øm-°ƒ F∂ \ne-bn¬ P\-ß-tfm-Sp-ff ISa \n¿∆ln-°-W-sa-¶n¬ DtZym-K-ÿ-cpsS
Bflm¿∞-amb kl-I-cWw IqSntb Ignbq F∂v P\-]-Xn-\n-[n-Iƒ°v t_m[yw thWw. ]©m-
bØv Hcp ]mtZ-inI k¿°m-cm-sW∂pw Ahn-SpsØ P\-]-Xn-\n[n kwhn-[m-\-Øns‚ \nb-¥-W-
Øn¬ ]h¿Øn-°p-∂-h-cmWv Xß-sf∂pw DtZym-K-ÿ¿°pw [mcW thWw. C°mcyw ]c-kv]cw
AwKo-I-cn-°m-\p-ff Hcp am\knIm-hÿ
c≠p hn`m-K-Øn\pw D≠m-bn-cn-°-Ww.
P\-]-Xn-\n[n kwhn-[m-\-Øns‚ \nb-
¥-Wm -[n -Im -csØ DtZym -K -ÿ¿
Dƒs°m-f-f-Ww. AXp-t]mse DtZym-K-
ÿ-cpsS s]m^-j-W¬ sshZ-Kv≤y-
sØbpw \n-b-am-\p-krX \n¿t±-i-ß-
sfbpw P\-]-Xn-\n-[n-Iƒ AwKo-I-cn-
t°≠Xp-ap-≠v. DtZym-K-ÿ-cn¬ amXw
\n£n-]vX-am-bn-´p≈ Ãm‰yq-´dn A[n-Im-
c-ß-fn¬ P\-]-Xn-\n-[n-Iƒ CS-s]-Sm≥
]mSn-√. CsX√mw shdpw D]-tZ-i-߃
amX-amtWm? ]men-°-s∏-tS-≠ D]-tZ-i-
2 2007 tIcf ]©m-bØv cmPv (Xn-c-s™-Sp-°s∏´ A[n-Im-cn-Ifpw DtZym-K-ÿcpw XΩn-ep≈ sXmgn¬]c-ambn _‘hpw
s]cp-am‰hpw) N´ßƒ
1
24
P\-]-Xn-\n-[n-I-fpsS Npa-X-e-Ifpw
DØ-c-hm-Zn-Ø-ßfpw5
߃ Xs∂. DtZym-Kÿ˛P\-]-Xn-\n[n _‘w kw_-‘n® \nb-a-ß-fnepw 2007 se tIcf ]©m-
bØv cmPv (Xn-c-s™-Sp-°-s∏´ A[n-Im-cn-Ifpw DtZym-K-ÿcpw XΩn-ep≈ sXmgn¬]-c-amb _‘hpw
s]cp-am-‰-hpw) N -ßfnepw C°m-cy-߃ hy-hÿ sNbvXn- p-≠v. Ah-bn¬ ][m-\-s∏- h NphsS sImSp-
°p-∂p.
P\-]-Xn-\n-[n-Ifpw DtZym-K-ÿcpw Ah-cn¬ \n£n-]vX-amb I¿Ø-hy-߃ \n¿∆-ln-°p-∂-
Xn¬ kulm¿±-]-c-amb kl-h¿ØnXzw ]pe¿Ø-Ww.
Ah-c-h-cpsS \nb-am-[n-jvTnX ]cn-[n-Iƒ ewLn-°-cp-Xv.
P-\-]-Xn-\n[n tcJm-aqew \¬Ip∂ \nb-am-\p-krX \n¿t±-i-߃ ]men°phm≥ DtZym-K-ÿ≥
_m-≤y-ÿ-\m-Wv.
P\-]-Xn-\n-[n-Iƒ Bh-iy-s∏-Sp∂ HutZym-KnI tcJ-Iƒ \nb-a-]-c-ambn XS sam∂pw Cs√-
¶n¬ DtZym-K-ÿ≥ \¬Im≥ _m≤y-ÿ-\m-Wv.
P\-]-Xn-\n-[n-Iƒ Xocp-am-\-߃ FSp-°p-tºmƒ D-tZym-K-ÿ-cpsS A`n-]m-b-߃°v A¿l-
amb ]cn-K-W-\-Iƒ \¬tI-≠-Xp≠v. sX‰mb Xocp-am-\-߃ aqew D≠m-Ip∂ IjvS\jvS-
߃°v _‘-s∏´ P\]-Xn-\n[n°pw DtZym-K-ÿ\pw DØ-c-hm-Zn-Øap-≠v, kmº-ØnI _m[y-
X-bp-ap-≠v.
DtZym-K-ÿ-cpsS Adnhpw A\p-`hkºØpw ]tbm-P\s∏-Sp-Øp-I, Ah-cpsS sXmgn¬]-c-
amb Ah-Im-ihpw kzmX-¥yhpw am\n-°p-I.
DtZym-K-ÿ-cpsS Npa-X-e-Iƒ IrXy-ambpw Imcy-£-a-ambpw \n¿`-b-ambpw Ahn-lnX CS-s]-S-
ep-Iƒ IqSm-sXbpw \n¿h-ln-°p-hm≥ Ahsc A\p-h-Zn-°p-I. Ah-cn¬ amXw ]-tXyIw \n£n-
]vX-amb Npa-X-e-I-fn¬ P\-]Xn\n[n-Iƒ CS-s]-Sm-Xn-cn-°p-I.
hyh-ÿ-Iƒ°v FXntcm AXo-X-tam, kzP-\-]-£-]m-X-]-c-tam, Ag-na-Xn°v CSw \¬Ip-∂-
tXm, kXy-Øn\v hncp-≤tam, kwip≤ `cW Xm¬∏-cy-Øn\v \nc-°m-ØtXm Bb ]h¿Ø-
\-ß-fn¬ P\-]-Xn-\n-[ntbm DtZym-K-ÿt\m G¿s∏-Sm≥ ]mSn-√. AXn-\mbn ]c-kv]cw kzm[o-
\n-°p-hmt\m t]cn-∏n-°p-hmt\m ]mSn-√. kzm[o\n°p-Itbm t]cn-∏n-°p-Itbm sNbvXm¬
hg-ßm≥ ]mSn-√.
]c-kv]cw am\y-X ]pe¿Øp-I, ]cp-j-amb `mjbpw BwKyhpw ]hrØn-Ifpw Ccp-Iq-´cpw
]cn-]q¿Æ-ambn Hgn-hm-°p-I.
Hcp DtZymÿt\mSv tbmK-Øn¬ lmP-cm-Ip-hm-≥ Bh-iy-s∏-´m¬ DtZym-K-ÿ≥ DØ-c-hm-
ZnØ-tØmsS tbmK-Øn¬ lmP-cmIpI.
DtZym-K-ÿ¿ tbmK-Øn¬ ]I-Sn-∏n-°p∂ A`n-]m-b߃ N¿®-I-fpsS an\n‰vkn¬ Dƒs∏-Sp-
ØpI.
P\-]Xn\n[n-I-fp-sSbpw DtZym-K-ÿcpsSbpw s]cp-am-‰-߃ Fßns\bmbn-cn-°-W-sa∂v hy‡-am-
b-t√m. F∂m¬ Hcp DtZym-K-ÿ≥ Xs‚ Npa-X-e-I-fn¬ hogvN hcp-Øn-bm¬ ]©m-b-Øn\v F¥v \S-
]SnbmWv kzoI-cn-°p-hm≥ Ign-bpI? P-\-]-Xn-\n-[n-Iƒ DtZym-K-ÿ-tcmSv tami-ambn s]cp-am-dn-bm¬
F¥p sNøpw?
]©m-b-Øn-te°v ssIam-dn-bn- p-ff ÿm]-\-ß-fnse apgp-h≥ DtZym-Kÿcpw ]©m-b-Ønse DtZym-
K-ÿcpw ]©m-b-Øns‚ \nb-¥-W-Øn-ep-f-f-h-cm-Wv. ]©m-b-Øns‚ \nb-am\pkr-X-amb \n¿t±-i-
߃ ]men-°p-hm≥ Ah¿ _m≤y-ÿ-cm-Wv.
25
skI-´-dnbpw Kk-‰Uv DtZym-K-ÿcpw Hgn-sI-bp-ff GXv DtZym-K-ÿ-t\bpw HutZym-KnI IrXy-
\n¿∆-l-W-Øn-¬ hogvN hcp-Øn-bm¬ ]-kn-U‚n\v Xs∂ kkvs]‚ v sNømw. kkvs]≥j≥
sXm´SpØp IqSp∂ ]©m-bØv tbmK-Øn¬ AwKo-I-cn-®n-cn-°-Ww.
CXp IqSm-sX, DtZym-K-ÿ¿ (sk-I-´-dnbpw Kk-‰Uv DtZym-K-ÿcpw Dƒs∏-sS) Ah-cpsS Npa-X-e-
I-fn¬ hogvN hcp-Øn-bm¬ Ahsc tbmK-Øn-te°v hnfn®p hcp-Øp-∂n\pw imkn-°p-∂-Xn\pw ]©m-
b-Øn\v A[n-Im-c-ap-≠v. tIcfm kn-hn¬ k¿∆okv ¢m n-^n-t°-j≥ I¨tSmƒ B‚ v A∏o¬ dqƒkv
]Im-c-ap-ff \S-]-Sn-Iƒ ]q¿Øn-bm°n sk≥jz¿, ss^≥, C≥In-sa‚ v/DtZym-K-I-b‰w F∂nh Xmev°m-
en-I-ambn XS-™psh-bv°¬ F∂o in-£-Ifpw ]©m-b-Øn\v \¬Imw.
ta¬∏d-™-h-sb√mw eLp-in-£-I-fm-Wv. eLp-in-£-Iƒ \¬Imt\ ]©m-b-Øn\v A[n-Im-c-ap-
≈q. IqSnb in£ \¬tI≠ Kpcp-X-c-amb Ip‰-Ir-Xy-߃°v in£m \S-]-Sn-sb-Sp-t°-≠Xv DtZym-K-
ÿs‚ amXr-h-Ip-∏m-Wv. IqSnb in£ \¬tI≠ kml-N-cy-ap-≠m-bm-¬ DtZym-K-ÿs‚ amXrhIp-∏n-
t\mSv in£m-\-S]Sn kzoI-cn-°m≥ ]©m-b-Øn\v Bh-iy-s∏-Sm-hp-∂-Xm-Wv.
DtZym-K-ÿ-tcmSv P\-]-Xn-\n-[n-Iƒ tami-ambn s]cp-am-dn-bm¬ Ah¿°v Hmw_p-Uvkvam-\n¬ ]cm-
Xn-s∏-Sm-hp-∂-Xm-Wv. Hmw_p-Uvkvam≥, ]cmXn ]cn-K-Wn-®-tijw AXn-t∑-ep≈ dnt∏m¿´v DNn-X-amb
\S-]-Sn-Iƒ°mbn k¿°m-cn-\v Ab-®p-sIm-Sp-°p-∂-XmWv.
1
26
P\-]-Xn-\n-[n-I-fpsS Npa-X-e-Ifpw
DØ-c-hm-Zn-Ø-ßfpw5
Kma-k- bpsS A[n-Im-c-ßfpw Npa-X-e-Ifpw
6
6.1. Kma-k` F∂m-se¥v?
`c-W-L-S\ AwKo-I-cn-®n-´p≈ P\-ß-fpsS thZn-bmWv Kma-k-`-/hm¿Uvk-`-. tIcf ]©m-bØv
cmPv \nbaw Kma-k-`-Iƒ°v hn]p-e-amb A[n-Imcm-hIm-i-߃ hyhÿ sNøp-∂p. Hcp ]©m-b-
Øns‚ Hmtcm \ntbm-PI aWvUehpw Hcp hm¿Uv B-Wv. Hmtcm \ntbm-PI aWvU-e-Øn-tebpw
(hm¿Uv) thm´¿ ]´n-I-bn¬ t]cp≈ F√m-hcpw Dƒs∏-Sp-∂-XmWv Kma-k`.
tIcf ]©m-bØv cmPv \nb-a-
Ønse hIp∏v 3, 3F, 3_n F∂nh
bYm-Iaw Kma-k`-bpsS LS-\,
A[n-Im-c-߃, DØ-c-hm-Zn-Ø-߃
F∂nh hni-Z-am-°p-∂p.
6.2. Kma-k - saº¿ BcmWv?
]©m-b-Ønse Hcp hm¿Unse
thm´¿ B hm¿Unse Kma-k`m
saº-dm -Wv . AXm-bXv Hcp
hm¿Unse thm´¿]-´n -I -bn¬
t]cp≈ F√m Bfp -Ifpw B
hm¿Unse Kma-k`m saº¿am-
cmWv.
6.1. Kma-k` F∂m-se¥v?
6.2. Kma-k`- saº¿ BcmWv?
6.3. Kma-k-`- kwL-Sn-∏n-t°-≠Xv BcmWv?
6.4. BcmWv Kma-k` tbmK-Øn¬ A≤y£X hln-t°-≠Xvv?
6.5. Kma-k` tbmK-߃
6.6. Kma-k` kwLm-S\w
6.7. ][m\ AP-≠-Iƒ
6.8. tNmZy-߃, \n¿t±-i-߃, ]ta-b-߃
6.9. Kma-k-` tbmKhpw saº-dpsS Atbm-Ky-Xbpw
6.10. Kma-k-`-bpsS A[n-Im-c-߃, Npa-X-e-Iƒ2
27
6.3. Kma-k- - kwL-Sn-∏n-t°-≠Xv BcmWv?
Kma-k` kwL-Sn-∏n-t°-≠Xv I¨ho-\dm-Wv. hm¿Uv sa-ºdmWv Kma-k- bp-sS I¨ho-\¿. F∂m¬
Hcp I¨ho-\¿°v Xs‚ IS-a-Iƒ \n¿∆-ln-°m≥ Ign-bmØ kml-Ncyw h∂m¬ Xt±-i-`cW ÿm]-
\-Øns‚ A≤y£\v, sXm´-Sp-Øp≈ Hcp hm¿Unse saºsd B hm¿Unse Kma-k-`-bpsS I¨ho-
\-dmbn Npa-X-e-s∏-SpØm-hp-∂-XmWv.
6.4. BcmWv Kma-k`mtbmK-Øn¬ A≤y£X hln-t°-≠Xvv?
Kma-k` tbmK-Øn¬ Kma-]-©m-bØv ]kn-U‚ v BWv A≤y-£X hln-t°-≠-Xv. ]kn-U-‚ns‚
Akm-∂n-≤y-Øn¬ sshkv ]kn-Ut≥m c≠p-t]-cp-tSbpw Akm-∂n-≤y-Øn¬ I¨ho-\tdm A≤y£X
hln-°-Ww.
6.5. Kma-k` tbmK-߃1
• Ipd™Xv aq∂p- am-k-Øn-sem-cn-°-se-¶nepw \n›-bn-°p∂ ÿeØv Kma-k`m tbmKw tNcWw.
• Hmtcm Kma-k` tbmK-Ønepw N¿® sNtø≠ AP-≠, ]kn-U-‚p-ambn IqSn-bm-tem-Nn®v skI-
´dn Xøm-dm-°-Ww.
• tbmK-߃ hnfn®v tN¿t°≠ DØ-c-hm-ZnØw I¨ho-\¿ IqSn-bmb hm¿Uv saº-dn¬ \n£n-
]vX-am-Wv.
• Kma-k- -bn¬ AwK-ß-fm-bn- p≈ apgp-h≥ t]¿°pw tbmK Adn-bn∏v \¬tI-≠-Xm-Wv. tbmK Adn-
bn-∏n¬ tbmK-ÿ-ew, Xnø-Xn, ka-bw, AP≠ F∂nh D≠m-bn-cn-t°-≠-Xm-Wv. IqSmsX ]kvXpX
tbmK-Øn-te°v Kma-k` Dƒs°m-≈p∂ ]tZ-isØ ]Xn-\n-[o-I-cn-°p-∂ tªm°v - - Pn√m ]©m-
bØv saº¿am-tcbpw Fw.-F¬.-F, Fw.-]n. F∂n-h-tcbpw I¨ho\¿ £Wn-t°-≠-Xm-Wv.
• cmhnse 8 \pw sshIo´v 6 \pw at≤y-bmWv Kma-k` tbmKw tNtc-≠Xv
• Kma-k-`-bpsS Izmdw BsI thm´¿am-cpsS 10 iX-am\w BWv. F∂m¬ Izmdw XnI-bmsX am‰n
sh®v ho≠pw tNcp-tºmƒ A]-Im-c-ap≈ tbmK-Øns‚ Izmdw 50 t]cm-Wv.
• Hcp hm¿Unse thm´¿am-cn¬ 10 iX-am-\-Øn¬ Ipd-bmØ FÆw thm´¿am¿ tcJm-aqew Bh-iy-
s∏- m¬ Kma-k- -bpsS Hcp ]tXyI tbmKw 15 Znh-k-Øn-\Iw I¨ho-\¿ hnfn®v Iqt -≠-XmWv.
• ]kn-U‚ v Bh-iy-s∏-Sp-∂-X-\p-k-cn®v Xt±-i`c-W-ÿm-]\ Hm^okn-tebpw Xt±-i-`-cW ÿm]-
\-Øns‚ \nb-¥-W-Øn-ep≈ a‰v ÿm]-\-ß-fn-tebpw GsXmcp DtZymK-ÿ-\pw Kma-k`-bpsS
tbmK-Øn¬ ]s¶-Sp-t°-≠-XmWv
6.6. Kma-k`m kwLm-S\w
• Kma-]-©m-bØv Xocp-am-\n-°p∂ Hcp DtZym-K-ÿ≥ Kma-k -bpsS tIm -Hm¿Un-t\-‰-dmbn ]h¿Øn-
t°-≠-Xm-Wv. Kma-k-`-bpambn _‘-s∏´ F√m ]h¿Ø-\-ß-fnepw I¨ho-\sd tIm˛-Hm¿Un-
t\-‰¿ klm-bn-t°-≠-XmWv.
• thm´¿am¿°v an\n-‰vkn¬ H∏n-Sm-hp-∂-Xm-Wv. ]I¿∏v Bh-iy-s∏-Sm-hp-∂-Xm-Wv. an\n‰vkv, Xocp-am-
\-߃ F∂nh tcJ-s∏-Sp-tØ≠ Npa-Xe tIm˛-Hm¿Un-t\-‰¿°m-Wv. an\n-‰vkv, Xocp-am-\-߃,
_‘-s∏´ a‰v tcJ-Iƒ F∂nh tbmK-Øns‚ ]nt‰ Znhkw tIm˛-Hm¿Un-t\-‰¿ ]©m-bØv
skI-´-dnsb Gev]n-t°-≠-Xm-Wv.
• Kma-k`m tbmK-Øns‚ an\n‰vkpw Xocp-am-\-ßfpw tbmK-ÿ-eØv sh®v Xs∂ FgpXn ]q¿Øo-
I-cn-t°-≠Xpw Xocp-am-\-߃ tbmKm-h-km\w AwK-ßsf hmbn®v tIƒ∏n-t°-≠-Xp-am-Wv.
1 1995se tIcf ]©m-bØv cmPv (Kma-k-`-bpsS tbmKw hnfn®p Iq´p-∂-Xn\pw \S-Øp-∂-Xn-\p-ap≈ \S-]Sn) N´-߃
Kma-k- bpsS A[n-Im-c-߃ Npa-X-e-Iƒ-1
28
6
• Kma-k`m \S-Øn∏v Imcy-£-a-am-°p-∂-Xn\v th≠n hm¿Un¬ \n∂pw s^kn-en-t‰-‰¿amsc
Is≠Øn Npa-Xe \¬tI≠-Xm-Wv. hnj-bm-h-X-cWw \S-Øp-∂-Xn\pw Kq∏v N¿®-Iƒ°v t\XrXzw
\¬Ip-∂-Xn\pw kwLm-S-\-Øn\pw Ch-cpsS tkh\w D]-tbm-K-s∏-Sp-Øm-hp-∂-Xm-Wv.
• Kma-k`Iƒ°v GsX-¶nepw ]≤-Xntbm Xocp-am-\tam s]mXp-hmtbm ]tXy-I-amtbm \S-∏m-°p-
∂-Xn\mbn AXns\ klm-bn-°p-∂-Xn-te°pw AXns‚ Ah-Im-i-ßfpw Npa-X-e-Ifpw \nd-th‰p-
∂-Xn-te°pambn 10 ¬ Ipd-bmØ AwK-ß-fp≈ Hcp k_vI-Ω‰n cq]o-I-cn-°m-hp-∂-Xm-Wv.
Kma-k`m tbmK-߃ Imcy-£-a-ambpw ^e-]-Z-ambpw Nn´-bmbpw \S-Øp-∂-Xn\v Xmsg ]d-bp∂
Imcy-߃ i≤n-t°-≠-Xm-Wv.
• hm¿UvX-e-Øn¬ Hmtcm Xh-Wbpw kwLm-S-I-k-anXn cq]o-I-cn®v ]Nm-c-W˛kwLm-S-\- ]h¿Ø-
\-߃ \S-Ø-Ww.
• tbmK-Øns‚ Ggv Znhkw apsº-¶nepw hoSp-I-fn¬ t\m´okv \¬In H∏n´v hmß-Ww. t\m´o-
kn¬ C\w Xncn®p≈ AP≠ ImWn-®n-cn-°-Ww.
• km[y-am-Ip∂ F√m coXn-I-fnepw ]-Nm-cWw \S-Ø-Ww ˛ kvIzmUv, _m\¿, t\m´o-kv, t]mÿ,
kvIqƒ Akwªn, A\u¨kvsa‚ v apX-em-b-h.
6.7. ][m\ AP-≠-Iƒ
• h¿jm-cw`-Øn¬ tNcp∂ BZy- Kmak-`-bn¬ hm¿jnI IW-°p-Ifpw dnt∏m¿´p-Ifpw ]©m-b-
Øns‚ `cW dnt∏m¿´pw Ah-X-cn-∏n-°-Ww.
• ]≤Xn cq]o-I-c-W-hp-ambn _‘-s∏´ Kma-k-`-bn¬ ap≥h¿j ]≤Xn Ah-tem-I\w, t]mP-IvSp-
I-fpsS hc-hv-˛-sNehv IW-°p-Iƒ F∂n-hbpw Xøm-dm-°m≥ t]mIp∂ ]≤-Xn-bpsS ^≠v hni-
Zmw-i-ßfpw t]mPIvSv hni-Zmw-i-ßfpw \¬I-Ww.
• KpW-t`m-‡m-°sf Xnc-s™-Sp-°m-\mbn tNcp∂ Kma-k -bn¬ KpW-t`m‡r Xnc-s™-Sp-∏n-\p≈
A¿l-Xm-˛-ap≥K-W\m am\-Z-fi-ßfpw At]-£-Isc kw_-‘n® hni-Zmw-i-ßfpw \¬I-Ww.
• HmUn‰v dnt∏m¿´p-Iƒ Kma-k`-bn¬ Ah-X-cn-∏n®v N¿® sNø-Ww.
6.8. tNmZy-߃, \n¿t±-i-߃, ]ta-b-߃
• Kma-k-`bn¬ ]cn-K-Wn-t°≠ tNmZy-߃, \n¿t±-i-߃ F∂nh tbmK-Øn\v aptºm tbmKw
\S-°p-tºmtgm FgpXn ka¿∏n-°p-hm≥ AwK-߃°v Ah-Im-i-ap-≠m-bn-cn-°p-∂-Xm-Wv.
• Kma-k-`-bpsS A[n-Im-c-]-cn-[n-bn¬s∏´ GXp ]iv\-sØ-°pdn®pw -AXns‚ tbmK-Øn¬ `qcn-
]£ ASn-ÿm-\-Øn¬ ]tabw ]m m-°mhp-∂-Xm-Wv. Kma-k-`-bpsS ip]m¿i-Iƒ°pw \n¿t±-
i-߃°pw Kma, tªm°v, Pn√m ]©m-b-Øp-Iƒ A¿l-amb ]cn-K-W\ \¬tI≠-Xm-Wv.
6.9. Kma-k- m tbmKhpw saº-dpsS Atbm-Ky-Xbpw
Kma-k-`-bpsS tbmKw aq∂v -am-k-Øn-sem-cn-°¬ hnfn-®p-Iq-´p-∂-Xn¬ aq∂p XhW XpS¿®-bmbn
hogvN- h-cp-Øn-bm¬ B hm¿Uv saº-dpsS ÿm\w \jvS-s∏-Sp-∂-Xm-Wv.
6.10. Kma-k- -bpsS A[n-Im-c-߃, Npa-X-e-Iƒ2
(i) ]≤Xn Bkq-X-Ww, \n¿∆-lWw, hne-bn-cp-ج F∂n-h-bp-ambn _‘-s∏- h
• hnI-k\ ]cn-]m-Sn-I-fpsS \n¿t±-i-߃ Xøm-dm-°p-hm\pw t]mP-Iv‰p-I-fpsS ap≥K-W\ \n›bn-
°p-hm\pw Ah-Im-i-ap-≠v.
2 1994 se tIcf ]©m-bØv cmPv BIvSv, A≤ymbw c≠v Ine ]kn-≤o-I-cn® Kma-k` F∂ ssI]p-kvX-Iw 29
Kma-k- bpsS A[n-Im-c-߃ Npa-X-e-Iƒ-1
30
6
• \S-∏m-°p∂ hnI-k-\- -tk-h-\- -t£a ]cn-]m-Sn-Iƒ ]cn-tim-[n-°p-hm\pw hne-bn-cp-Øp-hm\pw Imcy-
£-aX Dd-∏p-h-cp-Øp-hm\pw Ah-Im-i-ap-≠v.
(ii) s]mXp kuI-cy-ßfp-ambn _‘-s∏- h
• sXcphv hnf-°p-Iƒ, s]mXp hm´¿ Sm∏p-Iƒ, s]mXp InW-dp-Iƒ, s]mXp Ipf-߃, s]mXp
km\n-t‰-j≥ bqWn-‰p-Iƒ, s]mXp Pe-tk-N\ kuI-cy-߃, a‰v s]mXp kuIcy ]≤-Xn-Iƒ
F∂nh FhnsS thW-sa∂v \n›-bn-°p-hm≥ Ah-Im-i-ap-≠v.
(iii) acm-aØv ]WnIfp-ambn _‘-s∏- h
• Kma-k`m ]tZ-iØv \S-∏m°m-\p-t±-in-°p-∂tXm \S-∏n-em-°n-btXm Bb \n¿ΩmW ]hr-Øn-
I-fpsS FÃn-ta-‰v, km[-\-km-a-Kn-I-fpsS IW-°v, sNe-h-gn® XpI-bpsS hni-Zmw-i-߃ F∂nh
Adn-bm≥ Ah-Im-i-ap-≠v.
(iv) KpW-t`m-‡m-°-fpsS A¿l-Xm-]-cn-tim-[-\, Xnc-s™-Sp-°¬
• hnI-k-\-˛-t£a ]≤Xn-Iƒ°p≈ KpW-t`m-‡m-°-fpsS A¿lX ]cn-tim-[n®v ap≥K-W\ \n›-
bn-°m-\p≈ A[n-Imcw Kma-k-`-°m-Wv. Kma-k` \n›-bn® ap≥K-W-\m-Iaw Kma-]-©m-bØv
am‰w hcpØp-hm≥ ]mSn-√.
• hnhn[ s]≥j-\p-Iƒ e`n-°p-∂-h¿, _n.-]n.-F¬. IpSpw-_-ambn Xnc-s™-Sp-°-s∏-´-h¿, Bib
KpW-t`m-‡m-°ƒ, s]mXphnX-cW kwhn-[m-\-Øn¬ ]tXyI B\p-Iq-ey-߃ e`n-°p-∂-h¿,
hnhn[ hnI-k\ ]cn-]m-Sn-I-fpsS KpW-t`m-‡m-°-fmbn Xnc-s™-Sp-°-s∏-´-h¿ Bscm-s°-bm-
sW∂dn-bm≥ Kma-k-`°v Ah-Im-i-ap≠v. AXp-sIm-≠v, C]-Imcw Xnc-s™-Sp-°-s∏´v B\p-Iq-
ey-߃ ssI∏-‰p-∂-h-cpsS enÃv F√m h¿jhpw Kma-k-`-bn¬ hbvt°-≠-Xm-Wv.
(v) DtZym-K-ÿ-cp-tSbpw ÿm]-\-ß-fp-tSbpw ]h¿Ø\w kw_-‘n®v
• DtZym-K-ÿ-cp-tSbpw ÿm]-\-ß-fp-tSbpw ]h¿Ø\w ]cn-tim-[n-°m\pw hne-bn-cp-Øm\pw
\n¿t±iw \¬Im\pw Kma-k-`bv°v A[n-Im-c-ap-≠v.
(vi) hc-hv- -sN-ehv IW°v kw_-‘n®v
• _P‰v hnh-c-߃, ^≠p-I-fpsS C\w Xncn-®p≈ hc-hv-˛-sN-ehv hni-Zmw-i-߃, t]mP-Iv‰p-I-fpsS
sNehv IW-°p-Iƒ, `c-W-s®-e-hp-Iƒ F∂nh Adn-bm≥ Ah-Im-i-ap-≠v.
• HmUn‰v dnt∏m¿´p-Iƒ Adn-bm≥ Ah-Im-i-ap-≠v. HmUn‰v dnt∏m¿´p-Iƒ Kma-k-`-bn¬/hm¿Uvk-
`-bn¬ hbvt°-≠Xpw N¿® sNtø-≠-Xp-am-Wv.
(vii)tkmjy¬ HmUn‰v
• Xt±-i-`cW ÿm]-\-Øns‚ ]h¿Ø-\-߃ tkmjy¬ HmUn‰v sNøm-hp-∂-Xm-Wv. AXn-\mbn
tkmjy¬ HmUn‰v Soans\ Kma-k-`°v \ntbm-Kn-°m-hp-∂-Xm-Wv.
(viii)Kma-k`m Xocp-am-\-ß-fp-ambn _‘-s∏- h
• Kma-k`/hm¿Uvk` Xocp-am-\-ß-fn¬ Xt±-i-`-cW ÿm]\w FSpØ XpS¿ \S-]-Sn-Iƒ Adn-bm-
\-pw, \S-∏m-°n-bn´ns√-¶n¬ AXns‚ ImcWw Adn-bm\pw Ah-Im-i-ap-≠v.
DtZym-K-ÿ- kwhn-[m-\hpw
DtZym-K-ÿ-cpsS Npa-X-e-Ifpw
7
7.1. DtZymKÿ kwhn-[m\w
]©m-b-Øv, AXn\v \n£n-]vX-am-bn-cn-°p∂ Npa-X-e-Ifpw DØ-c-hm-Zn-Ø-ßfpw \nd-th-‰p-∂-Xv AXns‚
ÿm]-\-˛-D-tZym-Kÿ kwhn-[m-\-Øn-eq-sS-bmWv. Hcp ]mtZ-inI k¿°m¿ F∂ \ne-bn¬ ]h¿Øn-
°p∂ ]©m-b-Øns‚ tIµ Hm^o-kmbn ]©m-bØv Hm^okpw hnhn[ hnj-b-ß-fp-ambn _‘-s∏´
]h¿Ø-\-߃°mbn LSI ÿm]-\-ßfpw ]h¿Øn-°p∂p. ]©m-bØv Hm^okv Poh-\-°m¿ amX-
a-√, ]©m-bØv cmPv BIvSns‚ 181˛mw hIp∏v (4)˛mw D]hIp∏v ]Imcw LSI ÿm]-\-ß-fnse
DtZym-K-ÿcpw Poh-\-°mcpw Ah¿ ]©m-b-Øns‚ DtZym-K-ÿtcm Poh-\-°mtcm Bbn-cp-∂m-se-∂-
t]mse ]©m-bØv Ah¿°v F¬∏n®p sImSp-°p∂ Npa-X-e-Iƒ \n¿∆-ln-t°-≠-Xm-Wv. amX-a√
LSI ÿm]-\-ß-fp-sSbpw DtZym-K-ÿ-cp-sSbpw ]q¿Æ \nb-¥-Whpw ta¬ t\m´hpw AXXv ]©m-
b-Øp-I-fn¬ \n£n-]vX-am-bn-cn-°p-∂-Xm-sW∂v 181˛mw D]hIp-∏n¬ ]d-™n-´pap≠v.
7.1. DtZymKÿ kwhn-[m\w
7.2. DtZym-K-ÿ-cpsS Npa-X-e-Iƒ, DØ-c-hm-Zn-Ø-߃
7.3. skI-´dnbpsS A[n-Im-c-߃, Npa-X-e-Iƒ
7.3.1. tbmK-Xo-cp-am-\-߃, Xo-cp-am-\-߃ \S-∏m-°¬
7.3.2. skI-´-dn-bpsS Npa-X-e-Iƒ
7.3.3. Npa-X-e-Iƒ G¬∏n-°¬
7.3.3.1. Pq\n-b¿ kq]≠v/slUv ¢¿°v
7.3.3.2. A°u-≠‚ v
7.3.3.3. ko\n-b¿ ¢¿°p-am¿
7.3.3.4. ¢¿°p-am¿
7.3.3.5. Akn-Â v skI-´dn
7.4. ]©m-bØv Hm^okv Poh-\-°m-cpsS s]mXp-hmb Npa-X-e-Iƒ
7.5. DtZym-K-ÿ-cpsS ta¬ \nb-¥Ww
31
7.2. DtZym-K-ÿ-cpsS Npa-X-e-Iƒ DØ-c-hm-Zn-Ø-߃
1994˛se ]©m-b-Øv-cmPv \nb-ahpw ]©m-b-Øp-ambn _‘-s∏´ a‰v \nb-a-ßfpw A\p-k-cn®v ]©m-
b-Øns‚ Npa-X-e-Ifpw DØ-c-hm-Zn-Ø-ßfpw \n¿∆-ln-°p-∂Xv c-W-k-anXn, Ãnb-dnßv IΩn‰n, Ãm‚nwKv
IΩn-‰n-Iƒ, ]kn-U‚ v, skI- dn LSI ÿm]\ ta[m-hn-Iƒ F∂n-h-cmWv. CXn¬ skI- -dn, ÿm]-
\-ta-[m-hn-Iƒ F∂n-h¿ Hgn-sI-bp≈ a‰v Poh-\-°m¿°v k¿°m¿ ]tXyIn®v t\cn´v A[n-Im-c-߃
H∂pw Xs∂- \¬In-bn-´n-√. Poh-\-°m¿ F√mw- skI-´-dn-bpsS/AXmXv ÿm]\ ta[m-hn-I-fpsS/
]kn-U-‚n-s‚ \nb-¥-W-Øn-em-b-Xn-\m¬ ]©m-bØv ]kn-U-‚nepw skI-´-dn-bnepw ÿm]-\-ta-[m-
hn-Ifpw \n£n-]vX-amb Npa-X-e-Iƒ \n¿∆-ln-°p-∂Xn\v ]©m-bØv skI- dn/ÿm]\ ta[mhn Gev]n-
°p∂ Npa-X-e-Iƒ \n¿∆-ln-°pI F∂-XmWv Poh-\-°m-cpsS DØ-c-hm-Zn-Øw. ÿm]-\-ta-[m-hn-Iƒ,
Ah-cpsS km[m-cW Npa-X-e-Iƒ°v ]pdsa ]©m-bØv Ah¿°v Fev]n®p sImSp-°p∂ Npa-XeIƒ
IqSn \n¿∆-ln-°m≥ _m[y-ÿcmWv. ]©m-bØv cmPv BIv‰nse 179 apX¬ 185 hsc-bp≈ hIp-∏p-I-
fn¬ DtZym-K-ÿsc kw_-‘n-®p≈ hyh-ÿ-Iƒ Dƒs∏-Sp-Øn-bn-cn-°p-∂p.
7.3. skI- dnbpsS A[n-Im-c-߃, Npa-X-e-Iƒ1
]©m-b-Øns‚ Imcy\n¿∆-lW DtZym-K-ÿ-\mWv skI-´dn. BIv‰nse 240-˛mw hIp∏v A\p-k-cn®v
]©m-b-Øn¬ \n∂pw ]pd-s∏-Sp-hn-°p∂ F√m t\m´o-kp-I-fnepw DØ-c-hp-I-fnepw skI´dn H∏v sh®ncn-
°Ww. ]©m-b-Øns‚ A\p-aXn Bh-iy-amb hnj-b-߃ ]©m-bØp tbmK-Øn¬ h®v N¿® sNbvXv
Xocp-am\w FSpØpw, ]kn-U-‚ns‚ A\p-aXn Bh-iy-amb hnj-b-߃°v ]kn-U‚n¬\n∂v DØ-
chv hmßnbpw, skI-´-dn-bn¬ \n£n-]vX-amb Imcy-ß-fn¬ kzbw DØ-chv ]pd-s∏-Sp-hn®pw skI-´dn
`cW Npa-X-e-Iƒ \nd-th-‰Ww. Xmsg-∏-d-bp-∂h skI-´-dn-bpsS Npa-X-e-I-fm-Wv.
7.3.1. tbmK-Xo-cp-am-\-߃, Xo-cp-am-\-߃ \S-∏m-°¬
]©m-b-Øns‚ ]cn-K-W-\bv°v hcp∂ GsXmcp kwK-Xn-bnepw AP-≠-bnse Hmtcm C\-Øn\pw
skI-´-dn-bpsS A`n-]mbw ^b-en¬ tcJ-s∏-SpØn ]©m-bØp apºmsI shbvt°-≠-XmWv2. skI-
-dn°v ]©m-b-Øn-t‚bpw Ãm‚nwKv IΩn-‰n-I-fp-tSbpw tbmK-ß-fn¬ D]-tZiIs\∂ \ne-bn¬ N¿®bn¬
]s¶-Sp-°m-hp-∂-XmWv. ]©m-b-Øns‚ Xocp-am-\-߃ \nb-am-\p-kr-X-am-°p-∂-Xn\pw \nb-am-\p-kcWw
\S-∏m-°p-∂-Xn-\pap≈ DØ-c-hm-ZnØw skI- -dn-°mWv. ]©m-b-Øns‚ Xocpam\-߃ \S-∏m-°p-∂Xp
1 ]©m-bØv cmPv BIvSv, hIp∏v 182.2 tIcf ]©m-bØv cmPv (\n-b-am-\p-kr-X-a-√mØ ]ta-b-ß-fn-t∑¬ kzoI-cn-t°≠ \S-]-Sn-I-aw) N -߃.
Kma-]-©m-bØv
k¿°m¿ ss]adn
kvIqƒ A≤ym-]-I¿,
Poh-\-°m¿
]©m-bØv Hm^okv
DtZym-K-ÿ¿
^nj-dokv k_v
C≥kvs]-IvS¿
k¿°m¿ _me-hmSn/
]oss]-adn kvIqƒ
Poh-\-°m¿
A¶-W-hmSn
Poh-\-°m¿
Irjn-`-h≥
DtZym-K-ÿ¿
arKm-ip-]Xn DtZym-K-
ÿ¿
BtcmKy ÿm]-\-ß-
fnse DtZym-K-ÿ¿
hn.-C.-H.
sF.-kn.-Un.-F-kv.
kq∏¿ssh-k¿
t_mIvkv 3 : DtZym-Kÿ kwhn-[m\w
1
32
7DtZym-K-ÿ- kwhn-[m-\hpw
DtZym-K-ÿ-cpsS Npa-X-e-Ifpw
kw_-‘n®p≈ GsX-¶nepw ]iv\-Øn-t∑tem n∂m- n]mb Ipdn-∏n-t∑tem k¿°m-cns‚tbm, k¿°m¿
A[n-Im-c-s∏-Sp-Ønb DtZym-K-ÿs‚tbm Xocp-am\w D≠m-tI≠ ]£w BbXv skI- dn Xs‚ dnt∏m¿ v
klnXw k¿°m-cns‚tbm A[n-Im-c-s∏-Sp-Ønb DtZym-K-ÿ-s‚tbm i≤-bn¬s∏-Sp-tØ-≠-XmWv.
(1995 se tIcf ]©m-bØv cmPv (]-©m-b-Øns‚ tbmK \S-]-Sn-I-aw ˛ N´w 29 D]-N´w 2).
7.3.2. skI- -dn-bpsS Npa-X-e-Iƒ
• ]©m-b-Øv Hm^o-knse DtZym-K-ÿ-tcbpw Poh-\-°m-tcbpw ]kn-U-‚ns‚ s]mXp-ta¬t\m´-
Øn\pw \nb-¥-W-Øn\pw hnt[-b-ambn \nb-¥n-°pI. DtZym-K-ÿ¿°v Npa-X-e-Ifpw DØ-c-hm-Zn-
Øßfpw \n›-bn®v Hm-^okv Hm¿U¿ \evIpI.
• ]kn-U‚ v Gev]n®p sImSp-°p∂ \nb-am-\p-krX sNe-hp-Iƒ sNøpI.
• ]©m-bØp ^≠ns‚bpw `c-W-]-c-amb F√m tcJ-I-fp-tSbpw kq£n∏v (Km-a-k-`-mtc-J-Iƒ
AS-°w)
• ]©m-bØv A[n-Ir-X-am-°nb F√mhn[ sNe-hp-Iƒ°p≈ XpI-Iƒ sN°mtbm ]W-amtbm
\¬IpI.
• hchv˛sNehv IW-°p-Iƒ Xøm-dm°n kq£n-°pI. ]Xn-amk A°u-≠p-Iƒ [\-Imcy Ãm‚nwKv
IΩn-‰n°v ka¿∏n-°pI.
• ]©m-bØv Hm^okv Poh-\-°m-cpsSta¬ in£W \S-]-Sn-Iƒ kzoI-cn°pI. Ah-[n-Iƒ A\p-h-
Zn-°pI. lmP¿ Dd-∏m-°pI.
• ]©m-b-Ønse hm¿jnI A°u≠pw B\p-h¬ ^n\m¬jy¬ tÉp-sa‚pw HmUn‰v DtZym-K-
ÿ¿°v Pqembv 31 \Iw Ab®v \evIpI. (hogvN hcp-Øp∂ ]£w tem°¬ ^≠v Hm-Un‰v
BIv‰nse 9˛-mw hIp∏v A\p-k-cn®v tem°¬ ^≠v hIp-∏n\v skI-´-dn-bpsS t]cn¬ 3000 cq]
hsc Ip‰-ÿm-]-\-Øn-t∑¬ (tImSXn apJm-¥ncw) ]ng Npa-Øp-∂-Xn-\p≈ \S-]Sn kzoI-cn°mw).
• ]©m-b-Øns‚ \nb-¥-W-Øn≥ Iogn-ep≈ ÿm]-\-ß-fpsS A°u-≠p-Iƒ ]cn-tim-[n-°p-Itbm,
]cn-tim-[n-∏n-°p-Itbm sNøpI.
• hm¿jn-I-]-≤-Xn-Ifpw ]©-h-’-c-]-≤-Xn-Ifpw Xøm-dm-°p∂ ]h¿Ø-\-߃ hnhn[ Xe-ß-fn¬
ka-\z-bn-∏n®v \n›nX ka-b-Øn-\Iw Pn√m Bkq-XW kan-Xn°v ka¿∏n-°pI. AwKoImcw
e`n-°p-∂-X-\p-k-cn®v XpS¿ \S-]-Sn-Iƒ kzoI-cn-°pI.
• ]©m-b-Øns‚ ap≥h¿jsØ `c-W-dn-t∏m¿´v sk]vXw-_¿ 30\Iw ]©m-b-Øns‚ AwKo-Im-c-
Øn\v \evIpI.
• sI´n-S-߃°v \º¿ \evIpI, \nIpXn \n¿Æ-bn-°pI.
• F√mhn[ Unam‚ v kwJy-Ifpw CuSm-°p-∂-Xn-\p≈ \S-]-Sn-Iƒ kzoI-cn-°pI. Npa-Øm-Xn-cp-∂Xpw/
hn´p-t]m-b-Xp-amb \nIpXn-Iƒ ]c-am-h[n 4 h¿jsØ ap≥]m-_-ey-tØmsS NpaØn CuSm-°pI
(h.243)
• P\-\-˛a-cW cPn-kvtS-j≥ \nbaw A\p-k-cn®v P\-\hpw acWhpw cPn-ÿ sNøpI (kzX¥
Npa-Xe)
• lnµp- hnhml BIv‰v A\p-k-cn®pw tIcf hnhml N´-߃ cPn-ÿ sNø¬ (s]m-Xp) N´-߃
A\pk-cn-®p-ap≈ hnhm-l-߃ cPn-ÿ sNøpI. (kzX¥ Npa-Xe)
33
• Iim-∏p-im-e-Iƒ, Cd-®n-I-S-Iƒ F∂n-h-bv°p≈ ssek≥kpIƒ, ]n]n.B¿. BIvSv A\p-k-cn-
®p≈ ssek≥kp-Iƒ, kn\n-am-im-e-Iƒ°p≈ ssek≥kp-Iƒ F∂nh \nb-am-\p-k-cWw
\¬°pI.
• A]m-b-I-chpw Ak-ly-hp-amb hym]m-c-߃°pw ^mIvS-dn-Iƒ°pw ssek≥kv A\p-h-Zn-°pI
(tamt´m-dp-Iƒ ÿm]n-°p∂ Imcy-Øn¬ 5 H.P hsc ]©m-bØp IΩn‰nbpsS s]¿an-j≥ Bh-iy-
an√. 5 H.Pbn¬ IqSp-X¬ D≈-Xn\v ]©m-bØv IΩn‰n A\p-hmZw \evIn-bn-cn-°Ww. s]meypj≥
I¨tSmƒ t_m¿Uns‚ ]cn-[n-bn¬s∏-Sp∂ ÿm]-\-߃°v I¨k‚ v Sp Hm-∏-td‰v k¿´n-^n-
°‰p IqSn Bh-iy-amWv. \nIp-Xn-Itfm otkm IpSn-»nI D≈-h¿°v ssek≥kv \evIm≥ ]mSn√.
(h. 236)). ssek≥kv IqSmsX ]h¿Øn-°p∂ ÿm]-\-߃s°-Xnsc 236 (5) A\p-k-cn®v ]ng
Npa-ØpI, \S-]-Sn-Iƒ kzoI-cn-°pI; mIvSdn, h¿°vtjm∏v, h¿°vkv sπbnkv F∂n-h-bn¬ \n∂p≈
iey-߃ Hgn-hm-°p-∂-Xn\v \S-]Sn kzoI-cn-°pI.
• sI´n-S-߃ \n¿Ωn-°p-∂-Xn\v N´-߃°v hnt[-b-ambn A\p-hmZw \evIpI.
• \nba ewL\ \S-]-Sn-I-fn¬ Ip‰-°m-cpsS At]-£-]-Imcw ]kn-U‚ns‚ A\p-a-Xn-tbmsS Xo¿∏m-
°p-I.
• ]©m-b-Øn-\p-th≠n ]kn-U-‚ns‚ A\p-a-Xn-tbmsS Icm¿ DS-º-Sn-I-fn¬ G¿s∏-SpI.
• t]mkn-Iyq-j≥ Bh-iy-amb Imcy-ß-fn¬ tImSXn apºmsI tIkv b¬ sNøpI. tIkv b¬
sNøp-∂-Xn\v a‰v DtZym-K-ÿsc A[n-Im-c-s∏-SpØmw. (h. 245)
• kzImcy Bip-]Xn, ]mc-msa-Un-°¬ ÿm]-\-߃ F∂n-hbpsS cPn-kvtS-j≥ \S-ØpI. (h. 269)
• Syqt´m-dn-b¬ ÿm]-\-ß-fpsS cPn-kvtS-j≥ \S-ØpI (h. 265)
••••• FtÉv Hm-^o-k¿ F∂ \nebv°v ]©m-bØv sI´n-S߃ A\-[n-Ir-X-ambn ssIhiw sh®v
hcp∂hsc Hgnhm-°pI.
••••• ]∂n-Itfbpw ]´n-Itfbpw hf¿Øp-∂-Xn\v ssek≥kv \evIpI (sh‰dn-\dn k¿Ps‚ ]Xn-
tcm[ IpØn sh∏v k¿´n-^n-°‰v Bh-iy-amWv)
••••• X]m-ep-Iƒ ]cn-tim-[n®v \n¿t±-i-߃ \evIpI. skI-´-dn°v ]tXy-I-a-√mØ F√m X]m-ep-
Ifpw ]kn-U-‚n\pw IqSn \¬IpI.
••••• tbmK-Xo-cp-am-\-߃ Bh-iy-ambn hcp∂ Imcy-߃ AXm-Xp k-abw AP≠ cPn-Ã-dn¬ tN¿°pI.
AP≠ ]kn-U-‚pambn Btem-Nn®v Xøm-dm-°pI. AP≠ kw_-‘n®v AwK߃°v Ipdn∏v
\evIpI.
••••• tbmK-Xo-cp-am-\-߃ X’-abw Xs∂ Xocp-am\ cPn-Ã-dn¬ Fgp-Xn-tN¿Øv H∏p shbv°pI (]kn-
U‚pw H∏v sh®n-cn-°Ww). ]I¿∏v t\m´okv t_m¿Un¬ ]Z¿in-∏n-°pI. Xocp-am-\-ß-fpsS ]I¿∏v
48 aW-°q-dn-\Iw F√m AwK-߃°pw \¬IpI.
••••• an\n‰vkv ]pkvX-I-Øn¬ tbmK-\-S-]-Sn-Iƒ tcJ-s∏-Sp-Øp-∂-Xn\v tbmKw Ign™v aq∂v Znh-k-Øn-
\Iw IcSv Xøm-dm°n ]kn-U‚n\v \evIp-Ibpw AwKo-I-cn®v Ign-™m¬ an\n‰vkv _p°n¬
tN¿°p-Ibpw sNøpI. (an\n‰vkns‚ IcSv Xøm-dm-°p-tºmƒ DtZym-K-ÿ¿ ]I-Sn-∏n-°p∂ A`n-
]m-b-߃IqSn tcJ-s∏-SpØWw).
••••• ]©m-b-Øp-tbm-K-ß-fn¬ AwK-߃ lmP-cm-ImØXp-aqew D≠m-Ip∂ Atbm-Ky-X- Ahsc
DS≥Xs∂ tcJm-aqew Adn-bn-°p-Ibpw ASpØ ]©m-bØv tbmK-Øn¬ dnt∏m¿´v sNøp-Ibpw
sNøp-I.
1
34
DtZym-K-ÿ- kwhn-[m-\hpw
DtZym-K-ÿ-cpsS Npa-X-e-Ifpw7
••••• AwK-ß-fpsS cmPn-aq-ehpw A√m-sXbpw D≠m-Ip∂ Hgn-hp-Iƒ Hcm-gvN-bv°Iw Ce-£≥ IΩo-
js\ Adn-bn-°pI.
••••• ]kn-U‚ v/sshkv ]kn-U‚ v/sNb¿am≥am¿/AwK-߃ F∂nh-cpsS cmPn kzo-I-cn-°pI (h.
155). Ãm‚nwKv IΩn‰n AwK-ß-fpsS cmPn ]kn-U-‚n-t\bpw ]©m-b-Øn-t\bpw Adn-bn-°pI.
••••• sXcp-hp-I-fn-tebv°pw, tdmUn-tebv°pw Xqßn-In-S-°p-∂- XS- -߃, hoWpInS-°p∂ ac-߃
F∂n-h -\o°w sNøpI.
••••• Kma-k-`m- Imcy]cn-]mSn ]kn-U-‚p-ambn Btem-Nn®v Xømdm°pI (N´w 5). h¿jm-cw-`-Ønse
BZy Kma-k-`-bn¬ ap≥ h¿jsØ IW-°p-Iƒ Ah-X-cn-∏n-°pI. tªm°v ]©m-bØn\pw, Pn√m
]©m-b-Øn\pw Kma-k`m \n¿t±-i-߃ HcmgvNbv°Iw Ab®p \evIpI. KpW-t`m-‡r-k-an-Xn-
Iƒ hnfn®pIq´pI.
••••• hnhn[ t£a s]≥j-\p-Iƒ°p≈ At]-£-Iƒ kzoI-cn°pI. sXmgn-en-√mbvam thX-\-Øn-\p≈
At]-£-I-fn¬ At\zjWw \SØn t£a-Imcy Ãm‚nwKv IΩ-‰n°v ka¿∏n-°pI.
••••• s]mIyq¿sa‚ v am¿§-tcJ A\p-k-cn®v C‚‚ v Xøm-dm°n \nb-am-\p-k-cWw ]¿tNbvkv \S-ØpI
(KpW-ta∑ Dd-∏m-°Ww)
••••• `cW \n¿∆-l-W-hp-ambn _‘-s∏´v GsX-¶nepw Bfns\ kw_-‘nt®m, hkvXp-h-I-Isf kw_-
‘nt®m ]©m-bØv Xocp-am-\-]-Imcw hnt√Pv H-m-^o- -dn¬ \n∂pw hnh-c-߃ Bhiy-s∏-SpI.
••••• ^b-ep-Itfm, dn°m¿Up-Itfm, ]kn-U-‚nt\m, sNb¿am≥am¿t°m \evIp-tºmƒ cPn-Ã-dn¬
tN¿Øv ssI∏-‰n-b-Xmbn Dd-∏m-°pI (h. 156(6)kn)
••••• Hm-Un‰v t\m´okv _‘s∏´ \n¿∆ltWmtZymKÿsc bYmkabw Adnbn°p∂Xn\pw Hm-Un‰v
dnt∏m¿´nse XS- ߃ ]cn-l-cn-°p-∂-Xn\pw \jv´ßƒ CuSm-°p-∂-Xn\pw \S-]SnIƒ kzoI-cn-
°pI.
••••• Jc-am-en-\y-߃ \o°w sNø¬, s]mXp-kz-Øp-°-fpsS kwc-£Ww, Itø-‰-߃ Hgn-hm-°¬
F∂n-hbv°v \S-]Sn kzoI-cn-°pI. (BIv‰v A\p-k-cn®v skI-´-dn-bn¬ \n£n-]vX-amb Npa-X-e-
Iƒ \nd-th-‰p-∂-Xn\v th≠n _‘-s∏´ ÿe-ß-fn¬ ]th-in-°p-∂-Xn\v hIp∏v 236 (10), 241
F∂n-hbpw N´-ßfpw A[n-Imcw \evIp∂p).
••••• ]©m-bØv Xocp-am-\-]-Imcw kzIm-cy -h≠nØmh-f-߃, ss]h‰v kzmImcy am¿°‰v F∂n-h-
bv°p≈ ssek≥kpw hnt\m-Z-\n-IpXn BIv‰v A\p-k-cn-®p≈ s]¿an‰pw \evIpI.
••••• t]meokv Hm-^o- -dpsS dnt∏m¿´ns‚ ASn-ÿm-\-Øn¬ A\mY t]X-߃ adhp sNøp-∂-Xn\v
\S-]-Sn-Iƒ kzoI-cn-°pI.
••••• ]kn-U-‚ns‚ AwKo-Im-c-tØm-Sp-IqSn skI-´-dn-bpsS Npa-Xe-Iƒ a‰v DtZym-K-ÿ¿°v ssIam-dm-
hp-∂-XmWv.
••••• skI-´-dn-bn¬ \nb-am-\p-k-cWw ]tXyIw Gev]n-°m-ØXpw ]©m-bØv `c-W-Øn\v Bh-iy-am-
bXpw Bb Imcy-ß-fn¬ ]kn-U‚ns‚ ]°¬\n∂pw ^b-ep-I-fn¬ tcJm-aqew DØ-chv hmßn-
°msX \S-]-Sn-Iƒ kzoI-cn-°m≥ ]mSn√.
••••• Ce-£≥ IΩo-j≥, Hmw-_p-Uvkvam≥, ssS_q-W¬ XpSßn a‰v A[n-Im-c-ÿm-\-ß-fn¬ \n∂p≈
DØ-c-hp-Ifpw \n¿t±-ißfpw \S-∏m-°pI.
••••• ]©m-b-Øw-K-ß-fpsS cmjvSob I£n-_‘w ImWn-°p∂ cPn-ÿ, kXy-]-Xn⁄m cPn-ÿ
F∂nh kz¥w IÃ-Un-bn¬ FgpXn kq£n-°pI.
••••• Ãm‚nwKv IΩn‰n Xocp-am-\-߃ ]©m-bØv tbmK-Øn¬ ka¿∏n-°p-I.
35
7.3.3. Npa-X-e-Iƒ G¬∏n-°¬
Xmsg sImSpØ coXn-bn¬ Poh-\-°m¿°v Npa-X-e-Iƒ Gev]n®p sImSp-°m-hp-∂-Xm-Wv.
7.3.3.1. Pq\n-b¿ kq]≠v/slUv ¢¿°v
••••• Hm-^o-kn-te°v hcp∂ F√m X]m-ep-Ifpw skI-´-dn°v \evIn _‘-s∏´ sk£-\p-I-fnse hnX-
cW cPn-Ã-dn¬ tN¿Øp \¬IpI.
••••• Hm-^okv DØ-c-hp-Iƒ°v hnt[-b-ambn Poh-\-°m¿°v AXmXp kabw Bh-iy-amb \n¿t±-i-
߃ \evIpI.
••••• sk£-\p-I-fn¬\n∂pw skI- -dn-bpsS DØ-c-hn-\mbn ka¿∏n°p∂ b-ep-Ifpw _n√p-Ifpw hu®-
dp-Ifpw ]cn-tim-[n®v \nb-am-\p-kr-X-am-sW∂v Dd∏phcpØn C\o-jy¬ hbv°pI.
••••• F√m Znh-khpw Iymjv_p°v ]cn-tim-[n®v ]Ww CS-]m-Sp-Iƒ IrXy-am-sW∂v Dd∏p hcp-Øp-
Ibpw C\o-jy¬ sh®v H∏v shbv°p-∂-Xn\v skI-´-dn°p ka¿∏n-°p-Ibpw sNøpI.
••••• ]am-W-߃, hne-]n-Sn-∏p≈ tcJ-Iƒ, cioXn ]pkvX-I-ß-fpsS tÃm°v cPn-ÿ, C≥sh-Ãvsa‚ v
k¿´n-^n-°-‰p-Iƒ, t_m≠pIƒ F∂n-hbpw Iymjv sNÃns‚ Hcp `mKw Xmt°mepw kq£n-
°pI.
••••• Hm-^o-knse If-£-\p-Ifpw, Sjdn/t]mÃm-^okv/_m¶v F∂n-hn-S-ß-fn¬ \n∂pw ]n≥h-en-°p∂
]Whpw bYm-k-abw bYmÿ-e-ß-fn¬ AS-hm-°p-∂-Xmbpw _‘-s∏-´-h¿°v \evIn-bXmbpw
Dd∏v hcp-ØpI.
••••• _P‰v, hm¿jnI kmº-ØnI tÉp-sa‚ v, `c-W-dn-t∏m¿´v F∂nh bYm-k-abw Xøm-dm°n _‘-
s∏-´-h¿°v \evIpI.
••••• \nIp-Xn-Ifpw ^okp-Ifpw bYm-k-abw ]ncn-sh-Sp-°p-∂-Xn\v Poh-\-°m¿°v Bh-iy-amb \n¿t±-i-
߃ \evIpI.
••••• ]©m-b-Øn\v e`n-t°≠ \nIp-Xn-I-fpw ^okp-Ifpw IpSn-»nI hcp-Øp-∂-h-cpsS t]cn¬ dh\yp
dn°-hdn, t]mkn-Iyq-j≥ \S-]-Sn-Iƒ kzoI-cn-°p-∂-Xn\v Poh-\-°m¿°v \n¿t±iw \evIpI.
••••• ]≤Xn, ]≤XntbXc ^≠p-Iƒ, ]©m-
bØns‚ A\n-hmcy Npa-X-e-Iƒ F∂n-
hbv°v Bh-iy-amb kwJy-Iƒ bYm-k-
abw sNe-h-gn-°p-∂-Xn-\p≈ \S-]-Sn-Iƒ
kzoI-cn-°m≥ Poh-\-°m¿°v \n¿t±iw
\evIpI.
••••• ssIam-dnb ÿm]-\-ß-fpsS ]h¿Ø-\-
hp-ambn _‘-s∏´ Atem-´p-sa‚p-Iƒ
bYm-k-abw \¬Ip-∂-Xn\v \S-]-Sn-Iƒ
kzoI-cn-°pI. sNe-hp-Iƒ \nb-am-\p-kr-
X-am-sW∂v Dd∏phcpØpI.
••••• skI-´-dn-bpsS A`m-h-Øn¬ ssZ\w-Zn\
]h¿Ø-\-hp-ambn _‘-s∏´v Id‚ v
Uyq´okv \n¿∆-ln-°pI.
1
36
DtZym-K-ÿ- kwhn-[m-\hpw
DtZym-K-ÿ-cpsS Npa-X-e-Ifpw7
••••• ¢¿°p-am-cpsS t]gvk-W¬ cPn-Ã-dp-Iƒ IrXy-ambn ]cn-tim[n®v dnt∏m¿´v Fgp-Xp-Ibpw skI-´-
dn°v dnam¿Ivkv AS°w ka¿∏n-°p-Ibpw sNøpI.
••••• P\-\-˛-a-cW k_v cPn-kvSm¿ F∂ \ne-bn-ep≈ Npa-X-e-Iƒ \n¿∆-ln-°p-I.
••••• HmUn‰v dnt∏m¿´p-I-fn¬ bYm-k-abw \S-]Sn ssIsIm-≈pI
••••• IqSmsX ]kn-U‚pw skI-´-dnbpw AXm-Xp-k-abw \¬Ip∂ \n¿t±-i-߃ ]men-°p-Ibpw Npa-
X-e-Iƒ \nd-th-‰p-Ibpw sNøpI.
7.3.3.2. A°u-≠‚ v3
••••• Id‚ v Nm¿÷v, hm´¿ Nm¿÷v, tem¨ Xncn-®-S-bv°¬ XpS-ßnb Bh-iy-߃°v skIvj-\p-I-
fn¬ \n∂pw Xøm-dm°n e`n-°p∂ _n¬ ]Imcw ]Ww ]n≥h-en®v _‘-s∏´ ÿe-ß-fn¬ AS-
hm-°pI.
••••• F√m _n√p-Ifpw _n¬ cPnÃ-dn¬ tN¿Øv hu®¿ \º¿ \evIn kq£n-°pI.
••••• sN°v _p°p-Iƒ, ]m v _p°p-Iƒ, Nem-\p-Iƒ, D]-tbm-Kn®p Ign™ sN°p-I-fpsS Iu≠¿
t^mbn-ep-Iƒ F∂nh kq£n°pI.
••••• 2011˛se tIcf ]©m-bØv cmPv (A-°u-≠v) N´-߃ ]Imcw kq£n-t°≠ tcJ-Ifpw cPn-Ã-
dp-Ifpw FgpXn kq£n-°pI.
••••• Ãm‚nwKv IΩn‰n tbmK-ß-fn-te-bv°p≈ ]Xn-amk A°u≠v Xøm-dm°n skI-´-dn°v ka¿∏n-
°pI.
••••• Hm-^okv Hm¿U¿ A\p-k-cn®v t]gvk-W¬ cPn-ÿ FgpXn ^b-ep-Ifpw dn°m¿Up-Ifpw M.O.P]Imcw kq£n-°pI. ta¬]-d™ tPmen-Iƒ IqSmsX skI- -dnbpw ]kn-U‚pw AXmXp kabw
Gev]n-°p∂ tPmen-Ifpw \n¿∆-ln-°pI.
7.3.3.3. ko\n-b¿ ¢¿°p-am¿
••••• hnhn[ Im‰-K-dn-I-fn¬ ]©m-b-Øn\v e`n-°p∂ ^≠p-Iƒ _‘-s∏´ cPn-Ã-dp-I-fn¬ tN¿°pI.
••••• hnhn[ Bh-iy-߃°v ]Ww \evtI≠n hcp∂ kµ¿`-ßfn¬ A-Xns‚ tcJ-Iƒ ]cn-tim-[n®v
\nb-am-\p-kr-X-amsW∂v Dd∏p hcpØn _n¬ Xøm-dm°n ^b¬ klnXw A°u-≠‚n\v ssIam-
dpI. AXv kw_-‘n-®p≈ cPn-Ã-dpIfpw ^b-ep-Ifpw FgpXn kq£n-°pI.
••••• hnX-cW cPn-ÿ hgn e`n-°p∂ F√m X]m-ep-Ifpw t]gvkW¬ cPn-Ã-dn¬ tN¿Øv \S-]-Sn-Iƒ
kzoI-cn-°p-Ibpw t]gvk-W¬ cPn-ÿ FgpXn kq£n-°p-Ibpw sNøpI.
••••• k¿°m-cn-tebv°pw a‰p hnhn[ ÿe-ß-fn-tebv°pw \evtI≠- kwJy-Iƒ°v bYm-k-abw _n¬
Xøm-dm°n A°u-≠‚n\v \evIpI.
••••• \nIp-Xn-I-sfbpw ^okp-I-sfbpw kw_-‘n-®p≈ dnhn-j≥ s]‰o-j-\p-Iƒ, A∏o-ep-Iƒ F∂nh
_‘-s∏´ cPn-Ã-dn¬ tN¿Øv kq£n-°p-Ibpw \S-]-Sn-Iƒ kzoI-cn-°p-Ibpw sNøpI.
••••• Pn.H. (]n) \º¿ 177/2006/^n≥, XnøXn 12.04.2006 DØ-chv A\p-k-cn-®p≈ (_n¬ knÃw) cPn-Ã-
dp-Ifpw ^b-ep-Ifpw FgpXn kq£n-°pIbpw sNe-hp-Iƒ°v _n¬ Xøm-dm°n A°u-≠nßv
sk£-\n-tebv°v ssIamdpIbpw sNøp-I.
••••• Hm-Un‰v dnt∏m¿´p-I-fn¬ ]cm-a¿in-°p∂ H-_vP-£≥kv, Unkv Ae-h≥kv F∂o Imcy-ß-fn¬ \S-
]-Sn-Iƒ kzoI-cn-°pI.
3 A°u-≠‚p-am-cpsS Npa-X-e-Ifpw DØ-c-hm-Zn-Ø-ßfpw \n›-bn-®p-sIm-≠p≈ 1.8.2009 se k.-D. (Fw.-F-kv.)50/2009/Xkz`h\º¿.
37
••••• hnhn[ s]≥j-\p-Iƒ, sXmgn-en-√mbvamthX\w XpS-ßn-b-hbpsS At]-£-Ifpw ^b-ep-Ifpw
ssIImcyw sNøpIbpw ]Ww e`y-am-Ip∂ apdbv°v _‘-s∏´ cPn-Ã-dp-I-fn¬ tN¿Øv \evIp-
Ibpw sNøpI.
••••• _P‰dn I¨tSmƒ ]men®v F√m-hn[ πm≥, t\m¨πm≥ ]hrØn-I-fpsSbpw sNe-hp-Iƒ kw_-
‘n® ^b-ep-Ifpw cPnÃ-dp-Ifpw FgpXn kq£n-°p-Ibpw \nb-am-\p-k-cWw _n¬ Xøm-dm°n
A°u-≠‚n\v ssIam-dp-Ibpw sNøpI.
••••• \S-]-Sn-Iƒ Ah-km-\n® ^b-ep-I-fn¬ DØ-chv hmßn- t¢mkv sNbvXv sdt°m¿Un-tebv°v
ssIam‰w sNøpI/`Z-ambn kq£n-°pI. IqSmsX skI-´-dnbpw ]kn-U‚pw AXmXp kabw
\evIp∂ a‰p Npa-X-e-Iƒ \n¿∆-ln-°p-I.
7.3.3.4. ¢¿°p-am¿
••••• \nIp-Xn-Ifpw ^okp-Ifpw kw_-‘n®v A -kvsa‚ v, Unam‚ v XpS-ßnb F√m-hn[ cPn-Ã-dp-Ifpw
^b-ep-Ifpw FgpXn kq£n°p-Ibpw hc-hp-Iƒ cPn-Ã-dp-I-fn¬ tcJ-s∏-Sp-Øp-Ibpw sNøpI.
••••• \nIp-Xn-Zm-b-I¿°v \nIpXn AS-bv°p-∂-Xn\v Bh-iy-s∏-´p-sIm-≠p≈ dnt´-Wp-Iƒ Unam‚ v t\m´o-
kp-Iƒ, _n√p-Iƒ F∂nh FgpXn Xøm-dm°n bYm-k-abw Ab-bv°pI.
••••• \nIp-Xn-Ifpw ^okp-Ifpw IpSn-»n-I h-cp-Øp∂hcpsS t]cn¬ t]mkn-Iyq-j≥, dh-\yp-dn-°-hdn
\S-]-Sn-Iƒ XpS-ßn-bh kzoI-cn-°p-∂-Xn\v skI- -dn-bpsS i≤-bn¬s∏-Sp-ØpI; \S]-Sn-Iƒ kzoI-
cn-°pI.
••••• \nIp-Xn-Iƒ h¿≤n-∏n-t°≠ (\n¿Ωn-Xn-I-fn¬ hcp-Øp∂ t`Z-K-Xn-Iƒ IW-°n-se-SpØv) sI´n-S-
ß-fp-sSbpw, sXmgn¬ \nIpXn, ssek≥kv F∂n-hbv°v _m≤y-X-cm-b-h-cp-tSbpw hnhcw tiJ
cn®v \nIpXn NpaØn CuSm-°p-∂-Xn-\p≈ \S-]-Sn-Iƒ kzoI-cn-°pI. At]-£-I-fn¬ At\z-jWw
\SØn dnt∏m¿´p-Iƒ \evIpI. A\-[n-IrX \n¿Ωm-W-ß-ƒ bYm-k-abw dnt∏m¿´v sNøp-I.
••••• hnt\mZ \nIpXn ]cn-tim-[\ \S-ØpI.
••••• Hm-^okv Hm¿U¿ A\p-k-cn®v sk£-\p-I-fn-te°v e`n-°p∂ X]m-ep-Iƒ t]gvk-W¬ cPn-Ã-dn¬
tN¿Øv \S-]-Sn-Iƒ kzoI-cn-°pI. \S-]-Sn-Iƒ ]q¿Øn-bm-°p∂ apdbv°v ^b¬ Xo¿∏m°n `Z-
ambn \n›n-X-Imew hsc kq£n-°pI.
••••• \n›-bn-®- Xo-b-Xnbn¬ t]gvk-W¬ cPn-ÿ
]cn -tim -[-\-bv°mbn kq]≠v/slUv
¢¿°n\v ka¿∏n-°pI.
••••• IqSmsX ]kn-U‚pw, skI- -dnbpw AXmXp
kabw \evIp∂ \n¿t±-i-ßfpw Npa-X-e-
Ifpw \n¿∆-ln-°p-I.
7.3.3.5. Akn-Â v skI-´dn
kwÿm-\sØ kmº-ØnI \ne sa®-s∏´
864 Kma-]-©m-b-Øp-I-fn¬ 7.2.2013 apX¬ Akn-
 v skI- dn XkvXnI krjvSn-®n- p-≠v. Akn-
 v skI- -dn-am-cpsS Npa-X-e-Ifpw DØ-c-hm-Zn-
Øßfpw \n›-bn-®p-sIm≠v 10.6.2013 \v k.-D.
(Fw. -F-kv)218/2013/Xkz`h \º¿ Bbn
k¿°m¿ DØ-chv ]pd-s∏-Sp-hn-®n-´p-≠v.
1
38
DtZym-K-ÿ- kwhn-[m-\hpw
DtZym-K-ÿ-cpsS Npa-X-e-Ifpw7
7.4. ]©m-bØv Hm^okv Poh-\-°m-cpsS s]mXp-hmb Npa-X-e-Iƒ
]©m-bØv Hm^o-kn¬ A\p-h-Zn-°-s∏´ XkvXnIIƒ°v skIvj≥\-º¿ \evIn skI´dn Hcp
Hm-^okv Hm¿U¿ hgn Hm-^okv tPmen-Iƒ hn`-Pn®v \¬Ip-∂-Xn-eq-sSbmWv Hmtcm Poh-\-°mcnepw
Ah-cpsS Npa-X-e-Ifpw DØ-c-hm-Zn-Ø-ßfpw h∂p tNcp-∂Xv. Cu Npa-X-e-Ifpw DØ-c-hm-Zn-Ø-ßfpw
]cn-]q¿Æ-ambn \nd-th-‰p-hm≥ AXmXp skIvj≥ ssIImcyw sNøp-∂-h¿ _m≤y-ÿ-cm-bn-cn-°p-
∂Xpw hogvN h∂m¬ A-Xns‚ DØ-c-hm-ZnØw _‘-s∏´ DtZym-K-ÿ-cn¬ \n£n]vXam-bn-cn-°p-∂-
Xp-amWv. Hm-^okv DØ-chv hgn Gev]n-®n-´p≈ Imcy-ß-fn¬ _‘-s∏´ DtZym-K-ÿ¿ Ah-cpsS ^b-
ep-I-fn¬ tcJm-aqew ]kn-U-‚n¬ \nt∂m skI-´-dn-bn¬\nt∂m DØ-c-hp-Iƒ hmßn-®n-cn-t°-≠Xpw
Hm-Un‰p DtZym-K-ÿ¿°v Ah¿ Bh-iy-s∏-Sp∂ apdbv°v ImWn®p sImSp-t°-≠-Xp-amWv. GsX-¶nepw
Hcp DtZym-K-ÿ\v ÿew am‰w, eohv F∂nh kw`-hn-°p∂ kµ¿`ß-fn¬ At±lw ssIImcyw
sNbvXp h∂n-cp∂ ^b-ep-Ifpw dn°m¿Up-Ifpw enÃp Xøm-dm°n Hm-^okv DØ-chv ]Imcw as‰mcp
DtZym-K-ÿs\ Gev]n-t°-≠-Xp-amWv.
7.5. DtZym-K-ÿ-cpsS ta¬ \nb-¥Ww4
1997 ˛ se tIcf ]©m-bØv cmPv (D-tZym-K-ÿ-cpsS ta¬ \nb-¥-Ww) N´-ßfn¬ ]©m-b-Øn\v
DtZym-K-ÿ≥am-cpsS (]-©m-bØv Hm^okv DtZym-K-ÿcpw LS-I-ÿm-]-\-ß-fnse DtZym-K-ÿ-cpw)
taep≈ \nb-¥-Wm-[n-Im-c-߃ ]Xn-]m-Zn-∏n-®n-cn-°p-∂p. AX-\p-k-cn®v ]©m-bØn\v DtZym-K-ÿ-
cpsS ta¬ Xmsg∏-d-bp∂ \nb-¥-Wm-[n-Im-c-߃ D≠v.
• DtZym-K-ÿ-cpsS ta¬ eLp-in-£-Iƒ NpaØmw
• kkvs]≥j≥ \S-]-Sn-Iƒ kzoI-cn°mw
• skI´dn-bpsS tIm¨^n-U≥jy¬ dnt∏m¿´v Imem-Im-e-ß-fn¬ ]kn-U‚ v Xøm-dm°n \nb-a\m-
[n-Im-cn°v Ab-®p-sIm-Sp-°-Ww.
• skI-´-dnbptSbpw ÿm]\ ta[m-hn-I-fp-tSbpw BI-kvan-Im-h[n A\p-h-Zn-t°-≠Xv ]kn-U‚m-Wv.
• DtZym-K-ÿ¿ ]©m-b-Øns‚ ta¬t\m-´-Ønepw \nb-¥-W-Øn-ep-amWv ]h¿Øn-t°-≠-Xv.
]©m-b-Øns‚ GsX-¶nepw DtZym-K-ÿ-\n¬
kzX-¥-ambpw X\n®pw sNtø-≠-Xmb Ãm‰yq´dn
A[n-Im-c-ßtfm Npa-X-e-Itfm \n£n-]vX-am-bn-
´p-s≠-¶n¬ ]kn-Ut‚m a‰v P\-]-Xn-\n-[n-Itfm
A]-Im-c-ap≈ I¿Øhy-ßfpw Npa-X-e-Ifpw B
DtZym-K-ÿ≥ \n¿∆-ln-°p-∂-Xn¬ CS-s]-Sp-Itbm
kzm[o-\n-°p-Itbm sNøm≥ ]mSn-√.
4 1997se tIcf ]©m-bØv cmPv (DtZym-K-kvXcpsS ta¬ \nb-¥Ww) N´ßƒ 39
BLANK
]©m-bØv tbmK- \-S]-Sn-I-a-߃
8
8.1. tbmKhpw Xocp-am-\-ßfpw
]©m-b-Øns‚ c-W-]-chpw hnI-k-\-]-c-hp-amb F√m-Im-cy-ßfpw ]©m-bØv tbmK-ß-fn¬ sh®mWv
\n›-bn-°-s∏-Sp-∂Xv. tbmK߃ aq∂v Xc-Øn-ep-≠v. km[m-cW tbmKw, ASn-b-¥n-c-tbm-Kw, ]tXyI-
tbmKw F∂n-h-bm-Wh.
Xocp-am\w ssIs°m-≈p-tºmƒ c≠v Imcy-߃ ]tXyIw i≤n-°-Ww.
1. Xo-cp-am-\-߃ Ft∏mgpw \nb-am-\p-kr-Xam-bn-cn-°-Ww.
2. Xocp-am\n°p∂ hnj-b-߃ ]©m-bØn-s‚- Np-a-Xem hnj-b-ß-fn¬s∏-´-h-bm-bn-cn-°Ww.
8.2. Npa-X-e-Iƒ
tbmK-߃ ^e-]-Z-ambn \S°W-sa-¶n¬ _‘-s∏-´-h-sc√mw Xß-fpsS Npa-X-e-Iƒ ^e-]-Z-ambn
\nd-th-‰-Ww. tbmK-\-S-Øn-∏p-ambn _‘-s∏´v B¿s°m-s°-bmWv Npa-X-e-Iƒ? Hmtcm-cp-Ø-cp-sSbpw
Npa-X-e-Iƒ Fs¥-√m-amWv? ]´n-I 5 C°m-cy-߃ hni-Z-am-°p-∂p.
8.1. tbmKhpw Xocp-am-\-ßfpw
82. Npa-X-e-Iƒ
8.3. tbmKw hnfn®p Iq´¬
8.4. tbmK-\-S-Øn∏v \S-]-Sn-Iƒ
8.5. Xocp-am\w tcJ-s∏-Sp-ج, ]c-ky-s∏-Sp-ج
8.6. an\n‰vkv
8.7. Xocp-am-\-߃ \S-∏n-em-°¬
8.8. ASn-b-¥n-c-tbmKw
8.9. tbmKw hnfn-®q-Iq-´m≥ Bh-iy-s∏-S¬
8.10. ]tXyI AP-≠-Iƒ N¿® sNøp-∂-Xn-\p≈ tbmKw
8.11. Ãm‚nwKv IΩn‰n tbmK-߃
8.12. ]h¿Ø\ IΩn-‰n-I-fp-tSbpw tPmbn‚ v IΩn-‰n-I-fp-tSbpw
tbmK-\-S-]-Sn-I-a-߃
41
Ia Npa-X-e-s∏-´-h¿ tbmK-\-S-Øn-∏nse Npa-X-e-Iƒ
\º¿
1. ]kn-U‚ v tbmKw hnfn®v tN¿°-epw \S-Øn∏pw
2. Ãm‚nwKv IΩn‰nIƒ Ãm‚nwKv IΩn-‰n-IfpsS Xocp-am-\-߃ Hmtcm∂pw
]©mbØv tbmK-Øn-\p-ff Hmtcm AP-≠-bm-Wv. AXn-\m¬ `c-W-
k-anXn tbmK-Øn\v apºv Ãm‚nwKv IΩn-‰n-Iƒ tbmKw tN¿∂v Xocp-
am-\-߃ ssIs°m-f-fp-I.
3. skI-´-dn ]kn-U‚p-ambn Btem-Nn®v AP≠ Xøm-dm-°¬, AP-≠m°p-dn-∏p-
Iƒ/\nb-tam-]-tZ-i-߃ \¬I¬, Ãm‚nwKv IΩn-‰n-I-fp-sS Xocp-am-
\-߃ tbmK-Øn¬ dnt∏m¿´v sNø¬, Xocp-am-\-߃ tcJ-s∏-Sp-ج
4. AwK-߃ 1. tbmK-Øn¬ N¿® sNøs∏tS≠ hnj-b-߃ ]knU‚n\v/skI-
´-dn°v FgpXn \¬Ip-I
2. tNmZy-߃, ]ta-b-߃ F∂nh AP-≠-bn¬ Dƒs∏SpØp-∂-Xn\v
\n›nX ka-bØv ]knU‚n\v \¬IpI.
3. N¿®-bn¬ ]s¶-Sp-°pI, A`n-]mbw ]I-Sn-∏n°pI, thm´v tcJ-
s∏-Sp-ØpI
5. ÿm]-\-ta-[m-hn-Iƒ/ AP-≠-bn¬ Dƒs∏-Sp-tØ≠ C\-߃ \n¿t±-in-°p-I, A≤y-£≥
Bh-iy-s∏-Sp-tºmƒ A`n-]m-b-߃ ]d-bp-I, hniZo-I-c-W-߃
\¬Ip-I.
6. s]mXp-P-\-߃, tbmK-\-S-Øn∏v ho£n-°pI
]X-am-≤y-a-߃
8.3. tbmKw hnfn®p Iq´¬
tbmK-Xo-cp-am-\-߃ Bhiyamb IØp-Ifpw At]-£-Ifpw ]cm-Xn-Ifpw Hm^o-kn¬ e`n-°p-tºmƒ
Xs∂ skI-´dn Ah AP≠ cPn-Ã-dn¬ tN¿Øv tbmK-Øn-\pff Xøm-sd-Sp∏v XpS-ßp-∂p. tbmKw
hnfn®p tN¿°p∂-Xn-\p-ff \S-]-Sn-I-a-߃
Xmsg ]dbpw ]Im-c-amWv.
1. tbmK-Xo-bXn ]kn-U‚ v \n›-bn-
°p∂p
2. skI-´dn ]kn-U‚p-ambn Btem-Nn®v
AP≠ Xøm-dm-°p∂p
3. ]kn-U‚ v H∏v sh® tbmK- t\m-´okv
tbmK-Øn\v 3 Znhkw apºv In´p∂ hn[-
Øn¬ skI-´dn F√m AwK-߃°pw
FØn-°p -∂p. (tbmK t\m´okv
XobXnbpw tbmK- Xo-b-Xnbpw IW-°m-
°p-I-bn-√.) am[y-a-]-h¿Ø-I¿
s]
mXp-P
\w s
]mX
p-P\
w
\n¿∆-lW DtZym-K-ÿ¿
]´nI 5 : tbmK-\-S-Øn∏v Npa-X-e-Iƒ
]©m-bØv tbmK- \-S]-Sn-I-a-߃1
42
8
4. AP-≠-bn¬ Xocp-am\w FSp-°p-tºmƒ ]cn-K-Wn-t°≠ \nb-a-h-i-ßsf kqNn-∏n-®psIm-≠p-ff
Ipdn∏v (A-P≠m Ipdn∏v) skI-´dn Xøm-dm°n tbmKt\m´o-kn-t\m-sSm∏w/tbmK-Øn\v apºv AwK-
߃°v \¬Ip∂p.
5. tbmKw ]©m-bØv Bÿm-\Øv \n›nX ka-bØv IqSp-∂p. (A-Sn-b-¥nc L´-ß-fn-sem-gnsI
cmhnse 9 aWn°pw sshIo´v 6 aWn°pw CS-bn¬ amXta tbmKw tNcm-hp).
6. tbmKw \n›bn® -k-a-bØv lmP-cmb AwK-߃ lmP¿ ]pkvX-I-Øn¬ H∏v shbv°p∂p.
(\n›-bn® ka-bØv AwK-߃ FØn-bn-s√-¶n¬ Izmdw XnI-bp-∂-Xn\v Ac aWn-°q¿ hsc
ImØn-cn-°mw. F∂n´pw XnI-™n-s√-¶n¬ lmP-cmb F√m saº¿amcpw Xøm-dm-sW-¶n¬ XpS¿∂pw
ImØn-cn-°mw.)
]©m-bØv tbmK-Øns‚ Izmdw AwK-kw-Jy-bpsS aq∂n¬ H∂v BWv.
8.4. tbmK-\-S-Øn∏v ˛ \S-]-Sn-Iƒ
1. ]kn-U‚ns‚ A≤y-£-X-bn¬ tbmKw XpS-ßp-∂p. (Izmdw XnI-™-ti-jw)
2. tNmtZym-Ø-c-thf Bcw-`n-°p∂p
3. AwK-ß-fn¬ \n∂pw e`n® tNmZy-߃°p-ff adp-]Sn ]kn-U‚ v \¬Ip-∂p. (a-dp-]Sn \evIm≥
Ãm‚nwKv IΩn‰n sNb¿am∑mtcmSv Bh-iy-s∏-Smw) kabw ]c-am-h[n Hcp aWn-°q¿.
4. AwK-߃ h√ Ia-]-iv\hpw D∂-bn-®m¬ A≤y-£≥ AXn-t∑¬ dqfnwKv \¬Ip-∂p.
5. AP-≠-I-fn¬ N¿® ˛ A≤y-£≥ Hmtcm AP-≠bpw hmbn®v N¿®-bv°mbn AwK-ßsf £Wn-
°p-∂p.
tbmKw \S-∂p-sIm-≠n-cn-°p-tºmƒ AwK-ß-fn¬ Nne¿ t]mb-Xp-aqew Izmdw C√m-
Xm-bm¬ tbmKw XpS-cm≥ ]mSn-√. Izmdw C√m-Xm-Ip∂ L -Øn¬ tbmKw ]ncn®p
hnSWw.
6. N¿® \S-°p-∂p. N¿® A≤y£/≥ \nb-¥n-°p∂p.
7. N¿®bv°p tijw Xocp-am\w Adn-bn-°p-∂p. thms´-Sp∏v Bh-iy-sa-¶n¬ thms´-Sp-∏n-eqsS D≠mb
Xocp-am\w ]Jym-]n-°p-∂p. (thm´p-Iƒ Xpey-am-bm¬ ]kn-U‚n\v ImÃnßv thm´n-\v Ah-Im-i-
ap≠v.)
AP-≠-bn-en-√mØ bmsXmcp hnjbhpw N¿®bvs°-Sp-°m≥ ]mSn-√. A≤y-£≥ A\p-
h-Zn-°p∂ hnj-b-߃, Bh-iy-amb a‰p Imcy-߃ F∂n-ß-s\-bp≈ AP-≠-Iƒ
A\p-h-Z-\o-b-hp-a-√. AXn-\m¬ Xocp-am\w Bh-iy-amb Hmtcm Imcyhpw ]tXyI
AP-≠-bmbn Dƒs∏-Sp-Ø-Ww. ASn-b-¥nc kz`m-h-ap≈ k¿°m¿ IØp-Iƒ AP-
≠-bn¬ Cs√-¶nepw N¿® sNømhp∂-Xm-Wv.
8. A\p-h-Zn® ]ta-b-߃ AP≠ ]Imcw Ah-X-cn-∏n-°m≥ AwK-ßsf £Wn-°p-∂p. (ap≥Iq´n
A\p-aXn tXSm-sX-bp-ff ]ta-b-߃ N¿®bv°v FSp-°m-hp-∂-X√.)
43
9. ]ta-b-ß-fn-t∑-ep-ff N¿®-Iƒ \S-°p-∂p. HcwKw Ia-c-ln-X-ambn s]cp-am-dp-Ibpw tbmKw
XS- -s∏-Sp-Øp-Ibpw sNbvXm¬ B AwKsØ A≤y-£\v tbmK Znh-k-tØ°v kkvs]‚ v
sNømw.
10. N¿®bv°v tijw Xocp-am\w A≤y-£≥ ]Jym-]n-°p-∂p. (Xocp-am\ \S-]-Sn-I-a-߃ ap≥hn-h-cn-®-
Xp-t]m-se.)
8.5. Xocp-am\w tcJ-s∏-Sp-ج, ]c-ky-s∏-Sp-ج
1. Hmtcm Xocp-am-\hpw skI-´dn X’-abw Xocp-am\ cPn-Ã-dn¬ Im¿_¨ t]∏¿ h®v Fgp-Xp-∂p.
2. tbmKm-h-km\w Xocp-am\ cPn-Ã-dn¬ ]kn-U‚pw skI-´-dnbpw H∏v shbv°p-∂p.
3. tcJ-s∏-Sp-Ønb Xocp-am-\-߃ skI-´dn hmbn®v AwK-ßsf Adn-bn-°p-∂p.
4. Xocp-am\ cPn-Ã-dns‚ ]I¿∏v skI-´dn t\m´okv t_m¿Un¬ ]c-ky-s∏-Sp-Øp-∂p. AwK-߃°v
\¬Ip-∂p. sh_vssk-‰nepw ]kn-≤o-I-cn-°p-∂p.
8.6. an\n‰vkv
1. tbmKw Ign™v 3 Znh-k-Øn-\Iw skI-´dn IcSv an\n‰vkv Xøm-dm°n ]kn-U‚n\v \¬Ip-∂p-.
tbmK-Øn¬ ]s¶-Sp-Ø-h¿ ]I-Sn-∏n-°p∂ A`n-]m-b-߃ (hn-tbm-P\ A`n-]mbw Dƒs∏-sS)
skI-´dn an\n‰vkn¬ tcJ-s∏-Sp-tØ-≠-Xm-Wv. Xocp-am-\-ß-fn¬ hntbm-P-\-ap-f-f-h¿°v, hntbm-P\
Ipdn∏v FgpXn skI-´-dn°v \¬Im-hp-∂-Xm-Wv.
2. ]kn-U‚ v 24 aWn-°q-dn-\Iw an\n‰vkv AwKo-I-cn®v skI-´-dn°v \¬Ip-∂p.
3. skI-´dn AXv an\n‰vkv ]pkvX-I-Øn¬ ]I¿Øn FgpXn ]kn-U‚n-s\-sIm≠v H∏vsh∏n®v B[n-
Im-cn-I-am-°p-∂p.
4. an\n‰vkv t\m´okv t_m¿Un¬ ]c-ky-s∏-Sp-Øp-∂p.
kI¿Ω Bπn-t°-j≥ tkm v‰v shb¿
]©m-bØv tbmK-Øns‚ AP-≠m-Ip-dn∏v kI¿Ω Bπn-t°-j≥ tkm v‰v shb-dn¬ tcJ-s∏-
Sp-Ønb tijw ]n‚ v Hu v AwK-߃°v \¬tI-≠-Xm-Wv. tbmK-\-S-]SnIƒ Bcw`n®p Ign-
™m¬ N¿®m hnj-b-ßfpw N¿®bpw tkm v‰v shb-dns‚ klm-b-tØmsS tcJ-s∏-Sp-Ø-Ww.
CXn-\mbn Hcp Um‰m F≥Sn Hm∏-td-‰-dpsS tkh\w D]-tbm-Kn-°m-hp-∂-Xm-Wv. tbmK-Xo-cp-am-\-
ßfpw CtX coXn-bn¬ tkm v‰v shb-dns‚ klm-b-tØmsS tcJ-s∏-Sp-Ø-Ww. Cu Imcy-߃
skI- -dn-bpsS Npa-X-e-bn¬ sNbvX-tijw ]kn-U‚ v an\n‰vkv, Xocp-am-\-߃ F∂nh Iºyq-
-dn¬ AwKo-I-cn-°-Ww. (A-]qhv sNø-Ww). AtXmsS an\n‰vkv Xocpam\-߃ F∂nh ]q¿Øn-
bm-hpw. CXv ]n‚ v sNbvXv skI- dn H∏v sh®v ]©m-b-Øw-K-߃°v \¬Ip-∂-tXm-sSm∏w
Xs∂ ]©m-bØv sh_vssk-‰nepw S®v kvIo≥ Iºyq- -dnepw ]kn-≤o-I-cn-°p-Ibpw thWw.
]©m-bØv sU]yq´n Ub-d-IvS¿°v C -sa-bn¬ hgn CXv Ab®p sImSp-°pIbpw th-Ww.
]©m-bØv tbmK- \-S]-Sn-I-a-߃1
44
8
8.7. Xocp-am-\-߃ \S-∏n-em-°¬
• Xocp-am-\-ß-fpsS ]I¿∏v F√m sk£-\p-I-fn-te°pw _‘-s∏´ LSI ÿm]\ß-fn-te-°pw
\¬Ip∂p.
• Kma-]-©m-b-Øns‚ an\n‰vkns‚ ]I¿∏v 10 Znh-k-Øn-\Iw ]©m-bØv sU]yq´n Ub-d-IvS¿°v
skI-´dn \¬Ip-∂p.
• Xocp-am-\-߃ \S-∏n-em-°nsb∂v ]Xn-am-k tbmK-ß-fn¬ Dd-∏m°p-∂p.
8.8. ASn-b-¥n-c-tbmKw
Hcp km[m-cW tbmKw IqSn Xocp-am\w FSp-°p-hm≥ th≠ ka-b-Øn\p apºp-Xs∂ ASn-b-¥n-c-
ambn ]©m-bØv Xocp-am\w Bh-iy-am-bn-h-cp∂ kml-N-cy-ß-fn¬ Hcp ]tXyI tbmKw tNcm-hp-∂-
Xm-Wv. tbmK-Øns‚ t\m´okv 24 aWn-°q¿ apºv AwK-߃°v \¬In-bn-cn-°-Ww.
8.9. tbmKw hnfn-®q-Iq- m≥ Bh-iy-s∏-S¬
]©m-b-Øns‚ AwK-kw-Jy-bpsS aq∂n¬ H∂n¬ Ipd-bmØ FÆw hcp∂ AwK-߃ GXm-h-iy-
Øn-\mtWm tbmKw hnfn-t°-≠-sX∂v hy‡-am-°n-s°m≠v tcJm-aqew Hcp t\m´okv ]kn-U‚n\v
\¬Ip-I-bm-sW-¶n¬ A°mcyw ]cn-K-Wn-°p-∂-Xn-\mbn ]©m-b-Øns‚ Hcp ]tXyI tbmKw t\m´okv
In´n ]Øp Znh-k-Øn-\p-≈n¬ At±lw hnfn-®p-Iq-t´-≠-Xm-Wv. t\m´okv e`n®v 10 Znh-k-Øn-\Iw
]kn-U‚ v tbmKw hnfn-®p-Iq-´m-Ø-]-£w, t\m´okv \¬Inb AwK-߃°v, skI-´-dnsb Adn-bn-®p-
sIm≠pw a‰w-K-߃°v t\m´okv \¬In-s°m≠pw ]©m-b-Øns‚ ]tXyI tbmKw hnfn-®p-Iq-´m-hp-∂-
Xm-Wv.
8.10. ]tXyI AP-≠-Iƒ N¿® sNøp-∂-Xn-\p≈ tbmKw
Hcp ]tXyI AP≠ amXw N¿® sNøp-∂-Xn-\mbn (D-Zm. _P-‰v Ah-X-cn-∏n-°¬, tem°¬ ^≠v
HmUn‰v dnt∏m¿´v N¿® sNø¬) hnfn®p tN¿°p∂ tbmK-amWv ]tXyI tbmKw. km[m-cW tbmKw
hnfn®p tN¿°p∂ coXn-b¬ Xs∂-bmWv ]tXyI tbmKhpw hnfn®p tN¿t°-≠-Xv.
8.11. Ãm‚nwKv IΩn‰n tbmK-߃
]©m-bØv tbmK-\-S-]-Sn-Iƒ°v kam-\-amb coXn-bn¬ Xs∂-bmWv Ãm‚nwKv IΩn‰n tbmK-ßfpw
\S-tØ-≠-Xv. 2000˛ se tIcf ]©m-bØv cmPv (Ãm‚nwKv IΩn-‰n) N´-ß-fnse 16 apX¬ 19 hsc-bp≈
N´-߃ Ãm‚nwKv IΩn-‰n-I-fpsS tbmK-ß-fp-ambn _‘-s∏´ Imcy-߃ ]cm-a¿in-°p-∂-h-bmWv.
8.12. ]h¿Ø\ IΩn-‰n-I-fp-tSbpw tPmbn‚ v IΩn-‰n-I-fp-tSbpw tbmK-\-S-]-Sn-I-a-߃
]©m-bØv cmPv BIv‰v ]Imcw ]h¿Ø\ IΩ-‰n-Ifpw tPmbn‚ v IΩn-‰n-Ifpw cq]o-I-cn®v ]h¿Øn-
∏n-°m-hp-∂-Xm-Wv. 1995 se tIcf ]©m-bØv cmPv (]-h¿Ø\ IΩn-‰n-I-fp-tSbpw tPmbn‚ v IΩn-‰n-I-
fp-tSbpw cq]o-I-c-Whpw tbmK\-S-]-Sn-I-a-ß-fpw) N´-߃ Cu c≠p IΩn-‰n-I-fp-tSbpw tbmK-\-S-]-Sn-I-
a-߃ hni-Z-am-°p-∂p.
45
BLANK
kZv c-Ww
9
9.1. F¥mWv kZv -cWw?
`cWw Fß-s\bmWv kZv`c-W-a-√m-Xm-IpI? kZv`-cWw Fß-s\-bmWv km[y-am-IpI? Gsd ]k-
‡-am-b tNmZy-ß-fm-Wn-h. Hcp P-\m-[n-]-Xy-hy-h-ÿ-bn¬ P\-ß-fm-Wt√m bYm¿∞ A[n-Im-cn-Iƒ.
P\-]-Xn-\n-[n-Ifpw DtZym-K-ÿ-cp-sa√mw Ah¿°pth≠n tkh\w sNøp-∂-h¿ amX-am-Wv.
kZv`cWw F∂m¬ F¥m-sW∂v km[m-c-W-°m-c-\p-t]mepw Adn-bmw. \√ `cWw Xs∂. \√
`cWw F∂p]d-bp-tºmƒ B¿°v \√Xv F∂ tNmZy-ant√? `cn-°p-∂-h¿°v \√Xpw `cn-°-s∏-Sp-
∂h¿°v tami-hpsa-¶n¬ B `c-WsØ kZv`cWw F∂v hnfn-°mtam? `cWw P\-߃°p-th-≠n-bm-
sW¶n¬ P\-߃°v \√-Xm-sW∂v A\p-`-h-s∏-Sp∂ `cWw \√ `c-Whpw A√m-ØXv Zp¿`-c-W-hp-
amWv.
Hcp P\m-[n-]-Xy-hy-h-ÿ-bn¬ `cWw P\-߃°p-th-≠n-bmWv F∂ Imcy-Øn¬ B¿°pw X¿°-
ap-≠m-In-√. P\-߃°v th≠n-bmWv `cWw \S-°p-∂-sX-¶n¬ bmsXmcp kwi-bhpw th≠, AXv \√
`cWw Xs∂-bm-bn-cn-°pw. ]ns∂-¥n-\mWv \mw kZv`-cWw F∂v ]tXyIw ]d-bp-∂Xv? P\m[n]Xy
hyh-ÿ- Xs∂ P\-ßsf ad∂v `cn-°p-∂-h¿°p th≠n-bp≈ `c-W-am-Im\pw CS-bp-≠v. Ht´sd DZm-l-
c-W-߃ Ncn-X-Øn¬ ImWm≥ Ign-bpw. Aßs\ kw`-hn-°p-∂Xv P\m-[n-]Xy-Øns‚ XI¿®°pw
AXn-√mØ kmaq-ly-Ia-Øn\pw CS-h-cp-Øpw. AXv kw`-hn-°m-Xn-cn-°m≥ \mw kZv`-cW XXz-Øn¬
Dd-®p-\nt∂ ]‰q.
9.2. ASn-ÿm\ XXz-߃
Nne aqey-ß-fnepw XXz-ß-fnepw apdp-sI -]n-Sn-®m¬ amXta kZv`-cWw km[y-am-Ip. Xocp-am-\-ß-sf-
Sp-°p-tºmgpw \S-∏n-em-°p-tºmgpw P\-]-Xn-\n-[n-Ifpw DtZym-K-ÿcpw A°m-cy-߃ Dd-∏m-°p-Ibpw
thWw. Ah Fs¥-√m-am-sW∂v t\m°mw.
i) \nb-a-hmgvN (Rule of Law)
GsXmcp `c-W-Iq-Shpw A\n-hm-cy-ambpw ]men-t°≠ G‰hpw ][m-\-s∏´ XXz-amWv \nb-a-hmgvN
Dd-∏m-°pI F∂-Xv. \nb-aØn\pap-ºn¬ F√m-hcpw ka-∑m-cm-sW∂pw B¿°p-th-≠nbpw \nbaw ewLn-
°-s∏-Sp-∂n-s√∂pw Dd-∏m-°p-tºmƒ AXv kZv-`-c-W-am-Ipw. As√-¶n¬ AXv Zp¿`-c-W-am-Ipw. Aßs\
hcp-tºmƒ BZyw CXv ]mh¿Øn-I-am-t°-≠Xv `c-W-IqS ]h¿Ø-\-ß-fn¬ Xs∂-bm-Wv. AXm-bXv
FSp-°p∂ Xocp-am\ßfpw \S-∏n-em-°p∂ Imcy-ßfpw F√mw \nb-am-\p-kr-X-am-bn-cn-°-Ww. `c-Wm-[n-
9.1. F¥mWv kZv`-cWw?
9.2. ASn-ÿm\ XXz-߃
9.3. DtZym-K-ÿ-cpsS ]¶v
47
Im-cn-Iƒ Xs∂ \nb-a]c-ambn hyh-ÿ-bp≈ Imcy-ß-fn¬ amXw Xocp-am-\-sa-Sp-°p-I. A√mØ Imcy-
ß-fn¬ Xocp-am-\-sa-Sp-°m-Xn-cn-°pI. ]mtbm-Kn-I-ambn \n¿∆-l-W-tbm-Ky-amb Xocp-am-\-߃-amXw
FSp-°p-I, \S-∏m-°p-I.
ii) P\-]-¶m-fnØw (Participation)
A[n-Imcw P\-߃°v F∂ P\-Io-bm-kq-X-W apZm-hmIyw A\z¿∞-am-°p-∂-Xm-bn-cn-°Ww `c-
Ww. A[n-Imcw X߃°m-sW∂v Fß-s\bmWv P\-߃°v t_m≤y-s∏-Sp-I? Ah¿°v AXv A\p-
`-h-s∏-S-Ww. Fß-s\-bmWv AXv km[y-am-IpI? Adn-bm-\pw, A`n-]mbw ]d-bm\pw Xocp-am-\-sa-Sp-°m-
\pw, \S-∏n-em-°m-\pw, hne-bn-cp-Øm-\p-ap≈ A\p-Iqe kml-N-cyw D≠m-I-Ww. At∏mƒ AXv P\-]-
¶m-fnØ c-W-am-Ipw. P\-ß-fpsS KpW-]-c-amb ]¶m-fnØw Dd-∏m-°m≥ ]h¿Ø-\-ß-sf-°p-dn®v ap≥Iq´n
\¬Ip∂ Adnhv hfsc ][m-\-am-Wv.
F√m `c-W-˛-hn-I-k\ Imcy-ßfpw P\-߃ Adn-b-Ww. Adn™v A`n-]m-b-߃ ]d-b-Ww. A`n-
]m-b-߃ ]c-kv]cw tI´v G‰hpw icnbpw kzoIm-cy-hp-am-bh ]cn-K-Wn®v Xocp-am-\-ß-fn-se-Ø-Ww.
P\-ßfpsS ]¶m-fn-Ø-tØm-sSbpw ta¬t\m-´-Ønepw Xocp-am-\-߃ \S-∏n-em-°-Ww. FSpØ Xocp-am-
\-ßfpw \S-∏n-em-°nb Imcy-ßfpw hne-bn-cp-Øm\pw hna¿in-°m\pw Ign-b-Ww. CsX√mw Ign-bp-sa-
¶n¬ AXv kZv`c-W-am-Ipw. Cs√-¶ntem?
iii) kpXm-cyX (Transparency)
`c-W-Øn¬ \nKq-V-X-I-fp-≠m-I-cp-Xv; F√mw P\-߃°v Adn-bm\pw hne-bn-cp-Øm\pw Ign-b-Ww.
tNm-Zn-®m¬ ]d-bmw, Bh-iy-s∏-´m¬ sImSp°mw F∂-X√ kzbw shfn-s∏-Sp-ØpI F∂-XmWv `c-W-
kp-Xm-cy-X-bpsS XXzw. hnhcmh-Imi \nbaw (Right to Information Act) AXn-\p≈ \nb-a-]n≥_-e-am-
Wv. \b-ßfpw ]cn-]m-Sn-Ifpw amX-a-√, \nb-a-߃, N´-߃, hyh-ÿ-Iƒ, \S-]-Sn-I-a-߃, am\-Z-WvU-
߃, A¿l-X-Iƒ, ]hr-ØnIƒ, ]h¿Ø-\-߃, DØ-c-hm-Zn-Ø-߃, ta∑-Iƒ, Zu¿_-ey-߃,
t\´-߃, tIm´-߃ F√mw Gh¿°pw Adn-bm-hp∂ Ah-ÿ-bp-≠m-I-Ww. icn-bmb P\-]-¶m-fnØw
kpXm-cy-X-bp-≠m-°p∂p; icn-bmb kpXm-cy-X°v P\-]-¶m-fnØw A\n-hm-cy-am-Ip-∂p.
iv) Imcy-£aX (Efficiency)
Imcy-£-a-X-bn-√mØ `cWw P\-ßsf kw_-‘n®v Zp¿`-c-W-am-Ip-sa∂ Imcy-Øn¬ kwi-ban-√.
ImcWw AhnsS \oXntbm \nb-atam ]men-°-s∏-Sn-√. Iøq-°p-≈-h≥ Imcy-°m-c≥. th≠-sXm∂pw
th≠-k-a-bØv th≠-t]mse \S-°n-√. Agn-a-Xn, [q¿Øv, kzP-\-]-£-]mXw apX-em-bh apJ-ap-Z-
bmbncn°pw. hnI-k\w, Nne-cpsS amXw hnI-k-\-am-Ipw. \nb-a-Øn¬ ]d™ kmaq-ly-\oXn \ntj-[n-
°-s∏-Spw. Zp¿_-ecpw Ai-c-Wcpw Ah-K-Wn-°-s∏-Spw. Ch-sb√mw kZv c-W-Øns‚ AS-bm-f-ß-fmtWm?
Db¿∂ c-W-Im-cy-£-aX kZv`-c-W-Øns‚ sXfn-hm-Wv. c-W-Im-cy-£-a-X°v P\-]-¶m-fn-Øhpw kpXm-
cy-Xbpw A\n-hm-cy-hp-am-Wv.
v) XpeyX (Equity)
`c-Whpw hnI-k-\hpw kmaq-ly-\o-Xn-bn-e-[n-jvTn-X-am-I-W-sa-¶n¬ AXv F√m P\-ß-tfbpw Dƒs°m-
≈p-∂-Xm-bn-cn-°pw. c-W- tk-h-\-ßfpw t\´-ßfpw \oXn-bp-tSbpw A¿l-X-bp-tSbpw ASnÿm\-Øn¬
e`y-am-°-Ww. hn`m-Ko-b-Xtbm ]£-]m-Xn-Xz-tam, \n-b-a-ew-L-\tam A\o-Xntbm D≈ `c-W-Øn¬
XpeyX Pe-tc-J-bm-Ipw. AXv Zp¿`-c-W-am-Ipw.
vi) DØ-c-hm-ZnØw (Accountability)
`cWI¿Øm-°-fpsS DØ-c-hm-ZnØw F¥mWv? Btcm-SmWv? Xßfne¿∏n-X-amb Npa-X-e-Iƒ \nd-
th-‰p-I, sNbvX Imcy-߃ P\-ßsf t_m[y-s∏-Sp-Øp-I. CXmWv IW°p ]d-bm-\p≈ _m[yX
kZv c-Ww1
48
9
(Accountability) As√-¶n¬ DØ-c-hm-ZnØw F∂-Xp-sIm-≠p-t±-in°p-∂-Xv. P\-߃°p-th≠n P\-ß-
fpsS ]Whpw \m´nse a‰v hn`-h-ßfpw D]-tbm-Kn-®mWv `c-W-˛-hn-I-k\ ]h¿Ø\-߃ \S-Øp-∂-Xv.
AXp-sIm≠v P\-ß-tfmSv IW°v ]d-bmØ `cWw kZv`c-W-a-√.
vii) ]Xn-Ic-Wm-flIX (Responsiveness)
P\-ß-fpsS Bh-iy-ß-tfmSpw A`n-]m-b-ß-tfmSpw \n¿t±-i-ß-tfmSpw Ft∏mgpw A\p-Iq-e-ambn
]Xn-I-cn-°m≥ Ign-bp-∂ `c-W-amWv kZv`-c-Ww. FSpØ Xocp-am-\-߃, \S-Øp∂ ]h¿Ø-\-߃
F∂nh Hcp ]tZ-i-Ønt\m P\-߃t°m KpW-I-c-a√ F∂p ImWp-tºmƒ, `c-W-˛-hn-I-k\ Imcy-ß-
fnse Zu¿_-ey-ßfpw t]mcm-bva-Ifpw P\-߃ Nq≠n-°m-´p-tºmƒ AXn-t\mSv A-\p-Iq-e-ambn ]Xn-
Icn°m≥ Ign-b-Ww.
viii) ka-hmbw (Consensus)
Adn-hn-t‚bpw A\p-`-h-Øn-t‚bpw Bh-iy-ß-fp-tSbpw ]iv\-ß-fp-tSbpw ASn-ÿm-\-Øn¬ hy‡n-
Iƒ°pw Kq∏p-Iƒ°pw Ah-cp-tS-Xmb A`n-]m-b-ßfpw \n¿t±-i-ßfpw Bh-em-Xn-Ifpw D≠m-Ipw.
Ah-sb√mw ]cn-K-Wn®v ka-hm-b-Øn-eqsS F√m-h¿°pw kzoIm-cy-amb Xocp-am-\-ß-fnseØm≥ Ign-
b-Ww. \nb-a-hy-h-ÿbpw am\-Z-WvU-ßfpw ]men-°-s∏-´m¬ ka-hmbw km[y-am-Ipw.
ix) P\-ku-lrZkao-]\w (People Friendliness)
`cW˛-hn-I-k\ ]h¿Ø-\-߃ P\-ku-lr-Z-am-bn-cn-°-Ww. P\-]-Xn-\n-[n-Ifpw DtZym-K-ÿcpw P\-
ku-lrZ at\m- mh-tØmsS ]h¿Øn-°-Ww. ÿm]-\-ß-fnse kwhn-[m-\-ßfpw Ah-bn-eqsS \¬Ip∂
tkh-\-ßfpw P\-ku-lr-Z-]cam-bn-cn-°-Ww.
x) ]m]yX (Accessibility)
GXp `c-W-kw-hn-[m-\-Øn-\p-≈n-te-°pw AhnsS \n∂p \¬Ip∂ F√m tkh-\-ßfpw A\p-`hn-
°p-∂-Xn-\p≈ ]m]yX GsXm-cm-fn\pw D≠m-I-Ww. Hcp Xc-Øn-ep-ap≈ \n_-‘-\-Itfm Nn´-Itfm
CXn\v XS- -am-I-cp-Xv. kZv`-c-W-Øn\v \nZm-\-amb ][m-\-s∏´ XXz-ß-fmWv apI-fn¬ ]Xn-]m-Zn-®-Xv.
Ch ]men-°-s∏-Sp-tºmƒ Xo¿®-bmbpw P\-߃°v `c-W-Iq-S-Ønepw `c-W-I¿Øm-°-fnepw hnizm-k-
ap-≠m-Ipw, amX-a√ P\m-[n-]-Xy-Øn-epw.
9.3. DtZym-K-ÿ-cpsS ]¶v
kZv`cWw km[y-am-°p-∂-Xn¬ DtZym-K-ÿ¿°v \n¿Æm-bI ]¶p-h-ln-°m≥ Ign-bpw. AXn\v Xmsg
]d-bp∂ aqey-߃ Dƒs°m-≈p-∂-hcpw Ah-tbmSv ]Xn-_-≤-X-bp-≈hcpam-IWw DtZym-K-ÿ¿.
• P\m-[n-]Xy at\m-`mhw
• \nb-a-hy-h-ÿ-tbm-Sp≈ _lp-am\w
• P\-ku-lrZ ImgvN-∏mSv
• kpXm-cy-amb ]h¿Ø-\-coXn
• DØ-c-hm-Zn-Ø-t_m-[hpw IrXy-\n-jvTbpw
• ^e-]m-]vXn-°p-th-≠n-bp≈ Xzc
• Ip‰-Ir-Xy-߃, A\o-Xn, Agn-aXn F∂n-h-tbmSv cmPn-bm-Im-Xn-cn-°¬
ta¬∏-d™ aqey-߃ Dƒs°m-≈p-∂, Imcy-ti-jnbpw t\Xr-Xz-Kp-W-hp-ap≈ DtZym-K-ÿ¿ D≈n-
SØv kZv`-cWw km[y-am-Ip-I-Xs∂ sNøpw.
49
BLANK
tSm´¬ Izmfn‰n amt\-Pvsa‚ v
10
10.1. tSm´-¬ Izmfn‰n amt\-Pvsa‚ v ˛ k¶ev]w
10.2. sNdp-h-Æq¿-˛-\-√fw : AXpey amXrI
10.2.1. tkh\ -tIµw
10.2.2.`uXnI kuI-cy-߃
10.2.3.Hm^okv Iao-I-c-W-߃
10.2.4.Hm^okv \ho-I-cWw
10.2.5.]ucm-h-Im-i-tcJbpsS ]Z¿i\w
10.2.6.]Z¿i\ t_m¿Up-Iƒ
10.2.7.Izmfn‰n k¿°nƒ
10.2.8.]cm-Xn- ]-cn-lmcw
10.2.9.\nc-¥c ]cn-io-e-\hpw AwKo-Im-chpw
]©m-b-Øv -cm-Pn-eqsS kzcmPpw (kzbw- -cWw Self Governance) kpcmPpw
(kZv`-cWw ˛ Good Governance) BWv Km‘nPn hn`m-h\ sNbvXn-cp-∂-Xv. A[n-
Im-c-hn-tI-µo-I-c-W-Øn¬ CXc kwÿm-\-ßsf At]-£n®v amXr-Im-]-c-amb Nph-
Sp-hbv]v \S-Ønb tIcfw ]mtZ-inI k¿°m-cp-I-fn-eqsS kzcmPpw kpcmPpw \S-∏n-
em-°p-∂-Xn-\p≈ \bhpw \nb-ahpw Bhn-j-°-cn-®n-´p-≠v. IqSp-X¬ A[n-Im-c-߃
ssIam-dns°m≠v ]©m-b-Øp-Isf Xt±-i-`-cW ÿm]-\-ß-fmbn am‰p-∂-Xn-eqsS
Km‘nPn hn`m-h\ sNbvX ‘kzcmPv’ km£m-XvI-cn-°m≥ tIc-f-Øn\v Ign-™n-´p-
≠v. ]mtZ-inI k¿°m-cp-I-fpsS Npa-X-e-Iƒ Imcy-£-a-ambn \n¿∆ln-°p-∂-Xn\v
[\-hn-`-hhpw DtZym-Kÿcpw LS-I-ÿm-]-\-ßfpw ssIam-dn-bn-´pap-≠v. A[n-Im-c-hn-
tI-µo-I-cWw km¿∞-I-am-°m≥ \n¿t±-i-߃ ka¿∏n-°p-∂-Xn-\mbn 1996 ¬
kwÿm\ k¿°m¿ \ntbm-Kn® tUm. kXy_-X- sk∂ns‚ t\Xr-Xz-Øn-ep≈
\Ωƒ sNbvX tPmen-I-fpsS KpW-ta-∑-bmWv ssZh-]o-Xn°v
]mX-am-Ip-∂Xv. A√msX FX FÆw sNbvXp F∂X√.
˛ -Km‘nPn
51
IΩn‰n \n¿t±-i-߃ kZv`-cW khn-ti-j-X-Iƒ Dƒs°m-≈p-∂-Xm-Wv. ‘sk≥’ IΩn-‰n-bpsS ip]m¿i
]Imcw 1999 ˛ ¬ tIcf ]©m-b-Øv -cmPv \nb-a-Ønepw tIcf ap\n-kn-∏m-en‰n \nb-a-Ønepw hcp-
Ønb t`Z-K-Xn-Iƒ kZv`-c-W- XXzß-fn¬ A[n-jvTnXamWv. ]mtZ-inI k¿°m-cp-I-fn-eqsS kpcmPv
(k-Zv-`-c-Ww) \S-∏n-em-°p-∂-Xn¬ tIcfw C\nbpw apt∂m-´p-t]m-tI-≠n-bn-cn-°p-∂p. kZv`-cW XXz-
߃ A≤ym-bw 9 ¬ hmbn-®n-cn-°p-a-t√m. Ah ]mh¿Øn-I-am°m\pff D]m-[n-bmWv tSm´¬ Izmfn‰n
amt\-Pvsa‚ v. ]¥≠mw ]©-h-’c ]≤-Xn-°mbn tIµ Bkq-XW IΩo-j≥ ]pd-s∏-Sp-hn® am¿§-
tc-J-bnepw kwÿm\ Bkq-XW t_m¿Uns‚ h¿°nwKv Kq∏v dnt∏m¿´nepw tSm´¬ Izmfn‰n amt\-
Pvsa‚ v \S-∏n-em-°m-\p≈ \n¿t±-i-ß-fp-≠v.
10.1. tSm -¬ Izmfn‰n amt\-Pvsa‚ v ˛ k¶ev]w
]mtZ-inI `c-W-kw-hn-[m\w cq]o-I-cn-°-s∏-´-Xp-Xs∂ P\-X-bpsS Bh-iy-߃, ]mtZ-inI kml-
N-cyØn\-\p-k-cn®v \ndth-‰-s∏Sm-\m-Wv. ]c-º-cm-K-Xhpw ssIamdn e`n-®-Xp-amb hnhn[ tkh-\-߃
Kma-]-©m-b-Øp-I-fpsS DØ-c-hm-Zn-Ø-Øn¬s∏-Sp-∂p. CXns\ IrXy-ambn \n¿Æbn®pw \n¿∆-ln-®pw
P\-X-bpsS Bh-iy-߃°-\p-krX-ambn cq]-s∏-Sp-Øp-∂Xn\v IrXyhpw imkvXo-b-hp-amb N´-°q-Sp-
Iƒ cq]-s∏-Sp-tØ-≠-Xp-≠v. CXn-\m-bp≈ Hcp ]mtbm-KnI amt\-Pvsa‚ v X¥-amWv tSm´¬ Izmfn‰n
amt\-Pvsa‚ v (Total Quality Management) AYhm TQM. TQM XXz-ß-fne-[n-jvTn-X-amb ÿm]-\-
Øn¬ sa®-s∏´ Hm^okv amt\-Pvsa‚pw KpW-ta-∑-bp≈ tkh-\-]-Zm\ kwhn-[m-\hpw km[y-am-Wv.
TQM s‚ ImgvN-∏mSv AXns‚ t]cn¬Xs∂ AS-ßn-bn-cn-°p∂p ˛ AXm-bXv kºq¿Æw, KpW-
ta-∑, ]cn-]m-e\w; kºq¿Æ-amb KpW-ta∑ Dd-∏p-h-cp-Øp-hm\p≈ ]cn-]m-e\ DZy-a-amWv TQM.
kºq¿ÆXsb∂Xv KpW-ta-∑-bpsS Imcy-Øn¬ amX-a-√, ia-ß-fpsS Imcy-Ønepw D≠m-I-Ww. DtZym-
Kÿ P\-]-Xn-\n-[n-Ifpw ]uc-∑m-cp-ambpw Iq´mb iaw. TQM F∂Xv Hcp XpS¿ ]In-b-bm-Wv. CXv
]q¿Æ-ambpw P\-tI-µo-Ir-Xhpw KpW-ta∑m kwkvImcw krjvSn-°p-∂Xp-am-Wv. \ne-hn-ep≈ LS-I-
ßsf D]-tbm-Kn®psIm-≠p-Xs∂ tkh-\-ß-fpsS KpW-\n-e-hmcw IqSp-X¬ sa®-s∏-SpØ-emWv CXn-
eqsS e£y-an-Sp-∂-Xv. \ne-hn-ep-≈- Ah-ÿ-bn¬ \n∂pw \n¿Æ-bn-°-s∏´ e£y-ß-fpsS ]m]vXn-bn-
te-°p≈ hnS-hp-Isf \nIØp∂ hnImk ]cn-Wma ]In-b-bm-Wv- TQM.
TQM XXz-߃
• P\-tI-µo-IrXw (People Centered)• ta¬X v ]n¥pW (Top Management Support)• ]¶m-fnØw (P-\-߃, P\-]-Xn-\n-[n-Iƒ, DtZym-K-ÿ¿)
• ]In-bm[njvTXw (Process Oriented)• hyqlm-[n-jvTnXw (System Oriented)• XpS¿®-bmb sa®-s∏-Sp-ج DZyaw (Continuous Improvement)• hkvXp-Xm-[n-jvTnX Xocp-am-\-sa-Sp-°¬ (Factual Based Decision Making)• ]c-kv]-c-]q-c-I-_‘w (Mutually Benefited Inter Relationship)
tSm´¬ Izmfn‰n amt\-Pvsa‚ v1
52
10
TQM A\p-h¿Øn-°p-∂-Xn-eqsS KpW-ta-∑-bp≈ ]h¿Ø\ kwhn-[m-\hpw XZzmc kZv`-cWhpw
km[y-amIpw. ]h¿Ø\ KpW-ta-∑-bv°mbn tIm¿∏-td‰v cwKØv A\p-h¿Øn-®n-cp∂ (TQM) ]©m-b-
ØpI-fnepw km[y-sa∂v tImgn-t°mSv Pn√-bnse sNdp-h-Æq¿-˛-\-√fw Kma]©m-bØv1 2007 ¬v sXfn-
bn-°p-I-bp-≠m-bn.
10.2. sNdp-h-Æq¿- -\-√fw : AXpey amXrI
TQM s‚ `mK-ambn tImgn-t°mSv Pn√-bnse sNdp-h-Æq¿-˛-\-
√fw Kma-]-©m-b-Ø vÃm‚nwKv IΩn-‰n-Iƒ, Ãnb-dnwKv IΩn-‰n,
]©m-bØv kanXn F∂o Xe-ß-fnse N¿®-I-fn-eqsS TQM\S-∏n-em-°m≥ Xocp-am-\n-®p. XpS¿∂v Poh-\-°m-cp-ambpw P\-
]-Xn-\n-[n-I-fp-ambpw H‰°pw Iq´mbpw N¿®Iƒ \S-Øn. AXn-
s‚- `m-K-ambn sNdp-h-Æq¿-˛-\-√fw Kma-]-©m-b-Øn¬ \S-∏n-em-
°nb Imcy-ß-ƒ NphsS sImSp-°p-∂p.
10.2.1. tkh\ -tIµw
s]mXp-P-\-ß-fpsS At]-£-Ifpw ]cm-Xn-Ifpw X]m-ep-Ifpw kzoI-cn-°m-\mbn ]©m-b-Øm- o-kn\p
ap∂n¬ ‘tkh\ tIµw’ F∂ t]cn¬ Hcp Iu≠¿ ÿm]n-®p. tkh\ tIµ-Øns‚ ASn-b-¥nc
Bhiyw ]cn-l-cn-°p-∂-Xn-\v km£-cXm t]cIvamsc \ntbm-Kn-®p. tkh\ tIµ-Øn¬ P\-ß-fpsS
At]£ kzoI-cn-°pI, tkh\w/hnhcw \¬IpI F∂n-hbv°mWv t]c-Ivamsc \ntbm-Kn-®-Xv. kzoI-
cn-°p∂ At]-£-Iƒ°v tkh\w e`n-°p∂ XobXn
tcJ-s∏-SpØn ssI∏‰v ckoXv sImSp-°p-Ibpw, F√m
At]-£-Iƒ°pw tcJ-bp-≠m-°p-Ibpw sNbvXp. Ah
\¬Ip-hm-\p≈ DtZym-Kÿ DØ-c-hm-ZnØhpw Dd-
∏m°n. At]-£-Iƒ kzoI-cn®v t]mcm-bva-Iƒ ]cn-
l-cn®v AXXv sk£-\p-I-fn-te°v sImSp-°pI-, tkh-
\-߃/k¿´n-^n-°-‰p-Iƒ sk£-\p-I-fn¬ \n∂pw
IrXy-k-a-bØv Xs∂ tiJ-cn®v P\-߃°v ssIam-
dp-I XpS-ßn-bh°mbn F¿s∏SpØnb ‘tkh\
tIµw’ F∂ Bi-b-amWv 2009˛¬ ^≠v Hm^o-kmbn
cq]m-¥cw ]m]n-®-Xv.
10.2.2.`uXnI kuI-cy-߃
s]mXp-P-\-ß-ƒ°v Fgp-Xp-hm-\pw, At]£ Xøm-dm-°m-\p-ap≈ kuI-cy-߃°mbn Ccn-∏n-S-ßfpw
Fgp-Xm-\p≈ taibpw k÷o-I-cn®p. IqSmsX t]\, t]∏¿, At]£m t^mdw, ]i, ]n≥, ¢n∏p-Iƒ,
SmKv F∂nhbpw; IpSn-°p-hm-\p≈ ip≤-P-ew, Snhn ImWp-hm-\p≈ kuI-cyw, Hm^okv ka-b-Ø-√msX
hcp∂ ]cm-Xn-Ifpw X]m-ep-Ifpw CSm≥ ]cm-Xn-s∏-´n, apXn¿∂-h¿°pw Ip´n-Iƒ°pap≈ hmb\
tIm¿W¿; kvXoIƒ°pw ]pcp-j-∑m¿°pw ]tXyI kuI-cyßtfmSp-Iq-SnbXpw hrØn-bp-≈Xpamb
_mØv dqapIƒ, ]Ya NnIn’m In‰v F∂n-hbpw G¿s∏-Sp-Øn.
10.2.3. Hm^okv Iao-I-c-W-߃
Hm^o-kn-\-IØv F√m Poh-\-°m¿°pw ]c-kv]cw ImWm≥ ]mI-Øn\v Ccn-∏n-S-߃ ]p\:Iao-I-
cn®p. Hm^o-kn-\-IØv Bh-iy-amb tÃj-\dn k÷o-I-cn-®p. F√m At]£m t^md-ßfpw hnX-c-W-
Øn-\mbn P\ -tk-h\ tIµ-Øn¬ Xøm-dm-°n-h-®p. P\-]-Xn-\n-[n-Iƒ, LS-I-ÿm-]-\-߃, IpSpw-
_io `mc-hm-ln-Iƒ a‰p ][m-\-s∏´h¿ F∂nh-cpsS t^m¨ \º-dp-Ifpw hnem-k-ßfpw IqSmsX
531 2010 ¬ ]©m-b-Øns\ tImgn-t°mSv tIm¿∏-td-j-\p-ambn ebn-∏n-®p.
]ucm-h-Im-i-tc-Jbpw s]mXp-P-\-߃°v Bh-iym-\p-k-cWw e`y-am-I-Ø-°-co-Xn-bn¬ Xøm-dm-°n-h-
®p. hcp∂ At]-£-Iƒ cPn-Ã-dn¬ tc-J-s∏-SpØn thK-Øn¬ skIvj-\p-I-fn-te°v FØn°m-\pw,
X≥]-Xn-th-Sn¬ tcJ-s∏-SpØn ^b-ep-I-fpsS Ne\w a\- n-em-°m\pw kwhn-[m-\-ap-≠m-°n. IqSmsX
Poh-\-°m-¿ Hm^o-kn¬ FØn°gn-™m¬ AXn-\p-tijw ]pdØv a‰v Hm^o-kp-I-fn-tet°m ^o¬Un-
tet°m t]mIp-∂ hnhcw tcJ-s∏-Sp-Øm≥ aqhvsa‚ v cPn-Ãdpw G¿s∏-SpØn.
10.2.4. Hm^okv \ho-I-cWw
]©m-bØv sI´nSw s]bn‚-Sn®v hrØn-bm-°n. Hm^okv ^¿Wo-®-dp-I-fpsS A‰-Ip-‰-∏-Wn-Iƒ \S-
Øn. Hm^okv ]cn-k-cw ipNo-I-cn-®p. Poh-\-°m-cpsS t]cp-hn-hcw skIvj≥ Ch Fgp-Xnb t_m¿Uv
Ccn-∏n-S-ß-fn¬ ]Z¿in-∏n®p. Iºyq-´¿ kwhn-[m\w G¿s∏-Sp-Øn. sd°m¿Uv dqw k÷o-I-cn®v F√m
]am-W-ßfpw, tcJ-I-fpw sRmSn-bn-S-bn¬ In -Ø-°-co-Xn-bn¬ ASp-°n-h-bv°p-I-bpw, AXns‚ kq£n∏pw
hnX-c-Whpw Poh-\-°msc Gev]n-®p.
10.2.5. ]ucm-h-Im-i-tcJbpsS ]Z¿i\w
]ucm-h-Im-i-tcJ P\-ßfpsS IqSn Bi-b-߃ Dƒt®¿Øv ]p\:cmhnjv°-cn-®p. tkh-\-߃,
Ah e`n-°p-hm≥ th≠ ]c-am-h[n ka-bw, ^okv, At]-£-tbm-sSm∏w hbvt°≠ a‰p tcJ-Iƒ
F∂nh tcJ-s∏-Sp-Ønb henb t_m¿Uv ]©m-bØv Hm^o-kn\p apºn¬ ]Z¿in-∏n-®p. ]ucm-h-Im-
i-tcJ P\-߃ h∂p-tN-cp∂ F√m Hm^o-kp-I-fnepw A¶Whm-Sn-Iƒ, cmjvSo-b]m¿´n Hm^o-kp-
Iƒ, sXmgn-emfn kt¶-X-߃, LSIÿm]-\-߃, hoSp-Iƒ, Kma-k`, F∂n-hn-S-ß-fnepw hnX-cWw
sNbvXp.
10.2.6. ]Z¿i\ t_m¿Up-Iƒ
]©m-bØv Hm^o-kn-\p-]p-dØv t\m´okv t_m¿Uv, ao‰nwKv t_m¿Up-Iƒ (Kma-k-`m tbmKw, ]©m-
b-Øv tbmKw, Ãm‚nwKv IΩn‰n tbmKw, Ãnb-dnwKv IΩn‰n tbmKw, Ãm^v tbmKw), Hmw_p-Uvkvam≥,
A∏-te‰v ssS_yq-W¬, PmK-Xm-k-an-Xn, P\-\-˛-a-cW cPn-kvtS-j≥, hnh-cm-h-Imi \nb-aw, hnPn-
e≥kv & B‚-nI-d-]vj≥ _yqtdm apX-em-bh kw_-‘n® hnh-c-߃, Hm^okv ]h¿Ø\ ka-bw,
skIvj-\p-I-fpsS Npa-X-e, P\-]-Xn-\n-[nIfp-tSbpw Poh-\-°m-cptSbpw lmP¿ F∂nh ]Z¿in-∏n-®p.
CXneqsS s]mXp-P-\-߃°v Hm^o-kn¬ h∂m¬ ]c-k-lmbw IqSmsX BcmWv Imcy-߃ sNøp-
∂-Xv, Poh-\-°m¿ FØn-bn-´p-t≠m, F∂v thK-Øn¬ a\- n-em-°m≥ km[n-®p. Ch ]pXp-°p∂ DØ-
c-hm-ZnØw \n¿Æ-bn-®p. hne-bn-cp-Ø-ep-Iƒ XpS¿®-bmbn \S-Øn.
10.2.7. Izmfn‰n k¿°nƒ
]©m-b-Ønse hnhn[ ZuXy-ß-fpsS ASn-ÿm-\-Øn¬ Poh-\-°m-cpsS Izmfn‰n k¿°nƒ cq]o-
I-cn-®p. ]©m-bØv Hm^oknse ]iv\-߃ N¿® sNøp-∂-Xn\pw ]cn-l-cn-°p-∂-Xn\pw D≈ thZn-
bm-bpw, ]cn-io-e\ hnj-b-߃ \n›-bn-°p-I, kwL-Sn-∏n-°pI F∂o DØ-c-hm-ZnØ߃ \nd-th-‰m-
\p≈ kwhn-[m\ambpw, ]c-kv]c kulrZw Du´n-bp-d-∏n-°m-\p≈ hgn-Im-´n-bmbpw Poh-\-°m-cpsS
Izmfn‰n k¿°nƒ kwhn-[m\w D]-I-cn-®p.
10.2.8. ]cm-Xn- ]-cn-lmcw
]©m-b-Ønep≠m-Ip∂ c-W- -hn-I-k-\- -t£a ]h¿Ø-\-߃ kw_-‘n®v ]uc-∑m¿°p-≠m-Ip∂
]cm-XnIƒ ]©m-b-Øv `c-W-k-anXn ka-b-_-‘n-X-ambn Xo¿∏m°n. Ah-bpsS sdt°m¿Upw kq-
£n®p. Poh-\-°m-cpw P\-]-Xn-\n-[n-Ifpw XΩn-ep≈ ]cm-Xn-Ifpw/]iv\-ßfpw kwbp‡ kanXn2
cq]o-I-cn®v ]cn-l-cn®p. Poh-\-°mcpw s]mXp-P-\-ß-fp-am-bp≈ ]iv\-߃ Izmfn‰n k¿°nƒ ]cn-l-cn-
°p-Ibpw Ign-bm-Øh [\-Imcy Ãm‚nwKv IΩn-‰nbpsS ]cn-K-W-\bv°v hnSp-Ibpw sNbvXp. [\-Imcy
Ãm‚nwKv IΩn-‰nbpsS \n¿t±-i-߃ Ãnb-dnwKv IΩ-‰nbpw ]©m-bØv kan-Xnbpw AwKo-Icw \¬In
\S-∏n-em-°n. IqSmsX s]mXp-P-\-ß-ƒ, Poh-\-°m¿, P\-]-Xn-\n-[n-Iƒ F∂n-h-cpsS ]cmXnIƒ ]cn-
tSm´¬ Izmfn‰n amt\-Pvsa‚ v1
54
10
l-cn-°m≥ ]©m-bØv kan-Xn I¿Ω-\n-c-X-cm-bn. ka-b-_-‘n-X-amb Xo¿∏m-°-en\pw P\]-Xn-\n[nIfpw
Poh-\-°m-cpw XΩn-ep≈ ]c-kv]c CS-s]-S¬ lrZyam°p-∂-Xnepw ]©m-bØv `c-W-k-an-XnbpsS \nc-
¥c ]cn-i-aØneq-sSbpw hne-bn-cp-ج tbmK-ß-fn-eq-sSbpw Ign-™p.
10.2.9. \nc-¥c ]cn-io-e-\hpw AwKo-Im-chpw
Poh-\-°m-cp-tSbpw P\-]-Xn-\n-[n-I-fp-
tSbpw Imcy-]m]vXn h¿≤n-∏n-°p-∂-
Xn\pw \qX\ Bi-b-߃ \S-∏n-em-°p-
∂-Xn-\p-ambn ]©m-bØv cmPv \nb-a-
߃, N´-߃, hy‡nXz hnIm-kw,
kmt¶-XnI I≠p-]n-Sp-Ø-߃ XpSßo
hnj-b-ßsf-°p-dn®v F√m amk-hpw
BZysØ sh≈n-bmgvN D®-°p-tijw
¢m p-Iƒ kwL-Sn-∏n-®p. IqSmsX
G‰hpw \√ ]h¿Ø\w ImgvN-h-
bv°p∂ DtZym-K-ÿs\ `c-W-k-anXn
A`n-\-µ-\-ßtfm kΩm-\-ßtfm \¬In
t]m’m-ln-∏n-®p.
ta¬X´p ]n¥p-W-bpw, P\-tI-µo-Ir-
X ]¶m-fn-Øhpw Iq´m-bvabpw Dd-∏p-h-cp-
Øn, Hmtcm ]In-b-bpw kwhn-[m-\hpw
XpS¿®-bmbn hne-bn-cpØn, sa®-s∏-Sp-Ø-
¬ iaw hkvXp-Xm-]-c-ambn hne-bn-cp
Øn, ]c-kv]-c -_‘w kpK-a-am°n.
Aßs\ TQM eqsS kZv`-cWw \S-∏n-
em-°nb sNdp-h-Æq¿-˛-\-√fw Kma-]-©m-
b-Øns‚ amXr-I-bmWv 2009 ˛ ¬ ^≠v
Hm^okv Bbn ]cn-W-an-®-Xv.
55
BLANK
^≠v Hm^okv kwhn-[m\w
11
11.1. ^≠v Hm^okv
11.2. ^≠v Hm^okv ]h¿Ø\ \S-]-Sn-I-a-߃
11.2.1. X]m¬ kzoI-cWw
11.2.2. X]m-ep-I-fpsS cPn-kvtS-j≥
11.2.3. ssI∏‰v cko-Xv, ]Ww kzoI-cn-°¬
11.2.4. ^≠v Hm^okv Ubdn
11.2.5. X]m-ep-I-fpsS hnX-cWw
11.2.6. tkh-\-߃ \¬I¬
11.2.7. ^≠v Hm^okv Akn- v, A‰‚¿
11.2.8 ^≠v Hm^okv kq∏¿ssh-k¿
11.2.9. ^≠v Hm^okv ]h¿Ø-\-k-abw
11.3. ^≠v Hm^okv ˛ `uXnI kuI-cy-߃
11.1. ^≠v Hm^okv
tIcf ]©m-bØv cmPv BIvSv hIp∏v 272-F,
2004˛se tIcf ]©m-bØv cmPv (]u-cm-h-Im-
i-tcJ Xøm-dm-°¬) N´-߃ F∂nh ]Imcw
Hmtcm ]©m-bØpw cq]o-Ir-X-ambn ]c-am-h[n
Bdv amk-Øn-\Iw ]uc-∑m¿°v \¬Ip∂
tkh-\-ßfpw Ah-bpsS hyh-ÿ-Ifpw Ah
e`y-am-°p∂ ka-b-]-cn-[nbpw kw_-‘n® hnh-
c-߃ Dƒs∏-Sp∂ ]ucm-h-Im-i-tcJ ]kn-≤-
s∏-Sp-tØ-≠Xpw BbXv h¿jm-h¿jw ]cn-jvI-
cn-t°-≠-Xp-am-Wv. CXn-\p-]p-dsa 2012˛se tkh-
\m-h-Imi \nbaw A\p-k-cn®v \n›nX tkh-
\-߃ \n›-bn-°-s∏´ ka-b-]-cn-[n-°Iw
\¬tI-≠Xv ]©m-b-Øp-I-fpsS _m[y-X-bm-Wv.
]ucm-h-Im-i-tcJ ]Im-chpw tkh-\m-h-Imi
57
\nb-a-]-Im-chpw tkh-\-߃ e`y-am-°m≥ Imcy-£-a-amb ^≠v Hm^okv kwhn-[m-\hpw sabn≥
Hm^okv kwhn-[m-\hpw AXym-h-iy-am-Wv. Xt±-i-kz-bw`-cW hIp-∏ns‚ 2.7.2009 ˛ se k.-D.(km[m)
123/2009 DØ-c-h-\p-k-cn®v F√m ]©m-b-Øp-I-fnepw Hcp ^≠v Hm^okv kwhn-[m\w ]h¿Øn-t°-
≠-Xm-Wv.
11.2. ^≠v Hm^okv ]h¿Ø\ \S-]-Sn-I-a-߃
11.2.1. X]m¬ kzoI-cWw
t\cn´pw A√m-sXbpw e`n-°p∂ F√m X]m-ep-Ifpw ^≠v Hm^o-kn¬ kzoI-cn-t°-≠-Xm-Wv. C˛-
sa-bn¬ hgn e`n-°p-∂h ]n‚ v Hu´v FSpØpw sSe-t^m¨ ktµiw t^m¨ A‰‚ v sNøp∂ DtZym-
K-ÿ≥ Xs∂ tcJ-s∏-SpØn B[n-Im-cn-I-am-°nbpw X]m-embn cPn-ÿ sNbvXv \S-]Sn kzoI-cn-t°-
≠-Xm-Wv.
^≠v Hm^okv Npa-X-e-bp≈ DtZym-K-ÿ≥ t]cp
h®h Hgn-sI-bp≈ F√m X]m-ep-Ifpw Xpd-t°-≠Xpw
Xob-Xn-tbm-Sp-Iq-Snb Hm^okv ko¬ ]Xn-∏n®v Ãmºp-
Iƒ d±m-°n DS≥Xs∂ cPn-kvtS-j≥ \S-]-Sn-Iƒ
kzoI-cn-t°-≠-Xpam-Wv.
t]cp h® X]m-ep-Iƒ ta¬hn-em-k-°m-c\v \¬tI-
≠Xpw HutZym-KnI kz`m-h-ap-≈h XpS¿\-S-]-Sn-
Iƒ°mbn DS≥Xs∂ ^≠v Hm^o-kn¬ \evtI-≠-
Xp-am-Wv. ^≠v Hm^o-kn¬ e`n-°p∂ At]-£-I-
fn¬ At]-£-I-cpsS H∏pw Bh-iy-amb hnh-c-ßfpw
tcJ-s∏-Sp-Øn-bn-´p-s≠∂pw Bh-iy-amb ^okv HSp-°n-bn-´p-s≠∂pw sN°v enÃv ]Im-c-ap≈ tcJ-
Iƒ ka¿∏n-®n-´p-s≠∂pw Dd-∏p-h-cp-tØ-≠-Xm-Wv.
11.2.2. X]m-ep-I-fpsS cPn-kvtS-j≥
^≠v Hm^o-kn¬ e`n-°p∂ X]m-ep-I-fpsS hnh-c-߃ hnX-cW cPn-Ã-dn¬ tN¿t°-≠-Xm-Wv.
X]m-ense \º-dp-Iƒ Hmtcm Ie-≠¿ h¿j-Ønepw ]pXp-Xmbn Bcw-`n-t°-≠Xpw h¿jm-h-km\w
hsc XpS¿®-bm-bn-cn-t°-≠-Xp-am-Wv.
11.2.3. ssI∏‰v cko-Xv, ]Ww kzoI-cn-°¬
t\cn´v e`n-°p∂ F√m X]m-ep-Iƒ°pw ssI∏‰v ckoXv \¬tI-≠Xpw tkh\w e`y-am-°p∂
XobXn AXn¬ tcJ-s∏-Sp-tØ-≠-Xp-am-Wv. tkh\w e`y-am-°p-∂-Xn-\p≈ ka-b-]-cn[n GsX-¶nepw
\nb-a-Øntem N´-ß-fntem k¿°m¿ am¿§-\n¿t±-i-ß-fntem \njv°¿jn-®n-´p≈ ka-b-]-cn-[n-bn¬
A[n-I-cn-°m≥ ]mSn-√.
]©m-b-Øn-te-°p≈ F√m hc-hp-Ifpw N´-]-Im-c-ap≈ ckoXv \¬In ^≠v Hm^o-kn¬ Xs∂
kzoI-cn-t°-≠Xpw F√m Znh-khpw 3 aWn°v Xs∂ Hm^okv IfIvj≥ XPn-ÿ apJm-¥ncw Imjns‚
Npa-X-e-bp≈ DtZym-K-ÿ\v ssIam-td-≠-Xp-am-Wv.
11.2.4. ^≠v Hm^okv Ubdn
^≠v Hm^o-kn¬ kzoIcn-°p-∂Xpw tkh\w \¬tI-≠-Xp-amb At]-£-I-fp-tSbpw ]cm-Xn-I-fp-
tSbpw Imcy-Øn¬ bYm-k-abw tkh\w e`y-am-Ip-∂p-sh∂v Dd-∏p-h-cp-Øm-\mbn ^≠v Hm^okv Ubdn
kq£n-t°-≠-Xm-Wv.
^≠v Hm^okv kwhn-[m\w1
58
11
11.2.5. X]m-ep-I-fpsS hnX-cWw
AXmXv Znhkw tkh\w e`y-am-t°≠ X]m-ep-I-fpw ASn-b-¥nc X]m-ep-I-fpw ]c-am-h[n 30 an\n-
‰n-\-Ihpw a‰p X]m-ep-Iƒ At∂ Znhkw Xs∂ Ign-bp-∂X thK-Ønepw F∂m¬ sshIo´v 4 aWn°v
apºmbpw AXmXv sk£\p-I-fn-te°v ssIam-td-≠-Xm-Wv.
skI-´-dn, ]kn-U‚ v F∂n-hcpsS ]tXyI \n¿t±iw Bh-iy-amb X]m-ep-Iƒ t\cn´v skI-´-
dn°v/]kn-U-‚n\v \¬tI≠Xpw Bh-iy-amb \n¿t±iw e`y-amb tijw sk£\pIƒ°v ssIam-td-
≠-Xp-am-Wv.
11.2.6. tkh-\-߃ \¬I¬
At]-£-I\v \¬Inb ssI∏‰v ckoXn¬ F∂v tkh\w \¬I-W-sa∂v ImWn® Xob-Xn°p apºmbn
sk£-\p-I-fn¬ \n∂pw Ah hmßn ^≠v Hm^o-kn¬ kq£n-t°-≠-Xm-Wv. At]-£-I≥ lmP-cm-Ip-
tºmƒ tkh\w/tcJ At]-£-I\v \¬In H∏v hmßn-t°-≠-Xm-Wv.
11.2.7. ^≠v Hm^okv Akn- v, A‰‚¿
^≠v Hm^o-knse Npa-X-e-Iƒ \n¿∆-ln-°p-∂-Xn-\mbn ¢dn°¬ Poh-\-°msc ]Xn-Zn\ sdmt´-
j≥ ASn-ÿm-\-Øn¬ \ntbm-Kn-t°-≠-Xm-Wv. ]h¿Ø-\-Np-a-Xe Hmtcm Znh-khpw sshIp-t∂cw
ssIam-td-≠Xpw Npa-Xem ssIam‰w ^≠v Hm^okv Uyq´n cPn-Ã-dn¬ tcJ-s∏-Sp-tØ-≠Xpw A]-
Imcw Npa-Xem ssIam‰w \S-Øp-tºmƒ ckoXv _p°v, cPn-Ã-dp-Iƒ a‰p tcJ-Iƒ F∂n-hbpw ssIamdn
F∂p Dd-∏p-h-cp-tØ-≠-Xm-Wv.
^≠v Hm^okv Npa-X-e-°msc klm-bn-°p-∂-Xn\v emÃv tKUv Poh-\-°msc \ntbm-Kn-t°-≠-
XmWv.
11.2.8 ^≠v Hm^okv kq∏¿ssh-k¿
Hm^okv `cW kwhn-[m-\-Øns‚ kq∏¿ssh-k-dmb Pq\n-b¿ kq]≠v/slUv ¢m¿°ns‚ t\cn-
´p≈ \nb-¥-W-Øn-emWv ^≠v Hm^okv ]h¿Øn-t°-≠-Xv.
e`n-°p∂ F√m X]m-ep-Ifpw cPn-ÿ
sNøp-∂p-s≠∂pw ssI∏‰v ckoXv \¬Ip-∂p-
s≠∂pw cPn-ÿ sNbvX X]m-ep-Iƒ IrXy-
k-a-bØv hnX-cWw sNøp-∂p-s≠∂pw tkh-
\ -߃ bYm -hn[n \¬Ip -∂p -s≠∂pw
kq∏¿ssh-k¿ Dd-∏p-h-cp-tØ-≠-Xm-Wv
11.2.9. ^≠v Hm^okv ]h¿Ø-\-k-abw
^≠v Hm^okv ]h¿Ø-\-k-abw cmhnse
10 aWn apX¬ sshIp-t∂cpw 5 aWn hsc
Bbn-cn-t°-≠-Xm-Wv (G.O.(MS)2876/12/LSGD dtd 16.10.2012).
11.3. ^≠v Hm^okv ˛ `uXnI kuI-cy-߃
^≠v Hm^o-kn¬ FØp∂ s]mXp-P-\-߃°mbn s]mXp-P-\-˛-P‚¿-˛-inip˛h-tbm-P\ kulrZ
kuI-cy-߃ (C-cn-∏n-S-߃, tai, IpSn-sh-≈w, tSmbve‰v apX-em-b-h) D≠mbncn-t°≠XmWv. AXp-
59
^≠v Hm^okv kwhn-[m\w1
60
11
t]mse ^≠v Hm^okv Npa-X-e-°m-cmb Poh-\-°m¿°p-
th≠ F√m uXnI kuI-cy-ßfpw (C-cn-∏n-S-ku-I-cyw,
tai, sj¬^v, Im_n≥, ]Ww kq£n-°p-∂-Xn-\p≈
kwhn-[m-\w, tÃj-\-dn, t^md-߃ apX-em-b-h) D≠m-
bn-cn-t°-≠-Xm-Wv.
Hm- okv \S-]-Sn-I-a-߃
12
12.1. Hm^okv \S-]-Sn-I-a-߃
12.2. X]m¬
12.3. X]m¬ hnX-c-Ww
12.4. t]gvk-W¬ cPn-ÿ
12.5. ^b-ep-I-fnse \S-]-Sn-I-a-߃
12.6. Ipdn∏pw \°epw A epw Xøm-dm-°¬
12.7. ^b-ep-I-fpsS Xo¿∏pw kq£n∏pw
12.8. A\p-a-Xn-]Xw/k¿´n-^n-°-‰p-I-fn¬
t]cp-k-ln-X-ap≈ ko¬ ]Xn-°¬
Xt±-i- -cW ÿm]-\-ß-fnse Hm^okv ]h¿Ø\ coXn A\p-k-cn®v, k¿°m-cns‚ hnhn[ Un∏m¿´p-
sa‚ v Hm-^o-kp-I-fn¬ ^b-ep-Iƒ ssIImcyw sNøp-∂-Xn\v ]men®phcp∂ M.O.P. ]q¿Æ-ambpw ]men-
°-s∏-Sm≥ Ign-bp-I-bn√. k¿°m-cns‚ Un∏m¿´p-sa‚ v Hm- o-kp-Iƒ t]mse b-ep-Iƒ amXw ssIImcyw
sNøp∂ coXn-bn-e√ ]©m-b-Øp-I-fnse ]h¿Ø\w. hnhn[ Un∏m¿´p-sa‚p-Iƒ hgn k¿°m¿ JP-
\m-hn-tebv°v \S-Øp∂ dh\yp ]h¿Ø\ coXn-Ifpw, acmaØv, Sjdn XpS-ßnb Un∏m¿´p-sa‚pIƒt]m-
se-bp≈ sNehv ]h¿Ø-\-co-Xn-Ifpw Dƒs°m-≈p∂ Hcp tem°¬ skI-t´-dn-b‰v F∂ \ne-bn-
emWv Ch ]h¿Øn®phcp-∂Xv.
]©m-b-Øp-I-fn¬ DtZym-K-ÿsc IqSmsX Hcp tem°¬ skI-t´-dn-b‰v F∂ \ne-bn¬ ]kn-
U‚ v, Ãm‚nwKv IΩn‰n sNb¿am≥am¿ F∂nhcpw b-ep-Iƒ ssIImcyw sNøp-∂p≠v. M.O.P A\p-k-
cn®v Poh-\-°m¿°v Npa-X-e-Ifpw DØ-c-hm-Zn-Ø-ßfpw Gev]n®p \evIp-tºmƒ AXv ]uc-mh-Im-i-tc-
J-bp-ambn _‘-s∏-SpØn sIm≠m-bn-cn-°Ww. s]mXp-]Ww kzcq-]n-°ptºmgpw sNe-h-gn-°p-tºmgpw
AXns‚ A°u-≠-_n-en‰n a‰p-≈-hsc t_m≤y-s∏-Sp-Øp-∂-Xn\v ]Ww ssIImcyw sNøp∂-h¿ _m≤y-
ÿ-cmWv. CsX√mw IW-°n-se-Sp-Øp-sIm≠pthWw Hm^okv \S-]-Sn-I-a-߃ Iao-I-cn-t°-≠-Xv.
12.1. Hm^okv \S-]-Sn-I-a-߃
]©m-b-Øv -cmPv kwhn-[m-\-Øn-eqsS h∂ am‰-ß-ƒ°-\p-krXambn ]©m-b-Øp-Iƒ°pth≠n Hcp
Hm-^okv s]mkoPn-b¿ am\z¬ D≠mbn-´n√. F∂n-cp-∂mepw Hm-^o-kns‚ \S-]-Sn-I-a-߃ Nn´-tbmSpw
Imcy-£-a-bmbpw \n¿∆-lnt°≠Xv A\n-hm-cy-amWv. AXn-\p-th≠n A\p-h-Zn-°-s∏´ XkvXn-I-Iƒ
A\p-k-cn®pw tPmen-Iƒ sk£-\p-I-fmbn hn`-Pn®pw Hm-^okv DØ-chv \¬In AXp-]-Im-c-amWv
61
Hm^okv ]h¿Ø-\-߃ \S-tØ-≠-Xv. Hm^okv \S-]-Sn-I-a-߃°v
ASn-ÿm-\-am-bn-´p-≈Xv Manual of Office Procedure (M.O.P.) Xs∂-bm-
Wv. DtZym-K-ÿ¿°v ÿew-am-‰w, eohv F∂nh D≠m-Ip-tºmƒ ^b-
ep-Iƒ ssIam-dp-∂-Xns‚ hy‡-amb tcJ-Iƒ kq£n-t°-≠-Xm-Wv.
12.2. X]m¬
X]m-em-∏okv aptJ\tbm tem°¬ Uen-hdn ap-tJ-\tbm t\cnt´m
k¿°m-cn¬\nt∂m, hnhn[ hIp-∏p-I-fn¬\nt∂m, hnhn[ ]©m-b-Øp-
I-fn¬\nt∂m, s]mXp-P-\-ß-fn¬\nt∂m, s]mXp-ÿm-]-\-ßfn¬
\nt∂m e`n-°p∂ ]cm-Xn-Iƒ, \n¿t±-i-߃, At]-£-Iƒ, DØ-c-hp-
Iƒ F∂nh-sb√mw \º¿ \¬I-s∏-Sp-∂-Xp-hsc X]m¬ F∂dn-b-s∏-
Sp-∂p.
• X]m¬ ssI∏t‰-≠Xv ^≠v Hm^o-kn-em-Wv. s]mXp-P-\-ß-fn¬\n-∂p≈ At]-£-Iƒ°v
At∏mƒXs∂ cioXn \evIm-\p≈ Npa-X-ebpw ^≠v Hm^okv DtZym-K-ÿ-\mWv. k¿°m¿ Kk
‰p-Iƒ, B\p-Im-enI ]kn-≤o-I-c-W-߃, t\m´o-kp-Iƒ F∂n-hbv°v \º¿ CtS-≠-Xn√.
• clkyw, A\utZym-KnIw Fs∂-gp-Xn-bhbpw t]cp-h-®-Xp-amb X]m-ep-Iƒ ta¬hn-em-k-°m-c≥
Xs∂ Xpd-°Ww.
• ^≠v Hm^o-kn¬ e`n-°p∂ X]m-ep-Iƒ Ahn-sS-bp≈ hnX-cW cPn-Ã-dn¬ tN¿Øn \º-dn-tS-≠-
Xm-Wv.
• t\cn´p e`n-°p∂ F√m X]m-ep-Iƒ°pw ^≠v Hm^o-kn¬ \n∂v ssI∏‰v cioXn \¬tI-≠-
XmWv.
12.3. X]m¬ hnX-c-Ww
• ^≠v Hm-^o-kn¬ e`n-°p∂ X]m-ep-Iƒ _‘-s∏´ sk£\n-tebv°v \evIp-Ibpw Ah AXmXp
sk£-\p-I-fnse t]gvk-W¬ cPn-Ã-dn¬ tN¿Øv \S-]-Sn-Iƒ kzoI-cn-°p-Ibpw sNøWw.
• k¿´n-^n-°-‰p-Iƒ°p≈ At]-£-Iƒ ]tXy-I-ambn Cu Bh-iy-Øn\v th≠n kq£n-°p∂ cPn-
Ã-dn¬ tN¿°p-Ibpw k¿´n- n-°‰v \evIp-tºmƒ AXn¬ tcJ-s∏-SpØpIbpw thWw. Cßs\bp≈
At]-£-I-fn¬ At\z-jWw \S-Øp-∂-Xn\v Gev]n-°p∂ hnh-c-ßfpw Cu cPn-Ã-dn¬ D≠m-bn-cn-
°Ww.
• hnhn[ t£a ]≤-Xn-Iƒ, sXmgn-en-√mbvamthX\w, s]≥j\pIƒ F∂n-hbv°v ]tXyI Xocp-am-
\-߃°mbn ^b-epIƒ \evIp-tºmƒ Ah cPn-Ã-dn¬ tN¿Ø,v ssI∏-‰nb hnhcw tcJs∏-SpØn
hmßWw.
• Hm-^o- n¬ e`n-°p∂ X]m-ep-Iƒ ]kn-U‚ v/skI-´dn ]°¬ \n∂p≈ \n¿t±-i-߃°mbn
bYmkabw Ah¿°v \¬IWw. IØn-S-]m-Sp-Iƒ Pn√m-Xew apX¬ ]kn-U‚ v hgn Bbn-cn-°Ww.
12.4. t]gvk-W¬ cPn-ÿ
• Hmtcm ko‰nepw In´p∂ X]m-ep-Iƒ ]kvXpX ko‰nse ¢m¿°p-am¿ X≥]-Xn-th-Sn¬ (PersonalRegister) tN¿t°-≠-Xm-Wv. Hmtcm h¿j-Øn\pw Hmtcm ]pXnb cPn-ÿ Xpd-t°-≠Xpw BZy-
t]Pn¬ t]Pv k¿´n- n-°‰v tcJ-s∏-Sp-tØ-≠Xpw sk£≥ kq]-‚n-s‚bpw ko‰nse ¢m¿°n-s‚bpw
t]cv tcJ-s∏-Sp-tØ-≠-Xp-am-Wv. ]kvXpX ko‰n¬ F∂v apX¬ tPmen sNøp∂p F∂v tcJ-s∏-Sp-
tØ-≠Xpw am‰-߃ bYm-k-abw cPn-Ã-dn¬ Dƒs∏-Sp-tØ-≠-Xp-am-Wv.
Hm- okv \S-]-Sn-I-a-߃1
62
12
]pXp-h¿j-Øn¬ Xpd-°p∂ t]gvk-W¬ cPn-Ã-dns‚ BZy-`m-KØv Ipsd t]PpIƒ Fgp-XmsX
Icp-tX-≠-Xm-Wv. ap≥h¿j-ß-fnse Xo¿∏m-ImØ IpSn-»nI ^b-ep-Iƒ G]n¬ H∂mw XobXn h®v
tN¿°p-∂-Xn\v th≠n-bm-Wn-Xv.
Id‚ v \º¿ ˛ Hcp X]m¬ B^o-kn¬ In´n \º-dn´v Hm^okv apZ ]Xn-∏n®v Xo¿∏m-°p-∂-Xp-hsc
Id‚ v Bbn Adn-b-s∏-Sp-∂Xpw Aß-s\-bn-Sp∂ \º¿ Id‚ v \º¿ F∂-dn-b-s∏-Sp-∂Xpam-Ip∂p.
Id‚ v ^b¬ ˛ XpS-°-Øn¬ Xo¿∏n-en-cn-°p∂ HutZym-KnI IS-em- p-Ifpw AhtbmSv ]n∂oSv
tN¿°p∂ CS-°n-S-°p≈ ]cm-a¿i-߃°p≈ adp-]-Sn-Ifpw Dƒs∏-Sp-∂-Xm-Wv Id‚ v b¬. Ch apgp-
h\pw Imem-\p-krX Ia-Øn¬ AS°n h®n-´p-≈-Xp-am-bn-cn-°-Ww.
io¿jIw ˛ Hcp ]tXyI t]∏-dns\ kw_-‘n® vkq-Nn-I-bn¬ tN¿°p-∂-Xn\v io¿jIw F∂p ]d-
bp-∂p.
Xe-s°´v kqNn-I-bn¬ io¿j-I-Øns‚ A£-c-am-e-I-a-Øn-ep≈ ÿm\w \n›-bn-°p-∂-Xn-\p-th≠n
io¿j-I-Øns‚ XpS-°-Øn¬ tN¿°p∂ ][m\ hm°mWv Xe-s°-´v.
12.5. ^b-ep-I-fnse \S-]-Sn-I-a-߃
Hcp X]m¬ t]gvk-W¬ cPn-Ã-dn¬ tN¿°p-∂-tXmsS ^b-en¬ \S-]-Sn-Iƒ XpS-ßp-∂p. t]gvk-
W¬ cPn-Ãdn¬ tN¿Øhbn¬ ap≥^-b-ep-I-fn¬ tN¿t°-≠-hbpw ]pXnb ^b-embn ssIImcyw
sNtø-≠hbpw ImWpw. Hcp b-en\v Ft∏mgpw c≠v mK-ß-fp-≠m-Ipw. AXm-bXv (1) Ipdn∏v b¬
(Note File), (2) \S-∏p- -b¬ (Current File).
(1) Ip-dn∏v ^b¬ (Note File)At]£/]cmXn/IØv cPn-ÿ sNbvXp Ign™m¬ AXnse Bhiyw F¥m-sW∂v Ipdn∏v ^b-
en¬ Npcp°n-sb-gp-X-Ww (Ip-dn∏v Fgp-X-Ww). ¢m¿°v Xøm-dm-°p∂ Ipdn-∏n¬, e`n® At]-£-bn¬
Xocp-am\w FSp-t°≠ DtZym-K-ÿ\v klm-b-I-c-amb Imcy-߃ (D-Ø-c-hv, \nb-aw, N´w ˛ ap≥Ime
DØ-c-hv apX-em-b-hbpw kzoI-cn-t°≠ \S-]-Sn-I-sf-∏-‰n-bp≈ \n¿t±-i-ßfpw) tcJ-s∏-Sp-Ø-Ww. Ipdn-
∏p-Iƒ 1/3 am¿÷n-\n´ t]∏-dn-em-bn-cn-°Ww Fgp-tX-≠-Xv. Hcp ^b-ense Ipdn∏v AXns‚ Bcw`w
apX¬- A-h-km\ DØ-chv ]m m-°p-∂Xv hsc XpS¿®-
bmbn Fgp-X-Ww. DZm-l-cWw : Hcp b-ens‚ Ipdn∏v
^b-en¬ ¢m¿°v Fgp-Xn-bn-cn-°p-∂Xv aq∂v JWvUn-
I-I-fm-sW-¶n¬ 1, 2, 3 F∂n-ßs\ Ia-º¿ Fgp-X-
Ww. Ipdn∏v tcJ-s∏-SpØn Ign-™m¬ G‰hpw Xmsg
CSXp hi-Ømbn XobXn h®v ¢m¿°v C\o-jy¬
sNbvXn-cn-°-Ww. XpS¿∂v ^b¬ kq-]-≠n\v ka¿∏n-
®m¬ kq]≠v At±-l-Øns‚ A`n-]mbw tcJ-s∏-Sp-
Øp-tºmƒ JWvUn-Ibv°v \º¿ sImSp-°p-∂Xv 4F∂v XpS-ß-Ww. ^b-en¬ Xo¿∏m-Ip-∂Xv hsc
JWvUnI \º¿ Ia-Øn-em-bn-cn-°-Ww. Ipdn∏v ^b-
en¬ t]Pv \º¿ ]tXy-I-ambn tcJ-s∏-Sp-Ø-Ww (Hcp
Imcy-Øns‚ Xo¿∏v kpK-a-am-°p-∂-Xn-\mWv Ipdn∏v Fgp-
Xp-∂-Xv. IS-em- p-I-fpsS kw£n-]vXhpw Id‚ v ^b-
en¬ dnt∏m¿´v sNbvXn-´p≈ hkvXp-I-fp-tSbpw \n¿±-
i-ß-fp-tSbpw Hcp ]kvXm-h-\bpw A\p-Iq-ehpw ]Xn-
Iq-e-hp-amb hmZ-K-Xn-Ifpw Ipdn-∏n¬ D≠m-bn-cn-°-Ww).
63
(2) \S-∏p- -b¬ (Current File)
ko‰n¬ e`n® At]£/]cmXn/IØv \S∏p b-ens‚ XpS-°-am-bn-cn-°pw. AXns\ XpS-¿∂v hcp∂
IØp-Iƒ/adp-]-Sn, Ab-°p∂ IØv/Ah-km\ DØ-chv F∂nh \S-∏p-^-b-ens‚ XpS¿∂p≈ `mK-ß-
fm-Wv. \S∏p ^b-en\v ]tXy-I-ambn t]Pv \º¿ tcJ-s∏-Sp-Øn-bn-cn-°-Ww.
12.6. Ipdn∏pw \°epw A epw Xøm-dm-°¬
• ]k-‡-am-sW-¶n¬ _‘-s∏´ N´-ßfpw tNmZyhpw DØ-chpIfpw a‰pw D≤-cn-®p-sIm-≠m-bn-cn-
°Ww Ipdn∏v Xøm-dm-t°-≠Xv.
• X]m-en¬ ]kn-Ut‚m skI-´-dntbm Fs¥-¶nepw \n¿t±iw tcJ-s∏-Sp-Øn-bn-´p-s≠-¶n¬ Ipdn∏v
Xøm-dm-°p-∂Xv AXpIqSn ]cn-K-Wn-®p-sIm-≠m-bn-cn-°Ww.
• Ipdn-∏n-t\m-sSm∏w ^b¬, ¢m¿°v sk£≥ slUn\v (Pq\nb¿ kq]≠v/slUv¢¿°v) Ab-
bv°p∂p. sk£≥slUv At±l-Øns‚ A`n-]mbw IqSn tcJ-s∏-SpØn skI-´-dn°v AwKo-Im-
c-Øn-\mbn \evIp∂p. XpS¿∂v skI-´dn Xe-Øn¬ Xocpam-\-sa-Sp-t°-≠-Xm-sW-¶n¬ skI-´dn
AwKo-I-cn®pw ]knU‚ v IqSn AwKo-I-cn-t°-≠-Xm-sW-¶n¬ At±-l-Øns‚ AwKo-Imcw hmßnbpw
^b¬ Xncn®p \evIp∂p.
• Ipdn-∏nse \n¿t±-i-]-Imcw ¢m¿°v \°¬ Xøm-dm°n \evIp∂p. \°¬ Bh-iy-amb t`Z-K-Xn-I-
tfmsS skI-´dn /]kn-U‚ v AwKo-I-cn-®-X-\p-k-cn®v A ¬ Xøm-dm°n H∏v hmßn-b-Xn-\p-tijw
_‘-s∏-´-h¿°v Ab-°p-∂-Xn-\mbn ^b¬ AS°w sUkv]m®v sk£-\n-tebv°p \evIp∂p.
• A ¬ _‘-s∏- -h¿°v/^≠v Hm^o-kn-te°v Ab-°p-∂-tXm-sSm∏w Hm- okv ]I¿∏n¬ sUkv]m-
®Uv ko¬ ASn®v ^b¬ _‘-s∏´ sk£-\n-tebv°p \evIp∂p.
• sk£≥ kq]≠v F√m-am-khpw ap≥ \n›-bn-°-s∏´ Xob-Xn-bn¬ t]gvk-W¬ cPn-Ã-dp-Iƒ ]cn-
tim-[n®v dÆnßv t\ms´gpXn ¢m¿°vam¿°v \evtI-≠Xpw AXn\v ¢¿°p-am¿ ka¿∏n°p∂ adp-
]-Sn-bn¬ A`n]mbw tcJ-s∏-SpØn skI-´dn apºmsI ka¿-∏nt°≠-Xp-amWv.
• ssIam-dn-In-´nb ÿm]-\-ß-fnse DtZym-K-ÿcpw ]©m-bØv Hm-^okpw XΩn¬ hyXykvX Hm-
^o-kp-Iƒ t]mse-bp≈ IØnS-]m-Sp-Iƒ Hgn-hm-t°-≠-Xm-sW∂v k¿°m¿ DØ-chv \º¿ 113/98/LAD 2.6.98epw G.O(P) 189/2000/Xkz-`h XobXn 4.7.2000epw C°mcyw hy‡-am-°n-bn-´p≠v.
ssIamdn In´nb ÿm]-\߃ hgn \S-Øp∂ ]h¿Ø-\-ß-fpsS b-ep-Iƒ ]q¿Æambpw AhnsS
Xs∂ kq£n-°p-Ibpw ]©mbØv H-m- o-kn¬ \nt∂m, ]kn-U-‚n¬ \nt∂m, IΩn-‰n-bn¬ \nt∂m
D≈ \n¿t±-i-߃°pw DØ-c-hp-Iƒ°pw ^b-ep-Ifn¬ Ipdn∏p klnXw skI-´-dn°p \¬Ip-
Ibpw skI- dn AXn-t∑¬ _‘-s∏- -h- DØ-c-hp-Itfm \n¿t±-
i-ßtfm tcJ-s∏-SpØn b-ep-Iƒ Xncn-®--bv°pIbpw sNøp∂
\S-]-Sn-Ia-amWv kzoI-cn-t°-≠Xv.
• kd-≠¿ I®o-´p-Iƒ, ]am-W-߃, hne-]n-Sn-∏p≈ tcJ-Iƒ
F∂nh GXp ImeØpw e`y-am-I-Ø-°-hn-[-Øn¬ ]tXy-I-
ambn kq£n-°p-∂-Xn\v G¿∏m-Sp-sN-øWw.
• Hm-Un‰v Ign-™Xpw, Ign-bm-Ø-Xp-amb ^b-ep-Ifpw sNe-hp-
kw-_-‘n-®-tc-J-Ifpw kq£n-°p-∂-Xn\v Ip‰-a‰ kwhn-[m\w
Bh-iy-amWv.
Hm- okv \S-]-Sn-I-a-߃1
64
12
• _‘-s∏´ tcJ-Iƒ kq£n-°p-∂Xn\pw HmUn‰v ka-bØv lmP-cm-°p-∂-Xn\pw D≈ DØ-c-hm-
ZnØw AXmXp sk£-\p-Iƒ°v Xs∂ \evIp-∂-XmWv DØaw.
• ]©m-bØv cmPv BIv‰nse 240--˛mw hIp∏v ]Imcw ]©m-bØn¬ \n∂p≈ F√m t\m´o-kp-Ifpw
DØ-c-hp-Ifpw skI-´dn H∏n-´n-cn-°Ww.]©m-bØp IΩn-‰n-bn¬ \n∂p-≠m-Ip∂ DØ-c-hp-Ifpw,
]kn-U-‚ns‚ DØ-c-hp-Ifpw ‘DØchn≥ ]Imcw’ F∂v tcJ-s∏-Sp-Øn-bmWv skI-´dn ]pd-s∏-Sp-
hn-t°-≠Xv. skI-´dn kzbw Xocp-am\w FSp-°p∂ Imcy-ß-fn¬ CXns‚ Bhiyw C√.
• ]©m-bØv Xocp-am\w Bh-iy-ambn hcp∂ ^b-ep-I-fn¬ Ah Hm-^o-kn¬ e`n-°p-tºmƒ Xs∂
AP≠m cPn-Ã-dn¬ tN¿°p-Ibpw, tbmKw hnfn®p Iq´p∂ kµ¿`-ß-fn¬ Cu cPn-Ã-dns‚ ASn-
ÿm-\-Øn¬ AP≠ \n›-bn-°p-Ibpw sNtø≠-Xm-sW∂v tbmK-\-S-]Sn Ia-N-´-߃ A\p-im-
kn-°p∂p.
12.7. ^b-ep-I-fpsS Xo¿∏pw kq£n∏pw
\°¬ AwKo-I-cn-°-s∏-´-Xn-\p-tijw Xøm-dm-°p∂ IØn¬ Xs∂ ^b¬ Xo¿∏m-°¬ IqSn \S-
Øm-hp-∂-XmWv. A√mØ ^b-ep-I-fn¬ AXns‚ \S-]-Sn-Iƒ ]q¿Øn-bm-°p-∂-tXmsS Xo¿∏m°n
kq£n-°p∂p. F]-Imcw ^b¬ kq£n-®p-h-bv°Ww F∂p-≈-Xns‚ ASn-ÿm-\-Øn-emWv ^b¬
Xo¿∏m-°p-∂-Xv. ^b-ens‚ XcwXncnhpw ]m[m-\yhpw A\p-k-cn®v Xo¿∏m°n ^b-ep-Iƒ kq£n-t°-
≠- Im-em-h[n Xmsg tN¿°p∂p. \n›nX Imem-h-[n-°p-tijw ^b¬ Ime-l-c-W-s∏-´-Xmbn IW-
°m°n AXns‚ enÃv Xøm-dm°n AwKo-Imcw hmßn®v \in-∏n-°m-hp-∂-XmWv.
• L Dis - Hcp h¿jw amXw kq£n-®m¬ aXn (L - Lodged)
• K Dis --˛ aq∂p-h¿jw amXw kq£n-®m¬ aXn (K - Keep)
• D Dis ˛- 10 h¿jw kq£n-®m¬ aXn (D- Destory)
• R Dis ˛- ÿnc-ambn kq£n-t°-≠h (Retain)
• F Dis ˛ \S-]-Sn-I-fn-√mØhbpw hnjbm\p-kr-X-ambn sI´p-I-fm°n ÿnc-ambn kq£n-°p-Ibpw
sNtø-≠h.
• N Dis ˛ X]m-en¬ \º-dn´v Hdn-Pn-\¬ Xs∂ \n¿t±-i-ßtfm adp-]Sntbm tcJ-s∏-SpØn Xncn-®b-
bv°p-∂-h.
• X’N Dis ˛ \º¿ \¬Ip-∂-Xn\v apºv Hdn-Pn-\¬ Xs∂ Xncn-®-b-°p-∂-h.
• ^b-ep-Iƒ Xo¿∏m°n Ign-™m¬ t]gvk-W¬ cPn-Ã-dn¬ Xo¿∏ns‚ hnhcw (GXv Xcw Xo¿∏m-
°¬) Nph∂ ajn-bn¬ tcJ-s∏-Sp-Øp-Ibpw H∂mw tImfØnse Ia \º¿ du≠v sNøp-Ibpw
thWw.
• Xo¿∏m-°nb ^b-ep-Iƒ kq£n-t°-≠Xv sd°m¿Uv sk£-\n-emWv. AXv ASnb¥ncambn
sNøWw. F∂m¬ Kma]©m-bØp-I-fn¬ AØcw kwhn-[m-\-an-√m-Ø-Xn-\m¬ _‘-s∏´
sk£-\n¬ Xs∂ Ah kq£n-°p-∂Xv \∂m-bn-cn°pw.
• sd°m¿Up-Iƒ Ffp-∏-Øn¬ Xncn-®-dn-bm-hp∂ hn[w ^b-ep-Iƒ C\w Xncn®pw te_-sem-´n®pw
Ime-K-W-\-b-\p-k-cn®pw kq£n®p shbv°p-I-bmWv sNtø-≠Xv.
65
12.8. A\p-a-Xn-]Xw/k¿´n- n-°-‰p-I-fn¬ t]cp-k-ln-X-ap≈ ko¬ ]Xn-°¬
]©m-b-Øp-I-fn¬ \n∂v s]mXp-P-\-߃°v \¬Ip∂ F√m k¿´n-^n-°-‰p-I-fnepw A\paXn-]-X-
ß-fnepw k¿°m-cn-te°v Ab-°p∂ F√m IØn-S-]m-Sp-I-fnepw IqSmsX k¿´n- n-°‰v/A\p-aXn \¬Ip-
∂-Xn\v B[m-c-amb Ipdn∏p b-ep-I-fnepw _‘-s∏´ DtZym-K-ÿs‚ t]cv, XkvXn-I, Hm^o-kv, em‚ v
t^m¨/samss_¬ t^m¨ \º¿ F∂nh hy‡-ambn a\- n-em-Ip-∂-hn[w ko¬ ]Xn-t°-≠-XmWv
(30.10.2012 se 59177/B¿.-F1/2012/Xkz-`h \º¿ k¿°p-e¿).
Hm- okv \S-]-Sn-I-a-߃1
66
12
]ucm-h-Im-i-tc-Jbpw tkh-\m-h-Imi \nb-ahpw
13
13.1. ]ucm-h-Im-i-tcJ
13.1.1. F¥mWv ]ucm-h-Im-i-tcJ?
13.1.2. ]ucm-h-Im-i-tcJ Xøm-dm-°¬
13.1.3. ]ucm-h-Im-i-tcJ ]kn-≤o-I-cn-°¬
13.1.4. ]ucm-h-Im-i-tcJbpsS Imem-h[n
13.1.5. tkh\w e`y-am-Ip-∂-Xn-\p≈ At]-£-Iƒ
13.1.6. tkh\w e`y-am-°p-hm-\p≈ _m≤yX
13.1.7. hnh-c-߃ e`y-am-°¬
13.1.8. ]ucm-h-Im-i-tcJ ]pXp-°epw hne-bn-cp-Øepw
13.2. tkh-\m-h-Imi \nbaw
13.2.1. ]›m-Øew
13.2.2. \nba hyh-ÿ-Iƒ
13.2.3. in£m \S-]-Sn-Iƒ
13.2.4. Kma-]-©m-bØv \¬Ip∂ tkh-\-߃
P\m-[n-]-Xy-hy-h-ÿ-bn¬ c-W-IqSw P\-߃°p-th≠n P\-߃ D≠m-°p-∂-Xm-I-bm¬, \¬tI≠
tkh-\-߃ bYm-k-abw \oXn-]q¿∆w \¬Im≥ `c-W-IqSw _m≤y-ÿ-am-Wv. AXp-sIm-≠p-Xs∂ `c-
W-Iq-S-߃ \¬Ip∂ tkh-\-߃ Hcp HuZm-cy-am-bn-´-√, adn®v ]ucs‚ Ah-Im-i-am-bn-´mWv P\m-[n-
]-Xy-hy-hÿ ImWp-∂-Xv. Cu Ah-Imiw P\-߃°v ]m]y-am-°p-∂-Xn\v Ht´sd \nb-a-hy-h-ÿ-Iƒ
ASpØ Ime-Øp-≠m-bn-´p-≠v. Ah-bn¬ ][m-\-s∏-´-h-bmWv ]ucm-h-Im-i-tcJ Xømdm°n AXp-]-
Imcw tkh-\-߃ e`y-am-°p-∂-Xn-\p≈ \nb-aw, tkh-\m-h-Imi \nbaw F∂n-h.
13.1. ]ucm-h-Im-i-tcJ
13.1.1. F¥mWv ]ucm-h-Im-i-tcJ?
]©m-bØv cmPv BIv‰v hIp∏v 272F A\p-k-cn®v F√m ]©m-b-Øp-Ifpw ]ucm-h-Im-i-tcJ Xøm-
dm°n ]kn-≤o-I-cn-t°-≠-Xm-Wv. ]ucm-h-Im-i-tcJ F∂m¬, ]©m-bØv ]tZiØv Xma-kn-°p∂
]uc-∑m¿°v ka-b-_-‘n-X-ambn e`y-am-°m-sa∂v ]©m-bØv kzta-[bm hmKvZm\w sNøp-∂-Xpw, AXp-
]-Imcw Ah¿°v A¿l-amb tkh-\-ßfpw Ahsb kw_-‘n® hyh-ÿ-Ifpw Ah e`y-am-°p∂
ka-b-]-cn-[nbpw hnh-cn-®p-sIm≠v ]©m-bØv AwKo-I-cn®v ]kn-≤-s∏-Sp-Øp∂ ]Xn-I-bm-Wv.
67
13.1.2. ]ucm-h-Im-i-tcJ Xøm-dm-°¬
• s]mXp sXc-s™-Sp∏v Ign™v Hcp ]©m-bØv cq]o-I-cn-°-s∏- -Xn-\p-ti-jw, Ign-bp-∂Xpw t\csØ
F∂m¬ Bdp-am-k-Øn¬ Ihn-bmØ Ime-b-f-hn-\p-≈n¬ ]©m-bØv tbmKw tN¿∂v, ]©m-b-
Øn-\v, ]©m-bØv ]tZ-iØv Xma-kn-°p∂ ]uc-∑m¿°v Fs¥√mw tkh-\-߃ ka-b-_-‘n-X-
ambn e`y-am-°m≥ Ign-bp-sa-∂pw, AØcw Hcp tkh\w e`y-am-Ip-∂-Xn\v Hcp ]uc≥ Fs¥√mw
hyh-ÿ-Iƒ ]men-°-W-sa-∂pw, ]kvXpX tkh\w e`y-am-°p-∂-Xn-\p≈ ka-b-]-cn[n FX-bm-
bn-cn-°-W-sa∂pw N¿® sNbvXv Xocp-am-\n-t°-≠-Xm-Wv.
• apI-fn¬ ]d™ ]Im-c-ap≈ Xocp-am-\-ß-sf-Sp-°p-∂-Xn-\p-ap-ºv, ]©m-bØv skI-´-dn-bp-tSbpw
_‘-s∏´ a‰v DtZym-K-ÿ-∑m-cp-tSbpw A`n-]mbw ]©m-bØv tXtS-≠Xpw, DtZym-K-ÿ-cpsS e`yX,
^≠ns‚ ]cym-]vXX XpS-ßnb LS-I-߃ ]cn-K-Wn-t°-≠-Xp-am-Wv.
• Hcp tkh\w e`y-am-°p-∂-Xn\v Xocp-am-\n-°p-∂-tXm-sSm∏w B-Iv‰n-sebpw N´ß-fn-tebpw hyh-
ÿ-Iƒ°v hnt[-b-am-bn, AXns‚ \S-]-Sn-I-a-hpw, KpW-\n-e-hm-c-hpw, CuSm-t°≠ ^okpw (tk-
h\w kuP-\y-as√-¶n¬) ]©m-bØv \n›-bn-t°-≠-Xm-Wv.
• ka-b-_-‘n-X-ambn e`y-am-°p-hm≥ ]©m-bØv Xocp-am-\n-°p∂ tkh-\-߃ -BIv‰v ]-Im-c-tam
at‰-sX-¶nepw \nb-a-]-Im-ctam ]©m-b-Øn¬ \n£n-]vX-am-btXm ]©m-b-Øns\ k¿°m¿ `mc-
ta-ev]n-®n-´p-≈tXm Bb Npa-X-e-I-fp-ambn _‘-s∏-´-h-bm-bn-cn-t°-≠-Xm-Wv.
• ka-b-_-‘n-X-ambn e`y-am°p∂ tkh-\-ß-fn¬ ]©m-b-Øns‚ \nb-¥-W-Øn-ep≈ hnhn[ ÿm]-
\-߃ aptJ-\-bp≈ tkh-\-߃ Dƒs∏-Sp-Øm-hp-∂-Xm-Wv.
• GsX-¶nepw Hcp tkh\w e`y-am-°p-∂-Xn\v BIv‰ntem at‰-sX-¶nepw \nb-a-Øntem GsX-¶nepw
N´-ß-fntem Hcp ka-b-]-cn[n \n›-bn-°-s∏-´n-´p-s≠-¶n¬ ]©m-bØv \n›-bn-°p∂ ka-b-]-
cn[n AXn-e-∏p-d-am-Ip-hm≥ ]mSp-≈-X-√.
• ka-b-_-‘n-X-ambn e`y-am-°m-sa∂v ]©m-bØv Xocp-am-\n-°p∂ tkh-\-ß-fpsS hnhcw \n›nX
^md-Øn¬ “]ucm-h-Im-i-tcJ” F∂ t]cn¬ ]©mbØv Xøm-dm-t°-≠Xpw ]kn-≤o-I-cn-t°-≠-
Xp-am-Wv.
13.1.3. ]ucm-h-Im-i-tcJ ]kn-≤o-I-cn-°¬
• ]©m-bØv Xøm-dm-°p∂ ]ucm-h-Im-i-tcJ s]mXp-P-\-ß-fpsS Adn-hn-te-°mbn ]©m-b-Øm-
^okv t\m´okv t_m¿Unepw ]©m-bØv ]tZ-isØ s]mXp-ÿ-e-ß-fn¬ ÿm]n-®n-´p≈ a‰v
t\m´okv t_m¿Up-I-fnepw ]Xn®v ]-kn-≤-s∏-Sp-tØ-≠Xpw AXv A®-Sn®v s]mXp-P-\-߃°v
kuP-\y-ambn hnX-cWw sNtø-≠-Xp-am-Wv. Hcp ]ucm-h-Im-i-tcJ \ne-hn-ep≈ Ime-tØmfw
AXn\v ]©m-bØv th≠X ]Nm-cWw \¬tI-≠-Xm-Wv. ]ucm-h-Im-i-tc-J-bpsS ]I¿∏v Bh-
iy-s∏-Sp-∂-h¿°v AXv e`y-am-°p-hm≥ ]©m-bØv \S-]-Sn-sb-Sp-t°-≠-Xm-Wv.
• ]©m-bØv ]kn-≤-s∏-Sp-Ønb ]ucm-h-Im-i-tcJ sXm´-SpØv BZyw hcp∂ Kma-k`m tbmK-ß-
fn¬ hmbn-t°-≠-Xm-Wv.
13.1.4. ]ucm-h-Im-i-tcJbpsS Imem-h[n
• ]©m-bØv Xøm-dm°n-bXpw ]kn-≤-s∏-Sp-Øn-b-Xp-amb Hcp ]ucm-h-ImitcJ-bv°v, ]pXp-°-en\v
hnt[-b-am-bn, ]kvXpX ]©m-b-Øns‚ Imem-h[n Ah-km-\n-°p-∂-Xp-h-tcbpw AXn-\p-tijw
]pXnb ]©m-bØv cq]o-I-cn®v Hcp ]ucm-h-Im-i-tcJ ]pXp-Xmbn Xøm-dm°n ]kn-≤s∏-Sp-Øp-
∂-Xp-h-scbpw ]m_-ey-ap-≠m-bn-cn-°p-∂-Xm-Wv.
1
68
13 ]ucm-h-Im-i-tc-Jbpw
tkh-\m-h-Imi \nb-ahpw
13.1.5. tkh\w e`y-am-Ip-∂-Xn-\p≈ At]-£-Iƒ
• ]ucm-h-Im-i-tc-J-bn¬ ]cm-a¿in-®n-´p≈ Hcp tkh\w e`y-am-Ip-∂-Xn-\v, Bh-iy-°m-c≥ AXn-
\mbn \n›-bn-°-s∏-´n-´p≈ t^md-Øn¬, ]©m-bØv skI-´-dn°v As√-¶n¬ _‘-s∏´ DtZym-
K-ÿ\v At]£ \¬tI-≠-Xm-Wv.
• At]£ \¬Ip-∂-Xn-\p≈ ^mdw kuP-\y-amtbm bYm¿∞ hne CuSm-°ntbm ]©m-bØv
Bh-iy-°m¿°v \¬tI-≠-Xm-Wv.
• At]-£m-^mdw hnX-cWw sNøp-∂-Xn\pw At]-£-Iƒ kzoI-cn-°p-∂-Xn\pw At]-£sb kw_-
‘n-°p∂ At\zj-W-߃-°v adp-]Sn \¬Ip-∂-Xn\pw AXXv Hm^o-kn¬ Hcp At\z-jW Iu≠¿
]©m-bØv G¿s∏-Sp-tØ-≠-Xm-Wv.
• tkh\w e`y-am-°p-∂-Xn\v ]©m-bØv skI-´-dn°v As√-¶n¬ _‘s∏´ DtZym-Kÿ\v e`n-
°p∂ At]-£-Iƒ°v Ia \º¿ \¬tI-≠Xpw At]-£-Is‚ t]cv, At]£ In´nb Xoø-Xn,
At]-£-bnse Bhiyw XpS-ßnb hnh-c-߃ Hcp cPn-Ã-dn¬ tcJ-s∏-Sp-tØ-≠-Xp-am-Wv.
• Hcp At]£ In´n-bm-ep-S≥ At]-£-I\v ssI∏‰v ckoXv \¬tI-≠-Xpw, AXn¬ tkh\w e`y-
am-°m-hp∂ Dt±i Xob-Xn, CXv kw_-‘n®v At]-£-I≥ kao-]n-t°≠ DtZym-K-ÿs‚ t]cv,
Bh-iy-amb a‰v hnh-c-߃ F∂nh tcJ-s∏-Sp-tØ-≠-Xp-am-Wv.-
13.1.6. tkh\w e`y-am-°p-hm-\p≈ _m≤yX
• ]ucm-h-Im-i-tcJbn¬ ]cm-a¿in-®n-´p≈ Hcp tkh-\w, AXXv ka-b-]-cn-[n-°Iw A¿l-\mb
At]-£-I\v e`y-am-°m≥ ]©m-bØpw skI-´-dnbpw ]©m-b-Øns‚ \nb-¥-W-Øn-ep≈ AXp-
ambn _‘-s∏´ DtZym-K-ÿcpw _m≤y-ÿ-cm-bn-cn-°p-∂Xpw hogvN-h-cp-Øp-∂Xv DØ-c-hm-Zn-Ø
ew-L-\-ambn IW-°m-°-s∏-Sp-∂XpamWv.
• Hcp tkh\w Dt±-in-°-s∏´ ka-b-]-cn-[n-°Iw Hc-t]-£-I\v e`y-am-°m≥ \ymb-amb Imc-W-ß-
fm¬ km-[n-°p-∂n-s√-¶n¬ B hnhcw _‘-s∏´ DtZym-K-ÿ≥ At]-£-Is\ ]kvXpX ka-b-
]-cn-[n-°Iw Adn-bn-t°-≠-Xm-Wv. AtXm-sSm∏w Ign-bp-sa-¶n¬, ]pXp-°nb ka-b-]-cn[n IqSn
At]-£-Is\ Adn-bn-t°-≠-Xm-Wv.
• Hcp tkh\w e`y-am-°p-∂-Xn¬ ]©m-b-Øns‚ Hcp-tZym-K-ÿ≥ hogvNhcp-Øp-Itbm Ime-Xm-
akw hcp-Øp-Itbm sNøp-∂-Xmbn Hcp At]-£-I\v tXm∂p-∂-]£w, Abmƒ°v Xs‚ ]cmXn
]©m-bØv ]kn-U‚ns‚ i≤-bn¬s∏-Sp-Øm-hp-∂Xpw A]-Imcw ]cmXn e`n-®m¬ ]©m-bØv
]kn-U‚ v AXv t\cn´v ]cn-tim-[n®v Xo¿∏m-t°-≠-Xp-am-Wv.
• ]ucm-h-Im-i-tcJ ]Imcw X\n°v A¿l-amb Hcp tkh\w e`y-am-°p-∂-Xn\v ]©m-bØv As√-
¶n¬ ]©m-b-Ønse HcwKw As√-¶n¬ ]©m-b-Øns‚ Hcp-tZym-K-ÿ≥ a\-:∏q¿∆-amb hogvNtbm
Ime-Xm-a-ktam hcp-Øn-sb∂v Hcp ]uc≥ Icp-Xp-∂-]-£w, Abmƒ°v _‘-s∏-´ ]©m-bØv
As√-¶n¬ ]©m-b-ØwKw As√-¶n¬ DtZym-K-ÿ≥ BIvSnse 271 F^v hIp∏v (C) JWvU-
Øn¬ \n¿∆-Nn-®n-´p≈ Zp¿`c-W-Øn\v DØ-c-hm-Zn-bm-sW∂v Btcm-]n-®p-sIm≠v Hmw_p-Uvkvam≥
apºmsI ]cmXn \¬Im-hp-∂-Xm-Wv.
13.1.7. hnh-c-߃ e`y-am-°¬
• Hcp ]ucm-h-Im-i-tc-J-bn¬ ]d-bp-∂ tkh-\-߃ At]-£-I¿°v e`y-am-°n-bXv kw_-‘n®
GsXmcp hnh-chpw GsXm-cm-fn\pw Adn-bm≥ Ah-Im-i-ap-≠m-bn-cn-°p-∂-Xm-Wv.
13.1.8. ]ucm-h-Im-i-tcJ ]pXp-°epw hne-bn-cp-Øepw
• Xøm-dm°n ]kn-≤o-I-cn® ]ucm-h-Im-i-tcJ h¿j-Øn-sem-cn-°¬ ]©m-bØv N¿® sNbvXv
]pXp-°p-Ibpw Imem-\p-kr-X-am-°p-Ibpw sNtø-≠-Xm-Wv.
69
13.2. tkh-\m-h-Imi \nbaw
13.2.1. ]›m-Øew
1991-˛¬ temI-Øm-Zy-ambn _n´ojv Kh-s◊‚ v ]ucm-h-Im-i-tcJ Xøm-dm-°p-Ibpw \S-∏n-em-°p-
Ibpw sNbvXp. CXn-s\-Xp-S¿∂v 1997-˛¬ CXv C¥y-bn¬ D]-bp-‡-am-°p--∂-Xn-s\-°p-dn®v N¿® sNøp-
∂Xn\mbn Hcp B£≥ πm≥ Xøm-dm-°p-Ibpw sNbvXp. 2003-˛¬ 131-˛-Hmfw tIµ ÿm]-\-߃/
Un∏m¿ v-sa‚p-Iƒ/kwÿm\ k¿°mcpIƒ ]ucm-h-Im-i-tcJ ]pd-Øn-d-°n. F∂m¬ CXv, ]uc-∑m¿°v
IrXy-ambpw ka-b-_-‘n-X-ambpw tkh\w \¬Ip-∂ Imcy-Øn¬ th≠X hnPbw ssIh-cn-®n-√.
CXmWv tkh-\m-h-Imi \nb-aØns‚ Bh-iy-I-X-sb-°p-dn®v Btem-Nn-°m≥ t]c-W-bm-b-Xv. 2010
BKÃv 19-˛\v a≤y]tZ-in¬ Cu \nbaw \S-∏n-em-°-s∏-´p. 2011-˛¬ _olm¿, ]©m_v, U¬ln, cmP-
ÿm≥, DØ¿]-tZ-iv, Pm¿JWvUv XpS-ßnb kwÿm-\-ßfpw \S-∏n-em°n. tIcf-Øn¬ 20.10.2012-
˛se G.O.(P) No. 56/2012/P&RD DØ-chv A\p-k-cn®v \hw-_¿ 1 apX¬ Cu \nbaw ]m_-ey-Øn¬ h∂p.
13.2.2. \nba hyh-ÿ-Iƒ
]uc-∑m¿ _‘-s∏´ DtZym-K-ÿ≥ apºmsI At]£ ka¿∏n-°p-∂p. At]£ kzoI-cn-°p∂
DtZym-K-ÿ≥ \n›nX t^md-Øn¬ DS≥ Xs∂ ckoXv \¬tI-≠-Xm-Wv. At]-£-I\v \n›nX ka-
b-]-cn-[n-°Iw tkh\w \¬Ip-I-tbm As√-¶n¬ aXn-bmb ImcWw ImWn®psIm≠v BbXv \nc-
kn®v Adn-bn∏v \¬Ip-Itbm sNøm≥ At]£ kzoI-cn® DtZym-K-ÿ≥ _m[y-ÿ-\m-Wv. ckoXv
\¬Ip-tºmƒ GsX-¶n-epw A\p-_‘ tcJ-Iƒ CXn-\mbn Bh-iy-ap-s≠-¶n¬ BbXpIqSn tcJ-s∏-
SpØn \¬Ip-Ibpw IqSmsX F∂mWv At]£ ]Im-c-ap≈ tkh\w \¬IpI F∂v hy‡-am-°p-
Ibpw thWw. ChnsS c≠v Imcy-߃ ]kvXm-hy-am-Wv. H∂v, tkh\w e`n-°m≥ At]-£-I≥
tbmKy-\m-bn-cn-°-Ww. as‰m-∂v, _‘-s∏´ tcJ-Iƒ ka¿∏n-®-Xn\v tijw amXta tkh\w \¬Ip-∂-
Xn-\p≈ ka-b-]-cn-[n IW-°m-°m≥ ]‰p-I-bp-≈q. Cu hnh-c-ß-sf√mw _‘-s∏´ DtZym-K-ÿ≥
Xs‚ Hm^o-knse t\m´okv t_m¿Un¬ ]kn-≤o-I-cn-°p-Ibpw thWw.
\n›nX ka-b-]-cn-[n-°Iw tkh\w \¬Im-Xn-cn-°p-Itbm Bb-Xns‚ Imcy-Im-c-W-k-lnXw \nc-
kn-°p-Itbm sNøm-Xn-cp-∂m¬ At]-£-I\v H∂mw A∏o¬ AtXm-dn-‰nsb 30 Znh-k-Øn-\Iw kao-]n-
°m-hp-∂-Xm-Wv. H∂mw A∏o¬ AtXm-dn-‰n-bn¬ \n∂pw Xr]vXn-I-c-amb tkh\w e`y-am-bn-´n-s√-¶n¬
60 Znh-k-Øn-\Iw c≠mw A∏o¬ AtXm-dn-‰nsb kao-]n-°m-hp-∂-Xm-Wv. A∏o¬ AtXm-dn-‰n-Iƒ
\n›-bn® kab]cn-[n-°Iw Xs∂ At]-£-Is‚ At]£ ]cn-K-Wn-t°-≠-Xm-Wv.
13.2.3. in£m \S-]-Sn-Iƒ
DØ-c-hm-Zn-Ø-s∏´ DtZym-K-ÿ≥ tkh\w \¬Ip-∂-Xn¬ hogvN hcpØn F∂v c≠mw A∏o¬
AtXm-dn-‰n°v t_m[y-am-bm¬ G‰hpw Ipd-™Xv 500 cq]bpw IqSn-bXv 5000 cq]-bn¬ Ihn-bm-sX-bp-
ap≈ in£ \¬Im-hp-∂-Xm-Wv. F∂m¬, tkh\w \¬Ip-∂-Xn\v XS w hcp-Øn-bm¬ Htcm Znh-k-
tØ°pw 250/˛ cq] F∂ tXmXn¬ ]c-am-h[n 5000/˛ cq]-hsc in£ \¬Im-hp-∂-Xm-Wv. H∂mw
A∏o¬ AtXm-dn‰n CØ-c-Øn¬ \n›nX ka-b-]-cn-[n-°Iw tkh\w \¬Ip-∂-Xn¬ hogvN hcp-Øn-
b-Xmbn c≠mw A∏o¬ AtXm-dn-‰n°p t_m[y-am-bm¬ 500/˛ cq] apX¬ 5000/˛ cq] hsc-bp≈
in£ \¬Ip-∂-Xn\v \nbaw hyhÿ sNøp-∂p.
13.3.4. Kma-]-©m-bØv \¬Ip∂ tkh-\-߃
Kma-]-©m-b-Øp-Iƒ \¬tI≠ 16 tkh-\-߃, Bb-Xns‚ ka-b-]-cn-[n, \nbp‡ DtZym-K-ÿ≥
H∂mw A∏o¬ A[n-Im-cn, c≠mw A∏o¬ A[n-Im-cn F∂nhbpw ]©m-bØv sU]yq´n Ub-d-IvS¿
B^o-kn¬ \n∂v \¬tI≠ 7 tkh-\-߃, ka-b-]-cn-[n, \nbp‡ DtZym-K-ÿ≥, H∂v, c≠v, A∏o¬
A[n-Im-cn-Iƒ, ]©m-bØv Ub-d-IvS-td‰v \¬tI≠ 3 tkh-\-߃, \nbp‡ DtZym-K-ÿ≥, H∂mw
A∏o¬ A[n-Imcn F∂nhbpw hy‡-am-°n-sIm≠v ]©m-bØv Ub-d-IvS¿ Pn2-˛31289/2011 XobXn
26.4.2013 \º¿ Bbn hn⁄m-]\w ]pd-s∏-Sp-hn-®n-´p-≠v.
]ucm-h-Im-i-tc-Jbpw
tkh-\m-h-Imi \nb-ahpw1
70
13
]cmXn ]cn-lmc kwhn-[m-\-߃
14
14.1. ]mtZ-inI `c-Whpw ]cmXn-Ifpw
14.2. ]cmXn ]cn-lmc kwhn-[m-\-߃
14.3. ]©m-bØv IΩn-‰nbpw ]cmXn ]cn-lm-chpw
14.4. [\-Imcy Ãm‚nwKv IΩn‰n
14.5. Xt±-i`-cW ÿm]-\-߃°-pth-≠n-bp≈ Hmw_p-Uvkvam≥
14.6. Xt±i `c-W-ÿm-]-\-ß-ƒ°pth-≠n-bp≈ ssS_q-W¬
14.7. alm-flm-Km‘n tZiob KmaoW sXmgn-ep-d∏v ]≤-Xn-°p-th-≠n-bp≈
Hmw_p-Uvkvam≥
14.8. kwÿm\ k¿°m-¿
14.1. ]mtZ-inI `c-Whpw ]cmXn-Ifpw
A[n-Im-c-hn-tI-µo-I-c-WsØ XpS¿∂v Xt±-i-`-cW ÿm]-\-ßfpsS Npa-X-e-IfpsS DØ-c-hm-Zn-Ø-
ßfpw A[n-Im-c-ßfpw h¿≤n-®-tXmsS Imcy-£-a-amb ]cmXn ]cn-lmc kwhn-[m-\hpw A\n-hm-cy-am-
bn. ]uc-∑msc kw_-‘n®v Ah-cpsS Ht´sd hnI-k-\m-h-iy-ßfpw tkh\-˛-t£a ]h¿Ø-\-ßfpw
\S-Øp∂ ]mtZ-inI k¿°m-cp-Iƒ ]cm-Xn-°-Xo-X-ambn ]h¿Øn-°-W-sa∂v BK-ln-°p-∂Xv kzm`m-
hn-I-am-Wv. F∂n-cp-∂mepw ]cm-Xn-I-fp-≠m-Im-hp-∂-Xm-Wv. ]cm-Xn-I-fp-≠m-bm¬ AXv \oXn-]q¿∆-ambpw
Ime-hnfw_w IqSm-sXbpw ]cn-l-cn-t°-≠Xv `c-W-Iq-S-ß-fpsS _m[y-X-bm-Wv. Cu _m[yX \nd-th-
‰p-∂-Xn-\mbn Ht´sd \nb-a-hy-h-ÿ-Ifpw kwhn-[m-\-ßfpw D≠m-°n-bn-´p-≠v.
14.2. ]cmXn ]cn-lmc kwhn-[m-\-߃
]©m-b-Øp-I-fn¬ ]cm-Xn-Iƒ ]cn-tim-[n-°m\pw DNn-X-amb \S-]-Sn-Iƒ kzoI-cn-°m\pw th≠n
D≠m-°n-bn-´p≈ ][m\ kwhn-[m-\-߃ Xmsg ]d-bp-∂-h-bm-Wv.
• ]©m-bØv IΩn‰n
• [\-Imcy Ãm‚nwKv IΩn‰n
• Hmw_p-Uvkvam≥
• ssS_yq-W¬
• alm-flm-Km‘n tZiob KmaoW sXmgn-ep-d∏v ]≤-Xn-°p-th-≠n-bp≈ Hmw_p-Uvkvam≥
• kwÿm\ k¿°m¿
1 2004 se tIcf ]©m-bØv cmPv (]u-cm-h-Im-i-tcJ Xøm-dm-°¬) N´-߃. 71
14.3. ]©m-bØv IΩn-‰nbpw ]cmXn ]cn-lm-chpw
]©m-b-Øns‚ c-W- -hn-I-k-\- -t£a ]h¿Ø-\-ß-fp-am-bn _‘-s∏ v ]uc-∑m¿°p-≠m-Ip∂ GXv
]cm-Xnbpw ]©m-b-Øn\v \¬Im-hp-∂-Xm-Wv. e`n-°p∂ ]cm-Xn-Iƒ ]©m-bØv IΩn‰n bYm-k-abw
]cn-K-Wn-°p-Ibpw Bh-iy-amb \S-]-Sn-Iƒ kzoI-cn®v ]cm-Xn°v ]cn-lmcw D≠m-°p-Ibpw sNtø-≠-
Xm-Wv.
14.4. [\-Imcy Ãm‚nwKv IΩn‰n
\nIp-Xn-\n¿Æbw kw_-‘n® A∏o¬ \¬Im-\p≈ A[n-Im-c-ÿm-\-amWv [\-Imcy Ãm‚nwKv
IΩn-‰n. \nIpXn\n¿Æbw kw_-‘n®v Hcp ]uc\v ]cm-Xn-bp-s≠-¶n¬ [\-Imcy Ãm‚nwKv IΩn-‰n°v
tcJm-aqew ]cmXn \¬Im-hp-∂-Xm-Wv. Aßs\ e`n-°p∂ ]cmXn [\-Imcy Ãm‚nwKv IΩn‰n ]cn-
tim-[n®v ]cm-Xn-°m-c\v \nIp-Xn-\n¿Æ-b-Øn¬ e`y-am-tI≠ \oXn Dd-∏p-h-cp-tØ-≠-Xm-Wv.
14.5. Xt±-i -cW ÿm]-\-߃°p-th-≠n-bp≈ Hmw_p-Uvkvam≥
(i) Hmw_p-Uvkvam≥ F¥n\v?
]©m-bØv cmPv BIvSnse 271 B¿
hIp∏v ]Imcw \ne-hn¬ h∂ kwhn-[m-
\-amWv Hmw_p-Uvkvam≥. 1999 ˛ ¬ Xt±-
i-`-cW ÿm]-\-߃°p-th-≠n-bp≈
Hmw_p-Uvkvam≥ (]-cmXn At\z-jW
hnNm-c-Wbpw tkh\ hyh-ÿ-I-fpw) N -
ß-fn¬ s]mXp-P-\-߃°p≈ ]cm-Xn-Iƒ
ka¿∏n-t°-≠-hn-[hpw hnNm-cW \S-]-Sn-
Ifpw Hmw_p-Uvkvams‚ A[n-Im-c-ßfpw
hni-Z-am-°n-bn-cn-°p-∂p. AXp-]-Imcw
Xt±-i-`-cW ÿm]-\-ß-fnse Agn-aXn,
Ia-t°-Sp-Iƒ XpS-ßnb Imcy-ß-fn¬
]cmXn tIƒ°p-∂-Xn\pw ]cn-l-cn-°p-∂-
Xn -\pap≈ kwhn-[m-\-amWv Hmw_p-
Uvkvam≥. sslt°mSXn PUvPn-bmbn DtZymKw hln-®n-´p-ff H-cmsf Kh¿Æ-dmWv Hmw_p-Uvkvam-
\mbn \nb-an-°p-∂-Xv. \S-]SnIa-߃ a‰p tImS-Xn-I-fn¬ \n∂pw hyXy-kvX-amWv. Hmw_p-Uvkvams‚
][m\ A[n-Im-c-ßfpw Npa-X-e-Ifpw NphsS sImSp-°p-∂p.
(ii) Npa-X-e-Iƒ
• P\-ß-fpsS ]cm-Xn-Iƒ°v ]cn-lm-c-ap-≠m-°pI.
• `c-W-coXn kwip-≤-am-°pI.
• Hcp- ]-cm-Xn-bn¬ AS-ßn-bn-´p-≈tXm k¿°m¿ ]cm-a¿in-®n-´p-≈tXm Hmw-_p-Uvkvam-s‚ Adn-
hn¬s]-´tXm Bb Btcm-]-WsØ kw_-‘n®v kq£va-amb At\z-jWw \SØpI.
(iii) A[n-Im-c-߃
• Btcm-]-W-ß-fnt∑¬ DØ-c-hp-Iƒ ]m m-°p-∂-Xn-\v
• \n¿±n„ \S-]-Sn-I-fn¬ \n∂v Xt±-i-`-cW ÿm]-\sØ XS-™p-sIm≠v CS-°me DØ-chv ]m m-
°p-∂-Xn\v
]cmXn ]cn-lmc kwhn-[m-\-߃1
72
14
• \„-]-cn-lm-chpw ]ngbpw Npa-Øp-∂-Xn\v
• 1908˛se knhn¬ \S-]Sn \nb-a-]-Imcw Hcp tI v hnNm-cW sNøp-tºmƒ Hcp knhn¬ tImS-Xn-
bn¬ \n£n-]vX-amb A[n-Im-c-߃
• t]meokv DtZym-K-ÿ-cpƒs∏-sS GXp k¿°m¿ DtZym-K-ÿ-s‚bpw tkh\w Bh-iy-s∏-Sm-\p≈
A[n-Im-cw.
(iv) Hmw_p-Uvkvams‚ ]cn-[n-bn¬ hcm-Øh
• k¿°m¿ Hu]-Nm-cn-Iambpw ]c-ky-ambpw At\z-j-W-Øn\v DØ-c-hn-´n-´p-≈ Imcy-߃.
• Xt±-i-`-c-W-ÿm-]-\-ß-fpsS ssS_yq-W-en¬\n∂pw ]cn-lmcw tXtS≠ hnj-b-߃.
• 1952˛se F≥Iz-bdn IΩo-j≥ BIv‰v A\p-k-cn®v Hcp tImSXn apºmsI \ne-hn-ep≈ kwKXn.
• Btcm-]W hnt[-b-amb kwKXn kw -hn® Xob-Xn-°p-tijw 3 h¿jw Ign™v \¬Ip∂ ]cmXn.
(F∂m¬ ]cmXn \¬Im≥ Ign-bmsX t]mb-Xn\v aXn-bmb ImcWaps≠-¶n¬ ]cm-Xn- kzo-I-cn°mw.)
14.6. Xt±i c-W-ÿm-]-\-ß-ƒ°pth-≠n-bp≈ ssS_q-W¬
(i) F¥mWv ssS_yq-W¬?
]©m-bØv cmPv BIv‰nse 271 F≥ hIp∏v ]Im-c-amWv ssS_yq-W¬ cq]o-I-cn-®n- p-≈-Xv. 1999 se
tIcf Xt±-i-kz-bw-`-cW ÿm]-\-߃°v th≠n-bp≈ ssS_yq-W¬ N´-߃, ssS_yq-W-ens‚
]h¿Ø-\w, A[n-Im-c-߃, ]cm-Xn-]-cn-lmc coXn XpS-ßn-bh hni-Z-am-°p∂p. AXp-]-Imcw Xt±i
`c-W-ÿm-]-\-ß-fpsS Xocp-am-\-߃s°Xn-cmbn s]mXp-P-\-߃°v A∏o¬/dn-hn-j≥ l¿Pn \¬Ip-
∂-Xn-\p≈ PpUo-jy¬ kwhn-[m\amWv ssS_q-W¬. Pn√m-P-UvPn-bpsS ]Z-hn-bn-ep≈ \ymbm-[n-]-
\mWv ssS_q-W¬. sslt°m-SXn -No v PÃnkpambn Btem-Nn-®mWv k¿°m¿ ssS_q-W¬ \nba\w
\S-Øp-∂-Xv. ]©m-b-Øp-Iƒ XΩnepw ]©m-b-Øp-Ifpw k¿°mcpw XΩn-epap≈ X¿°-߃ ]cntim-
[n®v k¿°m-cn-te°v A`n-]m-b-߃ Adn-bn-°p-∂-Xn\v ssS_q-W-ep-Iƒ°v A[n-Im-c-ap≠v.
(ii) A[n-Im-c-߃
• Hcp tIkv hnNm-cW sNøp-tºmƒ 1908˛se knhn¬ \S-]Sn \nb-a-]-Imcw knhn¬ tImSXn-bn¬
\n£n-]vX-am-bn-cn-°p∂ AtX A[n-Im-c-߃.
• l¿Pn-°m-cs‚ At]-£-bn-t∑¬ \S-]Sn \n¿Ønhbv°p-∂-Xn\v CS-°me DØ-chv ]pd-s∏-Sp-hn-
°p-∂-Xn\pff A[n-Im-cw
• Xt±-i`c-W- ÿm-]-\-߃°v Bh-iy-amb \n¿t±-i-߃ \evIp-∂-Xn\pff A[n-Imcw.
• ssS_q-W-ens‚ apºm-sI-bp≈ GsXmcp \S-]-Snbpw C¥y≥ in£m-\n-b-a-]Im-c-ap-ff Hcp
\oXn\ymb \S-]-Sn-bmbn Icp-XWw.
(iii) ssS_q-W-en\v l¿Pn \¬Ip-tºmƒ i≤n-t°≠ Imcy-߃
• l¿Pn-bp-sSbpw, _‘-s∏´ tcJ-I-fp-sSbpw km£y-s∏-Sp-Ønb Hmtcm ]I¿∏pw ssS_qW-ens‚
t]cn-ep-ff 50 cq]bpsS _m¶v Um^v‰pw Ab-bv°Ww. FXn¿ I£n-I-fpsS FÆw A\p-k-cn®v
AXbpw ]I¿∏p-Iƒ IqSn \evIWw.
• A∏o¬ km[m-cW KXn-bn¬ 30 Znh-k-Øn-\-Iw ka¿∏n-°-Ww. F∂m¬ aXn-bmb ImcWaps≠-
¶n¬ 90 Znhkw hsc-bpw A∏o¬ kzoI-cn-°mw.
73
• Xt±-i-`-c-W-ÿm-]-\-ß-fpsS Xoc-pam-\-ß-fn-t∑-ep-ff dnhn-j≥/A∏o-ep-Iƒ 60 Znh-k-Øn-\Iw
Xt±-i`-cW ÿm]-\-ß-fn¬ A∏o¬ \¬In Xo¿∏m°n-bn-´n-√mØ kwK-Xn-I-fn¬ 90 Znh-k-Øn-
\-Ihpw ssS_q-W-en\v dnhn-j≥/A∏o¬ ka¿∏n-°mw.
14.7.alm-flm-Km‘n tZiob KmaoW sXmgn-ep-d∏v ]≤-Xn-°p-th-≠n-bp≈ Hmw_p-
Uvkvam≥
alm-flm-Km‘n tZiob KmaoW sXmgn-ep-d∏v ]≤-Xn-°p≈ ]cmXn ]cn-lmc kwhn-[m-\-ambn ]tXyI
Hmw_p-Uvkvam≥ kwhn-[m\w kwÿm-\Øv ]h¿Øn-®p-h-cp-∂p-≠v. AXp-]-Imcw Hmtcm Pn√bnepw
]tXyIw Hmw_p-Uvkvam≥ kwhn-[m-\-ap-≠v. Hmw_p-Uvkvam≥ ]h¿Ø\w kw_-‘n®v hniZ-amb N -
߃ 2009˛se sXmgn-ep-d∏v ]≤Xn ]cmXn ]cn-lmc N -߃ (F-kv.-B¿.-H. \º¿ 632/20069) 22.07.2009
\v Pn.-H.(-]n) \º¿ 139/2009/Xkz- h Bbn ]pd-s∏-Sp-hn-®n- p-≠v. (hn-i-Zmw-i-߃°v N -߃ ImWp-I)
14.8. kwÿm\ k¿°m-¿
]©m-b-Øp-Iƒ \nb-a-]-c-ambn -X-s∂-bmtWm ]h¿Øn°p∂Xv F∂v Dd∏p hcp-tØ≠ Npa-Xe
k¿°m-cn-\p-≠v. AXn-\m¬Xs∂ `c-W-]-chpw hnI-k-\-]-c-hp-amb Bh-iy߃°v DØ-c-hp-Iƒ ]pd-
s∏-Sp-hn-°m\pw \n¿t±-i-߃ \¬Ip-hm\pw k¿°m-cn\v A[n-Im-c-ap≠v. k¿°m-cns‚ A[n-Im-c-߃
Fs¥m-s°-sb∂v t\m°q.
• ]©m-bØv Xocp-am-\-߃ \S-∏n-em-°p∂Xv \n¿Ønshbv°p-∂-Xn\v \n¿t±iw \evI¬.
• Hmw_p-Uvkvam-s‚tbm, ssS_q-Wen-s‚bpw dnt∏m¿´v A\p-k-cn® ]©m-bØv Xocp-am-\-߃ t`Z-
KXn hcp-Øp-Itbm d±m-°p-Itbm sNø¬.
• Hm^otkm, tcJ-Itfm, Pw-K-a-kz-Øp-°tfm ]cn-tim-[n-°m-\p≈ A[n-Im-cw
• hnhn[ HmUn‰v kwhn-[m-\-߃ G¿s∏-Sp-Øp-∂-Xn-\p-ff A[n-Imcw
• k¿°m-cnt\m k¿°m¿ A[n-Im-c-s∏-Sp-Ønb DtZym-K-ÿt\m GsX-¶nepw Ah-Imiw Dt]-£n-
°p-∂-Xnt\m hcp-am-\-ap≈ GsX-¶nepw ÿm]\w AS®p ]q´p-∂-Xnt\m DØchv ]pd-s∏-Sp-hn-
°¬.
• ]≤Xn ]h¿Ø-\-ß-fpsS ta¬t\m-´w.
• ]©m-b-Øns‚ I¿Ø-hy-߃ \nd-th-‰p-∂-Xntem k¿°m¿ \nb-am-\p-kr-X-ambn ]pds∏-Sp-hn®
DØ-c-hp-Iƒ \S-∏m-°p-∂Xntem hogvN hcp-Øn-bm¬ ho≠pw Hc-h-kcw IqSn \evIn ]knU‚n-
t\mtSm skI-´-dn-tbmtSm AXv \S-∏n-em-°m≥ k¿°m-cn\v Bh-iy-s∏-Smhp-∂-XmWv.
• Hmtcm ]©m-bØpw Hmtcm h¿jhpw k¿°m¿ \n¿t±-in-°p∂ t^md-Øn¬ Hcp `cWdnt∏m¿´v
Xøm-dm°n sk]vXw_¿ 30\Iw ]kn-≤-s∏-Sp-ØWw.
• Hcp ]©m-bØn\v \¬In-bn-cn-°p∂ I¿Ø-hy-߃ \n¿∆-ln-°p-∂-Xntem, k¿°m¿ \nb-am-\pkrXw
]pd-s∏-Sp-hn® DØ-c-hp-Iƒ \S-∏m-°p-∂-Xntem \nc-¥cw hogvNhcp-Ønbm¬ Hmw_p-Uvkvams‚
D]-tZiw tXSn ]©m-bØns\ ]ncn®p hnSp-∂Xv Dƒ∏-sSbp-ff \S-]SnIƒ kzoI-cn-°mw.
• Hcp kmº-ØnI h¿jw Ah-km-\n-°p-∂-Xn\v ap≥]mbn ASpØ h¿j-tØ-°p≈ _P‰v AwKo-I-
cn-°m-Xn-cp-∂mtem qcn-]£w AwK-߃ cmPn-sh-bv°p-Itbm Atbm-Ky-cm-°-s∏-Sp-Itbm sNbvXmtem
]©m-b-Øn\v \ymb-amb Ah-kcw \¬In k¿°m-cn\v Kk‰v hn⁄m-]\w aqew ]©m-b-Øp-Isf
]ncn®phnSm-hp-∂-XmWv.
ta¬∏-d-™h kw_-‘n®v k¿°m-cn\v ]cmXn e`n-°pI-bm-sW-¶n¬-, Bh-iy-amb At\z-jWw
\SØn DNn-X-amb ]cn-lmc \S-]Sn k¿°m¿ ssI-s°m-≈p-∂-Xm-Wv.
]cmXn ]cn-lmc kwhn-[m-\-߃1
74
14
hnh-cm-h-Imi \nbaw 2005
15
15.1. apJye£y-߃
15.2. F¥mWv hnh-c-߃?
15.3. BcmWv s]mXp A[n-Imcn?
15.4. F¥mWv hnh-cm-h-Imiw?
15.5. At]£ ka¿∏n-°¬
15.5.1 ZmcnZytcJbv°v Xmsg-bp≈h¿°v kuP\yw
15.5.2 At]£m ^okv AS-bv°p∂ coXn
15.5.3 hnh-c-߃ \¬Ip-∂-Xn-\p≈ ^okv
15.5.4 Ime-Xm-akw h∂m¬
15.6. At]-£-bnt∑¬ Xo¿∏v
15.7. A∏o¬ A[n-Imcn
15.8. in£m \S]Sn-Iƒ
15.9. A®-S° \S-]Sn
Hcp P\m-[n-]Xy kwhn-[m-\-Øn¬ kpXm-cyhpw DØ-c-hm-Zn-Ø-]q¿Æ-hp-amb `cWw Dd-∏p-h-cp-Øp-
∂-Xn-\p≈ ][m\ LS-I-amWv Adn-bm-\p-≈ ]ucs‚ Ah-Im-iw. k¿°m-cns‚ ]h¿Ø-\-߃
Adnbn-°p-∂-Xn\pw ]cn-tim-[n-°p-∂-Xn\pw Bh-iy-sa-¶n¬ tNmZyw sNøp-∂-Xn\pw Xncp-Øp-∂-Xn\pw
P\-߃°v Ah-Im-ihpw IS-abpw D≠v. Btcm-Ky-I-c-amb Hcp P\m-[n-]Xy kwhn-[m-\Øns‚ \ne-
\n¸n\v CXv AXym-h-iy-am-Wv.
75
2005 sabv 11- \v temI-k` ]m m-°nb \nb-a-Øn\v 2005 Pq¨ 15-˛\v cmjvS-]Xn AwKo-Imcw
\¬In. HIvtSm-_¿ 12-˛\v \nbaw ]m_-ey-Øn¬ h∂p.
tIc-f-Ønse Xt±-i-kz-bw-`-cW ÿm]-\-߃ CXn\v apºv Xs∂ kam\ \nb-a-Øns‚ \nb-¥-
W-Øn-em-bn-cp-∂p. 1993-˛¬ Ad-nbm-\p≈ Ah-Imiw F∂ t]cn¬ Hcp A≤ymbw Xs∂ ]©m-bØv
cmPv BIv‰n¬ Iq´n-t®¿°-s∏- p. Cu A≤ym-b-Øn¬ ]©m-b-Øp-ambn _‘-s∏´ GsX-¶nepw hnhcw
Bh-iy-s∏-Sp∂ Bfn\v \¬I-W-sa∂pw A√mØ ]£w DØ-c-hm-ZnØ-s∏´ DtZym-K-ÿ\v Ah-km\
Xob-Xnbv°v tijw Hmtcm Znh-k-Øn\pw 50 cq] hoXw ]ng \¬In in£n-°m-hp-∂-XmWv F∂p
]dbp-∂p.- F-∂m¬ 1998-˛¬ Xs∂ ]©m-bØv cmPv BIvSn-t\mSv A\p-_-‘-ambn 1998- se tIcf
]©m-bØv cmPv (sd-°m¿Up-I-fpsS kq£n∏pw ]I¿∏v \¬I-epw) N´-߃ \S-∏n-em-°p-I-bp-≠m-bn.
Cu N´-]-Imcw At]-£-I\v \n›nX ^okv NpaØn ]©m-b-Øns‚ tcJ-Ifpw ]I¿∏v skI-´dn
km£y-s∏-SpØn \¬tI-≠-XmWv F∂v \njv°¿jn-°p-∂p.
15.1. apJye£y-߃
• s]mXp A[n-Im-cn-bpsS \nb-¥-W-Øn-ep≈ hnh-c-߃ ]ucm-h-en°v ]m]y-am-°p∂ Xc-Øn¬
Adn-bm-\p≈ Ah-Imiw ]mtbm-Kn-I-am-°p-∂-Xn-\p≈ kwhn-[m\w G¿s∏-Sp-Øp-I.
• s]mXp A[n-Im-cn-bpsS ]h¿Ø-\-߃ IqSp-X¬ kpXm-cyhpw DØ-c-hm-Zn-Ø-]-c-hp-am-°p-I.
• tIµ-˛-kw-ÿm-\-X-e-ß-fn¬ C≥^¿ta-j≥ IΩo-j-\p-I-fpsS cq]o-I-c-Whpw A\p-_‘ XpS¿\-
S-]-Sn-I-a-ßfpw Nn´-s∏-Sp-Øp-I.
15.2. F¥mWv hnh-c-߃?
s]mXp A[n-Imcn ]ucm-h-enbv°v e`y-am-°m≥ _m[y-ÿ-amb hnh-c-߃ F∂Xv sIm≠v hnh-
£n-°p-∂Xv GXv cq]-Ønepw e`n-°m-hp∂ hnh-c-ß-fmWv Xmsg ]d-bp∂
• B[n-Im-cnI tcJ-Iƒ
• Adn-bn-∏p-Iƒ
• C˛-sa-bn¬
• A`n-]m-b-߃
• D]-tZ-i-߃
• ]X-°p-dn-∏p-Iƒ
• k¿°p-e-dp-Iƒ
• DØ-c-hp-Iƒ
• temKv_p-°p-Iƒ
• Icm-dp-Iƒ
• dnt∏m¿´p-Iƒ
hnh-cm-h-Imi \nbaw 20051
76
15
• ]_-‘-߃
• amXr-I-Iƒ, kmºn-fp-Iƒ
• Ce-IvtSm-WnIv cq]-Øn-ep≈ hnh-c-߃
• kzIm-cy -ÿm-]-\-ß-sf-°p-dn®v at‰-sX-¶nepw \nb-a-]-Imcw k¿°m-cn\v e`y-am-°p∂ hnh-c-߃
15.3. BcmWv s]mXp A[n-Imcn?
s]mXp A[n-Imcn F∂ \n¿∆-N-\-Øn¬ Dƒs∏-Sp-∂Xv:
• `c-W-L-S-\m-]-c-amtbm AXns‚ Iogntem \nb-am-\p-krXw \ne-hn¬ h∂n-´p≈ A[n-Im-cn-Iƒ,
ÿm]-\-߃, kzbw-`-cW ÿm]-\-߃.
• temI-k` ]m m-°nb \nb-atam kwÿm\ \nb-a-k` ]m m-°nb \nb-a-tam, k¿°m¿ DØ-
cthm hgn \ne-hn¬ h∂ ÿm]-\-߃.
• k¿°m¿ DS-a-ÿ-X-bntem \nb-¥-W-Øntem kmº-ØnI klm-b-Ømtem ]h¿Øn-°p∂
ÿm]-\-߃
• ]Xy-£-amtbm ]tcm-£-amtbm k¿°m-cn¬ \n∂v kmº-ØnI klmbw e`n-°p∂ k¿°m-cn-
Xc ÿm]-\-߃.
15.4. F¥mWv hnh-cm-h-Imiw?
s]mXp A[n-Im-cn-bpsS A[o-\-X-bntem \nb-¥-W-Øntem D≈ hnh-c-߃ e`n-°m-\p≈ Ah-
Imiw AXm-bXv:
1) sdt°m¿Up-I-tfm, tcJ-I-tfm, ]h¿Ø-\-ßtfm ]cn-tim-[n-°mw.
2) dn°m¿Up-I-fp-sS-tbm, tcJ-I-fp-tStbm km£y-s∏-Sp-Ønb icn-∏-I¿∏p-I-tfm, Ah-bn¬ \n∂p≈
Ipdnt∏m FSp-°mw.
3) hkvXp-°-fpsS kmºn-fp-Iƒ km£y-s∏-SpØn FSp-°mw.
4) Iºyq-´¿h¬°-cn-®-tXm, Ce-IvtSm-WnIvkv cq]-Øn-ep-≈tXm Bb hnh-c-߃ ^vtfm∏n-bn-tem,
tS∏p-I-fn-tem, hoUntbm Imk-‰n-tem, a‰v Ce-IvtSm-WnIv cq]-Øntem AXp-a-s√-¶n¬ Ah-bpsS
A®-Sn® ]I¿∏mtbm FSp-°mw.
15.5. At]£ ka¿∏n-°¬
• sh≈ t]∏-dn-ep≈ At]£
• At]£m ^okv
• hnhcw e`n-°p-∂-Xn-\p≈ A[nI ^okv (_m-[-I-am-sW-¶n¬)
hnhcw e`y-am-°p-∂-Xn\v tIcf k¿°m¿ \n›-bn-®n-cn-°p∂ ^okv t_mIvkn¬ \º¿ 4 ¬
sImSp-Øn-cn-°p∂p:
77
t_mIvkv 4 : hnhcw e`y-am-°p-∂-Xn-\p≈ ^okv (tI-c-f-Øn¬)
C\-߃ XpI (cq-])
1. At]£m ^okv 10
2. A[nI ^okv ˛ hnhcw e`n-°p-∂-Xn\v:
Hcp km[m-cW t]Pn\v 2
henb t]Pp-Iƒ bYm¿∞ sNehv
kmºn-fp-Iƒ, tamU-ep-Iƒ bYm¿∞ sNehv
^vtfm∏n-bntem tImw]mIv‰v Unkv°ntem (H-sc-Æ-Øn-\v) 50
3. A[nI ^okv ˛ hnhcw ]cn-tim-[n-°p-∂-Xn\v :
BZysØ Hcp aWn-°q¿ kuP\yw
XpS¿∂p≈ Hmtcm Ac-a-Wn-°q-dn\pw 10
15.5.1 ZmcnZytcJbv°v Xmsg-bp≈h¿°v kuP\yw
]n‚ v sNbvXtXm Ce-IvtSm-WnIv cq]-Ønse \¬Ip∂ hnh-c-߃°p th≠n hcp∂ DNn-X-amb
sNe-hp-Iƒ At]-£-I-cn¬ \n∂pw CuSm-°mw. F∂m¬ Zmcn-Zy-tc-Jbv°v Xmsg-bp-≈-h-cn¬ \n∂pw
^okv CuSm-°m≥ ]mSn-s√∂v \nbaw \njv°¿jn-°p-∂p. [hIp∏v 7(5) (-N´w 4 (4) ˛ tIcfm hnh-cm-
h-Imiw (^o-kn-s‚bpw sNe-hn-s‚bpw Iao-I-c-Ww) ].
Zmcn-Zy-tc-J°v Xmsg F∂p sXfn-bn-°p∂ Xmsg ]d-bp∂ tcJ lmP-cm-°Ww:
1. Kma-]-tZ-i-ß-fn-ep-≈-h¿ tªm°v sUh-e-]vsa‚ v Hm^o-k-dn¬ \n∂p≈ km£y-]Xw.
2. ap\n-kn-∏m-en‰n/tIm¿∏-td-j≥ ]tZ-i-ß-fn-ep-≈-h¿ ap\n-kn-∏¬/tIm¿∏-td-j≥ skI-´-dn-am-cn¬
\n∂p≈ km£y-]Xw.
15.5.2 At]£m okv AS-bv°p∂ coXn
• tIm¿´v ^o Ãmºv ]Xn-°mw.
• “0070 a‰p `c-W-]-c-amb tkh-\-߃ ˛ 60 a‰p tkh-\-߃ ˛ 800 a‰p tkh-\-߃ ˛ 42 a‰v C\-
߃” F∂o A°u≠v io¿j-I-Øn¬ k¿°m¿ Sj-dn-bn¬ ]W-a-S-bv°mw.
• kwÿm\ ]ªnIv C≥^¿ta-j≥ Hm^o-k-dpsS/kwÿm\ Akn-Â v ]ªnIv C≥^¿ta-j≥
Hm^o-k-dpsS Hm^o-kn¬ ckoXv ssI∏‰n sIm≠v ]W-a-S-bv°mw.
• kwÿm\ ]ªnIv C≥^¿ta-j≥ Hm^o-k¿°v /kwÿm\ Akn-Â v ]ªnIv C≥^¿ta-j≥
Hm^o-k¿°v Unam≥Uv Um^v‰n-eqsS/_mt¶gvkv sN°n-eqsS / t] Hm¿U-dn-eqsS \¬Imw.
15.5.3 hnh-c-߃ \¬Ip-∂-Xn-\p≈ okv
• icnbmb ckoXv ssI∏-‰n-s°m≠v ]W-amtbm;
• “0070 a‰p `c-W-]-c-amb tkh-\-߃ ˛ 60 a‰p tkh-\-߃ ˛ 800 a‰p tkh-\-߃ ˛ 47 a‰v C\-
߃” F∂ A°u≠v io¿j-I-Øn¬ Sj-dn-bn¬ XpI AS-bv°p-Itbm;
• _‘-s∏´ kwÿm\ ]ªnIv C≥^¿ta-j≥ Hm^o-k¿°v Unam≥Uv Um^v‰mtbm _mt¶gvkv
sN°mtbm t] Hm¿U-dmtbm \¬Imw.
hnh-cm-h-Imi \nbaw 20051
78
15
15.5.4 Ime-Xm-akw h∂m¬
s]mXp A[n-Im-cn-Iƒ hnhcw e`y-am-°p-∂-Xn\v \njv°¿jn-®n-´p≈ ka-b-]-cn[n ]men-°m-Xn-cp-∂-
Xm¬ At]-£-I\v B hnhcw kuP-\y-ambn \¬IWw hIp∏v [7 (6)].
15.6. At]-£-bnt∑¬ Xo¿∏v
hnhcw Bh-iy-s∏- p-sIm≠v sk≥S¬/tÉv ]ªnIv C≥^¿ta-j≥ Hm^o-k¿am¿°v ka¿∏n-°p∂
At]-£-bn-t∑¬ 30 Znh-k-Øn-\Iw Xo¿∏v Iev]n-°-Ww. Cu Ime-b-f-hn-\p-≈n¬ \n›nX ^okv
CuSm°n hnhcw \¬Ip-I-tbm, As√-¶n¬ X°-Xmb Imc-W-ß-fm¬ At]£ \nc-kn-®-Xmbn Adnbn-
°p-Itbm sNøWw [7 (1)].
At]-£-Is‚ Pohn-X-sØtbm kzmX-¥-ysØtbm _m[n-°p∂ ASn-b-¥nc hnh-c-ß-fmWv Bh-
iy-s∏-Sp-∂-sX-¶n-¬ Ah 48 aWn-°q-dn-\p-≈n¬ e`y-am-t°-≠-Xm-Wv. (DZm: AdÃv t]mep≈ kµ¿-`-ß-
fn¬).
\n›nX ka-b-Øn-\p-≈n¬ hnhcw \¬Ip-∂Xv kw_-‘n® Xocp-am\w ssIs°m-≈m-Xn-cp-∂m¬
sk≥S¬/tÉv ]ªnIv C≥^¿ta-j≥ Hm^o-k¿ A°mcyw \nc-kn-®p-sh∂v A\p-am-\n°mw. hIp∏v
[7 (2)].
hnhcw \¬Im-\p≈ sNe-hn-\mbn IqSp-X¬ ^okv Bh-iy-sa-¶n-¬ sk≥S¬/kvtd‰v ]ªnIv
C≥^¿ta-j≥ Hm^o-k¿am¿ AXv kw_-‘n® Ad-nbn∏v \¬tI-≠-Xm-Wv. hIp∏v [7 (3)].
15.7. A∏o¬ A[n-Imcn
\n›nX Imem-h-[n-°p-≈n¬ At]-£-bn-t∑¬ tIµ/kwÿm\ ]ªnIv C≥^¿ta-j≥ Hm^o-
k¿am¿ Xocp-am-\-sa-SpØv Adn-bn-°m-Ø-Xp-aqew _p≤n-ap-´p-≠m-Ip∂ ]£w 30 Znh-k-Øn-\Iw At]-
£-I¿°v Db¿∂ Xe-Øn¬ A∏o¬ ka¿∏n-°m-hp-∂-Xm-Wv. (X-°-Xmb Imc-W-ap-s≠-¶n¬ \n›nX
ka-b-]-cn[n Ign-™p≈ A∏o¬ kzoI-cn°pw [19 (1)].
• aq∂mw I£n \¬tI≠ hnh-csØ kw_-‘n® tIµ/kwÿm\ C≥^¿ta-j≥ Hm^o-k-dpsS
Hm¿U-dn-t∑-ep≈ A∏o¬ BsW-¶n¬ ]kvXpX aq∂mw I£n 30 Znh-k-߃°Iw A∏o¬
ka¿∏n-°pw. [hIp∏v 19 (2)].
• aq∂mw I£n-bn¬ \n∂p≈ hnh-csØ kw_-‘n® tIµ/kwÿm\ ]ªnIv C≥^¿ta-j≥
Hm^o-k-dpsS Xocp-am-\-Øn-s\-Xn-sc-bmWv A∏o¬ F¶n-¬ aq∂mw I£n°v tIƒ°m-\p≈ DNn-X-
amb kabw A\p-h-Zn-t°-≠-Xm-Wv. [hIp∏v 19 (4)].
• A∏o¬ \S-]-Sn-I-fn¬ tIµ/kwÿm\ ]ªn°v C≥^¿ta-j≥ Hm^o-k¿am-cn¬ BtcmtWm
A∏o¬ \nc-kn-®Xv Ah¿ Xs∂ AXn-\p≈ ImcWw t_m[n-∏n-°m≥ _m[y-ÿ-cmWv [hIp∏v 19
(5)].
• A∏o-en¬ 30 Znh-k-Øn-\Iw Xo¿∏v Iev]n-°-Ww. GsX-¶nepw
Imc-W-h-im¬ A∏o¬ Zo¿Ln-∏n-t°≠n h∂mepw 45 Znh-k-
߃ Ignbpw apºv Xo¿∏v I¬∏n-®n-cn-°Ww. [hIp∏v 19 (6)].
• tIµ/kwÿm\ C≥^¿ta-j≥ IΩo-js‚ Xocp-am\w A¥n-a-
amWv [hIp∏v 19 (7)].
79
15.8. in£m \S]Sn-Iƒ
• sk≥S¬/tÉv C≥^¿ta-j≥ Hm^o-k¿ X°-Xmb ImcWw IqSmsX At]£ \nc-kn-°p-I-
tbm, hnhcw \n›nX Ime-]-cn-[n-°p-≈n¬ \¬Im-Xn-cn-°p-I-tbm, hymP-Im-c-W-ß-fm¬ \nc-kn-°p-
I-tbm, Adn-™p-sIm≠v sX‰mb hnhcw \¬Ip-I-tbm, \¬tI≠ hnhcw \in-∏n-°p-I-tbm, hnhcw
\¬Ip-∂-Xns\ XS- -s∏-Sp-Øp-Itbm sNbvX-Xmbn, tIµ/kwÿm\ C≥^¿ta-j≥ IΩo-j\v
]cmXn e`n-°p-Itbm A∏o¬ AwKo-I-cn-°p-Itbm sNbvXm¬ Nph-sS-∏-d-bpw-hn[w ]ng Dƒs∏-sS-
bp≈ \S-]-Sn-Iƒ kzoI-cn-°mw. [hIp∏v 20 (1)].
• ]XnZn\w 250 cq] \nc-°n¬ ]cmXn e`n® XobXn hsc As√-¶n¬ hnhcw \¬In-bXv hsc (F-
∂m¬ ]ng 25000 cq]-bn¬ Ihn-bm≥ ]mSn-√).
• ]ng CuSm-°p-∂-Xn\v apºmbn s]mXp A[n-Im-cnbv°v t_m[n-∏n-°m-\p-≈Xv tIƒ°m-\p≈ Ah-
kcw D≠m-°-Ww.
• ]cmXn kw_-‘n® Imcy-Øn¬ FSpØ \S-]Sn DNn-Xhpw \ymb-hp-am-sW∂v sXfn-bn-°m-\p≈
Npa-Xe sk≥S¬/tÉv ]ªnIv C≥^¿ta-j≥ Hm^o-k¿°m-Wv.
15.9. A®-S° \S-]Sn
apI-fn¬∏d™ Imc-W-ß-fm¬ sk≥S¬/tÉv ]ªnIv C≥-^¿ta-j≥ Hm^o-k¿°v FXnsc A®-
S° \S-]Sn kzoI-cn-°m≥ ip]m¿i sNømw.
hnh-cm-h-Imi \nbaw 20051
80
15
\nb-¥-Wm-[n-Imcw ˛ ssek≥kp-Iƒ, cPn-kvtS-j≥
16
16.1. ssek≥kv, cPn-kvtS-j≥
16.2. s]mXp-am¿°-‰p-Iƒ, kzIm-cy-am¿°-‰p-Iƒ
16.2.1. s]mXp-am¿°-‰p-Iƒ
16.2.2. kzIm-cy-am¿°‰v
16.2.3. s]mXp-hy-h-ÿ-Iƒ
16.3. kzImcy h≠n-Øm-h-f-߃
16.4. Iim-∏p-im-e-Iƒ
16.5. ssehvtÃm°v ^map-Iƒ°v ssek≥kv \¬I¬
16.5.1 ssek≥kn-\p≈ At]-£bpw XpS¿\-S-]-Sn-Ifpw
16.6. Syqt´m-dnb¬ ÿm]-\-ß-fpsS cPn-kvtS-j≥
16.7. kzImcy Bip-]-Xn, ]mcm-sa-Un-°¬ ÿm]-\-ß-fpsS cPn-kvtS-j≥
16.8. ]n.-]n.-B¿. ssek≥kv
16.9. kn\n-tam-t‰m-Km^v ssek≥kv
16.1. ssek≥kv, cPn-kvtS-j≥
]©m-bØv cmPv BIv‰nse hnhn[ hIp-∏p-Iƒ ]Imcw Xmsg-∏-d-bp∂ Imcy-߃°v ssek≥kv
\¬tI≠/ÿm]\w cPn-ÿ sNtø≠ Npa-X-e Kma-]-©m-b-Øp-Iƒ°p-≠v.
1. -am¿°-‰p-Iƒ (h. 222)
2. kzImcy h≠n-Øm-h-f-߃ (h. 228)
3. Iim-∏p-im-e-Iƒ (h. 230)
4. ssehvtÃm°v ^map-Iƒ (h. 232)
5. Syqt´m-dnb¬ ÿm]-\-߃ (h. 266)
6. kzImcy Bip-]-Xn-Ifpw ]mcm-sa-Un-°¬ ÿm]-\-ßfpw (h.270)
]©m-bØv cmPv \nb-a-Øn\pw N´-Øn\pw ]pdsa A\p-_-‘-\n-b-a-߃ ]Imcw ]©m-b-Øn¬
\n£n-]vX-amb ][m-\-s∏´ c≠v \nb-¥-W-]-c-amb Npa-X-e-I-fm-Wv.
1. ]n.]n.-B¿. ssek≥kv \¬I¬
2. kn\n-tam-t‰m-Km^v ssek≥kv A\p-h-Zn-°¬
81
16.2. s]mXp-am¿°-‰p-Iƒ, kzIm-cy-am¿°-‰p-Iƒ
s]mXpam¿°-‰p-Iƒ ]cn-]m-en°pI F∂Xv ]©m-b-Øns‚ Hcp A\n-hmcy Npa-X-e-bm-Wv. tIcf
]©m-bØv cmPv \nb-a-Ønse 221, 222-˛mw hIp-∏p-Ifpw 1996-˛se tIcf ]©m-bØv cmPv (s]mXp
am¿°-‰p-I-fp-tSbpw kzIm-cy am¿°-‰p-I-fp-sSbpw \nb-¥-Whpw ssek≥kv \¬I-epw) N -ßfpw ]men-
®p-sIm-≠mWv s]mXp-am¿°-‰p-Iƒ G¿s∏-Sp-tØ-≠Xpw kzIm-cy- -am¿°-‰p-Iƒ°v ssek≥kv A\p-h-
Zn-t°-≠-Xpw.
16.2.1. s]mXp-am¿°-‰p-Iƒ
]X-]-ckyw, s]mXp t\m´okv F∂nh aptJ\ s]mXp P\-߃°v Bt£-]m-`n-]m-b-߃ ]d-
bm≥ Ah-kcw \¬Inbpw Pn√m saUn-°¬ Hm^o-k¿, Pn√m sh‰dn-\dn Hm^o-k¿ F∂n-h-cpsS A`n-
]mbw tXSn-sIm-≠p-amWv ]©m-bØv Hcp s]mXp-am¿°‰v G¿s∏-Sp-tØ-≠-Xv. am¿°-‰n¬ ]tXyI
hn`m-K-Øn¬s∏´ Nc-°p-Iƒ°v ]tXyIw Ãmfp-Iƒ \o°n-sh-°m-hp-∂Xpw am¿°-‰ns‚ GsX-¶nepw
Hcp `mKw ]m´-Øn\p \¬Im-hp-∂-Xp-am-Wv. s]mXp-am¿°-‰n¬ \n∂pw ta¬®-´-Øn¬ \njv°¿jn®
]cn-[n°p hnt[-b-ambn ]©m-b-Øn\v ^okp ]ncn-°m-hp-
∂-Xm-Wv.
16.2.2. kzIm-cy-am¿°‰v
]pXnb Hcp kzImcy am¿°‰v XpS-ßp-hmt\m \ne-hn-
ep≈ kzIm -cy -a -m¿ -°‰v XpS¿∂p \S -Øp -hmt\m
ssek≥kn-\mbn N -Ønse II - mw \º¿ t^md-Øn¬ Hcp
At]£ \¬tI-≠-Xm-Wv. At]-£-tbm-sSm∏w am¿°-
‰ns‚ Hcp kvsI®v, \ne-hn-ep≈ am¿°-‰m-sW-¶n-¬ Ign™
12 amksØ BZm-b-Øns‚ tÉvsa‚ v F∂nh IqSn
ka¿∏n-°Ww.
]pXp-Xmbn Hcp kzIm-cy-am¿°‰v Bcw- n-°p-tºmƒ, Hcp
s]mXp-am¿°‰v Bcw-`n-°p-tºmƒ ]ment°≠ \S-]-Sn-I-a-߃ ]men-t°-≠-Xm-Wv. kzIm-cy-am¿°-
‰ns‚ ssek≥kv ^o 222(4) hIp∏p ]Imcw ]©m-bØv Xocp-am-\n-t°-≠-Xm-Wv. At]£ A\p-h-
Zn-°p∂ ]£w t^mdw III˛ ¬ ssek≥kv \¬tI-≠Xpw ^okv CuSm-t°-≠-Xp-am-Wv. kzImcy
am¿°-‰n¬ \n∂pw ssek≥kn°v ]ncn-°m-hp∂ ^okv 8˛mw N´-Ønse ]´n-I-bn¬ ]d™ \nc-°n¬
Ihn-bm≥ ]mSn-√m-Ø-Xm-Wv.
C]-Imcw ]ncn-°p∂ XpI-bpsS IW°v ssek≥kn kq£n-t°-≠Xpw ]©m-bØv Bh-iy-s∏-Sp-
tºmƒ lmP-cm-t°-≠-Xp-am-Wv.
16.2.3. s]mXp-hy-h-ÿ-Iƒ
1. am¿°-‰n¬ sXmgn¬ \S-Øp∂ Z√m-fp-Iƒ, IΩo-j≥ GP‚p-Iƒ, Xq°w t\m°p-∂-h¿, Afhp
t\m°p-∂-h¿ F∂n-h¿ ]Xn-h¿jw 25 cq]-bn¬ Ihn-bmØ ^okv HSp°n ssek≥kv hmßn-bn-
cn-°-Ww. Ch¿ s]mXp-P-\-ß-fn¬\n∂v CuSm-t°≠ okv ]©m-bØv Imem-Im-e-ß-fn¬ \n›-
bn®v ]kn≤oI-cn-°-Ww.
2. Dev]-∂-߃ Xcw Xncn-°p-I, kw`-cn-°pI F∂n-h°v am¿°-‰n¬ kuIcyw G¿s∏-Sp-tØ-≠-
XmWv.
3. CuSm-°p∂ ^okv \nc°v am¿°-‰n¬ t\m´okv t_m¿Un¬ ]Z¿in-∏n-®n-cn-t°-≠-Xm-Wv.
\nb-¥-Wm-[n-Imcw ssek≥kp-Iƒ,
cPn-kvtS-j≥1
82
16
16.3. kzImcy h≠n-Øm-h-f-߃
kzIm-cy-h-≠n-Øm-hfw \S-Øp-∂-Xn\v Kma-]-©mbØn¬ \n∂pw ssek≥kv FSp-t°-≠Xpw Bb-
Xn-\p≈ At]-£-bn¬ Xmsg ]d-bp∂ hnh-c-߃ D≠m-bn-cnt°≠-Xp-amWv.
(i) ÿe-t∏-cv, k¿t∆ \º¿, ÿe-Øn-s‚ hnkvXr-Xn.
(ii) G‰hpw ASpØv \ne-hn-ep≈ h≠n-Øm-h-f-Øns‚ hnhcw, Ch-bn¬ \n∂p≈ Zqcw.
(iii) At]-£-Is‚ t]cv, hb- v, tPmen, Xma-k-ÿew
(iv) ÿe-Øn-t∑-ep≈ At]-£-Is‚ A[n-Im-c-Øns‚ kz`mhw
(v) \ne-hn-ep≈ h≠n-Øm-h-f-am-sW-¶n¬ FX \mfmbn F∂v
(vi) km\n-´-dn, sUbn-t\Pv kuI-cy-߃ ImWn-°p∂ kvsI®v
(vii) h≠n-Øm-hfw ÿm]n-°p-∂Xp kw_-‘n® hn⁄m-]-\-Øn-s‚ ]kn-≤o-I-cW sNehv XpI.
tamt´m¿ hml-\-߃°v th≠n-bp≈ Hcp kzImcy h≠n-Øm-h-f-am-sW-¶n¬ doPn-\¬ Sm≥kvt]m¿ v
AtXm-dn-‰n-bpsS ap≥Iq-´n-bp≈ A\p-hmZw e`n®tijw ]©m-bØv At]-£-bn¬ Xocp-am-\-sa-Sp-t°-
≠Xpw N´-Øn¬ ]d-bp∂ t^md-Øn¬ ssek≥kv \¬tI-≠-Xp-am-Wv.
ssek≥kv ^okv : ]pXp-Xmbn ssek≥kv A\p-h-Zn-°p-∂-Xn\pw BbXv ]pXp-t°-≠-Xn-\p-ap≈
^okv ]c-am-h[n 200 cq]-bn¬ Ihn-bmØ hn[w ]©m-bØv Xocp-am-\n-°p∂ XpI-bm-bn-cn-°pw.
D]-tbm-Kn-°p-∂-Xn-\p≈ ^okv: 9˛mw N´ ]Imcw ]©m-bØv \n›-bn-®n-´p≈ \nc-°n¬ IqSp-X-em-
hm≥ ]mSn-√.
hni-Zmw-i-߃°v 1995 ˛ se tIcf ]©m-bØv cmPv (C-d-°p-ÿ-e-߃, hncm-a-ÿ-e-߃, h≠n-
Øm-h-f-߃, a‰v hml\ Ãm≥Up-Iƒ) N´-߃ ImWp-I.
16.4. Iim-∏p-im-e-Iƒ
Iim-∏p-im-e-Ifpw Cd-®n-°-S-Ifpw \S-Øp-∂-Xn\v 1996˛se tIcf ]©m-bØv cmPv (I-im-∏p-im-e-
Ifpw Cd-®n-°-S-I-fpw) N´-߃ _m[-I-am-bn-cn-°p-∂-Xm-Wv. Hcp ]pXnb Iim-∏p-ime Bcw-`n-°p-∂-
Xnt\m \ne-hn-ep-≈Xv XpS¿∂p \S-Øp-∂-Xnt\m 50 cq] ^o HSp°n N´-Øn¬ ]d-™n-´p≈ \n›nX
t^md-Øn¬ (t^mdw ˛ III) At]£ ka¿∏n-t°-≠-Xm-Wv. At]-£-tbm-sSm∏w \n¿Ωn-°m-\p-t±-in-
°p∂ sI´n-S-Øns‚ πm\pw kvsI®pw, Pe-e-`yX kw-_-‘n® hnh-c-ßfpw D≠m-bn-cn-°-Ww. IqSmsX
]X-]-ckyw \¬Ip-∂-Xn-\p≈ sNehv IqSn sI´n-sh-
°p-Ibpw thWw.
\n¿±njvS Ad-hp-ime kw_-‘n®v Bt£]w
t_m[n-∏n-°m≥ 30 Znh-ksØ ka-b-a-\p-h-Zn-®p-sIm-
≠p≈ t\m´okv ]X-Ønepw ]©m-bØv Hm^o-knepw
]c-ky-s∏-Sp-Øp-Ibpw CXp-]-Imcw e`n-°p∂ Bt£-
]-߃ ]cn-K-Wn®v ssek≥kv A\p-h-Zn-°p-∂Xp kw_-
‘n®v Xocp-am\w ssIs°m-t≈-≠-Xp-am-Wv.
^okv: ]pXnb Ad-hp-im-e°v G‰hpw Ipd-™Xv
aq∂qdv cq]bpw \ne-hn-ep-≈-Xns‚ ssek≥kv ]pXp-
°p-∂-Xn\v G‰hpw Ipd-™Xv 500 cq] F∂-Xn\v hnt[-
b-ambn ap≥h¿jsØ hcp-am-\-Øn‚ Ccp-]Xv iX-am-
\am-bn-cn-°pw.
83
Iim-∏p-im-e-Iƒ ]men-t°≠ \n_-‘-\-Iƒ°v 1996-˛se tIcf ]©m-bØv cmPv (I-im-∏p-im-e-
Ifpw Cd-®n-I-S-I-fpw) N´-ßfpw ]©m-bØv Ub-dIvS-dpsS 22.9.2005-˛se _n4-˛26575/05 \º¿ k¿°p-
edpw k¿°m-cns‚ 21.4.2009-˛se 6899/B¿.-F.3/09 Xkz-`h \º¿ k¿°p-edpw ImWp-I.
arK-ß-fpsS Iim∏v, amwk hnev]\ F∂nh \nb-¥n-t°-≠Xv Kma-]-©m-bØns‚ A\n-hmcy Npa-
X-e-bm-Wv. Kma-]-©m-bØv ]tZ-iØv Hcp s]mXp Iim-∏p-im-e-bntem ssek≥kp≈ Iim∏p ime-
bntem h®-√msX bmsXm-cmfpw arK-ßsf Iim∏p sNøm≥ ]mSn-√m-Øp-am-Wv. amX-a-√, sh‰dn-\dn
k¿P≥ ]cn-tim-[n®v Blm-c-ambn D]-tbm-Kn-°m≥ A\p-tbm-Py-am-sW∂v Dd-∏m-°nb amwkw amXta
hnev]\ \S-Øp-hm≥ ]mSp-≈q. BI-bm¬ B[p-\nI coXn-bn-ep≈ Iim-∏p-ime ÿm]n-°p-Ibpw
BbXv ipNn-Xz-tØmsS ]cn-]m-en-°p-Ibpw sNtø-≠Xv Kma-]-©m-b-Øns‚ IS-a-bm-Wv.
16.5. ssehvtÃm°v ^map-Iƒ°v ssek≥kv \¬I¬
2012-˛se tIcf ]©m-bØv cmPv (ssehv tÃm°v ^map-Iƒ°v ssek≥kv \¬I¬) N´ßƒ-
Xmsg-]-d-bp∂ ^map-Iƒ°v ]©m-bØv cmPv BIv‰nse 232-˛mw hIp∏v ]Imcw Kma-]-©m-b-Øns‚
ssek≥kv Bh-iy-ap≈ Ak-ly-amb ]h¿Øn-bm-bn-cn-°psa∂v k¿°m¿ DØ-c-hm-bn-´p-≠v. AXp-
sIm≠v Xmsg ]d-bpw-]-Im-c-ap≈ ^map-Iƒ°v ]©m-bØv ss-e-k≥kv Bh-iy-am-Wv.
1. I∂p-Imen ^mw ˛ A©v arK-ßfn¬ IqSp-X¬
2. BSv ^mw ˛ Ccp-]Xv arK-ßfn¬ IqSp-X¬
3. ]∂n ^mw ˛ A©v arK-ßfn¬ IqSp-X¬
4. apb¬ ^mw ˛ Ccp-]-Øn-b©v arK-ßfn¬ IqSp-X¬
5. ]uƒSn ^mw ˛ \qdv ]£n-Ifn¬ IqSp-X¬
Cu N´ßƒ ]Imcw ]∂n ^mw \S-Øp-hm≥ ssek≥kv e`n® Bƒ 1998-˛se tI-cf ]©mbØv
cmPv (]-∂n-Iƒ°pw ]´n-Iƒ°pw ssek≥kv \¬I¬) N´ßƒ -]-Imcw ]∂nsb hf¿Ø¬
ssek≥kv hmtß-≠-Xn-√.
^man¬ hf¿Øp∂ arK-ß-fpsS/]£n-I-fpsS FÆ-Øn-\-\p-k-cn®v ^map-Isf Bdv ¢mkp-I-fmbn
Xncn-®n-´p-≠v. Cu ¢mkn-^n-t°-j≥ A\p-k-cn-®v man-\p≈ okv HSp-t°-≠Xpw amen-\y-߃ Isøm-
gn-bp-∂-Xn-\p≈ Iao-I-c-W-߃ G¿s∏-Sp-tØ-≠-XpamWv.
16.5.1 ssek≥kn-\p≈ At]-£bpw XpS¿\-S-]-Sn-Ifpw
\n¿±njvS t^md-Øn-ep≈ At]-£-tbm-sSm∏w sI´n-S-ß-fp-tSbpw ss]∏p-I-fp-tSbpw πm\pw ÿe-
Øns‚ kvsI®pw D≠m-bn-cn-°-Ww.
At]£ e`n®v 30 Znh-k-Øn-\Iw ]©m-bØv At]-£-bn¬ A\p-aXn \¬Ip-Itbm \ntj-[n-°p-
Itbm sNtø-≠-Xm-Wv. ]cn-kc aen-\o-I-c-Wtam
iey-tam, s]mXp-P-\m-tcmKy ]iv\ßtfm D≠m-Im≥
CS-bp-s≠∂v skI-´dn A`n-]m-b-s∏-Sp∂]£w
Pn√m saUn-°¬ Hm^o-k-dp-tStbm aen-\o-I-cW
\nb-¥W t_m¿Uns‚ Pn√m A[n-Im-cn-bp-sStbm
]cn-tim-[\ Ipdn∏v ]cnK-Wn®-tijambn-cn-°Ww
]©m-bØv Xocp-am\w ssIsIm-t≈-≠-Xv.
]©m-b-Øns‚ A\p-aXn e`n® tijw mw \S-
Øp-∂-Xn-\mbn \n¿±njvS o HSp°n skI-´-dn-bn¬
\n∂pw ssek≥kv hmßn-bn-cn-°-Ww.
1
84
\nb-¥-Wm-[n-Imcw ssek≥kp-Iƒ,
cPn-kvtS-j≥16
A∏o¬ : skI-´-dn-bpsS Xocp-am-\-Øn-s\-Xnsc ]©m-bØv IΩn-‰n-bnepw ]©m-b-Øns‚ Xocp-am-
\-Øn-t∑¬ ssS_yq-W¬ apºm-sIbpw A∏o¬ ka¿∏n-°m-hp-∂-Xm-Wv.
16.6. Syqt´m-dnb¬ ÿm]-\-ß-fpsS cPn-kvtS-j≥
Kma-]-©m-b-Øn¬ ap≥Iq´n cPn-ÿ sNømsX bmsXmcp Syqt´m-dn-b¬ ÿm]-\hpw ÿm]n-°m≥
]mSp-≈-X-√. cPn-kvtS-j-\pth≠n-bp≈ At]£ ÿm]\w Bcw-`n-°p-∂-Xn\v 15 Znh-k-sa-¶nepw
apºmbn 200 cq] ^okv klnXw skI´-dnbv°v ka¿∏n-t°-≠-Xm-Wv.
At]-£-bn¬ Hcm-gvN-°Iw ÿe-]-cn-tim-[\ \SØn ÿe-Øns‚ ipNn-Xzw, kpc-£n-X-Xzw, A[ym-
]-I-cp-tSbpw hnZym¿∞n-I-fp-tSbpw ]mY-anI Bh-iy-߃°p≈ kuIcyw F∂nh IW-°n-se-SpØv
Xocp-am\w ssIs°m-t≈-≠-Xm-Wv. At]£ \nc-kn-°p∂ ]£w At]-£-I\v ]d-bm-\p-≈Xv tIƒ°m≥
Ah-kcw \¬tI≠-Xm-Wv.
cPn-kvtS-j≥ ]pXp-°¬ : kmº-Øn-I-h¿jw Bcw-`n-°p-∂-Xn\v apºv cPnkvtS-j≥ ]pXp-t°-≠-
Xm-Wv. ]pXp-°¬ ^okv 50 cq] klnXw CXn-\mbn At]-£n-°-Ww.
hni-Zmw-i-߃°mbn tIcf ]©m-bØv cmPv BIvSv hIp∏v 266, 267 F∂n-hbpw 1999 se tIcf
]©m-bØv cmPv (Syq-t´m-dn-b¬ ÿm]-\-ß-fpsS cPn-kvtS-j≥) N´-ßfpw ImWp-I.
16.7. kzImcy Bip-]-Xn, ]mcm-sa-Un-°¬ ÿm]-\-ß-fpsS cPn-kvtS-j≥
]©m-bØv ]tZ-isØ F√m kzImcy Bip-]-Xn-Ifpw ]mcm-sa-Un-°¬ ÿm]-\-ßfpw ]©m-b-
Øn¬ cPn-ÿ sNøp-Ibpw Hmtcm h¿jhpw cPn-kvtS-j≥ ]pXp-°p-Ibpw thWw. cPn-ÿ sNømsX
CØcw ÿm]\w \S-Øp-∂Xv 5000 cq] hsc ]ng CuSm-°m-hp∂ Ip‰-am-Wv.
cPn-kvtS-j-\p≈ At]£ ÿm]\w Bcw-`n-°p-∂-Xn\v 15 Znh-k-Øn-\p-ap-ºmbn 200 cq] ^okv
klnXw skI-´-dn°v \¬tI-≠-Xm-Wv. At]£ e`n-®m¬ Hcm-gvN-°Iw ÿew ]cn-tim-[n®v ipNn-
Xzw, sI´n-S-Øns‚ kpc-£n-XXzw, At]-£-bn¬ ]d-bp∂ a‰p Imcy-ßfpsS \nP-ÿnXn F∂nh hne-
bn-cpØn At]-£-bn¬ Xocp-am-\-sa-Sp-t°-≠-Xm-Wv. At]£ X≈n-I-f-bm≥ Xocp-am-\n-°p-I-bm-sW-
¶n¬ At]-£-I\v Imcy-߃ t_m[n-∏n°m≥v Hc-h-kcw \¬tI-≠-Xp-am-Wv. skI-´-dn-bpsS Xocp-am-
\-Øn-s\-Xnsc Bt£-]-ap≈ ]£w Kma-]-©m-bØv apºmsI A∏o¬ ka¿∏n-°m-hp-∂-Xm-Wv.
hm¿jnI okv ]ncn-°¬ : Hcp kzImcy Bip-]-Xn°v N∏p-N-hdp \n¿Ωm¿÷-\w, aen-\-Pe \n¿K-
a\w XpS-ßnb tkh-\-߃ \¬Ip∂p-sh-¶n¬ Bb-Xn\v ]Xn-h¿jw 1000 cq] hsc ^okv CuSm-°m-
hp-∂-Xm-Wv.
16.8. ]n.-]n.-B¿. ssek≥kv
hnZym-`ymk Im-cy-߃t°m aX-]-c-amb Imcy-߃t°m HgnsI ^okv CuSm-°n-s°m≠v \S-Øp∂
ÿnc-am-btXm Xmev°m-en-I-am-btXm Bb Iem, ImbnI ]Z¿i-\tam Ifn-Itfm \S-Øp∂ ÿe-
tØtbm, IqSm-csØtbm, sjÕn-t\tbm AXp-t]m-ep≈ a‰p ÿe-ß-tftbm BWv ]ªnIv dntkm¿´v
ÿew F∂p ]d-bp-∂-Xv.- sd-bkvvtIm-gvkv, k¿°-kv, ayqknIv lmƒ, Pnwt\-jyw, Ifcn apX-em-bh
CXn¬ Dƒs∏-Sp-∂-Xm-Wv.
50 N.-ao-‰tdm AXn¬ A[n-Itam Xd hnkvXo¿Æw D≈ CØcw F√m ÿeØpw \S-Øp∂
s]mXp hnt\mZ ]cn-]m-Sn°v ]©m-b-Øns‚ ssek≥kv Bh-iy-am-Wv.
ssek≥kn-\mbn At]£ ˛ ÿ-eØn-s‚bpw sI´n-S-Øns‚ kvsI®v, DS-a-ÿm-h-Imiw sXfn-bn-
°p∂ tcJ F∂nh klnXw ]©m-bØv skI-´-dn°v ka¿∏n-°-Ww.
85
ÿe-Øns‚ kpc-£n-X-Xzw, IrXy-amb DS-a-ÿXm/ssIh-im-h-Imiw F∂nh ]cn-K-Wn®v ]©mbØv
ssek≥kv \¬tI-≠Xpw Bb-Xn\v 28-˛mw N´-Øn¬ \n¿t±-in® ^okv CuSm-t°-≠-Xp-am-Wv.
16.9. kn\n-tam-t‰m-Km v ssek≥kv
1958-˛se tIcf kn\nam (d-Kp-te-j≥) BIvSv, 1988-˛se tIcf kn\nam sdKp-te-j≥ N´w F∂nh
]Im-c-amWv kn\n-tam-t´m-Km^v ]Z¿i\ ssek≥kv \¬tI-≠-Xv.
ssek≥kn-\p≈ \n›nX t^md-Øn-ep≈ At]-£-tbm-sSm∏w Xmsg ]d-bp∂ tcJ-Iƒ thWw.
1. 100 ao‰¿ tdUn-b-kn-ep≈ hnZym- ymk ÿm]\-w, Bcm-[-\m-e-b-߃, Btcm-Ky-ÿm-]-\-߃ F∂nh
AS-bm-f-s∏-Sp-Ønb ssk‰v πm≥.
2. ÿe-Øns‚ DS-a-ÿm-h-Imiw sXfn-bn-°p∂ tcJ.
3. At]-£-I≥ ÿe-ap-S-a-b-s√-¶n¬ ÿe-ap-S-a-bpsS kΩ-X-]-Xw.
4. s]mXp-a-cm-aØv FIvkn-Iyq-´ohv F©n-\o-b-dn¬ \n∂p≈ kvSIv®-d¬ ku≠v\ v k¿´n-^n-°-‰n\v
th≠ Unssk≥ tcJ.
5. No^v Ce-IvSn-°¬ C≥kvs]-IvS-dn¬ \n∂p≈ n‰v\ v k¿´n-^n-°-‰n-\p-th≠ Ce-IvSn-°¬ h-b-
dnwKv πm≥.
6. km\n-t‰-j≥ k¿´n-^n-°‰v e`n-°p-∂-Xn\v sl¬Øv Hm^o-k¿°v Ab-t°≠ km\n-t‰-j≥ kw_-
‘n® hnh-c-߃.
7. Fb¿ I≠o-j≥ sNbvX Xnb-‰-dm-sW-¶n¬ ^b¿ Hm^o-k-dpsS km£y-]-X-߃°v Bh-iy-amb
tcJ.
8. \n›nX ^okv AS® tcJ
^okv : ÿncw Xntb-‰¿ ˛ 100 cq] (hm¿jnIw)
Xmev°m-enIw ˛ 250 cq] (hm¿jn-Iw)
apI-fn¬ ImWn® A[n-Im-cn-I-fn¬ \n∂p≈ dnt∏m¿´v e`n® tijw Xt±i-kz-bw-`-cW ÿm]\w
Xocp-am-\-sa-SpØv sI´nS \n¿Ωm-W-Øn\pw -ÿm-]-\-Øn\p-ap≈ A\p-aXn \¬I-Ww. \n¿ΩmWw ]q¿Øo-
I-cn®v ta¬ A[n-Im-cn-I-fn¬ \n∂p≈ km-£y-]-X߃ klnXw ssek≥kn-\mbn At]-£n-t°-
≠Xpw 1000 cq] ^o CuSm°n c≠m-gvN-°p-≈n¬ t^mdw E bn¬ ssek≥kv \¬tI-≠-Xp-am-Wv.
A∏o¬ A[n-Imcn : ]©mb-Øns‚ Xocp-am-\-Øn-s\-Xnsc Pn√m If-IvS¿°v A∏o¬ \¬Im-hp-∂-
Xm-Wv.
1
86
\nb-¥-Wm-[n-Imcw ssek≥kp-Iƒ,
cPn-kvtS-j≥16
\nb-¥-Wm-[n-Imcw ˛ B]¬°-chpw Ak-ly-hp-amb
hym]m-c-߃°pw ^mIvS-dn-Iƒ°pw ssek≥kv
17
17.1. \nb-¥-Wm-[n-Imcw ˛ ]k‡n
17.2. ssek≥kpw A\p-a-Xnbpw ˛ kmam-\y-hy-h-ÿ-Iƒ (tIcf
]©m-bØv cmPv BIvSv hIp∏v 236)
17.3. ssek≥kv \¬I¬ ˛ \nb-a-hy-h-ÿ-Iƒ
17.4. ^mIvS-dnIƒ h¿°vtjm∏pIƒ
17.5. A\p-hmZw tXS¬
17.6. sI´n-S-\n¿ΩmW N´-]-Imcap≈ At]£ Xo¿∏m-°¬
17.7. A∏o¬
17.8. Hgn-hm-°¬ (tIcf ]©m-bØv cmPv BIvSv hIp∏v 233 _n)
17.9. ]ngbpw A[n-I-^okpw
17.10. ÿe-\m-aw -tc-J-s∏-Sp-ج
17.1. \nb-¥-Wm-[n-Imcw ˛ ]k‡n
Kma-]-©m-b-Øns‚ A\n-hmcy Npa-X-e-I-sf ][m-\-ambn 4 hn`m-Kßfmbn Xncn°mw. s]mXp-P-\-
ß-fpsS s]mXp kuIcyßfpambn _‘-s∏-´-h, s]mXp-ap-X-ep-IfpsS kwc-£-Whpambn _‘-s∏-
´h, s]mXp-tkh\-ß-fp-ambn _‘-s∏-´-h, \nb-¥-W-]cw(sse-k≥kp-Ifpw A\p-hm-Z-ß-fpw) F∂n-
h-bm-W-h. ]cn-k-c-a-en-\o-I-c-Ww, A¥-co£ aen-\o-I-c-Ww, i_vZ-a-en-\o-I-cWw F∂nh aqew s]mXp-
Po-hnXw Zp -l-am-Im-Xn-cn-°m≥ Ah \nb-¥n-°p-∂-Xn\v \nb-¥-Wm-[n-Imcw Imcy-£-a-ambn hn\n-
tbm-Kn-t°-≠n-bn-cn-°p-∂p. hym]m-c-߃°pw hyh-km-b-߃°pw ssek≥kv \¬Ip-∂-XneqsS e`n-
°p∂ ^okv ]©m-b-Øns‚ hcp-am-\-am¿§-ß-fn¬ H∂m-Wv. F∂m¬ hcp-am-\-Imcyw F∂-Xn-ep-]cn
s]mXp Xmev]-cy-Øn-\-\p-k-c-W-ambn P\-Po-hnXw \nb-¥n-°m-\p-≈ \nb-a-kw-hn-[m\w F∂ \ne-
bnembn-cn-°Ww \nb-¥-Wm-[n-Im-csØ ImtW-≠-Xv. AtXmsSm∏w sXmgn¬ sNøm-\p≈ auenIm-
h-Imi kwc-£-Whpw Kma-`-c-W-Iq-S-߃ sNbvXp-sIm-Sp-t°-≠Xp≠v. sXmgn¬ sNøm-\p≈ Ah-Im-
ihpw s]mXp-Xm-ev]-cyhpw Xpe\w sNbvXp thWw ]©m-bØv Xocp-am-\-߃ ssIs°m-≈m≥.
17.2. ssek≥kpw A\p-a-Xnbpw ˛ kmam-\y-hy-h-ÿ-Iƒ (tIcf ]©m-bØv cmPv
BIvSv hIp∏v 236)
1. ssek≥knt\m A\p-a-Xnt°m D≈ At]£ Imem-h-[n°v 30 Znh-k-Øn-¬ Ipd-bm-sXbpw F∂m¬
90 Znh-k-Øn-¬ A[n-I-am-Im-sXbpw ap≥Iq´n \¬I-Ww.
87
2. \nb-a-Øn¬ kv]jvS-ambn ]Zn-]m-Zn-®n´n√mØ ]£w \¬Ip∂ -tk-h-\-Øn\\pkr-X-ambn ]©m-
bØv \n›n-°p∂ ^okv CuSm-°p-∂-Xm-Wv.
3. GsX-¶nepw Imcy-Øn¬ ]tXy-I-ambn ]cn[n \n›-bn-®n-´n-s√-¶n¬ At]£ e`n®v 30 Znh-k-
Øn\Iw ssek≥tkm A\p-a-Xntbm \¬Im-Ø-]£w BbXv \¬In-b-Xmbn IW-°m-°m-hp-∂-
Xm-Wv.
4. At]-£-tbm-sSm∏w ap≥Iq¿ okv HSp-°p-∂Xv sIm≠v amXw ssek≥tkm A\p-a-Xntbm e`n®-
Xmbn IW-°m-°m-≥ ]mSn-√m-ØXpw A\p-aXn \ntj-[n-°p∂ ]£w At]-£-I≥ AS® ^okv
XncnsI e`n-°p-∂-Xp-amWv.
5. ssek≥kv IqSm-sXtbm As√-¶n¬ ssek≥knse hyh-ÿ-Iƒ°v hncp-≤-amtbm ]h¿Øn-
°p∂ ]£w skI-´-dn°v t\m´o-kvaqew ]h¿Ø\w \n¿Øn-°m-hp-∂Xpw \nb-a-]-Im-c-ap≈
]ng CuSm-°m-hp-∂-Xp-am-Wv.
6. skI- dn \¬Ip-∂Xpw \ntj-[n-°p-∂-Xp-amb F√m ssek≥kp-Ifpw A\p-a-Xn-Ifpw kw_-‘n®
hnhcw t\m´okv t_m¿Un¬ CtS-≠-Xm-Wv.
7. ssek≥kv d±m-°n-sImt≠m kkvs]‚ v sNbvXp-sImt≠m \ntj-[n-®p-sImt≠m skI-´dn ]pd-
s∏Sp-hn-°p∂ F√m DØ-c-hnepw ImcWw hy‡-am-t°-≠-Xm-Wv.
8. ssek≥kv \n_-‘\ ]men-°msXtbm As√-¶n¬ ssek≥kv IqSm-sXtbm ÿm]-\-ß-fpsS
]h¿Ø\w Cs√∂v Dd-∏m-°m-\mbn skI-´-dn°v kqtcym-Z-b-Øn\pw AkvX-a-b-Øn-\p-an-S-bn-ep-
ap≈ ka-bØv ]cn-tim-[\ \SØm-hp-∂-Xm-Wv.
9. ssek≥tkm A\p-a-Xntbm hmßn-b GsXm-cmfpw, B ssek≥tkm A\p-a-Xntbm ]m_-ey-
Øn-en-cn-°p-tºmƒ, \ymb-amb F√m kµ¿`-ß-fnepw skI-´dn Bh-iy-s∏-Sp-tºmƒ lmP-cm-t°-
≠-Xm-Wv.
10. ]©m-b-Øn\v GsX-¶nepw \nIp-Xntbm ^otkm IpSn-»nI hcp-Ønb Hcmƒ°v bmsXmcp
ssek≥tkm A\p-a-Xntbm \¬Im-hp-∂-X-√.
17.3. ssek≥kv \¬I¬ ˛ \nb-a-hy-h-ÿ-Iƒ
tIcf ]©m-bØv cmPv \nbaØnse 232, 233 hIp-∏p-Ifpw 1996 se tIcf ]©m-bØv cmPv (B-
]¬°-chpw Ak-ly-hp-amb hym]m-c-߃°pw, mIvS-dn-Iƒ°pw ssek≥kv \¬I¬) N -ßfpa\pk-
cn®mWv hym]m-c-ÿm-]-\-߃°pw hyh-km-b-im-e-Iƒ°pw ssek≥kv \¬Ip-∂-Xv.
• N´-Ønse H∂mw ]´n-I-bn¬ ]d-bp∂ Imcy-߃°v ssek≥kv Bh-iy-am-Wv. (CXn-\mbn ]©m-
bØv s]mXp-hn-⁄m-]\w ]pd-s∏-Sp-hn-t°-≠-Xm-Wv.)
• ssek≥kv \¬tI≠ A[n-Imcn skI-´-dn-bm-Wv.
• hn‰p-h-c-hns‚ ASn-ÿm-\-Øn-emWv ^okv CuSm-t°-≠-Xv. c≠mw ]´n-I-bnse Db¿∂ ]cn-[n°v
hnt[-b-ambn \nc-°v ]-©m-bØn\v Xocp-am-\n-°mw.
• 30 Znhkw ap≥]v ssek≥kv FSp-t°≠Xpw kmº-ØnI h¿jw Bcw-`n-°p-∂-Xn\v 30 Znhkw
ap≥]v ssek≥kv ]pXp-°p-∂-Xn-\mbn At]-£n-t°-≠-Xp-am-Wv.
17.4. ^mIvS-dnIƒ, h¿°vtjm∏pIƒ
b¥-km-a-Kn-Iƒ ÿm]n-®p-sIm≠v Bhn, Pew, bm¥n-Iw, sshZypXn F∂o i‡n-Iƒ D]-tbm-
Kn®v ]h¿Ø-\w \S-Øm≥ Dt±-in-°p∂ ^mIvS-dn°pw h¿°vtjm-∏n\pw a‰v tPmen ÿe-Øn\pw
\nb-¥-Wm-[n-Imcw B]¬°-chpwAk-ly-hp-amb hym]m-c-߃°pw^mIvS-dn-Iƒ°pw ssek≥kv1
88
17
Kma-]-©m-b-Øv IΩn-‰n-bpsS A\p-hmZw Bh-iy-am-Wv. F∂m¬ a-en-\o-I-cW km[y-X-bn-√m-ØXpw 5
IpXn-c-i-‡n-bn¬ Ihn-bm-Ø- b¥ap]-tbm-Kn-®p-≈-Xp-amb hyh-kmb bqWn-‰p-Iƒ°v Kma-]-©m-b-
Øns‚ ]tXyI A\p-aXntbm C√msX okv CuSm°n skI-´-dn°v ssek≥kv \¬Im-hp-∂-XmWv.
sshZypXn sIm≠v ]h¿Øn-∏n-°p∂ b¥-km-a-Kntbm b¥tam D]-tbm-Kn-°p∂ ÿe-Øn\v
]´nI III ]Im-c-ap≈ ^okv CuSm°-Ww. (N´w 18)
sshZyp-Xn-b-√msX a‰v i‡n-sIm≠v \S-Øm-hp∂ b¥-km-a-KnIƒ ÿm]n-°p-hm≥ ]´nI IV
]Im-c-ap≈ ^okv CuSm-°-Ww. (N´w 20)
17.5. A\p-hmZw tXS¬
\n¿Ωn-°m-\p-t±-in-°p∂tXm \nb-am-\p-kr-X-w \n¿Ωn-®n-´p-≈tXm Bb sI´n-S-Øn-s‚bpw ssk‰n-
s‚bpw πm≥, DS-a-ÿ-Xbpw ssIh-im-h-Im-ihpw sXfn-bn-°p-∂-Xn-\p≈ tcJ-Iƒ F∂nh klnXw
At]£ ka¿∏n-°-Ww. At]-£-tbm-sSm∏w kao-]-hm-kn-I-fpsS kΩ-X-]Xw \njvI¿jn-t°-≠-Xn-
√. b¥-km-a-Kn-I-fptStbm am\p-^m-IvN-dnwKv πm‚n-s‚tbm ÿm]\w aqew ]cn-k-c-]-tZ-i-Øp≈
P\-߃°v ieytam ]cn-k-c-a-en-\o-I-c-Wtam D≠m-Im-\n-S-bpt≠m F∂v skI-´dn At\z-jn-°-≠Xm-
Wv. s]mXp-P-\m-t£]w h√-Xp-ap-s≠-¶n¬ Ahbpw Xmsg ]d-bp∂ \ncm-t£-]- k¿´n-^n-°-‰pIfpw
dnt∏m¿´p-Ifpw kln-X-ap-≈ dnt∏m¿´v skI-´-dn Kma]-©m-bØv IΩn-‰n°v ka¿∏n-°-Ww.
1. 1948˛se ^mIvS-dokv BIv‰ns‚ ]cn-[n-bn¬ hcp-∂-Xm-sW-¶n¬ ^mIvS-dokv C≥kvs]-IvS-dpsStbm
C≥U-kvSokv FIvÃ≥j≥ Hm^o-k-dp-sStbm AwKo-Imcw
2. b¥-km-a-Kn-IfpsS IW-Iv‰Uv temUv 25HP bn¬ Ihn-bp-∂tXm As√-¶n¬ ieytam aen-\o-I-c-
Wtam D≠m-hm-\nSbp-≈-tXm B-sW-¶n¬ Pn√m saUn-°¬ Hm^o-k-dpsS dnt∏m¿´v. (aen-\o-I-
cWw D≠m-°p-∂X-s√∂v hyh-kmb hIp-∏nse A[n-Im-c-s∏´ DtZym-K-ÿt\m kwÿm\ aen-\o-
I-cW \nb-¥-W-t_m¿tUm ip]m¿i sNbvX tI p-Iƒ Pn√m saUn-°¬ Hm^o-k¿°v- A-bt°-
≠-Xn√.)
3. Unhn-j-\¬ ^b¿ Hm^o-k-dpsS \ncmt£]]-Xw.
4. kwÿm-\-a-en-\o-I-cW \nb-¥W t_m¿Un¬ \n∂p≈ I¨k‚ v Sp FÃm-ªnjv skI-´-dn-bpsS
dnt∏m¿´pw \ncm-t£-]-k¿´n-^n-°-‰p-Ifpw ]cn-K-Wn®v At]-£-bn¬ 60 Znh-k-Øn-\Iw kΩXw
\¬Ip-∂-Xnt\m \nc-kn-°p-∂-Xnt\m Kma-]-©m-b-Øn\v A[n-Im-c-ap-≠v.
]pXnb sI´nS \n¿Ωm-W-am-sW-¶n¬ sI´nS \n¿Ωm-W-N-´-]-Imcap≈ A\p-aXn skI-´dn \¬In-
bn-cn-°-Ww. F∂m¬ Kma-]-©m-bØv b¥kma-Kn-Iƒ ÿm]n-°m≥ A\p-aXn \¬Ip-∂Xv AXp
kw_-‘n-®p≈ \S-]-Sn-Iƒ ]-Imcambn-cn-°-Ww.
17.6. sI´n-S-\n¿ΩmW N -]-Imcap≈ At]£ Xo¿∏m-°¬
]©m-bØv A\p-aXn \¬Im≥ Xocp-am-\n-®m¬ \n¿±n-jvS-^okv CuSm°n sI´nS \n¿ΩmW A\p-
aXn \¬Im-hp-∂-Xm-Wv.
A\p-hm-Z-]-Imcw sI´nS \n¿ΩmWw ]q¿Øo-I-cn®v b¥-km-a-Kn-Iƒ ÿm]n® tijw ]h¿Øn-
°m-\p≈ ssek≥kn-\mbn At]-£n-t°≠Xpw, ]©mbØpw a‰v ÿm]-\-ßfpw \njv-I¿jn-®- \n-
_-‘-\-Iƒ ]men-®n-´p-s≠∂v Dd-∏m-°nbpw Ch-cpsS \ncm-t£-]-]X߃ lmP-cm-°p∂apd°pw
ssek≥kv ^okv CuSm°n dÆnwKv ssek≥kv \¬tI-≠-Xm-Wv.
89
17.7. A∏o¬
ssek≥kv At]£ \nc-kn-®p-sIm-≠p≈ ]©m-b-Øns‚ Xocp-am-\-Øn-s\Xnsc -Xt±-i-kz-bw-`-
cW hIp∏v ÿm]-\-߃°v th≠n-bp≈ ssS_yq-W¬ apºmsI At]-£I\v A∏o¬ ka¿∏n-°m-
hp-∂-Xm-Wv.
17.8. Hgn-hm-°¬ (tIcf ]©m-bØv cmPv BIv‰v hIp∏v ˛ 233 _n)
b¥-ßtfm D¬∏m-Z-\- bqWn-‰pItfm hyh-km-b-bq-Wn-‰p-Itfm ÿm]n-°p-∂-Xn\v Xmsg ]d-bp-∂-
kwK-Xn-I-fn¬ Kma-]-©m-b-Øns‚ A\p-hmZw Bh-iy-an-√m-Ø-Xm-Ip-∂p.
1. ho´m-h-iy-߃°v th≠ntbm hy‡n-]-c-amb kuI-cy-Øn\v th≠ntbm D]-tbm-Kn-°p∂ D]-I-c-
W-ßfpw b¥-ßfpw
2. Im¿jn-Im-h-iy-Øn\v ÿm]n-®n-´p≈ D]-I-c-W-߃
3. ÿnc i≤ th≠n-h-cmØ Ãm‰nIv Sm≥kvt^m-a¿ tÃj-\p-Ifpw I≠≥k¿ tÃj-\p-Ifpw
4. sIm≠p-\-S-°m-hp∂ Un√nwKv b¥-ßfpw \n¿ΩmW Bh-iy-Øn-\p≈ b¥-ßfpw
5. hnZym-`ym-k -ÿm-]-\-tØmSv/imkvX-kw_‘amb Bh-iy-߃°v, ÿm]n-®n-´p≈ h¿°vtjm-
∏nse b¥-kw-hn-[m\w
6. sshZypXn t_m¿Uns‚ sshZypXn Dev]m-Z\˛hnX-c-W- kwhn-[m\߃
7. hm´¿ AtXm-dn-‰n-bpsS b¥-kw-hn-[m\߃
8. A©v IpXn-c-i-‡n-bn¬ Ipd-hmb aen-\o-I-c-W-an-√mØsX∂v km£y-s∏-Sp-Øn-bn-´p≈ hyh-km-
b-߃
9. hyh-kmb FtÃ-‰nsetbm hyh-kmb hnI-k\ ]tZ-i-tØtbm hyh-kmb bqWn-‰p-Iƒ (Ch
\n›nX ^ok-S®v ]©m-b-Øn¬ cPn-ÿ sNø-Ww)
10. kwÿm\/tIµ k¿°m-cns‚ ssIh-i-Øntem \nb-¥-W-Øntem D≈-Xv.
17.9. ]ngbpw A[n-I- okpw
Xma-kn®p \¬Ip∂ At]-£-bpsS Imcy-Øn¬ ]´nI 3 ]Im-chpw ]´nI 4 ]Im-chpap≈ okns‚
25% A[n-I-^okp NpaØmw. H∂mw ]´n-I-bn¬ ]d™ Imcy-߃°v ]´nI 3 ]Im-cw Npa-Øp∂
^okn\v C]-Imcw A[n-I-^okv Npa-Øm≥ hyh-ÿ-bn-√.
N´-ew-L-\-Øn\v ]©m-b-Øn\v hIp∏v 255 ]Im-c-ap≈ ]ng CuSm-°m-hp-∂-Xm-Wv. F∂m¬ Cu
hyh-ÿ-]-Im-c-ap≈ ]ng XpI Ipd-bv°p-hm≥ k¿°m¿ Xocp-am-\n-®-Xn\m¬ CXn-\p≈ N´w ]kn-≤o-
I-cn® tijw ]ng CuSm-°n-bm¬ aXn F∂v 13.9.2006 se 36273/B1 /06/Xkz-`h \º¿ k¿°p-e-dn¬
\n¿±-in-®n-´p≠v.
17.10. ÿe-\m-aw -tc-J-s∏-Sp-ج
ssek≥kv ]pXp°n \¬Ip-tºmgpw BZy-ambn \¬Ip-tºmgpw, ÿm]-\-߃ Ah ÿnXn-sN-
øp∂ ÿe-Øns‚ t]cv ae-bm-f-Ønepw Cw•o-jnepw t_m¿Un¬ tcJ-s∏SpØn F∂ Dd-∏p-h-cp-
ØWw.
1
90
\nb-¥-Wm-[n-Imcw B]¬°-chpwAk-ly-hp-amb hym]m-c-߃°pw^mIvS-dn-Iƒ°pw ssek≥kv17
knhn¬ cPn-kvtS-j≥
18
18.1. P\\ acW cPn-kvtS-j≥ \nb-a-hpw N´-ßfpw
18.2. t\m¨ Assh-e-_n-en‰n k¿´n-^n-°‰v
18.3. Dt]-£n-°-s∏´/ZsØ-SpØ Ip´n-I-fpsS P\\ cPn-kvtS-j≥
18.4. P\\ cPn-kvtS-j-\n¬ t]cv tN¿°¬
18.5. Xncp-Ø-ep-Iƒ
18.6. tIcf hnhm-l-߃ cPn-ÿ sNø¬ (s]m-Xp) N´-߃ 2008
18.7. Xncp-Ø-ep-Iƒ
18.1. P\\ acW cPn-kvtSj≥ \nb-a-hpw N -ßfpw
1969 se P\\ acW cPnkvtS-j≥ \nbaw tIµ BIvSv BWv. Cu \nbaw 1.4.1970 emWv \ne-hn¬
h∂-Xv. C¥y-bnsem´msI ]m_-ey-ap≈ \nb-a-amWnXv. 32 hIp-∏p-Iƒ amX-am-Wp-≈-Xv. ]kvXpX
\nb-a-Ønse 30-˛mw hIp∏v ]Im-c-ap≈ A[n-Imcw hn\n-tbm-Kn®v sIm≠v 29.6.70 ¬ P\\ acW cPn-
kvtSj≥ N´-߃ kwÿm-\Øv ]m_-ey-Øn¬ h∂p. Cu N´-߃ ]cn-jvI-cn®v sIm≠v 1999 ¬
]pXnb N´w ]pd-s∏-Sp-hn-°p-Ibpw BbXv 1.1.2000 ¬ \ne-hn¬ hcn-Ibpw sNbvXp.
kwÿm-\Øv ]©m-bØv Ub-d-IvS¿ P\\ ac-W No^v cPn-kvSmdmbpw Pn√m-X-e-Øn¬ ]©m-
bØv sU]yq´n Ub-d-IvS¿ Pn√m cPn-kvSmdmbpw ]h¿Øn-°p-∂p. Kma-]-©m-b-Øp-Iƒ Hmtcm cPn-
kvtS-j≥ bqWn‰pw Kma-]-©m-bØv skI-´dn cPn-kvSm-dp-am-Wv. Kma-]-©m-b-Øp-I-fn¬ Pq\n-b¿
kq]≠v slUv ¢m¿°v/bp.Un ¢m¿°v F∂n-h-cn¬ Hcmsf k_v cPn-kvSm¿ Bbn \nb-an-°p-∂-Xn\v
]©m-bØv Ub-d-IvSdpsS 12.6.1990 se _n II -20217/90 \º¿ DØ-chv ]Imcw A\p-aXn \¬In-bn- p≠v.
Cßs\ \nb-an-°-s∏-Sp∂ k_v cPn-Ãm¿am¿°v km[m-cW cPn-kvtS-j≥ tPmen°v ]pdsa sk£≥
12 A\p-k-cn-®p≈ Npa-X-e-IqSn amXta \¬Ip-hm≥ ]mSp-≈q.
F√m P\\hpw acWhpw \n¿÷o-h-P-\-\hpw 21 Znh-k-Øn-\Ihpw _‘-s∏´ cPn-kvtS-j≥ bqWn-
‰n¬ cPn-ÿ sNtø-≠-XmWv. 21 Znh-kw Ign-bp-I-bm-sW-¶n¬ 2/˛-- cq] ]ng-sbm-Sp°n P\\w/acWw
\S∂v 30 Znh-kw hsc cPn-kvSm¿°v cPn-ÿ sNøm-hp-∂XmWv.
30 Znh-kØn\Iw dnt∏m¿´v sNømØ P\\ acW߃ Hcp h¿jw hsc Pn√m- c-Pn-kvSmdnt‚bpw
(]©m-bØv sU]yq´n Ub-d-IvS¿) Hcp h¿j-Øn-\Iw dnt∏m¿´v sNøm-Øh k_vUn-hn-j-W¬ cPn-
kvSmdn-t‚bpw (B¿.-Un.-H) A\p-a-Xn-tbmsS \n›n-X-]ng HSp-°n cPn-ÿ sNøm-hp-∂-Xm-Wv.
hntZ-iØv sh®v \S-°p∂ P\\hpw ac-Whpw C¥y≥ tIm¨kp-te-‰p-I-fn¬ cPn-ÿ sNøm-hp-∂-
Xm-Wv. Ip´n-bpsS amXm-]n-Xm-°ƒ C¥y-bn¬ ÿnc-Xm-a-k-am-°-W-sa∂ Dt±-i-tØm-Sp-IqSn Xncn-®p-h-
91
∂m¬ B Ip´n-bpsS P\\w C¥y-bn-se-Ønb XobXn apX¬ 60 Znh-k-Øn-\Iw Chn-tSbpw cPn-kvtS-
j≥ \S-Øm-hp-∂-Xm-Wv.
ta¬∏-d™ ]Imcw 60 Znh-k-Øn-\Iw cPn-ÿ sNbvXn-s√-¶n¬ P\\ acW cPn-kvtS-j≥ BIv‰nse
13˛-mw hIp-∏nse hyh-ÿ-Iƒ°v hnt[-b-ambn cPn-kvtS-j≥ \S-Øm-hp-∂-Xm-Wv.
hntZ-iØv \S-°p∂ ac-W-ß-fpsS cPn-kvtSj≥ C¥y-bn¬ \S-Øm-hp-∂-X-√.
cPn-kvtS-j≥ \S-]-Sn-Iƒ ]q¿Øn-bm-bn-°-gn-™m-ep-S≥ Adn-bn∏v \¬Ip-∂-bmƒ°v sk£≥ 12
]Imcap≈ k¿´n-^n-°-‰p-Iƒ bmsXmcp ^okpw hmßmsX \n¿_-‘-ambpw \¬tI≠Xm-Wv. 30 Znh-
k-Øn-\Iw BbXv ssI∏-‰n-bn-√m-sb-¶n¬ XpS¿∂v 15 ZnhkØn\Iw _‘-s∏-´-h¿°v X]m-en¬
Ab-®p-sImSp-t°-≠-Xm-Wv.
18.2. t\m¨ Assh-e-_n-en‰n k¿´n- n-°‰v
P\-\hpw ac-Whpw Xma-kn®p cPn-ÿ sNøp-∂-Xn-te-°mbn P\\ acW cPn-kvtS-j≥ N´w 13 D]-
N-´w (3) A\p-k-cn®v ^mdw \º¿ 10 ¬ Hcp t\m¨ Assh-e-_n-en‰n k¿´n-^n-°‰v P\\ acW cPn-
kvSm¿ \¬tI≠Xm-Wv. P\\ ÿew AYhm ac-W-ÿew Dƒs∏-Sp-∂ -c-Pn-kvtSj≥ bqWn-‰n¬
\n∂v amXta k¿´n-^n-°‰v \¬Im-hq.
18.3. Dt]-£n-°-s∏´/ZsØ-SpØ Ip´n-I-fpsS P\\ cPn-kvtS-j≥
ZsØ-Sp-°p∂ Ip´n-bpsS P\\ cPn-kvtS-j≥ \S-Øp-∂-Xn-te-°mbn k¿°m¿ 22.11.2008 ¬ 4106/08/
Xkz-`h \º-cmbn DØ-chv ]pd-s∏-Sp-hn-®n-´p-≠v. 22.11.2008 \v apºv ZsØ-SpØ tI p-I-fn¬ CXp-hsc
P\\w cPn-kvtSj≥ sNbvXn-´n-√m-sb-¶-n¬ ZsØ-Sp-°¬ A\p-h-Zn® tImSXn DØ-c-hns‚ ASn-ÿm-
\-Øn¬ ZsØ-SpØ amXm-]n-Xm-°ƒ \¬Ip∂ At]-£-]-Imcw Ah¿ ÿnc-Xm-a-k-am-°nb ÿesØ
cPn-kvtSj≥ bqWn-‰n¬ P\\w cPn-ÿ sNtø≠XmWv.
ZsØ-Sp-°-s∏´ \mfn-Xp-hsc P\\w cPn-ÿ sNøm≥ Ign-bm-Xn-cp∂ Ip´n-I-fpsS Imcy-Ønepw
C\nbpw ZsØ-Sp-°-s∏-Sp∂ Ip´n-I-fpsS Imcy-Ønepw P\\w amXm-]n-Xm-°-fpsS ÿnc-ta¬ hnem-k-
apƒs∏-Sp∂ Xt±-i-kz-bw-`-c-W-ÿm-]-\-ß-fn¬ cPn-ÿ sNøm\pw ]kvXpX ÿew P\\ ÿe-ambn
tcJ-s∏-Sp-Øm\pw A\p-aXn \¬In-bn-´p-≠v. (Pn.H (B¿.-‰n) \w.2143/2012/Xkz-`h XobXn 4.8.2012).
\nb-a-]-c-ambn ZsØ-Sp-°mØ Ip´n-I-fpsS P\-\hpw cPn-ÿ sNøp-hm≥ 20.5.2013 se 17484/B¿Un3/
13/Xkz-`h \º¿ k¿°p-e¿ ]Imcw A\p-aXn \¬In-bn-´p-≠v.
18.4. P\\ cPn-kvtS-j-\n¬ t]cv tN¿°¬
Ip´n-bpsS t]cv tN¿°msX \S-Øp∂ cPn-kvtS-j-\p-I-fn¬ P\\ acW cPn-kvtS-j≥ \nb-a-
Ønse 14˛mw hIp∏pw N´ß-fnse 10˛mw N´hpw A\p-k-cn-®mWv t]cv tN¿t°-≠-Xv. cPn-kvtS-j≥
XobXn apX¬ Hcp h¿j-Øn-\Iw Ip´nbpsS t]cv tN¿°m-hp-∂-Xm-Wv. AXn\v tijw 5/-˛ cq] te‰v
^o HSp°n t]cv tN¿°m-hp-∂-Xm-Wv. amXm-]n-Xm-°fpsS kwbp-‡m-t]£ ]ImcamWv t]cv tN¿t°-
≠Xv. 1.4.1970 \v apºp≈ P\\ cPn-kvtS-j\pI-fn-¬ t]cv tN¿°p-∂Xn\v No^v cPn-kvSm-dpsS A\p-
aXn hmtß-≠-Xm-Wv.
18.5. Xncp-Ø-ep-Iƒ
P\-\-c-Pn-tÃ-j≥ ka-btØm AXn\v tijw Ip´nsb kvIqfn¬ tN¿°p-∂-Xn\v apºmtbm Ip´n-
bpsS t]cv sX‰mbn P\\ cPn-kvtS-j-\n¬ tN¿Øp-t]m-bn-´p-s≠-¶n¬ amXm-]n-Xm-°-fpsS kwbp‡
At]-£-bp-tSbpw (]mb-]q¿Øn-bmb tIkn¬ Ip´n-bpsS At]-£) kvIqƒ tcJ-bp-sSbpw ASn-
knhn¬ cPn-kvtS-j≥1
92
18
ÿm-\-Øn¬ At\z-jn®v t_m≤yw h∂ tijw kvIqƒ tcJ-]-Im-c-ap≈ t]cv tN¿°m-hp-∂-Xm-Wv.
CXn-\mbn sX‰mb t]cv tN¿°m-\p-≠mb kml-Ncyw hy‡-am-°p∂ Hcp kXy-hm-Mvaqew amXm-]n-
Xm-°ƒ \¬tI≠Xpw sX‰mb hnhcw tN¿Ø Ip‰w cmPn-bm°p-∂-Xn\v 50/-˛ cq] tImºu-≠nwKv ^o
HSp-t°-≠-Xm-Wv. Ip´nsb kvIqfn¬ tN¿Ø-tijw P\\ cPn-kvtSj\n¬ t]cv tN¿°p∂ tI p-I-
fn¬ kvIqƒ tcJ \n¿_-‘-ambpw lmP-cm-t°-≠Xpw AXv ]Imcw Xs∂ t]cv tN¿t°-≠-Xp-amWv.
P\\ cPn-kvtS-j-\p-I-fnse t]cnse C\o-jy¬ hnI-kn∏n®v Xncp-Ø-ep-Iƒ hcp-Øm-hp-∂-Xm-Wv. CXn-
te-°mbn amXm-]n-Xm-°-fpsS kwbp‡ At]-£bpw (]mb-]q¿Øn-bmb tIkn¬ Ip´n-bpsS At]-
£) sX‰mb t]cv tN¿°m-\n-S-bmb kml-Ncyw hy‡-am-°p∂ Hcp kXy-hm-Mvaq-e-hpw amXm-]n-Xm-
°ƒ \evtI-≠Xpw sX‰mb hnhcw tN¿Ø-Ip‰w cmPn-bm-°p-∂-Xn\v 50/-˛ cq] tImºu-≠nwKv ^o
HSp-t°-≠-Xm-Wv.
P\\w \S°ptºmƒ amXm-]n-Xm-°ƒ Xma-kn-°p∂ hnem-k-amWv P\\ cPn-kvtSj-\n¬ Dƒs∏-
Sp-tØ-≠-Xv. CXv thsdmcp hnem-k-ambn Xncp-Øm≥ ]mSn-√. F∂m¬ A£-c-sX-‰p-I-fpw hnem-k-
Ønse GsX-¶nepw Hcp `mKw hn´p-t]m-bn-´p-s≠-¶ntem A[n-I-ambn tN¿Øn-´p-s≠-¶ntem Ah
t_m≤y-s∏´v, cPn-kvSm¿°v Xs∂ Xncp-ØpItbm Iq´n-t®¿°p-Itbm \o°p-Itbm sNøm-hp-∂-Xm-Wv.
Kk‰v hn⁄m-]\w hgn t]cv am‰n-bm¬ AXn≥ ]Imcw P\\ cPn-kvtSj\n¬ Ip´n-bpsStbm
amXm-]n-Xm-°-fp-tSsbm t]cv Xncp-Øm-hp-∂-X-√.
1.4.70 \v apºp≈ cPn-kvtS-j-\p-I-fnse F√m Xncp-Ø-ep-Iƒ°pw No^v cPnkvSm-dpsS A\p-aXn
hmtß≠Xm-Wv.
18.6. tIcf hnhm-l-߃ cPn-ÿ sNø¬ (s]m-Xp) N -߃ 2008
Cu N´w 29.2.2008 \v ]m_ey-Øn¬ h∂p. ]kvXpX \nb-a-a-\p-k-cn®v ]©m-bØv Ub-d-IvS¿ apJy-
c-Pn-kvSm¿ P\-depw ]©m-bØv sU]yq´n Ub-d-IvS¿ c-Pn-kvSm¿ P\-depw 1969 se P\\ acW cPn-
kvtS-j≥ \nb-a-]-Imcw \nb-an-°-s∏´ P\\ ac-W-c-Pn-kvSm¿ Ah-cpsS A[n-Imc ]cn-[n-bn¬ hcp∂
]tZ-i-ß-fnse Xt±i cPn-kvSm¿ Bbn-cn-°p-∂-Xpam-Wv.
]kvXpX N´w \ne-hn¬ h∂-Xn\v tijw kwÿm-\Øv \S-°p∂ F√m hnhm-l-ßfpw \n¿_-‘-
ambpw cPn-ÿ sNtø-≠-Xm-Wv. hnhmlw \S∂v 45 Znh-k-Øn-\p-≈n¬ cPn-ÿ sNøp-∂-Xn-\p≈
satΩm-dm≠w \n›nX ^md-Øn¬ ka¿∏n-t°-≠-Xm-Wv.
45 Znh-k-Øn-\p-≈n¬ satΩm-dm≠w ^b¬ sNøm-Øh, hnhmlw \S∂ XobXn apX¬ Hcp h¿j-
°m-em-h[n Ign-bm-Ø-Xp-amb hnhm-l-߃ Xt±-i-c-Pn-kvSm¿°v \n›nX ]ng CuSm°n cPn-ÿ sNøm-
hp-∂XmWv.
Hcp h¿j-Øn\v tij-ap≈ hnhmlw cPn-ÿ sNøp-∂-Xn\v _‘-s∏´ cPn-kvSm¿ P\-d-ens‚
A\p-a-Xn-tbmSpIqSn \n›nX ]ng CuSm°n cPn-Ã-¿ sNøm-hp-∂-Xm-Wv.
18.7. Xncp-Ø-ep-Iƒ
Xt±-i-c-Pn-kvSm¿°v kzta-[tbm I£n-Iƒ aptJ-\-bp≈ At]-£-bn-t∑tem hnhml (s]m-Xp)-
cPn-kvSm-dnse GsX-¶nepw Dƒ°p-dn∏v Xe-Øntem kmcmw-i-Øntem sX‰m-sWt∂m AY-hm- hy-mP-
amtbm IrXy-a-√m-sXtbm D≠m-°n-b-Xm-sWt∂m t_m≤y-s∏-Sp∂ ]£w \n_-‘-\-Iƒ°v hnt[-b-
ambn cPn-kvtS-j≥ d±v sNø¬ Dƒs∏-sS-bp≈ DNnXamb Xncp-Ø-ep-Iƒ A ¬ Dƒ°p-dn-∏n\v
bmsXmcp am‰hpw hcp-ØmsX \S-Ømw.
93
t]cv, hb- v, XobXn apX-em-bh kmc-h-Ømb hni-Zmw-i-ß-fnse F√m Xncp-Ø-ep-Ifpw d±m-°-ep-
Ifpw _‘-s∏´ cPn-kvSm¿ P\-d-ens‚ A\p-a-Xn-tbmSpIqSn amXw sNtø-≠-Xm-Wv.
kwÿm-\Øv \S-°p-∂- hn-hm-l-߃ cPn-ÿ sNøp-∂-Xn\v 2008 se tIcf hnhm-l-߃ cPn-ÿ
sNø¬ (s]mXp) N´-ß-fnse N´w 9 ]Im-c-ap≈ B[n-Im-cn-I-tcJ lmP-cm-°n-bm¬ At]-£-cpsS
lnXm-\p-k-cWw ]kvXpX N´-Øn≥ Iogn¬ cPn-ÿ sNbvXp \¬Im-hp-∂-Xm-Wv. (k.-D.(km[m)
\w.3134/2012/Xkz-`h XobXn 14.11.2012).
knhn¬ cPn-kvtS-j≥1
94
18
[\-am-t\-Pvsa‚ v
19
19.1. Fßs\ ]Ww kzcq]n°mw?
19.2. ]Ww sNehm°ptºmƒ Fs¥√mw i≤n°Ww?
19.3. hcpam\hpw sNehpw ap≥Iq´n ImWpI
19.4. hcpam\Ønt‚bpw sNehnt‚bpw IW°v
19.5. A°u≠_nen‰n Fßs\?
19.6. Imcy-£-a-amb [\-hn-\n-tbmKw
19.7. [\hn\ntbmK XXz-߃
19.8. sNe-hp-I-fpsS Xcw-Xn-cnhv
19.9. hnhn[ C\w sNehpIƒ
19.10. sNehv ˛ i≤n-t°≠ Imcy-߃
19.11. sNehv sNøm≥ ]mSn-√m-Øh
19.12. sNehv sNøp-tºmƒ
19.13. sNehv sNbvXXn\v tijw i≤n-t°≠ Imcy-߃
19.14. a‰p hn`-h-ß-fpsS hn\n-tbmKw
19.15. a‰p hn`-h-ß-fpsS Imcy-£-a-amb hn\n-tbmKw Fßs\ Dd-∏p-h-cpØmw?
19.16. a‰v D]t`m-K-h-kvXp-°-fpsS hn\n-tbmKw
]©mbØn\v hchp≠v; sNehpap≠v. aXnbmb hchns√¶n¬ sNehv sNøm\mhn√. sNehv
IqSpwtXmdpw hchpw h¿≤n∏nt°≠XmWv. ]©mbØns‚ hnIk\˛t£a ]h¿Ø\߃
\ndth‰m≥ ]Ww IqSntb Xocq. P\߃°v ]e Bhiyßfpap≠v. hoSn√mØh¿°p hoSv thWw;
`qclnX˛`h\clnX¿°v hoSn\p `qan thWw; IpSnsh≈w thWw; sXcphp hnf°p thWw;
A¶WhmSnbnte°v Ifnt°m∏p thWw; kvIqfn¬ s]¨Ip´nIfpsS ]mYanImhiy߃°v
A\ptbmPyamb tSmbve‰v \n¿Ωn°Ww; ]´nIPmXn hnZym¿∞nIfpsS hnZym`ymk \nehmcw
Db¿ØWw; imcocnIamb sh√phnfnIƒ t\cnSp∂h¿°v kpKaambn Ibdnt∏mIp∂Xn\p≈
kuIcyw Bip]Xn sI´nSØn¬ Hcp°Ww; tdmUv \∂m°Ww; ]pXnb tdmUv thWw ˛ Cßs\
]eXpw. Imew sN√pw tXmdpw Bhiy߃ h¿≤n°pIbmWv. CsXms° \ndth‰Wsa¶n¬
Bhiyamb ]Ww kamlcnt°≠nhcpw.
95
19.1. Fßs\ ]Ww kzcq]n°mw?
]©mbØnte°v ]e coXnbn¬ ]Ww hcp∂p≠v. \nIpXnIƒ, hmSI, ^okv XpSßnb ]e
C\ßfn¬ X\Xp hcpam\w1; kwÿm\ k¿°mcpw tIµ k¿°mcpw \¬Ip∂ ≠pIfpw Km‚pIfpw;
a‰v Xt±-i-`cW ÿm]-\-ßfn¬ \n∂v kam-l-cn-°m≥ Ign-bp∂Xpw KpW-t-`m-‡m-°-fn¬ \n∂v tiJ-
cn-°m≥ Ign-bp∂Xpamb hnlnXw; s]mXp-P-\-ß-fn¬ \n∂v k∂≤ tkh\hpw kw`m-h-\bpw;
CsXm∂pw XnIbmsXh∂m¬ hmbv]sbSp°pIbpw sNømw.
F√m tkmX- p-Ifpw ]q¿Æ-ambn ]tbm-P-\-s∏-SpØn ]c-am-h[n hn`hw
km[yamb am¿§ßfn¬ \ns∂√mw kzcq]n°p∂Xns\ kºq¿Æ hn`h
kamlcWw F∂v hntijn∏n°mw ˛ CXmWv [\-am-t\-Pvsa‚ns‚ H∂m-
asØ ASn-ÿm-\- in-e.
\nIpXn, ^okv XpSßnb hcpam\߃ Kma]©mbØpIƒ°p amXtabp≈p.
k¿°mcns‚ A\paXntbmsS _m¶pIfn¬ \nt∂m [\Imcyÿm]\ßfn¬ \nt∂m hmbv]-sb-
Sp-°mw.
19.2. ]Ww sNehm°ptºmƒ Fs¥√mw i≤n°Ww?
]©mbØns‚ ]Ww s]mXpapXemWv; P\ßfpsS ]WamWv. P\ßfmWv ]cam[nImcnIƒ;
P\߃°pth≠n hnIk\˛t£a ]h¿Ø\߃ \n¿∆ln°p∂Xn\mWv P\]Xn\n[nIsf
NpaXes∏SpØnbncn°p∂Xv. P\]Xn\n[nIƒ P\ßtfmSv ]Xn_≤X ]pe¿ØWw, AXv Ah-
cpsS DØ-c-hm-Zn-Ø-am-Wv.
A[nImchpw NpaXebpap≈ Imcy߃°pth≠n amXambncn°Ww
]©mbØpIfpsS sNehv. GXv Dt±iØn\pth≠nbmtWm sNehv sNbvXXv,
B Dt±iw k^eoIcn°Ww. ]mgv-sNe-hv, [q¿Øv, Zp¿hy-bw, \jvSw F∂nh
D≠m-°-cpXv. C]Imcw ]Ww sNehp sNøp∂Xns\ ^e]Zamb
[\hn\ntbmKw F∂p ]dbmw. CXmWv [\-am-t\-Pvsa‚ns‚ c≠m-asØ
ASnÿm\ ine.
19.3. hcpam\hpw sNehpw ap≥Iq´n ImWpI
Zqc°mgvNtbmsS, ]©mbØns‚ Hcp h¿jsØ Bhiy߃ ap≥Iq´n°≠v, ]Xo£nX
hcpam\Øn\pw sNehpIƒ°pap≈ _P‰v Xømdm°Ww.
F√m C\ßfnepw e`n°m\nSbp≈ apgph≥ XpIIfmWv ]Xo£nX hcpam\ambn
IW°nseSpt°≠Xv. F√m Xcw `cWs®ehpIfpw, tkh\s®ehpIfpw, hnIk\ s®ehpIfpw
sImSpØpXo¿°m\p≈ XpIIfpw ]Xo£nX sNehn¬ Dƒs∏SpØWw. ]Xo£nX hcpam\hpw
sNehpw bmYm¿∞yØn¬ Du∂nbp≈Xmbncn°Ww.
ASpØ h¿jtØ°pth≠n ]©mbØv Xømdm°p∂ hcpam\Øns‚bpw
sNehns‚bpw AS¶ens\ _P‰v F∂p ]dbp∂p. kºq¿Æ hn -h-k-am-l-c-
W-Øn\pw Imcy-£-a-amb [\-hn-\n-tbm-K-Øn\pw _P‰v AXym-h-iy-am-Wv.
[\am-t\Pvsa‚ns‚ aq∂m-asØ ASn-ÿm\ inebm-Wv _P-‰nw-Kv.
1Xt±i kzbw- -cW ÿm]-\-߃ kzbw kam-l-cn-°p∂ \nIpXn hc-hp-Ifpw \nIp-Xn-tb-Xc hc-hp-Ifpw tN¿∂-XmWv X\-
Xp-h-cp-am\w
[\-am-t\-Pvsa‚ v1
96
19
19.4. hcpam\Ønt‚bpw sNehnt‚bpw IW°v
]©mbØv ]h¿Ø\߃ wKnbmbn sNbvXm¬ amXw t]mc, Aßs\ sNbvXpsh∂v P\ßsf
t_m≤ys∏SpØpIbpw thWw. CXn\v hcpam\hpw sNehpw kw_‘n® IW°pIƒ Nn´-bmbn
tcJ-s∏-SptØ-≠-Xm-Wv.
DØchmZnØs∏´ ÿm\ßfnencn°p∂h¿°v XßfpsS Hmtcm
]hrØntbbpw P\ßsf t_m≤ys∏SpØphm≥ _m≤yXbp≠v. ]Ww
sNehp sNøp∂ ImcyØn¬ ]tXyIn®pw CXns\ ‘A°u≠_nen‰n’ F∂v
]dbp∂p.
Hmtcm ZnhktØbpw hchpsNehpIƒ AXmXp ZnhkwXs∂ FgpXnkq£n°Ww. hnhn[
cPnÃdpIfnepw bYmkabw tcJs∏SpØWw. ]Xnamk A°u≠pw hm¿jnI A°u≠pw bYmIaw
amkm¥yØnepw h¿jm¥yØnepw Xømdm°Ww. hm¿jnI [\-Imcy tÉvsa‚ v Xøm-dm°n
]©mbØv AwKoIcn®v HmUn‰n\p \¬IWw. A°u≠v ]ckys∏SpØWw. CXphgn
hchpsNehpIƒ P\ßsf t_m≤ys∏SpØptºmƒ ]©mbØns‚ ]h¿Ø\߃°v
P\߃°nSbn¬ hnizmkyX e`n°p∂p.
P\ßtfmSv IW°p ]dbm\p≈ _m≤yX \ndth‰Wsa¶n¬ IrXyamb
hchp sNehp IW°p thWw. Cu IW°ns\bmWv A°u≠v F∂p
]dbp∂Xv. [\-am-t\-Pvsa‚ns‚ \mem-asØ ASn-ÿm\ ine-bmWv A°u-
≠nw-Kv.
19.5. A°u≠_nen‰n Fßs\?
ta¬]d™ Imcyßsfms° sNøp∂pt≠msb∂v Fßs\ Dd∏phcpØpw? CXv km[yamIp∂Xv
HmUn‰v F∂ ]InbbneqsSbmWv.
Hmtcm h¿jmhkm\hpw hm¿jnI IW°v ]cntim[n°Ww. _P‰v IqSn
]cnKWn®mWv Cu ]cntim[\. CØcw ]cntim[\IfneqsS IW°v
icnbmsW∂pw ]©mbØns‚ kmºØnI Xmev]cy߃°v
A\pKpWambn´mbncp∂p hchpsNehpIƒ F∂pw P\߃°v
t_m≤yamhpw. A]mIXIfps≠¶n¬ Ah shfn®Øphcpw.
C°mcyØn\v A[nImcw \¬Is∏´ HmUn‰¿am¿ tcJIfpsS
ASnÿm\Øn¬ ]cntim[\ \SØp∂p. tcJIfptSbpw
`uXnIt\´ßfptSbpw kmlNcyßfptSbpw ASnÿm\Øn¬
P\߃ ]cntim[\ \SØp∂p (kmaqlnI HmUn‰v). CXn-\mbn
]©m-b-Øn-s‚ hc-hv- -sN-ehv IW-°p-Ifpw HmUn‰v dnt∏m¿´p-Ifpw
Kma-k- bn¬ Ah-X-cn-∏n-°Ww.
hchpsNehp IW°pIƒ ]cntim[n®v HmUn‰¿am¿ HmUn‰v
\SØp∂p; IW°pIfpw `uXnI t\´ßfpw kmlNcyßfpw
]cnKWn®v P\߃ kmaqlnI HmUn‰v \SØp∂p.
97
19.6. Imcy-£-a-amb [\-hn-\n-tbmKw
GsXmcp ÿm]-\-Øn-t‚bpw \ne-\n-ev]n\v hfsc AXy-¥m-t]-£n-X-am-bn-´p≈XmWv Imcy-£-a-
amb [\-hn-\n-tbm-Kw. \ΩpsS ][m\ ]iv\w ]W-an-√m-ØX-√, e`y-am-Ip∂ ]Ww Imcy-£-a-ambn
hn\n-tbm-Kn-°m≥ Ign-bm-Ø-Xm-Wv. CXv ]cn-l-cn-s®-¶n¬ amXta Im-cy-£-a-amb `cWw ]Zm\w
sNøm≥ Ign-bp-I-bp-≈q.
19.7. [\hn\ntbmK XXz-߃
F√m-bvt∏mgpw i≤n-t°≠ aq∂v [\hn\ntbmK -X-Xz-ßfp≠v. Ah Fs¥ms° F∂v t\m°mw.
(i) anX-hybw (Economy)KpW-\n-e-hmcw \ne-\n¿Øn-s°m-≠p-Xs∂ G‰hpw Ipd™ sNe-hn¬, hn`m-h\w sNbvX e£yw
ssIh-cn-°pI. GXv km[\w hne-sIm-SpØv hmßp-tºmgpw GXv acm-aØv ]hrØn Gs‰-Sp-°p-tºmgpw
a‰v tkh-\- -t£a ]h¿Ø-\-߃ \S-Øp-tºmgpw G‰hpw Ipd™ sNe-hn¬ KpW-ta∑-tbmsSbmsW∂v
Dd∏phcpØWw. DZm: ]e hnebv°v t^mt´m-Ãm‰v sajo≥ e`n°ptºmƒ G‰hpw hne-°p-d-hn¬,
KpW\nehmcap≈ sajo≥, N´ßƒ A\p-k-cn®v hmßp-I. A\m-h-iy-amtbm s]mXp-]Ww hn\n-tbm-
Kn-°m≥ A\p-hm-Z-an-√mØ Imcy-߃t°m ]Ww sNehv sNøm≥ ]mSn-√.
(ii) Imcy-£-aX (Efficiency)e£yw ssIh-cn®Xv, \ymboI-cn-°-Ø° sNe-hn¬ Xs∂bmbn-cn-°pI DZm: 50 ho´pIm¿°v
IpSnsh≈ hnXcWw \SØWw. 5 HP tamt´m¿ D]tbm-Kn®v CXv Ignbpsa¶n¬ AtX D]tbmKn°mhq.
ChnsS 10 HP tamt´m¿ D]tbmKn°p∂Xv Imcy£aXbn√mØ sNehmWv.
(iii) e-]m]vXn (Effectiveness)sNe-h-gn® XpIbv°v Dt±-in® ^ew ey`y-am-bns√¶n¬ sNehn\v ^e]m]vXnbn√. DZm: Ffp-∏-
Øn¬ P\-\-˛a-cW k¿´n-^n-°-‰pIƒ \¬Ip-∂-Xn\v Iºyq-´¿ hmßp-∂p. F∂m¬ Iºyq´¿
]cnioe\Øn\v Poh\°msc \ntbmKn°m-Ø-Xn-\m¬ D]-tbm-Kn-°m≥ Ign-bp-∂n-√.
Ipg¬ InW¿ Ipgn®p, sh≈w In´n-bn-√; an\nhyh-km-b- tIµØn\v sI´nSw
]WnXp, D-]-tbm-Kn-°p-∂n√; hm´¿ AtXm-dn‰nbn¬ XpI sUt∏m-kn‰v sNbvXp,
ss]∏vsse≥ \o´nbn√.Chsbms° e]m]vXnbn√mØ [\hn\ntbmKamWv.
19.8. sNe-hp-I-fpsS Xcw-Xn-cnhv
]©m-b-Øns‚ sNe-hp-Isf πm≥/t\m¨ πm≥ sNehpIƒ, aqe[\/dh\yq sNehpIƒ
F∂nßs\ XcwXncn°mw.
(1) πm≥/t\m¨ πm≥ sNehpIƒ
• πm≥ sNehv ]≤Xn cq]o-I-cW am¿§-\n¿t±-i-߃°v hnt[-b-ambn ]≤-Xn-tc-J-bn¬ Dƒs∏-
SpØn Pn√m Bkq-X-W-k-an-Xn-bp-sS- AwKo-Im-c-tØmsS \S-Øp∂ hnIk\ sNehpIƒ.
• t\m¨ πm≥ sNehv ˛ a‰v sNe-hp-Iƒ (i-º-fw, hmS-I, Hm^okv sNe-hp-Iƒ, \SØn∏v sNe-
hp-Iƒ, sabn‚\≥kv sNehpIƒ apX-embh)
(2) aqe-[-\-/dh\yq sN-ehpIƒ
• aqe[\sNehv ˛ BkvXn-Iƒ kyjvSn-°p-∂-Xn\pw, \nehnep≈ BkvXn-I-fpsS aqeyw h¿≤n-
∏n-°p-∂-Xn\pap≈ sNehv (tdm-Uv,- sI-´n-Sw, Ip-Sn-sh≈- ]-≤Xn, ^¿Wo®¿ apXem-b-h)
[\-am-t\-Pvsa‚ v1
98
19
• dh\yp sNehv˛]Xnhp sNehpIƒ˛AXmbXv iºfw, sshZypXn Nm¿÷v, A‰Ip‰∏WnIƒ,
a‰p sabn‚\≥kv sNehpIƒ XpSßnbh
sNe-hp-I-fpsS Xcw-Xn-cnhv a\- n-em-°p-∂-Xv, hI-bn-cp-Ø-ep-I-fpsS ap≥K-W\ \n›-bn-°p-∂-Xn-
\pw, sNe-hp-I-fn¬ Fhn-sS-sb√mw i≤n-°-W-sa∂v a\- n-em-°p-∂-Xn\pw klm-b-I-c-am-Wv.
19.9. hnhn[ C\w sNehpIƒ
XnXe ]©mbØpIfpsS hnhn[ C\w sNehpIƒ GsXm-s°-bm-sW∂v ]cntim[n°mw.
(i) `c-W-]-c-amb sNe-hp-Iƒ
]©m-bØv `c-W-hp-ambn _‘-s∏´ HmW-td-dnbw, iºfw, bmXm_Ø, sshZypXnNm¿÷v
XpSßnbh (iºfw, Kma, Pn√m ]©mbØpIfn¬ amXw)
(ii) A\n-hmcy sNe-hp-Iƒ
Kma]©mbØpIfpsS ImcyØn¬ tIcf ]©mbØv cmPv \nbaØns‚ aq∂mw ]´nIbn¬
\n¿t±in® A\n-hmcy Npa-X-e-Iƒ \nd-th-‰p-∂-Xn-\p≈ sNe-hp-Iƒ. DZm: sI´nS\n¿ΩmW \nb¥Ww,
IpSnsh≈ tkmX pIfpsS ]cn]me\w, s]mXpN¥IfpsS ssIImcy I¿ØrXzw, sXcphp hnf°pIƒ,
ivaim\ßfpsS ]cn]me\w, P\\˛acW cPnkvtSj≥, Jcamen\y \n¿Ωm¿÷\w, ]cnkc ipNnXzw
XpSßnbh.
(iii) hnI-k\ ]h¿Ø-\-߃°p≈ sNe-hp-Iƒ
kmº-ØnI hnI-k-\hpw kmaqly \oXnbpw Dd-∏m-°p-∂-Xn-\v th≠nbp≈ sNehv. Pn√m BkqXW
kanXn AwKoIcn® hm¿jnI ]≤XntcJ ]Imcw sNehm°p∂p.
(iv) BkvXn ]cn-]me-\-Øn-\pw kwc-£-W-Øn\pap≈ sNe-hp-Iƒ
LSI ÿm]-\-߃ Dƒs∏-sS-bp≈ ]©m-b-Øns‚ F√m BkvXn-Ifpw kwc-£n-°p-∂-Xn-\p≈
sNe-hp-Iƒ.
(v) ASn-b-¥nc sNe-hp-Iƒ
• ASn-b-¥nc kml-N-cy-Øn¬ sNtø-≠ ]hrØn-Iƒ°p≈ sNe-hpI-ƒ°pw ]©m-b-Øns‚ A\paXn
BhiyamWv. F∂m¬ ap≥Iq¿ A\p-a-Xn-t\Sn sNbvXm¬ t]mc F∂ Ah-ÿ-bn-ep≈ ASn-b-
¥nc ]m[m-\y-ap≈ Hcp ]hrØn sNtø-≠-Xm-bn-h-∂m¬ ]©m-bØv cmPv \nb-a-Ønse 156(5)
hIp-∏-\p-k-cn®v ]kn-U‚n\v AXv ]©m-b-Øns‚ ap≥Iq¿ A\p-a-Xn-bn-√m-sXXs∂ sNøm-hp-∂-
XmWv. kmº-ØnI ]cn-[n- \n¿t±in®n´n√. sNehpIƒ \nbam-\p-kr-X-am-bn-cn°Ww. ]©m-b-
Øns‚ Npa-X-e-I-fp-ambn _‘-s∏-´-Xm-bn-cn-°-Ww. ]©m-b-Øns‚ ]tabw aqew \ntcm-[n®
]h¿Øn-I-fm-h-cp-Xv. ]©m-b-Øns‚ ASpØ tbmK-Øn¬ AwKo-Imcw hmß-Ww.
(vi) I≠nP‚ v sNe-hp-Iƒ
• Hm-^okv Bh-iy-ß-fp-ambn _‘-s∏´ Cu sNe-hp-Iƒ `cW]camb sNehpIfpsS `mKw
Xs∂bmWv. DZm: ]X]ckyw, ]pkvXI߃ hm߬, hml\ hmSI, sshZypXn˛sh≈w
Nm¿÷pIƒ XpSßnbh. ]©mbØv Xocpam\]ImcamWv X\Xv ^≠n¬ \n∂v Cu sNehpIƒ
sNtø≠-Xv. F∂m¬, ]©mbØns‚ ap≥Iq¿ A\paXnbn√msXXs∂, ]cn[n°phnt[bambn
]knU‚n\v Cu sNehpIƒ sNømhp∂XmWv (]cn[n 27.5.2008 se Pn.H.(Fw.Fkv)/10/08/Xkz`h
\º¿ k¿°m¿ DØchn¬ \n¿t±in®ncn°p∂p). ASpØ tbmKØn¬ AwKoImcw hmßnbm¬aXn.
99
(vii) Akm-[m-cW sNe-hp-Iƒ
Kma-]-©m-b-Øp-Iƒ°v amXw _m[IambXmWnXv. ]©m-b-Øns‚ Npa-X-e-bn¬ s]SmØXpw
F∂m¬ Hgn®p IqSm≥ Ign-bm-Ø-Xp-amb Bh-iy-߃°v th≠n k¿°m¿ \n¿t±-in® Imcy߃°pw
]cn-[n-Iƒ°pw (Hcp e£w cq]tbm an® ^≠ns‚ Ccp-]Xv iX-am\w XpItbm GXmtWm Ipdhv
AXmWv ]cn-[n) hnt[-b-ambn X\Xv ^≠n¬ \n∂pw sNømhp∂ sNehpIƒ (16-˛02-˛2006 se Pn.-H.
Fw.-F-kv. 58/06/F¬.-F-kv.-Pn.-Un.)
(viii) s]mXpac-maØv sNe-hp-Iƒ
s]mXpacm-aØv N´w ]men®psIm≠v \n¿ΩmW ]hrØnIƒ°pw A‰Ip‰∏WnIƒ°pw kwc£W
]hrØnIƒ°pw th≠n sNtø≠ sNe-hp-Iƒ. `c-Wm-\p-a-Xn°pw kmº-ØnIm\p-a-Xn°pw ]pdsa
km-t¶XnIm\p-a-Xnbpw Chbv°v Bh-iy-amWv. ]≤Xnbn¬ Dƒs∏SpØnb acm-a-Øp- ]WnsNe-hp-
Ifpw ]≤-Xn-bn¬ Dƒs∏SpØmØ AXym-h-iy-ambn sNtø≠ s]‰nh¿°p-Ifpw CXn¬ Dƒs∏Spw.
(ix) kmaq-ly-t£a sNe-hp-Iƒ
kmaq-ly-t£a ]h¿Ø-\-߃°m-bp≈ sN-e-hp-Iƒ DZm:- sXmgn-en-√mbva thX-\w, s]≥j-\p-
Iƒ, kmaqlykpc£m ]≤-Xn-Iƒ, hnhn[ t£a ]cn-]m-Sn-Iƒ apX-em-b-h-bv°p≈ sNe-hp-Iƒ.
(x) Zpcn-Xm-izmk \n[n-bn¬ \n∂p≈ sNe-hp-Iƒ
Kma-]-©m-b-Øn\pamXw _m[IamWnXv. amc-I-amb Akp-J-߃, t]am-cn, sh≈-s]m-°w, ]Ir-
Xn-t£m-`w, A·n-_m[ apX-emb kmlNcyßfn¬ ZpcnXw A\p-`-hn-°p∂ \n¿≤\-cmb hy‡n-
Iƒ°v ASn -b -¥nc [\-k-lmbw \¬Ip -∂-Xn -\ v ]tXyI ^≠v (Zp -cn -Xm -izm -k-\n -[n)
kq£nt°≠XmWv. kw-`m-h\ aqew ^≠v kzcq-]n-°p-∂p. ASn-b-¥nc L´-ß-fn¬ At]-£-bpsS
A`m-h-Øn¬ Xs∂ A¿l-\mb/A¿l-bmb hy‡n-°v, IpSpw-_-Øn\v 500 cq] hsc ]kn-U‚n\v
\¬Imw. Hcp amk-Øn-\p-≈n¬ _‘s∏´ k_vI-Ωn-‰n- (]-kn-U‚ v, skI-´-dn, ]©m-bØv AwK-ß-
fn¬ \n∂v Xnc-s™-Sp-°-s∏-Sp∂ Hcw-Kw) AwKoImcw hmß-Ww. ]kn-U-‚ns‚ DØ-chv ]Imcw
skI´dn°v \n[n-bn¬ \n∂v XpI hnX-cWw sNømw. hchv ˛ sNehpIƒ Hmtcm amkhpw skI-´dn
]©m-bØv tbmK-Øn¬ ka¿∏n-°-Ww.
19.10. sNehv ˛ i≤n-t°≠ Imcy-߃
Hmtcm sNehpw \nb-am\pkr-X-am-sW∂pw HuNn-Xy-]q¿∆-am-sW∂pw P\-]Xn-\n-[n-Ifpw DtZym-K-
ÿcpw sNehv sNøp-∂-Xn\v ap≥]v Dd-∏p-h-cp-tØ-≠-Xm-Wv.- Xmsg ]dbp∂ Imcy߃ i≤n®m¬
CXv km≤yamhpw.
• _P-‰n¬, _‘s∏´ A°u≠v slUn¬ XpI hIbncpØnbncn°Ww (]≤Xn sNehpIƒ Dƒs∏sS
F√mXcw sNehpIƒ°pw _m[Iw)
• ]©m-bØv ^≠v hn\n-tbm-Kn®v sNtø≠ ]h¿Ø-\-amtWm F∂v Dd-∏p-h-cp-ØWw
• ]≤XntcJbn¬ Dƒs∏SpØn Pn√m- Bkq-X-W-k-anXnbpsS AwKoImcw t\Snbncn°Ww (hnIk\,
sabn‚\≥kv sNehpIƒ°v)
• ]©mbØns‚ A-\p-aXn (F√mXcw sNehpIƒ°pw) D≠m-bn-cn-°Ww
• kmt¶XnIm\paXn (acmaØv sNehpIƒ°v) t\Sn-b-ti-jta ]hrØn XpS-ßmhq
• A[nIm-c-]-cn-[n-bnepw Npa-X-e-bnepw s]´Xmbn-cn-°Ww
• k¿°m¿ A\p-aXn Bh-iy-ap-≈-h-bv°v k¿°m-cns‚ ap≥Iq¿ A\p-aXn t\Sn-bn-cn-°Ww
[\-am-t\-Pvsa‚ v1
100
19
• _‘-s∏´ \nb-a-ßfpw N´-ßfpw ]men®ncn-°Ww
• k¿°m¿ DØ-c-hp-Iƒ°pw \n¿t±-i-߃°pw hnt[-b-ambncn°Ww
• kvIow \n_-‘\ ]men®mbn-cn-°Ww (]tXyI kvIoamsW¶n¬)
• s]mX-p]Ww s]mXp Bh-iy-Øn\v F∂ XXzw ]men-®n-cn-°-Ww
• G‰hpw Ipd™ sNe-hmWv sNbvXn-´p-≈-sX∂v Dd-∏p-h-cp-Ø-Ww.
19.11. sNehv sNøm≥ ]mSn-√m-Øh
• ]©m-b-Øn\v \¬In-bn-´p≈ Npa-X-e-Iƒ `wKn-bmbn \n¿∆-ln-°pI F∂-Xm-bn-cn-°Ww
]©mbØns‚ e£yw. a‰v k¿°m-cp-Ifpw ÿm]\ßfpw sNtø≠ Imcy-߃ Ah-sc-s°m≠v
sNøn-°p-I. Xmsg ]d-bp∂ kµ¿`ßfn¬ sNehp sNø-cpXv :
• ]©m-b-Øns‚ A[n-Im-c-]-cn-[n-bnepw Npa-X-e-bnepw s]´-X-s√-¶n¬.
• \nb-a-߃°pw N´-߃°pw DØ-c-hp-Iƒ°pw am¿§\n¿t±-i-߃°pw hncp-≤-am-sW-¶n¬.
• k¿°m¿ hIp∏pItfm a‰p ÿm]\ßtfm sNtø≠XmsW¶n¬.
• s]mXp-P-\-Xm¬]-cy-Øn\v \nc-°m-Ø-Xm-sW-¶n¬.
• \oXn°pw hnI-k-\-Øn\pw A\pKpWas√-¶n¬
19.12. sNehv sNøp-tºmƒ
• sNehv sNøptºmƒ Xmsg ]d-bp∂ Imcy-߃ Dd-∏p-h-cp-tØ-≠-Xm-Wv.
• _n√p-Iƒ/ hu®-dp-Iƒ \nb-a-]-Imcw Xøm-dm-°n-bn-´p-s≠∂v Dd-∏p-h-cp-ØWw
• 1000 cq]bv°v tase-bp≈ sNe-hp-I-ƒ tImkv sNbvX sN°v/Um^v‰v hgn amXw \¬IWw
• ]Ww e`n® Bfn¬ \n∂p≈ ssI∏‰v ckoXv hmßWw
• ]kn-U‚ v A[n-Ir-X-am-°Ww
• BkvXn cPn-Ã-dnepw (_m-[-I-am-sW-¶n¬) _‘-s∏´ cPn-Ã-dp-I-fnepw bYm-k-abw tcJ-s∏-Sp-
ØWw
19.13. sNehv sNbvXXn\v tijw i≤n-t°≠ Imcy-߃
sNehp sNbvXp Ign-™m¬ tcJ-Iƒ kq£n®ph-bv°-Ww. sNehp sNbvX DtZym-K-ÿ-s‚ Npa-X-
e-bm-W-Xv. Ãm‚nwKv IΩn‰n ]cn-tim-[\-°pw, HmUn‰v ]cn-tim-[-Iƒ°pw tÉvsa‚ v Xøm-dm-°p-∂-
Xn\pw Kma-k-`-I-fn¬ Ah-X-cn-∏n-°p-∂-Xn\pw P\-߃ Bh-iy-s]-´m¬ tIm∏n \¬Ip-∂-Xn\pw
Bh-iy-am-b-Xn-\m-¬ Xmsg ]d-bp∂ Imcy-߃ ]©m-bØv Dd-∏p-h-cp-tØ-≠-Xm-Wv.
• tcJ-I-fpsS/^b-ep-IfpsS, cPn-Ã-dp-I-fpsS IrXy-amb kq£n∏v
• Znh-kw-]Xn hc-hv˛sN-e-hp-Iƒ tcJ-s∏-SpØn cPn-Ã-dp-Iƒ ]q¿Øn-bm-°¬
• \n¿∆-lW DtZym-K-ÿ-cn¬ \n∂pap≈ sNehv tÉvsa‚ v ASp-Ø-amkw 5 \p ap≥]mbn e`n-®p-
sh∂v Dd-∏m-°epw _‘-s∏´ cPn-Ã-dp-I-fn¬ tcJ-s∏-Sp-Øepw
• hnhn-[-Xcw ^≠p-I-fpsS tÉvsa‚ v Xøm-dm-°¬
• ]Xnamk A°u≠pw hu®dpw [\-Im-cy- Ãm‚nwKv I-Ωn‰n°v/]©m-b-Øn\v ka¿∏n®v AwKo-
Imcw t\S¬
101
• hm¿jn-I-[-\-Im-cy-]-XnI bYm-k-abw Xøm-dm-°¬
• Kma-k-`-bn¬ hchv˛sNehv IW-°p-Iƒ Ah-X-cn-∏n-°¬
• Kma-k`-bpsS A`n-]mbw N¿®-sN-ø¬
• IW-°p-Iƒ HmUn-‰n\p ka¿∏n-°¬, A-]m-I-X-Iƒ ]cn-l-cn-°¬
19.14. a‰p hn -h-ß-fpsS hn\n-tbmKw
]Ww amX-amtWm hn`hw? A√. ]IyXn hn`h-ßfptSbpw a\pjy-hn-`-h-ßfptSbpw hn\ntbmKw
]W-Øns‚ hn\n-tbmKw t]mse Xs∂ ][m-\-amWv. DZm: aW¬, I√v,- [mXphn`h߃, Im-Sv, ssPh-
ssh-hn-[y-߃, Pew, Pe-tkm-X- p-Iƒ apX-em-b-h.
19.15. a‰p hn -h-ß-fpsS Imcy-£-a-amb hn\n-tbmKw Fßs\ Dd-∏p-h-cpØmw?
• \Zn-I-fpsS kwc-£Ww Dd-∏p-h-cp-Øn-s°m≠v
• ]c-º-cm-KX Pe-tkm-X- p-I-fmb Ipf-߃, InW-dp-Iƒ, XÆo¿Ø-S-߃ XpSßnbh kwc-£n-
®p-sIm≠v
• ImSp-Iƒ kwc-£n-®p-sIm≠v
• hnhn[ Bhmk hyh-ÿ-Iƒ kwc-£n-®psIm≠v. DZm: I≠¬°m-Sp-Iƒ,- ]p-g-Iƒ, ImSpIƒ, Imhp-
Iƒ
• Ch-bn¬ \n∂p≈ hn`-h-ß-fpsS D]-tbmKw \nb-¥n-®p-sIm≠v
• imkvXo-b-amb coXn-bn-¬ Chsb ]cn-c-£n-®p-sIm≠v
• t_m[-h¬°-cWw \S-Øn-s°m≠v
• I¿i-\-amb \S-]-Sn-Iƒ P\-]-¶m-fn-Ø-tØmsS kzoI-cn-®p-sIm≠v
• k∂-≤-cmb hy‡n-I-fptSbpw ÿm]-\-ß-fp-tSbpw klmbw kzoI-cn-®p-sIm≠v
19.16. a‰v D]t`m-K-h-kvXp-°-fpsS hn\n-tbmKw
s]mXp-]Ww sNe-h-gn-®p- hm-ßp∂ km[-\-ß-fp-sSbpw D]-I-c-W-ß-fp-sSbpw BkvXn-I-fp-sSbpw
D]-tbmKw \nb-¥n-t°-≠-Xp≠v .
• A\m-h-iyhpw B¿`m-S-]q¿∆hpw kzIm-cy-hp-amb D]-tbmKw Hgn-hm-°p-I.
• Hm^okv hml\w, sS-en-t^m¨, t^mt´m-Ãm‰v sajo≥, tÃj-\dn XpS-ßn-bh Bcpw Zpcp-]-tbmKw
sNøp-∂n-s√∂v Dd-∏p-h-cp-ØpI
• sshZypXn, sh≈w XpSßnbh-bpsS ]mgm-°¬ Hgn-hm-°pI
[\-am-t\-Pvsa‚ v1
102
19
]©m-bØv ^≠v, _n¬ Xøm-dm-°¬
20
20.1. ]©m-bØv ^≠v
20.2. X\Xv hcp-am\w
20.3. k¿°m¿ Km‚p-Iƒ, ^≠p-Iƒ
20.4. ^≠v hn`m-K-߃
20.5. _n¬ Xøm-dm-°epw XpI ]n≥h-en-°epw
20.1. ]©m-bØv ^≠v
tIcf ]©m-bØv cmPv BIvSv hIp-∏v 212 A\p-k-cn®v Hmtcm ]©m-bØpw B ]©m-bØv kzoI-
cn-°p∂ F√m ]Whpw tN¿Øv ]©m-bØv ^≠v F∂ t]cn¬ Hcp ^≠v cq]o-I-cn-t°-≠-Xm-Wv.
X\Xv hcp-am-\hpw k¿°m¿ \¬Ip∂ Km‚p-Ifpw ≠p-Ifpw s]mXp-P-\-ß-fn¬ \n∂pw k¿°mcnXc
GP≥kn-I-fn¬ \n∂pw kw`m-h-\-bmtbm Awim-Zm-b-amtbm tiJ-cn-°p∂ ]Whpw Dƒs∏-Sp-∂-Xm-bn-
cn°pw ]©m-bØv ^≠v F∂v ]kvXpX hIp∏v hyhÿ sNøp-∂p.
20.2. X\Xv hcp-am\w
Kma-]-©m-b-Øns‚ X\Xv hcp-am\tkmX- p-Isf \nIpXn hcp-am-\-߃ \nIp-Xn-tb-Xc hcp-am-\-
߃ F∂n-ßs\ c≠mbn Xcw Xncn-°mw.
F) \nIpXn h-c-hp-Iƒ
]´nI 6 : \nIpXn h-c-hp-Iƒ
\nIpXn ]©m-bØv cmPv \nba hIp∏v
hkvXp \nIpXn 203
sXmgn¬ \nIpXn 204
]cky \nIpXn 209
tkh\ \nIpXn 198
]Z¿i\ \nIpXn 200(4)
`q]-cn-h¿Ø\ D] \nIpXn 200(3F)
]Z¿i\ \nIpXn 200(4)
hnt\mZ \nIpXn 1961 se hnt\mZ \nIpXn BIvSv
103
_n) \nIp-Xn-tb-Xc hc-hp-Iƒ
]´nI 7 : \nIp-Xn-tb-Xc hc-hp-Iƒ
(i) ^okv, hmSI XpS-ßn-bh
ssek≥kv ^okv tIcf ]©mbØv \nbaw ˛ hIp∏v
B]¬°chpw Aklyhpamb hym]mc߃ 232
^mIvSdnIƒ \n¿Ωn°m\pw sajo\dnIƒ
ÿm]n°m\pw 233
kzImcyam¿°‰v 222
kzImcyh≠nØmhfw 228
kzImcyIim∏pime 230
]n.]n.B¿ ssek≥kv ]n.]n.-B¿ \nbaw
kn\nam ssek≥kv kn\nam dKptej≥ BIvSpw, N´ßƒ
(ii) s]¿an‰v okv
sI´nS\n¿ΩmWw 235
iii) cPnkvtSj≥ okv
Syqt´mdnb¬ ÿm]\w 266
kzImcy Bip]Xn, ]mcmsaUn°¬ ÿm]\w 270
iv) D]tbmK^okv
_kvÃm‚ vv 277
s]mXpam¿°‰v 221
s]mXpIim∏pime 229
v) hkvXp-°-fn¬ \n∂p≈ hcp-am\w
hmSI 178
a‰n\߃ (B-kvXn-I-fn¬ \n∂p≈ hc-hp-Iƒ Dƒs∏-sS)
(vi) a‰n\w hcp-am-\-߃
X\Xv hcp-am\ -k-am-l-c-W-Øn¬ i≤n-t°≠ Imcy-ß-ƒ
• \nIp-Xn, ^okv XpS-ßn-bh icn-bmbn \n¿Æbn-°p-∂p-s≠∂pw bYm-k-abw
]q¿Æambn ]ncn-°p-∂p-s≠∂pw Dd-∏p-h-cpØpI.
• F√m hcp-am-\-tkm-X- p-Ifpw ap≥Iq´n IW-°m°n AS-hm-°p∂Xn\p≈
\S-]-Sn-Iƒ kzoI-cn-°p-I.
• _m[-I-amb F√m hy‡nI-tfbpw ÿm]-\-ß-tfbpw \nIp-Xn- - okv \n¿Æ-
b-Øn\v \oXn-]q¿h-I-ambn hnt[-b-am-°n-bn- p-s≠∂v Dd-∏p-h-cp-Øp-I.
]©m-bØv ≠v, _n¬ Xøm-dm-°¬1
104
20
X\Xv hcp-am\w sa®-s∏-Sp-Øp-hm≥
• \nIpXn \n¿Æb L -Øn¬ (Assessment) Ipdhv kw -hn°mXn-cn-°m≥ i≤n-
°pI
• \nIp-Xn-bpsS ]cn-[n-bn¬ htc-≠-h-sc√mw h∂n- ps≠∂v Dd-∏p-h-cp-ØpI
• tkh-\-\n-IpXn ]ncn-°phm≥ \S-]Sn kzoI-cn-°pI
• hmSI Imem-Im-e-ß-fn¬ ]p\¿\n¿Æbw sNøpI
• sXmgn¬ \nIp-Xn- \¬tI-≠-h-sc-√m-hcpw \¬-Ip-∂psh∂v Dd-∏m-°pI
• e`n-°m-hp∂ kw`m-h-\-Iƒ ]q¿Æ-ambn kam-l-cn°pI
• k∂-≤-tk-h\w e`y-am-°m≥ Ign-bp∂nS-tØmfw e`y-am-°pI
• BkvXn-I-fn¬ \n∂p≈ hcp-am\w \jvS-s∏-SmsX t\m°pI
20.3. k¿°m¿ Km‚p-Iƒ, ^≠p-Iƒ
k¿°m-cn¬ \n∂v e`n-°p∂ Km‚p-I-sfbpw ^≠p-I-sfbpw Xmsg ]d-bpw-hn[w Xcw Xncn-°mw.
1. P\-d¬ ]¿∏kv ^≠v ˛ ]©m-b-Øns‚ ]mc-ºcy sNe-hp-Iƒ°mbn k¿°m¿
\¬Ip∂ Km‚ v.
2. sabn‚-\≥kv ^≠v ˛ ssIam-dn-°n- n-bn- p≈ ÿm]-\-ß-fp-tSbpw tdmUp-I-fp-tSbpw
(tdm-Uv, tdmUn-X-cw) sabn‚-\≥kn-\p-th≠n k¿°m¿ \¬Ip∂ Km‚ v.
3. hnI-k\ ^≠v ˛ ]≤Xn Xøm-dm°n hnI-k\ ]h¿Ø-\-߃ \S-Øp-∂-
(s]m-Xp-hn-`m-Kw, Fkv.-kn., Xn\v k¿°m¿ \¬Ip∂ Km‚ v.
Fkv.-Sn.)
4. 13-˛mw [\-Imcy IΩo-j≥ Km‚ v ˛ s]mXp-hn-`mKw hnI-k\ ^≠n¬ Dƒs∏-SpØn \¬Ip∂
Km‚ v.
5. temI-_m¶v klmbw ˛ s]¿t^m¿a≥kv sa®-s∏-Sp-Øp-∂-Xn\v kwÿm\ k¿°m¿
\¬Ip∂ Km‚ v. s]mXp-hn-`mKw hnI-k\ ^≠n¬
hI-bn-cpØn \¬Ip-∂p.
6. kvIow ^≠p-Iƒ ˛ tIµ-˛-kw-ÿm\mhn-jvIrX ]≤-Xn-I-fpsS \S-Øn-∏n-\mbn
e`n-°p∂ Km‚p-Iƒ.
20.4. ^≠v hn`m-K-߃
Pn.-H.(-]n) \º¿ 177/2006/^n≥ XobXn 12.4.2006 ]Imcw ]©m-b-Øn\v e`n-°p∂ ^≠p-Isf F
apX¬ Pn hsc Ggv hn`m-K-ß-fmbn Xncn-®n-´p-≠v. Ah-bpsS hni-Zmw-i-߃ NphsS sImSp-°p-∂p.
F hn`mKw ^≠v ˛ hnI-k\ ^≠v
hntI-µo-Ir-Xm-kq-X-W-Øn\v kwÿm\ k¿°m-cns‚ _P-‰n¬ A\p-_‘w 4˛¬ Dƒs∏-SpØn
A\p-h-Zn-°p-∂p. s]mXp hn`mKw ( km[m-cW hnln-Xw) ]tXy-I-L-S-I-]-≤Xn (F-kv.-kn.-]n.) ]´n-I-
h¿§ D]-˛-]-≤Xn (‰n.-F-kv.-]n.) F∂o aq∂v hn`m-K-ß-fn¬ e`n-°p-∂p. Pn√m Bkq-XW kanXn
105
AwKo-I-cn-®-Xpw, ]©m-b-Øn¬ \n£n-]vX-amb hnj-b-ß-fp-ambn _‘-s∏´v \S-∏n-em-°m-\p-t±-in-°p∂
t]mP-IvSp-Iƒ°v XpI sNe-h-gn-°mw. 10 Xpey KUp-°-fmbn ]©m-b-Øp-Iƒ°v A\p-h-Zn-°p-∂p. tIµ
[\-Imcy IΩo-j≥ Km‚ v, temI _m¶v klmbw F∂n-hbpw Cu hn`m-K-Øn¬ Dƒs∏SpØn \¬Ip∂p.
_n hn`mKw ^≠v
kwÿm\ Bhn-jvIrX ]≤-Xn-Iƒ \S-∏m-°p-∂-Xn\v e`n-°p-∂p. _n¬ kº-Zmb ]Imcw Sj-dn-
bn¬ \n∂pw XpI ]n≥h-en®v hn\n-tbm-Kn-°p-∂p. Atem-´vsa‚ v I¨tkm-fn-tU-‰Uv ^≠n¬ Xs∂
\ne-\n¬°p-∂p. kmaq-lnI kpc-£n-XXz s]≥j-\p-Iƒ, sXmgn¬clnX thX-\w XpS-ßn-bh CXn¬s∏-
Sp-∂p. h¿jm-h-km\w hn\n-tbm-Kn-°mØ XpI em]vkm-Ipw.
kn hn`mKw ^≠v (sa-bn‚-\≥kv ^≠v)
ssIam-dn-°n-´nb ÿm]-\-ß-fpsS BkvXn-I-
fptSbpw tdmUp-I-fp-tSbpw kwc-£-W-Øn-\mbn e`n-
°p-∂p. tdmUp-I-fp-tSbpw tdmUn-Xc BkvXn-I-fp-
tSbpw kwc-£-W-Øn-\mbn hn\n-tbm-Kn-°mw. (Pn.-
H.(-Fw.-F-kv)330/2004/X.-kz.- .-h. 09.12.2004)
Un hn`mKw ^≠v (P-\-d¬ ]¿∏kv ^≠v)
]©m-b-Øns‚ X\Xv ≠mbn IW-°m°n D]-
tbm-Kn-°mw. F hn`m-Kw, kn hn`mKw t]mse e`n-
°p-∂p. 12 KUp-°-fmbn ]©m-b-Øn\v A\p-h-Zn-
°p-∂p. h¿jm-h-km\w em]vkm-In-√. sh≈-s∏m-
°w, sshZypXn Nm¿÷v, hmS-I, Icw, \nIp-Xn, sSe-
t^m¨ Nm¿÷v, tÃj-\dn XpSßn ]©mb-Øn-s‚bpw ssIam-dn-In-´nb ÿm]-\-ß-fp-tSbpw sNe-hp-
Iƒ°v hn\n-tbm-Kn-°mw.
C hn`mKw ^≠v (tI-µm-hn-jvIrX ]≤-Xn-Iƒ)
tIµm-hn-jvIrX ]≤-Xn-I-fpsS \S-Øn-∏n-\mbn Pn√m If-IvS¿, ZmcnZy eLq-I-cW bqWn-‰v, IpSpw-
_io F∂nh aptJ\ e`n-°p-∂p. almflm Km‘n tZiob Km-aoW sXmgn-ep-d∏p ]≤Xn, kºq¿Æ
ipNn-Xzw, km£-c-X, sF.-F.-ssh. XpS-ßnb ]≤-Xn-Iƒ DZm-l-c-Ww. AXXv kvIoans‚ am¿§-
\n¿t±i]Imcw hn\n-tbm-Kn-°p-∂p.
F^v hn`mKw ^≠v (X-\Xv hc-hp-Iƒ)
\nIp-Xn-˛-\n-Ip-Xn-tb-Xc hc-hp-Iƒ, \nc-X-Zhyw skIyq-cn‰n sUt∏m-kn-‰v, KpW-t`m‡r hnlnXw
XpS-ßn-bh Dƒs∏-Sp-∂p. Xt±i kzbw-`-cW ÿm]-\-Øns‚ Xocp-am\ ]Imcw Sjdn/_m¶n¬
\nt£-]n-°p-Ibpw hn\n-tbm-Kn-°p-Ibpw sNøp-∂p.
Pn hn`mKw ^≠v
Xt±i ÿm]-\-߃°v e`n-°p∂ temWp-Iƒ Cu hn`m-K-Øn¬ Dƒs∏-Sp-∂p.
20.5. _n¬ Xøm-dm-°epw XpI ]n≥h-en-°epw
]©m-b-Øp-I-fpsS ^≠p-Iƒ, ]W-an-S-]m-Sp-Iƒ F∂nh kw_-‘n® hni-Z-amb DØ-chv [\-Imcy
hIp∏v 12.4.2006 \v G.O.(P) No. 177/2006/Fin Bbn ]pd-s∏-Sp-hn-®n- p-≠v. AXp-]-ImcamWv ]W-an-S-]m-Sp-Iƒ
Hmtcm sNe-hn\pw Hcp _n¬ Xøm-dm-°p-∂p. F√m-Xcw _n√p-Iƒ°pw Hcp h¿j-tØ°v XpS¿®-
bmbn \º¿ \¬In _n¬ cPn-Ã-dn¬ tN¿°p-∂p. iºf _n¬, I≠n≥P‚ v _n¬, A, B, C, hn`m-Kw
]©m-bØv ≠v, _n¬ Xøm-dm-°¬1
106
20
^≠p-Iƒ Sj-dn-bn¬ \n∂pw ]n≥h-en-°p-∂-Xn\v Xøm-dm-°p∂ TR 59A, TR59B _n√p-Iƒ XpSßn
F√m-hn[ _n√p-Ifpw cPn-Ã-dn¬ tN¿°p-∂p.
hu®¿
sNehv sNbvXp-I-gn™ _n¬ hu®¿ Bbn Xocp-∂p. sNehv sNbvX hn[w Imjv_p-°n¬ tN¿°p-
tºmƒ hu®¿ e`n-°p-∂p. Hcp amk-tØ°v XpS¿®-bmbn hu®¿ \º¿ \¬In ^b-embn kq£n-°p-
∂p. (I-ºyq-´-ssdkvUv A°u-≠nwKv coXn \ne-hn¬ h∂-tXmsS 4 Xcw hu®-dp-Iƒ D]-tbm-Kn-°p-∂p-
≠v. Ah-sb-b√ ChnsS Dt±-in-®n-´p-≈-Xv).
Sjdn _n√p-Iƒ
TR 59A, TR59B _n√p-Iƒ Xøm-dm°n A, B, C hn`mKw ^≠p-Iƒ Sj-dn-bn¬ \n∂v ]n≥h-en°m≥
Ign-bpw. _n¬ cPn-Ã-dnse Ia-\-º¿ Sjdn _n¬ _p°nepw tN¿°Ww. skI-´dn Dƒs∏-sS-bp≈
\n¿∆-lW DtZym-K-ÿ-cpsS dnIz-kn-j≥ ]kn-U-‚n\v \¬Ip-∂p. ]kn-U‚ v skI-´-dn°v HmX-ssd-
tk-j≥ \¬Ip∂ apdbv°v se‰¿ Hm^v Atem-´vsa‚ v \¬Ip-∂p. A, C hn`mKw ^≠p-Iƒ°v TR59Bepw Bhn`mKw ^≠n\v TR 59A epw _n¬ Xøm-dm°n s]mko-UnwKvkpw A\p-_‘ tcJ-Ifpw
Dƒs∏sS Sj-dn-bn¬ \¬In XpI ]n≥h-en®v sNehv sNøp-∂p.
107
BLANK
_P‰v A°u-≠nwKv
21
21.1. _P‰ns‚ ]k‡n
21.2. _P‰v XXz-߃
21.3. kπn-sa‚dn _P‰v, ]pXp-°nb _P‰v
21.4. hm¿jnI ]≤-Xnbpw _P‰pw
21.5. _P‰v Xømdm°¬
21.6. _P‰v ka¿∏n-°¬
21.7. _P‰v \S-∏m-°¬
21.8. _P‰v ]ckys∏Spج
21.9. _P‰v ˛ DØchmZnØ߃
21.10. sP‚¿ _P-‰nwKv
2.10.1. sP‚¿ _P-‰nwKv Bh-iy-IX F¥v?
21.1. _P‰ns‚ ]k‡n
s]mXp-]-Ww ssIImcyw sNøp-∂-h¿, ASpØ h¿jw Xß-fpsS ]h¿Ø-\-Øn-\m-hiyamb hn`h-
߃ Fßs\, FX-amXw kam-l-cn-°p-sa∂pw, Ah Fßs\ hn\n-tbm-Kn-°p-sa∂pw h¿jm-cw`-
Øn\v aptº ]Jym-]n-°-Ww. CXmWv _P-‰v. CsXmcp kmº-ØnI πm\m-Wv; \b-]-Jym-]\ tcJ-bp-
am-Wv.
_P-‰n¬ ]Jym-]n® t]msebmbn-cp-
∂pthm hn`-h-k-am-l-c-Whpw [\-hn-\n-tbm-
K-hp-sa∂v h¿jm-h-km\w ka¿∏n-°p∂
A°u-≠n-eqsS hy‡-am-Ip-∂p. C]-Im-cw,
t\csØ πm≥ sNbvXv ]Jym-]n® coXn-
bn¬ Xs∂, B¿°pw t_m[y-am-I-Ø-°-
hn[w kpXm-cy-ambn DØ-c-hm-Zn-Ø-߃
\n¿∆-ln®m¬ A°u-≠-_n-en‰n \nd-th-‰n-
sb∂ A`n-am\w ssIh-cp-∂p.
Gs‰SpØ NpaXeIƒ \nd-th-‰n-sb∂pw
kz¥w ]hr-Øn-Iƒ \ymbo-I-cn-°-Ø-°-Xm-
sW∂pw P\-ßsf t_m[y-s∏-Sp-Ø-Ww.
109
DØ-c-hm-ZnØ-s∏´ ÿm\-߃ hln-°p-∂-h¿°p≈ Cu _m[y-XbmWv A°u-≠-_n-en‰n F∂
]Zw kqNn-∏n-°p-∂-Xv.
GsXmcp s]mXp-ÿm-]-\-Øn\pw, _m[-I-amb ta¬ ]d™ Imcy-߃ AtX coXn-bnepw Af-
hnepw ]©m-b-Øn\pw _m[-I-am-Wv.
]©m-bØv ]tZ-isØ P\-ß-fpsS tkh-\m-h-iy-ßfpw hnI-k-\m-h-iy-ßfpw Zqc-°m-gvN-tbmsS
ap≥Iq´n ImWm-\p≈ ]©m-b-Øns‚ Ign-hmWv _P-‰n-eqsS shfn-hm-Ip-∂-Xv. C]-Imcw \S-Ønb
_P‰v ]Jym-]-\-߃ \nd-th‰nsb∂v A°u-≠n-eqsS sXfn-bn-°p-tºmƒ P\-ß-tfm-Sp≈ ]Xn-_-
≤X hy‡-am-Ip-∂p.
kvXoIƒ, kmaq-ln-I-ambn ]n≥X-≈-s∏-´-h¿, inip-°ƒ, hr≤¿, imco-cn-Ihpw am\-kn-I-hp-amb
sh√p-hn-fn-Iƒ t\cn-Sp-∂-h¿, Ai-c-W¿ XpS-ßn-b-h¿°p≈ ]tXyI ]cn-K-W\ _P-‰n¬ Dd∏p hcp-
tØ-≠-Xm-Wv.
_P‰v kw_-‘n® ][m\ sX‰n-≤m-cW
_P-‰v Hcp h≥Ip-cp-°m-sW∂pw, \nb-a-_m-≤yX \nd-th-‰m≥ th≠n amXw
]m m-°p-∂-Xm-sW∂pw, AXv-]-Imcw hn`h-߃ kam-l-cn-°p-∂Xpw ]Ww
sNe-hm-°p-∂Xpw Akm-≤y-am-sW∂pw Nne-sc-¶nepw Icp-Xp-∂p-≠v. AXn-
\m¬ Ah-sc√mw _P-‰ns\ Hgn-hm-t°≠ iey-ambn Icp-Xp-Ibpw, ]mtS ad∂v
A-t∏m-gsØ Bh-iy-ß-fp-sSbpw Xocp-am-\-ß-fp-sSbpw ASn-ÿm-\-Øn¬
]h¿Øn-°p-Ibpw sNøp-∂p. ASn-apSn sX‰mb [mc-W-bm-W-Xv.
Kma-k-`bn¬ \n∂v Db¿∂p hcp∂ Bh-iy-ß-fp-sS ASn-ÿm-\-Øn¬, ]©m-bØv AwKo-I-cn®p
\S-∏m-°p-∂-Xm-Wv _P‰vv. c-W-]-chpw tkh-\-kw-_-‘-hp-amb Bh-iy-߃ \nd-th-‰p-∂-Xn\pw, kmaq-
lnI \oXnbpw kmº-ØnI hnI-k-\hpw ssIh-cn-°p∂Xn\p-ambn hn`-h-߃ Fßs\ kam-l-cn-°m-
sa∂pw Fßs\ sNe-hp-Iƒ \S-Øm-sa∂pw hni-Z-ambn i≤-tbmsS, Btem-Nn®v, Xøm-dm-°p∂
tcJ-bmWv _P-‰v. _P-‰n¬ \n∂v hyXn-N-en-°ptºmƒ t\csØ Xocp-am-\n-®p-d® e£y-ß-fn¬ \n∂mWv
hyXn-N-en-°p-∂-Xv. C]-Im-c-ap≈ hyXn-bm-\-߃ GXv Af-hn¬ kw`-hn-°p-∂p-thm, AtX Af-hn¬,
]Jym-]nX e£y߃ t\Sp-∂-Xn¬ ]cm-P-b-s∏-Spw.
hcp-am-\-ßfpw sNe-hp-Ifpw Zqc-°m-gvN-tbmsS ap≥Iq´n I≠v ]Jym-]n-°m\pw, Cu ]Jym-]-\-
߃ \S-∏n¬ hcp-Øm-\p-ap≈ Ignhv s]mXp-]-h¿Ø-\-Øns‚ hnP-b-Øn\v Hgn-®p-Iq-Sm-\m-hm-Ø-XmWv.-
an® _P‰v
_P-‰n¬ \n∂pw k¿°m¿ \¬Ip∂ ≠p-I-fpw Km‚p-I-fpw, F≥tUm-hvsa‚p-
Iƒ, Awim-Zm-b-߃, EW-io¿j IW°v F∂nh ]Im-c-ap≈ hc-hp-Ifpw
sNe-hp-Ifpw Hgn-hm-°n-b-ti-j-ap≈ hc-hv- -sN-e-hp-Iƒ ]cn-K-Wn-°p-tºmƒ Ipd-
™Xv 5 iX-am\w an®w D≠m-bn-cn-°-Ww.
21.2. _P‰v XXz-߃
• hnI-k\ ]≤-Xn-bpsS sNe-hp-Iƒ IqSn Dƒs∏-Sp-Øn-b-Xm-bn-cn-°Ww _P-‰v.
• _P-‰n¬ ]Jym-]n® Imcy-߃°pth≠n amXta sNe-hm-°m-hq.
_P‰v A°u-≠nwKv1
110
21
• Hcn-\-Ønepw _P-‰n¬ ]Jym-]n-®-Xn¬ IqSp-X¬ ]Ww sNe-h-gn-°-cp-Xv.
• _P-‰n¬ \n∂p hyXn-N-en-t°≠nhcn-I-bm-sW-¶n¬ B ka-b-Øp-Xs∂ kπn-sa‚dn _P-t‰m,
]pXp-°nb _Pt‰m Ah-X-cn-∏n®v AwKo-Imcw t\S-Ww. AXn\ptijta ]Ww sNe-h-gn-°m-hq.
• Hgn®p IqSm-\m-hmØ ASn-b-¥c kml-N-cy-Øn¬, _P-‰n¬ Dƒs°m-≈n-°mØ sNehv \S-
Ømw. F∂m¬ ASpØ ]©m-bØv tbmKØn¬ kπn-sa‚dn _Pt‰m, ]pXp-°nb _Pt‰m Ah-
X-cn-∏n®v AwKo-Imcw t\S-Ww.
as‰mcp sX‰n-≤m-cW
h¿jm-h-km\w ASpØ h¿jsØ _P-‰n-t\m-sSm∏w Ah-X-cn-∏n-°p∂ ]pXp-
°nb _P‰v, sNehv \n¿∆-ln-°p-∂-Xn\p apºv Ah-X-cn-∏n®p ]m m-t°≠
kπn-sa‚dn/]pXp-°n-b _P-‰n\p ]I-c-a-√. t\ctØ _P‰v ewL\-߃ \S-
Øn-bn- p-s≠-¶n¬, Ah CXp hgn ]cn-l-cn-°-s∏-Sp-∂n-√, h¿jm-h-km\w Ah-
X-cn-∏n-°p-∂ -]p-Xp-°nb _P‰v ASpØ h¿jsØ _P‰v Xøm-dm-°p-∂-Xn-
\p≈ hgn-Im´n amX-am-Wv.
21.3. kπn-sa‚dn _P‰v, ]pXp-°nb _P‰v
Npcp°w Nne C\-ß-fn¬ amX-amWv am‰-sa-¶n¬ kπn-sa‚dn _P‰v aXn. hn]p-e-amb am‰ßfm-sW-
¶n¬ ]pXp-°nb _P‰v Ah-X-cn-∏n-°-Ww.
kπn-sa‚dn _P-‰m-sW-¶n¬ GXn\w hcp-am-\-sØ-bmWv IqSpX¬ ]Xo-£n-°p-∂-Xv, As√¶n¬
GXp sNe-hmWv sh´n-Ip-d-bv°p-∂-sX-∂v hy-‡-am-°-Ww. Ch c≠pw Xpey-am°n Xøm-dm-°nb ]´n-
I-bmWv kπn-sa‚dn _-P-‰mbn Ah-X-cn-∏n-t°-≠-Xv.
]pXp-°nb _P-‰m-sW-¶n¬ Bh-iy-amb am‰-߃ th≠ CS-ß-fn¬ hcp-Øn, t\ctØ Ah-X-
cn∏n® coXn-bn¬ Xs∂ ]q¿Æ _P‰mbn Ah-X-cn-∏n-°-Ww.
kπn-sa‚dn/]p-Xp-°nb _P‰v Ah-X-cn-∏n®v AwKo-Imcw t\tS-≠Xv sNehp
sNøp-∂-Xn\p apºm-sW∂ Imcyw i≤n-°-Ww
21.4. hm¿jnI ]≤-Xnbpw _P‰pw
hm¿jnI ]≤Xn Xøm-dm-°p-∂-Xn-\p apºm-bn- Nne-t∏mƒ _P‰v AwKo-I-cn-t°-≠n-h-cmw. Aßs\
hcp-tºmƒ hnI-k\ ]≤Xns®e-hp-Iƒ AXmXv A°u≠v slUp-I-fn¬ IrXy-ambn Dƒs°m-≈n-
°m≥ Ign-s™-∂p-h-cn-√. Aßs\h∂m¬ hm¿jnI ]≤-Xn°v Pn√m Bkq-XW kan-Xn-bpsS AwKo-
Imcw e`n®p Ign™ DS-s\, ]≤-Xn-s®-e-hp-Iƒ _‘-s∏´ A°u≠v slUp-I-fn¬ Dƒs∏-Sp-Øn-
s°m-≠p≈ ]pXp-°nb _P‰v Ah-X-cn-∏n®v ]©m-b-Øns‚ AwKo-Imcw t\S-Ww. C]-Imcw sNbvXm¬
amXta ]≤-Xn-s®-e-hp-Iƒ \nb-am-\p-kr-X-am-hp-I-bp-≈p.
21.5. _P‰v Xømdm°¬
tIcf ]©m-bØv cmPv BIvSv hIp∏v 214 ¬ ]d™ hyh-ÿ-Ifpw \S-]-Sn-I-a-ß-fp-amWv _P‰v
Xøm-dm-°p-∂-Xn\v B[m-c-am-bn-´p-≈-Xv. _P‰v Xøm-dm-t°≠ Npa-Xe [\-Imcy Ãm‚nwKv IΩn-‰n-°m-
Wv. F∂m¬ [\-Imcy Ãm‚nwKv IΩn-‰ntbm AXns‚ sNb¿amt\m X\n®v sNtø≠ tPmen-bmtWm?
A√. ]©m-bØv `c-W-kw-hn-[m-\-Øns‚ Iq´mb ]h¿Ø-\-Øn-eq-sS-bmWv _P‰v Xøm-dm-hp-∂-Xv.
111
(i) Kmak`bn¬ \n∂v Bcw`w
Kmak`bn¬ \n∂v \n¿t±i߃ Db¿∂p hcWw, CXmWv _P‰ns‚
Bcw`w. CXn-\mbn Unkw_¿ amkØnse¶nepw Kmak` hnfn®p
tN¿Øv _P‰v \n¿t±i߃ kamlcn°Ww. Kmak`bpsS \n¿t±i߃
]cnKWn®p Xømdm°p∂ _P‰v hnhn[ L´ßfneqsS IS∂v, ]©mbØv
AwKoImctØmsS \S∏m°p∂p.
(ii) _P‰v ˛ Iq´m-bva-bpsS ]cn-k-am]vXn
t_mIvkv 5 : _P‰v
Npa-X-e-Iƒ ]h¿Ø-\-߃ kabw
Kma-k` `c-W-˛-hn-I-k-\-˛-t£-a ]-h¿Ø-\
-߃°p≈ \n¿t±-i-߃ \¬I¬ Unkw-_¿ 15 \p apºv
Xmev]-cy-ap≈ hn`m Bh-iy-߃ \n¿t±-i-߃ \¬Ip∂p Unkw-_¿ 15 \p apºv
-K-߃ (Stakeholders)
h¿°nwKv Kq∏v hnh-c-߃ \¬Ip-∂p, Bh-iy-߃ Unkw-_¿ 15 \p apºv
]d-bp-∂p, \n¿t±-i-߃ \¬Ip-∂p,
kml-Ncyw Hcp-°p∂p
LSI ÿm]\ _P‰v \n¿t±-i-߃ Xøm-dm°n Unkw-_¿ 15 \p apºv
ta[m-hn-Iƒ, \¬Ip-∂p. tImUo-I-cn-°m≥
\n¿∆-lW DtZym-K Ãm‚nwKv IΩn-‰n-Isf klm-bn-°p∂p.
ÿ¿, skI-´dn
Ãm‚nwKv IΩn-‰n-Iƒ \n¿t±-i-߃ [\-Imcy Ãm‚nwKv P\p-hcn 15 \p apºv
IΩn-‰n°v \¬Ip∂p
[\-Imcy Ãm‚nwKv _P‰v Xøm-dm-°p∂p P\p-hcn 15 ˛ am¿®v BZy-hmcw
IΩn‰n
]kn-U‚ v _P-‰n¬ Dƒs∏-Sp-Ønb hnI-k-\-˛-t£a am¿®v BZy-hmcw
]h¿Ø-\-ß-fpsS ]Jym-]-\-tcJ
Xøm-dm-°p-∂p. _P‰v tbmK-Øn¬
]Jym-]n-°p-∂p.
sshkv ]kn-U‚ v _P‰v Ah-X-cn-∏n-°p∂p am¿®v BZy-hmcw
P\-߃, _P-‰ns‚ s]mXp N¿®°v klmbw am¿®v BZy-hmcw˛
am[y-a-]-h¿Ø-I¿ \¬Ip∂p Ah-km\hmcw
]©m-bØv IΩn‰n _P‰v N¿® sNøp-∂p. t`Z-K-Xn-I- am¿®v Ah-km\ hmcw
tfm-tStbm A√m-sXtbm _P‰v
AwKo-I-cn-°p∂p
Kma-k` ]m m-°nb _P‰v N¿® sNøp-∂p, _P‰v ]m m-°nb
]cn-K-Wn-°p∂p tijw tNcp∂ BZy-
Kma-k`-bn¬
_P‰v A°u-≠nwKv1
112
21
(iii) _P‰v ˛ bmYm¿∞yw ]Xn^en°Ww
• _P‰v Xømdm°ptºmƒ Ign™ h¿jsØ IW°pw _P‰pw ]cn-tim[n°Ww.
• ]≤Xn tcJbmWv _P‰nse πm≥ sNehpIfpsS ASnÿm\w. CXn\mbn ]≤XntcJ
h¿jmcw`Øn\p apºp Xs∂ Xømdmt°≠XmWv. (CXnte°v \mw apt∂dns°m≠ncn°p∂tX
bp≈q) ]≤XntcJ t\csØ XømdmImØ kmlNcyØn¬ ]≤Xn°v ]Xo£n°p∂
hchv˛sNehpIƒ _P-‰n¬ Dƒs∏SpØpI. ]≤-Xn-°v Pn√m Bkq-XW IΩn-‰n-bpsS AwKo-Imcw
e`n-°p∂ apdbv°v ]pXp-°nb _P‰v Ah-X-cn-∏n-®v ]m m-°p-I.
• Ign™ h¿jsØ IW°ns‚ ASnÿm\Øn¬, Bhiyamb am‰ßtfmsS iºfw, Hm^okv
sNehpIƒ XpSßnb ]Xo-£nX t\m¨ πm≥ sNehpIƒ Dƒs∏-SpØpI.
• Hmtcm hchv sNehv \n¿t±-i-Øn\pw ASn-ÿm-\-ap-≠mbn-cn-°-Ww. Hmtcm hchpw sNehpw Dƒs∏-
SpØp-∂Xv bmYm¿∞y t_m[-tØm-sS-bm-bn-cn-°-Ww.
• hchpw sNehpw s]cp-∏n-®p-Im-Wn-°-cp-Xv.
(iv) _P‰v Xøm-dm-°p-tºmƒ \n¿_-‘-ambpw i≤n-t°-≠h
• hc-hp-I-fn¬ HXp-ßp∂ sNe-hp-Iƒ amXta Gs‰-Sp-°m-hq.
• NpcpßnbXv A©p iXam\w an®ap≠m-bn-cn-°-Ww. (k¿°m¿ ≠p-Iƒ, Km‚pIƒ, F≥tUm-hp-
sa‚p-Iƒ, Awim-Zm-b-߃, EWio¿j IW°v F∂nh Hgn-sI)
• Xncn®psImSp-t°≠ IS-߃, sXc-™-Sp∏p sNe-hp-Iƒ, FÃm-ªn-jvsa‚ v sNe-hp-Iƒ, tImSXn
hn[n-]-Imcw sImSp-t°≠ XpI-Iƒ, \nb-a-ß-fm¬ \n¿_-‘-am-°n-bn-´p≈ sNe-hp-Iƒ, HmUn‰v
^okn-\p≈ XpI, a‰p ÿm]-\-ß-fn¬ HSp-t°≠ XpI-Iƒ XpS-ßnb F√m _m[y-X-Ifpw \nd-th-
‰m-\p≈ XpI _P‰n¬ hI-bn-cpØ-Ww.
(v) ]tXyIw hn`m-K-߃°v ]cn-K-W\
kvXoIfmWv kaqlØnse ]IpXnbntesd. \q‰m≠pIfmbn kmaq-ly-ambpw kmº-Øn-I-ambpw
]nt∂m-°w \n¬°p-∂-h-cmWv ]´nIPmXn˛]´nIh¿§°m¿. imco-cn-I-ambpw am\-kn-I-ambpw sh√p-hn-
fn-Iƒ t\cn-Sp-∂h¿, hr≤¿, inip°ƒ, AicW¿ XpS-ßn-b-hcpw ]cn-K-W\ A¿ln-°p-∂p. _P‰v
Xømdm°ptºmƒ Hmtcm hn`mKØns‚bpw BhiyßtfmSv \oXn ]pe¿ØWw. DZmlcWØn\v,
hnZymebßfn¬ s]¨Ip´nIƒ°v ]mYanImhiy߃°v A\ptbmPyamb kuIcyaps≠∂v
Dd∏phcpØWw, Cs√¶n¬ AXn\p≈ XpI hIbncpØWw.
21.6. _P‰v ka¿∏n-°¬
]©m-bØv AwKo-I-cn® _P‰v bYm-k-abw Xmsg ]d-bp-∂-h¿°v ka¿∏n-°-Ww.
• Kma-k- bv°v
• k¿°m¿ A[n-Im-c-s∏-Sp-Øn-b DtZym-K-ÿ¿°v.
• Kma-]-©m-bØpw tªm°v ]©m-bØpw Pn√m ]©m-b-Øn\v
• F√m ]©m-b-Øp-Ifpw Pn√m Bkq-XW kanXn°v
113
• HmUn-‰¿am¿°v
• Bh-iy-s∏-Sp∂ s]mXp P\-߃°v.
21.7. _P‰v \S-∏m-°¬
(i) _P‰pw hc-hp-Ifpw
• \nIpXnIƒ, okv, hmSI XpSßnb hcpam\w: F√m ]Xo-£nX hchpIfpw kamlcn°p∂pt≠m?
IpSn»nI ]ncns®Sp-°p-∂pt≠m? \nc-¥-c-ambn ]cn-tim-[n-°pI
• ^≠pIƒ, Km‚pIƒ, hmbv]Iƒ: k¿°mcn¬ \n∂pw a‰pw e`nt°≠ ^≠pIƒ, Km‚pIƒ,
hmbv]Iƒ F∂nh bYm¿∞Øn¬ e`n°p∂pt≠m? \nc-¥-c-ambn ]cn-tim-[n-°pI
(ii) _P‰pw sNe-hp-Ifpw
• _P‰v \nb¥Ww: t\csØ Xocpam\n®v _P‰n¬ Dƒs∏SpØnb sNehpIƒ amXsa sNøq
F∂v Xocpam\n°Ww. Cs√¶n¬ t\csØ Xocpam\n® sNehpIƒ°p ]Ww XnIbmsX hcpw.
sNehv sNøp∂ HmtcmcpØcpw C°mcyw i≤n-°-Ww. [\-Imcy Ãm‚nwKv IΩn‰n C°mcyw Dd-
∏p-h-cp-Ø-Ww.
• ]Xo£n°mØ sNehv sNøWsa¶n¬: ]pXnb sNe-hn-\mbn ]pXnb hcpam\w e`n°ptam F∂
Imcyw ]cnKWn°Ww. Cs√¶n¬ GXp sNehmWv Dt]£nt°≠sX∂v t\m°Ww. CXv Hcp
]´nIbm°Ww. F∂n´v ]pXnb hcpam\w As√¶n¬ sh´n°pd® sNehv Hcp `mKØv FgpXWw.
adphiØv ]pXnb sNehpw. c≠p`mK-Øn-t‚bpw samØw XpI Xpeyambncn°Ww. CXmWv
kπnsa‚dn _P‰v. Ht´sd C\ßsf _m[n°p∂ps≠¶n¬ ]pXp°nb _P‰mbncn°Ww Xøm-dm-
t°-≠-Xv.
• ASnb¥c kmlNcyw: _P‰n¬ XpI hIbncpØnbn´ns√¶nepw sNømw. \nbam\p
krXambncn°Ww. ASpØ ]©mbØv tbmKØn¬ kπnsa‚dn _P‰v AhXcn∏n°Ww.
do At]m]ntbj≥ C√
k¿°mcn¬ D]tbmKn°p∂ ]ZamWv do At]m]ntbj≥. \nbak`bn¬
sh°msX, Kh¨sa‚ v skI´dnbpsS A[nImcap]tbmKn®v sNøp∂XmWv
do At]m]ntbj≥. C]Imcap≈ A[nImcw ]©mbØv skI´dn°n√.
AXn\m¬ GXp am‰hpw ]©mbØns‚ AwKoImcap≈ kπnsas‚dn
_P‰neqsS Bbncn°pw.
21.8. _P‰v ]ckys∏Spج
• AhXcWw: AhXcn∏n®p Ign™ _P‰v ]cky tcJbmWv. Cu L´Øn¬ Xs∂
]ckys∏SpØWw. XpS¿∂v ]©mbØv _P‰v AwKoIcn®p Ign™m¬ ]ckys∏SpØWw.
sh_vssk‰n¬ CSWw Kmak`bn¬ dnt∏m¿´v sh°Ww.
_P‰v A°u-≠nwKv1
114
21
• Kmak`: _P‰v \S∏m°nbXns‚
tcJbmWv hm¿jnI A°u≠v. Ign™
h¿jsØ IW°v, HmUn‰v dnt∏m¿´v
klnXw Kmak`bn¬ sh°Ww. _P‰v
A\pkcn®mtWm sNehv \S∂sX∂v
Kmak` ]cntim[n°Ww.
21.9. _P‰v ˛ DØchmZnØ߃
• ]knU‚ v : _P‰v \n¿t±i߃
t\csØXs∂ e`n°p∂Xn\p≈ ]mcw`
]h¿Ø\߃°v \n¿t±iw \¬Ip∂p.
_P‰v AhXcW tbmKØn¬ hnIk\ ˛
t£a]h¿Ø\߃ kw_‘n® _P‰v ]Jym]\w \SØp∂p.
hchpIfpw sNehpIfpw _P‰n\v A\pkrXamsW∂v Dd∏phcpØp∂p.
• sshkv ]knU‚ v: _P‰v Xømdm°p∂Xn\v t\XrXzw \¬Ip∂p. _P‰v AhXcn∏n°p∂p.
]Xnamk A°u≠ns‚ AhtemI\ØneqsS hchp/sNehpIƒ _P‰n\v A\pkrXamsW∂v
Dd∏phcpØp∂p.
• [\Imcy Ãm‚nwKv IΩn‰n: _P‰v Xømdm°p∂p. IW-°p-I-fpsS ]cn-tim-[-\-bn-eq-sSbpw Hmtcm
hchpw Hmtcm sNehpw BUn‰v sNøp-∂-Xn-eq-sSbpw _P-‰dn I¨tSmƒ Dd-∏p-h-cp-Øp-∂p.
• a‰p Ãm‚nwKv IΩn‰nIƒ: _P‰v \n¿t±i߃ [\Imcy Ãm‚nwKv IΩn‰n°v ka¿∏n°p∂p.
X߃°v Npa-X-e-bp≈ hnj-b-ß-fn¬ _P‰v A\p-k-cn-®mWv sNehpIƒ \S-°p-∂-sX∂v Dd-∏p-h-
cp-Øp-∂p.
• ]©mbØv: _P‰v hnebncpØn, N¿® sNbXv t`ZKXnItfmSpIqSntbm A√m-sXtbm AwKo-I-cn-
°p-∂p. _P‰v A\pk-cn-®mWv hc-hv-˛-sN-e-hp-Iƒ F∂v Dd-∏p-h-cp-Øp-∂p.
• skI´dn: _P‰v Xømdm°p∂Xnepw \SØn∏nepw Bhiyamb klmbw \¬Ip∂p. AwKo-I-
cn® _P‰v _‘-s∏-´-h¿°v ka¿∏n°p-∂p, ]ckys∏SpØp∂p. hchp˛sNehpIƒ _P‰n\v
A\pkrXamsW∂v Dd∏phcpØp∂p. t`Z-KXn Bh-iy-sa-¶n¬ _‘-s∏-´-h-cpsS i≤-bn¬s∏Sp-
Øp-∂p.
• LSI ÿm]\ßfpsS ta[mhnIƒ: _P‰v cq]oIcWØnepw \SØn∏nepw ]¶phln°p∂p.
_P‰v FÃnta‰pIƒ _‘s∏´ Ãm‚nwKv IΩn‰n°v \¬Ip∂p, N¿® \SØp∂p. _P‰v A\p-k-
cn®v amXw sNehv sNøp-∂p.
• ]©mbØnsebpw LSIÿm]\ßfntebpw DtZymKÿ¿ : Hm^okv ta[mhn°pw,
sXcs™Sp°s∏´ P\]Xn\n[nIƒ°pw Bhiyamb klmbw \¬Ip∂p. hchp sNehpIƒ
_P‰n\v A\pkrXamsW∂v Dd∏phcpØp∂p.
• Kmak`: _P‰v \n¿t±i߃ \¬Ip∂p. _P‰v ]cntim[n°p∂p. _P‰v A\p-k-cn-®mtWm ]©m-
b-Øns‚ ]h¿Ø-\-ßfpw hc-hv-˛-sN-ehpIfpw F∂v hne-bn-cp-Øp-∂p.
115
_P‰v ]m m°nbns√¶n¬
Hcp XpIbpw sNehv sNøm≥ km[ya√/km[n-°mØ ]©mbØns\
k¿°mcn\v ]ncn®phnSmhp∂XmWv.
21.10. sP‚¿ _P-‰nwKv
hfsc ImesØ ia-^-e-am-bmWv A¥¿tZ-io-b-˛tZ-iob Xe-ß-fn¬ sP‚¿ πm\nw-Kv, sP‚¿ _P-
‰v, sP‚¿ HmUn‰v F∂o Bi-b-߃ cq]-s∏-´-Xv. kmº-Øn-I-\bw Xøm-dm-°p-tºmgpw _P‰v cq]o-I-
cW˛hni-Ie\thf-bnepw kvXo]-cn-K-W\ D≠m-I-W-sa∂ \n¿t±iw 1995 se _oPnwKv tIm¨^-
d≥knse I¿Ω-]-cn-]m-Sn-bn¬ Xs∂ Dƒs∏-Sp-Øn-bn-cp-∂p. kmaq-lnI, kmº-Øn-I, hnI-k\ \b-
߃ Xøm-dm-°p-tºmƒ enwK-]-Zhn ImgvN-∏m-Sn-\p-ff \n¿t±-i-߃ 2000˛¬ \S∂ bp.-F≥.-P-\-d¬
Akw-ªn-bnepw D≠m-bn. C¥y-bn¬ A©v kwÿm\ßfn¬ sP‚¿ _P‰v Xøm-dm°n hcp∂p.
tIcfw sP‚-dns‚ ASn-ÿm-\-Øn¬ _P‰v hni-I-e\w \S-Øm≥ Bcw-`n®n´p≠v. Cu kml-N-cy-
Øn¬ hfsc ^e-]-Z-ambn sP‚¿ _P-‰nwKv \S-Øm≥ Xt±-i-`-cW ÿm]-\-ßfpw _m[y-ÿ-cm-Wv.
tIc-f-Ønse Xt±-i-`-cW ÿm]-\-߃ sP‚¿ _P‰v/sP‚¿ πm\nwKv F∂o t]cpIfns√-¶n-epw,
h\nXm LS-I-]-≤Xn F∂ t]cn-epw, s]mXp t]mP-IvSn¬ kvXo ]cn-K-W\ D≠m-hWw F∂ \n¿t±-
i-Øn-eq-sSbpw P\-Io-bm-kq-X-W-Øns‚ XpS-°-Øn¬ Xs∂ Cu ]h¿Ø-\-߃ XpSßn. F∂m¬
Dt±-in® e£yw ]q¿Æ-ambpw ssIhcn°m≥ \ap°v Ign-™n- n-√. Cu e£yw ssIhcn°m≥ ]tXyIw
i≤n-t°-≠-Xm-Wv.
21.10.1 sP‚¿ _P-‰nwKv Bh-iy-IX F¥v?
• `c-W-L-S\ hn`m-h\w sNbvX kaXzw/XpeyX \S-∏n-em-°m≥.
• A[n-Imc hntI-µo-I-c-W-Øns‚ ASn-ÿm\ ine-bmb kmaq-ly-\oXn ]mh¿ØnI-am°m≥.
• tIcf kaq-l-Øn¬ ]Ip-Xn-bn¬ IqSp-X¬ hcp∂ kvXoI-fpsS ]iv\-߃°v ]m[m\yw \¬Im-
sX-bp-ff hnI-k-\-Øns‚ A]q¿ÆX Hgn-hm-°m≥
• enwK-]-Zhn XpeyX Dd∏p hcp-Øp∂ hn[-Øn¬ _P-‰n¬ XpI am‰nsh°m≥
• sP‚¿ _P-‰nw-Kn¬ am‰n-sh-°p∂ XpI sNe-hm-t°≠sX¥n-s\-∂pw Fßn-s\-sb∂pw _P‰v
]kwKØn¬ hy‡-am-°m≥
• enwK-]-Zhn \bw cq]o-I-cn-°m≥
• kvXoIsf apJy-[m-c-bn¬ sIm≠p-h-cm≥
• 10% h\n-Xm-L-S-I-]-≤Xn (WCP) bnepw s]mXp
]≤-Xn-bnepw Dƒs∏-SpØn \S-Øp∂ hnI-k\
]h¿Ø\-ß-fn¬ _lp-`q -cn -]£w hcp∂
kvXoIƒ°v ]¶m-fn-Ø-an-√mØ Ahÿ am‰m≥
• \ne-\n¬°p∂ enwK-hn-th-N\w C√m-Xm-°m≥
• h\nXm LS-I-]-≤XnbneqsS kvXoI-fpsS X¥-
]-c-amb Bh-iy-߃ (Strategic needs) ]cn-l-cn-
°m≥
• icn-bmb tamWn-‰-dnwKv \S-Øm≥
• P\m-[n -]-Xy-Øn¬ hnI-k-\-Øns‚ tXmXv
Db¿Øm≥
_P‰v A°u-≠nwKv1
116
21
A°u-≠nwKv
22
22.1. IW-s°gp-Øns‚ ]m[m\yw
22.2. A°u-≠nwKv kº-Zmbw
22.3. hchpIfpsS IWs°gpØv
22.4. sNehpIfpsS IWs°gpØv
22.5. ]Ww ]n≥h-en-°¬
22.6. hu®dpIfpsS kq£n∏v
22.7. ]©m-bØpw \n¿∆-lW DtZym-K-ÿcpw
22.8. ]Xnamk A°u≠v
22.9. hm¿jnI A°u≠v
22.1. IW-s°gp-Øns‚ ]m[m\yw
hy‡n-bpsS, IpSpw-_-Øns‚, ÿm]-\-Øns‚ cm„-Øns‚ ˛ BcpsS Imcy-Øn-em-bmepw hc-hn-
s‚bpw sNe-hn-s‚bpw IW-°p-Iƒ ][m-\-am-Wv. ]©m-b-Øns‚ hchv˛sNehv IW-°p-Iƒ IrXy-
ambn kq£n-°p-Ibpw bYmkabw Ah-X-cn-∏n-°p-Ibpw, P\-߃°mbn ]c-ky-s∏-Sp-Øp-Ibpw sNøp-
∂Xv Fß-s\bmsW∂mWv ChnsS N¿® sNøp-∂-Xv.
IW-s°-gpØv F¥n\v?
• ]©m-b-Øns‚ hchpw sNehpw IrXy-ambn Adn-bp-∂-Xn\v.
• icn-bmb Xocp-am-\-ß-fn¬ FØn-t®-cp-∂-Xn\v
• ]©m-b-Øns‚ ]h¿Ø-\hpw kmº-ØnI ÿnXnbpw hne-bn-cp-Øp-hm≥
]©m-b-Øn-t\bpw P\-ß-tfbpw, k¿°m-cn-t\bpw klm-bn-°p-∂-Xn\v.
• kmº-ØnI \nb-¥Ww Dd∏v hcp-Øp-∂Xn\v
• ]©m-b-Ønse hnI-k\ ]h¿Ø-\-߃°v Bh-iy-amb hmbv] e`n-°p-
∂-Xn-\v.
• k¿°m-cn¬ \n∂p≈ [\-k-lmbw e`n-°p-∂-Xn-\v.
• [\-Imcy HmUn-‰n-\pw, tkmjy¬ HmUn-‰n\pw Bh-iy-amb hnh-c-߃ \¬Ip-
∂-Xn\v
• Bkq-X-W-Øn\v
117
22.2. A°u-≠nwKv kº-Zmbw
e`n-°p∂ ]W-Øns‚bpw, sImSpØ ]W-Øn-s‚bpw IW-°n\v ]pdsa In´m-\p-≈Xpw sImSp-°m-
\p-≈-Xp-amb ]W-Øn-s‚-bpw, samØw BkvXn- _m-[y-X-I-fp-sSbpw IW°v FgpXn kq£n-°p-∂-
coXnsb AIq-h¬ A°u≠nwKv F∂v ]d-bp-∂p. Xt±-i-`cW ÿm]-\-ß-fn¬ Cu coXn-bn-emWv
IW-°p-Iƒ Xøm-dm-°p-∂-Xv. 2011 se tIcf ]©m-bØv cmPv (A-°u-≠v) N´-ß-fnse hyh-ÿ-Iƒ
]men-®p-sIm-≠mWv A°u-≠p-Iƒ Xøm-dm-t°-≠-Xv.
kmwJy Bπn-t°-j≥ tkm^v‰v shb¿ D]-tbm-Kn-®mWv ]©m-b-Øp-I-fn¬ Ct∏mƒ A°u-≠p-
Iƒ Xøm-dm-°p-∂-Xv.
22.3. hchpIfpsS IWs°gpØv
• Imjv Btbm, sN°mtbm, Um^v‰mtbm D≈ Hmtcm hchn\pw AXv e`n-°p-tºmƒXs∂ ckoXv
\¬I-Ww.
• ckoXv hnhcw Imjv _p°nepw hchv cPn-Ã-dnepw tcJ-s∏-SpØp∂p.
• ]ncnhv XpI sXm´SpØ ]hrØn Znhkw ]©mbØns‚ _‘s∏´ Sjdn/_m¶v A°u≠n¬
\nt£]n°Ww.
22.4. sNehpIfpsS IWs°gpØv
• Hmtcm sNehn\pw Hcp _n¬ D≠m-bn-cn-°-Ww. sNehp sNbvX _n¬ BWv hu®¿.
_m¶nwKv Sjdn
_m¶pambn CS]mSp≈ SjdnIfmWv _m¶nwKv SjdnIƒ. ChnsS \n∂pw
t] Hm¿U¿ sN°v (]n.H.kn) \¬Ipw. ]n.H.kn _m¶n¬ lmPcm°ptºmƒ
XpI Imjv/ Unam‚ v Um v‰mbn e`n°pw.
t\m¨_m¶nwKv Sjdn
Cu SjdnIfn¬ _n¬ ka¿∏n°ptºmƒ _n¬XpI Imjv Bbn amXta
e`n°pIbp≈q. ImcWw t\m¨ _m¶nwKv SjdnIƒ°v _m¶pambn CS]m
Sn√. hnI-k\/sabn-‚-\≥kv ^≠v XpI-Iƒ Imjv Bbn e`n-®m¬ _m¶n¬
\nt£-]n®tijw Unam≥Uv Um v‰v Bbn hy‡n°v/ÿm]-\-Øn\v \¬I-
Ww. 1000 cq]-bn¬ Xmsgbm-sW-¶n¬ sN°v/Imjv Bbn \¬Imw.
22.5. ]Ww ]n≥h-en-°¬
• X\Xv ^≠v, P\-d¬ ]¿∏kv ^≠v, tIµm-hn-jvIrX ]≤Xn ^≠v XpS-ßn-b-h- S-jdn/_m¶v
A°u-≠n¬ \n∂pw sN°v apJm-¥ncw ]n≥h-en-°p-∂p.
• hnI-k\ ^≠v, sabn‚\≥kv ^≠v F∂nh Sj-dn-bn¬ ]©m-b-Øn-\p≈ A°u-≠n¬ \n∂v
_n¬ aptJ\ ]n≥h-en-°p-∂p.
• kwÿm\mhn-jvIrX ^≠v k¿°m¿ A°u-≠n¬ \n∂v _n¬ aptJ\ ]n≥h-en-°p∂p.
A°u-≠nwKv1
118
22
22.6. hu®dpIfpsS kq£n∏v
Imjv_p°n¬ tcJs∏SpØnb ]Imcap≈ hu®¿ \º¿ Hmtcm hu®dnt∑epw Nph∂ ajnbn¬
tcJs∏SpØn Hcp amksØ hu®-dp-Iƒ Xbv®v Hcp hmeyambn ss_‚ v sNbvXv kq£n°p∂p. Hcp
amksØ hu®¿ ^b¬ Hscm‰ dn°m¿UmWv. CXv th¿s∏-SpØn hu®-dp-Iƒ a‰p ^b-ep-I-fn¬
kq£n-°-cp-Xv. F√m Xcw hu®-dp-Ifpw AXmXp amksØ hu®¿ ^b-en¬ Xs∂ kq£n-°-Ww.
22.7. ]©m-bØpw \n¿∆-lW DtZym-K-ÿcpw
• skI-´dn Dƒs∏-sS-bp≈ \n¿∆-lW DtZym-Kÿ¿°v Ah-¿ \¬Ip-∂ dnIznkn-js‚ ASn-ÿm-\-
Øn¬ ]©mbØv ]kn-U‚ v A[n-Ir-X-am-°n-b-Xn\ptijw skI-´dn Atem-´vsa‚ v \¬Ip-∂p.
• Atem´psa‚ns‚ ASnÿm\-Øn¬ \n¿∆-lW DtZym-K-ÿ¿ _n¬ ka¿∏n®v Sjdn-bn¬ \n∂v
XpI ]n≥h-en-°p-∂p.
• X\Xv ^≠n¬ /tIµm-hn-jvIrX ^≠n¬ \n∂p≈ XpI-Iƒ ]kn-U‚ vv A[n-Ir-Xam°nb-
Xn\ptijw sN°v aptJ\ XpI ]n≥h-en°p∂p.
• \n¿∆-lW DtZym-K-ÿ-¿ Ah-cpsS ]Xn-amk sNehv tÉvsa‚ v F√m-amkhpw 5˛mw Xnø-Xn°p
apºmbn skI-´-dn°v \¬IWw.
22.8. ]Xnamk A°u≠v
• ]Xnamk hchv sNehv IW°pIfpw,
\o°nbncn∏v XpIbpw Dƒs∏Sp∂ dnt∏m¿´mWv
]Xnamk A°u≠v.
• Hmtcm amksØbpw hchv sNehv IW°pIƒ
ASpØ amkw 10˛mw XnbXn°p≈ntem ASpØ
amksØ BZytbmKØntem skI´dn
[\Imcy Ãm‚ nwK v IΩ‰nbn¬
AhXcn∏n°pIbpw IΩn‰nbpsS Xocpam\߃
ASpØ ]©mbØv tbmK-Øn¬ ka¿∏n-°p-
Ibpw sNøWw.
22.9. hm¿jnI A°u≠v
hm¿jnI [\Imcy tÉvsa‚pw A\p_‘
tÉvsa‚pIfpw Xømdm°n ]©mbØv IΩn‰n
AwKoIcn®v ]kn≤oIcn®tijw ASpØ Pqsse
31\v apºv HmUn‰¿am¿°v Ab®psImSp°Ww. tIcf
]©mbØvcmPv (]cntim[\mcoXnbpw, HmUn‰v
kwhn[m\hpw) N´w 11(1).
• Xøm-dm-°nb hm¿jnI [\-Imcy tÉvsa‚pw
A\p-_‘ tÉvsa‚pw ]©mbØv tbmKØn¬
N¿® sNbvXv hnebncpج \SØp∂p, AwKo-
I-cn-°p-∂p.
119
• AwKoIcn®tijw tem°¬ ^≠v hIp∏n\v ka¿∏n°p∂p.
• tem°¬^≠v hIp∏v ]cntim[\ \SØn HmUn‰v dnt∏m¿´v ]©mbØn\v \¬Ip∂p.
• HmUn‰v dnt∏m¿´v ]©mbØv tbmKw N¿® sNbvXv Bh-iy-amb ]cn-lm-c-\-S-]-Sn-Iƒ ssIs°m-
≈p-∂p. (C-Xn-\mbn ]tXyI tbmKw hnfn-®p-tN¿°-Ww)
• hm¿jnI A°u≠pw HmUn‰v dnt∏m¿´pw Kma-k-`bv°v ka¿∏n-°p-∂p.
A°u-≠nwKv1
120
22
hnhn[ HmUn‰v kwhn-[m-\-ßfpw XpS¿ \S-]-Sn-Ifpw
23
23.1. HmUn‰v F¥v?
23.2. HmUn‰v F¥n\v?
23.2.1. HmUn-‰¿ F¥mWv ]cn-tim-[n-°p-∂Xv?
23.3. hnhn-[-Xcw HmUn-‰p-Iƒ
23.4. HmUn‰n\p XømsdSp∏v
23.5. HmUn‰v kabØv
23.6. HmUn‰v dnt∏m¿´v e`n®Xn\ptijw
23.7. \nbak`bn¬ ka¿∏n°s∏Sp∂ HmUn‰v dnt∏m¿´pIƒ
23.1. HmUn‰v F¥v?
hn`hkamlcWw, [\hn\ntbmKw, IWs°gpXn kq£n°¬ F∂nhbpsS XpS¿®bmb kzm`mhnI
]InbbmWv HmUn‰v.
]©mbØn\v \nba]Imcw e`nt°≠ hcpam\ßsf√mw e`n-t°≠ Af-hn¬ e`n®n´pt≠m?
sNehpIsf√mw \nehnep≈ \nba߃°pw am¿§\n¿t±i
߃°pw A\pkcn®mtWm \n¿∆-ln-®Xv? Ch Imcy-£-a-amtbm?
Dt±-in® `uXnI e£y-߃ ssIh-cn-®n-´p-t≠m-sb-s∂√m-ap≈
]cntim[\bmWv HmUn‰v.
23.2. HmUn‰v F¥n\v?
• ]©mbØns‚ kmºØnI `ZX kwc£n°p∂Xn\v
• IW°pIfpsS hnizmkyX Dd∏m°p∂Xn\v
• ]Jym-]n® e£y-߃ t\Sn-bn-´pt≠m F∂ Imcyw P\-ßsf
t_m≤y-s∏-Sp-Øp-∂-Xn\v
23.2.1 HmUn‰n¬ F¥mWv ]cntim[n°p∂Xv?
• \nbam\pkcWw e`nt°≠ hcpam\ßsf√mw bYmhn[n
\n¿Æbn®n´pt≠m?
• \n¿Æbn® hcpam\ßsf√mw ]ncns®SpØn´pt≠m?
121
• ]ncns®SpØ XpIsb√mw IW°n¬ Dƒs∏-SpØpIbpw bYmhn[n kq£n°pIbpw sNbvXn´pt≠m?
• sNehpIsf√mw \nbam\pkcWap≈XmtWm?
• sNehv sNøp∂Xn¬ anXXzw ]men®n´pt≠m?
• sNe-hp-Iƒ HuNn-Xy-]q¿hhpw \oXn-bp-‡-hp-am-tbmtWm \n¿∆ln-®Xv?
• ]Ww sNehv sNbvXXns‚ e£yw t\Snbn´pt≠m?
• ]Xo-£n® bYm¿∞ ]tbm-P\w D≠m-bn-´pt≠m?
• kmºØnI Xocpam\ßfn¬ ]©mbØns‚ Xmev]cyw kwc£n®n´pt≠m?
• ]Jym-]n® `uXnI e£y-߃ t\Sn-bn-´pt≠m?
]mgvsNehv, [q¿Øv, Zp¿hn-\n-tbm-Kw, kmºØnI\jvSw F∂nh kw`hn®n´ps≠¶n¬ AXn\v
DØchmZnIfmsc∂v Is≠Øp∂Xpw HmUn‰ns‚ NpaXebmWv.
23.3. hnhn-[-Xcw HmUn-‰p-Iƒ
(i) tem°¬ ^≠v HmUn‰v
(ii) Iw]vtSmf¿ B‚ v HmUn‰¿ P\dens‚ HmUn‰v (kn.F.Pn.)
(iii)s]¿t^ma≥kv HmUn‰v
(iv)tkmjy¬ HmUn‰v
(i) tem°¬ ^≠v HmUn‰v
• tIcf ]©mbØv cmPv \nbaw, 1994 se tIcf tem°¬ ^≠v HmUn‰v \nbaw, 1996 se tIcf
tem°¬ ^≠v HmUn‰v N´-߃, 1997 se tIcf ]©m-bØv cmPv (]cn-tim-[-\m-co-Xnbpw HmUn‰v
kwhn-[m-hpw) N´-߃ F∂nh ]Imcw \S-Øp-∂p.
• F√m ]©mbØv cmPv ÿm]\ßfnepw \SØp∂ hm¿jnI HmUn‰v.
• ]©mbØn\v hcpam\\jvSap≠m°pI, ]mgvsNehv, [q¿Øv XpSßnbh hgn \jvSap≠m°pI
XpSßnbh Nq≠n-°m-Wn-°p-Ibpw Ahbv°v DØchmZnbmbhcn¬ \n∂v \jvSw CuSm-°p-∂-Xn-
∂mbn Nm¿÷v/k¿Nm¿÷v \S-]Sn kzoIcn°p-Ibpw sNøp∂p.
(ii) kn.F.Pn. HmUn‰v
• `cWLS\m hyhÿ, Iw]vtSm -f¿ B‚ v HmUn-‰¿ P\-d¬ \nbaw F∂nh ]Imcw
A[nImcs∏SpØnb HmUn‰v.
• Xt±-i- -cW ÿm]\ßfn¬ ]Xn-h¿jw/c≠p h¿j-Øn¬/A©p-h¿j-Øn¬ Hcp ]mh-iyw HmUn‰v
\SØp∂p.
(iii) s]¿t^ma≥kv HmUn‰v
• 1997 se tIcf ]©mbØv cmPv (]cntim[\m coXnbpw HmUn‰v kwhn[m\hpw) N´ßƒ ]Imcap≈
HmUn‰v.
hnhn[ HmUn‰v kwhn-[m-\-ßfpw
XpS¿ \S-]-Sn-Ifpw1
122
23
• Kma]©mbØpIfn¬ ssXamknIambpw a‰v ]©mbØpIfn¬ A¿≤hm¿jnIambpw \SØp∂p.
• ]©mbØns‚ ]h¿Ø\߃ \nba߃t°m \n¿t±i߃t°m hnt[bamtWmsb∂pw
tcJIfpw cPnÃdpIfpw IrXyambn
kq£n®n´pt≠msb∂pw `uXn-I-amb
t\´-߃ ssIh-cn-®n-´p-t≠m-sb∂pw
]cntim[n°pIbpw \yq\ -X -Iƒ
]cnlcn°m≥ Bh-iy-amb am¿§
\n¿t±i߃ A∏-t∏mƒ \¬IpIbpw
sNøp∂p B`y-¥c HmUn‰v kwhn-[m-
\-Øns‚ Npa-X-e-bmb sX‰p Xncp-
ج ]In-b-bn-emWv Du∂¬.
(iv) tkmjy¬ HmUn‰v
• Kmak` \SØp∂p. AXn-\mbn HmUn‰v
Soans\ Kma-k` Xnc-s™-Sp-°p-∂p.
• hnIk\ ]hrØnIfpsS e]m]vXn
hnebncpØp∂p
• ]´nIPmXn, ]´nIh¿§ hn`mK߃,
inip°ƒ, hr≤¿, imcocnIhpw am\knIhpamb sh√phnfnIƒ t\cnSp∂h¿ XpSßnbhcpsS
D∂a\Øn\mbp≈ ]cn]mSnIfpsS ^e]m]vXn hnebncpØp∂p
hc-hv- -sN-ehv IW-°p-Iƒ Kma-k -bn¬ A®-Sn®v hnX-cWw sNøp-I, HmUn‰v
dnt∏m¿´p-Ifpw hm¿jnI IW°pw Kma-k`bn¬ e`y-am-°p-I, B\p-Iqeyw
ssI∏-‰p∂ KpW-t`m-‡m-°-fpsS t]cp-hn-h-c-߃ Kma-k-`-bn¬ N¿®bv°v
hnt[-b-am-°p-I, ]hrØn ÿe-ß-fn¬ t_m¿Uv ÿm]n-°pI XpS-ßn-b-hbpw
tkmjy¬ HmUn-‰ns‚ `mK-am-Wv.
• kvXoIfpsS D∂a\w e£yam°nbp≈ ]cn]mSnIfpsS ^e]m]vXn hnebncpØp∂p. Kma-k-`-
bn¬ \n∂v Xnc-s™-Sp-°p∂ Hcp IΩn‰n HmUn‰v \S-Øn, AXns‚ HmUn‰v dnt∏m¿´v Kma-k`-bn¬
Ah-X-cn-∏n-°pI F∂-XmWv \S-]-Sn.
23.4. HmUn‰n\p XømsdSp∏v
• Adnbn∏v e`n®mepS≥ F√m \n¿∆lW DtZymKÿ∑mtcbpw skI-´dn hnhcw Adnbn°Ww
• F√m hchv/sNehv tcJIfpw A\p_‘tcJIfpw cPnÃdpIfpw Xømdm°n h®n´ps≠∂v
Dd∏m°Ww
• HmUn‰pambn _‘s∏´ ]h¿Ø\߃ GtIm]n∏n°m≥ A°u≠‚nt\tbm A°u≠‚ v
Cs√¶n¬ as‰mcp DtZymKÿt\tbm NpaXes∏SpØWw
• HmUn‰v DtZymKÿ∑m¿°v tcJ-Iƒ ]cn-tim-[n-°m≥ th≠- `uXnI kmlNcy߃ Dd∏m°Ww
23.5. HmUn‰v kabØv
• ]mcw` N¿®bn¬ ]knU‚ v, sshkv ]kn-U‚ v, Ãm‚nwKv IΩn‰n sNb¿am∑m¿, skI-´dn F∂n-
h¿ \n¿_‘ambpw ]s¶Sp°Ww
123
• Bhiys∏Sp∂ F√m tcJIfpw HmUn‰n\v \¬Ip∂psh∂v Dd∏m°Ww
• hniZoIcWßfpw adp]SnIfpw bYmkabw \¬Ip∂psh∂v Dd∏m°Ww
• _‘-s∏´ DtZym-K-ÿ¿ lmP-cm-Ip-∂p-s≠∂v Dd-∏m-°Ww
• Ign-bm-hp-∂X \yq\-X-Iƒ ]cn-l-cn-°-Ww
• HmUn‰ns‚ ]cnkam]vXnbn¬ \S°p∂ N¿®bn¬ ]kn-U‚pw sshkv ]kn-U‚pw skI-´-dnbpw
\n¿∆-lW DtZym-K-ÿcpw Ãm‚nwKv IΩn‰n sNb¿am∑mcpw ]s¶Sp°Ww
23.6. HmUn‰v dnt∏m¿ v e`n®Xn\ptijw
• HmUn‰v ]cm-a¿i-߃ _‘-s∏´ DtZym-K-ÿsc Adn-bn-°Ww
• Bhiyamb tcJItfmsS hniZoIcWw \¬Ip∂psh∂v Dd∏m°Ww
• Ign-bm-hp-∂X \yq\-X-Iƒ ]cn-l-cn-°-Ww.
• Hcp amkØn\p≈n¬ ]©m-bØv IΩn‰n ]tXyI tbmKw tN¿∂v HmUn‰v dnt∏m¿´pw skI-´-dn
Xøm-dm-°nb hniZoIcW°pdn∏pw ]cntim[n°Ww. HmUn‰v ]cm-a¿i-ß-fn¬ Bh-iy-amb \S-]-
Sn-Iƒ kzoI-cn-°-Ww
• HmUn‰v dnt∏m¿´n-\p≈ adp-]Sn IrXy-k-a-bØv \¬IWw
• HmUn‰v dnt∏m¿´pw hniZoIcW°pdn∏pw Kmak`bn¬ N¿®°v hbv°Ww.
23.7. \nbak`bn¬ ka¿∏n°s∏Sp∂ HmUn‰v dnt∏m¿´pIƒ
][m\s∏´ HmUn‰v \nco£W߃ Dƒs∏SpØnb Iw]vtSm-f¿ B≥Uv HmUn-‰¿ P\-d-ens‚
dnt∏m¿´v kn.F.Pn.bpw kamlrX HmUn‰v dnt∏m¿´v tem°¬ ≠v HmUn‰v UbdIvSdpw \nbak`bn¬
ka¿∏n°p∂p. ]kvXpX HmUn‰v dnt∏m¿´pIfnse ]cma¿i߃°v c≠p amkØn\p≈n¬ \yq\Xm
]cnlmc ]XnI Xømdm°n k¿°m¿ hgn \nbak`bv°v ka¿∏nt°≠Xp≠v. HmUn‰v dnt∏m¿´nse
]cma¿ißfpw \yq\Xm ]cnlmc ]XnIbpw ]cntim[n®tijw \nbak`bpsS tem°¬ ^≠v
A°u≠vkv IΩn‰n sXfnshSp∏v \SØp∂p. ]©mbØv skI´dnbpw _‘s∏´ \n¿∆lW
DtZymKÿcpamWv sXfnshSp∏n\v lmPcmtI≠Xv. sXfnshSp∏n\ptijw IΩn‰n dnt∏m¿ v \¬Ip∂p.
dnt∏m¿´n¬ \¬Ip∂ \n¿t±i߃ \S∏m°nbtijw c≠pamkØn\Iw \S]Sn ]XnI k¿°m¿
apJm¥ncw \nbak`bv°v \¬IWw.
i≤nt°≠ Imcy߃
• HmUn‰v dnt∏m¿´nse ]cma¿i߃°v c≠pamkØn\Iw \yq\Xm ]cnlmc
]XnI \¬Insb∂v Dd∏m°Ww
• \nbak`m kanXnbpsS sXfnshSp∏n\v skI´dnbpw _‘s∏´
DtZymKÿ∑mcpw th≠ XømsdSpt∏msS ]s¶Sp°p∂psh∂v Dd∏m°Ww
• \nbak`m kanXnbpsS dnt∏m¿´pIfnse \n¿t±ißfn¬ kab_‘nXambn
\S]SnIsfSp°p∂psh∂pw \S]Sn ]XnI ka¿∏n°p∂psh∂pw Dd∏m°Ww.
1
124
hnhn[ HmUn‰v kwhn-[m-\-ßfpw
XpS¿ \S-]-Sn-Ifpw23
\nIpXnIfpw \nIpXn \n¿Æ-bhpw
24
24.1. ]-©m-bØv ^≠v
24.2. \nIp-Xn-Iƒ
24.3. \nIp-Xn-\n¿Æ-bhpw CuSm-°epw \S-]-Sn-I-a-߃˛ s]mXp-hy-h-ÿ-Iƒ
24.4. A∏oepw dnhn-j\pw
24.5. sXmgn¬ \nIpXn (tIcf ]©m-bØv cmPv BIvSv h-Ip∏v 204)
24.6. hkvXp-\n-IpXn (tI-cf ]©m-bØv cmPv hIp∏v 203)
24.6.1 Cf-hp-Iƒ
24.7. KŸ-im-em-h-cn (-sse-_dn sk v)
24.8. tkh\ D]-\n-Ip-Xnbpw k¿®m¿÷p-Ifpw
24.9. ]cky \nIpXn (tI-cf ]©m-bØv cmPv BIvSv hIp∏v 209)
24.10. ]Z¿i\ \nIpXn (]-©m-bØv cmPv BIvSv hIp∏v 200(4)
24.11. `q]-cn-h¿Ø\ D]-\n-IpXn (tI-cf ]©m-bØv cmPv BIvSv hIp∏v 200(3-F)
24.1. ]-©m-bØv ^≠v
\nIpXn ˛ \nIp-Xn-tb-Xc hcp-am\w, tIµ-˛-kw-ÿm\ k¿°mcpIƒ \¬Ip∂ ^≠p-Ifpw Km‚p-
Ifpw, a‰v hnhn[ tkmX- p-I-fn¬ \n∂v e`n-°p∂ hc-hp-Iƒ (kw-`m-h-\, KpW-t`m-‡r-hn-lnXw apX-
em-b-h) hmbv]-Iƒ XpS-ßn ]©m-b-Øns‚ F√m hcp-am-\hpw Dƒs∏-´-XmWv ]-©m-bØv ≠v F∂v
]©m-bØv cmPv BIvSnse hIp∏v 212 ¬ ]kvXm-hn-®n-cn-°p∂p. XnX-e-]-©m-b-ØpIfn¬ \nIp-Xn-
Iƒ, ssek≥kv ^okv, cPn-kvtS-j≥ ^okv XpSßnb hc-hp-Iƒ Kma-]-©m-b-Øn\v amXta D≈q.
24.2. \nIp-Xn-Iƒ
]mtZ-inI \nIp-Xn-Isf X\Xv \nIpXn-Iƒ, G¬∏n-°p∂ \nIp-Xn-Iƒ, ]¶psh-bv°p∂ \nIp-Xn-
Iƒ F∂n-ßs\ aq∂mbn Xcw Xncn-°m-hp-∂-XmWv. tIcf ]©m-bØv cmPv BIvSv 200 ]Imcw
hkvXp-\n-Ip-Xn, sXmgn¬ \nIp-Xn, ]c-ky-\n-Ip-Xn, hnt\m-Z\n-IpXn, ]Z¿i\\nIp-Xn, tkh\\nIp-Xn,
`q]-cn-h¿Ø\ D-]-\n-IpXn F∂n-h-bmWv X\Xv \nIp-Xn-Iƒ. Ch Npa-Øp-∂Xpw ]ncns®Sp°p-∂Xpw
Kma-]-©m-bØv t\cn-´m-Wv.
G¬∏n-°p∂ \nIp-Xn-Iƒ ]©m-bØv \nIp-Xn-I-fm-sW-¶nepw Ah CuSm°n G¬∏n-°p-∂Xv kwÿm-
\-k¿°m-cns‚ a‰v hIp-∏p-I-fm-Wv. cPn-kvtS-j≥ hIp∏v CuSm-°p∂ hkvXp-ssI-am-‰-\nIpXn dh-\yq-h-
125
Ip∏v CuSm-°p∂ ASn-ÿm-\-\n-IpXn F∂o c≠p Xcw \nIp-Xn-I-fm-Wv CXn¬ hcp-∂-Xv. ]¶p-sh-
bv°p∂ \nIpXn a‰v hIp-∏ns‚XmsW-¶nepw Kma-]-©m-b-Øp-I-fpsS kzØv D]-tbm-Kn-°p-∂-Xp-sIm≠v
IqSn, e`n-°p∂ \nIp-Xn-I-fpsS Hcp hnlnXw Ah-bpsS £Xw \nI-Øm-\mbn ]¶p-sh-bv°p-I-bmWv
sNøp-∂-Xv. tamt´m¿ shln°nƒ hIp∏v \¬Ip∂ shln°nƒ SmIvkv tImº≥tk-j-\mWv ]¶v
shbv°p∂ \nIp-Xn. Gev]n-°p∂ \nIp-Xn-bpw ]¶v shbv°p∂ \nIp-XnbpamWv ]©m-b-Øp-Iƒ°v
P\-d¬ ]¿∏ v Km‚mbpw sabn‚-\≥kv Km‚mbpw k¿°m¿ A\p-h-Zn-°p-∂-Xv.
\nIp-Xn-Zm-b-Is‚ Ign-hn-\-\p-k-cn®v \nIpXn Npa-Øp-I, AXv Xmßm\mhmØ `mc-am-°m-Xn-cn-°m≥
i≤n-°p-I(-\n-IpXn XpI Xh-W-I-fmbn CuSm-°p-I), \nIp-Xn-Zm-b-I\v A\p-tbm-Py-amb ka-bØv \nIpXn
CuSm-°p-I, ]ncnhv ]c-am-h[n Npcp-°pI F∂o \mep s]mXp-X-Xz-߃ ASn-ÿm-\-am-°n-bm-hWw
\nIp-Xn-Iƒ \n¿Æ-bn-t°-≠Xpw CuSm-t°≠Xpw.
s]mXpsh ]d-™m¬ \nIp-Xn-Iƒ°v ss_tem (D-]-\n-b-aw) ]m m-t°-≠-Xn-√. F¶nepw \nIpXn
\nc°v/\nIp-Xn-XpI ]©m-bØv IΩn‰n \n›-bn-t°-≠XmWv. F∂m¬ ]c-ky-\n-Ip-Xn, hnt\m-Z-\n-
IpXn F∂nh Npa-Øp-∂-Xn\v D]-\n-b-a-߃ Bh-iy-am-Wv.
24.3. \nIp-Xn-\n¿Æ-bhpw CuSm-°epw \S-]-Sn-I-a-߃˛ s]mXp-hy-h-ÿ-Iƒ
Hmtcm \nIp-Xn-\n¿Æ-bhpw \nb-a-]-c-am-bn-cn-°-W-sa∂v C¥y≥ `c-W-L-S\ A\pimkn-°p∂ (A-
\p-tOZw 265) A¿≤-Pp-Uo-jy¬ kz`m-h-ap≈ \S-]-Sn-bmWv \nIp-Xn-\n¿Æ-bw. \ymbhpw \njv]-£-hp-
amb \ne-]m-SmWv \nIp-Xn-\n¿Æ-b-[n-Im-cn-bn¬ \n∂v D≠m-th-≠-Xv. \nIp-Xn-Zm-b\v \nIpXn Npa-Øp-
∂-Xn-s\-Xnsc ]d-bp-hm-\p-≈Xv tIƒ°m≥ A[n-Im-cn-Iƒ Xøm-dm-h-Ww. kzm`m-hnI \oXnbpsS XXzw
Bcw`w apX¬ Ah-km\w hsc ImØv kq£n-°-Ww.
1996se tIcf ]©m-bØv cmPv (\n-Ip-Xn-\n¿Æ-bhpw CuSm-°epw A∏o-epw) N´-ß-fn¬ ]Xn-]m-
Zn® ]Imcw Xmsg ]d-bp∂ \S-]Sn Ia-߃ ]men-®p-sIm-≠p-thWw \nIp-Xn-\n¿Æbw \S-Øm≥.
1. \nIpXn ]pXp-Xmbn Npa-Øp-∂-Xnt\m ]pXnb \nc°v sIm≠p-h-cp-∂-Xnt\m ]©m-bØv XmevIm-
enI Xocp-am\w ssIsIm-≈Ww.
2. At-£]m-`n-]m-b-߃ ka¿∏n-°m≥ 30 Znhkw ka-b-a-\p-h-Zn-®p-sIm≠v t\m´okv ]kn≤o-I-cn-
°-Ww.
(]X-]-c-kyw, eLp-te-J, D®-`m-jn-Wn, ]©m-bØv t\m´okv t_m¿Uv apX-em-b-h aptJ\ hym]-
I-amb ]N-c-Ww).
3. \n¿±n-jvS-kab ]cn-[n-°Iw e`n® Bt£]m`n-]m-b-߃ ]cn-K-Wn®v A¥n-a-Xo-cp-am\w ssIs°m-
≈Ww.
4. ]©m-bØv Xocp-am-\n® \nIpXnbpsS hnh-cw, Npa-Øp-hm≥ Dt±-in® \nc-°v, ]m]-eyØn¬ hcp∂
XobXn F∂nh skI-´dn s]mXp-t\m-´okv aptJ\ Adn-bn-°p∂ (t\m´okv t_m¿Uv, ]©m-
bØv Xocp-am-\n-°p∂ ÿe-߃)
5. A - nwKv AtXm-dn-´n-bmb skI-´dn A v-sa‚ v cPn-ÿ Xøm-dm-°-Ww. \n›n-X-Im-e-b-f-hn-
te°v BbXv s]mXp-P-\-߃°v ]cn-tim-[\°v e`y-am-sW∂v Adn-bn∏v \¬IWw.
6. hkvXp-\n-IpXn BZy-ambn Npa-Øp-tºmgpw ]pXp-°¬ ]q¿Øn-bm-°p-tºmgpw ]c-ky-s∏-Sp-Øp∂
s]mXp-t\m-´o-kn¬ 30 Znhkw s]mXp-P-\-߃°v ]cmXn \¬Ip-hm\pw ]pXnb sI´n-S-߃°v
\nIpXn Npa-Øp-tºmtgm \ne-hn-ep≈ \nIpXn h¿≤n-∏n-°p-tºmtgm 15 Znh-ksØ kabw \¬In
hy‡n-K-X-t\m-´okv \¬I-Ww)
\nIpXnIfpw \nIpXn \n¿Æ-bhpw1
126
24
7. e`n® At]-£-Ifpw ]cm-Xn-Ifpw skI-´dn Xo¿∏m-°Ww. Hmtcm ]cm-Xn-°m-c\pw tcJm-aqew
adp-]Sn \¬IWw.
8. Npa-Ønb \nIpXn Unam‚ v cPn-Ã-dn¬ tN¿Øv -_n√v/Unam‚ v t\m´okv \nIpXnZmb-I\v \¬In
\nIpXn CuSm-°Ww. \nIpXn AS-bv°p∂ GsXm-cmƒ°pw cioXn \¬tI-≠-Xm-Wv.
]ng: ]©m-b-Øn\v e`n-t°≠ GsX-¶nepw \nIp-Xntbm ^otkm BbXv
HSp-t°≠ \n›nX Xob-Xn°pw HSp-°mØ ]£w ]Xn-amkw 1% \nc-°n¬
]ng CuSm-t°-≠-XmWv. (tI-cf ]©m-bØv cmPv BIvSv hIp∏v 209 C.)
24.4. A∏oepw dnhn-j\pw
apI-fn¬ ]d™ N´-ß-fnse N´w 10 A\p-k-cn-®v, \nIpXn Npa-Øn-sIm-≠p≈ skI-´-dn-bpsS Xocp-
am\Øns\-Xnsc [\-Im-cy-Ãm‚nwKv IΩn-‰n°v apºmsI Unam‚ v t\m´okv ssI∏‰n 30 Znh-k-Øn-\Iw
A∏o¬ ka¿∏n-°m-hp-∂-Xm-Wv.
A∏o-ense Xocp-am\w kzoIm-cy-a-s√-¶n¬ \nIpXn Zmb-I\v Xt±-i-ÿm-]-\-߃°v th≠n-bp≈
ssS_yq-W¬ apºmsI dnhn-j≥ l¿Pn ka¿∏n-°m-hp-∂-Xm-Wv.
A∏otem dnhn-jt\m \¬Ip-∂-Xn\v apºmbn Npa-Ønb \nIpXn HSp-°n-bncn°Ww.
A∏o¬/dnhn-j≥ l¿Pn-bn¬ \nIpXn Ipdhv sNøp-∂-]£w A - vsa‚ v _p°n¬ CX-\p-k-cn®v
Xncp-ج hcp-Øp-Ibpw IqSp-X-embn CuSm-°nb \nIpXn Xncn®p \¬Ip-Ibpw thWw.
Ime-l-cWw \nIpXn CuSm-°p-∂-Xn-\mbn P]vXn, hyh-lm-cw, t]mkn-Iyq-
j≥ \S]Sn BZy-ambn Bcw- n-°m≥ \nb-am-\p-krXw tbmKy-amb XobXn
apX¬ 3 h¿jIme-b-f-hn¬ P]vXntbm hyh-lm-ctam t]mkn-Iyq-jt\m Bcw-
`n-°m-Ø-]£w BbXv Ime-l-c-W-s∏´v t]mIm-hp-∂-XmWv (tIcf ]©m-
bØv cmPv BIvSv ˛ hIp∏v 243).
C]-Imcw ]©m-b-Øn\v Int´-≠-Xmb GsX-¶nepw \nIp-Xntbm a‰v kwJytbm Ime-l-cWw
aqew ]ncns®Sp°m≥ Ign-bmsX h∂m¬, Bb-Xv GsX-¶nepw DtZym-Kÿs‚ hogv®aqe-am-sW-¶n¬
]©m-b-Øn\p≠mb \jvSw 12 iX-am\w ]eniklnXw Bb-Xn\v DØ-c-hm-Zn-Ifmb DtZym-K-ÿ-
cn¬ \n∂pw CuSm-t°-≠-Xm-Wv (tI-cf ]©m-bØv cmPv BIvSv hIp∏v 243 (3).
24.5. sXmgn¬ \nIpXn (tIcf ]©m-bØv cmPv BIvSv ˛ h-Ip∏v 204)1
Hcp A¿≤-h¿j-Øn¬ samØw 60 Znh-k-Øn¬ Ipd-bmsX CS-]mSv \S-Øp∂ Iº-\n-Ifpw ÿm]-
\-ßfpw ]©m-bØv ]tZ-iØv 60 Znh-k-Øn¬ Ipd-bmsX sXmgnentem Ie-bntem tPmen-bntem
G¿∏-´n-cn-°p-∂-hy-‡n-Ifpw F√m am¿K-ß-fnepw D≈ BsI hcp-am-\-Øn\v A\p-kr-X-ambn sXmgn¬
\¬Ip-hm≥ _m[y-ÿ-cm-Wv. 12,000 cq]tbm AXn¬ IqSp-Xtem A¿≤-hm¿jnI hcp-am-\-ap-≈-h¿
sXmgn¬ \nIpXn sImSp-°Ww (N´w 3).
1271 tIcf ]©m-bØv cmPv BIvSv hIp∏v 204, 1996 se tIcf ]©m-bØv cmPv (sXm-gn¬ \nIp-Xn) N´-߃
C¥y≥ `c-W-L-S\ A\p-t—Zw 276 (2) A\p-k-cn®v Hcp h¿j-Øn¬ ]c-am-h[n ]ncn-°m-hp∂
sXmgn¬ \nIpXn 2500 cq]-bm-Wv. AXm-bXv 1250 cq]-bm-Wv Hcp A¿≤-h¿j-Øn¬ Npa-Øm-hp∂ ]c-
am-h[n sXmgn¬ \nIpXn. ho´p-hm-S-I-_Ø HgnsI F√m am¿K-ß-fn-ep-ap-ff samØ hcp-am-\-Øn-t∑-
emWv \nIpXn \n¿Æ-bn-t°-≠-Xv. Hcp kmº-ØnI h¿jw e`n-°p-∂ t_mW v/s^Ãn-h¬ Ae-
h≥kv F∂nh t\¿]-IpXn hoXw c≠v A¿≤-h¿j-sØbpw hcp-am-\-ambn IW-°m-t°-≠-Xm-Wv.
(k¿°p-e¿ 35917/Un1/2000/Xkz-`h 27/7/2000)
sXmgn¬ \nIpXn Npa-Øp-∂-Xn\pw
CuSm-°p-∂-Xn\pap≈ \S-]-Sn-I-a-߃
1. ÿm]-\-ta-[m-hn-tbmSv sXmgn-em-fn-I-fpsS hnh-c-߃ Bh-iy-s∏Sp∂p.
2. \nIpXn \n›-bn®v _n¬ \¬Ip-∂p.
3. sXmgn-ep-S-a-tbmSv \nIpXn CuSm°n ]©m-b-Øn¬ AS-°p-∂-Xn\v Bh-
iy-s∏Sp∂p. CX-\p-k-cn®v F√m sabvam-k-Ønepw \h-wº¿ amkØnepw
Hm^o-kv ta-[m-hn-I-tfmSv Ah-cpsS ÿm]-\-Ønse Poh-\-°m-cpsS
sXmgn¬ \nIpXn \n›-bn®v CuSm°n Poh-\-°m-cpsS enÃv klnXw AS-
°m≥ Bh-iy-s∏-tS-≠-Xm-Wv. sk]vXw-_¿, s^_p-hcn amk-ß-fnse
_n√n-t\m-sSm∏w \nIpXn AS® cioXn ]I¿∏v D≈-S°w sNø-Ww. (Pn.-
H(-]n)271/2007/[\m XobXn 25/6/2000)
sXmgn¬ \nIp-Xn-bn¬ \n∂pw Hgn-hm-°n-bn- p≈ hn`m-K-߃
1. sk≥S¬ dnk¿∆v t]meokv (G(Rt) 1016/72/LA CU-1.6.72)
2. A‘¿ (GO(Rt) 2917/88/Xkz- h XobXn 1/2/88)
3. _[n-c¿, aqI¿, hnI-emw-K¿(40 iX-am-\tam AXn¬ IqSp-X-tem) (GO(Rt)17/88/Xkz- h XobXn 27/11/2000)
4. _oUn-sXm-gn-em-fn-Iƒ, Iip-h-≠n-sXm-gn-em-fn-Iƒ, HmSv, CjvSn-I, a¨]mX
\n¿Ωm-W-sXm-gn-em-fn-Iƒ (GO(Rt) 13/2001/Xkz- h XobXn 17/1/2001)
P\-]-Xn-\n-[n-I-fpsS tkh\w Hcp sXmgntem tPmentbm _nkn-\t m A√m-Ø-Xn-\m¬ saº¿am¿
ssI∏-‰p∂ HmW-td-dn-b-Øn\v sXmgn¬ \nIpXn Npa-Øm≥ ]mSn√ (GO No) 49046/L2/99/Xkz- h XobXn
21.7.2000).sI.-F-kv.-C.-_n, amth-en-tÃm¿ XpS-ßnb ÿm]-\-ß-fn¬ \n∂v sXmgn¬ \nIpXn CuSmt°≠-
XmWv. AXv t]mse _m¶ns‚ Htcm imJbpw ]tXyIw ]tXyIw sXmgn¬ \nIpXn HSp-t°-≠-
XmWv.
\nIpXnIfpw \nIpXn \n¿Æ-bhpw1
128
24
sXmgn¬ \nIpXnbpambn _‘-s∏ v kq£n-t°≠ tcJ-Iƒ
1. Hm^o-kp-I-fptSbpw ÿm]-\-ß-fptSbpw t]cv hnh-c-߃ AS-ßp∂ dPn-ÿ
2. hym]m-cn-I-fp-sSbpw Iº-\n-I-fp-sSbpw sXmgn¬ \nIpXn AS-°m≥ _m[y-
ÿ-cmb hy‡n-I-fp-sSbpw t]cv hnh-c-߃ AS-ßnb dPn-ÿ
3. \nIpXn Npa-Øm-hp∂ hy‡n-I-fp-sSbpw ÿm]-\-ß-fp-sSbpw t]cv hnh-c-
߃ AS-ßnb A - vsa‚ v dPn-ÿ.
4. Poh-\-°m-cn¬ \n∂v sXmgn¬ \nIpXn CuSm°n HSp-°p-tºmƒ Hm^o-kv
ta-[mhn \¬Ip∂ ]XnI
5. tS -Hm-h¿/dnt´¨ tÉvsa‚p-Iƒ.
24.6. hkvXp-\n-IpXn (tI-cf ]©m-bØv cmPv BIvSv ˛ hIp∏v 203)2
hkvXp-hII-fpsS hm¿jnI hmS-I-aqeyw IW-°m°n hkvXp-\n-IpXn \n¿Æ-bn-°p∂ coXn-bmWv
]m_-ey-Øn¬ D≠m-bn-cp-∂-Xv. hm¿jnI hmS-I-aqeyw hkvXp-\n-jvT-ambpw IWn-i-ambpw \n¿Æ-bn-
°m-hp∂ H∂-√. C°m-cWw sIm≠v Xs∂ hkvXp-\n-IpXn \n¿Æ-b-Øn¬ \nc-h[n A]m-XIƒ°p-
ff km[y-Xbpw \ne-\n¬°p-∂p. ASp-Ø-SpØv tN¿∂v InS-°p-∂- k-am-\-amb c≠v sI´n-S-߃°v
hyXy-kvX-ambn \nIpXn \n¿Æ-bn-°-s∏-Sp-∂- A-h-ÿ°pw CXv Imc-W-ambn.
H∂pw c≠pw kwÿm\ [\-ImcyIΩoj\p-Iƒ sI´n-S-ß-fpsS πn¥v Gcnb AYhm Xd-hn-kvXo¿Æw
ASnÿm\-am°n hkvXp-\n-IpXn \n¿Æbw \S-Ø-W-sa∂v \n¿t±-in®ncp-∂p. AXns‚ ASn-ÿm-\-
Øn¬ 1999 ¬ Xd-hn-kvXo¿Æw IW-°m°n \nIpXn Npa-Øp-∂-Xn\v \nbaw t`Z-KXn sNbvsX-¶nepw
AX-\p-k-cn-®p≈ N´-߃ A¥n-a-ambn ]pd-s∏-Sp-hn-°m≥ Xma-k-ap-≠m-b-Xn-\m¬ B coXn ]m_-ey-
Øn¬ h-∂n-√. 2009-˛¬ 203-˛mw hIp∏v ka-K-ambn t`Z-KXn sNøp-Ibpw 2011- ¬ tIcf ]©m-bØv cmPv
(hkvXp \nIp-Xnbpw tkh\ D]-\n-Ip-Xnbpw k¿Nm¿÷pw N´-߃) \ne-hn¬ hcn-Ibpw sNbvXp.
F∂m¬ CXv kw_-‘n®v s]mXp-P-\-ß-fn¬ \n∂v Db¿∂p-h∂ ]cm-Xn-Iƒ IW-°n-se-SpØv 1.4.2013
apX¬ ]m_-ey-Øn¬ Cu N´w t`Z-KXn sNøp-I-bp-≠m-bn. ]pXnb \nIp-Xn-Zm-b-I¿°v Cu N´w
14.01.2011 apXepw \ne-hn-ep≈ \nIp-Xn-Zm-b-I¿°v (hm¿jnI hmS-I-bpsS ASn-ÿm-\-Øn¬ \nIpXn
\¬Ip-∂-h¿°v) 1.4.2013 apXepw ]pXnb N´w _m[-I-am-Ip-∂-Xm-sW∂v k¿°m¿ 4.6.2013 se k.-
D.(Fw.-F-kv)210/2013/Xkz-`h ]Imcw kv]jvSo-I-cWw \¬In-bn-´p-≠v.
hnhn[ Xcw sI´n-S-߃°v k¿°m¿ \n›-bn® ]cn-[n-°p-≈n¬ \n∂v sIm≠v Hmtcm Kma-]-©m-
b-Øpw \n›-bn-°p∂ \nc-°psIm≠v Xd-hn-kvXo¿Æw KpWn®v ASn-ÿm\ \nIpXn IW-°m°p∂p.
AXn\ptijw sI´nSw ÿnXn sNøp∂ ÿew, D]-tbmK-Øns‚ Xcw, hgn kuI-cyw, ]g-°w, sI´n-
S-Øn¬ G¿s∏Sp-Øn-bn´p≈ kuI-cy-߃ F∂n-h-bpsS ASn-ÿm-\-Øn¬ h¿≤-\thm Ingnthm A\p-
h-Zn®v \nIpXn \n›-bn-°p-∂-XmWv ]pXnb coXn. \nIpXn \n¿Æ-b-Øn¬ Bfl-\n-jvT-Xbpw hnthN-
\m-[n-Imchpw C√m-XmIp-∂-tXmsS C∂p≈ A]m-I-X-Iƒ ]cn-l-cn-°-s∏-Sp-Ibpw \nIpXn \n¿Æbw
kpXm-cy-am-hp-Ibpw sNøpw. C≥^¿ta-j≥ tIcf anj≥ hnI-kn-∏n-s®-SpØ k©b Iºyq-´¿ Bπn-
t°-j≥ tkm^v‰v shb-dns‚ klm-b-tØm-sS-bmWv hkvXp \nIpXn \n¿Æbw \S-tØ-≠-Xv.
2 2011 se tIcf ]©m-bØv cmPv (hkvXp\nIp-Xnbpw tkh\ D]-\n-Ip-Xnbpw k¿®m¿÷pw) N´-ßfpw hkvXp-\n-IpXn
kw_-‘n®v Ine ]kn-≤o-I-cn® ssI]p-kvX-Ihpw hmbn-°p-I.129
24.6.1 CfhpIƒ
tIcf ]©m-bØv cmPv B-IvSnse
207˛mw hIp∏v ]Imcw Xmsg ]d-bp∂
sI´n-S-߃°v hkvXp-\n-Ip-Xn-bn¬
\n∂v Cfhv A\p-h-Zn-®n-´p-≠v.
1) Bcm-[-\°v D]-tbm-Kn-°p∂ sI´n-
S-߃,- a-X-]-T-\-im-e-Iƒ
2) tcmKn-Iƒ°v kuP\y NnIn’ e`y-
am-Ip∂ BXp-cm-e-b-߃
3) AK-Xn-Iƒ°v A\m-Y¿°pw A`bw
\¬Ip∂ sI´n-S-߃.
4) k¿°m¿ AwKo-Im-c-ap≈ hnZym- ym-
k-ÿm-]-\-ß-fpsS DS-a-ÿ-X-bn-
ep≈ lb¿sk-°-≠dn Xew hsc-bp≈ hnZym-`ymk Bh-iy-߃°v amXw D]-tbm-Kn-°p∂
sI´n-S-ßfpw hnZym¿∞n-Iƒ Xma-kn-°p∂ tlmì sI´n-S-ßfpw
5) 30 N.-ao-‰¿ hsc-bp≈ hmk-Kr-l-߃ (_n.-]n.-F¬. hn`m-K-߃°p amXw)
6) ]©m-b-tØm- k¿°mtcm hnhn[ ]≤-Xn-Iƒ ]Imcw \n¿Ωn® hoSp-Iƒ
7) ]©m-b-Øp-hI sI´n-S-߃
8) ]pcm-X\ kvamc-I-߃
9) ivaim-\-߃
10) s]mXp-P-\-߃°v ]tbm-P-\-ap≈ hmb-\-im-e-Iƒ, Ifn-ÿ-e-߃
CXn\v ]pdsa 207 (2)˛mw h-Ip∏v ]Imcw Xmsg ]d-bp∂ sI´n-S-ßsf hkvXp-\n-Ip-Xn-bn¬ \n∂pw
k¿°m¿ Hgn-hm-°n-bn-´p-≠v.
1) hnap-‡-`St\m Ah-cpsS hn[-h-Itfm Xma-kØn\v D]-tbm-Kn-°p∂ sI´nSw
2) hnap-‡-`-Ss‚ `mcy-bpsS t]cn-ep≈ `h\w
3) bp≤-Ønepw A]-I-S-Ønepw ac-W-a-S™ ssk\n-I-cpsS amXm-]n-Xm-°-fpsS kz¥w Xma-k-Øn\v
D]-tbm-Kn-°p∂ sI´n-S-߃
tIµ k¿°m¿ sI´n-S-߃°v hkvXp-\n-IpXn Npa-Øm≥ ]mSn-√. F∂m¬ ]©m-b-Øn¬ \n∂pw
\¬Ip∂ tkh-\-߃ (-ip-Nn-Xz-]-cn-]m-e-\w, Pe-hn-X-c-Ww, sXcphv hnf-°p-Iƒ apX-em-b-h) ]cn-K-
Wn®v tkh\ Nm¿÷v CuSm-°m-hp-∂-XmWv.
C¥y≥ ]kn-U-‚ns‚ t]cn-ep≈ _n.-F-kv.-F≥.-F¬. sI´n-S-ßsf `c-W-L-S-\-bpsS A\-t—Zw
285(1) ]Imcw hkvXp-\n-Ip-Xn-bn¬ \n∂v Hgn-hm-t°-≠-Xm-Wv. F∂m¬ C¥y≥ ]kn-U‚ns‚ t]cn-
e√mØ _n.-F-kv.-F≥.-F¬. sI´n-S-߃°pw Sh-dn\pw hkvXp-\n-IpXn Npa-tØ-≠-Xm-Wv.
\nIpXnIfpw \nIpXn \n¿Æ-bhpw1
130
24
24.7. KŸ-im-em-h-cn (-sse-_dn sk v)
hkvXp-\n-Ip-Xn-bpsS 5% XpI sse_dn sk v C\-Øn¬ ]ncn-t°-≠Xpw C]-Imcw ]ncn-°p∂
XpI c≠v KUp-°-fmbn (G-]n¬ 30 \pw \hw-_¿ 30 \Iw ) sse_dn Iu¨kn-en\v AS-°p-Ibpw
thWw. CXn¬ hogvN hcp-Øn-bm¬ skI-´-dn-bn¬ \n∂v ]ng CuSm-°p-∂-Xm-Wv.
hkvXp \nIpXn c≠v A¿≤-hm¿jnI KUp-°-fmbn Unam‚ v sNtø-≠Xpw c≠v A¿≤-hm¿jnI
KUp-°fpw ]q¿Æ cq]-bn-te°v Iao-I-cn®v CuSm-t°-≠-Xp-am-Wv.
(Pn.H (Fw.-F-kv) 132/2012/Xkz-`h XobXn 16/5/2012)
24.8. tkh\ D]-\n-Ip-Xnbpw k¿®m¿÷p-Ifpw
GsXmcp sI´n-S-Øn-t‚bpw DS-a-ÿ-\n¬ \n∂v, ]kvXpX sI´nSw ÿnXn-sN-øp∂ `qan-bntem
AXns‚ kao] ]tZ-itØm ip-Nn-Xz-]-cn-]m-e-\w, Pe-hn-X-c-Ww, sXcphv hnf-°v IØn-°¬, sUbn-
t\Pv, kvImh-©nwKv F∂o tkh-\-߃°v Kma-]-©m-bØv \n›-bn-°p∂ \nc-°n¬ tkh-\\n-IpXn
Npa-Øm-hp-∂-Xm-Wv.
GsX-¶nepw ]≤-Xnt°m πm\nt\m sNe-h-gn® Akm-[m-cW sNehv \nI-Øm≥ hkvXp \nIp-Xn-
ta¬ 5% k¿®m¿÷v Npa-Øm-hp-∂-Xm-Wv. ]©m-bØv ]tZ-iØv `mKn-I-amtbm apgp-h-\mtbm Hcp
\n¿±n-jvS-Im-e-tØ°v k¿Nm¿÷v CuSm-°mw. F∂m¬ Htc kabw c≠n¬ IqSp-X¬ k¿®m¿÷v
]mSn-√. (tI-cf ]©m-bØv cmPv BIvSv hIp∏v 208).
hkvXp \nIpXn Npa-Ø-ep-ambn _‘-s∏ v kq£n-t°≠ dPn-ÃdpIƒ
1) A - vsa‚ v dPn-ÿ
2) Unam‚ v dPn-ÿ
3) IpSn-»nI dPn-ÿ
4) A∏o¬ /dnhn-j≥ dPn-ÿ
5) FgpXn X≈¬ dPn-ÿ
24.9. ]cky \nIpXn (tI-cf ]©m-bØv cmPv BIvSv ˛ hIp∏v 209)
Hcp Kma-]-©m-bØv ]tZ-isØ GsX-¶nepw `qan-bntem sI´n-S-Øntem Nph-cntem ]c-ky-∏-e-I-
bn-t∑tem FSp-∏n-t∑tem As√-¶n¬ AXns‚ apI-fntem GsX-¶nepw ]ckyw IpØs\ \n¿Øp-I-
tbm, ]Z¿in-∏n-°p-I-tbm, Dd-∏n®p-h-bv°p-I-tbm, Aß-s\-bp≈ ]tZ-isØ GsX-¶nepw k¿°m¿
hI ÿetØm kzImcy ÿetØm s]mXp-P-\-߃°v ImW-Ø-°-hn[w GsX-¶nepw ]ckyw GsX-
¶nepw hn[-Øn¬ ]Z¿in-∏n-°p-Itbm sNøp∂ GsXm-cmfpw Aßs\ ]Z¿in-∏n-°p∂ GsXmcp
]c-ky-Øn\pw k¿°m-cns‚ AwKo-Im-c-tØm-Sp-IqSn ]©m-bØv ]tabw aqew \n›-bn-°p∂ \nc-°p-
I-fnepw hn[-Ønepw ]c-ky-\n-IpXn sImSp-t°-≠-Xm-Wv.
24.10. ]Z¿i\ \nIpXn (]-©m-bØv cmPv BIvSv ˛ hIp∏v 200(4)
Kma-]-©m-bØv ]tZ-i-Øn-\p-≈n¬ \S-Øp∂ F√m ]Z¿i-\-ß-fn-t∑epw k¿°m¿ CXn-te-°mbn
\n¿Æ-bn-®n-´p≈ \nc-°p-I-fn¬ ]Z¿i\ \nIpXn Npa-tØ-≠-Xm-Wv. ]Ww \¬Ip-∂-Xn-t∑¬ Bfp-
131
Iƒ-°v ]th-i\w \¬Ip∂ GsX-¶nepw hnt\m-Zw, ]Z¿i-\w, A`ym-k-]-I-S-\w, t\cw-t]m-°v,
Ifn, ImbnI hnt\m-Zw, Hm´-∏-¥bw F∂nh ]Z¿i\w F∂ ]tbm-KØn¬ Dƒs∏-Sp-∂-Xm-Wv.
\nIpXn Npa-Øp∂Xn\p≈ \S-]-Sn-I-aw, ]Z-¿i\w \S-Øn-∏n-\p≈ \S-]-Sn-Iaw, \nIpXn \nc°v
apX-em-bh 1995 se tIcf ]©m-bØv cmPv (]-Z¿i\ \nIpXn Npa-Øepw CuSm-°-epw) N´-ß-fn¬
hni-Zo-I-cn® ]Im-c-am-bn-cn-°p-∂-Xm-Wv. kn\nam ]Z¿i-\-ßsf ]Z¿i\ \nIp-Xn-bn¬ \n∂v Hgn-
hm-°n-bn-´p-≠v.
24.11. `q]-cn-h¿Ø\ D]-\n-IpXn (tI-cf ]©m-bØv cmPv BIvSv ˛ hIp∏v 200(3-F)
Kma-]-©mb-Øn\v Hcp `qD-S-a-bn¬ \n∂pw Abmƒ ssIhiw h®n-cn-°p∂ tXm´-tam, sI´nSw
\n¬°p∂ ÿetam Bbn am‰-s∏´ s\¬∏m-S-tam, NXp∏v ]tZ-i-tam, Ipf-tam, \o¿a-dn-]-tZ-
itam kw_-‘n®v \n¿Æ-bn-°-s∏´ \nc-°nepw coXn-bnepw `q]-cn-h¿Ø\ D]-\n-IpXn Npa-Øm-
hp-∂-Xm-Wv.
\nIpXnIfpw \nIpXn \n¿Æ-bhpw1
132
24
\nIpXn IpSn-»nI CuSm-°¬ \S-]-Sn-I-a-߃
25
25.1. \nIpXn IpSn-»nI
25.2. Unam‚ v t\m´okv \¬I¬
25.3. P]vXn \S-]Sn
25.4. t]mkn-Iyq-j≥
25.5. Ip‰w cmPn-bm-°¬
25.6. dh\yq hIp∏v apJm-¥ncw
25.7. knhn¬ hyh-lmcw
25.8. hkq-em-°m≥ km[n-°mØ XpI-Iƒ FgpXn X≈¬
25.9. Ingnhv \¬I¬
25.10. t\m´okv \¬tI≠ coXnbpw
hn⁄m-]-\tam t\m´otkm ]c-ky-s∏-Sp-tØ≠ coXnbpw
25.11. t\m´o-kp-Iƒ ]c-ky-s∏-Sp-ج
25.1. \nIpXn IpSn-»nI
\nIpXn bYm-k-abw AS-bv°m-Xn-cp-∂m¬ AS-t°≠ \nIpXn IpSn-»n-I-bmbn cq]m-¥-c-s∏-Sp-∂p.
]©m-b-Øn¬ AS-t°≠ \nIp-Xn-Iƒ IpSn-»n-I-bm-Ip∂ Xob-Xn°v kmº-ØnI h¿j-hp-ambn _‘-
an-√. Unam‚ v t\m´o-kn¬ \nIpXn AS-bv°p-hm≥ Bhiys∏´n-´p≈ Xob-Xn°v XpI AS-®n-s√-¶n¬
\nIpXn XpI IpS-»n-I-bmbn amdpw. Cßs\ IpSn-»n-I-bm-Ip∂ XpI CuSm-°p-∂-Xn-\p≈ \S-]-Sn-I-a-
ß-ƒ NphsS sImSp-°p-∂p.
25.2. Unam‚ v t\m´okv \¬I¬
\nIpXn AS-°m≥ hogv® hcp-Ønb Bƒs°-Xnsc ]©m-bØv cmPv \nbaØnse hIp∏v 210 A\p-
k-cn®v \S-]Sn FSp-°p-∂-Xn\v apºmbn Hcp Unam‚ v t\m´okv \¬tI-≠-Xp-≠v. Imew, \nIp-Xn-hn-h-
c-Ww, ]ng-∏-en-i-bpsS hnhcw, \nIpXn IpSn-»nI Xob-Xn, A\-¥-c-\-S-]-Sn-Iƒ F∂nh t\m´o-kn¬
hy‡-am-°n-bn-cn-°-Ww (N´w 14, \nIp-Xn-\n¿Æ-bn-°epw CuSm-°epw A∏oepw N´-߃).
25.3. P]vXn \S-]Sn
Unam‚ v t\m´okn¬ ImWn-®n-´p≈ ka-b-]-cn[n Ign-™m¬ P]vXn \S-]-Sn-bn-eqsS XpI CuSm-°m-
hp-∂-Xm-Wv. CXn-\mbn IpSn-»n-I-°m-cs‚ PwK-a--hkvXp-°ƒ P]vXn sNøm≥ \n›nX md-Øn¬ skI-
133
´dn hmd≠v ]pd-s∏-Sp-hnt°≠Xpw hmd-≠v \-S-Øp-h≥ Hcp DtZym-K-ÿs\ Npa-Xes∏Sp-tØ-≠-Xp-am-
Wv. P]vXn \S-Øp∂ DtZym-K-ÿ≥ Xmsg ]d-bp∂ \n_-‘-\-Iƒ ]men-®n-cn-°-Ww.
1) ]©m-bØv AXn¿Øn-bn-ep≈ PwK-a-h-kvXp-°ƒ amXta P]vXn-sN-ømhq
2) P]vXn-°mbn kqtcym-Z-b-Øn\pw kqcym-kvX-a-\-Øn\panS°v amXta sI´n-S-ßfn¬ ]th-in-°mhq.
3) sI´n-S-Øn¬ ]th-in-°p-∂-Xn\v apºv Xs‚ A[n-Im-chpw Dt±-ihpw hy‡-am-°p-Ibpw A\p-aXn
Bh-iy-s∏-Sp-Ibpw thWw.
4) ]th-i\w Bh-iy-ambn h∂m¬ sI´n-Sw Xpd-°mt\m Xpd-∏n-°mt\m A[n-Im-c-ap-≠m-bn-cn°pw
5) kvXoIƒ°v amdn \n¬°m≥ aq∂v aWn-°q¿ kabw A\p-h-Zn-°-Ww.
6) P]vXn sNøp-∂-Xn\v apºv XpI \¬Ip-hm≥ Bh-iy-s∏-Sp-Ibpw AXv ]Imcw XpI AS-°m≥ Xøm-
dm-bm¬ P]vXn Dt]-£n-t°-≠-Xp-am-Wv.
7) 1908 se knhn¬ \S-]Sn kwlnX hIp∏v 60 ]Imcw Hgn-hm-°nb PwKahkvXp P]vXn sNøm≥
]mSn-√. IpSn-»n-I-Im-c≥ HSp-°m≥ _m≤y-ÿamb XpI°v Ign-bp-∂X Xpey-amb hne hcp∂
km[-\-߃ amXta P]vXn sNøm-hq. P]vXn sNbvX hkvXp-°-fpsS hnhcw tcJ-s∏-SpØn 2
km£n-I-fpsS km∂n-≤y-Øn¬ al- ¿ Xøm-dm-°n A-Xns‚ ]I¿∏pw \n›nX t^md-Øn-ep≈
t\m´okpw \¬tI-≠-Xm-Wv. t\m´o-kn¬ ]d-bp∂ Xob-Xn-°Iw XpI AS-°m-Ø-]£w ]nSn-s®-
SpØ hkvXp°ƒ ]c-ky-ambn teew sNbvXv XpI CuSm-°p-Ibpw an®w h√-Xp-ap-s≠-¶n¬ XncnsI
sImSp-t°-≠-Xp-am-Wv.
25.4. t]mkn-Iyq-j≥
P]vXn \S]Sn A]m-tbm-Kn-I-am-sW-¶n¬ skI-´-dn°v hogv®-°msc H∂mw ¢m v PpUojy¬ aPn-
kvtS‰v tImSXn apºmsI t]mkn-Iyq´v sNøm-hp-∂-Xm-Wv.
25.5. Ip‰w cmPn-bm-°¬
t]mkn-Iyq´v sNbvX-ti-jw- Ip-‰-Øn\v ASn-ÿm-\-amb IpSn-»nI Xo¿Øv Ip‰w cmPn-bm°m≥ At]-
£n-°p∂ ]£w ]kn-U-‚ns‚ A\p-a-Xn-tbmsS Ip‰w cmPn-bm-°mhp-∂Xpw, CuSm-t°-≠- Xp-IbpsS
AºXv iX-am\Øn¬ Ipd-bmØ XpI ]ng-bmbn CuSm-t°≠XpamWv
25.6. dh\yq hIp∏v apJm-¥ncw
]©m-b-Øn\v e`n-°m-\p≈ XpI `q\n-IpXn IpSn-»nI F∂ t]mse dh-\yp-dn-°-hdn CuSm°n
Xcm≥ dh-\yq-h-Ip-∏n-t\mSv At]-£n-°m-hp∂-Xm-Wv. IpSn-»n-I-°m-c≥ kwÿm\w hn´p-t]m-Ip-Itbm
I≠p-]n-Sn-°m≥ _mly-a-√msX hcn-Ibpw sNbvXmepw C]-Imcw dh\yq dn°-hdn \S-]Sn kzoI-cn-
°mw.
25.7. knhn¬ hyh-lmcw
knhn¬ \S-]Sn kwlnX ]Imcw \nIpXn CuSm-°p-∂-Xn\v knhn¬ tImS-Xn-bn¬ ]©m-b-Øn\v
A\ymbw t_m[n-∏n-°m-hp-∂-XpamWv. (N´w 16, \nIp-Xn-\n¿Æ-bhpw CuSm-°epw A∏oepw N´-߃).
• Ime-lc-W-tZmjw : Ime-lc-W-tZmjw kw`hn®m¬ \nIpXn IpSn-»nI CuSm-°m≥ Ign-bm-sX-
hcpw. BsI-bm¬ \nIpXn IpSn-»n-I-bmbm¬ DSs\ Xs∂ CuSm-°¬ \S-]Sn kzoI-cn-t°-≠-
Xp≠v.
1
134
25 \nIpXn IpSn-»nI CuSm-°¬
\S-]-Sn-I-a-߃
• IpSn-»nI Unam≠v cPn-ÿ: G]n¬ H∂n\v Ah-ti-jn® _m≤yX Xn´-s∏-SpØn IpSn-»nI
Unam≠v cPn-ÿ Xøm-dm-t°-≠-Xm-Wv.
• \nIpXn IpSn-»nI CuSm-°¬ \S-]-Snbpw A¿≤ PqUo-jy¬ kz`m-h-ap-≈-Xm-Wv. BI-bm¬ kzm`m-
hnI \oXn Dd-∏m-°n-s°m-≠p≈Xpamb \S-]-Sn-I-fm-bn-cn-°Ww Htcm L´-Ønepw kzoI-cn-t°-
≠Xv.
25.8. hkq-em-°m≥ km[n-°mØ XpI-Iƒ FgpXn X≈¬
]©m-b-Øp-Iƒ°v e`n-t°-≠ hnhn[ \nIp-Xn-Ifpw ^okp-Ifpw ]ncn-s®-Sp-°p-∂-Xn\v F√m \S-]-
Sn-I-a-ßfpw ]q¿Øn-bm-°n-bn´pw ]ncn-s®-Sp-°p-∂-Xn\v km[n-°msX h∂m¬ Ah Fgp-Xn-X-≈m-hp-∂-
Xm-Wv. Cßs\ Fgp-Xn-Ø-≈p-∂-Xn\v skI-´-dn-am¿ Hmtcm 6 amkØ-nepw e`n-°m≥ km[y-X-bn-
√mØ _m≤y-X-I-fpsS enÃpw dnt∏m¿´pw Xøm-dm°n [\-Im-cy-Ãm‚nw-Kv I-Ωn-‰n-bpsS ]cn-K-W-\°v
ka¿∏n-t°-≠-Xm-Wv.
Ãm‚nwKv IΩn‰n Ch ]cn-tim-[n®v c-W-k-an-Xn°v ip]m¿i sNøp-Ibpw, c-W-k-an-Xn°v enÃnse
Hmtcm tIkn\pw ]c-am-h[n 1000 I hsc FgpXnX≈m-hp-∂XpamWv. CXn¬ IqSp-X¬ hcp∂ _m≤y-
X-Iƒ -F-gp-Xn-X-≈p-∂-Xn\v tem°¬ ^≠v HmUn‰v Ub-d-IvS-dp-sSbpw k¿°m-cn-s‚bpw A\p-aXn
Bh-iy-am-Wv. [1998 se tI.-].cm (h-kq-em-°m≥ km[n-°mØ XpI-Iƒ FgpXn X≈¬) N´-߃]
25.9. Ingnhv \¬I¬
]©m-b-Øp-Iƒ°v Ah-bpsS am¿°-‰p -Iƒ, _kvÃm‚p-Iƒ, h≠n-t∏-´ -Iƒ XpS-ßnb
s]mXpÿeßfn¬ \n∂p≈ hcp-am-\-߃ Hcp \n›nX Ime-tØ°v ]ncn-s®Sp°p-∂-Xn\v IpØ-I-
]m-´-Ønt\m hmS-It°m \¬Im-hp-∂-Xm-Wv. Cßs\ \¬In-bn-´p≈ Ah-Im-i-߃ hgn kwJy ]ncn-
s®Sp°p-∂-Xn\v kmwI-an-I-tcmKw s]m´n-∏p-d-s∏- Xv aqe-tam, el-f, ]Ir-Xn-t£m`w F∂n-ß-s\-bp≈
A]-Xo-£n-Xhpw a\p-jy-\n-b-¥-W-߃°Xo-X-hp-amb Imc-W-ß-fmtem XS w t\cn-´m¬ Icm-dp-
°m¿°pw ]m´-°m¿°pw Icm¿ Imem-h[nbn¬ XS w kw`-hn® Znh-k-ßfpsS B\p-]m-Xn-I-ambn
Ingnhv A\p-h-Zn-°m-hp-∂-Xm-Wv.
Cßs\ Ingnhv A\p-h-Zn-°m≥ 10,000 I apI-fn¬ hcp∂ kwK-Xn-I-fn¬ k¿°m-cns‚ ap≥Iq-´n-bp≈
AwKo-Imcw hmßn-®n-cn-t°-≠-Xm-Wv.
[1998 se tIcf ]. cm (I-cm-dp-Im¿°pw ]m´-Im¿°pw Ingnhv A\p-h-Zn-°¬ ) N´-߃]
25.10. t\m´okv \¬tI≠ coXnbpw hn⁄m-]-\tam t\m´otkm ]c-ky-s∏-Sp-tØ≠
coXnbpw
i) t\m´okpIƒ \¬I¬
]©m-b-Øp-Iƒ°v Ah-bpsS \nIp-Xn-Ifpw ^okp-Ifpw Npa-ج CuSm-°¬ F∂n-h°pw \nb-a-
ew-L-\-߃ `c-W-]-c-amb Bh-iy-߃ F∂n-h°pw hy‡nt°m ÿm]-\-߃t°m t\m´o-kp-Iƒ
\¬tI-≠-Xp-≠v. Xmsg ]d-bp∂ coXn-bn-emWv Cß-s\-bp≈ Bh-iy-߃°v t\m´o-kp-Iƒ \¬tI-
≠Xv. (1996 se tI.-].cm (t\m-´o-kp-Iƒ \¬tI≠ coXn) N´-߃).
• t\cn´v \¬Ip-Itbm Ab-°p-Itbm sNøpI
• Bsf I≠p-]n-Sn-°m≥ Ign-bmØ kwK-Xn-bn¬
Abm-fpsS Adn-b-s∏-Sp∂ Ah-km-\sØ XmakÿetØm tPmen ÿetØm CSpI As√-¶n¬
IpSpw-_-Ønse apXn¿∂ AwK-tØmtbm tPmen-°m-c-t\tbm Gev]n-°p-I.
135
• ÿm]-\-ß-fn¬ ]th-i\w \ntj-[n-®n-´p≈ kwK-Xn-I-fn¬ AXns‚ tae-[n-Im-cn-tbtbm A[n-
Im-c-s∏-Sp-Ønb Bsftbm Gev]n-°pI
• Hcp am¿K-Ønepw t\m´okv \¬I¬ Ign-bmØ kwK-Xn-I-fn¬ Xma-k-ÿ-etØm tPmen-ÿ-etØm
]Xn-®p-\-S-ØpI
• Iq v DS-a-ÿ-cp-sSbpw Iq v ssIh-i-°m-cp-sSbpw ImcyØn¬ GsX-¶nepw Hcmƒ°v t\m´okv \¬In-
bm¬ aXn-bmhpw
• t\m´okv \nc-kn-°-s∏´ kwK-Xn-I-fn¬ t\m´okv \S-Ønb Xob-Xn, Xob-Xn-bmbn IW-°m-°-Ww.
• t\m´okv ka-b-]-cn[n ]tXyIw \n›-bn®n´n-√mØ kwK-Xn-I-fn¬ t\m´okv \¬Ip-Itbm Ab-
®p-sIm-Sp-°pItbm sNbvX XobXn apX¬ IW-°m-°-Ww.
25.11. t\m´o-kp-Iƒ ]c-ky-s∏-Sp-ج
]©m-b-Øp-Iƒ s]mXp-P-\-ß-fpsS Adn-hn-te-°mbn ]ckyw sNøp∂ t\m´o-kp-Iƒ ]c-ky-s∏-Sp-
tØ-≠Xv 1996 se tI.-].-cm. (hn-⁄m-]-\tam t\m´otkm ]c-ky-s∏-Sp-tØ≠ coXn) N´-߃ A\p-k-
cn-®m-Wv. ss_tem kw_-‘n® t\m´o-kp-Iƒ, \nIp-Xn-IfpsSbpw ^okp-I-fp-sSbpw ]c-ky-߃ XpS-
ßn-bh F√mw CXn¬s∏-Sp-∂p.
t\m´okv ]c-ky-s∏-Sp-tØ≠ coXn Xmsg tN¿°p-∂p.
• Hdn-P-n\¬ t\m´okv ^b-en¬ kq£n-°pI
• ]I¿∏v Kma-]-©m-bØv t\m´okv t_m¿Unepw hnt√Pv Hm^o-kp-I-fn-epw ]c-ky-s∏-Sp-Øp-I.
• A®-Sn®v hnX-cWw sNøp-I, D®-`m-jWn D]-tbm-Kn-°p-I.
\nIpXn IpSn-»nI CuSm-°¬
\S-]-Sn-I-a-߃1
136
25
]≤Xn Bkq-XWw
26
26.1. ]≤Xn Bkq-XW am¿§-tcJ
26.2. s]mXp-k-ao-]-\hpw ap≥K-W-\-Ifpw
26.3. hn`-h-tkm-X- p-Iƒ
26.4. \n¿_‘ hI-bn-cp-Ø-ep-Iƒ
26.5. hI-bn-cp-ج ˛ a‰v \n_-‘-\-Iƒ
26.6. k_vknUn/[\-k-lmbw.
26.7. ]≤Xn Bkq-XW \S]SnIa-߃.
26.7.1. πm≥ tImHm¿Un-t\-‰sd \n›-bn-°¬
26.7.2. h¿°nwKv Kq∏p-I-fpsS cq]o-I-cWw
26.7.3 Ahÿm hni-I-e\w
26.7.4. Ãm‰kv dnt∏m¿´v
26.7.5. IcSv t]mPIvSv \n¿t±-i-߃
26.7.6. _m¶p-I-fp-am-bp≈ N¿®
26.7.7. tÃIv tlmƒU¿am-cpam-bp≈ N¿®-Iƒ
26.7.8. IcSv s]mPIvSv \n¿t±-i-߃ N¿® sNøp-∂-Xn-\p≈ Kma-k`mtbmK-߃
26.7.9. Kma-k`bv°p kam-\-amb tbmK-߃ (tªm°v˛Pn√m ]©mbØpIƒ°v)
26.7.10. IcSv ]≤Xn Xøm-dm-°¬
26.7.11. hnI-k\ skan-\m¿
26.7.12. ]≤Xn AS-¶epw hI-bn-cp-Ø-ep-Ifpw Xocp-am-\n-°¬
26.7.13. t]mP-Œp-Iƒ Xøm-dm-°¬
26.7.14. t]mPIvSv ]cn-tim-[-\bpw taep-tZym-K-ÿ-\n¬ \n∂p≈ A\p-a-Xnbpw
26.7.15. ]≤Xn°v A¥na cq]w \¬I¬, `cWkanXn AwKoImcw
26.7.16. ]≤Xn°v `c-W-k-anXn AwKo-Imcw
26.7.17. ]≤Xn AwKo-Im-c-Øn\mbn ]≤Xn Pn√m Bkq-XW kan-Xn°v ka¿∏n-°¬
26.7.18. Pn√m Bkq-XW kanXn AwKo-Imcw
26.7.19. AwKo-Imcw e`n-°mØ t]mP-Œp-Iƒ F¥v sNøpw?
26.7.20. t]mP-Œp-Iƒ \S-∏n-em-°¬
26.7.21. t]mPIvSv t`Z-K-Xn-Iƒ
26.8. ]tXyI ]≤XnIƒ
137
\nb-Xhpw \oXn-]q¿∆-I-hp-amb ]In-b-bn-eqsS ]≤Xn Xøm-dm-°p-tºmƒ amXta P\-]-¶m-fnØw
Dd-∏m-°m\pw AXp-hgn kpXm-cy-Xbpw Imcy-£-a-Xbpw ssIh-cn-°m\pw Ignbq.
Xt±-i -cWÿm]-\-Øn-se GXm\pw P\-]-Xn-\n-[n-Ifpw DtZym-K-ÿcpw tN¿∂v ]≤-Xnbpw t]mP-
IvSp-Ifpw Xocp-am-\n-®m¬ AXv hntI-µo-Ir-Xm-kq-X-W-am-IpIbn-√. ]≤Xn Imcy-£-a-am-I-W-sa-¶n¬
P\-ß-fp-sSbpw hnZvKv[-cp-sSbpw F√mw ]¶m-fnØw thWw. CXv Dd-∏m-°p-∂-Xn\v \nbXhpw \oXn-
]q¿∆-I-hp-amb Hcp ]Inb \n›-bn-®n-´p-≠v. Cu ]InbbmIs´ hntI-µo-Ir-Xm-kq-X-W-Øns‚
XXzßsf ASn-ÿm-\-am-°n-bp-≈-Xm-Wv. \nb-Xhpw \oXn-]q¿∆-I-hp-amb ]Inb F∂m¬ \n›n-X-
amb \S-]-Sn-I-a-߃ ]men°pI F∂m-W¿∞w. \S-]-Sn-I-a-߃ ewLn-°p-∂Xpw NS-ßp-I-fmbn am‰p-
∂Xpw A[n-Im-c-hn-tI-µo-IcW-Øns‚ A¥:kØ°v FXn-cm-Wv.
26.1. ]≤Xn Bkq-XW am¿§-tcJ
Xt±-i- -cW ÿm]-\-ß-fpsS ]¥≠mw ]©-h-’c ]≤Xn Bkq-X-W-Øn-\p≈ am¿§-tcJ 18.8.2012
se Pn.-H.(-Fw.-F-kv) \º¿ 225/12/Xkz-`h \º¿ DØ-chv ]Imcw ]pd-s∏-Sp-hn-®n-´p-≠v. ]kvXpX
am¿§tcJ ]men-®p-sIm-≠m-bn-cn-°Ww ]≤Xn Xøm-dm-t°-≠-Xv.
26.2. s]mXp-k-ao-]-\hpw ap≥K-W-\-Ifpw
]¶m-fnØ Bkq-X-W-Øn-eqsS ka-K-hn-I-k-\-amWv s]mXp kao-]-\w. hm¿Uv/Unhn-j≥ ASn-
ÿm-\-Øn¬ ≠v hoXw hbv°p-∂Xv hn`-h-hn-\n-tbm-K-Øns‚ e-]m-]vXnsb kmc-ambn _m[n°pw.
ap≥K-W-\-Iƒ : Dev]m-Z-\-ta-J-e-bpsS ÿmbn-bmb hf¿®, ]cn-ÿnXn kwc-£-Ww, am\h hnI-k-
\w, PohnX KpW-\n-e-hmcw Db¿Ø¬, tkh\KpW-ta∑ h¿≤-\-hv, kmaq-ly-\-o-Xn, BkvXn-I-fpsS
kwc-£-Ww.
26.3. hn -h-tkm-X- p-Iƒ
]Ww/^≠v amX-a√ hn`h-tkm-X- v, a\p-jy-hn- -hhpw ]IrXn hn -h-ß-fpw A\p-tbm-Py-amb coXn-
bn¬ D]-tbm-K-s∏-Sp-Øm≥ ian-°-Ww.
]≤-Xn-bn¬ hI-bn-cp-Øm≥ Ign-bp∂ ^≠p-Iƒ : hnI-k\ ^≠v (tem-I-_m¶v klmbw Dƒs∏-
sS), sabn‚-\≥kv ^≠v, tIµ-˛-kw-ÿm-\m-hn-jvIrX ]≤-Xn-I-fpsS ^≠v, hmbv]-Iƒ, a‰v Xt±-i-`-
cW ÿm]-\-ß-fn¬ \n∂p≈ hnln-Xw, KpW-t`m‡r hnln-Xw, k∂-≤-tk-h-\w, kw`m-h-\, Fw.-
F¬.-F. ^≠v, Fw.-]n. ^≠v apX-em-bh ][m\ ^≠v tkmX- p-I-fm-Wv.
26.4. \n¿_‘ hI-bn-cp-Ø-ep-Iƒ
Xmsg ]d-bp-∂-h¿°v hnI-k\ ^≠n¬ \n∂v Bh-iy-amb XpI \n¿_-‘-ambpw Kma-]-©m-b-Øp-
Iƒ hI-bn-cp-Ø-Ww.
• A¶-W-hmSn t]mj-Im-lmcw
• Fkv.-F-kv.-F. hnlnXw
26.5. hI-bn-cp-ج a‰v \n_-‘-\-Iƒ
• h\nXm LSI ]≤-Xn°v hnI-k\ ≠ns‚ 10% XpI
hI-bn-cp-Ø-Ww.
• inip-°ƒ, hr≤¿-, imco-cn-I-˛-am-\-knI sh√p-hn-fn-
Iƒ t\cn-Sp-∂-h¿ F∂n-h¿°pw ]men-tb-‰ohv sIb-
dn\pw IqSn hnI-k\ ^≠ns‚ 5% iX-am\w XpI hI-bn-cp-Ø-Ww.
]≤Xn Bkq-XWw1
138
26
• s]mXp-hn-`mKw ^≠ns‚ ]c-am-h[n 45% XpI amXta ]›m-Ø-e-ta-J-e°v hI-bn-cp-Øm-hq.
26.6. k_vknUn/[\-k-lmbw.
k_vkn-Un-Ifpw [\-k-lm-b-ßfpw AXv kw_-‘n®v ]pd-s∏-Sp-hn-°p∂ ]tXyI am¿§-tc-J-°-\p-
kr-X-ambn amXta \¬Imhq (AXpkw_-‘n® am¿§-tcJ Pn.-H.(-Fw.-F-kv) \º¿ 248/12/Xkz-`h
XobXn 29.9.2012 Bbn ]pd-s∏-Sp-hn-®n-´p-≠v).
26.7. ]≤Xn Bkq-XW \S]SnIa-߃.
26.7.1. πm≥ tImHm¿Un-t\-‰sd \n›-bn-°¬
]©m-b-Øm-^o-kn-tetbm LSI ÿm]-\-ß-fn-tebv°v bp.-Un. Ãm‰-kn¬ Ipd-bmØ Hcp DtZym-K-
ÿs\ πm≥ tImHm¿Un-t\-‰-dmbn `c-W-k-anXn \n›-bn-°-Ww.
26.7.2. h¿°nwKv Kq∏p-I-fpsS cq]o-I-cWw
Irjn, arK-kw-c-£-Ww, BtcmKyw XpSßn F√m hnj-b-ta-J-e-Iƒ°pw, Fkv.kn., Fkv.-Sn., h\nX
XpSßn ]tXyI hn`m-K-߃°pw h¿°nwKv Kq∏p-Iƒ cq]o-Icn-°Ww. ]≤Xn Bkq-X-W-Øn¬
\n¿Æm-bI ]¶mWv h¿°nwKv Kq∏p-Iƒ°v \nd-th-‰m-\p-≈-Xv. (cq-]o-I-cn-t°≠ h¿°nwKv Kq∏p-I-
fpsS hni-Zmw-i-߃ ]≤Xn Bkq-XW am¿§-tc-J-bn¬ \¬In-bn-´p-≠v).
26.7.3. Ahÿm hni-I-e\w
Hcp ]©m-bØv B ]©m-b-Ønse P\-߃°pth≠n ]©-h’c ]≤-Xntbm hm¿jnI ]≤Xntbm
Xøm-dm-°p-∂-Xn\v apºv BZyw sNtø-≠Xv F¥mWv? \ap°v F¥p≠v? F¥n√? F¥p-sIm≠v C√?
F¥p thWw? FX-th-Ww? B¿s°ms° thWw? Fhn-sS-sbms° thWw? Fßs\ t\Smw?
F∂o Imcy-߃ a\- n-em-°p-I-bm-Wv. CsXm∂pw sNømsX Imcy-߃ Xocp-am-\n-®mtem? Dt±-in®
^ew In´p-I-bn-√. Cu ]h¿Ø-\-߃ imkvXo-b-ambpw Nn´-bmbpw sNøp-∂-Xn-s\-bmWv Ahÿm
hni-I-e\w F∂v ]d-bp-∂-Xv.
Ah-ÿm-hn-i-I-e-\-Øns‚ G‰hpw hni-Z-amb tcJ-bm-Wv hnI-k-\-tc-J. Hcp
]©-h’c ]≤Xn Xøm-dm-°p-∂-Xns‚ apt∂m-Sn-bmbn Hmtcm Xt±i`cW
ÿm]-\hpw hnI-k\ tcJ Xøm-dm-°n-bn-cn-°Ww.
26.7.4. Ãm‰kv dnt∏m¿ v
Hmtcm h¿jhpw hm¿jnI ]≤Xn Xøm-dm-°p-∂-Xn\v apºmbn Hmtcm hnj-b-ta-Jebp-sSbpw Ahÿ
hni-I-e\w sNbvXp-sIm≠v Hmtcm h¿°nwKv Kq∏pw Hcp Ãm‰kv dnt∏m¿´v Xøm-dm-°-Ww. hni-Zmw-
i-߃ ]≤Xn Bkq-XW am¿§-tc-J-bpsS JWvUnI 11.3 epw A\p-_‘w 5(1) epw \¬In-bn-´p-≠v.
Ãm‰kv dnt∏m¿´ns‚ c≠mw `mK-ambn t]mPIvSv \n¿t±-i-ßfpw Xøm-dm-°-Ww.
IrXy-amb ÿnXn hnh-c-I-W-°p-I-fp-sSbpw imkvXo-b-amb hni-I-e-\-Øn-s‚bpw ASn-ÿm-\-Øn¬ Xøm-
dm-°p∂ tcJ-bmWv Ãm‰kv dnt∏m¿ v. CXns‚ IcSv h¿°nwKv Kq∏v I¨ho-\¿ Xøm-dm-°-Ww. XpS¿∂v
h¿°nwKv Kq∏v tbmK-Øn¬ Ah-X-cn-∏n®v N¿® sNbvXv A¥na dnt∏m¿ v B°Ww. h¿°nwKv Kq∏v AwKo-
I-cn® Ãm‰kv dnt∏m¿ v ]©m-b-Øn\v \¬tI-≠Xpw tIm∏n I¨ho-\¿ kq£n-t°-≠-Xp-amWv.
26.7.5. IcSv t]mPIvSv \n¿t±-i-߃
Ãm‰kv dnt∏m¿´v Xøm-dm°nbtijw ap≥K-W\m am\-Z-WvU-߃ \n›-bn®v h¿°nwKv Kq∏v Xs∂
\n›nX t^m¿am-‰n¬ IcSv t]mPIvSv \n¿t±-i-ßfpw Xøm-dm-°-Ww-. AXv Ãm‰kv dnt∏m¿´n¬ `mKw
c≠v Bbn Dƒs∏-Sp-Ø-Ww.
139
26.7.6. _m¶p-I-fp-am-bp≈ N¿®
hmbv]m km[y-I-fp≈ t]mPIvSv \n¿t±-i-߃ _m¶p-I-fp-ambn N¿® sNø-Ww. CXn-\mbn ]tXyI
tbmKw hnfn-°-Ww.
26.7.7. tÃIv tlmƒU¿am-cpam-bp≈ N¿®-Iƒ
h¿°nwKv Kq∏p-Iƒ Xøm-dm-°p∂ s]mPIvSv \n¿t±-i-߃ tðv tlmƒU¿amcp-ambn N¿®
sNøWw. Hmtcm h¿°nwKv Kq∏pw B hn-j-b-hp-ambn _‘-s∏´ tðv tlmƒU¿amcpsS tbmKw
hnfn®v IcSv s]mPIvSv \n¿t±-i-߃ N¿®-°mbn Ah-X-cn-∏n-°-Ww. CXns‚ ASn-ÿm-\-Øn¬ IcSv
s]mPIvSv \n¿t±-i-ß-fn¬ Bh-iy-amb t`Z-K-Xn-Iƒ hcp-tØ-≠-Xm-Wv. ]mS-ti-J-c-k-an-Xn-Iƒ, ]n.-Sn.-
F-.Iƒ, Bip-]Xn amt\-Pvsa‚ v IΩn-‰n-Iƒ, k¿∆okv kwL-S-\-Iƒ, sXmgn-emfn kwL-S-\-Iƒ, hym]mcn
kwLS\-Iƒ, k∂≤ kwL-S-\-Iƒ, A\p-`h⁄m\hpw sshZ-Kv[y-hp-ap≈ hy‡n-Iƒ˛tÃIv
tlmƒU¿ N¿®-I-fn-te°v £Wn-°m-hp-∂-h¿°v Nne DZm-l-c-W-ßfmWnh.
BcmWv tðv tlmƒU¿am¿?
Hcp hnj-b-Øn¬ s]mXp Xm¬]-cy-ap≈ Bscbpw tðv tlmƒU¿ F∂v
hnfn°mw. AXv Hcp hy‡n-bm-Imw. kwL-S-\-bm-Imw. t\cnt´m A√m-sXtbm
]tbm-P\w e`n-°p-∂-h-cm-Imw. shdpw A`yp-Z-b-Imw-£n-bm-Imw. A\p- -h-⁄m-
\-ap-≈-hcmImw. hnZ-Kv[-cm-Imw. k∂-≤-]-h¿Ø-I-cm-Imw.
26.7.8. IcSv s]mPIvSv \n¿t±-i-߃ N¿® sNøp-∂-Xn-\p≈ Kma-k`mtbmK-߃
P\-߃°v Ah-cpsS Bh-iy-߃, ]iv\-߃ ap≥Ime ]cn-]m-Sn-Ifnse t]mcm-bva-Iƒ F∂nh
]d-bm\pw C\n F¥v thW-sa∂pw FhnsS thW-sa∂pw Xocp-am-\n-°m-\pap≈ thZn-bm-Wt√m Kma-
k-`. AXp-sIm≠v IcSv s]mPIvSv \n¿t±-i-ßfpw Ign-™-Ime ]≤Xn ]h¿Ø-\-ß-fpsS hne-bn-cp-
ج dnt∏m¿´pw Kma-k`bn¬ hni-Z-ambn N¿® sNø-Ww. AXns‚ ASn-ÿm-\-Øn¬ Gs‰-Sp-t°≠
]h¿Ø-\-ß-fpsS ap≥K-W\ Kma-k` Xocp-am-\n-°p-Ibpw AXv an\n-Svkn¬ tcJ-s∏-Sp-Øp-Ibpw thWw.
• ]≤-Xn°v ]Xo-£n-°p∂ hn`h tkmX- p-Ifpw GI-tZiw AS-¶epw ]©m-bØv Xocp-am-\n-
°Ww.
• Hmtcm hnj-b-ta-J-e-°p≈ ]Xo-£nX hI-bn-cp-ج FX F∂v Xocp-am-\n-°-Ww.
• h¿°nwKv Kq∏p-I-fpsS s]mXp-tbmKw hnfn®v ta¬]d-™-h-bpsS ASn-ÿm-\-Øn¬ IcSv s]mPIvSv
\n¿t±-i-߃ Xømdm°m≥ \n¿t±in-°-Ww.
• Hmtcm h¿°nwKv Kq∏pw ka¿∏n-°p∂ IcSv s]mPIvSv \n¿t±-i-߃ tImUo-I-cn-°-Ww. (C-Xn-
\mbn Hcp tIm¿ Soans\ ]©m-bØv \n›-bn®v Npa-X-e-s∏-Sp-Ø-Ww)
• tImUo-I-cn® IcSv s]mPIvSv \n¿t±-i-߃ `cW kanXn ]cn-tim-[n® tijw A®-Sn-°-Ww.
(Km-a-k`-bn¬ hcp-∂-h¿s°√mw tIm∏n \¬IWw )
• ap≥h¿jsØ hchv˛sNehv IW°v (s]m-PIvSv Xncn-®v) Xøm-dm°n AXpw A®-Sn-°-Ww. (Km-
a-k-`-bn¬ hcp-∂-h¿s°√mw tIm∏n \¬IWw)
• Kma-k`-bn¬ h¿°nwKv Kq∏v ASn-ÿm-\-Øn¬ Kq∏v N¿® \S-tØ≠Xp≠v. AXn\mbn Hmtcm
Kma-k`-bnepw Kq∏v N¿®Iƒ°v t\Xr-Xzw \¬tI≠ h¿°nwKv Kq∏v AwK-ßsf h¿-°nwKv
Kq∏v s]mXp-tbm-K-Øn¬ h®v \n›-bn-°-Ww.
• s]mXp Ah-XcWØn-\p≈ Ipdn-∏p-Iƒ Xøm-dm-°-Ww.
]≤Xn Bkq-XWw1
140
26
• kwLm-S\ ]h¿Ø-\-߃ Bkq-XWw sNbvXv Npa-X-e-Iƒ G¬∏n°-Ww.
an\n‰vkpw Xocp-am-\-ßfpw tbmK-Øn¬sh®v Xs∂ tcJ-s∏-Sp-Ø-Ww. Xocp-am-\-߃ hmbn®v tIƒ∏n-
°-Ww. CXns‚ Npa-Xe Kma-k`m tIm HmUn-t\-‰¿°mWv. Xocp-am-\-߃ tcJ-s∏-Sp-Øn-b-tijw
P\-]-Xn-\n-[n-Iƒ, DtZym-K-ÿ¿ F∂n-hcpw Kma-k`-bn¬ ]s¶-Sp-Ø-h-cn¬ 10 ˛ 15 t]cpw AXn¬
H∏p-sh-bv°-Ww.
Hmtcm hnjb Kq∏n¬ \n∂pw hnI-k\ skan\m-dn-te°v ]Xn-\n-[n-Isf Xnc-s™-Sp-°-Ww. CXv
πo\-dn-bn¬ hmbn®v AwKo-I-cn-°-Ww.
26.7.9. Kma-k`bv°p kam-\-amb tbmK-߃ (tªm°v Pn√m ]©mbØpIƒ°v)
(a) tªm°v ]©m-bØv
]≤Xn BkqXWhpambn _‘s∏´v Kma-k`bv°v kam-\-amb tbmKw tªm°v]©m-b-Øp-Iƒ
kwL-Sn-∏n-°-Ww. AXn¬ tªm°v ]cn-[n-bnse Kma-˛-tªm-°v-˛-Pn√m ]©m-bØv P\-]-Xn-\n-[n-Iƒ
]s¶-Sp-t°-≠-Xm-Wv.
(b) Pn√m ]©m-bØv
Pn√m ]©m-bØns‚ Kma-k-`bv°p kam-\-amb tbmK-Øn¬ Kma ]©m-bØv ]kn-U-‚p-amcpw
tªm°v, Pn√m ]©m-bØv P\-]-Xn-\n-[n-I-fp-amWv ]s¶-Sp-t°-≠-Xv.
26.7.10. IcSv ]≤Xn Xøm-dm-°¬
Hcp ]©m-b-Øns‚ ]≤Xn kw_-‘n® B[n-Im-cnI tcJ-bmWv ]≤-Xn-tc-J. AXns‚ IcSv Xøm-
dm-°p-∂-Xn\v kzoI-cn-t°≠ \S-]-Sn-Iƒ NphsS tN¿°p-∂p.
• Kma-k`m \n¿t±-i-߃ h¿°nwKv Kq∏pIƒ tImUo-I-cn-°-Ww.
• hnhn[ hnjbtaJ-e-Iƒ°p≈ hnlnXw ]©m-bØv \n›-bn-°-Ww.
• h¿°nwKv Kq∏p-I-fpsS s]mXp-tbmKw hnfn®v ImgvN-∏m-Sv, \b-k-ao-]-\w, hnI-k\ X¥-߃, ap≥K-
W-\-Iƒ hI-bn-cp-ج F∂nh Adn-bn-°-Ww.
• CXns‚sb√mw ASn-ÿm-\-Øn¬ Hmtcm h¿°nwKv Kq∏pw Ah-bpsS \n¿t±-i-߃ ]cn-jvI-cn®v
]©m-b-Øn\v \¬I-Ww.
• h¿°nwKv Kq∏v AwK-ß-fn¬ \n∂v Hcp tIm¿ Kq∏ns\ \n-›-bn®v IcSv ]≤-Xn-tcJ FgpXn Xøm-
dm-°m≥ Npa-X-e-s∏-Sp-ØWw.
• h¿°nwKv Kq∏p-Iƒ Xøm-dm-°nb Ãm‰kv dnt∏m¿´pIƒ, IcSp s]mPIvSv \n¿t±-i-߃ ]©m-
bØv \n¿t±-i-߃ F∂nh ]cn-K-Wn®v IcSv ]≤-Xn-tcJ \n›nX LS-\-bnepw A≤ym-b-ß-tfm-
sSbpw tIm¿Kq∏v Xøm-dm-°Ww.
• IcSv ]≤Xn tcJ Xøm-dm-°n-bm¬ AXv A®-Sn-°-Ww. hnI-k\ skan-\m-dn¬ ]s¶-Sp-°p-∂-
h¿°v \¬IWw.
26.7.11. hnI-k\ skan-\m¿
IcSv hnI-k\ tcJbpw IcSv ]≤-Xn-tc-Jbpw N¿® sNbvXv \n¿t±-i-߃ Xøm-dm-°p-∂-Xn-\mbn
Hcp GI-Zn\ hnI-k\ skan-\m¿ kwL-Sn-∏n-t°-≠-Xm-Wv. ]©m-b-Øns\ Hscm‰ bqWn-‰mbn I≠p-
sIm-≠mWv ]≤Xn Xøm-dm-t°-≠-Xv. Xøm-dm-°nb IcSv ]≤Xn A]-Im-c-amWv F∂pw kmaq-ly-\o-
Xn°pw kmº-ØnI hnI-k-\-Øn\pw DX-Ip-∂-XmWv F∂pw Dd∏p hcp-Øp-∂-Xn\v Xmsg ]d-bp∂
Imcy-߃ ]cn-tim-[n-t°-≠Xp-≠v.
141
• s]mXp-hn-I-k\ ImgvN-∏mSpw Hmtcm hnj-b-ta-J-e-bp-sSbpw hnI-k-\-Im-gvN-∏mSpw Zo¿L ho£-
W-ap-≈Xpw bp‡n-k-l-hp-am-tWm?
• ImgvN-∏m-Sn\v A\p-k-cn-®mtWm \b-k-ao-]\w?
• hnI-k\ X¥-߃ ]iv\-]-cn-lm-c-Øn\v DX-Ip-∂-XmtWm?
• ImgvN-∏m-Sn\pw \b-k-ao-]-\-Øn\pw hnI-k\ X¥-Øn\pw ap≥K-W\m am\Z-WvU-߃°pw A\p-
kr-X-am-bn-´p-≈-XmtWm \n¿t±-in-°-s∏-´n-´p≈ s]mP-IvSp-Iƒ?
• hy‡-amb am\-Z-WvU-ß-fpsS ASn-ÿm-\-Øn-emtWm ap≥K-W-\-Iƒ \n›n-bn-®n-´p-≈Xv?
• kwtbm-P-\-˛-G-tIm-]\ km[y-X-Iƒ D]-tbm-K-s∏SpØnbn-´p-t≠m?
• Xøm-dm-°nb s]mP-IvSp-Iƒ \nb-am-\p-kr-Xhpw Imcy-£-ahpw ]mtbm-Kn-I-hp-amtWm?
• ap≥Ime s]mP-IvSp-I-fn-ep-≠mb hogvN-Ifpw t]mcm-bva-Ifpw ]cn-l-cn-°m≥ ian-®n-´p-t≠m?
ta¬∏-d™h ]cn-tim-[n®v ]≤Xn Ip‰-a-‰-Xm-°p∂Xn\v F√m ]©mbØpIfpw hnIk\ skan\m¿
kwLSn∏nt°≠XmWv. Kma-k-`-I-fn¬ \n∂v h∂ \n¿t±-i-߃ skan-\m-dn¬ dnt∏m¿´v sNø-Ww.
Kma-k-`bpw \n¿t±-in-®n-´p≈ tbmK-\-S-]-Sn-I-ahpw tcJ-Iƒ kq£n-t°≠ iahpw DNn-X-amb coXn-
bn¬ hn-I-k\ skan-\m-dn\pw Ah-ew-_n-°-Ww.
26.7.12. ]≤Xn AS-¶epw hI-bn-cp-Ø-ep-Ifpw Xocp-am-\n-°¬
[\-Imcy Ãm‚nwKv IΩn-‰n-bpsS Xocp-am\w ]cn-K-Wn®v ]≤Xn AS-¶epw hnhn[ hnj-b-ta-J-e-
Iƒ°p≈ hI-bn-cp-Ø-ep-Ifpw `c-W-k-anXn \n›-bn-°-Ww.
26.7.13. t]mP-Œp-Iƒ Xøm-dm-°¬
i) F¥mWv t]mPŒv?
hnI-k\ ]iv\w ]cn-l-cn°p-∂-Xn\v ka-b-_-‘n-X-ambn \S-tØ-≠- hnhn-[-ß-fm-b ]h¿Ø\
LS-I-߃ hni-Z-am-°p∂ tcJ-bmWv t]mPŒv. t]mP-Œn¬, AXns‚ e£yw, KpW-t`m-‡m-
°ƒ, KpW-t`m‡r ]tZiw, ]h¿Ø-\-߃, ]h¿Ø\ L´-߃, ka-b-Iaw, [\-Im-cy-hn-i-
I-e\w F∂nh IrXy-ambn \n¿Æn-bn®ncn-°-Ww. AXm-bXv ÿe-Ime AXn¿Øn \n¿W-bn-
°m≥ Ign-bp∂ \nb-X-amb e£y-ß-tfm-Sp-Iq-Snb G‰hpw sNdnb Bkq-XW LS-I-amWv
t]mPIvSv.
ii) F¥n\mWv t]mPŒv?
Hcp ]iv\w ]cn-l-cn-°p-∂-Xn\v As√-¶n¬ Hcp Bhiyw \nd-th-‰p-∂-Xn\v Ht´sd ]h-¿Ø-\-
߃ \S-tØ-≠-Xm-bn-h-cpw. \SØp∂ hnhn-[-ß-fmb ]h¿Ø-\-ß-fpsS BsI-Øp-I-bm-bn-cn-
°pw ssIh-cn-°p∂ t\´w.
Cßs\ \S-tØ≠ ]h¿Ø-\-߃°v kmaqlnIhpw kmº-Øn-Ihpw kwLm-S-\-]chpw kmt¶-
Xn-Ihpw ]mtbm-Kn-I-hp-amb Ht´sd am\ß-fp-≠m-bn-cn-°pw. Ch-sb√mw ap≥Iq´n ImWmsX
apt∂m-´p-t]m-bm¬ Nnet∏mƒ ]Xo-£n® t\´w In´msX hcmw. a‰p Nne-t∏mƒ hn]-coX
^ehpw D≠m-tb-°mw. kmºØnI \„hpw kmt¶XnI ˛ \nba ]iv\-ßfpw hcmw. CsX√mw
Hgn-hm°m≥ kq£vva-X-e-Øn¬ Imcy-߃ ]Tn®v, sNøm-\p≈ F√m Imcy-ßfpw hfsc IrXy-
ambn ap≥Iq´n Xocp-am-\n® tijw Hcp t]mPIvSv Xømdm°nbm¬ Xo¿®bmbpw Dt±in® ^ew
In´pw.
]≤Xn Bkq-XWw1
142
26
iii) t]mPIvSpw ]≤-Xnbpw
Hcp hnI-k-\-ta-J-e-bnse (DZm: Btcm-Kyw) ]iv\-]-cn-lm-c-Øn-\mbn Gs‰-Sp-°p∂ hnhn[ t]mP-
IvSp-Iƒ tN¿∂-XmWv Hcp kaK ]cn-]mSn (Programme). Cß-s\-bp≈ hnhn[ ]cn-]m-Sn-Iƒ
tN¿∂-XmWv ]≤Xn (Plan).
t]mPIvSv: 1. ]cn-]mSn 1
2. ]cn-]mSn 2 ]≤Xn (Plan)
3. ]cn-]mSn 3
4.
5.
iv) t]mPŒv Xøm-dm-t°-≠Xv BcmWv?
sshZ-Kv[y-ap-≈-h¿t° t]mP-IvSp-Iƒ Xøm-dm-°m≥ Ign-bq. ]©m-b-Øn¬ t]mP-Œp-Iƒ Xøm-dm-
°m-\p≈ Npa-Xe h¿°nwKv Kq∏p-I-ƒ°m-Wvv. Hmtcm hnj-b-Øn\pw cq]o-I-cn-®n-´p≈ h¿°nwKv
Kq∏p-I-fmWv AXmXv hnjb taJ-e-bnse t]mP-Œp-Iƒ FgpXn Xøm-dm-t°-≠-Xv. C°m-cy-Øn¬
_‘-s∏´ \n¿∆-lW DtZym-K-ÿ\v hy‡n-]-c-amb DØ-c-hm-Zn-Øhap-≠v. t]mPIvSv Um‰m F≥Sn
\S-Øp-∂Xv \n¿∆-lW DtZym-K-ÿs‚ bqk¿ s\bnw, ]m vth¿Uv F∂nh D]-tbm-Kn-®m-Wv.
_lph¿j t]mPIvSv
kmºØnItam kmt¶XnItam Bb ImcWßfm¬ H∂n-e-[nIw h¿j
߃sIm≠p amXw \n¿∆lWw ]q¿ØoIcn°m≥ Ignbp∂ t]mPIvSmWv
_lph¿j t]mPIvSv.
\n›nX t^md-ß-fn¬ t]mPŒv hnh-c-߃ Fgp-Xnbtijw, Fgp-Xnb Imcy-߃ Iºyq-´-dn¬
Um‰m F≥Sn \S-Øp-∂p. Um‰m F≥Sn sNbvXp Ign-™m¬ Iºyq-´¿ Aπn-t°-j-≥ hgn Xøm-
dm°p∂ t]mPŒv tcJ, ]n‚ vHu´v FSp-°mw. ]n‚ v-Hu´v FSpØv \n¿h-lW DtZym-K-ÿ≥ ]cn-tim-
[n®v Um‰m F≥Snbn¬ ]ni-Ip-I-fn-s√-∂pw, ]q¿W-am-sW-∂pw Dd-∏p-h-cp-Ø-Ww. AXn\ptijw amXw
taep-tZym-K-ÿs‚ AwKo-Im-c-Øn\v Ab-°p∂Xnte-°mbn ]©m-b-Øn\v Ab-®p-sIm-Sp-°-Ww. (t]m-
P-IvSp-Iƒ Xøm-dm-°p-∂-Xns‚ hni-Zmw-i-ß-f-S-ßnb am¿§tcJ Pn.-H.(-Fw.-F-kv) \º¿ 233/12/Xkz-
`h XobXn 7.9.12 Bbn ]tXyIw ]pd-s∏-Sp-hn-®n-´p-≠v).
kpteJ
Xt±i`cW ÿm]-\ßfpsS ]≤-Xnbpw t]mP-Œp-Ifpw Xøm-dm-°p-∂-Xn-\mbn
C≥^¿ta-j≥ tIcf anj≥ hnIkn∏ns®-Sp-Øn- p≈ Iºyq- ¿ Aπn-t°-j≥
tkm v‰vshb-dmWv kpte-J. Cu Aπn-t°-j≥ tkm v‰v shb¿ D]-tbm-Kn-
®mWv t]mP-IvSp-Iƒ Xøm-dm-t°-≠-Xv.
\n¿ΩmW ]hrØn-I-fpƒs∏-Sp∂ t]mP-Œp-Iƒ Xøm-dm-°p-tºmƒ hni-Z-amb FÃn-ta‰pw (Uo-t‰-
bn¬Uv FÃn-ta‰v) Xøm-dm-°-Ww. FÃn-ta‰v Xøm-dm-°p-∂-Xn\v kpKa Iºyq-´¿ Aπn-t°-j≥ D]-
tbm-K-s∏-SptØ≠Xm-Wv.
143
kpKa
\n¿ΩmW ]hr-Øn-I-fpsS FÃn-ta‰v Xøm-dm-°p-∂-Xn-\mbn C≥^¿ta-j≥
tIcf anj≥ hnI-kn-∏n-s®-SpØn´p≈ Iºyq-´¿ Aπn-t°-j≥ tkm^v‰v
shbdmWv kpK-a. Cu Aπn-t°-j≥ tkm v‰v shb¿ aptJ\ FÃn-ta‰v Xøm-
dm°n t]mP-Œn-t\m-sSm∏w ka¿∏n-t°≠-Xm-Wv.
v) t]mPŒv Xøm-dm-°p-tºmƒ i≤n-t°≠ Imcy-߃
1) \S-Øm-\p-t±-in-°p∂ ]h¿Ø\w/]cn-]mSn ]©m-b-Øns‚ Npa-X-e-bn¬ hcp-∂-Xm-bn-cn-°-Ww.
2) ]≤Xn cq]o-I-cW am¿§\n¿t±-i-ß-fn¬ ]d-™n-´p≈ \n_-‘-\-Iƒ ]men-®n-cn-°-Ww.
3) k_vknUn \n_-‘-\-Iƒ ]men-®n-cn-°-Ww.
4) kmt¶-Xn-I- ta∑ Dd-∏p-h-cp-Ø-Ww. (km-t¶-XnI ]cn-tim-[\/]T\w thW-sa-¶n¬ ap≥Iq´n \S-
Ø-Ww)
5) kmº-Øn-I-ambn hnP-bn-°p-∂-Xm-bn-cn-°-Ww.
6) ]mtbm-Kn-I-am-bn-cn-°-Ww.
7) \nb-am-\p-kr-X-am-bn-cn-°Ww
8) BkvXn-I-fpsS XpS¿ \S-Øn∏pw kwc-£-Whpw Dd∏p hcp-Ø-Ww.
9) sNdpXpw ^e-]m]vXn Ipd™Xpambh Ign-hXpw Gs‰-Sp-°-cpXv
10) hn`h-ß-fpsS t\cn-b-tXm-Xn-ep≈ hn\ymkw Hgn-hm-°-Ww.
kv]n¬ Hmh¿ t]mPIvSv
AwKoImcw e`n® Hcp t]mPIvSv \n¿±njvS kmºØnI h¿jw ]q¿Øo
Icn°m≥ IgnbmsX ASpØ kmºØnI h¿jØnte°v \n¿∆lWw
\ofp∂psh¶n¬ AXv kv]n¬ Hmh¿ t]mPIvSmWv
26.7.14. t]mPIvSv ]cn-tim-[-\bpw taep-tZym-K-ÿ-\n¬ \n∂p≈ A\p-a-Xnbpw
Hmtcm \n¿∆-lW DtZym-K-ÿ\pw Xøm-dm-°p∂ t]mP-IvSp-Iƒ taep-tZym-K-ÿ≥ ]cn-tim-[n®v
AwKo-Imcw \¬I-Ww. t]mP-IvSp-I-fpsS ]cn-tim-[-\, ]≤Xn AwKo-Imc \S-]-Sn-Iƒ kw_-‘n®
hni-Z-amb am¿§-tcJ Pn.-H.(-Fw.-F-kv.) \º¿ 243/12/Xkz-`h XobXn 24.9.2012 Bbn ]pd-s∏-Sp-hn-®n-´p-
≠v. t]mPIvSv AwKo-Imc \S-]-Sn-Iƒ ]q¿Æ-ambpw Hm¨sse≥ kwhn-[m-\-Øn-emWv sNøp-∂-Xv.
26.7.15. ]≤Xn°v A¥na cq]w \¬I¬, cWkanXn AwKoImcw
hnIk\ skan\mdn\ptijw Xmsg ]dbpw ]Imcw IΩn‰nIƒ \SØp∂ ]h¿Ø\
ßfneqsSbmWv ]≤Xn°v A¥nacq]w \¬Ip∂Xpw `cWkanXn AwKoIcn°p∂Xpw.
i) Ãm‚nwKv IΩn-‰n-Iƒ:
Hmtcm Ãm‚nwKv IΩn-‰nbpw X߃ ssIImcyw sNtø≠ hnj-b-ß-fp-ambn _‘-s∏´ h¿°nwKv
Kq∏p-I-fpsS tbmKw hnfn®v, Ah¿ Xøm-dm-°nb t]mP-Œp-Iƒ kq£va-ambn hni-I-e\w sNøp-∂p;
A¥n-a-ambn ]≤-Xn-bn¬ Dƒs∏-Sp-tØ≠ t]mP-Œp-Iƒ Xocp-am-\n-°p∂p. AwKo-Imcw \¬Ip-∂p. hnI-
k\ Ãm‚nwKv IΩn‰n ]≤-Xn-tc-Jbpw t]mP-IvSp-Ifpw A¥n-a-ambn Nn´-s∏-Sp-Øp-∂p.
]≤Xn Bkq-XWw1
144
26
ii) Ãnb-dnwKv IΩn-‰n-:˛
]©m-bØv \n›-bn® s]mXp Imgv®∏mSns‚ ap≥K-W-\-Iƒ°v A\p-kr-X-ambn ]≤-Xn°v A¥n-a-
cq]w \¬Ip-∂p, t]mP-Œp-Iƒ Xocp-am-\n-°p-∂p.
26.7.16. ]≤Xn°v c-W-k-anXn AwKo-Imcw
]≤-Xn°v `cW kanXn \¬Ip∂ AwKo-Im-c-amWv AXn¬ Dƒs∏-´n-´p≈ t]mP-Œp-Iƒ°p≈ `c-
Wm-\p-a-Xn.
Ãm‚nwKv IΩn‰nIfpsS Xocpam\Øns‚bpw Ãnb-dnwKv IΩn-‰n -bnse [mc-W-I-fp-sSbpw
ASnÿm\Øn¬ ]≤-Xn-bpsS AS-¶¬, tkmX- p-Iƒ, taep-tZym-K-ÿ-\n¬ \n∂v AwKo-Imcw e`n®
t]mPIvSpIƒ (Hmtcm∂pw) F∂nh hni-Z-ambn N¿® sNbvX-tijw ]≤-Xn°v `cWkanXn A¥na
AwKo-Imcw \¬Ip-∂p.
26.7.17. ]≤Xn AwKo-Im-c-Øn\mbn ]≤Xn Pn√m Bkq-XW kan-Xn°v ka¿∏n-°¬
]≤-Xn°v A¥na AwKo-Imcw `c-W-k-anXn \¬In-°-gn-™m¬ ]≤Xn AwKo-Imc \S-]-Sn-I-a-߃
kw_-‘n® am¿§-tc-J-bn¬ \n¿t±-in® ]Im-c-ap≈ tcJ-Iƒ klnXw Hm¨sse-\mbn ]≤Xn Un.-
]n.-kn.°v ka¿∏n-°p∂p (lm¿Uv tIm∏n-Iƒ ka¿∏n-t°-≠h A]-Imchpw A√m-Øh Hm¨sse-
\mbpw) Un.-]n.-kn.°v th≠n Pn√m πm\nwKv Hm^o-kn-emWv Ch ka¿∏n-t°-≠-Xv.
26.7.18. Pn√m Bkq-XW kanXn AwKo-Imcw
Pn√m πm\nwKv Hm^o-kn¬ ]≤Xn e`n-®p-I-gn-™m¬ Ahn-sS-\n∂pw AP-≠m-°p-dn∏v Xøm-dm°n
AXpklnXw ka¿∏n-°-s∏´ ]≤Xn Pn√m Bkq-XW kan-Xn apºmsI ka¿∏n°p∂p. Pn√m πm\nwKv
Hm^okv Xøm-dm-°p∂ AP≠m°p-dn∏v, ]©m-bØv ka¿∏n® tcJ-Iƒ F∂nh ]cn-K-Wn®v ]≤-
Xn°v Pn√m Bkq-XW kanXn AwKo-Imcw \¬Ip-∂p. ]≤Xn AwKo-Im-c-tØm-sSm∏w ]≤-Xn-bn¬
Dƒs∏- n- p≈Xpw taep-tZym-K-ÿ-cpsS A\p-aXn e`n-®n- p-≈-Xp-amb t]mP-Œp-Iƒ°pw AwKo-Imcw e`n-
°p-∂p. GsX-¶nepw t]mP-Œn\v AwKo-Imcw \¬In-bn-´n-s√-¶n¬ A°mcyw Un.-]n.-kn. s]mko-Unw-
Kvkn¬ ]tXyIw ImWn-®n-cn-°pw.
Pn√m Bkq-XW kan-Xn-bpsS AwKo-Imcw e`n® t]mP-Œp-Iƒ amXta
]©mbØp-Iƒ \S-∏n-em-°m≥ ]mSp-≈q.
26.7.19. AwKo-Imcw e`n-°mØ t]mP-Œp-Iƒ F¥v sNøpw?
Ah A]m-I-X-Iƒ Xo¿Øv AwKo-Im-c-tbm-Ky-am°n ho≠pw ka¿∏n-°mhp-∂tXm ]Icw ]pXnb
t]mP-Œp-Iƒ Xøm-dm°n AwKo-Im-c-Øn\v ka¿∏n-°m-hp-∂tXm BWv.
26.7.20. t]mP-Œp-Iƒ \S-∏n-em-°¬
Un.-]n.-kn. AwKo-Imcw e`n® F√m t]mP-Œp-Ifpw \S-∏n-em-°mw. F∂m¬ \n¿ΩmW ]hr-Øn-
Iƒ Dƒs∏-Sp∂ t]mP-Œm-sW-¶n¬ kmt¶-Xn-Im-\p-aXn IqSn hmßn-b-ti-jta \S-∏n-em-°m-hq. \n¿ΩmW
]hrØn Dƒs∏-Sp∂ GsXmcp t]mP-IvSn\pw e`n-t°≠ A\p-a-Xn-bmWv kmt¶-Xn-Im-\p-a-Xn.
26.7.21. t]mPIvSv t`Z-K-Xn-Iƒ
c≠p-X-c-Øn¬ t`Z-K-Xn-Iƒ Bh-iy-ambn hcpw
1) Hcp t]mP-Œns‚ e£y-Øntem KpW-t`m-‡m-°-fntem ]h¿Ø-\-ß-fntem am‰w Bh-iy-am-b-Xp-
sImt≠m As√-¶n¬ hI-bn-cp-Ønb XpI A]-cym-]-X-am-b-Xp-sImt≠m Hcp t]mPŒv t`Z-KXn
sNtø-≠n-h-cpw.
145
Un.-]n.-kn.-Aw-Ko-Imcw e`n® Hcp t]mPŒv \n¿h-lW DtZym-K-ÿ≥ kzbw
t`Z-KXn hcp-Øntbm ]©m-bØv Xocp-am\ ]Imcw t`Z-KXn hcp-Øntbm
\S∏nem°m≥ ]mSn-√. t`Z-K-Xn-Iƒ°v Un.-]n.-kn. AwKo-Imcw IqSn Bh-iy-
am-Wv.
Cßs\ Bh-iy-ambn h∂m¬ t]mPŒv t`Z-KXn hcpØn `cW kanXn Xocp-am\w klnXw
taep-tZym-K-ÿ\v ka¿∏n®v A\p-aXn t\Sn-b-tijw Un.-]n.-kn.°v ka¿∏n-°p-Ibpw, Un.-]n.-kn.
AwKo-Imcw e`n® tijw amXw \S-∏n-em-°p-Ibpw sNømw. Hcp \n¿ΩmW ]hr-Øn-bn¬ hcp-
tØ≠ am‰w aqe-ap-≠m-Ip∂ t`Z-K-Xn-bmsW-¶n¬ FÃn-ta‰v dnsshkv sNbvXv ]pXp-°nb kmt¶-
Xn-Im-\p-aXn hmßn-b-ti-j-am-bn-cn-°Ww Un.-]n.kn.°v ka¿∏n-t°-≠-Xv.
2) AwKo-Imcw e`n® Hcp t]mPŒv \S-∏n-em-°m≥ Ign-bmsX hcp-∂-Xp-sIm≠v B t]mPŒv Dt]-
£n®v B XpI°v ]Icw a‰v t]mP-Œp-Iƒ FSp-t°-≠-Xmbn hcmw. Cßs\ th≠nh∂m¬ `c-W
k-anXn Xocp-am-\- ]-Imcw ]Icw ]pXnb t]mPŒv Xøm-dm-°p-Itbm \nehn¬ AwKo-Imcw e`n®
t]mP-Œn¬ XpI h¿≤n-∏n®v t`Z-KXn hcp-Øp-Itbm sNømw. c≠m-bmepw taep-tZym-Kÿs‚ A\p-
a-Xnbpw Un.-]n.-kn. AwKo-Im-chpw Bh-iy-am-Wv. AwKo-Imcw e`n® Hcp t]mPIvSv Hcp XhW
amXta t`Z-KXn hcp-Øm≥ Ign-bq. Unkw-_¿ 31 \ptijw t`Z-K-Xn-Iƒ A\p-h-Z-\o-b-a-√.
26.8. ]tXyI ]≤XnIƒ
Xmsg ]d-bp∂ ]tXyI ]≤-Xn-Iƒ ]≤-Xn-bpsS `mK-ambn Xøm-dm-°p-Ibpw ]≤-Xn-bn¬ Dƒs∏-
Sp-Øp-Ibpw thWw.
• ]tXyI LSI ]≤Xn (SCP)
• ]´n-I-h¿§ D]-]-≤Xn (TSP)
• h\nXm LSI ]≤Xn (WCP)
• inip-°ƒ, hr≤¿, am\-kn-I-˛-im-co-cnI sh√p-hn-fn-Iƒ t\cn-Sp-∂-h¿ F∂n-h¿°v Hmtcm hn`m-K-
Øn\pw ]tXyI ]≤Xn
• Zmcn-Zy-\n¿Ωm¿÷\ D]-]-≤Xn (B-ib Dƒs∏-sS)
• BkvXn kwc-£-W-˛-]-cn-]m-e\ ]≤Xn
ta¬-∏-d™ ]tXyI ]≤-Xn-Iƒ Xøm-dm-°p-∂-Xn-\p≈ \n¿t±-i-߃ am¿§-tc-J-bn¬ \¬In-bn-
´p≠v.
]≤Xn Bkq-XWw1
146
26
BkvXn ]cn-]m-e\w
27
27.1. ]k‡n
27.2. \nb-a-]-c-amb _m[y-X-Iƒ
27.3. BkvXn-I-fpsS Xcw-Xn-cnhv
27.4. BkvXn B¿÷n-°epw Isøm-gn-°epw
27.5. BkvXn cPn-k-‰¿
27.6. sabn‚-\≥kv ^≠pw BkvXn kwc-£-Whpw
27.7. BkvXn kwc-£-W-˛-]-cn-]m-e\ ]≤Xn (sa-bn‚-\≥kv πm≥)
27.1. ]k‡n
GsXmcp ÿm]-Øn-t‚bpw \ne-\n-ev]n\v A\n-hmcyambn A\p-h¿Øn-t°≠ Hcp [¿Ω-am-Wv B
ÿm]-\-Øns‚ ]h¿Ø-\-Øn\v Bh-iy-am-b-hn[w BkvXn-Iƒ B¿Pn-°p-I, B¿Pn® BkvXn-Iƒ
Imcy-£-a-ambn ]cn-]m-en-°p-Ibpw kwc-£n-°p-Ibpw sNøpI F∂-Xv. AXp-t]mse Xs∂ ][m-\-
amWv D]-tbm-KclnX-am-bn-Øo-cp-Ibpw AXv kwc-£n®p t]mcp-∂Xv Hcp _m[y-X-bmbn am‰p-Ibpw
sNøp-tºmƒ AØcw BkvXn-Iƒ ssItøm-gn-bpI F∂Xv Xt±-i-`-c-W-ÿm-]-\-ßsf kw_-‘n-®n-
S-tØmfw C°m-cy-߃ Gsd ]k-‡-am-Wv. ImcWw AX-tbsd BkvXn-I-fmWv Hmtcm Xt±-i-`-cW
ÿm]-\-Øn-s‚bpw DS-a-ÿ-X-bnepw ta¬t\m-´-Ønepw \nb-¥-W-Øn-ep-ap-≈-Xv. Kma-]-©m-b-Øp-
Iƒ°m-sW-¶n¬ as‰mcp khn-ti-jX IqSn-bp-≠v. s]mXp-ÿ-e-߃ ssItø‰w sNø-s∏-SmsX kwc-
£n-°p-I, ]c-º-cm-KX IpSn-sh≈ tkmX- p-Iƒ kwc-£n-°p-I, Ipf-߃, Pe-kw-`c-Wn-Iƒ, Kma-]-
©m-b-Øns‚ Npa-X-e-bnep≈ Pe-am¿§-߃, I\m-ep-Iƒ F∂nh kwc-£n-°pI XpS-ßn-b-hsb√mw
Kma-]-©m-b-Øp-I-fpsS A\n-hmcy Npa-X-e-bn¬ Dƒs∏-Sp-∂-h-bm-Wv.
27.2. \nb-a-]-c-amb _m[y-X-Iƒ
]©m-bØv cmPv \nb-a-Ønse 5˛mw hIp∏v ]Imcw Hcp ]©m-b-Øn\v PwK-atam ÿmh-ctam Bb
hkvXp-h-I-Iƒ B¿÷n-°p-∂-Xn\pw ssIhiw sh°p-∂-Xn\pw ssIam‰w sNøp-∂-Xn\pw D≈ £aX
AXn¬ \n£n-]vX-am-bn-cn-°p-∂p. 178˛mw hIp-∏-\p-k-cn®v ]©m-b-Øp-Iƒ°v ÿmhc kzØp-°ƒ B¿÷n-
°m-hp-∂-Xm-am-Wv.
2005 se tIcf ]©m-bØv cmPv (hkvXp B¿÷n-°epw Isøm-gn-°-epw) N´ßƒ, hkvXp B¿÷n-
°p-∂-Xn\pw Isøm-gn-°-en-\p-ap≈ hyh-ÿ-Iƒ \S-]-Sn-I-a-߃ F∂nh hni-Z-am-°p-∂p.
147
27.3. BkvXn-I-fpsS Xcw-Xn-cnhv
Kma-]-©m-b-Øp-I-fpsS BkvXn-Isf aq∂mbn Xcw-Xn-cn-°m-hp-∂-Xm-Wv.
(i) ]mc-º-cy-˛-km-aqly BkvXn-Iƒ
]©m-bØv cmPv BIvSv ]Imcw Xmsg ]d-bp-∂h Kma-]-©m-b-Øp-I-fpsS BkvXn-Ifpw Ah
kwc-£n-t°≠ Npa-Xe Kma-]-©m-b-Øn-\m-bn-cn-°p-∂-Xp-am-Wv.
F) Kma-]-©m-bØv `q]-tZ-i-Øn-\p-≈nse a‰v hnt√Pv tdmUp-Iƒ, ]mX-Iƒ, hgn-Iƒ, AXn-t\mSv
tN¿∂p≈ Agp°v Nmep-Iƒ, Iep-¶p-Iƒ, s]mXp-ÿ-e-߃ (h-Ip∏v 169).
_n) \m´m-Nmc ]Imcw Kma-hm-kn-I-fpsS s]mXp-h-I-bm-bn-´p-≈tXm Iq´mbn ssIhiw h®n-cn-°p-
∂tXm Bb kztØm hcp-amt\m (h-Ip∏v 171).
(kn) Pe am¿§-߃ (k¿°m¿ Kk‰v hn⁄m]\w hgn \n¿t±-in® \Zn-IsfmgnsI) \Zn-I-fp-sS XS-
߃, Xoc-߃, sNdp-]p-g-Iƒ, Nmep-Iƒ, XSm-I-߃, Imb-ep-Iƒ, Pe-am¿§-߃, Pe-tkm-X-
p-Iƒ, \ocp-d-h-Iƒ, Pe-kw- -c-Wn-Iƒ, Ipf-߃, \o¿Ø-S-߃, Pe-[m-c-Iƒ, Im∏p-Iƒ, Ãm‰kv
ss]∏p-Iƒ, a‰v Pe-kw-`c-Wn-Iƒ apX-em-bh (h-Ip∏v 218).
(Un) k¿°m-cns‚ A[o-\-X-bn-ep≈ ]pdw-t]m°v `qan (ta-®n¬ ÿe-߃, ivaim-\-߃, h≠n-Øm-
hf-߃ apX-em-b-h) (h-Ip∏v 279).
(ii) B¿÷nX BkvXn-Iƒ
1997-˛98 \v ap≥]v kzbm¿÷nX hcp-am-\-Øn-eq-sSbpw 1997˛98 \v tijw kzbm¿÷nX hcp-am-\-Øn-
eq-sSbpw A[n-Imc hntI-µo-I-c-WsØ XpS¿∂v kwÿm\ k¿°m-cn¬ \n∂pw tIµ-k¿°m-cn¬
\n∂pw e`n® hnhn[ Km‚p-Iƒ, ^≠p-Iƒ F∂nh D]-tbm-K-s∏-Sp-Ønbpw B¿Pn® Ht´sd BkvXn-
Iƒ Kma-]-©m-b-Øp-I-fpsS A[o-\-X-bn-ep-≠v. Cßs\ B¿÷n-®-h-bn¬ ÿmh-chpw PwK-a-a-hp-amb
BkvXn-I-fp-≠v. ÿmhc BkvXn-I-fn¬ ][m-\-s∏-´h Xmsg ]d-bp-∂-h-bm-bn-cn-°pw.
• amen\y kwkvI-c-W-hp-ambn _‘-s∏-´h (h-Ip∏v 219)
• s]mXp am¿°-‰p-Iƒ (h-Ip∏v 221)
• Cd°v ÿe-߃, _kv Ãm‚ v (h-Ip∏v 227)
• Iim∏v ime-Iƒ (h-Ip∏v 229)
• ivaim-\-߃
• Pe-hn-X-cW kwhn-[m-\w, Agp°pNm¬ (h-Ip∏v 234 kn) 5˛mw hIp-∏n¬ ]d™ Npa-X-e-I-fpsS
ASn-ÿm-\-Øn¬ B¿÷n® BkvXn-Iƒ (Hm- okv sI´n-S-߃, tjm∏nwKv tImwπ-Ivkp-Iƒ, Adhv
ime-Iƒ, am¿°‰v Ãmfp-Iƒ, Iw^¿´v tÃj-\p-Iƒ, hyh-kmb sjUp-Iƒ, BUn-t‰m-dn-b-߃,
kmwkvIm-cnI \ne-b-߃, tdmUp-Iƒ, _kvÃm‚p-Iƒ, shbv‰nwKv sjUp-Iƒ tÃUnbw apX-em-
b-h)
PwKa hkvXp-°-fn¬ ][m-\-am-bh
tamt´m¿ hml-\-߃, t_m´p-Iƒ, h≈-߃, Im¿jn-tIm-]-I-c-W-߃, SmIvS-dp-Iƒ, Iºyq-´-dp-
Iƒ, sImbvØv ˛ saXn-b-¥-߃, kvt]b-dpIƒ, ]ªnIv AU v knÃw, Iºyq-´-dp-Iƒ, t^mt´m
tIm∏n-b-dp-Iƒ, IymjvsN-Ãv, ^nUvPp-Iƒ, sSen-hn-j≥, F¬.-kn.-Un. t]mP-Iv‰p-Iƒ, tdmUv tdmf¿,
tIm¨Io‰v anIvknwKv πm‚ v, ipNo-I-cW D]-I-c-W-߃ apX-em-b-h
BkvXn ]cn-]m-e\w1
148
27
(iii) ssIam-dn-°n-´nb BkvXn-Iƒ
]©m-bØv cmPv BIvSnse 166˛mw hIp∏v (6) D]-h-Ip∏v ]Imcw ssIam‰w sNbvXn-´p≈ BkvXn-
Iƒ (18.09.1995 se Pn.-H. (]n) \º¿ 189/95/Xkz-`h DØ-chv aptJ-\bpw XpS¿∂v AXns‚ XpS¿®-
bmbn D≠mb a‰v DØ-c-hp-I-fn-eq-sS-bp-amWv BkvXn-Iƒ ssIam‰w sNbvXn-´p-≈-Xv.
27.4. BkvXn B¿÷n-°epw Isøm-gn-°epw
2005 se tIcf ]©m-bØv cmPv (hkvXp B¿÷n-°epw Isøm-gn-°-epw) N´-߃ ]men-®p-sIm-≠m-
bn-cn-°-Ww. hkvXp-°ƒ B¿÷n-°p-∂Xpw Isøm-gn-°p-∂-Xpw.
hkvXp B¿÷n-°¬ coXn-Iƒ
1. `qan hne-bvs°-Sp-°¬ BIvSv ]Imcw hkvXp B¿÷n°¬
2. D`b k-ΩX ]Im-c-ap≈ hkvXp B¿÷n-°¬
hkvXp Isøm-gn-b¬ coXn-Iƒ
1. hnev]\ hgn-bp≈ ssIam‰w
2. ssek≥kn-t∑¬/Icm-dn-t∑¬ hmS-Ibvt°m ]´-Ønt\m \¬I¬
• IS-ap-dn-Iƒ, _¶p-Iƒ, Ãmfp-Iƒ apX-em-bh hmS-Ibvt°m ]m´-Ønt\m \¬Ip-tºmƒ Fkv.-
kn., Fkv.-‰n. hn`m-K-°m¿°v 10 iX-am-\hpw hnI-emw-K¿°v 3 iX-am-\hpw kwhcWw sNbvXn-
cn-°-Ww-
• hnev]\, ]m´-Øn\v \¬I¬,- hm-S-Ibv°v sImSp-°¬ F-∂nh ]cky teetam, sS≠tdm
apJm-¥n-c-am-bn-cn-°-Ww.
• k¿°m¿ ]©m-b-Øn\v ssIam-dn-b- hkvXp ssIam‰w sNøm≥ ]mSn-√.
(hn-iZ hnhc߃°v ta¬]-d™ N´-߃ ImWp-I)
27.5. BkvXn cPn-k-‰¿
Hcp Kma-]-©m-b-Øns‚ DS-a-ÿ-X-bnepw \nb-¥-W-Ønepw ta¬t\m´-Øn-ep-ap≈ apgp-h≥ ÿmh-
c-˛-Pw-Ka BkvXn-Ifpw Dƒs∏-Sp-Øn-s°m-≠p≈ BkvXn cPn-ÿ Xøm-dm°n kq£n-t°-≠Xv B
Kma-]-©m-b-Øns‚ Npa-X-ebpw _m≤y-X-bp-am-Wv. amX-a√ ]pXnb BkvXn-Iƒ B¿÷n-°p-tºmgpw
\ne-hn-ep-≈h Isøm-gn-bp-tºmgpw \ne-hn-ep-≈-h-bn¬ t`Z-K-Xn-Iƒ hcp-Øp-tºmgpw AØcw am‰ßƒ
BkvXn cPn-Ã-dn¬ AXmXv kabw hcp-tØ-≠-Xp-am-Wv. (k-Nn-X Bπn-t°-j≥ tkm^v‰v shb¿ D]-
tbm-Kn-®mWv \nehn¬ C°m-cy-߃ sNøp-∂-Xv). BkXn cPn-ÿ Xøm-dm-°p-∂-Xn\v \n›nX amXrI
k¿°m¿ \n›-bn-®n-´p-≠v. AXp-]-Imcw Hcp Xt±i `cW ÿm]-\-Øn\v 4 BkvXn cPn-Ã-dp-Ifpw 4
cPn-Ã-dp-I-fn-embn 10 t^md-ßfpw Xmsg ]dbpw ]Imcw D≠m-bn-cn-°p-∂-Xm-Wv.
BkvXn cPn-ÿ 1
t^mdw 1 `qan ˛ t^mdw 1 s\ F,-_n,-kn,-Un,-C,F^v,Pn F∂n-ßs\ 7 D]-hn-`m-K-ß-fmbn Xncn-®n-
cn-°p-∂p. Ah ]´nI 8 ¬ sImSp-°p-∂p.
]´nI 8 : BkvXn cPn-ÿ ˛ t^mdw 1 `qan
F _n kn Un C F v Pn
am¿°-‰p-Iƒ _kvÃm‚p-Iƒ Iim∏p ime-Iƒ ivaim-\-߃ ih-∏-d-ºp-Iƒ a‰p-≈h ]pd-tºm°v `qan
149
t^mdw 2 sI´n-S-߃ t^mdw c≠v ]´nI 9 ¬ 5 D]-hn-`m-K-ß-fmbn Xncn-®n-cn-°p∂p
]´nI 9 : BkvXn cPn-ÿ ˛ t^mdw 2 sI´n-S-߃
F _n kn Un C
am¿°-‰n-se- _ v Ãm‚nse Iim∏v ime-bnse ivaim-\-Ønse a-‰p≈
sI- n-S-߃ sI´n-S-߃ sI´n-S-߃ sI´n-S-߃ sI´n-S-߃
t^mdw 9 ˛ Nh¿ kwkvI-cWw
BkvXn cPn-ÿ 2
t^mdw 3 ˛ tdmUp-Iƒ
t^mdw 4 ˛ sebn-\p-Iƒ
t^mdw 5 ˛ Iep-¶p-Ifpw ]me-ßfpw
BkvXn cPn-ÿ 3
t^mdw 6 ˛ IpSn-sh≈w
t^mdw 7 ˛ Pe-tk-N\w
t^mdw 8 ˛ sshZypXn
BkvXn cPn-ÿ 4
t^mdw 10 ˛ PwKa hkvXp-°ƒ
(hn-i-Zmw-i-߃°v Pn.-H. (Fw.-F-kv.)-\w. 363/2005/X.-kz.-`.h. XnøXn 2.12.2005, k¿°p-e¿ \º¿
58608/Un..-_n.2/2009/Xkz-`h XnøXn 13.01.2010 F∂nh ImWp-I)
kNnX
Xt±i `cW ÿm]-\-ß-fpsS BkvXn cPn-Ã-dp-Iƒ Xøm-dm-°p-∂-Xn-\mbn
sF.-sI.-Fw. hnI-kn-∏n-s®-SpØ Bπn-t°-j≥ tkm v‰v shb¿ BWv
kNnX
27.6. sabn‚-\≥kv ^≠pw BkvXn kwc-£-Whpw
A[n-Imc hntI-µo-I-c-WsØ XpS¿∂v Xt±i kzbw `cW ÿm]-\-߃°v ssIamdnbn-´p≈
BkvXn-Iƒ kwc-£n-t°-≠Xpw ]cn-]m-en-t°-≠Xpw AXmXv Xt±i`cW ÿm]-\-ß-fpsS Npa-X-e-
bm-Wv. Cu Npa-Xe \nd-th-‰p-∂-Xn-te-bv°mbn kwÿm\ k¿°m¿ _P-‰n¬ hI-bn-cpØn Xt±i
`cW ÿm\-]-߃°v sabn‚-\≥kv ^≠v \¬Ip-∂p-≠v. sabn‚-\≥kv ^≠v c≠v hn`m-K-ß-fm-
bmWv \¬Ip-∂-Xv. tdmUv BkvXn-I-fpsS sabn‚-\≥kn-\p≈ ^≠v, tdmUv CXc BkvXn-I-fpsS
sabn‚-\≥kn-\p≈ ^≠v F∂n-h-bmWv c≠v hn`m-K-߃. sabn‚-\≥kv ^≠ns‚ hn\n-tbmKw
kw_-‘n® hni-Zmw-i-߃°v 9.12.2004 se Pn.-H. (Fw.-F-kv.) \º¿ 330/2004 Xkz- h DØ-chv ImWpI.
27.7. BkvXn kwc-£-W- -]-cn-]m-e\ ]≤Xn (sa-bn‚-\≥kv πm≥)
Hmtcm Xt±i `cW ÿm]-\hpw ]≤Xn Xøm-dm-°p-∂-tXm-sSm∏w BkvXn kwc-£-W-Øn-\mbn
Hcp ]tXyI ]≤Xn Xøm-dm°n ]≤-Xn-bpsS `mK-am-t°-≠-Xm-sW∂v ]≤Xn Bkq-XW am¿§-tcJ
\njvI¿jn-°p-∂p. kzbm¿÷nX BkvXn-Iƒ, ssIam-dn-°n-´nb BkvXn-Iƒ, kmaqly BkvXn-Iƒ
F∂nhbpsS-sb√mw kwc-£Ww ]cn-]m-e\ ]h¿Ø-\-߃ Dƒs∏-´-Xm-bn-cn-°Ww Cu ]tXyI
]≤-Xn. ]≤Xn Bkq-XW am¿§-tc-J-bpsS (Pn.-H. (Fw.-F-kv) \º¿ 225/2012 Xkz- h Xn-øXn 18.08.2012)
A\p-_‘w 1 JfinI 17, A-\p-_‘w 9 (1) JfinI 11 F∂n-h-bn¬ BkvXn kwc-£W ]≤Xn
(sa-bn‚-\≥kv πm≥) Xøm-dm-°p-∂-Xns‚ \S-]-Sn-I-a-ßfpw hni-Zo-I-c-W-ßfpw \¬In-bn-´p-≠v.
BkvXn ]cn-]m-e\w1
150
27
kmaq-ly-t£a s]≥j-\p-Ifpw t£a ]≤-Xn-Ifpw
28
28.1. I¿j-I-sØm-gn-emfn s]≥j≥
28.2. Cµn-cm-Km‘n tZiob hm¿≤y-Iy-Ime s]≥j≥ (IGNOAP)
28.3. hn[-h-Iƒ°pw hnhml tamNn-X-cmb h\n-X-Iƒ°p-ap≈ AKXn s]≥j≥
28.4.hnI-emwK s]≥j≥
28.5. 50 hb v Ign™ Ahn-hm-ln-X¿°p≈ s]≥j≥
28.6. sXmgn¬ clnX thX\w
28.7. km[p-°-fmb hn[-h-I-fpsS s]¨a-°-fpsS hnhml [\-k-lmbw
28.8. s]mXp-hmb hyh-ÿ-Iƒ
hnhn[ hIp-∏p-I-fn¬ ssIImcyw sNbvXn-cp∂ ]e kmaq-ly-t£a ]≤-Xn-Ifpw 1994 se ]©m-
bØv cmPv \nbasØØp-S¿∂v Xt±-i-kzbw`cW ÿm]-\-ß-sf Gev]n®v \S-∏n-em°n hcp-∂p-≠v.
A]-Im-c-ap≈ B kmaq-ly-t£a ]≤-Xn-Iƒ Xmsg tN¿°p∂p:
1. I¿j-I-sØm-gn-emfn s]≥j≥
2. tZiob hm¿≤-Iy-Ime s]≥j≥
3. hn[-h-Iƒ°pw hnhml tamNn-X-cmb h\n-X-Iƒ°p-ap≈
AKXn s]≥j≥
4. hnI-emwK s]≥j≥
5. 50 hb v Ign™ Ahn-hm-ln-X¿°p≈ s]≥j≥
6. sXmgn¬ clnX thX\w
7. km[p-°-fmb hn[-h-I-fpsS s]¨a-°-fpsS hnhml [\-
k-lmbw
28.1. I¿j-I-sØm-gn-emfn s]≥j≥
• 1998-˛se tIcf I¿jI sXmgn-emfn s]≥j≥ N´-߃, G.O.(P) 18/98/ sXmgn¬ hIp∏v XobXn
16.4.1998, 13.12.11˛se G.O.(MS)60/11 km.-t£.-h. DØ-chv. Cu DØ-chv ]Imcw 400 cq] hoXw ]Xn-
amkw s]≥j≥ \evInhcp-∂p.
151
• A¿lX: IpSpw_ hm¿jnI hcp-am\ ]cn[n 11,000 I (A-t]-£n-
°p∂ BfpsS `mcy/`¿Øm-hv, ]mb-]q¿Øn-bm-b-hcpw Ahn-hm-
ln-X-cp-amb B¨a-°ƒ F∂n-h-cpsS hcp-am\w IqSn IW-°m-°Ww.
• ]mbw ˛ Adp-]Xv hb- v XnI-™n-cn-°-Ww.
• tbmKyX ˛
At]-£-I≥ 10 h¿j-ambn qhp-S-a-I-fpsS Irjn-`q-an-bn¬ Iqen
hmßn I¿j-I-hrØn sNøp-∂-hcpw ][m-\-ambpw B Iqensb
Bi-bn®v Pohn-°p-∂-h-cp-amb I¿j-I-sØm-gn-emfn Bbn-cn-°-
Ww.
XpS¿®-bmbn 10 h¿j-sa-¶nepw tIc-f-Øn¬ ÿnc-Xm-a-k-ap-≈-
h-cm-I-Ww.
1974-˛se I¿j-I-sØm-gn-emfn t£a-\n[nbn¬ 1.1.2002 apX¬ AwK-am-bn-cn-°-Ww.
hm¿≤-Iyhpw/imco-cnI Zu¿∫-eyhpw aqew tPmen sNøm≥ Ign-bmØ I¿j-I-sØm-gn-em-
fn°pw as‰√m hn[-Ønepw tbmKy-X-bp-s≠-¶n-¬ s]≥j\v A¿l-X-bp-≠v.
i) A¿lX C√m-Ø-h¿
• 1951-˛se tXm´w sXmgn-emfn \nb-a-Øns‚ ]cn-[n-bn¬ hcp∂ sXmgn-em-fn-Iƒ°v Cu ]≤Xn
_m[-I-a-√.
• At]-£-I≥ hr≤-¿t°m/tcmKm-Xp-c¿t°m th≠n \S-Øp∂ ÿm]-\-Øns‚ kwc-£-W-Øn¬
Ign-bp∂ Bfm-h-cp-Xv.
• tIµ-˛-kw-ÿm\ k¿°m-cn¬ \nt∂m Xt±-i-kz-bw-`-cW ÿm]-\-ß-fn¬ \nt∂m [\-k-lmbw
ssI∏-‰p-∂-h-cm-I-cp-Xv. (£-bw, IpjvTw, Im≥k¿ tcmKn-°p≈ [\-k-lmbw Hgn-sI)
• s]≥j-W¿ acn-®mtem 2 amk-Øn¬ IqSp-X¬ XpI ssI∏-‰m-Xn-cp-∂tem \n¿Ø-em-°pw.
ii) At]£ ka¿∏n-t°≠ hn[w
• \n›nX t^md-Øn¬ 2 tIm∏n skI-´n-dnbv°v (t^mw \º¿ 2˛¬) ka¿∏n-°-Ww.
At]-£-tbm-sSm∏w lmP-cm-t°≠ tcJ-Iƒ
• hnt√Pv Hm^o-k-dn¬ \n∂p≈ hcp-am\ k¿´n- n-°‰v
• acn® s]≥j≥Im-cs‚ acWw hsc-bp≈ IpSn-»nI e`n-°m≥ Xl-kn¬Zm-
cn¬ \n∂pw e`n® Ah-Imi k¿´n- n-°‰v lmP-cm-°-Ww. s]≥j-W¿
acn-®m¬ acWw \S∂ amkw hsc-bp≈ IpSn-»nI Ah-Im-in°v k¿´n- n-
°-‰ns‚ ASn-ÿm-\-Øn¬ \evImw. G.O.(P)201/2000 sXm.h.XobXn
14.3.2000. 1500 cq] hsc hnt√Pv Hm^o-k¿. AXn\p ta¬ Xl-kn¬Zm¿
G.O.(P)54/06 sXm.h. XobXn 14.8.06.
• hb v sXfn-bn-°m≥ ]≈n k¿´n- n-°‰v/kvIqƒ k¿´n- n-°‰v/P\\ k¿´n-
^n-°‰v/ sXc-s™-Sp∏v IΩo-js‚ Xncn-®-dn-b¬ Im¿Uv/Akn-Â v saUn-
°¬ Hm^o-k-dpsS k¿´n- n-°‰v, tdj≥ Im¿Uns‚ ]I¿∏v, F∂n-h-bn¬
GsX-¶nepw ASn-ÿm-\-am-°mw.
kmaq-ly-t£a s]≥j-\p-Ifpw
t£a ]≤-Xn-Ifpw1
152
28
iii) At]£m ]cn-tim-[-\bpw AwKo-Im-chpw
• At]£ ssI∏‰v ckoXn \evIWw (I-a-º¿ kln-Xw)
• At\z-jW DtZym-K-ÿ≥ : Irjn Akn-Â v
• At]£ ka¿∏n®v 40 Znh-k-Øn-∂Iw Xo¿∏m-°-Ww.
• A¿l-\-s√∂v tXm∂n-bm¬ Cu hnhcw ImWn®v 15 Znh-ksØ t\m´okv At]-£-I\v \evI-Ww.
hmZw tI´v Xo¿∏m-°-Ww. \nc-kn-®m¬ ImcWw t^mw \º¿ 3˛¬ tcJ-s∏-SpØn At]-£-Is\
And-bn-°-Ww.
• e`n®/A\p-h-Zn®/\nc-kn® At]-£-I-fpsS cPn-ÿ (t^mw \º¿ 4˛¬) kq£n-°-Ww.
• enÃv Hmtcm kmº-ØnI h¿jw hm¿Uv ASn-ÿm-\-Øn¬ ]kn-≤-s∏-Sp-Ø-Ww.
• Kmak`bn¬/hm¿Uvk`-bn¬/hm¿Uv IΩn-‰n-bn¬ hmbn-°-Ww. kn.-Un.-F- p-Iƒ°v \¬I-Ww.
• s]≥j≥ hnX-cW cPn-ÿ (t^mw 6) kq£n-°-Ww.
• hnX-cWw ˛ aWn-tbm¿U¿ aptJ\/_P‰v A°u≠v aptJ\
• A∏o¬ ˛ Xt±-i-`-cW ÿm]-\-Øns‚ Xocp-am-\-Øn-t∑¬ \nc-kn® DØ-chv e`n®v 30 Znh-k-Øn-
\Iw DØ-c-hns‚ ]I¿∏v klnXw Pn√m If-IvS¿°v \evImw. 45 Znh-k-Øn-\Iw Xo¿∏m-°-Ww.
A∏o-ens‚ hnh-c-߃ A∏o¬ cPn-Ã-dn¬ (t^mw \º¿ 5) tcJ-s∏-Sp-Ø-Ww. k¿°m-cn-te°v
dnhn-j≥ s]‰o-j≥ \¬Imw. CXpw 45 Znh-k-Øn-\Iw Xo¿∏m-°-Ww. \ndp-ج sNbvX s]≥j≥
]p\:ÿm]n-°m\pw A∏o¬ \¬Imw.
• DØ-c-hp-Iƒ
-˛ G.O.(P)47/95 km.-t£.-h. XnbXn 13.12.95 (N-´-߃ 1.11.95 apX¬ ]m_-eyw)
-˛ G.O.(P)18/98 sXm.h. XnbXn 16.4.1998 G.O.(Q)23/82 LBR XnbXn 13.7.1982-se N -߃ ]pXp-°n-b-Xv)
-˛ G.O.(P)11/97 km.-t£.-h. XnbXn 7.4.97.
-˛ G.O.(P)5/97 km.-t£.-h. XnbXn 5.2.97
-˛ G.O.(P)25/96 km.-t£.-h. XnbXn 3.7.96.
-˛ G.O.(P)11355/07 km.-t£.-h. XnbXn 24.11.2007.
-˛ G.O.(P)11303/e-11/2007 km.-t£.-h. XnbXn 4.10.07.
28.2. Cµn-cm-Km‘n tZiob hm¿≤y-Iy-Ime s]≥j≥ (IGNOAP)
• XpI ˛ 400 cq] (]-Xn-am-kw) 80 hb- n-\p-ap-I-fn-ep-≈-h¿°v 900 cq] (]-Xn-am-kw) G.O.(P)47/95km.-t£.-h. XobXn 13.12.96) & G.O.(MS)50/2012 km.-t£.-h. XnbXn 22.8.2012)
• hm¿jnI IpSpw_ hcp-am\ ]cn[n ˛ 11000 cq].
• hb v ˛ 65 Ign-bWw
• A¿lX ˛ _n.-]n.-F¬. IpSpw-_-am-bn-cn-°-Ww.
• At]-£n-°m≥ th≠ tbmKy-X-Iƒ
˛ AK-Xn-bmb `mcybpw `¿Ømhpw A¿l-cm-Wv.
153
˛ XpS¿®-bmbn 3 h¿j-sa-¶nepw tIc-f-Øn¬ ÿnc-Xm-a-k-ap-≈-h-cm-I-Ww.
˛ IpSpw-_-Øn¬- Bcpw kwc-£-W-Øn-\p-≠m-I-cp-Xv.
˛ H‰bv°p Pohn-°p∂ kvXoIƒ, Fkv.-kn. Fkv.-Sn. hn`m-K-°m¿, hnI-emw-K¿, kz¥w `qan
C√mØ I¿j-I-sØm-gn-em-fn-Iƒ, F∂n-ß-s\-bmWv ap≥K-W-\m-I-aw.
• A¿lX C√m-Ø-h¿
˛ bmN-I¿
˛ AXnYn aµn-c-ß-fn¬ Ign-bp-∂-h¿
˛ a‰p ÿm]-\-ß-fpsS s]≥j≥ hmßp-∂-h¿.
˛ A\¿l¿ B\p-Iq-ey-߃ hmßn-bm¬ DØ-c-hm-ZnØw DtZym-K-ÿ¿°pw A\p-tZym-K-ÿ¿°pw
• At]£ ka¿∏n-t°≠ hn[w
˛ \n›nX t^md-Øn¬ 2 tIm∏n Xt±-i-`-cW skI-´-dn-°v.
• At]-£-tbm-sSm∏w lmP-cm-t°≠ tcJ-Iƒ
˛ At]-£-Is‚ hm¿jn-I-h-cp-am\w ImWn-°p∂ hnt√Pv Hm^o-k-dpsS k¿´n-^n-°-‰v.
˛ hb v sXfn-bn-°p-∂-Xn\v Kh: k¿÷s‚/Akn-Â v k¿÷s‚ k¿´n-^n-°-‰v.
• At]£m ]cn-tim-[-\bpw AwKo-Im-chpw
˛ At]-£-I\v ssI∏‰v ckoXn \¬I-Ww.
˛ hn.-C.-H. At\z-jW dnt∏m¿´v Xøm-dm-°Ww
˛ Ab¬Iq-´w, hm¿Uv saº¿, Kma-k`/hm¿Uvk`, t£a-Imcy Ãm‚nwKv IΩn-‰n, `c-W-kanXn
F∂n-h-bpsS AwKo-Imcw thWw.
˛ skI-´-dn-bpsS DØ-chv
˛ AwKo-I-cn-®h skI-´dn, ^≠n-\p-th≠n Pn√m If-IvS¿°p \¬Ip-∂p.
˛ At]£ Xt±-i`-cW ÿm]-\-Øn¬ e`n®v 30 Znh-k-Øn-\Iw Xo¿∏m-°-Ww.
˛ At]£ hnhcw _‘-s∏´ cPn-Ã-dn¬ tN¿°-Ww.
˛ Pn√m If-IvS¿ AwKo-I-cn® At]-£-I-fpsS hnhcw cPn-Ã-dn¬ tN¿°-Ww.
˛ At]£ \nc-kn® hnhcw At]-£-Isc Ad-nbn-°-Ww.
˛ s]≥j-W¿ acn-®m¬ B hnhcw skI-´dn Pn√m If-IvSsd Ad-nbn-°-Ww. IpSn-»nI \nb-am-
\p-kr-Xm-hIm-in°v \¬Imw.
˛ sse^v k¿´n-^n-°‰v tabv 15-˛mw Xob-Xn°v apºv Pn√m If-IvS¿°v ka¿∏n-°-Ww.
• hnX-cWw
˛ aWn-tbm¿U¿ aptJ\ (a-cn-°p∂ s]≥j-W-dpsS IpSn-»nI A\-¥-cm-h-Im-in°v \evImw.
(N´w 11 (3)
1
154
kmaq-ly-t£a s]≥j-\p-Ifpw
t£a ]≤-Xn-Ifpw28
• A∏o¬
˛ \nc-kn® hnhcw e`n®v 30 Znh-k-Øn-\Iw Pn√m If-IvS¿°v \¬I-Ww. sX‰mb hnhcw \¬In
s]≥j≥ hmßp∂p F∂p I≠m¬ s]≥j≥ \n¿Ø-em-°m≥ Cu ]≤-Xn-bpsS ]q¿Æ-Np-a-X-
ebp≈ Pn√m If-I¿°v A[n-Im-c-ap-≠v.
• DØ-c-hp-Iƒ
-˛ G.O.(P)47/95 km.-t£.-h. XnbXn 13.12.95 (N-´-߃ 1.11.95 apX¬ ]m_-eyw)
-˛ G.O.(P)11/97 km.-t£.-h. XnbXn 7.4.97.
-˛ G.O.(P)5/97 km.-t£.-h. XnbXn 5.2.97
-˛ G.O.(P)25/96 km.-t£.-h. XnbXn 3.7.96.
-˛ G.O.(P)11355/07 km.-t£.-h. XnbXn 24.11.2007.
-˛ G.O.(P)11303/e-11/2007 km.-t£.-h. XnbXn 4.10.07.
28.3. hn[-h-Iƒ°pw hnhml tamNn-X-cmb h\n-X-Iƒ°p-ap≈ AKXn s]≥j≥
• 1.4.12 apX¬ ]Xn-amkw 525 cq]-bmbn Db¿Øn G.O.(MS)50/2012 km.-t£.-h. XnbXn 22.8.12.
• hm¿jnI IpSpw_ hcp-am\ ]cn[n 20,000 cq] Kma ]tZiw/22375 cq] \K-c]-tZ-iw) G.O.(MS)21/10 km.-t£.-h. XnbXn 17.3.10 ]Im-cw. kzmX-¥y-k-ac tk\m-\n-Iƒ°p≈ s]≥j≥ IW-°m-
t°-≠-Xn-√. (k.-D.(-A) km.-t£.-h. XobXn 31.3.98)
• hb v ˛ ]cn-[n-bn-√.
• At]-£n-°m≥ th≠ tbmKy-X.
-˛ Btcmcpw Bi-b-an-√m-Ø-hcpw hcp-am-\-an-√m-Ø-h-cpw.
˛ XpS¿®-bmbn c≠p h¿j-sa-¶nepw tIc-f-Øn¬ ÿnc-Xm-a-k-ap-≈-h-cm-I-Ww.
˛ hn[-h-Iƒ
˛ hnhm-l-tam-N\w t\Snb kvXoIƒ
˛ 7 h¿j-ambn `¿Øm-hns\ Ipdn®v hnhcw e`y-a-√mØ kvXoIƒ
• A¿lX C√m-Ø-h¿
-˛ ]p\¿hn-hmlw sNbvX hn[-h-Iƒ
-˛ a‰p ÿm]-\-ß-fpsS s]≥j≥/[\-k-lmbw XpS¿®-bmbn hmßp-∂-h¿
• At]£ ka¿∏n-t°≠ hn[w
-˛ \n›nX t^md-Øn¬ 2 tIm∏n skI-´-dnbv°v ka¿∏n-°-Ww.
• At]-£-tbm-sSm∏w lmP-cm-t°≠ tcJ-Iƒ
-˛ At]-£-I-bpsS hm¿jnI IpSpw_ hcp-am-\w- tc-J-s∏-Sp-Ønb hnt√Pv Hm^o-k-dpsS k¿´n-
^n-°‰v
-˛ `¿Øm-hns‚ acW k¿´n-^n-°-‰v.
-˛ At]-£I hn[-h-bm-sW-∂pw, ]p\¿hn-hmlw sNbvXn-´n-s√∂pw ImWn-°p∂ saº-dpsS/
Iu¨kn-e-dpsS k¿´n-^n-°-‰v.
155
• At]£ ]cn-tim-[-\bpw AwKo-Im-chpw
-˛ ssI∏‰v No´v \¬I-Ww.
-˛ ICDS kq∏¿ssh-k-dpsS At\z-jW dnt∏m¿´v
-˛ Ab¬°q-´w, Kma-k`/hm¿Uvk`/hm¿Uv IΩn‰n/t£a-Im-cy-Ãm‚nwKv IΩn-‰n, `c-W-k-anXn
F∂n-h-bpsS AwKo-Im-cw.
-˛ ^≠n-\mbn dh\yq A[n-Im-cn-Iƒ°v Ab-°-Ww.
• hnX-cWw
-˛ aWn-tbm¿U¿ aptJ\ (X-l-kn¬Zm-cpsS lb¿jn∏v k¿´n-^n-°-‰ns‚ ASn-ÿm-\-Øn¬
s]≥j≥ IpSn-»nI A\-¥-cm-h-Im-in-Iƒ°v \evImw. k¿°p-e¿ \w: 2509/kn/08/km.-t£.-h-
Ip∏v XnbXn 12.8.08)
-˛ A∏o¬ ˛ At]£ ˛ \nc-kn® hnhcw e`n®v 30 Znh-k-Øn-\Iw Pn√m If-IvS¿°v \evI-Ww.
sX‰mb hnhcw \evIn s]≥j≥ t\Sp∂p F∂v I≠m¬ s]≥j≥ \n¿Ø-em-°m≥ Cu
]≤Xn \S-Øn-∏ns‚ ]q¿Æ Npa-X-e-bp≈ Pn√m IfIvS¿°v A[n-Im-c-ap-≠v.
• DØ-c-hp-Iƒ
-˛ G.O.(P)1415/73 km.-t£.-h. XnbXn 3.8.2000 (N-´-߃)
-˛ G.O.(P)11/97 km.-t£.-h. XnbXn 7.4.97.
-˛ G.O.(MS)12108/ km.-t£.-h. XnbXn 16.1.08 (s]≥j\v 20 hb- n¬ IqSp-X-ep≈ B¨a-°-fp-
≈-h¿°pw A¿l-X-bp-≠v.
-˛ k.-D. \º¿ 59670/ DB2/08/Xkz-`h XnbXn 17.9.08 s]≥j\v 20 hb- n¬ IqSp-X-ep≈ B¨a-
°-fp-≈-h¿°pw A¿l-X-bp-≠v.
28.4. hnI-emwK s]≥j≥
• 1.4.2012 apX¬ ]Xn-amkw 700 cq]. G.O.(MS)50/2012 km.-t£.-h. XnbXn 22.8.2012.
• hm¿jnI IpSpw_ hcp-am\ ]cn[n ˛ 20,000 cq] Kma-]-tZiw/ 22375 (\-Kc ]tZ-iw) ]Imcw (h-
cp-am\w IW-°m-°p-∂Xv ]nXmhv/`¿Ømhv/`mcy F∂n-h-cpsS amXw). kzmX-¥r-k-a-c-tk-\m-\n-
Iƒ°p≈ s]≥j≥ IW-°m-t°-≠-Xn-√. G.O.(P)10/98/ km.-t£.-h. XnbXn 31.3.98. At]-£-I\v
kz¥-ambn 250 cq]-bn¬ IqSp-X¬ hcp-am\w ]mSn-√.
• hb v ˛ ]cn-[n-bn-√.
• At]-£n-°m≥ th≠ tbmKy-X-Iƒ ˛
-˛ a¥v, _[n-cX, A‘X, aqI-X, AwK-`wKw F∂o sshI-ey-ap-≈-h¿ (A‘X 100% D≠m-bn-cn-
°-Ww.) G.O.(MS)No.4/95 /73 km.-t£.-h. XnbXn 24.01.95)
-˛ sshIeyw 40%-Øne-[nIw thWw.
• A¿lX C√m-Ø-h¿
-˛ a‰p ÿm]-\-ß-fpsS s]≥j≥/[\-k-lmbw XpS¿®-bmbn hmßp-∂-h¿.
• At]£ ka¿∏n-t°≠ hn[w
-˛ \n›nX t^md-Øn-ep≈ (2 tIm∏n) At]-£-Iƒ skI-´-dnbv°v ka¿∏n-°-Ww.
1
156
kmaq-ly-t£a s]≥j-\p-Ifpw
t£a ]≤-Xn-Ifpw28
• At]-£-tbm-sSm∏w lmP-cm-t°≠ tcJ-Iƒ
-˛ sshIeyw sXfn-bn-°m≥ saUn-°¬ t_m¿Uns‚ k¿´n-^n-°-‰v.
-˛ hnt√Pv Hm^o-k-dn¬ \n∂p≈ hcp-am\ k¿´n-^n-°-‰vv.
• At]£ ]cn-tim-[-\bpw AwKo-I-mchpw
-˛ ssI∏‰v No´v \evIWw
-˛ sl¬Øv C≥kvs]-Œ¿ At\z-jW dnt∏m¿´v \¬IWw
-˛ Ab¬-Iq-´w, Kma-k`/hm¿Uvk`/hm¿Uv IΩn-‰n, t£a-Im-cy-Ãm‚nwKv IΩn-‰n, `c-W-kanXn
F∂n-h-bpsS AwKo-Im-cw.
-˛ ^≠v A\p-h-Zn-°p-∂Xv Pn√m If-IvS¿
• hnX-cWw
-˛ ]Xn-amkw aWn-tbm¿U¿ aptJ\ (X-l-kn¬Zm-cpsS lb¿jn∏v k¿´n-^n-°-‰ns‚ ASn-ÿm-
\-Øn¬ A¥m-cm-h-Im-in°v s]≥j≥ IpSn-»nI \¬Imw. k¿°p-e¿ \º¿ 2509/kn/08/km.-
t£.-h. XnbXn 12.8.08.
• A∏o¬
-˛ At]£ \nc-kn® hnhcw e`n®v 30 Znh-k-Øn-\Iw Pn√m If-IvS¿°v \¬I-Ww. sX‰mb
hnhcw \evIn s]≥j≥ t\Sp∂p F∂p I≠m¬ s]≥j≥ \n¿Ø-em-°m≥ Cu ]≤Xn \S-
Øn-∏ns‚ ]q¿Æ-®p-a-X-e-bp≈ Pn√m If-IvS¿°v A[n-Im-c-ap-≠v.
• DØ-c-hp-Iƒ
-˛ G.O.(P)154/1822 km.-t£.-h. XnbXn 6.9.82.
-˛ G.O.(P)145/73 km.-t£.-h. XnbXn 3.8.73 ]cn-jv°-cn-®-Xv.
28.5. 50 hb v Ign™ Ahn-hm-ln-X¿°p≈ s]≥j≥
• 1.4.2012 apX¬ ]Xn-amkw 525 cq]. G.O.(MS) 50/2012/kmt£h XobXn 22.8.2012 ]Imcw h¿≤n-
∏n-®p.
• hm¿jnI IpSpw-_-h-cp-am-\-]-cn[n
-˛ 20000 cq] Kma-]-tZ-iw, 22375 cq] \K-c-]-tZiw G.O.(MS) 21/10/kmt£h XobXn 17.3.10
• At]-£n-°m≥ th≠ tbmKyX
-˛ 50 hb v Ign-b-Ww. Ahn-hm-ln-X-bm-bn-cn-°Ww. kmº-Øn-I-ambn ]n∂m°w Bbn-cn-°-
Ww. tIc-f-Øn¬ ÿnc-Xm-a-k-°m-cn-bm-bn-cn-°Ww. kz¥-ambn hcp-am\w C√m-X-h-cm-bn-cn-
°-Ww.
• A¿l-X-bn-√m-Ø-h¿
-˛ ta¬∏-d™ tbmKy-Xn-bn-√m-Ø-h¿.
• At]£ ka¿∏n-t°-≠-hn[w
- ˛ \n›nX t^md-Øn¬ (2 tIm∏n) skI-´-dn°v
157
• At]£tbmsSm∏w lmP-cm-t°≠ tcJ-Iƒ
˛ hnt√Pv Hm^o-kn¬ \n∂p≈ hcp-am\ k¿´n-^n-°‰v
˛ Ahn-hm-ln-X-bm-sW-∂pw, Xt±-i-`-cW ÿm]-\-Øns‚ ]cn-[n-bn¬ ÿnc-Xm-a-k-°m-cn-bm-sW-
∂p-ap≈ hm¿Uv saº-dpsS k¿´n-^n-°‰v
˛ 50 hb v Ign-™-Xm-bp≈ tUmIvS-dpsS k¿´n-^n-°‰v
˛ tdj≥ Im¿Uns‚ tIm∏n
• At]£ ]cn-tim-[-\bpw AwKo-Im-chpw
˛ ssI]‰v No´v \¬IWw
˛ At\z-jW dnt∏m¿´v thWw
˛ Ab¬°q-´w, hm¿Uvk`/hm¿Uv IΩn‰n/Kma-k`/t£a-Imcy Ãm‚nwKv IΩn-‰n, `c-W-k-anXn
F∂n-h-bpsS AwKo-Imcw thWw.
˛ skI-´-dn-bpsS DØ-chv thWw
˛ ^≠v A\p-h-Zn-°p-∂Xv Pn√m If-IvS¿
˛ c≠v h¿jw IqSp-tºmƒ Kk-‰Uv Hm^o-k¿ H∏n´ sse^v k¿´n-^n-°‰v Bh-iy-amWv
• hnX-cWw
˛ Unam‚ v Um^v‰v aptJ-\.
• A∏o¬
˛ DØ-chv ssI∏‰n 30 Znh-k-Øn-\Iw Pn√m If-IvS¿°v (D-Ø-c-hns‚ ]I¿∏v kln-Xw) ka¿∏n-
t°-≠-Xm-Wv.
• DØ-c-hp-Iƒ
˛ G.O.(MS) 14/01/km.t£.h XobXn 31.2.2001 (am¿§tc-J)
˛ 50 hb v Ign-™-hcpw hnhmlw Ign-°msX Ip´n-I-fp-≈-h-cp-amb AΩ-am¿ A¿l-cmWv G.O.(MS)43/04/kmt£h XobXn 1.7.2004
28.6. sXmgn¬ clnX thX\w
• XpI ˛ 120 cq] ]Xn-amkw
• hm¿jnI IpSpw-_- h-cp-am\ ]cn[n
˛ 12000 cq] (am-Xm-]n-Xm-°ƒ, Ahn-hm-ln-X-cmb ktlm-Z-c-߃ IqsS Xma-kn-°p-∂--h¿ F∂n-
h-cptS-Xpƒs∏-sS)
• hb v ˛ 18 apX¬ 35 hsc
• At]-£n-°m≥ th≠ tbmKy-X-Iƒ
˛ Fkv.-F-kv.-F¬.-kn. ]m mb Fwtπm-bvsa-‚ v FIvkvtN-©n¬ t]Pv cPn-ÿ sNbvXp 3 h¿jw
]q¿Øn-bm-°n-b-h¿
˛ ]´n-I-PmXn, ]´n-I-h¿§-°-mcm-sW-¶n¬ Fkv.-F-kv.-F¬.-kn. ]co-£°v lmP-cm-bm¬ aXn-bmIpw
(\n-›nX hb v Ign™v Fkv.-F-kv.-F¬.-kn. ]co£ amXw ss]h-‰mbn FgpXn tXm‰-
h¿°v _m[-I-a-√)
˛ hnZym¿∞n-Iƒ BI-cp-Xv. F∂m¬ 6 amksØ Iºyq-´¿ ]T\w Dƒs∏-sS-bp≈ lkz-Ime
tImgvkp-Iƒ tjm¿´vlm‚ v/ssS∏vssd-‰nwKv, sI.-Pn.-Sn.-C./sI.-Pn.-kn.-C. tImgvkp-Iƒ F∂nh
1
158
kmaq-ly-t£a s]≥j-\p-Ifpw
t£a ]≤-Xn-Ifpw28
sNøp-∂-h-tcbpw Fkv.-kn./Fkv.-Sn.-°mbn l¿-Pn-t£-a-h-Ip∏v ssÃ∏‚ v \¬In \S-Øp∂ 2˛3
amk ssZ¿Ly-ap≈ tImgvkp-I-fn¬ ]Tn-°p-∂-h-tcbpw hnZym¿∞n F∂p \n¿∆-N-\-Øn¬
\n∂v Hgn-hm-°n-bn-´p-≠v. k¿°m¿ AwKo-Im-c-an-√mØ tImgvkp-Iƒ°v CXv _m[-I-a-√.
˛ AwK-ssh-I-ey-ap-≈-h-sc-¶n¬ Fwtπm-bvsa‚ v FIvkvtN-©n¬ cPn-ÿ sNbvXv 18 hb- n-\p-
tijw XpS¿®-bmbn c≠v h¿jsØ ko\n-tbm-cn‰n aXn. Fkv.-F-kv.-F¬.-kn. ]co-£°v
lmP-cm-bm¬ aXn.
˛ Xmakw am‰n-bm¬ ]pXnb ]©m-b-Øn¬ At]£ \¬I-Ww. Xo¿∏m-Ipw hsc thX\w
]gb ÿe-Øp-\n∂v.
˛ At]-£-I\v bmsXmcp sXmgnepw ]mSn-√.
˛ a‰p ]≤-Xn-I-fn¬ \n∂pw [\-k-lmbw e`n-°p-∂-h-cm-I-cp-Xv.
• A¿l-X-bn-√m-Ø-h¿
˛ k¿°m¿/kzImcy ÿm]-\-ß-fn¬ Hu]-N-cnI hnZym-`ymkw \S-Øp-∂-h¿
˛ s]≥j≥-, k¿°m¿ [\-k-lm-bw, ]mcn-tXm-jn-Iw, ssÃ∏‚ v, Ae-h≥kv, FIvkvtKjy XpSßn
]Xn-amkw 100 cq]-bn¬ IqSp-X¬ hcp-am-\-ap-≈-h¿.
˛ ]Xn-amkw 100 cq]-bn¬ IqSp-X¬ hcp-am-\-ap-≈- sXmgn¬ e`n-°p-∂-h¿
˛ cPn-kvtS-j≥ bYm-k-abw ]pXp-°m-Xn-cp-∂m¬
˛ cPn-kvtS-j≥ d±m-°n-bm¬
˛ cPn-kvtS-j≥ bYm-k-abw ]pXp-°msX k¿°m-cn-s‚tbm Fwtπm-bvsa‚ v Ub-d-IvS-dp-sStbm
]tXyI DØ-chv ]Imcw ]pXp-°n-bm¬
˛ XpS¿®-bmbn c≠p XhW thX\w ]‰m-Xn-cp-∂m¬
• A-t]£ ka¿∏n-t°-≠-hn[w
˛ \n›nX t^md-Øn¬ 2 tIm∏n skI-´-dn°v
• At]£tbmsSm∏w lmP-cm-t°≠ tcJ-Iƒ
˛ hnt√Pv Hm^o-kn¬ \n∂p≈ hcp-am\ k¿´n-^n-°‰v (X-t±-i-`-cW ÿm]-\-Øn\v bp‡-amb
Xocp-am\w FSp-°mw)
˛ hb v sXfn-bn-°p∂ k¿´n-^n-°‰v
˛ Fwtπm-bvsa‚ v cPn-kvtS-j≥ k¿´n-^n-°‰v
• At]£ ]cn-tim-[-\bpw AwKo-Im-chpw
˛ Fwtπm-bvsa‚ v FIvkvtN-©ns‚ ]cn-tim-[-\-bn¬ A¿l-X-bn-s√∂v Is≠-Øn-bm¬ B hnhcw
Xt±-i-`-cW ÿm]-\sØ Adn-bn-°Ww
˛ thX\w e`n-°p-∂-h-cp-tSbpw \nc-kn-°p-∂-h-cp-tSbpw enÃv Kma-k-`-bn¬/hm¿Uvk-`-bn¬/
hm¿Uv IΩn-‰n-bn¬ hmbn-°-Ww. s]mXp-hmbn ]c-ky-s∏-Sp-Ø-Ww. enÃns‚ tIm∏n Fwtπm-
bvsa‚ v Hm^o-k¿°v \¬I-Ww.
˛ e`n®/A\p-h-Zn®/\nk-cn® At]-£-I-cpsS hnh-c-Øn\v cPn-ÿ (t^mdw 4) kq£n-°Ww.
˛ AIzn-‰≥kv cPn-ÿ (t^mdw 6) kq£n-°Ww. At\z-jW Npa-Xe skI-´-dn°v/skI-´dn
Npa-X-e-s∏-Sp-Øp∂ DtZym-K-ÿ≥.
159
˛ ^≠v A\p-h-Zn-°p-∂Xv Pn√m Fwtπm-bvsa-‚ v Hm^o-k¿.
• hnX-cWw
˛ ]W-ambn \¬Ip-∂p.
• A∏o¬
˛ Xt±-i-`-cW ÿm]-\-ß-fpsS Xocp-am\w e`n®v 60 Znh-k-Øn-\Iw A∏o¬ Pn√m If-IvS¿°v
\¬Imw. e`n® A∏o¬/dnhn-j≥ 45 Znh-k-Øn-\Iw Xo¿∏m-°-Ww.
• DØ-c-hp-Iƒ/t`Z-K-Xn-Iƒ
˛ G.O.(P) 23/98/sXm.h XobXn 25.8.98 (N-´-߃)
˛ G.O.(P) 1764/05/sXm.h XobXn 28.6.05 (N-´-߃)
˛ G.O.(P) 68/07/sXm.h XobXn 5.6.07 (A∏o¬ \S-]-Sn-I-a-߃)
˛ G.O.(P) 32/06/sXm.h XobXn 4.5.06
28.7. km[p-°-fmb hn[-h-I-fpsS s]¨a-°-fpsS hnhml [\-k-lmbw
• XpI 20,000 cq] (H-‰-Ø-h-W) (2012-˛13 se _P-‰n¬ 10,000 cq]-bn¬ \n∂v 20,000 cq] Bbn h¿≤n-
∏n-®p)
• hm¿jnI IpSpw-_-h-cp-am-\-]-cn[n ˛ 20,000 (Kma-]-tZ-iw), 22,375 (\-K-c-]-tZ-iw)
• hb v ˛ ]cn[n C√
• At]-£n-°m≥ th≠ tbmKy-X-Iƒ
˛ BZyhnhm-l-am-bn-cn-°Ww
˛ s]¨Ip-´n°v hnhm-l-Zn-hkw 18 hb v ]q¿Øn-bm-IWw
˛ aq∂v h¿j-tam, AXn-e-[n-Itam hnhm-l-tam-Nn-X-cmbn Ign-bp∂ kvXoI-fpsS s]¨a-°fpsS
hnhm-l-Øn\v [\-k-lmbw \¬Imw G.O.(P) 11/98/km.-t£.-h. XobXn 2.4.98.
• A¿lX C√m-Ø-h¿
˛ s]¨Ip-´n-bpsS kz¿Æw Dƒs∏sS BsI kºØv 6000 cq]-bn¬ Ihn-b-cp-Xv.
• At]£ ka¿∏n-t°-≠-hn[w
˛ \n›nX t^md-Øn¬ 2 tIm∏n sk-I-´-dn°v hnhml Xob-Xn°v Hcp amkw apºv \¬IWw (X-
°-Xmb Imc-W-Øm¬ bYm-k-abw At]-£n-°m≥ Ign-bm-sX-h-∂m¬ skI- -dn°v am∏-t]£
\¬Imw. hnhm-l-Øn-\p-tijw 3 amkw hsc am∏-t]£ ]cn-K-Wn-°mw).
• At]-£-tbm-sSm∏w lmP-cm-t°≠ tcJ-Iƒ
˛ ]Xn-ip-X-h-cs‚ kXy-hm-Mvaqew
˛ ]tc-X≥ At]-£-I-bpsS ¿Ømhpw h[p-hns‚ ]nXm-hp-am-bn-cp∂p F∂p ImWn-°p∂ k¿´n-
^n-°‰v (d-h\yp A[n-Im-cn-Iƒ, Iu¨kn-e¿, ani-hn-hml kwL-S-\-Iƒ, tZhm-e-b-ß-fnse
A[n-Im-cn-Iƒ, kap-Zmb kwL-S-\-Iƒ F∂n-h-bn¬ GsX-¶n-epw)
˛ ]tc-Xs‚ acW k¿´n-^n-°‰v
˛ h[p-hns‚ P\-\-Xo-bXn sXfn-bn-°p∂ k¿´n-^n-°‰v
˛ At]-£-I-bpsS hcp-am\ k¿´n-^n-°‰v
1
160
kmaq-ly-t£a s]≥j-\p-Ifpw
t£a ]≤-Xn-Ifpw28
˛ hn[h ÿncw _p≤n-bn-√m-Ø-bm-fm-sW-¶n¬ s]¨Ip-´nsb Gs‰-Sp-°p∂ hy‡n°v aXn-bmb
CuSn-t∑¬ [\-k-lmbw \¬Imw G.O.(P) 182/84/km.-t£.-h. XobXn 19.4.84 .
˛ `¿Øm-hns‚ acWw cPn-ÿ sNbvXn-´n-s√-¶n¬ acWw \S-∂-Xmbn IW-°m-°-Ww. C°m-cy-
Øn¬ ÿe-hm-kn-I-fmb c≠v ]apJ hy‡n-I-fpsS k¿´n-^n-°-‰p-Iƒ Bh-iy-amWv (G.O.(P)No.167/83/km.-t£.-h. XobXn 20.10.1983).
• At]£ ]cn-tim-[-\bpw AwKo-Im-chpw
˛ ]‰v No´v \¬IWw
˛ At\z-jW dnt∏m¿´v thWw (sF.-kn-Un.-F-kv. kq∏¿sshk-dp-tS-Xv)
˛ Kma-k`/hm¿Uvk`/hm¿Uv IΩn‰n/t£a-Imcy Ãm‚nwKv IΩn-‰n, Iu¨kn-e¿ F∂n-h-bpsS
AwKo-Imcw thWw.
˛ skI-´-dn-bpsS DØ-chv thWw
• hnX-cWw
˛ sN°mbn \¬Ip-∂p.
• A∏o¬
˛ Pn√m If-IvS¿°v
• DØ-c-hp-Iƒ
˛ G.O.(P) 151/78/km.-t£.-h. XobXn 19.6.78
˛ hnhm-l-tijw 3 amk-Øn-\p-≈n¬ e`n-°p∂ At]-£-Iƒ 30 Znh-k-Øn-\Iw If-IvS¿°v
Ab-°Ww (k¿°p-e¿ \º¿ 25918/Un.-_n.2/08/F¬.-F-kv.-Pn.-Un. XobXn 14.7.08)
˛ hnhmlw \S∂v 3 amk-Øn-\p-tijw e`n-°p∂ At]-£-Iƒ bmsXmcp Imc-W-h-imepw ]cn-
K-Wn-°m≥ ]mSn√ (G.O.(P) 5/93/km.-t£.-h. XobXn 31.3.93
˛ km[p-°-fmb hn[-h-I-fp-sS s]¨a-°-fpsS hnhm-l-Øn\v [\-k-lmbw \¬Ip-∂-Xn-\p≈
\n_-‘-\-Iƒ Dƒs°m-≈p∂ k¿°m¿ DØ-c-hnse (24.2.79 se G.O.(P) 29/79/X.-`.& km.-
t£.-h.) \n_-‘\ 4.6 \v NphsS tN¿Øv. Ipdn∏v (1) Xmsg ]d-bpw-]-Imcw Xncp-Øp-∂p.
hnhm-l-nX-bm-Im≥ t]mIp∂ s]¨Ip´n 3 h¿j-sa-¶nepw tIc-f-Øn¬ ÿnc-Xmak-am-°n-bn-
cp-∂m¬ amXta [\-k-lm-b-Øn\v At]-£n-°m≥ A¿l-X-bp≈p (G.O.(P) 43/97/km.-t£.-
h. XobXn 19.12.97)
˛ s]¨Ip-´n-bpsS hnhm-l-Øn\v apºv hn[h acn-®m¬ IpSpw-_-Ønse a‰w-K-Ønt\m hnhmlw
\SØnsImSp-°m≥ Xøm-dm-Ip∂ hy‡n-Iƒt°m [\k-lmbw \¬Imw (G.O.(MS) 50/08/km.-t£.-h. XobXn 4.9.08)
˛ G.O.(MS) 43/2010/km.-t£.-h. XobXn 21.7.2010)
˛ GsX-¶nepw At]-£-I¿°v aXn-bmb Imc-W-ß-fm-emWv Cu ka-b-]-cn[n ]men-°m≥ km[n-
°msX h∂-sX∂v At\z-j-W-Øn¬ t_m≤y-s∏-´m¬ Ah-cpsS At]-£-bn-t∑¬ hnhmlw
\S∂ XobXn apX¬ 6 amkw hsc-bp≈ Ime-hn-fw_w am∏m°n B\p-Iqeyw \¬Im≥ Pn√m
If-Iv¿am¿°pw AXn-\p-tijw 5 amkw hsc em‚ v dh\yp IΩo-j-W¿°pw (BsI Hcp
h¿jw) A[n-Imcw D≠m-bn-cn-°pw. (G.O.(MS) 34/2012/km.-t£.-h. XobXn 4.6.12).
161
28.8. s]mXp-hmb hyh-ÿ-Iƒ
1) F√m kmaq-ly-kp-c£m [\-k-lm-b-ßfpw e`n-°p-∂-h-cpsS A¿lX Kma-k`/hm¿Uvk`/hm¿Uv
IΩn‰n ]cn-tim-[n-°Ww (1994 se tIcf ]©m-bØv cmPv \nbaw hIp∏v 3. 1994 se tIcf ap\n-
kn-∏m-en‰n \nbaw hIp∏v 45(1) sI).
2) A\p-h-Zn-®-Xn¬ Ime-Xm-akw h∂mepw At]£ e`n® amk-Øns‚ sXm´-SpØ amkw 1˛mw
XobXn apX¬ At]-£-I¿°v B\p-Iqeyw e`n-°m≥ A¿l-X-bp≠v (_-‘-s∏´ N´-ß-fn¬
C°mcyw hy‡-ambn ]d-™n-´p-≠v).
3) At]-£n®v 10 Znh-k-Øn-\Iw At\z-jn-®v 30 Znh-k-Øn-\Iw Xo¿∏m-°Ww (G.O.(P) 105/02/Xkz-
`h XobXn 25.6.02).
4) Hmtcm Xe-Øn-tebpw s]≥j-\p-Iƒ kw_-‘n®v hym]-I-amb ]Nm-cWw Kma-k`/hm¿Uvk`
Xe-Øn¬ \S-Ø-Ww. e`n® At]-£-Iƒ, A¿l-Xm-am-\-Z-WvU-߃ A\p-h-Zn®/\nc-kn® At]-
£-Iƒ F∂o hnh-c-߃ Kma-k-`-bn¬/hm¿Uvk-`-I-fn¬ Ah-X-cn-∏n®v AwKo-Imcw t\SWw
(k¿°p-e¿ \º¿ 57414/DP1/03/Xkz-`h XobXn 18.12.03).
5) F√m kmaq-ly-k-pc£ [\- k-lm-b-ßfpw Ime-Xm-akw hcp-ØmsX hnX-cWw sNøWw (k¿°p-
e¿ \º¿ 36854/DP1/05/Xkz-`h XobXn 1.8.05).
6) s]≥j≥ KpW-t`m-‡m-°-fpsS hm¿UvXe enÃv X-øm-dm-°-Ww. IpSpw-_-io, A¶Whm-Sn h¿°¿,
^o¬UvXe DtZym-K-ÿ¿ F∂n-hsc Dƒs∏-SpØn Sow cq]o-I-cn®v enÃv ]cn-tim-[n-°-Ww. CXn-
\p-ti-jhpw H∂n¬ IqSp-X¬ s]≥j≥ Hcmƒ-°v \¬In-bm¬ skI-´dn hy‡n-]-c-ambn DØ-c-
hm-Zn-bm-bn-cn°pw (k¿°p-e¿ \º¿ 551161/ B2/Xkz-`h XobXn 28.8.08).
7) XpI ]n≥h-en -°p-∂-Xnepw hnX-cWw sNøp-∂-Xnepw [\-ImcyhIp-∏ns‚ 12.4.06 se
G.O.(P) 177/06 ]Im-c-ap≈ \n_-‘-\-Iƒ ]men-°-Ww.
8) s]≥j≥ kw_-‘n®v tIµ k¿°m¿ \n¿t±-i-߃ tIcf k¿°m¿ DØ-c-hmbn ]pd-s∏-Sp-hn-°p-
∂-ap-d°v _m[-I-am-bn-cn-°pw.
9) hm¿≤-Iy-Ime s]≥j≥ kw_-‘n®v \ne-hn-ep≈ \nb-a-]-Imcw Xt±-i-kz-bw-`-cW ÿm]-\-ß-
fpsS Xocp-am-\-Øn-t∑¬ hnt√Pv Hm^o-k¿ aptJ\ kq∏¿ sN°nßv \S-Øp-hm≥ \nbaw A\p-
im-kn-°p-∂n-s√∂pw F∂m¬ A∏o¬ l¿Pn-bn-t∑¬ Xocp-am-\-sa-Sp-°p-∂-Xn-\p≈ A[n-Imcw
Pn√m If-IvS¿°p-am-bn-cn-°pw.
10) hnhn[ s]≥j≥ kw_-‘n® hniZ hnh-c-߃ Kma-k`/hm¿Uvk-`-bn¬ Ah-X-cn-∏n®v AwKo-
Imcw t\tS-≠-Xm-Wv. (k¿°p-e¿ \º¿ 57414/DP1/Xkz-`h XobXn 18.12.2003).
1
162
kmaq-ly-t£a s]≥j-\p-Ifpw
t£a ]≤-Xn-Ifpw28
]©m-bØv c-W-hp-ambn
_‘-s∏´ A\p-_‘ \nb-a-߃
29
29.1. tIcf \Zo-Xockwc-£-Whpw aW¬hmc¬ \nb-¥-W-hpw \nbaw 2001
29.2. tIcf ]ªn°v sl¬Øv \nb-a-߃
29.3. ambw tN¿°¬ \ntcm-[\ \nbaw 1954
29.4. tIcfm sπbvkkv Hm^v ]ªn°v dntkm´vkv BIvSv 1963
29.5. tIcfm kn\nam dKp-te-j≥ BIvSv 1958
29.6. tIcf hnt\mZ\nIpXn \nbaw 1961
29.7. tIcfm tSmƒkv BIvSv 1976
29.8. tIcf Pe-tk-N-\hpw Pe-kw-c-£-Whpw \nbaw 2003
29.9. tIcf `qkw-c-£W \nbaw 1957
29.10. tIcf Im‰n¬ sSkv]mkv BIvSv 1961
29.11. IS-Øp-Iƒ \S-Øp-∂Xv kw_-‘n-®p-ff \nb-a-߃
29.12. tIcfm em‚ v Assk≥sa‚ v BIvSv 1960
29.13. tIcf k¿t∆ B‚ v _u≠-dokv BIvSv 1961
29.14. _tbm ssUth-gvkn‰n BIvSv 2002
29.15. tIcfm ]ªnIv sse_-dokv BIvSv 1999
29.16. tIcf tem°¬ ^≠v BUn‰v BIvSv 1994
29.17. tIcfm ]ªnIv _n¬UnwKvkv (F-hnIvj≥ Hm v A¨ HmX-ssdkvUv HIyp-s]≥kv)
BIvSv 1968.
29.18. tIcf tem°¬ AtXm-dn-‰okv tem¨kv BIvSv 1963.
29.19. P\\ acW cPn-kvtS-j≥ \nbaw 1969
29.20. s]mXp-hn-hml cPn-kvtS-j≥ N´-߃ 2008
29.21. lnµp-hn-hml cPn-kvtS-j≥ \nbaw 1955
29.22. hnh-cm-h-Imi \nbaw 2005
163
]©m-bØvcmPv kwhn-[m-\w \ne-hn¬ h∂tXmsS hnhn[ hIp-∏p-Iƒ ssIImcyw sNbn-cp∂ Npa-
X-e-Iƒ ]©m-b-Øp-Iƒ°v ssIam-dn-sb-¶nepw ]mtZ-inI k¿°m¿ F∂ \ne-bn¬ B Npa-X-e-Iƒ
\nd-th-‰p-∂-Xn\v ]©m-b-Øp-Iƒ°v hf-sc-b-[nIw ]cn-an-Xn-Iƒ D≠m-bn-cp-∂p. amX-a√ \nb-a-ß-fn-
tebpw N´-ß-fn-tebpw Ahy-‡-Xbpw sshcp-≤y-ßfpw ]e-t∏mgpw hIp-∏p-Ifpw ]©m-b-Øp-Ifpw
XΩn¬ X¿°-߃°pw Imc-W-am-bn.
Cu ]iv\w ]cn-l-cn-°p-∂-Xn-\pw ]©m-bØv cmPv \nb-a]-Imcapff Npa-X-e-Iƒ ^e-]-Z-ambn
\nd-th-‰p-∂-Xn\pw th≠n ]©m-b-Øp-I-fpsS Npa-X-e-I-fp-ambn _‘-s∏´ a‰v ]e \nb-a-ß-fpw 2000
se Uosk≥S-sse-tk-j≥ Hm^v ]¿t®bvkv BIvSv ]Imcw t`Z-K-Xn- hcp-Øp-I-bp-≠m-bn. s]mXp-
P-\-ß-fpsS PohnX kuI-cy-߃ sa®-s∏-Sp-ج, PohnX kpc£ Dd-∏m-°¬, ]cn-ÿnXn kwc-
£Ww F∂n-h-bn¬ CS-s]-Sp-∂-Xn\v ]©m-b-Øp-Iƒ°v IqSp-X¬ A[n-Im-c-߃ e`n®Xv Cu \nba
t`Z-K-Xn-Ifn-eq-sS-bm-Wv. ]©m-bØv cmPv \nb-a-Øn\v ]pdsa ]©m-bØv `c-W-hp-ambn _‘-s∏´
][m-\-s∏´ a‰p \nb-a-߃ NphsS sImSp-°p-∂p.
29.1. tIcf \Zo-Xockwc-£-Whpw aW¬hmc¬ \nb-¥-W-hpw \nbaw 2001
]©m-bØv AXn¿Øn-bnse \Zn-I-fp-sSbpw ]pg-Ifp-sSbpw \nb-¥-Whpw kwc-£-Whpw ]©m-b-
Øp-I-fpsS Npa-X-e-bm-Wv. A\nb-¥n-X-amb aW¬ hmc¬ ]cn-ÿnXntbbpw Bhmk hyh-ÿ-tbbpw
_m[n-°p-∂p. CXv \n-b-¥-n°p-∂-Xn-\mWv Cu \nbaw. (]©mb-Øn-\-I-Øp-ff F√m Pe-tkm-X- p-
I-fp-sSbpw Nmep-I-fp-sSbpw ]q¿Æ-amb Npa-Xe tIcf ]©m-bØvcmPv BIvSv sk£≥ 218 ]Imcw
]©m-b-Øn-t‚-XmWv).
29.2. tIcf ]ªn°v sl¬Øv \nb-a-߃
s]mXp-P-\m-tcmKy kwc-£Ww, s]mXp-kp-c£ F∂o Npa-X-e-Iƒ ]©-b-Øp-Isf G¬∏n-®p-sIm-
≠p-f-f-XmWv Cu \nb-a-߃.
]gb ae-_m¿ ]tZ-iØv 1939 se aZmkv ]ªn°v sl¬Øv \nb-ahpw, Xncp-hXmwIq¿-˛-sIm®n
]tZ-iØv 1955 se Smh≥Iq¿ sIm®n≥ ]ªn°v sl¬Øv \nb-a-hpamWv Ct∏mgpw ]m_-ey-Øn-ep-
f-fXv. Cu \nb-a-߃ 1994 se ]©m-bØv cmPv \na-b-Øn-\-\p-kr-X-ambn 2000 ¬ t`Z-KXn sNbvXp.
29.3. ambw tN¿°¬ \ntcm-[\ \nbaw 1954
Cu \nb-a-]-Imcw `£W hkvXp-°-fn¬ ambw Ie¿Øp-∂Xv XS-bp-∂-Xn-\p-ff Npa-Xe Kma-]-
©m-b-Øp-Iƒ°p-≠v. CXp ]Imcw A]-I-S-I-chpw B]¬°-c-hp-amb km[-\-ßfpw £W ]Zm¿∞-
ßfpw hn¬°p-∂-Xn-\pff ssek≥kv \¬I¬ skI´dn-bpsS Npa-X-e-bmWv.
29.4. tIcfm sπbvkkv Hm v ]ªn°v dntkm vkv BIvSv 1963
s]mXp dntkm¿´p-Ifnepw hnt\mZ ÿe-ß-fnepw s]mXp-kp-c£ Dd-∏m-°p-∂-Xn-\p-f-f-XmWv Cu
\nb-aw. Cu DØ-c-hm-ZnØw Xt±-i-`-cW ÿm]-\-ß-fn-emWv \n£n-]vX-am-bn-cn-°p-∂-Xv. F∂m¬ aX-
]-camb BtLm-j-߃, Nmcn-‰-_nƒ ]h¿Ø-\-߃ F∂n-hbv°v Cu \nbaw _m[-I-a-√. skI-´-
dn-bmWv ssek≥kv \¬Ip-∂-Xn-\p-ff A[n-Im-cn. A∏o¬ A[n-Imcw ]©m-b-Øn\m-Wv.
29.5. tIcfm kn\nam dKp-te-j≥ BIvSv 1958
s]mXp-kp-c-£-bpsS `mK-ambn ]©m-bØv AXn¿Øn-bn¬ \S-°p∂ F√m kn\nam ]Z¿i-\-
ßfpw \nb-¥n-°p-∂-Xn\v th≠n-bp-f-f-XmWv Cu \nb-aw. CXv ]©m-b-Øns‚ Hcp hcp-am\ tkmX v
]©m-bØv c-W-hp-ambn
_‘-s∏´ A\p-_‘ \nb-a-߃1
164
29
IqSn-bm-Wv. Xotb-‰¿ ]Wn-bp-∂-Xn\v A\p-aXn \¬Ip-∂Xv ]©m-bØv `cW kanXnbmWv. ]Z¿i-
\-Øn\v ssek≥kv \¬Ip-∂Xn\p-ff A[n-Imcw skI- -dn°pw AXn-t∑¬ A∏o¬ A[n-Imcw dh\yq
Unhn-j-W¬ Hm^o-k¿°pam-Wv.
29.6. tIcf hnt\mZ\nIpXn \nbaw 1961
1961 se tIcf tem°¬ AtXm-dn-‰okv hnt\mZ\nIpXn \nb-a-]-Imcw kn\nam Sn°-‰nt∑¬ Kma-
]-©m-b-Øn\v hnt\m-Z-\n-Ip-Xn e`n-°p-∂-Xm-Wv. CXn-\mbn ]th-i-Øn-\p-ff Sn°‰v ]©m-b-Øn¬
\n∂pw skI- dn ko¬ sh®v \evI-Ww. kn\n-a°v ]pdsa a‰v hnt\m-Z-]-Z¿i-\-߃, \mS-Iw, k¿°kv
F∂n-h°pw Kma-]-©m-b-Øn\v hnt\mZ \nIpXn CuSm-°m-hp-∂-Xm-Wv.
29.7. tIcfm tSmƒkv BIvSv 1976
Kma-]-©m-b-Øp-Iƒ `mKn-I-amtbm apgp-h-\mtbm ]Ww sN-e-h-gn®v ]Wn-bp∂ ]me-߃ tdmUp-
Iƒ F∂n-hbv°v ]©m-b-Øp-Iƒ°v tSmƒ ]ncn-°m≥ A[n-Imcw \¬Ip-∂-XmWv Cu \nb-aw. sNehv
XpI e`n-°p-∂-Xn-\m-h-iy-amb Ime-L-´hpw tSmƒ \nc°pw ]©m-b-Øn\v \n›-bn-°m-hp-∂-Xm-Wv.
B.O.T. hyh-ÿ-bnepw ]me-߃ ]Wn Ign-∏n-°p-∂-Xn\v ]©m-b-Øp-Iƒ°v A[n-Im-c-ap-≠v.
29.8. tIcf Pe-tk-N-\hpw Pe-kw-c-£-Whpw \nbaw 2003
sNdp-InS Pe-tk-N\ kwcw`-ß-fpsS \n¿Ωm-Ww ]cn-]m-e-\w F∂o Npa-X-e-Iƒ Cu \nb-a-]-Im-
c-amWv Kma-]-©m-b-Øn¬ \n£n-]vX-am-bn-cn-°p-∂-Xv. A©v slIvS-dn¬ Ihn-bmØ Pe-tk-N\ tbmKy-
amb ]≤-Xn-I-sf√mw CXns‚ ]cn-[n-bn¬ Dƒs∏-Sp-∂p.
29.9. tIcf `qkw-c-£W \nbaw 1957
k¿°m¿ `qan-bnse A\-[n-IrX Itø‰w XS-bp-∂-Xn-\p-f-f-XmWv Cu \nb-aw. ]©m-b-Øp-I-fpsS
`qanbpw k¿°m¿ `qan F∂ t]mse Cu \nb-a-Øns‚ ]cn-[n-bn¬ hcp-∂-XmWv.
29.10. tIcf Im‰n¬ sSkv]mkv BIvSv 1961
Irjn-°m-cs‚ hkvXp-hn-te°v arK-߃ AXn-I-an®v Ibdn Irjntbm Irjn Dev]-∂-ß-tfm \in-
∏n-°p∂Xv XS-bp-∂-Xn\v th≠n-bp-f-f-XmWv Cu \nb-aw. Cßn-s\bp-ff arK-߃°p th≠n I∂p-
Imen ]u≠v \n¿Ωn-t°≠ Npa-Xe ]©m-b-Øp-I-fp-tS-Xm-Wv.
29.11. IS-Øp-Iƒ \S-Øp-∂Xv kw_-‘n-®p-ff \nb-a-߃
sIm®n≥ s^dokv B‚ v tSmƒkv BIvSv 1082 (sIm®n ]tZ-iØv _m[-Iw). Smh≥Iq¿ ]ªn°v
I\m¬kv B‚ v ]ªn°v s^dokv BIvSv 1096 (Xn-cp-h-Xmw-Iq¿ ]tZ-iØv _m[-Iw). aZmkv I\m¬kv
B‚ v ]ªn°v s^dokv BIvSv 1890 (a-e-_m¿ ]tZ-iØv _m[-Iw) F∂nh A\p-k-cn®v Pe-hm-l-\-ß-
fnse bmX-°m-cpsS kpc£ Dd-∏m-t°-≠Xpw s^dn-I-fpsS \S-Øn∏pw Kma]©m-b-Øns‚ Npa-X-e-
bm-Wv.
29.12. tIcfm em‚ v Assk≥sa‚ v BIvSv 1960
k¿°m¿ `qan ]Xn-®p-sIm-Sp-°p-∂Xv kw_-‘n-®p-ff \nbaamWn-Xv. `qan ]Xn®p \¬Ip-∂-Xn\v
apºmbn k¿°m¿ Xt±-i-kz-bw`-c-Wÿm]\-hp-ambn Btem-Nn-t°-≠Xpw `qan ]©m-bØv Bh-iy-
s∏-Sp-IbmsW-¶n¬ ]©m-b-Øn\v \¬tI-≠-Xp-am-Wv.
165
29.13. tIcf k¿t∆ B‚ v _u≠-dokv BIvSv 1961
`qan-bpsS k¿t∆, AXn¿Øn X¿°-߃ Xo¿°¬ F∂nh kw_-‘n-®p-f-f-XmWv Cu \nb-aw.
]©m-bØv `qan Af∂v Xncn®p Xcp-∂-Xn\v Xl-kn¬Zm¿°v ]©m-bØv At]£ \¬In-bm¬
BbXv Af∂v Xncn®p Xcp-∂-Xn\v Xmeq°v k¿t∆-b¿°v _m≤y-X-bp-≠v. Cu Bh-iy-Øn\v ]Ww
H∂pw AS-t°-≠-Xn-√.
29.14. _tbm ssUth-gvkn‰n BIvSv 2002
Cu \nb-a-a-\p-k-cn®v F√m Xt±-i-`-cW ÿm]-\-ßfpw Ah-cpsS A[n-Imc ]cn-[n-°p-f-fn¬ ssPh
sshhn[y \S-Øn∏p IΩn-‰n-Iƒ cq]o-I-cn-t°-≠-Xm-Wv. Xt±-i-hm-kn-I-fp-ambn Btem-Nn®v P\-Iob
ssPhsshhn[y cPn-Ã-dp-Iƒ Xøm-dm-t°≠ Np-a-X-e- Cu IΩn-‰n°p-≠v. Xt±-io-b-amb ssPh-hn-`h-
ß-fpsS e`y-X, X’w-_-‘-amb Adn-hp-Iƒ, Huj[ KpW-߃, \m´-dn-hp-Iƒ XpS-ßn-bh Cu cPn-Ã-
dn¬ tcJ-s∏-Sp-Ø-Ww.
skI-´-dn-bn¬ \n£n-]vX-am-bn-´p-ff Ãm‰yq-´dn Npa-X-e-Ifpambn _‘-s∏-´h
29.15. tIcfm ]ªnIv sse_-dokv BIvSv 1999
Kma-]-©m-bØv ]tZ-i-Øp≈ sI´nS DS-a-I-fn¬ \n∂pw ]ncn-s®-Sp-°p∂ sse_dn sk v (hkvXp
\nIp-Xn-bpsS 5%) kvt‰‰v sse_dn Iu¨kn-en\v AS-bvt°-≠-Xm-Wv. \n›nX ka-b-ØnIw AS-
bv°m-Xn-cp-∂m¬ ]Xn-amkw 2% ]ng-tbm-Sp-IqSn AS-bvt°-≠-Xm-Wv.
29.16. tIcf tem°¬ ^≠v BUn‰v BIvSv 1994
tem°¬ AtXm-dn‰nIfpsS `c-W-Ønepw \nb-¥-W-Ønepw D≈ tem°¬ ^≠p-I-fpsS BUn-‰n-
\p≈ \nbaw BWn-Xv. tem°¬ ^≠v BUn‰v hIp-∏n-\mWv CXns‚ Npa-X-e.
kmº-ØnI h¿jw Ah-km-\n®v 4 amk-Øn-\Iw B h¿jsØ IW°v BUn-‰¿am¿°v \¬I-
Ww. hogvN hcp-Øn-bm¬ 3000/˛ cq] hsc tImSXn apJm-¥ncw in-£n°-s∏-Smw.
tcJ-Iƒ lmP-cm-°m\pw DØ-c-hm-Z-s∏´ DtZym-K-ÿ-t\mSv lmP-cm-Im≥ \n¿t±-in-°\pw BUn-
‰¿am¿°v A[n-Imcw \¬Ip-∂p. BUn‰v dnt∏m¿´v e`n-®m¬ AXn-\p≈ adp-]Sn 2 amk-Øn-\Iw \¬I-
Ww.
BUn‰v dnt∏m¿´v ]Imcw GsX-¶nepw C\-Øn¬ XpI \jvSw hcp-Øn-bn´ps≠-¶n¬ DØ-c-hm-Zn-
I-fn¬ \n∂pw BbXv CuSm-°m-\m-h-iy-amb k¿Nm¿÷v \S-]Sn kzoI-cn-°p-hm≥ BUn‰v hIp-∏n\v
A[n-Im-c-ap-≠v.
29.17. tIcfm ]ªnIv _n¬UnwKvkv (F-hnIvj≥ Hm v A¨ HmX-ssdkvUv HmIyp-
s]≥kv) BIvSv 1968
s]mXp-sI-´n-S-ß-fn¬ \n∂v A\-[n-IrX ssIh-i-°msc Hgn-∏n-°p-∂Xp kw_-‘n® \nb-a-am-Wn-Xv.
s]mXp sI´nSw F∂m¬ k¿°m-cn-t‚tbm tem°¬ AtXm-dn-‰n-bp-tS-tbm- kz-¥-am-bn-´p-≈tXm ]m´-
Øn-s\-Sp-ØtXm Bb sI´nSw F∂¿∞-am-Ip-∂p.
A\-[n-IrX ssIh-im-h-Imiw Hgn-∏n-°m-\p≈ A[n-Imcw FtÉv B^o-k¿°m-Wv. ]©m-bØv
hkvXp-°-fpsS FtÉv B^o-k¿ skI-´-dn-bm-Wv. \S-]-Sn-I-a-߃ ]men-®p-thWw A\-[n-IrX Hgn-
∏n-°¬ \S-Øp-hm≥.
A\-[n-IrX ssIh-i-°m-c≥ A\-[n-Ir-X-ambn D]-tbm-Kn® Ime-tØ°v FtÉv B^o-k¿ \n›-
bn-°p∂ \jvSw AS-bv°m≥ _m[y-ÿ-\-m-Wv.
1
166
]©m-bØv c-W-hp-ambn
_‘-s∏´ A\p-_‘ \nb-a-߃29
29.18. tIcf tem°¬ AtXm-dn-‰okv tem¨kv BIvSv 1963.
tem°¬ AtXm-dn-‰n°v k¿°m-cn¬ \nt∂m k¿°m¿ A\p-a-Xn-
tbmsS a‰p-≈-h-cn¬ \nt∂m hmbv] hmßp-∂-Xn-\v Cu \nb-aØnse
hyh-ÿ-Iƒ _m[-I-amWv. tem°¬ AtXm-dn-‰nbpsS Npa-X-e-Iƒ
\n¿∆-ln-°p-∂n-\pw a‰p-amb Bh-iy-߃°mWv tem¨ Bh-iy-s∏-Sm-
hp-∂-Xv. tem¨ Cu BIvSv ]Imcw hmbv] FSp-°p-∂-Xn\v k¿°m-
cns‚ A\p-aXn Bh-iy-am-Wv.
29.19. P\\˛acW cPn-kvtS-j≥ \nbaw 1969
Hcp ]©m-bØv AXn¿Øn-bn¬ \S-°p∂ F√m P\-\hpw ac-Whpw
Cu \nb-a -]-Imcw ]©m-b-Øn¬ cPn-ÿ sNøWw. skI-´-dn-bmWv
cPn-kvSm¿. ]©m-bØv U]yq´n Ub-d-IvS¿, ]©m-bØv Ub-d-IvS¿
F∂n-h¿ bYm-Iaw Pn√m cPn-kvSmdpw No^v cPn-kvSm-dp-am-Wv.
P\\˛acW cPn-kvtS-j≥ ˛ Iºyq- ¿h¬IrX kwhn-[m\w
F√m Kma-]-©m-b-Øp-I-fnepw \Kck`-I-fnepw P\-\-˛-a-cW cPn-kvtS-
j≥ tkh-\- -kn-hn¬ cPn-kvtS-j≥ F∂ Bπn-t°-j≥ tkm v‰v shb-
¿ D]-tbm-Kn-®mWv \S-Øp-∂-Xv. AXn-\mbn Hm¨sse≥ Iºyq- ¿ kwhn-
[m\w ]h¿Øn-°p-∂p-≠v. k¿´n- n-°-‰p-Iƒ Uu¨temUv sNbvXv ]n‚ v
sNbvsX-Sp-°p-∂-Xn-\p-ff kwhn-[m-\hpw \ne-hn-ep-≠v.
29.20. s]mXp-hn-hml cPn-kvtS-j≥ N -߃ 2008
F√m aX-hn-`m-K-ß-fnepw D≈h¿ Ah-c-h-cpsS BNmca\p-k-cn®v \S-Øp∂ F√m hnhm-l-߃
Xt±-i-`-cW ÿm]-\-Øn¬ \n¿_-‘-ambpw cPn-ÿ sNøp-∂-Xn-\p-f-f-XmWv Cu \nb-aw. IqSmsX
kvs]j¬ amtcyPv BIvSv A\p-k-cn®v cPn-kvtS-j≥ \S-Ønb kwK-Xn-I-fnepw Cu \nba]Imcw
]©m-b-Øn¬ cPn-ÿ sNøm-hp-∂-Xm-Wv. cPn-kvtS-j\v tijw e`n-°p∂ k¿´n-^n-°‰v hnhmlw \-
S-∂Xns‚ sXfn-hmbn IW-°m-°pw.
29.21. lnµp-hn-hml cPn-kvtS-j≥ \nbaw 1955
2007 se s]mXp-hnhml N´-߃ IqSmsX lnµp aXm-Nm-c-a-\p-k-cn®v \S-°p∂ F√m hnhm-l-ß-
fpw Cu \nb-a-]-Imcw ]©m-b-Øn¬ cPn-ÿ sNømhp-∂-Xm-Wv.
s]mXp-hn-hml cPn-kvtS-j≥, lnµp-hn-hml cPn-kvtS-j≥-
Iºyq- ¿h¬IrX kwhn-[m\w
s]mXp-hn-hml cPn-kvtS-j≥, lnµp-hn-hml cPn-kvtS-j≥ F∂nh
tkh\ knhn¬ cPn-kvtS-j≥ F∂ Bπn-t°-j≥ tkm^v‰v shb¿
D]-tbm-Kn®v Iºyq-´¿h¬IrX kwhn-[m-\-Øn-emWv F√m Kma]-©m-
b-Øp-I-fnepw \K-c-k- -I-fnepw \n¿∆-ln-°p-∂-Xv. cPn-kvtS-j≥ \S-Øn
an\n -´p -Iƒ°Iw Xs∂ k¿´n -^n -°-‰p -Iƒ e`n -°p -∂p. IqSmsX
www.cr.kerala.gov.in F∂ sh_v ssk‰n¬ \n∂pw Uu¨temUv sNbvXv
]n‚ v FSpØpw k¿´n-^n-°-‰p-Iƒ D]-tbm-Kn-°m-hp-∂-Xm-Wv.
167
29.22. hnh-cm-h-Imi \nbaw 2005
P\m-[n-]Xy kwhn-[m-\Øn¬ P\-ß-fnemWv ]c-am-[n-Imcw \n£n-]vX-am-bn-cn-°p-∂-Xv. AXp-sIm≠p
Xs∂ `c-W-Imcy-ßfnse kq£va-amb Adnhv Hcp ]uc\v e`n-°p-hm-\p-ff `c-W-L-S-\m-]-c-amb Ah-
Im-i-Øns‚ \nZm-\-amWv hnh-cm-h-Imi \nb-aw. Cu \nb-a-a-\p-k-cn®v GsXmcp ]u-c\pw ]©m-b-
Ønse tcJ-I-fpsS ]I¿t∏m hnh-ctam Bh-iy-s∏-´m¬ 30 Znh-k-Øn-\Iw \evIn-bn-cn-°-Ww. ]©m-
b-Ønse ]ªn°v C≥^¿ta-j≥ Hm^o-k¿ sk-I-´-dn-bm-Wv. C≥^¿ta-j≥ Hm^o-ksd klm-bn-°p-
hm≥ Akn-Â v C≥^¿ta-j≥ Hm^o-kdpw (kq-]≠v/slUv¢m¿°v) D≠v. C≥^¿ta-j≥ Hm^o-k-
dpsS Xocp-am-\-Øn-t∑¬ ]©m-bØv sU]yq´n Ub-d-IvS¿°v A∏o¬ \¬Im\pw Cu \nb-a-Øn¬
hyhÿ sNøp-∂p.
hnh-cm-h-Im-ihpw ]ucm-h-Im-ihpw sh_vssk-‰n¬
hnh-cm-h-Imi \nb-a-a-\p-k-cn®v ]uc-∑m¿°v e`n-t°≠ F√m hnh-c-
ßfpw ]ucm-h-Imi tcJbpw ]©m-b-Øns‚ sh_vssk‰n¬ e`y-am-
Wv. www.lsgkerala.gov.in F∂ sh_vssk-‰n¬ \n∂pw Hmtcm ]©m-b-
Øn-s‚bpw sh_vssk‰v ImWm≥ Ign-bpw. Cu sh_v ssk‰nse hnh-
c-߃ ka-bm-k-abw ]pXp-°pI F∂Xv ]©m-b-Øp-I-fpsS Npa-X-e-
bm-Wv.
1
168
]©m-bØv c-W-hp-ambn
_‘-s∏´ A\p-_‘ \nb-a-߃29
alm-flm-Km‘n tZiob KmaoW sXmgn-ep-d∏v ]≤Xn
30
30.1. \S-]-Sn-I-a-߃
30.2. sXmgn¬ Im¿Uv
30.3. sXmgn-en-\p≈ At]£
30.4. t]mP-Iv‰p-Iƒ
30.5. te_¿ _P‰v
30.6. hm¿jnI I¿Ω-]-≤Xn
30.7. \n¿∆-lW coXn
30.8. aÿtdmƒ
30.9. ta‰v
30.10. t]mPIv‰v ao‰nwKv
30.11. thX\w \¬I¬
30.12. ]Wn-ÿ-esØ kuIcyw
30.13. NnIn’m kuI-cy-߃
30.14. tamWn-‰-dnwKv
30.15. P\-Iob kwhn-[m-\-ß-fp-sS -]¶ v
kzmX-¥ym-\-¥c `mc-X-Øn¬ \S-∏m-°nb \nc-h[n sXmgn¬Zm\ ]≤-Xn-I-fn¬ \n∂pw XnI®pw
thdn´v \n¬°p-∂Xpw FSpØv ]d-tb≠ H´-\-h[n khn-ti-j-X-Iƒ D≈-Xp-amb Hcp ]≤-Xn-bmWv
alm-flm-Km‘n tZiob KmaoW sXmgn-ep-d∏v ]≤Xn. 2005 sk]vXw-_¿ amkw 5˛mw XobXn C¥y≥
]m¿e-sa‚ v ]m m-°nb \nb-a-Øns‚ ASn-ÿm-\-Øn¬ 2006 s^_p-hcn apX¬ tIc-f-Ønepw Cu
]≤Xn \S∏n-em°n hcp-I-bm-Wv. Kma-]-tZ-i-ß-fn¬ Xma-kn-°p∂ GsXmcp IpSpw-_-Øn\pw Hcp
kmº-ØnI h¿jw 100 Znh-ksØ sXmgn¬ Cu sXmgn¬Zm\-]-≤Xn Dd-∏m-°p-∂p. sXmgn¬ sImSp-
°m≥ Ign-™n√ F¶n¬ sXmgn-¬clnX thX\w \¬tI≠n hcp-∂p. sXmgn¬ sNøm≥ Xøm-dp≈
KmaoW P\-X°v sXmgn¬ sNøm-\p≈ Ah-Imiw \nbaw aqew Dd-∏p-\¬Ip∂p F∂-XmWv Cu ]≤-
Xn-bpsS khn-ti-j-X.
sXmgn¬ sNøm\pw thX\w e`n-°m\pw sXmgn¬ sNøp∂Xp-ambn _‘-s∏´ A\p-_-‘-ku-I-cy-
߃ e`n-°m-\pap≈ sXmgn-em-fn-I-fpsS Ah-Im-i-߃°v Cu \nbaw ]m_eyw e`n-°p-∂p. ]≤-Xn-
169
sb-°p-dn®v Adn-bm-\p≈ Ah-Imiw apX¬ cPn-kvtS-j≥, sXmgn¬Im¿Uv e`n-°¬, A\p-_-‘-ku-
I-cy-߃ e`n-°¬, ka-b-_-‘n-X-ambn thX\w e`n-°¬, kpXm-cyX Dd-∏m-°¬, tcJ-Iƒ ]cn-tim-
[n-°¬ XpS-ßnb tkmjy¬ HmUn‰v hsc-bp≈ Hmtcm L´-Ønepw th≠ Imcy-߃ \nb-a-Øn¬
hy‡-ambn \n¿∆-Nn-®n-´p-≠v.
30.1. \S-]-Sn-I-a-߃
Kma-]-©m-bØv ]tZ-iØv ÿnc-Xm-a-k-amb sXmgn¬ sNøm≥ Xmev]-cy-ap≈ 18 hb v ]q¿Øn-
bmb GsXm-cmƒ°pw Cu ]≤-Xn-bn¬ t]cv cPn-k-v‰¿ sNømw. ]©m-bØv skI-´-dn-bmWv cPn-kvtS-
j≥ Hm^o-k¿. cPnkvtS-j\v ka-b-]-cn-[ntbm F.]n-.F¬./_n.]n-.F¬. hyXym-ktam C√. cPn-ÿ
sNbvX sXmgn-em-fn-IfpsS enÃv ]©m-b-Øn¬ ]kn-≤-s∏SpØp-∂-XmWv. At]£ e`n-®m¬ 15 Znh-
k-Øn-\Iw At\z-jWw \SØn cPn-kvtSj≥ \¬In-bn-cn-°-Ww.
30.2. sXmgn¬ Im¿Uv
cPn-ÿ sNbvX IpSpw-_-Øn\v t^mt´m ]Xn®v sXmgn¬ Im¿Uv \¬I-Ww. sXmgn¬ Im¿Un¬
IpSpw-_-Øns‚ cPn-ÿ sNbvX AwK-ß-fpsS hnh-c-߃ tN¿Øn-cn-°-Ww. sXmgn¬ \¬In-bXpw
thX\w \¬In-bXpamb F√m hnh-c-ßfpw tcJ-s∏-Sp-Øm-\p≈ kuI-cy-ßfpw sXmgn¬Im¿Un¬
D≠m-bn-cn-°pw.
30.3. sXmgn-en-\p≈ At]£
sXmgn¬ Im¿Uv e`n-®m¬ sXmgn¬ e`n-°m≥ ]©m-b-Øn¬ At]£ ka¿∏n-°Ww. CXn\v
]tXyI t^md-߃ Bh-iy-an-√. sXmgn¬ \¬Ip-∂-Xn\mWv Cu ]≤-Xn-bn¬ ap≥K-W\ \¬tI≠Xv.
sXmgn¬ HuZm-cy-a√ Ah-Im-i-am-sW∂v Dd-∏m-°p-∂p. sXmgn¬ In´mØ Ah-k-c-ß-fnepw sXmgn¬
Bh-iy-ambn hcp-tºmgpw Cu ]≤Xn sXmgn-em-fn-Iƒ°v ]tbm-P-\-ambn hcp-∂p. At]£ \¬In 15
Znh-k-Øn-\p-≈n¬ sXmgn¬ \¬I-Ww.
30.4. t]mP-Iv‰p-Iƒ
Hmtcm ]©m-b-Ønepw sXmgn-ep-d∏v ]≤Xn ]Imcw sXmgn¬ \¬Im≥ Ign-bp∂ t]mP-Iv‰p-Iƒ
ap≥Iq´n Xøm-dm°n hbv°-Ww.-A-b¬°q-´-X-e-Øn¬ N¿® sNbvXv \n¿t±-i-߃ k-am-l-cn-°p-Ibpw
hm¿Uv Xe-Øn¬ Ah tImUo-I-cn-°p-Ibpw sNbvXv thWw t]mPIv‰v Kma-k-`-bpsS ]cn-K-W-\°v
htc-≠-Xv. Kma-k-`-bn¬ Ah-X-cn-∏n-°p∂ ]≤-Xn-bn¬ Bh-iy-amb t`Z-KXnItfmsS ap≥K-W-\m-I-a-
Øn¬ t]mP-Iv‰p-Iƒ kam-l-cn®v sj¬ v Hm v t]mPIv‰v B°n am‰n ]©m-bØv Xe-Øn¬ tImUo-
I-cn®v hbv°-Ww. ]©m-b-Øns‚ I¿Ω-]-≤Xn Cu t]mP-Iv‰p-Iƒ IqSn tN¿Ø-Xm-I-Ww.
30.5. te_¿ _P‰v
]©m-b-Øn¬ ap≥h¿jw cPn-ÿ sNbvX sXmgn-em-fn-I-fpsS FÆw, sXmgn¬ Bh-iy-°m¿,
]h¿Øn-Iƒ F∂n-h-bpsS ASn-ÿm-\-Øn¬ Hcp h¿jw ]Wn°v hcm≥ km[y-X-bp≈ IpSpw-_-ß-
fpsS FÆw, sXmgn¬Zn-\-߃, AXn-\m-h-iy-amb thX-\-˛-
km-[-\-L-S-I-߃ F∂nh Xn´-s∏-SpØn Kma-]-©m-bØv
te_¿ _-P‰v Xøm-dm-°Ww. te_¿ _P‰v Xøm-dm-°p∂
]h¿Ø-\hpw Ab¬°q-´-Øn¬ \n∂mWv Bcw-`n-t°-≠-Xv.
30.6. hm¿jnI I¿Ω-]-≤Xn
te_¿ _P-‰n-s‚bpw ]©m-b-Øv Xøm-dm-°p∂ t]mP-
Iv‰p-Ifpw tN¿ØmWv hm¿jnI I¿Ω-]-≤Xn AwKo-I-cn®p
alm-flm-Km‘n tZiob KmaoW
sXmgn-ep-d∏v ]≤Xn1
170
30
cq]-s∏-Sp-Øp-∂-Xv. hm¿jnI I¿Ω-]-≤Xn AwKo-I-cn®p Ign-™m¬ AXv Pn√m-]-©m-b-Øns‚ AwKo-
Im-c-Øn\v ka¿∏n-°-Ww. Xmsg-∏-d-bp∂ ]h¿Øn-I-fmWv Gs‰-Sp-°m-hp-∂-Xv.
1. Pe-kw-c-£-Whpw Pe-s°mbvØpw
2. hcƒ®-X-S-b¬ (h\-h¬°-cWw, hr£-߃ \´p-]n-Sn-∏n-°¬)
3. sNdp-InS Pe-tk-N\w
4. ]´n-I-PmXn ]´n-I-h¿§ IpSpw-_-߃, IAY, EMS ]≤-Xn-bn¬ hoSv e`n-®h¿, Bib IpSpw-_-߃,
`q]-cn-jv-°-cW \nb-a-Øns‚ KpW-t`m-‡m-°-fpsS `qan-bnse `qhn-I-k-\w, Pe-kw-c-£Ww
5. ]c-º-cm-KX Pe-tkm-X- p-I-fpsS ]p\-cp-≤m-cWw
6. Im¿jnI`qhn-I-k\w
7. sh≈-s∏m° \nb-¥W ]h¿Ø-\-߃
8. Kma-]-tZ-i-߃ XΩn¬ _‘n-∏n-°p∂ tdmUp-I-fpsS \n¿ΩmWw (BsI ]hr-Øn-I-fpsS 10%
F∂ ]cn-[n°v hnt[-b-am-bn)
9. \o¿Ø-S-am-ÿ πm≥ AwKo-I-cn® ]tZ-i-ßfnse 2 slIvS¿ hscbp≈ I¿j-I-cp-sS `qhn-I-k\
]≤-Xn-Iƒ H‰-Ø-hW Gs‰-Sp-°m-hp-∂-XmWv.
30.7. \n¿∆-lW coXn
AwKo-Imcw e`n® ]≤-Xn-I-fnep≈ t]mP-Iv‰p-Iƒ hni-Z-amb FÃn-ta‰v F©n-\o-b¿/Hmh¿kn-b¿
Xøm-dm-°-Ww. AXn\v kmt¶-Xn-Im-\p-aXn e`y-am-°-Ww. ]©m-bØv/tªm°vX-e-Øn¬ cq]o-I-cn-®n-
´p≈ IΩn-‰n-I-fmWv kmt¶-Xn-Im-\p-aXn \¬tI-≠-Xv.
kmt¶-Xn-Im-\p-aXn e`n® ]≤-Xn-Iƒ Bcw-`n-°p∂ apdbv°v _n.-]n.H. (tªm°v t]mP-I‰v Hm^o-
k¿) hn¬ \n∂v aÿtdmƒ hmßWw.
30.8. aÿtdmƒ
sXmgn-em-fn-I-fpsS lmPcpw thX-\hpw tcJ-s∏-Sp-Øp∂ Hcp kp]-[m\ tcJ-bmWv aÿtdmƒ.
_n.-]n.H. \evIp∂ aÿtdmƒ amXta D]-tbm-Kn-°m-hq. sXmgn-em-fn-Iƒ cmhnsebpw sshIo´pw
aÿtdm-fn¬ H∏n-S-Ww. cmhnse 9 aWn apX¬ hIn´v 5 aWn hsc-bmWv ]hrØn-k-a-bw. Hcp ]Wn
ÿeØv an\naw 10 sXmgn-em-fn-Iƒ D≠m-IWw. 40 sXmgn-em-fn-Iƒ ]Wn-sb-Sp-°p∂ ÿeØv Hcp
ta‰v D≠m-I-Ww. 40 ¬ Xmsg-bmWv sXmgn-em-fn-I-sf-¶n¬ Ah-cn¬ Hcmƒ ta‰ns‚ Npa-Xe hln°Ww.
kmt¶-XnI ta¬t\m´w hln-°p-∂-Xn\v ]©m-b-Øn¬ F©n-\o-b-dnwKv hn`mKw D≠m-bn-cn-°pw.
30.9. ta‰v
]hrØn \S-°p∂ ÿeØv sXmgn-em-fn-Isf kwL-Sn-∏n-°pI ]hrØn-Iƒ IrXy-ambn \S-Øp-I,
A\p-_-‘-ku-I-cy-߃ Hcp-°pI km[-\-km-a-Kn-Iƒ ssIImcyw sNøpI XpS-ßnb ]h¿Ø-\-߃°v
Npa-X-e-°m-cm-bn- ta‰p-amsc \nb-an-°p-∂p. Hcp hm¿Un¬ ap≥h¿jw G‰hpw IqSp-X¬ Znhkw sXmgn-
ep-d∏v ]≤-Xn-bn¬ ]hrØn-sb-SpØ IpSpw-_-Ønse/IpSpw-_-ß-fnse AwK-ß-fn¬ \n∂mWv ta‰p-
amsc Xnc-s™-Sp-°p-∂-Xv. ]Ømw ¢m v hsc-sb-¶nepw hnZym-`ymkw D≈ h\n-X-I-fm-bn-cn-°Ww
ta‰v. hm¿UvXe tImHm¿Un-t\-j≥ IΩn‰n ta‰p-amsc \n¿t±-in-t°-≠Xpw ]©m-bØv Xocp-am\]Imcw
skI- dn \nba\ DØ-chv \¬tI-≠-Xp-am-Wv. ]Wn-ÿ-e-ku-I-cy-߃ e`y-am-°p-I, t]mPIv‰v ao‰nwKv
\S-Øp-I, an\n‰vkv Xøm-dm-°p-I, hni-Z-hn-h-c-߃ AS-ßnb t_m¿Uv ÿm]n-°p-I, aÿtdmƒ, ssk‰v
Ubdn F∂nh FgpXn kq£n-°p-I, cPn-tkvtS-j\pw sXmgn¬Im¿Uv hnX-c-W-Øn\pw klmbw
\¬IpI, t^mt´m-Km-^p-Iƒ FSp-∏n-°p-I, Af-hp-Iƒ FSp-∏n-°p-I, sXmgn-em-fn-Iƒ \n›nX kabw
sXmgn¬ sNøp∂p F∂v Dd-∏p-h-cp-ØpI, aÿtdmƒ, ssk‰v Ubdn F∂nh bYm-k-abw Fgp-Xn-
171
]q¿Øn-bm°n H∏n-Sp-hn®v ]©m-b-Øn¬ FØn-°p-I, A]-I-S-ß-fn¬s∏Sp∂ sXmgn-em-fn-Iƒ°v NnIn-
’m-ku-Icyw FØn-°p-I, thX\w e`y-am-°pI F∂n-h-bmWv ta‰ns‚ Npa-Xe.
30.10. t]mPIv‰v ao‰nwKv
]hrØn°v c-Wm-\p-a-Xnbpw kmt¶-Xn-Im-\p-a-Xnbpw e`n-®p-I-gn-™m¬ ]©m-b-Øn¬ \n∂pw ssk‰v
Ub-dn, aÿtdmƒ F∂nh hmßn-b-tijw ]hrØn XpS-ßp∂ ÿeØv ]hrØn-bpsS Xte Znh-
ktam ]hrØn-Xp-S-ßp-∂-Xn\v Hcp aWn-°q¿ aptºm sXmgn-em-fn-I-fpsS tbmKw tN¿∂v ]hrØn-
bpsS hni-Z-hn-h-c-߃ N¿®-sN-ø-Ww. hm¿Uv saº¿ IqSn ]s¶-Sp-°p∂ Cu tbmKsØbmWv t]mPIv‰v
ao‰nwKv F∂v ]d-bp-∂Xv.
30.11. thX\w \¬I¬
]Wn ]q¿Øn-bm-bm¬ F©n-\o-b¿/Hmh¿kn-b¿ Af-sh-SpØv Fw _p°n¬ tcJ-s∏-SpØWw.
a‰v ]cn-tim-[-\-Iƒ Ign™v _n¬ Xøm-dm°n skI-´dn A¿l-amb thX\w sXmgn-em-fn-Iƒ°v
_m¶n-ep≈ A°u-≠n-te°v \¬Ip-∂p.
]pcp-j\pw kvXo°pw Xpey-th-X-\-amWv \¬tI-≠-Xv. thX\ \nc°v Imem-Im-e-ß-fn¬ k¿°m¿
\n›-bn-°p-∂-Xp- t]msebmbn-cn°pw. \ne-hn¬ Ahn-ZKv≤ sXmgn-em-fn-bpsS thX\w 180 cq]-bm-Wv.
30.12. ]Wn-ÿ-esØ kuIcyw
sXmgn-em-fn-Iƒ°v Bh-iy-amb kuIcyw ]Wn-ÿ-eØv Hcp-°n-sIm-Sp-°-Ww. hni-an-°¬, Ip´n-
Isf ]cn-N-cn-°¬ F∂nhbv°mh-iy-amb kuI-cy-߃.
30.13. NnIn’m kuI-cy-߃
]Y-a-ip-iqj acp-∂p-Iƒ \n¿_-‘-ambpw D≠m-I-Ww. ]Wn-ÿ-eØv h®v A]-ISw kw`hn-°p∂
sXmgn-em-fn-I-fpsS NnIn’m sNe-hp-Iƒ sXmgn-ep-d∏v ^≠n¬ \n∂v hln-t°-≠-Xm-Wv. Bip-]-Xn-
sN-e-hp-Iƒ, Bip-]Xn-bn¬ InS∂ Znh-ksØ thX-\w, hml-\-°qen F∂nh \¬I-Ww. ]Wn-ÿ-
eØv h®v A]-I-Sw, ac-Ww, ÿnc-amb Ah-iX F∂nh kw`-hn-®m¬ 25000/- cq] \¬I-Ww.
30.14. tamWn-‰-dnwKv
]≤Xn \S-Øn-∏ns‚ KpW-\n-e-hmcw Dd-∏m-°p-∂-Xn\pw ka-b-_-‘n-X-ambn \S-∏n-em-°p-∂p-s≠∂v
Dd-∏p-h-cp-Øp-∂-Xn\pw tamWn-‰-dnwKv Bh-iy-am-Wv. hm¿UvXe hnPn-e≥kv tamWn-‰-dnwKv IΩn‰n cq]o-
I-cn®v tamWn-‰-dnwKv \S-Ø-Ww. tkmjy¬ HmUn‰v Cu ]≤-Xn-bpsS Hcp ]tXy-IX IqSn-bm-Wv.
30.15. P\-Iob kwhn-[m-\-ß-fp-sS -]¶v
Kmao-W-P-\-Xsb Zmcn-Zy-Øn¬ \n∂pw hni-∏n¬ \n∂pw kwc-£n-°p-∂-Xn\v \n-baw aqew sXmgn¬
Hc-h-Im-i-ambn am‰p∂ alm-flm-Km‘n tZiob KmaoW sXmgn-ep-d∏v ]≤-Xn-bpsS hnP-b-Øn-\mbn
F√m hn`mKw P\-ß-fp-sSbpw F√m P\-Iob kwhn-[m-\-ß-fp-sSbpw ]¶v hfsc hep-Xm-Wv. AXv ]c-
am-h[n ]tbm-P-\-s∏-SpØm≥ ]©m-bØv ian-t°-≠-Xm-Wv.
1
172
alm-flm-Km‘n tZiob KmaoW
sXmgn-ep-d∏v ]≤Xn30
`cW `mj ˛ amXr- mj
31
C¥y-bnse kwÿm-\-߃ `mj-bpsS ASn-ÿm-\-Øn¬ ]p\:kwhn-[m\w sNbvX-Xns‚ ^e-ambn
1956 \hw-_¿ 1 \v tIcf kwÿm\w cq]o-Icn-®p. 1957 apX¬ Hu-tZymKnI `mj-bmbn ae-bmfw D]-
tbm-Kn-°p-∂-Xn-\p≈ ]h¿Ø-\-߃ XpS-ßn. `c-W-Øns‚ F√m Xe-ß-fnepw HutZym-KnI `mj-
bmbn Ign-bp-∂X ae-bmfw amXta D]-tbm-Kn-°mhq F∂-XmWv k¿°m-cns‚ HutZym-KnI `mjm
\bw. CXn-te-°mbn k¿°m¿ ]e ]≤-Xn-Ifpw Bhn-jv°-cn®p \S-∏n-em-°n-h-cn-I-bm-Wv.
1969 se tIcf HutZym-KnI mj-Iƒ BIvSmWv (1969 se 7- mw \º¿) HutZym-KnI mj kw_-‘n®
hyh-ÿ-Iƒ AS-ßnb \nb-aw. 1969 se tIcf HutZym-KnI `mj (\n-ba \n¿Ωm-Ww) BIvSv F∂m-bn-
cp∂p BIvSns‚ bYm¿∞ t]cv. Cu BIvSnse t]mcm-bva-Iƒ ]cn-l-cn-°p-∂-Xn-\mbn 1973 se (1973-
˛se 15) t`Z-K-Xn-Iƒ ]Imcw Nne ]pXnb hyh-ÿ-Iƒ IqSn Dƒs∏-SpØn BIvSns‚ t]cv tIcf
HutZym-KnI `mj (\n-ba \n¿ΩmWw) F∂-Xn-\p-]-Icw tIcf HutZym-KnI `mj-Iƒ BIvSv F∂m-°n.
C¥y≥ `c-W-L-S-\-bpsS 346, 347 A\p-t—-Z-ß-fnse hyh-ÿ-Iƒ°p `wKw hcmsX kwÿm-\sØ
F√mtam As√-¶n¬ GsX-¶n-eptam HutZym-KnI Bh-iy-Øn\v D]-tbm-Kn-t°≠ `mj-Iƒ ae-bm-fhpw
Cw•ojpw Bbn-cn-°Ww F∂ hyhÿ BIvSn¬ Dƒs∏-Sp-Øn (1- F) hIp-∏v). `c-W-L-S-\-bnse 345,
346, 347 A\p-t—-Z-ß-fnemWv ]mtZ-inI `mj kw_-‘n® hyh-ÿ-Iƒ Dƒs∏-Sp-Øn-bn- p-≈-Xv.
k¿°m-cn-\v, A∏-t∏mƒ ]pd-s∏-Sp-hn-°m-hp∂ hn⁄m-]\w hgn, hn⁄m-]-\-Øn¬ \n¿t±-in-°m-
hp∂ ]Im-c-ap≈ HutZym-KnI Bh-iy-ßsf kw_-‘n®v ae-bm-ftam Cw•otjm D]-tbm-Kn-t°-≠-
XmWv F∂v \n¿t±-in-°m-hp∂XmWv (1(-_n) hIp-∏v).
I∂-U, Xangv `mjm \yq\-]-£-߃°v Ah-cpsS `mjm Xmev]-cy-߃ kwc-£n-°p-∂-Xn-\mbn
]tXyI hyh-ÿ-Iƒ BIvSn¬ Dƒs∏-SpØn (h-Ip∏v 3). skI-t´-dnt-b-‰nepw hIp∏p A≤y-£-∑m-
cpsS Hm^o-kp-I-fnepw `mjm \yq\-]£ ]tZ-i-ß-fmbn k¿°m¿ ]Jym-]n-®n-´p≈ ]tZ-i-ß-fnse
F√m k¿°m¿ Hm^o-kp-I-fnepw I∂-Ubpw Xangpw `mj-Iƒ D]-tbm-Kn-°p-∂-Xn-\p≈ Ah-Imiw
`mjm \yq\-]-£-߃°p-≠v. I∂-Ubpw Xangpw D]-tbm-Kn-°mØ a‰p `mjm \yq\-]-£-°m¿°v
Cw•ojv mj D]-tbm-Kn-°m-hp-∂Xpw Aß-s\-bp≈ kwK-Xn-I-fn¬ Ah¿°v Cw•o-jn¬ adp-]Sn \¬Im-
hp-∂-Xp-am-Wv. Imk¿tKmUv Pn√-bn¬ Xn`mjm kº-Zm-b-amWv \S-∂p-h-cp-∂-Xv. I∂-U, ae-bm-fw,
Cw•ojv F∂o Xn`m-j-I-fmWv AhnsS D]-tbm-Kn-®p-h-cp-∂-Xv. Hcp `mjbv°v \yq\-]£ ]Zhn e`n-
°-W-sa-¶n¬ `mj kwkm-cn-°p-∂-h¿ kwÿm-\sØ samØw P\-kw-Jy-bpsS ]Xn-\©p iX-am-\-
am-bn-cn-°Ww.
BIvSnse A[n-Imcw hn\n-tbm-Kn®p tIcf k¿°m¿ \mfn-Xp--h-sc-bmbn 73 k¿°m¿ hIp-∏p-I-
fnepw skI-t´-dn-b-‰nse Ah-bpsS `cW hIp-∏p-I-fnepw \n-ba-]-c-ambn Cw•ojpw \yq\-]£ `mj-
Ifpw D]-tbm-Kn-°-W-sa∂v \n¿t±-in-®n-´p≈ kwK-Xn-I-fn-sem-gn-sI, HutZym-KnI `mj-bmbn aebm-fw
D]-tbm-Kn-°-W-sa∂v \n¿t±in®pp-sIm≠v hn⁄m-]-\-߃ ]pd-s∏-Sp-hn-®n-´p-≠v. 1˛8˛1985 se 7223/
Hu`m3/85/D`-]-h. hn⁄m-]-\- ]Imcw (F-kv.-B¿.-H. \w. 1129/85) 1˛9-˛1985 apX¬ ]©m-bØv hIp-
∏n¬ c-W - mj ae-bm-f-am-°n-s°m≠v k¿°m¿ DØ-chv ]pd-s∏-Sp-hn-°p-I-bp-≠m-bn. IqSmsX GXm\pw
kzbw-`-cW ÿm]-\-ß-fnepw s]mXp-ta-Je ÿm]-\-ß-fnepw HutZym-KnI `mj-bmbn ae-bmfw D]-
tbm-Kn-°-W-sa∂v \n¿t±-in-®n-´p-≠v. ]ªnIv k¿∆okv IΩo-js‚ apJy Hm^o-knepw F√m Pn√m
173
Hm^o-kp-I-fnepw 2002 \hw-_¿ H∂p apX¬ -Hu-tZym-KnI `mj-bmbn ae-bmfw D]-tbm-Kn-°-W-sa∂v
\n¿t±iw ]pd-s∏-Sp-hn-®n-´p≠v (25-˛10-˛2002 se 46/2002 D`]-h. \º¿ hn⁄m-]-\w).
tImSXn `mj ae-bm-f-am-°p-∂Xp kw_-‘n®v ]Tn®v dnt∏m¿´v \¬Ip∂Xn\mbn PÃokv sI.-sI.
\tcµ≥ A≤y-£-\mbn Hcp IΩn‰n k¿°m¿ 1985 ¬ cq]o-I-cn-°p-I-bp-≠m-bn. hfsc hni-Z-amb
]T\w \S-Øn-bmWv At±lw dnt∏m¿´v ka¿∏n-®-Xv. sslt°m-S-Xn-bpsS Iogn-ep≈ F√m knhn¬,
Inan-\¬ tImS-Xn-I-fnepw hn[n\ymb-߃ Dƒs∏-sS-bp≈ \S-]-Sn-I-a-߃ ae-bm-f-Øn¬ ]pd-s∏-Sp-
hn-°p-∂-Xn-\p≈ hni-Z-amb ]mtbm-KnI am¿§-\n¿t±-i-߃ At±-l-Øns‚ dnt∏m¿´n-ep-≠v.
HutZym-KnI `mj ae-bm-f-am-°p∂ ]Inb Xzcn-X-s∏-Sp-Øp-∂-Xn\pw `mjm-am‰ ]ptcm-KXn Ah-
tem-I\w sNøp-∂-Xn-\p-ambn Xmeq-°v-˛-Pn-√m-˛-h-Ip-∏v-˛-kw-ÿm\ Xe-ß-fn¬ HutZym-KnI `mjm kan-
Xn-Iƒ cq]o-I-cn-®n-´p-≠v. IqSmsX apJy-a¥n A≤y-£-\m-bp≈ HutZym-KnI `mj D∂X Xe kan-
Xnbpw cq]o-I-cn-®n-´p-≠v.
2012 Pqsse 9 se k¿°m¿ DØ-chv (I-sø-gp-Øv) \w. 33/2012/D`-]-h. ]Imcw hIp-∏p-Xe HutZym-
KnI `mjm kan-Xn-Iƒ cq]o-I-cn-®p-sIm≠v DØ-chp ]pd-s∏-Sp-hn-°p-I-bp-≠m-bn. ae-bmfw HutZym-
KnI `mj-bmbn ]Jym-]n-®n-´p≈ F√m hIp-∏p-I-fn-sebpw hIp∏p Xe-h-∑m¿ A≤y-£-∑m-cmbn hIp-
∏p-Xe kan-Xn-I¬ cq]o-I-cn-t°-≠-Xm-Wv. aq∂p amk-Øn-sem-cn-°¬ tbmKw tNtc≠ CØcw kan-
Xn-I-fpsS tbmK-ß-fn¬ HutZym-KnI `mjm hIp-∏ns‚ Hcp ]Xn-\n-[nsb IqSn \nco-£-I-\mbn ]s¶-
Sp-∏n-t°-≠-Xm-Wv. HutZym-KnI `mj kwÿm-\-Xe kan-Xn-bnse AwK-ßfpw tbmK-Øn¬ ]s¶-Sp-
t°-≠-Xm-Wv. tbmK-Ønse N¿®-Ifpw Xocp-am-\-ßfpw bYm-k-abw HutZym-KnI `mjm hIp-∏ns\
Adn-bn-t°-≠-Xm-Wv.
No^v skI-´dn A≤y-£-\m-bn-´p≈ kwÿm-\-Xe HutZym-KnI `mj kanXn \mev amk-Øn-sem-
cn-°¬ tbmKw tNtc-≠-Xm-Wv. DtZym-Kÿ `c-W-]-cn-jvImc (Hu-tZym-KnI `mj) hIp∏v skI-´-dn,
HutZym-KnI mj-bmbn ae-bmfw D]-tbm-Kn-°p∂ skI-t´-dn-b-‰nse F√m h-Ip-∏p-I-fn-sebpw ]n≥kn-
∏¬ skI-´-dn-am¿, hIp∏v A≤y-£-∑m¿, ,Pn√m If-IvS¿am¿, HutZym-KnI `mjm hIp-∏nse `mjm-hn-
Z-Kv[≥ F∂n-h¿ CXn¬ AwK-ß-fm-Wv. HutZym-KnI `mj hIp∏v sU]yq´n skI-´dn kan-Xn-bpsS
I¨ho-\-dm-Wv.
_lp:apJy-a¥n A≤y-£-\m-bp≈ HutZym-Kn-I-`mj, D∂-X-Xe kanXn Bdp amk-Øn-sem-cn-°¬
tbmKw IqtS-≠-Xm-Wv.
`c-W-`mj am‰w Xzcn-X-s∏-Sp-Øp-∂-Xn\pw HutZym-KnI Imcy-ß-fn¬ \nXyhpw \nc-¥-chpw D]-tbm-
Kn-t°-≠n-h-cp∂ Cw•ojv ]Z-ß-fpsS ]cn-`mj s]s´∂v Is≠-Øp-hm\pw Ipdn-∏p-Ifpw DØ-c-hp-Ifpw
a‰pw efn-X-ambn ae-bm-f-Øn-se-gp-Xp-hm-\mbn k¿°m¿ Xmsg ]d-bp∂ hnhn[ ]pkvX-I-߃ ]kn-
≤o-I-cn-®n- p-≠v.
1. `cW i_vZm-hen ˛ tIcf `mjm C≥Ãn-‰yq´v HutZym-KnI `mj
(\n-ba \n¿ΩmW IΩo-j≥)
2. \nba i_vZm-hen ˛ HutZym-KnI `mj (\n-ba \n¿ΩmW
IΩo-j≥)
3. Cw•ojv ˛ ae-bmfw `cW i_vZ klmbn ˛ DtZym-K-ÿ-`-cW ]cn-jvImc
(Hu-tZym-KnI `mj) hIp∏v
4. ]Z-tImiw ˛ hnh-c-˛-s]m-Xp-P\ kº¿° hIp∏v
`cW `mj ˛ amXr- mj1
174
31
5. `c-W-`mjm ]T\ ]≤Xn ˛ hnh-c-˛-s]m-Xp-P\ kº¿° hIp∏v
6. `c-W-`mjm kw_-‘n-ambn tIcf k¿°m¿
]pd-s∏-Sp-hn-®n-´p≈ ][m\ DØ-c-hp-Ifpw
k¿°p-e-dp-Ifpw ˛ DtZym-Kÿ `c-W-]cnjvImc (Hu.-`m.) hIp∏v
7. `c-W-`mj ]tbmK ]≤Xn ˛ DtZym-Kÿ `cW ]cn-jvImc
(Hu-tZym-KnI `mj) hIp∏v
8. tIma¨ t•m dn ˛ HutZym-KnI `mj (\n-ba \n¿ΩmW)
IΩo-j≥
`c-W-Øns‚ hnhn[ Xe-ß-fn¬ ae-bmf mj-bpsS D]-tbmKw km¿h-Xn-I-am-°p-∂-Xn-\mbn tIcf
k¿°m¿ Bhn-jvI-cn®v \S-∏n-em-°nb ]pc-kvIm-c-amWv ˛ `c-W-`mjm ]pc-kvIm-c-߃. ae-bm-f-Øn¬
sNbvX tPmen-bpsS ASn-ÿm-\-Øn¬ ¢m v 3 hn`m-K-Øn¬s∏´ kwÿm\ Poh-\-°m¿°v \evIp∂
`c-W-`mjm tkh\ ]pc-kvIm-chpw ae-bm-f-Øn¬ HutZym-KnI `mj kw_-‘n-®p≈ kzX¥ IrXn-
Iƒ cNn-°p∂ kwÿm\ Poh-\-°m¿°v \evIp∂ `c-W-`mjm KŸ-c-N-\m-]p-c-kvIm-c-hpw, `c-W-
`mjm tkh\ ]pc-kvIm-c-Øn\v H∂mw kΩm\w 10,000 cq]bpw c≠mw kΩm\w 5000 cq]bpw IqSmsX
k¿´n-^n-°‰pw sImSp-°p-∂-Xm-Wv. `c-W-`mjm KŸcN\m ]pc-kvIm-c-Øn\pw CtX ]Xn-^eamWv
\evIp-∂-Xv. F√m h¿jhpw `c-W-`mj hmcm-tLm-j-tØm-S-\p-_-‘n®p kwL-Sn-∏n-°p∂ kwÿm\
Xe ktΩ-f-\-Øn¬ ]pc-kvIm-c-߃ \evIp-∂-Xm-Wv. ]pc-kvIm-c-߃ e`n® hnhcw k¿∆okv _p°n¬
tcJ-s∏-Sp-Øp-∂-Xm-Wv.
F√m hIp-∏p-Ifpw \ntXy\ D]-tbm-Kn-°p∂ N´-ß-fpw, tImUp-I-fpw, md-ßfpw ae-bm-f-Øn-te°v
AXXv hIp-∏p-Xs∂ ]cn-`mjs∏SpØn HutZym-Kn-I mjm hIp-∏ns‚ kq£va-]-cn-tim-[-\-°mbn Ab-
t°-≠-Xm-Wv. kq£va-]-cn-tim-[\ \SØn XncnsI Ab-°p∂ CØcw tImUp-Ifpw a‰pw AXXv hIp-
∏p-Xs∂ ]kn-≤o-I-cn-t°-≠-Xm-Wv. t\cn-´p≈ Hcp ]cn-`m-jbpw HutZym-KnI `mjm hIp∏v \S-Øp-
∂n√.
ae-bmf `mj Iºyq-´¿h-ev°-cn-°p-∂-Xns‚ `mK-ambn en]n hnI-e-am-Im-Ø-hn-[-Øn¬ ae-bmfw
tkm v‰v shb-dp-Iƒ Xøm-dm-°p-hm≥ \S-]Sn kzoI-cn-°-W-sa∂v HutZym-KnI mj kw_‘n® kanXn
(2011-˛2014) ip]m¿i sNbvXn-´p-≠v. sF.-Sn. anj-\p-ambn kl-I-cn®p A£b sk‚-dp-Iƒ hgn Pn√m-X-
e-Ønepw Xmeq°p Xe-Ønepw ae-bmfw tkm^v‰v shb-dn-ep≈ ]cn-io-e\w Poh-\-°m¿°v \¬tI-
≠-Xm-Wv. skI-t´-dn-b-‰nse ssS∏nwKv tPmen-Iƒ \n¿∆-ln-°p∂ F√m Poh-\-°m¿°pw Cw•o-jv-˛-a-
e-bmfw F∂ hnth-N\w IqSmsX ae-bmfw ssS∏v sNøp-∂-Xn-\p≈ Xoh ]cn-io-e\w \evI-W-sa∂v
kanXn ip]m¿i sNbvXn-´p-≠v. IqSp-X¬ Poh-\-°m¿°v ae-bmfw ssS∏nw-Kn¬ ]cn-io-e\w \evI-W-
sa∂pw kanXn ip]m¿i sNbvXn-´p-≠v.
Nne \n¿t±-i-߃
1. Cw•o-jn¬ hcp∂ IØp-Iƒ°v ae-bm-f-Øn¬ ad-p]Sn sImSp-°p-I.
2. ^b-ep-Iƒ Fgp-Xp-tºmƒ kmt¶-XnI kz`m-h-ap≈ ]Z-߃°v kam\ A¿∞-ap≈ ae-bmf ]Z-
ß-fn-s√-¶n¬ Cw•ojv ]Z-߃ ae-bm-f-Øn¬ Xs∂ Fgp-tX-≠-XmWv.
3. ae-bmf Zn\-]-X-߃°v \evIp∂ ]c-ky-߃ ae-bm-f-Øn¬ amXta BIm-hq.
4. ae-bm-f-Øn¬ Bcw-`n® ^b¬ CSbv°v h®v Cw•o-jn-te°v amdn-t]m-Im-Xn-cn-°p-hm≥ i≤n-
°pI.
175
5. Hm^o-knse lmP¿ ]pkvX-Iw, koep-Iƒ, Ah[n cPn-ÿ XpS-ßn-bh ae-bm-f-Øn¬ Xøm-dm-
°pI.
6. k¿°m¿ Hm^o-kp-I-fp-sSbpw Hm^o-k¿am-cp-sSbpw t]cv hnh-c-߃, hIp-∏ns‚ t]cv, tIcf
k¿°m¿ F∂nh Cw•o-jnt\msSm∏w ae-bm-f-Ønepw FgpXn ]Z¿in-∏n-°-Ww.
7. Hmtcm hIp∏pw h¿jw tXmdpw ]kn-≤o-I-cn-°p∂ `cW dnt∏m¿´v Cw•o-jnepw ae-bm-f-Ønepw
Xøm-dm-°-Ww.
8. k¿°m¿ hml-\-ß-fn¬ hIp-∏ns‚ t]cv Cw•o-jn-t\m-sSm∏w ae-bm-f-Ønepw ]Z¿in-∏n-°-Ww.
9. se‰¿ ]mUp-Iƒ ae-bm-f-Øn¬ A®-Sn-∏n-°-Ww.
10. F√m HutZym-KnI Imcy-ß-fnepw ae-bmfw Hcp ioe-am-t°-≠-Xm-Wv.
F√m h¿jhpw \hw-_¿ 1 \v ae-bmf Znhkhpw XpS¿∂p≈ Ggp Znhkw `cW `mj hmcm-N-c-
W-ambpw IW-°m°n hnhn[ ]cn-]m-Sn-Iƒ \S-Øp-hm≥ k¿°m¿ DØ-c-hn-d-°n-bn-´p-≠v. 22-˛9-˛12 se
k¿°p-e¿ \º¿ 17199/Hu`m4/12/D`-]-h. ]Imcw 2012 \hw-_¿ 1 apX¬ Hcp h¿j-°mew cW mjm
h¿j-ambn BN-cn-°p-∂Xp kw_‘n®p k¿°m¿ hni-Z-amb am¿§\n¿t±-i-߃ ]pd-s∏-Sp-hn-®n-´p-≠v.
13-˛mw tIcf \nb-a-k-`-bpsS HutZym-KnI `mj kw_-‘n® kanXn (2011-˛2014) bpsS ip]m¿i ]Im-
c-amWv `cW `mjm h¿j-ambn BN-cn-°p-∂-Xv. Cu Ime-b-f-hn¬ `cW `mjm am‰m-Øn\v DX-Ipw-
hn[w hnhn[ ]cn-]m-Sn-Iƒ kwL-Sn-∏n-t°-≠-Xm-Wv.
`cW `mj ˛ amXr- mj1
176
31
A[nI hmb-\bv°v
1. tIcf ]©m-bØv cmPv \nb-ahpw N´-ßfpw (2 hmey-߃)
]km-Z\w : Fw.-- ‰n. F≥. ]ªn-t°-j≥ sIm®n≥
2. ]©m-bØv s]mXp `cWw (5 hmey-߃) (\hw-_¿ 2005)
]km-Z\w : tIcf C≥Ãn-‰yq´v Hm^v tem°¬ AUvan-\n-kvtSj≥
3. Xt±-i-kz-bw-`-cW ÿm]-\-ßfpw tIµm-hn-jvIrX ]≤-Xn-Ifpw (sk]vXw-_¿ 2012)
]km-Z\w : tIcf C≥Ãn-‰yq´v Hm^v tem°¬ AUvan-\n-kvtSj≥
4. Adn-bm\pw Adn-bn-°m\pw (\hw-_¿ 2012)
tUm. sP.-_n. cmP≥ & tUm. F_n tPm¿÷v
]km-Z\w : tIcf C≥Ãn-‰yq´v Hm^v tem°¬ AUvan-\n-kvtSj≥
5. ]©m-bØv `cW klmbn (\hw-_¿ 2010)
]km-Z\w : tIcf C≥Ãn-‰yq´v Hm^v tem°¬ AUvan-\n-kvtSj≥
6. Kma-k` (am¿®v 2009)
]km-Z\w : tIcf C≥Ãn-‰yq´v Hm^v tem°¬ AUvan-\n-kvtSj≥
7. k¿°m¿ DØ-c-hp-Ifpw k¿°p-e-dp-I-fpw (13 hmey-߃)
]km-Z\w : tIcf C≥Ãn-‰yq´v Hm^v tem°¬ AUvan-\n-kvtSj≥
8. alm-flm-Km‘n tZiob KmaoW sXmgn-ep-d∏v ]≤Xn
k¿°m¿ DØ-c-hp-Iƒ (Pqsse 2010)
]km-Z\w : tIcf C≥Ãn-‰yq´v Hm^v tem°¬ AUvan-\n-kvtSj≥
9. kmwJy ]h¿Ø\ klmbn (BKÃv 2011)
]km-Z\w : tIcf C≥Ãn-‰yq´v Hm^v tem°¬ AUvan-\n-kvtSj≥
10. ]¥≠mw ]©-h-’c ]≤Xn am¿§-tcJ : 2012-17]km-Z\w : πm\nwKv IΩo-j≥
11. tIcf ^n\m≥jy¬ tImUv (hmeyw 1&2), (22/12) (BKÃv 2012)
]km-Z\w : tIcf C≥Ãn-‰yq´v Hm^v tem°¬ AUvan-\n-kvtSj≥
12. am\p-h¬ Hm^v Hm^okv s]mko-Un-b¿
13. sFwanßv 100% Izmfn-‰n, tIcf tImfnw-Kv, a¥nen Hm^v Kh¨sh‚ v Hm^v tIc-f (Pq¨ 2008)
tUm. sP.-_n. cmP≥
14. tZ¿ Cukv F hn¬ tZ¿ Cukv F th F tIkv Hm^v sNdp-h-∂q¿ \√fw ]©m-b-Øv, thmIvkv
t]m]pen F kmk-s\‰v a¥nen thm. 1, Cjyq 1, sk‚¿ t^m¿ KpUv Kth-W≥kv
tUm. sP.-_n. cmP≥
Ine-bpsS ]kn-≤o-I-c-W-߃
1 Imcy-]m-]vXn-bp≈ ]cn-io-e--I-cm-Im≥ : ]-cn-io-e-I¿°p≈ ssI]p-kvXIw (Pqsse 2013)
2 Kma-]-©m-bØv sI´n-S-\n¿ΩmW N´-߃ (Pqsse 2013)
3 [\-]-cn-]m-e\w ]h¿Ø-\-k-lmbn (Pqsse 2013)
4 Kma-]-©m-bØv \nIpXn kw_-‘n® N´-߃ (Pq¨ 2013)
5 Kma-]-©m-bØv tkh-\-߃ \n_-‘-\-Iƒ (Pq¨ 2013)
6 ]mtZ-inI `c-W-kw-hn-[m-\hpw hnZym¿∞n-Ifpw : l-b¿sk-°-≠dn kvIqƒ \mj-W¬ k¿hokv
kvIow shmf-≠n-b¿am¿°p≈ ssI]p-kvXIw (am¿®v 2013)
7 s]¿t^m-a≥kv HmUn‰v klmbn (am¿®v 2013)
8 A[n-Imc hntI-µo-I-c-Whpw s]mXp-P-\m-tcm-Kyhpw (am¿®v 2013)
9 A[n-Imc hntI-µo-I-c-Whpw s]mXp-P-\m-tcm-Kyhpw : ]-cn-io-e-I¿°p≈ ssI]p-kvX-Iw (am¿®v
2013)
10 A[n-Imc hntI-µo-I-c-Whpw kmaq-ly-t£-ahpw (am¿®v 2013)
11 A[n-Imc hntI-µo-I-c-Whpw kmaq-ly-t£-ahpw : ]-cn-io-e-I¿°p≈ ssI]p-kvX-Iw (am¿®v 2013)
12 A[n-Imc hntI-µo-I-c-Whpw hnI-k\hpw (s^_p-hcn 2013)
13 A[n-Imc hntI-µo-I-c-Whpw hnI-k\hpw : ]-cn-io-e-I¿°p≈ ssI]p-kvX-Iw (s^_p-hcn 2013)
14 Adn-bm\pw Adn-bn-°m\pw ˛ hnh-cm-h-Imi \nbaw 2005 (\-hw-_¿ 2012)
15 Xt±-i-kz-bw-`-cW ÿm]-\-ß-fpsS tIµm-hn-jvIr-X-]-≤-Xn-Ifpw (sk-]vXw-_¿ 2012)
16 ]¥≠mw ]©-h-’c ]≤Xn (2012-˛2017) ]´n-I-h¿§ D]-]-≤Xn : Du-cp-ap-∏≥am¿°pw s]mtam-
´¿am¿°p-ap≈ ssI]p-kvX-Iw (B-KÃv 2012)
17 a’y-k` : cq]o-I-c-Whpw kwhn-[m-\hpw (a-’y-ta-Je h¿°nwKv Kq∏n-\p≈ ssI]p-kvX-Iw) (B-
K-kvddv 2012)
18 hnI-k-\-tc-Jbpw ]≤-Xn-tc-Jbpw Xøm-dm-°¬ (Pqsse 2012)
19 \K-c-k` Poh-\-°m¿°p≈ ]cn-io-e\w : ]cn-io-e-I¿°p≈ ssI]p-kvXIw (sabv 2012)
20 ]tXy-I-hn-`m-K-߃°m-bp≈ Kma-k` (G-]n¬ 2012)
21 ]mtZ-inI `cWw : P\-]-Xn-\n-[nIƒ°p≈ k¿´n-^n-°‰v t]mKmw (am¿®v 2012)
22 \qX-\-]-≤-Xn-Iƒ : \S-Ød amXrI (s^-_p-hcn 2012)
23 Ip´n-I-fpsS Kma-k` : klmbn (P-\p-h-cn, 2012)
24 A[n-Imcw P\-߃°v (Un-kw-_¿ 2011)
25 \qX\ ]≤-Xn-Iƒ : ASm´v amXrI (\-hw-_¿ 2011)
26 Ip´n-I-fpsS ka-K-hn-I-k-\hpw Xt±-i-kz-bw-`-cW ÿm]-\-ßfpw (Pqsse 2011)
tIcf C≥Ãn-‰yq´v Hm^v tem°¬ AUvan-\n-kvtS-j≥Note
tIcf C≥Ãn-‰yq´v Hm^v tem°¬ AUvan-\n-kvtS-j≥Note