Chuyển đổi sang nền kinh tế xanh ở một số nước EU và gợi mở cho Việt Nam

7/24/2019 Chuyn i sang nn kinh t xanh mt s nc EU v gi m cho Vit Nam

1/102

I HC QUC GIA H NI

TRNG I HC KINH T

-----------------------

L TH THU HNG

CHUYN I SANG NN KINH T XANH

MT S NC EU V GI M CHO VIT NAM

LUN VN THC S KINH T I NGOI

H Ni - 2012


2/102

I HC QUC GIA H NI

TRNG I HC KINH T

---------------------------

L TH THU HNG

CHUYN I SANG NN KINH T XANH MT

S NC EU V GI M CHO VIT NAM

Chuyn ngnh: KTTG&QHKTQT

M s : 60 31 07

LUN VN THC S KINH T I NGOI

NGI HNG DN KHOA HC: TS. NGUYN MNH HNG

H Ni - 2012


3/102

MC LC

Danh mc cc k hiu vit tt........................................................................... i

Danh mc cc bng .......................................................................................... iiiDanh mc cc hnh v, biu , s .............................................................. iv

M U ......................................................................................................... 1

CHNG 1: C S L LUN CA CHUYN I SANG NN KINH

T XANH ....................................................................................................... 10

1.1. C s l lun ca chuyn i sang nn kinh t xanh. ......................... 10

1.1.1. Khi qut v kinh t hc xanh v nn kinh t "xanh. ..................... 10

1.1.2. S hnh thnh ca l thuyt kinh t xanh .......................................... 10

1.1.3. Nhng ni dung c bn ca kinh t hc xanh hin nay ..................... 15

1.1.4. Tnh tt yu ca vic la chn chuyn i sang nn kinh t xanh .... 16

1.2. M hnh ph bin v khung kh l thuyt v nn kinh t xanh ........ 19

1.2.1. Nhng quan im v m hnh nn kinh t xanh ................................ 19

1.2.2. Nhng quan im v tng trng xanh ............................................. 22

1.2.3. Cc ch tiu nh gi mc xanh ca nn kinh t .......................... 23

1.3. L trnh chuyn i sang nn kinh t xanh ......................................... 24

1.4. Cc yu t tc ng n vic chuyn i sang nn kinh t xanh ........ 27

1.4.1. Cc yu t thc y xu hng chuyn dch sang nn kinh t xanh .... 27

1.4.2. Cc yu t cn tr vic chuyn i sang nn kinh t xanh ................ 29

CHNG 2: CHUYN I SANG NN KINH T XANH MT S

NC EU ........................................................................................................ 32

2.1. Khi qut chung v xu hng chuyn i sang nn kinh t xanh EU ................................................................................................................ 32

2.1.1. Bi cnh ban u ca xu th chuyn i ........................................... 32

2.1.2. Cc c im ni bt ca xu hng chuyn sang nn kinh t xanh

EU. ............................................................................................................. 34


4/102

2.2. Thc trng chuyn i sang nn kinh t xanh mt s nc EU ..... 44

2.2.1. L trnh chuyn i sang nn kinh t xanh ....................................... 44

2.2.2. Thc trng chuyn i sang nn kinh t xanh mt s nc EU...... 452.3. Nghin cu trng hp: Chuyn i sang kinh t xanh c ......... 54

2.3.1. Bi cnh ban u ca qu trnh chuyn i ....................................... 54

2.3.2. Thc trng qu trnh chuyn i v chnh sch. ................................ 55

2.3.3. nh gi qu trnh chuyn i sang kinh t xanh ca c ................ 62

CHNG 3: MT S GI M CHUYN I KINH T THEO HNG

XANH CA VIT NAM ................................................................................. 66

3.1. Vit Nam trc xu th chuyn i sang nn kinh t xanh ca thgii ................................................................................................................ 66

3.1.1. S cn thit phi chuyn i sang nn kinh t xanh ca Vit Nam ... 66

3.1.2. Nhng c hi v thch thc i vi vic chuyn i sang nn kinh

t xanh ca Vit Nam ................................................................................. 70

3.2. Quan im v mt s kin ngh v gii php chuyn i sang nn

kinh t xanh rt ra t kinh nghim ca EU ............................................... 73

3.2.1. Mt s quan im ............................................................................. 73

3.2.2. Mt s kin ngh v gii php chnh sch ......................................... 77

KT LUN ..................................................................................................... 86

TI LIU THAM KHO .............................................................................. 89


5/102

i

DANH MC T VIT TT

T vit tt Tn ting Anh Tn ting Vit

3GF Global Green Growth Forum Din n tng trng xanh ton cu

BaU Business as Usual Kinh doanh thng thng

BKH Bin i kh hu

BVMT Bo v mi trng

CDM Clean Development Mechanism C ch pht trin sch

CO2 Carbon dioxide Cc bon

CNH, HH Cng nghip ho, hin i ho

DDT Dichloro-diphenyl-dichloroethane

Thuc tr su

EACP East Asia Climate Partnership Hip hi Kh hu ng

EC European Commission y ban chu u

EDP Environmental DeclarationProducts

H thng sn phm cng b v mitrng

EPR Extended ProducerResponsibility

Trch nhim m rng ca nh snxut

ETR Eco Tax Reform Ci cch thu sinh thi

EU European Union Lin minh chu u

GDP Gross Domestic Product Tng sn phm quc ni

GEI Green Economy Initiative Sng kin v nn kinh t xanh

GGEI Global Green Economy Index Ch s nn kinh t xanh ton cu

GGGI Global Green Growth Institute Vin Tng trng xanh ton cu


6/102

ii

T vit tt Tn ting Anh Tn ting Vit

GGND Global Green New Deal Tha thun xanh mi ton cu

GHG Greenhouse Gas Kh nh knh

IEA International Energy Agency C quan Thng tin nng lng

IEA International Energy Agency C quan nng lng quc t

IPCC Intergovernmental Panel onClimate Change

Hi ng lin chnh ph v Bini kh hu

PTBV Pht trin bn vng

LHQ Lin hp quc

MDG Millennium Development Goal Mc tiu Pht trin Thin nin k

OECD Organization for Economic Co-operation and Development

T chc hp tc kinh t v phttrin

PV Photovoltaic Quang in

R&D Research and Development Nghin cu v pht trin

SBCI Sustainable Buildings and

Climate Initiatives

Sng kin Xy dng bn vng

UNCSD/ Rio+20

United Nations Conference onSustainable Development

Hi ngh Lin Hip Quc v Phttrin bn vng

UNDP United Nations DevelopmentProgramme

Chng trnh pht trin Lin hpquc

UNEP United Nations EnvironmentProgramme

Chng trnh mi trng Lin HpQuc

UNFCCC United Nations FrameworkConvention on Climate Change

Cng c khung ca Lin HpQuc v Bin i kh hu
http://www.google.com.vn/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=4&ved=0CGUQFjAD&url=http%3A%2F%2Fwww.photovoltaicinverter.net%2Fvi%2Findex.html&ei=hsMwUIWdNMaPiAfd9YGQAQ&usg=AFQjCNE-kH4slPG21v0X8rzljgMkjz45cA&sig2=t8QPtGxfgNuZ6L0oGloVRQhttp://www.undp.org/http://www.undp.org/http://www.undp.org/http://www.undp.org/http://www.undp.org/http://www.google.com.vn/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=4&ved=0CGUQFjAD&url=http%3A%2F%2Fwww.photovoltaicinverter.net%2Fvi%2Findex.html&ei=hsMwUIWdNMaPiAfd9YGQAQ&usg=AFQjCNE-kH4slPG21v0X8rzljgMkjz45cA&sig2=t8QPtGxfgNuZ6L0oGloVRQ


7/102

iii

DANH MC CC BNG

STT S hiu Ni dung Trang

1 Bng 2.1 Nhng gi kch thch kinh t ton cu v u txanh (tnh n thng 1/2009)

36


8/102

iv

DANH MC CC HNH V, BIU , S

STT S hiu Ni dung Trang

1 Hnh 1.1 B tiu ch o Ch s nn kinh t xanh ton cu

(GGEI) nm 201124

2 Hnh 1.2 Cc yu t cn tr thc hin tng trng xanh 30


9/102

1

M U

1.S cn thit v ngha ca vn nghin cu.

Trong thi gian qua, cc quc gia trn th gii phi i mt vi mt tnh

hnh chung l cc thch thc do hu qu ca cc cuc khng hong kinh t,

x hi xy ra lin tip ti nhiu quc gia. Cuc khng hong ti chnh v suy

thoi kinh t ton cu lm bc l nhng mu thun, ri ro kh lng ca cc

m hnh kinh t hin ti v t ra yu cu chuyn i m hnh tng trng v ti

cu trc kinh t to lp li nn tng cho s pht trin bn vng.Tnh trng

cng tr nn trm trng hn trong bi cnh bin i kh hu ngy cng c nhiu

din bin phc tp, dn s th gii ngy cng tng cao ko theo nhu cu v nc,

t, ni c tr, nng lng... cng tng nhanh cha tng c. Cng vi , qu

trnh pht trin kinh t cha ch n mi trng, ti nguyn ngy cng cn

kit, gi tr vn t bn t nhin cha c nh gi ng v , lng ph ti

nguyn trong sn xut v tiu dng ang l nhng thch thc ln i vi cc

quc gia. Nhng thch thc ny mang mt ngha quan trng, t ra nhu cutm kim nhng cng c mi v chuyn i m hnh tng trng hin c gii

quyt hiu qu cc vn m th gii ang phi i mt.

Tuy nhin, c mt thc t rng, nu nh vic chuyn i m hnh tng

trng v ti cu trc kinh t ch b hp trong phng thc pht trin truyn

thng, vn t sc p qu ln ln cc ngun lc t nhin, th n ang tr nn

khng cn ph hp. Tng trng kinh t ch yu ch trng vo mt hiu qu li nhun n thun ca cc hot ng sn xut, kinh doanh, m t tnh n cc

chi ph phi u t ngn nga, gim thiu nhim v bo v mi trng ang

to ra s tn ph nhiu hn l ca ci thc. Bng chng l, n ang gy ra nhng


10/102

2

chu k suy thoi kinh t, khng hong sinh thi trm trng v bin i kh hu

ton cu. M hnh pht trin kinh t hin ti dng nh khng cn ph hp na

i vi mc tiu pht trin bn vng.V vy, mt phng din chuyn i quan trng khng th khng nhc

n l xu hng pht trin xanh trong bi cnh bin i kh hu ang tr

thnh mt thch thc ln i vi s tn vong ca nhn loi. Trong gn hai thp

k qua, k t khi Chng trnh ngh s 21 (Agenda 21) c thng qua ti Hi

ngh thng nh tri t (Hi ngh ca Lin hp quc v mi trng v pht

trin) Rio de Janerio nm 1992,pht trin xanhnhm chng bin i kh huv bo v mi trng tr thnh mt trong nhng mc tiu pht trin hng u

ca tt c cc nc, t cc nc pht trin cho n cc nc ang pht trin.

n nay, thc t cho thy tng trng xanh c xc nh l trng tm trong

chnh sch pht trin quc gia ca nhiu nc trn th gii trong n lc t c

s pht trin bn vng. Trong , ng ch nhiu quc gia nh Hn Quc,

Nht Bn chu , c, Anh, Php, H Lan... chu u i tin phong trong

vic thc y tng trng xanh vi nhiu ni dung quan trng th hin s cam

kt mnh m hng ti nn kinh t xanh.

Bi cnh hu khng hong hin nay cho thy yu cu cn c nhng thay

i mnh m hn na hng ti mt nn kinh t xanhca nhn loi. Nhng

thay i ny khng ch n thun v mt nhn thc m cn phi c thc tin

hnh ng: t chuyn i m hnh cng nghip ha, hn ch khai thc ti

nguyn thin nhin, pht trin cc ngnh cng ngh cao, thay i phng thc sdng nng lng, xy dng cc th ch mi cho nn kinh t cho n thay i

thi quen tiu dng v c nhng thnh ph, ta nh ni ngi ta sinh sng v

lm vic v.v...


11/102

3

i vi Vit Nam, bi cnh hu khng hong ang t ra vn nhn

nhn li t duy pht trin v y mnh ci cch, vt qua nhng cn tr ni ti

i vi s pht trin ca nn kinh t. Khi nh gi bi cnh quc t cho s phttrin ca t nc, Chin lc pht trin Kinh t-X hi giai on 2011-2020

nhn nh Qu trnh ti cu trc cc nn kinh ts din ra mnh m, gn vi

nhng bc tin mi v khoa hc, cng ngh v s dng tit kim nng lng,

ti nguyn. Chin lc cng khng nh pht trin bn vng l yu cu xuyn

sut v pht trin kinh t-x hi phi lun coi trng bo v v ci thin mi

trng, ch ng ng ph vi bin i kh hu. V th, vic nghin cu qutrnh chuyn i m hnh tng trng v ti cu trc kinh t theo hng xanh

ha trn th gii, c bit l mt s quc gia EU nh l c, Php, H Lan...

s gp phn c th ha, cp nht v lm sng t hn nhng nhn nh v ch

trng chnh sch trn trong thi gian ti.

Tuy nhin, vic chuyn i m hnh tng trng, ti cu trc nn kinh t,

nht l i vo nhng lnh vc v xu hng tin phong ngay c i vi th gii

nh pht trin xanh tt yu t ra nhng i hi v nhng thch thc khng nh

i vi Vit Nam. Pht trin kinh t Vit Nam hin nay vn cn theo m hnh

truyn thng, da nhiu vo khai thc ti nguyn, xut khu nguyn liu th v

s ch. V vy, vic nghin cu kinh nghim ca cc nc i trc nh EU s

cung cp c s l lun cn thit v thc tin c th tr li cc cu hi:

1) Ti sao chuyn i sang nn kinh t xanh l xu hng tt yu i vi s

pht trin ca cc nc, t nhng nc pht trin cho n nhng nc angpht trin, trong bi cnh hin nay?

2) Nhng c im ni bt ca xu hng tng trng xanh EU v hm

cho vic chuyn i sang nn kinh t xanh ca Vit Nam l g?


12/102

4

3) Vit Nam cn lm g c nhng bc i ph hp, ng n trong l

trnh pht trin xanh v bn vng?

Trn c s , tc gi chn ch : Chuyn i sang nn kinh t xanh mt s nc EU v gi m cho Vit Nam,lm ti lun vn nghin cu.

2.Tng quan tnh hnh nghin cu ti.

* Tnh hnh nghin cu trong nc ca ti:

Trong qu trnh m ca, ci cch v hi nhp kinh t quc t ca t nc,

nhng c im, tin trnh v ng thi ca nn kinh t th gii lun c cc

hc gi Vit Nam quan tm su sc.

Nhng nm trc y, mt s hc gi c gng a ra cc phn tch di

hn v nhng xu th iu chnh v ci cch ca nn kinh t th gii. Tiu biu c

th k n nghin cu ca L Vn Sang v L B Lnh (2005) v cc din kinh

t th gii hai thp nin u th k XXI; ca inh Qu (ch bin, 2005) v

s thay i ca trt t kinh t th gii trong th k 21; ca Nguyn Duy Qu

(2002), Nguyn c Bnh, L Hu Ngha v Trn Hu Tin (2003) nh gi s

pht trin ca th gii trong nhng nm nm cui th k XX v d on s pht

trin ny trong hai thp nin u th k XXI. Nhn chung, y l nhng nghin

cu tng hp, c cc nh gi kh di hn. Tuy nhin, cc nghin cu ny hu

nh khng quan tm n kha cnh xanh ha nn kinh t th gii v cng c

thc hin trc khi cuc khng hong ti chnh v suy thoi ton cu nm 2008

xy ra nn nhng nh gi cn c xem xt li trong bi cnh mi.Cc nghin cu trong my nm gn y u ly cuc khng hong ti

chnh v suy thoi kinh t ton cu nm 2008 lm xut pht im v nu ra vn

ti cu trc nn kinh t th gii. Cc nghin cu ny khin cho thut ng


13/102

5

ti cu trc kinh t hoc ti c cu kinh t tr thnh ph bin.

Trong s cc bi vit ny c th k n nhng nghin cu kh tng hp

ca Nguyn Sn (2009) v sch dch ca Nguyn Vn Nh (2009) cp tinhng vn ca nn kinh t th gii bc l di tc ng ca cuc khng

hong ti chnh ton cu nm 2008, cc gii php chnh sch v vic trin khai

thc hin cc gii php ny. Bn cnh cn c cc bi vit ca Nguyn Minh

Phong (2009) nh gi v cc xu hng chnh ca kinh t th gii sau khng

hong, trong cp ti s thay i v m hnh pht trin ca nhiu nc trn

th gii;Tuy nhin, cho n nay cha c nhiu nghin cu trong nc ni v vn

chuyn dch sang nn kinh t xanh mc d y chnh l mt trong nhng

tm im ca ti cu trc nn kinh t th gii thi k hu khng hong ang

c cng ng quc t quan tm v l li ch pht trin lu di ca Vit Nam.

Hu ht nghin cu trong nc gn y mi ch dng li vic tm hiu vn

pht trin bn vng trc nguy c nhim mi trng v bin i kh hu ton

cu.

Hin nay, cc nghin cu trong nc cng ang tho lun nhiu v vn

ti cu trc kinh t Vit Nam. c bit ch ti cu trc kinh t Vit Nam

nhn c mi quan tm c bit t nhiu c s nghin cu khoa hc c uy tn.

Th d, Vin nghin cu qun l kinh t Trung ng thuc B K hoch v u

t (2010) tin hnh n nghin cu: i mi v y nhanh chuyn dch c

cu kinh t n nm 2020 theo hng nng cao nng sut, hiu qu v nng lccnh tranh ca nn kinh t.

Trong bo co thng nin kinh t Vit Nam 2011 Nn kinh t trc ng

ba ng, Nguyn c Thnh v nhm tc gi (2011) ch r kinh t ang


14/102

6

chng kin nhng bt n v m tim tng, nh lm pht tng cao, thm ht

ngn sch ln, n cng tip tc tch ly, thm ht thng mi cha c ci

thin, ci cch doanh nghip nh nc cn nhiu vn , v.v iu chothy Vit Nam cn a ra nhng quyt nh quan trng, quyt tm tip tc ci

cch kinh t-x hi, thay i m hnh tng trng, v ti cu trc nn kinh t,

v.v to ra nhng ng lc mi cho s tng trng kinh t v pht trin x

hi mt cch vng chc.

Tuy nhin, trong cc nghin cu v ti cu trc kinh t Vit Nam hin nay

c nu ra vn thiu vng ch nghin cu v phn ng ca Vit Nam trcxu th chuyn i sang nn kinh t xanh ca th gii. Mc d pht trin bn

vng v bo v mi trng tr thnh mt trong nhng ni dung trng tm

ca cc Chin lc pht trin kinh t-x hi trong giai on 2001-2010 v

2011-2020, cc nghin cu hin nay vn cha tr li tt cu hi: Vit Nam nn

tip cn vi nn kinh t xanh nh th no? C th ni, trong xu th chuyn i

sang nn kinh t xanh ca th gii, Vit Nam tt li ng sau th gii mt

bc kh xa, khng ch v l lun m c v thc tin.

* Ti liu nghin cu ngoi nc.

Cuc khng hong ti chnh v suy thoi kinh t ton cu va qua t

ra yu cu cp bch i vi nn kinh t th gii l ti cu trc v thay i m

hnh tng trng pht trin bn vng. iu ny c phn nh trong nhiu

cng trnh nghin cu, tiu biu trong s c th k n cun sch Trin vng

chin lc v v m ton cu: Ti cu trc, khng phc hi ca Michel Lonard(2010).

Nn kinh t xanh v qu trnh chuyn i sang nn kinh t xanh c

nhiu nghin cu trn th gii tho lun trong gn hai thp k qua, k t khi c


15/102

7

Chng trnh ngh s 21 (Bosetti v cng s, 2009; Burniaux v cng s 2008;

2009; Steenblik v Kim, 2009; UNEP, 2008). Ch ny nhn c s quan

tm c bit hn na do yu cu ti cu trc nn kinh t th gii trong bi cnhhu khng hong ti chnh v suy thoi kinh t ton cu (OECD, 2011).

Nhn chung, trong bi cnh ti cu trc kinh t th gii thi k hu khng

hong ti chnh v suy thoi kinh t ton cu v yu cu chng bin i kh hu

ang tr nn cp bch, cc nghin cu trn th gii hin ang dnh mi quan tm

c bit n xu hng pht trin xanh, trong nhn mnh kinh nghim ca cc

nc i trc v kh nng p dng ca cc nc i sau. y cng l mt trongnhng u tin trng im ca cng ng cc nh ti tr cho Vit Nam.

3.Mc ch v nhim v nghin cu.

- Mc ch nghin cu ca ti: Chuyn i sang nn kinh t xanh mt

s nc EU v gi m cho Vit Nam nhm tm hiu xu th chuyn i sang nn

kinh t xanh mt s nc EU, kinh nghim ca c v t rt ra mt s gi

m v chnh sch cho Vit Nam.

- Nhim v nghin cu.

i) Tm hiu c s l lun trong chuyn i sang nn kinh t xanh.

ii)Tm hiu nhng c im ca xu hng chuyn i sang nn kinh t

xanh EU trong thi k hu khng hong.

iii)Rt ra mt s gi m cho Vit Nam

4. i tng v phm vi nghin cu.

- i tng nghin cu ca ti l : Chuyn i sang nn kinh t xanh mts nc EU v i su vo nghin cu trng hp ca c.

- Nghin cu s s dng khung l thuyt sau:

L thuyt chuyn i v m hnh tng trng.


16/102

8

L thuyt v tng trng xanh.

Lun vn vn dng khung l thuyt trn nghin cu xu hng chuyn

i sang nn kinh t xanh trn c ba kha cnh: Pht trin kinh t, Bn vng mitrng, vGn kt x hi.

- Vic rt ra gi m cho Vit Nam s xoay quanh 3 kha cnh:

1.i mi cc yu t thc y tng trng v chuyn dch c cu kinh t;

2. Thit lp cc th ch cho nn kinh t xanh;

3. Thay i nhn thc x hi.

-

Thi gian nghin cu: t nm 2000, c bit sau khng hong kinh t ton cu.- Khng gian nghin cu : chuyn i sang nn kinh t xanh mt s nc EU,

tp trung nghin cu trng hp ca c.

5.Phng php nghin cu.

Nghin cu ti ch v th vin. Nghin cu mang tnh cht nh tnh v

phn tch t liu. Ngun d liu c s dng l d liu th cp, ng tin cy

ca cc c nhn v t chc c uy tn trong v ngoi nc.

- Phng php phn tch, tng hp thng k, logic lch s; Khung l thuyt

v tng trng xanh.; L thuyt v chuyn i m hnh tng trng

- Phng php so snh: so snh vic chuyn i sang nn kinh t xanh ca

cc nc EU;

- Phng php phn tch c hi, thch thc.

6. ng gp mi ca lun vn.

-

H thng ha nhng vn l lun v thc tin v tng trng xanh trnth gii.

- Phn tch xu th chuyn i sang nn kinh t xanh EU, c bit sau thi

k hu khng hong.


17/102

9

- Rt ra mt s gi m cho Vit Nam.

7. B cc ca lun vn.

Lun vn ngoi phn m u, kt lun v ti liu tham kho, ni dunggm c 3 chng:

Chng 1: C s l lun ca chuyn i sang nn kinh t xanh.

Chng 2: Thc trng chuyn i sang nn kinh t xanh EU,

Chng 3: Mt s gi m cho chuyn i kinh t theo hng xanh ca Vit

Nam


18/102

10

CHNG 1:

C S L LUN CA CHUYN I SANG NN KINH T XANH

1.1. C s l lun ca chuyn i sang nn kinh t xanh.

1.1.1. Khi qut v kinh t hc xanh v nn kinh t "xanh.

Nhng nm cui th k 20 v thp nin u ca th k 21 chng kin

nhiu bin ng c v kinh t, chnh tr cng nh trn nhiu phng din khc

ca i sng x hi. Bin i kh hu (BKH), khng hong ti chnh v ton

cu ha vt khi tm kim sot - tt c cc vn ln i vi th gii c ngungc t h thng kinh t hin ti. R rng rng con ng pht trin th gii hin

nay l khng bn vng trong di hn, d nhng tim nng to ln ca th trng

v i mi cng ngh l c tht. Mt tm nhn mi v con ng pht trin th

gii phi c hnh thnh v c thng qua nu nhn loi mun vt qua

nhng thch thc pha trc.

Kinh t hc xanh ra i, lp lun rng x hi cn phi nm trong h sinh

thi, v rng cc th trng v nn kinh t l nhng cu trc x hi cn p ng

nhng u tin v x hi v mi trng.

1.1.2. S hnh thnh ca l thuyt kinh t xanh

tng v pht trin bn vng v l thuyt kinh t xanh c h m

bi Rachel LouiseCarson n gio s sinh thi hc ngi M vo nm 1962.

Vi tc phm ni ting The Silent Spring (Ma xun im lng), b a ra

nhng cnh bo u tin v hiu ng tiu cc ca tng trng kinh t ti mi

trng. Nhn nh ca Rachel L. Carson Mi ngi ang ph hy th gii t

nhng bng chng v tc hi ca thuc tr su DDT v nhng loi thuc dit

cn trng khc c s dng rng ri trong nng nghip c a ln bn


19/102

11

hp ca Nh Trng v l tc nhn quan trng dn n s ra i ca y ban iu

tra thm ha mi trngdo tng thng Kenedy thnh lp. Cun sch ca b

gy ra ting vang ln, c dch ra nhiu th ting v lm dy ln nhiuphong tro mi trng rm r khp ni.

Tri qua gn 5 thp k, n nay nhng cnh bo ca Carson dn tr

thnh s tht. Cng trong khong thi gian ny, nhn thc v hnh ng ca th

gii i vi vn pht trin xanh v bn vng t c nhiu bc tin.

Hng lot nhng s kin, hi ngh, nhng tuyn b, tha thun Quc t v nhng

vn pht trin bn vng v xanh ha nn kinh t din ra trong sut nhiuthp k qua. C th k ra l:

Tuyn b ca hi ngh ln th nht ca Lin Hp Quc (LHQ) v mi

trng v con ngi vo thng 6/1972 (Tuyn b Stockholm. Tuyn b a ra

nhng nguyn tc cho nhng vn mi trng Quc t khc nhau, bao gm

quyn con ngi, qun l ti nguyn thin nhin, ngn chn nhim mi trng

v pht trin.

Cng b Bo co Brundtland ca y ban Th gii v Mi trng v Pht

trin ca LHQ nm 1987. Ti Hi ngh LHQ v con ngi v mi trng nm

1972, y ban Mi trng v Pht trin Th gii (WCED), nay l y ban

Brundtland, c thnh lp. n nay, y ban Bruthland c ghi nhn c

nhng cng hin rt gi tr cho vic y mnh s pht trin bn vng. Nm 1987,

y ban xut bn Bo co Brundtland vi tiu Tng lai chung ca chng ta

(Our Common Future), v t cc vn mi trng ln chng trnh ngh schnh tr v coi tho lun v mi trng v pht trin ch l mt vn n nht.

Ln u tin nh ngha v pht trin bn vng c nu ra, l: Pht trin

bn vng l s pht trin tha mn nhu cu hin ti nhng khng lm tn hi

n kh nng tha mn nhu cu ca th h tng lai [26].


20/102

12

Tuyn b ca Hi ngh thng nh Tri t Rio de Janerio, Brazil (tn

chnh thc l Hi ngh v Mi trng v Pht trin ca LHQ ) nm 1992 v

Chng trnh ngh s 21 (Agenda 21): Chng trnh ngh s 21 l mt k hoch

hnh ng ca LHQ lin quan n Pht trin bn vng, trong trnh by cc

ni dung chnh: (1) Cc kha cnh kinh t x hi, (2) Bo tn v qun l ti

nguyn cho s pht trin, (3) Tng cng vai tr ca nhng nhm ln (major

groups), v (4) Cc cng c thc hin.

Chng trnh ngh s 21 nhn mnh cc vn bc xc hin ti v cng

nhm mc ch chun b cho th gii cch i ph vi nhng thch thc ca thk tip theo, phn nh mt s ng thun ton cu v cam kt chnh tr cp cao

nht v pht trin v hp tc mi trng. y l mt k hoch hnh ng ton

din cho cc t chc cp Quc t, Quc gia, v a phng ca LHQ, cho cc

chnh ph v nhng nhm ch yu mi ni m con ngi ang tc ng trc

tip n mi trng [20]

Cc cng c h tr thc hin Chng trnh ngh s 21 gm c: (1) C ch

v ngun lc ti chnh, (2) Chuyn giao cng ngh, t chc v xy dng nng

lc bn vng vi mi trng, (3) Khoa hc cho pht trin bn vng, (3) Thc

y gio dc, o to v thc cng ng, (5) C ch Quc gia v t chc Quc

t cho vic xy dng nng lc ca cc nc ang pht trin, (6) Cc tha thun,

iu c th ch Quc t, (7) Cc c ch v cng c php l Quc t, v (8)

Thng tin cn thit cho qu trnh ra quyt nh.

Bn cnh Chng trnh ngh s 21, Hi ngh cng a ra Tuyn b Rio

v xy dng c ba cng c gim st mi trng ton cu. l Cng c

khung ca LHQ v BKH (UNFCCC), Cng c v a dng sinh hc v Tuyn

b nhng nguyn tc v rng.


21/102

13

Ngh nh th Kyoto v gim pht thi kh nh knh

Theo Cng c khung ca LHQ v BKH, nhng gii php ban u m

cc nc a ra l vic tp trung vo vic kim sot v hn ch pht thi cc kh

gy hiu ng nh knh trong sn xut cng nghip v trong i sng nguyn

nhn c bn dn n BKH. iu ny dn n s ra i ca Ngh nh th

Kyoto (khi u nm 1997 v c hiu lc t nm 2005). Nhng Quc gia tham

gia k kt Kyoto phi chp nhn vic ct gim kh CO2v nm loi kh gy hiu

ng nh knh khc, hoc c th tin hnh bin php thay th nh Thng mi

Pht thi (Emission Trading) nu khng mun p ng yu cu . Trn c ss ng thun gia cc Quc gia, h thng cc nghin cu v cc chnh sch

thc y s pht trin ca cc ngnh cng nghip theo hng thn thin vi mi

trng, gim pht thi kh gy hiu ng nh knh, c trin khai. y l khi

ngun ca nhng thut ng - sinh thi (-eco) trong i sng kinh t x hi.

Hu ht nhng iu khon trong Ngh nh th l yu cu i vi cc

nc cng nghip pht trin - c lit vo nhm Annex I trong UNFCCC, v

khng c hiu lc i vi cc ngun kh thi n t lnh vc hng khng v

hng hi thuc phm vi Quc t. UNFCCC nhn mnh v trch nhim chung ca

cc nc tham gia nhng cng cho php s khc bit ca tng nc, trong :

(1) Vn kh thi gy hiu ng nh knh xut hin t rt lu v phn nhiu

lin quan n cc nc cng nghip pht trin, (2) Lng kh thi tnh theo u

ngi ti cc nc ang pht trin nhn chung l khng cao, v (3) Phn kh thi

ca cc nc ang pht trin phi c tng ln p ng cho nhu cu hin ti

ca x hi v tha mn cc nhu cu pht trin khc. iu ny c ngha l,

nhng Quc gia nh Trung Quc, n v cc nc ang pht trin khc

khng b rng buc bi nhng hn mc trong Ngh nh th Kyoto do khng


22/102

14

phi l nhng nhn t chnh tham gia vo thi k pht trin tin cng nghip. Tuy

nhin, nhng nc ny vn c trch nhim chia s nhng quan im chung vi

cc nc khc v trch nhim i vi vn ct gim kh thi gy hiu ng nhknh [36].

Ngh nh th c hiu lc vi hn 170 Quc gia, chim khong 60% cc

nc lin quan n vn kh thi nh knh. Tnh n thng 12 nm 2007, Hoa

K v Kazakhstan l hai nc duy nht khng tin hnh cc bin php ct gim

d c tham gia k kt ngh nh th [21]

Mc tiu thin nin k ca LHQ c thng qua nm 2000Ti Hi ngh Thng nh Thin nin k ca LHQ nm 2000, 189 Quc

gia thnh vin nht tr thng qua Tuyn b Thin nin k v cam kt t c 8

Mc tiu Pht trin Thin nin k (MDG) vo nm 2015, gm c:

MDG 1: Xa b tnh trng ngho cng cc v thiu i

MDG 2: t ph cp gio dc tiu hc

MDG 3: Tng cng bnh ng gii v nng cao nng lc, v th cho ph n

MDG 4: Gim t l t vong tr em

MDG 5: Nng cao sc khe b m

MDG 6: Phng chng HIV/AIDS, st rt v cc bnh khc

MDG 7: m bo bn vng v mi trng

MDG 8: Thit lp mi quan h i tc ton cu v mc ch pht trin

K hoch Johannesburg v thi hnh y Chng trnh ngh s 21 thng

qua ti Hi ngh thng nh Tri t nm 2002

Nm 2002, Hi ngh thng nh Tri t ln th 2 c t chc

Johannesberg, Nam Phi. y l hi ngh xy dng i tc cho s pht trin bn

vng. Ba tr ct chnh tip cn s bn vng l: Kinh t, mi trng v cng


23/102

15

bng x hi. y l mt cch tip cn ton din hn v nhng ni dung trong

Chng trnh ngh s 21 c lm r, c th ha vi nhng bc c th hn

nhm mc tiu thc hin thnh cng chng trnh ny. Cch tip cn bn vngny cng c coi l c s u tin cho s ra i ca cc khi nim nn kinh t

xanh, tng trng xanh ang tr nn rt nng hi trn cc din n ngh s

Quc t v Quc gia, cng nh cc t chc x hi phi chnh ph trn th gii.

Tm li, pht trin bn vng l quan im xuyn sut trong qun l, iu

hnh nn kinh t ca nhiu Quc gia trong bi cnh ton cu ha. Quan im

pht trin bn vng bao gm c cc vn bo v mi trng sinh thi, bo vtnh a dng sinh hc, an ninh lng thc v chng ti phm cng vi cc t nn

x hi xuyn Quc gia; ng thi c vn giao lu vn ha v gi gn bn sc

dn tc. Theo , kinh t xanh v tng trng xanh l nhng ni dung ch

cht ca pht trin bn vng, nhn mnh hn n vn bo v mi trng v

chng BKH.

1.1.3. Nhng ni dung c bn ca kinh t hc xanh hin nayMc tiu pht trin hin nay i vi phn ln cc nc khng ch l tng

trng kinh t n thun m n tin ti xu hng hi ha ha hay ngi ta

t mc tiu pht trin bn vng. Tr ct ca pht trin bn vng l va m bo

tng trng kinh t cao v n nh va m bo tin b v x hi v bo v mi

trng.

Kinh t hc xanh l kinh t ca th gii thc - th gii ca lao ng, nhu

cu ca con ngi, vt cht ca Tri t, v lm th no chng sng hi ha vi

nhau nht. N nhn mnh ch yu vo "gi tr s dng", m khng phi gi tr

trao i " hay tin bc. l v cht lng, ch khng phi s lng. l v

ti sinh/ti to (regeneration) - ca c nhn, cng ng v cc h sinh thi m


24/102

16

khng phi l v s tch ly (not accumulation)ca tin bc hay l vt cht. Kinh

t hc xanh khng ch l v mi trng.

Tm li, ni dung chnh ca nn kinh t xanh c tm tt trong cc sau:

(1) Kinh t hc xanh cao gi tr s dng: tin ch c xem l phng tin

trao i t n ch;

(2) Kinh t hc xanh coi trng cht lng, ch khng phi s lng, v li ch

cuc sng ca con ngi, cc loi v ca chnh hnh tinh Tri t;

(3)Kinh t hc xanh hng ti mc tiu i mi v ti to ca cc c nhn, cccng ng v cc h sinh thi, thay v tch ly tin bc hay vt cht;

(4) Con ngi khng cn ph hp vi cc c ch tch ly tin bc v vt cht

na;

(5) Kinh t hc xanh ch trng ti pht trin sinh thi da trn vic thc y

pht trin con ngi v m rng dn ch gia cc loi v cc h, m bo mi

quan h hi ha gia cc thc th trn Tri t;

(6)Khu vc cng cng v khu vc t nhn c bin i sao cho cc th

trng c th th hin cc gi tr x hi v sinh thi;

(7) Nh nc c ha nhp vi cc mng li i mi cng ng ca dn

chng.

1.1.4. Tnh tt yu ca vic la chn chuyn i sang nn kinh t xanh

Th gii ang phi i mt vi rt nhiu thch thc ton cu m khng

mt Quc gia ring l no c th gii quyt c: (1) h thng ti chnh qunhiu ri ro, (2) tnh d tn thng ca chui cung ng ton cu, (3) an ninh

lng thc ton cu ang b e da, (4) nguy c mt an ninh nng lng, (5)

BKH ton cu.


25/102

17

Trong th k qua, nn kinh t th gii tng trng gp 4 ln, em li

li ch cho hng trm triu ngi [53]. Tuy nhin, 60% h sinh thi trn Tri t

cng nh ngun li quan trng t chng li ang xung cp hoc ang b sdng thiu bn vng [31], din tch rng gim khong 40% trong vng 300

nm qua v 50% din tch t ngp nc bin mt t nm 1990, Nguyn

nhn l tng trng kinh t trn ton th gii trong thi gian qua ch yu da

vo vic khai thc ti nguyn thin nhin m khng ch n kh nng t ti to

ca chng gy ra nhng h ly ht sc nghim trng cho h sinh thi ni chung.

C th ni, trong khi khng hong ti chnh-kinh t ang y khong 1 t ngiri vo tnh trng ngho i v thiu lng thc tp trung ch yu Chu Phi v

Chu , 900 triu ngi phi sng trong cc khu chut vi tc pht sinh 25

triu ngi/nm th cc cuc khng hong v lng thc, nc, nng lng, v

sinh, bnh dch, h sinh thi v kh hu, vn cha tm ra li thot.

Thc trng trn cho thy tng trng da vo m hnh pht trin thng

thng (Business as Usual - BaU) gy ra nhiu hu qu phc tp ln mi mt

ca nn kinh t x hi, l mt s tng trng khng bn vng, lm cho ton

th gii ngy cng b y xa vic thc hin cc Mc tiu Pht trin Thin nin

k, e da s tn ti ca gn 7 t ngi d bo con s ny nm 2050 l 9 t.

iu ny dn n vic phi nhanh chng tm kim nhng gii php, phng thc

h tr pht trin bn vng ca cc chnh ph v pht trin kinh t xanh c xem

l mt chin lc cn thit t c pht trin bn vng - mt m hnh, mt

cng c gii quyt nhng thch thc mang tnh ton cu nh khng hongkinh t, BKH, nhim, suy thoi mi trng, cn kit ti nguyn thin nhin,

an ninh nng lng, an ninh lng thc.


26/102

18

Nn kinh t xanh l m hnh pht trin mi khng nhng gim pht thi

kh nh knh, gim nh BKH, m cn nng cao cht lng ca tng trng,

thay i c cu sn xut v tiu dng theo hng bn vng v ci thin i sngca con ngi [49], l xu hng tt yu gii quyt nhng vn bc xc ca

nn kinh t nu hin ti.

Nn kinh t th gii ang t t, v khng ng u, ra khi cuc khng

hong ti t nht. Trong khi i ph vi cc vn cp bch, nh t l tht

nghip cao, p lc lm pht, thm ht ti chnh, chng ta phi nhn v tng lai

v a ra cch thc mi m bo rng chng ta s t c s tng trng vtin b kinh t - x hi thc s trong nhng nm ti. p dng li m hnh tng

trng kinh t truyn thng s l khng khn ngoan v khng bn vng, lin

quan n ri ro m c th p t v hn ch tng trng v pht trin kinh t. N

c th dn n gia tng tnh trng khan him nc, tc nghn ti nguyn,

nhim khng kh v nc, BKH v mt a dng sinh hc, nhng hu qu m

con ngi kh c kh nng o ngc c. M hnh pht trin kinh t hin ti -

ch ch trng vo hiu qu - li nhun n thun m khng tnh n chi ph v

mi trng v ang to ra s tn ph hn l ca ci thc - r rng khng cn

ph hp vi mc tiu pht trin bn vng.

Chin lc t c mt nn kinh t xanh hn l cn thit. m bo

rng nhng tin b trong i sng nm mi nm qua s khng dng li, chng

ta phi tm cch thc mi sn xut v tiu th mi th, v thm ch xc nh

li nhng g c cho l tin b v lm th no o lng chng. Vic chuyni sang m hnh tng trng xanh v ti cu trc nn kinh t theo hng bn

vng l mt qu trnh di hn.


27/102

19

1.2. M hnh ph bin v khung kh l thuyt v nn kinh t xanh

i t trng phi kinh t hc xanh manh nha hnh thnh nhng nm u

na cui th k 20 v pht trin bng n vo nhng nm cui th k 20 v u th

k 21, khi nim kinh t xanh ra i nh mt h qu tt yu. Tuy nhin, cho

n nay, cha c mt nh ngha, m hnh chung nht no v nn kinh t xanh,

cc Quc gia v cc t chc Quc t a ra nhng nh ngha khc nhau ca

ring, t xy dng nn m hnh pht trin. Tuy nhin, d l hng tip cn

no, nhng m hnh vnn kinh t xanhu bao gm 3 tr ct chnh:

(1) Pht trin kinh t (cc vn tng trng, c cu kinh t, vic lm);(2) Bn vng mi trng (gim thiu hm lng carbon v mc suy

gim ngun ti nguyn thin nhin v.v); v

(3) Gn kt x hi (m bo mc tiu gim ngho, bnh ng trc cc c

hi m nn kinh t xanh to ra, em li mi trng sng trong lnh v c phm

gi

1.2.1. Nhng quan im v m hnh nn kinh t xanh

Theo Chng trnh mi trng LHQ (UNEP 2010), kinh t xanh l mt

nn kinh t nhm ci thin i sng con ngi v ti sn x hi ng thi ch

trng gim thiu nhng him ha mi trng v s khan him ti nguyn. Ni

cch khc, nn kinh t xanh c mc pht thi thp, s dng hiu qu ti nguyn,

hng ti cng bng x hi. Trong nn kinh t xanh, tng trng v thu nhp v

vic lm c to ra thng qua cc khon u t ca nh nc v t nhn gipgim thiu pht thi CO2, gim nhim mi trng, s dng hiu qu nng

lng v ti nguyn v ngn chn suy gim a dng sinh hc v cc dch v h

sinh thi. Nhng khon u t cn phi c h tr bi mc tiu ci cch chi


28/102

20

tiu chnh sch cng, v thay i cc quy nh. Con ng pht trin nn duy tr,

tng cng v, nu cn thit, xy dng li vn t nhin nh l mt ti sn kinh t

quan trng v l mt ngun li ch cng cng, c bit l cho ngi ngho msinh k v bo mt ph thuc vo thin nhin [49].

Khi nim v mt "nn kinh t xanh" khng thay th pht trin bn

vng, nhng c mt s cng nhn ngy cng tng rng vic t c tnh bn

vng cn da gn nh hon ton vo nn kinh t. Nhiu thp k to ra ca ci

mi thng qua mt m hnh "kinh t nu" khng gii quyt c nhng vn

gt ra ngoi l x hi v s cn kit ti nguyn, v con ngi vn cn xa tc cc Mc tiu Pht trin Thin nin k. Tnh bn vng l mc tiu di hn

quan trng, nhng chng ta phi lm vic xanh ha cc nn kinh t t c

nhng mc tiu .

Bo co Hng ti nn kinh t xanh L trnh cho pht trin bn vng

v xa i gim ngho (UNEP, 2011) nhn nh cc c im v vai tr to ln

ca nn kinh t xanh:

- Ghi nhn gi tr v vai tr ca u t vo vn t nhin.

- L tr ct gim i ngho.

- To ra vic lm v ci thin cng bng x hi.

- S dng nng lng ti to v cng ngh carbon thp thay th cho nhin

liu ha thch.

- Khuyn khch s dng ngun lc v nng lng hiu qu hn.

- Hng ti li sng th bn vng v giao thng carbon thp.- Tng trng nhanh hn nn kinh t nu v di hn, ng thi duy tr v

phc hi vn t nhin.


29/102

21

Vi cc nc pht trin, pht trin kinh t xanh c coi l mt trong

nhng ni dung ca ti c cu kinh t nhm phc hi kinh t sau khng hong v

duy tr li th cnh tranh trong nn kinh t th gii. Cc nc ny s dng kinht xanh nh mt cng c to li th trong quan h quc t vi cc bin php:

(1) a ra cc yu cu v phng php sn xut, khai thc v ch bin sn phm

khng gy nh hng n mi trng, (2) p dng chnh sch bo h vi cc

ngnh kinh t sch, v (3) Gn cc iu kin mi trng vo cc tha thun kinh

t vi cc nc ang pht trin.

Cc nc ang pht trin cng nh gi cao nhng kha cnh tch cc cakinh t xanh nh kh nng thc y tng trng kinh t bn vng, xa i gim

ngho, thc hin mc tiu thin nhin k, thc y hp tc ton cu ng ph vi

BKH. Tuy nhin, vi tim lc hn ch, cc quc gia ny cng by t nhng

quan ngi v pht trin kinh t xanh: (1) Hn ch v nng lc pht trin kinh t

xanh nh thiu vn, cng ngh, nhn lc(2) Xu hng tch ri kinh t xanh ra

khi pht trin bn vng, do cc nc pht trin v mt s t chc quc t ch

nhn mnh ti yu t mi trng trong pht trin kinh t xanh m khng ch

trng ti hai tr ct cn li ca pht trin bn vng l kinh t v x hi, v (3) S

gia tng bt bnh ng trong quan h kinh t Quc t, p t cc hng ro bo h

v phn bit i x i vi cc quc gia ang pht trin, hay khng thc hin

y cc cam kt v h tr pht trin ODA.

D l quc gia pht trin hay ang pht trin, th xu th hng n nn

kinh t xanh cng l tt yu trn ton th gii trong bi cnh suy thoi mitrng, BKH v khng hong an ninh lng thc, an ninh nng lng nh hin

nay. Cc quc gia ny, ang dn vch ra mt l trnh tin ti nn kinh t xanh

t c s pht trin bn vng, chnh l con ng tng trng xanh.


30/102

22

1.2.2. Nhng quan im v tng trng xanh

Gn y, mc tiu tng trng xanh c rt nhiu chnh ph ca cc

nc t ra. C th x hi tin ti nc pht trin cao hn hoc cng c th vn

x hi v mi trng ang e da nghim trng i sng con ngi ti gii

hn m mc tiu trn c coi trng v ng thun cao nh vy.

Cho ti nay, cha c mt nh ngha chung thng nht v tng trng

xanh trong cc cuc bn lun chnh sch ca cc Quc gia trn ton th gii.

Khi nim ny c th c phm vi hp nh p ng mt yu cu c th n s kt

hp gia gim pht thi vi tng trng, n mt k hoch ton din nhm cithin tnh hiu qu v tnh bn vng v ti nguyn mi trng. Hin ti c cc

quan im ph bin v tng trng xanh nh sau:

Quan im v tng trng xanh ca chng trnh mi trng LHQ

(UNEP)

Thng 10/2008, Chng trnh mi trng ca LHQ (UNEP) cng b

sng kin v nn kinh t xanh (Green Economy Initiative GEI) vi mc tiu htr chnh ph cc nc trong vic xanh ha (greening) nn kinh t ca h

thng qua vic iu chnh quy m v trng tm ca chnh sch, u t v chi tiu

trong cc lnh vc nh cng ngh sch, nng lng ti to, qun l ti nguyn

nc, giao thng xanh, qun l cht thi, xy dng xanh, nng, lm nghip bn

vng.

UNEP gp nhng xu hng xanh vo trong Nn kinh t xanh. Nhng

khi nim ny nhn mnh tm quan trng ca s thay i c cu trong sn xut

v tiu dng. GEI cho rng: Mt nn kinh t xanh l nn kinh t c s ci thin

v i sng v cng bng x hi ng thi gim mt cc ng k nhng tn hi

v mt mi trng v sinh thi. Thng 3/2009, trong khun kh GEI, UNEP


31/102

23

xut Global Green New Deal (GGND - Tha thun xanh mi ton cu).

GGND c ba mc tiu chnh: (1) phc hi nn kinh t, to ra vic lm v bo v

nhm ngi d b tn thng; (2) gim pht thi carbon v suy gim h sinh thi,v (3) thc y tng trng bn vng, t cc mc tiu thin nin k v xa b

ngho cng cc vo nm 2015.

Quan im v tng trng xanh ca OECD

Vo thng 6/2009, T chc Hp tc Pht trin Kinh t (OECD) yu cu

xy dng chin lc tng trng xanh trong cuc hp ca cc B trng tm

kim mt s phc hi kinh t nhanh trong khng hong kinh t ti chnh ton cuthng qua s pht trin bn vng v sinh thi v x hi .

Theo quan im ca OECD, Tng trng xanh l mt cch t c

mc tiu tng trng kinh t v pht trin trong khi bo tn mi trng, ngn

chn s mt mt v a dng sinh hc v gim thiu vic s dng khng bn vng

ti nguyn thin nhin.

Quan im ca y ban Kinh t v X hi Khu vc Chu Thi Bnh

Dng ca LHQ (UNESCAP). UNESCAP nh ngha tng trng xanh l

cch tip cn t c tng trng kinh t, vi mc ch pht trin kinh t

ng thi m bo s bn vng v mi trng [57]

1.2.3. Cc ch tiu nh gi mc xanh ca nn kinh t

Ch s nn kinh t xanh ton cu (Global Green Economy Index- GGEI),

xut bn hng nm bi Cng ty t vn Dual Citizen Inc [29] o lng v xphng s am hiu v vic thc hin nn kinh t xanh 27 quc gia trn th gii.

Ch s ny da trn bn kha cnh c bn ca mt nn kinh t xanh nh sau:


32/102

24

(1)S lnh o v mc m cc nh lnh o quc gia u t cho cc vn

lin quan n kinh t xanh trong nc v quc t.

(2)

Chnh sch trong nc v s thnh cng ca khung chnh sch thnhcng trong vic thc y s dng nng lng ti to ti cc quc gia.

(3)u t cng ngh sch v c hi nhn thc v mi trng u t cng

ngh sch ti mi quc gia

(4)Du lch xanh v mc cam kt thc y du lch bn vng thng qua

chnh ph cc quc gia.

Thit k ch tiu: GGEI 2011 c 4 kha cnh c bn nh trn, trong li chiathnh 12 mc ph v bao gm 35 tp d liu nh sau:

Hnh 1.1: B tiu ch o Ch s nn kinh t xanh ton cu (GGEI) nm 2011

Ngun: Dual Citizens (2011), trang 3.

1.3. L trnh chuyn i sang nn kinh t xanhTrong hai ch chnh ca Hi ngh Lin Hip Quc v Pht trin bn

vng (UNCSD - Rio +20), nn kinh t xanh trong bi cnh pht trin bn vng

v xo i gim ngho, quan tm c bit n qu trnh chuyn i ton cu

Mc tiu ti to(2)

Chnh sch nnglng sch (7)

Xu hng phtthi (1)


33/102

25

2012 (Global Transition 2012). Sng kin ny l xc tc cho s chuyn i sang

mt nn kinh t ti a ha phc li, hot ng trong gii hn mi trng v c

kh nng i ph v thch nghi vi thay i mi trng ton cu, v Rio +20 cth cung cp mt nn tng tuyt vi khi ng mt tp hp cc chnh sch,

thc hnh v cc sng kin m s h tr qu trnh chuyn i. Trong qu trnh

chun b Rio +20, mt ngh c a ra to iu kin thun li cho vic

chuyn i sang mt nn kinh t xanh v cng bng l vic to ra cc l trnh

nn kinh t xanh. y l nhng k hoch chuyn tip vi cc mc tiu c th,

mc tiu v hnh ng cp quc gia v quc t, thc y phi hp v gnkt chnh sch Quc t.

Phn tch v th quc gia cho thy khi nim nn kinh t xanh" rt

khc nhau [56]. Trong khi nhiu quc gia pht trin ng h, mt s nc ang

pht trin vn cn thn trng v khi nim v tc ng n c th c n trin

vng kinh t ca h, cng nh chng trnh ngh s pht trin bn vng ton

cu. Nhng lo lng cng l iu hin nhin trong cc cuc tho lun xung quanh

l trnh nn kinh t xanh.Trong khi mt s bn ng h v mun nhn thy mt l

trnh nh l mt kt qu quan trng ca Rio +20, nhng ngi khc rt thn

trng v vic c quy nh chnh sch Quc t v quan tm ti vic khng nh r

rng trch nhim chung nhng c phn bit v s cn thit i vi cc nc

c th lm cho qu trnh chuyn i sang mt nn kinh t xanh tc ca

ring ca mi nc v trn con ng ring ca h.

Thc t cho thy, cha c mt l trnh thng nht no trn th gii cho vicchuyn i t nn kinh t nu sang nn kinh t xanh. iu ny vn ang

c tranh lun v c nhng quc gia a ra nhng gi v l trnh thc hin

ca ring mnh.


34/102

26

Chng trnh Sinh thi v Con ngi - Vin Ti nguyn th gii (World

Resource Institute) trnh mt khun kh cho cc l trnh nn kinh t xanh.

Nhn thc c s khc bit v nng lc quc gia, trnh xut rng mt ktqu t Rio 20 c th l mt ti liu khun kh chung, cung cp hng dn cho

cc quc gia hoc tiu quc gia nn c l trnh nn kinh t xanh nh th no.

ngh a ra by yu t rt quan trng khi xem xt v chun b l trnh nn kinh t

xanh, bao gm:

1.Bt buc thc hin- ti sao mt nn kinh t xanh l cn thit

2.Xc nh nn kinh t xanh- thuc tnh quan trng: hiu qu, bn vng v cngbng

3.Nguyn tc ch o: dn ch kinh t, chi ph k ton y , cht lng tng

trng, phc hi vn, hp tc, kh nng phc hi v phn phi cng bng li ch

4. Con ng n nn kinh t xanh- v d: hiu sut sinh thi; pht trin carbon

thp; thnh ph i b v c th sng c; chuyn i nng nghip; u t vo

vn t nhin v cc dch v h sinh thi; sn xut bn vng; tiu th bn vng.

5. Cng c chnh sch - la chn chnh sch c th l cc quy nh, da trn

thu, chi ph v th ch.

6. Chin lc ti chnh- v d: chuyn hng tr cp c hi, thc hin ci cch

thu sinh thi, cng tc vi vn u t di hn, pht trin ti chnh vi m v bo

him vi m, chun b gi kch thch kinh t xanh

7. iu kin cho php - v d: qun tr tt, ch thng mi tng thch,

chuyn giao cng ngh, quy nh thm quyn, cc ch s mi ca i mi, tin, k nng lc lng lao ng xanh, gio dc, v s gn kt chnh sch.

One Earth Inititive Societyxem mt l trnh nn kinh t xanh nh l mt

kt qu quan trng ca Rio 20 v tranh lun rng mt l trnh nn:


35/102

27

- Bao gm cc ch s v mt c ch gim st v bo co.

- R rng v cc ro cn i vi qu trnh chuyn i sang mt nn kinh t

xanh- Lm r mt danh sch cc cng c chnh sch c th hng dn la chn

ca cc nc ang trong vic nh hng n s thay i xung quanh cc h

thng sn xut v tiu dng - nhng gi tr ny nn bao gm c cng c 'cng' v

'mm' (v d: qun l, kinh t, c s tham gia t nguyn, thng tin, gio dc)

- Khuyn khch cc nc to th nghim cc cch thc mi t chc

nn kinh t ca h1.4. Cc yu t tc ng n vic chuyn i sang nn kinh t xanh

1.4.1. Cc yu t thc y xu hng chuyn dch sang nn kinh t xanh

Qu trnh phn tch cc phn trc cho thy c rt nhiu yu t thc

y v ng h cho xu hng chuyn dch sang nn kinh t xanh, trong c

tm li trong 4 nhm yu t chnh sau: (1) Sc p gia tng v mi trng v bin

i kh hu (BKH) cng nh an ninh nng lng v lng thc ton cu, (2)

Khung chnh sch v khon u t xanh ca cc quc gia cho mc ch khi

phc nn kinh t hu khng hong; (3) Tin b khoa hc cng ngh trong ci

tin sn xut sch hn v nng lng ti to, v (4) S hp tc quc t trong qu

trnh hng ti nn kinh t xanh v s pht trin bn vng ton cu.

BKH, trc ht l s nng ln ton cu v nc bin dng, l mt trong

nhng thch thc ton cu nghim trng nht Th k 21. BKH tc ng timi lnh vc, bao gm ti nguyn thin nhin, mi trng, kinh t x hi v sc

khe con ngi. Ba ngun ti nguyn quan trng nht l nc, t v sinh vt b

suy thoi nghim trng ang l nhng vn mi trng cp bch, mang tnh


36/102

28

ton cu. Bn cnh , th gii cng phi i mt vi hai cuc khng hong ln,

an ninh lng thc v khng hong nng lng. Gi nng lng (du m) v

lng thc tng vt trong thi gian gn y v ang tc ng trc tip, gynh hng nng n ti nhiu quc gia (gi c sinh hot, lm pht tng, sn xut

b nh hng), c bit l cc quc gia ang v km pht trin. Nhng hu qu

nghim trng ny c xc nhn kt qu ca m hnh tng trng khng bn

vng ca nn kinh t nu m cc quc gia trn th gii vn theo ui trc y.

Cuc khng hong kinh t ton cu nm 2008 l c hi cc Quc gia

nhn nhn li m hnh tng trng v tn dng c hi thc y chin lctng trng xanh. Trong gi kch thch kinh t ca nhiu quc gia v khu vc

trn th gii, t trng dnh cho khu vc xanh l tng i ln, mt mt l thc

y tng trng xanh, mt khc, coi tng trng xanh l ng lc ln cho phc

hi kinh t sau khng hong. Trong gi kch thch kinh t ton cu c tnh 3,1

nghn t USD, 15% c u t vo cc lnh vc quan trng, ch yu l tit

kim nng lng ca cc ta nh, cng ngh nng lng ti to (gi, mt tri,

a nhit, sinh khi) cng nh cng ngh giao thng vn ti bn vng, c s h

tng sinh thi (nc ngt, t, rng), v bn vng nng nghip [51].

Nn kinh t hin i c to ra nh i mi v pht trin mnh da

trn chnh n, v do nn kinh t khuyn khch cc cch thc lm vic mi v

sng ch cc sn phm mi. iu s tip tc c p dng trong qu trnh

chuyn i sang nn kinh t xanh. Nhng thay i v i mi phi cng ngh nh

m hnh kinh doanh mi, m hnh lm vic, quy hoch thnh ph hoc ccphng tin i li cng s l cng c thc y tng trng xanh. Khng mt

chnh ph no c tt c cc ngun lc cng ngh khoa hc, ti chnh v cc

vn cn thit khc thc hin tng trng xanh mt mnh. Trong gn hai


37/102

29

thp k qua, k t khi Chng trnh Ngh s 21 (Chng trnh ngh s 21) c

thng qua ti Hi ngh thng nh Tri t (Hi ngh ca LHQ v Mi trng

v Pht trin) Rio de Janerio nm 1992 n Tha thun ton cu Xanh mi(Global Green New Deal) c thng qua bi Chng trnh Mi trng LHQ

(UNEP) thng 8/2010, tng trng pht trin xanh tr thnh xu hng v

mc tiu u tin hng u cho hu ht cc Quc gia trn th gii, t cc nc

pht trin n cc nc ang pht trin.

1.4.2. Cc yu t cn tr vic chuyn i sang nn kinh t xanh

Thc t, c mt lot nhng nhng hn ch m c th ngn cn s xut

hin ca tng trng xanh [41]. Nhng yu t ny s thay i t nc ny sang

nc v ty thuc vo vn c th v mi trng b e da. Bo co Cng c

thc hin Tng trng xanh ca OECD (2011) pht trin mt khun kh chn

on xc nh cc hn ch ch yu cn tr tng trng xanh. c trng hn

ch tng trng xanh l yu t hn ch li nhun t u t v i mi "xanh",

tc l nhng hot ng m c th thc y tng trng v pht trin kinh t trongkhi m bo rng cc ti sn t nhin tip tc cung cp cc ngun lc v dch v

mi trng m cuc sng con ngi ang da vo.

Tm quan trng ca cc yu t hn ch tng trng xanh s thay i theo

bi cnh pht trin kinh t - x hi, v cc thit lp chnh sch kinh t v mi

trng hin c. Ngun nhn lc thp hoc c s h tng khng y c xu

hng lin kt vi cc cp thp hn ca pht trin kinh t (mc d khng phi

lun lun). Chn chnh nhng hn ch ny s l nhng u tin hng u v c l

iu kin tin quyt gii quyt nhiu kh khn khc.


38/102

30

Hnh 1.2: Cc yu t cn tr thc hin tng trng xanh

Ngun: OECD Tools towards Green Growth (2011)

Trng hp vn con ngi tng i phong ph v c s h tng tng

i tt, trng tm u tin phi gii quyt c tht bi ca chnh ph v th

trng. Trong mt s quc gia v vi mt s vn , cc chnh sch tng i

tin tin (v d thu nhin liu trong cc nc chu u). Khi , s ch nn

chuyn sang cc nhc im c hu m cc cng ngh mi c lin quan n nn


39/102

31

tng vn lp t v cc chnh sch c th gip tng cng chng . S tip ni l

quan trng n mc no m vic gii quyt li nhun thp cho cc hot

ng c tc ng mi trng thp s to iu kin th trng thun li cho vicgii thiu cc cng ngh xanh mi.

Vic xc nh nhng hn ch no l quan trng nht khng phi hon ton

theo trnh t. c bit, trong khi cc t chc mt s nc c th khng c

trang b gii quyt cc yu t ngoi tc n mi trng, tht bi ca chnh ph

c th c gii quyt. Trong trng hp khc, cc yu t ngoi tc mi trng

c th khng c gii quyt y nhng c th vn l phm vi gii quyt linhun thp t R&D.

Mt hn ch kh ph bin cho tt c cc quc gia, k c quc gia pht

trin, l s khng chc chn ca quy nh, tc l mc m chnh ph lm lut

mt cch l tng i vi mt k hoch r rng xa b khong cch gia li

nhun t nhn v x hi, mi ngi c th lp k hoch v hnh ng m

khng c qu nhiu nguy c rng chnh ph s thay i cc quy tc ca tr

chi.

Vic chn on nhng ro cn chnh i hi thng tin v d liu ca mi

quc gia trn ton b mi trng v nn kinh t cng nh s nh gi cao cho

cc lin kt n cc xu hng kinh t ton cu v mi trng.


40/102

32

CHNG 2:

CHUYN I SANG NN KINH T XANH MT S NC EU

2.1. Khi qut chung v xu hng chuyn i sang nn kinh t xanh EU

2.1.1. Bi cnh ban u ca xu th chuyn i

Mt trong nhng hu qu ca qu trnh cng nghip ha v pht trin kinh

t ca cc nc Ty u trong mt thi k di l ti nguyn v cht lng mi

trng b suy gim mt cch nghim trng. Do , t nhng nm 1970 ca

th k XX, xu hng pht trin kinh t ti chu u c s thay i theo hng

thn thin vi mi trng v duy tr h sinh thi t nhin thng qua chuyn i

m hnh pht trin u t vo khoa hc cng ngh, x l nhim, gim thiu, ti

ch v ti s dng cht thi [2]. iu ny c th hin qua nhng m hnh pht

trin kinh t mi, vi vic tng u t vo pht trin khoa hc- cng ngh, x l

nhim, ti ch v ti s dng cc cht thi

Trong bi cnh nhiu din bin phc tp v nhim mi trng, an ton

nng lng, bin i kh hu, mc nc bin dng cao, hn hn, l lt, cc

nc chu u v ang tch cc thc y pht trin kinh t xanh v bn vng

[16] vi nhng chin lc c th. Ring giai on 2002-2006, Lin minh chu

u chi hn 30 t Euro cho cc d n pht trin kinh t xanh ti cc nc

thnh vin ca khi ny. n thng 3-2009, EU a ra chng trnh di hn

Chnh sch gn kt chu u vi ngn sch u t ln ti 105 t Euro cho ccd n pht trin kinh t xanh. Trong , 54 t Euro dnh h tr cc nc

thnh vin EU thc hin ng theo H thng php lut v mi trng ca khi

ny. 28 t Euro dnh cho cc d n ci thin ngun nc v qun l rc thi.


41/102

33

Cho ti nay, nhiu nc trong tng s 27 quc gia thnh vin EU a ra cc

ch s gim lng kh thi nh knh vo Chng trnh gn kt quc gia [16].

Nm 2008, khi c th gii v chu u ang phi i mt vi nhiu cuckhng hong: khng hong v kh hu v a dng sinh hc (gia tng pht thi kh

gy hiu ng nh knh v mt cn bng sinh thi, khng hong nhin liu (c

sc gi nhin liu nm 2007-2008), khng hong lng thc (gi lng thc

thc phm tng cao v tnh trng thiu lng thc mt s khu vc), khng

hong nc sch (khan him nc sch) v nghim trng nht l cuc khng

hong ti chnh v suy thoi kinh t ton cu nm 2008-2009 th tng v kinh t xanh c Chng trnh Mi trng ca Lin hp quc (UNEP) khi

xng nm 2008, c cc nc chu u hng ng. Bi thc t cho thy,

m hnh kinh t c, trong cc hot ng kinh t da ch yu vo nhin liu

ha thch v tng trng nhanh nh s dng qu mc cc ngun lc t nhin m

khng quan tm n vn mi trng v x hi, khng cn ph hp. V th,

cn phi tm kim mt m hnh, mt phng thc pht trin kinh t mi va

gip tng trng kinh t sau mt giai on suy gim do nh hng ca cc cuc

khng hong, va m bo cht lng mi trng, gim nguy c mt cn bng

sinh thi v ri ro kh hu, bo m s dng ngun ti nguyn thin nhin bn

vng v khng lm gia tng s mt cng bng trong x hi, to iu kin pht

trin bn vng.

Xut pht t quan im ny, nhiu t chc v din n quc t tp

trung tho lun v ch kinh t xanh. Gn y ch ny c nhn mnh tiHi ngh v pht trin bn vng (Rio+20) c t chc Braxin. Nhn thc v

nn kinh t xanh cho n nay vn cha thc s r rng, cn nhiu cch hiu v

cch gi khc nhau: cc nc phng Ty xc nh l m hnh kinh t xanh, cc


42/102

34

nc ang pht trin hng n chin lc tng trng xanh, Trung Quc tin

hnh chuyn i phng thc pht trin kinh t vi ni hm pht trin xanh v

xy dng vn minh sinh thi lm trng im, m hnh Thi Lan c tn gi lnn kinh t y . D vi tn gi no th tu chung cc quan im, nhn

thc thng nht l: Kinh t xanh cng vi pht trin x hi v bo v mi trng

l ba tr ct ca pht trin bn vng v y l s la chn tt nht cho s pht

trin bn vng ca cc quc gia. y l nn kinh t thn thin vi mi trng,

da vo nng lng sch, gim pht thi kh gy hiu ng nh knh, l nn kinh

t tng trng theo chiu su, tiu tn t nhin liu, i mi cng ngh, tngcng cc ngnh cng nghip sinh thi, hng n mc ch l tng trng bn

vng, xa i gim ngho v pht trin cng bng. Chng trnh Mi trng ca

Lin hp quc (UNEP) nh ngha kinh t xanh l mt m hnh kinh t gip

nng cao i sng con ngi, ci thin cng bng x hi, ng thi gim thiu

nhng ri ro mi trng v cn bng sinh thi.

2.1.2. Cc c im ni bt ca xu hng chuyn sang nn kinh t xanh EU.

2.1.2.1. Xu hng tn dng c hi phc hi kinh t chuyn i v pht trin

nhng cng ngh sch, sn xut tit kim nng lng v gim pht thi carbon

Cuc khng hong kinh t ton cu l c hi Lin minh chu u, cng

nh cc quc gia trn th gii nhn nhn li m hnh tng trng v tn dng c

hi thc y chin lc tng trng xanh. Trong gi kch thch kinh t canhiu quc gia v khu vc trn th gii, t trng dnh cho khu vc xanh l

tng i ln, mt mt l thc y tng trng xanh, mt khc, coi tng trng

xanh l ng lc ln cho phc hi kinh t sau khng hong.


43/102

35

Trong phn ng vi cuc khng hong ti chnh v kinh t, UNEP ku

gi Tho thun ton cu xanh mi" (Global Green New Deal GGND) phc

hi nn kinh t ton cu v thc y vic lm trong khi ng thi thc y cucchin chng li BKH, suy thoi mi trng v ngho i. Tha thun ny yu

cu s thc hin v phi hp "u t xanh" ca cc nc G20, nhng quc gia

cng p dng cc chnh sch gi c b sung v thc y vin tr quc t v

hnh ng h tr khc ca GGND. Da trn mt bo co ca UNEP [51], hn

460 t trong c tnh 3,1 nghn t USD (khong 15%) trong gi kch thch kinh

t c u t trong nm lnh vc quan trng: Tit kim nng lng trong cc ta nh c v mi;

Cng ngh nng lng ti to, nh gi, cng ngh nng lng mt tri,

a nhit v sinh khi;

Cng ngh giao thng vn ti bn vng, chng hn nh xe lai, ng st

tc cao v h thng xe but vn chuyn tc cao;

C s h tng sinh thi ca hnh tinh, bao gm nc ngt, rng, t v

cc rn san h;

Bn vng nng nghip, bao gm c sn xut hu c.

Ti Chu u, y ban chu u thng qua gi kch thch kinh t nng

lng kh hu thng 1/2008, vi mc tiu 3 ln 20: gim 20% lng kh

nh knh, 20% tiu th nng lng v tng s dng 20% nng lng ti to n

nm 2020 trong EU. Trong thp k qua, chuyn i h thng nng lng tr

thnh gii hn mi v khng bo trc ca chu u. Bt u t nm 1996, Linminh chu u (EU) bt buc t do ha v hi nhp cc h thng nng lng

quc gia, t gi pht thi kh gy hiu ng nh knh t sn xut in, thit lp

mc tiu rng buc cho vic ng dng nng lng ti to, chm dt c quyn


44/102

36

nng lng nh nc, v ti tr vic to ra cc c quan thit lp quy nh v tiu

chun cp EU cc cho c s h tng v th trng nng lng.

Bng 2.1: Nhng gi kch thch kinh t ton cu v u t xanh

(tnh n thng 1/2009)

Nc Tng gi

kch cu

(t USD)

u t xanh (t USD) GDP

(t USD)

T

trng

u

t

xanh

T trng

u t

xanh

trong

GDP

Carbon

thp

Khc Tng

Php 33,7 7,1 7,1 2 075,0 21,2 0,3%

c 104,8 13,8 13,8 2 807,0 13,2 0,5%

Anh 34,9 3,7 0,1 3,7 2 130,0 10,6 0,2%EU 38,8 22,8 22,8 14 430,0 58,7 0,2%

Tng G20 2 702,2 366,3 88,4 454,7 63 145,8 16,8

0,7%

Ngun: Robins v cng s (2009a,b,c), Khatiwada (2009), Edward B. Barbier (2009b)

Theo Chnh sch gn kt Chu u c ban hnh ngy 9/3/2009, EU

s u t 105 t EUR vo kinh t xanh (gp 3 ln so vi s tin c chi cho

giai on 2002-2006). Hn mt na ngn sch ny (54 t EUR) c dng

gip cc chnh ph thnh vin EU tun th h thng php lut v mi trng

ca EU. ng thi, EU cng s dnh ring 28 t EUR cho vic ci thin ngun

nc v qun l rc thi. Vic thc hin chnh sch ny cng m ra cc th

trng mi cho cc nn kinh t trong khi thng qua vic nm bt cc c hi

mi n t cng cuc chng li bin i kh hu. Gn 1/2 cc quc gia thnh

vin ca EU a cc ch s gim lng kh thi nh knh vo chng trnh

gn kt ca quc gia mnh.


45/102

37

Thng 10/2009, y ban chu u gii thiu k hoch u t vo pht

trin cng ngh thi t kh C02 v con ng pht trin cng ngh giai on

2010-2020. Theo trong vng 10 nm ti, nhu cu u t cho cc lnh vcthuc 6 sng kin cng ngh chu u s l [5]:

- 6 t Euro dnh cho nng lng gi

- 16 t Euro dnh cho nng lng mt tri

- 2 t Euro i vi cc h thng in

- 9 t Euro i vi nng lng sinh hc

-

13 t Euro i vi vic d tr kh cc-bon- 7 t Euro i vi pht trin nng lng ht nhn.

- 5 t Euro i vi sng kin cng ngh phi hp sn xut pin nhin liu

hir

c ban hnh hai gi kch thch kinh t tng tr gi ln n 105 t

USD, tng ng 1,5% v 2% GDP nm 2009 v 2010. Cc gi kch thch kinh

t ny bao gm ct gim thu v u t cho c s h tng. Trong phn u t

xanh tp trung cho vic chng BKH v nng cao hiu qu nng lng vi cc

k hoch nhm ci tin cc ta nh v phng tin giao thng. [50] Kinh ph c

sn cho cng cuc i mi trn cc ta nh nhm mc ch ct gim pht thi

CO2 s c nng ln 3,78 t USD t 2009 n nm 2011. u t khn cp

trong giao thng s c y mnh trong nm 2009 v 2010, mt chng trnh

mi 1,26 t USD/nm c a ra. Vic m rng ng st v ng thy

c tr cp. S tin thu c khu tr cho sa cha v hin i ha nh stng gp i ln hn 1.500 USD. Xe t mi s c thu min ph cho mt

nm v nhng xe c lng kh thi thp s c min thu trong hai nm. Vic

gim thu kt thc vo ngy 31/12/2010 [55]


46/102

38

Php, k t khi din n v mi trng Grenelle ca Php ra i

(2007), nc ny ng mt v tr quan trng trong tin trnh tng trng xanh.

Hn na, nc ny nm ly c hi ca cuc khng hong chuyn sang nnkinh t xanh hn. Trong cc nc cng nghip ha, k hoch i ph vi khng

hong ca Php t ra y tham vng: 1/3 k hoch nhm vo nhng bin php

xanh (so vi 13% ca M) v mt cam kt ti chnh c gi tr cao (110 t euro

cho nc Php trong 12 nm, so vi 70 triu euro ca M trong 10 nm).

2.1.2.2. Xu th xy dng v cng c cc th ch, chnh sch cho tng trng

xanhBt k mt s chuyn i m hnh no cng cn n nhng thay i v

cng c v mt th ch v chnh sch, m bo s ti cu trc nn kinh t v

chuyn i m hnh tng trng din ra ng hng v bn vng. Sau khng

hong, cc nc a ra cc gi kch thch kinh t mang tnh phc hi, nhng

cng l iu kin cc quc gia cng c, lm mi v hon thin khun kh

chnh sch v th ch ph hp vi cc mc tiu v l trnh pht trin mi.

chu u, chng trnh chu u 2020 thnh lp cc mc tiu hiu lc

thi hnh cho vic tch hp, t do ha, v gim ha carbon ca h thng cung cp

in chu u, v cc mc tiu y tham vng nhng y kht vng v hiu sut

nng lng. Nm 2010, b chnh sch nng lng ca EU bao gm bn sng

kin ln:

(1) Chng trnh Thng mi pht thi, thit lp gi cc lng kh thi

carbon c ngun gc t nng lng cho khong 40% ca nn kinh t chu uthng qua cc gii hn hng nm v kh thi v th trng th cp cho lng kh

thi cho php trong gii hn .


47/102

39

(2) Ch th nng lng ti to, trong t mc tiu bt buc i vi cc

nc thnh vin tiu th, trung bnh cho c EU, l 20% sn lng in ca h t

cc ngun ti to vo nm 2020(3) Chng trnh T do ha th trng nng lng, ph b th trng nng

lng quc gia tch hp theo chiu dc vo cc lnh vc ring bit ca sn xut,

phn phi v bn l; v t ra cc iu khon mi cho th trng cnh tranh

trong vic cung cp nng lng bn bun v bn l (Jamasb v Pollitt, 2005).

(4) K hoch v chng trnh khung, trong cung cp qu chu u v

cc nc thnh vin quan trng cho nghin cu, pht trin, v trin khai cc cngngh nng lng mi (European Commission Staff, 2009; European

Commission, 2009).

B chnh sch ca EU kt hp tin b v gim kh thi vi hnh ng v

an ninh nng lng v sc cnh tranh kinh t, cho php tr cp cc mc tiu

chnh sch khc nhau v gi lin minh chnh tr gia cc nc thnh vin. Nh

vy, EU bt tay vo mt chin lc phc hp vi nhiu ngh trong chin

lc "tng trng xanh". Ci thin kh nng cnh tranh v gim s ph thuc

vo nhin liu ha thch nhp khu, tng trng xut khu trong cc ngnh cng

nghip nng lng ti to thng qua xc tin th trng ni a, v to doanh thu

t gi kh thi nghin cu v pht trin, tt c u i din cho chin lc

tng trng xanh ni bt. y vin Hi ng Nng lng Gnther ttinger lp

lun ng h chu u tng chi tiu vo cng ngh nng lng pht thi thp bng

cch ni rng "trong cuc cnh tranh ton cu, chng ta cn phi trnh rngchng ta bt u tt li pha sau Trung Quc v M."

c thc hin tt thng qua thc y cc cng ty nng lng ti to

nh Siemens ni a (mc d Frondel v cng s (2009) cho thy, c mt chi ph


48/102

40

rt cao, c bit l cho cc cng ngh nng lng mt tri). B o Nha v Ty

Ban Nha u tm cch s dng m rng th trng trong nc thc y kh

nng cnh tranh xut khu ra nc ngoi v ti pht trin cng nghip ni a(Rosenthal, 2010). Cui cng, mt lot cc quc gia, t Anh Quc n Ba Lan,

xem nng lng gi ngoi khi l ngun nhu cu mi cho lao ng tay ngh cao

di di t cc thnh phn suy gim chng hn nh thm d du kh (Scotland) v

xy dng tu (Ba Lan). Nh Huberty v cng s (2011) lu , mc d, cc chin

lc ny vn cn gii hn trong phm vi v thi gian tim nng.

Cc nc chu u i u trong cuc ci cch thu sinh thi, mt trongnhng chnh sch tr ct cho chin lc tng trng xanh. Nm 1993, y ban

chu u c ci nhn chuyn su vo nhng thch thc phi i mt trong

tng lai v nh gi s chun b ca cc khi kinh t ng ph vi chng. y

ban kt lun rng ngun lc lao ng khng c s dng y v ti nguyn

mi trng b s dng qu mc. Cc loi thu nh cao nh vo vic s dng

lao ng trong khu vc doanh nghip v cc loi thu thp hoc khng c thu

i vi nhim v s dng ti nguyn dn n vic s dng khng hiu qu

cc ngun lc lao ng v mi trng cng nh dn n nhng hu qu kinh t,

x hi, mi trng khng mong mun. Khuyn ngh o ngc tnh th theo

cch trung lp doanh thu: Chuyn gnh nng thu t nhng ci tt sang nhng

ci xu. V d, gim thu trn vic lm v tng thu trn nhim hay s dng

ti nguyn, s ng thi y mnh vic lm v khuyn khch s dng ti nguyn

hp l hn cng nh cc hot ng sn xut v tiu th sch hn. ETR angc thc hin, dn u l cc nc Bc u, tip n l H Lan v cc nc

khc trong EU.


49/102

41

Nhng nc i u ci cch thu sinh thi (Environment Tariff Reform-

ETR) Ty u l Thy in v c. Nm 1991, Chnh ph Thy in gim

ng k thu thu nhp khc phc h thng phc li x hi khng bn vng,mang n cho chnh ph mt c hi chnh tr tng thu nng lng. Nm

1999, c thng qua k hoch ETR 4 nm v chuyn i mt cch h thng

cc loi thu t lao ng sang nng lng. Nm 2001, s dng nng lng

gim 5% v ngnh nng lng ti to c s tng trng mnh m. Nm 2003,

ring ngnh nng lng gi to ra 45.400 vic lm n nh, v con s ny

c k hoch tng n 103.000 nm 2010. Php, o lut Grenelle u tin c thng qua thng qua thng

7/2009, yu cu tng cng cc bin php mi trng trong 13 lnh vc: pht

trin th, cc ta nh, vn ti, nng lng, nng nghip, nghin cu, cht thi,

nhn rng in hnh, v nhm lnh vc gm qun tr, thng tin, o to v xanh

ha cc lnh th hi ngoi. Thng 7/2010, o lut Grenelle th 2 c thng

qua vi ch Cam kt quc gia v mi trng.

2.1.2.3. Xu th quan tm n cc vn x hi trong qu trnh chuyn i sang

m hnh tng trng xanh

Tng trng xanh l con ng i ti nn kinh t xanh, mt x hi bn

vng vi ba tr ct: kinh t, x hi v mi trng. Tng trng xanh, v th

khng th nh i v mi trng m b qua nhng li ch x hi khc, nh vic

lm, hay bnh ng x hi. Trong qu trnh ny, mt b phn x hi, ch yu l

nhm ngi ngho, nu khng c quan tm, gip , c th chu nh hngtiu cc khi h khng kh nng ti chnh tiu dng cc sn phm xanh,

hoc c th b mt vic lm v thiu k nng v khng thch ng c vi cc

cng ngh sn xut mi. Nu xy ra, iu ny c th lm mt i s ng thun


50/102

42

x hi v nh th, chnh ph s gp kh khn trong vic thc hin cc chnh sch

tng trng xanh. Do , cc chnh ph hin ny u rt quan tm n ba yu t

trong qu trnh chuyn i m hnh tng trng, l: to vic lm, thay i thiquen tiu dng, v tuyn truyn nng cao nhn thc v s ng thun ca

nhn dn.

Chin lc chu u 2020 nu ra hai trong ba mc tiu quan trng l

to vic lm, gn kt x hi v lnh th, c th tng t l ngi c vic lm ln

75% lc lng lao ng; gim t l hc sinh b hc gia chng xung cn cha

n 10%, xa tn t nht 20 triu ngi trong danh sch i ngho [54]Nhng tc ng to vic lm ca chng trnh m rng bo tn nng

lng v cung cp nng lng ti to chu u l rt ln. Trong hai lnh vc

ny, u t cng ln v cc chng trnh c th c thc hin cng sm, cng

n vic lm c th c to ra cng nhanh chng. Lnh vc nng lng ti to

chu u c kinh t ng k trn ton th gii. Tuabin gi chu u hin

ang sn xut chim 80% th phn ton cu v chu u vt qua Nht Bn

tr thnh nh sn xut hng u th gii cc t bo quang in. Ngi ta c

tnh rng vic lm c tay ngh cao chim khong mt phn ba ca mng li

tng trng vic lm trong ngnh cng nghip nng lng ti to chu u. Mt

li th b sung ca mt chng trnh xy dng khu dn c tit kim nng lng

trn ton chu u l n c th c tc ng vic lm ng k trn tt c cc nc

trong EU. V d, c, cho mi 1,4 t USD u t trong cc ta nh dn c,

c tnh thm 25.000 vic lm c to ra. Nu chng trnh p dng ti tt ccc nh dn ca 10 quc gia thnh vin mi chu u - Cyprus, Cng ha Sc,

Estonia, Hungary, Latvia, Lithuania, Malta, Ba Lan, Slovakia v Slovenia - chi

ph ln ti 6,4 t USD mi nm v to ra 180.000 vic lm mi [45].


51/102

43

Ti Php, din n Mi trng Grenelle do Tng thng N. Sarkozy pht

ng nm 2007 [58] thu ht c s tham gia tho lun tch cc ca cc i

din chnh ph trung ng, chnh quyn a phng, nhng ngi s dng laong v cc t chc phi chnh ph. Din n gp phn tuyn truyn cho x

hi cc cch tip cn i vi vn tng trng xanh trn nhiu gc nh

BKH, a dng sinh hc v ti nguyn thin nhin, sn xut v tiu dng bn

vng, qun l cht thi, thc y cnh tranh, to vic lm,... t nh hng

cc trng tm chnh sch v pht trin bn vng v sinh thi. Cc cuc tranh lun

cho thy mt nn kinh t xanh cn c ngi tiu dng xanh, t a ra yucu vi cc doanh nghip, nh sn xut cn lm cho nhng sn phm thn thin

vi mi trng tr nn d tip cn v ng tin cy hn.

2.1.2.4. Xu th hp tc Quc t trong chin lc tng trng xanh

Thng 6/1972, Hi ngh ca LHQ v con ngi v mi trng c t

chc tiStockhom, Thy in c nh gi l l hnh ng u tin nh du

s n lc chung ca ton th nhn loi nhm gii quyt cc vn v mitrng. Mt trong nhng kt qu ca hi ngh lch s ny l s thng qua bn

tuyn b v nguyn tc v k hoch hnh ng chng nhim mi trng.

Ngoi ra, Chng trnh Mi trng ca LHQ (UNEP) cng c thnh lp. T

n nay, nhiu tha thun Quc t v pht trin bn vng c nhiu nc

trn th gii hng ng v tham gia k kt, nh Chng trnh Ngh s 21

(Chng trnh ngh s 21, nm 1992), Ngh nh th Kyoto v ct gim kh nh

knh (nm 1997)c bit, trong giai on khng hong ti chnh th gii nm

2008, tng trng xanh ang tr thnh xu hng Quc t, l mi quan tm hng

u ca tt c cc quc gia, c nhc n nhiu ln trong cc din n khu vc

v quc t v ang c cc nc nghim tc xem xt v p dng.
http://vi.wikipedia.org/wiki/Th%C3%A1ng_6http://vi.wikipedia.org/wiki/1972http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Stockhom&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%A5y_%C4%90i%E1%BB%83nhttp://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%A5y_%C4%90i%E1%BB%83nhttp://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Stockhom&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/wiki/1972http://vi.wikipedia.org/wiki/Th%C3%A1ng_6


52/102

44

Tng trng xanh khng phi l con ng ring ca mt quc gia no.

Thc t, n i hi s phi hp ca tt c cc nc. Rt nhiu quc gia p

dng m hnh tng trng xanh, nh l c, Php, H Lan, Hn Quc, TrungQuc, M, v thu c nhng kt qu r rng nh trong tng trng kinh t,

bo v mi trng, gim lng kh thi, t em li kinh nghim thc tin cho

cc nc khc. Mt khc, vic chuyn i sang m hnh tng trng kinh t xanh

cc nc ngho yu cu s h tr v mt ti chnh v cng ngh rt ln t cc

nc pht trin.

2.2. Thc trng chuyn i sang nn kinh t xanh mt s nc EU2.2.1. L trnh chuyn i sang nn kinh t xanh

Hin nay vn cha c mt l trnh thng nht no trn th gii cho vic

chuyn i t nn kinh t nu sang nn kinh t xanh. iu ny vn ang

c tranh lun v c nhng quc gia a ra nhng gi v l trnh thc hin

ca ring mnh.

Lin minh chu u EU v cc quc gia thnh vin tp trung vo cc

hnh ng c th to thnh c s ca mt l trnh cho nn kinh t xanh v

xut mt s hnh ng xuyn sut v ngnh c th a vo l trnh. Tuy

nhin, EU nhn mnh rng y khng phi l ngh cui cng m nn c

xem xt nh l mt ng gp cho cc cuc i thoi Quc t Rio 20. Cc

xut bao gm: (1) Kt qu t Rio +20 nn l mt l trnh vi thi hn cho cc

mc tiu c th, mc tiu v hnh ng cp Quc t; (2) EU ngh cc hnh

ng trong cc lnh vc xuyn sut sau: o lng tin b - m hnh v cc chs, tiu th v sn xut bn vng (SCP); n Pht trin nng lc nghin cu v

hp tc khoa hc, sng to ti chnh v tr cp; v (3) xut cc hnh ng

phi thc hin trong cc khu vc c th sau: nc, thc phm v nng nghip,


53/102

45

nng lng bn vng, lm nghip, t v qun l t ai bn vng, mi trng

bin - i dng, thy sn, bo tn a dng sinh hc v s dng bn vng, u t

vo vn t nhin cho mt nn kinh t xanh, ha cht; v pht trin th bnvng.

Thy S l mt nh lnh o trong cc cuc tho lun xung quanh l trnh

chuyn sang nn kinh t xanh.Tm nhn ca Thy S cho mt nn kinh t xanh

bao gm: (1) Kt qu t Rio +20 nn l mt l trnh cho nn kinh t xanh Quc

t v cam kt ca cc nc pht trin mt k hoch hnh ng quc gia cho

nn kinh t xanh; (2) L trnh cn phi c mt chn tri thi gian 20 nm (nm2032); (3) L trnh s c hai cp : cp chnh sch (mt tm nhn chung,

mc tiu chung, cc ch s v mc thi gian t c cc mc tiu s c

xy dng cp chnh tr) v cp hot ng: mt hp cng c vi cc cng c,

phng php tip cn v bin php c th da trn thc hnh tt nht s c

lm sn c thc hin thc t; (4) L trnh nn nhn ra im bt u v cc tnh

hung khc nhau ca cc nc - khng tn ti mt l trnh ph hp cho tt c

cc quc gia; v (5) L trnh nn c hng dn bi cc nguyn tc Rio.

Bn cnh nhng thch thc v kinh t do cuc khng hong kinh t ton cu

em li, nhiu nc ang phi i mt vi nhiu vn lin quan n bin i

kh hu; nc bin dng; hn hn, lt li; nhim mi trng; vn an ton

nng lng. Do , mi nc phi c nhng bin php thch hp gim thiu

nhng tc ng ny, to iu kin pht trin kinh t bn vng.

2.2.2. Thc trng chuyn i sang nn kinh t xanh mt s nc EU.Hin nay, vic chuyn i kinh t xanh ngy cng thu ht c s quan

tm ca c chu u ni chung v ca cc nc ti Lin minh chu u ni ring.


54/102

46

V qu trnh chuyn i sang m hnh kinh t xanhc s khc nhau trong

cch tip cn qu trnh ny, trong khi cc nc pht trin tp trung chuyn i

sang mt x hi t cc- bon (nhn mnh n yu t mi trng) th cc nc kmpht trin hn li nhn mnh vo yu t tng trng trong x hi t cc-bon. V

th, ngoi khi nim kinh t xanh, cc nn kinh t mi ni v ang pht trin cn

quan tm hn ti khi nim tng trng xanh do mc ch tng trng lun c

t ln hng u i vi cc nn kinh t ny. Bn cnh , bc i, thi gian v

chi ph chuyn i sang m hnh kinh t xanh gia cc quc gia cng c s

khc nhau, ph thuc vo c im ca tng nc v ngun lc t nhin, conngi v trnh pht trin. Nhn chung, vic chuyn i sang m hnh kinh t

xanh c hai con ng chnh. Cc nc pht trin c iu kin ti chnh, ngun

nhn lc v cng ngh th c th chuyn sang nn kinh t xanh thng qua u t,

pht trin nhng lnh vc mi trong nn kinh t c th gip x hi pht trin, mi

trng bn vng; trong khi , cc nn kinh t ang pht trin phi tn nhiu chi

ph v thi gian hn bng cch iu chn dn dn nn kinh t truyn thng tr

nn thn thin hn vi mi trng.

Hin nhiu nc EU ang tin phong trong vic xy dng nn kinh t

xanh (nh c, H Lan, Php, Anh ) vi cc bin php chnh l: 1- Tng u

t v chi tiu trong cc lnh vc thc y pht trin kinh t xanh, nh nng

lng, giao thng, xy dng, nng nghip, du lch, vn ha, x l cht thi, 2-

Nng cao nhn thc v cc thch thc ca nn kinh t truyn thng cng nh c

hi, thun li ca nn kinh t xan v s pht trin bn vng, ng thi nng caonng lc qun l ca cc c quan nh nc v u t o to k nng cho i

ng lao ng phc v trong nn kinh t xanh; 3- M rng th trng cho cc sn

phm v dch v thn thin vi mi trng thng qua cc chnh sch khuyn


55/102

47

khch ngi tiu dng quan tm ti sn phm xanh v c ghi nhn sinh thi; 4-

Gim chi tiu chnh ph vo cc lnh vc s dng ngun lc t nhin khng th

ti to; 5- Pht trin mng li cc t chc, c quan gip qun l vic chuyni sang m hnh kinh t xanh, ng thi thit lp h thng quy nh php lut

v chnh sch gip thc y kinh t xanh ( nh ban hnh cc quy nh, tiu

chun v mi trng cho hng ha, dch v, tng u i thu i vi vic sn

xut kinh doanh cc hng ha, dch v thn thin mi trng; h tr cho vic

nghin cu, pht trin, ng dng cng ngh xanh, h tr u t vo mt s lnh

vc quan trng trong nn kinh t xan, ; 6- S dng cng c thu, ph gimthiu tc ng tiu v mi trng (p dng c ch mua bn pht thi kh nh

knh; p thu, ph i vi vic s dng nng lng km hiu qu, thu s hu v

s dng phng tin giao thng; tnh n cc nh hng tiu cc i vi mi

trng v cuc sng con ngi khi hch ton gi c, chi ph hng ha, dch v,

t to iu kin th trng hng ha v tng bc chuyn i sang sn

xut hng ha, dch v thn thin mi trng; 7- Tng cng hp tc quc t

thit lp cc c ch rng buc iu chnh ti cc hot ng kinh t c nh hng

ti pht trin bn vng.

Trong cc nc EU, Phpl quc gia thc hin cc k hoch pht trin

kinh t xanh- bn vng mt cch rt tch cc v hiu qu. Trong ng ch l

chng trnh sn xut in t cc ngun nhin liu ti to (n nm 2030 t

khong 23%). Cng vi l khi phc hot ng ca cc nh my sn xut

nng lng ti to, pht trin cc d n tng trng xanh trn khp t nc.Theo mc tiu trong 10 nm ti, Chnh ph Php s dnh ngn sch khong 450

t Euro cho cc lnh vc ng gp cho kinh t xanh: nng lng ti to, bo v

a dng sinh hc, qun l ngun nc, x l rc thi, xy dng, vn ti. iu


56/102

48

ny ang c chnh ph Php c bit quan tm l to thm nhiu vic lm

thng qua cc d n pht trin kinh t xanh. Theo nh gi ca cc chuyn gia

v nng lng v mi trng, Php l quc gia c nhiu tim nng v pht trinnng lng ti to (nht l t gi, vi hn 3.500 trm sn xut in t gi, v

Mt tri). V th, chnh ph nc ny ra v thc thi nhiu chnh sch to

iu kin cho th trng nng lng ti to pht trin: min gim thu tiu th,

tng cng cc chin dch qung co, ku gi, khuyn khch ngi dn s dng

ngun in ti to v t nhin, pht huy nhng sng kin v vic lm kinh t

xanh, nhng pht minh mi Chnh ph Php cn t mc tiu v s dngnng lng hiu qu, thc y mua sm cc sn phm xanh, tng cng s dng

nng lng ti to, nhm cho ng o ngi dn nhn thy l c hi th

trng ln v bn vng. Chnh ph v cc ban ngnh lin quan lun c bin

php to nim tin i vi s bn vng ca th trng kinh t xanh. c bit,

chnh ph Php c nhng nghin cu ton din v kinh t xanh; iu tra hng

nm v th trng lao ng xanh c nhng nh gi v vic lm v xu th

pht trin cc ngnh cng nghip xanh. Ti chu u, Php l mt trong s t

quc gia s dng nng lng ti to nhiu nht, chim hn 7% tng ngun nng

lng ca nc ny. Nc Php c bit c nh gi cao trong vic s dng

nguyn vt liu cch m, cch nhit i vi cc cng trnh xy dng mi v sa

cha li h thng cch nhit ca nhiu ta nh c th Pari v cc thnh ph

ln nhm tin ti gim thiu 30% tiu th in nng vo nm 2020.

an Mchl mt trong nhng quc gia i u trn th gii v chu utrong hot ng BKH, s dng nng lng ti to v nng lng hiu qu.

Nm 2006, Th tng an Mch trnh by cc mc tiu y tham vng v

vic loi b nhin liu ha thch khi cc ngun nng lng an Mch. Bi


57/102

49

cnh khng hong kinh t v BKH ton cu l iu kin an Mch thc y

tng trng xanh mnh m hn na "Chin lc nng lng 2050" xut bn gn

y t ra mt mc tiu n nm 2050 v vch ra mt l trnh t c iu. Nghin cu trong lnh vc nng lng tng gp mi ln t 183,4 triu USD

n 1,83 t USD vo nm 2012. Cc ngnh cng nghip an Mch chu rng

buc pht thi, doanh thu c s dng trong cuc ci cch thu xanh gim

thu v lao ng v tng thu nhim. Gii thiu v thu xe xanh s lm vic

mua phng tin tit kim nng lng r hn nhng s dng mt chic xe hi

th tn km hn [60]

.

S thay i chnh sch h tr cho nng lng ti to v tmcch h tr hi nhp su hn ca sinh khi, gi, kh sinh hc thng qua tr cp,

h tr RD&D, v cc cuc gi thu trn hai trang tri gi mi (400 + 600 MW).

Khi l do cho chnh sch ny l tng trng kinh t cng nh bo v mi trng

v an ninh nng lng, cn hiu rng ngnh cng nghip pht trin cng ngh

sch s ni ln nh mt kt qu ca cc giai on u tin ca tng trng xanh.

Hai nghin cu ca chnh ph t nm 2006 v 2009 iu tra tim nng kinh

doanh "xanh" an Mch xc nh c mt nhm cc kh nng cnh tranh

cao cho cc doanh nghip cng ngh sch ti an Mch sn xut v xut khu

gii php "sch" cho cc vn mi trng. n nm 2006, khu vc ny bao

gm 720 cng ty s dng khong 120.000 lao ng, vi tng gi tr gia tng

trong lnh vc ny chim 86 t DDK (tin an Mch) - khong 5% GDP

(Andersen, Bertelsen, v Rostend, 2006; FORA 2009). Xut khu v doanh thu

trong lnh vc ny c tc tng trng mnh m t 2000-2008 so vi cc khuvc khc ca nn kinh t cng nh Lin minh chu u (Danish Government

2010). Ni cch khc, an Mch hin ang c mt v tr mnh trn th

trng cng ngh sch ton cu, trong t nc ny ng u th gii trong


58/102

50

sn xut nng lng gi. V tr ny, do tr nn th v v mt chnh tr v nhu

cu v nng lng xanh ton cu cao v d kin s tng t trong tng lai. C

mt tim nng rt ln th trng ton cu cho cng ngh sch, v u t tronglnh vc ny c d bo s tng nhanh chng trong ng 20 nm ti .

Cng vi c v Php, an Mch, nhiu nc EU khc nh: Anh, Ty

Ban Nha, I-ta-li-a, H Lan, an Mch, o cng xy dng nhiu d n nng

lng gi, mt tri. Nhn chung, cc nc EU u c nhng c ch, chnh sch

tp trung to thun li cho i mi m hnh tng trng, trong trng tm l c

cu ngnh ngh ph hp, u tin pht trin cc ngnh c ng dng cng nghcao, cng ngh thn thin vi mi trng; tp trung tuyn truyn v kinh t xanh

nm to s ng thun cao trong x hi. Cng vi l u t cho hp tc

nghin cu v pht trin khoa hc cng ngh trong lnh vc nng lng ti to,

cng ngh sn xut tiu hao t nng lng, cng ngh gim thiu pht thi gy

hiu ng nh knh, c bit l khuyn khch tit kim ti nguyn v s dng

hiu qu ti nguyn, nht l ti nguyn qu him, bo v mi trng. [16]

Trong cc nc EU, H Lan cng l mt in hnh v chuyn i sang

nn kinh t xanh. H Lan cam kt thc hin tng trng kinh t m khng

lm cn kit ti nguyn thin nhin. Trong mt nn kinh t xanh, cc sng kin

a phng, t di ln vi s tham gia ca doanh nghip v cc t chc x hi

dn s l rt quan trng. Tng trng xanh c th to ra cc c hi u t mi

cho hot ng kinh doanh, trong khi bo v cc nhu cu ca cc th h tng lai.

Chnh ph H Lan thc y chuyn i sang nn kinh t xanh thngqua mt s cng c. Th nht, cng b Chng trnh ngh s pht trin bn

vng vo ngy 03 thng 10 nm 2011. Chng trnh ngh s ny m t cc lnh

vc chnh cho hnh ng v lin kt cc cam kt hin c v mi ca chnh ph


59/102

51

v cc bn lin quan khc. Cc cam kt ny c th rt c th, chng hn nh l

mt mc tiu tng t l cht thi ti ch ln 83% vo nm 2015, hoc mc tiu

c 15-20.000 xe in H Lan vo nm 2015 v 200.000 vo nm 2020. Camkt y tham vng c thc hin trong lnh vc ca cc chui ti nguyn

bn vng, hng ti tiu th 100% u nnh cng nh 50% g nhit i v ca

cao.

Th hai,khuyn khch cc thnh phn kinh t v cc bn lin quan tham

gia vo chng trnh pht trin xanh, vai tr ca kinh t t nhn c cao, c

bit trong bi cnh khng hong ti chnh v ngun ngn sch b tht cht.Chnh ph H Lan gn y ban hnh u i xanh- Green Deals, nh l

mt phn ca Chng trnh ngh s pht trin bn vng. u i xanh khuyn

khch khu vc t nhn, cc t chc phi chnh ph v cng dn pht trin v thc

hin cc k hoch cho mt nn kinh t bn vng hn. To ra quan h i tc, trao

i thng tin v gip loi b cc quy nh c hi thc hin cc giao dch c

hiu qu. V d v cc u i xanh l (1) mt tha thun vi thnh ph

Amsterdam xy dng kh hu trung lp vo nm 2015, (2) mt tha thun vi

T chc sa H Lan v cc t chc nng nghip v lm vn H Lan thc

hin mt chui sa 100% nng lng trung lp nm 2020; (3) v mt d n th

im bi KoppertCress, mt cng ty nh knh, lu tr nhit t nh knh ca

h trong ma h dnh cho s dng trong ma ng, tit kim khong 1,8 triu

m3 kh t t nhin

Th ba,khuyn khch cc quan h i tc cng-t v cc sng kin nhiubn lin quan khng ch H Lan, nhng cng nm trong chnh sch hp tc

pht trin mi ca Chnh ph. t c mc tiu tng th ca n tng trng

kinh t bn vng cc nc i tc, Chnh sch pht trin mi ca H Lan


60/102

52

Ducth Development Policy (2011), nhn mnh vo vai tr ca khu vc t nhn

v cc bn quan h i tc cng t Public Private Partnerships (PPP). Quan h

i tc cng-t (PPP) gia cc chnh ph, cng ng doanh nghip, cng ngkhoa hc v cc i tc khc c chng minh hiu qu trong vic thc y

tng trng bn vng v tn dng cc ngun vn t nhn.

C ti chnh mi, tr gi hn EUR 200 triu, s c thit lp thc y

m hnh ny cc khu vc tp trung vo vn an ninh lng thc v nc: v

d sn xut chui lng thc bn vng, vn ngun nc lin quan n thch

ng v gim nh nh hng ca BKH, s dng hiu qu v bn vng tinguyn nc cho nng nghip. V d: ci thin dng chy v mi trng lu vc

sng Zambeziiu ny dn n vic ci thin sinh k ca cc cng ng v

bo v cc loi c nguy c tuyt chng.

Mt v d v na t hp tc pht trin ca Chnh ph H Lan : cng vi

khu vc t nhn (Mars, Nestle, Unilever), cc t chc phi chnh ph v cc t

chc cng on thc hin sng kin v chui cung ng bn vng cacao, du c,

u nnh v cc loi hng ha khc. y khng ch l v chui cung ng xanh

m l m rng c hi pht trin ngy cng nhiu cho cc nh sn xut a

phng thng qua chuyn giao kin thc, cng ngh v phi tr mt mc gi ph

hp cho sn phm ca h.

Th t,thc hin chuyn i sang nn kinh t xanh thng qua vic mua

sm cng bn vng. Chnh ph H Lan, cng vi chnh quyn a phng v

khu vc, mun thc y th trng cho cc sn phm bn vng bng cch cngkhai mua hng ha v dch v bn vng. Hng nm, chnh quyn H Lan cng

khai chi tiu hn 50 t euro i vi hng ha, cc d n v dch v. Nu tt c


61/102

53

cc c quan cng quyn mua sm cng bn vng, n s l mt bc tin ng k

cho th trng cho cc sn phm bn vng.

H Lan thit lp cc mc tiu r rng l Chnh ph quc gia munt c mc tiu mua sm bn vng l 100% vo nm 2010, v thnh cng.

Chnh quyn thnh ph nhm mc tiu 75%, v cc c quan cp tnh v c lin

quan 50% trong nm 2010. Tt c cc bn cam kt mua c sm bn vng t

100% vo nm 2015. Chng ti pht trin cc tiu ch r rng i vi hng

ho v dch v bn vng v nh gi chng mt cch thng xuyn. Ngoi ra

cc c quan khc t c mc tiu ca mnh cho nm 2010 cho n nay. Chnhph H Lan nhm mc ch ci thin cng c mua sm cng bn vng hn

na, kch thch s sng to v kt hp tnh bn vng vo ton b qu trnh

mua sm.

Th nm,hng ti nn kinh t da sinh hc: mt nn kinh t c s

dng cho vic sn xut cc ha cht, vt liu, sn phm nhin liu sinh hc v

nng lng sinh khi. S ph thuc vo nhin liu ha thch ngy cng khan

him v nh hng ca chng i vi mi trng v kh hu cn c gim. Su

lnh vc hng u m H Lan hp tc to ra mt nn kinh t da trn sinh

hc: ngnh cng nghip ha cht, lnh vc nng thc phm, lm thit b lm

vn v trng trt, hu cn, nng lng v nc. Hp tc gia chnh ph v gii

hc thut l rt quan trng, thc y s i mi v thc hin mc tiu ca

chng ta v mt nn kinh t da trn sinh hc.


62/102

54

2.3. Nghin cu trng hp: Chuyn i sang kinh t xanh c

2.3.

Documents

Chuyển đổi sang nền kinh tế xanh ở một số nước EU và gợi mở cho Việt Nam