56
Chủ đề tự chọn Toán 10 Chủ đề 1 HÀM SỐ VÀ ĐỒ THỊ (3 tiết) I.MỤC TIÊU: Qua bài học HS cần: 1. Về kiến thức: - Nắm được kiến thức về hàm số và đồ thị: Khái niệm, tập xác định, tính đơn điệu của hàm số, vẽ được đồ thị và dựa vào đồ thị lập bảng biến thiên của hàm số, xác định được tính chẵn (lẻ) của hàm số. 2. Về kỹ năng: - Tìm được tập xác định, biết cách khảo sát sự biến thiên và vẽ được đồ thị của một hàm số y = ax + b, hàm số y = và đồ thị của hàm số y = ax 2 + bx + c. Biết xác định các hàm số y = ax + b và y = ax 2 + bx + c. 3. Về tư duy: Rèn luyện kỹ năng giải toán, tư duy lôgic, biết quy lạ về quen. 4. Về thái độ: Cẩn thận, chính xác. II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS: *Đối với HS: Nắm vững kiến thức về đồ thị và hàm số, soạn bài và làm bài tập trước khi đến lớp. *Đối với GV: Giáo án, bài tập trắc nghiệm, phiếu học tập,… IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC VÀ CÁC HOẠT ĐỘNG: (Được chia thành 3 tiết) Tiết 1: Ôn Tập kiến thức về hàm số và đồ thị và các phương pháp giải các dạng toán cơ bản. Tiết 2: Rèn luyện kỹ năng giải toán. Tiết 3: Rèn luyện kỹ năng giải toán và luyện tập. ---------------o0o----------------- Tiết 1: ÔN TẬP KIẾM THỨC VỀ HÀM SỐ VÀ ĐỒ THỊ 1) Ổn định lớp, chia lớp thành 6 nhóm (hoặc nhiều hơn tùy thuộc số lượng HS trong lớp) 2) Kiểm tra kiến thức cũ: GV: Như ta đã biết, một hàm số f xác định trên tập D là một quy tắc đặt tương ứng mỗi số x thuộc D với một và chỉ một số f(x). Số y = f(x) gọi là giá trị của hàm số f tại x, x gọi là biến số của hàm số f. Tập D gọi là tập xác định (hay miền xác định) của hàm số f. GV: Nêu các câu hỏi sau để ôn kiến thức cũ: Nguyễn Kim Cương Trang1

Chủ Đề Tự Chọn Toán 10

Embed Size (px)

DESCRIPTION

10

Citation preview

Trng THPT Vinh Lc T Ton

Ch t chn Ton 10

Ch 1HM S V TH (3 tit)

I.MC TIU: Qua bi hc HS cn:

1. V kin thc:

Nm c kin thc v hm s v th: Khi nim, tp xc nh, tnh n iu ca hm s, v c th v da vo th lp bng bin thin ca hm s, xc nh c tnh chn (l) ca hm s.

2. V k nng:

- Tm c tp xc nh, bit cch kho st s bin thin v v c th ca mt hm s y = ax + b, hm s y = v th ca hm s y = ax2 + bx + c.

Bit xc nh cc hm s y = ax + b v y = ax2 + bx + c.

3. V t duy: Rn luyn k nng gii ton, t duy lgic, bit quy l v quen.4. V thi : Cn thn, chnh xc.II. CHUN B CA GV V HS:

*i vi HS: Nm vng kin thc v th v hm s, son bi v lm bi tp trc khi n lp.*i vi GV: Gio n, bi tp trc nghim, phiu hc tp,

IV. TIN TRNH BI HC V CC HOT NG:

(c chia thnh 3 tit)

Tit 1: n Tp kin thc v hm s v th v cc phng php gii cc dng ton c bn.Tit 2: Rn luyn k nng gii ton.

Tit 3: Rn luyn k nng gii ton v luyn tp.---------------(o0o(-----------------

Tit 1: N TP KIM THC V HM S V TH1) n nh lp, chia lp thnh 6 nhm (hoc nhiu hn ty thuc s lng HS trong lp)

2) Kim tra kin thc c:

GV: Nh ta bit, mt hm s f xc nh trn tp D

EMBED Equation.DSMT4 l mt quy tc t tng ng mi s x thuc D vi mt v ch mt s f(x). S y = f(x) gi l gi tr ca hm s f ti x, x gi l bin s ca hm s f. Tp D gi l tp xc nh (hay min xc nh) ca hm s f.

GV: Nu cc cu hi sau n kin thc c:

-Vy tp xc nh D ca hm s f l g?

- th ca hm s y = f(x) xc nh trn D l g?- Nu ta cho mt hm s y = f(x) xc nh trn khong (a ; b) th:

+ Hm s y = f(x) gi l ng bin (hay tng) trn D th n phi tha mn iu kin g?

+ Tng t i vi trng hp hm s nghch bin (hay gim).

-Nu trng hp chn (l) ca hm s.

GV: Nu phng php tm tp xc nh ca hm s v ly cc v d minh ha

*Dng a thc: f(x) = axn + bxn-1+ + cx + d

Hm s y = f(x) xc nh vi mi x

*Dng phn thc: f(x) =

iu kin hm s xc nh: B 0*p dng:

TGHot ng ca GVHot ng ca HSNi dung

GV:Ly v d p dng

GV: Cho hc sinh tho lun theo nhm v gi 2 HS trnh by li gii.

GV: Gi HS nhn xt, b sung.

GV: Nhn xt, b sung v cho im.HS: Suy ngh trnh by li gii

KQ: a) Tp xc nh D=

b) Tp xc nh:

D=

HS: Nhn xt v b sung sai st(nu c)V d1: Tm tp xc nh ca cc hm s:

a)y = 4x2- 3x +2

b)y =

*Kho st s bin thin ca mt hm s.

GV: xt s bin thin ca mt hm s ta phi lm th no?

HS; Suy ngh v tr li cu hi

GV: Nu phng php xt s bin thin ca hm s y = f(x) trong khong (a; b) c tin hnh nh sau:Ly x1, x2 ty thuc khong (a; b), vi x1 x2.

Lp t s . Nu t s dng th hm s ng bin, ngc li nghch bin.

*p dng:TGHot ng ca GVHot ng ca HSNi dung

GV: Xem phng php v suy ngh gii cc bi tp sau:

GV: Yu cu HS nhm l suy ngh gii cu a), nhm chn gii cu b)

GV: Gi HS i din hai nhm ln bng trnh by li gii ca nhm mnh.

GV: Gi HS nhm khc nhn xt b sung.GV: B sung thiu st (nu c) v cho im.

*Hm s chn, hm s l:

GV: Mt hm s y = f(x) xc nh trn D gi l hm chn (l) khi n phi tha mn iu kin g?

GV: Nu bi tp p dng v hng dn gii cu a), cc cu b) c) d) e) yu cu hc sinh suy ngh lm xem nh bi tpHS: Suy ngh v trnh by li giiHS: i din nhm trnh by li gii:

a)Tp xc nh: D =

x1, x2 , x1x2, ta c:

=

=x12+x1x2+x22+3

=

Vy >0 vi mi x1, x2 thuc D, x1 x2. Do hm s ng bin trn ton trc s.

b)KQ: Hm s lun nghch bin trn (-;2) v (2;+).

Hm s y = f(x) xc nh trn D c gi l hm chn nu:

Ngc li, gi l hm s l nu:HS: ch theo di bi

V d 2: Kho st s bin thin ca cc hm s sau trn tp xc nh ca chng:a) y = x3 + 3x +1;

b) y =

p dng: Xt tnh chn - l ca cc hm s sau:

a) y = 3x4+3x2 2

b) y = 2x3 5x

c) y = x;

d) y =

e) y =

*Bng bin thin ca th hm s:TGHot ng ca GVHot ng ca HSNi dung

GV: Cho hm s y = ax+b (a 0). Hy lp bng bin thin ca hm s trong 2 trng hp a>0 v a 0:x - +

y + 0

-

*TH a 0) th ta c cng thc ca th hm s thay i nh th no?

BI TP TRC NGHIM:Hy chn kt qu ng trong cc bi tp1 v 2 sau:

1. Cho hm s f(x) = .Tp xc nh ca hm s l:

(a)

(b);

(c);(d).

2. Cho hm s f(x) = . Tp xc nh ca hm s l:

(a)

(b)

(c)

(d)

3. Cho hm s f(x) = . Hy chn khng nh sai trong cc khng nh sau:

(a)im (1; 2) thuc th ca hm s;

(b)im (-1; 2) thuc th ca hm s;

(c)im (0; 0) thuc th ca hm s;

(d)im (4; 18) thuc th ca hm s .

4. Hy ch ra khng nh sai trong cc khng nh:

(a)Hm s y = x2 l hm s chn;

(b)Hm s y = l hm s chn;

(c)Hm s y = x2+1 l hm s chn;

(d)Hm s y =(x+1)2 l hm s chn.

5. Cho hm s f(x) = -2x2 + 1. Hy chn khng nh ng trong cc khng nh sau:

(a) Hm s ng bin trn ;

(b)Hm s nghch bin trn ;

(c)Hm s ng bin trn (0;+), nghch bin trn (-;0);

(d)Hm s ng bin trn (-;0), nghch bin trn (0;+).

---------------(o0o(-----------------

TIT 2: RN LUYN K NNG GII TON1. n nh lp, chia lp thnh 6 nhm.

2. Kim tra bi c:

Cu hi:

a) im M0(x0;y0) thuc th hm s y = f(x) khi v ch khi no?

b) Mt hm s y = f(x) xc nh trn D th hm s ng bin, nghch bin, chn,l khi no?

c)T nh i xng ca hm s chn - l nh th no?

d) Tnh tin mt th hm s y = f(x) song song vi cc trc ta trong mt phng Oxy. Khi tnh tin ln trn, xung di, qua phi, qua tri k n v (k>0) th ta c cng thc ca th hm s thay i nh th no?

GV: Gi hc sinh nhn xt tr li ca bn v b sung sai st, ri cho im.Bi mi:

TGHot ng ca GVHot ng ca HSNi dung

GV: Nu cu hi v yu cu hc sinh suy ngh tr li :

Trong mt phng ta Oxy, cho th (G) ca hm s y = f(x); k v l l hai s dng ty . Khi :

a)Nu ta tnh tin th (G) ln trn (theo trc Oy) k n v th c th ca hm s no?

b) Nu ta tnh tin th (G) xung di (theo trc Oy) k n v th c th ca hm s no?

c)Nu ta tnh tin th (G) sang phi (theo trc Ox) l n v th c th ca hm s no?

d)Nu ta tnh tin th (G) sang tri (theo trc Ox) l n v th c th ca hm s no?HS: Nu ta tnh tin th (G) ln trn k n v th ta c th ca hm s y = f(x)+k, cn nus tnh tin xung di k n v th ta c th hm s y =f(x) k.Nu ta tnh tin th (G) sang phi, sang tri theo trc Ox l n v th ta c th ca hm theo th t l: y = f(x-l) v y =f(x+l).

Bng ph:nh l: Trong mt phng ta Oxy, cho th (G) ca hm s y = f(x); k v l l hai s dng ty . Khi .Nu ta tnh tin th (G):

a) Ln trn (theo trc Oy) k n v th c th ca hm s y = f(x) +k.

b) Xung di (theo trc Oy) k n v th c th ca hm s y = f(x) k

c)Sang phi (theo trc Ox) l n v th c th ca hm s y =f(x l).

d) Sang tri (theo trc Ox) l n v th c th ca hm s y = f(x +l).

Bi tp p dng(treo bng ph):Cho hm s y = 4x2-16x +15c th (G) .Nu tnh tin th (G) sang tri 2 n v ta c th ca hm s no?

Nu tip tc tnh tin th (G) ln trn mt n v ta c th ca hm s no?GV: Gi HS nhn xt li gii ca bn v b sung thiu st (nu c).HS: Nu tnh tin th (G) sang tri 2 n v th ta c th ca hm s y =4(x+2)2-16(x+2) +15 = 4x2 1.Tip tc tnh tin th (G) ln trn mt n v ta c th hm s y y =4x2 1+1=4x2.

*Xc nh ng thng:TGHot ng ca GVHot ng ca HSNi dung

GV: Cho 2 ng thng y=ax+b v y =ax+b (a0,a0). Vi iu kin no th hai ng thng cho song song vi nhau?, vung gc vi nhau?

GV: Pht cho cc nhm (nhm l gii cu a v nhm chn gii cu b)v yu cu HS tho lun suy ngh gii trong vng 5 pht sau GV gi HS i din 2 nhm ln bng trnh by li gii.GV: Gi HS cc nhm cn li nhn xt, b sung thiu st (nu c).HS: hai ng thng y=ax+b v y =ax+b song song vi nhau khi v ch khi a=a v b b v vung gc vi nhau khi v ch khi a.a =-1HS nhm 1 trnh by li gii cu a)

th hm s y = ax+b song song vi ng thng y = -2x+1 nu a = -2.Do th i qua im A(2; 2), nn ta c:

2 = -2.2 +bb = 6

Vy hm s cn tm l

Y = -2x + 6.

HS nhm 2 thnh by li gii cu b:

th hm s y = ax+b i qua hai im B(1;1) v C(-1; -5) khi v ch khi:

Vy hm s cn tm l

y=3x-2V d p dng:

Xc nh ng thng y=ax+b, bit th ca n:

a)Song song vi th hm s y = -2x +1 v i qua im A(2;2)

b)i qua hai im B(1;1) v C(-1;-5)

*Xc nh hm s bc hai:TGHot ng ca GVHot ng ca HSNi dung

GV: Cho hm s bc hai y=ax2 +bx+c (a0)

GV Cho HS suy ngh v tr li cc cu hi sau:

nh I c ta nh th no?

th hm s nhn ng thng no lm trc i xng?

Khi a >0 th hm s ng bin, nghch bin trn khong no?Tng t khi a 0 hm s nghch bin trn khong(-;) v ng bin trn khong (; +)HS: V bng bin thin v th

HS: Suy ngh tho lun v trnh by li gii nhm mnh vo bng ph.

HS: i din nhm 3 trnh by li gii.

HS: Nhn xt li gii ca bn v b sung thiu st (nu c).Bng ph vi ni dng:Hm s y =ax2 +bx+c (a0)

Tp xc nh;

nh I;

Trc i xng;

*TH a >0 v a 0 th hm s ng bin v ngc li th nghch bin.

HS: Cc nhm suy ngh tho lun tm li gii trong khong 5 n 7 pht vo bng ph thoe ni dung phn cng.HS: Nhm 1 lp bng bin thin da vo th:

x - 0 +

y + 3 + -1 -1

HS: Nhm 2 trnh by li gii cu b) trn khong

(-;)

Ta c: =(x1+x2)(x12+x22-4)

V x1, x2nn:

Vy hm s nghch bin trn khong (-;)

Trn cc khong cn li gii tng t

HS: Suy ngh so vi bng bin thin.*Phiu HT 2:Ni dung: Hm s y =x4-4x2+3 c th nh hnh v

3

-

O -1a)Da vo th hy lp bng bin thin ca hm s .

b)Tnh t s v xt s bin thin ca hm s trn cc khong ri so snh vi bng bin thin trong cu a).

GV: M0(x0,y0) thuc th hm s y = f(x) khi no?

GV:Cc im trn th hm s y = f(x) c tung l m th honh l nghim ca phng trnh no?

GV: Nu v d p dng v pht phiu hc tp 3, phn cng cng vic cho mi nhm.

GV: Gi HS i din cc nhm cn li nhn xt li gii cu nhm bn v b sung thiu st (nu c).

GV: B sung thiu st nu c v cho im HS theo nhm.HS: im M0(x0,y0) thuc th hm s y = f(x) khi v ch khi x0 thuc tp xc nh ca hm s v y0=f(x0).

HS: Nu cc im trn th hm s y = f(x) c tung l m th honh l nghim ca phng trnh f(x) =m.

HS: Tho lun v tm li gii theo nhm v theo cng vic phn cng.

a)Nhm 3:

iu kin:

Vy tp xc nh l:

b)Nhm 4:im A khng thuc th v xA khng thuc D, im B thuc th, iim C khng thuc, v ta ca im C khng nghim ng

c)Nhm 5: im c tung bng 1 l nghim ca phng trnh =1suy ra: x = 7

Vy im l: M(7;1)*Phiu HT 3:

Ni dung: Cho hm s

.a)Tm tp xc nh ca hm s.

b)Trong cc im A(-2;1), B(1;-1), C(4;2) th im no thuc th hm s?

c)Tm cc im trn th hm s c tung bng 1.

GV: Hng dn v gii cc bi tp 5) 6) 7) 9) 10) v 11, 12 trang 17 trong ti liu t chn nng cao.*Cng c:

*Hng dn hc nh: xem li cc bi tp gii v lm cc bi tp hng dn gii.

---------------(o0o(-----------------

Ch 2PHNG TRNH V H PHNG TRNH (5 Tit)I. MC TIU:

Hc sinh cng c li:

1. V kin thc:

- Nm c kin thc v phng trnh v h phng trnh: Phng trrnh ax +b =0 v phng trnh ax2+bx+c =0, nh l Vi-t v ng dng ca n, h phng trnh bc nht hai n v cch gii.

2. V k nng:

-Gii v bin lun c phng trnh ax +b = 0 v phng trnh ax2+bx+c =0, ng dng ca nh l Vi-t, xt du cc nghim ca phng trnh bc nht v bc hai.

-Gii v bin lun c h phng trnh bc nht hai n, bit cch lp c cc nh thc khi gii h phng trnh v bin lun.

3. V t duy: Rn luyn k nng gii ton, t duy lgic, bit quy l v quen.

4. V thi : Cn thn, chnh xc.

II. CHUN B CA GV V HS:

*i vi HS: Nm vng kin thc v phng trnh v h phng trnh, son bi, n li kin thc hc v lm bi tp trc khi n lp.

*i vi GV: Gio n, bi tp trc nghim, phiu hc tp,

IV. TIN TRNH BI HC V CC HOT NG:

(c chia thnh 5 tit)

Tit 1: n tp kin thc v phng trnh v h phng trnh;Tit 2: Rn luyn k nng gii ton;Tit 3: Rn luyn k nng gii ton v luyn tp;Tit 4: Rn luyn k nng gii ton v luyn tp;

Tit 5: Luyn tp.

---------------(o0o(-----------------

Tit 1: N TP KIN THC V PHNG TRNH V H PHNG TRNH1. n nh lp, chia lp thnh 6 nhm.

2. Kim tra bi c: Kt hp vi iu khin hot ng nhm.Bi mi:

*n tp nhanh kin thc:

TGHot ng ca GVHot ng ca HSNi dung

*Tm tt v b sung kin thc:

A. Phng trnh ax+b=0 v ax2+bx+c=0:

1.Gii v bin lun phng trnh: ax+b=0(1):

GV: Nu cu hi n tp li kin thc c:

-Nu a0 th c nghim khng v nu c th nghim ca phng trnh?

-Nu a =0 th ta phi xt hai trng hp l cc trng hp no?

-Khi b0 th phng trnh nh th no?

-Vy khi b = 0 th phng trnh nh th no?

GV: Treo bng ph tm tt ni dung nu trn.HS: phng trnh c nghim duy nht x=.HS: Trng hp b0 v b=0.

Khi b0 th phng trnh v nghim.

Khi b =0 phng trnh c nghim vi mi x.

HS: Ch theo di ni dung tm tt.Bng ph1:Ni dung:

Gii phng trnh ax+b=0:

*a 0 phng trnh c nghim duy nht x=.

*a =0

b0: phng trnh v nghim

b=0: phng trnh c nghim l x.

B.Phng trnh ax2+bx+c=0(2):

Khi a =0 th phng trnh tr thnh phng trnh ax+b=0 ta bit cch gii v bin lun.

Khi a0 phng trnh (2) l phng trnh bc hai, ta gii bng cch lp , c tnh nh th no?

Phng trnh (2) v nghim, c nghim kp, hai nghim phn bit khi no? Ch ra cng thc nghim.

GV: Hng dn cch gii phng trnh bc 2 bng my tnh b ti.

GV: Nu phng trnh (2) c 2 nghim x1, x2 th ta c phng trnh sau; a(x-x1)(x-x2)=0. V vy ta c ng thc:

ax2+bx+c= a(x-x1)(x-x2)

GV: Treo ghi li ni dung tm tt.HS:=b2-4ac

Phng trnh (2):

+V nghim khi