Badan kita terbina dari berjuta-juta sel.Dalamselini terdapat pusat
aktiviti yang disebut sebagai nukleus. Dalam nukleus pula terdapat
kromosom yang mengandungi gen. Gen inilah yang mengawal sifat kita.
Contohnya ia mengawal samaada rambut kita kerinting atau
tidak.
Kromosom dan gen terdiri daripada molekul besar yang disebut
sebagai asid deoksiribonukleik (DNA)Kromosom dan gen wujud secara
berpasangan
Organisma bagi spesies yang sama mempunyai bilangan kromosom
yang sama dalam selnyaOrganisma Bilangan kromosom di dalam
nukleusManusia46Lembu 60Tikus 40Jagung 8Bawang20Lalat buah16
Kromosom manusia
Pembahagian sel
Manusia boleh tumbuh dan membiak kerana selnya boleh membahagi. Dua
jenis pembahagian sel ialah mitosis dan meiosis. Mitosis berlaku
dalam seluruh badan dan menyebabkan setiap hari kita membesar.
Bilangan kromosom yang terhasil tetap sama dengan gen asal [kadang
kala digelar 'gen induk']. Meiosis pula berlaku dalam testis atau
ovari untuk menghasilkan sperma atau ovum. Bilangan kromosom dalam
sperma ialah separuh dari bilangan sel induk. Manusia mempunyai 23
kromosom iaitu separuh dari kromosom sel induk (46 kromosom).
Mitosis
Proses pembahgian sel menghasilkan dua sel yang serupa dengan sel
induk
Kepentingan mitosis
Menghasilkan sel baru untuk pertumbuhan
Menggantikan sel yang lama atau sel yang sudah mati
Pembiakan aseks
Menjamin sel anak mempunyai ciri-ciri yang sama dengan sel
induk
Meiosis
Meiosis berlaku dalam organ pembiakan untuk menghasilkan gamet (sel
seks)
Mitosis vs meiosis
MITOSISMEIOSISBerlaku dalam sel somaUntuk pertumbuhan
fizikalMenghasilkan 2 "sel anak" setiap pembahagianTidak
menyebabkan variasiBerlaku dalam organ pembiakan
(testis/ovari)Untuk pembentukan sel gamet (sperma/ovum)Menghasilkan
4 "sel anakMenyebabkan variasi
Penentuan seks anak dan kejadian kembar pada manusia
Sel badan manusia mempunyai 46 kromosom atau 23 pasang kromosom22
pasang kromosom autosom1 pasang kromosom seksTerdapat dua kromosom
seks iaitu X dan YPerempuan mempunyai 44 autosom dan sepasang
kromosom X (44 + XX)Lelaki mempunyai 44 autosom dan satu kromosom X
dan satu kromosom Y (44 + XY)
Penentuan seks
Semasa proses meiosisPerempuan menghasilkan satu jenis ovum sahaja
iaitu 22 + XLelaki menghasilkan dua jenis sperma iaitu 22 + X dan
22 + YSeks jantina bayi ditentukan oleh jenis spermaSekiranya 22 +
X disenyawakan zigot berkembang menjadi bayi perempuanSekiranya 22
+ Y disenyawakan zigot berkembang menjadi bayi lelaki
Kejadian kembar pada manusia
Kembar seiras
Satu ovum disenyawakan oleh satu spermaSatu zigot terbentuk dan
membahagi secara mitosis membentuk dua embrioDua embrio berkembang
menjadi dua fetus dan berkongsi satu plasentaEmbrio berkembang
menjadi bayi yang mempunyai sama jantina
Ciri- ciri kembar seiras
Mempunyai maklumat genetik yang samaMempunyai sifat fizikal yang
sama
Kembar tak seiras
Dua ovum dibebaskan oleh ovari Kedua-dua ovum disenyawakan serentak
oleh dua spermaDua zigot terbentuk dan berkembang menjadi
fetusSetiap fetus mempunyai plasenta tersendiri
Ciri-ciri
Mempunyai maklumat genetik berbezaBoleh mempunyai jantina yang sama
ataupun berbezaMempunyai sifat fizikal berbeza
