1. sht ekonomisksi dhe cilat jan degt kryesore t tij?Ekonomiksi studion ann ekonomike t jets shoqrore, sjelljen e agjentve ekonomik n shoqri (individve, familjeve, firmat, qeveria) dhe kushtet ekonomike t bashkveprimit.Degt kryesore t ekonomiksit jan: Mikroekonomia dhe Makroekonomia2. ka sht Mikroekonomia?Mikroekonomia merret me studimin e sjelljes s agjentve ekonomik:Konsumatorve, firmave familjeve si dhe agjenteve qeveritar n masn q veprimtaria e tyre lidhet me alokimin e burimeve dhe funksionin e sektorve t veqant t ekonomis3. Cilat jan konceptet kryesore t makroekonomis dhe instrumentet e politiks makroekonomike?Konceptet kryesore makroekonomike jan: Produkti i brendshm bruto GDP Rritja ekonomike Punzenia e plot dhe papunsia Ciklet e BiznesitInstrumentet e politiks makroekonomike jan: Politika Fiskale Politika monetare Politika e t ardhurave Politika e mardhnjeve ekonomike me jasht4. Cili sht objekti i studimit t makroekonomis, (numroi dhe komentoi objektivat kryesore makroekonomike)?Objekt i studimit t makroekonomis jan: Punzenia e Plot Qndrueshmria e mimeve Ritme t prshtatshme t rritjes afatgjat Zhvillimi i balancuar rajonal Bilanc i ekuilibruar i pagesave5. Qfar e karakterizon shkolln makroekonomike klasike?Shkolln klasike e karakterizon me veprimin spontan t mekanizimit t tregut.6. ka e karakterizon shkolln makroekonomike kejnsiane?Shkolln kejnsiane e karakterizon me intervenimin e shtetit n ekonomi.7. N baz t cilave mime llogaritet GDP real dhe shkruaj barazimin e Deflatorit t GDP-s dhe ka paraqet ai?GDP real llogaritet n baz t mimeve t ndryshme (vijuese) dhe fikse Deflatori i GDP = GDP nominal/GDP real x100Deflatori paraqet treguesin e ndryshimit t prgjithshm t mimeve.8. ka e prcakton hendekun e prodhimit?Hendeku i prodhimit paraqet diferenca n mes produktit potencial dhe produktit aktual (faktik)9. ka shpreh shtegu I rritjes potenciale t GDP?Shtegu I rritjes potenciale t GDP shpreh prirjen e GDP n kushtet e prdorimit t plot t burimeve (faktorve t prodhimit).Hendeku I prodhimit paraqet diferenca n mes produktit potencial dhe produktit aktual (faktik), I cili sht reesionist kur kjo diferenc sht negative dhe ekspansionist kur kjo diferenc sht pozitive.

10. Cilt jan dy tregues t prgjithshm makroekonomik, q prbejn dy nga konceptet dhe instrumentet ma t rndsishm makroekonomi dhe kujt I referohet oferta agregate?Dy tregues t prgjithshm makroekonomik jan: Krkesa Agregate (AD) dhe Oferta agregate (AS)Oferta agregate paraqet sasin e GDP reale t prodhuar n nivele t ndryshme t mimeveKrkesa agregate AD paraqet sasin e prgjithshme t mallrave dhe shrbimeve q konsumatoret, firmat, qeveria dhe t huajt jan t gatshm t blejn pr do nivel t mimit.11. Shkruaj nocionin e GDP dhe far konkludimesh mund t nxjerrim n baz t GDP?GDP sht nj mats agregat I vlers s t gjitha produkteve t prodhuara prfundimtare t nj ekonomie t nj vendi.Sipas GDP mund t nxjerrim konkludime si vijon: Pr gjendjen ekonomike dhe dinamikn e saj n trsi t nj vendi, Evidencn e problemeve kryesore ekonomike. Prpunimin e politikave t prshtatshme pr prballimin e tyre12. Kur arrihet ekuilibri makroekonomik dhe n cilat kushte?Ekuilibri makroekonomik arrihet kur barazohen AD=AS. N kto kushte barazimi, produkti I prgjithshm do t jet n nivelet q firmat me dshirn e tyre u shesin blersve sipas dshirs s tyre, kuptohet kur sht I dhan edhe niveli I mimeve.13. Shkruaj barazimin e llogaritjes s GDP sipas mnyrs s shpenzimeve kombtare?Barazimi I llogaritjes s GDP sipas mnyrs s shpenzimeve kombtare sht?E=C+I+G+Nx14. Sipas cilave mnyra mund t llogaritet vlera e GDP dhe cilat jan dy metoda t mnyrs t prodhimit pr llogaritjen e produktit kombtar?GDP llogaritet sipas mnyrave: Mnyrn e prodhimit Mnyrn e shpenzimeve Mnyrn e t ardhuraveJan dy metoda te mnyra e prodhimit pr llogaritjen e produktit kombtar dhe at: Metoda e transaksionit (ndrrimit) t fundit dhe Metoda e vlers s shtuarShuma e prgjithshme e vlers s shtuar sht e barabart me vlern e transaksionit t fundit15. Ekzistojn disa tregues t llogaritjes s GDP sipas mnyrs t ardhurave, shuma e t cilave elemente quhen ndryshe t ardhurat faktorijale, numroi disa prej ktyre treguesve? Kompensimet e puntorve T ardhurat e firmave jo aksionare T ardhurat rendore t individve Fitimet e korporatave, Interesi neto Taksat indirekte t bizneseve16. ka sht e nevojshme pr llogaritjen e vlers s GDP pr nj periudh dhe pr t qen ky barazim I sakt, cilat kushte duhet plotsuar?Pr llogaritjen e vlers s GDP pr nj periudh, sht e nevojshme q treguesit prkats t jen t barabart n mes tyre, Produkti kombtar = Shpenzimet kombtare = T ardhurat kombtare.Kurse pr t qen barazimi I msiprm I sakt, duhet plotsuar kto kushte? Q t tre treguesit t llogariten n mnyr t sakt Dy treguesit e pare (produkti kombtar dhe shpenzimet kombtare) t prfshihet vet vlera e mallrave dhe shpenzimeve prfundimtare. T ardhurat kombtare t prjashtohen nga t ardhurat e transferuara nga jasht.17. Me prfshirjen e investimeve bruto, far treguesish do t kemi dhe pr llogaritjen e vlers s GDP pr nj periudh, sht e nevojshme q treguesit prkats t jen t barabart ne mes tyre, Produkt kombtar = shpenzimet kombtar = t ardhurat kombtare, pr t qen barazimi I msiprm I sakt, cilat kushte duhet plotsuar?Kur prfshihen investimet bruto do t kemi treguesit: Bruto produkti kombtar (GNP) Bruto shpenzimet kombtare (GNE) Bruto t ardhurat kombtare (GNI)Kta tregues paraqesin identitetet e para fillestareKurse pr t qen barazimi I msiprm I sakt, duhet plotsuar kto kushte: Q t tre treguesit t llogariten n mnyre t sakt shiko nalt.18. Me prfshirjen e investimet neto n llogaritjen e vlers s GDP, far treguesish do t kemi?Me prfshirjen e investimet neto, do t kemi treguesit: Neto produkti kombtar (NNP) Neto shpenzimet kombtare (NNE) Neto t ardhurat kombtare (NNI)19. Cilat jan tri konceptet themelore makroekonomike dhe cilat jan shpenzimet e krkess agregate?Tri konceptet themelore makroekonomike jan: Krkesa agregate Oferta agregate dhe Ekuilibri makroekonomikShpenzimet e krkess agregate jan: Konsumi (C) Investimet (I) Shpenzimet qeveritare pr mallra dhe shrbime (G) Eksporti neto (NX)20. Cilat jan dy periudha q duhet marr parasysh te oferta agregate?Jan dy periudha q duhet marr parasysh te oferta agregate: Periudha afatshkurt dhe Periudha afatgjat21. Nprmjet cilave efekte shprehet sjellja e kurbes se krkess agregate? Efektit t bilanceve reale Efektit t normave t interesit Efektit t tregtis s jashtme22. Shkruaj dhe komento nocionin e investimeve?Investim sht vetm ather kur krijohet vler e re, kapital i ri 23. Shkruaj nocionin e konsumit?24. ka sht Konsumi? Konsumi (C) prfaqson shpenzimet e konsumatorve, familjeve dhe individve pr mallra dhe shrbime prej t cilave nxirren dobi n periudhn korrekte, duke prfshir edhe mallrat e prdorimit afatshkurtr dhe afat gjat.25. ka sht Investimet?Investimet (I) prfaqsojn t gjitha shpenzimet q bjn firmat pr blerjen e mallrave kapitale, pra pr mallra q prdoren pr prodhimin e mallrave dhe shrbimeve tjera.26. ka prfshin shpenzimet qeveritare?Shpenzimet qeveritare (G) prshin t gjitha shpenzimet q i bn qeveria si pr blerjen e mallrave t konsumit ashtu edhe pr investimet, duke i prjashtuar pagesat transferuese dhe pagesat e interesit pr borxhin shtetror.27. ka sht Neto Eksporti?Neto eksporti (NX) prfaqson diferencn n mes vlers s eksporteve dhe vlers s importeve.Konsumi paraqet shpenzimet e konsumatoreve privat pr mallra konsumi, pra pr mallra q prdoren pr t nxjerr dobi n periudhn korrente.28. Shkruaj barazimin e t ardhurave t disponueshme dhe si quhet ndryshe kjo hipoteze dhe nga kush?YD=C+S, Kjo hipoteze sht nga Kejnsi quhet Hipoteza e t ardhurave absolute.29. Cili sht koncepti baz me t ciln operon hipoteza e t ardhurave permanente?Kt hipoteze e ka dhn ekonomisti Friedman dhe quhet hipoteza e t ardhurave permanente Koncepti baz me t ciln operon kjo hipoteze jan konsumi permanent, t ardhurat permanente dhe t ardhurat transitore.30. ka paraqet norma e interesit dhe shkruaj barazimin e norms reale t interesit?Kostoja apo mimi I huamarrjes sht pikrisht norma e interesit.Norma reale e interesit = Normn nominale e interesit norma e inflacionit31. Investimet faktike jan t barabarta me?Investimet faktike jan t barabarta me investimet e planifikuara dhe t paplanifikuara.32. ka paraqet prirja margjinale pr konsum (MPC) dhe prirja margjinale pr kursim (MPS)?Prirja margjinale pr konsum (MPC) paraqet pjerrtsin e kurbes s konsumit q shpreh shtesn e konsumit pr do njsi monetare shtes t ardhurave t disponueshme dhe ndryshe quhet prirja margjinale pr konsum (MPC)Prirja margjinale pr kursim (MPS) paraqet pjerrtsin e kurbes s kursimit q shpreh shtesn e kursimit pr do njsi monetare shtes t t ardhurave t disponueshme dhe ndryshe quhet prirja margjinale pr kursim (MPS).Prirja mesatare pr konsum (MPC) del si raport n mes MPC=C/YD, kurse prirja mesatare pr kursim (MPS) del si raport n mes MPS = S/YD33. ka paraqet norma e interesit dhe shkruaj barazimin e norms reale t interesit?Kostoja apo mimi I huamarrjes sht pikrisht norma e interesitNorma reale e interesit = normn nominale e interesit norma e inflacionit34. Cilat elemente trajtohen si hyrje dhe dalje n lvizje ciklike shpenzime t ardhura (numroi ndaras)?Investimet, shpenzimet qeveritare dhe eksportet quhen ndryshe edhe hyrje n lvizjen ciklike shpenzime t ardhura,Ndrsa kursimet, taksat dhe importet quhen ndryshe dalje nga kjo lvizje ciklike.35. far roli luan multiplikatori dhe shkruaj barazimin e llogaritjes s multiplikatorit t shpenzimeve?Numri q luan rolin e shumzuesit t efektit quhet multiplikatorMultiplikatori = ndryshimi n GDP real/Ndryshimi n shpenzimet e pavarura (autonome)36. Cilat jan dy veprimet q vepron multiplikatori I shpenzimeve?Multiplikatori I shpenzimeve mund t veproi n drejtim negative, dmth. me uljen e shpenzimeve do t ndikoi edhe n uljen e shumzuar t GDP real dhe anasjelltas n drejtim pozitiv dmth me rritjen e shpenzimeve do t ndikoi n rritjen e GDP real.37. Rritja e shpenzimeve qeveritare si do t ndikonte ne GDP real dhe ka tregon multiplikatori I shpenzimeve?Multiplikatori I shpenzimeve qeveritare ndikon n rritjen e GDP reale dhe Multiplikatori I shpenzimeve qeveritare tregon se sa rritet GDP si rezultat I rritjes pr nj njsi monetare t shpenzimeve qeveritare pr mallra dhe shrbime.38. Cilat jan tri burime kryesore t rritjes ekonomike?Tri burimet kryesore jan: S pari, rritja n ofertn e puns, sepse me rritjen e sasis s puns edhe prodhimi do t rritet. S dyti, rritja e sasis s kapitalit, makinave, pajisjeve, ndrtesave etj. q vihen n lvizje pr pun t cilat do t ndikojn n rritjen e produktivitetit t puns. S treti, prmirsimi i teknologjis s prodhimit.39. ka tregon Multiplikatori I taksave (st) dhe cilat dallime pikpamjesh ekzistojn n mes multiplikatorit t taksave dhe multiplikatorit t shpenzimeve?Multiplikatori I taksave (St) tregon se sa zvoglohet GDP si rezultat I shtimit t nj njsie monetare t taksaveEkzistojn dy dallime pikpamjesh n mes multiplikatorit t taksave dhe multiplikatorit t shpenzimeve t cilat jan:S pari, multplikatori I taksave shpreh lidhje negative n mes ndryshimit t taksave dhe ndryshimit t GDP, kurse multiplikatori I shpenzimeve shpreh lidhje pozitive midis ndryshimit t shpenzimeve dhe ndryshimit t GDPS dyti, multiplikatori I taksave sht m I vogl se multiplikatori I shpenzimeve, sepse taksat ndikojn vetm n nj mas t ardhurave, kurse shpenzimet reflektojn n nj mas m t plot.40. Prshkruaj kuptimin e rritjes ekonomike dhe cili tregues sht mats kryesor I rritjes ekonomike?Rritjen ekonomike mund ta prcaktojm si nj ekspansion n GDP potencial t nj vendi.Rritjen ekonomike prcaktohet si aftsi e ekonomis s nj vendi pr t prodhuar gjithnj e ma shum prodhime dhe shrbime q dshirojm konsumatoret.Rritja ekonomike mund t trajtohet si nj zhvendosje e kurb djathtas e pozicionit t saj fillestar.Mats kryesor I rritjes ekonomike sht niveli I prodhimit real pr koke banori.