BUDUĆE ZANIMANJE MOJ IZBOR - prijatelj.weebly.com · 5 BUDUĆE ZANIMANJE- MOJ IZBOR Mnoga istraživanja pokazuju da odrasli ljudi kao najvažnije događaje u svojim životima označavaju

Informator 2009

BUDUĆE ZANIMANJEMOJ IZBOR

www.cips.cg.yu

Izdavač:Zavod za zapošljavanje Crne Gore

Centar za informisanje i profesionalno savjetovanje

Za izdavača:Zoran Jelić

Glavni i odgovorni urednik:Predrag Novaković

Pripremili:Predrag Novaković

Jasmina ĐukićRatko Bakrač

Vesna RadulovićGoran Bubanja

BUDUĆE ZANIMANJE-

MOJ IZBOR

Podgorica, 2009.

4

Uvo

d

»....Odluka o izboru škole često je prva ozbiljna odluka u životu mlade osobe, to je odluka koja naglašava samostalnost i odluka koja naj-

više određuje dalji životni pravac.

Profesionalna karijera određuje život pojedinca, određuje mate-rijalni položaj, društveni ugled, mjesto stanovanja, prijatelje i još mnogo

toga. Upravo iz tog razloga je izbor zanimanja, odnosno planiranje i usmjeravanje sopstvene karijere zapravo planiranje sopstvenog života....«

5

BUDUĆE ZANIMANJE- MOJ IZBOR

Mnoga istraživanja pokazuju da odrasli ljudi kao najvažnije događaje u svojim životima označavaju događaje vezane za izbor zanimanja, zapošljavanje i porodicu. Izabrano zanimanje, kasnije, u odraslom dobu, je sastavni dio življenja, dio životnog prostora i zato je važno, da već sada pri upisu u srednju školu razmisliš o tome šta želiš raditi nakon srednje škole?

• Dalimoždaželišdasenakonzavršenesrednješkolezaposliš?• Daliželišdanakonzavršenesrednješkolenastavišškolovanje?• Ili,moždadaprvozavršišsrednjustručnuškoluisteknešnekozanimanje,pa

kasnije nastaviš školovanje?

Uslovi u kojima se vrši izbor zanimanja iz godine u godinu su sve složeniji i po-trebno je da znaš neke od bitnih činjenica:

-Kakvi su uslovi upisa i koji se broj učenika upisuje u određene škole ili odjeljenja za koje si ti zainteresovan?

-Da li se sa zanimanjem koje si odabrao dugo traži posao?-U kojim bi preduzećima ili oblastima želio ili mogao da radiš nakon završene

škole?-Kakve poslove ćes da radiš kada završiš školu koju si odabrao, sa kojim ljudima

i pod kakvim uslovima?

Izbor zanimanja nije jednokratan čin već složen proces koji zahtjeva: prikupljanje informacija o školama i zanimanjima, mogućnostima zapošljavanja, o samome sebi, svojim osobinama, sposobnostima, interesovanjima i vrijednostima, uvažavanje ili odbacivanje mišljenja roditelja, nastavnika i/ili stručnjaka.

Ako se izbor vrši nepromišljeno i na brzinu, moguće je napraviti greške čije is-pravljanje nije lako, jer zahtjeva puno truda, vremena i trošenja energije koja se može korisnije upotrijebiti.

Postoje tri vida izbora zanimanja:• Željeniizbor:birasezanimanjekojejeuskladusanašimželjamaiinteresova-

njima,• Prinudniizbor:biramozanimanjenezatoštovolimoiželimovećzatoštosmo

na to primorani (zbog nemogućnosti upisa u željenu školu),• Realniizbor:poredtogaštonamsezanimanjedopadavodimoračunaiotome

koliko smo stvarno sposobni za to zanimanje i o mogućnostima kasnijeg zaposlenja.Nije pametno izbor škole i zanimanja, prepustiti slučaju, odnosno stihijskom

uticaju nedovoljno obavještene okoline.

6

Uvo

d

Prihvatanje mišljenja da je izbor zanimanja proizvod slučajnosti je pogrešno, jer se o slučajnosti može govoriti samo onda kada nedovoljno poznajemo činioce koji su uticali na izbor.

«...Učenici treba da steknu što bolji uvid u svoje sposobnosti, interesovanja, želje, stavove, ciljeve i vrijednosti, ali i da prikupe detaljne informacije o obrazovnim profilima, zanimanjima i perspektivama zapošljavanja uže i šire sredine, kako bi mogli da usklade svoje želje sa objektivnim mogućnostima...».

UPOZNAVANJE SEBE JE PREDUSLOV DOBROG IZBORA

»...Jasno je da se ljudi razlikuju, ali ne možemo reći da je neka osobina ili tip ličnosti bolji ili lošiji od drugih. Ljudi su samo različiti.

Iako su sve osobine ljudi legitimne, neophodno je uskladiti te osobine sa tipom posla koji obavljamo, jer nisu sve osobine podjednako dobrodošle za pojedina zani-manja...«

Upoznati sebe znači upoznati svoje osobine, prije svega one koje su važne za uspješnost u pojedinim zanimanjima.

Tri vrste osobina koje su posebno važne, a na koje trebamo da obratimo pažnju prilikom izbora srednje škole su: naše sposobnosti, naša interesovanja i vrijednosti.

Razmislite o sebi i svom ponašanju, možete li da izdvojite neke osobine?Recimo, druželjubivi ste ili stidjivi, praktični ili maštoviti, fleksibilni ili ne...

Svako zanimanje traži svoj sklop osobina, koji se može razlikovati od sklopa osobina koje su potrebne u nekom drugom zanimanju, s druge strane svako od nas može biti uspješan u većem broju zanimanja, zato je važno da razmislite i o alternativ-nim zanimanjima, odnosno o zanimanjima koja su manje ili više slična zanimanju koje vas najviše privlači, a koja ujedno odgovaraju vašim sposobnostima, interesovanjima, vrijednostima...

• Zamislitemenađžeraprodajekojijepoprirodipovučen,menađžerasaslabijimkomunikaciskim sposobnostima?

• Štamislitedalitakavmenađžermožebitiuspješan?• Razmislitekojeosobinetrebadaposjedujeuspješanmenađžerprodaje?

Slaganje ličnih osobina sa zahtevima posla ne samo da povećava produktivnost zaposlenog već povećava i njegovo zadovoljstvo poslom.

A svi mi želimo da budemo uspješni u poslu koji obavljamao, zar ne?

7

SPOSOBNOSTI

Pri odabiru zanimanja veoma je važno uzeti u obzir sposobnosti, jer su sposobno-sti zapravo naše karakteristike koje nam omogućavaju da lako i uspješno savladavamo određene zadatke.

Značaj sposobnosti se ogleda i u tome što su one kod složenijih poslova ogra-ničavajući faktor radne uspješnosti. Nedostatak sposobnosti se ne može kompenzirati ni iskustvom ni povećanim zalaganjem.

Naša uspješnost u radnim aktivnostima zavisi od tri grupe faktora:• Odonogaštomožemo(itoseupravoodnosinasposobnosti),• Odonogaštoumijemo(obučenostiznanje),i• Odonogaštohoćemo(motivi,stavovi,interesovanja).

Sposobnosti su osobine ličnosti koje doprinose razlikama u uspješnosti obavljanja određenih poslova pod uslovom da su podjednaki iskustvo i motivacija i djele se na:

• intelektualne,• psihomotornei• psihosenzorne.

Ne utiču podjednako sve sposobnosti na pojedina zanimanja, ali svakako da što su sposobnosti usklađenije sa zahtjevima zanimanja, to je veća vjerojatnoća da ćemo nakon sticanja određenog zanimanja uz manje napora postizati veći radni učinak, imati manje nezgoda na radu i biti zadovoljniji, postizati bolje rezultate na poslu, napredovati u karijeri...itd.

»...Poslušajte mišljenje ljudi oko vas: roditelja, prijatelja, nastavnika!Analizirajte svoj školski uspjeh po predmetima, na takmičenjima, vannastavnim

aktivnostima i hobijima kojima se bavite ili ste se bavili ranije.Prilikom procjene vlastitih sposobnosti treba biti što objektivniji!...«

Razmislite:Da li se lako snalazite sa brojevima?Da li možete da prepoznate osjećaje i želje drugih ljudi?Kakvo je vaše usmeno i pismeno izražavanje?

Preispitajte svoja iskustva , bilo da su stečena u školi ili van nje!

8

Uvo

d

INTELEKTUALNE SPOSOBNOSTI

Intelektualne sposobnosti čine opštu inteligenciju i obuhvataju slijedeće spo-sobnosti:

Verbalno-lingvistička inteligencija se odnosi na govorno izražavanje i govornu fluentnost. Ova vrsta inteligencije je najčešće razvijena kod pisaca, pjesnika i političara.

Logičko-matematička inteligencija uključuje sposob-nosti da se operiše sa apstraktnim simbolima (brojevima i geometrijskim oblicima) i da se uočavaju veze i odnosi između datih podataka i informacija. Ovu vrstu inteligencije obično imaju naučni radnici, ekonomisti, kompjuterski programeri, matematičari, itd.

Vizuelno-prostorna inteligencija se pretežno odnosi na likovno izražavanje, crtanje, modeliranje, navigaciju, crtanje mapa, arhitekturu, itd. Važna je za stvaranje mentalnih slika, vizuelnog pamćenja i mentalne rotacije. Ovu vrstu inteligencije obično imaju arhitekti, likovni umjetnici, vajari.

Muzičko-ritmička inteligencija uključuje sposobnost prepoznavanja muzičkih izraza (tonova, glasova, ritmova). Ovu vrstu inteligencije imaju profesionalni muzičari, kompozitori i nastavnici muzike.

Tjelesno-kinestezička inteligencija se odnosi na sposobnost koordiniranog iz-vođenja pokreta. Ovu vrstu inteligencije imaju sportisti. plesači, glumci, majstori.

Interpersonalna inteligencija se odnosi na sposobnost da se radi i živi u grupi kao i sposobnost komunikacije (verbalne i neverbalne). To je sposobnost da se »čitaju« osjećanja drugih ljudi. Ovu inteligenciju obično posjeduju nastavnici, pedagozi, psiholozi, kao i pripadnici drugih profesija u radu sa ljudima.

lntrapersonalna inteligencija se odnosi na »sposobnost doživljavanja sebe« svojih osjećanja, izgleda i intelektualnih sposob¬nosti.

PSIHOMOTORNE SPOSOBNOSTI

Psihomotorne sposobnosti se ogledaju u brzini, spre-tnosti i tačnosti izvođenja pokreta i obavljanja radnji. Postoji više specifičnih psihomotornih sposobnosti. To su: preciznost kontrole, koordinacija pokreta, psihomotorna orijentacija, vrijeme reakcije, brzina pokreta ruku, procjena kontrole, ma-nuelna spretnost, spretnost prstiju, stabilnost pokreta ruke i

9

šake i spretnost prstiju i šake.Procjena psihomotornih sposobnosti je jako važna za recimo buduće arhitekte,

stomatologe, hirurge, pilote... itd.

PSIHOSENZORNE SPOSOBNOSTI

Od ovih sposobnosti zavisi kvalitet naše percepcije (brzine i tačnosti uočavanja predmeta i pojava).

U oblasti vida za radni proces važni su: oštrina vida na blizinu i daljinu, razlikovanje boja i oštrina vidnog polja

U oblasti sluha za radnu uspješnost su važne: apsolutna osetljivost uha, diferencijalna osetljivost sluha i inteligibilnost zvučnog signala.

Za određena zanimanja važne su i sposobnosti koje se odnose na osjetljivost čula mirisa (rad u hemiskoj industriji) i ukusa (za rad u prehrambenoj industriji).

«...Sada kada ste se više upoznali sa sposobnostima i njihovom značaju prilikom izbora zanimanja, predlazemo vam da na kraju informatora pogledate upitnik samo-procjene intelektualnih sposobnosti...«

INTERESOVANJA

Interesovanja usmjeravaju naš profesionalni razvoj. Svaki pojedinac ima mnogo interesovanja, koja mogu biti različita i kompleksna. Interesovanja, su zapravo relativno snažna i dugotrajna intelektualna, ali i emocionalna (pozitivna) zaokupljenost nekom oblašću, objektom ili pojavom. Profesionalno interesovanje za neko zanimanje praktično znači da se daje prednost tom zanimanju u odnosu na neka druga.

Interesovanja su dinamička kategorija, formiraju se, razvijaju i mjenjaju, zavisno od uzrasta, uticaja iz okoline i stepena upoznatosti sa zanimanjem. Nekoga više interesuje rad sa tehnikom, a nekoga stalni kontakt sa ljudima...itd.

Dominantna interesovanja su:• Teorijska-interesovanjazanaukuisaznavanjemistine,• Ekonomska-interesovanjazasticanjematerijalnihdobara,• Estetska-interesovanjazaskladilijepotu,• Socijalna-interesovanjazaljudeinjihoveprobleme,• Politička-interesovanjazapostizanjevlastiimoći,• Sportska-interesovanjazaigruitakmičenje,

Interesovanja su dakle trajna usmjerenost naših psihičkih procesa i ponašanja prema nekoj aktivnosti, te shodno tome razmislite o vašim interesovanjima i pokušajte

10

Uvo

d

da napravite hijerarhiju interesovanja?

U otkrivanju Vaših interesovanja mogu vam pomoći i slijedeća pitanja:

• Kojestepredmetenajradijepohađaliuškoli,kojepredmetenajviševolite?• Kojesteaktivnostinajradijeobavljaliuškoli,kojeaktivnostinajviševolite?• Kojepredmetneiaktivnostinebinikadponovoučili-radili?• Daliimatenekihobi?• Razmisliteovannastavnimaktivnostimakojenajradijeobavljate?• Dalipostojineštoštosatimamožeteraditi,adavamnedosadi?

VRIJEDNOSTI

Svi mi imamo svoj sistem vrijednosti- vjerovanje o tome šta je poželjno, korisno i šta bi trebalo da bude cilj života i ljudskih napora.

Zdravlje, sloboda, ravnopravnost i tolerancija su neke od osnovnih ljudskih vrijednosti.

Pored njih postoje i specifične vrijednosti kao što su, na primjer ljepota za umje-tnika, istina za naučnika i slično.

»...I ti imataš ciljeve koji mogu biti vezani za različite životne oblasti, na primjer možda ti je važno da ispuniš svoj život nekim altruističkim ciljem, kao što je pomaganje drugima u nevolji, ili možda više težiš poslovnom uspjehu i bogatstvu?...«

Vrijednosne orijentacije prožimaju se kroz naš cijeli životni vijek, pa tako utiču i na izbor zanimanja i kasniji profesionalni razvoj.

Karakteristične vrijednosne orijentacije su:• Djelatna(smisaoživotajeuraduistvaranju),• Saznajna(najvažnijejetragatizaistinomistvaralaštvom),• Altruistička(najvažnijiciljuživotuječinitidobrodrugima),• Hedonistička(najvažnijejeosiguratizadovoljstvoiuživanje),• Estetska(smisaoživotajeuljepoti),• Moćiugled(najvažnijejestećislavuidruštvenumoć),• Ekonomska(najvažnijejesticanjeimovineibogadstva),• Porodičnasreća(najvažnijejeimatisvojdom,porodicuimiranživot),Razmislte o vašim životnim ciljevima!Pokušajte da napravite hijerarhiju vlastitih vrijednosti, jer iskren uvid u vlastite

vrijednosti doprinosi adekvatnijem profesionalnom izboru.

SPOLJAŠNJIFAKTORIKOJIMOGUUTICATINAIZBORZANIMANJA

• PorodicaUticaj porodice na izbor zanimanja proizilazi iz osnovnih funkcija koje porodica

11

ima u socijalizaciji i formiranju ličnosti dijeteta. U porodici se formiraju prvi profesionalni uzori, jer u prvim godinama diječijeg života roditelji predstavljaju ''primarne modele rada'', i drugo ekonomske mogućnosti porodice opredjeljuju izbor škole koju će dijeca pohađati i utiču na njihove obrazovne i profesionalne aspiracije.

Roditelji znaju ponekad vršiti uticaj koji može rezultirati nepravlnim profesionalnim opredjeljenjem. Naime, prisustvo predrasuda prema nekim zanimanjima, odvraćanjem od nekih drugih i insistiranje na nekim trećim zanimanjima može dovesti do negativ-nih ishoda- onesposobljenosti djece za donošenje samostalne odluke. Konačan izbor zanimanja se prilikom ovakvog stanja donosi ishitreno i bezvoljno.

• Škola

Školakaovaspitno-obrazovnainstitucijajebitančinilac u formiranju ličnosti i ima veliki uticaj na profesi-onalno usmjerenje učenika.

Školamožemnogodadoprineseprofesionalnojzrelosti i otklanjanju neodlučnosti u izboru zanimanja, a učitelji i nastavnici mogu biti značajan objekat identifikacije u izboru zanimanja. U praksi su česti primjeri opredjelje-nja za određeno zanimanje po uzoru nastavnika, ili po sugestiji nastavnika.

Ono čime škola i nastavnici nesumnjivo utiču na izbor zanimanja jesu školske ocjene koje se uzimaju kao kriterijum upisa za pojedine škole i fakultete.

• VršnjaciVršnjaci su ponekad presudan faktor pri opredjeljivanju za srednju školu, a kasnije

i odabir studija. Iako potreba za sigurnošću često iziskuje prisustvo druge-poznate osobe ili više njih, treba razmotriti uzroke povodljivosti i spremnosti žrtvovanja sopstvenih želja i sposobnosti u cilju održavanja drugarstva. Izbor zanimanja prema prijateljstvu može imati negativne posledice, jer ne moramo biti (u velikom broju slučajeva i nismo) sposobni za zanimanja za koja su se opredjelili i naši prijatelji.

• Izbornajpopularnijeg-modernogzanimanjaUkoliko pri izboru zanimanja pažnju usmjerimo na ugled zanimanja, a manje

na samu prirodu posla i uslove rada rizikujemo mogućnost zapošljavanja nakon ško-lovanja.

Zanimanje koje je danas u trendu ili dobro plaćeno za nekoliko godina to ne mora biti. Biranje najpopularnijeg zanimanja je jedan od značajnih razloga zbog kojih dolazi do neusaglašenosti između potreba tržišta rada i profesionalnog izbora mladih.

Nemoj zaboraviti da je najbolje ono zanimanje u kojem ćeš imati uspjeha i gdje će ti rad pričinjavati zadovoljstvo.

12

Uvo

d

ŠTAJEJOŠVAŽNOZNATIOZANIMANJIMA?

»...Kada biraš zanimanje korisno je razgovarajući sa drugima, tragajući i razmi-šljajući tražiti odgovore na slijedeća pitanja...«

• Štaseradi?(kojiseradnizadacinajčešćeobavljaju)• Gdjeseradi?(ukojemokruženjusenajčešćeradi,daliuzatvorenimobjektima,

radionicama, kancelarijama, fabrikama...., ili na otvorenom prostoru, na farmama, na visini, ili u prevoznim sredstvima.....)

• Ukojimseuslovimaradi?(recimo,kakvojeosvjetljenje,temperatura,imalibuke, vibracija, ima li prašine, vlage, mirisa...).

• Kakoseradi?(nakojinačinsenajčešćeradi,recimopreciznimmanuelnim-ručnim radom, fizičkom snagom, mašinama, u automatizovanom procesu proizvodnje, govorom, intelektualnim-umnim naporom... Naravno česte su i neke kombinacije).

• Čimeseradi?(kojimsredstvima,oruđimasenajčešceradi,recimo,ručnimalatima, mašinama, mjernim, laboratoriskim instrumentima, na kompjuteru...).

• Ukompoložajuseradi?(sjedeći,stojeći,upokretu...).• Sakimseradi?(daliseradisastrankama,mušterijama,pacijentima,sakole-

gama, samostalno...).• Kakvajeperspektiva?(kakvajemogućnostzapošljavanja,kavesumogućnosti

stručnog usavršavanja i napredovanja, kakva je perspektiva razvoja i osavremenjavanja zanimanja...itd.)?

PROFESIONALNOINFORMISANJE

Prije nego što definitivno odlučiš koju ćeš školu/zanimanje odabrati treba se dobro informisati.

Za donošenje odluke o izboru srednje škole potrebne su prave informacije, potpune i istinite:

• Obavještenostozanimanjimaiškolamajediopotrebnihinformacija.

• Spoznajasopstvenihosobina,sposobnosti,intereso-vanja, vrijednosti i pravih motiva vezanih za izbor zanimanja je drugi dio potrebnih informacija.

Neko će prvo poći od svjeta rada u kojem se nalazi preko 3100 zanimanja.Neko od školskog sistema, detaljno ispitujući kako bi našao nešto dobro za sebe.

Drugi će prvo poći od sebe tragajući za onim za šta ima smisla ( za hemiju, slikarstvo, matematiku ili nešto drugo).

Ali, to nije dovoljno! Potrebno je još!!!!Pitate se šta.....?

»...Potrebno je tražiti takve informacije koje će nam pri donodšenju odluke omo-

13

gućiti da sebi postavimo ne samo kratkoročni, već i dugoročni cilj. Ako se neko opredjelio za gimnaziju, koja ne osposobljava za zanimanje, a nije se istovremeno opredjelio i za fakultet na koji će se kasnije upisati nije baš dobro učinio.

Razmislite šta ako nakon gimnazije pod uticajem određenih spoljnih faktora ne budete mogli da nastavite školovanje, ili ako jednostavno kasnije ne budete zaintere-sovani za studije!?...«

Potrebno je da znate još nešto !!!

Informisanje ne znači sticanje zasebnih informacija o zanimanjima i saznanja o samome sebi, već njihovo dovođenje u vezu jednih sa drugim, odnosno ispitivanje sebe u odnosu na buduću školu ili zanimanje.

Sve ovo zahtjeva jedan veoma aktivan i odgovo-ran odnos u toku prikupljanja i korišćenja informacija. Ne

bi trebalo očekivati da uvijek neko drugi ponudi informacije, već bi trebali sami da se raspitujete i tragate za njima.

PROFESIONALNOSAVJETOVANJE

Ukoliko vam informacije iz ove brošure ipak nijesu dovoljne i niste sigurni u svoje sposobnosti, svoje vrijednosne orjentacije, interesovanja... itd., predlažemo vam da se obratite Zavodu za zapošljavanje Crme Gore, područnim Biroima rada ili Centru za informisanje i profesionalno savjetovanje, CIPS-u, gdje će vam stručnjaci za profesio-nalnu orijentaciju -psiholozi kroz proces profesionalnog informisanja i profesionalnog savjetovanja pomoći u pronalaženju odgovora na slijedeća pitanja:

Ko sam ja? (sticanje uvida u sopstvene sposobnosti, osobine ličnosti...).Štajahoću?(naličnom,profesionalnomisocijalnomplanu).Štamoramdaučinim?(pravljenjeplanaaktivnosti).Štamoramdaznam?(ozanimanjima,odnosnokojaznanjamoramdasteknem,

koje vještine moram da savladam).Štaćupostati?(kojemogućnostinaličnom,profesionalnomisocijalnomplanu

su obezbjeđene ako uložim odgovarajuće napore, steknem odgovarajuća znanja i razvijem određene vještine).

Profesionalno savjetovanje se, zapravo sastoji iz niza koraka putem kojih se po-stepeno dolazi do riješenja. Sredsta koja psihologu stoje na raspolaganju su:

-psihološki intervju-psihološko testiranje-upitnici-dosije-pismeni sastavi, crteži i drugi materijal.

14

Uvo

d

Ono što se u našoj sredini najčešće mistifikuje je testiranje, pa se kod učenika stvara trema i strah od test situacije i odbojnost prema odlasku kod psihologa.

Testiranje je, u stvari meto-da koja se koristi radi efikasnijeg i pouzdanijeg dobijanja informa-cija o učeniku, u situaciji kada na raspolaganju stoji svega nekoliko sati rada.

Dodatne informacije priku-pljaju se iz biografskih podataka, od roditelja, kroz intervju ili iz nekog drugog izvora.

Školskipsiholozi,samimtimštotokomdužegvremenskogperiodaimajumo-gućnost kontakta sa učenicima, njihovim roditeljima i nastavnicima, treba da budu prva adresa na koju se treba obratiti za pomoć.

KUTAK ZA RODITELJE

»...Dragi roditelji, zajedno sa vama kao roditeljima mladi preuzimaju glavnu odgovornost kod izbora zanimanja.

Pravilno odabrano zanimanje će vašem dijetetu kasnije omogućiti da živi na način na koji voli, da bude okruženo sa ljudima koji mu odgovaraju, da se u slobodno vrijeme može posvetiti sebi. Drugim riječima, dobro odabrano zanimanje će vašem dijetetu omogućiti da i na drugim poljima života bude sretno. Vazno je da ne zaboravite da je izbor srednje skole Vašeg dijeteta izbor daljeg obrazovanja, ali i izbor zanimanja!...«

• Najvažnijaulogaporodicejepružanjepodrške.Zato je važno da podržite i ohrabrite svoje dijete da samostalno i odgovorno

odluči o svom budućem zanimanju.

• Jednaodulogaporodicejeipružanjeiskustvenihsavjeta.Budite otvoreni i iskreni prema svojoj dijeci, slušajte ih, razgovarajte sa njima,

tako da im vaša iskustva posluže kao primjer i pouka.

• Pomažitevašemdjetetuuformiranjustavovainavikakojećemuolakšatiizborzanimanja.

15

Razvijajte njegov smisao za realističnost, fleksibilnost i upornost, spremnost za prihvatanje alternativnih i privremenih rješenja (kako ne bi pasivno čekalo pomoć, uko-liko bude u situaciji da ne može upisati školu koju želi ili pronaći posao odmah nakon završenog školovanja).

Nemojte zaboraviti da ste upravo vi vašoj djeci: Glavni izvor informacija Slušalac Stvaralac ravnoteže Motivator

Nemojte forsirati dijete ukoliko je očigledno da njegove sposobnosti, osobine i interesovanja ne idu u smjeru u kojem bi vi to željeli.

Kada uočite određene potrebe i interesovanja kod vašeg dijeteta kao što su potreba da crtaju, slikaju, pišu, igraju, pjevaju, uče strane jezike nemojte ih sprječavati, podstičite ih, potpomažite i usmjeravajte.

Podsjetićemo vas nekih primjera....• BlezaPaskala,čuvenogmatematičara,otacjeodvraćaoodmatematike.• OtacNikoleTesleželiojedanjegovsinnastavinjegovimputem,dapostane

paroh.• Bilojeiroditeljakojisuranoprimjetilirijetkorazvijenesposobnostisvojedijece

i podržavali ih, npr. roditelji Monike Seleš.

Neka od istraživanja pokazala su da je oko 37% odličnih učenika iz osnovnih škola pored zadovoljavajuće razvijenih opštih sposobnosti, imalo poteškoća u učenju zbog prosječnosti i nešto ispod prosječnosti razvijenih onih sposobnosti koje su primarne za struku u koju su upisani.

Tako se znatan broj učenika upisao u matematičko-fizičko-računarsku struku, a trebalo je prema sposobnostima da upišu neku od društvenih struka.

Štaučinitiukolikojevašedijeteneodlučnoinemadefinisaneciljeve?

-Razmislite o tome koji je njegov/njen hobi, koliko samostalnosti i odlučnosti pokazuje u radu, kako planira svoje dnevne aktivnosti, da li ostvaruje svoje planove, da li lako odustaje od planova kada naiđe na poteškoće, da li lako ostvaruje komunikaciju sa nepoznatim osobama,

-Prisjetite se šta je to što Vaše dijete može da radi satima, a da mu ne dosadi. Ono što većina roditelja nezna je to da diječija igra nije samo osnov svekolikih intelektual-nih aktivnosti i kreativnog procesa, već da su elementi diječije igre i njene razigranosti prisutni i u stvaralaštvu odraslih.

Ajnštajn je npr. radujući se svojim istraživanjima jednom rekao da nikada ne bi stigao do svojih otkrića da se odnosio prema njima kao prema poslu.

Sve ove stvari mogu vam dosta reći o ličnosti vašeg djeteta, njegovim navikama,

16

Uvo

d

sklonostima i mogućnostima....

-Ili se jednostavno obratite stručnom licu (pedagogu ili psihologu škole, savjetniku za profesionalnu orjentaciju u CIPS-u ili područnom Birou rada).

»...I naravno, zajedno sa Vašim djetetom pratite potrebe tržišta rada. Ne treba odabrati prezasićeno zanimanje ako postoje druge mogućnosti!!!...«

UČENICISAPOSEBNIMPOTREBAMA

Učenici sa posebnim potrebama su nadareni učenici i učenici sa smetnjama u razvoju. U skladu sa Zakonom o usmjeravanju djece sa posebnim potrebama, srednje škole, gimnazije i stručne škole su obavezne da na osnovu važećeg programa izrade poseban program, koji bi omogućio prilagođeno izvođenje nastave, na način da učenici dostignu propisani stručni standard u svim predmetima, odnosno odgovarajuće stručne kompetencije za programe stručnog obrazovanja.

Učenici sa smetnjama u razvoju

Djeca sa smetnjama u razvoju mogu sticati osnovno obrazovanje i vaspitanje u školi, kada nadležna komisija utvrdi da se mogu uključiti u redovnu nastavu. Način uključivanja djece i organizaciju obrazovno-vaspitnog rada propisuje Ministarstvo prosvjete i nauke.

Obrazovanje učenika sa poteškoćama u učenju izvodi se tako što škola prilagođa-va metode i oblike rada i omogućava uključivanje u dodatnu nastavu i druge oblike individualne i grupne pomoći.

Prilagođavanje kataloga znanja učenicima sa smetnjama u razvoju se vrši tako da se omogući njihova puna rehabilitacija i socijalizacija, uz uslov ispunjenja standarda predmeta.

Na osnovu usvojenog principa o potrebi prilagođavanja obrazovnih programa u stručnom obrazovanju učenicima sa posebnim potrebama, neophodno je, pri izradi kataloga znanja određenog predmeta, definisati i uslove i načine proilagođavanja nadarenim učenicima.

Ključni princip u obrazovanju djece sa smetnjama u razvoju je u omogućavanju prava na obrazovanje prilagođeno njihovim mogućnostima. Reforma obrazovnog sistema je obavezala škole da obezbijede i stvarne uslove za mogućnost ovladavanja katalogom znanja, a time i uslov ovladavanja obrazovnim programom programa.

Nadareni učenici

Način prilagođavanja kataloga znanja učenicima koji u toku obrazovanja po-kazuje izuzetne sposobnosti definiše škola kroz različite načine realizacije, uslove za napredovanje, način provjeravanja i ocjenjivanja i si.

Neke od mogućnosti koje se koriste su i pružanje pomoći u pripremanju proje-kata, davanje uputstava za individualno savlađivanje gradiva, upućivanje na udžbenike, priručnike i drugu literaturu, korišćenje kabineta, laboratorija, radionica i dr..

17

Vi i tržište radaBulevar revolucije br. PodgoricaTel:+382(20)405272Fax:+382(081)243982Web site: www.zzzcg.org E-mail: [email protected]

Prisutni trendovi i odnosi na tržištu rada predstavljaju osnov za utvrđivanje ponude i tražnje radne snage, deficita, suficita i zapošljavanja u određenim zanimanjima. Za buduće srednjoškolce, kretanja na tržištu rada predstavljena su za zanimanja III i IV stepena stručne spreme. Deficitarnost odnosno suficitarnost određenog zanimanja, nezavisno od toga da li sada izlazi iz srednjih stručnih škola, sagledavana je na osnovu odnosa ponude i tražnje radne snage na tržištu rada prema podacima Zavoda za zapošljavanje.

Tako je, u slučajevima kada je, kod određenog zanimanja, tražnja manja od ponude to zanimanje tretirano kao deficitarno, a u slučajevima kada je ponuda veća od tražnje kao suficitarno.

Pod ponudom je podrazumijevana ukupna radna snaga (određenog zanimanja) koja je posredstvom Zavoda ponuđena tržistu rada ( kolona 3 Tab. 1.), kao zbir broja nezaposlenih lica koji se zatekao početkom perioda (godine) i radna snaga koja se u toku godine prijavila Zavodu i time se javila kao dodatna ponuda u toku godine.

Tražnja radne snage utvrđena je na osnovu slobodnih radnih mjesta (SRM)koja su oglasili poslodavci u toku godine ( kolona 4 Tab. 1.).

U navedenom smislu posebno su izdvojeno posmatrana zanimanja koja sada izlaze iz sistema obrazovanja (u pregledu su podebljana) a posebno zanimanja koja ne izlaze iz tog sistema ali su, u vidu ponude i tražnje, prisutna na tržistu rada.

Na tržištu rada u Crnoj Gori je, u vidu ponude ili tražnje u toku godine prisutno oko 1.250 zanimanja a od toga se oko 45% odnosi na zanimanja III i IV stepena stručne spreme. Međutim, kod samo oko 20% tih zanimannja radi se o deficitima ili suficitima od ± 50 lica. Ta zanimanja su predmet posebne pažnje a navedeni nominalni izraz, bi mogao biti kriterijum za odrednicu »deficitarnost« ili »suficitarnost«.

Tabelarnim pregledima sagledani su odnosi između ponude i tražnje za 70 zanimanja iz srednjih stručnih škola po opštinama kao i za približno isti broj zanimanja III i IV stepena stručne spreme, koja sada ne izlaze iz srednjih stručnih škola u određenoj Opštini, ali je izražena njihova prisutnost na tom ržištu rada. Na taj način je, nominalno posmatrajući, obuhvaćeno preko 80% kretanja na tržištu rada koja se odnose na ova zanimanja.

18

Uvo

d

Treba imati u vidu da se odrednica »deficit« odnosno »suficit« kod nekih zanimanja, i pored velike ponude ili tražnje, zbog prisutne zamenljivosti u zapošljavanju, dovodi u pitanje (npr.: zapošljavanje gimnazijalaca na administrativnim, ekonomskim, trgovinskim, uslužnim poslovima i sl., zapošljavanje prodavaca na ugostiteljskim ili uslužnim poslovima, zapošljavanje ugostitelja na trgovačkim, i uslužnim poslovima, itd., zapošljavanje ekonomista na trgovačkim ili ugostiteljskim poslovima, itd.). Zamjenljivost u zapošljavanju je izražena i kod mehaničara, mašinista, obrađivača metala, građevinara, drvoprerađivača, itd.

Odnosi i navedena kretanja analizirani su po Opštinama, sa tim što su neke Opštine, koje su teritorijalno blizu, jedinstveno posmatrane, kao “mikro-tržište'' rada.

Analiza stanja ponude i tražnje radne snage na tržištu rada za zanimanja obrađena ovim materijalom vršena je na osnovu podataka za 2008. godinu s obzirom da su strukturni odnosi slični u zadnje 2 – 3 godine tako da se prethodna godina mogla uzeti kao dobar »uzorak« za sagledavanje stanja.

Tabela 1: Zanimanja III i IV SSS na tržištu rada u Crnoj Gori

R.b. Naziv zanimanjaPonuda

radne snage

Tražnja radne snage

(oglašena SRM)

Deficit (ponuda je manja

od tražnje)

Suficit (ponuda je veća

od tražnje)

Broj zapo šljavanja u 2008.g.

1 Voćar vinogradar- podrumar 12 - - 12 3

2 Rasadničar - cvećar 3 12 9 - 9

3 Prerađivač i obrađ. drveta 184 109 - 75 59

4 Stolar 190 129 - 61 31

5 Obrađivivač metala - metalostrugar 954 71 - 553 425

6 Bravar - mašinbravar 1.496 415 - 1.081 630

7 Autolimar 200 18 - 182 99

8 Zavarivač 134 162 28 - 63

9 Vodoinstalater 153 80 - 73 70

10 Instalater grijanja 61 8 - 53 35

11 Mašinski mehaničar 409 8 - 401 177

12 Brodomehaničar 94 13 - 81 59

13 Automehaničar 1.742 174 - 1.568 903

14 Mehaničar za rashladne uređaje 28 6 - 22 15

15 Elektroinstalater 523 231 - 282 324

16 Elektromehaničar 797 64 - 733 574

17 Autoelektričar 584 30 - 554 354

18 Tekstilni radnik 258 2 - 256 65

19 Krojač i konfekcionar 804 80 - 724 318

20 Obućar 311 101 - 210 89

21 Građevinska zanimanja 426 342 84 284

22 Rukovalac građ. maš. 69 156 87 - 48

23 Vozač drumskog vozila 607 1.654 1.047 - 516

24 Prodavac 3.868 3.873 5 - 1.907

19

25 Konobar 1.455 1.907 448 - 1.275

26 Kuvar 1.123 663 - 460 752

27 Točilac pića 4 564 560 - 128

28 Kasir - 156 156 - 23

29 Daktilograf 362 35 327 195

30 Frizer 886 132 - 754 463

Ukupno III SSS: 17.737 11.195 2.340 8.546 9.893

31 Poljoprivredni tehničar 433 17 - 416 209

32 Tehničar stočarstva 73 2 - 71 30

33 Veterinarski tehničar 155 55 - 100 90

34 Prehrambeni tehničar 155 7 - 148 103

35 Šumarski tehničar 161 108 - 53 86

36 Tehničar drvoprerade 232 24 - 208 65

37 Mašinski tehničar 2.280 251 - 2.029 1.032

38 Elektrotehičar energetike 728 135 - 593 498

39 Elektrotehničar elektronike 481 75 - 406 403

40 Elektrotehničar telekomunikacija 391 30 - 361 193

41 Elektrotehničar za računare 380 28 - 352 129

42 Hemijsko- hehnološki tehničar 443 48 - 395 253

43 Hemijski laborant 293 13 - 280 177

44 Tehničar grafičke tehnol. 112 12 - 100 56

45 Tekstilni tehničar 165 - - 165 46

46 Konfekcijski tehničar 170 3 - 167 65

47 Geodet.ski tehničar 109 25 - 84 30

48 Arhitektonski tehničar 76 10 - 66 19

49 Tehničar visokogradnje 107 3 - 104 63

50 Građevinski tehn. niskogradnje 325 173 - 152 194

51 Tehničar hidrogradnje 55 11 - 44 40

52 Tehničar drumskog saobraćaja 687 487 - 200 440

53 Tehničar željezničkog saobr. 70 118 48 - 75

54 Tehničar brodskog saobr. 201 12 - 189 79

55 Brodomašinski tehničar 217 3 - 214 57

56 Tehničar PTT saobraćaja 192 85 - 107 130

57 Trgovački tehničar 853 752 - 101 694

58 Tehničar prodaje 122 978 856 - 147

59 Komercijalni tehničar 700 161 - 539 620

60 Turistički i ugostiteljski tehničar 491 129 - 362 290

61 Tehničar usluživanja 343 933 590 - 300

62 Tehničar kulinarstva 423 430 13 - 330

63 Turistički tehničar 779 67 - 712 553

64 Ekonomski tehničar 2.470 1.346 - 1.124 1.483

65 Pravni tehničar 360 26 - 334 257

66 Administrativni tehničar 173 106 - 67 81

67 Maturant gimnazije 3.114 689 - 2.425 2.048

68 Laborant biologije 167 - - 167 69

69 Kulturološki tehničar 216 5 - 211 100

70 Inokorespodent 248 1 - 247 119

71 Medicinski tehničar 639 445 - 419 244

20

Uvo

d

72 Pedijatrijska sestra 175 84 - 126 53

73 Genekološko- akušerska sestra 116 44 - 74 39

74 Zubni tehničar 277 70 - 166 85

75 Stomatološka sestra 132 144 12 - 66

76 Farmaceutski tehničar 238 242 4 - 209

Ukupno IV SSS: 20.727 8.387 1.523 14.078 12.349

Tabela 2: Zanimanja III i IV SSS na tržištu rada u opštinama Berane i Andrijevica

BERANE i ANDRIJEVICA

R./b.

Naziv zanimanja u stručnim školama

Ponuda radne snage


(oglašena SRM)


od tražnje)


od tražnje)

Broj zapo šljavanja u

2008.g.

Elektroteh. računara55 5 50 23

Elektroteh. telekom. 53 3 50 4Elektroteh. Energet. 35 1 34 5Hemijski laborant 39 8 31 20Muški frizer 22 0 22 3Ženski frizer 49 4 45 2Medicinski tehničar 109 10 99 12Farmaceutski tehn. 37 13 26 15Ginek-akuš sestra 17 2 15 2Zubni tehničar 42 7 35 14Ekonomski tehničar 119 11 108 29Komercijalni tehn. 42 1 41 10Pravni tehničar 31 1 30 1Poljoprivredni teh. 21 0 21 9Veterin. Tehničar 25 0 25 4Tehn. drum. saobr 10 0 10 0Šumarski tehničar 60 25 35 17Tehničar drvopr. 33 1 32 4Turistički tehničar 37 3 34 3Teh.kulin. 7 0 7 1Tehn.usluž. 5 0 5 2Konobar 98 13 85 5Kuvar 83 5 78 9Instalater 1 0 1 1Automehaničar 148 6 142 26Bravar-Mašinbravar

77 5 72 11 Ostala zanimanja III i IV stepena na tržištu rada

Trgovački tehničar 0 34 34 5Prodavac 158 2 156 32Autoelektričar 46 0 46 10Mašinski mehaničar 53 0 53 8Bravar 55 0 55 4Vodoinstalater 31 0 31 1Elektroinstalater 30 1 29 7Maturant gimnazije 118 11 107 36

21

Mašin. tehn. tehnolog 63 2 61 17Elektrotehn.elektonike 46 4 42 18Administrativni tehn. 37 3 34 6Hemijsko – teh. tehnič. 46 0 46 17

U opštinama Berane i Andrijevica ponuda raspoložive radne snage je znatno o veća od tražnje, odnosno, prisutan je suficit. Kod nekih zanimanja to je vrlo izraženo (medicinski tehničar i ekonomski tehničar). To je, iako u nešto manjoj mjeri, izraženo i kod zanimanja: stomatološki tehničar, hemijski laborant, konobar, bravar-mašinbravar, farmaceutski tehničar, šumarski tehničar, itd.

Kod zanimanja koja trenutno ne izlaze iz srednjih stručnih škola a lica sa tim o zanimanjima nalaze se na evidenciji Zavoda, ponuda znatno prevazilazi tražnju. Kod zanimanja: autoelektričar, mašinski mehaničar, bravar vodoinstalater, hemijsko-tehnološki tehničar, daktilograf uopšte nije evidentirana tražnja,

Kod nekih zanimanja prisutan je, iako nedovoljan, određeni obim o zapošljavanja, kao npr: kod zanimanja prodavac, mašinski tehničar-tehnolog, elektrotehničar elektronike, hemijsko-tehnološki tehničar,itd. Kako kod ovih zanimanja nema tražnje, ili je ona vrlo mala, prisutno je zapošljavanje tih lica na poslovima srodnih zanimanja.

Tabela 3: Zanimanja III i IV SSS na tržištu rada u opštini Bar

BAR

R./b.Naziv zanimanja u stručnim školama

Ponuda radne snage


(oglašena SRM)


od tražnje)


od tražnje)


2008.g.

Poljoprivredni tehničar 153 4 149 73

Veterinarski tehničar 42 2 40 24

Prehrambeni tehničar 64 0 64 57

Kadet brodomašinac 30 0 30 8

Frizer / Muški-Ženski 95 18 77 47

Ekonomski tehničar 86 63 23 69

Turistički tehničar 44 4 40 28

Komercijalni tehničar 15 7 8 19

Konobar 65 154 89 132

Kuvar 69 39 30 41 Ostala zanimanja III i IV stepena na tržištu rada

Ugostitelj 2 69 67 15

Prodavac 305 339 34 254

Vozač drumskog vozila 17 63 46 31

Trgovački tehničar 42 188 146 25

Mašinski teh kontrolor 23 46 23 15

22

Uvo

d

Recepcionar 3 23 20 3

Stomatološka sestra 3 12 9 3

Tehničar usluživanja 20 26 6 11

Tehničar drumskog saobrać. 16 26 4 11

Automehaničar 105 10 95 63

Bravar 43 3 40 11Daktilograf 32 1 31 17

Maturant gimnazije 203 33 170 129

Turistički i ugost. tehničar 60 7 53 46Pomorski nautičar 17 0 17 6

U opštini Bar kod svih zanimanja ( osim kod zanimanja konobar) koja sad o izlaze iz srednjih stručnih škola ponuda prevazilazi tražnju. Kod zanimanja: prehrambeni tehničar i brodomašinski tehničar tražnja nije evidentirana.

I pored navedenih razlika između ponude i tražnje, kod navedenih o zanimanja, osim u slučaju zanimanja kadet-brodomašinac, prisutan je relativno dobar obim zapošljavanja.

Kod zanimanja koja sada ne izlaze iz stručnih škola prisutni su deficiti a i o suficiti između ponude i tražnje.

Deficit je izražen kod zanimanja: ugostitelj, mašinski tehničar-kontrolor, o trgovački tehničar, vozač drumskog vozila. Kod ovih zanimanja obim zapošljavanja je mali osim u slučaju zanimanja vozač drumskog vozila i prodavac.

Kod zanimanja: automehaničar, bravar, turistički i ugostiteljski tehničar o ponuda premašuje tražnju tj. prisutan je određeni suficit ali je povoljna okolnost što je kod tih zanimanja dobar obim zapošljavanja.

Tabela 4: Zanimanja III i IV SSS na tržištu rada u opštinama Bijelo Polje, Mojkovac i Kolašin

BIJELO POLJE, MOJKOVAC i KOLAŠIN

R./b.


Ponuda radne snage


(oglašena SRM)


od tražnje)


od tražnje)


2008.g.

Turistički tehničar108 5 103 43

Tehničar prodaje254 96 158 89

Mašinski tehničar17 3 14 3

23

Kuvar206 64 142 68

Konobar182 140 42 50

Instalater45 0 45 2

Automehaničar235 5 230 67

Elektroteh. računara46 3 43 25

Elektroteh. Telekom.99 0 99 18

Ekonomski tehničar212 44 168 67

Komercij. tehničar26 1 25 12

Pravni tehničar29 3 26 12

Elektroinstalater43 3 40 6

El. meh. maš i opreme103 4 99 34

Daktilograf68 3 65 15

Ostala zanimanja III i IV stepena na tržištu rada

Točilac pića 0 24 24 0

Vozač drum. vozila 83 81 2 24


Prodavac 215 21 194 31

Metalostrugar 138 2 136 51

Šivačkonfekcije 137 5 132 27

Bravar 141 21 120 33

Izrađ gornjih đ. obuće 78 0 78 7

Autoelektričar 77 1 76 19

Meh, maš, mašinbr. 77 7 70 27

Metaloglodač 50 0 50 20

Frizerzažene 55 2 53 6

Obućar 140 101 39 30

Vodoinstalater 33 0 33 1


Mašinski tehn. konstr. 126 34 92 42

Medicinska sestra 57 4 53 25

Konfekcijski tehničar 36 0 36 9

Elektrotehn energetike 30 0 30 3

Tekstilni tehničar 28 0 28 5

Stomatološki tehničar 27 0 27 14Tehničar prer. i obr. drv. 32 8 24 8

Kod svih zanimanja koja izlaze iz srednjih strucnih škola u opštinama o Bijelo Polje, Mojkovac i Kolašin ponuda raspoložive radne snage prevazilazi tražnju, osim od zanimanja: instalater i elektrotehničar telekomunikacija za koja nema tražnje na tržištu rada.

Kod zanimanja: metaloglodač, vodoinstalater, konfekcijski tehničar, o elektrotehničar energetike, tekstilni tehničar, stomatološki tehničar uopšte nije evidentirana tražnja. I pored znatnog suficita kod ovih zanimanja

24

Uvo

d

prisutan je određeni obim zapošljavanja dok je kod zanimanja iz oblasti konfekcije i kožarstva taj obim vrlo mali.

Tabela 5: Zanimanja III i IV SSS na tržištu rada u opštini Budva

BUDVA

R./b.


Ponuda radne snage


(oglašena SRM)


od tražnje)


od tražnje)


2008.g.


Tehničar prodaje 27 46 19 31


Tehničar kulinarstva 20 238 218 44

Muzički izvođač 0 Ostala zanimanja III i IV stepena na tržištu rada

Prodavac 64 550 486 195


Konobar 72 243 171 180

Kuvar 25 89 64 87

Stolar za mont, opr i održ. 2 39 37 3

Kasir 0 36 36 4


Prodavac naftn. der. i gasa 0 50 50 14

Tehničar poslova odbrane 0 35 35 0

Poslastičar 0 34 34 1

Elektrotehn.elektromeh. 6 32 26 9

Tehničar drumskog saobr. 9 31 22 14

Medicinski tehničar 7 18 11 4

Automehaničar 16 3 13 35Maturant gimnazije 71 10 61 94

Kod zanimanja koja izlaze iz srednjih stručnih škola, osim kod zanimanja o turistički tehničar, tražnja višestruko premašuje ponudu.

Kod zanimanja koja sada ne izlaze iz školskog sistema tražnja radne snage o prevazilazi ponudu a kod zanimanja: prodavac, točilac pića, konobar, kuvar, je to znatno izraženo.

Kod nekih zanimanja, kao npr: recepcionar, poslastičar, kasir itd. nije evidentirana o ponuda.

Kod ovih zanimanja prisutan je relativno solidan obim zapošljavanja, što znači o da se na tražena radna mjesta zapošljavaju lica srodnih zanimanja, odnosno visoka tražnja se zadovoljava sezonskom radnom snagom ili zapošljavanjem stranaca.

25

Tabela 6: Zanimanja III i IV SSS na tržištu rada u opštinama Kotor i Tivat

KOTOR i TIVAT


Ponuda radne snage


(oglašena SRM)


od tražnje)


od tražnje)


2008.g.

Kadet nautičke struke 121 3 118 30

Kadet brodomaš. struke 145 2 143 25

Medicinska sestra-tehn. 48 74 26 74


Muzički saradnik 9 0 9 2

Muzički izvođač 1 0 1 3

Elektrotehn. elektronike 26 3 23 27

El.teh.za ter. i rashl.uređ. 19 7 12 14

Inst. san. uređ. gr.i kl. 15 9 6 5

Autoelektričar 27 2 25 34 Ostala zanimanja III i IV stepena na tržištu rada

Prodavac 201 506 305 239

Konobar 78 239 161 164



Kuvar 59 104 45 69

Vozač teretnjaka 3 19 16 6

Prodavac naftn. derive. i gasa 0 45 45 17

Prodavac mješovite robe 4 37 33 2

Administrativni tehničar 2 31 29 9





Brodomehaničar 59 0 59 38

Frizerzažene 47 17 30 29

Elektromehaničar 45 17 28 37



Mašinski tehničar - tehnolog 35 0 35 22

Hemijski tehničar 30 0 30 11Elektrotehničar energetike 30 2 28 22

U ovim opštinama, kod većine zanimanja koja izlaze iz srednjih o stručnih škola ponuda prevazilazi tražnju (kadet nautičke struke, kadet brodomašinske struke, elektrotehničar elektronike, autoelektričar). Kod navedenih zanimanja prisutan je veći obim

26

Uvo

d

zapošljavanja.

Kod zanimanja medicinski tehničar i ekonomski tehničar tražnja je o veća od ponude a broj zapošljavanja je jako dobar.

Kod zanimanja koja ne produkuje školski sitem a nalaze se na evidenciji o Zavoda izraženiji su deficiti u odnosu na suficit.

Deficit je znatno izražen kod zanimanja: prodavac, konobar, vozač o drumskog vozila, točilac pića, kuvar, a kod zanimanja automehaničar, brodomehaničar, metalostrugar, brodomehaničar, turistički tehničar su najizraženiji suficiti.

Obim zapošljavanja kod ovih zanimanja je, u odnosu na iskazane deficite i o suficite relativno dobar.

Tabela 7: Zanimanja III i IV SSS na tržištu rada u opštinama Nikšić, Pluđine i Šavnik

NIKŠIĆ, PLUŽINE i ŠAVNIK

R./b.


Ponuda radne snage


(oglašena SRM)


od tražnje)


od tražnje)


2008.g.

Mašinski tehničar 5 0 5 5

Tehničar drumsk. saobr. 88 8 80 45

Medicinska sestra-tehn. 38 86 48 50

Pedijatrijska s. tehn. 14 4 10 18

Elektrotehn. računara 39 6 23 13

Elektrotehn. telekomun. 55 2 53 22


El.teh.za ter.i rash.uređ. 16 6 10 11

Elektrotehn. energetike 141 13 128 82


Frizer 159 26 133 117





Tehn.stočar.proizvodnje 43 3 40 11

Kuvar 171 49 122 84

Prodavac 441 350 91 144 Ostala zanimanja III i IV stepena na tržištu rada


27

Rukovalac jedn. građ.maš. 25 54 29 8

Šumarskitehničar 6 15 7 4

Mehaničar, maš, mašinbr. 203 33 170 76


Konobar 232 134 98 98

Izrađivač elektr. maš. i opr 91 1 90 69


Elektroinstalater 56 18 38 46


Mašinski tehn. konstruktor 208 26 182 102

Knjigovođa 76 5 71 53Metalurški tehničar 49 2 47 29

Kod svih zanimanja, osim kod zanimanja medicinski tehničar, koja o produkuje školski sistem ponuda za istim prevazilazi tražnju ( za zanimanje turistički tehničar nije iskazana tražnja). I pored znatno veće ponude radne snage u odnosu na tražnju, prisutan je veći obim zapošljavanja.

Kod zanimanja: medicinski tehničar, ekonomski tehničar, komercijalni o tehničar, tehničar prodaje i kuvar. izražena je tražnja kao i obim zapošljavanja.

Kod zanimanja koja ne produkuje školski sistem a nalaze se na evidenciji o Zavoda deficit je izražen kod zanimanja: vozač drumskog vozila i rukovaoca jedn. građ. mašina a suficit kod zanimanja: mehaničar-mašinista-mašinbravar, automehaničar, konobar, mašinski tehničar-konstruktor.

Kod ovih zanimanja obim zapošljavanja je približan ili veći od iskazane tražnjeo .

Tabela 8: Zanimanja III i IV SSS na tržištu rada u opštini Plav

PLAV

R./b.


Ponuda radne snage


(oglašena SRM)


od tražnje)


od tražnje)


2008.g.


Tehn. Drum. saobr. 19 0 19 0

Prodavač 89 0 89 0

Automehaničar 56 2 54 0 Ostala zanimanja III i IV stepena na tržištu rada

Stolar za montažu... 2 14 12 0

Mašinski mehaničar 121 0 121 4

28

Uvo

d

Prodavac 89 0 89 2


Kuvar 40 0 40 2

Bravar 28 0 28 0

Konobar 24 3 21 1



Servisni meh za al. i maš. 25 0 25 0

Medicinska sestra 19 3 16 3Farmaceutskitehničar 22 8 14 7

Kod četiri zanimanja koja izlaze iz stručnih škola uopšte nije iskazana o tražnja osim minimalne za zanimanje automehaničar.

Posebnu nepovoljnost predstavlja to što u 2008 godini nije o evidentirano zapošljavanje u tim zanimanjima.

Kod zanimanja koja ne izlaze iz školskog sistema iskazan je određeni deficit o za zanimanje stolar za montažu, opravke i održavanje dok je ponuda znatno veća od tražnje kod zanimanja: mašinski mehaničar, prodavac, automehaničar, kuvar, ekonomski tehničar, bravar, itd.

I kod ovih zanimanja evidentiran je, u odnosu na iskazanu ponudu, vrlo mali o obim zapošljavanja.

Tabela 9: Zanimanja III i IV SSS na tržištu rada u opštini Pljevlja

PLJEVLJA

R./b.


Ponuda radne snage


(oglašena SRM)


od tražnje)


od tražnje)


2008.g.



Tehn. Drums. saobr. 152 8 144 49

Tehn. PTT saobraćaja 80 2 78 30


El. meh. mašin i opreme 0 0

Automeh.-inst.-met.str. 161 11 150 70

Prodavač 53 122 69 71 Ostala zanimanja III i IV stepena na tržištu rada

Mehaničar, maš, mašinb. 6 32 26 8

Šumarskitehničar 15 19 4 10


Bravar 87 1 86 46

Kuvar 70 5 65 16

29

Daktilograf 61 2 59 14


Poštar 40 2 38 16

Mašinski tehn. konstruktor 160 11 149 68


Hemijski laborant 57 0 57 14

Rudarski tehničar 56 1 55 22

Elektroenerg tehničar 43 0 43 17


Tehničar usluživanja 35 2 33 9Tehničar prer. i obr. drveta 31 2 29 5

Kod zanimanja koja izlaze iz stručnih škola tražnja je znatno ispod o ponude ali je prisutan dobar obim zapošljavanja. Kod zanimanja prodavač tražnja je 2,5 puta veća od ponude.

Kod većine zanimanja koja ne izlaze iz školskog sistema ponuda prevazilazi o tražnju a suficiti su najizraženiji kod zanimanja elektromehaničar, bravar I mašinski tehničar-konstruktor.

Kod ovih zanimanja obim zapošljavanja je, u odnosu na iskazane suficite o relativno dobar a i veći od iskazane tražnje.

Tabela 10: Zanimanja III i IV SSS na tržištu rada u opštinama Podgorica i Danilovgrad

PODGORICA i DANILOVGRAD

R./b.Naziv zanimanja u stručnim školama Ponuda

radne snage


(oglašena SRM)


od tražnje)


od tražnje)


2008.g.


Pravni tehničar 259 18 241 202



Tehn. NU mašina 9 0 9 0

Tehn. maš. energetike 132 26 112 77

Tehn. teh.- kol.đelat. 5 46 41 12

Tehn. PTT saobraćaja 77 26 51 65

Tehn. drumskog saobr. 156 100 56 144

Vozač. putn. autom. 13 50 37 16


Medicin.-tehničar 119 127 8 101

Farmaceutski tehničar 94 134 40 106

Pedijatrijska sestra 83 58 25 66

30

Uvo

d

Stomatol.sestra-tehničar 50 65 15 35

Ginekol.-akušer.sestra 60 33 27 34

Laboratorijski tehničar 12 13 1 12Zubni tehničar 105 37 68 82

Elektrotehn. energetike 156 73 83 160



Elektrotehn. telekom. 140 23 117 111



Tehničar usluzivanja 151 110 41 137

Tehnicar kulinarstva 163 60 103 154


Konobar 278 143 135 231

Kuvar 217 47 170 172

Prodavač 763 408 355 607

Arhitektonski tehničar 46 6 40 14

Građ. tehn.za visokogr. 88 3 85 57

Građ. tehn. za niskogr. 74 6 68 60

Građ. tehn. za hidrog. 46 9 37 35

Geodetski tehničar 89 15 74 59

Hem.tehnološki tehn. 23 2 21 19

Hemijski laborant 121 4 117 95

Pogonski tehničar štampe 3 1 2 4

Tehničar metalurg 34 2 32 25

Konfekcijski tehničar 26 1 25 21

Obrađ. plem. metala 14 3 11 12

Konfekcionar 35 3 32 21

Rasadničar, cvećar 1 0 1 5

Frizer(m./ž.) 299 28 271 149Muzički saradnik

7 0 7 5Muzički izvođač

8 2 6 3 Ostala zanimanja III i IV stepena na tržištu rada

Rukovalac komun. vozila 0 94 94 14

Vozač teretnjaka 3 87 84 10

Armirač 11 75 64 6

Kasir 0 56 56 0

Tesar 18 70 52 3

Rukovalac jedn. građev. mašina 11 62 51 27


Vozač teretnog mot. vozila 0 187 187 24

Računarski operater 2 95 93 7

Tehničar zaštite imovine 0 36 36 2

Geometar 19 45 26 21

Bravar 236 77 159 142


Daktilograf 134 13 121 102

31

Monter telekomunikac. mreža 71 0 71 76

Građevinski keramičar 64 7 57 37

Hidrogradevinar 49 3 46 49

Termoobrađivač metala 42 2 40 17

Radio i TV mehaničar 32 2 30 20


Mašinski tehn. - tehnolog 265 36 229 182

Mašinski tehn - konstruktor 207 6 201 156

Hemijski tehničar 188 33 155 140

Poljoprivredni tehničar 117 2 115 62

Elektroenergetski tehničar 117 14 103 108

Knjigovođa 104 25 79 65

Administrativni tehničar 83 30 53 39Tehnički producent estrad. revij. pr. 53 0 53 23

U opštinama Podgorica i Danilovgrad od 47 zanimanja koja o produkuju srednje stručne škole, kod 39 ponuda, u većoj ili manjoj mjeri, prevazilazi tražnju. Međutim, vrlo je dobar obim zapošljavanja kod ovih zanimanja.

Kod nekih zanimanja tražnja znatno prevazilazi ponudu (tehničar o teh.-kolske đelatnosti, vozač putničkog automobila, farmaceutski tehničar, stomatološki tehničar, tehničar prodaje.

Kod jednog broja zanimanja koja ne izlaze iz srednjih stručnih škola ( vozač o teretnjaka, armirač, kasir, točilac pića, tesar, geometar, računarski operater, itd.) tražnja prevazilazi ponudu, znatno, ili ponude uopšte nema.

Ponuda znatno prevazilazi tražnju kod sledećih zanimanja: bravar, o elektromehaničar, daktilograf, mašinski tehničar tehnolog, mašinski tehničar konstruktor, hemijski tehničar poljoprivredni tehničar itd, a kod zanimanja monter telekomunikacionih veza i tehnički producent estradno revijalnog programa tražnje nema. Kod ovih zanimanja pozitivno je to što postoji relativno dobar obim zapošljavanja a u nekim slučajevima i vrlo dobar (daktilograf, elektroenergetski tehničar, elektromehaničar, bravar, mašinski tehničar tehnolog, hemijski tehničar, maš. tehničar konstruktor, itd.).

Kako je kod ovih zanimanja zapošljavanje veće od iskazane tražnje ukazuje na o to da se zapošljavanje ostvaruje u srodnim zanimanjima za kojima je izraženija tražnja.

32

Uvo

d

Tabela 11: Zanimanja III i IV SSS na tržištu rada u opštini Rožaje

ROŽAJE

R./b.


Ponuda radne snage


(oglašena SRM)


od tražnje)


od tražnje)


2008.g.

Mašinski tehničar 0 0 0 0 11


Prodavač 197 87 110 46

Mašinbravar 106 6 100 14

Elektrom.mr. i postr. 5 0 5 2

El. tehn. energetike 1 0 1 0 Ostala zanimanja III i IV stepena na tržištu rada


Tehnicar prodaje 3 20 17 4


Prodavac 124 8 116 28

Krojač i konfekcionar 85 2 83 14

Konobar 55 20 35 6



Elektrot. za računare 71 0 71 13

Tehničar prer. i obr. drv. 38 4 34 1Medicinski tehničar 40 13 27 17

Kod svih zanimanja koja izlaze iz srednjih stručnih škola ponuda je o znatno iznad tražnje, a kod nekih uopšte nema tražnje (mašinski tehničar, elektrom. mr. i postrojenja, elektrotehničar energetike). Obim zapošljavanja ovih zanimanja, osim u slučaju prodavca, je vrlo mali, u odnosu na iskazanu ponudu.

I kod većine ostalih zanimanja koja se javljaju na tržištu rada a ne izlaze iz srednjih o stručnih škola ponuda prevazilazi tražnju ili je uopšte nema (automehaničar, elektroinstalater, elektrotehničar za računare) a i obim zapošljavanja je na niskom nivou.

33

Tabela 12: Zanimanja III i IV SSS na tržištu rada u opštini Ulcinj

ULCINJ

R./b.


Ponuda radne snage


(oglašena SRM)


od tražnje)


od tražnje)


2008.g.


Prodavač 85 290 210 15

Kuvar 36 68 30 83

Konobar 79 212 133 8

Frizer 32 2 30 Ostala zanimanja III i IV stepena na tržištu rada


Trgovački tehničar 0 76 76 10

Vozač tere. mot. vozila 0 21 21 3


Turistički i ugost. tehničar 179 18 161 39

Maturant gimnazije 63 7 56 21Hemijski laborant 17 0 17 3

Kod zanimanja koja izlaze iz stručnih škola tražnja radne snage znatno prevazilazi ponudu. o

I pored izražene tražnje odnosno deficita kod ovih zanimanja vrlo je mali broj zapošljavanja što ukazuje na to da se zapošljavanje ostvaruje u srodnim zanimanjima.

Kod nekih zanimanja koja ne izlaze iz stručnih škola uopšte nema ponude o prema evidenciji Zavoda (trgovački tehničar, vozač motornog vozila), a kod zanimanja hemijski laborant nema tražnje ili je vrlo mala (turističko-ugost. tehničar, automehaničar) ali je i pored toga prisutan određeni obim zapošljavanja.

Tabela 13: Zanimanja III i IV SSS na tržištu rada u opštini Herceg Novi

HERCEG NOVI


Ponuda radne snage


(oglašena SRM)


od tražnje)


od tražnje)


2008.g.



Fizioterapeutski tehn. 42 36 6 47

Građ. tehn. za visokogr. 5 0 5 5

34

Uvo

d


Tehničar kulinarstva 28 21 7 37

Kuvar 87 180 93 166

Konobar 109 496 387 277

Monter suve gradnje 9 1 7 1 Ostala zanimanja III i IV stepena na tržištu rada

Prodavac 171 547 376 237Vozač drum. vozila 16 187 171 40Točilac pića 0 122 122 50Vozač teretnjaka 0 41 41 21Mesar 4 43 39 25Trgovački tehničar 97 128 31 125Recepcionar 2 28 26 12Administrativni tehničar 2 22 20 6Automehaničar 47 16 31 79Elektromehaničar 34 7 27 30Autoelektričar 26 0 26 27Brodomehaničar 33 14 19 17Bravar 19 3 16 20Frizerzažene 29 13 16 36Frizerzamuškarce 13 1 12 10Poslastičar jedn. posl. 14 3 11 14Maturant gimnazije 82 15 67 108Turistički I ugos. tehničar 11 16 5 29Mašinski tehn. tehnolog 25 0 25 16Pomorski nautičar 26 9 17 23

Kod zanimanja koja izlaze iz stručnih škola tražnja znatno prevazilazi o ponudu (konobar i kuvar), dok je ponuda veća od tražnje kod zanimanja ekonomski tehničar, turistički tehničar, fizioterapeutski tehničar.

Deficiti su, takođe, prisutni i kod zanimanja koja sada ne izlaze iz stručnih škola o (prodavac, trgovački tehničar, recepcionar, vozač drumskog vozila), dok na tržištu nema zanimanja: vozač teretnjaka i točilac pića. Kod ovih zanimanja obim zapošljavanja prevazilazi ponudu.

Kod jednog broja zanimanja ponuda radne snage prevazilazi tražnju, tj. prisutan o je suficit ali je broj zapošljavanja vrlo dobar.

35

Tabela 14: Zanimanja III i IV SSS na tržištu rada u opštini Cetinje

CETINJE


Ponuda radne snage


(oglašena SRM)


od tražnje)


od tražnje)

Broj zapo

šljavanja u

2008.g.

Mašinski tehničar 1 0 1 1Turistički tehničar 5 0 5 5Medic.sestra-tehničar 41 11 30 23Tehn. drums. Saobr. 16 1 15 1Prodavač 155 40 115 25

Likovni sarad.-slikar 10 0 10 3Tehničar dizajna grafike 4 0 4 0 Ostala zanimanja III i IV stepena na tržištu rada

Limar 0 15 15 0Mehaničar, maš. mašinbr. 60 0 60 2



Elektromehaničar 21 0 21 4Mašinski tehn. konstrukt. 280 48 232 45

Maturant gimnazije 144 15 129 24Elektrotehn. energetike 60 0 60 9


Kod svih zanimanja koja izlaze iz srednjih stručnih škola ponuda o prevazilazi tražnju ili tražnje nema.

Kod zanimanja koja sada ne izlaze iz srednjih stručnih škola ponuda je o znatno veća od tražnje. Kod zanimanja: mehaničar-mašinista-mašinbravar,

36

Uvo

d

automehaničar, autoelektričar, elektromehaničar, elektrotehničar energetike, nije evidentirana tražnja.

Tabela 15: Zanimanja III i IV SSS na tržištu rada u opštini Žabljak

ŽABLJAK


Ponuda radne snage


(oglašena SRM)


od tražnje)


od tražnje)

Broj zapo

šljavanja u 2008.g.

Tehničar usluzivanja 46 51 5 29

Tehnicar kulinarstva 38 17 21 14 Ostala zanimanja III i IV stepena na tržištu rada



Prodavac 30 10 20 14





Iz stručne škole u opštini Žabljak sada izlaze dva zanimanja: tehničar o usluživanja, kod kojeg je tražnja veća od ponude i tehničar kulinarstva kod kojeg je ponuda veća od tražnje.

Kod zanimanja koja sada ne izlaze iz stručnih škola ponuda prevazilazi tražnju o ili tražnje uopšte nema a i relativno je mali broj zapošljavanja.

37

38

Uvo

d

ti i PredUZetNištVO

Prilikom izbora srednje škole treba da imate u vidu da privatni biznis može biti jedna od mogućnosti vašeg budućeg zaposlenja. Dakle, treba da razmišljate o tome da u budućnosti možete da budete uspješni poslovni ljudi ili kako se često kaže biznismeni, preduzetnici ili privatnici, i da to može u mnogome zavisiti od srednje škole koju ćete izabrati. Pred vama je vrijeme, a vrijeme daje šansu i ono će vam dati rezultat kako je ta šansa iskorišćena.

Privatnim poslom se uspješno, potpuno ravnopravno, bave i žene i muškarci tako da otpočinjanje biznisa treba da bude realna opcija i za učenike i za učenice.

Vi iz sadašnje perspektive, preko preduslova koje posjedujete i predvidljivih aktivnosti, odlučujete, u mjeri u kojoj to zavisi od vas, kako će izgledati vaša budućnost. Prilikom donošenja odluke - koju srednju školu upisati, treba da vodite računa da li posjedujete neke od preduslova koji su značajni za uspješno bavljenje biznisom:

- Porodična tradicija. - Istraživanja su pokazala da u preko 52% slučajeva roditelji preduzetnika imaju privatno preduzeće. Dakle uticaj porodice na bavljenje privatnim biznisom je izuzetno veliki. Djeca preduzetnika su najčešće preduzetnici. Razlog tome je što na osnovu porodičnog iskustva djeca već imaju formirane sklonosti, poznaju prednosti i mane privatnog biznisa i poznaju do najsitnijih detalja posao kojim se bave njihovi roditelji. Veoma često biznisi prerastaju u porodične biznise u koje se uključuje čitava ili dio porodice. Porodična preduzeća se po pravilu veoma uspješno prilagođavaju promjenama na tržištu i često prerastaju u velike kompanije. - Osobine preduzetnika. - Ne postoji opšti kalup u koji bi se mogli smjestiti svi preduzetnici. To su osobe najrazličitijih karakternih crta, temperamenata, obrazovanja. Međutim, ipak postoje osobine koje se najčešće vezuju za uspješne preduzetnike:- Inovativnost - Preduzetnici uvode nove ideje, već poznate stvari rade na nove načine. Promjene su veoma bitna odlika uspješnih preduzetnika;- Upornost u u radu – Njihovo radno vrijeme traje duže od ostalih. Preduzetnici ne odustaju od svoje ideje dok god postoji ikakva mogućnost za njenu realizaciju;- Samopouzdanje – Preduzetnici vjeruju u sebe. Oni uzimaju svoju sudbinu u svoje ruke nikad se ne predaju. - Sposobnost postavljanja ciljeva - Ciljevi su ti koji im daju snagu i onda kada jedni ciljevi postanu dostižni zamjenjuju ih drugim;- Imaju sposobnost da prepoznaju i iskoriste poslovne prilike;- Razumno preuzimanje rizika - Rizik je sastavni dio svakog posla a posebno pri-vatnog biznisa. Preduzetnik ulazi u one poslove u kojima ima značajne šanse za uspjeh, u kojima je rizik sveden na minimum.Biznis ideja najčešće definiše djelatnost i cilj biznisa. U njenu realizaciju preduzetnik ulaže sebe sa svim svojim osobinama i karateristikama. Ukoliko posjedujete većinu

39

osobina koje su odlika preduzetnika razmišljajte o tome da u budućnosti otpočnete sopstveni posao.- Raspoloživi resursi. - Poslovni prostor - Samo posjedovanje nekog prostora koji se može upotrije-biti u poslovne svrhe otvara mogućnost razmišljanja u pravcu osnivanja sopstvenog preduzeća čiju će djelatnost određivati njegova lokacija, veličina i kvalitet.- Posjedovanje zemlje - Vlasništvo nad zemljom pruža pretpostavke za: bavljenje raznim oblicima poljoprivrede, a u zavisnosti od površine i lokacije omogućava izgradnju objekata za razne namjene – za bavljenje proizvodnjom, turizmom, ugostiteljstvom i sl.- Ostala pokretna i nepokretna imovina – Uspješni biznisi veoma često nastaju na komparativnim prednostima, odnosno na prednostima koje imamo u odnosu na konkurenciju. Vlasništvo nad pokretnom i nepokretnom imovinom i njihova upotreba u cilju biznisa može biti vaša prednost i pretpostavka za uspješan biznis.

Zašto neko pokreće sopstveni biznis?Motiv je bitan pokretač svakog čovjeka pa i preduzetnika. Svako ko se opredijeli za otpočinjanje biznisa ima svoje motive. Najčešći motivi zašto neko otpočinje biznis su prije svega:- Nezavisnost – Otvaranje preduzeća omogućava preduzetniku da se bavi onim što zaista želi, da ne radi za drugoga, da bude svoj gazda;- Zarada ili profit - Obezbjeđivanje finansijskih sredstava koje će mu omogućiti zadovoljavanje ekonomskih, socijalnih i razvojnih potreba predstavlja veoma značajan motiv. Jednom ostvaren finansijski uspjeh u biznisu stvara širu sopstvenu osnovu i podstiče dodatno angažovanje u cilju postizanja novih uspjeha;- Samopotvrđivanje – Predstavlja želju preduzetnika da kroz realizaciju svoje biznis ideje, sebi i okolini, potvrdi svoju vrijednost.

Da li će neko izabrati konvencionalnu karijeru ili preduzetništvo, zavisi od ličnosti – koji je put koji joj, po sopstvenom shvatanju, nudi više mogućnosti.

Privatni posao zahtjeva uporan i posvećen rad sa dugim radnim vremenom. Praksa potvrđuje da se mnogo više i napornije radi za sebe nego za drugoga ali i da taj rad donosi mnogo više zadovoljstva. Odluka o bavljenju preduzetništvom je složena i rizič-na.Šansezauspjehuprivatnombiznisusuvelikeukolikosebaviteposlomkojivolitei koji dobro poznajete.

40

Uvo

d

CiPS - CeNtar Za iNfOrmiSaNje i PrOfeSiONalNO SaVjetOVaNje

U sklopu Zavoda za zapošljavanje Crne Gore postoji Centar za informisanje i pro-fesionalno savjetovanje (CIPS) kojem je svrha stvaranje kvalitetnog servisa za pružanje informacija i savjetodavnih usluga iz oblasti profesionalne orijentacije u Crnoj Gori.

U prostorijama CIPS-a se po sistemu biblioteke, mogu naći informacije o:obrazovnim programima u srednjim, višim i visokim školama, •zahtjevima za uključenje u pojedine programe, • uslovima za upis u škole i na fakultete, učeničkom i studentskom standardu •u domovima, finansijskoj pomoći prilikom školovanja, •mogućnostima zapošljavanja, •zanimanjima i njihovim zahtjevima, •Savjeti za buduće srednjoškolce, •Savjeti za buduće studente, •Savjeti za roditelje, • Informacije o mogućnostima obrazovanja u Crnoj Gori i zemljama u okruženju, • Informacije o izvođačima obuka u Crnoj Gori (strani jezici, računari, razna •zanimanja...), Informacije o tržištu rada,•

… i sve što treba da znate pri izboru budućeg zanimanja i razvoju karijere !

41

Sve navedene informacije koje možete naći u prostorijama CIPS-a, možete naći i na web sajtu: www.cips.cg.yu

USLUGE KOJE SE U CIPS-U U OKVIRU PROFESIONALNE ORIJENTACIJE MOGU DOBITI:

Individualno informisanje učenika, stude-•nata, zaposlenih, nezaposlenih, roditelja,

Grupno informisanje učenika, studenata, •zaposlenih, nezaposlenih, roditelja,

Individualno savjetovanje učenika, studena-•ta, zaposlenih, nezaposlenih, roditelja,Grupno savjetovanje učenika, studenata, •

zaposlenih, nezaposlenih, roditelja, iRadioničarske aktivnosti.•

Ko može koristiti usluge CIPS-a?

Budući srednjoškolci pred izborom zanimanja...Budući studenti pred izborom zanimanja...Nezaposleni koji se pripremaju za zapošljavanje...Nezaposleni s faktorom otežane zapošljivosti...Zaposleni koji traže promjenu zapošljenja...

Kome preporučujemo da koriste usluge CIPS-a?Svima koji još ne znaju koju srednju školu da upišu...Svima koji još ne znaju koji fakultet da upišu...Svima koji ne znaju koje su im sposobnosti najrazvi-jenije... Svima koji žele da saznaju u kojim zanimanjima imaju najviše šansi da budu uspješni...Svima koji žele da potvrde svoj izbor...Svima koji žele da izaberu alternativno zanimanje...

. . . svima koji nijesu sigurni u svoj izbor !!

Planirano je da osnivanje i razvoj CIPS centara bude sprovedeno na cijeloj teritoriji Crne Gore i u svim opštinama, kao i da se u školama osnuju CIPS punktovi preko kojih bi se mladi ljudi mogli informisati o svim aktivnostima koje se sprovode. Za sada je osnovan CIPS centar u Podgorici, koji je ujedno i Nacionalno koordinaciono tijelo za sve CIPS centre i punktove u Crnoj Gori, i takođe je otvoren CIPS centar u Baru. Do kraja godine biće otvoren CIPS u Herceg Novom, a planirano je da se CIPS centri šire i u sjevernoj regiji.

42

Uvo

d

CIPS - PodgoricaNovaka Miloševa 6/1,

81000 Podgorica, Tel: +382 (20) 406 891,

Tel/Fax:+382(20)406838,Webadresa:www.cips.cg.yu E-mail: [email protected]

CIPS - BarJovana Tomaševića 33,

85000 Bar, Tel. +382 (30)

Web adresa: www.cips.cg.yu E-mail: [email protected]

43

MINISTARSTVO PROSVJETE I NAUKERimski Trg bb, 81000 PodgoricaTel:+382(20)405301Fax:+382(20)405334Web site: www.mpin.cg.yuE-mail: [email protected]

CeNtar Za StrUČNO OBraZOVaNje

Centar za stručno obrazovanje je centralna institucija za razvoj stručnog obrazovanja i obrazovanja odraslih. Osnovan je kao samostalna javna ustanova zbog specifičnosti u organizovanju i realizaciji stručnog obrazovanja, a radi učešća socijalnih partnera u njegovom kreiranju i finansiranju. Centar su osnovali socijalni partneri: Vlada Crne Gore, Privredna komora Crne Gore, Savez sindikata Crne Gore i Zavod za zapošljavanje Crne Gore.

Centar obavlja poslove i radne zadatke koji se odnose na srednje stručno obrazo-vanje mladih i odraslih, i to:

pripremanje stručnih zadataka o pitanjima iz nadležnosti Savjeta za stručno •obrazovanje, odnosno Savjeta za obrazovanje odraslih; praćenje, analizu i razvijanje stručnog obrazovanja; • pripremanje jedinstvenih standarda zanimanja uporedivih sa standardima •evropskih zemalja; pripremanje standarda znanja; •pripremanje obrazovnih programa; •istraživanja u oblasti stručnog obrazovanja; • pripremanje obrazovno-vaspitnih i pedagoško-metodskih standarda udžbenika •i priručnika;organizovanje stručnog usavršavanja nastavnika i obuka direktora; •razvoj i uvođenje novih nastavnih tehnologija i njihovo primjenjivanje; •koordinaciju rada sa socijalnim partnerima. •

Cilj formiranja Centra je prvenstveno obezbjeđivanje istraživačke, razvojne i savje-todavne podrške stručnom obrazovanju mladih i odraslih.

CENTAR ZA STRUČNO OBRAZOVANJEVaka Đurovića bb81000 Podgorica

Tel: +382 (20) 664 714+382 (20) 664 117

Fax:+382(20)664713Web site: www.cso.cg.yu

E-mail: [email protected]

44

Uvo

d

ZaVOd Za šKOlStVOZavod za školstvo je jedna od obrazovnih institucija koje su formirane u skladu s planom

implementacije promjena u obrazovanju, a čije se osnovne funkcije odnose na praćenje, unaprjeđenje i evaluaciju reformskih procesa u douniverzitetskom obrazovanju.

Imajući u vidu ciljeve reforme obrazovanja u Crnoj Gori, savremena znanja u oblasti obrazovanja i vaspitanja, kao i stanje i potrebe pedagoške prakse, temeljne funkcije Zavoda su:

učešće u izradi novih nastavnih planova i programa,• osposobljavanje nastavnika, direktora, pomoćnika direktora i stručnih saradnika •za primjenu novih nastavnih planova i programa,praćenje i vrednovanje nastavnih programa i njihove realizacije,•istraživanje pedagoške prakse i konteksta u kojem se ona odvija i•utvrđivanje kvaliteta nastave i organizacije škola.•

Organizacione jedinice Zavoda su: Sektor za unaprjeđivanje obrazovanja, Sektor za nastavu, Služba za opšte poslove i finansije.

U okviru Sektora za unaprjeđivanje obrazovanja su:1. Odsjek za istraživanje i razvoj obrazovnog sistema2. Odsjek za međunarodnu saradnju i odnose s javnošću

U okviru Sektora za nastavu su:1. Odsjek za utvrđivanje kvaliteta2. Odsjek za kontinuirani profesionalni razvoj

Najvažnije promjene u osnovnom obrazovanju:Osmogodišnja osnovna škola „prerasta” u devetogodišnju, koja se dijeli u tri ciklusa

(I-III razred; IV-VI razred; VII-IX razred)U I razred se upisuju djeca koja u kalendarskoj godini pune 6 godina.U prvom razredu predviđen je zajednički rad vaspitača/čice i učitelja/ice.Od VII-IX razreda predviđen je fond od 5 časova za izborne predmete.Opširnije o tome u publikacijama Zavoda za školstvo (Informator o devetogodišnjoj

osnovnoj školi, 2007. godina, Strategija profesionalnog razvoja nastavnika u Crnoj Gori 2005-2009. godina)

O gimnazijiOd školske 2006/07. u prvom razredu po novom nastavnom planu počinje primjena

koncepta opšte gimnazije. Od pomenute školske godine ukidaju se dosadašnja usmje-renja (opšte, društveno-jezičko i prirodno-matematičko) i odjeljenja filološke, odnosno matematičke gimnazije. Gimnazijsko obrazovanje traje četiri godine i radi se po novim obrazovnim programima i udžbenicima.

45

U prvi razred gimnazije učenici/ce se upisuju u skladu sa važećim Pravilnikom o načinu, postupku i vrednovanju kriterijuma za upis učenika u gimnaziju (u toku je izrada novog Pravilnika za upis u srednje škole koji će uvažiti nova reformska rješenja).

Pravilnikom se vrednuje:opšti uspjeh učenika/ca u 6, 7. i 8. razredu osnovne škole,•uspjeh uz maternjeg jezika i književnosti, matematike, fizike i stranog jezika,•rezultati s takmičenja,•osvojene nagrade i priznanja.• Vrednuju se rezultati na pojedinačnom takmičenju (za jedno od prva tri mjesta) •iz nastavnih predmeta koje učenik/ca osvoji na:međunarodnom takmičenju,•nacionalnom takmičenju i•nacionalnom priznanju – diploma “Luča”.•

Novim Nastavnim planom opšte gimnazije predviđeno je 17 obaveznih predmeta. Tokom sve četiri godine izučavaju se sljedeći obavezni predmeti: Maternji jezik i književ-nost, Službeni jezik kao nematernji (u školama u kojima se nastava uzvodi na albanskom jeziku),Prvistranijezik,Drugistranijezik,IstorijaiFizičkovaspitanje.

Nastavnici/ce i direktori/ce, stručni saradnici/ce se obučavaju za primjenu novih programa. Obukom rukovodi Zavod za školstvo. Programi su rađeni po metodologiji ciljnog planiranja, a 15% do 20% sadržaja ostalo je otvoreno i kreiraju se na nivou svake škole (isto važi i za osnovne škole).

U svim programima su predviđeni tzv. minimalni standardi znanja koje učenici/ce treba da postignu iz svakog predmeta (isto važi i za osnovne škole).

Novim Nastavnim planom opšte gimnazije predviđen je i fond časova za tzv. oba-vezne izborne predmete, koji postupno raste od 1. do 4. razreda (3+3+6+8).

Novim Nastavnim planom opšte gimnazije predviđen je i fond časova za tzv. oba-vezne izborne predmete, koji postupno raste od 1. do 4. razreda (3+3+6+8).

Kako je Drugi strani jezik obavezan predmet, preporuka je da učenici/ce koji/e žele da pohađaju gimnaziju odaberu u 7. razredu osnovne škole drugi strani jezik kao izborni predmet koji se onda obavezno izučava i u 8. i 9. razredu osnovne škole.

Učenici/ce na maturskom ispitu mogu polagati samo one predmete koji fondom časova ispunjavaju tzv. maturski standard. Prvo polaganje maturskog ispita organizo-vaće se u maju 2010. godine za generaciju učenika/ca koja se upisala školske 2006/07. godine.

Na maturskom ispitu učenik/učenica obavezno polaže 4 predmeta:- obavezni dio*:

a) maternji jezik i književnostb) matematika ili prvi strani jezik

- izborni dio:a) dva predmeta po izboru, za koje je definisan maturski standard u nastav-

nom planu opšte gimnazije.*U slučaju da učenik izabere i matematiku i prvi strani jezik, bira samo još jedan

46

Uvo

d

predmet po izboru.Maturski standard za neki predmet čine potrebna znanja, vještine, stavovi koje

učenik/ca treba da stekne na kraju srednjoškolskog obrazovanja. Maturski standard je izražen brojem časova koje učenik/ca treba da pohađa da bi taj predmet polagao/la na maturskom ispitu.

Za svih 11 obaveznih predmeta, kojima nedostaje maturski standard, učenicima je omogućeno da dopune maturski standard kroz odabir jednog obaveznog izbornog predmeta u 3. i/ili 4. razredu. (O tome opširnije u brošurama Zavoda za školstvo: Koncept maturskog i stručnog ispita i Obavezni izborni predmeti u funkciji dopune maturskog standarda)

Maturski ispit se sastoji od eksternog i internog dijela. Eksterni dio je standardizovani oblik provjere znanja koji sprovodi Ispitni centar, pri kome svi učenici polažu završne ispite u isto vrijeme i pod istim uslovima. Interni dio maturskog ispita sprovodi škola u saradnji s Ispitnim centrom i, u zavisnosti od prirode predmeta, interni dio ispita mogu biti: seminarski rad, laboratorijske vježbe, praktična istraživanja, usmeni dio ispita.

ZAVOD ZA ŠKOLSTVOUl. Vaka Đurovića bb,

81000 PodgoricaTel. +382 (20) 408 901

Tel/fax:+382(20)408927Web site: www.zavodzaskolstvo.org

www.zavsko.orgE-mail :[email protected]

47

iSPitNi CeNtar

Ispitni centar je Institucija zadužena za eksternu provjeru znanja. Osnovan je kao javna ustanova od strane Vlade Crne Gore. Ova institucija će obezbijediti stručnost i profesionalnost u pripremi i sprovođenju eksternih provjera znanja i garantovati objek-tivnost i zaštitu svih postupaka i podataka. Eksterna evaluacija se sprovodi prema strogo definisanim procedurama i standardizovanim testovima.

Ispitni centar provjerava znanja, vještine i kompetencije učenika u Crnoj Gori kroz:nacionalna testiranja na kraju I i II ciklusa osnovne škole,•nacionalni ispit na kraju osnovne škole – mala matura,•maturski ispit,•stručni ispit,•nacionalna istraživanja,•državna takmičenja,•međunarodna istraživanja (2008. i 2009. godine PISA).•

Ispitni centar provjerava znanje učenika na kraju svakog ciklusa obrazovanja.

Na kraju I ciklusa provjerava se znanje učenika iz:maternjeg jezika•matematike•

Na kraju II ciklusa provjerava se znanje učenika iz:maternjeg jezika•matematike•stranog jezika•

Na kraju III ciklusa provjerava se znanje učenika iz: maternjeg jezika•matematike•jednog predmeta koji učenik izabere•

Nakon završenog IV razreda gimnazije, polaže se maturski ispit iz:maternjeg jezika i književnosti•matematike ili prvog stranog jezika•dva predmeta po izboru učenika•

48

Uvo

d

Nakon završenog IV razreda srednje stručne škole polaže se stručni ispit iz:maternjeg jezika i književnosti•matematike ili stranog jezika•stručno-teorijskog predmeta od značaja za obrazovni profil•stručnog rada•

Prije realizacije svake aktivnosti Ispitni centar organizuje probna (pilot) testiranja. Tako je prošle godine organizovan pilot nacionalnog testiranja, a 13, 14, 15. i 16. maja 2008. godine će se organizovati pilot maturskog i stručnog ispita u kojem će učestvovati učenici II razreda opš˝te gimnazije i II razreda četvorogodišnjih stručnih škola koji se obrazuju po novim obrazovnim programima.

Detaljne informacije o svim aktivnostima Ispitnog centra, kao i sve brošure i ispitni katalozi nalaze se na web sajtu Ispitnog centra.

ISPITNI CENTARUl. Vaka Đurović bb, 81000 Podgorica

Tel: +382 (20) 665 590Web site: www.iccg.cg.yu

E-mail: [email protected]

49

VrSte i tiPOVi SredNjih šKOla

Srednja škola vrši obrazovno - vaspitnu djelatnost usmjerenu na sticanje i razvijanje sposobnosti za rad, odnosno dalje obrazovanje učenika.

Njen cilj je da mladi steknu po-trebna opšta, posebna i stručna zna-nja vještine i navike zasnovane na dostignućima nauke, tehnike, kulture i umjetnosti, da kod učenika razvije intelektualne, moralne i druge pozi-tivne osobine ličnosti.

Srednje škole su:

GimnazijeU gimnaziji se stiče opšte obrazovanje iz društvenih i prirodno - matematičkih nauka

radinastavljanjaškolovanjanavisokimškolamaifakultetima.Školovanjeugimnazijamatraje četiri godine.

Stručne školeStručna škola daje opšte, stručno i praktično obrazovanje. U našoj državi postoje:

Četvorogodišnjestručneškoleukojimasestičestručnoobrazovanječetvrtog•stepena stručne spreme. Trogodišnje stručne škole u kojima se stiče stručno obrazovanje trećeg stepena •stručne spreme. Dvogodišnje stručne škole u kojima učenik stiče niže stručno obrazovanje u •trajanju od dvije godine

Umjetničke školeU umjetničkoj školi se pored odgovarajućeg obrazovnog programa ostvaruje i

program iz oblasti likovne, muzičke i baletske umjetnosti. Stiče se četvrti stepen stručne spreme, a školovanje traje četiri godine.

50

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - G

imna

zije

Informator 2009

Srednje školeu

Crnoj Gori

Gimnazije

Mješovite škole

Stručne škole

51

Gimnazija „NIKO ROLOVIĆ” - Bar

Opština: BarIme škole: Gimnazija “Niko Rolović”Adresa: Mila Boškovića 1Ime direktora: Marko Milošević Broj telefona: +382 (30) 313 438; +382 (30) 312 244 E-mail: [email protected] Web: www.niko-rolovic.edu.co.yu

O školiGimanzija u Baru je osnovana 1920. godine kao četvororazredna gimnazija, a u višu

realnu gimnaziju je prerasla 1953. godine. Ove školske godine Gimnaziju pohađa oko 680 učenika, raspoređenih u 24 odjeljenja (po 6 odjeljenja svakog reazreda). Treći i četvrti razred učenici pohađaju po starim nastavnim planovima i programima (opšti, prirodnomatematički i jezički smjer), dok učenici prvog i drugog razreda pohađaju op-štu gimnaziju po novim nastavnim programima. Od septembra ove školske godine uslovizaradsuznačajnopoboljšani,jerješkolskazgradaupotpunostisanirana.Školaće nastojati da uslove za rad poboljšava i u narednom periodu.

Područje rada:Opšta gimnazija

Obrazovni programi:Opšta gimnazija

Izvođenje nastave:Nastava se izvodi kabinetski

Smjene i termini smjena u kojima škola radi:Škola radi u jednoj smjeni

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima 6 odjeljenja opšte gimnazije, 180 učenika

Opremljenost – učionice (broj i ukupna površina), kompjuterska učionica, bibliote-ka, sporska sala, itd.

24 učionice, ukupne površine 1500 m2, kompjuterska učionica je u potpu-nosti opremljena (16 računara), škola posjeduje biblioteku sa čitaonicom, kao i sportsku salu.

Strani jezici koji se izučavaju u školi Prvi strani jezik je engleski, a drugi strani jezik: francuski, italijanski, njemački i španski.

52

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - G

imna

zije

Praktična nastava – gdje i kako se izvodi Za opštu gimnaziju nije predviđeno izvođenje praktične nastave

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Dramski studio na francuskom jeziku, gitarska sekcija, novinarska sekcija, recitatorska sekcija, poetski teatar, sportske sekcije i planinarska sekcija.

Gimnazija „PANTO MALIŠIĆ“ - Berane

Opština: Berane Ime škole: Gimnazija „Panto Mališić“ Adresa: Svetog Save 25 Ime direktora: Sreten Lutovac Broj telefona: +382 (51) 230 104; +382 (51) 230 105 E-mail: [email protected] Web adresa: www.beranskagimnazija.com

O školi JU Gimnazija „Panto Mališić“ je srednja škola sa najdužom i najplodnijom tradicijom

u Beranama. Od osnivanja 1913. godine do danas kroz ovu ustanovu su prošle brojne uspješne generacije koje su i u nastavku svoga školovanja dokazale kvalitet znanja koji je bio osnova u osvajanju budućih zvanja i zanimanja. Brojni akademici, doktori nauka, umjetnici i drugi stručnjaci pronijeli su slavu ove vaspitno-obrazovne ustanove. Nastavljajući tradiciju koja obavezuje i podstiče na dalje uspjehe, Gimnazija i danas školuje nove generacije koje se uklapaju u moderne tokove znanja, u okviru redovnie nastave ali i brojnih vannastavnih aktivnosti. Osvajajući brojna priznanja i nagrade na opštinskom, republičkom i međunarodnom nivou, učenici i njihobi mentori Beranskoj gimnaziji obezbjeđuju značejno mjesto u sistemu obrazovnih institucija Republike Crne Gore.

Područje rada Gimnazija

Obrazovni programi Opšti smjer Društveno-jezički smjer Prirodno-matematički smjer

Izvođenje nastave Nastava se kabinetski izvodi iz biologije, hemije, fizike, informatike i nje-mačkog jezika.

Smjene i termini smjena u kojima škola radi Škola radi u prvoj smjeni od 7:00 do 14:00

53

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima 180 učenika – 6 odjeljenja opšteg smjera


Školski prostor se sastoji od 27 učionica, 6 kabineta (dvije računarske učio-nice), fiskulturne sale, biblioteke sa čitaonicom, zbornice i 3 kancelarije, a smješten je u zgradi koja se sastoji iz dva dijela: starog, izgrađenog 1934. godine, i novog koji je arhitektonski vješto uklopljen sa postojećom zgra-dom a izgrađen krajem 70-tih godina prošlog vijeka.

Strani jezici koji se izučavaju u školi Engleki, njemački, ruski, francuski, latinski


Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Debatni klub, Dramski studio, izložbe, informatička radionica, književne večeri, itd. Zajednica učenika realizuje brojne projekte (izdavanje časopisa ITD i realizacija edukativnih projekata).

Gimnazija „MILOJE DOBRAŠINOVIĆ“ - Bijelo Polje

Opština: Bijelo PoljeIme škole: Gimnazija „Miloje Dobrašinović“ Adresa: Volođina b.b.Ime direktora: Danilo CmiljanićBroj telefona: +382 (50) 486 622 E-mail: [email protected] Web adresa:

O školi Nema značajnijeg događaja poslije dobijanja slobode 1912.g. i 1945.g. od otva-

ranja Gimnazije u Bijelom Polju 1926.g. i Više Realne Gimnazije 1953.g. Prvi direktor gimnazije bio je Miloje Dobrašinović, profesor matematike, čije ime škola danas nosi. Več tri godine škola radi po reformisanom programu. U školskoj 2008/2009.g. upisano je635učenika.Školasemožepohvalitiizuzetnozavidnimrezultatimanasvimsmotra-ma znanja, tako da su i ove godine učenici naše škole osvojili I mjesto na Državnom takmičenju iz biologije, hemije i ruskog jezika, što pokazuje da je nivo znanja na izu-zetno visokom nivou. Takođe na smotrama recitatora i besjedništva osvojili smo prva tri mjesta. Svake godine u školi se organizuje šahovski turnir, sportska takmičenja, hu-manitarne žurkeakcije prikupljanja knjiga za bibilioteku, kao i organizovanje učeničkih

54

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - G

imna

zije

predstava, debatni klub, itd.

Područje rada:

GimnazijaObrazovni programi:

Opšti smjerIzvođenje nastave:

Nastava se ne izvodi kabinetskiSmjene i termini smjena u kojima škola radi

I smjena 07:30 – 13:20II smjena 13:30 – 19:20

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima

I razred - 210 učenika 7odjeljenja opšte gimnazije Opremljenost – učionice (broj i ukupna površina), kompjuterska učionica, bibliote-

ka, sporska sala, itd.

12 učionica 700 m2 Kabineti – 4 Kompjuterska učionica – 1 Biblioteka sa preko 20 hiljada knjiga Sportska sala 800 m2

Strani jezici koji se izučavaju u školi

I strani jezik – engleski II strani jezik – ruski II strani jezik - francuski Praktična nastava – gdje i kako se izvodi

Za opštu gimnaziju nije predviđeno izvođenje praktične nastave Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd.

Dramska sekcija Literarna sekcija Sekcija modernog plesa Recitatorska sekcija Debatni klub Besjedništvo

Gimnazija CETINJE - Cetinje

Opština: CetinjeIme škole: Gimnazija CetinjeAdresa: Bulevar crnogorskih junaka 95Ime direktora: Đurišić MiomirBroj telefona: +382 (41) 235 051; +382 (41) 230 055E-mail: [email protected] adresa: www.cetinjskagimnazija.cg.yu

55

O školiCetinjska gimnazija osnovana je 1880. godine. i školovala je 102 generacije učenika

od kojih su mnogi postali poznati naučnici, umjetnici, književnici, političari, kulturni i javni radnici i sl. Ima veoma bogatu i zanimljivu istoriju, kao i veliki značaj za razvoj cr-nogorske inteligencije. Danas je cetinjska gimnazija smještena u prelijepoj zgradi koja je renovirana prije dvije godine, tako da ima sve potrebne prostorne, materijalne, ali kadrovskeuslovezakvalitetnoobavljanjeobrazovno-vaspitnedjelatnosti.Školupo-hađa323učenikaraspoređenihu12odjeljenja,anastavuizvodi26profesora.Školaima sportsku salu, bogatu biblioteku, računarsku učionicu, kabinete... Pored redovne nastave, u školi su zastupljene i mnoge vannastavne aktivnosti.

Područje rada Gimnazija

Obrazovni programi Opšti smjer

Izvođenje nastave Nastava se ne izvodi kabinetski.

Smjene i termini smjena u kojima škola radi Prva smjena od 7:30 do 13:30 h

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima 90 učenika (3 odjeljenja po 30 učenika)


12 učionica-ukupna površina 674 m2

1 kompjuterska učionica, površina 66 m

2

Biblioteka, površina 72 m2

Sportska sala, površina 288 m2

Strani jezici koji se izučavaju u školi Engleski jezik Italijanski jezik Francuski jezik Ruski jezik


Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Dramska sekcija, debatni klub, ekološka sekcija, sportska sekcija (fudbal), muzička sekcija

56

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - G

imna

zije

Gimnazija “PETAR I PETROVIĆ NJEGOŠ” - Danilovgrad

Opština: DanilovgradIme škole: Gimnazija “Petar I Petrović Njegoš”Adresa: Lazara Đurovića b.b.Ime direktora: Pavićević Slavica Broj telefona: +382 (20) 813 043; +382 (20) 812 330 E-mail: [email protected] Web adresa: www.gimnazijadg.edu.cg.yu

O školiDanilovgradska gimnazija je otpočela rad 1919/20. godine, kao Državna četvorora-

zredna gimnazija, koja je radila u kontinuitetu, sa 14 odjeljenja (650 učenika) do 1941. godine.

1970. godine u Danilovgradu je otvoreno područno odjeljenje Gimnazije »Slobo-danŠkerović«,aveć1973.godinenaosnovuOdlukeSkupštineOpštineDanilovgradbroj 01-2807 od 19.juna 1973. godine osniva se samostalna vaspitno-obrazovna usta-nova, Gimnazija u Danilovgradu sa nazivom »Petar I Petrović Njegoš«. Dan škole je 31. oktobar.

Od 1970-2008. godine diplomu četvrtog stepena stručnosti dobilo je oko 2400 učenika, a o završenom trećem stepenu 532 učenika.

Od 2001/02. godine do danas u Gimnaziji »Petar I Petrović Njegoš« se obrazuju samo gimnazijalci, a broj učenika se kreće oko 450.

TokomsvogpostojanjaŠkolajepostiglavisoknivousistemusrednjegobrazova-nja u Crnoj Gori; na ovakav podatak upućuju ocjene mjerodavnih institucija, prosve-tno-pedagoških službi, bivših i sadašnjh učenica, roditelja, visokoškolskih institucija i građana.

Za uspješan rad škola je dobila brojna priznanja, izdvajamo nagradu »Deveti de-cembar« SO Danilovgrad 1994. godine.

Zašto je naša škola dobar izbor? Jedna smo od najboljih pripremnih škola u Crnoj Gori.Naši učenici postaju uspješni studenti.Nastava je kabinetska i 100% je stručno zastupljena.Talentovanim učenicima pruža se svaki vid podsticaja i pomoći.Maksimalno se izlazi u susret potrebama učenika-sportista.Nastava fizičkog vaspitanja održava se u sportskoj hali i na poligonima škole.ŠkolaposjedujenajmodernijukompjuterskuučionicuistalnuvezusaInternetom.

57

Bezbjednost učenika u objektu i na terenima škole je potpuna, čimu doprinosi i video nadzor.

Za učenike iz Podgorice obezbijeđen je besplatan prevoz autobusima.Svi naši učenici se osiguravaju po više nego povoljnim uslovima.U saradnji sa Domom zdravlja kontinuirano se obavljaju sistematski pregledi uče-

nika.U školi postoji biblioteka sa solidnim fondom knjiga koji se stalno uvećava.Izuzetno je dobar i plodotvoran rad Zajednice učenika.Pravila ponašanja jednaka su za sve i maksimalno se poštuju.Na godišnje izmjene i

dopune Pravilnika o kućnom redu utiču i učenici.Nemamo zabilježen slučaj uzimanja opojnih droga.Kod nas se nerijetko održavaju stručna predavanja o bolestima zavisnosti.Saradnja odjeljenskih starješina i roditelja je na izuzetno visokom nivou.Savjet roditelja učestvuje u rješavanju svih važnijih pitanja vezanih za školu.Svakom učeniku omogućiće se da ispolji svoje kreativne sposobnosti kroz rad u

nekim od sekcija i društava naše škole.Organizujemo i nastavu koja je izmještena iz škole, kao izlete i stručne ekskurzije.Važimo za jednu od najuređenijih i najčistijih škola.Razglasni sistem koji posjedujemo omogućava da se u pauzama između časova

učenici relaksiraju uz odabranu muziku.Užinu, slatkiše i osvežavajuće napitke učenici kupuju u objektu pekare »Impek«,

koji radi u okviru naše škole.Imamo široku saradnju sa NVO koje se bave obrazovanjem, problemima i životom

mladih ljudi. Područje rada

Gimnazija Obrazovni programi

Opšta gimnazija (I, II, II i IV razred) Izvođenje nastave

Nastava se izvodi kabinetski. Smjene i termini smjena u kojima škola radi

Prva smjena od 8 do 14 časova Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima

I razred 150 učenika (5 odjeljenja) , opšta gimnazija II razred 120 učenika (4 odjeljenja) , opšta gimnazija III razred 90 učenika (3 odjeljenja) ,opšta gimnazija IV razred 120 učenika

58

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - G

imna

zije

Opremljenost Učionice (broj i ukupna površina), kompjuterska učionica, biblioteka, spor-ska sala, itd. 17 učionica – kabineta površine 1013,20 m

2

Kompjutersa učionica površi-ne 73,86 m

2

Biblioteka sa čitaonicom površine 60 m2

Sportska sala površi-ne 1800 m

2

Strani jezici koji se izučavaju u školi Engleski jezik Ruski jetik Francuski jezik Njemački jezik (fakultativno)


Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Literarna sekcija, Stonoteniska sekcija, Računarska sekcija, Novinarska sekci-ja, Recitatorska sekcija, Likovna sekcija, Biblotečka sekcija, Ekološka sekcija, Mladi fizičari, Astronomsko društvo, Debatni klub, Sportsko društvo, Hor

Gimnazija KOTOR - Kotor

Opština: KotorIme škole: Ju Gimnazija KotorAdresa: Dobrota b.b.Ime direktora: Maslovar MirkoBroj telefona: +382 (32) 330 271; +382 (32) 330 272 E-mail: [email protected] Web adresa:

O školi Kotorska gimnazija je sa dubrovačkom i zadarskom, najstarija gimnazija na prosto-

rima bivše Jugoslavije. Njeni korijeni potiču još od davne 1326. godine, kada je u Koto-ru postojala gramtikalna škola, nivo sadašnje srednje škole. Od tada, u Kotoru postoji srednja škola u obliku gramatikalne, liceje, akademije, da bi se 1811. otvorila evropska gimnazija, kao što je postojala u svim drugim evropskim metropolama. O postojanju i radu kotorske gimnazije, od gramatikalne škole do danas, sačuvana je kompletna ar-hivska dokumentacija. To što je Kotor od davnina imao svoju školu bitno je uticalo na sjajne kulturne tekovine starih Kotorana koji su se svojim umnim, razboritim i neumor-nim radom kulturno toliko uzdigli, da su gradu Kotoru dodijelili vodeće mjesto među

59

naprednim i kulturnim gradovima na Mediteranu. Kotor je bio na dobrom glasu i nada-leko se slavio kao grad učenjaka, književnika, učenih pisaca, pjesnika, pravnika, ljekara, umjetnika, slikara, inženjera, graditelja, majstora zlatara, profesora i rektora svjetskih univerziteta, ministara, državnika i odvažnih pomoraca. Danas, gimnazija u Kotoru radi u zgradi sagrađenoj poslije zemljotresa 1979. godine, na prostoru od 4800 m

2

, ima 590 učenika raspoređenih u 20 odjeljenja i 37 profesora.

Područje rada Opšta gimnazija, zdravstvo i socijalna zaštita, ekonomija, pravo i admini-stracija

Obrazovni programi Opšti smjer gimnazije Ekonomski tehničar-novi nastavni program Medicinski tehničar

Izvođenje nastave Nastava se izvodi kabinetski.

Smjene i termini smjena u kojima škola radi Prva smjena od 7:45 do 13:45 h

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Gimnazija- 4 odjeljenja-opšti smjer Medicinski tehničar-1 odjeljenje-opšti smjer Ekonomski tehničar-1 odjeljenje


18 učionica, 3 kabineta, 2 kompjuterske učionice, 1 biblioteka, sportska sala i amfiteatar

Strani jezici koji se izučavaju u školi Engleski jezik Italijanski jezik Francuski jezik Njemački jezik

Praktična nastava – gdje i kako se izvodi Za učenike medicinske struke u Opštoj bolnici u Kotoru, Domu zdravlja u Kotoru, bolnici Risan, Psihijatrijskoj bolnici-Kotor, Domu zdravlja-Risan i bolnici u Herceg Novom. Za učenike ekonomske struke organizuje se prak-tična nastava u školi, bankama na području Kotora, privatnim firmama i ustanovama u Kotoru.

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. U školi postoji prvoligaški ženski odbojkaški klub „Gimnazijalac“, radi eko-loška sekcija, dramska, literalna sekcija, hor i četiri firme učeničkog predu-zetništva.

60

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - G

imna

zije

Gimnazija „STOJAN CEROVIĆ“ - Nikšić

Opština: NikšićIme škole: Gimnazija „Stojan Cerović“Adresa: Partizanski put b.b.Imedirektora: RaičevićŽarkoBroj telefona: +382 (40) 231 847; +382 (40) 231 847 E-mail: [email protected] Web adresa: www.gimnazijank.cg.yu

O školiGimnazija u Nikšiću već decenijama nosi ime Stojana Cerovića, istaknutog profeso-

ra, kulturnog radnika, učesnika U NOR-u, vijećnika AVNOJ-a. 18. februara 1957. godine gimnazija je počela sa radom u novoj zgradi (ulica Narodnih heroja). Tek će podiza-njem nove školske zgrade gimnazije (ulica Partizanski put) i preseljavanjem škole u nove prostorije, 2. septembra 1996. godine, nastati uslovi za kvalitetan rad i nastavlja-nje tradicije Nikšićke gimnazije. Te godine je škola ponovo dobila ime JU Gimnazija ‘StojanCerović’.Novazgradaomogućilajenajpovoljnijeuslovezaradškole.Formiranisu brojni kabineti, kompjuterske učionice, moderne učionice za izučavanje stranih je-zika, kao i mnogi drugi povoljni uslovi. Nijesu izostali ni rezultati. Iz godine u godinu povećavan je broj učenika, od 1100 do 1300, koliko ih je bilo školske 2003/2004. go-dine. Povećavan je i broj odličnih učenika i dobitnika diplome Luča. Buduci prioritetni smjerovi, u reformisanoj gimnaziji, uz opšti smjer, treba da budu: filološki (klasični i živi jezici), tehnički, matematički, umjetnički i dr. Sigurno je da će Gimnazija ‘Stojan Cerović’ u Nikšiću, nastavljajući slavnu tradiciju, koja obavezuje i profesore i učenike, i u novoj reformi biti ugledna škola i trajni ponos Nikšića i Crne Gore…

Područje rada Opšta gimnazija.

Obrazovni programi Opšti smjer gimnazije.

Izvođenje nastave Nastava se izvodi u učionicama, ali od naredne godine bi trebalo da se pređe na kabinetsku nastavu.

Smjene i termini smjena u kojima škola radi Prva smjena od 08.00h do 13.45h Druga smjena od 14.00h do 19.45h

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima U narednoj školskoj godini upisaće se 280 učenika opšteg smjera u 10 od-jeljenja.


61

Škola raspolaže sa 18 učionica i deset kabineta, kompjuterskom učionicom sa 19 računarskih jedinica i stalnom internet vezom, amfiteatrom sa 150 mjesta kao i fiskulturnom salom.

Strani jezici koji se izučavaju u školi U školi se izučavaju engleski, ruski, francuski i italijanski jezik.

Praktična nastava – gdje i kako se izvodi Za opštu gimnaziju nije predviđeno izvođenje praktične nastave.

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. U školi rade sportska, literarna, likovna i dramska sekcija, a organizovana je dodatna nastava iz skoro svih predmeta na kojima se učenici pripremaju za državna i međunarodna takmičenja.

Gimnazija „TANASIJE PEJATOVIĆ“ - Pljevlja

Opština: PljevljaIme škole: Gimnazija „Tanasije Pejatović“Adresa: Tršova 27Ime direktora: Dragan Zuković Broj telefona: +382 (52) 301 308; +382 (52) 301 308 Sekretarijat: +382 (52) 356 028E-mail: [email protected] Web adresa: www.gimnazijapv.info

O školiGimnazija u Pljevljima počela je sa radom 1901.g. kap srpska gimnazija. U gimnaziji

1901.g., nakon obavljenog prijemnog ispita upisano je 70 učenika. Za prvog direktora postavljen je Tanasije Pejatović, istaknuti profesor i naučnik čije ime nosi ova ustanova. Od 1913.g. Gimnazija radi kao Kraljevska crnogorska gimnazija. Gimnazija je dobitnik najvece nagradeiz oblasti obrazovanja u Crnoj Gori « Oktoih », dvostruki dobitnik na-grade « 20 Novembar », koji dodjeljuje opstina Pljevlja. Gimnazija je dobitnik i raznih drugih nagrada i priznanja. Učenici pljevaljske gimnazije ne samo da su osnovni cilj njenog postignuća već su i njena navjeća dragocjenost, a uspjesi koje oni postižu u ovoj školi, potom na studijama, te kasnije kao stručnjaci i stvaraoci, predstavljaju njene najbolje stvaralačke domene i najtrajnije rezultate.

Područje rada Opšta gimnazija


62

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - G

imna

zije


Smjene i termini smjena u kojima škola radi Nastava se izvodi u jednoj smjeni Od 7:45 do 14:05 h

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Planirano je da se u prvi razred upiše 150 učenika ili 5 odjeljenja.


Kabineti su solidno opremljeni, postoji kompjuterska učionica sa umreže-nim računarima, biblioteka sa čitaonicom, sportska sala, igralište, resto-ran u školi. Ukupna površina škole je oko 3500 m2.

Strani jezici koji se izučavaju u školi Engleski, Francuski i Ruski jezik.


Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Sportske sekcije (fudbal, košarka, odbojka) Sekcije prirodnih nauka i matematička sekcija. Planinarska sekcija, novinarska, recitatorska i drugi slobodni izborni sa-držaj.

Gimnazija „SLOBODAN ŠKEROVIĆ“ - Podgorica

Opština: Podgorica Imeškole: Gimnazija„SlobodanŠkerović“Adresa: Vaka Đurovića 26 Imedirektora: RadišaŠćekićBroj telefona: +382 (20) 664 044; +382 (20) 667 545 E-mail: [email protected] adresa:

O školiSjedište Gimnazije je u Podgorici u ulici Vaka Đurovića br.26.


Obrazovni programi Opšta gimnazija I - IV razred

63


Smjene i termini smjena u kojima škola radi Nastava se izvodi u dvije smjene A i B:I od 7:30 do 13:30 h II od 14:00 do 20:00 h

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Planirano je da se u prvi razred upiše 360 učenika ili 12 odjeljenja po 30 učenika.


2 računarske učionice, 26 učionica u funkciji kabineta, biblioteka i Sport-ska sala.

Strani jezici koji se izučavaju u školi Engleski, Ruski, Francuski i Italijanski jezik.


Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Debatni klub, Zidne novine, školski časopis „Koraci“ i Klub volontera.

Gimnazija „25 maj” - Podgorica (Tuzi)

Opština: Podgorica - Tuzi Ime škole: JU Gimnazija ”25. maj”-Tuzi Adresa: Tuzi b.b. Ime direktora: Marko Berišaj Broj telefona: +382 (20) 875 095; +382 (20) 875 095 E-mail: [email protected] Web adresa:

64

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - G

imna

zije

O školi J.U. Mješovita srednja škola u Tuzima počela je sa vaspitno-obrazovnim radom škol-

ske1971/72god.područnoodeljenjeGimnazije“SlobodanŠkerović”.OdlukomSkup-štine Opštine Titograd (sada Podgorica) broj 01-11727 od 12 decembra 1975 god. ova škola je proglašena samostalnom, a od 01 februara 1976 god. radi i posluje samostal-no.Školske1974/75god.izašlajeprvageneracijamaturanatainastavljenjeuspješanvaspitan obrazovni rad ove škole. U ovoj školi u toku ovih 36 školskih godina obrazo-vali su se razni profili i smjerovi kao: gimnazijski, pedagoški, kultorološki, prirodnoma-tematički (pomoćni istraživač u fizici i hemiji), poljoprivredni tehničari i poljoprivredni radnici trećeg stepena (poljoprivredni proizvođači i proizvođači duvana). Danas u ovoj školi obrazuju se gimnazijalci opšteg i jezičkog smjera. Od samog početka postojanja ove škole iz nje je izašlo 33 generacije svršenih maturanata raznih profila od kojih je veliki broj sa uspjehom završavao više i visoke škole.


Obrazovni programi Opšti


Smjene i termini smjena u kojima škola radi Jedna smjena.

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Opšti smjer: I razred 6 odjeljenja - 180 učenika II razred 5 odeljenja - 143 učenika III razred 5 odeljenja - 138 učenika IV razred 3 odeljenja - 141 učenika


Opremljeno je 18 učionica (56x18), jedna kompjuterska učionica, bibilio-teka sa 10 000 knjiga i sportska sala.

Strani jezici koji se izučavaju u školi Engleski, Italijanski, Ruski, Njemački i Francuski jezik.

Praktična nastava – gdje i kako se izvodi Iz informatike u kabinetu - praktičan rad na računaru.

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Organizovane su sekcije: likovnih umjetnika, recitatora i sportskih aktiv-nosti. Redovno se organizuje dodatna, dopunska i mentorska nastava.

65

Gimnazija „30. SEPTEMBAR“ - Rožaje

Opština: Rožaje Ime škole: Gimnazija „30. Septembar“ Adresa: Omladinska b.b. Imedirektora: FejzoMurićBroj telefona: +382 (51) 270 080; +382 (51) 270 081 E-mail: [email protected] Web adresa:

O školiPočetak Gimnazije “30. septembar“ u Rožajama nalazimo u radu područnog odjelje-

nja Gimnazije “Panto Mališić“ iz Berana koje je formirano školske 1965/66. godine. Na-kon četiri godine školske 1970/71. godine ovo područno odjeljenje prelazi u smostal-nu vaspitno obrazovnu ustanovu. U to vrijeme u Rožajama egzistiraju dvije nezavisne srednješkole,GimnazijaiŠkolaučenikauprivredi.Tedviješkoleseškolske1973/74.godine integrišuuŠkolski centar“30. septembar”, jednumoćnuvaspitnoobrazovnuinstituciju koja je svojim radom dala svojevrstan doprinos ukupnom društveno – eko-nomskom razvoju naše opštine. U toku školske 1991/92. godine dolazi do transfor-macijeŠkolskogcentraidijeljenjaudvijesrednješkoleitouGimnazijuiMŠS.Školske2007/08. godine Gimnazija ima 16 odjeljenja opšteg smjera sa upisanih 572 učenika na početku školske godine. Nastavu izvodi 36 profesora u kabinetskoj nastavi.




Smjene i termini smjena u kojima škola radi Škola radi u jednoj smjeni od 7:30 h do 15:35 h

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima I razred pet odjeljenja 140 učenika II razred četiri odjeljenja 134 učenika III razred četiri odjeljenja 120 učenika IV razred četiri odjeljenja 105 učenika Ukupno 499 učenika sa 17 odjeljenja


66

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - G

imna

zije

17 kabineta površine 958 m2

kompjuterski kabinet površine 56 m2

bibliote-ka površine 108 m

2

sportsku salu površine 255 m2

, sa svlačionicama Strani jezici koji se izučavaju u školi

Engleski jezik Ruski jezik Francuski jezik Turski jezik


Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Dramska sekcija Ekološka sekcija Hemijska sekcija Muzička sekcija Istorij-ska sekcija Školska novinska sekcija lista „Gimnazijalac“ Mladi botaničari Debatni klub Mladi geografi

Gimnazija „DRITA“ - Ulcinj

Opština: UlcinjIme škole: Gimnazija „Drita“ Adresa: Kodre b.b.Ime direktora: Alaj VilalBroj telefona: +382 (30) 401 812; +382 (30) 401 809 E-mail: [email protected]

O školi Gimnazija„DRITA“počelajesaradom04.09.2006godine.Školajesmještenaunaselju

Kodre bb. Na osnovu odobrenja Vlade i Ministarstva prosvjete i nauke Crne Gore, Gimna-zija „Drita“ je prva privatna gimnazija na albanskom jeziku, tipa koledža u Crnoj Gori sa ambicijama da ostvari standarde i znanje učenika, dobre rezultate na eksternoj maturi i prohodnost za sve fakultete. U školskoj 2006/2007. godini upisano je 22 učenika u prvi razred jednog odjeljenja, dok je u školskoj 2007/2008. godini upisano 43 učenika u prvi razred. Privatna Gimnazija „Drita“ realizuje nastavu na osnovu plana i programa opšte gimnazije, koji je propisan od strane Ministarstvo prosvjete i nauke Crne Gore.



Izvođenje nastave Kabinetska nastava se izvodi iz sledećih predmeta: fizike, hemije, biologije

67

i informatike. Smjene i termini smjena u kojima škola radi

Škola radi u jednoj smjeni, i to od 9:00 do 15:25 h Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima

Za školsku 2008/2009. godinu planiran je upis od 40 učenika u dva odjelje-nja od po 20 učenika.


Površina šloske zgrade je 368 m2, škola nema sportsku salu, a nastava fizič-kog vaspitanja se održava u iznajmljenoj sali OŠ „Maršal Tito“ Ulcinj. Škola posjeduje kabinet hemije, biologije i fizike (55 m2), kabinet informatike (42 m2), kabinet jezika i kabineti društvenih nauka i umjetnost (168 m2).

Strani jezici koji se izučavaju u školi Engleski, Njemački i Italijanski jezik.


Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Dramska sekcija, literarna sekcija, sportske aktivnosti – fudbal i košarka, dodatna nastava iz predmeta za republičko takmičenje.

68

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - M

ješo

vite

ško

le

Srednja MJEŠOVITA ŠKOLA - Andrijevica

Adresa: Branka Deletića b.b. Ime direktora: Branko Vukić Broj telefona: +382 (51) 230 770; +382 (51) 230 772 E-mail: [email protected] Web adresa: www.skole.cg.yu

O školi Školajeformiranakaosamostalna17.maja1996.godine.NalaziseuuliciBranka

Deletića bb u Andrijevici. U školi ima 12 učionica, zbornica, 2 kancelarije, kompjuterska učionica, fiskulturna sala, kabinet za strane jezike i 2 školska poligona. U školi je upi-sano za školksu 2007/2008 godinu 210 učenika raspoređenih u 10 odjeljenja. Nastavu izvodi 25 nastavnika, aostalo osoblje čine direktor, administrativni radnik, računovođa, domar i 3 radnice na održavanju higijene u školi.

Područje rada Gimnazija-opšti smjer Poljoprivreda, prizvodnja i prerada hrane Mašinstvo i obrada metala

Obrazovni programi Gimnazija-opšti smjer Veterinarski tehničar Prehrambeni tehničar Bravar-mašinbravar III stepen

Izvođenje nastave Škola nema kabineta, osim jedne specijalizovane učionice za strane jezike i računarske učionice.

Smjene i termini smjena u kojima škola radi Jedna smjena (prije podne)

69

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Planirani broj učenika: 120 Gimnazija-opšti smjer, 30 učenika Veterinarski tehničar, 30 učenika Prehrambeni tehničar, 30 učenika Bravar i mašinbra-var.


4 gimnazijske učionice opremljene novim namještajem, komjuterska uči-onica adekvatno opremljena, biblioteka sa 6500 knjiga, fiskulturna sala (850m2).

Strani jezici koji se izučavaju u školi Engleski jezikRuski jezikNjemački jezik (od ove školske godine)

Praktična nastava – gdje i kako se izvodi U veterinarskim stanicama Berane i Andrijevica, mljekarama, pekarama, mesarama i školskim radionicama za bravare i mašinbaravare koje su ade-kvatno opremljene za izvođenje praktične nastave

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Klub mladih pisaca, Ekološka sekcija, Recitatorsko-dramska sekcija, Šaho-vska sekcija, Debatni klub, Rukometna sekcija i Izviđači.

Srednja ELEKTRO-EKONOMSKA škola - Bijelo Polje

Opština: Bijelo Polje Ime škole: SrednjaElektro-EkonomskaŠkolaAdresa: Voja Lješnjaka 27 Ime direktora: Božidar Ljujić Broj telefona: +382 (50) 433 224; +382 (50) 433 231 E-mail: [email protected] Web adresa:

O školi Mješovita srednja škola, danas Elektro-ekonomska u Bijelom Polju nastala je 1991.

godine transformacijom Obrazovnog centra “ Miloje Dobrašinović “, formiranog spaja-njemdotadašnjegŠkolskogcentrazastručnoobrazovanjekadrovauprivredi“VeljkoVlahović” i bjelopoljske Gimnazije, 9 februara 1980. godine, nakon izjašnjavanja ko-lektiva obje škole na referendumu. Kolektiv škole broji 68 radnika, od kojih 46 izvodi nastavu i22administrativno-tehničkaradnika.ŠkolausaradnjisaNarodnimuniver-zitetom “ Milun Božović “ i Zavodom za zapošljavanje već 7 godina organizuje školu računara.Školske2002/03.godineŠkolajedobilaverifikacijuodMinistarstvaprosvjetei nauke za organizovanje nastave i ispita petog stepena stručnosti za područje elektro-

70

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - M

ješo

vite

ško

le

tehnike. Područje rada

Elektrotehnika Ekonomija, Pravo i administracija

Obrazovni programi Elektrotehničar/ka računara Elektrotehničar/ka telekomunikacija Elektrotehničar/ka energetike Elektrotehničar/ka termickih i rashladnih uređaja Ekonomski tehničar/ka Komercijalni tehničar/ka Tehničar/ka marketinga i trgovine Pravni tehničar/ka


Smjene i termini smjena u kojima škola radi Nastava se izvodi u dvije smjene u sledecim terminima: od 7:30 do 13:15 h od 13:30 do 19:15 h

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Područje rada:

Elektrotehnika Obrazovni profili IV stepena stručnosti

- Elektrotehničar/ka računara 1 30- Tehničar/ka montaže telekomunikacionih mreža 1 30- Elektrotehničar energetike/elektrotehničar za termičke i rashladne uređaje 1 15+15-Autoelektričar 1 30


Škola danas raspolaže sa 14 učionica, ukupne površine 687 kvadratnih me-tara, sa 4 specijalizovane učionice ( za računarstvo i informatiku, elektro-tehniku i strane jezike). Škola raspolaže sa fiskulturnom salom površine 312 kvadratnih metara, koja je funkcionalna za izvođenje nastave. Pored navedenih prostorija škola raspolaže sa zbornicom, sa dvije kancelarije, sa sopstvenom bibliotekom koja raspolaže sa 6.723 knjige. Učenicima naše škole je omogućeno korišćenje moderno opremljenih komjuterkih ucioni-ca i cjelodnevni pristup internetu,Škola zajedno sa Gimnazijom raspolaže sa dva sportska poligona.

71

Strani jezici koji se izučavaju u školi Engleski jezik Ruski jezik

Praktična nastava – gdje i kako se izvodi Školska radionica Preduzeće (učionica moderno opremljena) Poslovni partneri

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Klub informatičara Debatni klub Sportske sekcije

Srednja mješovita škola „DANILO KIŠ” - Budva

Opština: Budva Ime škole: JUSrednjaMješovitaŠkola„DaniloKiš”Adresa: Trg sunca b.b. Ime direktora: Popović Srđa Broj telefona: +382 (33) 451 260; E-mail: [email protected] Web adresa:

O školi Školajeosnovana1987.g.kaoŠkolskicentarzaSrednjeobrazovanjeivaspitanje.

Tada je škola imala 9 odjeljenja (270 učenika) i 24 zaposlena radnika. Danas škola nosi ime„DaniloKiš”.Školupohada990učenikaraspoređenihu37odjeljenja.Nastavuiz-vode67profesoraudvijesmjene.Uškolisuzaposlena84radnika.Školomrukovodidirektor mr Srđa Popović i pomoćnici prof. Budimir Novićević i prof. Tašana Lazović.

Područje rada Gimnazija Trgovina, ugostiteljstvo, turizam Ekonomija, pravo i administracija

Obrazovni programi Gimnazija-opšti smjer Turistički tehničari Tehničari usluživanja Tehničar marketinga i tgovine Tehničar kulinarstva Tehničar prodaje Ekonomski tehničar

72

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - M

ješo

vite

ško

le

Izvođenje nastave Nastava se izvodi kabinetski za određenu grupu predmeta.

Smjene i termini smjena u kojima škola radi Nastava se izvodi u dvije smjene u sledećim terminima: I smjena od 7:30 do 13:15 h II smjena od 13:30 do 19:15 h

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Gimnazija-opšti smjer - 90 ušenika (3 odjeljenja) Turistički tehničari - 60 učenika (2 odjeljenja) Tehničari usluživanja - 30 učenika (1 odjeljenje) Tehničar marketinga i tgovine - 30 učenika (1 odjeljenje) Tehničar kulinarstva - 30 učenika (1 odjeljenje) Tehničar prodaje - 30 učenika (1 odjeljenje) Ekonomski tehničar - 30 učenika (1 odjeljenje)


U školi ima 26 učionica x 56 m2 = 1456 m2 . Opremljenost škole sa uči-lima je standardna. Kompjuterska učionica od 65m2 je opremljena sa 20 najsavremenijih računara, mrežom, projektorom i kompletnom pratećom opremom. Birotehnički kabinet od 40m2 sa 16 računara, biblioteka sa či-taonicom od 60 m2. Škola nema sportsku salu.

Strani jezici koji se izučavaju u školi Engleski, Francuski, Italijanski i Njemački

Praktična nastava – gdje i kako se izvodi U školskoj kuhinji i restoranu

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Debatni klub Dramska sekcija Sportske sekcije Literarna sekcija Šahovska sekcija Informatička sekcija

MSŠ „IVAN GORAN KOVAČIĆ“ - Herceg Novi

Opština: Herceg Novi Imeškole: JUMSŠ„IvanGoranKovačić“Adresa: Branka Ćopića 4Imedirektora: ČabriloRanko

73

Broj telefona: +382 (31) 344 004; +382 (31) 345 002E-mail: info@igk_hn.org Web adresa: www.igk_hn.org

O školi ŠkolaimadugutradicijujošodNižegimnazijeosnovane1919.godine.Gimnazija

je počela da radi 1953. godine, a od 1962. godine radi i ekonomska škola. Objedinjava-njemGimnazije,EkonomskeiŠkoleučenikauprivredi1971.godineformiranjeŠkolskicentar“IvanGoranKovačić”.Školskazgradajesagradjena1971.Nastavajekabinetska.Školarealizujeprogramegimnazije.Trogodišnjiprogrami:konobar,kuvar,poslastičar,prodavacimontersuvegradnje.Četvorogodišnjiprogrami:fizioterapeutskitehničar,građevinski tehničar, ekonomski tehničar, tehničar usluživanja, tehničar kulinarstva, turistički tehničar, tehničar prodaje i tehničar marketinga i trgovine.

Područje rada Gimnazija;Turizam, Ugostiteljstvo i Trgovina; Zdravstvo i Farmacija; Ekonomija, Pravo i administracija; Građevinarstvo i Geodezija. Obrazovni programi Opšta gimnazija, Turistički tehničar, Tehničar kulinarstva, Tehničar usluži-vanja, Tehničar trgovine, Ekonomski tehničar, Tehničar marketinga u trgo-vini, Fizioterapeutski tehničar, Građevinski tehničar visokogradnje, Mon-ter suve gradnje, Kuvar, Konobar i Prodavač.


Smjene i termini smjena u kojima škola radi Nastava se izvodi u dvije smjene u sledecim terminima: I smjena od 7:30 do 13:00 h II smjena od 13:00 do 18:50 h

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Četvrti stepen Gimnazija 120 učenika – 4 odjeljenja Turistička 30 učenika -1 odjeljenjeUgostiteljska 60 učenika – 2 odjeljenja Fizioterapeutska 30 učenika – 1 odjeljenjeEkonomska 30 učenika -1 odjeljenjeMarketing 30 učenika -1 odjeljenje

74

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - M

ješo

vite

ško

le

Treći stepen Prodavac 30 učenika -1 odjeljenjeKonobar i kuvar 30 učenika – 1 odjeljenjeMonter suve gradnje 20 učenika -1 odjeljenje


26 kabineta 2 kompjuterske učionice Biblioteka sa 18000 knjiga Sportska sala

Strani jezici koji se izučavaju u školi Engleski, Italijanski, Francuski i Njemački jezik.

Praktična nastava – gdje i kako se izvodi Radionice u školi i praksa u preduzećima

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Dramska, Literarna, Foto, Novinarska, Ekološka, Bibliotečka, Prevodilačka, Sportska i Astronomska sekcija, Debatni klub, Đački parlament, Ples...

Srednja mješovita škola „BRAĆA SELIĆ“ - Kolašin

Opština: Kolašin Ime škole: JUSrednjaMješovitaŠkola„BraćaSelić“Adresa: 13. jul br. 9 Ime direktora: Perović Zvonko Broj telefona: +382 (20) 865 224; +382 (20) 865 126 E-mail: [email protected] [email protected]

O školi Početak rada srednje škole (gimnazije) u Kolašinu, po raspoloživim podacima, ve-

zuje se za školsku 1910/1911 godinu, kada je prvi put otvorena privatna gimnazija. Školske1965/66.godine,uzangažovanjeSOKolašinizahvaljujućigimnaziji„SlobodanŠkerović“izTitograda,otvorenojepodručnoodjeljenjegimnazije„SlobodanŠkerović“u Kolašinu. Nakon šestogodišnjeg rada kao područno odjeljenje, u Kolašinu je formira-na, kao samostalna radna organizacija srednjeg obrazovanja, gimnazija „Braća Selić“. U svojoj novoj zgradi, koja je završena i otvorena 13. jula 1979. godine, gimnazija danas radi u sklopu srednje mješovite škole.

75

Područje rada Gimnazija; Trgovina, Turizam i Ugostiteljstvo;

Ekonomija, pravo i administracija.Obrazovni programi

Gimnazija opšteg smjera IV stepen Opšta gimnazija IV stepen Tehničar kulinarstva IV stepenTehničar usluživanja IV stepen Tehničar usluživanja IV stepen

Izvođenje nastave Nastava se izvodi kabinetski za stručne grupe predmeta i određen broj op-šteobrazovnih predmeta.

Smjene i termini smjena u kojima škola radi Nastava se izvodi u jednoj smjeni i to od 7:10 do 13:10 h

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima - Ukupno 120 učenika (4 odjeljenja) i to: - Gimnazija 2 odjeljenja, 60 učenika- Ekonomski tehničar, IV stepen, 1 odjeljenje, 30 učenika - Tehničar kulinarsva i tehničar usluživanja, IV stepen, 1 odjeljenje, 15+15

učenika. Opremljenost – učionice (broj i ukupna površina), kompjuterska učionica, bibliote-

ka, sporska sala, itd. 12 učionica; 5 kabineta; 2 radionice;1 kompjuterska učionica (17 kompjutera, lap top,projektor, laserski štampač);Biblioteka sa čitaonicom (12.500 knjiga).

Strani jezici koji se izučavaju u školi Engleski, Francuski i Ruski jezik

Praktična nastava – gdje i kako se izvodi Praktična nastava se izvodi u Centru za obuku ‘’Planinar’’, koji predstavlja or-

ganizacionu jedinicu škole ( za obrazovne profile: kuvar, konobar, tehničar kuli-narstva, tehničar usluživanja).Uslovi za izvođenje nastave su izvanredni, a naš centar za obuku ima odlične pretpostavke da postane regionalni obučni centar za ugostiteljske obrazovne profile.

76

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - M

ješo

vite

ško

le

Za obrazovni profil prodavač, praktična nastava se izvodi u objektima priva-tnih preduzetnika sa kojima škola ima sklopljene ugovore, a za obrazovni profil- ekonomski tehničar praktična nastava se izvodi u školskoj računarskoj učionici.

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd.

-Sekcija za francuski jezik

-Računarska sekcija

-Dramsko-recitatorska sekcija

-Omladinski klub

-Mladi biolozi – istraživači prirode

-Debatni klub

-Ekološka sekcija

-Maskenbal

-Istorijsko-ekološka sekcija

-Sekcija za flambiranje

-Kuvarska sekcija

-Sekcija za barmene

-Restoraterstvo

-Prevodilačka sekcija – engleski jezik

-Hemijska sekcija

-Karaoke

-Sport- mali fudbal

-Ruski jezik na internetu

-Mladi hemičar

-Stvaralačko-istraživačka sekcija

-Školski hor

-Dodatna i dopunska nastava iz matematike

-Dopunska nastava iz hemije.

77

SMŠ „VUKSAN ĐUKIĆ” - Mojkovac

Opština: Mojkovac Imeškole: JUSrednjaMješovitaŠkola „Vuksan Đukić” Adresa: Vuka Karadžića b.b.Ime direktora: Kosović RajkoBroj telefona: +382 (50) 470 068 ; +382 (50) 472 380 E-mail: [email protected] Web adresa: www.mojaskola.me/mjesovita-mk

O školi Budući da je škola mješovita, izvršena je podjela na način što gimnazijska odje-

ljenŠkolajemješovita,štoćerećidaobrazujemogimnazijska,kaoiodjeljenjastručneškole III i IV stepena.. U sadašnjoj zgradi smo manje od 30 godina i, za razliku od većine škola,imamoivišenegodovoljnoprostorazasvemanjibrojđaka.DanŠkoleje9.maj–Dan Evropske Unije. Vizija škole je veoma jasna – biti najbolji, prvo u regionu, a kasnije i šire. U tom cilju, ulažemo značajna sredstva u modernizaciju nastavnih prostora i, naravno, u ljudski resurs. Trenutno, školu pohađa 390 učenika razvrstanih u 8 odjelje-nja Gimnazije i 8 odjeljenja Stručne škole. Našoj školi gravitira izvjestan broj učenika iz Kolašina, naročito za za zanimanja trećeg stepena. Namjera nam je da zadržimo sve svršene mojkovačke osnovce i privučemo učenike iz susjednih gradova.

Područje rada Gimnazija 1. Trgovina, ugostiteljstvo i turizam 2. Mašinstvo i obrada metala 3. Ekonomija, pravo i administracija 4. Elektrotehnika5. Lične usluge6.

Obrazovni programi Gimnazija 1. Turistički tehničar 2. Instalater sanitarnih uređaja, grijanja i klimatizacije 3. Monter telekomunikacionih sistema 4. Prodavač 5. Tehničar marketinga i trgovine 6. Mašinski tehničar 7. Frizer 8.

78

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - M

ješo

vite

ško

le

Izvođenje nastave Škola raspolaže sa 14 kabineta i to: 1. Društvena grupa predmeta 2. Ruski jezik 3. Istorija / geografija 4. Fizika 5. Hemija 6. Računarski 7. Ekonomska grupa predmeta 8. Engleski jezik 9. Matematika 10. Mašinska grupa predmeta 11. Maternji jezik 12. Univerzalna učionica 13. Računarski 14. Biologija Do 1. septembra tekuće godine očekujemo opremanje kabineta za turizam i kabineta za učenička preduzeća. Škola raspolaže sa 2 radionice - jednom za praktičnu nastavu za mašinstvo i jednom za elektrotehniku, kao i frizer-skim salonom.

Smjene i termini smjena u kojima škola radi Nastava se izvodi u dvije smjene u sledećim terminima: Prva smjena od 7:10 do 13:10 h Druga smjena od 13:30 do 19.30 h

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Opšta gimnazija – 2 odjeljenja (60 učenika)Ekonomski tehničar/ka - 1 odjeljenje (30 učenika)Instalater sanitarnih uređaja, grijanja i klimatizacije / Bravar – 1odjeljenje (15 + 15 učenika)Turistički tehničar/ka – 1 odjeljenje (30 učenika)


5 kabineta je opremljeno TV i DVD setom i 3 kabineta su opremljena PC i LCD-projektor setom. Škola posjeduje 2 savremene računarske učionice ( 16 + 10 računara) i obje su umrežene i priključene na Internet. Biblioteka broji 17000 knjiga. Sportska sala je nekih 2000m

2

i u njoj se igraju utakmi-ce Prve lige za rukometaše. Osim sale tu su i 2 otvorena terena za fudbal, rukomet i košarku. Škola ima i 2 radionice za izvođenje praktične nastave.

79

U školi je i dječiji dispanzer i školska knjižara. Za narednu školsku godinu namjera je da se opremi frizerski salon i osnuje Centar za učenje – mjesto na kom će učenici imati pristup računarima i literaturi.

Strani jezici koji se izučavaju u školi U školi se izučavaju dva strana jezika – Engleski i Ruski

Praktična nastava – gdje i kako se izvodi Za sve reformisane obrazovne profile, praktična nastava se izvodi u kabi-netima i školskim radionicama. Za nereformisane obrazovne profile, prak-tična nastava je obezbijeđena kod socijalnih partnera ( preduzeća, hoteli, prodavnice itd.)

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Od bogatog izbora vannastavnih aktivnosti izdvajaju se novinarska sek-cija, koja izrađuje školski časopis Feniks i zidne novine, debatni klub, li-kovna sekcija, mlade ekologe i brojne sportske sekcije ( atletika, rukomet, odbojka, fudbal, itd.)

Srednjamješovitaškola„BEĆOBAŠIĆ“-Plav

Opština: PlavImeškole: JUSrednjaMješovitaŠkola „Bećo Bašić“ Adresa: Racina b.b.Ime direktora: Ramo KolašinacBroj telefona: +382 (51) 251 046; E-mail: [email protected] Web adresa: www.becobasic.edu.me

O školi Škola dobija svoju zgradu školske 1978/79 godine i od tada radi u postojećim

prostorijama.U ovoj školi sa radom počinje i nastava na albanskom jeziku školske 1979/80g. Na sjednici Zbora radnih ljudi,održanoj 12 marta 1980 godine zamijenjen jenazivGimnazijauŠkolskicentarsrednjegusmjerenogvaspitanjaiobrazovanja.Donove izmjene naziva škole dolazi 23 juna 1992 godine i škola dobija naziv JU srednja škola “Bećo Bašić’’. Sadašnji naziv JU srednja mješovita škola dobija septembra mjeseca 2003 godine.

Školasenalaziunaselju''Racina'',doglavnesaobraćajnicePlav-Berane.Ukupnapovršina korisnog prostora je 4290 m2. Objekat škole se sastoji od osnovnog dijela i ane-ksa škole, objekta auto-servisa (u dvorištu škole) i objekta mašinske radionice. U osnov-nom objektu se nalaze: učionice, kabineti, sekretarijat ustanove, zbornica i portirnica.

80

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - M

ješo

vite

ško

le

Aneks škole sadrži: uprava škole (direktor,pomoćnik direktora, pedagoško-psiholo-ška služba), djački restoran sa kuhinjom, kabinet za saradničko učenje, djačka prodav-nica, prostorije ‘’Savjeta mladih’’ i biblioteke sa čitaonicom.

Područje rada I Gimnazija II Stručna škola A) Zdravstvo B) Trgovina - Ugostiteljstvo – Turizam C) Saobraćaj D) Ekonomija, Pravo, Administracija E) GrađevinarstvoF) Geodezija

Obrazovni programi I Gimnazija

- Opšti tip II Stručna škola

A) Zdravstvo - medicinski tehničar IV stepen

B) Trgovina - Ugostiteljstvo – Turizam - turistički tehničar IV stepen - tehničar prodaje IV stepen - tehničar kulinarstva IV stepen - prodavač III stepen - kuvar III stepen - konobar III stepen C) Saobraćaj - instruktor V stepen - tehničar drumskog saobraćaja IV stepen - vozač putničkog automobila III stepen

D) Ekonomija, Pravo, Administracija - ekonomski tehničar IV stepen - birotehničar IV stepen

E) Građevinarstvo - monter suve gradnje III stepen

E) Geodezija - arhitektonski tehničar

81

Izvođenje nastave Škola posjeduje kabinet informatike, kabinet za saobraćaj, kabinet za zdravstvenu njegu, kabinet za medicinu i biologiju, kabinet za usluživa-nje, kabinet hemije, kabinet za turizam, kabinet za birotehniku....

Smjene i termini smjena u kojima škola radi Nastava se izvodi u dvije smjene u sledecim terminima: I smjena od 7:30 do 13:20 h II smjena od 13:30 do 19:15 h

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Oko 700 I razred

- gimnazija: 3 odjeljenja (2 na maternjem jeziku i 1 na albanskom jezi-ku) - medicinski tehničar: 1 odjeljenje - tehničar prodaje: 1 odjeljenje - poljoprivredni tehničar: 1 odjeljenje -konobar-kuvar: 1 odjeljenje - monter suve gradnje: 1 odjeljenje

II razred:- gimnazija: 3 odjeljenja (2 na maternjem jeziku i 1 na albanskom jezi-ku) - medicinski tehičar: 1 odjeljenja- turistički tehničar: 1 odjeljenje- arhitektonski tehničar: 1 odjeljenje - tehničar kulinarstva (na albanskom jeziku): 1 odjeljenje - automehaničar: 1 odjeljenje

III razred: - gimnazija: 2 odjeljenja (1 odjeljenja na maternjem jeziku i 1 odjeljenje

na albanskom jeziku)- medicinski tehičar: 2 odjeljenja- ekonomski tehičar: 1 odjeljenja- turistički tehičar: 1 odjeljenja- kuvar: 1 odjeljenja

IV razred: - gimnazija: 4 odjeljenja (3 odjeljenja na maternjem jeziku i 1 odjeljenje

na albanskom jeziku)- tehničar drumskog saobraćaja: 1 odjeljenje - birotehničar: 1 odjeljenje

82

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - M

ješo

vite

ško

le

- tehničar kulinarstva: 1 odjeljenje Opremljenost – učionice (broj i ukupna površina), kompjuterska učionica, bibliote-

ka, sporska sala, itd. Škola posjeduje:- 23 učionice površine 1846,34 m˛;- radionički prostor površine 139,00 m˛;- autoservis površine 87,78;- đački restoran sa kuhinjom površine 70,20 m˛;- djačka prodavnica površine 46,80 m˛;- kompjutersku učionicu površine 56,24 m˛;- biblioteku sa čitaonicom površine 71,90 m˛;- sportska sala površine 1950 m˛.

Strani jezici koji se izučavaju u školi Engleski, Francuski, Ruski i Njemački jezik.

Praktična nastava – gdje i kako se izvodi Školske radionice , đački restoran, đačka prodavnica i privatni poslodavci.

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. U školi postoje sljedeće sekcije: Recitatorska, Literarna,Likovna, Fizičara, Istoričara, Engleski, Ruski, FrancuskiNjemački jezik, Biologa i Ekologa, Filozofska, Hemičara,Matematičara, Geografa, Informatika i računari,Odbojkaška, Rukometna.Na području rada turizam u školi postoji PZV (preduzećeza vježbu) „Prokletije“, u okviru projekta Eco-net.

U školi se organizuje dodatna nastava za strane jezike, informatiku, mate-matiku, hemiju, ekologiju, biologiju mašinsku grupu predmeta.

Srednja mješovita škola - Plužine

Opština: Plužine Ime škole: Srednja mješovita škola Adresa: Plužine b.b. Ime direktora: Mlađen Ćalasan Broj telefona: +382 (40) 270 028; +382 (40) 270 029

Opšta gimnazija - 1 odjeljenje, 30 učenika

83

Srednja mješovita škola „MLADOST“ - Tivat

Opština: TivatImeškole: JUSrednjaMješovitaŠkola„Mladost“Adresa: Park b.b.Ime direktora: Nedeljko KišićBroj telefona: +382 (32) 674 613; +382 (32) 674 614 E-mail: [email protected]

O školi 17. 09. 1921-otvaranje šegrtske škole 1951. godine-mijenja naziv u Mornaričko-industrijska škola 1968. postaje samostalna i dobija ime Industrijska škola „S. Kovačević“ 1971.formiranŠkolskicentar(industrijska,trgovačkaiturističko-ugostiteljskaškola)1978/79.Školskicentardobijarepubličkopriznanje,diplomu„Oktoih“1986. počela nastava u novom školskom objektu 1993. sadašnji naziv JU Srednja mješovita škola „Mladost“, Tivat Površina objekta: 3816 m2, dvorište sa sportskim terenima 1500m2

Područje rada Mašinstvo i obrada metala; Elektrotehnika; Gimnazija; Trgovina; Turizam i ugostiteljstvo.

Obrazovni programi Mašinstvo i obrada metala: - Brodomehaničar- Mehaničar tehnike grijanja i hlađenja - Automehatroničar - Autolimar - limar- BravarElektrotehnika: - Elektrotehničar elektronike - Elektrotehničar za rashladne i termičke uređaje

84

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - M

ješo

vite

ško

le

- Autoelektričar - Elektroinstaler Gimnazija: - Opšti smjer Trgovina, turizam i ugostiteljstvo: - Tehničar marketinga i trgovine - Prodavač


Smjene i termini smjena u kojima škola radi Nastava se izvodi u jednoj smjeni

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima 240 učenika (8 odjeljenja): - Gimnazija - 2 odjeljenja - Tehničar marketinga i trgovine - 1 odjeljenje - Elektrotehničar elektronike - 1 odjeljenje - Elektrotehničar za rashladne i termičke uređaje - 1 odjeljenje - Elektroinstaler - Bravar - 1 odjeljenje - Automehatroničar - 1 odjeljenje - Autolimar - limar - 1 odjeljenje


5 učionica 13 kabineta 4 radionice 2 kompjuterska učionica (40 kompjutera) Biblioteka sa oko 10 000 knjiga Sportska sala sa svlačionicama (450 m2)

Strani jezici koji se izučavaju u školi Engleski, Italijanski, Njemački , Francuski i Ruski jezik.

Praktična nastava – gdje i kako se izvodi U četiri školske učionice, preduzećima i samostalnim radnjama.

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Novinarska, dramska, sportska i istorijska sekcija, zidne novine, ekološka radionica, istraživanje vasione, tehnika i internet klub, veliki školski ma-skenbal i školske karaoke.

85

SMŠ „BRATSTVO – JEDINSTVO“ - Ulcinj

Opština: Ulcinj Imeškole: JUSrednjaMješovitaŠkola„Bratstvo–Jedinstvo“Adresa: Totoši b.b. Ime direktora: Husein Katana Broj telefona: +382 (30) 401 630; +382 (30) 401 630

O školi Školska zgrada je građena 1969.g.sredstvima solidarnosti naroda Bosne i Hercegovine da podmiri potrebe za 350 do 400 učenika. Danas u ovoj školi ima 1083 učenika. U zadnjih 7 godina znatno su poboljšani materijalno tehnički uslovi za rad u školi. Nastava u školi se organizuje na crnogor-skom i albanskom jeziku.

Područje rada - Gimnazija - Trgovina, Ugostiteljstvo i Turizam - Ekonomija, Pravo i administracija - Elektrotehnika - Mašinstvo i obrada metala - Lične usluge

Obrazovni programi - Gimnazija – opšti - Turistički tehničar - Tehničar marketinga i trgovine - Prodavač - Konobar - Kuvar - Elektromehaničar mašina i opreme - Automehaničar - Frizer

Izvođenje nastave U ovoj školskoj godini nastava se djelimično izvodi kabinetski. Planiramo da naredne školske godine učinimo napore da organizujemo kabinetsku nastavu.

Smjene i termini smjena u kojima škola radi Škola radi u 2 smjene: I smjena od 7:30 do 13:30 h II smjena od 14:00 do 20:00 h

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima

86

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - M

ješo

vite

ško

le

U školskoj 2008/09. godini planirano je upisati 360 učenika raspodjeljenih u 12 odjeljenja, od čega sa nastavom na crnogorskom jeziku 120 učenika – 4 odjeljenja, a na albanskom 240 učenika – 8 odjeljenja. Po smjerovima: - Gimnazija: 4 odjeljenja - Turistički tehničar: 2 odjeljenja - Tehničar marketinga: 1 odjeljenje - Prodavač: 2 odjeljenja - Konobar – kuvar: 1 odjeljenje - Automehaničar – Autolimar: 1 odjeljenje - Elektromehaničar mašina i opreme: 1 odjeljenje


U školi ima 20 učionica, 8 kabineta od toga 2 kompjuterska sa po 17 ra-čunara, biblioteka sa 12000 knjiga, fiskulturnu sala od 288 m2. Ukupna površina škole sa pratećim prostorijama je oko 32000 m2.

Strani jezici koji se izučavaju u školi Engleski, Njemački, Francuski i Ruski jezik

Praktična nastava – gdje i kako se izvodi Praktična nastava se djelimično izvod u školi a djelimično u privatnim salo-nima, trgovinskim radnjama, servisima, turističkim agencijama, pod nad-zorom koordinatora za praktičnu nastavu.

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Vannastavne aktivnosti, sekcije i dodatna nastavu organizuju se radnim subotama, 2. i 3. subote u mjesecu po unaprijed utvrđenom programu rada.

SMŠ “17. SEPTEMBAR” - Žabljak

Opština: ŽabljakImeškole: JUSrednjaMješovitaŠkola “17. Septembar” Adresa: BožidaraŽugićab.b.Imedirektora: BojovićŽivoradBroj telefona: +382 (52) 361 336; +382 (52) 360 091 E - mail: [email protected] Web adresa:

87

O školi Školajepočelasaradom1976.godineipotomejejednaodmlađihsrednjihškola.

Teorijska nastava opšteobrazovnih i stručnih predmeta izvodi se u 8 odjeljenja i to: 4 odjeljenja gimnazije i 4 kombinovana odjeljenja tehničara usluživanja i tehničara kuli-narstva.Školaradiupetodnevnojradnojnedjeljiuokvirukojerealizujecioobrazovno-vaspitni rad. U toku četvorogodišnjeg školovanja, budući tehničari usluživanja i tehni-čari kulinarstva pored opšteobrazovnih i stručno teorijskih predmeta imaju praktičnu nastavu sa tehnikom zanimanja i profesionalnu praksu koju pohađaju u toku ljetnjeg raspusta. U školi je uveden video nadzor, školski razglas i ozvučenje sa mikrofonima i pojačalima. Kabinet računarstva i informatike opremljen je po najvišim standardima. Rad na računarima obezbijeđen je za sve učenike i profesore. Polazeći od materijalno- tehničkih uslova i uloženog truda na njihovoj realizaciji, nastavnih sredstava i opre-mljenosti kabineta, kadrovskih uslova, cjelokupne organizacije rada u školi, može se rećidajedanassrednjaškolauŽabljakujednaodboljeopremljenihškolauRepublici.Stvaranjem ovakvih uslova nijesu izostala ni brojna priznanja i uspjesi učenika na ra-znim takmičenjima, kao npr.:

- na 5. državnom prvenstvu ugostiteljsko - turistčkih škola (Budva, februar 2008.) škola je osvojila pehar apsolutnog pobjednika, pehar „Đuro Ratković“ u discipli-nama usluživanja i svih 7 zlatnih medalja u disciplinama usluživanja po meniju, priprema jela po meniju i priprema jela pred gostom. Ovakav uspjeh školu pred-stvalja kao jednu od najboljih stručnih škola ugostiteljskih zanimanja.

- Na prvom državnom prvenstvu u spremanju koktela (Coctail Cup, Budva, mart 2008.) ekipa škole je zauzela III mjesto, čime je potvrđen visoki rejting škole posti-gnut na 5. državnom prvenstvu ugostiteljsko - turističkih škola.

Uokviruprojekta„Minarod...jagrađanin“ekipaškolejesaprojektom„ŠkolskihotelnaŽabljaku“zauzelaImjestonaregionalnomtakmičenjuuNikšiću,apotomiImjestona republičkom nivou u Podgorici (april, 2008.). I ovaj uspjeh je potvrdio visok domet rada i angažovanja u školi kako profesora tako i učenika.

Na državnom takmičenju srednjih škola po predmetima (april 2008), učenici naše gimnazije su zauzeli jedno drugo mjesto iz biologije i jedno drugo mjesto iz matema-tike.

Povodom dana Evrope 9. maja učenici naše škole su osvojili II nagradu u kategoriji učenika srednjih škola na konkursu sa temom „Crna Gora i EU“.

Sredinom kaja 2008. god. je održano pilot testiranje maturskog ispita. Testirano je znanje svih učenika II razreda u svim gimnazijama iz predmeta: maternji jezik i knji-ževnost, matematike, engleskog jezika, biologije i istorije. Iako pilot maturskog ispita nije imao za cilj da rangira škole, ipak su rezultati indikativni po školama. Učenici naše gimnazije su zauzeli ubjedljivo prve pozicije iz predmeta : maternji jezik i književnost, matematike, biologije i istorije. I ovaj uspjeh naših učenika je potvrdio da je naša škola veoma uspješna u kontinuitetu, a što potvrđuje i izvještaj o utvrđivanju kvaliteta obra-zovno-vaspitnog rada u ovoj školi.

88

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - M

ješo

vite

ško

le

Područje rada Trgovina, ugostiteljstvo i turizam

Obrazovni programi Tehničar usluživanja (četvorogodišnji program) Tehničar kulinarstva (če-tvorogodišnji program)

Izvođenje nastave Škola je moderno opremljena sa kabinetskom nastavom iz fizike, hemije, biologije, informatike, stranih jezika i matematike.

Smjene i termini smjena u kojima škola radi Škola radi u popodnevnim satima od 13:00 do 20:00 h. Praktična nastava se izvodi u dvije smjene od 7:00 do 21:00 h.

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Upisuje se jedno kombinovano odjeljenje tehničara usluživanja i tehniča-ra kulinarstva (po 15 učenika oba zanimanja).


5 kabineta površine 264.8m2

, 8 specijalizovanih učionica površine 442m2

, 1 školska radionica (školski bife) površine 25m

2

, 1 kompjuterska učioni-ca površine 50 m

2

, 1 fiskulturna sala sa pratećim prostorijama površine 219m

2

, 1 školska biblioteka površine 9m2

sa oko 8000 knjiga, školsko dvo-rište površine 7354m

2

, sportski poligon površine 2746m2

Strani jezici koji se izučavaju u školi Ruski jezik i Engleski jezik

Praktična nastava – gdje i kako se izvodi Praktična nastava se izvodi u školskoj radionici u školi i u školskom resto-ranu “Duga” koji se nalazi u centru grada. Dio praktične nastave se izvodi u hotelima “Žabljak” i “Jezera” firme HM “Durmitor” u Žabljaku, a koji su ujedno i glavni nosioci turističkog razvoja opštine. Praktična nastava se izvodi svakim radnim danom, a u toku ljetnjeg raspusta i ferijalna praksa u trajanju od 15 do 25 dana.

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Aktivno rade sekcije: dramska, novinarska, internet klub, ekološka, reci-tatorska, muzička, likovna, sportske (skijanje, odbojka, košarka, fudbal, rukomet), barmenska, fotografska,… U toku školske godine redovno se organizuju izleti u okolini Žabljaka, pos-jete značajnim sajmovima, posjete raznim kulturno - istorijskim i turističkim mjestima, organizuju se ekskurzije (kao npr. u Španiju, Grčku, Tursku, Mađarsku,…).Kroz rad sekcija organizuju se školske karaoke, školske igranke, folklor, ples, a izdaje se i školski časopis “20. septembar”.

89

Obrazovni centar „Šavnik” - Šavnik

Opština: ŠavnikIme škole: ObrazovniCentarŠavnik Adresa: Šavnikb.b.Ime direktora: Lazarević Branko Broj telefona: +382 (40) 266 129;

Područje rada: Poljoprivreda, proizvodnja i prerada hrane

Obrazovni profili IV stepena Tehničar/ka stočarske proizvodnje, 1 odjeljenje, 30 učenika

Srednja Ekonomsko-ugostiteljska škola - Bar

Opština: BarIme škole: JU Srednja Ekonomsko-ugostiteljska škola Adresa: Mila Boškovića 1 Ime direktora: Ramiza Kalamperović Broj telefona: +382 (30) 312 977; E- mail: [email protected]

O školi Srednja ekonomsko-ugostiteljska škola je osnovana 10. marta 2003.god. Smješte-

na je u zgradi Gimnazije. Nastava se realizuje u poslije - podnevnoj smjeni. Od samog osnivanja izraženo je veliko interesovanje za područje rada, one koje smo verifikovali, tačnije za svaki upisni konkurs prijavi se mnogo više učenika nego što nam dozvo-ljavaju prostorni kapaciteti. Tako da svake godine ostane neupisano 50 - 60 učenika. 2003/4. godine upisali smo 318 učenika podijeljena u 11 odjeljenja. Danas škola broji 764 učenika, odnosno 23 odjeljenja.

Srednja ekonomsko-ugostiteljska škola je moderna vaspitno - obrazovna ustanova koja na pravi način odgovara zahtjevima okruženja i tako opravdava svoje osnivanje pružajući obrazovne profile koje nameće grad svojim intenzivnim narastanjem uslu-

90

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - S

truč

ne š

kole

žnog, komer- cijalnog i turističkog sektora. Područje rada

- Ekonomija, pravo, administracija - Trgovina, ugostiteljstvo i turizam

Obrazovni programi - Ekonomski tehničar - Komercijalni tehničar - Tiristički tehničar - Pravni tehničar - Konobar, kuvar

Izvođenje nastave Nastava se kabinetski izvodi dijelimično za pojedine predmete.

Smjene i termini smjena u kojima škola radi Radi u drugoj smjeni sa početkom u 14 h.

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Planirani broj učenika je 180 u 6 odjeljenja I razreda i to: ekonomski tehničar 2 odjeljenja pravni tehničar 1 odjeljenje turistički tehničar 2 odjeljenja konobar – kuvar 1 odjeljenje


Opremljenost škole je skromna: 24 učionice površine 1400 m2,1 kompjuterska učionica,1 biblioteka,1 sportska sala.

Strani jezici koji se izučavaju u školi Engleski jezik, Italijanski jezik, Francuski jezik, Njemački jezik, Španski je-zik i Ruski jezik.

Praktična nastava – gdje i kako se izvodi Praktična nastava za kuvare i konobare izvodi se u dobro opremljenoj ka-binetu kuvarstva i usluživanja u školi kao i u ugostiteljskim objektima u gradu. Praktična nastava za turistički smjer uglavnom u školi i turističkim objektima u gradu.

91

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. U školi radi više sekcija: Novinarska, recitatorska, likovna, ples i folklor, sportska sekcija. Organizovan je rad klubova: debatni, volonterski i omla-dinski forum.

Srednja Poljoprivredna škola - Bar

Opština: Bar Ime škole: JU Srednja poljoprivredna škola Adresa: Bijelisi b.b. Ime direktora: Miloje Knežević Broj telefona: +382 (30) 302 785; +382 (30) 302 784 E-mail: [email protected] Web adresa: www.sps-bar.edu.cg.yu

O školi Srednja poljoprivredna škola u Baru formirana je rješenjem Ministarstva poljopri-

vrede i šumarstva SRCG broj 7946 od 29. maja 1946. godine u toku svog razvoja ova ustanova je imala sljedeće nazive: Srednja poljoprivredna škola, Poljoprivredni školski centar «Dušan Vlahović», od 1976. godine Biotehnički obrazovni centar «Dušan Vlaho-vić», i od 28.12.1993. godine ponovo JU Srednja poljoprivredna škola. Redovnu nasta-vu pohađa 513 učenik raspoređenih u 21 odjeljenja, četiri područja rada i 6 obrazovnih profila, od čega četiri na 4 stepenu i dva na trećem stepenu stručnosti.

Područje rada - Poljoprivreda, proizvodnja i prerada hrane, - Mašinstvo i obrada metala, - Saobraćaj, - Lične usluge.

Obrazovni programi - Poljoprivredni tehničar-ka,- Veterinarski tehničar-ka,- Prehrambeni tehničar-ka,- Instalater sanitarija, centralnog grijanja i klimatizacije, - Automehaničar, - Kadet brodomašinske struke, - Kadet nautičke struke, - Frizer muški/ženski.

92

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - S

truč

ne š

kole


Smjene i termini smjena u kojima škola radi Škola radi u prvoj smjeni, i to od 7:00 do 15:00 h

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Prehrambeni tehničar- ka, 1 odjeljenje, 30 učenika,Voćarsko-vinogradarski tehničar- ka, 1 odjeljenje, 30 učenika,Veterinarski tehničar- ka, 1 odjeljenje, 30 učenika,Rasadničar - cvećar - ratar - povrtar - voćar - vinogradar, 1 odjeljenje, 10+10+10 učenika,Bravar - automehaničar-ka, 1 odjeljenje, 15+15 učenika,Kadet brodomašinske struke, 1 odjeljenje, 30 učenika,Kadet nautičke struke, 1 odjeljenje, 30 učenika.


Specijalizovanih učionica 10 - 543.67m2,Kabineta 11 – 756.78m2,Fiskulturna sala 1159.85m2,Dvije kompjuterske učionice površine 114m2,Biblioteka sa čitaonicom 76 m2,Ukupna površina škole 5436 m2,Dvorište škole 45 000 m2

Strani jezici koji se izučavaju u školi Engleski jezik.

Praktična nastava – gdje i kako se izvodi Školska ekonomija za područje rada poljoprivreda,proizvodnja i prerada hrane.Saobraćaj – Luka Bar, Nimont Bar, Marina Bar.Mašinstvo – Autoservisi, Jadran Bar i Javna preduzeća.Lične usluge – Radionica u školi i privatni frizerski saloni.

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Dramski studio, Eko škola, Literarna sekcija, Informatički klub, Debatni klub, Crveni krst, Rasadničari - cvećari, Nautički klub.

93

SSŠ „VUKADIN VUKADINOVIĆ“ - Berane

Opština: Berane Ime škole: Javna Ustanova Srednja stručna škola „Vukadin Vukadinović”Adresa: Novo naselje b.b. Ime direktora: Dragutin Pajković Broj telefona: +382 (51) 230 390; E - mail: [email protected] adresa: www.vvukadinovic.edu.cg.yu

O školi JU Srednja stručna škola «Vukadin Vukadinović» je obrazovno vaspitna ustanova

koja funkcioniše po savremenim standardima. raspolaže sa 3.056 m2 korisne površine. Osim u Matičnoj školi nastava se izvodi i u Područnom odjeljenju Petnjica na 950 m2 korisne površine.

Područje rada - Šumarstvo i obrada drveta - Trgovina turizam i ugostiteljstvo - Saobraćaj - Poljoprivreda, proizvodnja i prerada hrane- Veterina - Ekonomija pravo i administracija - Mašinstvo i obrada metala

Obrazovni programi - Tehničar drvoprerade - Šumarski tehničar - Turistički tehničar - Tehničar usluživanja - Tehničar kulinarstva - Konobar - Kuvar - Tehničar drumskog saobraćaja- Špeditersko - agencijski i carinski tehničar - Poljoprivredni tehničar

94

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - S

truč

ne š

kole

- Veterinarski tehničar - Ekonomski tehničar - Pravno-administrativni tehničar - Tehničar marketinga i trgovine- Tehničar prodaje - Instalater sanitarnih uređaja, grijanja i klimatizacije - Automehaničar - Bravar

Izvođenje nastave Kabinetska nastava izvodi se za pojedine nastavne predmete pa tako škola posjeduje sljedeće kabinete: šumarski kabinet, kabinet za računare, kabi-net za ugostiteljsku struku, kabinet drvoprerade, kabinet stranih jezika, kabinet mašinstva i kabinet za preduzeće za vježbu (eco net) i kabinet za poljoprivredu i veterinu.

Smjene i termini smjena u kojima škola radi Škola radi u dvije smjene i to: Prva smjena od 7:30 do 13:15 h Druga smjena od 13:15 19:00 h

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Planirani broj upisanih učenika • .............................................. 390Tehničar drvoprerade • ............................................................... 0,5Tehničar prodaje• ........................................................................ 0,5Šumarski tehničar• ..................................................................... 0,5Turistički tehničar• ......................................................................... 1Tehničar usluživanja• ................................................................. 0,5Tehničar kulinarstva• .................................................................. 0,5Konobar• ...................................................................................... 0,5Kuvar• .......................................................................................... 0,5Tehničar drumskog saobraćaja • .................................................. 1Špeditersko - agencijski i carinski tehničar • ............................... 1Poljoprivredni tehničar • ............................................................ 0,5Veterinarski tehničar • ................................................................ 0,5Ekonomski tehničar • ..................................................................... 2Pravno- administrativni tehničar • ................................................1Tehničar marketinga i trgovine • ............................................... 0,5Instalater sanitarnih uređaja, grijanja i klimatizacije• ................1 Automehaničar • ......................................................................... 0,5

95

Bravar • ........................................................................................ 0,5


Ukupno učionica - 25 od toga 14 (1.120 m2 ) matična škola + 11 - PO Petni-ca (650 m2)Kabineti: informatike i birotehnike, saobraćaja, šumarstva, drvoprerade, ugostiteljstva, poljoprivrede i veterine (328 m2) kompjuterskih učionica (90m2)biblioteka (34 m2)sportska sala (740 m2)radionički prostor (414 m2)kabinet za preduzeće za vježbu (eco net) (95 m2)

Strani jezici koji se izučavaju u školi Engleski, Ruski, Franuski, Njemački i Latinski jezik.

Praktična nastava – gdje i kako se izvodi Centar za obuku kadrova u drvopreradi – stolarska radionica za izvođenje praktične nastave za obrazovne programe Tehničar drvoprerade i Stolar. Restoran – za izvođenje praktične nastave za obrazovne programe - Tu-ristički tehničar, Tehničar usluživanja, Tehničar kulinarstva, Konobar, Ku-var.Arboretrum, staklenici i plastenici za izvođenje praktične nastave za obra-zovne programe Šumarski tehnićar, Poljoprivredni tehničar.Radionica mašinbravara, instaletera i automehaničara za za izvođenje praktične nastave za obrazovne programe automhaničar i bravar.

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Klub mladih pisaca, sportsko društvo, pokret gorana, izviđačko društvo, šahovska sekcija, sekcija biologa, sekcija stranih jezika, likovna i muzička sekcija planinarsko društvo.

Srednja stručna škola - Berane

Opština: Berane Ime škole: JU Srednja dtručna škola Adresa: Svetog Save 25Ime direktora: Vujović Vaso Broj telefona: +382 (51) 230 014; +382 (51) 230 017E- mail: [email protected]

96

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - S

truč

ne š

kole

O školi Škola je formirana odlukom Skupštine ošpštine Ivangrad 28.02.1991. godine o

transformaciji„Školskogcentrausmjerenogobrazovanja“– Ivangrad(sadašnjeBera-ne). Taj datum je uzet kao dan škole. Novoj Elektrohemijsko tehničkoj školi (kako se tada zvala) pripale su elektro, hemijsko – tehnološka, kožarska i tekstilna struka. 1. sep-tembra 2003. godine škola je promijenila naziv u JU Srednja stručna škola.

Područje rada - Elektrotehnika - Hemija, nemetali i grafičarstvo - Lične usluge

Obrazovni programi Elektrotehnika III stepen

- Elektroinstalater - Elektromehaničar mašina i opreme - Elektromonter mreža i postrojenja - Autoelektičar

IV stepen - Elektrotehničar energetike - Elektrotehničar za rashladne i termičke uređaje - Elektrotehničar /ka telekomunikacija - Elektrotehničar /ka računara Hemija, nemetali i grafičarstvo IV stepen - Hemijski laborant - Hemijsko - tehnološki tehničar Lične usluge III stepen - Frizer/ka

Izvođenje nastave Nastava se izvodi kabinetski

Smjene i termini smjena u kojima škola radi

Škola radi samo u prijepodnevnoj smjeni Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima

- Elekrotehničar energetike / elektrotehničar za rashladne i termičke uređa-je (15+15 učenika) 1 odjeljenje

- Elekrtotehničar/ka telekomunikacija (30 učenika) 1 odjeljenje

97

- Elektrotehničar/ka računara (30 učenika) 1 odjeljenje - Elektromehaničar mašina i opreme / autoelektričar (15+15 učenika) 1 od-

jeljenje - Hemijski laborant / hemijsko tehnološki tehničar 1 odjeljenje (15+15 učenika)- Frizer/ka (25 učenika) 1 odjeljenje


26 učionica, 8 kabineta (2 kompjuterske učionica, 1 telekomunikacija, 1 energetike, 1 za praktičnu nastavu, 1 hemijska laboratorija, 2 školska fri-zerska salona), 1 školska biblioteka i 1 fiskulturna sala.

Strani jezici koji se izučavaju u školi Engleski i Ruski jezik.

Praktična nastava – gdje i kako se izvodi U kabinetima (radionicama) i školskom frizerskom salonu

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Slobodne aktivnosti i sekcije: dramska i literarna, šahovska, sportska sek-cija i sekcija elektrotehnike.

Srednja Medicinska škola ‘’DR BRANKO ZOGOVIĆ’’ - Berane

Opština: Berane Ime škole Srednja medicinska škola ‘’Dr Branko Zogović’’ Adresa: Berane b.b. Ime direktora: Raković Vojin Broj telefona: +382 (51) 230 124; +382 (51) 230 125 E-mail: [email protected] Web adresa: www.medicinskaberane.cg.yu

O školi Srednja medicinska škola počela je sa radom školske 1995/96. godine u Beranama,

kao područno odjeljenje Medicinske škole iz Podgorice. Akt o njenom osnivanju kao samostalne škole donesen je 5. avgusta 1996. godine.

Zakoordinatoranastave imenovan jeVojinRaković,profesorgeografije. Školske

98

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - S

truč

ne š

kole

1995/96. godine upisana su 122 učenika, raspoređena u tri odjeljenja (ginekološko akušerska sestra, medicinska sestra - tehničar i pedijatrijska sestra - tehničar)

Školske1996/97.godinepočelajesaradomkaosamostalnaškolaJUSrednjame-dicinska škola ‘’Dr Branko Zogović’’, a za direktora je imenovan profesor Vojin Raković.

Od tada pa sve do danas Srednju medicinsku školu ‘’Dr Branko Zogović’’ u Berana-ma pohađa veliki broj učenika iz Berana i gradova iz okruženja. Oni su se tokom pred-hodnog perioda obrazovali u okviru 8 obrazovnih profila. Ove godine školu pohađa 914 učenika.

Područje rada Zdravstvo, Farmacija i Socijalna zaštita

Obrazovni programi U školi postoje sljedeći obrazovni profili:- farmaceutski tehničar, - ginekološko - akušerska sestra, - medicinska sestra - tehničar, - pedijatrijska sestra - tehničar, - laboratorijski tehničar, - sanitarno ekološki tehničar, - ginekološko - akušerska sestra,- zubni tehničar.

Izvođenje nastave Časovi biologije, anatomije i fiziologije i hemije se izvode kabinetski.

Smjene i termini smjena u kojima škola radi Škola radi u poslijepodnevnoj smjeni u periodu od 14:00 h do 19:10 h, s tim što se praktična nastava izvodi u periodu od 7 do 14 h.

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima U ovoj školskoj godini planiran je upis 180 učenika.Učenici će biti upisani po sljedećim smjerovima: - medicinska sestra - tehničar

99

- 3 odjeljenja, - farmaceutski tehničar - 1 odjeljenje, - pedijatrijska sestra - tehničar - 1 odjeljenje,- laboratorijski tehničar - 1 odjeljenje.


- 27 učionica, - opremljena biblioteka- kompjuterska učionica, - opremljeni kabineti za izvođenje nastave iz: farmaceutske i laboratorij-

ske grupe predmeta (3 laboratorije i apoteka), zdravstvene njege i zdra-vstvene njege djece, računarstva i informatike

- dva kabineta za obrazovni profil zubni tehnicar. Strani jezici koji se izučavaju u školi

Engleski i Ruski jezik Praktična nastava – gdje i kako se izvodi

Praktična nastava se izvodi u Opštoj bolnici Berane, Domu zdravlja ‘’Dr Nika Labović’’–Berane, kao i u kabinetima koje škola posjeduje.

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. U školi postoje sljedeci klubovi i sekcije:

klub mladih istraživača, •mladi fizičari, •mladi biolozi, •mladi geografi, •mladi matematičari i programeri. •klub ljubitelja stranih jezika, •klub prve pomoći i anatomije, •debatni klub, •klub ljubitelja knjige, •dramski studio, •dramska sekcija, •recitatorska sekcija i •sportska sekcija. •

100

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - S

truč

ne š

kole

klub dobrovoljnih davaoca krvi •

101

SREDNJA STRUČNA ŠKOLA - Bijelo Polje

Opština: Bijelo PoljeIme škole: JU Srednja stručna škola Adresa: Voja Lješnjaka 27 Ime direktora: Božidar Ljujić Broj telefona: +382 (50) 433 224; +382 (50) 433 231 E-mail: [email protected]

O školi JUSrednjastručnaškolajepočelasaradom23.Aprila1922.god.kaoŽenskaza-

natska škola na inicijativu Kola srpskih sestara, uz odobrenje Ministarstva industrije itrgovineKraljevineSrba,HrvataiSlovenaca.Školaimadugutradicijuitokomsvograzvoja i postojana više puta je mijenjala svoje ime, a uporedo sa tim mijenjala se nje-na organizacina struktura i programska orijentacija. Od januara 2005. god. škola nosi sadašnjinaziv.ŠkolajeverifikovanazapodručjaradaIII,IViVstepena.Školaimadirek-tora,pomoćnikadirektora,pedagoga,psihologa ibibliotekara.TransformacijaŠkoleu skladu sa reformom školstva započela je 2001. godine. Realizovano je i u toku je relizacija nekoliko infrastrukturnih i razvojnih projekata.

Područje rada - Mašinstvo i obrada metala - Trgovina, turizam i ugostiteljstvo - Poljoprivreda, proizvodnja i prehrana - Tekstilstvo i kožarstvo

Obrazovni programi Mašinski tehničar, Automehaničar, Metalostrugar, Metaloglodač, Instala-ter, Instalater sanitarnih uređaja, grijana i klimatizacije, Bravar, Turistički tehničar, Tehničar prodaje, Prodavač, Kuvar, Konobar, Prehrambeni tehni-čar i Konfekcioner.

Izvođenje nastave Nastava se izvodi kabinetski u potpunosti.

102

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - S

truč

ne š

kole

Smjene i termini smjena u kojima škola radi Termini smjena: I smjena od 7:30 do 13:30 h II smjena od 13:30 do 19:30 h

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Planirani broj učenika koji će biti upisani je 270. Mašinstvo i obrada metala - 3 odjeljenja; Trgovina, turizam i ugostiteljstvo - 4 odjeljenja; Poljoprivreda, proizvodnja i prehrana - 1 odjeljenje; Tekstilstvo i kožarstvo - 1 odjeljenje.


Solidno su opremljeni kabineti za turizam, ugostiteljstvo, automehaničare, opštu mašinsku praksu i kabinet za informatiku. Biblioteka je snabdjeve-na sa potrebnim knjgama koje su predviđene programom. Sportska sala je u dobrom stanju i može da odgovori potrebama učenika. Ostali kabineti su slabije opremljeni i u fazi su opremanja.

Strani jezici koji se izučavaju u školi Ruski i Engleski jezik.

Praktična nastava – gdje i kako se izvodi Praktična nastava se izvodi u školskim radionicama, kabinetima i kod po-slodavaca.

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Novinarsko-literarna sekcija, kulturno-zabavna, sportske sekcije, debatni klub. Organizuje se dopunska i dodatna nastava.

Srednja likovna škola „PETAR LUBARDA“ - Cetinje

Opština: Cetinje Ime škole: JU Srednja likovna škola „Petar Lubarda“ Adresa: Bulevar crnogorskih junaka 95 Ime direktora: Srđan Ilinčić Broj telefona: +382 (41) 233 600; E-mail: [email protected] Web adresa: www.slslubarda.cg.yu

103

O školi Prvu Umjetničku školu u Crnoj Gori, osnovali su crnogorski umjetnici Petar Lubarda

i Milo Milunović, na Cetinju 1946 godine. Lubarda je bio njen prvi direktor, a Milunović profesorcrtanjaislikanja.Školase1948.godineseliuHercegNoviipedesetihgodinase ukida kao kadrovska škola.

Radoslav Milošević-Atos, uz pomoć poštovalaca umjetnosti, i nadležnih instituci-ja Crne Gore uspijeva da obnovi školu kroz obrazovni profil „Likovni tehničar“ 1991 u okviru Srednje škole koju će nakon sedam godina, školske 1998/99. osamostaliti u posebnu instituciju pod sadašnjim nazivom uz podršku Ministarstva prosvjete i nauke Crne Gore. Iste godine se uvodi još jedan obrazovni program „Tehničar dizajna grafike“ da bi 2004. godine krenuo reformisani program „Likovni saradnik slikar“ zamijenivši „Likovnogtehničara“.Timeješkolaznačajnoobogatilasvojuobrazovnuponudu.Školaima web stranu još od 1998. godine.

Od ne malog značaja je i Studentski, odnosno đački dom u gradu pod Lovćenom koji svake godine udomi 15-tak naših učenika što, osim interesantnih programa i po-stignutog rejtinga, takođe utiče na atraktivnost ove škole na širem crnogorskom pro-storu. Bivši učenici škole Mrdak Branko i Ilinčić Srđan, sada su profesori škole. Ogromna većinanastavnogkadrazavršilajeFakultetlikovnihumjetnostinaCetinju.Školaima,osim direktora, još tri magistra slikarstva: Sekulić Gorana, Mrdak Branka i Ilinčić Srđana. StudentiFLUCetinjeobavljajupraksuizmetodikeuovojškoli.Približnopolovinastu-denataFLUsubivšiđaciškole.Školske2000/2001.godinezabilježenjerekordniupisučenika ove škole na tri likovne akademije na Cetinju, u Trebinju i Beogradu od ukupno 18 upisanih učenika naše škole. Saradnja sa muzičkim školama, stručnim školama, gi-mnazijama, vrtićima i domovima za djecu sa posebnim potrebama je intenzivna i traje tokomcijelenastavnegodine.SaradnjasavisokoškolskiminstitucijamaFakultetomli-kovnihumjetnostisaCetinjaiFakultetomvizuelnihumjetnostiuPodgoricijeznačajnai u stalnom je usponu!

Područje rada Kultura, Umjetnost i Javno informisanje.

Obrazovni programi - Likovni saradnik slikar - Tehničar dizajna grafike


Smjene i termini smjena u kojima škola radi Škola radi u jednoj smjeni 7:30 do 14:00 h

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Planirani broj upisanih učenika za upis je 10 Likovnih saradnika i 10 Tehni-čara dizajna grafike.

104

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - S

truč

ne š

kole


Škola ima kompjutersku učionicu sa 14 računara, projektorom, internet vezom (ADSL), 6 ateljea (3 ateljea sa po jednim računarom) zajedničku bi-blioteku i sportsku salu i igralište sa Gimnazijom. Ukupna površina škole je oko 1100 m2.

Strani jezici koji se izučavaju u školi Engleski jezik

Praktična nastava – gdje i kako se izvodi Praktična nastava se izvodi u 6 ateljea koji su opremljeni za kvalitetno iz-vođenje nastave. To su ateljei za crtanje, slikanje, konzervaciju, vajanje, grafiku slikanje.

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Škola organizuje brojne stručne izlete i ekskurzije u toku nastavne godine u zemlji i inostranstvu. Značajna je saradnja škole sa NVO sektorom kroz razne projekte usmjerene ka unapređivanju obrazovanja kao što je „ARTE SANO“ iz Podgorice. Sa školama u inostranstvu SLŠ „Petar Lubarda“ Ceti-nje ostvaruje značajnu saradnju. Primjer uspješne saradnje je saradnja sa Školom za primijenjene umjetnosti iz Skoplja DSUPU „Lazar Ličenoski“.

SREDNJA STRUČNA ŠKOLA - Cetinje

Opština: Cetinje Imeškole: JUSrednjaStručnaŠkolaAdresa: Bulevar crnogorskih junaka 95 Ime direktora: Ljubomir Ražnatović Broj telefona: +382 (41) 233 508; +382 (41) 233 508 E-mail: [email protected]

O školi Osnovana je i počela sa radom školske 1932/33 a radila sa kraćim prekidom do

1941.god. Godine 1946 ponovo počinje sa radom kao Državna škola učenika u privre-di.Tokomsvogpostojanjaškolajemijenjalanazive:od1964/65.g.nosinazivŠkolskicentar za stručno obrazovanje „Bogdan Laković“ Cetinje. Od 1.9.1976.g. škola radi u sastavu Obrazovnog centra Cetinje. Od školske 1993/94.g. njen naziv mijenja se u JU Srednja škola Cetinje. Kao JU Mješovita stručna škola registrovana je kod Privrednog suda u Podgorici. Od 2004.g. škola nosi naziv JU Srednja stručna škola Cetinje.

105

Područje rada - Mašinstvo i obrada metala; - Saobraćaj; - Ugostiteljstvo, Trgovina i Turizam; - Zdravstvo, Farmacija i Socijalna zaštita.

Obrazovni programi - mašinski tehničar - tehničar prodaje - turistički tehničar - tehničar drumskog saobraćaja - medicinska sestra – tehničar - prodavač, III stepen


Smjene i termini smjena u kojima škola radi Škola radi u dvije smjene i to: I smjena od 7:30 do 13:25 h II smjena od 14:00 do 19:55 h

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Planirano je 150 učenika u 5 odjeljenja- mašinski tehničar (30)- turistički tehničar (30)- medicinska sestra – tehničar (30)- ekonomski tehničar (30)- kuvar – konobar (15 + 15)


Učionice – opšte namjene.Kompjuterska učionica posjeduje 15 + 1 računara,projektor i prateću opremu. Površina 65 m2.Biblioteka se nalazi u kompjuterskoj učionici i ima 3000 knjiga.Sportska sala je površine 288 m2.

Strani jezici koji se izučavaju u školi Engleski, Francuski, Italijanski i Ruski jezik.

Praktična nastava – gdje i kako se izvodi Praktična nastava za trgovinu, ugostiteljstvo i turizam izvodi se u priva-tnim objektima, za medicinske sestre u bolnici Danilo I na Cetinju, za ma-

106

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - S

truč

ne š

kole

šinske tehničare i saobraćajne tehničare u školskoj radionici. Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd.

- Štampanje zbornika radova učenika i nastavnika, - Učestvovanje na danima frankofonije, - Učestvovanje na Festivalu učeničkog dramskog stvaralaštva, - U školi djeluju dramske grupe modernog i orijentalnog plesa.

Škola za osnovno i srednje muzičko obrazovanje „ VIDA MATJAN “ - Kotor

Opština: KotorImeškole: Školazaosnovnoisrednje muzičko obrazovanje “Vida Matjan“ Adresa: Stari grad 456 Ime direktora: Dulović Marina Broj telefona: +382 (32) 302 676; +382 (32) 323 681 E-mail: [email protected] adresa: www.muzickaskolakotor.cg.yu

O školi Niža muzička škola je osnovana 11.03 1947. god. U 62 god svog postojanja kroz

obrazovniradŠkolajedaladruštvuvelikibrojistaknutihmuzičkihstvaralaca.Međunji-ma su brojni pedagozi, profesori i eminentni umjetnici. Vjekovna muzička tradicija gra-da kojeg simbolizuju kultura i umjetnost su glavni zadaci i prioriteti naše ustanove.

Prosvjetni kadar je oduvijek ulagao maksimalne napore da mlade i talentovane generacije što bolje i kvalitetno muzički opismeni. Najbolji pokazatelj uloženog rada su visoki plasmani i brojne nagrade koje naši učenici postižu na raznim domaćim i međunarodnim takmičenjima.


Obrazovni programi - Klavir, - Gitara, - Violina, - Violončelo viola,

107

- Kontrabas, - Flauta, - Klarinet, - Saksofon, - Truba, - Trombon, - Harmonika, - Muzički saradnik


Smjene i termini smjena u kojima škola radi Škola radi u jutarnjoj smjeni od 7:45 do 13:45 h., a individualna nastava se izvodi poslije podne do 21 h.

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Broj planiranih učenika za upis je 29 u dva odjeljenja.


Grupne učionice - 8 Induvidualne učionice - 20 Biblioteka – 1 Kompjuterska učionica – 1 Koncertna dvorana Crkva Sv Duha

Strani jezici koji se izučavaju u školi Engleski i Italijanski jezik.

Praktična nastava – gdje i kako se izvodi Praktična nastava se izvodi u induvidualnim učionicama kao i u Horskoj Sali i Koncertnoj dvorani Crkvi Sv Duha.

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Škola je stalno prisutna u kulturnoj ponudi grada tako da se u toku jedne školske godine održi do 20 koncerata učenika i profesora 10 – 15 gostova-nja kao i brojne manifestacije i Festivali. U poslednje tri godine sa uspje-hom je organizovan Festival mladih muzičara Crne Gore, brojni seminari, a takođe sa uspjehom se realizuje međunarodna saradnja i razmjena uče-nika. U poslednje dvije godine naši učenici su gostovali u Beogradu, Beču, Ljubljani, Makarskoj, Milanu, ...

108

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - S

truč

ne š

kole

SREDNJAPOMORSKAŠKOLA-Kotor

Opština: KotorImeškole: SrednjaPomorskaŠkolaAdresa: Dobrota b.b. Ime direktora: v.d. Veljko Botica Broj telefona: +382 (32) 305 212; +382 (32) 302 420 E - mail: [email protected]: www.pomorskakotor.com O školi Nalazi se u Dobroti, Kotor, osnovana 1849. godine, 2001.godine sertifikovana po

standardu ISO 9001, 2006.godine prošla resertifikaciju.Planovi i programi usklađeni sa: - Propisima IMO- a - STCW konvencijom o sticanju ovlašćenjaDiploma priznata svuda u svijetu, mogućnost zaposlenja nakon završene škole,

mogućnost daljeg školovanja. Vijek i po uspjeha je za nama, a još uvijek plovimo pu-nom snagom!

Područje rada Pomorski saobraćaj

Obrazovni programi Tri obrazovna programa (profila): - nautički tehničar- brodomašinski tehničar- Špeditersko-agencijski i carinski tehničar (program u izradi)Izvođenje nastave Nastava se izvodi kabinetski

Smjene i termini smjena u kojima škola radi Škola radi u jednoj prijepodnevnoj smjeni, od 7:45 do 13:40 h.

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Planiramo da upišemo ukupno 150 učenika i to: - nautički tehničar - 60 učenika u 2 odjeljenja- brodomašinski tehničar - 60 učenika u 2 odjeljenja- Špeditersko-agencijski i carinski tehničar (program u izradi) - 30 učenika u 1 odjeljenje (program u izradi)

109


Površina škole 3.400m2

, 13 učionica od čega 1 kompjuterska, Radionica za praktičnu nastavu, Biblioteka i Sportska sala.

Strani jezici koji se izučavaju u školi Engleski jezik.

Praktična nastava – gdje i kako se izvodi - u prostorijama koje su opremljene simulatorima, - radionici sa mašinama za obradu metala, - na školskom brodu JadranVannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Veslanje, Ekološke akcije, Radionice iz oblasti društva i kulture i Sportski turniri.

SREDNJASTRUČNAŠKOLA-Nikšić

Opština: Nikšić Imeškole: JUSrednjaStručnaŠkolaAdresa: Vuka Karadžića 83Ime direktora: Perović DraganBroj telefona: +382 (40) 212 100; +382 (40) 212 100 E - mail: [email protected] Web adresa: www.emsnk.cg.yu

O školi Sagrađena 1968. godine. Radila je kao tehnička škola u Nikšiću. Od 1991. godine

registrovana kao javna ustanova elektro-metalurška škola, a od 2005. godine pod sa-dašnjim nazivom. U školi je zaposleno 74 radnika i to:

- sa VSS - 63 - sa VS - 3 - sa SSS - 2 - NK radnika - 6 Nastavajeupotpunostistručnozastupljena.Školaobrazujekandidatezasticanje

V stepena stručne spreme elektrotehničkog područja rada.

Područje rada - Elektotehnika,

110

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - S

truč

ne š

kole

- Geologija, Rudarstvo i Metalurgija, - Lične usluge.

Obrazovni programi - Elektrotehničar - Elektrotehničar za geodezije rashladne i termičke uređaje - Elektrotehničar elktonike - Elektrotehničar telekomunikacija - Elektrotehničar računara - Elektroinstalater - Elektromehanilčar mašina i opreme - Elektromehaničar mašina i postrojenja - Autoelektričar - Rudarski tehničar - Tehničar metalurg - Rukovodilac mehanizacije u površinskoj eksploataciji - Rudar u pozemnoj eksploataciji - Livac - Topioničar gvožđa i čelika - Valjač - Frizer



Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima 360 učenika - 12 odjeljenjaElektrotehnika: IV stepen – 7 odjeljenja (210 učenika) III stepen - 3 odjeljenja (90 učenika) Geologije, rudarstvo i metalurgija: IV stepen – (30 učenika) Lične usluge: III stepen – 1 odjeljenje (30 učenika)


15 učionica - 900m2, 5 kompjuterskih učionica - 100m2, biblioteka - 250m2 i fiskulturna sala - 450m2.

111

Strani jezici koji se izučavaju u školi Ruski, Engleski i Engleski jezik struke.

Praktična nastava – gdje i kako se izvodi U školskim radionicama i kod privatnih poslodavaca.

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Sportske sekcije i dodatna nastava iz programiranja.

PRVASREDNJASTRUČNAŠKOLA-Nikšić

Opština: Nikšić Imeškole: JUPrvaSrednjaStručnaŠkolaAdresa: Vuka Karadžića 83Ime direktora: Davidović Goran Broj telefona: +382 (40) 212 801; +382 (40) 212 801 E - mail: [email protected]

O školi 2006.ŠkolamijenjanazivuPRVASREDNJASTRUČNAŠKOLA.Škola jerealizovala

mnoge projekte kako sa domaćim socijalnim partnerima tako i međunarodnim aso-cijacijama, od kojih je najznačajniji projekat opremanja školskih radionica realizovan saCHF-omvrijedan180.00€,projekatobukezavarivačasameđunarodnomkorpora-cijom ALSTROM, projekat sa Ministarstvom turizma – održavanje kompletne turističke signalizacije, izrada saobraćajne signalizacije za Opštinu Nikšić, prekvalifikacija i doo-buka nezaposlenih licai lica romske nacionalnosti, kao i podrška invalidnim licima u više projekata u saradnji sa Zavodom za zapošljavanje itd.

Područje rada - Mašinstvo i obrada metala;- Saobraćaj; - Geodezija i građevinarstvo; - Zdravstvo, farmacija i socijalna zaštita; - Poljoprivreda proizvodnja i prerada hrane; - Tekstilstvo i kožarstvo.

Obrazovni programi - Mašinski tehničar za energetiku; - Automehatroničar;

112

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - S

truč

ne š

kole

- Limar – autolimar; - Automehaničar; - Bravar; - Zavarivač; - Tehničar drumskog saobraćaja; - Građevinski tehničar za visokogradnju; - Rukovalac građevinskom mehanizacijom; - Medicinska sestra – tehničar; - Pedijatrijska sestra – tehničar; - Prehrambeni tehničar; - Pekar; - Prerađivač mlijeka; - Tehničar konfekcije; - Konfekcionar.


Smjene i termini smjena u kojima škola radi Škola radi u dvije smjene i to: Prva smjena od 8:00 do 13:50 h Druga smje-na od 14:00 do 19:50 h

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Mašinski tehničar energetike 30 Automehatronika 30 Mašinski obrazovni profil 30 Tehničar drumskog saobraćaja 30 Građevinski tehničar za visokogradnju 30 Rukovalac građ. Mehanizacijom 30 Medicinska sestra – tehničar 30 Pedijatrijska sestra – tehničar 30 Prehrambeni tehničar 30 Pekar; Prerađivač mlijeka 30 Ukupno 10 odjeljenja 300


23 kabineta opremljena novim namještajem i osnovnim nastavnim sred-stvima, projektorima, grafoskomima i multimedijalnim projektorima, 2 računarske učionice opremljene sa po 15 računara, biblioteka opremljena sa oko 10.000 bibliotečkih jedinica i sportska sala skromno opremljena.

113


Praktična nastava – gdje i kako se izvodi Najvećim dijelom u školskim radionicama. Zavarivačka i bravarska radio-nica su opremljene savremenom opremom za zavarivanje svih vrsta čelika i obojenih metala. Opremom za ručno i mašinsko rezanje i siječenje i obli-kovanje limova i profila. Oprema za zaštitu metala plastifikacijom. Meta-lostrugarska radionica je opremljena strugovima, glodalicama, rendisalj-kama. Kabinet za konfekciju industrijskim mašinama za šivenje.pogon za grafičku djelatnost: kater, ploter, oprema za sito štampu. Postoje autome-haničarska, autolimarska, mašinbravarska radionica.

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Formirane su i veoma aktivne sledeće sekcije: dramskoliterarna, novinar-ska, ritmička i debatni klub, likovna, ekološka i sportske sekcije. U školi već skoro deceniju uspješno radi učenička zadruga „ MAŠINAC“ - današnji P.O.J. „ MAŠINAC“. Takmičenja i sekcije iz automehatronike.

Srednja Ekonomsko-ugostiteljska škola - Nikšić

Opština: Nikšić Imeškole: SrednjaEkonomsko-UgostiteljskaŠkolaAdresa: Vuka Karadžića 83 Ime direktora: Lučić Duško Broj telefona: +382 (40) 235 640; +382 (40) 235 640 E - mail: [email protected]

O školi Školajeosnovana1961.godine,ima1150učenika,36odjeljenja,85zaposlenihod

čega 65 nastavnika.

Područje rada - Ekonomija, Pravo, Administracija - Trgovina, Ugostiteljstvo, Turizam

Obrazovni programi - tehničar marketinga i trgovine - ekonomski tehničar - turistički tehničar

114

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - S

truč

ne š

kole

- tehničar prodaje - komercijalni tehničar - konobar - kuvar



Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima 270 učenika - 9 odjeljenja


18 klasičnih učionica – novi namještaj, Savremena računarska učionica, Sportska dvorana i Biblioteka sa 20000 knjiga.

Strani jezici koji se izučavaju u školi Engleski, Ruski, Francuski i Italijanski jezik.

Praktična nastava – gdje i kako se izvodi Za trgovca u kompaniji Plus Komerc.Za ugostitelje u ugostiteljskim preduzećima.

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Sportsko društvo „Ekonomist“ i Debatni klub.

SREDNJASTRUČNAŠKOLA-Pljevlja

Opština: Pljevlja Imeškole: SrednjaStručnaŠkolaPljevljaAdresa: Vuka Karadzica 15 Ime direktora: Mervan AvdovićBroj telefona: +382 (52) 356 255; +382 (52) 356 254 E - mail: [email protected] Web adresa: www.sstrucnapv.com

O školi Srednja stručna škola u Pljevljima ima dugu i bogatu tradiciju i jedna je od najsta-

115

rijih i najvećih srednjih škola u Crnoj Gori. U ovu školu se svake godine upisuje više od 2/3 svih učenika koji završe osnovnu školu na području Pljevalja, a izvjestan broj učenika dolazi i iz drugih, susjednih opština. U školi je zaposleno 93 radnika, od čega su 76 nastavno osoblje.

U sastavu škole posluje Učenička zadruga, kao posebna organizaciona jedinica. Područje rada

- Ekonomija, Pravo i Administracija - Mašinstvo i obrada metala - Elektrotehnika - Saobraćaj - Trgovina, Ugostiteljstvo i Turizam

Obrazovni programi- Ekonomski tehničar - Tehničar marketinga i trgovine- Tehničar prodaje- Tehničar za kompjutersko konstruisanje i upravljanje- Elektronstalater - Instalater sanitarnih uređaja, grijanja i klimatizacije - Zavarivač - Poštansko-logistički tehničar - Elektrotehničar računara - Konobar - Kuvar

Izvođenje nastave Nastava se polovično izvodi u kabinetima. Postoje kabineti za: računarstvo i informatiku, engleski jezik, ruski jezik, birotehniku, električna mjerenja, tehničko crtanje, teleprintersku manipulaciju, praktični radovi u PTT-u, geografiju, hemiju i umjetnost.


Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Planirano je za upis 270 učenika, i to: Ekonomski tehničar (IV stepen) – 1 odjeljenje; Tehničar marketinga i trgovine (IV stepen) – 1 odjeljenje;Tehničar prodaje (IV stepen) – 1 odjeljenje;Tehničar za kompjutersko konstruisanje i upravljanje – 1 odjeljenje;Elektrotehničar računara (IV stepen) - 1 odjeljenje;

116

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - S

truč

ne š

kole

Poštansko-logistički tehničar (IV stepen) – 1 odjeljenje;Instalater sanitarnih uređaja, grijanja i klimatizacije - Zavarivač (III stepen) – 1 odjeljenje (15 + 15 učenika);Elektronstalater (III stepen) – 1 odjeljenje;Konobar - Kuvar (III stepen) – 1 odjeljenje (15 + 15 učenika).


Škola posjeduje dvije potpuno opremljene kompjuterske učionice, koje su umrežene i povezane sa Internetom, površine 141,44 m2 i 23 učionice op-šte namjene – ukupne površine 1145 m2. Škola posjeduje i biblioteku – ukupne površine 82,68 m2. Škola koristi salu za fizičko vaspitanje u Sportskoj dvorani „Ada“.

Strani jezici koji se izučavaju u školi Ruski, Engleski i Francuski jezik.

Praktična nastava – gdje i kako se izvodi Praktična nastava se izvodi u dobro opremljenim radionicama, i to: radio-nica opšte mašinske prakse, za metalostrugare, automehaničare, bravare, elektromehaničare, elektroinstalatere i zavarivače, ukupne površine 530 m2. Praktična nastava se izvodi i u kabinetima, kao i u Saobraćajnom cen-tru Učeničke zadruge koji je u sastavu Škole. Praktična nastava se izvodi kod privatnih poslodavaca, a profesionalna praksa i u Rudniku uglja, Ter-moelektrani i Elektrodistribuciji.

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. U školi radi više sekcija, i to: literarna, recitatorska, računarska, sportske sekcije, novinarska, istorijska, geografska i sekcija prve pomoći. U školi se za bolje učenike organizuje dodatna nastava.

Srednja Elektrotehnička škola „VASO ALIGRUDIĆ” - Podgorica

Opština: Podgorica Ime škole: JU Srednja Elektrotehnička Škola“VasoAligrudić”Adresa: Vasa Raičkovića 26 Ime direktora: Pićurić Veselin Broj telefona: +382 (20) 237 319; E - mail: [email protected] adresa: www.ets.cg.yu

117

O školi Srednja Elektrotehnička škola “Vaso Aligrudić” u Podgorici sa 32 učenika osnovana

je 1964. godine. Od dana osnivanja do 1960. godine škola je radila kao Srednja teh-ničkaškola.Školske1960/61.godine,odnosnouseptembru1960.godine, škola jeorganizovana pod nazivom Industrijska tehnička škola “Vaso Aligrudić” a školske 1975/ 76.godineIndustrijskaškola“VasoAligrudić”prerastautehničkiškolskicentar–Školaza obrazovanje kadrova elektro struke “Vaso Aligrudić”. Od septembra 1980. god. no-vembra 1987 godine škola nosi naziv Obrazovni centar za tehnicka zanimanja OOUR TŠCElektroškola“VasoAligrudić”.

Godine 1987. na osnovu rješenja Okružnog privrednog suda mijenja naziv u RO Elekrotehnička škola “Vaso Aligrudić” sa 23 odjeljenja rasporedjena u dvije smjene.Kao RO škola radi do 1992 kada je proglašena Javnom ustanovom sa tačnim nazivom JU Srednja Elekrotehnička škoLa “Vaso Aligrudić” pod kojim imenom i danas radi.Danas škola radi sa 35 odjeljenja.

Područje rada Elektrotehnika

Obrazovni programi IV Stepen - elektrotehničar/ka računara - elektrotehničar/ka elektronike - elektrotehničar/ka telekomunikacija - elektrotehničar energetike - elektrotehničar pogona - elektroteničar za rashladne i termičke uređaje - elektrotehničar radio i video tehnike III Stepen - autoelektričar - elektromehaničar mašina i opreme - elektroinstalater - monter telekomunikacionoh sistema - elektromonter mreža i postrojenja - RTV mehaničar

Izvođenje nastave Nastava se ne izvodi kabinetski


Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Planirani broj učenika koji bi trebao biti upisan je 360 i to:

118

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - S

truč

ne š

kole

5 odjeljenja smjera elektrotehničar računara 2 odjeljenja smjera elektrotehničar telekominikacija 1 odjeljenje smjera elektrotehničar elektronike 2 odjeljenja smjera elektrotehničar energetike 1 odjeljenje smjera autoelektričar 1 odjeljenje smjera elektroinstalater


Broj učionica je 18 ukupne površine 900 m2 Posjeduje 4 kompjuterske učionice opremljene sa najsavremenijom raču-narskom opremom (PC, štampači, skeneri , projektori, …), biblioteka sa preko 8000 naslova i Sporska sala površine 264 m2 sa pratećom sport-skom opremom.


Praktična nastava – gdje i kako se izvodi U školskim radionicama od kojih škola posjeduje 5.

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Vannastavne aktivnosti:- smjer elektrotehničar računara (posjeta preduzećima sa razvijenom raču-

narskom mrežom i resursima)- smjer elektrotehničar elektronike i telekomunikacija (posjeta razvojnim

sektorima telekomunikacionih centara)- smjer elektrotehničar energetike (posjeta elektroenergetskih postroje-

nja širom Crne Gore)Dodatna nastava:Formiraju se grupe zainteresovanih učenika prema njihovim interesova-njima (izrada praktičnih radova na polju elektrotehnike, računara , teleko-munikacija, …)Dopunska:Ovaj vid nastave je preraspodijeljen na sve nastavne predmete za koje po-stoji potreba . Nastava se odvija u sklopu radne nedjelje.

119

Srednja Građevinsko-geodetska škola „Ing. MARKO RADEVIĆ“ - Podgorica

Opština: Podgorica Imeškole: JUSrednjaGrađevinskoGeodetskaŠkola „Ing. Marko Radević“ Adresa: Vasa Raičkovića 26 Ime direktora: Miranović Dragan Broj telefona: +382 (20) 237 119; +382 (20) 237 363 E - mail: [email protected]

O školi Osnovana je i počela sa radom 1945. godine sa dva zanatska odjeljenja. Sledeće

godine formiran je građevinski odsjek u sastavu Srednje tehničke škole. Od 1968. škola dobija naziv Građevinski školski centar „Ing. Marko Radević“, a od 1992. godine škola nosi današnji naziv. Sve do 2002. godine je bila jedina škola u Crnoj Gori za područje građevinarstva i geodezije. Od 2004. godine škola obrazuje i kadrove iz područja arhi-tekture.Školasenalaziuzgradikojajeizgrađena1961.godine,aadaptacijaobjektajeizvršena 2005. godine.

Područje rada Arhitektura, Građevinarstvo i Geodezija

Obrazovni programi - Dizajner enterijera,- Arhitektonski teničar,- Građevinski tehničar za visokogradnju, - Građevinski tehničar za niskogradnju,- Građevinski tehničar za hidrogradnju, - Geodetski tehničar geometar, - Keramičar - teracer - pećar,- Instaler u građevinarstvu,- Monter suve gradnje, - Moler - farbar, - Zidar, - Tesar, - Armirani betonirac

Izvođenje nastave Nastava se djelimično izvodi kabinetski

120

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - S

truč

ne š

kole

Smjene i termini smjena u kojima škola radi:Škola radi u dvije smjene i to: Prva smjena od 7:00 do 13:00 h Druga smjena od 13:10 do 19:10 h

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Dizajner enterijera - 30 učenikaGrađevinski tehničar za visokogradnju - 30 učenika Građevinski tehničar - - 60 učenika Geodetski tehničar - geometar - 30 učenika Arhitektonski tehničar - 30 učenika Keramičar - teracer - pećar - 30 učenika Monter suve gradnje - 20 učenika Instaler u građevinarstvu+moler - farbar - 15+15 učenika Zidar - 30 učenika Tesar+armirani betonirac - 15+15 učenika


14 učionica; 2 kompjuterske učionice, 3 kabineta, biblioteka; sportska sala (koristi se i za dvije susjedne škole - „Spasoje Raspopović“ i „Vaso Aligru-dić“).


Praktična nastava – gdje i kako se izvodi Škola posjeduje 4 savremeno opremljene radionice za izvođenje praktične nastave.

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Dramska, recitatorska, ritmička, arhitektonska, građevinska, geodetska, zanatska, sportska i likovna sekcija.

121

JUSREDNJAMEDICINSKAŠKOLA-Podgorica

Opština: Podgorica Imeškole: JUSrednjaMedicinskaŠkolaAdresa: Kruševac b.b. Ime direktora: Kostić Branimir Broj telefona: +382 (20) 224 680; +382 (20) 224 706 E - mail:

O školi Škola jeosnovana1972.g.upisom jednogodjeljenja koje je radilouamfiteatru

dječje bolnice. Već naredne godine preseljava se u objekat na trgu Božane Vučinić. Iz godine u godinu povećavao se broj učenika zbog velikog interesovanja za ovu školu. Novaškolskazgradanapravljenaje2007.g.kojutrenutnopohađa1400učenika.Školaje jedna od najmodernijih i najsavremenije opremljenih u Crnoj Gori i regionu.

Područje rada - Zdravstvo, - Farmacija, - Socijalna zaštita.

Obrazovni programi - Zdravstveni tehničar - Ginekološki tehničar- Laboratorijski tehničar - Farmaceutski tehničar- Fizioterapeutski tehničar- Medicinski kozmetičar

Izvođenje nastave Nastava se ne izvodi kabinetski


122

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - S

truč

ne š

kole

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Ukupno 9 odjeljenja - 7 smjerova: - Medicinska sestra – tehničar 2 odjeljenja, - Farmaceutski tehničar 2 odjeljenja, - ostali smjerovi po 1 odjeljenje. Ukupno 270 učenika.


21 učionica, 5 kabineta (biologija, hemija, fizika, anatomija i računarska učionica), Biblioteka sa čitaonicom, Sportska sala sa tribinama od 300 mjesta, Amfiteatar i prostorija za prijem roditelja.

Strani jezici koji se izučavaju u školi Englesi i Ruski jezik.

Praktična nastava – gdje i kako se izvodi Djelom u školi, Kliničkom centru Crne Gore, Dječjoj bolnici, Stomatološkoj poliklinici, Institutu za javno zdravlje, apotekama itd.

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Literarna sekcija, dramska sekcija, novinarska sekcija, debatni klub, sekci-ja prve pomoći i sportske sekcije.

Srednja Stručna Hemijsko-tehnološka škola „SPASOJE RASPOPOVIĆ“ - Podgorica

Opština: Podgorica Ime škole: JU Srednja stručna hemijsko tehnološka škola „Spasoje Raspopović“ Adresa: Vasa Raičkovića 26 Ime direktora: Ljeposava Vuksanović Broj telefona: +382 (20) 237 361; +382 (20) 238 998 E-mail: [email protected] Web adresa: www.sraspopovic.com

O školi Hemijsko-tehnološki odsjek u sastavu Srednje elektrotehničke škole „Vaso Aligru-

dić“ u Podgorici osnovan je 1946. godine. Od dana osnivanja do 1960. godine škola je radila pod nazivom Srednja tehnička škola. Od 13.novembra 1987. godine škola je organizovana i konstituisana u radnu organizaciju sa zvaničnim nazivom RO Hemijsko-

123

tehnološka škola „Spasoje Raspopović“. Od školske 2004/05 škola radi pod nazivom JU Srednja stručna škola „Spasoje Raspopović“. Prva smo srednja stručna škola u Crnoj Gori i prvi smo počeli da realizujemo nastavu po novim obrazovnim programima. Prak-tikujemo stalna usavršavanja svih zaposlenih i intenzivno učestvujemo u reformskim procesima, njegujući duh zajedništva. Naši učenici zajedno sa svojim nastavnicima učestvuju u brojnim takmičenjima i osvajaju nagrade. Broj učenika je 650, upisanih u 25 odjeljenja. Broj zaposlenih u školi je 61.

Područje rada - Hemija, nemetali i grafičarstvo - Geologija, rudarstvo i metalurgija - Tekstilstvo i kožarstvo - Lične usluge - Poljoprivredna proizvodnja i prerada hrane

Obrazovni programi

IV stepen - Hemijsko -tehnološki tehničar - Hemijski laborant - Pogonski tehničar štampe - Tehničar industrije almunijuma - Prehrambeni tehničar - Konfekcijski tehničar

III stepen- Frizer - Konfekcionar - Prerađivač mlijeka- Pekar- Rasadničar / Cvjećar - Voćar / Vinogradar / Podrumar - Obrađivač plemenitih metala (zlatar)


Smjene i termini smjena u kojima škola radi Škola radi u dvije smjene i to: I smjena: 7:00 do 13:00 h II smjena: 13:10 do 19:10 h

124

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - S

truč

ne š

kole

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Hemijsko - tehnološki tehničar, 1 odjeljenje (30 učenika)Hemijski laborant, 1 odjeljenje (30 učenika)Izrađivač hemijskih proizvoda, 1/2 odjeljenje (15 učenika)Konfekcijski tehničar, 1 odjeljenje (30 učenika)Tehničar industrije almunijuma, 1 odjeljenje (30 učenika)Prehrambeni tehničar, 1 odjeljenje (30 učenika)Poljoprivredni tehničar, 1 odjeljenje (30 učenika)Rasadničar / Cvjećar, 1/2 odjeljenje (15 učenika)Voćar / Vinogradar / Podrumar, 1/2 odjeljenje (15 učenika)Frizer, 1 odjeljenje (30 učenika)Obrađivač plemenitih metala (zlatar), 1/2 odjeljenje (15 učenika).


Ukupna površina škole je 2000 m2.U glavnoj zgradi: 7 učionica, kabinet fizike, kompjuterska učionica, kon-fekcijska radionica, frizerski salon, biblioteka, kabinet za fizičko, atrijum za sportske aktivnosti. Paviljon/laboratorija: 3 laboratorije, 5 kabineta, 1 radionica, mljekara, mini - pekara, prirpemna laboratorija.


Praktična nastava – gdje i kako se izvodi U školi i privrednim organizacijama.

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Ekološka, literarno - recitatorska, sportska sekcija, izleti, posjete sajmovi-ma, raznim institucijama, organizacijama...

Srednja stručna škola „IVAN USKOKOVIĆ“ - Podgorica

Opština: Podgorica Ime škole: JU Srednja stručna škola „Ivan Uskoković“ Adresa: Vasa Raičkovića 1 Ime direktora: Pavle Stojović Broj telefona: +382 (20) 246 767; +382 (20) 248 445 E - mail: [email protected]

125

O školi Škola je osnovana i počela sa radom 1946.godine sa 2 odjeljenja. Tokom postojanja mijenjala je imena: Škola učenika u privredi i Industrijska škola „Ivan Uskoković“, Tehničko školski centar. 1988.g. se izdvojila iz Tehničkog centra i do danas egzistira samostalno. Škola se nalazi u ulici Vasa Raičkov-ića br.1 i sastoji se iz 2 objekta : zgrada u kojoj se ozvodi teorijska nastava i zgrada gdje se izvodi praktična nastava. Trenutno u školi postoji 45 od-jeljenja.

Područje rada - Mašinstvo i obrada metala - Saobraćaj

Obrazovni programi Mašinstvo i obrada metala- Automehatroničar, - Automehaničar, - Tehničar za kompjutersko konstruisanje i upravljanje, - Instalater-ka sanitarnih uređaja grijanja i klimatizacije, - Limar - Autolimar, - Zavarivač, - Bravar, - Alatničar, Saobraćaj- Tehničar drumskog saobraćaja, - Tehničar ptt saobraćaja, - Špeditersko-agencijski i carinski tehničar, - Vozač putničkog automobila.

Izvođenje nastave Nastava se izvodi kabinetski


Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Mašinstvo i obrada metala: 8 odjeljenja Saobraćaj: 5 odjeljenja Ukupan broj učenika: 390

126

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - S

truč

ne š

kole


28 kabineta, 2 kompjuterske učionice, savremena radionica za zavariva-nje, moderno opremljena automehatroničarska radionica i učionica, kabi-net za kompjutersko konstruisanje i Sportska sala.



Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Dopunska nastava i dodatna nastava.

Srednja stručna škola „SERGIJE STANIĆ“ - Podgorica

Opština: Podgorica Ime škole: JU Srednja stručna škola „Sergije Stanić“ Adresa: Kralja Nikole 114 Ime direktora: Stojanović Slobodan Broj telefona: +382 (20) 623 658; +382 (20) 624 289 E - mail: [email protected] Web adresa: www.sergije-stanic.edu.cg.yu

O školi Dvospratna zgrada ukupne površine 2730 m2, izgrađena 1966. godine, sa školskim

dvorištem površine 6118 m2 i salom za fizičko obrazovanje, površine 490 m2. Raspolaže sa 18 učionica i kabinetima. U sastavu škole je RU „Milun Božović“ - 992

m2 i dvorištem 423 m2. U sklopu škole su i kabineti: 1 za informatiku, 1 za strane jezike, 2 za usluživanje, 1 za kuvarstvo, 1 za turističke tehničare

Područje rada - Trgovina, - Ugostiteljstvo, - Turizam

Obrazovni programi Turistički tehničar, Tehničar usluživanja, Tehničar kulinar, Tehničar prodaje,

127

Konobar, Kuvar,Prodavač.

Izvođenje nastave Nastava se djelimično izvodi kabinetski.

Smjene i termini smjena u kojima škola radi Škola radi u dvije smjene i to: I smjena: 7:00 do 13:00 h II smjena: 13:00 do 19:00 h

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Ukupno 270 učenika u 9 odjeljenja: 3 turistički tehničar; 1 tehničar usluživanja; 1 tehničar kulinar; 1 tehničar prodaje; 1 konobar; 1 kuvar; 1 prodavač.


18 učionica, Kompjuterska učionica, Biblioteka i Sportska sala. Strani jezici koji se izučavaju u školi

Engleski, Italijanski, Francuski i Njemački jezik.

Praktična nastava – gdje i kako se izvodi Praktična nastava u školskoj radionici „Radovče“, u kabinetima u školi, a dijelom u najboljim trgovinskim i ugostiteljskim objektima u gradu.

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Sportske sekcije i literarna sekcija.

128

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - S

truč

ne š

kole

Umjetnička škola osnovnog i srednjeg muzičkog obrazovanja „ANDRE NAVARA“ - Podgorica

Opština: Podgorica Ime škole: JU Umjetnička škola osnovnog i srednjeg muzičkog obrazovanja za talente „Andre Navara“ Adresa: Prve proleterske 40 Ime direktora: Aleksa Asanović Broj telefona: +382 (20) 611 552; +382 (20) 611 552 E - mail: [email protected] Web adresa: www.skole.cg.yu

O školi Školazamuzičketalente„AndreNavara“jeosnovana1992.godine,a1999.godine

je prerasla u srednju muzičku školu. Osnivači škole su Vlada RCG, Ministarstvo prosvje-te i nauke i prof. Aleksa Asanović. Ideja o osnivanju je nastala iz potrebe Republike za kadromgudačima (violine, viole, violončela, kontrabasi). Veliki broj bivših i sadašnjih učenika ove škole angažovan je u Sinfonijskom orkestru RTV CG. Zbog izuzetnih rezul-tataŠkolajenapredlogFrancuskeuvrštenauAsocijacijuškolaUNESKO-a.Školaimadva gudačka orkestra: Niže i Srednje muzičke škole. Nastava se izvodi u porodičnoj kućui g-dina Alekse Asanovića, koju je dao na besplatno korištenje kao i svoju opremu, muzičkeinstrumente,nototekuibiblioteku.Školaposjeduje3računara.

Srednje muzičko obrazovanje na instrumentalnim odsjecima 2007/08 šk.god.po-hađa 20 učenika. Nastavni kadar čini 9 stalno zaposlenih nastavnika. Osim toga za stručne predmeta škola angažuje saradnike. U školi se obrazuju Obrazovni profili: mu-zički izvođač - za sve instrumente potrebne kamernim i simfonijskim orkestrima kao i filharmoniji. Program traje 4 godine.

Područje rada - Kultura, - Umjetnost, - Javno informisanje.

Obrazovni programi - Muzički izvođač - violinista, - Violista, - Violončelista, - Kontrabasista, - Klavirista,

129

- Solo pjevac. Izvođenje nastave

Nastava se izvodi kabinetski Smjene i termini smjena u kojima škola radi

Jedna smjena - jutarnja

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Planirano za upis: Muzički izvođač violonista - 4 odjeljenja, violista - 3 odjeljenja, violončelista - 2 odjeljenja, kontrabasista - 2 odjeljenja, klavirista - 2 odjeljenja, solo pjevač - 4 odjeljenja.


Kabinet za interne časove i koncerte, 40 m2. Sve ućionice opremljene su klavinovama i pianinima. Škola posjeduje nototeku i biblioteku.


Praktična nastava – gdje i kako se izvodi Praktična nastava izvopdi se u kabinetu škole.

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Koncerti, takmičenja, javni nastupi.

Umjetniška škola za muziku i balet „VASA PAVIĆ” - Podgorica

Opština: Podgorica Ime škole: Umjetnička škola za muziku i balet „Vasa Pavić“ Adresa: Novaka Miloševa 47 Ime direktora: Ilija Dapčević Broj telefona: +382 (20) 231 854; +382 (20) 231 853 E-mail: [email protected] O školi Srednja muzička škola osnovana je na Cetinju 1947. godine pod imenom ‘Njegoš’.

130

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - S

truè

ne š

kole

ŠkolujeosnovaoAntonPogačar,vojnimuzičar,porijeklomizSlovenije.Nakončetirigodine rada na Cetinju, škola je preseljena u Kotor, gdje je radila sve do 1958. godine.

Od 1958. godine škola nastavlja svoj rad u Titogradu. Preseljenjem škole u tadašnji Titograd (današnja Podgorica) povećao se broj učenika.

Djelatnost škole je obrazovanje učenika iz oblasti muzike i baleta. Učenici stiču obrazovanje iz muzike na nivou osnovnog i srednjeg obrazovanja, i baleta na nivou osnovnog obrazovanje. Učenici stiču obrazovanje po verifikovanim obrazovnim pro-gramima od strane Ministarstva prosvjete i nauke.

Djelatnost škole se manifestuje kroz teorijsku nastavu (stručno teorijski predmeti, opšteobrazovni predmeti) i praktičnu nastavu (solo instrument, odnosno glas, vokalni i instrumentalni sastavi), vannastavne aktivnosti, kulturnu i javnu djelatnost...


Obrazovni programi - Muzički izvođač (klavirista, harmonikaš, gitarista,violinista, violista, vio-

lončelista, kontrabasista, flautista, klarinetista, trubač, solo pjevač), - Muzički saradnik


Smjene i termini smjena u kojima škola radi Škola radi u dvije smjene, i to: I smjena od 7.30 do 14 h II smjena od 14 do 21 h

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Muzički saradnik - 1 odjeljenje Muzički izvođač - 1 odjeljenje

Opremljenost – učionice (broj i ukupna površina) kompjuterska učionica, bibliote-ka, sporska sala, itd.

2000m2, 46 kabineta odnosno učionica, kompjuterska učionica, bibliote-ka, sala za fizičko


Praktična nastava – gdje i kako se izvodi Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd.

Koncertna aktivnost, takmičenja državno i međunarodna

131

Srednja Ekonomska škola „MIRKOVEŠOVIĆ“-Podgorica

Opština: PodgoricaIme škole: JU Srednja ekonomska škola „Mirko Vešović“ Adresa: Kralja Nikole 95 Ime direktora: Branislav Đukić Broj telefona: +382 (20) 634 824; +382 (20) 622 202 Web adresa: www.mojaskola.me

O školi Ekonomska škola je najstarija stručna škola ove vrste u Crnoj Gori. Osnovana je

1923. godine i nekoliko godina radila je kao dvogodišnja trgovačka škola,a od 1927. kao državna trgovačka akademija u kojoj je školovanje trajalo četiri godine.

1. septembra 2006. godine škola je uselila u novi objekat koji je savremeno projek-tovan i opremljen i pruža optimalne uslove za rad. Kabineti za informatiku i praktičnu nastavu opremljeni su kompjuterima i drugom pratećom opremom. Moderna sport-ska sala i vanjski tereni pružaju odlične uslove za izvođenje nastave fizičkog vaspitanja i rad sportskih sekcija.

Područje rada - Ekonomija, - Pravo i administracija

Obrazovni programi - Tehničar marketinga i trgovine, - Ekonomski tehničar (u trećem i četvrtom razredu opšti, bankarski i finan-sijski smjer), - Pravno - administrativni tehničar


Smjene i termini smjena u kojima škola radi Škola radi u dvije smjene, i to: Prva smjena: 7:00 do 13:00 h Druga smjena: 13:00 do 19:00 h

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima: 300 učenika (10 odjeljenja)

132

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - S

truè

ne š

kole

- tehničar marketinga i trgovine - 3 odjeljenja - ekonomski tehničar - 4 odjeljenja - pravno - administrativni tehničar - 3 odjeljenja

Opremljenost – učionice (broj i ukupna površina) kompjuterska učionica, bibliote-ka, sporska sala, itd.

- 23 učionice (oko 1200 m2) - 6 kabineta (420 m2) - Biblioteka (52m2) - Sportska sala (870 m2)

Strani jezici koji se izučavaju u školi Engleski, Italijanski i Ruski jezik.

Praktična nastava – gdje i kako se izvodi U kabinetima i učionicama.

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Matematička, literarna, ekološka sekcija i sportske sekcije (fudbal, odboj-ka, rukomet, košarka)

SREDNJASTRUČNAŠKOLA-Rožaje

Opština: Rožaje Ime škole: JUSrednjaStručnaŠkolaAdresa: Omladinska b.b. Ime direktora: Dr Safet Muković Broj telefona: +382 (51) 272 660; +382 (51) 271 709 E-mail: [email protected]

O školi Škola je svoju obrazovnu djelatnost vršila kao sastavni dio Školskog centra„30.

septembar“uRožajamado1991.g. Školske1991/1992.g., školapočinjeda radi kaosamostalnasrednjoškolskaustanovaJUMješovitastručnaškola.ŠkolasadaradikaoJUSrednja stručna škola – Rožaje. Nastavu izvodi ukupno 62 profesora.

Područje rada - Trgovina ugostiteljstvo turizam - Šumarstvo i obada drveta - Ekonomija, pravo i administracija - Mašinstvo i obrada metala

133

- Elektrotehnika Obrazovni programi

- Ekonomski tehničar - Turistički tehničar - Elektrotehničar računara - Elektrotehničar energetike- Elektrotehničar za telekomunikacije - Mašinski tehničar- Tehničar drvoprerade - Prodavač - Automehaničar - Mašinobravar - Stolar - Konobar – kuvar


Smjene i termini smjena u kojima škola radi Škola radi u dvije smjene i to: I smjena 7:30 – 12:45 II smjena 13:00 – 18:10

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Najviše 210 IV stepen Ekonomski tehničar 1 odjeljenje (30 učenika) Mašinski tehničar 1 odjeljenje (30 učenika) Tehničar drvoprerade 1 odjeljenjeAutomehatroničar 1 odjeljenje (30 učenika) III stepen Prodavač – 1 odjeljenje (30 učenika) Automehaničar – 1 odjeljenje (30 učenika)Elektro mehaničar mašina i opreme – 1 odjeljenje (30 učenika)


Kompjuterska učionica, biblioteka, sportska sala, itd., 13 učionica za teo-rijsku nastavu, 3 kabineta, 4 radionice za praktičnu nastavu.

Strani jezici koji se izučavaju u školi Engleski, Francuski i Ruski jezik.

Praktična nastava – gdje i kako se izvodi U školskim radionicama, trgovinskim i zanatskim radnjama i preduzećima

Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Sportske sekcije, likovna sekcija, dramska sekcija i literalna sekcija. JU Za-vod za školovanje i profesionalnu rehabilitaciju invalidne djece i omladin

134

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - S

truè

ne š

kole

Srednje škole za djecu sa posebnim potrebama

JU Zavod za školovanje i profesionalnu rehabilitaciju inva-lidne djece i omladine - Podgorica

Opština: PodgoricaIme škole: JU Zavod za školovanje i profesionalnu rehabilitaciju invalidne

djece i omladineAdresa: Buda Tomovića 28, p.f.60 - PodgoricaIme direktora: Miloš VujičićBroj telefona: +382 (20) 640-408; +382 (20) 643-075E - mail: [email protected]

O Zavodu JU Zavod za školovanje i profesionalnu rehabilitaciju invalidne djece i omladine

je savremena prosvjetno – pedagoška ustanova koja ima stručne i druge potencijale. Ove godine ustanova je obilježila 60 godina postojanja i rada. U Zavodu postoji: pred-školsko odjeljenje za uzrast do 6 godina; osnovna škola od I do VIII razreda i od I do IX razreda po reformisanom programu i srednja škola.

Zavod se sastoji se iz dva objekta: škole gdje se održava nastava i internata gdje borave učenici. Za učenike su obezbijeđeni logopedski, fizioterapeutski i defektološki tretmani. Učenici su sa područja Crne Gore, Srbije i BiH. Trenutno u školi postoji 23 kabineta.

Područje rada - Tekstilstvo;- Kožarstvo;- Trgovina;- Pravo.

Obrazovni programi:- Pomoćnik konfekcionar;- Obućar;- Prodavač;- Tehničar prodaje;- Pravni tehničar;- Pravno-adminstrativni tehničar/ka - po reformisanom programu.

135

Izvođenje nastave Nastava se izvodi u kabinetima.Nastava za srednju školu se izvodi u 14 kabineta, 2 radionice ( za kožarski i tekstilni smjer ), 1 kompjuterska učionica ( sa podrškom za slijepe učeni-ke), 1 komjuterska učionica ( sa podrškom učenicima sa motoričkim sme-tnjama), 1 sala za fizičko vaspitanje, 1 biblioteka.

Smjene i termini smjena u kojima škola radi:Škola radi u jednoj smjeni i to: od 8:00 do 14:00 h.

Planirani broj učenika koji će biti upisani i broj odjeljenja po smjerovima Za narednu školsku godinu za I razred nemamo podatak, jer kod nas se upisuju učenici prema rješenju o usmjeravanju.II razred – po jedno odjeljenje na pravnom, trgovinskom I tekstilnom smje-ru.III razred – po jedno odjeljenje na pravnom i trgovinskom smjeru.IV razred – po jedno odjeljenj na pravnom i trgovinskom smjeru.

Opremljenost – učionice (broj i ukupna površina), kompjuterska učionica,bibliote¬ka, sporska sala, itd.

Nastava za srednju školu se izvodi u 14 kabineta, 2 radionice ( za kožarski i tekstilni smjer ), 1 kompjuterskoj učionici ( sa podrškom za slijepe učeni-ke), 1 komjuterskoj učionici ( sa podrškom učenicima sa motoričkim sme-tnjama), 1 sali za fizičko vaspitanje, 1 biblioteci.

Strani jezici koji se izučavaju u srednoj školiEngleski jezik.


Vannastavne aktivnosti – sekcije, dodatna nastava, itd. Sekcije i to:- Literarno-recitatorska;- Sportsko-rekreativna;- Šahovska;- Ekološka;- Muzička.

136

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - S

truè

ne š

kole

JU Centar za obrazovanje osposobljavanje „1. Jun« - Pod-gorica

Opština: PodgoricaIme škole: JU Centar za obrazovanje i osposobljavanje „1 Jun« Adresa: Princeze Ksenije broj 8 Imedirektora: DarmanovićŽeljko-diplomiranidefektologBroj telefona: +381 (20) 640-136 + 381 (20) 643-326 E-mail: [email protected]

O školiRješenjem broj 01-2019-23 od 24. marta 1970. Skupština opštine Titograd je odo-

brila formiranje Specijalne osnovne škole. Ubrzo je Skupština SR Cme Gore odobrila formiranje Centra za profesionalno osposobljavanje djece i omladine lakše ometene u psihičkom razvitku. Pod sadašnjim nazivom Ustanova funkcioniše od oktobra 1978 godine. Dan škole je 1 jun. U svom sastavu škola ima: Specijalnu osnovnu školu, Speci-jalnu srednju školu, odjeljenje autizma, odjeljenje za djecu sa umjerenim smetnjama, predškolskoodjeljenjeiproduženiboravak.Školske2008/2009godineškolupohada150 učenika. U Specijalnu srednju školu upisano je 46 učenika razvrstanih u 7 odjelje-nja, gdje se školuju učenici sa lakim smetnjama u mentalnom razvoju.

Područja radaU centru su zastupljene sledeće struke :1. lične usluge zanimanje pomoćnik frizera2. prehrambena zanimanje pomoćnik pekara3. ugostiteljska zanimanje pomoćnik kuvara4. kožarsko-tehnološka zanimanje pomoćnik obućara5. metalska zanimanje pomoćnik mašinbravara zanimanje pomoćnik vodoinstalatera zanimanje pomoćnik automehaničara

Obrazovni programiUčenici se školuju tri godine i stiču II stepen stručne spreme.

Izvodenje nastave:Nastava se izvodi kabinetskiŠkola radi u smjenama koje se mijenjaju mjesečnoI smjena počinje u 7:30 h

137

II smjena počinje u 13 hPlanirani broj učenika koji će biti upisan i broj odjeljenja po smjenama

Broj učenika koji će biti upisan ne možemo odrediti i ne zna se do početka školske godine.Imamo kapacitete za po tri odjeljenja prvog, drugog i trećeg razreda. Broj učenika u razredu je od 8-12.U sklopu škole postoji Internat kapaciteta 100 kreveta.

Opremljenost učionica315m2 učioničkog prostora - 13 učionica, 90m2 kabinetskog prostora - 4 kabineta, 200m2 radioničkog prostora, 250m2 sportskog prostora, 795m2 ostalog prostora, 3500m2 zelenih površina, Biblioteka sa 1500 naslova i fiskulturna sala 100m2.

Strani jezici koji se izučavaju u školiU Centru se ne izučavaju strani jezici.

Praktična nastavaU Ustanovi postoje: obućarska radionica u kojoj se obučavaju pomoćnici obućara i metalska radionica za obučavanje zanimanja iz metalske struke. Učenici koji se školuju za ostala zanimanja praktičnu nastavu obavljaju u državnim i privatnim ustanovama.

Vannastavne aktivnostiU Centru su zastupljene: literarna, sportska, računarska, likovna, recitator-ska, dramska, ritmička i ekološka sekcija.

Srednja škola u Zavodu za školovanje i rehabilitaciju lica sa poremećajima sluha i govora - Kotor

Opština: KotorIme škole: Srednja škola u Zavodu za školovanje i rehabilitaciju lica sa pore

mećajima sluha i govora,Adresa: Put prvoboraca 184Ime direktora: Borislav KašćelanBroj telefona: +382 (32) 304 288E – mail : [email protected]

138

Sred

nje

škol

e u

Crno

j Gor

i - S

truè

ne š

kole

O školiZavod za školovanje i rehabilitaciju lica sa poremećajima sluha i govora Kotor osno-

van je 1946. godine kao jedina Ustanova za školovanje i rehabilitaciju gluhe djece u Crnoj Gori. Prvo je formirana osnovna škola, a zatim u Ustanovi se osniva početkom pedesetihgodina iŠkolazaulenikeuprivredi,ukojojseoviučeniciosposobljavajuza više vrsta zanata, a u samoj Ustanovi se formiraju dvije školske radionice, krojač-ka i obućarska. Polovinom sedamdestih godina škola dobija naziv Sredenja škola za usmjereno obrazovanje gluvih učenika, a početkom devedesetih postoji kao Srednja stručna škola za gluve učenike. Tokom vremena u okviru škole formirano je više škol-skih dobro opremljenih radionica, tako da danas imamo: štamparsku radionicu, frizer-sku, krojačku i obućarsku radionicu.

Pored osposobljavanja u našim školskim radionicama učenici se osposobljavaju i u raznim pogonima preduzeća i uslužnih radionica u Kotoru. Teorijska nastava u školi se izvodi u sedam kabineta i četiri učionice. U ovoj školskoj godini radi šest odjeljenja za učenike koji se osposoljavaju za treći stepen stručnosti i jedno odjeljenje za učenike za kombinovanim smetnjama (gluvoća, laka mentalna retardacija) koji se osposobljavaju za II stepen stručne spreme.

U odjeljenjima koji rade po obrazovnim programima za III stepen stručne spreme u svom sastavu pored gluvih i nagluvih učenika nalaze se i učenici sa poteškoćama u učenju u skladu sa Zakonom o školovanju djece sa posebnim potrebama (član 4).

Područje rada u školskoj 2008/09. godini- Ugostiteljstvo- Lične usluge- Grafičko - Trgovina- Mašinstvo- Tekstilstvo- Hemijsko

Obrazovni programi- Kuvari- Frizeri - Štamparski mašinisti- Prodavci- Automehaničari- Krojači - Fotografi-Knjigovesci

Izvođenje nastave

139

Nastava se izvodi kabinetskiSmjene i termini smjena u kojima škola radi

Tehnologija zanimanja sa praktičnom nastavom od 07.30 do 11.30 sati. Teoriujska nastava u školi od 14.00 do 18.20 sati.

Planiran broj ucenika koji ce biti upisan i broj odjeljenja po smjenamaOdijeljenje učenika oštećenog sluha (1 odjeljenje)- Frizera 2- Autolakirera 1- Kuvara 1- Pekara 1Odijeljenje učenika sa poteškoćama u učenju (1 odjeljenje)- Frizera 8- Kuhara 6- Prodavaca 4- Automehaničara 2

Opremljenost učionica - 7 kabineta za predmetnu nastavu 7 x 36 m2- 4 klasične učionice 4 x 36 m2- 1 komjuterska učionica 36 m2- 1 biblioteka 24 m2- 1 sportska sala 360 m2

Strani jezici koji se izučavaju u školiEngleski jezik samo za učenike sa poteškoćama u učenju.

Praktična nastavaU školskim radionicama i kod privatnih poslodavaca.

Vannastavne aktivnostiU školi se odvijaju slobodne aktivnosti u vidu:- Dramske sekcije- Sportske sekcije- Sekcije ručnog rada- Ekološke sekcijeDopunska nastava se izvodi po potrebi. Dodatna nastava se ne izvodi.

140

Koris

ni s

avje

ti, u

pitn

ici i

test

ovi k

oji ć

e va

m o

lakš

ati i

zbor

zan

iman

ja

«...Dragi učenici, u želji da vam pomognemo da donesete pravilnu odluku o izboru budućeg zanimanja u prilogu koji slijedi dajemo vamset upitnika za samoprocjenu, testova i korisnih savjeta...«

141

PODSJETNIK ZA IZBOR ZANIMANJA

«...Nalaziš se pred izborom svog budućeg profesionalnog puta i vjerovatno je u školi ili bar sa roditeljima i drugovima, već bilo razgovora u vezi izbora tvoje buduće škole i zanimanja. Pri donošenju odluke, sigurno ti može pomoći i ovaj podsjetnik sa 10 pitanja i odgovora...»

1. Da li je izbor zanimanja jedna od najvažnijih odluka u životu?«...DA, jer da bismo bili srećni u životu, važno je zadovoljstvo i uspjeh u poslu. Još jednako važna odluka je izbor bračnog partnera, ali je to još daleko (a izbor zanimanja nije i pravo je vrijeme za ozbiljno razmislite o budućem pozivu)...»

2. Koliko su važni školski predmeti ?«...Veoma, i zato podijeli predmete na one koje voliš i na one koje ne voliš (ali ne zbog profesora, već zbog sadržaja). Treba da izbjegneš zanimanja u kojima je bitno znanje iz predmeta koje ne voliš, a da se odlučiš za zanimanja zasnovana na tvojim omiljenim predmetima...»

3. Koliko treba da se bavim svojim interesovanjima?«...Pri donošenju odluke treba da pođeš od interesovanja i što preciznije da odrediš šta je to što ti se dopada u zanimanju. Volim sve ili ne volim ništa nije dobar odgovor. Moraš dobro da razmisliš o svojim sklonostima i interesovanjima. Svako ima neki hobi, ili se bar više interesuje za «nešto», nego za «nešto drugo»....»

4. Koliko je važno da upoznam svoje osobine, sposobnosti, očekivanja ?«...Sve ovo je jako važno da bi se pronašlo zanimanje koje najviše odgovara tvojim ličnim karakteristikama. Postavi sebi pitanje da li možeš sve ono što se traži u zanimanju (potraži materijal koji govori o zahtjevima zanimanja). Zamisli fudbalera sa dvije «lijeve» noge ili ljekara koji pada u nesvijest kada vidi krv? Zapamti da niko nije sposoban za sve, ali su svi sposobni za nešto (a to nešto je uvek veći broj zanimanja)...»

5. Da li pri donošenju odluke «šta ću biti kad porastem» treba da upoznam više zanimanja?«...Naravno DA, jer da bismo znali šta biramo, moramo znati šta se sve «nudi»...»

6. Koliko informacija je dovoljno da prikupim o zanimanjima ?«...Kako se to zove i šta se tu radi jemalo. Što više to bolje je bliže istini.Trebadaznaš sve ono što ti je važno. U kojoj školi se može školovati za to zanimanje, koji se predmeti izučavaju, koliko dugo traje školovanje ... Sigurno ti je važna informacija o mogućnostima zapošljavanja, zaradi... Bitno je da znaš i koje sposobnosti, vještine i osobine su važne za uspjeh. Postoji skica sadržaja informacija o zanimanjima na osnovu koje ćeš se tačno informisati šta sve treba da znaš o profesijama koje su ti interesantne....»

142

Koris

ni s

avje

ti, u

pitn

ici i

test

ovi k

oji ć

e va

m o

lakš

ati i

zbor

zan

iman

ja

7. Kako se mogu informisati o zanimanjima ?«...Poželjno je da koristiš više izvora iz kojih možeš saznati bitne informacije i zato su važni ljudi oko tebe koji rade različite poslove, štampa, radio, TV, Internet... Postoje i specijalizovani štampani i video materijali i naravno, ne propusti da posjetiš različite firme i preduzeća i vidiš radna mjesta zanimanja koja te interesuju. Da, zaboravili smo mame, tate, teče i ostale rođake, iskoristite i njihova znanja. Možda i ti otkriješ neki izvor, a možeš se obratiti i stručnom saradniku u školi ili psihologu u Zavodu za zapošljavanje....»

8. Šta sa mamama i tatama? Da li da poslušam savjet roditelja ?«...Kod većine osmaka, roditelji imaju najveći uticaj na izbor zanimanja. Sigurno je da te oni najviše vole i da su najviše zainteresovani (pored tebe naravno) za izbor tvog zanimanja. Pitanje je jedino da li oni zaista znaju šta je najbolje za tebe. To ih moraš pitati i sam utvrditi, a možeš im nabaviti i materijal sa savjetima za roditelje kako da podrže svoje dijete , a da pri tome ne utiču na njegov izbor....»

9. Mnoštvo zanimanja - koje je za mene? Da li ću pogriješiti ?«...Sigurno ćeš pogriješiti (ili bar skoro sigurno) ako odabereš zanimanje i upišeš se u školu na osnovu ovakvih razmišljanja: to mi je najbliže (a ti ne voliš da se guraš kroz autobus) ili isto će upisati moj najbolji drug ( i nećete se do kraja života razdvajati); ili ovo je životni san mojih roditelja (može i samo tate, a ti se ne pitaš da li i ti to sanjaš); ili osvetnički put odluke tipa: baš ću iz inata ili pokazaću ja njima šta i koliko mogu ; ili lelujanje kao listić na vjetru: potpuno mi je svejedno; gdje me prime jer sam baš «sjajno» zabrljao sa uspjehom ili varijanta ja sam «Lučonoša», mogu sve... Nećeš pogriješiti ako vodiš računa o svemu na šta te podsjećamo, a ako i dalje ne budeš siguran, obrati se psihologu u školi ili u najbližem Zavodu za zapošljavanje...»

10. Da li je dobro ako tačno znam šta želim, hoću samo to zanimanje ?«...Moraš imati i alternative. Pored izabranog zanimanja treba da utvrdiš šta je još slično tvom izboru ili šta ti se još dopada. Uvijek, ako se dovoljno potrudimo, možemo da pronađemo više zanimanja koja bi bila za nas. Zapamti: više alternativa - veća šansa za upis! ...»

143

KORISNA PITANjA KOJA TREBAŠ PRIJE KONAČNE ODLUKE SEBI DA POSTAVIŠ,

a odnose se na...

N A M JE R E«...Štaćuposleosnovneškole?,Gdjećunastavitiobrazovanje?Štaznamosadržajuradazanimanjakojebiram,oškolovanju,zapošljavanju...?Kako treba da «izgleda» idealna osoba koja je uspješna u tom zanimanju? Koliko ja «ličim» na takvu osobu?Štamisavjetujuroditeljiidrugikojimepoznaju?Da li se slažem sa predlozima?...»

OSOBINE«...Koje osobine (pozitivne i negativne) su kod mene najizražajnije? Koje osobine treba da ima «idealna» osoba koja se bavi zanimanjem koje me interesuje?Koje osobine treba još da razvijem? Da li znam kako mogu razvijati svoje osobine?Kako mi sredina može pomoći u razvijanju adekvatnih osobina?...»

I N T E R E S O V A Nj A«...Koji su mi omiljeni predmeti?Na koje sekcije idem ili bih volio da idem?Štaradimuslobodnomvremenu?Da li sam bio na radnom mjestu zanimanja koje biram?Da li sam pričao sa stručnjacima koji se bave zanimanjem za koje sam zainteresovan?Odkadasamzainteresovanzatajizbor?Štasamželioranije?Koliko me roditelji podržavaju?Kakvu mi pomoć pružaju u vezi izbora?...»

S P O S O B N O S T I «....Koje sposobnosti zapažam kod sebe?Koliko moje sposobnosti dolaze do izražaja u zanimanju koje biram?Da li i kako razvijam sposobnosti i vještine koje su potrebne za zanimanje?Koliko se podudaraju moja interesovanja sa sposobnostima? Kako moji nastavnici i roditelji gledaju na moje sposobnosti? Slažem li se sa njima u procjeni? Mogi li mi roditelji i nastavnici pomoći u razvijanju mojih sposobnosti i vještina?...»

P R I P R E M Lj E N O S T «...Kako procjenjujem svoj opšti uspjeh? Koji predmeti su mi najvažniji za uspjeh u zanimanju koje biram?

144

Koris

ni s

avje

ti, u

pitn

ici i

test

ovi k

oji ć

e va

m o

lakš

ati i

zbor

zan

iman

ja

Koje ocjene imam iz tih predmeta? Mogu li ostvariti svoje namjere ( mogućnost upisa, uspjeh u zanimanju)? Od čega (koga) zavisi ostvarenje mojih namjera?Štamogujošdauradimdabudemsigurnijiuuspjeh?Imam li rezervni plan upisa?...»

145

T E S T Z N A NJ A

Za uspjeh u nekom poslu važne su sposobnosti i osobine ličnosti, ali za sva zanimanja nijesu bitne iste karakteristike. Provjeri svoje znanje. Za svaki zadatak zaokruži sve one karakteristike za koje procjenjuješ da su neophodne da budu bar prosječno razvijene

da bi se navedena aktivnost uspešno obavljala. 1. U radionici elektrotehničar je zadužen za popravljanje kvarova na električnim uređajima. a. sposobnost baratanja riječima e. komunikativnost b. sposobnost baratanja brojevima f. preciznost c. spretnost prstiju i ruku g. odlučnost d. fizička izdržljivost h. istrajnost

2. U prodavnici zdrave hrane trgovac prodaje, mjeri i savjetuje kupce pri

izboru namirnica. a. sposobnost baratanja riječima e. ubjedljivost b. sposobnost baratanja brojevima f. sistematičnost c. shvatanje načina rada mašina i uređaja g. komunikativnost d. shvatanje i snalaženje u prostoru h. odlučnost

3. Policajac radi u smjenama po 8-9 sati na obezbjeđivanju osnovne škole. a. sposobnost baratanja riječima e. poslušnost b. sposobnost baratanja brojevima f. hrabrost c. shvatanje načina rada mašina i uređaja g. preduzimljivost d. fizička izdržljivost h. prisebnost

4. Medicinska sestra na dječijem odjeljenju zadužena je za terapiju,

medicinske intervencije i ličnu higijenu. a. sposobnost baratanja riječima e. komunikativnost b. sposobnost baratanja brojevima f. smirenost c. shvatanje i snalaženje u prostoru g. odgovornost d. spretnost prstiju i ruku h. pravednost

5. U dobro posjećenom ženskom frizerskom salonu, frizer obavlja uobičajene poslove. a. sposobnost baratanja riječima e. društvenost b. sposobnost baratanja brojevima f. iskrenost c. shvatanje načina rada mašina i uređaja g. komunikativnost d. spretnost prstiju i ruku h. odvažnost

6. Građevinski tehničar visokogradnje u velikom projektnom birou priprema

skice građevinskog objekta i utvrđuje vrstu i količinu ugrađenog materijala. a. sposobnost baratanja riječima e. urednost b. sposobnost baratanja brojevima f. ljubaznost c. shvatanje i snalaženje u prostoru g. preciznost d. spretnost prstiju i ruku h. odlučnost

146

Koris

ni s

avje

ti, u

pitn

ici i

test

ovi k

oji ć

e va

m o

lakš

ati i

zbor

zan

iman

ja

UMJESTO RJEŠENJA…

Potrebno je da saznaš koje su to sposobnosti, vještine i osobine potrebne da bi se uspješno obavljalo zanimanje koje ti se dopada i da to uporediš sa svojim sposobnostima i osobinama.

Oni koji lako razumiju i brzo se snalaze u svemu, kažemo da imaju razvijenu INTELIGENCIJU.

To je opšta inelektualna sposobnost, ali postoje i specifične intelektualne sposobnosti.

Za osobe koji dobro barataju riječima kažemo da imaju razvijenu VERBALNU SPOSOBNOST.Oni koji dobro barataju brojevima kažemo da imaju razvijenu NUMERIČKUSPOSOBNOST.Ako razumiju princip rada mašina i uređaja imaju razvijenu MEHANIČKUSPOSOBNOST.Ko se lako snalazi u prostoru i shvata perspektivu ima razvijenu PROSTORNU SPOSOBNOST.

Za uspjeh u zanimanju koje nas interesuje, važna je kombinacija i razvijenost naših sposobnosti i osobina

NPR

1. elektrotehničar: izražena manuelna spretnost, numerička sposobnost i opšta inteligencija, a bar prosječno razvijena mehanička i prostorna sposobnost, potrebna

je preciznost, istrajnost, strpljenje…

2. prodavac: izražena komunikativnost, bar na nivou prosjeka verbalna i numerička sposobnost, a prosječna manuelna spretnost i fizička izdržljivost ; vješt

trgovac je ubjedljiv, uslužan, ljubazan,strpljiv…

7. U opštinskoj upravi ekonomski tehničar radi na računarskoj obradi podataka o troškovima.

a. sposobnost baratanja riječima e. sistematičnost b. sposobnost baratanja brojevima f. organizovanost c. shvatanje načina rada mašina i uređaja g. smirenost d. shvatanje i snalaženje u prostoru h. društvenost

147

3. policajac: izražena (ako i fizički obezbjeđuje ) ili bar prosječna fizička izdržljivost, prosječna komunikativnost, verbalna i prostorna sposobnosti, kao i opšta inteligencija i manuelna spretnost; potrebna je vještina rukovanja oružjem, prisebnost,

hrabrost, odlučnost, preduzimljivost…

4. medicinska sestra- tehničar: izražena ili bar prosječna manuelna spretnost (ako radi medicinske intervencije i sa djecom) i opšta inteligencija, kao i prosječna verbalna sposobnost, komunikativnost i fizička izdržljivost; treba da je ljubazna,

tolerantna, prisebna, smirena, samostalna, odgovorna…

5. frizer: izražena komunikativnost i bar prosječna manuelna spretnost, prosječne numeričke i verbalne sposobnosti i fizička izdržljivost; vješt sa makazama,

brz u radu, kreativan, obraća pažnju na detalje, ljubazan, društven, uslužan…

6. građevinski tehničar: izražena prostorna sposobnost, bar prosječna numerička sposobnost, u okviru prosjeka mehanička, manuelna spretnost i opšta

inteligencija; vješto baratanje lenjirima i šestarima, preciznost, tačnost, urednost …

7. ekonomski tehničar: prosječno razvijene verbalne i numeričke sposobnosti, kao i opšta inteligencija; stečena veština rada sa tastaturom računara i pisaće mašine,

sistematičnost, urednost, organizovanost, istrajnost

148

Koris

ni s

avje

ti, u

pitn

ici i

test

ovi k

oji ć

e va

m o

lakš

ati i

zbor

zan

iman

ja

UPITNIK SAMOPROCJENE INTELEKTUALNIH SPOSOBNOSTI

Pred vama se nalazi upitnik intelektualnih sposobnosti sastavljen iz deset cjelina po blokovima(A,B,C,D,E,E,F).Svaku od sljedećih tvrdnji treba ocjeniti brojem od 1 do 5, zavisno od toga koliko se slažete sa njom.Nakon što odgovorite na sva pitanja, vratite se na početak upitnika i saberite bodove kojestedalinapojedinimblokovimapitanja(A,B,C,D,E,E,F).Rezultatesabiranjapoblokovima(A,B,C,D,E,E,F)računajućisvecjelineupišitenakraju upitnika u tabeli.

“...Slova sa najvećim rezultatima su vaše najviše izražene sposobnosti.Prilikom procjene vlastitih sposobnosti budite što objektivniji...”

O sposobnostima i njihovom uticaju na izbor zanimanja pogledajte pogledajte nešto više na privim stranama informatora.

Svaku od sljedećih tvrdnji ocijeni brojem od 1 do 5, zavisno od toga koliko se slažeš sa njom.

5 –u potpunosti se slažem4 – uglavnom se slažem

3 – i slažem se i ne2 – uglavnom se ne slažem

1 – u potpunosti se ne slažem

Svaku od sljedećih tvrdnji ocijeni brojem od 1 do 5, zavisno od toga koliko se slažeš sa njom. 5 –u potpunosti se slažem 4 – uglavnom se slažem

3 – i slažem se i ne 2 – uglavnom se ne slažem

1 – u potpunosti se ne slažem I

A Volim da čitam. B Logički problemi su za mene pravi izazov (u pozitivnom smislu). C Obično crtam različite oblike dok razmišljam, telefoniram, i sl. D Volim da pjevam u društvu, kao i sam/a.

E Dobro radim stvari u kojima se koriste ruke (popravljanje, pravljenje različitih stvari)

F Lako sklapam nova poznanstva. G Volim da razmišljam o sebi i svojim postupcima, vrijednostima i osobinama.

II

A Kada učim nove riječi iz stanog jezika, trudim se da ih upotrebljavam u govoru ili pisanju.

B Više volim prirodne od društvenih predmeta. C Lako prepoznajem fine varijacije u boji, oblicima i linijama. D Često slušam muziku. E Imam dobar osjećaj ravnoteže i koordinacije. F Volim društvena okuplanja i dešavanja. G Mnogo volim to što sam nezavistan/na.

III

A Volim da učestvujem u raspravama, debatama kao i da objašnjavam svoja gledišta ili bilo šta drugo.

B Uvijek uviđam obrasce, pravila inepravilnosti u situacijama, pojavama, dok učim.

C Mogu sebi vizuelno da predstavim većinu stvari i ideja. D Mogu lako da pratim melodiju. E Brzo mogu da naučim novi ples ili sport. F Obožavam da idem na žurke. G Često pričam sam/a sa sobom.

IV

A Često govorim u metaforama i figurativno se izražavam. B Dobro se snalazim sa brojevima i numeričkim podacima. C Dobro se snalazim sa mapama (čitanje mapa). D Dobro sviram neki muzički instrument. E Dok govrim često gestikuliram rukama. F Lako se otvaram prema drugim ljudima. G Često razmišljam o svojim vrlinama/postignućima i manama/neuspjesima.

149

Svaku od sljedećih tvrdnji ocijeni brojem od 1 do 5, zavisno od toga koliko se slažeš sa njom. 5 –u potpunosti se slažem 4 – uglavnom se slažem

3 – i slažem se i ne 2 – uglavnom se ne slažem

1 – u potpunosti se ne slažem I

A Volim da čitam. B Logički problemi su za mene pravi izazov (u pozitivnom smislu). C Obično crtam različite oblike dok razmišljam, telefoniram, i sl. D Volim da pjevam u društvu, kao i sam/a.

E Dobro radim stvari u kojima se koriste ruke (popravljanje, pravljenje različitih stvari)

F Lako sklapam nova poznanstva. G Volim da razmišljam o sebi i svojim postupcima, vrijednostima i osobinama.

II

A Kada učim nove riječi iz stanog jezika, trudim se da ih upotrebljavam u govoru ili pisanju.

B Više volim prirodne od društvenih predmeta. C Lako prepoznajem fine varijacije u boji, oblicima i linijama. D Često slušam muziku. E Imam dobar osjećaj ravnoteže i koordinacije. F Volim društvena okuplanja i dešavanja. G Mnogo volim to što sam nezavistan/na.

III

A Volim da učestvujem u raspravama, debatama kao i da objašnjavam svoja gledišta ili bilo šta drugo.

B Uvijek uviđam obrasce, pravila inepravilnosti u situacijama, pojavama, dok učim.

C Mogu sebi vizuelno da predstavim većinu stvari i ideja. D Mogu lako da pratim melodiju. E Brzo mogu da naučim novi ples ili sport. F Obožavam da idem na žurke. G Često pričam sam/a sa sobom.

IV

A Često govorim u metaforama i figurativno se izražavam. B Dobro se snalazim sa brojevima i numeričkim podacima. C Dobro se snalazim sa mapama (čitanje mapa). D Dobro sviram neki muzički instrument. E Dok govrim često gestikuliram rukama. F Lako se otvaram prema drugim ljudima. G Često razmišljam o svojim vrlinama/postignućima i manama/neuspjesima.

V

A Veoma sam dobar/a u korišćenju riječi kada treba da opišem, objasnim nešto.

B Više volim osnovne numeričke problem rješavati „u glavi“ nego korištenjem računara.

C Dok čitam, u glavi mi je slika toga što čitam. D Mogu da ocijenim kad neko svira ili pjeva u pogrešnom tonalitetu. E Volim fizičke aktivnosti, čak i ako su naporne. F Volim da radim i da se upoznajem sa novim ljudima. G Uvijek prvo dobro razmislim pa tek onda „krećem u akciju”.

VI

A Dobro baratam riječima kada treba da ubijedim nekoga u nešto. B Volim apstraktne ideje.

C Kada gledam film, više obraćam pažnju na ono što vidim nego na ono što čujem.

D U glavi mi je čitava „muzička biblioteka”.

E Postane mi dosadno ako sam u situaciji ili prostoru u kojem ne mogu da se krećem.

F Pitam druge za savjet kada sam u teškoj situaciji. G Uvijek mi je potrebno da provedem neko vrijeme sa samim/om sobom.

VII

A Uvijek me zanima značenje i porijeklo riječi.

B Dobro se snalazim u dijagramima, funkcijama, grafikonima koji sadrže brojeve.

C Imam dobra osjećaj za kombinovanje boja i dekorisanje. D Volim da smišljam melodije.

E Najbolje shvatim kako nešto funkcioniše ako mogu da ga dodirnem i ispitam rukama.

F Ne volim svađe i pokušavam da ih smirim ako se dese. G Volim sebi da postavljam ciljeve.

VIII

A Volim da pišem. B Strašno me zanimaju aktuelna dešavanja u nauci.

C Lako mogu da sebi vizuelno predstavim i ono što ne vidim (ono što je iza mene ili pored mene).

D Dobro pratim ritam.

E Voim aktivnosti koje uključuju rad sa rukama – stolarstvo, pravljenje modela, šivenje...

F Imam sposbnost da učinim da ljudima bude dobro, da se lijepo osjećaju. G Više se oslanjam na svoju procjenu nego na savjete i procjene drugih ljudi.

IX

A Volim da idem u biblioteku da čitam i istražujem

150

Koris

ni s

avje

ti, u

pitn

ici i

test

ovi k

oji ć

e va

m o

lakš

ati i

zbor

zan

iman

ja

V

A Veoma sam dobar/a u korišćenju riječi kada treba da opišem, objasnim nešto.

B Više volim osnovne numeričke problem rješavati „u glavi“ nego korištenjem računara.

C Dok čitam, u glavi mi je slika toga što čitam. D Mogu da ocijenim kad neko svira ili pjeva u pogrešnom tonalitetu. E Volim fizičke aktivnosti, čak i ako su naporne. F Volim da radim i da se upoznajem sa novim ljudima. G Uvijek prvo dobro razmislim pa tek onda „krećem u akciju”.

VI

A Dobro baratam riječima kada treba da ubijedim nekoga u nešto. B Volim apstraktne ideje.

C Kada gledam film, više obraćam pažnju na ono što vidim nego na ono što čujem.

D U glavi mi je čitava „muzička biblioteka”.

E Postane mi dosadno ako sam u situaciji ili prostoru u kojem ne mogu da se krećem.

F Pitam druge za savjet kada sam u teškoj situaciji. G Uvijek mi je potrebno da provedem neko vrijeme sa samim/om sobom.

VII

A Uvijek me zanima značenje i porijeklo riječi.

B Dobro se snalazim u dijagramima, funkcijama, grafikonima koji sadrže brojeve.

C Imam dobra osjećaj za kombinovanje boja i dekorisanje. D Volim da smišljam melodije.

E Najbolje shvatim kako nešto funkcioniše ako mogu da ga dodirnem i ispitam rukama.

F Ne volim svađe i pokušavam da ih smirim ako se dese. G Volim sebi da postavljam ciljeve.

VIII

A Volim da pišem. B Strašno me zanimaju aktuelna dešavanja u nauci.

C Lako mogu da sebi vizuelno predstavim i ono što ne vidim (ono što je iza mene ili pored mene).

D Dobro pratim ritam.

E Voim aktivnosti koje uključuju rad sa rukama – stolarstvo, pravljenje modela, šivenje...

F Imam sposbnost da učinim da ljudima bude dobro, da se lijepo osjećaju. G Više se oslanjam na svoju procjenu nego na savjete i procjene drugih ljudi.

IX

A Volim da idem u biblioteku da čitam i istražujem

IX

A Volim da idem u biblioteku da čitam i istražujem B Vjerujem da za sve postoji logičko objašnjenje. C Bolje pamtim face nego imena ljudi. D Imam jasno određeni muzički ukus (tačno znam šta volim, a šta ne volim). E Radije bih igrao/la neki sport nego ga gledao/la. F Komunikativan/a sam, ulažem sve da bih drugima pomogao/la. G Volim da sam sam/a sebi šef.

X

A Dobar/a sam u igrama sa riječima (ukrštenice, osmosmjerke...). B Obožavam igre za koje je potrebna taktika i strategija.

C Volim da pronalazim put u lavirintu, rješavam „pronađi razlike”, optičke varke i sl.

D Dobro pamtim nazive pjesama. E Dobro imitiram druge ljude – njihove pokrete, gestove, mimiku. F Uživam da spajam ljude da zajedno rade ili se druže. G Volim igre koje mogu da igram sam/a.

X

A Dobar/a sam u igrama sa riječima (ukrštenice, osmosmjerke...). B Obožavam igre za koje je potrebna taktika i strategija.

C Volim da pronalazim put u lavirintu, rješavam „pronađi razlike”, optičke varke i sl.

D Dobro pamtim nazive pjesama. E Dobro imitiram druge ljude – njihove pokrete, gestove, mimiku. F Uživam da spajam ljude da zajedno rade ili se druže. G Volim igre koje mogu da igram sam/a.

A Verbalno-lingvistička inteligencija B Logičko-matematička inteligencija C Vizuelno-prostorna inteligencija D Muzičko-ritmička inteligencija E Tjelesno-kinestezička inteligencija F Interpersonalna inteligencija G lntrapersonalna inteligencija

151

KOLIKO POZNAJEM ZANIMANJE KOJE BIRAM ?

Upiši zanimanje koje te najviše privlači

SADRŽAJI RADA

Šta misliš da se radi u ovom zanimanju?

Koji se predmeti izrađuju /koje se usluge pružaju?

Koja su sredstva za rad? (mašine, ručni alati, mjerni, laboratorijski, muzički instrumenti, kompjuter...)

Sa kim ili čim se radi? (sa podacima, stvarima, ljudima, biljkama, životinjama...)

II USLOVI RADA

Gdje se radi? (u otvorenom ili zatvorenom prostoru, u radionici, kancelariji, prevoznom sredstvu, na gradilištu... )

U kojim uslovima se radi? (otežani ili zadovoljavajući, kakva je temperatura, ima li buke, prašine, isparenja ... da li se radi na

visini, na dubini...)

Upiši odgovore na pitanja u prazan, uokviren prostor za zanimanje koje si naveo. Ako ne

možeš to samostalno, potraži pomoć od drugih i iz izvora koji su ti dostupni.

152

Koris

ni s

avje

ti, u

pitn

ici i

test

ovi k

oji ć

e va

m o

lakš

ati i

zbor

zan

iman

ja

Koji je najčešći položaj tijela pri radu (sjedeći, stojeći, u pokretu...) i koje se radnje obavljaju (sječenje, nošenje,

pisanje, pričanje, sviranje...)

IV SRODNA ZANIMANJA

Koja zanimanja su slična zanimanju koje te interesuje?

V OBRAZOVANJE ZA ZANIMANJE

U kojoj obrazovnoj ustanovi se stiču znanja za ovo zanimanje i koliko traje školovanje?

Koji predmeti su najvažniji za ovo zanimanje?

VI MOGUĆNOSTI ZAPOSLENJA

Gjde možeš da radiš sa ovim zanimanjem?

153

SKICA ZANIMANJAŠtatrebadaznašozanimanjimakojateinteresuju

SADRŽAJ RADA1. priroda rada – opis osnovnih poslova koji se obavljaju, učestalost i trajanje radnih operacija 2. predmeti rada – nabrajanje predmeta izrade, odnosno vrste usluga koje se obavljaju3. sredstva za rad – alati, mašine i uređaji koji se koriste u radu4. materijali za rad – vrsta i kvalitet materijala (drvena građa, brašno, mleko, papir za kucanje ...)5. specifičnosti rada – samostalan i/ili timski rad; vrijeme rada, smijenski rad; beneficirani rad; 6. dužnosti i odgovornosti na radu – da li je važan ozbiljan odnos prema radnim zadacima i rezultatima rada, prema poverenim sredstvima rada, prema bezbjednosti na radu...

USLOVI RADA1. Fizički i sredinski uslovi pod kojima se rad obavlja: rad na otvorenom ili uprostoriji; temperatura, vlažnost, buka, prašina, gasovi, osvjetljenje, ventilacija; postoji li stalna mogućnost povređivanja; mogućnost oboljevanja od akutnih i profesionalnih bolesti kao rezultat rada2. Tjelesni uslovi rada – položaj tjela pri radu (stajanje, sjedenje, sagibanje...); tjelesne aktivnosti koje rad uključuje (dizanje, nošenje, pisanje...)

ZAHTJEVI ZANIMANJA1. opšti zahtjevi – pol, godine, visina, težina, opšta i posebna tjelesna snaga, izdržljivost...2. zdravstveni zahtjevi – anatomske i funkcionalne karakteristike tjela i pojedinih organa (stanje kičmenog stuba, kapacitet pluća, stanje krvnih sudova...)3. senzorni zahtjevi – da li zanimanje zahtjeva dobro razlikovanje boja, oštrinu vida, slušnu osjetljivost, mogućnost lokalizacje izvora zvuka, suptilno razlikovanje mirisa i ukusa, taktilnu osjetljivost ( izraženost čula dodira)...

4. psihomotorni zahtjevi – odnose se na brzinu, preciznost, usklađenost pokreta tjela i sposobnost istovremenog vršenja različitih pokreta (brzina reagovanja, opšta tjelesna spretnost, spretnost prstiju, ruku, usklađenost pokreta ruku i nogu, čula vida i rada ruku ... )5. mentalni zahtjevi – opšta inteligencija, lakoća usmenog i pismenog izražavanja misli, bogatstvo rečnika, smisao za tehničke i mehaničke probleme, razumjevanje principa rada mašina i uređaja, brzo izvođenje računskih operacija, matematičko razumjevanje, shvatanje perspektive, zamišljanje predmeta u tri dimenzije, orijentacija

154

Koris

ni s

avje

ti, u

pitn

ici i

test

ovi k

oji ć

e va

m o

lakš

ati i

zbor

zan

iman

ja

u prostoru, tačno i brzo prepoznavanje predmeta i oblika, lako razumevanje ponašanja ljudi, kreativno mišljenje koje je usmjereno na stvaranje novih sadržaja, pamćenje sadržaja iskazanog rečima ili slikovnog materijala, pokreta..., koncentracija, pokretljivost pažnje...6. izražene sklonosti i interesovanja - posebna zainteresovanost za određene sadržaje7. osobine ličnosti – izraženost osobina koje su važne za zanimanje i postojanje posebnog sklopa osobina (društvenost, urednost, tačnost, preduzimljivost, savjesnost, ...)8. emocionalna stabilnost – mirnoća, sabranost, samokontrola u svim prilikama16. stavovi, ubjeđenja, vrijednosni sistem – da li zanimanje zahtjeva određene stavove i mišljenja po nekim pitanjima ( stav da svim ljudima treba pružiti pomoć, NPR. za zanimanja u zdravstvu)9. motivacija – izraženost ambicija, stalnost ciljeva, potreba za učenjem i postignućem

KONTRAINDIKACIJE Kontraindikacija je termin koji označava nemogućnost odgovora na zahtjeve zanimanja kada je radna sposobnost smanjena, a osoba ne može postići očekivani uspjeh u zanimanju. Najčešće se kontraindikacije navode u odnosu na funkcionisanje čula i organa. U populaciji su najčešće prisutni sledeći zdravstveni problemi: oštećenja čula vida, ravna stopala, problemi sa disajnim putevima i astma, problemi sa kičmom...i za određeni broj zanimanja ovi problemi predstavljaju kontraindikaciju uspjehu. Nedovoljno razvijene važne mentalne sposobnosti, kao što je verbalna, numerička, prostorna sposobnost, pamćenje... takođe često onemogućavaju uspjeh u zanimanju. Čestasmetnjamožedabudeinedovoljnaizraženostnekeosobine(NPR.nedostatakdruštvenosti je problem za uspeh u svim zanimanjima u kojima se radi sa ljudima) ili čak prevelika izraženost (NPR. aktivitet, potreba za stalnim kretanjem, dinamikom je smetnja za kancelarijski rad koji iziskuje statičnost). Potrebno je zato utvrditi koliko u zanimanju postoji tolerantnosti za neka funkcionalna ostećenja tijela i organa, kao i koje sve karakteristike mogu biti smetnja uspjehu.

SRODNA ZANIMANJAZa svako zanimanje je potrebno utvrditi zanimanja koja su mu slična. Sličnost se najčešće određuje u odnosu na sadržaje rada, mada bi trebalo i u odnosu na zahtjeve zanimanja. Poznavanje sličnih zanimanja je veoma važnu u slučaju da se iz bilo kog razloga ne može upisati škola koja direktno obrazuje za zanimanje za koje postoji najveće interesovanje.

RADNA MJESTANa kojim to poslovima je moguće raditi u okviru određenog zanimanja (NPR: daktiligraf: u sudu, daktilo biro, na sekretarskim poslovima...). Poznavanjem poslova gde se može primjeniti stečeno znanje sa jedne strane omogućava procjenu naše zainteresovanost

155

za sva radma mjesta na kojima se može zaposliti, a sa druge strane olakšava mogućnost zapošljavanja.

OBRAZOVANJE ZA ZANIMANJEPored obrazovanja, govorimo i o načinu osposobljavanja za zanimanje (nekada to nije kroz klasični formalni sistem školovanja). Važno je imati informaciju o najbržem dolasku do diplome određenog zanimanja, ali i o drugim, posrednim načinima da se do obrazovanja dođe. Bitna informacija je dužina školovanja, opšta zainteresovanost za upis, mreža upisnih mjesta, kapacitet i slično

UKLJUČIVANJE U ZANIMANJEUključivanje u zanimanje je kompozitna kategorija u okviru koje se razmatra o više različitih informacija: postojanje probnog ili pripravničkog rada, polaganje državnog / stručnog ispita, mogućnost napredovanja, okvirna visina ličnih primanja...

PERSPEKTIVE ZAPOŠLJAVANJANezaobilazna karika o kojoj se mora voditi računa prilikom izbora škole i zanimanja. Potrebno je prikupiti informacije o situaciji na tržištu radne snage, koliko je zanimanje deficitno (ima veće potrebe za zanimanjem nego što ima lica koja ga poseduju) ili je suficitno (potreba na tržištu za zanimanjem je slaba). Pored aktuelne potrebe šta se predviđa u narednom periodu, kakve su potrebe u gradu u kojem živite, ali i u užem ili širem regionu, čitavoj zemlji, ili čak u Evropi i svetu...

156

INA

KRAJUKORISNI SAVJETI

Moraš dobro promisliti

Zapitaj se zašto želiš da postaneš to što želiš

Proveri da li je škola koju želiš da upišeš najbolji izbor za to

Upoznaj sebe, svoje sklonosti, sposobnosti, vještine, osobine ličnosti

Provjeri kako te vide roditelji, prijatelji, poznanici

Odredi koliko ti je važan društveni značaj profesije

Definiši sebi koliko ti je važno napredovanje i zarada

Obrati pažnju na mogućnost brzog i lakog zapošljavanja

Izmjeri koliko odabrano zanimanje zadovoljava tvoje želje

Sakupi informacije i o drugim zanimanjima koja su ti interesantna

Informiši se iz različitih izvora: nastavnici, TV, radio, štampa, roditelji, rođaci

Neizostavno posjeti radna mjesta izabranog zanimanja

Popričaj sa stručnjacima zanimanja (obavezno više njih)

Porazgovaraj sa stručnim saradnikom u školi o tvojim namerama

NEPRESKAČINI JEDNUGRANU

OVIH SAVJETA!!!

157

Sadr

žaj

«...I NE ZABORAVI DA JE PRAVA INFORMACIJA OSNOV PRAVILNOG IZBORA,

KADA BIRAŠ ZANIMANJE I ŠKOLU

TI SI AKTIVNI SUBJEKAT...»

USPJEH U ZANIMANJU JE ODREĐENPRAVILNIM PREKLAPANJEM INFORMACIJA O:

SAMOM SEBI

ZANIMANJU KOJE BIRAM, I

STANjU NA TRŽIŠTU RADA

SadržajBUDUĆE ZANIMANJE - MOJ IZBOR.... .............................................................................................5UPOZNAJ SEBE - SAMOPROCJENA .................................................................................................6SPOSOBNOSTI .........................................................................................................................................7INTERESI ......................................................................................................................................................9VRIJEDNOSTI ......................................................................................................................................... 10ŠTAJEJOŠVAŽNOZNATIOZANIMANJIMA? ........................................................................... 10SPOLJAŠNJIFAKTORIKOJIMOGUUTICATINAIZBORZANIMANJA ............................... 10PROFESIONALNOINFORMISANJE ................................................................................................ 12PROFESIONALNOSAVJETOVANJE ................................................................................................ 13KUTAK ZA RODITELJE ........................................................................................................................ 14UČENICISPOSEBNIMPOTREBAMA ............................................................................................ 16VIITRŽIŠTERADA ................................................................................................................................ 17TIIPREDUZETNIŠTVO ....................................................................................................................... 38CIPS-CENTARZAINFORMISANJEIPROFESIONALNOSAVJETOVANJE ........................ 40CENTARZASTRUČNOOBRAZOVANJE ....................................................................................... 43ZAVODZAŠKOLSTVO ....................................................................................................................... 44ISPITNI CENTAR .................................................................................................................................... 47VRSTEITIPOVISREDNJIHŠKOLA .................................................................................................. 49

SREDNJEŠKOLEUCRNOJGORI ....................................................................................................... 50GIMNAZIJE....................................................................................................................................... 51

Gimnazija „NIKO ROLOVIĆ” - Bar .............................................................................................Gimnazija„PANTOMALIŠIĆ“-Berane ...................................................................................Gimnazija„MILOJEDOBRAŠINOVIĆ“-BijeloPolje ...........................................................Gimnazija CETINJE - Cetinje .....................................................................................................Gimnazija“PETARIPETROVIĆNJEGOŠ”-Danilovgrad ..................................................Gimnazija KOTOR - Kotor .........................................................................................................Gimnazija „STOJAN CEROVIĆ“ - Nikšić .................................................................................Gimnazija „TANASIJE PEJATOVIĆ“ - Pljevlja .........................................................................Gimnazija„SLOBODANŠKEROVIĆ“-Podgorica ...............................................................Gimnazija „25 maj” - Podgorica (Tuzi) ...................................................................................Gimnazija „30. SEPTEMBAR“ - Rožaje ....................................................................................Gimnazija „DRITA“ - Ulcinj ........................................................................................................

MJEŠOVITEŠKOLE ........................................................................................................................ 68SrednjaMJEŠOVITAŠKOLA-Andrijevica ............................................................................Srednja ELEKTRO-EKONOMSKA škola - Bijelo Polje ........................................................Srednjamješovitaškola„DANILOKIŠ”-Budva ..................................................................MSŠ„IVANGORANKOVAČIĆ“-HercegNovi ......................................................................Srednja mješovita škola „BRAĆA SELIĆ“ - Kolašin .............................................................SMŠ„VUKSANĐUKIĆ”-Mojkovac .........................................................................................Srednjamješovitaškola„BEĆOBAŠIĆ“-Plav ....................................................................Srednja mješovita škola - Plužine...........................................................................................Srednja mješovita škola „MLADOST“ - Tivat .......................................................................SMŠ„BRATSTVO–JEDINSTVO“-Ulcinj ................................................................................SMŠ“17.SEPTEMBAR”-Žabljak ..............................................................................................Obrazovnicentar„Šavnik”-Šavnik ........................................................................................

158

STRUČNEŠKOLE ............................................................................................................................. 89Srednja Ekonomsko-ugostiteljska škola - Bar ....................................................................Srednja Poljoprivredna škola - Bar .........................................................................................SSŠ„VUKADINVUKADINOVIĆ“-Berane ...............................................................................Srednja stručna škola - Berane ................................................................................................Srednja Medicinska škola ‘’DR BRANKO ZOGOVIĆ’’ - Berane ........................................Srednja stručna škola - Bijelo Polje ........................................................................................Srednja likovna škola „PETAR LUBARDA“ - Cetinje ...........................................................Srednja stručna škola - Cetinje ................................................................................................Školazaosnovnoisrednjemuzičkoobrazovanje„VIDAMATJAN“-Kotor .............Srednja pomorska škola - Kotor .............................................................................................Srednja stručna škola - Nikšić ..................................................................................................Prva srednja stručna škola - Nikšić .........................................................................................Srednja Ekonomsko-ugostiteljska škola - Nikšić ..............................................................Srednja stručna škola - Pljevlja ................................................................................................Srednja Elektrotehnička škola „VASO ALIGRUDIĆ” - Podgorica ..................................Srednja Građevinsko-geodetska škol „Ing. MARKO RADEVIĆ“ - Podgorica ......................................................................................JU Srednja medicinska škola - Podgorica............................................................................Srednja Stručna Hemijsko-tehnološka škola „Spasoje Raspopović“ - Podgorica ........................................................................................Srednja stručna škola „IVAN USKOKOVIĆ“ - Podgorica ...................................................Srednja stručna škola „SERGIJE STANIĆ“ - Podgorica ......................................................Umjetnička škola osnovnog i srednjeg muzičkog obrazovanja „ANDRE NAVARA“ - Podgorica .................................................................................................Umjetniška škola za muziku i balet „VASA PAVIĆ” - Podgorica....................................SrednjaEkonomskaškola„MIRKOVEŠOVIĆ“-Podgorica ............................................Srednja stručna škola - Rožaje .................................................................................................Srednje škole za djecu sa posebnim potrebama ......................................................134Zavod za školovanje i profesionalnu rehabilitaciju invalidne djece i omladine - Podgorica ........................................................................134Centar za obrazovanje i osposobljavanje 1. jun - Podgorica ................................136Zavod za školovanje i rehabilitaciju lica sa poremećajima sluha i govora - Kotor ............................................................................137

KORISNI SAVJETI I PITANJA ... ..........................................................................................................140

159

Documents

BUDUĆE ZANIMANJE MOJ IZBOR - prijatelj.weebly.com · 5 BUDUĆE ZANIMANJE- MOJ IZBOR Mnoga istraživanja pokazuju da odrasli ljudi kao najvažnije događaje u svojim životima označavaju