1

Bölgesel Gelişme Politika Bölgesel Gelişme Politika ve ve

UygulamalarıUygulamaları

3 Eylül 20083 Eylül 2008

Ahmet YAMANAhmet YAMANGenel MüdürGenel Müdür

Devlet Planlama Teşkilatı MüsteşarlığıDevlet Planlama Teşkilatı MüsteşarlığıBölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel MüdürlüğüBölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü

2

Sunum İçeriğiSunum İçeriği

Sorunlar ve İhtiyaçlarSorunlar ve İhtiyaçlar

Mevcut UygulamalarMevcut Uygulamalar

Yapılması PlanlananlarYapılması Planlananlar

3

Sorunlar ve İhtiyaçlar-1Sorunlar ve İhtiyaçlar-1 Bölgesel gelişmişlik farklarının azaltılamaması

Ülke Ortalamasının Üstündekiler (1. Grup)Ülke Ortalamasının Üstündekiler (2. Grup)Ülke Ortalamasının Altındakiler (3. Grup)Ülke Ortalamasının Altındakiler (4.Grup)

Sosyo-ekonomik gelişmişlik Endeksi (2003)Sosyo-ekonomik gelişmişlik Endeksi (2003)

4

Sorunlar ve İhtiyaçlar-2Sorunlar ve İhtiyaçlar-2 Uygulanabilir program ve finansman mekanizması olmaması, Kıt kaynakların etkin kullanılamaması, Merkezi ve yerel düzeyde koordinasyonun sağlanamaması, Yerelde, teknik uzmanlık ve proje kapasitesinin

geliştirilememesi, Yerel düzeyde önceliklerin sağlıklı tespit edilememesi, Yatırım potansiyellerinin sağlıklı tespiti ve tanıtımının

yapılamaması, Sahiplenme/girişimcilik ruhunun harekete geçirilememesi,, Yeni bölgesel gelişme yaklaşımlarının yeterince sisteme dahil

edilememesi, AB’ye uyum sürecindeki yükümlülükler: AB Fonlarının

kullanımı,

5

GAPGAP

DAPDAP

DOKAPDOKAPYHGPYHGP

ZBKZBK

1997199720062006

20012001 20002000

19891989

Bölge PlanlarıBölge Planları Yerel potansiyellerin harekete geçirilmesi,

Yerel ihtiyaç ve önceliklerin sağlıklı tespiti,

Bölgeler arası gelişmişlik farklarının azaltılması,

Hazırlanan Bölge Planları Güneydoğu Anadolu (GAP)

Zonguldak-Bartın-Karabük (ZBK)

Doğu Karadeniz (DOKAP)

Doğu Anadolu Projesi (DAP)

Yeşilırmak Havzası (YHGP)

Mevcut Uygulamalar-1Mevcut Uygulamalar-1

6

Bölgesel Kalkınma ProgramlarıBölgesel Kalkınma Programları

Bölgesel kalkınma için yeni bir bakış açısı ve operasyonel bir destek mekanizmasının geliştirilmesi,

Yerel kalkınma girişimlerinin harekete geçirilmesi,

Kalkınma alanında farkındalık ve sahiplenmenin yükseltilmesi, kurumsal kapasitenin ve insan kaynaklarının geliştirilmesi,

Yerelde AB standartlarında proje hazırlama ve yönetme kapasitesinin desteklenmesi,

Yapısal Fon uygulamaları öncesinde pratik birikim elde edilmesi ve kurumsal kapasitenin geliştirilmesi,

Mevcut Uygulamalar-2Mevcut Uygulamalar-2

7

Bölgesel Kalkınma ProgramlarıBölgesel Kalkınma Programları Kapsam : 12 Düzey 2 Bölgesi, 42 İl

Bütçe : 259 Milyon € (220 M€ AB, 39 M€ Ulusal Katkı)

Toplam Desteklenen Proje Sayısı: 1.553

Katılımcı Sayısı: 40.800

Mevcut Uygulamalar-3Mevcut Uygulamalar-3

8

Kalkınma AjanslarıKalkınma Ajansları

Amacı

“BÜYÜME-ULUSAL KALKINMA”: Bölgelerimizin potansiyellerini harekete geçirmek ve tüm bölgelerin ulusal ekonomiye katkısını en yüksek düzeye çıkarmak.

“YAKINSAMA”: Geri kalmış bölgelerimizin kendi içinde ve diğer bölgelerle gelişmişlik farklarını azaltarak ülke ortalamasına yaklaştırmak,

“REKABET”: Gelişmiş bölgelerimizin küresel ölçekte rekabet gücünü artırmak,

Mevcut Uygulamalar-4Mevcut Uygulamalar-4

9

Kalkınma AjanslarıKalkınma AjanslarıTemel Çözümleri

Yerelde yüksek nitelikli, teknik kurumsal yapı

Finansman mekanizması (yaklaşık 900 milyon YTL.) Merkezi ve yerel kaynaklar dahil ajans başına ortalama 30-35 milyon YTL

Yerelde güçlü işbirliği ve koordinasyon

Kalkınma ve rekabet politikalarında Yerel-Merkez uyumu ve politikaların daha etkin uygulanması

Kurulan Kalkınma Ajansları Çukurova Kalkınma Ajansı (TR62 – Adana, Mersin)

İzmir Kalkınma Ajansı (TR31 - İzmir)

Mevcut Uygulamalar-5Mevcut Uygulamalar-5

10

Cazibe Merkezleri ProgramıCazibe Merkezleri Programı

Amacı Göç eğilimlerini bölge içine yönlendirmek

Kent merkezli potansiyelleri ve lokomotif sektörleri kullanarak bölgelerin ekonomiye katkısını artırmak

Kalkınmaya ivme kazandırmak ve kalkınmayı çevre merkezlere yaymak

Mevcut Uygulamalar-6Mevcut Uygulamalar-6

Diyarbakır Elazığ Erzurum Gaziantep Kayseri Konya

Malatya Samsun Sivas Şanlıurfa Trabzon Van

Belirlenen Cazibe Merkezleri

11

Merkezi Düzeyde Koordinasyon ve İşbirliği Güçlendirilecek

Bölgesel Gelişme Komitesi

Bölgesel Gelişme Ulusal Stratejisi (BGUS)

Yerel Kapasitenin Güçlendirilmesi için Kalkınma Ajanslarının Kurulmasına Devam Edilecek

1) TRC2 (Şanlıurfa – Diyarbakır)

2) TRC1 (Gaziantep – Adıyaman – Kilis)

3) TRC3 (Mardin – Batman – Şırnak – Siirt)

4) TR10 (İstanbul)

5) TRA1 (Erzurum – Erzincan – Bayburt)

6) TR52 (Konya – Karaman)

7) TR83 (Samsun – Tokat – Çorum – Amasya)

8) TRB2 (Van – Muş – Bitlis - Hakkari)

Yapılması Planlananlar-1Yapılması Planlananlar-1

12

Planlama ve Programlamaya İlişkin Altyapı Güçlendirilecek

Planlama ve programlamaya ilişkin kılavuzlar hazırlanacak

İzleme ve değerlendirme sistemi kurulacak

AB bölgesel gelişme politikaları ve yeni, proaktif bölgesel gelişme yaklaşımlarına uyum çalışmalarına devam edilecek

Yapılması Planlananlar-2Yapılması Planlananlar-2

13

TeşekkürlerTeşekkürler......

Ahmet YAMANAhmet YAMANGenel MüdürGenel Müdür

Devlet Planlama Teşkilatı MüsteşarlığıDevlet Planlama Teşkilatı MüsteşarlığıBölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel MüdürlüğüBölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü

ayaman@dpt.gov.trayaman@dpt.gov.tr