41
bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 2012 55 magazyn o wychowaniu i edukacji dzieci nr 9.132 wrzesień 2012 indeks: 248428 Dwulatki i trzylatki w przeDszkolu i w Domu Współpraca z rodzicami: Jak współpracować z nauczycielami przedszkoli? Zebranie z rodzicami Rodzice i nauczyciele jako sprzymierzeńcy Kompetencje organów przedszkola w zakresie tworzenia prawa wewnętrznego Rola nauczyciela w budowaniu wizerunku przedszkola Muzyczne wspomnienia z wakacji Pasowanie na przedszkolaka Kto jesienią spaceruje, ten się dobrze czuje Sprawności przedszkolaka NOWA KSI¥ ¯KA Edyty Gruszczyk-Kolczyñskiej i Ewy Zieliñskiej CENA 20,48 w tym VAT 5% ISSN 1642-8668 szczegó³y str.6

bliżej przedszkola

Embed Size (px)

DESCRIPTION

przedszkole, edukacja, nauczyciel

Citation preview

Page 1: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 2012 55

magazyn o wychowaniu i edukacji dzieci

nr 9.132 wrzesień 2012 indeks: 248428

Dwulatki i trzylatki w przeDszkolu i w Domu

Współpraca z rodzicami: Jak współpracować z nauczycielami przedszkoli? Zebranie z rodzicami Rodzice i nauczyciele jako sprzymierzeńcy

Kompetencje organów przedszkola w zakresie tworzenia prawa wewnętrznegoRola nauczyciela w budowaniu wizerunku przedszkola

Muzyczne wspomnienia z wakacji

Pasowanie na przedszkolakaKto jesienią spaceruje, ten się dobrze czuje

Sprawności przedszkolaka

Nowa ksi¥ ¯ka Edyty Gruszczyk-kolczyñskiej i Ewy Zieliñskiej

CENA 20,48 ZŁw tym VAT 5%

ISSN 1642-8668 szczegó³y str.6

Page 2: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 20122

w numerze:

nr 9.132 wrzesień 2012

Zarządzanie przedszkolem66 Nowi rodzice, pierwsze zebraNia– strach czy przyjemNość?

agnieszka czeglik

70 KompeteNcje orgaNów przedszKola w zaKresie tworzeNia prawa wewNętrzNego dariusz skrzyński

Wasi sojusznicy73 Nie taKi słowNiK straszNy... agnieszka woźny

74 NowoczesNy system i-przedszKole

76 pomysły dla dzieci – rozwiązaNie dla przedszKoli

77 wiele pożytKu z zabawy paulina Nowak

78 miejsce przyjazNe przedszKolaKom anna machacz

Kącik muzyczny80 pamiątKi z waKacji • bączKi maria tomaszewska

Pomysły dla artysty82 parasol Na Niepogodę • pacyNKa paNi jesieNi

• stojaK Na przybory • lew Katarzyna michalec

Spotkania ze sztuką83 między reNesaNsem a baroKiem małgorzata maćkowiak, ewa stadtmüller

Sprzymierzeńcy w wychowaniu86 rodzice i Nauczyciele jaKo sprzymierzeńcy

maria mend

Przedszkole otwarte na zmiany88 zabawy z gazetami – czyli pedagogiKa zabawy w praKtyce

maria broda-bajak, monika majewska

Jak się pokazać91 dobre maNiery zawsze w ceNie monika urbańska-bulas

94 rola Nauczyciela w budowaNiu wizeruNKu przedszKola anna jankowska

97 lubię to! przedszKole Na FacebooKu Katarzyna płachecka

O diabełku, który odważył się śmiać100 w Niebie i w pieKle ks. mieczysław maliński

Z życia przedszkolaków102 uczmy się od dzieci irena obuchowska

Pod prąd...4 opieKa i eduKacja z czipem bogusław śliwerski

Nowa książka6 dwulatKi i trzylatKi w przedszKolu i w domu.

jaK świadomie je wychowywać i uczyć edyta gruszczyk-Kolczyńska, ewa zielińska

Metoda Ruchu Rozwijającego10 mds i mrr – KomplemeNtarNie uzupełNiające się metody

marta bogdanowicz

Jak przygotować przedszkolaka do szkoły?14 Na jesieNNym stragaNie beata bielska

20 ulica Figur geometryczNych edyta Kaczanowska

Bliżej przedszkola24 dwulateK w przedszKolu ewa zielińska

27 dla dobra dziecKa – jak współpracować z nauczycielami? dorota smoleń

30 Nowe sposoby pracy z teKstem literacKim anna torbicka

34 Napady złości u dziecKa – symptom cywilizacyjNy? agnieszka pasternak

37 oswajaNie przyrody joanna maghen

38 jaK pięKNie być razem gabriela Fejkiel

40 sprawNości przedszKolaKa robert domań

44 o ważNości stymulacji rozwoju mowy barbara pietrzak-szymańska

46 pasowaNie Na przedszKolaKa – jak skutecznie zaplanować imprezę przedszkolną dorota Kamińska

Kącik tęczowej muzyki50 tęczowe wspomNieNia z waKacji

monika wyrwa-Kluza, elżbieta Kaczmarska, mateusz Kluza

Scenariusze na różne okazje56 zabawy małych tropicieli-przyrodNiKów

elżbieta m. minczakiewicz

58 Kto jesieNią spaceruje, teN się dobrze czuje małgorzata barańska, ewa jakacka

60 wspomNieNia z waKacji

61 NomiNo gimNastyKa dla Każdego smyKa lilianna Kędzierska

62 KuliNarNe przysmaKi – czyli co lubią przedszKolaKi elżbieta bukowiecka-górny

64 Krajobrazy polsKie agnieszka sęczek

65 Kolorowe smoKi agnieszka sęczek

szukaj gotowych narzędzi na błękitnych stronach

Miesięcznik Bliżej Przedszkola

Sklep BliżejEdukacji.pl

Portal blizejprzedszkola.pl

Strony internetowe dlaPrzedszkoli.eu

Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli

Centrum Edukacyjne BLIŻEJ PRZEDSZKOLA

A ponadto: Pod patronatem BLIŻEJ PRZEDSZKOLA – str. 13, 23, 43 Ogłoszenia – str. 103

Page 3: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 2012 3

magazyn o wychowaniu i edukacji dzieci

ADRES REDAKCJI: ul. j. Kostrzewskiego 17, 30-437 Kraków [email protected] 12 631 04 10, 12 262 50 34

ZESPÓŁ REDAKCYJNY: Robert Halik – redaktor naczelny ([email protected])Marta Stasińska – sekretarz redakcji ([email protected])Maria Broda-Bajak ([email protected])Kinga Kurczek ([email protected]) Aneta Wojnarowska ([email protected]) Agnieszka Czeglik ([email protected])

STALI AUTORZY:prof. edyta gruszczyk-Kolczyńska, prof. marta bogdanowicz, prof. bogusław śliwerski, ewa zielińska, beata bielska, joanna maghen, ks. mieczysław maliński.

WSPÓŁPRACA: prof. danuta waloszek, dr bronisława dymara, dr lidia wollman, dr barbara Ku-rowska, dr agnieszka olczak, anna sowińska, aneta maciągiewicz, barbara szeląg, agnieszka pasternak, monika urbańska-bulas, agnieszka janiec, joanna juszczak-guca, jerzy binkowski, ida winiarek, Violetta Kruczkowska, maria zofia tomaszew-ska, edyta Kaczanowska.

ZESPÓŁ DORADCZY: ewa lelo, bożena michalska, małgorzata wajda

FOTO NA OKŁADCE: stock photo © gennadiy poznyakovFOTO: sxc.hu, morguefile.com, depositphotos.comGRAFIKA I SKŁAD: wojciech wolakPATRONATY MEDIALNE: Katarzyna halik ([email protected]) MARKETING i REKLAMA: jarosław wypych ([email protected]); Katarzyna Kiljańska ([email protected])PRENUMERATA: aneta machał ([email protected])WYDAWCA: centrum edukacyjne bliżej przedszKola NAKŁAD: 8000ISSN: 1642-8668 INDEKS: 248428 DRUK: drukarnia bimart

PRENUMERATA REDAKCYJNA:Prenumeratę redakcyjną można zamówić w dowolnym momencie na dowolny okres. cena brutto prenumeraty za 12 miesięcy: 268 zł, za 6 miesięcy: 136,58 złKonto: centrum edukacyjne bliżej przedszKolaNumer rachunku: 32 1020 2892 0000 5602 0420 7833

zamówienia prenumeraty: [email protected] 12 631 04 10 w. 101, 12 262 50 34 www.blizejprzedszkola.pl/formularz

PRENUMERATA INSTYTUCJONALNA: KOLPORTER S.A.: prenumeratę można zamawiać w oddziałach firmy na terenie całego kraju. informacje pod numerem infolinii 0801 205 555 lub poprzez stronę internetową http://sa.kolporter.com.pl

RUCH S.A.: wpłaty na prenumeratę przyjmują jednostki kolportażowe ruch s.a. właściwe dla miejsca zamieszkania. termin przyjmowania wpłat na prenumeratę kra-jową do 5. dnia każdego miesiąca poprzedzającego okres rozpoczęcia prenumeraty. infolinia 0 804 200 600, www.ruch.com.pl; tel. 22 532 88 19, fax. 22 532 87 34

Przedruk materiałów zamieszczonych w miesięczniku w jakiekolwiek formie oraz ich publikacja w Internecie bez wcześniejszej zgody Wydawcy są zabronione.

Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i reklam. Wydawca ma prawo odmówić publikacji reklamy bez podania przyczyny.

Redakcja zastrzega sobie prawo do zmian i skrótów w nadesłanych materiałach oraz do nadawania tytułów.

W tym numerze tylko dla prenumeratorów plakaty przedszkolne:- Dzieñ Ochrony Œrodowiska - Dzieñ Zwierz¹t - Pani Jesieñ - jesienne ozdoby

Edyta Gruszczyk-Kolczyñska, Ewa Zieliñska oraz miesiêcznik BLI¯EJ PRZEDSZKOLA

zapraszaj¹ na konferencjê:Dwulatki i trzylatki w przedszkolu i w domu

Jak œwiadomie je wychowywaæ i uczyæ

11 paŸdziernika 2012 r. w Krakowie

ZAPISZ SIÊ JU¯ TERAZ!

specjalna cena dla prenumeratorów miesiêcznika BLI¯EJ PRZEDSZKOLA

szczegó³y na dwulatki.blizejprzedszkola.pl

Czy masz plakaty z poprzednich miesiêcy?

zajrzyj na www.blizejprzedszkola.pl/miesiecznik

Page 4: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 20124

Pod prąd...

i edukacja

Bogusław Śliwerski

Aktywne zaangażowanie rodziców posyłających dzie-ci do przedszkoli w systematyczną i niemalże co-dzienną współpracę z ich nauczyciel(k)ami było do niedawna fenomenem w strukturze całego systemu edukacji. Ich autentyczna troska, sugestie, ale i bezpo-

średnio, otwarcie formułowane profesjonalnym pedagogom oczekiwania czy niepokoje zachowywały swoją ciągłość jesz-cze w pierwszych latach edukacji szkolnej dziecka. Z biegiem lat, im dziecko staje się coraz bardziej dojrzałe, samodzielne, zmniejsza się poziom zainteresowania ze strony rodziców jego aktywnością w placówce oświatowej, przejawianymi przez nie postawami wobec siebie i innych, realizacją zadań dydaktycznych, sposobem radzenia sobie z trudnościami czy sukcesami, itp. Zmienia się jednak kultura pedagogiczna i komunikacyjna wśród rodziców i nauczycieli ze względu na pozorne uła-twienia, które wynikają z możliwości wzajemnego informo-wania się via Internet czy telefon komórkowy. Nowe media tak silnie wpisują się w codzienne życie, że coraz częściej sami rodzice, którzy są już pokoleniem użytkowników glo-balnej sieci, traktują ją jako „naturalne środowisko informa-cyjne”, które zwalnia ich z potrzeby bezpośredniego poro-zumiewania się z nauczyciel(k)ami przedszkoli czy szkół. Zdalna wymiana komunikatów staje się od kilku lat także wyróżniającą niektóre placówki na rynku usług ofertą. Na-wet nie trzeba już przekonywać rodziców do e-współpracy, skoro wmawia się im, że jest ona wyjściem naprzeciw ich oczekiwaniom. Proponuje się im nie tylko korzystanie z sy-stemu do automatycznego rozliczania czasu i kosztów po-bytu dzieci w przedszkolu, ale i e-dzienniki, newslettery czy sms-owe powiadamianie. Postnowocześni rodzice mogą, jak się ich o tym zapewnia, w wygodny dla siebie sposób, przez przeglądarkę interne-tową, z domowego komputera, laptopa lub telefonu komór-kowego przeglądać kalendarz obecności dziecka w przed-szkolu, uzyskać informację o należności za pobyt dziecka

w placówce według różnych stawek, o wykorzystywanych przez nie posiłkach i związanych z tym kosztach czy wresz-cie – mogą śledzić jego zajęcia. Oferuje się rodzicom karty czipowe do odbierania dziecka z przedszkola, które rejestru-ją czas jego pobytu, a więc i możliwość wyegzekwowania stosownych opłat. Wszystko czyni się ponoć w trosce o to, by nauczyciele nie zawracali sobie głowy tym, czy i kiedy dziecko opuszcza przedszkole, gdyż dysponent karty i ich rejestrator przejmują to na siebie. Gdyby nauczycielka chcia-ła porozmawiać z rodzicem czy innym opiekunem dziecka o jego aktywności w danym dniu, to może spotkać się z od-mową, gdyż wychodząc po rozmowie z przedszkola, „ze-gar” doliczy czas do kolejnych kosztów. Oczywiście, można to przeprogramować tak, by czas wejścia rodzica do placów-ki był równoznaczny z jego odbiorem.

Czy rzeczywiście dobrze pracuje się nauczycielom w klasach, salach, pracowniach, w których wszyscy są permanentnie podglądani przez kamery, a zapis ich działań jest archiwizowany na odpowiednich nośnikach? Kto, do czego i po co to wykorzysta?

z czipem

Opieka

Spece od e-biznesu wprowadzili przedszkola i szkoły na in-ternetowe platformy jako placówki, których klienci prędzej czy później zapragną ułatwień związanych z przebywaniem w nich ich dzieci. Nawet nie dostrzegą, że to, co jeszcze dzisiaj jest zaledwie ofertą, już jutro będzie powinnością, za którą trzeba będzie zapłacić. Ta zresztą już teraz nie jest bezpłatna, bowiem przedszkola rejestrujące się w tym syste-mie, muszą płacić comiesięczny abonament. Z jakich środ-

Page 5: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 20126

Jeżeli nauczycielki chcą zachować swoje miejsce pracy, muszą rozszerzyć kompetencje zawodowe o wiadomości i umiejętności wspierania w rozwoju, wychowania oraz kształcenia dzieci młodszych w warunkach przedszkola. Mamy nadzieję, że pomoże im w tym niniejsza publikacja.

Rok szkolny 2008/2009 był znaczący dla wychowa-nia przedszkolnego w Polsce – ogłoszono go „Rokiem Przedszkolaka”. W tym czasie nabrało

mocy rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w spra-wie możliwości organizowania innych form wychowania przedszkolnego (zwanych alternatywnymi) oraz sposobu ich działania. Przestano też masowo likwidować przed-szkola, co więcej – z miesiąca na miesiąc systematycznie rośnie liczba punktów i zespołów przedszkolnych, które funkcjonują obok tradycyjnych przedszkoli. W grudniu 2008 roku ukazało się rozporządzenie w sprawie Podsta-wy programowej wychowania przedszkolnego, regulujące działalność pedagogiczną wszystkich placówek przed-szkolnych, niezależnie od ich formuły organizacyjnej. W lutym 2009 roku Sejm przyjął ustawę o obniżeniu wie-ku rozpoczynania nauki w szkole przez dzieci. Pojawi-ły się też gorące – trwające do dzisiaj – spory o kształt wychowania przedszkolnego w Polsce. Nie ma tygodnia bez polemiki w prasie, debaty telewizyjnej, różnych form obywatelskich protestów. Powodem tej sytuacji jest zbyt słabe przygotowanie szkół pod względem organizacyj-nym i pedagogicznym na przyjęcie sześciolatków do kla-sy pierwszej. Niestety, na dalszy plan zostały zepchnięte inne ważne i nie-rozwiązane dotąd problemy wychowania przedszkolnego.Jednym z nich jest obecność w placówkach wychowania przedszkolnego dzieci, które nie ukończyły jeszcze trzeciego roku życia.

Na dodatek liczba maluchów w przedszkolu będzie się zwięk-szać z racji:

nacisków pracujących rodziców, którzy chcą możliwie wcześnie zapewnić dziecku fachową opiekę i wychowa-nie, a nie mogą korzystać ze żłobków, bo jest ich zdecy-dowanie za mało; obaw dyrektorów samorządowych przedszkoli przed likwidacją placówki lub jednego z oddziałów, gdy w da-nym roku dzieci jest mniej, niż to przewidują normy.

Z obecnością dwulatków w przedszkolu wiążą się poważ-ne problemy natury merytorycznej. Dwulatek jest dzieckiem młodszym o jeden rok od trzylatka, a więc uboż-szym o 1/3 doświadczeń życiowych. Dlatego nieco inaczej niż trzylatek zaspokaja swoje po-trzeby psychiczne i inaczej uczy się ważnych życiowo umiejętności. Trzeba tu wyjaśnić, że dbałością o rozwój i wychowanie tak małych dzieci zajmowała się dotąd pe-dagogika opiekuńcza, a nie pedagogika przedszkolna. Nauczyciele przedszkola nie są więc w wystarczającym stopniu przygotowywani do wspierania w roz-woju, wychowania i kształcenia tak ma-łych dzieci. Także w metodykach wycho-wania przedszkolnego uwzględnione są potrzeby rozwojowe i możliwości eduka-cyjne dzieci dopiero począwszy od trze-ciego roku życia.

o

o

Edyta Gruszczyk-KolczyńskaEwa Zielińska

Nowa książka

Dwulatki i trzylatki w przedszkolu i w domuJak œwiadomie je wychowywaæ i uczyæ

Page 6: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 2012 7

Na dodatek nauczyciele nie mogą uzupełnić swojej wiedzy, gdyż w ostatnich latach nie ukazała się ani jedna publika-cja metodyczna omawiająca kompleksowo problemy dwu-latka w placówce wychowania przedszkolnego. Niewiele lepiej przedstawiają się też publikacje dotyczące trzylatka w przedszkolu. Jak dotąd jedyną publikacją zwartą w cało-ści poświęconą trzylatkom w przedszkolu jest Wspomaganie rozwoju umysłowego trzylatków i dzieci starszych wolniej rozwija-jących się. Książka dla rodziców, terapeutów i nauczycielek przed-szkola�, którą opublikowałyśmy jedenaście lat temu. O jej popularności najlepiej świadczy fakt, że była wznawiana sześciokrotnie (ostatni raz w 2012 roku). Ze względu na wcześniej omówione zmiany w wychowaniu przedszkolnym trzeba było napisać nową książkę dla rodzi-ców i nauczycieli. Książkę wzbogaconą o wiedzę z zakresu rozwoju psychoruchowego, wychowania i kształcenia dzieci z ostatnich dziesięciu lat. Taką książkę oddajemy w ręce ro-dziców i nauczycieli zajmujących się wspomaganiem rozwo-ju umysłowego i wychowaniem dzieci w drugim i trzecim roku życia. Książka Dwulatki i trzylatki w przedszkolu i w domu – jak skutecznie je wychowywać i uczyć różni się zdecydowanie od swojego pierwowzoru także dlatego, że obecnie lepiej ro-zumiemy rozwój psychoruchowy małych dzieci, możliwości ich wychowywania i kształcenia. Wzbogaciły się też nasze doświadczenia pedagogiczne, gdyż mamy za sobą o dzie-sięć lat dłuższą praktykę zajmowania się młodszymi dziećmi w przedszkolach, również dwulatkami. W tym czasie było wiele okazji do rozmawiania z nauczycielami i rodzicami małych dzieci, do poznania ich obaw i oczekiwań.W książce bierzemy pod uwagę ponadto wytyczne zawarte w aktualnych dokumentach regulujących działalność peda-gogiczną, z uwzględnieniem obecności dwulatków w pla-cówkach wychowania przedszkolnego. Przewidujemy bo-wiem, że liczba tak małych dzieci w przedszkolach będzie rosła, szczególnie gdy starsze przedszkolaki wcześniej rozpo-czną naukę w szkole. Książka rozpoczyna się omówieniem indywidualnych róż-nic rozwoju psychoruchowego dzieci w drugim i trzecim roku życia oraz oczekiwań, jakim muszą one sprostać, prze-kraczając próg przedszkola. Warto, aby zapoznali się z tym rozdziałem także przeciwnicy zapisywania dwulatków do przedszkoli. Bywają bowiem trzylatki i dzieci starsze, które zdecydowanie gorzej funkcjonują od rozgarniętego i przy-uczonego do samodzielności dwulatka.Książka omawia także problemy adaptacyjne maluchów przychodzących do przedszkola. Wyjaśniamy tu, na przy-kład, dlaczego młodsze dzieci łatwiej znoszą zmianę otocze-nia i szybciej przystosowują się do warunków przedszkola. Jednak mniejsze lub większe kłopoty adaptacyjne zależą od tego, w jaki sposób maluch został przygotowany do przeby-wania w nowym miejscu, pod opieką trzeciej osoby. Dlatego sporo uwagi poświęcamy temu, jak rodzice mają przygo-tować małe dziecko do przedszkola i jak można im w tym pomóc.

1) Autorkami są E. Gruszczyk-Kolczyńska i E. Zielińska (WSiP, Warszawa 2000, ostatnie wydanie opatrzone jest datą 2012).

Podajemy także najważniejsze ustalenia dotyczące wspo-magania rozwoju umysłowego i kształtowania ważnych umiejętności wraz z krótką charakterystyką procesu ucze-nia się maluchów. Stanowią one podstawę dla treści zawartych we wszystkich rozdziałach części drugiej książki. Wszak sukcesy pedagogiczne w zakresie wspomagania rozwoju, wycho-wania i kształcenia zależą od tego, w jakim stopniu dorośli – nauczycielka przedszkola, rodzicie – potrafią organizować proces uczenia się dostosowany do możliwości umysło-wych maluchów, jednocześnie miły dla dzieci i dorosłych. W publikacji piszemy o kształtowaniu się dziecięcej cie-kawości, gdyż od niej zaczyna się proces uczenia się ma-luchów. Podtrzymywanie ciekawości i prawidłowe organizowa-nie procesu uczenia się jest warunkiem ich rozwoju i edukacji. Kolejny ważny problem wynika z faktu, że maluchy preferują uczenie się poprzez naśladownictwo. Dlatego dobrze im się wie-dzie w grupach różnowiekowych (zwanych też rodzinkowymi). Jeżeli tworzą odrębną grupę rówieśniczą, trzeba i warto angażować starsze dzieci do zajęć z maluchami. Podaje-my sporo praktycznych i rad, w jaki sposób zorganizować tego typu zajęcia.W książce dla rodziców i nauczycieli nie można pominąć omó-wienia zależności pomiędzy wychowaniem zamierzonym i niezamierzonym, a także wyjaśnień, jak dzieci dowiadują się, co można, a czego nie można. Omawiamy kary i nagrody w wychowaniu maluchów oraz piszemy o groźnych skutkach złego posługiwania się tymi wzmocnieniami. Jeżeli dorośli – rodzice i nauczyciele – słabo orientują się w tych problemach, wy-chowanie maluchów staje się udręką dla nich i dzieci. Sporo miejsca poświęcamy obowiązującym zaleceniom pla-nowania działalności pedagogicznej. Oczekuje się bowiem, że nauczyciele potrafią opracować autorski program, tak

blizejprzedszkola.pl

Zamów ju¿ dziœ!

www.BlizejEdukacji.pl

Page 7: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 201210

Spośród wielu form pracy z dziećmi o prawidłowym rozwoju, jak i dziećmi z dysfunkcjami OUN (ośrodkowy układ nerwowy), które służą rozwijaniu komunikacji na poziomie językowym (werbalnym i niewerbalnym) oraz niejęzykowym, na szczególną uwagę zasługują dwie, komplementarnie uzupełniające się metody – Metoda Dobrego Startu Marty Bogdanowicz (MDS) i Metoda Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne (Sherborne Developmental Movement – SDM).

MDS i MRR – komplementarnie uzupełniające się metody

Marta Bogdanowicz

Wspólna geneza Metody Dobrego Startu i Metody Ruchu Rozwijającego

Metoda Dobrego Startu Marty Bogdano-wicz (Bogdanowicz 1985, 1999) oraz Me-toda Ruchu Rozwijającego Weroniki Sher-borne (Sherborne 1997; Bogdanowicz, Kisiel, Przasnyska 1994) wyrosły z teorii i praktyki trzech filozofów i pedagogów: Austriaka Rudolfa Steinera (1861–1925) – autora teorii eurytmii, Szwajcara Emila Jacquesa-Dalcroze (1879–1958) – twórcy rytmiki i „ojca” nowoczesnego wychowa-nia muzycznego oraz Węgra Rudolfa La-bana (1879–1958) – badacza analizujące-go ruch ludzki, twórcy kinetografii, czyli systemu symboli graficznych, służących do zapisu działań ruchowych człowieka. Rudolf Steiner stworzył teorię euryt-mii. W tej teorii rytm stanowi centralne pojęcie, bowiem jest uznany za podsta-wę wszelkich procesów zachodzących w przyrodzie – zarówno tego, co dzieje się wokół nas, jak i w nas samych. Teorię tę potwierdza rytm pór roku, wschodów i zachodów słońca, przypływów i od-pływów oceanów. Rytmy biologiczne to rytm oddechów i bicia serca, okresów płodności, snu i czuwania, rytm napina-nia i rozluźniania mięśni. Odpowied-

nikiem przeżywanych przez człowieka „rytmów zewnętrznych” i „wewnętrz-nych” jest rytm jego aktywności, ruchów i tworzonej oraz odtwarzanej przez nie-go muzyki. Jest źródłem wszelkiego działania ludzkiego. Za pomocą rytmu i ruchu człowiek wyraża wszelkie tre-ści życia psychicznego: uczucia, myśli, pragnienia, swoją osobowość i komuni-kuje się z otoczeniem. Rytm w powiązaniu z ruchem i muzyką to centralne pojęcia i podstawa koncep-cji Emila Jacquesa-Dalcroze’a, twórcy nowoczesnego wychowania muzyczne-go, opartego na gimnastyce rytmicznej. Jego koncepcja stanowiła wcielenie idei Steinera na grunt pedagogiki, w której wychowanie muzyczne oparto na rytmie i ruchu. Ruch, rytm i muzyka stanowią rów-nież istotę koncepcji Rudolfa Labana. W efekcie prowadzonych przez siebie badań nad ruchem ludzkim i możliwoś-ciami jego zapisu stworzył nowoczesną kinetografię, czyli system symboli gra-ficznych, służących zapisowi wszel-kich działań ruchowych człowieka. Był również twórcą nowoczesnej twórczej gimnastyki ekspresyjnej, bliskiej dramy i tańca. Wśród fundamentalnych po-trzeb ludzkich wymieniał on potrzebę ruchu, odprężenia, ekspresji i potrze-

bę tworzenia. Uważał, że wszystkie te potrzeby można zaspokoić w tańcu. Ci trzej „rówieśnicy”, mimo iż samo-dzielnie rozwijali swoje teorie, zgodnie wskazywali na znaczenie ruchu i rytmu dla aktywności człowieka, a zwłaszcza dla jego rozwoju, możliwości ekspresji i komunikacji z otoczeniem (na pozio-mie językowym i niejęzykowym). Za pomocą rytmu i ruchu człowiek wyraża bowiem wszelkie treści życia psychicz-nego: doświadczenie, wiedzę, myśli, uczucia, pragnienia, swoje „ja” (central-ny mechanizm osobowości człowieka). Z tej konstatacji wyprowadzili konse- kwencje pedagogiczne – programy edu-kacyjne rozwijane do dzisiaj przez ich kontynuatorów. Są to programy eduka-cyjne wychowania muzycznego i fizycz-nego, takie jak metodyka szkół steinero- wskich (waldorfskich), rytmika Dalcroze’a i twórcza gimnastyka eksperesyjna La-bana. Programy te były adresowane do dzieci o prawidłowym rozwoju, w zmo-dyfikowanej formie znalazły zastoso-wanie w pracy z dziećmi o zaburzonym rozwoju psychomotorycznym.Z opisanych koncepcji teoretycznych i ich praktycznych realizacji wyrosły metody stosowane w przypadkach zaburzeń roz-woju psychomotorycznego, które służą wspomaganiu rozwoju, edukacji i terapii.

Metoda Ruchu Rozwijającego

Page 8: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 201214 bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 201214

Jak przygotować przedszkolaka do szkoły?

Na jesiennym straganie

Beata Bielska

Cykl zabaw „Radość i twórczość” to propozycja efektywnego treningu przed rozpoczęciem nauki szkolnej. Celem prezentowanych ćwiczeń jest nauczenie dzieci rozwijania swoich zainteresowań i nowych kompetencji ukierunkowanych na doświadczanie i eksperymentowanie. Przedszkolaki mają talent! Musimy tylko im pokazać, że nie wszystko jest znanei każdy ma możliwość odkrycia czegoś nowego.

Radość i twórczość, czyli jak rozbudzić ciekawość do nauki

Jest takie miejsce? Przedszkole

Rozpoznanie twórczego potencjału to docenienie możliwości dzieci oraz ich wzmacnianie i nagradzanie. Niezwykłą rolę w tym procesie odgrywa kreatywny nauczyciel. Specyfi-ka tych oddziaływań polega na doradzaniu, wsparciu oraz bliskości, ale niekoniecznie bezpośredniej. W treningu twór-czości efektywne staje się podejście intuicyjne. Intuicyjność oznacza między innymi wykorzystanie fantazji, przeczucia i emocji oraz umiejętne posługiwanie się analogią symbolicz-ną, na którą zwraca uwagę Wiliam Gordon. W całokształ-cie oddziaływań najważniejsze jest dziecko i jego działania – twórcze, to nie znaczy odkrywcze, lecz nowatorskie dla sa-mego przedszkolaka. Przejawiają się one poprzez: ekspresję słowną, muzyczną i ruchową; wyobraźnię twórczą i sponta-niczność, zabawę improwizowaną; zainteresowanie, które wyzwala aktywne zachowania; motywację, skłonność do współdziałania i współpracy w grupie.

Zabawy ekspresyjne zaliczane są do zabaw twórczych. Ta-kich właśnie zabaw prowadzi się w przedszkolach bardzo dużo. Interesujące i niezwykłe są zadania z zakresu techniki dla dzieci. Rozwiązywanie problemów o charakterze wyna-lazczym zaproponował między innymi E. de Bono: „Rower dla listonosza”, „Zaprojektuj rakietę kosmiczną” czy „Za-projektuj maszynę do zabawy” (S. Popek, Warszawa 1988). Maluchy szukają także sensu w codzienności, dlatego zadają mnóstwo pytań, aby pogłębić swoją wiedzę. Doświadczenia i eksperymenty są podstawą edukacji. To one wspomagają naturalną potrzebę eksploracji u dzieci. Właśnie w przed-szkolu nasze pociechy mają najwięcej czasu i możliwości do takiego treningu przed szkołą.Prezentowane propozycje gier i zabaw budzą zaintereso-wanie zjawiskami fizycznymi, rozwijają twórcze myślenie (myślenie dywergencyjne), inteligencję oraz zainteresowa-nie dziecka otaczającym światem. To radość i twórczość jednocześnie.

Motyl Ikar jest baaardzo zadowolony. Zamieszkał na zawsze w przedszkolu. Codziennie witał się z dziećmi i ze słońcem. Po południu machał im radośnie na pożegnanie. Uwielbiał wypatrywać dzieci przez okno. Siadał na wiklinowym koszu z jesiennymi skarbami i myślał... W przedszkolu było zawsze słonecznie i motylkowo. Przed-szkolaki opowiadały w domu o malutkim motylku, który muskał lekko skrzydełkami wszystkie buzie. Także te smutne... Dlatego, i nie tylko dlatego, przedszkole stało się miejscem tak fantastycznym i wyjątkowym. A motyl Ikar? Oczywiście rozweselał zawsze wszystkie kąciki zabaw.

Page 9: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 201220

W bieżącym roku szkolnym zajmę się przygotowaniem przedszkolaków do nauki matematyki. Na łamach miesięcznikaBliżEJ PRZEDSZKOlA zaprezentuję cykl scenariuszy, które będą zawierać opis zajęć z uwzględnieniem stopniowego przyrostu umiejętności dzieci w tym zakresie.

Ulica Figur Geometrycznychprzygotowanie do nauki matematyki

Odniosę się do kluczowych umiejętności, które powinno na-być dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej:

liczenie obiektów i odróżnianie błędnego liczenia od po-prawnego;wyznaczanie wyniku dodawania i odejmowania, z po-mocą liczenia na palcach lub na innych zbiorach zastęp-czych;ustalanie równoliczności dwóch zbiorów, a także posłu-giwanie się liczebnikami porządkowymi;rozróżnianie strony lewej i prawej, określanie kierunków i ustalanie położenia obiektów w stosunku do własnej osoby, a także w odniesieniu do innych obiektów;znajomość pomiaru długości, prostych sposobów mie-rzenia: krokami, stopa za stopą;znajomość stałego następstwa dni i nocy, pór roku, dni tygodnia, miesięcy w roku.

Umiejętności te wynikają z obowiązującej podstawy progra-mowej wychowania przedszkolnego (Rozporządzenie Mi-nistra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r.) w ob-szarze wspomagania rozwoju intelektualnego dzieci wraz z edukacją matematyczną.W moich propozycjach będą z pewnością widoczne wpływy pedagogiki zabawy, która pobudza różnoraką aktywność, emocje i wyobraźnię, integruje grupę poprzez działanie i rozwija kreatywność. Miałam również na uwadze metodę kształtowania pojęć matematycznych według Edyty Grusz-czyk-Kolczyńskiej.

o

o

o

o

o

o

Przy opisywaniu sytuacji edukacyjnych posłużę się for-mą zadaniową nakierowaną na dzieci w starszym wieku przedszkolnym. Moje dodatkowe uwagi odnoszące się do realizacji zadań oznaczę kursywą.

TEMAT: UliCA figUR gEOMETRyCZNyCh

Cele ogólne:kształtowanie umiejętności klasyfikowania figur geo-metrycznych według określonych cech;kształtowanie umiejętności odtwarzania i przekształca-nia rytmu geometrycznego;stwarzanie okazji do aktywności ruchowej i twórczej.

Umiejętności dzieci:rozróżnianie figur geometrycznych (koło, kwadrat, pro-stokąt, trójkąt);klasyfikowanie figur geometrycznych według kształtu, koloru i wielkości;układanie figur geometrycznych w szeregu według po-danego rytmu;wyodrębnianie elementu zaburzającego rytm;przekładanie regularności figur geometrycznych na rytm ruchowy oraz obrazkowy;kreatywne przekształcanie figur geometrycznych;posługiwanie się w działaniu wyobraźnią;współdziałanie i współpraca.

o

o

o

o

o

o

oo

ooo

Edyta Kaczanowska

Page 10: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 201224

Dwulatek w przedszkolu

Odwiedzając przedszkola, coraz częściej spotykam w nich dzieci dwuipółletnie, a nawet młodsze, dwuletnie. Nie jestem tym faktem wcale zdziwiona. Brak dostatecznej liczby miejsc w żłobkach oraz stopniowe przechodzenie dzieci sześcioletnich do zerówek przy szkołach lub do klas pierwszych przyczynia się do przyjmowania coraz młodszych dzieci do przedszkoli.

Ewa Zielińska

W przedszkolach samorządo-wych mamy już dzieci dwu-ipółletnie, które znakomicie funkcjonują z dziećmi trzy-

letnimi i nie przysparzają nauczycielom szczególnych kłopotów. Sporadycznie natomiast spotyka się dzieci dwuletnie, które w placówkach niepublicznych od wielu lat mają już swoje miejsce. Myślę, że niebawem i te dzieci trafią do przed-szkoli samorządowych, a my musimy się z tym faktem pogodzić i przygotować na ich przyjęcie. Od dłuższego już czasu zadaję sobie py-tania: Jaki jest dzisiejszy dwulatek? Co powinien umieć, idąc do przedszkola? Przed jakimi problemami stanie na-uczycielka przedszkola pracująca z gru-pą dwulatków? Ile tych dzieci powinno być w grupie? Czy grupa dzieci dwu-letnich powinna być jednorodna wie-kowo, czy też zróżnicowana? Ile osób dorosłych powinno się nimi zajmować? Dzięki uprzejmości dyrektorek przed-szkoli niepublicznych w Polsce miałam okazję pracować z dziećmi dwuletnimi i dzisiaj wiem, że jest to praca w pełni satysfakcjonująca, pod warunkiem że dzieci te są przygotowane do przed-szkola.

Jaki jest współczesny dwulatek?

W literaturze pedagogicznej i psycholo-gicznej oraz w poradnikach dla rodzi-ców można spotkać wykaz czynności, które samodzielnie lub przy niewiel-kim wsparciu dorosłego potrafi wyko-nać dziecko dwuletnie. Niestety często nie pokrywa się to z naszymi obserwa-cjami. Oto przykład. Ciepły słoneczny dzień, dorosły na spacerze z małym dzieckiem. Dwulatek sprawny ruchowo siedzi w wózku i jest pozbawiony możliwo-ści samodzielnego chodzenia, biegania, wchodzenia na niewysokie przeszkody. Kiedy głośno zaprotestuje i na siłę pró-buje wydostać się z wózka, najczęściej słyszy: Siedź, patrz na ptaszki... Gdy uda mu się postawić na swoim i wyrwać z rąk dorosłego, słyszy: Nie wchodź, bo spadniesz...; Nie biegaj, bo się przewró-cisz...; Nie bierz patyczka...; Trzymaj się babci, przecież jesteśmy na spacerze... itp. Takie zachowania dorosłych obserwu-jemy nie tylko w stosunku do małych dzieci, ale i starszych, uczęszczających już do przedszkoli.

Bliżej przedszkola

Page 11: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 2012 27

blizejprzedszkola.pl

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 2012 27

Jak współpracować z nauczycielami?

Dorota Smoleń

Dla dobra dziecka

Rady dla rodziców

Nie stoimy naprzeciwko siebie, ale po jednej stronie, za plecami dziecka, chcąc je wesprzeć; Najważniejsze jest dziecko, szukajmy wspólnych rozwiązań – mówią nauczyciele, z którymi roz-mawiałam, przygotowując ten artykuł. Jak nauczyciele przedszkola wyobrażają sobie kontakty z rodzicami, a jak one wyglądają w rzeczywistości? Co pedagodzy radzą ro-dzicom? Czego rodzice powinni się wystrzegać?

Kontakty rodziców z nauczycielami

Marta Banaszek przez rok pracowała w miniprzedszkolu Klub Zabawy i Twórczego Rozwoju „Jajo” w Legionowie. Zapytana, jak wyobraża sobie kontakty z rodzicami, uściśla:Czy chodzi o idealne kontakty, czy rzeczywiste? W rzeczywistości większość rodziców nie czyta ogłoszeń na tablicach, nie zagląda na stronę internetową i nie pojawia się na zebraniach. Przedszko-le stara się różnymi drogami dotrzeć z informacją do rodziców, gdyż bezpośrednio nie zawsze jest to możliwe – dziecko odbierają np. dziadkowie lub opiekunka – mimo to ten kontakt i tak jest słaby. Najczęstszą wymówką są brak czasu i praca. Nauczyciele często czują się lekceważeni.

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 2012 27

Page 12: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 201230

Nauczyciel wprowadza w świat kultury. Dobiera jej elementy w taki sposób, aby praca z tekstem literackim służyła wszechstronnemu rozwojowi dziecka we wszystkich sferach jego aktywności. Nauczyciel jest pośrednikiem, a dziecko głównym odbiorcą treści literackich. Ono je przede wszystkim przeżywa.

Nowe sposoby pracy z tekstem literackim

Anna Torbicka

część pierwsza

Podstawa programowa wychowania przedszkolnego

Podstawa programowa wychowania przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przed-szkolnego, stanowiąca Załącznik nr 1 do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, opisuje proces wspo-magania rozwoju i edukacji dzieci objętych wychowaniem na tym szczeblu (Dz.U. z 2009 r. Nr 4 poz. 17). System oświaty obejmują-cy przedszkole i nauczanie zintegrowane ma zapewnić dzieciom możliwość wspólnej zabawy i nauki w bezpiecznych i przyja-znych warunkach dostosowanych do potrzeb rozwojowych dziecka. Podstawa programowa wyznacza cele wychowania dziecka na omawianym etapie. Należą do nich m.in.: wspo-maganie dzieci w rozwijaniu uzdolnień oraz kształtowanie czynności intelektualnych potrzebnych im w codziennych sytu-acjach i w dalszej edukacji; budowanie systemu wartości, w tym wychowywanie dzieci tak, żeby lepiej orientowały się w tym, co jest dobre, a co złe; kształtowanie u dzieci odporności emocjonal-nej koniecznej do racjonalnego radzenia sobie w nowych i trudnych sytuacjach, w tym także do łagodnego znoszenia stresów i porażek; rozwijanie umiejętności społecznych dzieci, co jest niezbędne w poprawnych relacjach z dziećmi i dorosłymi; stwarzanie wa-runków sprzyjających wspólnej i zgodnej zabawie oraz nauce dzieci o zróżnicowanych możliwościach fizycznych i intelektualnych; budowanie dziecięcej wiedzy o świecie społecznym, przyrodniczym i technicznym oraz rozwijanie umiejętności prezentowa-nia swoich przemyśleń w sposób zrozumiały dla innych; wprowadzenie dzieci w świat wartości estetycznych i rozwijanie umiejętności wypowiadania się poprzez muzykę, małe formy teatralne oraz sztuki plastyczne; kształtowanie u dzieci poczucia przyna-

Bliżej przedszkola

Page 13: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 201234

Napady złości u dziecka symptom cywilizacyjny?

Agnieszka Pasternak

Bliżej przedszkola

Napady złości, ataki szału, histeria – to jedne z poważniejszych kłopotów wychowawczych, z jakimi spotykają się często rodzice dzieci w wieku przed-szkolnym. Wielu rodziców, zwłaszcza młodych stażem, nie wie, jak radzić sobie w takich sytuacjach. Szczególnie gdy wybuch złości dziecka jest tak silny, nagły i zaskakujący, że powoduje utratę kontroli rodzica nad biegiem wydarzeń.

Moje dziecko jest niegrzeczne

Napady złości u dzieci mogą przebie-gać łagodnie lub przybierać ostrą formę. Niekiedy jest to po prostu krótkotrwały bunt, opór, początkowe sprzeciwianie się wykonaniu polecenia albo też komen-tarz malucha zezłoszczonego z powodu odmowy rodzica lub konieczności zro-bienia tego, o co prosi mama czy tata. Opisaną formę ataku można określić jako nieagresywną. Znacznie trudniejsza do opanowania jest sytuacja, gdy atak złości u dziecka ma charakter otwartej, bezpośredniej agresji. Może to być wul-garne wyrażanie się lub agresja słowna skierowana wobec rodzica: przezywanie, oskarżanie, grożenie. Obserwuje się rów-nież agresję fizyczną: dziecko kopie, ude-rza pięściami, rzuca się na podłogę, ciska przedmiotami, niszczy zabawki, próbuje zdać cios rodzicowi, gryzie, pluje. Atak histerii może być tak silny, że dziecko traci kontakt z rzeczywistością – w żaden sposób nie reaguje na słowa i zachowanie rodzica, nie utrzymuje kontaktu wzro-kowego, nie pozwala się przytrzymać, przytulić. Maluch przestaje kontrolować swoje zachowanie i niejednokrotnie tra-ci świadomość tego, co dzieje się z nim samym i wokół niego. W chwili złości nie potrafi poddać swojego zachowania samokrytyce lub wartościowaniu. Po ustąpieniu napadu złości dziecko przy-znaje, że było niegrzeczne, przeprasza

rodziców, stara się „odzyskać” ich miłość poprzez właściwe zachowanie.Napady złości mogą niekiedy zagrażać zdrowiu i bezpieczeństwu samego dzie-cka oraz osób z jego otoczenia. Zdarza się bowiem, że agresywne zachowania malucha podczas napadu złości kiero-wane są przeciw niemu samemu, np. uderzanie głową o ścianę, bicie pięścia-mi o twarde przedmioty, gryzienie sa-mego siebie, rzucanie się na podłogę.

Nie potrafię zachować spokoju

Emocje mają tę cechę, że można się nimi łatwo „zarazić”. Stan psychiczny dzie-cka bardzo szybko udziela się rodzi-cowi. Kiedy zatem maluch kipi złością w ataku złości, poziom zdenerwowania rodzica szybko się podnosi. Jak wiemy, działając w złości, mamy skłonność do zachowań impulsywnych, nieprzemy-ślanych, zbyt gwałtownych, niewspół-miernych do bodźca. Rodzic, który pozwoli się ponieść negatywnym emo-cjom, przegrywa bitwę z „niegrzecznym dzieckiem”. Jeśli na złość swojego malu-cha odpowie wyłącznie otwartą złością, poniesie porażkę – sytuacja zamiast ulec poprawie, będzie się pogarszać i sta-wać coraz trudniejsza do opanowania. Dlaczego tak trudno zachować spokój? Sprawa jest dość skomplikowana, gdyż okazuje się, że uczucia, jakich doświad-cza rodzic, to coś więcej niż tylko złość

z powodu nieodpowiedniego zachowa-nia dziecka. Złości towarzyszy wiele przykrych emocji, do których można zaliczyć: żal, frustrację, zawód, poczu-cie wstydu i winy, poczucie własnego nieprzystosowania, zwątpienie w siebie, strach. Żal i zawód wiążą się z tym, że dziecko nie spełnia oczekiwań rodzica, pomimo wielkiej troski wychowawczej i mnóstwa starań, jakie mama i tata wkładają w to, aby maluch zachowywał się przykładnie i prawidłowo funkcjo-nował w grupie społecznej. Poczucie winy, wstydu, niepowodzenia łączy się z doświadczaniem siebie jako niekom-petentnego rodzica oraz przeżywaniem nieradzenia sobie w roli rodzica. Strach dotyczy obawy o bezpieczeństwo i zdro-wie fizyczne oraz psychiczne dziecka, które bywają poważnie narażone pod-czas napadu złości.Umiejętność panowania nad sobą w mo-mencie eskalacji złości u dziecka wyma-ga ufności we własne siły, pewności sie-bie i doświadczenia w opanowywaniu gniewu. Aby rodzic mógł znieść fakt, iż stał się obiektem gniewu własnego dzie-cka, musi mieć wewnętrzne poczucie bezpieczeństwa. Musi nauczyć się umie-jętności akceptowania gniewu własnego i gniewu dziecka. Rodzic powinien wy-kazywać się kompetencją w rozumieniu i panowaniu nad własnymi uczuciami i reakcjami. Wymaga to świadomej pra-cy nad sobą. Pomocne mogą być: techni-ki relaksacyjne, wizualizacja, różnorod-ne ćwiczenia warsztatowe.

Page 14: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 2012 37

Oswajanie przyrodyedukacja montessori

Joanna Maghen

Dzieci interesują się otaczającym je światem. Bardzo lubią opowieści nawiązujące do historii własnej ro-dziny. Ciekawi je także życie zwierząt. Twórcy pe-dagogiki Montessori proponują przede wszystkim

kontakt dziecka z tym, co jest mu najbliższe – z materiałem konkretnym, namacalnym, którego można dotknąć, poczuć jego fakturę, ciężar, właściwości. Dzięki wyjątkowemu ele-mentowi wychowania Marii Montessori, jakim jest wychowa-nie kosmiczne, dzieci są wprowadzane w piękno i tajemnice świata natury. W przedszkolu poznają przyrodę z najbliższego i trochę dalszego otoczenia. Dane zagadnienie jest im prezen-towane najpierw w szerszym kontekście, a następnie nauczy-ciel stara się uszczegóławiać jego treści. Dzięki temu dziecko będzie wiedziało, dlaczego coś tak, a nie inaczej funkcjonuje. Aby wyjść naprzeciwko przyrodniczym zainteresowaniom dziecka i jednocześnie oswoić je z przyrodą, można zapropo-nować zajęcia elementy przyrody ożywione – nieożywione.

Elementy przyrody ożywione – nieożywione

Materiały: duża cerata/koc, „skarby” przyniesione przez dzieci (np. patyk, kamień, kapsel, muszelka, kwiatek), dwie wstążki w różnych kolorach, ewentualnie torba foliowa.

Przebieg:Przed spacerem do pobliskiego parku prosimy dzieci, by tym razem uważnie przyglądały się wszystkiemu, co na-potkają na swojej drodze. Można nazwać ten spacer Wy-prawą Otwartych Oczu. Spośród tego, co znajdą, niech wybiorą dwa „skarby”, które zabiorą ze sobą do przed-szkola. Może to być patyk, liść, kamień, kapsel, muszelka, kwiatek, itp. Po powrocie razem z dziećmi rozkładamy na ceracie wszyst-kie znaleziska. Przyglądamy się im wspólnie, staramy się je nazwać.Nauczyciel zadaje pytania: Który spośród znalezionych przez was skarbów był kiedyś żywy? Czy stanowił część jakiegoś organizmu? Dzieci odpowiadając na pytania, rozkładają znaleziska. Nauczyciel wskazuje miejsce na ceracie, gdzie będą one gromadzone. W przypadku błędnych odpowiedzi nauczy-ciel nie poprawia dzieci, tylko naprowadza je pytaniami na właściwy tor rozumowania (np. butelka: Z czego zrobiona jest butelka? Czy ktoś wie, jak powstaje szkło? Gdzie się wy-twarza szkło? Słysząc odpowiedź: W fabryce, pyta dalej: Kto wytwarza szkło? Dzieci mówią: Człowiek. Prowadzący pyta: Czy szkło może samo się urodzić albo urosnąć?, itd.). Nauczyciel podaje nazwę tej grupy: elementy przyrody ożywionej i kładzie dookoła nich wstążkę. Podsumowuje: W naszej okolicy można znaleźć takie ślady przyrody ożywionej...

o

o

o

o

o

Nauczyciel pyta: Który spośród znalezionych przez was skar-bów nigdy nie żył? Który nie może sam się rodzić ani rosnąć?Dzieci odpowiadając na pytania, rozkładają znaleziska. Nauczyciel wskazuje miejsce, gdzie będą one zgromadzo-ne.Nauczyciel podaje nazwę tej grupy: elementy przyrody nieożywionej. Podsumowuje: W naszej okolicy można znaleźć takie ślady przyrody nieożywionej...

Kontynuacja tematu – propozycje:Podział na te elementy przyrody nieożywionej, które po-zostawił człowiek i na te, które są częścią przyrody.Zabawa w Wyprawę Otwartych Oczu podczas wycieczek nad morze, do lasu, nad jezioro. Wstęp do rozmowy o róż-nych środowiskach życia.Nauczyciel wykonuje karty ze zdjęciami przedstawiają-cymi przykłady różnych elementów przyrody. Chętne dziecko może samodzielnie pogrupować ilustracje. Na odwrocie każdej można przykleić punkt, który będzie syg-nalizował, że karta przynależy do grupy przyrody ożywio-nej lub nieożywionej. Dziecko samodzielnie będzie mogło sprawdzić, czy poprawnie ułożyło obrazki.

Zajęcia z wykorzystaniem wyobraźni

Dzieci przedszkolne po pewnym czasie zaczynają rozumieć, że nie wszystko, co widzą w książkach czy telewizji, jest praw-dziwe. Zaczynają rozróżniać fikcję od rzeczywistości. Dla właściwego rozwoju psychiki należy zwracać na to uwagę, np. podczas czytania książki, zapytajmy, czy rzeczywiście jest możliwe, żeby dywan latał, albo czy wróżki naprawdę żyją. Uświadomienie sobie przez małe dziecko, co istnieje napraw-dę, a co jest na niby, uspakaja je i stwarza bezpieczne warun-ki do słuchania baśni. Dzieci same pokazują w codziennych rozmowach, że twardo stąpają po ziemi. Kiedy moja córka miała trzy lata, wybieraliśmy się w odwiedziny do babci. Lora usłyszała, że na wakacje poleci do babci. Dziewczynka szybko stwierdziła, że nie umie latać, więc jak poleci? Było to logiczne, ponieważ widziała latające ptaki, a nie latających ludzi.

(red. Julia Janowska)

o

o

o

o

o

o

Joanna Maghen – założycielka Polskiego Instytutu Montessori, jest rodzicem i nauczycielem montessoriańskim, a także trenerem kursów wczesnej edukacji Montessori.

Posiada dyplom (3-6) Montessori-Partership UK oraz dyplom (6-9) Canadian Montessori Teacher Education Institute Elementa-ry. Na co dzień mieszka i pracuje w Kanadzie, gdzie zajmuje się administracją placówek montessoriańskich.

blizejprzedszkola.pl

Page 15: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 201238

Gabriela Fejkiel

Każdy rodzic pragnie mieć dobry kontakt z dzieckiem, niewymuszany żadnymi nagrodami czy karami. Nawiązywanie i utrzymywanie dobrych relacji rodzica z dzieckiem jest jednym z priorytetów wychowania. Zbudowanie takiej więzi nie jest jednak łatwe.

Zapracowani rodzice zostawiają dziecko w przedszkolu na kilka godzin, a po powrocie do domu skupiają się na swoich codzien-

nych obowiązkach. Warunkiem ko-niecznym do budowania więzi między rodzicem a dzieckiem jest to, by rodzic miał czas dla swojej pociechy. Wycho-dząc naprzeciw temu problemowi, pro-ponuję cykl warsztatów prowadzonych przez wychowawcę dla rodziców i dzie-ci z jednej grupy przedszkolnej. Mogą się one odbywać się podczas zajęć lub popołudniami, albo w trakcie zebrań z rodzicami.Warsztaty mają na celu integrację ro-dziców z dziećmi. Podczas wspólnie spędzonej godziny mają oni możliwość pokonywania trudności i osiągania ce-lów. Zabawy są tak zorganizowane, że nie tylko dziecko wykonuje polecenia rodzica, ale także rodzic – dziecka. Ro-dzice mają okazję zobaczenia swoich dzieci w innym świetle i stworzenia nowych nici porozumienia. Znajdują też wskazówki, jak twórczo spędzać czas z dziećmi (bez komputera i telewi-zji), jak z nimi rozmawiać, w jaki spo-sób ustalać zasady, unikać kłótni oraz

stwarzać okazje do wspólnej dyskusji. Warsztaty to także dobry sposób na inte-grację zespołu rodziców. Najlepiej więc zacząć je prowadzić już od września. Na zajęciach najmniej istotne jest ładne wykonanie pracy czy ciekawe rozwią-zanie problemu – najważniejsza jest dobra zabawa uczestników, wzmac-niająca równocześnie więzi pomiędzy rodzicami, których dzieci są w jednej grupie, przedszkolakami oraz rodzi-cami i dziećmi. Dobrze, żeby podczas tych zabaw wychowawca wyszedł zza biurka i zaczął współpracować z dzieć-mi i rodzicami – nie jak terapeuta, lecz jak uczestnik zabaw. To wychowaw-ca wpływa na budowanie atmosfery przyjaźni, dlatego należy wzmacniać każde pozytywne zachowanie dziecka, a nie wytykać rodzicom błędy. Podczas warsztatów niektóre zachowania dzieci mogą zaskakiwać nauczyciela, powi-nien więc on być uważnym obserwato-rem. Te cenne spostrzeżenia przydadzą się mu w późniejszej pracy z dzieckiem. Rodzice zaś będą mogli przyjrzeć się swojemu dziecku na tle grupy rówieś-ników oraz zaobserwować, jaki stosu-nek ma ich dziecko do wychowawcy.

Po zakończonych warsztatach warto wraz z rodzicami omówić zachowanie dziecka. Nie musi to być długa roz-mowa. Należy pamiętać, że warsztaty mają na celu zacieśnienie więzi rodzic – dziecko, nie atakujmy więc rodziców negatywnymi informacjami o dziecku (doprowadzi to do wielu reprymend w domu, sprzeczek i kłótni). Chwal-my każdy, nawet najmniejszy, sukces oraz dobre zachowanie przedszkolaka – wtedy również rodzic będzie chwalił dziecko. Obserwowanie współpracy ro-dzica i dziecka jest też dla nauczyciela doskonałym materiałem informacyj-nym o środowisku rodzinnym, w jakim żyje dziecko.

RODZiNA – WSPólNOTA warsztaty

Przebieg:o Powitanie uczestników. o Serduszka – każdy uczestnik otrzy-muje trzy papierowe serduszka. Zada-niem rodzica jest wpisanie na każdym serduszku po jednej informacji doty-czącej tego, co ceni w swoim dziecku.

Jak pięknie być razem

Bliżej przedszkola

Page 16: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 201240

Bliżej przedszkola

Robert Domań

„Sprawności przedszkolaka” to zabawa edukacyjno-wychowawcza o charakterze zadaniowym do realizacji przez cały rok przedszkolny lub dłuższy okres. Kształtuje cechy osobowości, postawy wobec innych i umiejętności przydatne każdemu małemu człowiekowi w przedszkolu i w domu rodzinnym.

Sprawnościpr zedszkolakaDla każdego, niezależnie od wieku, ważne jest, by być

docenianym oraz by efekty jego pracy, pozytywne zachowania, zdobyte umiejętności były zauważa-ne. Postanowiłem wykorzystać tę potrzebę u dzieci

w przedszkolu, tak by zmotywować je do dodatkowego dzia-łania, przeżywania i doświadczania w grupie przy realizacji określonych małych czynności, które każdy przedszkolak będzie w stanie wykonać, niezależnie od poziomu rozwoju, wiedzy czy komunikatywności. Biorąc pod uwagę powyż-sze przesłanki, opracowałem cykl działań dla przedszkola-ków, który był realizowany przez dłuższy okres, równolegle z programem edukacyjnym. Nazwałem go „Sprawności przedszkolaka”. Cały cykl miał formę zabawy edukacyjno-wychowawczej o charakterze zadaniowym, przeznaczonej dla dzieci pięcio- i sześcioletnich, do realizacji przez cały rok przedszkolny. W swoim opracowaniu inspirowałem się także programem sprawności zuchowych, w którym sam uczestni-czyłem w dzieciństwie.„Sprawności przedszkolaka” to umiejętności i pożądane za-chowania, które uczestnicy zdobędą i rozwiną we wspólnej zabawie. Cechy te i tak są określone programem przedszko-la, ale w naszym przypadku mają zabawowy i zadaniowy charakter oraz są podzielone na etapy. Takie podejście po-zwala na tworzenie atmosfery tajemniczości, budzenie za-interesowania tematem oraz refleksję i planowanie działań na dłuższy czas. Każde dziecko sukcesywnie otrzymuje ko-lorowe papierowe obrazki z symbolami sprawności, ksią-żeczkę oraz stopnie sprawności przedszkolaka.

Opiszę teraz elementy zabawy, aby przybliżyć Czytelnikom szczegóły podjętych działań. Wymyśliłem 10 sprawności i przedstawiłem je dzieciom. Po grupowej dyskusji i suge-stiach dzieci, przyjęliśmy następujące nazwy sprawności: grzeczniś, wesolaczek, miluś, mądra główka, pomagaczek, słuchaczek, pracuś, czystuś, pomysłek, dobrzebawiaczek. Nazwy sprawności są raczej infantylne, ale w większości wy-nikały ze słownictwa używanego przez same dzieci. Było to ich słownictwo, które rozumiały. Przedstawiłem dzieciom, co każda sprawność oznacza, omówiłem etapy zabawy i stop-nie sprawności.

Opis sprawności przedszkolaka

o Grzeczniś – przedszkolak jest grzeczny, nie przeszkadza innym dzieciom w zabawie i nauce.

o Wesolaczek – przedszkolak jest wesoły, często się uśmie-cha, mówi z radością, nie jest smutny.

o Miluś – przedszkolak jest miły, uprzejmy, używa czaro-dziejskich słów: „proszę”, „dziękuję” i „przepraszam”.

o Mądra główka – przedszkolak jest mądry, dużo wie na różne tematy, dobrze się uczy i potrafi sobie to przypo-mnieć.

o Pomagaczek – przedszkolak pomaga innym dzieciom w zabawie, nauce, pracy i sprzątaniu.

o Słuchaczek – przedszkolak uważnie słucha, co się do nie-go mówi, wykonuje polecenia.

zabawa edukacyjno-wychowawcza

Page 17: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 201244

Barbara Pietrzak-Szymańska

Rozwój dziecka jest procesem wieloetapowym, przybierającym charakter zmian jakościowych i ilościowych. Człowiek to istota, która w wyniku ewolucji osiągnęła najwyższy stopień rozwoju. Tylko człowiekowi dana jest umiejętność porozumiewania się za pomocą mowy.

O ważności stymulacji rozwoju mowy

Bliżej przedszkola

Mowa – jej powstawanie i rozwój – od dawna inte-resowała badaczy i stanowi nadal inspirację dla eksperymentów, obserwacji oraz dociekań peda-gogów, psychologów, a także lekarzy. Już nasi

przodkowie zajmowali się budową narządów artykulacyj-nych, układu oddechowego oraz szukali źródeł powstawa-nia dźwięków mowy. Produkcja dźwięków interesowała starożytnych badaczy. W VI wieku p.n.e. za sprawą indyj-skich uczonych powstały reguły fonetyczne, a Hipokrates i Gallen dość dokładnie opisali narządy artykulacyjne. Z greckich osiągnięć z zakresu fonetyki i anatomii skorzy-stali Rzymianie, którzy byli zafascynowani sztuką mówie-nia, doskonalenia jej i stali się prawdziwymi specjalistami w zakresie oratorstwa. Jednak nie tylko w czasach tak nam odległych próbowano odkryć tajemnicę mowy ludzkiej. Wraz z rozwojem różnych dyscyplin naukowych: medycyny, biologii, psychologii oraz nauk społecznych – zaczęto rozpatrywać problem mowy z różnych punktów widzenia. Powstało wiele opracowań dotyczących zarówno prawidłowego, jak i nieprawidłowe-go rozwoju mowy dziecka, a także etiologii wad i zaburzeń. Mamy wiele teorii na temat rozwoju mowy, a Leon Kacz-marek, wybitny polski badacz, określił poszczególne etapy, przez które przechodzi dziecko, dopóki nie osiągnie umie-jętności komunikowania się z otoczeniem w sposób jasny i zrozumiały. Prawidłowy przebieg rozwoju mowy trwa kilka lat. Podstawą dla dobrego jej rozwoju są dobrze wy-kształcone w okresie życia płodowego narządy, a także wy-ćwiczone umiejętności np. ssanie. Wiedza teoretyczna, liczne obserwacje dowodzą, że aby rozwój mowy dziecka mógł przebiegać prawidłowo, musi być wspierany przez środowisko, w którym mały człowiek przebywa. Prawidłowy przebieg rozwoju mowy dziecka,

brak jakichkolwiek zaburzeń, daje szanse osiągania przez malucha wielkich sukcesów. Zdrowo rozwijające się dzie-cko ma mniej kompleksów, szybciej nawiązuje kontakty z rówieśnikami i nauczycielami oraz osiąga lepsze wyni-ki w nauce. Niestety, nie wszystkie dzieci mają jednakowe szanse i taki sam start życiowy. Wiele z nich, pomimo swo-ich predyspozycji, jest dyskryminowanych przez nauczy-cieli, wychowawców, a nawet rodziców tylko, dlatego, że ich mowa jest niedoskonała.Nieprawdą jest to, że dziecko nie zdaje sobie sprawy z tego, iż mówi gorzej od swoich kolegów lub rodzeństwa. Wszel-kie uwagi typu: Mów wyraźniej! Nie rozumiem, co do mnie mó-wisz!, Mów wolniej!, które padają z ust rodziców, opiekunów lub nieodpowiednio przygotowanych nauczycieli, bardzo ranią dziecięce uczucia. Powodują napięcie, poczucie niż-szości. Są przyczyną dodatkowych stresów. Dzieci są bar-dzo wrażliwe na krytykę. Mimo rozwoju nauki, ogromne-go postępu technicznego (mam tu na myśli głównie sprzęt medyczny służący do diagnozy i terapii ludzi dotkniętych różnymi dolegliwościami), na świecie żyje bardzo dużo dzieci i dorosłych, u których występują zaburzenia mowy.Mowa uważana za nieprawidłową – wadliwą jest trudna w odbiorze, może przybierać charakter dźwięków nieprzy-jemnych pod względem wokalnym, niezrozumiałych, znie-kształconych, a także nieadekwatnych do stanu rozwoju, wykształcenia oraz płci człowieka. Język dziecka z zabu-rzeniami mowy odbiega od norm obowiązujących w grupie społecznej, w jakiej ono przebywa. Wspomniany powyżej ogromny wpływ środowiska wychowawczego na rozwój mowy, a co za tym idzie, także umiejętności poznawczych, jest niezwykle ważny w procesie przygotowania dziecka do życia w społeczeństwie, które stawia coraz to nowe wyma-gania oraz wymaga szybkich reakcji na zmiany.

Page 18: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 201246

Dorota Kamińska

Praca dzieci jest zabawą.Dzieci uczą się poprzez wszystko, co robią.

Carolyn hoope

Bliżej przedszkola

PASOWANie NA PRZeDSZkOlAkA– jak skutecznie zaplanować

imprezę przedszkolnąscenariusz zajęć z zastosowaniem narzędzi TOC – drzewko ambitnego celu

grunt to dobre planowanie!

Powszechnie uznaje się, że planowanie to żmudne zajęcie przy-pisane głównie takim zawodom, jak: menedżer, ekonomista czy inżynier. Jednakże z naszego codziennego doświadczenia wynika, że jest to umiejętność niezbędna również w pracy każdego nauczyciela. Jest ona przydatna zarówno podczas pracy dydaktyczno-wychowawczej z dziećmi, współpracy z rodzicami, środowiskiem lokalnym, jak też organizacji wy-cieczek, imprez i uroczystości przedszkolnych.

Jak znaleźć czas na efektywne planowanie?

Bardzo często jesteśmy zbyt zajęci, by znaleźć czas na szcze-gółowe zaplanowanie konkretnych zadań na przyszłość, i po prostu wolimy wykonywać je bez większego przygoto-wania, na bieżąco. Jednakże dobrze opracowany, realny plan działań może nam pomóc w radzeniu sobie z chaosem i co-dziennym natłokiem spraw, a także usprawnić naszą pracę i ukierunkować ją na sukces. Jest to umiejętność szczególnie przydatna podczas organizacji uroczystości i imprez przed-szkolnych, które stanowią istotny element pracy nauczyciela przedszkola. Spotkania te coraz częściej przyjmują rodzin-ny charakter z uwagi na uczestniczenie w nich dzieci, ich rodziców, dziadków oraz nauczycieli, personelu placówki, a także innych osób zaprzyjaźnionych z przedszkolem, co wpływa pozytywnie na budowanie więzi oraz zaufania do placówki i jej pracowników.

Co możemy zrobić, aby te wydarzenia były przyjemne i niezapomniane?

Jak głosi angielskie powiedzenie: „Włóżmy myślową czapkę”, czyli „ruszmy głową” i zastanówmy się nad tym... (Edward de Bono). Kluczem do dobrej organizacji imprez i uroczystości przedszkolnych jest właściwe zaplanowanie działań. Dlatego też warto zastosować takie strategie, które ułatwią nam od-powiednie zaprojektowanie i osiągnięcie naszego celu. Jedną z nich są narzędzia myślowe TOC (ang. Theory of Constraints – metoda zarządzania nastawiona na osiąganie długotrwa-łych zysków poprzez odpowiednie zarządzanie istniejącymi ograniczeniami,), w tym drzewko ambitnego celu.

Jakie korzyści wynikają z zastosowania drzewka ambitnego celu?

Dzięki prostej graficznej formie drzewko ambitnego celu skupia koncentrację dziecka na wyznaczonym celu, umożliwiając dogłębną analizę przeszkód stojących na drodze do jego re-alizacji, a także zaplanowanie działań zmierzających do po-konania tych trudności. Jest ono narzędziem doskonalącym umiejętność projektowania działań, a także przejmowania od-powiedzialności za osiąganie celów własnych i grupowych, przez co pomaga zarówno dzieciom, jak i nauczycielom w rozwijaniu umiejętności organizacyjnych oraz efektywniej-szym planowaniu swojej pracy.

Fot. D. Kamińska

Page 19: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 20125050

goto

we na

rzęd

zia

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 2012

Monika Wyrwa-Kluza Elżbieta Kaczmarska Mateusz Kluza

Tęczowe wspomnienia z wakacji

Kącik Tęczowej Muzyki

Przez najbliższy rok szkolny w Kąciku Tęczowej Muzyki będziemy Wam opowiadać o tęczo-wych dźwiękach, kolorowych piosenkach i barwnych instrumentacjach. Mamy nadzieję, że polubicie też nasze bajki i opowiadania. Wszystkie propozycje zabaw poznały i polubiły już dzieci, z którymi na co dzień bawimy się przy muzyce. Mamy nadzieję, że i Wam spodobają się pomysły z Tęczowego Kącika.

Zacznijmy od początku, czyli od muzyki

Pracując z dziećmi, szukaliśmy sposobu na „odczarowanie” czarnych nutek zapisanych na czarnej pięciolinii i białych kartkach. Dla większości dzieci takie przedstawianie znaków no-tacji muzycznej było po prostu mało interesujące. Na szczęście z pomocą przybyła nam Tęcza i system Chroma NotesTM. Jak się okazało, to właśnie dzięki kolorom dzieciaki w sposób łatwy, przyjemny i – co najważniejsze – skuteczny, mogą poznawać piosenki, a także uczyć się gry na instrumentach.

Trochę teorii

Chroma NotesTM to amerykański system notacji muzycznej stworzony przez Craiga Ramsella – wynalazcę plastikowych tub muzycznych Boomwhackers® (Bum Bum Rurek). System ten polega na tym, że do każdego z 12 dźwięków w obrębie oktawy został przypisany konkretny kolor. Dzięki temu można kodować muzykę poprzez barwy. Umożliwiło to stworzenie odpowiednich tęczowych instrumentów oraz nut z kolorowymi główkami, z których potrafią grać nawet trzy-

letnie dzieci! System sprawdził się już w wielu krajach na całym świecie, głów-nie w Stanach Zjednoczonych, Francji oraz Niemczech. Najwyższa pora, aby wprowadzić go również w Polsce.Wszystkim, którzy będą chcieli razem z nami bawić się muzyką i kolorami tęczy, przedstawiamy dzisiaj naszych najważniej-szych pomocników, czyli tęczowe instrumen-ty oraz kilka propozycji zabaw muzycznych.

C# C# D# F# G# A#D# F# G# A#

C D E GF A H C D E F G A H

Drodzy nauczyciele, rodzice, kochane dzieci! Witamy bardzo serdecznie, słonecznie, a przede wszystkim tęczowo w kąciku muzycznym stworzonym z myślą właśnie o Was. Ponieważ w pamięci mamy jeszcze minione wakacje, zapraszamy wszystkich do wspól-nej zabawy ze słońcem, ciepłym deszczem, kolorami i oczywiście z naszą tęczą.

foto. www.beatawojtczak.pl

Page 20: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 20125656

goto

we na

rzęd

zia

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 2012

Scenariusze na różne okazje

Elżbieta M. Minczakiewicz

Wiedzę możemy przejmować od innych,ale mądrości niestety – musimy uczyć się sami.

Axel Munthe Księga z San Michele

Zabawy małych tropicieli-przyrodników

Dzieciom niewiele potrzeba do tego, by się bawić; może to być parę kamyków, kawałek sznurka, kilka-naście jesiennych liści, które właśnie spadły z drze-wa, kawałek białej lub kolorowej kredy, opakowanie

po makaronie lub sosie grzybowym, obrazek wycięty ze starego kalendarza, ukazujący łąki, pola bądź las, albo – dla kontrastu – dymiące kominy, by zainspirowane jego treścią, potrafiły wyczarować swój barwny, fantastyczny, jakże inny od zwyczajnego, urzekający wprost niezwykłością formy, swój zabawowy świat. Obserwując bawiące się dzieci, szybko zauważamy, jak te chłonne przygód istoty potrafią aktywnie wykorzystać po-darowany im czas. Sprawdziłam to sama na prostym przy-kładzie, przygotowując na ich prośbę plansze obrazujące in-teresujące je zwierzątka, o których wcześniej opowiedziałam bajkę. Dzieci zwróciły uwagę na dwie z nich. Obydwie (załą-czone poniżej) plansze – JEŻA i ŚLIMAKA – natychmiast za-inspirowały je do tzw. zabaw tropiących. Dzieci opowiadały mi jednym tchem, jedno przez drugie, o swoich przygodach z napotkanymi gdzieś zwierzątkami. Mówiły, że idąc do przedszkola czy będąc na spacerze w parku, czasem spoty-kały i powolnego ŚLIMAKA lub JEŻA, który uciekając przed wzrokiem ciekawskich, ukrywał się w opadłych na ziemię liściach lub w trawie. O podobnych doświadczeniach mówi-ły także dzieci, które spotykały na swej drodze zupełnie inne od wspomnianych żyjątka, ukrywające się przed wzrokiem człowieka (np. żaby, dżdżownice czy ropuchy). I tym razem prowokująca plansza zachęciła je do zatrzymania wzroku na znanym ze swej niezwykłej budowy i urody, oszczędnym w ruchach i nieśmiałym z natury, lecz za to niezależnym od nikogo – ŚLIMAKU.

Dzieci zainspirowane treścią pokazanej im planszy i zachę-cone do zabawy, nawet podczas zajęć w sali z pewnością chętnie będą chciały kontynuować ją bez końca. Będą wy-szukiwać – jak miało to miejsce – listki, które wcześniej zo-stały zebrane podczas spaceru lub wycieczki i przyniesione do przedszkola. Będą próbować identyfikować je z listkami, w które wystroił się przedstawiony na planszy JEŻ. Mogą też pomalować narysowane listki, pod którymi JEŻ chciał się ukryć przed dziećmi (dzieci mogą przy okazji wyróż-nić głowę zwierzątka, jego tułów, a nawet nogi, poznając dokładnie jego budowę). Po wyjściu z przedszkola i/lub świetlicy dzieci mogą poszukać liści podobnych do tych, w jakie wystroił się JEŻ. Mogą ich szukać na ulicy, w par-ku czy ogrodzie, mogą je przynieść do domu, zasuszyć, by z tak przygotowanych „darów” jesieni przygotować dla innych dzieci lub kogoś z bliskich (mamy lub taty), nową zwierzątkową niespodziankę (np. Wiewiórkę Rudą Kitkę lub Basię, Liska Chytruska czy Misia Łakomczuszka).Z kolei zabawny ŚLIMAK napotkany podczas spaceru (zwłaszcza w pochmurny, dżdżysty poranek), nieśmiało wi-tając dzieci, pozwoli, by mu się przyjrzały, by policzyły zwo-je jego niezwykłego domku, który nosi na grzbiecie, by po-tem mogły narysować lub uformować z gliny, ciastoliny lub plasteliny jego okazały portret. Może nawet zachęci dzieci do pomalowania swojego domku i ozdobienia go w jakiś niekonwencjonalny sposób, a w trakcie tej pracy może wraz z dziećmi wesoło podśpiewywać swoją ślimaczą piosenkę, w której zamiast słów, można usłyszeć zaintonowaną melo-dię znanej, lubianej przez dzieci piosenki. Portret ŚLIMAKA może wykonać każde dziecko, ozdabiając zwoje jego domku jakimś ciekawym wzorkiem lub motywem. Jego portret

Page 21: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 20125858

goto

we na

rzęd

zia

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 2012

Scenariusze na różne okazje

Małgorzata BarańskaEwa Jakacka

kto jesienią spaceruje, ten się dobrze czuje

scenariusz dla najstarszej grupy przedszkolaków

Scenariusz zawiera zabawy kształcące funkcje per-cepcyjno-motoryczne i językowe: uwagę i pamięć słuchową, umiejętność dokonywania analizy i syn-tezy sylabowej, percepcję wzrokową, koordynację

ruchową i ruchowo-słuchową.

Środki dydaktyczne: dwustronny schematyczny obrazek: z jednej strony słońce, z drugiej chmura zakrywająca nie-mal w całości słońce; tablica do przypięcia obrazków i wy-razów będących rozwiązaniami zagadek; obrazki przedsta-wiające czapkę, spodnie, but, sweterek, kalosze; wyrazy do czytania globalnego (etykiety) do przypięcia na tablicy: czapka, spodnie, sweterek, but, kalosze; te same wyrazy w mniejszym formacie dla dzieci; kilka ubranek dziewczę-cych lub dla lalki, np.: but, bluzka, czapka, kurtka, rajstopy, skarpetki; duża apaszka.

Przebieg zajęć: o Powitanie piosenką. Celem zabawy jest kształcenie uwagi, pamięci słuchowej i koordynacji ruchowo-słuchowej. Dzieci siedzą skrzyżnie na obwodzie koła i śpiewają piosenkę:

Spotykamy się w kółeczkuSpotykamy się w kółeczku,żeby nam wesoło byłoi witamy się piosenką,żeby miło się zrobiło.Ta piosenka jest najlepszakiedy wiatr jesienny wieje.Choćby deszcz od rana padał,kto ją śpiewa, ten się śmieje.

Podczas pierwszej zwrotki przedszkolaki na przemian dwa razy klaszczą i dwa razy klepią dłońmi w uda. Śpiewając dru-gą zwrotkę, na przemian stukają dwa razy dłońmi w podłogę przed sobą i dwa razy klepią w uda (jeśli takie sekwencje ge-stów są zbyt trudne, dzieci mogą tylko klaskać rytmicznie).

o Cieszą się dzieci, gdy słońce świeci. Zabawa mająca na celu kształcenie koncentracji uwagi, umiejętności szyb-kiego reagowania na sygnał. Dzieci stoją na obwodzie koła lub w rozsypce. Nauczyciel wyjaśnia: Gdy zobaczycie słonecz-ko, śmiejcie się tak głośno, jak tylko chcecie. Gdy chmura zasłoni słońce – stańcie cichutko i bez ruchu. Następnie pokazuje dzie-ciom na zmianę obrazek przedstawiający słońce lub słońce za chmurą. Można tę zabawę powtórzyć trzy-, czterokrotnie i skończyć ją pokazaniem obrazka, na który dzieci reagują spokojem. o Zagadki słowno-ruchowe. Ćwiczenie uwagi słuchowej oraz umiejętności spostrzegania i tworzenia rymów. Dzie-ci siedzą skrzyżnie w rozsypce, przodem do nauczyciela, który przedstawia zagadki, zastępując niektóre słowa ge-stami. Zadaniem dzieci jest uzupełnianie zagadek brakują-cymi słowami oraz podawanie rozwiązań.

Chcę założyć ją na... (nauczyciel wskazuje głowę). Tylko chwilka i gotowe! czapka Żeby było mi wygodnie, to zakładam ciepłe... (nauczyciel wskazuje spodnie). spodnieGdy jesienny dmie wiaterek, to zakładam swój... (nauczyciel wskazuje sweterek) sweterekGdy potupać chcę w... (nauczyciel wskazuje podłogę), wkładam go na lewą... (nauczyciel wskazuje stopę). but Deszczyk pada, a więc noszękolorowe dwa... kalosze

Po każdej zagadce nauczyciel wręcza dziecku, które ją roz-wiązało, odpowiedni obrazek, aby przyczepiło go do tab-licy. Następnie pod każdym obrazkiem umieszcza odpo-wiedni wyraz, a dzieci otrzymują swoje zestawy wyrazów. Dzieci wspólnie z nauczycielem czytają globalnie podpisy do obrazków. Potem, kierowane pytaniami nauczyciela, dokonują analizy wzrokowej wyrazów znajdujących się

Page 22: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 20126060

goto

we na

rzęd

zia

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 2012

Scenariusze na różne okazje

Cele ogólne:współdziałanie w grupie;zespołowe wykonywanie działań;nauka relacjonowania zdarzeń;konstruowanie opowieści z różnych elementów.

Forma pracy: grupowa.

Środki dydaktyczne:biały karton o formacie B1 (70 cm na 100 cm), z naryso-wanymi liniami podział na sześć części (pola około 35 cm na 33 cm);produkty marki STAEDTLER: kredki ołówkowe trój-kątne Jumbo (średnica grafitu 4 mm), kredki woskowe Jumbo (12 kolorów, średnica kredki 11 mm) lub pastele olejne Jumbo (24 kolory, średnica kredki 11 mm) i wy-kręcane twistery woskowe (12 kolorów).

oooo

o

o

historii w kolejności – która z nich mogła się wydarzyć jako pierwsza, co potem mogło się stać, itd. Oczywiście jeśli po-ziom grupy na to pozwala, można skonstruować nową hi-storię, czerpiącą z poszczególnych zdarzeń i przeplatającą różne elementy dowolnie, jak tylko wyobraźnia dzieci na to pozwoli.Dodatkowym elementem tego działania jest zaprezento-wanie przez dzieci tych prac swoim rodzicom. Prace wiszą w widocznym miejscu, a każde dziecko ma możliwość opo-wiedzenia już nowej historii, pokazania swojego wkładu we wspólne przedsięwzięcie. Bardzo ważny jest dobór kredek. Grube, o średnicy 11 mm i bardzo miękko rysujące kredki woskowe czy pastele olej-ne znakomicie sprawdzają się podczas wykonywania takich prac. Są ergonomicznie dopasowane do dziecięcej ręki. Waż-ne jest też to, że dziecko od razu widzi wyraźny efekt swojej pracy, wystarczy jeden ruch ręką, żeby kolor był dobrze wi-doczny. Poza tym te kredki dają równomierne wypełnienie kolorem i nie mażą się, dzięki czemu rysunek jest wyrazisty i czysty. Ponadto szeroka gama kolorów (szczególnie w przy-padku 24 kolorów pasteli olejnych) sprawia, że dziecko z roz-mysłem dobiera odcienie i kolory, co znacząco wpływa na rozwój plastycznej wyobraźni dziecka, uczy dokonywania wyboru i podejmowania decyzji. Twistery w tym scenariu-szu posłużą do rysowania detali czy elementów wymaga-jących większej precyzji. Kredki ołówkowe również rysują bardzo miękko i mają intensywne kolory, a ponadto dzięki swojemu trójkątnemu kształtowi pomagają wyrabiać dzie-cku prawidłowy chwyt pęsetkowy, niezbędny do dalszej, prawidłowej nauki pisania. Ponadto system ABS (wapienna otulina wokół grafitu), w który są zaopatrzone, sprawia, że kredki te są odporne na złamania i nie wymagają częstego temperowania.

Wspomnienia z wakacji

Więcej o produktach Staedtler na stronie: www.kredkizabs.pl

GDD spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, sp. k.ul. Konstruktorska 9, 02-673 Warszawa

Dział obsługi klienta tel. 22 566 77 21-23

Przebieg zajęć:Dzieci wybierają wakacyjne zdarzenie, które chcą naryso-wać. Następnie są wyłaniane sześcioosobowe zespoły, dopa-sowane tematycznie (np. zespół dzieci opisujących przygodę w lesie, wakacje nad morzem, spotkanie ze zwierzakiem). Każdy zespół ma za zadanie narysować swoje przygody wspólnie na jednym kartonie. Już w ramach zespołów dzieci krótko – w trzech, czterech zdaniach – opowiadają zdarzenie, które chcą narysować. Określane są ramy czasowe rysowa-nia, nad którymi oczywiście czuwa nauczyciel, odpowied-nio informując dzieci, ile czasu mają jeszcze do dyspozycji. Zespoły siadają przy swoich kartonach, przy pracy należy zapewnić dzieciom możliwość w miarę swobodnego ryso-wania. Należy również zapewnić odpowiednie zestawy kre-dek, aby dzieci nie musiały czekać na wybraną kredkę. Na-stępnie każde z dzieci rysuje na wyznaczonej części kartonu swoją historię. Ze względu na nierówne tempo pracy dzieci, w tym momencie jest szczególnie ważny nadzór nauczyciel-ski. Dzieci, które kończą szybciej, są proszone o uzupełnianie rysunku dodatkowymi szczegółami, a te które pracują wol-niej, są mobilizowane do kończenia rysunku w określonym czasie. Celem takiego działania jest nawiązanie harmonijnej współpracy w grupie. Po zakończeniu rysowania dzieci mają za zadanie opowiedzieć wspólnie wszystkie historie, łącząc je w całość. W najprostszym przypadku jest to ustawienie

Page 23: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 2012 6161

gotowe narzędzia

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 2012

blizejprzedszkola.pl

Zaspokajanie aktywności ruchowej dziecka powinno być dla nas dorosłych priorytetem – aby doskonalić sprawność fizyczną dzieci, można skorzystać z pro-pozycji zabaw z wykorzystaniem Nomino. Elementy

Nomino wykonane są z wysokiej jakości tworzywa, co ułatwia utrzymanie ich w czystości, a także pozwala na użytkowanie zestawu na świeżym powietrzu. Radosna zabawa podczas pokonywania przeszkód doskonale rozwija sprawność moto-ryczną małych użytkowników. Kolorowe mostki, zjeżdżalnia, schody, opony dają możliwości tworzenia wielu układów, w zależności od wieku dzieci oraz dostępnej powierzchni.

Zadania: czworakowanie po elementach Nomino,przejście po zwężonej powierzchni, skoki przez belkę,czworakowanie i czołganie się pod przeszkodą,przeskoki zawrotne przez belkę.

Narzędzia pracy: zestaw Nomino NO 1000 (dostępne są też osobne elementy: belka z falą NO 0187, mostek NO 0196, baza H NO 0168, baza centralna NO 0176, schodki NO 0172, belka S NO 0180, belka z oponą NO 0192).

Cele zajęć: doskonalenie elementów gimnastycznych,rozwój różnych grup mięśniowych i wytrzymałości,kształtowanie siły, zwinności, równowagi, skoczności, umiejętność współzawodnictwa i współdziałania w grupie,ćwiczenie umiejętności skupiania uwagi podczas zaba-wowych czynności ruchowych,wyrabianie nawyku bezpiecznego wykonywania ćwiczeń,umiejętność relaksacji po wysiłku fizycznym.

Część wstępna:podział dzieci na grupy i wyznaczenie drużynowych w każdym zastępie,nastawienie dzieci do aktywnego udziału w zajęciach,podanie zadania i uzasadnienie przydatności wykony-wanych ćwiczeń,przywitanie sportowym hasłem: No, no – NOMINO, Ole, Ole – nie damy się!

oooo

ooooo

oo

o

oo

o

Przebieg zajęć:o Zabawa „Rekin”. Na hasło „Rekin” dzieci starają się zająć miejsce będące ponad powierzchnią sali gimnastycznej czy nad trawą np. wchodząc na belkę, schodki bądź wchodząc na bazę. Na hasło „Rekin odpłynął”, dzieci zeskakują i biegają po sali gimnastycznej bądź boisku. Ćwiczenie powtarzamy kilka razy.o Czołganie się pod tunelem. Na sygnał „start” pierwsze dzie-cko z szeregu czołgając się przechodzi pod tunelem i staje na końcu. To samo wykonuje następne dziecko.o Akcja – stacja! Zabawy w obwodzie stacyjnym. Podział dzie-ci na trzy zespoły i objaśnienie zadań każdej drużynie: Pierw-sza stacja – to chód na czworakach po „belce S”, slalom między elementami Nomino na czworakach, bieg slalomem z powro-tem i przejście równoważne po „belce z falą”. Druga stacja – to przejście po „mostku” i czworakowanie do „bazy centralnej”. Trzecia stacja – to dwa przeskoki – jeden do środka „belki z oponą” i wyskok na zewnątrz belki.o Zamek. Zabawa konstrukcyjna i twórcza – dzieci budują za-mek z Nomino. Na „zamku” znajdują się uwięzione księżnicz-ki, a rycerze musza pomóc im wydostać się z wieży.o Budujemy most. Zabawa kształtująca współdziałanie w gru-pie. Zadaniem dzieci jest projekt i wybudowanie mostu po któ-rym będą mogły przechodzić. Most może być wybudowany ze wszystkich elementów Nomino, lub tylko z wybranych.o Samolot. Ćwiczenia równoważne – poruszając się po ele-mentach Nomino, dzieci unoszą ramiona na wysokość bar-ków i naśladują samolot – pochylają się raz w jedną, raz w druga stronę – przy tym mogą wydawać odgłos „warczą-cego” samolotu.

Część końcowao Ćwiczenie relaksujące. Dzieci siedzą na wybranych przez siebie elementach Nomino, wsłuchując się w stonowany, spo-kojny głos nauczyciela i wykonują ćwiczenie relaksujące. o Zakończenie. Omówienie zajęć, uporządkowanie miejsca zabaw, wyróżnienia i pochwały.

Lilianna Kędzierska – psychopedagog, ukończyła studia w za-kresie pedagogiki opiekuńczo-wychowawczej, oligofrenopedago-giki oraz pedagogiki wczesnoszkolnej z terapią. Autorka licznych publikacji edukacyjnych, pracuje w firmie Nowa Szkoła jako na-uczyciel-konsultant.

NOMiNOgimnastyka dla każdego Smyka

Lilianna Kędzierska

Page 24: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 20126262

goto

we na

rzęd

zia

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 2012

Scenariusze na różne okazje

kulinarne przysmaki– czyli co lubią przedszkolaki

Elżbieta Bukowiecka-Górny

Dziecko spędza w przedszkolu znaczną część dnia i przede wszystkim tam spożywa posiłki – dlatego tak ważne jest, by nauczyciele wychowania przed-szkolnego mieli świadomość, że w dużej mierze to

od nich zależy proces kształtowania się prawidłowych nawy-ków żywieniowych najmłodszych. Ważna jest nie tylko ilość i jakość jedzenia, ale także regularność i sposób podawania potraw. Organizowanie żywienia to jedno z wielu zadań dyrektora przedszkola, intendenta i personelu kuchenne-go, mające na celu kształtowanie właściwych przyzwycza-jeń i nawyków żywieniowych, wybór zdrowych i unikanie szkodliwych potraw. Wszystkie podejmowane w tym zakre-sie działania służą prawidłowemu rozwojowi dziecka oraz wpływają na jakość codziennego funkcjonowania. Właściwe żywienie dziecka oznacza jego zdrowie nie tylko w okresie rozwoju, ale także w dorosłym życiu. Dieta wieku przedszkolnego powinna być oparta na pełnowartościowym programie żywieniowym i musi uwzględniać odpowiednią ilość dobrej jakości podstawowych składników odżywczych (białka, węglowodany, cukry, sole mineralne i witaminy). W przedszkolu dziecko ma okazję dowiedzieć się, jak na-leży się zdrowo odżywiać. Powodzenie szeregu działań podejmowanych przez nauczycieli i pomocniczy personel przedszkola w tym zakresie uzależnione jest od współpra-cy ze środowiskiem rodzinnym. Zagadnienia związane z prawidłowym żywieniem omawiane są w przedszkolu nie tylko podczas głównych zajęć, ale także w naturalnych sytuacjach, takich jak jedzenie posiłków. W trakcie organi-zowanych zajęć z cyklu „Zdrowe żywienie przedszkolaka” dzieci zapoznają się z zasadami właściwego odżywiania i dowiadują się, dlaczego jedzenie owoców, warzyw, pro-duktów mlecznych ma pozytywny wpływ na zdrowie.

ZASADy ZDROWEgO żyWiENiA scenariusz zajęć dla dzieci pięcio- i sześcioletnich

Obszar edukacyjny z podstawy programowej: (Obszar 2) Wykonywanie czynności samoobsługowych –

kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych; dziecko stosuje zasadę kulturalnego zachowania się przy stole w trakcie spoży-wania posiłków.

(Obszar 5) Wychowanie zdrowotne i kształtowanie spraw-ności fizycznej dzieci. Dbałość o zdrowie – dziecko stara się przestrzegać zasad zdrowego żywienia.

Cele: poznawanie podstawowych zasad prawidłowego odży-wiania się; nabywanie umiejętności rozpoznawania produktów po-trzebnych do właściwego funkcjonowania organizmu;rozpoznawanie warzyw oraz innych produktów stoso-wanych do przygotowania drugiego śniadania; przyjmowanie właściwej pozycji przy stole podczas spożywania posiłku;utrwalanie nawyku spokojnego zachowania się przy stole i nieprowadzenia głośnych rozmów;rozwijanie twórczej wyobraźni – próby nazywania włas-nego wytworu kulinarnego.

Metody pracy: zabawa – klasyfikowanie produktów;metoda aktywizująca – burza mózgów.

Forma pracy: grupowa, indywidualna.

Środki dydaktyczne: plansze z obrazkami i napisami, po-kaz multimedialny „Zdrowe żywienie dziecka”, świeże produkty żywnościowe (sałata, twarożek, jajko ugotowa-ne, rzodkiewka, pomidor, szczypiorek, przyprawy, itp.), dyktafon, mikrofon, aparat fotograficzny.

Przebieg zajęcia:o Co to znaczy zdrowe odżywianie? Nauczycielka przepro-wadza wywiad z dziećmi, a następnie przedstawia eksper-ta od żywienia dzieci (pediatrę lub dietetyka). Prowadząca wciela się w rolę reportera radiowego i z dyktafonem w ręku podchodzi do dzieci i zadaje im wymienione wyżej pytanie. Nagrywa wypowiedzi przedszkolaków. Następnie oddaje głos ekspertowi, który odnosi się do zarejestrowanych odpo-wiedzi i dopowiada istotne informacje na temat zdrowego żywienia (posługuje się pokazem multimedialnym). o Sałatka warzywna. Zabawa ruchowa: każde dziecko wy-biera i zakłada sobie na rękę obrazek warzywa. Nauczyciel zaprasza kolejno „warzywa”, które tańczą w rytm muzyki. W pewnym momencie tańczą wszystkie „warzywa”, two-rząc wieloskładnikową sałatkę. o Zabawa w reportera. Nauczycielka zadaje dzieciom pyta-nie: Dlaczego należy zdrowo się odżywiać? Dzieci udzielają od-powiedzi. Nauczycielka oddaje głos ekspertowi, który uzu-pełnia wiedzę dzieci. Wywiesza on planszę z napisem: Dla-czego należy zdrowo się odżywiać? (zdrowo odżywione dziecko nie choruje, ma dużo energii, jest sprawne fizycznie, itp.).

o

o

o

o

o

o

oo

ZDrOWe ¯ y Wienie

Pr ZeDsZkOl ak a

Page 25: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 20126464

goto

we na

rzęd

zia

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 2012

Agnieszka Sęczek – nauczyciel dyplomowany plastyki z wielo-letnim stażem. Pracuje z dziećmi edukacji wczesnoszkolnej, szkoły podstawowej i gimnazjum.

Absolwentka Uniwersytetu Marii Skłodowskiej-Curie w Lublinie – Instytut Kształcenia Artystycznego, kierunek – wychowanie plastyczne.

Polskie krajobrazy

Agnieszka Sęczek

Scenariusze na różne okazje

scenariusz zajęć plastycznych grupy pięcio-, sześciolatków

Cele:rozwijanie mowy i wzbogacanie słownictwa dzieci; kształcenie sprawności manualnej rąk i wyobraźni twórczej dzieci;doskonalenie percepcji wzrokowej i słuchowej.

Cele operacyjne – dziecko:dostrzega charakterystyczne cechy krajobrazu nad-morskiego, górskiego i mazurskiego;wykonuje pracę plastyczną.

Metody: rozmowa kierowana, obserwacja pokaz, ćwi-czenia plastyczne.

Forma pracy: indywidualna i grupowa.

Środki dydaktyczne: farby plakatowe, pędzle, piasek artystyczny, klej, fartuszki PRIMO, karton biały brystol, ilustracje krajobrazów polskich, atrybuty lata – przed-mioty, skarby przywiezione przez dzieci z wakacji: mu-szelki, kamyki, kora drzew, gałązki, itp.

oo

o

o

o

o Wspomnienia z wakacji – krajobrazy polskie. Zajęcia pla- styczne: nauczyciel przygotowuje materiały do zajęć pla-stycznych. Dzieli dobierają się w pary. Każda grupa wy-konuje jedną pracę plastyczną. Na kartonach zaznaczone są ołówkiem kontury gór, morza lub równin i lasu. Dzieci wspomagane przez nauczyciela malują klejem kontury. Na-stępnie miejsca pomalowane klejem posypują piaskiem ar-tystycznym. Mali artyści zauważają, że powstałe powierzch-nie są chropowate tak jak kora drzew, piasek i kamyczki na plaży, skały. Nauczyciel zachęca dzieci, aby za pomocą farb dokończyły krajobrazy. Każda grupa maluje krajobraz inne-go regionu Polski. Dzieci używają grubych pędzli – przykle-jają do swoich prac przyniesione „skarby” muszelki, kamy-ki, gałązki, itp.o Po zakończeniu pracy nauczyciel wieszając powstałe kra-jobrazy, tworzy wystawę. Dzieci opowiadają o swoich przy-godach wakacyjnych.

Przebieg zajęć:o Dzieci układają na stoliku przyniesione pamiątki z wa-kacji, następnie siedzą w kole na dywanie. Nauczyciel pre-zentuje różne przedmioty związane z wakacyjnymi podró-żami: plecak, buty do marszu, czapka z daszkiem, klapki, ręcznik, aparat fotograficzny, walizka, kurtka przeciwdesz-czowa, ubrania na zmianę, okulary słoneczne, itp.o Przedszkolaki wymieniają nazwy zgromadzonych przed-miotów, określają, do czego służą. Dzieci odgadują, że są to przedmioty potrzebne w czasie wakacji. Prezentacja fotogra-fii przedstawiających krajobrazy polskie. Dzieci opowiadają, co przedstawiają ilustracje prezentowane przez nauczyciela. Kilkuzdaniowe wypowiedzi przedszkolaków na temat wa-kacyjnych podróży.

DYNAMIC Sp. z o.o. www.dynamic-pigna.pl

tel. 22 7831919; poniedziałek-piątek 8-16

Page 26: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 201266

Zarządzanie przedszkolem

Przygotowanie nauczyciela do spotkania z nowymi rodzicami to zadanie bardzo ważne i jednocześnie trudne. Wymaga przemyślenia poruszanych tematów oraz dużego zaangażowania. Jest to doskonały moment do podjęcia owocnej współpracy pomiędzy nauczycielami i rodzicami.

Agnieszka Czeglik

Nowi rodzice, pier wsze zebrania– strach czy pr z yjemność?

Nie wystarczy mówić do rzeczy, trzeba mówić do ludzi.Stanisław Jerzy lec

Zorganizowanie współpracy z rodzicami nie należy do przedsięwzięć łatwych – trzeba poświęcić na to wie-le czasu. Początkowo może się wydawać, iż włożony wysiłek jest nieproporcjonalny do uzyskanych efek-

tów. Łatwo o niepowodzenia i trudności, z drugiej zaś strony dobrze zorganizowana współpraca umożliwia podjęcie wie-lu twórczych działań. Wszystko jest w naszych rękach! Pa-miętajmy, że rodzice maluchów są jednocześnie pełni obaw i oczekiwań. Jeśli na początku współpracy zdobędziemy ich zaufanie, jeśli zarazimy ich swoim zaangażowaniem i pasją, to wspólne funkcjonowanie w roku szkolnym będzie o wie-le łatwiejsze. Przełoży się to oczywiście na dzieci, ponieważ zadowolenie i spokój rodzica udzieli się przedszkolakowi. Rozpoczynając współpracę z rodzicami, szczególną wagę przywiązuję do pierwszych kontaktów z tymi rodzicami, którzy dopiero zapisują swoje pociechy do placówki. Jak to robię? Na co zwracam uwagę? Co i kiedy organizuję?

Marzec/kwiecień

To miesiące rekrutacyjne, kiedy pierwszy raz spotykam potencjalnych przyszłych rodziców naszego przedszkola. Wiem, że ten czas wymaga ode mnie ogromnej pracy, siły i cierpliwości. Wiem też, że mój wysiłek procentuje w dal-szej współpracy z rodzicami. Spotkania bywają różne – jedni rodzice przychodzą sami, inni z dzieckiem. Zawsze każdego

witam z uśmiechem. Ze wszystkimi rozmawiam, każdemu udzielam wyczerpujących odpowiedzi. Jeśli rodzic przycho-dzi z dzieckiem, dziecko otrzymuje ode mnie mały prezen-cik. W moim gabinecie znajduje się tzw. pudełeczko skarbów oraz kilkadziesiąt kolorowych książeczek, wycinanek. Każ-de dziecko podczas pierwszej wizyty w przedszkolu i pierw-szej wizyty w gabinecie „cioci dyrektor” (bo tak właśnie zwracają się do mnie dzieci) dostaje upominek, który może sobie samo wybrać i zabrać do domu. Zajęte wybieraniem upominku dzieci pozwalają na spokojną rozmowę z rodzi-cem. Ponieważ nie jestem zwolenniczką wyznaczania dni ot-wartych w celu zwiedzania przedszkola, rodzice są informo-wani o możliwości odwiedzenia placówki w dogodnym dla nich terminie. Ten sposób sprawdza się w stu procentach, gdyż każdemu rodzicowi mogę poświęcić tyle uwagi, ile so-bie życzy. Ponadto sam rodzic czuje się swobodnie podczas poruszania się po przedszkolu. Mimo że okres ten bywa dla mnie męczący, to daje mi ogromną satysfakcję, gdyż rodzice bardzo często dziękują za poświęcony im czas.

Czerwiec

Zebranie o charakterze edukacyjno-informacyjnym z ro-dzicami dzieci nowo przyjętych do przedszkola zawsze or-ganizuję w połowie czerwca. Osobiście telefonuję wówczas do każdego i zapraszam na spotkanie. Podczas tych spotkań

Page 27: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 201270

Zarządzanie przedszkolem

kompetencje organów przedszkolaw zakresie tworzenia prawa wewnętrznego

Dariusz Skrzyński

Ustawowe organy przedszkola, czyli dyrektor przed-szkola, rada przedszkola, rada pedagogiczna i rada rodziców, stanowią prawo wewnętrzne obowiązują-ce w danym przedszkolu. Prawotwórcza działalność

tych organów ma swoje umocowanie w wyraźnych upoważ-nieniach ustawowych (np. ustawie o systemie oświaty, Kar-cie Nauczyciela) albo w normach wyznaczających zadania i kompetencje tych organów.

Uchwały organów kolegialnych i zarządzenia dyrektora przedszkola

Prawo wewnętrzne jest stanowione w formie uchwały lub zarządzenia. Uchwała jest typową dla organów kolegialnych formą wyrażenia woli, natomiast akty organu jednoosobo-wego przybierają formę zarządzeń. Uchwałę i zarządzenie należy podpisać. Podpis umieszcza się na oryginalnym eg-zemplarzu aktu. W przypadku organu kolegialnego podpis pod aktem składa przewodniczący organu. W przypadku gdy prawo wymaga, aby akt został wydany w porozumieniu z innym organem, na oryginalnym egzemplarzu zamiesz-cza się podpis organu wydającego akt oraz podpis organu, w porozumieniu z którym jest on wydany. Organ, który wydał akt, podpisuje się w pierwszej kolejności. W przy-padku innych form współuczestnictwa w wydaniu aktu niż porozumienie, np. uzgodnienie, zatwierdzenie, wyrażenie opinii, pod aktem zamieszcza się tylko podpis organu, który wydał akt. Uchwała lub zarządzenie może zawierać załącz-niki. W załącznikach zamieszcza się w szczególności: regu-laminy, statuty, programy, procedury, instrukcje.

Uchwały rady pedagogicznej

Uchwały organów przedszkola stanowią część prawa we-wnętrznego placówki. W przedszkolu organem uchwa-łodawczym jest rada pedagogiczna. Rada pedagogiczna w przedszkolu działa na takich samych zasadach jak w szkole. Zgodnie z art. 40 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (dalej: u.s.o.) (Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.), rada pedagogiczna jest tworzona w przedszkolu zatrud-niającym co najmniej trzech nauczycieli. Jest ona kolegialnym organem przedszkola w zakresie realizacji jej statutowych za-

dań dotyczących kształcenia, wychowania i opieki. Wynika z tego, że kompetencje rady pedagogicznej sięgają w zasadzie wszystkich zadań, jakie powinno realizować przedszkole. Przewodniczącym rady jest dyrektor przedszkola. W skład rady pedagogicznej przedszkola wchodzą dyrektor, nauczy-ciele i inni pracownicy pedagogiczni zatrudnieni w placów-ce. Z głosem doradczym na zebraniach rady pedagogicznej przedszkola mogą brać udział osoby zaproszone przez jej przewodniczącego za zgodą lub na wniosek rady, w tym przedstawiciele stowarzyszeń i organizacji, których celem statutowym jest działalność wychowawcza lub rozszerzanie i wzbogacanie form działalności dydaktycznej, wychowaw-czej i opiekuńczej przedszkola. Rada pedagogiczna podejmuje uchwały na zebraniach. Ze-brania rady pedagogicznej można podzielić na zwoływane obligatoryjnie oraz fakultatywnie. Do obligatoryjnych ze-brań w przedszkolu należy zebranie przed rozpoczęciem roku szkolnego oraz po jego zakończeniu.Zebrania fakultatywne to zebrania zwoływane w miarę bie-żących potrzeb, np. ważnych spraw przedszkola, kwestii wychowawczych, ważnych wydarzeń, rocznic. O tym, czy istnieje potrzeba zwołania rady pedagogicznej, decyduje jej przewodniczący. Jednak w przypadku gdy otrzyma on wnio-sek organu sprawującego nadzór pedagogiczny, organu pro-wadzącego, rady przedszkola lub jednej trzeciej członków rady pedagogicznej, zwołanie zebrania musi nastąpić nieza-leżnie od oceny zasadności tego wniosku. Ustawa o syste-mie oświaty dzieli kompetencje rady pedagogicznej na trzy kategorie: stanowiące, opiniodawcze i wnioskujące. Do zadań stanowiących w przedszkolu należy zaliczyć:

zatwierdzanie planów pracy przedszkola po zaopinio-waniu przez radę przedszkola; podejmowanie uchwał w sprawie innowacji i ekspery-mentów pedagogicznych w przedszkolu po zaopinio-waniu ich projektów przez radę przedszkola;ustalanie organizacji doskonalenia zawodowego na-uczycieli przedszkola;podejmowanie uchwał w sprawach skreślenia z listy wychowanków przedszkola;dopuszczenie do użytku w przedszkolu programu wychowania;ustalanie regulaminu swojej działalności;ustanowienie statutu, w przypadku przejęcia kompe-

o

o

o

o

o

oo

Page 28: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 2012 73

Serię otwierają słowniki językowe Mój pierwszy słownik angielsko-polski, polsko-angiel-ski oraz Mój pierwszy słownik niemiecko-polski, polsko-niemiecki. Zawierają one ponad 4000 haseł, a każde słowo posiada uproszczony zapis wymowy wraz z akcentem – dzięki temu dziecko zawsze wie, jak dane słówko przeczytać. Plansze tematyczne grupują naj-

ważniejsze słówka – ubrania, jedzenie, miasto, pory roku, dom. Jako jedyne na rynku zawierają też słowniczek polsko-angielski i polsko-niemiecki. Całość jest kolorowa i bogato zilustrowana.Mój pierwszy słownik przysłów to następna nowość na rynku wydawniczym. Zawiera obszerny wybór najważniejszych i najciekawszych przysłów, wyjaśnionych prostym i przystępnym języ-kiem. Każdemu hasłu towarzyszy zabawna fabularna historyjka. Książka wręcz tryska humorem! Wzbogacają ją wspaniałe, kolorowe ilustracje, przedstawiające wiele zabawnych sytuacji.Kolejna część serii to Mój pierwszy słownik frazeologiczny. Związki frazeologiczne bawią dzieci swoim niezwykłym brzmieniem i intrygują przez to, że często trudno powiedzieć, co znaczą. Słow-nik wychodzi naprzeciw tym pytaniom o znaczenie, prezentując duży wybór najciekawszych i naj-częściej spotykanych związków frazeologicznych. Przystępne wyjaśnienia również wzbogacono dowcipną historyjką z życia ucznia szkoły podstawowej, Marka, którego perypetie językowe są przezabawne!Następny w serii jest Mój pierwszy słownik wyrazów obcych. Prezentuje on obszerny wybór wy-razów pochodzenia obcego i podaje, z jakiego języka się wywodzą. W przeciwieństwie do innych słowników tego typu, zawiera wyłącznie słowa potrzebne dzieciom na co dzień, z którymi rzeczy-wiście mogą się zetknąć – nie ma tutaj skomplikowanej naukowej termi-nologii. Największym jednak atutem są fabularyzowane hasła, które za pośrednictwem zabawnych przygód bohatera – ucznia szkoły podsta-wowej – prezentują przykłady użycia danego słowa.Zestaw słowników z serii Mój pierwszy słownik sprawi, że dzieci korzy-stające z nich nie będą miały problemów w szkole z językiem polskim czy językami obcymi, a do tego będą miały mnóstwo wspaniałej przyjemności z nauki, gdyż dzięki historyjkom ilustrującym hasła słowniki można czytać jak książki. Seria udowadnia, że słownik nie musi być nudną „cegłą”!

blizejprzedszkola.pl

Nie taki słownik straszny...

Agnieszka Woźny

W oczach dzieci słownik to ciężka, gruba, nieciekawa książka, napisana drobnym maczkiem i na pewno bez żadnych ilustracji. Z powodu takich skojarzeń dzieci niechętnie sięgają po słowniki. Jednak nie musi tak być! Można bez problemu zachęcić maluchy do korzystania z nich, wykorzystując przepięknie ilustrowaną serię słowników dla najmłodszych dzieci Mój pierwszy słownik... Wydawnictwa gREg. Słowniki opracowali najlepsi nauczyciele i metodycy nauczania przedszkolnego i wczesnoszkolnego.

Page 29: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 2012 77

blizejprzedszkola.pl

Paulina Nowak Współczesna pedagogika udowodniła bez cienia wątpliwości, że najpotężniejszym narzędziem samorozwoju i poznawania świata przez dzieci jest kreatywna zabawa.O ten fakt opiera się nowa seria Wydawnictwa gREg Zabawa i nauka,licząca pięć części adresowanych do dzieci w wieku od 2 do 6 lat. Każdy zeszyt zawiera zadania idealnie dopasowane do danego wieku.

Wiele pożytku z zabawyświat w zabawie

Zabawa i nauka to pozycja, która poprzez zabawę wzbogaca wiedzę dzieci o otaczającym je świecie. Zadania bawią, a przy okazji mają profil edukacyjny – prezentują gatunki zwierząt, zawody, owoce i warzywa, pory roku, przedmioty codziennego użytku. Atrakcyjne dla maluchów

tematy i motywy (smoki, pojazdy, zabawki, elementy ze świata dorosłych) wykorzystano w zadaniach rozwijających umiejętności dzie-ci, jak labirynty, łączenie par, liczenie elemen-tów w zbiorze, wyszukiwanie różnic, doryso-wywanie elementów.

Edukacja podstawą przyszłości

Wielkim atutem serii Zabawa i nauka jest jej edukacyjny charakter – jednak nie oznacza on, że książeczki są poważne czy trudne. Dobór ćwiczeń i ich opracowanie graficzne umożli-wiają dzieciom swobodną zabawę, która przy okazji uczy rysować, liczyć, wyrabia spostrze-gawczość i koncentrację. Tematyka zadań jest zgodna z programem nauczania w przedszko-lu i oparta o zagadnienia, z którymi dzieci na co dzień się spotykają. Zadania zostały dopa-sowane do zainteresowań dzieci, są więc po-stacie z bajek, zwierzątka, zabawki, ciekawe pojazdy, piraci, rycerze, księżniczki i wiele innych postaci.

Rozmowa przede wszystkim

Seria Zabawa i nauka rozbudza zainteresowa-nie maluchów otaczającym je światem, rozwija ich talenty i umiejętności. Całkowitą innowacją na rynku publikacji dziecięcych są dodatko-we zadania i tematy do rozmowy z dzieckiem, umieszczone jako sugestia dla rodziców czy opiekunów pod każdym zadaniem. Wskazówki te pokazują, jak rozwinąć zabawę z dzieckiem w oparciu o dane zadanie. Niegasnące zaintere-sowanie dziecka otaczającą rzeczywistością cza-sem powoduje, że rodzice są przytłoczeni i nie umieją go twórczo ukierunkować. Sugestie roz-mów i zabaw dają pomysły na rozwijający spo-sób wspólnego spędzania czasu. Wydawnictwo GREG stawia na świadome uczestnictwo w roz-woju dzieci. Maluchy rosną niebywale szybko, warto więc spędzać z nimi czas dzieciństwa i po-kazywać, jak bogaty jest otaczający je świat.

Nauka nie jest nudna!

Seria Zabawa i nauka jest idealnie dopasowana do wieku małych odbiorców. Jej autorki mają doświadczenie w codziennej pracy z dzieć-mi, dzięki czemu zadania nie tylko bawią, ale i kształcą, stawiając przy tym poprzeczkę na odpowiednim poziomie. Dziecko angażuje się w zadania, nie nudzi się i co najważniejsze – nie zniechęca. Jeśli bawimy się z dzieckiem tak, by wyniosło jak najwięcej wiadomości z tej zabawy, nauka nigdy nie będzie nudna! Takie założenie przyświecało tworzeniu serii Zabawa i nauka Wydawnictwa GREG – i zo-stało ono w pełni zrealizowane.

Page 30: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 201278

Wasi sojusznicy

Miejsce przyjazne przedszkolakom

Zapraszamy na naszą stronę internetową: www.kinoimax.pl oraz do naszych kin: IMAX Katowice, ul. Gliwicka 44 (32 359-59-95) IMAX Kraków, Al. Pokoju 44 (12 290-90-80/92) IMAX Łódź, ul. Drewnowska 58 (42 664-64-46)

IMAX Poznań, ul. Drużbickiego 2 (61 662-62-26/27) IMAX Warszawa, ul. Powsińska 31 (22 550-33-22/25)

Poszukując na mapie świata miejsc, w których chcie-libyśmy zrealizować marzenia, wystarczy zatrzy-mać się w kinach IMAX (Katowice, Kraków, Łódź, Poznań i Warszawa). To tam możecie przeżyć sza-loną podróż w otchłań oceanu, w której towarzy-

szyć Wam będą najdziwniejsze morskie zwierzęta, lub udać się do najwspanialszego sierocińca na świecie, gdzie malut-kie słonie grają w piłkę, a młode orangutanki przyswajane są do życia w naturze. W kinach IMAX każdy znajdzie coś dla siebie – wzruszające historie, fascynujące przygody, kosmiczne podróże. Filmy przyrodnicze i popularnonaukowe są dla wszystkich, jed-nak nowa oferta skierowana jest do najmłodszych widzów. Filmowy Świat Przedszkolaka to projekt opracowany spe-cjalnie dla przedszkoli. Pierwsza edycja cieszyła się olbrzy-mim zainteresowaniem. Po projekcji filmu „Dzikie z Natury 3D” na najmłodszych czekały liczne gry i zabawy. Podczas dostosowanych do wieku konkursów przedszkolaki mogły wygrać niezapomniane nagrody. Każde spotkanie niosło za sobą również garść informacji edukacyjnych. Dzieci pozna-wały ciekawostki przyrodnicze i naukowe oraz ważne infor-macje dotyczące bezpieczeństwa.Druga edycja Filmowego Świata Przedszkolaka rusza już w październiku. We wszystkich kinach IMAX w Polsce odbędą się cztery spotkania (październik 2012, marzec, kwiecień, maj 2013). Na dzieci czeka wzruszająca opowieść o nadzwyczajnej więzi między ludźmi i zwierzętami – film „Dzikie z Natury 3D” oraz podwodna podróż w towarzy-stwie najciekawszych morskich stworzeń – film „Pod taflą

oceanu 3D”. Po filmie IMAX zaprasza na bajecznie kolorowe spotkania z motylami, niezwykle bezpieczne eksperymenty naukowe, na warsztaty z Policją i Strażą Miejską, podczas których zadamy sobie pytania, czy pies musi ugryźć i czy przedszkolak umie kierować ruchem drogowym. Zapo-wiada się bardzo ciekawie, a to tylko niektóre z propozycji. Szczegółowy harmonogram odnajdziecie na naszej stronie internetowej i stronach Partnerów projektu. Projekt Filmowy Świat Przedszkolaka to jedna z wielu pro-pozycji, jaką kina przygotowały dla najmłodszych widzów. Już we wrześniu na ekrany kin Cinema City wchodzi film „Dzwoneczek i sekret magicznych skrzydeł”. Magia oraz fascynujące przygody w Przystani Elfów zaczarują każdego widza. Seanse będą niezwykłe nie tylko ze względu na te-matykę filmu. Cinema City przygotowało mnóstwo atrakcji, które towarzyszyć będą małym elfom – naklejki dla każdego malucha oraz książeczki i gazetki dla uczestników zabaw w kinie. Nie zabraknie również ogólnopolskiego konkursu, w którym do wygrania będą fantastyczne nagrody ufundo-wane przez Wydawnictwo Egmont. Wszystkie informacje znajdują się na stronie www.cinema-city.pl oraz na stronie poświęconej konkursowi na portalu blizejprzedszkola.pl. Zapraszamy do odwiedzenia kin IMAX oraz Cinema City. Znajdziecie tam to, co najważniejsze dla dzieci – przyjazną atmosferę, dostosowany do potrzeb maluchów repertuar oraz uśmiechniętą i chętną do pomocy obsługę. Gwarantu-jemy doskonałą zabawę i magię, która towarzyszyć Wam będzie od momentu, w którym założycie czarodziejskie okulary.

Każdy z nas ma marzenia. Jedni pragną, by latać jak ptak, inni, by spotkać lwa lub słonia, dotknąć gwiazd i nieba. Są i tacy, którzy marzą o tym, by stać się wróżką lub przenieść się w czasy dinozaurów, a najbardziej odważni zanurkowaliby w morskie głębiny, aby poszukać tajemniczych istot je zamieszkujących.

Kina IMAX są częścią CINEMA CITY Partnerem kin IMAX jest Coca Cola

Anna Machacz

Page 31: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 20128080

goto

we na

rzęd

zia

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 2012

Kącik muzyczny

Pamiątki z wakacji ZABAWy PlASTyCZNE i MUZyCZNO-RUChOWE

Wakacyjna muszelka(muz. i sł. M. Tomaszewska)

Wróciliśmy z wakacji. Wielu z nas schowało do szuflad skarby z wyjazdu. Czasem jest to bursztyn, czasem szyszka, a czasem muszelka. Dla przeciętnego człowieka taka skorupka nic nie znaczy, ale jeśli udało Wam się przeżyć kilka pięknych chwil nad brzegiem morza lub jeziora, to widok takiej muszelki zawsze będzie Wam się kojarzył z wakacjami.

1. W tornistrze torebka, w torebce pudełko,w pudełku jest skarb,to wcale nie żart,tam jest wakacyjna muszelka.

Ref.: Bo wspomnienia pozostały,do muszelki się schowały.

2. Znów czekam na lato,by z mamą i z tatąw słoneczną pogodę pojechać nad wodęi znaleźć malutką muszelkę.

Ref.: Bo wspomnienia pozostały,do muszelki się schowały.

C 7

to wca-le nie żart, tam jest wa-ka- cyj- na mu- szel- ka. Bo wspo-

Umiarkowanie F

2.1.

W tor-ni-strze to- re- bka, w to- re- bce pu- deł- ko, w pu- deł- ku jest skarb, to

wa- ły.mnie- nia po-zo- sta- ły, do mu- szel- ki się scho- wa- ły, bo wspo-

FC 7 F

C 7e D g D g

g C 7C 7 F d F F

C 7

ZABAWA MUZyCZNO-RUChOWA „POłAWiACZE PEREł”o Pomoce: akompaniament, kolorowe klocki lub małe pi-

łeczki, może być hula-hoop lub kawałek linki, którą ozna-czymy okrąg (ale niekoniecznie).

o Przebieg: dzieci stoją w kole, pośrodku koła na podłodze leżą rozsypane klocki (mogą być luzem lub wewnątrz hula-hoop). W rytm akompaniamentu dzieci naśladując pływanie żabką, poruszają się po kole. Gdy akompaniament schodzi w dolne rejestry – dzieci stają się poławiaczami pereł i po-wolutku „nurkują” (nadymają policzki, schodząc do przy-siadu). Biorą z koła jedną „perłę” (klocek). Akompaniament rośnie – dzieci powoli się prostują z wyskokiem i okrzykiem: „perła!”. Zabawy można użyć również dla sprawdzenia znajomości kolorów – wtedy przed „nurkowaniem” dajemy komunikat, w jakim kolorze należy szukać „perły”.

ZABAWA MUZyCZNO-RUChOWA „ZNAJDź MUSZElKĘ”o Pomoce: muszelka, dwa rodzaje instrumentów dla grupy,

np. kołatki i dzwonki.o Przebieg: dzielimy dzieci na dwie grupy, jedna otrzymu-

je kołatki, druga – dzwonki. Wybieramy jedno dziecko, którego zadaniem będzie odnalezienie ukrytej muszelki. Umawiamy się z dziećmi, że gdy poszukiwacz będzie się zbliżał do muszelki, zagrają kołatki, gdy oddalał – dzwo-neczki. Po odnalezieniu muszelki następuje zamiana ról.

ZABAWA MUZyCZNO-RUChOWA „ZATOPiENi W BURSZTyNiE”o Pomoce: akompaniament, bębenek.o Przebieg: zabawę poprzedzamy opowieścią o tym, jak po-

wstał bursztyn. Dzielimy dzieci na dwie grupy – „muszki” i „bursztynki”. Przy akompaniamencie „muszki” latają po całej sali. Na dźwięk bębenka „spada” na nie kropla żywicy, bądź „wpadają” na żywicę i „przyklejają się” do niej – za-stygają w wybranej pozie „na miliony lat”. Przy skocznym akompaniamencie wbiegają dzieci i podskakując, porusza-ją się pośród leżących „bursztynków”. Na dźwięk bębenka każde dziecko „przytula” swój „bursztynek”, uwalniając tym samym „muszkę”. Następuje zmiana ról. Aby unik-nąć sytuacji, że któryś „bursztynek” nie zostanie wybrany, możemy wcześniej przyporządkować „muszkę” i dziecko oznaczając każdą parę innym kolorem szarfy.

ZABAWA PlASTyCZNA „NA MORSKiM DNiE”o Pomoce: karton, farby, woda, pędzle, klej „Wikol”/„Magic”,

piasek, drobny żwirek, muszelki, kawałki gąbek, włóczek, obrazki ryb (lub samodzielnie zrobione z papieru).

o Przebieg: na kartonie malujemy rozwodnioną akwarelą tło. Gdy wyschnie, nakładamy pędzlem klej i posypujemy karton piaskiem – tworzymy morskie dno. Następnie su-chy obrazek dekorujemy papierowymi rybkami, muszel-kami, gąbkową trawą – przyklejając gotowe elementy.

Page 32: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 20128282

goto

we na

rzęd

zia

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 2012

Pomysły dla artysty

PARASOl NA NiEPOgODĘ Jesień to czas, kiedy pogoda płata nam różne figle, na dworze robi się chłodniej i często pada deszcz. Byśmy za bardzo nie mokli w deszczowe dni, wykona-my symboliczny parasol, który uchroni nas przed deszczem lub przypomni, by przed wyjściem z domu zabrać ze sobą prawdziwy parasol. Materiały: plastikowa butelka po napoju, sznurek lub włóczka, olejny flamaster, plastikowa na-

krętka do butelki, plastikowa słomka, plastelina, klej introligatorski, nożyczki. Wykonanie: Do wykonania pracy będzie nam potrzebna górna część butelki. Odcinamy ją

nożyczkami, a dookoła wycinamy niewielkie ząbki. Następnie całość malujemy olejnym fla-mastrem. Możemy zmienić nakrętkę na taki kolor, jaki nam najbardziej odpowiada. Wzdłuż butelki przyklejamy włóczkę lub sznurek i tworzymy pręciki parasola. Klej możemy rozprowadzać za pomocą wykałaczki. W środku butelki umieszczamy plastelinę, a następnie wbijamy w nią pla-stikową słomkę. Drugi koniec słomki umieszczamy w wypełnionej plasteliną nakrętce do butelki. Jeśli użyjemy większej nakrętki, nasz parasol nie przewróci się.

PACyNKA PANi JESiENi Na powitanie jesieni możemy wystawić niewielką sztukę teatralną. W tym celu wystarczy wykonać pacynkę do zabawy w teatr. Materiały: barwione rośliny, suche liście, papilot, patyczek do grilla, skrawek materiału, nitka, klej introligatorski, nożyczki.

Wykonanie: Z papilota wyjmujemy drucik i odcinamy niewielką część gąbki, z której powsta-nie głowa pacynki. Następnie nabijamy ją na patyczek do grilla. Ze skrawka materiału wycinamy koło. Na środku koła robimy nożyczkami niewielki otwór i nawlekamy je na patyczek. Aby nie

zsunęło się z patyka, wiążemy je w górnej części nitką i tworzymy sukienkę Pani Jesieni. Oczy, usta, nos i włosy wyklejamy barwionymi roślinami. Podobnie robimy z sukienką. W pracy wykorzystuje-

my również suche liście. Niektóre rośliny możemy wbić do papilota. W tym celu najlepiej najpierw zrobić dziurkę za pomocą wykałaczki.

STOJAK NA PRZyBORy Często w pośpiechu gubimy lub rozrzucamy dookoła kredki, ołówki, długopisy, czy nożyczki, których potem nie możemy znaleźć. Aby uporządkować swoje przybory i zawsze mieć je pod ręką, samodzielnie wykonamy stojak. Materiały: podstawka z pudełka po płytach CD, kolorowy blok techniczny, taśma obustronnie

klejąca, klej introligatorski, zszywacz do papieru, cekiny, nożyczki. Wykonanie: Z pasków papieru zwijamy rurki i zszywamy je zszywaczem. Możemy również

wykorzystać rurki po papierze toaletowym. Wystającą część podstawki po płytach oklejamy taśmą obustronnie klejącą. Następnie doklejamy do niej rurki. Gotowy stojak ozdabiamy ce-kinami.

lEW Astronomiczny początek jesieni przypada na 23 września. Pamiętajmy o zbieraniu w tym czasie suchych kolorowych liści. Można z nich bowiem wykonać zabawne prace, na przykład lwa z liściastą grzywą. Materiały: suche liście, kolorowy blok techniczny, flamaster, klej introligatorski, nożyczki. Wykonanie: Na kartce rysujemy głowę lwa, a następnie wycinamy ją. Część pyszczka może-my wykleić z kolorowego papieru,

a resztę dorysować flamastrem. Go-tową lwią głowę odrysowujemy na

kartce. Następnie odrysowaną część dokładnie smarujemy klejem, który

przeciągamy odrobinę poza kontury. Na wypełnionej klejem powierzchni naklejamy kolorowe liście. Głowę lwa smarujemy klejem i naklejamy pośrodku liściastej grzywy.

Katarzyna Michalec – autorka książek „Podnieś z ziemi i zrób”, „Malujemy palcami”. Współautorka książek: „Prace plastyczne rozwi-jające wyobraźnię dla młodszych przedszkolaków”, „Prace plastyczne rozwijające wyobraźnię dla starszaków”, „Przedszkolaki robią zwie-rzaki” oraz „Technika taka dla przedszkolaka”. Zajmuje się twórczością plastyczną.

Page 33: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 2012 8383

gotowe narzędzia

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 2012

blizejprzedszkola.pl

Między renesansem a barokiem

Małgorzata MaćkowiakEwa Stadtmüller

Nasze pierwsze w tym roku spotkanie ze sztuką dotyczyć będzie czasów zmierzchu renesansu i przedłużenia jego zdobyczy, czyli manieryzmu. Manieryzm jest odbiciem zmian zachodzących

w myśleniu i tworzeniu. Zgodnie z definicją jest to przesad-ne doskonalenie istniejących form i poszukiwanie nowych. Takich nowych form poszukiwał m.in. malarz portrecista Giuseppe Arcimboldo.

Portrety z warzyw i owoców Tworzymy portrety ludzi z owoców i wa-rzyw oraz z rysunków owoców i warzyw. Materiały: ksero rysunków owoców i wa-

rzyw; kredki; klej; tekturka; ramka z tektu-ry; złota farba.

Wykonanie: Pokolorowane owoce i wa-rzywa wycinamy i układamy z nich por-tret. Starsze dzieci mogą też samodzielnie malować portret z różnych owoców (według Giuseppe Ar-cimboldo).

fauny i satyry Materiały: ksero rysunków sarny, jeleni, koni i innych

zwierząt oraz ksero rysunków postaci ludzi; klej; kredki lub farby; papier.

Wykonanie: Wycinamy rysunki zwierząt i ludzi, przeci-namy je i prosimy, by dzieci wymyśliły, jak połączyć cza-rodziejskie zwierzaki, łącząc tułowia zwierzęce i postacie ludzkie. Prosimy, by potem dzieci spróbowały wymyślić własną bajkową postać półczłowieka-półzwierzęcia i sa-modzielnie ją namalowały.

Parawanik z kamieniczek Niezwykle piękne manierystyczne kamieniczki w Kazimierzu nad Wi-słą posłużą nam jako inspiracja do następnego zadania. Materiały: wycięte z grubszej

tekturki formy kamieniczek; pla-stelina; sznurek; dziurkacz biu-rowy; ołówek lub kredka.

Wykonanie: Z tektury wycinamy formy domków, po kil-ka dla każdego dziecka. Malujemy i zdobimy kamienicz-ki, inspirując się zdobieniami manierystycznych kamie-niczek z Kazimierza nad Wisłą. Łączymy kamieniczki ze sobą za pomocą sznurka przyklejonego lub przywiąza-nego do każdego domu. W ten sposób powstanie mały ozdobny parawanik, który może służyć jako ozdoba na doniczkę.

Zegar słoneczny Wykonanie: W ogrodzie lub na pla-

cu zabaw zaznaczamy patykiem lub plastikową rurką środek zegara słonecznego. Przywiąza-nym do patyka sznurkiem wy-znaczamy krąg. Obserwujemy, jaki cień daje nasz patyk o pełnych godzinach, i zaznaczamy godziny kamyczkami. Taki ze-gar możemy usytuować np. na stoliczku ogrodowym.

Klepsydra Materiały: przeźroczyste pojemniki

spożywcze; taśma klejąca; suchy pia-sek; brokat; klej.

Wykonanie: Dwa plastikowe pojemni-ki łączymy ze sobą za pomocą taśm kle-jących. Do jednego wsypujemy piasek. Pomiędzy pojemnikami wprowadzamy tekturkę z małym otworem, tak żeby piasek się przesypywał. Ozdabiamy naszą klepsydrę i ustalamy, w jakim czasie piasek przesypuje się z jednego pojemnika do drugiego.

Życzymy udanych zajęć i zabaw z dziećmi!

Małgorzata Maćkowiak – artysta plastyk, absolwentka krakow-skiej ASP, nauczyciel pracujący z dziećmi i młodzieżą, prowadzi autorskie warsztaty plastyczne dla nauczycieli.

Zajmuje się malarstwem monumentalnym oraz malarstwem sztalugowym, rzeźbą, rysunkiem, grafiką i grafiką komputerową oraz ilustracją dla dzieci. Prezentowała swoje prace na kilkunastu wystawach indywidualnych i uczestniczyła w kilkudziesięciu wy-stawach zbiorowych w kraju i zagranicą.

* Jeszcze więcej zabaw plastycznych proponuje na swoich autorskich war-sztatach Małgorzata Maćkowiak.

Page 34: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 201286

Sprzymierzeńcy w wychowaniu

Przedszkole jest pierwszym etapem edukacji dziec-ka, jednocześnie najważniejszym dla jego dalszego życia. Dlatego tak istotne jest wypracowanie dobrej współpracy na linii rodzic – nauczyciel; współpracy, której nadrzędną zasadą będzie bycie razem po tej samej stronie, po stronie dziecka.

Zapraszam do lektury cyklu artykułów, w których zaprezentuję ideę filozofii współpracy między na-uczycielem a rodzicami, wypracowaną przez Panią Profesor Marię Mendel. Podstawą owej współpracy jest zawarcie sojuszu oraz świadome uczestnictwo w przymierzu dla dobra dziecka. Mam nadzieję, że materiały okażą się wskazówkami służącymi lep-szej i doskonalszej obopólnej współpracy na linii rodzic – nauczyciel.

Kinga Kurczek

Rodzice i nauczyciele jako sprzymierzeńcy

Maria Mendel

Jedno z wymagań wobec przed-szkoli, zawarte w załączniku do Rozporządzenia MEN z 7 paź-dziernika 2009 r. w sprawie nad-

zoru pedagogicznego brzmi: Rodzice są partnerami przedszkola. Poziom jakości pracy przedszkola zależy więc także – a może przede wszystkim, biorąc pod uwagę dziecko jako cel działań wycho-wawczych – od wartości współpracy podmiotów edukacyjnych istotnych dla dziecka, czyli relacji dom – przedszkole. Na powodzenia szkolne dzieci w dużej mierze ma wpływ siła relacji tych śro-dowisk oraz jakość ich współpracy. Na-uczyciele i rodzice powinni być zatem naturalnymi partnerami, dzielącymi wspólne doświadczenie i obserwacje, sojusznikami, których działania łączy wspólny cel – dobro dziecka, a w dal-szej perspektywie jego edukacyjny i ży-ciowy sukces.

Dlaczego sprzymierzeńcy?

To rodzice są odpowiedzialni za włas-ne dzieci. Wart przemyślenia i znale-zienia dobrych rozwiązań staje się mo-ment wkraczania dziecka po raz pierw-szy w progi przedszkola. Od tej chwili nauczyciel staje się podmiotem współ-odpowiedzialnym za rozwój dziecka. Ale to czasem również moment, który sprzyja szybkiemu zapomnieniu przez

rodzica o swojej odpowiedzialnej roli w wychowywaniu dziecka jako „cało-ści” (czyli również tego, które kształtu-je się poza domem i pod okiem innych osób niż rodzice – wychowawców), a co za tym idzie – przenoszeniu tej ele-mentarnej roli na przedszkole i pracu-jących w nim nauczycieli, szczególnie wtedy, gdy z dzieckiem „dzieje się źle”. Warto więc podkreślać i uświadamiać rodziców, że zadaniem nauczyciela jest wspieranie – nie wyręczanie – ro-dziców w spełnianiu ich funkcji wobec dziecka, a nie przejmowanie pełnej od-powiedzialności za jego rozwój. Mający wsparcie ze strony nauczyciela rodzic doceni jego pracę i będzie pielęgnował kontakty z nim. Ważne jest również, aby rodzic był świadomy, że ma istot-ny wpływ na rozwijanie umiejętności przed-szkolnych dziecka przez to, co robi ono razem z nim w domu. Nauczyciele, jako specjaliści w zakresie edukacji dziecka, powinni wyjaśniać ro-dzicom prawidła determinujące rozwój małego człowieka; podpowiadać im, jak można sobie radzić z trudnymi wycho-wawczo sytuacjami; informować o po-tencjale dziecka, który można by roz-wijać oraz o niepojącym zachowaniu; wskazywać oferty i możliwości pomocy oraz wsparcia ze strony instytucji kul-turalnych lub poradni psychologiczno-pedagogicznych zgodnie z potrzebami lub deficytami dziecka, itd.

Przymierze edukacyjne polega więc na wzajemnym poznaniu i lepszym zrozumieniu siebie. Żaden nauczy-ciel, przebywając z dzieckiem jedynie w przedszkolu, w wymiarze kilku go-dzin dziennie, nie jest w stanie spełnić wymagań współczesnej edukacji. Jedy-nie we współpracy z domem, współpra-cy z rodzicami i najbliższym otoczeniem dziecka nauczyciel może skutecznie rea-lizować stawiane przed nim edukacyjne cele.

Przekraczać progi

Oddając dziecko do przedszkola, rodzic powierza je nauczycielowi i zawierza jego kompetencji; nabywa prawo do in-teresowania się całą przestrzenią eduka-cyjną, w której przebywa dziecko, i bycia szczegółowo informowanym o jego edu-kacyjnych losach i postępach. Nauczy-ciel udziela więc merytorycznych infor-macji o dziecku, ponieważ jest profesjo-nalistą i wie, jak poprowadzić dziecko na jego edukacyjnej drodze. Od rodzica natomiast oczekuje, że będzie kontynu-atorem aktywnego wspierania edukacji własnego dziecka; pokazuje mu często, w jaki jeszcze sposób może nim być. Mą-dry rodzic weźmie te wskazówki pod uwagę i przeniesie je na grunt rodzinny. Taki model współpracy będzie wspiera-jący dla rozwoju dziecka.

Page 35: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 20128888

goto

we na

rzęd

zia

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 2012

Przedszkole otwarte na zmiany

Pedagogika zabawy znajduje szerokie poparcie w doświadczeniach psychologów i pedagogów, gdyż bazując na zabawie jako na naturalnej potrzebie, wykorzystuje i uaktywnia tkwiący w nim potencjał. Wszystko to odbywa się w sprzyjającym klimacie rozluźnienia, jaki może stworzyć jedynie zabawa.

Zabawy z gazetami

Maria Broda-BajakMonika Majewska

– czyli pedagogika zabawy w praktyce

Historia pedagogiki zabawy sięga lat siedemdziesią-tych XX wieku, kiedy to jako metodyka pracy z gru-pą rozwinęła się w Stanach Zjednoczonych, Austrii i Niemczech. Była odpowiedzią na potrzebę prowa-

dzenia działań wspierających rozwój człowieka, polepsza-jących komunikację pomiędzy członkami grupy i umożli-wiających ich integrację. W Polsce została upowszechniona dzięki staraniom dr Zofii Zaorskiej, z inicjatywy której po-wstał w latach dziewięćdziesiątych XX wieku Klub Anima-torów Zabawy, czyli dobrze znana większości nauczycieli KLANZA. Zabawa (...) zaspokaja szereg potrzeb psychicznych, wyzwala wia-rę we własne siły, daje możliwość wyrażania uczuć i emocji oraz komunikowania tych stanów otoczeniu (poprzez formy werbalne i czynnościowe), wyzwala w wychowanku możliwości twórcze, pomaga w wyzbyciu się kompleksów, nieśmiałości, lęku, przyzwy-czaja do wytrwałości, zapewnia odprężenie i dobre samopoczucie. Zabawa sprzyja prawidłowemu biologicznemu, społecznemu i kul-turalnemu rozwojowi jednostki (Adamowska, s. 13). Pozytyw-nego wpływu zabawy można doświadczyć podczas zajęć prowadzonych metodą pedagogiki zabawy. W pedagogice zabawy realizowane są nowe, innowacyjne pomysły, ale bazuje ona także na zabawach tradycyjnych, do-brze znanych. Muszą one jednak spełniać pewne określone kryteria, spójne z zasadami pedagogiki zabawy, wśród któ-rych można wyróżnić:

dobrowolność uczestnictwa (do udziału w zajęciach ni-kogo nie zmuszamy – to dana osoba decyduje, czy chce

o

w nich uczestniczyć, czy nie; animator zabawy może je-dynie zachęcać do udziału, m.in. przez oferowanie treści atrakcyjnych dla wszystkich członków grupy);uwzględnianie wszystkich poziomów komunikowania (czyli poziomu rzeczowego i emocjonalnego);uznanie pozytywnego przeżycia jako wartości (efektem uczestnictwa w zajęciach powinno być m.in. zdobycie po-zytywnego doznania lub doświadczenia);unikanie niepotrzebnej rywalizacji (nie proponuje się w jej ramach konkurencji, gdzie jest możliwy jeden zwycięzca, a reszta to przegrani – nacisk kładzie się w niej na współ-pracę i odkrywanie mocnych stron każdego uczestnika);stosowanie różnorodnych środków wyrazu (metoda ta oddziałuje na rozmaite zmysły, stosując różnorodne środki wyrazu).

Co daje stosowanie pedagogiki zabawy jako metody pracy z grupą? W praktyce oznacza to: wspólne odkrywanie i prze-żywanie zabawy; gry i zabawy, które pobudzają do wspólnego, wartościowego przeżywania zamiast zwalczania się i tworzenia zależności: zwycięzcy-zwyciężeni; angażowanie w gry wielorakich jakości naszego umysłu, możliwości wyrażania i kontaktowania się uczestników poprzez odczucia cielesne, ruch, taniec, odgrywanie ról, maski, śpiew, rozmowy; bezpośrednie kontakty według własne-go uznania, zyskiwanie członków innych grup zamiast wzajemnej obserwacji; kształtowanie postawy nauczyciela świadomego, twór-czego, pobudzającego pracę, obecnego w klasie; sprzyjanie bogatym wzajemnym kontaktom zamiast sztywnym wzorcom porozumie-wania się i obyczajów (Wimmer, s. 21-22).

o

o

o

o

Page 36: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 2012 91

blizejprzedszkola.pl

Savoir-vivre dotyczy każdej sfery życia, a w środowisku zawodowym jest szczególnie ważny. To styl funkcjonowania w społeczeństwie i traktowanie go jako „sztywniactwo” to dopiero faux pas. Dobre maniery to doskonała metoda autoprezentacji, a także wstęp do dobrej relacji interpersonalnej.

Dobre manier y zawsze w cenie

Monika Urbańska-Bulas

Kierowanie się zasadami savoir-vivre’u daje poczucie bezpieczeń-stwa i pewności siebie, często ułatwia rozmowę, jak również

ociepla ogólną atmosferę. Znajomość zasad dobrego zachowania pomaga od-naleźć się w każdej, nawet najbardziej niezręcznej sytuacjiJak pisze Brigitte Nagiller w swojej świetnej książce Styl i dobre maniery: Badania przeprowadzone przez politechni-kę w Darmstadcie, polegające na śledzeniu losów 6500 absolwentów na przestrzeni dziesięcioleci od ukończenia uczelni, wyka-zały w sposób jednoznaczny, że to właściwy styl i dobre maniery są czynnikiem decy-dującym o karierze. Wygląd zewnętrzny, zachowania oraz swoboda stanowią klucz do sukcesu (...). Jedno jest pewne – pra-codawcy szukają coraz częściej nowych sposobów nawiązania długotrwałej więzi z klientem. Jednym z nich jest zatrudnianie pracowników, którzy się mogą poszczycić nienagannymi manie-rami, budując przy tym dobry wizeru-nek firmy, a także swój własny.Savoir-vivre – zdaje się być pojęciem dość staromodnym, na szczęście tylko z pozoru... Tak naprawdę bije rekor-dy popularności na liście top szkoleń. Czy jest to przelotny trend, czy wymóg współczesności – nie wiem; jedno jest pewne – podczas kontaktów zawodo-wych czy towarzyskich zawsze mamy

problem, ba, wielokrotnie zdarza się nam zastanawiać, kto komu pierwszy podaje dłoń, jak umawiać spotkania szefa przez telefon, jak profesjonalnie przygotować zebranie czy napisać for-malny list. Znajomość dobrych manier i zasad etykiety w pracy to dziś abso-lutna konieczność. A zatem zasady sa-voir-vivre‘u w pracy w telegraficznym skrócie...

Powitanie

Na początku znajomości lepiej zachowy-wać się powściągliwie. Należy wyzna-wać zasadę, iż lepiej podejść do drugiej osoby z lekkim dystansem, niż pokazać się jako osoba znana z familiarności, a może nawet zbytnio się spoufalająca. Kiedy mówimy „dzień dobry”? Zgod-nie z etykietą, osoba niższa rangą pierw-sza powinna okazać szacunek osobie zajmującej wyższe miejsce w hierarchii (dokładnie tak jak w wojsku). Etykieta biznesowa nie uznaje wieku i płci – liczy się tylko ranga stanowiska. A zatem: o specjalista (nauczyciel) pierwszy mówi „dzień dobry” dyrektorowi; o pracownik firmy (szkoły, przedszko-la, innej placówki) wita klienta (rodzica dziecka);o dyrektor wchodzący do pomieszcze-nia pierwszy mówi „dzień dobry”;

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 2012 91

Page 37: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 201294

Rola nauczyciela w budowaniu wizerunku przedszkola

Anna JankowskaCzasem słyszę oburzenie w głosie osób, którym mówię na szkoleniach, że wygląd ma znaczenie: Skoro jestem wspaniałym nauczycielem, nikogo nie powinno obchodzić, jaki kolor torebki czy rajstop noszę!

Brzmi to może troszkę absurdal-nie, ale niestety, tego typu deta-le mają znaczenie. Nie mówię, że rodzic widząc rajstopy nie-

dobrane do obuwia, wypisze dziecko z placówki. Chodzi mi raczej o to, że mi-lion szczegółów składa się na ostatecz-ny wizerunek człowieka. Jeśli człowiek reprezentuje placówkę (czy jakąkolwiek inną firmę), musi się liczyć z tym, że obowiązują w niej pewne zasady. Moż-na to nazywać kulturą firmy, wytyczny-mi odgórnymi, budowaniem wizerun-ku. Fakty są takie, że ludzie pracujący w przedszkolu bardzo mocno wpływają na to, jak sama placówka jest postrzega-na. Oczywiście, nie tylko poprzez kolor rajstop i torebki.

Dobry dla dziecka czy dla placówki?

Tak naprawdę wizerunkiem nie jest to, co rodzic widzi tu i teraz. Wizerunek to wyobrażenie rodzica o naszej placówce. I nie sposób zbudować go np. pięknie przyozdabiając korytarz i szatnię, z któ-rymi to pomieszczeniami rodzic ma najczęściej przecież do czynienia. Na wizerunek przedszkola składa się wiele czynników – od tych najdrobniejszych elementów (np. rodzaj czcionki używa-nej do tworzenia wpisów na stronie in-ternetowej), aż po te kluczowe, np. logo, wizja, itd. Między wieloma czynnikami budującymi wizerunek poszczególnych placówek najważniejszy jest człowiek. Konkretnie nauczyciel.

Odwiecznie zadawane pytanie: jaki po-winien być dobry nauczyciel? – nie do końca ma w tym przypadku uzasad-nienie. Bo dobry dla dziecka może zna-czyć miły, ciepły, cierpliwy, a nawet... zdrowy (jak miałam okazję usłyszeć na ostatnim spotkaniu z maluchami w Krakowie). Kim innym jest jednak do-bry nauczyciel dla dziecka, a kim innym dobry dla firmy (placówki), dla jej wi-zerunku. Często okazuje się, że wesoły na zajęciach nauczyciel niekoniecznie musi się sprawdzać jako reprezentant przedszkola podczas oficjalnych spot-kań z władzami miasta czy w trakcie prowadzenia zajęć z rodzicami. A każ-de takie spotkanie jest kolejną cegiełką w budowaniu wizerunku.Żeby więc uniknąć nieporozumień i chaosu, kiedy każdy uważa, iż wie, co tak naprawdę jest dla tego wizerunku najważniejsze, warto zadbać o stwo-rzenie ram kulturowych organizacji. Jest to pomysł zaczerpnięty wprost z filozofii działania wielkich firm, gdzie zarządzanie zasobami ludzkimi opano-wano do perfekcji na wielu szczeblach. W przedszkolu przecież dyrekcja też musi zarządzać grupą i to najczęściej indywidualistów. Łatwo sobie wyobra-zić, co się stanie, kiedy każdy z nich za-cznie przekonywać rodziców do włas-nej wizji przedszkola idealnego. – Czyli co? – zapytano mnie bez ogró-dek na jednym ze szkoleń. – Wszyscy do jednego szeregu i tańczyć, jak dyrekcja zagra? Nie do końca, choć nie ma co ukrywać, że jeśli rozpoczyna się pra-cę w konkretnej placówce, warto mię-

dzy wszystkimi planami i marzeniami o rozwoju kariery wziąć pod uwagę, że ma ona własną wizję reprezentatywne-go pracownika. Zanim więc podpisze się umowę dobrze dowiedzieć się, jak ta wizja wygląda i jakie będą związane z nią oczekiwania?

filozofia nauczyciela czy placówki?

Na ostateczny wizerunek placówki edu-kacyjnej wpływ powinni mieć ludzie, określone reguły i wspólne cele. Bardzo często jest tak, że nauczyciele pracujący w przedszkolu nie do końca uświada-miają sobie istnienie określonej kultury organizacji, w której funkcjonują. Nie-mniej jednak czują, że pewne sprawy, działania i sposób myślenia odróżnia-ją ich od podobnych placówek. Skoro jest przeczucie, bardzo zachęcam do przelania na papier konkretów. To daje pracownikom poczucie bezpieczeństwa i przynależności, bardzo ważne w bu-dowaniu wizerunku i tożsamości. Niby wiadomo, że „my” jesteśmy z przed-szkola numer pięć, a „oni” z „ósemki”, jednak sama nazwa to za mało. Dla bu-dowania świadomości i kulturalnych ram potrzebne są klarowne wytycz-ne. Tak naprawdę dość trudno ująć to w sposób wymierny. Jednak najważ-niejsze sprawy powinny być jasne, np. zapisane w regulaminie czy innym do-kumencie, który oczywiście będą rozu-mieć i szanować wszyscy bez względu na staż pracy.

Jak się pokazać

Page 38: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 2012 97

lubię to! Przedszkole na facebooku

Katarzyna PłacheckaCoraz więcej polskich przedszkoli ma już swoje strony internetowe. Niektóre to tylko „wizytówki” z jednym zdjęciem i adresem, ale gros stron to prężne, profesjonalnie prowadzone serwisy, będące dla placó-wek żywą reklamą. Dziś jednak strona internetowa to nie wszystko.

Warto również skorzystać z innych (tanich, a czę-sto wręcz bezpłatnych) form promocji, które zapewnią większą oglądalność stronie interne-towej, zwiększą świadomość marki, jaką niewąt-

pliwie jest przedszkole, i w efekcie przyciągną do placówki potencjalnych klientów. Promując przedszkole w Internecie, nie można zapomnieć o najbardziej nowoczesnych formach komunikacji do których należą media społecznościowe. Największym portalem społecznościowym jest z pewnoś-cią znany wszystkim – choćby tylko ze słyszenia – Facebo-ok. Wiele przedszkoli posiada swoje strony firmowe na Fa-cebooku (tzw. fanpage). Jak twierdzi Kinga Szczerba, obecnie posiadanie strony na Facebooku (...) jest niemal obowiązkowe1. Facebook jest aktualnie najmodniejszym portalem społecz-nościowym posiadającym w Polsce ponad 8,7 milionów użytkowników (stan na lipiec 2012)2. Liczba ta ciągle rośnie. Aż 28% użytkowników stanowią osoby w wieku 25–34 lata3. W tej grupie wiekowej mieści się większość rodziców dzieci w wieku przedszkolnym. Konto na Facebooku zakłada się przede wszystkim po to, by mieć kontakt ze swoimi znajo-mymi z całego świata. Użytkownik widzi wszystkie infor-macje pisane przez znajomych, a także podejmowane przez nich czynności, takie jak udostępnianie różnych treści (zdjęć, filmów, muzyki, artykułów) oraz „polubienie” stron firm i organizacji. Obecnie każda poważna firma posiada swoją firmową stronę na Facebooku. Po co prowadzić taką stronę? Pozwala ona na bliższy kontakt z użytkownikami. Nie muszą oni wchodzić na naszą stronę internetową, by dowiedzieć się o nowych

wydarzeniach, produktach i usługach. Użytkownicy mają możliwość „polubienia” każdej naszej wiadomości, doda-nia komentarza lub przekazania jej dalej poprzez udostęp-nianie znajomym. Treści udostępniane masowo nazywa się viralami, ponieważ rozprzestrzeniają się szybko, jak wirusy. Viral marketing (marketing wirusowy) to jedna z najbar-dziej skutecznych form marketingu, a jednocześnie trudna do kontrolowania, bo jej sukces zależy tylko od tego, czy użytkownikom Facebooka spodoba się dana treść. Dlatego też najczęstszymi viralami są śmieszne obrazki i filmy. Aby mieć szansę na „wirusowe” rozprzestrzenianie się naszego materiału, musimy zadbać o jak najatrakcyjniejsze treści dla użytkowników portalu. Marketing wirusowy jest specyficz-nym rodzajem działań marketingowych. Polega na zainicjowaniu sytuacji, w której potencjalni klienci będą sami między sobą roz-powszechniać informacje dotyczące firmy, usług czy produktów. Nie zawsze musi to być konkretna informacja, może to być tzw. budowanie świadomości marki oraz jej pozycjonowanie, czyli wy-woływanie pożądanych skojarzeń z nazwą, logo firmy4. Na ile taką formę marketingu może zastosować przedszko-le? To zależy tylko od kreatywności osób odpowiedzialnych w placówce za reklamę. Prowadzenie przedszkolnej strony na Facebooku to świetne zadanie dla młodego nauczyciela, np. dla stażysty, który powinien w swojej pracy wykazać się umiejętnością korzystania z komputera i Internetu. Zamiast kłuć palce szpilkami przy tworzeniu staromodnej gazetki ściennej, może spróbować swoich sił jako internetowy kro-nikarz przedszkolnej codzienności, która jak wiemy, jest ko-lorowa i ciekawa. Na Facebooku warto publikować zarówno

1) Szczerba K., Najlepsza pozycja w Internecie – czyli jak wypromować przedszkole w sieci, „Bliżej Przedszkola”, nr 6.117, czerwiec 2011.2) www.socialbakers.com/facebook-statistics/poland3) www.komputerswiat.pl/nowosci/internet/2012/05/polski-facebook-ma-juz-prawie-8-mln-uzytkownikow.aspx4) Jak promować reklamy w e-biznesie?, http://prnews.pl/marketing-i-pr/jak-projektowac-reklamy-w-e-biznesie-66846.html

blizejprzedszkola.pl

Page 39: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 2012100

W niebie i w piekle

ks. Mieczysław Maliński

Część i

Razu pewnego zeszli się aniołowie u świętego Michała Archanioła na kawę przy kominku. Zebrało się ich a zebrało – archaniołów, aniołów i nawet takich cał-kiem małych aniołków. Porozsiadali się, gdzie każ-dy chciał, gdzie się dało – najchętniej na chmurkach.

I święty Michał Archanioł mówił:– Zaprosiłem was, moi najdrożsi, bo chciałbym się zasta-nowić nad sytuacją ludzi. Bolejemy nad tym serdecznie, że jakoś nie mogą sobie poradzić.– A co się dzieje? – wyskoczył z pytaniem jakiś aniołek, przerywając mieszanie niebiańskiej kawy.– Otóż z ludźmi źle się dzieje.– Ale co? – domagał się konkretów ten sam aniołek.– Wszystkie Boże przykazania są łamane. Sam sobie zadaję pytanie, dlaczego tak postępują. I nie umiem sobie odpo-wiedzieć dlaczego.– Co dlaczego?– Dlaczego tak postępują.– Bo ich szatani namawiają – aniołek nie widział problemu. – Kuszą do złego.– Zgoda. Ale jakimi posługują się argumentami, że potra-fią skłonić człowieka do tego, aby odszedł z drogi dobra i wszedł na drogę zła?– Namawiają do tego, aby się bogacić – odezwał się któryś z dalszych kątów.– Aby zazdrościć.– Aby nienawidzić.Posypały się odpowiedzi. Ale przerwał ten potok święty Michał:

– Dobrze. Tak można by wyliczać grzechy ludzkie bez koń-ca. Ale przecież to są stworzenia Boże. Bóg ich stworzył z miłości i do szczęścia. I oni powinni kochać i być szczęśli-wi. Dlaczego nie kochają? Przecież każdy grzech prowadzi ich do nieszczęścia. Dlaczego tak głupio postępują?– Bo ich szatani kuszą.– To już było powiedziane. Ale ja powtórnie pytam: Jakich szatan używa argumentów, żeby ich namówić do grze-chów, które są samobójcze, bo im szkodzą?Zapadła cisza. Najwyraźniej wszyscy zebrani rozumieli powagę sytuacji i starali się znaleźć wyjście. Cisza trwała. I archaniołowie, i aniołowie, i aniołkowie myśleli inten-sywnie, myśleli intensywnie, myśleli intensywnie, myśleli intensywnie... i – nic nie wymyślili.I wtedy Michał Archanioł powiedział:– Jak widać, nie potrafimy odpowiedzieć na to pytanie z marszu. Jest to problem trudniejszy, niżby można było przypuszczać. Zróbmy wobec tego tak: rozchodzimy się i spotkamy się za trzy dni. Przez ten czas zastanowimy się, pomyślimy, pomodlimy. I może uda nam się znaleźć od-powiedź.I wszyscy aniołowie, archaniołowie i aniołkowie kiwnęli głowami i powiedzieli:– Tak będzie najlepiej.

* * *

Szatani dowiedzieli się o tym, co się działo w niebie.Lucyfer zwołał wszystkich szatanów: starych diabłów, młodych diabłów, wszystkie diabełki. Zrobił wielkie zebra-nie i zawołał:

O diabełku, który odważył się śmiać

O diabełku, który odważył się śmiać

Page 40: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 2012102

Uczmy się od dzieci

Irena Obuchowska

Od dzieci możemy się wiele nauczyć – o tym rodzice dobrze wiedzą. A jednak nie są pilnymi uczniami i raczej rzadko otrzymaliby dobrą ocenę z przed-miotu: Uczymy się od dzieci.W tym „przedmiocie” na szczególną uwagę zasługuje temat: „Zachwyt nad światem”. W tej dziedzinie dzieci wydają się być bezkonkurencyjne. No bo czy to nie wzrusza, kiedy Asia wsłuchując się w bzykanie owadów, mówi: One grają na takich malutkich skrzypeczkach? A po chwili, wpatrując się w koły-sanie źdźbeł trawy, dodaje: Jak pięknie te trawki kłaniają się wiatrowi.

Są takie dzieci, którym mocno błyszczą oczy, kiedy patrzą na barwy zachodzącego słońca albo na smugi odbijającego się w wodzie światła księżyca. A wpatrując się w jego tarczę, w postrzeganych światłocieniach, poszukują śladów żyjących tam ludzików. Piotrusiowi było żal, że astronauci nie przywieźli jednego z nich na Ziemię. Jednak po zastanowie-niu się powiedział, że dobrze się stało, bo by go wsadzono do klatki w ZOO. Chłopcy mają także inne powody do zachwytu: na przykład podziwiają białą wstęgę narysowaną na niebie przez przelatujący samolot. A leżeć na trawie i wpatrywać się w kształty chmur – tego jeszcze my, dorośli, chyba nie zapomnieliśmy? Mała Krysia w każdym rozgałęzionym drzewie dostrzega czarownika. Widzisz go, wi-dzisz? – woła, ale jej mama dostrzega tylko gałęzie. Dla niej śpiew ptaków, to owszem, ładne dźwięki, ale żeby kojarzył się z koncertującymi elfami – to przesada. Nie wymy-ślaj takich niestworzonych rzeczy – poucza córeczkę – patrz na świat w sposób konkretny. A dziewczynce aż się kręci w głowie od dziwów tego świata. Dla Agatki rozgwieżdżone niebo to nie tylko nocne niebo, ale to szata dobrej wróżki, a może nawet Matki Boskiej. Dziewczynka też by chciała się owinąć taką szatą, ale gdy to powiedziała, zawstydziła się, szepcąc: przepraszam. Wszystkie dziewczynki lubią biedronki, także liście akacji, zapach bzu, słoneczne buzie mleczy. Jakże często dorośli tłumią ich zachwyt, mówiąc: to tylko chwast, albo ostrzegają, że pobrudzą sobie dłonie, a potem trzeba będzie prać sukienkę. Tak to niekiedy dorośli sprowadzają dziecięce myśli i uczucia do przyziemnej rze-czywistości, tłumiąc zachwyty i oczarowania. I wówczas nie należy się dziwić, że dzieci nie zwierzają się dorosłym z wytworów swojej wyobraźni. Ona żyje własnym życiem. A jeżeli ktoś z dorosłych, obserwując pełnego zachwytu chłopca krążącego wokół stołu z fruwającym prześcieradłem, na pytanie: w co się właściwie bawicie? – usłyszy odpowiedź: bawimy się w kosmos, a on jest kometą – to nie powinien „wydziwiać”. Od dzieci można się naprawdę wiele nauczyć. Nie tylko bycia kometą w kosmosie.

Irena Obuchowska – profesor zwyczajny psychologii związany z Uniwersytetem im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Jej zainteresowa-nia dotyczą problemów z zakresu psychologii klinicznej dzieci oraz pedagogiki specjalnej, w tym szczególnie zaburzeń emocjonalnych oraz odmienności rozwojowych w okresie dzieciństwa i adolescen-cji, problematyki rodziny jako środowiska wychowawczego, proble-mów związanych z edukacją i integracją, zagadnień odnoszących się do autonomii i podmiotowości w wieku rozwojowym.

Z życia przedszkolaków

Page 41: bliżej przedszkola

bliżej przedszkola 9.132 wrzesień 2012 103

Ogłoszenia

E

Zajęcia popołudniowe odbywają się w godzinach 1430–1930 w blokach 60-minutowych.

Prowadzimy zajęcia indywidualne i zespołowe.

Kraków, ul. Wielicka 115 (róg Malborskiej)

E ułatwiamy start w szkole E pomagamy dzieciom w I klasieE pielęgnujemy inteligencje E stymulujemy rozwój motoryki E wspomagamy indywidualny rozwój dzieckaE kształcimy zmysły, wzmacniamy emocje

Centrum Edukacji i Aktywności Dzieci

www.lemis.eu tel. 504-478-676; 885-136-750

E ROZWIJAMY E KSZTAŁCIMY E WSPIERAMYw oparciu o koncepcję prof. H. Gardnera

Gabinet Terapeutyczny dla Dzieci i Młodzieży

Kraków, ul. Marzanny 4a tel. 660 425 836

zaprasza

– oligofrenopedagog– neurologopeda– terapeuta SI

GABINET POMOCY PSYCHOLOGICZNEJoferuje szeroki wachlarz usług psychologicznych,

terapeutycznych oraz mediacyjnych

TERAPIA INDYWIDUALNA DZIECI, MłODZIEŻY:• terapia specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu • terapia nerwic• terapia zaburzeń okresu adolescencji

• terapia zaburzeń zachowania

DIAGNOSTYKA I PROGNOSTYKA PSYCHOLOGICZNA:• poradnictwo dla rodziców w zakresie wspomagania

rozwoju dziecka • diagnoza poziomu rozwoju umysłowego dzieci i młodzieży • diagnoza dojrzałości szkolnej

• diagnoza dysleksji

ul. Semperitowców 13, 31-358 Krakówtel. 600 016 091, 12 784 044 708

Pozwany Zbigniew Podstawski – przedsiębiorca prowadzący działalność gospodar-czą pod nazwą Przedsiębiorstwo Handlowo-Produkcyjne „AKMA” w Niedomicach przy ulicy Długiej 43 , przeprasza i wyraża ubolewanie z powodu faktu, że dwukrotnie w procedurze przetargowej i w procesie produkcyjnym oraz dostawie i sprzedaży mebli w ramach dwóch przetargów, posłużył się wzorami przemysłowymi, na które prawo z rejestracji posiada spółka „Moje Bambino” Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w Ło-dzi przy ul. Granicznej 46, dla zestawów mebli przedszkolnych „Las”, „Łąka” – kolekcja mebli „Bajkowa”, przez co w sposób niezamierzony naruszył zasady uczciwej konku-rencji w obrocie gospodarczym oraz zobowiązuje się do zaprzestania tego rodzaju działań w przyszłości.

Zbigniew Podstawski P.H.P. AKMA 33-132 Niedomice ul. Długa 43 www.akma-niedomice.pl

Wydział Pedagogiki, Socjologii i Nauk o ZdrowiuPracownia Edukacji Przedszkolnej i Wczesnoszkolnej Uniwersytetu Zielonogórskiego

ogłasza ogólnopolski konkurs na pamiętniki pod tytułem:

Moje doświadczenia edukacyjne i zawodowe jako nauczyciela wczesnej edukacji

Zapraszamy dyplomowanych nauczycieli przedszkolnych oraz nauczycieli klas 1–3 szkoły podstawowej do udziału w ogólno-polskim konkursie na pamiętnik i podzielenia się przemyśleniami oraz refleksjami na temat swojej drogi edukacyjnej i życia prywatnego. Pamiętniki dowolnej objętości, dostarczone w formie czytelnych rękopisów lub wydruków komputerowych wraz z dołączonym plikiem zapisanym na nośnikach (CD, pendrive). Nagrody: I nagroda – 4000 zł, II nagroda – 3000 zł, III nagroda – 1000 zł, 10 wyróżnień – nagrody książkowe. Termin składania prac upływa 30 października 2012 r. Prace należy przesłać na adres: Uniwersytet Zielonogórski, Wydział Pedagogiki, Socjologii i Nauk o Zdrowiu, dr Anetta Soroka-Fedorczuk, al. Wojska Polskiego 69, sekretariat, pok. 225 z dopiskiem: „Konkurs na pamiętniki dyplomowanych nauczycieli wczesnej edukacji”.

więcej informacji: www.blizejprzedszkola.pl/pamietnik-nauczyciela

Publiczne Przedszkole nr 18 w Pile zaprasza do udziału

w ogólnopolskim konkursie

Kulinarne przysmaki – czyli co lubią przedszkolaki

Uczestnikami konkursu mogą być placówki przedszkol-ne, rodzice, dziadkowie, którzy wraz z dzieckiem wyko-nają ze zdrowych produktów żywnościowych potrawę według własnego przepisu, sfotografują ją i prześlą na

adres organizatora wraz z kartą zgłoszenia.

Termin nadsyłania prac: 30 września 2012 r.więcej na www.blizejprzedszkola.pl/konkursy

Samorządowe Przedszkole nr 92 w Krakowie zaprasza do udziału

w II Ogólnopolskim Konkursie Grafiki Komputerowej

W jesiennym koszyku smakołyków bez liku

Konkurs przeznaczony jest dla dzieci w wieku 5 i 6 lat. Zadanie konkursowe polega na wykonaniu pracy

w programie graficznym Paint.

Termin nadsyłania prac: 31 października 2012 r.więcej informacji:

www.blizejprzedszkola.pl/konkursy