BIULETYNEUROPEJSKI

nr 38 | maj 2012

Bitwa o gaz łupkowy rozpoczęta!

Gaz łupkowy – szansa czy zagrożenie? Wnioski z prac nad raportem

Co i kiedy w sprawie gazu łupkowego?

Kalendarium prac nad raportem Komisji ENVI

Gaz łupkowy na forum UE

BRUKSELA ON-LINE

Małopolska

Świętokrzyskie

Spotkania Europejskie

str. 3

str. 5

str. 7

str. 8

str. 9

str. 12

str. 13

str. 15

W NUMERZE

25 kwietnia na forum Komisji Ochrony Środowiska w Parlamencie Euro-pejskim Poseł Bogusław Sonik przedstawił sprawozdanie na temat wpływu wydobycia gazu łupkowego i ropy łupkowej na środowisko naturalne.

Zaprezentowane w raporcie Eurodepu-

towanego Sonika podejście do eks-

ploatacji gazu łupkowego i ropy

łupkowej zakłada, że w całym

procesie najistotniejsze jest zasto-

sowanie najwyższych standardów,

zasad ostrożności i stałego moni-

toringu oraz prowadzenie ciągle

nowych badań. Konieczne jest po-

łożenie nacisku na implementację

już istniejących rozwiązań praw-

nych, regulujących środowiskowe

aspekty poszukiwań oraz na pro-

ces potencjalnego wydobycia gazu

z łupków. Komisja Europejska

powinna jednak ściśle współpra-

cować z krajami członkowskimi

oraz właściwymi organami ko-

ordynującymi, aby monitorować

rozwój niekonwencjonalnych pa-

liw kopalnych i dokonywać we-

ryfikacji implementacji prawa

unijnego w tej kwestii. Istnieje

potrzeba opracowania zestawu

najlepszych technik oraz praktyk

z zakresu szczelinowania hydrau-

licznego i innych stosowanych

technologii, zapewnienia między-

narodowych programów wymia-

ny, a także szkoleń dla personelu

w celu zapewnienia najwyższych

standardów.

Bezpieczeństwo procesu wydobycia zagwarantowane powinno być przez:

• zastosowanie najnowocześniejszych technologii związanych z konstrukcją odwiertu, kluczowe dla zabez-

pieczenia wód gruntowych i wody pitnej;

• wprowadzenie recyklingu wody użytej w procesie szczelinowania (istnieją już technologie, które pozwala-

ją na jej ponowne wykorzystanie);

BITWA O GAZ ŁUPKOWY ROZPOCZĘTA!

Na zdjęciu:

Konferencja prasowa, na której Sonik przedstawia raport nt. gazu łupkowego

str. 3

Fot.

Biu

ro I

nfo

rmac

yjn

e PE

w P

olsc

e

• pełną przejrzystość prowadzonych działań i informacji o stosowanych chemikaliach (propozycja stworzenia

wspólnej, paneuropejskiej platformy informacyjnej);

• stosowanie zasady „zanieczyszczający płaci”, polegającej na obarczaniu kosztami za wprowadzane do środowiska

zanieczyszczenia podmiotów, które je emitują.

Nie należy zapominać, że kluczowe w całym procesie są konsultacje społeczne, bez których trudno będzie

uzyskać akceptację dla prowadzonych działań.

Niektóre frakcje parlamentarne poparły główne tezy raportu, domagając się jednak wprowadzenia pew-

nych poprawek i zmian, które dawałyby pewność i gwarancje ochrony środowiska naturalnego przy

eksploatacji złóż gazu łupkowego.

Podnoszonym przez posłów problemem jest fakt istnienia wielu sprzecznych analiz dotyczących wpływu

gazu łupkowego na środowisko naturalne, co utrudnia wypracowanie jednolitego stanowiska wśród

posłów.

Frakcja Europejskich Konserwatystów i Reformatorów (ECR) jednoznacznie poparła raport, uważając spra-

wozdanie za wyważone i profesjonalne oraz podzielając pogląd Posła Sonika, że gaz łupkowy może

przynieść wiele korzyści. Również Sojusz Socjalistów i Demokratów (S&D), reprezentowany przez Lin-

dę McAvan, akceptuje raport, jednakże jego członkowie uważają, że aby prowadzić dialog z opinią

publiczną, kluczowy jest jasny przekaz ze strony Komisji Europejskiej.

Po przeciwnej stronie barykady znajdują się Porozumienie Liberałów i Demokratów (ALDE) oraz Zieloni

(Greens/EFA). W ich przekonaniu na eksploatację gazu łupkowego powinno się nałożyć moratorium

oraz stworzyć dyrektywę kontrolującą bezpieczeństwo odwiertów na poziomie europejskim. Corinne

Lepage (ALDE) zwróciła uwagę na konieczność odpowiedniego uszczelniania odwiertów. W USA zanie-

dbania w tej kwestii prowadziły do wycieków z nieszczelnych rezerwuarów na ścieki, a w konsekwen-

cji – do lokalnego zanieczyszczania wód gruntowych i występowania metanu w zbiornikach wodnych.

Do przewidzenia była także reakcja Zielonych – najbardziej radykalnej w kwestii środowiska frakcji w

PE. Ich zdaniem państwa członkowskie mogą dowolnie wybierać mix energetyczny, jednakże pod

warunkiem, że społeczeństwa będą miały dostęp do obiektywnych danych, a tym samym możliwość

podejmowania świadomych decyzji.

Debata była pierwszą okazją do wymiany opinii na temat gazu łupkowego pomiędzy różnymi grupami po-

litycznymi. Zaprezentowane stanowiska wskazują na duże rozbieżności w podejściu do tej tematyki i

w ocenie korzyści, jakie Europa miałaby odnieść z wykorzystania potencjału złóż gazu niekonwencjo-

nalnego. Teraz posłowie z Komisji Ochrony Środowiska mają czas na składanie poprawek do raportu,

które staną się następnie podstawą do budowania kompromisowych zapisów i zadecydują o ostatecz-

nym kształcie raportu Posła Sonika. Zapowiadają się więc intensywne miesiące negocjacji!

str. 4

Rozmowa z Bogusławem Sonikiem o raporcie Komisji ENVI

Rozmawia Małgorzata Schwarzgruber

Małgorzata Schwarzgruber: Jest Pan autorem jednego z dwóch raportów na temat gazu łupkowego, jakie po-wstały w PE. Do jakich głównych wniosków prawnych i środowiskowych Pan doszedł?

Bogusław Sonik: Raporty, mimo że powstały niezależnie, są zsynchronizowane. W Komisji Przemysłu, Badań

Naukowych i Energii PE powstał projekt oceniający przemysłowe i energetyczne aspekty gazu łupkowego.

Grecka sprawozdawczyni Niki Tzabella napisała dokument, który mówi głównie o szansach, jakie niesie

nowy gaz na rynku europejskim. Podkreśliła jego rolę dla rozwoju rynku energii w Europie oraz dla obni-

żania emisji CO2. W moim raporcie, przygotowanym dla Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdro-

wia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności, stwierdzam, że eksploatacja gazu łupkowego jest bezpiecznym

procesem oraz że niepotrzebne są nowe regulacje europejskie, aby chronić środowisko i zdrowie obywateli.

Podkreślam, że należy także dokonać przeglądu przepisów w krajach, które chcą wydobywać gaz łupkowy.

Polskie ustawodawstwo jest pod tym względem bardzo restrykcyjne i trzeba tylko dołożyć starań, aby było

egzekwowane. Zasadnicze przesłanie tego raportu brzmi: każdy kraj ma prawo decydować o tym, czy chce

wydobywać gaz łupkowy. Jest to zgodne z ekspertyzą, jaką zaprezentowała kilka miesięcy temu Komisja

Europejska: przepisy europejskie są wystarczające, jednak należy prowadzić obserwację wydobycia gazu w

fazie eksploatacyjnej. Wówczas można się zastanowić, czy coś zmieniać w przepisach.

Pana raportowi towarzyszyły tak zwane wysłuchania publiczne w PE. Czemu miały służyć?Miały pokazać prawdę o gazie łupkowym: skonfrontować mity i lęki rozpowszechniane przez przeciwników wy-

dobywania gazu (najczęściej w celu budowania własnych pozycji politycznych) z realiami. Występowali

eksperci i naukowcy z całego świata. Ostatnie wysłuchanie dotyczyło wpływu wydobycia gazu łupkowego

na wodę pitną.

Zatruciem wody oraz dewastacją krajobrazu najczęściej straszy się obywateli.Oba argumenty są nieprawdziwe. Dziś technologia wydobywania gazu łupkowego jest bezpieczna. Raport postulu-

je obowiązek deklarowania składu chemicznego płynów hydraulicznych. Powinien powstać portal z przej-

rzystymi informacjami na ten temat. Takie portale funkcjonują w Stanach Zjednoczonych. Prawidłowo

wykonane odwierty i odpowiednie ich monitorowanie wykluczają możliwość skażenia gruntów. Wody grun-

towe są bezpieczne, bo po pierwsze znajdują się na głębokości około 300 metrów, a gaz łupkowy występuje

2-3 kilometrów w głąb ziemi; po drugie przejście przez wody gruntowe do gazu łupkowego odbywa się po-

przez zabetonowany otwór, który uniemożliwia przepływ jakichkolwiek substancji do wód gruntowych.

Zdarzały się jednak pewne nieprawidłowości.Nieliczne zagrożenia środowiskowe, do których dochodziło dotąd podczas wierceń, były efektem błędów i zanie-

dbań. Przykład? Nierzetelne firmy odprowadzały zużyty płyn szczelinujący do starych, niezabezpieczonych

odwiertów, na skutek czego chemikalia przedostały się do gleby. Aby uniknąć takich sytuacji, trzeba egze-

kwować istniejące prawo. Dodatkowo firmy powinny wykonywać analizy geologiczne przed rozpoczęciem

prac, prowadzić stałą kontrolę urządzeń i recykling wody zużytej do szczelinowania.

GAZ ŁUPKOWY – SZANSA CZY ZAGROŻENIE?

str. 5

Kiedy PE przyjmie oba raporty?Debata odbyła się 25 kwietnia. W maju spływały poprawki, a po nich był czas na konsultacje i kompromisy. Do

głosowania w komisji dojdzie w czerwcu, a PE powinien przyjąć oba raporty na jesieni – we wrześniu lub

październiku.

Zapewne do raportu zostanie zgłoszonych wiele poprawek. Jakim jest Pan przeciwny?

Takim, które wprowadzałyby jakiekolwiek moratorium i zakazy. Tak jak przy raporcie dotyczącym ropy naftowej

odrzuciliśmy wniosek Zielonych, żeby zablokować w ogóle wydobywanie tego paliwa, tak w przypadku gazu

łupkowego nie można się zgodzić, by wprowadzić jakiś europejski zakaz wydobycia gazu łupkowego. Jestem

także przeciwny poprawkom, które służyłyby znacznemu podrożeniu kosztów produkcji, poprzez ustano-

wienie specjalnego podatku, co praktycznie uniemożliwiłoby wydobywanie tego gazu. Nie można także

dopuścić do tego, aby zrównać wydobycie gazu łupkowego i ropy naftowej z piasków bitumicznych. Czym to

skutkuje? Kwalifikowaniem gazu łupkowego jako brudnego paliwa i obłożenie go podatkiem, co sprawi, że

stanie się niekonkurencyjnym paliwem.

Jakie poprawki Pan dopuszcza?Te, które idą w kierunku zwiększania wymogów bezpieczeństwa wobec przemysłu. Podnoszą się głosy, że przy tej

metodzie wydobywania gazu łupkowego należy wyliczyć zużycie dwutlenku węgla – aby pokazać, że gaz

łupkowy nie jest konkurencyjny dla węgla, bo jego eksploatacja wiąże się z produkcją CO2. Można zrobić taki

bilans, ale zróbmy go także dla instalacji turbin wiatrowych. Zapewne będą poprawki idące w kierunku

zaostrzenia restrykcji co do stosowania produktów chemicznych i co do sposobu ich eliminowania po wydo-

byciu na powierzchnię, co do minimalizacji zużycia wody.

Jaka rolę pełnią takie raporty, skoro nie mają mocy obowiązującej?Mimo że nie mają znaczenia legislacyjnego, będą ważnym głosem przy dalszych działaniach przy wydobywaniu

gazu łupkowego. Debata na temat gazu łupkowego opiera się na mitach, opiniach, lękach. Dlatego naszym

obowiązkiem jest zbadanie wszystkich „za” i „przeciw” i przyjęcie stanowiska. Dziś obywatel może czuć

zagubiony w natłoku sprzecznych informacji. Wtedy chce się oprzeć na jakimś autorytecie. Można mieć

nadzieję, że temat przedyskutowany w PE będzie pewnym punktem odniesienia. Raporty PE mają także

znaczenie dla KE. Przeciwnicy wydobywania gazu łupkowego dalej będą podejmować działania torpedujące

wydobycie. Raport będzie tu miał znaczenie opiniotwórcze.

Jak rozkładają się w PE głosy na temat gazu łupkowego?Mam nadzieję na poparcie swej największej chadeckiej frakcji Europejskiej Partii Ludowej oraz Grupy Europej-

skich Konserwatystów i Reformatorów. U liberałów jest silny „komponent ekologiczny” w postaci byłej fran-

cuskiej minister ochrony środowiska. Socjaliści są podzieleni. Przeciw raportowi głosować będą Zieloni i

zapewne część socjaldemokratów.

Na razie KE się przygląda, zastrzega jednak, że nie wyklucza zmian, gdy produkcja gazu z łupków ruszy w Europie na dużą skalę. Nie obawia się Pan tych zmian?

Jeżeli KE postawiłaby jakieś zwiększone wymagania, sądzę, że dotyczyłyby one zwiększania transparentności i

bezpieczeństwa niż konfrontacji z wydobywaniem gazu łupkowego.

Czym Pan tłumaczy opinie niekorzystne do gazu łupkowego?

Rozumiem, że środowiska ekologiczne i obrońców przyrody będą wskazywać na potencjalne zagrożenia. Nie na

wszystkich należy patrzeć jak na wrogów. Jesteśmy zobowiązani zrobić wszystko, by mieć maksymalną

pewność, że nasze działania nie wpłyną szkodliwie na środowisko.

str. 6

W raporcie apeluje Pan o jak najwyższej jakości standardy i praktyki wydobycia gazu łupkowego oraz o regularne kontrole, prowadzone przez odpowiednie organy krajowe. Jak zapewnić przejrzystość tego procesu?

Na pewno nie wolno pozostawić kontroli w rękach samorządów. Mamy odpowiednie służby inspektoratu środowi-

skowego czy sanepidu, które powinny otrzymać dodatkowe środki na przeprowadzanie kontroli. Nie może-

my tylko bazować na raportach dostarczanych przez koncerny.

W jakim stopniu gaz łupkowy może przyczynić się do zwiększenia naszego bezpieczeństwa energetycznego?Gazu łupkowego może nam wystarczyć na wiele lat, co oznacza, że spadną ceny. Stalibyśmy się w miarę niezależni

od źródeł zewnętrznych. Znajdujemy się także pod presją walki ze zmianami klimatycznymi i naciskiem na

eliminowanie dwutlenku węgla z naszej gospodarki, co jest trudne, bo jest ona oparta na węglu. Przejście na

gaz sprawiłoby, że stalibyśmy się bardziej konkurencyjni. Wpisalibyśmy się w strategię UE, która dąży do

minimalizacji CO2 i przejścia – za kilkadziesiąt lat – na całkowitą energię odnawialną.

Jaka powinna być rekompensata dla lokalnych społeczności za czasowe pogorszenie warunków życia, zwią-zanych z hałasem, najazdem ciężarówek i wieżami wiertniczymi?

Trzeba rozróżnić dwa etapy, w pierwszym – poszukiwania gazu łupkowego – powinno być porozumienie co do poprawie-

nia miejscowej infrastruktury: dróg, skrzyżowań, boisk, świetlic. Ważne byłoby zatrudnianie lokalnych pracow-

ników do tych inwestycji. Potem, gdy ruszy wydobycie, podatki powinny zasilić budżety tych gmin, na terenie

których znajdują się złoża. Z tego co wiemy, odwierty nie stanowią zagrożenia przy respektowaniu wszystkich

obowiązujących norm. Wieże wiertnicze znikają po kilku miesiącach, zostają tylko głowice eksploatacyjne, pewną

uciążliwością jest wzmożony ruch ciężarówek przez kilka miesięcy, dlatego ważny jest dialog ze społecznością lo-

kalną. To kwestia umowy społecznej i odpowiedzialności firm oraz nadzoru stosownych organów.

Jak należałoby przeprowadzić kampanię edukacyjną na temat gazu łupkowego?Potrzebna jest kampania informacyjna na terenach, gdzie prowadzone będą odwierty, tak, by nie dochodziło do

podsycania emocji przez wrogów gazu łupkowego i protestów ludności. Powinien powstać portal, w którym

znajdą się rzetelne analizy i informacje na temat technologii wydobycia gazu łupkowego. Nic nie zastąpi

jednak bezpośrednich spotkań z mieszkańcami.

Jak jest Pana osobista opinia na temat eksploatacji gazu łupkowego?Moja opinia pokrywa się z tym, co napisałem w raporcie. Rozumiem jednak ludzi żyjących w pięknym krajobrazie,

którzy obawiają się uciążliwości związanych z eksploatacją gazu.

Dziękuję za rozmowę.

str. 7

str. 8

GAZ ŁUPKOWY NA FORUM UE – DOKUMENTY KOMISJI EUROPEJSKIEJ I AGENCJI MIĘDZYNARODOWYCH

Gotowe analizy:• raport zlecony przez komisa-

rza Günthera Oettingera

w Dyrekcji Generalnej

ds. Energii, który jedno-

znacznie stwierdza, że

nie ma potrzeby wpro-

wadzania nowej legisla-

cji w zakresie wydoby-

wania gazu łupkowego;

• ramowa opinia dotycząca le-

gislacji środowiskowej

komisarza Janeza Poto-

čnika w Dyrekcji Gene-

ralnej ds. Środowiska.

Jest to opis europejskiej

legislacji, która aktual-

nie reguluje kwestie wy-

dobycia gazu łupkowego wraz z uwzględnieniem wszystkich aspektów środowiskowych. Notatka ta była

odpowiedzią Komisji Europejskiej na liczne protesty posłów z frakcji Zielonych, zarzucających, że Unia Eu-

ropejska nie ma w tym zakresie odpowiedniej legislacji. Komisarz Potočnik przedstawił listę ośmiu obo-

wiązujących, szczegółowych dyrektyw, które znajdują zastosowanie przy działaniach poszukiwawczych i

eksploatacyjnych tego surowca.

W opracowaniu:• do połowy 2012 roku przygotowany zostanie dokument na temat zagrożeń związanych z eksploatacją gazu łupko-

wego. Przed wakacjami Generalna Dyrekcja ds. Działań w dziedzinie Klimatu wyda swoją analizę dotyczącą

emisyjności gazu łupkowego;

• jesienią 2012 roku zostanie wydana publikacja poświęcona substancjom chemicznym w płynie szczelinującym,

przygotowana przez Wspólnotowe Centrum Badawcze (JRC);

• na przełomie 2012 i 2013 roku Wspólnotowe Centrum Badawcze przedstawi analizę wpływu wydobycia gazu łup-

kowego na wodę.

Łączny prognozowany czas oczekiwania na ostateczną opinię Komisji Europejskiej w sprawie konieczności stwo-

rzenia dodatkowych ram prawnych dla eksploatacji gazu łupkowego wynosi około 1,5 roku.

W oczekiwaniu na zestaw „złotych zasad” wydobycia gazu łupkowego29 maja Międzynarodowa Agencja Energetyczna (IEA) na konferencji w Londynie przedstawi wnioski ze swojego

specjalnego raportu „Złote zasady na złoty wiek gazu”, w którym znajdą się zalecenia dla wydobycia gazu

łupkowego.

Dzień później, 30 maja, na zaproszenie Posła Bogusława Sonika autor raportu IEA dr Fatih Birol zaprezentuje go

w Parlamencie Europejskim.

Na zdjęciu:

Wysłuchanie publiczne nt. gazu łupkowego w Parlamencie Europejskim, luty 2012

Fot.

Dzi

ał P

raso

wy

Klu

bu E

PL

Parlament Europejski za, a nawet przeciw ACTANieprecyzyjność zapisów, problemy związane z lekami generyczny-

mi oraz zagrożenie ochrony danych osobowych to główne

niebezpieczeństwa, jakie niesie za sobą ACTA – umowa

handlowa o zwalczaniu handlu artykułami podrabia-

nymi, która podzieliła nie tylko państwa członkow-

skie, ale i Parlament Europejski. Sama umowa zawie-

ra zapisy dotyczące ochrony własności intelektualnej,

które zdaniem krytyków ograniczą swobodne funk-

cjonowanie Internetu. ACTA podpisały 26 stycznia

w Tokio 22 kraje unijne; dotąd umowy nie przyjęły:

Cypr, Estonia, Niemcy, Holandia i Słowacja. Raty-

fikację ACTA zawiesiły do tej pory: Austria, Polska,

Rumunia, Czechy, Łotwa, Bułgaria oraz Słowenia.

W PE dyskusja na temat ACTA toczy się w 5 komisjach par-

lamentarnych. Wiodącą dla sprawy jest Komisja Handlu

Międzynarodowego (INTA). Jednak ACTA opiniują też ko-

misje: Prawna (JURI), Wolności Obywatelskich, Sprawie-

dliwości i Spraw Wewnętrznych (LIBE), Komisja Rozwoju

(DEVE) i Praw Człowieka (DROI). Komisja Handlu Międzynaro-

dowego ma głosować w sprawie ACTA już 29 lub 30 maja, a socjaliści

rekomendują odrzucenie umowy i głosowanie plenarne w czerwcu.

EPL, największa frakcja w PE, chce, by Komisja Europejska i kraje UE zapewniły

przejrzystość prawną tych postanowień ACTA, które wzbudziły największe prote-

sty publiczne, a także były kwestionowane przez wielu ekspertów pod kątem ich zgodności z unijnym

dorobkiem prawnym i Kartą Praw Podstawowych. Chodzi m.in. o wyjaśnienie roli dostawców usług

internetowych, aby zapewnić, że nie staną się oni internetową policją, łamiącą zasady ochrony da-

nych osobowych. EPL domaga się też zdefiniowania, czym jest przewidziane w ACTA pojęcie „narusze-

nia praw własności intelektualnej na skalę przemysłową”, aby wyjaśnić, jak dalekie są kompetencje

państw w nakładaniu środków karnych na użytkowników Internetu. EPL nie chce, by indywidualni,

niekomercyjni użytkownicy Internetu byli ścigani karnie. Także trzecia co do wielkości frakcja libe-

rałów, poinformowała, że jest przeciw ACTA.

Stanowisko polskiej delegacji jest jasne: Klub PO-PSL jest za odrzuceniem ACTA przez PE i renegocjowaniem

przez KE części internetowej.

BRUKSELA ON-LINEZDARZYŁO SIĘ NA SESJI PLENARNEJ PE

Birol wielokrotnie podkreślał, że jego zdaniem świat wchodzi w „złotą erę gazu”. Rosnące znaczenie gazu ze złóż

niekonwencjonalnych zaowocuje m.in. poważną zmianą sytuacji podmiotów produkujących, eksportują-

cych i importujących gaz. Wnioski z raportu IEA mogą okazać się kluczowe w trakcie debaty nad kształtem

raportu Komisji ENVI, przygotowanego przez Posła Sonika, i nadać kierunek wypracowaniu kompromiso-

wych rozwiązań.

str. 9

Należy mieć jednak na uwadze, że dopiero po uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego oraz po zakończe-

niu procesu ratyfikacji przez wszystkie państwa członkowskie, umowa może wejść w życie w całej UE.

Dzieje się tak dlatego, że umowa ACTA porusza kwestie będące w zakresie kompetencji wyłącznych

UE, tzn. handlowych aspektów praw własności intelektualnej, jak i w obszarze znajdującym się w

kompetencji państw członkowskich.

Jeśli PE poprze umowę, państwa członkowskie będą zmuszone do implementacji jej postanowień z wyłącze-

niem zmian w przepisach.

Jeśli ACTA zostanie odrzucona przez PE, każde państwo członkowskie może ratyfikować przepisy karne

umowy i będzie nimi związane, ale tylko w przypadku, gdy zapisy te będą sygnowane przez co naj-

mniej sześć państw.

Ostatecznie o dacie głosowania na sesji plenarnej zdecyduje Konferencja Przewodniczących, czyli grupa

liderów frakcji politycznych, która przyjmuje porządek obrad każdej sesji. Fakt, że KE wysyła ACTA

do Trybunału Sprawiedliwości, by ten sprawdził zgodność umowy z prawami podstawowymi UE, nie

obliguje PE do czekania na tę opinię.

Tak – dla wzmocnienia regionalnych portów lotniczychPrzegłosowano rezolucję dotyczącą regionalnych portów lotniczych, po-

strzeganych jako źródło wzrostu gospodarczego. W projekcie

stwierdzono, że sieci transportu lądowego i powietrzne-

go powinny być bardziej zintegrowane, ponieważ

mają podstawowe znaczenie dla spójności te-

rytorialnej Unii Europejskiej. Lotniska regio-

nalne przyczyniają się do popularyzacji da-

nych regionów i dają miejsca pracy, dlatego

też Unia powinna dążyć do wzmacniania

już istniejących portów lotniczych, a nie

budowy nowych. Co istotne dla podróżują-

cych, posłowie opowiedzieli się za zniesieniem

kontroli wagi bagażu przed wejściem na pokład samolo-

tu, gdyż zniechęca to konsumentów do dokonywania zaku-

pów na lotniskach.

Od lipca tańszy roamingEurodeputowani przegłosowali nową umowę w sprawie roamingu, która przewiduje kolejną obniżkę kosztów roz-

mów zagranicznych na obszarze Unii Europejskiej, rozszerzając jej zastosowanie na usługi transmisji da-

nych, takie jak odbieranie e-maili czy przeglądanie stron internetowych. Począwszy od 1 lipca tego roku

ceny roamingu będą stopniowo spadać osiągając najniższe pułapy w lipcu 2014 roku. Co więcej, klienci sieci

komórkowych zyskają możliwość wykupienia roamingu od innego operatora niż ten, który obsługuje ich

połączenia krajowe, przy jednoczesnym zachowaniu swojego numeru telefonu.

Dane pasażerów linii lotniczych – nowe porozumienie między UE a USA PE wyraził zgodę na zawarcie nowego porozumienia w sprawie przekazywania danych osobowych pasażerów linii

lotniczych podróżujących z Unii Europejskiej do USA. Zgodnie z nowymi przepisami wszelkie informacje

służące identyfikacji pasażera, takie jak imię i nazwisko oraz dane kontaktowe, zostaną zaszyfrowane po

upływie sześciu miesięcy. Co więcej, w aktywnej bazie danych nie będą mogły pozostać dłużej niż pięć lat.

Po kolejnych dziesięciu dane zostaną trwale usunięte. Podobną umowę Parlament Europejski zawarł z Au-

stralią w październiku 2011 roku. Wciąż trwają natomiast negocjacje z Kanadą.

str. 10

Bez absolutorium dla trzech agencji unijnychPodczas majowej mini-sesji plenarnej Parlament Europejski nie

udzielił absolutorium na wykonanie budżetu za rok 2010

trzem agencjom unijnym: Europejskiemu Urzędowi ds. Bez-

pieczeństwa Żywności, Europejskiej Agencji Leków oraz Eu-

ropejskiej Agencji Środowiska. Towarzysząca temu debata

była bardzo burzliwa – padły zarzuty o nieumiejętne zarzą-

dzanie konfliktem interesów oraz nieprawidłową alokację

zasobów finansowych i ludzkich. Podjęcie ostatecznej decy-

zji w tej sprawie przesunięto na wrzesień 2012 roku.

PE chce walczyć z epidemią cukrzycy w EuropieW marcu posłowie zajęli się kwestią zwalczania epidemii cukrzycy.

Na tę chorobę cierpi obecnie aż 32 miliony obywateli Unii.

Szacuje się, że liczba zachorowań wzrośnie o 16,6% do 2030

roku. Parlament wezwał Komisję do wypracowania strategii

zapobiegania cukrzycy na poziomie europejskim. Państwa

członkowskie powinny natomiast stworzyć krajowe progra-

my profilaktyczne. Wszelkie środki walki z cukrzycą należy ukierunkować na przeciwdziałanie zachorowa-

niom: promowanie zdrowego stylu życia, podnoszenie świadomości społecznej, wymianę dobrych praktyk i

stworzenie europejskiej bazy danych zachorowań. Obecnie jedno dziecko na czworo w przedziale wiekowym

4-9 lat jest otyłe, problem ten dotyczy także ponad połowy dorosłych Europejczyków. Nadwaga i otyłość są

głównymi przyczynami cukrzycy typu 2. Można jej skutecznie zapobiegać – wystarczy prowadzić odpowied-

ni tryb życia.

Chroniąc różnorodność biologicznąNa kwietniowej sesji plenarnej Parlamentu Europejskiego posłowie przyjęli sprawozdanie dotyczące unijnej stra-

tegii różnorodności biologicznej do roku 2020.

„Jest to kolejna szansa dla bioróżnorodności, ponieważ już raz Unia Europejska przegrała, nie osiągając założonego

celu na rok 2010. Jeśli teraz Europa ma odnieść sukces w tej dziedzinie, to instytucje unijne i państwa człon-

kowskie muszą wykazywać większą determinację i skuteczność działania” – powiedział Bogusław Sonik,

shadow reporter dokumentu.

Przyjęta przez PE strategia opiera się na dwóch celach: powstrzymaniu utraty różnorodności biologicznej do roku

2020 oraz ochronie i odtwarzaniu bioróżnorodności i usług ekosystemowych do roku 2050. Sprawozdanie po-

parło unijną strategię ochrony różnorodności biologicznej do 2020 roku, zakładającą wprowadzenie w całej

UE programu Natura 2000, odbudowę ekosystemów oraz zrównoważone wykorzystanie zasobów rybnych i

leśnych. Należy pamiętać, że według Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO)

60% światowych ekosystemów uległo degradacji lub jest niewłaściwie wykorzystane. Niszcząc różnorodność

biologiczną nie tylko tracimy gatunki i siedliska, ale tworzymy krytyczne zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi.

W dążeniu do gospodarki niskoemisyjnejBardzo wiele kontrowersji wzbudziło sprawozdanie w sprawie przejścia na tzw. niskoemisyjną go-

spodarkę do 2050 roku. Jego zapisy są uważane za wyjątkowo niekorzystne dla części krajów

Europy Środkowo-Wschodniej, w tym dla Polski. Sprawozdanie zakłada m.in.: całkowitą re-

zygnację z energetyki węglowej i wprowadzenie transportu w 70% napędzanego elektrycz-

nie do 2050 roku. Dla naszego kraju, z uwagi na „węglowy” charakter polskiej energetyki,

radykalne obniżenie emisji dwutlenku węgla oznaczałoby większe uzależnienie od importo-

wanych źródeł energii, a także znaczny wzrost cen energii. Korzystne dla Polski byłoby na-

tomiast dążenie do wspólnych celów redukcyjnych w sposób elastyczny i z różną prędkością.

str. 11

Łatwiejsze dziedziczenie pomiędzy krajami UniiW marcu Parlament przegłosował projekt rozporządzenia regulującego dziedziczenie pomiędzy krajami Unii.

Wprowadza ono znaczne ułatwienia i pozwala uniknąć długich procedur. Spadkodawca będzie mógł sam

wybrać prawo kraju, według którego będą dziedziczyć jego spadkobiercy. Zaproponowano także utworzenie

Europejskiego Certyfikatu Spadkowego uznawanego w całej UE. Poświadczałby on sytuację prawną spadko-

biercy. Do tej pory brak odpowiednich regulacji powodował spory pomiędzy sądami krajowymi.

PE potępił holenderski portal ze skargami na polskich pracowników Parlament Europejski przegłosował rezolucję potępiającą holenderski portal internetowy, gdzie składane były skar-

gi na pracowników z Europy Środkowo-Wschodniej. Europosłowie wszystkich opcji politycznych oraz Komi-

sja Europejska zgodnie wezwali holenderski rząd do zamknięcia obraźliwego portalu i do pociągnięcia do

odpowiedzialności jego twórców. Treści publikowane na stronie założonej przez holenderską, populistyczną

Partię Wolności wyraźnie naruszają zasadę swobodnego przepływu osób, na której opiera się jednolity rynek

europejski. Obywatele Unii mają zagwarantowane prawo do osiedlania się lub pracy w innym państwie człon-

kowskim. Polacy to największa w Holandii grupa imigrantów z nowych państw członkowskich. Wypracowują

tym samym istotny procent wzrostu gospodarczego tego kraju. Parlament zaapelował do Komisji Europejskiej

i Rady o walkę z ksenofobią. Podczas debaty przywołano także pomysł kontrkampanii, czyli stworzenia strony,

gdzie można byłoby umieszczać komentarze dotyczące pozytywnych doświadczeń z polskimi pracownikami.

MAŁOPOLSKA

Co było?PE na własne oczyZwiedzanie Parlamentu Europej-

skiego, wizyta w nowym

Parlamentarium, zwie-

dzanie Brukseli i Brugii z

przewodnikiem – to tylko

niektóre atrakcje majowego

wyjazdu studyjnego. Mię-

dzy 13 a 17 maja Poseł Sonik

gościł w belgijskiej stolicy

41 osób: laureatów konkur-

sów o Unii Europejskiej i

polskiej prezydencji oraz

konkursu Cudowna Moc Bu-

kietu. W trakcie wizyty w

siedzibie Parlamentu Euro-

pejskiego uczestnicy mieli

okazję dowiedzieć się, jak funkcjonuje PE oraz jak wygląda praca europosła „od kuchni”. Kolejna

wizyta już we wrześniu!

Na zdjęciu:

Uczestnicy wyjazdu studyjnego, Bruksela 15 maja 2012

str. 12

Czytelnicy wybrali Kobietę PrzedsiębiorcząW marcu czytelnicy tygodnika „Przełom” wybrali Kobietę Przedsiębiorczą Ziemi Chrzanowskiej 2012, którą zosta-

ła Pani Ewa Potocka, dyrektorka chrzanowskiego szpitala. Drugie miejsce w plebiscycie zajęła Pani Krystyna

Wojtoń, która na zaproszenie patrona wydarzenia Posła Bogusława Sonika weźmie udział w wizycie studyj-

nej w Parlamencie Europejskim w Brukseli.

Nagrody uroczyście wręczono podczas gali w Trzebińskim Centrum Kultury. Pierwszą nagrodę wręczyła Posłanka

Róża Thun. Dochód uzyskany z wysłanych w plebiscycie SMS-ów przekazany zostanie zespołowi pieśni i

tańca Krakowiaczek z Grojca, który swoim występem uświetnił wydarzenie. Był to już drugi taki plebiscyt

organizowany przez tygodnik „Przełom”.

Co jest?Wielka Parada Smoków i Święto MiastaTradycyjnie już w pierwszy weekend czerwca do Krakowa zawita organizowana

od 12 lat przez Teatr Groteska Wielka Parada Smoków! Inspiracją tegorocznej

edycji jest kultura krajów sąsiadujących z Polską. Oprócz wielkiego widowi-

ska na Wiśle w programie również: Smoczy Piknik Rodzinny na Bulwarach

Wiślanych oraz barwny smoczy korowód w oprawie rycerzy i dam dworu,

muzyków, tancerzy i szczudlarzy. Impreza wpisuje się w ramy trwających

od 1 do 3 czerwca obchodów Święta Miasta.

Co będzie?Fun Kraków – strefa kibica na EURO 2012W Krakowie pełną parą idą przygotowania do przyjęcia drużyn piłkarskich oraz turystów na Mistrzostwa Europy

w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012. Z tej okazji na krakowskich Błoniach między 8 czerwca a 1 lipca funkcjo-

nować będzie strefa kibica – otwarta dla każdego, również dla najmłodszych. Hasłem przewodnim strefy

Fun Kraków ma być „wielokulturowość”, a organizowane tu atrakcje nawiązywać będą do Anglii, Holandii i

Włoch, czyli krajów drużyn, które wybrały Kraków na swoje centrum treningowe. Nie obędzie się bez kon-

kursów, turnieju piłkarzyków, meczów piłkarskich i atrakcji dla dzieci. Więcej informacji o wydarzeniach

w strefie Fun Kraków na stronie www.krakow.pl.

ŚWIĘTOKRZYSKIE

Co było?Jerzy Buzek doktorem honoris causa Politechniki ŚwiętokrzyskiejProfesor Jerzy Buzek, były premier RP i przewodniczący Parlamentu Europejskiego, został doktorem honoris causa

Politechniki Świętokrzyskiej. Uroczystość wręczenia tytułu odbyła się 11 maja, podczas uroczystego posie-

dzenia senatu uczelni.

str. 13

II Forum Polski Wschodniej w KielcachW dniach 24-25 maja w Kielcach odbyło się II Forum Polski Wschodniej organizowane w ramach Programu Promo-

cji Gospodarczej Polski Wschodniej. Tegoroczna edycja wydarzenia akcentowała w szczególności problema-

tykę wykorzystania potencjału intelektualnego regionu, potencjału innowacyjnego uczelni oraz transferu

know-how z zagranicy. Głównym celem cyklicznej imprezy jest tworzenie pozytywnego klimatu gospodar-

czego Polski Wschodniej.

Co jest?Odwiedź muzeum – po angielskuDo 28 czerwca wszyscy zwiedzający Muzeum Narodowe w

Kielcach – a w szczególności uczniowie – mogą wziąć

udział w zajęciach edukacyjnych w języku angielskim

„Walking through the palace”, odbywających się na

wystawie stałej Pałacu Biskupów Krakowskich. „Zaję-

cia pozwalają poznać język angielski z innej strony,

poza salą lekcyjną, a w bezpośrednim otoczeniu dzie-

dzictwa kulturowego. Dzięki spotkaniom uczniowie

szkolą jednocześnie zdolności słuchania oraz mówienia

w języku angielskim, a także wzbogacają swoje słow-

nictwo” – zachwala zajęcia ich autorka i prowadząca

Karolina Cieślik z Działu Edukacji Muzeum Narodowe-

go w Kielcach.

Co będzie?VII Świętokrzyski Jarmark AgroturystycznyŚwiętokrzyski Urząd Marszałkowski i Muzeum Wsi Kieleckiej zapraszają 3 czerwca do udziału w siódmej edycji

Świętokrzyskiego Jarmarku Agroturystycznego. Impreza odbędzie się w Parku Etnograficznym w Tokarni.

Największą atrakcją będzie tradycyjna giełda „Swojskie klima-

ty – świętokrzyskie smaki”, podczas której świętokrzyskie

gospodarstwa będą prezentować ofertę agrotury-

styczną oraz częstować smakołykami kuchni

regionalnej. Podczas kiermaszu rękodzieła

i rzemiosł tradycyjnych swoje wyroby po-

każą także artyści ludowi. Organizatorzy

przygotowali szereg atrakcji dla naj-

młodszych: będzie można spróbować

swoich sił w gigantycznej grze plan-

szowej „Zaczarowana Kraina”, zagrać

w rodzinnym turnieju piłkarskim,

a dzięki zabawom organizowanym

przez Osadę Średniowieczną z Huty

Szklanej poznać postaci ze święto-

krzyskich legend.

str. 14

SPOTKANIA EUROPEJSKIE

Kultura w partnerstwie wschodnim. Czy jesteśmy zaangażowani?Na najbliższe spotkanie naszego cyklu debat Krakowskie Spotkania Europejskie zapraszamy już w piątek 22 czerw-

ca. Tym razem wspólnie zastanowimy się, co Polska i Polacy robią dziś dla rozwijania idei Partnerstwa

Wschodniego oraz jaki jest stopień zaangażowania polskiej kultury we współpracę z partnerami kulturalny-

mi na Wschodzie: w Armenii, Azerbejdżanie, na Białorusi, w Gruzji, Mołdawii i na Ukrainie. Do debaty za-

proszeni zostaną politycy, urzędnicy, przedstawiciele ośrodków akademickich oraz instytucji kulturalnych,

zaangażowanych w ideę Partnerstwa Wschodniego. Serdecznie zapraszamy!

Więcej o cyklu na www.boguslawsonik.pl/strony/spotkania-europejskie.

Rewolucja śmieciowaKwietniowe spotkanie cyklu poświęcone było nowej ustawie o utrzymaniu porządku i czystości w gminach, na mocy

której w przyszłym roku wejdą w życie przepisy, nakładające na gminy obowiązek odbierania odpadów od

mieszkańców i odpowiedniego nimi gospodarowania, co jest zmianą w stosunku do dotychczasowych praktyk.

Niestety, jak podkreślił jeden z prelegentów Zbigniew Grabowski, niewiele miast i gmin w Polsce wdrożyło sys-

tem gospodarowania odpadami, dlatego teraz mogą grozić im kary. Spore emocje wywołała kwestia opłat, które

gmina będzie zmuszona ustanawiać za – jak podkreślali specjaliści – nową usługę, jaką będzie nie tylko odbie-

ranie, ale i gospodarowanie odpadami, utrzymywanie spalarni czy administracji obsługującej nowy system.

Polityka górska – szanse i zagrożeniaSzanse i zagrożenia dla polityki gór-

skiej były tematem marcowego

spotkania cyklu. Głównymi prele-

gentami konferencji byli Nicolas

Evrard, Sekretarz Generalny Eu-

ropejskiego Stowarzyszenia Samo-

rządowców i Parlamentarzystów z

Terenów Górskich, oraz Bogusław

Na zdjęciu:

Wizyta

str. 15

Na zdjęciu:

Prelegenci spotkania „Polityka górska, szanse i zagrożenia”, od lewej: Poseł Bogu-sław Sonik, przewodniczący Intergrupy ds. gór, wysp i regionów słabo zaludnio-nych, Nicolas Evrard, Sekretarz Generalny Europejskiego Stowarzyszenia Samorządowców i Parlamentarzystów z Terenów Górskich, i Bogusław Wak-smundzki, Przewodniczący Rady Transgranicznego Związku Euroregion „Tatry”

Za nami

Biuletyn EuropejskiNewsletter Posła do Parlamentu Europejskiego Bogusława Sonika

Redakcja:Biuro Posła do Parlamentu Europejskiego Bogusława Sonikaul. Kanonicza 12/1, 31-002 Krakówtel. +48 12 290 69 34, e-mail: redakcja@boguslawsonik.pl

www.boguslawsonik.pl

Jeżeli chcesz otrzymywać Biuletyn Europejski, wyślij e-mail na adres: redakcja@boguslawsonik.pl

DOŁĄCZ DO NAS

Waksmundzki, Przewodniczący Rady Transgranicznego Związku Euroregion „Tatry”.

Rozwój terenów górskich często hamuje deficyt strukturalny, spowodowany np. odpływem ludności, utrud-

nioną dostępnością czy słabą industrializacją. Dlatego niezwykle ważne jest efektywne wykorzysta-

nie możliwości, jakie daje Unia Europejska: poprzez fundusze i projekty w ramach systemów dofi-

nansowania bezpośredniego, pomocy finansowej do wykorzystania właśnie na poziomie lokalnym i

regionalnym dla wsparcia zrównoważonego rozwoju tych obszarów i przezwyciężenia barier w kształ-

towaniu ich konkurencyjności.

Co dalej z krakowskim powietrzem?Celem styczniowej debaty zorganizowanej przez Bogusława Sonika była próba wypracowania rozwiązań, które

pomogą walczyć z krakowskim smogiem. W trakcie dyskusji, która rozgorzała na sali po wystąpieniach

prelegentów, podnoszono kwestie promowania transportu zbiorowego, skutecznego przeciwdziałania nie-

właściwemu sposobowi ogrzewania oraz wprowadzenia rozwiązań urbanistycznych w planowaniu rozwoju

zabudowy Krakowa.

PODZiĘKOWaniERedakcja dziękuje Pani Małgorzacie Schwarzgruber za umożliwienie publikacji jej wywiadu z Bogusławem Sonikiem „Gaz łupkowy – szansa czy zagrożenie?”.