1 | P a g e

Pamantalaan sa mga Bisayang Kiwi Ikaduhang Isyu 2013

SINULOG HANGTOD LINGAWDUWA

Sa tuig 2013, ang Katilingbang Bisaya sa New Zealand wala’y kupas sa pagpasiugda og mga tulumanon diin ang mga sakop niini makahatag og kaluhugan sa okasyon og labi na makalingaw sa tanan. Gikan sa Enero hangtod sa tunga-tunga sa tuig, nagsunod-sunod ang mga kalihukan nga gikasabutan sa Board of Trustees. Sa Enero 20, ang mga sakop sa KBNZ uban sa mga kahigalaan sa TawagAwit og mga nanayaw og Sinulog, mitanyag og Flash Mob atol sa Sinulog Festival sa North Shore Event Centre, Auckland. Hapit moabot og 75 ka tawo ang misayaw uban sa awit nga “Bamboo Swing” nga sinulat og gikanta ni Mel Libre, pangulo sa KBNZ. Si Jam Parado maoy nagmugna sa sayaw og ang KIS naghimo’g demo video nga gisabwag sa Youtube. Sa Marso 2, ang KBNZ naghimo’g post-Valentine activity, Love is in the Air, diin ang mga magtiayon og mga nagkahigugmaay gitanyagan og “Dinner Show” sa Fickling Convention Centre, Auckland. Si Chef Fernando Bautista naghimo’g espesyal nga putahi og ang mga bantugan’g mang-aawit sa KBNZ nanganta’g paborito nga mga sonata sa gugma. Ang tanang tiket nahalin og 18 ka mga batan-ong sakop sa KBNZ mingbulontaryo og tabang sa okasyon agi’g gasa sa ilang mga ginikanan. Si Tess Baclay, tsirman og Raiza Albinto, event manager, nagpasalamat sa tanang mingtambong og misuporta. Sa Hunyo 1, agig paghandum sa Kagawasan sa Pilipinas, ang KBNZ nagpasiugda sa LingawDuwa og Filipino Family Day diin napulo ka mga tribu ang niapil sa mga tradisyonal nga mga duwa sama sa siatong, tubig-tubig, batolata og uban pa. Ang Tribu Irong Kagiron sa East Auckland maoy migawas nga mananaug.

2 | P a g e

Editoryal:

Padayon Usa sa mga giingong sakit sa Pilipino mao ang “ningas cogon” mentality. Ang cogon dali rang motubo apan dali ra sab mawala. Mao sab kuno ang Pinoy diin kun magpasiugda og kalihukan abtik kaayo apan sa maduga’y na mora’g maminghoy. Ang mga opisyales sa KBNZ duna’y ubay-ubay nga mga tulumanon sa miaging tuig nga malampuson, tungod kay daghan ang miduyog og mingsuporta. Sa 2013, hapit kada buwan duna’y tulumanon ang KBNZ. Namatngunan nga duna’y mga sakop nga sa miaging tuig abtik kaayo, apan hapit dili makaplagan karong tuiga. Kita na la’y mosabot kay tingali daghan sila’g atimanon sa trabaho, sa banay og uban pa. Apan duna’y daghan natong mga sakop nga kon imbitaron sadya kaayo, og kini sila ang naghatag og kusog sa mga opisyales sa pagpadayon sa mga tulumanon nga atong giplano. Ang nindot pa gyud ka’y sa panahon sa kalisud, ang mga sakop nato magkahiusa dayon sa paghatag og hinabang, dili lamang pinaagi sa salapi kon dili usab sa panahon. Pipila na ka mga Bisaya nga may sakop sa ilang banay nga nakabsan sa kinabuhi, ang atong mga miembro atoa nangadye uban sa banay, minghatag og donasyon og mingboluntaryo og tabang sa mga buluhaton nga dili maatiman sa hingtungdan. Kita magpasalamat niining mga sakop nga malumo ang kasingkasing. Og usab sa mga kalamidad sa Pilipinas, duna kita’y mga sakop nga miadto gayod sa lugar sa kalamidad og mingtunol sa donasyon nga atong natigum sa fundraising campaign nato. Salamat. Gikan sa Hulyo hangtod sa Disyembre, duna pa kita’y mga tulumanon nga atimanon susama sa Semana sa Pinulungang Binisaya, Pista sa Pasko og OG: Open Gathering. Giawhag ang tanan sa pag-gahin og panahon aron makaapil niining mga kalihokan nga gimugna para kaninyo. Padayon ‘ta sa atong mga tinguha. Padayon ‘ta sa atong paglingaw-lingaw. Padayon ‘ta sa atong pagtabang sa atong isig kaingon.

BISKIW Ginama sa Katilingbang Bisaya sa New Zealand Editor: Maylaine Cerna; Tigpamaba: Alvin Soniega; Adbiser: Mel B Libre

3 | P a g e

PAGKANINDOT GAYUD SA ATONG SINULTI-AN

ATO KINING PALAMBUON SA ATONG MGA

KALIWAT SA AOTEAROA NEW ZEALAND

SEMANA SA PINULUNGANG BINISAYA

PAGSULAT OG GARAY O BALAK; PAGHIMO’G MAKALINGAW NGA ESTORYA

OG DILI NATO KALIMTAN ANG MGA HUNING BINISAYA PWEDE DUNA PA’Y DRAMA

ATANGI KARONG SEPTIEMBRE 2013

4 | P a g e

ANG MANANAUG NGA BALAK SA 2012

KAMINGAW UG KALAMPUSAN Ni Jimmy Maratas

I GINIKANAN UG KAIGSUONAN GITALIKDAN PANGANDOY KAUGMAON SA KABATAAN KAMINGAW LATAS SA KADAGATAN KAMATUORAN SAYOD ANG TANAN II MATAG SALUP SA ADLAW PILIPINAS GIHANDURAW TALIWALA SA KATULOGON GINIKANAN UG IGSUON GISAW-AN HUDYAKA UG TUMANG KALIPAY SA PAGSUBANG SA ADLAW ANG TANAN DAMGO LANG DIAY III KAGABHION MILABAY UG GIBIYAAN UBAN SA MGA DAMGO UG DAMAN MIABOT ANG KAHAYAG SA BAG-ONG ADLAW PAGLAUM SA TANAN GILANTAW IV HUROS SA HANGIN SA MABUGNAW NGA KINAIYAHAN KASINATIAN SA KALISDANAN, SA TANAN NATAGAMTAMAN DINHI SA YUTANG GITAWAG IKADUHANG PINUY-ANAN IV KADASIG UG PANINGKAMOT NGA ANG DAMGO MAKAB-OT KAPALARAN SA KABATAAN NI BATHALA GITUGYAN

5 | P a g e

BALITA Panglimpyo sa Muriwai.

Ang mga KBNZ Eco Warriors ningsuporta sa Love Your Beach Campaign didto sa Muriwai Beach, West Auckland niadtong Pebrero 9, 2013. Ang 35 ka mga buluntaryo namunit og mga basura sa baybayon sa gilay-ong mga lima ka kilometro. Ang kadaghanan nagsul-ob og berdeng t-shirt agig pagkakita sa gugma sa kinaiyahan. Human sa pagpanglimpyo ang grupo nagsalu-salu og nanan-aw sa gannet colony. Hinabang sa Cateel.

Si Ching Mandawe, tsirman sa fundraising campaign para sa mga biktima sa Bagyong Pablo nag-areglo sa hinabang nga gihatag sa mga lumulupyo sa Cateel, Davao Oriental, nga naapektohan sa Bagyo Pablo. Ang mga beneficiaries naghimo’g streamer aron ipakita ang ilang gibati sa mga nanghatag. Si Debbie Libre, asawa sa pangulo sa KBNZ, niadto sa Cateel diin ang kura paroko maoy mingdawat sa

donasyon. Niingon si Fr Nestor B. Morata, “Thank you for your financial assistance extended to the parish of St. James the Apostle, Cateel, Davao Oriental. Though we have done the roofing we will commence replacing the ceiling by next week and fortunately if funds allow us the right and left side of the building. Extend my gratitude to the Katilingbang Bisaya sa New Zealand for their help.” Tabang Gayo. Ang KBNZ naghimo’g fundraising drive para sa banay Gayo tungod sa pagkamatay ni Leah niadtong Abril 22 sa komplikasyon sa pagpanganak. Ang ilang anak nga si Leandro naluwas. Si Norman, ang bana ni Leah, misugilon ni Pangulo Mel B Libre sa KBNZ sa galastohan para pagdala sa iyang asawa sa Sugbo diin didto ilubong. Gisugdan dayon sa KBNZ ang Tabang Gayo Fundraising Campaign nga gisulat sa mantalaang New Zealand Herald. Nakadawat og donasyon ang KBNZ og kapin sa $10,000 gikan sa nagkadaiyang donors sa tibuok New Zealand. Gihatag ang natigum nga donasyon ngadto ni Norman niadtong Hunyo 1 atol sa Filipino Family Day. Nagpasalamat siya sa tanang mihatag og hinabang sa iyang banay. Sinulog sa Polyfest.

Ang Baradene College nisayaw og Sinulog sa ASB Polyfest niadtong Hulyo 13 sa Manukau Sport Bowl diin 9000 sa estudyante sa 50 ka tunghaan ang mi-entra. Ang sayaw sa Baradene College maoy gisayaw sa KBNZ Dance Troupe nga migawas nga mananaug sa Auckland International Carnival. Si Ina Esclamado nga maoy lead dancer sa KBNZ Dance Troupe maoy nangulo sa sayaw didto sa ASB Polyfest. Nagpasalamat ang grupo sa KBNZ.

6 | P a g e

MGA HULAGWAY Love is in the Air

7 | P a g e

MGA HULAGWAY LingawDuwa

8 | P a g e

KATAWAHAHAHA Tikasan Si Juan ug Jose nag-inom og tuba. Juan: ‘se, tikasan ka da, sige lang ka imoha. Ako na poy tagayi. Jose: O sige, para patas ta. Imoha ning baso. Akoa ning pitser! Limtanon Mare 1: Grabe na jud ko ka kalimtanon oi, misaka gani ko ug hagdan, mo-hunong ko kay malimot ko kung paingon ba ko taas o sa ubos. Mare 2: Ako? Simbako lang...(totok og katulo sa bongbong), dili jud ko limtanon. Excuse me sa ha kay murag naay nanuktok!!!

Bogo Bana: Lab, naka-save ko ug P6.00 karon kay ako’ng gigukod ang jeepney, wala man ko mosakay Asawa: Bogo! Taxi unta imong gigukod aron mas dako imong na-save

Brayt Babae: Nong! sakay ko! Drayber: Sige! asa man ka? Babae: Diha lang sa kanto! naay bayad ang bata? Drayber: Ay libre lang kay duol man. Babae: Ah, ang mosabak naay bayad? Drayber: Wala gihapon! Babae: Sige anak! sabaka ko… Kape Customer: Day, kape. Tindera: Tag P10 na ra ba. Customer: Di ba tag P8 ra na? Tindera: Nimahal naman gud ang gasolina. Customer: Ah, ayaw na lang butangig gasolina!

Wa Kuyapi Titser: Give me a tag question. Julian: My teacher is beautiful, isn’t she? Titser: Very good! Ibinisaya, Dong. Julian: Ang akong maestra gwapa, wa s’ya kuyapi? Suporta Maestra: Palihog barog kadtong mga bogo. (Human sa usa ka minuto, mibarog si Julian.) Maestra: Julian, midawat diay ka nga bugo ka? Julian: Aw, gikuyogan ta lang ka Ma’am. Ikaw ra man gong usa ang gabarog.

9 | P a g e

PANAMILIT

Giawhag ang tanan sa paglakip sa ilang pag-ampo sila si Jilllian, Mama Serina og Leah.

Jillian Rose Cataag, Marso 31, 2013 Anak nila ni Dolf og Beverly Mae Cataag

Serina Rodriguez, Hunyo 23, 2013

Inahan ni Ching Mandawe

Leah Gayo, Abril 22, 2013 Asawa ni Norman Gayo Inahan nila ni Kyla and Leandro

10 | P a g e

KARONG PASKO GASAHI OG HAMPER ANG BAG-ONG ABOT SA NEW ZEALAND

Open Gathering

MAGHUWAT ‘MI SA INYONG DONASYON

Email: debbielibre@yahoo.com