Bien Đông 2

8/16/2019 Bien Đông 2

1/90

1 BILL HAYTON- Biển Đông

ill Hayton- IỂN ÔNG (Chương 5: Dầu khí ở iển ông)

Chương 5

Được miếng và tay khôngDầu khí ở Biển ĐôngSomething and NothingOil and Gas in the South China Sea

Tháng 8 năm 1990, Đông Nam Á đã trở nên rất phấn khởi về việ !Tr"ng #"$ trở %&i'( Đã m)tnăm k* t+ khi v th-m .át t&i /"-ng trng Thiên 2n 3ôn v4 nhiề" nh5n v6t 7 -nh hởng ngh

rng đã t:i %; /"a< trở %&i v:i ông việ =>ang gia?@( Ahô trBng Cm , ThD t:ng EF Gng, m)ttr?ng nhHng ngi đng .a" v th-m .át, đã >It ta< v4? m)t h"Ha /"$ á? 7 vX th5n thiện Da EF Gngrng Tr"ng #"$ đã !.Yn .4ng Zng v:i á n: Đông Nam Á h"ng ra .M phát tri*n #"Cn đ-?

Nam a, tr: mIt gá %&i vấn đề hD /"It đC"n7i t:i Gi*n Đông nh 5" tr- %i h? ") khDng h?-ng đang % m hiện ra( hD đề đ7 đ] nhiề"tiJng n7i hD h$t tr?ng á %nh vK năng %]ng v4 /"5n đ)i kh"Jh đ&i thêm( Jiefangjun bao fGá?Giải Phóng Quân, t >á? Da #"5n đ)i si-i ph7ng Nh5n L5n, đăng m)t %?&t >4i t+ năm 198 đJn1990=j@ gIn kJt tCm /"an trSng thiêng %iêng Da việ >-? vệ %ãnh th_ /"$ gia v:i á %6p %"6n thKLng Dng h) việ th" v\n t4i ng"4n %"6n n4ất M điề" gR [a > /"á v4i h-i %F( hi EF Gng đề ["ất Zng phát tri*n ở Trnga, điề" đ7 đ] hi*" nh %4 m)t đề ["ất vô ngha( kiJn .V tha< đ_i( hD trBng Da Đ^ng Ti*"GRnh gm nhiề" thM hBn %4 hq 7 việ gá %&i >ất đng( e&ng thM đC< đD Da n7 7 >a th4nh t$d

!hD /"

8/16/2019 Bien Đông 2

2/90


.áh hD /": đi đC" tiên %&i %4 m)t ngi3(

yyyyyyyyyy

Năm 199o, m)t ngi 3 th") >ang ?%?raL? đã tha< đ_i trz hBi ở Gi*n Đông /"a việ thK hiệnth"6t gi- kim hiện đ&id >iJn h không th4nh v4ng( {ng ta đã viJt %&i á /"< tI thăm Lz LC" ở Đông Nam Á, đa hai n: đJn .át %n ranh Da ["ng đ)t ri >: ra v:i v4i triệ" đô %a( Tr?ng /"átrRnh n4) ?"ntr< eOnvOr đ* LK phUng vấn h? m)t hS

>_ng hS %4m tr] %F ngi hBi g?%~ fg?%~ aLLởi tFnh /"- /"

8/16/2019 Bien Đông 2

3/90


v4 m)t năm .a" nHa đã >U Ahi%ippinO. h?4n t?4n, tr- %&i /"ia h-< v4 %Ši %Bi ra( Th?mp.?n nh: %&i !€]" đã n7i

LZ %Ši %V ra ph-i giH >F m6t, v4 mSi ngi đề" n7i rng iệt Nam .V %4 đi*m n7ng v4 nhHng nh5nviên GA h? >iJt v:i rất nhiề" %i, đ7 %4 vZng n: .5" ở /"Cn đ-? Trng a( =c@ Ng4< hôm .a" tôiđJn th viện đ* tRm [Om #"Cn đ-? Trng a ở đ5"(' Năm 1990 iệt Nam zn nm ng?4i gi:i h&nđ$i v:i á ông ti LC" khF 3 vR ấm v6n thBng m&i thi hiJn Da 3 vln ha >ãi >U( GA v4 m)t.$ ông ti khá Da h5" ‹" đã >It đC" đánh hBi ["ng /"anh, nhng hq 7 ngi Nga thK .K >Bmđ] LC" %ên( NhHng kF M về m)t .K >Zng n_ LC" ngIn tr?ng nhHng tháng %i t4n Da hiJn tranhiệt Nam vln zn .7t %&i v4 đ7 %4 tất - điề" kFh thFh m4 Th?mp.?n Cn( 2nh đã L4nh >a t"Cn .a"

>"_i tiJp Da đ&i .M 2nh đ* tr"< tRm á h .B đPa hất v4 á kh-? .át b( "$i Zng, anh /"i*n nm giHa > >i*n iệt Nam v4 đ-? Trng a iệt Nam đang đ7ng

>a? gm Gãi Ah; Ng"iJn th4nh .K th6t( ‘ đ5< %4 m)t ngi, ngi 3, %&i .Yn .4ng khˆng

8/16/2019 Bien Đông 2

4/90


đPnh trên thK tJ ) .M m&nh h-i /"5n Da hS đ* >-? vệ ất kR .K LFnh Láng n4? tr?ngá ") đ4m phán Da rO.t?nO( Th6t ra, Th?mp.?n n7i rng tr?ng nhHng ng4< .a" khi kF kJt -G) Ng?&i sia? 3 %ln Ž2 đề" gSi ông đ* $ tRm hi*" ông m"$n thO? đ"_i ái gR( Đ^ >iệt G)

Ng?&i sia? đã /"an ng&i w -nh >á? Th?mp.?n ph-i đ* nh5n viên 3 v4 trang thiJt >P nm ng?4i %ôvR 7 ng"< B >P iệt Nam t7m giH( =8@

R %F L? nh&< -m hFnh trP, Th?mp.?n 7 th* %4m h6m rãid rO.t?nO không >It >") ph-i kh?angiJng n4? tr?ng >-< năm( Tr?ng khi đ7, iệt Nam tr;t .K tM gi6n Da hS, v:i việ đa ra á ph-nđ$i hFnh thM v:i hFnh phD Tr"ng #"$ v4 đăng á >4i >á? >") t)i( 3)t ") hiJn tranh >ng%i k\? L4i tr?ng m)t năm rŠi( "$t thi gian đ7 rO.t?nO tiJp t ông việ h"n >P Da mRnh(a" đ7, v4? tháng 1o năm 199Q, Th?mp.?n đã đ] mi t:i 4 N)i h)i đ4m v:i T Th?-ng,

hD tPh ông ti LC" khF /"$ L?anh Da iệt Nam, AOtr?iOtnam( {ng đ] đề ["ất m)t thUath"6nd tiJn h4nh %iên L?anh, nhng hq khi ông hD< >U h]p đng hiện 7 v:i Nxx( Th?mp.?n t+

8/16/2019 Bien Đông 2

5/90


h$i, v4 iệt Nam trở nên gi6n LH hBn( S h"n >P đ* tri*n khai v:i á đng minh %:n hBn nhiề".? v:i rO.t?nO(

Tr?ng m)t v4i năm á ông ti Da 3 đã >6n >P" v:i việ $ L4n [Jp á th?- th"6n %4m ăn t&i iệt Nam( Tr?ng .$ đ7 7 3?>i% n7ng %zng trở %&i m)t kh" mU tiềm năng m4 hS đã [á đPnh ra %Cn đC"

tiên nga< tr: khi Nam iệt Nam .p đ_ năm 19d kh" vK m4 hS gSi %4 G%"O erag?n fThanhE?ng >ên tr?ng kh" m4 iệt Nam, gSi L5n gi- hBn %4 Eô (1>( eZ không hng %ấn %ên ‚2Gwo1,n7 vln nm tr?ng !đng hH u'( Zng %; đ7, AOtr?iOtnam bng đang đ4m phán v:i m)t ông ti%:n Da 3, ?n??, về á %ô 1QQ, 1Qj v4 1Q m4 hI hIn h;ng hng %ấn v:i ‚2Gwo1( sCnđ7, 2t%anti €ih~iO%L v4 Griti.h sa. .Ip >It đC" kh?an tr?ng m)t %ô khá Da iệt Nam m4 Tr"ng#"$ bng 6t đn [anh đ* thK hiện m)t vzng ông tá kh-? .át đPahấn m:i ở kh" vK phFa GI Gi*n Đông( Th?mp.?n đã th"i% v4 á đ$i tá Nh6t G-n h"n >P đ* hFnh thM kF thUa th"6n G%"O erag?n v:iAOtr?iOtnam, Th?mp.?n v4 viện n4< đang Cn mln %4m việ ng?4i >i*n( ôm ThM Ga ng4< 19tháng j, khi việ kF kJt tiJn t:i ở Nh4 háh #"5n đ)i t&i 4 N)i, rO.t?nO thông >á? đã >It đC"ông việ kh-? .át đPa hấn ở ‚2Gwo1 v4 đang %ên kJ h?&h đ* kh?an giJng thăm Lz đC" tiên DamRnh, v:i .K h6" th"ln hJt %zng Da Tr"ng #"$(=10@

3?>i% r` r4ng đã không đánh giá th6t nghiêm t; h?&t đ)ng rO.t?nOd Ft ra không đD nghiêm t; đ*ngăn mRnh fv4 đ$i tá Nh6t G-n tra? ƒ o triệ" đ_i %ấ< á /"i*n, mSi thM đang trở nên ga< g?(

á t4" Tr"ng #"$ không >a? gi kJt th; ") kh-? .át Da mRnh( ThO? Th?mp.?n, .a" >$n ng4<th" th6p LH %iệ", >a t4" h-i /"5n iệt Nam ["ất hiện v4 >In ngang mbi Da n7( !Tôi đang ở trên m)tt4" Tr"ng #"$, không ai >iJt n7i tiJng 2nh, >P >In >ởi m)t hiJ t4" iệt Nam, ở đ7 bng hˆng ain7i tiJng 2nh,' ông nh: %&i( a" m)t >J tI k\? L4i hai ng4an đC" T# hMa .V h6"th"ln h?4n t?4n, h-i /"5n hS đã không ["ất hiện( !S không m"$n m)t ") đ$i đC",' Th?mp.?nn7i( Nhng GI inh hq h thi(

Nga< .a" khi Tr"ng #"$ r;t %"i, AOtr?iOtnam v)i vã khˆng đPnh hD /"i*n( Ng4< 1 tháng năm 199j, Ta5 Đảo, m)t gi4n kh?an th") ông ti iOt.?vpOtr? %iên L?anhv:i Nga, Li h"P mI k•t tr?ng ") >a? v5<tr?ng nhiề" t"Cn( ThO? Žan r?.., %; đ7 %4m t vấn h? ŽntOgratOL „[p%?rati?n anL eOvO%?pmOntOrviO. ở ingap?rO, hS kh?an ["$ng kh?-ng Q 000 m\t, nhng không tRm thấ< LC"( ThO?Th?mp.?n, !hS không >iJt hS đang %4m gR, gi4n kh?an không đ^t đ;ng vP trF( S hq ra đi đ* hMngminh hD /"

8/16/2019 Bien Đông 2

6/90


vK Đông Nam Á %? %Ing .5" đ6m( Tr?ng m)t %; n4? đ7, .á" th4nh viên Da iệp h)i á n:Đông Nam Á f2„2N đã th-? %"6n [Om %iệ" 7 nên đ* iệt Nam tham gia h4ng ngb Da hSkhông( 7 rất nhiề" P "$i Zng h? ") hSp á ng?&i trởng 2„2N đã đ] thK hiện, ở đ7%i mi hFnh thM .V đ] h"P v4 k th"6t(=1Q@ 3)t áh %4m m&nh ta< nhv6< hq %4m tăng n†i %? %Ing Da Đông Nam Á về W đ Da Tr"ng #"$(

Ei mi Da 2„2N 7 th* h5m ngzi h? m)t .K tha< đ_i đ)t ng)t về hiJn th"6t Da GI inh( Ng4< tháng 9 năm 199j, .a" m)t tháng v:i á ") th-? %"6n kFn, T# thông >á? rng siangTr&h e5n .V thK hiện h"ên đề" /"P đ* hiJmĐá 4nh hăn f3i.hiO~ €OO~ f[Om hBng Q( h?-ng thi gian n4ề h4nh đ)ng( Điề" n4< bng gi-i thFh%F L? vR .a? v4? tháng 1 năm 199, khi .K $ Đá 4nh hăn Li…n ra, nh4 hM tráh Tr"ng #"$ đã

>-? rO.t?nO nên %4m ông việ thăm Lz h6m %&i(

TRnh thJ >P >J tI( Th?mp.?n không 7 v$n đ* phát tri*n >ất kR mU tiềm năng n4? th4nh mU khaithá thBng m&i( rO.t?nO Cn m)t ông ti 7 Zng thái đ) hˆng m4n t:i rDi r? hFnh trP v4 7 ái

t;i .5" hBn( ái m4 Th?mp.?n Cn %4 m)t ông ti nh GOnt?n xi% anL sa.d m)t ông ti kR K" Dathi ga< g? v4 h†n %?&n Nga h6"w’ô iJt Năm 199c, trên nền Da .K >Zng n_ LC", giá _ phiJ" DaGOnt?n tăng gấp >a %Cnd n7 đã .Yn .4ng h? m)t m-nh h4nh đ)ng ở Gi*n Đông( Ng4< oj tháng 9năm 199c GOnt?n đã đng W m"a rO.t?nO v:i giá ƒ 1,j triệ"( ThUa th"6n n4< đ] kF kJt v4?ng4< c tháng 1o v:i ghi nh6n Da GOnt?n rng !t4i .-n hFnh Da rO.t?nO %4 m)t h]p đng LC" khFv:i Nxx'(=1j@ Đ7 %4 Eô ‚2Gwo1 m4 t+ đ7 ha 7 m)t thZng LC" n4? đã đ] r;t %ên( 3)t %CnnHa, €anLa%% ( Th?mp.?n đã [?a< [ở đ* >iJn !m)t .$ không' về m^t thBng m&i th4nh m)t đ$ngv4ng %:n( á _ đông Da rO.t?nO, >5< gi 7 kh?-ng 1Q0 L?anh nghiệp tr?ng đ7, bng kiJmđ] m)t đ$ng gSn g4ng( $ ph6n GOnt?n không ph-i /"á hng( Năm 1998 v4 1999, v:i giá LC" .tgi-m zn ƒ 1o m)t thZng, ông ti GOnt?n đã >") ph-i ghi %† m)t ?n .$ .}ng .$t %4 ƒ o0j triệ"(GOnt?n Cm K >ng áh >án t4i .-n( Nhng v4? giHa tháng 8 năm 1999, ngi .áng %6p ông ti2%O[ GOnt?n đã đa đBn [in phá .-n á nh5n v4 tháng 9, ông đã >P >") ph-i t+ hM hD tPh v4siám đ$ điề" h4nh(

Ng4< 1j tháng năm o00o GOnt?n xi% anL sa. đ_i tên th4nh arvO.t Nat"ra% €O.?"rO., %4m h?nghO gi$ng nh m)t nh4 .-n ["ất >ánh gran?%a hBn %4 m)t ông ti LC" khF v:i thiên h:ng về rDi r?hFnh trP( N7 vln nIm /"

8/16/2019 Bien Đông 2

7/90


yyyyyyyyyy

Đ)t phá đC" tiên Da Nxx v4? vZng >i*n tranh hấp không h? ra tF LC" n4? v4 tệ h&i hBn, %4mh? Đông Nam Á đ?4n kJt %&i tr?ng >á? đ)ng( Tr?ng 1Q năm, đề ["ất Da EF Gng về Zng khai

thá đã >P %Ph .K ph:t %, á hFnh phD khá không .Yn .4ng đ* gá vấn đề hD /"ất thng( hông 7 nh" C" ph-i tRm kiJm >ất kRki*" phát tri*n h"ng n4? v:i GI inh( Nhng tr?ng năm o00Q 7 m)t hFnh phD đã [\ r4?( Đángng& nhiên đ7 %&i %4 /"$ gia, h? đJn khi đ7, đã t+ng _ vb m&nh mV nhất m)t m^t tr6n 2„2Nth$ng nhất h$ng á vi ph&m Da Tr"ng #"$d Ahi%ippinO.( 3)t nh7m nhU đC" nã? hFnh trP ở 3ani%a đã >4< vV việ đ-? ng] hFnh .áh n4

8/16/2019 Bien Đông 2

8/90


kh" vK Da >i*n "%" nhng không ai /"an t5m đJn Gi*n Đông( 3ana%a tin rng á kh" mU tiềmnăng %4 t$t, nhng, nJ" khi n4? m"$n th?át khUi việ ph th") gCn nh h?4n t?4n v4? LC" mU nh6pkh" thR Ahi%ippinO. ph-i Cn m)t áh tiJp 6n khá, m)t áh tiJp 6n 7 tFnh đJn tRnh hRnh đPahFnh trP( !Tôi 7 -m giá %4 không ông ti n4? tr?ng .$ nhHng tên t"_i %:n Lám v4? m)t kh" vKkhi ở đ7 7 nhiề" a Da 22AA ở GI inh v4 tháng Q năm o00Q,ông %4 ngi đMng đC" phái đ?4n hFnh phD đJn h)i h] thBng m&i đC" tiên Da Ahi%ippinO. ở hanghai fTh]ng -i(=1c@ Tháng 9 năm o00Q, ông tiJp ‚" Gangg"? fNgô Gang #"$, v+a %4 đ$itá v+a %4 ngi đMng đC" #"$ )i Tr"ng #"$ v4 bng %4 hD tPh Da 22AA( Tr?ng thi gian ở 3ani%a, Ngô Gang #"$ hMng kiJn việ kF kJt thUa th"6n h?án đ_i tiền tệ ƒ 1 tq giHa ng5n h4ngtr"ng Bng hai n: fnhm m đFh >-? vệ Ahi%ippinO. h$ng %&i kh- năng ") khDng h?-ng t4ihFnh h5" Á năm 199 %^p %&i v4 phát >i*" tr: m)t ") hSp Da á %ãnh đ&? /"$ h)i( a" đ7

LO OnOia n7i v:i á nh4 >á? rng !{ng Ngô đã đề ["ất m)t hBng trRnh thăm Lz v4 phát tri*nh"ng tr?ng /"Cn đ-? Trng a'( eO OnOia tán th4nh W tởng đ7, /"a việ n7i rng !nhHng kh"vK n4< đang nm h v4 h;ng ta bng 7 th* đ* h;ng mở ra h? việ hia .X %]i nh"6n v:i nha"h?^ hia .X %]i nh"6n v:i tất - á >ên(' =1@ 4 7 th?- th"6n rng m)t ông ti khai thá LC" %:nDa Tr"ng #"$ .V g}i m)t phái đ?4n đJn 3ani%a tr?ng tháng 11( Ng4< 10 tháng 11 năm o00Q, thvề W đPnh tham gia v4? hBng trRnh h]p tá [\t L"a? phD m)t Liện tFh 1jQ 000 km ở phFa GI v4 phFa T5<Aa%a‡an w >a? gm, nhng vBn khUi vZng >i*n &n Gãi U €?ng f€OOL Gank( 3ana%a >iJt Wtởng hia .X t4i ng"

8/16/2019 Bien Đông 2

9/90


iệp ĐPnh Thăm ez ĐPa hấn Gi*n h"ng h?^ 3u %4 đMa ?n tinh thCn Da m)t nh7m nhU th5n6n s32( siá? . 2i%OOn GaviOra, m)t tr?ng nhHng nh4 ph5n tFh kh" vK th&? tin Ahi%ippinO.nhất, h? >iJt G) Ng?&i gia? v4 )i đng 2n ninh #"$ gia đã >P %?&i ra tr?ng ."$t /"á trRnh đ4m

phán(=o0@ Tr?ng khi m)t .$ ngi Dng h) 3u, k* - 3ana%a, đ] th; đ< >ởi m?ng m"$n -ithiện an ninh năng %]ng Da đất n: v4 gi-m .K ph th") v4? nh6p kh" thR nhHng ngi khá

7 nhHng /"an t5m Ft a? - hBn( eO OnOia Lng nh thFh đề a? vP trF Da mRnh nh %4 m)tnh4 môi gi:i /"iệt tr?ng á h"iệt thK Da 3ani%a, ph-n Mng %4 .K kinh ng&( á nh4 ng?&i gia? 2„2N m"$n >iJt t&i .a? Ahi%ippinO. %&i [Om thng iJt .V t_ hM việ ph5n tFh( Ng4< 1 tháng 9 m)t t4" kh-? .át b DaNxx, t4" Nanhai :;0 , ri #"-ng Đông v:i á h"a n: trên t4"(Bn ng4< .a", hS th" th6p đ] 11 000 km LH %iệ" đPa hấn, >a? phD t?4n >) kh" vK 3u(

Ng4< 1c tháng 11, t4" đ6" t&i -ng tiJp %iệ" Da ANx ở Gatanga., phFa Nam 3ani%a, ở đ7 „L"arL?3ana%a t"$ rng !nhHng ăng thˆng hFnh trP %4 h"4n( G) Ng?&i sia? ph-n đ$i v4 mãi h? đJn tháng cT_ng Th$ng m:i ấp ph\p h? giai đ?&n o( h?-ng thi gian đ7 s32 >P nhấn hRm >ởi m)t %4n.7ng á? >") tham nhbng %iên /"an đJn >4, hng >4, ngi đMng đC" ”< >an >C" } v4 á LK ánđ] viện tr] Tr"ng #"$ t4i tr]( T"< nhiên, giai đ?&n o vln tiJn t:i, th" th6p thông tin hi tiJt hBnvề á kh" vK th* Da đá< >i*n( J h?&h h? giai đ?&n Q đã đ] thK hiệnd [Jp đ^t vP trF đ*kh?an thăm Lz( Nhng .a" đ7, v4? tháng 1 năm o008, nh4 >á? kR K" Garr< ‚ain đã viJt m)t >4i

>á? h? ?ar 7a@tern 7cono5ic AeieC fT&p hF inh tJ i…n Đông á? >") hFnh phD Da s327 !á nh]ng >) kinh khiJp| tr?ng 3u v4 hq trFh á điề" kh?-n v4 điề" kiện >F m6t Da n7(=oo@ G4i viJt n4< đ] đ)i /"5n ng4< 4ng đông nhHng ngi hq trFh s32 h]p %ấ< v4 3u đãtrở nên nh:p nh;a >ởi n7 %iên /"an đJn Tr"ng #"$ v4 á LK án B .ở h& tCng h hUng L? thamnhbng(

hi nhHng á? >") %an r)ng v4 đấ" đá n)i >) trở nên ti tệ, á kiJn tr; . Da 3u đã >P đ< rang?4i( 3ana%a tiJp t nhHng n† %K Da mRnh đ* %4m tr?ng .&h %nh vK LC" Da Ahi%ippinO. >ngáh It á m$i /"an hệ ấm ;ng giHa á ông ti năng %]ng đPa phBng v4 G) Năng %]ng( {ngkhông t"5n %ệnh s32, tra? m)t h]p đng LC" không %iên /"an h? ông ti 3itra Da 3a%a") t)i hng Das32 tham nhbng tr?ng m)t LK án B .ở h& tCng về >ăng thông r)ng f>r?aL>anL L? Tr"ng #"$t4i tr]( ThUa th"6n 3u đã hJt hRm tr?ng >i*n, kh- năng về việ gia h&n >i %& mất giHa á m4nkPh nh• Li…n ra trên .5n khấ" hFnh trP ở Ahi%ippinO.( N7 hJt h&n v4? ng4< 1 tháng năm o008 m4không m)t ai đang nIm /"

8/16/2019 Bien Đông 2

10/90


3ana%a vln ?i ông Tá Thăm ez ĐPa hấn h"ng %4 m)t th4nh ôngd LZ .a? thR n7 bng đã h? ph\p ông ti eC" khF #"$ gia Ahi%ippinO. hia >:t hi phF h? m)t ") kh-? .át m4 n7 m"$n %4mv4 không 7 ng"< B đ$i đC" trên >i*n( ThO? /"an đi*m Da Tr"ng #"$, th4nh ông hq %4 m)t

phCn( ECn đC" tiên hai hFnh phD 2„2N đã gá .ang m)t >ên vấn đề hD /"It đC" h? n7 -nh hởng %:nhBn( NJ" 3u %4 m)t D 4 r$t Da Tr"ng #"$ đ* th; đ< việ Zng phát tri*n ở Gi*n Đông, thR

>5< gi GI inh đã 7 m)t 5< g6< đ* v"ng v4? á ông ti không hP" nghO thO? hS(

yyyyyyyyyy

Tr"ng t5m ông nghiệp h?n Da iệt Nam %4 th4nh ph$ bng T4" trên > >i*n Đông NamDa n: n4Bi nhU [F"( AhFa khá, đ$i m^t v:i á }a .ông, >P %ấn áp >ởi á thZng hMa, >ãi h4n( siHa h;ng%4 m)t L-i á kh" tháp không n_i >6t v4 kháh .&n 7 tên %& /"an %4 sranL ?tO% m4 v4? ng4< jtháng c năm o00, GA iệt Nam hFnh thM h4? đ7n t_ng giám đ$ m:i srOthOn ( ‚atkin. t&iđ7( ‚atkin. đã >It đC" tr?ng vai trz k . h? 2m?? v4, .a" khi ông ti n4< đ] GA t7m th", đãh"5< gi ô ấ<đã 7 B h)i đ* hMng tU >-n th5n mRnh ở h$n >iên gi:i h?ang .B( Điề" m4 ô không >iJt %4 ấptrên t)t Zng Da ô, siám đ$ điề" h4nh T?n< ang kinh nghiệm a< đIng về nhHng ng"< hi*m Da việ $ tá nghiệp tr?ngvZng >i*n m4 ô 7 th* nhRn thấ< t+ }a ._(sranL ?tO%(

GA đã 7 m^t t&i iệt Nam t+ năm 1989 nhng ph-i mất m)t th6p kq đ* trở th4nh m)t tr?ng .$ Ft áông ti /"$ tJ %4m ra tiền ở đ7( Năm o00o gi4n kh?an Dan Tâ" Da hS t&i Eô c(1 áh > Qco km,

>It đC" >Bm khF đ$t v4? á đng $ng L:i n: L4i nhất thJ gi:i đJn m)t tr&m phát điện trên }a.ông nhRn thấ< t+ sranL ?tO%( Năm o00c khF đ$t Da GA đã t&? ra trên 1Q .-n %]ng điện Da iệt

Nam v4 .V nhiề" hBn thJ vR ông ti 7 đ] /" đ* >iJn khF th4nh nhiề" điện hBn h? n: n4< v4 nhiề"tiền hBn h? GA( EPh thK hiện đ] đ* mB h nhng đ$i tá AOtr?iOtnam Da GA g]i W khF đ$t 7th* đi v4? h?&t đ)ng v4? năm o011(

4? kh?-ng thi gian đ7, đ&i .M Tr"ng #"$ ở 2".tra%ia, 3aLamO “" ing fG4 Ah7 xánh, đã 7 kJh?&h riêng, h"n >P h"$ kJ h?&h phát tri*n Eô c(1, >4 đang %4 T_ng siám Đ$ h5" Á t&i G)

Ng?&i sia? Tr"ng #"$( ThO? m)t nh5n v6t a? ấp tr?ng GA, >4 đã đa ra nhiề" ph-n kháng rấtm&nh mV v:i >an /"-n trP Da GA ở GI inh v4 Đông Nam Á

8/16/2019 Bien Đông 2

11/90


á ph-n đ$i Da Ah7 xánh v4 LK án tiJp t( Nhng ng4< 1 tháng năm o00, Gr?‡nO t+ hM ở GA .a" m)t v tai tiJng v4 T?n< aất h]p pháp v4 không h]p %ệ ((( không 7 %]ih? .K _n đPnh Da kh" vK Gi*n Đông(' Điề" %& %4 %ô m4 GI inh >5< gi %ôi v4? đ* ph-n đ$i fEô(o thK tJ %&i gCn v:i > >i*n iệt Nam hBn Eô c(1 m4 GA đang h?&t đ)ng( hông th4nh vấn đềdđ7 %4 m)t B h)i h? 3aLamO “" tr- thZ( 3)t tr?ng nhHng điề" đC" tiên m4 >4 ta %4m .a" khi LSnL•p [?ng h4nh %F ở E?nL?n %4 " t&i iệt Namvề E?nL?n đ* h"n >P h? á ") th-? %"6n( S đa ra %F L? m&nh mV đ* GA tiJp t LK án ri đ*vấn đề h? aiJt rất r` điề" n4< v4 ng4< 18 tháng năm o00, >4 đã LZng n7tr?ng ") hSp t&i tr .ở GA( G4 đa ra á ph-n đ$i Da mRnh đ$i v:i á h?&t đ)ng Da GA tr?ngvZng >i*n tranh hấp v4 .a" đ7, thO? m)t ngi tr?ng "), đã đa ra hai -nh >á? th*d thM nhất,nJ" ông ti M tiJn t:i ở Eô (o thR hFnh phD Tr"ng #"$ .V [Om [\t %&i tất - á h]p đng m4 hSđã tra? h? GA– v4, thM hai, Tr"ng #"$ không th* đ-m >-? .K an t?4n Da >ất M nh5n viên GA %4mviệ tr?ng á kh" vK tranh hấp( Đ7 Lng nh %4 m)t %i đO LSa thˆng th+ng đ$i v:i - v6nm&ng thBng m&i Da ông ti %ln m&ng .$ng Da ngi %a? đ)ng tham gia thăm Lz v4 .-n ["ất(ThiJ" kinh nghiệm đ$i ph7 v:i á hJ đ) thô >&? nh á tiền nhiệm, a:( {ng đãthK hiện m)t thUa th"6n v:i Ah7 xánhd GA .V tiJp t h?&t đ)ng Eô c(1 nhng .V t&m ng+ng h?&t

đ)ng t&i Eô (o( Ah7 xánh đã tr- đ] thZ(

Đ7 %4 đ$ng >ề >)n m4 srOthOn ‚atkin. th+a hởng khi ô đJn bng T4" hai t"Cn .a" đ7( GA đã kFh]p đng v:i AOtr?iOtnam fđ&i Liện h? hFnh phD iệt Nam v4 ông ti ?n??Ahi%%ip. Da 3 am kJt kh-? .át v4 thăm Lz ở Eô (o( ThO? ng"n tin ng?&i gia? 3 L? ‚iki%Oak. ông >$, 7 vXGA đã không n7i h? đ$i tá 3 >iJt về am kJt Da aU kJ h?&h ông việ Da mRnh h? năm o00( - ?n??Ahi%%ip. %lnAOtr?iOtnam đề" không m"$n đ* v")t GA( ‚atkin. thấ< mRnh >ất %K giHa m)t Bn >ã? đPa hFnhtrP v4 pháp %F( Ng4< 1Q tháng c, tin tM rz rq rng GA đã ph-i đRnh %&i việ kh-? .át đPa hấn thO? kJh?&h v4 hai ng4< .a" t&i 4 N)i đ&i .M ?a R 3ihaO% 3arinO đ] đ$i tá 2nh v4?n??Ahi%%ip. đJn viJng( ThO? >á? á? Da ông về hai ") hSp fL? ‚iki%Oak. ông >$,

?n??Ahi%%ip. than phiền rng AOtr?iOtnam đã đzi hUi hS ph-i thK hiện h]p đng ông việ LZGA đã t&m ngng( Đ&i .M 2nh, €?>Ort s?rL?n, n7i v:i ông rng 2nh đã phái m)t /"an hM ấp a?Da G) Ng?&i sia? đJn h)i đ4m v:i hFnh AhD iệt Nam(=oQ@

:i việ GA nh]ng >) tr: .M \p Da Tr"ng #"$, ?n??Ahi%%ip. không 7 nhiề" %Ka hSnng?4i việ ph-i %4m thO?( ông ti n4< 7 %]i Fh kinh L?anh nhU hBn ở Tr"ng #"$ nhng vln đángk*, gm mU T5< siang phFa Nam ?ng ?ng v4 phát tri*n mU AOng Eai fG4nh Eai ở Pnh G)t-i( Ng}i mZi hiJn thIng, GI inh mở r)ng hiJn LPh( bng tr?ng tháng đ7, G) Ng?&i sia?

ph4n n4n v:i hFnh phD Nh6t G-n về á h?&t đ)ng Da t_ h]p gm ŽLOmit.", Nipp?n xi% v4TOik?k" xi%, hS đang %6p kJ h?&h ông tá kh-? .át đPa hấn ở hai Eô (1> v4 (1 f&nh á %ô DaGA( ThO? >á? á? Da đ&i .M 3 t&i T?k

8/16/2019 Bien Đông 2

12/90


Nam( Thông điệp đ] %^p %&i m)t áh m&nh mV hBn t&i m)t ") hSp khá ở GI inh v4? t"Cn.a"( ê" C" n4< 7 vX thái /"á( Eô 1oo nm nga< ng?4i khBi > >i*n iệt Nam v4 hI hIn trênthềm % đPa N( T"< nhiên, hOvr?n đã kF m)t h]p đng rất %:n th"ê nh]ng khF ở TM ’"-? hS ng+ng ông việ t&i Eô 1oj, áh %ô 1oo 0 km về phFa Nam(

NE5 0;;F& TQ , Hheron ng3ng thE5 I Dô 100 6 Pogo ng3ng công iKc L Dô 10M @át b biển 9N

3aLamO “" r` r4ng rất h4i %zng v:i GA vR v4? ng4< Q1 tháng 8 năm o00, >4 đã thK hiện m)t

h"iệt t:i t6n nBi .-n ["ất LC" trên > >i*n ‚4 g]i W rng !hai >ên 7 th* thK hiện tra? đ_i v4 h]p tá nhiề" hBn nHa(' Gất thng đ$iv:i h"4 %4 ?hn "ghO., ph tráh h5" Á Thái GRnh eBngDa GA( {ng đã đ^ >iệt đề 6p đJn hi vSng Da GA !thK hiện h]p tá hiJn %] v:i á ông tiLC" khF %:n Da Tr"ng #"$'(=oc@ Nhng GI inh đã ha t:i hi kJt v:i GA( G: tiJp thO? %4 $gIng .} Lng ông ti đ* th; \p hFnh phD iệt Nam nh]ng >) hD /"

8/16/2019 Bien Đông 2

13/90


Th6t ra đ5< %4 %Cn thM hai m4 Nxx >") GA %4m trz mai m$id đã 7 m)t n† %K tr: đ7 v4? nămo00Q( a" đ7, GA gi:i thiệ" Nxx h? AOtr?iOtnam ri /"a< đi( AOtr?iOtnam đã %Ph .K v"i vX

>4n %"6n m)t .$ hD đề h"ng tr?ng v4i tháng h? đJn "$i Zng hS n7i thˆng rng hS v"i vX đ7nnh6n Nxx %4m đ$i tá thBng m&i nhng không th* n4? trở th4nh đng /"-n trP Da á %ô LC"khF Da iệt Nam( hi Nxx /"a< %&i ") đấ" tr?ng năm o00, ông “" đã 7 ái gR th* hBn

tr?ng đC"d _ phCn tr?ng hai %ô (o v4 (Q( bng gi$ng nh á thUa th"6n m4 €anLa%% Th?mp.?n đãđề ["ất tha< m^t h? rO.t?nO 1 năm tr:, đ7 ph-i %4 m)t .Ip đ^t 7 hiệ" /"- w L:i vU >S Daviệ !Zng phát tri*n' h4m W ông nh6n /"ên, v4 tin hI rng m)t thUa th"6n 7 kh- năng [-< ra( GA th6mhF đ_i hM Lanh Da ‚atkin. th4nhT_ng siám Đ$ Thăm ez v4 -n ’"ất GA iệt Nam v4 Tr"ng#"$( hông ng& nhiên %4 hˆng 7 tiJn >) n4?( iệt Nam không %"ng %a< về hD /"iJt hS không th* đáp Mng ngha vh]p đng đ* h?4n th4nh kh-? .át đPa hấn v4? "$i năm o008( Tha< v4? đ7, v4? đC" năm đ7, GA v4

?n??Ahi%%ip. %^ng %V h"i*n tranh hấp( Ng4< 1Q tháng năm o008, ‚atkin. thông >á? h? đ&i .M 3 3ihaO%3iha%ak m:i đ] >_ nhiệm t:i 4 N)i về .Ip [Jp n4á? hFnh phD Tr"ng #"$ về .K tha< đ_i tr?ng vai trz tá nghiệp( =o@ ai t"Cn.a" đ7, nh4 hFnh trP /"a ng4P đRnh trệ v4 t?4n >) k năng Da ôkhông >a? gm á ") đ4m phán đPawhFnh trP( K nghiệp Da ô không đi đJn đ5" v:i GA iệt

Nam vR v6ai—an( T"< nhiên, đJn thi đi*m n4an/"-n trP Da GA đã nh6n ra %4 trz hBi đã mãn v4 v4? "$i tháng 11 năm o008 hS đã >In tin h?AOtr?iOtnam( GA m"$n r;t ra( GA %^ng %V h"

8/16/2019 Bien Đông 2

14/90


GA 7 th* n4? hBi khá đi không˜ inh nghiệm Da m)t ông ti LC" khF khá w %:n nhất thJ gi:i wh? thấ< hS 7 th*( „[[?n3?>i% bng nh6n á đO LSa t+ nh4 hM tráh Tr"ng #"$ w v4 hS M

ph:t %( Tr?ng nhiề" năm, „[[?n3?>i% không th4nh ông >ng GA tr?ng việ th5m nh6p thP trngTr"ng #"$( $n đC" t %:n L"< nhất Da hS %4 oo, ‰ _ phCn tr?ng m)t LK án %S LC" v4 h7a LC"ở Ah; iJn( T?4 Eãnh .K ?a R ở đ7 %" W rng LK án n4< đã 7 nhiề" điề" ph-i %4m v:i á m$i

/"an hệ v4 v$n hFnh trP tiềm năng m4 hS tra? h? hFnh phD Tr"ng #"$ hBn >ất kR đ7ng g7p /"antrSng n4? t+ „[[?n3?>i%( Nga< - á vP trF Da LK án, nga< tr?ng vZng >i*n ngang Đ4i E?an, đãđ] [Om nh %4 m)t phBng tiện đ* đ&t đ] đzn >< ng?&i gia? tá đ)ng %ên ?a R nJ" nh 7

>ất M m)t ") khDng h?-ng n4? giHa GI inh v4 TaipOi fĐ4i GI( =o9@ ông ti bng 7 á ?n >4i khá đ* hBi( Tr"ng #"$ gCn nh vô vSng tr?ng việ tăng ng"n "ng ấp khF đ$t tK nhiên v4„[[?n3?>i% đã phát tri*n m)t LK án %:n nga< trên >iên gi:i Đông GI Da T# trên đ-? akha%inDa Nga( saŒpr?m, đ$i tá Nga Da n7, m"$n >án khF đ$t tr?ng n: nhng „[[?n3?>i% m"$n["ất kh"( GI inh kh7 th* n4? [a %ánh „[[?n /"á nhiề"( #"an trSng không k\m, v4 h?4n t?4ntrái ng] v:i á ông ti Da 2nh v4 Nh6t G-n, „[[?n3?>i% 7 th* LKa v4? hFnh phD ?a R đ*t&? .M \p h? v việ Da mRnh v:i nh4 hM tráh Tr"ng #"$(

Tháng siêng năm o008, ngi đMng đC" m:i về thăm Lz đJn iệt Namd €".. GOrk?>On( {ng %4mviệ v:i „[[?n3?>i% Qo năm, tr?ng đ7 7 thi gian %4m ngi đMng đC" thăm Lz ở Tr"ng #"$(

Nga< .a" đ7 ông ti đã kF m)t >-n ghi nh: v:i AOtr?iOtnam đ* thăm Lz á Eô 1c đJn 19( ai %ô[a nhất ng?4i khBi m4 iệt Nam ha t+ng h? th"ê nh]ng( s7 Đông Nam Da Eô 19 áh >

>i*n iệt Nam hBn 00 km nm nga< tr?ng vZng >i*n tranh hấp( „[[?n3?>i% bng đang đ4m phán nghiêm t; về việ th"ê nh]ng á Eô 11, 118 v4 119 hq nga< ng?4i khBi > >i*n miềnTr"ng iệt Nam( Ng4< o0 tháng năm o008, srOg T?r?LO Da >á? outh Hhina orning Po@t ở ?ng ?ng đa tin rng á nh4 ng?&i gia? Tr"ng #"$ t&i ‚a.hingt?n đã -nh á? „[[?n3?>i%rng tri*n vSng %4m ăn Da hS t&i đ&i % Tr"ng #"$ 7 ng"< B >P mất( =Q0@ Ngi "ng ấp tin h?T?r?LO %4 m)t /"an hM ấp a? Da hFnh AhD x>ama, v$n đã đ] m)t giám đ$ điề" h4nh Da„[[?n3?>i% >á? á? t7m tIt(

4? "$i tháng 8 7 vX nh ngi Tr"ng #"$ đã ?i .K việ nghiêm trSng( Eiên L?anh thO? kJh?&h Da „[[?n3?>i% về [5< LKng m)t B .ở khF tK nhiên h7a %Ung ƒ1 tq t&i ?ng ?ng đã >ấtng >P hD< >U( siám đ$ điề" h4nh ông ti n7i v:i á nh4 ng?&i gia? 3 hS không ngh rng %F L?%4 t+ tranh hấp iệt Nam w thUa th"6n n4< đã >P á nh4 h?&t đ)ng môi trng đPa phBng ph-n đ$im&nh w nhng 7 vX rng ngi Tr"ng #"$ đã %]i Lng đ* đO LSa( a" đ7, tr: trê" %4 „[[?n3?>i%%&i >P iệt Nam tr+ng ph&t >ởi vR hS đang >P Tr"ng #"$ tr+ng ph&t( „[[?n3?>i% đã đ4m phán v:iAOtr?iOtnam tr?ng hBn m)t năm về j %ô fá Eô 1o9w1Qo, giHa Eô 1c v4 > >i*n nhng tháng 10năm o008 AOtr?iOtnam %&i tra? h;ng h? saŒpr?m Da Nga( GOrk?>On n7i v:i Đ&i .M 3iha%ak rng AOtr?iOtnam .] rng „[[?n3?>i% .V hP" th"a L:i áp %K Da GI inh( =Q1@ Tháng nămo008, á nh4 ng?&i gia? Nga đã n7i v:i đ$i tá 3 rng Tr"ng #"$ hˆng g5< .M \p n4? %ên áông ti Nga w v4 7 %V á nh4 hM tráh iệt Nam bng >iJt đ] điề" đ7( =Qo@

„[[?n3?>i% không ph-i %4 ông ti L"< nhất ?i thng .K Šng \p Da Tr"ng #"$( ông ti năng%]ng xNs iLO.h Da ™n Đ) fm)t đ$i tá v:i GA t&i %ô c(1 v4 bng %4 ngi th"ê á %ô 1o v41o8, Nx Da 4n #"$ v4 m)t .$ ông ti nhU hBn không 7 nhiề" %]i Fh ở Tr"ng #"$ w nhArOmiOr. Da 2nh v4 Ta%i.man Da anaLa w bng ph:t % T#( GI inh đã th} nhHng áh khá đ*g5< .M \p( Tháng 10 năm o00, 3ikO Gr"O, siám Đ$ T4i hFnh Da AOar% „nOrg< ở ingap?rO,nh6n đ] m)t ; gSi t+ t?4 đ&i .M Tr"ng #"$( Nh4 ng?&i gia? n7i v:i Gr"O rng ông ti Da ôngđã tiJn h4nh thăm Lz trái ph\p tr?ng vZng >i*n Da Tr"ng #"$ v4 mi ông đJn đ&i .M /"án đ* th-?%"6n( Gr"O t+ h$i v4 tha< v4? đ7 mi phFa Tr"ng #"$ đJn h† Da ông( 3)t v4i ng4< .a", m)tđ?4n đ&i >i*" đJn đ;ng h•n v4 >á? h? nh4 /"-n trP AOar% „nOrg< rng hS đã >iJt ông ti đã 7 m)tt4" kh-? .át đang ở hiện trng ft&i Eô c(9j, gCn nh >a? /"anh Eô c(1 Da GA( ThO? Gr"O, hSL?& .V g5< .M \p %ên hFnh AhD ingap?rO vR AOar% đ] niêm

8/16/2019 Bien Đông 2

15/90


đ] 2a>ar „nOrg< Da 2>" eha>i m"a %&i m)t năm tr: đ5a? gi nghO thấ< hS %Cn nHa(

ĐJn đC" năm o009, ông ti L"< nhất 7 /"i%( Ng4< Q0 tháng c, hS đã kF m)t h]p đng ph5n hia .-n phm v:i

AOtr?iOtnam h? hai nh7m %ô fá Eô 1cw19 ở phFa Đông Nam h?ang .B v4 á Eô 11, 118 v4119 ng?4i khBi Đ4 NYng, khiJn hS trở th4nh hD .ở hH" Liện tFh ng?4i khBi %:n nhất ở iệt Nam(3)t t"Cn tr: đ7 €".. GOrk?>On đã đJn Đ&i .M /"án 3 t&i 4 N)i gi-i thFh rng >"_i %… .V đ]t_ hM im Ing đ* tránh %4m Tr"ng #"$ tM gi6n( {ng nh6n %4 không >iJt hI về ph-n Mng 7 th*7 Da hS nhng n7i „[[?n3?>i% đã !.Yn .4ng nJ" Tr"ng #"$ ph-n Mng(' AhCn thởng DaGOrk?>On t:i hq hBn m)t năm rŠi .a" đ7, v4? tháng 10 năm o011, khi ông ti tRm đ] trH %]ngkhF đ$t tiềm năng rất %:n t&i Eô 118( ông việ thăm Lz vln tiJp t tr?ng á %ô khá(

:i ông ti „[[?n3?>i% ng?&i %ệ, mSi ông ti LC" >P >") ph-i %Ka hSn h?^ h?&t đ)ng t&i Tr"ng#"$, h?^ tr?ng vZng >i*n L? m)t tr?ng á n: khá t"$ hD /"Uhai Eô (o v4 (Q v4? tháng 1o năm o008 nhng vln giH _ phCn tr?ng hai %ô khá nga< &nh >

>i*n iệt Nam, áh [a mSi rI r$i v:i Tr"ng #"$( Tháng o năm o01o, hS ri khUi đất n: n4án [?ng hJt v4? đC" nămo01Q( Điề" đ7 7 vX %4m GI inh h4i %zng vR v4? năm o010, hOvr?n đã đ] tra? _ phCn ở >agiJng ở phCn phFa GI Gi*n Đông, ng?4i khBi đ-? -i Nam(=QQ@ 4? %; viJt .áh, giHa năm o01j,đ] >iJt hOvr?n đang $ gIng đ* gi-m đi .K /"an t5m zn %&i Da n7 ở N w hai %ô ng?4i khBi >

>i*n phFa T5< Nam, gCn >iên gi:i >i*n v:i ŽnL?nO.ia v4 3a%aất thRnh %Rnh Cn ƒ Q0 tq đ* tr- tiền >i thng .a" v n_ gi4n kh?an eOOp‡atOr ?riŒ?n v4 LC"

tr4n( Ng4< 18 tháng 10 năm o010, GA >án ng"n %]i Da mRnh ở iệt Nam v4 OnOŒ"O%a h? TNwGA, %iên L?anh Nga Da hS, v:i giá t_ng )ng ƒ 1,8 tq( 7 %V hS -m thấ< ngi Nga 7 th* hP"đ] nhiệt( GA đã 7 m)t .M m&ng khá h? >4n ta< >Rnh _n Da E"kO O%%Or( {ng đ] >_ nhiệm%4m Ah7 hD TPh Điề" 4nh T_ hM Ah i G Pnh Da GAw gi;p %4m .&h đ$ng ng_n ngangLC" tr4n( 3)t v4i t"Cn tr: v >án, ng4< o1 tháng 9 năm o010, T?n< a&i tr?ng việ nIm /"ên tr?ng !đng hH u' v4 3u đã t&? m)t tiền %ệ về %Ka hSn m4 Tr"ng #"$ a thFh hBn( T"<nhiên, hFnh phD m:i ở Ahi%ippinO. v4 á hFnh phD b t&i iệt Nam, Gr"nOi v4 3a%a

8/16/2019 Bien Đông 2

16/90


khá, Ft %? %Ing hBn >ởi áp %K Da Tr"ng #"$, th} đa ta< v4? vZng >i*n tranh hấp( GI inh đãLZng &n hJt đzn >< thBng m&i, nên >5< gi việ khˆng đPnh hD /"i*n &n ng?4i khBi áh Aa%a‡an kh?-ng 1c0 km( G$n .]i áp th"š 5m L4i o(00 m\t k\? phFa .a",th" nh^t .7ng 5m ph-n [& %&i t+ á %:p đá h4ng ng4n m\t L:i đá< >i*n( Ngi tr?ng tr"ng t5m hqh"< h?&t đ)ng hiJn đấ" ở A"Ort? ArinO.a, thD phD tqnh Aa%a‡an, Tr"ng t:ng "anh? a>>an,hq "< Trởng G) hq "< 3iền T5< EK E]ng b Trang Ahi%ippinO., đang h m)t điề" gR đ7[-< ra( T4" 9o"ager đã kh-? .át đ] gCn hai tháng v4 á thông >á? -nh >á? về á h?&t đ)ng Dan7 đ] đăng trên ‡O>.itO t"Cn L"It đC", “?r"m tiJp nh6n m)t %ô thămLz t+ ông ti tOr%ing „nOrg< Da 2nh w nga< ở giHa kh" vK Da 3u( „L"arL? 3ana%a đã đ-m >-? v:i đ$i tá Tr"ng #"$ rng việ th"ê nh]ng thăm Lz Da “?r"m .V đ] ph\p k\? L4i thêmm)t Ft nHa nhng nhHng ngi khá tr?ng hFnh phD Ahi%ippinO. >P %"ng %a< L? v6n đ)ng Da“?r"m( Ng4< 10 tháng o năm o010, h]p đng th"ê đã đ] n5ng th4nh m)t h]p đng LPh v đC<đD, o( 3ana%a rất tM gi6n zn “?r"m thR h:n hở( á ") kh-? .át tr: đ7 đã g]i ra rngkh" mU tiềm năng ampag"ita >ên tr?ng %ô n4< hMa Q,j nghRn tq ~OOt kh$i khF đ$t( G5< gi hq CnđPnh ra hFnh [á h† đ* kh?an(

R 9o"ager tiJp t kh-? .át, m†i ng4< hD TPh €a< 2p?.t?% Da “?r"m đề" tiJp [; v:i T:nga>>an( Ng4< o tháng Q, ông gSi a>>an tr?ng h$t h?-ng( ai t4" -i siám f1 v4 đã h&<

ngang mbi t4" 9o"ager v4 ra %ệnh h? n7 ri khUi kh" vK( !h;ng tôi đang [Jp mSi thM %&i', ôngn7i v:i viên t:ng( a>>an >-? ông ta ra %ệnh h? đ?4n kh-? .át ở %&i v4 hai má< >a< đPnh vP khôngvb trang x10 >a< %ên( hi hS đJn kh" vK n4iJn mất(a" đ7, ông tri*n khai t4" /"\t mRn G€A AiRaO , đ7ng v4? năm 19jj, v4 G€A Aajah =u5abon, đ7ngv4? năm 19jQ( ai t4" n4< đã b nhng đD tá Lng %4m á t4" -i siám tránh [a 9o"ager thêm

>-< ng4< nHa, h? ph\p n7 đ* h?4n th4nh kh-? .át tr: thi h&n(

3i hai t"Cn .a" đ7, -i siám đã th} LZng m)t hiJn th"6t h"ng hăng hBn ở phFa >ên kia >i*n(T4" kh-? .át BSnh inh, th") ông ti %iên L?anh giHa AOtr?iOtnam v4 ss Orita., đang %4mviệ t&i Eô 1j8, áh -ng Nha Trang Da iệt Nam 1o0 km về phFa Đông( áng .:m ng4< oc tháng năm o011 >a t4" -i siám 1o, 1 v4 8j, ["ất hiện ở h5n tri v4 .a" đ7 t:i gCn( ai t4" đánh á

đang anh h+ng t4" GRnh 3inh nhng không th* >-? vệ t?4n >) .]i áp 1 000 m\t k\? .a" n7(T4" -i siám 8j h&< >ăng ngang /"a .]i áp, $ W It đMt n7( 3a< mIn h? iệt Nam, .]i ápth"š 5m nhiề" triệ" đô %a 7 trang >P pha? ấp M" đã đa n7 %ên trên m^t n: đ* ph hi( h&iđã đ] .}a hHa v4 t"Cn .a" đ7 BSnh inh ;0 trở ra >i*n đi km v:i 8 t4" h) t$ng(

ai t"Cn .a" đ7, m)t t4" đPa hấn khá, %Cn n4< h]p đng h"ng Da AOtr?iOtnam v4 ông tiTa%i.man Da anaLa, đã >P h^n phá t&i Eô 1Qcw0Q, ở phFa K Đông Nam vZng đ^ /"

8/16/2019 Bien Đông 2

17/90


.]i áp phFa .a"( E:i t4" đánh á >P v:ng v4 t4" >P k\? ng] trên >i*n( a" đ7, á t4" NghFnh v)i v- đJn gi;p t4" đánh á It á áp tr"ên ng?4i về việ !>It n&t' Da Tr"ng #"$( G$n .K $ khá tiJp .a"d BSnh inh ;0 >P It áp %CnthM hai v4? ng4< Q0 tháng 11 năm o01o t&i Eô 11Q fgCn #"Cn đ-? ?4ng a, L? saŒpr?m th"ê v4hai .K $ khá tr?ng „„ Da 3a%a) ph6n Da nh4 n: Tr"ng #"$ w Nxx, -i giám v4 NghFnh w ?i !đng hH u' %4 m)t ất kR th* đPa %F n4? m4 Tr"ng #"$ 7 $ kJ h?&h

đa tất - á B /"an ph tráh >i*n khá nha" f -i LBng #"$ sia, >a? gm -i giámTr"ng #"$, th") G) Đất Đai v4 T4i Ng"It đC" kh?antrên kh" vK Gãi U 35< v4 tr?ng điề" kiện Ahi%ippinO. không 7 kh- năng LZng .M m&nh >-? vệ5< gi, trên thK tJ, đã thiJt %6p đ]

việ ngăn ấm đ$i v:i .K phát tri*n ở đ7( Gan /"-n trP “?r"m đã tham gia v4? nhiề" ") th-? %"6nL4i v:i Nxx, nhng v4? thi đi*m viJt .áh, không 7 Lấ" hiệ" Da >: đ)t phá( á nh4hFnh trP Ahi%ippinO. 7 m)t .K %Ka hSnd hS .V ["$ng n: về hD /":ra( S đã gi;p m)t .$ %4m ra tiền v4 m)t .$ khá nh6n ra hˆng zn gR đ* %4m ra tiền( inh kJ DahS ph th") v4? việ giH nhHng >F m6t thBng m&i v4 v:i nhiề" tq đô %a đ^t ] hS không th* /"á th* nhng nhiề" g]i W 7 th* đ] đa ra Zng nhHng ái %I đC"(

8/16/2019 Bien Đông 2

18/90


TrF t"ệ t6p th* %4 đáng ng& nhiên( á h"* hMa frO.Orv?ir, nBi m4 h?n 7 th* tFh hMa ở đ7 v4 tCng hIn f.Oa% đ*đ-m >-? rng h;ng không >iJn đi( hq 7 m)t v4i nBi tr?ng /"Cn đ-? Trng a %4 7 đD >a điề"n4i*n, v4 khi %:pvU trái đất Li h"i*n tha< đ_i, á r&n .an hô n4< a? LCn %ên, hRnh th4nh á >ãiđá ar>?natO LC?natO [$p v4 LC" khF v$n 7 th* đã đ] hRnh th4nh tr?ng á kqtr: 7 th* đã >P >$ hBi h?^ tr]t đi( :i %:p ar>?natO L4< %ên đJn Q 000 m\t, rất kh7 đ* 7đ] á kh-? .át hFnh [á về nhHng gR nm >ên L:i( NJ" không 7 m)t kh-? .át hFnh [á, ai .Vm&? hi*m h4ng triệ" đô %a Cn h? việ kh?an m)t giJng LC"˜

‘ tr"ng t5m kh" vK tranh hấp, 7 tin th6m hF zn ti tệ hBn( h† "$i thềm % đPa, đá< >i*n tt

m&nh t+ o00 m\t ["$ng o 000 m\t v4 ["$ng .5" t:i c 000 m\t ở m)t .$ nBi( a" nhiề" năm %4mviệ trên h4ng h LK án, k* - h? kh-? .át >P gián đ?&n năm o011 Da “?r"m, ?n avagO >iJtGi*n Đông bng r` gCn nh AOnn< G%ak( Ei phán Da ông về vZng >i*n .5" %4 gR˜ Đ7 hD * hMa đ* LC" khF 7 th* tFh hMatr?ng đ7 v4 không 7 tCng hIn đ* ngăn rz rq( T7m %&i, !không 7 tiềm năng LC" khF', ông n7i tr?ngm)t hôi nghP t&i th4nh ph$ hF 3inh v4? tháng 11 năm o01Q( =Q@ kiJn đ7 đ] hC" hJt tất -mSi ngi tr?ng ng4nh ông nghiệp n4< hia .X( 6< t&i .a? á ng"n Da Tr"ng #"$ tiJp t %4mCm điề" ng] %&i˜

5" tr- %i Lng nh nm ở .K kJt h]p Da tFn điề" v4 B h)i( a" m4n phô trBng h4? đ7n á") kh-? .át >an đC" Da Tr"ng #"$ tr?ng th6p niên 1980 v4 á tha? tá Da á B /"an nh4

n: hD h$t tr?ng việ đ-m >-? ng"n "ng năng %]ng m:i h? đất n:, /"á nhiề" ngi 7%]i Fh tr?ng việ đề a? Gi*n Đông nh %4 m7n th"$ hHa v&n năng h? năng %]ng( hˆng h&n,tháng 9 năm 199j, G) trởng G) T4i ng"$ thR nhHng ?n .$ đề" ph-i đ;ng w v4 %4 gi-i pháp h? khDngh?-ng /"$ gia w rất kh7 đ* h? >ất kR /"an hM n4? khá t"$ h;ng vô ngha( Nxx đ]gia? nhiệm v phát tri*n á ng"n LK trH r)ng %:n n4< v4 trở th4nh m)t tiJng n7i m&nh mV tr?nghệ th$ng kh"Jh đ&i tiềm năng Da Gi*n Đông( TrH %]ng 7 vX 4ng %:n thR %F L? 4ng m&nh đ*gi4nh thêm kinh phF t+ nh4 n:(

Nhng 7 m)t .K khá >iệt rất %:n giHa !t4i ng"

8/16/2019 Bien Đông 2

19/90


T"< nhiên, nhHng ?n .$ n4< %4 h? t?4n >) Gi*n Đông, k* - á kh" vK nm hI tr?ng „„ Daá n: khá( hq 7 m)t tq %ệ nhU Da nhHng ?n .$ n7i trên %4 nm tr?ng %ãnh th_ tranh hấp v4hq 7 110 Da tq %ệ đ7 %4 th" hi đ] về m^t thBng m&i( NhHng mU tiềm năng n4< 7 th* t&? ram)t tá đ)ng đáng k* tr?ng nền kinh tJ Da á n: nhU, á nền kinh tJ ngh? nh Ahi%ippinO.ha< iệt Nam( Nhng tr?ng tRnh h"$ng Tr"ng #"$ tiê" th kh?-ng Q tq thZng LC" v4 kh?-ng

nghRn tq ~OOt kh$i khF tK nhiên m†i năm, trH %]ng v4 t4i ng"7ng khF đề" đ] h"P >ã? zn á B .ở h& tCng ph v thR k\m phát tri*n( T?n< €Ogan, K" giám đ$ điề" h4nh hO%%,hiện %4 h"i*n 7 th* h? á hFnh phD .K tK tin %:n hBn rng tK L? h4ng h-i .Vđ] >-? vệ( 3)t áh tiJp 6n h]p tá hBn tr?ng kh" vK đ$i v:i việ "ng ấp năng %]ng 7 th*h? ph\p tất - á n: phát tri*n á ng"n t4i ng"án h? >ất M nBi n4? 7 nh" C" %:n nhất( hi đ7, á hFnh phD .V .Yn %zng tin 6< %ln nha"tr?ng việ đ-m >-? ng"n "ng ấp năng %]ng Da mRnh đ] đJn an t?4n tha< vR $ giH đ)/"ng vb %K( Nhng niềm đam mê về Gi*n Đông đã tăng %ên ở á n: ["ng /"anh

> >i*n v4 .K thUa hiệp 7 vX ng4< 4ng Ft 7 kh- năng [-< ra hBn(

* Bản đồ do ngưi d!"h #$ %inh ho& th'% d(ng Google )ath #+ ,ản đồ "-" lô dầu ./ "0a 12S344566666666666666666666666666666667e% th'%8 9,ản song ng: "hư;ng n+i %ở đầuChư;ng ?8 @A tin s đn ?E444

https://docs.google.com/document/d/1OF0MrM6oQLbuBIhAYvjT4JM7Yr7deJNuz_j-vxy9D2M/edit?usp=sharinghttp://songphan.blogspot.com/2015/08/loi-mo-au-introdution-mot-ngay.htmlhttp://songphan.blogspot.com/2015/01/bill-hayton-bien-ong-chuong-1-tu-tien.htmlhttps://docs.google.com/document/d/1OF0MrM6oQLbuBIhAYvjT4JM7Yr7deJNuz_j-vxy9D2M/edit?usp=sharinghttp://songphan.blogspot.com/2015/08/loi-mo-au-introdution-mot-ngay.htmlhttp://songphan.blogspot.com/2015/01/bill-hayton-bien-ong-chuong-1-tu-tien.html

8/16/2019 Bien Đông 2

20/90


Chư;ng 38 Bản đồ #+ đưng #$8 tA ?E44 đn ?FHChư;ng I8 /gu< hiể% #+ anh %a8 ?F56?FFEChư;ng 8 Biển Đông #+ >uJt KuL" t Chư;ng E8 Dầu khí ở Biển ĐôngChương 6: Chủ nghĩa dân tộc

Chương 7: Ngoại giaoChương 8: Các vấn đề quân s

Chương !: "i#i qu$%t t&anh chấ'

()i *ạt

+h,n cá- ơn

[1] Nar"ar< 199c([8] -orOI TraIe agaRine, “O>r"ar< 199c([9] Griti.h sa., 2r? GOgin eri%%ing in 2rOa %aimOL >< iOtnam, The YiO aiO", "nO 199j[10] rO.t?nO GOgin. Ar?—Ot in ?"th hina Oa eO.pitO ei.p"tO ?vOr ?vOrOignt< ?~ 2rOa, The YiO aiO"& o0 2pri%199j([11] Th?ma. ?%%in., BOue ragonZ Aec+oning in the outh Hhina ea fiOnna, irginia, o00o, 11c([12] Oat G"i%L. anL iOtnam anL hina GOgin t? eri%%, x~~.h?rO, 2"g".t 199j([13] han ‚aiw~?ng, AE2 “%O[O. it. 3".%O. ~?r iOtnam. GOnO~it, outh Hhina orning Po@t , 2"g".t 199j([14] GOnt?n xi% 2nL sa. ?mpan< ?mp%OtO. 2/"i.iti?n ?~ rO.t?nO „nOrg< ?rp?rati?n, A€ NO‡.‡irO, eOOm>Or 199c([15] !N?rth €ai% Ar?—Ot Ea"nhOL, hina tart G"i%Ling €ai% Ar?—Ot ~r?m 3ani%a t? Ž%??.,' aniOa BuOOetin, c 2pri%o00j([16] ’Om httpd‡‡‡(a.OanwhinaOntOr(?rgOng%i.ho01001o i c0(htm([17] !€A, hina t? A".h “?rmati?n ?~ 2.ian 2ntiwTOrr?r 2%%ianO,' PhiOi,,ine@ tar , 1 OptOm>Or o00Q([18] xi% siant. t? tap xOan €O.?"rO., Uinhua, 1Q N?vOm>Or o00Q([19] 3aria „%?i.O a%LOr?n, s?vOrnmOnt 3"%%. xi% Oarh at prat%%O athttpd‡‡‡(r.i.(OL"p">%iati?n.‚?rkingAapOr.‚Aoj1(pL~ ([21] !hina, Ahi%ippinO., iOtnam sOt Oi.mi eata ~r?m ?"th hina Oa,' Uinhua, 19 N?vOm>Or o00([22] Garr< ‚ain, 3ani%a. G"ng%O in thO ?"th hina Oa, ?ar 7a@tern 7cono5ic AeieC, an"arr"ar< o008([23] u tatO eOpartmOnt a>%O x2NxŽ1119, !?n?? Ahi%%ip. anL GA ?nOrn. 2>?"t Ar?—Ot. in thO ?"th hinaOa,' 1 "nO o00( 7 th* [Om t&i httpd‡‡‡(‡iki%Oak.(?rgp%".La>%O.02NxŽ1110Ÿa(htm%([24] u tatO eOpartmOnt a>%O 08Txxjj, !apan A%an. N? 2ti?n in ?"th hina Oa ei.p"tO,' o9 “O>r"ar<o008( 7 th* [Om t&i http.d‡‡‡(‡iki%Oak.(?rgp%".La>%O.08TxxjjŸ a(htm%([25] u tatO eOpartmOnt a>%O 02NxŽ199, !in?iOtnam TOrrit?ria% ei.p"tO „ntang%O. 3"%tip%O 3"%tinati?na%„nOrg< “irm.,' OptOm>Or o00( 7 th* [Om t&i http.d‡‡‡(‡iki%Oak.(?rgp%".La>%O.02NxŽ199Ÿa(htm%([26] !“" ing i.it. ‚a..a..< a>%O 08 2NxŽ9, !GA Tran.~Or. xpOrat?r.hip ?~ ?"th hina Oa G%?k. t?AOtr?viOtnam„[p%?rati?n ‚?rk €O."mO.,' 1c 3a< o008( 7 th* [Om t&ihttp.d‡‡‡(‡iki%Oak.(?rgp%".La>%O.082NxŽ9Ÿa(htm%(

http://songphan.blogspot.com/2015/01/bill-hayton-bien-ong-chuong-2-ban-o-va.htmlhttp://songphan.blogspot.com/2015/01/bill-hayton-south-china-sea-chapter-3.htmlhttp://songphan.blogspot.com.au/2015/01/bill-hayton-bien-ong-chuong-4-bien-ong.htmlhttp://songphan.blogspot.com.au/2015/04/bill-hayton-bien-ong-chuong-5-dau-khi-o.htmlhttp://songphan.blogspot.com.au/2015/06/chuong-6-bien-ong.htmlhttp://songphan.blogspot.com/2015/07/bill-hayton-bien-ong-chuong-8-cac-van-e.htmlhttp://songphan.blogspot.com.au/2015/07/bill-hayton-bien-ong-chapter-9-giai.htmlhttp://songphan.blogspot.com/2015/08/bill-hayton-bien-ong-loi-bat.htmlhttp://www.asean-chinacenter.org/english201007/12/c%20i%20670.htmhttp://www.asean-chinacenter.org/english201007/12/c%20i%20670.htmhttp://www.rsis.edu/publications/WorkingPapersWP241.pdfhttp://www.rsis.edu/publications/WorkingPapersWP241.pdfhttp://www.wikileaks.org/plusd/cables/07HANOI1110_a.htmlhttp://www.wikileaks.org/plusd/cables/07HANOI1110_a.htmlhttps://www.wikileaks.org/plusd/cables/08TOKYO544_%20a.htmlhttps://www.wikileaks.org/plusd/cables/07HANOI1599_a.htmlhttps://www.wikileaks.org/plusd/cables/07HANOI1599_a.htmlhttp://www.chinese-embassy.org/uk/eng/EmbassyNews/2007/t377632.htmhttps://www.wikileaks.org/plusd/cables/08HANOI579_a.htmlhttps://www.wikileaks.org/plusd/cables/08HANOI579_a.htmlhttp://songphan.blogspot.com/2015/01/bill-hayton-bien-ong-chuong-2-ban-o-va.htmlhttp://songphan.blogspot.com/2015/01/bill-hayton-south-china-sea-chapter-3.htmlhttp://songphan.blogspot.com.au/2015/01/bill-hayton-bien-ong-chuong-4-bien-ong.htmlhttp://songphan.blogspot.com.au/2015/04/bill-hayton-bien-ong-chuong-5-dau-khi-o.htmlhttp://songphan.blogspot.com.au/2015/06/chuong-6-bien-ong.htmlhttp://songphan.blogspot.com/2015/07/bill-hayton-bien-ong-chuong-8-cac-van-e.htmlhttp://songphan.blogspot.com.au/2015/07/bill-hayton-bien-ong-chapter-9-giai.htmlhttp://songphan.blogspot.com/2015/08/bill-hayton-bien-ong-loi-bat.htmlhttp://www.asean-chinacenter.org/english201007/12/c%20i%20670.htmhttp://www.rsis.edu/publications/WorkingPapersWP241.pdfhttp://www.wikileaks.org/plusd/cables/07HANOI1110_a.htmlhttps://www.wikileaks.org/plusd/cables/08TOKYO544_%20a.htmlhttps://www.wikileaks.org/plusd/cables/07HANOI1599_a.htmlhttp://www.chinese-embassy.org/uk/eng/EmbassyNews/2007/t377632.htmhttps://www.wikileaks.org/plusd/cables/08HANOI579_a.html

8/16/2019 Bien Đông 2

21/90


[28] !AOtr?viOtnam "rvO%O.082NxŽ1oj1Ÿa(htm%([32] u tatO eOpartmOnt a>%O ?2NxŽ89, !€"..ian ?nOrn a>?"t hinO.O ArO.."rO ?n „[[?n3?>i%', j 2"g".to008( 7 th* [Om t&i httpd‡iki%Oak.(?rga>%Oo00808082NxŽ80(htm%([33] hOvr?n ?rp?rati?n, o010 "pp%OmOnt t? thO 2nn"a% €Op?rt, 3arh o011( 7 th* [Om t&ihttpd‡‡‡(hOvr?n(?mL?"mOnt.pL~hOvr?nŒ?i?ann"a%rOp?rt."pp%OmOnt(pL~ ([34] G"k" GOrtOm" €"a., ThO €3N 2gain.t hina 3aritimO "rvOi%%anO 2gOn< ei.p"tO.( 3)t >-n .a? Da >4i th"r"ar< o01Q( 7 th* [Om t&ihttpd‡‡‡(Oia(g?v?"ntriO.rOgi?n.wt?pi.(~m˜~i>...([38] u sO?%?gia% "rvO

8/16/2019 Bien Đông 2

22/90


ill Hayton - IỂN ÔNG (Chương 6: Chủ nghiĩa dân tộ)

Chương 6

Kèn trống và i!" tượngCh0 nghMa DNn t"

#r"m$ and Sym%o&$/ationalis%

Đám đông t t6p ở gCn Nh4 hát %:n 4 N)i không %:n nhng phln n)( Đáng h; W %4 việ hS đã tt6p đ]( Tr?ng mấ< ng4< tr: đ7, “aO>??k đã ?ng vO v:i nhHng tiJng gi6n LH nhng nh4 hMtráh N bng >6n r)n( Đã hBn m)t t"Cn k* t+ khi t4" T# %&i It áp đPa hấn Da t4" BSnh inh ;0

%Cn thM hai v4 m)t tháng k* t+ khi GI inh ông >$ h) hiJ" m:i 7 in hRm >-n đ ") tr?ng việ >4< tU .K ăm phln Da ôngh;ng ở N( e5n phzng đ* mIt trên á ng` ngáh ph$, á t_ng >iên t6p .?i rSi á trang >á? DamRnh v4 !á B /"an giám .át' L`i mIt thO? tất - á t_ hM L5n .K( 3Si ngi trz h"P v]t /"a( á >%?ggOr v4 hattOr đng W rng Cn ph-i %4m m)t ái gR đ7 ôngkhai( sCn nh đ;ng năm .a" ") >i*" tRnh ông khai đC" tiên Da N về Gi*n Đông, hS /"i*" tRnh t&i á >6 thềm Da nh4 hát b [5<LKng thi Aháp nhng Đ?4n TN bng đã nhanh nh" thông >á? t_ hM văn nghệ t&i Zng đPađi*m( :i m)t .5n khấ" đ] [5< LKng ở /"-ng trng, hS >") ph-i [;m %&i /"anh m)t g7 LSthO? đ&i %) th") đPa b >5< gi đ] gSi %4 Ah$ Tr4ng Tiền( Tr?ng thi tiJt %&nh Da tháng 1o, hS điLi…" /"a á }a h4ng nhU v4 /"án 4 phê, > h ?4n iJm v4 á >iệt thK b %:n trên đngĐiện Giên AhD w ri đi thˆng t:i T?4 Đ&i M T#(

Th4nh m)t đ?4n, không th"Cn nhất nhng t_ hM t$t( ai trăm ngi %4 ?n .$ tham LK a? h? >ấtkR %?&i >i*" tRnh n4? ở N( S mang >i*" ngH %:n kX kh" hiệ" h"ng TiJng iệt v4TiJng 2nh, nhiề" ngi m^ á? th"n in >-n đ !đng hH u' %:n, hS đề" t$t tiJng( 3)t .$ %4 Dngh) viên Da 5" E& G) !N? u' fN? u “, m)t nh7m nhHng ngi h?&t đ)ng h$ng T#, kh7 hP"về .K /"ấ< r$i Da á B /"an hM năng, đã th4nh %6p m)t 5" %& >) >7ng đá đ* 7 th* g^p nha"m)t áh h]p pháp( Tên 5" %& >) %4 m)t áh tấn ông v4? !đng hH u' v:i “ %4 viJt tIt h? -!“??t>a%% %">' f5" %& >) >7ng đá %ln !“"k hina' fĐ3 T#( Tr?ng khi m)t .$ kh"a tr$ng, nghệ. vi?%in T& TrF -i j t"_i, m)t Dng h) viên đã hBi nhHng >4i hát ph-n kháng P á án >) ông 2n đJn viJng t+ .áng .:mv4 >P >") ph-i ở nh4 tiJp hS(

ông an 7 m^t nhiề" hBn LS khIp Ah$ Tr4ng Tiền đ* ngăn ng+a .K >Zng phát Da h?&t đ)ngh$ng đ$i [ã h)i( Nhiề" ông an m^ đng ph m4" [anh %á 5i*" tRnh kiên /"

8/16/2019 Bien Đông 2

23/90


trở nên r` r4ng rng nhHng ngi >i*" tRnh .V không đ] h? ph\p đ* đi hJt ") L&? hD Nh6tđ7(

ông an i*" tRnh gi-i tán( NhHng ngi >i*" tRnh i*" tRnh %ên [O >"Wt L? th4nh ph$ trng Lng v4 hở hS đi t:itr&i giam E) 4 áh tr"ng t5m thD đô 1 km( NhHng ngi >i*" tRnh zn %&i nIm đ] thông điệp(T?4 Đ&i M T# vln hˆng >P /"ấ< rC< >ởi á tiJng n i*"tRnh n4P phê phán %4 đãtiêm ấ< !tRnh -m h$ng T#' tr?ng á >4i >á? về .K kiện BSnh inh ph:t % hq thP tr: đ7 %4!>ám .át v4? á .K kiện'( Đất n: >P kh"ấ< đ)ng h?4n t?4n L? %†i Da hS( ấn đề đ$i v:i nh4hM tráh N %4 >ất k* 7 >a? nhiê" >á? m4 hS >Pt miệng h?^ >ất đng hFnh kiJn m4 hS >It giH,

tRnh -m h$ng T# Lng nh vln ng4< 4ng tăng( hông th* đ? %ng ông khai ha< hFnh [ánhHng điề" nh v6< ở N nhng Gi*n Đông đã mang á đám đông nhU ["$ng đng ở 4 N)i v4th4nh ph$ hF 3inh Ft nhất m)t h %Cn tFnh t+ năm o00( NJ" 7 m)t Ft ngi hˆng O ng&iviệ >P >It giH v4 tr+ng ph&t thR nhất đPnh .V 7 nhiề" ngi bng hia .X tRnh -m đ7 nhng hađD an đ-m đ* tham gia >i*" tRnh 7 t_ hM( $ ph6n Da Gi*n Đông v4 nhHng á? >") về 5mm" Da T# phá h?&i đất n: n4< thng kFh đ)ng .K >)t phát %zng ăm thZ L5n t) hD ngha(

Bn Q0 năm tr: đ5It đC" -m thấ< m)t m$i /"an hệ v:i đng

>4? m4 hS ha >a? gi g^p, m)t m$i /"an hệ m&nh mV đJn n†i hS .Yn .4ng >In giJt v4 [- th5n đ*

>-? vệ n7( {ng gán .K tr†i L6< Da á )ng đng tởng t]ng n4< h? .K phát tri*n kinh tJ v4 h?á kh- năng Da việ tK [á đPnh á nh5n m4 .K phát tri*n kinh tJ t&? ra, h? việ phát minh ra

phBng tiện tr" Gi*n Đông %4n .7ng m:i hD ngha L5n t) đangt&? ra á )ng đng tởng t]ng m:i( Ahát tri*n kinh tJ, ông nghệ tr"M tranh

phM t&p hBn(

yyyyyyyyyyhD ngha L5n t) N hiện đ&i Ft nhiề" tK [á đPnh mRnh %4 đ$i kháng v:i T#( C" hJt đng ph$hFnh Da á th4nh ph$ %:n nhUN đề" đ] đ^t thO? tên nhHng nh5n v6t f7 th6t ha< h"5< gi đ] gSi %4 T#d ai G4 Trng, %ãnh

đ&? ") n_i L6< năm j0– Ngô #"&i /"5n 3ông _v4? năm 1o8j– Eê E]i fzn gSi %4 Eê Thái T_, thIng /"5n 3inh năm 1jo8– v4 Ng"

8/16/2019 Bien Đông 2

24/90


gSi %4 #"ang Tr"ng, đánh thIng /"5n Thanh năm 189( C" hJt tr?ng .$ n4< %4 h"iên gi:i hiện t&i đi đJn đánh nha" %Cn đC" tiên %4 v4? năm 199( NhHng ")["ng đ)t [a kia %4 giHa á thD %nh đPa phBng, phiJn /"5n, %ãnh h;a, ngi >-? tr] v4 nhHng kXhãnh tiJn( Ngôn ngH m4 hS n7i %; đ7 không gi$ng nh ngôn ngH tBng Mng hiện đ&i m4 bngkhông nhất thiJt khá v:i ngôn ngH Da kX thZ Da hS( T"< nhiên, tất - nhHng tr6n đánh %:n n4<

hiện na< đang đ] N ?i nh %4 >ng hMng về %Ph .} vX vang %5" L4i kháng hiJn th4nh ôngh$ng á W đ đJ /"$ Da !Tr"ng #"$' !vBng /"$ tr"ng t5m' phFa GI(

T+ kiJn tr; đJn việ nấ" n:ng, m$i %iên hệ văn h7a giHa hai n: %4 r` r4ng– nhng ở B .ở, n†inghi ng về nhHng ngi đ] h? %4 !T4"' fm)t t+ 7 W ?i thng 7 th* LPh .ang tiJng 2nh %4!hink' vln zn m&nh mV( ĐPnh kiJn ["ất phát t+ n†i .] hãi( Ngi iệt [Om mRnh %4 .áng t&? v47 văn h7a hBn ngi ?a, nhng không th* &nh tranh v:i m&ng %:i kinh L?anh >ất kh- th5mnh6p Da hS( )ng đng Lng nh kh\p kFn n4< đ] h? %4 7 á vzi vBn khIp Đông Nam ÁLng nh 7 .M mệnh t7m %ấ< n: n4< v4 - kh" vK(

3)t ái nhRn Ft đPnh kiJn về %Ph .} N 7 th* nh6n ra tCm /"an trSng á m$i %iên hệ v:i !T#' t+

thi nhHng ngi N".anta? đC" tiên, thông /"a .K ["ất hiện Da á thBng nh5n >i*n t+ Ah; iJnh? đJn á kh?-n đC" t đC" tiên Da nh7m thi*" .$ ngi ?a t+ khIp kh" vK Đông Nam Átr?ng th6p niên 1980 khi N >It đC" LŠ >U hD ngha ta%in( hJ đ) )ng .-n N tn t&i đ] nh v4? việ T# h? h† n\ tránh v4 viện tr] hC" nh ."$t thJ kq ’’( thM hệ, tên %}a v4 g&? t+ áng"n "ng ấp T# ở GI inh đ_ về phFa Nam %4m nền m7ng h? việ 4 N)i hiJn thIng 4iszn v4? năm 19(

37n n] hFnh trP đ7 đ$i v:i GI inh %4 m)t phCn hiệ" triệ" /"an trSng tr?ng thông điệp !h$ngT#' đ$i v:i nhiề" ngi Nd n7 h4m W !h$ng đ-ng'( Gi*" hiện ông khai h$ng %&i Đ-ng )ng .-nở tr"ng t5m 4 N)i L… Lln t:i m)t án tZ L4i( T"< nhiên, /"a việ hq trFh á h4nh đ)ng Da T#,nhHng ngi >i*" tRnh .V mang vX ) LH L)i m4 >5< gi đ] tô vV %&inh m)t tranh %"6n về việ n: n4< nên thO? T# ha< thO? Eiên ’ô( 4ng h nh5n v6t a? ấp >Pthanh tr+ng h?^ >P >U tZ( Nhng đấ" đá về hFnh trP %4 vU >S h? á tranh %"6n khád về hiJn

%] hiJn tranh, t$ đ) đi %ên N’ v4 m)t %?&t á vấn đề tr?ng n:( * t+ đ7, !T#' %4 m)t vấnđề 7 m^t tr?ng tất - á ") tranh %"6n %:n về tBng %ai Da N w m)t m6t hiệ" m4 á tr6n đấ"đá khá đề" đấ" thO? đ7( Nga< - tr: khi [O tăng 4 N)i đ6" trên >ãi U tr?ng Linh t_ng th$ng ở 4i szn, %ãnh đ&? Đ-ng )ng -n ở GI inh v4 4 N)i đã >It đC" 7 .Mt mX( Tr?ng mIt ngiT#, N %4 >Sn trX h vô Bn không 7 %zng tr"ng ph-i 7 v:i >6 ha m• r)ng %]ng Da mRnh( Đ$iv:i á %ãnh đ&? N, hS v+a gi-i ph7ng đất n: khUi [5m %] n: ng?4i thR thái đ) Da T#mang vX a? ng&? Da vBng triề"( S không m"$n trở th4nh m)t n: h hC"( #"an hệ [ấ" đJnn†i tháng o năm 199, T# fv:i .K h6" th"ln hFnh trP v4 tRnh >á? Da 3 /"4i hS' v4 tiJn h4nh [5m %]( #"5n đ)i Da hS >P đánh tr- t- tBi nhng nhiề" thP trấn >iêngi:i iệt Nam bng >P tang h?ang( 3ãi h? đJn năm 1991, hai phFa %ãnh đ&? vln ha %4m hza v:inha"(

NhHng đấ" đá nm tr?ng đấ" đá n4< vln zn đang Li…n ra hiện na< w m)t ái gR đ7 trở nên hi*nnhiên đJn t4n nhln %4 hq m)t v4i ng4< .a" ") Li…" h4nh trên Ah$ Tr4ng Tiền thR m)t >ăng ghi 5m

8/16/2019 Bien Đông 2

25/90


%an man L4i m)t gi về m)t >4i n7i h"F m6t đã tRm đng %ên ?"T">O( Ngôi .a? thiJ" ma<mIn tr?ng >ăng ghi 5m n4< %4 Đ&i Tá TrCn Đăng Thanh, m)t gi-ng viên về vấn đề Gi*n Đông t&iS iện hFnh TrP G) #"$ Ahzng N( G4i phát >i*" n4< đ] đa ra tr?ng ") hSp á đ-ngviên )ng .-n đang %ãnh đ&? á trng đ&i hS t&i 4 N)i fở N kh7 giH m)t vP trF a? nJ" không%4 đ-ng viên( Đ&i Tá Thanh đa ra m)t thông điệp thˆng th+ngd 7 /"á nhiề" ") >i*" tRnh v4 ph-i

L+ng á ") >i*" tRnh n4< %&i( !Đ-ng trông đ]i á đng hF /"-n %F .inh viên Da mRnh( NJ"h;ng tôi thấ< hS .inh trng á đng hF tham gia v4? á ") >i*" tRnh, á đng hF 7 th*hI hIn đ7 .V %4 m)t vJt đOn tr?ng h .B Da mRnh', ông kh"ăng ghi 5m "ng ấp m)t ái nhRn đ) đá? đi .5" v4? nhHng ."< ngh thCm kFn Da nhHng >) ph6n n4< tr?ng B /"an an ninh N v$n thng giH kFn đ$i v:i tr"It đC" v:im)t -nh >á?d nJ" hJ đ) )ng .-n đi ["$ng, ông n7i v:i á giá? ., mM .$ng Da đng hF .V["$ng thO?( !>-? vệ t_ /"$ iệt Nam v4 W thM hệ ’N 7 rất nhiề" n)i L"ng, tr?ng đ7 7 m)tn)i L"ng rất th*, rất thiJt thK v:i h;ng ta đ7 %4 >-? vệ ._ h" h? nhHng ngi đang hởng hJđ) h" v4 >-? vệ ._ h" h? nhHng ngi tBng %ai .V hởng ._ h"'( a" khi g]i đJn %]i Fh á

nh5n B >-n ông v&h ra m)t điề" thˆng th+ng %4 không đ] %4m mJh %zng T# ông %" W rng!hS' 7 1,Q tq ngi, zn !h;ng ta' hq 7 90 triệ"( eZ không >a? gi /"ên việ hS [5m hiJmh;ng ta hJt %Cn n4< đJn %Cn khá, ông tiJp t, !h;ng ta không đ] tU ra vô Bn' đ$i v:i .K hi .inht? %:n Da T# h? N tr?ng thi gian tr: đ5Rnh v4 _n đPnh( áh L"< nhất đ* %4mđiề" đ7, ông %6p %"6n, %4 tránh đ$i đC" v4 giH gRn tRnh đ?4n kJt giHa nh5n L5n hai n: N v4 T#(

Đ$i v:i m)t >an %ãnh đ&? ph-i ngai ngái về việ t&? ra - triệ" việ %4m m:i m†i năm đ* đáp Mngng"4igi-ng Da Đ&i Tá Thanh, ng4< c tháng 1 năm o01Q, m)t ngi đ] ph?ng anh hZng đã đ] -itáng về /"ê ở Tqnh Thanh ?á, phFa Nam 4 N)i( Gá? hF nh4 n: đăng t-i hi tiJt việ n4<nhng %& %Zng %4 không m)t >4i n4? n7i ra đ] ngi anh hZng n4< hJt áh n4?, zn nhHng kXgiJt anh hq đ] mô t- đBn gi-n %4 !>Sn ôn đ' w không nê" /"$ tPh( Eê ĐRnh hinh th6t ra đã >P%Fnh >iên phzng T# giJt hJt v4? ng4< o tháng 8 năm 198 khi nhHng ăng thˆng .a" hiJn tranhgiHa hai n: >It đC" %O? thang( N đang tr?ng /"á trRnh tr ["ất h4ng h ng4n ?a kiề", LlnđJn ") đ$i đC" ở m)t }a khC" >iên gi:i 7 ái tên k\m phZ h]p %4 !}a h" H" NghP'( átr6n đánh n_ ra giHa %K %]ng L5n /"5n vb trang v:i g6< v4 La?( G$n ngi T# v4 hai ngi Nthiệt m&ng, tr?ng đ7 7 Eê ĐRnh hinh 18 t"_i(

Bn m)t th6p kq .a", m$i /"an hệ giHa hai n: h"-n nh4 n: đã phát h4nh m)t"$n .áh a tng ") .$ng h4? hZng v4 ái hJt ) nh: hFnh thM(

iệ ngi hJt đ] -i táng %4 h"Rnh thng ở N( 3)t v4i năm .a" khi hôn ất, [Bngđ] đ4? %ên, %4m .&h v4 -i táng v:i nhHng nghi %… phZ h]p( T"< nhiên, việ -i táng Li…n ra .a"Q năm %4 hiJm 7( :i >á? hF r` r4ng đ] hq đ&? không đ] LZng t+ !Tr"ng #"$' tr?ng á

>4i n7i về Da ái hJt Da anh, nhHng tin đn v4 nhHng %F th"

8/16/2019 Bien Đông 2

26/90


hê ở tqnh >iên gi:i E&ng Bn( Gia tởng niệm %4 m)t kh$i đá %:n, 7 khI tên nhHng ngi %FnhDa đ?4n QQ đã !kiên ng ngăn h^n ") [5m %ăng Da T#' năm 199(

Tháng 8 năm o011, á >%?ggOr h"M -nh đ7 >P It [\n rất nhiề"( ¢nh

đC< đD h? thấ< >ia đá đ7 nm giHa m)t LK án ông trRnh L5n Lng w m)t ?n đng m:i v4 C"đang đ] [5< ["ng /"anh n7( 7 kh- năng >ia tởng niệm >P h hUng tr?ng /"á trRnh [5< LKng( Nhng vR nh4 hM tráh không đa ra W kiJn hFnh thM, nên trên m&ng khˆng đPnh rất tK tin rnghFnh phD N hn iên gi:i mấ< trăm 5< .$ về phFa Nam, khiJn Ng"i*" t]ng 7 vX %4 ph-n kháng iên gi:i( Th6t ra, điề" n4< 7 th* đ;ng m4 bng 7 th* không( ấn đề đ$i v:i nh4hM tráh N %4 khi n7i đJn /"an hệ v:i T#, rất Ft ngi tin hS nHa( hq thP Da hS h? >á? hF v4á giá? . ngăn h^n ") th-? %"6n về vấn đề n4< hq %4m tăng .K %5< %an Da th"P /"< %4 L? đ)ng B >ất hFnh(

eZ khôn kh\? v4 thông minh về nhiề" m^t, Đ-ng 7 vX không đáp Mng đ] v:i nhHng tháh thMn4< ng?&i tr+ thO? ki*" áh đã /"On LZng( S đã thông /"a %"6t m:i đ* ki*m .?át việ viJt >%?gfLZ bng không hiệ" /"- nh %"6t b v4 tr"< >M á nh4 h?&t đ)ng 7 h"ng m đFh v:i á t_hM h$ng )ng ở n: ng?4i( Đã 7 h4ng h v ![} ông khai' tr?ng v4i năm /"a( á B /"anan ninh 7 vX v"i m+ng v]t /"a nhHng %i hq trFh không th* tránh khUi Da /"$ tJ /"a việLZng á v [} về [\i gi]c +^ +hác ( 3)t .$ ngi h? rng á %K%]ng th5n T# tr?ng Đ-ng thK tJ khá h4i %zng v:i nhHng %i hq trFh n4< vR n7 ngăn không h?hFnh phD á n: phBng T5< trở nên /"á gCn gbi v:i N v4 bng gi;p hS tiJp t nIm /"&? %?&n, hI hIn 7 nhHng tRnh -m L5n t), h$ngT# ở N g5< ra á kh7 khăn h? .K %ãnh đ&? Da Đ-ng )ng -n( T"< nhiên, nhHng điề" n4<không >") Đ-ng ph-i thO? h:ng đ$i đC" v:i T# m4 >") hS v4? ") đ$i đC" v:i m)t >) ph6nnh5n L5n( Đ-ng .] á ") >i*" tRnh L? 7 thông điệp h$ng Đ-ng tiềm n tr?ng đ7 v4 kh- năngh;ng 7 th* %O? thang th4nh m)t ái gR đ7 7 th* đO LSa .K ai trP Da hS( œ" tiên Da hS %4 .K _nđPnh Da á vấn đề tr?ng n: %ln /"$ tJ hM không ph-i %4 tK L? >4< tU( Nhng nhHng ngi Dngh) tK L? >4< tU v4 tK L? á nh5n tr?ng n: bng %4 nhHng ngi Dng h) %:n tiJng nhất việ đ$i đC"v:i n: ng?4i( 3)t >ên Dng h) hza >Rnh, >ên kia Dng h) tK L?( hông >ên n4? Dng h) - hai(

yyyyyyyyyy

‘ m)t th4nh ph$ khá, nhng %Cn n4< hai đám đông n 4? v:i hai hBng trRnh h4nh đ)ng đ$inghPh( áng .:m ThM ai 1c tháng j năm o01o, m)t ") >i*" tRnh h:p nh?áng trên ?n đngđi L&? &nh > >i*n ở 3ani%a, €?[a. G?"%OvarL, đ^t thO? tên Da t_ng th$ng đC" tiên Da n:Ahi%ippinO. đ) %6p( h?-ng 0 Dng h) viên th") Eiên Đ?4n inh iên Ahi%ippinO. đ_ [ô t:i >Mtng T?4 Đ&i M ?a R( T?4 nh4 phM h]p n4< đ] [5< LKng hI hIn trên đất >i đIp t+ Pnh3ani%a, vZng n: m4 v4? năm 1898 ?a R đánh >&i -i #"5n T5< Gan Nha đ* trở th4nh ng/"$ thJ gi:i( á nh4 h?&t đ)ng n4< thấ< viên -nh .át ph tráh trông ?i >ên ng?4i nm ngDtr?ng [O t"Cn tra, v4 thFh th; v:i v6n ma< Da mRnh, hS >It ta< tiJn h4nh ông việ trên nhHng >i*"t]ng Da hD ngha đJ /"$( S n\m >?m .Bn [anh đU v4? tng, [Pt .Bn vV kh" hiệ" trên đ7 v4

thK hiện nghi thM tr"inh nh-< /"a r4? v4 %4m việ v:i >-ngtên >ng đng Da T?4 Đ&i M( E; -nh .át h$ng >&? đ)ng t:i nBi, tza nh4 đã >P đ_i tên th4nh!(m(a.(( ?~ thO (ni(OL (atO. ?~ (mOria' =tha< vR „m>a..< ?~ thO unitOL tatO. w Ne@( NhHng ngi

8/16/2019 Bien Đông 2

27/90


>i*" tRnh %ln v4? á đng ph$ >ên không 7 á %K %]ng thK thi pháp %"6t v4 tr6t tK -n trở w 7%V %4 đ* tranh ãi về đi*m ra>>%O =trz hBi [Jp hH@ t$i đa m4 hS 7 th* đ&t đ] v:i tám ?n hHhS v+a %ấ< Ip( 3ãi đJn khi mSi việ [?ng ["ôi, viên -nh .át đang ngD m:i thM L6< v4 %ái [O đi,Lng nh hˆng >iJt h;t gR về việ [-< ra( =Q@ 2nh ta v4 ấp trên trK tiJp .a" n4< đề" >P >") t)ikhông %4m đ;ng hM tráh(

a" đ7 c gi v4 áh đ7 5< .$, tr?ng -nh trF .áng .Da, .ang trSng Da kh" thBng m&i 3akati,m)t đám đông n 4? không k\m nhng h4nh [} đ4ng h?4ng hBn t t6p >ên ng?4i t?4 %ãnh .K T#( ‘đ5á? tr: v4 ") >i*" tRnh đ] >$ trF m)t áh an t?4náh [a á >M tng, á >-ng hiệ" v4 }a ._ kiJng( 7 t_ hM hBn m)t h;t ở đ5< w h?^ Ft nhất%4 7 nhiề" tiền hBn( Tha< vR >i*" ngH tK hJ v4 [4 >Ong, v4i h ngi >i*" tRnh Cm nhHng tấm

>i*n đ] vV đ4ng h?4ng L:i L&ng Lấ" hiệ" e£Ns fTxAw đzi !T# [\? đi' v4 ngng !tr)m áở >i*n Ahi%%ippinO.'( K tBng ph-n tiJp t( Tha< vR á nh4 áh m&ng v:i ^p mIt %m %m,nhHng ngi hp -nh hSn á ô gái v:i kh"ôn m^t L… mJn đa %ên á trang >á? ng4< hôm .a",h? á >iên t6p viên Da hS %Ka hSn á hRnh -nh tBng ph-n về ") >i*" tRnh v4 hai thJ gi:i/"an khá nha" về B >-n(

G"_i .áng hôm đ7 t&i 3ani%a hai hD ngha L5n t) Da Ahi%ippinO. tK khˆng đPnh mRnh( $ ngitham LK hJt .M nhU nh?id hq đC< m)t v4i [O >"Wt tr?ng m)t đô thP 7 1o triệ" L5n( Nhng đ$i v:inhHng ngi kh"a tr$ng v4 vl< >i*" ngH, á h4nh đ)ng n4< %4 .K khˆng đPnh /"an trSng về tRnh tKL5n t) khi đ$i m^t v:i nhHng >i*" %) đO LSa r` r4ng Da /"It đC" Da ") t6p tr6n hng năm 3 wAhi%ippinO. 7 tên %4 BaOi+atan tiJngTaga%?g %4 !vai .ánh vai'( Tr?ng m)t m4n phô Li…n L… thấ< về.K đ?4n kJt, hBn c 000 %Fnh th"š đánh >), >) >inh, phi ông v4 %Fnh thD< hai n: thK h4nh nghệth"6t hiJn tranh v4 an thiệp nh5n đ&? trên á >ãi >i*n v4 á ăn M /"5n .K trên khIp đất n:(Trái %&i, á ô gái L… mJn v:i nhHng Lấ" hiệ" TxA đã tM gi6n về việ nh4 hM tráh T# $ .ápnh6p >ãi &n ar>?r?"gh, ng?4i khBi áh > >i*n E"Œ?n oQ0 km( iệ Ahi%ippinO >It giH 8 t4" T#

>P nghi đánh á >ất h]p pháp, 8 ng4< tr: đ7, đã trở th4nh m)t thất >&i th-m h&i( T4" h-i giám T#đã %7 m^t, ngăn không h? -i #"5n v4 T"Cn e"ất M h4nh đ)ng n4?đ$i v:i nhHng ng L5n đã th" %]m đ] h4ng trăm ?n trai kh_ng % v4 m)t %]ng %:n .an hô, >ấthấp á /"< đPnh >-? tn( K >ất %K Da hFnh /"P phô ra m)t áh t4n tệ(

Nhng đ$i v:i nhHng kX /"6< phá Tza Đ&i M 3, .K >ất %K đ7 Da 3ani%a %4 kJt /"- Da m)t thJkq >P 3 th$ng trP( Tr?ng mIt nh7m Gaánh w3wAhi%ippinO., €O

8/16/2019 Bien Đông 2

28/90


tr?ng đ7 tCng %:p a? Ahi%ippinO. g^t hái nhHng phCn thởng Da việ L"< trR ng"It n&t %:n hBn .V %4 ?a R('

Đ$i %&i, ngi t_ hM ") >i*" tRnh h$ng T# %4 m)t ngi 7 tinh thCn L5n t) >ất đI L( Tr?ngnhiề" th6p kq ‚a%LOn GO%%? đ] >iJt đJn nh %4 m)t đ$i thD %:n tiJng h$ng hD ngha t5n đJ /"$ phBng T55< gi đ-ng 2k>a&n đOm m)t .iê" ng v4? đ* h$ng %&i m)t .iê" ng khá thRđ)ng %K .iê" ng >It đC" đ< vấn đề n4< v4 ["a gi-i pháp hza >Rnh ra ng?4i %ề( Tôi ngh rng

5n >ng /"It ng"n t+ %Ph .} t&p hDng Dađất n: n4iệt đ$i [} v:i Li L5n T# v4 ?n há" Da hS( hi tiJt khá L4i Lzng v4không vX vang nhng đ&i khái thR nhHng ngi nh6p 7 đ] m)t .K %Ka hSn( NhHng ngi -iđ&? .ang ông giá? đ] ph\p h"Rnh đˆng(

3)t ph?ng tr4? khá n_i %ên t+ tCng %:p tr"ng %" th4nh thP, m)t phCn đ* đáp Mng v:i ph-n Mng t4n >&? Da T5< Gan Nha đ$i v:i ngi Ž%".traL? w hˆng h&n nh hS [} t} €iŒa% v4? năm 189c( Gan%ãnh đ&? !)i a? - nhất v4 đáng kFnh nhất Da ?n ái nh5n L5n' fThO ighO.t anL 3?.t

8/16/2019 Bien Đông 2

29/90


€O.pOta>%O ?iOt< ?~ thO ?n. ?~ thO AO?p%O, đ] >iJt v:i tên _ati,unan, >It ng"n t+ h4ng ngbá nh5n viên văn phzng, á hD tiệm v4 hD -n .I L5n t) khá( Nhng LK án /"$ gia n4< bng LKa trên hD ngha .ô vanh( hD P ph-nkháng nh .K [5m nh6p ng?&i %ai v4? ") .$ng đPa phBng(

hi atip"nan n_i L6< h$ng ngi T5< Gan Nha v4? năm 189c nhiề" ngi Ž%".traL? đã Zng v:ihS hiJn đấ" h$ng %&i kX thZ h"ng( S đã tRm kiJm tr] gi;p t+ n: khá v$n bng đã th?át khUi[iềng [Fh Da hJ đ) thK L5n( Nhng .a" khi ?a R thIng tr6n hiJn Pnh 3ani%a, hq h"< Da3 tiJp t >7p ngh•t n: )ng ?4 Ahi%ippinO. zn n?n trX v:i m)t hiJn LPh h$ng n_i L6< t4nkh$( Nhiề" ngi Ž%".traL?, >á? đ)ng >ởi .K n_i %ên Da ngi atip"nan v4 á nh7m /"5n phiệtkhá, t+ >U %]i Fh !/"$ gia' vR %]i Fh Da riêng mRnhd hS >: v4? m)t m$i /"an hệ )ng .inh v:i

>Sn thK L5n m:i Da đất n:(=@ 7 hS thM a?, ngi Ž%".traL? fhD ất đ)ng .-n r)ng %:n Da á nh4 Lzng' ông giá? >P tPhth" v4 ph5n ph$i %&i( E"6t >C" } đ] .?&n 7 %]i h? nhHng ngi 7 t4i .-n v4 7 hS( =8@ Tr?ngn}a thJ kq, /"an hM 3 ai trP /"Cn đ-? n4•p đ$i %6p v4 n5ng a? /"ên trên( 3)t phCn nhU L5n Ahi%ippinO. w không nhiề" hBn ‰ w tiJp t kh$ng hJ t?4n [ã h)i(iện na< vln zn nh v6ởi nhiề" nh7m ngi tK [ng %4 h6" L"ệhFnh trP Da ngi atip"nan( S 7 m^t khIp á [" h:ng hFnh trPd t+ nhHng nh4 áh m&ng

)ng .-n h? đJn . /"an /"5n đ)i vŠ m)ng( Điề" m4 hS 7 h"ng %4 việ tin rng á th4nh viênDa tCng %:p >ên trên đã >án n: h? 3 đ* đ_i %ấ< %]i Fh á nh5n thR không 7 /"&? hFnh trP tệ h&i(

ThO? Lấ" Da á nh4 t tởng ánh t-, nh nh4 .} hS TO?L?r? 2g?ni%%?, thJ hệ ấp tiJn n4< %6p%"6n rng hq 7 nhHng ngi Ahi%ippinO. thK .K m:i %4 /"Cn h;ng w nhHng ngi ở L:i đá< [ã

h)i(=9@ NhHng kX %4 th4nh viên trên Zng Da tCng %:p >ên trên kiJm đ] đPa vP /"a %iên minh v:ithK L5n 3 w không th6t .K !th") L5n t)'( S %6p %"6n rng ở m)t đất n: v$n hq đ] đ) %6pv4? năm 19jc, gm m)t nh7m đ-? nhiề" vX >P r4ng >") v4? m)t nh4 n: đBn nhất nhng r4ng

>") rất Ft thO? áh Da m)t nền văn h7a !L5n t)' thR kh7 m4 đ?4n kJt ngi L5n Ahi%ippinO. %&iv:i nha"( AhO t- K đ?an, tiền th5n Da - GaaiJn %an .5" v4? á kh" _ h")t đô thP v4 á đn điền nông thôn( Nhng tr?ngkhi á tiền >$i hFnh trP Da 2k>a$i Da Ga

8/16/2019 Bien Đông 2

30/90


e? đ7, việ hS 7 %6p trng khá nha" về Gi*n Đông hq %4 ái m:i nhất tr?ng m)t h"†i L4i átranh hấp giHa á đ$i thD tr?ng tCng %:p >ên trên ở Ahi%ippinO.( E; n4< %; khá, á nh7m n4<7 th* t&? ra m)t 5" h"P m)t A?nti". Ai%atO f/"an t?4 Ea 3ã [} đ7ng đinh h;a O.". trên giá hH th6pw Ne hiện đ&i đ7ng đinh( Ga tháng tr: .K kiện tháng j năm o01o, đám r: G%ak NaŒarOnO t&iBng "ng Thánh Đng #"iap? ở ng?&i ô 3ani%a đã th" h;t m)t đám đông : tFnh v4? kh?-ngc t:i 8 triệ" ?n .$ m4 phO t- hq 7 th* mB :(

NhHng 5" h"ởi m)t hBng trRnh hS L&< trX ?n rng %Ph .} Da hS hq >It đC" v4? năm 1o1 khi 3agO%%anđJn Ahi%ippinO. v4 thng L&< >ng áh .} Lng ?a R nh %4 m)t %F tởng m4 Ahi%ippinO. ph-i

$ gIng đ* n?i thO?( hi nhRn thO? ánh .áng n4< không ng& nhiên %4 m^ LZ ph-i .$ng L:i hDngha thK L5n v4 /"an hệ >ất >Rnh đˆng - thJ kq, nhiề" kh-? .át %^p đi %^p %&i hq ra rng ngiAhi%ippinO. %4 L5n th5nw3 nhất trên h4nh tinh( Thăm Lz W kiJn Da AO‡ s%?>a% 2ttit"LO. "rvO< v4GG s%?>Oan o00owo01Q đề" h? thấ< 8w90 ‰ L5n .$ Ahi%ippin 7 thái đ) tFh K đ$i v:i 3(h-? .át Da AO‡ o01Q bng h? thấ< 8 ‰ ngi Ahi%ippinO. tin rng ?a R 7 [Om [\t t:i %]iFh Ahi%ippinO. khi [5< LKng hFnh .áh(=10@ 7 m)t ."< ngh h"ng rng ?a R .V 7 m^t đ* gi;phS tr?ng >ất M gi ph;t Cn thiJt n4? tr?ng tBng %ai(

Điề" n4< nm đng .a" ái 7 th* 7 vX %4 m)t .K th đ)ng h"ng tr?ng L5n h;ng về Gi*n Đông wha< >i*n T5< Ahi%ippinO. nh hFnh thM đ] >iJt đJn ở n: n4< t+ ng4< tháng 9 năm o01o( =11@

eZ kh-? .át AO‡ o01Q h? thấ< rng 90 ‰ L5n .$ ?i tranh hấp v:i T# %4 m)t !vấn đề %:n' nhng

đzi hUi ph-i 7 h4nh đ)ng thR không nhiề"( !hông ph-i ngi Ahi%ippinO. không /"an t5m t:i Gi*nT5< Ahi%ippinO., hq %4 vR hS >iJt rng >i*n n4< th") về h;ng tôi w /"a .K gCn gbi t"

8/16/2019 Bien Đông 2

31/90


hởng á nh5n 7 th* .5" .I v4 g5< mất _n đPnh( á v >ê >$i tr?ng á LK án N?rth€ai% v4 h-?.át ĐPa hấn >i*n h"ng f[Om hBng phBi >4< áh m4 á nh5n v6t /"$ gia, %; n4< %; khá,

>< [O? á %]i Fh /"$ gia v4 m^ - v:i hFnh phD n: ng?4i vR %]i Fh Da riêng mRnh(

€ất hiJm khi tinh thCn L5n t) tr?ng tCng %:p >ên trên 7 m)t vai trz tr?ng hFnh trP /"$ tJ( Năm

1991, Th]ng iện g5< .}ng .$t ‚a.hingt?n v:i việ >U phiJ" h$ng việ gia h&n iệp đPnh vềăn M #"5n .K năm 19j, >") ăn M h-i /"5n 3 r)ng %:n t&i Pnh ">i ph-i đ7ng }a( Nhngđ7 %4 trng h]p đ^ >iệt( 3)t v4i tr?ng .$ 1o th]ng nghP . >ất đng hFnh kiJn thO? hD nghaL5n t) trng phái b -m thấ< .K phát tri*n Da đất n: >P kiềm hãm vR .K ph th") v4? h;am( Nhng .$ %]ng Da hS đã phng %ên >ởi việ ông h;ng gi6n LH về vai trz Da ‚a.hingt?ntr: đ5< tr?ng h6" th"ln hJ đ) đ) t4i “OrLinanL 3ar?. fFt nhất %4 tr?ng nhHng năm đC", $ %4mgi-m /"ên trên b( NhHng ngi khá không m"$n Ahi%ippinO.trH vb khF h&t nh5n Da 3 v4 m)t .$ tM gi6n về việ >inh %Fnh 3 4n /"ấ< ph nH đPa phBng(

T"< nhiên, năm 1991 %4 m)t ng?&i %ệ( á /"an hệ r4ng >") tCng %:p >ên trên Da Ahi%ippinO. v:i?a R w ngôn ngH, %Ph .} v4 tri*n vSng hia .X w đang thIt h^t( Nhng hS r" ngD á th4nh viên

Da mRnh v4? tRnh tr&ng th?-i mái t"¦ tiện LKa trên gi- đPnh rng đ7 %4 -m giá Da - hai >ên v:inha"( G) ph6n n4< Da [ã h)i, t+ng ; "ng t6n t"› ‚a.hingt?n /"a nhiề" thJ hệ, đã tK th"J tI ở Gãiar>?r?"gh v4? năm o01o, %:n tiJng nhng không 7 .M m&nh B >Ip đ* h6" th"ln( iệ mấtniềm tin v4? ?a R 7 th* 7 nhHng h6" /"- r)ng %:n hBn tr?ng tBng %ai( TCng %:p >ên trên 7 th*/"ởi á m$i /"an hệ gCn gbi hBn v:i GI

inh, h?^ hS 7 th* vln gIn >7 v:i ‚a.hingt?n v4 mất đi tFnh h]p pháp tr?ng mIt Da L5n .$ %:nhBn nJ" nh ‚a.hingt?n không %"ôn gi;p hS tr?ng á ") khDng h?-ng(

Nhng 7 m)t %"ng khá Da hD ngha L5n t) Ahi%ippinO. thO? h:ng á -m đ$i v:i )ngđng thi*" .$ g$ ngi ?a r` rệt( Ng] v:i tCng %:p 5e@tiRo >ên trên v$n tRm áh hO giấ"ng"n g$ T# Da mRnh, nhHng ngi nh6p thJ kq ’’ không 7 %Ka hSn n4? khá ng?4i việ

ph-i ông khai [á đPnh nh v6ất đ)ng .-n, sO?rgO T< fTrPnh ThiJ" iên .ở hH"nhiề" ông ti LPh v t4i hFnh w v4 v5n v5n((((=1Q@ 3)t .$ t4i .-n n4< đã đ] tăng %ên /"a h]p tá v:iá gia đRnh ngi 5e@tino %5" đi w Thi v:i 2

8/16/2019 Bien Đông 2

32/90


trở th4nh /"ê hBng h? L5n .$ ngi ?a r)ng %:n hBn tr?ng nhHng năm "$i thJ kq ’ŽŽŽ .a" khikh" _ h")t Aarian >P phá >U, nBi m4 >an đC" nhHng ngi ?a không -i đ&? >P >") ph-i .$ng ở đ7 fnm gSn tr?ng tCm >In Da .;ng T5< Gan Nha trên tng th4nh ph$( Gin?nL? bng hq áhth4nh ph$ b m)t tCm phá? nhng ng4< na< á hi*m ng"< đ$i v:i ") .$ng v4 B th* không ph-it+ .;ng đ&n m4 t+ á đng n: hôi hám đ_ v4? .ông Aa.ig v4 á %"ng khF th-i đ) h&i h?áng

đC< á đng ph$ h•p( Th?&t nhRn n7 7 vX đi ["$ng nhng đng .a" .K rệ" rã, kh" n4< vln zn %4m)t tr"ng t5m /"an trSng Da nền kinh tJ /"$ gia( NhHng }a h4ng nhU ở đ7 thng %4 m^t tiềnh? á L?anh nghiệp kinh L?anh, ph5n ph$i %:n hBn nhiề"( á kh$i nh4 tháp %:n v]t %ên trênkh?-ng không ở giHa(

3)t phCn thông /"a th+a kJ v4 m)t phCn thông /"a mệnh %ệnh h4nh hFnh, Gin?nL? vln giH .Ithái t&p hDng riêng >iệt( Gin?nL? đ] %4m %&i v4? đC" th6p kq 190 .a" khi thP trởng 3ani%akhˆng đPnh rng n7 ha đD !?a'( Tr?ng m)t n† %K đ* th" h;t kháh L" %Ph, á _ng hZa trangtrF ông ph" đã đ] LKng %ên t&i á %$i v4? kh" vK n4< v4 )ng đng đã đ] 4<á" >i*n hiệ" TiJng Tr"ng trên á L?anh nghiệp Da hS( =1c@ Nhang đ] đ$t tr: >4n th ônggiá?, ee ?ng ?ng v4 ?%%a? trZm %4 m"$n tránh >ất kR %?&i rI r$i n4?( 3)t v4ingi .V đ] ông khai nê" ra nhng m)t hD }a h4ng in v&h ra n\t tiê" >i*" Da kh" n4ánh mR th4nh ông v4 K" hD tPh Da)i Ei?n. đPa phBng, đi*n hRnh h?á tFnh t&p hDng Da ngi T.in?a thJ hệ tr:( {ng kJt hôn v:i m)t ph nHAhi%ippinO. v4 hS n7i tiJng Ah; iJn ở nh4 nhng ông không hI há" Da ông 7 th* >^p >•đ] hBn m)t v4i t+ thM tiJng n4< không( Đ7 %4 m)t 5" h"$i -nh >J tI Gãiar>?r?"gh, thO? AO‡ s%?>a% 2ttit"LO. "rvO< , tq %ệ tFh K đã gi-m ["$ng zn j8‰ v:i Q9 ‰

hiện na< [Om T# nh kX thZ nhiề" hBn %4 m)t đ$i tá( T"< nhiên, 7 vX không hI rng điề" n4<.V h"

8/16/2019 Bien Đông 2

33/90


tr?ng >$i -nh khDng h?-ng t4i hFnh h5" Á đã [-< ra ") >&? %?&n, ngi ŽnL?nO.ia g$ ?a >Pđ^ >iệt nhIm v4? w m)t phCn %4 L? th4nh phCn khiê" khFh tr?ng /"5n đ)i đang tRm : đ* đ-? hFnhw m4 zn L? nhHng đám đông h†n t&p trên đng ph$( 4ng trăm ngi g$ ?a đã >P giJt hJttr?ng >&? %?&n v4 h4ng ng4n ngi khá ph-i >U đất n: ra đi mang thO? v$n đC" t trP giákh?-ng ƒ o0 tq( Nhng tr?ng nhHng năm .a" đ7, vP trF Da nhHng ngi ở %&i v4 .$ng .7t đã đ] -i

thiện đáng k*( ăn h7a Tr"ng ?a đ] tán tng, ph5n >iệt đ$i [} đã gi-m v4 thPnh v]ng đã trở %&i( á tranh hấp ở Gi*n Đông hC" nh không %iên /"an đJn hS LZ T# i*n, ngi 3a%aãi ngCm n4< hi tháng Q năm o01Qđ* $ Dng $ ng [ã h)i, tham nhbng, /"-n trP, tráh nhiệm, hFnh trP thO? nh7m L5n fiLOntit< p?%iti. v4 an t?4n ông )ng'( Tr?ng nhHng năm gCn đ5< m)t [ã h)i L5n .K ng4< 4ng/"- /"i*" ngH Da hS( Trên thK tJ ngi 3a%a&? đ$i v:i m)t thUa th"6n hFnh phD hi tháng c năm o01o về việ th"ê ^p gấ"tr; “Ong i fAh?ng ™pv4 “" ‚a fAh; xa w Da T# v:i hi phF 7 vX /"á đIt t:i o0 triệ" €inggitfƒ c triệ" đ* kq niệm j0 năm /"an hệ ng?&i gia? Nhng việ %&m Lng đ7 hq đ_ %ên đC" Da thDt:ng 3a%a

8/16/2019 Bien Đông 2

34/90


Jt /"- n4< %4 m)t tin t$t đ$i v:i phCn t L5n .$ 3a%aên trên g$ 3a%aC" } năm o01Q khi m)t .$ nh5n v6t tr?ng đ-ng Cm /"án 2nh v4 kinh L?anh T#, 7 th* đi v4? trái tim Da hS( S tRm ra m)t )ng đng h]p v:i kFh Š

nhU >\ Da mRnh( K" T_ng th$ng G( a>i>iO Da ŽnL?nO.ia t+ng n7i t:i n: n4< nh !Lấ" hấmđU nhU đ7' v4 nhHng ngi khá đã gSi n7 %4 !h&t đ6" nm giHa ái k•p' giHa hai n: %áng giềng%:n hBn nhiề" v:i L5n i giá? đa .$( Điề" đ7 t&? h? t?4n >) đất n: m)t -m giá %4 m)t thi*".$ v4 khiJn h? việ gRn giH .K .$ng zn %4 m)t mệnh %ệnh /"$ gia( K tBng tK v:i hRnh -nh tKth5n Da Ž.raO% %4 r` r4ng, v4 nga< t+ khi đ) %6p, hai n: 7 h"ng .K tinh thông về /"5n .K v4m)t hS th"It >") v4 /"5n LK >P(

ingap?rO !?a' mM n4?˜ T&i m)t tr?ng nhiề" h)i nghP về Gi*n Đông v$n tăng %ên nhanh h7ngtr?ng v4i năm /"a, m)t K" /"an hM ng?&i gia? ingap?rO rất a? ấp t5m .K v:i tôi rng !đ5< %4n: =không Tr"ng ?a@ L"< nhất L? ngi ?a điề" h4nh', %ên án việ ingap?rO v4 á n:Đông Nam Á khá tham gia n† %K L? 3 đMng đC" đPnh .Ip đ^t m)t gi-i pháp pháp %F h? á tranh

hấp( !T# không /"an t5m đJn nhHng trz hBi n4It .K th6t $t %`ivề ingap?rO( E4 ngi g$ ™n Đ), 3ah>">ani v$n t+ m)t .I L5n nhU tr?ng m)t n: nhU v4 ônghi*" thJ %Šng nan m4 điề" đ7 mang %&i( 3^ LZ đã >It r… .5" ở ingap?rO, ông ông nh6n )ngđng tởng t]ng đ7 vln zn tn t&i tr?ng [ã h)i t&p hDng Da hS( !NJ" nh 7 m)t ") hiJntranh r` rệt giHa 3 v4 T# thR không 7 áh n4? m4 ingap?rO 7 th* tham gia m)t ") hiJnh$ng %&i T# w ngi L5n .V không Dng h) n7( Nhng đng thi, về m^t thái đ) ng?&i gia?,ingap?rO hI hIn rất n th6n v4 Mng [} thO? nhiề" "ng >6( h;ng tôi không thiên 3 bngkhông thiên T#( h;ng tôi thiên ingap?rO'( T&i m)t h)i nghP ở m)t kháh .&n .ang trSng khá,hD TPh iện á ấn Đề #"$ TJ ingap?rO, im?n TaP nh4 hM tráh đ >•p( N7 không k\? L4i >ởi vR hq 7 ngi 7 m^t ftr?ng .$ o0 triệ"L5n GI inh(=o0@ 3^ LZ .$ ngi tham LK Ft th-m h&i, T5n ?a ’ã ngh rng .K kiện n4< [Mngđáng đ* đa tin không nhHng trên >á? m4 - trên kênh tr"i*" tRnh hq %7 m^t trên đng ph$ đC< %á >ên ng?4i t?4 đ&i .M .a" khi v việ >It đC" rất

8/16/2019 Bien Đông 2

35/90


nhiề" ng4Zng n_ tK phát Da hD ngha L5n t) /"i*" tRnh, G) Ng?&i sia? T# ông >$ t?4n văn >-n tráh M đ&i .MAhi%ippinO., tr?ng đ7 hS đ_ %†i h? hFnh phD Da ông ! ph&m nhHng .ai %Cm nghiêm trSng v4 (((

tăng ng n† %K %O? thang ăng thˆng('=o1@

hiề" t$i hôm đ7 G) Ng?&i sia? -nh >á? á ông L5nT# ở Ahi%ippinO. nên ở tr?ng nh4 v4 tránh [a nhHng ") !>i*" tRnh h$ng T#', v4 Tr"á? %á -iá? về 3ani%a %4 h"ng hMng( ThM nhất, hiJn LPh n4< trZng đ;ng v:i thi gian nh4 h?&t đ)ngnh5n /"P khai tr+ khUi Gan Thng G) hFnh TrP vR h4nh đ)ng .ai trái( Trái ng] v:i v >JtI Gãi &n ar>?r?"gh, việ đa tin về hai m4n kPh n4< đã >P đ n\n m&nh mV, - trên >á? hF%ln trên á trang m&ng [ã h)i T#( hiJn LPh tr") nhng không gi-i thFh tất - mSithM(

7 %V điề" đáng h; W nhất về m4n kPh n4a? gm m)t ph7ng viên tr"ãi &n hôm ThM Năm nh việ T# ph?ng t?- ở đ7 v4 việ T5n ?a ’ã đăng %&i á tng th"6t Da >á? hF n: ng?4i rng/"5n kh" phFa Nam đã h"?m T?4 Đ&i M T# t&i GO%graLO năm 1999, .a" khi Nh6t G-n .}a đ_i .áh giá? kh?a %Ph .} năm

o00, .a" á ") >i*" tRnh Dng h) ngi T5< T&ng ph-n đ$i đ]t r: đ"$ x%i*" tRnh( Nhng tháng j năm o01o hˆng 7ai(

iệ thiJ" vIng á ") >i*" tRnh đng ph$ không ph-n ánh mM đ) /"an t5m thấp về vấn đề n4>, m)t nh4 nghiên M" 2".tra%ia về h?&h đPnh hFnh .áh đ$i ng?&iDa T#, tiJn h4nh ") điề" tra thBng m&i về thái đ) ông h;ng đ$i v:i Gi*n Đông( Jt /"- h?thấ< Q ‰ ngi L5n T# h; W ha< rất h; W t:i nhHng Li…n >iJn, hq hBi thấp hBn .? v:i c0 ‰ngi n7i điề" tBng tK về tranh hấp ở Gi*n ?a Đông v$n đã g5< >&? %?&n nghiêm trSng nămtr:( ề m^t tiềm năng, đ5< %4 m)t L5n .$ 7 th* ["$ng đng vR á vấn đề ở Gi*n Đông( T"<nhiên, điề" đ7 không [-< ra( h">> tin rng việ $ W %4m tăng .K phln n) đ$i v:i Gãi &nar>?r?"gh nga< %6p tM đ] thO? .a" >ởi .K đ n\n m&nh >&? >i*" tRnh đng ph$ h? thấ< tRnh-m L5n t) đã >P tha? t;ng 7 hD đFh(

8/16/2019 Bien Đông 2

36/90


siai đ?&n n4< đ] đánh Lấ" >ởi nhHng %i >Rnh %"6n Liề" h5" v4 đôi khi LSa n&t thng ["4i viJtng4< oc tháng j năm o01o về >J tI Gãi ar>?r?"gh, ThiJ" t:ng E"? "an fEa iên t"$rng !Ahi%ippinO. ¤đã >In phát .;ng đC" tiên¥ về m^t hiJn %]( Ahi%ippinO. ph-i tr- giá h? điề"

n4< v4 h;ng ta không th* đ* h? vF L n4< đ] thiJt %6p nh th* .a" khi hS kFh đ)ng h;ng ta[?ng hS 7 th* /"a< trở %&i >Rnh _n /"a thBng %]ng'( =oQ@ hq tFnh riêng >4i viJt n4 tin tM đã tham gia >Rnh %"6n( 3)t >Rnh %"6n viêntr"4i viJt Da Đái ; gSi N, Ahi%ippinO. v4 Nh6t G-n %4 !>a ?n h7h&< r?ng Da 3 ở h5" Á'( {ng t"$ !h;ng ta hq Cn giJt m)t ?n, thR nga< %6p tM hai ?nkhá ph-i v4? kh"ôn kh_'(=oj@ Đái ; đã viJt th6m hF nhiề" >4i .It má" hBn L:i >;t Lanh E?ngTa? fE?ng Tha?( Tr?ng m)t >4i, ông -nh >á? á n: Đông Nam Á fkhông nê" r` tên khôngđ] khai thá h?n fLC" khF >ên tr?ng !đng hH u', khi m4 nhHng gi4n kh?an LC" v:itháp a? đ7 >iJn th4nh đ"$ %}a thR [Om ai .V >P t_n h&i nhiề" nhất˜ =o@

á . /"an n4< đã L4nh gCn nh t?4n >) .K nghiệp Da hS tr?ng á hS viện /"5n .K đ-m >-? h?/"5n đ)i thO? đ;ng đng %$i Da Đ-ng( Tr?ng m)t ") phUng vấn v:i t AhBng Nam "$i T"Cnf?"thOrn ‚OOkOnL tháng j năm o01o, ThiJ" t:ng Ea iên gi-i >4

8/16/2019 Bien Đông 2

37/90


hH" Lng Da n7 đã khai thá hJt( GI inh thFh vX >ề ng?4i >P ông h;ng g5< .M \p m4 không7 .K đO LSa n4? h? tr6t tK ông )ng hBn(

bng nh ở N, r` r4ng %4 7 m)t >) ph6n đáng k* tr?ng L5n h;ng -m nh6n .5" .I về Gi*nĐông, nhng đ7 không ph-i %4 ái Lln LIt hFnh .áh Da T#( ‘ - hai n:, không ph-i /"Cn

h;ng đ< hFnh phD v4? đ$i đC" m4 %4 hFnh phD .} Lng hD ngha L5n t) đ* th; đ< [a hBnhBng trRnh h4nh đ)ng Da riêng hS( ai đ-ng )ng .-n T# v4 N tRm kiJm hai %?&i tFnh h]p phápd v6t hất v4 t5m %F( - hai >an %ãnh đ&? ph-i đOm %&i h? L5n h;ng mM .$ng tăng %ên v4 bng ph-i hMng tU hS 7 đD phm hất đ&? đM đ* ai trP( - hai đ-ng ph-i đ$i m^t v:i Zng m$i đO LSa.$ng zn w ."< gi-m .K Dng h) Da nh5n L5n nJ" hS không đOm %&i .K thPnh v]ng v4 .K 7 m^t Dađ$i thD gi4nh ngôi Da hS( S hi vSng m)t vP thJ m&nh mV ở Gi*n Đông .V đOm t:i /"-n %Ph .} hFnh thM tô vVhS nh %4 M" tinh Da L5n t)(

Năm 1991, hai năm .a" khi nghiền nát ") >i*" tRnh L5n hD Thiên 2n 3ôn, %ãnh đ&? Đ-ng T#

tiJn h4nh m)t hiJn LPh !giá? L %zng 4i viJt L4i đ^t giá? . n4< trở %&i vP trF Da mRnh(

Jt /"- %4 á ") th-? %"6n về Gi*n Đông, LZ " t; h?^ L5n gi-, L5n t) ha< tK L?, >5< gi đề"Li…n ra tr?ng m)t Li…n trRnh >It đC" >ng việ gi- đPnh rng á đ-? đ7 đBng nhiên %4 Da !h;ngta'w m)t phCn không táh ri Da T_ /"$ t+ [a [a w v4 ngi n: ng?4i đã vô : %ấ< h;ng t+ ta<!h;ng ta'( T"_i trX n_i gi6n trên m&ng %ln việ h?&h đPnh hFnh .áh Da tCng %:p >ên trên đề"đMng trên nền t-ng đ7( #"an trSng hBn, trên thK tJ n7 t&? ra m)t h"4i viJt về hD đề n4< trên >á? hF hFnh thM( =Qo@

3i .á" năm .a", tRnh hRnh đã tha< đ_i đáng k*d nhiề" >4i viJt t"ôn ra h4ng ng4< trên >á? giấ

8/16/2019 Bien Đông 2

38/90


trang m&ng v4 á phBng tiện phát .7ng( Tr?ng ") đ"a tranh >ng %i gi4nh ngôi vP v:i á >êntranh hấp đ$i thD ở Đ4i GI không 7 áh n4? m4 GI inh 7 th* thK hiện việ r;t %"i 7 tr6t tKkhUi vP thJ đ$i v:i Gi*n Đông m4 không >P m)t L&ng khDng h?-ng n4? đ7 về tFnh h]p pháp(

siá? . inh TJ hFnh TrP #"$ TJ ha ea?—i?ng fTra Đ&? #"Wnh, h?4 nhã nhng đanh th\p Da

Đ&i S GI inh, Dng $ thêm rng %6p trng Da T# ở Gi*n Đông không ph-i L? >P hD nghaL5n t) đ&i h;ng %ôi k\? m4 L? nh" C" tFn nhiệm Da %ãnh đ&? w ở n: ng?4i v4 tr?ng n:( {ngn7i v:i tôi !Đ7 %4 việ đMng vHng, hM không ph-i L6m h5n v4 v"ng ta< %ên tri m4 hˆng %4m gR-'( Đ$i v:i ông, >: h"a năm .a" đ7 hC" hJt tiền Da hS đ] tr- %&i, ; .$ n4< đã g5<ra thiệt h&i không th* khI ph đ] đ$i v:i %zng tin Da tCng %:p >ên trên T# về áh ngi 3 điề" h4nh ông việ thJ gi:i( Tr: đ7, thO? giá? . ha, á nh4 h?&h đPnh hFnh .áh T# v"i vX.} Lng t+ ngH v4 áh ngh Da phBng T5: tiJn Da GI inh(

G5< gi, !t"_i trX n_i gi6n' Da á n: /"anh Gi*n Đông đang đánh nha" trên phCn >Rnh %"6n Daá trang m&ng tin tM >ng tiJng 2nh( hi ăng thˆng gia tăng ng?4i >i*n thR .K nng nhiệt .ôi .ttrên m&ng( )ng đng tởng t]ng m:i đang đ] h"n đ; tr?ng việ đăng >4i v4 há< rK, v4 áh$ ph5n hia m:i đ] đ4? .5" thêm( iệ kh"a tr$ng v4 v< >i*" t]ng %4 ng"n tri h? L4nh h?

á >iên t6p viên m"$n h"7 trở nên 7 -nh hởnghBn ở Ahi%ippinO. %4 [a vi, v4 ở á nBi khá tr?ng kh" vK thR 7 rất Ft .K /"an t5m Da ôngh;ng về á tranh hấp n4P nhHng ngi L5n t) hD ngha n7ng n-< tấn ông đJn mM th6m hF 7 th* >") ph-i thKhiện điề" 7 vX nh %4 h4nh đ)ng L&i L)t nJ" hS %4m tăng .M n^ng tr: á đ$i thD( NhHng phôLi…n về .M m&nh n4< hI hIn mang thO? ng"< B kFh đ)ng ["ng đ)t L? nhCm %ln( T"< nhiênh? đJn na< ng"< B %:n nhất đ$i v:i hza >Rnh v4 an ninh ở Gi*n Đông không ph-i %4 hD ngha L5nt) n_i gi6n trên đng ph$ m4 %4 .K tá đ)ng /"a %&i Da á tranh hấp kh" vK v:i .K đ$i đC"ng4< 4ng tăng giHa hai ng /"$ %:n tr?ng kh" vK(

8/16/2019 Bien Đông 2

39/90


PPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPP

>i %ở đầuChư;ng ?8 @A tin s đn ?E444Chư;ng 38 Bản đồ #+ đưng #$8 tA ?E44 đn ?FHChư;ng I8 /gu< hiể% #+ anh %a8 ?F56?FFE

Chư;ng 8 Biển Đông #+ >uJt KuL" t Chư;ng E8 Dầu khí ở Biển ĐôngChương 6: Chủ nghĩa dân tộc

Chương 7: Ngoại giaoChương 8: Các vấn đề quân s

Chương !: "i#i qu$%t t&anh chấ'()i *ạt

Documents

Bien Đông 2