BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY

BIURO

Przepisy w zakresie bezpieczeństwa pracyz monitorem ekranowym

• rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 1.12.1998

r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach

wyposażonych w monitory ekranowe,

• dyrektywy Rady UE z 29.05.1990 r.

STANOWISKO

KOMPUTEROWE

Praca biurowa

Patrząc przez pryzmat technicznego bezpieczeństwa pracy, prace biurowe

obejmują prace umysłowe, które niezależnie od stopnia skomplikowania

wykonywane są w pozycji siedzącej, w przeważającej części w ramach szeroko

rozumianego komputerowego stanowiska pracy przy wykorzystaniu elementów

jego specyficznego wyposażenia. Niezależnie od tego, czy wykonuje ją urzędnik,

sprzedawca sklepu internetowego, programista, architekt czy redaktor,

wykonywana jest przy użyciu komputera, który jest w tym przypadku

podstawowym narzędziem pracy. Komputer stanowi natomiast część składową

komputerowego stanowiska pracy.

Stanowisko pracy

Wyposażenie podstawowe:

• monitor ekranowy,

• klawiaturę lub inne urządzenia wyjściowe,

• jednostkę centralną lub stację dyskietek,

Wyposażenie dodatkowe: Wyposażenie pomocnicze:

• drukarka, - stół, podnóżek.

• skaner, - krzesło,

• mysz, - uchwyt na dokument,

• Trackball. - podnóżek.

Urządzenia wchodzące w skład wyposażenia podstawowego, dodatkowego oraz właściwe oprogramowanie

składa się na system komputerowy.

Stanowisko pracy

Ważne!

Praca biurowa, przy której wykorzystywany jest zestaw komputerowy

wyposażony w monitor ekranowy może być wykonywana nie tylko przez

osobę zatrudnioną przez pracodawcę na podstawie stosunku pracy – czyli

mającą status pracownika. Warto zauważyć, że zgodnie z

Rozporządzeniem, pracownikiem jest każda osoba zatrudniona przez

pracodawcę, w tym praktykant, stażysta, który użytkuje w czasie pracy

monitor ekranowy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu

pracy.

Monitor ekranowy

– jest urządzenie do wyświetlania informacji w trybie alfanumerycznym

lub graficznym, niezależnie od metody uzyskiwania obrazu

Przepisów nie stosuje się do:

• pracownika użytkującego monitor ekranowy w czasie pracy krócej niż

połowa dobowego wymiaru czasu pracy

• systemów przenośnych nie przeznaczonych do użytkowania na danym

stanowisku pracy (laptop)

o maszyn do pisania z wyświetlaczem ekranowym

Stanowisko komputerowe

Monitor

Monitor ekranowy powinien spełniać następujące wymagania:

• Znaki na ekranie powinny być wyraźne i czytelne

• Obraz na ekranie powinien być stabilny, bez tętnienia

• Możliwość regulowania jaskrawości i kontrastu znaków na ekranie

• Regulacja ustawienia monitora co najmniej 20o do tyłu i 5o do przodu oraz

obrót wokół własnej osi

• Ekran monitora powinien być pokryty warstwą antyodbiciową, wyposażony

w odpowiedni filtr

• Ustawienie ekranu monitora względem źródeł światła powinno ograniczać

olśnienie i odbicie światła

• Monitor ekranowy powinien znajdować się poniżej linii oczu

Monitor ekranowy

Pracodawca jest zobowiązany zapewnić pracownikom:

• przemienne łączenie pracy związanej z obsługą monitora ekranowego z pracami nie

obciążającymi narządu wzroku i wykonywanymi w innej pozycji ciała - maksymalny

czas nieprzerwanej pracy przy obsłudze monitora – 1 godz.

• co najmniej 5-minutową przerwę po każdej godzinie pracy

z monitorem ekranowym, wliczaną do czasu pracy

Monitor ekranowy

• Pracodawca jest zobowiązany zapewnić pracownikom okulary korygujące wzrok,

zgodnie z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w

ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę ich stosowania podczas

pracy przy obsłudze monitora ekranowego

• Wysokość kwoty refundowanej ustala pracodawca, przy czym kwota ta powinna być

wystarczająca do pokrycia kosztu szkieł

w wersji podstawowej oraz oprawek w rozsądnej cenie

Pomieszczenie pracy

na każdego pracownika w pomieszczeniu komputerowym powinno przypadać:

• 13 m3 wolnego wnętrza

• 2 m2 wolnej podłogi

temperatura otoczenia min. 18°C (lato 20 - 24, zima 18 - 22),

wysokość 3 m w świetle - jeżeli w pomieszczeniu nie występują czynniki szkodliwe dla

zdrowia;

hałas < 65 dB,

odpowiednia wentylacja,

dostateczna wilgotność min. 40%

Stanowisko komputerowe

D

DR

JC

K

M

P

– dokumenty

– drukarka

– jednostka centralna

– klawiatura

– monitor

– pojemnik

z dyskietkami

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 1 grudnia 1998 r.

w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach

wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. nr 148, poz. 973)

Stanowisko komputerowe

Stanowisko komputerowe

Krzesło biurowe

Krzesło stanowiące wyposażenie stanowiska pracy powinno zapewniać:

• dostateczną stabilność, przez wyposażenie go w podstawę co najmniej

pięciopodporową z kółkami jezdnymi

• wymiary oparcia i siedziska, zapewniające wygodną pozycję ciała

i swobodę ruchów

• regulację wysokości siedziska 40 – 50 cm

• wyprofilowanie płyty siedziska i oparcia

• możliwość obrotu wokół osi pionowej o 360o

• podłokietniki z możliwością regulacji

• oparcie z możliwością regulacji

Stanowisko komputerowe

Monitor

Promieniowanie i pole elektrostatyczne

• zjawisko „histerii elektromagnetycznej”

• poziom promieniowania X, UV, IR znajduje się poniżej poziomu wykrywalności przez aparaturę

pomiarową stosowaną na potrzeby BHP

• promieniowanie elektrostatyczne - jedyny problem mogą generować monitory starszej produkcji

pozbawione powłok antyelektrostatycznych (osadzanie się zanieczyszczeń aerozolowych na

twarzy operatora)

• TCO’95 i TCO’99 – oznaczenia monitorów minimalnie ingerujących

w środowisko pracy

Stanowisko komputerowe

Klawiatura

• Klawiatura powinna stanowić osobny element wyposażenia podstawowego

stanowiska pracy

• Powinna posiadać możliwość regulacji kąta nachylenia

• Odpowiednia wysokość

• Powierzchnia klawiatury powinna być matowa, a znaki na klawiaturze

powinny być kontrastowe i czytelne

• Klawiatura powinna się znajdować minimum 10 cm

od końca blatu

Ergonomia

Stanowisko komputerowe – klawiatura

Ergonomia

Stanowisko komputerowe – klawiatura

Stanowisko komputerowe

Klawiatura

Zagrożenia

• zespół napięcia mięśni karku

• zespół ucisku żyły podobojczykowej

• łokieć tenisisty

nagły uraz lub wielokrotne monotypowe ruchy przedramienia wywołujące mikropęknięcia włókien

ścięgna prowadzące do jego przekrwienia

a w rezultacie bólu (ból nasila się przy próbie wyprostowania łokcia lub nadgarstka)

• zespół cieśni nadgarstka:

drętwienie, ból i kłucie kciuka, palca wskazującego, środowego ewentualnie palca serdecznego,

często nasilające się w nocy,

ból, który promieniuje z ręki poprzez przedramię i ramię do barku,

osłabione czucie w palcach, nie zawsze dostrzegane przez chorego.

odruch strzepywania ręki

Stanowisko komputerowe

Podnóżek

Na życzenie pracownika, a także gdy wysokość krzesła uniemożliwia

pracownikowi płaskie, spoczynkowe ustawienie stóp na podłodze,

stanowisko pracy należy wyposażyć w podnóżek

• Podnóżek powinien mieć kąt pochylenia w zakresie 0-15 st.,

a jego wysokość powinna być dostosowana do potrzeb wynikających z cech

antropometrycznych pracownika

• Powierzchnia podnóżka nie powinna być śliska, a sam podnóżek nie powinien się

po podłodze przesuwać w trakcie używania

• Minimalne wymiary płyty podnóżka wynoszą 45cm szerokości

i 35 cm głębokości

Stanowisko komputerowe

Pole elektromagnetyczne

Odległość pomiędzy sąsiednimi monitorami

powinna wynosić co najmniej 60 cm, między

pracownikiem a tyłem sąsiedniego monitora –

co najmniej 80 cm

Pole elektromagnetyczne

jest silniejsze za monitorem - zaleca się,

aby monitory ustawiać parami tyłem do siebie

w odległości co najmniej 80 cm

Pomieszczenie pracy z komputerem

Oświetlenie

Aby unikać męczących odbić światła w monitorze i jego otoczeniu, należy:

• ustawiać monitor równolegle do okna

• do oświetlenia pomieszczenia stosować światło rozproszone; natężenie światła 500 lx, jeśli nie

jest używany monitor wystarczy 200 lx natężenia oświetlenia

• unikać mebli ciemnych i z połyskiem

• zapewnić możliwość osłonięcia się od promieni słonecznych

Stanowisko pracy z monitorem ekranowym

Obciążenie układu ruchu

Stanowisko pracy z monitorem ekranowym

Obciążenie układu ruchu

Zapobieganie

• organizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami ergonomii

• Odpowiednio organizować pracę

• Przyjmować właściwą postawę siedzącą

• Regularnie korzystać z mikroprzerw i ćwiczeń

• Obniżyć czas pracy z komputerem

Pamiętajmy, że podczas gdy my odpoczywamy w domu

przed komputerem nasz organizm nie odpoczywa!

Ergonomia

Definicja

Ergonomia jest to nauka stosowana, zmierzająca do optymalnego dostosowania narzędzi,

maszyn, urządzeń, technologii, organizacji i materialnego środowiska pracy oraz

przedmiotów powszechnego użytku do wymagań i potrzeb fizjologicznych,

psychicznych i społecznych człowieka

Ergonomia zajmuje się związkami zachodzącymi pomiędzy człowiekiem a jego zajęciem,

sprzętem i otoczeniem (materialnym) w najszerszym znaczeniu, włączając w to

pracę, wypoczynek, sytuację w domu i w podróży

Ergonomia

Ergonomia koncepcyjna Jest to wprowadzenie zasad ergonomii już w trakcie

formułowania założeń i projektowania systemów

Ergonomia korekcyjna Zajmuje się korektą warunków pracy na drodze modernizacji

istniejących oraz pracujących już maszyn i urządzeń, a także

wprowadzeniem elementów zabezpieczających ludzi przed

niekorzystnymi wpływami środowiska pracy

Dziękuję za uwagę

Straszy specjalista ds. BHP

Paweł Żydkiewicz

tel. 606296455