Beypazarında Yaşayan Bilimprogram.egitimdeiyiornekler.org/upload/document/89925bd9-56af-4252 … · desenlenmeli ve gerçekleştirilmelidir ayrıca öğrenci, yaşamı boyunca çok

Beypazarı’nda Yaşayan Bilim

Sevda Yüce ANKÜ Kollej, [email protected]

Zeynep Avcı, Hacettepe Üniversitesi, [email protected]

Hüseyin Tunç, ANKÜ Kollej, tunchuseyı[email protected]

Gülden Kurt, ANKÜ Kollej, [email protected]

Proje Özeti

TÜBİTAK 4004 çağrısı kapsamında 3-9 Temmuz 2017 tarihleri arasında Beypazarı’nda gerçekleştirilen

Beypazarı’nda Yaşayan Bilim Projesi’nde temel amaç, katılımcılara; geleceğin bilim insanlarına, 21. yüzyıl

becerileri olarak tanımlanan; iletişim kurabilme, işbirlikli çalışabilme, uyum sağlayabilme, problem çözebilme,

üst düzey düşünebilme, kendi kendini yönetebilme ve geliştirebilme becerileri kazandırma, buna ek olarak alan

ve meslek seçmelerine yol gösterici olmaktır.

Proje kapsamında hedef kitlenin en iyi şekilde yetişmesi için bilgiyi ilk kaynağından elde ederek kazandığı

bilgileri gerçek hayatta karşılaşacağı problemlerin çözümünde etkili şekilde kullanabilen ve bilgiyi üreten; fikri,

vicdanı ve irfanı hür nesiller yetiştirilmesi hedeflenmektedir. Bu amaçlar doğrultusunda bilgi aktarımından çok

bilginin bireysel olarak kazanımına yönelik hedef kitlede yaşam boyu sürecek istek ve motivasyon uyandırılması

sağlanmıştır.

Bu amaçla katılımcıların doğal ortamda farklı disiplinlere ait bilgileri yaparak yaşayarak elde etmeleri ve bu

sayede kalıcı öğrenmelerin gerçekleşmesi sağlanmıştır. Bu kapsamda doğada gözlem yapma, arazi çalışması,

deneysel çalışma gibi etkinlere ağırlık verilerek, ayrıca drama ve grup çalışmalarını içeren etkinliklerle de kendini

ifade etme gibi becerilerinin gelişmesi sağlanmıştır.

Geçekleştirmiş olduğumuz bu projede, Astronomi çatısı altında Fizik, Kimya, Biyoloji, Matematik, Mühendislik

ve Sanatın bir arada kullanılabileceği farklı disiplinleri bütünleştiren etkinliklere yer verilerek katılımcıların

inovasyon kabiliyetinin gelişmesi sağlanmıştır. Buna araç olarak eğitim sistemimize henüz girmeye başlayan

dünyada “Science, Technology, Engineering, Arts, Mathematics (STEAM)” ülkemizde fen bilimleri, teknoloji,

mühendislik ve matematik sözcüklerinin baş harflerinden oluşan “FeTeMM”, olarak bilinen öğretim sisteminden

yararlanılmıştır.

Bu projeden beklenen yaygın ve sürdürülebilir etkinin kendisini gösterebilmesi için klasik öğrenme

yöntemlerinden farklı olarak konusunda uzman eğitmenlerce hazırlanmış etkinliklerin ve yaratıcı drama

tekniklerinin katılımcılar tarafından uygulanması, teorik bilgilerin arazi çalışmaları ile desteklenmesi, doğanın

kendisinin bir laboratuvar gibi kullanılması ve STEAM etkinliklerinin yapılması ile sağlanmıştır.

Yaygın etkinin arttırılması amacı ile, katılımcıların uygulamalar ve atölye çalışmaları ile proje süresince

çıkardıkları ürünlerin, gerçekleştirilecek bir bilim panayırında yöre halkıyla paylaşmaları sağlanmıştır. Eğitimin

son günü planlanan Bilim Panayırı göstermiştir ki Türkiye’nin farklı şehirlerinden gelen 10. Sınıftan 11. Sınıfa

geçen bu (30 öğrenci) öğrenciler için planlanan tüm etkinlikler amacına ulaşmıştır. Öğrenciler eğitim boyunca

öğrendikleri bilgileri kendi ürünleri üzerinde kendi hazırladıkları stantlar üzerinde yöre halkına etkileyici bir

şekilde sunmuşlardır.

Beypazarı, Astronomi,Bilim, Sanat, Doğa Eğitimi, STEAM

mailto:[email protected]


mailto:tunchuseyı[email protected]


The main objective of “Beypazari Living Science Project” is to present attendants with important skills that are

necessary for the future scientists. These important skills are also described as the 21st

century skills, such as

communication, working in cooperation, adaptability, problem-solving, gaining skills in self-management and

development while also aiming to guide students in making appropriate choice in career and research field.

The project aims to reach the target audience by providing knowledge at the source, which familiarizes the

students with the nature of knowledge. The information gained through this learning experience prepares the

students for effectively solving real-life problems while also creating a new generation which produces

knowledge with a free conscious and a culture of knowledge. In accordance with these objectives, valuing

personal learning more than information transfer, this project will inspire motivation for life-long learning in

the target audience. To this end, the project aims to helps attendants to permanently learn by experiencing

and performing in a natural environment. Within this scope, we have planned interdisciplinary activities, such

as nature observations, field study, and experimental work. In addition, drama and group activities are planned

to improve the self-expression skills and capabilities of the attendants.

The present project combines different fields of science such as astronomy, physics, chemistry, mathematics,

engineering and arts in order to improve the innovation capability of the attendants. As a tool we are planning

to implement the “Science, Technology, Engineering, Arts, Mathematics (STEAM)” system which is a newly

introduced concept for the Turkish educational system. The most important aspect of this system is that it uses

coding language in teaching students to produce their own design in robotics by improving their algorithmic

thinking skills.

The common domains and sustainability of this project depends on its use of activities, which are prepared by

experts, creative drama exercises, field study supported by theoretical knowledge supported by STEAM

activities, and the use of nature as a laboratory, hence creating a living understanding of nature.

This project aims the attendants to translate science into life, by taking part in workshops and later sharing

what they learn with the local people through a science fair, which contributes in increasing the common

domains.

Beypazari, Astronomy,Science, Arts, Nature Education, STEAM

GİRİŞ

Eğitimin temel amacı “araştıran, geliştiren, bulduklarını sınayan ve uygun davranışlarla elde ettiği birikimleri

kullanan, yorumlayan ve üstüne yeni şeyler koyabilen” bireyler yetiştirmektir (Yücel ve Morgil, 1999). Bu

yüzden, bilimsel düşüncenin, neden kitabi bir bilgi olmaktan öteye geçip öğrencilere yaşam içerisinde

yapılandırılması gereken bir bilgi edinme yolu olarak sunulması gerektiği açıklanabilir. Piaget’in çocuğun

nedensellik anlayışı bakış açısından çocuk; her şeyden önce, potansiyel olarak kendini düzenleyici olarak

yönlendirilmiş, örgütlenmiş ve kendini düzelten bir yönde öğrenme yeteneğine sahip olarak görülür ve çocuğun

davranışının üzerinde çevresel girdinin etkisi bulunmaktadır (akt: Elkind, 1993, çev: Öngen). Nedensel düşünme,

neden ile sonucu ilişkilendirebilmektir (Zohar ve Tamir, 1991) ve nedensel düşünme, bilişsel süreçlerin çekirdeği

ve temelidir (Hong, Chijun, Xuemei, Shan ve Chongde, 2004). Bu bağlamda düşünme becerisi kazanmak bir

çocuğun neden - sonuç ilişkisi kurması ve problem durumlarına çözüm üretmesinin temelini oluşturacaktır. “Bu

nedenle eğitim–öğretim süreci, bireyin karşılaştığı bilgi birimlerine anlam yüklemesini sağlayacak şekilde

desenlenmeli ve gerçekleştirilmelidir ayrıca öğrenci, yaşamı boyunca çok sayıda farklı sorunla karşılaşacaktır ve

bu sorunlara doğru çözümler bulabilmesi için, bilişsel süreçlerin dahil olduğu düşünme etkinliklerini kullanması

gerekir (Berkant, 2007).” Bu sebeple yenilenen dünyada anlamlandırılan, uygulanabilen bilgi, gerçek öğrenmeye

karşılık gelecektir. Yıldırım’ın (2002) da vurguladığı gibi kuram ve uygulama arasına kurulan etkili köprü çağdaş

eğitim sisteminin en önemli özellikleri arasındadır. Uygulamaya aktarılmayan veya etkili uygulanamayan bilgi

unutulmaya mahkûmdur (Yıldırım, 2009). Anlam kazandırılmış bilginin problem çözmede kullanılması veya

günlük hayata aktarılması bu sebeple önem arz etmektedir. Bugünkü yapısında dünya ve yaşantımız bilimle

güçlendirilmiştir (Bronowski,1971,1991). Howe ve Disinger’ın (1998) belirttiği gibi farklı sınıf dışı (göl, orman,

mağara, hayvanat bahçesi, … vb) eğitim ortamı tecrübeleri, öğrencilerin çevreye yönelik tutum, değer ve

farkındalıklarını geliştirmekte ve etkili öğrenmeyi de etkilemektedir.

Bu proje Ankara’nın tarihi ve jeolojik anlamda en değerli ilçelerinden biri olan Beypazarı’nda gerçekleştirilmiştir.

Beypazarı ilçesi doğa bilimleri uygulamaları açısından tipik bir açık hava laboratuvarı niteliğindedir. Ayrıca tarihi

ve kültürel zenginlikleri ile (Yaşayan Müze, Hamam Müzesi, Kent Tarihi Müzesi vb.) göz kamaştırıcıdır. Bu

projede ile seçilmiş bu ortamda, katılımcıların 21. yüzyıl bilim ve teknolojisinin gerektirdiği becerileri

kazanmalarına destek olunmuştur.

Giderek daha karmaşık bir hale gelen günümüz dünyasında genç insanlar, modern dünyayı anlama ve bu

dünyanın bir parçası olabilmeleri adına bilimsel düşünmeyi öğrenmek zorundadırlar (Gardner, 2006). Bilimsel

düşünme becerisi bireylerin hayata etkin bir şekilde uyum sağlamalarında yardımcı olan önemli bir beceridir.

Bireyler bilimsel araştırma süreçlerinin nasıl gerçekleştiğini öğrenmeleri sonucunda gerçek anlamda bilimin

doğasını anlayabileceklerdir (Kolpfer, 1969). Bilginin ve bilimin doğası bilimsel bilginin iskeletini oluşturan

evrensel bir kavram olarak görüldüğünden bilginin temel bir parçasıdır (Hammirch, 1997).

Okullarda her bir disiplinin birbirinden bağımsız bir şekilde ele alınması öğrencilerin anlamlı öğrenmelerini

engelleyebilmektedir. Anlamlı öğrenmelerin gerçekleşmesinde disiplinlerarası ilişkilerin kurulmasının yeri

oldukça önemlidir (Akerson ve Flanigan, 2000; Jones, 2010). Gerçek hayatta karşılaşılan problemlerin

çözümünde bütün kaynaklardan bilgi toplanılması ve çözümler üretilmesi söz konusu olduğundan okul

öğrenmelerinde de disiplinlerarası bir yaklaşımla konuların ele alınması önerilmektedir (Jacops,1989).

Bu bağlamda proje kapsamında katılımcıların doğal ortamda bilginin doğasını kavrayacakları etkinliklerle

disiplinlerarası çalışmalar yaparak bilimsel düşünme becerilerinin gelişmesine katkı sağlamak ve bilime olan

bakış açılarını ve ilgilerini geliştirmek amaçlanmaktadır.

Bu kapsamda alt amaçlarımız şunlardır:

1) Hedef kitleye yeryüzü ve gökyüzündeki doğal laboratuvar alanlarını bizzat kullandırarak bilginin yaparak ve

yaşayarak öğrenilmesini sağlamak ve kalıcılığını arttırmak. Katılımcının bu laboratuvarlarda disiplinler arası

düşünme ve sorun çözme becerisini geliştirmek.

2) Hedef kitlenin yaşayan bilim uygulamaları yaparken işbirliği içerisinde inisiyatif kullanma ve girişimciliğini ön

plana çıkaracak şekilde problemleri anlama ve çözüm üretme becerilerini geliştirmelerine katkıda

bulunmak.

3) Astronomi, Matematik, Fizik, Kimya, Biyoloji, Mühendislik, Sanat, Tarih ve Coğrafya gibi farklı bilim

disiplinlerinin yaşamın bir parçası olduğunu görerek bunların teorik bir ders olmaktan çıkmalarını sağlamak.

4) Farklı bilim dallarında yaparak yaşayarak ve bilginin doğasını kavrayarak öğrendiklerini gerçek yaşamlarında

kullanabilen ve bilgiyi üreten bilim insanlarının yetişmesine öncülük etmek

5) Katılımcıların bilim insanları ile etkileşimini sağlamak.

6) Katılımcıların, edindikleri bilimsel bakış açısını değerlendirmelerine ve tartışmalarına olanak sağlamak.

7) Katılımcıların, kendi akranlarına aktarabileceği, bilim metodolojisi ve STEAM eğitim sistemine ilişkin

materyalleri iletmek.

8) Tasarım yapma ve somut bir ürün çıkarma yoluyla içinde bulunduğumuz yüzyıl teknolojisini öğrenme ve

anlama becerisi kazandırmak.

9) Katılımcıların güçlü yanlarını keşfedip farklı disiplinlerden edinmiş olduğu bilgileri kullanarak, hayal

dünyasını harekete geçirerek yaratıcılık becerilerini geliştirmek.

10) Yaratıcı drama çalışmaları ile birey olarak değil grup olarak çalışma, kendilerini ve başkalarını anlama

becerilerini geliştirmek

11) Katılımcıların, gruplar halinde ve birer rehber eğitmen eşliğinde proje boyunca katıldıkları etkinliklerden

seçtikleri bir atölye çalışmasını, öngördüğümüz bir “Bilim Panayırı Programı” çerçevesinde Beypazarı

Halkıyla paylaşmalarını sağlamak.

12) Teknoloji çağının (eğitim sistemi) gerektirdiği becerilerini kazanmış bireyler olarak, eğitim sistemimizdeki

Fen ve Teknoloji’nin yerini daha da sağlamlaştırmak, ülkemizin öğretime ve bilime ilişkin kazanımını olumlu

yönde etkilemek ve bilimin toplum gereksinimlerine cevap verebilen bireyler yetiştirmesine katkı sağlamak.

Bu bir haftalık eğitim, öğrencilerin eleştirel düşünce güçlerini de ortaya koyarak geleceğin yaygın eğitim anlayışına bir seçenek oluşturabileceği düşünülerek oluşturulmuş bir projedir.

Projenin Tanıtımı

Giderek daha karmaşık bir hale gelen günümüz dünyasında gençlerin modern dünyayı anlama ve bu dünyanın

bir parçası olabilmeleri için bilimsel düşünme becerisi kazanmaları, hayata etkin bir şekilde uyum sağlamalarına

yardımcı olunmuştur.

Üniversiteye başlamadan önce kendi öz becerilerini geliştirerek yaşamlarına bilimsel ve kültürel bir bakış açısı

kazanmalarının sağlanması hedef alınan bu projenin katılımcılarının Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda

okuyan 10. Sınıfı –2016/17 öğretim yılı sonu itibariyle– bitirmiş olan Türkiye’nin farklı şehirlerinden öğrenciler

arasından 30 öğrenci seçilmiştir.

Projenin Türkiye çapında duyurulması için Ankara İl Milli Eğitim Müdürlüğü aracılığı ile il ve ilçe okullarına

duyuru yapılmıştır. Yerel basın ve sosyal medya ile projenin daha geniş kitlelere ulaşabilmesi için irtibata

geçilmiş ve gerekli bilgilendirmeler yapılmıştır.

Başvurular elektronik ortamda alınmıştır. Öğrencilerin genel demografik bilgilerinin yanı sıra okulda ve günlük

hayatta gerçekleştirdikleri sosyal ve bilimsel faaliyetlere ilişkin bilgiler çevrim içi ortamda hazırlanan ( web

sayfasında) anket yolu ile toplanmıştır. Katılımcılar, yılsonu başarı ortalaması 80’nin üzeri olanlar (mail yolu ile

karneleri istenmiştir) ve doğa bilimleri, teknoloji, sosyal & kültürel aktivitelere ilgi duyan öğrenciler arasından

seçilmiştir. Bu ilginin tespitinde ön anket ek 1 de verilmiştir. Seçilen aday öğrenciler ile telefon ve internet

üzerinden görüntülü mülakat yapılmıştır. Kesin katılım listesi web sitesinden yayınlanmıştır.

Seçilen bu katılımcılara planlanan eğitimin sağlıklı bir şekilde verilebilmesi için projede yapılacak her iş için

görevliler ve görev tanımları belirlenmiştir. Bu görevlilere TÜBİTAK tarafından rehber adı verilmektedir. Etkinliği

yapacak eğitmenlere yardımcı olarak etkinlik süresince olabilecek herhangi bir aksilik için önlem alarak durumu

yürütücüye aktarıp pratik çözümler uygulamışlardır. Arıca rehberler katılımcıların etkinlikler dışında dinlenme

zamanlarında da sürekli yanlarında olarak onların ihtiyacı olabilecek her konuda yardımcı olmuşlardır. Kurulan

whatsup gruplarından (Öğrenci-Eğitmen-Rehber-Proje Ekibi) etkinlik alanında bulunan herkes ile hızlı iletişim

kurularak oluşabilecek aksaklıkların önüne geçilmiştir. Eğitimlerin doğada olan bölümünde whatsup grubu çok

kullanışlı olmuştur. (Eğitmen- Rehber-Proje ekibi) ile eğitmenler arasında bilgi alışverişi hızlı bir şekilde

kurulmuştur. Proje tarihinden önce yapılan tüm etkinliklerin planlanması, malzeme alımları ve uygulanması ile

ilgili iletişimin hızlı olması sağlanmıştır. (veli-Proje ekibi) bu gruptan da gerekli bilgilendirmeler veliler ile

paylaşılmıştır.

Proje kapsamında yapılan tüm çalışmalar Tablo 1’de sınıflandırılmıştır.

Tablo 1: Proje kapsamında yapılan tüm çalışmalar

Gözlem Proje kapsamında yapılan birçok etkinlik gözlem basamağını içermektedir. Buna ek olarak dürbün ile kuş gözlemi, teleskop ile gökyüzü gözlemi ve mikroskop ile mikro meteorid gözlemleri yapılmıştır. Katılımcılara gözlem öncesi sorulan sorularla eksiklikler tamamlanıp gözleme geçilmiştir. Gözlemden sonra katılımcılara sorular sorarak tek tek dönütler alınmıştır. Etkinliklerin başında ve sonunda İlgili uzman tarafından bilgilendirme yapılmıştır.

Arazi Çalışmaları Yapılan doğa bilimleri gezisinde; Beypazarı bölgesinin toprak ve kayaç yapısının incelenmesi, Beypazarı-Nallıhan bölgeleri arasında bulunan endemik bitkilerin tanıtılması, yön bulma, oryantring etkinliği ve Beypazarı tarihi tanıtımı.

Deneysel Çalışmalar Proje dahilinde yapılan deneylerin farklı bilim dalları ile bütünleştirilmesine önem verilmiştir. Astronomi ağırlıklı deneyler; Minyatür Kuyruklu Yıldız, Kuyruklu Yıldızların Taneleri,

Oyun İçeriği oyunlarla aktaran etkinlikler den, Akıl oyunları, Güneş Sistemi Dansı, Takım Yıldızı Avcılığı

Sanatsal Faaliyet İçeriği sanatsal faaliyetlerle aktaran etkinlikler Ebru Sanatı (ürünü Astronomi Temalı)

Drama Tekniklerinin Kullanımı

Öğrencilerin tanışma ve gruplara ayrılması ile grup içi etkileşimin sağlanması ve Yaratıcı Düşünme becerisini kazanmaları için “Yaratıcılığa Yolculuk” bu teknikten yararlanılmıştır.

Atölye Çalışmaları Robotik Okur-Yazarlık, Otonom Mars aracı tasarımı Gök Atlası, Ebru Sanatı,

Değerlendirme Etkinlikleri

Yapılan etkinlikleri içeren ön test ve son testler Dereceli Puanlama Anahtarı (Rubrik) Etkinlik Değerlendirme Formu Yaratıcılığa Yolculuk “ Bilim Panayırı” etkinliği

Sanat ve Spor Etkinlikleri

Ebru Sanatı, Oryantiring, Sabah sporları yapılacaktır.

Grup Çalışması Projenin son gününde katılımcıların öğrendiklerini uygulama fırsatı buldukları bilim panayırı yapılmıştır. Bu panayırda katılımcılar kendi standları için hazırladıkları ürün ve posterleri kullanmışlardır. Böylelikle

proje katılımcıları eğitmen, yöre halkı da katılımcı olmuştur.

Online etkileşimler ve uygulamalar

Actionbound isimli web 2 aracı kullanılarak Astronomi ile ilgili genel kültür düzeyinde soruları içeren bir yarışma

Diğer yöntem ve teknikler

Psikoloji danışmanımız yardımı ile gruplar arası etkileşimin sağlanması.

Katılımcıların güçlü yanlarını keşfedip farklı disiplinlerden edinmiş olduğu

bilgileri

kullanarak, hayal dünyasını harekete geçirerek yaratıcılık becerilerini geliştirmesi

ve takım çalışması yaparak ortaya yeni ürünler çıkartılmıştır.

Etkinliler alanlarında uzman kişiler tarafından yapılmıştır. Eğitmenlerimiz Ankara Üniversitesi akademisyenleri,

ANKÜ kollej öğretmenleri, Hacettepe Üniversitesi ve GLİKA Ahşap ahşap atölyesi çalışanları tarafından

gerçekleştirilmiştir.

Tablo 2. Ankara Üniversitesinden Destek Alınan Etkinlikler

-Beypazarı ve Nallıhan arasında yetisen Endemik Bitki Türleri -Herbaryum Teknikleri

Biyoloji Bölümü

-Gök Atlası yapımı ve kullanımı -Çıplak Gözle Gökyüzü gözlemi -Teleskop ile Gökyüzü Gözlemi -Kuyruklu Yıldızların Taneleri -Minyatür Kuyruklu Yıldızlar -Takım Yıldızı Avcılığı -Plenateryum

Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü

Kayalardaki Kıvrımların Oluşma Süreci Jeoloji Mühendisliği

Tablo 3. ANKÜ Kollej’den Destek Alınan Etkinlikler:

Akıl Oyunları

Gezegen bayrağı tasarlama & Altın Oran

ActiounBound (WEB 02 aracı)

Robotik Okur-yazarlık

Yaratıcılığa Yolculuk

Ölçme Değerlendirme

Tablo 4. Glika Ahşap Atölyesinden Destek Alınan Etkinlikler:

Ahşap Güneş Sistemi

Mars Otonom Aracı

Tablo 5. Gezi, sanat ve spor etkinlikleri için Destek Alınan kişi/kuruluş:

- Beypazarı Gezisi

- Ebru Sanatı

Beypazarı Belediyesi

-Beypazarı Panorama Tarihi

Beypazarı’nda Oryantiring Oryantiring Federasyonu

Sabah sporu Oryantiring Federasyonu

Kuş Gözlemi Hacettepe Üniversitesi

Yapılan etkinliklerin öğrenci üzerinde Bilime olan bakış açısında, Bilimsel ve yaratıcı düşünme becerisinde, Sosyal becerisinde, Bilgi ve kavrayışında ne yönde değişim/gelişim meydana geldiğini görebilmek için

Proje boyunca gerçekleştirmiş olduğumuz tüm ölçme/değerlendirme yöntemleri aşağıda verilmiştir.

1. Başarı testi,

2. Astronomi Etkinlikleri Değerlendirme Anketi,

3. Dereceli Puanlama Anahtarı,

4. Gezi Etkinlikleri Değerlendirme Anketi,

5. Robotik Dereceli Puanlama Anahtarı,

6. Sanat Etkinlikleri Değerlendirme Anketi,

7. “Ne Kadar Yaratıcısınız?” Raudsepp Yaratıcılık Testi'dir.

Beypazarı’nda Yaşayan Bilim Projesi Bilim (Başarı Testi) Testi 16 maddeden ve 5 seçenekten oluşan bir

ölçme aracıdır. Maddeler, yapılan etkinlikler ve bilimsel çalışmalar göz önüne alınarak öğrencilere

kazandırılmak istenen öncelikli davranışlara göre hazırlanmıştır. Çoğunlukla astronomi konuları başta

olmak üzere tüm etkinlikleri içeren maddeler ölçme aracında bulunmaktadır. Maddelerin

hazırlanmasında farklı alanlardan uzman görüşlerine de yer verilmiştir. Beypazarı’nda Yaşayan Bilim Testi

uygulamalarına ilişkin veriler toplandıktan sonra gerçekleştirilen analizler için, SPSS ve Excel programları

kullanılmıştır. Ön Test ve Son Test arasındaki ilişki Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı ile

test edilmiştir. Katılımcıların bilim ön test puan ortalamasının 8.03, bilim son test puan ortalamasının ise

11.27 olarak elde edilmiştir. Cinsiyete göre; 21 kız öğrencinin ön test puanları ortalamaları 7.81 iken son

test ortalamaları 10.86 olmuştur.

9 erkek öğrencinin ise ön test puanları ortalamaları 8.56 iken son test ortalamaları 12.22 olarak elde

edilmiştir.

TÜBİTAK 4004 Beypazarı’nda Yaşayan Bilim Projesi kapsamında mevcut etkinliklere ilişkin Ön Test ve Son

Test uygulamaları öğrencilere uygulanmış ve pozitif yönde değişimlerin olduğu görülmüştür. Test

Ortalamaları göstermiştir ki proje çalışmalarında yer verilen etkinlikler, öğrenci akademik başarılarını

yüksek oranda arttırmıştır. Yapılan bilim etkinlikleri sonucu elde edilen ön-son test puan karşılaştırmaları,

öğrencilerin bilime olan bakış açıları ile bilgi/kavrayışlarında olumlu yönde değişim meydana geldiğini

göstermektedir. Etkinlik ve çalışmalar (özellikle “Bilim Panayırı”) sırasında arkadaşlık ilişkileri ve iletişim

becerilerinin de gelişmesi (sosyal becerisinde) yapılan projenin verimliliğinin bir ürünüdür.

Proje kapsamında uygulanan “Ne Kadar Yaratıcısınız?” isimli bir diğer ölçek ise (yaratıcılık ölçeği)

öğrencilerin davranışları, değerleri, ilgileri, isteklendirmeleri ve kişisel özellikleri göz önüne alınarak

hazırlanmış bir ölçektir. Uygulama ön test ve son test olmak üzere iki defa uygulanmıştır. İkinci

uygulama öncesinde yaratıcılık kavramı üzerinde beyin fırtınası yöntemiyle görüşler alınmış, en çok

tekrar edilen yeni, bilinmeyen, daha önce olmayan, farklı gibi kelimelerin en çok kullanıldığı tanımlar

görülmüştür. Bu ölçek kapsamında ayrıca yaratıcılık için farklı düşünmenin önemi vurgulanmıştır.

Yaratıcılığın “Bilinen iki şey arasında bilinmeyen bir bağlantı” tanımı en geçerli tanım olarak kabul

edilmiştir. Alt ve üst puan limiti -100 ve

+100 olmak üzere öğrencilerin Yaratıcılık test puan ortalamaları -22.67 (Yaratıcı Değil) çıkarken son test

puan ortalamaları 2.87 (Yaratıcılık Değerleri Ortalamanın Altında) çıkmıştır. Raudsepp Yaratıcılık Testi

“YARATICILĞA YOLCULUK” eğitimi öncesi öğrencilerin mevcut durumunu ölçen test puanları ile eğitimi

uygulandıktan sonra katılımcıların değişen yaratıcılık puanlarının bilimsel (istatiksel) olarak pozitif

yönde arttığı kanıtlanmıştır. Gerek testin sonuçları gerekse öğrencilerin eğitime ilişkin kişisel

değerlendirmeleri, yapılan çalışmaların sonunda öğrencilerin sahip oldukları bilgi ve becerileri fark

edip bunları kullanarak hayal kurup ürüne dönüştürebildiklerini, kısacası yaratıcılık becerilerini

geliştirebildikleri söylenebilir.

Ayrıca öğrencilere; Gezi, Astronomi ile Sanat ve Drama etkinleri için anket de uygulanmıştır. Anket

sonuçlarına göre etkinlik içeriklerinin öğrencilere katkı sağlayacak konulardan oluşturulduğu, uygun

etkinliklerin seçildiği, katılımcıların sosyal becerilerini geliştirmek amacıyla birbirleriyle kaynaşmalarını

sağladığı, tüm etkinliklerde uygun materyal, araç gereç ve dokümanların kullanıldığı, gerekli ve yeterli

bilgilendirmelerin yapıldığı anket sonuçlarına da yansımıştır.

Yapılan etkinliklerde anlamlı ve çok yüksek memnuniyet düzeylerinin ve katılma durumlarının olması,

öğrencilerin, bilimsel etkinliklere olan bakış açıları ile bilgi ve kavrayışlarında olumlu yönde bir

değişimin meydana geldiğini göstermektedir. Aynı zamanda, etkinlik ve çalışmalar sırasında arkadaşlık

ilişkilerinin ve iletişim becerilerinin gelişmesi de yapılan etkinliklerin verimliliğinin bir başka sonucudur.

Öğrencilerin özellikle açık uçlu maddelere (yoruma dayalı) verdikleri olumlu yanıtlar, proje

Kapsamında yapılan çalışmaların öğrencilere beklenen düzeyin üzerinde etki sağladığını

göstermektedir.

Ayrıca öğrencilerden etkinlik sonrası duygu ve düşüncelerini anlattıkları bir mektup da istenmiştir. Bu

mektuplardaki geri dönütler göstermiştir ki kafalarında soru işaretleri ile geldikleri bu etkinlik

programından bir çok şey öğrenmiş ve en önemlisi mutlu olarak dönmüşlerdir.

Aşağıda bu mektuplardan birinin resmi bulunmaktadır. Şekil 1 de

Şekil:1 Katılımcılardan alınan mektuplardan biri

Yapılan değerlendirmelerden ilki Beypazarın’da Yaşayan Bilim projesine Katılan Öğrencilerin

Bilim ve Teknik değerlendirme testinin incelenmesi; projede öğrencilere uygulanan etkinlik bilimsel

çalışmalara verimli katılımlarının sağlaması temel amaçlarımız arasında yer almaktadır. Bilimsel

etkinliklerde öğrenci kazanımlarının tam öğrenme modeline göre maksimum düzeyde olması projenin

ulaşmak istediği hedeflerin başında gelmektedir. Ortaöğretimin 11.sınıfına devam edecek olan 30

öğrenciye proje bilimsel çalışmaları öncesinde ve bilimsel çalışmaların ve etkinliklerin sonrasında Bilim

Testi uygulanmıştır.

Öğrenme farkındalığının arttırılması, etkinlikler ve bilimsel çalışmalarla ilgili öğrenci

kazanımlarıyla hakkında etkili geri bildirimlerde bulunmak ön görülmüştür. Bilimsel etkinlik ve

uygulamalar ile kamp çalışmalarının bütünsel olarak değerlendirildiğinde sosyal becerilerin

kazandırılması ve öğrencilerin sosyal ilişkilerinin geliştirilmesine katkısı da görülmektedir.

TÜBİTAK 4004 Doğa ve Bilim Kampı Beypazarı’nda Yaşayan Bilim Projesi kapsamında

öğrencilerin bilimsel düşünme, problem çözme ve sosyal becerilerini geliştirme en kapsamlı

amaçlarımız arasında yer almaktadır. Bağımsız hareket edebilme, karşılaştığı problem durumlarında en

geçerli çözümleri geliştirebilme, bilimsel yöntemi problem çözme basamaklarının tümünde

kullanabilme bilim insanlarının ayırt edici özellikleri arasında sayılabilir.

Beypazarı’nda Yaşayan Bilim Projesi Bilim Testi 16 maddeden oluşan 5 seçenekli çoktan

seçmeli maddelerden oluşan bir ölçme aracıdır. Maddeler yapılan etkinlikler ve bilimsel çalışmalar göz

önüne alınarak öğrencilere kazandırılmak istenen öncelikli davranışlara göre hazırlanmıştır. Çoğunlukla

astronomi konuları başta olmak üzere tüm etkinlikleri içeren maddeler ölçme aracında bulunmaktadır.

Maddelerin hazırlanmasında farklı alanlardan uzman görüşlerine de yer verilmiştir.

Bu test için yöntem:

TÜBİTAK 4004 Doğa ve Bilim Kampı Beypazarı’nda Yaşayan Bilim projesine katılan 30

öğrenciye uygulanmıştır. Bilim Testi öğrenciler bilim kampına katıldıkları ilk gün ve tüm etkinliklerin

sonunda bilim kampı çalışmaları sona erdiği gün olmak üzere iki kez uygulanmıştır.

Beypazarı’nda Yaşayan Bilim Testi uygulamalar sonunda veriler toplandıktan sonra yapılan

analizler için, SPSS ve Excel programları kullanılmıştır. Ön Test ve Son Test arasındaki ilişki Pearson

Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı ile test edilmiştir.

BULGULAR ve İSTATİSTİKLER Beypazarı’nda Yaşayan Bilim ön test ve son test puanları, madde sayısı, madde varyansları ve

ölçek puanları varyansları yardımıyla güvenirlik katsayıları bulunmuştur. Cronbach Alfa Güvenirlik

Katsayısı :

2

1

21

1

K

jj

x

SK

K S

formülü yardımıyla hesaplamıştır.

Burada: K: ölçekteki madde sayısı

2

jS : j ölçek maddesinin madde puanları varyansı

2

xS : ölçek madde puanları varyansı, olarak alınmıştır.

Bilim Ön Testi 16 2 40

1 0 1715 2 86

,,

,

ve

Bilim Son Testi için 16 2 06

1 0 6115 4 82

,,

, olarak bulunmuştur.

Bilim Testi Ön Test Uygulaması Ortalama Puanı:

Bilim Testi Öğrenci Sayısı Ortalaması

30 8,03

Bilim Testi Son Test Uygulaması Ortalama Puanı:

Bilim Testi Öğrenci Sayısı Ortalaması

30 11,27

Bilim Kampına katılan, 11. Sınıfa devam edecek olan ve çoğunlukla Fen Lisesi öğrencilerinin

oluşturduğu grubun bilim ön test puanlarının ortalaması 8,03 olduğu, bilim son test puanlarının ortalamasının

ise 11,27 olduğu görülmektedir.

Bilim Ön Testi Cinsiyete Göre Toplam Puan Ortalamaları:

Bilim Testi

Cinsiyet Test Puanları Ortalaması

Kız 21 7,81

Erkek 9 8,56

Bilim Son Testi Cinsiyete Göre Toplam Puan Ortalamaları:

Bilim Testi

Cinsiyet Test Puanları Ortalaması

Kız 21 10,86

Erkek 9 12,22

Cinsiyete göre; 21 kız öğrencinin ön test puanları ortalamaları 7,81 iken son test ortalamaları 10,86

olmuştur. 9 erkek öğrencinin ise ön test puanları ortalamaları 8,56 iken son test ortalamaları 12,22 olarak

gerçekleşmiştir.

Öğrencilere uygulanan Bilim Testine başarı durumlarını gösteren tablo aşağıda verilmiştir.

TÜBİTAK 4004 DOĞA VE BİLİM KAMPI BEYPAZARI'NDA YAŞAYAN BİLİM TESTİ SONUÇLARI

Öğrenci Sıra Cinsiyet Ön Test Puan Son Test Puan

1 K 7 7

2 K 10 13

3 K 7 10

4 K 8 11

5 K 7 11

6 K 8 10

7 K 8 11

8 K 10 15

9 K 9 12

10 K 3 5

11 K 5 9

12 K 8 12

13 K 9 11

14 K 6 9

15 K 8 12

16 K 10 12

17 K 7 10

18 K 6 13

19 K 9 12

20 K 10 13

21 K 9 10

22 E 7 10

23 E 8 12

24 E 9 11

25 E 9 13

26 E 8 11

27 E 10 14

28 E 7 10

29 E 8 13

30 E 11 16

ortalama

8,03 11,27

K 21 7,81 10,86

E 9 8,56 12,22

Bilim Ön Testi sonuçlarına göre 18 öğrencinin (%50,21) ortalamanın altında yer aldığı ve %50 başarının

altında başarı gösterdiği görülmekte iken Bilim Son Testi sonuçlarına göre ise 16 öğrencinin (%70,42)

ortalamanın altında yer aldığı ve %50 başarının altında başarı gösterdiği görülmektedir.

Beypazarı’nda Yaşayan Bilim Ön Testi madde sayısı, doğru cevaplanma sayısı, madde güçlük indeksleri,

madde varyansı, madde standart kayması, madde doğru cevaplandırılma ortalamaları, madde standart normal

dağılıma göre y ordinat yüksekliği değerleri, madde ayırıcılık gücü indeksleri ve madde güvenirlik değerleri

tablosu.

Madde No N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

Madde Puanları Toplamı (Maddeyi Doğru

Cevaplayanların Sayısı) Nd 26 25 29 9 1 17 6 28 3 6 3 19 9 19 26 16

Madde Güçlük İndeksi (Maddenin Doğru

Cevaplandırılma Oranı) P(j)=Nd/N 0,87 0,83 0,97 0,30 0,03 0,57 0,20 0,93 0,10 0,20 0,10 0,63 0,30 0,63 0,87 0,53

Maddenin Yanlış Cevaplandırılma Oranı

q(j)=1-P(j) 0,13 0,17 0,03 0,70 0,97 0,43 0,80 0,07 0,90 0,80 0,90 0,37 0,70 0,37 0,13 0,47

Madde Varyansı p(j).q(j) 0,12 0,14 0,03 0,21 0,03 0,25 0,16 0,06 0,09 0,16 0,09 0,23 0,21 0,23 0,12 0,25

Madde Standart Kayması S(j) Karekök(pq) 0,34 0,37 0,18 0,46 0,18 0,50 0,40 0,25 0,30 0,40 0,30 0,48 0,46 0,48 0,34 0,50

Maddeyi doğru cevaplayanların Ortalamaları

Dort 7,77 8,00 7,93 9,44 11,0 8,41 8,83 7,89 8,00 6,33 6,67 8,53 7,89 8,05 8,35 7,81

Standart Normal Dağılımda Ordinat Yüksekliği

y 0,22 0,25 0,08 0,35 0,07 0,39 0,28 0,13 0,18 0,28 0,18 0,38 0,35 0,38 0,21 0,4

(Madde Ayırıcılık Gücü İndeksi)

rjx=((Xort(D)-Xort(x))/Sx)*(P/y)

rjx -

0,36 -

0,04 -

0,43 0,42 0,49 0,19 0,20

-0,35

-0,01

-0,42

-0,27

0,29 -

0,04 0,01 0,45

-0,10


rn-jx=((Xort(D)-Xort(x))/Sx)*(karekök(P/q)

rn-jx -

0,24 -

0,03 -

0,19 0,32 0,19 0,15 0,14

-0,18

0,00 -

0,30 -

0,16 0,23

-0,03

0,01 0,28 -

0,08

Madde Güvenirliği rjx*Sj=rj -

0,12 -

0,01 -

0,08 0,19 0,09 0,10 0,08

-0,09

0,00 -

0,17 -

0,08 0,14

-0,02

0,01 0,15 -

0,05

Bilim ön testinde öğrencilerin en çok başarılı oldukları üç madde aşağıdaki şekilde sıralanmıştır.

No Madde Doğru Cevap

Sayısı

Doğru Cevaplandırma

Oranı

3 Oryantiring 29 96,67

8 Algoritma 28 93,33

1 Güneş sisteminin en büyük gezegeni 26 86,67

Öğrenciler %86,67 ile %96,67 oranları arasında “Oryantiring sporu için gerekli malzemeleri”,

“Algoritmanın avantajlarını.” ve “Güneş sisteminin en büyük gezegenini” en yüksek oranda doğru olarak

cevaplandırmışlardır.

Bilim ön testinde öğrencilerin en az başarılı oldukları üç madde aşağıdaki şekilde sıralanmıştır.


Sayısı


Oranı

5 Bayrağında ay yıldız olan ülke sayısı 1 0,30

9 İlk teleskop 3 10,00

11 Dünya atmosferinden giren göktaşlarının kaynağı 3 10,00

Öğrenciler %0,30 ile %10,00 arasında “Bayrağında ay yıldız olan ülkelerin sayısı”, “İlk teleskobun ismini

ve kimin bulmuş olduğunu” ve “dünya atmosferinden içeri giren göktaşlarının kaynağının ne olduğunu” en

düşük oranda yanlış cevaplandırmışlardır.

Beypazarı’nda Yaşayan Bilim Son Testi madde sayısı, doğru cevaplanma sayısı, madde güçlük indeksleri,

madde varyansı, madde standart kayması, madde doğru cevaplandırılma ortalamaları, madde standart normal

dağılıma göre y ordinat yüksekliği değerleri, madde ayırıcılık gücü indeksleri ve madde güvenirlik değerleri

tablosu.

Madde No N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

Madde Puanları Toplamı (Maddeyi Doğru

Cevaplayanların Sayısı) Nd 28 29 30 24 5 29 8 27 7 23 11 18 25 28 27 19

Madde Güçlük İndeksi (Maddenin Doğru

Cevaplandırılma Oranı) P(j)=Nd/N 0,93 0,97 1,00 0,80 0,17 0,97 0,27 0,90 0,23 0,77 0,37 0,60 0,83 0,93 0,90 0,63

Maddenin Yanlış Cevaplandırılma Oranı

q(j)=1-P(j) 0,07 0,03 0,00 0,20 0,83 0,03 0,73 0,10 0,77 0,23 0,63 0,40 0,17 0,07 0,10 0,37

Madde Varyansı p(j).q(j) 0,06 0,03 0,00 0,16 0,14 0,03 0,20 0,09 0,18 0,18 0,23 0,24 0,14 0,06 0,09 0,23

Madde Standart Kayması S(j)

Karekök(pq) 0,25 0,18 0,00 0,40 0,37 0,18 0,44 0,30 0,42 0,42 0,48 0,49 0,37 0,25 0,30 0,48

Maddeyi doğru cevaplayanların

Dort 11,18 11,10 10,90 10,96 13,60 10,86 13,00 11,15 11,43 11,57 12,82 11,56 11,76 10,93 10,93 11,79

Ortalamaları

Standart Normal Dağılımda Ordinat

Yüksekliği y 0,13 0,08 0 0,28 0,25 0,08 0,33 0,18 0,31 0,31 0,38 0,39 0,25 0,13 0,18 0,38


rjx=((Xort(D)-Xort(x))/Sx)*(P/y)

rjx -0,13 -0,41 0 -0,18 0,32 -1,01 0,29 -0,12 0,03 0,15 0,31 0,09 0,34 -0,50 -0,35 0,18


rn-jx=((Xort(D)-Xort(x))/Sx)*(karekök(P/q)

rn-jx -0,07 -0,18 0 -0,13 0,22 -0,45 0,22 -0,07 0,02 0,11 0,24 0,07 0,23 -0,26 -0,21 0,14

Madde Güvenirliği rjx*Sj=rj -0,03 -0,07 0,00 -0,07 0,12 -0,18 0,13 -0,04 0,01 0,06 0,15 0,05 0,13 -0,13 -0,11 0,09

Bilim son testinde öğrencilerin en çok başarılı oldukları üç madde aşağıdaki şekilde sıralanmıştır.


Sayısı


Oranı

3 Oryantiring 30 100

2 Güneş sistemi gezegenleri 29 96,67

6 Mars 29 96,67

Öğrenciler %96,67 ile %100 oranları arasında “Oryantiring sporu için gerekli malzemeleri”, “Güneş

sistemi gezegenlerinin sıralamasını.” ve “Güneş sistemindeki en yüksek dağı” en yüksek oranda doğru olarak

cevaplandırmışlardır.

Bilim ön testinde öğrencilerin en az başarılı oldukları üç madde aşağıdaki şekilde sıralanmıştır.


Sayısı


Oranı

5 Bayrağında ay yıldız olan ülke sayısı 1 16,67

7 En sıcak gezegen 3 23,33

9 İlk teleskop 3 26,67

Öğrenciler %16,67 ile %26,67 arasında “Bayrağında ay yıldız olan ülkelerin sayısı”, “En sıcak gezgenin

hangisi olduğu” ve “ilk teleskopu kimin icat ettiği” en düşük oranda yanlış cevaplandırmışlardır.

Beypazarı’nda Yaşayan Bilim Testi uygulamalarına göre kullanılan formüller ve test istatistikleri

aşağıdaki tabloda verilmiştir.

BEYPAZARINDA YAŞAYAN TARİH ASTRONOMİ VE BİLİM ETKİNLİKLERİ İSTATİSTİKLERİ

ÖN TEST SON TEST

TEST ORTALAMASI 8,03 11,27 P=∑Pj

TESTİN ORTALAMA GÜÇLÜĞÜ 0,50 0,70 X/N=∑Pj/N

TEST VARYANSI 2,86 4,82 Sx.Sx

TEST STANDART SAPMASI 1,69 2,20 rjx.Sj=rj=Sx

TEST KR-20 0,18 0,61 (K/K-1)*(1-∑(Pj*qj))/Sx2

TEST GEÇERLİK 0,80

Bu testin sonucu;

TÜBİTAK 4004 Beypazarı’nda Yaşayan Bilim Projesi öğrencilerin Bilim ve Etkinlikleri Ön Test ve Son Test

uygulamaları öğrencilere uygulanmış ve pozitif yönde değişimlerin olduğu görülmüştür. Test ortalamalarının

%50,21’lerden %70,42 lere çıkması öğrenci akademik başarılarını proje çalışmalarında yer verilen etkinlikler

yüksek oranda arttırmıştır.

Uygulamalar sonucunda Cronbach Alfa Güvenirlik Katsayısında 0,18’den 0,61’ varan bir artış olması

yapılan çalışmalarının anlamlı bir tutarlılık içinde ve öğrencilere katkı sağlayacak tarzda devam ettiğini

göstermektedir.

Yapılan bilim etkinlikleri ile anlamlı düzeyde test puan ortalamalarının ve güvenirliklerinin yükselmesi

öğrencilerin Bilime olan bakış açıları ile bilgi ve kavrayışlarında olumlu yönde değişim meydana geldiğini

göstermektedir. Etkinlik ve çalışmalar (özellikle “Bilim Panayırı”) sırasında arkadaşlık ilişkilerinin ve iletişim

becerilerinin gelişmesi yapılan projenin verimliliğin bir ürünüdür.

Öğrencilerin bilimsel ve yaratıcı düşünme becerilerine sahip olmaları, bu toplumun bilinçli ve bilime

karşı duyarlı öğrencilerinin yetişmesi, geleceğin bilim insanlarının yetişmesine katkı sağlaması adına bu ve

benzeri projelerin genişletilerek uygulanması yararlı olacaktır.

Yapılan Gezi, Oryantring, Astronomi, Robot okuryazarlığı, Ahşap Günes sistemi, ebru etkinlikleri

sonunda uygulanan ölçme değerlendirme uygulamaları:

Gezi ve Etkinlik Değerlendirme Anketleri 3 formdan oluşmakta ve her form 15 maddeden

oluşmaktadır. Her formda 11 madde likert tipi dereceli ölçek maddeleri ve 4 madde de kısa cevaplı

ölçek maddeleri yer almaktadır. Anketler Gezi Etkinlikleri Değerlendirme Formu, Astronomi Etkinlikleri

Değerlendirme Formu ve Sanat Etkinlikleri Değerlendirme Formu olarak isimlendirilmiştir.

Maddeler yapılan gezi ve etkinlikler çalışmaları göz önüne alınarak öğrencilere verimli

etkilerinin olması durumlarına göre yazılmıştır. Likert tipi dereceli puanlanan maddelerde öğrencilerin

belirtilen durumlara katılma düzeyleri öğrenilmek istenirken, açık uçlu maddelerle öğrencilerden etkin

geri bildirimler alınması planlanmıştır. Maddelerin hazırlanmasında farklı alanlardan uzman görüşlerine

de yer verilmiştir.

Uygulanan Yöntem;

Anketler TÜBİTAK 4004 Doğa ve Bilim Kampı Beypazarı’nda Yaşayan Bilim projesine katılan 30

öğrenciye uygulanmıştır. Uygulamalar gezi ve etkinliklerin sonunda öğrenci görüşlerinin alınmasının

önemi vurgulanarak yapılmıştır. 3 farklı formla yapılan anketlerde öğrenci görüşleri alınmıştır.

Beypazarı’nda Yaşayan Bilim Projesi gezi ve etkinlik değerlendirme anketleri için veri girişi ve

sonuçları için Excel programı hazırlanmış. Veriler girilmesi ve analizler için Excel programı kullanılmıştır.

BULGULAR ve İSTATİSTİKLER

Beypazarı’nda Yaşayan Bilim Projesi gezi ve etkinlik anketleri öğrenci puanları, madde sayısı,

madde varyansları ve ölçek puanları varyansları yardımıyla güvenirlik katsayıları bulunmuştur.

Cronbach Alfa Güvenirlik Katsayısı :

2

1

21

1

K

jj

x

SK

K S


Burada: K: anketteki madde sayısı

2

jS : j anket maddesinin madde puanları varyansı

2

xS : anket madde puanları varyansı, olarak alınmıştır.

GEZİ ETKİNLİKLERİ DEĞERLENDİRME ANKETİ

Cronbach Alfa Güvenirlik Katsayısı

11 2 281 0 46

10 3 90

,,

,

ASTRONOMİ ETKİNLİKLERİ DEĞERLENDİRME ANKETİ


11 2 521 0 56

10 5 11

,,

,

SANAT VE DRAMA ETKİNLİKLERİ DEĞERLENDİRME ANKETİ


11 2 601 0 57

10 5 34

,,

,

olarak bulunmuştur.

Gezi etkinlikleri değerlendirme anketinde öğrencilerin en çok katıldıkları üç madde aşağıdaki şekilde

sıralanmıştır.

No Madde Öğrenci Sayısı


Oranı

2 Etkinlik içerikleri bana yeni bilgiler kazandırdı. 30 %100

7 Seçilen mekanlar etkinlikler için uygundu. 30 %100

9 Etkinlikler öğreneceğimiz yerlerle ilgili yeterli bilgilendirme yapıldı. 30 %100

Öğrenciler; %92,21 ile %100 oranları arasında gezi etkinleri değerlendirme formu ile belirtilen

maddelere katıldıklarını belirtmişlerdir.

Gezi etkinlikleri değerlendirme anketinde öğrencilerin en az katıldıkları üç madde aşağıdaki şekilde

sıralanmıştır.



Oranı

8 Etkinlikler kişisel ihtiyaçlar için dinlenme araları yeterliydi. 30 %63,33

9 Tanıtım etkinliklerinin süresi eğitim konusu için yeterliydi. 30 %84,44

11 Dünya atmosferinden giren göktaşlarının kaynağı 30 %87,77

Öğrenciler %63,33 ile %87,77 oranları arasında gezi etkinlikleri değerlendirme formu ile belirtilen

maddelere daha az katıldıklarını belirtmişlerdir.

Öğrenciler gezi etkinlikleri değerlendirme anketi açık uçlu “Etkinlik sırasında bana yararlı olacak şu

bilgileri öğrendim” maddesine yazdıklarının “Beypazarı’nın tarihi, astronomi etkinlikleri, gök atlası, PDR drama

çalışması, endemik bitkiler, grup çalışmaları, harita okuma, kuş gözlemi, müzeler, oryantiring ve yıldızların

mitolojisi” başlıklı konularından oluştuğu görülmektedir.

“Etkinlikler sırasında en beğendiğim faaliyetler şunlardır” maddesinde ise katılımcılar; “güneş sistemi

maketi, doğa yürüyüşleri, gök atlası, oryantiring, jeolojik oluşumlar, kuş gözlemi, PDR etkinlikleri, robotik

faaliyetleri” cevaplarını vermişlerdir.

“Gezi etkinlikleri sırasında zorlandığım çalışmalar şunlardır” maddesinde katılımcıların belirttiği faaliyet

ve konular ise “dağ yürüyüşü, güneş sistemi modeli, kayaçlar, oryantiringde yön bulma, robotik, spor etkinlikleri

ve tırmanma” etkinlikleri olmuştur.

“Gezi etkinliğine yeniden katılacak olsaydım aşağıda belirttiğim konulara daha fazla dikkat ederdim”

maddesinde katılımcılar “önyargılarımı bırakırdım, Beypazarı tarihine daha çok dikkat ederdim, daha fazla

gözlem yapardım, bitki gözlemlerinde uzun çorap giyerdim, bazı etkinliklerden önce araştırma yapardım, yön

bulma konusunda daha fazla odaklanırdım” gibi açıklamalarda bulunmuşlardır.

Astronomi etkinlikleri değerlendirme anketinde öğrencilerin en çok katıldıkları üç madde aşağıdaki

şekilde sıralanmıştır.



Oranı

5 Gökyüzü gözlemleri ve sunum organizasyonunda uygun materyal

kullanımı (teleskop, bilgisayar vs.) yeterliydi. 30 %100

7 Gözlem ve sunumlarda yeterli bilgilendirme yapıldı. 30 %100

3 Etkinlik projedeki arkadaşlarımla daha fazla kaynaşmamı sağladı. 30 %98,88

Öğrenciler; %88,88 ile %100 oranları arasında astronomi etkinleri değerlendirme formu ile belirtilen

maddelere katıldıklarını belirtmişlerdir.

Astronomi etkinlikleri değerlendirme anketinde öğrencilerin en az katıldıkları üç madde aşağıdaki




Oranı

8 Bu etkinliklerde kişisel ihtiyaçlar için dinlenme araları yeterliydi. 30 %68,88

6 Matematik ve Fen konularının süresi eğitim konusu için

yeterliydi. 30 %73,33

10 Program akışı ve eğitim süreleri başarılı bir şekilde yürütüldü. 30 %84,44

Öğrenciler %68,88 ile %84,44 oranları arasında astronomi etkinlikleri değerlendirme formu ile belirtilen

maddelere daha az katıldıklarını belirtmişlerdir.

Öğrenciler astronomi etkinlikleri değerlendirme anketi açık uçlu “Astronomi etkinliği sırasında bana

yararlı olacak şu bilgileri öğrendim.” maddesine yazdıklarının “Anteras Yıldızı, gezegenlerin sıralanması, güneş

lekeleri, gök atlası, kuyruklu yıldızlar, takım yıldızları, teleskop, yön bulma, kara delik, asteroitler, yıldızlar ve

renkleri” başlıklı konularından oluştuğu görülmektedir.

“Astronomi etkinlikleri sırasında en beğendiğim faaliyetler şunlardır.” maddesinde ise öğrenciler; “gök

atlası, teleskop, maket, kuyruklu yıldız yapımı, gökyüzü incelemesi, VR gözlük ile mars gözlemi” cevaplarını

vermişlerdir.

“Astronomi etkinlikleri sırasında zorlandığım çalışmalar şunlardır.” maddesinde katılımcıların belirttiği

faaliyet ve konular ise “atölye çalışmaları, güneş sistemi maketi, kuyruklu yıldız yapımı, yıldızların isimleri, gök

atlası” etkinlikleri olmuştur.

“Astronomi etkinliklerine yeniden katılacak olsaydım aşağıda belirttiğim konulara daha fazla dikkat

ederdim” maddesinde katılımcılar boş zamanlarımı daha verimli değerlendirirdim, daha çok deney olmasını

isterdim, daha dikkatli dinlerdim, daha hassa davranırdım, kara delikleri araştırırdım, makete daha dikkat

ederdim, daha aktif olurdum” gibi açıklamalarda bulunmuşlardır.

Sanat ve drama etkinlikleri değerlendirme anketinde öğrencilerin en çok katıldıkları üç madde

aşağıdaki şekilde sıralanmıştır.



Oranı

1 Sanat ve Drama etkinliklerinin içeriği bana katkı sağlayacak

konulardan oluşmaktaydı. 30 %100

7 Seçilen etkinlikler uygundu. 30 %100

3 Etkinlik projedeki arkadaşlarımla daha fazla kaynaşmamı sağladı. 30 %97,77

Öğrenciler; %89,99 ile %100 oranları arasında sanat ve drama etkinleri değerlendirme formu ile

belirtilen maddelere katıldıklarını belirtmişlerdir.

Sanat ve drama etkinlikleri değerlendirme anketinde öğrencilerin en az katıldıkları üç madde aşağıdaki




Oranı

8 Sanatsal etkinliklerde kişisel ihtiyaçlar için dinlenme araları


11 Drama ve Ebru öğrenmemi kolaylaştırdı. 30 %83,33

6 Sanat ve drama etkinliklerinin süresi eğitim konusu için


Öğrenciler %76,66 ile %87,77 oranları arasında sanat ve drama etkinlikleri değerlendirme formu ile

belirtilen maddelere daha az katıldıklarını belirtmişlerdir.

Öğrenciler sanat ve drama etkinlikleri değerlendirme anketi açık uçlu “Sanat ve Drama etkinlikleri

sırasında bana yararlı olacak şu bilgileri öğrendim.” maddesine yazdıklarının “bilim insanlarının hayatı, drama,

ahşap çalışmaları, ebru, hafızamı geliştirme, kaynaşma, altın oran, yaratıcılık çalışması, hayal gücü, isim zinciri,

metafor yapma” başlıklı konularından oluştuğu görülmektedir.

“Sanat ve Drama etkinlikleri sırasında en beğendiğim faaliyetler şunlardır” maddesinde ise katılımcılar;

“beyin fırtınası, serbest konuşmalar, drama, ebru, isim zinciri, hayal gücü, metafor yapma, sunum yapmak,

kaynaşma etkinliği, ip oyunu” cevaplarını vermişlerdir.

“Sanat ve Drama etkinlikleri sırasında zorlandığım çalışmalar şunlardır.” maddesinde katılımcıların

belirttiği faaliyet ve konular ise “bayrak tasarımı, kendimi ifade etmek, düşüncelerimi açıklama, isim zinciri,

jeoloji gezisi” etkinlikleri olmuştur.

“Sanat ve Drama etkinlikleri yeniden katılacak olsaydım aşağıda belirttiğim konulara daha fazla dikkat

ederdim” maddesinde katılımcılar “drama çalışmalarına daha çok katılırdım, ebrunun tarihini öğrenirdim, daha

dikkatli olurdum, isim zincirine önem verirdim, ahşap etkinliklerinde daha hızlı olurdum daha az çekingen

olurdum, ” gibi açıklamalarda bulunmuşlardır.

Etkinliklere öğrenci memnuniyetlerine göre bakıldığında ise gezi etkinliklerinde genel memnuniyet

oranı %92,82’dir.

BEYPAZARI'NDA YAŞAYAN BİLİM PROJESİ GEZİ ETKİNLİKLERİ DEĞERLENDİRME ANKETİ SONUÇLARI

SIRA NO

GÖSTERGELER SONUÇLAR SONUÇLAR %

1 Etkinliklerin içeriği bana katkı sağlayacak konulardan oluşmaktaydı. 2,97 98,88

2 Etkinlik içerikleri bana yeni bilgiler kazandırdı. 3,00 100,00

3 Etkinlik projedeki arkadaşlarımla daha fazla kaynaşmamı sağladı. 2,97 98,88

4 Gördüğüm yerlerin tarihleri konusunda bilgi edindim. 2,77 92,21

5 Tanıtım organizasyonunda uygun materyal kullanımı (projeksiyon, bilgisayar vs.) yeterliydi.

2,90 96,66

6 Tanıtım etkinliklerinin süresi eğitim konusu için yeterliydi. 2,53 84,44

7 Seçilen mekanları etkinlikler için uygundu. 3,00 100,00

8 Etkinlikler kişisel ihtiyaçlar için dinlenme araları yeterliydi. 1,90 63,33

9 Etkinlikler öğreneceğimiz yerlerle ilgili yeterli bilgilendirme yapıldı. 3,00 100,00

10 Program akışı başarılı bir şekilde yürütüldü. 2,63 87,77

11 Oryantiring etkinliği bölgenin tanıtımı için uygun planlanmıştı. 2,97 98,88

GENEL DEĞERLENDİRME 2,78 92,82

GEZİ ETKİNLİKLERİ MEMNUNİYET ORANI 92,82

Öğrenciler gezi etkinlikleri değerlendirme anketi maddelerine %99,35 oranında katılma durumlarını

belirtmişlerdir.

BEYPAZARI'NDA YAŞAYAN BİLİM PROJESİ GEZİ ETKİNLİKLERİ DEĞERLENDİRME ANKETİ KATILMA ORANLARI

1 2 3

SIRA NO

GÖSTERGELER Katılmıyorum Kararsızım Katılıyorum

1 Etkinliklerin içeriği bana katkı sağlayacak konulardan oluşmaktaydı.

0,00 3,33 96,67

2 Etkinlik içerikleri bana yeni bilgiler kazandırdı. 0,00 0,00 100,00

3 Etkinlik projedeki arkadaşlarımla daha fazla kaynaşmamı sağladı. 0,00 3,33 96,67

4 Gördüğüm yerlerin tarihleri konusunda bilgi edindim. 3,33 16,67 80,00

5 Tanıtım organizasyonunda uygun materyal kullanımı (projeksiyon, bilgisayar vs.) yeterliydi.

0,00 10,00 90,00

6 Tanıtım etkinliklerinin süresi eğitim konusu için yeterliydi. 16,67 13,33 70,00

7 Seçilen mekanları etkinlikler için uygundu. 0,00 0,00 100,00

8 Etkinlikler kişisel ihtiyaçlar için dinlenme araları yeterliydi. 46,67 16,67 36,67

9 Etkinlikler öğreneceğimiz yerlerle ilgili yeterli bilgilendirme yapıldı. 0,00 0,00 100,00

10 Program akışı başarılı bir şekilde yürütüldü. 6,67 23,33 70,00

11 Oryantiring etkinliği bölgenin tanıtımı için uygun planlanmıştı. 0,00 3,33 96,67

GENEL DEĞERLENDİRME 6,67 8,18 85,15

GEZİ ETKİNLİKLERİYLE İLGİLİ MADDELERE KATILMA ORANI 99,35

Astronomi etkinliklerinde öğrenci genel memnuniyet oranı %91,41’dir.

BEYPAZARI'NDA YAŞAYAN BİLİM PROJESİ

ASTRONOMİ ETKİNLİKLERİ DEĞERLENDİRME ANKETİ SONUÇLARI

SIRA NO

GÖSTERGELER SONUÇLAR SONUÇLAR %

1 Astronomi etkinliklerinin içeriği bana katkı sağlayacak konulardan oluşmaktaydı.

2,90 96,66

2 Güneş sistemi etkinliği bana yeni bilgiler kazandırdı. 2,67 88,88


4 Ayla ilgili etkinliklerle bu konuda detaylı bilgi edinmemi sağladı. 2,97 98,88

5 Gökyüzü gözlemleri ve sunum organizasyonunda uygun materyal kullanımı (teleskop, bilgisayar vs.) yeterliydi.

3,00 100,00

6 Matematik ve Fen konularının süresi eğitim konusu için yeterliydi. 2,20 73,33

7 Seçilen mekanlar gözlemler için uygundu. 2,97 98,88

8 Bu etkinliklerde kişisel ihtiyaçlar için dinlenme araları yeterliydi. 2,07 68,88

9 Gözlem ve sunumlarda yeterli bilgilendirme yapıldı. 3,00 100,00

10 Program akışı ve eğitim süreleri başarılı bir şekilde yürütüldü. 2,53 84,44

11 Model uygulamaları öğrenmemi kolaylaştırdı. 2,90 96,66


ASTRONOMİ ETKİNLİKLERİ MEMNUNİYET ORANI 91,41

Öğrenciler astronomi etkinlikleri değerlendirme anketi maddelerine %94,40 oranında katılma

durumlarını belirtmişlerdir.

BEYPAZARI'NDA YAŞAYAN BİLİM PROJESİ ASTRONOMİ ETKİNLİKLERİ DEĞERLENDİRME ANKETİ KATILMA ORANLARI

1 2 3

SIRA NO


1 Astronomi etkinliklerinin içeriği bana katkı sağlayacak konulardan oluşmaktaydı.

0,00 10,00 90,00

2 Güneş sistemi etkinliği bana yeni bilgiler kazandırdı. 10,00 13,33 76,67

3 Etkinlik projedeki arkadaşlarımla daha fazla kaynaşmamı sağladı. 0,00 3,33 96,67

4 Ayla ilgili etkinliklerle bu konuda detaylı bilgi edinmemi sağladı. 0,00 3,33 96,67

5 Gökyüzü gözlemleri ve sunum organizasyonunda uygun materyal kullanımı (teleskop, bilgisayar vs.) yeterliydi.

0,00 0,00 100,00

6 Matematik ve Fen konularının süresi eğitim konusu için yeterliydi. 20,00 40,00 40,00

7 Seçilen mekanlar gözlemler için uygundu. 0,00 3,33 96,67

8 Bu etkinliklerde kişisel ihtiyaçlar için dinlenme araları yeterliydi. 30,00 33,33 36,67

9 Gözlem ve sunumlarda yeterli bilgilendirme yapıldı. 0,00 0,00 100,00

10 Program akışı ve eğitim süreleri başarılı bir şekilde yürütüldü. 10,00 26,67 63,33

11 Model uygulamaları öğrenmemi kolaylaştırdı. 3,33 3,33 93,33


ASTRONOMİ ETKİNLİKLERİYLE İLGİLİ MADDELERE KATILMA ORANI 94,40

Etkinliklere öğrenci memnuniyetlerine göre ise sanat ve drama etkinliklerinde genel memnuniyet oranı

%91,51’dir.

BEYPAZARI'NDA YAŞAYAN BİLİM PROJESİ SANAT VE DRAMA ETKİNLİKLERİ DEĞERLENDİRME ANKETİ SONUÇLARI

SIRA NO MADDELER SONUÇLAR SONUÇLAR %

1 Sanat ve Drama etkinliklerinin içeriği bana katkı sağlayacak konulardan oluşmaktaydı.

3,00 100,00

2 Sanat etkinliklerine katılmam bana yeni bilgiler kazandırdı. 2,77 92,21


4 Sanat ve Drama etkinlikleri konuları detaylı bilgi edinmemi sağladı. 2,70 89,99

5 Drama ve sanatsal etkinliklerde uygun materyal kullanımı (ebru vs.) yeterliydi.

2,80 93,32

6 Sanat ve drama etkinliklerinin süresi eğitim konusu için yeterliydi. 2,63 87,77

7 Seçilen etkinlikler uygundu. 3,00 100,00

8 Sanatsal etkinliklerde kişisel ihtiyaçlar için dinlenme araları yeterliydi. 2,30 76,66

9 Sanat ve Drama etkinliklerinde yeterli bilgilendirme yapıldı. 2,80 93,32

10 Program akışı başarılı bir şekilde yürütüldü. 2,77 92,21

11 Drama ve Ebru öğrenmemi kolaylaştırdı. 2,50 83,33


SANAT ETKİNLİKLERİ MEMNUNİYET ORANI 91,51

Öğrenciler sanat ve drama etkinlikleri değerlendirme anketi maddelerine %91,57 oranında katılma

durumlarını belirtmişlerdir.

BEYPAZARI'NDA YAŞAYAN BİLİM PROJESİ SANAT ETKİNLİKLERİ DEĞERLENDİRME ANKETİ SONUÇLARI

1 2 3

SIRA NO


1 Sanat ve Drama etkinliklerinin içeriği bana katkı sağlayacak konulardan oluşmaktaydı.

0,00 0,00 100,00

2 Sanat etkinliklerine katılmam bana yeni bilgiler kazandırdı.

0,00 23,33 76,67

3 Etkinlik projedeki arkadaşlarımla daha fazla kaynaşmamı sağladı.

0,00 6,67 93,33

4 Sanat ve Drama etkinlikleri konuları detaylı bilgi edinmemi sağladı.

0,00 30,00 70,00

5 Drama ve sanatsal etkinliklerde uygun materyal kullanımı (ebru vs.) yeterliydi.

6,67 6,67 86,67

6 Sanat ve drama etkinliklerinin süresi eğitim konusu için yeterliydi.

3,33 30,00 66,67

7 Seçilen etkinlikler uygundu. 0,00 0,00 100,00

8 Sanatsal etkinliklerde kişisel ihtiyaçlar için dinlenme araları yeterliydi.

23,33 23,33 53,33

9 Sanat ve Drama etkinliklerinde yeterli bilgilendirme yapıldı.

0,00 20,00 80,00

10 Program akışı başarılı bir şekilde yürütüldü. 0,00 23,33 76,67

11 Drama ve Ebru öğrenmemi kolaylaştırdı. 10,00 30,00 60,00


SANAT ETKİNLİKLERİYLE İLGİLİ MADDELERE KATILMA ORANI 91,57

Anket sonuçları:

TÜBİTAK 4004 Beypazarı’nda Yaşayan Bilim Projesi öğrencilere Gezi, Astronomi, ile Sanat ve

Drama etkinleri uygulanmıştır. Etkinlik anketlerinin Cronbach Alfa Güvenirlik Katsayısı sırasıyla gezi için 0,46,

Astronomi için 0,56 ve Sanat ve Drama için ise 0,57 olarak bulunmuştur. Madde sayısının sınırlı ve öğrenci

sayısının 50’nin altında olması nedeniyle pozitif ancak beklenilenin altında değerler verdiği söylenebilir.

Anket sonuçlarına göre etkinlik içeriklerinin öğrencilere katkı sağlayacak konulardan oluşturulduğu,

uygun etkinliklerin seçildiği, katılımcıların sosyal becerilerini geliştirmek amacıyla birbirleriyle kaynaşmalarını

sağladığı, tüm etkinliklerde uygun materyal, araç gereç ve dokümanların kullanıldığı, gerekli ve yeterli

bilgilendirmelerin yapıldığı anket sonuçlarına göre tam düzeyde görülmektedir.

Yapılan etkinliklerde anlamlı ve çok yüksek düzeyde memnuniyet düzeylerinin ve katılma durumlarının

olması öğrencilerin bilimsel etkinliklere olan bakış açıları ile bilgi ve kavrayışlarında olumlu yönde değişim

meydana geldiğinin göstergesidir. Etkinlik ve çalışmalar sırasında arkadaşlık ilişkilerinin ve iletişim becerilerinin

gelişmesi yapılan etkinliklerin verimliliğinin ifadesidir.

Özellikle açık uçlu maddelerle ifade edilen olumlu özelliklerin ve durumların fazla olması çalışmaların

öğrencilere beklenen düzeyin üzerinde etki sağladığını söyleyebiliriz.

Öğrencilerin bilimsel ve yaratıcı düşünme becerilerine sahip olmaları, bu toplumun bilinçli ve bilime

karşı duyarlı öğrencilerinin yetişmesi, geleceğin bilim insanlarının yetişmesine katkı sağlaması adına benzer

projelerde yararlı etkinliklerin devam ederek uygulanması yararlı olacaktır.

Katılımcıların proje sonrasında yaratıcılıklarında ki gelişmeyi ölçmek için “Ne Kadar

Yaratısınız?” Raudsepp Yaratıcılık Testi uygulanmıştır.

Yaratıcılığın uygun bilimsel düşünme yöntemleriyle geliştirilebileceği, bunun için düzenlenen

bilimsel etkinliklerin öğrencilerin yaratıcı düşünme ve yaratıcılık özelliklerini desteklediği

görülmektedir.

Bu çalışma için 50 Maddeden oluşan Ne Kadar Yaratıcısınız? Ölçeği yaratıcı düşünceye yönelik

tutumları ölçen beşli likert tipi bir ölçektir. 1977’de Raudsepp tarafından geliştirilen “Ne Kadar

Yaratıcısınız?” yaratıcılık ölçeği öğrencilerin davranışları, değerleri, ilgileri, isteklendirmeleri, kişisel

özellikleri göz önüne alınarak hazırlanmış bir ölçektir. Ölçekte yer alan 50 madde de “Kesinlikle

Katılıyorum” , “Çoğuna Katılıyorum”, “Kısmen” ya da “Kararsızım” , “Az Katılıyorum” ve “Kesinlikle

Katılmıyorum” şeklindeki öğrenci tepkilerinin ölçüldüğü ifadelerden oluşmaktadır. Ölçeğin

puanlanması, kesinlikle katılıyorum (-2), çoğuna katılıyorum (-1), kısmen-kararsızım (0), az

katılmıyorum (1) ve kesinlikle katılmıyorum (2) şeklinde oluşmaktadır. Her bir ifadeye göre söz konusu

seçenekler yukarıda belirtilen değerlerinden birini almaktadır. Daha sonra bu puanların toplanması ile

ölçeği yanıtlayanların yaratıcılık puanları elde edilmiştir.

Ne Kadar Yaratıcısınız? Ölçeği puanları;

100 ile 80 arasında olanların yaratıcılık düzeyleri yüksek,

79 ile 60 arasında olanların yaratıcılık düzeyleri ortalamanın üzerinde,

59 ile 40 arasında olanların yaratıcılık düzeyleri orta,

39 ile -19 arasında olanların yaratıcılık düzeyleri ortalamanın altında,

-20 ile -100 arasında olanların yaratıcı olmadıkları kabul edilmektedir.

Ölçeğin güvenirlik katsayısı Cronbach Alfa; 0.95 bulunmuştur, Türkçeye uyarlanma çalışmaları

Çoban (1999) tarafından yapılmıştır.

Yöntem:

Ne Kadar Yaratıcısınız? Ölçeği TÜBİTAK 4004 Doğa ve Bilim Kampı Beypazarı’nda Yaşayan Bilim

projesine katılan 30 öğrenciye uygulanmıştır. Uygulama tanışma etkinliğinin hemen sonrasında

öğrenciler bilim kampına ilk katıldıkları anda ve tüm etkinliklerin sonunda bilim kampı çalışmaları sona

erdiğinde olmak üzere iki kez uygulanmıştır.

İkinci uygulama öncesinde yaratıcılık kavramı üzerinde beyin fırtınası yöntemiyle görüşler

alınmış, en çok tekrar edilen yeni, bilinmeyen, daha önce olmayan, farklı gibi kelimelerin en çok

kullanıldığı tanımlar görülmüştür. Yaratıcılık için farklı düşünmenin önemi vurgulanmış. Yaratıcılığın

“Bilinen iki şey arasında bilinmeyen bir bağlantı” tanımı en geçerli tanım olarak kabul edilmiştir.

Ne Kadar Yaratıcısınız? Ölçeği uygulandıktan ve veriler toplandıktan sonra yapılan analizler

için, SPSS istatistiksel hesaplama ve Excel elektronik tablolama programları kullanılmıştır. Ön Test ve

Son Test arasındaki ilişki Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı ile test edilmiştir.

Ne Kadar Yaratıcınız? Ölçeği öğrencilere ait ön test ve son test puanları, madde sayısı, madde

varyansları ve ölçek puanları varyansları yardımıyla güvenirlik katsayıları bulunmuştur. Cronbach Alfa

Güvenirlik Katsayısı:

2

1

21

1

K

jj

x

SK

K S


Burada: K: ölçekteki madde sayısı

2

jS : j ölçek maddesinin madde puanları varyansı

2

xS : ölçek madde puanları varyansı, olarak alınmıştır.

Ön Test Uygulaması 50 7 576

1 0 977349 179 195

,,

,ve

Son Test Uygulaması için 50 7 065

1 0 980149 179 016

,,

, olarak bulunmuştur.

TÜBİTAK 4004 Doğa ve Bilim Kampı Beypazarı’nda Yaşayan Bilim projesine katılan 30 öğrenciye

uygulanan Ne Kadar Yaratıcısınız? Ölçeği ön test Cronbach Alfa Güvenirlik Katsayısı 0,9773 ve son test Cronbach

Alfa Güvenirlik Katsayısı da 0,9801 olarak bulunmuştur.

Ön Test Uygulaması Yaratıcılık Toplam Puanı:

Ne Kadar Yaratıcınız? Öğrenci Sayısı Toplam Yaratıcılık Puanları

30 -680

Son Test Uygulaması Yaratıcılık Toplam Puanı:

Ne Kadar Yaratıcınız? Öğrenci Sayısı Toplam Yaratıcılık Puanları

30 86

Bilim Kampına katılan, 11. Sınıfa devam edecek olan ve çoğunlukla Fen Lisesi öğrencilerinin

oluşturduğu grubun yaratıcılık ön test puanlarının -680 olduğu, yaratıcılık son test puanlarının ise 86 olduğu

görülmektedir.

Ön Test Uygulamasına Göre Yaratıcılık Toplam Puanları Ortalaması:

Ne Kadar Yaratıcınız? Öğrenci Sayısı Toplam Yaratıcılık Puanları Ortalaması

30 -22,67

Son Test Uygulamasına Göre Yaratıcılık Toplam Puanları Ortalaması:

Ne Kadar Yaratıcınız? Öğrenci Sayısı Toplam Yaratıcılık Puanları Ortalaması

30 2,87

Öğrencilerin Yaratıcılık puanları ortalamasına göre ön test puanları ortalamaları -22,67 ve “Yaratıcı

Değil” değil çıkarken son test puanları ortalamaları 2,87 olmuş ve “Yaratıcılık Değerleri Ortalamanın Altında”

çıkmıştır.

Ön Test Uygulaması Cinsiyete Göre Yaratıcılık Toplam Puanı Ortalamaları:

Ne Kadar Yaratıcınız?

Cinsiyet Yaratıcılık Puanları Ortalaması

Kız 21 -23,38

Erkek 9 -21,00

Son Test Uygulaması Cinsiyete Göre Yaratıcılık Toplam Puanı Ortalamaları:

Ne Kadar Yaratıcınız?

Cinsiyet Yaratıcılık Puanları Ortalaması

Kız 21 2,48

Erkek 9 3,78

Cinsiyete göre; 21 kız öğrencinin ön test puanları ortalamaları -23,38 iken son test ortalamaları 2,48

olmuştur. 9 erkek öğrencinin ise ön test puanları ortalamaları -21,00 iken son test ortalamaları 3,78 olarak

gerçekleşmiştir.

Öğrencilere uygulanan Ne Kadar Yaratıcısınız? Ön Test uygulamasına göre yaratıcılık durumlarını

gösteren tablo aşağıda verilmiştir.

TÜBİTAK 4004 DOĞA VE BİLİM KAMPI BEYPAZARI'NDA YAŞAYAN BİLİM KAMPI YARATICILIK ÖN TEST UYGULAMASI SONUÇLARI

Öğrenci Sıra Yaratıcılık Ön Test Puanları Yaratıcılık Düzeyi

1 1 Ortalamanın Altında

2 -1 Ortalamanın Altında









11 -20 Yaratıcı Değil




















Ön Test uygulaması ile yaratıcılık durumlarına bakıldığında 14 öğrencinin “Yaratıcılık Düzeyi

Ortalamanın Altında” ve 16 öğrencinin ise “Yaratıcı Değil” sonucu çıktığı görülmektedir.

Öğrencilere uygulanan Ne Kadar Yaratıcısınız? Son Test uygulamasına göre yaratıcılık durumlarını


TÜBİTAK 4004 DOĞA VE BİLİM KAMPI BEYPAZARI'NDA YAŞAYAN BİLİM KAMPI YARATICILIK SON TEST UYGULAMASI SONUÇLARI

Öğrenci Sıra Yaratıcılık Son Test Puanları Yaratıcılık Düzeyi

1 41 Orta






























Yaratıcılık Son Test uygulaması ile yaratıcılık durumlarına bakıldığında 1 öğrencinin “Yaratıcılık Düzeyi

Orta”, 28 öğrencinin “Yaratıcılık Düzeyi Ortalamanın Altında” ve 1 öğrencinin de “Yaratıcı Değil” sonucu çıktığı

görülmektedir.

Öğrencilere uygulanan Ne Kadar Yaratıcısınız? Ölçeği uygulamasına göre yaratıcılık durumlarını


TÜBİTAK 4004 DOĞA VE BİLİM KAMPI BEYPAZARI'NDA YAŞAYAN BİLİM KAMPI YARATICILIK DÜZEYLERİNE GÖRE SONUÇLARI

Öğ. Sıra Cinsiyet Yaratıcılık Ön Test Puanları

Yaratıcılık Düzeyi Yaratıcılık Son Test Puanları

Yaratıcılık Düzeyi

12 K 1 Ortalamanın Altında 41 Orta

25 E -1 Ortalamanın Altında 28 Ortalamanın Altında

9 K -12 Ortalamanın Altında 18 Ortalamanın Altında








22 E -20 Yaratıcı Değil 6 Ortalamanın Altında

4 K -23 Yaratıcı Değil 5 Ortalamanın Altında








27 E -33 Yaratıcı Değil -1 Ortalamanın Altında

15 K -19 Ortalamanın Altında -3 Ortalamanın Altında

7 K -29 Yaratıcı Değil -4 Ortalamanın Altında



28 E -29 Yaratıcı Değil -5 Ortalamanın Altında





30 E -47 Yaratıcı Değil -29 Yaratıcı Değil

Toplam -680,00 86,00

Ortalama -22,67 2,87

“Ne Kadar Yaratıcısınız?” ölçeği Ön Testi uygulanan öğrenci sayısı, ayırıcılık gücü indeksleri, standart

sapmaları, puan ve tercih edilme yüzdeleri tablosu.

Madde No

Madde f rjx S Puan Yüzde

43 Kişinin yanlışlarını analiz etmesi boşuna zaman kaybıdır. 30 0,15 0,76 27 90,00

16 İlgilerim uğruna mesleğimi değiştireceğime, mesleğim uğruna ilgilerimi

daha kolay değiştirilebilirim. 30 0,06 1,3 19 63,33

1 Cevabını alamayacağımı umduğum soruları sormak boş yere vakit kaybıdır. 30 0,25 1,27 18 60,00

38 Kusursuzluk peşinde koşan insanların pek akıllı olmadığı düşüncesindeyim. 30 0,23 1,28 17 56,67

40 Cevabı olmayan sorular sormaktan hoşlanmam. 30 0,13 1,19 17 56,67

14 Fazlasıyla ilginç düşünceler ortaya atmak isteyen insanlar pratik değillerdir. 30 0,16 1,22 16 53,33

35 Sorun çözümlerinde önseziler güvenilmez rehberdirler. 30 0,14 1,33 16 53,33

11 Bana göre bilginin kaynağı, içeriğinden daha önemlidir. 30 0,22 1,19 15 50,00

18 Yalnızca bulanık (düzensiz) bir şekilde düşünenler metafor (benzetme) ve

analizlere başvururlar. 30 0,27 1,14 15 50,00

4 Olaylar karşısında emin olmayan insanlara karşı saygımı yitiririm. 30 -0,12 1,3 14 46,67

22 Kesin olmayan ve sezilmesi güç şeylerden hoşlanmam. 30 0,20 1,49 14 46,67

45 Sık sık insanların, yolların ve küçük şehirlerin isimleri gibi bazı şeyleri

unutma eğilimindeyim. 30 0,20 1,52 14 46,67

36 Kendimi yetersiz hissedeceğim durumlardan kaçınmaya çalışırım. 30 0,17 1,14 12 40,00

28 Başkalarının benim hakkımdaki düşünceleri konusunda oldukça fazla kafa

yorarım. 30 0,14 1,3 11 36,67

48 Grupla çalışmayı tek başıma çalışmaya tercih ederim. 30 0,50 1,22 11 36,67

8 Eğer şimdiki mesleğim dışında başka iki meslek arasında seçim yapmam

istenseydi, bir kaşif yerine tıp doktoru olmayı tercih ederdim. 30 0,20 1,52 10 33,33

15 Bir soruna belirli bir yaklaşım yarar sağlamayınca, yöntemimi çabucak

(rahatlıkla) değiştirebilirim. 30 0,31 1,27 10 33,33

31 Çoğunlukla en iyi fikirler özellikle bir şeyle meşgul olmadığım zamanlar

aklıma gelir. 30 -0,02 1,44 9 30,00

7 Bir şeyler biriktirme ile ilgili uğraşları severim. 30 0,14 1,25 8 26,67

13 Başkalarını etkilemem gereken işleri severim. 30 0,28 1,16 8 26,67

9 İleri düzeyde bir estetik duyarlılığa sahibim. 30 0,30 1,2 7 23,33

24 Ulaşmayı tasarladığım amaçlarım uğruna çabuk elde edebileceğim bir

kazanç veya rahatlığı kolaylıkla bir kenara atabilirim. 30 0,26 1,36 7 23,33

19 Sık sık pek anlayamadığım ve henüz açıklayamadığım bir sorun üzerinde

çalışmaya başlarım. 30 0,30 0,97 6 20,00

21 İçimden geçenleri kontrol altında tutmasını bilirim. 30 0,14 1,17 6 20,00

44 Yakalanmadığı sürece, her zaman bir dolandırıcının zekasına hayran

kalmışımdır. 30 -0,09 1,37 6 20,00

6 Bir sorunun çözümüne yaklaştığımda önsezilerime ve doğruluk veya

yanlışlık hislerime güvenirim. 30 0,30 1,09 5 16,67

23 Birçok kişinin sorunu; her şeyi çok ciddiye almalarından kaynaklanır. 30 -0,01 1,22 5 16,67

34 Benimle aynı toplumsal sınıf ve aynı meslek grubundan olan insanlarla

daha çabuk anlaşabilirim. 30 0,44 1,13 5 16,67

39 Her şeye bir yer bulunması ve her şeyin yerli yerinde olması benim için

önemlidir. 30 0,35 1,32 5 16,67

50 Bir üniversite profesörü olsaydım, teoriye dayalı dersler yerine, uygulamalı

dersler vermeyi tercih ederdim. 30 0,17 1,25 5 16,67

12 Başkalarının gösterdiği saygıdan çok, insanın kendine olan saygısı

önemlidir. 30 0,44 1,31 4 13,33

17 Zaman zaman sorunlara şipşak çözümler bulabilirim. 30 0,29 1,05 4 13,33

20 Başarının yolunun çok çok çalışmaktan geçtiği inancındayım. 30 0,36 1,18 4 13,33

27 Sorun çözmede adım adım mantıklı aşamaların en iyi yöntem olduğuna

inanırım. 30 0,46 1,25 4 13,33

32 Sorun çözdüğüm zaman, sorunun analiz aşamasında daha hızlı; elde

ettiğim bilgiyi sentez etme aşamasında ise daha yavaş çalışırım. 30 0,11 0,88 4 13,33

37 "Eğlenceden önce iş" kuralını uygulayan insanlar hoşuma gider. 30 0,19 1,14 4 13,33

2 Zaman zaman topluluk içinde bazı insanları şaşırtacak kadar değişik

düşünceler ortaya atarım. 30 0,54 1,07 3 10,00

3 İnsanlık için özel bir şeyler yapabileceğime inanıyorum. 30 0,25 1,09 3 10,00

5 Sırasında bazı şeylere kendimi fazlasıyla kaptırırım. 30 0,47 1,11 3 10,00

10 Başkalarına düşüncelerimi beğendirmekten ziyade, yeni fikirler ortaya

çıkarmaktan daha çok hoşlanırım. 30 0,38 1,01 3 10,00

26 Belirli bir sorunu çözerken her zaman doğru işlemleri takip ettiğim

konusunda büyük ölçüde emin olarak çalışırım. 30 0,15 0,96 3 10,00

33 Hayal alemine dalmak, bir çok önemli projemin ortaya çıkmasına neden

olur. 30 0,47 1,18 3 10,00

41 Hiç bir çıkış yolu olmasa da yeni düşüncelerle dolu olmayı severim. 30 0,19 1,03 3 10,00

42 Bir sorunu çözememek, zaman zaman yanlış soruların sorulması

yüzündendir. 30 0,39 0,92 2 6,67

47 Sorumluluk duygusuna sahip bütünüyle güvenilir bir insanım. 30 0,44 0,92 2 6,67

25 Yaşamın gizemi bana çekici gelmektedir. 30 0,38 0,7 1 3,33

29 Benim için, doğru olduğunu düşündüğüm şeyleri yapmak, başkalarının

onayını kazanmaktan daha önemlidir. 30 -0,13 0,77 1 3,33

30 Güç sorunların çözümüyle bir süre uğraşabilirim. 30 0,07 0,8 1 3,33

46 İyi bir grup üyesi olarak kabul edilmek benim için önemlidir. 30 0,28 0,93 1 3,33

49 Sık sık soruların üzerinde çalışırım, onları bir kenara atamam. 30 0,35 0,74 1 3,33

Ne kadar yaratıcısınız? Ölçeği ön test uygulanmasında öğrencilerin en çok katılmadıkları üç madde


No Madde Katılmama

Sayısı Katılmama

Oranı

43 Kişinin yanlışlarını analiz etmesi boşuna zaman kaybıdır. 27 90,00

16 İlgilerim uğruna mesleğimi değiştirebileceğime, mesleğim uğrana

ilgilerimi daha kolay değiştirebilirim. 19 63,33

1 Cevabını alamayacağımı umduğum soruları sormak boş yere vakit

kaybıdır. 18 60,00

Öğrenciler %60,00 ile %90,00 arasında “Kişinin yanlışlarını analiz etmesi boşuna zaman kaybıdır.”,

“İlgilerim uğruna mesleğimi değiştirebileceğime, mesleğim uğrana ilgilerimi daha kolay değiştirebilirim.” ve

“Cevabını alamayacağımı umduğum soruları sormak boş yere vakit kaybıdır.” maddelerine “Az Katılıyorum” ve

“Kesinlikle Katılmıyorum” şeklinde görüşlerini bildirmişlerdir.

Ne kadar yaratıcısınız? Ölçeği ön test uygulanmasında öğrencilerin en çok katıldıkları dört madde


No Madde Katılma Sayısı Katılma Oranı

25 Yaşamın gizemi bana çekici gelmektedir. 28 93,33

27 Sorun çözmede adım adım mantıklı aşamaların en iyi yöntem

olduğuna inanırım. 26 86,67

29 Benim için doğru olduğunu bildiğim şeyleri yapmak, başkalarının

onayını kazanmaktan daha önemlidir. 26 86,67

46 İyi bir grup üyesi olarak kabul edilmek benim için önemlidir. 26 86,67

Öğrenciler %86,67 ile %93,33 arasında “Yaşamın gizemi bana çekici gelmektedir.”, “Sorun çözmede

adım adım mantıklı aşamaların en iyi yöntem olduğuna inanırım.” , “Benim için doğru olduğunu bildiğim şeyleri

yapmak, başkalarının onayını kazanmaktan daha önemlidir.” ve “İyi bir grup üyesi olarak kabul edilmek benim

için önemlidir.” maddelerine “Çoğunlukla Katılıyorum” ve “Kesinlikle Katılıyorum” şeklinde görüşlerini

bildirmişlerdir.

“Ne Kadar Yaratıcısınız?” ölçeği Son Testi uygulanan öğrenci sayısı, ayırıcılık gücü indeksleri, standart

sapmaları, puan ve tercih edilme yüzdeleri tablosu.

Madde No

Madde f rjx S Puan Yüzde

43 Kişinin yanlışlarını analiz etmesi boşuna zaman kaybıdır. 30 0,13 0,5 29 96,67

18 Yalnızca bulanık (düzensiz) bir şekilde düşünenler metafor (benzetme) ve

analizlere başvururlar. 30 0,26 0,9 25 83,33

16 İlgilerim uğruna mesleğimi değiştireceğime, mesleğim uğruna ilgilerimi

daha kolay değiştirilebilirim. 30 0,38 0,9 24 80,00

14 Fazlasıyla ilginç düşünceler ortaya atmak isteyen insanlar pratik değillerdir. 30 0,32 0,8 23 76,67

35 Sorun çözümlerinde önseziler güvenilmez rehberdirler. 30 0,49 0,9 23 76,67

1 Cevabını alamayacağımı umduğum soruları sormak boş yere vakit kaybıdır. 30 0,25 1,2 22 73,33

48 Grupla çalışmayı tek başıma çalışmaya tercih ederim. 30 0,58 1,2 22 73,33

11 Bana göre bilginin kaynağı, içeriğinden daha önemlidir. 30 0,41 1,2 21 70,00

22 Kesin olmayan ve sezilmesi güç şeylerden hoşlanmam. 30 0,26 1 21 70,00

40 Cevabı olmayan sorular sormaktan hoşlanmam. 30 0,51 1,3 21 70,00

38 Kusursuzluk peşinde koşan insanların pek akıllı olmadığı düşüncesindeyim. 30 0,36 1 20 66,67

45 Sık sık insanların, yolların ve küçük şehirlerin isimleri gibi bazı şeyleri

unutma eğilimindeyim. 30 0,15 1 20 66,67

32 Sorun çözdüğüm zaman, sorunun analiz aşamasında daha hızlı; elde ettiğim

bilgiyi sentez etme aşamasında ise daha yavaş çalışırım. 30 0,33 1 19 63,33

4 Olaylar karşısında emin olmayan insanlara karşı saygımı yitiririm. 30 0,10 1,3 17 56,67

28 Başkalarının benim hakkımdaki düşünceleri konusunda oldukça fazla kafa

yorarım. 30 0,27 1 16 53,33

36 Kendimi yetersiz hissedeceğim durumlardan kaçınmaya çalışırım. 30 0,05 1 16 53,33

13 Başkalarını etkilemem gereken işleri severim. 30 0,17 1 14 46,67

24 Ulaşmayı tasarladığım amaçlarım uğruna çabuk elde edebileceğim bir

kazanç veya rahatlığı kolaylıkla bir kenara atabilirim. 30 0,30 1,2 14 46,67

31 Çoğunlukla en iyi fikirler özellikle bir şeyle meşgul olmadığım zamanlar

aklıma gelir. 30 0,25 1 14 46,67

8 Eğer şimdiki mesleğim dışında başka iki meslek arasında seçim yapmam

istenseydi, bir kaşif yerine tıp doktoru olmayı tercih ederdim. 30 0,13 1,5 13 43,33

15 Bir soruna belirli bir yaklaşım yarar sağlamayınca, yöntemimi çabucak

(rahatlıkla) değiştirebilirim. 30 0,09 0,9 11 36,67

7 Bir şeyler biriktirme ile ilgili uğraşları severim. 30 0,20 1,3 10 33,33

37 "Eğlenceden önce iş" kuralını uygulayan insanlar hoşuma gider. 30 0,56 1 10 33,33

10 Başkalarına düşüncelerimi beğendirmekten ziyade, yeni fikirler ortaya

çıkarmaktan daha çok hoşlanırım. 30 0,03 0,9 9 30,00

23 Birçok kişinin sorunu; her şeyi çok ciddiye almalarından kaynaklanır. 30 0,06 1 9 30,00

34 Benimle aynı toplumsal sınıf ve aynı meslek grubundan olan insanlarla

daha çabuk anlaşabilirim. 30 0,40 1,1 9 30,00

39 Her şeye bir yer bulunması ve her şeyin yerli yerinde olması benim için

önemlidir. 30 -0,06 0,9 9 30,00

5 Sırasında bazı şeylere kendimi fazlasıyla kaptırırım. 30 0,19 1,4 8 26,67

19 Sık sık pek anlayamadığım ve henüz açıklayamadığım bir sorun üzerinde

çalışmaya başlarım. 30 0,41 0,9 8 26,67

20 Başarının yolunun çok çok çalışmaktan geçtiği inancındayım. 30 0,40 1,1 8 26,67

21 İçimden geçenleri kontrol altında tutmasını bilirim. 30 0,12 1 8 26,67

42 Bir sorunu çözememek, zaman zaman yanlış soruların sorulması

yüzündendir. 30 0,41 1 8 26,67

44 Yakalanmadığı sürece, her zaman bir dolandırıcının zekasına hayran

kalmışımdır. 30 -0,06 1,2 8 26,67

26 Belirli bir sorunu çözerken her zaman doğru işlemleri takip ettiğim

konusunda büyük ölçüde emin olarak çalışırım. 30 0,27 1 7 23,33

6 Bir sorunun çözümüne yaklaştığımda önsezilerime ve doğruluk veya

yanlışlık hislerime güvenirim. 30 0,11 1,1 6 20,00

17 Zaman zaman sorunlara şipşak çözümler bulabilirim. 30 0,32 0,9 6 20,00

50 Bir üniversite profesörü olsaydım, teoriye dayalı dersler yerine, uygulamalı

dersler vermeyi tercih ederdim. 30 0,18 1,2 6 20,00

2 Zaman zaman topluluk içinde bazı insanları şaşırtacak kadar değişik

düşünceler ortaya atarım. 30 0,36 1 5 16,67

33 Hayal alemine dalmak, bir çok önemli projemin ortaya çıkmasına neden

olur. 30 0,48 0,9 5 16,67

41 Hiç bir çıkış yolu olmasa da yeni düşüncelerle dolu olmayı severim. 30 0,43 1,1 5 16,67

46 İyi bir grup üyesi olarak kabul edilmek benim için önemlidir. 30 0,34 1,1 5 16,67

47 Sorumluluk duygusuna sahip bütünüyle güvenilir bir insanım. 30 0,33 1 5 16,67

49 Sık sık soruların üzerinde çalışırım, onları bir kenara atamam. 30 0,56 0,8 5 16,67

9 İleri düzeyde bir estetik duyarlılığa sahibim. 30 0,16 0,8 4 13,33

3 İnsanlık için özel bir şeyler yapabileceğime inanıyorum. 30 0,40 1 3 10,00

12 Başkalarının gösterdiği saygıdan çok, insanın kendine olan saygısı

önemlidir. 30 0,31 0,9 3 10,00

27 Sorun çözmede adım adım mantıklı aşamaların en iyi yöntem olduğuna

inanırım. 30 0,23 0,9 3 10,00

29 Benim için, doğru olduğunu düşündüğüm şeyleri yapmak, başkalarının

onayını kazanmaktan daha önemlidir. 30 0,21 0,9 2 6,67

25 Yaşamın gizemi bana çekici gelmektedir. 30 0,12 0,5 0 0,00

30 Güç sorunların çözümüyle bir süre uğraşabilirim. 30 -0,07 0,5 0 0,00

Ne kadar yaratıcısınız? Ölçeği son test uygulanmasında öğrencilerin en çok katılmadıkları üç madde


No Madde Katılmama

Sayısı Katılmama

Oranı

43 Kişinin yanlışlarını analiz etmesi boşuna zaman kaybıdır. 29 96,67

18 Yalnızca bulanık (düzensiz) bir şekilde düşünenler metafor

(benzetme) ve analizlere başvururlar. 25 83,33

16 İlgilerim uğruna mesleğimi değiştireceğime, mesleğim uğruna

ilgilerimi daha kolay değiştirilebilirim. 24 80,00

Öğrenciler %80,00 ile %96,67 arasında “Kişinin yanlışlarını analiz etmesi boşuna zaman kaybıdır.”,

“Yalnızca bulanık (düzensiz) bir şekilde düşünenler metafor (benzetme) ve analizlere başvururlar.” ve “İlgilerim

uğruna mesleğimi değiştirebileceğime, mesleğim uğrana ilgilerimi daha kolay değiştirebilirim.” maddelerine “Az

Katılıyorum” ve “Kesinlikle Katılmıyorum” şeklinde görüşlerini bildirmişlerdir.

Ne kadar yaratıcısınız? Ölçeği son test uygulanmasında öğrencilerin en çok katıldıkları üç madde


No Madde Katılma Sayısı Katılma Oranı

25 Yaşamın gizemi bana çekici gelmektedir. 26 86,67

3 İnsanlık için özel bir şeyler yapabileceğime inanıyorum. 24 80,00

29 Sorun çözmede adım adım mantıklı aşamaların en iyi yöntem

olduğuna inanırım. 22 73,33

Öğrenciler %73,33 ile %86,67 arasında “Yaşamın gizemi bana çekici gelmektedir.”, “İnsanlık için özel bir

şeyler yapabileceğime inanıyorum.” ve “Sorun çözmede adım adım mantıklı aşamaların en iyi yöntem olduğuna

inanırım.” maddelerine “Çoğunlukla Katılıyorum” ve “Kesinlikle Katılıyorum” şeklinde görüşlerini bildirmişlerdir.

Yaratıcılık Ölçeği uygulamalarına göre kullanılan formüller ve test istatistikleri aşağıdaki tabloda

verilmiştir.

YARATICILIK ÖLÇEĞİ İSTATİSTİKLERİ

ÖN TEST SON TEST

SON TEST ORTALAMASI -22,67 2,87 P=∑Pj

SONTEST VARYANSI 179,195 179,016 Sx.Sx

SON TEST STANDART SAPMASI 13,39 13,38 rjx.Sj=rj=Sx

SON TEST KR-20 0,9773 0,9801 (K/K-1)*(1-∑(Pj*qj))/Sx2

TEST GEÇERLİK 0,80

Testin sonucu:

Beypazarı’nda Yaşayan Bilim Kampının temel amaçlarından olan öğrencilerin yaratıcılıklarını

geliştirmek için Psikolojik Danışman (Rehber Öğretmen) Gülden KURT yaratıcı drama tekniklerini kullanarak

“YARATICILIĞA YOLCULUK” adıyla üç oturumluk çalışma yapmıştır. Oturumlarda, grup üyelerinin tanışması,

kendilerinin güçlü yanlarını fark etmesi ve grup dinamiğinin oluşturulması, hayal edebilme ve hayallerini

gerçekleştirebilmeleri, sahip oldukları becerilerini kullanarak farklı disiplinlerden bilim adamlarının hayat

hikayelerinden yola çıkarak kendi hayallerini ve harekete geçirmek için izleyecekleri yeni yolları keşfetmeleri,

özgüven ve kendin olma becerilerini kazanmaları ve grup birlikteliğini sembolleştirmeleri amaç olarak

belirlenmiştir.

Katılımcıların eğitimde istenilen hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığını belirlemek amacıyla “Ne

Kadar Yaratıcısınız?” Raudsepp Yaratıcılık Testi “YARATICILĞA YOLCULUK” eğitimi öncesi öğrencilerin mevcut

durumunu ölçen test puanları ile eğitimi uygulandıktan sonra katılımcıların değişen yaratıcılık

puanlarının bilimsel (istatiksel) olarak pozitif yönde arttığı kanıtlanmıştır. Aynı inceleme cinsiyet alt gruplarında

yapılmış kız erkek arasında anlamlı farklı …………Gerek “Ne Kadar Yaratıcısınız?” Raudsepp Yaratıcılık Testi

sonuçları gerekse öğrencilerin eğitime ilişkin kişisel değerlendirmeleri yapılan çalışmaların sonunda öğrencilerin

sahip oldukları bilgi ve becerileri fark edip bunları kullanarak hayal kurup ürüne dönüştürebildiklerini kısacası

yaratıcılık becerilerini geliştirebildiklerini söyleyebiliriz.

Tartışma Ve Sonuç

Yapılan bu ölçme değerlendirme çalışmaları göstermiştir ki yapılan tüm etkinlikler öğrencilerin hem

öğretim eğitim hayatına hem de kişisel gelişimine ve yaratıcılıklarına olumlu davranışlar kazanmalarına

yardımcı olmuştur. Kuhn’un (2000) da dediği gibi ister sanatta olsun, ister bilimde, yenilik boşlukta

yaratılamaz. Öğrencilere ‘bilgi’ adı altında sunulanlar içselleştirilemeden unutulan,

anlamlandırılamadan ezberlenilen ‘bilgi salatası’ olarak değerlendirildiğinde Kuhn’un tarif ettiği boşluk

daha da derinleşmektedir. Bu projede öğrencilerin, Kuhn’un (2000) da belirttiği gibi yaşanmışlığın

kazandırdığı bilimsel bakış açısı ve yaratıcı bakış açısı kazandığı söylenebilir. Bilim Kampının en kıymetli

kazanımları, öğrencilerin edindikleri yaşamsal deneyimler olarak değerlendirilebilir. Tüm bu yaşamsal

deneyimlerin yanında öğrencilerin bilimsel ilgilerinin arttığı, problem çözme, araştırma ve eleştirel

düşünme gibi üst düzey düşünme becerileri ile yaşam boyu öğrenme beceri ve ilgilerinin de geliştiği

söylenebilir. Bu bağlamda bu tarz projelerin Türkiye’de uygulanabilmesi için girişimlerde bulunmayı

önermek yanlış bir yaklaşım olmayacaktır.

Kaynakça

Çakıroğlu, J., Bilincan, K., Çavuş, S. (2009). Bilimin Doğası ve Öğretimi. Pegem Akademi. Erentay, N., Erdoğan, M. ((2009). 22 Adımda Doğa Eğitimi. ODTU Toplum ve Bilim Merkezi, ODTU Yayıncılık. S., Kahya, E., Dosay, M, Demir, R., Topdemir, G., Unat, Y., Aydın, A., Bilim Tarihine Giriş, 2007(4.Basım), İstanbul Yıldırım, C. (2002). Bilim Felsefesi. Büyük Fikir Kitapları Dizisi: 35. İstanbul : Remzi kitap Evi Tezbaşaran, A. Ata. (1997) Likert Tipi Ölçek Geliştirme Klavuzu. Ankara: Türk Psikoloji Derneği Yayınları. İkinci Baskı. Gelbal, Selahattin (2007) Bilgisayarda Ölçme Uygulamaları Dersi ders notları ve çalışmaları Aydın, Mahmut (2009) sorun çözme becerisi ile yaratıcılık arasındaki ilişkinin incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Tezbaşaran, A. Ata. (1997) Likert Tipi Ölçek Geliştirme Klavuzu. Ankara: Türk Psikoloji Derneği Yayınları. İkinci Baskı. Gelbal, Selahattin (2007) Bilgisayarda Ölçme Uygulamaları Dersi ders notları ve çalışmaları Arıcı, Hüsnü (1972) İstatistik Yöntemler ve Uygulamalar. Hacettepe Üniversitesi Basın Evi. Ankara

Documents

Beypazarında Yaşayan Bilimprogram.egitimdeiyiornekler.org/upload/document/89925bd9-56af-4252 … · desenlenmeli ve gerçekleştirilmelidir ayrıca öğrenci, yaşamı boyunca çok