ROØ HAÄU MOÂN

BM NGOAÏI TOÅNG QUAÙT

ÑAÏI HOÏC Y DÖÔÏC - TP HOÀ CHI MINH

MỤC TIÊU

1. Trình baøy ñöôïc nguyeân nhaân vaø sinh beänh

hoïc cuûa roø haäu moân

2. Moâ taû ñöôïc caùc theå giaûi phaãu beänh cuûa roø

haäu moân

3. Chaån ñoaùn ñöôïc beänh roø haäu moân

4. Phaùt bieåu ñöôïc ñònh luaät Goodsall

5. Trình baøy ñöôïc nguyeân taéc ñieàu trò roø haäu

moân

AÙp xe quanh haäu moân vaø roø haäu moân laø do

cuøng nguyeân nhaân vaø theå hieän treân laâm

saøng 2 daïng : aùp xe ôû daïng caáp tính vaø roø

ôû daïng maïn tính .

MỞ ĐẦU

NGUYEÂN NHAÂN

ÑAËC HIEÄU 10%

Nhieãm truøng : Lao, Crohn, HIV ,Naám…

Ung thö

Chaán thöông

Chieáu xaï

KHOÂNG ÑAËC HIEÄU 90%

Nhieãm truøng Khe - Tuyeán

SINH BEÄNH HOÏC

Theo Chiari, Hermann, Defosses : nhieãm

truøng tuyeán haäu moân vaø ñöôøng daãn cuûa

tuyeán laø nguyeân nhaân cuûa roø haäu moân .

Nhieäm vuï cuûa tuyeán haäu moân chöa

ñöôïc bieát chaéc chaén.

Tuyeán haäu moân tieát ra chaát nhaøy (mucin)

nhöng coù thaønh phaàn khaùc vôùi chaát tieát

cuûa nieâm maïc tröïc traøng .

SINH BEÄNH HOÏC

Theo Mc.Coll: tuyeán haäu moân coù caáu

truùc cuûa tuyeán taïo muøi (scence

secretion)

Theo Shafik: tuyeán haäu moân khoâng phaûi

laø tuyeán thaät (true gland) maø chæ laø veát

tích coøn laïi töø söï xeáp neáp nieâm maïc

tröïc traøng ñoaïn cuoái.

Theo Parks & Eisenhammer: tuyeán haäu

moân hieän dieän giöõa 2 cô thaét vaø 1-2/3

tuyeán hieän dieän ôû oáng haäu moân.

SINH BEÄNH HOÏC

Parks & Eisenhammer : neâu giaû thuyeát

khe tuyeán (cryptoglandular hypothesis)

Eisenhammer cho laø taát caû aùp xe vaø roø

khoâng ñaëc hieäu laø keát quaû cuûa nhieãm

truøng töø trong tuyeán haäu moân vaø öù

ñoïng ôû tuyeán do söï taéc ngheõn oáng daãn

trong cô thaét trong .

SINH BEÄNH HOÏC

THUYEÁT KHE TUYEÁN

SINH BEÄNH HOÏC

THUYEÁT KHE TUYEÁN

Các khoang quanh hậu môn

Hình 1.10. Moät soá khoang cuûa haäu moân tröïc traøng.

(Caùc khoang döôùi nieâm maïc, sau haäu moân noâng, sau haäu moân saâu, sau tröïc traøng

khoâng theå hieän ôû hình)

PHAÂN LOAÏI

Roø giöõa cô thaét Roø xuyeân cô thaét

Roø treân cô thaét Roø ngoaøi cô thaét

CHAÅN ÑOAÙN

Beänh söû vaø khaùm laâm saøng:

Aùp xe : -Ñeán khaùm sôùm .

-Söng ñoû noùng vaø ñau ôû caïnh

haäu moân .

Roø : -Ñeán khaùm treã hôn .

-Ñau ngaét quaõng vaø chaûy muû ôû

taàng sinh moân .

- Ñau taêng leân khi muû khoâng

chaûy ra vaø giaûm ñau khi muû thoaùt ra

CHAÅN ÑOAÙN

Theo Goodsall & Miles coù 5 ñieàu thieát

yeáu trong chaån ñoaùn roø haäu moân :

Vò trí loã roø ngoaøi .

Vò trí loã roø trong .

Ñöôøng ñi cuûa ñöôøng roø nguyeân phaùt .

Söï hieän dieän cuûa ñöôøng roø thöù phaùt .

Phaùt hieän caùc beänh lyù khaùc gaây ra roø

ÑÒNH LUAÄT GOODSALL

Giuùp tìm vò trí loã roø trong

Ngoaïi tröø :

-Loã roø ngoaøi caùch haäu

moân >3cm

-Roø do caùc nguyeân nhaân

ñaëc hieäu nhö Crohn , K

…

CHAÅN ÑOAÙN HÌNH AÛNH

Chuïp X-quang ñöôøng roø coù bôm

thuoác caûn quang .

Sieâu aâm vôùi ñaàu doø trong oáng haäu

moân (Anal-endosonography AES) .

Chuïp coäng höôûng töø (Magnetic

Resonance Imaging – MRI)

CHUÏP ÑÖÔØNG ROØ CAÛN QUANG

Theo Kuypers

Xaùc ñònh chính xaùc 25% caùc ñöôøng roø .

Xaùc ñònh ñuùng 24% vò trí loã roø trong so

vôùi luùc phaãu thuaät .

Döông tính giaû 12% tröôøng hôïp loã roø ñoå

cao vaøo tröïc traøng .

Khi chuïp bôm thuoác caûn quang vôùi aùp

löïc cao deã coù nguy cô laøm lan roäng oå

nhieãm truøng .

X-quang ñöôøng roø coù caûn quang

SIEÂU AÂM QUA LOØNG HM

Laø phöông phaùp reû tieàn nhaát vaø

cho keát quaû chính xaùc nhaát .

Laø tieâu chuaån vaøng trong vieäc

ñaùnh giaù toaøn boä cô voøng vaø phaùt

hieän caùc aùp xe caïnh haäu moân vaø

caùc ñöôøng roø haäu moân .

SIEÂU AÂM HAÄU MOÂN

SIEÂU AÂM HAÄU MOÂN

Abceøs hình moùng ngöïa

SIEÂU AÂM HAÄU MOÂN

AES

Abceøs caïnh haäu moân

SIEÂU AÂM HAÄU MOÂN

SIEÂU AÂM HAÄU MOÂN

COÄNG HÖÔÛNG TÖØ

MRI

Xaùc ñònh vò trí oå muû vaø ñöôøng roø maø

khoâng caàn söû duïng thuoác caûn quang .

Theo BV St. Mark hình chuïp MRI so vôùi luùc

phaãu thuaät chính xaùc :

- 86% ñöôøng roø nguyeân phaùt .

- 97% roø hình moùng ngöïa .

- 100% caùc oå aùp xe caïnh haäu moân .

COÄNG HÖÔÛNG TÖØ MRI

COÄNG HÖÔÛNG TÖØ MRI

Hình abceøs caïnh haäu moân

COÄNG HÖÔÛNG TÖØ MRI

Khuyeát cuûa cô voøng ngoaøi

COÄNG HÖÔÛNG TÖØ MRI

ÑIEÀU TRÒ

Nguyeân taéc ñieàu trò :

Nhieãm truøng caáp tính laø chæ ñònh

sôùm cho phaãu thuaät vaø daãn löu .

Hai nguyeân taéc chính cuûa moå roø

haäu moân laø :

-Baûo veä an toaøn cô thaét .

-Caét boû ñöôïc ñöôøng roø .

CAÙC PHÖÔNG PHAÙP

ÑIEÀU TRÒ

Caét moâ xô ñöôøng roø (fistulectomy)

Môû ñöôøng roø (fistulotomy) .

Coät daây thun (Prolonged seton

drainage).

Bôm keo sinh hoïc (treament fibrin

sealant).

Caét ñöôøng roø gian cô thaét (LIFT)

Caét ñöôøng roø vôùi noäi soi hoã trôï (VAAFT)