Baze podataka (ACCESS)

Teorija osnovni nivo

1. Osnovni pojmovi

Baza podataka je skup informacija, niz slogova koji sadrže istorodne informacije.

Primeri: telefonski imenik, dokumentacija dekanata (kartoteka) sa podacima o studentima

Zapažanje: Telefonski imenik je sortiran po azbučnom redosledu a kartoteka je sortirana po

broju indeksa.

Kompjuterske baze podataka između ostalog omogućavaju:

1. lako dodavanje i brisanje slogova

2. jednostavno i brzo popravljanje (ažuriranje) podataka

3. brzo i pouzdano formiranje izveštaja u zadatom rasporedu (na primer spisak sortiran

po adresama ili spisak sortiran po godini rođenja)

Baza podataka (Database DB) Grupa tabela podataka koje sadrže srodne podatke. DB se

može sastojati od samo jedne tabele (najčešće to nije slučaj).

Tabela (Table) Grupa slogova podataka. Svi slogovi su isto organizovane grupe

podataka - polja. Analogija u C programskom jeziku je niz struktura.

Slog (zapis) (Record) Jedinstveni zapis (vrsta) u tabeli koji se sastoji od više polja sa

podacima, u opštem slučaju, različitoga tipa. Analogija u C programskom jeziku je

struktura. Primer: u telefonskom imeniku komplet podataka za jednog telefonskog klijenta.

Polje (Field) Pojedinačni podatak - stavka u slogu. Analogija u C jeziku je promenljiva članica

strukture. Primer: u telefonskom imeniku su četiri polja: prezime, ime, adresa i telefonski broj.

Indeks (Index) Poseban tip dopunske tabele koja sadrži vrednosti određenog polja tabele

(osnovne). Pored pomenutog polja slog indeks tabele sadrži i polje sa podatkom o

odgovarajućoj poziciji sloga osnovne tabele u uređenom poretku po vrednosti polja na

koje se indeks odnosi. Različite indeks tabele (indeksi po različitim poljima tabele)

omogućavaju različit poredak u okviru iste tabele bez njenog stvarnog sortiranja tj. u

tabeli se zadržava postojeći fizički redoled slogova. Primer: telefonski imenik može biti

štampan i po ulicama, imenima ili telefonskim brojevima.

Upit (Query) Komanda struktuiranog jezika za upite (Structured Query Language SQL)

dizajnirana za izdvajanje određene grupe slogova, po određenom kriterijumu, iz jedne ili više

tabela ili za izvođenje operacija nad tabelama. Primer: u telefonskom imeniku izdvajanje

slogova koji sadrže korisnike telefona iz jedne određene ulice.

Set slogova (RecordSet) Grupa slogova - podskup svih slogova jedne ili više tabela,

kontrolisana i formirana uz pomoć upita.

Sistem za upravljanje bazom podataka (Data Base Management System DBMS) Sistem

za kreiranje, modifikovanje, brisanje, čuvanje, indeksiranje, programiranje itd. DB.

Entitet (Entity) Svaku realnu činjenicu ili pojavu, bez obzira na suštinu nazivamo

entitetom. Entitete razlikujemo na osnovu osobina Atributa.

2 Ravne baze podataka (Flat File)

Baza podataka se sastoji od samo jedne tabele u kojoj su svi podaci.

Broj Prezime Ime Primedba Smer Predmet1 Predmet2 Predmet3

3. Relaciona baza podataka (Relational DB)

Baza podataka se sastoji od više tabela. Cilj je eliminisanje suvišnih (ponavljanih)

informacija, brže i pouzdanije funkcionisanje u odnosu na ravne baze podataka.

Normalizacija (Normalization) je procedura (5 normalnih formi) kojom se podaci

grupišu u tabele u okviru baze podataka sa ciljem:

• eliminisanja duplikata informacija u tabelama,

• prilagođavanja budućim promenama u strukturi tabela,

• minimizacija uticaja promene strukture baze na program koji koristi podatke

Primarni ključ (Primary key) Skup vrednosti (kolona ili grupa kolona) koji jednobrazno

određuje red u tabeli. Svakoj vrednosti primarnog ključa odgovoara samo jedan slog tabele .

Primer: broj indeksa (Broj).

Spoljnji ključ (Foreign key) Kolona (ili grupa kolona) u tabeli čije vrednosti odgovaraju

vrednostima primarnog ključa tabele sa kojom je uspostavljena relacija.

Integritet podataka (Integrity) Obezbeđ

ivanje ispravnih veza između podataka (tabela) u bazi.

Validacija podataka (Validation) Obezbeđivanje ispravnosti vrednosti podataka; npr. broj

indeksa mora biti veći od nule.

Entiteti - Relacije (Entity-Relation) E-R dijagram je grafički prikaz relacionog modela.

Primer: relacija 1:1 (jedan prema jedan)

Primer: relacija N:1 (1:N) (jedan prema više)

Primer: relacija N:N (više prema više)

RAČUNARSKI ALATI: Baze Podataka (ACCESS)

ACCESS: formiranje baze podataka

ACCESS: formiranje tabela

ACCESS: definisanje polja

Tabele: Student, Primedbe, Smer, Predmeti i Prijave

ACCESS: formiranje relacija

Alat za formiranje relacija

Relacije između tabela Student, Primedbe, Smer, Predmeti i Prijave

Editovanje pojedinačnih relacija

Primer relacije 1-1 između tabela Student i Primedba

ACCESS: unos podataka u tabele

Primer: Podaci u tabeli Student

ACCESS: forme za unos podataka

Primer forme za unos podataka u tabelu Student

ACCESS: UPITI

ACCESS: prijavljeni studenti za ispit iz matematike

SQL sintaksa upita

Automatizovano kreiranje upita

Predmetni nastavnik : Elvir Čajić